BX JOANNES DOMINICUS MANSI b V. 50 SACRORUM CONCILIORUM NOVA ET AMPLISSIMA COLLECTIO VOL. 50 19 61 AKADEMISCHE DRUCK- U. VERLAGSANSTALT G R A Z - AU S T 11 I A . Unverânderter Abd ruck der 1924 bei H. Welter, Arabe ím und Leipzig (Société nouvelle d’édition de la collection Mansi) erschienenen Ausgabe Druck: Akademische Druck-u.Verlagsanstalt, Graz Printed in Austria *ο Λ.·ι/ SACRORUM CONCILIORUM NOVA ET AMPLISSIMA COLLECTIO CUIUS ET POST IPSIUS MORTEM FLORENTINUS ET VENETUS EDITORES AB ANNO 1767 AD ANNUM 1798 PRIORES TRIGINTA UNUM TOMOS EDIDERUNT NUNC AUTEM CONTINUATA ET DEO FAVENTE ABSOLUTA CURANTIBUS Π1 II o et Rmo D. D. LUDOVICO PETIT D ARCHIEPISCOPO ATHEMARUM E COMO RELATIONS AUOUmsiAMORUM AB ASSUMPTI OVE IOANNj 3 BAPTISTA MARTIN SACERDOTE, PROFESSORE Df CATHOUCA UNIVERSITATE LÜGDUMKMBI. TOMUS QUINQUAGESIMUS SACROSANCTI OECUMENICI CONCILII VATICANI PARS SECUNDA ACTA SYNODALIA (Congreg. I-XXIX). près avoir recueilli, il y a douze ans, les documents relatifs A au Concile du Vatican, notre premier soin, avant de livrer notre travail à l'impression, fut de distribuer en un ordre logique une matière aussi considérable, afin de faciliter les recherches, tout en évitant la confusion, qu’il n'est pas rare de rencontrer dans ces sortes d'ouvrages, et l'ennui qui on résulte pour le lecteur. Comme tous lee documente antérieurs au concile luimême devaient paraître ensemble dans un seul et même volume, un fécond volume, comprenant le début dea actes synodaux proprement dite, avait été livré à l’impression en même temps que le premier. Mais quand l'impression du premier volume fut très avancée, on s'aperçut que le nombre de pages qu’il aurait dépasserait sensiblement le chiffre prévu. Pour obvier À cet inconvénient, on dut l’arrêter à la coL 1056 pour renvoyer au tome suivant le reste des Ada praeiynodalia. Les feuilles 1 à 16 (et uniques) du tome appelé 49 ·, ** qui précèdent dans le présent volume le tome 50, font donc en réalité partie du tome 49 antérieurement publié. Ces feuilles portent une double pagination: cello qui est placée entre parenthèses continue la pagination du tome précédent et se réfère aux Acta praeiynodalia [= pars prima du Concile du Vatican] de la col. 1057 À la coL 1308 (fin). L’index monumentorum, placé en tête du tome 49 proprement dit, embrasse toute la pars prima, y compris les 16 feuilles du tome 49 *% ou col. 1· (= 1057) à 252· (= 1308). Pour plus de commodité, les souscripteurs peuvent réunir ces colonnes 1057 à 1308 aux colonnes 1 à 1056 du tome 49, s'ils reçoivent leur exemplaire broché, ou s’ils se proposent de donner une reliure nouvelle aux volumes reçus cartonnés. INDEX MONUMENTORUM TOMI L Verborum compendia: aep. = archiépiscopal ; ep. = * episcopos. Am Asmo Christi Chribti 1869-1870 1869 dec. 2 1869 dec. 8 1869 dec. 10 Sacrosanctam oecamenicam conciliaro Vati­ canum. Pars secanda. Acta eynodalla. A. Sessiones publicae et congregationes generatea 1 I. Congregatio praesynodalis 1-6 Intimatio per cursores facienda 1 Allocutio summi pontificia 2-4 Nomina cardinalium praesidum congre­ gationum generalium; item officialium concilii corumque iuramentum 6-6 Nomina atenographorum concilii 6 II. Sessio prima 7-36 1. Cardinalis vicarius notum facit, quomodo urbis clorua supplicationi, qua inauguretur concilium, interesse debeat 7-8 2. Monitum ad patres concilii de aede in ses­ sionibus ab unoquoque occupanda 8-9 3. Intimatio per curaorea facienda 9-10 4. Instrumentum a protonotariia apostolicis confectum auper prima aesaione 10-22 In eo inseruntur: Oratio Puecber Passavalli aep. Iconienais 12-17 Allocutio summi pontificia 18-20 5. Nomina patrum qui aeaaioni primae inter­ fuerunt 22-36 III. Electio deputationum 35-58 1. Congregatio generalia I: 35-40 a. Intimatio per curaorea facienda 35 b. Cardinalia a secretis statua cardinali vicario urbia electam deputationem pro postulationibus excipiendis significat 36 c. Summa rerum gestarum in prima con­ gregatione generali: Concilii secretarius invitat eminentiasimoa praeaidea ad locum eia desti­ natum. — Allocutio eminentissimi primi praesidia ad patres. — Publicantur nomina patrum congregationis pecu­ liaria a sanctissimo deputatae pro re­ cipiendis et expendendis propositioni­ bus. — Feruntur suffragia ad eligendos quinque indices excusationum. — Distri­ buitur schema constitutionis dogmaticae de doctrina catholica contra multiplices errores ex rationalisme derivatos. —- Ex­ peditior methodus statuitur pro com­ putatione suffragiorum. — Feruntur suffragia ad eligendos quinque indices querelarum et controversiarum. — Dis­ tribuitur constitutio de electione Romani pontificis. — Indicitur electio quatuor deputationum pro aoquenti congre­ gatione. 2. Postulata do electione deputationum: a. Rogant complures concilii patres, ut una tantum deputatio eligatur in pro­ xima congregatione generali 40-41 b. Episcopi Belgii idem rogant 41 1869 dec. 14 dec. 20 3. Postulatum de constitutione Multiplices inter ac de rerum tractandarum modo ex­ hibitum a viginti concilii patribus 41-44 4. Alterum postulatum de absentium pro­ curatoribus cum voto consultivo admit­ tendis 44-45 5. Congregatio generalis II: 45-48 a. Monitum de unica deputarono de fide eligenda in proxima congregatione generali 45 b. Summa rorum gestarum in secunda congregatione generali: 46-48 Publicantur nomina patrum, qui latis suffragiis, electi sunt in indices excusa­ tionum et in indices querelarum et controversiarum. — Feruntur suffragia ad constituendam deputationem pro re­ bus ad fidem spectantibus. — Distri­ buitur constitutio de censurarum latae sententiae limitatione. 6. Congregatio generalis ΙΠ: 48-50 a. Intimatio congregationis habendae ad eligendam deputationem pro rebus disciplinae ecclesiasticae 48 b. Summa rerum gestarum in tertia con­ gregatione generali: 48-50 Publicantur nomina patrum electorum pro deputatone de fide. — Chirogra­ phum pontificium, quo praeses deputa­ tions nominatur Aloysius cardinalis Bilio. — Feruntur suffragia ad consti­ tuendam deputationem pro rebus disci­ plinae ecclesiasticae. 7. Postulata duo de deputatone pro rebus ritus orientalis et apostolici» missionibus in duas dividenda 51-52 8. Duorum episcoporum desiderium ut typis mandentur sermones a concilii patribus habiti et una cum omnibus schematibus iisdem patribus distribuantur 52 9. Alia postulata de rerum tractandarum modo: a. Folium exhibitum a viginti sex patribus, qui aliquam declarationem volebant, et nonnulla desideria proponebant, prae­ sertim de iure proponendi 52-54 b. Desiderium a quadraginta tribue pa­ tribus ex Germania et Hungaria ex­ hibitum, ut omnia schemata quam­ primum distribuantur et orationes patrum typis mandentur 54-58 c. Desiderium exhibitum a triginta sep­ tem episcopis potissimum Galliae, eius­ dem tenoris ac aliud folium exhibitum a quadraginta tribus patribus (Ger­ maniae et Hungarian, littera b) 58 d. Idem desiderium exhibitum a quatuor patribus eiusdem tenoris ac folium car­ dinalis Schwarzenberg (littera a) 58 IV. Discussio schematis contra errores ex rationalisme derivatos 59-212 xi Arro Chbiíti 1869 INDEX MONUMENTORUM XII Assro Í Cbbisti 1870 ian. 8 1. Congregatio generali * VIII: 231-252 Card. Bizzarri nominatur pracgce deputationis pro robus ordinum regularium. — Distributio schematum de episcopis, de synodis, de ricariis generalibus, et de sede episcopali cacante. — Continuatur discussio schematis de doctrina catho­ lica. — Oratores. * Yalerga patr. Hierosolymitanus 233-241 Landriot aep. Rhemensis 241-246 Dechampa aep. Mechliniensis 246-248 Raess ep. Argentinensis 248-252 2. Congregatio generalia IX: 252-276 Continuatur discussio schematis de doc· trina catholica. — Oratores: Salzano ep. Thanensis 253-258 Spilotros ep. Tricaricensis 258-260 Mcignan ep. Catalaunensis 260-263 Ramadió ep. Elnensis 263-266 Del Valle ep. Hnanucenaia 266-269 Khtyyith aep. A madi ensis 269-271 Haynald aep. Colocenais 271-275 Papp-Sziligyi ep. M.-Varadin. 275-276 ex rationalisme derivatas patrum examini propositum 60-119 dec. 28 2. Congregatio generalis IV: 119-135 s. Intimatio per cursores facienda 119 b. Somma rerum gestarum in quarta con­ gregatione generali: Publicantur nomina patrum elec- I torum pro deputations dc disciplina. — Chirographum pontificium, quo praeses deputations nominatur Prosper cardi­ nalis Cetorini. — Feruntur suffragia ad Un. 10 constituendam deputationem pro rebus ordinum regularium. — Inchoatur dis­ cussio schematis de doctrina catholica. — Oratores: Rauscher aep. Yindoboncnsis 122-125 Kenrick aep. S. Ludovici 126 Tizzani aep. Nisibenus 126-128 Apuzzo aep. Surrentinus 128-130 Spaccapictra aep. Smyrncnsis 130-132 Pace-Forno aep. Rhodiensis 132-134 Connolly aep. Ifalifaxionsis 134- 135 VII. Synopsis analitica orationum quae a dec, 30 I 3. Congregatio generalis V: 135- 159 patribus habitae sunt in congregationibus Continuatur discussio schematis de docgeneralibus sancti oecumenici concilii Vati­ trina catholica. — Oratores: cani de schemate constitutionis dogmaticae Vanesa aep. Fogarasiensis 136-138 de doctrina catholica contra multiplices er­ Strossmayer ep. Bosnensis 138-147 rores ex rationalisme derivatos 277-310 Ginoulhiac Oratianopolitanus 147-152 § I. De schemate generarim spectato Caixal ep. Urgellensis 152-159 1870 277- 278 ian. 3 4. Congregatio generalis VI: 159-185 § II. Do schematis materia in genero Annuntiatur mors nonnullorum patrum. — 278- 284 Leguntur litterae apostolicae quibus § III. De schematis materia quoad sin­ card, de Angelis nominatur concilii gulas eius partes 284-304 praeses in locum defuncti card. Caroli § IV. De schematis forma iu genere 304-307 Reisach. — Significatur card. Dilio nominatum fuisse praesidem deputa­ § V. De schematis forma quoad singulas eius partes 307-308 tions de fide, et card. Caterini prae§ VI. De stylo, loquendi forma ceteris•idom deputations de disciplina. — que huiusmodi 308-310 Publicantur nomina patrum deputa­ torum pro rebus ordinum regularium. — VIII. Observationes a nonnullis patribus Continuatur discussio schematis de doc­ prieatim exhibitae in primumschema de trina catholica. — Oratores: fide contra multiplices errores ex ratio­ Vérot ep. Savanncnsis 163-169 nalism© derivatos 309-318 Gastaldi ep. Salutiarum 169-176 IX. Ite primo schemate constitutionis dog­ Trevisanato Veneriarum 177-180 maticae disquisitio coram 24 patribus de­ llaasun patr. Ciliciensis 180-185 putation's habita a Jeanne B. Franzelin 5. Congregatio generalia VII: 185-212 societatis lesu, consultore commissionis Continuatur discussio schematis de doc· theologicae 317-340 Irina catholica. — Oratores: X. Discussio duorum schematum de epis­ Bernadou aep. Senonensis 185-187 copis etc. et de sede episcopali vacanto Doney ep. Montis Albani 187-189 339-518 Baillés ep. oliro Lucionensis 189-195 la Schema constitutionis de episcopis, de Gandolfi ep. Cornetanus 195-198 synodis, et de vicariis generalibus patrum Martin ep. Paderborncnsis 198-200 examini propositum 339-352 Ferré ep. Cusalensis 200-204 2. Schema constitutionis de sede episcopali 204-207 David ep. Briocensis cacante patrum examini propositum Oreith ep 8 Galli 207-212 353-358 Annuntiatur mors episcopi Panamenian. 14 3. Congregatio generalis X: 358-374 sia — Indicitur secunda sessio 212 Feruntur suffragia ad constituendam de1870 V. Sessio secunda 213-232 putationom pro rebus ritus orientalis et ian. 6 1. Intimatio per cursores facienda 213 missionum apostolicarum. — Monitum 2. Monitum do fidei professione 213-214 de secreto servando. — Monitum de 3. Instrumentum a protonotariis apostolicis brevitate sermonum, — Inchoatur dis­ confectum supersecunda sessione 214-217 cussio schematum de episcopis etc. et 4. Nomina patrum qui secundae sessioni de sede episcopali vacante. — Oratores : interfuerunt 218-232 Schwarzenberg aep. Pragensis 359-362 FI. Continuatur discussio schematis contra Mathieu aep. Bisuntinus 362-364 errores ex rationalismo derivatos 231 Ballerini patr. Alexandrinus 364-366 I ΧΙΠ INDEX MONUMENTORUM Anxo Cubisti Anno Christi 1870 ian. 15 4. ian. 19 5. ian. 21 ian. 22 ian. 24 ian. 25 XIV 6. 7. 8. 9. Simor aep. Strigoniensie 366-372 Monzon aep. Granatensis 372-374 Congregatio generalia XI: 374-395 Continuatur discussio schematum de epis­ copis ote. ot de sede episcopali vacante. — Oratores: Losanna ep. Bugcllonaia 375-379 Caixal ep. Urgellenaia 379-382 Dotoücoux ep. Ebroicensis 382-385 Lluch ep. Salmanticensis 385-388 Domartis ep. Oaltcllinenaia 388-394 Ramirez ep. Pacensis 394- 395 Congregatio generalia XII: 395- 417 Publicantur nomina patrum deputatorum pro rebua ritus orientalia, et missionum apoatolicarum. — Continuatur discussio schematum de episcopis etc. et de sede episcopali cacante. — Oratores: Spacoapiotra aep. Smyrnenais 398-400 Darboy aep. Pariaienais 400-405 Melchers aep. Coloniensis 405-412 Gandolfi ep. Cornctanus 412-414 Parlatore ep. S. Marci 414-416 Charbonnel ep. Sozopolitanus 416- 418 Congregatio generalia ΧΠΙ: 417- 440 Distributio schematis de ecclesia Christi. — Continuatur discussio de episcopis etc. et de sede episcopali cacante. — Oratores: Ketteler ep. Moguntinus 418-421 Bonet ep. Gerundensis 421-424 Fania ep. Potentinus 424-429 Casangian aep. Antiochenus 430-432 Dupanloup ep. Aurelianensis 432-440 Congregatio generalis XIV: 440-467 Continuatur discussio schematum de epis­ copis etc. et de sede episcopali vacante. — Oratores: Dreux-Brézé ep. Molinenais 441-447 Pace ep. Amerinus 447-450 Ormacchea ep. do Tulancingo 450-459 Dabert ep. Petrocoricensis 459-461 Moreyra ep. Ayacuquensis 462-467 Congregatio generalia XV: 467-497 Monitum no dentur signa approbationis et plausus. — Continuatur discussio schematum de episcopis etc. et de sede episcopali cacante, — Oratores: Zunnui Casula ep. Uxellensis 468-474 Strossmayer ep. Bosnenaia 474-489 Vitali ep. Ferentinae 489-492 Faict ep. Brugenais 493-497 Congregationis generalis XVI pars prima: 497-518 Continuatur discussio schematum de epis­ copis etc. et de sede episcopali ca­ cante, — Oratores: Zwerger ep. Secoviensis 498-502 Lachat ep. Basileensis 502- 503 Melchisedechian ep. Erzorum. 503- 506 Gastaldi ep. Salutiarum 506-510 Card, di Pietro ep. Albanensis 511-513 Audu patr. Babylonensis 513-518 XI. Discussio schematis do vita et hone­ state clericorum 517-700 1. Schema constitutionis de vita et hone­ state clericorum patrum examini pro­ positum 517-522 2. Congregationis generalis XVI pars al­ tera. — Orator: La Lastra aep. Hispalensis 522-526 1870 ian. 27 ian. 28 ian. 31 febr. 3 febr. 4 febr. 7 febr. 8 3. Congregatio generalis XVII: 526-551 Card. Barnabò nominatur praeses depu­ tations pro rebus ritus orientalis et mis­ sionum apostolicarum. — Continuatur discussio schematis de cita et honestate clericorum. — Oratores: Simor aep. Strigoniensie 527-535 Salzano ep. Thanensis 535-537 Martin ep. Paderbomensis 537-539 Vérot ep. Savannensis 539-543 Papp-Szilágyi ep. M.-Varadin. 543-546 Biodi ep. Pistoriensis 546-551 Congregatio generalis XVIII: 551-569 Continuatur discussio schematis de cita et honestate clericorum. — Oratores : 551-558 Urquinaona ep. Canariensis 558-563 Monzon aep. Granatcnsis Nasarian aep. Mardensis 563-566 Melchers aep. Coloniensis 566-569 5. Congregatio generalis XIX: 570-593 Relatio de nonnullis episcopis qui con­ cilio interesse non potuerunt, vel dis­ cedendi veniam petierunt — Continuatur discussio schematis de vita et hone­ state clericorum. — Oratores: 572-576 Acciardi ep. Anglonensis Caixal ep. Urgellensis 576-581 Dinkel ep. Augustae Vindel. 581-586 586-590 Jordá ep. Vicensis 590-592 Galiucci ep. Recinetensis Annuntiatur mors ep. Tarbiensis 592 6. Congregatio generalis XX: 593-621 Continuatur discussio schematis de cita et honestate clericorum. — Oratores: 593-596 Demartis ep. Galtellinensis Behnam Benni Mausiliensis 596-602 602-609 Clifford ep. Cliftoniensis 609-612 Bostani Tyri et Sidonis 612-614 Pedicini aep. Barensis Gandolfi ep. Cometanus 614-617 617-621 Del Valle ep. Huanucensis Annuntiatur mors ep. Illerdensis 621 7. Congregatio generalis XXI: 621-648 Continuatur discussio schematis de cita et honestate clericorum. — Oratores: Jekelfalusy ep. Albaregalensis 621-629 Haynald aep. Coloccnsis 629-638 Stefanopoli aep. Philippensis 638-642 Hindi ep. lazircnsis 642-644 644-648 Macedo ep. Belemensis 648-671 8. Congregatio generalis XXII: Continuatur discussio schematis de cita et honestate clericorum. — Oratores: 648-657 Bravard ep. Constantiensis 657-660 Lyonnet aep. Albiensis Strossmayer ep. Bosnensis 660-668 668-671 Lluch ep. Salamantinus 9. Congregatio generalis XXIII: 671-700 Continuatur discussio schematis de cita et honestate clericorum. — Oratores: 671-679 Gastaldi ep. Salutiarum 679-683 Gravez ep. Xamurccnsis 6S3-684 Nasarian aep. Mardensis 685-689 Moreno ep. Eporediensis Moretti ep. Imolensis 689-693 Ghilardi ep. Montis Regalis 693-700 Remittitur schema ad deputationem de disciplina, et indicitur discussio sche­ matis de parco catechismo 700 XII. Discussio schematis de parvo catechismo 699-866 XV INDEX MONUMENTORUM A»yo Cubisti 1. Schema constitutionis de parvo catechismo 699-702 febr. 10 I 2. Congregatio generalis XXIV 702-724 Inchoatur discussio schematis de parro catechismo. — Oratores: Mathieu aep. Bizuntinus 703-706 Rausch er aep. Vindoboncnsis 706-709 Simor aep. Strigonienris 709-713 Guibert aep, Turon ensis 713-715 715-717 Moreno ep. Eporediensis 717- 718 Forcade ep. Nivcrnensis Dupanloup ep. Aurciiancnsis 718- 724 724-748 febr. 14 3. Congregatio generalis XXV Archiepiscopis Antibarensi, Mechliniensi, et Salernitano datur locus inter pri­ mates 725 Relatio de nonnullis episcopia qui veniam discedendi petunt 725-726 Continuatur discussio schemati· deparco catechismo. — Oratores: 726-728 Lsngalcrie ep. Bellicensis 728-735 Sola ep. Niciensis 735-739 Vérot ep. Savanncnsis 739-745 David ep. Briocensis Ballerini patr. Alexandrinus 745-748 Annuntiatur more ep. Oscensis 748 748-777 febr. 15 4. Congregatio generali» XXVI Continuatur discussio schematis de parco catechismo. — Oratores : 749-752 Ricciardi aep. Reginensis 752-757 Vitellcscbi op. Anximanus 757-760 Ghilardi ep. Montis Regalis 760-763 Kcane ep. Cloynensis Mabile ep. Versaliensis 764-766 LaBouillerio ep.Carcassonensis 766-769 769-772 Clifford ep. Cliftoniensis Paya y Rico ep. Conebensis 772-777 febr. 18 5. Congregatio generalis XXVII 777-802 Relatio de episcopis qui ad concilium 777-778 venire non possunt Continuatur discussio schematis do parco catechismo. — Oratores: Di Canossa ep. Veronensis 778-781 Elloy ep. Tipasitanus 781-786 Pettinari ep. Nucerinus 788- 789 789- 793 Faict ep. Brugcnsis Lenti ep. Nepesinus 793-798 Jans ep. Augustanus 798-800 800-802 Gastaldi ep. Salutiarum febr. 21 6. Congregatio generalis XXVIII 802-828 Continuatur discussio schematis de parvo catechismo. — Oratores: 803-805 Gros ep. Tarantasiensis 805-808 Magnasco ep. Bolinensia 808-814 Urquinaona ep. Canariensis Garcia aep. Caesaraugustanus 814-816 Desprez aep. Tolosanus 816-818 819-823 Monescillo ep. Giennensis 823-828 Martinez ep. S. Cbristophori 828-856 febr. 22 7. Congregatio generalis XXIX Continuatur discussio schematis de parvo catechismo. — Oratores: 829-831 Ricca generalis Minimorum Zunnni Casula ep. Uxellonsis 831-835 835-837 Bcherr ep. Monacensia Dinkel ep. Augustao VindcL 837-840 Eberhard ep. Trevirensis 840-844 Haynald aep. Colocensis 844-851 Perez ep. Malacitanos 852-853 1870 XVI Asmo Coristi 1870 Remittitur schema ad deputationem de disciplina 853 Distribuuntur duo schemata de disciplina, quatuor de regularibus, ot index gene­ ralis schematum 854 Publicatur decretum quo summus ponti­ fex quasdam normas constituit pro ex­ peditiori ratione discussionum in congre­ gationibus generalibus, quod et patribus I distribuitur 854-855 Tempus praefigitur ad observationes tra­ dendas super priora decem capita sche­ matis de ecclesia Christi 855-856 8. Animadversiones in schema de parvo catechismo privatim exhibitae 856-866 XIII. Synopsis analytica orationum quae a patribus habitae sunt in congregationibus generalibus sacri oecumenici concilii Vati­ cani super schematibus quatuor constitu­ tionum disciplinarium 865-944 1. Super schemata constitutionis de episcopis, synodis et vicariis generalibus 865-889 § I. De schemate generarim spectato 865-867 § II. De iis quao in schemata suppri­ menda proponuntur 867-868 § IIL De iis quao in schemate addenda proponuntur 868-874 § IV. De iis quae in schemate varianda proponuntur 874-886 § V. De iis quae extra schematis mate­ riam postulantur 886-889 2. Super schemata constitutionis de sede episcopali vacante 889-900 § I. De schemata generarim spectata 889-890 § II. De iis quae in schemate supprimanda proponuntur 890 § IIL De iis quao in schemate addenda proponuntur 890-893 § IV. De iis quae in schemate varianda proponuntur 893-899 § V. De iis quae extra schematis mate­ riam postulantur 899-900 3. Super schemate constitutionis de vita et honestate clericorum 9OO-931 § I. De schemata generarim spectato 900-901 § II. De iis quae in schemate suppri­ menda proponuntur 901-903 § III. De iis quae in schemate addenda proponuntur 903-915 § IV. De iis quae in schemata varianda proponuntur 915-928 § V. De iis quae extra schematis mataj riam postulantur 928-931 4. Super schemate constitutionis de parvo catechismo 931-944 § I. De schemate generarim spectato 931-939 § II. De iis quae in schemata suppri­ menda proponuntur 939 § ΠΙ. De iis quae in schemate addenda proponuntur 939-940 § IV. De iis quae in schemate varianda proponuntur 940-942 § V. De iis quae extra schematis mate­ riam postulantur 942-944 1* (= 1057) 2· (= 105β) SACRORUM CONCILIORUM NOVA ET AMPLISSIMA COLLECTIO. TOMUS QUADRAGESIMUS NONUS (PARS ALTERA). SACROSANCTUM OECUMENICUM CONCILIUM VATICANUM 1869-70. PARS PRIMA: ACTA PRAESYNODALIA. continuatio. J illimitata libertà di far ritorno allo stato matri­ CONGRESSUS DECIMUS QUINTUS moniale nasce appunto da uno dei fini del matri­ 1869 mail 28. monio, quello cioè d‘ essere remedium concupiscentiae, Sessione XV tenuta il 28 maggio 1869. e che Γ uso di tal libertà non solo nell * ipotesi suin­ Presenti: Γ eminentissimo presidente; consultori: dicata non dee proibirai, ma piuttosto consigliarsi. monsignor Valorga patriarca di Gerusalemme, — E i testi paolini sono tanto più decisivi, quanto è monsignor Brunoni arcivescovo di Taron, — mon­ più consona la tradizione esegetica, ossia Γ inter­ signor Simeoni, — padre Martinov, — padre Bollig, pretazione, che ne forniscono in questo senso i — padre Leonardo di San-Giuseppe, — abbate dottori e i santi padri e i Romani pontefici, i quali Rosi, — canonico Roncetti, — professore Piazza, — ogniqualvolta hanno proclamato la validità e la il segretario. Assenti: monsignor Jacobini, — mon­ lecitudino dello nozze succesive allo secondo, e in signor Howard, — padre Thoiner, — padre Hano- tuno dommatico, si sono appoggiati ai testi mede­ simi. Vico poi confermata la tesi sul diritto di­ berg. Fu approvato il verbale della precedente sessione. vino da tradizione costante, come risulta dal Voto (n. 77 seg.). Resta la legge ecclesiastica, ma pre­ Si tratta rfr pulyyainia successiva.1 Dubbio Io: cAn tertiae, quartae et ulteriores terito lo altre (Voto art IV, n. 49) la questione si nuptiae validae ac licitae tum latinis tum orien­ restringo alla legge del tomo d'unione del 920 talibus sint, si nullum aliunde ortum canonicum proibitiva in alcuni cosi delle terze notze, o irritanto le quarte o lo altro successive. Ora prima di giudi­ impedimentum obstet.u Tutti i dieci consultori presenti'alla discussione care del primitivo valore della medesima potrebbe (uno eccctuato, il professore Piazza che ricusando chiedersi se un concilio particolare, qual era quello di discutere la questione in merito passò senz' altro di Costantinopoli, potesse indurre un qualunque im­ all' esame del secondo dubbio) furono concordi nel pedimento dirimente del matrimonio (Voto lodato, rispondere affirmative quoad ulramque partem del art. IV, § 1); e posto puro, cho si risolvesse in senso valore cioè e della liceità dello terze, quarto od affermativo questa questiono, no subentrerebbe ulteriori nozze. È pur vero, si disse, che in queste un’ altra, so cioè un sinodo ancho ecumenico potesse nozze si scorgo una qualche imperfezione o difetto imporro Γ impedimento, di cui si tratta, in opposi­ * impedimenti (Voto nn. 3, 74) ed ecco la ragione per cui i santi zione alla dottrina di san Paolo. Gl padri lo hanno censurato con espressioni si enfatiche, dirimenti finora imposti dalla chiesa nulla han di e la Chiesa non le ha mai lodate; cho anzi la bi­ comune con una similo inabilità a contrarre ma­ gamia stessa presenta una similo imperfezione o trimonio con chiunque. Ila la chiesa resi nulli i perciò entra fra lo irregolarità ex defectu; ma son matrimonii cho si volessero contrarre con alcune duo coso ben disparato parlare della imperfezione determinato categorie di persone, ha fissata una di un atto e della sua nullità od illecitudine, la forma, non osservata la quale rendesi invalido il quale può solo provenire da una leggo che lo irriti matrimonio; ma non ha mai stabilita una siffatta o condanni. Ora una tal logge non v* è. Se si inabilità universale o perpetua, so non in pena o volesse aver riguardo alla legge naturalo (osservò ad intuito di un determinato ceto, qual ò Γ eccle­ uno dei consultori, il segretario, inerendo al Voto), siastico pei latini, cui chi vuol rppartencre deo ri­ questa da all * uomo il diritto al matrimonio in nunziare al suo diritto sottostando alla legge de) genero senza limitare il numero delle volte che si celibato (Voto n. 73, 76). Onde potrebbe dubitarsi può successivamente ripetere, potendosi sempre aver se la Chiesa a fronto della libertà sancita dal di­ in mira que * fini, cui il medesimo ò ordinato. Ma ritto divino, sarebbe autorizzata ad imporro un im­ tralasciando la legge naturale, perché trattasi di pedimento eguale a quello proclamato dal codice * unione, ο Γ autorità di Benedetto XIV, omessi materia da proporsi al concilio, il quale non potrebbe dell farne oggetto di fede, so non fosse anche .rivelata, gli altri teologi, no conforterebbe ad abbracciare e chiara su ciò, continuava lo stesso consultore, la la sentenza negativa, qualunque peso voglia darsi * istruzione da lui stesso' composta o con lettera monte di san’ Paolo (Vot. n. 70 seg.). La donna all morta, il marito è assolutamente libero a fare un di Propaganda trasmessa al vicario generale di nuovo connubio; alle vedovo in generale, e non già Zagrabia (Voto n. 69, 72, 112). Non mancò un consultore (monsignor Simeoni) solo del primo o secondo letto nell * ipotesi cho sieno iuniores e mal inclinate, non * permette soltanto di replicare contro la ragione tolta dal diritto di­ l'apostolo di passare ad altre nozze, ri non continent ; vino come insufficiente a provare l'assunto; poiché ma ve le eccita: roto; con che da a dividere che tale potrebbe farai questiono, se il diritto asserito da san Paolo sia come altri consimili subordinato alla 1 Hit votam Francise! Rosi-Bernardini : De potygamia potestà suprema della Chiesa; potrebbe osservami tuccettìva inter Qraeeoe, alwigue orientale * vetita (mense ebe la Chiesa ha già in varii modi limitato la libertà maio I8H9), (Λ p. 15. CONOIL. OKMUL TOMUS XXXXIX^·. 1 3·(=1059) Β. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 4*(= 1060) ¿el matrimonio, e che como ha proibito il metri * far note le decisioni già emanate dalla santa sode. monto fra consanguinei in quarto grado in linea Non sembravagli dunque opportuna po’ cattolici una trasversa, coal potrebbe proibire lo quarte nozze a dichiarazione conciliare. chi ne ha celebrate altre, che finalmente convien In risposta notò I’ autore del Voto, cho Γ oppor­ prendere nel giuato senso il principio, che la Chiesa tunità po'cattolici nasce primieramente dall * esten­ nulla potai nelle cose di diritto divino. Choche eia sione do * luoghi ove è in vigore la leggo, poiché lo però di questa controversia che ambedue i consul * è in tutto il patriarcato di Cilicia separato dalla tori giusta Ü Voto stimarono indifferente allo scopo, provincia Costantinopolitana, più in varie diocesi e quand * anche, continuara il primo, ai decidesse in greco-melchito o rumene. La confessione fatta dagli favore della potestà ecclesiastica, ninno argomento Armeni nel secolo XIV prova solo cho allo istru­ possono trarre i Greci dalla mentovata legge contro zioni della santa Sode cedono essi, quando vogliono le tene ecc. nozze. Imperocché ammesso puro esser riconosciuti per cattolici, pronti a tornare alle che la medesima avesse avuto forza a principio di loro opinioni appena abbiano ottenuto Γ intento. rendere illecite lo terze o nulle le quarte ecc. nozze; infatti quella confessione non si giudicò dal papa oggi è fuor di dubbio cho tal leggo almeno implici­ si chiara, che poco dopo non Γ interpellasse di nuovo tamente e indirettamente è stata abolita, come consta sulla cosa e li costringesse ad una nuova professione dalle successive dichiarazioni della santa sede (Vot di fede, già loro inculcata altre volte in quel secolo art. V). e prima. Nè bastò, chè si dove loro insegnare la Ninno pertanto di quei che avevano interloquito I (stessa dottrina nel secolo seguente da Eugenio IV, esitò nel pronunziare valido e lecite, almeno attuai· ed ora li troviamo nello stesso stato. Quanto ai pirite, agli orientali come ai latini le terze e le Greci non si appelli, egli disse, all’ ignoranza dei posteriori nozze. L’errore degl orientali, * soggiun­ vescovi che ritengono quella legge, perchè so questa geva un consultore, l’abbate Piazza, può ripeterai fosse stata dalla nazione abbandonata, o andata in da quella minor considerazione cho verso di ease desuetudine per le risposte pontificie, dopo un ne­ ha avuto sempre la Chiesa per Io ragioni espresso ccio e mezzo vescovi ignoranti non avrebbero neppur nel Voto (n. 74 ed altrove). Sembrò ad altro con­ conosciuta una legge tanto antica. Se 1’ han co­ sultore, monsignor Valerga, potersi rinvenire Γ ori­ nosciuta, dunque o non sono ignoranti, o lo è, gine dell’ errore medesimo nella antica idea della perchè la legge è rimasta sempre presso loro in fedeltà della donna al primo marito, idea esagerata vigore. E ciò appunto indica Γ utilità dell * abolirla fino al punto cho la vedova non avesse a soprav­ formalmente. vivere allo sposo, d* ondo l'uso di seppellirla viva Ai detti luoghi poi uopo è aggiungere a testi­ inaierò con lai; questa idea dall’estremo Oriente monianza di altro consultore, padre Martinov, la venne dilatandosi verso noi in guisa da costituire Russia, dacché la cosidetta chiesa ortodossa non eome una specie d'impedimento di pubblica onestà. ammette senza la dispensa le quarte nozze, e si Lo stesso consultore ed un terzo, il padre Martinov, citò Γ esempio dell * imperatore Giovanni IV che fu aggiunsero potersi anche attribuire tal pregiudizio appunto dispensato a prendere successivamente più negH scismatici a moro difetto di cognizioni teo- C mogli fino all’ ottava. logiche. Una seconda ragione per 1’ opportunità ricavava So però fu unanime la commissione sulla vali­ Il segretario insieme all’autore del Voto dal fatto dità e lecitudino considerata in se stessa, e sulla della santa aedo cho ha creduto necessario tante conseguente definibilita, in astratto, di questa dot­ volto di dichiarare la cosa agli orientali; onde non trina, la quale alla fin fine è già definita, furono avendo la santa sede con tante dichiarazioni rag­ diviso le menti nell * esame del dubbio secondo riflet­ giunto lo scopo neppure almeno interamente presso tente la definibilità della dottrina stessa nel caso i cattolici, non esclusi vani teologi latini (Vot. n.22), concreto. Nel detto dubbio domandava !: * -An et sembra utile Γ oracolo di un’ autorità per cosi dire qui id ab oecum enico concilio sit definiendum. * 1 più eclatante agli occhi degli stessi orientali. Il primo punto di divergenza fu quello dell’ oppor­ Ma anche in riguardo alle chiese separate, prin­ tunità di una tal definizione. Uno de * consultori, cipalmente alla greca ed armena, il sullodato con­ monsignor Valerga, disso cho una dichiarazione sultore di opinione opposta al \roto sostenne 1* in­ anche meramente disciplinare in proposito non sa­ opportunità della divisata dichiarazione. Questa rebbe opportuna nè poi cattolici, nè pei sciamatici. nel senso stesso del Voto non potrebbe dagli scis­ In rapporto ai cattolici, egli osservava, la disciplina matici interpretarvi, se non come una condanna della che ammette le quarto ed ulteriori nozze ha ornai disciplina loro, e una giustificazione della nostra, prevalso presso cho in tutti i riti orientali. I pochi e realmente non avrebbe altro significato. Ora la vescovi che considerano tuttora necessaria la dis­ D disciplina occidentale, cosi ei ragionava, neppure pensa per siffatte nozze, hanno dato tale risposta presso le chiese scismatiche ha bisogno d* esser piuttosto per ignoranza delle istruzioni della santa giustificata, perchè da esse stesse ai ammette po­ Sode, cho in forza di opinione riflessa che siensi tersi dar la dispensa, e quindi non avrebbero ra­ formati, e di tradizione disciplinare tra loro vigente. gione di censurarla. Qual vantaggio poi dal con­ Per gli Armeni, mentre nel 1B47 il patriarca di dannare la disciplina orientalo? Per contrario una Cilicia esponeva le terzo e quarte nozze abbisognare simile condanna presenterebbe non lievi pericoli, di sanazione (Vot. n. 11), al contrario nel secolo XIV anche che i vescovi sciamatici si astenessero dall’ in­ tutti i prelati dello stesso patriarcato dichiaravano tervenire al concilio (coso disgraziatamente assai che dopo la loro unione alla Chiesa Romana am­ probabile); mentre in tal’caso irriterebbe natural­ mettevano le quarte ecc. Lo stesso aggiunse do­ mente gli animi, o fornirebbe loro il protesto di versi dire de * Greci cattolici. La dichiarazione dei lagnarsi d* esser stati condannati dal concilio inau­ duo vescovi di Forzai ed Eliopoli che non sono diti; perciò, quanto sarebbe facile in un momento cortamente i duo più dotti, è eontradetta dai tro propizio 1’ intendersi con casi su questo punto, cui altri di Tiro, Usaran e Tolemaide, il quale ultimo poi non danno molta gravità, altrettanto rimarrebbo è ora patriarca della nazione m cicli ita. Tutto al difficile piegarli dopo una definizione isolata, poiché dire di lui porta a suppone che por eliminare le la questione vorrebbe ingrandita dalla reazione e discrepanze, cho su di ciò potessero ancora esistere dall’ amor proprio. Nè basta; convicn anche riflettere, proseguiva in qualche diocesi <11 rito orientale, basterebbe 5·(= 1061) CONGRESSUS XV COMMISSIONIS ORIENTALIS 28 maii 1869 6· (= 1062 lo acceso consultore, che tutti gli argomenti, con cui λ conoscesse ain da quei primo tempo la legge, poiché mostrasi la nullità della logge del 920 so hanno un nulla ne fu scritto alla medesima, e la legge facil­ valore dimostrativo agli occhi di un cattolico, è mente fu fatta dopo la partenza dei legati, e par difficile cho gli sciamatici loro dicco lo stesso peso. certo promulgate l’anno seguente; — 2® cho quella Possono almeno cosi opporre argomenti assai spe­ prudenza, la quale si vuole oggi usata cogli scis­ ciosi da rendere malagevole la contraria persuasione. matici, Γ usò allora la santa sede coi cattolici per La legge non fu nulla per difetto di autorità non irritarli o farli prevaricare ad occhi aperti. nei legislatori, corno risulta dal Voto; lo sarebbe Emanata infatti la legge, la Chiesa Costantinopoli­ adunque per difetto di conformità col gius divino, tana di nuovo si scrisse per la legge stessa'(Voto, ed in virtù delle posteriori decisioni della santa n. 28, 41), lo quale perciò col fatto della scissura sodo. Ma so queste ultimo sono decretorio per era posto in dubbio. Sarebbe stata prudenza che un cattolico, non lo saranno egualmente per chi la santa sode, riprovando la leggo, che cadde forse disconosco il magistero della santa sedo. Rap­ in quel principio da se, avesse tritato vieppiù gli porto alla intrinseca nullità, i Greci potrebbero animi, o dato luoghi a nuovi dissidi in un tempo opporre cho la leggo fu fatta conscii i legati della specialmente in cui Fozio avea già sparso i semi santa sodo ¡stessa, la qualo almeno prima dello dello scisma? Se poi la legge fu di unanimo con­ scisma nulla fece por condannarla, lasciandola per senso approvata nel 995, non ν' ò però un solo in­ alcuni secoli in tranquillo possesso. Sarà meglio dizio, cho ciò si conoscesse da Roma, e Γ occultarla adunque, conchiudova il consultore, riserbi re questo B alla santa sedo fu forse cura degli stessi Costanti­ punto all * ora in cui i Greci tratteranno seriamente nopolitani, cho in quel concilio fecero lo loro accladell'unione; frattanto Terrore com’ è nato dalla ’ mnzioni anche a Fozio. pubblica opinione do tempi antichi, cosi va cadendo Da ultimo si fo a domandare il consultore che innanzi alla pubblica opinione cho va oggi rettifi­ propugnava Γ inopportunità della dichiarazione, se candosi. trattandosi di un punto meramente disciplinare o A provaro contro il preopinante l’opportunità in particolare ad alcuno chiese sarebbe conveniente riguardo agli scismatici, preso a diro Γ autore do) alla dignità di un concilio ecumenico d‘ interessar­ Voto: o si suppono eh * essi tornino, o nò. Nel primo sene, a meno che non si volesse definire la libertà caso, Γ opportunità la somministra il fatto della delle nozze, di cui è parola, in forma dommatico. Chiesa che al loro ritorno ha inserito tanto volto Ma oltre quanto e detto nel Voto sulla diffusione nella professione la dottrina analoga. Cho so questa di quest’ errore, fu notato dall’ autore del Voto dichiiiraziono ostasse, intervenuti essi ni concilio, stesso cho non tulli i punti da trattarsi esclusivaalla unione, sarebbe allora necessario Γ astenersene. mente per gli orientali saranno di maggior conto So poi non ν’ intervengono, la loro ostinazione stessa, di questo, che poi, come soggiunse altro consultore, ed il mal talento per Roma o tutto ciò ch’ò catto­ il segretario, sembra connesso col diritto divino, e lico, li spingerà a censurare ogni linea del concilio intacca il valore di un sacramento. che non sin secondo lo loro ideo; una cosa di più Dopo siffatta polemica si venne finalmente di o di meno, qual’ è la legge sulle quarte ecc. nozze 0 comune accordo a conchiuderc eurre eepidienie cho come non mitigherebbe le loro cattivo disposizioni il concilio v’ interloquisca, c usociossi anche il con­ se non vi fosso, cosi non aumenterebbe di molto sultore eh’ era stato di contrario sentimento, colla la loro irritazione. Perchè poi nell’ ipotesi della riserva però cho la dichiarazione conciliare non loro permanenza nello scisma aver tanto timore abbia 1' aria nè di una condanna della disciplina d* urtarli? (soggiunse il segretario coll * autore del orientalo, nè di una giustificazione di quella dei Voto). So con questo criterio si ban da giudicare latini, riserva che tacendo gli altri fu ammessa ancho i decreti conciliari per gli orientali, ben poco si da cinque consultori (il segretario, Roncetti, Piazza, potrà decidere per loro, mentre li urterà tutto cho padre Martinov o monsignor Simeoni), i quali ave­ feccia contro i loro abusi od errori. Qui poi si vano esternato il parere, non doversi faro dal con­ tratta di un punto, al diro del proopinanle, mon­ cilio una espressa menzione della leggo orientale. signor Valorga, secondario por gli scismatici, e su Fu puro suggerito da tre consultori (padre Martinov, cui Γ opinion pubblica in Oriento va già da se for­ monsignor Simeoni o monsignor Valerga) d’inter­ mandosi in senso ortodosso. pellare i vescovi orientali prima di proporre questo Nè sembra, soggiunse altro consultore, il segre­ punto al concilio. tario, che la Chiesa debba trascurar questo punto Ma qui ai appalesarono nuovi dispareri tal modo per toma eh * essi abbiano a diro d' esser stati con­ con cui il concilio abbia ad entrarvi. Supponendo dannati inauditi; furono infatti già più fiate nell * atto ognuno cho convien declinare dalla questione so la della unione invitati a sottoscrivere anche a questo Chiesa possa imporre tale impedimento, ma che sularticolo, nò si ricusarono; la ideata dichiarazione 1’ oggetto ò mestieri pronunciarsi nel modo il più non può loro riuscir nuova, essendosi la santa sede netto o preciso per precludere la via ai sutterfugi, abbastanza già pronunziato. cui fin qui usarono gli orientali affino di eludere lo Nè vale il diro, proseguì Γ autore del Voto, eh’ è decisioni della santa sede su ciò, come sulla indis­ vano opporre agli scismatici lo risposte dalla santa solubilité del matrimonio ex capite adulterii; cinque sede, di cui spregiano l'autorità; giacché essi ne­ (il segretario, Rosi, padre Leonardo, Roncetti e gano anche quella de) concilio cattolico; quelle mi isignor Brunoni) furen d* avviso doversi ciò dichi­ risposte d’altro lato sono por noi la ragiono di arare nel modo del Voto (n. 118), escludendo però decidere, oltre cho il Voto stesso fa vedere ammessa la espressa abolizione della legge. Uno, il canonico questa nullità dagli stessi orientali più volto nel Roncetti, anche opinò cho il concilio, dopo aver ritorno. esposta la mento della Chiesa poco propensa per lo In quanto poi alla nullità intrinseca, non dichia­ nozze iterate, lodiuse gli orientali che da quello si rata subito dalla santa sedo, rammentò primiera- astengono (Voto, n. 118) riferendo per altro in seguito monto Γ autore dol Voto, che non si può asserire Ια dottrina di san Paolo col resto a sonso del Voto. non dichiarata, e anzi vi sono ragioni per credere Un altro, il segretario, per la riflessione fatta al cho realmente la santa sede siasi opposta (Voto, n. 119 si unì ne) diro che non occorro oltre alla n. 82, 83). E potrebbe anche dirsi, posto il silenzio, dichiarazione dottrinale emettere in proposito un Io che non si prova con certezza che la santa sedo canone dommatico. Gli altri cinque (Piazza, llollig, ■ — ■ Il 7* (=1063) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 8·(=1064) Martinov, monsignor Simeoni e monsignor Valerga) a menico praescribendum, ut ad examen revocentur stimarono ehe ove la cosa si consideri dottrinalmente constitutiones, statuta et regulae ordinum sanctorum (piuttosto che dommaticamente), in quanto cioè può Basilii et Antonii." Furono concordi i consultori nel rispondevo nega­ decidersi in un capo, si rimetta alla commissione teologico-dommatica, ritenendo in pari tempo che tiva, Distinguendo fra le regole cho contengono lo la decisione debba essere in forma negativa, ossia norme principali per condurrò il religioso al fino che le terze ecc. nozze non sono nè invalide, nè del proprio istituto, e no formano Γ organizzazione illecite, qualora non osti un impedimento diverso vitale, come osservò il professore Ros', e perciò dall’iterazione; e ciò onde la più volte mentovata sono invariabili, come soggiunse monsignor Sftneoni, questione resti illesa; se poi si riguardi discìplinar- e fra le rostitusioni cho sono in molta parto opera si decida per praeteritionem, noverando cioè di dettaglio, e perciò secondo lo circostanze soggette tutti gl1 impedimenti matrimoniali da ritenersi si a cambiamenti, e diverse secondo i diversi istituti, presso i latini come presso gli orientali, ad es­ opinò il segretario doversi le regolo di san Basilio clusione di tutti gli altri impedimenti generali o o di sant'Antonio lasciare intatto, Io per l'au­ particolari di qualche rito, in qualsiasi maniera in­ torità di quo'santi monaci e padri del monachiamo, dotti sia per leggo sia per consuetudine, aggiun­ dal cui spirito germinarono; 2* per l'antichità, da gendo anche che i medesimi, quatenus opus rii, cui sono stato in certo modo consagrato; 3° por la vengono ad abolirsi; ed uno, monsignor Simeoni, diffusione cho ricevettero essendo divenute la baso suggerì anche che si nominasse tassativamente quelli B di presso che tutti gli ordini orientali; 4· finalmente impedimenti cho in seguito degli studj, che restano (secondo cho avverti monsignor Brunoni) pel loro a farsi, risultassero per la Chiesa orientale. In merito o valore intrinseco, avendo formati tanti questa seconda parte soltanto, relativa alla dispo­ religiosi illustri per santità e dottrina, e molti anche sizione disciplinare, dissero ancho due doi quattro vescovi, cho onorano la Chiesa di Oriento. E tanto suindicati consultori di differente parere (il segre­ più il concilio devo astenersi dall’ ordinarne la tario e il canonico Roncetti). Fu poi sentimento revisiono suggerita nel primo Voto (soggiungeva il di due (monsignor Valerga e monsignor Simeoni) segretario), quanto che so sono in qualche parto che nella parte dommatica si dicesse che le nozze deficienti, possono supplire il loro difetto le costi­ di cui trattasi, non sono nè invalide, nè illicite iure tuzioni. divino; qual limitazione disse l'autore del Voto esser Fu del medesimo sentimento il professore Rosi. nuova, in quanto cioè non apparisco nello prece­ Tutti i monaci hanno una regola ed è o la basiliana denti dichiarazioni della santa sede, e nello stesse o l'antoniana, 1’eccezioni sono ben raro; così i professioni di fede. Mcchi taristi invitati a principio del secolo scorso a Un altro consultore, il professore Piazza, avverti scegliersi una regola fra le monosticho preferirono anche doversi Ια cosa si cautamente condurre sia la benedettina, concessa loro dalla santa sede. E nello parto dommatica sia nella disciplinare da non forse ancho le Salesiano, almeno le maronite, seguono ingerire alcun sospetto sulla validità delle terze come quelle di Occidente la regola di sant’Agostino; e posteriori nozze già celebrate, ond’ evitare le C tale almeno fu quella da loro assunta nella loro gravi questioni o disturbi che altrimenti potrebbero istituzione avvenuta alla metà del secolo passato, nascere, lasciando in buona fede quei per esempio nò ei sa cho Γ abbiano mai cambiata, quantunque cho separati da una vedova di tre mariti, cui cre- Benedetto XIV volesse che le Salesiano melcbite dovansi uniti nullamente, avessero poscia contrae istituito poco prima abbracciassero la regola di altro matrimonio. san Basilio, permettendo solo ad esso Io costituzioni Non si omise in fine di notare cho sarà ovvia salesiano in quanto non si opponevano alla detta al concilio f occasione per trattare della cosa; sia regola. Tornando dunque allo due precipuo regolo cioè ovo si discorra della virginità o della castità che da san Basilio e da sant' Antonio hanno il vedovile (come disse il professore Piazza), sia secondo nome, essendo state le medesime approvate dall’ uso Γ osservazione dell * eminentissimo presidente ove si di quindici secoli, e in certa guisa dal consenso parli dei disordini non rari oggi a commettersi fra della Chiesa, sarebbe un fuor d opera richiamarle i latini nell’ uso del matrimonio, ovo toccando dei ad esame. In però Benedetto XIV, il quale dubi­ varii fini di questo sagramonto potrà accennarsi il tava cho i monaci greco-melchiti tanto Salvatoriani consiglio dato da san Paolo a quei che se non con­ quanto Soariti non osservassero interamente la regola tinent, e il modo con cui essi debbono servirsi del basiliana secondo il loro istituto, li richiamò bensì rimedio che il sagramento stesso loro somministra. all’ osservanza, o dispose cho avessero la detta re­ L* eminentissimo presidente ordinò al sottoscritto gola genuina, ma non la richiamò ad esame: „Monachi di comunicare il presente processo verbale al- D (cosi nella costituirono Demandatam) utriusque con­ i'eminentissimo Bilio. gregationis sub invocatione respective sanctissimi Serafino Cretoni segretario. Salvatoris et sancti loannis observent regulam genui­ nam sancti Basilii eis tradendam a venerabilibus 16. fratribus Sanctae Romanae Ecclesiae cardinalibus CONGRESSUS DECIMUS SEXTUS negotiis propagandae fidei praepositis." E poco 1869 iunii 8. dopo riconosciuta la vera regola basiliana fu loro Sessione XVI tenuta il giorno 8 giugno 1869. mandata dalla sacra congregazione senza alcun Presenti: Γ eminentissimo presidente; consultori: esame. monsignor Valerga, — monsignor Brunoni, — mon­ Accordarono! pienamente coi due preopinanti signor Simeoni, — monsignor Jacobini, — padre monsignor Jacobini, monsignor Simeoni, monsignor Bollig, — padre Martinov, — padre Leonardo, — Brunoni e monsignor Valerga. Passando alle cos­ canonico Roncetti, — abbate Piazza, — abbate Rosi, tituzioni distinse il segretario fra quelle approdile — il segretario. Assenti: monsignor Howard, — 6mj futuri concilii quaedam proponenda tint, quae ad reforma· padre Theiner, —- padre de Ilaneberg. * martio Dubbio 1.1 — „An et qui a concilio oecu- tionan regularium ritu» Orientali» pertineant. Mena > Duhta super reformatione monarhomtn rita * orientali· «tccrpU fini vx tnba * Voti· a totidem conaaltoribu» exarati , * videlwe»., 1· Boaifarins de Haneberg, (juatrdur, utrum Pain· 1869. In-4", 31 p.; — 2· P. Leonardo, Degli ordini monadici orientali. Mense ¡anuario 186V. In-4·, 14 p.; — 3· loannea Martinov, De modo quodam peculiari reformandi clerum «demae orientait» regularem. Mente maio 18H'J. ln-4 *. 44 p. ■ 9· (= 1065) CONGRESSUS XVI COMMISSIONIS ORIENTALIS 8 iunii 1869 10· (= 1066) a lo non approvati. Taluni ordini è certo cho hanno A come non tutti i monaci, specialmente ne’ monasteri 10 coatituzioni approvato dalla santa sode; tali tono autocefali, hanno le costituzioni approvate, anzi non si sa che abbiano costituzioni di sorta, mentre le quelle del Maroniti del Libano confermato da *Ciò monto XIII col brovo Apostolati officium (1732), due regole, secondo il Voto del padre de Haneberg, cho poi da Gregorio XVI furono proposto col breve non sono sufficienti, qualora questi avessero a Monachorum instituta (1845) ai monaci calde? di rimanere autocefali, o a se, trattandosi di luoghi *sant Ormisda, essendo ripristinato in questa nazione lontani, di persone di cui si deplora Γ ignoranza e 11 monachiSmo cattolico sul principiare di questo non di rado si è deplorata la dissipazione, è utile socolo, e se vi si fecero alcune modificazioni, vennero che abbiano una norma determinata e sicura, o approvato dalla sacra congregazione, come riferì il perciò sembra opportuno che non il concilio, ma la professore Rosi. Esibirono eziandio (aggiungeva lo sacra congregazione 1* inviti a formarle ed a tras­ stesso consultore) lo loro costituzioni i Basiliani metterle. Il padre Martinov limitando il discorso ai Basiliani, melchiti di san Giovanni in Soairo e le medesime conformerons’! dalla sacra congregazione nel 1757 dopo aver notato analogamente a quanto leggesi nel Voto del padre Haneberg n. 15, che non v’ ha e il papa decretò la spedizione del breve * reta rivo. Parimenti lo coatituzioni *de monaci cofti di una regola composta da san Basilio, cho presenti sant'Antonio abbate furono munito della sua sanziono un sistema ordinato e completo di prescrizioni do Clemente XIII col brovo Ecclesiae catholicae (1761). monastiche, e che quella la quale no porta il nome, Ora perchó il concilio o meglio il papa nel concilio B è una raccolta di omelie, di esortazioni, di detti ha da chiamare in dubbio Γ opera de' suoi antecessori ? posteriore a san Basilio, osservò che i Basiliani Si dirà cho siffatto costituzioni por circostanze hanno intieramente deviato dalla spirito del loro sopraggiunto sono divenute imperfetto. Ebbene istituto; e allogato un breve di Clemente Vili su tali difetti o toccano coso essenziali alla vita reli­ quei di Spagna (ove disse esservi stati già tempo giosa, come l'osservanza do’voti, la vita comune; almeno tre monasteri riuniti poi in congregazione) e questo essendo comuni a tutti gli ordini latini ed nel quale si prescrive che essendo quest' ordino orientali (cho non è poi fra gli uni e gli altri se essenzialmente monastico, i suoi membri non devono non accidentale la differenza), appartengono alla attendere nè alla predicazione, nè alla cura d* anime, commissiono generalo pei regolari, o tutto al più nè allo insegnamento, nè ad altro officio estraneo sarebbe a desideraro che la medesima commissione al monastero, soggiunse che oggi i Basiliani contro comunicasse a noi le sue deliberazioni per vedere la loro vocazione hanno tutti abbracciato i rami so dovesse aver luogo qualche lieve cambiamento del ministero ecclesiastico, a segno d* esser divenuti nel farne Γ applicazione agli orientali. Se poi si piuttosto chierici regolari che monaci. E questo attengono a coso accidentali, o si tratta di punti di deviamento non solo vedesi in Galizia secondo il molta gravità, corno quello delle esenzioni, e a padre Martinov, ma a testimonianza di monsignor questi il concilio potrà senza altro rimediare da se, Brunoni e monsignor Valerga anche nella Siria. Ammettendo monsignor Simeoni che sonosi e si presenterà Γ opportunità nell’ esame dei dubbi susseguenti; o si tratta di articoli d' interesse C dilungati i Basiliani dal primitivo scopo conchiuse secondario, e piuttosto cho al concilio toccherà che abbisogna cambiarne le regole o richiamarli alla vita contemplativa. Ma avendo qui osservato 1' emi­ provvedervi alla Propaganda. Quanto poi alle costituzioni non approvate fu nentissimo presidente esser ben difficile ridurre oggi d' avviso il segretario cho il concilio esorti i monaci i monaci alla contemplazione, sia perchè essi stessi a sottoporle all’esame della sagra congregazione; non vi si adagierebbero, sia perchè le esigenze dei e siccome molti degl’ inconvenienti cho si ravvisano tempi portano che tutti gli ecclesiastici lavorino a fra i monaci, scomparirebbero, quanto volte si prò della Chiesa e della società, il che si avvera in * Oriente, ove si sente troppo osservassero le regole e le costituzioni già approvate, particular modo nell parve espediente al detto consultore cho il concilio il bisogno di clero attivo, ne inferì il prolato che è d* uopo porre questo nuovo genere di vita de’ loro ne raccomandi la fedele osservanza. Gli altri consultori nella maggioranza convennero monaci in armonia colle loro regole, e perciò pra­ in questo ideo. Il professore Rosi alte notizie ticare nello medesime una riforma. Il concilio per­ sovrapposto aggiunse rapporto agli armeni Antoniani tanto partendo dal principio che interessa oltremodo del Libano, cho essi hanno bensì le loro costituzioni, far rifiorire il monachiSmo da cui dipende la vita * Oriente, e ripristinare entrambi gli ordini ma non ancora approvate, poiché non aderirono mai dell alle modificazioni loro proposte dalla sacra con­ basiliano e antoniano, potrà ordinare una com­ gregazione prima d' approvarlo. Po’ monaci Ruteni missione mista di vescovi e di abbati generali, o poi sebbene non si trovi mai approvato un corpo D di altri distinti monaci a questo iutendimento, ovvero completo di costituzioni, moltissimo però ne sono incaricare di ciò la Propaganda. Piacque agli altri la proposta per due ragioni: stato approvate in dettaglio o por determinato materio. Solo nulla si trova quanto ai Basiliani 1° perchè al diro del padre Martinov sarebbe una rumeni; ma questi non sono stati sempre dipendenti temerità indurre cambiamenti nella disciplina mona­ dalla Propaganda, e anche i ruteni a tempo di Pio VII stica senza prima interpellare chi ne ha piena cominciarono a dipendere dalla sacra congregazione cognizione; 2° perchè trattandosi di regolare i rap­ dogli Affari ecclesiastici straordinari), onde non porti dei monaci coi vescovi, giustizia vuole, diesò si potrebbe assicurare non essersi per loro trattato il padre Bollig, che egualmente si sentano o gli mai della coso. Così il professore Rosi. Siccome uni e gli altri. * altra proposta aggiunse monsignor Simeoni, Un poi le costituzioni sono per se stesse variabili, nè rigorosamente parlando abbisognano d'approvazione, e fu che il concilio raccomandi o la santa sede non credè opportuno il detto consultore che il con­ procuri che i monaci istituiscano in Roma, o meglio cilio abbia a prescriverne Tesarne e la conferma; parlando dei Basiliani, a Grotta Ferrata una casa tanto più che non si trova che la santa sede abbia di tipo eoo noviziato, su cui abbiano a modellarsi voluto esaminare lo costituzioni monastiche, e solo tutti gli altri monasteri. Il professore Piazza dopo aver premesso cho II le ha esaminato ed approvate a richiesta de’ ri­ spettivi istituti. bel quadro del monachiSmo quale vion descritto nel Per altro, continuava lo stesso consultore, sic­ primo Voto, desumendolo da momentaneo ossee- 11·(= 1067) Β. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 12· (= 1068) vizioni, e dille relazioni dei viaggiatori, è beo A fazioni dei Maroniti. Le norme che in proposito direno da quel che no presentano le relazioni produrrà la commissiono generale sui regolari, autentiche giùnto a Propaganda, osservò che i punti saranno sens’altro applicabili ai monaci orientali. Lo stesso si disse della istruzione, cho il padre propoeti nella maggior parto non sono di com­ petenza conciliare; che il conalio dee interessarsi Haneberg chiama rce/mai/ira, perchè a tutti gli dei ponti più gravi, quali sono Γ osservanza dei ecclesiastici comune. L' esecuzione poi dello rela­ tive disposizioni dipende dai buoni studentati; ed voti e della vita comune, la clausura, l’abuso de * monasteri doppi, la dipendenza, o esenzione dai ogni congregazione dovrebbe avero il suo monastero vescovi; e che la revisiono dei capi del Tridentino per gli studj, il cho secondo Γ avvertenza dal pro­ fessore Rosi, viene anche espresso nelle rimembrato sui regolari includerà il reato. Monsignor Valerga fermò Γ attenzione sulla ne­ costituzioni dei Maroniti. Osservava solo lo stesso cessità di comprendere nello disposizioni medesime consultore, ebo resterebbe a vedere rapporto ai gli ordini latini ed orientali. Lungi dal consagrare monasteri autocefali, so ciascuno di essi aia alla la distinzione delle due discipline dobbiamo far si, portata di avere tutti i soggetti necesari ad un corso egli disse, che gli orientali, compreso l’uno e completo d’istruzione scientifica; ma a disporre di Γ altro clero, si sentano obbligati ad osservare tutto ciò convieD prima vedere so sia espediente lasciarli le prescrizioni del futuro concilio, salve lo differenze sussisterò da so e non unirli in congregazione. Il sanzionate o da sanzionarsi dalla santa sede o dal concilio intanto potrebbe dare qualche eccitamento concilio stesso; altrimenti essi si terreno paghi sol- B su ciò, ma solo con termini generati. Del progetto insinuato dal padre de Ilnnebcrg tanto di quei pochi punti a loro attenenti lasciando il resto. In conferma di che riferiva il professore (Voto, § 49) parlò il segretario o monsignor Simconi Piazza che sotto Gregorio XI II fu tradotta in greco rammentando che la Propaganda non è stata eoa) una parie del Tridentino e paro quella appunto facile a dare adito ai monaci nel collegio Urbano relativa ai regolari. Il Tridentino (soggiungeva mon­ per due ragioni che la Propaganda nel 1836 facea signor patriarca) si è astenuto dall * entrare ne * det­ presenti al cardinale Ilestl: 1· cioè perchè menando tagli, e tranne poche eccezioni, come quelle pei essi nello stabilimento una vita assai diversa della Gesuiti, abbracciò coi suoi decreti tutti gli ordini monastica quanto ai digiuni, officiatora eec., pren­ regolari. Lo stesso sembra debba fare il futuro dono abitudini poco favorevoli allo stato di rigidi concilio. Nei corpi fisici so una rota qualunque claustrali cui deggiono far ritorno; 2· perchè si viene a romperai, è mestieri aggiustarla; ne’corpi presume che i monaci men degli altri abbian bisogno morali vuoisi guardare principalmente alla molla di ricorrere al collegio Urbano per esservi istruiti. regolatrice di tutto il mechanismo, allo spirito cioè Se però vi si ammisero e vi si ammettono monaci, che deve animarli. Fin qui monsignor Valerga. ciò è in vista della deficienza cho ancor tra loro si Al dubbio secondo: „An et qui occurrendum de­ sente di mezzi d'istruzioni ; tanto più che secondo fectui fratrum laicorum [in aliquibus ordinibus]-; Γ osservazione di monsignor Valerga, non sembra si si rispose non eue interloquendum, 1· perchè è questo avvera eh’ essi abbiano a vivere ne’ loro monasteri un punto di troppo poca rilevanza per meritare 0 nella condizione di rigidi claustrali. Ma il giudizio Γ attenzione di un concilio ecumenico; 2* perchè su tutto ciò, si disse, spetta a Propaganda. questo difetto, se pur sussiste, è particolare a con­ Un punto speciale però fu preso di mira ragio­ fessione dolio stesso consultore, il quale dico che nando dell’ istruzione, ed è 1’ ignoranza della lingua se i laici scarseggiono fra i Basitiani, abbondano liturgica denunciata dal padre Leonardo (Voto, fra i monaci maroniti; 3° perchè il fatto stesso qui § 3). Provvido a ciò rapporto ai Maroniti il sinodo segnalato è molto incerto ; e Γ autore del Voto sembra Libanese ricordato dal segretario, colla seguente dubitarne mentre vuole che su ciò ·’ interpellino i regola: nCurent abbates ut sit sufficiens numerus vescovi. sacerdotum et clericorum in unoquoque monasterio; Il canonico Roncetti opinò che il concilio potrà et quos idoneos cognoverint, doceant leyere et dire tutt * al più incidentemente delle congregazioni teribere egriace et arabici grammaticam utriutgiU religiose, cho tneerdnfiòu» et laici» conti are debent. linguae, dialecticam et theologiam saltem moralem.Non si lasciò poi di notare che anticamente Vi provvedevi in generale il futuro concilio rinno­ negl’ istituti monastici pochi dovevano essere i sacer­ vando il decreto del Tridentino seas. XXIII de re­ doti, e la massa, a detta di monsignor Valerga, formatione e. 11 e sostituendo all’ aggiunto lai in am anche oggi è laica. Non v’ ha per altro negli istituti Γ altro liturgicam, o piuttosto dicendo linguam pro­ orientati un ordino di laici, che si accettino per prii ritu», come avvisò monsignor Simeoni, affinchè rimanere perpetuamente nel laicato. Tutti sono per ninno intenda questo capo ristrettivamente all’ idioma qualche tempo laici anche dopo la professione; in D proprio della chiesa Romana. E in ciò tutti gli altri seguito secondo la capacità si promovono agli ordini consultori si accordarono. sagri; o fra i scismatici solo ben tardi ai assumono intorno ai monaci in particolare, il padre Leonardo, i monaci al sacerdozio. Un tal sistema non manca il canonico Roncetti, il padre Bollig o monsignor * suoi vantaggi in quanto cho 1· ninno de de * monaci Jacobini opinarono che b* imponga ai coristi Γ obbligo ha diritto al sacerdozio com * è fra noi, 2* un laico di apprendere la lingua liturgica ante, profeuionem; * essi se deb­ qualunque cho si trovi idoneo può ascendere a quel fu però notato dal professore Rosi, eh bono apprenderla prima del noviziato, sarebbe questa grado. Al dubbio terzo: „Qul promovenda educatio at- una esiggenza troppo grave; se nel noviziato, lo quo Institutio monachorum,- fu risposto doversi studio della lingua formerebbe una distrazione; se promovere Γ una ο V altra cosa fra gli orientali o dopo il noviziato, si differirebbe di soverchio la i latini colle medesime generali disposizioni. L* edu­ professione. Sembrò pertanto a monsignor Simeoni cazione dipende dai noviziati ben ordinati e dalla che non possa fissarsi pei monaci una regola direzione spirituale, eh * è affidata tanto al superiore, comune; il professore Piazza suggeri potersi pre­ il quale e coi pii esercizi prescritti dallo regole, o scrivere per loro, cho prima di esser promossi agli eoli’ esempio e collo stimolo promuove la vita divota ordini, abbiano tutti i requisiti necessari, e mone fomenta lo spirito religioso, quanto dal direttore 1 Ita quidem codez-, at in schedis ipsius Cretonl, in qaas spirituale sia de * novizi aia del monastero, che, corno post eius obitum incidi, habetur FteirA. pro quo asno legendum disse il professore Rosi, trovasi stabilito nello costi- FwcA, qui ea aetate protector erat Basllunoruni Meiddtarum. 18· (= 1069) CONGRESSUS XVI COMMI8SIONI8 ORIENTALIS 8 ianii 1869 14· (= 1070) signor Valerga, cho in tatti i monasteri vi sis pei A signor Simeoni, — monsignor Jacobin!, — padre professi una scuola della lingua del rito. Martinov, — padre Bollig, — padro Leonardo, — Monsignor Brunoni finalmente giudicò utile sotto­ professore Rosi, — professore Piazza, — canonico porre gl! ordinandi a dare un esame sulla lingua Roncetti, — il segretario. Assenti: monsignor Ποmedesima. Cogliendo quest * opportunità il padre ward, — padre Theiner, — padre de Haneberg. Martino? raccomandò lo studio dolia lingua liturgica Si approva il verbale della sessione precedente. Con­ anche pel popolo. In Russia (disse) persino le tinua la discussione sui dubbi relativi al monachiSmo. fanciulle sono obbligate a studiare Γ idioma slavo. Dubbio V1: Le ricchezze dei monaci, tolse a Nè osta, a diro di lui, che nella chiesa occidentale diro il segretario, sono deplorate da ambedue i con­ si lasci cho il popolo ignori il latino, giacché (ei sultori; esse giungono a tale cho monsignor patriarca dieso) fra lo lingue volgari degli occidentali o la ha constatato un quarto circa del terreno del Libano latina ovvi qualche affinità; non così fra lo lingue essere in possesso del clero particolarmente monastico ; liturgiche o lo volgari in Oriente. abuso intollerabile in comunità di persone cho hanno Dubbio IV. — „Utrum et qua ratione procurandae rinunziato al mondo suggellando questa rinunzia col ad oum finom novae editiones librorum asceticorum, voto solenne di povertà. Nè soggiunse sembrargli breviariorum et praesertim Sacrae Scripturae/ Alla conciliabile la ricchezza dei monasteri colla povertà prima parto si risposo affirmative. Quanto alia dei monaci se prima non si dimostri cho quanto seconda parto, il concilio, disse il segretario, potrò sovrabbonda ai bisogni dol monastero vien erogato raccomandare cho si facciano nuovo edizioni della in altri usi a quello estranei. Cortamente disse il Sagra Scrittura anche nello lingue orientali; quanto professore Rosi, Γ eccesso dei possedimenti ò un ai breviari, notò cho noi raccomandarne lo nuovo cattivo esempio pei secolari, o si fa a discapito dol edizioni, non se no parli solo in ordino ai monaci, precotto aQuod superest date pauperibus" special­ ma in generale, per non accreditare Γ opinione che mente perchè possono considerarsi le rendite1 de’ mo­ esime i proti secolari dall * obbligo di recitarle; al nasteri, corno quello do’ beneficii, cho sono patrimonia che risposo monsignor Simeoni che questa inter­ pauperum. Ciò si fa a scapito puro di tanto belle pretazione non avrà luogo, dovendo il concilio pro­ opere, cho il monachiSmo potrebbe promuovere a nunziarsi su tale quistione; soggiunse però l'emi­ vantaggio della propria nazione e della chiesa orien­ nentissimo presidente che occorro ridurre l'officiatura tale; e talo impiego del superfluo non è secondo anche pe * monaci, ricscendo loro ben duro spendervi 1* intenzione dei benefattori, cho nel dare ai monaci lunghe ore oggi che si occupano ancho nel ministero. i loro averi hanno avuto in vista il bene della re­ Circa finalmente i libri ascetici disse il segretario ligione da farsi a mezzo de * monaci, e ncn Γ arche il concilio parlando in generalo dell * odierno richimento de’ monasteri. Bisogna dunque apporre abuso della stampa potrà inculcare ai tipografi cat­ un rimedio a questo disordine, se non si vuole che tolici di far servire il loro tipi alla diffusione di avvenga in Oriente quel che lamentasi in Occidente, buoni libri. ove i popoli e i governi, cho talvolta diventano Venendosi quindi a trattare del modo onde com­ ministri della divina giustizia, spogliano gli ordini porre o raccogliere le opere, di cui abbiasi a pro­ ! religiosi non solo del superfluo, ma pur anco del muovere la ristampa (di che altre volto pure oc- necessario. Qual sarà questo rimedio? Niuno, egli cupossi la nostra commissione), rifletté il canonico disse, ne viene particolarizzato nei Voti. Partendo Roncetti che oggi la chiesa orientale è cortamente adunque dal principio eh' è permesso ai monaci di in condizione peggiore di quella in cui versava possedere, principio che il concilio Libanese così Γ occidentale ai tempi del Tridentino. Dunque a enuncia colle parole stesse del Tridentino seas. XXV, somiglianza di quanto fc il detto sinodo, il futuro cap. Ill: pOmnibue monasteriis et domibus tam viroconcilio ordini una commissiono con incarico di rive­ rum quam mulierum conceditur, ut bona immobilia dere il breviario, la Sagra Scrittura ed eziandio il eis possidere lìceat“, conviene, soggiungeva, declinar messalo in uso presso lo varie nazioni di rito orien­ dagli eccessi. tale, c procurarne buono edizioni. Furono tutti su 11 sinodo Libanese riporta i decreti del sinodo ciò unanimi, o il padro Bollig agli enumerati libri Niceno che riprova quei chierici o monaci che „sub aggiunse lo opero di controvento; avvertì peraltro regula constituti avaritiam et turpia lucra sectantur4; monsignor Simooni, o v’ annuì Γ eminentissimo pre­ e del Calcedonose che condanna quei cho „propter sidente, cho il santo Padre sin d* ora insieme alla lucra turpia conductores alienarum possessionum commissiono pel direttoria degni nominare un’ altra sunt et negotia saecularia sub sua cura suscipiunt4. pel suddivisalo oggetto, commissione composta di Insistendo adunque il faturo concilio sulla osser­ orientali e di latini, e non già solo di linguisti, ma vanza del voto di povertà individuale, del quale eziandio di teologi; cosi potrà annunciare al con­ i riserbavasi il segretario di parlare nel sesto dubbio, cilio 1’ una e 1’ altra cosa come già decretata. condanni acrioribus verbis 1* abuso delle ricchezze dei Parve a monsignor Valerga espediente di servirvi monasteri, e stabilisca cho ogni monastero non pos­ dei manoscritti inediti, o de' libri stampati dagli segga più che quel eh * è necessario al sostentamento scismatici, ondo suggerì di ordinare intanto ai dele­ di un numero competente di religiosi. Ad assicurare gati apostolici di produrrò di conserto coi vescovi poi Γ esecuzione di questo decreto contro un dis­ i codici più antichi. La lodata eminenza sua dopo ordino che comprometto resistenza stessa degli aver inculcato in fatto di libri di attingono più che istituti monastici, o cui non si rimedierebbe abba­ si può ai fonti orientali, partecipò di aver dato stanza colla sola introduzione della vita comune ordino all * alunno David di raccogliere i codici caldei perfetta, la quale tocca * gl' individui, non già il e siri, e che già orasene dal medesimo fatta una monastero, ed anzi suppone questo ben provveduto, raccolta. parve ni segretario non inopportuno rapporto ai Serafino Crotoni segretario. monaci di Levante (che secondo il diritto orientale 17. dipendono dai vescovi nella ipotesi assai probabile COXGRES8U3 DECIMUS SEPTIMUS cho questa dipendenza resti illesa) che il concilio 1869 ¡uni! 18. autorizzi Γ ordinario diocesano e il patriarca rispctSessione XVII tenuta il 18 giugno 1869. • Hh end conceptam verbis: .Kn el qwmodo observsatite Presenti: Γ eminentissimo presidente; consultori: voti paupertath in monasteriU eotunlemlnm. * monsignor Valerga, — monsignor Brunoni, — mon1 le rendite considerarti cod. 15* (=1071) Β. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCIMI PARANDAS 16· (=1072) tiro ad erogare, auditie abbatibue, il di più de’ mo- a dosi: BNe reperiatur apud fratres nostros aurum nasteri pei seminarii, scuole, chiese, parrocchie ed aut argentum aut pecunia, nec alibi uspiam suum habebunt conditorium praeter commune repositorium altre opere di culto o di carità. Il professore Rosi e il padre Martinov dissero monasterii11, e quindi si stabiliscono le peno contro non essere generale il denunciato inconveniente de’ i detentori. Fin qui il professore Rosi. Parvo poi monasteri troppo ricchi; a testimonianza del secondo necessario a monsignor Simeoni venire su questo v'ha di alcuni monasteri di Basiliani che sono ben punto al particolare ordinando che in tutti i novi­ poveri. Il padre Leonardo risposa che se Γ incon­ ziati ninno più ai ammetta alla professione so non veniente non è generale nel senso stretto, è almeno si obblighi alla vita comune perfetta; ma ! aiedaaes inter scbisiisticc·, iudaeos et mulini·» 19* (=JO75) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILI! PARANDAS 20* (= 1076) cure domestiche non si affatica guari nella vigna A la pontificia conferma, sono oggi abbastanza chiare del Signore. È d’uopo adunque utilizzare l’opera sull’obbligo cbo incombo ai monaci di occuparsi * autorità di de’monaci. So tornassero a virere san Basilio e nel sagro ministero; rapporto poi all sant’ Antonio, non soffrirebbero certamente che i Clemente Vili, osservò eh’ egli parlava dei Basiliani loro figli so no stessero beando nella contemplazione, d'Europa; e aggiunse il segretario che avendo mentre tanti loro connazionali giacciono privi 'di prescritto il sinodo di Zamoscia approvato da Bene­ ogni spirituale soccorso, o vanno miseramente erran­ detto XIII che i vescovi si prendessero fra i mo­ naci tranne il caso di una dispensa della santa sede do fuori dell’orilo di Gesù Cristo. La vita monastica (soggiungevano il canonico (Tit VI, de episcopi/), diè a divedere che da vita Roncetti e il professore Rosi, e poi monsignor attiva è assolutamente conciliabile colla professione Howard, monsignor Jacobini e monsignor Brnnoni) religiosa, dacché Γ episcopato tutte in so abbraccia è per se stessa contemplativa; le addotte ragioni, le sollecitudini e lo curo dell’apostolico ministero. Ma conveniva il prelodato consultore che i Basiliani, cioè il bisogno di zelanti ministri deli evangelio, la scarsezza do’preti secolari, Γ attitudine propria che che ne sia della primitiva loro istituzione, su­ di ogni religioso all opera * * dell apostolato, l'esempio birono più tardi una riforma a segno di essere ad­ * religiosi latini, il fatto dei monaci che già ai divenuti più chierici regolari cbo monaci; che ciò do sono dati alla vita attiva, o della santa sede cbo dea ripeterei dalla deficienza di clero attivo fra gli nell’approvare le loro costituzioni ve li ha confor­ orientali; che anche oggi conviene insistere perchè tati, tutto dimostra, diceva il professore Rosi, che B i monaci coadiuvino i preti secolari, o confermala convicn fare appello al monachiamo ove vogliane] colle parolo di san Giovanni Crisostomo caser essi fruttuosamente coltivare le missioni orientali. La tenuti a lasciare i solitari loro asili per attendere contemplazione, osservava il padre Bollig, aumen­ alla conversione dei dissidenti o degl’ infedeli. È mestieri però, continuava lo stesso consultore, tando il fuoco della carità, eh’ è per se stessa opera­ tiva, conduce naturalmente il religioso all * azione d* accordo col padre Bollig e monsignor Howard, * egli ne scorga il bisogno; nè saprebbero lodarsi formare i monaci alla vita apostolica. Bono molte or que’ ponici, che vedendo necessaria la loro opera lo doti, diceva quest * ultimo, che la medesima nel mondo, volessero restarsene neghittosi in una erigge; ora il monachiSmo ò pur troppo in uno stato sterile contemplazione nel silenzio dei chiostri. Non di decadenza. Siccome poi torna più agevole fon­ fu questo il senso, in cui intesero la propria vo­ dare un ordine, che riformarlo, e Γ Oriente manca cazione i monaci occidentali, come caprini erari mon­ di riformatori non meno che di fondatori, si eccitino signor Howard; la storia è piena delle opere del pure i monaci nel senso del Voto; ma Γ eccitare loro zelo per la salato dello anime, o adduceva ad non basta, perchè si faccia: ad ottenere che i esempio l’Inghilterra, la cui conversione si devo monasteri somministrino buoni missionari), occorre ai monaci. Imitino i monaci, conchiudeva mon­ avvisare ad altri mezzi e ben più efficaci che un signor Sìmeoni, gli antichi anacoreti, che abbando­ semplice eccitamento. Così monsignor Howard. Del nando secondo il bisogno i deserti, recavansi nelle resto il primo compito dei monaci, al dire del canocittà affino di prestarsi all * assistenza spirituale delle 0 nico Roncetti c del padre Bollig, quello dev’ essere popolazioni. E introducendo nel campo dell * eccle­ di conservare la fedo: fra loro alcuni si scelgano siastico ministero i monaci, al dire del detto pre­ per le missioni, e 1* opera di essi aia piuttosto, disse lato, si conseguirà anche un altro vantaggio, che il canonico Roncetti, sussidiaria del clero secolare. cioè nndrassi dolcemente ad abolire il matrimonio Monsignor Valerga associandosi agli altri sulla del preti opportunità di far servirò alle missioni anche 1 ele­ Il padre Martinov, tenendo proposito dei Basi­ mento del monachiamo, per ciò che s’attiene ai risul­ liani, disse eh’ essi si considerano addetti olla vita tati pratici egli rifletteva che 1’ esistenza stessa del solitaria, e che ciò ò secondo la primitiva loro isti­ monachiamo, qual dov essere, costituisce una mis­ tuzione, o la mente della santa sede; o in conferma sione. I monaci anche nello stato di ascetismo colla lesse un brano di un bravo di elemento VHI su preghiera, coll’ esempio, colla fama della loro santità quei di Spagna, che vuoisi qui riportare; rIn primis influiscono nella conversione degli acattolici. Dna declaramus (cosi il pontefice, Bollano Romano, L V, prova no porge la storia del beato Bartolomeo part 3, p. 26) divi Basili) institutum monachale da Bologna domenicano missionario nell' Armonia. esse, et non solum cum ceteris in tribus substan­ Allora cominciarono le conversioni quando egli si tialibus votis convenire, sed etiam peculiaria prae­ ritirò in una grotta per attendere alla propria cepta suam essentiam concernentia quaedam habere: santificazione. Attratto dalla sua santità un armeno quorum praecipua duo sunt, alterum in oratione, scismatico si uni a lui, e abiurato lo scisma fu desso alterum in manuum laboribus ad necessaria com-1 > cho eresse una provincia di religiosi armeni, che paranda exercitatio, quibus etiam alia accedunt ad chiamatone! i Frali Uniti, Tale istituzione, che recò * luoghi, usci dalcommunem vitam, ad victum et vestitum concer­ grand! vantaggi alla Chiesa di que nentia etc.e E poco dopo ripeto che l’istituto di I’ ascetismo. Adoperiamoci adunque affinchè fiorisca san Basilio consiste in rifa contemplativa et mo- di nuovo fra ! monaci il vero spirito religioso, e nacAali, labore que manuali; quindi aggiunge: wCum quello sode virtù che ne sono compagne indivisibili, divi Basili! institutum monasticum ait, quidquid e si sarà fatto un passo per la propagazione delipiiui quietem impedire potest aut perturbare, ve­ V ovangelo in Oriente; sarà poi facile servirsi dolía lat eleemosynas petere, confessiones saecularium loro azione anche diretta a questo intendimento. audire, verbum Dei populo praedicare, collegia ad In tal senso favellò monsignor patriarca di Gerusa­ philosophiam vel theologiam seu alias scientias ad­ lemme. Fu dunque risposto ad unanimità: Affir­ discendas habere, suos religiosos ad universitates mative ad primam pariem, ossia excitandos eue a studiorum causa mittere omnino prohibemus, no concilio monachos ad mistiones. Dopo ciò trattossi dei popoli cu! non solo i monaci, Istarum rerum studio dediti laudabilis manuum la­ boris institutum deserunt... Poterunt tamen ne­ ma tutti in genere ! missionari han da volgere le cessaria domi addiscere choristae, et unus tantum loro cure; so cioè oltre i scismatici abbiano da aversi in vista, a seconda del Voto, gli Ebrei e i sacerdos fidelium excipere confessiones/ Ripetè per altro il professore Piazza cbo le Musulmani. Nulla v* è da fare, disse il padre Bollig, costituzioni de’ monaci orientali, che hanno avuto a pro degl! Ebrei. Un buon numero di loro, riferiva 21e (= 1077) CONGRESSUS XVIH COMMISSIONIS ORIENTALIS 2 iulii 1869 22· (=1078) monsignor Valerga, affluisco dalla Siria a G e rusa- t degli studj necessarii agli orientali e agli occidentali, lemme; taluni si convertono, ma poi di leggeri il sistema didascalico almeno quanto alle basi, di tornano all * ebraismo. cui solo può interessarsi il concilio, sarà eguale per Quanto ai Musulmani, il professore Piazza, il gli uni e per gli altri. Gli altri consultori analiz­ padre Bollig o il padre Martinov e qualche altro zando il dubbio risposero affirmative ad primam consultore opinarono esser necessario un qualche partem. E il professore Piazza, cui poi aderì mon­ sforzo por la loro conversione; un tempo, disse il signor Brunoni, rapporto allo studio delle cose orien­ padre Martinov, orano dossi meno negletti. La con­ tali che inculcasi nel Voto oltre quello dello lingue, versione dei Turchi, rispondeva monsignor Valerga, raccomandò, Ie che riandando il gius o disciplina è un' opero grandiosa; ma conviene penetrarsi del- antica si guardi allo spirito e non alla lettera; 2* che Γ enormi difficoltà, cui la medesima va incontro. si usino libri di provati autori, atteso che sogliono So un individuo si converto, poco soffre; so si tratti gli orientali con troppa sicurezza riccorrere ai loro però delle masse, si offende il fanatismo del popolo, canonisti scismatici, come fanno i Greci melchiti con o il governo si scuoto anche perchó i suoi sudditi Balsamono; 3* cho si distrugga quello spirito abbracciando In nostra religione vengono ad affran­ d’ arcaismo che fa anteporre lo antiche allo moderne carsi dalla leva militare poi privilegio che godono disposizioni della Chiesa. colò i cristiani, di esserne cioè esenti, medianto un Quanto alla seconda parte del dubbio, ossia al tributo di annui fr. 5 cho pagano alla Porta. Nè modo di promuovere siffatto studio, fu detto dal sarebbe espediente toccaro siffatta esenzione perchè canonico Roncetti e da qualche altro consultore che dispiacerebbe ai cattolici essendo certamente meglio il concilio parlando della istruzione necessaria ai versar denaro che sangue. La evangelizzazione dei missionari in Oriente accenni anche alla cognizione Turchi, aggiungeva il padre Leonardo, senza portare delle lingue o delle cose orientali ; ma fu di parere nuovi prosoliti alla chiesa cattolica, esporrebbe a la maggioranza, che senza nominare i monaci orien­ gravi pericoli lo conquisto do lei fatte in Oriento. tali per non consolidare quel muro di divisione che Non sembrò por altro al padro Bollig cbo ab- si vuol demolire (secondo Γ osservazione del pro­ biaosi perciò ad abbandonare del tutto i Musulmani: fessore Piazza), parli in genere il concilio della i misii on a rii, cosi egli, non devono scoroggirsi in scienza, di cui tutti devono esser muniti coloro che presenza dei più gravi pericoli; altrimenti essi non si coneagrano alle missioni. avanzerebbero d* un passo nel loro apostolico arringo. Monsignor Valerga poi generalizzando il discorso, I protestanti, soggiunse, non si rietano dal lavorare e riflettendo che ogni paese ha bisogno di studi fra quei popoli, e ancho con qualche profitto; il che speciali cho devono aggirarsi sugli errori, sugli usi, però fu contrastato da monsignor Valerga e da mon­ sulla storia nazionale, stimò opportuno che il con­ signor Brunoni. cilio raccomandi la fondazione no * varii paesi di uno Non si omise di osservare dal segretario, da mon­ studio speciale per le materie locali, nella quale signor Howard, o da monsignor Jacobini che il disposizione sarebbero compresi anche gli orientali. governo Ottomano si va inoltrando nella via delle Del resto si convenne da tutti che in fatto di concessioni a somiglianza dei governi di Europa: c studj è d'uopo rimettersi alle provvidenze più parnon tarderà, disse monsignor Howard, cho i cristiani ti col ari che in seguito potranno adottarsi dalla Pro­ saranno intieramente equiparati agli altri sudditi paganda. Dubbio ΧΧΙΠ.1 — Il consultore che aveva della Porta. Questa eguaglianza, che nei paesi acattolici è giovevole, appianerà la strada ai mis­ scritto sul toma di questo o dei due seguenti dubbi, sionari. Se in questo nuovo ordino di cose, ripigliò dopo aver prenotato essere il suo lavoro anziché monsignor Valerga, saranno scemate le difficoltà, un Voto una velitaziono (saggio), disse che può con­ ohe si attraversano alla conversione dei Turchi, vi siderarsi il progrotto in se, e nella sua attuazione; sarà sempre da affrontare il fanatismo proprio di e cho egli guardandolo precipuamente sotto il primo aspetto aveu inteso dimostrare Γ utilità; mirandolo quello popolazioni. * ora dunque pei Turchi non è ancora suonata; poi dal lato pratico distinse anche qui il gius dal fatto. L Quanto al gius osservò che lo difficoltà che diconsi ma è puro dii rammentarsi, conchiudeva monsignor Valerga, che oltre di essi vi sono altri numerosi militare contro Γ esecuzione del progetto dovrebbero popoli in Oriento come i Drusi, i Sabei, i Ansarie, essere ben determinato o non vaghe; e eh’ egli avoa gli Asidi1 ecc.; sicché è abbastanza spazioso il campo corcato diluire quello specialmente storiche, ossia colà per impiegare i missionari latini. Donde fu proposto in altri tempi. Rapporto poi al fatto av­ deciso rispondere in termini generali: excitandos vertì cho non sarebbe poi difficile trovare qualche esse monachos ad missiones obeundas inter scòis­ vescovo orientalo favorevole al progetto, o cho uno D poi basterebbe per iniziarne la realizzazione; sul maticos et infideles. Quanto alla seconda parto del dubbio, fu detto qual proposito riferì che il tostò defunto arcivescovo cho il concilio potrà dare tale eccitamento noi capo ruteno di Leopoli monsignor Litwinowicz avea molto de Missionibus, nominando esprossamonto i monaci di gradito Γ idea di Gesuiti del rito ruteno, che venne rito orientale, a meno che esortati tutti indifferente­ proposta e difesa dal signore Mayer nell’ opera mente i regolari allo missioni, si faccia poi intendere tedesca, Pensieri sopra la restaurazione della Chiesa con una clausola generalo cho Γ esortazione data ai in Germania (1859); ed assicurò inoltro cho Γ attuai religiosi latini, comprende ancho i monaci orientali, vescovo di Gran Varadino monsignor Papp-Szilagyi avrebbe veduto di buon .occhio un rumeno della il qnalo secondo modo sembrò più conveniente. Dubbio XXII.1 — Più volte essendosi discorso sua diocesi entrare nella Compagnia di Gesù, purché della istruzione anche del clero regolare, e in quanto avesso conservato il proprio rito. Fu aperta dopo ciò la discussione. Il professore servo alle missioni, il segretario, il professore Rosi e il padro Martinov risposero Provisum, e il segre­ Rosi (come risulta dall' annesso suo foglio1 di cui tario aggiunse ohe providebitur anche meglio, quando diede lettura) ragionando prima del progetto in si avranno le norme proposto al riguardo dalla ordine alle missioni, posta la convenienza di servirsi commissione pei regolari; perché se varia Γ oggetto I arckeirmo cod. 1 Qliaeidi cod. Legendam profecto Ictidi. 1 .An et quomodo concilium promovere posait inter mo­ nachi» «ludiam rerum, nedam linguarum orientalium.· 1 .An expediat ritum orientalem Introducere in ordisca Latinorum religioso·, qui odanone * obtJMt in Oriente.· • Deerat in codice. 23’(=1079) Β. ACTA COMMISSIONUM AD BES CONCILII PARANDAS 24· (= 1080) di oriental· * per la conversione dell’ Oriente, fin-A calzano. Nei due ultimi secoli erano pochi i cattolici snffidenza numerica e morale del clero secolare o dello nazioni orientali, che allora venivano tornando * unione; al presento è assai più sentita la ne­ regolare di Levante al ministero per loro nuovo al· dell’apostolato, e la diffidenza degli Oriental· * verso cessità di fornire all’ Oriento un clero operaio, pro­ i missionari latini, ne arguì la necessità di un'altro porzionato all’ampiezza della messe. Nè pajuno mezzo per Γ avanzamento dello missioni di colà, assolutamente insormontabili lo difficoltà cho a’ in­ e questo soggiunse parergli appunto il piano pro­ contrano nel caso. . La prima delle duo principali tocca il rito, e la posto, in appoggio del quale agl· esempi addotti nel Voto unì quello delle Salesiano francesi, che santa sede sembra averla valutata, accordando ni vedendo il bisogno di monasteri dello stesso ordine Ruteni che hanno chiesto di entrare in un ordine nel Libano condussero seco in Francia dieci di quello latino, il passaggio a questo rito, quasi cho Γ in­ monache maronite, lo quali dopo essersi informato gresso e la professione in un ordine implichi il al vero spirito religioso quale si trova colà, torna­ transito al rito di quello. rono in Oriento per trasfonderlo nello loro compagne. Ma può risponderei, ]· che vi sono stati nel La Chiesa cui incombe il dovere di propagare la secolo scorso varii latini professi fra i Ruteni cho fede in tutto l’orbe (proseguì a dire il professore osservavano il rito latino, o no porgo gli esempi Rosi) vedendo poco atti ad ottenere un felice risul­ Γ archivio di Propaganda; 2* la difficoltà di attenersi tato in Oriente i mezzi usati fin qui, nella sua in un ordine latino ali' officiatur» e ai digiuni del carità non si ricuserà di appigliarsi a quello che B rito orientale è sol temporanea, come rilevasi nel Voto oggi si propone, o che sebbene difficile offro non n.48; 3· quanto alla ufficiatura osservasi nel Voto lievi speranze. E tali speranze concernano anche, che la difficoltà è parziale; arca poi i digiuni presto o 1· il popolo cattolico in quanto che il progetto tardi converrà ridurli o semplificarli per tutti, e so è di natura a promuovere fra gli orientali la vita varia su ciò la disciplina presso i varii riti orientali, cristiana e religiosa, come notasi nel Voto, e a la base perù è quella greca. moltiplicare le vocazioni colla varietà che presen­ L’altra più grave difficoltà viene dalla giurisdi­ tano' gli ordini latini, opportuna per sodisfare alle zione dei prelati orientali; ma alle tro osservazioni vario inclinazioni; e inoltre colla mitezza propria del Voto può aggiungerei che i patriarchi hanno degl’istituti latini a preferenza degli oriental·, per di sovente reso a so immediatamente soggetti i cui meglio di questi si conformano alla umana debo­ monasteri sottraendoli alla giurisdizione dei vescovi lezza; 2° il clero massimamente monastico che avrà respettivi; potranno dunque tollerare i vescovi cho nei novelli istituti un esempio e una occasione di la santa sede faccia a loro riguardo mon di quello emulazione. Di questi od altri vantaggi conchiuse che hanno fatto i patriarchi; e questi cho la mede­ che se non tutti, alcuni almeno possano con fon­ sima faccia con loro anche men di * quello eh * essi damento attendersi dalla ideata istituzione. A giudi­ hanno praticato coi vescovi, tanto più cho gli uni care se sia espediente il progetto in quistione, così e gli altri ne avranno un compenso pei servigi, che il segretario, sembra che il medesimo non debba questi monaci latino-orientali presteranno alle dio­ soltanto considerarsi m teoria ; perché se dedotto C cesi. E rifletté in seguito monsignor Valerga cho in pratica ai ravvisasse ineseguibile senza andare perduto un qualche individuo, il quale si esima incontro a scrii imbarazzi c a gravi inconvenienti, dalla loro autorità abbracciando un ordine latino, non saprebbe più apprezzarti qual mezzo opportui ) saranno i vescovi compensati dalle conversioni di per la prosperità delle chiese e missioni orientali, tanti altri; e che poi il rito, sebbene servo a de­ e dovrobbesi rispondere negativamente all’ enunciato terminare la giurisdizione, non è con quella connesso dubbio. in guisa che un orientale entrato in un ordino latino Sarebbe il piano in so stesso il più lusinghiero, abbia necessariamente a dipendere dii vescovo del come apparisce dal Voto; questi regolari latini di rito. professione religiosa ed orientali di rito e di lingua 11 professore Piazza distinguendo il caso di sarebbero i più potenti ministri del Vangelo in qualche individuo orientalo che abbia ad abbrac­ Oriente, sarebbero un anello di congiunzione fra il ciare un ordine latino, dal caso in cui si tratti di clero orientale sì regolare come secolare, ed il fare una colonia di religiosi latino-orientali, disse latino, un punto di riavvicinamento, anzi un principio cho la prima cosa perchè di poco momento non di fusione della chiesa orientalo nella latina. Ma merita d' esser proposta al concilio; la seconda poi potrà poi effettuarsi un tal piano? Non è a dis­ in quanto si rannoda colla quistione dei riti orien­ simulare eh * esso soggiace a solide difficoltà. E che tali e dei rapporti tra i monaci e gli ordinari, disse sia cosi, infornalo il segretario dal seguente fatto. non potersi discutere se prima non si abbiano preÈ il progetto bello in se, e fecondo di grandi van­ D senti le regole che sull· uno e sull’ altro punto po­ taggi; è abbastanza antico, mentre convion risalirò tranno stabilirsi; sicché considerando la cosa imma­ almeno ai primordi del secolo XVII per trovarne tura anche perchè occorrerebbe esplorare prima i Γ origine ; fu caldeggiato da uomini illustri per pietà vescovi orientali, rispose a tutti i dubbi: Dilata. e per dottrina, quali sono, per tacere dei moderni, Aggiunse poi cho insieme alla facoltà per gli orien­ il cardinale Tolomei, il prelato Rutski metropolita tali di entrare negli ordini latini, potrebbe anche dì Russia detto da Urbano Vili atlante dell· unione, domandarsi se convenga concedere ai latini il per­ ne uro Atanasio, il venerabile Tommaso da Gesù, il messo di entrare negli ordini orientali. Fu risposto a quest' ultima osservazione dal se­ padre Gozzetta insigne oratoriano di Palermo; fu da loro varie volte proposto alla santa sede, e a gretario che al detto caso quanto ai Basiliani ruteni fronte di tutto ciò non ovvi, per quanto si sappia, ha provveduto il breve di Pio VII del 1822, con­ un documento certo ed autentico, onde consti cho fermativo del privilegio che dicesi loro concesso da la santa sede lo abbia mai ammesso bimano in tutta Paolo V ; e fu anche da altri notato che non è Γ ampiezza, con cui oggi si riproduce: il che sembra d' uopo estendere in generale tale indulto essendo indicare quanto ardua siasi ritenuta l’attuazione raro il caso che un latino ricorra per menar la vita religiosa agl’ istituti d’ Oriente. del medesimo. Tutti gli altri consultori poi d’ accordo coll' au­ 3e non ehe. soggiungeva il segretario, può ten­ terei oggi mai di faro ciò cho finora non si è fatto, tore del Voto e coi due preopinanti, ravvisando in vista de’ bisogni di Oriente che sempre più in­ separabili dalla presente lo due accennate quistioni, 25e (=1081) CONGRESSUS XVIII COMMISSIONIS ORIENTALIS 2 ¡olii 1869 26* (= 1082) ai pronunciarono in senso favorevole al progetto, e A i Ruteni o i Rumeni. Dol reato la commissione riconobbero cbo so, come tutto lo opere grandiose, abbracciata in massima la novella istituzione, mentre si mostra arduo, conviene coraggiosamente affron­ opinò per le ragioni suesposto che il concilio abbia tare le difficoltà che gli si frappongono: il Signoro, a tacerne, espresse il voto che la santa sede degnisi disse il padre Bollig, il qualo vuole che per lo ne­ como meglio crederà incoraggirla, e affrettarne Γ ini­ cessità straordinario doli * Oriente si mettano in opera * ziativa colla concessione degl’ indulti cho saranno mezzi straordinari, seconderà i nostri sforzi, o non necessari od opportuni allo scopo. andranno a vuoto lo nostro speranze. Fu quindi risposto al dubbio 23: Affirmative, Dubbio XXIV. — Occupandosi del modo, onde seu expedire ut orientales retento proprio rituuddarò esecuzione al progetto, di cho nel dubbio 24 x, mittantur in ordines latinorum religiosos, gui orien­ il segretario, il padre Leonardo c il padre Bollig talibus missionibus inserviunt. Al dubbio 24 poi: opinarono doversi consultaro primieramente i supe­ Institutionem de qua agitur, sine praevia orientalis riori generali dogli ordini; ma monsignor Howard episcopatus interpellatione inchoandam, et sensim sine assicurò cho i superiori generali dei Domenicani, sensu esse promovendam ; et supplicandum sanctissimo, Carmelitani o Gesuiti da lui interpellati anni in­ ut eam benigno favore prosequi dignetur. dietro favorirono lo suo ideo; prosso i Carmolitani Ad 251: Negative. nel Malabar il piano in questiono ò già un fatto Serafino Cretoni segretario. compiuto; i padri Schrader o Tarquini lo vagheg­ 19. giano, o il primo ò persuaso esser questo il mezzo B CONGRESSUS DECIMUS NONUS per salvare i Greci. Solo riferì monsignor Simeoni 1869 iulii 16. cho uu padre assistento dei Gesuiti erosi mostrato contrario pel timore specialmente che con questa Sessione XIX tenuta il giorno 16 luglio 1869. novità avesso a dividersi in due rami orientale o Si approvò il verbale della sessione precedente. occidentale la Compagnia. Più ora. sembrato oppor­ Monsignor Jacobini segretario della sacra congre­ tuno ai sunnominati tre consultori insieme al cano­ gazione di Propaganda Fido per gli A ffari di rito orien­ nico Roncctti che s' interpellassero i prelati orien­ tale riferì al signor cardinale presidente della commis­ tali, ondo impegnarli a favore del progetto, e anche siono e prefetto generalo della Propaganda Γ istanza perchó concertassero un metodo pratico per attuarlo, presentata dal custode di Terra Santa por un ma­ al qualo ultimo scopo credeva anche monsignor ronita ed un sito diretta nd ottenere por ambedue Jacobini utile la loro intcrpcllaziono, senza però il permesso di entrare tra i Francescani, notando far dipendere da essi Γ ammissione del progetto. cho la medesima porgeva il destro d’incominciare Se non che monsignor Simeoni o monsignor ad eseguire noi modo già divisato il progetto dei Valcrgu d’accordo coll’ eminentissimo presidente monaci latino-orientali. avvertirono cho ove s’interpellassero i vescovi, Considerando 1’ eminentissimo presidente cho si sarebbero senza dubbio contrari al progetto, o no tratta d’introdurre una novità, la quale cortamente impedirebbero Γ attuazione. L’unica maniera a urterebbe i patriarchi orientali in quanto sottrarrebbe * essendo riuscirò nell * intento si è quello d’incominciare con C alla loro giurisdizione i detti individui, eh pochi individui. Quand’ ancho, soggiunse monsignor i medesimi patriarchi già indisposti per la bolla patriarca, Γ episcopato vi consentisse, mancherebbero Reversurus, non conviene dar loro nuova occasione gli clementi necessari per attivare Γ ideata istitu­ di lamenti specialmente alla vigilia del concilio; zione sopra una scala sì vasta, qual si è concepita; cho al contrario so si interpellassero, ricuserebbero ma poi, diceva monsignor Simeoni, vedendo i vescovi certamente il loro consenso; la lodata eminenza sua sorgere ad un tratto intiero caso di questi monaci non giudicò conveniente dar corso alla istanza colla * consultori, latino-orientali pretenderebbero tosto d’estendervi sola baso doli' opinamonto favorevole de la loro giurisdizione; prova no sia la reconto storia ma incaricò monsignor Jacobini di prender motivo doi Resurrczionisti passati al rito bulgaro in Adria- dalla istanza suindicata per riferire al santo padre nopoli. Piacque il suggerimento alla intera com­ il sentimento della commissiono sul progetto, non missione, o ancho i consultori che avean proposto che sul modo dì metterlo tosto in esecuzione: e di sentirò i vescovi convennero sulla opportunità di qualora il sunto padre ponderata la delicatezza declinaro da loro. Introdotta graduatamente questa dell’ affare non voglia senz’ altro emanare il supremo istituzione, cho onderà da se grandeggiando, il suo giudizio, proporgli di ordinare cho sia discusso tempo, si disse, farà sì cho i vescovi dopo averne dalla sacra congregazione per gli Affari di rito gustati i vantaggi desistano dall· osteggiarla. Frat­ orientale; nel qual caso si farà analoga ponenza tanto esclusa Γ idea di far recluto no’ seminari, su sotto il segreto pontificio, desumendone gli elementi di cbo i vescovi hanno spesso mosso lamento, come dal Voto e dal processo verbale o dall’ archivio. Dopo di ciò si prose ad esaminare il capo de notò monsignor Valerga, conviene cho lo vocazioni si suscitino spontaneo, u non mancheranno quando Missionibus o si giunse sino al periodo della seconda venga la gioventù educata corno si devo; potranno colonna: Sil autem sermo eorum ecc. Serafino Cretoni segretario. ancora avoro in vista alcuni orientali passati al rito latino per entrare in qualche istituto occidentale, 20. accordando loro il permesso di far ritorno al rito CONGRESSUS VICESIMUS nativo. Gioverà preferirò gli ordini non astretti al 1869 ¡ulti 23. coro, sebbene giusta Γ osservazione di monsignor Sessione XX tenuta il giorno 23 luglio 1869. Valerga facilmente avverasi questa condiziono in Monsignor Jacobini segretario della sacra con­ tutti gli ordini dediti allo missioni; o il padre Bollig aggiunso doversi mandaro innanzi gl * istituti più atti gregazione di Propaganda Fide por gli Affari di alto scopo, sia poi numero dello case o dogi’ indi­ rito orientale riferì aver ordinato il santo padre vidui di cui possono disporre, sia’ por Γ istruzione nell’ udienza 20 prossimo passato che il progetto ed educazione cho in essi trovasi; o il padre Mar­ dei monaci latino-orientali si sottoponga in analoga tinov giudicò facilo Γ iniziare la casa in Europa fra ponenza all’ esame dei cardinali componenti la delta congregazione. 1 .Quatcnui affirmative ad dubium 23, utrum id fieri potai l ratinne ab eodem reverendissimo consultore proposita articulo IV. aut stia, et qna&am." 1 Id est: .An et quomodo ilipsum rii cccasicaico concìlio * fubuciendunL 27·(=1083) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 28* (= 1084) Fu proseguito ed ultimato Tesarne del capo A restii alla predicazione evangelica. È falso dunque de Ilusionilut, di cui fu sospeso il periodo „Sii l'enunciato principio; poiché quanto più si scema qua autem, quod absit, dissidia... ad sanctam Sedem “ la differenza fra la chiesa cattolica o le scismatiche, contenente la facoltà ai vescovi o vicari apostolici e si nascondo Γ abisso che le separa, tanto meno di decidero tanguam delegati tanctae tedie le cause si accorgano i scismatici dello stato d* orrore in cui vertenti fra i singoli missionari, fra lo varie famiglie giacciono; e cosi lunghi dallo scuotersi, tranquilli * ordine specu­ religioso, e fn i missionari o i laici, avendo ordi­ ri si riposano. Nò ciò rale solo noli * ordine pratico della disciplina. nato Γ eminentissimo presidente che ai studi un tal lativo, ma ancho nell punto prendendo a calcolo il principio dell * esenzioni, I scismatici hanno pur essi, come poscia svolgendo di cui non conviene spogliare intieramente i religiosi lo idee di monsignor patriarca osservava il segre­ tario, un avanzo di leggi, una disciplina ecclesiastica. nelle missioni. Serafino Croton! segretario. Qualora si mostri ad essi però nel suo più ampio aspetto tutto il sistema dello leggi, che governa la si. chiesa cattolica, potranno essi faro un raffronto tra CONGRESSI VICESIMUS PRIMUS Γ ordino che v’è in essa, o il disordino dolio loro 1869 septembris 3. chiese, e senza stento decidere ove sia la verità. Sessione XXI tenuta il giorno 3 settembre 1869. Il miglior modo adunque di procurare la conversione Presenti: Γ eminentissimo presidente; consultori; degli scismatici, che dol resto è più che altro opera monsignor Valerga, — monsignor Simooni, — mon- B della grazia, consisto come si dice noi Voto, nel signor Jacobini, — monsignor Howard, — padre presentar loro qual * ò la chiesa di Gesù Cristo e Ια Martinov, — padre Leonardo, — professore Rosi, — ' meravigliosa sua unità. reverendo don Giuseppe David, — canonico Ron2· Non è poi Γ episcopato orientale, soggiunse cetti, — professore Piazza, — il segretario. Assenti: monsignor Valerga, cosi restio allo modificazioni monsignor Brunoni, — padre Theiner, — padre de disciplinari, come si crede. I patriarchi più attaccati Haneberg, — padre Bollig. ai loro costumi introdussero grandi mutazioni nel Pregata la commissione direttrice con officio dei rito o da se o domandandole alla santa sede: cosi 24 luglio prossimo passato diretto a monsignor vediamo moltiplicati nella stessa chiesa altari e Giannelli segretario della medesima a determinare messe, alterata T ora della celebrazione della messa, i punti principali su cui la santa sede intendesse adottato nella liturgia da alcuni il vestiario latino, chiamar l'attenzione dei vescovi orientali venati al da altri la benedizione in articulo mortij. Nò sog­ concilio ecumenico, onde predisporli ad accogliere giacque a minori variazioni la disciplina. È noto con docilità le analoghe proposte; nell'adunanza essersi introdotto nelle varie quaresime Γ uso del della sera dei 25 del detto mese degnò la medesima pesce; la cosa, come contraria al prescritto degli rimettere un tal compito alla commissiono orientale. antichi canoni, produsse da principio pna sensazione, In seguito di che 1' eminentissimo signor cardinale ma oggi tutti vi sono adattati. Sappiamo farai luogo presidente invitava monsignor Valerga patriarca di a molte dispenso in fatto di digiuni, essersi accor­ Gerusalemme ad esporre in proposito le suo osser- C ciato il tempo per la collazione del battesimo, aver vinoni. Non tardò il prelato a sodisfare all’in­ taluni abbandonato la legge degl· interstizi, essersi carico con un Voto che può dirsi uno sviluppo interdetta da monsignor Mazlum presso i Mei eh iti delle ideo da lui esternato nel suo Piano di ntudj. Γ intromissione dei laici nella ordinazione dei preti Egli prima di dare la richiesta indicazione partendo non parroccbi, essersi abbreviata Γ età pel sacer­ da un principio più alto, che cioè il concilio perchè dozio, essersi fatte dai vescovi alcune restrizioni ecumenico dove tutte insieme alla latina abbracciare ali azione dei patriarchi. Non v’ ha dunque presso lo chiese di qualunque rito, si occupò del modo gli orientali Γ ideata immutabilità di disciplina, donde con cui nel concilio stesso debbansi trattare le la varietà che si scorge non solo fra Io diocesi dello materie allo scopo appunto di renderne universali stesso patriarcato, mi persino fra i distretti della le disposizioni. Fu questo il tema della presente stessa diocesi. Questa immutabilità si mette in adunanza. campo, quando è la santa sode che propone il cam­ Prima che s’introducesse la discussione, con biamento; non è dunque tanto l’attaccamento ai venia dell' eminentissimo presidente volle 1' autore proprii usi, quanto la diffidenza verso la santa sede del Voto provenire la seguente difficoltà. — La ebo ronde gli orientali poco flessibili alle innovazioni promozione, ei diese, della unità di disciplina sarà che partono da Roma. Non occorre poi dire ebe di pregiudizio al ritorno degli scismatici. Essi ne­ scorgesi anche fra i scismatici quella variabilità di mici come sono delle novità ne riceveranno una rito o di disciplina che si è indicata fra i cattoforte impressiono; in quanto si ritiene da taluni D Ilei, ed anzi maggiore, mancando a quelli il freno che tanto più facilmente si attirano i scismatici alla doli' autorità del Romano pontefice, e tutto dipen­ unione, quanto più si attenua la differenza fra il dendo dal capriccio dei patriarchi. 3° Da ultimo sta in fatto che i scismatici quando cattolicismo e lo scisma. A diluirò questa difficoltà, oaservò monsignor patriarca, Ie coloro che nel loro vogliono tornare in seno alla chiesa cattolica ben sistema religioso sono più lontani dalla cattolica sovente chieggono il transito al rito latino. Non verità, sono d' ordinario più facili e più disposti v* ha dunque in loro tutto il creduto attaccamento ad accoglierla, o quindi in ordine alla conversione por gli usi, la disciplina, i riti della chiesa orientale. dovon essi in realtà considerarsi como più vicini; In questa sentenza favellò monsignor patriarca di poiché quelli, come gl * infedeli, sentono il vuoto del Gerusalemme. Dopo ciò si venne all * esame dei singoli dubbi. loro intelletto, e del loro cuore; e quanto è più Dubbio Ll — 11 fine del concilio che essendo potente il bisogno della luco e della verità, altret­ tanto più volenterosi c più pronti Γ abbracciano ecumenico può e deve occuparsi di tutte le chiese, quando loro ai presenta. I scismatici per contrario * .Se atteso specialmente Π fine generale cui è diretto Π • gli eretici si tranquillizzano di quel barlume di scienza religiosa ".he lor rimane, e perciò sono più futuro condilo ecumenico e le favorevoli circostanze, nelle quali ‘ H fwd modo dzòMno mere nel concilio «cumrnieo IfflttaJe lf materie nfwjrdanfi le chicle di rito orientale. AgWte la-4·, 20 p •1 terrt, debba il medesimo avere particolari riguardi per le ehleie di rito orientale a fine di regolarne lo stato, e possi­ bilmente distruggere Γ antagonismo che è fra le medesime e la chiesa latina. * CONGRESSUS XXI COMMISSIONIS ORIENTALIS 3 septembris 1869 29· (= 1085) Γ invito particolare dirotto dal sommo pontefice agli A orientali cattolici e scismatici, Γ importanza speciale che hanno i concilii ecumenici presso gli orientali, come si rileva nel Voto, importanza che divien tanto maggioro in quanto cho va serpeggiando fra gli orientali cattolici Γ errore che la santa sodo da sola non possa mutaro corno il rito così la disciplina fra gli orientali senza il concorso dolio loro chiose, o almeno doi rispettivi loro patriarchi, errore di cui per tacerò di altri diò un tristo saggio alla Propa­ ganda nel 1862 il metropolita di Fogaras, e un in­ dizio Γ episcopato molchita noi primo degli articoli stipolati noi sinodo tenuto in occasione della scelta del patriarca,1 ovo senz’ alcuna riserva protestarono d* impegnarsi ra non accetterò alcuna mutazione doi diritti o consuetudini approvato dai canoni od accet­ tato dai Romani Pontefici ; ** lo quali parolo sebbene possano intendersi in senso esclusivo di ogni mu­ tazione indotta dai privati, benigna interpretazione appoggiata da monsignor Simeoni, e da monsignor patriarca di Gerusalemme che assistè a quel sinodo, non può negarsi però esser duro o forso anche so­ spetto in bocca specialmente a monsignor Jussef; il bisogno finalmente in cui versano gli orientali di un ordinamento disciplinare, furono le ragioni ad­ dotto. dal segretario in conforma della risposta affermativa da lui data a questo dubbio. Nè gli sembrò trovare un ostacolo, a cho il concilio s' interessi seriamente della disciplina ec­ clesiastica degli orientali per darlo assetto, nella economia usata nei tempi andati dalla santa sede. Dapprima Γ indulgenza cho la madre chiesa ha mostrato agli orientali poco ha giovato: poco agli scismatici, dacché so si convertono oggi individui, è gran tempo cho non si veggono tornare all’ unione intero masso, se si eccettui il fatto dei Bulgari; poco ai cattolici che si sono più o mono mantenuti in uno stato che certamente non può chiamarsi normale. E poi sono ben diverse lo circostanze del futuro concilio da quelle del Fiorentino, sono ben diversi i tempi che corrono da quei di Clemente Vili, di Urbano Vili, di Benedetto XIV, di quei ponte­ fici cho videro tornaro alla unione le nazioni orientali. Io Abiurando quello nazioni lo scisma mirava la santa sedo sopra tutto a quel cho più interessava, cioè a consolidarlo nel dogma. Oggi le nazioni orientali sono caldo nella fede. Bisogno dunque cho il concilio si occupi seriamente della disciplina. 2° La santa sedo faceva assegnamento sulla opera dei ministri o dei pastori di quelle nazioni, sui sinodi cho si sarebbero tenuti ecc. ; ma essi hanno poco cor­ risposto a questa giusta sua aspettazione. 3® Final­ mente la santa sodo s' addattava allora alla debolezza di quei popoli, che nascevano alla vita del cattoli­ ci» mo uscendo da quello stato di languore, d* inerzia, di morte in cui orano stato durante lo scisma. So però allora erano bambine le nazioni orientali, sono oggi divenuto adulto. È tempo adunque che parte­ cipano ni vantaggi cho nel suo vitale sviluppo è andata acquistando la chiesa universale. Fu ancho dogli altri risposto affirmative. Il canonico Roncotti aggiunse che avendo -il Papa destinato una commissiono a preparare le materio orientali pei futuro concilio, con ciò stesso ha in­ dicato che il medesimo devo aver loro speciali riguardi. Il professore Rosi raccomandò cho non si stabilisse una distinzione fra chiesa latina o chiosa orientalo essendo una la chiesa cattolica; fu avvertito però essere appunto questo l'intendimento del Voto, di faro sparirò possibilmente tale distinzione. 1 Atta illina synodi habentur in tomo XLVI, Synodi Melehitarum, id annum I8dí. r 30· (= 1086) Il reverendissimo David convenne coi preopinanti. Il sentimento del professore Piazza è espresso negli annessi fogli1, di cui il segretario diede lettura: il detto consultore fu consono anch’ esso agli altri. Il padre Martinov disse: Credo unam Ecclesiam catho­ licam. Astraendo dunque dallo chiese orientali opinò il detto consultore che il futuro concilio debba estendere egualmente le suo sollecitudini a tutta la chiesa universale. Monsignor Howard si mostrò colpito non tanto dalla necessità di sotto­ mettere gli orientali alla santa sede, o di distruggere Γ antagonismo eh' è fra le chiese orientali o la latina, fini cho potrebbero con altri mezzi raggiungerai, quanto dal bisogno, cho l’Oriente entri a parte dello spirito cho anima la chiesa universale. Furono dello stesso parere monsignor Jacobini o monsignor Simeoni, e questi a mostrare lo stato d* incertezza in coi trovansi gli orientali in fatto di disciplina recò ad esempio quanto riguarda gl’ impedimenti, lo dispense o i processi matrimoniali. Dalla ispeziono dello risposto dato dai vescovi al questionario loro inviato da Propaganda, risulta quanto ò indeter­ minata e poco conosciuta da essi la teoria degl’im­ pedimenti; sono noto le loro preteso sul poter dis­ pensare noi gradi di parentela sino al secondo; per la giudicatura dello cause matrimoniali sono man­ canti di norme. Donde la necessità che il futuro concilio stabilisca un sistema. Fu qui cho monsignor Valerga notò, che so i prelati orientali sono conscii del loro interesse, vedranno cho nella dipendenza dal concilio ecu­ menico troveranno una guarentigia dirimpetto ai popoli o ai sovrani. Ora sono dessi che si creano le molestie col farsi superiori ai canoni, perchè da questo falso supposto sono appunto originato lo im­ portune domande ondo vengono continuamente assaliti. Riconosciutisi però soggetti all * autorità suprema del concilio, potranno schermirsene col diro non possumus, come fanno i prelati latini; cosi egli acqueta in Oriente chi a lui ricorre por dispenso o facoltà cho solo il pontefice può accordare. Non piacque al reverendissimo David la parola antagonismo inscritta nel dubbio, osservando che questo è più che altro negli spiriti. La stessa OMorvaziono fece il padre Leonardo, il quale dopo aver diviso il dubbio in tre parti, e rispondendo affirmative alla primo, „so cioè il concilio debba avere particolari riguardi per lo chiese di rito ; ** orientale e differendo al settimo dubbio la risposta alla seconda parte, ese cioè debba regolarne lo ; ** stato soggiunse quanto alla terza no possibilmente distruggere Γ antagonismo ecc. , ** che tal antagonismo consisto negli animi, nello opposto tendenze od abi­ tudini, o nelle reciprocho censuro dei missionari latini e del clero orientalo. Vi convenne anche monsignor Simeoni. Fu avvertito da monsignor patriarca di Gerusa­ lemme che è vero consistere in ciò Γ antagonismo che si ravvisa fra gli orientali o i latini, o che dovesi addebitare il mantenimento del medesimo anche ai missionari latini, ma cho questa parola, corno si usa nel Voto altro non significa che differenza ; differenza per altro spinta al di là dell' esigenze del moro rito. Sicché suggerì monsignor Simeoni doverti intendere la frase distruggere Γ antagonismo nel senso di procurare il maggior possibile ravvicinamento fra la chiesa latina o 1' orientale. Il segretario, Il canonico Roncetti, il professore Piazza aderirono al voto rispondendo affirmative in omnibus * 1 Non habebantur in codice. 31· (=1087) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 32* (=1088) Dubbio Π.1 11 segretario premettendo che questo A differenziano tra loro nel rito. La terza ipotesi non dubbio potrebbe dirsi il cardino della quistione, merita d’ esser discussa. nè potrà reñir in mente a eh’ è se abbiasi a promuovere possibilmente nel nessun vescovo; altrimenti il concilio ecumenico si concilio l’unità di disciplina, in appoggio della ridurrebbe per Γ Oriento ad una raccolta di sinodi opinione affermativa trasse argomento dalla natura particolari. Quanto alla seconda, differendo fra loro stessa della disciplina ecclesiastica, argomento con­ in molti punti disciplinari lo varie chiese di Levante, fermato dal professore Piazza colle parole della per introdurre tra loro Γ uniformità, ognuno dovrebbe cedere qualche cosa all'altra; o perchó piuttosto recente pontificia costituzione Cum ecclesiastica * Disse pertanto il segretario che chi consideri la non cedono tutte qualche cosa alla chiesa uni­ parte sostanzialo della disciplina nella sua natura versale? Tanto più che potrebbe forse dirsi, che o nel fine cui è diretta, è chiaro potersi anzi doversi non è molto minore in alcuni punti la differenza estendere a tutta la chiesa, salvi i punti che o per che passa fra una chiesa orientale e Γ altra, di mancanza di substrato, o per altra ragione sieno quella che passa fra le chiese orientali e la latina. ad alcuni luoghi inapplicabili. 8o a mo' d' esempio Che poi una chiesa orientale in fatto di disciplina si prenda la prima parto del gius canonico De per­ ceda all’ altra, è ben difficile per le gelosie, che sonis, tutto ciò cho tende ad assicurare alla chiesa la ispira il sentimento di nazionalità, oggi così vivo c buona scelta di ministri o pastori, i loro diritti o doveri, potente anche in Levante; per contrario davanti tutto ciò che concerne i regolari nelle cose toccanti alla chiesa universale tutte le nazionalità scompariΓ essenza della vita religiosa, perchè non dee prati- B scono. Resta adunque ad abbracciarsi la prima carsi dagli orientali? Se si dia una occhiata alla ipotesi nel modo spiegato dal Voto, seconda parte De rebus, e prima de rebus spiritua­ In questa conclusione disceso ancho il canonico libus, le leggi che mirano a garantire la santità Roncetti dicendo che per migliorare lo stato dogli * sagrandoti, perchè si ban da considerare come orientali conviene dar loro un sistema di disciplina, de inopportuno per gli orientali? So si tratti de rebus e questo esser dco appunto il sistema di disciplina temporalibus, perchè hanno a ritenersi estranei gli universale. orientali alle norme sulla proprietà o sulla regolare Il reverendissimo David si fece a dimandare: amministrazione, e sull' uso conveniente dei beni l’assimilazione della disciplina è una tesi o un della chiesa? Ai disordini cagionati in Occidente problema? Tale assimilazione se è ottima in teoria, dai fabbricieri ha rimediato la santa sede colle note è ben difficile ad attuarsi. Convien guardarla dal costituzioni di Pio VII Non sine magno, di Leone XII lato pratico per presentire le difficoltà che in se Quo longius e di Gregorio XVI Dudum nos sollicitos. ravvolge. I vescovi certamente ne riceverebbero Sono noti i disordini originati ancho in Oriente dalla triste impressione al solo annunzio; e si noti che ingerenza dei laici in tali materie; e perchè con ognuno verrà coi pregiudizi suoi e della sua nazione, analoghe leggi conciliari non potrebbe provvedersi e anzi io so, disse, che taluni di èssi hanno già universalmente a questo inconveniente? Lo stesso ricevuto dal popolo il programma, secondo cui in sostanza dicasi della terza parte del gius cano­ devonsi regolare nel futuro concilio. No si tema nico relativa ai giudizi E monsignor Simeoni C che abbia a consagrarsi il dualismo disciplinare, avendo già percorso sulla scorta del Gallemart essendo esso già consagrato dai concilii, dalle costi­ tutti i capi del Tridentino per un lavoro commes­ tuzioni pontificie o dalla prassi stessa della sunta sogli dalla commissione disciplinare, disse non averne sede. Tutti sanno che altro ò la chiesa orientale, incontrato alcuno che non possa applicarsi agli altro la latina; quindi si è eretta una congregazione orientali essendo tutti più o meno desunti dalla spezialo por gli Affari del rito orientale, e anche natura stessa della cosa. fra le commissioni conciliari se ne è deputata una L’ origine del dualismo disciplinare, proseguiva apposita per gli orientali. È d’uopo certamente il segretario, è dallo scisma. Dopo cho gli orientali riformare le chiese orientali e ordinarne la disciplina. si separarono dalla chiesa cattolica, fu allora che I vescovi ne sono persuasi, ma nell’ eseguire tale restarono collo antiche leggi modificate poi solo riforma bisogna avere in vista lo stato attuale di dall' arbitrio dei patriarchi, o dagli abusi che an­ quello chiese. Mal si apporrebbe ehi credesse cho *! datone poco a poco introducendo, o rimasero privi lo medesimo tutto ad un tratto possano elevarsi di tutte quelle benefiche disposizioni, cho la chiesa allo stato di perfezione cui giunse la chiesa latina. medesima andò successivamente adottando. Cho Questa vi giunse gradi a gradi; lo stesso dovrà però convenga distruggere, per quanto si può, faro la chiesa orientale. La riforma poi deve farsi, questo dualismo, è secondo la mento della santa ma convien prendere i germi del nuovo sistema sede, la quale si è adoperata, corno ha potuto, per dal gius orientalo; chè ν' ha pur troppo un gius avvicinare gli orientali alla disciplina latina; o ne D canonico in Oriente, Non è desso universale, non forniscono una prova i sinodi tenuti secondo le suo è abbastanza spiluppato; ma pur ν’ ha un complesso istruzioni, od anco da lei approvati como il sinodo di cenoni che reggono quello chiese, quale v’ era Libanese, il sinodo di Odiamprr e quello in parto ‘anticamente nella chiesa latina. Vagheggiamo di Zaino teia, in cui son pur frequenti le allegazioni Γ unità, ma non è possibile troncare d’un colpo tutto lo differenze che corrono fra lo due discipline; del Tridentino. Conchiusc il segretario con un trilemma: O si l’unità ò la mota, cui convien diriggere gli occhi; vuol faro nel futuro concilio una disciplina sola ma la è ancora intempestiva. Aggiunse poscia il comune all' Oriente o all’ Occidente, o una disciplina detto consultore cho ad assodare la disciplina per Γ Occidente ed un altra per tutte lo chioso occorrerebbe dividere i decreti conciliari in tre orientali; o finalmente una per 1’ Occidente e tante classi: i decreti della prima abbracciarebbero la per Γ Oriente quanto sono le chiese di colà che si chiesa universale; quei della seconda la latina, quei della terza Γ orientalo. Non si tratta (prese qui a diro il professore 1 3® «Λν«ΐζΒ regolare le dupuiuoni del concilio ία fui» che obblighino egoalmenU le chiese latine non meno Piazza) di rendere subito uniforme in tutto la dis­ che qntlla di rito orientale·, ed evitar lotto ciò che potrebbe ciplina orientalo alla latina. Sempre si è fatta dis­ Inplkare la conrecraxicne del daaliimo disciplinare, o dar tinzione fra i canoni, com' ei li chiamò fondamentali SK»tivo di ritenere U concilio stesso meramente ocndenta. della disciplina, e lo particolari consuetudini, cho • Sdita pro Chahlaeis prtJie kakadu septembrii anni 166». o in parto ne modificano le disposizioni set· otarie. b qva de electione ipbcoponim potierimam agitar. 33·(= 1089) CONGRESSUS XXI COMMISSIONIS ORIENTALIS 3 septembris 1869 34* (=1090) o che suppliscono il vuoto da quelli lasciato, Queste A nella costituzione Demandatam proibiva ali’ episcopossono pur ammettersi qualora abbiano i voluti pato molcbita di praticare in esso veruna variazione. requisiti, ed almeno non sieno disdetto dalla legittima Intorno a ciò si permise il segretario di osser­ autorità dolía santa sode. I primi soli sono intangi­ vare che il capo Licet del Lateranenso (fustinere bili; questi devono essere l’oggetto principale del volente») dimostra solo una tolleranza; cho nella en­ concilio, ed innanzi ad ossi deve cederò qualsivoglia ciclica Allatae sunt si parla solo dei riti, scopo della consuetudine, cho perciò stesso sarebbe irragionevole enciclica, e di quella specio di riti, cui la santa sede tollerando conferma (§ 27); e se in detta enciclica ed inamissibile. Essendosi poi invitato monsignor David dal dice altrove che la santa sede nel ritorno del Greci medesimo consultore a diro qual è il codice di di­ procurò solo di svellere dai loro animi gli errori ritto canonico secondo cui si regolano gli orientali opposti al domma, salca la disciplina, intendo min genere, o almeno i Siri; ed avendo esso risposto denlemente la disciplina liturgica1; che finalmente nella costituzione Demandatam si vuole unicamente cho i Siri seguono il Nomocanone di Barhobrco *, monsignor Howard o monsignor Valerga risposero porro un freno all’ autorità do’ patriarchi di cam­ cho il Barhobrco riporta i canoni dei concilii fino biare da so i riti, e se si vuole, anche la disciplina. Ma i vescovi, ripigliava il professore Rosi, si al Calcedonese; questo codice adunque ò incompleto, Il suo autore ò scismatico, o se hanno autorità i singoli opporranno. Questa loro opposizione, rispondeva canoni, la raccolta al dire del segretario non può monsignor Valerga col canonico Roncetti, sarebbe ritenersi autorevole. Lo medesimo eccezioni presso B irragionevole. Del resto bisognerà in seguito avvi­ a poco possono darsi allo altro collezioni di canoni, sare ai mezzi atti a fare che Γ episcopato riconosca la ragionevolezza di questo vedute, posto che si cui s' appoggiano gli orientali. Non si tratta poi di distruggere il gius antico, convenga csiggerlo il vero bene delle chiese di cho il segretario dieso impropriamente chiamarsi Levante. Intanto il medesimo professore Rosi e orientale, essendo il primitivo gius universale della monsignor Simeoni suggerirono cho a’ inviti la com­ chiesa, ma di perfezionarlo dandogli quello sviluppo missione teologica ad occuparsi della potestà che che secondo le vario circostanze non possono non la santa sodo ha di ordinaro o cambiare como il avero le leggi umano, benché basato sovra immu­ rito così la disciplina, quando lo domandi il bene tabili principii; la qual cosa non importerebbe, come dello anime. Il padre Leonardo rispose affirmative notando non ha importato mai la distruzione delle parti­ colari subalterno consuetudini sia nell’ Occidente sia quanto alla seconda parto del dubbio che altro è nell’ Oriento, cho non sieno in opposizione colla consagrare il dualismo disciplinare con un atto posi­ divina costituzione della chiesa o collo spirito dei tivo, altro ciò che si propone nel Voto. Al dire del padre Martinov v’ è un gius fonda­ canoni. Del resto qualora fosse indispensabile qualche riserva, il Tridentino, notò il canonico Roncetti, no mentale nel Nomocanone usato dai Ruteni, che con­ porge qualch’ esempio, come quello relative ai rego­ tiene i primi setto concilii generali e i particolari lari, al giuspatronato ccc. Si vuole per altro un ammessi da tutti, ondo presenta la disciplina catvincolo (sono parole di monsignor Valerga) fra le C tolica antica. ν' è dunque il fondo comune cho si due discipline, dunque si stabilisca un fondo comune cerca; se ne suppliscono i difetti per mezzo dei a tutto Io chiese. Ora dov’ è un codice cho pre­ concilii posteriori. Questo fondo, ripeteva mon­ senti questo fondo comune? Non sono gli antichi signor Valerga, è nostro; si richiami come base concilii tenuti in Oriente, perchè mancano di tutto delle idee generali. Duo disciplino non devono le successive necessario disposizioni; non gli occi­ sussistere, osservò monsignor Howard; il rito è in­ dentali posteriori, perchó dagli orientali si dis­ dipendente dalla disciplina. L' Oriento fino a Fazio conoscono. Si faccia adunque un codice comune, dettava leggi all'Occidente, cosi egli; questi rimase cho salvi però le legittime consuetudini, sebbene a cattolico, o quello ebbe la sventura di cadere nello patto cho ne sia prima dichiarata la legittimità dalla scisma. Oggi dunque tocca all’Oriento d’imbeversi santa sede; altrimenti vi saranno tanti codici parti­ dello spirito dell’occidente. Sono avvenute col vol­ colari senza un contro d’unità disciplinare. La gerò degli anni nella disciplina varie mutazioni classificazione dei decreti conciliari concepita dal essenziali, com’ è a cagion d’esempio la celebrazione reverendissimo David, continuava monsignor Valerga, del sinodo diocesano. Un canone del concilio Calconsagrarebbo il dualismo disciplinare, nè sarebbe cedonese, ei diceva, proibiva ai vescovi di tenerlo; possibile oho il concilio si occupasse degli usi di e questo oggi è una loro annua obbligazione. Con­ tutte lo chioso orientali por confermarli ; un tal esame vien pertanto derogare in alcuni punti al gius antico, nella incertezza in cui sono gli orientali stessi a e lasciare quelle parti soltanto, che sono in armonia riguardo dolio proprio consuetudini, sarebbe scabroso D colle attuali condizioni della Chiesa. E si avverta ed esigerebbe troppo tempo; d’altronde non si po­ in proposito che ν' ha un canone nella collezione trebbe presumere che il concilio li confermasse di Balsamone, da cui si prescrive cho in que’punti, in cui non provvedo il gius orientale, si supplisca senz’ averli primo minutamente esaminati. Dopo ciò il segretario lesse alcuni rilievi del col gius d’ Occidente. Quanto all’autorità do’Nomoprofessore Piazza in risposta a questo dubbio nel canoni distinse il detto consultore tra Γ estratto dei canoni, como il decreto di Graziano, o il loro com­ senso del Voto. Il professore Rosi fu d’ avviso doversi stabilire mento, e dieso esser questo privo di autorità, ma alcune normo comuni; lungi però dall * abolire il gius quello non già. Del resto.il perfezionamento della orientale, si completi. Che poi debba mantenersi disciplina esigge tempo anche per 1* Oriente. Basterà intatto il gius orientale, egli l’inferiva primieramente che il concilio Vaticano abbia tracciato le prime dal concilio Lateranese, cho ammise lo consuetudini linee. ossia la disciplina dogli orientali. Ed è stata questa Monsignor Jacobini opinò esso pure esservi un a suo giudizio ancho la mente della santa sede; gius per Γ Oriente, corno cho poco osservato. In poiché Benedotto XIV nella enciclica Allatae sunt 1 .Salvis tamen et intactis ritibus ac disciplina, qua» ante dico cho la santa sedo tollerandole, le detto con­ schisma serrabant et profitebantur, fuao/Mc rmerauilis ipsorum suetudini sic approbando firmavit, Ed ecco perchè antiquis liiurgiis ac ritualibus innititur; quin unquam Udem 1 Sfarhebreo cod. COXClU G K J< ERAL·. TOMUS XXXXIX**·. Romani pontifices poposcerint, nl id catholicam redeuntes suum ritum dimittere, et laiinum uxspiecti deberent * 8 35* (=1091) B. AOTA COMMISSIONUM Al) RES CONCILII PARANDAS 36·(= 1092) quanto ai punti principali della disciplina, questa A rità però ha la sentenza di quei teologi? quella comprenda tutti in difieren te men te i cattolici; rap­ appunto di un parere di consultori l. Il pontefice porto alle specialità so ne tratterà in appresso. Benedetto XIV la riferì prima nell’ opera de Canoni· latione eco., poi nell’ enciclica Allatae sunt; in quella Cosi il prelato. Monsignor Simeoni raccomandò che si faccia parve ammetterla, ma fu da lui composta la detta intendere ai vescovi che non si vuole loro imporre opera prima di ascendere al pontificato; nella se­ un peso, ma recare un benefizio. I concilii tenuti conda poi senza entrare nel merito della cosa, dice in Oriente obbligavano tutti; dopo la separazione 1 Com saepias inter doctores agitetur quaestio de auctori­ gli orientali rimasero stazionari, ma la chiesa latina tate filius responsi a theologis anno 1631 dati, quin tamen andò migliorando la sua disciplina. So ha indotto unquam Ipsum responsum accurate in medium afferatur, operae mutazioni, vi fa spinta dalla necessità delle circo­ pretium me facturam spero, si famigeratam illam tabulam ex stanze. Ninno pensa ad abolire tutti insieme gli libris originalibus addaxero, Est autem eiusmodi: .Die 27 martii 1631. — Fait congregatio in palatio emi­ antichi canoni; il concilio Tridentino fa alieno da questa idea. Lo sarà anche il concilio Vaticano, ma nentissimi domini cardinalis Capponi!, cui interfuerunt septem cardinales, videlicet ipaemet dominus cardinalis Capponiti , * non trascurerà di dare ai dotti canoni uno sviluppo, Ben tirolos. Cae tan us, Sancti-^ixti, Pamphylia·, Oinettw * et quale esiggono i tempi, e cosi darà agli orientali Trivultias, et reverendissimi domini Raymundas To reiella· et un sistema di disciplina, che li trarrà dallo stato asseMAor Santi Officii. Omüsù etc. d’incertezza in cui trovansi. .Referente eminentissimo domino cardinale Pamphylio dubia L'eminentissimo signor cardinale presidente con­ I et petitiones murionarioram rap parino rum Orienti· rirea facul­ siderando che l’errore nasco dalla ignoranza, nel tates eh a Sancto Officio conreasa· et alias cùdcm. ut dicunt, desiderio di veder tradotte in atto le ideo e il pro­ necessaria·; sacra congregatio consideran· praedicta dubia gramma di monsignor patriarca di Gerusalemme, dbaurione indigere, eosdem dominum cardinalem Pamphylium suggerì che si redigge&sc una specie d'istruzione da deputavit ad illa, petitionesque praedictas examinandas ruas proponi ai prelati orientali, quando saranno venuti aliquot thed&gis ab eo Mminandù ci rarum xe cvnrocu>i7u. .Die 7 mail 1631. — In congregatione particulari post in Roma; in cui coi modi i più soavi si mostri loro cc agrégation em grueraleui Je Propaganda fide etram sanctische lo conclusioni del Voto sono ispirate unicamente rimo in palatio eminentissimi domini cardinali· Pamphylii super dalla brama dol miglior bene dolio chiese orientali, dubiis et petilianibos misrionariorum cappurinunua Orientis, ed ancho secondo il vero interesse doli * episcopato. cui interfuerunt dominus cardinali· Pamphylius, reverendissimas Tale istruzione sarà redatta dal professore Piazza, magister Sacri Palatii, pater Horatius lailiniamw, et pater e riveduta da monsignor Valerga. Incaricò inoltro Thomas de A filictis tbeaiiou. .In ea primo relatis praefatis dubiis circa facultate· a 1* encomiata eminenza sua il segretario di proporre Sancto Officio concessa.·, congregatio ad primum dubium circa alla commissiono teologica il tema sull’autorità della primam facultatem respondit nry^fire. non e< *e petendam a santa sedo in ordino alla disciplina. missionari^» licentiam ab episcopis sebismatid· etc. .Ad secundum dubium de aacerdotibas ararais et graeris In esecuzione di quest’ ordino fu scritto dal se­ gretario il 4 settembre all' eminentissimo signor cum sancta Romana ecclesia uniti·, au possint absolvere a casi bos reservatis, eum apud eos tali * reservado n<-n existât; cardinale Bilio presidente di detta commissione. congregatio dixit discutiendum esse infrascriptum articulum iu Serafino Crotoni segretario. ’ alia congregatione, videlicet-. .An summus pontifex intendat 22. CONGRESSUS VICESIMUS SECUNDUS. 1869 septembris 10. graeee· et alie· sedibusyatruircharum schis mattearum (/nmtu subditos comprehendere iu bulla Coeuae Domini. aliisqoe con­ stitutionibus apostolicé, in quibus casus ribl et sedi apostolieae * resemi. .Die 4 ¡unii 1631. — Fuit ccagre^tl·» particolari.· super Beasiono XXII tonata il giorno 10 oottembro 1869. dubiis murionarionnn Orienti * in palatio ewinenti« imi * domini Protenti: Γοπήηοηί'κ/ιπιο presidente; consultori: eardinahs Pamphylii, cui sua eminentia interfait cum reveren­ monsignor Valerga, — monsignor Jacobini, — mon­ dissimi# patre magistro Sacri Palatii, et patre Horatio 1 inti­ signor Howard, — padre Martinov, — padre Bollig, — mino, ac patre Thoma de Affiklis tbeatino. Omìssis etc. padre I/co nardo, — revorondissimoDavid, — canonico II. Fuit latissime disensos articula#: .Au «marna· pon­ Roncotti. — professore Piazza, — il segretario. As­ tifex intendat praeco· et alio· «edibu· patriarcharum schisma­ senti: monsignor Brunoni, — monsignor Simeoni, — ticorum MiWit/H comprehendere in bulla Coense flumini, aliispadre de Ilaneberg, — padre Thoincr, — professore que constitutionibus apostolici·, fa qsriôws coras cibi ci *|H-dim. *ntum servitutis irritans matrimoni * ser­ cho Γ impedimento della servitù sia stato ammesso vorum absque dominorum convenía contracta, si alicubi adhuc dalla Chiesa orientale fra gl' impedimenti dirimenti exhtat, abolendum iit, atque id per praeteritionem, aut alio a seconda della legislazione civile, è un fatto, eom’ei modo, et quonam." CONCIU OKXKBAU TOMOS XXX.XIX ·. ** 4 I 1 51*(=II07) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 52* (= 1108) ditte, innegabile. Tali matrimoni benché ai contra- A antri arguii (Volo, § 58) Orientales omnes obligari esecro col consenso dei genitori, non ai henndico- dal canone Lateraneso, cosi non può asserirsi con vaoo, perchè altrimenti i semi divenivano senx’ altro tutta cortezza che gli orientali, tutti a’ intendo, ne liberi; a ciò per altro provvide la novella dell’im­ vadano oggi esenti. Non è poi necessario intrat­ peratore Alessio Comneno (Voto, § 3). Quanto poi tenersi in tale questione, perchè non occorro cho al diritto opinò che si debba abolire Γ impcdimcgto il concilio Vaticano interloquisca sul passato: può, della schiavitù, perchè la schiavitù stessa si va abo­ c sommessamente opinerei che dovesse limitarsi al lendo; e io Rottia non ν’è. futuro. Il perchè non solo alla prima parte dol Tatti gli altri consultori declinando dalla questione dubbio, ma anche alla seconda concernente Γ affi­ accennata dai preopinanti, o da loro stessi giudicata nità propriamente detta, per parità di ragioni rispon­ indifferente, si accordarono col Voto nel senso che derci: Non esse inte· loquendum. debba la servitù preterirsi nell’ elenco degl’ impedi­ Il canonico Roncetti discese nella conclusione menti che per tutta la Chiesa pubblicherò il con­ medesima. cilio. Il reverendissimo David fu in \roto per lo ragioni Dubbio HI.1 L’impedimento dell’errore, si disse esposto negli annessi fogli lotti nella Commissione di comune consenso, havvi nella Chiesa latina; tro­ dal segretario. vasi tra i Maroniti o i Molcbiti o i Rumeni; vi sono E indubitato, preso a diro il professore Piazza, indizi per crederò che vi sia anche presso gli altri cho il concilio Lateraneso abbracciò da principio popoli; sono forti le ragioni per cui fa indotto nel B anche gli Orientali. La cosa potrebbe forse essere diritto canonico (L IV Decret): dunque non v’è a più manifesta, se vi fossero gli atti di questo con­ dubitare che debba il futuro concilio confermarlo cilio; però ci rimasero solo i decreti. Vale però egualmente per tutti; solo suggerì monsignor Valerga qualunque altra prova la costituzione Sub catholicae cho s* interpolbusoro prima sulla cosa i prelati orien­ d'Innocenzo IV. Ricordiamoci che il mentovato tali. Cho anzi sembrò utile anche la proposta del concilio si tenne nel 1215; poscia la santa sede si Voto che si spieghi la natura e l’estensione di questo affaticò principalmente per trarre gli orientali alla impedimento, affinchè non abbia a scambiarsi con unità: non ora dunque espediente interessarsi di quello della servitù. un punto particolare della disciplina, qual è quello Dubbio IV.’ Parlando della prima parte del di cui è parola. dubbio relativa alla consangui ni tà, disse il segretario, Nel Fiorentino fu molto cho si potesse giungere cho a principio il cunono 50 del concilio La te ranero al decreto di unione; dopo quello cominciò la santa comprendesse anche i Greci, o perciò tutti gli orien­ sede a proporre nel modo più blando qualche tali; non lascia dubitarne la costituziono Sub catho­ questione di disciplina; i Greci però contenti di aver licae d'Innocenzo IV. Quanto al tempo susseguente dato spiegazione sufficiente su qualche punto in­ non pare esservi argomenti per dimostrare con tutta sia ettero sulla partenza. Era perciò impossibile certezza cbo gli orientali no andassero esenti. V’ha alla santa sedo insistere ulteriormente su punti un argomento contro di loro cho mi lascierebbe disciplinari senza dover forse mettere a repentaglio almeno esitare prima di rispondere affirmative al c Γ unione già seguita, Sappiamo però che Cle­ dubbio proposto; ed ò cho stando anche ai soli mente Vili richiamava il concilio Latcranese ed documenti che abbiamo ogni qualvolta la santa sodo esprimeva il desiderio che gl’ impedimenti matri­ ha interloquito su questa materia per gli Orientali, moniali in esso stabiliri si notificassero si fedeli di ha voluto costantemente che essi ai attenessero al quelle parti, allorché concedeva al patriarca dei prescritto del canone Latoranese. Più i Maroniti Maroniti Γ analoga facoltà di dispensare. Potrebbe nel sinodo Libanese dovettero adottare il quarto nondimeno dubitarsi, se il canone Lateraneso abbia grado, e ciò fu in virtù della costituzione d’ Inno­ irritato sempre ed irriti anche oggi tutti i matri­ cenzo IV, poiché riferitosi il costumo della Chiesa monii contratti nel quarto grado in Oriente; con­ orientalo di permetterò il matrimonio coll’ ottava viene infatti aver a calcolo i titoli estrinseci delpersona, ossia in quarto grado, si dice nel sinodo Γ ignoranza, oblivione, desuetudine ecc. cho sem­ approvato dalla santo sode: quod tamen improbavit brano favorir© gli Orientali. Tutto ciò per altro Innocentius IV, e perciò il concilio Lateraneso di sia detto storicamente, o considerando la questione cui Innocenzo IV non fa che inculcare Γ osservanza. più dal lato speculativo che pratico. Del resto Il sinodo Diampcritano dei Soriani del Malabar ritengo coi primi duo consultori su ciò non esse declarat... praesenti tempore (nel 1599) Ecclesiam interloquendum. aver per nulli i matrimonii contratti nel quarto grado Il canone Latoranese, al dire del padre Martinov, di consanguinité (Voto, § 43). L’ osservanza della si ò considerato come una legge obligatoria per gli stessa leggo fu inculcata ai Greci Molcbiti da Cle- D Orientali; se por altro ciò fu vero in principio, in mente XI il quale ordinò all· arcivescovo greco seguito più non li obbligò. Ιλ santa sede impo­ melchita di Tiro o Sidone che conservasse una legge nendo quel canone agli Orientali, supponeva con ti santa e comune (Voto, § 59), e nella istruzione ciò stesso, che non vi erano compresi Al quale data loro due anni dopo dal Sant’ Offizio (Voto ibid.) argomento rispose Γ autore stesso del Voto, che si dice esservi pei Greci la speciale costituzione Innocenzo IV suppone evidentemente il contrario, d’Innocenzo IV in cui espressamente si proibiscono corno risulta dal Voto. E lo stesso si permise i matrimonii dei Greci in quarto grado. Gl * Italo- aggiungere il segretario potersi diro del sinodo Oroci parimenti a tenore della benedettina Etsi Libanese, del sinodo di Odiamper, o della risposta pastoralis devoti© in ciò obbedir© al concilio La- data da Clemente XI pei' Greci Melchitu Favel­ tcraneio. Con questi argomenti io non intendo lando poi dei Maroniti, se la legge irritante il decidere la questione; ma dico che come * certo matrimonio in quarto grado esiste perforo, ripigliava il padre Martinov, non è a maravigliare; essi hanno 1 Srmxndam etiam spad Orientales impedimentum accettato molti altri decreti della chiesa latino, essi cowUtioais, prest viget in ecclesia latina.· sono piuttosto latini cho orientali. Rispose quindi » .An tapcdimeutnin quarti gradui eaavmgutaltatii et al dubbio in Voto ossia affirmative. Che la santa sfinitati· proprie dktas (computationi· latina*) ¡x-rt cnuriliom sede per altro abbia avuto, osservò il professore LatemcnM quart nm ita affecerit atqua afficiat Orientale·, Piazza, particolar cura dei Maroniti, i quali ai sono ut irrita fnerial ne «int mairimtmin quae apnd eoe intra illum mantenuti con lei in più stretta relazione a confronto catholicorum numerum; aut illa lex nullum effectum que hanc conditionem, quam sancta Tridentina haberet propter frequentissimoa et necessarias dis­ synodus matrimonialibus dispensationibus apposuit, pensationes. Certe si concilium Vaticanum eligere ut scilicet illae et rarae et gratis fiant, omnino vellet id quod magis Orientalium bono spirituali nostris hisce temporibus impossibile servare cum convenit, nulla prorsus mora ad soxtum aut ad igitur de quarti gradus impedimento. summum septimum gradum in constituendo matri­ Veniamus nunc ad Orientales de quibus nostrum monii impedimento ex consanguinitate et affinitate est specialiter agere. Dico igitur, inspecto generali orto sisteret. 6. — Responsum *ad hoc dubium eiusdem est statu in quo Orientales nunc adversantur, in­ opportunum esse extendere ad eos impedimentum rationis, ac responsum datum ad quartum dubium, ex quarto gradu consanguinitatis ot affinitatis ortum. scilicet non abolitam fuisse per decretum concilii 1· Orientales (loquor praesertim de iis qui sub Lateranensis IV impedimentum ab orientali iure othominico imperio sunt) versantur inter extraneas statutum inter consanguineos vel affines viri et gentes, apud quas impedimentum consanguinitatis uxoria. De qua re notemus do facto in Oriente et affinitatis valde limitatum est. Mahomedani enim omnes istas affinitatis species non amplius considerari non extendunt matrimonii impedimentum ex con­ ut matrimonium impedientes non solum apud sanguinitate et affinitate ortum ultra tertium gradum catholicos sed et apud ipsos schismaticos, excepta tantummodo secundi gradus affinitate, qualis esset (orientalem). Idem notum omnibus est do Induci *. Et quidem hucusque in Oriente inauditum est, exempli gratia inter duos fratres qui duas vellent 67· (= 1113) CONGRESSUS XXIV COMMISSIONIS ORIENTALIS 24 septembris 1869 58* (= 1114) accipere sorore», quae quidem apud schismaticos a moniis vel nulla detur dispensatio, vel raro; o alcuni solos viget, apud catholicos autem per adoptatum altri consultori aggiunsero che non converebbe las­ Latinorum ius iam multis abhinc annis desuevit, cierò questo impedimento, quando ne dovesse esserne ita ut anno mox elapso in urbe Mosula apud Syros così facile la dispensa; che gli esempi addotti dal catholicos huiusmodi matrimonium solemnissimum Tridentino riguardono alcune leggi secondarie, in celebratum bit sino praevia ulla dispensatione , * cui è ben giusto che Γ ordinario nel suo prudente scilicet orientales solent hanc astutiam in rebus dis­ arbitrio possa secondo l’opportunità dispensare; che ciplinaribus praeseferre, ut quod magis ex duobus finalmente sarebbe incompetente a giudicare su iuribus illorum commodis favore vident, illud potius questo punto la nostra Commissione. Quinci di amploctcntur ! Cetorum bone ct profundo ponde­ comuno accordo si conchiuse che se l’impedimento ranti Orientalium iura circa secundae et tortine del quarto grado ai conservi nella Chiesa universale, speciei affinitates, patebit impedimenta ex omnibus ai estenda agli orientali, tanto più che fra varie istis gradibus statuta, praeter secundao speciei, non delle nazioni orientali già trovasi esteso; poiché, esso dirimentia sed simpliciter impedientia. come risulta dal Voto, i Ruteni, gli Armeni, i 7. — Responsio patet ex dictis ad dubium sextum, Maroniti e i Soriani del Malabar già lo hanno scilicet tollendum esse hoc impedimentum, quod adottato; ai Greci Melchiti e agl’ Italo-Orcci già è iam obsolero coepit apud ipsos schismaticos. Tan­ stato imposto dalla santa sede. tummodo bonum erit nihil aperto ct claro dicere Dubbio VI.1 — Non esso interloquendum. Fu comune sentimento cho il concilio non debba do matrimonio α duobus fratribus cum duabus soro- B ribus ineundo, vel a matre ct filia cum viro ct menomamente interloquire su questa qnietione, oius filio, si schismaticorum quidem Vaticana synodus mentre tacendo sul passato, basta che provveda all’ rationem habere vellet: nara quoad catholicos, avvenire. Io esiterei, osservò il segretario, prima cuiuBCumquo sint nationis, nulla in hoc exstat diffi­ di dire cho Γ affinità di seconda e terza specie costituisca al presente fra gli Orientali un im­ cultas. Quomodo autem tollendum hoc impedimentum? pedimento dirimente. Posto, come dimostrasi nel Certo.per praeteritionem non sufficit, cum concilia Voto, che col canone 50 del Laterancse vennero Lateranense et Tridontinum contenta non fuerint per abolite queste specie di affinità, dubiterei se poscia praeteritionem tollere ea impedimenta quao abrogare sieno potute rivivere in forza della consuetudine. voluerunt. Deinde non satis fieret per praeteritionem Consta infatti abbastanza che la santa sede abbia riconosciuto tale consuetudine? La ragione per cui rei necessitati. Neque per apertam et declaratam legem ea il Lateraneao abolì par tutti orientali e occidentali * affinità, fu perchè impedimenta tollenda sunt; hoc enim schismaticorum senz’ alcuna distinzione quest exacerbaret animos sino ullo emolumento. Restat aliquando periculum pariuni animarum, ragione che igitur ut per quondam viam indirectam haec im­ se valeva pei Latini, valeva almeno egualmente per pedimenta tollantur, scilicet declarando talia et gli Orientali. Ora secondo il criterio comuniimmie talia esse matrimonii impedimenta ab Ecdesia con- adottato, la santa sede ha tollerato fra gli Orientali stituta, et non alia, unde satis deducitur quamquam < quelle solo consuetudini cho periculum non pariant indirecto, cetera non esse amplius vigentia im­ animarum; parrebbe dunque che la consuetudine relativa all’ affinità in discorso non potesse dirsi pedimenta. riconosciuta dalla santa sede. Nè sembrerebbero 25. bastcvoli a provare In tolleranza della santa sede CONGRESSUS VICESIMUS QUINTUS gl’ indizi che si ricavano dello facoltà concesse a 1869 octobris 1. qualche prelato orientalo di dispensaro sui co ni fo­ Sessione XXV tenuta il giorno 1 ottobre 1869. rerei impedimenti (\’oto, § 112), poiché secondo Presenti: Γeminentissimo presidente; consultori: Γ osservazione di monsignor Simeoni ammessa dall’ monsignor Valergli, — monsignor Simeoni, — mon­ autore del Voto, lo facoltà non sempre suppongono signor Howard, — padre Martinov, — padre Bollig, in chi lo riceve la mancanza dei relativi poteri. — professore Rosi, — canonico Roncetti, — pro­ Cho anzi sia detto coll' ossequio dovuto alle sacre fessore Piazza, — il segretario. Assenti: monsignor Congregazioni (così il segretario), sembrerebbero Brunoni, — monsignor Jacobini, — padre Leonardo, insufficienti a deciderò la questione anche le due risposto dato dalla sagra congregazione di Propa­ — padro Tbeincr, — padre do llanebcrg. Seguito della discussione dol Voto del reveren­ ganda, una noi 1765 pei Caldei, l’altra nel 1782 dissimo professore Rosi de impedimentis conditionis, per gli Armeni (Voto, § 111): poiché nè l una nè Γ altra fu munita dell’ approvazione pontificia. La consanaidnitatit etc. Dubbio V.1 — Furono tutti in Voto, cho cioè • prima inoltre basa unicamente sull’ esposto del la disciplina dello chiose di Lovanto si renda in patriarca; nella ponenza poi cho diè luogo alla ciò uniformo a quella della Chiesa universale. Sembrò seconda fu addotta l'autorità del Galano (L. 11, nondimeno al reverendissimo David o a monsignor p. 759), il quale sostiene che le consuetudini degli Valerga cho sarebbe miglior partito ridurre l'im­ Armeni circa il matrimonio sono legittime. Ora son pedimento della consanguinità o affinità al terzo ben deboli a detta del segretario le ragioni cui si grado. Qualora poi si volesse mantenere il quarto appoggia il Galano. La prima si desume dal capo grado, proponeva monsignor patriarca cho- il con­ Licei, il quale, a quanto si è detto, prova il con­ cilio stesso autorizzasse i vescovi a dispensarne sull’ trario; la seconda ò cho la consuetudine ha forza esempio del concilio di Trento, che stabilì doversi di legge, ma la consuetudine senza la connivenza osservare alcuno leggi, corno quella dello pubbli­ della santa sede non poteva dopo il Latcranese in­ cazioni prima del matrimonio (sess. XXIV c. 1), degl * durre un impedimento dirimente dol matrimonio: interstizi tra gli ordini minori (sobs. XXIV c. 11), la terza è cho lo costituzioni pontificio in ordine al nisi aliter ordinarias indicaverit. Lo stesso reveren­ matrimonio non furono pubblicato fra gli Armeni; dissimo David però rammentò che secondo il Triden­ ma oltre che questa ò una semplice asserzione, il tino sessione XXIV, cap. 5, in contrahendis mairi· 1 .An in faturo condito iwpedimentum quarti gradus tum coniançninitatÎs Ium affinitati * «it definitive ad omnes orientales ** exlcndeudum. 1 .Ulnmi itupc·-1 oriatur ex divertii alti * * affittitati siedete retati· la Vito titule» IH. arlirnlo 2.“ ' O. ’-¿rx - 59* (=1115) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 60* (=1116) Galano stesso dichiara d'intendere le costituzioni A tori: monsignor "Valerga, — monsignor Simeoni, — pontificie praesertim circa impedimentum ex crimine, monsignor Jacobini, — monsignor Howard, — padre e poi qui non si tratta di costituzioni pontificie, ma Martinov, — professore Rosi, — professore Piazza, — del decreto di un concilio ecumenico. Di cho in­ il segretario. Assenti; monsignor Brunoni, — padro feriva il segretario non sembrargli che possa con Theiner, — padre do Ilaneberg, — padre Bollig, — piena certezza rispondersi affirm atire a questo dubbio. padro Leonardo, — canonico Roncetti. Discussione del Voto del reverendissimo profes­ Fa fatta dall’ eminentissimo presidente qualch’ eccezione sull’argomento che il segretario avea sore Rosi De ministro rxtraor dina rio confirmationis 9 tratto dal canone IV dol Laterancso in quanto che apud orientales. Dubbio 1.1— Tutti opinarono competere ai preti potrebbe dirai cho solo p r accidens le dette affinità * cagionassero periculum animarum, è il cagionassero di rito orientalo la facoltà di conferire la cresima solo fra i Latini. Che cho porò sia della esposta allorché suppliscono le ceremonio del battesimo. controversia fu adottata da tutti la risoluzione Le ragioni addotto furono quello dol Voto, o ridu­ co nsj all * uso conosciuto o non contradetto dalla non esse interloquendum. Dubbio VII.1 — Coerentemente alla risposta data santa aedo, il quale in questa materia è l'argomento al dubbio precedente fu risposto affirmative, iurta per la validità della cresimo, cho ai amministra dai Votum, ma per praeteritionem, astenendosi cioè da proti orientali secondo il principio stabilito da Bene­ qualunque espressione che supponga aver esistito detto XIV. I casi particolari (avvertiva poi il re­ fin qui fra gli Orientali siffatto impedimento. fi verendo padre Martinov) sono compresi nella con­ Tornando h Commissiono sul primo dubbio, cui cessione generale. E soggiungeva monsignor Howard erosi risposto Dilata ad concilium, il professore Rosi cho posto Γ uso comune dui preti orientali dì cre­ suggeri un modo per lasciare gli scismatici fuori simare nel caso contemplato in questo dubbio, so dello leggi relative ai nuovi impedimenti, o fu che si ritenessero essi privi della relativa facoltà, con­ dopo aver fatto il novero degl * impedimenti ai di­ verrebbe accusare di una grave negligenza la santa cesse cho conoscendo il concilio che in talune chiese sedo, che tempro ha taciuto. alcuni degli enumerati impedimenti non sono in Il professore Piazza per altro stimò meglio di vigore, permetto che i medesimi non ai osservino non entrare nel merito di questo, come del seguente sino a tanto cho non ai saranno pubblicati dai dubbio. Vero ò, osservo il detto consultore, cho respettivi prelati nelle singole chiese; e cho decorso Benedetto XIV ha riconosciuto il costumo dui proti un termino da fissar», so la pubblicazione non sarà orientali di conferire h cresima; ma tanto nell·opera seguita, la farà la santa sodo ¡stessa. — Il segre­ De synodo dioeceta na, quanto nello due costituzioni tario premettendo che i scismatici in Oriento sono Eo quamris tempore, cd J/orn vertente parla delia misti ai cattolici, osservò cho la pubblicazione degli cresima cho si conferisce stati™ po.: qow habentur apostolici dell * adempimento de’ legati pii, o vi fu in Voto reverendi domini David pag, 91-23." fatta qualche altra lievo addizione o mutazione. Π ’ — 9. „An et quomodo ait in eodem capite tractandum tutto fu esaminato ed approvato in un congresso a) de sanctae * sedi sollicitudine erga ritos orientales; straordinario tenuto il 27 novembre dai seguenti b) de sacra congregatione Propagandae fidei saper negotiis consultori: monsignor Simeoni, monsignor Jacobini, ritus orientalis; c) de procuranda correctione no risque editionibus librorum monsignor Valerga, professore Piazza, professore biblicorum ac liturgieorum pro 0 rien tali b os ; Rosi unitamente al sottoscritto segretario. d) de codice luris canonici pro ipsis exarando; Serafino Cretoni segretario. e) de officio et anctoritate praefatae sacrae congregationis circa res litúrgicas ecclesiarum orientalium." 75*(=I131) Β. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILI! PARANDAS 76*(= 1132) Art e) _ Analogamente alla risoluzione altra A nominando i primarii si offenderebbero quelli che fesso no i secondari. Fu quindi concluso di aste volta adottata dalla Commissiono si stabili cho il pro professano aste-­ conolìo potrà in qncsto capo dire che la santa sede, nersi da similo enumerazione, ed accennare in gene­ aderiti» eliam ab Oriente periti» ririe, affidi loro in­ rale alla moltiplicitÀ dei riti vigente nella Chieda carico di raccogliere, emendare e pubblicare eiq la come latina eoa) orientale. Dubbio IV.1 Tutti a’accordarono nella necessità «igra scrittura sia i libri liturgici ad uso dello chiese orientali. Fu avvertito di esprimere questo ponto di ribadire Γ autorità piena e libera, cho competo nel modo il più calzante, affinchè ai provvegga in alla aanta sede di mutare, quando lo creda con­ effetto a questo gravo bisogno degli Orientali; e ducente al bene delle anime, il rito indipendente­ perciò parve conveniente di non inserire la detta mente dal consenso del patriarca o della nazione disposizione nell’ esordio, ma di farne oggetto di un rispettiva, autorità eh' ella non ha mancato di eser­ apposito articolo, ove suggerì monsignor Valerga citare anche in Occidente vietando per esempio ai che si potranno richiamare le leggi proibitive della laici e ai chierici non conficienti la comunione stampa dei libri senza la licenza della santa sede. sub utraque. rpe&e; non che d'inculcare, che niuno Nella costituzione Demandatam pei Melchiti, § 21, senza la licenza della santa sodo può faro simili si legge: rNullins vero generis libros aut folia sine innovazioni. E siccome Caiani prelati orientali si praevia approbatione et licentia episcopi dioecesani iarbitrano di cambiare il rito a titolo di richiamarle» et patriarchae praedictorum edere possint (monachi); alla primitiva osservanza, credè opportuno il pruatque insuper nullum de rebus sacris librum aut B fessure Piazza di ripetere quanto hanno detto folium publici inris faciant inconsulta sede aposto­ Gregorio XVI e Pio IX in riprovazione dì questo lica. Quod si novas librorum sacrorum ab eadem abuso. Fa per altro stimato che basti il proibire sancta aedo iam probatorum editiones fieri contingat, qualunque innovazione nei riti approvati sotto qualsi­ onus erit patriarchae et episcoporum catholicorum voglia pretesto o titolo ai faccia, senza la venia inspicere ne ulla in re discordent ab editionibus della santa sede. Ne) reato si disse potersi aure approbatis/ Ottima regola pei Mechitaristi ecc. al § 3 della costituzione Demandatam di Bene­ Ma ai abbia riguardo allo prescrizioni concernenti detto XIV richiamato quanto alla sostanza da mon­ la stampa de'libri delle missioni. signor David nel Volo. Fa notato dal padre Martinov, Art d) — Non sembrò questo il luogo opportuno che in alcuni luoghi come nella diocesi di Cheima per trattare del codice di diritto canonico da com­ si sono latinizzati i riti, e che perciò conviene las­ piloni per gli Orientali, Unto più che contenendo ciare la via aperta per correggere siffatte deviazioni. questo capo quei punti in cui gli Orientali si differen­ Ma si rispose che ciò si potrà fare dalla santa ziano dai Latini, ove in esso si parlasse del codice sede a tempo opportuno, il che s’ intende anche di disciplina, verrebbe implicitamente o consagrara! che non si esprima; e in tal modo si rispose a il dualismo disciplinare, il che è contro la mente monsignor Howard, che in vista di-molte proficue della Commissione nostra oggi mai sanzionata dalla devozioni introdotte in Occidente, o meritevoli Commissione direttrice. Non ai disconobbe per altro d' essere diffuse anche in Oriente, uvea suggerito cho anche dopo il concilio Vaticano molto resterà C di esprimere che la santa sede ha il diritto di a faro por ordinare la disciplina delle chiese di rito supplire alla deficienza dei riti, o che almeno di orientalo; occorrendo però a tal fine la cooperaziono esortare i vescovi a proporre alla santa sedo come dei vescovi, propose monsignor Simeoni di esortar© lo emendazioni così le addizioni che credano op­ in questo o in altro luogo Γ episcopato orientale, portune. Monsignor Valerga aggiunse cho parlan­ perchè si adoperi seriamente a raccòglierò gli op­ dosi della proibizione di cambiare i riti, si dica portuni elementi, e a preparare lo basi per costituire dorerei questa intendere etiam de festis de prae­ un corpo di diritto adatto alle loro chiese. cepto, de divino officio et de ieiuniis et abstinentiis Art. e) — Taluni aveano proposto di toccare a sire propriis, sive communibus. norma della costituzione Romani pontifices dell * officio Dubbio V.’ Fu stabilito che non i soli patri­ o dell * autorità della congregazione Orientale sulle archi, ma pur anco i vescovi si dichiarino custodi cose liturgiche delle chiese di Levante; ma dietro dei riti, poiché questi, come quelli hanno il diritto i rifiewi fatti nel rispondere all’articolo b) si con­ e il dovere d'invigilare sulla liturgia; il cho è tanto venne di omettere questo articolo, tanto più che necessario esprimere, in quanto che si sa che i •i riconobbe inutile. patriarchi orientali sogliono tutti concentrare in so Dubbio HI.1— Tutti s'accordarono doversi omet­ i diritti dei vescovi; oltre di che (aggiunse il padre tere la proposta enumerazione o classificazione dei Martinov) ν' ha delle regioni, ove manca il patri­ riti. Primieramente fu avvertito, che nascerebbero arca. Di poi si avverti che il diritto di cui godono facilmente gare e rivalità nel determinare la pre- D i vescovi come ì patriarchi di esser custodi delia cedenza di un rito sull * altro, nè sarebbe agevole liturgia, è un diritto nativo, che non deriva loro Γ accordarsi per mancanza di elementi storici baste- dalla delegazione pontificia, ma dalla stessa dignità voli a segnare con certezza l’ordine o la subordina­ episcopale. Dubbio VI.1 Fu unanime la risposta quanto zione dei varii riti orientali. Più in questo lavoro si potrebbe peccare o per eccesso o per difetto; alla proibizione della mescolanza di riti da incul­ per secesso consagrando alcuni riti troppo partico­ carsi ai ministri. Circa Γ assistenza a funzioni dì rito diverso, lari, che sono più cho altro tollerati, e che vanno già a scomparire, corno il gallicano, il mozarabico, sembrò espediente il concederla Io perchè ciò fa­ proprio solo di alcune parrocchie di Spagna ecc.; vorisce Γ unione o la concordia fra i ministri dei per difetta qualora si omettessero alcuni altri vari riti ; 2’ perchè Γ unione di ministri di diversi perchè poco conosciuti, come il georgiano ecc. Il riti in una stessa funzione dimostra viemmeglio segretario, il canonico Roncetti,.il padre Leonardo Γ unità del sacerdozio cattolico ; 3a perchè in tal erano di sentimento che al più si nominassero i riti guisa si attenua la soverchia importanza che si da primarii con un cenno generale sui secondarli a allo differenze liturgiche e alle relative leggi, facentenore del § 3 della costituzione Allata * aunt; ma • .An inserendam decretum secundam.· fu osservato in contrario dal padre Martinov che • .An (Inserendum) decretum tertiam.» Jtn M quomodo ennmerwli rita» qui in ecclesia catho­ lica riffst.· • .An st quomodo rituum penai itio «merorum ministris prohibenda alL- 77* (= 1133) CONGRESSUS XXX COMMISSIONIS ORIENTALIS 30 novembris 1869 78* (= 1134) dosi rodero che siffatte differenze doggiono venir lui difesa d’ accordo con monsignor David, un altra meno quando ei tratta dello splendore del culto. ragione, che disse la più forte, ma cho a bella A tali osservazioni del segretario aggiunse il pro­ posta avea passato sotto silenzio nel suo Voto, fessore Piazza, che la proposto concessione è con­ perchè non è espediente metterla sotto gli occhi formo ancho alla antichità, cho avanti lo scisma la degli Orientali, a cui probabilmente si comunicherà concelcbraziono non nolo non era proibito, ma ora il Voto medesimo. Tal ragiono ai desumo dalla piuttosto sogno di unità e di paco. necessità di rannodare più strettamente alla santa Si volle por altro limitata la concessione me­ sedo i fedeli di rito orientale, scopo che si rag­ desima in quanto cho ni dica che forma rimanendo giungerà appunto coll’ aprirò agli Orientali la via la differenza do riti, ed esclusa la celebrazione alla partecipazione de * sagramenti nel, rito della della mensa ο 1 amministrazione de * sagramenti, chiesa Romana, Qual aziono, tolse a diro mon­ i ministri di un rito possano, quando vi sieno in­ signor patriarca di Gerusalemme, esercita oggi la vitati, prestarsi nelle funzioni di un rito diverso, santa sedo sullo chiese di Levante? Ella non si purché però Io si tratta di »ih * assistenza secondaria; occupa dei patriarchi cho per fame la conferma; 2’ o colla licenza del vescovo del luogo. — Siccome i vescovi aderiscano al patriarca, i fedeli si stringono poi il professore Rosi sebbene convenisse nella al pastore. L azione dunque della santa sede sulle massima, non credeva però che si dovesse esprimere chiese orientali si riduco a quella che essa vi nel concilio, trattandosi di un punto particolare, ed esercita per mezzo de’suoi missionari; sicché tale essendovi anche un recente decreto in contrario, aziono è minima per non diro nulla. Ora è malage­ rispose monsignor Valerga cho regna su tal materia vole per ora ampliare Γ influenza della santa sede in Oriento una gran confusione, perchè in molti , sui prelati, sebbene conviene a ciò usare ogni sforzo; luoghi, ancho a testimonianza di monsignor David, ma intanto è d’ uopo ravvicinare alla santa sede senza scrupolo i ministri de’ varii riti si prestano i popoli, moltiplicando appunto i punti di contatto vicendevole assistenza, in altri so ne dubita, tal­ fra essi e i missionari latini. Ma ciò si otterrà ac­ uni vantano speciali rescritti facoltativi; di cho ne cordando loro piena libertà di ricevere i sacramenti inferì d'accordo con tutti, cho conviene su ciò e soprattutto la comunione in rito latino; perocché stabilire una regola generalo, cui tutti si conformino, quando gli Orientali si associano ai Latini nel rice­ e tocca stabilirla al concilio. vere i sagramenti, quando si assidono alla stessa Per ciò cho si attiene all' uso degli altari, calici mensa eucaristica, fraternizzano coll’elemento latino, e paramenti d' altri riti, rammentò il segretario cho si affezionano ai missionari, acquietano attacamento Benedetto XIV colla costituzione Ittiposite nobis e rispetto alla santa sede. Questa fusione è il (Bollario di Propaganda, Appendice 2, p. 1567) ac­ mezzo più efficace affine di paralizzare Γ azione cordò ai proti latini dimoranti nella Polonia Russa dei prelati sul popolo diretta a distaccarlo da Roma. il permesso di celebrare sugli antimensi e coi calici L’esperienza n’è mallevadrice; i popoli orientali dei Ruteni in mancanza dei proprii: e che Cle­ cho comunicano in ázimo sono i' più uniti alla mente Vili, come riferisce ivi lo stesso Pontefice, santa sede, i più docili ai suoi ordini, i più ossead istanza del vescovo di Vilna concesse per organo i ‘ quiosi verso i suoi ministri; tali sono stati sempre del Sant’Offizio nel 1602 in generale che: nSacer- i Maroniti, tali gli Armeni, e la recente storia della dotes rutheni non schismatici in ecclesiis catholi­ bolla Reversurus ne da una prova. Tali fra i Caldei corum ritus latini, altaribus, calicibus et vestibus quelli di Mossal, che adempiono alle loro divozioni sacris eorumdem catholicorum uti, et missam cele­ nella chiesa dei Domenicani, corno apparisce dal brare possint in casu necessitatis, ac etiam solum contegno da loro tenuto nelle questioni del Malabar. devotionis causa, dummodo ritu rutheno celebrent Quando i Greci Melchiti per mancanza di parrochi E contra sacerdotes ritus latini in ecclesiis Ruthe­ del rito erano affidati alle cure dei Latini in Damasco. norum non schismaticorum altaribus et calicibus ac erano certo migliori cho oggi. I loro prelati gio­ vestibus sacris uti ut missam celebrare valeant, ritu vandosi dello differenze liturgiche attenuarono assai tamen latino. Et praedictae serventur excluso omni il loro attacamento alla chiesa Romana, la loro scandalo et de licentia praelatorum et rectorum dipendenza dal sommo Pontefice, Convien dunque ipsarum ecclesiarum/ abbattere questo muro di divisione che si è formato Sembrò a tutti conveniente di generalizzare sin qui dal rito. Oggi generalmente tra i Latini o questo permesso ai Latini di ogni luogo, o agli gli Orientali non evvi alcuna comunicazione. Gli Orientali di qualunque rito. È troppo duro, si disse, Orientali sono appena ammessi nello nostre chiese che un prete abbia da rimanero impedito dal cele­ ad ascoltare la predica; nel reato sono intieramente brare la messa, e ancho por un lungo tempo, perchè estranei allo divozioni, allo spirito della Chiesa gli mancano gli arredi proprii del suo rito. Tolta D universale. Poco profitteremo per ora coll * episcopato quindi la clausola inserita nel riportato decreto di nel senso di collegarlo con più stretti vincoli al •Clemente Vili, secluso scandalo, il quale non può centro dell' unità cattolica; volgiamo adunque i aver luogo quando si venga a stabilire con questo nostri sguardi più direttamente ai popoli. Fin qui permesso una prassi uniforme, si apposero solo lo monsignor Valerga. Non s* intrattenne poi il pre­ seguenti condizioni: Io relento in reliquis proprio lato nello sciogliere la difficoltà che potrebbe trarsi ritu et lingua liturgica; 2® ex rationabili causa; dalla comunione sub utraque specie, che secondo 3° de licentia praelatorum. la sua proposta viene ad accordarsi ai Latini. Solo Dubbio VII.1 Niuno esitò a rispondere affirma­ avvertì che la comunione jmò utraque specie nel tive, troppo grave è questo punto, perchè non abbia senso della partecipazione d’ una specie separataa trattarsene in un capo de Ritibus. mente dall' altra può dirsi cho in niun luogo sia Dubbio VII!.· Un solo consultore, cioè il padre più in vigore; mentre in alcuni luoghi si costuma Leonardo, rispose affirmative. Fu qui che mon­ oggi di dare col cucchiaio le specie del pano infuse signor Valerga espose in favore della libertà da nello specio del vino, in altri le specie del pam intinte da una sola parte nel calice, in altri si suole 1 .Utrum interloqnendum circa susceptionem sacramenfar sull'ostia una croco col sangue; può dirsi che tornm in alieno rita.· ben raro sia il caso, in cui il popolo partecipi ad 1 . Quatenus affirmative, utrum expediat regredi ad stric­ ambedue le specie, e Γ uso di comunicarsi allo tiorem observantiam regularum de vetita fidelibus permixtione ritos.· stesso calico può ritenersi oramai abolito. Il eon- 79·(=1Ι35) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCIMI PARANDAS 80· (= 1136) riho di Trento poi ha «¿abilito che la Chiesa è «tata a rereis rerum ac temporum circumstantiis pluree ac indotta da gran ragioni a proibire Γ uso del calice, direreae editae fuerunt ab iisdem praedecessoribus ha riservato al Sommo Pontefice ¡’accordarlo, ed nostris Romanis pontificibus apostólica© consti tu*. ha condannato Γ errore di quelli che riputavano tionea H perchè si conchiuse : Affirmative quoad con· necessaria a tutti la comunione tub utroque specie, * ritenevano che la Chiesa avesse errato nel pro­ fetrionem et communionem, talvit iuribur parochialibut ibire ai ¡airi ed ai chierici non conficienti l'uso del et epitcopalibut : quoad reliqua tarramenta dilata. Quanto poi al caso del latino che in mancanza calice. Nulla di ciò fa contro la proposta misura. Del resto fra i Latini, secondo che osservava mon­ del proprio parroco venga battezzato da un prete signor Valerga, ben pochi comunicheranno in fer­ orientale, fu detto che questi non può conferirgli mentato; nondimeno nel indulto bisognerò com- la cresima; ma si osservò essersi a questo caso provve­ prenderreli per non aver l’aria di concedere un duto nel decreto sulla cresima. Dol resto si volle che di nuovo si esaminasse nella prossima adunanza privilegio ai soli Orientali. La Commissione senti tutto il peso di queste il modo di limitare il permesso, di cui ai tratta. osservazioni di monsignor patriarca di Gerusalemme. Serafino Cretoni segretario. E il padre Martinov in appoggio dell * assunto me­ 31. desimo porse lettura di una enciclica di Isidoro CONGRESSUS TRICESIMUS PRIMUS metropplitano di Kiovia, poi cardinale legato a latert 1869 decembris 4. nella Lituania, Lironia e in tutta la Russia, in cui B dice ai Greci: ,Ubi in Latinorum regione degant, Sessione XXXI tenuta il giorno 4 decembre 1869. aut in sua regione habeant latinam ecclesiam, et Presenti: Γ eminentissimo presidente e tutti i confitendi gratia latinos sacerdotes habeant, et cor­ consultori. Assenti: monsignor Simeoni, — mon­ pus Domini Nostri ab iisdem accipiant... Latini signor Jacobini, — padre Thciner, — padre Bollig, quoque confiteantur apud sacerdotes graecos, et — padre de Haneberg. divinam communionem ab iisdem accipiant, cum Si approvò il verbale della sessione precedente, idem rit utrumque verum Christi corpus sive azimom e continu ossi la discussione dei Voti di monsignor sive fermentatum/ Questo documento che in lingua Valerga e monsignor David. slava è riportato in tatti gli annali della Chiesa Il reverendissimo padre Leonardo recò in mezzo ruteno, è di grande peso in quanto dimostra quale alcune autorità e testimonianze storiche sull * uso fosse in proposito la mento del concilio Fiorentino, dell’ ázimo e fermentato, con cho intese esporre perchè Isidoro pubblicò quella enciclica dopo il suo un dubbio sui relativi principii enunciati nei Voti; ritorno dal detto concilio. rimase per altro fermo nel sentimento già espresso. Dubbio IX.1 Tranne il reverendissimo padre In appoggio della libertà che intorno alla comunione Leonardo la risposta di tutti fu negative. rien propugnata nei Voti, il reverendo padre Mar­ Dubbio X.’ II reverendissimo padre Leonardo tinov riferì un’istanza umiliata alla santa memoria sostenne che secondo il principio in cui convengano di Benedetto XIV a nome dei Greci-Albanesi ambedue i Voti, convien proibire anche ai fedeli C ecclesiastici e laici nel 1742 dal padre Gazzetta ogni promiscuità di rito excepta necettitate. Il prin- oratoriano in occasione della pubblicazione della ripio ri è che la distinzione dei riti fu istituita bolla £tti pastoralis. Gli Albanesi sin dal loro dagli apostoli e perfezionata dai santi padri Egli ingresso in Sicilia aveano costumato di riceverò è questo, ei soggiunse, un fatto indeitruttibile; 1 eucaristia in ázimo nelle chiese dei Latini, come eonvien dunque tener fermo il divieto della pro­ i Latini alla loro volta solevano riceverla in fermen­ miscuità di rito anche pei fedeli. E veramente, tato nelle chiese dei Greci. Ora avendo colla lo­ notava anche il professore Piazza, sebbene convenga data costituzione ciò proibito il pontefice, il padre largheggiare su questo punto, tuttavia se fosse lecito Gozzetta si fece a supplicarlo perchè permettesse ad ognuno di ricevere a suo talento tutti i sagra- ai Greci e ai Latini di continuare in quell * uso, menti in qualunque rito, salvi solo i diritti parro- adducendo talune appunto delle ragioni recate in ehiali od cpiicopali, ri correrebbe il rischio di mezzo nel suo Voto da monsignor patriarca di Geru­ perdere il tipo di ciascun rito; ora conviene salvare salemme, come si scorge dallo supplica desunta i riti nella loro integrità. Prescindendo però dalla dalla vita del detto oratoriano.1 Volle nondimeno maggior o minor latitudine da darsi in proposito, Benedetto XIV che si desse esecuzione alla sua tutti, tranne il detto consultore, opinarono doversi bolla. Non nascose per altro monsignor Valerga recedere dai decreti, che hanno finora regolato il che all’ epoca della visita fatta da monsignor Massa­ punto de)!· promiscuità per parto dei fedeli. Se bini nelle colonie Albanesi nel 1840 esso potè con­ tutte le leggi disciplinari, osservava il segretario, D statare che non si tenea grande conto colà delle sono variabili, lo sono molto più le liturgiche, le disposizioni della Benedettina sulla custodia in due quali (di cui noi trattiamo) nacquero dalle circo­ altari separati delle specie eucaristiche ázimo e stanze dei tempi. Cambiate le circostanze non v’ è fermentate, non che sulla comunione dei Greci in più ragione di mantenere in tutto il loro rigore fermentato, e dei Latini in ázimo; e riferì che quando siffatta leggi E come Innocenzo nel concilio Late- il visitatore volle richiamare in vigore le dette ranese diceva (così monsignor Valerga): „Non debet prescrizioni, i Greci reclamarono dicendo che il loro reprehensibile indicaci, si secundum varietatem tem­ sagramento non era divento dal latino, che Gesù porum statuta quandoque varientur humano, prae­ Cristo era uno solo. Tal’ è Γ impressione che genera sertim cum urgens necessitas vel evidens utilitas nei fedeli il rigore usato fin qui in proposito. Tatto ciò in conferma della massima stabilita id exposcit/ E lo etesio Benedetto XIV nell’ esordio della costituzione Fisi paitoralii dice che: „pro di- nel dubbio 10. Tornandosi però sul modo onde abbia ad attuarsi, e propostosi il dubbio: „Utrum parochus pro suo prudenti arbitrio possit permittere ’ 9. .ÇwairMwi segati · * ad fi, so «spettai determinare ρηχία perpetro hac taper re «ervandem per sanctionem re- alicui ex fidelibus propriae curae commissis, ut Ctiarn· víttnúum.· sacramenta omnia in alieno ritu suscipiat,4 il segre’ IO /muUhms nepatire ad 9, an rwuiUluendum. fa * ewe iiiwùi aJrllUt. lalvb laribn, partxhialibu· et epi^npalibn· omnia in quolibet rita indiscriminati·» suneipete, quia nUa rila· untai» «linde ontlof * * Supplex ille libello· habetur in opere: Vita det » 16. .Quid de indulto, quo hac super re gaudent orien­ Dubbio XIV.1 *34 Fu sentimento della maggioranza tales catholici?· doversi proibire in termini generali ni cattolici ’ 16. .Quid de altero indulto, quod schismaticis ad unitatem qualunque passaggio di rito senza il permesso della redeuntibus comessum fuit * 1 Adnotatur in margine: Ad «labium 11, [scilicet: MQuofenus negative ad Í0, quartata alia rat ione emolliendus rigor legum actu vigentium quoad permixtionem rituum, praesertim ut libertati fidelium circa sacram communionem consulatur,*] responsum fuisse: .Provisum in praecedenti.* 1 19. .An monendi fideles, ut diebus dominicis aliisque festis in ecclesia sui ritus quisque sacris et potissimum paro­ chialibus intersit.* 3 13. .An firmanda regula in bene fideles cuiuscumque ritus orientalis, si proprio sacerdote careant, esse sub cura et iurisdictione parochi seu missionari! latini.* 4 14. .An renovandae leges generales quae transitum a ritu latino ad orientalem et contra vetant.· Coscin. («KNznaL·. tomus XXXXIX^·. > 17. .An aliquid disponendum de ritu uxoris in matri­ moniis ineundis.· Quuïentu affirmative, 18. .Utrum expediat sancire duplicem vigentem praxim. aliain penes Orientales, aliam penes Ruthenos. * Quatenus negative, 19. .An reducendi Orientales ad generalem normam, ut uxor proprium ritum conservet.· Quatenus negative, 90. .An permittendum etiam mulieribus Ruthenis viri ritum amplecti. * Quatenut negative, 91. .Ab decernendum, ut uxor, eumsenmqu· sit ritos, pcasit vel potius debeat sequi ritum mariti. * 83*(=1139) Β. ACTA COMMISSIONUM AD KES CONCILII PARANDAS 84*(=11-10) Ia regola proposta di moniignor Valerga piacque A La Chiesa Romana, disse il primo, va innanzi alle veramente alla Commissione, comecché diretta a altro in virtù della giurisdizione, c non del rito, stabilire l’unità di rito nelle famiglie, unità necessaria I riti, disse il secondo, esprimendo tutti egualsia per mantenere la pace domestica, eia per provve­ mento il culto che l’uomo a Dio presta, meritano dere all'esatta osservanza del rito, essendo ben egual venerazione o rispetto. D'onde la legge ge­ facile che avvengano disturbi, e che a’infrangano neralo che vieta qualunque passaggio di rito. La massima della precedenza del rito latino non ha le leggi liturgiche, quelle specialmente relative all * astinenza, al digiuno e alle feste nelle famiglio, i alcun fondamento nella storia; è una massima cui membri sono di differenti riti. Piacerebbe altresì odiosa ed è considerata corno iniqua. La dottrina la detta regola agli Orientali, in quanto conservan­ che insogna Benedetto XIV in proposito deve inten­ dosi alle donne il privilegio di cui esse godono in dersi nel senso che il rito della Chiesa Romana virtù del decreto del 1759, si da loro inoltre la sovrasta gli altri in quanto è il rito della Chiesa facoltà di passare al rito del marito benché sieno che uon ha mai errato, mentre le altro sono tutto di rito latino. Fu però osservato dal padre Martinov cadute in errore. La ragiono dunque della prece­ e da monsignorSìmeoni che non piacerebbe la regola denza del rito latino é tutta estrinseca, i riti per­ suindicata ai Ruteni, poiché essendo molto minore tanto in re considerati sono tutti eguali. Cosi il il numero dei Ruteni che sposano le latine, cho padre Mirtinov, il quale in tal guisa impugnò corno quello dei latini che sposano le rutene, no con­ il padre Leonardo il supposto stesso del dubbio. seguirebbe dalla medesima che molto ruteno pas- B Fu ammesaa però dagli altri consultori la verità ■crebbero al rito latino, e pochissime latine al ruteno. dello indicato supposto. Monsignor Simeoni osservò È perciò che i vescovi della Galizia nella Concordia che il rito latino dee preferirsi agli altri, perchè è approvata nel 1863 vollero cho si mantenesse la il rito del capo e della Chiesa Romana madre e prassi in vigore presso di loro, che cioè la moglie maestra di tutte le altre. Sia pure estrinseca una resti nel proprio rito, considerando tal prassi come tale ragione; basta però a dimostrare la precedenza un mezzo di conservazione del proprio rito e della del rito latino sugli altri riti, ed in questo senso propria nazionalità. Nella certezza pertanto che soltanto a’ intende da tutti tal precedenza. Nè l’episcopato ruteno si opporrebbe alla proposta di vale, secondo Γ osservazione del segretario, 1 argo­ monsignor Valerga e considerandosi che i Ruteni mento desunto dalla proibizione generale dei pas­ sia cattolici aia scismatici costituiscono Ια gran saggi di rito; poiché insegna lo stesso Benedetto XIV maggioranza dei cristiani di rito orientale, prevalse che il passaggio dal rito latino al greco e orientale Γ idea di stabilire per gli Orientali in genere, ossia non argue interdicitur che quello del rito greco ed per quei di Levante, il principio cho la donna di orientale al latino. qualunque rito eia, anche latina, pana passare al Ferma pertanto la verità del supposto del presente rito del marito rrtï/o ad rilum naiicum, dubbio, si convenne non essore espediente di formoessendo il passaggio di sua natura perpetuo, salve larlo, anche indirettamente nel capo de Rìlìbut, sia però lo consuetudini particolari approvate dalla pure che abbia in qualche modo a trasparire da ■anta sede, con che si lascieranno i Ruteni in C tutto il contesto. L’ enunciazione esplicita di questa possesso della regola sanzionata nella Concordia. precedenza non potrebbe esser gradita agli Orientali. Fu poi preferito il passaggio facoltativo, risponden­ Dubbio XXIV.1 Monsignor Simeoni avvertì es­ dosi dalla maggioranza affirmative ad primam serli preparato dalla Commissione disciplinavo un partem, negative ad ucundatn ; dacché parvo duro decreto sulle pubblicazioni da promettersi al matri­ Γ obbligare la donna a passare sempre al rito del monio. Tal decreto dieso doversi di natura sua marito, potendo ben darsi il caso che ad una donna estendere anche agli Orientali, essendo le pubblica­ abituata ad un rito rincresca di lasciarlo per ab­ zioni il mezzo più acconcio per assicurarsi dello bracciarne un altro, molto più se ella abbia verso ■tato libero degli sposi, condizione essenzialmente il medesimo una qualche avversione. Del resto non necessaria al valore del matrimonio; o notò il segre­ è a maravigliarsi, rifletté il padre Martinov, della tario che tal legge fu imposta ai Ruteni dal einodo eccezione proposta rispetto ai Ruteni, mentre si di Zamoscia (§ Vili de matrimonio) e ai Maroniti tratta di una legge disciplinare, la quale deve dal sinodo Libanese (cap. XI de eacr. matr. § 20). variare secondo le varie costumanze de’ luoghi. Dubbio XXV.’ La riserva delle consuetudini Conviene in tali materie esser parchi nello stabilire approvate si dovè fare ad intuito dei Ruteni poiché i principi generali: la regola adottata dalla Com­ nella summenzionata Concordia si stabilì che la prole missione ò il passo più avvanzato che potesse farsi siegua il rito de’ genitori tuzto srzum. So però nella via di unificare il rito nelle famiglie, a scapito Γ episcopato Ruteno consenta, fu detto doversi del principio finora seguito, che cioè gli sposi ab- D enunciare il principio che la prole siegua il rito del biano a rimanere dopo il matrimonio nel proprio padre senza alcuna eccezione. Vedi sessione XXXIII, rito secondo la legge generale che obbliga tutti a quest. V e VI quoad Italo-Graecos. Dubbio XXVI? Dai registri di archivio, disse conservare il rito nativo, leggo che logicamente discende dall * altro principio della distinzione dei il segretario, risulta cho il famulato è un titolo sufficiente non già per passare al rito del padrone. riti Dubbio XXII.1 II canonico Roncetti e il padre ma per adattarsi al medesimo in quel che riguarda Martinov opinarono di omettere questi duo casi Γ osservanza delle feste, delle astinenze e dei di­ a seconda del Voto. Sembrò più opportuno però giuni. E sebbene siasi usato maggior rigore coi agli altri di tenerne conto, potendo facilmente aver latini a servizio degli orientali che cogli orientali luogo ο Γ uno ο Γ altro. La risoluzione poi di a servizio dei latini, pure non mancano esempi di questo dubbio si connette colla risposta data al facoltà date ai vescovi di permettere ai latini di attenersi nelle cose sudette al rito dei loro padroni precedente. Dubbio ΧΧΠΙ.’ I padre Leonardo e il padre orientali. Ed anche nella Concordia (lett d) si Martinov opinarono che i riti sono tutti eguali. * /2 ,A> * tzdptesdo uni, quo tir in ùuniliam ozoni * tagraflate. « ». .Ab npedlat praevtantiam latini ritmi indirete Mandare" 1 24. .Quid dicendum de decreto nono Voli B.D. David?· • 25. .Au praetcribendnm ut proles, nulla habiu ratione •exui, ritum * patri •equator.’* • 24. .An induUtndam «irvi·, aliuqne rimuì cohabitantibus, ni domini *en * palriatamilia ritui accommodent." 85e (= 1141) CONGRESSUS XXXII COMMISSIONIS ORIENTALIS 9 decembris 1869 86· (= 1142) autorizzano i vescovi como delegati apostolici a A segretario, so cioè il concilio nel proclamare nuove dispensaro i servi perchó si adattino ai padroni leggi sui passaggi di rito considerando cho lez non quanto alle feste e ai digiuni. Il perchó si con­ respicit retro, debba aver un riguardo ai passaggi venne di darò questo permesso corno ai servi cosi già eseguiti, come si fa nella costituzione Demanai consanguinei od affini, duranto il famulato o la datam o nella Concordia del 1863. coabitazione, o senza che s' intendano porció passati Quesito F. Dubbio 25. La Commissione nell’enun­ al rito del padrone o capo dolía famiglia. ciare la leggo cho la prole nulla habita ratione sexus Quanto agli ospiti o agli altri coabitanti ancho dee seguire il rito del padre, volle salva la con­ stabilmente con una famiglia di diverso rito, la suetudine dei Ruteni presso i quali la prole segue il rito dei genitori iuxta sexum. Or perciò inserì maggioranza risposo negative. Dubbio XXVIL1 Nella costituzione Etsi pasto- nella risposta la clausola salvis consuetudinibus. Ora ralis, § li. η. XI, si stabilisce: nSi quis graeco ritu nello scopo di eliminare siffatta clausola riferi il baptizatus, in latina Ecclesia, voi latino baptismate segretario la storia del relativo articolo sanzionato initiatus, in Ecclesia graoca sepulturam eligat, luris nella Concordia. Nel 1853, ei disse, allorché gli regulae sunt servandae: nimirum cadaver extra ordinarii latini o ruteni della provincia Leopolitana propriam parochiam a proprio parocho osse asso­ strinsero detta Concordia, s’ accordarono di suppli­ ciandum, quarta funorali ei minimo imminuta, et care la santa sede ad abolire la consuetudine in­ ubi tumulandum est cadaver, ibi a parocho illius valsa da molto tempo nella Galizia, e a ridurre i ecclesiae, sivo latina©, sive graecao, sunt exequiae ] i latini e i ruteni all’osservanza della legge generale. celebrandae/ Questo decreto ó connesso colla Neir esame che la sacra congregazione istituì nel questione so convenga introdurre negli ordini reli­ 1862, riflettendo che andavasi in tal modo a intro­ giosi di rito latino Γ elemento orientale. Nell’ esa­ durre una innovazione in una materia che toccava minarla la Commissione opinò cho non si dovesse sistema di educazione domestica, a senso della Nota proporro al concilio o in seguito il santo padre la d’ archivio e del Voto ordinò cho per mezzo della volle devoluta alla sacra congregazione di Propa­ nunziatura apostolica di Vienna s' interpellassero * uno o dell * altro rito, ganda per gli affari del rito orientale. Non con­ in proposito i vescovi dell viene adunque toner conto di questo decreto per perchè questi dopo avere alla loro volta consultati i rispettivi parrochi, avessero esposto il loro senti­ 1 analogia che ha colla enunciata pendenza. mento. Il risultato ne fu che i ruteni rimasero Serafino Crctoni segretario. fermi nel sentimento esternato nel 1853, ma i latini 33. recedendo dalla Concordia opinarono che si man­ CONGRI ■SS1» S TRICESIMUS TERTIUS tenesse salda la consuetudine. Le principali ragioni 1869 decembris 15. addotto da questi ultimi furono: Io che con tal Sessione XXXIII tenuta il giorno 15 decembre maniera o con tal novità si veniva a disturbare la pace delle famiglie; 2° che non si manteneva più 1869. L’ eminentissimo preaidento deputò monsignor la parità fra i due riti. La questione agitassi anche Simeoni a presiedere l’adunanza. Assenti: mon-C in Roma in alcune conferenze tenute in Propaganda signor Jacobini, — padre Theiner, — padre Bollig. da alcuni rappresentanti dello episcopato latino e Fu approvata il verbale della sessione precedente. ruteno; ma finalmente i Ruteni dovettero cedere Prima di proseguire la discussione doi Voti sui alle insistenze dei Latini. Fu così cho la sacra con­ * anno seguente sanzionò per la riti, il segretario colla venia di monsignor presidente gregazione nell propone alcuni postulati concernenti i punti già Galizia 1 invalsa consuetudine. Posta ciò, si fe a dimandare il segretario, se oggi abbiasi a tener decisi. Quesito I. Dubbio 14, 15. Quanto al passaggio conta della opposizione dei vescovi latini in modo di rito gl’ Italo-Greci godono di duo privilegii in da costituire per loro una eccezione alla regola forza dell’ Etsi pastoralis, o sono Io che i laici generalo che il concilio proclamerà. II professore Rosi osservò che la consuetudine possano passare al rito latino colla licenza del ves­ covo; 2° cho il marito greco può abbracciare il rito di cui si tratta, in quanta serve alia conservazione della moglie latina. Nel foglio annesso il segretario del rito latino, dove mantenersi, poiché se la Galizia opinò non doversi tener conto di questi privilegi, cadesse un giorno in potere della Russia, i Ruteni enunciando come si è già deciso la proibizione di più che i Latini sarebbero in pericolo d’esser tratti qualunque passaggio senza eccezione di sorta. Pro­ allo scisma. Sembrò poi a monsignor Simeoni che difficil­ postosi quindi il dubbio: nUtmm indulta praedicta sint abolenda, an potius servanda et quomodo0; la mente ei piegheranno i prelati latini. Monsignor D Valerga per altro notò che a buon diritta dobbiamo Commissiono risposo esse, abolenda. * vescovi latini; Quesito li. Dubbio 16. Proibito il passaggio di fare assegnamento sulla docilità de rito soltanto ai cattolici secondo la risposta data al e che i soli latini della Galizia atteso Io scarso lor dubbio 14 e 15, sarà lecito, domandò il segretario, numero non potrebbero a buon diritto pretendere agli scismatici dì passare al rito latino, contro il che il concilio ecumenico a lor favore faccia una decreto del 1838? Fu risposto che disponendo il eccezione. Fu pertanto conchiuso che nello schema concilio Vaticano del passaggio solo quanto ai catto­ si enuncii il principio generalo senza eccezioni ; ma lici, s' intendo cho gli scismatici dovranno attenersi che nelle note si avverta che qualora si opporrà Γ episcopato latino di Galizia, potrà adoperarsi la alle regolo già stabilito ossia a quelle del 1838. Quesito III. Quanto agli apostati, chiese il clausola: Salvis consuetudinibus approbatis. Quesito VI. Insistendo sul rito della prole, ram­ segretario, debba dichiararsi eh * essi tornando alla Chiesa, devono rimanere nel rito nativo? Fu risposto mentò il segretario il privilegio che si accorda cho sebbene ciò non debba esprimersi nel capo, nell’ Etsi pastoralis § II, dd. 8-10, ai genitori, quando s' intende però da se, in quanto òhe è noto, cho il sono entrambi greci, o alla moglie, quando è latina, decreto del 1838 favorisce soltanto gli eretici o di far battezzare la prole noi rito latino; e chioso scismatici che sono tali a Dativitate, seu a baptismo. se abbia a mantenersi questo privilegio a favore Quesito IV. Fu risposto negative al quesito del del rito latino a pregiudizio della regola generale. La risposta fu negative, sia perché vuoisi in questo far scomparire più cho si può ta precedenza del » 27. .Quid de decreti· Χ-ΧΧΠ?· 87* (=1143) Β. ACTA COMMISSIONUM AD RIS CONCILII PARANDAS 88* (= 1144) Fu da ultimo tenuto discorso dal professori) Rosi riio latino, ria perchè per una frazione di Greci, quale è quella delle colonie albanesi, non conviene su di alcuni argomenti ¿aromatici, in specie sulla sentenza Cabasiliana relativa alla forma dell * Euca­ dar luogo ad una eccezione. (tanto 71/. Fu chiesto se abbiasi a trattare del ristia; e ri concluse di far nuovo premuro presso rito dei figli naturali, degli esposti, o dei figli Γ eminentissimo Bilio presidente della Commissione adottivi; e ri rispose ncya//re; poiché non è secondo teologica per sentire se vuol farsi la divisata es­ il decoro di un concilio ecumenico che ai occupi posizione di fede a modo d* istruzione, corno quella dei primi e dei secondi; quanto ai terzi, il caso di Eugenio IV, prendendo i materiali dalla pro­ dell'adozione, si díase, è raro. Del resto è già fessione di Urbano Vili, cui potrebbero inserirsi provveduto a questi tre casi dalle regole generali. altri punti da proporsi dalla nostra Commissione. Monsignor Valerga assunse Γ incarico di parlarne Dopo ciò ai prosegui Γ esame del dubbio 27. Decretmn XV. Nell’ultimo paragrafo della Con­ colla lodata eminenza sua. Serafino Crotoni segretario. cordia del 1863 ai dice: .Sanctitas sua...eo5dom (praesulea Leopolienaea) vehementer hortatur, ut 34. toto animo incumbere pergant ad concordiam in CONGRESSUS TRICESIMUS QL’ARTUS auia dioecesibus stabiliendam etc." Una simile 1869 decembris 17. esortazione potrà fare, si disse, il concilio Vaticano. Sessione XXXIV tenuta il giorno 17 decembre Decretum XVI. Il caso che una chiesa venga stabilmente officiata in più riti, è raro; se v’ha in B 1869. L* eminentissimo presidente deputò monsignor qualche luogo, com’è nel Cairo, ove una stessa chiesa serve ai Minori Riformati e ai Copti, il - Simeoni a presiedere l’adunanza. Assenti: mon­ miglior rimedio, per non dir Γ unico a cessare le signor Valerga. — monsignor Jacobini, — padre discordie, cbo indi ne derivano, quello si è di farsi, Theiner. che ogni nto abbia la sua chiesa. Fu quindi ris­ Si discuto il Voto del professore Rosi: De im­ posto non esse intcrlaqueiHluui. * pedimenti * cognation· *, spirituali * affinitati ex copula Decretimi XVIf, Se ri tratta, osservò il segre­ illinta, et crimini * apud Orientai' *. tario, di chi per McrariU ha seguito un rito diverso Dubbio 1. Am et qui hnpedrtnentHm cognationi * dal nativo, è principio insegnato da Benedetto XIV spirituali * pro omnibus ritu * * orientali * reelesii *it nella costituzione Demandatam, cho Γ esercizio pre­ determinandum. cario di un rito non autorizza il passaggio al rito Tutti ad unanimità risposero in Voto, ossia che del medesimo. Se poi si tratta di chi per elezione nella enumerazione degl’ impedimenti matrimoniali, ha cambiato il rito, non si devo mai riconoscere da farsi in apposito capo, vi a’ inserisca quello dolia questo passaggio per non aprire la porta ai passaggi cognazione spirituale proveniente sia dal battesimo arbitrarii. Se poi s’intende dell’ osservanza di un sia dalla cresima. Vedi verbale della sessione altro rito avvenuta per buona fede (soggiunse il seguente in principio. professore Rosi) che ciò dovrebbe nel decreto enun­ Dubbio 2. Utfnm aliquid cot, idi luendum sit circa ciarsi. ina che il concilio non dee discendere a C numerum patrinorm * sice hi baptirmo, site in con­ queste particolarità. Del resto sono già costituite firmatione. le regole generali intorno alla prescrizione. Fu notato da monsignor David che quanto al Decreìum XIX. Quanto ai legati a Intere ri numero dei pattini la disciplina orientale ri diffe­ darebbe loro troppa importanza, so divenissero una renzia dall’occidentale, poiché secondo il concìlio istituzione conciliare; oltre che una tal misura (come di Trento possono essere duo i patrini od ancho osservò monrignor Valerga) potrebbe suscitare la uno, e questi o maschio u femina: al contrario in pretensione già mostrata da qualche patriarca, come Oriente un solo dev’ essere il patrino o maschio monsignor Mazlum, di aver un procuratore in spiri· pei maschi, femiua per le femine. Dovendo su ciò *talibu o in temporalibus presso ciascun vescovo, interloquire il concilio, essendosi già preparato in pretensione ed abuso che la sacra congregazione proposito uno schema dalla Commissione discipli­ di Propaganda ha più volte riprovato. nare; si decise che a lasciare intatta la consuetudine Circa Γ erezione delle chiese, ove questa si degli orientali si potrà dire dei parrini, che dovranno faccia dai patriarchi entro i limiti del proprio pa­ essere unus rei duo iuxla locorum consuetudines triarcato, nulla si può eccepire. Se poi la chiesa senza indicarne il sesso. eriggari in luogo ove non vi sono famiglie cattoliche, Dubbio 3. Ah et quomodo occurrendum abusui, quando venga assistita da un buon clero, può ser­ qui inter Orientales viget, ut schismatici vel haeretici vire di missione per gli scismatici. Se poi si tratti ad putrirti munus obeundum assumantur a catholicis, di luoghi, ove non rieno nè cattolici nè scismatici, D vel catholici a schismaticis. non verrà mai in capo ad alcun patriarca di spendere Monsignor David asserì che siffatto abuso non danaro per criggere ivi una chiesa. è comune in Oriente, come lo è in Russia, secondo Decretum XX. Fermi la regola che ciascuno che riferì il padre Martinov. Si decise che si deve ricevi i sagri ordini nel proprio rito, applicando la condannarlo; però si disse provisum alla prima parte teoria stabilita nel dubbio 10, si convenne di dar con un decreto della Commissione disciplinare *, facoltà al vescovo di deputare per Γ ordinazione quanto alla seconda esservi luogo a parlarne piut­ * suoi sudditi in caso di legittimo impedimento, tosto ove si tratterà della comunicazione in divinis. de Dubium 4. Utrum et qua ratione sanciendum sit qualunque altro vescovo cattolico, dando però la preferenza al vescovo del proprio rito, quando questo impedimentum affinitatis ex copubi illicita. Fu risposto in Voto, ossia che si stabilisca Γ im­ comodamente possa aversi. La quale limitazione fu apposta alla libertà concessa nel dubbio IO, per pedimento di affinità ex illicita copula per gli mantenere por quanto ri può almeno negli eccle­ orientali, come pei latini, anche nella ipotesi che tal impedimento non venga ristretto al primo grado, siastici la dulinxiono dei riti. * Decrehtm XXil Mancando le opportune notizie secondocho ha opinato la Commissione disciplinare ; sui varii ordini in vigoro presso i vari riti orientali, e si disse che convien mantenere tanto Γ affinità non si potò lnt vta|rire * su questo punto; attera poi antecedente quanto quella susseguente al matrimonio la varietà che ri xorge i® proposito fra le varie chiese e che impedisce I uso del medesimo. Questo im­ orientali. non si potrebbe fissare una regola generalo. pedimento non è nuovo per Γ Oriente; ’«itti foire 89* (= 1145) CONGRESSUS XXXIV COMMISSIONIS ORIENTALIS 17 decembris 1869 90· (== 1146) lo hanno tranne i Melchiti; le ragioni poi ondo fa A stanza di questo impedimento presso le menzionate indotto nella Chiesa universale dimostrano cho è due nazioni, altro è che tal impedimento realmente d* uopo mantenerlo ovo si osserva, ed estenderlo presso di loro non esista. Il Voto contiene molti ove ancora non fu introdotto. Cho so i prolati orien­ indizi cho no inducano a credere il contrario. Poi, tali si avvicineranno alla santa sede, facilmente dato anche che i Siri o i Copti si allontanassero potranno ottenere la facoltà di dispensarne. su questo punto dal resto dello nazioni, non perciò Dubbio 5. Jh fi quumodo imi ciendum impedi­ si dovrebbe rinunziare ai vantaggi dolía uniformità; mentum criminis. tanto più che si tratta di un impedimento antichis­ Parimenti si risposo iuxla Votum, ossia sanciendum simo, che si contrae bon di rado o che abbraccia rese hoc impedimentum ad tramite» inris comunis pocho persone. Da ultimo fu osservato che Γ uni­ in capite de impedimentis matrimonii dirimentibus. formità gioverà ai Siri o ai Copti anche noi senso Dopo ciò avendo osservato il professore Rosi di scemerò il numero do * loro impedimenti; poiché cho probabilmente gli mancherà il tempo sufficiente ai trova presso i Siri Γ impedimento di collatanoità, per esaurire la trattazione dogi' impedimenti matri­ o presso i Copti quello della tutela, cho il concilio moniali, fu incaricato il reverendissimo padre Mar­ Vaticano farà sparire. tinov ad occuparsi di quello dell'ordino e del voto, So poi si scorgo qualche varietà fra le nazioni, o il canonico Roncetti di quello dolía publica onestà. che ammettono siffatto impedimento, ella consiste Fu poi incaricato il segretario di chiedere alla in ciò cho la cognazione legalo presso alcune nazioni segreteria degli Affari ecclesiastici straordinari due B si estendo più cho fra i latini. D’onde no cim­ ponenze, una dell' anno 1837 ο Γ altra del 1858 seguita, che lo medesimo si adagieranno volentieri fatte in occasiono doli * invio di ahuni prolati in ' al gius comune. Dal resto nel capo de Impedimentis si determi­ Transilvania, c relativo al primo dei menzionati im­ nerà Γ estensione di questo impedimento a tenore pedimenti. Serafino Cretoni segretario. di quanto ha già deciso in proposito la Commissione disciplinare. 35. Dubbio 2. An impedimentum clandestinitatis a CONGRESSUS TRICESIMUS QUIXTUS concilio Tridentino decretum rigeat inter orientales. 1870 februarii 19. Tranne monsignor David, il qualo si astenne dal Sessione XXXV tenuta il giorno 19 febbrajo 1870. rispondere al dubbio, tutti gii altri furono in Voto, L’ eminentissimo presidente deputò monsignor opinando cioè che fra gli orientali di Europa il Simeoni o Jacobini u presiederò radunanza. As­ decreto Tridentino è in vigore, salvo poche ecce­ zioni, forse quella sola dei Rumeni di Transilvania senti: padre Theiner, — professore Piazza. 11 segretario diè lettura di un foglio dol reve­ (Volo, n. 9-12). Al contrario in Oriente non vige rendo consultore professore Rosi nel qualo facendo se si eccetuino i Maroniti e i Soriani del Malabar. seguito al Voto sulla cognazione spirituale discusso La ragione si è perchè non fu colà pubblicato il nell’ adunanza doi 17 decembre 1869 espose alcuno Tridentino. notizie ed osservazio.ii, ondo risultava che presso 0 Dubbio 2. Utrum aliquod penes orientales re­ gli Orientali (eccetto i Maroniti) il ministro sia dol tineatur impedimentum dirimens, quod impedimento battesimo sia della cresima non contrae la cogna­ clandestinitalis latinorum uequicaleat, requirens nempe zione spirituale; proponcvosi quindi di lasciar in­ parochi seu sacerdotis, ac testium praesentiam ad tatta su questo punto la disciplina orientalo rece­ matrimonium valide ineundum. Anche a questo dubbio si risposo affirmative iuxta dendo a derisis nella mentovata adunanza. Fu per altro riferito da monsignor David d’ ac­ Votum. Fu ammesso da tutti, che gli orientali hanno cordo con monsignor Valerga o monsignor Brunoni un impedimento di clandestinità equivalente a quello cho secondo Γ attualo disciplina il ministro contrae indotto dal concilio Tridentino in quanto che riten­ Γ impedimento di parentela spirituale presso i Siri gono esser necessaria per la validità del matrimonio tanto cattolici quanto scismatici; ond ò che il padre non solo la presenza, ma ancho la benedizione del non battezza nè cresima mai la prole; o cho lo sacerdote,’chiunque egli sia; o la differenza risiede stesso devo dirsi de’Caldei cattolici o dogli Armeni; in ciò, che altri (o secondo monsignor Simeoni e sicché ν’ ha forse i soli Rumeni di Tmusilvnnin cho monsignor Valerga sono i più) credono esser neces­ io ciò discordano dalla disciplina universale. Fu saria la benedizione necessitate sacramenti, perchè quindi conchiuso In decisis, ossia cho s’ inserisca pensano che il sacerdote sia il ministro del sagranel capo Ve impedimentis matrimonialibus la cogna­ mento dol matrimonio; altri poi la credono neces­ zione spirituale dandolo Γ estensione medesima cbo saria solo necessitate praecepti. Qualunque però ne ha secondo il gius comune. Quanto ai Rumeni D aia la ragione, sta in fatto che in Oriento non v’ è lasciamo, si disso, che i vescovi provochino Γ ecce­ Γ idea del matrimonio civile, come disse il padre zione. Martinov, o se accade cho due si uniscano in matri­ Dopo ciò ai tolse a discutere il Voto del pro­ monio clandestinamente, si permette loro dall'auto­ fessore Rosi : Ve impedimentis cognationis legalis et rità ecclesiastica di passare alle secundo nozze. dundestinitatis. Del resto monsignor David il qualo ricusò di Dubbio 1. An et quomodo impedimentum cogna­ rispondere direttamente a questo dubbio, osservò tionis legalis ab oecum enico concilio sit pro omnibus nondimeno che in Oriento è comune il pregiudizio ritus orientalis nationibus sanciendum. di distinguere o meglio separare nel matrimonio il Tutti risposero unanimamento iuxta Votum, ossia contratto dal sagramonto; o che un matrimonio affirmative ad tramites iuris communis. Questo im­ senza la benedizione sacerdotale è qualche cosa di pedimento può dirsi derivato a noi dall * Oriente; è sagrilegu o nefando, ma è pur qualche cosa, in per ciò cho tutte le nazioni orientali lo riconoscono. quanto si ha come nullo in ragione di «agramento, Esso basa sulla legge civile del? adozione ; e il co­ ma valido in ragion di contratto: nel cho gli orien­ dice turco, conformo in ciò allo antiche legislazioni tali si allontanano dalla dottrina cattolica inculcata da d’ Oriente, ossia al gius Romano, riconosco pur l’io IX nella sua lettera dol 1852 ad regem Sardiniae. troppo Γ adozione. V’ ha un qualche dubbio intorno Dubbio 4. Quacnam sii ÀMiMSce impedimenti vis. ni Siri o ai Copti; ma, come si avverte nel Voto, altro I più stettero in Voto, ossia nullam ew fariusc * è cbo ci manchino documenti, cho constatino Γ esi- impedimenti in se spectati vim. Fu anche dello stesso 91·(=1147) Λ ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 92· (= 1148) parere monsignor Simeoni dicendo che ovo la coba A della Commissiono ai 25 febbraio diresse il segre­ ii consideri giuridicamente, gli orientali si trovano tario analogo dispaccio al signore cardinolo Filippo nella stessa condizione, in cui erano i latini avanti de Angelis.1 Serafino Crotoni segretario. al concilio di Trento, e perciò i matrimonii clan­ destini presso di loro sono validi siccome lo erano Observationes reverendissimi Rosi de quibus senno presso i latini prima del Tridentino. Ma conside­ est in praecedente sessione. rando che una dichiarazione in proposito ecciterebbe Paternitatem spiritualem complecti non solum un grande rumore fra gli orientali rispose non esse inbrloquendum. Aderì allo stesso sentimento mon­ suscipientem, sed etiam ministrum sire baptizantem signor Brunoni. Fu per altro avvertito dall’autore sire confirmantem, res est inter Latinotf notissima. del Voto che certamente il concilio non dovrebbe Neque id Orientalibus saltem antiquiorum temporum dichiarar nullo l'impedimento di clandestinità vi­ ignotum orat, cum in Compendio turis seu in Delectu gente fra gli orientali; ma unicamente qui si tratta legum (apud Leundavium, luris Graeco-Roma ni) di giudicare se tal impedimento abbia in se stesso ante dimidium saeculi IX ab imperatoribus Leono et Constantino edito haec statuantur: „ Contrahere forza d’irritare in Oriente il matrimonio. Anche monsignor Howard e monsignor Valerga vetiti sunt (matrimonium) quotquot ex sacro et opinarono non esse interloquendum, sembrando loro salutari baptismate sibi invicem eoniuncti sunt, hoc si ardua li questione da non potersi emettere un est sacerdos arcetur ab huiusmodi filia et ipsius sicuro giudizio. B matro similiter, et filias ipsius ab huiusmodi matre.I reverendissinu padri Leonardo e Martinov fu. Fatendum tamen esc posterioribus temporibus rono di opposto sentimento. La clan des tin i ti presso · nunquam do impedimento cognationis spiritualis, gli orientali è un vero impedimento dirimente, essi quod contrahat minister, apud orientales mentionem dissero, e riceve la sua forza dalla consuetudine amplius inveniri, et id non solum quoad Graecos, generale ed antica che prevalse sempre in Oriente. sed etiam quoad ceteras nationes, si Maronitaa Π suo consenso è implicito nell * approvazione di excipiamus3, in quorum synodo Libanensi adoptatum tutte le consuetudini orientali. Su di che osservò dicitur concilium Tridentinum quoad impedimentum l'autore del Voto che non può vantarsi il consenso illud, adeoque adnumeratur etiam minister utri us­ implicito della santa sede per una consuetudine, que sacramenti inter contrahentes impedimentum * ella ha dichiarata piò volte esplicitamente di non cognationis spiritualis. Neque vero ambigi potest eh riconoscere, come risulta dal Voto, §§ 84-72. silentium illud aperte indicare hoc impedimentum Dubbio 5. An et quomodo sanciendum sit idem non retineri extensum ad ministrum illorum sacra­ impedimentum pro Orientalibus. mentorum. Nam imprimis plures inter ipsos ex Il segretario, il canonico Roncetti, monsignor canonum interpretibus aut collectoribus, Blastares, David e i padri Leonardo, Martinov c Bollig ade­ Gregorius Abulpharagius, codicis Bulgaro rum seu rirono al Voto, opinando cioè che 1* impedimento Pravilae conditores, Klein de Siad etc., determinant di clandestinità abbia nel capo De impedimentis ad extensionem impedimenti, aut etiam enumerant perapplicarsi agli orientali come fu indotto dal concilio 0 sonas inter quos impedimentum illud contrahitur quin Tridentino. Quanto a monsignor David, egli porse unquam ministrum nominent. Sed insuper in Colla­ lettura degli annessi fogli onde risulta che il lo­ tionibus, quas metropolita provinciae Albae luliae dato consultore conviene col Voto quanto al secondo in Transsilvania rumeni ritus atque eius episcopi e al terzo dubbio, ne dissento intorno al quarto, habuerunt cum nuntio apostolico Vindobonensi anno ritenendo che Γ impedimento di clandestinità nato 1858 circa plura disciplinae orientalis capita, res dalla consuetudine, è mantenuto, com' ei si esprime, uti certa ab illis tradita est, nempe iuxta ritum dalla tradizioni ; e riguardo al quinto sebbene incontri orientalem impedimentum cognationis spiritualia qualche difficoltà nell’ applicazione del Tridentino a ministro non contrahi: cui quidem articulo refra­ agli orientali, puro in fine Γ ammetto col Voto, come gata non est sacra congregatio quae paulo post in Γ unico rimedio per togliere i dubbi che insorgano examen revocavit varia illa disciplinae capita, de in tal materia fra gli orientali, e solo propone di quibus actum fuerat in iisdem collationibus. stabilire e per gli orientali e pei latini che si riQuae vero sit ratio huius disciplinae, primo chiegga per la validità del matrimonio la presenza statini intuitu apparet Admisso enim coniugali statu non già del parroco ma del proprio sacerdote man­ inter presbyteros ex connubio ante ordines sacros cando a suo avviso i parrocbi propriamente detti inito, eo ipso frequenter casus contingit, ut parochis in Oriente. Fu dello stesso sentimento il padre baptizanda sit propria soboles. Neque expedire Martinov. visum est, id illis prohibere quod ex officio implere Sembrò a monsignor Howard miglior partito D possunt ac debent; multo minus apposita etiam lasciar le cose nello statu quo. poena abstinendi a debito saltem petendo, illis Monsignor Valerga, al cui parere si associarono praescribere ut per alium facerent quod nossent et monsignor Simeoni o monsignor Jacobini e mon­ 1 Epistola illa habetor Inter Acta S. 3. n° 378. Eam con­ signor Brunoni, osservando eh’ è assai difficile abo­ lire l'impedimento di clandestinità, che di fatto dito ornili, quoniam nihil novi refert. 1 AdnoUri debet in tynodo Hierosolymitana Graecorum ora vige in Oriente, nel modo indiretto che si Mekhitarum habita anno 1849 (non tacen adhuc recognita suggerisce nel Voto, tanto più che i vescovi si ab apostolica tede) impedimentum hoc dici .proveniente dalopporranno alla pubblicazione del decreto Triden­ V atto padrinale contratto dai das rant! sagramenü. il batte­ * atto ne produca tino, perchè diranno di non aver bisogno, conclusero simo cioè e ta confermazione, perchè queat ui.A apiri tuai co guaniene tra 11 b atterrante e il battezzato, e esser d' uopo di mettersi d' accordo su ciò anzi tutto lo stesso tra il recipiente ed il ricevuto, e tra 1 loro medesimi eoli’ episcopato orientale. genitori cioè il padre e ta madre, non che tra i itretti loro Fu quindi deciso qualora vi annuisse Γ eminen­ congiunti ece. * Nlhil didmus de Use parum accurata versione. At quoad rem de qua agimos non zdnumeravimm Graeco· tissimo presidenta di rivolgersi agli eminentissimi presidenti del concilia ed esporrò loro la necessità melchitai in numero ecrum qui mtalstfum cement contrahere Impedimentum, quia in sita synodo graec» mekhitarum Carcafe di tenere coi prelati orientali delle conferenze su habita Initio huius saeculi haec dicuntur: .La larra (tpteta questo, come su di altri punti, e quelli specialmente di purea tata) diceri spirituale, e proviene Botamente dril’ officio retatisi agli impedimenti matrimoniali. In seguito1 di padrino nel sacramento del battesimo. * Unde patet de Ulina nationis praxi seu consuetudine dubitari adhuc poste. di che coll' annuenza dell' eminentissimo presidente 93e (= 1149) CONGRESSUS XXXV COMMISSIONIS ORIENTALIS 19 februarii 1870 94* (= 1150) eibi a iure imponi, et ex proprio iure facere posse.  tal cosa dall' Oriento, tutti quanti orientali o latini Accedit io pluribus oppidis nonnisi unum adesso educati in Oriente o in Europa attestano cho vi è sacerdotem, nempo patrem ipsum baptizandi, noces * questo impedimonto. sitatom autem urgentem puerum abluendi saepe Ma da chi è stato esso stabilito, o in che legge non apparerò quidem posse, inspectis saltem viribus si trova? Ricordiamoci che si tratta dell· Oriente, quas puor ipso prao so ferat, adeoquo posita pro­ paese delle tradizioni. Ricordiamoci che la reli­ hibitione do qua agimus, iudicari posso oxpoctandum gione cristiana sorta e stabilita tutta nelle tradi­ esso sacerdotem alium, qui vel soleat statis tempo­ zioni, cho noi cattolici difondiamo tanto tenacemente ribus illuc appellerò, vel ox vicinis advocatum contro ai protestanti, è nata in Oriento. Quello speretur post aliquod tempus adventurum, dum cho è accaduto della fede eh' è di maggior conse­ tamen contingere non raro posset, ut ex improviso guenza, perchè non potea accadere della disciplina? Del resto non ne mancano testimoni antichi e puor mundo ac caelo abriperetur: quod quidem, nonnisi determinato aliquo modo definiretur (im­ recenti di questa verità, prodotti già dall'autore del posito impedimento) an ot quando pater puerum Voto. Oho so si vuol diminuire il valore di simili baptizare posset, angustias patri ob timorem vel testimonianze con ricercata sottigliezza di logica Infantis vel conscicntiao euao saopo pareret, Mitto e di fina critica teologica, lo stesso si potrebbe fare timorem, qui concipi tartasso posset ox parte matrum di quasi tutti i documenti antichi. E por dare qualche ragione delle discrepanze saopo, in oppidulis praesertim ignorantia laboran­ tium, ipsas ob easdom angustias, moram trahente i che si trovano nello diverso risposte do' vescovi patro clanculum sacerdoti schismatico in eodem mandato a Roma, osserviamo che tutte concordano * ammettere l'impedimento di che oppido oxistenti committere posso baptismum in­ onninamente nell fantis. At omitti non debot defectum huius im­ parliamo. Quanto poi al resto osserviamo che in pedimenti voluti connecti cum ipsa disciplina orien­ Oriento non esiste in nessuna lingua alcun trattato tali, ita ut permisso coniugio haud cohaerere vi­ di teologia propriamente orientale. 0 dunque deatur prohibitio ot impedimentum in re, quae que’ vescovi sono ignoranti, ed allora non v’ è naturaliter sequitur ex ca permissione ot ex officio niente da diro; o sono dotti, o la loro dottrina quod solet sacerdotibus committi. Nihil dicam de 1' avranno esaurita da’ libri latini originari, ovvero * ves­ animorum perturbatione, quam decrotum induceret tradotti in lingue orientali. Ed occo perchè quo quoad praeteritum, nisi saltem illud quoad orien­ covi volendo spiegare un fenomeno tutto orientale, tales in futurum tantum vim habere declararetur, e perciò si applicano ad elementi puramente latini, non possono ottenere l’intento. Osserviamo di pas­ aut praeterito tempori consuleretur. Hinc expedire videtur obsecundandum caso in saggio che Γ elemento occidentale ha tanto prevalso ea parte orientalium disciplinae, quao non solum in Oriente che ha invaso tutto, lingua, idee, usi, antiqua est, sed gravibus etiam nititur rationibus. costumi,scuole,chiese ecc., o perfino i vizi. L’Oriento Neque valere puto ad oppositum tuendum Ma- ha terminato la sua scena, e sta spogliandosi con ronitarum exemplum. Etenim praeter conditionem gran fretta degli abiti della sua passata comparsa: locorum tartasso diversam, in quibus illi degunt, C resta il torno dell’ Occidente, il quale da altamente aut etiam numeri diversitatem quoad sacerdotes, a divedere esser egli il vero figlio di quel Giafet, certum est id apud ipsos pacifico α pluribus sacculis cui fu detto: Dilatet Deus laphet, et habitet in servari, adeoquo cum diversa sit ceterorum conditio tabernaculis Sem. In realtà se resta in Oriente praesens, ii exemplo osse nequeunt ad rem noviter qualche vestigio degli antichi suoi clementi, sono inducendam, praesertim vero si id apud ipsos in­ i riti; e questi ancora quanto sono modificati con ductum fuerit ex quo ad disciplinam occidentalem elementi latini perfino presso i scismatici! Dice il proverbio arabo: Chi Dio favorisce, Γ uomo in pluribus accedere coeperint. Attamen no qui iam retinent (uti Maronitae ac non può impedire. Prosit mille volte; solamente fortasse etiam nonnulli alii) impedimentum illud spero di tutto cuore che non la finisca come il contrahi apud ipsos etiam ab ministro, ab eo de­ povero Oriento. Per tornare al nostro tema dico che i testimoni sistant, addendum censerem orientales in sua quidem consuctudinonon extendendi cognationem spiritualem non sono presso gli orientali di necessità per la ad ministrum perseveraro posse, in iis tamen locis validità del matrimonio, e quo’ vescovi che ne par­ lano, l'hanno imparato dai libri latini. Per la tantummodo in quibus ea vigot. validità poi del matrimonio non basta la presenza Observationes reverendissimi David de quibus sermo del sacerdote, ma ci vuole ancho il rito detto bene­ est in praecedente sessione. dizione. Coloro cho parlano della delegazione o licenza Por darò a questo dubbio una risposta adequata D del vescovo por la validità del matrimonio, preten­ mi si permetta di osservare lo seguonti coso. 1° Il decreto Tridentino Tametsi non vige finora dono d'inventare essi stessi un nuovo impedimento in Oriento eccettuati i Maroniti, o perciò i matri-, cho non esiste. E chi dà loro questo diritto o moni clandestini secondo il senso di quello non sono potestà? Se si domanda poi: Questo impedimento ricono­ fino al giorno d’ oggi invalidi. 2° Sono invalidi presso tutto lo nazioni orientali sciuto dagli orientali deriva esso secondo loro dalli i matrimoni contratti senza la benedizione di un natura del sacramento, oppure da una logge eccle­ sacerdote (parlo sempre ad eccezione di coloro che siastica positiva?, rispondo; Non è per la natura del hanno adottato il decreto Tridentino). È una verità sagramento, poiché gli orientali ammettono de' ma­ tanto paleso a chi si trova in Oriente, cho non ha trimoni veri non benedetti da sacerdoti, ma da bisogno di alcuna prova. Cortamente qui di lontano istituzione ecclesiaetica. Abbiamo detto di sopra che un siffatto impedi­ possiamo facilmente asserirò, cho un siffatto im­ pedimento non dovoa esistere, o non ha esistito in monto finora esisteva in Oriente. Poiché per la Oriento. Ma andiamo in Oriento, o tutto ci dirà validità di un impedimento matrimonialo non iscritto, eh’ esso ha esistito: ò una specie di senso comune ci vuole almeno il tacito consenso del sommo ponte­ inerente nello menti dì tutti, vecchi, giovani, vec­ fice. Ora paro che i sommi ponti bei cominciano chierello, femminucce ecc. La prova la più chiara da qualche tempo a non riconoscere questo im­ di ciò si è che tutti coloro cho hanno scritto di pedimento. 95* (=1151) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 96* (= 1152) Posto tutto ciò vediamo a’è espediente che si A simo consultore non pare che abbia preveduto, od è: qual effetto produrrà quest atto del concilio estenda agli orientali il decreto de! Tridentino. Confesso che il chiarissimo consultore ha maestre­ Vaticano nelle chiese o parrò chi e nelle quali quel volmente dileguato molte delle difficoltà che s* in­ decreto non sarà promulgato? Sarà ipso facto l’im­ contrano in questa questione. Alcune però sussistono pedimento degli orientali sciolto in quelle chiese e ancora. Per esempio, non è si facile proclamare dissipato? Può egli immaginarsi che una esclusione in Oriente che il matrimonio di due cattolici, bene­ cosi condizionale ed indiretta possa avere tanta detto da schismatici, è invalido. Tutti sanno, quanta forza specialmente mancando le formalità consueto intelligenza e quanto discernimento hanno i scis­ nella emanazione di siffatte leggi? Certo quando il concilio Tridentino ha concepito matici orientali. Diranno subito: Bravi, avete tro­ vato un nuovo dogma, per virtù del quale il matri­ ed emanato questo suo impedimento, non si figurava se non che parrochie fatte secondo il diritto latino. monio nostro è invalido. Il dir poi, che il decreto sarà promulgato ove E se per queste si son trovate o si trovano tanto * paesi orientali, ovo si crederà opportuno, non è un adequato rimedio. difficoltà, che sarà dunque do Io dico, o non promulgarlo affatto, o promul­ non vi è puro Γ ombra di siffatta istituzione parro­ garlo in tutte te diocesi di Oriente; altrimenti la chiate? Figuriamoci che in una parrochia orientalo vi differenza che su questo punto sussisterebbe fra Γ una Chiesa e Γ altra, e specialmente fra l’un rito sieno piò parrochi che si succedono per turno di e filtro, farebbe cattivissimo effetto. ]B settimana, e che accadendo il caso della benedizione Del resto io aderisco pienamente ai principi che di un matrimonio, Ιο parti invece di ricorrere a quel militano in favore dell * estensione di questo decreto sacerdote di quella settimana ricorressero (come agli orientali, se non per altro almeno per togliere accade giornalmente) ad un altro, e costui per i moltissimi dubbi che esistono ora riguardo a ignoranza, per oblio o per altro benedicesse quel questa questione. matrimonio, quale scandalo, quale imbroglio di Non bisogna però dissimulare la vera e reale dichiarare quel matrimonio invalido! difficoltà che esisterebbe nella esecuzione di questa Prendiamo l’altro caso in cui i confessori sono legge dalla parta del parroco. Bisogna sapere che parrochi de *loro penitenti; e supponiamo che duo in Oriente vi sono parrochi e non vi sono. Vi sono sposi che si confessavano per qualche tempo da un parrochi in quanto che certamente in ogni diocesi sacerdote venisse loro il ghiribizzo di mutare con­ oltre il vescovo vi è chi ha cura delle anime. Non vi fessore un mese od anche un giorno prima del sono però parrochi alla foggia de’ parrochi europei ; matrimonio; e poi per un motivo o per l'altro si in una parola ogni sacerdote presso tutti i riti facessero benedire il matrimonio da quel primo orientali è vero e nato parroco di diritto e di fatto, confessore. Che terribile colpo se quel matrimonio se non è impedito dal suo vescovo. Non si ordina è invalido! in Oriente alcun sacerdote (parlo de’secolari) se Un altro caso. Due sposi cattolici che per un non per esser parroco come tutti gli altri della motivo o per Γ altro si fanno scismatici il al mochiesa sua. C mento del matrimonio, e si fanno benedire dal Veniamo al concreto. Le principali città del- sacerdote scismatico: sarà valido o no quel matri­ Γ Oriente, cioè Mossnl, Bagdad, Aleppo, Diarbekir, monio? Arrogi ehe in alcune città vi sono più Mardin, Beiruth, Alessandria ecc., contengono cias­ parrochie, che hanno tale diritto sui loro parrochiani, cuna per ciascun rito una o più chiese, in cui vi sono che anche dopo il lasso di cinquant * anni che abbiano da tre a dieci o più sacerdoti o parrochi che hanno scambiato domicilio da una all * altra, appartengono Γ incarico tutti di amministrare i sagramenti parro- alla prima. Quale è vera parrochia di costoro se­ cbiali; e ciò o succedendosi per turno di settimana condo 1’ intenzione del concilio Tridentino? Γ uno all' altro, oppure incaricandosi ciascuno delle Mi si permetta finalmente di esternare il mio anime che si trovano attualmente essere sue peni­ parere. Io dico che se il concilio Vaticano credendo tenti. Laonde accade che una stessa famiglia possa assolutamente indispensabile di estendere la leggo avere tanti parrochi quanti i suoi membri hanno Tndentina agli orientali, volesse fare un piccolo di confessori. In alcuni luoghi, rari però, i sacer­ cambiamento in essa, molte difficoltà dalla parte doti amministrano i sagramenti parrochiali pro­ dei miei compatrioti svanirebbero. Questo cambia­ miscuamente ed a caso. mento non modificherebbe questa leggo riguardo i In questo stato di cose, chi sarà il parroco vo­ latini se non in minima cosa che avrebbe anche il luto dal Tridentino? E può mai esecro che una suo vantaggio, e 1’ accomoderebbe allo stato attuale leggo si severa o si pregna di conseguenze dipenda de’ nostri orientali. Consisterebbe questo cambiadal caso fortuito, volubile ad ogni istante? D mento in questo che alla voce parochus, si sosti­ Dico di nuovo: i parrochi tali, quali sono nella tuisca la parola proprius sacerdos ab episcopo seu chiesa latina, non si trovano in Oriente. E quei ordinario designatus. Con questa modificazione che in alcuni documenti orientali si chiamano curati, della leggo Tridentina, il fine intento per essa dalla non sono parrochi a distinzione degli altri sacerdoti, Chiesa si ottiene adequatamele tal quale; diventa ma presso i Siri sono i corepiscopi denominati cosii essa legge più adattabile ai latini in que * paesi in dalla parola araba (churì), e presso i Greci cui le parrochie non sono stabilite secondo il diritto ed i Maroniti sono i sacerdoti secolari. Può ceserò universale della Chiesa latina; toglierebbe finalmente che gli Armeni abbiano parrochi alla latina nell’ an­ ogni equivoco dalla parte degli orientali. Poiché il concilio Vaticano (speriamo) sarà un giorno tra­ tico primato di Costantinopoli, non però nella Siria e Mesopotamia. Osservo ancora che gli orientali dotto se non in tutte almeno nelle principali lingue dell’Oriento: traducendolo in arabo, che si dovrà scrivendo In latino o italiano chiamano talora mettere al luogo di parochus in questa legge Triparrochi certi sacerdoti dignitari od altri senza (curalo) adoprata talvolta comprendere il vero significato che ha questa dentina? La parola parola nella lingua latina, o piuttosto nel diritto dagli orientali che scrivono in italiano, significando essa presso i Siri il corepiecopo, presso i Maroniti latino. ed i Melchiti il sacerdote secolare, e non essendo In ogni Ipotesi, nel caso cho il concilio Vaticano in uso presso i Caldei, non corrisponderebbe affatto credesse di estendere agli orientali il decreto Trialla parola latina parochus. dentino, sorgerebbe un’altra difficoltà che il chiaria- 97· (= 1153) CONGRESSUS XXXV COMMISSIONIS ORIENTALIS 19 februarii 1870 Ecco Io pocho ideo che su questo soggetto mi a sodo venuto alla mento alla sfuggita, e che secondo me meritano tutta Γ attenzione dei reverendissimi consultori. 98* (= 1154) parocho aut alteri, cui magis expedire videtur, committat, ut nominibus ac desideriis eorum, qui volunt promoveri publice in ecclesia propositis de ipsorum ordinandorum natalibus, aetate, moribus ac rita a fide dignis diligenter exquirant etc,, secondo 36. prescrive il Tridentino, Sessione XXV de Refor­ CONGRESSUS TRICESIMUS SEXTUS matione, c. V. La logge delle pubblicazioni, disse 1870 martii 15. il padre Leonardo, è utile e facile ad eseguirei; Sessi on o XXXVI tenuta il giorno 16 marzo 1870. dunque si estenda agli orientali. Presidente: l’eminentissimo Bernabò. Assenti: Monsignor David osservò che i vescovi orientali monsignor Valerga, — padre Theiner, — padre promuovono ai sagri ordini secondo la proposta del Bollig, — professore Piazza. popolo; onde concluse che non v* è d'uopo delle Dubbio I. Ah et quid ab oecumenico concilio pubblicazioni. Su di che rammentò il segretario, decernendum sit circa numerum et distinctionem or· che il sinodo Gerosolimitano dei Greci-Melchiti del dinum, qui iti variis Orientis ecclesiis obtinent, ac ritus 1849, nel canone 2 del capo VI, dopo aver riprovata eosdem conferendi. la soverchia ingerenza del popolo nella scelta Il punto delle sagre ordinazioni ò di tal gravità, de * sagri ministri, dichiara, che a lui compete solo di cho non potrebbe sfuggire all'attenzione del concilio rendere la buona testimonianza sugli ordinandi, e Vaticano. Il santo padro si sta occupando di rego- B quindi prescrive le pubblicazioni. L’ uso dunque laro Γ elezione dei vescovi per lo chiese orientali, della scelta de' sagri ministri dietro la proposta del perchó la ristaurazione dell' Oriente cristiano dipende popolo mostra sempre la necessità di estendere la appunto dallo episcopato. Non si avranno però legge delle pubblicazioni, onde il popolo, il quale buoni vescovi, so non si abbiano buoni preti. Tocca vuole in Oriente troppo ingerirei nelle cose della adunque al concilio di dettar leggi tendenti a pre­ Chiesa, si contenga entro i proprii limiti. parare degni ministri del santuario. Ma le pubblicazioni, soggiunse il professore Rosi Ciò premesso fu osservato eh'essendo cosa litur­ d'accordo con monsignor Simeoni e monsignor Jacogica quanto riguarda il numero e la distinzione bini, sono stabilite per conoscere lo stato libero degli ordini, nulla si deve con ciò innovare come degli ordinandi, e conseguentemente suppongono appunto propone il consultore monsignor David. la legge del celibato; non v’è dunque ragione per D' altro lato non fu giudicato espediente che il con­ introdurla in Oriente. Fu osservato per altro dal cilio abbia ad enumerare e classificare i vari ordini segretario che se quello indicato è il precipuo, non. in uso presso lo vario chiese orientali, Io perchè è l’unico fine, per cui si sono istituite le pubblica­ converrebbe entrare in troppi dettagli; 2° perchè zioni, come resulta anche dalle succitate parole del non converrebbe consagrare questa varietà, potendo Tridentino; ond' è che il sinodo Gerosolimitano le accadere col tempo, che come già gli Armeni e i prescrisse quantunque i Melchiti sieno esenti dalla Caldei del Malabar, cosi lo altre chiese volessero leggo del celibato. Lo stesso dicasi dei Ruteni, fra conformarsi anche in ciò alla disciplina comune. Fu C i quali sono in uso le pubblicazioni, come apparisce convenuto nondimeno di raccomandare che ciascuna dal sinodo Ruteno di Zamoscia, § VII, De sacris chiesa segua in proposito il rituale o pontificale ordinationibus, p. 104. Ammessa dalla maggioranza la legge delle pubbli­ approvato, ovvero le sue legittime consuetudini, con cho si provvede anche a ciò che riguarda i riti delle cazioni, propose il segretario di prescrivere altresi ordinazioni. Quanto alla professione di fede (Voto gli esami n tenore di quanto stabili il Tridentino, di monsignor David, § 6), o è dessa prescritta nel sessione XXIII, capo VII. La legge degli esami pontificalo (disso il professore Rosi) o non lo è; nel che sono il mezzo per assicurare il vescovo della primo caso basta ingiungerò 1’ esatta osservanza del scienza degli ordini trovasi già indotta in Oriente pontificale medesimo; nel secondo sarebbe una no­ presso varie nazioni. Prescrivo infatti gli esami il vità il prescriverla. Quanto poi ai disordini in­ sinodo armeno di Leopoli del 1689, il Libanese valsi nel rito dello ordinazioni, so ne tratterà quando (p. 15h) confermato in ciò dal sinodo di Bekorke del 1856; quello di Ain-Trez (can. 6), non che il si prenderanno a disamina i libri liturgici. Sembrò poi opportuno al segretario e al padre Gerosolimitano del 1849 (p. 66). I vescovi diEperiess Martinov di richiamare il decreto del concilio Tri- (ruteno) e di Lugos (rumeno) in risposta al questio­ dentino, di cho fa parola monsignor David noi § 7, nario riferiscono che questa legge si osserva nelle almeno raccomandando che i sagri ministeri sieno loro diocesi, come si osserva altresì fra i Siri, a esercitati da coloro cho sono insigniti dei relativi testimonianza di monsignor David. Sarà dunque ordini. Il professore Rosi per altro opinò essere D opportuno, conchiuse il segretario, sanzionarla con assai difficile 1' osservanza di questo decreto nel- un decreto generale. Tal proposta fu ammessa ad unanimità, e notò il professore Rosi esser conforme 1' attualo scarsezza di chierici e sagri ministri. Dubbio II. Utrum et qui Orientalibus applicanda alla mente della sacra congregazione di Propaganda, ea quae concilium Trident inum praescribit circa quali­ che con vari decreti provvide all’ osservanza di tates ordinandorum, et publicationes sacris ordina­ questa legge presso i Maroniti. * altra proposta analoga a questo dubbio, fu Un tionibus praemittendas. Quanto alle doti degli ordinandi furono tutti subordinata dal segretario alla Commissione, e ri­ m Voto. Rapporto allo publicazioni aderirono al guardava gli esercizi spirituali da premettersi alle Voto il segretario, il canonico Roncetti, i padri sagre ordinazioni. Non v’bo, egli disse, una leggo Martinov e Leonardo, monsignor Howard e mon­ generale in proposito neppur per Γ Occidente. La signor Brunoni. È noto, disse il segretario, che santa memoria di Alessandro VII nella costituzione secondo Γ antica disciplina il vescovo richiedeva la 126 Pastoralis sollicitudo prescrisse dieci giorni testimonianza del clero e de) popolo sui natali e d'esercizi per Roma; questo medesimo precetto fu sulla condotta dell * ordinando; del quale uso fanno esteso all’ Italia dalia sacra congregazione de’ Ves­ menzione anche le Costituzioni cosidette apostoliche, covi e Regolari con una circolare del 9 otto­ sant' Agostino, san Cipriano ed Eusebio. In seguito bre 1682 approvata dal venerabile Innocenzo XI. fu destinato a porgere siffatta testimonianza Γ arci­ In Occidente Γ uso degli esercizi spirituali innanzi diacono. È dunque conforme all'antichità che il vee- all ordinazione si va generalizzando, e molti sinodi CoXCIL·. GKNKBJLL. TOMUS XXXXIX * 1·. covo 99·(=1155) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 100* (= 1156) diocesani e provinciali ne han fatto una legge. Il a rioni, raccomandi loro di preferire quei giorni che sinodo di Zamoscia, § VII De sacris ordinationibus, cadono in tempo di digiuno. rpraecipit ut nullus omnino ordinari possit, qui Tutti gli altri consultori furono dolio stesso parere. non manserit spatio sex hebdomadarum penes Dubbio IV. Am aetas ad ordines suscipiendos cathedram; quo temporis intervallo et spiritualia necessaria prò Orini talibus ad tramites concilii Triexercitia sub directore ab episcopo constituendo in dentini sii determinanda. loco aliquo a saecularibus remoto absolvat per decem Questo è un punto» preso a dire il segretario, dies, et erudiatur... super iis quae pertinent ad ben degno di richiamare Γ attenzione del concilio sacrum ministerium quod assumet/ Sarebbe adun­ Vaticano, Ie per Γ abuso assai comune fra gli scis­ que a desiderarsi che il concilio ecumenico con un matici di ordinaro in età immatura, e anche talvolta infanzia; * 2e per la svariatezza che su tal punto decreto generale sancisse questo uso, ove si è intro­ nell dotto, e lo stabilisse ove non esiste. si scorge fra le varie nazioni, e anche in una nozione Tutti tranne il professore Rosi e monsignor stessa. D'altro lato non sarà difficile d’introdurre, Jaco bini accolsero favorevolmente anche questa almeno quanto agli ordini maggiori, l’uniformità proposta. Gli scismatici, disse monsignor David, ove si consideri Γ odierno diritto orientale. Infatti usano una specie di esercizi, dovendo il diacono o la legge Tridentina sull * età pel diaconato o pres­ il prete novello fra loro dimorare quaranta giorni biterato trovasi già applicata ai Ruteni, come risulta presso il vescovo per abilitarli all’ esercizio del ano dal sinodo di Zamoscia, e ai Rumeni, come attesta ministero; se non che questi esercizi, osservò il B il vescovo di Gran-Varadino monsignor Papp-Szylpadro Martinov, si fanno non prima, ma dopo Γ or­ lagyi. Egualmente fu applicata agli Italo-Greci da dinazione. Il professore Itosi per altro c monsignor Benedetto XIV nella costituzione Etti past oralis, ai Jacobini opinarono, che può rimettersi un tal punto Siri dal sinodo del 1866 (p. III, § 6, n. 2). Sieguono ai sinodi provinciali. la stessa legge gli Armeni della soppressa prima­ Dubbio 11L Am et quid statuendum circa locum zia Costantinopolitano, come riferivano i vescovi et tempus sacrarum ordinationum. a quella appartenenti in risposta al questionario. Quanto al luogo furono tutti in Voto, ossia che I Greci Melchiti l'hanno adottata in parte, poiché nel si applichi agli Orientali la prescrizione del Tri- sinodo Gerosolimitano si prescrivo pel diacono l’età dentino. Tanto il sinodo Libanese (capo XIV, di anni 23, pel sacerdote di anni 30, o almeno 25 com­ De sacramento ordinis, η. 10) quanto il Caldeo piti. I Maroniti secondo il sinodo Libanese (pag. 150) del 1853 vogliono che lo ordinazioni non si fac­ esiggono pel diaconato anni 21, e pel sacerdozio ciano, se non in ecclesia, secondo che avverti il anni 25. Sicché anche queste due nazioni si avvi­ cinano molto alla disciplina comuna. Potrà dunque segretario. Rapporto al tempo tutti aderirono al sentimento senza ostacoli generalizzarsi pel diaconato e pres­ di monsignor David, che cioè il concilio ecumenico, biterato Γ età voluta dal Tridentino, come suggerisce imitando il sinodo Libanese (1. c.), dica che il ves­ il consultore. Cosi il segretario. covo Bcurare débet, ut dominicos potius ac festos Tutti si unirono nel medesimo parere eccetto il dies eligat * per praticare le ordinazioni. 0 padre Martinov, il qualo opinò doversi lasciare in­ Per altro volle andare più oltre il segretario. tatto su questo punto il rigore della disciplina greca. Vero è che secondo il diritto orientale i vescovi Fu risposto però dal professore Rosi che sanzionando sono liberi di tenore le sagro ordinazioni, eccettuata per tutte le Chiese orientali la legge del Tridentino, li consagraziono de * vescovi, in quel mese o in quel s' intende di fissare un termine, ossia Γ età avanti giorno che loro talenta; sta in fatto che la Chiesa la quale ninno possa venir promosso ni sacri ordini, ha costumato sin dai primi secoli di preferire per non s' impedisce quindi che Γ ordinazione si ritardi, le loro ordinazioni i tempi di digiuno. E sebbene quando si voglia, fino all * età assegnata dalle leggi il primo che fissasse i tempi delle ordinazioni sembra greche. Il bisogno per altro che oggi havvi in esser stato il pontefice Gelasio, epistola IX ad epis­ Oriente di sacri ministri esigge che venga mitigato copos Lucaniae, cap. II, tuttavia Γ uso di celebrare il rigore delle leggi medesime coll' accorciare il le ordinazioni in tempo di digiuno, può direi in numero degli anni necessarii per ricevere i sagri certo modo d* istituzione apostolica, poiché leggiamo ordini. che gli apostoli ieiunanles et orantes imponebant ei Fu qni che il segretario propose d'inserire nel manus (Act 13). Se poi gli Orientali non hanno il decreto sulla età prescritta per Γ ordinazione una digiuno dei quattro tempi, come noi, hanno però clausola, che gli sembrava utile per correggere un pur troppo quattro tempi di digiuno, ossia quattro errore od un abuso comune in Oriente. Il quale quaresime. Quindi è che il sinodo Libanese dopo sta in ciò, che molti non solo fra i patriarchi, ma aver detto : BTempus quo sacra celebravi debet D pur anco fra i vescovi credono di esser facoltizzati ordinatio, episcopi arbitrio relinquitur, qui quamvia ia dispensare sul difetto dell' età canonica per l'or­ quolibet anni mense, et qualibet hebdomadae die dinazione. Il patriarcha greco-melcbita, a testimo­ ordines etiam maiores conferre posait, id tamen nianza del vescovo di Eliopoli o Balbcck (risposta curare debet, ut dominicos potius et festos dies al questionario) accorda tati dispense. Fra i Ruteni eligat®, soggiunge: ^Episcopos et archiepiscopo® lo accordano i vescovi, come riferisce il vescovo di hortamur ut in ordinum ac praesertim maiorum Eperiess. Lo stesso avviene fra gli Armeni, e n’ è collatione, si non sabbata quatuor anni tempora, testimonio fra gli altri il vescovo di Trebizonda; solo et quae dominicam de Passione et dominicam Resur­ impariamo dal vescovo di Anciro, che la facoltà dei rectionis antecedunt, saltem servent dominicos vescovi si estende fino ai diciotto mesi. Parimenti quatuor anni ieiuniorum, quadragesimali· scilicet riconosce nei vescovi questa facoltà il sinodo siro apustolorum, assumptionis Deiparae et nativitatis del 1066,i e la limita soltanto al caso di necessità. Domini, quae in nostra ecclesia observatur/ Fra Ora è certo che i vescovi sono affatto privi di auto­ i Ruteni ·ο si ha da stare ad una recente relazione rità per dispensare su questo articolo di disciplina. del vescovo di Epariem, .Clerici in quatuor ieiumia Perocché 1’ età pella sagra ordinazione essendo ordinantur-. Fu quindi proposto dal segretario che stata stabilita dai concilii ecumenici, costituisce una il concilio ecumenico imitando in tutto il Libanese legge, su cui il solo Romano Pontefice può dis­ nel dir· che i vescovi devon procurare di scegliere pensare. Vediamo quindi o vescovi e patriarchi In domeniche ed altri giorni festivi per le ordina- esser ricorsi a quest’ effetto alla santa sodo nella a- . ■ 101· (= 1157) CONGRESSUS XXXVI COMMISSIONIS ORIENTALIS 15 martii 1870 102* (= 1158) ricorrenza di qualche cazo, o da ewa aver ottenuta, di anni 14), dei Siri (pei quali il sinodo del 1866 la relativa dispensa e facoltà, come fecero nel 1844 stabilisco i 20 anni), dei Caldei (pei quali il sinodo il vescovo di Mardin o il patriarca siro, e nel 1816 del 1853 proscriveva 15 anni, a testimonianza del il patriarca armeno. E quando nel 1827 essendosi vescovo di Carcuo), o dei Melchiti finalmente ó dei accordate al patriarca maronita alcuno facoltà, fra Copti, su i quali ci mancano notizie in proposito. le quali conccnovasi quella di dispensare sul difetto E qui i consultori si divisero in varie opinioni. di età per Γ ordinazione, egli respinse i rescritti Se ai stabilisce la regola del Tridentino senza per non pregiudicare ai suoi pretesi diritti, dicendo alcuna eccezione, fu osservato che la leggo dei 22 di non abbisognarne, la congregazione generalo del anni sarebbe per le dette nazioni gravoso, giacché 25 gennaio 1830 risposo: nPatriarcbam imprudenter tolto il celibato, non v* è ragiono per ritardare sino et insolenter ninnino se gessisse, eamquo potestatem a quell' età Γ ordinazione del suddiaconato, essendo sibi arrogasse, quam nullo modo sibi vindicare destinato il suddiacono presso gli Orientali ad eser­ puteat4; o nel comunicarglisi questa risposta si citare officii di poco conto, in modo da potersi pa­ avverti quanto all * età prescritta per gli ordinandi ragonare all’ ostiario dei Latini, secondo avvertì che ^qualora pel bisogno delle chiese si creda monsignor David; so poi si da luogo all’eccezione, opportuno di dispensare qualcuno dal rigore di o questa si fa limitando la leggo dei 22 anni a questa leggo, non può ciò effettuarsi senza la dis­ quello Chiese, che tengono il suddiaconato nel rango pensa ottenuta da questa santa sode4. Da tutto degli ordini maggiori, ovvero limitandola a quelle ciò conchiuso il segretario, che a svellere siffatto B che sottopongono i suddiaconi al celibato. Nel errore od abuso, gioverà assai, se il concilio, dopo primo caso ai escludono dalla legge dei 22 anni aver determinata Γ età necessaria per gli ordini, * quelle nazioni nello quali il suddiaconato è ordine apponga uno clausola in questo senso, che cioè minore, ma è insieme soggetto al celibato, quali spetta alla santa sedo di dispensare sul difetto di sono gli Armeni Nel secondo caso si riconosce età, quando ecclesiarum utilitas vel necessitas postula­ pei suddiaconi l’esenzione dal celibato anche fra verit. Il professore Rosi fu dello stesso avviso, per quelle nazioni, in cui i suddiaconi vi sarebbero la ragione che un semplice decreto che determini tenuti, quali sono i Melchiti. Γ età, non sarà bastevole ad estirpare Γ errore e Fu conchiuso Dilata o s' interpellino i prelati Γ abuso che si ò signalato, come non lo furono i orientali per conoscere presso quali nazioni il suddia­ decreti conciliari finora vigenti fra gli Orientali. conato sia ordine maggiore, e porti seco Γ obbligo Tutti gli altri consultori rigettarono la proposta, del celibato. 1° perchè non necessaria, essendo principio di diritto Dubbio VI. An extendenda sit ad Orientales lex ammesso anche dagli Orientali, al dire del padre Tridentina de interstitiis etc. Martinov, che i vescovi non possono dispensare La legge si ragionevole degl * interstizi trovasi dalle leggi emanato da un concilio ecumenico; nè già in vigore presso varie nazioni orientali, osservò vi è alcuna ragione, per cui la clausola suddivisala il segretario; lo è fra i Ruteni, fra ì Maroniti, fra ubbia ad apporsi alla legge sull * età degli ordinandi, i Caldei del Malabar, fra gli Armeni di Leopoli, e non a tutte le altre, che emanerà il concilio 0 finalmente fra gl * Italo-Greci. I Melchiti pure in Vaticano; 2° perchè odiosa, come lo sono tutto le sostanza Γ ammettono, come risulta dai loro sinodi. clausole restrittivo. Tutti pertanto si accordarono nei rispondere Affir­ Un partito medio fu seggerito dal padre Leo­ mative ordinando a tenore del Tridentino che Bminardo, ed un altro da monsignor Simooni. Il primo nores ordines ... per temporum interstitia conferan­ disse che potrebbe all * uopo provvedersi con una tur4 (sessione cit. cap. XI); che i chierici ordinati clausola generale, che abbracciasse cioè tutti i de­ Bin minoribus nonnisi post annum a susceptione post­ creti del concilio, nel sonso di riservare alla santa remi gradus minorum ordinum ad sacros ordines sedo la facoltà di dispensare. Il secondo suggerì promoveantur4 (ibidem); che finalmente tra gli or­ che si faccia intendere ai prelati orientali che non dini sagri pure deve correre Γ intervallo di un anno possono dispensare sul difetto di età 1 con una grazio, (cap. 13 e 14). dando cioè loro dopo il concilio la relativa facoltà. Da ultimo avvertì il segretario, che Benedetto Dubbio V. Utrum et qua ratione sit excipiendus XIV nella bolla Etsi pastoralis c. 8, n. 18, dopo aver ordo subdiaconatus. stabilito gl'interstizi, soggiunse: nIllis, qui non ser­ Innanzi tratto osservò il segretario, che se si vata interstitiorum lege sunt hactenus bona fide vuol fare un’eccezione pel suddiaconato, assegnan­ ordinati, ex apostolica benignitate etiam concedimus, dogli una età inferiore ai 22 anni, quest * eccezione ut in susceptis ordinibus ministrare, et ad maiores non può comprendere tutto le nazione orientali. etiam servatis servandis adneendero absque alia Perocché è d'uopo lasciare Γ età prescritta dal D dispensatione valeant4 Chi<-So quindi, se non fosse Tridentino per quello nazioni, che Γ hanno adottato espediente che il concilio Vaticano accordasse simile anche rapporto al suddiaconato. Tali sono gl’ Italo- dispenso a quelli che fossero stati ordinati senza Greci, tali i Ruteni, tali i Caldei del Malabar, i gl’ interstizi. Fu da tutti i consultori risposto negative. quali annoverano il suddiaconato fra gli ordini maggiori, come apparisco dal sinodo di Odiamper; Serafino Cretoni segretario tali anche sono i Rumeni, come attcsta monsignor 37. Papp-Szillagyi; tali finalmente gli Armenr, almeno CONGRESSUS TRICESIMUS SEPTIMUS quelli dell * antica primazia Costantinopolitana. 1870 nïaii 9. Quanto agli altri Armoni poi, conviene sanzionare Sessione XXXVII tenuta il giorno 9 maggio 1870. Γ età del Tridentino, poiché presso loro non è per­ Presenti: L’eminentissimo presidente, — mon­ messo ai suddiaconi di prender moglie: ora il peso del celibato, cui devono sottoporsi i suddiaconi signor Brunoni. — monsignor Valerga, — monsignor essigge in loro un'età matura qual è quella dei Howard, — padre Martinov, — padre Leonardo, 22 anni. Resta dunque a decidersi, disse il segre­ — monsignor David, — il segretario. Proseguendosi la discussione dei Voti De sacris tario, se abbiasi a fare un * eccezione ad intuito dei Maroniti (pei quali il sinodo Libanese fissa Γ età ordinationibus si tolse nuovamente ad esame il dubbio 5° sulla età richiesta pel suddiaconato, rimato indeciso nella precedente adunanza. 1 IU codex. Videtor legen-lam: se non con. 7· 103· (=1159) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 104’(= 1160) Dalle notizie lonnninbtrate dai vescovi orientali A segretario a diriggero un'analoga petizione al sig­ nelle conferenze eu en doti confermato che eu questo nore cardinale Patrizi uno dei membri della Commis­ punto variano assai tra loro le varie chiese di siono direttrice. Dubbio XII. An et quid circa habitum clericalem Oriente, si conchiuse non poterai stabilire una legge universale per esse, o molto meno applicar loro praecipiendum. Provisum collo schema già distribuito ai padri la logge Tridentina. Quindi il padre Leonardo propose di eccettuare del concilio, De vita et honestate clericorum. Dubbio XIII. Ari et quid de clericali tonsura dalia legge Tridentina suif età, che nel dubbio 4· si decise di estendere agli Orientali, il suddia­ nec non do dotibus ad eam requisitis sanpendum. Fu osservato dal segretario che nello Chiese conato, dicendosi Γ età dei 22 anni si esige presso quelle nazioni, presso cui il suddiaconato è ordino orientali generalmente parlando ovvi una cerimonia sagro, come sono i Latini e i Siro-Caldei Malabarcsi, distinta o separata dagli ordini minori per servire * è la tonsura o ha annesso Γ obbligo del celibato, come sono gli di disposizione agli ordini stessi, qual presso i Latini. Tutti quindi opinarono non esse Armeni. Il segretario cui si associarono gli altri, propose interloquendum tanto più che trattasi di cosa che invece di tacere dell’ età del suddiaconato, limitan­ riguarda il rito. Lo stesso ai disse della corona dosi agli ordini maggiori; aggiunse per altro mon­ clericale; poiché presso ninna delle nazioni orientali signor Valerga che si tenti presso i vescovi orientali, i chierici sono tenuti a portarla, presso alcuno altro se è possibile presso coloro, che considerano il B ella non è distintivo dei chierici, portandola anche suddiaconato fra gli ordini minori e reputano i i laici. Dubbio XIV. An de irregularitatibus a concilio suddiaconi esenti dall * obbligo del celibato, che venga quidquam sit decernendum. a stabilirsi una medesima età. Affirmative nell * intento di determinare le varie Dubbio VII. Ah episcopis riius orientalis ta conferenda sii quoad interstitia potestas quam ordi­ specie d'irregolarità, e possibilmente in un modo nariis concilium Tridentinum tribuit. uniforme. Dubbio XV. Quid constituendum circa singulas Ritornando il segretario sulla risposta data nelΓ antecedente adunanza al dubbio 6* sulla legge iure communi invectas irregularitates quae ex defectu degl’ interstizi, fece osservare, essere assai malage­ oriuntur. H segretario riferì che secondo le notizie date vole cho gli Orientali abbraccino il prescritto del Tridentino in riguardo agli ordini minori Imperoc­ dai vescovi nelle conferenze, le Chiese orientali in­ ché almeno presso alcune nazioni è invalso 1’ uso torno a ciò quasi del tutto seguono il gius latino; di conferire insieme due degli anzidetti ordini; tali nè è a maravigliare, poiché la Chiesa latina ha sono i Maroniti, come dal sinodo Libanese; tali i mitigato in proposito il rigore degli antichi canoni. Siri, come dal loro sinodo del 1866. Parimenti se­ Prima però di dar corso allo schema de sacris ordi­ condo il sinodo di Zamoscia, § 7 de sacris ardi- nationibus, fu seggcrito da monsignor Valerga d* intro­ nationibus, stabilisce che il lettorato e il suddia­ durre i vescovi ad abbracciare intieramente quanto conato «conferri poterunt eadem ordinatione et die-; 0 alla irregolarità il gius comune. e 1 Rumeni conferiscono nello stesso giorno il sudDubbio XVI. Quid circa illas quae proveniunt diaconato e il diaconato, e ciò per assicurare ex delieto. * suddiaconi Γ osservanza del celibato. Ώ tutto ne Responsum. Ut in praecedenti. fu confermato dai vescovi nelle conferenze. Ciò Dubbio XVII. Mn et quae facultas sit tribuenda premesso progettò il segretario di applicare agli episcopis et patriarchis orientalibus, ut ab irregulari­ Orientali la leggo degl * interstizi solo quanto agli tatibus dispensare valeant. ordini maggiori, tacendo de * minori Gli altri con­ I vescovi latini secondo il Tridentino, sessione sultori furono dello stesso sentimento, recedendo XXIV de Reformatione c. VI, possono dispensare cosi dalla decisione adottata nella precedente adu­ «in irregularitatibus omnibus ... ex delieto occulto nanza. A questo dubbio 7 poi tutti risposero (infir­ provenientibus, excepta ea quae oritur ex homicidio mati re. voluntario ... et aliis deductis ad forum conten­ Dubbio V1IL An et quomodo prohibenda sit tiosum/ Fu unanime sentimento che anche i prelati ordinatio per saltum. orientali vengano investiti della medesima facoltà. Dubbio IX Utrum et qua ratione consulendum Si convenne poi col Voto, che il concilio dia ai iis, qui per salium iam promoti fuerint. patriarchi orientali una facoltà più ampia, quella Al dubbio 8 la risposta fu «presse prohibendam cioè che gode su questo punto il patriarca maronita cese ordinationem per saltum. a tenore del sinodo Libanese. Al dubbio 9 fu risposto consulendum supplendo D Condotta a termine la discussione dei Voti De ordines qui omissi fuerint. sacris ordinationibus, 1* eminentissimo signor cardinale Quanto ai casi poi dei scismatici ordinati per presidente incaricò il reverendissimo padre Martinov saltum, che tornino all * unione, si disse che la santa a rediggere il relativo scherno, corredandolo delle sede provvedevi come si è fatto fin qui, ne * casi, opportune note; il medesimo poi prima di presen­ che presentino qualche difficoltà. tarsi alla commissione direttrice si presenterà ai Dubbio X. An et quid decernendum cirça ordina­ vescovi orientali per sentire i loro rilievi, affinchè tionis titulum. riesca loro gradito. Si rispose provisum collo schema già distribuito ai vescovi. Si possò quindi a discutere il Voto del reverendo Dubbio XI. Quid de coelibatu sacrorum mini­ padre Martinov: De impedimentis ordinis et profes­ strorum etc. sionis religiosae. Convenendo che le Chiese -orientali non sono Dubbio L An valida censenda sit matrimonia ancora mature per accettare la legge del celibato, clericorum ritus orientalis post sacros ordines contracta. tutti però opinarono ohe il concilio abbia a pro­ Tutti risposero negative iuxta Votum; solo mon­ nunziare una parola a suo favore, nel senso di signor David, padre LeonaJdo e monsignor Howard lodare 1 vescovi che cominciarono già a promoverlo osservarono non esservi argomenti ineluttabili che nel loro clero e d incoraggirli nella santa impresa. dimostrino la tesi per ciò che concerne il gius Fu incaricato dall' eminentissimo presidente il antico. 105· (= 1161) CONGRESSUS XXXVII COMMISSIONIS ORIENTALIS 9 roaii 1870 106* (= 1 Dubbio II. Utrum professio monastica dirimat A Affirmative ad primam partem; quoad secundam penes Orientales. enumerandum esse utrumque impedimentum inter Fu unanime la risposta affirmative iuxla Votum. alia impedimenta dirimentia, secondo si suggerisce Dubbio III. Λ>ι et qui utrumque impedimentum nel roto. pro omnibus ecclesiis ritus orientalis a Vaticano con­ Serafino Cretoni segretario. cilio sit sanciendum. . XIV. PROSPECTUS EORUM QUAE IN COMMISSIONE CONCILIARI SUPER MISSIONIBUS ET ECCLESIIS RITUS ORIENTALIS HACTENUS PERTRACTATA SUNT. Commissio prno oculis habuit potissimum quem­ dam studiorum apparatum, quem reverendissimus patriarcha Hierosolymitanus pro-delogatus Syriae concinnavit.*1 In eo principii loco constitutum fuit, bonum ecclesiarum ritus orientalis omnino postu­ lare, ut uniformitas disciplinae non modo inter ecclesias ipsas, sed etiam inter eas et ecclesiam universalem, quantum fieri posset, quoad praecipua saltem capita, restauraretur. Differentia enim disci­ plinae quae Orientales ab Occidentalibus dividit, exceptis peculiaribus locorum consuetudinibus, quae vel a primis temporibus possim extiterunt, nonnisi a schismate profecta est, quia multiplex quidem ritus, sed una dumtaxat disciplina in ecclesia catho­ lica esse potest. Quocirca sancta sedes ut eccle­ sias orientales ad pristinum splendorem revocaret, dum receptos et probatos eorum ritus ab omnibus integros servari iussit, eamdem uniformitatem sem­ per cordi habuit, et quantum per varia temporum, locorum, ac personarum adiuncta liceret, promovere conata est. Hoc principium, quod nova elucubratone con­ firmatum fuit5, execution! mandari coepit, annuen­ tibus eminentissimis singularum commissionum praesidibus; receptis si quidem ab iisdem commissionibus nonnullis schematibus capitum et decretorum, quae­ dam illis fuerunt adiecta, quae peculiaris Orientalium conditio ferre visu est, importunis eum in finem ad­ hibitis notis, quae in hoc prospectu quoad ea tantum quae praecipua sunt, allegantur. Interea quidam errores et abusus ex iis, qui in regionibus orientalibus serpere conspiciuntur, pecu­ liarem attentionem sibi vindicarunt Heic vero haud diffitendum est in pluribus commissionem orientalem haesisse, et distulisse plura, 1° quia deerant et de­ sunt satis accuratae et completae notitiae circa actualem eorum praxim seu disciplinam, 2° quia non satis exploratae erant nec sunt dispositiones, quibus sacrorum antistites Orientis ad oecumenicum con­ cilium accedant rentino edita, ob sinistras interpretationes, quibus subiccta fuit a pontificiae jurisdictionis osoribus tum occidentalibus tum orientalibus, haud satis esse existimatur ad dogma hoc eiusque efficaciam in tuto ponendam, praesertim post Tridentinum, cuius hac in re silentio ad infirmandum dogma ipsum illi abutuntur. Ulterior itaque divini primatus declaratio in schemate constitutionis III a commissione dogma­ tica exarato inserenda visa est. De confirmatione. Quod attinet ad eius jurisdictionem opportunum visum fuit aperte declarare Romanum pontificem, quoties pro sui sapientia existimet id ad bonum animarum conforre, posse disciplinares et litúrgicas leges iubore pro universa ecclesia et pro ecclesiis particularibus, independentor etiam ab earum prae­ latis, quacumque fulgeant dignitate. Quandoquidem haud rarum est etiam inter catholicos orientales edici, quoad disciplinam et ritus nihil posse Roma­ num pontificem in eorum ecclesias sine consensu nationis, vel saltem patriarcharum; ex altera vero parte, unica quae prostat, de primatu Romani ponti­ ficis formalis et explicita definitio a concilio Flo­ Mos vi cuius in Oriente confirmatio a simplicibus presbyteris simul cum baptismo confertur, effecit, ut orientales catholici generatim minus accuratas habeant notiones circa ministrum ordinarium et extraordinarium illius sacramenti, atque adeo circa distinctionem substantialem unius sacramenti ab alio.1 Qua do causa commissioni theologicae pro­ positum fuit, ut vellet hac super re, in capite doc­ trinali, revocare catholicas veritates ratione habita Orientalium, quin tamen necease sit eos nominari. Quod eo opportunius visum est, quia inter haere­ ticos et schismaticos Orientis, qui catholicis admixti sunt, alii circa confirmationem irrepserint errores, qui omnes in hodierno ecclesiarum etiam catholi­ carum usu fundamentum velati aliquod invenire videntur. De matrimonii indissolubilitate. Cum paenes Graecos schismaticos viguerit et vigeat error de matrimonialis vinculi dissolutione, eiusque vestigia inter catholicos Rumenos Transsylvaniae etiam nunc supersint, excitatis inter eos hac super re quaestionibus, et expetita a sancta sede dogmatica definitione indo ab anno 1854 sanctis­ simus dominus noster iussit expediri litteras encyclicas ad omnes sacrorum antistites ritus orientalia imperii Austriaci, in quibus evangelica atque apo­ stolica doctrina super indissolubilitate matrimonii ex capite adulterii declararetur. Huiusmodi declara­ tionem quae ob circumstantias mere extrínsecas nondum prodiit, α concilio Vaticano edendam esse commissio orientalis existimavit5 Verum quo magis caute procederetur, neve impedimentum poneretur ' haereticorum conversioni, placuit, ut praefata dog­ matica doctrina in capite de matrimonio omnino traderetur; canon autem non ederetur nisi collitis antea consiliis cum Orientalibus ad iudicandam prae­ dicti canonis opportunitatem. Verum tam in capite, quam in canone, qui parati sunt, tam aperte dam­ natur error de dissolutione matrimonii ob adulterium, ut 1° liquido pateat catholicam doctrinam hoc in themate ad dogma, non ad disciplinam, ut nonnulli opinantur, pertinere, ct dissolutionem coniugii in casu fornicationis a Christo Domino vetitam fuisse; 2° ut condemnatio praefata non pro Orientalibus tantum, sed in genere pronuntietur. Quare ibidem adstruitur 1 Votam reverendi patris domini Valerga patriarchae Hierosolymitani, Piano di studii, parte I, 1668. 1 Votam reverendi patris Valerga patriarchae Hierosolymitani: In guai modo debbano essere nel concilio ecumenico trattate le materie riguardanti le Chiese di rito orientale. Agosto 1669. 1 Votam domini Francaci Rosi, octobri 1669. 1 Votam domini Franeisci Rosi, ianaario 1869. Adaotationes mauoscriptae ad schema capitis et canonis saper LadìssohibUitate matrimonii esosa adulterii, addendi constitu­ tioni IV, a commissione theologica dispositae. De matrimonio christ ¡ano. DE FIDE. De Rornano pontefice. 107* (=1163) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 108’(=1164) generatim matrimonii indÍMoIubilitos, tum tero ea a De sede vacante. vindicetur etiam in nonnullis peculiaribus canaio, Cum in Orientis ecclesiis desint capitula legitime guarno aliquae expresse ac directe improbavit avuo­ ti os Tridentina; risque additum adulterium magia instituta, et inter eas, quae extant inter Orientales Europae, nonnullae iure eligendi ricarium capitu­ explicite, quam in eo concilio factum fuerit laren) careant, risum est in capite de ricario capi­ De poligamia successiva. tulan, quod De tede vacante, ut generale fieret, Notissimas est error Graecorum prohibendi ter­ inscribi placuit, peculiarem nonnam sancire, ut tias praesertim et ulteriores nuptias, quibus arbitrati dioecesis viduitati consulatur; quare statutum fuit sunt vel canonicum impedimentum, rei etiam, quod ad defuncti episcopi ricarium spectare vacantis sedis tamen non omnium fuit, ius ¿irinum obesae. Quam regimen assumere, donec metropolitanus vel patri­ doctrinam et usum Romani pontifices improbare uon archa, qui quamprimum certior fieri debet, eiusdem omiserunt, tradendo praesertim in formulis fidei, vacantis sedis gubernio provideat usque ad novi quas proposuerunt Orientalibus ad fidem redeuntibus, episcopi electionem. Verum hac super re, et potis­ contrariam doctrinam, nempe non solum secundas, simam circa viduatas sedes patriarchates, consulendi sed tertios et quartas ac ulteriores nuptias, ei ca­ erunt praelati orientales cum ad Urbem pervenerint. nonicum impedimentum ex alia causa non obsistat, De cita et honestate clericorum. liate contrahi posse, commendatiores vero esse, qui ulterius a coniugio abstinentes in castitate perman- B Dubitari quidem non potest, quin clerici maiores serint, quia sicut viduitati virginitas, ita nuptiis etiam ritus orientalis ad divini officii recitationem casta viduitas praeferenda est1 Cum autem error teneantur. At exploratum est ea super re erroneas iste adhuc inter catholicos, alicubi saltem, inveniatur, apud eos circumferri opiniones, scilicet teneri tantum risnm fuit eum perimendam esse tam in dogmaticis, ad publicam in choro recitationem, praesertim cum quam in disciplinaribus decretis oecum en ici concilii. sanctae missae sacrificium sunt celebraturi ; Latinos Ne autem exinde Orientales offendantur, cautum est vero estenua horis canonicis persolvendis obstringi, □t catholica exponetur doctrina, quin Graeci ex- quatenus beneficiis ecclesiasticis fruuntur.1 Quaro plicite erroris damnentur. ea pars decreti commissionis disciplinaris De vita et honestate clericorum, quae officii divini obligationem De disciplina. respicit, ita concinnato est, ut omni ex parte Orien­ In schematibus decretorum a commissione disci­ talium subterfugio ad eamdem declinandam prae­ plinari dispositis duo potissimum notata sunt, ut ea cluderetur. Orientalibus opportuna redderentur: 1* Haud expe­ dire frequentem concilii Tridentini, aut etiam ponticonfectione et usu unius pam catechismi pro fidarum constitutionem, quae pro Occidente latae universa ecclesia. sunt allegationem, ne Orientales, ut assolent, ses e In unico catechismo, qui pro universa ecclesia latinizari conquerantur, et λ aticanum concilium tan- a commissione disciplinari conficiendus proponitur, quam concilium latinum, quemadmodum reliqua C animadversum fuit’ expedire, ut inserantur difconcilia schismate posteriora, aspernentur; 2° quo­ ferentiae rituales, quae Orientalibus peculiares sunt, ties de metropolitanis, episcopis, aliisque Jocorum ut quae modum conferendi baptisma, confirmationis ordinariis incidit sermo, habendam esse rationem ministrum, azymum et fermentatum, sanctam com­ etiam patriarcharum, cum ipsi secus ac patriarchae munionem, festa, abstinentias et ieiunia, aliaque id latini, qui honoris tantum titulum habent (excepto genus concernunt; quod pariter de catechismo Ro­ Hierosolymitano), peculiarem in Orientalibus eccle­ mano iussu sancti Pii V edito dicendam, ut uterque siis iurisdictionis locum obtineant, et in praesen­ Orientalibus inservire possit; secus enim ipsi prae­ tiarum deficientibus metropolitanis in omnes episco­ textu hniusce omissionis facile utrumque negligent. pos sui ritus metropolitica iura exerceant. De oneribus missarum aliisque piis dispositionibus. De episcoporum residentia. In hoc commissionis disciplinaris decreto inter Etsi nemo fortasse ex praelatis Orientalibus alia innovantur constitutiones Urbani VIII et Innospeculative denegaro velit, episcopos residendi onere centii XII. in quibus sublata episcopis eorumque teneri, haud tamen universis perspicua satis est idea synodis qualibet facultate, reservatur apostolica^ huiusce obligationis. Quocirca prooemio schematis tantum sedi reductio onerum missarum, et alienatio decreti a disciplinari commissione redacti1 addita fundorum capitalium, quibus eadem onera sunt ad­ sunt verba Tridentini (seu. XXIII, cap. 1, De ret) nexa, demum fit potestas generalibus aut provin­ quibus eadem obligatio declaratur; additae quoque cialibus regularium suscipiendi onera perpetua mis­ eausae legitimae absentiae iuxta Tridentinum, ut tarum. Haec omnia Orientalibus insueta sunt. Quare aliqua regula praesto sit patriarchis; bis enim visum praestare visum est, ut solerter investigetur, auditis est oportere, ubi agitur de praelatis ritus orientalis, patriarchis Orientalibus, num huiuemodi reserváronos ius tribuere concedendi episcopis facultatem ab- gravem facesserent difficultatem.’ ewendi a dioecesi, praeter casum visitationis sacro­ DE SACRAMENTIS. rum liminum, et synodi provincialis, ne ad unctam De confirmationis ministro. sedem recurrere cogantur, quia 1· vix aliquis eorum Plures ex consultoribus opinati sunt delegationem dubitaverit hoc ina patriarchis inesse, 29 idem ius a Tridentino metropolitanis attributum fuit, 3° ob pontificiam, ex qua Orientales presbyteri, dum actu baptizant, sacro chrismate liniunt, eo se porrigere, locorum distantiam. In eodem decreto cautum fuit, ne constitutiones ut ipsi confirmare valeant non modo cum baptismi Urbani Vili et Benedicti XIV pro Latinis sancitae, supplent caeremonias, sed etiam extra baptismum, quae ibidem revocantur, Orientales afficiant, cum et rituum baptismalium celebrationem4; alii vero nec necessarium, nec opportunum, praefatas consti­ secundum aut tertium casum excipiendum esse tutions ad illos extendere videatur. 1 Votum domini Seraphinl Cretoni, decembri 1868. * Votaci domini Franciscl Rósi, maio IMtt. • AateadversioaM tnanascriptae ad schema dt. decreti- i Animadversiones manuscnptae ad schema dtati decreti. » Animadversiones manuscriptae ad «chema citati decreti. • Vol. aupr. rit. 109· (=1165) PROSPECTUS ACTORUM COMMISSIONIS ORIENTALIS 110· (=1166) contenderunt. Cum satis explorata non sit penes a dirimentia, si quae Vaticanum concilium inter Orien­ Orientales pontificiae delegationis necessitas ad hoc, tales inferat, ita sint enuncianda, ut schismaticos ut sacerdotes chrismare valide et licite possint, quoque complectantur. Omnes quidem arbitrati sunt omnibus visum fuit exprimendum eue a concilio eos eximendos euel; sed quoad modum huius exemp­ occumonico sacerdotes hoc sacramentum adminis­ tionis exprimendae, alii putarunt edicendam eue traro ex delegatione Romani Pontificis; si autam in ipso concilio, alii vero proposuere, ut eorum vim ob episcopatus orientalis oppositionem praefata a promulgatione pendere concilium statuat quae a facultas coerceri non poterit ad collationem confir­ sancta sede postea fiat, indicendo fidelibus ea impe­ mationis statim post baptisma, vel cum supplemento dimenta, quemadmodum fideles Serviao et finiti­ rituum baptismalium, plurimi ex consultoribus cen- marum regionum Benedictus XIV in constitutione suorunt eam sine ulla limitatione a concilio Vaticano Inter omnigenas § 9 decretis matrimonialibus Triagnoscendam; alii vero potius esse silendum, ne dentini teneri declaravit. Sed nil hac super re a facultas, profecto nimia ampla, quae ex Eugenio IV commissione constitutum fuit. (deer, pro Arm.) nonnisi ex rationabili et admodum De impedimento conditionis. urgenti causea presbyteris delegatur; et ex Bened. XIV (Eo quamvis tempore) nonnisi ex patientia quaPostquam disputatum fuit, utrum servitus in dam et facilitate sanctae sedis, tacite, ut videtur ecclesia orientali irritans matrimonii impedimentum tolerata fuit, in iis Orientis locis, ubi penitus revo- unquam constituerit1, praevaluit negativa sententia, cari adhuc non potuit, conciliari decreto solemniter B licet plures ab huiusmodi quaestione discutienda sanciatur. eese abstinuerint Visum autem est omnibus serviDe matrimonio. . tutem, sicubi etiam nunc in Oriente vigeat, inter De modo exprimendi consensus matrimonialis. impedimenta quae matrimonium dirimunt, haudIn ea Euchologii parte, quae inscribitur Ordo quaquam esse admittendam; quod fieri poterit eam coronationis nuptiarum, desideratur actio aut signum non quidem abolendo, no olim extitisse supponatur, quodeumquo per se ita determinandum, ut consensus sed praetereundo in serie impedimentorum. sponsorum satis exprimat; quamquam huiusmodi De impedimento erroris. consensus quodam actuum complexu aequivalenter in ea caeremonia significetur. Et hic defectus certo IIoc impedimentum invenitur inter Maronitae, apud Graecos Mcldiitai invenitur et videtur adesae Graecos-Melchitas et Rumenos, nec desunt indicia, etiam inter nonnullas alias nationes, praeter Graecos ex quibus coniicitur illud extare inter alias quoque schismaticos *. Cum autem ex Ecclesiae mente nationes Orientis. Nullum igitur dubium, quin illud matrimonialis consensus per verba, aut aliud appo­ pro omnibus oecumenicum concilium confirmet: et situm certumque signum patefieri debeat, eidem ne confundatur ab Orientalibus cum impedimento defectui occurrendum esse commissio censuit, prae­ servitutis, visum est etiam expedire, ut eiusdem sertim quia in Oriente non raro accidit, ut filii impedimenti natura et extensio explicetur.1 familias et puellae potissimum ad contagia nolentes De impedimento consanguinitatis et affinitatis a parentibus trahantur. Quare expedire visum est, j proprie dictae. ut concilium Vaticanum modo quidem generali, ut omnis Orientalium offensio caveatur, revocet Triden­ Visum fuit haud esse interloquendum circa ti num decretum Tametsi (sees. XXIV De Ref. c. I), controversiam, utrum post can. 50 concilii Latera­ qua iubet parochum interrogare virum et mulierem, nensis IV impedimentum quarti gradus consanguini­ et nonnisi eorum mutuo consensu intellecto, ipsos tatis et affinitatis proprie dictae, iuxta computationem matrimonio coniungere. Quo autem hoc decretum latinam, ita affecerit atque afficiat omnes Orientales, facilius suum effectum sortiatur, in ipsum Eucho- ut irrita fuerint matrimonia, quae apud eos intra logium opportuna rubrica erit inserenda, quando illum gradum contracta sunL Quaedam ex nationibus libri liturgici Orientalium ad examen revocabuntur. Orientis, ut Rutheni, Armeni, Maronitae et SyroMalabarici, illud adoptarunt, Graeco-Melchitis et De matrimonii impedimentis. Italo-Graecis a summis pontificibus impositum fuit; Nil adeo obscurum et incertum penes Orientales, at dum ex una parte sancta sedes illius observantiam quam leges quae sacramentum hoc mRgnum res­ saepenumero inculcavit ex illud in desuetu­ piciunt; hinc continua dubia, frequentes circa eius dinem aliquibus in locis abiisse dici potest Verum valorem et licitudinem controversiae, cum ius orien­ quidquid sit de huiusmodi controversia4, omnes tale hac super ro magna ex parto deficiat Necease duxerunt hoc impedimentum definitive ad omnes igitur est, ut oecumenicum concilium cui inest cura Orientales fore extendendum, dummodo quartus collapsam Orientis disciplinam, quantum circum­ consanguinitatis et affinitatis gradus pro universa stantiae sinunt restaurandi, completam seriem ex­ Ecclesia conservetur. hibeat impedimentorum. De affinitate improprie dicta. De polygamia successiva. Praescindendo a quaestione super vi, quam nunc In exhibenda impedimentorum matrimonialium serie, de qua supra, impedimentum, quod secundis, et ulterioribus nuptiis obesae putant Orientales, removeri posso visum est per praeteritionem, ita nempe ut iteratio omittatur inter impedimenta, quae mntrimonium dirimunt, aut illicitum reddunt, rimulquo addatur ea esse omnia et sola impedimenta Ecclesiae auctoritate constituta. De novis impedimentis inter Orientales inducendis. Antequam de singulis impedimentis ageretur disputatum est, an nova impedimenta matrimoniumi* i Votam domini Fmnebci Rosi, februario 1869, et patris Bouifacii de Haaeberg, ianuario dicti anni habeant penes Orientales diversae affinitatis species, can. 50 concilii Laterensis IV abolitae (sunt enim qui putant eas in Oriente virtute consuetudinis re­ vixisse, ita ut impedimentum dirimens adhuc ibidem efficiant); opportunum omnes existimarunt, impedi­ mentum, si quod ex illis oriatur, e medio esse tollendum per praeteritionem iuxta modum superius enunciatum *; magna enim in aestimandis hisce affinitatibus varietas, earum computatio haud exi* • ■ < 4 Votam domini Francisca Rosi. tiL I. § 15» Septembri 1889. Vol. eit VoL ciL VoL ciL Voi. ciL i Π1·(=1167) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 112· (= 1168) guum facessit negotium; hinc plurimi ex Orientalibus a constitutiones aut decreta iam edita, quae orientales conscii difficultatis, et periculi, quod huic impe- religiosos nondum obligarunt, proposita est clausula dimenìo inest, illud iam amplius non observant. ad eos in illis complectendos, ai ii quorum intereat, Expedit igitur ut impedimentum dumtaxat ex af­ annuant vel ad eximendos, ai renuant. finitate proprio dicta proveniens ubique perseveret. De missionibus. Λ De regularibus.1 Ingens missionum opus, quod universae Ecclesiae Conandum, ut mouacbismus, a quo vita orien­ maxime interest cum nostris temporibus magna talium ecclesiarum potissimam pendet, ad pristinum susceperit incrementa, peculiarem Romani pontificis splendorem restituatur. Monachi orientales, ut plu­ in oecumenico concilio sollicitudinem · promoveri rimum, vitam contemplativam profiteri dicuntur, visum eat Hinc dispositum caput, in quo praecipue quod praecipuo de Basilianis intelligendum est; sed innuitur finis, ad quem missiones tendunt et bona orientales ecclesiae clerum postulant activum. Visum quae ex ipsis Ecclesiae atque civili societati obveni­ est itaque non incongruum, ut oecumcnicum con­ unt; hortationes fiunt °* operariorum evangelico™ m cilium deputet peculiarem commissionem ex epis­ numerus augeatur, quia messis multa, operarii autem copis, et abbatibus generalibus vel aliis monachis pauci; enunaautnr dotes quibus missionari! instructi pietate et doctrina commendatis, cum iniuncto mu- isint oportet; quaedam eis monita praebentur, ut nere ita promovendi in ordinibus sanctorum Basilii iita se gerant quemadmodum evangeli! praecones et Antonii regularem observantiam, ut attentis actu-B decet; missionariorum regularium exemptiones ab alibus Orientis necessitatibus monachi utilem in ser­ ordinarii iurisdictione adstruuntur; principia non­ vitium ecclesiarum laborem et operam impendant na lia indicantor, quibus eorum dependentia a prae­ Habito vero communicatione decretorum qaao latis missionum determinatur; adduntur normae commissio pro Regularibus elucubravit, haec duo peculiares ab iis sequendae, qui ad Orientis mis­ praecipua prae oculis habita sunt ut ea monachis siones destinantur; commendantur piae sodalitates ritus orientalis applicari possent: 1·Cautum est ut institutae ad procuranda modia, quibus missiones sarta tectaque maneret iarisdictio, quo episcopi sustentantur, et aequae horum mediorum distri­ orientales in monachos fruuntur; 2° cum allegarentur butioni consulitur; coercetur quaestuandi abusus ; cetera sacrae congregationis de Propaganda fide 1 Votum patrü Leonardi a smelo Iwepho, usuario 1869, curae relinquuntur, inter quae enumeratur Directo­ et patrii Bcniûeii de Hineberg. mirti.» dicti sjmi. rium pro missio nari orum nonna conficiendum. XV. QUAESTIONES DE RE SACRAMENTARIA HABITA RATIONE RITUUM ORIENTALIUM PATRIBUS EORÜMDEM RITUUM PROPOSITAE. 1. Quaenam praxis observetur quoad tempus 17. Quinam iuxta proprii ritus disciplinam sint administrandi baptismum. c ordines minores, quique inter maiores recenseantur. 2. An simal cum baptismo administretur infan­ 18. Quaenam aetas n-quiratur in promovendi» tibus sacramentum confirmationis. ad ordines; et a quo d^pensatio super defectu 3. Quid servetur circa baptisma collatum urgente aetatis concedi soleat. necessitate; et quomodo et quando suppleantur cae­ 19. Qaaenam sint subdiaconorum obligationes. remoniae. 20. An et quomodo interstitia ni collatione or­ 4. An presbyteri, ubi delegata a Romanis ponti­ dinum attendantur. ficibus chrismandi facultate pollent, hoc sacramen­ 21. An contingat ordines sive maiores sive mi­ tum conferant aliquando etiam adultis solemniter nores conferri per saltum; et quomodo clericis siciam baptizatis. ordinatis consulatur. δ. An in aliquo casu episcopi licentia requiratur, 22. Quaenam sint irregularitates ortae ex defectu. ut presbyteri ea facultate utantur. 23. Quaenam ex delicto. 6. An alieubi ct qua ratione eucharistia infan­ 24. Utrum impedimentum raptus apud Orien­ tibus administretur. tales vigeat Et quatenus affirmative, an ad sensum 7. An et quomodo eucharistia adultis administre­ sancti Basilii in can. 22 epist. ad Amphilochium, tur sub utraque specie. vel alio, et quo. 8. Quibus anni temporibus fideles praecepto 25. Ad quos gradus Orientales extendant im­ communicandi adstringantur. pedimentum consanguinitatis. Et utrum ipsi in iia 9. An accepta eleemosyna a benefactore, obla- D differant sive ab antiquia, sive a canone Lateranensi, tiones ab aliis fidelibus accipiantur, ut pro iis in et qua de causa. eadem missa fiant commemorationes. 26. Idem inquiritur de affinitate proprie dictar 10. An et quibus diebus sive parochi, sive epis­ seu quae contrahitur inter unumquemque coniugem copi missam pro populo celebrent. et consanguineos alterius coniugio. 11. Qaaenam sit formula absolutionis sacra­ 27. An et quae sit disciplina quae retinetur rne n talis. circa affinitatem, quae contrahitur inter consan­ 12. An omnibus indiscrimioatim sacerdotibus ius guineos viri ct consanguineos uxoris. Praesertim vero un retineatur ius anticum Graecorum de 6 vel concedatur sacramentales confessiones excipiendi. 13. Quatenus negative, quae requirantur in sacer­ 7 gradu in hac affinitatis specie in nonnullis casibus prohibito, in aliis permisso; et quae regula ad­ dote, cui praefata iurisdictio est tribuenda. 14. Quid servetur in excipiendis sacramentalibus hibeatur ad cognoscendos casus vetitos vel per­ missos. confessionibus mulierum et praesertim monialium. 28. An vigeat impedimentum affinitatis quam 15. Qua ratione se gerere debeant confessarli ubi occurrant casus vel episcopo vel summo ponti­ veteres Graeci dicebant ex tribas generibus oriri; et an habeatur ut dirimens. Nam potius vigeat fici reservati. 16. An tonsurae ritus observetur; et quatenus impedimentum affinitatis secundi et tertii generis affirmative, quando conferri soleat; et an et cuius ad sensum iuris occidentalia ante concilium Latera­ nense IV vim habentis. Posita autem impedimenti formae corona clericalis in capite deferatur. 113· (=1169) PROSPECTUS ACTORUM COMMISSIONIS ORIENTALIS 114· (=1170) existentia, ad quos grados vel personas hoc exten-. 38. An benedictio ritualis sacerdotis necessaria datur et an regula aliqua habeatur, et quae, ut putetur ad matrimonii valorem, ac simul sufficiens cognoscatur in praxi quando impedimentum inter etiam absque parocho proprio et testibus. Et qua­ duas personas intercedat, praesertim in remotioribus tenus benedictio necessaria putetur, an preces et gradibus. ritus, in euchologiis expositi, omnes perficiendi sint 29. Utrum admittatur contrahi impedimentum ad valorem matrimonii, vel nonnulli tantum, et qui, affinitatis ex fornicatione, quemadmodum reteres sufficiant. Graeci admittebant; et ad quos gradus rei personas 39. An haec benedictio, et qualis, necessaria extendatur. necessitate sacramenti habeatur. 30. Utrum alicubi retineatur impedimentum col40. Quatenus necessaria non patetur benedictio lactaneitatis, seu inter illos, qui in infantia ab eadem sacerdotis, vel etiam praesentia parochi proprii ; an nutrice lactati fuerint; et quam vim habeat hoc saltem ad valorem matrimonii praesentia seu assi­ impedimentum. stentia sacerdotis necessaria esse dicatur; et utrum 31. An impedimentum iustitiae publicae honesta­ haec sine testibus sufficiat, vel testes etiam requi­ tis ex matrimonio tantum rato contrahi admittatur; rantur. et ad quos gradus producatur. Item an extendatur, 41. An ut validum sit matrimonium sacerdos ei quemadmodum affinitas, ad consanguineos sponsi assistens vel benedicens quicumque esse possit, et sponsae inter se, aut etiam ad alios. dummodo legitime ordinatus; vel potius peculiari 32. Idem quaeritur de impedimento iustitiae potestate vel licentia muniri debeat, vel saltem ea publicae honestatis ex sponsalibus de faturo. Pe­ conditio requiratur, ut nempe vetitum ipsi non fuerit culiariter vero an, ut sponsalia impedimentum hoc ab ordinario assistere vel benedicere matrimonio. inducant, necessario firmanda esse putetur ritu sacro. 42. Quomodo se gerere soleant parochi et epis­ 33. Utrum cognationem spiritualem contrahi re­ copi, cum, inito matrimonio, coniuges ad coeundum tineatur non solum ex paternitate et compatemitate inter se impotentes inveniuntur: an scilicet si certa directa, sed etiam ex indirecta, et ex fraternitate, sit impotentia eos statini separent; et si incerta, et ad quos gradus impedimentum extendatur. Item, triennalem expectent probationem; et an et quo­ qui sit hos gradus computandi modus. modo exigatur ut impotentia in foro externo probetur. 34 Utrum inter ministrum baptismi, vel confir­ 43. Utrum retineatur, non ante pubertatem, seu mationis et suscipientem idem impedimentum cogna­ a foeminis non ante 12, a masculis non ante 14 tionis spiritualis admittatur, quod admittitur inter annos expletos, matrimonium contrahi posse, ita ut patrinum et suscipientem. si contrahatur invalidum sit. Et quid in casibus, 35. An impedimentum cognationis spiritualis in quibus malitia suppleat aetatem. contrahi alicubi dicatur sive inter masculum et foe44. An agnoscatur impedimentum cognationis minarn, qui simul baptizentur; sive inter duos filios legalis, adoptatum iam a veteribus temporibus ab spirituales unius susceptoris; sive inter filium spiri­ ecclesia etiam graeca; et ad quos gradus vel quas tualem viri, et filiam spiritualem uxoris; sive tandem personas extendatur. inter paranymphos seu pronubos in matrimonio et C 45. An praeter impedimentum disparitatis cultus sponsos; et ad quos gradus illud producatur. inter baptizatum et non baptizatum, alicubi matri­ 36. Utrum impedimento criminis so ligari arbi­ monium cum haeretico contractum, ut nullum ha­ trentur Orientales; et id an in sensu votorum Grae­ beatur. corum qui alduteros quoscumque a coniugio inter 46. Quid teneatur de matrimonio quod contra­ se ineundo removebant etiam post mortem alterius hatur post votum solemne castitatis, emissum per coniugis; vol potius eo modo quo recentius co arc­ professionem factam in aliqua religione a sede apo­ tatum est. Speciatim vero an admittant impedi­ stolica approbata. mentum dirimens inter complices inducere Ie adul­ 47. Item quid de matrimonio post ordinem terium coniunctum cum promissione matrimonii facta sacrum inito. 48. An metus gravis iniuste incussus, vi cuius complici adultero, adhuc vivente altero coniuge unius vel utriusqae; 2° adulterium coniunctum cum aliquis matrimonium ineat, habeatur ut impedimen­ attentatione matrimonii cam adultero, vivente pariter tum dirimens. altero coniuge; 3° adulterium cum occisione coniugis 49. Utrum admittatur, invalidum esse matri­ vel coniugum ad hoc. ut adultero nubatur; 4° oc­ monium personae liberae nubentis personae addictae cisionem coniugis vel coniugum, etiam absque adul­ servituti proprie acceptae, si libera nesciat servi­ terio, patratam ad nubendum complici ad eam tutem alterius. Item utrum alicubi inhibeatur servis concurrenti; ita ut in quolibet ex hisco quatuor proprio dictis matrimonium contrahere absque con­ casibus invalidum sit matrimonium quod inter com- D sensu dominorum suorum, aut etiam an absque eo plices contrahatur etiam post mortem coniugis vel consensu contractum habeatur ut invalidum. coniugum innocentium. 50. Quaenam sunt leges, quas episcopi ia casibus 37. An absque praesentia parochi proprii et. potissimum matrimonialibus indicandis sequuntur; testium validum non esso matrimonium retineatur: et referatur adamussim methodus iudicialis, qua in et quatenus affirmative quoad parochum, quid esse hisce casibus procedi soleat. parochus proprius intelligatur. XVL ACTA CONSULTORUM QUI AD RES MISSIONUM ECCLESIARUMQUE * RITUS ORIENTALIS SUA STUDIA CONTULERUNT. Valerga (losephus). Piano di studii per V ammiglioramento delle chiese e missioni orientali. Parte prima: Chiese cattoliche di rito orientale (1869), 44 pag. Parte seconda: Missioni latine presso le popolazioni di rito orientale (1869), 35 pag. idem. In qual modo debbano essere nel concilio ecumenico trattate le materie riguardanti le chiese di rito orientale (agosto 1869), 20 pag. CONCIL. GFNKRAL. ΤΟΜΓΗ XXXXIX^·. Idem. De rituum mtermixtione et de transitu ab uno ad alterum ritum (novembri 1869), 36 pag. David (losephus). Piano di un capo su' rifi da pro­ porsi al concilio ecumenico (novembri 1869), 32 pag. Haneberg (Bonifacios de). Quaeritur, num patri­ bus futuri concilii quaedam proponenda sint, quae ad reformationem regularium ritus orientalis per­ tineant (martio 1869), 31 pag. 8 * (=1171) 115 B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 116· (=1172) Leonardo (padre). Degli ordmi monastici orien- a que orientales in matrimonio ineundo (februario 1869), 53 pag. tali (¡anuario 1669), 14 pag. Martin or (Ioannes). De modo quodam peculiari Martinov (Joannes). De impedimento ordinis et professionis religiosae apud orientales (aprili 1870), reformandi cirrum ecclesiae orientalis regularem 64 pag. (maio 1869), 44 pag. Rosi-Bernardini (Francisons). De ministro Roe i-Bernard i ni (Franciscos). De polygamia successiva inter Graecos, aliosque orientales retita extraordinario confirmationis apud Orientales (octo(maio 1868), 94 pag. bri 1869), 128 pag. Theincr (Augustinus). De sacris ordinationibus Idem. De impedimentis conditionis, consanguinitatis, et affinitatis ex copula licita, apud Orientales (februario 1870), 28 pag. matrimonium dirimentibus (septembri 1869), 92 pag. Dat id (loscpbus). De ordinis sacramento apud orientales omnes praeter Oraecos non melchitas Idem. De impedimento cognationis spiritualis, af­ finitatis ex copula illicita, et criminis apud Orien­ (martio 1870), 46 pag. Creto ni (Seraphinus). De obligatione clericorum tales (decembri 1869), 69 pag. orientalis ritus divini officii recitandi (decembri Idem. De impedimento cognationis legalis et clande* stinitati apud Orientales (februario 1870), 107 pag. 1868), 21 pag. Rosi-Bernardini (Franciscas). Utrum expediat Idem. De reliquis impedimentis matrimonium diri­ patribus futuri concilii proponere, ut nota defini­ mentibus apud Orientales: nempe de iustitia pu­ tione confirment doctrinam catholicam de indis- B blicae honestatis, cultus disparitale, ri et metu, solubilitate matrimonii (¡anuario 1869), 52 pag. ligamine, impotentia, aetate et raptu (augusto 1870), Haneberg (Bonifacios de). Quaeritur, num patri­ 131 pag. bus futuri concilii proponenda sit definitio et dis­ SCHEMATA. positio: Do consensu sponsorum apud Christianos Schema constitutionis super missionibus apostolici * orientales, in primis Graecos (¡anuario 1869), patrum examini propositum, 30 pag. 15 pag. Decretum de apostolici * missionibus, 7 pag. Roíi-Bernardini (Franciscos). Utrum patribus Schema constitutionis de ritibus (iulio 1870), 29 pag. futuri concilii proponendum sit, ut consulant con- Schema decreti de ministro extraordinario confir­ sensui de praesenti exprimendo inter Graecos aliosmationis (februario 1870), 8 pag. xvn. ACTA COMMISSIONIS POLITICO-ECCLESIASTICAE. 1. PROTOCOLLUM SESSIONUM.· Protocollo delle sessioni della commissione per gli affari diplomatico-ecclesiastici, incaricata di pre­ parare le materie da proporsi nel futuro concilio C Vaticano. e sentirsi fra loro, sarebbe stato assai conveniente di quasi dirigerli o loro delicatamente tracciare i punti, che, dopo essersi esposti a vicenda i bisogni delle rispettive diocesi, dovrebbero più particolar­ mente prendere in considerazione, per quindi es­ SESSIONE PRIMA. porli alla santa sede. Il santo padre si compiacque Tenutasi la mattina dei 19 settembre 1867 presso approvare la risoluzione, che fu puntualmente ese­ Γ eminentissimo signor cardinale Reisach, presidente guita nel modo che dalla rispettiva posizione di della commissione. Segreteria risulta, e che è superfluo di qui ripor­ Erano presenti: monsignori Berardi, Franchi, tare. 1 Papardo, Ferrari, Jaeobini; reverendissimo P. Guardi; Dato esito a quest’ affare Γ eminentissimo cardi­ rignor abate Trinchieri; Matera segretario consul­ nale presidente prese quindi la parola per ¡spiegare tore. Assente: monsignor Gixzi. lo scopo che erasi avuto nell’ istituire la nostra L’arcivescovo di Salisburgo avea diretto al Commissione, che era cioè quello di preparare e tanto padre una lettera annunziandogli la prossima studiare le materie ecclesiastiche le quali hanno riunione dei vescovi della Germania presso il se­ rapporto colla politica, e che sia per se stesse, . polcro die san Bonifazio in Fulda. Siffatta con­ ria per Γ attinenza con altre materie dovranno esser vocazione in prossimità dell * indizione di un con­ discusse nel futuro concilio. E prendendo a svolgere cilio generale ecumenico avea eccitato in taluni le sue idee il signor cardinale incominciò dal pre­ qualche apprensione che vi si potessero discutere mettere che coteste materie non si prestano veradei punti, e far quindi delle domande alla santa D mente molto a decisioni conciliari per la natura sede da creare imbarazzi. Sua santità si degnò istessa degli affari ecclesiastico-politici, i quali gene­ commettere alla commissione por le cose politico­ ralmente hanno per fine di adottare provvedimenti religiose, che sapeva doversi per la prima volta e misuro provocate dallo variabili circostanze poli­ riunire questa mattina, Γ esame di quest’ affare. tiche, e adatte a conservare gl’ immutabili principii Letta pertanto la menzionata lettera dell’ arci­ della Chiesa e ad assicurare nel miglior modo vescovo di Salisburgo, considerato lo scopo pro­ possibile l'esecuzione delle venerande sue leggi: fissosi dai prelati, richiamata a memoria Γ altra che ciò non ostante siccome molti dei fatti politici adunanza tenutasi dai vescovi germanici nel 1848 e delle leggi civili, che hanno provocato le diverse a Wurtzburgo, e i buoni risultati che produsse; ai misure ed atti legislativi della Chiesa riguardo a convenne unanimemente nella idea che la pro­ varii stati e governi, hanno il loro fondamento negli gettata riunione non avrebbe in alcun modo potuto erronei principii e nelle perverse dottrine del moderno nuocere. A rimuovere però qualunque dubbiezza, i Summi ponlìiteii literae vi srchiepiscopum ¿aluburgensee e a prevenire qualunque difficoltà che avesse potuto do conventu episcoporum Grrmtnoruxn Fuldae habendo, de nascere, si decise di proporre sommessamente al qnibu, snprx. habentur in Collections Laccasi, t. dL, ρ. 1CH3. santo padre che nella risposta pontificia mentre si Dita. * nnt die 80 septembns. undecim scilicet diebus pout dovrebbe lodare il progetto de' vescovi di radunarsi habitum a Commissione pnmnm bone confcrearam. • Brini eonnmisnii verbalia non habentur nisi duorum primorum conventuum, quae hic exhibeatur, ceterorum tero a Mentarlo handququam (serent In codicem trista. 117· (= 1173) ACTA COMMISSIONIS POLITICO-ECCLESIASTICAL 118* (=1174) ìritto publico, così gli atti dolía santa sedo relativi j ed i rapporti della Chiesa erano basati sopra prin­ a questi affari possono som mini·trare non pochi cipii totalmente diversi da quelli cho ora sono stati umi intorno a cosiffatti errori o falso dottrine, che introdotti o vanno introducendosi nelle costituzioni dovranno formar Γ oggetto dell’ ceamo dol prossimo o legislazioni dei governi e stati, debbano o possano aoocilio. Opinava perciò Γ ementisaimo che i mantenersi; ed anche l'altra questione in che modo lavori della noatra Commissione dovessero esten­ abbia la santa sede a regolarsi quando i concordati dersi anche ai punti dottrinali, cho negli affari dai governi vengano abrogati senza consonso della politico-ecclesiaaistici han dovuto negli ultimi tempi medesima santa sede. Premesse le suindicate osser­ esser trattati o discussi dalla santa sode. Ed ag­ vazioni,, il signor cardinale fu di parere che i lavori giungeva che sebbene non deve spetterò alla nostra della nostra Commissione dovessero aggirarsi intorno Commissiono di occuparsi di orrori e di dottrine, ai seguenti punti principali, cioè Io ai rapporti e «arà porò molto opportuno di raccogliere tutte le relazioni che la Chiesa ha nei diversi Stati del questioni dottrinali connesse colle politico-ecclesias- mondo colla società politica, ossia coi diversi governi ; ticho, e di conoscere in qual modo le abbia massi­ 2· alle modificazioni che dagli atti ecclesiastico­ mamente ravvisate o applicate la sacra congregazione politici della santa sede sono state introdotte nel dogli Affari ecclesiastici straordinarii per comunicar dritto canonico comune; 3® ai particolari privilegii poi il risultato delle ricerche alla Commissione e concessioni che riguardo a differenti punti della Istituita por trattare lo matorio dottrinali affinchè disciplina ecclesiastica sono state fatte ai governi, ne abbia conto nei suoi lavori. Non v* ha dubbio, I e che esistono tuttora. Quanto poi al modo di diceva sua eminenza, cho gli atti della santa sede eseguiro i suddetti lavori Γ eminentissimo si riservò politico-ecclesiastici hanno introdotto non poche e di tenerne proposito in altra occasione. Dopo ciò non lievi modificazioni nel dritto comune della si terminò la sessione. Chiesa, che possono perciò considerarsi come uno SESSIONE SECONDA. sviluppo storico del dritto medesimo; il quale dove Tenutasi la mattina dei 10 febraro 1868 presso necessariamente esser preso ad esame e ponderato In tutti i lavori del prossimo concilio relativi alla Γ eminentissimo Reisach presidente della Com­ disciplina della Chiesa: che sarebbe perciò oppor­ missione. Erano presenti: monsignori Berardi, Franchi, tuno ed anche necessario che tutti i menzionati atti della santa sede, siano essi concordati, o parti­ Papardo, Ferrari, Bartolini, Jacobini, Nussi, Gizzi: colari concessioni, privilegii, decisioni ecc., venissero reverendissimo P. Guardi; abate Trinchieri; Matera studiati nei rapporti che hanno col dritto comune segretario. Essendosi Γ eminentissimo signor cardinale presi­ canonico, affine di comunicare il risultato di siffatti studi alla Commissione per la disciplina; facendo dente riservato nella antecedente sessione di par­ principalmente rimarcare i motivi e le ragioni che lare sul modo onde preparare e studiare lo materie hanno determinato la medesima santa sede a fare politico-ecclesiastiche pel futuro concilio, volle egli le mentovate modificazioni: e cho finalmente gio- stesso prendersi la cura di elaborare una diffusa ed verebbe assai di discutere alcune questioni generali, C erudita traccia delle menzionate materie, la quale che nelle presenti circostanze hanno molta impor­ essendo stata stampata, sua eminenza fece distri­ tanza, e che potranno servire a fissare i principii, buire a ciascuno dei consultori; ed incaricò alcuni ai quali la Chiesa avrà ad attenersi nel determinare di essi specialmente quelli impiegati nella segre­ come abbiano da trattarsi gli emergenti affa i teria degli Affari ecclesiastici etraordinari a racco­ politico-religiosi; come per esempio potrebbe ben gliere secondo Γ ordine dalla suddetta traccia in­ nascere le questione se i concordati, i privilegii, le dicato le relative notizie dall' archivio di quella concessioni ecc. fatte in tempi nei quali le relazioni sacra congregazione. 2. CONSPECTUS RERUM TRACTANDARUM AB EMINENTISSIMO COMMISSIONIS PRAESIDE EXARATUS.· La società civile avendo esistito prima della RELAZIONI GENERALI Chiesa, e sottomettendosi successivamente alla me­ TRA LA CHIESA E LO STATO. desima, come successivamente dalla stessa Chiesa I. Relazioni della Chiesa cogli Stati dedotte più o meno si è separata e allontanata, lo relazioni teoricamente dai principii naturali e sopranaturali di ambedue le potestà subirono nei diversi periodi del tempo varii cangiamenti, i quali poi esercitarono della società umana. D una influenza sul diritto positivo, cosicché conviene 1. Esistenza di due potestà distinte. considerare la Chiesa nelle sue relazioni 2. Principii della distinzione. 1. con una società ed un potere pagano; 3. Indipendenza di ambedue nella propria loro 2. con regitori cattolici ed una società mista di sfera. 4. Principii di coordinazione e subordinazione. fedeli ed infedeli; 3. con regitori ed una società esclusivamente 5. Unione e cooperazione di ambedue. NB. La quistione fondamentale pare possa farsi cattolica; 4. con regitori cattolici e società mista di cat­ consistere in questa: Se ed in quanto dall' obbligo che stringo ogni tolici ed eretici o scismatici a) soltanto tolerati o individuo umano di sottomettersi al fatto sopra­ naturale della rivelazione e redenzione divina, nasca b) riconosciuti politicamente ed equiparati coi pure alla società il medesimo obbligo; e perciò al cattolici in tutti i diritti sociali (stato paritetico); potere sociale quello di non solamente sottomettersi 5. con regitori eterodossi o scismatici e società esso medesimo individualmente aHa Chiesa, ma di mista con o senza diritti paritetici per i cattolici; promuovere, mantenere e perfezionare coll' autorità 6. con un governo ammodernato indifferente, od sociale nella stessa società questa sottomissione? affatto separato da ogni base religiosa della società. II. Sviluppo storico delle relazioni fra la Chiesa Considerando ed esaminando tutte o ciascheduna e lo Stato. di queste fasi e risultati dello sviluppo storico, o • Illud ipsum est opus, de ηοο circa flnem praecedentis rdstienU. 8· Π9· (=1175) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 12u'(=117G) 2. che la divulgazione possa turberò la pace o per dir forse anche meglio, prorideozialc, in con­ A fronto coi principii sovranatarali e costitutivi della la quieto publica; 8. che sebbene appartenga Γ insegna mento reli­ Chiesa, nascono le seguenti questioni: 1. Se ed in quanto la Chiesa posea o debba gioso alla Chiesa, la pubblicazione perù dei decreti riconoscere i fatti, che hanno cangiato le relazioni e definizioni inducendo obligli! per i fedeli sudditi, sia un atto esterno e giudiziario, il quale di natura anteriormente esistenti, e creato delle nuove? . 'J. Se ed in quanto possa e debba la medesima sua è soggetto al potere politico dello stato. conformara! alle relazioni prodotto da cotesti fatti nel regolamento ed ordinamento suo esterno e II. Lettere pastorali dottrinali dei rescori (concili provinciali e sinodi diocesani) sodale ? HI. Per poter rispondere a cosiffatte domande, soggette al placeto come i decreti dominatici c por ed indi determinare le relazioni della Chiesa catto- le stesso ragioni, e finanche *coll obligo di meti­ lica coi governi esistenti, e nel presente stato delle zionaro il placeto nella pastorale. Legislazione particolare diretta contro tali atti diverse soderà publiche e politiche, pare necessario che esaminando le diverse teoriche scientifiche sui vescovili fondata su falsi pretesti ingiuriosi alla rapporti delle due potestà, si cerchi di stabilire Chiesa, e contraria alla sua libertà. dò che spetta esclusivamente ed essenzialmente Giurisdizione esercitata da tribunali laici contro alla Chiesa. le mentovato lettere pastorali Confische. dò che spetta esclusivamente alla competenza B III. Predicazione ordinaria e straordinaria. della potestà politica e civile, e dò che è misto, o spetta alla competenza del1. Proibizione di prediche sulle dottrine contro­ l'una e dell’altra potestà. verse fra differenti comunioni religiose ricevute Non v’ha dubbio che nel diritto canonico posi­ nello stato. tivo come si è sviluppato negli antichi stati e società 2. Procedure avanti i tribunali laici contro i esciori vomente cattoliche, con tengo nsi su questa ma­ predicatori, senza intervento dell’ autorità eccle­ teria molte e dettagliate disposizioni; ma dall’altra siastica con domandare i manoscritti ed esaminarli pute è poro innegabile, che nel decorso degli ultimi ecc. ecc. secoli dal tempo della Riforma e del concilio di 3. Prescrivere in occasione dì feste publiche Trento ai sono mutate col cangiamento sostanziale politiche, di funerali dei sovrani ecc., prediche o delle eoa età politiche, le relazioni di fatto in cui discorsi nelle funzioni ecclesiastiche, con deter­ la Chiesa si vede posta di rimpetto allo medesime minare la materi *. società ed alle autorità, che lo reggono e gover­ IV. Istruzione religiosa della gioventù tanto nella nano; inoltre è innegabile, che la Chiesa medesima chiesa, quanto nelle scuole. massimamente nei concordati e in particolari con­ venzioni ha determinata la sua competenza di rim­ 1. Nella chiesa non potrebbe giammai il governo petto a quella degli stati in maniera differente da intromettersi nell’ istruzione catechetica, nè quanto quella stabilita dal diritto canonico comune. iC ai libri, nè quanto ai maestri, tempo ecc. Si po­ Da ciò nasco una domanda importantissima o trebbe domandare, se convenga che la Chiesa chieda sommamente prattica, cioè: 1 aiuto del braccio secolare per costringere la Se la Chiesa nel presente stato delle cose per gioventù a frequentare la dottrina cristiana? reclamare e determinare la propria sua competenza 2. Nell® scuole publiche Γ autorità ecclesiastica quanto alle cause soggette alla sua giurisdizione, viene più o meno limitata secondo i sistemi governa­ debba e possa attenersi, come alla sua base, alle tivi intorno al ramo d’istruzione publica, disposizioni dell * antico diritto canonico, o se le a) nella scelta ed introduzione dei catechismi circostanze mutate erigano e consiglino, che la me­ ed altri libri d’istruzione religiosa, mentre che i desima Chiesa redamando assolutamente c cate­ governi, sebbene accordano ai vescovi Γ esame, e goricamente tutto ciò che secondo la divina sua l’approvazione di quei libri, si riservano pori» il costituzione e secondo la natura d'una società per­ loro consenso ο Γ autoritativa prescrizione ed intro­ fetta umana compete alla propria sua giurisdizione, duzione dei medesimi libri nelle scuole; faccia le mutazioni necessarie e opportune nell * esten­ b) nella determinazione del tempo da impie­ sione della competenza ecclesiastica stabilita ne) gami all insegnamento religioso, ed anche degli diritto positivo canonico comune? esercizi per promuovere l’educazione religiosa, soggettando tutto ai regolamenti disciplinari delle MAGISTERO DELLA CHIESA. scuole che ritrovane! esclusivamente soggette alla La Chiesa ha la missione divina e perciò la D competenza governativa; potestà di insegnare le verità rivelate e di mantenere c) nella scelta, direzione, e sorveglianza dei il deposito della dottrina evangelica illeso; e nel- maestri. Γ esercizio di questa potestà gode del dono della B. RELAZIONE DEL MAG1 STERO DELLA CHIESA CON infallibilità. TUTTI GLI ISTITUTI DI PUBLICA ISTRUZIONE A INSEGNAMENTO STRETTAMENTE RELIGIOSO. L Decisioni dommatiche e decreti dottrinali de' concili e della santa sede. Non può appartenere allo stato d’impedire o di soggettar al suo placeto la publicazione dei decreti dottrinali, qualsiasi il modo, il tempo ed il luogo in cui la Chiesa voglia publicarli, sotto il pretesto, 1. che il decreto possa contenere principii e dottrine contrarie a quelle adottate dall» legislazione od amministrazione del governo, o contenere almeno clausole e disposizioni disciplinari contrarie ai diritti e privilegi del paese; Diversi principii e sistemi abbracciati dai governi nel regolamento del? istruzione publica. 1. Esclusione totale dell’ insegnamento e delΓ educazione religiosa delle scuoio ed istituti dello stato, limitandosi alla sola istruzione primaria, letteraria e scientifica, e prescindendo in essa da qualsiasi principio di una religione positiva e finanche della religione naturale, sia quanto ai maestri eia quanto alla materia e modo dell’ in­ segnamento. 3. Unione dell’insegnamento e dell’educazione religiosa coi diversi rami dell istruzione nelle scuole, riservando però il regolamento, la direzione, Γ am­ 121* (= 1177) ACTA COMMISSIONIS POLITICO-ECCLE SI ASTICAE ministrazione e disciplina dello medesime alla sola, autorità governativa. 3. Monopolio di tutta Γ istruzione riservato allo stato, cosicché nè la Chiesa, nè corporazioni, nè privati possono erigere e dirigere scuole indipen­ dentemente non solo dalla sorveglianza, ma ancfie dalla direzione autoritativa del governo. 4. Istruzione obligatoria por tutti i sudditi nelle scuole publiche almeno quanto *all istruzione pri­ maria. 122* (= 117«) scolastica. Potrà la Chiesa reclamarla almeno in concorrenza col governo? In alcuni stati, principalmente misti, s' impiegano e nel ministero e nei dicasteri inferiori dei con­ siglieri ecclesiastici, a cui si affida dal governo la direzione delle scuole pubbliche cattoliche. Potrà Γ autorità ecclesiastica esigere di avere ingerenza nella scolta di questi consiglieri, di poterli sor­ vegliare e di domandare la loro emozione? Potrà tolerare che siano affatto indipendenti da)!' autorità ecclesiastica nel loro uffizio? anche quando vede, II. Illazione della Chiesa colle scuole publiche cho la partecipazione di ecclesiastici alla direzione secondo i diversi sistemi. dell’ istruzione publica governamentale serve ad 1. Ove dallo scuole publiche è escluso Γ insegna­ autorizzare e legittimare presso i cattolici sistemi mento ed ogni principio religioso, tutto dipende nocivi per lo spirito religioso? dal vedere se i governi in pari tempo mantengono Limmediata ispezione delle singole scuole in o no il monopolio *dell insegnamento, e l'istruzione alcuni paesi è affidata ai rispettivi parochi, come obligatoria per tutti. pure la sorveglianza di più scuole di un distretto Nel primo caso vi sarà un inevitabile conflitto B ad altre persone ecclesiastiche scelte e nominate tra la Chiesa e lo Stato, qualora la Chiesa prevegga, dal governo; ma gli uni come lo altre nell * esercizio cho coll * insegnamento o coll * educazione religiosa di queste funzioni si considerano dal governo come ad essa riservata non potrebbero allontanarsi i peri­ suoi impiegati, soggetti alle leggi ed ordinanze coli per la fede e la morale, a cui sono esposti i scolastiche, non che alle autorità superiori governa­ giovani cattolici costretti a frequentare cosifatte tive; cosicché le medesime persone ecclesiastiche scuole governativo; e può nascerò il dubbio, se in anche riguardo all’ insegnamento scolastico soggi­ dato circostanze la medesima Chiesa possa e debba acciono a due autorità, circostanza che spesso nuoce formalmente proibire ai parenti cattolici di man­ alla disciplina ed allo spirito ecclesiastico, ed eser­ darvi i loro figli cita non rare volte una influenza nociva nel ren­ Nel caso cho esista la libertà dell' insegnamento, dere il clero inferiore ligio al governo. potranno e dovranno erigersi delle scuole cattoliche, In altri paesi l’ispezione delle particolari scuole nè potrà il governo, se vuole casero coerente al è affidata o ad un impiegato governativo, o ad una principio e sistema stesso adottato por 1’ istruzione giunta comunale o municipale composta di secolari, publica, pretendere di mischiarsi nel regolamento e so anche vi è chiamato il parroco come membro e nella direziono delle medesimo scuole cattoliche. o presidente, questi è legato dalla maggioranza dei 2. Ove poi l’insegnamento religioso non è escluso voti. Il vescovo ordinariamente è affatto escluso dall· istruzione publica, nè impedita la Chiesa di dalla direzione di queste scuole; tutto al più si occuparsene; fa d’ uopo considerare i diversi rami C sentono i vescovi quando il governo vuole fare *dell istruzione publica noncho i diversi regolamenti leggi organiche o ordinanze generali: ma il loro dello rispettivo scuole per decidere se con essi voto è meramente consultativo: ed ove come iwlsiano salvi i diritti e la necessaria influenza del- Γ Austria, la direzione delle scuole popolari primarie Γ autorità ecclesiaetica. delia diocesi è affidata al vescovo, il medesimo non agisco di propria autorità, ma come incaricato dal a) Scuole primarie o popolari. governo e soggetto alla legge del governo ed al Rispettata che sia Γ autorità ecclesiastica ri­ ministero dell’ istruzione publica. guardo all' istruzione religiosa, importa pure alla b) Scuole publiche per Γ istruzione secondaria, letteraria, medesima che massimamente in queste scuole popo­ tecnica ed industriale. lari, nè le materie che s’insegnano, occupino troppo, inutilmente, o a danno dell * insegnamento religioso Comunemente la concorrenza dell' autorità ec­ le menti dei giovani ; nè il modo d* insegnarle pre­ clesiastica riguardo a queste scuole è limitata alla giudichi la fede o la morale od in genere lo spirito sola istruzione ed educazione religiosa, e ciò anche religioso. Perciò la medesima Chiesa non può essere più che nelle scuole primarie, prevalendo nella esclusa dalla determinazione dell estensione, e maggior parte delle leggi e regolamenti governa­ qualità dell' insegnamento, nè dalla sorveglianza. tivi per l'istruzione pubblica la tendenza di es­ Nè può essere esclusa affatto dalla scelta, nomina cludere quanto più possibile anche un' influenza ine rimozione dei maestri, massimamente in quanto D diretta dello potestà ecclesiastica sulla direzione, ai medesimi viene affidata Γ istruzione e Γ edu­ sul regolamento, sulla disciplina ed istruzione di cazione anche religiosa della gioventù. queste scuole, che la medesima potesse esercitare Ove esistano cosi dette scuole normali o semi­ a cagiono di quella parte d’ ingerenza che non ai nari per la formazione dei maestri, può la Chiesa * può togliere alla Chiesa quanto alla istruzione ed domandare di aver parte, e questa efficace. educazione religiosa. In particolare spesse volte i Ammissione di ordini religiosi destinati all’ edu­ governi limitano, ed impediscono Γ autorità eccle­ cazione. Se può essere negata dal governo o con­ siastica. ceduta dal medesimo sotto condizioni, cho ledano αα) nella scelta e prescrizione dei libri e corsi le loro regole, non che la loro soggezione all’autorità scolastici. Quanto all' istruzione religiosa ricorre ecclesiastica? Lo stesso vale per i proti secolari. ciò cho si è rimarcato di sopra riguardo alle scuole Quanto alla direziono e amministrazione di questo popolari; quanto agli altri rami dell’istruzione la scuole, generalmente 1’ una ο Γ altra è riservata al Chiesa è affatto esclusa dalla scelta, tutt * al più ai governo, dipendenti in ultimo dal ministero del- accorda all * autorità ecclesiastica la facoltà di fare ν' istruzione publica, ed esercitato da impiegati pu­ osservazioni o rimostranze contro i corsi che con­ blici secondo i diversi gradi burocratici e limiti tenessero dottrine perverse, rimanendo però al territoriali di provincie o distretti, esclusa ogni governo il giudizio decisivo. diretta ingerenza dell' autorità ecclesiastica quanto bb) nel determinare il metodo dell' insegnamento * insegnamento non religioso o alla disciplina religioso, riservandosi alle autorità scolastiche tutte all URBI 123· (=1179) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS Ι24· (= 1180) Je preecrizioní intorno all’ estensione. tempo o re- A ammesse persone di diverse religioso credenze, o luiono dell’insegnamento religioso cogli altri rami perchè soltanto scolari di diverse confessioni sono ammessi nelle scuole, i di cui maestri sono della dell’istruxione. medesima religiosa credenza. cc) quanto alla scelta dei maestri Per giudicare delle relazioni che può aver la Sebbene « ammettano gli ecclesiastici per Γη tra * rione religiosa, quasi tutti i governi pretendono, la Chiesa con siffatte scuole misto fa duopo distinguere •celta e la nomina di detti maestri ammettendo *) Lt khoIc primarie. tatt’ al prù, che il vescovo venga richiesto se abbia Se non v’è che un maestro per la scuola, da fare osservazioni sulla persona prescelta; come * pure che din ai medesimi la missione canonica per comunemente il numero maggiore degli scolari del l'insegnamento; escludendo ogni positive ingerenza J’una e dell’altra religione che sono obligati a del medesimo vescovo principalmente nella nomina. frequentarlo, decide della religione a cui ha da Imperocché il governo considera questi ecclesiastici appartenere il maestro. Ove, come nelle città, vi come impiegati publici soggetti a tutte le leggi sono più maestri necessarii per la scuola, i governi scolastiche e prammatiche dello stato par i suoi più indifferenti non hanno riguardo alla maggioranza funzionari. Da ciò facilmente nascono collisioni del numero degli uni od altri scolari, o scelgono i coll' autorità ecclesiastica, se questa, perchè i maestri maestri prescindendo dalle loro credenze religiose sono ad essa soggetti e responsabili quanto all' in­ secondo le loro capacità meramente scolastiche. segnamento religioso ed alla disciplina ecclesiastica, B Per l'istruzione religiosa vengono al solito in volesse procedere contro i medesimi, principalmente caricati i rispettivi parrochi, e ciò anche nel caso quando si trattasse della loro rimozione; sostenendo che i pochi scolari di una religione sono obligati il governo, che la sospensione o il ritiramento della di frequentare la scuola locale unica dell * altra missione canonica non potrebbe togliere ai maestri credenza. i diritti ed il carattere di publici professori, i quali Sotto la direzione superiore delle autorità eco· soggiacciono alle leggi e alla giurisdizione del go- luetiche le scuole sono quasi generalmente sotto­ verno. posto non al parroco dell una od altra confessione, dd) Riguardo al regolamento e disciplina di ma ad un ispettore laico, o ad una giunta comunale queste scuole, pur anche in quanto spetta agli parimenti mista nella quale entrano pure i rispettivi esercizi di pietà e religione della scolaresca ed alla panochi. sorveglianza sulla fede e morale Unto nell * insegna­ b) Sciale ueontUrù letterarie e ùckìcKc. mento letterario, storico ed in genere non religioso, quanto nella condotta dei maestri e degli scolari, I maestri vengono scelti dal Governo senza l'ingerenza dei vescovi, se non è affatto esclusa, è verun rispetto alla religione che essi professano; molto circoscritta ed inefficace; mentre tott’al più tutto Γ insegnamento letterario e tecnico prende il si accorda ai vescovi di fare le loro osservazioni, carattere dell’ indifferentismo religioso più o meno e si concede che deputino comissarii per assistere pronunziato. Per l'insegnamento religioso nonché agli esami, cosicché riesce difficile di ottenere pronta- C per la direzione degli esercizj di religione vengono mente ed opportunamente un rimedio, massimamente nominati dal Governo maestri proprii secondo la quando si trutta della rimozione d* un maestro poco diversità della confessione religiosa degli scolari, edificante o imbevuto di perverse dottrine. sotto una più o meno limitata dipendenza dai ris­ Ove poi i governi ammettano anche gli ecclesi­ pettivi superiori ecclesiastici. In alcuni paesi anche astici per maestri nelle belle lettere, possono nascere Γ insegnamento storico viene affidato al maestro di le seguenti quistioni: religione, o scelto un proprio mastro correligionario. 1. Se per fare gli studj, gli esami o i concorsi Dirimpetto alle scuole miste organizzate nelprescritti per la qualificazione al magistero publico, 1 indicata maniera ai presentano alla Chiesa le o per accettare ed esercitare il medesimo dal seguenti domande a sciogliere: governo, gli ecclesiastici debbano domandare ed 1. In che modo può la Chiesa impedire ο Γ ere­ ottenere la licenza del loro ordinario? zione delle medesime scuole, o la frequenza di case 2. So vi possono «sere circostanze nelle quali da parte della gioventù cattolica? il vescovo possa o debba negare, o ritirare una 2. Può la medesima in certe circostanze tolle­ tale licenza? rare o anche permettere che siano frequentate dai 3. Se nei paesi ove per Γ istruzione letteraria cattolici? o può essa in altre circostanze proibire dei chierici non esistono scuole ecclesiastiche pro­ ed anche sotto pene che i parenti cattolici mandino prie, i vescovi possano o debbano insistere che i i loro figli nelle scuole miste? maestri delle scaule pubbliche siano ecclesiastici? D 3. Può la Chiesa permettere che gli ecclesiastici, 4. Se ed in quanto i professori ecclesiastici e principalmente i parecchi nelle scuole primarie siano soggetti alla giurisdizione degli ordinarii, e si prestino *all insegnamento religioso, anche stipen­ quale effetto abbiano le sentenze disciplinari dei diati e nominati dal governo? o può essa, ed in medesimi riguardo all' esercizio del magistero affi­ quali circostanze interdire ai preti di prestarsi aldato loro dal governo? Γ insegnamento religioso? 4. Può la medesima Chiesa permettere che gli 5. Se e sotto quali condizioni gli ordini reli­ giosi possano accettare il magistero nelle scuole ecclesiastici accettino di esser maestri in dette publiche, e sottomettersi e sottostare alla direzione scuole negli altri rami dell' istruzione, o di prendere e agli ordini *dell autorità scolastica governativa? parte nella direzione delle medesime scuole miste, o nei dicasteri governativi, o nelle giunte comunali III. La Chiesa si trova in relazioni particolari coi e municipali? c) Cnircrritd. governi in quei paesi ove dal medesimo governo La conseguenza logica e Γ applicazione pratica sono introdotte le cosi dette «cuoi· mirtr, e ove nello stesso tempo lo stato pretende il monopolio degli errori fondamentali intorno all' esistenza dell’or­ dell’ istruzione, e prescrive V obbligo per tutti di dine aopranaturale e alla sua relazione coll’ ordine frequentare le scuole pubbliche. La qualità di mista naturale ho fatto al che Γ insegnamento scientifico può essere attribuita alla scuola o perché tanto nel in tutti i rami dell’ umano sapere ai è reso indi­ corpo dei maestri Quanto nella scolaresca vendono pendente dalle verità rivelate, e quindi le università 125· (= 1181) ACTA COMMISSIONIS lOLITICO-ECCLESI ASTICAE 126* (= 1182) quassi in tutti i paesi perdettero il carattere catto- A non s’ insognino dottrine perverse alla gioventù li co; u finanche istituti principalmente dipendenti cattolica: cd in caso che ciò accadesse, quali misure * dall autorità ecclesiastica vennero soggetti esclu­ possa essa prendere venendo finanche ad una proi­ sivamente all· amministrazione o direzione dei governi, bizione formalo dirotta ai cattolici di frequentaro i quali più u meno diedero piena libertà nell * in­ lo scuole dei maestri, in cui s' insegnassero errori segnamento scientifico, libertà cho viene considcràta contro la fedo? come il palladio della scienza. Ciò non ostante nei c) Se e corno protestare contra il sistema della paesi, e dai governi cho hanno sudditi cattolici, si libertà *d insegnamento, como dolía libertà dello sono conservato la facoltà di teologia cattolica, e scienze in genero? la cattedra di diritto canonico; ed inoltre in diversi Quanto alla disciplina universitaria? massima­ luoghi questo scuoto teologiche sono lo uniche in mente in riguardo all * esercizio prattico della reli­ cui il cloro ricevo la sua istruzione teologica o gione, e alla condotta morale della gioventù, si potrà cultura scientifica, sia perchè mancano lo rispettivo domandare, а) So e come impedire le conseguenze del sistema scuole nei seminarii od altri stabilimenti ecclesia­ etici, sia perchè alcuni governi hanno reso obli­ comunemente adottato in alcuni paesi da parte * autorità scolastiche ed universi­ gatorio lo studio teologico universitario per il clero dei governi e dell tario, cioè di non interessarsi per niente della prattica del loro paese. Quanto dunque alla Università in cui ricevono della religione e della condotta morale, lasciando Γ istruzione scientifica i giovani cattolici, si ha da 1 3 questa cosa alla libertà degli individui? б) Come, se il governo non provvedo ad un consideraro la relazione cho ha la Chiesa col governo in riguardo tanto doli * insegnamento teologico, quanto • culto divino proprio per l’università, regolarlo af­ finchè i giovani non ne siano privi? di quello nello altro scienze. Se poi in alcuni paesi esistono scuole speciali Quanto all' insegnamento teologico si potrà do­ per Γ istruzione filosofica e teologica del clero al mandare, u) So i governi possano obligaro il clero di fare presento soggetto al governo, perchè scuole publicbe, gli studi filosofici o teologici esclusivamente nelle si potrà applicar ad esse ciò cho si è detto riguardo scuole universitarie del governo; proibendo ai ves­ alle facoltà teologiche delle università; e ciò a più covi di erigere od avero proprio scuole per quelle forte ragiono perchè destinato per il clero, e forse scienze, o negando finanche ed essi il diritto di perchè antiche fondazioni ecclesiastiche. averle? b) Se prescindendo da cosifatto prescrizioni go­ C. ISTITUTI ECCLESIASTICI PER L’ISTRUZIONE ED vernativo e circostanze particolari, che costringono il EDUCAZIONE DEL CLERO. - SEMINARII. SEMIN ARII PUERORUM CON LICEL clero di frequentare le scuole universitarie, la natura La questione sull * istruzione cd educazione del stessa dell’ insegnamento teologico esiga, che le scuoio siano soggetto in tutto esclusivamente all' au­ clero a cagione della parto che oggi giorno i go­ torità ecclesiastica; o che i vescovi almeno abbiano verni si sono attribuiti nella pubblica istruzione in il diritto di concorrere (positivamente o negati- C genere, non può esaltamento essere valutata se non vamente) nella scelta o nomina dei professori al­ che in connessione con differenti sistemi e principii * in­ meno con dar loro la missione, e nella remozione adottati dai medesimi governi in riguardo a quest di essi a cagione della loro dottrina o condotta con teressantissimo ramo dell’ amministrazione pubblica. una ingerenza efficace; di regolare la materia, l’or­ Vi possono perciò essere differentissimo relazioni, dine ed il metodo dell * insegnamento, la durata del in cui la Chiesa può trovarsi coi governi e le loro corso, gli esami, i concorsi, i gradi eco. ecc.; e di leggi ed ordinanze su materia di pubblico diritto sorvegliare la dottrina e la condotta morale ed e di pubblica istruzione. In quei stati in cui vige la libertà dell’ insegna­ ecclesiastica dei professori? c) So i collegii o facoltà teologiche dell· antiche mento anche per la Chiesa niente osta, cho la mede­ università cattoliche abbiano conservati i privilegii sima abbia e di ngga, indipendentemente dall’ auto­ antiquitus loro concessi dalla santa sedo massima­ rità governativa, secondo le leggi canoniche i suoi mente in quanto alla collaziono della laurea, nonos­ seminarii, collegii o licei con proprio scuole. Un tante cho fossero state sottratto all’ autorità ec­ contatto però, almeno indiretto colle leggi e coi clesiastica e soggetto in tutto ni governi; mancando magistrati dello stato può aver luogo quanto alla pure in quello università un cancellerò deputato polizia, al godimento doi diritti politici o civili, massimamente in riguardo alla proprietà, al servizio dalla santa sede? d) So convenga di concedere di nuovo o er militare, al passaggio delle scuole ecclesiastiche óitei/roquoi privilegi alle facoltà teologiche moderne, D a quelle dello stato; come anche quanto alla capacità per ottenere impieghi governativi, ed i mezzi e sotto quali condizioni o cautelo? r) So convenga cho la Chiesa insista cho il diritto per comprovarla. Dipendo poi dalla natura dello canonico venga insegnato da un ecclesiastico, come leggi governative sopra queste materie se ed in puro la storia tanto ecclesiastica che profana, o che quanto la Chiesa debba e possa sottomettersi senza queste scuole vengano annumerato alla facoltà teo­ ledere la sua libertà ed i suoi principii, come pure logica? so possa concedere che lo medesime scienze quali misure adoperare per esimerai dai rispettivi vengano anche insegnato da un laico nella facoltà impedimenti od inconvenienze. Ove poi i governi si attribuiscono o un mono­ legalo o filosofica? e quali mezzi potrà adottare por polio esclusivo dell * istruzione in generale, o una impedire gli inconvenienti? Quanto all' insegnamento nelle altro scienze si più o meno estesa direzione di tutti gli studii, o una direzione ed ingerenza più o meno diretta ed potrà domandare n) So o quali misure abbia da prendere la Chiesa immediata in tutti gli stabilimenti d'istruzione ed per impedire cho non vengano nominati dal governo educazione della gioventù, possono a un dipresso almeno nello università di origino e fondazione nascere le seguenti quistioni: cattolica professori acattolici? I. Quanta all * erezione, amministrazione, ordina­ !·) Come esercitare la sua sorveglianza affinchè mento o giurisdizione di stabilimenti ecclesiastici principalmente nello disciplino filosofiche, nel diritto diretti all· istituzione del clero; se cioè p officiali del concilio? Risoluzione: ffNello spazio che avanzerà ap­ tenne il quarto congresso presenti li cinque primi presso i sedili dei cardinali con banchi aventi il maestri delle ceremonie pontificie, cioè i monsignori Luigi Ferrari prefetto, Giovanni Corazza, Pio Marpostergale nudo/ 10· Ove si avranno da mettere i procuratori tinucci, Camillo Balestra, Remigio Ricci. Letto :l verbale dell' ultimo congresso tenuto lidei vescovi, che non sono presenti? Risoluzione: .Appresso gli abbati come al 17 decembre del passato anno 1868, fù approvato. Monsignor Ferrari significò al congresso, cho dubbio 8e/ 11· Quale sarà il luogo dei collegi prelatizii, nel precedente giorno 6 gennaio dopo la cappella c quanti di ciascun collegio dovranno intervenire B dell’ Epifania il Santo Padre si degnò di chiamarlo insieme a monsignor Corazza ad uno speciale col­ ad ogni sessione? Risoluzione: „1 protonotari apostolici sederanno loquio risguardante il preparativo del concilio, in. in banchetti sotto i patriarchi, gli altri prelati ai cui sua santità propose che sarebbe suo desiderio gradini del trono, e tatti presteranno il servizio a di avere intorno a sé il sagro collegio dei cardinali turno/ quali formassero come una corona intorno al ponte­ fice nelle sessioni del concilio nella stessa guisa in­ Cosi è ecc. Remigio Ricci, ceremoniero pontificio cili leggesi essersi fatto nel concilio di Lione sotto e segretario della commissione. il pontefice Gregorio X. Alla quale proposta il prefetto non mancò di rispondere essere una idea veramente lodevole perchè seco contiene un con­ fi. cetto teologico, ma però essere difficilissima la ese­ CONGRESSUS QUINTUS cuzione, attesa la scarsezza del sito, ed il numero 1868 decembris 17. ben grande delle persone che vi debbono intervenire. Giovedì 17 decembre ebbe luogo il terzo con­ E siccome il santo padre ciò non ostante ne bramava gresso della commissione dei cinque primi maestri Γ effetto, si promise che la cosa si sarebbe maturata, delle ceremonie pontificie per i preparativi del interpellandosene in proposito qualcuno degli archi­ futuro conalio ecumenico. tetti stabiliti per la disposizione del teatro del con­ Furono presenti i monsignori Luigi Ferrari pre- C cilio. Per tal motivo esso avea invitato al presente fetto, Giovanni Corazza, Camillo Balestra, Remigio congresso uno degli architetti suaccennati, il signor Ricci. commendator Sarti come il più anziano della com­ Si lesse il verbale del congresso tenuto li 12 cor­ missione degli architetti, il quale v'intervenne real­ rente decembre avanti il cardinal Patrizi presidente mente. della commissione, che fu approvato. Intesa la proposto, il commendator Sarti osservò In tanto comparve Γ architetto signor cavaliere essere difficilissima, per non dire impossibile, co testa Virginio Vespignani, che volle presentare alla com­ riforma del teatro, che andrebbe a farsi; giacché cor> missione un abbozzo di disegno del teatro da questa nuova disposizione di bancate si dovrebbe costruirsi nella nave traversa della basilica Vaticana, occupare spazio maggiore in un luogo, ove devesi ove è la cappella dei Santi Processo e Martiniano, invece procurare di diminuirlo, per dar po3to a perchè fosse esaminato. Si esaminò infatti e furon- tanto numero di soggetti in un sito, che di natura gli dati tutti quei schiarimenti, che esso richiese, e non sarebbe sufficiente. Solo credette probabile li approvò specialmente, che secondo il disegno, Γ esecuzione se si potesse permettere, che il sagro il trono del papa venga situato avanti Γ arco, che collegio venisse sistemato in doppia fila. Ancor sta tri la capella Gregoriana e Γ ingresso della questo trovò difficoltà per parte del congresso, per delta nave traversa ; Γ altare poi di fronte al trono, la ragione, che giammai il sagro collegio, in qualun­ cioè avanti l’arco, dal quale si và alla cappella que funzione anche la più frequentata, è stato di­ di Santa Petronilla; perchè in tal modo situato D viso in diverso file, e sarebbe una grande novità, potrebbe dare luogo a lamenti contro i maestri Γ altare cd il trono si acquisterebbe maggiore che < •pazio per la situazione delle bancate, e ai evite­ delle ceremonie. Però a secondare le brame del rebbe quella sebbene apparento irregolarità di. sunto padre si decise, che il signore architetto fapone Γ altare del concilio in vicinanza dell * altare cesso immediatamente un disegno del progetto di· papale, come si dovrebbe faro eo il trono del papa duo file da portarsi nel seguente giorno al con­ ti aveste da situare avanti la cappella dei Santi gresso appositamente intimato, onde esaminarlo Processo e Martiniano, corno si era primieramente prima sulla carta, e poi nel giorno 11 lunedi se­ guente farne le provo sulla faccia del luogo, per stabilito. poter poi nel martedì seguente giorno 12 presen­ Passato molto tempo nell' esame ed approva­ tarne il rapporto a sua santità. Che se venisse ad zione del disegno presentato dal cavalier Veapignani, si tralasciò di trattare di altre coso. Solo si ordinò, approvarlo, oltre che la vagheggiata sua idea sa­ rebbe posta in effetto, anche i ceremonieri si esente­ che nel futuro congrego monsignor Corazza pre­ rebbero da quella responsabilità, che dalle lagnanze senti una descrizione di tutte le funzioni, che potrebbe insorgere. 11 signor architetto commenda­ dovranno aver luogo nelle pubbliche sessioni, da tor Sarti promise, che nel seguente giorno sarebbe desumersi dai diari di Parido do Grassis, come e»i tornato col nuovo disegno, e parti dal congresso. fecero nel concilio Lateranense quinto; e monsignor 2° Monsignor Martinucci presentò, come era Balestra porti un ristretto di lutto le altre azioni ■tato incaricato, una relazione sui diritti e privilegi concernenti al concilio, come furono eseguite nello 161· (=1217) CONGRESSUS VI COMMISSIONIS CAEREMONIALI8 162· (= 1218) speciali del patriarca dello Indie desunti dai brevi a banco aderente al muro alta destra del papa, ai di Clemente VII, e ciò per esserne pienamente in­ metteranno divisi nelle quattro estremità del primo formati nella vertenza che probabilmente potrà in­ circolo dei vescovi con banco più elevato dei ves­ sorgere con Γ attualo patriarca, il quale pretende covi, coperto con tappeto distinto. distinzioni, e posto più onorifico, come si verificò Gli oratori dei sovrani, che si erano posti sotto nell ultima santificazione, in cui si dovette prov­ i patriarchi alla destra del papa, saranno alla mede­ vedere in modo provisorio. sima destra del papa in due file di banchetti da 3° Monsignor Corazza, come nell' ultimo con­ occuparsi da quattro o sei persone, con postergale gresso fu stabilito, lesse Γ andamento di tutta la coperto di droghetto verde, e situati nel senso che prima azione, da se in ristretto descritta, come si guardino il papa. fece nel quinto concilio Lateranense, e si decise, I due vescovi assistenti che servono al papa di che venisse singolarmente studiata per vedere di libro e candela, che doveano sedere in un banco applicarla nel futuro concilio. a sinistra del papa, sederanno invece sul gradino 4° Si diè incarico a monsignor Martinucci di più alto del trono dalla stessa parte, e vicino ad studiare il modo, col quale si potranno celebrare essi si porrà la lanterna. le cappelle ordinarie nel decorso del concilio, nulla II posto dei teologi, canonisti, ed officiali, che potendosi dedurre dagli atti del concilio Lateranense era dopo i sedili dei cardinali, è assegnato dietro quinto, ove si tennero le cappelle secondo il solito, il banco dei cardinali *dall una e Γ altra parte in per la ragione, cho in quel concilio il numero dei B due banchi separati, nel primo dei quali si mettepresenti non era tale, che non potesse capire entro ranno i teologi, e canonisti, nel secondo dietro di la cappella Sistina, mentre nel futuro concilio, ove essi gli officiali del concilio. 8i aggiunse il posto dei segretari, che fù desti­ si prevede un numero immenso di vescovi, e di altri soggetti, che vi avranno posto, nè cappella, nato dietro i cardinali in prossimità del banco dei teologi. nè altro luogo saranno capaci di contenerli. Si stabili, che Γ uditor di Rota della mitra coi Cosi è ecc. Remigio Ricci, ceremoniero pontificio due camerieri segreti siederanno al solito sui gra­ dini del trono; che la prelatura a turno in tutto e segretario delta commissione. in numero di dodici debba sedere secondo il con­ 7. sueto ai gradini del trono di fronte all’ altare, e CONGRESSUS SEPTIMUS fuori della seduta debba riunirsi dietro l’altare; 1869 ianuarii 8. che gli avvocati concistoriali debbano sedere ai Venerdì 8 gennaio si tenne il quinto congresso gradini dell’ altare, e che i protonotari apostolici dei maestri delle ceremonie pontificie straordinaria­ partecipanti hanno da sedere in banco con poster­ mente intimato per Γ esame del disegno, che pre­ gale coperto di droghetto verde aderente al muro alla sinistra del trono. sentò Γ architetto signor commendator Sarti. Cosi è ecc. Furono presenti i monsignori Luigi Ferrari pre­ Remigio Ricci, ceremoniero pontificio fetto, Giovanni Corazza, Camillo Balestra, Remigio C e segretario della commissione. Ricci, signor commendator Sarti. Due cose furono rilevate nel disegno. 1° che il 8. trono del papa è situato in prossimità dell’ arco, CONGRESSUS OCTAVUS ove si accede alla cappella di Santa Petronilla, e 1869 ianuarii 21. Γ altare è posto quasi nel mezzo del consesso verso Giovedì 21 gennaio si tenne il sesto congresso Γ arco delta cappella cosi detta Gregoriano. Ciò diversifica dal disegno presentato nel congresso dei dei maestri delle ceremonie, a cui intervennero i 17 decembre dal cavaliere Vespignani, ove il trono del seguenti monsignori: Luigi Ferrari prefetto, Giovanni papa si vedeva vicino all * arco, che dalla Gregoriana Corazza, Camillo Balestra, Remigio Ricci. Letto il verbale del congresso tenuto li 8 detto ai entra nella nave traversa, e Γ altare dalla parte opposta, vicino cioè all’ arco, che dà ingresso alta mese, ove si approvò il disegno del commendator cappella di Santa Petronilla. Però sopra questa Sarti colla disposizione dei banchi dei cardinali in mutazione non si fece alcun rimarco, da che si un solo semicircolo, e si assegnarono vari posti per deduce che il progetto del Vespignani sia stato gli altri soggetti, che hanno luogo nel concilio, in escluso dal congresso degli architetti, ed abbracciato modo però, a causa del cambiamento del disegno, quello del Sarti. 2° che è riuscito al commendator diverso da quello fissato nel secondo congresso te­ Sarti di disporre in una sola fila il sagro collegio nuto avanti il cardinal presidente, monsignor Ferfacente corona col pontefice, e separata a distanza D rari riferì, che il Sarti seguendo il suo avviso avea significante dalle bancate dei vescovi. Piacque al ancora formato un altro disegno col semicircolo dei congresso, che il signor architetto avesse con felice cardinali e doppia fila, quale insieme al primo già successo eseguito un’ opera, che sarebbe stata di approvato, si presentò al santo padre, onde sce­ molto gradimento al santo padre, ed anche perchè glieste quello che riputasse più opportuno. Disse, è scevra da quelle difficoltà, che il progetto delle che il santo padre approvò il secondo a duo file, due file avrebbe certamente incontrato. Approvato e cho ordinò se ne facesse la prova sulla faccia del quindi il nuovo disegno, il signor architetto osservò, luogo con i segni marcati per poi vederla esso che nel circolo destinato agli eminentissimi cardinali stesso in persona, ed esaminarla distintamente: che vi è il posto di 54 ed anche 56 persone; il che in seguela degli ordini sovrani furono tirate le linee fù creduto sufficiente por il numero dei cardinali, sul pavimento delta nave traversa della basilica ove è la cappella dei Santi Processo e Msrtiniano, e cbç ν’ interverranno. Però con questo nuovo disegno molti dei posti dopo essersi ogni cosa preparata, il santo padre già stabiliti ai diversi ceti nel congresso tenuto nel giorno 20 visitò il locale, osservò ciascuna linea, avanti Γ eminentissimo Patrizi li 12 decembre 1868, esaminando, ed approvando secondo le spiegazioni, devono necessariamente cambiarsi, e per tal motivo che gli architetti e i due primi maestri delle cere­ si ritornò sù quelli quesiti in allora proposti, e si monie ivi presenti recavano in proposito. Per il stabilì quanto siegue. che dovendosi ora attenere al secondo disegno ap­ 1 patriarchi, ai quali era stato assegnato un provato da sua santità coll’ ordine dei posti dei Concil. general touts ΧΧΧΧΙΧ^· 11 163* (=1219) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILE PARANDAS 164* (= 1220) cardinali a doppia fila, monsignor Ferrari fece riflet-a osservazioni venne incaricato pel futuro congresso cere, che nuovi cambiamenti debbono necessaria- di esibire un metodo, col quale messo in atto, so se mente subire i posti degli altri soggetti, non poten­ ne possa ottenere le scopo. Fù ancora letta la risposta affermativa di mon­ dosi più stare a quello cho fù stabilito nel precedente congresso, e ohe perciò sulla stessa facci * del luogo signor Martinucci al dubbio dello cappelle e funzioni si assegnarono i posti per gli oratori dei sovrani, papali ordinarie, che occorreranno nel decorso del canonisti, teologi, segretari, flenografi, officiali ecc., concilio.1 E poiché esso richiede, che la commissiono colKannuenza degli architetti, che li contrassegnarono centrale faccia preventivamente conoscere se real­ mente ai vorranno fare le cappello consuete, come si nel disegno. Osservò ancora monsignor Ferrari, che doven­ fecero in tempo del concilio Lateranense quinto, e dosi nella messa aver luogo i prelati di fiocchetto, se vi potranno intervenire tutti li vescovi, intanto si e non essendosi finora fissato il loro posto, in altro propose che nel caso affermativo, esse dovrebbero accesso da farai si stabilirà, come ancora vedrassi farsi tutte in San Pietro comprese quelle della ove potrebbe situarsi il corpo diplomatico quante settimana santa, eleggendosi per le cappelle ordinarie un altare portatile avanti il papale. Questo dubbio volte vi debba intervenire. Lo stesso monsignor Ferrari per meglio assi­ però sarà proposto nel congresso, che si terrò avanti curare la capacità del luogo per i «oggetti inferiori il cardinal presidente. Si stabilì che attesa Γ urgenza, e li molteplici ai vescovi propose i seguenti dubbi: Ie Se i procuratori dei vescovi assenti saranno B affari, che quotidianamente si aumentano, la com­ am merai al concilio? Il dubbio è fondato sul fatto missione si aduni in ciascuna settimana, e quindi del concilio di Trento, nel quale fino al pontificato per il prossimo giovedì 28 corrente avrà luogo di Pio IV i procuratori non si ammisero nelle ses­ l'altro congresso. sioni pubbliche, e quando vi furono ammessi ebbero Cosi è ecc. il voto consultivo solamente. Remigio Ricci, segretario della commissione. 2* Quale sarà il numero degli officiali, per il 9. quale si potrebbe prender norma dal concilio Late­ CONGRESSUS NONUS ranense quinto, in cui gli officiali furono due notari, 1869 ianuarii 28. quattro scrutatori, due segretari, cinque avvocati, due procuratori, quattro scrittori. Giovedì 28 gennaio ai tenne il settimo congresso 3’ Quanti saranno li segretari? dei maestri delle ceremonie pontificie, a cui inter­ 4° Quanti li teologi, e quanti li canonisti. vennero tutti, cioè i seguenti: monsignori Luigi 5· Se all * officio di notaro si assumono li proto- Ferrari prefetto, Giovanni Corazza. Pio Martinucci, DOtari apostolici, o altri col titolo di notaro. Camillo Balestra, Remigio Ricci. Sui quali dubbi essendo necessario d* interpel­ Letto ed approvato il verbale dell’ ultimo con­ larne la commissione centrale degli eminentissimi gresso, monaignor Ferrari riferì, che ai è assignato il cardinali si disse, che il segretario della nostra posto pei prelati di fiocchetto precisamente nell * incommissione li proponga al cardinal presidente C grosso del teatro di rimpetto al trono, ponendosene della centrale, da cui se ne attenderà la decisione. due da un lato, e due dall * altro. Così ancora il Si fece parola sui penitenzieri, e si propose se corpo diplomatico quante volte vi debba intervenire vi dovranno intervenire. Il dubbio fù rimesso al si porrà incontro al trono a sinistra di chi entra, congresso, che si terrà avanti il cardinal presidente. virino alla tribuna dei cantori. Fù letto un biglietto del cardinal Patrizi pre­ Riguardo ai dubbi proposti alla commissione sidente della commissione centrale diretto a mon­ centralo degli eminentissimi cardinali, per ora si è signor Ferrari prefetto dello ceremonie, in cui fà avuta la risposta del terzo solamente, in cui si conoscere che la risoluzione presa di far procedere avvisa che vi sarà un solo segretario. o sedere gli arcivescovi e vescovi in confuso, osser­ Terminato di trattare sulla disposizione del luogo, vata la sola gerarchia, non è stata approvata dalla e dei posti a ciascuno stabiliti si fece passaggio al centralo, e che invita a presentare un progetto, col rito da osservarsi nelle sessioni pubbliche, e segna­ quale si verifichi ancoro Γ osservanza di anzianità.1 tamente nella prima. E per procedere regolarmente Monaignor Balestra avendo su questo fatte alcune e con chiarezza monsignor Corazza fece lettura di un ristretto di tutta la prima azione ricavato dai 1 illud ita se Latebat: diari di Paride de Grassi che descrisse il rito osser­ JIlnrtriMÍmo e reverendluiso «ignore, vato nel concilio Lateranense quinto. E portato ^Sottoposto di ine all' eaaae della congregazione centrale esame sopra ciascuno punto, si dedussero vari dubbi, direttiva del filaro tnadlio Γ art. 7 del congresso dei (ignori ■ fluerri dì rerenwaie da me preceduto relativo al modo di'D quali si disse di proporli nel seguente congresso, procedere, · «edere degli arriveacovi « vescovi nel eondlio inri· che si terrà avanti Γ eminentissimo presidente. detto; gli emiaenlizzimi padri hanno ad unanimità decito non poterai la conto veruno approvare la riaolnzione presa dal con-, grano di far procedere, e (edere 1 sunnominati prelati non ncoudo la promozione alle sedi arcivescovili, o vescovili, ma In orafo so. osservala solo fra essi la gerarchla. G ravimine ragioni baino determinati I signori cardinali a recingere un tal progetto, che oltre a dar causa a molti reclami pei posti dei vescovi, pregimikherebbe ancora al diritto di anteriorità nel dare il proprio voto ielle diseuzzioni, diritto assai valuta­ bile li nn concilio generale, fc mente dunque della congregaalone centrale che V. S. illastriszima e reverendÌMima pro­ ponga insieme eri suoi colleghi un' altra modo da tenersi in pro­ posito eh' evitando ogni ¿bordine salvi i diritti d* anzianità nella precedenza, in questa intelligenza rinnovando i aensl della mia rincera stima mi segno di V. 8. illutriasima e reverendissima. Il gennaio 1W9 Servitor vero C. card. Patrizi. Monsignor Ferrari. prefetto dell® ceremonie poutilki·. * 1 En memoratum Pii Martinned votam: WL * commissione centrale del prossimo tataro concilio generale ha dimandato all' altra commission * parziale «Labilità per 1 riti di esso, «e ¿uranie il concilio prato debbano avere luogo le ctmtwde cappelle e funzioni pontificie. WA questa sembra non esservi ragione per cui debba ces­ sarti dal celebrare le Íunzioni-accennate, e perù sarebbe di subordinato parere di non doversi nulla innovare. Nel diano di Paride de G rassis, in cni è notato quello che si usò nel con­ cilio Lateranense sotto Leone X, è riferita la celebrazione delle cappelle, quale cosa consueta. .Da ciò questa commissione stima opportuno di pregare U commissione centrale a compiacerai di avvertirla a tempo debito se nel prossimo futuro concilio avrà luogo la detta cele­ brazione, erari saranno invitati i vescovi, che qui dimore­ ranno, per adottare le dovute disposizioni code conveniente­ mente collocarli, r -.osi disporre ogni cosa al più poraibQe col dovuto ordine. wLl 7 gennaio lù69.· 165· (= 1221) CONGRESSUS IX COMMISSIONIS CAEREMONIAEI3 166* (= 1222) V’ intervennero i cinque maestri delle ceremonie I dubbi sono i seguenti: / 1° Se nell’apertura del concilio, o nelle altre ses­ comprensivamente a monsignor Bartolini segretario sioni la mensa si debba celebrare a turno dagli eminen­ della sagra congregazione dei Riti. Il cardinal Patrizi presidente riferì che la com­ ti sei mi cardinali, cominciandosi dal cardinal decano. 2° So questa messa debba cantarsi come nelle missione centrale degli eminentissimi cardinali avea cappello papali, specialmente nel giorno dell * aper­ dato risposta a tre dei cinque quesiti proposti dalla commissione ceremoniale nell’ adunanza dei 21 gen­ tura, ovvero celebrarsi senza canto? 3° So celebrandosi senza canto il santo Padre naio prossimo passato. I quesiti colla risposta re­ debba ascoltarla genuflesso sul trono, o gli altri al lativa sono i seguenti: Io Se i procuratori dei vescovi saranno ammessi loro posto parimenti genuflessi, alzandosi soltanto al concilio? alla lettura del vangelo? Risposta. — Affermativamente absque voto. 4* Se stando tutti genuflessi qual metodo dovrà 2° Quanti saranno li segretari? tenersi per la distribuzione della pace? Risposta. — La segretaria sarà composta di.... 5° Il calendario da seguirsi per la messa dovrà essere quello del clero Romano, ovvero quello del soggetti. 3° Quanti saranno li teologi, e quanti li canonisti? clero Vaticano? Risposta. — Teologi e canonisti stabiliti dal 6° Se nei doppi di prima o seconda classe sol­ tanto si dovrà aggiungere Γ orazione de Spiritu papa saranno circa cento: oltre questo numero di Sancto, ο Γ altra pro Ecclesia, e negli altri giorni Î teologi e canonisti ciascun vescovo potrà portare nella messa de Spiritu Sancto debbansi aggiungere il suo teologo, il quale intervenga al concilio. Si proposero quindi quei dubbi, che furono ri­ le orazioni pro Ecclesia, e pro Papa? 7° So la messa de Spiritu Sancto debba essere servati nel congresso da tenersi avanti 1’ eminen­ tissimo presidente nelle due adunanze dei 21 gen­ votiva solenne? 8° So il discorso debba farsi dopo Γ Ite missa est naio, e 28 dello stesso mese, ai quali si diè seguendo l'uso del concilio Lateranense quinto, publi­ risposta adequata. I dubbi colle risposte sono del can dosi dopo la benedizione dal predicatore l’indul­ tenore seguente : Si domanda in primo luogo, se i penitenzieri genza, cho nel primo giorno è plenaria, negli altri è par­ ziale, richiesta prima del discorso secondo il consueto? dovranno esser presenti? Risposta — Negativamente, eccetuato quando 9° Da chi dovrà proporsi il soggetto pel discorso di ciascuna sessione da approvarsi da sua santità? il papa cantasse la messa, terminata la quale do­ 10° Se i paramenti sagri per la processione e vrebbero partire. 2° Nel caso, che abbiano luogo le cappelle or­ sessioni dovranno corrispondere al colore della messa già celebrata nei giorni di prima e seconda classe, dinarie coll’ accesso dei vescovi durante il concilio, non essendovi alcun dubbio per quei giorni, nei queste dovranno farsi in 8an Pietro, eriggendosi un altare portatile avanti il papale? quali si canta la messa de Spiritu Sancto. Risposta. — Si riferirà al Santo Padre, da cui 11° Se il cardinale assistente al trono debba essere uno dell’ ordine dei vescovi, ovvero dell’ or­ C dipenderà la decisione. 3° Se nell’ apertura del concilio, e nelle altre dine dei preti? Nel concilio Lateranense quinto fù sempre un prete, che in tempo delle sessioni alcune sessioni la messa debba celebrarsi a turno dagli volte rimase sul trono vestito di piviale, alcune volte eminentissimi cardinali, cominciandosi dal cardinal si portò al sedile dei preti assumendo la pianeta. decano? Risposta. — Affermativamente. 12° Chi dovrà portare le aste del baldacchino 4° Se la messa si debba cantare come nelle nella processione? 13° Se alla processione vi dovrà intervenire tutto cappelle papali, specialmente nel giorno dell’ aper­ il clero, specialmente nella prima sessione, come tura, ovvero celebrarsi senza canto? Risposta. — Ordinariamente deve essere cantata. si fece nel concilio Lateranense quinto? Dovendosi In qual luogo dovrà vestirsi il papa quando per volontà del papa farsi la processione entro la chiesa, nel caso, che vi debba intervenire il clero, la messa è cantata? Risposta. — In un luogo più prossimo all’ in­ si propone d’ invitarvi i capitoli delle patriarcali solamente, ovvero alcuni individui di ciascun capitolo. gresso del teatro. 6° Se celebrandosi la messa senza canto, il Santo 14° In qual luogo dovrà vestirsi il papa quando Padre debba ascoltarla genuflesso sul trono, o gli la messa è cantata? 15° Il papa dovrà usare il triregno nell· accesso altri al loro posto parimenti genuflessi, alzandosi soltanto alla lettura del vangelo? al concilio, e nella processione? Risposta. — Affermativamente. 16° Se in fino di ciascuna sessione debbasi can­ D 7° Se stando tutti genuflessi qual metodo dovrà taro il Te Drum, come si fece nel concilio Latera­ tenersi per la distribuzione della paco? nense quinto? Risposta — Si distribuisca secondo il solito come 17° Nel caso affermativo, considerandosi che le sessioni saranno prolungate, quali disposizioni si si osserva in cappella nel giorno del Corpus Domini dovranno prendere riguardo ai cantori, che dopo tralasciandosi quando il celebrante comincia il post­ la messa avranno da attendere molto tempo per il communio. 8° Quale calendario dovrà seguirsi, quello del canto del Te Deum? 18° Se il Te Deum dovrà concludersi coll’ orazione clero Romano, o quello del clero Vaticano? Risposta. — Si seguirà quello del clero Vaticano. pro gratiarum actione, o colla benedizione del papa? 9° Se nei doppi di prima e seconda classe sol * Cosi è ecc. Remigio Ricci, segretario della commissione. tanto si dovrà aggiungere 1* orazione de Spiritu sancto, e Γ altra pro Ecclesia, e negli altri giorni 10. nella messa de Spiritu sancto debbansi aggiungere CONGRESSUS DECIMUS le orazioni pro Ecclesia e pro Papa? 1869 februarii IL Risposta. — Affermativamente. 10° Se la messa dello Spirito santo debba eesere Oiovedl 11 febbraio si tenne il terzo congresso votiva solenne? della commissione ceremoniale alla presenza dell * Risposta. — Affermativamente. eminentissimo cardinal Patrizi presidente. Il· Ι67*ί= 1223) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 168* (= 1224) 11· Se il discorso debba farai dopo |’/ie missa A nella quale cantò la messa il cardinal Pedicini, ed esi pubblicandosi dopo la benedizione del papa dal i cardinali, vescovi, abati eoe. per volontà del papa predicatore Γ indulgenza, ebe nel primo giorno è rimasero vestiti cogli abiti sagri del proprio ordine. plenaria, negli altri giorni è parziale, richiesta prima La proposta per mezzo della commissione centrale si farà direttamente al santo padre, da cui si atten­ del discorso secondo il consueto? derà la risoluzione. Risposta. — Affermativamente. In fine monsignor Ferrari lesse un biglietto di 12° Da chi dorrà proporsi il soggetto, che farà il discorso in ciascuna sessione, da approvarsi da monsignore Theodoli economo della Fabrica di San Pietro contenente vari dubbi, dei quali discussi Sua Santità? Risposta. — La scelta del soggetto dipenderà e decisi s'incaricò lo stesso monsignor Ferrari a dargliene la risposta, che è del tenero seguente: dal Santo Padre. 13· Se i paramenti sagri per la processione e A monsignore Augusto Theodoli economo sessioni dorranno corrispondere al colore della messa della Fabrica di San Pietro. già celebrata nei giorni di prima e seconda classe, Di casa li 12 febbraio 1869. non essendovi alcun dubbio, per quei giorni, nei quali si canta la messa ds Spiritu sancto? Monsignore veneratissimo. Risposta. — Affermativamente. Il sotto-prefetto delle cérémonie pontificie nella 14· Se il cardinale assistente al trono debba commissione ceremoniale adunata ieri presso Γ emiessere uno dell’ ordine dei vescovi ovvero dell’ ordine B nentiwimo e reverendissimo signor cardinal Patrizi dei preti? prefetto della congregazione dei sacri Riti si è roRisposta. — Deve essere uno dell'ordine dei preti •cato a dovere di proporre i quesiti formo lati da che in tempo della sessione, se starà all'assistenza vostra signoria ¡nostrissima e reverendissima col sul trono, sarà vestito di piviale; se andrà fra i suo pregiato foglio dei 4 del corrente mese, i quali cardinali preti, deporrà il piviale, ed indosserà la si riferiscono ai preparativi pel prossimo futuro con­ pianeta. cilio generale. I detti quesiti sono i seguenti: 15° Chi dovrà portare le aste del baldacchino 1· Per le sedute segrete quanti posti debbono sopra il papa nella processione? prepararsi agli aventi diritto al voto? Risposta. — Si osservi il solito come nelle cappelle. Risposta. — Si dovranno preparare tanti posti 16· Nell’ accesso al concilio, e nella processione quanti saranno quelli cho trà vescovi, abbati, e su­ dovrà il papa usare il triregno? periori degli ordini religiosi si possa presumere che Risposta. — Affermativamente. interverranno. 17· Se alla processione vi dovrà intervenire tutto 2· Per le sedate pubbliche, oltre gli aventi di­ il clero, ovvero, atteso che per volontà del papa, ritto al voto, debbono o no trovarvi luogo. h processione si farà entro la chiesa, basti invi­ 1* Tutti i cento teologi pontifici? tarvi i soli capitoli delle patriarcali, o pure alcuni Risposta. — Al primo: affermativamente. individui d ogai capitolo? 2· Tutti i teologi dei vescovi? Risposta. — Π clero non interverrà per la sola C Risposta. — Al secondo: come sopra. ragione, che essendo assai ristretto il giro della 3e I ministri, e rappresentanti esteri? processione, Γ intervento del clero porterebbe molto Risposta. — Al terzo: finora mancano istruzioni imbarazzo. superiori. 18· Se in fine di ciascuna sessione debbisi can­ 4® Vi potranno le persone particolari assistere, tare il Ts Dewn? o dovranno essere escluse? Risposta. — Affermativamente. Risposta. — Al quarto: come al prossimo. 19· In questo caso quali disposizioni dovranno Profitta lo scrivente di quest * incontro per pro­ prendersi per ì cantori, i quali dopo il canto della ferirai coi sensi di ossequiosa e particolare stima. messa dovranno attendere ben lungo tempo per Di vostra signoria illustrissima e reverendissima cantare il Te Deum? devotissimo servo Luigi Ferrari. Risposta. — Si assegnerà un luogo per farli Cosi è ecc. trattenere. 20· Se il Te Deum dovrà concludersi coll' ora­ Remigio Ricci, segretario della commissione. zione pro gratiarum actione, e benedizione solenne 11. del papa? CONGRESSUS UNDECIMUS Risposta. — Affermativamente. 1869 februarii 13. Fù proposto, che in luogo di assistere alla messa in cappa, e di assumere quindi i paramenti «agri, D Sabbato 13 febbraio si tenne il congressu ottavo a togliere il grand’ imbarazzo, ehe no verrebbe per dei maestri delle ceremonie pontificie. il cambiamento delle veati, e ad abbreviare il tempo, Furono presenti i monsignori Luigi Ferrari pre­ che sarebbe ben lungo per la partenza dei vescovi fetto, Giovanni Corazza. Camillo Balestra. Remigio dal. loro posto, l'accesso al luogo dei paramenti, Ricci. 1° Si approvò dopo lettura il verbale delle ris­ ed il ritorno dei medesimi vestiti in abiti sagri per il Fmi creator eec., tutti assumessero li paramenti poste ai dubbi proposti nel terzo congresso tenuto prima di entrare nel consesso, ed in tal modo ves- avanti V eminentissimo presidente nel giorno di titi assistessero alla messa, sebbene questa non sia giovedì 11 del corrente mese. 2° Si prosegui ad esaminare il rito osservatosi cantata dal sommo pontefice. Non mancano esempi quantunque per motivi diversi di messe cantate nel concilio Lateranense quinto, e precisamente si coram pontifice, ove si assistè in abiti sagri. Negli portò la discussione sopra i salmi e preci, che do­ ultimi tre anni del pontificato di Pio VII in quei vrebbe recitare il pontefice, quando gli si mettono tre solenni giorni, nei quali suole esservi il ponti­ i sandali, e calzari, ed assume i sagri paramenti. ficale del papa, la messa si cantò dal cardinal de­ Si osservò che la recita dei salmi porterebbe lungo cano coll * assistenza in paramenti. Gregorio XVI tempo, e cho però essa o potrebbe tralasciarsi limi­ nel giorno dell’ Ascensione dell' anno 1831 dopo tandosi alla recita del solo primo salmo Qua-m di­ aver preso nella mattina il possesso solenne nella lecta, ecc., come sembra voglia insinuare il cere­ basilica Lateranense assistè alla cappella consueta. moniale di Agostino Patriri, ove ei legge: Dici tur 169* (= 1225) CONGRESSUS XI COMMISSIONIS CAEREMONIALIS 170* (= 1226) pialmus: Quam dilecta, ecc., ovvero ometterei anche A cantarsi. Seguendo 1’ interpretazione dei dottori si questo, dicendosi dal pontefice le solo orazioni dello disse, che le maggiori sono quelle che sieguono i sagre vestimenta. Si formò quindi il dubbio da salmi penitenziali riportate in fine del breviario, le proporsi a sua santità, che è il seguente: Se si minori poi quelle che dopo la benedizione del fonte vuole limitare le preci delle sagre vesti alle sole si dicono nel sabbato santo, e che sono descritte orazioni degli indumenti, c so oltre le detto ora-» nel messale. Quali poi dovranno di queste due rioni si vogliano aggiungere tutti i salmi della pre­ sorta di litanie cantarsi, si deciderà nel congresso parazione, ovvero il salmo Quant dilecta ecc, come avanti il cardinal presidente. si trova nel testo dol ceromoniale della santa Ro­ 12° Il vangelo nel primo giorno sarà cantato mana Chiesa? dal cardinal diacono che siede alla destra del papa, 3° Dovendo intervenire in processione ancora e non da quello della sinistra, perchè frà i due Γ anticamera del papa, c procedere prima della quello è il più degno. Non sarà poi necessario che croco, viene stabilito per modo di regola che la in tempo del canto del vangelo un altro cardinal sola anticamera ecclesiastica, che presta il servizio diacono acceda all’ assistenza del papa.1 ordinario in quel giorno, avrà luogo in processione. 13° Poiché Γ anticamera del papa, i diversi ceti 4® Riguardo ai procuratori dei vescovi, se questi dei prelati, ed i cantori in tempo della messa do­ dovranno intervenire alla processione, se no farà vranno stare entro il consesso, essi per altro in tempo parola nel congresso avanti il cardinal presidente. dello preci non avrebbero posto. Si proporrà avanti 5· Hanno diritto di venire al concilio gli abbati, I il cardinal presidente se si abbiano o no da am­ ebe hanno giurisdizione. Però siccome questo titolo mettersi in tempo delle preci. può avere più esteso significato, potendosi applicare 14° Ivi ancora ai proporrà se in tempo delle tanto agli abbati, che hanno sudditi fuori del pro­ preci e della sessione vi abbiano da rimanere il prio monastero, cho formano diocesi, come è l’ab­ principe assistente, il senatore, ed i conservatori, ed bate di San Paolo, quanto a quegli abbati, che in qual posto. Nel concilio Lateranense quinto i presiedono al solo monastero, nel congresso avanti conservatori furono custodi dell’ ingresso al concilio, il cardinale presidente si tratterà per definire quali ed inoltre venne deputato dal papa un custode del abbati debbano intendersi quelli, cho aventi giuris­ medesimo, che fù il duca di Macedonia. Sarà quindi dizione hanno luogo in concilio. anche necessario di conoscere se vi sarà cotesto 6° Si legge, che nella processione del concilio custode. Lateranense quinto il papa visitò le teste dei santi Cosi è ecc. apostoli Pietro e Paolo. Si potrebbe supplire in Remigio Ricci, segretario della commissione. San Pietro colla mostra dello reliquie maggiori nel 12. punto in cui il papa giunge nel mezzo ove si vede CONGRESSUS DUODECIMUS la loggia delle dette reliquie. Se ne parlerà nel con­ 1869 februarii 18. gresso avanti il cardinale presidente. 7° Si stabilisce, che tanto nell’ apertura del con­ Giovedì 18 febbraio si tenne il nono congresso cilio, quanto nei giorni delle pubbliche sessioni il C dei maestri delle ceremonie pontificie, e furono santissimo sagramento sarà trasportato in una cap­ presenti i monsignori Luigi Ferrari prefetto, Gio­ pella, che sia fuori del passaggio, e ciò per impe­ vanni Corazza, Pio Martinucci. Camillo Balestra, Remigio Ricci. dire le irriverenze che potrebbero accadere. Si approvò il verbale del passato congresso te­ 8° Fino ab antiquo il codice della sagra scrittura si è esposto nei concili. Si proporrebbe di porlo nuto li 13 febbraio. sotto un piccolo trono sopra Γ altare, terminata Monsignor Balestra come venne incaricato nel la messa. Se ne farà la proposta nel congresso congresso dei 21 gennaio lesse un progetto da sè compilato risguardante la disposizione dei posti che avanti il cardinale presidente. 9® Leggesi che nel concilio Lateranense quinto devono occuparsi dai vescovi secondo Γ ordine della il papa usava la mitra preziosa; corrisponde il loro anzianità. Il progetto contiene vari articoli, sui ceremonial© della santa Romana Chiesa, che la pre­ quali si portò esame, o se ne dedusse, 1° che ad scrivo nel concilio. Però essendosi da molto tempo ogni posto dei vescovi si affiggerà una cartella con­ introdotto per modo di regola che il papa non Γ usa tenente il solo nome della chiesa, escluso il numero, che nel solo primo giorno di sua elezione e coro­ in luogo del quale si porrà un segno da combinarsi nazione, negli altri tempi usa invece la mitra di nel seguento congresso. tela d’ oro nelle feste solenni, e di tela d’ argento 2® Che le cartelle possano collocarsi in guisa nella quaresima, avvento, e giorni feriali, si pro­ da potersi rimuovere o trasportarsi con facilità. porrà nello stesso congresso se il papa nel concilio D 3° Che la grandezza e forma delle medesime dovrà usare la mitra preziosa, ovvero quella di tela sia atta a contenere il nome della diocesi in lettere d' oro che gli è stata surrogata. cubitali anche in due linee. 4® Che dovranno farsi due elenchi dei vescovi, 10° La risposta allo litanie si farà da tutti li presenti al concilio, e non dai soli cantori; laquai uno col numero progressivo in ragione dell’ anzia­ cosa sebbene diversa dall’ uso, nelle circostanze nità di promozione, Γ altro alfabetico dedotto dal etraordinarie si è introdotta, come avvenne nel nome delle chiese e diocesi; quali elenchi saranno giorno della definizione dogmatica, in cui. per or­ in mano dei distributori dei posti ondo possano dine di sua santità si era combinato che all * into­ facilmente indicare a ciascun vescovo il luogo, che nazione del Veni Creator ecc., dovesse rispondere gli appartiene. il clero, come realmente si fece, ed ove i fedeli 5® Che l’ordine di precedenza si desumerà presenti come animati da spontaneo impulso si dall’ elezione e non dalla consacrazione e ciò simul­ unirono rispondendo in ogni strofa, il che eccitò taneamente tanto per i vescovi di residenza, quanto molta comozione. e si ripetè nelle-due santificazioni. per i vescovi in partibu». 11® Si lego nel concilio Lateranense quinto, Ove poi dovrà fissarsi il primo posto di anzia­ che nella prima sessione si cantarono le litanie nità da proseguirsi secondo il precedente articolo, maggiori, in altre si cantarono le minori, nacque risulterà dalla risoluzione dei seguenti tre dubbi, il dubbio, quali debbano intendersi le maggiori, quali le minori, e quindi quali di esse debbano 1 Si derise il contrario nel servente eon?rc a ** 171· (=1227) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCIUI PARANDAS 172* (= 1228) che si proporranno nell’ adunanza avanti il cardinale A pugnarlo nelle eagre fan rioni, discende in San Pietro, e nel luogo più prossimo all * ingresso del concilio presidente, cioè: 1· Se i vescovi dovranno situarsi in modo che assume i paramenti sagri col piviale e triregno ed * il primo sieda in prossimità della destra del papa, entra nel consesso, ove fatta l'orazione al laidi e gli altri per anzianità proaieguano fino all’ ultimo storio, comincia l'introito della messa col celebrante. 6· Si canta la messa ds Spiritu sancio votiva so­ posto dello stesso ordine, ed emiciclo, e quindi ri­ comincino dall'ultimo posto della sinistra prosie- lenne nei giorni comuni in coloro rosso colle ora­ zioni pro Ecclesia e pro Papa; nei doppi di prima guendo fino al primo della medesima sinistra? 2® Se invece dopo Γ ultimo della destra si debba e seconda classe secondo il calendario Vaticano si * orazione de Spiritu cominciare dal primo della sinistra in prossimità canta la messa della festa coll del papa, e terminare all’ultimo della medesima soneto sub unica e l’altra pro Ecclesia col coloro come fù praticato nei concistori somipublici nelle del giorno. I cardinali per turno cominciando dal decano canteranno la messa, meno ohe il papa non ultime santificazioni? 3* Se piuttosto dovranno poni in modo, che il faccia qualche volta eccezione con farla cantare ad primo sia in prossimità del papa a mano destra, il un vescovo. secondo sia il primo della sinistra, e così succes­ 7® Il cardinal primo prete assiste in cappa sul sivamente, in guisa, cho a destra siedano i dispari, trono, ovvero in piviale so vi assiste in paramenti a sinistra i pari? col solito sgabello. Nel seguente congresso si proseguirà ad esami- B 8° Se per ordine del papa la messa è letta, nare il diario di Paride de Grassi per le seguenti sarà ascoltata dal papa genuflesso al faldistorio sessioni. portato sul trono, e dagli altri genuflessi al loro 13. posto, alzandosi tutti alla lettura del vangelo, e la CONGRESSOS DECIMUS TERTIUS pace col? ¡strumento sarà distribuita come nella 1869 februarii 25. messa letta del papa nel giorno del Corpus Domini Tutti presenti. in cappella fino a tutti i mitrati, terminandosi quando Regolamento da osservarci nelle azioni e riti del dal celebrante si comincia a diro il postcommunio. futuro concilio ecumenico, con alcune proposte da Proposta. — Il testo del vangelo e la pace risolverti. dovrà presentarsi a baciare al papa dal cardinal 1· Regolamento ordinario. Si stampa la scheda primo prete che è destinato all * assistenza sul trono d'intimo ai cardinali, vescovi, abbati, prelati ed nel concilio, ovvero dal cardinal decano come gene­ altri cho hanno luogo nell’ apertura del concilio. ralmente si usa. Nel concilio Lateranense quinto il Essa sarà firmata come d' uso, e si manderà alle * cardinal decano presentò il testo e la pace al papa. respettire abitazioni. A rendere più estesa le distribuzione della pace Proposta da risolverti. Nasce il dubbio su chi si propone l’uso di tré istromonti, uno per il papa debba firmare la schcdola indicata. Il prefetto delle c cardinali, gli altri due per darla ai vescovi da ceremonie è quello che firma le schede dello sagre ambe le parti. funzioni. Il suo diritto a firmare le schede si esten- 0 9® Dopo l'Ila missa est della messa cantata vi derà ancora nel caso del concilio? sarà il discorso da un soggetto scelto dal papa. 2’ Regolamento. I vescovi alquanto prima dell'ora Il sermocinatore condotto al trono bacierà il piede designala per l'apertura ossia azione prima del del papa, dimanderà la benedizione coll’ indulgenza, concilio si troveranno in San Pietro, e indosseranuo che nella prima sessione è plenaria, nella seconda la cappa. è parziale, e dopo il discorso il papa darà la bene­ Proposta. Intorno alla cappa si propone, come dizione cominciando dal versetto Sit nomen Domini fu accennato nel congresso degli 11 febbraio, che ecc.; e poi il predicatore pubblicherà Γ indulgenza. Unto i cardinali che i vescovi per Γ assistenza 10® Dopo la messa si porrà in mezzo dell' al­ alla messa assumino li paramenti sagri. Le ragioni tare il libro della sacra scrittura situato sotto un sono riportato in quel congresso fol. 10 verso il fine piccolo trono, ed ivi ancora il sagriate preparerà i (= col. 167·©). paramenti del papa. I vescovi e gli altri cho do­ 3’ Regolamento. Ciascuno dei vescovi giunto in vranno indossare i paramenti sagri usciranno dal San Pietro e vestito di cappa o dei sagri paramenti, consesso, e passeranno alle cappelle Gregoriana, della corno verrà deciso, andrà immediatamente al posto Trinità, di San Sebastiano e della Pietà, ove saranno che gli sarà assegnato. I generali, teologi, canonisti, disposte le tavole dei paramenti che sono del coloro procuratori dei vescovi col loro abito ordinario ancor della messa già celebrata. Nella Gregoriana si terrà essi sepAratamente andranno al loro posto. I peni­ uno spazio libero sul passaggio della processione, ed tenzieri sono esclusi, eccettualo il caso in cui il D il santissimo sagramento sarà tolto dalla cappella papa cantasse la messa, terminata la quale dovranno della Trinità, e si metterà in altra cappella, che sia partire. segregata dal passaggio comune. I cardinali pren­ Proposta. Nel congresso foglio 12 (= col. 168· b), deranno li paramenti al loro posto; il primo prete si formularono tré dubbj, che dovranno risolverai all * asistenta starà in piviale, ed il cardinale che intorno al modo di distribuire i posti ai vescovi. dovrà cantare il vangelo assumerà anche il camice 4® Regolamento. La precedenza dei vescovi si e lo stola. Intanto il suddiacono apostolico vestito desumerà dall' elezione, e non dalla consagrazione, di camice e ionacella accompagnato dai votanti e e ciò simultaneamente tanto per i vescovi di giuris­ camerieri del papa porterà i calzari e sandali, che si metteranno al papa, e quindi il papa assumerà dizione quanto per quelli in partibus. Proposte. Nasce il dubbio sulla precedenza dei tutti i sagri paramenti recitando 1 salmi della pre­ vescovi assistenti al soglio. E si dovrà ancora de­ parazione e le preci delle vestimenta. Proposta. Nel congresso 11 si propose il dub­ cidere quali abbati avranno diritto d'intervenire foglio 11 (= col 168 * B). In questa circostanza attese bio di restringere le preci, da risolverai dal Santo la varie sedi vacanti interverranno molti vicari Padre. IV Ritornati tutti al loro posto, il papa, se vuole, capitolari. Qual posto si assegnerà per questi? nel primo giorno fà un breve discorso, quale ter­ Dopo gli abbati? b® Regolamento. D papa preceduto dall anti­ minato accede il votante col turibolo ed 11 papa camera ordinaria e dagli altri che sogliono accom- dalla navicella somministrata dal cardinal primo- •173· (= 1229) CONGRESSUS XIII COMMISSIONIS CAEREMONIALIS 174* (= 1230) preto prendo 1' incenso, ο Γ impone nel turibolo ι libro e bugia ascendono il trono, il cardinal primo colla benedizione. I duo vescovi assistenti di libro prete sostiene il libro. e bugia ascendono il trono, ed il cardinal primo 15° Il papa si alza e si scuopre, cosi gli altri prete sostiene il libro per Γ intonazione del Veni tutti; il cardinal primo diacono colla cartella ove Creator ecc. Il papa, intonato il primo verso in ò segnata in note la parola Orate canta Orate, il piedi, genuflette scoperto al faldistorio per tutta papa e tutti genuflettono, e si prega per lo spazio la prima strofa, o gli altri scoperti genuflettono da di un Pater ecc.; dopo il quale il papa canta l’ora­ principio. 11 cantori prosieguirnnno a cantare le zione Adsumus ecc. sul libro sostenuto dal cardinal strofe per tutto il giro della processione. primo preto. E terminata Γ orazione, il secondo 12° Siegue la processione. Ordine della mede­ cardinal diacono colla cartella come sopra canta sima. Il clero di Roma attesa la brevità del giro Erigite vos. Tutti si alzano e siedono. non sarà invitato. Precedono i procuratori di col­ 16· I cantori cantano 1’ antifona Exaudi, col legio, o gli altri por ordino come nelle processioni primo verso del salmo Salvum me fac Deus ecc., e di cappella; il numero di essi sarà del servizio or­ ripetono Γ antifona dinario. Siegue il votante col turibolo, il suddiacono 17° Tutti si alzano, si scuoprono, il cardinal in tonacelln colla croco in mezzo a duo votanti col primo diacono corno sopra canta Orate, il papa e candeliere. Vengono gli abbati, vescovi, arcivescovi, gli altri genuflettono; si prega lo spazio d' un cardinali, infine il papa col triregno in sedia gesta­ Pater ecc. Il secondo cardinal diacono canta Eri­ toria sotto il baldacchino sostenuto dai prelati se- : gile vos, e tutti alzati, il papa in piedi absolute condo il solito. Il giro della processione sarà intorno canta Mentes nostras ecc., e .tutti rispondono Amen. la nave grande della chiesa passando intorno la 18· Tutti genuflettono coperti di mitra: due cappella dei Santi Simone e Giudo, e ritornando cantori genuflessi vicino all * altare cantano le litanie avanti Γ altare della cattedra. dei santi, e si risponde dai padri. Proposta. È da decidersi se debbano cantarsi Nel punto in cui il papa nel ritorno ò prossimo al genuflessorio dei mezzo, scende dalla sedia e le maggiori ovvero le minori. Vedi foglio 11 (= genuflette per adorare le reliquie maggiori, essendosi col. 170· a). già li cardinali posti in ginocchio nei banchi laterali. 19° Dopo il versetto Ut domnum apostoli cumt il In questo momento i vescovi e gli altri che ancora papa in piedi canta tre volte Ut hanc sanctam sono in processione si scuoprono e genuflettono nel synodum ecc. benedicendo ad ugni versetto. Proposta. È da decidersi se il papa in tal caso luogo ove si trovano. Proposta. Nasco il dubbio se i procuratori dei dovrà usare il pastorale. vescovi, i teologi ecc. dovranno andare in proces­ 20° Terminate le litanie tatti si alzano scoperti sione, ed in qual posto. di mitra: i due vescovi assistenti col libro e bugia, 12° Ritornato il papa entro il consesso, e giunto ed il cardinal primo prete si approssimano al papa, al faldistorio, depone il triregno, e genuflette; gli che canta Oremus; il cardinal primo diacono canta altri ancora scoperti genuflettono: si· canta il ver­ Flectamus genua, ove tutti genuflettono eccetiiato setto Emilie ecc.; i due vescovi assistenti col libro C il papa, il secondo cardinal diacono canta Levate, o bugia, il cardinal primo prete per sostenere il ove tutti si alzano, ed il papa canta Γ orazione Da libro si approssimalo, ed il papa in piedi canta quaesumus ecc. 21° Rispostosi Amen tutti siedono coperti di Γ orazione. Se non vi sarà spazio pel faldistorio nel piano, il papa ascenderà il trono, ed ivi genu­ mitra; il cardinal diacono destinato per turno co­ fletterà sul faldistorio al versetto Emilie eco. Detta minciandosi dal primo diacono assistente va a pren­ dere il libro degli evangeli, lo porta all’ altare, 1‘ orazione il papa assumerà la mitra e siederà. Proposta. La mitra sarà la preziosa, o quella discende, e va a baciare la mano al papa; ritorna di tela d'oro? Vedi il foglio 11 (= col. 169 * c). all’ altare, e dice Munda cor meum ecc., mentre il Si potrebbe omettere la processione. Motivi per papa corno il solito impone Γincenso ne) turibolo; non farla: 1® Non ò prescritta dal rito. Il cere- i votanti coi candelieri ed il suddiacono vanno avanti monialo della chiesa Romana della processiono nihil Γ altare, prendono in mezzo il cardinal diacono, e habet; però essa si fece nel concilio Lateranense fatta la riverenza all' altare, vanno avanti li gradini quinto. Ma in quel concilio i padri non giunsero al del trono, ove il cardinal diacono dice lube domne ecc., numero di 100, in questo se ne attendono più di e risposto dal papa Dominus rii in corde tuo ecc., va mille. 2° Per volontà già manifestata dal papa la a cantare il vangelo che sarà assegnato; il suddiacono processione non deve uscire dalla chiesa, perciò lo in fine porto a baciare il testo al papa, ed il car­ spazio è troppo piccolo per una processione tanto dinale prete assistente incensa il papa. 22® Il cardinale diacono va a deporre il camice numerosa. 3° Porterebbe grand * imbarazzo Γ uscita D e Γ intrata che è sempre dallo stesso punto, ed e la stola e colla dalmatica torna al suo posto, il appena un terzo della processiono sarà fuori, che suddiacono e gli accoliti si ritirano. Quando il già le prime coppie rincontrano nel ritorno. 4° Sa­ vangelo è cantato da un cardinale assistente, ai * assistenza. rebbe assai difficile che quelli che rientrano po­ porterà Γ ultimo dei cardinali diaconi all tessero ritornare al loro posto senza gravo confusione. 23® Il cardinale primo prete, se vuole, va fri i 13° Siegue Γ obbedienza dei cardinali, e di tutti suoi colleghi deponendo il piviale, ed assumendo la pianeta. Tutti siedono e ei cuoprono; e'intima il li mitrati. · Proposta. Si dovrà poi consultare il santo padre silenzio dal prefetto delle ceremonie dicendo ad alta so oltre li cardinali o patriarchi maggiori, Γ obbe­ voce Silentium. dienza debba prestarsi da tutti gli altri, ovvero da 24“ U cardinal primo diacono scoperto di mitra alcuni di ciascun ceto. legge la cedola dell * apertura del concilio, e la ce­ L' anticamera od i prelati non vi avrebbero più dola d’intimazione per la futura sessione. 25· Se il papa vuole manifestare qualche sua luogo? Vedi foglio 11 (= col. 170· à). Il principo assistente, senatori e conservatori ove disposizione per mezzo di un altro, se questi è un andranno? Vedi foglio 11 (= col. 170 * B). cardinale, lo fà scoperto di mitra sul ripiano del * 14 Dopo 1' obbedienza, attesa la brevità della trono; se è uno dei suoi segretari, come accade nelle mossa ed azione, i due camerieri segreti vanno perorazioni della santificazione e dei concistori al trono per la falda, i due vescovi assistenti col semipublici cho la procedono, o se è un vescovo 175· (=1231) R ACTA COMA! ISSI ONUM AD RES CONCILII PARANDAS 176e (= 1232) Si lesse tatto il metodo ossia regolamento da come fù nel concilio Lateranense quinto, lo fà dal a osservarsi nello sessioni, e segnatamente nell’aper­ palpito. 26· Qui è il punto in cui si raccolgono i voti. tura del concilio. Si portò esame sopra ciascuna 27e In fine si approssimano al trono il promotore proposta di quei dubbi che erano stati riservati pel del concilio ed il procuratore, i protonotari, e due |presente congresso, e si stabilì che in quanto al testimoni che possono essere il maggiordomo e primo dubbio, se il prefetto delle ceremonie dovrà maestro di camera, ed il promotore roga i proto­ firmare le schede delle sessioni del concilio, spetta notari ad alta voce colla formoli che sarà designata. ad esso la firma di tali schede, eccettuate quelle 28· Ritornano i cantori, tutti si alzano scoperti dell'intimo alle congregazioni che saranno firmato di mitra, il papa intuona il De Teum che è pro­ dal segretario del concilio. Si sentirà dalla commissione centrale il santo siegui:© dai cantori, colla risposta dei padri. * Dopo il Te er Risposta: L’ala della processione potrebbe co-a ciascun rescovo deve rappresentare la sua chiesa rninciarri dalla statua di Costantino, senza escludere che attualmente ritiene a die promotionis, non pot­ alcun corpo, essendo sufficiente la linea per tutti rebbe sedere nel posto che area di quella chiesa che più non ritiene, e che passando alla nuova ha quelli che saranno chiamati. * I! prefetto delle ceremonie a suo tempo dovuto dimettere, senza faro osservare la irrego­ 12 dorrà intimare che escano quelli che non hanno larità, cho nel caso spesso avverrebbe, di darsi il luogo. Si domanda chi siano costoro, per esempio, voto prima da alcuni vescovi, e poi da altri arci­ il principe assistente, il senatore, il magistrato, il vescovi. Remigio Ricci, corpo diplomatico? segretario della commissione ceremonialeRisposta: Ad eccezione degli officiali dovranno ritirarsi tutti quelli che non hanno voto. Risoluzioni : Monsignor Cataldi poi lesse i suoi dubbi, ai quali fù data adequata risposta. Ad primum. Pro nunc conficiatur elenchus iuxta Avverti poi il cardinal presidente che il regola­ ordinem promotionis, habito tamen respectu, quoad mento del concilio sarà letto in una congregazione episcopos translatos, ad primam sedem, quam tenue­ preparatoria perchè sia dai vescovi approvato. runt Caeterum in elencho ipso relinquatur spatium Si osservò ancora cho nel rito di cui sopra non pro adnotanda die consecrationis cuiuslibet episcopi, sono riportati gli officiali del concilio, e ai disse qui de hac interrogabuntur occasione eorum adventusche debbano poni dopo i generali. B in Urbe, Ad secundum. Negative. Alligato.* Ad tertium. Affirmative. DM che si propongono alla commissione centrale 29. direttiva del concilio, a nome della commissione cere­ xL 001-2. 189· (= 1245) CONGRESSUS XXIX COMMISSIONIS OAEREMONIALI3 190· (= 1246) Onde la commissione ceremoniale rispettando a loro preventivamente conoscere che ciò gli si aceempre ciò che ha creduto di ordinare la commissione corda per grazia. •centralo direttiva, solo in via di preghiera propone 3® Che il papa intonuorà il Veni creator nel cho si voglia riassumerò Γ esame sulla massima por­ primo giorno del concilio nella sala ove si adune­ tando attenzione ancora sul parere suaccennato dei ranno i padri, che poi processionalmente procede­ trattatisti, o so no dia quindi decisiva sentenza. ranno, e quindi seduto aspetterà quando an eh’ esso 2° Nella nota degli abbati che avranno luogo dovrà incederò in processione. in concilio rimessa alla commissiono ceremoniale 4® Che il papa nella detta processiono andrà in non si leggo il nome dell * abbato Guéranger presi­ sedia gestatoria, ma giunto all * ingresso dello basilica dente dolía congregazione Maurina di Francie. D'al­ scenderà e si porterà a piedi avanti Γ altare della tronde per parto dell’ abbate di San Paolo si ò fatto Confessione, e cosi ancora si condurrà nella sala del conoscere cho 3’ abbate Guéranger abbia ottenuto concilio. di potervi intervenire. 5® Che sono dispensati dallo censure i rettori Siccome urge di conoscerlo legalmente perchè dello chiese, perchè durante il concilio possano possa il suo nomo apporsi nell * elenco a stampa che liberalmente prestare i piviali ai vescovi. si sta compilando, si domanda so debbasi aggiungere Si fecero poi i seguenti dubbi da proporsi alla nella nota suddetta. centrale. 3® Il nuovo disegno del teatro del concilio epura 1® Quanti saranno i consultori teologi nominati in corta guisa gli eminentissimi cardinali dal ceto B dal papa, e quanti li canonisti, per poterli disporre dei vescovi in modo cho questi ultimi formano un nelle diverse foggio erette nel teatro del concilio. 2® Se dovranno ammettersi alcuni stenografi corpo tutto distinto e speciale. Ciò posto si domanda: Ove dovrà desumersi Γ anzianità dei vescovi nei nelle publiche sessioni, ed in caso affermativo ove diversi ordini di bancate, dal più alto ordine, ovvero situarli? dal più basso, cominciandosi cioè a fissare i numeri 3® Se i padri che dovranno lungamente parlare dal primo posto dell' ordine più elevato, ovvero dal sia più opportuno che ascendano il pulpito ovvero primó dell'ordino più inferiore? che vengano nel mezzo dell’ essemblea per essere So si considera, come infatto comparisce, il ceto maggiormente intesi. dei vescovi a mo’ di un corpo speciale, dovrebbe 4® Quanti o quali siano i primati da segnarsi cominciarsi dall' ordino più alto corno si usa nei nell’elenco, e con quale ordino debbansi disporre? cori canonicali ove i più degni siedono nel luogo e ciò perchè la centrale ha fatto conoscere che i più eminente; ma so ciò non si considera, dovrebbe primati vi saranno, o precederanno gli arcivescovi, cominciarsi dal più basso perchè più prossimo al previa però l’annuenza di sua santità, e senza pre­ centro, e più vicino al trono pontificio, ed anche in giudizio dell’ altrui diritto. qualche maniera secondo 1’ uso della cappella, ove i 31. più anziani vescovi siedono in vicinanza del mezzo CONGRESSUS TRIGESIMUS PRIMUS della quadratura, i meno anziani quando si rad­ 1869 octobris 21. doppiano le file sono dietro i medesimi, ed in circo- C Giovedì 21 ottobre si tenne congresso, e furono etanza anche in sedile più elevato. Se ne attende risposta per regolarsi nel segnare presenti i monsignori Ferrari prefetto, Martinucci, Balestra, Ricci, Cataldi. i numeri progressivi ai posti di ciascun ordine. 1® Si stabilì, che nell * elenco gli abbati e gene­ Remigio Ricci, segretario della commissione ceremoniale. rali si segnino senza apporvi alcuna osservazione sulla dispensa ad intervenire al concilio. Risoluzione : 2® Si cominciò a leggere il metodo di tutte le Ad primum: ^Recedendo a decisis elenchus epis­ sessioni compilato da monsignor Martinucci in ar­ ticoli, e si fecero lo seguenti avvertenze: coporum conficiatur servato ordino promotionis.11 1® Si tornò a stabilire che Γ aia del clero alla Ad secundum: nPater abbas Guéranger interesse debet concilio uti praeses congregationis Gallicae/ processione cominci dalla porta intagliata, e non Ad tertium: ^Affermative ad primam partem, dalla statua di Costantino come prima si era detto. 2® Si escluse che i cardinali e vescovi si parino negativo ad secundam/ Decisum fuit quoad primates: Consulendum nelle sale Regia o Ducalo, ed invece si fecero due sanctissimo ut attentis omnibus, pro hae vice tantum, progetti, che saranno discussi avanti il cardinale dignetur permittere, ut omnes primates in proximo presidente, cioè: concilio praecedant iuxta ordinem suae promotionis n) Che si assegni la cappella Paolina por vestire archiepiscopo», praevia declaratione sanctitatis suae D il papa o li cardinali, la cappella Sistina per vestire guod ex hac permissione nullum ius vel ipsis datum, i patriarchi, primati, ed arcivescovi, e la sala Du­ vel aliis imminutum censeatur. calo per i vescovi, o lo camere del Paramenti por gli abbati, generali, prelati ecc. 30. 6) Che si assegni la cappella Paolina per il papa, CONGRESSUS TRIGESIMUS il corridore lapidario del Museo pei vescovi ed ab­ 1869 octobris 14. bati, la seconda camera dei Paramenti per i cardi­ Presenti i monsignori Ferrari prefetto, Marti- nali, o la prima per i patriarchi, prelati, generali ecc. nucci, Balestra, Ricci, Cataldi. 3® Si propose di mettere il maestro del Sant' Monsignor Ferrari riferì altra relazione di diverse Ospizio frà i custodi del concilio, o quindi to­ domande fatto al santo padre, e la risposta alle glierlo dalla processione. Si sentirà il cardinale medesimo è la seguente. presidente. 1® li santo padre ha approvato il rito descritto Remigio Ricci, segretario della commissione. per Γ incoazione del concilio, e por le sessioni Alligato. consecutive. Il titolo però di questo rito sarà ri­ formato. 1° Si richiedo quale dei due titoli da apponi a 2® Che quando il prefetto intimerà Γ uscita di principio ‘eli elenco dei vescovi sia stato scelto? quelli cho non hanno luogo nelle sessioni, vi potranno Risposta: Esaurito. rimanere i sovrani ed il corpo diplomatico, facendo 2* Si domanda quali siano gli abbati, o generali 191·(= 1247) B. ACTA COMMISSIONUM AD RES CONCILII PARANDAS 192· (= 1248) che dcbbonri aggiungere nell’elenco, oltre gli ab-a il po *to cho con questo titolo gli apparterrebbe? batí c generali gii ammessi? Risposta. Sono canonici. Risposta: Due rican generali dei Trappisti. 4* I cursori pontifici chiedono la facoltà di po3* So i generali, o abbati Premostratensi abbiano tersi provvedere i trasporti per la distribuzione da considerarsi come canonici per potergli assegnare delle schedo al ceto dei vescovi? a MONUMENTA SANCTAE SEDIS AD PBOXIMAM CONCILII CELEBRATIONEM SPECTANTIA. 1. QUAESTIO A 8ÜMM0 PONTIFICE CARDINALIBUS IN CONSISTORIO SECRETO PROPOSITA DE CONCILIO DIE 8 DECEMBRIS 1869 INCHOANDO. J· g ’ 1868 iηnii 22. Venerabiles fratres. Notum vobis est, venerabiles fratres, nos iamdiu exoptare oecumenicum omnium catholici orbis sa­ crorum antistitum celebraro concilium, ut vestris et illorum consiliis, hboribuaqoe adiuti, ca statuere possimus, quae in hac purini muni tanta temporum asperitate ad maiorem Ecclesiae utilitatem quovis modo pertinent. Nunc antem vobis nuntiamus, opportunum nos existimare, eiuamodi generale con­ cilium foturo anno millesimo octingentesimo sexa­ gesimo noao in Vaticana basilica habere, illudquo dio S mensis decembris Immaculatae Deiparae vir­ ginis Mariae Conceptioni sacro incipere. Quocirca apostólicas nostras de tanti momenti negotio litteras a pluribus e vestris collegis iam recognitas die vicésima nona huius mensis ex moro vulgare een- B semua. Itaquo placet ne vobis, ut eiuainodi gencralo concilium a nobis commemorato anno indicatur, et praedictae apostolicao nostrae littcrao enunciato dic publicentur? Postquam omnes responderunt Placet, summus pontifex prosequulus est: Summa certo iocunditato afficimur, venerabiles fratres, cum videamus vestras sententias unanimi consensione nostris respondere votis. Interca vero non desistamus levaro oculos nostros ad Dominum Deum nostrum, et incessanter invocare sanctum divinum Spiritum, qui verus est sapientiae fons, ut mentes nostras claritatis suae lumino illustret, utque videre poMimus quid in hoc concilio agere, quidve sancire debeamus. 2. NOMINA CARDINALIUM, QUI EIDEM CONSISTORIO INTERFUERUNT. Consistorio secreto diei XXII ¡unii MDCCCLXVHI C Mertcl, Consolini, Borromeo, Capalti. eminentissimi ac reverendissimi domini sanctae Ro­ Testor ego subscriptus, sacri a¡»outolici consistorii manae ecclesiae cardinales interfuerunt: a secretis, hanc notulani esse sanctae Romanae ec­ Maitoi deconus, Patrizi, Amat, Clarelli, Di Pietro. clesiae cardinalium, qui consistorio secreto diei De Angelis primus ordinis presbyterorum, A equini, XXII iunii anni salutis MDCCCLXVIII interfuerunt, de Reisacb, Barnobò, De Silvestri, Sacconi, Quaglia, prout in netis. Panobianco, Do Luca, Bizzarri, Pitra, Guidi, Bilio, In quorum fidem etc. Bonaparte, Berardi, Monaco. t Itogerius Antici Mattei, patriarcha ConAntonelli primus ordinis diaconorum, Caterini, stantinopolitanus. 3. SECRETARÍAS STATUS LITTERAE AD DECANUM CODTÆGII PROTONOTARIORUM DE PUBLICATIONE BULLAE INDICTIONIS CONCILII 1868 iunii 26. La santità di nostro Signore si ò degnata com- componenti Γ enunciato collegio, non che i cursori mettere al collegio dei protonotari apostolici la apostolici, c previo il suono delle trombo, leggerà pubblicazione della bolla per la convocazione dol ad alta voce lo indicato lettoro apostoliche. Termiconcilio ecumenico, da farsi nella prossima solennità D nata lu lettura, ne verrà rogato Γ atto sotto lo stesso dei santi apostoli Pietro e Paolo nel portico della esemplare, sottoscritto dai monsignori protonotari basilica Vaticana, alle oro 8 antimeridiane. Mon- che vi saranno stati presenti, da rimettersi quanto signor decano, o altro collega da esso destinato, prima a monsignor sostituto della Segreteria di asceso sul pulpito, ivi preparato, presenti i proluti Stato. Moau Luca Psciftd, Decano del collegio dei Protonotari apostolici. 4. EIUSDEM AD MAIOREM DOMUS LITTERAE DE EADEM RE 1868 iunii 26. Giusta le disposizioni di sua santità, nella prossi­ Maggiordomato di sua santità, un pulpito addosso la ma solennità de * santi apostoli Pietro o Paolo dovrà, parete a destra della porta principale di detta basi­ per messo del collegio de protonotari apostolici, lica, cioè al Iato verso In statua di Carlo Magno, at­ pubblicarsi la bolla di convocazione dol Concilio torniandosi il pulpito con bancata in quadro decente­ ecumenico. Tal pubblicazione avrà luogo allo oro 8 mente coperta, da servire di seggio ni protonotari antimeridiane del suddetto solonne giorno, mediante apostolici durante la lettura da farvi dal loro decano lettura dell' atto apostolico, preceduta dal suono delle o da altro collega eh' egli destinerà; e stanziandosi trombe, nel portico della patriarcale basilica \ aticana. presso la detta bancata poco prima della suindicata ora Al qual effetto dovrà apparecchiarvi, per cura del un congruo numero di militi della Guardia svizzera. 193· (= 1249) LITTERAE AD MAIOREM DOMUS APOSTOLICAE Tutto ciò si partecipa a monsignor Maggiordomo A di sua santità, perchè si compiaccia dare le opportuno istruzioni pel suespresso apparecchio. Occorro poi eh * egli si dia 1* ulterior cura di avvertirò la Scuderia pontificia cho duo carrozzo si Mona. Maggiordomo di Sua Santità. 194* (= 1250) trovino pronte nel Colonnato presso la porta della Guardia svizzera per trasportare, dopo la suaccen­ nata pubblicazione, i cursori apostolici e le trombe alle altre due basiliche patriarcali per la lettura da farsi anche ivi della suddetta bolla. * 6. EIUSDEM AD PRAEFECTUM CAEREMONIARUM DE EADEM RE LITTERAE 1868 iunii 27. Siccomo è ben noto a monsignor Prefetto dello cerimonie pontificie, nella prossima solennità de * santi apostoli Pietro o Paolo avrà luogo, secondo la sta­ bilita forma, nel portico della patriarcale basilica Vaticana, allo oro 8 antimeridiane, la pubblicazione della bolla apostolica di convocaziono del Concilio ecumenico. Essendosi diretto a monsignor Maggiordomo di sua santità Γ occorrente avviso per Γ apparecchio da farsi all * uopo, se ne rende consapevole per ogni buon fine il menzionato monsignor Prefetto, restando a di lui cura il far trovare sul luogo uno dei ceri­ monieri pontificii per Γ opportuna assistenza, affin­ chè la suespressa cerimonia proceda con la con­ veniente regolarità. Mone. Prefetto delle ceremonie pontificie. 6. EIUSDEM AD BASILICARUM LATERANENSIS ET LIBERIANAE CAPITULORUM SECRETARIOS LITTERAE DE EADEM RE 1868 iunii 27. Nella prossima solennità de’ santi apostoli Pietro B e Paolo verrà pubblicata nel portico della patriarcale basilica Vaticana, alle ore 8 antimeridiane, la bolla di convocazione del Concilio ecumenico, mediante lettura da farsene, previo il suono delle trombe, da uno dei membri componenti il collegio dei protonotarii apostolici. Terminata la cerimonia, partiranno dalla detta basilica, dirigendosi successivamente alla Latera­ nense e alla Liberiana, i cursori apostolici e le Mons. Segretario del rmo Capitolo della patriarcale basilica trombe per la pubblicazione da farsi similmente della suddetta bolla col mezzo di uno dei cursori medesimi nel portico dell' una e dell’ altra. Se ne previene monsignor Segretario del reve­ rendissimo capitolo ...l, affinchè si compiaccia avvi­ sarne i capitolari suoi colleghi, per apparecchiarsi * quant occorre all * uopo, nella forma solita praticarsi per la pubblicazione della bolla dell * Anno santo. 1 "Lateranense , * ovvero .Liberiano . * Lateranense. Liberiana. EIUSDEM AD URBIS SENATOR] Mi QUEM VOCANT LITTERAE DE EADEM RE 1868 iunii 27. Dovendosi nella prossima solennità de' santi C trombe del senato si trovino nel suaccennato giorno apostoli Pietro e Paolo pubblicare dal portico delle festivo, 29 del corrente, alle ore 7 e mezzo anti­ tre basiliche patriarcali la bolla di convocazione meridiane, nel portico della patriarcale basilica Vati­ del Concilio ecumenico, mediante lettura dell * atto cana; donde, terminata la suddetta cerimonia, ver­ apostolico, preceduta dal suono di trombe, se ne ranno condotte, unitamente ai cursori apostolici, con porgo avviso a sua eccellenza il signor Senatore apposite carrozze della Scuderia pontificia alle altre di Roma, affinchè si compiaccia disporre che quattro due patriarcali basiliche Lateranense e Liberiana. Sig. Senatore di Roma. LITTERAE APOSTOLICAE QUIBUS INDICITUR CONCILIUM ROMAE HABENDUM, ET DIE IMMACULATAE CONCEPTIONI DEIPARAE VIRGINIS SACRO ANNO 1869 INCIPIENDUM 1868 iunii 29. D omni creaturae, eisque potestatem dedit regendi ecclesiam suo sanguine acquisitam, et constitutam, SERVUS SERVORUM DEI quae est columna st firmamentum veritatis, ac cae­ ad futuram rei memoriam. lestibus ditata thesauris tutum salutis iter, ac verae Aeterni Patris unigenitus Filius propter nimiam,, doctrinae lucem omnibus populis ostendit, et instar qua nos diloxit, caritatem, ut universum humanum naris in altum saeculi huius ita natat, ut, pereunti genus a peccati iugo, ac daemonis captivitate, et er­ mundo, omnes quos suscipit, serret illaesos.1 Ut rorum tenebris, quibus primi parentis culpa iamdiu autem eiusdem ecclesiae regimen recto semper at­ misere premebatur, in plenitudine temporum vindi­ que ex ordine procederet, et omnia Christianas po­ caret, do caelesti sedo descendens, et a paterna gloria pulus in una semper fide, doctrina, caritate et non recedens, mortalibus ex immaculata sanctissima- communione persisteret, tum semetipsum perpetuo que virgine Maria indutus exuviis doctrinam, ac vi­ affuturum usque ad consummationem saeculi pro­ vendi disciplinam e caelo dolatam manifestavit, misit, tum etiam ex omnibus unum selegit Petrum, eamdemque tot admirandis operibus testatam fecit, quem apostolorum principem, suumque hic in terris ac ecmotipsum tradidit pro nobis oblationem et vicarium, Ecclcsiaeque caput, fundamentum ac cen­ hostiam Deo in odorem suavitatis. Antequam vero, trum constituit cum ordinis et honoris gradu, tum devicta morte, triumphans in caelnm consessurus praecipuae plenissimseque auctoritatis, potestatis ac ad dexteram Patris conscenderet, misit apostolos in 1 8. Mox. Sera W. [Mlgne, Pair. LaU LVU, 729.1 mundum universum, ut praedicarent evangolium PIUS EPISCOPUS CONCTL·. GKXEHAL. TOMUS ΧΧΧΧΓΧ ?. ** 18 195'(=1251) a ACTA AP PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 196· (=1262) iorisdictionis amplitudine pasceret agnos et oves, A nobis divinitas commissum exigit, ut omnes nostras confirmaret fr.tres, nniversamquo regeret ecclesiam, magia magiaque exoramus virée ad Ecclesiae re­ et esset caeli ianitor ac ligandorum toleendorumque parandae ruinas, ad univorsi Dominici gregis salutem arbiter, montura etiam in cadit indiciorum tuorum curandam, ad exitiales corum impetus conatusque definitione.1 Et quoniam Ecclesiae unitas ct inte­ reprimendos, qui ipsam Ecclesiam, si fieri unquam gritas, eiusquo regimen ab eodem Christo institutum posset, et civilem societatem funditus evertero conniperpetuo stabile permanere debet, iccirco in Romanis tuntur. Nos quidem, Deo auxiliante, vel ab ip-»o pontificibus Petri successoribus, qui in hac eadem supremi nostri pontificatus exordio nunquam pro gra­ Romana Petri cathedra sunt collocati, ipsissima vidini nostri officii debito destitimus pluribus nostris suprema Petri in omnem ecclesiam potestas, iuris- consistorialibua allocutionibus et apostolicis litteris dictio, primatus plenissime perseverat ac viget. nostram attollere vocem, ac Dei eiusquo sanctuo Itaque Romani pontifices omnem Dominicum Ecclesiae causam nobis a Christo Domino concre­ gregem pascendi potestate et cura ab ipso Christo ditam omni studio constanter defendere, ntquo huius Domino in persona beati Petri divinitus sibi com­ apostolicae sedis, et iustitiae veritatisquo iura pro­ missa utentes, nunquam intermiserunt omnes per­ pugnare, et inimicorum hominum insidias detegere, ferre labores, omnia suscipere consilia, ut a solis errores falsasquo doctrinas damnare, et impietatis ortu usque ad occasum omnes populi, gentes, na­ sectas proscribere, ac universi Dominici gregie saluti tiones cvangelicam doctrinam agnoscerent, et in iadvigilare ct consulere. veritatis ac iustitiae viis ambulantes vitam asse- B Verum illustribus praedecessorum nostrorum ve­ qu eren tur aeternam. Omnes autem norunt quibus stigiis inhaerentes opportunum propterca esae existi­ indefessis curis iidem Romani pontifices fidoi de­ mavimus, in generale concilium, quod iamdiu nostris positum, cleri disciplinam, eiusquo sanctam doctam- erat in votis, cogere omnes venerabiles fratres totius que institutionem, ac matrimonii sanctitatem digni­ catholici orbis sacrorum antistites, qui in sollicitu­ tatemque tutari, et christianam utriusquo sexus dinis nostrae partem vocati sunt Qui quidem iuventutis educationem quotidio magis promovere, venerabiles fratres singulari in catholicam ecclesiam et populorum religionem, pietatem, morumque amore incensi, eximiaque erga nos et apostolicum honestatem fovere, ac iustiriam defendere, et ipsius hanc sedem pietate et observantia spectati, ac de civilis societatis tranquillitati, ordini, prosperitati, animarum salate anxii, ct sapientia, doctrina, eru­ rationibus consulere studuerint. ditione praestantes, et una nobiscum tristissimam Nequo omiserunt ipsi pontifices, ubi opportunum rei cum sacrae tum publicae conditionem maximo existimarunt, in gravissimis praesertim temporum dolentes nihil antiquius habent, quam sua nobiscum perturbationibus, ac sanctissimae nostrae religionis communicare et conferre consilia, ac salutaria tot civilisque societatis calamitatibus generalia con­ calamitatibus adhibere remedia. In oecomeoico vocare concilia, ut cum totius catholici orbis epis­ enim hoc concilio ea omnia accuratissimo examine copis, quos Spiritut tane!ut posuit regere ecclesiam sunt perpendenda ac statuenda, quao hisce praeser­ Dei, collitis consiliis, coniunctisque viribus ca omnia tim asperrimis temporibus maiorem Dei gloriam, et proride upienterqae comtituereot, qu«e ad fidei C fidei integritatem, dírioique cultos decorem” eempiterpotissimum dogmata definiendo, ad granantes er­ namque hominum salutem, et utriusque cleri discipli­ rores profligandos, ad catholicam propugnandam, nam, eiusque salutarem aolidamque culturam, atque illustrandam et evolrendam doctrinam, ad eccle­ ecclesiasticarum legum observantiam, morumque siasticam tuendam ac reparandam disciplinam, ad emendationem, et christianam iuventutis institutio­ corruptos populorum more» corrigendos possent con­ nem, et communem omnium pacem et concordiam in ducere. primis respiciunt Atque etiam intentissimo studio Ism vero omnibus compertum exploratumque curandum est, ut, Deo bene iuvante, omnia ab Eccle­ est qua horribili tempestate nunc iactetur Ecclesia, sia et avili società te amoveantur mala, ut miseri er­ et quibus quantisque malis civilis ipsa affligatur rantes ad rectum veritatis, iustitiae, saluti^ue trami­ societas. Etenim ab acerrimis Dei hominumque tem reducantur, ut vitiis erroribusque eliminatis, au­ hostibus catholica Ecclesia, eiusque salutaris doc­ gusta nostra religio ciusque salutifera doctrina ubique trina, et veneranda potestas, ac suprema huius terrarum reviviscat, et quotidie magis propagetur et apostolicae sedis auctoritas oppugnata, proculcata, dominetur ; atque ita pietas, honestas, probitas, i usti ti a, et sacra omnia despecta, et ecclesiastica bona di­ caritas omnesque christianae virtutes cum maxima repta, ac sacrorum antistites, et spectatissimi viri humanae societatis utilitate vigeant et efflorescant. divino ministerio addicti, hominesque catholicis Nemo enim inficiavi unquam poterit, catholicae Ec­ sensibus praestantes modis omnibus divexati, et clesiae eiusquo doctrinao vim non solum aeternam religiosao familiae extinctae, et impii omnis generis 'B hominum salutem spectare, verum etiam prodesse libri, ac pestiferao ephemerides, et multiformes temporali populorum bono, eorumquo verae pro­ perniciosissimae sectae undique diffusae, et miserae speritati, ordini ac tranquillitati, et humanarum quo­ iuventutis institutio ubique fere a clero amota, et quo scientiarum progressui ac soliditati, velati sacrae quod peius eat, non paucis in locis iniquitatis et ac profanae historiae annales splendidissimis factis errori» magistris commissa. Hinc cum summo nostro clare aperteque ostendunt, et constanter evidenteret bonorum omnium moerore, et nunquam eatis de­ quo demonstrant. Et quoniam Christus Dominus plorando animarum damno ubique adeo propagata illis verbis nos mirifice recreat, reficit et consolatur. eat impietas, morumque corruptio, et effrenata li­ ubi eunt duo vel 1res congregati in nomine meo, ibi centia, ac pravarum cuiusque generis opinionum, eum tn medio eorum1, iccircv dubitare non possumus, nmniumque vitiorum et scelerum contagio, divi­ quin ipse in hoc concilio uubis in abundantia di­ narum humanarumquo legum violatio, ut non suium vinae suae gratiae praesto esso velit, quo ea omnia sanctissima nostra religio, verum etiam humana statuere possimus, quae ad maiorem Ecclesiae sune societas miserandum in modum perturbetur ac ·Γ>- sanctae utilitatem quovis modo pertinent Ferventis­ simi» igitur ad Deum luminum Patrem in humilitato vexetur. cordis nostri dies noctesque fusis precibus, hoc In tanta igitur calamitatum, quibus cor nostrum concilium omnino cogendum esse consuimus. obruitur, molo supremum pastorale ministerium » * lì 'WIxm. P L UVf 148. iena 1ΠΙ » Mattii 18. 2n. 197· = (1253) BULLA INDICTIONIS CONCILII 198· (=1254) Quamobrem Dei ipsius omnipotentis Patris, et a Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam Filii, et Spiritus sancti, ac beatorum eius aposto * nostrae indictionis, annuntiationis, convocationis, lorum Petri et Pauli auctoritate, qua nos quoque statuti, decreti, mandati, praecepti, et obsecrationis in terris fungimur, freti ct innixi, de venerabilium infringere, vel ei ausu temerario contraire. Si quis fratrum nostrorum sanctae Romanae Ecclesiae cardi­ autom hoc attentare praesumpserit, indignationem nalium consilio et assensu, sacrum oecumenicum et omnipotentis Dei, ao beatorum Petri et Pauli aposto­ generale concilium in hac alma urbe nostra Roma lorum eius se noverit incursurum. futuro anno millesimo octingentesimo sexagesimo Datum Romae apud Sanctum Petrum anno in­ nono in basilica Vaticana habendum, ac dic octava carnationis Dominicae millesimo octingentesimo sexa­ mensis decembris immaculatae Deiparae virginis gesimo octavo, tertio kalendas lulias. Mariae Conceptioni sacra incipiendum, prosequen­ Pontificatus nostri anno vicesimotertio. dum, ac, Domino adiuvanto, ad ipsius gloriam, ad + EGO PIUS CATHOLICAE ECCLESIAE universi christiani populi salutem absolvendum et EPISCOPUS. perficiendum, hisco litteris indicimus, annuntiamus, (Lt S.) convocamus ct statuimus. Ac proinde volumus, iubet Ego Marius episcopus Ostiensis et Veliternus mus, omnes ex omnibus locis tam venerabiles fratres cardinalis decanus Mattei pro-datarius. patriarchas, archiepiscopos, episcopos, quam dilectos f Ego Constantinus episcopus Portuensis et Sanc­ filios abbates, omnesquo alios, quibus iure, aut privi­ tae Rufinae cardinalis Patrizi. legio in conciliis generalibus residendi, et sententias B f Ego Aloisius episcopus Praenestinus cardinalis in eis dicendi facta est potestas, ad hoc oecumeni­ Amat sanctae Romanae Ecclesiae vice-cancel­ cum concilium α nobis indictum venire debere, re­ larius. quirentes, hortantes, admonentes ac nihilominus eis t Ego Nicolaus episcopus Tusculanus cardinalis vi iurisiurandi, quod nobis, et huic sanctae sedi Paracciani Clarelli a secretis brevium. praestiterunt, ac sanctao obedientiae virtute, ct sub t Ego Camillus episcopus Albanus cardinalis Di poenis iuro aut consuetudine in celebrationibus Pietro. conciliorum adversus non accedentes ferri et pro­ f Ego Carolus Augustus episcopus Sabinensis poni solitis, mandantes arctequo praecipientes, ut cardinalis de Reisach. ipsimet, nisi forte iusto detineantur impedimento, + Ego Philippus tit Sancti Laurentii in Lucina quod tamen per legitimos procuratores synodo pro­ pro to-presbyter cardinalis De Angelis archiepisbare dedebunt, sacro huic concilio omnino adesse copus Firmanus, et sanctae Romanae Ecclesiae et interesse teneantur. camerarius. In eam autem spem erigimur foro, ut Deus, in f Ego Fabius Maria tit. Sancti Stepbani in Monte cuius manu sunt hominum corda, nostris votis propi­ Coelio presbyter cardinalis Asquini. tius annuens ineffabili sua misericordia et gratia ef­ f Ego Alexander tit Sanctae Susannae presbyter ficiat, ut omnes supremi omnium populorum principes cardinalis Barnabò. et moderatores, praesertim catholici, quotidio magis noscentes maxima bona in humanam societatem ex C f Ego loseph tit. Sanctae Mariae in Ara Caeli presbyter cardinalis Milesi. catholica Ecclesia redundaro, ipsamque firmissimum f Ego Petrus tit Sancti Marci presbyter cardi­ esso imperiorum rognorumque fundamentum, non so­ nalis De Silvestri. lum minime impediant, quominus venerabiles fratres f Ego Carolus tit Sanctae Mariae de Populo pres­ sacrorum antistites aliique omnes supra commemorati byter cardinalis Sacconi. ad hoc concilium veniant, verum etiam ipsis libenter f Ego Angelus tit Sanctorum Andreae et Gregorii faveant opemque ferant, et studiosissime, uti decet in Monte Coolio presbyter cardinalis Quaglia. catholicos principes, iis cooperentur, quae in maiorem f Ego frater Antonius Maria tit Sanctorum ΧΠ Dei gloriam, eiusdemquo concilii bonum cedere Apostolorum presbyter cardinalis Panebiauco queant. poenitentarius maior. Ut vero nostrae hae litterae, et quae in eis con­ f Ego Antoninus tit Sanctorum Quatuor Corona­ tinentur ad notitiam omnium, quorum oportet, per­ torum presbyter cardinalis De Luca. veniant, nove quis Illorum ignorantiae excusationem t Ego losoph Andreas tit Sancti Hieronymi Illyri­ praetendat, cum praesertim etiam non ad omnes corum presbyter cardinalis Bizzarri. eos, quibus nominatim illae essent intimandae, tutus f Ego loanncs Baptista tit Sancti Callixti pres­ forsitan pateat accessus, volumus ct mandamus, ut byter cardinalis Pitra. in patriarchalibus basilicis Lateranensi, Vaticana et f Ego frater Philippus Maria tit Sancti Sixti pres­ Liberiana, cum ibi multitudo populi ad audiendam byter cardinalis Guidi archiepiscopus Bononiensis. rem divinam congregari solita est, palam dava voce D f Ego Gustavus tit. Sanctao Mariae in Transpontina per curiae nostrae cursores, aut aliquos publicos presbyter cardinalis dHohenlohe. notarios legantur, lectaeque in valvis dictarum eccle­ t Ego Aloisius tit Sancti Laurentii in Paneperna siarum, itemquo cancellariao apostolica· portis, et presbyter cardinalis· Bilio. Campi Florae solito loco et in aliis consuetis locis t Ego Lucianus tit Sanctae Pudentianae presbyter affigantur, ubi ad lectionem et notitiam cunctorum cardinalis Bonaparte. aliquandiu expositae pondeant, cumque Inde amove­ f Ego loseph tit Sanctorum Marcellini et Petri buntur, earum nihilominus exempla in eisdem locis presbyter cardinalis Berardi. remaneant affixo. Nos enim per huiusmodi lectionem, f Ego Raphael tit Sanctae Crucis in Hierusalem publiçationem, offixionemque, omnes et quotcumque, presbyter cardinalis Monaco. quos praedictae nostrae litterae comprehendunt, post I Ego lacobus Sanctao Mariae in Via Lata protospatium duorum mensium a dio litterarum publi­ diaconus cardinalis Antonelli. cationis et affixionis ita volumus obligatos osse et f Ego Prosper Sanctae Mariae Scalaris diaconus adstrictos, ac si ipsismot illae coram leetao et inti­ cardinalis Caterini. matae essent, transumptis quidem earum, quao mana t Ego Thcodulpbus Sancti Eustachii diaconus publici notarii scripta aut subscripta, et sigillo per­ cardinalis Mertel. sonne alicuius ecclesiasticae in dignitate constitutae f Ego Dominicus Sanctae Mariae in Domnica dia­ munita fuerint, ut fides certa, et indubitata habeatur, conus cardinalis Consolici. mandamus ac decernimus. 18· 199· (=1255) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 200· (= 1256) f Ego Eduardus Sanctorum Viti et Modesti dia- A Aloysius Pericoli. conus cardinalia Borromeo. Dominicas Bartolini. Ludovicus lacobini. f Ego Hannibal Sanctae Mariae in Aquiro dia­ conal cardinalia Cap alti. De mandato sanctissimi in Christo patrie, et M. cardinalia Mattei pro-dataria·. domini nostri domini divina providentia Pii papae N. cardinalia Paracciani Clarelli. Noni anno a nativitate Domini MDCCCLXVL1I Visa de curia D. Bruti. indict. XI, die vero 29 iunii, pontificatus eiuadom Loco t Plumbi. sanctissimi domini nostri anno XXIII, praesentes L Cugnonius. litterae apostoliche, post lectionem superius prae** Reg. in Secretaria brevium. scriptam, affixae, et publicatae fuerunt ad valvas Testamur et omnibus fidem facimus noe subacripti protonotarii apostolici do numero partici­ pantium sanctissimi domini nostri Pii dirina provi * dentia papae Noni ex eiusdem mandato vulgasse ad basilicam Vaticanam solemn) modo apostólicas litteras, quibus oecumenicum concilium indicitur, hac die 29 iunii anno 1868. In quorum fidem etc. Aloysius Colombo. Ioannea Simeoni. basilicarum Sancti loannia Lateranensis, et Prin­ cipis apostolorum, ac Sanctae Mariae Maioris, et Cancellariao apostoliche, ac Magnae Curiae Innocentianae, atque in acie Campi Florae, ct in aliis locis solitis et consuetis urbis per me Aloysio m Serafini apostolicum cursorem subscriptum. Aloysius Serafini, cursor apostolicus. Philippus Osanni, magister cursorum. 9. LITTERAE APOSTOLICAE AD OMNES EPISCOPOS ECCLESIARUM RITUS ORIENTALIS COMMUNIONEM CUM APOSTOLICA SEDE NON HABENTES 1868 septembris 8. Ad omnes episcopos ecclesiarum ritu» Orientalis communionem cum apostolica sede non habentes. B Πρδς άπαντας τούς των άπδ τής ¿νατολικής Ιεροπραξίας έκκλησιών έπισκόπους τους μή έν συγκοινωνία μετά τού άποστολικοΟ θρόνου διατελούντας. ΠΙΟΣ ΠΑΠΑΣ Ο θ'. PIUS PAPA IX. Ανεκμυστηρεύτφ θεού προνοίας ρουλή, καίπερ ¿νευ Arcano divinae providentiae consilio, licet sine ullis meritis nostris, in hac sublimi cathedra haeredes τινδς ήμετέρχς άξιος, τήν 6-δηλήν τούτην ¿ποκληρωbeatissimi apostolorum Principis constituti, qui iuxta σόμενοι έδραν τοΟ Κορυφαίου, δστις έστί κατά τήν praerogativam sibi a Deo concessam firma et soli­ δοθΗσαν αύτψ παρά τού Κυρίου δωρεάν ή άρραγ Ίς dissima petra est, super quam Salvator Ecclesiam aedi­ καί δχυρωτάτη πίτρα, έφ * ήν την Εκκλησίαν δ Σωτήρ ficavit l, impositi nobis oneris sollicitudine urgente, φκοδόμησε1, κατεπείγοντος τού τής έντεύθεν συνεπιad eos omnes in qualibet terrarum orbis regione κεκληρωμένης ήμίν παγκοσμίου κηδεμονίας καθήκον­ degentes, qui christiano nomine censentur, curas τος, σφδδρα πάνυ έφιεμεθα καί έπιχε φούμε/ τλς τδ nostras extendere, omnesque ad paternae carita- c άκοίμητον έχούσας περιποιήσεις ήμών tí; πόντος tis amplexus excitare vehementissime cupimus et έχτείνειν τούς έν αφδήποτε μερει του κόσμο ¿ άγον­ conamur. Nec vero absque gravi animae nostrae τας χριστεπωνύμους λαούς, καί πόντος άπαξαπλώς είς periculo partem ullam christiani populi negligere pos­ τούς συμφιλιώσεως καί ¿γάπης πατρικούς έπαγαγείν sumus, qui pretiosissimo Salvatoris nostri sanguine ¿σπασμούς. Μηδέ γάρ οκινδύνως ώς πρδς τα τής redemptus et sacria baptismi aquis in Dominicum ήμετχρας ψυχής εστιν έχε: , tí μιρίδχ τινά των κατά gregem adlectus, omnem sibi vigilantiam nostram Χριστόν παραμελήσωμεν χαών, οίτινες τφ τιμίφ τοΟ iure deposcit. Itaque cum in omnium procurandam Σωτήρος ήμών αίματ: έξχγοραοθέντες και τοίς Itpclç salutem, qui Christum leaum agnoscunt et adorant, τοΟ ^απτίσματος νόμασ: τφ δεσποτικφ οίκειωθέντες studia omnia cogitationesque nostras indesinenter παμνίφ, πάσαν την ¿φ’ήμίν χοεραντορίκήν άγραυλίαν conferre debeamus, oculos nostros ac paternum ani­ έκ δικαιώματος άπαιτούσιν. *ι’*θεν έπειδήπερ πάσαν mum ad istas convertimus Ecclesias, quae olim uni­ ήμών σπουδήν καί λογισμόν προκανφαλείν όφείλομεν tatis vinculo cum hac apostolica sedo conglutinatae ιίς τδ τής πάντων σωτηρίας έπιμελ; )θαι, δσοι γε τδν tanta sanctitatis caelestisque doctrinae laude flore­ Χριστόν Κύρισ, γινώσκουσι καί λατρεύουσι, τούδ’ ένε­ bant, u be resque divinae gloriae et animarum salutis κ εν τάς όψεις ήμών καί την πατρικήν ήμών καρδίαν fructus edebant, nunc vero per nefarias illius artes πρδς ¿κείνος στρέφομεν τάς έκκλησίας, αίπνες τδ πό­ ac machinationes, qui primum schisma excitavit in λοι μέν διά τοΟ δεσμού τής ένότητος τούτη τή ¿ποcaelo, a communione sanctae Romanae Ecclesiae, : ) σχολική κα&έδρφ συγκεκαλλημέναι, θαυμάσιον ώς τόν quae toto orbe diffusa est, seiunctae ao divisae cum τε τής άγιωσύνης έπαινον καί ουρανίου διδασκαλίας ήκμαζον τδ εύδόκιμον, καί ¿φθόνους περί τήν θείαν summo nostro moerore existant. δόξαν κα! περί τήν τών ψυχών σωτηρίαν καρπούς άνεδιδοσαν, τανϋν δέ Ιξαγίστας μηχανουργήμασι καί κακοτεχνοις μεθοδείαις τού τδ πρώτον έν ούρανφ διεγείραντος σχίσμα, έκδιαιτήσασα: τής κοινωνίας τής έφ’ άπασαν τήν ύφήλιον διαδεδομένης 'Ρωμαϊκής ’Εκ­ κλησίας, διψκισμέναι καί άπεσχσινισμέναι μετ’ άκρας ήμών άλγηδόνος ύπάρχουσιν. Τούτου δέ ένεκα άμα τοπρώτον τούς τής άνωτάHac sano de causa iam ab ipso supremi nostri pontificatus exordio vobis pacis caritatisque verba της τοΟ Κορυφαίου άρχιερωσύνης πηδαλιουχήσαντες toto cordis affectu loquuti sumus? Etsi vero haec οίακας, έκ βάθους ψυχής ήμών καί έξ δλης καρδίας nostra verba optatissimum minime obtinuerint exi- λόγους πρδς ύμάς έχεγγυους ειρήνης τε καί άγάπης * 8. Ortg. Nyssen. Laadatio silera a Steph. Protemart sp. (hiked VI eoo. (Migas, Pate. Gr. XL VI, 7M.J • Bpist. ad Orient In wprema diet 8 iannsril anni 1848. « *0 dy. Γρτχ. Nes. Ir rç β' τον npœroaa^r. abiuri. ΓαΙλατΛ. e 800. 201· (=1257) LITTERAE AD EPISCOPOS ORIENTALES 202’ (= 1Ú58) tum, tamen nunquam nos doserait epee fore, ut λ humilea aequo ac ferventes nostras preces propitius exaudire dignetur clcmentissimus ac benignissimus salutis pacieque Auctor, qui operatus est in medio terrae salutem, quique orient ex alto pacem sibi ac­ ceptam et ab omnibus acceptandam evidenter ostendens, eam in ortu suo angelorum ministerio bonae volun­ tatis hominibus nunciavit, et inter homines conversatus verbo docuit, praedicavit exemplo.1 Ιτζοιτράμε&α. Καί τών ήμετέρων μέν τούτων λόγων χαίτοί μή τήν εύχταιοτάτην άπολαβόντων έχβασιν, άλλ’ ούν γε ουδέποτε ήμάς ή έλπ’.ς έγπατέλιπεν, ώς άν άξιώσειέ ποτέ ίλεως είσακούσα: τών ήμετέρων τα­ πεινών έπίσης καί ένθερμων εύχών ό τής ειρήνης κα! αγάπης έπιεικέστατος έκείνος κα! πολύς τδ έλεος αυτουργός, ό πεπραχώς σωτηρίαν έν μέσφ τής γής κα! άνατείλας έξ ύψους, ειρήνην έαυτφ εύπρόσδεκτον κχ! ύπό πάντων προσδεχθησομένην τρανώς ένδειξάμενος, ταύτην έν τφ γεγεννήσθαι αυτόν δι’ άγγελικής διακονίας τοίς άνθρώποις εύηγγελίσατο καί τοίς άνθρώποις συναναστρεφόμενος τφ έργω έδίδαξεν, έκηρυξε τφ παραδείγματιι. Iam vero cum nuper do venerabilium fratrum Έπε! ούν βουλή τών περί ήμάς σεβαστών άδελφών nostrorum sanctae Romanae Ecclesiae cardinalium τής αγίας 'Ρωμαϊκής Εκκλησίας καρδιναλίων οικουμενι­ consilio occumcnicam synodum futuro anno Romae κήν έναγχος προεχηρύςαμεν καί άνηγορεύσαμεν σύνοδον celebrandam, ac dio octavo mensis decembris imma­ κατά τό προσεχώς έλευσόμενον έτος έπ! τήν τών ένculatae Deiparae virginis Mariae Conceptioni sacro ταύθα 'Ρωμαίων συναθροισθησομένην, ής τε ή εναρξις incipiendam indixerimus ot convocaverimus, vocem J διώρισται τή όγδόη τού μηνδς δεκεμβρίου, ήμέρφ τή nostram ad vos rursus dirigimus, ct maiore, qua παναμωμήτψ Συλλήψει τής ύπεραγίας ένδόξου δεσποίpossumus, animi nostri contentione vos obsecramus, νης ήμών Θεοτόκου καί άειπαρθένου Μαρίας καθιερω­ monemus et obtestamur, ut ad eamdem generalem μένη, τήν ήμετέραν φωνήν καί πάλιν πρδς ύμάς απευ­ synodum convenire velitis, quemadmodum maiores θύνομε·/, καί έφ' δσον γε ήμίν τά δυνατά, έκ τών vestri convenerunt ad concilium Lugdunense II a ένδομύχων ψυχής ήμών καί καρδίας, τήν ύμετέραν recolendae memoriae boato Gregorio X praedeces­ θεοφιλίαν άντιβολοϋμεν, προτρέπομεν, ένορκούμεν θεsore nostro habitum, et ad Florentinum concilium λήσειν πρδς γήν άφηγηθείσαν ταύτην σύνοδον παραa felicis recordationis Eugenio IV item decessore γενέσθαι, καθάπερ άμελει καί οί πρδ υμών πατέρες nostro celebratum; ut dilectionis antiquae legibus άνέχαθεν εις τε τήν δεύτερον τήν έν Λουγδούνφ ύπδ renovatis, et patrum pace, caelesti illo ac salutari του έν μαχαρίοις τήν μνήμην προκατόχου ήμών ΓρηChristi dono quod tempore exaruit, ad vigorem γορίου τού Δέκατου συγκαλεσθείσαν καί εις τήν κατά iterum revocata,’ post longam moeroris nebulam τήν Φλωρεντίαν υπό τού τής εύσεβούς μνήμης Ευγενίου et dissidii diuturni atram ingratamque caliginem τού Τετάρτου ήμάς ομοίως προκατασχοντος συγχροτη* φ αρχαίας αγάπης serenum omnibus unionis optatae iubar illucescat1 θείσαν συνήλθοσαν σύνοδον, έφ θεσμούς άνανεούσθαι καί πατέρων ειρήνην, τό ούράνιον δώρον Χριστού κα! σωτήριον άπομαρανθέν τφ χρόνφ, πάλιν πρδς τήν άκμήν έπαναγαγείνκα! μετά τήν C μακράν έκείνην τής άθυμίας όμίχλην χα! τήν από τής χρονι'ου διαστάσεως μέλαινάν τε κα! αχαριν άχλύν, τήν γαληνιώσαν πάσιν ακτίνα έξαστράψα: τής ποθεινοτάτης ένώσεως’. Κα! ούτος μέν εΓη ό ήοιστός τής ευλογίας καρπός, Atque hic sit iucundissimua benedictionis fructus, quo Christus lesas nostrum omnium Dominus et Ινα ό πάντων ήμών Κύριός τε κα! Σωτήρ 'Ιησούς Redemptor immaculatam ac dilectissimam sponsam Χριστός τήν έαυτού άσπιλον κα! προσφιλεστάτην suam catholicam Ecclesiam consoletur, ciusquo tem­ νύμφην τήν καθολικήν ’Εκκλησίαν ψυχαγωγήση καί τά peret et abstergat lacrymas in hac asperitate tempo­ δάκρυα αύτής μετριάση τε κα! άπομάςη, έν τήδε μά­ rum, ut, omni divisione penitus sublata, voces antea λιστα τή τραχύτητι τών καιρών, Ινα πάσης διχοστασίας discrepantes perfecta spiritus unanimitate collaudent άφαιρεθείσης, αί τό πρότερον άπάδουσα: φωναί τελεία Deum, qui non vult schismata esso in nobis, sed τή του πνεύματος συμφωνία τόν Θεόν άνυμνώσιν, δς ut idem omnes dicamus et sentiamus Apostoli voce ού θέλει είναι σχίσματα έν ήμίν, άλλ" Ινα τό αύτό praecepit ; immortalesque misericordiarum Patri πάντες λέγωμεν καί τό αύτό φρονώμεν, διά τής τού semper agantur gratiae ab omnibus sanctis silis, ac ’Αποστόλου έπιτάττει φωνής. Αθάνατα οέ προσεπιpraesertim a gloriosissimis illis Ecclesiarum orien­ τούτοις τφ Πατρ! τών οίκτιρμών άναπεμφθήσονται talium antiquis patribus et doctoribus, cum de caelo τά ευχαριστήρια παρά πάντων τών άγίων αύτού, κα! prospiciant instauratam ac redintegratam cum hac διαφερόντως δέ παρά τών άρχαίων ένδοςοτάτων έκείνων apostolica sede catholicae veritatis et unitatis centro D τών τάς πρός τήν ¿φαν Εκκλησίας έπισκοπησάντων coniunctioncm, quam ipsi in terris viventes omnibus πατέρων κα! διδασκάλων έν τφ ίδείν αύτούς έξ ύψους studiis atque indefessis laboribus fovere et magis τών ουρανών τήν έπί τό άρχαίον αποκατάστασήν κα! in dies promovere tum doctrina, tum exemplo cura­ αύθις έπ! τό σύνοικον έπανιούσαν τήν μετά τής άποrunt, diffusa in eorum cordibus per Spiritum sanctum στολικής καθέδρας, τό χέντρον ούσης τής καθολικής caritate illius, qui medium maceriae parietem solvit, άλη θείας τι χα! ένότητος, συνάφειαν τε κα! όμόνοιαν, ac per sanguinem suum omnia conciliavit et pacavit, ήσπερ αύτοί έπί τής γής ένδημούντες δλαις δυνάμεσι qui signum discipulorum suorum in unitate esse κα! άτρύτοις ύπερεμαχέσαντο πόνοις, καί πρδς τό voluit, et cuius oratio ad Patrem porrecta est: Rogo ταύτην έπί τό μάλλον άε! περιθάλψαι κα! τό καθεκάστην έπί τό βέλτιον προαγαγείν τήν περισπούδαστον ut omnes unum sint, sicut et nos unum sumus. έφιλοτιμήσαντο πρόνοιαν, διά τής τού τιλεταρχικοΟ IIνεύματος ταίς αυτών καρδίαις έγκεχυμένης χάριτος, κα! διά τής έκείνσυ άγάπης, δς καθιίλετο τό μεσό1 Epift. Β. Greg. X ad Miehaelem Palaeologum linee, imper, die 24 octobrú sa. 1272. [Hardouin, Coll Cone. VU, 677.] 1 Epiât. LXX aL CUXX 8. Bx&ilii Magni ad S. Dam uni m Papam. [Migue, P. G. ΧΧΧΠ, 4M.] • Defin. a. oeeum. Synodi Florent, in Bolla Eugeni! IV. Larfmïur caeli. [Hard, Colt cone. IX, 930.] 1 ‘O /r μαχ. Γ$ηγ. ηάηας Γ. *&ι·ατ. προς JA/aìA. avroxp. r<¿r 'Ρνμ. 37 ο*χτ«η?ρ. 1272. 1 *0 Βσσα ir τζ hiaeok «ρος Jà^roor 'Ρύμ^ς· • Kryrr. ηαηας /r rr» ορφ rgÇ ir awAor. 203* (= 1259) 0. ACTA AD PBOXIMÜM CONCILFUíí SPECTANTIA 204* (= 1260) A τοίχον ιής των άνθρώπων δ'.αιρίσεως tal τά πάντα δ:ά τοΟ οίκείου αίματος άπσκατηλλάξατο καί τφ δεσμφ συνεζεύξατο τής εΙρήνης, δς τό χαρακτηριστικόν μαθητών αύτοΟ έν τή ένότητι ίθετο, καί ού ή δέησις πρδς τόν Πατέρα προσήχθη · ’Ερωτώ, Πάτερ, iva πα'ντες εν ώσι, καθώς καί ήμεΓς έν έσμεν. ’Εδδθη έν 'Ρώμη παρά τφ Άγίψ Πέτρψ τζ 8ΰ σεπDatum Romae apud Sanctum Petrum die VIII τεμρρίου, έπι κυριακφ χιλιοστφ δκτακοσιοστφ έξηκοseptembris MDCCCLX.VI1I. WA στψ ¿γδδφ, τής ήμετέρας άρχιερωσΰνης είκοστφ τρίτφ. Pontificatus nostri anno vicesimotertio. Πίος πάπας δ Θ'. Pius papa IX. 10. LITTERAE APOSTOLICAS AD OMNES PROTESTANTES, ALIOSQUE AOATHOLICOS 1869 septembris 13. Ad omití proti,taitti, alioijui acMolicoi. ,anm eonstìt,2Ì‘ eorPD’’ in ,na Pr0Pria natura ,empOr stabilis et immota usque ad consummationem saePIUS PAPA IX. culi permaneret, vigeret, et omnibus filiis suis omnia lam vos omnes noveritis, nos licet immerentes B salutis praesidia suppeditaret Nunc vero qui acad hanc Petri cathedram evectos, et iccirco supremo curato consideret ac meditetur conditionem, in qua universae catholicae Ecclesiae regimini et curae ab versantur variae et inter se discrepantes religiosae ipso Christo Domino nobis divinitus commissae prae­ societates seiunctae a catholica Ecclesia, quae & positos opportunum existimasse, omnes venerabiles Christo Domino, eiusque apostolis sine intermissione fratres totius orbis episcopos apud nos vocare, et per legitimos sacros suos pastores semper exercuit, io oecumenicum concilium futuro anno concele­ et in praesentia etiam exercet divinam potestatem brandum cogere, ut cum eisdem venerabilibus fratri­ sibi ab ipso Domino traditam, vel facile sibi per­ bus in sollicitudinis nostrae partem vocatu ea omnia suadere debebit, neque aliquam peculiarem ex eis­ consilia suscipere possimus, quae magis opportuna dem societatibus, neque omnes simul coni unctas ac necessaria sint tum ad dissipandas tot pesti­ ullo modo constituere et esse illam unam et catho­ ferorum errorum tenebras, qui cum summo animarum licam Ecclesiam, quam Christus Dominus aedificavit, damno ubique in dies dominantur et debacchantur, constituit et esse voluit, neque membrum aut partem tum ad quotidie magis constituendum ot amplifi­ eiusdem Ecclesiae ullo modo dici posse, quando­ candum io Christianis populis viligantiae nostrae quidem sunt a catholica unitate visibiliter divisae. concreditis verae fidei, iustitiae, veraeque Dei pacis Cum enim eiusmodi societates eareant viva illa et regnum. Ao vehementer confisi arctissimo et aman­ a Deo constituta auctoritate, quae homines res fidei tissimo conianctionis foedere, quo nobis et apostolicae morumque disciplinam praesertim docet, cosque huic sedi iidem venerabiles fratres mirifice obstricti C dirigit ac moderatur in iis omnibus, quae ad actersunt, qui nunquam intermiserunt omni supremi nostri nam salutem pertinent, tum societates ipsae in suis pontificatus tempore splendidissima erga nos et doctrinis continenter variarunt, et haec mobilitas, eamdem sedem fidet, amoris et observantiae testi­ ac instabilitas apud easdem societates nunquam monia praebere, ea profecto spe nitimur fore, ut cessat. Quisque vel facile intelligit, et clare nperteveluti praeteritis saeculis alia generalia concilia, ita quo noscit, id vel maxime adversari Ecclesiae a etiam praesenti sacculo concilium hoc oecumenicum Christo Domino institutae, in qua veritas semper a nobis indictum uberes, hotissimosque, divina ad- stabilis, nullique unquam immutationi obnoxia per­ spirante gratia, fructus emittat pro maiore Dei gloria, sistere debet, veluti depositum eidem Ecclesiae tra­ ac sempiterna hominum salute. ditum integerrime custodiendum, pro cuius custodia Itaque in hanc spem erecti, ac Domini nostri Spiritus sancti praesentia, auxiliumque ipsi Ecclesiae lesu Christi, qui pro universi humani generis salute fuit perpetuo promissum. Nemo autem ignorat, ex tradidit animam suam, caritate excitati et compulsi, hisce doctrinarum et opinionum dissidiis socialia haud possumus quin futuri concilii occasiono eos quoquo oriri schismata, atque ex his originem habere omnes apostolici» αο paternis nostris verbis allo­ innumerabiles communiones et sectas, quae cum quamur, qui etiamsi oumdem Christum lesum veluti summo christianae civilisque reipublicac damno Redemptorem agnoscant, et in christiano nomine magis in dica propagantur. glorieotur, tamen veram Christi fidem haud pro­ Enimvero quicumque religionem velati humanae fitentur, nequo catholicae ecclesiae communionem D societatis fundamentum cognoscit, non poterit non sequuntur. Atque id agimus, ut omni studio et agnoscere et fateri quantam in civilem societatem contate eos vel maximo moneamus, exhortemur vim eiusmodi principiorum ac religiosarum socie­ et obsecremus, ut aerio considerare et animadvertere tatum inter se pugnantium divisio ac discrepantia velint, num ipsi viam ab eodem Christo Domino exercuerit, et quam vehementer negatio auctoritati» praescriptam sectentur, quae ad aeternam perducit a Deo constitutae ad humani intellectus persuasione» salutem. Et quidem nemo inficiali ac dubitare potest, regendas, atque ad hominum tum in privata, tum Ipsum Christum lesum. ut humanis omnibus gene­ in sociali vita actiones dirigendas excitaverit, pro­ rationibus redemptionis suae fructus applicaret, suam moverit et aluerit hos infelicissimo» rerum ac tem­ hic in terris supra Petrum unicam aedificasse Eccle­ porum motus et perturbationes, quibus omnes fere siam, idest unam, sanctam, catholicam, apostolicam, populi miserandum in modum agitantur et affli­ cique necessariam omnem contulisse potestatem, ut guntur. Quamobrcm ii omnes, qui Ecclesiae catholicae integrum ínviolatumqne custodiretur fidei depositum, ac eadem fides omnibus populis, gentibus, nationibus unitatem tt veritatem non tenent1, occasionem am­ traderetur, ut per baptisma omnes in mysticum suum plectantur huius concilii, quo Ecclesia catholica, cui corpus oooptartntur homines, et in ipsis semper ser­ eorum maiores adecripti erant, novum intimae uni­ varetur, ae perficeretur illa nova vita gratiae, sine tatis et inexpugnabilis vitalis sui roboris exhibet qua nemo potest unquam aeternam mereri et asse­ » S. Angunt. Epist LXI. aL CCXXII. IMijne, P. L XXXIII. qui vitam, utque eadem Ecclesia, quae mysticum S28.1 205· (== 1261) LITTERAE AD OMNES ACATIIOLICOS 206· (= 1262) argumentum, no indigentiis eorum cordis respon- a damus et muniamus viam ad eamdem aeternam dentes ab eo statu so eripere studeant, in quo do assequendam salutem. In omni certe oratione et sua propria saluto securi esso non possunt. Neo obsecratione cum gratiarum actione nunquam de­ desinant ferventissimas miserationum Domino offerre sistimus dies noctesque pro ipsis caelestium luminum preces, ut divisionis murum disiiciat, errorum cali­ et gratiarum abundantiam ab aeterno animarum ginem depellat, cosque ad sinum sanctao matris pastore humiliter enixeque exposcere. Et quoniam Ecclesiae reducat, in qua eorum maiores salutaria vicariam eius hic in terris licet immerito gerimus vitae pascua habuero, et in qua solum integra operam, iccirco errantium filiorum ad catholicae Ec­ Christi Icsu doctrina servetur, traditur, et caelestis clesiae sinum reversionem expansis manibus arden­ gratiae dispensantur mysteria. tissime expectamus, ut eos in caelestis Patris domum Nos quidem cum ex supremi apostolici nostri amantissime excipere et inexhaustis eius thesauris ministerii officio nobis ab ipso Christo Domino com­ ditare possimus. Etenim ex hoc optatissimo ad misso omnes boni pastoris partes studiosissimo ex­ veritatem et communionem cum catholica Ecclesia ploro, ot omnes universi terrarum orbis homines reditu non solum singulorum, sed totius etiam paterna caritate prosequi et amplecti debeamus, christianne societatis salus maxime pendet, et uni­ tum has nostras ad omnes christianos a nobis se- versus mundus vera pace perfrui non potest, nisi iunctos litteras damus, quibus eos etiam atque etiam fiat unum ovile ot unus pastor. hortamur et obsecramus, ut ad unicum Christi ovile Datum Romae apud Sanctum Petrum die XIII redire festinent; quandoquidem eorum in Christolesu J septembris MDCCCLXVUI. salutem ex animo summopere optamus, ao timemus, Pontificatus nostri anno vicesimotertio. ne eidem nostro iudici ratio a nobis aliquando sit Pius papa IX. reddenda, nisi, quantum in nobis est, ipsis osten11. LITTERAE APOSTOLICAE, QUIBUS CONCEDITUR OMNIBUS CHRISTIFIDELIBUS INDULGENTIA PLENARIA IN FORMA IUBILAEI OCCASIONE OECUMENICI CONCILII 1869 aprilis 11. faturi mensis iunii usque ad diem, quo ©ecumenica synodus a nobis indicta, fuerit absoluta, Sancti PIUS PAPA IX loannis in Laterano, Principis apostolorum ct Sanc­ Salutem et apostoHcam benedictionem. tao Mariae Maioris basilicas, vel earum aliquam bis Nemo certo ignorat, oecumenicum concilium a visitaverint, ibique per aliquod temporis spatium nobis fuisse indictum ir. basilica nostra Vaticana dio pro omnium misere errantium conversione, pro sanc­ VIII futuri mensis decembris immaculatae sanctis- tissimae fidei propagatione, et pro catholicae Eccle­ simaeque Deiparae virginis Mariae Conceptioni sacro siae pace, tranquillitate ac triumpho devote orainchoandum. Itaque hoo potissimum tempore num- C verint, et praeter consueta quatuor anni tempora quam desistimus in humilitate cordis nostris ferven- tribus diebus, etiam non continuis, nempe quarta tissimis precibus oraro et obsecraro clementissimum et sexta feria et sabbato ieiunaverint, et intra com­ luminum et misericordiarum Patrem, a quo omne memoratum temporis spatium peccata sua confessi datum optimum, et omne donum perfectum descendit1, sanctissimum Eucharistiae sacramentum reverenter ut mittat de caelis sedium suarum assistricem sapien­ susceperint, et pauperibus aliquam eleemosynam, tiam, quae nobiscum sit, et nobiscum laboret, et sciamus prout unicuique devotio suggeret, erogaverint; ce­ quid acceptum sit apud eum1. Et quo facilius Deus teris vero extra urbem praedictam ubicumque degen­ nostris annuat votis, et inclinet aures suas ad preces tibus, qui ecclesias ab ordinariis locorum, vel eorum nostras, omnium christifidelium religionem ac pie­ vicariis seu officialibus, aut de illorum maudato, et, tatem excitare decrevimus, ut, coniunctis nobiscum ipsis deficientibus, per cos, qui ibi curam animarum precibus, Omnipotentis dexterae auxilium et caeleste exercent, postquam ad illorum notitiam hae nostrae lumen imploremus, quo in hoc concilio ca omnia litterae pervenerint, designandas, vel earum aliquam statuere valeamus, quae ad communem totius po­ praefiniti temporis spatio bis visitaverint, aliaque puli christinni salutem, utilitatemque, ac maiorem recensita opera devote peregerint, plenissimam catholicae Ecclesiae glorinm et felicitatem ac pa­ omnium peccatorum suorum remissionem et indul­ cum maxime pertinent. Et quoniam compertum gentiam, sicut in anno iubilaei visitanibus certos est gratiores Deo esso hominum preces si mundo ecclesias intra et extra urbem praedictam concedi cordo, hoc est animis ab omni scelere integris, ad D consuevit, tenore praesentium misericorditer in Doipsum accedant, iccirco hac occasione caelestes in­ mino concedimus atque indulgemus; quae indul­ dulgentiarum thesauros dispensationi nostrae com­ gentia animabus etiam, quae Deo in caritate conmissos apostolica liberalitate christifidelibus reseraro, iunctae ex hac vita migraverint, per modum suffragii constituimus, ut indo ad veram poenitentiam in­ applicari poterit. Concedimus etiam, ut navigantes atque iter censi, et per poenitentiae sacramentum a peccatorum maculis expiati, ad thronum Dei fidentius accedant, agentes cum primum ad sua se domicilia rece­ eiusque misericordiam consequantur et grútiam in perint, operibus suproscriptis peractis, et bis visitata auxilio opportuno. ecclesia cathedrali, vel maiqri, vel propria parocbi&li Hoc nos consilio indulgentiam ad instar iubilaei loci ipsorum domicilii, eamdem indulgentiam conse­ catholico orbi denunciamos. Quamobrem de omni­ qui possint et valeant. Regularibus autem personis potentis Dei misericordia, ac beatorum Petri et utriusque sexus etiam in claustris perpetuo degen­ Pauli apostolorum eius auctoritate confisi, ex illa tibus, nec non aliis quibuscumquo tam laici®, quam ligandi ac solvendi potestate, quam nobis Dominus ecclesiasticis saecularibus, vel regularibus, in carcere, licet indignis contulit, universis ac singulis utrius- aut captivitate existentibus, vel aliqua corporis in­ quo sexus christifidelibus in alma urbe nostra de­ firmitate, seu alio quocumque impedimento detentis, gentibus, vol ad eam advenientibus, qui a die primo qui memorata opero, vel eorum aliqua praestare nequiverint, ut illa confessorius ex actu approb.itis I s ine. 1. 17. ’ Sapient. 9. 4. 10. a locorum ordinariis in alia pietatis opem eom- Omnibus christifidelibus praesentes litteras inspecturis 207* (=1263) a ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 208· (=1264) motare, vel in aliad proximam tempos prorogare a omnibus, et quibuscumquo ordinariis locorum ubipossit, eaque iniangere, quae ipsi poenitentes efficere cumque exietentibus, eorumque vicariis et officiali*, qui curam animarum possint, cam facúltate etiam dispensandi saper com­ bus, vel ipsis deficientibus illi munione cum pueris, qui nondum ad primam com­ exercent, ut, cum praesentium litterarum transumpta munionem admissi fuerint, pariter concedimos atque aut exempla etiam impressa acceperint, illo, ubi primam pro temporum ac locorum ratione satius in indalgemus. r Insuper omnibus et singulis christifi delibue sse- Domino consuerint, per suas ecclesias no dioeceses, c alari bas et regularibus cuiusvis ordinis et instituti provincias, civitates, oppida, terras et loca publicent, etiam specialiter nominandi, licentiam concedimos vel publicari faciant, populisque etiam verbi Dei et facultatem, ut sibi ad hanc effectum eligere praedicatione, quoad fieri possit, rite praeparatis, possint quemcamqae presbyterum confessarium tam ecclesiam seu ecclesias visitandas pro praesenti s&ecahrcm, quam regularem ex actu approbatis a inbilaeo designent. locorum ordinariis (qua facultate uti possint etiam Non obstantibus constitutionibus et ordinationi­ moniales, noritiae aliaeque mulieres intra claustra bus aposto/icis, praesertim quibas facultas absol­ degentes, dummodo confessorius approbatus sit pro vendi in certis tunc expressis casibus ita Romano monialibus), qui eos ab excommunicationis, suspen­ pontifia * pro tempore existent] reservatur, ut nec sionis, aliisque ecclesiasticis sententiis et censoris etiam similes, vel dissimiles indulgentiarum et facul­ a iuro vel ab bomino quavis de causa latis vel in- itatum buiosmodi concessiones, nisi do illis expressa fiictis praeter infra exceptas, necnon ab omnibus B mentio, aut specialia derogatio fiat, cuiquam suffrapeccatis, excessibus, criminibus et delictis quantum­ gari possint; nec non regula de non concedendis vis gravibus et enormibus, etiam locorum ordinariis, indulgentiis ad instar, ac quorumcumque ordinum sive nobis, et sedi apostolica© speciali licet forma re­ et congregationum, sive institutorum etiam jura­ servatis, et quorum absolutio alias quantumvis ampla mento, confirmatione apostolica, vel quavis firmitnto non intelligeretur concessa, ia foro conscientiae, et alia roboratis, statutis et consuetudinibus, privilegiis hac vice tantum absolvere, et liberare valeant; et in­ quoque, induitis et litteris apoetolicis eisdem ordi­ super vota quaecumque etiam iurata, et sedi aposto- nibus, congregationibus et institutis, illorumquo per­ licao reservata (castitatis, religionis et obligationis, soni * quomodolibet concessis, approbatis, et inno­ quae a tertio acceptata fuerint, seu in quibus agatur vatis; quibus omnibus et singulis etiamsi de illis, de praeiadicio tertfl, semper exceptis, quatenus ea eorumque totis tenoribus specialis, specifica, expressa vota sint perfecta et absoluta, nec non poenalibus, et individua, non autem per clausulas generales idem quae praeservativa α peccatis nuncupantur, nisi importantes, mentio, seu alia quaevis expressio ha­ commutatio futura indicetur eiusmodi, ut non minus benda, aut alia aliqua exquisita forma ad hoc a peccato committendo refraenet, quam prior voti servanda foret, illorum tenores praesentibus pro materia) in alia pia et salutaria opera dispensando sufficienter expressis, ac formam in iis traditam pro commutare, iniuncta tamen eis, et eorum cuilibet servata habentes, hac vice specialiter, nominatim in supradictis omnibus poenitentia salutari, aliisquo et expresso ad effectum praemissorum derogamus, eiusdem confessorii arbitrio injungendi *. C eeterisquo contrariis quibuscumque. Concedimus insuper facultatem dispensandi super Praecipimus autem, a commemorato die primo irregularitate ex violatione censurarum contracta, iunii usque ad diem, quo oecumenica synodus finem quatenus ad forum externum non sit dedocta, vel habuerit, ab omnibus universi catholici orbis utriusdo facili deducenda. Non intendimus autem per qutj cleri sacerdotibus quotidie addi in missa ora­ praesentes super alia quavis irregularitate sivo ex tionem de Spiritu sancto, deque eodem sancto Spiritu delicto, sivo ex defecta, vel publica, vel occulta, divinum, praeter consuetam missam conventualem, aut nota, aliaque incapacitate, aut inhabilítate quo- sacrificium fieri in omnibus huius urbis patriarchaquomodo contracta dispensare, vel aliquam facul­ libus, aliisque basilicis et collegialibus ecclesiis, neo tatem tribuero super praemissis dispensandi, neu non in cunctis totius orbis cathedralibns et collegiatis habilitandi, et in pristinum statum restituendi, etiam ecclesiis ab earum canonicis, atque etiam in singulis in foro conscientiae, neque etiam derogare con­ cuiusque religiosae familiae ecclesiis regularium, qui stitutioni cum appositis declarationibus edi ta o a conventualem missam celebraro tenentur, feria qua­ felicis recordationis Benedicto XIV praedecessore que quinta, qua festum duplex primae et secundae nostro Sacramentum Poenitentiae quoad inbabilitatem classis non agatur, quin tamen haec de Spiritu absolvendi complicem, et quoad obligationem de­ sancto missa ullam habeat applicationis obliga­ nuntiationis; neque easdem praesente * iis, qui a tionem. nobis, et ab apostolica sede, vel aliquo praelato, Ut autem praesentes nostrae, quae ad singula seu iudico ecclesiastico nominatim excommunicati, D loca deferri non possunt, ad omnium notitiam facilius suspensi, interdicti, sou alias in sententias, et cen­ deveniant, volumus, ut praesentium transumptis vol suras incidisse declarati, vel publice denunciati exemplis etiam impressis, manu alicuius notarii fuerint, nisi intra tempus praefinitum satisfecerint, publici subscriptis et sigillo personae in dignitate aut cum partibus concordaverint, ullomodo suffragari ecclesiastica constitutae munitis, ubicumque locorum posse aut debere. Quod si intra praefinitum ter­ et gentium eadem prorsus fides habeatur, quae minum indicio confessarli satisfacere non potuerint, haberetur ipsis praesentibus, si forent exhibitae absolvi posso concedimus in foro conscientiae ad vel ostensae. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub annulo effectum dumtaxat assequendi indulgentias iubilnei, iniuncta obligatione satisfaciendi sutirn ac poterunt. Piscatoris dio XI aprili» MDCCCLXIX. Pontificatus nostri anno vicesimotertio. Quapropter in virtute sanctae obediontiao tenore N. cardinalis Psracciani Clnrelli. praesentium districte praecipimus, atque mandamus 12. QUAESITA EX SACRA POENITENTIA RIA CIRCA LUCRANDAS IUBILAEI INDULGENTIAS, E1USQUE RESPONSA 1869 iunii 1 * Quamvi amplissimae facultates per littera * domino Pio pap.. IX conceeeae adeo in *o penpia poeto lien * diei 11 aprili * nuper «lapai a »ancti imo ** cuae *int, ut nullum ambigendi locum relinquant; 209· (= 1265) RESPONSA SACRAE POEN ¡TENTI ARTAE 210· (= 1266) attamen ob notissimas rerum perturbationes nonnulla, A e poi li vendettero ad altri, e che cooperarono a’concirca rectam praesertim illarum applicationem, exorta tratti sopra i medesimi beni? Resolutio. ^Affirmative, deposito lucro exinde sunt dubia, quae a locorum ordinariis huin sacraePoenitentiariao solvenda proposita fuerunt Cum vero dif­ iniuste percepto in manibus ordinarii, ad effectum ficile admodum ao prope impossibile foret singulorum illud conservandi favore locorum piorum, quae postulatis satisfacere; sacra Poenitentiaria oppor­ damna passa sunt, reparato scandalo, monitis novis tunum consuit huiusmodi praecipua dubia, eomm- emptoribus, aliisque complicibus, ut propriae con­ quo resolutiones in unum colligere, et ad locorum sulant conscientiae, et imposita singulis obligatione ordinorios, benigno sio annuente eodem sanctissimo standi mandatis sanctae sedis desuper ferendis/ 6® So o con quali ingiunzioni possano assolversi domino, transmittere, ut omnes in re tanti momenti concordi doctrina ac studio procudero possint, deque coloro, che acquistarono beni mobili ecclesiastici? Resolutio. „Affirmative, imposita illis aliqua ele­ iis, sivo per so sive per delectos ecclesiasticos viros, cauto ac prudenter confessarios instruere valeant. emosyna favore locorum piorum, ad quae dicta bona Dubia autern ao resolutiones sunt quao sequuntur. pertinebant, quatenus emerint pretio, quod iudicio 1® Se, in vigoro dello facoltà contenute nelle ordinarii seu confessarli fuerit minus iusto. At, si lettore apostoliche degli 11 aprile, i confessori ap­ agatur do robus, quae non sint usu consumptibiles, provati dagli ordinarii possano assolvere coloro, che seu quao servando servari possint, aut de supeleffettuarono Γ invasione o ribellione dei dominj lectilibuB, et vasis sacris, imponatur poenitentibus della santa sede, i loro mandanti, aderenti, o B obligatio quamprimum recurrendi ad loci ordinarium cooperatori, e coloro, che promossero leggi inique, ad hoc, ut super iisdem robus provideat iuxta in­ e prestarono mano alla esecuzione delle medesime? dultum ipsi ordinario iam a sacra Poenitentiaria Resolutio. „Affirmative, dummodo poenitentes concessum/ 7° Se, e como possano assolversi coloro, che exhibeant verae resipiscentiae signa, scandalum re­ paraverint, aut saltem parati sint quamprimum illud presero in affitto beni ecclesiastici occupati, od reparare, meliori modo quo poterunt, atquo obe- alienati dal Demanio? Resolutio. ^Affirmative, imposita poenitentibus dientiam sanctae sedi, eiusquo mandatis desuper ferendis sincere promiserint. Verum publici offi­ obligatione quamprimum recurrendi ad loci ordi­ ciales, quorum officium aliquam cooperationem acti­ narium, ad hoc, ut super bonis conductis provideat bus a sancta sedo reprobatis importare, seu legibus iuxta indultum ipsi ordinario iam pariter a sacra divinis, et ecclesiasticis adversari videatur, non ab­ Poenitentiaria concessum/ 8® Se, e come possano assolversi coloro, che solvantur, nisi dimisso prius officio; et, quatenus illud dimittere nequeant, ipsi officiales consulant presero in enfiteusi dal governo beni ecclesiastici? Resolutio, plluiusmodi poenitentes non esse ab­ loci ordinarium, qui decernat, et provideat iuxta litterae sacrae Poenitentiariao diei 26 iulii 1867, qui­ solvendos, nisi prius ordinario loci, seu aliis viris ecclesiasticis, ut supra in dubio 4® ab ordinario de­ bus quidem litteris omnino standum est/ 2® Se, e como possano dai confessori assolversi signandis, syngrapham consignaverint, qua declarent quegli ecclesiastici, i quali formarono o sottoscris- C se, suosque heredes et successores subiicere sequentisero indirizzi contro il temporale dominio della bus obligationibus seu conditionibus: 1® Conservandi eadem bona, et in eis rem utilem santa sede? Resolutio. nAffirmative, facta prius, ac suffi­ gerendi. 2* Non utendi quocumque privilegio, et lege sive cienter publicata retractatione iuxta litteras sacrae lata, sive ferenda quoad canonis affrancationem. Poenitentiariao diei 28 mai 1863/ 3® Retinendi ipsa bona ad nutum Ecclesiae eius3° So possano assolversi dai confessori i violatori * dell immunità ecclesiastica personale, o locale, e que mandatis subindo ferendis parendi quoad eorumdem bonorum restitutionem. della clausura? 4® Adimplendi pia onera, quao eisdem bonis sint Resolutio, pAffirmative, satisfacta parto laesa, ac reparata, meliori quo potest modo, iniuria Eccle­ adnexa, quatenus aliunde non adimpleantur. 5® Solvendi interim annuum canonem, illumque siae facta/ 4® So, o como possano assolversi coloro, che augendi ad tramites iustitiae, et iuxta aestimationem acquistarono, e posseggono beni ecclesiastici immo­ peritorum timoratae conscientiae, si nimis tenuis in stipulatione contractus impositus fuerit. bili alienati dal Demanio? 6® Monendi heredes et successores de huiusmodi Resolutio. pPoenitentes, qui detinent huiusmodi bona, non esso absolvendos, nisi prius loci ordinario, obligationibus per syngrapham, ut et ipsi sciant aut aliis viris ecclesiasticis, ab ipso ordinario pro ad quid teneantur/ 9® So e como possano assolversi coloro, che non sua prudentia per dioecesim designandis, consigna- D verint syngrapham ab cis subscriptam, seu coram solo presero dal governo in enfiteusi beni ecclesi­ testibus subsignatam, eidem ordinario quamprimum aetici, ma ancora gli affrancarono? Resolutio. ^Huiusmodi poenitentibus providentransmittendam ac cauto in cancelleria dioeccsana aut alibi custodiendam, qua sequentibus obligationi- dum prout in superiori responso ad dubium sub bus seu conditionibus se, suosque heredes et suc­ 10® So o come possano assolversi coloro, che cessores subiicere declarent: 1® Retinendi eadem bona ad nutum Ecclesiae, hanno redento censi, e dritti ecclesiastici di natura redimibili? eiusquo mandatis subinde parendi. Resolutio. n Affirmative, dummodo prius in mani2® Conservandi ipsa bona, et rem utilem in eis bus ordinarli erogent quidquid minus de capitali gerendi. 3® Adimplendi pia onera iisdem bonis adnexa, summa gubernio persolverint, ad effectum illud con­ 4® Subveniendi ex fructibus ipsorum bonorum servandi favore locorum piorum, ad quae census, personis, seu locis piis, ad quao de iure pertinent seu iura redempta pertinebant/ 11® Se e come possano assolversi coloro, che 5® Monendi heredes et successores per syn­ grapham subscriptam de huiusmodi obligationibus, affrancarono canoni, livelli, prestazioni, od altri dritti ut et ipsi sciant ad quid teneantur/ ecclesiastici di natura non redimibili? 5° 3e possano assolversi e sotto quali condizioni Resolutio. 9Posse absolvi, dummodo prius, prout coloro, che acquistarono beni ecclesiastici immobili, in responso ad dubium sub n® 4, syngrapham conCOMCIL. OJUNKKAL. TOMUS XXXXIX *·. 14 21 Ie (=1267) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 212· (=1268) signaverint, qni declarent se, saosque successores A in forza di esso assoluto da censure, e casi riser­ vati, cadendo di nuovo in casi, e censure riservate subiicere sequentibus obligationibus, et conditio * possa essere assoluto per la seconda volta ripetendo nibus: Ia Retinendi fandos eie invalide affrancatos ad le opere ingiunte? Resolatio. p Nega ti ve.0 nutum Ecclesise, eiusque mandatis subinde parendi. * Se chi ha conseguito già una volta l’indul­ 14 2a Conservandi eosdem fundos, et rem utilem genza del giubileo possa conseguirla di nuovo, purché in eis gerendi. 3* Servandi indemnia quocumque tempore loca ripeta le opere ingiunte? Resolatio. „Affirmative.0 pia super integra perceptione canonis, livelli, ac * So i confessori possano usare dello facoltà 15 praestationis ac super quibusvis aliis iuribus, quae ad ipsa loco pia exinde spectabant; nec non adim­ straordinarie, con chi dimandasse bensì di essere plendi prout de i ure pia onera fundis adnexa, assoluto, e dispensato; ma non avesse volontà di fare le opere ingiunte, e lucrare il giubileo? quatenus aliunde non adimpleantur. Resolatio. ^Negative.4a Monendi heredes et successores per syn­ grapham subscriptam, de huiusmodi obligationibus, Datum Romae in sacra Poenitentiaria die Ia ¡unii ut et ipsi sciant ad quid teneantur.0 1869. 12a So nelle facoltà del giubileo sia compressa Antonias Maria card. Panebianco, anche quella di assolvere i penitenti dall * eresìa? (L.fS.) Poenitentiariua maior. Resolatio. eAffirmative, abjuratis prius, et re- B tractatis erroribus prout de iure.0 L. can. Peirano, 13a Se, durante il giubileo, chi fosso già stato · Sacrae Poenitentiariae eecrotarius. 13. DECRETUM SACRAE RITUUM CONGREGATIONIS CIRCA MISSAM ET COLLECTAM DE SPIRITU SANCTO LITTERIS APOSTO LICIS NEMO CERTE PRAESCRIPTAS 1869 inlii 3. De missa Spiritus sancti, quam sanctissimus do­ Ad I. „In omnibus catbedralibus et in collegiatis, minus noster Pius papa IX litteris apostolicis in ubi quotidie canitur missa conventuali», cantari debet forma brevis datis dio 11 aprilis anni 1869 omnibus etiam missa de Spiritu sancto ; in aliis ecclesiis, in ecclesiis capitularibus et conventualibus urbis et brevi apostolico designatis, haec missa dobet legi orbis praeter consuetam conventualem celebrandam vel cani, prout legitur vel canitur misaa conven­ qualibet feria V iniunxit, et de collecta de eodem tu olis.0 Spiritu sancto in missis quotidie addenda, sequentia Ad II. BIn casu, tam in missa cum cantu quam dubia sacrorum Rituum congregationi exhibita fue­ in missa sine cantu, addatur Gloria 'et Credo . * runt, nimirum: Ad IIL pStandum est praescriptioni brevis, ideoDubium I. An praedicta missa votiva do Spiritu qne singulis feriis quintis, in quibus non occurrat saucio debeat esse cantata vel lecta? C duplem primae vel secundae Jasais, eat celebranda, Dubium II. An huic missae addi debeat Gloria etis *> : celebretur lecta.0 et Credo? Ad IV. BCantetur aut legatur post Nonam, et Dubiam ΠΙ. An haec missa omittenda sit in etiam post omnes missas a rubricis eadem die prae­ octavis privilegiatis Poschatis et Epiphaniae, item- scriptas.que Nativitatis et Corporis Christi, praesertim si Ad V. „In casu dici debet una tantum oratio, est lecta? tam in missa cum cantu, quam in missa sino cantu.Dubium IV. Qua hora haec missa celebrari Ad VL BEst onus ecclesiae, et haberi debet ut debeat? pars servitii choralis.0 Dubium V. An in hac missa unica oratio vel Ad VIL ^Moniale» non comprehendi." plores, ut in missis votivis, dici debeant? Ad Vili. ^Negative; et in festis primae classis, Dubium VL An sit onus impositum canonicis, dici debet sub unica conclusione; in festis vero se­ vel potias ecclesiae? cundae classis, cum propria conclusione. Dubium VII. In ecclesiis, praesertim sancti­ Atquo ita rescripserunt, die 3 iulii 1869." monialium, in quibus, attentis temporum circum­ stantiis, una missa vix potest celebrari, quid fieri Facta autem per me infrascriptum secretarium de debeat? qusenam omittenda? praemissis sanctissimo domino nostro Pio papae IX Dubium VIII. An collecta de Spiritu sancto relatione, sanctitas sua sacrae congregationis re­ debeat omitti in diebus primae et secundae classis? sponsa approbavit, confirmavit ac servari mandavit. Die 8, iisdem mense et anno. Haec autem dabia cum subscriptus secretarias Constantinus, episcopus Portuensis et retulisset in ordinariis sacrorum Rituum comitiis sub* Sanctae Rutinae, cardinalis Patrizi, signata die ad Vaticanum habitis, eminentissimi ac sacrae Rituum congregationis praefectus. reverendissimi patres sacris tuendis ritibus prae­ Dominicus Bartolini, positi, audito prius voto alterius ex apostolicarum (L-tS.) sacrae Rituum congregationis secretario» caeremoniarum magistris scripto exarato typisque evulgato, rescribendum censu erunt: 14. DUBIA SACRAE CONGREGATIONI INDULGENTIARUM PROPOSITA HUIUSQUE RESPONSA CIRCA ACQUIRENDAS IUBILAEI INDULGENTIAS 1869 iulii 10 V-itia litteris apostolicis in forma brevis die concilii concessit, huio sacrae congregationi Indul­ 11 apniis 1869, quibas sanctissimus dominus noster gentiarum et sacraram Reliquiarum infrascripta Pius papa IX omnibus ehristifidelibus indulgentiam proposita sunt dubia praesertim circa iciunia, quae plenariam in forma iubilaei occasione oocumenici christifideles servare debent, ut indulgentiam huius ■■ ■ ' — 213· (= 1269) DECRETUM SACRAE RITUUM CONGREGATIONIS 214· (= 1270) iubilaei lucrari valeant. Quibus sedulo perpensis, a uti possit induitis, si quao pro ieiuniis Ecclesiae sacra congregatio, benigne annuente sanctissimo obtenta fuerint? domino, respondendum censuit, prout respondet: Resolutio. ^Affirmative, nisi aliquod speciale in­ Dubium L Inconcussi inris est, quod operibus dultum, in quo etiam de iubilaei ieiunio expressa alios praescriptis satisfieri non potest obligationi de mentio fiat, obtineatur/ operibus iniunctis ad acquirendas indulgentias, nisi Dubium VII. Si quis indultum vescendi carnibus aliud constet expresso de monte concedentis; nihil * etiam pro ieiuniis iubilaei consequatur, tenetur ne orninus pro hoo iubilaeo oritur dubium, quia in lego de non permiscendis epulis, nempe carnibus litteris apostolicis legitur: „praeter consueta quatuor cum piscibus? anni tempora, tribus diebus etiam non continuis, Resolutio. „Affirmative/ nempe quarta et sexta feria et sabbato ieiunaverint/ Dubium VIII. An ii qui ad statutam aetatem Quaeritur an standum sit regulao generali, ita ut pro ieiunii obligatione nondum pervenerint, nec non ad effectum lucrandi indulgentiam omnes dies ieiunii operarii, aliique, qui ob legitimam causam ad ieiunia ad quod quisque tenetur, vel dies ieiunii quatuor ab Ecclesia praecepta non tenentur, debeant ieiunare anni temporum dumtaxat excludantur? ut indulgentiam iubilaei lucrentur? Resolutio. „ Affirmative ad primam partem; nega­ Resolutio. nAffirmative. Quod si iudicio con­ tivo nd secundam/ fessorii id praestare nequiverint, confessorius ipse Dubium II. An ieiunia quatuor anni temporum, poterit ieiunium in alia pia opera commutaro/ attenta voce illa praeter, ultra tria ieiunia pro B Dubiam IX. In litteris apostolicis legitur: n tribue iubilaeo expresso praescripta, habenda sint uti opus , diebus etiam non continuisi Quaeritur an in hoc iniunctum ad indulgentiam acquirendam? iubilaeo, ob dicta verba, singuli dies ieiunii in di­ Resolutio. nNegative/ versas hebdomadas dividi possint? Dubium III. An iis qui, aut voto, aut praecepto, Resolutio. „In hoc iubilaeo affirmative/ uti sunt Franciscales, aut quocumque alio titulo te­ Dubium X. Attenta clausula nhac vice tantum-, nentur toto anni tempore ieiunare, aliquo die ex quaeritur, an qui in censuras et casus reservatos diebus praescriptis pro iubilaeo, suffragetur talo inciderit, una tantam vico absolvi possit, prout edixit ieiunium ad lucrandam indulgentiam? Benedictus XIV in constitutione Inter grarioret, Resolutio. nAffirmative/ vel potius in hoc iubilaeo toties quoties in censuras Dubium IV. Cum religiosi sancti Francisci tene­ et casus reservatos incurrerit, absolvi possit? antur ieiunare a secundo die novembres usque ad Resolutio. ^Affirmative ad primam partem; ne­ Nativitatem Domini; quaeritur, utrum, hoc decur­ gativo ad secundam/ rente tempore, ipsi possint unico ieiunio, tribus prae­ Dubium XI. An qui privilegio bullae Cruciatae scriptis diebus facto, r «facere duplici obligationi gaudeat, hoc tantum titulo, sine alia causa, in ieiuniis tum praecepti tum iubilaei? iubilaei carnibus vesci possit? Resolutio. nPermittitur ex speciali sanctitatis suae Dubium ΧΠ. An saltem vesci valeat ovis et lacinduito, dummodo esurialibus tantum cibis pro dictis ticiniis? tribus iubilaei ieiuniis utantur, quamvis fortasse ab C Resolutio ad XI et XII. ^Permittitur ex speciali usu ciborum esurialium dispensationem pro dicta sanctitatis suae indulto, ut ii qui privilegio bullae quadragesima obtinuerint. Cruciatae legitime fruuntur, ovis et laeticioris tantum Dubium V. An idem dicendum sit pro quadra­ in ieiuniis pro hoc iubilaeo praescriptis uti possint, gesima Ecclesiae etiam quoad christifideles? servata in ceteris ieiunii ecclesiastici forma/ Resolutio. nPcrmittitur ex speciali sanctitatis suae indulto, ut in responsione ad quartum dubium Datum Romao o sacra congregatione Indulgen­ et cum eadem conditione in ea apposita/ tiarum et sacrarum Reliquiarum, die 10 iulii 1869. Dubium VI. Utrum ieiunium pro iubilaeo prae­ A. cardinalis Bizzarri, praefectus. scriptum debeat esse ieiunium stricto sumptum etiam Pro reverendo patro domino secretario quoad qualitatem ciborum, sicuti ea quae ex Ecdesino praecepto adimplenda sunt, quin tamon quis Dominicus Sarra, pro-substitutus. 16. LITANIAE ET PRECES RECITANDAE IN URBIS ECCLESIIS PERDURANTE SACROSANCTA OECUMENICA SYNODO VATICANA 1869 iulii 11. Antiphona. Sancta Maria, et omnes sancti tui, quaesumus Domino, nos ubiquo adiuvent, ut, dum eorum merita recolimus, patrocinia sentiamus, ot pacem tuam nostris concedo temporibus, et ab ec­ clesia tua cunctam repello nequitiam. (Sequuntur litaniae, quao dicuntur Romae tem­ pore quadragesimae in ecclesiis Urbis, ubi statio habetur.) PSALMUS XLV. Deus noster refugium, et virtus: adiutor in tribu­ lationibus, quae invenerunt nos nimis, Propterea non timebimus dum turbabitor terra: et transferentur montes in cor maris. Sonuerunt, et turbatae sunt aquae eorum: con­ turbati sunt montes in fortitudine eius. Fluminis impetus laetificat civitatem Del: sanctificavit tabernaculum suum Altisaimus. Deus in medio eius, non commovebitur: adiuvabit eam Deus mane diluculo. D Conturbatae sunt gentes, et inclinata sunt regna: dedit vocem suam, mota est terra. Dominus virtutum nobiscum: susceptor noster Deus lacob. Venite, et videte opera Domini, quae posuit prodigia super terram: auferens bella usque ad finem terrae. Arcum conteret, et confringet arma: et scuta comburet igni. Vacate, et videte quoniam ego sum Deus: ex­ altabor in gentibus, et exaltabor in terra. Dominus virtutum nobiscum: susceptor noster Deus lacob. Gloria Patri, et Filio, et Spiritui sancto. Sicut erat etc. V. Exaudi, Domine, supplicem preces, R. Et confitendum tibi parce peccatis. V. Respice, Domine, ad humilitatem nostram, 14· ai5’(=1271) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 216·(= 1272) Ecclesiae tuae, quaesumus Domine, preces pla­ B. Et non deaeras noe in tempore tribulationis. catus admitte. * ut, destructis adversitatibus et orroriV. Gregem tuam, pastor aeterne, Lon deaerai, R. Sed per beatos apostolos taos perpetua defen­ bus universis, secura tibi serviat libertate. Da, quaesumus, Ecclesiae tuae, misericors Deus, sione custodita. ut, sancto Spiritu congregata, hostili nullatenus in­ V. Ostendo nobis, Domine, misericordiam tuamç cursione turbetur. R. Et salutare tuum da nobis. Domino Rex omnipotens, in ditione tua cuncta V. Oremus pro pontifice nostro Pio: R. Dominus conservet eum, et vivificet eum, et bea­ sunt posita, et non est qui possit resistere voluntati tum faciat eum in terra, et non tradat cum in tuae: libera nos propter nomen tuum, oxaudi oratio­ nem nostram, et converte luctum nostrum in gaudium. animam inimicorum eius. Omnipotens, sempiterno Deus, miserere famulo V. Sacerdotes tui induantur iustitiam, tuo pontifici nostro Pio, et dirigo eum secundum R. Et sancti tui exultent tuam clementiam in viam salutis aeternae, ut, to V. Memento congregationis tuae, donante, tibi placita cupiat, et tota virtute perficiat R. Quam posse disti ab initio. Omnipotens sempiterno Deus, qui vivorum do­ V. Fiat pax in virtute tua, R. Et abundantia in turribus tuis. minaris simul et mortuorum, omniumque misereris, V Domine, exaudi orationem meam, quos tuos fide ot opero futuros esse praenoscis; te R. Et clamor meus ad de veniat supplices exoramus, ut pro quibus effundere preces V. Dominus vobiscum, B decrevimus, quosque vel praesens sacculum adhuc R. Et cum spiritu tuo. in carne retinet, vel futurum iam exutos corpore suscepit, intercedentibus omnibus sanctis tuis, pieta­ OREMUS. tis tuae clementia, omnium delictorum suorum Deus, refugium nostrum et virtus, adesto piis veniam consequantur. Per Dominum nostrum Icsuiu ecclesiae tuae precibus, auctor ipse pietatis; et Christum filium tuum, qui Cocum vivit ot rognât in praesta, ut, intercedente beata et gloriosa semper unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula virgine Dei genitrice Maria, cum beatis apostolis sacculorum. tuis Petro ct Paulo, et omnibus sanctis, quod in R. Arnen. praesentibus ecclesiae necessitatibus fideliter petiV. Exaudiat nos omnipotens et misericors Dominus, mus, efficaciter consequamur. R Et custodiat nos semper. Arnen. 16. LITTERAE APOSTOLICAS QUIBUS ORDO GENERALIS STATUITUR IN OECUMENICO CONCILIO VATICANO SERVANDUS 1869 novembres 27. PIUS PAPA IX ad futuram rei memoriam. L Dc modo vivendi in concilio. Reputantes animo quod omne datum optimum, Multiplices inter, quibus divexamur, angustias, et omne donum perfectum desursum est, descendens ad divinao Clementiae, quao consolatur nos in omni a patre luminuml, quodque nihil caelestis patris tribulatione nostra1, gratias persolvendas maxime benignitati pronius est, quam ut det spiritum bonum excitamur, qua propitiante, illud celeriter nobis con­ petentibus se2, iam nos dum apostolicis nostris lit­ tinget, ut sacrosanctum generale et oecumenicum teris die undecimo aprilis hoc anno datis, ecclesiae concilium Vaticanum iam a nobis, ea a ds piran te. thesauros sacrosancti huius concilii occasione christiindictum feliciter auspicemur. Gaudium autem in fidelibus reseravimus, non aolum eosdem christiDomino iure praecipimus, quod salutares concilii fideles vehementer hortati sumus, ut emundantes eiusdem conventus solemni die immaculatae Doi conscientiam ab operibus mortuis ad serviendum Deo matris Mariae semper virginis Conceptioni sacro, viventi1, orationibus, obsecrationibus, ieiuniis, aliisatque adeo sub potentibus maternisque auspiciis quo pietatis actibus insistere velint: sed etiam divini eius aggressuri sumus, cosque in Vaticana nostra spiritus lumen ot opem in sacrosancto missae sacri­ basilica inituri ante beatissimi Petri cineres, qui in ficio celebrando, quotidio in universo orbe catholico accepta fortitudine petrae perseverans suscepta eccle­ implorari mandavimus, ad prosperum a Domino buio siae gubernacula non reliquit, et in quo omnium pa­ concilio exitum, ct salutares ex eo Ecclesiae sanctae storum sollicitudo cum commendatarum sibi ovium fructus impetrandos. custodia perseverat1. lamvcro memores hoc oecu- ► Quas quidem adhortationes et praescriptiones meuicum concilium a nobis convocatum fuisse, ut modo renovantes et confirmantes, id praeterea iaextirpando erroribus, quos praesertim huius saeculi bemus, ut in huius almae urbis nostrae ecclesiis, conflavit impietas, removendis malis, quibus ecclesia sacrosancta synodo perdurante, singulis diebus do­ affligitur, emendandis moribus et utriusquo cleri minicis hora, quao pro fideli populo magis congrua disciplinae instaurandae, contunda nobiscum sa- videatur, litaniae aliaeque orationes ad hunc finem erorum ecclesiae antistitum adhibeatur opera, ac constitutae recitentur. probe noscentes, quo studio intentaque sollicitudine At longe his maius aliquid et excellentius ab curare debeamus, ut ea omnia, quao ad rectam episcopis, aliisque qui in sacerdotali ordine censentur rationem tam salutaris negotii gerendi tractandi so hoc concilium concelebrantibus, praestandum est, perficiendi pertinent, ex sancta maiorum disciplina quos, uti ministros Christi et dispensatores myste­ institutisque statuantur, idcirco apostolica nostra riorum Dei, oportet in omnibus seipsos praebere auctoritate ea quae sequuntur decernimus, atque ab exemplum bonorum operum in doctrina, in integritate, omnibus in boo Vaticano concilio servanda esse in gravitate, verbum sanum, irreprehensibile: ut is, qui ex adverso est, vereatur nihil habens maluin praecipitans. » 11 Car. 1.4. • a. Lm P. Sara. Π ia Anniver. Mwnjptionii «ave. (Migne. P. L UV. 14«. 147j 1 Itcob. 1, 17. * Lue. II, 13. • Ad Uebr. 9. 14. 21η (= 1273) LITTERAE APOSTOLICAE DE ORDINE SERVANDO 218· (= 1274) dicere de nobisl. Quare veterum conciliorum ac A cuiusvis demandati a nobis ministerii conciliaribus Tridentini nominatine vestigiis inhaerentes hortamur disceptationibus inservire debent, iuramentum emit­ illos omnes in Domino, ut orationi, e acra o lectioni, tere teneantur de munere fideliter obeundo, et de caelestium rerum meditationibus pro sua cuiusque secreti fide servanda circa ea omnia quae supra prae­ pietate studiose intendant; ut puro castequo sancto scripta sunt, neo non super iis rebus, quae specialiter oiissao sacrifìcio, quam fieri possit, frequenter ope­ ipsis committentur. rentur; animum mentemquo ab humanarum rerum IV. De ordine sedendi, et de non inferendo alicui curis immunem servent; modestiam in moribus, in praeiudicio. victu temperantiam, ot in omni actiono religionem Cum ad tranquillitatem concordiamque animorum retineant. Absint animorum dissidia, absit prava aemulatio et contentio, sed omnibus imperet, quao tuendam non parum momenti habeat, si in quibus­ inter caeteras virtutes eminet charitas, ut illa do­ libet conciliaribus actibus, unusquisque suae digni­ minante ct incolumi, do hoc sacro episcoporum tatis ordinem fideliter ac modesto custodiat: bino Ecclesiae conventu dici possit: Ecce quam bonum et ad offensionum occasiones, quoad eius fieri possit, quam ineundum habitare fratres in unum1. Evigi­ praecidendas, infrascriptum ordinem inter diversas lent domum patres in domesticorum suorum cura, dignitates servari praescribimus. Primum locum obtinebunt venerabiles fratres ct Christianae ab eis sanctaeque vitao disciplina exigenda, memores quam gravibus verbis Paulus nostri sanctae Romanae Ecclesiae cardinales episcopi, apostolus praecipiat episcopis, ut sint suae domui i presbyteri, diaconi; secundum patriarchae; tertium, ex speciali nostra indulgentia, primates iuxta ordi­ bene praepositi1. nem suae promotionis ad primatialem gradum. Td II. De iure et modo proponendi. autem pro hac vico tantum indulgemus, atque ita, Licet ius et munus proponendi negotia, quae in ut ex hac nostra concessione nullum ius vel ipsis sancta oecumenica synodo tractari debebunt, de primatibus datum, vel aliis imminutum censeri de­ iisquo patrum sententias rogandi nonnisi ad nos, et beat Quartum locum tenebunt archiepiscopi iuxta ad hanc apostolicam sedem pertineat, nihilominus suae ad archiepiscopatum promotionis ordinem; non modo optamus, sed etiam hortamur, ut si qui quintum episcopi pariter iuxta ordinem promotionis inter concilii patres aliquid proponendum habuerint, suae; sextum abbates nullius dioecesis; septimum quod ad publicam utilitatem conferre posse existi­ abbates generales aliique generales moderatores ment, id libere exequi velint. Cum vero probe per- ordinum religiosorum, in quibus solemnia vota nun­ spiciamus hano ipsam rem, nisi congruo tempore et cupantur, etiamsi vicarii generalis titulo appellentur, modo perficiatur, non parum necessario conciliarium dum tamen re ipsa cum omnibus supremi mode­ actionum ordini officere posse, idcirco statuimus ratoris iuribus et privilegiis, universo suo ordini eiusmodi propositiones itu fieri debere, ut earum legitime praesunt. Caeterum ex superiorum conciliorum disciplina quaelibet 1. scripto mandetur, ac peculiari congre­ gationi nonnullorum, tum venerabilium fratrum institutoque decernimus, quod, si forte contigerit, nostrorum sanctae Romanae Ecclesiae cardinalium, O aliquos debito in loco non sedere, et 'ntentraa tum aliorum synodi patrum a nobis deputandae etiam sub verbo placet proferre, congreg i^nibua privatim exhibeatur: 2. publicum rei christianae interesse, et alios quoscumque actus facere, concilio bonum vere respiciat, non singularem dumtaxat durante, nulli propterea praeiudicium geaeretur, unius vel alterius dioecesis utilitatem: 3. rationes nullique novum ius acquiratur **. contineat, ob quas utilis et opportuna censetur: V. De iudicibus excusationum et querelarum. 4. nihil prae se ferat, quod a constanti Ecclesiae Quo graviorum rerum pertractatio, quae in hac eensu,eiusquo inviolabilibus traditionibus alienum sit Peculiaris praedicta congregatio propositiones sacrosancta synodo agi gerive debent, minus quam sibi exhibitas diligenter expendet, suumque circa fieri possit, impediatur aut retardetur ob cogni­ earum admissionem vel exclusionem consilium nostro tionem causarum, quao singulos respiciunt: statuimus indicio submittet, ut nos deinde matura conside­ ut ipsa synodus per schedulas secretas quinque ex ratione de iia statuamus, utrum ad synodatem de­ concilii patribus eligat in iudices excusationum, quorum erit procurationes et excusationes praela­ liberationem deferri debeant torum absentium, necnon eorum postulata, qui, con­ III. De secreto serrando tn concilio. cilio nondum dimisso, iustam discedendi causam se Prudentiae hic ratio nos admonet, ut secreti habere putaverint, excipere, atque ad normam con­ fidem, quao in superioribus conciliis non semel, ad- ciliaris disciplinae et sacrorum canonum expendere: iunctorum gravitate exigente, indicenda fuit, in D quod cum fecerint, non quidquam do hisce rebus univorsa huius concilii actione servandam iubeamie. decernent, sed de omnibus ad congregationem gene­ 8i enim unquam alias, hoc maxime tempore haec ralem ordine referent Praeterea statuimus, ut eadem synodus pariter cautio necessaria visa est, quo in omnem occasionem oxeubut invidino conflandae contra catholicam Ec­ ppr achedulas secretas, alios quinque ex patribus clesiam eiusquo doctrinam, pluribus nocendi opibus eligat in iudices querelarum et controversiarum. Hi pollens impietas. Quapropter praecipimus omnibus porro controversias omnes circa ordinem sedendi et singulis patribus, officialibus concilii, theologis, vel ius praecedendi, afiasquo, si quae forte inter sacrorum canonum peritis, caeterisque qui operam congregatos oriantur, iudicio summario atque oecono­ euam patribus vel officialibus praedictis quovis modo mice ut aiunt, ita componere studebunt, ut nulli in rebus huius concilii praebent, ut decreta et alia praeiudicium inferatur: et quatenus componere ne­ quaecumque, quae iis examinanda proponentur, neo queant, eas congregationis generalis auctoritati non discussiones et singulorum sententias non evul­ subiicient. gent, nec alicui extra gremium conciíii pandant: prae­ VI. De officialibus concilii. cipimus pariter ut officiales concilii, qui episcopali dignitate praediti non sunt, aliique omnes, qui ratione Quod vero et illud magni refert, ut necessarii ao idonei ministri et officiales, iuxta conciliarem i Ad Tit 2, 7. 8. > Pe. 132, 1. * I Timoth. 3. 4. « Cone. Trid. mm. IL Decret de n»L riv. 9 Jwper. 219· (=1275) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 220* (= 1276) eonsueíudÍDcm et disciplÍDJinh omnibus in bue synodo a manae ecclesiae cardinalem diaconum banctao Mariae adibas rite et legitime perficiendis designentur, ia Aqairo Capalti nuncupatum. nos huiuamodi ministeriorum rationem habentes. Hi autem praesides, praeter alia, quae ad aptam infrascriptos Tiros ad ea deligimus et nominamos, horum conrentuum moderationem spectant, curabunt scilicet: ut in rebus pertractandis initium fiat a disceptatione I. Generales concilii custodes, dilectos filios eorum, quad ad fidem pertinent; deindo integrum loannem Columna et Dominicum Orsini Romanos ipsis erit consultationes in fidei vel disciplinae ca­ pita conferre, prout opportunum judicaverint. principes pontificio nostro solio adsistentes. Cum vero nos, iam inde a tempore, quo apostó­ 2. Concilii «ecretariom, venerabilem fratrem losephum, episcopum Sancti Hippolyti, eiquo adiicimus licas litteras ad hoo concilium indicendum dedimus, cum officio et titulo subsecretarii, dilectum filium viros theologos et ecclesiastici ¡urie consultos, ox Ludovicum Jacobini o nostris et huius apostolicae variis catholici orbis regionibus in hanc almam urbem sedis protonotariia, nec non adío tores, dilectos filios nostram evocandos curaverimus, ut una cum aliis canonicos Camillum San to ri et Angelum Jacobini. huius urbis, et earumdem disciplinarum poritis viris 3. Condii) notarios, dilectos filios Lucam Pacifici, rebu apparandis darent operam, quao ad huius Aloysium Colombo, loannem Simeoni, Aloysinm generalis synodi scopum pertinent, atque ita expe­ Pericoli et Dominicum Bartolini nostros et huius ditior via in rerum tractatione patribus patore posset ; apostolicae sedis protonotarios, eiaque adi ungimus hinc volamus ct mandamus, at schemata decretorum dilectos filios Salvatorem Pallottini et Franciscum B et canonum ab iisdem viris expressa ct redacta, Sinti advocatos, qui notariis eisdem adiutricem quae nos nulla nostra approbatione munita, integra operam navent integre patrum cognitioni reservavimus, iisdem 4. Scrutatores suffragiorum, dilectos filios Aloy- patribus in congregationem generalem collectif ad ■ium Serafini et Frao cisca m Nardi causarum palatii oxamen et indicium subiiciantur. Itaque, curantibus nastri apostolici auditores, Aloysium Pellegrini et memoratis praesidibus, aliquot ante dies quam con­ Leonardum Dialti nostrae camerae *apostolica» cleri­ gregatio generalis habeatur, decretorum et canonum cos, Carolum Cristofori et Alexandrum Montani schemata, do quibus in congregatione indicta agen­ signaturae iustitiae votantes, Fridericum de Fallonx dum erit, typis impressa singulis patribus distri­ du Coudray nostrae cancellariis apostolicae regen­ buentur, quo interim, illa diligenti consideratione tem, et Laurentium Nina abbreviatorem ex maiori in omnem partem expendant, et quid sibi sententiae Parco. Hi autem octo scrutatores in quatuor dis­ esse debeat, accurate pervideant Si quis patrum tincta paria distributi, ita ad excipienda suffragia de schemate proposito sermonem in congregatione procedent, ut bina paria unum conciliaris aulae latus, ipsa habere voluerit, ad debitum inter oratores totidemqne alterum obeant, ac praeterea singula ordinem pro eniusquo dignitatis gradu servandum, paria singulos ex notariis secum habere debebunt, opus erit, ut saltem pridio diei congregationis ipsius, dum in munere fungendo versantur. praesidibus suum disserendi propositum significan­ 5. Promotores concilii, dilectos filios loannem dum curet. Auditis autem istorum patrum sermoni­ Baptistam do Dominicis-Tosti et Philippum Ralli 0 bus, si alii etiam post eos in conventu ipso disserere sacri consistorii advocatos. voluerint, hoc iisdem fas erit, obtenda prius α prae6. Magistros caeremoniarum concilii, dilectos sidibus dicendi venia, et eo ordine, quem dicentium filios Aloysium Ferrari antistitem nostrum domesti­ dignitas postulaverit. cum praefectum, et Pium Martinuca, Camillum lamvero, ai in ea quae habetur congregatione, Balestra, Remigium Ricci, Josepbum Romagnoli, exhibitum schema vel nullas vel nonnisi leves diffi­ Petrum lo^ephum Rinaldi-Bueci, Antonium Cataldi, cultates in ipso congressu facile expediendas ob­ Alexandrum Tortoli, Augustinum Accoramboni, tulerit, tunc nihil morae erit, quominus discepta­ Aloysium Sinistri, Franciscum Riggi, Antonium tionibus compositis decreti vel canonis conciliaris, Gattoni, B il tassare m Baccinetti, Caesarem Togni, de quo agitur, formula, rogatis patrum suffragiis, Rochum Masai nostros et huius apostolicae sedis statuatur. Sin autem circa schema praedictum hujus­ caeremoniarios. modi oriantur difficultates, ut, sententiis in contraria 7. Assignatores locorum, dilectos filios Henricum convenis, via non suppetat, qua in ipso conventu Folchi praefectum, ac Aloyaium Naselli, Edmundum componi possint, tum ea ratio ineunda erit, quam Stonor, Paulum Bastide, Aloysium Palotti intimos heic infra statuimus, ut stabili et opportuno modo nostros cubicularios, et dilectos filios Scipionem Pe­ huic rei provideatur. Volumus itaque, ut ab ipso rilli, Oustavum Gallot, Franciscum Regnani, Nico­ concilii exordio quatuor speciales ac distinctae patrum laum Vorsak, et Philippum Silvestri cubicularios congregationes seu deputations instituantur, quarum nostros honorarios. prima do rebus ad fidem pertinentibus, altera do rebus disciplinae ecclesiasticae, tertia de rebus or­ VII. De congregationibus generalibus patrum. dinum regularium, quarta domum de rebus ritus Ad ea modo curam convertentes, quae congre- · orientalis, concilio perdurante, cognoscero et tractaro gationum generalium ordinem respiciunt, statuimus debebit Quaevis ex praedictis congregationibus seu ac decernimus, ut iisdem patrum congregationibus, deputationibus numero patrum quatuor et viginti quae publicis sessionibus praemittuntur, quinque ox constabit, qui α concilii patribus per schedulas se­ venerabilibus fratribus nostris sanctae Romanae Ec­ cretos eligentur. Unicuique ex iisdem congregationi­ clesiae cardinalibus nostro nomine et auctoritate bus sou deputationibus, praeerit unus ex venerabi­ praesint, et ad hoc munus eligimus et nominamus, libus fratribus nostris sanctae Romauae Ecclesiae venerabilem fratrem nostrum Carolum sanctae Ro­ cardinalibus α nobis designandus, qui ex conciliaribus manae ecclesiae cardinalem episcopum Sabinensom theologis vel iuris canonici peritis, unum aut plurea de Reisach nuncupatum, dilectos filios nostros sanctae in commodum suae congregationis seu deputations Romanae ecclesiae presbyteros cardinales, Antoninum adsciscot, atque ex iis unum constituet, qui secretarii titulo Sanctorum Quatuor Coronatorum do Luca nun­ munere eidem congregationi seu deputation! operam cupatum, losephum Andream titulo Sancti Hieronymi navet. Igitur si illud contigerit, quod supra innui­ Illyricorum Bizxarri nuncupatum, Aloysium titulo mus, ut nimirum in generali congregatione quaestio Sancti Laurentii in Paneperna Bilio nuncupatum, de proposito schemate exorta dirimi non potuerit, dilectum filium nostrum Hannibalem sanctae Ro- tum cardinales eiusdem generalis congregationis 221· (= 1277) LITTERAE APOSTOLICAE DE ORDINE SERVANDO praesides curabunt ut schema, de quo agitur, una . cum obiectis difficultatibus examini subiiciatur illius ex specialibus deputationibus, ad quam iuxta assi­ gnata cuique rorum tractandarum genera pertinere intolligitur. Quae in hac peculiari deputatione de­ liberata fuerint, eorum relatio typis edita patribus diribenda erit iuxta methodum a nobis superius praescriptam, ut deindo in proxima congregatione generali, si nihil amplius obstiterit, rogatis patrum suffragiis, decreti vel canonis conciliaris formula condatur. Suffragia autom α patribus orotenus eden­ tur, ita tamen, ut ipsis integrum sit etiam de scripto illa pronunciare. VIII. De sessionibus publicis. Publicarum nunc sessionum celebratio exigit, ut robus et actionibus in ea rite dirigendis, congrua ratione consulamus. Itaque in unaquaque publica sessione, considentibus suo loco et ordino patribus, servatisquo adamussim caeremoniis, quao in rituali instructione iisdem patribus de mandato nostro tra­ denda continentur, do suggestu decretorum et ca­ nonum formulae in superioribus congregationibus generalibus conditae voce sublata et clara iussu nostro recitabuntur, eo ordine, ut primum canones de dogmatibus fidei, deinde decreta de disciplina pronunciontur, et ea adhibita solemni tituli prae­ fatione, qua praedecessores nostri in eiusmodi con­ ciliari actione uti consueverunt, nempe: Pius epis­ copus servus servorum Dei, sacro approbante concilio, ad perpetuam rei memoriam. Tunc vero rogabuntur patres, an placeant canones et decreta perlecta; ac statina procedent scrutatores suffragiorum, iuxta methodum superius constitutam, ad suffragia singillatim et ordine excipienda, eaquo accurate describent Hac autem in re declaramus suffragia pronunciará debere in haec verba, placet, aut non placet: ac simul edicimus, minime fas esse a sessione absentibus quavis do causa suffragium suum scripto consig­ natum ad concilium mittere. lamvero suffragiis col­ lectis, concilii secretarios une cum supradictis scru­ tatoribus penes pontificalem nostram cathedram, iis accurate dirimendis ac numerandis operam dabunt, ac do ipsis ad nos referent: nos deinde supremam nostram sententiam dicemus, eamque enunciar! et promulgari mandabimus, hac adbibita solomui for * mula : Decreta modo lecta placuerunt omnibus patribus nemine dissentiente (vel si qui forte dissenserint), 222· (= 1278) tot numero exceptis; no eque, sacro approbante con­ cilio, illa ita decernimus statuimus atque sancimus, ut lecta sunt. Hisce autem omnibus expletis, erit promotorum concilii rogaro protonotarios praesentes, ut de omnibus ct singulis in sessione peractis, unum vel plura, instrumentum vel instrumenta conficiantur. Denique dio proximae sessionis de mandato nostro indicta, sessionis conventus dimittetur. ____ · •IX. De non discedendo a concilio. Universis porro concilii patribus, aliisquo qui eidem interesse dobent, praecipimus sub poenis per sacros canones indictis, ut no quis eorum, antequam sacrosanctum hoc generale et oocumenicum con­ cilium Vaticanum rito absolutum et a nobis dimis­ sum sit, discedat, nisi discessionis causa iuxta nor­ mam superius definitam cognita et probata fuerit, ac impetrata a nobis abeundi facultas. X. Indultum apostolicum de non residentia pro iis qui concilio intersunt. Cum ii omnes, qui conciliaribus actionibus inter * esse tonentur, ea in re universali Ecclesiae deser­ viant; praedecessorum nostrorum etiam exemplum secuti1 apostolica benignitate indulgemus, ut tum praesules aliique suffragii ius in hoc concilio ha­ bentes, tum caeteri omnes eidem concilio operam quovis titulo impendentes suorum beneficiorum fruc­ tus, reditus, proventus ac distributiones quotidianas percipere possint, iis tantum distributionibus ex­ ceptis, quao inter praesentes fieri dicuntur; idque concedimus synodo perduranto, et donec quisque eidem adsit aut inserviat. Haec volumus atque mandamus, decernentes has nostras litteras et in eis contenta quaecumque, in proximo sacrosancto generali et ©ecumenico concilio Vaticano, ab omnibus et singulis ad quos spectat, respective et inviolabiliter obiervari debere. Non obstantibus, quamvis speciali atque individua men­ tione ac derogatione dignis, in contrarium facienti­ bus quibuscumque. Datum Romae apud Sanctum Petrum sub annulo Piscatoris die XXVII novembris MDCCCLXIX, Pontificatus nostri anno vigesimo quarto. N. cardinalis Paracciani Clarelli.i i Paulus III Brev. 1 isauarii 1646. — Pius IV Brtv. 25 novembris 1661. 17. LITERAE APOSTOLICAE, QUIBUS DURANTE CONCILIO CONCEDITUR INDULGENTIA PLENARIA OMNIBUS, QUI SINGULIS CUIUSQUE HEBDOMADAE DIEBUS SALTEM QUINQUE DECADES ROSARH DEVOTE RECITAVERINT 1869 decembris 3. D santia potenti Deiparae Immaculatae subsidio et concilii oecumenici Vaticani a nobis indicti mox ad futuram rei memoriam. auspicandi auctoritate, convellantur, eradicentur, Egregiis sui ordinisinstitutoris excitatus exemplis, * facilius erunt consecuturi. Quo vero id certius fiat, enixe a nobis petiit, eiusque vestigia sequi prao oculis habens, dilectus filius Vincentius Jandol ordinis Fratrum Praedicato­ ut indulgentiis, quae a summis pontificibus prae­ rum magister generalis, humiliter nobis oxponendum decessoribus nostris iam fidelibus illa precandi for­ curavit, maximum rei christianao emolumentum foro mula Rosario nuncupata utentibus concessae sunt, obventurum, si quotquot sunt in orbe fideles ad alias quoque adiiccre do benignitate nostra dignare­ frequentiorem hodiernis diebus Rosarii beatae Mariae mur. Nos qui a nostra prima aetate, ac praesertim virginis recitationem allidantur. Quemadmodum cum in hano beati Petri cathedram, benignissimo enim sanctus Dominicus illa precatione tamquam Deo sic iubente, ascendimus, nostram fiduciam io gladio invicto ad nefariam Albigensium hae resi m beatissima Dei matre Maria totam posuimus, eique confringendam, quae Christianae reipublicae pacem soli α Deo datum fuisse, ut cunctas in universo et tranquillitatem pesaumdaro minabatur, usus est, mundo haereses interimeret, pro certo habentes, piis sic fideles voluti armaturae genere instructi, nempe precibus nobis oblatis ultro obsecundare ac, ut infra, quotidiana Rosarii beatae Mariae virginis recitatione, indulgere voluimus. ut tot errorum monstra in praesens undique grasQuare de omnipotentis Dei misericordia ao beato- PIUS PAPA EX 223· (= 1279) C. ACTA AD PHOXIM UM CONCILIUM SPECTANTIA 224· (= 1280) rum Petri et Pauli apostolorum eiue auctoritate a modum suffragii applicare possint, misericorditer ¡d confisi, omnibus et singulis utriusque scxus chris ti- Domino concedimus. Praesentibus concilio generali et oocumenicoVati­ fidelibus, qui, donec concilium oecumenicum Vati­ canum perduraverit, singulis cuiusque hebdomadae cano perduranto valituris. Volumus autem, ut praesentium litorarum tran­ diebus saltem quinque decades Rosarii devote re­ citaverint, servatis quoque quae in eius recitatione sumptis seu exemplis etiam impressis manu alicuius alias ioiuncta sunt, insuper vere poenitentes et con­ notarii publici subscriptis et sigillo personae in ec­ fessi oc sacra communione refecti quamlibet eccle­ clesiastica dignitate constitutae munitis eadem pror­ siam seu oratorium publicum visitaverint, ibique sus fides adhibeatur, quae adhiberetur ipsis prae­ pro febei concilii oecumenici Vaticani exitu, et sentibus, si forent exhibitae et ostensae. iuxta mentem nostram pias ad Deum preces effude­ Datum Romae apud Sanctum-Pctrum sub annulo rint, qua hebdomada id egerint, plenam omnium Piscatoris, die III decembris MDCCCLXIX, ponti­ peccatorum suorum indulgentiam ct remissionem, ficatus nostri anno vigesimo quarto. quam etiam animabus christifidelium, quae Deo in N. cardinalis Paracciani Clarclli. caritate coniunctae ab hac luce migraverint, per 18. CONSTITUTIO DE ELECTIONE ROMANI PONTIFICIS SI CONTINGAT SEDEM APOSTOLICAM VACARE DURANTE CONCILIO OECUMENICO 1869 decembris 4. B felicis recordationis Pauli III et Pii IV, quorum primus apostolices litteris datis XIII kal. decembria SERVUS SERVORUM DEI anno 1544, alter vero similibus litteris datis X kal. ad perpetuam rei memoriam. octobris 1561, casum mortis suae praevidentes cum Cum Romanis pontificibus in beato Petro apo­ Tridentina synodus celebraretur, decreverunt, eiusstolorum principe pascendi, et gubernandi univer­ modi casu occurrente, electionem novi pontificia salem Ecclesiam a Domino nostro lesu Christo plena nonnisi a sanctae Romanae Ecclesiae cardinalibus potestas tradita fuerit; pax et unitas ipsius Ecclesiae esse faciendam, exclusa pronus quacumque memo­ in grave discrimen facile adduceretur, si, apostolica ratae synodi participatione: atque insuper de his sedo vacante, in electione novi pontificis quidquam habita cum nonnullis venerabilibus fratribus nostris fieri contingeret, quod eam incertam ac dubiam red­ eiusdem sanctae Romanae Ecclesiae cardinalibus dere posset matura deliberatione et diligenti examine, ex certa Ad tam funestum periculum avertendum plores scientia nostra, motu proprio ac do apostolicae po­ a Romanis pontificibus decessoribus nostris, ac prae­ testatis plenitudine declaramus, decernimus atque sertim a felicis recordationis Alexandro III in ge­ statuimus, quod si placuerit Deo mortali nostrae nerali concilio Lateranensi ΙΠ a beato Gregorio X C peregrinationi, praedicto generali concilio Vaticano in generali concilio Lugdunensi II’, a Clemente V1, perdurante, finem imponere, electio novi summi a Gregorio XVi*4S , ab Urbano VILI * ct a Cle­ pontificis, in quibuscumque statu ot terminis conci­ mente ΧΠ1 editae sunt constitutiones, quibus dum lium ipsum subsistat, nonnisi per sanctae Romanae mulca alia praescribuntur, ut negotium tanti mo­ Ecclesiae cardinales fieri debeat, minimo vero por menti rite recteque expediatur, generarim ot absque ipsum concilium, atquo etiam omnino exclusis ab ulla exceptione declaratur ao decernitur electionem eadom electione peragonda quibuscumque aliis per­ summi pontificis ad sanctae Romanae Ecclesiae car­ sonis cuiusvis, licet ipsius concilii, auctoritate forte dinalium collegium unico et exclusive spectare. deputandis, praeter cardinales praedictos. Quin imo, Haec nos animo recolentes, cum oecumenicum ut in eiusmodi electione memorati cardinales, omni et generale concilium Vaticanum per apostólicas prorsus impedimento submoto et quavis perturba­ litteras quae incipiunt Aeterni Patris ΙΠ kal. iulias tionum et dissidiorum occasione sublata, liberius et anno 1868 a nobis indictum, in eo iam ait ut solem- expeditius procedere queant, do eadem scientia ot niter initietur, apostolici nostri muneris esse ducimus, apostolicae potestatis plenitudine, illud praeterea quamcumque occasionem discordiarum et dissensio­ decernimus atque statuimus, ut si, praedicto Vati­ num circa electionem summi pontificis praevenire cano concilio perdurante, nos decedere contigerit, ac praecidere, si divinae voluntati placuerit nos, idem concilium in quibuscumque statu et terminis eodem concilio perdurante, ex hao mortali vita existât, illico et immediate suspensum ac dilatum migrare. D intelligstur, quemadmodum per nostras has litteras Quapropter exemplo permoti felicis recordationis illud nunc pro tunc suspendero atque in tempus lolii II decessoris nostri, de quo compertum ex infra notandum differre intendimus, adeo ut, nulla historia est1 tempore generalis concilii Lateranen-. prorsus interiecta mora, cessare atatim debeat a sis V lethali morbo correptum cardinales coram se quibuscumque conventibus, congregationibus et ses­ convocasse, ac do legitima successoris sui electione sionibus, et a quibusvis decretis seu canonibus con­ sollicitam, illis adstantibus, edixiaao, banc non a ficiendis, nec ob qualemcumque causam, etiamsi praedicto concilio, sed ab eorum tantum collegio gravissima et speciali mentiono digna videatur, ul­ cue perficiendam, prout reapse, memorati Iulii se­ terius progredi, donec novus pontifex a sacro car­ cuta morte, factum fuisse constat, atque exemplo dinalium collegio canonice electus suprema sua insuper excitati aliorum decessorum nostrorum item auctoritate concilii ipsius reassumptionem et pro­ secutionem duxerit intimandam. Opportunum autom censentes, ut quae occasiono i Cap. Licti da tleclkae. praedicti concilii Vaticani hactenus ordinavimus tum. 1 Cap. Ubi da ekctioua in VL • Clwat. II de electwne. quoad summi pontificis electionem, tum quoad eius­ • Cenrtit Ademi patri· VII Ul. decembris 1621, necnon dem concilii suspensionem, certam stabilemque nor­ alis Deed RornoJiu·» pontificem. mam in simili rerum eventu perpetuo servandam S ConatlL Ad Romani pontifici· V ïaL februarii 1«25. suppeditent, pari scientia et potestate decernimus• Coutil Apoddatn· IV acuas «xtobris 173*2atque statuimus, ut futuris quibuscumque temporiî Rsyta’.d. Anual, tecles, sd annuo 1513, n. VIL PIUS EPISCOPUS 225· (=1281) CONSTITUTIO DE ELIGENDO SUMMO PONTIFICE 226· (= i 282) bue, quandocumquo contigerit Romanum pontificem A Romanae Ecclesiae cardinalium scienter vel ignodecodere, perdurante celebratione alicuius concilii ranter fuerit attentatum, irritum ot inane ac nullius oecumenici, sive Romae illud habeatur, sivo in alio roboris decernimus. quovis orbis loco, electio novi pontificis ab uno Non obstantibus, quatenus opus sit, felicis re­ sanctae Romanae Ecclesiae cardinalium collegio cordationis Alexandri papae III decessoris nostri semper ot exclusive, iuxta modum superius defini­ in concilio Lateranensi edita, quae incipit Licet de tura fieri debeat, atque ipsum concilium, pariter vitanda, et quibuscumque aliis etiam in universaliiuxta regulam nuperius sancitum, statini ab accepto bus conciliis latis, specialibus vel generalibus con­ certo nuntio demortui pontificis suspensum ipso iuro stitutionibus apostolicis, quamvis in corpore iuris intelligatur, et tamdiu dilatum, donec novus ponti­ clausis, et sub quibuscumque tonoribus et formis, fex canonice electus illud réassurai ot continuari ac quibusvis etiam derogatoriarum derogatoriis aliis­ ¡usserit. que efficacioribus et insolitis clausulis, irritantibusPraesentes autem litteras semper validae, firmas que et aliis decretis in genere vel in specie, etiam et efficaces oxistero et fore, suosquo plenarios et motu pari ac consiatorialiter staturis, quibus omni­ integros effectus sortiri et obtinere, ac nullo unquam bus et singulis, quatenus pariter opus sit, eorumteraporo ex quocumque capito, aut qualibet causa quo omnium tenoribus periodo ac si praesentibus de subreptionis vel obreptionis seu nullitatis vitio, de verbo ad verbum exprimantur, pro insertis et vel intentionis nostrae, vel alio quopiam, quantum- expressis habentes, in ea tantum parte, quae prae­ vie substantiali, inexcogitato et inexcogitabili ac B sentibus adversatur, illis alias in suo robore perspccificam ct individuam mentionem aut expres­ mansuris, nd praemissorum omnium et singulorum sionem requirunto defectu, aut ex quocumque alio validissimum effectum hac vice dumtaxat, latissime capite a iure statuto, vel quocumque praetextu, et plenissimo ac sufficienter, nec non specialiter et ratione aut causa, quantumvis tali, quao ad effec­ expresse harum quoque serie derogamus, ceteristum validitatis praemissorum necessario exprimenda que contrariis quibuscumque. foret, notari, impugnari, redargui, invalidari, re­ Nulli ergo omnino hominum liceat hanc paginam tractari, in ius vel controversiam revocari posse; nostrae declarationis, ordinationis, statuti, decreti, neque easdem praesentes sub quibusvis similium derogationis et voluntatis infringere, vel illis ausu vel dissimilium dispositionum revocationibus, limita­ temerario contraire. Si quis autem boo attentare tionibus, modificationibus, derogationibus, sub qui­ praesumpserit, indignationem omnipotentis Dei ac buscumque verborum tenoribus et formis, ac cum beatorum Petri et Pauli apostolorum eius se noverit quibusvis clausulis et decretis, etiamsi in cis do incursurum. hisco praesentibus earumquo toto tenore ac data Datum Romae apud Sanctum Petrum anno in­ specialis mentio fieret, pro tempore factis et con­ carnationis Dominicae millesimo octingentesimo cessis ac faciendis ot concedendis comprehendi; sed sexagesimo nono. Pridie nonas decembris. Ponti­ semper et omnino ab illis excipi debere atque ex ficatus nostri anno vigesimo quarto *. nunc quidquid contra praemissa, apostolica sede M. cardinalis Mattei, pro-datarius. vacante, quavis auctoritate etiam memorati concilii N. cardinalis Paracciani Clarclli. Vaticani, vel alterius cuiuscumquo futuris tempori­ Visa de curia Dominicus Bruti. bus concilii oecumenici, licet do unanimi consensu L CugnonL hodiernorum, seu pro tempore existentium sanctae (Loco t Plumbi.) 19. ORDO AGENDORUM OFFICIALIBUS CONCILII VATICANI PRAESCRIPTUS. Concilii oecumenici celebratio, ratione habita for­ mae externae, duabus partibus absolvitur, quarum una in sacris functionibus peragendis, altera in con­ cilii negotiis pertractandis versatur. Praefectus ceremoniarum disponit sacras cere­ monias, quae tam in principio sessionum publi­ carum, quam in fine earumdem ex moro priorum conciliorum generalium iuxta propriam instruc­ tionem observandae sunt; pro qua ro magistri cere­ moniarum et locorum assignatores eidem operam D navant Secretorius cum suis adiutoribus, cum scruta­ toribus et notariis concilii, cum promotoribus et assignatoribus locorum negotia concilii curat Seeretarii cum suis adiutoribus proprie est, in congregatione generali praesidibus operam navare, in sessione publica post ceremonias expletas or­ dinem rerum gerendarum sibi praefinitum sollicite exequi, ot acta omnia concilii sedulo colligere, dis­ ponere et asservare. Scrutatorum est, in publica sessione post solemnem ac generalem interrogationem patribus fac­ tam, an decretum sive constitutio placeat, singu­ lorum patrum suffragia exquirere, eaque omnia con­ ferre, et quae fuerit communis patrum sententia, ad sanctissimum Patrem referre. Congregationibus generalibus non interveniunt scrutatores. Notariis concilii vi muneris incumbit, instru­ menta conficere de iis omnibus, quae in publica Concil. oixiul tomus XXXXIX * 4·. sessione gesta fuerint. Ipsi, nisi pro aliqua causa speciali vocati fuerint, pariter non interveniunt con­ gregationibus generalibus. Promotores ea pro concilio peragere debent, quae procuratoris causarum in iuro esse solent, ac proinde instare, ut contra absentes, qui concilio interesse tenentur, neo absentiam suam legitime excusarunt, si fuerint contumaces, secundum for­ mas iuris procedatur, item in fine singularum ses­ sionum solemni formula rogare, ut de rebus in ea sessione gestis per notarios concilii praesentes authenticum instrumentum conficiatur, denique pro re nata alia etiam nomine concilii procurare et agere, quae formam iuris exigunt, de quibus, ubi necesso fuerit, suo tempore accipient mandata. Pro­ motores non interveniunt congregationibus generalibus, nisi pro aliqua causa speciali vocati fuerint Assignatores locorum iuxta indiculum patrum, qui eisdem traditus fuerit, patres advenientes de­ ducent ad locum iuxta tempus promotionis in suo cuique gradu convenientem; atque singuli in sche­ dula propria adnotabunt, quinam patrea in parte aulae concilii sibi apeciatim assignata reapse prae­ sentes fuerint, ut hac ratione constare possit nu­ merus patrum in sessione vel congregatione prae­ sentium; eamque schedulam singuli pro parte aulae sibi assignata tradent secretario concilii, ut nomina patrum praesentium in album referri possint. His de munere diversorum officialium concilii 15 337· (= 1283) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 228’(=1284) praenotati·, ea, quae arca negotia concilii sive in a re penito· terminata ab codera asserventur inter congregatione generali, sire in sessione poblica ab acta concilii. 12. Secretarios concilii providebit etiam, ut iisdem agenda erunt, boo modo et ordine distri­ uniuscuiusque congregationis generalis processus buentur. 1 Pro generali. verbalis fideli ac perspicuo summae rerum in ea 9 1. Secretario· iuxta praesidum dispositionem gestarum compendio habeatur, tam ex propriis ipsius curabit, ut schemata decretorum praeparata sire atque eubsecretarii adi □ toni ravo suorum adnotatioaliae materiae in congregatione generali discutien­ nibus, quam ex stenograpborum, quos vocant, notis dae singulis concilii patribus opportuno tempore et in communem scripturam translatis, cui, postquam loco, adhibitis necessarii» ea□ telis, distribuantur. approbatus fuerit a praesidibus, fidem faciet prae2. Idem pariter curabit, ut singulis patribus sidum atque secretarii subscriptio. dies et hora congregationis generalis innotescat; IL Pro Misione publica. quod ita fiet, ut in quavis congregatione generali indicatur proxime sequens congregatio, tumque affi­ In sessionibus publicis ea, quae agenda sunt, gatur etiam ad valvas basilicae Sancti Petri schedula diriguntur partira a praefecto ceremoniarum, par­ indictionis proximae congregationis generalis vel tira a secretario. publicae sessionis. Personalis intimatio nonnisi in 1. Praefectus ceremoniarum dirigit ritus sacros, casibus extraordinariis locum habebit, ubi praesides a quibus fit initium sessionis publicae, usquedum necessarium indicaverint. B a cantoribus dictum fuerit; rBenedicamus Domino ,* 1 Secretarias, vel eo impedito subsecretarios et ab aliis responsum: „Deo gratias , * factoquo si­ sive etiam unus ex adiutoribus in loco ad boe a lentio omnes resident concilii patres. praesidibus designando et patribus intimando ex­ 2. Dehinc incipit munus secretarii, qui iuxta cipiet ac diligenter adnotabit ex ordine nomina eo­ mandata α sanctissimo domino nostro accepta dirigit rum patrum, qui super aliquo decreto proposito vel ordinem externum sessionis publicae quoad negotia materia discutienda in congregatione generali verba in ea pertractanda, ac proindo materiam in ultima facere desiderant congregatione generali sedulo praeparatam suggerit 4. Dehinc praesidibus congregationis generalis agentibus in ipso concilio sivo per semetipsum, sive indicem eorum, qui nomina sua eum in finem de­ per subaecretarium. derunt, insto tempore exhibebit, ut debito ordine 3. Proinde constitutiones, decreta et canones, ad loquendum vocentur. aut quaevis alia scripta, quae in publica sessione 6. Si qua in congregatione generali legenda vel ex ambone legenda fuerint, secretorius bene ordi­ promulganda fuerint, ad secretarium pertinet, ea nata prae manibus habebit, ut iuxta mandatum ex ambone legere. sanctissimi vel ipse legat, vel iis, qui lectores prae­ 6. In colligendis patrum suffragiis, quoties­ destinati fuerint, tradenda sanctissimo patri sub­ cumque in congregatione generali ex praesidum ministret. iussu fieri debebit, secretarios cum subsecretario et 4. Quotiescunque decretum aliquod a concilio adiutoribus operam interponet iC adprobnndum ex ambone lectum fuerit, subiuncta 7. Ubi continget, ut mutationes quaedam le- in fine ab eo, qui tale decretum legit, solemni viores, in ipso consessu facile expediendae, in ali­ formula, an patribus concilii hoc decretum placeat, quo decreto proposito desiderentur, quando neces­ procedunt scrutatores suffragiorum bini ac bini, sarium vel opportunum visum fuerit, secretan us quibuscum notarii concilii ita iunguntur, ut duo operam interponet, ut mutationes istae illico fiant, scrutatores unum ex concilii notariis adiuncpraesides hac in ro adiuvando, aut ab iis, qui muta­ tum habeant. Hi vero munus colligendi patrum tionem aliquam desiderant, formam aptam quae­ suffragia ita obeunt, ut per quatuor principales rendo eamve cum illis componendo. aulae concilii partes distributi terni simul (duo 8. Si autem graviores difficultates obmoventur, nempe scrutatores et unus concilii notarius) acce­ ita ut praesidibus ipsum decretum remittendum dant partem aulae sibi pro hac re assignatam; ibivideatur ad aliquam deputationem, ea sive per se, quo singillatim eminentissimorum dominorum cardi­ •ive per subaecretarium vel adiutore· breviter et nalium, itemque patriarcharum suffragia exquirent accurate adnotaro studebit, quae maxime obstant iuxta ordinem sedendi; primatum vero, archiepisapprobationi, vel quae adhuc desiderantur, ut ii, coporum, episcoporum aliorumque concilii patrura ad quos pertinet, eorundem rationem, quantum par singulorum suffragia rogabunt pariter iuxta ordinem est, habere possint. sedendi, stantes in plano aulae concilii: singulorum 9. Ea in ro adlaborabit, quantum fieri potest, autem suffragia accurate describent. ut emendationes, additiones, sive alias quascumque D 5. Cum in una ex praedictis aulae partibus mutationes a patribus, qui eas desiderant ac pro­ suffragia omnia collecta fuerint, duo isti scruta­ ponunt, in scripto obtineat pro faciliori et securiori tores cum notario, qui suffragia in ea parte colle­ earundem tractatione in examine super iis insti­ gerunt, accedunt tabulam in medio positam; ibi tuendo. suffragia collecta computantur, et refertur in acta, 10. Dein secretaria· iuxta ordinationem prae- utrum omnibus, qui suffragia dederunt, decretum aidum congregationis generalis mittet in scripto ad placuerit, an sint nonnulli, quibus nonnisi cum ali­ praesidom eius deputation», cui decretum aliquod qua mutatione aut conditione placeat, vel omnino aptandum vel reformandum assignatum fuerit, cen­ non placeat. 6. In digerendis atque numerandis patrum suf­ suras patrum, seu difficultates et observationes fac­ tas, quarum proinde in novo rei examine ratio fragiis per scrutatores collectis secretarios praesto erit, ut iuxta formam antea pro diverso eventu habenda erit 11. Processus verbales super buiusmodi novo deliberatam ea, quae ex computatione omnium suf­ examine alicuius decreti vel materiae a secretario fragiorum proveniunt, scripto consignet; eamque cuiusvis deputation’» facti et a praeside ipsius de- suffragiorum summam rite consignatam scrutatores putationis approbati, quando examen istud finitum cum secretario ad solium accedentes subministrabunt fuerit, una cum relatione forsan adiungenda de­ sanctissimo patri, ut per supremam eius auctorita­ ferentur ad secretarium conoilii, ut inservire possint tem accedat confirmatio et habeatur promulgatio. 7. 8i agenda omnia in publica sessione perusui praesidum congregationis generalis, ac denique 229· (== 1285) ORDO AGENDORUM AB OFFICIALIBUS actu fiiorint, promotores solem ni formula rogabunt a notarios concilii praesentes, ut conficiant super omnibus ot singulis in hac sessione concilii gestii instrumentum vel instrumenta, quotquot fuerint necessaria. 8. Denique his omnibus expletis, praofccfus ceremoniarum ritus sacros in fino sessionis ex more adiungendos iterum pro suo munero diriget. III. Pro acti» concilii. 1. Secretarias concilii quaocumque scripta, con­ cilio sive ab ipsis concilii patribus exbibita, sive aliunde missa excipiet, cuivis accepto scripto nu­ merum ex ordine dabit, oiusque argumentum brevi­ bus verbis conceptum sub hoc numero regestis con­ cilii inseret Ipsum vero scriptum accepto prae- 230* (= 1286) sidum mandato ei, ad quem pertinet, tradet, eiusque usu ad finem perducto cum tractatibus ea de ro habitis, si literis consignati fuerint, iterum recipiet. 2. Instrumenta publica a notariis concilii de singulis sessionibus confecta secretario concilii quamprimum tradenda ab eoque sedulo asservanda sunt. 3. Haec omnia et alia quaecunque ad rem per­ tinentia monimenta, praesertim processus verbales, do quibus dictum fuit supra I, n. 11 et 12, ipse in acta concilii referet, quae in unum corpus collecta ab ipso et a subsecretario ad fidem collectioni horum actorum faciendam iu fine voluminis, vel si plura fuerint, in fine singulorum voluminum sub­ scriptione propriae manus et pontificio sigillo mu­ nientur. 20. FORMULA IURAMENTI PRAESTANDI AB OFFICIALIBUS CONCILII OECUMENICI VATICANI. Nos a sanctitate vestra electi officiales generalis B concilii Vaticani, tactis por nos sacrosanctis Dei ovungeliis, promittimus ot ¡uramus officium unicui­ que nostrum respectivo demandatum fideliter im­ pleturos, nec insuper evulgaturos vel alicui extra gremium praedicti concilii pandituros quaocumque in eodem concilio examinanda proponentur, itemque discussiones et singulorum sententias, sed super iis omnibus quemadmodum et super aliis robus quae nobis specialiter committentur inviolabilem secreti fidem servaturos. Ego N. N. electus ad officium (nomen officii) pro­ mitto ot iuro iuxta formulam praelectam. Sic me Deus adiuvet et haec sancta Dei ovangelia. 21. ORDO EX CAEREMONIALI PRAESERTIM SANCTAE ROMANAE ECCLESIAE EXCERPTUS CONCILII OECUMENICI CELEBRANDI IN SACROSANCTA BASILICA VATICANA IUSSU SANCTISSIMI DOMINI NOSTRI ΡΠ IX CATHOLICAE ECCLESIAE EPISCOPI. Deo Patri sit gloria. Et Filio, qui a mortuis Surrexit, ac Paráclito In saeculorum saecula. R. Amen. Absoluto primo versu, pontifex, ceterique surgent, et ordinabitur supplicatio, praecedentibus more con­ sueto ante crucem pontificalem familiaribus, cop­ pellarne cantoribus, et praelatis papae cum superpelliceo supra rochcttum, eo numero, qui erit praescriptus, nec non tburiferarius. Post crucem a subdiacono apostolico delatam medio inter duos acolythos incedent abbates, episcopi, archiepiscopi, primates, patriarchae (omnes qui sint latini ritus cum mitra simplici ex lino), cardinales (cum mitris serico-damoscenis), senator cum conservatoribus urbis, vice-camerarius sanctae Romanae ecclesiae cum cappa α dextris principis solii pontificii, summus pontifex mitra pretiosa ornatus, et sella gestatoria sub baldachino delatus cum flabellis et solito comi­ tatu, nec non octo ex cappellanis cantoribus suavi concentu hymnum praefatum canentes. Sequentur cum cappis auditor et thesaurarius D reverendae Camerae apostolicae, antistes pontificiae domui praepositus, pro tono tari i apostolici c collegio participantium, generales tam congregationum, quam ordinum regularium, et officiales concilii Interim, cum opus fuerit, hymnus repetatur, omisso primo versu et conclusione, quae tantum canetur, cum summus pontifex ad altare princeps, ubi sanc­ tissimum sacramentum expositum erit, pervenerit, ibiquo capite detecto, fuçrit gcnuflexus. Completo hymno, pontifex adhuc genuflcxus dicet V. Protector noster aspice Deus. R. Et respice in faciem Christi tui. V. Emitte Spiritum tuum, et creabuntur. R. Et renovabis faciem terrae. V. Mitto nobis, Domine, auxilium de sancto. R. Et de Sion tuere nos. V. Ora pro nobis, sancta Dei genitrix immaculata. R. Ut digni efficiamur promissionibus Christi. V. Domine, exaudi orationem meam. ift· Die octava decembris festo Conceptionis immacu­ latae beatae Mariae virginis mane, hora indicenda, eminentissimi et reverendissimi domini cardinales, ac reverendissimi domini patriarchae, primates, archi­ episcopi, episcopi et abbates locum in concilio ha­ bentes convenient in aulas designatas, et assumptis C sacris vestibus cuique ordini propriis albi coloris et mitris, statini accedent ad sacellum paratum supra porticum basilicae Vaticanae, summi ponti­ ficis adventum praestolantes. Solemnis actio devota supplicatione inchoabitur a commemorato sacello usque ad eamdem basilicam, utroque clero, tam saeculari quam regulari, stanto hinc inde disposito. Summus pontifex pluviali in­ dutus, deposita mitra, flexis genibus intonabit, schola cantorum prosequonto, Hymnum. Veni creator Spiritus, Mentes tuorum visita. Imple superna gratia Quae tu creasti pectora. Qui diceris Paráclitos, Altissimi donum Dei, Fons vivus, ignis, charitas Et spiritalis untio. Tu septiformis munere Digitus paternae dexterae, Tu rito promissum Patris Sermone ditans guttura. Accendo lumen sensibus, Infunde amorem cordibus, Infirma nostri corporis Virtute firmans perpotL Hostem repellas longius, Pacemque dones protinus, Ductore sic te praevio, Vitemus omne noxium. Per to sciamus da Patrem, Noscamus atque Filium: Teque utriusque Spiritum Credamus omni tempore. 231* (=1287) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 232· (=1288) A pluviali, pontificales vestes, cardinali diacono mini­ strante, assumpserit, omnes qui sacris paramenti· sunt induti, mitram manibus gestantes summo ponti­ fici obedientiam praestabunt; cardinales manum, patriarchae, archiepiscopi et episcopi gena doxtorum, Ohkmcs. abbates pedem osculantes. Hac actione finita, cardinalis diáconos a dextris Deus, qai nobis sub sacramento mirabili pas * ■ionia tuae memoriam reliquisti: tribue quaesumus, pontifici assistens eurget, et alta voco dicet: Orate, ita nos corporis et sanguinis tui aaera mysteria ve * et mox tam pontifex super faldistorium sibi paratum, norari, ut redemptionis tuae fructum in nobis iugiter quam alii, sino mitra, in proprio loco gennflexi ora­ sentiamus. bunt versi ad altare. Surgens deindo pontifex solus, Deus, qui corda fidelium sancti Spiritus illu­ ceteris genibus innixis permanentibus, dicet banc stratione docuisti; da nobis in eodem Spiritu recta orationem in tono competenti, videlicet: sapere, et de eias semper consolationo gaudere. Adsumus, Domine sancte Spiritus, adsumus pec­ Deus refugiam nostrum et virtus, adesto piis cati quidem immanitate detenti, sed in nomine tuo ecclesiae tuae precibus, autor ipso pietatis, et praesta : specialiter congregati. Veni ad nos, et esto nobiscum, ut, intercedente beata et gloriosa semper virgine et dignare illabi cordibus nostris. Doce nos quid Dei genitrice Maris, cum beatis apostolis tuis Petro, agamus, quo gradiamur, et ostende quid efficere et Paulo, et omnibus sanctis, quod fideliter petimus, B debeamus, ut, te auxiliante, tibi complacere in ora­ efficaciter consequamur. nibus valeamus. Esto salus et effector indiciorum Actiones nostras quaesumus Domine, aspirando nostrorum, qui solus cum Deo Patre, et eius Filio praeveni, et adiuvando prosequere: ut cuncta nostra nomen possides gloriosum. Non nos patiaris pertur­ oratio, et operatio α te semper incipiat, et per batores esse institi·©, qui summam diliges aequi­ te coepta finiatur. Per Dominum nostrum leaum tatem: non in sinistrum nos ignorantia trahat, non Christum Filium tuum, qui tecum vivit, et regnat in favor inflectat, non acceptio munerum rei personae unitate Spiritus sancti Deus, per omnia saecula corrumpat; sed iunge nos efficaciter tibi solius tuae saeculorum. gratiae dono, ut simus in te unum, et in nullo aber­ R Arnen. remus a voro, quatenus in nomine tuo collecti, sic Pontifex genuflectet, et duo cantores dicent in cunctis teneamus cum moderamine pietatis justi­ V. Exaudiat nos omnipotens et misericors Dominus. tiam, ut hic a te in nullo dissentiat sententia nostra, R. Et custodiat nos semper. Arnen. et in faturo pro bene gestis consequamur praemia Deinde procedetur ad aulam paratam pro con­ sempiterna. cilio celebrando, et omnibus patribus, servato inter Omnes respondent: Arnen. eos ordino dignitatis patriarchalis, primatialis, archi­ Postea cardinalis diaconus a sinistris surgen· episcopali! ot episcopalis atque habita temporis ratione versus ad patres dicet: Erigite ros. cuiusque promotionis, in proprio subsellio dispositis; Omnes surgent, et cantores cantabunt antisanctitas sua faciet confessionem cum eminentissimo C phouam: et reverendissimo domino cardinali sacri collegii Exaudi no·, Domine, quoniam benigna est mi­ decano missam cantaturo de beatae Mariae virginis soricordia tua, secundum multitudinem miserationum Conceptione immaculata, coi addetur oratio de Spiritu tuarum respice nos, Domine. sancto. Iterum diaconus a dextris conversus ad patres In solemni sacro, obedientia sanctissimo patri dicet: Orate: et similiter omnes procumbent, et ali­ praestanda, sermone post evangelium circulisque quantulum orabunt secreto, donec diaeonus a si­ omissis, omnia more solito peragentur; sed dicta nistris dicat: Erigite eos. in fine missae a cardinali celebrante oratione Placeat, Et omnes surgent Pontifex vero, omnibus stan­ accedet ad thronum pontificalem episcopus orator tibus, et detecto capite, orationem dicet absolute: mitram manu gestans, et osculato genu dextero Mentes nostras, quaesumus Domine, Paráclitos, summi pontificis, petet ab eo indulgentiam, ascendet qui a te procedit, illuminet, et inducat in omnem, suggestum, et alloquetur patres. Absoluta oratione, sicut tuus promisit Filius, veritatem. Qui tecum publicabit indulgentiam. Deinde sanctitas sua depo­ ▼ivit et regnat in unitate eiusdem Spiritus •ancti sita mitra, coram cruce surget et dicet: Deus, per omnia saecula saeculorum. V. Sit nomen Domini benedictum. R. Arnen. R. Ex boo nunc et usque in saeculum. Qua finita rursum omnes gonuflectent, ei duo V. Adiutorium nostrum in nomine Domini. cantores incipient litanias omnibus respondentibus. R Qui fecit caelum et terram. D V. Benedicat vos omnipotens Deus Kyrie eleison. Patter, et Fiflius, et Spiriturfsanclus. Christe eleison. R Arnen. Kyrie eleison. Eminentissimo· et reverendissimus dominus car­ Christe audi nos. dinalis celebrans cum suis ministris discedet recitans Christe exaudi nos. evangelium sancti Io annis, et interim summus pon­ Pater de caelis Deus, miserere nobis. tifex sedebit, et ei imponetur mitra. Deinde ac­ Fili Redemptor mundi Deus, miserere nobis. cedet ad pontificem subdiaconus apostólicas paratus Spiritus sancte Deus, miserere nobis. tunica albi eoioris, déférons caligas et sandalia, quae Sancta Trinitas unus Dens, miserere nobis. ipsi pontifici moro solito imponentur dum dicet Sancta Maria, ora pro nobis. Sancta Dei genitrix, psalmum: Quam dilecta etc. ora. Postea recedet subdiaeonus,-et accedet eminen­ Sancta Virgo virginum, ora. tisii mus ac reverendissimus dominus cardinalis dia­ Sancte Michael, ora. conus amictu, alba, stola et dalmatica indutus, quia Sancte Gabriel, ora. est evangelium cantaturus, nec non acolythi unus Sancte Raphael, ora. post alium deferentes singuli sacra indumenta ac Omnes sancti Angeli, et arcbangeli, orato pro nobis. ■i papa esset missam solemni pontificali ritu cele­ Omnes sancti beatorum spirituum ordines, orate pro nobis. braturus. Cum autem pontifex, disposita mitra et R Et elimor meas ad te veniat Surget V. Dominas vobiscum. R Et eam spirita tuo. 233· (= 1289) RITUS PRO CONCILIO CELEBRANDO PRAESCRIPTUS 234· (= 1290) Sancto loannca Baptista, ora. a Ut nosmetipsos in tuo sancto servitio confortare, Sancto loscph, ora. et conservaro digneris, te rog. Omnes sancti patriarchae, et prophetae, orato pro Ut omnibus benefactoribus nostris sempiterna bona nobia. retribuas, te rog. Sancto Petro, ora. Ut fructus terrae dare, et conservare digneris, to rog. Sancto Paule, ora. Ut omnibus fidelibus defunctis requiem aeOrnam Sanctao Andrea, ora. donare digneris, tu rog. Sancto lacobo, ora. Ut nos exaudire digneris, te rog. Sancto loannes, ora. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, parce nobia, Omnes sancti apostoli, et evangelistae, orato. Domine. Omnes sancti discipuli Domini, orate. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, exaudi nos, Sancto Stephane, . ora. Domine. Sancto Laurenti, ora. Agnus Dei, qui tollis peccata mundi, miserere Sancte Vincenti, ora. nobis. Omnes sancti martyres, orate. Christe audi nos. Sancto Silvester, ora. Christe exaudi nos. Sancto Gregori, ora. Kyrie eleison. Sancto Augustine, ora. Christo eleison. Omnea sancti pontifices, et confessores, orate pro B Kyrie eleison. Deinde surgent omnes, et pontifex versus ad nobis. Omnes sancti doctores, orate. altare dicet: OREMUS. Sancto Antoni, ora. Diaconus a dextris dicet: Flectamus genua. Sancto Benedicto, ora. Et diaconus a sinistris: Levate. Sancto Dominico, ora. Da, quaesumus, ecclesiae tuae misericors Deus, Sancto Francisco, ora. Omnea sancti sacerdotes, et lovitae, orate. ut sancto Spiritu congregata, hostili nullatenus in­ Omnes sancti monachi, et eremitae, orate. cursione turbetur. Per Dominum nostrum lesum Sancta Maria Magdalena, ora. Christum Filium tuum, qui tecum vivit et regnat Sancta Agnea, ora. in unitate eiusdem Spiritus sancti Deus, per omnia Sancta Caecilia, ora. saecula saeculorum. R. Amen. Sancta Agatha, ora. Tum sument manipulum subdiaconus aposto­ Sanctu Anastasio, ora. Omnea sanctao virgines, et viduae, orate. lico», et cardinalis diaconus, qui evangelium rei Omnea aancti, ot aanctae Dei, intercedite pro nobis. de qua agitur competens cantabit. Ipso osculabi­ tur manum pontificis, qui mox ponet incensum, Propitius esto, parce nobis, Domine. ministrante naviculam cardinali presbytero induto Propitius eato, exaudi noa Domine. C cum pluviali. Interim diaconus, accepto ex altari Ab omni malo, libera nos, Domine. libro, una cum subdiacono, luminaribus et caere­ Ab omni peccato, libero. moniis consuetis, petet a pontifice benedictionem, A morte perpetua, libera. Per mysterium aanctae incarnationis tuae, libera. et cantabit evangelium: quo finito, pontifex oscu­ labitur librum, et incensabitur moro solito. Per adventum tuum, libera. Deinde cum mitris omnes sedebunt, et pontifex Per nativitatem tuam, libera. Per baptismum, et sanctum ieiunium tuum, libera. congruis verbis hortabitur patres ad opportuna facienda decreta, et postea surgens sine mitra, et Per crucem, ot passionem tuam, libera. Per mortem, et sepulturam tuam, libera. procumbens super faldistorium intonabit Per sanctam resurrectionem tuam, libera. Htmsum. Por admirabilem ascensionem tuam, libera. Veni creator Spiritus etc. Per adventum Spiritus sancti Paracliti, libera. Omnibus eo tempore nudo capite genua flecten­ In die iudicii, libera. Peccatores, te rogamus audi nos. tibus, quousque primus versus expleatur. Deinde Ut nobis parcas, te rog. omnes surgent stantes sine mitra, et cantores proUt ecclesiam tuam sanctam regere et conservare sequeutur hymnum. In fine pontifex surget dicens: V. Emitto Spiritum tuum, et creabuntur. digneris, te rog. R. Et renovabis faciem terrae. Ut domnum apostolicum, et omnes ecclesiasticos ordines in sancta religione conservare digneris, D Oremus. te rog. Deus, qui corda fidelium sancti Spiritus illustra­ Surgens pontifex cum mitra, et manu sinistra tenens crucem loco baculi pastoralis benedicet sy­ tione docuisti: da nobis in eodem Spiritu recta sapere, et do eius semper consolatione gaudere. Per nodo dicons: Ut hanc sanctam synodum, et omnes gradus eccle­ Dominum nostrum lesum Christum Filium tuum, siasticos benof dicere digneris, . te rog. qui tecum vivit et regnat in unitate eiusdem Spiritus Ut hanc sanctam synodum, et omnes gradus ec­ sancti Deus, per omnia saecula saeculorum. R. Arnen. clesiasticos benet dicere, et regefre digneris, Duo cantores dicent te rog. V. Benedicamus Domino. Ut hanc sanctam synodum, -et omnes gradus eccle­ R. Deo gratias. siasticos benetdicere, regefre, et conserfvare Caeremoniarum praefectus alta voce dicet: digneris, · te rog. Exeant omnes locum non habentes in concilio Procumbente iterum pontifice, litaniae absol­ Tunc iussu sanctissimi patris e suggestu alta ventur. Ut inimicos sanctae ecclesiae humiliare digneris, voce recitabuntur decreta, et doin rogabuntur patres te rog. i Ex auctoritate * prolifici maximi haec praeacriptio Ut regibus, et principibus Christianis paoem, et ve­ ad dednela non fuit tnm in prima lem ia ceteri * *eram concordiam donare digneris, te rog. Monibu. 23δ·(=1291) C. ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 236’(= 1292) in ea placeant; ic statini procedent scrutatores id Oremus. suffragia excipienda, quae pronuncian debebunt a Deus, cuius misericordiae non est numerus, et patribus per verba placet vel non placet, ita tamen nt eminentissimi ac reverendissimi cardinales, nec non bonitatis infinitus est thesaurus, piissimae mai es tati reverendissimi patriarchae, primates, archiepiscopi tuae pro collitis donis gratias agimus tuam semper et episcopi, servato inter eos ordine dignitatis et dementiam exorantes, ut qui petentibus postulata uniuscuiusque promotionis, suffragium proferant se­ concedis, eosdem non deserens ad praemia futura dentes cum mitris, abbates vero, et generales con­ disponas. Per Christum Dominum nostrum. R Arnen. gregationum et ordinum regularium stantes, capite Deinde pontifex, adjuvante cardinali diacono detecto et praemissa summo pontifici genufloxione. Scrutatores autem collectis suffragiis, penes solium qui evaogelitnn cantavit, exuet sacra paramenta, pontificium iis accurate dirimendis ac enumerandis quae super altare deponentur, atque assumet moi· operam dabunt, ac de ipsis ad summum pontificem re­ zettam eum stola, et facta brevi oratione super ferent, qui supremam suam sententiam edicet, eamque faldistorium, surget, benedicet synodo, et discedet. Mox omnes patres in locis paratis deponent promulgare mandabit, hac adhibita solemni formula: .Decreta modo lecta placuerunt omnibus patri­ sacras vestes, et similiter discedent bus, nemine dissentiente, vel (ri qui forte dissenIn ceteris subsequentibus sessionibus baec omnia ierint) tot numero exceptis, nosque, sacro appro­ serventur praeter ea quae adnotantur. bante concilio, illa ita decernimus, statuimus atque B 1. Non habebitur supplicatio, et ideo omnes car­ sancimus ut lecta sunt0 dinales et patres hora pro qualibet vico indicenda Hisce autem omnibus expletis, erit promotorum se conferent ad basilicam Sancti Petri, et unusquis­ concilii rogare protonotarios apostolices praesentes, que, adorato sanctissimo sacramento, in loco de­ ut de omnibus et singulis io sessione peractis unum signato, ita summo pontifice disponente, assumet vel plura instrumentum vel instrumenta conficiantur, sacra paramenta coloris rubri, nisi aliter notetur, adbibitis testibus rogatis. et conveniet in aulam concilii, et facta flexis genibus Denique, die alterius sessionis de mandato summi brevi oratione ante crucem, petet proprium sub­ pontificis indicta, ipse pontifex intonabit sine mitra sellium. 2. Missa celebrabitur lecta sine cantu de Spiritu Hymxum. sancto, iuxta tamen rubricae, neque erit oratio Te Deum laudamus. ad patres, neque obedientia praestabitur summo Quem cantores alternatim cum clero proaequentur. pontifici Hymno finito, pontifex adhuc stans dicet Aloysius Perrari, protonotarius apostólicas, V. Dominus vobiscum. caeremoniarum praefectus. R. Et eum spiritu tuo. 22. METHODUS SERVANDA IN PRIMA SESSIONE SACRI CONCILII OECUMEN1CI. ]« Clerus universus urbis per scalam regiam, C runt quoqu ** duo reverendissimi episcopi pro libro porticum et basilicam ordine statuto disponetur. et candela. 2. Eminentissimi cardinales et reverendissimi 8. Summus pontifex ad praefatum sacellum patres ad palatium Vaticanum accedent per scalam Paulinum accedet, sacris vestibus ornabitur, nempe sitam in atrio maximo eiusdem palatii, quae ducit amictu, alba, cingulo et stola, et incensum in thuriad bibliothecam et musaeum. bulo ponet, ministrante naviculam cardinali pres­ 3. In aulis designatis quisque vestes sacras sibi bytero assistente. Tum induet pluviale, formale et proprias induet. Eminentissimi cardinales sacra mitram pretiosam. paramenta assument in altera aula paramentorum, 9. Summus pontifex cappellani supra porticum ba­ scilicet in ea, in qua solet aliquando summus ponti­ silicae ingredietur, et transeundo benedicet patribus. fex sacris vestibus indui. Reverendissimi patri­ 10. Ante faldistorium mitram deponet, genua archae in aula anteriori sacra item paramenta assu­ flectet et parumper orabit. Tum adhuc genu flex as ment, et in hac ipsa aula auditores Rotae, clerici ex libro a cardinali presbytero assistente sibi ob­ Camerae, votantes Signaturae et abbreviatores super- lato praecinet hymnum Peni creator Spiritus, quem pelliceo se vestient Reverendissimi primates, archi- cantores prosequentur, omnibus interim genua flec­ episcopi, episcopi et abbates pluviale induent in tentibus. ambulacro luliano, quod musaeo Vaticano adhaeret 11. Post primum versum omnes surgent, et prope aulas supra enunciates. D summus pontifex, resumpta mitra, sedebit in sede A Cappellani supra porticum basilicae statina gestatoria. eminentissimi cardinales cum caudatario tantum, 12. Ordinabitur processio. Camerarii extra, numero duo. reverendissimi patres nemino comitanto ingredien­ Cappellani secreti de numero participantium, tur, et facta brevi oratione, locum ab assignatori­ bus designatum occupabunt. numero duo. Advocati consistoriales promotores concilii, nu­ b. Praelati et alii officiales, vestibus respective sibi debitis induti, nemino pariter comitante, cap­ mero duo. Cubicularii honoris ecclesiastici, numero duo. pellani praefatam ingredientur et in locis asaignatis Cubicularii secreti ecclesiastici, numero duo. consistent. Cantores omnes. fi. Duo eminentissimi cardinales diaconi seniores, Abbreviatores de Parco maiori scrutatores suf­ eminentiuimus cardinalis prior presbyterorum, duo protonotari! do numero participantium, et votantes fragiorum, numero duo. Votantes Signaturae omnes, inter quos duo dignaturae pro paramentis papae deferendis in sa­ cellum Paulinum convenient, quod pro sacrario scrutatores suffragiorum. Clerici Camerae apostolicae scrutatores suffra­ Inaerviet 7. 8ubdiaconus apostólicas pro cruce papali de­ giorum, numero duo. Auditores Rutae scrutatores suffragiorum, nu­ ferenda, et alii duo Signaturae votantes pro cande­ labris aderunt in praedictu sacello Paulino. Ade- mero duo. 237· (= 1293) METHODUS IN PRIMA SESSIONE SERVANDA 238· (= 1294) Magister sacri hospitii. A omnes stantes ac detecto capite summi pontificis Cappellanua cum regno usuali summi pontificis. adventum praestolabuntur. Capollanus secretus cum mitra simplici usuali 14. Cappellani vero reverendissimorum patrum, summi pontificis. facta cum ipsis genufiexione, immediate pergent ad Thuriforarius Signaturae votans cum thuribulo. sacellum sanctorum Simonis et ludae. Subdiaconus apostólicas sacris vestibus indutus 15. Interim cminentissimus cardinalis decanus deferens crucem papalem inter duos acolythos Signa­ celebraturus missam, et reliqui ministri, nempe pres­ turae votantes cum candelabris. byter assistens, diaconus et subdiaconus, comitante Abbates generales parati. caeremoniarum magistro, quinque acolythi ceroferari! Abbates nullius dioecesis parati. et tres clerici cappellae ad altare intra aulam ac­ Episcopi cedent, et summi pontificis adventum expectabunt parati, iuxta ordinem suae Archiepiscopi 16. Eminentissimi cardinales scamna ante altare promotionis incedentes. Primates papale parata occupabunt. Patriarchae parati, 17. Duo episcopi pro libro et candela, prope diaconi faldistorium ante altare praedictum. Cardinales presbyteri 18. Summus pontifex in ingressu basilicae e sedo episcopi. descendet, mitram deponet, accedet ad altare papale Reverendissimi episcopi, archiepiscopi, primates et super faldistorium procumbet. et patriarchae unum sacerdotem seu cappellanum B 19. Cantores postremum hymni versum con­ vesto talari indutum, itemquo eminentissimi cardi­ cinent. nales unum sacerdotem, ac insuper caudatarium in 20. Interim generales et vicarii generales supraprocessione habebunt. Eminentissimus cardinalis dicti, facta genufiexione ut supra, per ianuam late­ prior presbyterorum pluviale indutus incedet in ralem prope sacellum Gregorianum beatae Mariae processiono ultimo loco inter cardinales presby­ virginis aulam ingredientur et petent loca assignata. teros. Propo ianuam cappellae quisque mitram 21. Post cantum ultimi versus summus pontifex sibi imponet. recitabit versiculos et orationes. Senator et conservatores urbis et alii duces do 22. Completis orationibus, eminentissimi cardi­ ♦' custodia pontificis nuncupati. nales, repetita genufiexione ut supra, aulam ingre­ Vicc-camcrarius cappa indutus a dexteris prin­ dientur cum caudatario tantum, et facta ante altare cipis solii custodis concilii. reverentia cruci, ad propria subsellia pergent. Duo protonotarii de numero participantium no­ 23. Summus pontifex, repetita genufiexione et tarii concilii pro veste papae. resumpta mitra, aulam ingredietur, benedicet patri­ Cardinalis diaconus evangelium in actione syno- bus, et deposita mitra, orabit ante altare. dali cantaturus medius inter duos cardinales dia­ 24. Surget, et cum cardinali decano celebraturo conos assistentes. missam incipiet, quae ritu consueta celebrabitur. Duo caeremoniarum magistri assistentes papae. 25. In missa non exhibebitur obedientia, non Summus pontifex sede delatus sub baldacchino, o fiet sermo post evangelium, neque eminentissimi cuius hastae deferentur a Signaturae referendariis. cardinales ad circulum descendent. Duo cubicularii secreti supranumerarii deferen­ 26. Expleta missa et recitata oratione Placeat etc., tes flabella. cardinalis celebrans nd faldistorium revertetur. Decanus Rotao minister do mitra inter duos se­ 27. Clerici cappellae super altare locabunt thro­ cretos cubicularius ecclesiasticos do numero partici­ num pro reponendo codice sancti evangelii. pantium. 28. Episcopus concilii secretarius de loco suo Servientes armorum, maxzerii nuncupati, a la­ descendet, et facta summo pontifici reverentia, ad teribus summi pontificis incedentes. credontiam accedet Tum omnibus surgentibua, idem Cantores octo praedictum hymnum concinentes. episcopus secretarius nemini reverentiam faciens, Auditor et thesaurarius Camerae apostolicae cum detecto capito deferet ad altare codicem sancti praesule domui pontificiae praeposito cum cappis. evangelii et super paratum thronum locabit Reliqui quatuor protonotarii do numero partici­ 29. Locato super altare codice sancti evangelii, pantium, inter quos subsecretarius concilii una cum episcopus secretarius locum suum petet praefecto cubiculi cum cappis. 30. Episcopus concionator pluviali indutus et Generales et vicarii generales congregationum mitram manibus gestans ad solium accedet, et facta regularium. prius profunda reverentia ante gradus solii eiusdem, Generales et vicarii generales ordinum seu con­ ad summum pontificem accedet, cui inclinatus gregationum monasticarum mitrae usum non habentes. D osculabitur eius genu dexterum, et indulgentias Generales et vicarii generales ordinum mendi­ postulabit. cantium. 31. Dum episcopus concionator ad solium ac­ Omnes cum habitu sui instituti, et qui clerici re­ cedet, per subsacristam super altare paramenta pro gulares sunt, biretum prae manibus tantum gestabunt. summo pontifice prius disposita ordinabuntur. Officiales concilii, nempe duo adiutore * secretario 32. Habebitur sermo per episcopum mitratum. et duo adiutores notariis, qui si inter summi ponti* 33. Completo sermone, subdiaconus apostolica ficis cubicularios erunt adscript!, restem violaceam crucem papalem ante gradus solii deferet cum simili veste superiori assument: si vero clero 34. Summus pontifex, deposita mitra, surget et tantum saeculari erunt addicti, vestem talarem in- benedictionem dabit: Sit 'nomen Domini etc. duent. 35. Eminentissimi cardinales et reverendissimi Ultimo loco, post officiales, incedent stenograph!, patres detecto capite stabunt ad benedictionem, vesti talari induti. abbates et reliqui omnes genua flectent. 13. Quisque basilicam ingressus statina caput 36. Episcopus, qui sermonem habuit, indulgen­ deteget, et cum prope altare papale pervenerit, facta tiam publicabit, tum descendet do ambone et locum utroque genu reverentia sanctissimo Sacramento super sibi assignatum occupabit eodem alturi papali exposito, aulam ingredietur, et 37. Cardinalis celebrans surget, accedet ad al­ facta cruci altaris inclinatione, locum sibi conve­ tare, signabit librum et seipsum ac recitans avannientem ab assignatoribus indictum occupabit: et gelium sancti loannis revertetur cum suis ministris 239· (=1295) G ACTA AD PROXIMUM CONCILIUM SPECTANTIA 240* (= 1296) 65. Summus pontifex canet in tono feriali ora­ ad sacrarium, sacras vesica deponet, et pluviali in- A duine ad aulam redibit inter alioa em in en Huimos tionem Mentes nostras etc. 66. Completa oratione, omnes iterum procum­ cardinales. 38. Duo episcopi cum libro et candela accedent bent sine mitra, excepto summo pontifice, qui mitra ad summum pontificem, qui psalmum Quam di- simplici utetur. 67. Duo cantores genuflexi io presbyterio lita­ leda etc, recitabit 39. Subdiaconus apostoHeus deferet sandalia et nias cantabunt 68. Summus pontifex, ubi notatum est, surget ealigas ad solium, comitatus a duobus Signaturae solus et manu sinistra tenens crucem loco baculi votantibus. 40. Summus pontifex caligae et sandalia induet pastoralis ter benedicet synodo dicens: Ut hanc 41. Sacrista ad altare pro diribendis sacris vesti- sanctam synodum etc. 69. Perficientur litaniae. bus papae. 70. Surgent omnes ot stabunt 42. Votantes ad altare pro deferendis sacris 71. Summus pontifex dicet: Oremus, vestibus praedictis. 72. Cardinalis primus diaconus: Flectamus genua, 43. Cardinalis diaconus cantaturus evangelium ad solium. et omnes gcnuflcctent praeter summum pontificem. 44. Cardinalis prior presbyterorum pluviali in­ 73. Cardinalis secundus diaconus dicet: Leca te, dutus solium conscendet et annulum summo ponti­ et omnes surgent fici detrahet B 74. Summus pontifex recitabit in tono feriali 45. Votantes paramenta deferent ad solium. orationem Da quaesumus, qua completa, resumet 46. Cardinalis diaconus praedictus, detractis mitram, ad sedem redibit, et in ea sedebit prius mitra, formali, pluviali, stola et cingulo, in­ 75. Cardinales et patres sedebunt, et mitra so duet summum pontificem omnibus missalibus para­ operient ro entis, videlicet subcinctorio, cruce pectorali, fanone, 76. Cardinalis diaconus evangelium cantaturus stola, tunicella, dalmatica, chirothecis et planeta, et subdiaconus apostólicas accedent ad credentium adjuvantibus quoque cardinalibus diaconis assisten­ et manipulum assument tibus. 77. Idem cardinalis diaconus accipiet librum 47. Subdiaconus apostólicos ad altare pro sacro evangeliorunj, quem ritu consueto deferet ct ponet pallio, quod deferet ad solium. Comitabitur ab altero super altare. ex Signaturae votantibus cum spinulis. 78. Acccdot ad solium, et osculabitur manum 48. Cardinalis diaconos praefatos sacrum pallium summi pontificis. imponet summo pontifici 79. Acolythi Signaturae votantes cum candela­ 49. Idem cardinalis mitram reponet summo pon­ bris, et subdiaconus apostólicas ante altare. tifici et ad suum locum redibit 80. Cardinalis presbyter assistens ad solium re­ 50. Cardinalis presbyter assistens annulum im­ dibit ponet summo pontifici ct ad subsellium suum re­ 81. Papa, ministrante eodem cardinali presbyvertetur. 0 tero, ponet incensum in thuribulum cum bene­ 51. Praestabitur obedientia ab eminentissimis dictione, cardinalibus, qoi manum summi pontificis osculaban­ 82. Cardinalis diaconus auto altare genuflexus tur, a reverendissimis patriarchis, primatibus, archi- recitabit orationem Munda cor meum etc., et accepto episeopis et episcopia, qui, facta prius profunda in­ libro de altari, se adiunget subdiacono et acolythis. clinatione ante gradus solii, genu dexteram summi 83. Cardinalis diaconus, subdiaconus apostólicas, pontificis stantes osculabuntur, abbates vero prae­ acolythi ot thuriferarius ad solium pro benedictiono. missa genuHcxiono antequam solium conscendant, 84. Accepta ut supra benedictione, cantabitur genuflexi pedem dexteram sommi pontificis oscula­ evangelium. bo n tor. 85. Ad cantum evangeli! omnes surgent capito 52. Episcopus sccretarius, praestita obedientia, detecto, deposito etiam pileolo. locum sibi inter officiales assignatum occupabit 86. Cantato evangelio, summus pontifex oscu­ 53. Complota obedientia, a clericis cappellao labitur librum a subdiacono porrectum, et incen­ parabitur faldistorium in plano solii. sebitur a cardinali presbytero assistente, qui post 54. Cardinalis primus diaconus assistens alta thurificationem ad suum subsellium revertetur. voce dicet: Orate. 87. Cardinalis diaconus et subdiaconus apostó­ 55. Summus pontifex, deposita mitra, procum­ licas deponent manipulum, et ad loca sua regre­ bet super faldistorium, reliqui omnes in propriis dientur. locis genua flectent D 88. Acolythi et thuriferarius candelabra et thuri­ 56. Interim praesto erunt duo episcopi cum bulum deponent. libro ct candela. 89. Sedebunt omnes cum mitris, et summus 57. Post breve temporis spatium surget tantum pontifex patres alloquetur. summus pontifex, et leget in tono feriali alta voce 99. Reponetur per clericos cappellae faldistorium orationem Adrwmui, Domine etc., in cuius fine omnes in plano solii. respondebunt Jmcn. 91. Cardinalis presbyter ad assistentium in solio 58. Cardinalis secundus diaconus assistens pri­ redibit. mus omnium surget et dicet alta voce: Erigite cos. 92. Summus pontifex, .deposita mitra, accedet 69. Omnes surgent et stabunt ad faldistorium. 60. Cantores cantabunt antiphonam Exaudi nos, 93. Duo episcopi cum libro ct candela. Domine etc. 94. Summus pontifex ex libro sibi oblato a car­ 61. Cardinalis primus diaconus iterum dicet alta dinali presbytero assistente, praecinet hymnum Veni creator Spiritus, et procumbet super faldistorio. voco: Orate. 62. Omnes iterum genua flectent et aliquantu­ 95. Reliqui omnes in suis locis genua flectent, et nudato capite. lum orabunt 96. Cantores prosequentur hymnum. 63. Cardinalia secundus diaconus omnium pri­ 97. Finito primo versu, summus pontifex surget mus assurget, et dicet alta voce: Erigite cot. et stabit in sedo sua. 64. Omnes turgent et stabunt, ut prius. 241· (= 1297) METHODUS IN PRIMA SESSIONE SERVANDA 242* (= 1298) 98. Reliqui omnes surgent, et stabunt in suis a que concilii patrum singulorum suffragia rogabunt locis. pariter iuxta ordinem sedendi, stantes in plano 99. Removebitur faldistorium o plano solii. aulae concilii; singulorum autem suffragia accurate 100. Duo episcopi cum libro ct candela. describent. 101. Summus pontifex, expleto hymno, cantabit 116. Cardinales ct patres suffragium proferent versiculum ct orationem ex libro, quem cardinalis elata voce per verbum placet, aut non placet, se­ presbyter sustinebit. dentes cum mitris. Abbates et alii, quibus ex privi­ 102. Duo cantores cantabunt V. Benedicamus legio datur suffragium proferre, assurgent detecto Domino, et responso Deo gratias, discedent cantores capito et facta versus summum pontificem gonuomnes ex aula, et remanebunt in sacello Gregoriano floxione, verbum placet, vel non placet pronuntiabunt. beatae Mariae virginis. 117. Cum in una ex praedictis aulae partibus 103. Summus pontifex sedebit et resumet mi­ suffragia omnia collecta fuerint, duo isti scrutatores tram. cum notario, qui suffragia in ea parte collegerunt, 104. Reliqui omnes sedebunt cum mitris. accedent ad tabulam secretarii in medio positam, 105. Per praefectum caeremoniarum dimittentur ibi suffragia collecta computabuntur, ct referetur qui locum non habent in concilio, nempe: in acta utrum omnibus, qui suffragia dederunt, de­ Magister sacri hospitii, cretum placuerit, vel sint nonnulli quibus non reliqui prelati qui non sunt officiales, exceptis placeat. 118. In digerendis atque numerandis patrum subdiacono apostolico ct decano sacrao Rotae, B cubicularii omnes secreti ot honoris, duobus tan­ suffragiis per scrutatores collectis secretarius praesto tum do numero participantium exceptis, qui . erit, ut iuxta formulam antea pro diverso eventu deliberatam, ea quae ex computatione omnium suf­ inservient summo pontifici, cappellani secreti ot communes, fragiorum provenient, scripto consignet. 119. Tum scrutatores cum secretario ad solium camerarii extra, accedentes suffragiorum summam rite consignatam acolythi ot clerici cappellae, summo pontifici subministrabunt, ut per supremam ostiarii do virga rubea, eius auctoritatem accedat confirmatio et habeatur caudatari!. 106. Dimissis itaquo qui nequeunt interesso promulgatio l. 120. Summus pontifex alta voce decreta con­ actionibus sequentibus, claudetur ab extra ostium «illae ab ostiariis. firmabit praescriptam pronuntians solemnem formu­ 107. Ad aulae conciliaris ianuam maiorem et lam. nempe: rDecreta modo lecta placuerunt patri­ ad alios minores vigilabunt ab extra ostiarii, et ab bus, nomino dissentiente vel (si qui forte dissenserint) tot numero exceptis, nosque, sacro approbanto con­ eis custodientur. 108. In sacello beatae Mariae virginis et in cilio, illa ita decernimus, statuimus atque sancimus altero Sanctao Petronillae, ianuis internis clausis, ut lecta sunt.u 121. Secretarius, ritu superius notato, iterum morabuntur qui locum non habont in concilio. 109. Episcopus secretarius una cum alio epis- C ad summum pontificem accedet, ot recipiet ab eo copo, qui decreta lecturus erit, accedet ad summum decretum indictionis futurae sessionis. pontificem ot servabit methodum, quao pro episcopo 122. Secretarius ambonem conscendet et ritu concionatore tradita est. prius praescripto futuram sessionem intimabit, de­ 110. Summus pontifex tradet decreta in prima scendet do ambone et sedem suam petet. 123. Protonotarii accedent ante ultimum gra­ sessione promulganda vel ipsi secretario, vel alteri episcopo, qui leget decreta. dum solii a sinistro latere. 124. Promotores pariter ad solium accedent et 111. Secretarius vel alter episcopus ascendet ambonem, quo conscenso, versus summum ponti­ in medio infimi gradus genuflexi rogabunt protoficem profundam reverentiam faciet: tum detecto notarios ut de omnibus quae acta sunt in hac ses­ capito leget titulum decretorum nempe: Pius episco­ sione, unum aut plura instrumentum vel instrumenta pus servus servorum Dei, sacro approbante concilio, conficiant 125. Protonotarius senior respondebit Conjicie­ ad perpetuam rei memoriam. Tum so cooperiet mitra, sedebit et legot decreta in prima sessione mus, vobis testibus, innuens praepositum domui ponti­ approbanda. ficiae et praefectum cubiculi, qui pro hoc actu prope 112. Lectis decretis, stans detecto capito in­ dexterum solii latus consistent. 126. Aperietur ostium aulae conciliaris, et qui terrogabit formula statuta cardinales et patres, an placeant decreta modo lectu. prius discesserunt, locum sibi debitum occupabunt 127. Duo episcopi pro libro et candela ad solium. 113. Secretarius. vel alter episcopus, qui legit D 128. Cardinalis presbyter assistens iterum ad decreta, descendet de ambone ot ad locum suum revertetur. solium. 114. Scrutatores cum notariis accedent ad me129. Summus pontifex, deposita mitra, surget, dium presbyterii, et facta summo pontifici genu- et cx libro, quem cardinalis presbyter assistens floxiouv, accedent ad cardinales ot patres et recipient tenebit, praecinet hymnum Te Deum laudamus, quem prosequetur chorus cantorum alternntim cum clero. eorum suffragia. 115. Procedent, comitanto altero ex caeremo­ 130. Circa finem hymni accedent anto gradus niarum magistris, scrutatores suffragiorum bini ct solii duo acolythi Signaturae votantes cum cande­ bini, quibuscum notarii concilii ita ¡ungentur, ut labris. 131. Duo episcopi pro libro ct candela. duo scrutatores unum ex concilii notariis udiunctum 132. Completo cantu hymni praefati, summus habeant. Hi vero munus colligendi patrum suffragia ita obibunt, ut per quatuor principales aulao concilii pontifex cantabit Dominus cobiscum ct orationem partes distributi, terni simul (duo'nempe scrutatores praescriptam ex libro a cardinali presbytero oblato. et unus concilii notarius) accedant ad partem aulae 133. Post orationem cardinalis diaconus, qui sibi pro hac ro assignatam, ibiquo singillatim emi1 Ratio pro inffrajjiie fervidi * hic conati tota a asm. 115 nentiasimorum cardinalium, itemquo patriarcharum s «Perici beneficiati due, sotto la stessa croce e candelieri. Capitolo di Santa Maria Maggiore — canonici Dieci alunni dell' ospizio apostolico di san sei, beneficiati quattro, cappellani beneficiati due, Michele, colla croce. Dieci alunni della pia casa degli orfani, collo chierici beneficiati due, cappellani due, con croce o candelieri. stendardino. Capitolo di San Pietro col seminario, senza cap­ Sei religiosi dell’ ordine della penitenza, col pella musica. crocifisso. Capitolo di San Giovanni in Laterano — cano­ Sei religiosi Agostiniani scalzi, col crocifisso. Trenta religiosi dell’ ordine dei Minori capuc- nici sci, beneficiati sei, cappellani due, chierici bene­ ficiati due, colle due croci e candelieri. cini, col crocifisso. Sci religiosi deli ordine di san Girolamo della con­ 2. gregazione del beato Pietro da Pisa, collo stendardino. Monitum ad patres concilii cum adiecta schedula, in Dieci religiosi dell’ ordine dei Minimi di enn qua cuiusque nomen cum numero sedis in sessioni­ Francesco di Paola, collo stendardino. bus occupandae habebatur. Sei religiosi del tens' ordine di san Francesco, Schedula huic folio addita designat locum, qui collo stendardino. Rodici religiosi dell ordine dei Minori conven­ in suo ordine iuxta tempus promotionis reveren­ dissimo domino competit in aula concilii; ac protuali, collo stendardino. 9 SESSIO PIUMA 8 décembre 1869 ι<· indo, ut faci li us locus iste re periatur, placeat hone A Intimentur itaque omnes et singuli eminentissimi camdem nchaduliim heic adicctam, in qua i pai uà et reverendissimi domini sanctae Romanae ecclesiae nomen cum numero conveniente habetur, in publi­ cardinales, reverendissimi domini patriarchae, pri­ cas seaaionea ot congregationes generales aecum mates, archiepiscopi, episcopi, nec non abbates, et deforre. supremi moderatores congregationum et ordinum 3. regularium ex apostolica concessione locum in con­ Intimatio per cursore» facienda, domi quoque dimisso cilio Vaticano habentes. exemplari. Insuper intimentur vice-camerarius, princeps solii Foria IV dio 8 decembris anni 1869 festo Con­ concilii custos, reverendae Camerae apostolicae au­ te ption is immaculatae beatae Mariae virginis hora ditor ct thesaurarias, antistes pontificiae domui 'telava cum dimidio ante meridiem concilii oecu­ praepositus, senator et conservatores urbis, ma­ menici Vaticani celebratio aolcmniter devota sup­ gister Sancti Hospitii, protouotarii apostolici de plicatione inchoabitur a sacello quod est supra numero participantium quinque, auditores Rotae porticum basilicae Sancti Petri usque ad basilicam. quatuor, clerici Camerae apostolicae duo, votantes Statuta hora omnes ad palatium apostolicum Signaturae omnes, abbreviatores de Parco maiori Vaticanum convenient. duo, officiales concilii. Eminentissimi et reverendissimi domini cardi­ Aloysius Ferrari, protonotarius apostolicus. nales, et reverendissimi domini patriarchae in aulis praefectus caeremoniarum. paramentoruni ; reverendissimi domini primates, B archiepiscopi, episcopi et abbates qui locum in 4. concilio ex privilegio habent, ritus tam latini quam Instrumentum a protonotariis apostolici * confectum orientalis, in musaeo lapidario induent sacras vestes super prima sessione l. unicuique ordini et ritui proprias, et, si latini sint, In nomino Domini, amen. coloris albi cum mitris, nempe cardinales sericoCum in ecclesiae angustiis Romani pontifices damascenis, ceteri ritus latini ex lino, orientales vero .iuxta eorum morem; et statim pergent ad saepe saepius concilia generalia indixissent, ut sar­ sacellum quod est supra porticum basilicae Sancti tam tectamque servarent doctrinam a Christo Do­ Petri adventum sanctissimi domini nostri papae mino acceptam, et populis sibi commissis saluberrima usque pabula indigi tarent, sanctissimus dominus noster Pii IX expectantes. Prior autem cardinalium presbyterorum, duo Pius papa Nonus aspiciens, non sine animi sui moe­ cardinales diaconi papae adsistentes, diaconus cardi­ rore, hac nostra tempestate quaquaversus ecclesiam nalis evangclium in actione conciliari cantaturus, ipsam a perversis hominibus agitatam, suorum prae­ duo episcopi summo pontifici de libro et candela decessorum vestigiis inhaerens oecumenicum con­ inservientes, subdi aconus aposto! i cus sacrae Ilotae cilium convocare opportuum esse duxit. Quare Dei omnipotentis, Patris, Filii et Spiritus auditor in sacello Paulino ad usum sacrarii composito sacra item paramenta coloris albi eisdem sancti, ac beatorum cius apostolorum Petri et Pauli convenientia assument, excepto cardinali presbytero, C auctoritate, qua ipse in terris fungitur fretus et inqui pluviale induet, et sanctitatem suam praestola­ nixus, de consilio ct assensu sanctae Romanae ecbuntur una cum duobus protonotariis apostolici * lesiac cardinalium, litteris apostolocis Aeterni Patris cum cuppis, et acolythis Signaturae votantibus in­ unigenitus Filius datis apud Sanctum Petrum, anno incarnationis Dominicae millesimo octingentesimo dutis supcrpclliceo supra ruchettum. Summus pontifex, sacris vestibus assumptis, cum sexagesimo octavo, tertio kalendaa iulias, pontifica­ mitra pretiosa procedet ad commemoratum sacel­ tus sui anno vicesimo tertio, sacrum oecumenicum lum; ct cum hymnum Veni, creator Spiritus, intona­ et generale concilium in hac alma urbe Roma, fu­ vo ri t, absoluto primo versu, supplicatio inchoabitur, turo anno millesimo octingentesimo sexagesimo nono, et deinde sacra omnis actio explebitur eo plane in basilica Vaticana habendum, ac dio octava mensis modo, qui in Ordine ct Methodo celebrandi con­ decembris, sacra immaculatae Mariae virgini, sub cuius patrocinio concilium ipsum collocatum est, cilium est praescriptus. Sanctissimus pater, cum basilicam ingressus incipiendum, prosequendum, ac Domino adiuvunte, fuerit, o sella gestatoria descendet, et prope aram ad ipsius gloriam, ad universi ebristiani populi sa­ maxirnam, adorato augustissimo sacramento expo­ lutem, absolvendum, perficiendum indixit, annun­ sito et finito bymno, versus et orationes cantabit, tiavit, convocavit ct statuit. Evulgatis hisco litteris, et affixis ad omnia ac deindo perget ad aulam conciliarem, et celebra­ bitur missa ab eminentissimo et reverendissimo huius urbis consueta loca, mox authentica exemcardinali sacri collegii decano do beatae Mariae D piaría in forma valida fuere transmissa illis omnibus, virginis Conceptione immaculata cum oratione do qui iure vel privilegio locum habent in conciliis generalibus. Quanta laetitia plausuque huius convoSpiritu sancto. Dicta α cardinali celebranto in fine missae ora­ 1 Posthabita quae in editiouibus vulgatis prodiit sessionum tione Placeat, reverendissimus dominus archiepiscopus orator, petita a summo pontifico indulgentia, relatione, satio.·! dovi instrumenta exhibere quae saper unaqua­ que carumdem a protonotariis apostolici! coufecU sunt. e suggestu patres alloquetur ct deinde indulgen­ Habentur in codice formae maximae optime exarato cui titulus: tiam publicabit. ln»immcnta a proiofwtariu apostolici» confecta tuper qnatuor Summus pontifex, impertita benedictione, plu­ sessûnubu * nacroMneti oecumenici concilii Vaticani. Primo viale deponet et omnibus sacris para mentis in­ voluminis folio adseriptom est sequtus m oui tum; .Quae in hoc duetur ac si missam solemni pontificati ritu esset volutine continentur, sunt iusirumenta a protonotariis aposto­ lici! e numero beneficiariorum confecta de quatuor pablicx· celebraturus. bessionibas sacrosancti oecumenici concilii Vaticani a Fio IX Deinde, praestita obedientia, incipient preces pontifice maximo indicti die 19 iulii (aie!) aunó 1888, quod deinde conciliares, ot cantato versu Benedicamus Domino, urbe per ritu occupata a gubernio Subalpino peractam die * litteris omnes et singuli, qui conciliari sessioni inter­ 90 septexubris 1870, fuit intermissum editis apostolici esse minime debent, aula exibunt, ot fores clau­ die ‘30 octobres eiusdem anni. Secundae et tertiae scaricai! instrumenta in tabulario concüti Vaticani reperì; pnmae vero dentur. et quartae sewionb ipsemet accepi anno 1879 a re verro Ihs;uw Absoluta sessione apertisque ia nuis, sanctitas domino Aloisio IVricoli a secreti * proto nata rie rain apc toHcorejo. * sua intonabit hymnum Te Deum. Antonins Cani, a tabulario concilii VatkauL * 11 A. S ΧΐΊ ONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 12 cationi· notitia faerit excepta, satie euperque de- A menici Vaticani descriptis. Post haec reverendissimi monstrat ingen· antistitum concursus, qui rei & patres procedentes versus aulnm conciliarem, ex­ * dissitis regionibus, ad ron tan te die indicta, ad hanc tractam in latere dextero basilicae apud cappella sanctorum martyrum Processi et Martiniani, locum almam urbem iter aggredi non dubitarunt Quapropter, anno Domini millesimo octiogen- adierunt unicuique pro sua dignitate, gradu et lesimo sexagesimo nono, indictione XII, anno XXIV tempore promotionis adsignatum, quemadmodum iam pontificatus sanctissimi domini nostri Pii papae Noni, propria loca petierant singuli concilii officiales, idest die octava mensis decembris ûiariae virgini imma­ reverendissimus dominus episcopus Sancti Hippolyti culatae sacra, collectis hora octara cum dimidio ante secretarios concilii, subsecretarios cum duobus suis meridiem in sacello supra porticum basilicae Vati­ adiutoribus, octo scrutatores, caeremoniarum ma­ canae omnibus eminentissimi * et reverendissimis gistri, et locorum adsignatores, quilibet cum vestidominis cardinalibus, rererendissimis dominis patri­ bus diversorum collegiorum propriis. In loco aulae archis, primatibus, arch ¡episcopis, episcopis et abba­ superiori apposite extracto aderant theologi et canotibus sacris restibus coloris albi indutis cuique nistae concilii, nec non procuratores reverendissi­ ordini et ritai propriis, nec non generalibus ordi­ morum patrum legitime absentium. In inferiori num religiosorum, indicti oecumenici concilii caere­ autem dextrorsum aderant regnantium familiae, prout moniis initium datam fuit videro est in officiali ephemeride hac ipsa die typis Sanctitas sua assumptis sacris restibus in aula edita, sinistrorsum aderant diversorum guberniorum p&ramentorum inter eminenti»imos dominos cardi- B legati ct oratores, nec non supremi duces pontificii sales lacobum Antonelli et Gasparem Grassellini et gallici exercitus, qui in ditione pontificia mora­ sanctae Romanae ecclesiae diaconos ad praedictum tur. Ad ianuae principis concilii custodiam erant sacellum processit, et gonufiexa ante faldistorium addicti equites ordinis Hyerosolimitani quemadmo­ intonuit hymnum Frai creator Spirit ** Finito primo dum cáeteme concilii ianuao custodiebantur a venu eiusdem hymni, cantoribus pontifiais hymni militibus helveticis qui praesidio militant pontificis. canium prosequentibus solemnis incoepit suppli­ Omnibus ita rite dispositis, summus pontifex catio ab eodem sacello usque ab basilicam Vati­ ingressus est praedictam aulam conciliarem, et sistens canam, in cuius porticu et intra basilicam ipsam ante altare, in extrema aulae parte erectum, reci­ hinc inde ordine dispositae aderant singulae reprae­ tavit introitum missae eum eminentistimo cardinale sentationes utriusque cleri tam saecularis, quam Constantino Patrizi subdecano sacri collegii sacria regularis adventam summi pontificis nec non emi- operaturo, quo expleto, sanctitas sua ad thronum nentúsimorum cardinalium, reverendissimorum patri­ pontificium se transferens, ex eo adsistentiam prae­ archarum, primatum, archiopiscoporum, episcoporum buit missae, ipsi aolomniter iuxta morem celebratae. et abbatum expectantes. Anteibant crocem ponti­ Antequam ultimum missae evangelium absolvere­ ficalem delatam a subdiacono apostolico inter duos tur, a reverendissimo patre episcopo Sancti Hippo­ acolythos, familiares, cappellani cantores, ex prae­ lyti concilii secretario super altare in parato throno latorum Romanae curiae collegiis illi qui in litteris solemnitar locato evangelioram codice, a reverenapostolici· datis die vigesima septima proxime elapsi C dissimo patre archiepiscopo Iconiensil, obtenta a mensis novembri * fcerant designati tamquam con­ sanctissimo domino benedictione et indulgentia, ex cilii officiales, et tandem thuriferarius. Subseque­ ambone dicta fuit patribus oratio sequens: bantur crucem abbates, episcopi, archiepiscopi, Beatissime pater. primates, patriarchae tam ritus latini quam orientalia, procedentes dispositi iuxta ordinem temporis Electus, qui initium facerem rei, qua in toto promotionis, sanctae Romanae ecclesiae cardinales, fortasse terrarum orbe alia nulla aut sanctior aut senator una cum urbis conservatoribus, vice-came- gravior esso potest, fateor, me statim tanto officio rariua, sanctae Romanae ecclesiae princeps solio imparem ita animum despondisse, ut nihil ad illud adsistens, duo ex subscriptis protonotariia inser­ declinandum praetermisissem; nisi vox eius qui vientes pontifici, duo praedicti cardinales diaconi verendo totius mai estati» sacerdotalis fulgore huic ministrantes in medio habentes eminentissimum nostro conventui praesidet, me recreasset atque cardinalem Edoardum Borromacum diaconum ad erexisset. Quamquam itaque neque aetate, neque cantum evangefii destinatum. Ultimo veniebat ingenio, neque auctoritate aut meritis cum iis, qui summus pontifex mitra protiosa ornatus et in sede mei eunt in episcopatu collegae sim comparandus, gestatoria delatus sub baldacchino cum flabellis onus nihilo tamen secius suscepi, confisus prae­ •olito circumdatus comitatu. Pone sequebantur sertim illo sancti Spiritus effato: Vir obedient lo­ pontificem, praeter nonnullos cappellano» cantores quitur victoria t\ bymni venus modulantes, decanus sacrae Rotae d Accedit alia quoque ratio, quae me ad illud minister de mitra medius inter duos secretos cubi­ capessendum non parum impulit. Nam cum ego cularios ecclesiasticos de numero participantium, primas vitales auras in ea urbe hausissem, in qua auditor et thesaurarius reverendae Camerae aposto­ catholica ecclesia suum postremum concilium ha­ licae, antistes domui pontificiae praepositus, reliqui buit, quod tot tantisque laudibus merito celebraprotonotarii apostolici de numero participantium, tur, ac pene cunctis miraculam visum est, subiit inter quos subsecretarías concilii et praefectus cubi­ cogitatio, me divinam illam providentiam, quam culi sanctitatis suae, generales et vicarii -generales saepe in orbe terrarum ludere iam notum est, ad congregationum regularium, ordinum aut congre­ hoc munus, opera supremi Christi vicarii, prae gationum monasticarum non habentes mitrae usum, aliis omnibus excitasse, ut vobis, saltem vel ipsa atque ordinum mendicantium, nec non reliqui offi­ mea tenuitate, in memoriam revocaret saluberrima christiano orbi beneficia per illud tuno temporis a ciales concilii et scribae notariorum. Summus pontifex principem basilicae ianuam eo colluta, quorum recordatione animi vestri in ingressus constitit, et e sede gestatoria descendens spem maximam erigi possent, nunc quoque vobis ad altare maius. In quo splendida ingentiquo pompa affuturam suoque arcano consilio cuncta in ecclesiae publicae venerationi sanctissimum eucharistiae sacra­ bonum disposituram. mentum erat expositum, accessit, ubi absolutus fuit 1 Aloyiia· Butcher PusavalH, ordinis Minorum espuehymnus Veni creator Spiritui cum orationibus ex cinonuu. • Prov. XXI, 28. caeremoniali excerptis et in Ordine concilii oecu- 13 SESSIO PRIMA 8 decembris 1869 Quibus omnibus ego ipse non minimum rei e- j vatus animum sumo, ao officium, quod mihi ob­ ediencia, nedum providens Dei consilium imposuit, alacriter aggredior, atquo hanc universalis eccle­ siae synodum auspicor ab illis davidici· verbis: Euntes ibant et Jiebant mittentes semina sua, ve­ nientes autem renient cum exultations portantes mani­ pulos suos His onim cum lacrymabilis hodierna nostra conditio, tum etiam laotus rerum futurarum eventus summis quasi lineis pingi ac velati sub oculos portendi ac sisti mihi videntur. 14 fructus, ut ubi horrida prius sterilitas occurrebat, admiranda foecunditas suspiceretur, atque unde tribuli tantum ac spinae exurgebant, largae inde flavescerent segetes metentium manum exposcentes, qui eas in manipulos colligatas dominicis horreis inferrent. Atque hunc procul dubio, vos scitis, exitum habuero innumeri apostolorum labores. Fletus enim eorum, messium copia perspecta, in gaudium est versus, moerorem expulit laetitia, quae tanto maiore consolatione uniuscuiusque animum permulcere pro­ fecto debuit, quanto graviore tristitia demorsi fue­ Neminem vestrum, venerabiles patres, posse rant, quantoque ampliorem ex ipsis fructibus merlatere arbitror, verba, quae nuper protuli, pecu­ cedem sperabant se esse consecuturos, cum illis liari quadam ac sapienti ratione ab ipsa ecclesia onusti Domino vineae occurrissent: venientes autem ad apostolos oorumque divinam musionem fuisse venient cum exultations portantes manipulos suos. relata. Probe enim nostis quomodo hi, statim ao Quae cum ita sint, nullus dubito, venerabiles Paracleti munero, quod eis pollicitus fuerat lesus, patres, quin in illa apostolorum hodiernam vestram cumulatissimo afflati fuissent ac voluti saginati, i conditionem repraesentarim. Vos namque video e univorsum orbem praedicatione evangelica aggressi remotissimis quoque terrarum partibus ad hunc sunt. Nostis quomodo divino caelestis doctrinae * augustum consessum lubenter quidem accurrisse, sed semine ab ipso Verbo locupletati, illud abunde fronte simul attrita domissoque curarum pondere sparserint quacumque podes intulissent, super ter­ capito atque animis moerore confectis propter hor­ ram iacontes, quao iam Inde ab exordio mundi, rendos animarum strages, quas antiquus humani quando malodicta est in hominis opere, quadra­ generis adversarius iam edidit, quasque etiam parat ginta saeculorum spatio conversa fuerat, ut Leo maiores in posterum editurus. Vos, inquam, video Magnus do Roma ipsa testatur, in silvam fremen­ ad mysticum hoc coonaculum adventasse, ut viribus tium bestiarum ac turbulentissimae profundidatis consiliisque collatis, uberius inde veritatis ac iustitiae semen nancisceremini. Nec frustra erit cxpectatio oceanum Nostis, atque ipsis vestris oculis mihi videre vestra, idque vobis apertissime ostendit ipsa gravitas vos videor contemplari hos inopes piscatores au­ rerum, quae in hac synodo erunt pertractandae. xiliis omnibus, quibus humana nititur fides, desti­ Porro longe absit, ut ego velim sapientissimas tutos, qua vastissima maria solos tranare, qua vestras deliberationes praevertere, si luminosis in­ terras sive solitudine cinctas sive montibus in­ sistens vestigiis, ab augusto nostro pontifico libere accessas inermes penetrare, qua regna ac provin­ iam patefactis, affirmare nunc ausim, divitem ex eu cias et amplitudine immensas et locorum distantiis coelestis illius seminis copiam affatim comparandi exterminatas sine baculo ac pera transcurrere; C facultatem amplissimam vobis omnibus esse datam. atque lineo omnia (quis tunc hominum crodidisset?) Agetur enim quomodo ebristiani populi, o putridis ob illud unum, nempe ut gentes partim immani­ vitiatisque omni errorum colluvie cisternis abducti, tate barbaras ac moribus ot ritibus efferatas, par­ ad limpidas atquo inexhaustas Servatoris aquas pos­ tim litteris licet ac scientiis excultas, vitiis nihilo­ sint revocari: quomodo benefica ecclesiae actio sive minus nc omni turpitudinum genere obrutas, isto novas formas induta, sive novis instructa admini­ opprobrioso nc tyrannico iugo eriperent ac cruci culis vegetior reddi possit, ut secundum eum finem, ad quem instituta est, non antea tentatos calles Domini manciparent. Qua quidem in ro nemo non percipit quot pervadat atque alia idontidom sibi ora adaperiat labores exantlare debuerint, quas perpeti aerum­ quibus Paracleti virtus et gratia in singula Christi nas, quas denique iniurias ac persecutiones per­ corporis membra tutius ac facilius effundi queat: ferre. Dies me deficeret, si haec omnia vollom vobis quomodo item vividae fidelium vires in unum adeo evolvere, quin et lingua; innumerabilia sunt enim, arcto sint constringendae, ut insanis atheismi, hypo­ ac peno dixerim ineffabilia. Quid dicam, aiebat crisis impietatisque ausibus obsistere possint, eo·ipso Chrysostomus, cui haec erant diuturna medi­ quo irritos facere, imo etiam confringere ac penitus tatione perspecta atque explorata, quid dicam, aut exterminare: quomodo denique, uno verbo dicam, quid loquar vestras contemplans afflictiones, nescio. Christianorum spiritus ac vita instauranda sit, ita Quot carceres sanctficastis? Quot catenas deco­ ut ea ipsa divina luco resplendeat qua primum in rastis? Quot tormenta sustinuistis? Quot ma­ terris visa est, cum religio haec nostra, pulcherrima ledicta tolerastis? Quomodo Christum portastis? ac dilecta Dei filia, aquae et sanguinis sacramento Quomodo praedicatione ecclesias laetificastis? Vere quod e latore Redemptoris effluxerat, emaculata, a itaque, vere, inquam, do apostolis regius psaltes Calvario monto descendit, universo orbe, quem sibi cecinerat quod euntes ibant et flebant mittentes in hacroditatom acceperat, potitura. Neque aliter profecto arguendum est de maximo semina sua. 8od videto, venerabiles putres, huius apostolici hoc nostro conventu. Ecquis enim poterit mente fletus plane mirum effectum. Is siquidem erat, concipere quao et quanta ex hoc voluti altero coenaqualis est in maximis siccitatibus nocturna pluvia, culo pastoralis chantas emanatura sit! quae et qua placido in aridum solum decidente, germinant quanta sapientiae vis isthinc eruptura, cum non herbae, folia virescunt, ao flores languentia tollunt modo uniuscuiusvis animi sensa, sed et ipsius cordis capita, clausosquo aperiunt culices, quibus interim affectus in communem usum conferentes, gravissi­ aer fragrantissima undequaque mille odorum sua­ mas illas totius humanitatis necessitates diligen­ vitate perfunditur. Namque veritatis semen squa­ tissime agitabitis atquo acriter perpendetis! lentibus illis agris immissum, postquam hi fuissent Vos certe, his omnibus absolutis, atque ingenti postolorum lacrymis irrigati adeo uberrimos tulit doctrinae ac virtutum thesauro cumulati in vestram unusquisque dioecesim proficiscemini Vos iterum Europae regna, iterum extrema Asiae atquo insulae 1 Ps. CXX V, 7 - 8. Oceani, iterum Africae atque Americao regione· ’ S. Leo, sermone I de sanctis sposi. Petro et Panto. A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 16 excipient, omneeque «ancti Spinimi igne flagrantes, a «rawaa «a, aeque de iisdem prolatum est, vos solerte· continuo agricola * visent, «olam huras- quod, vementes, venient cum exultations portantes que incultum proscindere, agro· terere, vinea· po- mampulos suoi. Et ai haec altera propheticorum ure, ut aut novo· edant aut uberiore· referant verborum para, iam ab initio ecclesiae, ut vidimus, effectum auum plenissimo est sortita, adeo ut acrifructus. Ait hinc labor, venerabiles patres, hinc ama­ bere potuerit apostata·: Quoniam sicut abundant rissimi dies, innumerique dolores, hinc et in vo· passiones Christi in nobis, ita et per Christum abun­ incipient impleri verba illa davidica: Euntes ibant dat consolatio nostral; cumdem effectum et vobis et Jiebant mittentes teutina sua. Nam tum demum propositum ease patet, dummodo eodem ac vestro­ cum operi manae erit admovenda, palam appare­ rum praedecessorum spiritu moti, sacris eorum vesti­ bit, cum quibus quontisque adversarii· opn· fuerit giis intrepide inhaerentia, scientes quod sicut socii dimicare. Hinc philosophi ac politici, ut aiunt, viri, passionum estis, sic eritis ei consolationum Et quod reapse amplissimam ex nostris labori­ hinc principe· ac reges, ipsique populi in unum conjurabunt, ut vestra pietatis studia, vestracque bus mereedem iam in hac vita simus consecuturi industriae beneficis in irritum cadant, dum parte atque ingena praeterea nos maneat in caelis prae­ ex aha mali feriati homines modo apertum atheia- mium a Deo, vel ex ipso quod nunc vobis offertur mum proti tente·, modo foed tarima hypocrisi cireum- pignore clarissime evincitur, scilicet ex modo vere amicti, inita societate omnem movebunt lapidem, mirando, quo cogi potuit solemne hoc totius clirint catholicam ipsam religionem, ri fieri possit, e B etiam tatis patrum concilium. Quis enim non videt, fundamentis evertant Eheu! quale inde bellum, Deum, hoc facto tam felicibus auspiciis inter omni­ quam ferum qaamqae diuturnum! Eheu! quale· genas difficultates incoepta, voluisse certissimum hoste·, quam pertinaces quamque implacabiles! JIts nobis indicium praebere eorum, quae in posterum insuper addite, quae ptaga est omnium fortasse speranda concipimus, modo nos ipsi veritatis ac maxima, plurimorum indifferentiam, qua ecclesiam iuatitiae flumini, quod c rupe Vaticana mox pro­ Christi premente, culta quaeque ac pinguia brevi cessurum est, impedimento non simus? Atipo tempore sterilescant Decesse est inque horridam hic mihi liceat, quaeso, sublimes patria ac filiorum solitudinem veniant, ubi squalor tantum ae more dolores non sine pietatis sensu vobis commemorare. latissime dominantur. Nos siquidem ad sacram Vaticani umbram qua * i Atque inter hos fluctu·, dicam aperte, inter has perfugio recepti mirabamur immensas, quas Sata­ •yrtes dolosas, vobie incedendum est, venerabile· nas lata ac rapidissime ruinas circa nos con­ patre·, inter has procella· quae cuncta in praeceps gerebat, mirabamur turbulentissimos impietatis fluc­ minantur, vobis, tamquam immoti· scopulis, versan­ tus quotidie magis increscere atque hoc ipsum dum est: huc vestra est navia dirigenda, huc remi pacis asylum minatum iri; trepidi proinde omnes impellendi, huc demum omni animorum contentione gem en tasque et pallore confecti arbitrabamur nos incumbendum eat, ut incolumia sarta tecta servetur, quoque confractis tampli ruderibus assidentes spiri­ ac ¡utrifamilia·, a quo vobis est credita, eum usura tum iam iam exhalaturos esse ea lamentabili A mu­ red datur. C taris fratrum voce: Quomodo sedet sola civitas Nec mirum ita «e haberi rem vestram, cum ipsi plena populo, facta est quasi vidua domina gen­ vo·, venerabili» patres, testea eius sitis, et non tium: princeps provinciarum Jacta est sub tributo!1 aliorum tantum exemplo, verum etiam, saltam ex Cum ceco radius purissimae lucis densos findit parta aliqua, ipsa vestra experientia probe «ciati·, tenebras ac spem nostram peno arescentem iterum utrum possit hoc tantum facinus, non dicam ad per­ sublevat. Namque in menta supremi nostri hicrfectum adduci, sed neque inchoari, quin in vastum archac, qui navis temperat gubernaculum, oritur poenarum atque aegritudinum pelagus incurrendum cogitatio novi Israel seniores fidciquc coniudices sit Namque reveni opus esset aut nunquam didi­ apud sc convocandi, ut sancto Dei tabernaculo us­ cisse, quid missio Christi significet, et in quo se que in intimis suri adytis ac recensibus ub in­ gerat sublime episcoporum mandatum ; aut, quod numerabilibus et form i dut issi mis hostibus lacessito, omnino probrosum esset, penitus ignoraro quot communi omnium consensu quai» primum pro­ qUiintisquo malis humanum genus obruatur, ut quis videatur. nequeat, in perfungendo hoc munere, vel primo Erat haec ab initio voluti nebula, quae mano obtutu perspicere quibus periculis, quibusque con­ paret, atque extemplo quasi fulgur caelorum j>|-«ria tradictionibus obnoxius esse debeat, aut quomodo pertransiens cito evanescit. Verum Spiritus ille felix exitus sperari non possit nisi animo ita sit Paracletus, qui a Patre Filioque procedit, ntque in comparatus, qualis erat doctor gentium, qui do so aeternum augustam hunc cathedram suo praesidio pâlarn profitebatur: Adimpleo ea quae desunt pas· D tutatur, eam illico vivifica ac septiformi sua luce jiûrtum Christi in came mea pro corpore eius, quod foecundat: ct mirabile dictu, ea cogitatio similis grano sinapis, quod, testante evangelio, minimum eit ecclesia Sed facito, patres amplissimi, animo forti magno- quidem est omnibus seminibus: eum autem creverit, que sitis! Si enim Dei proreus arcanum est con­ maius esi omnibus oleribus et Jit arbor, ita ut silium, ut mysticum evangelica!) doctrinae semen volucres caeli reniant, et habitent in ramis eius\ nequeat germinare vel crescere, aut frondium pul- ea cogitatio, inquam, vi efficacissima Paracleti sta­ eritadino flonimque laetitia vigere, nisi ea condi­ tini erumpit, crescit ac citius dicto fit gigas. Et tione. ut virorum apostolicorum fletu et sanguine occo nos iam in unum ex. universi· terrae regioniassidue madescat atquo irrigetur, ipsius Dei est bua in hac immctwa basilica christiani ingenii mira­ etiam voluntas, ut eas lacrymas quae iuslitiae ac culo, congregati, ecce no· nd sepulcrum principis ventatis ergo effunduntur, piae ac sanctae conso­ apostolorum unde adhuc perennis episcopalium latione· a caelo ubertim repensent, cum scriptum virtutum aura spirat ac viget, ucee nos ad Leonis, •it: Beati qui lugent, quoniam ipsi consolabuntur'1. utriusque Gregorii ct Chrysostomi tumulos, e quiNam si du Christi discipulis dequa ceteris evangeli! bus post tot saeculorum diuturnitatem diceres ad­ praeconibus dictum eat, quod euntes ibant et jiebant huc recens eloquentiae flumen prorumpere calho• Il Cor. II. \ • II Vor. II, 7. • ttaith. XIII. SESSIO PRIMA 8 decembris 1869 17 18 licae ecclesiae agrum iterum irrigaturum. Quod. num aposlolicum etc., summus pontifex trinam iero magis ac magis solatio esse debet, animosque distinctam benedictionem sanctae synodo impertitus percellere, ecco nos penes ipsam Petri personam, eat his verbis: Ut hanc sanctam synodum benedicere, qui in suis legitimis successoribus praesens adhuc regere, et conservare digneris. Post litanias sanc­ ac vivus eodem quo olim amoris impetu eademque titas sua iterum thronum ascendit et diaconus car­ fido intonare ridetur r Tu es Christus filius Dà riri; dinalis in forma solita cecinit evangelium desump­ unde o caelo pariter, ubi ad Patris dexteram sedet, tum ex cap. X sancti Lucae, in quo narratur illud sublime Redemptoris responsum denuo ex­ missio a Christo discipulis data, et normae quaedam auditur: Et ego dico libi, quia lu es Petrus, et super ad praedicationem traduntur. Expleto evangelio, hanc petram aedificabo ecclesiam meam, et portae summus pontifex sequenti allocutione ita patres injerí non praevalebunt adversus eam affatus est: Quae omnia, venerabiles patres, in memoriam Venerabiles fratres. lubet revocasse, ut fiducia nostra his quasi fomentis Quod votis omnibus ac precibus ab Deo pete­ vegetata maiorem in modum efflorescat, ac maiori animi nostri alacritate incendantur ad opus hoo bamus, ut oecumenicum concilium a nobis indictum perficiendum nempe hanc synodum, in'quam iam concelebrare possemus, id insigni ac singulari Dei non dicam populorum oculi, sed spes universi orbis ipsius beneficio datum nobis esse summopere lae­ sunt conversae. Quae si vobis ex una parte multas tamur. Itaque exultât cor nostrum in Domino et ac graves iustitiae causa pariet afflictiones, vosque incredibili consolatione perfunditur, quod auspica­ lo summas aliquando rediget angustias, ex alia tissimo hoc die immaculatae Dei genitricis virginis quoque parte suavissimum vobis omnium consola­ Mariae conceptioni sacro, vos qui in partem solli­ tionum fontem aperiet ac laetissimis etiam trium­ citudinis nostrae vocati estis, iterum maiori quam alias frequentia, in hac catholicae religionis arce phis viam sternet parabitque. Vestrum quidem est in praesens cum dolore ac praesentes intuemur, aspectuque vestro perfruimur fletu operi incumbere, sed tempus postmodern iucundissimo. Vos autem nunc, venerabiles fratres, in nomine veniet, testem habemus ipsum Dei filium, quo nostros occupabit laetitia moerores; scriptum est Christi congregati1 adestis, ut nobiscum testimonium enim: Amen, amen, dico vobis, quia plorabitis et perhibeatis verbo Dei et testimonium lesu Christi’, flebilis vos, mundus autem gaudebit: vos autem con­ viamque Dei in veritate omnes homines nobiscum doceatis’, et de oppositionibus falsi nominis scien­ tristabimini, sed tristitia vestra vertetur in gaudium , * nobiscum Spiritu sancto duce indicetis5. Neque expectatio haec, equidem credo, vos tiae Si enim unquam alias, hoc maxime tempore, fallet, si mentis aciem in propositum huiusce oecumenici concilii finem, qui in divina gloria atque quo vere luxit et defluxit terra infecta ab habita­ aeterna animarum salute totus consistit, iugiter in­ toribus suis·, divinae gloriae zelus, et dominici tendamus, si illud potissimum satagemus, ut hoc gregis salus a nobis postulat, ut circumdemus Sion ipsum ex tot, quae venerandi ac magnanimi Pii et complectamur eam, narremus in turribus eius, frontem exornant, gemma omnium splendidissima C ponamus corda nostra in virtute eius Videtis enim, venerabiles fratres, quanto impetu evadat, si denique ecclesiae fasti posterorum me­ moriae poterunt aliquando aureis litteris commen­ antiquus humani generis hostis domum Dei, quam dare animorum pacem, cogitationum concordiam, decet sanctitudo, aggressus sit et usque aggredia­ coeptorum temperantiam, discussionum dignitatem, tur: eo auctore funesta illa impiorum coniuratio indicii aequitatem, atque deliberationum omnium late grassatur, quae coniunctione fortis, opibus sapientiam, venerabilium patrum corda ac mentes potens, munita institutis, et velamen habens malitiae usque adeo rexisse, ut quae nobis retro ianuao libertatem *, acerrimum adversus sanctam Christi clauduntur, cum iterum reserentur orbi universo ecclesiam bellum, omni scelere imbutum, urgere renuntiaturae: Fisum est Spiritui sancto et nobis1, non desinit. Huius belli genus, vim, arma, pro­ terra ipsa demum creatoris spiritus impulsum prae­ gressus, consilia non ignoratis. Versatur vobis con­ sentiat quo se plenissime renovatam agnoscat se­ tinenter ante oculos sanarum doctrinarum, quibus cundum illud: Emittis spiritum tuum et creabuntur, humanae res in suis quaeque ordinibus innituntur, perturbatio et confusio, luctuosa inris cuiusque et renovabis faciem terrae·. Quae quidem, adprecante praesertim beata ac perversio, multiplices mentiendi audacter et cor­ gloriosa semper virgine Mario, cuius hodie imma­ rumpendi artes, quibus iustitiae honestatis et auc­ culatae conceptionis mysterium summa totius mundi toritatis salutaria vincula solvuntur, pessimae quae­ exultationo celebrator, concedere dignetur omnibus que cupiditates inflammantur, christiana fides ab nobis aeternus Dei filius, dominus ac redemptor D animis funditus convellitur, ita ut certum hoc tem­ noster Christus lesus, qui cum Patro ot Spiritu pore ecclesiae Dei metuendum esset exitium, si sancto vivit et regnat in perpetuas aeternitates. ullis hominum machinationibus et conatibus ex­ scindi posset. At nihil ecclesia potentius, inquiebat Arnen. sanctus loannes Cbrysostomus, ecclesia est ipso Hac peracta, et ab eodem episcopo Iconiensi caelo fortior. Caelum et terra transibunt: verba indulgentia publicata, a summo pontifice in forma autem mea non transibunt. Quae verba? Tu es solita solemnis impertita fuit benedictio. Hinc sanc­ Petrus, et super hanc Petram aedificabo ecclesiam titas sua, induta vestibus solemnibus pontificalibus, meam, et portae inferi'non praevalebunt adrerobedientiam excepit a reverendissimis dominis car­ sus tam9. Quamquam vero civitas Domini virtutum, civi­ dinalibus, patriarchis, primatibus, archiepiscopis, episcopis et abbatibus, postquam ad faldistorium tas Dei nostri inexpugnabili fundamento nitatur, processit, ibiquo preces solitas dici vel a remotissi­ tamen agnoscentes ac intimo corde dolentes tantam mis temporibus in conciliis oecumenicis recitavit malorum congeriem animarumque ruinam, ad qnam Haec omnia subsecutae fuerunt litaniae solemnes ‘ AcL ApoaL XV, W. • Maith. XVIII, 20. sanctorum, et earumdem expleto versiculo Ut dom• Mattb. XVI, 18. « Ioann. XVI, 20. ’ Act XV, 28. • Ps. CHI. 30. CtCCClL. G ENEKA L. TOMUS L. 1 Apoe. I, 2. • Mattk XXII, 16. ! Timoth. VI, 20. HumiL aaL exit, n. 1 (lILces • leak XXIV, 4.\ ’ P^lm. XLVII. H12. • I Prte II. 1H. P. Rt. LU, 423 J A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 19 20 avertendam vel vitam ponere parati essemus, nos A ram magis confidamus in dies, mundo et angelis et qni aeterni pastoris vicaria in terris procuratione hominibus. Agite igitur, venerabiles fratres, confortamini in fungentes, xelo domus Dei prae caeteris incenda­ mur necease est, eam viam et rationem ineundam Domino: ac in nomine ipsius Trinitatis augustae, nobis esse duximus, quae ad tot ecclesiae detri­ sanetificati io veritatex, induti arma lucis, docete mento sarcienda utilior et opportunior videretur. nobiscum viam, veritatem ot vitam, ad quam tot Ac illud Isaiae saepe animo revolventes Ini con­ agitato aerumnis gens humana iam non adspirare silium, coge concilium, et reputantes hujusmodi non potest; date nobiscum operam, ut pax regnis, remedium in gravissimis rei christianae temporibus lex barbarie, monasteriis quies, ecclesiis ordo, cleri­ s praedecessoribus nostris salutariter esse usurpa­ cis disciplina, Deo populus acceptabitis restitui tum, post diuturnas preces, post collate cum vene­ possit1. Stat Deus in loco sancto suo, nostris rabilibus fratribus nostris sanctae Romanae eccle­ interest consiliis et actibus, suos ipse ministros et siae cardinalibus consilia, post expetita etiam plu­ adjutores in tam eximio misericordiae suae opere rium sacrorum antistitum suffragia, vos, venerabiles nos ad legit, atque huic ministerio ita nos inservire fratres, qui estis sal terrae, custodes dominici gregis oportet, ut illi unice hoc tempore mentes, corda, et pastores, apud hanc Petri cathedram censui mus vires consecremus. Sed nostrae infirmitatis conscii, nostris diffisi evocando·; atque hodie divina benignitate favente, quae tantae rei Impedimenta sustulit, sanctae con­ viribus, ad te levamus cum fiducia oculos, precesgregationis initia solemni maiorum ritu celebramus. B que convertimus, o divine Spiritus, tu fons venio Tot autem sunt, temque uberes charitotis sensus, lucis et sapientiae, divinae tuae gratiae lumen quibus hoc tempore afficimur, venerabiles fratres, praefer mentibus nostris, ut ea quae recta, quao ut eos in sinu continere non raleamos. Videmur saluteria. quae optima sunt rideamus; corda rege, enim in vestro conspectu universam catholicae gen­ fove, dirige, ut huius concilii actiones rite in­ tis familiam, carissimos nobis filios praesentes in­ choentur, prospere promoveantur, salubriter perfi­ tueri: cogitamus tot amoris pignora, tot ferventis ciantur. animi opera, quibus vestro impulsu, ductu et exem­ Tu vero Mater pulchrae dilectionis, agnitionis plo suam pietatem et observantiam nobis et huic et sanctae spei, ecclesiae regina et propugnatrix. apostolicae sedi mirifica probarunt ac porro pro­ tu nos, consultationes, labores nostros in tuam bant; atque hac cogitatione nobis temperare non maternam fidem tutelamque recipias, ac tuis oge possumus, quin in vestro amplissimo coetu nostram apud Deum precibus, ut in uno semper spiritu erga eos omnes gratissimam voluntatem, solemni maneamus et corde. et publica significatione profitentes, Deum enixo Vos quoque nostris adeste votis angeli et archadprecemur, ut probatio eorum fidei multo pretio­ angeli, tuque apostolorum princeps beatissime Petre, sior auro inveniatur in laudem et gloriam et tuque coapostole eius Paule doctor gentium, et honorem, in revelatione lesu Christi *. Miseram praedicator veritatis in universo mundo, vosque deinde etiam tot hominum conditionem cogitamus, omnes sancti caelites, et praecipue, quorum cineree qui a via veritatis et iustitiae, ideoque verae feli- C hic veneramur, potenti vos deprecatione efficite, ut citetis decepti aberrant, eorumque saluti opem omnes ministerium nostrum fideliter implentes sus­ afferre desiderio desideramus, memores divini re­ cipiamus misericordiam Dei in medio templi eius, demptoris ot magistri nostri lesu, qui venit quae­ cui honor et gloria in saecula saeculorum. rere et salvum facere quod perierat. Intendimus praeterea oeulos in hoe Principis apostolorum troSanctitas sua fine allocutioni suae facto de phaeum apud quod consistimus, in hanc almam throno ad faldistorium proceden» iterum intonuit urbem, quae Dei munero tradita non fuit in direp­ hymnum Veni creator Spiritus, qui alternatus a tionem gentium, in Romanum hunc populum nobis patribus et cantoribus, fait absolutus cum solitis dilectissimum, cuius constanti amore, fido, obsequio ▼ersi e olis, oratione, et cum Benedicamus Domino. circumdamur, atque ad Dei benignitatem extollen­ Hio initium habuit conciliaris actio. Reveren­ dam vocamur, qui divini sui praesidii spem in nobis dissimus dominus episcopus Sancti-Hippolyti secre­ hoc tempore magis magisque fulcire et confirmare torius concilii, et reverendissimus dominus episcopus voluerit At praecipuo vos cogitatione complectimur, Fabrianensis et Mathelicensis ad decretorum publi­ venerabiles fratres, in quorum sollicitudine, zelo et cationem designatus, ad summum pontificem acces­ concordia magnum momentum ad Dei gloriam ope­ serunt a quo acceperunt decretum aperitionis con­ randam positum nunc ease intelligimus; agnoscimus cilii publicandum, si ito reverendissimis patribus fiagrans studium, quod ad vestrum munus implen­ placeret. Quare praedictus episcopus Fabrianensis dum attulistis, ac praesertim praeclaram et arctissi- D ambonem ascendit, ibique lecto titulo decreti aperimam illam vestrum omnium cum nobis et hac tionis concilii, idest nPiua episcopus servus servorum apostolica sode eoniunctionem. qua, ut semper alias Dei sacro approbante concilio ad perpetuam rei in maximis nostris acerbitatibus, ita potissimum memoriam-, subdidit: BReverendisaimi patres, plahoc tempore nihil nobis iucundius, nihil ecclesiae cetno vobis ad laudem et gloriam sanctae et in­ utilius caso potest; ac vehementer gaudemus in dividuae Trinitatis Patris et Filii et Spiritus sancti, Domino vos ita esse animo comparatos, ut ad cer­ ad incrementum et exaltationem fidei et religionis tam solidamqne spem uberrimorum fructuum et catholicae, ad extirpationem grananti um errorum, maxime optabilium, ex sy nodali hac vestra coitione ad reformationem cleri * populique chriatiani, ad concipiendam impellamur. Ut nullum tartasso aliud communem omnium pacem et concordiam, sacro­ infestius et callidius bellum in Christi regnum sancti oecumenici concilii Vaticani initium fieri, et exarsit, sic nullum fuit tempus in quo magis sacer­ iam factum esse declarari?- — Cui interrogationi per dotum Domini eum supremo gregis eius pastore adclamationem patres omnes, quorum nomina, unio, a qua in ecclesiam mira via manat, postulare­ numero sexcentum nonaginta et unum, habentur tur; quae quidem unio singulari divinae providen­ in noto exhibita ab officialibus concilii ad locorum tiae munero et spectata virtute vestra ita iugiter designationem destinatis, quae asservatur in archivio reipsa constitit, ut spectaculum facta sit, et futu» I iMr. I. 7. 1 Iixuhl XVII, 19. » 8. Beni., de cena. LIV. cap. 4 (Migue 1*. I. CLXXXlî. 789J. 21 SESSIO PRIMA 8 decembris 1869 22 Aloisius Colombo notarius concilii ac collegii tum collegii nostri, tum concilii, cum formula Placet A suum praebuerunt assensum; quo obtento, reveren­ protonotariorum sub-decanus tum nomine dissimus dominus episcopus secretarias iterum thro­ . proprio, tum etiam pro Luca Pacifici de­ num pontificium ascendit ot sanctissimus dominus cano collegii praedicti qui morte fuit prae­ alta claraque voco decretura confirmavit bac solemni ventus. formula: Recretum modo lectum placuit patribus loannes Simeoni notarius concilii. nomine dissentiente, Nosque sacro approbanto Aloisius Pericoli notarius concilii. concilio ita decernimus, statuimus ac sancimus ut Dominicus Bartolini notarius concilii. (L. f S.) Zeno Ulpiani secretorius. lectum est/ Eodem postoa modo sanctitati suae seso iterum obtulerunt reverendissimus dominus episcopus socre5. tarius, ot reverendissimus dominus episcopus Fabria- Nomina patrum qui sessioni primae interfuerunt. nensis ot Mnthcliconsis, qui postremas accepto a Eminentissimi ot reverendissimi domini sanctissimo domino decreto indictionis futurae sanctae Romanae ecclesiae cardinales. sessionis, ex ambone eiusdem decreti promulgato Ordinis episcoporum. titulo, idest „Pius episcopus servus servorum Dei Constantinae Patrizi, episcopus Portuensis et sacro approbanto concilio ad perpetuam rei me­ , * moriam subdidit: Reverendissimi patres placetne Sanctae Rufinae. Aloysius Araat, episcopus Praenestinus sanctae vobis proximam sacrosancti concilii oecumenici : Vaticani sessionem haberi die festo Epiphaniae Romanae ecclesiae vice-cancellarius. Nicolaus Paracciani Claretti, episcopus Tuscu­ Domini, qui dies erit sextus mensis ianuarii anno Domini 1870?u — Per adclamationem pariter patri­ lanus. Camillus di Pietro, episcopus Albanensis. bus omnibus assentientibus cum formula Placet, stante iterum ante thronum pontificis reverendissimo Ordinis presbyterorum. domino secretario, sanctitas sua alta claraque voce Philippus de Angelis, tituli Sancti Laurentii io decretum confirmavit eadem formula: Recretum modo lectum placuit patribus nemine dissentiente, Lucina, arcbiepiscopus Firmanus, sanctae Romanae Nosque sacro approbante concilio ita decernimus, ecclesiae camerarius. Aloysius Vannicelli Casoni, tituli Sanctae Práxe­ statuimus, ac sancimus ut lectum est. * Hisce peractis, in genua provolati ante extremum dis, archicpiscopus Fcrrariensis. Fridericus Schwarzenberg, tituli Sancti Augustini, pontificii solii gradum duo advocati consistoriales in saepe citatis apostolicis litteris tamquam concilii archiepiscopus Pragonsis. Cosmos Corsi, tituli Sanctorum loannis et Pauli promotores designati, nos subscriptos protonotarios apostólicos de numero participantium, et in litteris ad Clivum Scauri, archiepiscopus Risanno. Fabius Maria Asquini, tituli Sancti Stephani in apostolicis datis die vigesima septima proxime elapsi mensis novembris electos ad officium nota­ Monte Caelio. Dominicus Carafa do Traetto, tituli Sanctae Ma­ riorum concilii, rogarunt ut de omnibus quae acta C sunt in hac sessione unum aut plura, publicum aut riae Angelorum, archiepiscopus Beneventanus. Sixtus Riario Sforza, tituli Sanctae Sabinae, archi­ publica instrumentum vel instrumenta ad perpetuam rei memoriam conficeremus; ad quorum instantiam, episcopus Neapolitanus. Jacobus Maria Mathieu, tituli Sancti Silvestri in ego subscriptus decanus collegii protonotariorum Lucas Pacifici pro omnibus respondi: Conficiemus Capite, archiepiscopus Bisnntinus. Carolus Aloysius Morichini, tituli Sancti Onuvobis testibus , * innuendo reverendissimos patres dominos Bartholomaeum Pacca pontificiae domui phrii, episcopus Aesinus. loachim Pccci, tituli Sancti Chrysogoni, episco­ praepositum, Franciscum Ricci praefectum cubiculi sanctitatis suae, qui una nobiscum se subscribent. pus Perusinus. losoph Oth murus Rauecher, tituli Sanctae Mariae Quibus omnibus absolutis summus pontifex de­ posita mitra hymnum Te Deum laudamus intonuit. de Victoria, archiepiscopus Vindobonensis. Alexander Barnabò, tituli Sanctae Susannae. Quo expleto a patribus et cantoribus, sanctitas sua Antonius Benedictus Antonucci, tituli Sano cecinit versiculum Dominus cobiscum cum oratione praescripta. Postea cminentissimus cardinalis Phi­ torum Silvestri et Martini ad Montes, episcopus lippus De Angelis presbyter adsistens publicavit indul­ Anconitanus et Humanensis. Henricus Orfei, tituli Sanctae Balbinae, archi­ gentiam plenariam a summo pontifice concessam cum episcopus Ravennatonsis. qua finis fuit impositus primae solenni sessioni. losephus Milesi Pironi Ferretti, tituli Sanctae Haec omnia peracta fuerunt in basilica Vaticana, D die, mense, et anno praedictis, et quia his omnibus Mariae in Ara Caeli, abbas comm en datarias per­ dum agerentur, nos protonotarii do numero parti­ petuus et ordinarius Sanctorum Vincentii et Anacipantium et concilii notarii interfuimus, ideo re­ B tasi i ad Aquas Salvias. quisiti et rogati ut do illis unum vel plura, publicum Petrus de Silvestri, tituli Sancti Marci. Carolus Sacconi, tituli Sanctae Mariae de Populo. seu publica instrumentum vel instrumenta ad per­ petuam rei memoriam conficeremus, praesens hoc Angelus Quaglia, tituli Sanctorum Andrene et publicum instrumentum in duplici autographo con­ Gregorii in Monte Caelio. fecimus, subscripsimus, solitoquo collegii nostri Antonius Maria Panebianco, tituli Sanctorum XII sigillo munivimus, mandantes secretario nostro ut apostolorum, maior poenitentiarius. unum huius duplicis autographi ad perpetuam rei loeeph Aloysius Trevisanato, tituli Sanctorum memoriam in nostro archivio asservetur, ab eo Nerei et Achillei, patriarcha Venetiarum. subscribatur, et publicetur; alterum vero tradatur Antoninus de Luca, tituli Sanctorum Quatuor reverendissimo patri domino secretario concilii, ut Coronatorum, inter acta conciliaria habeatur. Joseph Andreas Bizzarri, tituli Sancti Hieronymi Actum ubi supra praesentibus eisdem subscriptis Illyricorum. testibus ad praemissa vocatis, habitis atque rogatis. Ludovicus de la Ilustra y Cuesta, tituli Sancti Bartholomaeus Pacca testis. Petri ad Vincula, archiepiscopus Hispalensis. Fmnciscus Ricci testi . * loannes Baptista Pitra, tituli Sancti Callisti 9· 23 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES loannes Simor, archiepiscopus Strigoniensie. Philippus Maria Guidi, tituli Sancti Siiti, archi- A Victor Augustus Dechamps, archiepiscopus Mecb episcopos Bononiensis. Henricus Maria do Bonnechose. tituli Sancti liniensia. Clementis, archiepiscopus Rothomagensis. Reverendissimi domini archloplscopL Paulus Cullen, tituli Sancti Petri in Monte Aureo, Laurentius Pontillo, Consentinus. archiepiscopus Dublinensis. loannes Mac Hale, Tuameneis. Gustaras d’HohcoIohe, tituli Sanctae Mariae in Godefridus Saint-Marc, Redonensis. Transpontina. Ignatius Kalybgian, iam Amasenus archiepiscopus Aloysius Bilio, tituli Sancti Laurentii in Paneepiscopus, ritus armeni. pema, losepbus Giagia, Cypriensia, ritus maroniticl Lucianos Bonaparte, tituli Sanctae Pudentianae. Petrus Cilento, Rossanensis. Innocentius Femori, tituli Sanctae Caeciliae. Alexander Asinari do Sanmarzano, Ephesinus Eustachiua Gonella, tituli Sanctae Mariae supra Minervam, episcopus Viterbiensis et Tuscaniensis. in partibus infidelium. Alexander Angeloni, Urbinatcneie. Laurentius Barili, tituli Sanctae Agnetis extra moenia. Franciscos Norbertus Blanchot, Oregonopolitanus. Georgius Hormuz, Siuniensis in partibus infide­ loseph Berardi, tituli Sanctorum Marcellini et Petri. lium, ritus armeni. loannes Ignatius Moreno, tituli Sanctae Mariae B Felicissimus Salvini, Camerinensis, administrator a Pace, archiepiscopus Vallisoletanos. perpetuus ecclesiae Treiensis. Raphael Monaco la Valletta, tituli Sanctae Crucis Petrus Richardus Kenrick, Sancti Ludovici. in Hierusalem. Eduardos Hunnos, Siracensis in partibus infide­ lium, ritus armeni. Ordinis diaconorum. Raphael Valentinus Valdivieso, Sancti lacobi lacobus Antonelli, diaconus Sanctae Mariae in de Chile. Via Lata. Raphael d’Ambrosio, Dyrrhachiensis. Prosper Caterini, diaconus Sanctae Mariae Sca­ Augustinus Georgius Barshino, Salmasiensis, laris. ritus chaldaici. Gaspar Grassellini, diaconus Sanctae Mariae ad loseph de Bianchi Dottala, Tranensia, Nazarenus Martyres. et Barulenais, administrator perpetuus ecclesiae Theodulphus Mertel, diaconus Sancti Eustacbii. Vigiliensis. Dominicus Consolini, diaconus Sanctae Mariae Gregorius Ata, Emesenus et Apamensis, ritua in Domniea. graeci Melchi tarum. Eduardos Borromeo, diaconus Sanctorum Viti luliui Arrigoni, Lucanus. et Modesti. Gregorius de Luca, Compsanus, administrator Hannibal Capalti, diaconus Sanctae Mariae in perpetuus ecclesiae Campaniensis. Aquiro. c loseph Rotundo, Tarentinus. Antonius Claret y Clari, Traianopolitanus in Reverendissimi domini patriarchae. partibus infidelium. Rogerius Aloysius Antici Mattei, Constantinolacobus Bahtiarian, Amidensis archiepiscopus poli Unus. episcopus, ritus armeni. Paulus Ballerini, Alexandrinus. loannes Hagian, Caesariensis in Cappadocia Gregorius Jussef, Antiochenus, ritus graeci Mel- archiepiscopus episcopus, ritus armeni. chi tarum, loannes Baptista Purcell, Cincinnatensis. Paulus Brunoni, Antiochenus, ritus latini, Renatus Francisco· Régnier, Cameracensis. loseph Valerga, Hierosolymitanus. Beniaminus Easebid es Dirait rio, Neapoleos, ritua loseph A udo, Babylonenris, ritus chaldaici. graeci Thomas Iglesias y Barcones, Indiorum Occi­ loseph Matar, Aleppensis, ritus maronitici. dentalium. Silvester Guevara, Sancti lacobi de Venezuela. Antonius Hassun, Ciliciensis, ritus armeni. loannes Zwyscn, iam Ultraiectensis, nunc episco­ Clemens Bahus, iam Antiochenus, ritus graeci pus Buscoducensis. Melcbitarum. Fridericus de Fûrstenberg, Olomucensis. loseph Sadoc Alemany, Sancti Francisci. Reverendissimi domini primates. j Philippus Cammarota, Caietanus. Maximilianus de Tarnoczy, archiepiscopus SalisVincentius Tagliatatela, Sipontinus, administra­ burgensis. tor perpetuus ecclesiae Vestanae. Carolus Pooten, archiepiscopus Antibarensis et loannes Tamraz, Corcurensis seu Kerkukensis, Scodrensis1. ritus chaldaici. Antonius Salomone, archiepiscopus Salernitanus, Vincentius Tizzani, Niaibenus in partibus in­ fidelium. administrator peq»ctuus eccleeiae Acernensis. Miecislaus Lodochowski, archiepiscopus GnesFranciscus Xaverias Apuzzo, Surrentinus. nensis et Posnaniensis. Caietanus Rossini, iam Acheruntinus et MateraFmnciscua Fleix y Solans, archiepiscopus Tarra­ nensis, nunc episcopus Mçlphicti, luvenocii et Terlitii. conensis. Andreas Gollmayr, G oriti ensis et Gratianus. Petrus Villanova Castellacci, Petrensia in parti­ * Cum archiepiscopi AaUbartnm, Salem i Uncu et Mechlibus infidelium. sieaiis primam (ascripti Coissent inter arthiepiseopos. et hac Vincentius Spaccapietra, vicarius apostolica» de rs ad tudites querelarum et rontrowriinnun recursum Asiae minoris. habuerint petulantes ut sibi locus luter primates assignare­ tur. pnedkti lodices rem ita composuere, ut decerne reni eos­ Georgius Errington, Trapezuntinus in partibus dem nanalCEendos esse in eadrm primatns pos *eAÌone durante infidelium. coacilh secmiMileo Vaticano, quin exinde ullum io * ipds Franciscus Aemilius Cugini, Mutinensis, abbas datasi vel alii· imminutum censeatur ail formam litterarum apostollcarum ¿fatftpfírf· brfer, 5 V, salto ture experiendi nullités Nonantulae. Marianus Ricciardi, Rheginensu *. tituli val«ir *tu ia formali iadióo. SESSIO PRIMA 8 decembris 1869 26 lacobus Bosagi, Caesariensis in Palaestina in j Aloysius Cinrcia, Irenopolitanus in partibus in­ partibus infidelium, ritus armeni. fidelium, vicarius apostolicus Aegypti et Arabiae. Raphael Ferrigno, Brundusinus, administrator Gualterius Steins, Bostrensis in partibus infide­ perpetuus ecclesiae Ostunensis. lium, vicarius apostolicus Calcuttae. Gregorius de Scherr, Monacensis et Frisingensis. Alexander Riccardi de Netro, Taurinensis. Salvator Nobili Vitellescbi, iam Seleucienris in Aloysius Natoli, Messanensis. partibus infidelium, nunc episcopus Auximanus et loseph Benedictus Dusmet, Catanensis. Cingulanus. loseph Cardoni, Edessenus in partibus infidelium. Alexander Franchi, Thessalonicensis in partibus Aloysius Nazari de Calabiana, Mediolanensis, infidelium. loannes Landriot, Remensis. Aloysius de Marinis, Theatinus, administrator Carolus Allemand Lavigerie, Algerianus. perpetuus ecclesiae V ostensis. Athanasius Kauam. Tyrensis, ritus graeci MelPetrus Bostuni, Tyrensis et Sidoniensis, ritus chi tarum. maronitici. Aloysius Puecher Passavalli, Iconiensia in por­ loseph Hippolytus Guibert, Turonensis. tibus infidelium. Patritius Leahy, Casseliensis, administrator per­ Victor Bomardou, Senonensis, episcopus Antispetuus ecclesiae Emliensis. siodorensis. Marinus Marini, ûim Palmyronsis in partibus Franciscus Baillargeon, Quebecensis. infidelium, nunc episcopus Urbevetanus. Anastaaius Rodrigo Yusto, Burgensis. Gregorius Michael Szymonowicz, Leopoliensis, Bernardus Pinol y Aycinena, de Guatemala. ritus armeni. Andreas Ignatius Schaepmann, Ultraiectensis. loachim Limberti, Florentinus. losoph Checa, Quitensis. Caietanus Paco Forno, Rhodiensis in partibus Petrus Loza, de Guadalaxara. infidelium, episcopus Melitensis. Stepbanus Stefanopoli, Philippensis in partibus Philippus Gallo, Patraconsis in partibus infidelium. infidelium, ritus graeci. Petrus Giannolli, Sardianus in partibus infidelium. loannes Vanesa, Fogarasiensis et Albae Iuliae, Franciscus Pedicini, Baronsis. ritus rumeni. Michael de Deinlein, Bambergensis. loseph Angelini, Corinthiensia in partibus in­ Emmanuel Garcia Gil, Caesaraugustanus. fidelium. Thomas Connolly, Halifaxionsis. Bevorendlssimi domini episcopi. Arsenins Avak-Wartan Angiarakian, Tarsensis in partibus infidelium, ritus armeni. loannes Petrus Losanna, Bugellensis. lulianus Florionas Felix Desprez, Tolosanus. loannes Negri, Dertonensis. Ignarius Akkaui, Hauranensis, ritus graeci MelLeonardus Todisco Grande, Asculi et Ceriniolae. chitarum. Guillelmus Siliani Aretini, iam' Terracinensis. Franciscus Xaverius Wierzchleyski, LeopolienGaspar Labis, Tomacensis. sis, ritus latini. θ Theodosius Kojungi, Sidoniensis, ritus graeci Spiridion Maddalena, Coroyrensis. Melcbitarum. Gregorius Balitian, Aleppensis, ritus armeni. Ignatius Bourget, Marianopolitanus. Marianus Barrio y Fernandez, Valentinus. Laurentius Biale, Ventimilicnsis. Carolus de la Tour d’Auvergne - Lauraguais, Fridericus de Marguerye, Augustodunensis. Bituriccnsis. Franciscus Lacroix, Baionensis. Gregorius Martinez, do Manila. Aloysius Moreno, Eporediensi». Petrus Puch y Solona, do Plata. Franciscus Victor Rivet, Divionensis. Cyrillus Bebnam Bonni, Mausiliensis, ritus syriaci. Augustus Allou, Meldensis. Bonvenutus Monzon y Martine, Granatonsie. Nicolaus Golia, Cariatensis. Petrus Doimus Maupas, Jadrensis. Ludovicus Beai, Canopensis in partibus in­ Dionysius Georgius Scelhot, Aleppensis, ritus fidelium. syriaci. Raphael Biale, Albinganensis. Athanasius Ciarchi, Babylonensis, ritus syriaci. Stephanus Bagnoud, Bethlemensis in partibus Georgius Darboy, Parisiensis. infidelium. Pelagius Antonius de Lavastida y Davalos, Georgius de Stahl, Herbipolensis. Mexicanus. Carolus Gigli, Tiburtinus. Paulus Ilatem, Aleppensis, ritus graeci MelchiAndreas Racas, Argentinensia. tarum. D Richardus Vincentius Whelan, Wheelingensie. Andreas Cnsasola, Utinensis. Eugenias Destìèches, Sinitensis in partibus in­ Ludovicus Dnbreil. Avenionensis. fidelium, vicarius apostolicus Sutcbuensis orientalis. Melchior Nasarian, Mardensis, ritus armeni. Franciscus Vibert, Maurianensie. Laurentius Borgeretti, Naxionsis. Stephanus Charbonneau, Jasa ensis in partibus Martinus loannes Spalding, Baltimorensis. infidelium, vicarius apostolicus Mayseurii. loannes Mac Closkey, Noo-Eboracensis. Nicolaus Crispigni. Fulginatenais. Darius Bucciarelli, Scopiensis. loseph Gignoux, Bellovacensis. Placidus Kasangian, Antiochenus archiepiscopus loannes Hilarius Boset, Emeritensis. episcopus, ritus armeni. Eleonorus Aronne, Montis Alti. Ludovicus Haynald, Colocensia et Bacsiensis. loannes Baptista Berteaud, Tutelensis. Marianus Escalada, de Buenos Ayres. Paulus Dupont des Loges, Me tensis. loannes Paulus Lyonnot, Albiensis. loannes Alberti, Syrensis, vicarius apostolicus Henricus Eduardos Manning,-Westmonasteriensia. Graeciae. Paulus Melchors, Colonioneis. loannes Thomas G hi lardi, Montis Regalis in Franciscus Xaverius de Merode, Molitenensis in Pedemontio. partibus infidelium. • Itiaeph lannuzzi, Lucerinus. Antonius Rossi Vaccari, Colossensis in partibus Petrus Beverini, Sappenais. infidelium. loannes Martinus Henni. Milwauchienais. / 27 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 28 A Franciscos Xaverius Petagna, Stabiarum sou loannes Donney, Montis Albani. Cas tri maria. Salrator Pertitta, Cavenaia et Sarnenaia. Guillelmus Emmanuel de Kettelor, Moguntinus. loannea Baptista Montili, Eccleaienaia. Joseph Georgius Strossmayer, Bosnien»» et Petrus losephus de Preux, Sedunensia. Carolus Rouwelet, Sagienais. Synn i ensis. Petrus dTJrix y da Labairù, Pampilononsia et Gabriel Grioglio. Eurienaia in partibua infideli uta. Aloyan» Moccagatta, Zenopolitanua in partibus Tudelenais. Alexander Taché, Sancti Bo n i faci i. infidelium, vicarine apostolici» Kan-tung. loannes Baptista Lamy, SanctaoFidoi in America. Fidelia Suter, Roaaliensí» in partibus infidelium, Joannes Mac Gill, Richmondensis. ▼i carius apostólicas Tunc tan us. loannes Baptista Miége, Meeseniensis in partibus Bonaventura Atanasio, tam Liparenais. infidelium, vicarius apostólicas Kansas ad orientem Philippus Viard, Wellingtonenaia. montium saxosorum. Bernardus Mascarou-Laurence, Tarbiensis, Hieronymus Veneri, Brixiensis. Alexius Wicart, Vallia Guidon», loannes Farina, Vicentini». Joannes Brady, Pertensis. Antonius Couaseau, Engolismensis. loaanes Pelici, Aquipendiena». lacobus Maria Bailles, iam Lucionena». Eduardos lacobus Wedckin, Hildeahemienais. Daniel Murphy, Hobartonienaia. Petrus lAcamère, iam Guadalupensis. Stephanas Marillcy, Lausancnsia et Genevenaia. B} Franciscos Allard, Samariens» in partibus in­ Petrus Bigandet, Ramathena» in partibus in­ fidelium, vicarius apostolico» de Natal. fidelium, vicarius apostólicas Birmaníae. Philippus Fratellini, Forosemproniensis. G aille Imus Ullathorne, Birminghamienaia. Ladovicus Pallu do Pare, Bleseneis. Alexius Can o z, Tamase e ne is in partibus in­ Anselmos U oren te. Sancti losephi de Coetanea. fidelium, vicarius apostólicas Madúreos». Thomas Orant. Southwarcenai». Theodorus Forcado, Nivernenais. Guillelmos Turner, Salfordens». Petrus Paulas Trucchi, Foroliviens». Mathias Augustinus Mengacci, Civitatis Castella­ Bartholomaeua Legat, Tergestinas et luatino- nae, Hortani» et Gallesinus. politanus. Vincentius Discaglia, Thermularum, Franciscas Mazzuoli, Sancti Severini. loannes Petrus Mabile, Versalieneis. Felix Cantimorri, Parmensis. loannes Valerianus Jiraik, Budvicensis. Philippus Mincione, Miletenais. Colinos Mac Kinnon, Arichatensis. Vincentius d'Alfonso, Pennenaia et Atrienaia. Paolos Hindi, Jazirensis, ritus chaldaicL Amedeos Rappe, Cleveland ensis. Aloysius de la Place, Hadrianopolitanus in par­ Joseph Novella, Patarenaia in partibua in- 1tibus infidelium, vicariu» apostolica» Tcho-ly septen­ fidelium. itrionalis. Petrus Vrankcn, Colophoniensis in partibus in­ Joseph Aloysius Pukalaki, Tarnoviensi». fidelium, vicarius apostólicas in Batavia. C loannes Jacobo» Goerrin, Ungonensis. Joseph Serra, Daulienai» in partibus infidelium. Joannes Joseph Longobardi, Andrienais. Aloysius Ricci, Signinus. Aloysios Sodo. Tbelesinus seu Cerretano». loannes Derry, Clonfertenais. Bartholomaeus d’Avanxo, Calvens» et TheaEugenias Guigues, Ottawiensh. inensia. administrator apostólicas ecclesiae CastellaFranci acue Gandolfi, Corne tan as et Centum- neteniis. i cellensia. Raphael de Franco, Catacensia. Hilarius Alcazar, Paphenais in partibua infidelium, Francisco» L»andeira y Sevilla, Carthaginiensia. vicarius apostólicas Tunchini occidentalis. Ludovicua Eugenio» Régnault, Camutensis. Ioan nes Balms, Ptolemaidensis in partibus in­ Antonias la Scala, Sancti Severi. fidelium. Theodorus de Montpellier, Leodienais. Aloysios Robea, Methonenaia in partibus in­ Jeaualdus Vitali, Ferentinas. fidelium, vicarius apostólicas Senegambiae. Aloysius Filippi, Aquilanua. Mauritius de Saint-Palais, Vincennopolitanus. lacobus M. Achilles G inoulhioc, Gratianopolitanus. Patritius Xavenua do Moura, Fanehalensis. Joseph Caixal y Estrado, Urgellensis. Julianus Meirieu, Dimenai». Joannes Ltoughlin, Brooklyncnsi». Laurentias Renaldi, Pineroliensis. Richardus RoakelL, Nottinghamenais. Antonius Ranza, Placentinus. Jacobos Roosevelt Bayloy, Nov arce nbi». loannes Foulqmer, Mimatensis. D Ludovicua de Goeabriand, Barlingtonena». Antonius Boscarini. Sancti Angeli in Vado et Thaddaeus Amat, Montereyena» et Angelorum. Urbaniensis. Augustus Maria Martin, Natehitocher»». Aloysius Vetta, Neritonensia. Aemygdiua Foschini, Civitati» Plebi». Januarius Acciardi, Anglononsis et Tursiensis. Vincentius Materozzi, Rubens» et Bituntinus. Ladovicus Cavcrot, Sancti DeodatL Henricas Foerater, Wratislavienai». Franciscos Kelly, Derricnsis. Petrus Aloysius Speranza, Borgomensi». Guillelmus Keane, Cloynensis. David Moriarty, Kcrriena» et Aghadonensia. Rudesindus Salvado, Portus-Victoriae in Au­ Ignatius Persico, Gratianopolitanus in partibus stralia, abbas nullius Novao Nursiae. infidelium. Vincentius Zubranich, Ragusinus. Livius Pariatore, Sancti Marci et Bisinianensis. Carolus Colina, Tlascalensia. Felix Dupanloup, Aurelianensis. Joseph Fanelli, Sancti Angeli de Lombardis et Ludo vicus Franciscos Eduardos Pie, Pictavienaia. Biaaciensia. Ignatius Sellitti, Melphiensis et Rapollensu. Felix Romano, ladano». Petrus Simon de Dreux Brézé, Molinenais. David Guillelmus Bacon, Portlanden»». Armandus de Cb&rbonnell, Soiopolitanus in Innocentius Sannibale, Eugubinus. partibus infidelium. Joanne» Rosati, Tudertînus. Joseph Arachial, Ancyranos, ritus armeni. CaieUnua Rodilowi, Alatrinus. Raphael Bachettoni, X ursinos. 39 SESSIO PRIMA 8 decembris 1869 30 Dominicus Zelo, Aversanus. ¿ Augustinus Verot, Savannensis. Philippus de Simone, Nicoterensis et Tropiensis. Franciscus Mac Farland, Hartfordiensis. Franciscus Gallo, Abellincnsia. . Eduardos Horan, Regipolitanus seu KingstoFranciscus Giampaolo, Lari ne naia. niensi·. Petrus Rota, Guastallensis. Carolus loannes Fillion, Cenomanensis. loannes losoph Vitezich, Veglensis. loannes Sebastiana» Devoucoux, Ebroicensis. Franciscus Roullet de la Bouillerie, CarcasaoIgnatius Senestrey, Ratisbonensi». nensis. lacobus Jeancard, Ceranrensis in partibus in­ Guillolmus Vaughan, Ply mu thensis. fidelium. Nicolaus Pace, Amerinus. loannes Pinchón, Polemoniensis in partibus in­ losoph Formieano, Nolanus. fidelium, vicarius apostolica» Satcbuenii» occiduoRaphael Morisciano, Squillacene *!». septentrionali». loannes Benini, Piscioneis. Franciscas Kerril Amherst, Nortbantoniensis. Claudius Henricu» Plantior, Nomausensia. Paschalis Vuicic, Antiphellensi» in partibus in­ Ludovicua Augustus Detalle, Ruthenensis. fidelium, vicarius apostólicas Bosnensis. losoph del Prete Belmonte, Thyatirensis in par­ Ludovicua Idèo, Liparensis. tibus infidelium. Michael Paya y Rico, Conchensls in Hispania. lldephonsu» Renatus Dordillon, Cambysopolitanu» Andrea» Rosales y Muñoz, Almerienais. in partibus infidelium, vicarius apostolices Insularum B lacobus Etheridge, Toronensis in partibua in­ Marchionum. fidelium, vicarius apostolica» Guianae anglicae. Vincentius Moretti, Imolensis. Dominicus Fanelli, Dianensis. loannes Renier, Feltrensis ot Bellunensis. loannes Antonius Augustus Bélaval, Apamiensis. Antonius losoph Henricus Jordany, Foroiuliensis Pancratius Dinkel, Augustanus Vindelicorum. ot Tolonensis. Petrus Cubero y Lopez de Padilla, Oriolensis. Laurentius Gilooly, Elphinensis. Ioachim Lluch, Salmanticenses, administrator loannes Farrei, Hamiltononsia. apostólicas Civitatensis. Hadrianus Languillat, Sergiopolitanus in par­ Valentinas Wiery, Gurcensis. tibus infidelium, vicarius apostolico» Nankinensis. Petrus Tilkian, Brusensis, ritus armeni. Thomas Passero, Troianus. Carolus Poirier, Rosensis. Henricus do Rossi, Coaertanus. Antonius Maria Valcnziani, Fabrianensis et MatiBcrnardinus Frascolla, Fodianus. licensis. lacobus Bernardi, Mnasanus. Hyacinthus Lazi, Narniensis, administrator Claudius lacobus Boudinet, Ambianensis. apostólicas ecclesiae Mandelensis. Marcus Calogerà, Spalatensis et Macarensis. Melchior lo Piccolo, Nicoaiensis in Sicilia. Conradus Martin, Paderbornensis. loannes Guttadauro de Rcburdone, CahtanisiaPhilippus Vespasiani, Fanensis. densis. Clemens Phares, Pisaurensis. C Ferdinandus Arguelles y Miranda, Asturiceneis. Vincentius Gasser, Brixinensis. lacobus O Gormnn, Raphanenais in partibus in­ Franciscus Marinelli, Porphyriensis in partibus fidelium, vicarius apostolica» Nebraska©. Antonia» losephus Peitler, Vaciensi». infidelium. Thomas Furlong, Fernensis. loanne» Zepeda, de Comayagua. lacobus Fridoricus Wood, Philadelpbiensis. lacobus Quinn, Brisbanensis. loannes Mac Evilly, Galviensis. Antonius Halagi, Artuinensi», ritus armeni Guillelmus Henricus Elder, Natchetensis. Corolas Macchi, Regiensis in Aemilia. Guillelmus losephus Clifford, Cliftoniensis. losoph Teta, Oppidensi». Ludovico» Delcusy, Vivaricnsis. Aloysius Riccio, Calatinus. Petrus Górault de Langalerie, Bollicensis. Michael Milella, Apretinas. Petrus Maria Ferró, Casalonsi». Franciscus Xaverius d’Ambrosio, Muranos. Amandus Renatus Maapoint, Sancti Dionysii loannes Lynch, Torontinus. Reunioni». loarme» Quinlan, Mobiliensis. loannes Baptista Scan dolia, Antinoênsis in par­ Simon Spilotros. Tricariccnsis. tibus infidelium, vicaria» apostólicas Calpensis. Felix Petrus Fruchaud, Lemovicensis. Petrus Buffetti, Britinoriensis, administrator Ludovicua Maria Epivent, Aturensis. apostolicus ecclesiae Sursinatensis. loseph Lopez Crespo, Santandcriensis. losoph Targioni, Volaterrana». p loannes Sweeny, Sancti loannis. Aloysius Maria Paolctti, Monti» Politiam. Petres Pichón, Helenopolitanus in partibus in­ Eustachius Vita» Modestus Zanoli, Eleuthero- fidelium, vicarius apostolicus Sutchuensis meri­ politanus in partibus infidelium, vicarius apostolicus. dionalis. Uponsis. loannes Monetti, Cerviensia. losoph do lo» Rio», Lucensis. Alexander Paulus Spoglia, Comaclensis. Michael O’Hca, Rossensis. Aloysius Mariotti, Feretrnnus. Patritius Lynch, Carolopolitanus. Valerius Laspro, G alii poli Urn us. losoph Marin Papardo dei Parco, Sinopensis in Aloysius Lembo, Cotronensis. partibus infidelium. Petres leremias Michael Angelus Ceiosia, PaeClemens Pagliari, Anagninus. tensis. loannes Petrus Sola, Nicienais. Bartolomaeus Widmer, Labacenais. Gregorius Smiciklas, Crisiensis, ritus rutheni. Ambrosius Abdou, Mariamnensis, ritus giaect Cosma· Marrodan y Rubio, Tirasonensi». Mclchitarum. Bernardus Condo y Corral, Zamorenais in Hispania. Petres Mac Intyre, Carolinopolitanua Franciscus Benavides, Saguntinus. lacobus Rogers, Chatamenais. Ferdinandus Blanco, Abulcnsis. Patritius Dorrian, Duncnsis et Connorensis. Matthaeus Jaume y Garau. Minoricensis. Petrus Bufai, Dolconensis in partibus infidelium, Paulus Carrion, de Portorico. vicarius apostolica» Bengabc orientalia. 31 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 32 A loannes Petrus Dours, Suessionensis. Bonaventura Rizo, Sálteoslo. Aloysius d'Herbomez, Miletopolitanun in par­ Ludovico· Fanrie, Apollonienais in partibus in­ tibus infidelium, vicarius apostolicus Columbine fidelium, vicarius apostolico· Kouei-Tcheou. britannicae. Eagenius O’Connel, Valliapratensis. loseph Salandri, Marcopolitanus in partibus in­ Alexander Bonnaz, Csanadiensis et Temeavafidelium, visitator apostolicus Moldnviae. riensie. Elias Melius, Akrensis, ritus chaldaici. Sebastianos Dias Larangeira, Sancti Petri Flu­ Isidoras Clut, Aeryndelensia in parribus infide­ minis Grandensis. lium, auxiliaris vicarii apostolici Mac-honsie. Aloysius Antonius dos Santos, Fortalexienais. loannes Elliot Bet-etme, episcopus eyncellus Michael Domenec, Pittsbargensis. Thomas Grimley, Antigonensis in partibus in­ patriarchae Syrorum, ritus syriaci. loannes Strain, Abilensis in partibus infidelium, fidelium, vicarios apostolico· promontorii bonae spei. Antonius de Macedo Costa, Belemensis de Para. vicarius apostólicas districtus orientalis Scotiae. Eduardos Dabar, Canathensis in partibus in­ Claudius Theodorus Magnin, Anneciensis. fidelium, vicarias apostólicas Tche-ly orientalis. Emmanuel Rnvinet, Trecensis. loannes loseph Faiet, Brugensi·. Antonius de Vasconcellos Pereira de Mello, Lamacensia. Ferdinando· Antonius Augustinus Dupont, Axotens is in partibus infidelium, vicarius apostolica· Gerardus Petrus Wilmer, Harlemensis. B Siamensie. Georgius Butler, Limericenei·. Carolus Theodorus Colet, Lucionenais. Hyacinthus Vera, Megarensis in partibus in­ Franciscas loseph le Courtier, Montis Pessulant fidelium. loseph Eiteves de Toral, Conchensis in America. Gaspar Mermillod, Hebroncnai· in partibus in­ Antoniae Monescillo, Gienncnsis. fidelium, auxiliaris Genevensia. Henri eu s Maret, Surensis in partibus infidelium. Agapitu· Damoni, Ptolemaidensis, ritu· graeci Robertas Cornthwaite, Bevcrlaceniis. Melchitarum. Fridericos Maria Zinelli, Tarvisinus. Angelus Kraljevic, Metellopolitanue in partibus Aloysios de Canossa, Veronensis. infidelium, vicarios apostolico· Hercegovinae. Basilios Gil y Bueno. Oscensis et Barbastrensia. lacobus Donnelly, Clogheriensis. Franciscos Crespo y Bautista, Arcensis in par­ Eligios Coai, Prienensis in partibus infidelium, tibus infidelium. coadjutor vicarii apostolici Kan-tung. Augustinus David, Briocensis. Claudius Mario Depommier, Chryso poli tana· in Ludovico· Nogret, Sancti Claudii. partibus infidelium, vicario· apostolica· Coimbatourii. Pantaleo Monsorrat y Navarro, Barcinonensis, loannes Ghioreghian, Trapezuntinus, ritus ar­ meni. loseph Fessler, Sancti Hippolyti. Mathias Eberhard, Trevirensis. Michael Fogarasy, Transailvaniensia. Ignatius Guerra, de Zacathecaa. Guillelmus Renatus Meignnn, Catalaunonsis. Constantinus Bonet, Gerundenris. C Franciscos Nicolaos Gueullette, Valen tinensis. Bernardino· Trionfotti, Tarracinensis, PriverStepbanus Ramadié, Elnenaia. nensis et Sotinus. Raymondos Garcia y Anton, Tadensis. loannes Bravard, Constan tiensia Henri cus Bracq, G anda ven· i·. Antonius Galccki. Amethuntinus in partibus i >loseph G elabe rt, Paranensis. fidelium, vicarius apostólicas Cracoviensia loannes Huerta, Punienais. Claudius Maria Dnbuia, Galvestoniensis. loseph Moreyra, Ayacuquensis. lacobus Maximiliano· Stepischnegg, levantinas. Emmanuel del Valle, Huanucenaia. Nicolaus Conaty, Ki I more nsi·. Nicolaos Power, Sareptanua in partibus infidelium, Nicolaus Adames, Halicarnassensis in partibus coadjutor Laoncnsis. infidelium, vicarius apostolica· Luxemburgensis. Laurentius Shiel, Adelaidopoli tanas. loseph Papp-Szilhgyi do Illesfalva, Magno-VaraPatritius Augustinus Feehan, Nashvillensis. dinensis, ritus rumeni. loannes Joseph Conroy, A Iban ensis in Ajnerica. loannes Baptista Greitb, Sancti Galli Raphael Popow, episcopus administrator apo­ Fidelis Abbati, Sanctorinensis. stolica· Bulgarorum. Franciscas Suarez Peredo, Verae Crucis, Stephanos Perez Fernandez, Malacitanas. loannes Baptista Ormaechea, de Tulancingo. Fabianus Arenzana, Calaguritanus et Calcealoannes Baptista Oozailhan, iam Venetensis. tensi·. loannes Tissot, Milevitnnun in partibus infidelium, D Ferdinandus Ramirez y Vazquez, Pacensia in vicarius apoktolieus Vizigapatami. Hispania. Michael Hankinson, Portus Aloyaii. loseph Alvez Feijò, Sancti lacobi Capiti· Viridis. Emmanuel Ulloa, de Nicaragua. Antonius loseph Pluym, Nicopolitanus in par­ loannes Marangò, Tenensis et Miconensis. tibus infidelium, administrator spOBtolicus vicariatos Valachicnsi·. Bonifacios Toscano, Neo-Pampilonensis. Nicolaus Frangipane, Concordiensie. loannes Zaflron, Sebenicenais. Augustinus Paulas Wabala, Litomericenais. Joseph Nicolaus Dabert, Petrocoricensis. loannes Lozano, Palentino·. Petra· Marcus Lo Breton. Aniciensis. Antonia· lordà y Solhr, Vicensis. Ignatius Moraes Cardoso, Pharunensie. Ioanne» loseph Williams, Bostoniensis. Eugenio· Lâchât, Basileenai·. Abraham Baciai, Cariopolitanus in partibo· in­ loarme» Iacovacci, Aerythrensie in partibu· in­ fidelium. ritus copti, vicarius apostólicas Coptorum. fidelium. Carolus La Rocque, Sancti Hyacinthi. Aloysio· de Tola, Beriiueneie in partibu· in­ Stephanas Israélien, Karputhensis, ritu· armeni. fidelium. loannes Hennessy, Dubuquensis. Flaviana· Matah, Jaxirensis, ritu· syriaci. Eduardua Fitzgerald, Petriculanus. Francisco· Andreoli, Callienii· et Pergulanus. Bernardus Petitjean, Myriophitenaia in partibue Paulus Mitaleff, Tifernaieniis. infidelium, vicarius apostolica» laponiae. Antonius Pettinari. Nucerinus. SESSIO PRIMA 8 decembria 1869 33 34 Stephanus Melchisedechian, Erzeru m i ensis, ritua , Antonius Canzi, Cyrenensis in partibus infidelium. armeni. PauluB Tosi, Rhodiopolitanus in partibus in­ Carolus Philippus Place, Massiliensis. fidelium, vicarius apostólicas Patnensis. loannes Baptista loeephua Loquette, AtrebaStephanus Fennelly, Thermopylensìs in partibus tensis. infidelium, vicarius apostolicus Madraapatanua. loannes Maria Bécel, Venetonais. Guillelmus O'Hara, Scrantonensis. Petrua Grimardias, Cadurcensis. lerendas Shanahan, Harrisburgensis. loannes Henricus Beckmann, Osnabrugensis. loseph Melcher, Sinus Viridia. Ignatius Ordóñez, Bolivnrcnsis. Michael Heiss, Crossensia. loseph de la Cuesta y Maroto, Auriensis. loannes Hogan, Sancti losephi in America. Angelus di Pietro, Nyseonus in partibus in­ Tobias Mullen, Erienais. fidelium. Stephanua Vincentius Ryan, Bufalenais. lacobu» Chadwick, Haguletadensis et Novolacobus Gibbone, Adramyttensi» in partibus in­ castrensis. fidelium, vicarius apostolicus Carolinae septentrio­ Ludovico» La Fiòche, Anthedoneneis in partibus nalis. infidelium, coadiutor Trifluvianensis. Ludovicos Lootena, Caatabalensia in partibus in­ Guillelmus Lanigan, Gulborncnsis. fidelium, vicarius apostolicus de Idaho. loannes Langevin, Sancti Germani. loannes Pergor, Caesoviensis. loseph Aggarbati, Senogalliensis. B Carolus Bcrmundez, Popayanensia. loseph Muria Bovieri, Faliscodunensis. Salvator Magnasco, Bolineneis in partibus in­ lulius Lenti, Nepesinus et Sutrinus. fidelium. Thomas Galiucci, Rccinctcnsis et Lauretanus. loannes Bagalà Biasini, Cydoniensis in partibus loannes Baptista Cerruti, Savonenais et Naulensis. infidelium. loseph Giusti, Aretinua. Thomas Gentili, Dionyaienais in partibus in­ Hannibal Barabesi, Sancti Miniati. fidelium, coadiutor vicarii apostolici Fo-kien. loseph Rosati, Lunenais-Sarzanensis et BrugnaGeorgius Marchich, Catarenaia. tensis. Benedictus Sans y Forés, Orotenais. Anselmus Fauli, Growetanus. Ioaephus Maria de Urguinaona, Canariensi» et Salvator Angelus Demorde, G al telline nsis-No­ Sancti Chriatophori de Laguna. rensis. Vincentius Marquez, de Antequera. Franciscos Zunnui Casula, Uxellensia et TerralFranciscos Adolphus Namazanowski, Agathopolitanus in partibus infidelium. bensis. Franciscas Laoaênan, Flaviopolitanus in partibus lacobu» Jan», Augustanus. Vincentius Jekelfalusy, Alba-Regalensis. infidelium, vicarius apostolicus Pundicherii. Ephrem Maria Garrelon, Nemeainus in partibus Ladislaus Biró de Kozdi-Polany, Szathmariensis. infidelium, vicarius apostolico» Quiloncnei». Franciscos Groa, Taran tasiensi». * Leonardue Mollano, Olympensis in portibu» in­ Flavianus Hugonin, Baiocensis. C Franciscu» Leopoldos do Lconrod, Eystettensis. fidelium, vicarius apostolicuB Verapolitanus. Chriatophoru» Bonjean, Medensia in partibus in­ Philippus Manetti, Tripolitanus in partibus in­ fidelium, administrator apostolica» abbatiae nullità fidelium, vicarius apostolicus laffnensis. Petrus Núñez, Cauriensis. Sublaquensis. Petrus Lacerda, Sancti Sebastiani Fluminis Conceptus Focaccetti, Lystrensis in partibus in­ lanuarii. fidelium, administrator apostolicus Aquipendii. Calliatus Clavigo, Pacensis in Bolivia. Amatus Pagnucci, Agathonicensis in partibus in­ Ignatiu» Mrak, Marianopolitanus etMarquettensis. fidelium, coadiutor vicarii apostolici Xen-si. Ioanne» Mac Donald, Nicopolitanu» in portibus Caie tanna Franceschi™, Maceratensis-Tolentinas. Antonius Maria Fonia, Potentina» et Marsicenais. infidelium, vicarius apostolicus districtu» septen­ trionali» Scotiao. Andreas Formica, Cuneeusis. loannea Baptista Maneschi, Verulanus. Carolus Savio, Astensis. loaeph Emmanuel Orrego, de Serena. Laurentius Gastaldi, Salutiarum. Gaspar Willi, Antipatronsis in partibus infide­ Eugenios Galletti, Albae Pompeiae. lium, auxiliarie Curiensis. Antonius Colli, Alexandrinus Statelliorum. Stephanus Lipovniczky de Lipovnok, MagnoHenricu» Bindi, Pistoriensis et Pratensis. Varadincnaie, ritus latini. Benedictus Leo Thomas, Rupellensis. Petrus van Ewijk, Camacensis in partibus in­ loseph Alfredos Foulon, Nnnceiensis et Tullensis. D fidelium, vicarius apostolicus do Curaçao. Augustinus 1 lucquard, Verduneusis. Sigismundu» Kovács, Quinqueccleaiensis. Felix de Las Cases, Constantinianus et Hippo­ Alexander Valsecchi, Tiberiadeneis in partibus nensis. Leo Meurin, Aecaloneneis in partibus infidelium, infidelium, Timotheus O'Mahony, Armidalensis. ▼icarios apostolicus Bombayensis. Basilios Nasser, Heliopolitanu». ritus graeci Gabriel Capaccio, Mcllipotamensis in partibus Melchitarum. infidelium. Germanos Villalvaso, de· Chiapa. Antonius Orech Delicata Cassia Testaferrata, loannes Cirino, Derbensis in partibus infidelium, Gaudisicnsis. auxiliaris Panormitani. loannes Baptista Cal lot, Oraoenais. loannes Baptista Zwerger, Secoviensis. Abbates nullius dloooesis. Amatus Victor Franciscus Guilbert, Vapincensis. Guillelmus de Cesare, generalis congregationis Cornelius Mac Cabo, Ardagadensis. Raphael Corradi, Balneoregiensis. Virginianae Montis Virginis. Franciscas Ca-doze Ayres, Olindensis. lulius de Ruggero, ordinis Sancti Benedicti sanc­ Theodorus Gravez, Namurcensis. tissimae Trinitatis Cavensi». Philippus Krementz, Varmiensis. Carolus do Vera, Ordinis Sancti Benedicti Montis Wenceslaos Achevai, Sancti loannis de Cuyo. Cassini. CONCIU OKNKRJLL. TOMUS L. 3 35 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 36 Leopoldo! Zolli lacoburi, ordini! Sancti Bone-a Joseph a Calasanctio Casanovas, praepositus generalis congregationis Scholarum Piarum. dicti de Urbe. Franciscos Maria Cirino, vicarios generalis con­ Romaneos Flag!, ordinis Sancti Benedicti sanc­ gregationis Clericorum Regularium. torum Nicolai et Benedicti Monoeci. loseph Maria Novaro, vicarius generalis congre­ Abbates generales ordinum monasticorum. gationis Clericorum Regularium minorum. Camillus Guardi, vicarias generalis congregationis Hieronymos Joseph Zeidler, abbas monasterii Strahovieniis, praeses generalis ordinis Canonicorum Clericorum Regularium infirmis ministrantium. Regulariora Praemonstratensium congregationis Carolus Maria Saisson, prior generalis ordinis Aostro-Hongaricae. Carthusianorum. Albertos Passeri, abbas canonicae Sanctae Agnetis Vincentius Jandel, magister generalis ordinis extra Urbis moenia, vicarios generalis congregationis Canonicorum Regulariora Lateranensium sanctis­ Praedicatorum. Bernardinas a Portugruario, minister generalis simi Salvatoris. Hcnricus Schmid, abbas monasterii Sanctae Ma­ totius ordinis Minorum. riae Einsiedlcnsis ordinis Sancti Benedicti, praeses Jjudovicus Marangoni, minister generalis ordini * congregationis Helvetiae. Minorum Conventualium. Germanas Gai, abbas monasterii Sanctae Práxedis Nicolaus a Sancto Joanne, minister generalia de Urbe, generalis congregationis Vallis Umbrosae. B ordinis Minorum Cappuccinorum. Theobaldua Cesari, abbas monasterii Sancti Ber­ loannes Bellomini, prior generalis ordinis Ere­ nardi ad Thermas de Urbe, generalis ordinis Cister­ mitarum Sancti Augustini. *. ciensi Dominicus a Sancto loseph, praepositus generalis A dam us Adami, abbas monasterii Sancti Bene- ordinis Carmelitarum Discalceatorum. dicti Fabrianensis, generalia congregationis SilIoannes Angelus Mondani, prior generalis ordinis vestrinae. Servorum Beatae Mariae Virginia. Elisaeae Elios, ordinis Sancti Antonii, abbas Raphael Ricca, corrector generalis ordinis Mi­ generalis congregationis Sancti Hormisdae ritus nimorum. chaldaici. Benedictus a Virgine, minister generalis fratrum Basilios Grifoni, ordinis Sancti Benedicti, abbas discalceatorum ordinis Sanctissimae Trinitatis re­ monasterii sanctorum Andreae et Gregorii in monte demptionis captivorum. Coelio, vicarius generalis congregationis CamalCarmelus Patergnani, generalis ordinis Hieronydulensis. miani congregationis beati Petri a Pisis. Benedictus Santini, ordinis Sancti Benedicti, Victorius Menghini, generalis ordinis Fratrum abbas arehicoenobii montis Oliveti maioris in He- ^Poenitentiae. truria, vicarius generalis congregationis Olivetanae. Franciscos Salerni, vicarius generalis tertii or­ dinis Regularis Sancti Francisci. Moderatores generales congregationum C Innocentius a Sancto Alberto, vicarius generalis et ordinum religiosorum. ordinis Fratrum Discalceatorum Sancti Augustini. Alexander Maria Teppa, praepositus generalis Angelus Savini, vicarius generalis ordinis Car­ congregationis Sancti Pauli. melitarum veteris observantiae. Bernardinas Sandrini, praepositus generalis con­ loseph Maria Rodriguez, vicarius generalis realis gregationis Somaschae. et militaris ordinis Beatae Mariae de Mercede re­ Petrus Bechi, praepositus generalis Societatis demptionis captivorum. lesu. Antonius Martin y Bienes, vicarius generalis Quiricos Quinci, rector generalis congregationis primi ordinis Sanctissimae Trinitatis. Matris Dei. III ELECTIO DEPUTATIONUM. I. Congregatio generalis prima. 1869 decembris 10. b. Litterae eminentissimi cardinalis a Secretis status ad em inent issi mum cardinalem sicarium Urbis quibus ei electam deputationem pro postulationibus excipiendis a. significat. Intimatio pro prima congregatione per cursores D Dalla segreteria di Stato facienda, domi quoque dimisso exemplari. 7 decembre 1869. Feria VI die 10 decembris 1869 hora nona ma­ Coerentemente alla vista espressa nel § II delle tutina in aula concilii habebitur prima oocumenicae synodi Vaticanae congregatio generalis, in qua fiet lettere apostoliche sull’ ordine generale da osser­ varsi nell’ imminento concilio ecumenico sua santità electio Indicum excusationum, nec non iudicum ha proceduto alla nomina della particolare con­ querelarum et controversiarum iuxta n. V brevia gregazione destinata ad occuparsi dell’ esame delle apostolici diei 27 novembris, quod die 2 huius mensis proposte, cho sieno por farsi dai padri del concilio patribus concilii in congregatione praesynodali nel corso della sinodale assemblea. Della qual congre­ distributum est. Electio fiet per schedulas secretas, gazione ha prescelto i membri nelle persone de'signori ita ut quilibet patrum in una schedula describat cardinali ed altri dignitari! qui di contro indicati. quinque nomina eorum patrum, quos ipse in iudiccs Comprendendosi nell * albo di essi il signor car­ excusationum, in altera autem schedula quinque dinale Patrizi glie se ne porge Γ avviso per oppor­ nomina eorum, quos in indices querelarum et contro­ tuna sua norma '. Giacomo cardinale Antonelli. versiarum eligendos deliberaverit A sua eminenza reverendissima Romae, 6 decembris 1869. il signor cardinale Patrizi. losephus episcopus 8ancti Hippolyti, • Eadem forma seriptim fait ad «tero * deputato», quorum * secretaria concilii Vaticani. nomina panie inferio * dantur. 37 CONGREGATIO GENERALIS PRIMA 10 decembris 1869 38 Signori cardinali: A efficere debeamus, ut, te auxiliante, tibi compla­ cere in omnibus valeamus. Esto salus, et effector Eminentissimo Patrizi. iudiciorum nostrorum, qui solus cum Deo Patre, et Di Pietro. eius Filio nomen possides gloriosum. Non patiaris De Angelis. perturbatores esse iustitiae, qui summam diligis Corsi. aequitatem; non in sinistrum nos ignorantia trahat, Ri a rio. non favor inflectat, non accoptio munerum vel per­ Rauscher. sonae corrumpat; sed iunge nos efficaciter tibi Bonnochose. solius tuae gratiae dono, ut simus in te unum, et Cullen. in nullo aberremus α vero, quatenus in nomine tuo Barili. collecti, sic in cunctis teneamus cum moderamine Monaco. pietatis iuatitiam, ut hic a to in nullo dissentiat Antonelli. Monsignori: sententia nostra, et in futuro pro bene gestis con­ sequamur praemia sempiterna. Arnen/ lussef patriarca Greco Molchita. Dein cum sedissent omnes, idem eminentissimus Valerga patriarca di Gerusalemme. primus praeses operto capite in hunc modum patres Guibert arcivescovo di Tours. allocutus est: Riccardi arcivescovo di Torino. ^Reverendissimi patres, in hoc sancto ac vene­ Barrio y Fernandez arcivescovo di Valenza. Valdivieso arcivescovo di San Giacomo de Chile. ti rondo consessu, qui maiestatem et admirabilem uni­ tatem catholicae ecclesiae per totum, qua late patet, Spalding arcivescovo di Baltimora. orbem terrorum diffusae, oculis intuentium exhibet, Apuzzo arcivescovo di Sorrento. ante conspectum vestrum adsumus, mandato sanc­ Franchi arcivescovo di Tessalonica. tissimi domini nostri pontificis obsequentes. Ipse Giannelli arcivescovo di Sardis. enim nobis gravissimum munus committere voluit Manning arcivescovo di Westminster. praesidendi congregationibus generalibus huius sanc­ Dechamps arcivescovo di Malines. tae occumenicao Vaticanae synodi. Si magnitudinem Martin vescovo di Paderborna. et difficultates officii nobis concrediti respicimus, Ceiosia vescovo di Patti. sollicito nos animo esso oportet, timentes, ne tantae c. rei vires nostrae nimium impares evadant; sed Sumina rerum gestarum in prima congregatione religio, pietas, zelus, doctrina, prudentia et ceterae generalil. virtutes, quibus vos, venerabiles patres, praecellitis, Feria sexta die 10 decembris 1869 hora nona curas nostras profecto levant et firmant, et certam antemeridiana in conciliari aula Vaticanae patriar- ingerunt spem, fore ut sancta haec actio, Deo bene chalis basilicae reverendissimorum patrum congre * iuvante, collatis studiis et conspirantibus animis, gatio habita est; cui interfuerunt sexcenti septua­ sancte et feliciter usque procedat Sancti igitur ginta et novem patres, nempe 43 cardinales, 9 pa­ Spiritus lumine et virtute adiuti, et debita ratione triarchae, 4 primates, 121 archiepiscopi, 471 episcopi, C incedentes efficiemus, ut ecclesia sancta Dei hoc 5 abbates nullius dioecesis, 12 abbates generales Vaticano concilio expectatos eosque uberrimos colli­ sive praesides congregationum ordinum monastico­ gat fructus/ rum, usum mitrae habentes, 14 generales et vicarii Allocutione expleta, patres monuit de nomi­ generales, quorum omnium nomina, sicuti per assigna­ natione a sanctissimo domino nostro facta emitores locorum accurate descripta fuerant, exhibet nentissimorum cardinalium et reverendissimorum indiculus patrum primae congregationis generalis, patrum, qui congregationem seu deputationem spe­ qui inter acta concilii asservatur. cialem constituant pro recipiendis et expendendis Reverendus pater dominus Salvator Nobili Vitel- patrum propositionibus, dicens: ^Sanctissimus dominus noster Pius papa IX con­ leschi archiepiscopus episcopus Auximanus et Cingregationem peculiarem propositionibus patrum gulanus missam lectam celebravit. Eminentissimi cardinales praesides congregatio­ recipiendis et expendendis praepositam deputavit. num generalium, dum missa celebrabatur, inter Nomina autem eminentissimorum cardinalium et re­ reliquos eminontissimos cardinales iuxta proprium verendissimorum patrum, ex quibus haec congregatio constabit, subsecretarius ex ambone modo recitabit/ ordinem manebant. Absoluta missa, reverendus pater dominus con­ Id exequens reverendus dominus subsecretarius cilii secretorius et reverendus dominus subsecretarius nomina eorum, qui deputati fuerant, publicavit, nimirum: eosdem invitarunt ad locum occupandum prac idi* bus destinatum; in quo medii sederunt eminentissimi D Eminentissimi ac reverendissimi cardinales: cardinales De Luca et Bizzarri, hinc inde eminen­ Constantinus cardinalis Patrizi. tissimi cardinales Bilio et Capalti, absente primo Camillus cardinalis di Pietro. praeside eminentissimo ac reverendissimo domino Carolo Augusto cardinali de Roisach, episcopo Philippus cardinalis de Angelis. Cosimus cardinalis Corsi. Sabinensi, qui gravi morbo affectus intervenire non potuit Statim ac ad praedictum locum praesides Sixtus cardinalis Riario Sforza, loseph Othmarus cardinalis Rauscher. accesserunt, primus inter eos nimirum eminentissimus cardinalis De Luca assurgens, patribus omni­ Henricus M. G. cardinalis de Bonnechose. Paulus cardinalis Cullen. bus stantibus, recitavit orationem: nAdsumus, Domino sancte Spiritus, adsumus Laurentius cardinalis Barili. Joannes Ignatius cardinalis Moreno. quidem peccati immanitate detenti, sed in nomine tuo specialiter adgregati. Veni ad nos, et esto Raphael cardinalis Monaco la Valletta, nobiscum, et dignare illabi cordibus nostris. Doce lacobus cardinalis Antonelli. nos quid agamus, quo gradiamur, et ostende quid Reverendissimi patres. 1 Congregationum generalium relationes seu verbalia, duo­ bus volnmlnibufl eadem exhibentibus continentur; auctorem habuerant ex officio ut aiunt deputatum Camillam San tori can· :.icnm et eoinmissionB theologicae «ecretarium. Gregorius lussef, patriarcha Antiochenus Melchitarum. losephus Valerga, patriarcha Hierosolymitanus. B· 39 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 40 losephus Hippolytus Guibert, archiepiscopus a ab omni bue intelligi; at domum undique assur Toron ensis. gentes pairea probari sibi novam methodum decía· Alexander Riccardi de Nitro, archiepiscopus rara nt Idcirco iussu eminentissimorum praesidum quatuor protonotarii praesentes vocati sunt, nimi­ Taurin ensis. Marianus Barrio y Fernandez, archiepiscopus rum reverendi domini Aloysius Colombo, loannes Simeoni, Aloysius Pericoli et Dominicus BartoValen tinensis. Raphael Valentinus Valdivieso, archiepiscopus lini, qui schedulas omnes in urna concluserunt, quam sigillo obsignarunt Sancti lacobi de Chile. ·* Post haec eminentissima» primus praeses patres loannes Martinas Spalding, archiepiscopus Baltiinvitavit ad electionem faciendam quinque iudicum morensis. Franciacus Xaverios Apuzzo, archiepiscopus querelarum et controversiarum iuxta litteras apo­ stólicas diei 27 novembri» 1869, § V, his verbis: Surrentinus. „Reverendissimi patres, nunc procedatur simili Alexander Franchi, archiepiscopus Thessaloni­ modo ad electionem quinque iudicum querelarum et censis. controversiarum; adeoque qui ex patribus schedulam Petrus Gionnelli, archiepiscopus Sardianus. Ilenrieus Eduardos Manning, ‘archiepiscopus non attulerunt, eam scribant, et reverendus pater Westmonnsteriensis. dominus secretario» eum reverendo domino subsecroVictor Augustus Isidoras Dechamps, archi- tario et suis adjutoribus schedulas colligendas curet/ episcopus Mechlinensia. b Collectis schedulis iisque in tabula ante praeConradus Martin, episcopus Paderbornensis. sides depositis, protonotarii iussu eminentissimorum Petras lerendas M. Celesta, episcopus Pactensis. praesidum vocati sunt, qui eas omnes in alia urna concluserunt, quam etiam sigillo obsignarunt Quo peracto idem eminentissimus primus praeses Postea eminentissimus primus praeses patribus invitavit patres ad eligendos indices excusationum annuntiavit, fieri nunc distributionem constitutionis iuxta litteras apostólicas diei 27 novembri * 1869, De electione Domani pontificisai (quod Deus § V, his verbis: avertat) contingat, sedem apostolicam vacare du­ Reverendissimi patres, procedatur nunc ad rante concilio oeeumenico, his verbi»: electionem quinque iudicum excusationum, adeoque „ Reverendissimi patres, sanctissimus dominus qui ex patribus schedulam non attulerant, eam noster Pius papa IX pridio nonas decembris ver­ scribant, et reverendus pater dominus secretarias tentis anni constitutionem edidit de electione Romani cum reverendo domino subsecretario et suis adju­ pontificia, si contingat, sedem apostolicam vacare toribus schedulas colligendas curet * durante concilio oeeumenico, ac vobis per protoQuod cum fecissent dicti officiales, idem emi- n otar i os apostolices publicari ac tradi mandavit.nentissimus primus praeses enunciavit, fieri distri­ Inde ad protonotarios apostolices conversus addidit: butionem schematis1 constitutionis dogmaticae con­ „ Quapropter accedant protonotarii apostolici et sin­ ira multiplices error# ex rationalismo derivatos, gulis patribus praesentibus exemplar memoratae discutiendi in congregatione generali deinceps sta- ι constitutionis distribuant * tuenda, dicens: Distributione expleta, reverendus dominus sub­ gReverendissimi patres, fit nunc distributio sche­ secretarios iussu eminentissimorum praesidum ammatis constitutionis dogmaticae de doctrina catho­ bonem conscendit et proximam congregationem lica contra multiplicet errores ex rationalismo deri- generalem ferio tertia die 14 decembris habendam catos. De die, quo habenda erit congregatio gene­ indixit his verbis: ralis pro eiusdem constitutionis discussione, suo Reverendissimi patres, in proxima congrega­ tempore monebuntur reverendissimi patres. * tione generali fiet electio quatuor congregationum Dum distributio fieret, computatio suffragiorum seu deputationum ad tramitem litterarum apostoinitium habuit, quae tamen cum nimis in longum licarum diei 27 novembris huius anni. Eiusmodi protraheretur, eminentissimi praesides consilium congregatio generalis habebitur feria tertia heb­ inierunt expeditiorem methodum patribus propo­ domadae sequentis dio 14 decembris hora nona nendi, et reverendo domino subsecretario man- ante meridiem/ darunt, ut hanc ex ambone annuntiaret: Hisce vero absolutis dimissa ab cminentissimis praeReverendissimi patres, cum computatio et scru­ sidibus congregatio est hora secunda post meridiem. tinium suffragiorum nimis in longum protrahatur Antoninus cardinalis de Luca praeses. magno cum temporis dispendio, proponitur ab emiloseph Andreas cardinalis Bizzarri praeses. nentissimis praesidibus, an placeat, ut hoc methodo Aloisias cardinalis Bilio praeses. procedatur: Io schedulae omnes iam traditae pro d Hannibal cardinalis Cap alti praeses. electione iudicum excusationum, nec non aliae, quae Ludovicus lacobini subsecretarías. mox colligentur pro electione iudicum querelarum, coram nobis claudentur et sigillo obsignabuntur; 2. 2· computatio vero et scrutinium fiet crastina die Postulata de electione depuUtionum. coram duobus ex eminentisiimis praesidibus et quinque patribus promotione antiquioribus, scilicet: a. primo ex patriarchis, altero ex primatibus, tertio Rogant complures concilii patres, ut una tantum ex archiepiscopi», quarto ex episcopii, quinto ex deputat io eligatur in congregatione generali diei abbatibus; 3* publicatio scrutinii fiet iu proximo 14 decembris 186 *J habenda. congregatione generali feria tertia insequentis heb­ Sanctissimo patri Pio papae Nono. domadae. Rogantur reverendissimi patres, ut illi, Beatissime pater. quibus proposita scrutinii methodus placet, assurgant, Infrascripti archiepiscopi, ad pedes sanctitatis illi autem, quibus non placet, sedentes maneant/ Quater et ad varias aulae partes conversus ista vestrae provolati, enixe rogant, ut sanctitas vestra dixit, quia ob nimiam eiusdem aulae amplitudinem, concedere dignetur, ut in congregatione generali magnam que patrum frequentiam non sati» poterat futura die 14 decembris ad electionem solius depu* Infra rio loco ¿abitar. » Ville documentum sil caletta t XXXXIX. 4L POSTULATA. DE RERUM TRACTANDARUM ORDINE 43 tationís episcoporum pro rebus fidei pertractandis a spectatione, variis tum spei, tum diffidentiae, tum procedatur, remissis in aliud tempus electionibus irrisionis sen malignae incredulitatis agitatur affecti­ ceterarum trium deputationum. bus. Cum autem non solum ad piorum aedificationem, Ita enim et praecepto sanctitatis vestrae, quae sed etiam ad illuminationem et reconciliationem de rebus fidei in primis tractari voluit, melius satisfiet, eorum, qui variis modis a Deo et a fide catholica et sperandum est, etiam pro ceteris gravissimis rebus plus minusve defecerunt, respiciendum sit, optime praeparandis maturiori consilio collato viros electum persensit sanctitas vestra oraculis a sancta synodo iri, qui pietate, doctrina, rerum experientia maxime edendis quam maximam conciliari deberi auctori­ praestent. Quae omnia in una congregatione optime tatem et venerationem. fieri haud confidimus. Idcirco normam tradidit sanctitas vestra, qua Et Deus etc. ceu acies ordinata, ad depulsandos errores et amo­ Romae, die 11. decembris 1869. venda scandala, tute sancta synodus et efficaciter Fr. cardinalis Schwarzenberg manu propria archi- procedere valeat; cumque summa vis et ineluctabile episcopua Pragensis. fidei nostrae robur in communi et perfecto animorum Paulus archiepiscopus Colonicnsis. consensu reponatur, decrevit imprimis sanctitas Maximilianus losephus manu propria archi- vestra schemata quaestionum iam elaborata, nulla episcopua Saliaburgensia. tamen vestra approbatione, episcoporum examini et Gregorius, archiepiscopus Monacensis-Frisingeusis. iudicio integra integre subiicienda esse. Ita universo Michael, archiepiscopus Bambergensia manu 3 mundo patebit plena et perfecta patrum libertas in propria. discutiendis et definiendis sacris dogmatibus, staloannea Baptista Purcell archiepiscopus Cincin- tuendisque circa mores ot disciplinam regulis; uti natensis. in primo sacri conventus exordio audivimus a sancti­ Ludovicos, archiepiscopus Colocensis-Bacsiensis. tate vestra tam luculenter assertum his solemnibus loannes Simor manu propria archiepiscopus verbis1: „Vos autem nunc, venerabiles fratrea. in Strigoniensis. nomino Christi congregati, adestis, ut nobiscum Fridericus manu propria archiepiscopus Gio­ testimonium perhibeatis verbo Dei, et testimonium mucensis. lesu Christi, viamque Dei in veritate omnes homines Benvenutus archiepiscopus Granatensis. doceatis nobiscum, et do oppositionibus falsi nominis t Georgius archiepiscopus Parisiensis. scientiae nobiscum, Spiritu sancto duce, indicetis/ Franciscas Xaverius archiepiscopus LeopolienCerte iu isto temporum tractu, quo innumerorum ais latini ritus. hominum mentes, eorum etiam qui publicarum rerum Gregorius Michael archiepiscopus Leopoliensis praesident regimini, aut qui scientia saeculari pollent, armeni ritus. quique multum valent, ut abducant populos post jl tergo, manu losephi Fessler secretarii: „Factum se, ita sunt affecti, ut, nisi sole clarius splendescat et maturitas examinis, et perfectissima discussionis est, ut petebatur/ libertas, verendum sit, ne veritas caelestis despectui b. . C a multis habeatur, et magis ac magis ingravescat quod Archiepiscopus Mechliniensis cum episcopis Belgii sustinet ecclesia bellum. Necease ergo penitus videtur, idem rogat. ut patrum libertas omnium oculos vivide perstringat. Eminence et measeigneurs. Quamobrem declarat sanctitas vestra unicuique J’ai conféré aveo mos suffragante au sujet de licitum fore, ut quae christianao reipublicae interesse la lettre projetée au saint-père. Tous pensent qu ii visa fuerint, iuxta maiorum perpetuum morem, serait à désirer qu’il ne fût procédé qu'à une seule synodo proponantur. Verum, cum omnia secundum élection mardi prochain, mais ils pensent en même ordinem fieri debeant, illae propositiones primum temps qu’il vaudrait mieux exprimer ce désir aux speciali congregationi seu deputation deferendae cardinaux présidents de la congrégation, et le faire erunt; quae si non opportunas et convenientes eas plutôt verbalement, afin d’entendre les raisons qu’ils existimet, repellet, salvo semper sanctitatis vestrae pourraient objecter à ce que nous croyons le iudicio, cuius certe mens est ut et huius repulsae meilleur. rationes proponentibus exhibeantur, et ipsis in illo Veuillez agréer, éminence et messeigneure, coetu audiri liceat, ut mentem suam melius aperire l'hommage de mes sentiments les plus respectueux valeant. Illud enim ad suave concilii regimen et et les plus dévoués. animorum quietem valde conducet. Quod etiam t V. A. archevêque de Malines.1 melius consequi dabitur, si aliqui patres a concilio A tergo, manu secretarii: „11 decembris 1869/ electi huic deputation! adiungnntur. D Filiali erga optimum pontificem et patrem im­ et inferius: „Factum est, ut petebatur/ pulsi fiducia, nostros omnes sensus circa opus grande 3. iam inchoatum non dubitamus simpliciter exponere. Provido «auctitas vestra, ne tempus in longum Postulatum do oonstitutlono Multiplices inter3 ao rorum tractandarum modo oxhibltum a vi gin ti con­ protraheretur, iam in antecessum elaboranda cura­ vit, quae deinceps concilii iudicio subiicientur. In­ cilii patribus super quatuor instituit deputationes, quarum una­ 1869 decembris 12. • quaeque numero quatuor ot viginti patrum constabit, Ad pontificem maximum Pium IX humillimae ex­ qui ab ipso eligantur concilio, quibusque deman­ postulationes. detur munus perpendendi difficultates in congre­ Beatissime pater. gationibus generalibus exortas. Optandum est et Sacrosancta Vaticana synodus, vestra auctoritate valde necessarium, ut aliquis adhibeatur modus, apostolica indicta, et iam nunc, ipsa vestra sancti­ quo doctiores viri et ad rem aptiores, in tanta tate praeside, sub influxu Spiritus sancti ad opus patrum e diversis nationibus multitudine, per se suum accincta, totius mundi ad se oculos convertit. liquido possint internosci, et scienter, non autem Exultant pii, mundus autem, inquieta suspensus ex- fortuito et quasi caeco casu eligi videantur; et ut identidem pro rerum gravitate, et pro peculiari 1 Desiderio patrum obtemperatum eat Vide monitam infra num. 5, littera a. ’ Vide hanc constitutionem ad calcem C lito, n.XVL Sapra, coL 18 k 43 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 44 A tergo, manu losephï Fessler secretarii: nRes­ quaestionum specie eorum augeri queat numerus, ▲ et ipsarum deputationum iteratae fiant partitiones; ponsum hic adiectum secretarios concilii viva voco ad quas patribus omnibus liber sit aditus, et ita dedit episcopo Constantiniano pro ceteris. 28 ianemo ab opere conciliari sit alienus. Illae autem nuarii 1870/ — Responsum vero manu Alexandri deputations utiliorem fortasse praestarent operam, Franchi conscriptum est huiusmodi: „11 santo padre ba ricevuto e letto con atten­ si nulla quaestio ad examen congregationum gene­ ralium perferretur, nisi ante ab ipsis deputatis visa zione la lettera direttagli dai 20 prelati. Ha ordi­ et attentissime perpensa; sic enim sacrum concilium nato quindi di rispondere ai medesimi essere sua per earum praeviam discussionem facilius ordiretur intenzione che il regolamento da esso sancito e di rerum omnium pertractationem. Idque videtur esse già pubblicato, rimanga fermo ed inaltorabilo. Ciò * avvenire si offrisse pei casi e mai estate tanti concilii, cui ipse praesidet summus non pertanto so nell pontifex, ut totius operis exordium ab ipso sacro particolari una qualche misura tendente a rendere conventu promanare videatur, sicut totum ab ipso più forilo e più spedita la discussione degli affari proposti all * assemblea conciliare, sua santità ò . ** perficit Ium est et consummandum. Secreti legem patribus praescripsit sanctitas sempre disposta ad adottarla nel modo o forma vestra, ne laici, ii praesertim, qui in diariis seipsos che ravviserà più conveniente/ rerum ecclesiasticarum arbitros et iudices consti­ 4. tuunt, falsa veris miscendo noxios rumores spar­ gant. Sed certe non ea mens eat vestrae sanctitatis, B ▲Iterum postulatum do absentium procuratoribus cum voto consultivo admittendis. ut illa secreti lex nulla attemperatione accommo­ detur conditioni temporum, in quibus duae sunt Eminentissimo et reverendissimo domino domino cardi­ res, quae movero possunt, nempe pravae hominum nali De Luca, praevidi concibi oecumenici Vaticani, etc. suspiciones adversus ecclesiam, eo peiores, quo Eminentissime et reverendissime domine. secretiora videbuntur nostra consilia, et aliunde In frasca pti, ca qua par eat reverentia, humi­ consuetudo nunc iam ubique vigens, gravissima negotia publice pertractandi. Nec praetereundum, liter postulant, ut admodum reverendi domini pro­ quacuoque praemuniantur cautione patrum delibera­ curatores ad congregationes generales concilii ad­ tiones, fieri non posse, ut omnino lateant ecclesiae mittantur cum voto consultivo, locumque in iisdem hostes, in r eorum pateant malignis interpretationi­ occupare permittantur, non quidem eum, qui reve­ bus et iniquis aggressionibus. Quis autem neget, rendissimis episcopis aut archiepiscopis, quos re­ expedire, ut non desit ecclesiae pastoribus defen­ praesentant, competeret, sed alium post abbates ac sionis valde admodum necessaria facultas? ordinum generales. Laudati enim procuratores His omnibus ex aequa et rationabili mensura, sunt, uti credimus, viri doctrina, morum probitate ut apparebit, positis, magnificum adunatae sub suo aliisque meritis praestantes, missi a venerabilibus visibili et supremo capite ecclesiae spectaculum praesulibus, cum quibus sanctitas sua dispensavit cum perfecta libertate, plena fiducia et praestanti super eorum praesentia in concilio, qui tamen promaiestate docentis summam in animis omnium ad- C curatorea ad concilium mittere debuere, qui au&s mirationem ciebit, et aperta evidentique pastorum Cacerent vices. Quidam ex his procuratoribus ex valdo unanimitate, a qua pendent omnes, praecipue circa dissitis regionibus advenere; et ai postulatum privi­ dogmata, definitiones, homines, ubique gentium, seu legium ipsis concedatur, ad propria revertentur nutantes in fide, seu ab ca alieni, commoti ac de­ ardentiore sine dubio animati desiderio, ubique victi, in illo totius orbis catholici consensu divinam concilii decreta, simul ac haec sint promulgata, hanc virtutem sentient, cui datum est, omnem alti­ invicto pectore ac ferventi spiritu commendandi. tudinem extollentem se adversus scientiam Dei de­ Cum itaque buiusmodi privilegium, ni fallimur, struere et in captivitatem redigere omnem intellectum iam fuerit pluries ab apostolica sedo procuratori­ in obsequium Christi bus concessum (uti videre licot apud Christianum Pedes vestros humiliter osculantes nosmet pro­ Lupum, tom. 3 synodorum generalium et provin­ fitemur, beai»-· ime pater, sanctitatis vestrae humilli- cialium, canone 7 < ncilii Trullani, ot apud alios); mos et obscqucntissimos filios. sperare liceat, ut apostolica sedes absentium patrum Romae, die XII decembris 1869. procuratoribus idem privilegium concedere dignetur. . lotephus Georgius Stro *emayer manu propria Romae, die 6 infra octavam Immaculatae Con­ episcopus Bosnensis et Syrmiensie. ceptionis beatae Mariae virginis, anno Domini 1869. Petras Ricardos Kenrick, archiepiscopus Sancti Ludovici in Statibus Unitis Americae S. ptentrionalis. 1. B. Purcell archiepiscopus Cincinnatensis. Murtinus loannes Spalding archiepiscopas Baltiloannes, episcopus Ebroicensia. D Augustinus, episcopus Briocenais. morensis. t Petrus Ricardua Kenrick, archiepiscopus Sancti Petrus episcopus Cadurcensis. Insepli «‘piscopus Nancoyensis et Tullensis. Ludovici. t loaeph Sadoc Alemany archiepiscopus Sancti t Felix episcopus Constantinianus et Hipponensis, Francisci. •f Carolus Philippus episcopus Massiliensis. loannes archiepiscopus Neo-Eboracenais. Jean Pierro évêque de Bielle. Fr. Emmanuel, nrchiepiscopus Uaesaraugustanus. Laurentius episcopus Pineroliensis. Antoninus episcopus Gicnnensis. Felix, episcopus Aurelianensis. F. Hilarius episcopus Paphensis. Bernardus Mac Quaid, episcopus Roffensis. t Vine. Spaccapietra archiepiscopus Smyrnensia, Jean Pierre évêque de Nice. vicarius apostolicus Asiae Minons. Ludovico· archiepiscopus Avenionensi·. t Thaddaeus, C. M., bishop of Monterey and Ι/οβ OuillelmuA episcopus Catalaunenria. t lacobus Maria Achilles episcopus Gratiano- Angeles. John J. Williams bishop of Boston. politaoua. j John J. Conroy bishop of Albany. t Stephan» Aemilius, episcopii· Elnenais. t F. N. Blanchet archbishop of Uregoncity. Amatus Vietor F. episcopus Vapincenaw. t loannes Baptista I. episcopus Oranti»», t Francisco * N. episcopus \ nlenlinensi . * Patricius N Lynch, episcopus Carolopolilanus bi.inncs Quinlan episcopus MobiHensia. 45 CONGREGATIO GENERALI^ 8EUUNDA 14 decembris 1869 f Gulielmus Henricus Elder episcopus Natch e- / tensio. f loannes Marengo episcopus Tenensis et My­ cenensis. f M. Domoncc episcopus Pittsburgonsis. I. M. Honni, episcopus Milwauchiensis. f T. Mullen episcopus Eriensis. G. O llare episcopus Bcrantoniensis. t Eug. O'Connell episcopus Vallispratensis. f Amodcus episcopus Clevehndensis. loannes, episcopus Brooklynicnsis. f A. Verot episcopus Savannensis. f Ludovicus episcopus Burlingtoniensis. f David episcopus Portlundensis. Rìchardus V. Wholán episcopus Wheolingensis. t I. Roosevelt Bayley episcopus Nevarcensis. f Ludovicus Lootens episcopus Caatabalensis. t los. Melchor episcopus Sinus Viridia. f Bernardus Mac Quaid episcopus Roffensis. ] f Stopbanus Vincendus episcopus Buffalensis. f loannes episcopus Dubuquensis. f lacobus Gibbons vicarius apostólicas Carolinae septentrionalis. f Fr. Thomas episcopus Troianus. f Fr. Michael episcopus Aprutinus. Ludovicus Maria Idèo episcopus Liparensis. t Henricus van Ewijk episcopus Camacensis. Fr. Thomas Maria Gentili episcopus Dionysiensis. f loannes Mac Hale archiepiecopus Tuamonsis. f Daniel MncGottigan episcopus Rapotensis. f I. archiepiecopus Eperiessicnsis Ruthenorum, t lacobus Donnelly episcopus Clogheroneis. t M. O’ Ilea episcopus Rossensis. t Guillelmus Keano episcopus Cloynonsis. + Daniel Murphy episcopus Hobartoniensis. t T. O’ Mahony episcopus Armidalensis. f lacobus Rogers episcopus Chathauiensis. t Antonius episcopus Vicensis. Fr. Ferdinandus episcopus Abulonsis. Stephanus losephus, episcopus Mulacitanus. losephus Maria episcopus Cannriensia. Marianus episcopus Guadixonsis. t Petrus, archiepiecopus de Guadalavara. f Germanus episcopus de Cbiapas. Raphael Valentinus archiepiecopus Sancti Ia cobi de Chilo. t Fr. Thomas Ludovicus archiepiecopus Ilalifaxiensis. t Ig. episcopus Marianopolitanus. + Fr. Ioan. Thomas episcopus Monregalensis. lacobus Frodericus episcopus Philadolphicnsis. loannes episcopus Sanctae Fidei. I. F. Shanahan episcopus líarrisburgensis. f Ignatius Mrak episcopus Marianopolitanus et Marquottensis. 46 b. Summa rerum gestarum in secunda congregatione generali. Feria tertia die 14 decembris 1869 hora nona antemeridiana in conciliari aula Vaticanae patriar­ ch a Iia basilicae generalis reverendissimorum patrum congregatio habita eat; cui interfuerunt sept * * enti et undecim patres, nempe 45 cardinales, 10 patri­ archae, 4 primates, 121 archiepiscopi, 487 episcopi, 5 abbates nullius dioecesis, 15 abbates mitrae usum habentes, 24 generales ot vicarii generales, quorum omnium nomina, sicuti por assignatores locorum accurate descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum secundae congregationis generalis, qui inter acta concilii asservatur. Reverendus pator dominus Carolus de la Tour d’Auvergno-Lauraguais archiepiscopo * Bituricensis missum lectam celebravit, manentibus eminentissimis cardinalibus preesidibus inter reliquos cardinales iuxta proprium ordinem. Absoluta missa reverendus pater dominus concilii secrctarius ot reverendus dominus subsecretarios eosdem invitarunt ad locum occupandum praesidibus destinatum; ad quem cum accessissent, cminentissimus cardinalis primus praeses stans detecto capite, patribus omnibus simili··τ stantibus, recita­ vit orationem Adsumus Domtnr ctc. Qua expletu cum sedissent patres, idem eminentissimus praeses eis annuntiavit, factum esse scru­ tinium schedularum pro electione quinque iudicum excusationum et quinque iudicum querelarum et controversiarum, hi» verbis: ^Reverendissimi patres, dio undecima vertentia mensis facta eat in secretaria concilii computatio suffragiorum pro eligendis quinque iudicibus ex! cusationum, ct quinque iudi< thus querelarum ct controversiarum iuxta methodum propositam et approbatam in superiori igregationc generali. Re­ verendus dominus subsecrotarius recitet ex ambone relationem de peracto scrutinio et promulget no­ mina patrum, qui nd praedicta munera electi sunt. ** Id vero exeeutus est reverendus dominus sub­ secretarías legens ex ambone utrumque proces­ sum verbalem ea do ro confectum. Prioris tenor talis est: nIuxta deliberationem α patribus initum in con­ gregatione generali habita dio 10 currentis mensis decembris urna, in qua observabantur schedulae suffragiorum pro electione quinque iudicum ex­ cusationum, nobis infrascriptia praesentibus lata fuit ot recognitu sigillo munitu, quo α protonotariis apostolicis obsignata fuerat; ca postea aperta in­ ventae sunt schedulae validae numero sexcentum ) septuaginta octo; factaque diligenti computatione reperti sunt maiorum suffragiorum numero electi 5. reverendissimi patres: Congregatio generalis secunda Paulus Molchors, archiepiecopus Colonionsis. 1869 decembris 14. Benvenutus Monson y Martins, archiepiecopus a. Granateiisis. Afonitum de unica deputatione de fide eligenda in loachim Limberti. arch i episcopus Florentinus. proxima congregatione generali.' loannes Baptista Landriot, archiepiecopus Re­ Eminentissimi ac reverendissimi praesides con­ mensis. Franciscus Pedicini, archiepiecopus Bnreiuis. gregationum generalium, habita ratione desiderii a pluribus patribus manifestati, statuerunt, in congre­ Ex aedibus secrotariao sacri concilii oecumenici gatione generali, quae habebitur foria III, dio 14 de­ Vaticani hac die 11 decembris 1869. cembris hora nona matutina, non esse eligendam Antoninus cardinalis Do Luca praeses, nisi unam deputationem, scilicet eam, quae pro loseph Andn-is cardinalis Bizzarri praeses. robus ad fidem pertinentibus destinata est. Rogcrius patriarcha Constantinopolitanus. Romae, dio 12 decembris 1869. MaximilianuH archiepiscopus Salisburgvnsis et losephus episcopus Sancti Hippolyti, prirnas Germaniae. * secretariu concilii Vaticani. Laurentius archiepiecopus Cnstutinna. A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 48 A ^Reverendissimi patres, sanctissimus dominus loannev Petnu episcopus Bugellensis. D. Gulielmas de Cesare abbas Montis Virginis, noster Pius papa IX quarto idus octobris huius anni constitutionem edidit do censurarum latae losephus episcopus Sancti Hippolyti, sententiae limitatione, ac publicari et vobis per secretarios concilii Vaticani/ protonotarios apostob'eos tradi mandavit/ Facta distributione ut supra, eminentissimus Alter vero processus verbalis in hac congrega­ primus praeses sio patres allocutus est: tione lectus, talis est: pluxta deliberationem a patribus initam in con­ jjReverendissimi patres, computatio suffragiorum, gregatione generali dio 10 currentis mensis decem­ quae modo collecta sunt, fieri incipiet crastina die bris urna, in qua asservabantur schedulae suffra­ iuxta methodum propositam et approbatam in su­ giorum pro electione quinque iudicum querelarum periori congregatione generali. Nomina autem et controversiarum nobis infrascriptis praesentibus eorum, qui electi fuerint, per folium typis impres­ lata fuit et recognita sigillo munita, quo a proto- sum 1 quamprimum vobis significabuntur et simul notariis apoatobeis obsignata fuerat; ea postea indicetur dies proximae congregationis generalis aperta inventae sunt schedulae validae numerum pro eligenda altera depntatione de rebus disci­ sexeentum septuaginta octo; factaque diligenti com­ plinae ecclesiasticae/ putatione reperti sunt maiori suffragiorum numero Hisce vero absolutis, dimissa congregatio est electi reverendissimi patres: hora undecima antemeridiana. losephus Angelini, archiepiscopus Corinthiensis, b Antoninus cardinalis de Luca praeses. Gaspar Mermillod, episcopus Hebronensis. loseph Andreas cardinalis Bizzarri praeses. Innocentius Sanni bale, episcopus Eugu binus, Aloisius cardinalis Bilio praeses. loannes Rosati, episcopus Tu dertinus. Hannibal cardinalis Capalti praeses. Antonius Ganzi, episcopus Cyrensia Ludovicus lacobini subsecretarios. Ex aedibus secretoriae sacri concilii oecumenici 6. Vaticani hac die 11 decembris 1869. Congregatio generalia tertia Antoninus cardinalis De Luca praeses, 1869 decembris 20. loseph Andreas cardinalis Bizzarri praeses. a. Rogerius patriarcha Constantinopolitanua. Maximilianos archiepiscopus Sal ieb urgens is et Intimatio congregationis habendae ad eligendam deputationem pro rebus disciplinae ecclesiasticae. primas Germaniae. Laurentius archiepiscopus Cosentinos. Feria Π, die 20 decembris 1869 hora nona ma­ Ioann es Petrus episcopus Bugellensis. tutina in aula concilii habebitur congregatio gene­ D. Gulielmus de Cesare abbas Montis Virginis, ralis, in qua fiet electio alterius deputationis pro losephus episcopus Sancti Hyppolyti, rebus disciplinae ecclesiasticae, iuxta numerum VII secretorius concilii Vaticani/ brevis apostolici Multiplices inter diei 27 novem­ C bres huius anni. Electio fiet per schedulas secretas, Deindo facta est distributio folii1 typis impressi, ita ut quilibet patrum in una schedula describat in quo habebantur nomina deputatorum a sanc­ nomina vigènti quatuor patrum, quos ipse ad eiuatissimo domino nostro pro recipiendis et examinan­ modi deputati on em eligendos censuerit. dis privatis patrum propositionibus, necnon nomina E secretaria concilii Vaticani, die 17 decem­ indicum excusationum, et querelarum ac contro­ bris 1869. versi arum. losephus episcopus Sancti Hippolyti, secretarias. Postea eminentissimus primus praeses indixit b. electionem faciendam deputationis pro rebus ad Summa rerum gestarum in tertia congregatione fidem spectantibus1 his verbis: generali. eReverendissimi patres, procedatur nunc ad electionem faciendam deputationis pro rebus ad Feria secunda die 20 decembris 1869 hora nona fidem spectantibus; adeoquo qui ex patribus sche­ antemeridiana in conciliari aula Vaticanae padulam non attulerunt, eam scribant, et reverendus triarchalis basilicae generalia reverendissimorum pater dominus secretorius cum reverendo domino patrum congregatio habita est; cui interfuerunt subsecretario et suis adiutoribue schedulas colligen­ septingenti et vigènti sex patres; nempe 45 cardinales, das curet/ 10 patriarchae, 4 primatea, 122 archiepiscopi, 502 Hisce peractis facta est collectio schedularum episcopi, 5 abbates nullius dioecesis, 15 abbates quae in tribus urnis a quatuor protonotariis prae- D generales sive praesides congregationum ordinum sentibus conclusae sunt, quarum unaquaeque duplici monasticorum, 23 generales et vicarii generales, sigillo obsignata est, altero nimirum eminentissimi quorum omnium nomina, sicuti per assignatores primi praesidia et altero secretariae concilii. locorum accurate descripta fuerunt, exhibet indiculus Quibus expletis sigillum primum custodiendum patrum tertiae congregationis generalis, qui inter traditum est reverendo patri domino patriarchae acta concilii asservatur. Constantinopolitano, et alterum reverendo patri do­ Reverendus pater dominus Maximilianus Tarmino archiepiscopo S&lisburgensi Germaniae primati. noexy archiepiscopus Salisbargensis et primas Ger­ Post haec eminentissimus primus praeses patri­ maniae missam lectam celebravit, post quam reveren­ bus significavit mox ipsis tradendam esse constitu­ dus pater dominus concilii secretarius et reverendus tionem 1 de censurarum latae sententiae limitatione, dominus subsecretarius eminentissimos praesides invitarunt ad locum occupandum praesidibus desti­ et quidem his verbis: natum; et recitata oratione Adsumus Domine etc., 1 Etaraodi «loCTtnestam neglexi, cum nihil siimi exhibeat ut in superioribus congregationibus, eminentissimus praeter patmu noadna. quorum elenebu taiu habetur iiupra primus praeses significavit patribus, factum esse in ipa rthlioae. scrutinium schedularum pro electione vigènti quatuor • De Uc sda dvpatatioue eli^en-ta in praesenti congref atioir vide docnwntam »m illam. coin. initium Apoetoiieae «edta, COMulta negtesi, tuique obtiam. ’ Riannodi documentum ίαυχταοο habetur in retal ίοο«· ccunçveiçalionta wquenlL·. 49 CONGREGATIO GENERALIS TERTIA 20 decembris 1869 deputatorum, qui congregationem constituant pro a rebus ad fidem pertinentibus, his verbis: ^Reverendissimi patres, feria quarta et quinta superioris hebdomadae facta est in secretaria con­ cilii computatio suffragiorum ad eligendos viginti quatuor patres, quibus constare debet congregatio seu deputatio pro rebus ad fidem pertinentibus. Reverendus dominus subsecretarios recitet ex am­ bone relationem do peracto scrutinio et promulget nomina patrum, qui ad praedictam deputationem constituendam maiori suffragiorum numero electi sunt/ Id excquons subsecretarius ambonem conscendit et haec perlegit patribus: 50 Rogerius patriarcha Constantinopolitanus. Maximilianus archiepiscopus Salisburgensis et primas Germaniae. Laurentius archiepiscopus Cusentinus. loannes Petrus episcopus Bugellensis. D. Guliolmus de Cesare abbas Montis Virginis, losephus episcopus Sancti Hippolyti, secretarios concilii Vaticani/1 Dein eminentissimus primus praeses indixit electionem faciendam deputationis pro rebus dis­ ciplinae ecclesiasticae dicens: "Reverendissimi patres, procedatur nunc ad electionem deputationis pro rebus disciplinae ec­ clesiasticae; adeoque qui ex patribus schedulam non attulerunt, eam scribant, et reverendas pater dominus secretarius cum reverendo domino sub­ secretario et suis adiutoribue schedulas colligendas B curet/ „lux ta deliberationem a patribus initam in con­ gregatione generali habita die 10 currentis mensis decembris urnae, in quibus asservabantur schedulae suffragiorum pro electione viginti quatuor patrum, ex quibus constabit deputatio pro rebus ad fidem pertinentibus, nobis infrascriptis praesentibus, latae . fuerunt et recognitae sigillis munitae, quibus a protonotariis apostolicis obsignatae fuerant; eis postea apertis, inventae sunt schedulae numero septingentae viginti, factaque diligenti computatione reperti sunt maiori suffragiorum numero electi reverendissimi patres: Collectis schedulis, iisdem in urna conclusis et a protonotariis apostolicis triplici sigillo obsignatis, altero nimirum primi praesidia, altero patriarchae Constantinopolitani, et tertio archiepiscopi Salis­ burgensis, eminentissimus primus praeses sic patres allocutus est: "Reverendissimi patres, computatio suffragiorum, quae modo collecta sunt, fieri incipiet crastina die iuxta methodum propositam ot approbatam in prima congregatione generali. Nomina autem eorum, qui electi fuerint, per folium typis impressum3 vobis quamprimum significabuntur, et simul indicetur dies proximae congregationis generalis pro eli­ genda tertia deputation© pro rebus ordinum regu­ larium/ . Hisce vero absolutis dimissa congregatio est __ . _ . ° Chora decima cum dimidio/ Emmanuel Garcia Gil, archiepiscopus Cneaaraugustanus. Ludovicus Franciscos Pio, episcopus Picta­ vi ensis. Patritius Leahy, archiepiscopus Caaseliensis. Renatus Franciscos Regnier, archiepiscopus Camoracensis. loannes Simor, archiepiscopus Strigoniensis. . , T e V ~ · Andreas Ignatius Schaepman, archiepiscopus ,T1. . . . . Lltraiectensis.í Antonius Hassun, patriarcha Ciliciensis, ritus armeni. 1 Per chirographum pontificium die 29 decembris 1869 Bnrtholomaeus d’Avanzo, episcopus Calvensis editum, praeses deputationis nominatus est eminentissimo» cardinalis Aloysios Bilio. Documentum erat tenoris sequentis : et Theanensis. Miecislaus Ledochowski, archiepiscopus GnesPius papa IX. nensis et Poananiensis. Reverendissimo signor cardinal Luigi Bilio. Franciscas Aemilius Cugini, archiepiscopus Mu­ Nel nostro breve «Multiplices inter ecc.· dei 27 novembre tinensis. prossimo passato ei è da noi disposto al § VII, che nel coreo Sebastianas Dias Larangeira, episcopus Sancti del presente concilio ecumenico Vaticano quattro speciali con­ gregazioni, composte di un determinato uniforme numero di Petri Fluminis Grandensis Australis. padri del concilio a scelta del sinodale consesso, debbano, se­ Ignatius Senestrey, episcopus Ratisbonenais. condo la specie delle materie rispettivamente loro assegnate Victor Augustus Dechamps, archiepiscopus Mechnel detto paragrafo, occuparsi delle questioni di maggior liniensis. momento che a termini del paragrafo medesimo sieno per loannes Martinus Spalding, archiepiscopus Balti- insorgere tra i padri del concilio eu i progetti di decreti, che verranno sottoposti al loro giudizio. Effettuatasi regolarmente morensis. nella sessione del 14 dell’andante mese la scelta dei padri com­ Antonius Monescillo, episcopus Giennensis. ponenti quella tra le congregazioni or accennale, alle quali è Petrus losephus de Preux, episcopus Sedu- D commesso il detto esame quanto alta parte dommatica, con­ nensis. viene. destinarsi ad cera il cardinale presidente, che ri riser­ Vincendus Gasser, episcopus Brixinensis. vammo di designare. La esperienza che abbiamo dell * abile Raphael Valentinus Valdivieso, archiepiscopus vostra persona, signor cardinale, c’induce a valerci dell'utile opera vostra nell·attuale circostanza: laonde col presente nostro Sancti lacobi de Chilo. Henricua Eduardus Manning, archiepiscopus chirografo vi nominiamo e deputiamo presidente della speciale congregazione qui sopra indicata. E mentre ci è di compia­ Westmonnsteriensis. cenza Γ attestarvi con siffatta destinazione la particolare Fridericus Maria Zinelli, episcopus Tarvisinus. nostra fiducia a vostro riguardo, riamo certi di apprestarvi altresì con essa una gradita occasione di progredire nell'ope­ losephus Cordoni, archiepiscopus Edessenus. roso e intelligente itelo, onde fin qui vi applicante in aervigio Walterus Steins, archiepiscopus Bostronsis. delta religione e delta chiesa. Conrad us Martin, episcopus Padorbornensis. Itato dal nostro palazzo apostolico al Vaticano questo losephus Sadoc Alemany, archiepiscopus Sancti di 29 decembre 1869. Francisai. Del nostro pontificato anno rigerimoquarto. "Ex aedibus secretaria© sacrosancti concilii ©ecu­ menici Vaticani hac die 16 decembris 1869. Aloysius cardinalis Bilio praeses. Hannibal cardinalis Capalti praeses. COXCIL. OKNZKAL. TOMUS L. Pio papa IX. ’ Repetitur in congregatione proiime in«eqnentL * Sequebantur in codice mannscripto tnm ernia cu ti Mimo nm praesidum tun» domini snbsecretarii subscriptione , * quas dein­ ceps negligendo censui ut loco parcerem. 4 51 Λ. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 52 A eon ten tur, eakcm undecim numero esso deberent, in causa sua propri * indicare tenerentur. Postulata do deputarono pro robus ritu * * orientali 2. Si vero plure * quam duodecim patres rituum, ot apostolici * missionibus In duas dividendo.1 et plores quam duodecim missionum causam exami­ nandam aueeipiunt, i u dici uni proferetur rebus magis Emineniisrimis sanciar Romanae ecclesiae cardinalibus accommodatum. Etenim ipsa missionum causa pro et reverendissimis episcopis, in sacrosancto oecntnenico * varii regionibus ct mundi partibus valde variat, concilio Vaticano, postulatorum examini praepositis. ita ot aequum ait, e missionibus quam plurimi * Eminentissimi principes, reverendiasin-i patre *. membra in deputationem cooptaro; item rituum Uteris apostolici *, quibus ordo generalia in numerus sat magnus est; unde, ai non ex plerisquc celebratione concilii Vaticani serrandus constituitur, membra in deputationem eligerentur, nonnulli nimis provisum eat, ut quatuor speciale * ac distinctae neglecti videri possent patrum instituerentur congregationes, quarum 3. Dividendo congregationem rituum et mis­ quarta de rebus ritus orientali * cognoscere ct trac­ sionum in congregationes binas, quarum utraque tare debebit. viginti quatuor fore membris constaret, ratio etiam Cum autem, ut audivimus, nb eadem quarta posset haberi eorum, qui suas nationes neglectas congregatione cognoscendae etiam sint res ad mis­ esse conqueruntur fverbi gratia Canada, Austra­ * sione ritus latini spectante *, reverenter exponimus, lia etc.), cum aut nulli, aut nimis pauci cx illis in omnino diversa nobis videri missionum apud populos B deputatione * hucusque efformata * sint electi; atque, infideles negotia ab ii·, quae ritui propria sunt *i una tantum componitur congregatio, alii ox illis orientali, nec facile consequenter ab una eademquç vix, et ne vix quidem, eligi possint. congregatione simul tractari porae. Romae, hac dic 1 ianuarii 1870. Rogamos igitur eminentias ct dominationes Leo Mcnrin, episcopus Ascalonensi . * vicarius vestras, ut videre dignentur an non convenientius apostólicas Bombuyensñk distinctae dune instituerentur congregatione *, qua­ A tergos manu secretarii: „ Provisum in praxi rum prior do rebus ritu * orientalis, posterior de per mediam quamdam viam.u latinorum cognosceret minion·’ ih, atraque autem numero patrum quatuor et viginti, sicut ceterae, constaret. Duorum episcoporum dt-^iderium ut typis manden­ Quod ei vero satis opportuna nb eminentiis et tur sermono * a concilii patribus habiti et una cum dominationibus vestris habeatur haec humilis pro­ omnibus schematibus Iisdem patribus distribuantur. positio nostra, vos iterum exoramus, eminentissimi * principe ct reverendissimi patre *, ut de eadem nd Reverendissimo ac illustrissimo domino episcopo Sancti Jlippolyti, dignissi· sancti concilii secretario. sanctissimum nostrum relationem facere veliti *, Reverendissime domine. duplicisquo buiusmodi congregationi * institutionem a paterna beatitudini * suso imploretis benignitate. Infrascripti episcopi desiderant ante oculos haHanc autem gratiam eo fidentius nobia speraro c bere sermone * * prolato a reverendissimi * patribus licet, quo melius res missionum ritu * latini a rebus in aula conciliari, non ut vanam curiositatem im­ ritus orientalis, sanctissimo nostro auctore, in ipsamet pleant, sed tantum ut regulam habeant in deci­ congregatione de Propaganda fide distinctae iam dendis vel non dieendis, et ne iterum repetatur fuerunt atque dùriunebw, ita ut, contra morem quod ab illi * optimo et sapienter dictum est circa aliarum congregationum, quasi duae in una insti­ ordinem, methodum, claritatem et expositionem tutae sint congregationes, quarum una et altera, ub doctrinae, aut eontra schema exaratum. Ut igitur, unico praefecto, proprium tamen habet secretarium. quod ipsi in votis habent, omnibus concilii patribus Datum Romae, die 27 decembris 1869. prodesse possit, dominationem tuam exoramus, ut * concilii prae­ Eminentiarum ot dominationum vestrarum, emi­ facultate impetrata ab eminentissimi * mandentur praedicti sermones, atque nentissimi principes, reverendissimi patres, humillimi sulibus, typi omnibus concilii patribus distribuantur. ac devotissimi «ervi ot fratres in Christo. Insuper, cum ad rectum indicium ••mittendum b. de omnibus doctrinis circa fidem, dr quibus in Eminentiseimi ct reverend irai mi cardinales con­ sancta synodo agendum sit, necessarium videatur cilii oecumenici praeside * humillime rogantur, ut diligens accunitumquo studium, idcirco ab eminen­ pro «na rituum orientalium ot missionum con­ tissimi * praesulibus, omnia schemata nd patres gregatione instituere dignentur duas, «iniirum altera distribuendi pariter licentiam impetres rogamus. ritus orientale * tantum, altera missio· · tantum de- D Romae, die. 29 decembris 1869. mandatas sibi habeat. Dominationis tuae obsequentissimi fratres Rationes, quae hanc unius congregationis in binas loscph Franciscos Ezechiel episcopus Ayacudivisionem suadere videntur, hae ferme sunt: quensis. 1. Rituum ot missionum causao minime eunt Emmanuel Theodorus episcopus lluanucensis. homogéneas, sed adeo divorate, ut sperare non A tergo, manu secretarii: „Non fuit probatum liceat, eo», qui in rituum causa versati sunt, mis­ praesidibue, propter evidens periculum violandi sionum quoque causam tenere posse, et vice versa; secretum do his rebus servandum. — Responsum unde, *i duodecim patres pro ritibus, et totidem non fait datum/ 9. pro missionibus in unam congregationem coopta­ rentur, altara par * de re parum sibi cognita indi­ ▲lia postulata de rerum tractandarum modo. car· cogeretur. Si vero, ut hoc incommodum evi­ taretur, una congregationis par * dimidia de ritibus Folium exhibitum a viginti sex patribus, qui aliquam tantam, altera de missionibus tantum ferret indi­ declarationem volebant, et nonnulla desideria pro­ cium. patres orientales, qui, ut ritu * omnes repracponebant, praesertim de iuro proponendi. 7. 1 portvlsU. q*>0 bo * tt dnobae sumeri * s*qncnUlHMi exIftcalar· eUi sfiqnaaU· port proposta ferrini. hoc Umra loco * petrel ««oi. *e coMlitutioah «ItMpwiUcae moi b?ne. F. L2451 63 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES Caput VI. De fidei diritti distinctione a scientia humana (14). 64 A sibi constet, Deum esso loquutum; tum vero, cog­ noscens Deum revelatorum, quavis difficultate ct dubitatione penitus abiecta plenam eidem supremae maiestati et infinitae veritati praestet fidei obedientiam. Quare sub anathemate damnamus eorum sen­ tentiam, qui affirmant, non posse fieri, ut veritas revelata signis externi» reddatur credibilis, atque ideo sola interna animi experientia homines ad fidem moveri debere. Revelationi divinae fides respondet. (15) virtus nimirum supernatural!», qua per divinam gratiam propter au < fori talem Dei loquentia credimus vora ewe, quae divinitus revelata sunt *. Hanc fidem in christiania laudat Paulus apostolus Thcssalonicensibus scribens: Cum accepissetis a nobis verbum auditus Dei, accepistis illud non ut verbum hominum, sed sicut est vere, verbum Dei, qui Caput VIII. operatur in vobis qui credidistis Et ab eodem apostolo commendatur apostélalas per lesum De supe matura li rirtute fidei, et de libertate volun­ tatis in fidei assensu. Christum ad obediendum fidei in omnibus gentibus4; atque inde dicitur fides ex auditu, auditus Quoniam praeterea nonnulli errorem ab ecclesia autem per verbum Christi *. Quare ab omnibus iam pridem damnatum postremis his temporibus catholicae ecclesiae filiis tenendum imprimis est, renovarunt, affirmantes, (17) fidem ipsam, qua cre­ ad excellentem virtutem fidei, qua fideles nomina- dendae sunt veritates revelatio, rationis convictionem mur et sumus, et qua propter auctoritatem Dei B esse naturalem necessariis argumentis inductam revelantis assensus praestandus est, non sufficere secundum leges scientiae humanae, ita ut fides per illam mentis humanao persuasionem de veritatibus se, nisi iam viva sit et per charitatcm operetur, ad Deum et ad religionem spectantibus, quae ex nec gratiae supernatural! adseribenda nec virtue intrinsecus perspecta rerum veritate per naturale ait libera, et ne mediate quidem salutaris; proplumen rationis oriatur; huiasmodi enim persuasio terea inhaerentes divinae revelationi secundum fides proprie dicta, sino qua impossibile est placere praecedentium conciliorum et sanctorum patrum Deo4, censeri nequit, quin omnia perturbentur. declarationes iterum docemus ct definimus, fidem quae firmissima manere debent de distinctione inter ipsam in se, qua fideles sumas, donum Dei case humanam scientiam et fidem divinam. supernaturale, humanae salutis initium, fundamen­ Quapropter anathemate damnamus doctrinam, si tum et radicem omnis iustificationis \ et proinde quis dixerit, fidem divinam non distingui a scientia hanc ipsam fidem fidcique assensum esse opus naturali, quae veritatem moralem aut religiosam divinae gratiae. Cum externa enim fidei propositione pro obietto habeat; ac propterca ad actum fidei, gratia interna illuminationis et inspirationis Spiritus qua fideles nominamur et sumus, non requiri, ut sancti, qui dat omnibus suavitatem in consentiendo revelata veritas propter auctoritatem Dei revelatoris ct credendo3, necesaria est, ut actus fidei sit, sicut credatur. oportet, hoc est supcmaturalis et pertinens ad viam salutis. Caput VU. I Sicut autem actus virtutum, quarum fides funda­ De necessitale molitorum credibilitatis. mentum est, sub adiutorio gratiae manent, ita vult Quamvis (16) autem fides, qua fideles nominamur Deus etiam liberam obedientiam fidei in consenet sumus, non sit ex intrinsecus perspecta veritate tiendo veritati. Huius libertatis admonemur in rei creditae; ea tamen est rationabile obsequium, praeceptis fidei, dum iubemnr credere veritates, et quoniam revelator Deus testimonia sua credibilia pertinax contra sufficientem propositionem revela­ feeit nimis. Neque enim talem instituit suae reve­ tionis incredulitas damnatur: non enim omnes obelationis ordinem, quo homines interno dumtaxat diunt evangelio4; qui autem non credit, iam iudiinstinctu ad fidem perducerentur, sed cum internis eatus est . * Spiritus sancti auxiliis externa credibilitatis motiva. Quare haereticam esse declaramus et danin.vmua veluti certa revelationis divinae argumenta, praesto sententiam, si quia dixerit, hanc fidem, qua christiani esse voluit. Itu namque salvator noster cum man­ evangelicao praedicationi consentiunt, nisi sit iam datum suis apostolis daret, ut in universum mun­ fides viva quae per charitatem operatur, non caxe dum proficiscentes omni creaturae evangelium prae­ donum Dei eu perna tu rale; sed esse naturalem ot dicarent, in virtute et in Spiritu sancto eosdem necessariam persuasionem rationis humanae. *, misit illi autem profecti praedicaverunt ubique Caput IX. Domino cooperante ct sermonem con finn ante se­ De necessitate et supernaturali firmitate fidei. quentibus signis *, quibus constaret, Deum esse vere loquutum. Secundum ipsum igitur evangelium lesu D Ex damnatis his erroribus consequitur funestis­ Christi et secundum praedicationem apostolorum sima fallacia ad labefactandum fidei constantiam tenendum est, nota» aliquas ad dignoscendam divi­ composita (18), qua dicitur, homini catholico post nam revelationem a Deo ipso esso dispositas, atque fidem sub magisterio catholicae ecclesiae iam agni­ ad has notos iuxta ordinem a Deo institutum |per­ tam et susceptam, fas case fidem eundem in reato tinere facta divina, quae externa sint et hominibus dubium vocare, suumque assensum suspendere, quo etiam ante fidem susceptam cognoscibilia Unquam liberius fundamenta ac motiva fidei secundum nor­ signa divinae loquntionis. Humana enim ratio, dum mam rationis et scientiae humanae examinet, ita ad veram fidem nondum pervenit, ne in tanti mo­ ut in hoc examine par esse debeat conditio fide­ menti negotio decipiatur ct erret, divinae revela­ lium catholicorum nc aliorum, qui in religione he­ Ab buiusmodi perniciosissimo tionis factum diligenter inquirat oportet, ut certo terodoxa versantur errore ut fideles omnes sibi caveant, doctrina ca­ tholica de necessitate divinae fidei et de officio 1 Ct œoe.TrtL sesaVl incommutabilis in eadem constantiae perpetuo eis • I Tbm. II, 13. ob oculos versetur. • Rom. I. 5, XVI. cf. XV. 18; GaL III. 2. • lUm. X. 11 ‘ HAr. XI. 6; coor. Trid.. ws *. VI, eap. 8. • Msrr. XVI. 16. 17. 18. 20, ct Act XIV, 8 . Rom. XV. 18-1; 11 <’er.lt. 4; XII, 20 |I « or. II. 4; II Cor. XII, 12); ¡Tkít I. 5, lle¥r. II, 3-4. » CL cune. Tri«U VI, cap. 8. 1 Üoae. Araos. Il, can. 7. • Roto. X. Ιβ-21. • loan. 111. 18. 65 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 66 Venio (19) fidei susceptio nimirum ot eiusdem A miserando intus aedificet *. Sicut gratia Dei, qui constane professio, ad i usti tinni apud Duutn 1 et ad omnes hominen vult salvos fieri et ad agnitionem salutem aeternam omnino necessaria est; quoniam veritatis venire', nd hoc datur errantibus, ut eidem sino fido impossibile est placore Deo1, ot Salvatoris gratiae libere ussentiendo ct cooperando1 ab orrore nostri, qui iussit evangelium suum praedicari omni reducuntur et convertantur ad veritatem: ita per creaturae, manet sententia: Qui non crediderit, con­ supvrnnturalem gratiam internam in auxilio oppor­ demnabitur1. Hinc eo etiam magis illi infelices, tuno fortitudo credentium Dominus est, qui non qui semel illuminati sunt gustaveruntque bonum deserit, nisi deseratur, ut pie semper iusteque vi­ Doi verbum ot prolapsi sunt, rursum crucifigentes vatur4. Quoniam enim fidos divina non persuasio sibimet ipsis Filium Dei et ostentui habentes, com­ naturalis est, sed virtus infusa1, per quam Spiritus parantur ab apostolo terrae reprobae, quae male­ sancti gratia elevante et confortante adhaeremus dictioni proxima est, et cuius consummatio in com­ revelatae veritati; ideo etiam firmitas assensus per . * bustionem Ut autem huic necessariae obligationi eandem gratiam au pe maturai is est, ut fides nostra amplectendi veram fidem et in eadem constanter non sit in sapientia hominum, sed in virtuto Dei . * perseverandi homines satisfacere valeant. Deus Undo hoc ipsum lumen fidei et adiutorium gratiae ipso qui instat praecepto, etiam praecurrit auxilio \ fideles, qui docibiles Doi1, et inhaerentes primae Sicut enim secundum ordinem institutum a fidei veritati, fide divina credunt, immenso intervallo nostrae auctore et consummatore * nd deducendos discernit ab iis, qui errantes religioni falsae adh orni nes in admirabile lumen fidei cum verbo B haerent ex opinionibus humanis ct ex illa sapientia, auditus Dei ' coniujgitur gratia interna: ita gratia de qua scriptum est: Perdam sapientiam sapientium utraquo tum externa propositionis fidei tum maxime et prudentiam prudentium reprobabo’. interna adiuvat infirmitatem nostram H ad firmitatem Quapropter (20) haereticam case declaramus ct et constantiam in fide iam suscepta. damnamus sententiam, si quis dixerit, parem esso Propositionem et praedicationem totius doctrinae conditionem fidelium ac eorum, qui ad fidem unico revelatae Salvator humani generis voluit accommo­ veram nondum pervenerunt, ita ut fideles catholici datam reddere omnibus gentibus et omnibus tem­ licite possint fidem, quam sub ecclesiae magisterio poribus suos mittendo legatos usque ad ultimum iam susceperunt et crediderunt, in rcalo dubium terrae’ ot usque ad consummationem sacculi10 in vocare ct assensum suspendere, donec demonstra­ perpetua successione ct consensione sub visibili tionem credibilitutis ct veritatis secundum regulas capite insignitos characteribus divinae missionis; humanae «rientiae ipsi absolverint. atque ita catholicam ecclesiam instituit suaeque Caput X. institutionis manifestis notis distinxit, ut ab omnibus hominibus agnosceretur custos et magistra verbi De recto ordine inter scientiam humanam et Jidem dicinam. revelati. Ad hanc propterea solam ct ad nullam alium religionis communionem pertinent motiva Sed (21) periculose etiam errant nostrae aetatis omnia, quao ad evidentem crcdibilitatcm fidei homines illi, qui libertatem scientiae itu praedicant, Christianae tam multa ct tam mira divinitus sunt C ut in omnibus naturalibus ct rationalibus scientiis disposita. Quocirca sicut haec vera ecclesia lesu excolendis rationi vindicent plenam independentiam Christi illis, qui ad eam nondum pervenerunt, est ah ipsa fide divina et ab auctoritate ecclesiae, cui signum α Deo ipso levatum in nationes11 et per­ custodia ct infallibilis interpretatio totius revelatae petua admonitio, ut quaerant ct repertam amplec­ veritatis divinitus commissa est. tantur veritatem; ita in eadem ecclesia una, sancta, Sicut (22) apostoli eorumquo usque ad con­ catholica et apostolica fideles docti ct indocti fun­ summationem sacculi successores acceperunt apodamentis innituntur firmissimis ad plenam credibili- stolatum ad obediendum fidei in omnibus gentibus , * tatis certitudineml1, parati semper, quantum ad et ad loquendum Dei sapientiam in doctrina spiri­ singulos pro eorum conditione spectat, ad satis­ tus l0, ita etiam eorundem muneris est proscribere factionem omni poscenti rationem do ea, quae in falsi nominis scientiam, quam quidam promittentes ipsis est speu. Omnes igitur, qui ineffabili Dei circa fidem exciderunt11. Licet enim naturalis misericordia in tutum hunc portum salvati iamsuntex quoque scientia α Deo sit ut a veritate suprema fluctibus humanarum opinionum et errorum, quibus et humanae rationis creatore, atque ratio ipsa miseri mortales extra ecclesiam circumferuntur, me­ nobilissimum sit donum ad veritates sibi proporminerint gravissimae admonitionis apostoli: Quomodo tionatas ex suis principiis recte perscrutandas et nos effugiemus, si tantam neglexerimus salutem? intelligendos: potest tamen eadem ratio humana quae cum initium accepisset enarrari per Dominum, fnllibilis et infirma, ut luctuosa experientia nimium ab iis qui audierunt, in nos confirmata est con- testatur, deduci ad sententias infallibili doctrinae testante Deo signis et portentis et variis virtutibus ecclesiae adversantes, quae, cum verum vero mi­ et Spiritus sancti distributionibus nime contradicat, adeoque omnis assertio [veritati) Super haec autem omnia fides eiusque firmitas illuminatae fidei contraria omnino falsa situ, iam gratiae internae debetur; in vanum namque laborat non ad veram, sed ad falsi nominis scientiam ne­ praedicando aedificans fidem, nisi eam Dominus cessario pertinent, nec possunt habere nisi fallacem » Cf. Rom. IV, 2-5. • Hebr. XI, 6. • Marc. XVI. 15-6. • Cf. Hebr. VI, 4-8; II Petr. II. 21. • Cf.s.Leo serm.67, si 66, cap. B [Migne, Pair. la/.,LI V, 371 J. • Hebr. XII, 2. ’ I Tbeu. II, 13. • Cf. Rom. Vili, 26. • Act I, 8. ·· Matta XXVIII, 20. “ Cf. Is. XI. 12. 11 Cf. e. Aug., de ntib’L credendi, cap. 17 [Migue, Pair. ¿at, XLIV, 91J. “ I Petr. HI. 15. ’· Hebr. II. 3-4. CONCIU ÜKSKKAL TvMUS L. * S. Aug, de praedent so, cap. 7 (Migue, Pair. lai., XLIV, 27OJ. • I Tim. II. 4. • Cf. cone. TricL, sew. VI, cap. 5. • Cone. Trid., IL, cap. 11, 18, ex s. Aug.. de natur, et grat contr. Pelage cap. 26 [Migue. Pair. lai, XLIV, 961). • Cone. Trii, ib., cap. 7. • ’ • • »· »» »’ CL I Cor. II. 5. loan. VI. 45. I Cor. I, 19. Rom. I, &. I Cor. 11, 6-7, 13. I Tim. VI. 20. Cone. Lalena. V, eoa * tit. -Apor/otai rtymmia. 5 67 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 68 speciem veritatis. Quare omnes filii ecclesiae eodem A iam pridem proscripti his temporibus nova quadam officio sanctissimo, quo fidem sinceram constanter forma suscitarentur circa specialia fidei nostrae servare sanamque doctrinam scqni tenentur, obstrin­ dogmata, de ipso Deo odo et trino, de incarnatione guntur etiam, ut sententias catholicae doctrinae dominica, de hominis praeterea natura, elevatione contrarias non pro fructu aut consectariis genuinae ac lapsu, et de eiusdem reparatione: proptorea * scientiae, sed omnino pro erroribus habeant eo contra buiusmodi perversiones verum sensum aposto modo, quo infallibili ecclesiae indicio fuerint pro­ licae et ecclesiasticae praedicationis iterum hac * scriptae; fieri enim nequit, ut verito catholica nostra definitione declarare et confirmaro constitui animo fideli retineatur, eademque simul sub nomine mus, quatenus id ad arcenda pericula ab animis * philosophiae saenter impugnetur sententiis contrariis fidelium et ad sinceritatem depositi fidei custodien velut legitime consequentibus ex principiis verae dam opportunum visum est. scientiae. Hac autem obligatione non detrahitur quidquam sincero veritatis naturalis investigandae1 Caput XII. studio, cum non scientiae usus, sed eiusdem solus abusus interdicatur; nec veritatem indagare ac De imitate divinae naturae seu essentiae in tribus distinctis personis. propriis rationis et scientiae principiis demonstrare, sed errorem solummodo cumque fidei adversantem Declaramos (26) itaque, haereticam induci fidei vel ad illam labefactandam accommodatum amplecti catholicae perversionem, si qui affirment, unitatem prohibeatur. ]R et distinctionem in Deo hoc sensu intelligcndam Reprobamus (23) itaque et anathemate damna­ esse, ut quemadmodum tres realitor inter se di­ mus doctrinam, qua asseritur, tractationem scien­ stinctae personae divinae nobis revelatae eunt, ita tiarum naturalium et rationalium ita sui iuris et tres sint aequales quidem, sed numero distinctae plane independentem case oportere, ut sententiae essentiae divinae seu substantiae absolutae, atque quae in illis statuuntur et deducuntur, etiamsi hac trium essentiarum seu substantiarum aequali­ doctrinae catholicae repugnent, non subsint indicio tate et intrinseca personarum ad se invicem rela­ et authenticae proscriptioni ecclesiae; atque ideo tione unus Deus constituatur. (27) Verum ex mani­ scientias naturales et rationales, etiam sub discrimine festissima et incommutabili ecclesiae catholicae in eis errandi contra fidem ct doctrinam catholicam, doctrina credendum et profitendum est, ita unum tractandae esse nulla supernaturalis revelationis ha­ esso Deum, ut numero seu singularitate una sit bita ratione. divina essentia, substantia seu natura simplex om­ nino; haneque unam non multiplicabilem essentiam Caput XL tribus personis, quae inter se, non autem ab essentia De incommutabili veritale illius dogmatum sensus, realitcr distinguuntur, esse communem. Pater enim quem tenuit et tenet ecclesia. suam simplicissimam essentiam communicando, non Ex perniciosa (24) turbatione legitimae relationis vero aliam essentiam per emanationem producendo inter fidem ac scientiam, praeter alia mala illud Filium ab aeterno generat; pariterque Spiritus accidit gravissimum, ut homines temerarii ipsa 0 sanctus non multiplicatione essentiae, eed eiusdem mysteria revehtionisque sensum, qui non alius est essentiae singularis communicatione a Patre et Filio, qnam retentus ac declaratus ab ecclesia catholica, una ambobus communi spiratione, ut ab uno prin­ proprio arbitrio interpretari audeant, et dogmata cipio aeternaliter procedit Absoluta ergo essentia sanctissima detorquere ad sensus ab universali fide divina nec generat, nec generatur, nec procedit; et ecclesiae doctrina abhorrentes, quibus revelatae sed eadem veraciter eat Pater qui generat. Filius veritate» accommodentur fallaci mensurao intellectus qui gignitur, Spiritu· sanctus qui procedit, tres simul humani; atque ita, dum retentis verbi» ecclesiae personae ct singillatim quaelibet earundem: ut per­ substituuntur sensus alieni, videantur diri eadem, sonae relationibus originis inter se rcaliter distin­ dicantur tamen diversa. Nec verentur affirmare, guantur, natura autem seu essentia una sit trium cum intelligentia dogmatum hactenus fuerit imper­ ct indistincta. fecta necdum in ecclesia propter defectum philo­ Caput XIII. sophiae rite ea perfici potuerit, nunc demum rationi per scientiam excultao patere viam ad verum et De divina operatione tribus personis communi et de Dei libertate in creando. proprium intellectum omnium veritatum revelatarum. 8ed firmum fundamentum Dei stabit; neque enim Propterea (28) »icut secundum essentiam et doctrina fidei, u Deo hominibus patefacta ad cre­ secundum omnia attributa absoluta hi tres unum dendum propter ipsam Dei revelantia auctoritatem, sunt1: ita etiam omnis divina operatio ad extra est velut philosophicam inventum humanis ingeniis D una communis est tribus personis; operantur enim perficiendum: sed est depositum, cuius custodia, ad extra, quatenus essentia, intellectu, voluntate, explicatio et definitio sub assistentia Spiritus veri­ omnipotentia sunt unus Deus. Quare haereticam tatis infallibili ecclesiae divinitus est concredita; declaramus sententiam, ai qui dixerint, hunc mundum atque ideo constat, sensum dogmatum ab eadem ita ab una divina persona creatum esse, vel uniecclesia declaratum semper inviolabiliter esse reti­ versim singulas personas ita ad extra operari, ut nendum, eius voro commutationem non profectum operatio non sit eadem communis tribas personis. esse scientiae, «d haeretici spiritus perventionem. Paritor vero illorum haeresim damnamus, qui di­ Quaro si quis dixerit, talem admittendam one xerint, Deum non potuisse non creare, sed creasse intelligentiae dogmatum explicationem per humanae ita necessario, sicut necessario se ipsum amat; aut rationis et scientiarum progressum, ut ille sensus, per creationem in Deo ipso aliquod perfectionis quem ecclesia in suis definitionibus suaque articu­ vel beatitudini^ augmentum accessisse; aut mundum lorum fidei propositione intellexit et intelligit. non non ad gloriam Dei, voluntate libera a necessitate, semper simpliciter et incommutabiliter verus sit, sed creatura esse. Creavit enim Deus universa ex sua serandum profectum scientiarum iisdem definitioni­ bonitate, non ad acquirendam vel augendam, sed bus «t propositis fidei articuli· aliquando alius diver­ ad manifestandam suam perfectionem per ipsa bona, quao fecit suisque tribuit creaturis. sus sensu» substitui debeat, anathema sit. Quoniam (25i ex assertu falsa libertate scientiae • I Ioan. V, 7. et independencia rationis factum est, ut errores I . -'· ·. * ■... SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 69 70 h tanquam caput eiusdem humani generis reparandi factus est sacerdos et victima et pretium redemp­ De lesu Christi una dipina persona in duabus na­ tionis pro nobis l, ut unus mortuus pro omnibus2 turis; atque de redemptione et vicaria pro nobis Deo plenam exhiberet satisfactionem ad restau­ satisfactione per eundem letum Christum dominum randum ordinem gratiae per sanguinem crucis eius2: nostrum. si enim unius delicto multi mortui sunt, multo Sicut sanctissimae Triuitatis una netura subsistit magis gratia Dei et donum in gratia unius hominis in tribus personis distinctis, ita in Christo, Verbo in­ lesu Christi, in piares abundavit4. carnato, duae naturae distinctae ac diversae, di­ Haec est perpetua doctrina catholicae ecclesiae: vina et humana, subsistunt in una divina per­ quaro (34) damnamus sententias haereticas, si qui sona (29). Unde ex utroque hoc mysterio adorando, offirmaverint, duas hypostases seu personas, divinam ut fide catholica credendum proponitur, intelligant et humanam, esse in Christo eoniunctas, et nnam omnes, expositioni dogmatum nostrae fidei dero­ dici personam compositam ex his personis vel gari ab iis, qui in eorundem mysteriorum expli­ hypostasibus, quoo distinctae sint et ambae in se catione notionem essentiae seu substantiae ac na­ subsistentes, licet dicantur inde ab incarnatione turae confundunt cum notione hypostascos vel per­ inseparabiliter unitae; vel dixerint, hac duarum sonae per se subsistentis. Secundum hanc enim coniunctarum personarum distinctione reiecta, quem­ eorum sententiam etiam in Deo trino et in Verbo admodum doctrina catholico illam reiicit et nos incarnato totidem intclligendao forent personae, : i iterum reiicimus et damnamus, consequens esse, ut quot sint intellectuales naturae vel substantiae; negetur humana intclligentia vel voluntas vel quohoc autem non modo divinae Trinitatis, sed etiam modocunque perfectio humanae naturae in lesu dominicae incarnationis mysterio apertissime re­ Christo domino nostro. Pariter damnamus doctri­ pugnat. nam haereticam, si qui dixerint, non ipsum Deum Filius enim Dei (30^ ab aeterno genitus ex Verbum per suam humanam naturam assumptam Patro et existen» persona naturae divinae. Patri vere pro nobis satisfecisse Deo offenso nobisque consubstantialis, in tempore autem nascendo ex meruisse passione et morte sua; vel omnino ausi matre semper virgino sibi propriam fecit naturam fuerint affirmare, huiusmodi satisfactionem vicariam humanam ita, ut per hanc ipse Deus Verbum vere unius mediatoris pro omnibus repugnare divinae sit homo nobis consubstantialis. Atque haec est iustitiae. humanae naturae cum divina persona unio secun­ Caput XV. dum hypostasim a sacris conciliis definita et ab universa ecclesia credita ac praedicata, ut non De communi totius humani generis origine ab uno alius sit Deus Verbum et alius homo lesas, sed Adam; et de natura humana una composita ex anima rationali et ex corpore. una hypostasis seu persona lesus Christus sit et Deus per naturam divinam et homo per assumptam Sicut venenata radix errorum (35) circa mysteria naturam humanam. revelata de Deo et de Christo eius continetur in Quamvis vero (31) incarnationem Filii Dei tota c modo perverso vel ipsas veritates fidei catholicae Trinitas operata sit, solus tomen Filius formam servi inquirendi et tractandi secundum damnatum prin­ accepit in singularitate personae, non in unitate cipium independentiao rationis ac falsae libertatis divinae naturae; in id quod est proprium Filii, non scientiae: ita ex eodem fonte promanarunt errores quod commune Trinitatil. alii repugnantes catholicae doctrinae de homine, Quaro (32) unius et eiusdem naturalis Filii Dei ac praesertim de eius supernatural! exaltatione, sunt tum attributa divina tum humana; et sicut lapsu et restauratione, qui ne catholico horum humana praedicanda sunt do Deo incarnato, ita de dogmatum intellectui penes plures periculum creare possint, hac nostra declaratione no definitione res­ hoc homine veraciter praedicantur divina. Quapropter etiam unus et idem divina operatur cindendi sunt. Imprimis itaque (36) tam veteris quam novi ut Deus, et operatur humana per suam noturam humanam. Sicut autem Dei Filius, etiam secundum testamenti revelationi innixi profitemur ct docemus. quod homo est, peccaro nunquam potuit; ita eius­ totum humanum genus ab uno primo parente Adam dem Christi lesu liberi actus humani in vita mor­ ortum habere. Ipse enim Adam, cui cum uxore tali, in qua oblatus est quia ipse voluit3, valorem sua Heva matre cunctorum viventium benedicens satisfaciendi pro nobis atque merendi habebant Deus mandavit replere terram4, a Spiritu sancto secundum dignitatem divinao personae operantis. in libro Sapientiae dicitur primus formatus a Deo Satisfactionem vero (33) pro peccatis totius pater orbis terrarum et diserte apostolus gentium mundi2 et meritum ad redemptionem humani gene- D praedicavit, fecisse Deum ex uno omne genua ris lapsi Filius Dei consummavit secundum naturam hominum inhabitare super universam faciem terrae1. suam humanam passione ac morte in ara crucis, Immo negata hac veritate, etiam alterum reve­ ubi semel oblatus est ad multorum exhaurienda latum dogma peccati originalis ab uno primo geni­ peccata, et per proprium sanguinem semel introivit tore in omnes homines transfusi, et redemptionis in sanctu, iteti· * na redemptione inventa4. Nam se­ omnium per unum mediatorem Dei et hominum cundum quod scriptum est, posuit Dominus in eo hominem Christum lesum violatur, contra doctrinam iniquitatem omnium nostrum4; et sicut apostolus ab eodem apostolo traditam: sicut per unius de­ docet, Deus eum qui non noverat peccatum, pro lictum in omnes homines in condemnationem, sio nobis pcccntum fecit, ut nos efficeremur iustitia et per unius iustitiam in omnes homines in iustiDei in ipso . * Quemadmodum ergo in primo Adam, ficationem vitae4. Unde sub anathemate damna­ qui est forma futuri ’, tanquam in suo capito uni­ mus errorem, quo haec unitas ct communis origo versum genus humanum lapsum est, ita unus me­ totius humani generis negatur. diator Dei et hominum, homo Christus lesu» Caput XIV. 1 ’ 1 • Symbolum cone. Tolsi XL Cf. Is. LIU, 7. Cf. I Ioan. II, 2. Hebr. IX, 12, i». • • ’ • Is. LOI, 412. II Cor. V, 21. Rom. V. 14 I Tim. II. 5. « ’ • • • Cf. Rom. V, 12-19; Hebr. II, 9-17; I Tim. IL a Ct II Cor. V, 14. ’ Act xvn. sa Cf. Coton I, SO• Rom. V. la Rom. V, 15. Gea I. W; III. SO. 71 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 72 De ipsi (37) vero natura hominis, quem for-A posteris perdidit; et peccato inquinatus non tantum mavit Dominus Deus de limo terrae, ot inspiravit mortem ot poenas corporis, «ed etiam peccatum io faciem eiui spiraculum vitae, ct factus est homo quod mora est animae, in omne genus humanum in animam viventemx, docemus ct declaramus, transfudit: atque ita hoc Adae peccatum propa­ naturam hominis cx rationali anima atque cx cor­ gatione, non imitatione transfusum omnibus inest pore compositam constitui unam, eo quod anima unicuique proprium, quemadmodum ecclesia con­ rationali» vere ac per sc seu immediato et essen­ stanter docuit et sacrosancta Tridentina aynudus tialiter eat forma corporis humani: denuo statuentes, definivit Sicut autem haec doctrina de miserando hu­ quemadmodum in canone a felicia recordationis praedecessore nostro Clemente V in generali Vien­ manae naturae lapsu in primo parente ad dogmata nensi concilio edito continetur, ut quisquis hanc sanctae nostrae fidei pertinet: ita non minus u Deo veritatem pertinaciter negare praesumpserit, tan­ revelatum atque idcirco ab omnibus fidelibus fir­ miter constanterque credendum est. Dei matrem quam haereticus sit censendus. beatissimam virginem Mariani in primo instanti Caput XVI. suao conceptionis fuisse singulari omnipotentis Dei De ordine supernatural et de supernaturali statu gratia ct privilegio, intuitu meritorum Christi lusu originalis iustitiae. salvatoris humani generis, ab omni originalis culpae Homo (38) anima rationali ac immortali ad labe praeserva tam immunem, prout per apustolicam imaginem Dei factus, hac quidem ipsa natura sua B nostram constitutionem, quae incipit Ineffabilis Deus, ordinatus fuisset ad creatorem suum cognoscendum, ft nobis declaratum iam ac definitum est Porro quoniam nostris temporibus non defuerunt, colendum et amandam modo viribus naturalibus congruente, atque ita ad perfectionem et beatitatem qui fidei doctrinam de peccato originali ad suos naturalem consequendam: verumtamen Deus liber­ sensus detorquerent ac perverterent; idcirco in­ rimo infinitae bonitatis suae consilio dignatus est staurando sacri concilii Tridentini do peccato ori­ creaturam suam donis caelestibus superadditis ginali omnes definitiones ct errorum condemnationes, evehere ad perfectionem in ordine longe sub­ ringillatim reprobamus, et sub anathemate proscri­ limiori, qui aicut omnes naturae vires ita eius bimus eorum doctrinam haereticam, qui dicere ausi exigentiam excedit, atque ideo ordo supcrnaturalis fuerint, peccatum originale in Adae posteris non est In hac enim supernatural! exaltatione homo esse verum et proprium peccatum, nisi ab ipsis ordinatus est ad Deum intuit videndum, amore per suum actualem consensum peccando compro­ huic visioni respondento am anuum beateque possi­ betur; vel qui negaverint, ad rationem peccati dendum eo modo, qui est supra omnes vires natu­ originalis pertinere privationem sanctificantis gra­ rales. Quapropter etiam dives in bonitate Deus tiae, quam primus parens libere peccando pro se hominem ornavit ea sanctitate, quae supra omnem suisque posteris perdidit. naturae creatae exigentiam et supra quodvis meri­ Cum hac condemnatione (41) errorum circa pec­ tum operum naturalium oum constitueret filium catum originale simul doctrinam fidei do acterniadoptionis et heredem Dei, voreque esset gratia C tate poenae quibuslibet peccatis gravibus debitae Dei Mxnctificatoris. Porro etiam primae conditionis inculcare constituimus contra errore#», qui huc tem­ integritas illa ot immortalitas, quibus hominem pestate ab improbis vel temerariis hominibus in ornatum fuisse constat, dona indebita naturae licet perniciem immortalium animarum disseminantur. innocenti secundum doctrinam catholicam censeri Imprimis itaque fide catholica credendum est, debent. illorum animas, qui in actuali mortali peccato vel Iuxta hanc igitur (39) nostram veritatis catho­ solo originali decedunt, mox in infernum descen­ licae declarationem ac definitionem, quemadmodum dero, poenis tamen dispuribus puniendas; prout impiam eorum infidelitatem detestamur, qui reve­ oecumcnicum Florentinum concilium definivitSi­ lationem de donis primorum parentum in ipsis cut vero ecclesia catholica docet, nu . esso peccata sacris scripturis traditam negant, aut inter mythos quamvis gravia, quorum remissionem homines in recensent: ita anathemata damnamus eorum sen­ hac vita per veram poenitentiam et virtutem sacra­ tentias, qui dixerint, univernm nulla dona ac in­ mentorum ab infinita Dei salvatoris nostri miseri­ stituta divina agnoscenda esse vere supernatum lia, cordia obtinere non possint: ita sacrarum scrip­ * qu.v exigentiam et vires naturae creatae ciusque turarum et sanctorum patrum doctrinae et ipsius intra suum ordinem perfectibilitutcm superent; sed ecclesiae catholicae consensui inhaerentes ducemus solum extenua admittendum esae ordinem euper- et definimus, post viarn huius vitae, quando homines naturalcm, qnatenus supra naturam dici possit, iam nd torminum retributionis pervenerunt, ut re­ quidquid aut immediate α Deo proficiscitur, aut D ferat unusquisque propria corporis, prout gessit, ad perfectionem non esaentialem hominis pertinet, sive bonum rive mulum2, pro nulla letali culpa ot quidquid ad ordinem moralem ac religiosum re­ relictum cuse locum salutaris poenitentiae et ex­ fertur; vel qui speciatim affirmaverint, visionem piationi», sed cuivis peccato mortali, quo maculata Dei intuitivam, quae nobis in divina revelatione anima mox post obitum coram sancto et iusto in­ promittitur, non esse supra vires naturales; vel dice Deo compurucrit. poenam constitutam esse miis * 'L index testatur: asseruerint, sanctitatem et iuatitiam, in qua Adam perpetuam, sicut ipsr constitutu» erat, non vere supernaturalem, sed talem Vannis eorum non moritur, et ignis non extinguí tur1. fuisse, ut homo recto usu et explicatione virium Unde tanquam haereticam damnamus doctrinam tum eorum, qni negaverint, poenas damnaturum in naturalium ad enm pervenire potuisset. gehenna fore perpetuas; tum eorum, qui dixerint, Caput XVII. quaedam esse peccata mortalia, quorum expiatio D» peccato originali; et de poena aeterna destinata ot remissio post murtum sperari pnssit, atque ita cuilibet mortali peccato. eos, qui cum huiusmodi culpae reatu ex hac vita Hanc sanctitatem (40) et iustititun primita homo decesserint, non in aeternum damnari. Adam in paradiso libere mandatum Dei trans­ grediendo non solum sibi, sed etiam nobis suis ‘ ('«ne. Florent, dreret. traionì·. » G«l II. 7 , H. 1 Cor. XV, 46 • Il Cur. V. lu. » Marr. IX. 4ft. 73 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 74 enim vis ilia naturae insit. qua legitimum aliquid anima rationalis ct sensit et facit, quod non solum non vituperetur, verum etiam merito recteque lau­ detur1; huiusmodi tamen bonum non est, sicut Quod (42) in primo Adam perdidimus, ad illud oportet, ut vel disponat ad justitiam christianam per Christum renovamur, ita ut, quod mirabiliter vel perducat ad salutem vitae aeternae. Unde est conditum, mirabilius sit reformatum. Quem­ actus qui ope divinae gratiae facti supematurales admodum enim primi parentes ex abundantibus sunt verequo salutares, distinguuntur omnino ab divitiis gratiae Dei sanctificatoris in supernatural! illis actibus moraliter bonis, qui, si fiant ex solis sanctitate constituti erant: ita nobis propter merita viribus naturae, non pertinent ad viam salutis. redemptoris non modo peccata remittuntur, nec Christiana enim iustitia, et iustitiae corona vita solum moruli rectitudine instruimur, quae naturae aeterna, cum sit supernatural· , * ideo etiam ad rationali congrua hanc intra suum dumtaxat ordi­ quodvis bonum salutare sive inchoandum sive per­ nem perficeret; sed interna gratia per inhabitantem ficiendum necessaria est supcrnaturalis gratia, per Spiritum sanctum infusa regeneramur et renovamur, quam servi facti Deo habeamus fructum in sancti­ ut simus in Christo nova creatura l, non secundum ficationem, finem vero vitam aeternam1. nostram iustitiain, sed per illam quae ex fido est Quaro haereticos esse declaramus et damnamus Christi Icsu, quae ex Deo est iustitia in fido1. eorum doctrinas, qui sanctificantem gratiam nihil Haec renovatio est creaturae ad Dei similitudinem B aliud esso dixerint, quam condonationem pecca­ et societatem super omnes exigentias et vires na­ torum, aut favorem divinum, quo Deus hominem turae creatae exaltatio, atque ideo vere super­ tanquam gratum acceptet, parat usque sit ad con­ naturalis, ut per gratuitam adoptionem filii Dei cedenda ei auxilia gratiae actualis; vel qui eandem nominemur et simus’. Maxima enim et pretiosa gratiam negaverint esso donum supornatnralo per­ nobis promissa donavit, ait princeps apostolorum, manens ct inhaerens in anima; vel qui dixerint, ut per haec efficiamini divinae consortes naturae ; * vigore naturae rationalis absque viribus gratiae et testante gentium apostolo, charitas Dei diffusa posse nos velle aut perficere bonum aliquod, sicut est in cordibus nostris per Spiritum sanctum, qui oportet, ut disponat ad iustitiam ebristianam vel datus est nobis’; ipsequo divinus salvator promittit: perducat ad regnum. Si quis diligit me . . . Pater meus diliget eum, ct ADXOTATIONES. ad eum veniemus, et mansionem apud eum facie­ mus·. Quare sanctificans gratia, qua Deo con­ (1) Negari non potest, rccentiori hac aetate jungimur, neque in favore Dei tantummodo, neque magnam tentationem, qua serpens antiquus seducit in praetereuntibus actibus constituitur; sed est per­ habitantes in terra, eo dirigi, ut homines α lumine manens supernaturale donum α Deo animae infu­ fidei vel certo a simplicitate et sinceritate obediensum atque inhaerens, tam in omnibus sanctificatis tiac fidei, qua in captivitatem redigendus est omnis adultis quam in infantibus baptismo regeneratis. intellectus, et α bonis supcrnaturalis ordinis pauSicut autem (43) formalis causa justitiae Chri­ C latini aversi fere in humana solum ratione ct in stianae est haec iustitia Dei, qua nos iustos facit7: naturali ordine rerum conquiescunt. Ut per catho­ ita per eandem gratiam adoptionis fit, ut virtutum licae doctrinae declarationem in continenti oppo­ supematurales actus sint actus filiorum meritorii sitione contra huiusmodi errores nostrae aetatis et tum gratiae augmenti tum vitae aeternae: si enim per eorumdem condemnationem remedium aliquod sumus filii, et heredes; heredes quidem Dei, co­ afferatur, ct tanta pericula perversionis a populo christiano arceantur, is scopus est in toto hoc sche­ heredes autem Christi®. Ad nullum vero actum salutarem sive in justis, mate constitutionis. Inscriptio Pius episcopus . . . sacro approbante ut justificentur adhuc , * sive in peccatoribus, ut disponantur ad iustificationem, vires naturales suffi­ concilio eadem est, ac in ceteris oecumcnicis con­ ciunt absque supernatural· gratia Dei, sine quo ciliis, quibus ipse Romanus pontifex persona sua operante ut velimus, et cooperante cum volumus, praesidebat ad pietatis opera nihil valemus ‘°, sicut Veritas ait: Complectitur vero schema praesentis constitu­ Sine me nihil potestis facere11; et apostolus testa­ tionis tres partes praecipuas. In I parte est per tur: Non quod sufficientes simus cogitare aliquid a modum detestationis condemnatio rationalismi ab­ nobis quasi ex nobis, sed sufficientia nostra cx soluti sub triplici eius forma materialismi, panDeo est12. Non ergo adiutorium gratiae solummodo theismi, et rationalism! pressius dicti seu, ut aiunt, necessarium est ad vincendas difficultates, ut veli­ rationalismi vulgaris. In II et III parte agitur de mus et faciamus, quod per naturae vigorem posse­ D semirationalismo seu de rationalismo temperatiori, mus, propter cius autem infirmitatem non volumus; qui derivatione quadam a primo illo pleno natura­ verum etiam gratia dat vires, ut quod ex facultate lismo propagatus, ad homines etiam, qui christiano naturae non valemus, id possimus et velimus et nomine gloriantur, pervasit, et ad varia systemata perficiamus: Deus est, qui operatur in nobis et redactus hinc inde in scholas quasdam coaluit. velle ct perficere pro bona voluntate1*. Quamvis Haec forma temperatior in suis erroribus minus manifesta eo plus habet periculi; unde sicut in ’ Il Cor. V, 17. prima parte sufficit monstra errorum nominasse ad ’ Phil. Ill, 9. eorum exsecrationem, ita pro utraque parte posteriori • I Ioan. Ill, 1; cf. Rom. Vili. 15; Gal IV, 5; Ioan. I, 13; I loan. V, 1 ; lac. I, 18. necessaria est in plerisque ipsius veritatis catholicae • Π Pet I. 4. explicatio. Hinc ex ipsa errorum indole condem­ • Rom. V, 5. natio rationalismi absoluti quodammodo instar prae• Ioan. XIV, 23. ambuli est. declaratio vero doctrinae catholicae ’ Cone. Triti, sesa. VI, cap. 7. Caput XVIII. De supernaturali ordine gratiae, quae nobis per Christum redemptorem donatur. 2 ' Rom. Vili, 17. ’ Apoc XXII, 11. ’· 8. AngM de gr.it. el lib. arbitr., n. 33, [Migue, Pair, lot., XLIV, 901). " Ioan. XV, 5. ” II Cor. Ill, 5. ’· Cf. Phil. II, 13. 1 S. Aug., de sp. et litu d.48, [Migue, ¿ai.. XLIV. 930]. • Cf. Ronr 6, • Vide Lateras. IV, Hariola. collect, t VII. eri. 18; Lar­ dan. I, ibi coi. 381, 401 ; Florentin-, t. IX. eri. 490; Laterali V. ibi eoi. 1719. Cf. patres ChaleedanensM, ep. ad Lewiee pentii, L II, eri. GM. 75 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 76 contra errore * semirationolismi ipsum Telati corpus A illud esse abstractum vel illam essentiam non sup posita evolutione aut emanatione appellant nomine decreti constituit. In II parte itaque exponitur doctrina catholica Dei, illi dicunt Deum fieri mundum; qui vero nomen contra temperatum rationalismum spectando illum Dei non tribuunt nisi essentiae iam evolutae, eis secundam saa principia formalia; agitur nimirum mundus fit Deus. Unde vulgatissima eat distinctio de cognitione Christiana per fidem divinam in com­ theopantismi et pancosmismi. (4) Dicere solent plerique recentiores panthoietae, paratione cum scientia rationali et naturali, atque inde de relatione inter revelationem divinam et in fide chriatiana idem revera contineri, quod in philosophia panteistica docetur; sed discrimen rationem humanam, inter fidem et scientiam. In ΙΠ parte continetur doctrina contra errores maximum esse in forma concipiendi et intelligendi speciales, qui ad perversionem quorumdam dogma­ rem eandem. Fidem inquiunt esso formam infimam tum Christianorum per methodum semirationaliami concipiendi veritatem, speculationem panthcisticam et ex ipsis eius principiis formalibus deducti sunt esse formam supremam et perfectissimam. In fide tum circa sensum genuinum aliarum veritatum fidei, enim Christiana, aiunt, non intdligitur veritos in tum maxime circa naturam et gratiam, seu circa se ipsa, sed suscipitur sub conceptibus rerum singu­ larium et sensibilium, et sub symbolicis rdaminiordinem naturalem et supematuralem. (2) In prooemio schematis tres istae partes bre- bus; speculationis autem est ipsam param voci­ vissime et generalibus verbis designantur. Ut fa- totem in se comprehendere. Hinc gloriantur, rile patet, commemorata ibi oppugnatio totius B dogmata symboli christiani do Deo, de Trinitate, revelationis divinae ad rationalismum strictius ita incaruatione, redemptione, resurrections etc. a ho appellatum, subversio fundamentorum omnis religionis nullatenus negari, sed irono speculativo compre­ specialius ad paotheismum et materialismum, re­ hendi. Hae fraude dum illa sua figmenta de evo­ ductio ad noctem infidelitatis ad omqia haec monstra lutione entis puri in mundo et in humunitate ven­ refertur. Transitus deinde fit ad indicandas duas ditant velut speculativas declarationes dogmatum partes subséquentes a prima omnino distinctas. Christianorum, duo haec consequi student, ut se Nempe in nonnullis, qui fidem christianam non ipsos ab infamia atheismi ac impietatis tueantur, aperte quidem oppugnant, reprehenditur commixtio et christianam religionem per depravationem dogma­ naturae et gratiae, quatenus nominatam includit con- tum ac abusum nominum efficacius oppugnent. fusionem scientiae humanae cum fide divina, quod Propterca in expositione impietatis pantheisticae summatim argumentum est secundae partis; ox hae visum est opportunum huius etiam fraudis ac abu­ autem ipsa confusione dicitur consequi depravatio sus verborum Christianorum mentionem fecisse. veri sensus dogmatum, atque inde pro fidelibus in (5) Post sufficientem expositionem erroris, illi periculum adduci integritas fidei quoad obicctum» opponitur veritas profitenda, primum quidem de et sinceritas fidei quoad se seu formaliter spectatae; uno Deo creatore rerum omnium, prout in symbolo de qua depravatione veri sensus dogmatum agitur concilii Lateranensis IV continetur; nisi quod in­ io tertia sectione. serta sunt verba liberrimo consilio, ut quemadmodum (3) In / parte, capite 1, ubi materialismos et C creatio de nihilo, eaque ab initio temporis facta pantheismus condemnantur, visum est theologorum directe opponitur evolutioni aut emanationi aeternae commissioni neque necessarium neque forte etiam a pantheistis assertae, ita libertae creationis diserte dignam oecumenico concilio huiusmodi errorum opponatur necessitati ab iisdem propugnatae. Neque portenta distinctius describere. Unde genoratim tamen hic pluribus de libertate creationis agendum solummodo designatur materialismus tanquam ne- erat, cum de ea, quatenus a semirationulistis ne­ gatia omnis realitatis praeter materiam et trans­ gatur, inferius suo loco mentio recurrat. Primum formationes aut explicationes materiales, in qui­ itaque per ipsam professionem et veram notionem bus utique et negatio existentiae Dei et spiritualis creationis edicitur, hoc universum sive in complexu atque immortalis animae comprehenditur. Pan­ sive in singulis substantiis non esse divinae essentiae, théismes designatur primo in ipsa sua notione quia nimirum illae omnes tum spirituales tum ma­ generica, quatenus omnia quae sunt, dicuntur unica teriales ab ipso Deo de nihilo creatae sunt. Tum essentia. Tum indicantur eiusdem, ut nostris tem­ censuerunt theologi, contra eosdem errores etiam poribus viget, tres species seu modi diversi: vel distinctius dicendum esse, quomodo divina essentia enim omnia singularia dicuntur tantummodo phae­ eminens sit super omnem aliam essentiam, aitque nomena et manifestationes illius essentiae univer­ Deus tota infiniti sui esse ratione diversus ab omnisalis; vel esse purum, quod etiam dicunt esse abso­ bus et infinite exaltatus super omnia, quae praeter lutum, hoc est cuius nulla alia est' determinatio ipsum sunt aut concipi possunt. Ad hunc finem aut notio quam abstractum esse, dicitur seso evol- I commemorantur illa divina attributa, quae directe vere et fieri determinatum in hoc universo, quod opponuntur panteistico illi enli, quod ipsi dicunt universum proindo sit necessaria et perpetua evo­ absolutum, quodque est in se indeterminatum, e ese lutio seu explicatio illius unicae essentiae; vel de­ evolvens et paulatim se perficiens, atque ideo mu­ nique ponitur crassiori modo unica substantia, ex tabile et in perpetuo quodam fieri, per so nec qua per emanationem progreditur vel dimittitur (ut intelligens nec volens, donec ad sui conscientiam etiam aliqui aiunt) hoc universum, quod proinde pervenerit in spiritu humano. (6) In hoc capite, ubi rationis ct naturae hu­ non diversae sed eiusdem essentiae est ac primitiva illa substantia, ex qua emanat, et revera unam cum manae in assequendo vero ac bono dependentia a ! revelatione et communicatione Dei illa essentiam constituit. Multiplicia systemata, qui­ *supernatural bus tres istae species pantheismi ab aliis aliter adversus rationalismum declaratur, praemittenda declarantur et modificantur, singillatim indicare videbatur doctrina in ipsis sacris litteris expressa nullo modo visum est necessarium. Nihilominus de naturali manifestatione Dei per ea, quae facta aliquid de his formis diversis innuitur; si nempe sunt, et de naturali lumino rationis ad Deum ex in hac absurda doctrina ponatur mam/rafatio vel iis cognoscendum. Tria autem hic notanda sunt l. Supponitur explicatio paulo ante descripta unicae essentiae, patet hanc essentiam fieri omnia; si vero ponatur sane usus rationis. 2. Non est quaestio de facto, rm/JMdtio, potius rX ea omnia fieri dicentur, lloc utrum singuli homines primam miam cognitionem autem fieri Iterum concipiunt dupliciter; qui enim Hei hauriant ex illa naturali manifestatione. et non 77 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 78 potius por revelationem cie propositan] excitentur A (7) Rationalismi supremum tantummodo ac gene­ ad quaerendum Deum, et Deum existera discant rale commemoratur principium duplex, in ordine ex ipsa sibi proposita doctrina revelata; sed id nimirum cognitionis et in ordine rerum; quod nullum de quo agitur, ct quod scripturae immediate affir­ verum agnoscit, nisi quatenus ratio humana ex sese mant, est potentia rationis: quod nimirum obiectiva illud intelligat, et nullum admittit bonum pro ho­ Dei per creaturos manifestatio ordinatur ad hu­ minibus praeter illa, ad quae humana natura ex manam rationem, et huic insunt vires, ut possit suis propriis principiis sese explicet atque continuis ex illa manifestatione Deum cognoscere. Ex quo profectibus seso perficiat Ponit ergo rationem hu­ utique consequitur naturalis obligatio pro homine manam unicam normam omnis veri cognoscendi, et per hanc manifestationem, ri alia praesidio desint, naturam unicum fontem omnis boni assequendi; perveniendi ad cognitionem Doi, quod quidem a atque itu tum factum tum possibilitatem totius ordinis sancto Paulo et in libro Sap. locis citatis docetur supernaturalis in revelatione ac fide, in communi­ diserta. 3. Non tractatur hic quaestio generatim catione divina et elevatione humanae naturae penitus do aditionibus necessariis, ut homo perveniat ad negat. Quoniam ex generalibus his principiis spesulucientun usum rationis. Attamen qui affirmaret, cíales impiae doctrinae circa scripturarum originem, sufficientem usurn rationis, ut homo valeat Deum scopum, auctoritatem, earumque legitimam inter­ per creaturas cognoscere, nunquam posso obtineri pretationem, circa revelata facta ct dogmata, per nisi per immediatam vel traditam revelationem de sese consequuntur, harumque proscriptio in damDeOy hoc est, qui affirmaret, nccessariam con- B natione ipsorum principiorum universali quodam ditionem ad usum rationis sufficienter evolvendum modo comprehenditur, quatenus ad detestationem non qualemcumquo case traditionem ct institutionem,, huius incredulitatis et admonitionem fidelium ne­ sed nominatim traditam revelationem de existentia cessarium eat: idcirco enumeratio huiusmodi spe­ Dei: is profecto etiam a Hi raviret, rationem huma­ cialium errorum commissioni theologorum videbatur nam esse ita comparatam, ut non possit pervenire praetermittenda. ad cognitionem Doi per ea, <»l te facta sunt, quam­ Contra duplex vero illud principium rationalismi vis eandem cognitionem, qua' Io iam ex revelatione tum possibilitas tum factum supernaturalis reve­ tradita ad eam perventum esi, possit deinde ratio lationis et elevationis vindicatur generali quadam ■confirrtiaro ot Deum recognoscere etiam por ea. quae ratione, quoniam do ordino supernaturali inferius facta sunt Iam voro haec «pecios traditionalism ! * adversus errores scmirationalismi explicite ac di­ nostris temporibus a quibusdam asserta est, idque stincto agendum est saltem quandoque ita, ut primam Dei et rerum (8) Hic iam gressus fit ad secundam partem supersenaibilium notitiam non nisi ex fide super­ totius schematis, quae pro diversa errorum indole naturali derivari posso docerent. In expositione hic proscribendorum omnino distinguitur α parte et defensione sui systematis Bautacnius 1 aiebat: prima tum in modo exponendi doctrinam catholicam „Quid assertio, hominum etiam solis argumentis tum in forma condemnationis errorum. Propterea rationis posso demonstrare existentiam Dei eiusquo etiam hic transitus et haec divorsatis explicite ininfinitas perfectiones, aliud sibi vult, nisi hominem 0 dicatur, posso ox propriis viribus ad Deum ascendere et Potest vero haec pars II distingui iterum in tria posse Deum sine Deo cognoscere? nonno hoc ipso membra. In primo membro agitur tribus articulis contra definitiones concilii Arausicam humanao ra­ de revelatione supernatural!; doctrina nimirum catho­ tioni initium fidei adseriboretur? quid hoc aliud lica de revelationis fontibus, eiusdem necessitate et esset quam asserere, hominem ad fidem in Deum obiecto superrationali exponitur nou universim qui­ non indigere gratia, nosque ipsos auctores esse dem, sed quatenus contrarii errores nostrae aetatis nostrae fidei?” Porro huiusmodi doctrina claris id postularo videbantur. In secundo membro quatuor sententiis scripturae et sanctorum patrum atque articulis tractatur de fide divina, quae revelationi communi veterum theologorum consensui repugnat; respondet; post doctrinam scilicet de fide quae cre­ consequenter exculta ipsa fidei fundamenta sub­ ditur, sequitur declaratio haec altera do fido, qua verteret, «erodero enim non possemus, nisi ratio­ creditur. Errores nostris temporibus circumferuntur nales animas haberemus/ Aug. ep. 120, n. 3; potissimum in doctrina de distinctione divinae fidei atque ita ad scepticismum viam sterneret, per­ a scientia humana; de necessitate moticorum crediveniretur Oflim ad id, quod aiebat Lamennaous: bilitatis; de virtute fidei in se spectatae, quatenus rQuand la vérité se donne, l’homme la reçoit; voilà supernaturalis est; postremo de necessitate ac super­ tout ce qu’il peut; encore faut-il qu’il la reçoive naturali firmitate fidei et de obligatione constantiae do confiance, et sans exiger qu’elle montre ses titres; D in ea suscepta. Do his igitur hic tractandum est. car il n'est pas même en état de les vérifier. * 1 ’ Prae­ Membrum tertium pariter in oppositione adversus terea in hac doctrina evidenter conseri deberet recentes errores habet duos articulos: de relatione positiva rovolatio do Doo essontialo complementum inter fidem divinam et scientiam humanam; tum de humanao rationis; atque indo pervenerunt aliqui incommutabili veritate definitionum doctrinae catho­ ad confusionem ordinis naturalis ac supomaturalis. licae prae quovis scientiarum profectu. Ultimum hoc Propterea saltem crudior haec forma traditionalism ! * membrum explícito designat et condemnat errorem iam saepius authentice reprobata est, ut in pro­ methodicum, si ita loqui fas est, ex quo derivata positionibus a Bautaenio aliisquo subscriptis, qua­ est falsa intelligentia et interpretatio specialium rum una erat: „Rntionis usus fidem praocedit, ot dogmatum, de quibus in III parte schematis sermo ad eam hominem opo revelationis et gratiae con­ habotur. Atquo ita duae Istae partes decreti contra ducit/ Propter hos causas consideratione dignum scmirationalismi doctrinas inter se connectuntur. esset, utrum prima periodus huius capitis non ita In priori enim condemnantur errores circa ipsam supplenda sit: pNequo dubitandum est, verum Deum cognitionem christianam in fido et per fidem divinam; per ea quae facta sunt, naturali ipsius humanae in altera deinde condemnantur falsae doctrinae rationis lurnino posso cognosci etiam citra positivam circa specialia obtecta cognitionis christianae, ad quas de Deo traditam doctrinam; quandoquidem etc.“ ipse prior ille error de autonomia et independentia humanae rationis viam sternit. (9) In hoc primo articulo instaurantur, quae a ’ Ep. ad rpum ArçentûraL, 91 nov. 1837. 1 Penini diverses, p. 488. sacro concilio Tridentino, sessione IV, circa divi- 79 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 80 ΠΛίη scripturam ac traditionum decreta ct definita A episcopis ordinandis praescripta in concilio Carsuat. Sed quoad Scripturam sacram errorca recen- thag. IV quae ab iis adhuc nunc editur1, in pro­ tioris aetatis necessariam reddere videntur distinc­ fessione fidei a Leone IX missa ad Petrum An­ tiorem declarationem tum de vera ratione inspira­ tiochenum in symbolo Graecis proposito in concilio tionis librorum sacrorum tum de corumdem inter­ Lugdunensi IIs haec fides enuntiatur: BCredo (ero­ dimus) etiam novi et reteris Testamenti, legis et pro­ pretatione. L Circa prius illud caput declaratur imprimis, phetarum et apostolorum unum esse auctorem Deum * Adhuc expressius in quis sensus non sit genuinus dogmatis, secundum et dominum omnipotentem quod omnes libri scripturae credendi sunt sacri et concilio Florentino decreto pro lacobitis idem de­ canonici. Duplex nimirum error expresse designatur, claratur: sacrosancta Romana ecclesia ,,unum atque primum eorum, qui vel universim vel de aliquibus eundem Deum reteris et novi Testamenti, hoc est, libris inter illos, quos omnes cum omnibus suis par­ legis et prophetarum atque evangelii profitetur tibus concilium Tridentinnm sacros et canonicos esse auctorem, quoniam eodem Spiritu sancto inspirante definivit, affirmant, eos primitus scriptos esse tan­ utriusque Testamenti sancti locuti sunt, quorum libros tummodo ingenio ct industria humana, sed propter suscipit et veneratur, qui titulis sequentibus con­ rea quas continent, ab ecclesia sive iam mosaica tinentur4 (sequitur recensio omnium librorum, ut sive Christiana inter libros canonicos recensitos esse, in canone Tridentino). Ilie igitur dicitur Deus et eatenus habendos esse ut sacros; tum excluditur auctor legis, prophetarum et evangelii, quatenus enor alter, quo libri scripturae non ratione originis jB conscriptores omnium librorum sacnie Scripturae ipsorum librorum seu ratione scriptionia, sed solum locuti sunt (scribendo nempe ipsos libros) Spiritu ratione materiae, quod sine errore continent veri­ sancto inspirante: proinde talis est inspiratio ad tates revelatas, sacri et divini esso dicuntur. scribendum, ut Deus sit auctor librorum. Porro Sequitur deinde positiva declaratio doctrinae ipsum concilium Tridentinum in sessione IV hoc catholicae, quo sensu omnes libri scripturae et ob decretum synodi Florentinae prae oculis habuit4. quam rationem eis intrinsecam fuerint ab ecclesia Eodem igitur sensu intelligi debent verba Triden­ sacri declarati, et iam hoc ipso in canonem relati. tini: a0mnes libros tam veteris quam novi Testa­ Ratio nimirum est ex divina origine seu scriptione menti, curn utriusque unus Deus sit auctor . . . su­ ipsorum librorum. Haec vero scriptio divina de­ scipit et veneratur/ claratur, quod 1) libri conscripti sunt, inspirante II. Quoad normam interpretandi sacros libros Spiritu sancto. Erat igitur supernatural! * operatio instauratio et etiam aliqua explicatio decreti TriSpiritus sancti in homines ad ipsos libros scriben­ dentini pro nostris temporibus desideranda est. dos. 2) Ex hoc ipso quod actio Spiritus sancti Quando concilium statuit, ut nemo in rebus fidei referebatur ad scribendos libros per homines ad et morum sacram scripturam interpretari audeat hoc opus inspiratos, ipsi libri sunt et ab apostolo contra cum sensum, quem tenuit et tenet ecclesia, dicuntur scriptura divinitus inspirata. 3) Denique vel etiam contra unanimem consensum patrum, corte actio illa inspirationis orat buiusmodi, ut Deus sit non novam legem tulit, quemadmodum etiam car­ librorum auctor seu auctor scriptionis, ita ut ipsa C dinalis Pallavicinus optime demonstrat4; sed solum rerum consignatio seu scriptio tribuenda sit prin­ explicite declaravit obligationem, quae pro omnibus cipaliter operationi divinao in homine et per ho­ fidelibus necessario consequitur iam ex ipso dogmate minem agenti, et proinde libri contineant scriptum infallibilitatis ecclesiae in interpretando verbo Dei. verbum Dei. Nam quod praeter iudicium ecclesiae etiam unani­ Hoc modo inspirationem scripturae in ecclesia mis consensus patrum statuitur tanquam norma Dei semper intellectam et intclligendam esse, de­ interpretationis, facile patet, huiusmodi unanimem monstrat 1) sanctorum patrum consensus. Dicunt patrum consensum, non opinando sed certa ac firma enim, scripturas esse conscriptas per Spiritum sanc­ sententia interpretantium aliquem locum scripturae tum cel per operationem Spiritus sancti1, esse lit­ in rebus fidei et morum, esse consensum ipsius teras Dei ad homines missas scripturas esse a Deo ecclesiae. Ex hoc vero ipso patet, praeposterum *, dictas esse a Deo rei operatione Dei datas rei omnino esse sensum, ad quem temerarii quidam *, conditas homines in iis scribendis fuisse instrumenta recentiores critici et interpretes decretum concilii sub operatione divini Spiritus \ detorserunt Aliqui enim dixerunt, decretum esse 2) In specialibus documentis authenticis fidei merae disciplinae, et non absolute pro quovis tem­ ecclesiae explicite dicitur Deus profitendus auctor pore sed solum pro illis adiunctis, quibus oditum librorum utriusque Testamenti. In professione fidei est, habere valorem; alii vero id, quod concilium vetat scripturam interpretari contra sensum, quem D tenuit et cenet ecclesia, ita intelligendum esse 1 Origta. de Prindp. praefaL, n. 8. coll. 4; contra Cela aiunt, ut solummodo fas non sit interpretando L V, ».W {Micae, ft/r. gr^ X!, 119. 118; 1975]; Theophil. Antioch, ad Antolyc.Il, a. 9; 11L n. 19 |íb. VI. 1063; 1138]; scripturas dogma aliquod fidei ab ecclesia defini­ AthMuu. pnef. b Pa. n. 9, 9, 10 [ib. XXVII. 11. 18. 19]; tum excludere et negare. Quamvis exempli gratia AegulCiv. Dei XVIII. c. 41. al (Mlgse, Patriot., XLI. 600]; constet, textum lac. V, 14, ab ecclesia intelligi ftryvmtoin. b Ges. bon. 91. a 1 |Mipre, Pair gr, LIU, 175]; de sacramento extremae unctionis, iuxta haec TbewlortL b Pi. prsefsL (b. LXXX, 869] ; PP. concilii V. principia sensus iste ccclesiao non necessario esset (Cotteci. Miwi. L IX. p. 223.) norma interpretationis, sed posset aliquis libere • Chrytoit. b Gca boia. 2, a 2 (Migue, Pair gr.t LUI. 28]; Aa<. *·ηα. 9 b Pt. 90, a 1; enarrai. in Pa 149, a 5; negare hunc sensum textui incese, dummodo non neget ipsum dogma, extremam nempe unctionem Grtfor. M L IV. ep. 31 ad Theodor. (Hi^ne. Pair, lai., XXXVU. 1159. 1962; LXXVI1, 7W.J esse sacramentum novae legis. Quare necesso est • Cista Bota ep. ! ad Cor., c. 45, Irta I. II. e. 28. a 2; ad huiusmodi petulantia ingenia coercenda, supre­ HippolyL contr. Noet, s. 9, et sped En«eb. H. R L V, e. 28. mam illam interpretationis catholicae normam, |llkm. Petr. yr·. L 299; VII. 806; X. 818; XX. 518.] • Clem. Aiea Strom. Π. p. 363 (ed. IMI), (ib. VIH. 949] ; quae est iudicium ct consensus ecclesiae de vero Gelashu panniti b rene. Bom. (Maaai, Supplement. L I, p. 357). • Inrtis. Cohort nd Graee. a 8; Alhentiror. Legat, a 9; Orirea. de Priadp. L IV. a 6 (Mlgne, Pair. gr., VI. 255; 907; XI, 5M|; Ambia·. ep. 8. a 1 id hut.; Caa'iodur. IwMitnL dlr. ML, a 13. 14 (al. I·]. Gregor. M. in lub praef.. a 2. 3. (Migne, Pair, lai, XVI. 913; LXX, 1131; LXXV. 5Π.) » Hard.. Collect.. I. I, p. 978. • lb.. I. VI. part. I. p. 954. • lb.. lVII. p-ww. • Pallaviein. I. VI. c. XI. n. 11. • L. VI. c. 18. 0.3>.n. 81 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 82 sensu scripturarum, ita proponere, ut manifestum λ thesis, sub qua necessaria dici debeat revelatio, sit, 1) non de ro mutabilis disciplinae sed incom­ non eat abusus tantummodo Tinum naturalium ex mutabilis dogmatis hic agi; 2) non solum excludi parte hominis ct corruptio humanae rationis; simili intorpretationom, quae contradictorie opponatur fere modo, quo gratia interna non solum propter sensui, quem ecclesia alicui scripturae loco subesse corruptionem naturae, sed propter ipsam eleva­ doceat, sed etiam necease esso ipsum illum sensum tionem ad ordinem su per naturalem (quavis sup­ ab ecclesia retentum haberi ut verum sensum posita perfectione naturali) necessaria credi debet. scripturae. Hoc autem utrumque praestatur per Expositio huius doctrinae maxime ideo gravis definitionem in schemate propositam, „illum sacrae momenti est pro nostris temporibus, quia in errore scripturae sensum verum habendum esse, quem ab opposito continetur unum ex principiis, quibus ecclesia, infallibili verbi Dei custode et interpreto, doctrina catholica do ordine supernatural! sub­ vel unanimi consensione patrum declaratum aut vertitur vel in periculum vocatur. Proptcrea in schemate decreti excluditur hic definitum esse constiterit/ (10) Quae hoc altero articulo brevissime decla­ error, quo dicitur necessaria revelatio tantummodo rantur do necessitate * supernatural! revelationis velut subsidium ad facilius ct universalius assequenda pro praesenti ordino elevationis ad finem super- ea, quae in manifestatione naturali iam continerentur naturalom, intimo cohaorent cum capite sequenti, et ex ta intelligi possent. Affirmatur autem neces­ in quo distinctius agitur de superrationali obiecto sitas omnimoda propter ipsam elevationem ad superhuius revelationis seu de veritatibus superrationali- B naturalem ordinem, et in hoc ordine ad superbus, quiio in ea proponuntur credendae. Ad decía- naturalium rerum cognitionem per fidem. Sicut randam necessitatem, de qua hic sermo est, coni- deindo summa erroris posita est in confusione verimemoratur primum duplex Dei manifestatio, tatum, quae ex supernatural'! revelatione tantum­ manifestatio naturalis per lumen rationis, et deinde modo cognosci possunt, cum veritatibus, quae in positiva revelatio per verbum Dei. In priori illa naturali etiam manifestatione continentur: ita errori manifestatione veritas cognoscitur ex intrinsecus opponitur veritas catholica, quod supernaturalia perspecto nexu idearum, quae est scientia rationalis; dantur dogmata, quae in naturali Dei manifestatione in hac altera revelatione veritati propositae assen­ non continentur. Tota haec catholicae doctrinae expositio est sus praestandus est propter auctoritatem Dei lo­ quentia, quae est fides. Ideo dicitur: hanc revela­ contra ipsam radicem erroris in Syllabo notati sub tionem nobis fieri non quasi intrinseca demonstratione numero VHl: „Cum ratio humana ipsi religioni ad videndum, sed propositione per auctoritatem Dei aequiparetur, idcirco theologicae disciplinae perinde ad credendum; quemadmodum in distinctione scien­ ac philosophicae tractandae sunt“ (11) Praeter dogmata supernaturalia, de quibus tiae ac fidei sanctus Thomas nit: nPrima est. se­ cundum quod homo naturali lumine rationis per hactenus dictum est, in revelatione supernatural! creaturus in Dei cognitionem ascendit; secunda continentur etiam veritates ad Deum et ad legem est. prout divina veritas intellectum [humanum] naturalem spectantes, quae per se possunt ex natu­ excedens per modum revelationis in nos descendit, C rali quoque Dei manifestatione cognosci. Non potest non tamen quasi demonstrata ad videndum, sed quasi ergo ad cognitionem huiusmodi veritatum affirmari sermone prolata ad credendum. ** Sanctus Thomas, necessitas absoluta manifestationis supernaturalis Contra Gentiles IV, 1. Iam vero per naturale aut revelationis; si nimirum non de modo cogni­ lumen rationis cognosci quidem possent finis natu­ tionis, sed solum do ipsa cognitione in se agitur. ralis, ad quem nimirum natum humana ex intrin­ Attamen pro genere humano in praesenti con­ secis suis principiis ordinata esset, et media ad ditione ad has veritates debito tempore, sufficienti hunc finem assequendum necessaria. At finis super­ claritate et plena certitudine, sine admixtione er­ naturalis et huic lini proportionna proindeque super- rorum assequendas eae sunt difficultates, ut po­ naturalin inedia sicut sunt supra vires totius na­ tentia physica generarim non perducatur ad actum turae creatae, supra cius exigentiam, ct supra sine speciali adiutorio. Difficultates ita comparatae totam pcrfectibilitatem intra limites naturae; ita constituunt impotentiam moralem, cui respondet ordinatio ad talem finem per talia media (supposita moralis necessitas adiutori!. Hoc autem adiutorium etiam quacumque perfectione naturali) non potest speciale in communi providentia praesentis ordinis esse nisi ex libero infinitae bonitatis consilio. Unde naturae elevatae consistit in ipsa supernatural! re­ hoc consilium, et proinde ordinatio ad talem finem velatione. Ergo haec revelatio quoad illae quoque et media ci proportionala non possunt cognosci veritates per se rationales in praesenti ordine cen­ per ea quae facta sunt, seu ex naturali mani­ seri debet humano generi moraliter necessarial. Haec moralis necessitas exprimitur dum de­ festatione Dei; sed necessaria est alia Dei mani-D festatio, quae sicut ipsa res manifestanda est supra claratur supernaturalis revelationis maximum bene­ exigentiam naturae humanae. Haec supernaturalis ficium, quia ei debetur in ordine praesenti harum revelatio pro vita praesenti in hoc caliginoso loco,· quoque veritatum propositio omnibus accommodata, donec lucifer oriatur in cordibus nostris, nobis fit ut ad earum cognitionem debito tempore, sufficienti amplitudine, firma certitudine et absque errorum per­ per verbum Dei. Hypothesis ergo, sub qua affirmari debet omni­ mixtione perveniri possit. Videlicet per ipsam re­ modo necessitai revelationis aupcrnaturalis, est ele­ velationem tollitur moralis impotentia, atque adeo vatio humanae naturae ad ordinem supernatundem, redditur humano generi cognitio moraliter possibilis. Visum est nutem opportunum hanc declarationem in quo sicut dona supernaturiilia impertiuntur, ita veritates supcmnturales supernatural! modo cognos­ udiungere non tam ad excludendos oppositos errores, cendae sunt. Qunccumque proinde supponatur quum potius ut expositioni praecedenti de necessi­ naturalis perfectio hominis, manet eadem necessitas tato omnimoda revelationis quoad dogmata super­ huius supernaturalis revelationis quoad eu dogmata, naturalia maior lux accedat, et ut nemo existimare * nquao (ut sanctus dominus noster Pius IX loquitur possit, illam necessitatem quoad omnes veritate * pnrcm declaratam esse. in litteris Gravissimas inter 11 decembris 1862) religiosas et morale supernaturaloin hominis elevationem ac supernata­ nt Io oius cum Deo commercium respiciunt, atque * <’f. s. Tb>m. 1. q. 1, I ; ID II··, q.2. i. <, crutr. gml I. ad hunc finem revelata noscuntur.4 Ergo hypo- 4; de veril, q. 14. a. 1Λ CliXClU OKNKILAU L. 83 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 84 (12) Hoc caput cum antecedenti intimo nexum, A lumine cognosci; sed illa reconditiora dogmata attamen ab eo distinctum est; tum enim principia Deum solum manifestalo/ Allatis deinde testi­ doctrinae catholicae, quae erroribus opponuntur, moniis Col. I, 26; Hcbr. I, 1, 2; Ioan. I, 18; I Cor. II, alia sunt in utroque expositione, tum formalis ratio 7. 8, 10, 11, subdit sanctus pater: „Hisco aliisque errorum utrimque differt. In antecedenti para­ fere innumeris divinis eloquiis inhaerentes sancti patres in ecclesiae doctrina tradenda continenter graphe necessitas revelationis supernaturalis decía * rata est ex ipsa elevatione humanae naturae ad distinguere curarunt rerum divinarum notionem, ordinem supernatundem, ot excluditur error de quae naturalis intclligontine vi omnibus est com­ hypothetica et morali tantum necessitate revelationis munis, ab illarum rerum notitia, quae per Spiritum quoad omnes veritates in praesenti ordine cognos­ sanctum fide suscipitur; et constanter docuerunt, cendas, qui error suum fundamentum habet in igno­ per hanc ea nobis in Christo revelari mysteria, ratione veri discriminis inter naturale otsupematurale quae non solum humanam philosophiam, rerum generarim et inter naturale ac supernaturale in Dei etiam angelicam naturalem intclligentiam transmanifestatione speciatim. In praesenti autem arti­ scendunt, quaeque, etiamsi divina revelatione in­ culo nominarim agitur de superrationali abiselo notuerint, et ipsa fide fuerint suscepta, tamen micro revelationis. adhuc ipsius fidei velo tecta et obscura caligine Error oppositus, quo negatur contineri in reve­ obvoluta permanent, quamdiu in hac mortali vita latione mysteria supra captum rationis, nunc uni­ peregrinamur a Domino.- Quoto ibidem concludit versaliori nunc temperatiori forma enuntiatus cou- B summus pontifex: ,, Alienam omnino esse a catholicae stituit ipsum logicam principium ecmirationalismi. ecclesiae doctrina sententiam,u qua asseritur, „omnia Aiunt scilicet, veritates proponi historice in reve­ indiscriminatim ehristianse religionis dogmata esso latione, sed eas omnes, saltem postquam ita historice obieccum naturalis scientiae seu philosophiae, et innotuerunt, posse etiam ex intrinsecis necessariis humanam rationem historico tantum excultam, modo principiis lumine rationis perspectis intelligi et haec dogmata ipsi rationi Unquam obiectum pro­ demonstrari, immo hoc ipsum esse proprium munus posita fuerint, posse cx suis naturalibus viribus et philosophiae. Qui creationem et operatione· Dei principiis ad veram de omnibus etiam reconditiori­ ad extra affirmant necessarias esse ex ipsa Dei bus dogmatibus scientiam pervenire. * Hic porro natura et amore, quo se ipsum non potest non error iisdem verbi· enuntiatus iterum a sancta sede amare, illi absque distinctione univenim loquuntur proscriptus est in Syllabo propos. IX. de demonstratione philosophica omnium rerilaium Gravitas erroris facile apparet, quia nempe in revelatorum, quamvis directo prae oculis habere eo positum est principium fecundum, ex quo nostris soleant mysteria praecipua sanctissimae Trinitatis temporibus consecuta est perversio mysteriorum et Incarnationis; alii vero distinguunt veritates fidei, maxime sanctissimae Trinitatis et dominicae revelatas in duplicem classem, quarum aliae funda­ Incarnationis. Cum enim statuant, nihil posse esse mentum habeant in liberis Dei consiliis, aliae sint revelatum, quod ratione intelligi nequeat, sensum in so necessariae ex ipsis rerum essentiis, atque de mysteriorum, quo illu continentur in revelatione et hia posterioribus nominatimque do mysterio sanctis- C ab ecclesia proponuntur, et quo sunt supra captum simae Trinitatis affirmant illam philosophicam de­ rationis, transmutant in alium plane, atquo hoc ipso monstrationem ex principiis lumine rationis per­ in sensum veritati revelatae repugnantem; nec ve­ spectis, ac proinde negant ea mysteria esse supra rentur aliquando dogma eo senso, quo a catholicis captum rationis. credendum eat, appellaro absurdum, quia eo modo, Ceterum de huius erroris existentia, gravitate quo ipsi volunt, intelligi non potest ac pernicie dubitaro non sinunt acta sanctae sedis, (13) Ad expoaitionem doctrinae in schemate quibus illo ipse iam aaopins proscriptus cut, atque exhibitam quod spectat, comprehendit eu summam declaratum, ^superbi b»ju potius insipientis hominis eorum, quae sancti esi mus dominus noster iam docuit esse, fidei mysteria quae exsuperant omnom sensum, in litteris citatis. Dupliciter nirnirum de scientia humanis examinare ponderibus,-1 cademquo paase- mysteriorum sermo haberi potest: 1) ita ut ex qui et complecti velle humanae mentis imbecillitate principiis solo lumine rationis perspectis nd eorum et angustiis, cum longissime vires excedant nostri existentiurn demonstrandam, et intrinsecam essen­ intellectu·-esse vel maxime improbandum ac tiam iutelligendam perveniri posse dicatur, atque damnandum, „quod humanne rationi et philosophiae, hoc sensu existimentur veritates non superracionales quno in religionis rebus non dominari sed ancillari sed rationales. Haec mere philosophica scientia omnino debent, magisterii ius attribuatur, ac mysteriorum excluditur quando docetur, rationem propterea omnia perturbentur, quuc firmissima humanam quantumvis excultam non posse pervenire manere debent tum de distinctione inter scientiam D ad existentiam et veritatem (an sint, et quid aint) et fidem tum de perenni fidei immutabilitate/1 mysteriorum huiusmodi suis viribus assequendam atquo Ipsam doctrinam catholicam in directa oppositione ex suis principiis demonstrandam. 2) Est alia ad praesentem errorum prolixius declaravit sanc­ mysteriorum scientia, quae progreditur ex principiis tissimus dominus noster Pius IX in litteris 11 de­ revelatis et fide creditis, atque his principiis inni­ cembria 1862 et 21 decembris 1863. „Nunquam titur, Haec intelligently absit, ut excludatur; ea ratio suis naturalibus principiis ad huiusmodi dog­ enim constituitur magno para sacrae theologiae, mata (mysterio) scienter tractanda effici potest Fido nimirum supposita, inquiritur, quomodo veriIdonea. Quodsi haec isti temero asseverare audeant, tatos in revelatione sint propositae, quae eat theosciant, se certe non a quorumlibet doctorum opi­ logia pori fica (ut dici solet); atque inde assumptis nione sed a communi et nunquam immutata eccle­ etiam veritatibus et principiis rationalibus aliqua siae doctrina recederò. Ex divinis enim litteris et analogica intolligcntia rerum per revelationem cogni­ •anctorum patrum traditione constat, Dei quidem tarum deducitur, quid sint in se ipsis: „fidcs quaerit haccque est theologia speculativa. exiitentiam multuque alias veritates ab iis etiam, intellectum qui fidem nondum susceperunt, naturali rationis Ubi sensus dogmatum, ut in revelatione continetur et ab ecclesia declaratur, praestituitur tanqunm nonna, secundum quam notiones philosophicae ex­ » Oncor. XVI ·. m. Bacydfc.. 18 sag- 1833. poliendae sunt in sua applicatione ad analogicam • Allora!. «aaetaaimi 't n.. 9 *dc· IV4. aliquam intolligentiam mysteriorum, ut α sanctis • U«. MMU«üod igitur fidei non est liberae voluntatis, sed est per- - ipsam fidem dogmatum, camque docet esse ex suasio necessaria inducta rationibus ncogentibus/ gratia, ib., cap. 6: ndisponuntur autem ad ipsam quao necessitas assensus si desit, putant non aliud iustitium, dum excitati divina gratia et adiuti fidem remanere quam vanam credulitatem, potiainai forte ex auditu concipientes libero moventur in Deum, credentes vera esse, quae divinitus revelata ct pro­ per accidens verum sit, quod creditur/ 1 ** Quao quidem concilii doctrina directe Hinc consequitur, ad assensum fidei nullo modo missa sunt. , * hoc necessarium esso gratiam. Namque, aiunt, „fides opponitur sententiae, qua nfidcs cognitionis illa passiva oritur necessario secundam mere natu­ est fides dogmatum nec ex gratia snpcrnaturali, ralem constitutionem humani intellectas et humanae nec salutaris, nec libera esso dicitur. (18) Error gravissimus ct funestissimus, do quo rationis, et ideo ad hanc fidem eliciendam neque potest esse sermo de necessitate gratiae actualis. * 1 agitur in hoc capite, consequitur ex eis ipsis, qui Unde ulterius fides ne mediate quidem salutaris est; in antecedentibus pr ocripti sunt. Si enim pro attamen praeparat hominem ad fidem operantem, vera religione a Deo revolata nulli exstant obiectivi quao „sola est actus mediate salutari» ; * sicut characteres, ex quibus factum locutionis divinae nspes operans et charitas operans sunt immediate certo cognosci possit, et proindo nulla dantur mo­ * salutares ’. Undo etiam pervertendo sensum de­ tiva credibilitatis, quae doctrinam propositam credi­ finitionum, quibu» a conciliis et a patribus declara­ bilem et credendam demonstrent, sed totum revo­ tur gratia necessaria nd credendum, sicut oportet, catur ad sensum quemdam animi ct ad internam aiunt, lias definitiones solummodo de necessitate t experientiam; profecto consequens est, nullam religratino ad fidem inm vivum, quao per charitatem gionem esso in se et obioctive magia credibilem operatur, intelligi oportere; et hoc ipso significari,- prao altera, immn nullam obicclivo credibilem esse. ad fidem cognitionis, quae nondum viva sit, gratiam Adempie reliquum est, ut secundum illam internam non requiri. Non intelligunt nimirum, illas parti­ experientiam tot illusionibus obnoxiam, si separetur culas sicut oportet, sicut expedit, a conciliis additas a criteriis externis divinitus dispositis, variam ac esso, ut indicetur necessitas gratino ad credendum mutabilem, transire fas sit non minus a religione in so vera ad falsam, quam a falsa ad veram. actu, supernaturalil. At errorem hunc plano esso haereticum, nemo Idem deinde error, ut par dicatur esse conditio in dubitaro poit.st. Iam Somipelagiani distinguebant credendo ct aequalis independents examinis ac inter fidem seu fidei initium et inter opera bona moralis libertas dubiorum do veritate religionis, seu vitae sanctitatem; ot quod ad initium fidei sive homo ad veram fidem iam pervenerit sivo in gratiam supernaturalem necessariam esse negarent, religione falsa versetur, consequitur ex eo, quod ideo haeresco» damnati sunt ab universa ecclesia, supernatural!» gratia ac lumen fidei divinae atque nominntimquo definita est necessitas gratiae ad inde emisccn» (dummodo homo coeperetur) super­ fidem christianain, qua consentitur evangelicae naturali» firmitas eiusdem fidei non agnoscitur. Si praedicationi, sou ad fidoni illam, quam rccentiores enim libera pia voluntas inclinans intellectum ad isti appellant nfidem cognitionis . * Sic exempli actum fidei, ac porro supernaturali» illustratio in­ gratia definitur in concilio Arausicano II, can. 7:Ctellectus ct inspiratio voluntatis excluditur, meque nSi quis per naturae vigorem bonum aliquod, quod fides revocatur ad mere rationalem et philosophi­ ad salutem pertinet vitae aeternae, cogitaro, ut cam convictionem de veritate ex argumentis de­ expedit, aut eligere, sive salutari id est evangelicae monstrationis; hoc ipso firmitas fidei, qua fideles praedicationi consentire posse confirmat, absque sumus, constituitur mere naturalis, quantam pro illuminatione et inspiratione Spiritus sancti, qui dat unoquoque pariat philosophica perspectio argumen­ omnibus suavitatem in consentiendo et credendo peri­ torum demonstrantium. Hinc mirum non est, ab tati, haeretico fallitur spiritu * etc. Pariter con­ iis qui ita sentiunt, non solum permitti sed etiam cilium Tridentinum, ecss. VI, cap. 8, declarat, „fideni commendari catholici» arque ac heterodoxia sus­ esse humanae salutis initium, fundamentum et pensionem fidei et ΓΑ«ιΙο dubium, donec deruonradicorn omnis iustificationis. * Ubi vero describit strutionem secundum normo» scientiae humanae ordinem et progressum iustificationis, tanquam ipsi absolverintl. In huiusinodi autem principiis primum gradum dispositioni» ad iustitiam ponit postremo explicite vel saltem aequipollenter negatur divinum praeceptum fidei, quo tum per necessariam 1 Idem introd. philos, ad theol. p. 259. • Idem dogmatic., p. III. § S86. ’ Iu opusculo apologetico .ìleieternata theologica·, quod patroni Uennesianae doctrinae summn pontifici offerre lenta­ Quid indicabimus se- D runt, hic error clarissimo defenditur. cnndurn ecclesiam catholicam de fide mortua ct otiosa I Etiam hanc ease donum gratiae illius supe maturai is, id neque di­ serte expressum ineat in cone. Trid., sess. VI, can. 28. neque concludendo effici potest; nam isto canone de gratiae necessi­ tate unllns omnino Fermo fit, quamvis dicatur posse in eo, qni per pcccatnm gratiam amiserit, veram fidem remanere licet mortuam et sine caritate... Non est fidei dogma, eiusdem gratiae eapernatnralis ueœ&dtatcm pertinere etiam ad fidem mortuam, qnae salutem non praestat. Addimus, hanc postre­ mam sententiam ne habero quidem, quo fulciatur; immo videri pugnantem esse cum mente patrum, qui in illi» conciliis ecclesia» doctrinam explicuere (Arauric. II, can. 7, 8; Trid., ses». VI, can. 3). Nam ai patres declarant: homini, nt possit cogitare de rebus ad salutem vitae aeternae pertinentibus, sicut expedit, nt possit credere, sicut oportet, necessaria est gratia divina supernAtnralis; nonne cólligi licet a contrario, fuisse tacitam mentem illorum patrum, posse hominem sine gratiae supernaturali» adintorio credere, ricuf non oportet, id est, habere fidem mortuam et otiosam Γ Ibi $ 33, p. 82 aq. At profecto fide* etiam in peccatore est supernaturali*, et ideo ex gratia; sed quod morfu/i eat et oJîom, hoc ex hominis vitio est et non ex gratia. • Commendat G. Hennes catholicis sais lectoribus et auditoribus, ut .dum in inqui-dtioae versantur· erga quamvis doctrinam religionis .e. g. catholicae aut Christianae * omnino indifferenter se habeant, ubique persuadeant, «canete *e agere sequendo rationem, quocumque demum ea deduxerit." lutrxlucL poritiv. ad thenL, p. 30. Porro ipse et da se teetatur et aliis commendat hanc methodum inquisitionis fidei: ,d ex certi· operimi i· colligere poU< ia/Mtlw oufem non credit Deo U JUrnne loqwntt3. Th. 1Π fist. 2». q. 2, a. 9, sol 9 rt 3. • loo. ni, 18-91. • 8. Aug.de natur.etgraLamtr. Pelag, e 48 [Ib.XLIV.ii71|. • Jlle qui credit, habet suffldens tndnctivum ad creden­ dum: inducitur enim auctoritate divinae doctrinae miraculis confirmatae, et quod pios est, interiori inatinctu Dei invitantis unde non leviter credit.· 3. Tb. Π* Π*·, q. 2, a. 9 ad 3 • Hom. L 5. 93 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 94 eolam perlinet motivorum credibilitatis continuatio A rationis adhuc rudis, affirmare audent, eo modo, perennis in mirabili propagatione et conservatione quo post diligentius examen conscientia praescribit religionis christianao, in eiusdem effectibus quam transitum a persuasione religionis falsae ad agnitam certis tam mirandis omnesquo naturales causas ox- religionem veram, universim etiam in catholicis codcutibus, in martyriorum modo ac multitudine ^justificari, ut aiunt, mutationes professionis reliot (morali continuatione) perpetua charismatum gioaae"; quoniam nimirum non solum obiectiva manifestatione *. Hino 3) ecclesia catholica iis, qui veritas por so spectari debeat, sed nsubiectiva con­ ad verum fidem nondum pervenerunt, eat signum scientia4' unicuique sequenda ait. Hinc contra peri­ levatum in nationes, ut quaerant ot inventam am­ culosissimam hanc sententiam in proposito schemate plectantur veritatem, fidelibus autem etiam citra constitutionis 1) declaratur, quomodo prae lumine arduas et scientìfico * inquisitiones est munimentum gratiae non par sed omnino opposita sit ratio veri­ firmissimum, ut maneant in eo, quod audierunt ab tatis ot erroris. Qui enim religione falsa tonentur, initio7. Quamvis enim fideles rudiores motivo per lumen gratiae inducuntur ad examen appa­ omnia credibilitatis distincte non noverint neo ipsi rentium rationum sui erroris et rationum veritatis, ea valeant explicaro; noverunt Union modo ipsis acquo in hoc examino quo diligentius divina illu­ accommodato unam, sanctam, catholicam ot opo- stratione implorata consultaverint, eo magis Deus, stolicam ecclesiam, et in hac semper ois ob oculos qui omnes hominoa vult salvos fieri ot ad agnitionem vereatur incommutabile, plene sufficiens et corium vori tatis venire, suum dabit gratiam errantibus, ut, credibilitatis motivum, seu potius motivorum com- B dummodo ipsi cooperentur, ab errors reducantur et plexus, ut non iam, quasi ncito credant, leves sint concertantur ad veritatem. Ex adverso autem Deus cordo" ’, sod fundamentis innitantur firmissimis ad veritatis per suam gratiam fideles in semel agnita plenam credibilitatis certitudinem, parati semper, fidei veritate confirmat1, atque 'üa in auxilio oppor­ quantum ad singulas pro eorum conditione spectat, tuno credentium fortitudo Dominus est, qui non ad satisfactionem, per ecclesiam nompe ot in ecclesia, deserit, nisi deseratur. Sicut ergo sequendo gratiam omni poscenti rationem de ea, quae in ipsis est, spe. eique cooperando homines trahuntur α patre luminum Sicut namque in veritatibus quibusdam naturalibus ad fidem, ita gratiam negligendo eique resistendo disponunto pjovidontia Dei naturali totum gonus α fide deficiunt, ut ait apostolus: bonam conscien­ humanum citra demonstrationem ecientificam habet tiam .. . quidam repellentes circa fidem naufraga­ plenam certitudinem, quao inquisitione philosophica verunt7. Verum 2) cum discrimen firmitatis assensus potest quidem in suis fundamentis amplius ot fidei ab assensu mero naturali ot eo magis ab distinctius explicari, sed nullis apparentibus rationi­ assensu in errorem revelatae veritati oppositum bus labefactari: ito divina bonitas et sapientia in potissimum inde repetatur, quod fides divina eiusordine providentiae supernaturulis disposuit eccle­ que actus intrinsece, hoc est non solum ratione siam catholicam iis insignem characteribus, ut in obiecti sed ratione principii elicientis supernaturalis ea citra scientificas inquisitiones, quibus longe est; ideo diserte proponitur in schemate haoo maxima pars hominum idonea non est, etiam rudes supernaturalis firmitas assensus, ut fides nostra non habeant facile cognoscibile compendium motivorum 0 sit in sapientia hominum, sed in virtute Dei, cui ex credibilitatis ad plenam certitudinem, quae poterunt adverso opponitur adhaesio in religionem Jalsnm ex per disciplinas apologéticas distinctiori et ampliori opinionibus humanis, et ex illa sapientia, de qua explicatione confirmari; sed non potest rationibus scriptum est, sapientiam sapientium reprobabo. Fides oppositis induci prudens dubium ad illam certitu­ quippe non est naturalis convictio, Bqnantum me­ dinem labefactandam. Profecto Deus et Christus reatur pondus rationum ad assensum impellentium/ eius non doctis tantum hominibus fidem destinavit sed fidei assensus est supernaturalis ex gratia ele­ et suam revelationem certo cognoscibilem reddidit, vante ac confortante tum voluntatem, cx cuius sed pauperes evangelizantur ; * ct ut apostolus ait, imperio ct incliuationo elicitur, tum intellectum, non multi sapientes secundum carnem, non multi qui propter veritatem primam revelantem, quae potentes, non multi nobiles, sed quao stulta sunt Deus est, adhaeret veritati revelatae assensu fir­ mundi, eligit Deus, ut confundat sapientes1. Denique missimo respondento dignitati auctoritatis divinae1. 4) inculcatur omnibus obligatio constantiae in fido Firmitas enim assensus debot esse, qualem exigit ex verbis apostoli, quibus praecipua credibilitatis infinita auctoritas Dei, quae meretur, ut locutioui sufficienter propositae humana voluntas et humanus motiva enumerai ot fidelibus ob oculos ponit. III. Potissimum autom in hoc supernaturali intellectus se pleno subiiciat et ossentiatur aestinegotio fidei et salutis aeternae spectari debet inative super omnia. Ut tali» esae possit, homo gratia interna, quae necessaria est tum ut infusio elevatur, illustratur, confortatur viribus gratiae virtutis permanentis·, tum ut adiutorium illurai- D Bupcrnaturalibus. Quamvis igitur assensus fidei nationis et inspirationis", ad actus fidei salutaris locum habere non posset, nisi adessent motiva creipsumque fidei initium. Hunc gratiam super- dibilitatie, voluntas tamen elevata imperat assensum naturalem et ex ea ortam supornaturalem firmi­ et intellectus elevatus formaliter assentitur non se­ tatem fidei, quae utique non a solo intellectu, sed cundum mensuram cognitionis motivorum credibili­ ut virtus libera maxime α voluntate pendet, non tatis, quae sunt solum revelationis applicatio ot considerant, qui praetexentes rationis scientiis ex­ praevia conditio ad fidem, sed secundum mensuram cultae ius examinandi ot mutandi indicia priora 1 Cf. Aug. de utilit credendi, c. 17; ad Volusinn., ep. 137, n. 15 sqq. — liento » theologis appellar! solet ad illud dictum Ri­ chard! Victorini (de Trin. 1, I, e.fi): .Nonne cum omni con­ fidentia Deo dicere poterimus: Domine ai error est, a te ipso decepti sumus -, nam ista in nobis tantis signis et prodigiis con­ firmata sunt et talibus, quae non nisi a te fieri possunt.** [Migue, Patr. lai.. CXCVI, 891.) — ’ I Ioan. II, 7. • Ecdes. XIX. 4. • Maith. XI, 5. • I Cor. I, 26. 27. ' Cone. Trid., sees. VI. cap. 7. 1 .Etsi nou omnes habente» fidem plene intelligent ea, quae proponuntur credenda, intelligent tamen ea e^e credenda, et quod ab ei» nullo modo ut deviandum. * 8. Th. II· II ·, * q. 8, a. 4 ad 2. ’ I Tim. I, 19. Cf Hebr. VI, 4 sqq. II Peta Π, 21. • .Certitudo fidei (subiettiva) est ex firma adhaesio·· ad id, quod creditur. In hin ergo quae per fidem credimus, ratis voluntatem inclinans est Ipsa veritas prima aire l'eus cui cre­ ditor, quae habet Maiorem firmitatem quam lumen intellectu· humani... et ideo fides habet maiorem certitudinem, quantum ad firmitatem adhaesionis, quam rit certi Indo sdeatiae et in­ tellectus.· S. Th. Ili dia L 28, q. fi, a. 2, »oL 3, S, a ten­ tura 111 diet. 23. art. I, q. 4. A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 96 *turfnritafii Dei revelantia, quae est motivum for- A ac scientiam; et hoc priori quidem articulo spectatur unie fidci. Haec supernatural» firmitas fidci pen- ordo, quo in scientiis naturalibus ct rationalibus 1 lent a voluntate ct intellectu elevati * per gratiam eo habeat ratio humana ad fidem divinam ct ad ist rntio, cur falsae eint ct a sancta sedo pridem auctoritatem infallibilem custodis depositi. Aeree Jnninatac theses dune inter he ronuexae, quibus de hac rc nostris temporibus excitatas esse con tro­ ficitur: w Volunta» non potest efficere, ut as^cneus venia», nemo est, qui ignoret; ncc minus constat, fidei in se ipso sit magis firmus, quam mereatur ab aliquibus assertum case et magna contentione pondus rationum ad assensum impellentium .* „Hinc defensam plenam nutonominrn ct independentium potest quis prudenter repudiare assensum, quem ration» α fide in excolendis scientiis ita, ut ipsa habebat supernaturnlom/ 1 infallibilis certitudo fidei ot munus ecclesiae divi­ (20) Expositioni doctrinae catholicae respondet nitus iniunctum ad custodiam depositi cum illis damnatio erroris oppositi. II aéreseos autem dam­ sententiis consisterò non posset. Haec assertae natur error, quatenus quoad firmitatem ct con- illius independentiar indoles eesc prodic in ea forma 'Untiam assensus et quoad independent!am exa­ erroris, sub qua i» a ««nnetu sede iam proscriptus minis par esse dicitur conditio fidelium ft eorum qui est Dicitur nempe? „Cum aliud sit philosophus, id fidem unire aeran nondum perrexerunt; et qua­ aliud philosophia, ille in» ct offir mm habet se sub­ tenus propterea dicitur, univerrim fideles catholicos mittendi auctoritati, quaiu veram ipse probaverit; licito posse in dubium vocare aut suspendero suam at philosophia neque potest neque debet ulli sete fidem, quam ante aci en tifirom examen sub magisterio B submittere auctoritati; * REcclesia non solum non ecclcxmo susceperunt, ita ut :ib hoc subséquente debet in philosophiam unquam animadvertere, verum examino pendere debeat, utrum fides catholica cw etiam dfbet ipsius philosophiae tolerurr rrrores, eiqne retinenda an rciicicndà «it; quemadmodum G.lionnes relinquere, ut ipsa se corrigat; * iIo soph ia trachortatur candidatos theologiae et consequent er omnes landa est, nulla supernatural! * revelationis habita valtom oos, qui scientifico examini sunt idonei, ut ratione. * ’ dum ¡n inquisitione vernantur, erga quamvis reli­ (22) Doctrinam catholicam contra hos errores gionem ^exempli gratia catholicam aut christiiinam * ipse sanctissimus dominus noster declaravit in omnino indifferenter se habeant, »i Iri que persuadeant, litteris (II decembris 1862; 21 decembris 1863), ex sancte se agere r»cqucndo rationem, quoennque quibus coronidem condemnatio in S\ llabum assumpta domum eu deduxerit . ** Quo etiam sensu damnata est. Quod affirmatur, Ppbiloso|»hinni, nulla doctrinao est in Syllabo prujiositio XV; r Liborum cuique ho­ revelatae ratione habita. tractandam esae, et eam mini est eam amplecti ac profiteri religionem, nunquam debvro ac poseo auctoritati so submittere;a quam rationis lumine qni« «luctus verum putaverit * contra hanc utramque propositionem ita docet Verum neque ox declaratione doctrinao neque summus pontifex: rEsset tolerandum et forte ad­ ex condemnatione erroris, prout in schemate ex­ mittendum. si haec dicerentur de iurc tantum, quod hibetur, quidquam consequitur contra id, quod habet philosophia suis principiis, sua methodo, ac omnes fatentur, puna etiam fideles catholicos in­ suis conclusionibus uti sicut ct aliae scientiae, ac cidere in errores ipsis invincibiles et ideo non C si eius liberti» consisteret in hoc suo iurc utendo, culpabiles circa materialia obiecta fidei, ut existi­ ita ut nihil in se admitteret, quod non fuerit nb ment revelatum aliquid esse, quod ncque revolatum ipsa «uis conditionibus acquisitum aut fuerit ipsi neque verum esc, aut vicisaim putent, non esse alienum. .Scsi haec iusta philosophiae libertas suos revelatum et non exse veram aliquid, quod reipsa limites noscere et experiri debet. Nunquum enim revolatum est et in ecclesia per se sufficienter pro- noti solum philosopho verum etiam philosophiae poeitum. Immo in tota cx|»oritiono neque attingitur licebit, aut aliquid contrarium dicere iis, quae subtilior illa quaestio, utrum per accidens aliquando divina revelatio ct ecclesia docet, aut uliqui«l ex rudibus projtoni (Hissint errores sub iisdem motivi» Cladem in dubium vocare, propterea quod non incrcdibilitatis ipsorum captui accommodatis, sub tclligit, uut indicium non suscipere, quod ecclesiae quibus cis proponuntur veritates fidei, itu ut ex auctoritas de aliquit philosophiae conclusione, quae conscientia ini inabilitar erronea teneantur falsum hucusque libera erat, proferre constituit * Litterae crederò tanquam revelatum, quamvis hujusmodi 11 decembris 1862. Eodem sensu in litteris aliis assensio nunquam posait esse actus fidei divinae et 21 decembris 1863 commendatur, ut humanae rationie supernaturalit. Ad quaestionem cardinalis de Lugo lumen finibus circumscriptum ens quoque veritates et alii multi respondent affirmando, Suarez et alii investigando, quas propriis viribus ct facultatibus negando. Verum haec theologica controversia omnino assequi potest, veneretur maxime infallibile ct inalterius rationis est ncc cum errore, de quo in creatum divini intellectus lumen, quod in Christiana •chematao agitur, quidquxm commune habet. Neq no D revolutione relucet. .Quamvis enim naturales illae etiam in proposita doebirntiono doctrinao et con­ disciplinae suis proprii» ratione cognitis principiis demnatione erroris illud attingitur, quod aliqui nitantur, catholici tamen carum cultore» divinam veteres theologi concedere non dubitant, posse per revelationem relut rectricem stellam prao oculis accidens ot in certis quibusdam ndiunctis conscientium habeant oportet, qua praelucento sibi n syrtibus et rudis rniusdam hominis catholici itu induci in errorem invincibilem, ut sectam aliquam hotero• Quand *· tcirnliac comparantur «nun fide dieiua ct cum doxam amplectatur sino peccato formali contra anrtoritute civir^iae docenti·· rtrilateiH rerelatam, rarumque fidem; qua in hypothesi is fidem non amitteret, mutua relatio explicanda venit, ut in cunteitn praesulis , * clarum est edentia * dici naturain et rationales ncc formali» sud instarmi’» haereticus foret1. 1Iu«îc schemati quidem, nisi cautissime explicentur, periculoso dis­ poluriinum ex *uo oblecto. Qnarcumque eulm in quuvu online, empirico, hUloriru, philosophico, ex foatlbu , * medih oc principii» putantur; »cd ab hucrcsi, quae sacro concilio exa­ men· fuduralibua iavcstlgari et teiri pessimi, va omnia, quaminanda proponitur, sunt alienissima. tenus ila invedi^intur et tciunlur, perlinent generatìnt ad * natu­ (21) Hio transitur inm ad huius II partis mem­ dUriplinat el tUltori »altein sctisn eucabuli) ad ^initia brum ultimum, quo agitur de relatione inter fidem rale»; «uh Uh reni «pecialim BdenTiae rationales appellantor, * Th**. XIX. XX. Inter daamatM sb Innoc. XL X martii l*7V. • Toner, «U Fide, q. 2, dub. G. n. 13V , PUuliu*. 4r Fid*. a. el HUar pro oblecto habent ordinem intellettuale-m st ridia·· ita dictum. Ilie tn:u arintfine naturale» rt mfiuMalcj nuli adae­ quate. msI tanquam ernus el specie. h>|?r m· dhttagnnutur. » Syllnb. compicci, pmeripms nmlnu * * aetati * errore tic prop·»- X. XL XIV. I 97 98 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA erroribus caveant, ubi in suis investigationibus et a genuinae scientiae, sed vel ex falsis principiis vel commentationibus animadvertant, posse se illis ad­ per consequentiam non legitimam deducto, licet duci, ut saepissime accidit, ad eu proferenda, quae forte nondum scientifico constet, ubi et quomodo plus minuave adversentur infallibili rerum veritati, sit erratum. Hoc autem ipsum et hoc unum postu­ quae a Deo revelatae fuero.4 latur, quando dicitur, fidem doctrinamquo ecclesiae Sane 1) ecclesia de iis, quae in humanis disci­ in disciplinis etiam philosophicis et naturalibus prae plinis traduntur, non iudicat nisi ex principiis reve­ oculis habendam esso nvelat stellam rectricem, qua latis, et sub formali ratione, quatenus illa cum praelucente catholici scientiarum cultores sibi & doctrina fidei nc morum disciplina congruunt aut syrtibus et erroribus caveant4. eidem adverrantur; scientia vero mero rationalis Undo nihil nisi manifestum postulatum fidei ca­ sive philosophia non progreditur ex principiis, tholicae continetur in iis, quae dicuntur in schemate quatenus fide creduntur, sed unice ex principiis constitutionis, Romncs filios ecclesiae eodem officio rationalibus, quatenus lumine rationis intclliguntur, sanctissimo, quo fidem sinceram constanter servare nec potest quidquam admittere velut obicctum sibi sannmquc doctrinam sequi tenentur, obstringi etiam, proprium, pquod non fuerit ab ipsa suis conditionibus ut sententias catholicae doctrinae contrarias non acquisitum/ Adcoque revelatio ot revelationem pro fructu genuinae scientiae, sed omnino pro er­ proponens ecclesia theologiae quidem non autem roribus habeant4 etc. Quia vero nonnulli quibusdam philosophiae suppeditat principia, ut his fido creditis abutuntur distinet * mibus inter fidem christiani et innitatur. Obicctum enim formale fidei et scientiae inter hominis eruditi acientificum conceptum doc­ diversum est; illic auctoritas Dei revelantis, hic in­ trinae, quod illa possit esse sincera, etiamsi in con­ trinsecus perspecta veritas. Haec ad praecavendam ceptu scientifico contineatur aliquid contrarium doc­ falsam interpretationem dependentiae, quae servanda trinae fidei; ideo additur, pfieri non posse, at veritas sit scientiae a fide, in schemate constitutionis clare catholica animo fideli retineatur, eademquo simul indicantur, tum indirecte, ubi dicitur: „Licet enim sub nomine philosophiae scinder impugnetur sen­ naturalia quoque scientia a Deo sit“ etc.; tum tentiis contrariis velut legitime consequentibus ex directo exponitur, quod pnon scientiae usus inter­ principiis verae scientiae/ dicatur, nec veritatem indagare ac propriis rationis Ceterum quoad rem ipsam hic error recentis aetatis non differt ab eo, qui saeculo XV et XVI et scientiae principiis demonstrare prohibeatur4. Verum 2) fides et scientia rationalis non quidem inductus a quibusdam philosophis in concilio Late­ adaequato, sed quadamtenus commune habent ob- ranensi V damnatus est. Asserebant enim et illi iectum materiale; multae enim veritates, quae philosophiam autonomam et omnino independentem ratione ex fontibus naturalibus cognosci possunt, a quibusvis normis ac legibus sibi extrinsecis, quem­ atque ideo sunt obicctum scientiae in humanis dis­ admodum nostra aetate dicitur, „libertatem scien­ ciplinis, simul continentur explicite vel implicite tiae consistere in iure sequendi sine ullo impedi­ in divina revelatione. Propterea in excolendis paene mento solas leges scientiae, quin aliunde quovis omnibus scientiis ex infirmitate et per abusum modo limitetur vel circumscribatur/1 Hinc etiam rationis potest deveniri ad sententias ipsi revelatae antiquiores illi postulabant, ut quae in philosophia veritati oppositus. Iam vero sunt inter somimtio- secundum proprium cius methodum statuuntur, n al is tus, qui in his ipsis obiectis fidei et scientiae habeantur philosophice vera, licet ca legibus alterius communibus postulent rationis ac scientiae inde- ordinis quibus theologia regitur, forte repugnent, pendentiain a fide ita, ut fides non possit prae­ et ideo theologice vera non sint. Atque huiuamodi monstrare veritatem, α qua dissentire nefas, et fidei repugnantes conclusiones docebant ipsi, et qurteum consentire necesse sit. Aiunt enim, sub­ impune doceri posse asserebant, non quidem velut verti legitimum libertatem ipsamque naturam veras etiam secundum theologiam, sed velut legi­ scientiae, si huic per fidem ct per magisterium time consequentes ex principiis philosophicis. Quae ecclesiae praestituantur principio, α quibus progredi quidem quoad rem ipsam nihil aliud significant, Decesso sit, ct conclusiones, ad quos pervenire nisi quod fides catholica pro scientiis naturalibus debeat, ita ut iam in antecessum praescriptus sit non debeat ncc possit haberi velut norma negativa consensus cum doctrina fidei, vel saltem negative hoc sensu, ut sententias secundum fidem falsas postuletur, ut non sit dissensus ab eadem fidei etiam in scientiis babero non liceat tanquam legi­ doctrina; hoc modo lolii facultatem examinandi timo deductas ex veris principiis, ndeoque ut veros ipsum factum revelationis, atque hanc non serium secundum normas genuinae scientiae. Hoc autem ipsum est, quod in schemate praesentis constitu­ sed ludicram lore scientiae tractationem1. At quod fide catholica proponitur, est utique tionis proscribitur, et quod constitutione Apostolici infallibilitcr verum tum ratione Dei revelantis tum regiminis in Latcranvnd concilio edita iam praeratione ecclesiae proponentis, atque ideo super­ damnatum reperitur. pCum verum vero minime naturali ot incommutabili fido credendum. Cum contradicat, omnem assertionem veritati illuminatae autem verum vero non possit contradicere, neo fidei contrariam omnino falsam esse definimus; et possit esse verum in philosophia, quod falsum esse ut aliter dogmatizare non liceat, districtius in­ infallibili fido connut; assertio talis rliburtatis hibemus; omnesquo huiuamodi erroris assertionibus scientiae4, ut fides non sit respioiouda tanquam inhaerentes velut damnatissimas haereees seminantes norma dirigens ad cavendos errores, sed philosophia per ornnia ut detestabiles ct abominabiles haereti­ dicatur tractanda pnulla habita ratione revolutionis cos et infideles catholicam fidern labefactantes supernaturalis4. haec, inquam, assertio includit ne­ vitandos et puniendos fere decernimus.4 * gationem absulutao certitudinis et infallibilitatis in (23) In euuntiatiuno erroris prima pars ex dictis ipsa veritate fidei et in propositione ecclesiae. Pro­ manifesto est haeretica; negatur enim ius et offi­ fecto enim supposita infallibilitate ecclesiae et ab­ cium ecclesiae proscribendi errores catholicae doc­ soluta certitudine fidei catholicae, iam eadem certi­ trinae contrarios, et simul asseritur ius pro scientiae tudine omnis propositio contraria in antecessum cultoribus amplectendi sententias catholicae doctrinae habetur ut falsa, ac proinde non secundum leges contrarias. Secunda para, ubi dicitur, scientias trae‘ FrohAchammer de Ubertate scientiae, p. 82; In trod, in pbilos., p. 307, 31 i. COXCIL. OKXKXAL·. TOMUS L- 1 Frokschamin-r de liberi. «i nL. * p. 90. ’ Cone. celi, liari. L IX, p. 1719. [Massi. ΧΧΧΠ, 8a est ratio substantiae et relationis et utrique lespondet aliquid in re quae Dens eat, non tamen aliqua res diversa sed una et eadem." ,Licel relatio non addat supra essentiam aliquam rem sed solam rationem, tamen relatio eat aliqua re# alent etiam bonitas est aliqua rea in Deo, licet nou differat ab essentia niai ratione.* .Nullo modo con­ cedendam e»t, quod aliud rii esse relationis In divini* et aliud et similiter possumus dicere, quod essentia divina est Filter qui generat, ei Filius qui gignitur, et Spinine sanctus qui procedit." A Thom, de potent q. 8, a. 2 ad 2, 3, II -, ex posit, in decretal. II, c. 1. Ct I, q. 28, a. 2; 1 dist. Λ3, q. I, a. 1. Lucidissime Caietanus loquitar in I, q. 39, a. ! ; wln Deo secarnium rom rire in ordine reali est ana res non puro absoluta nee pure respectiva nec mixta aut composita aut resultans ti utroque; seti eesiwcw/imiae et /ormalder habens, quod ert rerpectivi, immo mullarum rerum retpechnirum (tnura re­ lativorum). ct quod est absoluti." Pariter Suard de Trim L IV, α 4. n. 19: .Est Ibi tuto res rere a bullula tt vere relativa sine distinctione inter se... quia non est de ratione rei ab­ , * soluta ut secundum nullam rationem possit babero respectam; se»! solum ut, quatenus absoluta eat, ilium non dkaL Et ideai est e contrario comparando relationem ad aExdulom’ eu. Cf. Belbrmin. de Christo L II. e. 8. 1 Ep.ad patre^coa&VI; IlarA, LUI, p.1119. (Mxari. XL‘JW.) ’ Eph.1. II. • Pa CXXXIV. 8. 103 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 104 atque adeo aliquid perfectionis et beatitudinis pro A Hinc eet, quod plores fautores huius definitionis Deo ipso contineatur io creatione, quod sine illa solent dicere, si negetur personalitas hominis in dcesset: rei affirmatur, finem in creando fuisse Christo distincta a personalitate Verbi, consequi tantummodo felicitatem et bonum creaturae, non negationem intellectus et voluntatis in humana autem Deum creasse nec potuisse creare mundum natura Christi, atque ita incidendum esso in moad suam gloriam, quia hoc studium gloriae, aiunt, nophyritismum vel monotheletisinum. At profecto ex fide catholica credendum est, in esset repugnans divinae sanctitati. Prior illa sen­ tentia manifesta est haereris; nec minus haereticum Deo sicut unam numero substantiam seu naturam, est et contra doctrinam scripturae ac praedicationis ita unam esse indistinctam intellectionem et volun­ ecclesiae, si altera sententia hoc sibi vult, finem a tatem absolutam trium distinctarum personarum, Deo operi tuo praestitutum non esse manifesta­ ac proinde trea esse inter se distinctos, qui sunt tionem gloriae Dei. pUtriversa enim propter semet- sui conscii (se perfecte comprehendunt) una in­ ipsum operatus est Dominus-; et vcaeli enarrant distincta intellectione seu una conscientia sui. gloriam Drie; et rgloriam meam alteri non Virisrim ex fide catholica credendum est, unam * dabo etc.1 Finit operis exprimitur, dum in personam, quae Christus est, esse sui consciam, schemate dicitur: mundum creatum esso in glo­ hoc est se intelligere duplici distincta et diversa intellectione, divina ct humana riam Dei. (29) Sequitur nunc doctrina de Verbo incarnato. Sine dubio igitur confusio notionum substantiae Hoc autem loco aliqua cautio circa notiones naturae B et hypostascos talis est. ut in earum notionum et personae, quatenus transferuntur ad explicationem applicatione ad mysteria nostrae fidei consequens mysteriorum fidei, pro nostris temporibus omnino •it, tom in Deo trino quam in Christo Verbo in­ necessaria videtur. Sancti patres frequenter con­ carnato totidem esso personas, quot sint substantiae questi sunt, utriusque mysterii, sanctissimae Trini­ seu naturae intellectuales; quod quidem consectarium tatis et Incarnationis, perversionem ab haereticis manifesto haereticum est. Infima ergo censura, quae invectam esse et confirmatam ex falso principio, ferri potest, haec est. ut universim dicatur, tali con­ quo notionem substantiae singularis ac integrae ab fusione notionum derogari expositioni mysteriorum altera hypostaseos notione non distinguebant. Ex nostrae fidei. quo consequens orat, ut quot substantiae huiusmodi (30) Magna contentione aliqui nostris temporibus perfectae, tot semper hypostases admittendae essent1. distinxerunt in Christo filium Dei et filium hominis Porro persona est ipsamet hypostasis rationalis seu Unquam duas personas, quas aiebant per quandam intellectualis natnrae. Qui igitur omnem substan­ communicationem utriusque conscientiae sui coniungi tiam singularem ct integram dicunt esse per se ita. ut. licet maneant ambae personne distinctae, hyposUrin, ii etiam dicunt, omnem substantiam debeat tamen diri una persona Christi composita singularem et integram, quae sit naturae rationalis ex duabus personis. Doctrinam vero de persona seu intellectualis, esse personam. Undo consequitur. Christi reali ter et numerico una, ita ut natura eius tot esso semper personas, quot sint huiusmodi sub- humana non in se subsistat, nec sit » -mona distincta stantiae intellectuales. In Deo igitur vel sicut una C a persona Verbi, accusabant semipantheiami; ad substantia intellectualis, ita una persona; vel sicut quem quidem errorem imle devenerunt, quod ex tres personae, ita tres substantiae intellectuales ad­ notionibus suis philosophicis explicantes mysterium. mittendae casent: vicissim in Christo aut una sub­ huius sensum genuinum intelligere non valobant. stantia sou natura intellectualis, sicut una persona; In praepostera autem hac intelligentia dogmatis aut duao personae, sicut duae naturae dicendae eo usque aliqui nostra aetate progressi sunt, ut forent Cum autem revelatum eit, tres ewe divinas symbolum evidenter Nestorianum et ob haerosim personas realiter distinctas et unam substantiam Nes to rian am damnatum in conciliis IΠ et V- puta­ seu naturam; Christi vero unam personam et duas verint esse symbolum catholicum, illadque habue­ naturas singulares et integras: hoc ipso evidens est, rint velut normam, secundum quam filii Dei et filii notiones substantiae et personae eo modo confundi hominis intelligendae sint dune personne con­ non posse, quia derogetur explicationi dogmatis stituentes unam personam compositam ex duabus. revelati. Videtur ergo necessarium ad praecavendos in Iam vero recensori aetate a quibusdam tum postorum huiusmodi gravissimos errores doctrinam generatim tum speciatim tractando de mysteriis fidei in directa oppositione ad eosdem iterum in­ nostrae fidei docetur, formam personalitatis esse culcare. Imprimis ergo docetur, quo sensu lesas MNieimtàiiii tui, non 'ita, ut intellectualis natura Christus credi debent una persona divina in duabus dicitur e»e formalis ratio, per quam hypostasis sit naturis. Formula catholica a sacris conciliis depersona (in quo sane nullus est error); sed ita, ut D finita est, quod Verbum naturae humanae teamomnis et tola substantia singularis et intellectualis per sui conscientiam constituatur persona. Omittendo * Numerum voluntatum ac intellectuum ac proinde id, quod illud, quod iuxta hanc doctrinam ipsi dicant in­ reeentiores isti appellant sui conscientiam, non esse secundum fantes non esse personas actu sed solum in potentia, numerum personarum sed secundum numerum naturarum, * Agntho pontifex in ep. nd Imperatores nunc tantummodo agitur do explicatione mysteriorum praeclare docet sanctu quae lecta eat in concilio VI. act. IV. jSi personalem quis­ fidei. Quoad haec autem ex illa definitione con­ quam inieUigat τυΙηηύΐχ *τη. dam 1res personae in -ancta sequitur, tres distinctos divinas personas esse tres Trinitate dicuntur, necease est, ut et tres voluntates perso­ substantias quarum singulae ut formam persona­ nales et tres personales operationes, quod nbvurdum est et litatis habeant distinctam conscientiam sui ac proinde nimis profanum, dicerentur. Sin nutem quod fidei ebriat lanae distinctum intellectum distinctamquo voluntatem. veritas continet, naturali» voluntas est, ubi una natura dicitur «anctae et inseparabilis Trinitatis, consequenter et una natu­ Vicissim quia duae naturaé Christi Domini sunt ralis voluntas et una naturalis operatio intelllcenda est. Ubi duae substantiae, quarum distinctus est intellectus vero in una persona domini nostri lesu Cbrisii, mediatoris et distincta voluntas atque ita distincta conscientia, Del et hominum, duas naturae, id est divinam et humanam concludendum est, duas osse in Christo personas. confitemur, in quibus et post admirabilem adunat i on em con­ • Prtiv. XVI. 4 i Pt. XVTH. 9 ; la XLVIÏ1. 11. • PtUtu» *querela * lci powunl aped Petar. de Tria. L IV. r. 1. s. 4, .U tacara. L II. e. 3. n-l; L V, a 7, a. 1. sistit: sicut duas unius eiujdrmqne natura», ita et duas natu­ rales voluntates duasqne naturales operationes eius regulariter (xarurtxi^r. id est ex regula fidrii ron6temur~ (Cone, collect. HanU t. III. p. 10 *11. • C me. collect. Man-i. t. IV. p. 1317 ; χ. IX, p. 349 105 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 106 dum hypostasim vel hypostatice unitum credi debet, a et humanam, atque adeo ipsum Deum Verbum inCum autem haec ipsa formula fidei fuerit detorta carnatum operari divina secundam naturam divinam ad sensum alienum, quasi indicaretur coniunctio et humana per suam naturam humanaml. Unde duarum hypoetaaeon; propterea necease est eius­ 3) consequitur omnimoda impcccabilitas huius ho­ dem sensum determinare, quo eadem a sanctis minis lesu Christi. Ipse enim Deus Vorbum est patribus et a conciliis intellecta ct explicata est persona, quae operatur humana functionibus suae Suprema vero explicatio remquo definiens ita, ut assumptae naturae; unde peccatum attribuendum omnes ambages praecidantur, in ipsis conciliis ot esset ipsi personae divinae, in quo manifesta con­ apud patres haec est, quod Verbum bumanam na­ tinetur contradictio. 4) Ex eadem unitate operantia turam sibi propriam fecit ita, ut ipsum Verbum consequitur, ipsum Doum Verbum fuisse, qui mere­ per eam naturam voro sit homo, ac proindo non batur actibus meritoriis editis per suam naturam alius Deus Vorbum ot alius homo coniunctus, sed humanam. Sicut vero omnia, quao substantialiter unus idcmqtio sit Deus per suam naturam divinam sunt ipsius divinao personae, a persona dignitatem ot homo por suam naturum humanam habent; ita sano opera meritoria huius personae (31) Declaratur, unionem humanao naturae cum edita per naturam sibi substantialiter unitam ac Verbo factam esso sub formali ratione, ut Verbum suam factam, habent etiam valorem satisfaciendi et est hypostasis distincta; non autem sub formali merendi secundum dignitatem infinitam personae ratione, ut est essentia seu natura divina. Hypo- divinae operantis". stasis enim est habens naturam; undo hypostosim B Iam vero haec omnia capita doctrinae catholicae uniri humanae naturae non aliud significat, nisi a reccntioribus quibusdam negantur. Speciatim quod hypostasis divina ab aeterno habens divinam vero affirmant: sicut primus Adam potuit peccare naturum, quacum identificatur, in tempore fecit et ro ipsa peccavit, ita potuisse peccare Adam eesuam et ut suam habet naturam humanam; contra eundum, qui est homo Christus, inimo necessarium vero divinae naturae sub formali ratione naturao fuisse ad munus redemptoris, ut ia hac libertate unio cum natura humana significaret ox divina ct ad peccandum constitueretur. Quasi voro libertas humana natura factam osso unam, quae haeresis hominis lesu Christi necessaria ad meritum re­ monophysitarum non minus rationi quam fidei evi­ demptionis sino hac libertate peccandi consistere non posset Negant deinde iidem, dignitatem et denter repugnat. Forma verborum, quao in schomato ponitur, valorem operum hominis lesu Christi repetendum esso α dignitate peraonao divinae. Qui quidem desumptu est ox symbolo concilii Toletani XI T. Opportuna vero est haec declaratio propter errores sponte consequuntur ex negata reali unitate duplicem errorem rccentioris aotatis. Ex parte per­ personae operantis. Propter hos causas in schemate constitutionis sonae assumentis dicunt, admisso unitate numerica divinae essentiae non posse defendi incarnationem non solum ipsum principium de unitato personae unius personae, quin consequatur incarnatio totius Doi-hominis, sed etiam dogmata ex principio con­ Trinitatis. Ex parte vero noturae assumptae aiunt, sequentia indicanda esse videbantur. (33) Paulo distinctiori expositione opus esae consequi confusionem duarum naturarum in Christo C seu monophysitismum, nisi duae distinguantur in videbatur in doctrina de Christi Domini satisfactione Christo hypostases seu personae. Prior ex duobus pro nobis praestita et de merito redemptionis. erroribus directe hic excluditur; alter in superioribus 1) Is qui satisfecit et meruit, est ipse Filius Dei quidem exclusus est, sed hic indicatur intrinseca persona divina, sed satisfecit et meruit functionibus ratio, cur ex unitate hypostascos non consequatur suae naturae humanae3. 2) Quamvis singula opem meritoria lesu Christi confusio naturarum: quia nimirum unio facta est in persona, non in formali ratione naturae divinao. valore suo intrinseco suffecissent ad redemptionem (32) Ex ipsa unitate personae in duabus naturis generis humani, secundum ipsam tamen oblationem consequuntur alio dogmata, quae illa unitate ne­ voluntatis humanae lesu Christi, et secundum or­ gata vel non rite intellecta necessario pervertuntur. dinationem ct acceptationem voluntatis divinao con­ Sicut enim 1) unitas personae in duabus naturis summatio satisfactionis et redemptionis facta est maximo eo manifestatur, quod Deo Verbo propria per mortem in cruce, ut Scripturao et universa sunt et praedicantur attributa humana, et huic revelatio manifesto docent. 3) Declaratur vicaria satisfactio, praestita nimi­ homini lesu Nazareno propria attributa divina: ita negata unitate personae tollitur ipsa formalis ratio rum vico nostra. Christus agnus immaculatus utique huius communicationis idiomatum. Pari omnino non in se suscepit nec potuit suscipere ipsa for­ ratione 2) in ip?o dogmate, quod una est persona maliter peccata nostra, ut sua essent; nec ergo divina ct eiusdem sunt duae naturae, continetur D etiam, unum esso operantem, sed eiusdem duplex ’ „Verbnm carne sua propria tanquam organo utebatur principium, quo operatur, naturam nempo divinam ad carni· opera naturalesque infirmitates, ct quaecunque sunt * S. Cyrilli anathematismi in cone. La te ran. sub Martino f dicti sont weymbolum concilii Ephesini*, et iidem adoptati a conciliis IV, V, VI. Iu autem ibi explicatur unio hypostatica: „Si quii non confitetur, Dei Patris Verbum carni secundum by pos tasín unitum, et unum nim sua came (juià ίΛίας οαι χός) esae Christum, eundem nimirum Deurn simul et ho­ minem, a. s." wSi quis ipsam Domini carnem vivificam, ipriusque Verbi quod ex Patre «t, propriam esse negaverit, sed alterius cuiuspiam ipsi Verbo secundum dignitatem tantam coni ancti, h. e. divinam tantum inhabitationem sortiti, casa dixerit: nequo vero potius vivificam confessus fuerit, ut modo meminimus, eo quod Verbi, quod omnia vivificare potest, facta sit propria, a. s.“ Anath. Il, XI (Collect. Mansi IV, p. 1083). Ita etiam in professione fidei lustiniani imp. in cone. V (L IX, p. M2); in definit, cone. VI (t. XI, p. 638); in ep. a. Leonis ad Flavianum. c.2, et penes patres plurimos tam ante quam post concilium Epbesinum. ■ Hard. Cone. eoli. Ill, 1022. |Mansi, t XI, p. 131.] irreprehensibilia, anima item sua propria ad humanas irreprcbeusibilcsque affectiones." S. Cyrillus, de recta fid. ad Theodos, citatus etiam in cone. VI act. X (Hard., L III, p. 12J0). .In­ carnatus Deus Verbum utramque indivise et incunftiM opera­ tionem secundum naturas nuas a se ipso naturaliter proferebat * S. Sopbron. ep. synod, lecta in cone. VI (Hard. Ill, p. 1275). ’ In constitutione Unigenitus Clementia XI (Extrae. de poenit et remiss., c.2) docetur: Ju ara crucis innocens im­ molatus non guttam sanguinis modicam, çaae tumen propter unionem ad I’ctÔmîm pro redemptione totius humani generis suffecisset, se copiose velut quoddam profiuvium noscitur effu­ disse.- Inter propositione· Bali damnate· XIX est: .Opera Justitiae et temperantiae quae Christus ferit, ex dignitate per­ sonae operantis non traxerunt maiorem valorem. * * wSi quis ergo dixerit, pontificem et apostolum nostrum non esse constitutum ipsum Del Verbum, pcjteaquas cara «t homo nobis similis factum est... anathema ait * »Si quia non confitetur Dei Verbum secundum carnem paMum, secundum carnem crucifixum ... anathema et.· Anath. X. XII a Cyrilli. 107 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 108 homo Chriitus punitu * est eo sensu, quo poenu a formaliter ut Christus est, dixerint compositum ox proprie significat malum inflictum reo in vindictam duabus naturis, hoc est personam divinam in so culpae ab ipso contractae. Sed Christus ipse vo­ simplicissimam habere non solum divinam, sed luntate etiam humana vadem so constituit coram etiam humanam naturam, ut sibi propriam1: eat Deo od satisfaciendum Deo offenso pro culpa et tamen hsereais manifesta asserere duas personas poena totius humani generis. Si igitur nomino per se subsistentes, ex quibus oriatur una ex illis poenae significatur laboriosa satisfactio pro debetis composita persono. Porro non minus haereticum hominum, quorum caput et vades Christus erat est doctrinam fidei de persona Christi realiter una constitutus, ipso sano pro nobis et vico nostra poenas accusare erroris, quod per eam tollatur intellectus sustinuit Hoc sensu in locis fere innumeris sacrae aut voluntas humano aut perfectio assumptae na­ Scripturae dicitur Deus in Christo posuisse peccata turae in Christo Domino nostro. et iniquitates nostras, ipsumque fecisse peccatum Secundo damnatur baeresis circa redemptionem seu victimam pro peccato expiando. Quia genuinus et satisfactionem pro nobis praestitam.- quoad per­ conceptus satisfactionis et redemptionis non solum sonam, si negatur, ipsum Doum Verbum per hu­ ab hominibus omnino impiis sed etiam a quibusdam manam suam naturam satisfecisse; quoad intrinsecam ex ignorantia pervertitur, iidem audent affirmare, rationem huius satisfactionis, ai negatur, Christum secundum notionem satisfactionis sicarios inno­ vere pro nobis satisfecisse nobisque meruisse; quoad centem puniri pro reis contra justitiam. Contra modum satisfactionis, si negatur, passionem et mortem huiusmodi igitur errores necessaria eat explicatio B fuisse ordinatam ad satisfaciendum pro nobis nodoctrinae, qua omnes fideles catholici profitemur, bisque merendum; quoad criminationem contra doc­ hunc ipsum actum, quo Deus Filiam suum tradidit trinam fidei, si dicatur, huiusmodi vicariam satis­ pro nobis, esse non minus ex infinita iustitia quam factionem unius mediatoris pro omnibus repugnaro ex infinita misericordia erga nos, io qna fundantur divinae iustitiae. et ex qua pendent omnes aliae miserationes Dei (35) Gressus nunc fit ad expositionem catholicae erga lapsum genus humanum l. doctrinae de homine, primum quidem secundum 4) Haec Christi redemptoris substitutio pro naturam, deinde vero secundum supematuralem elegenere humano redimendo, et vadimonium quod rationem spectato, quatenus falsi nominis scientia ipse in se suscepit, tum in Scripturis tum a sanctis nostris temporibus definitionem veritatis catholicae patribus diserte explicatur ita, ut Christus no­ et condemnationem oppositorum errorum neces­ vissimus Adam3 constitutus caput humani generis sariam vel opportunam reddere videtur. reparandi satisfecerit pro suis membris, et suis (36) Primum communis origo totius humani membris meruerit restitutionem gratiae, quam in generis a duobus primis parentibus definitur tan­ primo Adam perdiderant1. Hoc sensu apostolus quam α Deo revelata, adeoque error oppositus Rom. V comparat primum Adam ut formam faturi haereseos damnatur. Profecto enim haec veritas cum Adam secando: nsicat per unius delictum in in sacris scripturis ipsis manifesto continetur tum omnes homines in condemnationem; sic et per unius explicite et verbis disertis, tum implicite et in alio iustitiam in omnes homines in justificationem vitae4 4; C dogmate de stata lapso totius generis humani per wper hominem mora, et per hominem resurrectio unum hominem Adam inducto, et de peccato ori­ mortuorum-1; „unus mediator Dei ct hominum homo ginali per generationem propagato io totum huma­ Christus lesus, qui dedit redemptionem (άντ'λυτρον) num genus ab uno primo parente Adam: „Sicut seme ti pium pro omnibus- ·. per unum hominem peccatum intravit in huno (34) In rclationo ad doctrinam expositam dam­ mundum et per peccatum mors, et ita in omnes natur primum error negans realem unitatem per­ homines mora perlransiit, in quo omnes pecca­ sonae, sed affirmans cate dus tantum unam per­ verunt- 3 Hino eadem veritos communis originis sonam, quatenus duae personae mutua relatione omnium hominum ab Adam continetur in ipso ad invicem referantur, atque inde docens personam fundamento fidei et spei nostrae, in dogmate nempe compositam ex duabus hypostasibus vel personis. redemptionis totius humani generis per Christum; Quamvis enim tum concilia tum patres Christum neque enim alios homines redemit, nisi qui in Adam lapai sont: BSicut in Adam omnes moriuntur, ita 1 Jsnoceotes hominem pacioni et morti tradere contra et in Christo omnes vivificabuntur.- ’ Nec alios du V cimisten *, e»t impinm et crudele. Sk satem Deui Pater Chiiitu» toa tradidit, led ispirando ei voluntatem patiendi redemit, niai qui sunt ex eadem generatione Ada­ mitica, ex qua ipse secundum carnem esse voluit: pro nobbL In quo Mtenditar et Dei «eventu, qui peccatum rias poem dimittere noluit; quod lignât apcitolus dicens: pQui enim sanctificat et qui sanctificantur, ex uno .Proprio filio non peperaf (Bvm. VHI, 32): et bonitas eius in omnes ... quia ergo pueri communicaverunt carni eo, qaod cum hemo raíñdentcr satiifacera non posset per p et sanguini, ct ipse similiter participavit eisdem, aliquam poenam, quim pateretur, ei ratisfactorem dedit; quod ut per mortem destrueret eum, qui habebat mortis dpratit apo Uhi * dkens: ,Pro nobli omnibus tradidit illum. *" imperium/ ‘ Ex boe autem dogmate universalis 8. Th. 3, q. 17. a. 3, ad 1. lapsus et universalia reparationis elucet non solum •I Cor. XV, 45. 1 »Ex nobis accepit, quod proprium offerret pro nobis, ut veritas revelata, sed etiam eius connexio cum tota redimerti a austro... Nam quae erat causa incarnationis, oeconomia revelationis, et gravissimum momentum am td caro guce peccaverat, per M redimeretur? * S. Ambra·, huius dogmatis de unitate et communi origine totius de lucani, n. 64, ML [Migne, Bdr. lai., XVI, 832.1 .Naturam m M sxircnae camij asniMpri/, per quam effedus erra ritù generis humani, quam nostra aetate ab hominibus * aut gestu a» te uxieenac prvpj^mis tenuit.- 8. Hilar, in P *. 51. quibusdam ex levissimis rationibus geologici 1.15, 17. |lb. IX, 317.) .Craditi itaque cum eo fuimus, quo ethnographic!· in dubium vocatam esse, nemo ignorat. tempere can eius anadia e»t, guae inircmm quodammodo (37) Ut doctrina catholica do substantiali uni­ m M naturam contincòat, sicut etiam in Adam, quando male­ tate humanae naturae compositae sarta et tecta dictionem ipse incurrit, natura attireras maledictionis morbum * contraxit. 3. CyriUl AL in Row. VI, 6: iEinineuti»imu· Mai, conservetur, prout illa in oecuinenico Viennensi Nova bibi. Patrua, V III, p. 13; p. 11. p. 11.) (Miçne, Pair. gr„ concilio definitu est, sedes apostolica bisce ultimis LXX1V, 71Λ.) JIabitavit ia nobis, quo» sibi Verbi divinius etiam temporibus declarationem edere necease haOMptavit, cwii cura de utera virginis rumpia nos lumui.' S.lxo sena. 10 de nalirlL, e. 3. [Ib. Putr. laL, LIV, 231.) • Ban. V. 19 etc. • 1 Cor. XV. 21. Æ • ITlflL U.6; <£. * br. U. 11-lu. ll ‘ Vide Peur, de incani. L III, e. 14. • Rom. V. 12. • I Cur. XV. 23. • Hebr. II. 11-14. SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 109 110 baitl. Undo visum est commissioni theologorum A quia Salvatoris: Pater meus usque modo operatur foro maximo opportunum, si definitio eadem a sacro et ego operor1; et illud Isaiae’: Qui format spiri­ oecuraenico concilio praesenti iterum inculcaretur, tum hominis in ipso; et in Psalmis1: Qui fingit eo vol mugis, quod libello typis odito ausus est per singula corda eorum, quotidie Deus fabricatur non nomo publico postulare, ut ab ipso hoc sacro animas, cuius vello fecisse est, et conditor esse non concilio doctrina opposita sanciretur. In definitione cessat?4 Contra Ioann. Hierosolym., loe. cit.; cf. verba ipsa constitutionis in Viennensi concilio editae contra Ruffin., loc. cit Gennadius inter ecclesiastica repetuntur; nisi quod illis appositis se et essen­ dogmata recenset: „corpus tantum per coniugii tialiter" inseritur ex littoria sanctissimi domini nostri copulam seminari... ac formato iam corpore ani­ 15 iunii 1857 explicatio: per se seu immediate et mam creari et infundi, ut vivat in otero homo ex essentialiter. anima constans et corpore.4 Quod Gennadius dixit Dubitatum voro est in commissione theologorum, creari et infundi, sanctus Bernardus de nativ. Do­ utrum saltem tn obliquo inserenda non sit declara­ mini, sermo 2, formula deinceps inter theologos tio, animas immediate a Deo creari et corporibus communi expressit: nrationalis animae creatura . . . infundi. Formula posset haec esse: neo quod anima creando immittitur, immittendo creatur" Sanctus rationalis, quae immediate a Deo creatur et corpori Leo, loc. cit., directe quidem damnat praeexisteninfunditur, voro, por se sou immediato et essentia­ tiam animarum, quae cum in caelesti habitatione liter est forma4 etc. Hoc dicendi modo non peccossent, ad inferiora delapsae ct corporibus indefiniretur sententia tanquam dogma fidei, sed ] i elusae sint pQuam impietatis fabulam ex multorum doctrina ex multis saltem iam sacculis communi sibi erroribus texuerant (Priscillianistao), sed omnes theologorum consensu tanquam certa habita pro­ eos catholica fides α corpore suae unitatis abscidit, poneretur ita, ut sino censura erroris a nemino iam constanter praedicans atque veraciter, quod animae posset negari; atque hoc modo resuscitatus nunc hominum priusquam inspirarentur corporibus, non alicubi traduciunisinus seu generatianismus exclu­ fuere, nec ab alio incorporantur nisi ab opifice Deo, qui et ipsarum est creator et corporum." Distingui deretur. Consultius videri potest, ut sacrum concilium hic debet id quod pontifex directe damnat velut sententiam relinquat in eo statu et gradu certitu­ haereticum, et modus quo damnationem enuntiat dinis, in quo nunc est, nullam cius mentionem faciens. Damnatio cadit in illam α Priscillianistis assertam Nam 1) sanctus Augustinus usque ad suum obitum praeexistentium; sed in modo damnationis docetur, post studiosissimas inquisitiones mansit dubius do secundum praedicationem catholicam animas tum hac re, ct saepo ostendit, ox verbo Dei revelato incipere esse, quando inspirantur corporibus, in­ nihil certi de ea constare; nisi quod anima utique spirari autem non ab alio nisi o Deo (nam inspirari non sit corporea, atque adeo non propagetur ox corporibus et incorporari manifesto idem significant). semine corporali. 2) Alii patres gravissimi post Atqui animas incipere esse per infusionem in cor­ Augustinum haerebant in eadem ambiguitate. Inter pora et a solo Deo infundi, omnino idem est ac hos sanctus Gregorius Magnus, lib. IX, ep. 52, ad eas a solo Deo infundendo creari, et creando in­ Secundin. ait, ex sanctorum patrum confessione C fundi. Hanc igitur pontifex dicit esse praedica­ „eam in hac vita insolubilem esso quaestionem4. tionem catholicam. 2) Verissimum utique est sanc­ Sanctus Isidoras inter articulos j,certissimao fidei, turo Augustinum postquam ei innotuerat baeresis quam doctores nostri tradiderunt4, ponit etiam Pelagians negans propagationem peccati originalis, hunc: nquod animae incerta sit origo.4 ’ Rationes multum inquisivisso in animae originem et tota sua pro hac sententia, ut nempe tota res relinquatur vita dubium haesisse, utrum animae propagentur a in eo statu, quo est, repetuntur maxime ex eru­ parentibus in filios an immediato a Deo creentur et infundantur corporibus. Sed a) nunquam do­ dita dissertatione cardinalis Noris1. Haec tamen omnia visa sunt aliis non officore, cuit propagari animas per traducem, immo id asse­ quominus creatio ot infusio animaram in corpora, veranter docentes arguit „inconeidcratae temeri­ quae immediato a Deo fiat, non quidem ut dogma tatis" 4. b) Ratio dubitandi sancto patri erat maxime, fidei, sed ut veritas ab omnibus catholicis tenenda quod dogma certissimum de propagationo peccati a sacro concilio declarari possit 1) Tam ante cum sententia do immediata creatione et infusione quam post motas a sancto Augustino quaestiones animarum sibi videbatur conciliare non posse. n8i tradunt hanc immediatam animarum creationem ita potes animarum asserere sine ulla propagine patres multi et gravissimi: Clemens Alexand., novitatem, ut ratione ¡usta et a fide catholica non Strom. VI, p. 808 (ed. Potter); Lactantius, de opi­ aliena otiam sic peccato primi hominis ostendantur ficio Dei, c. 19 *; Methodius, conviv. virgin., or. H, obnoxiao, assere quod sentis, ut potes. Si autem η. 7; Hilarius in Psalmum LXH, η. 3; in Psal­ 9 non eas aliter potes α propagatione facere alienas, mum XCI, η. 3; do Trin., lib. X, n. 20; Ambrosius, nisi ut simul facias ab omni peccati vinculo liberas, ** Ib. de Noo ot area, c. 4, n. 9 (secundum lectionem cohibe te ab huiusmodi disputatione omnimodo. communem); Hieronymus, contra Ruffin., lib. HI, n. 23. Eadem multis disputat, ep. 166, ad Hierony­ n. 28; contra Ioann. Hierosolym., n. 22; in Ecol. mum et alibi saepius, c) Augustinus modestissime XII, 7, tom. Ill, p. 492-3; CyriUus AL, ad mo- fatendo ignorantiam non consuit doctrinae expli­ nachos Aegypt., n. 12 s; Theodoretus, de grace, cationem suo iam tempore conclusam, sed immo affect curand.disp.5, tom.IV, p. 834-35 (ed. Schulze); saepe significavit, in hac quaestione nondum eli­ . * sanctus Leo Magnus, ep. 15, c. 10, ad Turrib.; Oen· quata tendendum esse ad aliquam eius solutionem nadius MassiI., de ecclesiast dogm., c. 14 . * Pro­ Qui vero ex patribus subsoquentibus eandem dubi­ ponunt vero doctrinam non velut philosophiae pla­ tationem significant, ii manifestissime innituntur citum sed velut ecclesiasticam: „an certe, inquit auctoritati sancti Augustini. Quod sanctus Isidoras, Hieronymus, quod ecclesiasticum est, secundum elo- ubi dogmata fidei recenset a patribus tradita, ponit otiam istud do ^incerta origine animae", id pro- -— ■ ■ "" · 1 ’ • ‘ ‘ • Sancti «i mi domini nostri liti. 16 iunii 1867; 80 apri! 1680. De offic. ecde ., * lib. Π, e. 24, n. 8, ed. ArevalL Vindiciae a. Augustini, e. 4, § 3. Cf. Hieronym. contra Ruffin., ΠΙ. n. 30. Cone. Mansi. tom. IV, p. 699. Opp. a. Aug., tom. Vili append., p. 78. ’ • • • • Ioan. V, 17. Zacbar. XII, 1. XXXII, IX Ep. 190, n. 18, ad Optatum. Kp. 143, n.7; 1M, n.10; 190, lì. 1W, ». 96. ni A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 112 fette non sensu affirmante accipi potest, ac si fido A modum loquendi tempore concilii communem. Dici­ credendam esset, do origino animae nihil constare tur ibi: „Cum illa (anima intellectiva) non solum posse; sed inteBigitur sensa negativo, iuxta doc­ vere, per so et essentialiter humani corporis forma trinam patrum (saltem illorum, quoi ipso in hac existât ... verum et immortalis, ot pro corporum, quaestione prae oculis habuit) non constare de ori­ quibus infunditur, multitudine multiplicabilis ct multiplicata et multiplicanda sit.lt Ilis igitur ra­ gine animae tanquam de dogmate fidei. Iam vero 3) in doctrinae catholicae intellectu tionibus, quibus facile aliae ex scriptura divina, locum habet in ecclesia Dei aliqua explicatio et praesertim ex Eccles. XII, 7\ addi possent, videtur aliquis profectus. Fit enim quandoque, ut quod in persuaderi, posse in obliquo saltem veritatem huius catholica doctrina continetur obscurius vel adhuc doctrinae a sacro concilio declarari. Opportunam implicitum, non solum ab haereticis impugnetur, vero esso huiusmodi declarationem, inde consequi­ sed quaestione nondum eliquata intra ipsos fines tur, quod antecedens multorum saeculorum con­ ecclesiae· ab ipsis * dòctoribus· gravissimis et sanc­ sensus scholarum nunc coepit ab aliquibus turbari, tissimis absque olla nota culpabilia erroris in du­ et veritas doctrinae in dubiam adduci vel aperte bium vocetur vel omnino negetur. Progressu vero impugnari. (38) Agitur nunc de homine spectato secundum temporis ,consideran tur diligentius, et intelliguntur clarius, et instantius praedicantur-, atque ita uni­ supemoturalem elevationem gratiae, quae quidem versali praevalento consensu aperiuntur, quae late­ doctrina nostris temporibus frequentius in alienum bant1. Exempla prostant multa in historia defini­ B sensum detorta esso, atque ideo distinctiorem ex­ tionis dogmatum de valore baptismi ab haereticis plicationem a sacro concilio postulare videtur. In hac prima paragrapho huius ultimae sectio­ collari, de canone scripturarum, de gratia, de imma­ nis explicatur supernaturalis status originalis iustitiae. culato conceptu beatae Virginis ote. ° At in re praesenti indo α IX vel saltem α XII Constat vero tota declaratio quatuor doctrinae ca­ saeculo universalis et constans obtinuit consensus pitibus. omnium theologorum usque ad recentissima tem­ 1. Traditur ipsa genuina notio boni super­ pora in doctrinam, de qua quaeritur, tanquam naturalis, quod fieri non potest nisi comparatione omnino certam. De facto ipso consensionis uni- cum ordine naturali; in relatione enim ad id, quod venalis nemo puto dubitabit, tostanturque do eo naturale est, dicitur supematurale. Melchior Canus, de locis, lib. XII, c. 13; Bellarminus, Bona ad quae creatura et nominarim homo, do de amiss, grat., lib. IV, c. 11; Gregorius de Valentia, quo immediate sermo eat, ex ipsa constitutione et tom. I, disp. VI, q. 8, ponet 2, et alit. Certitu­ ex viribus suae naturae ordinatus est, sunt bona dinem autem intelligunt non mere philosophicam naturalia. Ex ipsa autem natura sua rationali, sed theologicam ex consensu ecclesiae \ vel con­ qua factus eat ad imaginem Dei, homo ordinatus sequentem ex principiis theologicis de spiri tu ali ta te est ad cognoscendum Deum supremum rerum et animae ot de potentia creatrice soli Deo propria. ad amandum Deum summum bonum modo viribus Et re sane vora ex huiusmodi consensu universali ipsius rationalis naturae proportionate, atque in apparet et necessario consequitur, doctrinam esse C huius naturalis cognitionis et amoris perfectione in ecclesia communem; quemadmodum etiam Canus consistit ipsa perfectio ct beatitas creaturae ratioet Bellarminus, locis citatis, animadvertunt, esse nolis. Nempe per hanc cognitionem et per hunc hanc communem persuasionem fidelium. amorem tum tendendum est creaturae rationali ad 4) Inter errores in Armenia disseminatos montra suam ultimam perfectionem, tum in huius cogni­ fidem catholicam, quam tenet, docet et praedicat tionis et amoris termino consistit ultima perfectio sacrosancta Romana ecclesia, mater omnium fide­ et beatitas, et proinde ultimus finis eiusdem ra­ liam ot magistral Benedictus XII huno recensuit tionalis naturae. Hic ergo finis ultimus et neces­ quinto loco; ^quod anima humana filii propagatur saria ad hunc finem media sunt iuxia constitutionem ab anima patris sui, sicut corpus a corpore; et et vires et ex intrinseca exigentia naturae, ct estenua angelus etiam unus ab alio/1 Postulantibus Bene­ ei debito, ita ut Deus per ipsam creationem naturae dicto XII et Clemente VI error damnatus est a rationalis eam ad hunc finem necessario ordinet, synodo Armenorum: „qoia ecclesia Armenorum, nec pro infinita sua sapientia et sanctitate possit sicut semper credidit, ita idem credit, quoniam eam crearo, quin ad ipsum cognoscendum et aman­ animae creantur noviter a Deo, et in tempore ani­ dum ordinata sit Iste ergo ordo est naturalis, mandi simul fit creatio animae de novo a Deo et seu est ordinatio ad finem iuxta exigentiam et iuxta positio in ** corpore. vires ipsius naturae creatae. Talem ordinationem Idem in obliquo declaratum censeri debet in cfeaturao rationalis etiam lumine rationis cognosciconcilio Lateranensi V, constitutione Apostolici regi- B mus intrinsecam ipsis rerum naturis. «¿nú, praesertim si attendatur ad doctrinam et Iam vero voluit Deus creaturae suao rationali impertiri cognitionem sui et amorem sui ct com­ 1 Ct Auguri., CSv. Dei, XVI, e. 2, n. 1 ; in Pl LIV, n. 22, municationem sui atque unionem secum ipso in de bapt., lib. U. n. A ordino longe sublimiori, quo vires naturae quantum­ 1 Appellant doctrinam ealfeiie catholicae, vel doctrinam vis intra suum ordinem perficiantur, non pertin­ catholicam, vel ab ecclesia approbatam Petrus Lombardas 2 gunt, ct qui proinde ordo est supra vires naturae diit. 18; ·. Thomas de pot, q. 8, a. 9 Ct I, q. 118, a.2; eontr. creatae et supra omnem exigentiam naturalia per­ geai. Il, 188; Albertos M. 2 dût. 17; s. Bona rent 2 dist 18 (art 2’„ q. 2 (L 3); Tbcmas de Argentina 2 diet 19, a. 2; fectionis, atque ideo ordo supentaturalis. Bonum Gregor. de Valentia L t; Bcllarminni Le.; card. Gotti, t. VI, ergo huius ordinis, supposita etiam creatione na­ q. 1, dnh. 5, I 10 etc. S.Thomas Ita loquitor: .Quidam diceturae rationalis et supposita quavis eius naturali bul, animan filli ex parentia anima propagari, alcol et corpus perfectione, est indebitum tum exigentiae tum me­ propagator « corpora; alii dicebant, omnes animas ... a prin­ cipio extra corpora fui » * * creata ... alii vero dicebant, animas rito cuivis naturali ; et hoc sensu dicuntur bona superaddita et gratuita, atque nonnisi liberrimo «nnl com creantor. corpo ribai infandi. Quxe opinione * qusmvfa aliqso Uopo re «xatlnerentor. et quae earum « et * verior, divinae bonitatis consilio colluta. Hoc porro ipso m d ab inm verlmlnr, ni patet ex Angustino ... tamen primat sicut existentia huius ordinis et communicatio supra dnat poatmodva» sudicio cccletiac tant dannate', et tertio naturam est indebitum donum gratiae Dei, ita & *opjrobaLu. 8. TK da potent L e. * fUynald., annal, ad anno 1341, n- 45-60. • CaUset cene. Minai, tom. XXV, p. 1193. 1 Cf. Melch. Canum, Ifb. ΧΠ. c. 13. 113 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 114 nobis nequo cognosci potest nisi per revelationem A naturalis. 3) Pariter haeretica est doctrina asserens divinam. nSicut scriptum est: Quod oculos non in complexu sanctitatem et iustitiam. in qua primus vidit, nec auris audivit, nec in cor hominis ascendit, homo fuerat constitutus, fuisse naturalem, ad quam quae praeparavit Deus iis, qui diligunt illum: nobis homo recto usu et explicatione virium naturalium autem revelavit Deus per spiritum suum; spiritus pervenire potuisset Secundum Scripturae namque enim omnia scrutatur, etiam profunda Dei.“ 1 doctrinam et fidem ecclesiae nos renovamur ad Humanae naturae in primo parente elevatio ad illius ordinis sanctitatem, ex qua Adam et nos in hunc ordinem supcmaturalem ’ docetur univorsim illo decidimus1. pHanc imaginem in spiritu mentis in ipsa declaratione notionis et distinctionis inter impressam perdidit Adam per peccatam, quam dona naturalia et supernaturalia. recipimus per gratiam iustitiae." ’ At sanctitas ad Deinde 2) distribuendo dona illa per partes do­ quam nos restauramur, secundum manifestam doc­ cetur finis sup ematuralis visionis beatificae, ad trinam Scripturae et praedicationem ecclesiae est quam homo ordinatus est1. *! supernatural ordinis, de qua re in ultimo articulo 3) Ad hunc finem ut homo rite dispositus esset, huius schematis agitur. Supernaturalia igitur sancti­ Deus eum ornavit sanctitate supernatural!, quae tas status originalis nobis a Deo revelata est. nempe in sese eat supra exigentiam naturae et (40) Qui supernaturalem ordinem sanctitatis et supra omne meritum operum naturalium .* iustitiae originalis ot generatim ordinem gratiae vel 4) Denique definitur, naturae etiam innocenti, omnino negant vel pervertunt, ii etiam in doctrina hoc est nullo peccato infectae, secundum doctrinam 1 1 de lapsu generis humani in primo parente suo et catholicam conseri debere indebitam illam integri­ do propria ratione peccati originalis necessario er­ tatem et immortalitatem, qua primum hominem rant. Nam qui veram gratiam sanctificantem non ornatum fuisse constat. Docetur igitur tum veritas agnoscunt, sed sanctitatem et iustitiam originalem rei tum modus rei, fuisse scilicet primos parentes constituunt solum in subordinarono sensualitatis hisce donis ornatos, ot haec dona esse supra exi­ sub rationem, et in hac bona dispositione ad vir­ gentiam * . naturae Forma tamon enuntiationis in tutes naturae rationali proportionatas, gratiam vero schemate propositao ita habet, ut negatio emi­ dicunt solummodo extrinsecam complacentiam Dei nentiae horum donorum supra exigentium naturae in hac rectitudine naturae a se conditae; ii etiam (spectatis donis in complexu, ut erant in statu peccatum originale constituunt unice in perturbata integritatis) esset error contra doctrinam cotholicam, subiectiono sensualitatis, seu in concupiscentia, et non tamen per se ct directe h aeroeia; ad doctrinam necessario negant, pertinere ad rationem peccati onim catholicam non solum pertinent veritates pro­ originalis privationem gratiae sanctificantis internae, positae ut revelatae, quibus opponitur haeresis; sed cuiusmodi ipsi nullam agnoscunt. Pariter vero non etiam veritates aliao ex revelatis deductae, quibus modo Zwingliani, Sociniani, Rationalistae, sed etiam opponitur error. Hanc vero moderationem cen­ alii recentiores negant, peccatum originale in Adae surae esse adhibendam, apparet etiam ex con­ posteris esae proprium peccatum, donec praevalenti stitutione Auctorem fidei, n. 16, 17. · sensualitati contra rationem consentiendo ipaimet (39) Subnexa condemnatio errorum respondet C peccent, et peccatum sibi reddant personale. doctrinae expositae. Nam post detestationem erroris At in distinctissima doctrina tradita a concilio rationalisino proprii, quo ipsa veritas narrationis Trid. sess. V errores etiam recentiores iam prae­ biblicae do statu primi hominis in paradiso nega­ damnati sunt; unde commissioni theologorum suf­ tur, I) damnatur haeretica doctrina, qua ordo super- ficere videbatur generalis appellatio ad illa decreta. naturalis vel simpliciter negatur, vel negatur res eorundemque instauratio. Duo tamen ista expresse ipsa, solo nomine retento, cuius perversionis prae­ definienda proponuntur in schemate: 1) Originale cipuae species nominantur. 2) Est haeretica sen­ peccatum in Adae posteris esso verum et proprium tentia, si nominatisi visio beatifica quae in reve­ peccatum; non autem tum solum fieri proprium latione nobis promittitur, negatur esse super- peccatum, cum ipsi actualiter peccando illud com­ probant, et (ut dicitur) sibi reddunt personale. 2) Definitur, ad rationem peccati originalis per­ 1 I Cor. II, 9-10. tinere privationem gratiae sanctificantis, quam libero ’ Inter propositiones damnatas Bai i ita habet XXIII : «Ab­ peccando primus parens pro se suisque posteris surda est coram sententia, qui dicunt, hominem &b initio dono perdidit. quodam supernatandi et gratuito supra conditionem naturae In hac forma definitionis tria sunt animad­ suae fuisse exaltaturo, ut fide, spe et diaritate Deuro eupervertenda: a) id quod dicitur pertinere ad rationem naturaliUr coleret.** ’ Cf inter propositiones Ftoii II-IV. XI. originalis peccati, non solum est negative carentia * Ibi propos. XXI: «Humanae naturae sublimado et ex­ D gratiae sanctificantis, sed est privatio gratiae, hoc altatio in consortium divinae naturae debita fuit integritati est carentia sanctitatis, quae secundum ordinationem primae conditionis, et proinde naturalis dicenda est, et non Dei, quatenus totum genus humanum sua in radice supernatandis.“ Cf prop. Bail XXIII, XXIV; Qucsnelli XXXIV, et in suo capite primitus elevavit ad supernaturalem XXXV, xxxvn. • Ibi propos. XXVI: .Integritas primae creationis non ordinem gratiae, deberet inesse omnibus Adae fuit indebita humanae naturae exaltatio, sed naturalis eius con­ posteris, nunc vero ca privati sunt. ditio.** Propos. LXXVIII: .Immortalitas primi hominis non Haec autem privatio b) nec est, nec potest esse erat gratiae beneficium, sed naturalis conditio. “ Bains recte sine culpa libero contracta; queo quidem libertas distinguebat integritatem a consortio divinae naturai seu a non est personalis singulorum, sed est libertas gratia Muctiieante, nt patet ex propos. XXI, XX11I, XXIV; pariterque eam distinguebat ab immortalitate seu immunitate ipsius capitis totius generis humani Adam, qui a necessitate moriendi, nt constat ex propos. LXXVIII. Descri­ libere peccando gratiam perdidit non solum ut bit integritatem illam (De prima hominis iustitia, e. 8) in hunc sibi porsonalem, sed ut derivandam ex institutione modum : «Consistebat primae rectitudinis integritas, quam initio Dei ad omnes suos postores’. Et ideo culpa illa homini datam credimus, non tantum in hoc, quod mente per integram legis notitiam et voluntate per plenam obedientiam suo creatori adhaerebat; sed etiam in eo, quod inferiores animae fartes superioribus, et omnia corpori* membra voluntatis imperio od nutum serviebant* Velut distincti autem errores a sancta sede damnati sunt quod primae conditioni debita et naturalis diceretur 1. gratia sanctificans, 51 integritas, 3. im­ mortalitas. COMCIL. OKNKKAL. TOMUS L. 1 Eph. IV. 23-24; Cot III, 10; TiU ΠΙ, fit 1 SL Aug. de gen. ad litL, L VI, a. 3& * Damnatae sunt prvpoa XLVI, XLVII Bali: «Ad raticoesi et definitionem peccati non pertinet volnateriam... Cade peccaturo originis vere habet rationem peccati siae alla rela­ tione ac respectu ad vohra talee, nade oriçiaeet habuit. * 115 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 116 Adami est colpa naturae humanae, et fit peccatam A finitio haine dogmatis censebatur maxime necessaria habituale proprium omnibus, qui carnali generatione propter periculum gravo erroris, qui etiam inter ab Adam propagatam participant naturam. „In homines catholicos disseminatur. Univeraim poenas omnes homines more portransiit, in quo omnes pec- inferni earumque aeternitatem non nisi homines caverunt; unde nec illud liquide dici potest, quod impii et incredali negant; sod sunt aunc aliqui, peccatum Adao etiam non peccantibus nocuit, cam qui sibi aliisquo persuadere conantur, salva fide Scriptura dicat, M çuo omnes peccaverunt. Nec sic catholica admitti posse quorumdam peccatorum dicantur ista aliena peccata, tanqaam omnino ad mortalium, quibus maculata anima ex hac vita parvulos non pertineant; siquidem in Adam omnes decesserit, expiationem et remissionem futurum in tum peccaverunt, quando in eius natura illa insita altera vita. Penderò vero aiunt hanc futuram ex­ vi, qua eos gignere poterat, adhuc omnes ille piationem ab animi dispositione, in qua homo anus fuerunt; sed dicuntur aliena, quia nondam obierit; pro iis nimirum, qui non animo obdurato ipsi egebant vitas proprias, sed quidquid erat in sed cum aliqua volúntate emendationis, attamen futura propagine, vita unius hominis concinebat/1 rei mortalis peccati et ante eius remissionum doPropter hanc rationem additur in schemate: esse cesserint, locum fore salutari poenitentia·· et re­ privationem gratiae, qunm libere peccando primus missioni peccati in altera vita, atquo ita, qui actuparens pro se suisque posteris perdidit. alitcr infecti peccato letali moriuntur, non omnes c) Denique notandum estt in definitione non in acteruum damnari. dici, privationem gratiae esse ipsam essentiam b In expositione doctrinae catholicae praemittitur peccati originalis; sunt enim quoad habitaalis ot imprimis definitio concilii Florentini, qua ipsa saltero speciatim originalis peccati essentiam diversi modi acquipollentcr recens haec haeresia excluditur; tum loquendi inter theologos catholicos, qui dogma vero diserte declaratur doctrina catholica in oppo­ ipsum relinquunt omnino integrum; sed tantum- sitione directa contra novam hanc formam erroris. modo dicitur, privationem gratiae sanctificantis Docetur nimirum, nulla quidem easo peccata, quo­ pertinere ad rationem peccati originalis, quod verum rum remissio in hac vita obtineri non posait per manet, quamdiu haec privatio at necessario nexa veram poenitentiam et virtutem sacramentorum (pro cum originali peccato non negatur. adultis per poenitentiam et virtutem sacramentorum Porro visum est, duplici hac definitione et con­ coniunctim, vel per poenitentiam, quao includit demnatione excludi omnes formas errorum recen- votum sacramenti; pro infantibus per solam vir­ tioris aetatis, quin illorum axpreua fiat mentio, tutem sacramenti): verum simul declaratur, post dum dicunt peccatum originale formali ter consistere hanc vitam pro nulla letali culpa relictum esse locum in concupiscentia, vel in perturbato inter partes salutaris poenitentiae et expiationis. Ideo secundum humanae naturae recto ordino, vel in physico quo­ usum loquendi theologicum diversissima ratio dam morbo, vel in huiusmodi primi peccati se­ utriusquo suatas comparatur viae et termino, in quelis, quatenus illae Deo displicent. quo termino iuxta dictum apostoli unusquisque Quod spectat dogma fidei de immaculata con­ referat propria corporis, prout nempe in corpore ceptione beatissimae Virginis, cius insertio in hoo C aeu in tía huius vitao gessit, sive bonum sive decreto fidei non necessaria quidem videretur, cum malum. Unde definitur, cuivis peccato mortali, quo illud recentissima nostra aetate α summo pontifice maculata anima mox post obitum coram sancto et definitum universa ecclesia sibi grntulctur. Quo­ iuslo iudiee Deo comparuerit, poenam constitutam niam tamen toto praesenti capite schematis fere esse perpetuam. Verba Christi domini, quae in­ repetuntur decreta concilii Trid. sess. V, quatenus ducuntur: permis eorum non moritur etc., explicite ad condemnandos errores nova quadam forma enuntiant aeternitatem poenae in gehenna. Cum recentius suscitatos opportunum videbatur; idcirco autem ecclesia revelationem ita explicuerit et ex­ censebant theologi committendum non esse, ut nunc plicet, ut omnia ct singula peccata murtalia me­ revelatae huius veritatis, postquam a sancta sede reantur poenam gehennae, ac proinde etiam verba iam definita est, nulla fieret mentio eodem hoc evangeli! antecedentia: si scandiliza cerit te manus loco, quo iam ante formalem dogmatis definitionem tua ote., do quovis mortali peccato intclligi debeant; patres Tridentini declararunt, suae intentionis non recte utique inducitur sententia: cermis eorum non (W in decreto, ubi de peccato originali agitur, com­ moritur, etiam ubi non solum generatine sed speprehendere beatissimam et immaculatam virginem ciatim agitur de poenae aeternitate pro singulis Mariam. peccatis mortalibus. Porro illud incisum in obliquo Ceterum ubi definitur universalis propagatio positum: quo maculata anima mox post obitum peccati originalis in genus humanum, sine dubio coram .. , iudiee Deo comparuerit, enuntiat quidem, ipsa series doctrinae postulat, ut declaretur singulare D a Deo iudiee mox post obitum infligi poenam perprivilegium matris Dei redemptoris. In forma enun­ potuam l, quae quidem Dei iudicis definitiva sen­ tiationis necessario servanda erant haec duo, ut tentia inseparabilis est ab eo, quod fides docet: nimirum appareret non nunc primum hanc fidei illorum animas, qui in actuali mortali peccato vel veritatem definiri sed definitionem iam factam inno­ solo originali decedunt, mox in infernum descen­ vari, M deinde ut verba ipsa, quibus summus ponti­ dere; non tamen in illo inciso quidquam declaratur fex definitionem enuntiavit, integra retinerentur. de forma ac modo indicii particularis. Propterca Quoad hoc ultimum tamen verba Dei matrem in­ potius selecta sunt verba coram iudiee Deo quam serta sunt, verum desumpta ex contextu totius alia coram Christo iudiee, Iuxta doctrinam ex­ pontificiae constitutionis, ut maternità * divina tan- positam uterque error damnatur ut haereticus, sive quam intrinseca ratio praeservationis a peccato ori­ iuxta pridem condemnatam haeresim (Ori genis tarum ginali iuxta Scripturam et patres ibi declarata, etiam ¿ποχατάστασιν πάντων) universim negetur, poenas hic indicaretur. » Per se patet, sermonem esse de lege generali nobis (41) Hic locus, ubi de lapsu humani generis agitur, existimatus est opportunior ad inserendam revelata, non vero de specialibus privilegiis, quae Deus in tuo consilio habet abscondita; ut quando in peccato mortali definitionem de aeternitate poenae infligendae pro defuncti per miraculum resuscitantur ad vitam, de quibus quovis letali peccato In hac vita non expiato. De- theologi agunt 4 disk 45» Cf. s. Th. 4 dist. 45, q. 2. a. 2, soL l · * 8. An<. 4a peccat merit et remiss.. L 111. n. 14. Snare in p. 3, L Π. disp. 43, sect 3 ; BelUrmin. De piràtoriò * 1. Π, c. 8 ete. 117 SCHEMA CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA 118 damnatorum tn yehenna fore perpetuas l, bito affir- j faiitium. Hino videbatur expretae declarandum, inotur, quorundam peccatorum mortalium expiationtm infundi gratiam supernaturalem tam adultis quam et remissionem post mortem sperari posse. Errorem infantibus1. Hoc otiam ideo opportunum videtur, etiam sub bao altera restrictiori forma esse haere­ quia ex justificatione infantium clarius intclligitur ticum, nequit esse dubium. Concilium Tridontinum gratia ut donum permanens ct inhaerens. Hese. VI tum in cap. 16, tum can. 32 docet, ad con­ Ceterum appellationes habitus vel qualitatis in­ sequendam vitam aeternam ceso necessarium, at fusae sicut in concilio Tridentino ita ot in hoc homo in gratia decedat. Ibidem cap. 15 diserte Bchomuto non adhibentur; ac proindo quoad haec docetur, mortali peccato quocunque amitti acceptam relinquitur doctrina in eo gradu certitudinis, in iustificationis gratiam; ot divinao legis doctrinam quo post concilium Tridentinum hactenus erat1. eeee, quao a regno Dei excludit omnes, qui letalia (43) II. Spectanda est gratia, quatenus refertur committunt peccata, pro quibus a Christi gratia ad operandum seu ad supernaturalcs actus virtu­ separantur. Concilium Florentinum directo ct pro­ tum. Qui iustitiam Christianam, de qua paulo ante positione generali definivit, animos illorum, qui in dictum est, non distinguunt a rectitudine morali peccato mortali decedunt, mox in infernum descen­ ordinis naturalis, illi etiam non agnoscunt actus dere puniendae; infernum autem, do quo ibi sermo virtutum vere supernaturales distinctos ex ipsa in­ est, sacra synodus secundum communem usum lo­ trinseca sua rationo ab actibus naturalibus moraliter quendi distinguit a loco poenarum temporalium bonis. Ex illa enim doctrina de iustitia ethica et seu a purgatorio, do quo ipsa synodus egit in ante­ B naturali sponto consequitur, in ipsa natura rationali cedentibus. At poenas inferni ita intellecti per­ esso por so et in actu primo vim et facultatem petuas esse, neo ibi essu locum ullum salutari , sufficientem ad actus virtutum salutares; quia vero poenitentiae et remissioni peccatorum, credit pro­ in praesenti statu lapso sensualitas resistit dicta­ fecto et praedicat universa ecclesia tan quam veri­ mini rationis, ct propter hanc infirmitatem natura tatem revolatam in scripturis et traditam a sanc­ non progreditur ad actus virtutum licet sibi pro­ tis patribus’. Patrum testimonia do aeternitate portionates, ideo tantummodo ad hanc difficultatem poenae in inferno descripta sunt sufficienti numero vincendam adiutorium gratiae actualis necessarium peneH Petavium do Angelis 1. III, c. 8, apud esso intclligitur. Adeoquo iuxta hanc doctrinam loanncm Vincentium Patuzzium de futuro impiorum non absolute gratia necessaria est ad actum salu­ tarem, eo quod hic sit supcrnaturalis, ad quem statu, aliosque theologos. (42) Post declaratum statum originalis ele­ simpliciter desint vires naturae; sed solum requi­ vationis ot lapsum humanae naturae in primo ritur gratia medicinalis tanquam adiutorium ad id parente, iam doctrina do supernaturali statu re­ volendum et agendum, quod natura per so posset, parato per Christum traditur hac propositionum sed ob infirmitatem peccato inductam non vult ot non facit. serie: In proposito schemate itaquo 1) declaratur, I. Declaratur ipsa sanctificans gratia et iustitia Christiana in se. 1) Dicitur, quid ea non sit, in ipsam gratiam adoptionis quao permanet, case comparatione cum rectitudine et iustitia naturali. C rationem, ox qua actus supernaturales virtutum, si 2) Docetur, quid ea sit secundum doctrinam nobis fiant, sint meritorii augmenti gratino ct vitao a Deo revelatam, et quomodo sit vere supcrnaturalis. aeternae1. 2) Docetur, nd nullum actum salutarem 3) Ex ipsa doctrina tradita consequitur, hanc gra­ vires naturales sufficere, sed ad quemvis neces­ tiam sanctificantem case supernaturalo donum per­ sarium esse gratiam supernaturalem4. Undo 3) con­ manens et inhaerens animae, ac proindo neque in sequitur, non solum ad sanandam infirmitatem pec­ solo favore Dei extrínseco absque supernaturali cato inductam, sed simpliciter necessariam esso transformatione interna, neque in actibus dumtaxat gratiam, ut possimus velle et operari, sicut oportet praetereuntibus virtutum consisterò. Haec catholica ad salutem ·. Hinc 4) declaratur distinctio inter doctrina vel omnino iam definita censeri debet α actus mero naturales licet moraliter bonos et inter concilio Trid. seas. VI, cap. 7, 16 ot can. 11, vel actus salutares, ut disponant ad iustitiam Chri­ certo ex iis, quao ibi definita sunt, manifestissimo stianam vel perducant ad vitam aeternum, quos consequitur1. Quia tamen recentiori aetato non­ supernaturales esso oportet·. Atque haec 5) dinulli totam doctrinam do gratia sanctificante, et hanc nominatim do gratiae dono inhaerente per­ 1 Ante cene. Trid. theologos non eadem consenrione et verterunt, eam distincto tradere ot iterum inculcaro certi Indine docuisse infusionem gratiae et habituara in in­ necessarium videtur. Praeterea nonnulli ex ipsa fantibus nient in adultis, nemo nescit. Cap. Maiores de bapt., sua falsa doctrina do iustificationo etiam docent, Clementina I in tone. Viennensi de fide catholica. [Hard. infantes non in baptismo sed diu post sacramentum D QC. VII, 1369. Mauri. XXV, 410.1 • Vide catechismnm cone. Trid. de baptism., u. 50; Bellant, susceptum adultiori iam aetate in interiori homine de grat. et Ub. orbite. LI. c. 8; Soares de graL L VI, e. 3, iustificari. Si enim gratia sanctificans constituatur n. 5 sqq. Cf. Dominie. Soto de nator, et grat 1. Il, c. 19 ad in benevolentia Dei, qua vult homini concedere finem etc. • Cf. cone. Trid., BVM. VI. can. 32. — Propos. XV Bail actuales gratias necessarias ad sensualitatem subiiciendnm rationi, et in hac subtectione sensuali­ damnata: .Ratio meriti non consistit in en, quod qui bene operantur, habeant gratiam et inhabitantem Spiritum sanctum, tati» reponatur iustitia interna; ex his ipsis con­ sed in eo solum, quod obediunt divinae legi.“ Cf. prcp. ΧΠ, sequitur error commemoratus do iustificationo in- XIII, XVII. — Cf. cove. Trid., bcm. VI. can 32. 1 „ Gehenna e perpetuae cruciatus * dicitor in cap. Maiora (ΙΠ, tiL 42, e. 3), et .cum diabolo poena perpetua * in cone. Later. IV, cap. Firmiter. [Hard. C. C.VIT, 15; Mansi, ΧΧΠ, 982.] ' Cf. EccL XI, 3 (cum interpretatione patrum); EcclL XIV, 17; Matth. ΙΠ, 12; XVIII. 8; XXV, 41, 48; Marc. IX, 42, 43. * Propoaitio Bali XLII damnata ita habet: .Iustitia qua iustificatur per fidem impius, conahtit formaliter in obedientia mandatorum Dei, quae est operum iustitia: non autem in gratia aliqua animae infusa, qua adoptatur homo in filium Dei et secundum interiorem hominem renovatur ac diriuse naturas consors effidtur, ut sic per Spiritum sanctum renovatu· dein­ ceps bene virere et Dei mandatis obedire possit.4 • Cone. Trid., seo. VI. can. 1; eonc. Araoste. II. can. 3-β. I Hard. C. C. II. 1098; Mansi, Vili, 712). • Cone. Trid., lb. can. 9; Milevitan. Π. can. 6; Aranrie. II, can.7. [Ibid. 1.12Ι3;Π, 1099; Manii,UI.811tlV.826);VlII.7I3.] ' Propos. LX I Baii «tara nata. .Illa doctoran distinctio, divinae legis mandata bifariam impleri, aitato modo quantum ad praeceptorum operum substantiam tantam, altero quantum ad certum quemdam modum, videlicet secundam quem valeant operantem perdocere ad regnum (aeternum), hoc rat ad modum meritorium, commentitia e»t et explodenda.· Prepu*. LX11: Jila quoque distinct in, qua cpna dicitur bifariam baim. v*l quia ex obiecto et omnibus rirenmataatüa rectum aal rt bo­ num. quod moraliter booum appellare rtra fiduda a vostro riguardo, siamo certi di appre­ starvi altresì con e*«a una gradita occasione di progredire nell’ operoso e intelligente zelo, onde fin qui vi applicaste in servizio della religione e della chiesa. Dato dal nostro palazzo apostolico al Vaticano questo di 29 decembre 1869. Del nostro pontificato anno vigesimoquarto. Pio papa IX. divinae revelationis custoderu et interpretem, asserebant, aolam scripturam e«o fontem credendorum; arbitrium singulorum et Spiritum panctum, qui omnibus Christianis ude»t, indicem esse sensus, qui Scripturae verbi * inest; hominem sola fide iustificari. finuam nimirum fiduciam unice Iu Christi meritis reponentem et bona opera nihil et ad ralntem prodesse iuimo abesse, cum eutn ia periculum aeternae damnation bi adducunt. Huhumodi errores ait per concilium Tridentinniu patefactos ct damnatos lotum suum robur iam ambisce, et hodiernus ecclesiae hostes divergo modo eidem bellum inferre. Humanae siquidem rations· principatum adstruentes ea omnia respuunt, quae eius limites excedunt: hinc qnamvis superuatnralis revelationis ideam, miracula, sacras litteras cl totam de redemptore doctrinam penitus abiiciunt. Per eam antera quam profitentur falai no­ minis scientiam Deum r.t animam negant ct nihil reale ac substantiale esse proclamant, uhi illud quod sensibus subest. Huiwimodi principiis innixi omnes demum in hoc conveniunt D ac docent rectam rationem inhere, ut homo nervos umnrs inten­ dat saecnli huius bonis unice ai^eqiteralis cl reliqua omnia nihili prorsus e&M facienda. Addidit non deesse, qui eo usque progrediantur, ut vel explicite dicant, Deum esse malum, vel implicite salten id doceant praedicantes, religionem tum pri­ vatae tum publicae felicitati officere; religionem autem respuentes insurgunt etiam lu diligendumm regulam, quae a vvtentate divina et ab ipra natura spiritus tui imaginem I>ei creati con­ stituta est. Seclura enim religione, quae Deum docet super omnia et propter sr amaratem. proximum vero propter Deum, nil mi mm, si ownrin futurorum bonorum «pem ah iir reates totis viribus vitae huius bona et prosperitatem unice quaerant. Hancque ait actualetu humanae soci *· latís conditionem, ex qua manifeste apparet, non agi nunc de haerraibas proprie dtdis refutandis, »»ed quaeatinnem oinure» circa veritate» illas ver­ sari, quae praeambula fidei dicuntur, «'uneInsit dicendo suf­ ficiens ml id non esae proporitum echeora et ideireo remi ili illud debere ad depututioncM putnrai pro rebus Mei, qui et illam dicendi unctionem prae ucnlis habere debeant, quae ia Trident inis decreti * elucet et qna ipsam fcbama prorsas ruret Post generales huinunodi «*hrervatk»nc« dixit nihil re aAdrre quoad singula capita, et eunna examen sm»teaqwre raatitnturum * 123 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 124 spem in Spiritu sancto, qui cum seinoi tantum, A vilipendontur; ot quotie» hominem impediunt, ne facto *onu tanquam advenientia spiritus vehementis rebus temporalibus o niñea nervo» intendat, taniquuni et linguis igneis apparentibus, in discipulos Domini jugum intolerabile abiicicndx Haec postularo saeculi descendit, usque ad consummationem saeculi nun­ longissime progressi genium, haeo decere omnem quam non aderit ministris Christi, qui eum misit, virum praejudiciis antiquatis maiorem. Surrexeruut, maxime autem cum ex toto terrarum orbe ad qui dicerent: Deus est mulum. Ilis re, ei non caussam ecclesiae agendam congregati sunt Cum verbis, assentiunt omnes do religione tradentes, quod autem omnia possimus in eo, qui nos confortat, singulorum felicitati et rerum publicarum augmentis pro viribus contribuamus oportet, ut sacra haeo officiat; ct perpetuo poscentes, ut in legibus, quibus synodus digno inveniatur vinum et oleum infun­ humana regitur societas, religionis no minima quidem dere vulneribus, quae prava concupiscentia ct leo ratio habeatur. Qui religionem a societate bumnna extorrem quaerens quem dovoret onimnbus a Christo re­ demptis intulerunt Igitur meum esso duco emi- esse volunt, consurgunt in diligendorum regulam, nentwsimis et reverendissimis patribus exponere quae, voluntate divina ot ipsa spiritu» ad Dei ima­ quae do schemate constitutionis de doctrina Chri­ ginem creati natura, nobis constitutu est. Ubi do stians emittendae equidem censeam. praecepto amoris quaestio habetur, de rerum huProfecto non is sum, qui eruditionis insignis, manarum summa agitur. Omnis recti et pulchri diligentiae indefessae et optimae intentionis laude sensus, omnia in bonum vonim sive apparens nisus, defraudare velim doctos viros et pios operis nobis B cuncta demum, quibus homo pecudum agmini eminet, exhibiti auctores. Altanen medico, morbi quo ex animi ad amorem conformati natura originem aegrotus decumbit, ct duci, hostium cum quibus unice ducane Aut ipsa amoris ratio necessario Haec confligendam est, sedulo ratio habenda est: tbri * «miniti rxprimitar. nimiram .unicum esse concili&ribus sacra scriptura, sancti patres et etiam eo'Btìam loa Dri tnm rerum omnium qtwe goni" ; Wc enim definitiones conciliorum ponerentur tamquam pro­ pouent inltlbd vel de usici tara Dei tura rebus omnibus bationes, non autem consectaria; quasi denuo definiri «narauni eventi», rei ile unica Dei et unica renna omnium possent ot deberent, quae definita sunt in oecumcnicis eMrntii. Posse Marco Ime ratione corrigi .uu(cam camconciliis. denque onuosnem luti Deo tnm rebus omnibus caecutiam". Haec tantum pro meo officio. De capite tertio ait per <|iula<.r vices citari concilium Tri­ tatila··, cam «alia nt, ni semel tantam ft *L Addidit citari caa«titnUonem concilii Iaterauen4s IV „de Deo creatore" ; at •ijjlunare m, coastitnlioneoi illam aut integram citandam twe aat penitae tollendam, neque angelos omittendos, qui tamen et ipri a Deo creati aunL Praeterea optare re, ut modru ille loquendi, qui prostat p g. 10·: .Deum per reve* *m lat»-B Unuunura genui ad ordinem «upernaturaltm elevare * m bine alium mutetur: .Deum per revelationem ad statum gratiae humanum geum elevare. * Tandem animadvertit nullo uredo probari posre ut defluìtiouea condixi Tridentini Unquam exmseetarù ponantar, cam urn rempcr fuerit, ut concilio n im defcnitioaea Unquam argumenta et probationes potin * * haberentur. — — ORATIO reverendi patris domini Franeisei Apuzzo archiepiscopi Surrentinil. Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. Schema propositum diligenti consideratione ad trutinam revocatum multis nominibus laude dignum 1 Argumentum: .Arehiepiicopus Sorrentina» in primis ait propositum schema in nonnullis quidem laudandum esse, at in aliis perfectione illa carere, quae concilio oecumenico digna 121» CONGREGATIO GE QUARTA 1869 decembris 28 130 visum cat. At nonoulln desideraotur, ut eam per-. catholicam, postea errores refutare, et demum eos fectionein attingat, quae decretis concilii generalia damnare. Haec methodus plus certe dignitatis digna ait. Schema potest spectari vol gencratim decretis concilii tribuere videtur. sumptum, vel in singulia capitibus. Nunc tantum 5· Canones deficiunt: id certe optimo iure factum do schemate gencratim sumpto breviter dicam. est, tum quia decreta ad modum constitutionis con­ Ac prima fronto ipso latino dicendi modus non cinnata sunt, tum quia non semper canones condi semper est idem ct aliquando prono niveo fluit, possunt. At quod factum est capito VI dicendo aliquando duriusculus est, aliquando suboscurus. nanathemate damnamus doctrinam, si quis dixerit Insuper nonnunquam dicendi modus nimis scholam fidem divinam non distingui a scientia" etc., eccur sapit, ct audire videris potius magistrum ex cathedra non fit in omnibus capitibus, in quibus reliqui er­ disserentem, quam ecclesiam docentem quañ auctori­ rores damnantur? tatem habentem, ut sacrae scripturae verbis utar. 6® Ncc illud praetereundum, quod saepe nota Quis non admirutur ecclesiasticum dicendi genus non satis clara errores inuruntur: sic exempli gratia allocutionum sanctÎMÎmi domini nostri papae Pii IX? capito I damnatur materialismus et panthéismes qui candor, quae scripturarum dicta, quanta facilitas, illis verbis: pdetestantes impiam insipientiam ma­ quanta perspicuitas! Hoc dicendi genero utendum terialismi" etc. Et capite II damnatur rationalismus esse putarem. Multum etiam ad rem faceret in­ illis verbis: nhuiusmodi errorum portenta execran­ cipere illis verbis: nIn nomine sanctae ct individuae tes". At capite VI dicitur: ^anathemate damna­ Trinitatis, Patris ct Filii et Spiritus sancti , * ut facti- B mus" ; et capite VII, ^haereticam esse declaramus". ta tum videmus in aliis conciliis. Ita datur occasio disputandi, utrum materialismos 2° Constitutio in capita divisa est: optime ot rationalismus damnati sint tamquam errores, et quidem. At capitibus nomina saepe imponuntur ab non hacreses. Singulis erroribus certa nota inura­ erroribus, dicendo exempli gratia condemnatio tur, ut factum est otium in bulla Auctorem fidei. 7° Concilia denique nunquam definiverunt quae­ materialismi, pantheism *! etc. Eccur, reverendissimi putres, non inscribuntur capita potius ab affirmatione stiones, quae salva fide a theologis in utramque quam α negatione, potius a veritatibus fidei quam partem disputantur. In schemate autem animad­ ab erroribus? Hoc certe factum videmus in aliis vertere datum eat in expositione dogmatum quae­ dam verba occurrere, quae uni magis quam alteri conciliis, ct praesertim in Tridentino. 3° Desideratur etiam aliquis ordo logicae regulis sententiae catholicorum favere videntur. Illa verba magis accommodatus. Nam primo damnatur pantheis- expungenda vel mutanda. Haec sunt, praesides eminentissimi et patres mus et rationalismus, deinde ud scripturam et tradi­ tionem gradum faciunt scriptores, postea ad re­ reverendissimi, quae observanda diiudicamus de velationem et ordinem inter scientiam et fidem. schemate univensim sumpto, quae, mea quidem Melius esset sequi ordinem vel summae theologicae sententia, facile a vobis reformari poterunt cum do divi Thomae, vel methodum institutionum theologi­ singulis capitibus agetur. Vestrum erit ea vel pro­ carum. Quod ut melius fiat non parum expediret bare, vel potius improbare. etiam alia schemata quae ad fidem pertinent prae θ ORATIO oculis habere. reverendi patris domini Vincentii Spaccapietra 4° In ipsis capitibus schema hunc sequitur archiepiscopi Sinyrnensis l. ordinem. Prius errores exponuntur; postea catho­ Nolite mirari, si cum minimus sim episcoporum lica doctrina traditur, denique sequitur condemnatio. Fortasse melius foret prius exponere doctrinam in medio sermonum contra sapientis effatum ’ adiiciam loqui, et ubi senee sunt multi multum foret. Addidit ipdnin schema, si in genere «pectetur, non audeam *. Cum enim congruum visum fuerit col­ »etnper eandem stylum prae se ferre, qui modo planus et fa­ lutis plurium consiliis schema de dogmato proposi­ cilis, modo duras et modo subobscurus apparet, quique prae­ tum ad trutinam simul revocare, ut facilius iuxta terea et nimis scholam sapii et spirituali illa unctione caret, Spiritus sancti * effatum salus sit, ubi multa sunt qua eminent exempli gratia allocutiones sanctissimi domini nostri. Proposuit insuper, incipiendum semper: Jn nomine consilia, ot verba sopientium quasi clavi in altum sanctissimae et individuae Trinitatis, * sic uti in aliis etiam con­ defixi, quae per magistrorum consilium data sunt ciliis factum aliquando legitur. Et demum adnotavit, schema a pastore uno1 *3*9, ea mihi immerito fuit demandata in plora capita dividi, quae ab erroribus inscribuntur, exempli provincia, ut plurium sententiam exponerem atque gratia: Condeinatio materialismi, pantheism! etc., dum melius declararem super schema in genere, ordinem et foret si inscriberentur α fidei veritatibus, quae inibi traduntur, stylum seu dicendi rationem: et gaudemus nostram ut in aliis conciliis et in Tridentino praesertim factum est. Singula vero capita expendens: videri sibi, ait» rerum qoae D hoc in re sententiam cum illo, quae α patribus exponuntur ordinem non satis logicae regulis respondere; aliis, qui sapienter loquuti sunt, manifesto convenire. damnatur, exempli gratia, pantheismus et nitioualixnras, dein Profecto studium inutile videtur, ea, quae iam Traditio defenditur, et postremo de relatione et ordine inter sapienter a reverendissimo archiepiscopo Surrentino scientiam et fidem disseritur; at melius omnino esset vel or­ dinem requi summae theologicae divi Thomae, vel mctho-t dum institutionum theologicarum. Ut autem rectius diradicavi de huiusmodi online possit, necessarium esse ait, prae oculis habere etiam alia schemata quae parata suuL In singulis vero capitibus hunc ordinem constanter teneri, ut primo ex­ ponantur errores, dein catholica doctrina et postremo errores ipsi damnentur; videri tamen melius esse, a doctrinae exposi­ tione incipere et inde ad oppositos errores transire. Canones non haberi ait et id merito quidem cum decreta ad modum constitutionis sint, et non semper condi canones possint. Id tamen, quod fit in capite VI abi dicitur: .anathemate damna­ mur,* fieri et in aliis capitibus poterat Nec satis clare dam­ nari quandoque errores ob generalia verba quae adhibentur dcdcitantfj, ceeerante . * Et ut clarius intelligatur, quo cen­ surae grado singuli errores damnantur, unicuique ait singu­ larem notam apponendam esse. Conduxit autem dicendo inte­ gras relinquendos esse sententias umnes schola nini catholi­ carum. et ideo ea quae ad huiusmodi quae·(ionam genas re­ feruntur, e schemate omnino expungenda.COXCIL. GKNKKÁL·. TûMüâ L. 1 Argumentara: «Archiépiscopal Smyrnensis iis, quae obbcrrata iam ab aliis patribus fuerant, adhaerere re dixit, ad­ dendo tameu 1° schematis prologum alia verborum elocutione indigere, quae concilii dignitati et maiestati marie respondeat; 9® expu.-itionetn catholicae fidei claram ease debere, et Chri­ stianam charitatein in omnibus prae re ferre, ut com dammatur errores, benigne tamen moneantur errantes ; 8® potius quam a recensione errorum incipiendum ab expositione veritatis ; 4° omnibus erroribus peculiarem notam apponendam ; 5· de­ mam schemata omnia quae parata sunt patribus exhibenda, ot si quid omasum fortasse fuerit, illico appareat Sic exempli gratia de Zdeu/ümo ne verbum quidem in schemate haberi, cum tamen omnes sciant quot absurdissima inde coxrectaria derirentur.• Eccli. XI. & • Ib. XXXII, 13. • Erov. XXIV, (1 • Erel. XII, II. 9 131 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 132 expósita fuerant, quaeque observatione digna abi Et haec eunt quae breviter notanda duxi; dabit omnibus habita sunt denuo exponere. Illud solum­ autera, ut cum Augustino finem faciam l, dabit autem modo addendum in communi sententia arbitror, mihi veniam suavitas mitissimi cordis vestri, quod schematis prologum alio verborum elocutione for­ prolixiorem sermonem fortasse, quam velletis, vestrao sitan indigere, ut concilii oecumenici dignitas, atque fecerim sanctitati. venerabilis maicstas sarta tectaquo habeatur, et ORATIO eius verba non sicut verbum hominum vel philo­ reverendi patris domini Caietani Pace-Forno sophorum, sed sicut est vere verbum Domini α archiepiscopi Rhodiensis et episcopi Melitensia ’. sapientibus et insipientibus excipiantur; et omnes Placet mihi, eminentissimi domini ac patres intelligent Spiritu sancto ductos ad aedificationem, exhortationem et consolationem in Christo 1 patres reverendissimi, placet mihi propositum constitutionis loquutos. Hinc facile ea orationis structura est dogmaticae schema. Per illud quippe, postquam materialismi, pou Cheterai ac rationalism! absoluti adhibenda, quae errantium animos alliciet. Profecto errores esse detestandos atque exccra- monstra universali horrori sunt exposita, adversus tione dignos, pro manifesto est: at errantes, ut ad rationalism i moderati illusiones catholica doctrina veritatem adducantur, potius monendo, atquo eorum de revelatione, deque scriptura et traditione, in deliramenta declarando, veritate catholica nitide et quibus continetur, de fidei natura eiusquo mysteriis, clare exposita, verbis quao charitatem Christi red fl­ de relatione inter revelationem ct rationem, inter leant, suadendos; cum modestia enim ct mansae-B fidem et scientiam aptissime declaratur. Exinde tudine iuxta verba apostoli corripiamus oportet ad resuscitato^ ex rationalisticis principiis speciales eos, qui resistunt veritati, nequando Deus det illis errores praefocandos clariori in luce reponuntur poenitentiam ad agnoscendam veritatem, et resi­ fidei dogmata de Deo uno in natura, et trino in piscant a diaboli laqueis1. personis, quibus communia est ad extra operatio, Praeterea insistendum non pigeat, illum ordinem et libertos in creando; nec non do una divina in accommodatiorem et utiliorem videri, qui incipiat Christo persona in duabus naturis, de cius re­ por-veritatum catholicarum melius quam per er­ demptione, et vicaria pru nobis satisfactione; in­ rorum iis veritatibus adversantium declarationem. super do communi omnium ab Adam origine, ac Veritate siquidem confirmata et constabilita, errores de humana natura ex anima rationali et corpore condemnare facilius erit, ut omnes ndhortentur ad una, do peccato originali, de supernatural! statu verba vitae aeternae audienda; sicquc fiet ut fideles iusticiae originalis, de poena aeterna cuilibet pec­ de fide sua laetentur, et in ipsa confirmentur, et cato lethali debita; Undem de supernatural! Re­ infideles fidei desiderium concipiant, praeiudiciis ab demptoris gratia. Totum itaque schema quoad erroribus et malis animi affectibus exutis. Omnibus substantiam mihi placet. Nihilominus ut plane qui conciliorum acta versare consueverunt, huius- rationabile sit nostrum fidei obsequium, liceat mihi modi eorum methodum fuisse operte constat, sicut depromere quod num obversatur dubium. disertissime reverendissimus archiepiscopus NteiCaput XVI schematis [coi. 71 b] ita exorditur: benus dixit C giorno anima rationali ac immortali ad imaginem Dei Nec minus necessarium videtur omnes errores factus, hac quidem ipsa natura suu ordinatus fuisset •a nota inurere, quao nullum relinquat dubium an ad creatorem suum cognoscendum, colendum et nt haereris, aut baeresi proximi, vel schisma son- amandum modo viribus naturalibus congruente, tientes, vel alio modo fuerint damnati. Qua in ro atque ita ud perfectionem et beatitatem naturalem schema non videtor hunonnodi attingerò finem, consequendam/ Porro verba haec possibilitatem cum formao varino ot vario sonantes adhibeantur adstruunt status naturae purae, quam tamen car­ in errorum condemnatione: aliquando enim hi repro­ dinalis Norisiu». nec non Bellollt, Berti, Contensuniue, bantur, aliquando detestantur, nuuc anathemate, nunc silique graves theologi nb.«quo ullo piaculo impug­ canonum stylo consueto percelluntur. Quis autem narunt Ipsi namque absunt plane a sensu Lutheri, hanc formarum varietatem confusionem ingerere lansenii et Bail primaevam hominis integritatem non vidot, et tum fidelibus no praecise quid de ita ei debitam asserentium, ut sine illis donis salva illis sentiendum videatur, tura errantibus ut con­ hominis natura Deus eum condere nequiverit; hinc demnationem effugiant, vel minuere satagant, aper­ 1 (T. rpirtotam 177, n. 11·. Palr.laL·, L XXXIIÍ. p. 772. tum relinqui ostium? Optandum ergo esset, ut in • AnrumenUuu.ArrUicpocopaB Bhodirtuis desiatavit quantum fieri potest, error stricto definiatur. quoad substantium sibi placere aihnodum schema propositum Ut hic ordo, nienti etiam a reverendissimo orchi- et illnd blunrutn traxin. * e&d ad reccntiores errores refutaoepiscopo Surrentino adnotntum est, servetur, et das; tria Umen *e aduutar * : I· cap. XVI Irritar «homo anima omnia recto procedant, illud non solum opportunum D ac immortali ad imaginem Dei fartus bac quidem Kd necessarium ridetur, quod scl.enmu omnia, ip“ nllnr' *■ ceudutn eoteudum «·! amandum iuod<> viribus natnrahbn * «unquae de fide agunt oculis sint subiccta. fidulibus. grnente atque il.» mi perfectionem et beatitatem natu ratem Quae enim uno in loco ornila apparent, fortasse consequendam'. His verbb videri pœaibilitatou xbtrni ¿tatos alibi sub alio respectu inveniri poterunt, cum non purae usturae, quam crarterimi Ifemlogi lieront, licet uitnm omnes de omnibus eodem modo cogitaro atquo doctrina a Lutheri, Boii ct laaeeoii principiis toto caelo di­ versa siL Expostulare se, ut Itate qnatMliu integra rcliuquator indicare consuescant. Sic exempli gratia in nostro et citata verba hac ratione corrigantur: Jiutninem anima raschemate nullam do idealismo mentionota factam tiunali et immortali ad ima-zinem Dei facium Dens infinitae opinor; et tamen irreligiosae philosophia» palmare mua bou i La lis eunrilio dignata * est denis caelestibus &nperp| * H^ubi le­ erratum nunc temporia, n quo tot tantaque ab- vehrre;· Ü· in adnutatiunr ubi proponitur, nom. |c surdijwima consectaria, et mentía deliramenta de­ gitur-. .neque dnbitanduui ot, verum Ik-nm per ea quae facta eunt naturalia ipainv humanae ratiunis lumine povn cognosci * ducuntur, idualiamum sub multiplici forma esso, addenda riut verba: ,clinru citra poritivAin de Deo traditam omnes agnoscunt. IVinc commune votum ac desi­ doctrinam , * hoc addila inculimi «e otuuino respuere dixit et uihil *s Iraditi-malriLie offendi po.sriut; derium liceat mihi eminontiwdmis concilii praeai- dicendam, qun ui<»temtiun * dibm pr«ferro, ut liare omnia schemata simul 3m druinm in aduutalinne 117 a pair il hi >· quaerit nr. qui·! ein dirrudum videatur de animae uriziue, et suam sententiam, ait, patribus ad trutinam revocanda tradantur. » I te. XIV, B. • 11 TisMilh. 11. A hac in re esse, n« nihil insilino de hae quaestione dicatu r. pmrsertiiu oh diri Augurimi dubitali»m-< Ad enmiuum poM.sc id obliquo tautmu alliniri per hanc foramina : * .anima tallonali·, quae imu^lutr a l»eo creatur rl corpori inhmdihir.~ CONGREGATIO GENERALIS QUARTA 1869 decembria 28 133 134 ot ipsi cum aancta sede baianae propositione» omnino Anima rationalis, quae immediate a Dea creatur, et damnant iti aMcrtorum eenau, nub quo in bullis corpori infunditur etc. naBeruntur damnatae. Imposai bilem autem aberunt Haec sunt, eminentissimi ac reverendissimi statum naturae purae non do potentia Dei absoluta, patres, quae vestro sapientissimo iudicio humillime sed ordinata, ncque ex exigentia creaturae, sed ex subiicio. ORATIO decentia creatorie, ot nonnisi quatenus oportebat, reverendi patris domini Thomae Connolly ut homo ad imaginem Dei, et propter Deum factua archiepiscopi Halifaxiensis l. aliqua supernatural! gratia ad eum elevaretur Prae Eminentissimi patres et patres revendissimi. ceteris legi potest hae de re additamentum Berti ad librum 12 theologiae, ubi proposito inter utmmquo Post omnia in contrarium huic schemati tam sententiam temperamento, doctorum praesertim luculenter addocta ab eminentissimo cardinali sancti patris Augustiui, sancti Thomao Aquinatis, archiepiscopo Viennensi ac caeteris reverendissimis et Aegidii Romani auctoritate ostendit, originalem patribus concilii Vaticani, qui me in hoc loco et iustitiam et caetera dona nequaquam fuisse primo alio praecesserunt suggestu nec verbum quidem bomini debita, licet oportuerit, nt creatus homo ad coram hoc augustissimo coetu proferre auderem, imaginem Dei, et ad ultimum finem, a quo divulsus nisi ad id onus episcopale humeris tam indignis in mimnuim miseriam incidit, supernatural ! * auxi­ impositum me impulisset. Auscultaro potius, quam liorum fulcimento exornaretur. Reverendissimi verba facere praesentibus tam mullis viris doctrina patres, sit nec no huiusmodi de possibili statu na- theologica praestantinribus ac eloquentioribus in­ tanto purae affirmativa sententia negativae post­ scitiae meae magis conveniens et gratam foret; ponenda, nostrum non est inquirere. Quod ergo sed silere, dum de robus tam magni momenti agitur offiugito eat, no cum hae quaestione commisceatur prae timore ao sensu intimo quod non satis doctus catholica doctrina. Propterea in schemate con­ videar inter tot ingenio praeclaros, contra con­ stitutionis dogmaticae modificentur oportet praefata scientiam esset, ac derelictio muneris, quod Deo et verba possibilitatem status naturae purae adstruentia, ecclesiae me debere corde et animo certus sum. et consequenter contrariam sententiam reprobantia. Schema constitutionis dogmaticae, quod huic Eo vel magis quod talis sententia, dum distinguens concilio oecumenico proponitur, non mihi sicut et inter id quod est homini naturale et quod super­ aliis, qui iam loquuti sunt, satisfacit neque in materia, naturale, ostendit hominem ad imaginem Dei neque in formo, neque in stylo minus stricto ao factum oportuisse supernaturaliter elevari, maxim- eleganti, ut opinor, in quibus traditum est. Illud operu contra rationnlismum pro revelationis et opinor praecipue non quia ca omnia offendere ordinis supernaturalis confert necessitate ostendenda; videantur, non quia satis superquo in speculationibus laudatum caput posset hoc similive modo exordiri; mere philosophicis prolixo versetur, ac verba, ut Hominem anima rationali ac immortali ad imaginem mihi apparet, minus idonea multiplicet; sed quia Dei factum Deus infinitae suae bonitatis consilio nec huic tempori, nec ecclesiae bono, nec statui praesenti humanae societatis conveniat. Tractatus dignatus est donis caelestibus supervehere etc. Pauca nunc relate ad aliquas adnotationes. Quoad 0 discursivus theologiae potius, quam opus dogmaticum illud quod in adnotatione sexta [coi. 77 d) nobis con­ synodi oecumenicae dicendus esset: brevitate, can­ siderandum proponitur, utrum prima periodus capitis dore lucis, ac consueta omnium conciliorum gene­ secundi: nNequo dubitandum est, verum Deum per ralium praeteritorum styli dignitate carere liquido ea quae facta sunt, naturali ipsius humanae rationis patet; voluti rhetoris aut lectoris theologici verba lumino posse cognosci ita supplenda sit Detiam ad discipulos sonant, potiusquam vox solemnitatis citra positivam do Deo doctrinam traditam ; * hoo ot divini magisterii ad universum mundum. Praeterea, ut alio tempore probare praesto sum, supplementum purum mihi placet. De fucto namque adfuit i . elutio homini in Deo etiam per hoc schema penitus dissimile est omnibus praeter­ rationem cognoscendo; earnque traditam supponunt itorum conciliorum, ac praesertim Tridentini, in hoc divinao scripturae et sancti patres, dum docent nempe, quod pene de omni scibili in re dogmatica homines posse ac debere ox creaturis creatorem disserat, et speculationes theologicas in articulos cognoscere ot simul glorificare. Quamvis enim fidei sine causa redigat cum verae religionis damno, mihi certum sit posso Deum certo persolam rationem et praciudicio scholarum, in quibus tamquam opi­ cognosci, non est tamen nobis disputandum de hac niones liberae inter theologos etiam in urbe Roma re, quao ad ordinem spectat logicum, abstractum, hucusque tractabantur. Huiusmodi speculationes hypotheticum. Itaque cum do facto traditam ha­ inveniuntur praesertim in capite XVI et XVII et beamus positivam doctrinam, cum Doum per ra­ XVIII huius schematis. In Tridentino nihil est. tionem cognoscimus, no traditionalistas moderatiores D quod tunc temporis dura necessitas, scilicet apostasia offendamus, inter quos cl. patrem Ventura — La quasi dimidii totius Europae expostulabat, nil omnino ragione, filosofica e la ragione cattolica, — ego puto in materia inutile, aut mere speculativum, aut super­ fluum, quod directe ad rem, scilicet ad fidem tutan­ nihil periodo praefatae1 esso addendum. Quoad adnotationom trigesimam septimam [col. dam ac salutem animarum non spectaret; nil in 108-12], schemati declarationem do origino unimao non forma, quod oculum criticum et severissimum offonaddere consultius putarem, ne contrasentientes ei 1 Argumentum: .Archiepiscopus Halifaxiensis totnm Ofus opponant doctorum praesertim sancti patrie Augu­ reficiendum et tenebris sepeliendam alt, nipote qncd ecclesiae stini opinamenta ct dubitationes. Consulendi sunt bono et praesentibus humanae societatis indhpmtiii· nnUatenw Noris in Vindiciis sancti Augustini et Berti libro 12 respondeat, neque ea® indolem prae se ferat, quant videre est do theologia, c. 4, in propositione 2· ita expressa: in conciliis omnibus, qnae hucusque celebrata sunt. Noa aptam materiae dispositionem, non brevitatem, non nncljonem ia di­ „An anima creatur ex nihilo quaestio est per­ cendo haberi, et vtritatibrw fidei plutei scholasticas quaestiones difficilis; nec sino causa magnus Augustinus de hac immisceri, ut potet ex capitibus praesertim 1®, 17, ¡8. Styhuu re dubitavit/ Quod si nihilominus aliqua vellet el forman» laudari minime posse, et rhetoris aut theologi · fieri declaratio do animae origine, ob certitudinis cathedra loquentis verbum redolere, non autem divini magisterii gradus in quibus nunc ea reperitur, expediret eam vocem ad universum mundum directam. Csneludit noram schema proponi opej esse aut per eomraiMioneni epb c «dogis catholici» in dubium tocos ' Ville Pallavit. hi L * cone. TrM., lib. I, t Wt, n. 4. 1 Oratione habita in XXV, rap I. 10· 151 A. S¡ XS.IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 152 revocaretur; imo ita Caisse cautum concilium Triden- A sanctissima Trinitate. Cur autem hic, non illic, tinum, ut definitiones certas ab iterum proponendo cum sit veritas ordinis naturalis, facile non con­ fidei Christianorum quandoque abstinuerit. Lex cipitur. Alia adiicere praesto esset, nempe quandoque ergo illa, quam vocavi regulam, nonnam necessitatis, quoad fidei definitiones constanter servata fuit in inveniri in decursu schematis tum probationes ex conciliis oecumeniris, ad quam satis intentos non ratione desumptos, tum animadversiones iteratos fuisse doctos schematis auctores pluribus persuasum super metbodum et ordinem electum et adoptatum, est; ct cum ad discussionem specialem devenietur, quod, ut iam observatum a pluribus reverendissimis episcopis oratoribus, formam theeeos theologicae forsan demonstrabitur. Tertius character est defectus ordinis verae magis quam formam decretorum conciliorum sapit. logicae in hoc schemte. Idea, quae in hoc sche­ Super stylum et pauca dicam. Schema propositum mate conficiendo praefuit, est ista; omnes errores non ea nitere perspicuitate, ea nobili simplicitate, hodiernos vel esse rationalism! formam vel ab eo ea sermonis proprietate, ea tandem specie pietatis, oriri et deduci; ex hac idea quidam ordo adopta­ quae concilium oecuraenicum decet Haec sunt, eminentissimi ot reverendissimi tus est, quem dico non fuisse logicum, et esse fictitium. Non est logicus, nam si rea logice con­ patres, quae attente legendo schema nobis pro­ sideretur, evidenter ante omnia delineanda fuisset positum mihi venerunt in mentem, ot illud in suo vera idea rationalism! ; idea ista apte delineata, conceptu generali considerando; et quae mihi suatunc procedendum fuisset ad explicandas eius for- B dent, schema istud non solum in quadam sui parte mas, et postea ad applicationes varias, sive ad emendandum ac reformandum, sed omnino rccuveritates ordinis naturalis sive su perna tu ralis. Quod dendum: et equidem, si dicere licet, immediate si ordo logicus non inspieintur, sed ordo rerum, post generalem discussionem fiat propter duo: primo ordo naturalis, exponenda ante omnia fuisset tota ut tempori parcatur, secundo ut via tum aperta fidei catholica: exponendum universum dogma discussionibus ct disceptationibus nobis non relin­ catholicum de Deo in se considerato, ut cum quatur. Quod sicut ct alia, quae dixi, sapientiae sancto Thoma loquar, omnium doctorum Christia­ simul et doctrinae vestrae, reverendissimi patres, norum liceat dicere illustrissimo ct exactissimo, fidenter et simpliciter subiicio. quem semper prae oculis debemus habere in nostris studiis, et etiam in nostris compositionibus vel ORATIO orationibus dogmaticis. Veniam detis, venerabiles rerrrrarfi patris domini Jorephi Caixal y Estradi patres: dico ergo quod exponendum fuisset uni­ episcopi Urgtllensis . * versum dogma catholicum de Deo in se ipso con­ Eminentissimi praesides ne reverendissimi siderato, id est quatenus eat unus, quatenus eat patres. trinus: de Deo quatenus est principium omnium extra se; de Deo quatenus est director provisor Quanto studio, quantaquo cura a nobis in id et finis supremus eorum. Sic in ordine naturali, incumbendum sit. ut quaecumque ab hac socroexposita fidei doctrina, exponendum fuisset quod C aancta synodo emanaverint, non modo exacta ab traditionalismes imperite impugnaret in ista doctrina omnique errore sint libera, quod absque dubio nobis catholica, et tunc anathemate in iis mulctandum. praestabit Spiritus sanctus, qui moratur nobiscum, Et ordo, ut dixi, quidem fi etiti as adoptatus est. atque est in medio nostrum: sed ut sint praeterea Iu prioribus capitibus dicitur, rationalismum im­ omnino digna, darissimoque luce fulgeant, ac quan­ pugnari et condemnari in sua triplici forma, nempe tum humana natura patitur, ex omni parte perfecta, cum rationalismes, materialismus, et pantheismus multa sunt quae abunde manifestant. Et imprimis condemnantur. Sed quis ferat materi.vlismum ct totius orbis catholici imo et acatholici expectatio: pantheismum ex ipso rationalism! fonte oriri? Ma- omnium enim oculi in hunc locum, sanctamque terialismus an 1 no oritur in mento humana ox abusu synodum modo fixi sunt, malorumque, quibus mun­ rationis, ex independentia quadam mentis humanae? dus obruitur, a nobis speratur remedium. Ipsa Sed omnes scimus, omnes experimur materialismum etiam huius synodi constitutio ex episcopis c toto oriri o contra ex non usu rationis: sufficit ut quis terrarum orbe etiam ex antipodibus collectis, quod material ista fiat, ut seipaum ot suam mentem totam hucusque nunquam advenerat, proindo omnis voluti tradat sensibus, et in rerum visibilium fido includat. ecclesiae catholicae sapientia in hunc locum, Un­ Et pantboismua, qui tantas formas induit, an ne ex quam in unum focum collecta, si non splendidissima rationalismo vere ot proprio oritur? Pantheismns et ex omni parto fulgens appareat, inimicorum an no oritur ex abusu rationis? Et pantheismus risui sannisque Dei exponemus ecclesiam, quod non solum materialista, sed panthoismus vitalis, P absit Tandem sacculum istud quod licet, ratione sed pantbeismus idealista, sod pantheismus phan­ tasticus, an ne omnes pantheism! formae ad solum 1 Argumentan. .Eptaeoptu UrgellenaU probavit inprimii rationalismum deducentur? Nec magis feliciter, ut dxinnari panlbcirmum eum rationalirmo sire absoluto slv» mihi quidem videtur, omnes alii errores profligati moderato, uec non conftuionem ordini· supernatandi» cnn. * prw ocnlL· in schemato a fonto rationalism!, vel semirationa- naturali. At redactores schemati· ait, non uti habuisse Tridentinorum patrum condlintn, quo fidei decreta liatni fonte profluere dicuntur. Novimus enim clan· et distinete exponantur. Multa in schemate occurrere omnes non solum veteres errores, sed etiam errores quae 1er aut quater in distincti· locis repetita eunt, inulta, hodiernos, causas multiplices habere, quos enu­ quae stylo putius oratorio exprimuntur quam qui coucilium merare hic nullo modo necessarium est. Ex hac oecumenicum deceat, multa nebulosa et obscura et prolixa quam indicavimus idea, ex hoc ordinis logici vel nimbi. Addidit, quae in primo capite de pantheism ac ralioualumo dicuntur, obiter vage et generatilo tractari ; insupei naturalis defecta alius defectus oritur, nempe repe­ omitti nonnulla, quae cum rationalisino philosophico conuec titiones et iterationes. Sic truditionalismus dam­ tuntur, uti rationaliamus in rebus Christianae fidei, qui fr natur cap. II et VII; sic qui negant elevationem Anglia invaluit, ration altanus Christianus philosophicus in n hominis ad ordinem supernaturalem cap. II, IV, politica, quem gubernia fere omnia sequuntur; ne verbun XVI, XVIII; sic declaratur libertas Dei in inundo quidem fieri de positivismo, de spiritismo, mesmerismo, socia Itano. eotnmunismo. Nonnulla reperiri. quae scholastica creando cap. II. et probatur cap. XII, ubi de quaestiones attingunt et liberae theologorum disputation * Vocatam. qtue aberat. ju licci. relinquenda sunt; et modum loquendi non conciliarem es-r ('oneliuit, totum schema recudendum.· CONGREGATIO GENERALIS QUINTA 30 decembris 1869 153 154 ignorantiae veritatum Dei rerumquo spiritualium, pastoris, iuriumque ecclesiae fortis defensoris, qui tenebrarum saeculum recto appellari potuerit, tamen nunquam veritatem Dei in injustitia detinuit, sed adeo suarum inventionum, novarumquo machinarum claro semper, fortiter et distincte populis et prin­ physica perfectione et utilitate plenum est, ut se cipibus illam annuntiavit. His ergo rationibus per­ luminum saeculum et credat et dicat. Clara ergo motus, hocque ductus spiritu, qua potui maturitate distinctaque expositione veritatis catholicae dissi­ schema nobis propositum perscrutatus sum, coramque pandae sunt ignorantiae tenebrae, quia scriptum Deo perpendi; et quae in eo laudanda, quaeque est dictumque Deo a regio psalte1: Declaratio ser­ reprehenda reperì, ea ipsa vobis ea libertate pro­ monum tuorum illuminat, et intellectum dat parvulis. ponam, quao catholicam decet episcopum licet Et quoniam sunt, qui non sunt parvuli sed arro­ omnium minimum. gantes in saeculo, anathematis fulmino eorum per­ Ac primo quidem maximo laetatus sum videns vicacia est conterenda, sicut semper fecit ecclesia in eo damnari pantheismum cum teterrimo ratiocatholica; ut confusi forsan agnoscant nomen Do­ nalismo, et absolutum et temperatum, confusionem mini. In omnes ergo atticismi, pantheismi, natura­ ordinis supematuralis cum naturali etc. Attamen lismi, materialismi, positivismi, rationalism *! etc. iam in ipso schematis prooemio illa mihi occurrerunt anfractus penetrandum est, unusquisque conterendus verba nsacro approbante concilio * non eo loco in omnibus suis recessibus; quod certo non parvam collocata, in quo in bulla dici 27 proximi elapsi exigit diligentiam. Hinc apparet quantum a veri- novembris circa ordinem concilii nobis collocanda tuto exorbitaret, qui erodit hanc primam laboris B videbantur. Veniens autem ad totum schematis nostri partem leviter tantum ac perfunctorio a nobis corpus considerandum, observationes primum ge­ examinandam discuticndamquo. linee errorum nerales vobis proponam, postmodum vero gradum istiusinodi monstra α clarissimis auctoribus catho­ faciam ad quasdam particulares, seu capita sche­ licis omnino profligata sunt, ut nulla apparent la­ matis; omnes enim percurrero nimis longum esset, tebra, in qua error occultari valeat. Nam prae­ vobisque molestum. Huec tantum noto: omnino terquam quod humana mons α mendacii patre mihi visum est in conficiendo schemate, eius aliodiabolo decepta, nova semper errorum monstra quin sapientiasimos auctores non plano ante oculos generare velit, novisquo formis antiqua contegere, Imbuisse, quod a Tridentinis sanctissimis patribus quibus nova appareant, quis non videt quantum solerter cautum fuit, ut nempe decreta fidei ex­ inter auctorum conclusiones etiamsi demonstratas primerentur breviter, dare et distincto; ne verba intersit, ac oecumcnici concilii definitiones? Auc­ decretorum amplissimum seminarium fierent in­ toribus auctores opponuntur, conclusionibus con­ extricabilium discussionum inter theologos. Multa clusiones, argumentis sophismata adeo eleganter enim sunt ter quatervo repetita distinctis in locis, quandoque propositu, ut validissima videantur argu­ caque, mutatis etiam verbis, aliquando modo potius menta. Verumtamen conciliatibus definitionibus oratorio expressa, quam illo, quo oecumenicum nonnisi obstinatio, haeresisque obsistere possunt; concilium facero decet Claritatem quoque in pluri­ luxquo splendida ab ipsis proveniens, divina ad­ bus locis maiorem desiderari1: obscura enim est juvanto gratia, mentes rectas tantum ad se trahere C dictio, implexa, et, si loqui fas est, nebulosa; neque consuevit, pravosque amplius obcaccare. Fiat ergo singulae unius materiae partes distinctis proponun­ lux, prout modo dici solet, fiat maxima lux in tur et explicantur articulis seu capitibus; sed multa veritatibus quas incredulitas negat, quocumque fiat miscentur simul cum magno distinctionis ct brevi­ modo. Sino ulla ambago dicamus pseudophilo- tatis detrimento. Deinde primo capite maximi sophis huius sacculi (non enim philosophorum nomen certe momenti, quae mea quidem sententia plane profanandum eat, illud talibus sophistis attribuendo) ac distincto enucleari deberent (si populis Christia­ philosophorum paganismi aemulatoribus, qui sicut nis muximeque studiosae juventuti contra tot mala illi evanuerunt in cogitationibus suis et obscuratum salutare pharmacum parare cupimus, ut debemus), est insipiens cor eorum. Dicamus, quae sit verae tractantur obiter, vage et generatiti), ct non satis sapientiae semita, et quomodo oporteat sapere ad in specie; cuiusmodi sunt, quao spectant ad pansobrietatem. Dicamus regnantibus oinnibusque in theieinum et rationalismum saeculi huius nostri, ut sublimi positis, non esso potestatem nisi & Deo, seipsum vocat, philosophici. Tertio omittuntur cosque non modo populorum dominos sed patres quaedam connexa cum philosophico rationalisme, case debere et regni Christi ministros. Dicamus quae nisi in alio contineantur schemate videntur gentibus frementibus populisque meditantibus inania, necessario heic exprimenda; exempli gratia ratiout se a socialismo et communismo retrahant, atque nalismus in rebus christianao fidei, qui multum in­ mandata Dei in quibus prohibetur furtum, sive in valuit in Anglii inter protestantes, etiam rationalisparva sive in magna quantitate, in aeternum esse D mus Christianus philosophicus in re politica, quae fundata; utque praepositis suis obediant legitimo omnia fere Christiana gubernia invasit, et perturbat constitutis, non tantum propter motum, sed etiam societatis civilis quietem. Nec unum quidem verbum propter conscientiam. Domum non timentes ruinas de positivismo habetur saltem io specio: et quod hominum inimicorum, neque blandimenta mundi, me magis amaritudine movet, non potui in eo quia iis omnibus vincondis missi sumus a domino reperire aliquid de spiritismo vel mesmerismo, qui nostro lesu Christo, demonstremus omnibus quae curiositatis fomite tot retrahit ab ecclesiae sinu sint eorum iura; dicamus illis: Domini est regnum fideles, ac satanae eiusque ministris educandos et ipso dominabitur gentibus; dicamus,'ecclesiam tradit. De socialismo, communismo etc. nostrae illorum omnium esso matrem, cui reverentium et aetatis pestibus omnino tacet, nisi multum fallor. obedientiam debent ot omnem amorem. Simus in Quarto regula fuit a patribus Tridentinis soler­ omnibus solertes, sicut Hilarius Pictaviensis, Atha­ tissimo commendata, ut scilicet in efforraandis fidei nasius ac Cyrillus Alexandrinus, cuius officium decretis non unius vel alterius scholae catholicae utinam ab ecclesia recitandum ab hac sancta synodo approbetur systema, ne illorum variantes traditiones statuatur. Simus aemulatores Magni Leonis alio­ damnatae vel saltem reiectae viderentur. Quii de rumque Romanorum pontificum, maximo vero causa in omnibus ferme materiis voluerunt sedia sanctissimi domini nostri pupae Pii IX vigilis apostolicae legati, ut a variarum scholarum theo‘ Ps. CXVIII, 130. * In edilb desiderari. 155 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 16& logis variae elaborarentur formulae, ex qaibus A re ad damnandam pravam protestandum doctrinam, comparatis atque a patribus discussis in congrega­ Nunc vero schematis auctores, manentibus adhuc tionibus generalibus, postmodum ab electis patribus protesta n ti bus, redire videntur ad Florentinam for­ et theologis, sententiis patrum auditis, decretam mulam, quam utinam integrum, aut saltem Triipsum conficeretur a concilio approbandum. Unum dentinam intactam reliquissent! Illud etiam in hoo vero vel fortasse unicum paratum nobis est fercu­ capito deprehendi, voluisse scilicet auctores sche­ lum: concedatur saltem ut nostro communi palato matis errores damnare, prout ex ipsis schematis omnino sit sapidum. Demum mihi visum est de­ verbis apparet; dicunt enim: „Quoniam vero do prehendero in multis schematis locis verba decre­ ip *is sacrae scripturae libris varii nostra aetato torum, quae ab sdite conciliis sancita fuerunt in sparguntur errores, iterum declaramus ct definimus robus fidei, vel novis verbis aucta et interpolata, etc.0 Rogavi aliquem amicum, ut sciscitaretur a vel inter se permixta adeo, ut confusionem potius quodam commissionis theologo, quinam essent huiusquam claritatem mentibus afferro sint aptiora. Unde modi errores, qui in hoc decreto damnantur, ct opinor schema propositum iterum fundendum esse. quinam fuerint eorum auctores. Nullum aliud re­ Praeterea anatbematismorum usum ferme totaliter sponsum tulit, quam sub secreto custodiri, illudque suppressum reperio, et tamen a patribus semper pandero illicitam esse. Sed rogo vos, eminentissimi usurpatus fu orat, ot nullum est inconveniens illum praesides, revorendissimique patres, nos omnes qui adhuc nunc temporis usurpari: sacrum concilium vocati sumus ad damnandum novos errores, qui indicabit, an prudens sit praeoccupationibus sac- B nostra aetate diffunduntur, ignorarono possumus, culi huius impii in hac parto cedere, ot diversa quinam sint errores, ot qui eorum auctores? Quid adstricta ratione ferendas sententias contra doctrinas ergo dicemus dioeccsanis nostris do hac ro nos erroneas statui; quod alias a sapientissimo patro interrogantibus, quid praesertim professoribus se­ iam factum est minariorum nostrorum, cum α nobis petent, quinam Ad particulares quod attinet observationes, cas doctrinao ait sensus? Illa autem adduntur verba: ad quatuor tantum contraham capita, ut supra j, Sacri autem ct canonici credendi sunt, non quod dixi, primum scilicet ct secundum, tertium, septi­ humana tantum ope scripti, auctoritate tamen mum; quorum schema novum iuxta observationes ecclesiae in canoncm sint relati sacrarum scriptu­ ipse particulari patrum de rebus fidei congregationi, rarum; neque propterea solum quod divinam reve­ ai ipsis videbitur, tradam. In primo cupite non lationem sine errore contineant; sed eo quod Spiritu ¡□dicatur causa, quae tot Christianos hac nostra sancto inspirante conscripti fuerunt, idcoque sunt aetate α recta veritatis semita deflectere fecit in scripturae divinitus inspiratae etc.0 His verbis in­ monstrum pantheism *! ao rationalism!, de quibus dicari videntur errores moderni: at vero in laudatis in I et II capite schematis agitur; quae fortasse verbis duo asseruntur apprime distinguenda; nam in Cartcsii methodico dubio, omnis incredulitatis si auctores moderni negant Spiritum sanctum esse futilissimo fonte, reperiuntur. Deinde, ut fideles auctorem sacrarum scripturarum, hic error iam dam­ maiori odio oxeerentur et fugiant huiusmodi monstra, natas erat tam in Florentina tum in Tridentina expeditius fortasse foret, ut in specie ea designa- C synodo : itaque non videtur, cur componenda fuerit rentar, ct non tantum in genere. Notum est onim nova fidci formula ad eutn iterum damnandum. omnibus nobis divise spargi inter fideles hosco Verum ti moderni auctores fatentur, Spiritum errores; in specio datum remedium facile perimit sanctum esso auctorem sacrorum librorum, quos venena illis propinata. Quoniam rationalism! errores, ecclesia in canoncm recepit, quando agitur de de quibus in secundo capito schematis, fidem fidelium rationo divinae inspirationis, res omnino est diversa. vol imminuunt vel omnino tollunt, idcirco videntur Ut bene perspicitis, eminentissimi praesides, reve­ clarioribus verbis ot in specie damnandi, ne valeant rendissimi patres, tunc aggredimur quaestionem cor eorum venenatis verbis in posterum corrumpere. valde difficilem et omnino implexam, in qua de­ Eademquo do causa indicanda mihi videntur auc­ claranda neque sanctissimi ecclesiae patres, neque torum nomina, qui fuerunt praecipui machinatores theologi videntur idem sentire. Quod sit fidei errorum, ut fama ct honor sapientiae illis indebite dogma in hac materia sanctus Gregorius Magnus attributas a multis, solemni iudicio ecclesiae eorum in praefatione librorum in lob enarrat perpulchre nomina excerantis velati disino fulmino ictus con­ dicens1: „Quis haec scripserit, valde supervacue cidat et pereat. Haec fuit regula in conciliis mul­ quaeritur, cum tamen auctor libri Spiritus sanctus tum usitata; atque utinam patres Tridentini ad fideliter credatur." Undo concilia Florentinum ot observationes quorumdam saeculi principum. qui Tridcntinum, hoc stabilito catholico dogmate, acee multa do conversione protestantium promittebant, abstinuerunt ab explicanda divinae inspirationis qui tamen obstinati in errore perstiterunt, minus D natura, Haec a theologis discernitur in prae­ indulgentes fuissent! anathema sine dubio Luthero venientem, concomitantem ot subsequentem, do­ et Calvino dixissent, ct forsan eorum nomina in gene­ centibus ot postremam sufficere, ut scripturae sacrae ralibus cuiusdam catholicae urbis comitiis numquam dicantur osse verum verbum Dei. Nam idem est, cum honore celebrata fuissent. Verba doniquo, quae ut ipsi inquiunt, si rox vel pontifex edictum vel formulae fidei concilii Lateranensi *» IV, cap. I, in­ constitutionem ab aliis scriptam ipse postea manu seruntur, nempe libérrimo consilio, pressius contra sua subscribat, iamquo sufficit. Et cum Levántense» errores urgenda videntur et manifestius. . et Duaccnscs doctores quamdam propositionem dam­ Ad caput ergo schematis tertium devenio, in nassent patri Lesaio attributam, in qua talis adquo de scripturis ct inspiratione agitur. Discrimen struebatur doctrina, in fido dignis scriptis reperio valde notandum occurrit inter hoc caput, et id Sixtum V in coetu cminentiaaimorum cardinalium quod a concìlio Tridentino editum fuit; quod semper dixisse doctrinam attributam Lessio veram sibi videri mihi visum est admirandum, et Dei voluti digito aut certo valde probabilem, idemque sensisse cmiscriptum, et a quo hoc schematis caput toto orbo nentisaimos cardinales. Damnabimus ergo nos vel distare videtur, atque in co oblivioni traditam esse videbimur damnasse doctrinam a tot tamque gra­ eam Tridcntinum maximam, in ro nempe fidei non vibus theologis traditam? Haec indicavi, eminen­ facile rationem symboli ct verborum in aliam esse tissimi praesides, reverendissimi patres, non dispumutandam. Patres Tridentini sine dubio curarunt • Cap. I, n. 2. Patr. Ut. LXXV, 617. perficere definitionem synodi Florentinae de eadem CONGREGATIO GENERALIS QUINTA 30 decembris 1869 158 - ··· ·» · ■ ·· « ·* * > . talionis ergo, sod ut evidens fìat tertium schematis ) Gradum nunc faciam ad caput VII schematis, caput totaliter reformandum tenebrisque liberandum, in quo agitur do necessitata motivorum credibili ta tis. no arma dentur inimicis ad confundendam ecclesiam in quo mihi confundi videntur, quao sunt discernenda, Det, no permisceamus amicos cum inimicis. Vorum- nempo iudicium supernatural© credibili tatis reve­ tamen, quidquid sit do theologis catholicis, timeo, lationis, quao voluntati proposita illam divinitus no hoc decreto videatur imminuta divina ipsius illuminat ot fidenter attrahit ad piam sanctamquo ecclesiae auctoritas. Nom certum est ct omnibus motionom, ut velit erodero mysteriis revelatis, cam notum, plures factos esso correctiones in Vulgata altero iudicio credibilitatis, quod opus videtur rationis, nostra latina, postquam a Tridentino synodo au­ rationie meditanti» effectus mirabiles, provenientes thentica declarata fuit Celebratissimum esso scitis ox opero voro mirabili ac stupendo revelationis Vulgatae lectionem: Ipsa conteret caput tuum, non divina© tamquam ox causa, quam nemo umquam obstantibus protestandum irrisionibus, qui eam tra­ valebit nedum vertero ad decipiendum homines, ducunt voluti contrariam textui autographo ac sed no quidem imitari. Primum indicium eat omnino vetustioribus apogrnphis, eo quod ab ecclesia ap­ necessarium ad fidem, utpoto essentiale fidei, idcoquo probata sit. Si ergo nunc definitur, librum ntquo commun© est tum iis, qui ante rationis usum adducti eiusdem libri partem, etsi continentem revelationem sunt ad catholicam fidem, tum iis, qui ab ecclesia divinam sino orrore et ab ecclesia in canoncm extorres ad cnmdcm per fidem revertuntur vel in­ sacrarum scripturarum relatam, non ideo erodendam grediuntur. Alterum vero iudicium est quid singulis esso sacram ot canonicam, sed eo solum quod scripta personis accidéntalo; nonnulli maximo puri catholici fuerit inspiranto Spiritu sancto, pugnam omnium eo caront, altari vero praesertim theologi et sa­ absurdissimam videbimur sustinere inter auctori­ pientes illud sibi e (formant. Primum iudicium cretatem catholicae ecclesiae, cui iugiter inhaeret dibilitatis est vero divinum ex supernae fidei revo­ Spiritus sanctus tamquam vivificator, ot ipsum lutionis gratia; de hoc iudicio clamabat Christus Spiritum sanctum, quo inspiranto loquuti sunt sancti Dominus1: „Nemo potest venire ad me, nisi pator Dei homines. Etenim videbimur praesupponeru, si caelestis qui misit me traxerit illum/ De eodem verba schematis approbaverimus, posso ecclesiam concilium Milovitanum definivit: nEssc essential© referro in canoncm, assistente Spiritu sancto, scriptu­ fidei, illudqu© non esse α nubis/ a patribus concilii ram omnem sacram. Insuper, quod hic vellem con­ vocatur: „gratia caelestis vocationis vol illumina­ siderari attentissime, obscurabitur verbum Dei tra­ tionis/ Secundum vero credibili tatis iudicium est ditum cum verbo Dei scripto, cui patres Tridentini totaliter theologicum quatenus nempe scientia theo­ statuerunt parem referendam esse reverentiam. logica comparatur. Primum iudicium, ut optimo Obscurabitur quoquo fides nostra, quum Tertullianus notat Melchior Canus, non est discursivum, alterum in libro de Praescriptionibus cap. XIX his verbis ex­ vero est essentialiter discursivum; atque haec est posuit1: nUbi fuerit veritos disciplinae et fidei tra­ omnium scholasticorum certa doctrina, lamvcro in ditae, illic erit verbum veritatis scripturarum/ Ob­ septimo propositi schematis capite evidenter sermo scurabitur tandem formula loquendi, qua usi sunt fit de hoc humano et discursivo iudicio credibilitatis; sancti ecclesiae patres aientes; Spiritum sanctum 1 et nihilominus in decursu capitis affirmatur, quod esso in medio conciliorum ecclesia© catholicae; ca­ pertinet ud credibili tatis iudicium supernaturale, ac nones generalium conciliorum dictante Spiritu sancto potissimum eius necessitas ad obedientiain fidei scriptos fuisse, eosdemque quemadmodum sancta praestandam. A st vero nec cum prima vice sanctus evangelio eadem reverentia suscipiendos ct colendos Petrus praedicavit ludneis verbum fidei, eos primo esse. Quao hactenus do hoc capite dixi, paucis theologica aliqua dissertatione, quid sit miraculum, nunc complectar: Ie Ordo admirabilis decreti Tri­ edocuit, et quo pacto, no deciperentur, secure dentini do scripturis sanctis porturbatur potius, quam discernendum esset a miris effectibus, sicut α Bene­ illustretur in proposito nobis schemate. 2® Veritas dicta XIV in opero do Canonization© sanctorum divinarum Traditionum (quao maximo hac nostra praescriptum est: mihi id non constat. Id tamen actato inculcanda est ot proponenda contra sectas certissimo scio in Actibus apostolorum scriptum caso *: protestandum et sectas posteriorum, qui illorum Dominus aperuit cor Lydiae, ut scilicet efformaret oxomplum soquuti sunt), quamvis innuatur in initio alteram iudicium credibilitatis, ct audiens verba capitis, tamen in decreto fidoi omnino omittitur, firmiter crederet. Et quod suo aetate, nostra quoque, truncatis hac super ro verbis Tridentini canonis. qui α missionariis convertuntur ad fidem ex prae­ 3° Do authentiu Vulgatae latinao, quao a Triden­ dicatione verbi Dei, non theologicis dissertationibus tina synodo approbata fuit, no verbum quidem evocantur, sed notis externis, et earum convictioni habetur in novo schemata; et tamen, eminentissimi tantum credunt. Illud scio etiam, Deum per missiopraeside», non inopportunum foret, no dicam ne­ D narii apostolica verba aperiro corda nigrorum, ae cessarium post mirabiles cius correctiones factas α etiam australium maxime rudium, eosquo credere. Sixto V et Clemente Vili, illam iterum, qualem Atque hae confusion© utriusquo iudicii credibilitatis habemus, approbaro solemni huius concilii decreto: illa enascitur antilogia inter doctrinam capitis VII ergo non dobemus silentio nostro illam relinquere et illarn capitis IX, ubi iuro merito damnantur ii, insaniae haereticorum. Postremo, reverendissimi qui pueris parentum fidelium licere affirmant, imo patres, si vobis placet definire, inspirationem sacra­ necessarium esso dicunt, quod capito VII affirmatur rum scripturarum, quae dicitur consequens ct quam necessarium esso adultis infidelibus, vel protestauplures catholici auctores in scholis docuerunt ad tibus uliisquo haereticis; ac si ratio fidei divinae, recto tuendam divinarum scripturarum doctrinam, eiusque veritas non firmis inniteretur motivis. non sufficere, sed admittendam esso omnino aliam, Denique in hac longa tractatione ¿e fide, illud quam vocant concomitantem, ut sint et dicantur ver­ omittitor sino ulta tamen auctorum fortasse culpa, bum Dei, precor equidem et obtestor vos, ut istud quod nobis supplendum sinu dubio relictum est, in hoc ipso si fiat, dicatur saltem sino ambagibus1. quod est omnium maximum et maximo necessarium, nempo infallibilis auctoritas cathedrae beati Petri: 1 Sensum, non ipsa verba affert, prout videre est In Patr. et fortasse idcirco tractatur ratio fidei tali modo laL L Π.3Ι. ut α theologo praestantiseimo descripta ct tractata ’ In schedis stenographic!* post vocem tine nihil praeterea 157 est: idcirco ad explendam periodam additam est verbum ambagibut ex contextu erutam. 1 Imp. VI, 44. * Act, XVI. U. 150 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 160 Reverendus pater dominus Marianus Barrio y fuivct, qui boati Petri cathedrae praerogativa * A negat, ac proinde fundamenta fidei eoae non habet Fernandez archiepiscopus Valentinus missam lectam Et antequam finem dicendi faciam, iam enim tem­ celebravit Qua absoluta et recitata oratione: pus nimia protractum eat, per roa liceat, eminen­ Adgumus domine etc., eminontissimus primus praeses tissimi praesides et reverendissimi patres, ut una cum obitu cminentissimorum cardinalium Caroli vobfa aperte meam nullius roboris ecotentiam de Reisach et Franciaci Pen tini, et duorum episco­ proferam, in eo scilicet ut post prooemium porum, nempe Premislicnsis ritus latini, ot Fodiani, capitis modo supradicto vel abo aptiori pro­ annuntiavit etiam patribus electionem eminentissimi positum fiat, si placet, errorum omnium dam­ cardinalis de Angelis in locum defuncti cardinalis nandorum expositio, qualis nb eminentissimo car­ de Reisach unius ex praesidibus congregationum dinali archiepiscopo Vindoboncnsi nudius tertius generalium in haec verba: rReverendissimi patres, notum vobis est, ex adeo perfecte facta est Postea vero illi appona­ tur expositio brevi *, clara ot ordinata doctrinae quo inchoatum est oecumenicum Vaticanum con­ ecclesiae cum damnatione oppositorum errorum cilium, pretiosam in conspectu Domini mortem per modum canonum Tridentinorum, qua ratione obiisse quatuor patres, nempe eminontissimum vix melius damnari possunt errores, vel alio modo, Caro Ium de Reisach episcopum Sabinensem ot qui huic sanctae synodo placeat. Postulo demum primum praeridem congregationum nostrarum ge­ si minus prudenter dixi pro v. ra humanitate neralium, eminenttasimum Franciscum Pontini diasumma mihi concedatis veniam: finemque facio B conum Sanctae Marino in Porticu: reverendissimum praeclarissimis verbis cardinalis Caictani in ses­ Antonium Manastyrski episcopum Prcmisliensem sione II concilii Lateranensis V dc auctoritate pon­ latini ritus, et reverendissimum Bernardinum Fratificis: „Descendit namqnc dc caelo urbs haec nova, scolln epixeopum Fodtanum. Christianae virtutes cuius fundamenta nec in poetarum figmentis nec et praeclara merita erga sanctam Dei ecclesiam et in humanae sapientiae persuasibilibus verbis nequo hanc apostolicam sedem, quibus amplissime ornati in cuiusvis mortalis ant creatae voluntatis appetitu erant, certam suavemque spem nobis ingerunt iam seu opinione tacta sunt: sed quae in montibus eorum animas aeterna perfrui requie in osculo sanctis, hoc est, in patriarcharum figuris, in pro­ Domini, nostrtaque favere laboribus sua apud Deum phetarum testimoniis, in praeconiis apostolorum, in intercessione. Quoniam tamen ea est humanae na­ suppliciis martyrum, in admirandis Christi operibus, turae fragilitas, ut nostris suffragiis adhuc fortasse in sanctorum proborum que hominum purgatissi­ indigere possint, idcirco eas divinae misericordiae mis mentibus, in virtutis denique ot spiritus enixe commendare ne omittamus. Simul autem ostensione, inconcussa ac firma persévérant. significare reverendissimis patribus valde luctamur, Descendit autem de cacio non gressibus corporis, in Jocum defuncti cardinalis de Reisach, unius ex sed imitatione ac similitudine. Illius namque praesidibus congregationum generalium, electum exemplo quae in caelis est rcipublicao beatissimae, fuisse a sanctissimo domino nostro per litteras huius quae in terris est regimen constituit Deus, apostólicas datas die 30 mox elapsi decembris ut illud non penes omnes aut inultos, sed penes C eminentissimum cardinalem Philippum de Angelis unum Christi vicarium et dominici gregis pastorem camerarium sanctae Romanae ecclesiae et archiconsistat Nam sicut in lerusalem illa, quae in episcopum Firmanum. Et reverendus dominus sub­ caelis est, matre nostra unus tantum dominus est secretarios recitet memoratas litteras apostólicas.Jesus Christus; ita in hac lerusalem illius filia, Hic autem umbonem conscendens huee perlegit: quao Christi sanguino irrigata, et matris est illu­ Pius papa IX. strata splendoribus, unus tantum princeps eat, vi­ Ad futuram rei memoriam. carius Christi ct pontifex maximus, cui omnes descendentis lerusalem cives et incolae, non solum Inter alia, quae apostolici * litteris nostris sub ut separarim singuli, sed etiam ut simul universi annulo Piscatoris dic 27 novembris hoc ipso anno obedire debent: quemadmodum qui in superna daris servari in Vaticano concilio ad rectam tum salu­ »unt lerusalem sancti, cum singulariza, tum universe, taris negotii rationem praecepimus, ut quinque ex divirimquo ac simul omnes uni omnium creatori venerabilibus fratribus nostris sanctae Romanae subsunt, parent, obtemperantecclesiae cardinalibus nostro nomine et auctoritate praesint patrum congregationibus, quae publici» Hic autem eminentissimus primus praeses pro­ praemitti solent sessionibus. constituimus. Iam vero ximam congregationem generalem indixit haben­ cum nnua ex cardinalibus ad illud munus delectis, dam feria secunda insequentis hebdomadae die nempe venerabilis frater noster Karolus sanctae 3 ianuorii; et patres dimissi sunt D Romae ecclesiae cardinalis episcopus Sabinensta dc Reisach nuncupatus supremum diem obierit, in illius locum dilectum filium nostrum Philippum 4. sanctae Romanae ecclesiae cardinalem camerarium Congregatio generalis 8 oxta. titulo Sancti Laurentii in Lucina ex apostolica 1870 tannarli 3. dispensatione archiepiscopum Firmanum de Angelis Feria secunda die 3ianuarii 1870 hora nona ma­ nuncupatum sufficiendum existimavimus. Quare turimi in conciliari aula Vaticanae patriarchal^ praesentium litterarum nostrarum vi eumdem di­ basilicae gcncrulta reverendissimorum patrum con­ lectum filium nostrum Philippum sanctae Romanae gregario habita est; cui interfuerunt quingenti ecclesiae presbyterum cardinalem titulo Sancti Lau­ nonaginta octo patres, nempe 39 cardinales. 7 patri­ rentii in Lucina in alterum ex quinque venerabilibus archae, 3 primates, 112 archiepiscopi, 395 episcopi, fratribus nostris sanctae Romanae ecclesiae car­ 6 abbates nullius dioecesis, 12 abbates generales dinalibus praesidibus congregationum pntrum con­ sive praesides congregationum ordinum monasti­ cilii Vaticani, quae publicis praemittuntur sessionicorum. usum mitrae habentes, 24 generales et bus, eligimus, nominamus, constituimus. Proinde vicarii generales, quorum omnium nomina, sicuri memorato cardinali per has litteras nostras alteri per assignatores locorum accurate descripta fuerunt, ex quinque praesidibus supradictis instituto, omnia exhibet indiculus patrum sextae congregationis et singula iura et onera deferimus atque impertimur, generalis, qui inter acta concilii asservatur. quae apostolici» litteris nostris superius memoratis. CONGREGATIO GENERALIS SEXTA 3 ianuarii 1870 161 162 quarum initium Multiplicet inter huius muneris propria A Johannes loseph Faict episcopus Brugo neis. use decrevimus. Id volumus ut mandamus in contra­ Muria Ephrem Garrelon episcopus Nemesinus. rium facientibus etiam speciali ct individua mentione Aloysius Nazari do Calabiana archiepiscopus ac derogatione dignis non obstantibus quibuscumque. Mediolanensis. Datum Romae, apud Sanctum Petrum sub onGeorgius Ebediesus Khayyath archiepiscopus □ulo Piscatorie, die XXX decembris MDCCCLXIX Amidensis Chaldaeorum. pontificatus nostri anuo vigesimo quarto. Caspar Willi episcopus Antipatrensis. Iohannes Thomas Ghilardi episcopus Montis N. cardinalis Paracciani Carelli. Regalis. Quibus recitatis cminentissimus primus praeses E secretaria concilii Vaticani die 31 decembris significavit patribus n sanctissimo domino nostro, anno 1869. Aloisius cardinalis Bilio praeses. iuxta numerum VII brovis apostolici Multiplicet Hannibal cardinalis Capalti praeses. biter, designatum fuisse cardinalem praeaideni con­ gregationis seu deputation! * pro rebus ad fidem Paulus Angelus Ballerini patriarcha Alexan­ pertinentibus ct cardiualem praesidem congrega­ drinus latini ritus. tionis seu deputation! * pro rebus disciplinae eccle­ * Maximilianu de Tamóczy archiepiscopus Salissiasticae; itemquo factum esso scrutinium sche­ burgensis et primas Germaniae. dularum ad eligendam deputationem pro rebus Laurentios Pontillo archiepiscopus Cosentino . * ordinum regularium in haec verba: B Iohannes Petrus Losanna episcopus Bngellensis. Gulielmus de Cesare abbas Montis Virginis. nRevercndissimi patres, sanctissimus dominus loaephus episcopus Sancti Hippolyti, noster per bina chirographa 1 data die 29 superioris secretarios concilii Vaticani/ 1* decembris designavit cardinales, qui praeesee debent Quo facto eminenttoimus primus praeses dixit: duabus congregationibus seu deputationibus pro „Reverendtoimi patres, ex patribus, qui loqui rebus fidei ot disciplinao ecclesiasticae, nempe pro priori congregatione cardinalem Aloysium Bilio, petierunt, et quorum nomina iam vobis annuntiata pro altera voro cardinalem Prosperum Caterini. sunt in superiori congregatione, adhuc supersunt Reverendus dominus subsecretarius promulget no­ duodecim; post hos audiendi erunt alii, qui postea mina eorum patrum, qui facto scrutinio reperti nomina dederunt; eos autem reverendus dominus sunt electi ad constituendam tertiam congregationem subsecretarías ex ambone promulget8 Id exsequens subsecretarius haec ex ambone seu deputationem pro rebus ordinum regularium/ Id exsequens subsecretarius ambonem conscen­ perlegit: ^Reverendissimi patres, ex patribus qui loqui dit et haec perlegit patribus: „Iuxta deliberationem a patribus initam in con­ petierunt, et quorum nomina iam vobis annuntiata gregatione generali habita die 10 huius mensis, sunt in superiori congregatione, adhuc supersunt urna in qua asservabantur schedulae suffragiorum duodecim ; post hos audiendi erunt alii, qui postea pro electione viginti quatuor patrum, cx quibus nomon dederunt. Ex oratoribus quorum nomina constare debet congregatio seu deputatio pro rebus C iam publicata fuerunt, ct qm iam pro congregatione ordinum regularium, nobis infrascriptis praesenti­ generali diei 28 decembris veniam loquendi ob­ bus lata fuit ac recognita sigillis munita, quibus tinuerunt, sunt Augustinus Vérot episcopus Savana protonotariis apostolici * obsignata fuerat; ea nenais et Laurentius Gastaldi episcopus Sal uti urum. postea aperta, repertae sunt schedulae numero Porro ex iis, qui pro hac congregatione genendi septingentae quatuordecim, faetnquo diligenti com­ veniam loquendi obtinuerant, sunt loaephus cardi­ putatione inventi sunt maiori suffragiorum numero nalis Trovisanato patriarcha Venetiarum, Antonius electi Hosaun patriarcha Ciliciae Armenorum, Victor Felix Reverendissimi putres: Bernadou archiepiscopus Senonensis, loannes DoFranciscos Fleix y Solans archiepiscopus Tarra­ ney episcopus Montis Albani, lacobus Baillés episcopus olim Lucionensie, Franciscas Gandolfi conensis. episcopus Cométanos et Centumcellensis, Conrados Andreas Raess episcopus Argentinensis. Godofredus Saint-Mare archiepiscopus Rhedo- Martin episcopus Padcrbornensis, Petrus M. Ferrò episcopus Casalenais, Augustinus David episcopus nensis. Briocensis, loannes Baptista Greith episcopus Ferdinandus Blanco episcopus Abulensis. Sancti Galli. — Reverendus pator dominus Aloy­ loannes Derry episcopus Clonfertensis. loscphus Benedictus Dusmet archiepiscopus sius Moreno episcopus Eporedicnsis, qui veniam loquendi petierat atque obtinuerat, praesidibue Catan iens is. D significavit se ultro desistere a proposito sermonem Felix Cantimorri episcopus Parmensis. loaephus Ignatius Checa archiepiscopus Qui- habendi, quia iam ab aliis dicta repetere noluit tensis. (bene, bene), ne nimis in longum protrahatur discussio Fridericus do Fürstenberg archiepiscopus Olo- (optime, optime).— Novi autem oratores sunt lomuconsis. sephus Valerga patriarcha Hierosolymitanus, ToanCarolus Pooten archiepiscopus Antibarensis et nes Baptista Landriot archiepiscopus Remensis, . * ¿c?drensi Victor Augustus Dcchamps archiepiscopus McchliPaulus Micaleff episcopus Typhernatonsis. niensis, Andreas Raess episcopus Argentinensis, Stephanos Vincentius Ryan episcopus Buffai e nais. Thomas Michael Salzano episcopus Tanensis/ Simon Spilotros episcopus Tricaricensis. Deinde ad ambonem successive vocati sunt1 Alexander Angeloni archiepiscopus Urbinatensis. episcopus Savannensis, episcopus Salutiarum, patri­ Ignatius Moraes Cardoso episcopus Pharannonsis. archa Venetiarum, et patriarcha Ciliciensis. Franciscas Leopoldos de Leonrod episcopus 1 Per chirographum die 4 tonarti 1Θ70 editui, praeses Eystetensis. deputation» a summo pontífice noudnati» fiiit eaiutalWmas Guillelmus losophus Clifford episcopus Clif- cardinalis Joseph Andreas BixiarrL Chirographum hoc amallo neglexi, utpote iisdem conceptum verbis, metatis mutandis, ae toniensis. illa dno quae supra, coi 50 et 121. relata aiak Thomas Michael Salzano episcopus Tan ensis. 1 Vide «apra, col 60 et eoL 121. Con cil. qlvxilll tomus k * Formula, qua patres vocabantur ad ambenem a primo ex praesidibu.·. haec erat: AictdrJ od avd-cncm poter V. V. epwevpua *V. II 163 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 164 lationi· eet protestane: noetri protestante· in America in saia elemontaribae libri· de geographia reprae­ reterendi patris domini Augustini Vérot episcopi sentant coctura praeclarum compositum ex doo­ Savannensis l. tori bue cum pileolis, episcopis com mitris viridibus, EminenSsaitni praesides. reverendissimi patres. et rubris cardinalibus coram Columbo, qui voluit Vestram attentionem ot benevolentiam per pauca probare rotunditatem terrae, et existentiam anti­ momenta flagito, ut pauca dicere possim non oratorio podum. Illi doctores opus exprobraverunt, quia modo, sed puro didáctico, non circa schema in illud erat contra rationem et sacram scripturam, genere, quia videtur quod satis superque circa et quod papa condemnaverat ideam antipodum. illud dictum fuerit, sed circa quaedam puncta, quae Attamen antipodes existant, ot sunt hic episcopi, continentur in schemate: Ie circa rectura ordinem qui veniunt do antipodibus, et plus quam ducenti seu concordiam inter scientiam et fidem, 2° circa episcopi, qui veniunt ex America gratia Columbi, Aliud exemplum· unitatem speciei humanae, et 3® circa originale qui American discooperuit. peccatum. afferam; est exemplum Galilaei, et illud exemplum Doctrina schematis circa concordiam inter scien­ affero cum dolore cordis, quia illi agendi ratio tiam et fidem continetur in capite X, ct doctrina, quorumdam catholicorum doctorum ot theologorum quae continetur in hoc capite inconcussa est, etiam romauorum opprobrium intulit euper reli­ evidens est; siquidem non potest esso oppositio et gionem et ecclesiam et hanc sanctam sedem, quae contradictio inter rationem et fidem: Deus est B semper patrona fuit scientiae. Galilaeus bis citatu· auctor utriusque, et veritas non potest opponi fuit et condemnatus, quia defendebat systema veritati. Attamen modus quo illa veritas expri­ Copernici circa motam temie; et illa egendi ratio mitur, seu, si ita dicere fas est, tonus huius capitia, illorum theologorum fuit infortunium magnum pro mihi videtur esso eius naturae, ut exasperet et religione. Liceat mihi sic mentem meam exprimere, irritet patronos scientiae; et illud est magnum in­ quia fui professor aatror-./ifiiae, et illa melius commodum, quia utile, perutile eat ecclesiae habere quam ceteri sentio. Noi· uico, quod illa pagina pro amicis fautores et patronos scientiarum. Et historiae opprobriosa sit religioni; at desidero et illud caput videtur aliquo modo esse excusatio seu poto quod illa pagina eradatur, si possit fieri, eritjustificatio agendi rationis, quam quidam theologi, que gloria, magna gloria concilii Vaticani, si debita quidam doctores catholici tenuerunt: et adduco reparatio fiat memoriae Galilaei, et hanc rehabilitaprobationem per exempla. Quando Cbristophorus tionem memoriae Galilaei peto in nomine scientiae, Columbas proposuit navigare vernus occidentem sed praecipue in nomine sedis Romanae, quae cum intentione perveniendi ad orientem, tunc contra semper patrona fuit scientiarum. Aliud exemplum ipsius schema insurrexerunt doctores ct theologi. volo adducere; est exemplum desumptum ex geo­ Et venio de America, in qua maior pars popu- logías theoriis. Geologi putant longam seriem saeculorum requiri, ut explicentur quaedam phae­ 1 Argumentum: .Episcopo* Savannenti* circa propositum nomena stratification» tum plantarum tum ani­ schema nonnulla in specie animadvertebat, 1· quoad rduiccem θ malium. Illud videtur esso contrarium Scripturae, inter scientiam et fidem; SH· quoad originem speciei humanae; sicut etiam tempore Galilaei quibusdam videbatur 9° quoad peccatum originale. Et de primo capite seu de con­ contrarium Scripturae, quod sol staret, ot terra cordia inter sdentism et fidem aiebat doctrinam, quae con­ moveretur: Sol contra Gaboon ne movearis l; ot tamon tinetur in capite decimo schemati», veram utique esse, attamen pronti ibi exprimitur exasperare » t irritare scientiae pitronoe constitit, vero asseri solem stare et terram moveri. posse, immo accipi veluti excusationem et ludificationem eorum, Sed illa systemata circa durationem absolutam que a non-theologis ac docloribus gesta aunL Atterebat dierum creationis ct circa statam terrae ante opus ORATIO exemplum Christopbori Colombo, Galilaei et geologvrum, qui in sull systematibus damnati fuerunt, quorum famae reinte­ concilium Triteitin am defini ri«e peccatum originale esse verum gration eu» per Vaticanem concilium fieri poscebat addendo et proprium peccatum. ras» reapse id nan dixerit. Immo re­ capiti deamo haec verba: .Attamen per istam definitionem non probabat hanc definitiraem. et Tridentini * verbis case addita· intendimus condemnare lystemala astronomica circa motum rerum et prvprñai, cum ibi habeatur peccatum, ubi est liber­ terrae uti nunc communiter docentur; imn» memoriam Galilaei tas transgressioni , * et peccatum originis fuerit utique libere ohm a Romanis congregationibus condemnati libenter rehabili­ commissum a nostri * . * protopareutibu non autem a nobis. tan» ui; quae condemnatio tunc sub multi* respectibus insta Exposcebat autem lu hanc doctrinam exponi, ut quaevis idea fait, quia Galilaeus volebat probare motum terrae ex Scripturis; fati usti lise et crudelitatis removeatur a Deo, quxti innocentes quod etiam extendi volumus ad geologorum sententias de damnet; Meoque proponebat delenda omnino verba .verum et opere sex dierum et arca durationem absolutam eormndem, proprium’ et hanc praeterea additionem proponebat: .Declara­ quae sententia liberae eorum disputationi permittitur, quam- mus autem doctrinam catholicam circa peccatum originale diu de ca iwlidum ecclesia non proferat* Veniebat ad uni­ stare omnino posse, quin admittatur aliqua malitia personalis tatem et originem specie! humanae, de qua fit senno tn notia j ) in infaatibui. Itaque haec doctrina nedum crudelitatem et schemati*, et aiebat, hanc materiam non fuiase bene et adae­ iniustitiam in Deo arguit, e contra eius nnetita * et bonitas quate pertractatam, et allusionem fieri ad errores dumtaxat mire elucet» eo quod privet et spoliet propter peccatum Aχι 176 pi entise desit, debuisse hominem elevare ad ordinem A quitatibus. Quot venerunt ante noa foedi, immundi supernaturalem. Non pronuntio iudidnm meum, et quare nos illis dicimus: non erubescimini? Et sed sio, ibi habemus quaestionem theologorum, quidam dixerunt: Pater, in me sentio talem vim, quae tam ex una parte quam ox altero parte teneri quae mihi videtur venire a Deo ipso; si ago iuxta potest salva fide. Fidem teneamus, theologis cam­ hunc impetum, iuxta huno impulsum, nihil ago contra naturam, sed modo conformi naturae. Tace, pam amplissimum disputationibus relinquamus. Pagina 40 fcoL 71 cj. ¿Porro etiam primae con­ natura prout nuno est, non est qualia exire poterat ditionis integrius illa et immortalitas, quibus hominem a manu Dei, sed qualis illam diabolus et Adam ornatum fuisse constat, dona indebita naturae licet a diabolo deceptus corrupit Ergo ut possimus innocenti secundum doctrinam catholicam censeri stare contra libertinos, et defendere puritatem mo­ * debent ¿Secundam doctrinam catholicam/ eminen­ ralis catholicae, oportet concedere in concupiscentia tissimi praesules et reverendissimi patres, ibi iterum esse aliquid intrinsecum contra rationem, ct propnos coniicimus in salebrosissimam quaestionem. terea contra hominis naturam. Et sano sanctus Certum est animam humanam esse immortalem ex Thomas inquirendo utrum primi motus concupi­ intrinseca sui naturo, non ex superaddito gratuito scentiae, quos ratio non potuit compellere et Dei dono: certum est, nos dicimus, hominem com­ refraenare, sint peccatum mortale, negat, quia poni ex anima et corpore: certum praeterea est peccatum mortale non potest committi sino abusu animam, quoad unitur integre corpori, habere rela­ libertatis, sed aliqua venialis macula in illis motibus tionem cum corpore, et nisi corpus illi addatur, B invenitur. Ulterias Deus in sententia theologorum, nos non posse concipere quomodo anima immortalis qui aiunt illam integritatem esse donum gratuitum, per totam aeternitatem sit felix, sit beata natura­ potuisset hominem creare praecise prout nunc est liter sine suo corpore. Sanctus Thomas has objec­ absque ulla differentia. Tota differentia consistit tiones sibi facit, et respondet: nihil derogari sa­ in hoc, quod nos nascimur sino gratia sanctificante, pientiae Dei si, quum agitur de homine, cuius quae gratia sanctificans nobis debetur, quae, ut ait natura eat adeo excellens, ipse Deus per super­ sanctus Thomas, erat debita naturae in Adamo: illi additum donum adiecerit quod necessarium erat ad nati fuissent sine illa gratia, quao illis non fuisset suam naturam perficiendam. Itaque videtis, iterum ullo modo debita, neque etiam Dei decreto. Ce­ ingredimur quaestionem (dixerim) de ordine divinae terum Deus poterat hominem facere cum eadem sapientiae quoad dona gratuita; et non video qua ignorantia, cum eadem infirmitate, cum eadem con­ de causa id debeamus definire, et sic offensam cupiscentia. Sed peto, quomodo haec possunt com­ praebere tot theologis catholicis. Sed quod de poni cum illis, quae dicuntur: homo ud imaginem immortalitate, leve est: quoad aliud ¿integritate * Dei factus natura sua ordinatus fuisset ad creatorem quid sit ista integritas, hoc est explicandum, quid suum cognoscendum, colendum et amandum? quid intelligatis nomine huius integritatis. Intelligitisne evenisset in illo casu? Evenisset quod evenit immunitatem α quavis concupiscentia, nempe in- quando Adam peccavit: totum genus humanum telligitisno statum hominum, in quo ratio ita domi­ corrupit viam suam, Deum paenituit se hominem natur inferioribus viribus, ut vel istae nunquam C fecisse, genus humanum immediate meruisset dilualiquid potant contra rationem, vel saltem si petunt, vium, et fortasse nullus misericordiae locus inventus facillime statim comprimantur, refraenentur? Si ita fuisset. Quid videmus ubi non est lex evangelica? intelligitis hanc integritatem, ipse aio non esse nihil praeter idololatriam, turpitudinem, foeditatem, donum gratuitum. Plures theologi sunt, innumeri videmus homines peiores brutis. Nam appetitus theologi, qui suffulti auctoritate sancti Thomae sensualis brutorum nunquam nocet corpori: brutum aiunt reapse: dato quod Deus non elevasset homi­ animal quando satis manducavit, satis bibit, non nem id ordinem supernaturalem, et reliquisset illum amplius appetit cibum; homo e contra, dicam eru­ in ordine puro naturali; tamen vim aliquam in bescens, appetit cibum etiam in damnum corporis, ratione posuisset, qua posset facile comprimere in­ appetit voluptatem sensualem in damnum gene­ feriores partes. Et plura argumento afferri pos­ rationis humanae. Iam vero quomodo Deum, quo­ sunt; uonnulla tangam, si mihi patientes adhuc modo decuisset sapientiam Dei creare hominem ad sitis ad aliquot momenta. Imprimis concilium Tri­ imaginem et similitudinem suam, ut homo illum dentinum aperto dicit1: concupiscentia ex peccato cognosceret, coleret, amaret, et deinde immediate est (itaquo non a Deo), et ad peccatum inclinat ob vim concupiscentiae, ob impetum inferiorum (quod venit u Deo non potest inclinare ad pecca­ virium, quae non subdebantur rationi immediate, tum). Concupiscentia non est solum appetitus hominem labi in tantam turpitudinem, in tantam bonorum sensibilium, sed quomodo hic sumitur, foeditatem? Relinquo illis theologia suam opinionem est appetitus bonorum sensibilium contra ordinem D defendere; defendant, sed non erigant suas opiniones rationis: ita definitur a sancio Thoma. Sed ratio in dogmata. Defininmus quae sunt de fide; dispu­ est a Deo, ergo Deus non poterat ponere in homine tabilia relinquuntur theologia disputanda. appetitum, qui esset contra illam: ergu etiam in Approbo quod dixit episcopus Sutannensis de ex­ statu naturae purae aliqua immunitas α concupis­ plicatione superaddenda decreto concilii Florentini, centia certissime fuisset, aliqua integritas naturalis. quoad animas, quae solo peccato originali inquinatae Ulterius sanctus Thomas sibi hoc oblinit: et primo, decedunt ex hao vita, et descendunt in infernum. concupiscentia est homini naturalis, quia con­ Gratias vobis ago, eminentissimi praesides et reve­ cupiscentia quaerit bonum sensibile, et unaquaeque rendissimi patres, quod tanta patientia aurem mihi potentia tendit ad obiectum suum. Sed respondet, praebuistis; et omnia quae dixi iudicio vestro quod concupiscentia tendat ad obiectum suum in humillime subiicio. genere, hoc non est contra rationem et contra Hic 8urrexit reverendus pater dominus Augustinus hominis naturam; sed quod tendat ad bonum sen­ sibile contra ordinem rationis, non est amplius con­ Vérot episcopus Sacann^nsis de medio dicens: Liceat mihi, praesides, aliqua adnotare. cupiscentia humana Ulterius nos omnes exercemur At eminentissimus primus praeses dato campa­ m excolendis animabus, omnes in cathedra poenitanüaria sedemus ad expurgandas animas suis ini- nulas signo ait: Non licet, reverendissime domine, non licet abrumpere disceptationes schematis. • StMkMM V. de peee*V> originali- 177 CONGREGATIO GENERALIS SEXTA 3 ianuarii 1870 178 A in clarissima lace posita omnibus appareat. Id eminentissimi cardinalis Trevisanato patriarchae Ve­ plerumque in capitibus desideratur ; ot nisi adno tati on es legantur, saltem primo obtutu non neiiarum l. dignoscitur, cur illad potius quam aliud verbum Eminontisairai praesides, patres re vero odias imi. usurpatum sit; quonam sensu verbum illud sit ac­ Consideranti mihi ac maturo examine ad trutinam cipiendam, et quemnam errorem impetat peculiare revocanti propositum nobis schema constitutionis quoddam periodi comma. Quapropter plura ex eis dogmaticae do doctrina catholica, ea subiit senten­ quae habentur in adnotationibus, omni certe laude tia, plurima in illo esso praeclara ot summa laudo sab omni respectu dignissima, melius videntur trans­ commendanda. Tanta enim schema exaratam est ferenda esse in textam capitis. Et re quidem vera sapientia, et tanta praesertim in notis eruditionis si schematis auctores necessarium duxerunt per has copia, ut nostrorum temporum multiplicia per illud adnotationes indicare patribus concilii mentem errorum portonta penitus confodiantur, ot illorum scriptoris, videlicet quonam sensu accipienda sint radices imo penitus eradicentur. Verum enim vero verba, quorsum ea pertineant, quinam peculiaris haec de schematis substantia intelligenda velim, error per ea impetatur etc., nonne dicendum esset do forma quippe expositionis nonnulla adnotanda a fortiori de iis adnotationibus indigere eccle­ mihi esse videntur. Et multa quidem notatu digna siasticos viros, qui ad studium decretorum synodi innuere iam constitueram; sed cum videam eorum quomodocumque accederent, et praesertim qui dog­ plurima ab iis, qui ante me loquuti sunt, adnotata li maticos res iunioribus clericis in scholis tradunt, fuisse, no eadem repetam,nonnulla tantum meminisse ut veram et genuinum doctrinae sensum exponere iuvabit. Haoc autem, quao notatu digna putavi, re­ valeant, canonumque vera momenta proferre? Quare verendissimi patres, ne vos toedio afficiam brevitati si nemo unquam congruum putare potest, ut textus consulens, haoc submitto sapientissimo vestro iudicio. concilii edatur cum suppositis adnotationibus, eccur Et primo quidom nemo dubitet, quin canones saltem praecipua et magis necessaria in ipsum qui subduntur capitibus, necessariae velati conse­ textum capitis continua oratione non inferrentur? quentiae sint doctrinae in capitis corpore expositae. Per haec omnia non solum verus propositae doc­ Hinc capitis corpus omnia ea continere debet, quae trinae sensas habetur, sed etiam via praecluditur et canonem ipsum elucident, et historiam veluti ad theologorum varias in eadem re disceptationes delibent, et fundamenta doctrinae, quae in canone atque conclusiones, idque obtinetur quod valde statuitur, enodent, tradant summario quidem sed optandum est, ut omnes id unum dicant, omnes in pleno; ita ut parco quidem sed tamen ita, ut res eamdem conveniant expositionem, atque ita nulla opinionum discrepantia sarta tecta servetur in 1 Argumentum: «Patriarcha Vene Garum schema quoad scholis intima canonum doctrina, eorumque vis et substantiam se approbare affirmavit, nonnulla tamen praesertim quoad formam animadvertenda censuit Et Io cum canones genuina explanatio. debeant esse consequentia doctrinae in capite expositae, in Huic perspicuitati officit etiam aliquando, prae­ eodem capite breviter quidem, sed tamen omnia contineri opus sertim in prioribus capitibus, implexa atque conease, quae canones ipsos elucident, id autem non semper fieri in proposito schemate. 2^ Errores pantheism i, materialismi C torta constructio, Quaedam enim nonnunquam adsunt transpositiones, quae cum indole latinae et rationalism! absoluti per simplicem exeerationem damnandos. 3° Poatrrmnm capitis Π et XI comma, per quod respective fit linguae minus conveniunt, et aliqaalem duritiem transitus ad secundam et tertiam constitutionis partem, forte important: ande fit ut forte universalis sensus uno, melius transferendum ad initium capitis sequentis. 4° In fine ut ita dicam, haustu minimo aliquando percipiatur. tertii capitis pauca verba addenda ad declarandam indicium de existentia unanimis consensionis sanctorum patrum circa His tamen omissis, ad alia quaedam indicanda specialia veniam. Et imprimis indubium omnino aliquem scripturae locum unius ecclesiae esse. Additionem autem his verbis concipi posse: ,cum ab ecclesia infallibili est eos, qui patbeismum, materialismum et ratioverbi Dei custode et interprete, vel unanimi consensu patrum nalismum absolutum sequuntur, incredulitatis potius eum qua talem declaratum vel definitum* esse constiterit/ tenebris offundi quam haereticae pravitatis com­ 5° Capite Vo ubi legitur: ,Paulus sone apostolus praeter id mentis abdaci: ac proindo per se sufficere huius­ quod notum est Dei et manifestum etiam per ea quae facta sunt, docet case profunda Dei, quae solus spiritus Dei scru­ modi errorum monstra nominasse atque execran, tatur/ non rectam sibi videri diversorum apostoli Pauli lo­ ut legitur in primis adnotationibus, ideoque nullum corum conjunctionem ; neque enim ad profunda Dei pertinent requiri in prioribus capitibus canonem per quem ea omnia quae se non manifestant, et plura sint quae nec certa censura haec monstra errorum notentur. Ast se manifestant per ea, quae facta sunt, nec ad profunda Dei videant patres num consultius sit in ipso textu in­ referantur, ut existentia angelorum, lapsus et poena eorum, dicare rationem hanc, quam et disertis verbis rem qui inter eos praevaricati sunt etc. 6° Capite 7« ubi agitur de motivis credibilitatis, in toto contextu hanc vocem nunquam aperire; ne forte impii generali tantummodo damusurpari, nec praecipua credibilitatis motiva unquam indicari, D Dationis et oxeerationis nota inusti blaterent, gloet ita ex abrupto in canone apparere illam Internam ex­ rientur (falso quidem omnino ut puto) se potiori perientiam, qua nonnulli haeretici asserunt, noe ad fidem mo­ veri, cum ne verbum quidem de hoc in toto capite factura in loco positos esse quam sint ii qui semirationalismo adhaerent. Rursus quamvis minimi mo­ oL 7° Ubi errores Hermesii damnantur, consultum sibi videri, ut quomodo fit in notis ita et in textu fiat, ut clare eiusdem menti, hoc quoque adnotasse iuvabit, nempe Henueeii sensus explicetur. Caput IX integrum et prout iacet extremam capitis II et XI comma, per quod gressus approbavit Caput X forte melius inscribi posse .De ordi­ fit respective ad secandam et tertium constitutionis natione ant subordination© scientiae ad fidem4. Tandem circa partem, fortassis melius transferendum esse ad canonem capitis XI cum auctores schematis, ni nobis dicant, voluisse se distincte memorare ecclesiae definitiones et arti­ initium capitis sequentis. Circa finem capitis tertii culorum fidei propositiones, ut inde pateret ecclesiam fidei viderentur paucae addendae voculae, ex quibus doctrinam exhibere, non solum per solemnes definitione·, sed pateat indicium de existentia unanimis consensionis etiam per snam fidei professionem et praedicationem, quae sanctorum patrum circa sensum alicuius sacrae scrip­ veniunt nomine propositionum, videndum esse, an schematis turae loci non esse permittendum privatis doctoriauctores velint hanc distinctionem tantummodo insinuare, an indirecte propugnare, an vero directe eam proponere ac docerebus, sed eum esse revera sensum unanimi con­ Si primum, nihil in schemate immutandum ; at ri alterum, non sensione patrum expositum, quem qua talem ecclesia videtur, quomodo, quae veluti per transennam dicta sunt, ceu iudicio suo declaraverit Hoc mudo vis praecluditur definita haberi posrinL De cetero autem et quoad reliqua se notis illis ambagibus, quibus lan^enistae praesertim remisit ad animadversiones ab aliis oratoribus iam factas.abutantur in interpretandis sanctorum patrum sen­ • com ... declaratam rei definitati cod. Legendum ora», scilicet sensum. tentiis, unde proprio marte ad suorum errorum COXOIL. OUSIUAL. WM US L. li ORATIO ‘/x · 179 Α. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 180 placita eo confirmanda sanctorum patrum verba de- A doctrinam exhibere non solum per solemnes dofitorqnent; ut exinde vel sanctorum patrum consensum, nitiones, sed etiam citra huiusmodi definitiones per ubi hic consensus non adest, affirment, vel negent suam professionem et praedicationem, quae veniunt eum adesse, ubi revera adest Proponerem itaque nomine propositionum. Haec omnia vera sunt: ita ultimum huius capitis comma ita immutandum: semper catholici homines docuerunt. Sed quaeritur, Cum ab ecclesia infallibili cerbi Dei custode et inter­ utrum schematis auctores velint hanc distinctionem prete, tei unanimi consensu patrum eum 1 qua talem insinuare tantum, aut indirecte seu ex transverso propugnare, an vero eam directe proponere ac declaratum rei dejinitum esse constiterit. In capite V, pag. 12 [coi. 62c] legitur: nPaulus docere. Si primum, nihil immutandum in schemate; sane apostolus praeter id, quod notum est Dei et si secundum, videant num quao in canone per manifestum, etiam per ea, quae facta eunt, docet transennam, ut ita dicam, ponuntur, voluti definita esse profunda Dei, quae solus spiritus Dei scrutatur haberi possint Profecto id multi auctores negant, ete/ Videntur non omnino recte hic coniuncta ac proinde alio modo et tenore res est efferenda, afferri duo loca, quae apostolus disiunctim in di­ de eaquo aliqua essent breviter quidem in decursu versis epistolis profert. Si enim continua oratione capitis inserenda, undo ea quae in damnatione di­ priori subdatur posterior locus, riderentur omnia et cuntur, directum lumen accipiant singula, quae non se manifestant per ea, quae facta De caetcris quae subsequuntur capitibus nihil sunt, nobisque Deus revelavit, ad profunda Dei dicendum putavi, cum praecedentes oratores ea, pertinere; quae proinde captum humanae rationis B quae in his continentur, sedulo pertractaverint exsuperant Verum quaedam sunt, quao per oa Atque interim ea omnia qnac hucusque quasi du­ quae facta sunt minime se manifestant; ct tamen bitans proposui, sapientissimi huius venenibilisque facta revelatione ita perspiciuntur lumine naturali, consessus indicio humilis et libens submitto, et qimo ut humana ratio nexum possit cognoscere, et proinde ipso venerandus consessus diindicavcrit, iam in ad profunda Dei non pertinere. Exemplum est antecessum corde, nt par est. et suscipio et am­ extatentia angelorum, lapsus, poena eorum; haec plector. per ea quae facta sunt minime se manifestant; ORATIO facta tamen Dei revelatione, nihil adest qund reterendi patris domini Antonii patriarchae mentis humanae captum exsuperet Ergo duo Cdiciae Arm morum >. citata loca apostoli sunt omnino vera seorsim sumpta; Eminentissimi praesides, patres reverendissimi. ost si simul coni unga utar, videtur excludi tertium Post eo. quae in his congregationi bua genera­ membrum, quod apostolus nunquam excludit: esse libus sat suporque dicta fuerunt de necessaria nempe quaedam, quae nec so manifestant per ea, quae facta sunt, nec ad profanda Dei pertinent claritate in decreti- serranda, quantum novorum errorum formulae patiuntur, et in specie de quiNon omnino recte oxeusa videtur capitis V periodus, buadam loci-s schematis; liceat mihi aliquid proquao doctrinam catholicam exponit, quae ab om­ ferro de obiceto. circa quod hoc idem exhibitum nibus catholicae ecclesiae filiis tenenda est, ut omnibus inspicientibus integrum caput patescit C nobis schema decreti verna tur. Cum enim, singulari Dei beneficio, ac pro­ In capite VII agitur de motivis credibilitatis: ast in toto contextu ne una quidem vice usurpatur videntia sanctissimi domini nostri, singulare illud haec dictio, quae quidem sacra facta est penes contigerit, quod nulla unquam vidit netas, ut scilicet theologos. Loquuntur auctores schematis do notie orientalium aeque ac occidentalium ecclesiarum ferme omnes episcopi coram ipso summo pontifice ad quibusdam, de factis divinis externis, quibus verbis sepulcrum principis apostolorum in synodum convene­ volunt indicaro ipsa motiva credibilitatis ot quidem rimus, necessarium existimo omnium errorum, qui potiora, nempe prophetias et miracula, quae rursus potiora credibilitatis motiva nunquam nominantur. in occidente vel in oriente rigent, rationem haberi. Revera in schemata decreti, quod prae manibus Deinde cum nulla mentio facta sit in ipso corpore habemus, consultissimo cautum eat de erroribus, capitis de interna illa animi experientia, qua non­ nulli haeretici homines dicunt nos ad fidem moveri • Argumentum; .Patriajchx Ciliciensis notavit inprimia, debere; ecce in canone ex abrupto comparet haeo quod dnin fuse de Occidentis erroribus edisserimus, errores * Orienti praetermittere nullatenus debeamus. Commemoravit interna animi experientia. Quaedam fusiori calamo videntur addenda in autem errorem, qui damnat us fuit a Leone in epistola ad Flavianum et in concilio Cbalcedouend, et huiusmodi errorem, cap. Vili, ex quibus cognoscatur commentum illud ait, non esse praetermittendum a concilio Vaticano et comme­ damnatum in priori canonis parte per quod illa morandum irreformabile indicium Romani pontificis in ea unice dicitur vera fides quae viva sit, et per chari- epistula expressam. Item valde etiam bono ecclesiarum orientxtem operetur: scilicet hic damnantur praesertim D uHum «alene, at a Vaticano concilio concilium Florentinum errores Ilermesit, ct error ipse profertur iisdem approbetur et quinque illa, quae in eo statuta sani, raríua definiantur, cum illius concilii auctoritate parum moveantur verbis, quibus eum proponebat Hermesius. Aet Graeci, utpote quod dicunt et oecumenicitale et libertate ca * Decesse eat ut etiam aperiatur sensus, quem iisdem ruisse. Optime haec Aeri posse, ait. nonnulla addendo in verbis tribuebat Hcrmesius, ut exinde possit cui­ schemate, eum de rebus At «nao, quae eum ii· aliquam re­ cumque patere, quid ecclesia damnare intelligiit. lationem haben L Veniens autem ad sebema circa eap. XV, pag. 38 [col 71a], ubi de anima humana agitur, optimum esse. ait, Haec omnia explicantur in notis; sed ut superius inserere in capite illud, quod in animadversionibus dicitur, diximus, textus etiam sino notis clarus caie debet nimirum anima * immediate a Deo crean et corpori infundi, et apertus. ut ita resuscitata * alicubi tradueianhanna condemnetur. Circa Caput IX meo indicio rectissimo ordine pro­ adnotaiiunem vero num. 37, pag. 125, $ 4 [eoL 11 IcJ, querebatur de cedit Caput X fortasse melius inscribendum vide­ eo, quod videbatur in actis concilii Vaticani confirman accusatio de tradncianlxmo olim Armenia lunata, cum tamen optime retur: De ordinatione aut subordinations scientias demonstretur, eos illi errori vere nunquam alh&eaiase. Insuper humanae ad fidem. Auctores schematis dicunt in proposuit, ut iis quae in cap. 3 et eius annotatione num. b adnotationibus: voluimus in canone capiti XI sup­ dicuntur de inspiratione sacrorum librorum, addatur testi­ posito ct in forma condemnationis distincte memo­ monium vetnathiiimao aeque ae certissimae traditionis, quae d< raro ecclesiae definitiones et articulorum fidei hac re habetur apud Armenos, qui speciali voce in lingua sua * ,tbeopnea»tu< seu .inspiratus a Deo * vel a saeculo V sacra propositiones, ut oxindu pateret ecclesiam fidet biblia nuncuparunt Demum ait, optare se m hac synu k * • Pry eam M. Vatie, omnino perperam, Cf. locum qui re­ breviter ac dilucido series omnium dogmatum hactenus defini fomuobw proponitur *upra wl. rtl c. Urum in peculiari quadam constitutione fiat. * 181 182 CONGREGATIO GENERALIS SEXTA 3 ianuarii 1870 qui postrema hac aetate in occidente pullularunt; A renovando, dilucida mentio fiat definitivi atque verum antiquiorum, qui primum in oriente exorti irreformabilis indicii editi ea super re α sancto sunt, et adhuc vigent, nulla ratio habita est, niai Leone Magno, quod patres Chalcedonenses reve­ secundum novam formam, qua a rationalistis repro- renter, uti par orat, exceperunt, aperte atque una­ ducuntur; uti potissimum factum eat cum agitur nimiter profitentea Petrum per Leonem loquutum capite XIV, pag. 32 [coi. 69) do divina lesu Christi fuisse. Idcirco autem sancti huius pontificis ac poreona in duabus naturis, humana scilicet et divina. praefatac synodi explicitam mentionom desidero, Iam vero antiqua haec baeresis, ex quo multas quod haec voluti tessera fuerit catholicis discer­ orientales ecclesias pervasit, viget adhuc inter hae­ nendis ab haereticis; eo vol magis quod dum isti reticos orientales, praesertim Syros et Aegyptios, multo verborum apparatu suam fidem, ac si cum quorum ingens est numerus. Neque ab ea immunos catholica conveniat, tueri conantur, nunquam tamen fuerunt armenao ecclesiae, licet purissimam catho­ laudati pontificis ac synodi illius auctoritatem velint licae fidei doctrinam a sancto nostro Gregorio Illu­ revereri. Ac revera dum isti fermo ad haec no­ minatore accepissent. Vetustissima enim ac per­ vissima tempora consueverunt quotannis sancto vulgata nostratum traditio est, sauctum illum Leoni maledicere; illi, id eat catholici, tanto honoro pontificem ad hanc apostolicam sedem propter eum prosequuntur, ut nedum eius solemnia, verum potentiorom eius principalitatem personaliter ve­ et publicam Chalccdonensis concilii annuam com­ nisse, ut successorem illius, quem Christus dominus memorationem in universa ecclesia annona catholica universalis ecclesiae pastorem, ductorem, atque B celebrare statuerint. Quod autem do hoc potissimum dogmate dixi, magistrum esso voluit, praesens veneraretur, et de illius firmitate vigorem acciperet, super quem dicendum existimo do quinque illis, quao sancta Christus dominus ecclesiam suam aedificavit Et ©ecumenica synodus Florentina definivit. Certum quamquam spiritus illo reverentiae ac devotionis est, errores ibidem condemnatos, possim vigoro erga sanctam sedem apud Armenos nunquam penitus apud orientales omnos a catholica unitato seiunctos, defecerit, multae tamen ex eiusdem gentis ecclesiis qui Florentini concilii, etsi cum Graecis celebrati, propter haereticam illam labem a catholicae uni­ auctoritate non moventur, cum eiusdem oecumenitatis centro miserrime avulsae fuerunt, atque ad­ citatero, imprimis vero libertatem per summam huc seiunctae manent. Etenim nostrorum haereti­ ¡muriam denegare non erubescant. Quare mihi corum circa Incarnationem sententia haec est, unam videtur utilissimum fore, ne dicam necessarium in Christo esse naturam ex humana ot divina in­ orientalium ecclesiis, errores illos iterum reprobare, confuso compositam, quemadmodum et in homine 1 simulque Florentini concilii oeeumcnicitatcm atque una ponitur natura composita ex anima et corpore, auctoritatem saltem indirecto confirmare, et qnod quod sanctum Cyrillum sensisso opinantur; qui potissimum est etiam apud eosdem orientales, Ro­ quidem admitterent, prout fere iacct in schemate mani pontificis primatum non minus honoris quam decreti, legum Christum Deum per naturum divi­ iurisdictionis super universam ecclesiam occiden­ nam, et hominem per assumptam naturam humanam; talem aeque ac orientalem denuo luculenter con­ quin imo eum perfectum Deum et perfectum ii o- c firmare. Praesens autem schema nonnullis saltem minem dicunt, ex duabus fuisse naturis confitentur; ex iis dogmatibus vindicandis opportunam occa­ attamen nolunt unquam profiteri eum esse in duabus sionem exhibet. Quid enim vetat, ut, dum agitur naturis; neque duas in eo naturas agnoscunt in­ do poenis inferni, quo reprobi mox post mortem confuso, immutabiliter, indivise, inseparabiliter, ut descendunt, agatur do intuitiva Dei visione, quam definivit synodus Chalccdonensis; qui proinde ob iuati mox post mortem consequentur, et de pur­ hanc causam dogmaticum sancti Leonis epistolam gatorio, et ita de cae teris? Haec satis dicta sint ad Flavianum, et Chalccdoncnse concilium omnino de hoc argumento. Nunc ad alia duo propero, quae praesens schema respuunt. Nos quidem haereticis istis doctrinis ob­ sistimus, et catholicum dogma defendimus, unaquo decreti respiciunt Primo quidem, ubi agitur de simul oecumenici concilii Chalccdonensis, atque anima humana capite XV, pag. 38 [coi. 71 n), duo mihi eiusdem sancti Leonis Magni auctoritatem tuemur. observanda sunt; primum quoad schema decreti, Quid interea fiet, si haeretici illi atque schismatici alterum quoad adnotntionea. Quoad schema decreti, pervolventes decreta Vaticani oecumenici concilii, censerem optimum foro si ibidem insereretur, quod ne verbum quidem invenient de sancto illo ponti­ in adnotationibus propositum fuit, animam imme­ fice, ac do synodo illa; ipsamque doctrinam, non diato a Deo creari et corpori infundi; ut resusci­ qualis orat in se, sed solummodo qualem ratio- tates alicubi traducianismus solemniter condemnetur, nalistae effinxerunt, damnatam invenient? Arbitror antequam latius pateat, quud monstra errorum certe, eos foro existimaturos, omnem hac do re D quotidie ab inferie erumpentia minimo difficile pro­ eos inter ot catholicos compositam fuisse quaestionem, tendunt Ubi animadvertendum eat quanta ex aut hanc tanti factam non fuisse ab oecumenica erroro illo timenda sint damna, cum ex eo simpli­ synodo, quanti in se est, et a catholicis episcopis’ citatis et immortalitatis animae humanae omnimoda praedicatur. In quam sententiam facilius descendent, negatio derivetur, atque in putidissimum materialisquod noverint consuevisse vetustiora praesertim mum humana creatura resolvatur. Equidem non generalia concilia errorum, qui in praecedentibus moveor, quod ea de re in scholis quibusdam dis­ confixi fuerant, damnationem renovare. Mea igitur putetur. Etenim Romanorum pontificum est et sententia est, meumque vehemens desiderium, ut conciliorum scholasticas quaestiones definire, si saltem occasione arrepta, quam exhibet schema quando vel errori occasionem exhibere, vel illis con­ decreti de quo agimus, catholica doctrina hac-super necti quodammodo possint Porro sancti Augustini re perspicuo atque apposito exponatur, et con­ auctoritas maximi momenti eat, eamque colo ac traria haeresis etiam iuxta pristinam formam ex­ demisse veneror; attamen non puto eius auctoritate plicite et nominatim iterum anathematizetur. In praepediri posse summum pontificem vel concilium hac autem re caute procedendum existimo, ne oecumenicum ab aliqua propositione definienda, haeretici iuxta vetustissimum morem, cavillationibus quam constans ecclesiae traditio comprobaret; etsi utentes, damnationem effugiant. Quapropter ne­ fortasse tanto illi doctori minus explorata vel ac­ cessarium censeo ut erroris illius condemnationem cepta fuerit Quod et theologorum doctrinae1 de * hominem ed. Vst 1 ¿xfrma ed. VaL 12· 1β3 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 184 fontibu· revelationis conforme est, atque a notissima A in oriento circumferuntur, accedunt ut plurimum propositione ab Alexandro VITI reprobata facile commentaria Balsamonis vel Zonarao, schismaticorum deducitur. Haec dicta sint quoad schema decreti, hominum; quo fit ut una simul cum salubri con­ venions nunc ad adnotatione . * In adnotatione ciliorum doctrina hauriuntur etiam haereticorum num. 37, pag. 125, §4 [coi. Ulc|, dicitur Benedic­ venena. Demum etiam actis illis pervolutis, dubium tus XII errorem traducianismi recensuisse inter errores adhuc superest, an omnium quae definitae sunt ia Armenia disseminatas contrafidem catholicam: quao veritatum notitiam exhibeant, quin aliquid praeter­ verba innuere videntur, v< re Armenos, uti apostolicae missum sit. •edi tunc fuit insinuatum, erroneam hanc doctrinam Secundo quia post hanc expositionum nequo professos fuisse. Non ego certe velim errores, orientalibus neque occidentalibus haereticis impune quibus armena gens misere fuit illaqueata, dene­ licebit calumniari catholicam ecclesiam tribuendo gare; verum nollem actis Vaticani concilii quo­ illi errores, quos numquam docuit, quin imo et dammodo confirmari illam accusationem, quae Ar­ semper detestata fuit, ot etiam solem nitor pro­ menie inusta fuit Neque tempus neque locus hic scripsit Atquo ipsi haeretici, qui veritatem inqui­ est hac de re disserendi; sufficiat animadvertisse runt in perspicua, simplici atquo ordinata omnium MecbiUren catholicon, quo nomino eum appellat dogmatum catholicorum expositione a quibuslibet Clemens VI, seu patriarcham, qui sedente Bene­ doctorum et scholarum disputationibus seiuncta, dicto XII armenam ecclesiam regebat, vix ut mo­ veritatis fulgore, aspirante Dei gratia, percellentur, nitus fuit ab eodem pontifice de erroribus, qui B et facilius ad veram ecclesiam poterunt revocari. genti ¡Hi tribuebantur, coacta synodo Sis ensi, ad Quod medium si cum recta ecclesiae disciplinae singula respondisse, ac nonnullorum errorum in­ ordinatione coniungatur, et sancta sacerdotum vita genue fossum fuisse existentiam, quorum correc­ bonoque exemplo foveatur, utile atque efficacissitionem pollicitus est: aliorum vero accusationem a mum puto ad procurandam praesertim apud orien­ se reiocit; de traducianismo autem aperte edixit. tales haereticorum conversionem, potiusquam prae­ ita synodalitcr declaran·: pEcclesia Annonorum tentam cum iis catholicorum assiinilationeni. Et sicut semper credidit, ita idem credit, quoniam haec animadvertisse placuit ea etiam cx causa, animae creantur noviter α Deo, ct in tempore ani­ quod praesertim post editas a primordiis ponti­ mandi simul fit creatio animae de novo a Deo, et ficatus sanctissimi domini nostri apostolica * litteras positio in corpore/ ad orientales, peculiari Dei misericordia ac patro­ Quo non solum conficitur ecclesiam armenam cinio beatissimae immaculatae virginis Marino fac­ nunquam errore traducianismi fuisse inquinatam, tum est, ut haeretici orientales praesertim ex verum etiam semper credidisse animas humanos Armenorum gente divinae gratiae ad catholicam immediate a Deo creari et corpori infundi: ac prae­ ecclesiam revocantis maiora semper do dio in diem dictam episcoporum armenorum synodalem decla­ exhibeant indicia, et complures ad eum revorai rationem novum suppeditare, licet minus pervul­ fuerint ac revertantur. gatum, traditionis ecclesiae ea super re argumentum. Tertio denique quia in oecumenica hac synodo Alterum, quod dicendum proposui, illud est, non agitur de una aut altera quadam doctrina quod haud perperam mo facturum existimo, ai his, iudicanda vel reprobanda; etenim etsi non omnium quao in capite III schemati *, et in sua adnotatione haeresum, quae post sanctum concilium Tridentinum num. 9 dicuntur do inspiratione sacrorum librorum, prodierunt, errores exoleverint, eannn tamen causa addam testimonium traditionis vetustissimae quao finita est, cum eas Romani pontifices atque etiam est apud Armenos. Siquidem significandis sacris sanctissimus dominus noster supremo ac definitivo bibliis seu scripturis, hoc speciali vocabulo utuntur iudiciu condemnaverint. Verum uti eruitur ex aposto­ Armeni astwuadzahrunc seu θιόπνευστος, id est lici * litteri» indictionis, synodus ista coacta est rad inspiratus a Deo. Haec autem loquendi ratio as­ ecclesiae reparandas ruinas, ad universi dominici surgit ad vetustissima tempora, scilicet ad initium gregis salutem curandam, nd exitiales eorum im­ saeculi V, quo primum in armeniacum sermonem petus conatusquc reprimendos, qui ipsum ecclesiam, sacra biblia versa fuerunt α peritisaiinii eiusdem si fiori unquam pusset, et civilem societatem fun­ gentis viris, qui praecipuas orientis scholas Cesareae, ditus evertere connituntur/ Media autem huic fini Alexandrine, et praesertim Athenarum ac Constanti- assequendo opportuna sanctissimus dominus noster nopoleos celebrarunt: ex quo Tacilo inferri potest, in iisdem litteris indicavit; scilicet „in oecumenico eosdem hanc doctrinam de sacra bibliorum inspi­ hoc concilio ea omnia accuratissimo examine sunt ratione a celeberrimis illis Graecorum ecclesiis perpendenda ac statuenda, quao... maiorem Dei hausisse; ideoque traditionem Armenorum fermo gloriam, et fidei integritatem, divinique cultu» de­ testificari de universali orientalium traditione. D corem. sempiternumque hominum salutem, et utriusPost basco animadversiones super quosdam ar­ que cleri disciplinam, eiusque salutarem solidumque ticulos schematis exhibiti circa rationalismum, mihi culturam, atque ecclesiasticarum legum observantiam demum liceat absquo schematis ipsius pruciudicio, ... .respiciunt. Atquo etiam intentissimo studio aliquid proponere quod ad fidem catholicam tuen­ curandum est, ut.... miseri errantes ad rectam dam ac propagandam in tanta temporum acerbitate, veritatis, iustitiae, salutisquo tramitem reducantur, praesertim orientalibus utilissimum, ne dicam ne­ ut vitiis erroribusque eliminatis augusta nostra religio, cessarium mihi videtur. Vellem scilicet, iit generalis eiusquo salutifera doctrina ubique terrarum revivis­ quaedam ac summaria catholicorum dogmatum hac­ cat, et quotidie magis propagetur et dominetur/ tenus definitorum series texeretur. Et hoc quidem Iam vero ad haec assequenda quisque viderit perspicuam, simplicem atque ordinatam catholicae ob triplicem causam. Primo quidem, ut quid ecclesia catholica hac­ doctrinae expositionem solemni ecclesiae auctoritate tenus docuorit, faciliter, tuto, ao omni reiecta dubi­ munitam necessario esse proponendam. Maxima tatione perspicue innotescat. Qui enim voluerit in enim et gravissima aetatis nostrae calamitas est, codicibus publica ccclesiao auctoritate pollentibus non unum vel plura dogmata negari, sed omnia catholica dogmata ediscere, necease est plurium bus deque verti; ponunt enim tenebras lucem et conciliorum ac multarum sanctae apostolicae sedis lucem tenebras. Indoles vero eiusdem aetatis adeo constitutionum acta evolvat, quod omnibus facile levis est, ut α gravioribus libris pervolvendis ab­ non est Vetustiorum autem conciliorum actis, quao stineat, sitiora studia refugiens, libellis, breviori- 1β5 CONGREGATIO GENERALIS SEXTA 3 ianuarii 1870 186 busque commentis libentius utatur, quam graviori- A non iuberet, et si spes vestrae fraternae indulgentiae bus doctorum tractatibus atquo expositionibus; et non me erigeret Plura in praecedentibus congre­ inter tot impia et incerta opera, quandoque etiam gationibus iam dicta sunt circa dicendi et pro­ pietatis et religionis specie obducta, nesciat quid cedendi modum in schemate nobis tradito usur­ eligat, quidque respuat. E pravitate voluntatis patum: certo mens non est, quae docte ac luculenter intellectus depravatio orta est, cuius caecitati nulla iam tractata audivimus, haud sine omnium vestrum meliori ratione consuli posse videtur, quam simplici toedio repetere. Liceat tantum indicio vestro, et ot clara veritatis expositione. Longius fortasse quidem breviter, aliquas observationes subiicero opus erit, at necessarium. Vetera quidem concilia de necessitate in conscribendis decretis adbibendae paucis canonibus ut plurimum rem absolverunt, hi expositionis methodi, quae per se aptissima est et tamen assequendo peculiari et angustiori eorum ad mentes illustrandas, et ad corda ad veritatem fini sufficiebant: nullum enim nisi ox peculiaribus allicienda. Lugendum sane, patres reverendissimi, causis congregatum est, nullumque celebratum fuit tot nostra aetate homines corruptos mente, ut ait tam misera aetate qualis haec nostra est, qua ipsius apostolus, obscuratum habentes intellectum, veram religionis fundamenta por philosophiam et inanes doctrinam non sustinere, ad fabulas converti atque fallacias ac blandimenta verborum subvortuntur. Etsi in gravissimos errores prolabi nedum contra ecclesiam igitur in nostro concilio longior fortasse evasura catholicam, religionem christianam, universalemque essot canonum ac decretorum ot series et textus, ordinem supernaturalcm, sed etiam contra eviquam factum fuerit in Tridentino concilio, cuius B dentissimas quasque ordinis naturalis veritates, ipsadecreta propter multiplicitatem et gravitatem mate­ quo primaria rationis humanae principia. Quo facto riarum numero atque extensione praecedentes synodos autem Vaticana synodus, patres reverendissimi, in excedunt; manum operi alacriter admoveamus viam veritatis adducet tot miserabiliter errantes? oportet, ut finem assequamur huic oecumenicae expositione clara, gravi, omnibus obvia, sicut decet synodo a sanctissimo domino nostro propositum. ecclesiam Christi docentem. Haec methodus sanc­ Haec erant, eminentissimi praesides, patres tis patribus, maximis ecclesiae doctoribus, con­ reverendissimi, quao sapientiae vestrae submittere ciliis oecumenicis solemnis extitit. Ecclesiam opportunum mihi visum fuerat. autem veritatis doctrinam sic tradere necease est, ut perspicuitate expositionis mentes illuminet, et Hic autem eminentissimi praesides disceptationem suavitate eloquii et motivorum corda demulceat interrumpere otcongrogationem dimittere censuerunt, Quod plane eveniet, reverendissimi patres, si taliter novam indicentes habendam insequenti die 4 ianuarii. instituantur decreto, ut primum doctrina catholica quam clarioribus accuratioribusque verbis expla­ δ. netur, ipsius cum naturali lumine intusque cordis Congregatio generalis septima. humani sensibus convenientia breviter ostendatur, 1870 ianuarii 4. tandemquo deveniatur ad damnationem erroris. Feria tertia die 4 ianuarii 1870 hora nona matu­ Nam nemo vestrum non intclligit, patres reve­ tina in conciliari aula Vaticanao patriarcbalis ba- θ rendissimi, quantum haec procedendi ratio humanae silicee generalis reverendissimorum patrum con­ montis indoli consentiat, aptaquo sit ad lumen et gregatio habita est; cui interfuerunt quingenti persuasionem peccatoribus ingerendum, erranteeque octoginta septem patres, nempe 41 cardinales, a viis suis efficaciter revocandum. 7 patriarchae, 4 primates, 98 archiepiscopi, 401 In schemate multa sunt subtiliora, multa sunt episcopi, 5 abbates nullius dioecesis, 8 abbates plus aequo diffusa, quam expedit in concilii decreto: generales sive praesides congregationum ordinum sed de hoc defectu nihil amplius dicendum. Sunt monasticorum, usum mitrae habentes, 23 gene­ etiam plura duriora, nimia severitate dicta, et hoc rales et vicarii generales, quorum omnium nomina, gravius; et hic tantisper insistendam est. Ecclesia sicuti per assignatores locorum accurate descripta equidem columna est veritatis, mandatum accepit fuerunt, exhibet indiculus patrum septimae congre­ a Christo docendi, sartam tectamquo veritatem ser­ gationis generalis, qui inter acta concilii asservatur. vandi, grossantes errores fideliter enuntiandi, et Reverendus pater dominus Eduardus Manning cum sua divina auctoritate proscribendi, ne Christi archiepiscopus Westmonasteriensis missam lectam oves decipiantur falsi nominis scientia, et ad vene­ celebravit; qua absoluta et recitata oratione: Ad­ nata pascua deducantur: haec sunt certissima prorsumus Domine etc. ut in superioribus congre­ susque indubitata. Verumtamen, reverendissimi gationibus, eminentissimus primus praeses indixit patres, si ecclesia eat magistra veritatis, insimul prosecutionem discussionis circa schema theologicum, omnium hominum muter est, et mater amantissima; et loquendi facultatem habuerunt reverendissimi i quae, ut ait sanctus Ambrosius, filios errantes vel patres: Victor Bernadou archiepiscopus Senonensis, mortuos inconsolabiliter luget. Probe autem nostis, loannes Doney episcopus Montis Albani, qui tamen reverendissimi patres, quot sint nostris hisce tem­ ob nimiam vocis tenuitatem orationem suam le­ poribus ecclesiae filii, qui vel religionis ignorantia gendam tradidit episcopo Molinensi, lacobus Baillés laborantes, vel opinionibus praeiudicatis vel incre­ episcopus iam Lucionensis, Franciscus Gandolfi dulorum systematibus decepti, vel passionibus ab­ episcopus Cornetanus ct Centumcellensis, Conrados repti ecclesiam deserunt, deficiunt α fide, ot sacrum Martin episcopus Paderbomensis, Petrus Maria Ferré sacerdotum ministerium in suis coniugiis et etiam episcopus Casnlensis, Augustinus David episcopus in tremendo mortis articulo respuunt; et sic, fieni Briocensis et loannes Baptista Greith episcopus dico, ipsimet seipsos excommunicant. Probe nostis, Sancti Galli. reverendissimi patres, omnia, quae ephemeridum ORATIO scriptores (a quibus omnibus liberet nos Deus reverendi patris domini Victoris Bernadou noster), ex quo indictum fuit concilium Vaticanum. archiepiscopi Senonensis l. Eminentissimi et reverendissimi patres. Me maximae temeritatis reum existimarem in hoc sacro coetu emittendo vocem, si conscientia ’ Argumentum: .Arehiepiseopns Senoueusis generalem methodum immutandam dixit, et errorum damnationi praemittendam doctrinae expo? irionem; doriortt exprewone * removendas, quidquid obscurum et unbicuum est clarifteaadn·; a scholastici·» questionibus abstiaeadnra, el remittendum eebema ad con^reijarionem «peditem. ad quam reprit. ut aditas pateret iis omnibus ex patribus, qui exUtimareat bonus *<* sb«errationes suas fusiori expositions prvpcuere. * 187 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 188 irreligiosissime non cessant haie sancto coetui cri­ A vices debilitate vocis impediti ab illo rogatus suppleo, mini vertere. Probe nostis multos case in Gallia, eam dem, qua venerabilem fratrem dignati fuissetis, in Italia, in Austria et alibi, multos exoptare se­ benevolentiam expostulans Schema quod accepimus, in multis non ita in­ parationem, ut aiunt, ecclesiae ac status, guberniaque civilia ad quamcumqne societatem cum feliciter, ut pluribus inter fratres apparuit, excogi­ ecclesia abrumpendam impellere. Ergo in tam tatum judicavimus; licet in nonnullis non pari difficili nostra aetate, in bac tam gravi angustia felicitate enuntiatum. Conservandum ideo nobis temporum etiam in damnandis et profligandis erro­ videtur, non leviter tamen emendandum. Desiderata ribus semper vitandum est, quod a chántate Christi in amplissimo congressu afferre praesumimus, alia tantillum deflectere videretur. Attingamus, reve­ in animadversionibus generalibus, alia in particu­ rendissimi patres, α fine ad finem fortiter pro­ laribus exposita. Animadversiones generales. — 1· Minus placet fligando, damnando errores rationalism!, pantheismi, materialismi, totius ordinis supernatural!? et etiam forma illa decreti, qua simul et promiscue, nulloque humanae societatis e versi vos; condemnemus illos fere observato ordine, de doctrina exponenda, do errores sine ullo metu, attingamus ad nostrum fide definienda ct de condemnandis erroribus agitur. finem fortiter, sed disponendo omnia suaviter; Hinc enim oritur confusio quaedam, ot saepo im­ persequamur non gladio (ut tam accurate dicebat peditur quominus clare et aperte fides proclametur, reverendissimus et carissimus episcopus Gratiano­ aut reprobentur errores. Optabilius videretur, ut poli tonus), sed misericordia indeficienti infelices, distinctis paragraphia primo catholica doctrina qui fluctibus erroris jactantur, et forte auxiliante (praemissa, quantum opus esset, expositione errorum gratia Dei praesentisaimoque beatae Mariae virginis quibus affligimur) per varia capita, prout olim patrocinio aliquando in portum ecclesiae catholicae a patribus Tridentini * factum est, explicaretur. deduci eoa juvabit, iuxta illa sapientiae aeternae Deinde, si id judicaretur necessarium, declararetur verba1: In coartiate perpetua dilari te, idea attraxi fides tenenda ab omnibus. Tertio tandem ot ultimo te miserans. singuli errores presse, nervose, omisaaquo verborum His, reverendissimi patres, finem facio votum quacumque amplificatione, continuata serie canonum emittendo: 1* ut immutetur schematis methodus profligarentur. generalis. 2· Ut removeantur verba, quibus offen­ Si tamen non adeo difficilis tanta decreti mutatio derentur vel potestas publica, vel homines alieni admitti posse non videatur, postulamus, ut in fine a fide aut in fide haesitantes; quod nulla ratione saltem singulorum capitum praesentis schematis necessarium arbitror, nec expedire ad bonum ec­ distinctius, et iuxta eum modum, quem servaverunt clesiae. Removeantur etiam propositiones, quae pleraque concilia praecedentia, et fides catholica anxietatibus atque aequivocationibus locum darent, definiatur, et errores oppositi condemnentur. neo non controversiis inter catholicos. Sint in 2° Abundantem imo abundantiorem forsan docexemplum quae ia hoc schemate dicantur de mo­ trinae copiam suppeditaverunt auctores schematis, tives credibilitatis ad firmitatem fidei, quae licet falsis ac temerariis Ilermesii, Ountheri et Froschamverissime asserantur, aliquid tamen habent ambigui: C meri opinionibus opponendam, Verumtamen in unde contraria deducentur, quae patres concilii non caeteris erroribus notandis, qui passim apud alias, intenderent 3° Ut sedulo praecaveatur a definien­ praeter germanicam, nationes disseminantur, parci * controversiis hucusque dimissis liberae dispu­ omnino ac ieiuni fuere. Quosdam etiam silentio di tationi theologorum catholicorum. De concilio quo­ praeterierunt, in quos miserrime impingunt plures que Vaticano dici debot, quod olim de Tridentino, huius temporis. Satis sit, ut eorum nomina hio non fuisse convocatum ad dirimendas quaestiones memorentur, cum prolixior eorum expositio nihil theologicas seu philosophicas, quarum solutio parvi ad rem nostram conferat. Cur nempe sicut et refert ad depositum fidei; exempli gratia aufera­ materialismos pantheisticus de quo in schemate, non tur tertiam caput schematis de divinae revelationis etiam damnantur idealismos pantheisticus, positivisfontibus, in quo absque ulla necessitate meo sensa mus, moralis illa quam in dependentem vocant, id est * ulteria proceditur, qaam concilium Tridentinum. quam ab omni dogmate religioso sive su perna tu rali, 4* Ut aditus deputation *!, cuius officium erit con­ sive etiam naturali penitus segregatam volunt et ficiendi decreta, pateat omnibus patribus, quorum alienam ; spiritismus quatenus transmigrationem docet erit voluntas tueri propositiones iam omissas vel in animarum, ac daemonum existentiam negat; criticisposterum emittendas circa doctrinam in schematibus mus seu novorum dogma criticorum, quo facta quae­ propositam. Et illud mihi videtur maximi momenti, cumque supernaturalia, ac praesertim miracula tan­ reverendissimi patres; nam spectaculum facti sumus quam impossibilia, aut a cognitione hominum saltem mundo, angelis et hominibus. Certe angeli Dei D------conspiciunt qua mentis sinceritate, quo ecclesiae et nullo fere serrato online «[eoL59c) ubi legitur .sui manifestatione' dicendum .ma' et celebrioribus versionibua, et hoc, ut acatholieis facilior pateat et ubi legitur ,aut emanatione * dicendam .turn emanatione4, et via, qua redire ad ecclesiam possint. J‘contendo», quid vo­ addendam .ineluctabili legum aeternarum vi * ad caecam huius luerint Tridentini patres per partieuhm Ulam decreti ,cua systematis necewiLatera innuendam. Quoad pantheismum, loeo omnibus suis partibus *, et etiam, utrum unni an multiplex unius vocabuli utendum vocabulis Opinosae * ct ^Splnoxismi'. litteralis scripturae senm» riL" tum aix V. 7. (.’ONCIL. GKMKRAL. TOMUS L. ia 195 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES nonnam; idem ipsis fuit haeresis et falsae doctrinae odium, quas iisdem anathematibus occasione data confixerunt; mirum profecto catholicae doctrinae veritatis et haereticae falsitatis argumentum. Haec autem, eminentissimi ot reverendissimi patres, bona patientia et venia vestro dicta sunto et censurae vostrae subiiciuntur. 196 A contra locutionem, formam, materiam, canones; adeo ut alicui visum fuerit sub omni respectu caso re­ jiciendum. In tam aspera sententia neque convenio, neque plerosque convenire arbitror. Aut enim aliqui nullo modo admittunt schema, putantes se debere in hoc schemate tanquam discipuli theologicas disciplinas apprehendere, aut aliqui schema aliquod prae oculis habendum necessarium putant. Quoad ORATIO primos, non recte eosdem sentire, mihi liberum sit r/rerendi patris demini Francisd Gandolfi episcopi asserere. In tanta enim rerum pertractandarum Cometani et Ccntumcellensis l. copia iuxta nostrorum temporum exigentiam, haud Is semper extitit, eminentissimi praesides, re­ facile esset atque rei initium sumere atque ad verendissimi patres, cuiuscumque concilii oecumenici optatum finem adducere disputationem. Et re finis, ut errores longe kteque grassantes profligaren­ quidem vera hoc in concilio Tridentino evenisse tur per veram catholicae doctrinae expositionem. constat, cum ab initio patres iam in unum con­ Sic factum legimus in concilio Nicaeno contra Arii gregati disputantes unde exordium sumerent, non blasphemies ad doctrinam sanctissimae Tri ni tatù parum temporie insumpserunt. Factum itaque ex­ adstruendam: sic in concilio Ephesino contra Neatorii hibitionis schematis non praebetur ad docendum errores ad sustinendam veram fidem circa unam B magistros in Israel, neque aliquid eorum sapientiae Christi personam, veramque beatae Mariae virginis detrahit Quoad secundos, scilicet quoad eos, maternitatem : sic in Chalcedononsi, sic tandem in qui schema aliquod necessarium et utile putant, concilio Tridentino ad exponendam veram doctrinam quare quaeso, dicam, illud quod prae manibus de peccato originali, de iustificatione et de mediis habemus non admittitur? fortasse quia multis ct ad illam obtinendam, nempe de sacramentis, contra magnis defectibus scatet? Ast imprimis animad­ Lutheranorum errores. Ad huiusmodi finem asse­ vertere liceat, schema non esse exhibitum tamquam quendum iam satis superque praedicatum fuit, ut textum, in quo adeo inhaerere oporteat, ut ipsum exponatur germana catholicae ecclesiae doctrina pontificiae seu conciliaris constitutionis exemplar relate ad illos errores, quos sancta synodus con­ habeatur; sed tantummodo esso habendum ut com­ futandos sibi proposuit; errores, qui contra certam plexum quarumdam doctrinarum, quae recentiores doctrinam in vulgus sparguntur, determinate et errores respiciunt, et tamquam mnnuductionem in circumscripte exponere non in omnibus formis, nostris dispositionibus et iudiciis dirigendis circa quibus renovantur, quae innumerae fermo em i irumdem materiam. Adverto secundo schema possunt, sed in capitibus substantialibus; tandem non posse esse ex omni parte perfectum : potestne opportunos canones statuere. Sic reperimus factum talis perfectio requiri, quao septingentorum ct in concilio Lateranensi IV, in quo cum rciicicndi amplius desideriis satisfaciat, qui cum sint omni essent errores contra Dei naturam et contra Deum doctrina exculti et sapientia, semper aliquid habe­ creatorem rerum omnium, primum declarata fuit C bunt vel addendum, vel delendum, vol reiiciendum. doctrina catholica his verbis: Firmiter credimus et Et si hodierna die novum schema proponeretur, simpliciter profitemur, quod mius solus est Deus, confestim exurgerent nova adnotata. novae animad­ aeternus, iwnensus, etc. Deinde: Damnamus et re­ versiones, in quibus tempus terendo a fine in con­ probamus-i Kedum sire tractatum, qu *m abbas loachim cilio proposito declinaremus. Memineritis velim, edidit contra Petrum Lombardum, appdlans illum reverendissimi patres, facilius esse destruere, quam haereticum et insanum. Postmoduin: Excommunica- aedificare; facilius esse, ut asseruit reverendissimus mus et ana thematica mu s omnem harresim extollentem orator, alienas destruere opiniones, quam proprias se adr rsus hanc sanctum orthodoxam catholicam adstruere. Quare mihi videtur non bonam logicam fidem. Attamen haec methodus meo quidem iudicio esse, quae cx particularibus adsertia consequentiam utilis et rationabilis, critne ita necessaria ut ab ea generalem deducit Nonnulli enim ex quibusdam ne latum quidem unguem recedere fas sit? Nonno particularibus animadversionibus super schema per­ fieri aliquando poterit, ut antea exponantur errores, actis consequentiam nimis amplam admittere vellent et rie postea per catholicae doctrinae explicationem nempe totum schema refundenduml, reiiciendum, confutentur? non video repugnantiam. Haec cum ad sepeliendum. methodi ordinem spectent, vobis indicanda relinquo. Ad trutinam quaeso, reverendissimi patres, huius­ Ut breviter ad schema nobis propositum tran­ modi animadversiones revocentur per commissionem seamus, plurima contra schema congesta sunt vel iam peractam theologorum, ct videbitis cito eas non posse tantum subsistere eo modo, quo adserta sunt 1 ArgoniraUun: .Episcopus CorneUnu* · < Ccnlnmcvlk-nib Non diffiteor tamen schema nonnullis modifica­ cire» ordinem in Khrxsato rervatom ait: ut prius exponantur errerei et deinceps refutantur per catholicae doctriutc ex­ tionibus indigere circa locutionem, circa scholarum politionem. crejfonne quidem id non M>e coniUnti ac perpeltue doctrinas, circa errores damnandos. Circa locutionem, anciliorum prati, neu Umes «ibi communem methodum adeo quae in aliquibus locis aliquid contortum et durius­ oeceuariam videri, ut nefan rit, ab ea ullo modo recedere. culum videtur habere, scio Augustinum dixisse se Addriit, w sua eoareaire eum fis, qui schema in omnibus in scribendo theologice non timere ferulas gram­ reficiunt. ri qni enim defectui in filmi obrepere viri rant, non idrirre ops» eat tatuo reficiatur. Modificationes aliquas ne- maticorum, sed claris nitidisquo verbis theologica ο»πμ c**·. 1· circa elocuthcem. quae in aliquibus durior doctrina semper exponenda est, ut dubium omne et contorta apparet; 1H· circa ea. quae scholasticas opiniones removeat, et sensus prima fronte clare aperteque reapkhnt, quae eliminari promu necease eat; 3® circa erropercipiatur. Circa scholarum doctrinas putarem, ron eiporiUonwa, quae et strictior et accuratior powwt. omnes doctrinas, de quibus in scholis disputatur, Peaeent etili eonmode dividi in philosophico - theologico· et in papularea Primos uno capito comprehrndi posse et uno esse prorsus a schemate eliminandas. Non enim caaene rondennari, ninirotn de naturalismo, uhi exponendus huc in Spiritu sancto congregati sumus ad favendum as turri hmm rive albeirtinxs rive paaibdstkuji, sive theologi­ opinionibus, vel reficiendas opiniones scholarum cas riva sntjtheolcgkus. qni postremus snpernaturBlinno op­ theologicarum. Adnotata multa, quae iam in ponitor, rive b camleo rive in online psychologico, rive in schemate ab aliis perneta sunt, si observare velitis, •HIim morali rive in enfin- Hko1»kìco. Quoad errore· popnhre*. ei» ait mlutorb remedia oppunrmla esse, et novum qaeariam fateci*·· unitu pressar nini eave a>l m· traction em pupuli.· ’ rtfudendum ed. Val. CONGREGATIO GENERALIS SEPTIMA 4 ianuarii 1870 197 198 ox iisdem scholarum doctrinis maxima in parte pro- A notavit eminentissimus cardinalis Rausch er, salutaris Ycniunt. Auferatur quidquid scholam sapit, et brevius medicina, quae sanet aegrotos iam nimium underes et melius cognoscentur. Circa errores, certe quaque sparsos et multiplicatos. Huiusmodi errores, multi adstruuntur nostris hisco temporibus; multi qui ad contactum populi sunt, notandi et condem­ roproducti sunt et novam formam acceperunt; multi nandi sunt in hoo sacro concilio, et postmodum in iam obsoleti et condemnati sunt. Audistis in ante- catechismo omnium dioecesium inserendi, ut admo­ ne tie congregationibus multos ad panthoismum, ratio- neantur populi de veritate sequenda, do errore nalismum, materialismum, etiam adiungero velle vitando. Multi enim sunt hodierna die catechistae spiritismum, communismum, socialismum aliasque in compitis, in campis, in viis, qui venena propi­ catervas errorum diris devovendas. Ego sic existimo nant rudioribus etiam hominibus. Concludamus in duas partes errores distinguendos esse, in philo- igitur: factis in schemate quibusdam animadver­ sophico-theologicos et populares. Quoad primos dico, sionibus circa locutiones, et doctrinas scholarum protéiformes osse ct in diversos ramos dispesci; et eliminandas, circa errores restringendos, retinendum ideo ad unum caput reduci posse, ut unico canone esso schema arbitror, et nullimodo reiiciendum, quod postmodum condemnentur. Liceat mihi exemplum vestro indicio demississimo demitto. afferre, dum sustinetis insipientem cum sitis ipsi ORATIO sapientes. Quis est error principalis, qui ubique reverendi patris domini Conradi Martin episcopi dominatur, ot contra quem hodierna dio ex ipsis Paderbomensis l. ovangelicis cathedris n sacris oratoribus vox extol- B Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. litur? Est, ut quisquam non ignorat, naturalismos; ad quem reduci possunt omnes alii errores, do qui­ In re tamdiu versata et tam acriter agitata, ne vobis bus in schemate. Potest enim naturalismos con­ nimis molestus sim, vestraquo abutar patientia’, siderari modo atheorum, ad quem ipsi reducentes quid equidem de schemate nobis proposito sentiam quidquid est ot existit, ad varium nempe et muta­ paucissimis verbis complectar: nempe penitus cum bile, ad solum naturam, negatur unus immutabilis reverendissimo patre, qui ante mo dixit, abhorreo Deus naturae auctor. Potest naturalismus consi­ a sensu illorum reverendissimorum patrum, qui derari modo pantheistic©, in quo cum unica ad­ censuerunt totum hoc schema reticendum, sepelien­ mittatur substantia et innumerabiles huiusmodi dum. Ex altera parte si plurima in schemate laudo, explicationes, reiicitur substantialis differentia entis et magnopere laudo, non tamen laudo omnia, et et existentis, infiniti et finiti, necessarii et contin­ huius quidem mei voti rationes hae sunt Nempe gentis. Potest considerari naturalismus modo illorum quominus totum schema reiiciendum esse censeam, qui nec athei neo pantheistae sunt, renuunt tamen prae omnibus me impedit ea quae summi pontificis admittere eminentem et continuam actionem Dei indicio debetur reverentia. Licet enim beatissimus in rerum natura dicentes, omnia ad causas secundas pater hoc schema nondum sua suprema auctoritate remittenda esse. Et secundum hos naturalismus sanxerit, tamen dignum indicavit quod nobis pro­ abhorret a Christiana et philosophica doctrina a poneretur. Fecit nobis, et dedit nobis facultatem Christo tradita ubi ait1: Pater meus usque modo ) hoc schema examinandi, emendandi, moderandi, operatur, et ego operor. Naturalismus tandem potest sed istud reiiciendi non dedit facultatem. Deinde considerari tanquam directe oppositus supernatura- graviores cosque insanabiles defectus in schemate lismo, qui est verus naturalismus, supernatnralismo, equidem non deprehendo. Si bene intellexi, omnia dico, in omnibus ordinibus: in ordine cosmico, ad gravioris momenti capita, quae a rove rend issi mis quem spectant miracula; in psychologico, ad quem patribus, qui ante mo dixerunt, huic schemati obreferuntur prophetiae; in morali, in quo gratia iecta fuerunt, facile reduci possunt ad haec tria resplendet; in theologico, in quo evehuntur homines sequentia. ad visionem Dei facie ad faciem ; in ordine deiIo Schemati nostro obiectum est, non proponere ficationis, qui seso exprimens hypostatice in Christo, ea remedia, quae sanando nostro aevo opportuna qui Deus est manifestatus in carne nostra, ad filios et necessaria essent Hespondeo exiguam tantum adoptionis etiam extenditur, consortes evasos divinae tractandorum partem prae manibus nos habere, naturae. En igitur naturalismus atheus, qui con­ patienterque esse expectandum donec totum schema sistit in negatione unius et immutabilis Dei: natura- nobis praeiaceat. Deinde nos optima quaequao lismus pantheisticus, qui negat substantialem diffe­ augurari posse, quia quae nobis communicata est rentiam infiniti ot finiti, necessarii et contingentis: schematis pars, in universum suo titulo egregie naturalismus theologicus, qui omnia reducens ad respondet, cum modernam scilicet haeresim, quae primitivas leges et causas secundas, removet ab 1 Argumentum: .Episcopns Paderbornensi * schematis de­ historia mundi actionem immanentem et continuam D fensionem suscipiens objectiones omnes propositas ad tria Dei creatoris: naturalismus antitheologicus, qui capita reducebat: 1° ,ηαη proponi remedia ad sanandam aevum pugnans contra id quod excedit naturam et leges noetram', et hle respondebat, non cognosci adhuc omnem fidei naturales, non admittit miracula in ordino cosmico materiam pertractandam in concilio, patienter expect anima * habeantur; fatendum tamea et substituit mesmerismum et spiritismum, non ad­ donec schemata omnia prae oculi mittit prophetias in psychologico, gratiam in morali, propositum schema ex parte saltem praesentibus indigentiis respondere quoad materialismum et rntionalismum in diversis visionem intuitivam in theologico, et deificationem suis formis spectatum; ·2** ,nimis scholastico modo res per­ tam hypostaticam Verbi incarnati, quam participatam tractari nec spiritualem unctionem reperiri'. respondebat autem in omnibus hominibus, de quibus dictum est’: scholam hodie non esse magistram veritatis, sed matrem et Quotquot autem receperunt eum, dedit eis potestatem nutricem errorum, et ad reformandam scholam scholae lingua filios Dei fieri. En quomodo errores omnes philo- opus esse; bine defectum, si qui adest, unctionis explicari; 8° .nimis prolixum ease et maiorem brevitatem desiderari', at sophico-theologici ad unum caput reduci possint, respondebat, antiquiora concilia nunquam debuisse refutare et uno canone condemnari. « erronea scholarum systemata; breviora conciliorum capita ot Quoad autem errores populares, qui in populis decreta quandoque multiplici interpretationi et scholarum ar­ sparguntur, et ad homines decipiendos, ut aberrent gutiis sublecta finisse. Quoad peculiares vero defectus, qui * ticas non­ a via veritatis, docentur, referenda est, ut sapienter rive methodum, rive stylum respiciunt, rive se hela ’ loan. V. 17. ’ Ioan. 1. 12. nullas quaestiones, quae perstringi quodammodo videri possunt, aiebat sanabiles omnino ease, nec proinde requiri senni moda» schematis rejectionem." ’ rerirue ... patientiae ed. Vat. 13· 199 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 200 Innnmera errornm monetai progignit, matcrialiemom A mittatur expositio doctrinae catholicae erroribue dico et rationalismum, in diversis suis formis radi- damnandis; tum ut hic illic liberae scholarum opiniones vulneratae non1 sint; tum ut aliis locis situs evellent. 2· Obiectum schemati nostro est, nimis neces- alia addenda, alia omittenda sint; tum quod sae­ u tates scholae, parum necessitates populorum pius non bene procedat ordo; tum quod stylus respicere, et linguam professorum sapere, atque hic illic magis concinnus et elegantior esso possit; .■arere unctione et digniori altiorique eloquio. quod hic illic nonnullae loquutiones duriores sint, Respondeo, cum hodiedum schola passim ecclesiae minimeque dignae amantissimae matris ecclesiae, ¿repta, in quibusdam regionibus non sese magistram et quae sunt generis eiusdem. Sed istiusmodi de­ veritatis exhibeat, sed innumerorum et plerorumque fectus licet omnes non ab omnibus deprehendantur huius aetatis errorum mater ct altrix sit; et cum in schemate nostro, tamen omnes eiusmodi sunt •cientia falsi nominis, scientia gloriane illos pesti­ ut facile possint sanari; neque laudis, quae multis feros errores spargat, qui juventutem corrumpunt, titulis huic schemati tribuenda est, minimo possent qui fundamenta religionis evertunt, qui toti chri- quidquam detrahere. Quae cum ita se habeant, equidem ex intima itianae societati perniciem parant: ecclesia ibi debet applicare remedia ubi sunt ulcera. Revera mea persuasione, et ea, quae par est, modestia populi curari non possunt, quamdin istiusmodi sacro concilio proponere ausim ut schema nostrum pestiferi errores per scholas in populos diffunduntur, remittatur nd examen congregationis specialis fidei venenoquo suo populos inficere pergunt. Ecclesia B robus propositae, ut quidem haec congregatio istud igitur si prospicit necessitatibus scholae, eo ipso schema de novo perpoliat, et etiam emendet, et prospicit necessitatibus populorum. Si cero ecclesia deinde perpolitum et emendatum huic congregationi errores se bolso debeat confutare, debet etiam uti generali rursum exhibeat. Quod equidem dixi, lingua scholae: nam sicut cum indoctis fit indocta, salvo meliori iudieio vestro dictum sit. ita etiam cum doctis docta fit, ut, cum apostolo ORATIO dicam, omnibus omnia sit, ut omnes Christo lucri­ reverendi patris domini Petri J/. Ferré episcopi faciat Vaticanum igitur concilium sectabitur sacra Casalcnsisf vestigia eorum conciliorum generalium, quae voces Eminentissimi patres, reverendissimi fratres. persona, substantia, consubstantialis, transubstanttalio, Liceat mihi ultimo in amplissimo vestro consessu forma substantialis, forma et materia aliasque a sequentes proponere immutationes, quos in schemate ichola mutuatas adhibuerunt ad presso accurateqne dogmaticae constitutionis nobis pro diligenti con­ dogmata exprimenda, neque existimaverunt pom­ sideratione exhibito faciendos esse existimarem. posa quadam et unctuosa ad populum elocutione In cap. I schematis, § l, pag. 2 fcol. 59 c|, quao bos errores, hos nequissimos generis humani hostes ait: „Quis enim vero non ingemiscat, inter ipsas posse evelli. nationes Christianas homines, qni evanuerunt in 3° Denique obiectum gravioris momenti est, cogitationibus suis, in hoc tenebrarum ac turpitudinis schema nostrum esse nimis prolixum, desiderarique profundum devenisse, ut affirment, et quod horren­ antiquiorum conciliorum in definiendo brevitatem. C dum magis, publice atque impune docere permit­ Respondeo imprimis antiquioribus conciliis plerumque tantur, praeter materiam materiacque transforma­ rom non fuisse cum doctorum scholis, sed saepetiones aut explicationes nihil reale existcre; aut numero cum singularum atque indoctarum perso­ unicam esso essentiam tum Dei tum rerum omnium narum commentis, nec fatue reiicienda vel confu­ tanda eorum systemata. Deinde historia tostis est, quae sunt, haneque essentiam necessaria continuaque sui manifestatione aut explicatione aut breviora antiquiorum conciliorum capita ot decreta multiplici subieeta fuisse interpretationi et scholarum emanatione fieri omnia, vel ex ea fieri omnia, quao existant, ita ut in eadem essentiae explicatione argutiis et exceptionibus, saepe facta esse illusoria; ipso Deus fiat mundus, aut mundus fiat Doua.® ideo posteriora concilia et imprimis sacrum con­ Putarem vocabulo essentiae illud substantiae esse cilium Tridentinum longiorem tradidisse doctrinae substituendum: unde membrum illud sequenti modo catholicae expositionem, ut canones rite intelligeexprimi deberet: Unicam esse substantiam tum Dei rentur. Et sane gaudebunt omnes theologi, quibus * Ita in ed. Vat., ubi tamen negatio abundare videtur. veritas catholica cordi ot, Christianae et catholicae ’ Argumentum: .Episcopus Casalenris notabat cap. I. § 1, doctrinae corpus prae manibus habere contra mul­ pag. 9 pluries essentiae * voculam occurrere, cui melius esset tiplices huius aetatis errores simul cum illis quae substituere vocabulum substantiae'. Cap. II, § 1, pag. 4 «gen­ pro suae aetatis necessitatibus et cum summo tiles in eo esse inexcusabiles, quod eum ex hac naturali mani * * dicendum potius: posteritatis emolumento sacri Tridentini concilii festatione per creaturas Deum cognovissent patres reliquerunt Denique, reverendissimi patres, D ,ex hac naturali illustratione·. Et cap. IV. pag. 10: .quae in manifestatione naturali iam continerentur, et ex ea intelligi nos scimus omnes, quam perperam intellectus et possent' dicendum-. «quae naturalis rationis lumine attingi et quam malitiose expositus fuerit Syllabus paucis ab intelligi possent *. Et ibidem ubi dicitur 4n naturali Dei mani­ hinc annis promulgatus. Nunc igitur nobis eniten­ festatione non continentur4 dicendum: «naturalem mentis hu­ . * Et pag. 9: «quamvis Deus per ea, dum eat ut nobis non accidat, quod dicit poeta1: manae captum superant * Brevis esse laboro, obscurus fio. Desideratur enim quae facta sunt, humanaeque rationis lumine tese manifestans dicendum: .quamvis Deus per ea, quae facta sunt, lumine a multis benevolis, sicut timetur a multis malevolis, rationis cognosci queat . * Rationes autem hulusmodi muta­ ut dictus Syllabus ab hoc sacro concilio Vaticano tionum hae sunt: 1· quia manifestatio Dei videtur insinuare sic retractetur, ut exposita positiva, ut aiunt, doc­ cognitionem divinae ewentiae. 2° aut saltem quod Deus ipse trina catholica, a nobis debeat necessario intelligi, sui existentiam immediate omnes doceat. Apostolum utique quonam in sensu quaelibet Syllabi propositio sit hoc verbo usum esse, sed nostris his diebus ideo ab eo ab­ stinendum ne quis abuti illo possit. Cap. II, pag. 5*. ,Deo qui repudianda; et id quidem hoc schema mihi videtur est ipsa veritas omulsque veritatis fons' dicendum: «qui est praestare egregie. ipsa verita * * substantialis. Cap. Ill: «integram catholicam Sunt quidem multa alia, quae a reverendissimis revelationem contineri in libris scriptis tam veteris quam novi patribus, qui ante me dixerunt, huic schemati ob- Testamenti et sine scripto traditionibus, quae ex ipsiu Christi ore ab apostolis acceptae aut ab ipsis Spiritu sancto dictante iecta, vel in schemate ab ipsis desiderata sunt, quasi per manus traditae ad nos usque pervenerunt * loco ver­ exempli gratia quod duobus primis capitibus prae- borum .Spiritu «ancto dictante * dicendum: ab ipsis apostolis 1 HonL d* arte poet. V. 26. divina inspiratione quasi per manus traditae^ dictatio enim sublimior eat divinae inspirationis gradus, qui de omnibus 201 CONGREGATIO GENERALIS SEPTIMA 4 ianuarii 1870 202 tuni rerum omnium quae eunt, hancque substantiam A finitarum eam carumdom substantia, et substantiae necessaria continuaque sui manifestatione aut ex­ finitae cum substantia infinita. plicatione aut emanatione fieri omnia, vel ex ea fieri In cap. II schematis, pag. 4 [coi. 60a), quod ait: omnia, quae existunt, ita ut in eadem essentiae ex­ 0GoDtiIes in eo esse inexcusabiles, quod cum ex plicatione ipse Deus fiat mundus, aut mundus fiat hac naturali manifestatione per creaturas Deum Deus. Huius mutationis rationes sunt, quae se­ cognovissent/ voci manifestationis substituerem quuntur. 1· Licet in Deo idem ait essentia ac sub­ illam illustrationis dicendo: ex hac naturali illu­ stantia, non ita in creaturis; in quibus essentia stratione per creaturas Deum cognovissent. est idealis et universalis, et substantia est realis Sic etiam in cap. IV, membro primo schematis, et determinata. Divus Thomas ad rem docet: nln pag. 10 [coi. 62a] ubi legitur: rQoae in mani­ creaturis esse essentiae et esse actualis existentiao festatione naturali iam continerentur et ex ea indifierunt realiter ut duae diversae res/ Ita in opus­ telligi possent/ ponerem: quae naturali rationis culo de decem praedicamentisl. 2° Exemplaria lumine attingi atque intelligi possent. Et ubi scriptum creaturarum, quae ipsarum exprimunt essentiam, est (schematis iterum pag. 10), [col.62a]: „in naturali in Deo sunt, dicente Angelico: ffDeus secundum Dei manifestatione non continentur/ dicerem: essentiam suam est similitudo omnium rerum/ ct naturalem mentis humanae captum superant, atque sanctus Bonaventura ait: „Res habent esse in Deo ideo etc. Rationes, quao has suadent mutationes, et in universo, sed diversimode/ Sub hoc respectu eunt: 1· Manifestatio videtur indicere cognitionem non est falsum affirmare, res omnea case mani- B ipsius essentiae divinae, cum ratio humana hanc festationea et explicationes idearum, quao in Deo non intueatur essentiam, imo potius cognoscat, quid sunt. 3° Pnntbeistne ot rationalistae, quos con­ Deus non sit quam quid ipso sit. 2° Manifestatio demnaro constitutio intendit, utique esse universale, videretur insinuare, quod saltem ipse Deus sui indeterminatum admittunt, quod omnes continet existentiam immediato omnes doceret, quod reapse ideas, et ad quod omnes ideae reduci queant; non non eat. Homines enim rationis discursu indigent, tamen hac de causa sunt improbandi. Nam etiam ut ad existentiae Dei cognitionem assurgant. Non scholastici doctores id ipsum affirmant, sicut patet utique haec animadvertens sententiam divi Pauli ex divo Thoma, qui docet: PIllad quod primo in­ reprehendo, qui scripsit1: Quod notum est Dei, tellectus concipit quasi notissimum, et in quo omnes manifestum est in illis, Deus enim illis manifestavit. conceptiones resolvit, est ens.· * Error pantheistarum Solummodo affirmo dictam apostoli sententiam non et rationalistarum in eo est, quod esse universale aliud indicare, quam quod Deas dedit homini talem et indeterminatum et generatim universalia et ideas rationis aciem, ut ea possit ac debeat ad cognitionem Deum osse contendunt; quod esse universale in­ divinae existentiae assurgere. Cum autem non determinatum in divinitatem conversum cum anima desint hac nostra aetate, qui affirmant ac docent intelligenti ot rebus finitis identifican!, vel ab ipso homines naturaliter realem Dei essentiam videre, humano intellectu produci affirmant; quod realitate seu Deum semetipsum illis manifestare; pato esse rerum finitarum denegata, nihil niai ideale existera in rectae doctrinae explicatione ac definitione hoc asserunt; quod demum ipsam substantiam rerum verbum manifestare devitandum. Semetipsum Deus finitarum esso substantiam Dei, ot vicissim effutiunt: lumino fidei nobis proprie manifestat, unde Angelicus ita quidam magis perspicaces ct veridici expositores ait: rLicct per revelationem gratiae in hac vita non pantheistic! systematis, quod in hodiernas scholas cognoscamus do Deo quid sit, et sic ei quasi ignoto irrepsit. Exinde patet substratum huius systematis coniungamur. tamen plenius ipsum cognoscimus hac esso perpetuam confusionem idealis essentiae rerum de causa/ Etiam in cap. IV schematis. § 1, pag. 9 [coi. 61 d] apostolices traditionibus nequit propugnari Cap. V; ,quamvis ubi dicitur: „Quamvis Deus etiam per ea, quae facta sunt, liumanaeque rationis lumino seso mani­ enim fide praelucenti... ex suis principiis demonstrandam* dicendum: ,hine firmiter tenendam humanam rationem, licet festans/ scriberem: Quamvis Deus etiam per ea, praelucente fide queat argumentis a naturali lumine depromptis quae facta sunt, lumine rationis cognosci queat, Dei existentiam demonstrare, nunquam tamen posse mysteria debeatque iuxla monitum apostoli glorificari. In ipsa divinam essentiam attingentia aut suis viribus adinvenire cap.II, membro primo’, pag. 5 [coi. 60b| extat: „Doo, aut intrinsece perscrutari.* Ibidem ubi damnatur sententia qui eat ipsa veritas omnisque veritatis fons / oppor­ docens-, .rationem humanam rite excultam pertingere posee ad omnes veritates revelatas ex suis viribus et suis principiis tunius foret dicere: Deo qui est ipsa veritas sub­ naturalibus intelligendas et demonstrandas* dicendum: Ad stantialis omnisque veritatis fons. Profecto voritaa, veritates revelatas inveniendas et ad earum dem intrinsecam quam nos intuemur, non est ipse Deus, nam ea evidentiam perspidendam ;* clarius enim hoc modo rationis est tantum idealis: Deus est quidem veritas, sed humanae limites determinantur. Cap. VU, pag. 16; .humana ratio dum ad veram fidem... praestat fidei obedientiam * di-D realissima et in se subsistens. Hanc ergo distinecendam: J)ei enim gratia ordinaria providentia rationem tionem exprimere oporteret contra rationalistes, qui humanam, dum ad veram fidem nondum pervenit, movet ad dum veritatem idealem Deum esse affirmant, Deum supernae revelationis factam diligenter inquirendum, ut certo impereonalcm aibi confingunt. sibi constet, Deum esse loquutum; deinde eam (lege eam) In cap. Ill, membro primo, pag. 7 [coi. 61 ab] trahit, nisi culpabiliter resistat, ad plenam, quavis difficultate ae legimus: ^Integram catholicam revelationem con­ dubitatione relecta, fidei obedientiam supremae mai estati ac infinitae veritati praestandam.* Ruiusmodi vero mutationis tineri in libris scriptis tam veteris quam novi Testa­ rationes exponens ait, 1° quia quandoque gratia supernatural!· menti, et sine scriptis traditionibus, quae ex ipsius illico et immediate fidem in nobis gignit; 2° quia investigatio Christi ore ab apostolis acceptae, aut ab ipsis rationis in ordine ad conversionem infidelium et haereticorum apostolis, Spiritu sancto dictante, quasi per manus a gratia pendet Cap. XII, pag. 30: ,ut personae relationibus traditae ad nos usque pervenerunt/ At melius originis inter se realiter distinguantur* dicendam: ,relationibus opposilionit,· quia, ut «netus Thomas ait, .realis distinctio fortasse diceretur: ab ipsis apostolis divina inspira­ inter personae divinas non est nisi ratione oppositionis rela­ tione quasi per manus traditas. Omnes quidem tivae.· Cap. XVI, pag. 40: ,porro etiam primae conditionis norunt a catholicis tractatoribus varios distingui integritas etc.* dicendum: .porro étiam primae conditionis divinae inspirationis gradus, quos inter sublimior integritas illa et immortalitas, quibus hominem ornatum fuisse est dictatio. Porro haec specialis inspirationis constat, cum a gratia sanctificante penderent et gratuita exsent Dei beneficia, dona m pcroata relia secandum doctrinam forma de omnibus apostolici· traditionibus nequit catholicam ate?, quia hac ratione integrae relinquerentur propugnari: desunt enim etiam verba, quae dictata quaestiones circa statum purae naturae.· fuisse dicantar. 1 Opuse. XLIV, De totius logicae Aristotelis summa tract. Π. cap. II. 1 Rom. I, 10. ’ Lege secunde. 203 Α. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 204 In cap. V, pag. 11 et 12, [coi. 62bc]: „Qoimvis A catholicam censeri debent, “ in melius fortasse enim fide praelucente ad eorum (scilicet myste- mutaretur dicendo; Porro primae conditionis inte­ riorum) aliquam intelligentiam perveniatur, haec gritas illa et immortalitas, quibus hominem ornatum tamen ipsa cognitio prindpiia innititor revelatis: fuisse constat, cum a gratia sanctificante penderent nunquam vero ratio humana quantumvis exculta et gratuita essent Dei beneficia, dona supematuralia effici potest idonea ad existentiam et veritatem secundum doctrinam catholicam censeri debent. Ilac mysteriorum huiusmodi suis viribus assequendam itaque ratione intactae relinquerentur quaestiones atque ex suis principiis demonstrandam. ** Dicen­ quae in scholis agitantur circa statum purae na­ dum esso putarem: Hinc firmiter tenendum huma­ turae; scilicet homo innocens etiamsi in statu mero nam rationem licet praelucente fide queat argumentis naturali constitutus integritatem naturalem habere a naturati lumine depromptis mysteriorum Dei ex- debuerit et immortalitatis dono potuerit a Deo isientiam demonstrare, nunquam tamen posse mysteria exornari. Integritas quippe, in quantum exprimit ipsa dicinam essentiam attingentia aut suis ciribus rectitudinem et tranquillitatem ordinis humanarum adinvenire aut intrinsece perscrutari. In secundo autem facultatum, certe conveniebat homini innocenti membro eiusdem capitis pag. 13 [coL 62 dj ubi dam­ etiam non elevato ad ordinem supernaturalem: natur impia sententia, qua dicitur: Brationem hu­ Dei enim perfecta sunt opera. Immortalitas autem manam rite excultam pertingere posse ad omnes quae obtinebatur esu fructus dc ligno vitae tam­ veritates revelatas ex suis viribus suisque principiis quam cibi, ut advertit Angelicus, utique componi naturalibus intolligendas ac demonstrandas/ sub- B potest cum statu purae naturae. linee, eminentissimi praesides ac reverendissimi itituendum esset: ad inveniendas1 et ad earumdem intrinsecam evidentiam perspiciendam. Ratio hnius patres, muneris mei dicere putavi; ot ea vobis mutationis in eo est, quod sic clarius determinantur plena docilitate submitto. limites rationis humanae relato ad fidei veritates; Multi patres dicunt: Braco, bravo. qui limites sunt duo: Io nempe quod ratio humana, ORATIO antequam fide illustretur, nequit ad cognitionem reverendi patris domini Augustini David pervenire existentiae mysteriorum, quae ad divinam episcopi Briocensis1. referuntur essentiam; 2* quod ratio ipsa etiam Ignoscite mihi, eminentissimi ac reverendissimi post illustrationem fidei nequit mysteria eadem patres, quod audeat vobis inexpertissimiM verba intrinsece penetrare, quia nec lumine fidei elevatur facere, et suam sententiam de schemate adaperire ad essentiam Doi intuendam. Hi limites praecise praesumat, conscientia sua et indulgentia vestra assignantur a divo Thoma dicente: „Quod pri­ fretus; et parcite elocutioni meae gallico accentu mum cognoscere ipsum esse subsistens est con­ informatae, seu potius difformatae. Vellem, quae naturale soli intellectui divino, ct supra facultatem tanto rationum pondere et tanta eloquentia ab naturalem intellectus cuiuslibet creati, licet per illustribus oratoribus dicta fuerunt, in unum con­ revelationem gratino non cognoscamus de Deo trahere et de meo sensu pauca paucissima addere, quid sit, et sic ei quasi ignoto coniungamur/ ita ut quartam horae partem non certe excedam. In cap. VII, membro primo, pag. 16 [coL63d]C (Plures patres: Bene, optime.) dicitur: „Humana enim ratio, dum ad veram fidem In hoc primo consentire omnes fere patres nondum pervenit, ne in tanti momenti negotio videntur, quod schema tractatui scholastico con­ deripiatur et erret, divinae revelationis factum di­ veniat, nullo autem pacto conciliari sermoni, qui ligenter inquirat oportet, ut certo sibi constet, ad omnes chrùtianos ex ore patrum ac pro salute Deum esso loquutum; tum vero, cognoscens Deum animarum ct Dei gloria egrediatur. Nullum certe revelatorem, quavis difficultate et dubitatione in orbe catholico concilium eadem lingua usum est. penitus abiects, plenam eidem supremae maiestati Non sumus hic quasi disputantes in schola paeda­ et infinitae veritati praestet fidei obedientiam.a gogi; patres sumus et nominamur, auctoritate Substituendum esse putarem: Dei enim gratia suprema in concilio legitimo ©ecumenico gaudemus ordinaria providentia rationem humanam, dum ad sub venerando ac inviolabili primatu summi pon­ veram fidem nondum pervenit, movet ad supremae tificis. Loquimur tamquam potestatem habentes, revelationis facium diligenter inquirendum, ut certo non ut philosophi in subsellio germanico sedentes; sibi constet, Deum esse loquutum; deinde eam2 trahit, ita ut si velletis, prout dissertissime ante me orator nisi culpabiliter resistat, ud plenam, quavis difficultate dixit, auferre quod scholam nimis redolet in ac dubitatione reiecta, fidei obedientiam supremae schemate, totum schema auferri deberet. In altero molestati ac infinitae veritali praestandam. Huius sensu mihi videntur abundare patres; id est non mutationis ratio est ut clarius exprimatur, 1° non refutatione erroris, sed expositione veritatis catho­ semper ope investigationis rationalis hominem ab D licae exordiri schema debuisse. Ecclesia credit, infidelitate aut haereri ad fidem supernaturalem affirmat, exponit, amat, patitur, animam suam dat transferri, sed quandoque extraordinario super­ 1 Argumentum: .Episcopus Briocensis licet specie tenus na turai is gratiae impetu repente ad fidem ipsam schema Undaret, reprehendebat nihilominus stylum nimis eum deduci; 2· investigationem rationalem in scholasticum, methodum praemittendi expositionem errorum ordine ad conversionem infidelium et haereticorum catholicae doctrinae, confundendi certa cum dubiis, et schola­ sticas ac libens opinion es perstringendi et fere omnia aiebat ad fidem caelestem a suprema gratia pendere. In fine capitis XII, pag. 30 [coi. 68 o] ubi legi­ contorta et subobscura esse. Cap. I notabat, perperam ad­ modum materialistas et pantheisms remitti sd elementa fidei, tur: eUt personae relationibus originis inter se cum ipsi fidem non habeant et essent potias ad elementa hu­ realitor distinguantur/ ponerem , ut personae rela­ manae rationis remittendi. Tum in hoc capite, tum alibi oc­ tionibus oppositionis inter se realiter destinguantur. currere nonnullas expressiones, quae charitalem et urbanitatem Haec mutatio suadetur a divo Thoma dicento: laedunt, et quibus directe gubernia constitutionalia offenduntur. ^Resits distinctio inter persona * divinos non est Minus accurate dici : >at unicam esse essentiam tum Dei tum rerum omnium quae sunt,1 — posset quippe unica esse es­ nisi ratione oppositionis relativae/ sentia rerum omnium, quin pantheLnnns sequeretur. Undo In fine primi membri cap. XVI schematis, dicendum : .unicam esse communem essentiam etc. Et ¡ ig. 3 pag. 40 [coL 71 c) sententia quae ait: BPorro etiam ubi dicitur: .qui omnipotenti sua virtute et liberrimo consilio * aiebat quodammodo definiri primae conditionis integritas illa et immortalitas, simul ele.’ — per illud ^imui quibus hominem ornatum fuisse constat, dona in­ Deum eodem tempore et hominem et angelos creasse. Con­ cludebat remittendam schema deputation! et postulabat cu­ debite naturae licet innocenti secundum doctrinam randam, at et indigentiis Orientalium ecclesiarum ratio 1 mrmtenJti eAVat. ’ a *ni2dcr, non eodem momento aut tempere, sed eadem raticoe, tania ex nihilo. 207 A. SES3IONE8 PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 208 Quid ergo? Veníamos ad consectaria seo, nt A in convellendis censura erroribus ultra necessitatis dici solet, ad conclusionem practicara. Schema términos ct fines progressi eunt, ne plus saperont, istud, etsi a doctissimis viris condonatum, accipi quam oportet sapere, sed saperont ad sobrietatem. nequit pro meo sensu nomino condili Vaticani: ad Brevissimo igitur verborum contextu per synodalia deputationem ergo pro rebus fidei remittatur. sua decreta haeresce serpentes quasi uno ictu con­ Reverendissimus et dissertissimus orator quidam culcaverunt, atque doctrinam catholicam eo Spiritus sepeliendum illud voluit: benignius arbitror quod sancti lamine explanarunt, ut fidei articulos brevis­ si sepeliatur, mox resurgat, sed resurgat in alia sime conciperent, et sapientissima fidei capita pro­ forma, in forma aptiori et accuratiori; et tandem fundo studio et tanta sui admiratione prosequerentur. Pronus aliter ab auctoribus huius schematis infans iste patre orbatus inveniet patrem et patres, qui illum protegant, foveant atque defendant. Hoc actum eat: non tantum in verbis, verum etiam in ai erit modo forsan procedendum, ea ratione seligendis doctrinis prolixiores fuerunt, quam fieri 1· schema redigatur, ut fidelium animos exdtet et oportuit. Quid enim iuvat proscribere haeresce, laetificet, errantes vocet, et de solio concilii Vati­ quae iam proscriptae sunt? Ex oro divino audi­ cani ad ultimos mundi fines clamet hanc vocem vimus: Sinite mortuos sepelire mortuos; nolumus Christi: Pax tabis; % * deinde in unaquaque materia igitur, reverendissimi patres, haeresce mortuas se­ dilucide, nitide, absque scholastica subtilitate et pelire, ne revocemus ct suscitemus cos ad vitam. praesertim absque ulla acerbitate fides catholica Quae fuerit in diiudicandis causis fidei ct rnorum exponatur; et ut magna illa et semper fraternal constans priscorum patrum consuetudo et usus, ecclesia orientalis penitus oblivioni non tradatur, nonnullis exemplis monstrare consultum est. In sicut justissime nuper reclamavit illustrissimus veterum synodorum documentis ct actis nuspiam patriarcha Ciliciensis; ultimo tandem errores dam­ legimus, fabnlas et deliramenta ethnicae supersti­ nentur. Haec via a patribus tradita, haec mens tionis specialibus canonum decretis a patribus fuisse mea, haeo stabilis conscientia. Quae dicta sint, proscripta. De paganismi vel materialismi vel eminentissimi et reverendissimimi patres, absque pantheismi erroribus in synodis tractaro vanum ullo alio, quam veritatis et ch ari tatis studio. esse et superfluum putaverunt sancti patres; probe noscentes, omnem idololatriam una cum in­ ORATIO numeris suis fabulis a christiana religione et fide­ reverendi patris domini Caroli loannis Greith lium grego longissime distare, atque per profes­ episcopi Sancti Galli1. sionem christianao fidei, et per ecclesiastica symbola Eminentissimi et reverendissimi patres. satis superque esse confutatam atque reiectam. Praecavere curavi no longiori, quam decet, ser­ Aliud adhuc factum recentioris aevi hic addu­ mono vos retineam: nonnulla dumtaxat subiungam, cam. Ex quo notissimus sophista Cortesías cum quao vel formam vel doctrinarum materiam huius co re li suo dubio in omnem veritatem, veteri philo­ schematis dogmatici respiciunt Ad sermonem pro­ sophiae methodo destructa, novorum systematum gressurus benevolentiam vestrum omnium quam prima fundamenta iecerit, unde tot tantaque no­ intensissime appello, eminentissimi et reverendissimi patres. Primum de forma. C varum et falsarum opinionum portenta in scholarum palestras et universam rempublicam Christianum Synopsim quamdam universae fero theologiae dimanarunt, summi pontifices cauto abstinuerunt dogmaticae nobis obtulerunt d oc tria imi viri: opus inane cum philosophorum doctrinis et somniis plane egregium, studio, subtilitate et profunditate certamen inire, vel per pontificia decreta eos dam­ distinctum, si solo theologi oculo illud consideres; nare: atque summa sapientia ita egerunt. Etenim pluribus vero naevis implicatum, si ad ferenda de falsae atque plerumque confusae philosophorum fide decreta concilio inservire posse putetur. Etenim opiniones, quasi pulveres haeresum, saepissime per fere omnes, ni fallor, convincimur, auctores defluxisse propriam suae vanitatis levitatem proxime cadunt in nimiam et verborum et doctrinarum prolixitatem. ad terram; sed si decretis eas persequaris, famam Admiramur hodiedum sapientiam Romanorum legis­ et nomen immerito sibi adciscunt, in auram levan­ latorum, qui in legum suarum tabulis non multis tur, et oculos hominum obfuscant. Hominum com­ verbis pauca, sed paucis multum et multa proferre menta delet dies, veritatem autem confirmat; veri­ solebant. Eumdcm usum tenuerunt antiqui ecclesiae tatem, dico, catholicam, quam ipsa veritas his patres: etenim quandocumque, urgente necessitate, firmavit verbis: Caelum et terra transibunt, serba compulsi fuerunt de fide ferre decreta, selecto semper autem mea non transibunt. Propterea veteres et succincto usi sunt loquendi modo; et nunquam ecclesiae patres omne studium in id contulerunt, 1 Argumentum: «EpUcupui Sancti-Galli laudans uheom ut philosophicos opiniones libris quidem suis apo­ theclogka «pectetna alebat, illud inservire non posse id de- p logeticis confutarent, solemni autem et ecclesiastico crete <1 * fide ferenda in concilio. Reprehendebat nimiam tum decreto nonnisi hnereses proprie dictae damnarent: verborum tum doctrinarum prolixitatem; que de panthéisme quae quippe sub fictitia et falsa specie catholicae ct materixliimo habentor, ad scholas remittenda eue, quarum errorti qaindoque per xe cadunt, eo vel magb, quod per con­ veritatis in ecclesiam irrepserint, atque intemera­ cilium Lateranense IV initrul quilibet pocrit in iis, quae cre­ tam fidem et fidelium pacem perturbaverint. Quao denda sunt de Deo vivo et vero. Alium potius materialismum cum ita sint, reverendissimi patres, fere omnia, et pool he linam eue damnandum, praeti cum nimirum, ex quo quao in schemate contra materialismum et panianuaera mala proveniunt. De sanctiuima Trinitate, de Dei theismum. et horum errores proferuntur, facile libertate in creando et de penona Christi iam eatis dictum omitti et ad theologorum scholas remitti posse esae in praecedentibus concilili a Nicaeno usque ad Viennense. Quae ordinem snpematnralcm gratiae respiciunt, in concilio videntur: quod eo consultius fieri potest, quia Tridentino iam constitute sunt , et si quid ulterius deinceps catholici etiam singuli per symbola fidei, et potis­ exigebatur; satis provisum esae per constitutionem .Unigenitus *. simum per illud Lateranense IV sufficienter edo­ Eipungtndum a schemate, quidquid duritiem et asperitatem centur, quid de Deo vivo et vero firmiter creden­ ■apii; insiitendam in concordia rationis cum fide ite tamen, dum sit, et sancte tenendum. ut clare tradatur, ecclesiam non repudiare nbi eam, quae falsi nominis scientia csL Quoad sacras scripturas earumque In­ Alium vero materialismum novimus, reveren­ spirationem satis provisum in concilio Tridentino ; quoad cap. X dissimi patres, non tbeoreticum sed valde vivum clarius explicanda ea, quae dubium respiciunt. Concludebat et practicara, qui luctuosis nostris temporibus uni­ dicendo, quod dum libertes et progressus undique praedicatur, versum hominum genus premit atque exagitat, atque rt dictis et factis ostendendam esse, veram libertatem veplurimam hominum partem ad egestatem et summam rumque prvgrtMum in sola ecclesia reperirt * 209 CONGREGATIO GENERALIS SEPTIMA 4 ianuarii 1870 210 pauperiem conducit et condemnat. Materialismum A proprios suoa filios recreet, verum etiam nobiles hunc dico mammona, materialismum paucorum eas gentes, quae ab avita fidei unitate seinnetae divitum impiorum in pauperes Christi, dominorum sunt, sibi aggregare atque maternis suis brachiis plurimorum sino fido viventium in operarios in aulis excipere et complecti possit. Eo feruntur bonorum fabricarum et domibus mechanicao artis detentos; omnium vota, eo funduntur preces et lacrymae università eorum hominum, qui in subditis hominibus nostrae, eo altius erigitur nobilissimum cor sanc­ hominem, in confratribus fratrem, in miseris hominis tissimi domini nostri magnanimi Pii IX, ut ex dignitatem et iura non amplius agnoscunt, sed omnibus longissime dispersis ovibus unum fiat ovile contemnunt; idooquo ad molem divitiarum suarum ct pro omnibus unus pastor. Et haec quidem de augendam derelictos cbristianae iuventutis greges, forma schematis dicta sint. patresfamilias hominumquo generationes labore et De materia secundo. Operae pretium est, aerumna fero obruunt et pervertunt, ac perinde materiam quoque buiusce voluminis paucis tantum Christianae societati gravissimos motus et calami * illustrare. Adversus innumeras incredulorum et tate» praeparare non desistunt. protestantium phalanges, et eorum perpetuos ag­ Alium quoquo panthoismum novimus, reveren­ gressus et conatus, pro tuenda et servanda catho­ dissimi patres, non thcoreticum sed valde vivum lica religione in nostris partibus, praeter gemitus et practicum: panthcismum dico status publici et preces ad Deum, aliud medium praesidiumque moderni, qui a divino iurc avulsus omuia in nobis datum non est, nisi catholica scientia cum omnibus et Deum case contendit, vindicans sibi 3 recta fide per omnia concors. Excolitur summopero quamdam omnipotentiam, quae iuribus et liberta­ apud heterodoxos fidei inimica scientia; excolatur tibus, existentiis et subsistentiis omnium et singu­ igitur oportet et omni opore augeatur apud catho­ lorum posthabitis, quasi alter Saturnus individuas licos vera scientia ecclesiae amica. Nam si neg­ societates corporativas, tam saeculares quam eccle­ lecta fuerit, non solum catholici omnes in publica siasticas, monasteria quoque et eorum bona, iuven- societate pro suis iuribus, substantiis, vitae positioni­ tutis educationem, parvulorum scholas, iura naturalia bus maximum damnum patientur; verum etiam parentum, verbo dicam, omnia avidissime devorat, ecclesia ipsa pro integritate sua summum peri­ sanctamque Dei ecclesiam ipsam, si unquam posset, culum subibit Amplissimus igitur, in quantum devoraro molitur. Contra buiusmodi materialismum sanctissima fidei mysteria et decreta permittunt, et pantheismum gladium ex ere re, et ecclesiasticis catholicae ecclesiae aperiendus eat campus, ut ea actis ot solemnibus eos proscribere quam egregium inter sacrorum dogmatum limites progredi possit foret opus, quam gloriosum ! Et si, reverendissimi et amplificari. Gaudeat, salva semper fide, nec patres, ad salvandas humanae societatis miserias, immutata fidei lege, sancta ea libertate, qua suis vel ad sananda tot tantaque vulnera quibus suc­ temporibus eam excoluerunt almi patres et eccle­ cumbit, vestra ope, vestris sapientisaimis consiliis, siae doctores, qui contra mundi errores et fallacem vestra magnanimitate, qua excellitis, aliquod re­ hominum sapientiam scriptis suis et actis nobile medium, aliquod balsamum afferre poteritis, omnium certamen certaverunt, ecclesiae inaextimabile comgentium corda et vota ecclesiae et vobis conciliabitis : C modum et ineffabilem gloriam attulerunt. Obmuet in toto, qua late patet, terrarum orbe populi om­ tescere faciamus ora obtrectantium, qui falso nobis nes laetissimis suffragiis laudabunt et acclamabunt imputare nudent, catholicam ecclesiam opprimere Auxilium enim gentes a nobis expectant, solamen scientiam, et quemcumque liberum cogitandi mo­ in angustiis suis quam ardentissime desiderant. dum ita cohibere, ut neque scientia nec ulla animae Quid propterea de sanctissima Trinitate et do libertas in ea subsistere vel florescere possit. Divus Dei libertate in creando, quid dein circa personam et sapientissimus gentium doctor et apostolus Domini nostri vel de aliis profitendum sit cu­ Paulus errores contra sanctam fidem et vaniloquia mulatissime tractarunt sancti patres in conciliis profanae sapientiae persequutus est semper odio, collecti a Nicaeno usque ad Viennense celebratis. sed divinae sapientiae scientiam laudibus attollere Denique fere cuncta, quae do supernaturali ordine non supersedit; quae videlicet efficit, ut errores gratiae dicuntur, sive per concilii Tridentini canones, ultra non proficiant, ct insipientia novatorum omni­ sive per apostolicam bullam Unigenitus contra bus manifesta fiat Jansenistas emissam sufficienter praestita sunt Quid Sed transeamus ad aliqua singula, quae in igitur nostro tempori prodesset aliis vel iisdem verbis capite Ill reperiuntur, quae fere verbo tenus ex definire quod definitum iam est, vel errores dam­ concilii Tridentini decreto desumpta sunt. Sed nare qui damnati iam sunt? Numquid sperandum multo maioris momenti esse videtur nova in eis est novis huiusmodi censuris fore, ut populi catho- restrictio arctius contracta, qua catholici exegetae lici in fide et consuetudine Christiana plus con-D vel sacrarum scripturarum interpretes in posterum firmentur vel acatholici ad ecclesiae unitatem, et ligari et constringi1 videntur. Tridentina namque sanctissimae nostrae fidei veritatem plus alliciantur? synodus simpliciter decrevit, ut nemo in rebus fidei Contrarium his omnino est pertimescendum. Prop-» ot morum sacram scripturam ad alios sensus de­ terca cum schema dogmaticae constitutionis per­ torqueat contra eum sensum, quem tenuit et tenet legerem, duritiem loquelae magnopere dolebam: sancta mater ecclesia, aut etiam contra unanimem dura enim verba ct eloquia neminem alliciunt; consensum patrum ipsam scripturam sacram inter­ multum abest ut moveant, sed plurimum irritant pretari audeat. Praescriptio haec mero negativa atque exasperant. Ad Domini nostri exemplum necessitatibus ecclesiae hucusque satis providisse catholica ecclesia semper assuevit patienter docere videtur; positiva vero quae nunc adiicitur, ultra errantes, solari eos qui contrito sunt corde, lapsos multo strictiores fines et limites init; ac facile erigere mansuetudine, sublevaro infirmos: nec un­ velut novum iugum ab exegetibus nostratibus quam nimio rigore mortem operata est filiis suis aegerrime suscipietur, magnamque forsitan excitabit aegrotantibus. Aevum nostrum, reverendissimi animorum inquiotudinem. Horum virorum nempe patres, vero assimilatur aegrotanti moribundo, cui conditio versus interpretes acatbolicos alias iam nonnisi sub mortis periculo acerbiora medicamenta difficillima adeo gravis est, ut praecipuam uostram parantur. Catholica vero ecclesia, quamvis fidelis­ considerationem expostulet et prope mereatur. sima in fide sibi tradita veritatis custos et iudex, In capito IX rea Io dubium merito proscribitur: mater tamen piae dilectionis est, omnibus omnia sed qua ratione dubium formale seu negativum praestat, omnia sperat, ot nihil omittit, ut non solum 1 codnnyi ed. Vai. Conclu üinibàl tomus L. 14 311 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 212 ne verbo quidem excipiatur, non video. Illicitum a ecclesia, quao Deo generavit filios per fidem ot namque non est ad convellendos aliorum errores, gratiam Christi, rea ipsissimas, praeclara scilicet etcathoficom veritatem probandam, formale ponere ea dona omnia eia semper praestitit et perpetuo dubium; quo utiquo omnis demonstratio non so­ praestare potest, ingenti ditata, sicut est, divinarum lum in cuiuscumquo generis scientiis, sed etiam omnium veritatum et charismatum, caelestium in theologicis disciplinis pronus innititur. De donorum et beneficiorum thesauro, qui pro populis existentia Dei, de veritate divinae revelationis nunquam potest exhauriri. Propterea manifostanaliisque fidei mysteriis quis poterit argumentari, dum hoc est et scriptis et factis, in ecclesia ca­ nisi prius a formali dubio exiens negationem ad­ tholica veraui esse libertatem, verum profectum, versarii comprimeret? verum lumen veramque prosperitatem. ^Habetur, Omnia denique quao in capite XHI de super­ inquit beatus Vincentius Lirincnsisl, in ecclesia naturali ordino gratiae recensentur, rescindenda Christi profectus religionis, habetur plane et maxi­ esse opinar, quasi a concilio Tridentino iam dudnm mus: sed ita tamen ut vere profectus sit illo fidei, sufficienter absoluta: nostra damnatione igitur vix non permutatio. Crescat igitur oportet et multum indigent veteres errores contra doctrinam de gratia vehementerque proficiat tam singulorum quam exorti. Novae nonnullae surrexerunt controversiae omnium hominum intelligentia, scientia, sapientia, de gratia, quao paucis abhinc annis inter duos sed et in suo dumtaxat fidei genere, in eodem theologos in Germania exarserunt: in praesentiarum scilicet dogmate, eodem sensu, eademquo sentoncum quaestio ex tincta videatur, non expedit rei B tin.... Quodcumquo igitur in amplissima ecclecatholicae illam palam resuscitare, et foraan eccle­ rito Dei agricultura fide sanctorum patrum datum siae in iisdem partibus novum dissidium praepa­ eat, hoc idem filiorum industria decet excolatur rare. Quae principalis fuerit huius controversiae et perficiatur.· Ecclesia igitur catholica quotcum­ quaestio paucis referam. Neuter theologorum que contra fidem errore· semper perhorruit : scien­ horum gratiam habitualem proprio et expressis tiam vero fidei consonam semper protexit, et verbis negavit, sed in definiendo discors eorum efiraenatam subversionis licentiam nunquam sanxit, sententia fuit. Primus videlicet eam appellare sed vera ct iusu populorum iura tutata est semper. voluit complementum supernatural humanae na­ Vincula et carceres ethnicae servitutis contrivit turae, quao consors sit divinae naturae: altori eam et veram gentibus libertatem, quae ex Chi isto est, definire placuit donum esse Dei supernaturale contulit *, atque cum sibi semper sit constans, ma­ humanae naturae superadditum, quo ad altiorem tura consilia sua nunquam mutavit. Per e-α con­ statum potentia naturalium suarum facultatum homo silia effio resect in civili societate collapsa plena attollitur, natura humana non substantialiter com­ ecclesiae auctoritas, exardescet avitus in eam po­ mutata, sed spirituoliter tantum et per similitu­ pulorum amor, atque cum novo lustro novus etiam in dinem in consortium divinae naturae elata. Negare terra orietur rerum ordo; in quo ecclesia catholica, non vellem, theologum hunc nominatum olim in tam diu conculcata iniquorum pedibus, divinitus sibi libris suis per terminos vagos et ambiguos et minus data libertate gaudebit ad salvandum populum Dei. correctos controversiae huic ansam praestitisse; C Cae te rum liceat mihi explere sermonem cum sed novissimo suo opusculo, quae emendanda verbis sancti Hieronymi ad Damusum papam3: erant, proprio marte laudabiliter emendavit, et „Ego paternitati tuae totus consocior; scio enim orthodoxae doctrinae plenissime acquievit Quid super hanc petram aedificatam esse ecclesiam. igitur expedit ea iterum iactare in aliquem, qui Ignoro Paulinum. non sequor Meletium; qui tecum inimicus non est; qui imo magna auctoritate non colligit, dispergit.1· Quod reliquum est sen­ gaudet, multisque meritis excellit? tentiam meam sapientissimo patrum indicio plena Ad epilogum transeam. Turbulentissima sunt ,obedientia submittere laetor. Caeterum sentio tempora nostra, eminentissimi ct reverendissimi schema illud dogmaticum ad deputationem reve­ patres, undique densis tempestatum nubibus ob­ rendissimorum patrum de rebus fidei constitutam ducta: sequenda sunt matura consilia, quibus, sicut (esse remittendum ut emendetur. beatus Vincentius Lirincnais loquitur1, ^paucorum Hic autem eminentissimi praesides discepta­ desiderio universorum ac ecclesiae Christi sanitas tionem interrumpere censuerunt; et postea eminenet salus anteferatur/ Etenim omnium temporum tissimus primus praeses significavit patribus mortem historia satis superque monstratum est utrumque, episcopi Panamensis et novam indixit congrega­ quantae ecclesiae inferantur calamitates sive no­ tionem et alteram publicam sessionem his verbis : vella falsorum dogmatum vel haereseon infectione, BAntequam huic congregationi finis imponatur, rive in convellendis iis non semper servato iusto cum animi nostri dolore significare vobis debemus, prudentiae moderamine; imperia integra et regna D patres reverendissimi, superiori die defunctum esse exinde concussa et commota, et ipsam catholicam reverendum patrem dominum Odoardum Vaiqaex ecclesiam, utroque hominum culpa, in tot terrarum episcopum Panamcnsem: eius memoriam in sanc­ regnis et angulis per violentiam iniquorum, lamen­ tissimo missae sacrificio vestrae charitati commen­ tantibus populis, ereptam fuisse atque eversam. damus. Serio igitur perpendendum est quid valeant humeri „Ex iis patribus, qui iam veniam et facultatem coaevorum nostrorum, quid vero portare recusent: loquendi petierunt, supersunt adhuc quinque: itaque libertatem, quamvis saepissime falsam, clamant ad eos audiendos habebitur congregatio generalia populi, progressum sive profectum rerum deside­ die sabbati 8 huius mensis ianuarii, in qua con­ rant, scientiarum nomen appetunt, in maiorem pro­ tinuabitur discussio schematis propositi. speritatem anhelant. Impii homines ea nomina ,.In festo Epiphaniae Domini nostri die 6 huius avidissime arripiunt et usurpant, ut sua fraudu­ mensis erit publica sessio, quae iam indicta fuit lentia et principes et populos decipiant, atque in prima sessione; et in ea emittenda est solemnis •educant. Vana rerum vocabulo dare queunt, res professio fidei iuxta modum iisdem patribus1 signidare non possunt nisi contrarias : pro libertate ficandum.“ •ervitutem, pro progressu regressum, pro lumine itu ‘ Ct Commonitorium f ΧΧΠΙ; Pair, lai., L L, coL 667-8. tenebras exteriores, pro prosperitate demum pro­ ’ Epiit. 15; Pair, lai-, L XXII, cok 856-6. Hieronymi sen­ fundum miseriae abyssum. 3cd sancta mater tentia quidem ab oratore exprimitur, uon ipsa vero afferuntur • tataatia quidem ert Urinassi», 1 IH Commendo™, ip»a Uai?i v«rbx hir aliata *pud illam. »1 beae legi. uullibi habentur. 1- • vocem um. ed. VaL 213 SESSIO SECUNDA 6 ianuarii 1870 214 V. SESSIO SECUNDA 1870 ianuarii 6. A habebant per verba Ego NN. spondeo, voveo, et iuro iuxta formulam praelectam. Sio me Deus Intimatio per cursores Jacienda, domi quoque adiuvet, et haec sancta Dei evangelia“, librum dimisso exemplari. Feria V dio 6 ianuarii 1870 festo Epiphaniae osculantes. Orientales vero eadem verba proferent unus­ Domini hora nona antemeridiana in patriarchal! ba­ silica Sancti Petri in Vaticano habebitur sessio quisque in suo idiomate. Aloysius Ferrari, protonotarius apostolicus, sacri concilii oecumcnici. praefectus caeremoniarum. Eminentissimi ot reverendissimi domini cardi * nales cestibus rubris induti cum calceis nigris ac­ 3. cedent ad memoratam basilicam, ubi, adorato Instrumentum a protonotariis apostolici * conjectum sanctissimo sacramento, paramenta coloris albi cuiquo super secunda sessione. ordini propria assument, et petent subsellia in aula In nomine Domini, amen. conciliari. Anno Domini millesimo octingentesimo septua­ Reverendissimi domini patriarchae, primates, archiepiscopi, episcopi et abbates locum in con­ gesimo, dio sexto ianuarii, festo Epiphaniae Domini, cilio habentes, adorato ut supra sanctissimo sacra­ pontificatus sanctissimi domini nostri Pii papae mento, in paratis sacellis vestes sacras coloris albi sibi noni anno vicesimo quarto, indictione XIII, iuxta debitas induent, in aulam praedictam convenient. ea quae in prima sessione publica diei octavae Missa consueto ritu cantabitur ab eminentissimo B decembris anni millesimi octingentesimi sexagesimi ot reverendissimo domino cardinali Mattei episcopo noni fuerunt statuta, ut constat ex nostro instru­ Ostiensi et Veliterno, in qua obedientia sanctissimo mento confecto die, mense et anno supradicto, in domino nostro non praestabitur, nec habebitur sermo patriarchal! basilica Sancti Petri habita fuit secunda sessio publica sacrosancti concilii oocumenici Va­ post evangelium, neque fient circuli consueti. Expleta missa, statutae preces iuxta Ordinem ticani. Itaque hora nona ante meridiem tum eminen­ persolventur, post quas α summo pontifice et ab omnibus patribus, qui vel ox iure vel ex privilegio tissimi cardinales, tum reverendissimi domini patri­ suffragium proferunt in concilio, solemnis professio archae, primates, archiepiscopi, episcopi, abbates fidei emittetur iuxta notam formulam a Pio IV ct generales ordinum religiosorum iuro vel privi­ sanctae memoriae praescriptam sua constitutione legio locum habentes in concilio, assumptis sacris quae incipit Iniunctum nobis, data idibus novembres vestibus coloris albi cuique ordini et ritui propriis, numero septingenti et quinque, quorum nomina anui 1564 K Intimentur itaque omnes et singuli eminentissimi habentur in nota exhibita ab officialibus concilii et reverendissimi domini cardinales, reverendissimi ad locorum designationem destinatis, quae asser­ domini patriarchae, primates, archiepiscopi, episcopi, vatur in archivio tum collegii nostri tum concilii, abbates et supremi moderatores congregationum et conveneru t in consuetam aulam conciliarem, in ordinum regularium ex apostolica concessione lo­ qua collecti aderant singuli concilii officiales, idest C reverendissimus dominus episcopus Sancti Hippolyti cum in concilio Vaticano habentes. Intimentur quoque vico-camerarius, princeps secretarius concilii, subsecretarías cum duobus suis solii concilii custos, reverendae camerae apostolicae adiutoribus, quatuor ex subscriptis protonotariis auditor ot thesaurarius, antistes pontificiae domui cum duobus pariter suis adiutoribus, octo scru­ praepositus, senator et conservatores urbis, magister tatores, coeremoniarum magistri, et locorum adsacri hospitii, protonotarii de numero participantium signatores, quilibet cum vestibus diversorum col­ quinque, auditores Rotae quatuor, clerici camerae legiorum propriis. In loco aulae superiori, apposite apostolicae duo, votantes Signaturae quatuor, ab­ extructo, aderant theologi et canonistae concilii, breviatores de parco maiori duo, officiales concilii nec non procuratores reverendissimorum patrum Do mandato sanctissimi domini nostri papae legitimo absentium. In inferiori autem dextrorsum aderant regnantium familiae, prout videre est in Aloysius Ferrari, protonotarius apostolicus, officiali ephemeride hac ipsa die typis edita, praefectus caeremoniarum. sinistrorsum aderant diversorum guberniorum legati 2. et oratores, u o nou supremi duces pontificii et Monitum de emittenda fidei professione. gallici exercitus qui in ditione pontificia moratur. In secunda sessione publica concilii oocumenici Ad ianuao principis concilii custodiam erant addicti Vaticani habenda die 6 ianuarii festo Epiphaniae equites ordinis Hyeroaolimitani, quemadmodum Domini solemnis professio fidei emittetur iuxta cocterae concilii ianuao custodiebantur a militibus sequentem ordinem. D helvcticis qui praesidio militant pontificis. Promotores sacrosancti concilii accedentes ad Sanctitas sua hora statuta basilicam Vaticanam solium pontificis instabunt, ut ab omnibus patribus ingressa est, et ad aulam paramentorum pergens omittatur fidei professio iuxta formulam a Pio IV seso induit vestibus solemnibus pontificalibus. sanctae memorino praescriptam. Hinc praecedentibus subdiacono apostolico crucem Sanctissimus pater primus omnium formulam gestante, senatore et conservatoribus Urbis, prin­ pronunciabit. Deindo unus ex patribus e suggestu cipe solio adsistento concilii custode et vice­ formulam elata voce leget. camerario sanctao Romanae ecclesiae, sanctissimus Recitata formula praedicta, omnes patres, ser­ dominus medios inter eminentissimos cardinales vato dignitatis et promotionis ordine, accedent lacobum Antonelli et Theodulphum Mortel diaconos unus post alium ad thronum pontificium, et in aulam petiit conciliarem, duobus ex nobis subscriptis genua provoluti, tactis manu dextera sanctis Dei protonotariis, auditore reverendae camerae aposto­ evangeliis, praedictam fidei professionem ratam licae. antistite pontificiae domui praeposito, prae­ fecto cubiculi sanctitatis suite, aliisque consuetis 1 Ita profecto legendam pro 154J quod exhibent ipsam originale el ornnes editiones. praelatis ct familiaribus comitantibus. Mox ante 14· 215 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 216 faldistorium procubuit, ex quo deinde assurgens a adoratur et conglorificatur; qui loquutus est per recitavit introitum missae cum eminentissimo cardi­ prophetas. Et unam, sanctam, catholicam et aponali Constantino Patrizi subdecano sacri collegii, quo stolicam ecclesiam. Confiteor unum baptisma in peracto thronum ascendens ex eo adsistontiam prae­ remissionem peccatorum. Et expecto resurrec­ buit missae ipsi solemniter iuxta morem celebratae. tionem mortuorum. Et vitam venturi saeculi. Arnen. * ^Apostolico et ecclesiasticos traditiones reliMissa absoluta, reverendissimus dominus epis­ copus Sancti Hippolyti secretarias concilii codicem quasque eiusdem ecclesiae observationes et con­ saneti evangeli! ad altare deferens super parato stitutiones firmissime admitto et amplector. Item throno collocavit Hinc summo pontifice in genua sacram scripturam iuxta eum sensum, quem tenuit super faldistorium provoluto, initium datum fuit et tenet sancta moter ecclesia, cuius est iudicare tribus supplicationibus ex cocremoniali desumptis, de vero sensu et interpretatione sacrarum scriptu­ in quarum fine, expleto cantu praescriptae antiphonae rarum, admitto, nec eam unquam, nisi iuxta una­ a cappellani * cantoribus, sanctitas sua in tono feriali nimem consensum patrum,accipiam et interpretabor. „Profiteor quoque septem esse vere ot proprie cecinit adsignatas orationes. Post haec iidem can­ tores litanias de sanctis intonuerunt, quarum ver­ sacramenta novae legis a lesu Christo domino siculus Ut domnum apostolicum etc. statim ac fuit nostro instituta, atque ad salutem humani generis, perfectus, sanctissimus dominus surgens et manu licet non omnia singulis, necessaria, scilicet bap­ sinistra tenens crucem loco baculi pastoralis trinam tismum, confirmationem, eucharistiam, poenitentiam, distinctam benedictionem sanctae synodo impertitus 5 extremam unctionem, ordinem et matrimonium, est his verbis: Ut hanc sanctam synodum benedicere, iliaque gratiam conferve; et ox hia baptismum, regere, ei conserrare digneris. confirmationem et ordinem aine sacrilegio reiterari Litaniis expletis cum consuetis orationibus, non posse. Receptos quoque et adprobatoa eccle­ summus pontifex resumpta mitra ad thronum rediit siae catholicae ritus in aupradictorum omnium et in eo sedens eminentissimo Hannibali Capalti sacramentorum solemni administration© recipio et cardinali diacono ad evangeli! cantum dedignato admitto. Omnia ct singula, quae de peccato ori­ benedictionem concessit. Qua obtenti praedictus ginali et de iustifieatione in sacrosancta Tridentina eminentissimus solemniter cecinit ovangelium ex synodo definita et declarata fuerunt, amplector et cap. XVm sancti Matthaei depromptum. Finito recipio. Profiteor pariter in missa offerri Deo evangelio sanctitas sua ad faldistorium accessit, et verum, proprium ct propitiatori a m sacrificium pro intonuit hymnum Veni creator Spiritus. Primo versu vivis et defunctis, atque in sanctissimo eucharistiae eiusdem hymni absoluto, summus pontifex thronum sacramento esse vere, realiter et substantialiter ascendit, ibique expleto hymno cecinit versiculum corpus et sanguinem una cum anima et divinitate et orationem, cantantibus deinde cappellani» can­ domini nostri lesu Christi, fierique conversionem toribus Benedicamus Domino. totius substantiae panis in corpus, ct totius sub­ Post haec duo promotores concilii accedentes stantiae vini in sanguinem, quam conversionem ad thronum pontifici» institerunt pro fidei pro­ catholica ecclesia transubstantiationem appellat. fessione n patribus emittenda sequentibus verbis: C pFateor etùm sub altera tantum specie totum ^Beatissimo pater, quoniam ex veteri patrum atque integrum Christum, verumqne sacramentum instituto sacratiora ecclesiae concilia fidei con­ sumi. Constanter teneo purgatorium esse, anifessionem veluti sentum contra omnes haeresea in masque ibi detentas fidelium suffragiis iuvari. Si­ principio suarum actionum apponevo consueverant; militer et sanctos una cum Christo regnantes vene­ idcirco nos generalis huius concilii Vaticani pro­ randos atque invocandos esse, cosque orationes motores coram sanctitate tua suppliciter instamus, Deo pro nobis offerre, atque eorum reliquias esse ut catholicae fidei professio iuxta formulam a de­ venerandas. Firmiter assero imagines Christi ac cessore tuo sanctae memoriae Pio IV praescriptam Deiparae semper virginis, necnon aliorum sancto­ ab omnibus eiusdem concilii Vaticani patribus in rum habendae et retinendas esse, atque eis debi­ hodierna publica sessione emittatur/ tum honorem ac venerationem impertiendam. In­ Cui instantiae adhaerens sanctitas sua per verba ; dulgentiarum etiam potestatem a Christo in eccle­ PIta praecipimus et mandamus/ assurgens, mi­ sia relictam fuisse, illarumque usum christiano traque deposita, prima omnium alta claraque voco populo maxime salutarem esse affirmo. Sanctam sequentem fidei professionem emisit: catholicam et apostolicam Romanam ecclesiam omnium ecclesiarum matrem et magistram agnosco. nEgo Pius catholicae ecclesiae episcopus firma nCetem item omnia a sacris canonibus et oecufide credo et profiteor omnia et singula, quae con­ menicis conciliis ac praecipue a sacrosancta Tritinentur in symbolo fidei, quo sancta Romana D dentina synodo tradita, definita ac declarata induecclesia utitur, videlicet: Credo in unum Deum bitanter recipio atque profiteor; simulque con­ patrem omnipotentem, factorem caeli et terrae, traria omnia, atque haereses quascumque ab eccle­ visibilium omnium et invisibilium. Et in unum sia damnatas et reiectae et anathematizatas ego Dominum lesum Christum filium Dei unigenitum. pariter damno, reiicio et anathematizo. Hanc Et ex Patre natum ante omnia saecula. Deum de veram catholicam fidem, extra quam nemo salvus Deo, lumen de lumine, Deum verum de Deo vero. esse potest, quam in praesenti sponte profiteor et Genitum, non factum, consubstantialem Patri; per voraciter teneo, eamdem integram et immaculatam quem omnia facta sunt. Qui propter nos homines, usque ad extremum vitae spiritum, constantissime, et propter nostram salutem descendit de caelis. Deo adiuvante, retinere et confiteri, atque ab Et incarnatus est de Spiritu sancto ex Maria vir­ omnibus teneri et doceri et praedicari, quantum gine, ei homo factus est. Crucifixus etiam pro in me erit, curaturum ego idem Pius spondeo, nobis, sub Pontio Pilato passus et sepultus est. voveo ac iuro. Sic me Deus adiuvet, et haec Et resurrexit tertia die, secundum scripturas. Et sancta Dei evangelio/ ascendit in caelum, sedet ad dexteram Patris. Et Expleta a summo pontifice fidei professione, iterum venturus est cum gloria iudicare vivos et mortuos, cuius regni non erit finis. Et in Spiritum reverendissimus dominus secretatine concilii, et reve­ sanctum, dominum et vivificantem; qui ex Patre rendissimus dominus episcopus Fabrianensis et Filioque procedit. Qui cum Patre et Filio simul Mathelicensis sanctitati suae eese obtulerunt; 217 SESSIO SECUNDA 6 ianuarii 1870 218 quorum postremue accepta eadem formula pro- a 4. fossionis fidei a sanctae memoriae Pio IV prae­ Nomina patrum qui secundae sessioni interfuerunt. scripta, ot α summo pontifice adhibita, illarn omnium Eminentissimi et reverendissimi domini patrum collectorum nomino ex ambone recitavit sanctae Romanae ecclesiae cardinales. additis sequentibus verbis: nRomanoque pontifici Ordinis episcoporum. beati Potri apostolorum principis successori ac lesu Christi vicario veram obediontiam spondeo ac iuro,B Constantinus Patrizi, episcopus Portuensis et quao verba immediate sequuntur illa quibus in Sanctae Rufinae. oadem formula sancta catholica et apostolica Ro­ Aloysius Amat, episcopus Praenestinus sanctae mana ecclesia omnium ecclesiarum mater et magistra Romaneo ecclesiae vice-cancellarius. agnoscitur; nec non aliis: „ Atque a meis subditis Nicolaus Paracciani Garelli, episcopus Tuscu­ vel illis, quorum cura ad me in munoro meo ¿poetabit, lanus. tenori ctc.“, quibus absolvitur fidei professio. Camillus di Pietro, episcopus Albanensis. Quo peracto, singuli patres servato dignitatis Ordinis presbyterorum. ot promotionis ordino accedentes ad thronum pon­ tificium, et in genua provoluti, tactis manu dextera Philippus de Angelis, tituli Sancti Laurentii in sanctis Dei ovangeliis, praedictam fidei professionem Lucina, archiepiscopus Firmanus, sanctae Romanae in cuiuslibet ritus idiomato ratam habuerunt por ecclesiae camerarius. verba: nEgo N. N. episcopus N. spondeo, voveo, B Aloysius Vannicelli Casoni, tituli Sanctae Práxe­ et iuro iuxta formulam praelectam. Sic roo Deus dis, archiepiscopus Forrariensis. adiuvet, et haec sancta Dei ovangelia/ librum Fridericus Schwarzenberg, tituli Sancti Augustini, osculantes. archiepiscopus Pragensis. Post professionem hanc fidei promotores con­ Cosmos Corsi, tituli Sanctorum loannis et Pauli cilii ad thronum pontificis itorum accedentes una ad Clivum Scauri, archiepiscopus Pisanus. cum nobis subscriptis protonotariis, ita nos allocuti Fabius Maria Asquini, tituli Sancti Stephani in sunt: Monte Coelio. nRogamus vos protonotarios praesentes ut de Dominicus Carafa do Traetto, tituli Sanctae Ma­ omnibus et singulis in hac publica sessione sacro­ riae Angelorum, archiepiscopus Beneventanus. sancti oocumenici concilii Vaticani gestis authen­ Sixtus Riario Sforza, tituli Sanctae Sabinae, ticum instrumentum vel instrumenta conficiantur/ archiepiscopus Neapolitanus. lacobus Maria Mathieu, tituli Sancti Silvestri in Ad quorum instantiam ego subdecanus collegii protonotariorum Aloysius Colombo omnium nomine Capite, archiepiscopus Bisuntinus. respondi: nConficiemus vobis testibus11, innuendo Carolus Aloysius Morichini, tituli Sancti Onureverendissimos dominos Bartholomaeum Pacca an­ phrii, episcopus Aesinus. tistitem pontificiae domui praepositum, et Fran­ loacbim Pecci. tituli Sancti Chrisogoni, episco­ ciscum Ricci praefectum cubiculi sanctitatis suae, pus Perusinus. qui una nobiscum sese subscribent C losepb Othmarus Rauscher, tituli Sanctae Mariae Hisce expletis sanctissimus dominus intonuit de Victoria, archiepiscopus Vindobonensis. hymnum Te Deum laudamus. Quo absoluto a Alexander Barnnbò, tituli Sanctae Susannae. patribus et cantoribus, idem sanctissimus dominus Antonius Benedictus Antonucci, tituli Sanc­ cecinit versiculum Dominus vobiscum cum prae­ torum Silvestri et Martini ad Montes, episcopus scripta oratione. Postea ab ipsa sanctitate sua Anconitanus et Humanen&is. solemnitor apostolica benedictione impertita, emi­ Henricus Orfci, tituli Sanctae Balbinae, archinentissimus cardinalis Philippus Do Angelis pres­ epiecopus Ravennatensis. byter adsistens publicavit triginta annorum et losephus Milesi Pironi Ferretti, tituli Sanctae totidem quarantenarum indulgentiam a summo Mariae in Ara Caeli, abbas commendatarius per­ pontifice concessam cum qua finem habuit secunda petuus et ordinarius Sanctorum Vincenti! et Anasolemnis sessio. etasii ad Aquas Salvias. Haec omnia peracta fuerunt in basilica VatiPetrus de Silvestri, tituli Sancti Marci. cana, dio, mense, et anno quibus supra, ot quia Carolus Sacconi, tituli Sanctae Mariae de Populo. nos subscripti protonotarii requisiti et rogati fuimus Angelus Quaglia, tituli Sanctorum Andrene et ut de illis instrumentum vel instrumenta conficere­ Gregorii in Monte Coelio. mus, praesens hoc publicum instrumentum in duplici Antonius Maris Panebianco, tituli Sanctorum XII autbographo confecimus, subscripsimus, solitoque apostolorum, maior poenitentiarius. collegii nostri sigillo munivimus, mandantes eecre- D' loseph Aloysius Trovisanato, tituli Sanctorum ta rio nostro ut unum huius duplicis authographi Nerei et Achillei, patriarcha Venetiarum. ad perpetuam rei memoriam in nostro archivio Antoninus de Luca, tituli Sanctorum Quatuor asservetur, ab eo subscribatur et publicetur, alte­ Coronatorum. rum voro tradatur reverendissimo patri domino loseph Andreas Bizzarri, tituli Sancti Hieronymi secretario concilii, ut inter acta conciliaria ha­ Illyricorum. beatur. Ludovicus de la Lastra y Cuesta, tituli Sancti Actum ubi supra praesentibus eisdem subscriptis Petri ad Vincula, archiepiscopus Hispalensis. testibus ad praemissa vocatis, habitis, atquo rogatis. loannes Baptista Pitra, tituli Sancti Callisti. Philippus Maria Guidi, tituli Sancti Sixti, archiBartholomaeus Pacca tostis. episcopus Bononiensis. Franciscus Ricci testis. Henricus Maria de Bonnechose, tituli Sancti Aloysius Colombo protonotarius tum nomino Clementis, archiepiscopus Rothomagensis. proprio tum etiam pro Luca Pacifici morte Paulus Cullen, tituli Sancti Petri in Monte Aureo, praevento. archiepiscopus Dublinensis. loannes Simeoni protonotarius. Gustavus d'Hohenlohe, tituli Sanctae Mariao in Aloisius Pericoli protonotarius. Trans pon tin a. Dominicus Bartolini protonotarius. Aloysius Bilio, tituli Sancti Laurentii in Pane(L.fS.) Zeno Ulpiani socretarius. poma. 219 a. s: IONES PUBLIOAE ET CONGREGATIONES GENERALES 220 Alexander Angeloni, Urbinatensis. Lucianas Bonaparte, tituli Sanctae Puden- a Franciscos Norbertus Blanchet, Orogonopolitisnae. Innocenti na Fcrrieri, tituli Sanctae Caeciliae. tanus. Felicissimus Salvini, Camcrincnsis, administra­ * EusUchin G on ella, tituli Sanctae Mariae supra Minervam, epiacopus Viterbiensia et Tuscaniensis. tor perpetuus ecclesiae Treieneis. Petrus Richardus Kenrick, Sancti Ludovici. Laurentias Barili, tituli Sanctae Agnetis extra Eduardos Hurmuz, Siracensis in partibus in­ moenia. loseph Berardi, tituli Sanctorum Marcellini et fidelium, ritus armeni. Raphael Valentinus Valdivieso, Sancti lacobi Petri. loannes Ignatius Moreno, tituli Sanctae Mariae de Chile. Raphael d'Ambroaio, Dyrrachiensis. a Pace, arcbiepiscopus Vallisoletanas. Augustinus Georgius Barshino, Salmasiensis, Raphael Monaco la Valletta, tituli Sanctae Cru­ ritus chaldaici. cis in Hierusalem. Joseph de Bianchi Dottala, Tranonsis, Nazare­ Ordinis diaconorum. nus, et Barulensis, administrator perpetuus eccle­ lacobus Antonelli, diaconus Sanctae Mariae in siae Vigiliensis. Gregorius Ata, Emesenus et Apamensia, ritus Via Lata. Prosper Caterini, diaconus Sanctae Mariae graeci Mel ehi tarum. Scalaris. B lulius Arrigoni, Lacan us. Gaspar Grassellini, diaconus Sanctae Mariae Gregorius de Luca, Compsanus, administrator ad Martyre?. perpetuus ecclesiae Camponiensis. Theodulphus Mertel, diaconus Sancti Eustachii. loseph Rotando, Tarentinas. Dominicus Consolini, diaconus Sanctae Mariae Antonius Claret y Ciará, Traianopolitanus in in Domnica. partibus infidelium. Eduardos Borromeo, diaconus Sanctorum Viti lacobus Bahtiarian, Ami densis arcbiepiscopus et Modesti. episcopus, ritus armeni. Hannibal Capalti, diaconus Sanctae Mariae in loannes Hagian, Caesariensis in Cappadocia Aquiro. arcbiepiscopus episvopus, ritus armeni. loannes Baptista Porceli, Cincinnatensis. Beverendissimi domini patriarchae. Renatus Franciscas Regnier, Cameracensis. Rogerius Aloysius Antici Mattei, Constantino* Beniamino Eusebides Dimitrio, Neapoleos, ritua poli tanna. graeci. Paulus Ballerini, Alexandrinus. loseph Matar, Aleppensis, ritus maronitici. Gregorius lussef, Antiochenus, ritus graeci Silvester Guevara, Sancti lacobi de Venezuela. Melchi tarum. loannes Zvysen, iam Ultraiectensis, nunc epis­ Paulus Brunoni, Antiochenus, ritus latini. copus Buscoducensis. loseph Valerga, Hierosolymitanus. C Fridericus de Fürstenberg, Olomucensis. loseph Audu, Babylonensi *, ritus chaldaici. loseph Sadoc Alemany, Sancti Francisci. Thomas Iglesias y Barcones, ludiarum occi­ Philippus Cam maro ta, CaieUnus. dentalium. Vin centiua Tagliala tela, Sipontinus, administrator Antonius Hasson, Ciliciensis, ritus armeni. perpetuus ecclesiae Vesta nae. Clemens Bahus, iam Antiochenus, ritus graeci loannes Tamraz, Corcurensis seu Kerkakensis, Mei chi tarum. ritus chaldaici. * Vincentia Tizzoni, Nisibenua in partibus in­ Be verendissimi domini primates. fidelium. Maximilianos de Tamoczy, arcbiepiscopus SalisFranciscos Xaverius Apuzzo, Surrentinus. burgensis. Andreas Gollmayr, Goritieusi * et Gratianus. Carolus Pooten, archi episcopus Antibarensis et Petrus Villanova Castellacci, Petrensis in parti­ Scodrensis. bus infidelium. Antonius Salomone, archiépiscopal Salernitanus, Vincentius Spaccapietra, Smyrnensis, vicarius administrator perpetuus ecclesiae Acernensi *. * apostolico Asiae minoris. Miecislaus Ledochowski, arcbiepiscopus GnesGeorgius Errington, Trapezuntinus in partibus nensis et Posnaniensis. infidelium. Franciscos Fleix y Solans, arcbiepiscopus Tarra­ Franciscos Aemilius Cugini, Mutinensis, abbas conensis. p nullius Nonantulae. loannes Simor, arcbiepiscopus 8 tri go nie usis. Marianas Ricciardi, Rheginensia. lacobus Bosagi, Caesariensis in Palaestina in Victor Augustus Dechamps, arcbiepiscopus Mechliniensis. partibus infidelium, ritus armeni. Raphael Ferrigno, Brundusinus, administrator Beverendlaslml domini arohleplsoopL perpetuus ecclesiae Ostunensis. Gregorius de Scherr, Monacensis et Frisingensis. Laurentius PontiHo, Consentinos. Salvator Nobili Vitelleschi, iam Seleucienaia in loannes Mac Hale, Tuamensis. Laurentius Trioche, Babylonensis, ritus latini. partibus infidelium, nunc episcopus Auxi manus et Cingolati us. Tobias Aun, Berytensis, ritus maronitici. Alexander Franchi, Thessalonicensis in partibus Godefridus Saint-Marc, Rhedonensis. Petrus Apelian, Germaniciensis seu Marascensis infidelium. Aloysius do Marinis, Theatinus, administrator arcbiepiscopus episcopus, ritus armeni. Ignatius Kalybgian, iam Amasenus archiépisco­ perpetuas ecclesiae Vasteneis. Petras Bastoni, Tyrensi * et Sidoniensis, ritus pal episcopus, ritus armeni. maronitici. losephus Gingia, Cyprensis, ritus maronitici. loseph Hippolytus Gaibert, Turonensie. Petrus Olento, Rossancnsis. Patritius Leahy, Casseliensis, administrator per­ Alexander Asinari do Sanmarxano, Epheeinus petuus ecclesiae Etnliensi . * in partibus infidelium. 221 SESSIO SECUNDA 6 tannarti 1870 222 Marinus Marini, iam Palmyrensis in partibus in- a loannes Landriot, Remensis. fidelium, nunc episcopus Urbevetanus. Carolus Allemand Larigerie, Algerians. Gregorius Michael Bzymonowicz, Leopoliensis, Athanasius Kauam, Tyronsis, ritus graeci ritus armeni. Melchitarum. loachim Limberti, Florentinus. Aloysius Puecber Passavalli, Iconiensis in par­ Caietanus Pace Forno, Rhodiensis in partibus tibus infidelium. infidelium, episcopus Melitensis. Victor Bernadou, Benonensis, episcopus AntisPhilippus Gallo, Patracensis in partibus in­ siodorensis. fidelium. Franciscui Baillargeon, Quebecensis. Petrus Giannelli, Sardianus in partibus infidelium. Anastasias Rodrigo Yusto, Burgensis. Franciscos Pedicini, Barcnsis. Bernardas Pinol y Aycincna, de Gaatimala. Michael de Doinlein, Bambergonsis. Andreas Ignatius Bchaepman, Ultraiectensis. Petrus Michael Bartatar, 9 ortensie, ritus chal­ loseph Choca, Quitensis. daici. Petrus Loza, de Guadalaxara. Emmanuel Garcia Gil, Caesaraugustanus. Stephanus Btofanopoli, Philippensis in par­ Thomae Connolly, Ilalifaxiensis. tibus infidelium, ritus graeci. Arsoniua Avak-Wartan Angiarakian, Tarsensis Carolas Eyre, Anazarbensis in partibus in­ in partibus infidelium, ritus armeni. fidelium, delegatus apostolicus Scotiae. lulinnus Florianus Felix Desprez, Tolosanus, b loannes Vanesa, Fogarasiensie et Albae ludiae, Ignatius Akkaui, Hauranonsis, ritus graeci Mel­ ritas rumeni. chitarum. loseph Angelini, Corinthiensis in partibus in­ Franciscas Xaverius Wiorzchleyaki, Leopoliensis, fidelium. ritus latini. Reverendissimi domini eplsoopL Spiridion Maddalena, Corcyrensis. Gregorius Ebedjesus Khayyath, Amadiensis, loannes Petrus Losanna, Bugellensis. ritus chaldaici. loannes Negri, Dertonensis. Gregorius Balitian, Aleppensis, ritus armeni. Guillelmus Siliani Aretini, iam Terracinensis. Marianus Barrio y Fernandez, Valentinus. Gaspar Labis, Tornacansis. Leo Korkoruni, Melitcnensis arcbiepiscopus Theodosius Ko iungi, Sidoniensis, ritus graeci episcopus, ritus armeni. Melchitarum. Carolus de la Tour d‘Auvergne-Lauraguais, Ignatius Bourget, Marianopolitanus. Bituri censis. Laurentius Biale, Ventimiliensie. Gregorius Martinoz, de Manila. loseph Maria Severa, Interamnonsis. Petrus Puch y Solona, do Piata. Fridericus de Marguerye, Augustodunensis. Cyrillus Behnam Benni, Mausiliensis, ritus Franciscas Lacroix, Baionensis. syri aci. Aloysius Moreno, Eporedienais. Benvenutus Monzon y Martins, Granatene». U Franciscas Victor Rivet, Divionenais. Dionysius Georgius Bcelhot, Aleppensis, ritus Emmanuel Verrollee, Colambicensis in partibus infidelium, vicarius apostolicus Leao-tung. syriaci. Augustus Allou, Meldensis. Athanasius Clarcbi, Babylonensis, ritus syriaci. Nicolaus Golia, Cariatensis. Georgius Darboy, Pariaiensis. Pelagius Antonias de Lavestida y Davalos, Ludovicos Besi, Canopensis in partibas in­ fidelium. Mexicanus. Raphael Biale, Albinganensis. Paulus Ilatom, Aleppensis, ritus graeci Melchi­ Stephanus Bagnoad, Bothlemensis in partibus tarum. infidelium. Andreas Casasola, Utinonsis. Georgius de Stahl, Herbipolensis. Ludovicus Dubreil, Avenionensis. Carolus Gigli, Tiburtinus. Melchior Nasarian, Mardensis, ritus armeni. Andreas Raess, Argentinensis. Laurentius Bergerotti, Naxiensis. Richardus Vincentius Whelon, Wheelingensis. Murtinus loannes Spalding, Baltimorensis. Eugenius Destìèches, Sinitensis in partibus in­ loannes Mac Closkey, Neo-Eboracensis. fidelium, vicarius apostólicas Sutchaensis orientalis. Darius Bucciarelli, Bcopiensis. Francisons Vibert, Maurianensis. Placidus Kasangian, Antiochenus arcbiepiscopus Stephanus Charbonneau, Iassensis in partibas episcopus, ritus armeni. Ludovicos Haynald, Colocensis et Bacsiensis. D infidelium, vicarius apostolicus Mays sunt. Nicolaus Crispigni, Falginatensis. Marianus Escalada, de Buenos Ayres, loseph Gignoux, Bellovacensis. loannes Paulus Lyonnet, Albiensis. Henricus Eduardos Manning, Westmonasteriensia, loannes Hilarius Bosot, Emeritensis. Paulas Melchors, Colonionsis. Eleonoras Aronne, Montis Alti. Franciscos Xaverius de Merode, Molitenensis in loannes Baptista Borteaud, Tutclensis. Caietanus Carli, Almirensis in partibus in­ partibus infidelium. Antonius Rossi Vaccari, Colossensis in partibus fidelium. infidelium. Paulus Dupont des Loges, Metens». Aloysius Ciuccia, Irenopolitanus in partibus loannes Alberti, Byrensis, vicarias apostólicas infidelium, vicarius apostolicus Aegypti et Arabiae. Graeciae. Gualterios Steins, Bostronsis in partibus in­ loannes Thomas Ghilardi, Montis Regalis in fidelium, vicarius apostólicas Calcuttae. Pedemontio. Alexander Riccardi di NetroJ Taurinensi·. Joseph lannuzzi, Lucerinus. Aloysius Natoli, Messanensis. Petrus Beverini, Sappensis. Joseph Benedictus Dusmot, Catanensis. Joannes Martinas Henni, Milwauchìensis. loseph Cardoni, Edessenus in partibns in­ loannes Doney, Montis Albani. fidelium. Salvator Fertitta, Cavensis et Sarne ni is. Aloysius Nazari di Calabiana, Mediolanensis. loannes Baptista Montixi, Ecclcsiensis. 323 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 224 loseph Georgias Strossmayer, Bosniensis ot Petrus Josephus de Preux, Scdunensis. j Sirmiensis. Carolus RoussaleL, Sngicnsis. Petrus d’ Uriz y da Labairù, Pampilonensie et Gabriel Grioglio, Euriensis in partibus infidelium. Aloysius Moccagatta, Zcnopolitanus io partibus Tudeleasis. Alexander Taché, Sancti Bonifacii. infidelium, vicarius apostolicus Kan·rung. loannes Baptista Lamy, Sanctae Fidei in America. Fidelis Suter, Roealiensis in partibus infidelium, loannes Mac Gill, Richmondcnsis. vicarius apostólicas Tunetanus. loannes Baptista Miòge, Messcniensis in par­ Bonaventura Atanasio, ¿am Liparensis. tibus infidelium, vicariae apostolicus Kansas ad Philippus Viard, Wellingtoniensis. orientem montium saxosorum. Bernardus Mascaron-Laurence, Tarbiensis. Hieronymus Veneri, Brixiensis. Alexius Wicart, Vallis Guidonis. loannes Farina, Xicentinus. loannes Brady, Pertensis. Antonius Cousseau, Engolismensis. loannes Pellet Aqnipendicnsis. Eduardos lacobus Wedekin, Ilildeabemionais. lacobus Maria Baillés, tam Lucionensis. Petrus Lacamère, iam Guadalupensis. Daniel Murphy, Uobartoniensis. Stephanas Marilley, Lausanensis et Genevcnsis. Franciscus Allard, Samariensis in portibus in­ Petrus Bigandet, Ramathensis in partibus in­ fidelium, vicarius apostolicus Notai. fidelium, vicarius apostólicas Binnaniae. Philippus Fratellini, Forosempronienais. Aloysius Margarita, Ori tanus. Guillelmas Ullathorne, Birminghamiensis. B Alexias Canoz, Tamassensis in partibus in­ Anselmus Llórente, Sancti Josephi de Costarica. fidelium, vicarius apostolicus Madurensis. Thomas Grant, Southworcenais. Aloysius Maigret, Arathensis in partibus in­ Guillelmas Turner, Salfordensis. fidelium, vicarius apostolicus Sandwichianus. Matthias Augustinus Mengacci, Civitatis Castel­ Petrus Paulas Trucchi, Forolivicniis. lo, Hortanaa et Gallesinus. Bartholomaeas Legat, Tergestinus et lastinoVincentias Bis cogi ia, Thermularum. poli tanas. loannes Petrus Mobile, Versalienaia. Franciscus Mazzuoli, Sancti Severint Colinas Mac Kinnon, Arichatensia. Felix Cantimorri, Parmensis. Paulus Hindi, lazirensis, ritus ch al dai ci. Philippas Mincione, Miletensis. Aloysius de la Place, Hadrianopolitanus in Vincentias d’Alfonso, Pennensis et Atriensis. partibus infidelium, vicarius apostolicus Tche-ly Amedeus Rappe, Clevelandensis. septentrionalis. loseph Novella, Patarensis in partibus in­ loseph Aloysius Pukalski, Tarnoviensis. fidelium. loannes lacobus Gucrrin, Lingonensis. Petrus Vranken, Colophoniensis in partibus in­ loannes loseph Longobardi, Andri ens is. fidelium, vicarius apostolicus in Batavia. Aloysius Sodo, Theleainus seu Cerretanus. Joseph Serra, Dauliensis in partibus infidelium. Bartholomaeas d’Avanzo, Calvensis et TheaAloysius Ricci, Signinus. C nensis, administrator apostolicus ecclesiae Cas tel laJoannes Derry, Clonfertensis. netensis. Eugenios Guignes, Oitawiensis, Raphael de Franco, Catacensis. Franciscas Gandolfi, Cornetanus et CentumFranciscus Land cira y Sevilla, Carthaginienaisoellensîs. Ludovicus Eugenius Régnault, Carnu tenais. Hilarius Alcazar, Paphcnais in partibus in­ Antonius la Scala, Sancti Severi. fidelium, vicarius apostólicas Tun chi ni occiden­ Theodoras de Montpellier, Leodiensia. talis. Jesualdus Vitali, Ferentinas. loannes Balmo, Ptolemaidensis in partibus in­ Alóyalas Filippi, Aqailanus. fidelium. lacobus M. Achilles Ginoulhiac, GratianopoliMauritius de Saint-Palais, Vincennopolitanus. tanus. Patritius Xaverius de Moura, Funchalensis. Joseph Caixal y Estrade, ürgellensis. Julianus Meirieu, Diniensis. loannes Loughlin, Brooklynensia. Laurentius Renaldi, Pineroliensis. Richardoa Roakell, Nottinghamenais. Antonius Ranza, Placentinus. Jacobus Roosevelt Bayley, Novarcensis. loannes Foulquier, Mimatensis. Ludovicos de Goeabriand, Burlingtonenais. Antonius Boscarini, Sancti Angeli in Vado et Augustus Maria Martin, Natchitochensia. Urbuniensis. Aemygdios Foschini, Civitatis Plebis. Aloysius Vetta, Neritonensis. D Vincentias Materozzi, Rubenais et Bituntinua. Januarias Acciardi, Anglonensis et Tursiensis. Henricua Foerster, "Wratislavienaia. Ludovicos Caverot, Sancti Deodati. Petrus Aloysius Speranza, Bergomensia. Franciscos Kelly, Derriensis. David Moriarty, Kerrieusis et Aghadonenaia. Onillclmua Keane, Cloynensis. Ignatius Persico, Gratianopolitanus in partibus Rudesindos Salvado, Portus-Victoriae in Au­ infidelium. stralia, abbas md/ius Novae Nursiae. Benedictus de Riccabono, Trid en tin as. Vincentias Zubranieh, Ragusinus. Livius Pariatore, Sancti Marci et Bisinianensis. Carolus Colina, Tlascalensis. Felix Dupanloup, Aurelianensis. Hyacinthus Barberi, Neocastrensis. Ludoiicus Franciscos Eduardos Pie,PictavieneÍB. loseph Fanelli, Sancti Angeli de Lombardia et Ignatius Sellitti, Melphiensis et Rapollensis. Biaaciensis. Petrus Simon de Dreux Brézé, Moulinensis. Aloysios de Agazio, Triventinus. Armandos de Charbonnel, Sozopolitanus in par­ Felix Romano, Isclanus. tibus infidelium. loseph Salas, Sanctissimae Conceptionis de Chile, loseph Arakial, Ancyranus, ritus ormoni. Joannes Leahy, Dromorensie. Raphael Bachetoni, Nursinus. Ludovicus Forwerk, Leontopolitanus in parti Franciscus Xaverius Petagna, Stabiarum seu bus infidelium, vicarius apostolicus in regno Sa Cattrim aris. Guillolmus Emmanuel de Ketteler, Moguntinus. xoniae. 225 SESSIO SECUNDA 6 ianuarii 1870 226 Franciscus Antonius Maiorsini, Laquedoniensis. A Ferdinandus Blanco, Abulensts. Matthaeus Jaumo y Garau, Minoricenais. David Guillelmus Bacon, Portlandensia. Nicolaus Renatus Sergent, Corisopitensis. Paulus Carrion, de Portorico. Augustinus Verot, Savannensia. Innocentius Sannibale, Eugubinus. Franciscus Mac Farland, Hartfordiensis. louniios Rosati, Tudertinus. Eduardus Horan, Regipolitanus seu KingCuietnnus Rodilossi, Alatrinus. atonieneia. Dominicus Zelo, Aversanus. Carolus loannes Fillion, Cenomanensis. Franciscus Gallo, Abellinensis. Franciscus Giampaolo, Larinensis. loannes Sebastianas Devoucoux, Ebroicensis. Petrus Rota, Guastallensis. Ignatius Scnestrey, Ratisbonensis. lacobus Jeancard, Ceramenais in partibus in­ loannes loseph Vitczich, Veglcnais. Franciscus Roullet do la Bouillorio, Carcasso * fidelium. loannes Pinchon, Polemoniensis in partibus in­ nonsis. fidelium, vicarias apostolicus Sutchuenais occiduoOuillelmus Vaughan, Plymutensis. septcntrionalis. Nicolaus Pace, Amerinus. Franciscus Kerril Amherst. Northantoniensis. Raphael Morisciano, Squillacensia. Paschalis Vuicic, Antiphcllenais in partibus in­ loannes Benini, Pisciensia. fidelium, vicarius apostolicus Bosnensis. Claudius Henricus Plantior, Nemausensia. ¡ Ludovicus Idèo, Liparensis. Ludovicus Augustus Dolallc, Rutheneuaia. Michael Payé y Rico, Conchensis in Hispania. loseph del Prete Belmonte, Thyatironais in par­ Andreas Rosales y Muñoz, Almeriensis. tibus infidelium. lacobus Etheridge, Toronensis in partibus in­ Ildephonsus Renatus Dordillon, Cambyaopoli tanna in partibus infidelium, vicarius apostolicus Insula- fidelium, vicarius apostolicus Guianae británicas. Dominicus Fanelli, Dianensis. rum Morchionum. loannes Antonius Augustus Bélaval, Apamienaia Vincentius Moretti, Imolensis. Pancratius Dinkel, Augustanus Vindelicorum. loannes Renier, Feltrensis ct Bellunensis. Petrus Cubero y Lopez de Padilla, Oriolensis. Antonius loseph Henricus lordany, Foroiuliensia loachim Lluch, Salmanticenses, administrator et Tolonensis. apostolicus Civitatcnsis. Laurentius Gilooly, Elphinensis. Ignatius Papardo del Parco, Myndensis in par­ loannes Farrei, Hamiltonensis. tibus infidelium, praelatus nullius Sanctae Luciae Daniel Mac Gettingan, Rapotensis. Hadrianus Languillat, Sergiopolitanus in par­ de Milis. Valentinus Wiery, Gurcensis. tibus infidelium, vicarius apostolicus Nankinensia. Petrus Tilkian, Bruscnsis, ritus armeni. Elias Antonius Alberani, Asculanus in Piceno. Carolus Poirier, Rosensis. Thomas Passero, Troianus. Antonius Maria Valenziani, Fabrianensis et Henricus Rossi, Casertana^. 0 Matilicensis. lacobus Bernardi, Massanus. Hyacinthus Luzi, Narniensis, administrator apo­ Claudius lacobus Boudinet, Ambianensis. stólicas ecclesiae Mandelensis. Marcus Calogeri, Spalatensis et Macarensis. Melchior lo Piccolo, Nicoaiensis in Sicilia. Conradus Martin, Paderbornensis. loannes Guttadauro de Reburdone, CalataniPhilippus Vespasiani, Fanensis. siadensis. Clemens Fares, Pisaurensis. Ferdinandus Arguelles y Miranda, Asturicensis. Vincentius Gasser, Brixinensis. lacobus 0’Gorman, Rapbanenaia in partibus in­ Franciscus Marinelli. Porphyriensis in partibus fidelium, vicarius apostolicus Nebraskae. infidelium. Antonius losephus Peitler, Vaciensis. loannes Mac Evilly, Galviensis. loannes Zepeda, de Comayagua. Guillelmus Henricus Elder, Natchetensis. lacobus Quinn, Brisbanensis. Guillelmus losephus Clifford, Cliftoniensis. Antonius Halagian, Artuinensis, ritus armeni. Ludovicus Delcusy, Vivariensis. Carolus Macchi, Regiensis in Aemilia. Petrus Gérault de Langalerie, Bollicensis. loseph Teta, Oppidensis. Petrus Maria Ferré, Casalonsis. Aloysius Riccio, Calatinus. Amandus Renatus Maupoint, Sancti Dionysii Michael Milella, Aprutinus. Reunionis. Franciscus Xaverius d Ambrosio, Muranus. loannes Baptista Scandella, Antinoënsis in par­ Andreas Emmanuel Asmar, Zach u e ns is, ritus tibus infidelium, vicarius apostolicus Calpensis. D Petrus Buffetti, Brictinoriensis, administrator chaldaici. loannes Lynch, Torontinus. apostolicus ecclesiae Snrainatensis. loannes Quinlan, Mobiliensis. loseph Targioni, Volaterranus. Simon Spilotros, Tri cari censis. Aloysius Maria Paoletti, Montis Politioni. Felix Petrus Fruchaud, Lemovicensis. Eustachius Vitus Modestus Zanoli, EleutheropoliLudovicus Maria Epivent, Aturenaia. tanus in partibus infidelium, vicarius apostolicus loseph Lopez Crespo, SanUnderienais. Upensis. loannes Sweeny, Sancti loannia. loseph de los Rios, Lucensis. Petrus Pichón, Helenopolitanus in partibus in­ Michael O’Hea, Rossensis. Patritius Lynch, Carolopolitanus. fidelium, vicarius apostolicus Sutchuensis meridionalis. loannes Monetti, Cerviensis. Clemens Pagliari, Anagninus. loannes Petrus Sola, Niciensis. Valerius Laspro, Galli poli tenua. Georgius Dobrilla, Parentinus et Polonais. Ambrosius Abdou, Mariamnensis, ritus graeci Gregorius Smiciklas, Crisiensis, ritus rutheni. Melchitarum. Cosmos Marrodan y Rubio, Tirasonensis. Patritius Dorrian, Dunensis et Connorensis. Bernardus Conde y Corral, Zamorenaia in Petrus Dufal, Delconensis in partibus infidelium, Hispania. vicarius apostolicus Bengala© orientalis. Franciscus Benavides, Seguntinus. Bonaventura Rixo, Saltensis. COMOIL. OKXKRAL. TOMUS L. 15 227 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 228 Ludovicus Faune, Apolloniensis in partibus in- A Franciscas Andreoli, Calliensis et Pergulanus fidelium, vicarius apostolicus Koueì-Tcheou. Paolus MicalefT, Tiphernatensis. Antonius Pettinali, Nucerinus. Eugenias O’Connell, ValDspratensis. loannes Petras Dours, Suessionensis. Alexander Bonnaz, Csanadiensis et Temesvariensis. Aloysios dlTorbomez, Milotopolitanus in partiSebastianos Dias Larangcira, Sancti Petri Fla­ bus infidelium, vicarius apostolicus Colombia© bri­ tánica e. minis Grandcnsis. Aloysius Antonius dos Santos, Fortalexiensis. loseph Salandri, Marcopoii tanus in parti bos in­ fidelium, visitator apostolica * Moldaviae. Michael Domenec, Pittebargensis. Elias Melius, Akrensis, ritus chaldaici. Thomas Grimley, Antigonensis in partibus in­ fidelium, vicarius apostólicas promontorii Bonae Spei. loannes Elliot Bet-etme, episcopus syncellus patriarchae Syrorum, ritus syriaci. Emmanuel Ravinet, Trecensis. Antonius de Vasconcellos Pereira de Mello, Laloannes Strain» Abilensis in partibus infidelium, macensis. vicarias apostólicas districtus orientalis Scotiae. Gerardus Petrus Wilmer, Harlomensis. Thomas Nulthy, Midensis. Georgias Batler, Limericensis. * Edoardo Dabar, Canathonsis in partibus in­ Carolus Theodorus Colet, Lacioncnsis. fidelium, vicarias apostolica * Tche-ly orientalis. Franciscas loseph le Courtier, Montis Pessalani. Edmundos Franciscos Guierry, Danabensis in loseph Esteves de Tomi, Conchensis in America. : B partibus infidelium, vicarius apostolicus Tche-Kiang. Antonius Monescitlo, Gicnnensis. loannes loseph Faict, Brugenais. Henricus Maret, Surcnsis in partibus infidelium. Hyacinthus \rera, Megarensi * in partibus in­ Robert Comthwaitc, Beverticensis. fidelium. Fridericus Maria Zinelli, Tarvisinus. Gaspar Mermillod, Hcbronenris in partibus in­ Aloysius de Canossa, Veronensis. fidelium, auxiliaris Gcncvensis. Basilios Gil y Bueno, Oscensis et Barbastrensis. Agapitas Damant, Ptolemaidensis, ritus graoci Benedictus Villamitjana, Derthusensis. Melchitaram. Franciscos Crespo y Bautista, Arcensis in partiAngelus Kraljevie, Metellopolitanus in partibus bus infidelium. infidelium, vicarius apostólicas Ercegovinae. Augustinus David, Briocensis. lacobus Donnelly, Clogberiensis. Ludovicus Nogret, Saneti Claudii. Claudius Maria Dcpommier, Chrysopolitanus in Pan ta león Monserrat y Navarro, Barcinonensis. partibus infidelium, vicarius apostolicus CoimbatoariL Joseph Fessier, Sancti Hippolyti. loannesGhiareghian.Trapexuntinus, ritus armeni. Mathias Eberhard, Trevirensis. Michael Fogarasy, Transsilvaniensis. Ignatius Guerra, de Zacathecas. Guillelmus Renatus Mcignan, Catalaunensis. Constantinus Bon et, Gerondensis. Franciscas Nicolaus Gueullette, Valentinensis. Bernardinas Trionfetti.Terracinensis Privernensis Stephanos Ramadiè, Elnensis et Setinos. c Raymundus Garcia y Anton, Tudensis. loannes Bravard, Constantiensis. Henricus Bracq. G anda vensis. Antonius Galecki, Atnalhuntinus in partibus in­ Joseph Gelabert, Parancnsis. fidelium, vicarias apostólicas Cracoviensis. loannes Huerta. Paniensis. Claudios Maria Dubuis, Galvestoniensis. loseph Morey ra, Ayacaquensis. lacobus Maximilianos Stcpischnegg, Lavan tinus. Emmanuel del Valle, Huanucensis. Nicolaos Connty, Kilmorensis. Nicolaus Power, Sareptanus in partibus infide­ Nicolaus Adames, Halicarnassensis in partibus lium. coadiutor Laonensis. infidelium, vicarius apostólicas Luxemburgonsis. Laurentias Shiel, Adelaidopoliranus. loseph Papp-Szilàgyi do Illestalva, Magno-VaraPatritius Augustinus Feehan, Nushvillensis. dinensis, ritus rumeni. loannes loseph Conroy, Albancneis in America. loannes Baptista Greitb, Sancti Galli. Raphael Popow, episcopus administrator apostó­ Fidelis Abbati, Sanctorinensis. licas Bulgaroram. Franciscos Suarez Peredo, Verao Crucia. Stephanas Perez Fernandez, Malacitanas. loannes Baptista Ormacchea, de Tulancingo. Fabianus Are rizan a, Culaguritanas et Calceatensis. Ambrosios Serrano, de Chilapa. Ferdinand as Ramirez y Vazquez, Pacensis in loannes Baptista Gazailhan, iam Venetensis. Hispania. Epbrem Estateos Tocmagi, Karputhensis, Buloseph Alvez Feijò, Sancti Jacobi Capitis Viridis. gaunensis ot Adiamensis, ritus syriaci. D Emmanuel Ulloa, de Nicaragua. loannes Tissot, Milcvitanas in partibus infide­ loannes Maran^ò, Tenensie et Miconensis. lium, vicarius apostolicus Vizigapatami. Bonifacios Toscano, Neo-Pampilonensis. Aloysius Elloy, Tipasitanus in partibus infide­ Nicolaus Frangipane, Con co rd ionsis. lium, coadiutor vicarii apostolici Ocean ία o centralis. Augustinus Paulus Wahala, Litomcricensis. Michael Hankinson, Portus Aiopii. Antonius Jordh y Solòr, Vicensis. Antonius loseph Pluym, Nicopolitanus in parti­ loannea loseph Williams, Bostoniensis. bus infidelium, administrator apostolicus vicari a tus Abraham Baciai. Cariopolitanus in partibus in­ Valachieniis. fidelium, ritus copti, vicarius apostolicus Coptorum. loannes Zaffron, Sebenicensis. Carolus la Rocquo, Sancti Hyacinthi. loannes Nicolaus Dabert, Petrocoriccnsis. Stephanas leraelian, Karputhonsis, riti armeni, Petrus Maria lo Breton, Aniciensis. loannes Hennessy, Dubuqueosis. Ignatius Moraes Cardoso, Pharanensis. Eduardos Fitzgerald, Pctriculanus. Eugenias Eachat, Basileensis. Bernardus Petitjean, Myriophitcnsis in partibus loannea laeovacci, Aerythrenais in partibus in­ infidelium, vicarius apostólicas Taponiae. fidelium. Stephan us Melchisedechian, Erzerumiensis. ritue Aloysius de Tola, Berissensis in partibus in­ armoni. Carolus Philippus Place, Massiliensis. fidelium. Flavianus Matah, lazironaia, ritus syriaci. loannes Baptista losephus I^equotte, Atrebatensis. - 229 ¿ESSI O SECUNDA 6 iatiuurií 1870 230 loannea María Bécol, Venotensie. a Paulus Tosi, Rhodiopolitanus in partibus in­ Petras Grirnnrdius, Cadurccnsi». fidelium, vicarius apostolicus Patnensis. loannes Henricus Becksmann, Oenabrugensis. Stephanus Fennclly, Thermopylensis in partibus • Ignatius Ordonez, Bolivareneis. infidelium, vicarius apostólicas Madraspatanus. Georgius Dubocowich, Pharonsis. Guillelmus O’Hara, Sc ran tone neis. Mnrianue Brezmos Arredondo, Guadixensis. Jeremías Shanahan, Harrisburgensis. loseph do la Cuesta y Maroto, Aurieneis. loseph Melcher, Sinus Viridis. Angelus di Pietro, Nyssenus in partibus infidelium, Michael Heiss, Crossensis. lacobus Chadwick, Hagulstadeneis et NovoJoannes Hogan, Sancti loaephi in America. castroosi·. Bernardus Mac Qaaid, Roffensis in America. Ludovicus lu Flèche, Anthedonenaia in partibus Tobias Mullen, Eriensis. infidelium, coadiutor Trifluviancnaia. Stephanus Vincentius Ryan, Buffalenais. Guillelmus Lanigan, Gulborncnsis. lacobus Gibbons, Adramyttensis in partibus in­ loannes Langevin, Sancti Germani, fidelium,vicarius apostolicus Carolinao septentrionalis. loseph Aggarbati, Senogallicneia. Ludovicus Itotene, Castabalensis in partibus in­ loseph Maria Bovieri, Faliscodunensis. fidelium, vicarius apostolicus de Idaho. Julius Lenti, Nepesinus ot Sutrinus. loannes Pergor, Cawoviensis. Thomae Galiucci, Rccinetcnais et Laurotanus. Carolus Berruundcz, Popayanensis. Joannes Baptista Cerruti,Savonenais et Naulensis. 3 Salvator Magnasco, Bolinensis in partibus in­ Joannes Giusti, Aretinus, fidelium. Hannibal Barabesi, Sancti Miniati. loannes Bagalà Biasini, Cydoniensis in partibus Joseph Rosati, Lunensis-Sarzanenais et Brug- infidelium. na tensis. Thomas Gentili, Dionysionsis in partibus in­ Anselmas Fauli, Grossetanus. fidelium, coadjutor vicarii apostolici Fo-kien. Ivo Maria Croc, Larandensis in partibus in­ Salvator Angelus Demartis, GaltellinensisNorensis. fidelium, coadiutor vicarii apostolici Tunchini meri­ Franciscos Zannai Casula, üxellensis et Terral- dionalis. Georgius Marchich. Catarensis. bensis. Benedictus Sans y Forés, Oveteneis. lacobus Jans, Augustanus. loseph Maria do Urquinaona, Can ari e usis et Vincentius Jekelfalusy, Alba-Regaleneis. Ladislaus Bird de Kezdi-Polany, Szathmariensis. Sancti Christophori de Laguna. Vincentius Marquez, de Anteqaera. Franciscos Gros, Tarantasienais. Franciscos Adulphus Namszanowski, AgathoFlavianus Hugonin, Baiocensis. Franciscus Leopoldos de Leonrod, Eistetensis. politanus in partibus infidelium. Franciscus Laòuenan, Flaviopolitanus in parti­ Philippus Manetti, Tripolitanus in partibus in­ fidelium, administrator apostólicas abbatiae nuZIius bus infidelium, vicarius apostolicus Pundicherii. 0 Ephrem Maria Garrelon. Nemesinus in partibus Sublaquensis. Conceptus Focaccetti, Lystrensis in partibus in­ infidelium, vicarius apostolicus Quilonensis. Leonardos Mollano, Olympenais in partibus in­ fidelium, administrator apostolicus Aquipendii. Amatus Pagnucci, Agatbonicensis in partibus fidelium, vicarius apostolicus Verapolytanus. Christophorus Bonjean, Medensis in partibus infidelium, coadiutor vicarii apostolici Xen-si. Caietanus Franceschini, Maceratensis et Tolen- infidelium, vicarius apostolicus Jaffnensis. Petrus Núñez, Cauriensis. tinus. Petrus de Lacerda, Sancti Sebastiani Fluminis Antonius Maria Fania, Potentinus et Maraicenais. Andreas Formica, Cuneensis. Januarii. Callistus Clavigo, Pacemus in Bolivia. Carolus Savio, Astensis. Ignatius Mrak, Marianopolitanus et MarquetLaurentius Gastaldi, Salutiarum. tensis. Eugenias Galletti, Albae Pompeiae. loannes Mac Donald, Nicopolitanus in partibus Antonius Colli, Alexandrinus Statelliorum. infidelium, vicarius apostolicus districtus septen­ Henricus Bindi, Pistoriensis et Pratensis. trionalis Scotiae. loannes Zalka, Inurinensis. loseph Emmanuel Orrego, de Serena. Benedictus Leo Thomas, Rupollensis. Gaspar Willi, Antipatronsis in partibus infide­ Joseph Alfredus Foulon, Nanceiensis etTullensis. lium, auxiliarie Curiensie, Augustinus Hacquard, Viroduneneis. Stephanas Lipovniczky de Lipovnok, MagnoLeon Meurin, Ascalononsis in partibus infidelium, D Varadinensis, ritus latini. vicarius apostolicus Bombayensis. Petrus Van Ewjik, Camacensis in partibus in­ Gabriel Capaccio, Mellipotamensis in partibus fidelium, vicarius apostólicas de Curaçao. infidelium. Sigismundos KovAca. Quinquccclesienaia. Antonius Grcch Delicata Cassia Testaferrata, Alexander Vaisecchi, Tiberiadeneis in partibus Gaudisiensis. loannes Baptista Zwerger, Secovicnsis. infidelium. Timotheus O’Mahony, Armidalcnsis. Amatus Victor Franciscus Guilbert, Vapincensis. Basilius Nasser, Heliopolitanus, ritus graeci Dominicus Raynaudi, Aegensis in partibus infidelium, vicarius apostolicus Sophiae et Philippo­ Melcbitarum. polis. Germanus Villalvaso, do Chispa. Cornelius Mac Cabe, Ardagadensis. loannes Cirino, Derbensis in partibus infidelium, Raphael Corradi, Balneoregiensis. auxiliaris Panormitani. Franciscus Cardozo Ayres, Olindansis. Abbates nullius dloecoaeos. Theodorus Gravez, Namurcensis. Philippus Krementz, Varmiensis. Guillelmus de Cesare, generalis congregationis Wenceslaos Achaval, Sancti Joannis de Cuyo. Virginianae Montis Virginis. Antonius Canzi, Cyrenensis in partibus in­ Julius de Ruggero, ordinis Sancti Benedicti fidelium. Sanctissimae Trinitatis Cavensis. 15· 231 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 232 Carolos de Vera, ordinis Sancti Benedicti Mon­ A Petrus Beckx,praepositus generalis Societatis lesa. Qairicus Quinci, rector generalis congregationis tis Casini loannes Chrysoetoraus Kruesz, ordinis Sancti Matris Dei. loseph a Calasanctio Casanovas, praepositus ge­ Benedicti Sancti Martini in Monte Pannoniae. Leopoldos Zelli lacobozi, ordinis Sancti Bene­ neralis congregationis Scholarum Piarum. Franciscos Maria Cirino, vicarius generalis con­ dicti Sancti Paoli de Urbe. Romaneos Fingi, ordinis Sancti Benedicti Sanc­ gregationis Clericorum Regularium. losepb María Novaro, vicarius generalis con­ torum Nicolai et Benedicti Monoeci. gregationis Clericorum Regularium Minorum. Abbates generales ordinum monasticorum. Camillus Guardi, vicarius generalis congregationis Hieronymus Joseph as Zeidler, abbas monasterii Clericorum Regularium infirmis ministrantium. Strahoviensis, praeses generalis ordinis Canonicorum Carolus Maria Saisson, prior generalis ordinis Regularium Praemonstratensiom congregationis Carthusian orum. Austro-Hu ngaricae. Henricus Schmid, abbas monasterii Sanctae Ma­ Vincenti as Jandcl, magister generalis ordinis riae Einsiodlensis ordinis Sancti Benedicti, praeses Praedicatorum. congregationis Helvetiae. Bernardines a Portugruario, minister generalis Bonifacios Wimmer, abbas monasterii Sancti Vin- totius ordinis Minorum. centii in Pensylvania ordinis Sancti Benedicti, b Ludovicus Marangoni, minister generalis ordinis praeses congregationis Americhe in Statibus Foede­ Minorum conventualium. ratis Americae septentrionalis. Nicolaus a sancto loanne, minister generalis Utto Lang. abbas monasterii Sancti Michaelis ordinis Minorum Capnccinorum. Mettenais ordinis Sancti Benedicti, praeses con­ loannes Bellomini, prior generalis ordinis Ere­ gregationis Bavariae. mitarum Sancti Augustini. Germanus Gai, abbas monasterii Sanctae Práxedis Dominicus a Sancto loseph, praepositus generalis de Urbe, generalis congregationis Vallis Umbrosae. ordinis < Carmelitarum Discalceatorum Theobaldus Cesari, abbas monasterii Sancti Ber­ loannes Angelus Mondani, prior generalis ordinis nardi ad Thermas de Urbe, genendis ordinis Cister­ Servorum beatae Mariae virginis. ciensi·. Raphael Ricca, corrector generalis ordinis Mini­ Adamus Adami, abbas monasterii Sancti Benedicti morum. Fabrianensis, generalis congregationis Silvestrinae. Benedictus a Virgine, minister generalis fratrum Elisaeus Elias, ordinis Sancti Antonii, abbas discalceatorum ordinis Sanctissimae Trinitatis re­ generalis congregationis Sancti Hormisdae ritus demptionis captivorum. chaldaici. Carmelus Patergnani, generalis ordinis HieronyBasilios Grifoni, ordinis Sancti Benedicti, abbas miani congregationis beati Petri a Pisis. monasterii Sanctorum Andreae et Gregorii in Monte Victorius Menghini, generalis ordinis Fratrum Coelio, vicarius generalis congregationis Camal- C Poenitentiae, dolentis. Fransciscus Salerni, vicarius generalis tertii or­ Timotheus Grayer, abbas domna Dei Beatae dinis Regularis Sancti Francisci. Mariae de Trappa, vicarius generalis ordinis CisterInnocentius a Sancto Alberto, vicarius generalia tientis re» ntioris reformationis in Gallia. ordinis Fratrum Discalceatorum Sancti Augustini. Angelus Sa vini, vicarius generalis ordinis Carme­ Moderatores ^onorale· congregationum litarum veteris observantiae. et ordinum religiosorum. loseph Maria Rodríguez, vicarius generalis realis Alexander Maria Teppo, praepositus generalis et militaris ordinis beatae Mariae de Mercede re­ congregationis Sancti Pauli. demptionis captivorum. Bernardinas Sandrini, praepositus generalis con­ Antonius Martin y Bienes, vicarius generalis gregationis Somaschae. primi ordihis Sanctissimae Trinitatis. VL CONTINUATUR DISCUSSIO SCHEMATIS CONTRA ERRORES EX RATIONALISMO DERIVATOS. 1. nentissimo· ac reverendissimos praesides invitarunt Congregatio generalis octava. ad locum praesidibus destinatum occupandum, in D quo medius sedit eminentissimus ac reverendissimus 1870 ianuarii 8. Sabbato die 8 ianuarii 1870 hora nona matutina dominus cardinalis Philippus de Angelis. Recitata in conciliari aula Vaticanae patriarchal!· basilicae autem oratione: Adtumun Domine etc., ut in prae­ generalis reverendissimorum patrum congregatio cedentibus congregationibus, eminentissimus primus habita est, cui interfuerunt sexcenti quindecim praeses annuntiavit nominationem praesidia con­ patres; nempe 46 cardinales, 8 patriarchae, 3 pri­ gregationis specialis pro rebus ordinum regularium, mates, 101 archiepiscopi, 421 episcopi, 4 abbates a summo pontifice factam, his verbis: nBancti&simus dominus noster Pius papa IX prae­ nullius dioecesis, 12 abbates generales sive prae­ sides congregationum ordinum monasticorum usum sidere congregationis specialia pro rebus ordinum mitrae habentes, 20 generales et vicarii generales, regularium, per chirographum 1 datam die 4 huius quorum omnium nomina, sicuri per assignatores mensis ianuarii, nominavit, qui est eminentissimus locorum accurato descripta fuonint, exhibet indiculus ac reverendissimus dominus Andreas cardinalis Biz­ patrum octavae congregationis generalis, qui inter zarri/ Postea subiunxit: „Parata sunt prima schemata decretorum de ecclesiastica disciplina quae acta concilii asservatur. Reverendas pater dominus Miecislaus Ledo- modo patribus concilii distribuentur/ ’ chovrseki archiepiscopus Gnesnensis et Posnaniensis 1 Vide fupra, coL 162, aduotatione L primas Poloniae missam lectam celebravit. Qua ’ Vide infra (ante congregationem diei 14 ianuarii) Schema absoluta reverendus pater dominus concilii secre­ constitutionis de episcopi», de tynodit d de victrriia geueraliAut tarias et reverendae dominus subsecretarías emi­ et «chema constitutionis de tede epueopah cacante. 233 CONGREGATIO GENERALIS OCTAVA 8 ianuarii 1870 234 Facta hac distributione, eminentissimus primus a eminentissimorum praesidum et benignitate vestra praeses iterum pulsato tintinnabulo dixit: n Pro­ legam quao mihi1 tradidit. sequamur nunc examinationem schematis dogmatici, Post tam multa, quae in antcactis congregationi­ do quo adhuc audiendi erunt decem oratores inscripti, bus super proposito schemate a doctissimis antistiti­ quorum aliqui remanserunt e superiori congregatione bus sapienter quidem ut plurimum, sed vario iudicio, generali, alii vero postea accesserunt, quorum omnium quandoque etiam discrepantibus sententiis dicta nomina reverendus dominus subsecretarios ex am­ sunt, iuverit, eminentissimi praesules, reverendissimi bone recitabit/ patres, aliquantulum sistere ut, rctroinspecto itinere Itaquo idem reverendus dominus subsecretarios iam peracto, perpendamus quaonam certae, quaenam in ambone se sistens perlegit alta claraqoc voce ea probabiles conclusiones cx hactenus disputatis colligi quae sequuntur: posse videantur. ^Nomina reverendissimorum patrum qui pro Atque imprimis illud quidem meo indicio lucu­ superiori congregatione generali inscripti fuerant, lenter eruitur, nullam vel circa substantiam eorum sed ob temporis angustiam tono sermonem habere quae doctrinaliter exposita sunt, vel circa errores non potuerunt: losephus Valerga patriarcha Hiero­ in schemate damnatos opinionum discrepantiam solymitanus, loannes Baptista Landriot archiepiscopus apparuisse, si quaedam excipiantur, in quibus non­ Rhcmensis, Victor Augustos Dcchamps archiepis­ nullis visum est scholarum opiniones praejudicari. copus Mechliniensis, Andreas Racas episcopus Argén- Hoc ergo fundamenti loco retineri posse videtur, tinensis, Thomas Michael Sahumo episcopus Tan e n sis. ] 1 schema ipsum quoad substantiam probari. E reve­ Ilia postea accesserunt reverendissimi patres, Simon rendissimis patribus enim qui hunc ambonem ad Spilotros episcopus Tricariconsis, Guillelmus Renatus loquendum conscenderunt, quamvis circa ordinem, Meignun episcopus Catalaunensis, Stephanus Aemi­ formam, modum, stilum et alia huiusmodi, in varias lius Ramudié episcopus Elnensis, Emmanuel Theo­ sententias abierint, nullus tamen doctrinam in dorus del Vallo episcopus Huanuccnsis, Felix de schemate expositam, ullatenus censura notavit, nullus Las Cases episcopus Constantinianus etHippononsis/ errores ibi damnatos non dicam a damnationis sen­ Tunc ab eminentissimo primo praeside ad um­ tentia vindicavit, sed nequo minus damnandos esse bonem successive vocati sunt reverendissimi patres, innuit. losephus Valerga patriarcha Hierosolymitanus, loan­ Sed neque de necessitate et opportunitate eius­ nes Baptista Landriot archiepiscopus Rhemcnsis, dem doctrinae exponendae, corumdemque errorum Victor Augustus Dcchamps archiepiscopus Mechli- damnandorum, dubium aut quaestio quoad sub­ niensis et Andreas Ráese episcopus Argentinensis. stantiam suscitata fuit Quin imo, ex iis quao a pluribus patribus prolata fuerunt, concludi merito ORATIO potest, opportunum, imo omnino necessarium esso reverendi patris domini lasephi Valerga patriarchae in praesenti humanae societatis conditione, doctrinam Hierosolymitani *. in schemate propositam, qua maiori fieri possit Cum patriarcha Hierosolymitanus ob debilitatem solemnitate et auctoritate, proclamari, erroresque vocis recitare non possit ea, quao scripsit, de licentia eidem oppositos sub quacumque tandem forma damnari. Abetructione igitur in praesentiarum facta ab iis omnibus, quae circa ordinem propositum in 1 Argumentum: wPatriarchs Hierosolymitanas, qui ob schemate, circa formam accidentalem et caetera malum gutturis orationem suam legendam dedit episcopo Cor­ huiusmodi proluta sunt, illud tamquam certum re­ ii e Lan o et CenlumceUeiwi, circa propositum schema in primis tineri potest, schema ipsum quoad eius substantiam, animadvertit: ex iis qnae hncwíque a patribus in medium pro­ lata fuerant evidens esse, nulla censura notatam fuisse doctri­ idest quoad doctrinam in eo expositam ct errores nam ibi expositam, nec ullum fuisse qui errores ibi damnatos ibi damnatos, generali saltem modo probandum a damnatione vindicandos putaverit Plures ex patribus di­ ewe. Quod quidem consectarium mea quidem serte affirmasse necessitatem et opportunitatem ea pertractandi, sententia deducitur ex iis etiam, quae adversus quae in bchemate habentur, alios vero schema reiecisse ob de­ schema prolata sunt ab illis ipsis reverendissimis fectus particulares formae et locutionis, vel etiam ex eo quod existimaverint aliquid vel addendum vel tollendum esse; hinc patribus, qui vel ipsum diversa censura notarunt, descendere schema uno quidem vel altero defectu laborare, non vel pro omnimoda cius reiectione sententiam tulerunt. tamen minui opportunum necessarium esse de iis agere quae Quantum enim mihi intelligere datum fuit, ex parti­ ibi proponuutur. Obice tum fuisse, nimis praejudicari varias cularibus defectibus formae, locutionis, vel si quis opiniones scholarum; at notandum ait id unum inde descendere * velit etiam ex nonnullis quoad materiam ipsam vel nimirum aut mutandas aut emolliendas nonnullas expressiones; nec principium illud generale admitti posse de integris relin­ addendis vel mutandis, ad integram schematis re­ quendis opinionibus scholarum; siquidem ecclesiae et nunc con­ pudiationem conclusum fuit, ac proindo consequentia cilii generalis est indicare utrum necessarium vel opportunum D multo amplior fuit, quam praemissae ferre potuissent, sit unam vel alteram quaestionem dirimere. Addidit existimare quemadmodum ante iam observatum fuit α reveren­ se praejudicium quod dicitur inferri opinionibus scholarum, si dissimo episcopo Cornctano et Centumcellarum. maturius expendatur schema, non semper verifican. Dictum Neque forsan satis animadversum fuit, integram esse ait opus nane haud esse novis dogmatibus, sed novo oleo et novo vino. At difficile esso huiusmodi verborum sensum schematis reiectionem ab inimicis, qui ad concilii intelligere ; quaecumque enim temporum conditio sit, et errores fores aures admovent parati omnia in adversum denuntiari et detegi insidiae debent. Hinc approbandum schema trahere, haud recta quidem, sed nimium facili inter­ quoad substantiam conclusit Venit deinde ad ordinem sche­ pretatione habitum iri tamquam repudiationem matis, ct ordinem ait consistere in apta dispositione mediorum ad finem; finem esse, remedium afferre malis quibus affligitur doctrinae ipsius quae in schemata traditur. Dio nunc societas ; primum et maximum malum incredulitatem esse, 28 decembris, reverendissimi patres, habebantur huic afferri remedium opus esse, atque hinc ea quae ordinem primao disceptationes super propositum schema, et supernaturalem respiciunt tum respectu ad fidem tum respectu ad gratiam. Incipiendum esse ab eliminandis erroribus pan­ dio 29 iam legebantur in nonnullis diariis epbetheism!. materialismi et rationalism! qui ipsam Dei notionem corrumpant et ordinem supernaturalem subvertunt, redargui idcirco schematis ordinem non posse. Accidentalem schematis formam perfici utique posse, sed cavendam ne dam de acci­ dentali bos disputamus, ipsam substantiam attingere videamur. Quaestionem propositam case utrum magis expediat procedere per viam expositionis, quam per condemnationem; et utrum prius exponi doctrina et deinceps damnari errores debeant Et ad 1 ° repoeuit utramque methodum bonam et utilem tere, * ad 2“ vero finem concilii esse praesenti bus neceaaiutibaa oc­ currere , hinc existimare »e opportuniua esae incipere «b erro­ rum damnatione. Circa stylum et elocutionem nonnulla eme·» dari posse. * 1 Haec lecta fuit a reverendo patre domine Francisco Gandolfi episcopo Cornetano et Cen turnee Henri. 035 A. SESSIONES PUBLICAE EI’ CONGREGATIONES GENERALES 23G meridióni haec verba: „Propositiones factae in con- a diate sequuntur: 0Vorurn Deus liberrimo infinitae gregationo generali, omnes communi sex petrum bonitatis suae consilio dignatus est etc.- Ibi enim oratorum sententia oppugnatae et reiectae fuerunt.- satis declaratur elevationem hominis docuisse boni­ Caveamus, reverendissimi patres, per dominum tatem Dei, sed offendit vox illa liberrimo concilio nostrum lesum Christum ct per sanctam eius eccle­ perinde ac ai libera, imo liberrima dici nnn possit siam, caveamus, ne dum nos de occidentalibus nimium omnis Dei actio, etiam cum procedit ox praedis­ morose disputamus, substantialia ipsa in periculum posito suae providentiae ac bonitatis ordine. Mirum vertantur. Substantialia schematis omnino reiici non de caetero mihi videtur, quod dum autumatum fuit possunt, imo ca necessitatibus nostrorum temporum allatis verbis non eatis tutatam fuisse sententiam, apprime respondent Ordo supernatural», ad cuius quae asserit impossibilitatem ordinatam status na­ negationem omnes huius saeculi errores conspirant, turae purae, alii ex eodem capite negatam viderint tamquam schematis, imo dixerim totius concilii cardo eiusdem status possibilitatem. Quae utcumque so et scopus praecipuus, non solum maxima qua fieri habeant, haud talia case arbitror, ut exinde inte­ potest auctoritate et solemnitato proclamandus, sed grum schema condemnatione plectatur; cum facile et confirmandas ct fulciendus omnium earum veri­ omnino sit, si quid condemnationem scholasticarum tatum expositione, et eorum omnium errorum con­ opinionum sapiat, illud expungere facto diligenti demnatione quae ad eius vindicias conferunt, quod examine circa eiusdem schematis particularia. Do quidem io proposito schemate recto ordine factum caetero quamvis et ego scholarum opiniones miesse, infra probabimus. li Dime praciudicandas censeam, haud tamen puto Pro totius schematis reiectione atque reforma­ cas tam perpetuo tamque inconcusso iuro libertatis tione propugnanda, attenta eiusdem materia, asser­ pollere, ut si quando ad maiorem catholicae doc­ tum est, nonnullas per ipsum quaestiones suscitari, trinae explanationem necessarium sit scholasticas imo etiam praeiudicari, de quibus libere ot salva huiusmodi quaestiones definitivo iudicio dirimoro, catholica fido hactenus in scholis disputatum eat. id fieri non possit, praesertim in oocumenico con­ Perpendamus, si placet, quid veri in huiu.«cemodi cilio, ut sapienter animadversum est per reveren­ assertione inveniatur, et quid indo ex communibus dissimum patrem patriarcham Ciliciae Armenorum. logicao regulis concludendum esset. Primo per ea 3* Adductum fuit exemplum ab Hermcaiania verba quao leguntur in capite III: pIIaoreticam erroribus, condemnatis in capitibus VII et Vili, ad declaramus sententiam, si quis divinitus inspiratum probandum quod in schemate praeiudicium infertur esse negaverit aliquem vel integrum vel ex parte liberis scholarum opinionibus, imo etiam scholasticae librum de bis quos Tridentina synodus etc.-, prae­ quaestiones suscitentur. At nemo ignorat Ilormesii judicium ferri autumatum est sententiae eorum inter doctrinas in praelatis capitibus reprobatas, iamdiu catholicos doctores, qui putant non omnia verba damnatas reperiri α foliéis recordationis Gregorio sacrae scripturae directe a Spiritu sancto inspirata papa XVI, post cuiusmodi condemnationem ubique fuisse, quae quidem opinio, quamvis a Lovaniensi et nemine contradicente receptam, quaero utrum tales Duacensi academiis damnata, nihilominus a Sixto V doctrinao haberi possint tamquam scholarum opi­ ad examen revocata, nulla hactenus sanctae sedis C niones, quas libere in utramque partem controverti damnatione percussa fuit; vel eorum qui ad divi­ liceat; quaero etiam utrum tamquam libera opinio narum scripturarum auctoritatem tuendam, pro scholarum haberi possit doctrina in capito X ad Donnull» levioris momenti commatibus aut versiculis damnandum proposita, qua asseritur: 0Scientias aut adiunctia suffi cero putant admittere simplicem naturales et rationales etiam sub discrimine in Spiritus «ancti assistentiam, qua mediante bogiograpbi eia errandi contra fidem catholicam tractandos esso scriptores ab omni erroris periculo praeservarentur. nulla su perna tu ral is revelationis habita ratione.Fateor me ipsum primo intuitu in hanc etiam opi­ 4° I dipsum potiori iuro dicendum de doctrina, nionem devenisse, ut eroderem hujuscemodi sen­ quae statuit animam esse corporis formam; quae tentias per doctrinam in schemate traditam fuisse quidem ipsis omnino verbis, uno excepta voce damnatas, sed re intimius inspecta arbitror nullo immediate, quae nonnisi explicativa est, eamque modo boe vero dici posse; nomine enim partium iam summi pontifices usurparunt, proclamata iam mihi videtur minima quaeque non posse comprehendi, fuit in concilio Viennensi cum contrarii erroris qualia sunt verba, apices ct versiculi. Caeterum condemnatione, adiuncta etiam haereseos nota, uti si quis per schematis enunciationcm, opinionem repetitur in schematis capite XV. Post quum socatholicorum doctorum praeiudicatam censeat, con- lemnem concilii generalis definitionem, nescio quo­ cludendumne inde esset totum atque integrum modo doctrina huiusmodi liberis scholarum opinioschema reiiciendum? Minime sane, sed sufficeret bus possit accenseri. analogam schemati emendationem apponere. D Atque hic liceat mihi, reverendissimi patres, 2* Autumatum est, augustinianae scholae sen­ cum omni omnibus debita reverentia exprimero tentiam, impossibilitatem status naturae purae asse­ votum : hoc est, ut antequam quis ad aliquid in rentem, praeiudicari per ea verba capitis XVI: proposito vel proponendis schematibus consuranFIIomo anima rationali ac immortali ad imaginem dum procedat, caveat saltem ne ita agat, ut cen­ Dei factus, hac quidem ipsa natura sua ordinatus sura ipsa in divinam ipsam oecumenicorum con­ fuisset ad creatorem suum cognoscendum, colendum ciliorum auctoritatem directe cadere deprehendatur. et amandum modo viribus naturalibus congruente, Quod quidem dolendum, bis iam in nostrarum atque ita ad perfectionem et beatitatem naturalem disceptationum cursu evenisse. Ita relate ad doc­ * consequendam. Verum fateor mihi haud lucide trinam, quae asserit animam esso per te et ettenapparere, quomodo per haec verba quaestio scho­ tialiter formam corporis, censura notata fuerunt lastica praeiudicata videatur. Hic agitur de ordine haec verba estentialiter et per te, quae tamen naturali, de quo necessario mentio facienda erat, adamussim reponuntur in canone concilii Viennensis. ad hoc ut procederetur ad sermonem de ordine Ita etiam in postrema congregatione generali acri supernatural! instituendum. Impossibilitatem status argumentatione inusta fuit vox simul quae legitur naturae purae augustinianae scholae doctores asse­ capitel schematispag.3 [col. h9d], ubi dicitur: 0Deum runt non absolutam, sed ex decentia procedentem, creatorem . . . simul ab initio temporum utramque scilicet ex ordine divinae providentiae ac bonitatis. de nihilo condidisse creaturam etc.-, dum interim Hoc ipsum, ni fallor, exprimitur verbis, quae immo­ haec ipsa tox legitur in concilii Lateranensis 237 CONGREGATIO GENERALIS OCTAVA 8 ianuarii 1870 238 cap. Firmiter: nQui iua omnipotenti virtute simul a turalis existentia tum respectu ad fidem, tum ad ab initio temporia utramquo de nihilo condidit gratiam. Huno autem esse totius propositi sche­ creaturam/ matis generalem scopum, nullas puto ambiget qai Dictum eat in praeaonti rorum conditione opua eiusdem contextum advertat. non omo novia dogmatibus, aod talia esae nostrae Ad hunc scopum rite ot ordinate assequendum, societatis mala, quao novo oleo et novo vino incipiendum necessario erat ab iis erroribus discer­ curanda sint. Quorsum haec, reverendissimi patres? nendis et eliminandis, ox quibus tamquam princi­ Numquid ideo veritatis iura vindicanda amplius piis ipsa supernataretis ordinis negatio generatur. non orunt? Numquid non amplius damnandi errores Huiusmodi autem errores nemo esse negaverit eos undo vel fidos vel fideles corrumpi et in perversum ipsos, qui in principio schematis speciali modo abduoi tontatur? Si per errorum condemnationem eliminantur, pantheismum dico, materialismum et incredulitas non sanatur, numquid non habemus rationalismum proprio dictum. Materinlismus, a fidelium myriades, quos ab incredulitatis insidiis quo asserta solius materiae existentia, negatur ipse praeservandos a nobis postulat Christus dominus? Dous, cum iis omnibus quae ab ipso dimanant Maxima utique lenitate ot mansuetudine atque Pantheismus, por quem dum ens necessarium cum tenerrimo charitatis sensu nobis tractandum est contingento, dum substantia creata cum creatore quando agitur do personis, pro quibus Christus, confunditur, etiam naturalis cum supernatural! cum adhuc peccatores essemus, secundum tempus ordine miscetur, imo et Deus ipso et cam eo omnis mortuus est. Ipso onim Deus cum magna re­ B supernatural ordo destruitur. Rationalismus de­ verentia disponit nos. Sed non ideo abstinendum nique proprio dictus, qui licet alia via, aliisque a donunciandis erroribus, a detegendis insidiis. principiis innixus procédât, pari tamen intentu et Nihil, reverendissimi patres, intolerantius quam eadem logicae necessitate, dum humanae rationis veritas: apud Deum siquidem semper est. Ne vires et iura, ut aiunt, supra modum exaltat, simus sicut medici illi systematibus indulgentes, ipsamquo rationem supremam rerum omnium indi­ qui omnia morborum genera iisdem semper leni­ cam facit, ad sapcmaturalis ordinis ac totius proinde tine remediis sananda esso praesumunt Si oleo christianao religionis eversionem conducit. opus est ad leniendum, etiam vinum quandoque, Undo apparet recto omnino, secundum ordinem imo ot acida fortiora necessaria sunt ad morbi tum logicum tum naturalem, a materialismi, pan­ contagionem praecludendam. Sinamus utique cre­ theism! et rationalism! condemnatione seu potius scerò zizania usque ad messem, ne forte cum illis reprobatione coeptum fuisse. Sane recto semper eradicetur et triticum: sed nos spes utique bona ordino incipitur quando a Doo incipitur; Dous enim, et bonum desiderium, quo anhelamus ut ipsa in ut docet divus Thomas, primus est in omni ordine. triticum convertantur, non eo usque perducat, ut Ut vero a Deo recto incipiatur, tradi debet recta en etiam crescere sinamus, quando periculum im­ ipsius Dei notio. Hanc omnino ot absoluto vel destruit vel corrumpit pantheismus ot materialismus; minet, ne per ea ipsum triticum corrumpatur. Haec quod attinet ad propositi schematis sub­ unde ante omnia errores huiusmodi eliminandi erant, stantiam. Videamus nunc quid dicendum de ordine, C ne ipsa Dei notiono corrupta aedificium α primismet sive ex ipsius schematis diligenti examine, sivo ex fundamentis labasceret. iis quao circa ipsum disputata fuerunt Cum ordo Apparet etiam ratio, cur novae aliae, praeter nihil aliud sit, quam recta dispositio mediorum ad materialismum, pantheismum ct rationalismum, finem, ut de schematis ordine iudicium feratur, formae, quas nostris temporibus spiritus erroris perpendendum in primis est qui sit eiusdem sche­ assumpsit, expresso ct nominatim reprobatae non matis scopus, dein quaenam partium distributio, et fuerint, uti sunt idealismos, positivismus, naturalis­ mos, humanitarismos, ot si quao alia sunt huiusmodi. quao earumdem conspiratio ud finem. Generalium conciliorum negotium non est sane Hi enim errores, si res intimius inspicietur, non integrum credendorum aut agendorum systema pro­ constituunt principium negationis ordinis supernatuponere, sed ea tantum sive credenda sive agenda ralis, sed potius vel ab ipso rationalisme vel ab statuero, quao in praesenti rerum conditione Chri­ ipsa negatione ordinis supernatural’» oriuntur. Ideastianae societatis necessitatibus magis respondeant. lismus onim nihilismi parens ct rationalism! filius Et quoniam de intellectualibus tantum hio agitur, ad Dei negationem ducit. Positivismos confingens quaonam sunt, et undo oriuntur mala, quibus bu- statum hominis seu societatis, quem dicunt theo­ mana societas nunc premitur, quaonam sunt et logicum, in quo scilicet de divinis sive naturaliter undonam oriuntur tenebrae quibus nimis heu! nunc sive supcrnaturalitcr occupatur, esso statum im­ Christianorum montes offunduntur? Nomini dubium perfectionis, a quo ad philosophicum statum tamquin maximum ac generalissimum huiusmodi malum, D quam ad sublimiorem perfectionem homini con­ ande caetera oriuntur, sit malum incredulitatis, scondeudum sit, ordinem supernaturalem non de­ sive eorum omnium negatio quae ad ordinem struit, sed iam omnino eversum supponit. Quaro supernaturalem pertinent, imo ipsiusmet super­ ipso satis explosus ot condemnatus videtur per ^ * natural ordinis omnimoda et absoluta negatio, tum ipsam Dei et supernatural » * ordinis affirmationem. quoad intelligibilia, tum quoad agibilia. Ad hanc Idem dicatur de naturalismo et humanitarismo ex lamentabilem ruinam sive adstruendam sive ampli­ qua parte theoriam sapiunt: siquidem magis prac­ andam omnes huius saeculi errores, omnia philo­ tice quam theorici huiusmodi errores osso videntur; sophorum commenta conspirant. Do quibus omni­ et quatenus speculative considerantur, etiam ipsi bus tam praeclaro locutus est cminentissimus ordinem supernaturalem non tam destruunt, quam archiepiscopus Vindobonensis, ut disertissimis eius omnino destructum supponunt. verbis aliquid addere supervacaneum videatur. Neque demum consentire possum eensurae, qua Prima ergo et maxima huius Vaticani concilii sol­ assertum est materialismum et pantheismum im­ licitudo in id intendat necasse est, ut perniciosis­ merito ad rationalism! genus fuisse reductum, eo simo huic morbo, undo religio tota et universa quod, ut dictum est, materialism ua non ex usu aut humana societas in periculum vertitur, opportunis abusu rationis sit, sed ab eius defectu ; pantheismus remediis occurratur. Quod certo fieri non potest vero fit non ex ratione, sed ex abusu rationis, nisi asserta in primis, ut iam diximus, et solem- porinde ac si totum rationalism! systema non sit niter vindicata veritate do ipsius ordinis superna- ex abusu rationis. Quod ad materialismum attinet, 239 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 240 utique est ex defectu rationis, si de materialismo A hominibus judicatur, nec facile est eorum mentes practico agatur. Verum in schemate agitur de circa huiusmodi indicia in eamdem sententiam con­ speculativo, id est de illo philosophandum systemate, venire. Aequum aliundo est ita de accidentalibus in quo omnia ad unicam materiae substantiam curam gerere, ut inde substantialia praeiudicium reducuntur. Huiosmodi autem systema esse opus non patiantur. Qua in re duplex haud levioris momenti susci­ *, rationalism! non video quomodo negari possit. Utique α practico materialismo, ut plurimum, ad tata est potissimum quaestio: utrum nempe magis tbeoricum proceditur, sed quid inde? Corruptio expediat per viam expositionis procedere, quam intellectus generatim loquendo sequitur corruptionem per condemnationem; et utrum veritates prius ex­ voluntatis, ut in ipso primo parente factum est. ponendae sint, quam errores damnandi. Ad pri­ Sed duplici huic corruptionis generi duplex medela mum mihi videtur magis expedire expositionis applicanda. Intellectualis morbus sanatur per veri­ viam ad hoc ut errantes reducantur; utiliorem tatis ostensionem, cordis vero per alia media, de autem aliam esso ad fideles praemuniendos. Quare utraque methodus utilis ac necessaria est, quod quibas hic non est agere. Eliminatis erroribus, qui ipsam notionem Dei etiam omnium fere conciliorum et praesertim Tricorrumpunt suntque velati principia, e quibas gene­ d en tinae synodi usu et consuetudine comprobatum ratur negatio ordinis su perna toralis, procedendam cernimus. Ad secundum vero pariter distinguen­ erat ad adstruendam contra ipsos rationalistes dum. Si enim in concilio agatur de fidei profespossibilitatem eiasdem supernataretis ordinis, quod B sione emittenda sive de integro credendorum factum est in capite Π. Qui quidem ordo cum systemate exponendo, haud dubium quod in hoo duplicem habeat respectum, ad intellectum scilicet casu dogmatum expositio deberet errorum enun­ et ad voluntatem, fidei nempe et gratiae, bipartita tiationem et condemnationem praecodore. Verum oratione, ordo ducebat ad loquendum primam de quando agitur de aliquibus tantum veritatibus adrevelationis supernaturalis necessitate, de materia struendia, ad curandas peculiares temporis neces­ seu obiecto eiusdem, seo de mysteriis fidei, de sitates, quod Vaticani concilii negotium eat, arbi­ distinctione fidei a scientia, de necessitate motivorum tror prius errores non quidem condemnandos sed credibilitatis, de supernatural· virtute fidei, de eius­ enuncian dos et exponendos, ut ratio appareat cur dem firmitate supernatural·, do ordine inter fidem istae et non aliae adstruantur veritates; postea et scientiam, exponetis scilicet iis praecipuis errori­ veritate rite exposita ad errorum condemnationem bus, qui circa haec omnia, id est circa praeliminaria procedendum. Quod generatim in schemate factum Christianae religionis novissimis praesertim tempori­ esse conspicio, si primum caput excipias, in quo bus cumulati fuerunt. Quae omnia quam apte materialismos et pantbeiamus per formam tantum conspirent ad incredulitatis radices evellendas, et detestationis damnantur post eorumdem exposi­ ad doctrinam de ordine supernatural· respective tionem. Si aliter actum est in concilio Tridentino, ad intellectum adstruendam, facile quisque videt. id, ut arbitror, evenit quia protestantium errores Proceditur inde ad dilucidandum ipsum principale undique prorsus noti erant, uti notum orat etiam obiectum fidei, quod est Deas, per lumen reve- C eorum condemnationem fuisse praecipuum eiusdem lationis cognitum, confirmatis et declaratis iis spe­ concilii finem, undo eorum errores exponere minus cialibus bao de re dogmatibus, contra quae ratio- necessarium videri potuit, satisque fuerat, ut post nalismus modernus novas errorum formas invexit catholicae veritatis expositionem, ad errorum con­ Quod quidem perficitur incipiendo a capite XIII usque demnationem per appositos canones procederetur. ad XV et sequentia, in quibus statuta totius bumani Caeterum videmus in anteactis conciliis non unam generis origine ab uno Adam, catholica veritas ex­ eamdemque methodum semper fuisse retentam, nec planatur, erro reique exploduntur circa ea quae recto proinde concilium Vaticanum censere se debet tramite ducunt ad supernaturalem ordinem ad- antiquis methodis alligatum, nisi in quantum hoc struendum respective ad voluntatem, id est ordinem ad veritatis triumphum et ad animarum salutem gratiae. Unde merito concludendum mihi videtur, conferre deprehendatur. et scopum constitutionis aptissimum esse remedium Ad particularia, quae circa schematis formam incredulitatis morbo, qui maximum est nostrae prolata sunt, devenire supervacaneum puto. Satis societatis nostrique saeculi malum, et media, id est sit schema probari generatim quoad eius substan­ veritatum proclamationeset errorum condemnationes, tiam, veritates scilicet in eo propositas erroresque recta partium dispositione ad eumdem finem fel·- ibi damnatos, et quoad rerum expositarum ordinem; citer conspirare. nonnulla ex particularibus emendationibus sive Haec de generali schematis ordine quoad ma­ additionibus, quae per reverendissimos oratores teriae et partium distributionem, quae quidem D hucusque propositae sunt, etiam mihi placent, quae hio abunde meo indicio sufficerent ad hoc, ut schema enumerare nimis longum foret. Ea, ubi opus fuerit, constitutionis retinendum esso indicetur. ad congregationem de rebus fidei remittere satius Reliquum est ut pauca dicamus de schematis erit Circa stylum et locutionem, si quao ad forma utique accidentali, quae nimirum complecti­ maiorem vel perspicuitatem, vel verborum proprie­ tur modum expositionis, stylum, locutiones, caeteras- tatem, vel etiam quantum materia ferat brevitatem, que dotes, quae in huius generis compositionibus emendatione digna videantur, non repugno; quam­ requiruntur, ad hoc ut tum rerum gravitati, tum vis non omnia quae ad hanc rem observata ve) venerabilis ac sacrosancti huius concilii dignitati dicta fuerunt probanda censeam. De quo, ne ac maiestati respondeant. Quae quidem omnia multis immorer, unum dicam. Doleo censura no­ quamquam rei substantiam non attingant, negligenda tata fuisse verba capitis I, quibus exprimitur dolor, tamen non sunt, imo solerter curanda; quippe quae quod publice et impuno doceri permittatur materia­ maximae utilitatis sunt tum ad rerum veritatem bamus et panlheismus. Quid enim, reverendissimi illustrandam, tum ad eam efficacius aliorum animis patres’ Dum in aliquibus etiam acatholicis regnis ingerendam. Advertendum tamen est quod dum a testimonio iure ferendo excluduntur qui Deum forma substantialis una eademquo semper est in negant, Vaticani concilii patres ne unum quidem omnibus individuis ad eamdem speciem pertinentibus, lamcntationis verbum proferre audeant adversus formae accidentales e contra in infinitum variare tam horrendam licentium, contra quam etiam in deprehenduntur, unde etiam diversimode de iis ab Galliae senatu, nobiles et generosae laicorum 242 CONGREGATIO GENERALIS OCTAVA 8 ianuarii 1870 241 victus sum hunc esse procedendi modum vere apostolicum in omnibus saeculis: et quod forsan saepe saepius imminuit vim defensorum fidei, fuit tum maxime usus mediorum spiritui evangelico minus respondentium. Sanctus Martinas communi­ cando exterius cum episcopis, qui ignem de caelis ORATIO invocabant, amisit fere potestatem miracula patrandi, rererendi patris domini loannis Bapt. Landriot archiet tamen eius condescensio externa videbatur Justi­ episcopi fìhemensis.** ficari ex rationibus charitatis. Adiungo verba Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. Christi, quae commentariis illustravit Chrysostomus, Piares ex venerandis patribus leviter tantum nostris hisce temporibus normam esse debere omnis attigerunt certum schematis adspectum, de quo mihi apostolici laboris. Hoc sine dubio accommodatissimum verba facere coram vobis liceat Specialiter illustris eat dispositioni ingeniorum et necessitatibus temporis episcopus Gratianopolitanua in sua oratione, in qua praesentis. Inimici nostri multi sunt Furor quo­ mirati sumus scientiam profundam theologiae, prae­ rumdam extremos limites attingit Quamdiu oves cisionem idearum ot logicum dicendi ordinem, dixit fuerimus, vincimus. At si per violentiam sermonum, bis fero verbis: ,,Λ cerbi ora verba removeantur; irritationem verborum et aggreseivam agendi ra­ ecclesiae pietatis est maternae omnes homines in­ tionem nos recedimus a mansuetudine ovium, victi vitaro, non arcere ; gladiua Petri quidem evagina- j J erimus: quia summus pastor, qui est in caelis, nobis tus coruscat, sed perterrefacit magis quam allicit.14 non assistet, et non assistet eo quod reliquerimus Sed antequam rem aggrediar, dicam pauca de uno viam apostolorum: qui, ut ait Chrysostomus, iram puncto schematis quod indigitavit reverendissimus adversariorum superaverunt, furorem extinxerunt patriarcha Ciliciensis; salva reverentia ¡ustissime nihil asperum neque dicendo neque faciendo, sed debita tam docto et reverendissimo praesuli, mihi summa cum mansuetudine respondendo. Mihi ergo videtur esse melius non definire quaestionem de ori­ videtur summi momenti esse ad melius et securius gino animae contra opinionem cardinalis Norisii, populos reducendos in ovile Christi, videtur neces­ quae fundatur non solum in doctrina Augustini, sed sarium vitare in omnibus huius concilii actibus et etiam multorum aliorum patrum. Quin imo haec decretis omnes expressiones duriores, quae nimis definitio mihi videtur multa et gravia habere in­ ulcerant, et quae non tantum non alliciunt, sed convenientia, et si res ulterius tractetur, mihi pro­ potius abyssum inter nos et nationes effodiunt positum est brevem statuere thesim de hoc argu­ Affirmemus et propugnemus doctrinam catholicam mento. Nunc redeo ad meum scopum. cum firmitate et claritate, sed vitemus sollicite Sub exordium huius concilii in hac ipsissima objurgationes ocerbiores. aula cantatum fuit evangelium: „Ecce ego mitto Quoties (et in hac re in hoc momento interpres vos sicut oves inter lupos. ** Haec nudiendo in sum multorum episcoporum Galliae et aliarum na­ memoriam meam redierunt pulcherrima verba et tionum) quoties ingemuimus super polemicam babisublimia commentaria, quae super iisdem Chryso - C tu al i ter nimis irritantem quorumdam, qui in locum stomus ’ fecit, commentaria adeo pulchra, adeo ut serviant causae catholicae, contulerunt magis, vitae apostolicae accommodata, ut ecclesia Romana ut elongentur et alienentur animae, quarum salus ea inseruerit in Breviario suo in festis sancti nobis summopere cordi esse debet, et sic crea­ Bamabae et sancti Pauli. Liceat pauca excerpere: verunt praeiudicia fere indelebilia. Saepissime „Quamdiu oves fuerimus, vincimus; etiam si mille vidimus et experti sumus deplorandum hunc effec­ circumstent lupi, superamus et victores sumus: quod tum, et nos proditores essemus conscientiae nostrae si lupi fuerimus, vincimur. Tunc a nobis pastoris episcopalis, nisi hoc tum in nomine nostro tum in auxilium recedet, qui non lupos sed oves pascit nomine multorum episcoporum declararemus aperte Erubescamus igitur qui tamquam lupi in adversarios in concilio. Quoties verba Chrysostom i nobis in ruimus. Lege (prosequitur Chrysostomus) Actuum memoriam venerunt: „ErubeBcamus nos qui tamquam apostolorum librum: perspicies profecto, cum saepe lupi in adversarios ruimus.44 Summi itaque mo­ Judaeorum populus in apostolos insurrexerit, ac menti est (et hoc mihi perutile dici videtur sub dentes exacuerit, illos, columbae simplicitatem imi­ exordio concilii, antequam acta et decreta nostra tando, et cum decenti modestia respondendo, iram conficiantur), ut verba Chrysostomi praesentia sint ipsorum superasse, furorem extinxisse, impetum memoriae nostrae. Defendamus cum firmitate iura, retardasse .... Nihil asperum neque dixerunt, veritates; sed sollicite vitentur omnes expressiones, neque fecerunt, sed summa cum mansuetudine quae saeculis praecedentibus erant auribus, ut responderunt.4* Ita Chrysostomus. Singula haec D aiunt, minus teretibus, minus delicatis magia verba et alia sancti doctoris specialem merentur innocuae, ot quae forsan eamdem non habebant attentionem: „Novum belli genus, dicit ibidem, et significandi vim. Ast hodie eaedem voces magis insolitum praeliandi morem. * 1 Principes huius sae­ offendunt, et nullo modo veritatem corroborant, culi pugnant armis, sed mansuetudo ovis ot simpli­ imo vero attentis dispositionibus ingeniorum citas columbae arma sunt praecipue apostolorum; quaedam verba nimis dura imminuunt effectum et utendo his armis, non modo, ait Chrysostomus, salutarem quem intendimus; dum e contra in nostris non consummentur, sed lupos in sui naturam trans­ temporibus et regionibus sermo firmus cum sua­ mutabunt Violentia et irritatio habebunt effectus vitate, tranquillus ct non acerbus influit severius omnino contrarios, et certam securamque cladem: et fortius in animos. Applicarem libenter defensioni si lupi fuerimus, vincimur. A longo tempore con- veritatis verba scripturae1: ,,Νοη in commotione Dominus, sed in sibilo aurae tenuis.44 * Argumentum: ^Archiépiscopal Rhemearis occasiono capta Sanctus Paulus sistit se coram Areopago, in urbe ab iis expressionibus quae occurrunt in schemate, nt graviores centro idololatriae, centro turpitudinis paganae; nonnulli errores impietates et monstra dicantur, longa oratione patres ad charitatem et mansuetudinem hortatus est In specie audeo dicere Athenas sub aliquo respectu imaginem autem de schemate dixit, tantummodo expungendam esse quae­ esse nostrarum corruptarum societatum, sed una stionem de origine animae, ex cuius definitione multa incon­ subiungo quod si nostra aetate multa sunt mala, venientia oriri powe asserebat.multa quoque sunt bona; et inveniuntur hoc tem• Hom. XXXIII al. XXXIV in Matth. apud ITigne, Brfr. yr. virorum protestationes insonuerunt’ Si boc evenire 2 posset, pertimescerem ne nos Isaiao voce tamquam canes mutos incredulitas ipsa exprobraret. Quao omnia sapientissimo indicio vestro, emi­ nentissimi ao reverendissimi patres, libenter sub­ mitto. t. LVII, eoL 38». CONOIU OKNKKAU TÛMCB L. ’ III Heg. XIX, 11-12. 13 243 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 244 pore heroicae virtutes, dignae primitivis ecclesiae A siae adversantes, assiduis conflictationibus, id semper temporibus; et summopere confido, quod Doua, qui diligentissime cavit, ne quempiam eorum iniuriis Sodomam ulnuet propter decem iwtos, salvabit aut conviciis laederet atque exasperaret. Qui secus nos quoquo ob innumeras illas animas tam caras scribendo vel disputando fecerit, is profecto nec in conspectu eius. „Melior est, inquit scriptura veritatem sibi praecipue cordi esso, neo cbaritatem unus timens Deum, quam mille impii/ * Adamas, sectari se1 ostendit... Caetera» (prosequitur summus quem invenio in summo monte, compensat omnes pontifex) sancti Thomae Aquinatis laudes id mira­ istos lapides horridos et asperos, omni pretio desti­ biliter cumulat, quod adversariorum neminem par­ tutos, quibus pedes mei, dum descenderem, ulcerati vipendere, vellicare, aut traducere visus sit, sed sunt Profecto animae iustae adamantes sunt pre­ omnes officiose ac perhumaniter demereri... Si autem tiosi in medio mundi huius chaos. Audiamus religionis ac fidei causa postulabat, ut eorum sen­ iterum Chrysostomum ’ explicantem sermonem et tentiam exploderet ac refutaret, tanta id praestabat agendi rationem sancti Pauli coram Areopago: modestia, ut non minorem ab iis dissentiendo, quum "Apostolus, ait, non contumelias, non vim, non catholicam veritatem asserendo, laudem mereretur * 4. anathemata cuipiam inferebat: sed humiliatus, per­ Et in fine constitutionis prosequitur ita: ,.Ei con­ cussus, colaphis caesus risuique omnium expositus, trariam in agendo ac disputando rntionem inire haec perpetrabat blandiendo, hortando, obsecrando. omnino non licet Nimium interest publicae tran­ Sic apud Athenienses aditum sibi fecit, cumquo quillitatis. proximorum aedificationis et cha ri tatis, invenisset omnes idolorum cultu insanientes, non ]3 ut e catholicorum scriptis absit livor, acerbitas opprobriis eos aggressus est his verbis: athei ostia, atque scurrilitas, a Christiana institutione ac disci­ omninoquo impii: sed quid? Circumiens, inquit, et plina, et ab omni honestate proreus aliena. ** Ita ridens simulacra cestro, inceni aram, in qua scrip­ Benedictus XIV. tum eral: Ignota Deo. Quem ergo ignorantes coliti9, Sufficiat mihi facere duas tantum speciales con­ hunc ego annuntio robis. O miraculum! (exclamat siderationes. Primo increduli nostri temporis peiores Chrysostomus) o paterna viscera! pie colere Graecos non sunt Manichaeis, Donatisti», Pelagianis, prae­ dicit, licet idololatra», licet impie agentes. Quare? sertim Manichaeis, de quibus sanctus Leo dicit Quia quasi pii cultum suum persolvebant, Deum „nihi! habuisse sanctum, nihil integrum, nihil ve­ se colere putantes, cum ita sibi persuasissent. Huius rum. ** Atqui secundum regulas praescriptae a vos omnes bortor imitatores esae, ac vobiscum Benedicto XIV non tantum possumus, sed quin etiam moipsum .... Cur, prosequitur Chrysostomus, imo debemns imitari sanctum Augustinum, do quo cur tu contraria fucis, qui in ecclesiam convenis, magnas ille pontifex dicit: nId semper diligentiset sacrificium filii Dei perficis? Nescitis quod ca­ rimo cavit, ne quempiam eorum iniuriis, aut con­ lamum conquassatum non confregit, et linum fumi­ viciis laederet atque exasperaret? * Non solum pos­ gans non extinxit? ** Non timeo affirmare, nos esso sumus, veram etiam debemus imitari sanctum hodie coram Areopago philosophorum et hominum Thomam, de quo idem pontifex scribit: „Caoteras eruditorum, qui fide destituuntur: imitemur itaque vero tanti ductoris laudes id mirabiliter cumulat, agendi rationem sancti Pauli; nolimus iis insultare, C quod adversariorum neminem parvipendere, velli­ nec contumelias inferre; sic ipsos facilius reducemus, care, aut traducere visus sit, sed omnes officiose aut saltem non elongabimus ipsos magis a veritate. ac perhumaniter demereri? * Et in eadem con­ Nonne plores habent, vel habere possunt quamdam stitutione idem pontifex vult, ut omnes „sibi ad bonam fidem, cuius culpam vel inculpabilitatom aemulandam proponant tanti ductoris in scribendo Deus solus indicaro potest? Si quis me existimaret moderationem, bonestissimamque cum adversariis nimis tolerantem, responderem ei: non plus tolerans agendi disputandique rationem . ** Mea autem se­ sum, quam Paulus, do quo Chrysostomus ait: cunda reflexio haec est: id satis frequentatum est "Graecos pie colere affirmat, licet idolorum cultu in­ aggredi homines illos, quos nominant moderatos. sanientes, licet impio agentes. Quare? Quia quasi Ast credimus, post attentam considerationem ver­ pii suum cultum persolvebant, Deum se colere borum Benedicti XIV, post accuratam meditationem putantes, cum ita sibi persuasissent. ** constitutionis Solicita (quae saepe saepius ct fere Sine dubio quandoque opus est maiori sermonis in omni linea moderationem commendat), credimus severitate; sed, ut aiunt Augustinus et sanctus Tho­ et quidem firmiter, illos moderatos, qui arbitrantur mas, raro, et ex magna necessitate obiurgationes moderationem et mansuetudinem melius inservire sunt adhibendae. Duo igitur sunt necessaria secun­ utilitati ecch -me, posse aperta fronte et conscientia dum Augustinum et sanctum Thomam, ut debitus tuta procedere, non dubitantes se esso veros et usus fiat severitatis: necessarium est primo, ut hoo sinceros amicos veritatis ac sanctae sedis aposto­ fiat raro. Modus loquendi consuetus debet esso D licae. Benedictus XIV antesignanus noster est, et conditus suavitate agni et mansuetudine ovis: agnum ante nos in altum extollens vexillum moderationis dominatorem terrae; ot consequenter sermo ordinario nos praecedit. obinrgativus non videtur conformis spiritui evan­ Audiamus adhuc unum ex summis pontificibus gelico. Insuper necessarium est, ut eo non utamur maxime conspicuum, et unum ex nobilissimis anti­ nisi ex magna necessitate (baec sunt verba Au­ stitibus qui tenuerunt cathedram Petri: audiamus gustini et sancti Thomae), et 'xhnusbs non­ sanctum Gregorium Magnum1: „Quia vero sancta nisi omnibus mitioribus mediis. Quin imo, addit ecclesia ex magisterio humilitati» instituta, recta *, Augustinus quando chari tas saevit, saevit moro quae errantibus dicit, non quasi ox auctoritate columbino et non eorvind. Benedictus XIV in praecipit, sed ex3 ratione persuadet, bene nunc di­ constitutione Sollicita *, quam satis laudare non pos­ citur: Videte an mentiar. Ac si aperte dicat: Ea sumus, sic ait1 (quaedam tantum verba delibemus): quae assero nequaquam mihi ex auctoritate cre­ ^Magnus Augustinus non veritatis minus, quam dite, sed an vera sint ex ratione pensate. Quae cbaritatis doctor, in suis adversus Manichaeos, Pela­ et si quando dicit quod ratione comprehendi non gianos, Donatista», aliosque tam sibi, quam ecclo- valet, ne de occultis humana ratio quaeri debeat rationabiliter suadet. .. Haeretici autem, idem pro• Kcdesiastk. XVI. 8. • Boa. de aaatbes. a. 4; Pair, gv^ L XLVIII. eoi W. • Jmeptrf./oan. trsctVlLn. II ; Pair. XXXI V.CO1.2W5 • Edita aaoo 1758. lepUioo idus iulìL ‘ 4 ’/± 1 ne om. ed VaL • Moral. UK Vili. α. 3; Pair. loL, t. LXXV. coL 803 cd. • d ed. Vat 2-15 CONGREGATIO GENERALIS OCTAVA 8 ianuarii 1870 246 sequitur eummua pontifex *, quia sanctam ecclesiam j firmata sunt in eo verba Chrysostomi: „Qnamvis sua doccro desiderant, ad cam quasi consolantes illi oves sint in medio luporum, et innumeris mor­ appropinquant. Nec mirum, quod qui adversantium sibus lacerentur, non modo non consumpti fuerint, formam exprimunt, amici nominantur, cum ipsi verum etiam illos in sui naturam transmu tarin t** (quoque) traditori dicitur : Amice, ad quid venisti ? Quia Quantum ad me attinet, benedicerem diei, qua etsi per nos mali corrigi negligent, dignum tamen est ecclesia catholica exurgeret universa tamquam ut a nobis non ex sua nequitia, sed ex nostra exercitus agnorum non exclusa firmitate apostolica, benignitate amici nominentur/4 Idem summus sicut indicavit sanctus Chrysostomus in homilía de pontifex scribit ad quemdam episcopum’: „Eos, qui festo sancti Pauli. Hac die magna appropinquaret a religiono Christiana discordant, mansuetudine, victoria, et iam angeli in caelis cantarent: Gloria benignitate, admonendo, suadendo, ad unitatem fidei in altissimis Deo, et in terra pax hominibus bonae neccsso est congregare. * 4 Ecco veram ecclesiae voluntatis. Hac dio exultaret egregia anima magna­ Romanae traditionem expressam a duobus summis nimi Pii IX, quia iam prope esset tempus, quo pontificibus, quorum unus orat ornamentum sanctae in effectum deduceretur prophetia: Erit unum ovile sedis praesertim per suam scientiam profundissi­ et unus pastor. Hac die magnum opus luminis et mam, et alter praesertim per magnanimitatem, pul­ perfectionis compleretur secundum verba amantis­ chrum ingenium et praeclaras virtutes. simi patris nostri: et in fronte Vaticani nos trium­ Potuissem huiusmodi testimonia multiplicare; phantes inscriberemus hunc titulum, qui est perat in immensum crescerent numerum, et semper I Tectissima expressio divinae fortitudinis: Attingit deducerent ad eaindem conclusionem, quam sanctus a fine usque ad finem fortiter, et disponit omnia Augustinus indicat tamquam regulam in disputa- •suaviter. tionibus contra Donatista : * „Ergo, dicit , * rapite ORATIO quos potestis hortando, portando, rogando, dispu­ reverendi patris domini Victoris Augusti Dechamps tando, rationem reddendo, cum mansuetudine, cum archiepiscopi Mechliniensis l. lenitate; rapito ad amorem.44 Veniam precor a vene­ Eminentissimi praesides et reverendissimi patres. randis patribus, quod tam longae et frequentes Sapientibus pauca dicam, corumque indicio sub­ probationes fecerim; sed hoc mihi videbatur ne­ cessarium. In ecclesia catholica traditione omnia mittam. Cum illustrissimis oratoribus, qui iam antea constant: et insuper in quibusdam rerum adiunctis hanc cathedram ascenderunt, in pluribus consentio, magis operae pretium est, suae propriae humilitati in aliis vero ab eis aliquatenus dissentio. Quamvis substituero auctoritatem maiorum nostrorum, ut eo concedam schema constitutionis dogmaticae per­ clarius et patentius resonet magna vox saeculorum ficiendum eue, et quidem, ut perficiatur, nobis catholicorum. Hac ratione patres nostri funda­ concreditum esse; tamen non possum admittere, verunt ecclesiam; hao ratione patres nostri vicerunt illud esse reiiciendum, et uti dictum est, sepelien­ mundum; bac ratione patres nostri gentes ad fidem dum, non quidem ut resurgat, quia vivit, et, mea vocaverunt; hac ratione patres nostri devinxerunt saltem humili sententia, vivet, et non morietur, corda hominum per ligamina aere et ferro fortiora: 0 saltem omnino in substantia. Quare? Quia in eo In funiculis charitatis traham eos, in vinculis chari- scite et accurate recensentur nostri temporie er­ tatis4. Illud autem semper animum meum per­ rores, et refelluntur, et anathemate percelluntur. culit: Christus non fuit unquam usus durioribus Hos autem ct recenseri, et refelli, et condemnari, verbis nisi contra sacerdotes veteris legis, contra et anathemate feriri necease est: quia veritatis apostolos. Principes sacerdotum sunt, contra quos amor et mendacii detestatio unum sunt, et ab in­ dicebat: „Progenies viperarum;44 Petrus ipse est, vicem seiungi nequeunt, ut patet ex utriusque contra quem Christus dixit; „Vade retro satana;44 Testamenti libris, et praesertim ex scriptis sancti Apostoli sunt, contra quos Christus dixit: „Nescitis loannis evangelistae, licet charitatis apostoli. Omnia quao nunc dicta sunt ab illustrissimo et cuius spiritus estis.44 E contrario erga publicanos et peccatores Christus semper erat benignitate et reverendissimo archiepiscopo Rhemensi de mansue­ tudine erga omnes, omnino admitto; sed de man­ misericordia plenus. Eodem modo sancti Patres severiorem agendi suetudine erga errores non admitto. Sanctus Paulus et loquendi modum reservaverunt iis, non qui foris, apostolus, qui tam mansuete, ut iam audivimus, sed qui intus sunt „Pudore suffundamur, terrore locutus est Atheniensibus, et tam divinitus locutus afficiamur, aiebat Chrysostomus , * cum simus dete­ est, tamen ad paganos hoc dicebat; sed quando de riores gentibus, quao Deum non noverunt44 Con­ paganismo et de erroribus loquebatur, quomodo * in cogitationibus suis: cludo referens pulchram sancti Francisci Salesii loquebatur? „Evanuerunt sententiam; et cum sit pene impossibile eam trans-D * Argumentum : w Archiepiscopus Mechlinienris in pluribus ferre in linguam latinam, precor veniam, ut eam alt convenire se cum praecedentibus oratoribus, non tamen in afferro possim cum familiaritate styli originalis. omnibus et multo minus in hoc quod totum schema reficiatur „On prend plus de mouches avec uno cuillerée de et sepeliatur; quoad postremum ait ne ea quidem conditione miel, qu'avec vingt barils do vinaigre.44 Quao verba se admittere ut mox resurgat; vivere quippe illud ait et saltem liberius traducere possem: „Cum parvula quanti­ quoad substantiam remansurum, cum rocen lioros errore* ac­ curate in eo et recenseantur et refutentur, lilis quae de tate mellis plurca rapiuntur muscae, quam cum chántate et mansuetudine ab oratore qui proxime praecessit magna quantitate aceti.44 Hano regulam sequendo dicta fuerant reposuit, 1· aliud ease loqui de errantibus, abud tot millia protestandum sanctus Franciscas Sal esine de erroribus. 2· Christum phariaaeis, scribis et herodianla ad fidem revocavit: mei verborum eius alliciebat dixisae «genimina tí perarum, sepulcbra dealbata etc.* 3·» Pau­ omnes; mansuetudo ovis commovebat eos, acri­ lum de philosophis gentilibus ,evanuerunt in cogitationibus et obscuratum est insipiens cor eorum, et putantes se esse sa­ monia aceti eos repulisset Ille erat in modio pientes stolti facti sunt*. In specie ait et ne illius opinionis eorum sicut agnus, cuius mansuetudinem, simplici­ esse ut exordium ducatur ab expositione doctrinae. cum illis tatem, candorem praesoferebat. Hac ratione con- consentire qui aliquam explicationem expostulant circa doctri­ 1 • • • • Moral, lib. Ill, η. 46; t eit eoL 623b. Epist XXXV, lib. 1; Pair. laL, t LXXVn. eoL 489 b. In Pa. ΧΧΧΙΠ, se rm. 2, n. 7; Pair. laL, t XXXVI, col 311. Oseae XI, 4. In Ep. I ad Thessalon. horn. 6; Pair, gr., L LXU, eoL 428. nam peccati originalis; quoad consequentias quae respiciunt infantes qui sine baptismo decedant, cum patriareis Vene Larum se petere ut nonnulla quae habentur in notis, in ipsius sebecatis corpus incerantur. Conchuit dicendo remittendam schema ad congregationem pro robos fidei.* ’ Rom. I. 21-2. 1β· 247 A. SESSIONES POBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 24« ât dicentes se esse sapientes, stulti facti aunt.“ a hoc dicere, quod praemittatur expositio revelationis Haec dixit. Reverendissimi patres, ego credo quod integrae, quo sicut concilium Tridentinum coram id infirmitatem nostrorum temporum pertineat usus protestantismo in lucem protulit veritatem justifi­ loquendi mollia non de errantibus, quod licitum cationi® ot sacramentorum, ita nos, grassanto ratio­ est et saepissime, ut admitto, meritorium; sed usus nalisme, qui totam revelationem negat, complexum loquendi mollia etiam de erroribus et de doctrinis, totius revelationis ita exponamus, ut, iterum dicam, quae hodie (de doctrinis loquor) omnia admittunt, exultant credentes ot confundantur non credentes. licet inter se pugnantia et perversissima; et dicunt Reverendissimi patres, ex hac veritatis expositione quod omnia sint cum honore tractanda, etiam per­ firma, clara, plena et tamen brevi, ex hac exposi­ versissima, ot solum dominatorem dominum nostrum tionis redactione non accesso est laborem concilii lesum Christum negant, et quaecumque ignorant, interrumpi; quia, ut aaltem mihi videtur, interea blasphemant; de similibus doctrinis mansuete loqui temporis tractaro possumus materias disciplinae, si non possumus: esset contrarium traditioni ecclesiae hoc placet concilio vel potius totius concilii capiti, in omnibus conciliis generalibus. Certissime vox ad quod pertinet finaliter ot definitivo materiarum illa Christi: Pax robis, erit vox concilii Vaticani; tractandarum ordinem declarare. sed tamen non ignoramus hanc vocem: Pax robis, Vellem aliqua particularia indicare; sed statim non fuisse dictam scribis et pbarisacis et herodionis, erit finis. Consentio illis patribus, qui iam a con­ qui tamen et scribae et pharisaei et herodiani sacer­ cilio petierunt, ut in decreto, in constitutione pondotes non fuerunt (Multi patres: bene, bene.) B tifi eia ubi agitur de peccato originali et de poena Sequamur Christum in omnibus; at oblivisci non reservata illis, qui solo originali peccato decedunt, possumus haec etiam verba divina esse non ad concilium Vaticanum has voces Tridentini et Flo­ impios dicta, sed de impiis et impietate: Non est rentini, quae in schemate reperiuntur, explicet; pax impiis, dicit Dominus. Verumtamen, reveren­ quia nostis, reverendissimi patres, quaenam fuerint dissimi patres, cum hodie mundas totns non solum hac in re dubitationes, imo anxietates sancti Augu­ in maligno, sed vero in ignorantia positus sit; et stini; et e contra nostis omnes claram et firmam cum illi, qui erroribus decipiuntur, multo numero­ sententiam aliorum patrum, exempli gratia sancti siores sint illis, qui decipiunt; credo omnino ne­ Gregorii Nazianzeni, sancti Gregorii Nysseni, et cessarium esse, ut anathematibus contra errores firmam etiam sententiam ecclesiae doctorum, exempraemittatur expositio veritatis, et in hoc consentio pii gratia sancti Thomao Aquinatis et sancti cum fere omnibus oratoribus, qui iam loquuti sunt; Bonaventurac, et summorum pontificum, ut Innout scilicet praemittatur expositio veritatis. Non de centii III; et finaliter nostis quaenam fuerint dicta simplici professione fidei loquor, sed de veritatis a Pio VI in bulla Auctorem fidei in favorem sen­ magnifica expositione, quia mundus saltem ex tentiae mitissimae contra illos, qui fabulam pela­ curiositate vocem concilii Vaticani arrectis auribus gian am dicebant sententiam illam, quae affirmat, expectat; et mihi videtur necessarium esse, ut infantes vel alios in solo originali peccato dece­ audiat nos, non solummodo condemnantes, sed lo­ dentes nullam subire poenam sensus, subire quidem quen tes magnalia Dei. (Plurimi patres: bene, bene.) C poenam damni, sed damni ita, ut nullam moestitiam Loquamur igitur de toto complexu revelationis habeant, et limbum infantium non esse fabulam; breviter, sed luculenter: exempli gratia, loquamur et sententia, quae obiiciebat, damnata est, ut scholis de Deo creatore et creationis veritate, quae nunc catholicis iniuriosa. Ergo peto et enixe deprecor in tot scholis et academiis negatur. Hanc veri­ concilium, ut declarare saltem velit, neminem obli­ tatem creationis ita exponamus ut duo intelligan- gari hac in re plus et aliter credere, quam do­ tur, scilicet creationem, ut est actus omnipotentiae, cuerunt tot et tanti sancti patres, ecclesiae doctores supra rationem quidem esse; sed tamen creatione et etiam summi pontifices. Voluissem alia etiam sola rerum originem et ipsius naturae leges, ut dicere circa hanc petitionem, quae iam facta eat exstant, explicari posse eo modo, qui contra ra­ ab eminentissimo cardinali archiepiscopo Venetian©, tionem non sit Haec facillime explicari possunt; scilicet ut aliqua verba adnotationum schematis in sed hoc non faciam in concilio, quod, iterum dico, ipsa capita referantur; sed cum haec longiora sint sapientibus loquor. Loquamur de Trinitatis veri­ et cum etiam redire debeant ad examen congre­ tate, sicuti do ea locuti sunt sancti patres et eccle­ gationis generalis post modificationem schematis, siae doctores; ita scilicet ut intelligant homines haec omnia omitto et in scriptis tradam deputation! increduli, et equidem Trinitatis lucem inaccessi­ pro rebus ad fidem pertinentibus. bilem in se, sed tamen nobis lucem esse, et etiam ORATIO rationi humanae lucem, testibus Atbanasio, Hilario, reverendi patris domini Andreas Raéis Augustino, ducibusque loanne et Paulo, ita ut ere-D episcopi Argentinentis dentes exultent audiendo nos loquentea sic magnalia Dei, ot alii, qui veritatem timent, saltem confun­ Eminentissimi et reverendissimi patres. dantur maiestaio veritatis. Loquamur de incur-· Advocante Christi vicario, qui poscit agnos et natione, ita ut sapientes et insipientes cum suavi­ oves, ex omnibus terrae partibus congressi ad litate percipiant sapientiam Dei in hac veritate relucentem; nt eam percepit mitis quidem et hu­ 1 Argumentum i . Epi copus * Argén tineosis schema quoad milis, sed ingenii et oculorum acio sublimis sanctus obiectam, materiam et ordinem, mutatis mutandis retinendam Franeiscus Salesius. Loquamur eodem modo de esse ait Probari sibi tum nexum logicum tum concatena­ redemptione generis humani, ut faciliter complea­ tionem materiarum. Quoad formam aiebat quod si recedit a mus ministerium verbi nobis concreditum, testifi­ stylo praecedentiam conciliorum, hoc discrimen ab ipsa re de qua agendam est exurgiL Nullam adhuc concilium egisse de cantes evangelium gratiae Dei; ita ut intelligant relationibas inter fidem et scientiam, et inter ordinem naturahomines divitias bonitatis Dei, qui voluit in homine lem et supernaturalem; hinc novae phrases, dots terminologia. non solum divenas, ut ita loquar, vitas inferioris Expre&donea in schemate adhibitas plerumque desumi a con­ naturae unire vitae superiori spirituum, sed etiam stitutionibus pontificiis, et totum schema expositionem esse vitae divinae; ut ita efficeremur consortes divinae priorum Syllabi paragraphorum, quae pluribus demonstravit. Non esse insistendum in charitate et mansuetudine, cum hic naturae, ut vivamus, ut dicit Paulus, vita Dei, in non de errantibus, sed de errore fiat sermo, et etiam in prae­ qua consistit finis noster ultimus. Haec sufficiant cedentibus conciliis quoad errores similes expressiones adhibitae ut mentem meam aperire potuerim. Volo unum fuerint. Conclusit duo animi sui rota exprimens. 1® ut liceat 249 CONGREGATIO GENERALIS OCTAVA 8 ianuarii 1870 250 mina apostolorum castra metamur, iustitia et pace 2 Christianae, non obstante quovis scientiarum pro­ induti, clavibus Petri et gladio Pauli praeaccincti. fectu; quis inquam negaverit falsas ex his omnibus Apostolis oorumque successoribus, praeprimis eccle­ prodiisse elueubrationos tam in castris eorum, qui siae capiti indeficienti concreditum est depositum rationem humanam nimis deprimunt, ut Lamenaisius fidei, commissa disciplinae sanctitas, sacramentorum et alii, quam in tabernaculis eorum, qui vires facul­ administratio, doctrinaoquo ad omnes gentes dif­ tatum naturalium plus aequo exagérant, ut Herfusio. Inefficax,eminentissimi ct reverendissimi patres, mesiua, Gûnther, Baltzer et nuperrime publicus foret ministerium nostrum niai suppeditarentur nobis professor Monacensi»? Quis denique inficias ibit validissima adminicula tuendi caelestem Christi istum rationalismum, ut ita dicam, theologicum veritatem, vel conterendi errores, ducendi popnlos quasdam scholas canceris serpentis ad instar modo mana infallibili per anfractus et praecipitia, ao de­ longe lateque grassari tam in scriptis quam in liciendi protervos homines, qui unitatis dissidia publicis praelectionibus? Hos porro omnes et faciunt et incautam plebem blandimentis suis pes­ singulos errores palam facit, perstringit atque con­ sum datam deliramentis obsoletis ot novis errabun­ culcat praefata constitutio dogmatica. Ergo quoad dos in viis mendacii detinent. Versipellis serpens obiectum et materiarum ordinem, mutandis mutatis, antiquus novas in dios induit formae, venenum in­ omnino videtur retinenda. auditum ct inexpertum antea spargendo. In pro­ Nexus logicus et concatenatio materiarum mihi cinctu eat Petrus, claviger caeli, confirmans et edo­ haud minus arridet, quam obiectum ipsum consticens fratres suos imperterrito ot inerranti ore. 1 tutionis dogmaticae. Incipit enim caput primum Multis iam temporibus venti flant hostiliter: multa a brevi et accurata expositione errorum pantheism! deviantium pbilosophematum contagia serpunt clan­ ot materialismi, quam sequitur immediate et in culo, ot in publicis praelectionibus effutiuntur im­ eodem capite doctrina catholica de Deo et creatione. pune. Quibus iam positis, logice transiter ad possibili­ Quao cum ita sint, supremus pastor ecclesiae tatem cognoscendi Deum per lumen rationi» na­ et claviger caeli universos orbis episcopos in unum turalis, et ad possibilitatem Deum cognoscendi congregavit, ut contra tot mala medela quaeratur. altiori modo, Deoque fruendi per revelationem et Ne voro sapientissimus et sanctissimus pater prae­ communicationem supernaturalem capite II. Ast sules diutius aoquo a dioecesibus nostris remotos quibusnam ex fontibus hauriri potest revelatio ista detineat, ox omnibus regionibus ccclosiae theologos divina? Huic quaestioni apprime respondetur in scientia ot doctrina praestantes accivit Romam, ut capito HI, „De sacra scriptura et traditione.14 No propedéuticas vel praeparatorias materias ad oecu- quis vero dicat hanc revelationem inutilem esse menicum concilium elaborarent. Ideo statim ab hominibus, declaratur in capito IV eam absolute case initio nobis traditum est schema constitutionis necessariam ad finem supernaturalem assequendum, dogmaticae et iudicio nostro subiectum est. Magna et noraliter necessariam, id est summopere utilem eaquo debita dicendi nobis concessa est libertas, etiam ad cognoscendas veritates naturales. Cum qua usi plures doctissimi nostri coctus fratres hoc autem ex confusione inter obiectum fidei divinae schema in philosophicam, theologicam ao litterariam C et obiectum scientiae humanae, inter mysteria di­ crisim adduxerunt; et quae suo sensu expungenda, vinitus revelata et veritates naturaliter cognitas, addenda, mutanda, emendanda sunt, notarunt. Cum maximum oboriatur poriculum, ideo hanc distinc­ de re valde gravi agatur, quid mirum si stylus tionem apposite delineat schema in capitibus V et VL hinc inde immitior in hoc schema vertebatur? Sua Quid autem? Estne fides caeca vel interno dum­ cuique sibi stat facultas in dubiis indicandi: omnia taxat instinctu conducta? Absit: signis enim ex­ autem aequa cademque trutina pensanda, et quae ternis redditur credibilis veritas revelata. Hinc reprehendi et quae laudari digna videntur. Dicam caput VII „do necessitato motivorum crodibilitatis44. ergo quin fratri aliter sentienti querar: ubi multa Haec vero persuasio rationis humanae, etsi e monitent, non paucis offendar maculis1. Rem propius tivis credibilitatis exorta, non impedit, quin fides aggrediar, sed antea observo: multa paucis dicere ipsa et in ipsa sui origine sit donum Dei super­ non valeo, pauca multis dicere erubesco; ideo me­ naturale, quidquid contradicat Hcrmosiana doctrina. dium iter tenebo, et pauca paucis dicam. Sed ne, Idcirco ponitur immediate caput Vili, „de super­ senescente memoria, graviora sed difficilius retinenda naturali virtute fidei.44 elabantur, non renuente eminentissimo praesidio, 3° Transeamus iam ad formam constitutioni» et faventibus reverendissimis fratribus, quao litteris dogmaticae. Hic paco dicam reverendissimorum mandavi legam. oratorum, qui hanc argumenti partem tractaverunt, Schema constitutionis dogmaticae nobis propo­ non possum quin mirer, quot ot quantas querela» situm debita severitate refellit et damnat errores, D moverint de rebus iam sat in lumino positis. Nam qui sub nomine generico rationalismi veniunt Et­ 1° quod forma schematis sit aliquo modo a stylo enim rationalismo crassiori signato et atro carbone quorumdam praecedentium conciliorum recedens, notato, sicut decet, statim progreditur ad rationa- discrimen evidenter in diversitate materiarum quae­ lismum subtiliorem seu semirationalismum ; qui eo rendum. Nulla enim praeterita synodus ex pro­ periculosior est, quo magis fucum facit incautis, ao fesso egit de relationibus intor fidem et scientiam, rerum theologicarum minus peritis. Et sane quis inter ordinem naturalem et ordinem super duralem; non noverit luctuoso hoc saeculo exortos erroree, huiusmodi controversiae recenti tempore enatae non solum circa possibilitatem et necessitatem re­ exigunt terminologiam paullisper novam, et antea velationis, sed etiam circa ipsam revelationis posi­ minus usitatam. Hinc mirum non est quod in hoo tivae notionem, tum circa ideam genuinam fidei schemate obveniant locutiones vel phrases integrae catholicae, tum circa relationem et distinctionem aevo praeterlapso infrequentes, quae forsan auribus inter fidem divinam et scientiam humanam, tum malo sonare possunt, sed neque offendere nec lae­ denique circa immutabilem veritatem doctrinae dere debent Non nova dicuntur, sed nove. Cui­ libet enim evidenter patet, aliter loquendum esse in posterum patribus synodi suas animadversiones ad singulas de rebus philosophico-theologicis, quam, verbi gratia, depatetiones mittere ut hac ratione discussiones breviores numero fiant; 2° at praesides non patiantur orationes vagantes de re sacramentaria. De caetero sua unumquodque concilium propria et peculiari loquendi forma uti extra castra, et ultra limites se protrahentes.· • Horatius, Arte poti. 861. minimo dubitavit, prout cuivis vel obiter varia» 251 A. SJ xs IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 252 synodi cas constitutiones perlegenti et inter se con-A tino, aes *. XIII, cap. I, sic legitur: Indignissimum sane flagitium eat, ea a quibusdam contentiosis ct ferenti facile compertum est At 2· ulterius progredi licet ad probandum, pravis hominibus ad fictitios et imaginarios tropos, quod forma schematis sit accurata, et ipsi materiae quibus veritas carnis Christi negatur, contra univer­ apprime conveniens et adaequata. Quandoquidem sum ecclesiae sensum detorqueri; quao tamquam ▼erba constitutionis dogmaticae fere omnia desumpta columna et firmamentum veritatis, baec ab impiis sont ex allocutionibus concistorialibus, encyclicis hominibus excogitata commenta, veluti satanica, de­ aliisque apostolici * litteris summorum pontificum. testata est® Ex quo evidenter patet patres, qui Dehinc veritati haud consentaneum foret, et vix sedebant Tridenti, non omnes scraper fuisse melli­ non scriter repudianda assertio, novam plane et fluos. Et Christus dominus subvertens tnonsas numuinusitatam esse schematis loquendi rationem. Paucis lariorum, qui templi, manibus hominum constructi, sanctitatem profanabant, non permiserit suae sponsae tantum argumentum absolvam. Et quidem missum facio brevitatis causa, quod in pulverem conterero tabulas perversorum hominum, totum schema fere nihil aliud ait, quam explicatio qui doctrinam e caelo delatam conculcant, perver­ duorum priorum paragraphorum Syllabi, iisdem tunt, detorquent, commaculant? Verba divina quae omnino verbis concepta et expressa de rationalismo aliquando Christus lesus in terra scripsit, quibusquo absoluto et de rationalismo moderato. Unde sane scribas et pharisaeos in fugam egit horrendo rubore mirandum esset, quod repudiaretur forma eadem. perstrictos, nisi inde scripta evanuissent progeniei quam adhibuit summus pontifex in documento tam B viperarum dealbatisque sepulchri * opposita, non imsolemniter emisso, et ubique terrarum catholicarum bello argumentum suppeditarent schemati, ac vix propensissimo corde recepto. Sed et cum hoc aut nullatenus aberrasse a via et exemplo Christi. constitutionis forma plane consonant tum in sen­ Caeterum adiicio: si homines digni sunt c buri tate, tentiis tum in verbis alia eiusdem momenti docu- an fortasse chantas sola a veritate excludenda est? menta pontificia. Sic exempli gratia quae in capite Qnidquid sit de congrua loquendi ratione, nihil im­ I· schematis proferuntur de pantheism© et materia­ pedit quin punctula nigra quamquam rara cum lismo, deprompta sunt si non do verbo ad verbum, caeteria defectibus,qui ut tales judicantur, e schemate saltem quoad sensum do allocutiono Maxima quidem, expungantur, et passus plus aequo diffusi, minusque 9 iunii 1862. Legantur litterae apostoliche Gravis- limpidi pressius exprimantur, et magis clarescant * lima inter, 11 decembris anni 1862, ad archi- Breve compendium et non immeritus labor. episcopum Monacenscm; statim cuilibet manifestum Ad finem propero duplex votum humiliter emit­ erit ipsissima verba huius locupletissimi documenti tendo, ast neutiquam praesumendo. 1· Ut liceat in schema nobis propositum transiisse tum circa patribus synodi suas animadversiones in schemata cognitionem Dei per naturale rationis humanae ulterius sibi adventura de fide, de doctrina, de re­ lumen capite U, tum circa distinctionem inter fidem gularibus dequo rebus orientalibus ad respectivas et scientiam capite V. Perlegantur itidem litterae delegationes concilii ©ecumenici suffragiis electas apostolica© Tuas libenter, 21 decembris 1863, et deferre. Observationum ratione habita, documenta nemo non videbit, ex iis totum caput X schematis C examini conciliari redderentur; et fortasse hac via de recto ordine inter scientiam et fidem, de recto inita, minori numero discussiones provocarentur, et usu et abusu scientiae ita conflatum esse, ut inter nos orationibus non obrueremur. 2· Ne quid tem­ utraque ne minimum quidem, non dicam solummodo poris, quod breve, quod pretiosum, quod irrevoca­ in sententiis, sed etiam in verbis discrimen inter­ bile est, minus utiliter absumatur, votum alterum cedat. Perleguntur Pii IX epistolae Eximium, ad eminentissimis ot reverendissimis concilii praesidibus archicpiscopum Colonicnsem, 10 iunii 1857, et Do­ exprimere liceat; ut nompe orationes quae non lore baud mediocri, ad episcopum Vratislaviensem, stricte ad rem praesentem pertinent, quao ultra 30 aprili * 1860, circa naturam humanam; et extra limites protrahuntur, quao extra castra vagantur, dubium fiet, verba schematis de gravissima bac quae falcem in messem alienam vertunt, licet latinis­ quaeationo identidem reperiti in litteris dogmaticis sime exaratae, nisi ad aliam provinciam aut dele­ summi pontificis, nempe animam rationalem vere gationem dirigi queant (sit venia verbo quod invo­ ac per se seu immediate et essentialiter ease formam catum se obtrudit) bona gratia ad kalendos graccas corporis humani, capite XV schematis: quod do cae- mittantur. tero iam concilium generale Viennense declaraverat, Hic autem eminentissimi praesides disceptationem utpote maxime necessarium ad tuendam unitatem compositi humani, et ad removendos errores ma­ interrumpere censuerunt: undo cminentissimus primus terialismi. Nedum itaque a consuetu loquendi praeses patres dimittens, sic est alloquutus: „Cum hora iam nimis processerit, et plure * ad­ forma recedat schema, omnimode consonat cum D terminologia in conciliis generalibus et constitu­ huc supersint oratores, iidem audientur in proxima tionibus pontificiis huc usque adhibita. Quapropter congregatione generali, quae habebitur ferio II se­ eam servandam esse sentio, quippe quae sufficienter quentis hebdomadae, die 10 huius mensis ianuarii.4 clara sit et omnis aequivocationis expers, et sub 2. quovis respectu apta ad refellendos errores doctrinae Congregatio generalis nona. catholicae e diametro oppositos. Ex quo in aperto est, 1870 ianuarii 10. deiecta contra schema i acula in tecta cecidisse, quo Feria secunda dio 10 ianuarii 1870 hora nona ea dirigere nequaquam intendebatur ab auctoribus. Quos autem fefellit memoria, non fallet facti veritas. matutina in conciliari aula Vaticanae patriarchalis 3* Quao contra schematis constructionem prolata basilicae generalis reverendissimorum patrum con­ sunt, silentio praeteream. Sed durior schematis lo­ gregatio habita est, cui interfuerunt sexcenti duo­ quendi forma et verba quaedam acerbiora castigan­ deviginti patres; nempe 40 cardinales, 6 patriarchae, tur, et eius auctoribus sessiones Tridentinae ac 3 primates, 101 archiepiscopi, 427 episcopi, 5 ab­ amantissimi salvatoris imago ceu charitatis specimen bates nullius dioecesis, 14 abbates generales sivo ponuntur ob oculos. Quod Tridentinum attinet, illud praesides congregationum ordinum monasticorum praeciso atque apprime confirmat, quod in schemate usum mitrae habentes, 22 generales et vicarii ge­ reprehenditur. Exemplum ex hoc synodo unum, nerales, quorum omnium nomino, sicuti per assigna­ quamvis non ait unicum, citabo. Ex concilio Triden- tores locorum accurate descripta fuerunt, exhibet 253 CONGREGATIO GENERALIS NONA 10 ianuarii 1870 indiculus patrum nonae congregationi· generalis, qui inter acta concilii asservatur. Reverendus pater dominus Josephus Checa archiopiscopus Quitensis missam lectam celebravit. Qua absoluta et recitata oratione: Adsumus Domine etc., reverendus dominus concilii subsecretarías iu&su emi­ nentissimi primi praesidis ex ambone promulgavit nomina inscriptarum oratorum, qui adhuc supererant; nempe reverendissimi patres, Felix de Los Cases episcopus Constantinianus ac Hipponensia, Paulus Micaloff episcopus Tifernatensisl, qui tamen cum facultati loquendi, quam obtinuerant, ronuntiaasent, ne repetere cogerentur ea, quae iam ab aliis dicta fuerant, reliqui successivo ad ambonem vocati sunt, nimirum reverendissimi patres, Thomas Michael Salzano episcopus Tbanensis, Simon Spilotros epis­ copus Tri cari con sis, Guillolmus Moignan episcopus Cutalauuonsis, Stepbanus Aemilius Ramadié epis­ copus Elnensis, Emmanuel Theodorus dol Valle episcopus IIuanucenBÌ8,GoorgiusEbcdjesaB Khayyath archiepiscopus Amadionsis ritus chaldaici, Ludovicus Ilaynald archiepiscopus Coloconsis et Bacsionsis, Joseph Papp-Szilágyi episcopus Magno-Varadinensis ritus gracco-rumeni. 254 taedio afficiam. Imo rogarem humillime eminentissimos praesides, ut per aliquod monitum patribus praescriberent ne in discussione propositionum ad alia vagetur oratio; ot ut unusquisque, quoad eius fieri possit, brevitati consulat, no tempus inutiliter teratur. Interea praeterire non possum opinionem illam, quam nuper audivi in alia sessione, videlicet liber­ tatem omnimodam nos debere relinquere recentioribus philosophis; qui sive de Deo, sive de homine, sive do universa natura loquentes, a veritate aber­ rant, et absque oo quod illis ab oecumenica hac synodo aliqua nota inuratur, relinquere potius catho­ licis doctoribus facultatem, imo et officium illos confutandi. Cui quidem sententiae, salva sapien­ tissimo viro reverentia, omnino subscribere non possum. Nam si in dubiis libertas, si in omnibus charitas, in necessariis necessaria est unitas. Non enim agitur hac nostra tempestate de philosophicis B disquisitionibus, quae, salva fide, innocua libertate disputare unusquisque pro suo libitu potest; sed de fundamentis ipsius catholicae doctrinae: in quo quid sentire, quid opinari, quid credere unusquisque de­ beat, facillimo dignoscatur. Sunt enim innumeri errorum magistri, qui per universum fero orbem, verborum colluvie atque involucro, prurientes auri­ ORATIO bus, iuventutem praesertim, a veritate avertunt, ad reverendi patris domini Thomae Michaelis Salzano fabulas autem convertere nituntur. Quos quidem episcopi Thanensis2. debellare certo est theologi, sed ecclesia debet Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. opiniones istas censura notare, ut possit unusquisque Brevi mo expediam: et quoniam hactenus satis facili eloquio atque firmissima fidei tessera errorem superque dicta sunt do stylo, ordine ot methodo a veritate secernere. Nonne ecclesia in concilio propositi schematis, ne actum agere videar, et ne Lateranensi sub Leone X, sessione octava, ut alia mihi opponatur horatianum illud* *, a divo etiam omittam, definivit haereticum esse dicere animam Hieronymo usurpatum, in silvam ne ligna feras; esse mortalem? Nonne ipse non erat philosophicus liceat mihi sine prooemio, sine peroratione, sine error, quem ecclesia tamen sua censura notavit? patheticis exhortationibus, nonnullae observationes Ecclesiae igitur procurationis est. in veritatibus etiam brevi calamo perstringere super schema propositum C naturalibus, quae facili connexione cum fide ¡un­ a doctissimis sapientissimisquo viris, qui neque studio guntur, non coniecturis et opinionibus fideles imbuere, neque labori pepercerunt; ut dum facillime inventis quae huc atque illuc facile traherentur, sed certa de nostro penu addimus, illos sua laude minime constantiquo definitione. Haeo per transennam dicta sint; veniamus modo fraudemus. Salebrosum nimis erat obiectum, subiectumque propositum, et quasi versanda materia. ad singula. Agebatur enim de universis, atque do innumeris Caput L fere erroribus, quibus inficitur haec nostra aetas; Condemnatio materialismi et pantheismi. quos quidem resumere, et in ordinem redigere, et Matcrialismus ita exponitur: nonnulli praeter opportuna condemnatione notare, neque facillimum neque expeditissimum erat. Verum non est animus materiam, materiaeque transformationes et explica­ quae ab alio reverendissimo patre pro schemate in tiones, nihil reale esse dixerunt Materialismus in genero doctissimo dicta sunt, heic exquisito resumere, genere acceptus ita certo certius exponi potest; nequo observationes illas super schema nobis pro­ sed error est praecipuus quoad animae originem. positum denuo extricare, quao iamdiu dictae fuero Quippe dicunt plures recentiores philosophi animam usque ad aatiotatom, ne inopportuna repetitione vos talem habere originem, ut in principio sit velut plastica materia vegetali·; deinde cum evolvatur et 1 Reverendos pater dominus episcopos Tifernatensif veniam perficiatur, vitam adipiscatur sensitivam, ut deinceps loquendi petierat, dnm superior haberetur congregatio. D obtineat per evolutiones et transformationes in­ * Argumentum: «Episcopos Thanensis incipiens ab iis, quae tellectivam. Er.tenus ergo in istorum systemate pajitheismum respiciunt, ait, clariori et accuratiori formula materialis est, quatenus originem trahit a materia. opus «se, et sequentem proponebat: Declaramus ac firmiter etc. Et si forsitan animam materialem in tertio statu (ut in orationis textu). In capite 2do ubi de rationalism© agitur, expressa mentio non fit de traditionaJlsmo, quem tamen damnari fateri vereantur; non verentur tamen, systemate opus esset et in tota sua luce poni quaestionem tam acriter ducti, asserere originem et ortum traxisse a belluis agitatam. Ubi dicitur: ,Veram Deum humanae rationis lu­ simiisque. Do hoc nefastissimo et turpi error© ne mine cognosci posse' plus aequo videtur humanae rationi con­ verbum quidem dictum est, quem tamen innotescere cedi; dicendum idcirco: Neque est dubitandum etc.'(ut in textu\ debere fidelibus necessarium duco. Huno ad.imussim Cap. 8° ubi agitur de divinae revelationis fontibus in sacra et nominatim errorem damnari etiam oportebat in scriptura et traditione et dicitur: ,Vel unanimi coniensione patrum declaratum aut definitum* modificatione aliqua in­ decreto: alioquin minime sese damnatos putabunt digere, quam his verbis proponebat: Declaramus in rebus auctores isti, et dicerent fortasse; quia animam, fidei eto. (ut in textu). Cap. 4° de revelationis supernatural!· quin intellectu praeditam fateantur, fateri se tamen necesítate, modificanda postrema verba, ut dicatur: Agnoscen­ immaterialem facile suadebunt. dam e«M supernatandis revelationis età (ut in textu). Cap. 16° de communi totius humani generis origine ab uno Adamo saltem Pantheismus similiter generici· verbis manifesta­ in obliquo definiri posse ait, animam immediate creari a Deo tionis, explicationis et emanationis eiusdem sub­ et eum corpore coniungi. Conclusit schema remittendam ad stantiae describitur, neque aperto virus erroris commissionem, ut emendetnr, et posse de facili tribus capi­ ostenditur nisi duobus illis verbis: 0Ita ut in eadem tibus comprehendi omnia, nimirum I· de facto revelationis; essentiae explicatione, ipse Deua fiat mundus, aut II® de ipsius revelationis medio; III* do oblecto revelationis.* • iioratius, I Sat. 10, 34. mundus fiat Deus,- quae omnia quo praeciso sensu 255 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 256 dicta lint, et quae aint pantheismi verae species, A rvZ docuerit1, reprobamus, damnamus, anathemati­ nt quia percipiat necessum est nd notas recurrere; zamus. Caput II. qua de causa necessarias adnotationes apponere Condemnatio rationalismi. duxerunt praeclarissimi schematis auctores. 5 erum Multa in hoc capite desiderantur, quao vol cum huiusmodi adnotationes non edantur, remanebit textus omnino obscurus et talis, ut scire nequeat omissa, voi por transennam dicta sunt; nonnulla fidelis, qualis pan th cismas damnatus et proscriptus etiam minus recte affirmata videntur. In primia fuerit, materialis nempe, aut etiam idealisticus. expressa mentio do traditionalismo, ut vocant, non Est tamen animadversione dignum, quod maxi­ fit oo in capite, cum tamen damnari videatur. mum interest inter utrumque discrimen, ei intime Atqui quaestio de mediis necessariis quibus usus considerentur. Spinozismus, sive materialis emana- rationis acquiritur, et mens nostra ad veritates tismus, utcumque ait, semper Deum salvat, cum morales atque religiosas capessendas assurgit, dicat omnia a Dei substantia cogitationeque pro­ maximo aestu agitata fuit inter philosophos etiam cedere et emanare, et quae sunt sive spiritualia catholicos. Debebat ergo in tota sua clari tato ex­ live corporalia esse divinae substantiae portiones. poni, et quod erat erroneum damnari; quod autem Verum tam en Fichtei pantheismus idealistica, cum sino fidei detrimento sustineri poterat, liberae philo­ omnino ex proprio ego sive conscientia Deum for­ sophorum disputationi relinqui. Est autem exploratum, nonnullos catholicos, ut mari dicat, Deum ipsum omnino negat, undo rectius α/Arirmus vocaretur, seu autotheismus, seu sidtheismus. 1 ¡ revelationis extollerent necessitatem, asserere mi­ llos igitur non auctores sigillarim, sed eorum nime dubitasse, requiri veram fidem veramque reerrores nominarim damnandos et diris devovendos velationem supernaturalem; ut homines possent ad esse puto. Dei cognitionem assurgere, p ri masque et obvias En formula quaedam ain minus apta, certe omnia veritates morales adipisci. Ex quo sequebatur neo complectens, quam pro mea virili proponam hoc modo: intellectui inesse veram cognoscendi Deum poten­ Declaramus ac firmiter tenere 1 omnibus fidelibus tiam, neque in rebus creatis sive habitudinem sive mandamus, Deum esse ens a se, secundum illud: relationem ullam ad creatorem; quae duae illationes Ego sum qui sum, necessarium, absolutum, aeternum, evidentissime cum apostolo pugnant Verumtamen infinitum ac omnibus perfectionibus praeditum; qui alii, fide doctrinaque praestantes, non fidem praeomnia operatur consilio voluntatis suae, omnia in­ requiri, non revelationem supernaturalem, sed asse­ * tuetur etiam profunda cordium1, cui nulla creatura rebant revelationem naturalem foro necessariam, est invisibilis, qui caelum et terram implet, qui cum nimirum magisterium aliquod externum, verbum omnia moveat, est immobilis et omnino immutabilis, exterius prolatum, ut intellectus actu fieret intelli­ simplicissimus et purissimus spiritus, et in infinitum gent, actu veritates aliquas morales apprehenderet, omnino distinctus ab omni quacumque creata re, in ac praecipue Dei existentiam. Hi et capacitatem se et a se subsistens, vita virens beatissima *, nullius naturalem mentis profitebantur, et rebus creatis indigens. Unde sola sua * bonitate motus, liberrima talem vim relationis concedebant, ut homo ex voluntate, res universas in tempore ex nihilo creant, rationabili factus ratiocinans, non solum posset nempe caelum et terram, et omnia quae in eis sunt, visi­ Deum agnoscere, sed demonstrativo etiam modo bilia et invisibilia,creaturam spiritualem et corporalem, sibi caeterisque invincibiliter ostendere. Hos post­ angelicam et mundanam, necnon et humanam quasi com­ remos damnare nefas esse puto: undo non per­ munem, es spiritu de nihilo educto et corpore con­ functorie, sed diligentissime haec quaestio exami­ *. stitutam Quae res, sive creaturae singulae, ad in­ nanda est, ut tandem aliquando quiescant animi, vicem distinctae, propria natura ac substantia indi­ et sine fidei rationisque detrimento sciat unus­ vidua subsistunt; quae propterea verae1 substantiae, quisque quid rationi, quid fidei debeat. per se subsistentes * et dicuntur et sunt, quamvis non Nec rectissime sonant haec verba in principio a se, cum indigeant conservatione divina, ne in nihi­ huius capitis apposita, scilicet verum Deum huma­ lum reducantur. Deum ergo super omnia quae sunt, nae rationis lumine posse cognosci. Nam Deum et esse et concipi possunt, personaliter existentem et verum neminem sine revelatione cognovisse, etsi fateri et adorare debemus. ingenio, doctrina et disquisitione diligentissima Quapropter si quis dixerit, hunc mundum esse praeditum, adeo explorata res est, ut confirmatione Deum, vel hunc eiusdem mundi esse animam, aut non egeat Demus ergo humanam rationem physica omnia esse emanationes, rei evolutiones, vel deter­ pollere potentia, ut Deum verum agnoscat; demus minationes eiusdem divinae substantiae, non autem ultro citroque creaturas visibiles certum et ineluc­ veras et distinctas substantias a Deo ipso ex nihilo tabile praeseferre argumentum, quo et ipsa invisibi­ creatas, et ab ipso indesinenter conservatas: aut lia Dei, eiusquo sempiterna virtus et divinitas asseruerit Deum non esse nisi ens abstractum, im­ cognosci possit, ut qui ignorant, inexcusabiles omnino personale, vel unitatem absolutam, cuius determinata reddantur: tamen affirmare non possumus, quod existentia non sit nisi in conscientia hominis, vel in potuerit umquam aliquis, revelationis auxilio desti­ sortii et determinatis apparitionibus rerum, unde tutus, illam superare moralem impotentiam, quae omnia rint Deus, et Deus rii * omnia; vel ex Deo19fieri ex nativa rationis debilitate, quae ex admixtione omnia, et ex omnibus fieri Deum"; vel ipsam huma­ phantas ma tum in ipso cognitionis exercitio, et ma­ nam societatem Deum esse; aut * 1 tandem ex divino xime quae ex vulnere ignorantiae per originale actu creativo aliquid in erraturas fluxisse, ut ipsae peccatum inductae provenisse constat. Hoc adcreaturae non sint nisi determinatae existentiae1* eius- struit philosophorum omnium constans et univer­ * dem divinae substantiae: haec omnia, quae recto sale factum; hoc praeter alios angelici doctoris semper et naturali rationis lumini, et maxime primis auctoritas: „Investigatio, inquit, naturalis rationis fidei principiis repugnant, si quis impie asseruerit non sufficit humano generi ad cognitionem divi­ norum, etiam illorum quae ratione ostendi possunt·/ et alibi: nImpossibile est quod omnes consequantur ’ teneri ed. VaL ’ scrutatur in codice Verbalium. I cordis ibidem. ‘ beatifica ibidem. · tua sola ibidem. per vim rationis id, quod est de Deo necessarium • (Wufüuíum td. VaL; constituto codex Verbalium, melius ad cognoscendum.- Est igitur illa schematis proforte legendum evnxfifuXam, scilicet creaturam humanam. ’ otn. codex Verbalium. * vere add. ibidem. • imi cod. citatus. * Pro Deo codex habet eo. II Deus ed. Vst. 11 ac cod. “ determinata ccutcntia cod. 1 ei impie aliquis asserit vd credit cod. dUlua. * 8. Thomas, q. 14, art. 1, de ve ri U te. 257 CONGREGATIO GENERALIS NONA 10 ianuarii 1870 258 positio prima capitia secundi omnino reformanda, A Caput XV. quippe quao plus aequo humanae rationi concedere De communi totius humani generis origine ab uno rideatur. Adam etc. Exponerem, ai placet, hoo modo: Neque est dubitandum, naturam rationalem, in Censeo in obliquo saltem definiri posse, animas quantum cognoscit universalem boni et entis rationem, creari α Deo immediate cum in corpore infunduntur, habere immediatum ordinem ad universale estendi cum haec assertio nunc dici queat veritas catholica, principiuml; adeoque poste ex magnitudine speciei uti patet ex argumentis adductis in eruditissimis sive ex creaturis Deum cognoscere citra omnem po­ adnotationibus. Et aliis videtur etiam necessarium, sitivam et supernaturalem traditam doctrinam, quia nunc temporis, ubi antiquus traducianismus et novus quod notum est Dei, manifestum est gentibus; Deus generatianismus in sccnam producitur, et ut re­ enim illis manifestavit per internum lumen et per pellatur in suo principio. externas creaturas, in quibus sicut in libro cognitio Hae sunt, eminentissimi praesides, patres re­ Dei legeretur *. Et ideo reprobamus sententiam il­ verendissimi, observationes, pro mea tenuitate vestro lorum, qui asserunt ad cognitionem existential Dei acumini sapientiaeque propositae; quae fortassis requiri fidem seu supernaturalem revelationem, ita etiam inservire poterunt, ei quando propositum ut fides praecedat rationem; eum tamen usus rationis schema ad melioren pcrfectioremque formam et cognitio Dei praecedat fidem tamquam praeambu- redigi voluerit. Nec enim quod habemus in mani­ lum ad ipsam fidem suscipiendam. B bus omnino reficiendum puto, sed omnibus capi­ tibus egregie scitequo perpolitis, universum dog­ Caput III. maticum systema ad tria praecipue capita redi­ De divinae revelationis fontibus in sacra scriptura gendum, in antecessum semper exponendo veram et traditione. catholicamque doctrinam. 1· De facto revelationis, seu de necessitate In hoc capito non intendit solum propositum schema renovaro canonom Tridentinum, quo omnea ipsius revelationis in naturali et supernatural! ordine. tum veteria, tum novi Testamenti libros cum omni­ Dedit enim Deus primo homini scientiam spiritus, bus suis partibus ut canonicos declaravit, nequo re­ sensu implevit cor illius, et mala et bona ostendit gulam iteraro interpretibus praescriptam, ut in inter­ ei, sicut scriptura testatur. 2° De ipsius revelationis medio, videlicet de pretatione aequantur, et prao oculis habeant sanctorum patrum sensum; sed insuper cogere omnes, ut eam ecclesiae auctoritate, ex1 quo de traditione, de scrip­ tantum et non aliam recipiant, habeantque ut aolam tura, de Romano pontifice, do episcopis, cáete risque ot certam alicuius textus scripturae interpretationem, dicatur. 3° De obiecto revelationis: servando per summa quam semel declaravit et definivit ecclesia. „Illum, inquiunt, sacrae scripturae sensum verum habendum capita ordinem illum, quem nobis praescripsit An­ esse, quem ab ecclesia... definitum esso constiterit14 gelicus ille, cuius doctrina, nostris hisce temporibus, Hoc certe exactissimum puto; solummodo velim quam sit utilis, non in theologia solum, verum ut modificetur illud, quod immediate sequitur: „vel () etiam in philosophicis disputationibus, nemo est unanimi consensione patrum deelaratum aut defini­ qui non videt. Sed de his hactenus; nam plura dicere super­ tum ;u quia ecclesìa sola est iudex verbi Dei sive scripti, sive traditi; patres autem non definiunt, sed tan­ vacaneum esset, cum iam enucleata atque dicta tummodo declarant, veluti traditionis testes. Hia fuerint ab aliis reverendissimis patribus, et ideo in igitur additio vel totaliter tollendo, vel ita modi­ re, de qua agimus, minime necessarium. ficanda videtur: ORATIO Declaramus in rebus Dei et morum ad aedi­ ficationem doctrinae christianae pertinentibus , * illum reverendi patris domini Simonis Spilotros episcopi Trica rieensis *. sacrae scripturae sensum verum habendum esse, Quod spectat, eminentissimi praesides, patres quem ab ecclesia infallibili verbi Dei custode et interprete definitum, vel ab1 unanimi patrum con­ reverendissimi, ad fidem supernaturalem et ad motiva credibili ta t is (de quibus in schematis capitibus VII, sensione declaratum esse constiterit. VIH, IX fit sermo), iis, quae in aliorum patrum Caput IV. orationibus dicta sunt, nonnulla addenda existimo. De supernaturalis revelationis necessitate. Ad fidem supernaturalem habendam eiusquo Heic recolenda sunt, quao dixi in capito secundo; actus eliciendos, praeter divinam revelationem et addam tantummodo propter illam eamdom rationem, gratiam Spiritus sancti, necessarium est medium nimirum, ut necessitas moralis revelationis veritatum D infallibile, quo factum divinae revelationis inno­ naturalium omnibus innotescat, modificandum esse tescat. Hoc adeo verum eat, ut si is tantum propositum schema in postremis verbis huius capitis, excipiatur, cui Deus immediate loquitur, cuique illa convertendo de affirmativo sensu in negativum, signis et portentis se manifestat, nemo hac certi­ hoc modo: „Agnoscendum est supernaturalis reve­ tudine carens fide divina et firmissimo assensu lationis maximum, (addatur)et necessarium beneficium, credere posset, quae reapse revelata sunt. Ob siquidem pro praesenti humani generis conditione, defectum huiusmodi non est apud protestantes huic supernaturali revelationi dobetur harum quoque aliosque haereticos divina et supernaturalis fides, veritatum propositio omnibus accommodata ita, ut quippe qui nullum agnoscunt infallibile ecclesiae (addatur etiam) sine illa ad earumdem cognitionem 1 iU ed. Vat; legendum. ni fallor, in. debito tempore, sufficienti amplitudine, firma cer­ ’ Argumentum: ..Episcopus Tricariocnsis nonnulla addteda titudine, et absque errorum admixtione perveniri proposuit iis, quae a patribus hucusque dieta fuerant. Et non possit/4 1· ad fidem supernaturalem praeter divinam revelationem et 1 S. Thomas, secunda secundae, q. 2, art 8. Usée in codice Verbalium ita habentur: . boni ac veri rationem per imme­ diatum ordinem ad universale estendi principium venire, adeoque etc." 1 S. Thomas in epist ad Rom. cap. Vf. • pertinentium ed. Vat. • Pro al· ed. Vat habet er. CONCIL. OBMXKJLL. TOMUS L. gratiam requiri etiam medium infallibile quo rtvelatio inno­ tescat ; 2° quoad motiva credibilitatiii distinguendam esse meri­ tum de condigno et de congruo, habitum et actum; 3° in cap. 3» ubi legitur: wsed eo qnod Spiritu sancto ispirante con­ acri p ti sunt * dicendum: ,ab hagiographis acri ploribue eonscripti sunt ; * non enim interpretes inspirati admittendi sut. Vulgatam autem den no sanciendam ut anthentic-ia.· 259 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 260 magisterium io proponendo fidelibus divinam revela- a tanquam ex medio infallibili certior fiet certitudine rionem ; idcirco semper haerentes, dubii et incerti esse fidei de divina revelatione in scripturis ct traditione debent, utrum Beus ait loquutus, et utrum hic vel illo co oten ta. Motiva igitur credibilitatis nonnisi re­ ait verua ac germanus divinae revelationis aeneus. mote ad fidem disponunt, ut quia tandem super­ Contra in ecclesia catholica adeat infallibilia auctoritas na tu raliter credat Spiritus sancti gratia adiutus, et divinitas instituta, quae ineluctabile fert iudicium de inhaerens auctoritati ecclesiae docentis, et per buiusfacto revelationis, verumque eius sensum infallibiliter modi virtutis actum aupernaturaliter mereatur vel declarat Christus enim carnem assumens non modo de congruo, vel de condigno gratiam et gloriam. revelationem complevit, aed etiam, ut illa pura ot Quare quae sint motivorum credibilitatis partes ot integra perpetuo maneret, fideles in societatem quae ecclesiae docentis in actibus fidei eliciendis, coire instituit, eamque cum in credendo tum in in allatis schematis capitibus distincto clarissimeque docendo privilegio infaUibilitatis donavit, ita ut explicentur oportet Demum in schematis capito ΙΠ esset columna et fundamentum veritatis. Tanti ubi praeter alia haec leguntur: „Sed eo, quod Spiritu ponderis hanc faciebat splendidissimum ecclesiae sancto inspirante conscripti sunt,11 legendum puto: lumen Augustinos, ut diceret1: JEvangeliis non cre­ Sed eo, quod Spiritu sancto inspiranto ab hagiographis derem, nisi me ecclesiae catholicae commoveret scriptoribus conscripti sunt. Interpretes enim eccle­ auctoritas.11 Hinc gravissimi theologi affirmare siasticos, qui textum vel hebraicum vel graocum haud dubitant, unum dumtaxat esse praecipuum in alias linguas verterunt, inspiratos non fuisse locum ac fontem theologicum, scilicet supremum nemo ignorat Cum autem vetus editio Vulgatae ecclesiae magisterium, ox quo reliqui vim suam latinao summa cum ecclesiae catholicae utilitate a hauriunt, ipsam et divina revelatio sive scripta, sive sacrosancta Tridentina synodo seas. IV declarata Oretenos tradita et omnis conciliorum auctoritas. Haec fuerit authentica, huios Vaticani concilii auctoritate infallibilis auctoritas, ut semper in ecclesia prae­ idem constitui necessarium videtur ad errores huius sto sit, ct presse errores ac baereses profliget temporis profligandos et petulantiam quorumdam cum alti ores radices agant, vota poblica flagitare cohibendam. videntur. Quamobrem optarem ut in citatis sche­ Haec, quae ego breviter dicebam, eminentissimi matis capitibus expresso mentio fieret de infallibili et reverendissimi patres, vestro sapientissimo iudicio ecclesiae auctoritate, quae est absolute necessaria, libenter subiicio. ut quis de divina revelatione certior evadat, et ORATIO aupernaturaliter credat; ne videlicet in protes tan tium reserendi patris domini Guiltolmi Mrignan errores delabi videamur, qui cum ipsi singillatim episcopi Catalaunensis *. fiant divinae revelationis indices, non divinam sed humanam habent fidem, circumferuntur omni vento Benevolentia vestra nec non indulgentia, emidoctrinae in circumventionem erroris, non Deo sed nentiasimi et reverendissimi patres, fretus et rosibimet credunt, et damnationem acquirunt, cum creatus, unum tantum attingam ex capitibus schesine fide impossibile sit placere Deo. Quod vero matis nostri, tertium scilicet caput, cui titulus est: ad motiva credibilitatis spectat, distinguendum C „De divinae revelationis fontibus in sacra scriptura meritum de condigno et meritum de congruo, habitus et traditione/ quod brevissimis animadversionibus ab actibus fidei supernaturalibus; habitus dat facili- perstringere in animo est Tota orario mea tribus totem, perfectionem et suavitatem in agendo. Qui igi­ articulis distincta cito absolvetur: dicam 1· cur et tur habet habitum fidei, cum facilitate, perfectione et quomodo libri sacri in praesenti rerum tempore suavitate credit, actusque fidei elicit Itaquo homo tam acriter lacessantur; 2° in memoriam revocabo fidelis qui in ecclesia catholica iam invenitur, credibili- quod remedium schema nostrum proposuerit; tan­ tatis motivi * non indiget; is enim baptismatis sacra­ dem 3* loco discutiam naturam et virtutem remedii. mento habitum fidei imbutus. Spiritus sancti inspi­ Et 1· loco sit status quaestionis biblicae in prae­ ratione et ope adiutus, ecclesiae auctoritate innixus, senti rerum tempore. Neminem latet in quanta, quao illi veritates credendas proponit, facile, perfecte ab ineunte iam saeculo, disquisitione libri utriusque ■uaviterque actus emittit fidei. Equidem doctores Testamenti fuerint positi, et quidem variis de causis, catholici et fide certissima et firmiter veritatibus re­ quas exquirere non est locus, neque opus. Prima velatis adhaerentes et sibi et auditoribus suis moriva enim fronte omnibus apparet quantum imminutio credibilitatis explicant et declarant; sed hoc potius fidei christianae ex qua oriuntur disceptationes, in­ ordinatur ad reddendam poscenti de propria fide quietudo, liberum examen, impulerit animos ad rationem, non ut ipsi per illa motiva ad credendum controversias bíblicas. Adde incredibilem omnia proximo disponantur. Credunt enim propter auctori- sciendi et scrutandi cupiditatem, qua inflammati tatem Dei revelantis et ecclesiae proponentis. D viri istius saeculi tot labores, tot itinera susceperunt, Nequo ulterius homini haeretico, ut ad veram fidem ut monumenta, historiam, scripta remotissimarum perveniat, opus est credibilitatis moti vis: ipse unam gontium recognoscerent in totius orbis partibus, in profitetur divinam revelationcn in sacris litteris con­ Asia, Aegypto. Indiis, ubique terrarum. tentam. Iam vero in scripturis iam admissis, si Non mirum igitur si Hebraeorum prodigiosa ex corde quaerit, comperici sanctam ecclesiam historia, peculiares mores et divini codices in partem magistram veritatis, quae ipsi credendam proponit tam curiosae investigationis devenerit. Quidquid sacrae scripturae divinitatem, ei usque verum ger­ sit de causis investigationis circa res bíblicas, tanta manumque sensum. Igtlur homo haereticus, at er- fuit in hoc saeculo, ut fere nihil non quaesitum. rorem deponat fidemque amplectatur, ecclesiae non excussum, non inventum, aut non fictum omiserit. Ex peritis viris, qui eo incubuerunt, alii scilicet auctoritati adhaerere debet, neque absolute moti vis credibilitatis indiget. At vero si agitur de viro studio scientiae promovendae ducti non ita impro­ infideli, qui nullo modo fidem suscepit, huic primo bandi fuissent, si praeiudiciis proteetantium non necessaria sunt motiva credibilitatis; hisce quippe imbuti potius veritatem ipsam quam quod opinionibus monliter certas evadit do sacrae scripturae divini­ haereticorum favere posset, prosecuti fuissent. Alii tate. in qua ipsa, ut de homino haeretico dictum autem, pravae asseclae philosophiae et revelationem est. inveniet ecclesiae auctoritatem, ex qua demum » Argumentara : .Episcopus Catalannenm nonnisi de tertio 1 Contra rputolam Manifhaei, cap.V; Pair.Ut., LXLlI.VfAb. schemstis capite egit et totus in eo fuit, ut evinceret, Mbriaa Tridentino rum patrum definitioni nihil addendum.- 261 CONGREGATIO GENERALIS NONA 10 iannarii 1870 262 divinam proreus negantes, toti fuerunt ad id in- a cogor quod nihil aut fere nihil remedii nobis at­ vestigandum quo libros sacros ad rationem et tulerit: imo suspicor ne novam difficultatem prioribus conditionem librorum profanorum redigerent Res aducere ei acciderit Enimvero non modo pro adeo usque in peius ruerunt ut. e septo universitatum sacris, iuxta sobriam concilii definitionem Tridentini et acadomiarum prorumpentibus placitis istorum habendos esse bíblicos libros, non modo pro petulantium doctorum, illa per universum vulgata inspiratis in omnibus partibus, nullo discrimine fuerint. interiecto et insinuato existimat; sed longius pro­ Crescente incredulitate, tandem prodiero imprimis grediens, quod gravis mihi videtur momenti, non famosi quidam divinae religionis osores, in Germania aliter inspirationem explicat quam praefato modo primum, deindo in Gallia, qui animos moverunt dicendo, scripturam sacram cum omnibus partibus fero omnium, falsis nempe antinomiis adductis, con­ suis esso vere et proprie verbum Dei scriptum. De tradictionibus ot cavillationibus undique quaesitis, anxietatibus fidelium ad recte interpretandam scrip­ neo non ovongoliis nostris impio ab omni miraculo turam in rebus neque fidem neque mores spectanti­ divino spoliatis. bus, omnino silet Omittit etiam hortari doctores, Vim istius exitiosi ot hostilis impetus sustinere professores seminariorum ad ediscendas philologicaa et infringoro non est laboris exigui et facilis. et naturales scientias, per quas feliciter scientiam Scientiae enim fere omnes tamquam testes erroris scientiae iidem opponere possint; cum tamen et fulcimenta adductae fuerunt, philologica scilicet nimis compertum sit, quam multa hoc sub respectu scientia tam mirabiliter in dies proficiens, historica B tunc temporis in nostris institutionibus desiderari scientia, archaeologies. Quaestiones innumerae et possint In hoc perspiciant omnes, quantum schema intricatissimne inde exortae sunt, ot identidem subit nostrum a concilio Tridentino distet; quandoquidem haec levis difficultas in scientiis cum quibusdam patres istius sacrosancti coetus de recte instituenda sacrae Scripturae textibus secum conciliandis. Ut lectione scripturae sacrae caput integrum conscribere vero libere dicam, suboriuntur doctis laicis, ot etiam curaverunt In totum non aliud sibi proposuit ecclesiastici ordinis viris, quibus curae et cordi est schema, nisi ut strictiorem definitionem inspirationis Scripturam sacram defendere et tueri, anxietates. biblicae afferret in medium: et iam biblia non est Interrogamur identidem an res chronologicas, stati- amplius simpliciter sacra iuxta concilium Triden­ 8ticas et alias neque ad fidem, neque ad mores tinum, non est amplius verbum Dei simpliciter, sed spectantes eodem modo interpretari fideles teneantur vere et proprie verbum Dei. ac res dogmaticas et morales; num in robus quae Videamus 3· et ultimo loco quam parum recta do natura sunt quaesitae, non potius credendum sit sit ista definitio, et quae sint eius consectaria. doctis et peritis quam explicationibus patrum, qui Quod scriptura sit verbum Dei simpliciter, illud do rebus naturalibus, non quidem proprio, sed potius inficiari nemo catholicus vellet profecto ; sed quod temporis vitio, minus recte interdum scripserunt sit verbum Dei vere et proprie in omnibus partibus Quaeritur ubique quaenam sit vera rectaque ratio suis, id mihi haud satis accurate dictum videtur; librorum sacrorum ad scientiam in his praesertim scilicet tum Io quia hic modus dicendi tollit dilocis scripturae, qui nequo doctrinam neque mores, c scrimen inter ipsissima Dei verba ipsiusmet loquentia, neque pietatis aedificationem attingunt. Responsio verbi gratia sive quando in veteri Testamento catholicorum doctorum cum sit obscura, non Deus prophetas adloquitur, sire quando Christus explicata satis, cum Romanarum congregationum ipso in novo Testamento apostolis oracula sua tradit, damnationes reformidentur, quarum prudentia om­ et narrationes scriptorum sacrorum, qui nequaquam nibus, ut par esset, non bene recognita est, accidit revelante iuxta multos, sed tantum assistente et saepe saepius quod timorati et religiosi viri ab­ movente Deo, praedictas narrationes scripserunt stineant a tractandis quaestionibus quarum discussio Quod enim ex se aut aliis scriptores historici magnopere confert ad debellandos impios, qui sufficienter norunt, non necease habuerunt, ut ipsis contendunt incautis persuaderò quod scientia fidei illud Deus revelaret; et consequenter verba quibus repugnet. Indo succedit incredulitati, sub hoc utuntur, non videntur recto appellari (sicut verba respectu, non satis depugnatae, nec perite satis Christi) vere et proprie verba Dei; omnes libri confutatae revelationes sacras longe lateque labe­ scripturae cum omnibus partibus suis non videntur factare. Quod advertentes inimici ecclesiae, non vere et proprie verba Dei. Tum 2° quia relationes amplius philosophicis speculationibus, sed, ut aiunt, forto ampliores, quam antehac aestimatum est, exogesi ot critica historica nostram debellant fidem, sunt in libris historicis et etiam alibi, quae apud nec non infestant Domini gregem. profanos scriptores comparatae forte fuerunt; sive Cum ros ita sint, sperabant non pauci ut schema de hoc monuerint auctores sacri, sive non monuerint propositum viam impeditis aperiret aut saltem D Insuper si concilium oecumenicum declararet obices novos in via catholicis non afferret Quantum libros sacros cum omnibus partibus suis esse vere spes illa irrita ceciderit, monstrabo. Sed prius in et proprie verba Dei, timendum esset no qui pro memoriam revocandum est quid concilium Triden­ inspiratione verbali partes tenent (systema quod tinum ad Scripturas probe dignoscendas contulerit'; quidem in scholis non communiter accipitur), sic de propositis schematis rectius sentiemus. Con­ praetenderent condemnatos fuisse eos, qui nume­ cilium Tridentinum ingentem suscipere laborem non rosiores et auctoritate magis pollentes non ipsis dubitavit ut necessitatibus aevi sui succurreret. assentiunt. Praetermittendas censeo rationes, quae Codex librorum sacrorum quis sit, quaesivit; eosdem a Cornelio a Lapide, a Less io et tot aliis sacrarum pro sacris declaravit, atque normam mothodumque scripturarum commentatoribus eximiis afferuntur, exegit iuxta quam catholici doctores bibliam inter­ quibus opiniones inspirationem verbalem tuentium pretari debeant, sed tantummodo in rebus quae depugnant. In eo toti sunt, ut monstrent quantum fidem et mores spectant nec non aedificationem elocutiones, quibus utuntur auctores sacri, cuiusque pietatis. Insuper statuit quuenom editio sacrorum eorumdom indolem, peritiam, quandoque imperitiam librorum pro authentica habenda sit; nec non (in modo dicendi) redoleant: et mihi non videor canones instituit ad fovendum studium in sacras temeritatis notam me subire, dicendo hos prae­ scripturas. Ilis in memoriam revocatis, inspiciamus clarissimos et tam bene de re ecclesiastica meritos nunc oportet, quid schema ad maximam praesentem definitioni repugnatos fuisse, qua omnes libri sacri difficultatem sublevandam proponere censúent.Fateri cum omnibus partibus suis pro eloquio Dei rvrp Q63 A. SESSIONES POBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 2G4 et proprio habendos esse declararetur. Nonno ipse A incommodis periculosisque disceptationibus videtur reverendissimus arcbiepiscopus Valerga in oratione locum dare; 3* eo quod ob recentiorem statum hic nuper habita non confessus est, se primo intuitu, quaestionis esset summe difficilis. Ie Nulla necessitate compellimur ad eam pro­ cum legeret schema, credidisse illud in partes mendam. A primis ecclesiao diebus, in definiendis tuentium inspirationem verbalem devenisse? Ad has animadversiones ¡'ungere liceat quod controversiis haec fuit lex synodorum, necessitas: propria experientia novimus, scilicet scriptores illa lex tam sapiens est factum historicum, do quo sacros saltem aliquando, cum de rebus ad naturam, controversia nulla esse potest; imo necessitas non ad chronologiam.et etiam ad statisticum pertinentibus solom fuit lex et praxis ecclesiae in controversiis agunt, usos fuisse saepius verbis ad vulgus accom­ definiendis, sed etiam in renovandis synodorum modatis ac quidem nimium1 accuratis, eo vel modo definitionibus. Hac sapientia invariabili sanctae matris ecclesiae ut secum et etiam cum exacta scientia non sine quadam difficultate concordent. Quot quaestiones innixus liceat mihi ab auctoribus schematis petere, diligenti scripturarum sacrarum indagatori occurrunt, an sit actualis necessitas definitionem concilii Vien­ et ipsum cruciant, cum geologiam, astronomiam, nensis renovandi et extendendi. Dogmati unitatis scientiam historicam ct imprimis chronologicam humanae satis providisse videtur haec celebris cum scripturis ipse confort? Exponamus nunc synodus, haereticos declarando eoa, qui pertinaciter libero animo et pro conscientia, quod gravissima tenere praesumpserint, quod anima rationalis teu mdetrimenta consequi possint definitionen propositam B tellectiva non sit forma corporis humani1. Maneat a schemate, ii illa a condito admitteretur. Paud, immotum quod tunc sancivit ecclesiae infallibilis valde paud inter doctos nomen in scientiis habentes, auctoritas; sed animadvertite, reverendissimi patres, illum ingratissimum et tamen utilissimum laborem quod ad hoc decretum necessitate fuit compulsa, iam suscipiunt, conciliandi sdlicet libros sacros cum et ipsa hanc necessitatem expressit dicens: de­ srientiis: in posterum rariores suspicor faturos esse. finiente», ut cuncti * nota sit fidei sincerae veritas ac Timendum est enim ne obicibus novis appositis praecludatur universi» erroribus aditus, ne subintrent. via praecludatur aut praecludi videatur iis, qui Equidem grassabantur, his luctuosis temporibus, hoc probandum munus obeunt, sdlicet, ut iam dixi, et scholas publicas inficere conabantur doctrinae munus defendendi fidem contra illos revelationis peregrinae ex Arabum subtilibus et perniciosis in­ inimicos, ubique clamitantes scientiam revelationi vestigationibus natae, veram Dei hominiaque repugnare. naturam confundentes et deturpantes. Ast iam a Conclusionem meam ad summam absolvero mihi pluribus saeculis illae doctrinae Averroës finem liceat Ie Non expedire mihi videtur sobriae ot sumpserunt; de ipsius anima univer&ali non amplius iustae definiti «ni concilii Tridentini adiungere. quod disputatur; ad quid ergo definitio Viennensis reno­ proponit schema. 2e Si praepropere non definiendum varetur? cur imprimis extenderetur? Scimus, reve­ est quae sit recta ratio bibliac ad scientias, hac rendissimi patres, summum pontificem Pium IX de ro taceatur omnino, donec liquido appareat, quid feliciter regnantem occasione errorum a quodam in posterum decernendum sit In praesentia de- C germanico scriptore assertorum hanc definitionem darationes concilii Tridentini sufficiant 3* Excitentur in suis litteris ad archiepiscopum Coloniensem et in seminariis animi ad scientiam et peritiam com­ ad episcopum Vratislaviensem renovasse. Sic sapien­ parandam, qua tecta et sarta sint eloquia divina tissime providit sancta sedes, ne malum latius hisce difficillimis temporibus, ubi docti quidem ho­ serperet Nunc autem sufficienter profligato illo mines, aed a veritatis tramite miserabiliter dece­ errore auctoris germanici, ecclesiae universali dentes, omnia moliuntur ad convellendas scripturas, fere ignoto, cur iteraretur Viennensis definirlo, per­ et ad omnem divinam auctoritatem eisdem tollendam. inde ac ai de peste mundum universum invadente Quae omnia, pro utilitate ecclesiae dieu, vobis ageretur? Late silet ille error: de illo igitur nulla perpendenda et etiam temperanda, eminentissimi fiat mentio: nam evidenter non urget necessitas. et reverendissimi patres, humiliter subiicio. 2° Non solum superflua, sed etiam multis in­ commodis periculosisque disceptationibus obnoxia ORATIO videtur illa definitio. 1· Neminem vestrum latet, reterendi patris domini Stephani Aemilii Ramadii reverendissimi patres, decreta huiusce synodi ab episcopi Elnenti»1. universo orbe magna cum curiositate esse expects ta. Eminentissimi praesides et reverendissimi patres. Malignis commentariis impiorum philosophorum Temeritati meae ignoscere velitis; in hanc cathe­ certissime patebunt: quaestionem de informatione dram ascendo non ut doctor, sed ut episcopus corporis ab anima tractando, de qua nunc ubique docibilis, dubia mea venerabili magistrorum meorum D siletur, miris modis torquendii, interpretandi, im­ coetui paucissimis verbis exponere cupiens, et cer­ pugnandi definitionem aynodalem, novaque circa tissimam ab iis quorum congregatio, iuxta cele­ principium vitale opinionum monstra excogitandi berrima Caelestini verba, testatur Spiritu» sancti nonne occasio daretur? 2· Damnato errore negante praesentiam, solutionem poscens. animam intellectivam esse per se essentialiter et Schematis caput XV declarat, naturam hominis immediate formam corporis humani, damnari ex rationali anima atque ex corpore compositam viderentur systemata, quae cum illo quamdam affini­ constitui unam, eo quod anima rationalis vere et tatem praebent, et quae tamen toleranda videntur. Sub triplici respectu quaestio de unione animae per se, seu immediate et essentialiter est forma corporis humani. cum corpore considerari potest. 1· Anima ratio­ Haec definitio mihi praetermittenda videtur ob nalis estne vere et proprie principium vitae in triplicem rationem: Io eo quod nulla necessitate corpore? Hoc negaverunt quidam philosophi, et compellimur ad eam promendam.. 2e eo quod multis bos damnavit concilium Viennense. 2· Anima ratio­ nalis estuo unicum vitae principium in corporo? Hanc doctrinam communissimam esae in ecclesia, 1 iU *1. VsL at lengendum videtor parum. 1 Anfumratam .Episcopal Hneaiie pnietennitUadun sit iterato affirmavit summus pontifex Pius IX. dHaitioaem cap. 16* arta compotitam hntnsnam. quod nempe 3· Anima rationalis estne unicum vitae principium, •alm ratiooilLs vere et per m seu immediate et ewentialiter ita ut excludat quamdam vim α pluribus pbysioest forma torpori·. 1· quia n«»n est necreaaria, »» quia multi· Lncomaiodu obnoxia eat; 3· qui* son leves dtfknlUles occurrant.** » Cf. Mansi. L XXV, col 4th 265 CONGREGATIO GENERALIS NONA 10 ianuarii 1870 266 logiatis admissam, quao potent quosdam motus in a totem scientiae negaro videretur. Ut scopum suum corporo producere, et per corpus in animam quem­ attingant scientiae naturales, quarum Deus dominus dam exercere influxum? Quidam roccntiores illam est, vera libertate et etiam quadam independentia vim ab anima tamen dependentem admittunt. Etsi indigent. In castris scientiae sicut et in castris illud systema non sit conum nec commune, non bellicis audaces fortuna iuvat. Vjra libertas et videturdamnandum ut haereticum; nil inexpugnabile vera scientia ecclesiae non adversantur, sed an­ ex scriptura neo ox traditione contra huiusmodi cillantur. Itaque libertatem legitimam scientiae, vim erui posset. E contra scriptura sacra etsi non quam persaepe summi pontifices et concilia pro­ ad discipulos scientiae naturalis erudiendos, sed ad clamarunt. concilium Vaticanum non restringat; homines ad sanctitatem erigendos valeat, etsi, ut sed potius, salva fide, illi honorem reddat, et sic non haut alii Galilaei, sapiens non sit eam inter­ nexus a Deo positos inter scientiam et religionem rogare do geologia, de astronomia, do physiologia, fortiores reddat. Hoc optandum opus definitio, in pluribus textibus, quos praetermitto, definitioni do qua agitur, in discrimen adduceret, et illius propo&itae non favet. Unde concludere licet ad fructuosae amicitiae loco schisma formidandum, dominium scientiae naturalis, non ad depositum quod nec scientiis, nec fidei utile esset, forsan pa­ fidei quaestionem hauc pertinere, et consequenter raret. Medicorum et physiologistarum explorationes potius α phyaiologistis studendam, quam a patribus arcendo, plurimos doctores, qui bene meruerunt de concilii definiendam. ecclesia, moerore afficeret, et certe occasionem Sed si, illis invitis, quaestionem hanc definire B daret incredulis ecclesiam calumniandi. vult concilium Vaticanum, necease mihi videtur ut 3° Tandem quantum ad recentiorem sensum vi­ explicatione clara ot praecisa varios illius respectus talismi, summe difficilis mihi videtur definitio pro­ quaestionis exponat et distinguat; item exponere posita. Ex iam dictis illa difficultas consequitur; deberet varios sensus huiusce vocabuli forma, cum unum tantum addam. Audiatur doctor angelicus, aliud in aure populi, aliud in aure philosophi, aliud qui isti quaestioni1, utrum anima uniatur corpori tempore concilii Viennensis, aliud iu nostro aevo mediantibus dispositionibus accidentalibus, etsi ne­ sonot, aliud scholastice, aliud communiter sumptum. gative respondeat, nulla tamen affirmativam opi­ Certo neo concilii ©ecumenici molestati, nec fidei nionem nota percellit. Porro vis latens, de qua robori et dignitati congruit, nec conscientiae fidelium agitur, differtne a dispositionibus accidentalibus prodest, ut edantur definitiones confusae, ambiguae a sancto Thoma memoratis? Addit sanctus doctor, et aequivocae. Vitentur ergo attente, reverendissimi in primis embryonis exordiis existere virtutem patres, ot praecipue in hac materia, ut monet aposto­ acticam ab anima generantis derivatam, quae nec lus1, quaestiones quae generant lites. Idcirco, ni fallor, est anima, nec pars animae, nisi in virtute. Quidni? in suis litteris ad episcopos Germaniae duo tan *.um parem virtutem forsan etiam ab anima derivatam statuit optimus pontifex Pius IX; 1° falso ac in corpore existere liceat? temerarie argui ut haereticam doctrinam quae negat Sufficiant haec verba non pro benignitate vestra existentiam principii vitalis ab anima distincti; et longiora ad demonstrandum quodam modo defini­ 2° doctrinam, quae docet animam rationalem esse C tionem propositam videri valde difficilem. Sufficiant unicum principium agens in homine, esse com­ ealtem ad tolerantiam obtinendam pro systemate munissimam in ecclesia; sed doctrinam oppositam vitalismi, prout intelligitur a percelebri schola non ut haereticam condemnavit: digna sane atten­ medicinae nobilis civitatis MonspeliL Gravia in­ tione et reverentia est illa summi pontificis cir­ commoda ex definitione proposita probabiliter secumspectio. At si concilium Vaticanum de hac quutura, illius inutilitas post datas a summo pon­ quaestione declarationes pontificias renovaret, hac tifice declarationes, obscuritas formulae, et legitima ipsa novi decreti solemnitate, nonno damnare videre­ libertas quae scientiae naturali competit in his, tur ut haereticam non solum doctrinam, quam cum quae fidem catholicam non attingunt, ab ea deter­ sapienti sobrietate improbavit summus pontifex, sed rere videntur. etiam systema recentiorum physiologistarum? Has simplices animadversiones vestro certissimo Tertium incommodum mihi videtur ex defini­ iudicio, reverendissimi patres, plena cum fiducia tione proposita oriundum, fortasse esset praxis humillimo subiicio. ecclesiae contraria. In omnibus synodis praesertimORATIO que in concilio Tridentiu·· maximam scholis theo­ reverendi patris domini Emmanuelis dei Valle logicis reverentiam ecclebia adhibuit; nullamquo episcopi Huanucensis . * voluit damnaro opinionem a theologis magni nominis Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. admissam Ab hac sapiente norma concilium Vati­ Indulgent charitas vestra insipientiae meae, si canum non recedat, et ideo definitioni propositae D renunciet. Nam si schola thomiatica pro unico vitae loqui audeo in conspectu vestro, et absque ullo principio stat, huic opinioni olim contradixit schola 1 Parte prima, quaest. LXXYI, art. 6. ecotiHica, ut refert Berti, non ignobilis sano theologus. ’Argumentum: .Episcopus Haanucensis maiorem clari­ Nec dicant auctoros schematis ut definitionis tatem in schemate desiderari ait et accuratiorem errorum ,eon. * Ubi de pantheism© et materialismo agitar, ma­ propositum vindicent, doctrinam definiendam com­ cretalionem munissima nunc doctorum opinione niti ; siquidem, teriam non in omnibus absolutam esse, et canones etiam adiiei posse, quibus illi errores eorumque consectaria damnentur. In ut docet eruditissimus Melchior Cano’, do quo merito cap. 2° ubi de rationalismo fit sermo, admonentur magistri et gloriatur hispánica ecclesia, ut communis doctrina praesides schol&rum. ut banc pestem ab animis iutentutis prorsus theologorum fidem adstruat, necease omnino est ut amoveant; at satis id non esse et polias quam admonitione· non ex opinione, sed ex decreto firmo, non aliquo anathemata requirerentur. In cap. 3 praeter ea quae dicta tempore, sed constanter dogma tamquam ad fidem fuerant, haec voluisset ulterius prae oculis haberi: 1· nihil de Traditione dici; 2° logicae regulis attentis prius de necessitate pertinens asseruerit. Atqui in praesenti quaestione, revelationis, dein vero de fontibus agi debuisset. Ln cap. 4«· ut ex ipsis summi pontificis litteris constat, variae ait ad probandam necessitatem revelationis revelationem ipsam fuerunt et adhuc sunt theologorum catholicorum supponi et quasi idem per idem probari. Priman autem re­ velationis causam non in eo esse ponendam. quod homo ad opiniones. Quarti incommodi ex definitione proposita oriundi aupernaturakm ordinem evectus sit, sed ia eo, quoi Deus sit vix mentionem faciam, illa definitio legitimam liber- creator et conservator hominis, advoque colendus ab boccile ‘ Il Tiro. II. 23. ’ De loci», lib. ΥΙΠ, cap. 4. eo cultus genere, quod ipse vnlL Repetendam etiam necearitatem revelationis ex ipsa essentia cultus interni, qui est sub- 267 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 268 prooemio rem aggrediar, ne patientia vestra abutar, a graphus eiusdem capitis I prae omnibus aliis obscura quia tempus pretiosissimum est. Iam multi patres mihi videtur. Enuntiatur tantum assumptio et de schemate nobis proposito optime, uberrime ac profanatio nominum mysteriorum divinitatis, quibus lAulenter disseruerunt. Iam multae additiones, pantheistae tegunt euoe errores: non exprimitur variationes, mutationes propositae fuerunt; et quidem error docentium, mysteria divinae revela­ gaudeo quod ex illis permultae acceptatae sint, tionis esse tantum symbolics, nec aliud significare et dignae consideratione inveniantur, prout reve­ praeter doctrinam a materialistia traditam ; idcoque rendissimus patriarcha Hierosolymitanus nobis in­ illa nomina potius convenire suis figmentis, quam notescere curavit Ad dicta perpauca addam bre­ religioni christianae. Cur non aperto disseritur de viter et in forma didáctica: nam non repetenda mystificatione materiae, prout aiunt pantheistae? censeo ea omnia, quae a patribus iuste et optime Cur non dicitur quod assumunt nomen sanctae et observata sunt. Omittam omnino alia, quae nuper individuae Trinitatis, et illud deturpantes docent a reverendissimo episcopo Thanensi dicta sunt, et veram Trinitatem, quae omnia creat et gubernat, mihi dicenda erant esso tantum materiam, motum et vim, seu poten­ Sentio, prout video, schema de novo reficien­ tiam latentem? Ita expresso et definito errore, dum, aut perficiendum, aut refundendum esso. facillime condemnaretur et anathematixaretur qui­ Itaque haec tantum adiiciam: si forte reficiendum cumque dixerit, mysterium sanctae et individuae esset aut refundendum, optarem quod »n doctrina Trinitatis aut non existere, aut nihil aliud eignicatholica tradenda perspicuitas sit, nulla ambi- B ficare, quam combinationem materiae, motus et vis guitas; nam in praesenti schemate invenitur aliquid seu potentiae latentia. Sic etiam alius conficeretur duplicis sensus. Exempli gratia in capite ΧΙΠ agitur canon in quo damnaretur error asserentium, per­ de operatione divina tribus personis communi; sonas Trinitatis nihil aliud esse quam praefulgidas damnatur deinde haeresis illorum qui dixerint, per quasdam manifestationes Deitatis, ut volunt deistao, creationem aliqnid in Deo ipso beatitudini * aug­ aut materiae Dei, ut asserunt pantheistae. Immo­ mentum accessisse. Locutio haec valde ambigua randam enim erat paulisper in re tanti momenti. mihi videtur; nam de fide est nullum augmentum Denique in paragraphe 3 traditur nobis definitio de­ beatitudinis essentialia accessisse in Deo per crea­ scriptiva essentiae divinae, quod ante omnia fieri de­ tionem; et in hoc sensu damnatio est ¡ustissima. bebat, et in illa desideratur verbum spiritualia. Nam Sed etiam de fide est accessisse augmentum bea­ simplicitatem Dei quidam admittunt, negant vero * titudini accidentalis, cum ipse Deus dixerit de spiri tu al i ta tem ; et Deus spiritus est, prout in evange­ homine1: In gloriam meam creati eum; et iterum lio legimus. in scriptura1: Deus glorificatur in tonetis suis. Nemo In capite II eiusdem schematis diaseritur de ratio­ itaque inficiari potest quod per incarnationem Filii nalisme, seu de abusu rationis; et post eius genera­ Dei maximum augmentum beatitudini * accidentalis lem indiscriminatamque exeerationem finis datur, ad­ accesserit. Pronomen demonstrativum, quod le­ monendo tantum magistros et praesides scholarum, gitur in schemate ipso, non sufficit ad perspicuam ut ab animis iuventutis hanc pestem incredulitatis distinctionem huius veritatis, ct erroris damnati ; C arceant. Et hoc hodie cum docetur, nihil de reliexpositione alia et explanatione indiget In rebus giono in scholis tractandum aut agendum esse, cum fidei, venerabiles fratres, omnes unanimiter idem asseritur atheismnm et materialismum publice in credimus, omnes unanimiter idem sentimus; sed scholis docendum esse; cum videamus plures juven­ in seligendis verbis, ut exprimatur perspicue id tutis institutores sic procedere. Parcat Deus, vene­ quod credimus, hoc opus, hic labor. rabiles patres, tam mitissimae monitioni! Nonne In con creta odis erroribus optatur, ut nihil super­ melius illis dicendum erat cum Christo domino x: fluum contineatur, sed nihil perutile desideretur. Vas robis legisperitis, qui tulistis datem scientiae; Sed de semirationahsmo tractandum esse mihi ipsi non introistis, et eos qui introibant prohibuistis. videtur separatilo; nam semirationaliamus fons est Nonne feriendum erat anathemate magistros qui et radix plurium errorum contra ordinem super­ ita docent? Magistri non timebunt anathemata naturalem. Semper mos fuit in ecclesia Dei retinendi ecclesiae, sed certissime patres iuvenum timebunt, nomina, verba usitata ab haereticis, a magistris et formidabunt; et nos prius curare debemus praeser­ asseclis errorum. Optarem ut servaretur haec vare innocentem, quam convertere contra volunta­ traditio, ita ut errores apposito damnentur, et fa­ tem voluntarie calcitrantem. cilius dignoscantur. Dum in schemate exempli De capite ΠΙ perspicue dixerunt reverendissimi gratia agitur de pantheismo, asseclae huius erroris patres, et specialiter reverendissimus pater epis­ potius verbo substantiae utuntur, quod non legitur copus Urgellensis et Salutiarum. Ad dicta haec in schemate, quam illo essentiae. Retinendum erit D tantum addam. De traditione fere nihil dicitur, primum, aut saltem non omittendum. Haec de traditur tantum simplex definitio; aliquid aliud schemate in genere. desiderandum esset; secundum caput huic est ante­ Perpauca capita percurram. Definitio seu positum, nec in opportuno et convenienti loco. In delineatio materialismi et pantheismi incompleta ordine logico primum est esse, quam rnodus essendi. mihi videtur, ut vix materiam praestaret ad con­ Antea probanda est necessitas revelationis, in ca­ ficiendos aliquos canones, in quibus damnarentur que contineri mysteria, quam designare fontes reve­ errores eorumque praecipua corollaria, 'Nihil de lationis, ubi indubitanter invenitur haec revelatio. In capite IV agitur de necessitate divinae reve­ aeternitate et simplicitate materiae, nihil de eius vi intellectuali, ut quidam aiunt. Secunda para­ lationis contra negantes fidem et ordinem supernaturalem. Attendite, venerabiles patres: argumen­ tecelo mentii Deo non per discunum tul per ritionero, ted tum desumitur in schemate ex evectione hominis propter Mctoritaten Dei loquen lis et robiectio voluntatis propter rerbnm Dei prueipientis. Unde aiebat revelationi * necewUtem ad fidem supernaturalem. Probare igitur contra ii quocusquo ítala verifican. In cap. IT · * inserendam ait uninegantes ordinem supernaturalem necessitatem reve­ wma Tridentinam doctrinam de peccato originali. Demum lationis per ipsam revelationem, ipsis videbitur pe­ quoad motivi credlbiliUli * novum eaae praeceptum omnlbua titio principii: nam per fidem scimus hominem fai tebr ille fanpoaitum. inquirendi revelationi * motiva, quod Evectio nec in «arris aeriptnris ncque in Traditione habetur, immo re­ evectum esse ad finem supernaturalem. pugnat rationi et prati ecclesiae, et pro multis eat omuino hominis ad finem supernaturalem certe magna um• U. XLI1L 7. · I’·. LXXXVUl, 8. » Lac. XI, 52. 2G9 CONGREGATIO GENEKALIS NONA 10 ianuarii 1870 270 plificatio cat revelationis ct mysteriorum; sed boda veniam peto, praesertim no videar, cum exiguusihaoc prima ct absoluta causa revelationis. Existimo mum relictum sit tempus vobis, vestra patientia necessitatem revelationis altius repetendam esse: abuti. Ineundum fortassis erit vobis, eminentissimi repetenda est 1· ex eo quod Deus sit creator et ot reverendissimi patres, aliquem audire disseren­ conservator, et homo creatura. Si creator, colen­ tem, pauca scilicet verba dicentem, venientem ex dus est ab homine, Dousquo tamquam dominus plagis longinquis, do illa gonte quam fide Christi praescribere debet cultum, quo coli vult. In quo­ nascentis imbuerunt primi apostoli sancti Magi, cumque statu homo conditus fuisset, nunquam esset quorum ecclesia sancta hisce in diebus memoriam in potestate ac libertate hominis seligere cultum, sanctam colit. Extensissima erat ecclesia et natio quo Deus colendus erat; 2* repetenda est ex ipsa haec Chaldaoorum antiquis temporibus; pluribus essentia cultus interni, qui est sublectio mentis Deo, martyribus celebris evasit, et doctoribus, et epis­ non per discursum aut per rationem, sed propter copis; et denique venit pestis Nestorii, et mise­ auctoritatem Dei loquentia, item subiectio volun­ randum in modum ecclesiam illam, ot gentem contatis propter verbum Dei praecipientis. Ita stabi­ spicuissimann illam quasi absorbuit et in profundum litis hisce principiis, obiter profligatur error ad- tenebrarum iniecit. atruentium, ius osso immanens in homino circa Etiam Nestoriano tempore, in epoeba, qua Neliboram electionem cultus, et etiam docentium li­ storiani valde extensi fuerunt, etiam in illa epoche bertatem cultuum in statu esse ius status. Aliud multi doctores exstiterunt inter eos, quorum scripta est ius, aliud ost tolerantia. In exordio mundi 1 i adhuc prostant, sicut prostat etiam residuum ipsorum Adamus credere tenebatur quod ex eo die, quo Ncstorianorum, quorum inquam scripto, ct quorum comederet ox fructu arboris boni ot mali, moriturus residuum non sunt certe α providentia divina adhuc erat morto; obedire etiam tenebatur praecepto relicta, nisi ut resurgant, nisi etiam ut ecclesiae divino non edondo ex fructu arboris vetiti: haec catholicae in gloriam sint, et dogmata illius et subiectio intellectus et voluntatis erat etiam subiec­ actu et precibus ct antiquis scriptis suis et ipsa tio corporis et sacrificium voluptatis in manduca­ istorum existentiaNeatorianorum comprobata iugiter tione. Erat igitur non solum cultus internus (nam, sint. Ne videar, eminenttissimi praesides ct re­ prout ait Augustinus1, Deus colitur fide, spe et verendissimi patres, extra propositum egredi, quao charitato), sed etiam initium et specimen cultus dixi, veniam peto ut pro iucundis habeatis, quia externi. Existimo quod in quocumque statu homo etiam ad religionem catholicam non ingloriosum creatus fuisset, excepto statu visionis beatificae, est, ut sint illi haeretici qui α quinto saeculo usque ad semper Deus aliquid praecepisset homini in recogni­ nostros dies existant, et sicut dixi, dogmata plurima, excepto errore Nestorionismi, dogmata catholicae tionem sui supremi dominii. Denique cum in capiteXVII tradatur doctrina de ecclesiae probant. Ad schema nunc venio. Etiam ego optarem ut peccato originali, nescio qua de causa non insera­ tur integra doctrina Tridentini, prout opportunissime inciperetur ab expositione fidei catholicae : 1· quia consideravit reverendissimus episcopus Salutiarum. hic est ordo optabilis; 2* quia probabile est, imo Totus sermo schematis se vertit ad privationem certum credo, quod concilium Vaticanum in regioniiustitiae originalis; neque aliquid aliud additur de bus nostris legetur in propriis linguis a gente nostra fomite concupiscentiae, neque de servitute dia­ in tota Syria, in Mesopotamia, in Chaldaea et in boli. Homo per peccatum incidit in servitutem aliis locis, lingua praesertim arabica. Illic, emi­ diaboli: haec est doctrina Tridentina; propterea nentissimi et reverendissimi patres, non sunt cogniti ecclesia praecipit exorcismum ante baptismum adhuc plerumque errores novatorum et blasphemadicens: Exi ab eo, spiritus immunde. Doctrina torum, qui grassati sunt in occidente; ideoque haec mihi maxime necessaria videtur in nostra potius debet conspici prima fronte professio fidei, aetate, in qua Satanas imperium suum recuperare quae habet vim quamdam divinam per se et for­ conatur non tantum per mores pravos et per erro­ tissimam. et quamdam dulcedinem ad convertendas res, sed etiam directe per spiritismum. Do eo dixit animas, adducendo etiam eos qui sunt catholici in Christus dominus esse principem huius mundi, et virtutem exercendam. Non solum propter hoc dico, quia non norunt illos errores,et non est bonum eiicicndum osso foras. De motivis credibilitatis resumam ea, quao dicta □t prima fronte conspicientur; sed etiam quin potius eunt a reverendissimis patribus, brevissimis verbis conspicienda sunt et legenda et meditanda Dei sic: facile dignoscitur quod novum praeceptum, magnalia, iisque corda eorum implenda, hac inquam omnibus infidelibus impositum in schemate, inqui­ fidei professione. Unde optarem et ego, ut ab rendi motiva crodibilitatis et factum revelationis, expositione nitida et conspicue fiat principium. non invenitur neque in scriptura neque in tradi- D Quoad stylum schematis non est meum iudicare. tione; repugnat rationi ct praxi ot auctoritati eccle­ Sciunt reverendissimi patres stylum debere esse siae, et est impossibile; quia maior infidelium pars bonum, conspicuum, simplicem et conciliarem; a non potest examinaro motiva credibilitatis, et Deus stylo Tridentino non est recedendum: et decet magnopere concilium Romanum Vaticanum ea la­ impossibilia non iubet Haec mihi vobis subiicienda erant, sapientissi­ tinitate ct ea conspicuitate sermonis pollere, quae mo iudicio vestro relinquenda. Nunc gratias vobis est propria Romanorum. ago quia substinuistis me. Si quid minus rectum Quoad scripturam sacram potest addi aliquid dixi, indulgete; si quid utile, sit in gloriam Dei. de versionibus praeter Vulgatam latinara, praesertim quae in Oriente sunt, maxime de versionibus syroORATIO reverendi patrie domini Georgii Ebedjesus Khayyath archiepiscopi Amadiensis . * Eminentissimi praesides et reverendissimi patres. Miramini fortasse vos debere tenuitatem meam in lingua latina audire. Ego autem, sicuri cauteri, * Enchiridion, cap. ΙΠ ; Pair. lai., t XL, col 232. ’ Argumentara: .Episcopos A mi densis incipiendum ait ab eiporitione doctrinae attenta etiam orientalium conditione. quibus plerisque errores qui in Occidente rident ignoti runt Quoad stylum concilium Tridentinum nonna» nobis esse de­ bere. Quoad sacras scripturas aliquid addendum de verriouL bus Syriaca, Syro-Cbaldaica et Arabica, quarum dots editio necessaria es-el, ne ulterias fas sit proteetantibus .biblias er­ * roneas in vulgus spargere. Aliquam explieatioam addendam, ubi de peccato originali agitur et de infantibus, qui sine bap­ tismo decedunt. Ubi demoni de Incarnatione agitur et da unione hypostatica, non omittendum verbum tttoréxoç. * 271 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 272 chaldaica aire syriaca simplici dicta, et etiam ara­ L circa materiam et formam schematis dogmatici bica. Sed animadvertendum, curam debere esse iudicio nostro subiecta sunt hucdum per plurimos huius concilii Vaticani ut cogitet, et curam habeat venerabile^ patres magno ingenii acumine, neo plurimam, ut versiones illae bone et exacte et sine minori eruditione atque ingenuitate, quao viros erroribus imprimantur pro clero indigeno, tum pro sanctas et magnas rea tractantes decet, in medium iis, qui syriace aive ayro-chaldaice tantum legunt pro et contra prolata et disputata fuerunt, tardo et loquuntur, sive pro iis qui arabico etiam; prae­ venientibus messoribus, qualis ego eum, vix aliqui sertim cum protestantes non desint vulgare impres­ manipuli colligendi supersunt; imo noe spicilegio siones suos sacrae bibliae defectuosas quidem in amplius locus datur. pluribus, et plenas erroribus; pro quibus oportet Tacuissem itaque ac contentus fuissem, noe necessario ut catholici habeant suas catholicas, et patientiam vestram non solum multis sermonibus, certo non possunt pro multiplicitate locorum, et sed etiam multis promissis non sorvatis exercitam pro diversitate rituum diu manere sine huiusmodi exercere pergerem, nisi necessarium plano vidorom, versionibus impressis, editis opera quidem catholica. ut ad verba praeclarissimi Paderbomensis episcopi, De incarnatione domini nostri lesu Christi, et cuius eximiam personam ot praesignem virtutem ac de peccato originali et poena illi debita pauca magnam eruditionem a iuvenilibus annis mihi notam delibabo. Scitis, reverendissimi patres, religionem magni facio et summoporo veneror, mentem tamen, totam Christianam verti sub duobus hisce cardinibus, quam nuper expressit, vel minus recte assecutus lapsu primi Adami et incarnatione secundi Adami B sum, vel certe meam facere non possum ; nisi, in­ domini nostri lesu Christi. Optarem, sicuri bene quam, ad verba illa respondendum esso putarem, dixerunt antecedenter plures de reverendissimis. quibus nostram in conciliari pertractatione liber­ patribus, quod in exponenda peccati originalis tatem contra expressam sanctissimi domini nostri notione, aliqua mitigatione utatur concilium Vati­ mentem coarctare voluit. Necessarium puto ut canum; praesertim cum notum sit, peccatum illud respondeam viro huic praeclarissimo; responden­ esse solummodo in privatione, seu expoliatione dum propterea eo magia puto, put ateat quid gratiae sanctificantis iam debitae, quae debebat esse. nobis hic licitum, quid minus sit; ut pateat Atqui haec est notio reatus, non tamen peccati quantum spiritum apostolicum sanctissimi domini vulgariter accepti, quamvis theologico loquendo nostri ad concilium bocce Vaticanum nos convo­ sit peccatum. Optarem etiam quoad concilium cantis, providentia ordinante, nacti fuerimus; quid Florentinum, ubi definitur, poenam aeternam in proinde obligationis nostrae conciliaris, quid iuris inferno esse debitam iis, qui moriuntur in solo nostri sit Expectabam ut alter dignior orator peccato originali, aliquam fieri explicationem ; quia responderet, aut unus cx illis qui anco me proinfernus ibi gehennam sonat: atque infantes, qui loquuti fuerunt; sed cum nemo id fecerit, faciam in solo peccato originali decedunt, non in gehennam licet invitus. cadunt, non ad gehennam condemnantur, ut ar­ Ergo dixit reverendissimus ille vir, facultatem bitror; nam infernus debet esse illo locus, qui nobis esse schema retinendi, emendandi, perpoliendi, habet ignem. Atqui qui in solo peccato originali C sed facultatem nequaquam nobis esse schema re­ decedunt, non in ignem eunt, ut etiam a pluribus re­ probandi, reiiciendi. Et recte plane dixisset, si de verendissimis patribus praecedenter observatum est divinis illis veritatibus, de dogmatibi definitis eccle­ Una hac ultima observatione finiam, quae est siae catholicae, quae schemate cuuunentur, id inhaec. In repetenda definitione concilii Ephesini de telligi voluisset Sed de his utique intelligi non hypostatica unione duarum naturarum in Christo voluit quia nec a quoquam dictum fuit haecco domino in unitate personae, quare relictum est sepelienda esse, dum de schemate examinando, de illud, quod est tessera condemnationis Nestorianae, schemate reprobando, de schemate sepeliendo sermo ex qua caetera omnia dimanant, probationes, de­ fuit Non de veritatibus illis divinis, quas schema ductiones pro veritate personalitatis unicae divinae hoc continet, haec dicta fuerunt sed de modo, de Christi; illa, inquam, tessera, quae consistit in methodo, de via procedendi in schemate, de mensura, maternitato divina sanctissimae Virginis, vox illa ut ita dicam, de dimensione eorum, quae ibi dici chaldaice Hkiaglough^ graece θιστάχος, latine Deipara, oportebat, de modo loquendi. Sermo fuit de corpore quae sola expressione sua potest errantes, qui adhuc illo, quod corpus licet magno ingenio ac magna in­ existant, miseros Nestorianos convertere? dustria virorum doctissimorum, qui omnem nostram Haec patientiae vestrae, qua sum abusus, emi­ venerationem meriti sunt creatum fuerit; tamen nentissimi praesides, reverendissimi patres, dixi, ve­ humanae fragilitatis, humanae mortalitatis quaepiam stro plenissimo et certissimo iudicio humillime illi inesse possunt, quae mereantur separari. Non subiiciens. p sepeliri ut intereat sed ut nobilissima illa elementa etiam corporalia, quae in ipso sunt, resurgant ut ORATIO bene dictum fuit; et corpus clarificatum veritatum reverendi patrie demini Ludovici Haynald archiaeternarum consistat. De corpore hoc sermo fuit episcopi Colocensie et Bacsientie'. quod corpus etiamsi sepultum fuerit, vivit anima, Eminentissimi domini cardinales praesides, ut lucidum ecclesiae belgi cae, sedis Mechliniensis et reverendissimi patres. sidus, bene dixit. Corpus est hoc, quod nostro Observo solemne cese cunctis oratoribus, ante­ iudicio et examini subiectum fuit, venerabiles fratres, quam sermonem suum ordirentur, solemnem vobis propterea ut determinetur a nobis, an dogmata illa, sponsionem dare de eo quod breves sint futuri; quae in prioribus iam synodis enunciata et infalliquia tamen paucissimi eam solverunt, ideo si ego biliter determinata et definita fuerunt etiam in quoquo hocco promissum darem, non crederetis. concilii huius decreta et canones subintrare debeant: Nullum vobis promissum do, sed facto brevis esae iuris hoo itaque nostri est. Si enim propositionem volo; et possum ideo magis, quod post ea, quae talem, quae nobis exhibetur, reiiccremus, non veri­ tatem intus contentam reiiceremus, sed enuntiare­ 1 Argumentum: «Archiepiscopo * CoIoccuau pluribai con­ mus opportunum forte non esse, ut no quid denuo dili libertatem tMernil contra nonnullas expreaaioue * episcopi in hoo conrii ««nuntietur. *. Paderbornenai qui dicere riaua fuerat, pow quidem a patribus 2· Iudicio et examini nostro subiectum est •chema emendari, eorrigi, perflei, non aut tn ** in omnibus reiici schema in omnibus illis, quae doctrinas continent et reprobari.- 273 CONGREGATIO GENERALIS OCTAVA 10 ianuarii 1870 274 talee, quao pie (brean in ecclesia crederentur, sed a Scitis autem, viri venerabiles, quae sit vis, quod variam opinionum scholasticarum materiam con­ momentum, quae auctoritas formulae huius. Audistis stituerunt, ct quae definita dogmata nondum eunt nuper quam solemni ad ipsos sacros sanctorum Verumtamcn anne ista etiam definitis ecclesiae Apostolorum cineres provocatione ab eminentissimo dogmatibus addere oportet? Et hoc vere iuris praesidio intimatum vobis fuerit, titulum hunc stare nostri est. Quare convenimus ex utroque orbe, debere, titulum hunc neque discuti posse, titulo vocati α sanctissimo et amatissimo patro nostro huic nihil posse decerpi, neque directe neque in­ Pio papa IX. convenimus indo ex ultima Thule directe; ideoque nec huius formulae pars illa „approad Garamantas ot Indos? Convenimus propterea bante concilio41 eiici ex hac formula sine censura ut onnunciomus ot solemni testimonio hic ad limina potest: ut adeo ipsa haec formula sub ipsam appro­ ipsa apostolorum probemus fidem illam catholicam, bationem illa cadat sit necease. Hisce sanctissimi quao ubiquo in oris nostris viget; ut testes simus domini nostri effatis tuti, non dubito plenam liber­ illius quod semper, quod ubique, quod ab omnibus tatem patribus huiusce concilii constituram esse, crenitum est, ut dicere possimus: Visum est Spiritui schdJKA indicandi, schema examinandi, schema approsancto ct nobis. bandi, schema reprobandi; plenam patribus liber­ 3° Schema iudicio nostro et examini subiectum tatem futurum esse, libere quao sentiunt enunciandi est propterea, ut iudicemus do modo, de stylo, de pro sanctissimae obligationis suae episcopalis ratione. methodo procedendi; iudicemus de corpore illo, quo Constituram autem hanc, non obstante pathetica illa vestire veritates aeternas velit sanctum hoc Vati- B reverendissimi episcopi Argentinensis apostrophe ad canum concilium; et haec solum sunt ea quae eminentiasimum praesidium directa, ut contra certos schemate continentur. Haec autem omnia vestro . nescio quos oratores iure suo et potestate utatur iudicio subiecta sunt, quia quemadmodum acceptari ad obturanda ora eorum, apostrophe directa non a nobis possunt, ita necessarium est etiam ut a absque certis facetiis contra quosdam venerabiles nobis rciici possint. Hoc nutem non tantum meo oratores directis, quorum gloria ipsis constat, sed iudicio, sed iudicio etiam sanctissimi domini nostri quorum tela, prout ipse similitudinem hanc adamavit papae Pii IX. et enuntiavit, non semper illos feriunt in quos Felices nos qui in verbis praeclarissimi ct meri­ iaciuntur. Libertate hacce, non dubito, usuri sunt tissimi domini Paderbornensis episcopi prope solam venerabiles patres non obstante etiam provocatione illius opinionem quaerere debemus, non autem eiusdem reverendissimi domini episcopi ad eam authenticam voluntatis et mentis domini nostri ex­ circumstantiam, quod plurima in schemate continentur pressionem. Loquutus est sanctissimus dominus verbis illis expressa, quae verba in Syllabo et aliis noster Pius papa non per praeclarissimum episcopum constitutionibus apostolicis legimus et summa pietate Paderbornensem, loquutus est in constitutione sua, veneramur. Scimus quodnam momentum verbis ubi haec dicit1: BVolumus et mandamus, ut sche­ illis insit; sed scimus etiam hoc, quod inter Syllabum mata decretorum et canonum, quae nos nulla nostra et reliquas illas constitutiones et nostram etiam hanc approbatione munita,integra integre patrum cognitioni actionem sint et ceciderint verba illa sanctissimi reservavimus, iisdem patribus in congregationem C domini nostri, quibus enuntiavit ea, quae in sche­ generalem collectis ad examen et iudicium subiici- mate continentur, nulla auctoritate sua munita, antur.u Perpendite ad examen subjiciantur. Non integra integre nostro iudicio et examini subiici. vult tantum sanctissimus dominus noster, sed mandat Utamur hacce libertate, quae nos constringit; pa­ (et nos obedientes filii erimus) ut integra integre tiamur illa, quae reverendus dominus Paderbornensis in examen revocentur; examinentur itaque an con­ episcopus nuper protulit, respondendo ad illam veniant, an secus: examinis sequela est ut probentur obiectionem, quod schema non continet omnia re­ vel minus, ut acceptentur vel reiiciantur. Vult media sanando moderno aevo apta, opportuna et sanctissimus dominus noster nostro iudicio haec necessaria. Dixit scilicet (meministis reverendissimi subiici: ridiculus iudex esset, qui tantum laudare patres), quod patienter expectandum habeamus, posset, qui reprobare, damnare non posset Quum exiguam enim solum partem eorum, quae nobis in igitur iudicio et examini sanctissimus dominus noster, materia dogmatica proponenda sunt, prae manibus optimus, sapientissimus pater haec subiecerit, nos habere. Nos certe gratulamur, quod reverendissimus sanctissimae voluntati obtemperare volentes credimus Paderbornensis episcopus plus sciat nobis; sed in semper ius et obligationem nos habere, non tantum quantum id quod ille scit, et quod nos nescimus, unam partem, non tantum aliquas partes, non singu­ directioni nostrae inservire debet, et patienter exlas, sed omnes partes, integra integre nos indicare; pectamus; et interea forsan a nonnullis defectibus proinde vel acceptaro vel reiicere posse. Clarius corrigendis non abstinemus, quia forsan occasionem adhuc id patet ex verbis sanctissimi domini nostri nanciscemur aliam convictionem habendi; subinde in eadem constitutione, paragraphe octava contentis, vehementer optassemus, ut quod ille scit nos non ubi haec dicit: „Primum canones de dogmatibus nesciamus, et modo iam directionem et formam fidei, deinde decreta de disciplina pronuntientur, et agendi habeamus. Caeterum quia certe gravissimae rationes fuerunt, ea adhibita solemni tituli praefatione, qua prae­ decessores nostri . . . uti consueverunt, nempe: quae prohibuerunt sanctissimum dominum nostrum Pius episcopus servus servorum Dei, sacro appro­ ab omnibus schematibus simul nobis exhibendis, bante concilio, ad perpetuam rei memoriam. * Vult ideo puto ab hac animadversione (et eo saltem igitur sanctissimus dominus noster ut id nonnisi sit tendit oratio mea), nullatenus nos impediendos esse decretum sacrosancti huius concilii Vaticani, vult in eo, ut faciamus illas reflexiones, quae necessariae ut publicetur id quod approbante concilio sancitum ex praesenti schematis ratione nobis videntur, et et firmatum fuit. Ubi possibilitas et libertas appro­ quao defectibus illis medendis inservire possunt, quos bationis, ibi possibilitas et libertas reprobationis et defectus in hocce schemate observamus. Omni liberreiectionis quoque esse debet, quae probatio secus tate hacce nostra utamur; at quin iniuria simus valorem nullum haberet. Sanctissimi domini nostri viris illis doctissimis, eruditissimis, qui magnum sane igitur voluntate expressa freti, credimus nos quam­ opus peregerunt schema hocce conficiendo. Cum dam approbandi ut et reiiciendi potestatem habere. fragilitatis humanae ibi etiam multum subrepere potuerit et revera subrepserit, ideo schema hocce ‘ Liti- sport. Multiplices inter, § VU. ad commissionem illam votis certe communibus COXCIL. GKNBaXL. tomus L 18 275 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 276 committimus, ad commissionem illam negotio huic a desideria patris cestri facitis? Hic sermo nonno uberius pertractando votis vestris maioribus destina­ fuit durus? sed verus ille fuit. An non sanctus tam, ut ibi reficiatur quod reficiendum est, sepeliatur Paulus apostolus etiam non dixit tantum, obsecra; quod defectuosum est, maneat quod bonum et sed dixit, argue et increpa l: ot vere dixit, quoniam excellentissimum est: ut ubi aliquando sanctionem ecclesia cum potestate docet, cum potestate exigit concilii, altissiraam item sanctionem sanctissimi obsequium praeceptis suis. Data est mihi omnis domini nostri obtinuerit schema hocce, resurgens potestas in caelo et in terra, dixit lesus *; sicut misit reformatum, veritates in illo relucentes per nos me pater, et ego mitto cos cum potestate. Qui credi­ populis praedicari possint; in animabus eorumdem derit salvus erit, qui non crediderit condemnabitur1. radices figant, floreant et fructus in virtutibus; Durus sermo hic est; sed est sanctio eius qui pote­ nascatur lesus in fidelibus pastorali nostrae curae statem habet dicendi: Docete serrare omnia quae­ commissis et vivat, ut sit gloria in excelsis Deo. cumque mandari vobis1: qui cos audit, mm audit; qui ct in terra pax hominibus bonae voluntatis. cos spernit, me spernit : * qui ecclesiam non audierit, sit tibi sicut ethnicus et publicanus ’: en sanctionem. Et ORATIO tamen quibusdam inconveniens videbatur, quod reverendi patris damini loseph Papp-SzUágyi episcopi etiam in hoc schemate anathemata occurrant. An Magno- Varadinensis1. non didicimus a sancto Paulo, qui dixit·; quis noi. Sancti concilii patres. amat dominum letum, anathema sit? Sed non tantum Annis decem et octo duravit concilium Triden- B homini anathema infixit, verum etiam paratus erat tinum: concilium autemVaticanum diu durare non po­ ipsos angelos anathemate configere, dum dixit : * test. Non potest autem diu, propterea quoniam omnes Etiamsi angelus de caelo aliud praedicaverit rei do­ nos sentimus magnum illud detrimentum spirituale, cuerit, quam ego praedicari vobis, anathema sit. quod patiuntur greges Domini ex episcoporum Ergo tam quoad complexum, quam quoad stylum diuturna absentia. Sed sunt etiam aliae causae et formam mei scrupuli, sancti patres, evanuerunt. huius temporis, quae urgent boc concilium Vaticanum Ideo ego libertate mea utens iudicium depromo, quo prius terminari, et hoc scopo oratio brevissima istud schema acceptabile esse, quod ego accepto et erit. Et certe unum remedium contra diuturnam approbo; atque vobis, sancti concilii patres, pariter durationem concilii huius Vaticani est etiam illud, pro acceptatione et approbatione commendo. ut oratores sermones suos non ex scripto proponant. Nunc pergo ad rem, ad ipsum schema dijudi­ Hisce vero absolutis, eminentissimus primus candum. Ego etiam habui scrupulos meos dum praeses significavit patribus, schema una cum obiectw prima vice hoc schema legissem, et habui scrupulos difficultatibus subiiciendum examini deputations pro meos tum relate ad titulum, tum relate ad com­ rebus fidei; et simul in proxima congregatione, plexum, tum relate ad formam atque stylum. Sed habenda feria VI, die 14 huius mensis, procedendum dum maturiori iudicio hoc schema expendissem, esse ad electionem deputationis pro rebus ritus fateor sincere quod scrupuli per me concepti sensim orientalia; et post traditas sigilloque obsignatas et sensim disparuerint atque evanuerint. Imprimis C schedulas inchoandam esse in eadem congregatione eam convictionem nsctus sum, quod schema hoc discussionem et examinationem duorum schematum veritatem catholicam in se comprehendit, veritatem De episcopis etc. et De sede episcopali vacante. catholicam exprimit, et quidem apte exprimit contra Huiusmodi autem verbis patres alloquutus est: errores, qui in hoc schemate abducuntur. ^Reverendissimi patres, quoniam, ut audistis, Videbatur mihi hoc schema esse prolixum et plures difficultates propositae sunt circa primum esse speculativum: sed mihi incidit quod Deus dixit constitutionis dogmaticae schema, idcirco iuxta uni prophetarum5: Sume tibi librum grandem, et Apostólicas Litteras diei 27 novembris Multiplices scribe in eo stylo hominis. Philosopho scribe philo­ inter, illud una cum obiectis difficultatibus remitte­ sophice, speculanti scribe speculative: doctis enim mus pro examine ad deputationem super rebus ad pariter atque indoctis debitores sumus. Atque adeo fidem pertinentibus. Proxima autem congregatio colimus scientias, unus astronomiae vacat, alter generalis habebitur feria VI huius hebdomadae, botanicae studium suum impendit, alter linguarum consueta hora: in qua congregatione prius fiet orientalium semi ticarum, quibus sacrae scripturae electio deputationis pro rebus ritus orientalis. Mone­ conscriptae sunt, cognitionem sibi procurat, ut medio mus vero reverendissimos patres in hac deputatione etiam earum scientiarum uti possimus ad id, ut in­ tractanda quoque ea, quae spectant ad apostólicas credulos et male credentes convertamus ct ad con­ missiones1*; deinde post collectas et obsignatas fessionem veritatis catholicae adducamus. Sed durus schedulas, inchoabitur discussio et examinatio duorum etiam videbatur mihi iste sermo, quo errantes contra D schematum iam vobis traditorum: De episcopis etc. fidem aeternam dure in hoc schemate indicantur. et De sede episcopali vacasi teP Sed vero an non lesus Christus, Filius Dei et Post haec dimissa congregatio est Redemptor generis humani (qui mitis fuit et man­ suetus, qui dixit*: Discite a me quoniam mitis sum » H Tini. IV. 2. et humilis corde), an non dixit pharisacis : * Vae ’ MaL XVm. 18. vobis pharisaeis hypocritis? dixit illis : * Sepulchra ■ Io. XX, 21. • Marc. XVI. 16. dealbata? dixit illis : * Vos ex patre diabolo estis, et 1 Argumentum : «Episcopus Magno-Varadinensis se quoque ait scrupulos quosdam habuisse circa propositum schema, eos * poste evanuieae port maturius examen super illud institutum. Quinam fuerint eiusnodi scrupuli exponit et concludit se in omnibus schema spprobart." • Is. Vili, 1. • Mat XI. ». • Mst.X «u 13 et saepius eodem capite, ubi tamen legi tur : Vae vobis pbaricaei hypocritae. • n, ». • lo. vm. 44. • MaL XVH1. 20. • Luc. X. 16. ’ Hat. XVni, 17. • I Cor. XVI. 22. • GaL I, 8. '· Quod cautum fuerat sequenti monito: „Cum dubitatic quaedam exorta fuerit, monentur patres, in quarta deputatione eligenda pro rebus ritus orientali * ea quoque tractanda ease quae pertinent ad apostólicas in toto orbe missione *. — E se ere Uria concilii Vaticani die 31 decembris 1869. losephui episcopus Sancti Hippolyti secretarias." 277 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 278 VII. SYNOPSIS ANALYTICA ORATIONUM QUAE A PATRIBUS HABITAE SUNT IN CONGRE­ GATIONIBUS GENERALIBUS SANCTI OECUMENICI CONCILII VATICANI DE SCHEMATE CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DE DOCTRINA CATHOLICA CONTRA MULTIPLICES ER­ RORES EX RATIONALI8MO DERIVATOS· § I. A Reverendissimos Groith Sancti Galli [coi. 212c]: De schemate generativi spectato. Genoratim censet de schemate, remittendum ad Eminentissimus Rauscber Vindobonensis [coi. deputationem ut emendetur. 123 b]: Reverendissimus Valerga patriarcha Hieroso­ Ut laudo dignos commendat auctores, qui tamen lymitanus [coi. 234b]: non videntur recte aestimasse morbos quibus la­ Dicit schema „guoad substantiam omnibus pro­ borat ecclesia. * * ; in hoc enim omnes convenerunt, licet varias bari Reverendissimus Kenrick Sancti Ludovici [col. in sententias abierint, quod „nullus doctrinam in schemate expositam ullatenus censura notavit, nullus 126 b] : Displicet schema, quod nimiam, si proportio errores ibi damnatos nedum a damnatione vindicavit, servabitur in aliis adhuo edendis, materiae examini sed neque minus damnandos esse censuit". Ex obsubiiciendae quantitatem promittit. iectionibus a quibusdam schemati oppositis nulla­ Reverendissimus Tizzani Nisibonus [coi. 128a): B tenus sequi illud reiiciendum, sed ad summum ali­ Displicet schema, licet auctores commendet. quas faciendas immutationes, reliquo schemate Reverendissimus Apuzzo Surrentinus [coi. 129a]; · incolumi, ei existimetur aliquid esse quod scholae Laudat; defectus tamen pluresemendandos indicat. liberas opiniones praeiudicet. Neque schema ex Reverendissimus Spaccapietra Smyrncnsis |col. eo reiiciendum quod aetas nostra eo remedio non 131): indigeat, siquidem charitatem diligere, at veritatem Generaliter antecedentibus adhaeret. simul tueri debemus. Reverendissimus Pace-Forno Rhodiensis[col.l32] : Reverendissimus Dechamps Mechliniensis [coi. Probat schema etiam per singula. 246 b]: Reverendissimus Connolly Halifaxiensis [coi. 134]: Schema in substantia recipit, quamvis perfici ad­ huc posse admittat. Impugnat vehementer. Reverendissimus Vanesa Fogarasieneis [coi. 137]: Reverendissimus Raess Argentinensis [coL252bc]: Generatim probat, quaedam tamen esse super­ Occasione eorum quae dicta sunt circa schema, flua, quaedam deesse indicat. potissimum ex obiectis difficultatibus, postulavit Reverendissimus Strossmayer Bosnensis et Sir- revererendissimus praesul ut liceat patribus ad miensis [coi. 139]: difficultates minuendas quoad schemata futura, eas primum scripto communicare respectivis deputaImprobat vehementer. Reverendissimus Bernadou Senonenais[col. 186c]: tionibus ad varias materias delectis. Reverendissimus Del Valle Huanucensis[col.267a]: Multa putat in schemate subtiliora, multa plus c aequo diffusa; methodum eiusdem generalem optat Generatici censet de schemate illud novo mutari. rejiciendum aut perficiendum aut rejundendum". Reverendissimus Haynald Colocensis [coi 272]: Reverendissimus Gandolfi Cornetanus [196]: Pluribus praemissis de plenissima libertate, quae Schema non esse reiiciendum censet propter defectus quosdam a quovis alio dein proponendo patribus concilii competit, schema non modo corri­ gendi. emendandi, perpoliendi, sed etiam omnino vix separabiles, sed emendandum. Reverendissimus Salzano Thanensis (coi. 258b]: reiiciendi ac reprobandi, non quoad veritates ibi Schema non reiciendum, sed apte et scite est contentas, sed quoad formulas, stylum, modum, me­ thodum etc., uno verbo quoad integrum schema, omnibus capitibus expoliendum ac ordinandum. Reverendissimus David Briocensis [coL207a]: generatim de schemate proposito iudicat, illud ad Schema, prout iacet, accipiendum non est; sed deputationem esse remittendum ut quod minus in ad deputationem pro rebus fidei remittendum ut eo rectum est tollatur, maneat quod bonum, atque corrigatur. Sic autem corrigatur, ut unaquaeque ita patrum concilii et sanctissimi domini nostri materia nitido et dilucide exponatur, absque ulla sanctionem consequatur. Reverendissimus Papp - Szilágyi Magno-Varascholastica subtilitate, et praesertim sine ulla in loquendo acerbitate. Habeatur quoque ratio eccle­ dinensis [coL 275 b c) : Dicit se prius nonnullos scrupulos habuisse siae orientalis, ut monuit reverendissimus patriarcha > dum prima vice legit schema. Sed postquam illud Ciliciae Armenorum. Reverendissimus Martin Paderbornensis [coL maturiori iudicio expendisset, scrupulos omnes evanuisse; et concludit: tJdeo ego libertate mea 200 a]: Defectus sunt quidem in schemate; verbi gratia, utens iudicium depromo istud schema acceptabilo in prioribus duobus capitibus deest catholicae fidei esse ; hoc ego accepto et approbo atgue vobis patres * 1 expositio erroribus ibi damnatis praemittenda; ordo pariter pro acceptatione et approbatione commendo non semper bene procedit; laeduntur aliquando § n. liberae scholarum opiniones; desideratur stylus con­ De schematis materia in genere. cinnior ao paulo elegantior; habentur etiam du­ Eminentissimus Rauscber Vindobonensis [coi. riores aliquando et acerbiores loquendi formae, quam ecclesiam matrem amantissimam deceat 123-5]: Huiusmodi nutem defectus non sunt insanabiles. Nimium abundare dicit schema in quorundam Remittendum igitur schema ad patres pro rebus errorum satis, quod sint veritati catholicae oppositi, fidei deputatos, ut per eos corrigatur, et sio cor­ notorum, necDon in eiusdem, quatenus his oppo­ rectum generalis congregationis examini iterum nitur, catholicae doctrinae expositione. Hanc enim, subiiciatur. cum clara ea sit, innuere sufficeret • Ei aim odi synopsim theologi deputationis de tide conficere insti tut in tensione ab eadem deputation habita die Il ¡innari! Quo meline lectoris commodo consuleretur, tadte emendatis band pancii typographies erratis, quae ia editis occurebaut. earn boc loco ponendam censui. 18· 279 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 2Θ0 Plurimum e contra deficere «chema ait, cum a Similiter nec tempus terendum autumat quamsilentio praetereat incredulitatem totalem, atque plurimis, licet veris et rectis, congerendis, sed mi­ omnimodam religionis negationem quae veros con­ nime necessariis, ad quem modum plura et docta stituunt atque gravissimos morbos, quibus praesenti etiam volumina conscribi possent. Reverendissimus Bern ad ou Senonen8Ía[col.l87bc): aetate laborat mundus. * Explica porro et confirmat dicta, ex una parte Eliminandas dicit e schemate propositiones quae breviter indicando damnatas a Tridentino haereses, anxietatibus atque aequivocationibus locum darent, ex altera voro, fusiori sermone, quo etiam ad quae­ vel controversiis inter catholicos. Praecavendum dam lingillatim descendit, tum speculativos, tum praeterea censet a definiendis controversiis hactenus prácticos aetatis huius errores depingendo, mu­ libere agiutis. Reverendissimus Donoy Montis Albani [coi. 183e]: tuum quoque tum inter se, tum cum ipsorum prin­ Auctores schematis nimios fuisse, ait, inGQntherii, cipio, perperam nempe eftbrmato fraternae dilec­ tionis conceptu, eorum nexum describendo, pericula Hermesii, Frosschammerii etc., germanorum nempe demum, quao maiora hinc quam ab haeresi ecclesiae auctorum opiniones insectando, dum e contra parci omnino sunt àrea aliorum errores, vel eos omnino imminent demonstrando. Vel ipsa namque haeresis, ex qua parte reve- silentio praetermittunt, idealismum nempe, exempli lationem supponit habetque dogmata, adversos gratia,pantheistienm, positivismum moralem ab omni incredulitatis incursus perferre debet. De ipsa dogmate religioso independentem sive naturali sivo itaque re Christiana agitur, imo et de praeambulis, B supernatural!, «piritismum animarum asserentem uti dicantur, fidei, quae nec ab ethniàs ia dubium transmigrationem atque existentiam daemonum dene­ gantem, criticismum miracula fabulis amandantem, vocantur. Conatus demum exponit, qui ut latius in dies rationalismum moderatum, ordinem supernaturalem execranda haec pestis diffundatur, fiunt: unde nec non quidem denegantem sed parvi pendentem, sufficere concludit ad praesentis aevi necessitates neque ut obligatorium habentem, quorum omnium quae in schemate adversus errores sancienda pro­ expressa ease debet atque explicita a Vaticano concilio pronuntiata condemnatio. ponuntur. Reverendissimus Kenrick Sancti Ludovici [col Reverendissimus Gandolfi Cornetanus et Centumcellensis [col. 196 dj126 b] : A schemate eliminandas esse didt omnes sen­ Schema, si ex ea parte quae prae manibus ha­ betur coniectare liceat, nimiam in concilio discu- tentias libere inter doctores controversas, quae tiendae materiae quantitatem adpromittere videtur. etiam videntur multis, quae α patribus sunt obser­ Cum itaque urgentiora tantum considerari possint, vata, occasionem dedisse. Errores porro censura notandos in duas cate­ nt haec relegantur, expediret integram proponen­ gorias distinctos, popularium nempe et pbilosophicodam materiam ab initio patribus proponere. Reverendissimus A puzzo Surrentinus [coi. 130 b|: tbeologicorum ; illos singillatim condemnandos dicit * deinde referendos singu­ Expungenda videntur, ait, quin tamen in specie a concilio, in catechismo quaenam sint indicet, nonnulla, quae pro verborum C larum dioecesum, ut populi edoceantur de iis vi­ formulis quibus concipiuntur, uni potius quam alteri tandis atque de veritate firmiter tenenda. Errores vero philosophico-theologicos ad unum ex hactenus libere in scholis disputatis «ententiis posse facillime, ait,caput reduci,nempe naturalismum, favere videntur. Reverendissimus Spaccapietra Smyrnensis [coi. unico subinde canone condemnandum. Est namque, ait, naturalisants atheisticus Deum 131d): Optaret simul omnia quao ad doctrinam spectant immutabilem negans, naturam vero mutabilem unico patribus ab initio proponi, cum inde exorituro com­ agnoscens; est naturalismus panthoisticus unicam modo, quod scire iam ab initio possent, num aliquid admittens substantiam eiusque innumerabiles evo­ propria eorum industria addendum forte superfuerit lutiones, respuens vero consequenter omnem finitum Reverendissimus ConnollyHalifaxiensis[col.l34c]: inter ac infinitum, contingens inter et necessarium Schematis materiam nimis excedere ait. cum distinctionem; est naturalismus qui opponitur iugi per varias discurrat quaestiones philosophicas, et et immanenti actioni Dei in omnia, iuxta illud Christi domini1: tfPater meus usque modo operatur pene de omni scibili disserat in theologia. * eiusque loco omnia remittit ad Propositam praeterea materiam nostri saeculi et ego operor/ causas secundas; est tandem naturalismus ille con­ indigentiis haud aptari asserit. Reverendissimus Vanesa Fogaraeiensis [coi. 137c]: siderandus qui supernaturalismo opponitur, sive in Vix aliquid superesse dicit iis quae circa varios ordine cosmico, ad quem spectant miracula, ea errores eorumque condemnationem in schemate di- D denegando eisque mesmerismi ac spiritismi phae­ cuntur, si fundamentalis nostro aevo error excipia­ nomena subrogando, sive in ordine psychologico, tur, universalis nempe incredulitatis, ab eminen­ ad quem referuntur prophetiae, sive in ordine mo­ rali. in quo resplendent gratia et deificatio sive hy­ tissimo Vindobonenei depictus. Reverendissimus Strossmayer Bosniensis ct Sir- postatica Incarnati Verbi, sive participata in omni­ bus hominibus, iuxta illud: „Dedit eis potestatem miensi· [coi. 144-5): Nec novorum plurium dogmatum, nec yt repro- filios Dei fieri. Reverendissimus Salzano Thunensis [coi. 254 a|: ducantur anteriora opus esso censet, cum de novo Nullo pacto id sibi arridere praemittit, quod a morbi genero, de novis periculis, de novis agatur hostibus, quibus non solum Christus — Deus, sed quodam ex patribus alia die prolatum fuerat, liber­ tatem nempe omnimodam esse recentioribus philo­ quaevis etiam idea religiosa impetitur. Paucis ergo et opportunis verbis ecclesiae ne­ sophis relinquendam, qui proinde de Deo, de homine, de universa natura loquentes, cum a veritate aberra­ cessitatibus esse consulendum. Pariter nec ob scholastica praeiudicia proposi­ verint, non sint aliqua censura a concilio notandi, tiones quasdam esso veluti ox oblivionis sepulcro sed doctoribus catholicis qui eosdem pro officio resuscitandas, ne cum magna vel ipsorum aucto­ confutent dimittendi. De iis namque agitur erroribus rum, ut plurimum tat obscurorum, admiratione qui vel ipsa fundamenta doctrinae catholicae subverin id honoris evehantur, ut obiectum fiant dog­ * ‘ Iu. V, Π. maticae definitionis. 281 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 282 tunt: quos pruinde nd eum modum quo sub Leone X a sibi Spiritum sanctum semper foro secura cogitat: concilium Lateranense philosophantium quorumdam ideoque non est, sicut sectae mox interiturae, de placitum fhánímam tue mortalem11 haereseos nota crastino nimis sollicita. In conciliis generalibus damnavit, in praesentibus quoque ecclesiae officium nihil unquam definitum fuit, quin vera et praesens est condemnaro. necessitas postularet. Sic in concilio Hierosolymitano Reverendissimus Martin Paderborncnsis (coi nihil definitum est de observatione legalium quoad 198 b] : ludaeos, sed tantum quoad gentiles. Quod clarius Dixit se in schemate plurima laudanda invenire, adhuc patet si Actuum apostolorum caput XV cum non tamen omnia *. non tamen ideo schema reiiciendum capite vigesimo conferatur. In concilio Nicaeno ot sepeliendum, ut a nonnullis patribus dictum est vox coniubstantialiiaddita est, teste sancto A th an asio, Quominus schema omnino reiiciatur, prohibet reve­ ad praecavendos Arianorum dolos. In Constantinorentia summo pontifici debita, qui illud dignum politano I aliud non fuit definitum, quam Spiritum indicavit, quod concilio proponeretur. Proposuit sanctum esse dominum et vivificantem, qui ex Patre illo quidem examinandum et emendandum; reiiciendi procedit. Non definitum est, esse Deum neque ex autem ot sepeliendi non fecit facultatem. Patre ot Filio (seu per Filium ut Graeci plerumque Varia adversus schema propositum obiiciuntur. loquuntur) procedere. Nulla enim urgebat neces­ Obiicitur primo, non proponi in schemata ea media, sitas. In concilio Ephesino consecrata fuit vox quae malis nostri saeculi sanandis opportuna et neces­ βίοτόζος: symbolo tamen inserta non fuit, quia saria sint Responderi autem potest, id iure non inferri, ] i necessarium non videbatur. In synodo Chalcedonensi, cum schema sit tantum rerum tractandarum pars recitatis primo symbolis Nicaeno et Constantinopoliexigua. Cum vero pars haec, licet exigua, tam tano, decretum est haec sufficere et immutari non bono promissis respondeat, facile quis augurari debere: sed ob novam haeresim ad symboli expo­ potest, fore ut ceterae quoque partes communi desi­ sitionem ventum est. Sic et in aliis conciliis sive derio et temporum necessitatibus plenissime satis­ in Oriente sive in Occidente habitis. In concilio Florentino orationem habuit cardinalis Bessario, in qua faciant Obiicitur secundo, materiam schematis eam esse, illud saepo patribus inculcavit: Dii aliud maiorum quae scholae potius quam populi christiani necessi­ ct ecclesiae more esse definiendum, quam quod tates respiciat. At responderi potest, ibi remedium instans necessitas posceret. Quae quidem oratio ab ecclesia apponi, ubi ulcus invenitur. Imprimis omnium plausu excepta fuit, et ad episcopos orien­ sanandae sunt scholae, quae nostro tempore ab tales in ecclesiae communionem adducendos plu­ ecclesia divisae iuventutem corrumpunt, et pesti­ rimum valuit Hanc legem etiam patres Tridentini ita caute servarunt, ut non solum opiniones, quae feros errores in vulgus spargunt. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellensis apud scholas catholicas docebantur,damnare noluerint, sed etiam n certis iamque definitis dogmatibus Icol. 154 d]: Iuxta normam Tridentini, abstinendum est ab iterum proponendis aliquando se abstinuerint. Reverendissimus Hassun patriarcha Ciliciae approbatione opinionum unius vel alterius scholae catholicae, quia sic ceterae implicite damnantur. C Armenorum [coi. 181aj: Consuit, habendam esse rationem non solum Contrarium autem fit in schemate. Praeterea multis in locis afferuntur superiorum conciliorum dicta, errorum qui apud occidentales sparguntur, sed etiam sed novis verbis interpolata, vel adeo inter se per­ eorum qui adhuc in Oriente vigent. Quod tamen non fit in schemate. Valde autem expediret, si mixta, ut confusionem panant Reverendissimus David Briocensis [coi. 205d]: per synodum A'aticanam generalis quaedam omnium Reperiuntur in schemate quaedam doctrinae, catholicorum dogmatum hactenus definitorum series quao saltem dubiae sunt; saepe autem laeduntur texeretur. Et quidem ob has rationes. I. Magnum habetur incommodum ob tot libros evolvendos, unde liberae theologorum opiniones. Reverendissimus Ginoulhiac Gratianopolitanus dogmata definita hauriantur. Quod vero nd priora concilia generalia spectat, haec per Orientem semper [coi. 149 b]: In hoc schemate afferuntur sine ulla necessitate circumferuntur cum ndiectis Balsamonis vel Zonarae opiniones quaedam theologorum, ct harum nonnullae commentariis, ita ut simul cum veritate incautis de fide case definiuntur, aliis notae haereseos affi­ error propinetur. Neque certum est, omnia ibi gitur. Exempli gratia, definitur omnes et singulos integra contineri. II. Post huiusmodi expositionem veteris et novi Testamenti libros cum omnibus suis neque occidentalibus neque orientalibus haereticis partibus esse vere inspiratos. Praeterea haereseos ecclesiam impune calumniari licebit, et falsa ipsi nota inuritur iis, qui putant scientias naturales ita dogmata affingere. Magno etiam adiumento erit pertractandas esso ut nullus revelationis respectus D haereticis, qui aunt bonae fidei; quorum non pauci, habeatur, etiam cum periculo errandi circa fidem. praesertim inter Armenos, miserante Deo, vel ad Definitur insuper animam esse immediatam corporis ecclesiam reversi sunt, vel in eo sunt ut revertantur. formam. Sunt et alia huiusmodi. Neque tamen. I1L Perspicua et ordinata totius fidei catholicae exulla apparet necessitas, ob quam haec definiri, illa positio, solemni ecclesiae auctoritate munito, plu­ proscribi debeant. Ecclesia catholica, ut optimo rimum conferet ad ea assequenda, quae in concilio animadvertit Pallavicinus (dum bullam Leonis X cogendo sanctissimus dominus noster sibi proposuit, adversus Lutherum tuotur), fuit sempor in damnando quaeque in convocationis bulla fuse declaravit. Nostro cautissima (sivo ut ipse ait, ritenutissima): nec ali­ enim sacculo, cuius calamitatibus et malis providen­ quid unquam damnavit sine diuturno examine et dum est, non unum vel altarum fidei dogma, sed omnia magna necessitate. Et merito: inter legis enim vocautur in dubium et negantur. Libri gravioris praecepta vix ullum invenitur magis arduum quam molis non leguntur: sed libelli, ephemerides, alia­ illud, quo in rebus obscuris fidem indubitanter que huiusmodi levissima ubique pervolitant et avide praebere iubemur. Nec desunt aliae rationes, praeter excipiuntur. hanc a Pailavicinio commemoratam. Imitari oportet Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene­ Dei mundum regentis moderationem, qui reverenter riarum [coi. 178 a|: de homine disponit, neque humanam libertatem Plura ex adnotationibus censet in canones et intra nimis arctos limites cohibet Praeterea ecclesia capita esse inferenda; nisi enim ndnotationcslcgantar. immortalis est, ut ipsa optime novit; praesentem saepe nun intelligitur cur hoc verbum podus quam 283 A. S X-c IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 284 illud usurpatum sit, haec formula potius quam alia A ferenda, quae errores damnatos minus notos habent, adhibita, aliaque hniusmodi. Porro e¡ adnotationi- at quibus expositio plena catholicae doctrinae uti­ bua indigent concilii patres, multo magis decreta lissima foret tum ad confirmandos fideles tmn ad iis erunt obscuriora qui absque illis ea deinceps revocandos haereticos. Reverendissimus Papp-Szilágyi Magno-Varalecturi sunt. Reverendissimas Greith Sancti Galli [coL208a|: dinensis [coL 275c]: Schema quod ad res attinet quas expendit, Id reprehendit in schemate, quod in erroribus iam damnatis a conciliis oecumenicis vel constitu­ generarim probandum affirmat, quod veritatem catho­ tionibus pontificiis denuo condemnandis nimium licam non solum continet et exhibet, sed id aptissimo immoretur. Tum etiam generatici animadvertit modo quoad partium dispositionem, errorum de­ circa res de quibus schema decernit, principii loco lectum, e ci en tifi cas formula» exequatur, pro praesenti praestituendum esse: salea fide maximam scientiae errorum statu. libertatem omnino relinquendam. Reverendissimus Valerga patriarcha Hierosoly­ § ΙΠ. mitanus [coi. 234 b]: De schematis materia quoad singulus eius partes. Schema probat, ai res spectentur de quibus agit; habetur enim et necessitas et opportunitas maxima TITULUS ATQUE PROOEMIUM. sivo expositionis doctrinae quae in eo est, «ve damnationis errorum qui in eo configuntur. Id B Reverendissimus Stro&amayer Bosniensis et Sirenim colligitur non modo ex eorum sententiis qui miensis [coL 139-42]: nonnullis in eo reprehensis cetera probarunt, sed Decreta communi summi pontificis ct patrum, non etiam ex eorum sententia qui schema reficiendum unius summi pontificis nomine inscribenda putat omnino putarunt. Si enim perpendantur quae eidem Probat vero tum exemplo Tridentini, tum quod objecta sunt, etsi daretur omnia vera esse, profecto sic unionem inter caput et membra magis exhibe­ haud sufficiunt ut integrum schema reficiatur, secus bunt, tum demum quod lege» nomine plurium de­ conclusio latius pateret praemissis, ut iam notatum nuntiatae praesentis aevi spiritui apud cultiores dicit α reverendissimo episcopo Cornetano et Centum- populos conformiores sunt, et proinde quod sic in­ ccllensi. Illud etiam hac maxime tempestate sedulo scriptae constitutiones conciliares populis futurae cavendum innuit, prolato etiam e cuiusdam ephe­ sint acce piabiliores. meridis verbis exemplo, ne schematis rejectio α Contendit vero exempla sive rationes in con­ minus peritis habeatur ut reiectio doctrinae in trarium nullius esse ponderis, cum ecclesia semper eodem contentae. Concludit, ad substantiam quod eadem potestate pollens novas formas novis tem­ attinet, schema et refici non posse, et maxime esse porum exigentiis aptare possit, tum quod diverso opportunum et necessariam; siquidem iis etiam modo in relatis, ac in praesenti, conciliis, summus memoratis quae eminentissimus archiepiscopusVindo- pontifex fuerit praesens; id est non in sessionibus, bo nens is ea de re dixit, constat ^generalissimum modo solemnioribns, sed et in congregationibus sive malum, unde ceteri oriuntur, malum esse increduli- C conventibus praeparatoriis, ubi quaestiones discussae tatis, sive negatio eorum omnium quae ad ordinem inter patres ipse per se audire atque observare supematuralem pertinent, imo negatio omnimoda poterat. ipsius ordinis supernatandis, tum quoad agibifia Reverendissimus Apuzzo Surrentinus [coi. 129a]: tam quoad intelligibilia4. Hoc malum ut avertatur, Expedire ait, ut prooemio et decretis praemittan­ r asserendam et vindicandam esse supernaturali· tur verba: pIn nomine sanctissimae et individuae ordinis existentiam tum respectu fidei tum respectu Trinitatis.4 gratiae-. Id autem apte in schemate fieri ostendit Reverendissimus Doney Montis Albani [coL189bj: in partium dispositione, eius analysi instituta, ac Vellet insertam in prooemio declarationem iuris demonstrat ad illum assequendum scopum aptissi­ apostolicae sedis atque auctoritatis in erroribus con­ mum eue schema propositum, quamvis in nonnullis demnandis. ulterius perfici possit CAPUT L Reverendissimus Decbamps Mechliniensis [coi. 248 e]: Reverendissimus Tizzoni Nisibenus [coi. J28bj: Consentit cum patriarcha Veneriarum, ut quae­ Pag. 2 lin. 12[coL57cj loco formulae „ Unicam esse dam maioris momenti ex notis in schema trans- essentiam tum Dei tum rerum omnium" etc., ne aequiferantur. Quae tamen sint, dicit se in scriptis vocationi detur locus, dici vellet „unicam eandemque traditarum deputation] pro rebus ad fidem per­ communem tum Deo tum rebus omnibus essentiam.11 tinentibus institutae. p Addendam quoque forte esse censet vocem Reverendissimus Raess Argentinensis [coL249d]: ,^ubstantia/ni‘. Reverendissimus Bailles (olim) Lucionensis [coi. Schema generarim quoad materiam approbat; agit enim de erroribus aevo nostro omnino propriis, 190 b): Plura eodem hoc capite primo mutanda suggerit. rstionalismo nempe crassiori et semirationalismo, qui eo periculosior est et plures fucatae scientiae Nempe: Primo. Tum materialismi tum pantheism! posse specie a veritatis tramite abducit Huc maxime pertinet rationalismus propemodum theologicus, qui omitti nomina, unde illud proveniet utilitatis ut minus quasdam scholas cuneeris instar invadit, et longe laedantur misere errantium oculi, clara vero et lateque propagatur in scriptis et publicis prae­ nitida omnino praemissa per partes oppositae his lectionibus. Necease igitur erat hunc maxime tum erroribus doctrinae catholicae expositione. Arbitraretur vero insuper utrumque errorem esse in se tum in suis consectariis damnare. Ergo prae­ fatae constitutionis schema eoa omnes errores per­ breviter et separatimi exponendum ac proscribendum. 2. Quaedam putat addenda definitioni materia­ stringens reficiendum non est, sed omnino retinendum. Reverendissimus Khayyath Amideneis Chaldaeo­ lismi (ea vero hic non sunt relata, cum nec in exem­ plari orationis a sténographia subministrato clare rum [coL 270 c|: Optat ut schema incipiatur ab expositione fidei appareant). 3. Ubi legitur pag. 3 lin. 2 [col.59c] ab initio pa­ catholicae: 1. quia hic ordo est optabilis; 2. quia decreta concilii ad Orientis etiam gente» eunt de- ginae ff*wi manifestatione," potius diceret „tum sui 285 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 286 manifestatione" ; et ubi dicitur fraul emonatione^, A scribere coactus est propositioni, quae statuit, fidem dicendum suggerit forte „tum emanatione”. esse posteriorem revelatione, ac proinde ad proban­ 4. Addendum denique ,,ineluctabili legum aeterna­ dam Dei existentiam convenienter allegari non posse. rum vi," ut caeca systematis necessitas exponatur, Igitur neque convenienter allegari potest contra censet. De materialismo ad pantheismum gradum materialistas et pantheistas. Revocandi sunt potias faciens hunc spinozismum potius appellandum putat, ad elementa rationis humanae, quam ecclesia tue­ tum ad maiorem excitandum horrorem, imo et ad tur. explicat atque confirmat ruborem quemdam auctoribus conciliandum, quod Neque apte distinguuntur elementa fidei et sym­ caecum iudaoi ducatum sequantur, tum quod sub bola fidei, cum unum idemque sint. hoc nomine facilius est impiam hanc doctrinam re­ 8ub finem pag. 2 [coi. 59c] occurrunt haec verba latam ac confutatam apud theologos reperire. „unicam esse essentiam tum Dei tum rerum omnium Demum auctores schematis nimis parcos esse ait quae sunt , * quod minus accurate dicitur. Nam potest in citando capito Firmiter adversus hunc errorem, esse unica Dei essentia, potest esse unica essentia quo testimonio ostendi posset vel α sexcentis annis rerum omnium, quin aequatur pantheismus. Addi ecclesiam iam triumphum de hoc errore retulisse. igitur debet alia vox, nempe ,,communis", id est, Reverendissimus Salzano Thanonsis [col 254e]: esae unicam et communem substantiam et essentiam Bene expositum ait materialismum in genere tum Dei tum rerum omnium. acceptum, addi voro debere nonnulla contendit ad­ Pag. 3 [coL 59 d] prope finem legitur rsimul ab initio versus eorum errorem qui primam animae originem I5 temporis utramque de nihilo condidit creaturam etc. * eiusquo primitivas evolutiones materiae assignant, Adverbium simul certe significat uno eodemque tem­ licet non aperto dicant, quod inde videretur consequi, pore. At quo iure asseritur angelos et homines animam intellectivam esse materialem; damnandus eodem tempore fuisse conditos? porro esset iste error nominatim atque adamussim. Reverendissimus Greith Sancti Galli [coi. 208d]: Ad pantbeismum quod attinet explicandum, pauca Ad capita I et II generatim sibi ea improbanda nimis habentur in schemate ad eius virus ostenden­ affirmat quae in schemate de pantheismo et ratio­ dum. Notae vero, quas ad rem exponendam ne­ nalismo dicuntur, quia inutilia maxima ex parte cessarias putarunt schematis auctores, non sunt ideoque omittendo, praesertim cum alium materialisodendae. Neque tamen sine his poterit aliquis fidelis mum ac pantheismum non theorethicum sed practicum dignoscere qualis sit pantheismus proscriptus, ma­ ac aetate nostra vigentem, quem vivide describit, terialis scilicet an etiam idealisticus, quos longe inter ecclesia damnare debeat. Reliqua enim, de quibus se differre reverendissimus autumat orator. schema agit, iam ab oecumenicis conciliis vel con­ Pantheismus namque materialis Deum saltem stitutionibus pontificiis damnata sunt. agnoscit cum omnia a Dei substantia evolvi prae­ Eminentiseimus Trevisanato patriarcha Venetendit. Pantheismus vero idealisticus, Deum e tiarum [coi. 178c]: propria conscientia evolvens, est rectius atheismus, Ad schematis capita I et II animadvertit, quam­ seu melius suitheismus dicendus. vis ultro admittat cum auctoribus schematis, exeeraReverendissimus Caixal y Estrade ürgellensis C rione potius detestanda quam censura peculiari no­ tanda pantheismi et rationalism! monstro, putare se, [col. 154 c]: Omittuntur quaedam in schemate quae omitti consultius fore si eae rationes, quibus ad id facien­ non debent, cum rationalismo connexa; qualis est dum auctores moti sunt, indicentur in schemate, rne rationalismus in rebus christianae fidei, qui inter forte impii generali tantummodo damnationis et exAngliae protestantes viget, et rationalismus in re ecrationis nota inusta blaterent, quamvis falso, se politica, qui inter gubernia Christiana grassatur, et poriori loco positos esse, quam qui semirationalismo civilem societatem maxime perturbat Insuper nihil adhaerent . * Reverendissimus Ferré Casalensis [coi. 200 b|: dicitur de positivismo, saltem in specie: nihil de spiritismo vel mesmerismo: nihil de socialismo et Ad caput I ad verba (§ I, pag. 2 [coi. 59c]) communismo. „aut unicam esse essentiam *' etc., censet vocabulo In capite I non indicantur causae, ob quas tot essentiae, quod adhibetur in schemate, illud sub­ Christiani in rationalismum et pantheismum prolapsi stantiae omnino esse substituendum. Idque 1. „quia, fuerint. Causa praecipua in Cartesii dubio metho­ ut ipse ait, licet in Deo idem sit essentia ac dico reponenda est Praeterea auctores errorum, substantia, non ita in creaturis (est), in quibus iuxta veterum conciliorum praxim, nominarim dam­ essentia est idealis et universalis et substantia nandi, ut homines eorum memoriam perpetuo oxe- est realis et determinata. Hinc sanctus Thomas do­ crentur. Qua in re urinam Tridentini patres minus cet1: In creaturis esse essentiae et esse existential indulgentes fuissent! Praeterea voces illae cap. I D differunt realiter ut duae diversae res. 2. Exemplaria „liberrimo consilio" pressius urgendae sunt et mani­ creaturarum, quae ipsarum exprimunt essentiam, in festius explicandae. Deo sunt, dicente Angelico: „Deus secundum essentiam Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 171 b]: suam est similitudo omnium rerum", et sanctus Bona­ Capito primo, loco verborum „unicam esse essen­ ventura: „Res habent esse in Deo et in universo, sed tiam rerum omnium quae sunt” substitui debent diversimode". Sub hoc respectu non eat falsum affir­ haec alia ,,unicam eand em que communem essentiam", mare res omnes esse manifestationes et explicationes aut melius „unicam substantiam tum Dei turn rerum idearum quae in Deo sunt. 3. Pantheistae et raomnium". In fine pag. tertiae [coL 59 d] habentur tionalistae, quos hic condemnare constitutio intendit, quaedam verba decreti Lateranensis, quibus doc­ esse universale indeterminatum admittunt quidem, trina implicatur potius quam explicatur. Dentur quod omnes continet ideas et ad quod omnes ideae integra decreti verba, vel omnino non dentur. reduci queunt, non tamen hac de causa sunt im­ Reverefidissimus David Briocensis [coi. 206]: probandi, nam etiam scholastici doctoree idipsum In primo rapito pag. 3 [coi. ¿9d] revocantur pan- affirmant, sicut apparet ex divo Thoma, qui docet: theistae et matorialistae ad elementa fidei ac symboli. ,Jllud quod primo intellectus concipit quasi notissimum Sed nullum hic habetur argumentum. Neque enim et in quo conceptiones omnes resolrit, est ens." Hinc huiusmodi homines admittunt, neque supponi pos­ pantheismum in eo esse affirmat reverendissimus sunt admittere elementa fidei. Anno 1834. iubente Gregorio XVI, in Gallia professor Bautain sub1 Ia opuse. de deeem praedir ®-nli< * 287 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 288 At probe distinguendum inter variae hac ia praesul, quod esse universale et indeterminatum, sen A generatim nniversalia et ideas, Deum esse dicat; materia sententias, ut quae catholicae fidei adversen­ quod esse universale indeterminatum in divinitatem tur, debita censura proscribantur; quae in scholis conversum cnm anima intelligente et rebus finitis disputantur, liberae relinquantur. Est itaque ea sententia quao tenet veram fidem identificet, rei ab ipso humano intellectu produci affirmet; quod realitate rerum finitarum denegata praerequiri antequam quis possit assurgere ad Dei nihil nisi ideale exsistere affirmet; quod denique sub­ cognitionem atque obvias etiam morales veritates stantia rerum finitarum esse substantiam Dei et vi- cognoscere, unde sequeretur nequo intellectui incMO cissim, effutiat Concludit, ,substratum pantheismi veram vim cognoscendi Deum, neque rebus creatis esse perpetuam confusionem ideali * essentiae rerum ullam habitudinem esse ad creatorem : quae illationes Unitarum cum earumdem substantia, et substantiae evidentissime pugnant cum verbis apostoli. Est quoque et alia sententia eorum qui non finitae cum substantia infinita. * 1 Reverendissimus Del Valle Iluanucensis [coL fidem praerequirunt, non revelationem supornaturalem, sed asserunt revelationem naturalem ; verbum 267 c]: Ad caput I generatim notat, relate ad condem­ nimirum externum exterius prolatum foro neces­ nationem pantheismi quae ibi continetur, ecclesiae sarium, ut intellectus actu fieret intelligent, actu consuetudinem esse ut errores damnentur iis ipsis revelatas veritates morales apprehenderet ac praeci­ formuli?, quibus eorum asseclae utuntur. Quare re- pue Dei existentiam. Qui cum et capacitatem prehendit, cum in schemate de pantheismo hoc capite B naturalem intellectus admittant et rebus creatis agatur, nomen substantiae, quo erroris illius asseclae habitudinem ad creatorem ¡nesse concédant ut indo potius utuntur, non legi, sed illud essentiae; utrumque ipse demonstrari possit, non sunt damnandi: totam enim erat coniungendum. Insuper definitionem seu quaestionem itaque, concludit, accuratissimo exa­ delineationem materialismi et pantheismi in schemate minandam et definiendam, ut sciat quisque quid exhibitam incompletam indicat. Nil enim dicitor rationi, quid fidei debetur. Praeterea nec recte sonare ait ea verba, quae de aeternitate et simplicitate materiae, nil de huius ab ipso capitia huius initio leguntur, „Deum intellectuali vi, ut quidam eam vocant etc. * 1 Obscura vero prae aliis est § II illius capitis, scilicet humanae rationis lumine posse cognosci. verbo „Sunt autem *'. Optat vero, ut clare ibi et Indubitatum namque est neminem absque revelatione distincte dicatur de mystlficatione materiae, ut pan- cognovisse Deum, et licet concedatur phyrica po­ theistae eam vocant, de trinitate ab ipsis invecta, tentia rationia, non potest tamen affirmari, posse quae est materia, motus et vis etc. Hinc plurinm aliquem lumine revelationis destitutum moralem canonum formulam proponit, exempli gratia: rQui- iDam impotentiam in hac re superare, quae ex de­ cumque dixerit mysterium sanctae et individuae bilitate nativa rationis et ex naturali ignorantia per Trinitatis aut non exsistere aut nihil aliud significaro originale peccatum inducta oritur. Id quod tum universali philosophorum facto tum quam combinationem materiae, motus et vis seu auctoritate Angelici doctoris, quaestione 14 de Veripotentiae latentia, anathema sit/ Item: „Qui asserit personas Trinitatis nihil aliud C tate, confirmat. ^Investigatio, inquit, naturalis rationis esse quam praefulgidas quasdam manifestationes Dei­ non sufficit humano generi ad cognitionem divinorum tatis, ut volunt deistae, aut materiae Dei, ut asserunt etiam illorum quae ratione ostendi possent/ Et alibi: Bimpossibile est quod homines consequantur per pantheistae, anathema sit/ In tertia paragraphe (pag. 3, verbo Impiam) vim rationis id quod est de Deo necessarium ad cognoscendum/ arguit in ^definitione descriptiva essentiae divinae ** Loco igitur illius, prouti iacet, primae proposi­ omissionem vocis spiritualis ubi dicitur (ib., pag. 4 [coi. 59d|) „una, singularis, simplex omnino et in­ tionis huius capitis, haec alia substituenda proponit: nNeque est dubitandum, naturam rationalem commutabilis essentia. ** Spiritus enim est Deusl. (sunt verba divi Thomae) in quantum cognoscit CAPIT Π. universalem boni ac veri rationem per immediatum Reverendissimus Pace-Forno Rhodiensis [coi. ordinem ad universale easendi principium venire, adeoque posse ex magnitudine speciei sive ex 133 o): Quoad ea verba „etiam citra positivam de Deo creaturis Deum cognoscere citra omnem positivam traditam doctrinam , ** quae an addenda forent nec ne et supernaturalem traditam doctrinam, quia quod in principio capitis (Adnotatione 6) patribus consi­ notum est Dei, manifestum est gentibus; Deus enim deranda proponuntur, ea omittenda esse censet, ne illis se manifestavit per internum lumen (sunt verba eum offensionis periculo erga traditionalistas modera- sancti Thomae) et per externas creaturas in quibus tos disputationem inire velle videamur circa conclu- D sicut in libro cognitio Dei legeretur; et ideo re­ probamus sententiam illorum qui asserunt ad cogni­ sionem quamdam hypotheticam. Reverendissimus Baillés (olim) Lucionensis [coL tionem existentiae Dei requiri fidem seu supernaturalem revelationem, ita ut fides praecedat ra­ 191 b]. Pag. 5. lin. 12 [coi. 60 b]. Quin dicatur „alio, tionem, cum tamen usus rationis et cognitio Dei quam ipsius rationis naturali lumine , ** loco verbi praecedat fidem tanquam praeambulum ad ipsam * lumine legatur „exercitio , ** nam revelatio quoad fidem suscipiendam/ Reverendissimus Del Valle Huanucensis [coi. motiva credibili tatis omnino rationi humanae con­ 268 c]: cordat. Ad caput II (§ Huiusmodi, pag. 6 [coi. 60 d]). Insuper et deprehendi, ait, in hoc capite magnam lacunam quam explere omnino necease est Ra- Monitionem illam factam iis qui privarim vel tionalistae namque rationem humanam a Deo prorsus publice in scholis iuventutem erudiunt, mitissimam independentem constituunt atque unicam esse boni prorsus ac penitus imparem iudicat rei gravitati, eique sufficiendam arbitratur anathematis intermi­ et mali nonnam dicunt. Reverendissimus Salzano Thanensis [cot 265 a]: nationem. Reverendissimus Ferré Casalensis [coi. 202 a); In hoc capite damnari traditionalismum ait sibi Ad caput II § 1 ad verba „Gentiles in eo esse videri, quin de eo mentio expresta fiat. inexcusabiles quod cum ex hac naturali manifestationi * etc., putat reverendissimus episcopus pro • lo IV, 4. 289 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 290 fistatione" substituendum "illustratione", quod A Auferendum putat hoc caput, cum ulterius pro­ etiam valet cap. IV § 1, ubi legitur (pag. 10, grediatur quam Tridentinum, ne definiantur hac­ lin. 18 (coi. 62 a]) equae in manifestatione naturali tenus libere disputata in scholis. iam continentur4*; substituendum enim censet „quae Reverendissimus Baillés iam Lucionensis [coi. naturalis rationis lumine attingi atque intelligi possunt * 1, 192]: et ubi (ib., lin. 33) paulo inferius dicitur „in naturali Tridentini de vulgata bibli orum versione de­ Dei manifestatione non continentur", diceret potius: creti triumphum celebrat. Optat vero etiam in hoc „naturalern mentis humanae captum superantes". concilio aliquid de ea pronuntiandum. Biblica Ratio est: 1. Quia manifestatio indicare videtur cog­ studia et quidem profundiora commendat atque nitionem essentiae; iamvero ratio humana divinam duplici honore dignos eos sacerdotes pronuntiat essentiam non intuetur ot potius cognoscit quid Deus qui iis sedulo incumbunt Aliqua demum addit de non sit quam quid sit. 2. Quia innui videretur Deus traditione. sui exsistentiam immediato omnes docere, quod Reverendissimus Salzano Thanensis [coi. 257b]: falsum ost, quum opo ratiocinii ad cognitionem Observat, schema in hoc capite ulterius quam oxistontiae Dei assurgamus. Quamvis autem re­ Tridentinum progressum, illum unice sacrae scrip­ prehendendum profecto non sit quod Paulos dicit turae sensum definiendum proponere, quem ab „quod notum est Dei, manifestum est in illis, Deus ecclesia definitum constiterit, quod utique admitti enim illis manifestavit"; quia tamen non desunt hac debet; non item, uti videtur, quod ndiungitur sub nostra aetato qui affirment ac doceant, homines B eadem verborum constructione „vel unanimi connaturalitor realom Dei essentiam videre, seu Deum tensione patrum, etc/ * Ad patres namque non semotipsis illis manifestare, putat esse in rectae pertinet auctoritative declarare vel definire sensum doctrinae explicatione hoc vocabulum "manifestare" scripturae, quod ecclesiae unice est, patres vero devitandum. non sunt nisi traditionis testes: vel tollenda itaquo Ibid. § 2 ad verba „Deo qui est ipsa veritas" (pag.5 verba addita concludit, vel ita sententiam modifican­ [coi. 60b]) arbitratur melius futurum si dicatur: „qui dam, „quem ab ecclesia infallibili terbi Dei custode ac est ipsa veritas substantialis4*; id enim maxime facit interprete definitum, cel ex unanimi patrum consensu contra rationalishuu ^Profecto, inquit, veritas quam declaratum esse constiterit/1 intuemur non est ipse Deus, nam ea est tantum Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 172c]: idealie; Deus autem est quidem veritas, sed realis­ Pag. 8 [coi. 61 b], ubi de scripturis agitur, cum no­ sima et in se subsistens. Hanc ergo distinctionem vam vulgatae editionem Romani pontifices rogantibus exprimere oporteret adversus rati on al istas, qui dum patribus Tridcntinis paraverint, expediret ut haec veritatem idealem Deum esse affirmant, Deum im- per synodum Vaticanam authentica esse decernatur. personalem sibi confingunt4*. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellcnsis Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 171 c|: [col. 155 d]: Pagina quarta [coi. 60 a), initio capitis secundi, oc­ In capite tertio, ubi de scripturis agitur, mag­ currunt haec verba: „ Neque dubitandum est verumDeum num est discrimen inter decretum hoc ct Tridennaturali ipsius humanae rationis lumine per ea quae c tinum de sacris libris decretum. Patres Tridentini, facta sunt, posse cognosci" Si haec et quae sequun­ ob exortum protestantismum, decretum Floren­ tur ita intelligenda sint, ut dicamus, omnes omnino tinum ampliare et perficere studuerunt Auctores adultos usu rationis, suis ipsorum viribus, sino tradi­ vero schematis, manente adhuc protestantismo, ad tionis paternae vel magistri docentis auxilio, ita formulam Florentinam redire videntur. Atque utiDeum cognoscere posse, ut si non cognoscant rei nam vel hanc vel Tridentinam intactam et integram constituantur; tunc damnari videtur plurium theo­ proposuissent! In eodem capite varii nostra aetate logorum sententia, qui non sine gravissimis argumentis de scripturis spargi dicuntur errores. Quinam au­ contrarium tenent. Patebuntur certe missionari!, tem eunt? Deberent epeciatim indicari. Si per plurcs se vidisse homines adultos, qui nihil unquam bos errores intelligenda sint ea, quae mox damnan­ de Deo noverint. Aliud est potentia absoluta et tur, distinguendum est. Error, qui Spiritum sanctum remota, aliud potentia proxima. Remota indiget librorum auctorem esse negat, est error non novus aliquo actuali incitamento, ut ad actum perveniat. sed vetus, iam in Florentino et Tridentino concilio Quod sane diu, ot per totum vitae cursum, iis damnatus; opiniones vero theologorum, qui Spiri­ deesse potest, qui sunt vitae quotidianae et corporis tum sanctam librorum auctorem esso agnoscunt, necessitatibus undequaque implicati. do ratione tamen inspirationis varia sentiunt, non Pag. 5, lin. 7 [coL60b], in prima periodo vox veri­ sunt damnandae. De celebri illa propositione Lessio tatis bis adhibetur sensu tamen aliquantisper diverso. adscript» et per Lovanionses damnata dixisse ferNotentur insuper verba (quae lineis 10-12 occur-d tur Sixtus V sibi veram videri aut saltem valde runt) ,/ilio modo quam per ea quae facta sunt et probabilem. Quod et senserunt quidam eminenalio quam ipsius rationis naturali lumine", quibus fissimi cardinales. Addendum est correctiones ab innui videtur ita separari posse lumen rationis a * Ecclesia factas fuisse in vulgata, etiam postquam revelationis lumine, ut homo tantummodo per reve­ authentica declarata fuerat. Iuxta schematis auc­ lationis lumen videro possit, seposito vel excluso tores tamen, para alicuius libri, etsi divinam reve­ rationis lumine. Deus autem rationis lumini lumen lationem sine errore contineat, fueritque ab ecclesia fidei superaddit. Non praebet quasi duos oculos in canonem relata, non ideo eat sacra et canonica, distinctos et diversos. Sic homo, qui latentia in sed eo solum quod Spiritu sancto inspirante scripta remotissimo caelo sidera nudis oculis non videt, fuerit. Et sic absurdum invehitur discrimen inter potent ea tamen instrumenti optici ope videre. ecclesiam, cui Spiritus sanctus iugiter inhaeret, et Quod instrumentum non auribus aut naso, sed oculis ipsum Spiritum sanctum. Praeterea obscuratur hoc tantum admoveri debet. modo verbum Dei traditum, quod pari reverentia cum verbo Dei scripto suscipiendum est Obscuratur CAPUT III. etiam illa sanctorum patrum loquendi formula, Reverendissimus Tizzani Nisibenus [coi. 128c]: qua dicitur Spiritus sanctus esse in medio conci­ Unicam pro quadruplici Tridentini citationem liorum generalium, eorum canones esse a Spiritu sufficere iudicat. sancto dictatos, eosdemque quasi sancta evangelio Reverendissimus Bernadou Senonensis [col. 187c] : coli ac suscipi debere. COXCIL. 0B5TRAL. TOMUS L. IS» 291 k. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 292 Praeterea (good in schemate omittitur) valde A vero periculum adesso probat ex verbis ipsis opportunum immo necessarium foret, ut authenti­ reverendissimi patriarchae Hierosolymitani qui fas­ cité vulgatae iterum declaretur, ob mutationes et sus est se primo intuitu putasse id revera in sche­ correctiones in eadem per Sixtum V et Clemen­ mate definiri. 4. Quia quaedam ad naturales scien­ tias, ad chronologiam, statistical» etc. in bibliis tem VIII factas. Reverendissimus Valerga patriarcha Hierosoly­ reperire est, quae „verbis ad vulgus accommodatis et quidem minus accuratis" exhibentur. 5. Si haec mitanus [col. 235b, e]: Ad caput III, § I, ad verba: ,,Quare haereticam1' definitio inspirationis a concilio admitteretur, gra­ etc. Contendit non recte obiectum fuisse contra vissima detrimenta obventura dicit pro iis qui schema, his verbis sententiam damnari quorumdam bibliorum doctrinam cum humanis scientiis comcatholicorum libere hactenus ab ecclesia permissam, ponere satagunt ut exempli gratia „non omnia verba sacrae scrip­ Quamobrcm concludit: 1. Non oxpodiro sobriae turae direde a Spiritu sancto inspirata fuisse etc. iustocque definitioni concilii Tridentini adiungere Fateor, inquit, meipsum primo intuitu in hanc etiam quod proponit schema. 2. Praepropero non de­ opinionem devenisse, ut crederem huiusmodi sen­ finiendum esse quae sit recta ratio bibliorum ud tentias per doctrinam in schemate traditam fuisse scientias donec liquido appareat quid in posterum damnatas, sed re intimius inspecto, arbitror nullo definiendum sit. In praesenti statu declarationes modo hoc verum dici posse··. concilii Tridentini sufficere. 3. Exquisitiora nonReverendissimus G rei th Sancti Galli [coi. 210 d|: ] I nulla ad scientiam theologicam pertinere, non Ad caput III, ad verba § 2, „Et quia non de· ad fidei definitiones, quae hisce difficillimis tem­ sunt"... (pag. 9 [col. 61cJ). Censet, in schemate nimiam poribus nonnisi cautione maxima adhibita eden­ restrictionem imponi, quod scripturarum interpreta­ dae sunt tionem attinet. Patres enim Tridentini regulam E min cotisai mus Trevisanato patriarcha Vene­ dumtaxat dederunt negativam, dum schema boc tiarum [coi. 17dd]: positivam tradit, „quod aegerrime ferent, inquit, Ad caput III, ad verba ,,Et quia non desunt" etc. nostrates exegetae“. (pag. 9 [coi. 61 c)). Censet ^pauculas addendas esse Reverendissimus Del Valle Hoanuccnsis [coi. voculas, cx quibus pateat iudicium de existentia 26ddJ: unanimis consensionis sanctorum patrum circa sen­ Ad caput HI. lie quae dixerunt episcopi Ur- sum alicuius sacrae scripturae loci, non esso per­ gellensis et Salutiarum addit, in schemate dc tra­ mittendum privatis scriptoribus, sed eum esse re­ ditione nihil fere dici, sed tradi solummodo eius vera sensum unanimi consensione patrum expositum, definitionem. Optandum ut aliquid magis ea de quem qua talem ecclesia indicio suo declaraverit-. re dicatur. Ubi notat, viam hoc pacto iis ambagibus praecludi, Reverendissimus Meignan Catalannensis [coL queis lanseniani, exempli gratia, maxime abusi sunt 260-3]: ad suos errores tuendos. Hinc verbis schematis Ad caput HI. In sua oratione totus fuit reveren­ (ibid.) „quem ab ecclesia etc.- haec substituenda dissimus antistes in hoc capite perpendendo. Pro- C proponit: ,,quem ab ecclesia infallibili verbi Dei cu­ positis in prima parte, quot quantaequo sint hac stode et interprete, vel unanimi consensu patrum per aetate nostra necessitates quod ad biblica studia eam qua talem declaratum vel defnilum esse consti· pertinet, ob multorum assiduas curas ac investi- terit". giti ones mala etiam mente adhibitas, quaesivit in Reverendissimus Khayyath Amidensis Chal­ secunda parte, quid iis iuvandis schema in doctrina daeorum [coi. 271 a]: hoe capite proposita contulerit, et respondit: „Fateri Ad caput IIL Occasione eorum quae dicuntur cogor, nihil aut fero nihil remedii in tantis neces­ in schemate de sacra scriptura rpotcst addi, inquit, sitatibus attulisse, imo suspicor ne novas difficul­ aliquid de versionibua praetor vulgatam, de iis tates adiiciaL- Improbavit enim in schemate, l.quod praesertim quae in Oriente sunt“. Hinc occasionem sobrietatem concilii Tridentini minime sectetur dum nactus necessitatem inculcavit ut catholicis orienulterius progrediens haud aliter explicat inspira­ talibus sincera bibliorum exemplaria suppeditentur, tionem, quam dicendo : Scripturam sacram cum om- ne ad venenatos haereticorum fontes recurrere nibus suis partibus esse vere et proprie verbum Dei eo gnn tur. scriptum. Quod magnis anxietatibus et discepta­ Reverendissimus Ferré Casalensis [coi. 202 d|: tionibus occasionem praebet, si ita generatim dici­ Ad caput LII, § L Ad verba „aut ab ipsis tur, relate etiam ad ea quae nihil ad fidem aut Apostolis14 etc. (pag. 7, lin. 10 [coi. 61 b]. Minus mores pertinent. 2. Nimis clare apparere anim­ probat quod dicatur „ab ipsis apostolis Spiritu advertit schematis scopum esse: strictiorem defini- O sancto dictante quasi per manus traditae ad nos tionem inspirationis biblicae afferre in medium! et usque pervenerunt". Melius enim, inquit, fortasse iam biblia non sunt amplius simpliciter sacra iuxta diceretur „ab ipsis apostolis divina inspiratione concilium Tridentinum, non sunt amplius verbum Dei quasi per manus traditae" etc. Omnes quidem simpliciter, sed vere ei proprie verbum Dei.11 Ex­ norunt, subdit, a catholicis tractatoribus varios cuesit hanc definitionem in tertia parte, et eam distingui divinae inspirationis gradus, quos inter omnino improbavit, 1. quia tollit discrimen inter sublimior est dictatio. Porro haec specialis in­ iprisrimo verba Dei ipsiusmet loquentis fexcmpli spirationis forma de omnibus apostolicis traditioni­ gratia, Christi ad apostolos, Dei ad prophetas) et bus nequit propugnari. Desunt enim etiam verba narrationes scriptorum sacrorum, qui nequaquam quao dictata fuisse dicantur. revelante sed tantum assistente ct movente Deo Reverendissimus Hassun patriarcha Ciliciae praedictas narrationes scripserunt. Consequenter Armenorum [coi. 183c]: Adnotavit etiam, ea quao capite III de sanctorum verba quibus utuntur (in iis narrationibus) non videntur recto verba Dei vere et proprie appellari. librorum inspiratione dicuntur, confirmari ex vetu­ 2. Quia forte plura etiam ex profanis libris a sacris stissima Armenae ecclesiae traditione, quae usque scriptoribus decerpta sunt. 3. Quia inde ansam ad saeculi quinti initium pertingit. Sacris enim sumerent ii qui sententiam tuentur inspirationis bibliis apud eos semper tributa fuit quaedam verbalis existimandi contrariam sententiam, quao appellatio, quae graecae voci Μπνκυστος re­ tamen communior est, a concilio damnari. IIoo spondet. J 293 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM CAPUT IV. A 294 Ad caput V, § I, ad verba „Çuamrû num fide ** (pag. 11, lin. ult, et 12 lin., 1 sqq. [coi. 62 cf) pro iis quae sunt in schemate, substitueret quae se­ quuntur: pHinc firmiter tenendum, humanam ra­ tionem. licet praelucente fide queat argumentis a naturali lumino depromptis mysteriorum Dei ex­ sistentiam demonstrare, nunquam tamen posse mysteria ipsa divinam essentiam attingentia, aut suis viribus adinvenire. aut intrinsece perscrutari." Item ubi dicitur (ibid., § 2, pag. 13, lin. 5 [coL 62 df) damnandam esse anathemate doctrinam quae dicit: ^rationem humanam rite excultam etc." (ibuL, lin. 8) substitueret: „ad omnes veritates reveíalas ex suis viribus suisque principiis naturalibus inveniendas et ad earum intrinsecam evidentiam perspicien­ * dam 1. Sic clarius determinantur limites rationis humanae, quae 1. nequit ad cognitionem per­ venire exsistentiae horum mysteriorum; 2. etiam fide illustrata, nequit eadem intrinsece penetrare. „Ii limites, inquit, praecise signantur a divo Thoma dicontc : quod primum cognoscere ipsum esse sub­ sistens est connaturale soli intellectui divino, et supra facultatem naturalem intellectus cuiuslibet creati, licet per revelationem gratiae non cognoscamus de Deo quid sit et ei quasi ignoto coniungamur. ** Rovcrcndissimus Tizzani Nisibenus (coi. 128c]: Pag. 10, lin. 24 [coi. 62 a). Quin dicatur „Deum per revelationem ex ordine naturali humanum genus ad ordinem supernaturalem elevare; dicatur potine, ex statu naturali ad statum gratiae elevare genus hu­ manum0. Reverendissimus Balzano Thancnsis [coi. 257dJ: liedom rationibus quao iam sunt in capito II superius prolatae modificanda censet postrema huius capitis verba, convertendo sensum do affir­ mativo in negativum. ^Agnoscendum eat supernaturalis revelationis maximum (addatur) ot neces· sarium beneficium. Siquidem pro praesenti humani generis conditione huic supernaturali revelationi debetur harum quoquo veritatum propositio omni­ bus accommodata, ita ut (addatur etiam) sine illa ad eorumdem cognitionem debito tempore, suffi­ ciente amplitudine, firma certitudine, ot absque errorum admixtione pervenire non possit/4 Reverendissimus Del Vallo Huanuccnsis [coi. 268d|: Ad caput IV. Notat vitium forte obiici posso petitionis principii doctrinae in schemata propug­ natae. pSane, inquit, argumentum desumitur in schemata (ad asserendam necessitatem divinae re­ CAPUT VI. velationis) ex evectione hominis nd finem supernaturalem; probare igitur, contra negantes ordinem Reverendissimus Apuzzo Surrentinus |coL 130b]: supernaturalom, necessitatem revelationis per ipsam Formulam sub finem capitis indicat „Quarevelationem, ipsis videbitur petitio principii/ Hinc propter etc.", quae ex eius sententia uniformiter eam necessitatem repetendam putat, 1. ex eo quod adhiberi deberet in proscribendis erroribus. Deus sit creator et conservator, et homo sit crea­ Reverendissimus Gastaldi Salutiarum[col. 172d] : tura. Ex hoc enim infert Din quocumque statu Pag. 15 (lin. 5-10 [coi. 63 b]) verba sunt nimis (eius sunt verba) homo conditus fuisset, numquam generalia, quaeque significaro videntur, actum fidei fuisset in potestate et libertate hominis deligere dari non posse, quin in eo Dei revelantis auctori­ cultum quo Deus colendus erat ab homine." Hinc tas apprehendatur. Quod plerumque verum non revelationis necessitas: Deus enim colendus est, C est de pueris et rudibus, qui etiam adspecta Christi simulque Deus debet cultum praescribere. 2. Ex crucifixi imagino actum fidei elicere possunt, quin nipsa essentia cultus interni qui est subtectio mentis de Deo revelante unquam cogitent. Deo non per discursum aut per rationem (sic), sed CAPUT VII. propter auctoritatem Dei loquentis, etiam subiectio Reverendissimas Bernadou Scnonensis [coi. voluntatis propter verbum Dei praecipientis * . His stabilitis principiis, damnandus error asserentium 187b, c]: Nonnulla, quae tamen non indicat, hoc capite pius esse immanens in homine circa liberam electio­ nem cultusa vel docentium ^libertatem cultuum in contineri arbitratur, de credibilitatis motivis dicta, statu, esse ius status , ** quamvis aliud sit ius, aliud vere quidem, non tamen absque possibilis ambi­ guitatis occasione. . ** tolerantia Reverendissimus Spilotros Tricaricensis [coi. CAPUT V. 258 c,d]: Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene­ Hoc et sequentibus duobus capitibus quaedam tiarum [coi. 179aj: esse addenda ait, et 1. quidem, praemisso sermone de necessitate medii infallibilis ad fidem super­ Ad caput V, ad verba ^Paulus sane apostolus ** (pag. 12 [coi. 62 cj). Eminentissimo praesuli duo naturalem una cum divina revelatione et gratia illi allegati paulini textus haud recte coniunctim Sancti Spiritus necnon de ecclesiae inerrantia, opproferri videntur: „Si enim, inquit, continua ora-D tarot, ut in schemate mentio fieret de hac ecclesiae tiono priori subdatur posterior locus, viderentur auctoritate infallibili; 2. praemissa quoquo distinc­ omnia et singula, quao non se manifestant per tione quoad motiva credibilitatis inter meritum de ea quao facta sunt, nobisque Deus revolavit, condigno et de congruo, necnon inter habitum dan­ ad profunda Dei pertinere, quaeque proinde tem facilitatem ac suavitatem in agendo, ct ipsos captum humanae montis exsuperant Verum actus fidei supcrnaturalis; et 3. constituto quoque, quaedam sunt, quae per ea quao facta sunt quod fidelibus propter iam cum baptismo sucepminimo seso manifestant, et tamen facta reve­ tum fidei habitum, haereticis vero, quod scripturas latione ita perspiciuntur lumino naturali, ut hu­ iam admittunt, non opus sit motivis credibilitatis, mana ratio nexum cognoscere possit, et proinde verum necessaria ea esse infideli; concludit omni­ ad profunda Dei non pertinent. Exemplum est no necessarium esse in schemate claram atque exsistentia angelorum, lapsus et poena eorum; distinctam tradere explicationem unde constat quae haec per ea quae facta sunt minimo se manifestant, partes sint credibilitatis motivis, quae vero partes facta tamen revelatione nihil adest quod mentis ecclesiae docenti in eliciendis fidei actibus. humanae captum exsuperet." Concludit duo illa Reverendissimus Ferré Casalensis [coi. 203 c]: loca Pauli, etsi, ut par est, seiunctim vera, conAd caput VII, § I, ad verba t,Humana enim iuncta excludere videri contra apostoli mentem ratio et seqq." (pag. 16, lin. 19 [coi. 63 d|) iis tertium illud membrum recensitum. quae sunt in schemate substitueret: „Dei enim Reverendissimus Ferré Casalensis [coi. 203a): gratia (ordinaria providentia) rationem huma19· 295 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 296 CAPUT VHL nam dum ad veram fidem nondum pervenit mo­ A Eminentissimus Trevisanato patriarcha Venetiavet ad supernae revelationis factum diligenter inquirendum, ut certo sibi constet Deum esse rum [coi. 179 d:j Ad caput VIII ad verba nQuare haereticam ** loquntum. Deinde eam trahit, nisi culpabiliter resistat, ad plenam, quavis difficultate ac du­ (pag. 18[col.64c|). In anathemate buio capiti subiecto bitatione reiecta, fidei obedientiam.e Nempo ut clarius exprimendus eat sensus doctrinae hermeeiaclarius exprimatur: RI. investigationis rationalis ope nae quae damnatur. Hoc quidem praeclare in notis non semper hominem ab infidelitate aut baeresi dicitur, sed esse quoque deberet in textu. Reverendissimus GastaldiSalutiarum [col. 173d): ad fidem supematuralem transferri, sed quandoque Pag. 18, lin. 6 [col. 64 b] vel dicendum tantum­ extraordinario su pe maturai is gratiae impetu repente ad fidem ipsam eum deduci; 2. investigationem modo gratiam esse necessariam, vol si exprimatur rationalem iu ordine ad conversionem infidelium gratia illuminationis et inspirationis, addatur etiam et haereticorum ad fidem caelestem a superna motionis. Gratia enim non solum illuminat intel­ lectum. sed movet etiam voluntatem. gratia pendere/ Reverendissimus Valerga patriarcha Hierosoly­ CAPUT DC mitanus [coi. 236b]: Reverendissimus Donoy Montis Albani [coi. 189b) : Ad capita VII et VIH. Ea quae fuerunt obiecta dissolvit reverendissimus orator contra haec Pag. 19 [coi. 64d). Existentiam ordinis super­ capita, veluti liberae scholarum opiniones impete- B no tura lis et quidem obligatorii directo adstruendam rent: namque animadvertit errores hermesianos ibi­ atquo apposito capite explicandam dicit, non sicut dem damnatos post condemnationem eorum factam •in schemate cnreim tantum et rem vix attingendo a felicis recordationis Gregorio papa XVI ubique, indicandam. Titulum insuper ait huius capitia vix convenire nemine contradicente, receptam, perperam liberis opinionibus adnumerari. cum subiecta cius materia; non enim, prout iacet, Reverendissimus Del Valle Huanucensis [coL docet expresse, «ed tantummodo supponit fidei ne­ 269 c]: cessitatem. Dicatur itaque sic: Ad caput VII. De motivi * credibilitatis con­ „De necessaria et supernatural! firmitate fidei, ** sentit cum iis quae ab aliis dicta sunt ac pauca necnon exposita in capite conformiter huic titulo addit „ut dignoscatur, illud novum praeceptum om­ accommodentur. nibus impositum in schemate inquirendi motiva re­ Reverendissimus G rei th Sancti Galli [coi. 21 la] : velationis non inveniri neque m scriptura neque in Ad cap. IX ad verba „in reale dubium vocare1* traditione, repugnare rationi, ei praxi et auctoritati (pag. 19. lin. 8 (coi. 64 dj) animadvertit, dubium ecclesiae; quia impossibile est maiorem partem fide­ reale iure excludi, at simul, inquit, „qua ratione lium esaminare motiva credibilitatis, et Deus im­ dubium /ormale seu negativum ne verbo quidem possibilia non iubet . ** (in schemate) excipiatur, non video * 1. Subdit, Reverendissimas Caixal y Estrade Urgellensis etiam in rebus fidei admitti illud licite posse, ad(col. 158]: C eoqae hac in re aliquid in schemate deficere. In capite VII, videtur confundi iudicium super­ Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene­ naturale credibilitatis revelationis cum altero iudicio, tiorum [coL 179 dj: quod est accidentale et omni ex parte theologicum. Ad caput IX. Omnia quae in eo dicuntur, Prius illud est essentiale et ad omnes pertinet: iudicio eminentissimi patriarchae, rectissime pro­ hoc autem est necessario discursivum ct est sapien­ cedunt tem tantum ac theologorum. Beatus Petrus ver­ Reverendissimus Gastaldi Salutiarum (col. 173d]: bum ludaeis praedicaturas, non disputationem prae­ Pag. 21. lin. 4 [coi. 65 b]. Haud placet vocabu­ misit, qua eos quid miraculum esset, edoceret Sed lum adiurat: nam etiam Pelagiani fatebantur in­ Deus aperuit auditorum corda, ut in Actibus apo­ firmitatem humanam gratiae beneficio adiuvari. stolorum, aperuit cor Lidiae, ut efformaret prius CAPUT X. illud credibilitatis iudicium. et audiens verba firmiter crederet. Sic etiam nostra aetate per missio­ Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene­ naries aperit corda Nigrorum, ludaeorum, Barba­ tiorum [coL 179 d]: rorum. Ex hac utriusque indicii confusione nascitur Caput melius inscribendum videtur: „De ordi­ antilogia quaedam inter caput septimum schematis natione aut subordinations scientiae humanae ad fidem . ** et caput nonum, ubi iure damnantur ii, qui pueros Reverendissimus Vérot Savnnnensis [coi. 163-5]: parentum fide duci affirmant Laudanda est doctrina quae capite X continetur Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coL D tanquam evidens et inconcussa: modus tamen ac 172-3]: ratio, qua doctrina exponitur, probari non potest. Pag. 15(coL63c),capite VH verba illa ex intrinse­ Eiusmodi enim est, ut humanae scientiae fautores cus perspecta veritate mutari deberent. Lumen enim et cultores irritare et exasperare velle videatur. fidei, quod veritatem revelat, est certo lumen inter­ Videtur insuper quasi apologiam texere illius agendi num, intrinsecum. Deinde in sequenti periodo ex­ rationis, quam theologi quidam cum doctis viris Exempli gratia, quando pungenda videtur vox mstindua. Aliquid enim aliquando tenuerunt caecum significat et irrationale. Quod postea dici­ Columbus in Américain navigaturus erat nonnulli tur do motivi * credibilitatis. minus placet. Pueri theologi in eum insurrexerunt quasi haereticae doc­ enim, rudes et villici huiusmodi motiva non norunt; trinae fautorem. Dicebant enim contra rationem neque ad actum fidei eliciendam hia opus habent, esse, ut terra rotunda credatur; antipodum vero neque tenetur unusquisque christianus ad rationem existentiam a Romanis pontificibus fuhse damnatam. fidei suae reddendam. Praeterea de ea testatus Unde protestantibus data est ansa calumniandi eccle­ est, saepissime se rudioribus id consilii dedisse, ut siam, quasi ipsa scientiarum progressui omnino fidem ipsorum impugnare et labefactare conantibus adversetur. Alterum exemplum est Galilaei, qui ne verbum quidem responderent. Si enim minus ob propugnatum systema Copernicanum damnatus Idoneum datur responsum, illud forte facile dissolvet fuit. Cuius quidem philosophi memoria ai per incredulas et triumphum aget; et sic infirmorum concilium Vaticanum rehabilitaretur, in maximam Romanae sedis laudem verteret. Aliud denique fides vacillabit, aut amittetur. 297 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 298 oxcmplum ox goologorum theoriis petere licet. Cum a adversas Orientis haereticos, sed solummodo ad­ enim hi sentirent requiri longam saeculorum seriem, versus quosdam Occidentis rationalistes. Cum hoc ut actualis plantarum ct animalium stratificatio ex­ schema legerint haeretici Orientales, putabunt vel plicetur, dixerunt plures theologi repugnare hoc totam litem inter ipsos et ecclesiam catholicam sacris litteris, iisquo quae do opifìcio sex dierum iomdiu fuisse compositam, vel quaestionem ipsam ibi traduntur. Doctrina capitis X certa est ot Vaticanae synodi iudicio non esso tanti momenti, omnino retinenda. Optandum tamen eesct, ut in quanti revera eat et ab orthodoxis Orientis epis­ fino huiusmodi additamentum subiungorctur: copis assiduo praedicatur. Quod eo facilius credent, pAttamen por istam definitionem non intendimus quia norunt per concilia antiqua semper renova­ condemnaro systemata astronomica circa motum tam fuisse damnationem errorum, qui in conciliis torrao, uti nunc communitor docentur *, imo memo­ antecedentibus iam confixi fuerant. Expediret igitur riam Galilaei olim a Romanis congregationibus ut catholica hac de re doctrina perspicue expona­ condemnati libenter rehabilitamus; quae condem­ tur, ct haereses contrariae explicite et nominarim natio tunc sub multis respectibus fuitiusta. Namque veterum moro damnentur. Expediret etiam ut Galilaeus volebat probaro motum terrae ox scriptura. explicita fiat mentio sancti Leonis papae, et dog­ Quod etiam extendi volumus ad gcologorum sen­ maticae ipsius constitutionis, quao tanta reverentia tentias circa statum termo anto opus sex diorum, a synodo Chnlcedoncnsi suscepta est. Ipsa enim circaquo absolutam durationem eorum dierum, pontificis huius et synodi nomina sunt voluti quaoquao sententia eorum opinioni traducitur1, quamdiu B dam fidei tessera, qua orthodoxi ab haereticis in do iis ecclesia iudicium non proferat.® Oriente distinguuntur. Valde opportunum esset etiam si errores a con­ CAPUT XI. cilio Florentino reprobati iterum damnentur, et Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene- concilii eiusdem auctoritas saltem indirecto assera­ tur. Oecumenicum enim et liberum fuisse negant tiensis [coi. 180α]: Ad caput XI ad verba ,,Quare si quis dixerit" schismatici Orientales. Asseratur ante omnia pri­ (pag.28 [col. 67d|). In anathemate proposito in sche­ matus Romani pontificis super universam ecclesiam mate non bnno intelligitur, utrum distinctio illa inter tam Orientalem quam Occidentalem. Deinde ubi veritates ab ecclesia definitas ct veritates ab eccle­ agitur do poenis inferni, agatur etiam do beatifica sia propositas insinuetur solum ct velati indirtele, Dei visione, qua iusti immediate post mortem fruunan doceatur contra et directe definiatur. Si pri­ tur. Et sic do ceteris. mum, nihil immutandum; si voro secundum inten­ CAPUT XV. ditur, verba adhibita non sufficiunt ad veram proReverendissimus Salzano Thancnsis [coi. 258] : priamque definitionem, et cum non id omnes ad­ mittant, in capite aliquid dicendum esset do ea Saltem in obliquo censet definiri posse animum creari a Deo immediato cum corporo coniunctum, distinctione, ut anathema intclligntur. cum ct veritas sit catholica, ut satis ox annotationiCAPUT XII. C bus patet, ot necessarium hoc sit adversus recens Reverendissimus Ferré Cosalcnsis [coi. 203d); reproducios veteres traducianismi et gencratianismi Ad caput XII ad verba „ut personae relationi­ errores. bus originis" etc. (pag. 30. lin. ult. [coi. 68c]). Iis Reverendissimus Ramadié Elncnsis (coi. 263-6): quae eunt in schemate mutaret unum verbum ao Definitioni illi renovandae quod,.anima rationalis diceret „relationibu3 oppositionis", idque ox divo vero ac per se eeu immediate et essentialiter est Thoma dicente: „Realis distinctio inter personas forma corporis humani® supersedendum putat. 1. Namque nulla necessitate ad eam reprodudivinas non est nisi ratione oppositionis relativae." cendam adigimur, cum satis provisum iam sit CAPUT XIIL decreto Viennensis concilii dogmati unitatis huma­ Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 174a]: nae, atque a pluribus sacculis iam obsoleverint doc­ Pag. 31 [coi. 68 dj, capito XIII. Verba primae pe­ trinae Averroes: licet vero non defuerit modernus riodi recto se habent , * sed voces ad extra necessariae aliquis scriptor, universali quidem ecclesiae fero non videntur. Melius est dicere „omnis divina ignotus, qui non recta hac de re protulerit, summus operatio quae terminat in creaturas": atque ut nul­ tamen pontifex iam abundo suis litteris ad archilus cavillando supersit locus, addatur etiam „una opiscopum Colonicnscm et episcopum Vratislaviensem providerat. communis non solum specie, sed numero . ** 2. Non solum inutilis, sed etiam multis incommoCAPUT XIV. D dis praedicta exponetur definitio reproducía, cum Reverendissimus Khayyath Amidensis Chaldae­ facilis occasio inde sumetur sive ad nova opinio­ orum [coi. 271 bI : num monstra circa vitale principium excogitanda, Ad caput XIV. Quod spectat ad incarnationem sive ad perperam intellectam erroris proscriptionem domini nostri lesu Christi, de qua caput XIV, notat, etiam ad toleranda quaedam systemata extendendam. so non probaro quod in repetenda definitione con­ Tria scilicet in quaestione sunt adprime distin­ cilii Ephesini de hypostatica unione duarum na­ guenda. turarum in Christo domino omissum fuerit nomen 1. Anima rationalis esine vere ac proprio prin­ θτοτόχου, quod est tessera doctrinae catholicae, et cipium vitae in corporei Sane qui hoc negaret, ox quo cetera consectaria deducuntur; quod si fiat, incideret in errorem inm a Viennensi concilio pro­ multum- conferet ad praesentium nestorianorum scriptum. conversionem. 2. Anima rationalis estne unicum vitae prin­ Reverendissimus Hassun patriarcha Ciliciae Ar- cipium? et hanc esse communem in ecclesia doctri­ menorum |col. 6811: nam praefatis litteris pronuntiavit summus pontifex. Error circa Christi unam personam et duas 3. Anima rationalis estne unicum vitae prin­ naturas apud Orientales plerosque adhuc perdurat. cipium sic ut excludat quamdam vim a pluribus In schemate autem vindicatur haec veritas, non physiologie admissam, quae potest quosdam motus in corpore producere et per corpus in animum ’ Ita codex editus pro disputationi truditur. iufiuere? Huius quidem affirmantis sententiae, quid- -/Air- A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 299 300 quid sit do eius probabililate, auctores et defenso-a qua dicitur Benedictus XII traducianismuni inter res non sunt ab ecclesia damnati. Unde si his in­ Armenorum errores recensuisse ct damnasse. Quod vitis concilium quaestionem velit definire, oportebit explicatione quadam indiget. Post hanc condem­ ut explicatione clara et praecisa omnes eius respectus nationem, Mech i tar Armenorum patriarcha ab eodem exponeret ac distingueret; atque insuper varios pontifice monitus synodum habuit; quae synodus sensus huius vocabuli sformar ** declararet, quod ingenue fossa est nonnullos ex his erroribus a aliud in ore populi aliud apud philosophos, aliud Benedicto XII memoratis apud Armenos ex is te re; * pollicita tempore concilii Viennensis aliud praesente tempore et hos quidem corrigendos vel extirpando sonat Unde et summus pontifex duo tantum suis est. Reliquos vero errores, inter quos erat traduImmo litteris ad episcopos Germaniae statuit: I. Falso cisnismus» negavit apud ipsos roperiri. et temerario argui ut haereticam doctrinam quae testata est Armenorum ecclesiam et credere ct negat existentiam principii vitalis ab anima di­ semper credidisse, animas tum a Deo creari, cum stincti; 2. doctrinam quae docet animam rationalem corporibus immittuntur. Quod non solum Armeno­ esse unicum principium vitae, esse communissimam rum ecclesiam ab erroris huius suspicione liberat: sed et novum pro universali hac in re ecclesiae in ecclesia. Tandem licet sententia unicum asserens vitae traditione argumentum suppeditat. Reverendissimus Landriot Rhemcnsis [coi. 241 b] : principium communiter iam sit recepta, olim acriter Ad caput XV (ibid. (col. 71 a| coll, nota 37), Re­ advenus thomisticam scholam fuit impugnata, ut refert Berti, a scotistis, nequo licet unicam pro- B late ad originem animae, dissentit ab iis quae dixit pugnaverit vel ipse Angelicus ulla nota adversam reverendissimus patriarcha Ciliciae A rm en orum; sententiam dignam censuit. Pro ea itaque re­ putat scilicet resse melius non definire quaestionem verentia, concludit orator, quam erga sententias do origino animae contra opinionem cardinalis Nointer catholicos habuerunt concilia, abstinendum risii» quae fundatur non solum in doctrina Augustini, putat a definitione praesentis quaestionis. sed etiam multorum aliorum patrum. Quin etiam, Reverendissimus Pace-Forno Rhodiensis [coi. subdit, haec definitio mihi videtur multa ot gravia habere inconvenientia, et st res ulterius tractetur, 133d|: Omittendam directam, sufficere vero in obliquo mihi propositum est» brevem statuero thesim do propositam declarationem (annot 37) de animae hoc argumento.’* origine censet. Reverendissimas Vérot Savannensis (coi. 165-6]: Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 174 a]: In capite XV de humani generis unitate agitur» Pag. 38 [coi. 71 a]. dicitur anima esse vere ac per non tamen pleno et adaequate, ut res tanti mo­ se seu immediato et essentialiter forma corporis hu­ menti postulat. Videtur schema Germanorum tan­ mani. Est utique forma corporis, sed quid necease tum errores respicere, nulla habita ratione errorum, est definire, esse per se et immediate corporis qui in Anglia, America et Gallia vigent. In adformam? Relinquantur haec theologis disputanda. notationibus autem temere asseritur negari hano Videtur etiam pro anima rationali melius substitui humani generis unitatem ob levissimas rationes. posso uanimam intellectiram". Infans habet poten- C Immo, aiebat reverendissimus Savannensis. tam tiam, sed non actum rationis: habet tamen animam validae sunt huiusmodi philosophicae rationes actu intellectivam. (quarum nonnullas commemoravit)» ut hominem Reverendissimus Raess Argentinensis [coi.251 c]: etiam orthodoxum in dubium conticerent, nisi con­ Ad caput XV. Notat quam immerito reprehensa trarium aperte in scriptura et traditione doceretur. fuerit doctrina de anima rationali corporis forma Non sufficit hanc opinionem simpliciter damnare; iam ipsis terminis a concilio Viennensi definita, sed etiam damnationis rationes afierro oportet. quam doctrinam pluries sanctissimus dominus noster Vel ipsi haereticorum praecones in America magno contra recentes errores apostolici * litteris inculcavit. cum plausu docent» Nigros non habere animam Reverendissimus Valerga patriarcha Hierosoly­ rationalem. Circumferuntur etiam libri non pauci, mitanus [coi. 236c, d]: in quibus asseritur duplicem fuisse creationem : Ad caput XV. Notat, quod ibi dicitur de anima primam stirpis albae in Adami persona, deinde humani corporis forma (pag. 38, § De ipsa [coi. 71 a]) stirpis nigrae alteram, quao quidem stirps est doctrinam non eaae schematis, sed concilii ©ecu­ medius veluti gradus inter homines et bestias. menici Viennensis, adeoque immerito prorsus fuisse Docetur etiam in his libris, omnia niti ac conten­ reprehensum. Qua in re, occasionom nactus, dere ut ad perfectionem progrediantur; et in hoc animadvertit iam bis schematis loquutionea fuisse progressu simias aliud non esae quam rudes et reprehensus inadvertentia quadam, a conciliis oecu- imperfectos homines, qui post quaedam saecula in menicis iam in suis definitionibus adhibitas; nempo D homines perfectos evadent. Huiusmodi autem libri (cap. 1, pag. 3. £ Impiam [coi. 59 d)) vocem simul, omnium etiam imperitorum manibus feruntur et quae tamen est concilii Lateranensis IV, cap. Fir­ plurimorum animos occuparunt. Germanorum vero miter: et hic voces essentialiter et per se, quas tamen errores non intelliguntur, nisi ab iis qui acutissimo adhibuit concilium Viennense. iudicio polleant. Dicatur igitur in schemate, quid Reverendissimus Hassun patriarcha Ciliciae proprie constituat hominem speciemque humanam. Est procul dubio loquela. Haec est enim medium Armenorum [coi. 182 c, d|: Pag. 38 (eoi.71 a], capite XV. Definiendum esset, necessarium ad habendas ideas Intellectuales. Quod quod in adnotationibus proponitur, animas nempe im­ demonstratur a domino do Uonald, eminentissimi mediate creari et corporibus infundi, ad renoscentem cardinalis de Bonald patre et philosopho egregio. traducianismum cohibendum. Qui error favet etiam Igitur in penultima paragraphe capitis XV, pug. 38 ** in­ materialismo hodierno. Magna quidem est Augustini [cot 77d[ post verba , fiumani generis negatur auctoritas; non autem tanta quao concilium aut serantur haec alia: ^Specialiter autem condemnamus errorem in­ pontificem ab aliqua propositione definienda ab­ sterreat. Hoc fatebuntur omnes theologi, prae­ eptum eorum, qui asserere ausi sunt nigros ad fami­ sertim post propositionem illum (num. 3ü) ab liam humanam non pertinere, nec anima spirituali ot immortali praeditos esso. Porro in eadem con­ Alexandro Vili damnatam. Deinde locutus eat reverendiMimus patriarcha demnatione involvimus eos, qui affirmare non eru­ ad notat ione (pag. 125 [coi. 11 lc[)scbcmiiti adnexa. buerunt in naturali et necessario progressu omnium ·*— â 301 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 302 rerum ad perfectionem nimias cane adhuc nudos et A tur, hominem ea ratione constitui ut ratio ita doImperfectos homines, et humanum genus per sae- minctur inferioribus viribus ut vel istae nunquam wla sylvaticam agens vitam non solum omnes aliquid conentur contra rationem, vel si conentur, «cientiiis et artos paullatim invenisse, sed etiam statini facillime comprimantur, tunc dicendum, hu­ loquelam. Etenim constat Deum creasse hominem iusmodi integritatem non esso donum gratuitum; conscium loquelae, per quam sive communicetur plures enim theologi, auctoritate divi Thomae per auditum, ut communiter fit, sive alio modo (pro suffulti, ita rem proponunt: dato quod Deus homi­ Illis qui nascuntur surdi et muti, et qui ex admi­ nem reliquisset in statu mere naturali, tamen in rabili inventione abbatis Sicarti possunt intolli- eius rationo vim aliquam ac virtutem posuisset, gere verba et acquirere intclligentiam) homini fiat qua partes inferiores facile reprimere posset Quod manifestatio seu naturalis revelatio intellectualium pluribus probari potest Ex doctrina concilii Triidearum et ideao supremi numinis, noe non ot boni dentini concupiscentia est ex peccato: erga non est vel mali moralis, ita ut omnes ot soli ad humanam a Deo. Concupiscentia ad peccatum inclinat: sed familiam pertineant, qui habont vel babero possunt quod a Deo venit, non potest ad peccatum incli­ loquelam. Declaramus autem accidentales differen­ nare. Concupiscentia, ut hic sumitur, et prout a tias coloris vel conformationis, quae extant in variis sancto Thoma definitur, non est bonorum sensibi­ tribubus humanao familiae, si a variis accidentali­ lium appetitus simpliciter, sed horum bonorum ap­ bus causis loci, temporis, modi vivendi et educa­ petitus contra ordinem rationis. Ratio est a Deo: tionis oriri nou potuerint, posse tribui omnipoten- J5 igitur non poterat in homine ponere appetitum, tiao Dei, qui confudit linguas in Babel, varias qui esset contra rationem. Adfuisset igitur in statu tribus humanus instituit, dum fecit homines obli­ naturao quaedam integrità . * Si obiiciatur concu­ visci primum linguam ot novam subito adipisci: piscentiam esse homini naturalem, quia bona sen­ etenim varino tribus, sicut per physicas differentias, sibilia quaerit, responderi potest cum sancto Thoma sic et per diversos linguas specificantur. Absur­ (qui hoc idem sibi obiicit ac diluit) concupiscentiam dum igitur aequo ac impium est affirmare illas dum tendit ad obicctum suum in genere, non esse differentias, quae per generationem transmittuntur, contra hominis naturam: dum vero tendit ad bo­ arguere diversos primos parentes/ num sensibile contra ordinem rationis, non esse amplius concupiscentiam humanam. CAPUT XVI. Reverendissimus Ferré Casalensis: Reverendissimus Pace - Forno Rhodiensis [coi. Ad caput XVI, § 1, ad verba: „Porro etiam primae" .. . (pag. 40, lin. 7 [coL 71 c|) substitueret 132 c]: Cupitis exordium ita verbis conceptum esse iis, quae in schemate continentur, sequentia: censet, ut cum praeiudicio sententiae libere in nPorro primae conditionis integritas illa et im­ scholis agitatilo possibilitas videatur definiri status mortalitas, quibus hominem ornatum fuisse con­ naturae purae. Hanc itaque propositae substituen­ stai, cum a gratia sanctificante penderent, et dam formulam exhibet: BIIominom anima ratio­ gratuita essent Dei beneficia, dona superna turalia nali et immortali ad imaginem Dei factum, Deus C secundum doctrinam catholicam censeri debent" infinitae bonitatis suae consilio dignatus est do­ Hac rationo intactae manent quaestiones in scholis agitatae, utrum homo innocens etiam in nis caelestibus supervehere. Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. statu mero naturali integritatem habere debuerit et immortalitatis dono potuerit a Deo exornari. 174b, c|: Pag. 39, lin. 15 [coi. 71 a]. Initio capitis XVI Integritas enim, in quantum exprimit rectitudinem occurrit mentio beatitatis naturalis. Sed in infini­ et tranquillitatem ordinis facultatum humanarum, tum disputabitur, si statuendum sit quid per hano certe conveniebat homini innocenti etiam non ele­ beatitatem intolligatur. Sanctus Thomas loquens de vato ad statum supernaturalem. Item, immortali­ beatitudine naturali negat in bono creato posse tas quae obtinebatur esu fructus de ligno vitae, consistere, quia homo est infinite obicctivus quoad ut advertit Angelicus, potuisset componi cum statu mentem ct quoad voluntatem. In subsequent! purae naturao. Reverendissimus Valerga patriarcha Hierosoly­ eiusdem periodi parte voces iUao ^libérrimo in­ finitae bonitatis suae consilio * catholicorum quo­ mitanus [coi. 236 a] : Ad caput XVI. Ingeminat animadversionem pro­ rumdam theologorum opiniones damnaro videntur. Nemo negat Deo omnino liberum fuisse, ut homi­ positam ad caput HI, videlicet iis verbis (id. § I [coi. nem crearet vel non crearet. Sed cum semel ho­ 71 b]) homo anima rationali etc. nullatenus attingi minem creare decrevisset, num potuit eum in statu scholasticam opinionem de possibililate status naturae naturae purae relinquere? An divina sapientia D purae. Notae tamen : „De cetero quamvis ot ego scho­ exigebat ut homo ad statum supernaturalem eleva­ larum opiniones minime praeiudicandos censeam, retur? Hac sunt quaestiones theologicae, de qui­ haud tamen puto eas tam perpetuo tamque incon­ bus salva fide disputari potest. cusso iuro libertatis poliero, ut si quando ad maiorem Pag. 40 (a lin. 7 ad 13 [coi. 71 c]). Hic iterum catholicae doctrinao explanationem necessarium sit erumpunt quaestiones difficiles ct salebrosae. scholasticos huiusmodi quaestiones definitivo iudicio Anima est immortalis sua natura, non cx gra­ dirimere, id fieri non possit, praesertim in occutuito Dei dono. Cumque homo anima et cor­ menico concilio, ut sapienter animadversum est per poro constet, concipi nequit quomodo anima hu­ reverendissimum patriarcham Ciliciae Armenorum.1* Reverendissimus Doney Montis Albani [coi. 189 c]: mana possit in aeternum naturaliter esse beata sino suo corporo. Sanctus Thomas, qui hanc Capite XVI, pag. 40 [coi. 71 c]. Ampliorem ex­ ipsam obiectionom facit, respondet: nil derogari poscit definitionem ao declarationem circa errorem sapientiae Dei cum ipse per superadditum donum pessimum de lapsu primi hominis. adicccrit, quod necessarium esset ad hominis na­ CAPUT XV1L turam perficiendam. No igitur sententia plurium theologorum laedatur, nil dicendum do his donis Reverendissimus Dechamps Mechlinensis [eoi. gratuitis. Gravior est autem difficultas si do in­ 248 b]: tegritate sermo sit, scilicet immunitate a quavis Ad caput XVII, § Cum hac (pag. 43 [col. 72 c|) concupiscentia. Si per hanc integritatem intelliga- optat ut \raticanum oecumenicum concilium ex- 303 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 304 plicet loquuiioncm conciliorum Tridentini et Floren­ A Christo partem babero non possunt, ao proinde tini relato ad aeternam poenam iis reservatam qui beatitudine supernatural! et beatifica visiono pri­ in solo peccato originali decedunt, ac saltem declaret: vabuntur. Recte autem infernus dicitur locus, a r,neminem obligari hac in re plus et aliter credere quo exulat intuitiva Dei visio, poonaque magna quam docuerint tot et tanti sanctissimi patres et est privatio huius visionis, licet baco poena in infanti bus, qui cum solo originali peccato moriuntur, ecclesiae doctores 1 et summi pontifices ’. Reverendissimus Del Vallo IJuanucensis [coi. necessario non iudicari dobeat voi associata cura igne aoterno vel incompatibilis cum quadam feli­ 269 c]: Ad caput XVII. Censet integram inserendam citato naturali/ Expediret etiam ut per synodum Vaticanam ease concilii Tridentini doctrinam. Notat insuper schema in eo totum esse ut agat do iustitia ori­ damnetur dogma Calvinianum de praedestinatione ginali; et nihil habere de fomite concupiscentiae ad gehennam. Potentissima ot ubiquo diffusa est et servitute diaboli, de qua nostris hisce tempori­ per Americani prosbyterianorum secta, quos Cal­ bus ob pestem spiritismi nominarim agere opus est vinistas Europaei vocant, quique horrendam hano Reverendissimus Khayyath Amidemis Chal­ doctrinam profitentur. Non fuit per Tridentinum daeorum (eo). 271 b|: damnata, ob controversias de praedestinationo quao Ad caput XVII. Quoad peccatum originale, do tunc inter catholicorum theologorum scholas vige­ quo ibi, optaret, „ut in exponenda peccati ori- bant Verum hae quaestiones tanto animi ardoro ginulis notione aliqua mitigatione utatur concilium B olim agitatae, iamdudum feliciter sopitae sunt. Vaticanum, praesertim cum notum sit, peccatum Addantur igitur in capite do peccato originali haoo illud esse solummodo in privatione seu expoliatione * vel similia: gratiae sanctificantis iam debitae. Atqui haec est ¿Condemnamus autem pariter tanquam omnino notio reatus, non tamen peccati vulgariter accepti, alienam a sensu ecclesiae assertionem eorum, qui, quamvis theologice loquendo sit peccatum/ Sio voluntatem Dei negantes salvandi omnes homines, etiam vellet ut explicaretur decretum concilii Flo­ affirmant Deum ad aeterna supplicia aliquos prae­ rentini de poena aeterna ob solum peccatum ori­ destinare. Deus namque, ut ait sanctus Leo pontifex, ginale, et diceretur diserte, nomen inferni non sig­ praevidet bona et mala, praedestinat autem bona nificare gehennam aut poenam ignis. tantum/ Reverendissimus Vérot Savannensis [coi. 167]: Reverendissimus Doney Montis Albani [col. 189c] : In capite XVII doctrina de peccato originali Capite XVII, pag. 43 [coi. 72 c]. Optaret ut de­ durior exhibetur, quam quao in Tridentino fuit de­ finitioni Florentinae circa decedentes cum solo finita. Dicitur enim peccatum originis esse rere et originali subiungeretur aliquid in sensu proposi­ proprie peccatum. Quod valde inopportunum est tionis 26 constitutionis Auctorem fidei. Quid est enim peccatum? Libera divinae legis transgressio. Si ergo infantes verum et proprium CAPUT XVUL peccatum commiserint, videtur innui eos libere Reverendissimus Doney Montis Albani [coi. egisse in Adamo, fuisse quodammodo in Adami C 189 c]: manu atquo illi dixisse „manduca pomumu. Pro Capito XVIII, pag. 45 [coi. 73 b]. Verbis „Supra vocabulo peccati igitur substituatur macula; et qui­ rires naturae creatae adderet et creabilis". dem si placet cera et propria. Tradatur notio Reverendissimus Greith Sancti Galli [col.211a,b] : peccati originalis, quemadmodum a Bellarmino ex­ Ad caput XVIII. Generation animadvertit ea ponitur. Nihil enim habet quod hominum aniinos omnia, quae in schemate traduntur de supernatural! offendat, ant Deum crudelitatis arguero videatur. ordine gratiae, ease omittenda utpote a concilio Deleantur igitur voces illae teri et proprii peccati, Tridentino sufficienter statuto, quod ad antiquiores quao pagina 42 [coi. 72b) occurrunt; ot in fino errores pertinet. Reccntiorum vero errores fere eiusdem paragraph! haec vel similia inserantur: penitus extincti sunt, et nova horum damnatio », Declaramus autem doctrinam catholicam circa inutilis, noxia imo evadere forte posset Accedit originalo peccatum stare omnino posse, quin ad­ non deesse ex errantibus qui errores suos retracta­ mittatur aliqua malitia personalis in infantibus/1 verint, adeoque non opus esse nova condem­ In paragrapho sequenti recitantur verba concilii natione. Florentini de animnbus eorum qui in peccato mor­ CAPITA XVI, XVU. XVI1L tali vel originali decedunt; et definitur utrasque in infernum descendere, poenis tamen disparibus Reverendissimus Connolly nalifaxiensis [coL puniendas. Quae quidem verba, cum fuerint a 125 c, d]: concilio generali prolata, non solum vera sunt, D Nonnulla ait, quin tomen in particulari indicet, sed etiam de fide, ideoque immutari non possunt. his capitibus in praeiudicium sententiarum libere in Possunt tamen et debent explicari. Procul dubio scholis controversarum definiri. concilio oecumenico alterius concilii verba interpre­ tari iure proprio licet Et explicari debent prae­ § IV. sertim nostris temporibus. Homines enim universi De schematis forma in genere. (praeter theologos) quid per infernum intelligunt Eminentissimus Rauscher Vindobonensis [coL nisi ignem, qui aeternum cruciat? Hoc certe non intellexerunt neo intelligendum voluerunt patres Flo­ 125 d]: Censet schema speciem praeseferre praelectionis rentini ; neque id credunt scholae quamplurimae theo­ logorum. Quod ai haec verba ita cruda in concilii cuiusdam theologicae a professore traditae potius Vaticani decreto relinquantur,maximum inde creabi­ quam decreti conciliaris. Reverendissimus Kenrick Sancti Ludovici [col. tur scandalum cum maximo fidei catholicae detri­ mento. 8i vero retinenda sint Florentini verba, haec 126a, b): Expediret prius, dicit, catholicam doctrinam ad­ vel similis explicatio adiiciatur: ¿Nam dum illi quidem ibunt in ignem aeternum, venus gliscentes hodierno tempore errores et qui­ isti qui Christum per baptismum non induerunt, cum dem brevi sermone nec nimis ratiociniis confirmato explicare, deinde oppositos errores anathemate » ÜTttOT.5ax.(irtg.NyM.,ThomM Aquin., Bonaventura eu. percellere. • Isaac. III et Pius VI Ln bull· Auctorcw» fidei. 305 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 306 Rcverendissimus Tixxani Nisibenus [coi. 128a-d] *. A Qnod contrarium est ipsi catholicae doctrinae inDeesse ait brevitatem, claritatem atque diluci­ doli, et conciliorum praecedentiam praxi. Doctrina catholica recte exposita neminem laedit, neminem dum ordinem. Speciem praeseferre dicit praelectionis theolo­ repellit aut arcet: e contra omnes invitat et allicit, gicae magis quam decreti conciliaris. Nec docere montes illuminat, animos conciliat. Modui antem putat ut decreta vel canones Tridentini veluti simplicis condemnationis praeiudicatas animi opi­ argumentando deducantur in conclusione, cum potius niones et affectiones laedit et offensionem plurimis tanquam principia haberi deberent. movet Ansam quoque praebere videtur iis, qui Reverendissimus A puzzo Surrentinus[col.l29-30): falso criminari solent, eam esse ecclesiae doctrinam, Deceso videtur, ait, ordo logicus, cui consulere­ quae lucem fugiat et aversetur, neque alio quam tur si integra materia doctrinalis patribus proponen­ anathematum praesidio possit defendi. Praeterea da simul ob oculos poneretur. (ut ex ipso schemate pluribus in locis patet) ver­ Doctrinae catholicae expositio errores damnan­ borum aculeos et acerbiores loquendi modos quasi necessario aecum trahit. Quod nostris temporibus dos praecedere, non subsequi deberet Constans ct uniformis similis damnationis for­ moribusque est minime accommodatum. Olim con­ mula, ea nompo quao sub fine capitis VI legitur, cilia generalia fidem suam prius profitebantur: ad similem erroris damnationem adhiberi deberet: deinde erroribus refutatis ad anathemata, si opus maior cura adhibenda videtur in seligendis terminis, erat, deveniebatur. In schemate autem anathemata qui improbationis sensu ac veluti notae erroribus B in ipso quasi aditu occurrunt ad animos hominum singulis appositi sunt ad exemplum bullao Auctorem terrendos et arcendos. Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 170a]: fidei, ubi singulis propositionibus singulae sunt affixae respondentes theologicae notae. Eiusmodi Consuit schema esse recudendum, cum sit valde namque termini nimis vagi videntur et varii. prolixum et implicatum. Semper in concilio TriReverendissimus Spaccapietra Smyrncnsis [eoi. dentino exponebatur primo doctrina catholica, deinde 131 b]: in canone definiebatur. Neque ulla habetur ratio, Incipiendum putat ab expositione doctrinae quare concilium Vaticanum a Tridentini norma dis­ cedere debeat. catholicae. Varietas notarum quibus configuntur proposi­ Reverendissimus David Briocensis [coi. 204c]: tiones confusionem ingerere ipsi videtur, necnon Dixit se cum plurimis patribus convenire, qui ordo opportunior exquirendus; unde tota materia consuerunt totum schema, in quo omnia contorta simul proponenda. sunt et suboscura, tractatum scholasticum potius Reverendissimus Connolly Halifaxiensis [coi. sapere, quam sermonem conciliarem. Non hic con­ gregantur paedagogi, ut in schola disputent, sed 13-1 c]: Speciem praeferre schema dicit tractatus dis- patres et iudices fidei, qui docent tanquam potesta­ cursivi seu praelectionis magistri ad discipulos. tem habentes. Quod si a schemate auferatur quid­ Reverendissimus Ginoulhiac Gratianopolitanus quid scholam nimis redolet, totum schema deberet C auferri. Non sunt adhibenda verba arida, dura, et [coi. 161]: In schemate desideratur ordo logicus. In eo feritatem magis quam lenitatem spirantia. Ecclesia supponitur omnes errores hodiernos vel esse tot est gentium magistra, sed etiam mater. Loquatur rationalism! formas, vel ox eo oriri. Sed ordo, qui igitur ut mater, non ut noverca: neque vel statim ex hac hypothesi nascitur, non est ordo logicus sed ab initio schematis imbecilliorum animos vulneret fictitius. Si haberetur vero logicus ordo, primum ac repellat Reverendissimus Martin Paderbornensis [coi. deberot definiri rationalismus ; deindo exponendum esset, quaenam sint eius formae et qua ratione 199 c]: Obiicitur schemati nimia prolixitas. Sed respon­ varias ordinis sive naturalis sivo supernaturalis veritates attingat. Quod si ordine logico praeter­ deri potest, brevitatem decretorum, quae in priorimisso, naturalem, seu rerum ordinem, schema sequi bus conciliis lata sunt, multiplicibus theologorum voluisset, tunc exponenda fuisset tota doctrina et interpretum cavillationibus et argutiis locum catholica do Deo, quatenus est unus, trinus, crea­ dedisse. Atque hac do causa in concilio Tridentino tor, provisor ot finis supremus. Exponendum deinde praemissa sunt longiora doctrinae capita, quo id, quod traditionalismus impugnat, denique ad melius canones intelligerentur. Nostro autem tem­ anathemata veniendum. Ordo vero schematis est pore maxime convenit brevitatem effugere, quae fictitius. In prioribus capitibus rationalismus dam­ obscuritatem pariat Norunt omnes, quam malitiose natur sub triplici forma rationalism!, materialismi nonnulli brevissimas illas Syllabi propositiones interet pantheismi. Materialismos autom oritur non ox D pretati fuerint Optandum igitur eat, ut Syllabi abusu, sed ox non-usu rationis. Neque multiplices pan­ doctrina ita a concilio Vaticano iterum pertracte­ theismi formae ox rationalismo deduci possunt. Nec tur, ut plenissime et lucidissime exponatur. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellensis alii quidem errores in sebemato enumerati apte dicun­ tur ox rationalisme vel semirationalismo profluxisse. [col. 154 bj: Reprehendit in schemate nimis parcum anatheEx hoc ordinis defectu oriuntur inutiles repeti­ tiones. Sic, traditionalismus damnatur capite matismorum usum. secundo et iterum capite septimo. Qui supernatuDixit praeterea in schemate non omnia ita ralem hominis revelationem negant, damnantur sae­ breviter, clare et distincte dici, ut fieri debet in pius in capito secundo, item in quarto, in decimo decretis fidei, et ut reapse in concilio Tridentino sexto et decimo octavo. Dei in creando mundo factum est. Unde theologis enascitur amplissima libertas aperitur capite secundo, probatur autem difficultatum et controversiarum seges. capite decimo tertio. Cur autem id fiat hic potius Testatus est insuper mirum in modum placere quam illic, cum sit veritas ordinis naturalis, nulla illum rerum tractandarum ordinem, qui ab emi­ apparet ratio. nentissimo Vindobonensi antea propositus fuerat. Reverendissimus Gratianopolitanus etiam con­ Reverendissimus Valerga patriarcha Hieroso­ questus est procedi in schemate (praesertim in lymitanus [coi. 237 c]: capite primo et secundo per condemnationis Praestituit principium, ordinem nil esse aliud modum, potius quam per modum expositionis. quam aptam dispositionem mediorum ad finem, et CONCIL·. OKNKRAL. TOMUS L. 307 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES proinde generalem ordinem schematis rectum esae ii eius acopo respondeat Conciliorum autem scopus eat non systema integrum credendorum et agen­ dorum proponere, sed ex iis ea tantum statuere, „quae in praebenti rerum conditione chriationae •ocietatis necessitatibus magia respondeant/ A generali ordine, quem ipse in schemate ap­ probat, gradum faciens ad accidentalem, illam for­ mam in praesentibus rerum adinnetia aptam case iudicat quao priua errores exponat tum veritatem proponat demum errores damnet Reverendissimus Dechamps Mechliniensis [coi. 247 b]: Optat ut ante errorum damnationem ampla fiat, luculenta ac splendida catholicae veritatis expositio, hanc enim a Vaticano concilio omnes sibi pollicentur : quae dum fit examini subiici possunt schemata disciplinae. Reverendissimus Raess Argcntinienais [coi. 250-1J: Nexus logieus et aeries rerum ipsi arrident Formam schematis censet accuratam esse, et ipsi materiao convenientem, quia fere omnia desumpta sunt ex allocutionibus encyclicis aliisquo apostolicis litteris Romanorum pontificum. Imo totum schema nihil fero aliud esse quam explicationem duarum priorum paragraphorumSyllabi: unde mirandum esset si repudiaretur forma quam adhibuit summus ponti­ fex in documento tam aolcmniter emisso et ubique terrarum propensissimo corde recepto. Concludit itaque formam schematia esse omnino servandam utpote claram, omnis acquivocationis expertem, et sub quovis respectu aptam ad refellendos errores. Reverendissimus Papp-Szillágyi Magno-Varadinensis [eoL 275c]: Quod schema prolixum satis et speeulalicum sit, id tribuendum animadvertit et rei naturae et iis ad quos spectat maxime, hoc est philosophiae ac theologiae cultoribus, quibus ea ratione etiam est consulendum. Reverendissimus Vanesa Fogarasiensis [coL 138]: Scholasticam quandam formam habere schema haud probat, quasi partes ageret alicuius scholae magis quam doctrinam catholicam exponeret. Reverendissimus Balzano Thanensis [coi. 258b]: Schema doctrinae ad tria capita redigendum putat et meliori ordino disponendum. Agendum nempo: 1. De ipso facto vel possibilitate revelationis. 2. De medio revelationis, scilicet de ecclesia, ct cum hac materia connexis. 3. Do obiecto revelationis, larvando per summa capita ordinem illum logicum quem nobis praescribit Angelicus doctor. 308 A periculosa. Directe enim attingunt omnia nostrorum temporum gubernia, quae constitutionalia vo­ cantur. Verba haec odium hominum adversus ec­ clesiam commovebunt; ideoque ecclesiae hostibus pergrata erunt. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgcllensis [col. 154 a]: In prooemio verba illa 9sacro approbante con­ cilio9, non eo loco ponuntur, qui in pontificia con­ stitutione 27 novembris praescribitur. In capito primo multa dicuntur obiter, indistincto et generali modo, quae enucleatius et in specie pertractanda fuissent. § VI. De stylo, loquendi forma ceterisque huiusmodi. Reverendissimus Apuno Surrentinus [coi. 129 a]: Latinitatem incusat, aliquando obscuriorem, quandoque duriusculam. Reverendissimus Spaccapietra Smymensis [coi. 131 a]: Severiora quam opus sit verba adhiberi videntur. Reverendissimus Connolly Hali foxi ensis [coi. 134b, c]: Desunt schemati, ait, brevitas, candor, lux atque distincta perspicuitas et conveniens styli dignitas. Verba minus idonea multiplicantur. Reverendissimus Vanesa Fogarasiensis [coi. 138a|: Dcesse schemati videntur in dicendi forma pietatis unctio, gravitas, styli concisio, elegantia, puritas demum eloquii, et in dictis conveniens praecisio. Reverendissimus Strosamayer Bosnensia et Sirmiensis [coi. 146c]: Improbat duriorem, optaret vero mitiorem di­ cendi modum. Reverendissimus Ginoulhiac Gratianopolitanus (col. 152a]: Deest nitor sermonis, proprietas, nobilis illa simplicitas et pietas, quae concilium oecumenicum maximo decent Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellensis (eoL 154b, e): Dictio schematis est implexa, obscura, nebulosa. Multa ter quaterve repetita habentur, mutatis tan­ tummodo verbis, modo potius oratorio quam con­ ciliari. Reverendissimus Gastaldi Salutiarum [coi. 171 a]: Imitari oportet stylum concilii Tridentini, quod nil acre, nil acerbum protulit nisi in humani generis hostem diabolum. Reverendissimus Martin Paderbornensis (coi. 199 c]: § V. Si stylus scholam sapit, hoc tribuendum est De schematis forma quoad singulas eius partes. D ipsi materiae, scholae enim errores ipsa earum Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene- lingua confutandi sunt. Quod et fecerunt alia tiarum [coi. 178d]: concilia generalia; in quorum decretis inveniantur Melius putaret ut ultimum comma capitum II voces pleraeque scholasticae, quales sunt, persona, et XI ad initium sequentis III et XII transferretur. substantia, materia, forma, consubstantialis, transReverendissimus Del Valle Huanucensis [coi. substantialio, et alia huiusmodi. 268d|: Eminentissimus Trevisanato patriarcha Vene­ In capite ΠΙ contra ordinem logicum peccari tiorum [coi. 178 c]: arbitratur quod prius do revelationis fontibus quam In prioribus maxime capitibus contorta con­ de revelationis necessitate agatur, siquidem prius structio, duriores latinae loquutionis formae. Capite VI non videtur clare exposita doctrina est esse quam modus essendi. Reverendissimus David Briocensis (coi. 206b]: catholica, quae proinde concinniori modo esset ex­ Non placent verba illa initio cap. I, pag. 2 [coi. ponenda. Reverendissimus Greith Sancti Galli [coi. 59 e) posita „boo tenebrarum ño turpitudinis pro­ fundum/ Huiusmodi locutiones caritatem laedunt, 211 c,d]: Verba sunt nimis dura et acerba; nostris autem nec ullam vim ac robur addunt christianae veritati. Quae autem in eadem periodo sequuntur „et quod temporibus opus est magna charitate. Reverendissimus Valerga patriarcha Hieroso­ horrendam magis, publice atque impune docere permittantur/ falsa quidem non sunt sed valde lymitanus [coi. 240 c, d]: 309 SYNOPSIS ORATIONUM IN CONSTITUTIONEM DOGMATICAM HABITARUM 310 Si quid in stylo coterisquo ad accidentalem a De schematie stylo miratur tantas factas fuisse formam «poetantibus corrigendum est, prout plures querelas. Non esse mirum si a stylo praeteritorum patres adnotarunt, id quin schema reiiciatur facile conciliorum recedat; quia nullum ex iis egit de praestabit deputati© pro rebus fidei: in hoo tamen relationibus inter fidem et scientiam, naturalem plus aequo morosiores esse non licet. inter ordinem et supernaturalem, quae contro­ Reverendissimus Landriot Rbemensis [coi.941 a): versiae recentes novas otium exigunt locutiones Consentit cum episcopo Gralianopolitano acer­ quibus non dicantur nova sed nove. Do caetero biora verba in schemate esso removenda, et leni­ sua unumquodque concilium propria et peculiari tatem servandam esso contendit Idprobatmultispa- loquendi forma uti minimo dubitavit. trum testimoniis et nomination Chrysostomi, eamque lis qui contra formam schematis attulerunt dulcedinem, lenitatem, mansuetudinem maximo nos­ exempla mansuetudinis Christi domini et concilii tris hisco temporibus necessariam dicit „no abyssum Tridentini opponit ipso verba eiusdem concilii seas. inter nos ot nationes effodiamus . * Animadvertit si ΧΙΠ, cup. I, ex quibus patet patres concilii non quod severum in verbis Christi est, id sacerdotes semper fuisso mellifluos; in memoriam etiam respicere, non peccatores ot publicanos. Eodem revocat Christi verba adversus scribas et phamodo sancti patres cum iis qui foris sunt se ges­ risaeos. serunt. Concludit idem servandum in concilio Reverendissimus Khuyyath Amidensis[col.270d]: Vaticano. Stylum clarum, simplicem, conciliarem esso Reverendissimus Dechamps Mechlincnsis [coi. B debere. Reverendissimus Ραρρ-Szillágyi Magno-Vara246 ojt Occasiono eorum quae reverendissimus Rhe- din ensis |col. 276c]: monsis do lenitato servanda dixerat, animadvertit Quamvis in prima lectiono formam et stylum lenitatem ot cbaritatom servandam esse erga er­ schematis minus probasset, postea tamon cum ma­ rantes, non autem erga errores, ot proinde ab er­ turius relegeret, et substantiam ct formam sibi roribus anathemate configendis non esse abstinen­ placuisse ait: duriores etiam locutiones probat, dum, praemissa tamen errantium in bonum ex­ quia non contra errantes sed contra errores pro­ latae, iisquo usi sunt ot Christus ct apostoli ot positione doctrinae. Reverendissimus Racas Argentinensis [col. 250 d): doctores ecclesiae. VIII. OBSERVATIONES A NONiNULLIS PATRIBUS PRIVATIM EXHIBITAE in primum schema de fido contra multiplicet errores ex rationalismo derivatos. Episcopus Melphiensis. — Caput primum, con- tutem fidei... non sufficere illam mentis humanae demnatio materialismi et pantheismi. In huius persuasionem ... .e Ubi illud non sufficere non capitis par .grapho tertia clarior existentiae Dei demonstrat distinctionem fidei divinae a scientia desideratur definitio in paucis ot synodalibus verbis. C humana. Similiter dicatur de secunda paragraphe. Caput septimum, de necessitate motivorum cre­ Conveniens autem est, ut ante omnia ponatur sym­ bolum apostolorum in prima pagina sacri concilii. dibilitatis. In hoc capite desideratur tantummodo, Caput secundum, condemnatio rationalism!. In ut aliquae exprimantur notae, de quibus sermo est Caput octavum, de supernaturali virtute etc. prima paragraphe etsi textus scripturae veri sint, tamen non omnibus aptari possunt; rudiores enim Huius capitis paragrapbus secunda fortius postulat rudiorem obscuramque habent rationem: hinc etiam argumentum in demonstrando libertatem voluntatis necessitas divinae revelationis oritur. Desideratur in fidei assensu. igitur aptior saniorque locutio, meliorque nexus Episcopus Urgellonsisl.— Heri in fine orationis primam inter ot secundam paragraphum et inter caput secundum et tertium, et indo sonno fiat de fontibus habitae ad patrea concilii, cum essem fatigatus, fatigatosquo viderem patres, post verba illa circa revelationis divinao. Caput tertium. In fine huius capitis post verba finem orationis: nbeati Petri cathedrae praeroga­ * 1 tractaretur, quao aliquantulum immu­ „in veteria vulgatao latinae editione habentur * im­ tivas negat, mediato subiungatur: et ut hic ponuntur; ita ut in tavi propter aliam suppressionem in principio fac­ hoc concilio Vaticano non desint libri canonici. Ita tam, sequentem paraprapbum omisi, quam tamen paritor in ultima paragraphe pro „aut definitum in actis constare desidero et peto. „Ego siquidem non aliam agnosco verae et esso constiterit * dicatur: et in conciliis definitum D divinao fidei regulam infallibilem, quam quae a esse constiterit. Caput quartum, do supernaturalis revelationis beato Petro consignata fuit in concilio Hierosoly­ necessitato. In hoc capito, optarem, ut fiat nota­ mitano, tamquam firmissima basis fidei catholicae, bilis montio infirmitatis humanae ot vorba pvelut et omnium conciliorum immutabilis divinusquo canon, * subsidium do medio tollantur; ponanturque alia, nempe: Ab antiquis diebus Deus in nobis me eleyit, □t magis divinao revelationis necessitas pateat. audire yen tes verbum evanyelii per as meum et cre­ Caput quintum, do mysteriis fidoi otc. Praesens dere (Act XV). Et huiusmodi gentee erant procul caput bono ac complote expressum est, tamen dubio, non pueri nati a parentibus fidelibus, sed necessarium videtur adderò, et proprio ad finem erant gentiles homines, sive rudes, sive philosophi. primae paragraph]: Huiusmodi mysteria de prae­ Omnes, ut notavit Augustinus, rationales credimus; cipuo sunt: l0 unitas in Deo in Trinitate, et Trinitas sed non per demonstrationem syllogisticam, quod in unitate; 2° incarnatio filii Dei, passio, mors et optime advertit Melchior Canus, sed per iudicium resurrectio; S0 eucharistia, quae per excellentiam dici­ credibilitatis verbi auditus fidei, praedicati ab ec­ tur mysterium fidei. clesia catholica, illuminati in mento per lumen Caput sextum, do fidei divinao distinctione etc. supernae vocationis. Cum enim, ut rectissime docet Demonstratio huius capitis videtur non porfocte Hispaniae decus eximiusque doctor Franciscos Suarespondero textui eiusdem. In hoc enim dicitur de fidei divinao distinctione a scientia humana: in 1 Litt dat ad concilii secretarium di· 3! decembris 1WS». illa adhibentur verba: „Quare ad oxcollentom vir’ Cf. «1. IWa. 311 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES Gl·.VERALES 312 resina, α veris ecclesiae catholicae ministris prae-a concilii ©ecumenici; indigitando varios sensus ver­ dicatur verbum ovangclii. Spiritus sanctus, qui manet borum seu sententiarum sine aequivocatione, et semper in ecclesia, interiori sua gratia aperit aures secernendo sensum eorum, qui aperto impugnant cordis, et fit magister interior infallibilis veritatis veritatem catholicam ot qui subdolis verbis sanam At, si protestantes praedicent extra. Spiritus sanctus doctrinam labefactare conantur; ao demum expri­ tacet intus, et tunc homo fit similis organo, cuius mendo sensum, qui possit α fidelibus inoffenso claves periti musici moventur digitis, sed quod pede retineri. Quod attinet ad damnationem ali­ vento non afflante, nullum edit sonum, praeter in­ cuius generis errorum naturalismi, exempli gratia anem pulsantium digitorum strepitum. Indicium rationalism! quem dicunt puri, qui scilicet aequicredibilitatis, inquit magnus Volentia, ex motivis paratur pantheismo, materialismo etc., cum furfures externis credibilitatis per syllogismos effonnatum, huiusmodi non admittant nequo Deum, nequo ex mirabilibus effectibus divini operis revelationis, spiritus, ncque substantias spirituales, ot idcirco nota est quidem verissima, qua nequit carero unico nulla adsit censurae qualitas, quae gradum tantae vera Christi ecclesia; quia revelatio, etsi sit opus malitiae valent exprimere, abstinerem notam cen­ ordinis supernaturalis, perficit etiam ordinem natu­ surae theologicae eis impingere. Censeo utilius ralem. ot ideo habet vim ad confringenda fallacia fore, ut moneantur fidele·, quod pro fi ten toa prae­ prneiudicia mentis contra veritatem concepta: ratio­ fatos errores, licet lavacrum regenerationis susce­ nis error vera ratione expulsatur. At vero istud perint, ab ecclesia omnino foras abieriut, iuxta iudicinm non accenstndum est ut elementum easen-b illud divi loannis. Prodierunt ex nobis, sed no» tirilo fidei, nec actui fidei necessarium. Nam fre­ erant λζ nobis, nam λ fuissent ex nabis, permansis­ quentissime Spiritus sanctus, dum praedicatur verbum sent utique nobiscum: ¡ídem iam iudicati sunt, quo­ auditus fidei, etiam adultis, etiam protestanti bus, niam nullam fidom profitentur. Adnotarem insuper ipso divus Spiritus, gratia illuminationis, utrumque eos, qui talia nutriunt animo, peiore» fieri maliume­ praestat, frangit scilicet superbiam mentis, et vo­ tani·, bob racis, idololatria, et maiorem quam illi luntatem praeparat ad obediendum rationabiliter poenam mereri. Siquidem hcbraci, sectatore» Maverbo fidei. Quam ob causam absque dubio sanctus humeti ct caetcri existentiam Dei, quamvis inor­ protomartyr Stephanus, et etiam sanctus Paulus dinate et non secundum veritatem, aliquomodo ludacis, ob prneiudicia non credentibus, illis obiice- admittunt, et in errorem inducuntur vel ignorantia, bant terribilem hanc sententiam.· Vos semper vel educatione, τοί timore, ct plerumque non animi Spiritui sancto resistitis.® perversitate atque intellectus pravitate. 11 aerosum, quae proferuntur sine variatione ab hacrcsibus iam Episcopus Aquaependensia. — Initium sumitur damnatis, abstinerem α nova damnatione ob rationem a titulo: quaeritur, num concilium Vaticanum nun­ quod nova damnatio nihil proficeret, et posset verti cupatum occumenicum sit legitimo in Spiritu sancto in detrimentum animarum, auferendo bonam dis­ congregatum, sicut caetera concilia oecumenical positionem, quam habent se convertendi ad fidem Non potest non responderi, nisi sic. Si res ita est, catholicam prout perspicitur in pluribus regnis. quaro hoc non exprimatur in prooemio? In concilio C Damnatione percuterem haeresea, quae habent aliLateranensi dato ut typo variationis methodi, quam quid novi sive in se, sive in adiunctis. tenuit Tridentina synodus, legitur in bullis: Sacro In expositione catholicae doctrinae mihi videtur concilio Lateranensi approbante ; et insuper habetur expediens foro animos revocare ad aliquas notione·, in praefatis bullis: Secunda sessione in Spiritu sancto quae constituunt veluti fundamentalia principia legitime congregata; et eadem verba recitantur in sacrosanctae catholicae religionis. Sic commemo­ sessione tertia etc. rarem illud effatum angeli quod praecipue contulit Satis dictum est in orationibus habitis a re­ conversioni fustini martyri», qui nuncupatur philo­ verendissimis patribus de iis, quae respiciunt for­ sophus, ad fidem. Dixit ei angelus, veritatem mam, ordinem, stylum, emendationes ad evellendas christianae religionis inniti rationibus seu principiis aequivocatione» in propositionibus: pauca idcirco practicis, iis nempe quae oriuntur α facto. Ex adiiciam hisce observationibus. Opinor cum ipsis historia seu traditione debet apprehendi Deum lo­ qui dicunt, nullum praciudicium ferendum sive cutum esse, et quod dixit vel fecit in bonum humani directe, sivo indirecte sententiis illorum, qui amplec­ generis. Hinc regulis criticae a nemine sanae tuntur, scu propugnant opiniones non omnino re­ mentis in dubium versis, cum ostendatur, facta in probandas in quaestionibus liberae disputationi theo­ sacra historia, et in Pentatheuco nominarim narrata logorum relictis, quatenus haeretici occasionem non genuina esse et vera; patebunt initia rerum; creatio capiant ad impugnandas catholicas veritates, sive masculi et foeminae, utriusque praevaricatio una fidei integritati praeiudicium non afferant. Mihi d cum caeteris, et in irritum ibunt molimina, ecu videtur expediens non esse, famae detrahere sine aberratione» colentium naturalismum, rationaliarationabili causa tot patrum ac doctorum de reli­ mum, et istorum consectaria, uti pantheismu». atheisgione et de ecclesia bene meritorum: intereat non mus etc. Abstineo ab enunciatione fontium, ex qui­ parum catholicae causae tam insignium virorum bus hauriantur probatione» ad adstruenda certa fide bonum nomon non imminui: quod certe eveniet, veritate» historiae mosaicao; quippe qui reperiuntur si noscatur eos in rebus fidem respicientibus ali­ satis superque expositi in libris apologeticis, et in quando ornase. Non raro evenit ut aliquorum tractatibus modernae theologiae. sententia quae habebatur nullo fulciri fundamento, In confutatione rationum, qua» geologi afferunt tractu temporis tamquam vera retineretur. Insuper de diversis stratibus terrae, qui ut formentur, requi­ oporteret, antequam sententiae praefati generis cen­ runt longius spatium temporis, quam illud, quod sura sive directe, sive indirecte afficiantur, unum­ legitur assignatum in genesi mundi existentiae, quemque ex reverendissimis patribus quaestiones placet mihi illorum opinio, qui censent, no labatur theologica» funditus examinare, ut de iis, causa in errorem, vel periculum errandi, prudens esse non propugnare pro viribus sententiam, quae tenet, cognita, sententia proferatur. Nequeo non adhaerere reverendissimis patribus dies sex a Moyse assignatos mundi creationi acci­ qui sentiunt, veritates catholicorum, et beterodoxo- piendos pro periodis indefinitis annorum. Evenit rum errores exponendos esso clare, praecise, con­ quandoque, ut lapsu tempori» scientia physica ci»·, ordinate, prout decet dignitatem et sapientiam magis magisque progrediatur, et novis ampliori- 313 OBSERVATIONES IN SCHEMA DE FIDE PRIVATIM EXHIBITAE 314 busque cognitionibus detegatur ratio conferens ad a ad intimius penetranda motiva credibilitatis, vel sustinendam narrationem mosaicam. Ita enim fac­ convertunt animum ad perscrutanda divina mysteria tum esso perspicimus in eo, quod obiiciebatur in sub dependentia revelationis, ct sunt ii de quibus damnum veritatis narrationis biblicae, in qua crea­ loquitar Ecclesiastes cap. XXXIX, versiculo I, cum tio lucis ponitur ante creationem solis: progressu dicit: Sapientiam omnium antiquorum exquiret scientiae electricae ct caloris naturalis corporum sapiens. satis superquo demonstrata est veritas praedictae Demum recensentur aliqui, qui dicuntur rationarrationis. nalistae mitigati, ct sunt dum admittunt divinam Enuclcatio naturalismi, utriusque consoctario- revelationem sensu catholico necessariam ad salutem rum, seu emanationum una cum accurata exposi­ aeternam; sed tenent non esse necessariam ad tione illorum originis ct causarum interest, ut lar­ bonum regimen civile, et concludunt, regimen ec­ giter fìat ad institutionem multitudinis magis accom­ clesiasticum posse impune separari a regimine civili. modata. Ex his monstris a quibus censent natam Monaci orientales dicti anthropomorphitae fove­ idololatriam inter filios Cain prius, ct deinceps ob bant errorem alicuius speciei naturalismi vel rationa­ coniugin extensam inter filios Del, apertum est in­ lism *! damnatum a conciliis generalibus. Hi divinam fandum vulnus non alia medela curandum, quam naturam sibi exhibebant sub specie visibili. submersione humani generis aquis diluvii univer­ In expositione doctrinae tam orthodoxae, quam salia. Quod attinet ad originem et causas natura­ heterodoxae, conveniens erit adhibere verba, seu lismi ot rationalism!, opus est recensere, quod l conceptus accommodatos plus universitatum fide­ Deus initio mundi tradidit patriarchis veritates lium intelligentiae, quam virorum eruditorum; sic supernaturalcs cum officio eas transmittendi de cum dicitur rationalismus purus, quid significet generatione in generationem, prout habetur in adiectivus purus, intelligunt tantum viri in materia cantico Moysis: dudite caeli (Deuter.XXXII): Cogita versati. generationes singulae. Interroga patrem tuum et De peccato originali non desunt, qui sentiant, nunciabit libi: maiores tuos, et dicent tibi, guando Adamum in creatione habuisse vitam naturalem dividebat ollissimus gentes, etc. Descendentes a Caino tam foecundam, ut eam tribueret iis omnibus, qui proni magis ad sequelam corruptionis cordis, quam «veniunt in mundum; et insuper una simul habuisse incumbere ad retinendas veritates divinas, fuerunt vitam supernaturalem seu divinam cum eodem pri­ origo ct causae naturalismi, qui describi potest vilegio trasmittendi eam omnibus hominibus. Et propensio insita cordi hominis post peccatum erga in hoc adest quaedam analogia cum secundo Adamo, res sensibiles, iis tribuendo causas omnis boni qui accepit vitam, ut haberet in aemetipso, et de saltem sensibilis. Naturalismos convertitur in plenitudine cius participes abundanter faceret filios materiolismum, pantheismum ac atheismum, qua­ adoptionis. Ob lapsum seu inobedientiam fons tenus confunditur natura visibilis cum natura divina, vitae divinae illico ct immediate exsiccatus est in iliaque habetur pro increata ct aeterna. Non con­ primo Adamo; unde ad suos descendentes aquae fundenda species naturalismi praefati cum natura­ salutares vitae aeternae nequiverunt pervenire: hinc lismo lato sumpto, qui oritur potius ab ignorantia / fit, ut morientes non regenerati aquis baptismi pri­ et mentis imbecillitate, uti quando parum mens ad ventur maximo bono visionis intuitivae, et hoc est Deum assurgit, et refert casui vel industriae suae quod dicunt poenam damni. Quatenus certa habeatur res prosperas ot adversas. Haec species natura­ exposita sententia, adesset in propatulo responsio lismi, exposita in relatione errorum, praebebit ad illos, qui detrahunt divinae iustitiae, quasi occasionem exhortandi fideles eosque instruendi, poenam infligat humano generi pro peccato non quid fides doceat circa bonum et malum, quae suo. Donum enim vitae supernaturalis, datum Adamo cum foecunditate distribuendi illud humano generi, hominibus eveniunt. Transeamus nunc ad rationalismum, qui dici non erat debitum creaturae humanae, sed erat potest emanatio naturalismi. Siquidem ingenium donum mero gratuitum datum a Deo ex benigni­ humanum quamvis obnubilatum a tenebris ignoran­ tate sua. Si quae breviter adnotavi ab aliis reverendissi­ tiae, non penitus amisit ideam existentiae alicuius divinitatis, sed reputavit aequale divinae naturae mis patribus enucleata reperissero cum suis adquidquid boni vel mali susciperet homo ex frugibus iunctis, eadem iterum dicere libenter abstinerem. vel animantibus terrae. Quidam ex hominibus Sed dicentibus, non esso longius protrahendum solertioribus irridentes aliorum simplicitatem, in­ sermonem super re, de qua agitur, respondeo, verba dustria sui ingenii coeperunt cognoscere aliquas inutilia, vel parum ad propositum conducentia, vel veritates ordinis naturalis, et cum anteponerent inculte prolata reddunt sermonem semper protrac­ visa sua et placita carnis divinae revelationi per tum quamvis contractum: at vero sermo doctus, os patriarcharum sibi transmissae, putarunt viribus eruditus et elegans nunquam longus apparebit proprii ingenii consequi bona moralia, scientias, sive audientibus, sive legentibus illum. sapientiam, virtutes et alias res utiles vitae tam privatae quam socialis. Prima tantae aberrationis Episcopus Calvensis et Teanensis. — Ut ordine humani ingenii origo repetenda est a calliditate procedatur, certa ab incertis in antecessum sunt antiqui serpentis, α quo persuasum est protoparen· secernenda, et factum ab hypothesi distinguendum * 1· Primum factum est hoc, quod humanum genus tibus relinquere mandatum Dei, ut universalem scientiam boni et mali niterentur adipisci. numquam sine revelatione fuit; quam propositionem Rationalism! species sunt rationalismus sio dic­ pro fundamento suae tractationis ponit doctus tus purus, cum non admittitur alia ratio humanae Liebermann l. rationi superior; et talia tenentes dicuntur pan2° Secundum factum eat, quod huiusmodi reve­ theistae, athei, materialistao etc. In altera specie latio a primo parente humani generis Adam, et a rationalism'! admittitur alia ratio humanae superior, secundo parente Noe ad omnes homines transmissa sed negatur revelationem divinam osse necessariam. atque multifariam multisquo modis a creatore iden­ Sunt qui admittunt divinam revelationem; attamen tidem renovata numquam penitus interiit; sed licet eam postponunt humanae rationi, ut sunt pro­ plus minusve obscurata, ad omnes tamen gentes testantes. Potest dici alia species rationalism! in sensu catholico, et est cum adhibetur usus rationis 1 Vid. InstitaL IkeoL, Um. I, par. II. e. Ϊ, seel I. art 1. 315 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 316 pervenit praesertim ex communicatione cum verae A potentia in actum se exorat; quid vero posset in religionis cultoribusl, ita ut nulla sit neque gens alia hypothesi, quao supponitur, et in alio ordino neque tribus utcumque barbara apud quam non rerum, so nihil sciro l. Atque tres istae classes sunt illorum, qui minus vigeant primitivao revelationis saltem rudimenta, si ita fas sit, de primis veritatibus ordinis moralia, rationi favent quique idcirco traditionalistae audiunt. Quam longo autem distent a fideisti * non modo hoc est de Dei existentia, animorum immortalitate, et de officiis hominum erga Deum, seipaum et specie sed etiam genere, omnis mens non praoiudicata facile videt: uti merito observavit claris­ homines etc. 3® Ex hoc facto et tertium factum procedit, simus Pie episcopus Pictaviensis iam indo ab anno quod scilicet in praesenti ordine rerum nulla un­ 1855 in perdocta sua epistola pastorali pag. 179, quam sit ratio hominis adulti, quao societatis saltem licet ingenuo fateatur so traditionalisms non as­ domesticae ope exculta huiusmodi veritatum mora­ sentire’. lium rudimenta, quae in mores et praesertim in At contra alii respondent, quod ratio in ista lingua cuiusque gentis hausta manent, non fuerit hypo thesi sibi relicta posset ot passivam potentiam edocta; unde ipse pater Chastel confessus est, quod suam in actum ponere, atque adeo eloquium per­ nulla sit ratio nisi edocta (enseignée). fectum componere et veritates illas morales in­ His praemissis quaeritur, Ie quaenam sint vices venire; profitentur tamen id in praesenti ordine rationis humanae respectu ad Dei existentiam atque rerum, hoc est in thesi, non evenire; agnoscunt primores morales veritates. J I enim tria facta superius adnotata. Atquo isti di­ Nonnulli tenent quod humana ratio etiam uti cuntur psychology nunc est opt societatis exculta (vide supra n. 3) Postrema hac opinione abutuntur rationalistae praeter qualemcumque traditionem ac institutionem 1 et ab bypothesi ad thesim transeunt, ut rationis indigeat etiam fide divina, ut demonstret Dei existen- vires et iura, ut ipsi aiunt, exaggerent; unde con­ tiam ei usque divinas perfectiones: isti idcirco di­ cludunt, rationem non modo potuisse sed et fecisse, cuntur fideista * \ Verum hos damnavit ecclesia in inveniendo scilicet veritates morales ordinis na­ propositionibus ab opero Bautain excerptis, et La­ turalis; undo revelationem omnem uti inutilem mennais (vide schema pag. 55 [coi 77 c, d]). Et merito, reiiciunt, atque purum putumque naturalismum nam apostolus loquons de gentilibus philosophis quo­ comminiscuntur. rum ratio ope societatis apprime exculta erat circa Ex hactenus dictis colligere est, quod in ex­ existentiam Dei, ait illos invisibilia ipsius, hoc est positione catholicae doctrinae hac in re duo sint attributo, perfectiones et sempiternam virtutem in­ scopula vitanda, unum scilicet fideistarum, qui nimia tellecta, hoc est per discursum intellectus, a creatura rationi detrahunt, ita ut declarent excusabiles qui mundi non perspexisse, ita ut fuerint inexcusabiles. non habentes fidem divinam veritates morales igno­ Non fuissent autem inexcusabiles si ad buius- rarent; aliud non minus periculosum est rationali­ modi notiones cognoscendas et demonstrandas in­ sts rum, qui ab hypothesi ad thesim transeunt, diguissent fide divina, qua utique non fuerunt a omnino revelationem reiiciunt vel saltem uti non Deo donati. C necessariam declarant Atque haec omnia pertinent ad factum reale in Ad haec scopula vitanda, mihi videtur, inspi­ homine uti nunc est. Verum initio nostri saeculi ciendum esse ad polarem etellnm facti: narretur a thesi ad hypothesim nonnulli gradum fecerunt itaque creatio hominis a Christo creatore facta iuxta Unde quaesitum fuit: Genesim, capitibus I et II, collaris cum cap. XV et In hypothesi quod ratio humana non ait uti XVIII Ecclesiastici, quod scilicet creator formaverit nunc est per quamcumquo traditionem ope societatis Adam de limo terrae dans illi et linguam et oculos, et exculta, sed sit absolute sibimet relicta, possetne aures; atque spirans cero tn faciem eius spiraculum existentiam Dei et veritatum moralium non modo vitae, etiam consilium et cor dederit illi excogitandi; invenire, sed et demonstrare? et insuper disciplina intellectus repleverit illum, hoc Nonnulli respondent, quod cum intellectus hu­ est scientia rerum naturalium; undo Adam, post­ manus sit potentia passiva, et tamquam tabula rasa, quam honorem vocis creatoris audicit auris eius, uti loquitur sanctus Thomas, omnino non potuisset potuit indere nomina propria animalibus ’ et prae­ huiusmodi morales veritates invenire, quippe con­ terea creavit illi scientiam spiritus, hoc eat rerum tendunt, illas cum rebus sensibilibus nullam neces­ spiritualium seu moralium, et bona et mala osten­ sariam relationem habere4. Ita pater Ventura inter dens illi. Neque tantummodo circa veritates mo­ alios, et concludunt semper qualicumque traditione rales ordinis naturalis progenitores edocuit creator, opus habere. Idcirco vocantur traditionalistae. sed et rerum supra ordinem naturae, cuius fundaAlii dicunt hominis rationem, cum ait potentia * mentum et basis et tamquam generale principium, passiva, non posse in actum erumpere nisi neces­ ut loquitur divus Thomas4, est mysterium incar­ sariis mediis adiuvetur, inter quae primum locum nationis, finis autem visio beatifica: siquidem „Adam obtinent institutio societatis et lingua, hoc eat sermo; ante peccatum habuit fidem explicitant de Christi quare docent, hominem nullo pacto eloquium potuisse incarnatione prout ordinabatur ad consummationem invenire. At si poneretur ratio iam ope societatis gloriae; post peccatum vero protoparentes edocuit sufficienter exercita, tunc per se posset veritates Christus circa secundum finem incarnationis prout morales et Dei existentiam invenire; etsi istarum ordinabatur ad liberationem a peccato1*, ut pro­ veritatum nec vola nec vestigium in eloquio et sequitur laudatus doctor. Quod Christi magisterium conversatione societatis, uti nunc evenit, inveniret. ab exordio mundi coeptum, renovatum demonstretur multifariam multisquo modis praesertim in Isti dicuntur semi-traditionalistae *. Alii denique respondent se scire factum, scilicet Noe et Moyse usque ad plenitudinem temporis, in quod u/i nunc est ratio traditione adiuvetur ut quo Christus caro factus habitavit in nobis, atque magisterium publicum in sua ecclesia instituit; unde ’ a■ · • VkL Perrone de necees. rereL, »p. 2, n. 68 in fin. • Vid. sebem., psg. M In fin. [eoL 70s, b]. • Hornea tradittonalumi rient et sJiud ontologismi nullibi reperita r a «crii Congregationibus damnatum. • 9. Tïovu pert I, ± 79, art. 2 hi corp. • Vide Sonsererino, Philos. 1 • • • IU Bonnetly. Vide Annales de PhiL Chrét. passim Deuxième édit, Poitiers 1855. Gen. Π, 19. S. Thom. U» UM, q. II, art. 7. 317 OBSERVATIONES IN SCHEMA DE FIDE PRIVATIM EXHIBITAE 318 iure meritoque potuerit dicere1*: Nolite vocari Rabbi, j qnuf enim Magister vester Christus. Ex hac enarratione et fideistae de facto dam­ nabuntur, qui negant quod ratio hominis uti nunc est ope societatis exculta possit aliquid circa morales veritates ; ct damnabitur rationalismus qui factum revelationis inficiatur. Ut vero scholarum placita sarta tcctaquo relinquantur, satis est, mea senten­ tia, si ad excludendam hypothesim, de qua superius in expositione doctrinae catholicae, addatur restric­ tio: ratio ntt nunc est, vel ope societatis exculta, potest invisibilia Dei etc. meritis et remissione, Gregorio Magno in epistola ad Sccundinum, Isidoro Hispalensi libro li de offic. ecclesiasticis. Sed quaestio quao tunc erat obscurissi­ ma, nunc in claro positu est: unde vero claritas, undo lux? forsan ex iis fontibus undo hauriri solet ad doctrinam catholicam definiendam? Ego puto quod non: et revera fontes sunt sacra scriptura, et traditio; de humana ratione non loquor, quia haec locum habet in definienda catholica doctrina, quando consequentias immediate trahit ex scriptura. His praemissis, dico quod sacra scriptura non favet declarationi de qua hic sermo. Si enim immediata creatio simul et iufusio animae clare ac perspicue Episcopus Tifornatcnsis. — Gladio Petri parce esset contenta in scripturis, Augustinus, Gregorius, utendum, utendum tamen, alias sino causa gladium et Isidoras non putassent quaestionem esse obscu­ haberet; sed non sine causa habet, quia habet ex rissimam. Sed neque traditio favet; ct probo. Deo. Sed si parce utendum, numquid utendum Secundinas quidam interrogabat Gregoriani do hac contra quaestiones, quao a theologis catholicis quaestione; et ideo interrogabat, quia Gregorius agitari solent hinc inde, salva usque nunc fide? S uti Romanus pontifex in comperto habere debebat Iam alii oratores ex ambone dixerunt quod non; traditiones omnium ecclesiarum; Gregorius vero ego vero adiungo: inter tridentinos patres sapien­ quomodo respondet? En eius verba: „Sed hac de tissima hace oeconomia pro solemn! habita fuit, re tua charitas sciat, quia de origine animae inter no suis definitionibus praoiudicium afferrent opini­ sanctos patres requisitio non parva versata est; onibus scholarum catholicarum. Ego prout epis­ sed utram ipsa ab Adamo descenderit, on certe copus nulli scholae servio, pro nulla schola pugno, singulis detur, incertum remansit, eamque in hac sed pugno pro fide catholica, pugno non in incer­ vita insolubilem fassi sunt esse quaestionem; gra­ tum, non quasi acrem verberans, non quaerens vis enim quaestio est nec valet ab homine comprehendi * quod non fuit nec est neo erit, sed quod possibile: Ergo nec traditio favet declarationi volitac. Tan­ utrum necne possibile! Haec dicta sint contra dem nec favet ratio theologica; haec enim tunc introductionem ad caput XVI. valet ad declarationes fidei faciendas, quando suas Deinde in nota 37 haec leguntur verba: „Dubi- consecutiones ex scriptura vel traditione trahit: tatum vero eat in commissione theologorum, utrum atqui tales non sunt consecutiones in praesenti saltem in obliquo inserenda non sit declaratio, quaestione; si enim essent, Augustino, Gregorio, animas immediate a Deo creari et corporibus in­ Isidoro aliisque non latuissent: ergo etc. Fortasse dicet aliquis, nunc evasit sententia fundit Haec declaratio non mibi placet propter sequentes rationes. Quaestio de animarum origine communia apud omnes: hoc veram est, et ego favisa est obscurissima Augustino libro II de peco. C teor, quia coniecturas e ratione habet validissimas. Ast supra coniecturas rationis fides catholica, seu doctrina de fide catholica non definitur. 1 Matth. ΧΣΙΠ, 10. DE PRIMO SCHEMATE1 CONSTITUTIONIS DOGMATICAE DISQUISITIO CORAM 24 PATRIBUS DEPUTATIS’ HABITA A IO ANNE B. FANZELIN SOCIETATIS IESU, CONSULTORE COMMISSIONIS THEOLOGICAE1. Cum eminentissimi praesidia voluntate et illu­ strissimorum ac reverendissimorum patrum consensu mihi imperatum est, ut nomine commissionis theo­ logorum de praesenti schemate constitutionis dog­ maticae nonnulla declararem, cur hoc potius quam alio modo posita fuerint: non illud sane vestrum, eminentissime praeses, illustrissimi patres, fuit con­ silium, ut causa sapientissime iam iudicala retrac­ taretur, sed ut ad rem, quatenus adhuc integra est, plenius iudicandam insignis vestra prudentia ac sapientia hoc etiam minime quidem necessario ute­ retur subsidio. ludicatum est unanimi sententia, ut substantia quidem, doctrina nimirum ct errorum condemnatio in schemate comprehensa, saltem ad rei summam quod spectat, conservaretur; pro quo vestro iudicio est sane, cur theologi Deo primum et deinde vobis gratias referant maximas: sed non minus sincerae habemus gratias ct habebimus pro sententia altera, qua decrevistis, formam exposi­ tionis esse mutandam: quo enim haec aptior erit et perfectior, eo illustrior splendebit ipsa veritas doctrinae. Verum do amplitudine et do inodo huius mu­ tationis, ac de principiis, ex quibus ea instituenda sit, nihil adhuc communi consensu decretum esse videtur. Cum ergo in hoc uno res adhuc maneat integra, profecto ad declarationem schematis, quae una provincia mihi demandata est, non aliud a me postulatis, nisi ut exponam rationes, ob quas haec potius quam alia forma fuerit adoptata; indo enim vestra sapientia facile intelliget, quid et quos ob capsas in ipsa forma peccatum fuerit, et quid in ea tartasso sit minus improbandum. Quao hio dicitur forma, ea, quemadmodum ex re ipsa manifestum est, et ex doctissimis sententiis illustrissimorum patrum in antecedente congre­ gatione prolatis intolligi poterat, potissimum con­ sistit in rerum dispositione ac ordine et in modo, quo singula doctrinae capita per se speciata enun­ tiantur. Haec duo quo aptiora sunt ct congraentiora fini, qui schemati constitutionis praefigitur, eo melior erit forma; ct vicissim eo magis improbanda, quo ordo ot modus enuntiandi fini minus respondeant Dicam ergo de his tribus: do fine seu scopo con­ stitutioni praefixo, non quidem gencratim et de fine remoto, sed do fine proximo ei quatenus ab eo indolos ao forma oxpositionis doctrinae deter­ minatur; inde declarabitur rerum ordo, ac denique ‘ Vide enpra eoL 59 eqq. ’ Iu 2 sex·. deputation»· habita die 11 ianaarii. • Primum prodiit in Collectione Lacen®, t ciL, p. 1611-1628. 319 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 320 modus enuntiandi tum doctrinas catholicae veritatis A logica speculatione versantur, et quatenus periculum creare possunt fidelibus: ista enim in hoc veluti tum errore * oie oppositos. I. Finis sacrorum conciliorum numquam is fragmento definitionum respiciuntur, non vero omnia fait, at doctrina catholica per so spectata, quum- hoc uno loco comprehendenda orant; sed multa diu erat in tranquilla possessione, exponeretur; hoc magis practica aliis decretis sacro concilio pro­ enim modo doctrina continetur in ordinaria et con· ponendis reservata sunt Plerique omnes errores tinua professione et praedicatione ecclesiastica, quin antelapsis temporibus a sacris synodis damnati oecumonicorum conciliorum definitiones requirantur. in sectas coaluerant ab ecclesia seiunctas, coque Sed finis decretorum fidei in generalibus synodis ipso formam induerant symbolicam etiam rudibus conditorum semper erat ingruentium errorum mani­ accommodatam. Intra fines ecclesiao in scholis festatio et exclusio per declarationem doctrinae errores contra catholicam doctrinam consistere non catholicae in directu oppositione contra eosdem potuissent. Erat enim schola ro ipsa, quod ex errores. Ilinc fero semper in decretis fidei duae natura sua esse debet, institutum ecclesiasticum sub sunt partes; enuntiatio erroris in propria peculiari perpetua vigilantia et directione ipsius ecclesiao. sua indole eiusdemque condemnatio, ct declaratio Hinc tractatio scientiae philosophicae et theologicae doctrinao catholicae sub ea formali ratione, qua tota, si schola un i verrini spectetur, imbuta spiritu errori opponitur. Quao duae partes adeo una catholico ad defensionem et explicationem doctrinae alteram invicem requirunt, ut quandoque etiam fidei magnum erat subsidium, atque hinc ea, quam ambae coniungantur in ipsis canonibus, qui per se Melchior Canus Um magnifice praedicat (lib. VIII, destinati tantummodo sunt ad enuntiationem erroris; c. 4), ingens sed meritis porta consentientium scho­ quemadmodum factum case videmus non solum in larum auctoritas. canonibus Arausicanis, sed etiam in illis concilii At α centum fere annis magna harum etiam Tridentini, sessione V. rerum facta est conversio. Schola philosophica fere Ex hoc scopo conciliis, in suis fidei definitionibus, ex integro, theologica ipsa multis in regionibus ex praestituto clarum est, non tantum delectum capitum parte et longe ultra ius et fas subducta auctoritati doctrinae, de quo mihi non est dicendum, sed ipsam ac directioni ecclesiae mancipata est potestati politi­ etiam formam essentialem expositionis necessario cae, a cuius imperio tum doctorea scientiarum tum rea pendere a forma errorum, qui sint manifestandi et docendae ac libri praelegendi tum ordo ac methodus excludendi. Nimirum sub ea ratione et sub eo docendi fere unice pendebant Simul vero sub nova formali conceptu doctrina catholica proponenda est hac directione principia protestandum de autonomia et declaranda, quo errori in propria sua indole scientiae et de eius ab auctoritate ecclesiae inspectato adversetur; secus enim error per propo­ dependentia scholas pervadere coeperunt. Hinc sitionem veritatis nec satis manifestus redderetur primum quidem totam traditionem scientificam prae­ nec efficaciter excluderetur. Hanc regulam in sacris cipi ri festinatione subvertentes non modo philoso­ conciliis constanter observatam esse videmus. phiam omnino novam minimeque bonam construxe­ Patres Nicaeni, ut Athanasius narrat (in lib. de runt, verum ipsam theologiam, spreta ct conculcata decretis Nicaenis), nonnisi ex indole ac pervicacia c veterum theologorum auctoritate, multo plus, quam baereaeos oppositae velut inviti adacti sunt ad decuisset et licuisset, transmutarent no., solum in seligendas illas formulas quodammodo philosophi­ methodo et forma docendi, sed nonnulli in non cas et per sese magis scholae quam populo ac­ paucis etiam doctrinis ac sententiis. Inde ab homi­ commodatas: Filius ex substantia Patris, consub­ nibus eruditis, qui ingenio et doctrina novarem stantialis Patri, non ex alia essentia sive substantia. Bcho’arum velut principes constituti sunt, tum in Epistola Cyrilli cum 12 onathematismis, qui dein­ philosophia quatenus cum theologia cohaeret, tum, ceps a patribus et a concilio Lateranensi sub Mar­ quod consequens erat, per omnes fere partee theo­ tino I dicti sunt symbolum Ephesinum, epistola Leonis logiae inspersi sunt errores et pluribus annis inter ad Flavianum, duae Agathonis ad concilium VI, sectatores ac discipulos diffusi Quamvis vero pasto­ quae a conciliis IV et VI habitae et adoptatae sunt rali sollicitudine sanctae sedis per plures apostólicas tamquam declaratio doctrinae catholicae et tam­ literas et librorum proscriptiones huiusmodi errorem quam norma, secundum quam haereris Nestariana, propagationi aggeres fuerint oppositi, et praeterea Eutychiano, Monotheletarum damnanda erat, nonne etiam viri insignes principiis catholicis innixi docendo in toto modo explicationis ac probationis amplis­ et scribendo effecerint, ut ab aliquot annis institutio simae et in omnibus suis formulis dogmaticis ipsam theologica certe in meliori conditione versetur, quam propriam rationem et formam erroris manifestandi fuerat ante proscriptionem scholae Gdntherianao et et excludendi respiciunt, eique directe opponuntur? maxime illis quinquaginta annis, qui praecesserant Quando dubium oritur de genuino sensu locutionum 1 condemnationem Hermesianae doctrinae: attamen in conciliis gencratim et nominatim in decretis ab ipso sacro concilio norma aliqua proponenda Tridentinis, nonno velut canon interpretationis ab esse videtur, qua catholici homines eruditi in docendo omnibus theologis assumitur forma et sensus erroris et scribendo intra limites sanae doctrinae continean­ oppositi? Quia nimirum omnibus certum est, sub tur ac dirigantur, atque in posterem huiusmodi eo formali conceptu doctrinam esae propositam, errorum pericula, quantum fieri potest, praeca­ quo directo excluderet errorem condemnandum. Hoc veantur. autem ipso modo explicationis ac definitionis pro­ Huc igitur propositum schema constitutionis movetur plenior et distinctior intellectus doctrinae spectat Non haereses sectarum in forma symboli, catholicae, quod est unum ox magnis beneficiis a sed errores et haereses materiales ab eruditis in steris conciliis in ecclesiam derivatis: Bex hae­ forma scientiae recentioribus temporibus propugreticis asserta est catholica * 4. gnatae sacro concilio Vaticano obversantur, contra Non ergo dubium esso videtur, quin in praesenti quas doctrina catholica explicanda eat Neque ergo etiam schemate ipsa forma expositionis doctrinao finis schematis est università et sino respectu ad magnam partem determinanda sit ex propria indolo errores contrarios tradere doctrinam de Deo, de errorum, ad que rum exclusionem et condemnationem Trinitate, Incarnatione, de Fide ceterisque capitibus; sed finis est declarare doctrinam catholicam ea dirigitur. Iam vero consideretur paulisper indoles errorum sub ea sola ratione ot sub iis conceptibus, quibus nostrae aetatis, quatenus in philosophica aut theo- directe opponitur erroribus, qui in forma scientiae 321 I. B. FRANZELIN DISQUISITICI DE PROPOSITO SCHEMATE PERFICIENDO 322 pONtrcmÌB hin temporibus producti sunt, eoadcmquu errores ex doctrina declarata condemnare. Hoc autem fine ac acopo supposito fiori non poteat, ut forma explicationis sit populo accommodata; sed necessario rebua ipsis ac formae errorum, quibus directo opponitur, respondeat oportet. Tali otiam forma eorumdoni errorum proscriptionem et catho­ licae doctrinae declarationem turn in sanctissimi domini nostri pluribus allocutionibus tum in literis apostolicis atque cx his documentis in Syllabo prae­ sertim § 2 propositam esso videmus, quae quidem documenta theologis deputatis in ipso schemate elaborando instar normae fuerunt. Sano quantum sit discriminis in modo ipso ex­ positionis et declarationis doctrinae, quao erroribus scholae opponenda est, ab altera, qua hacrcsc * in symbolis sectarum condemnantur, ipsis velut oculis usurparo licet, si conferantur duo capita Firmiter et Damnamus in concilio Lateranensi. In priori contra sectam Albigcnsium simplicissima cstexpositio symboli noniinatim circa doctrinam de Trinitate: in altero, ubi error sub forma ct rationibus scholae inductus excludendus erat, eadem quidem doctrina de Trinitate, sed modo et rationibus omnino diver­ sis declaratur, quae nimirum rationes ipsi errori in propria sua indole respondorent. Praemittitur ibi in primis prolixa expositio erroris condemnandi allatis argumentis ot textibus, quibus cius auctor abbas loachim innitebatur. Tum sequitur decla­ ratio mysterii, quae licet ad simplices fideles in­ struendos minime accommodata, ad suum tamen scopum peculiarem sane est aptissima, ct quao pro theologis adhuc nunc est somperque erit fundamen­ tum tutina doctrinae speculativae do Trinitate. Demum gressus fit ad explicationem locorum scrip­ turae, quibus auctor praeposterae speculationis ab­ usus erat, et concluditur condemnatione erroris, ut initio cupitis fuerat expositus1. Tum igitur ex re ipsa clarum est tum cx allato exemplo magni concilii Lateranensis confirmatur, modum expositionis ot declarationis dogmatum pro diversitate ipsius formae, qua errores oppositi vesti­ untur, necessario diversum esso, ac proinde iudicium do forma in schemata adoptata et consilium do modo ot extensiono mutationis inducendae pendere potissimum ox fino proximo decroti conciliaris, ox modo pompe ot forala errorum, quibus decretum directe opponendum est II. Ad formam, ut initio dixi, maxime pertinet ordo rerum dicendarum. Ordinem voro quisque videt distinguendum esse duplicem, essentialem nimirum et accidentalem, quem­ admodum forma ipsa aliu essentialis eat, alia acci­ dentalis. L Ordinem essentialem dico illum, a quo pon­ dent res ipsae dicendae, formalis conceptus sub quo exhibendae sunt, modus denique totus sive argumvntorum sive declarationum, ct quo proinde mutato ipsa formalis ratio constitutionis seu decreti mutarolur. Pendet autem oscntialis haec rerum dispositio (διάταξ’.ς) a principio ordinis, pro cuius diversitate diversa erit, sicut ipsum principium nrdinis adoptandum pendet a proximo fine ac scopo constitutioni», de quo paulo ante dictum est. Si scopus esset expositio vel tutina vel aliquot capitum doctrinae catholicae per se spectatae, ct nun suium quatenus errores oborti oxcludendi sunt: sine dubio principium ordinis constituendum foret in intrinseco nexu obicctivo dogmatum fidei. Si vero scapus illo sit, do quo sutis mulla iam dixi, ut errores ingru­ entes in propria sua indolo manifestentur et ex­ cludantur, principium ordinis in expositione doctrinae multo consultius desumetur ab ipso logico nexu errorum, contra quos doctrinam catholicam definire propositum est. Iloc enim fine supposito ub ipsis erroribus eururnquu propria ratione determinabitur, quid et quomodo dicendum, sub quo formali con­ 1 wlhuDiiAtniL5 ergo ct reprobamus libellant seu inu-taluui. ceptu dogma exhibendum, quibus argumenti» decla­ quem abbas Imuhitit edidit conira magi-dna» Petrum 1/»ιπrandum sit; hneque ratione tum facile apparebit» barduin, de unilate sen edentia Trinitatis, appellans Ipsum cur hncc et non alia de eodem dogmate dicta sint, haereticam et ittxantnn. pro eo qnod in suis dixit *cn leni iis, tum oppositio contra errorem ciunqiic exclusi *» mani­ quoniam quaedam mu mina re» est Pater et Filiuv et Spirita» •anctus, et illa re» uou est generans, neque genita, neque festa erit. Contra vero si ipsius doctrinae catholicae procelle»)*: unde asserit, quod ille non Iam Trinitatem, quam intrinsecus nexus absolute spectatus assumatur velut quaterni latam adsint e bat in Deo, vl delicet tres persnnas et norma ud dispositionem reruin dicendorum: vel illam communem essentiam quasiquartam: manifeste protestan», doctrina in tota hum amplitudine exponenda et nimis quod nulla res est, quae sil Pater et Filius et Spirittw sanctus ; multa dicenda erunt, vel expositio videbitur in multis nec est essentia nec substantia nec uatnra: quamvis ecmcedat, qnod Pater ct Filia· et Spiritu· rainctus «tini aua caven lia, deficiens, nec oppositio adversus propriam rationem •na Nubstantia uuaqne nat ora: verum unitatem buia.*uio*li nou errori» tam manifesta apparebit. I’ruptor Inis igitur veram el propriam, sed quasi collectivam el riuiihtndiuariam causas in schemata pai rum examini subiectu nun (•periKram) esse fatetur.· Sequuntur testimonia xriplune, alia rerum dicendarum dispubitiu sequenda videbatur, quibus loachim utebatur ad Ulani specificam uuitatem derionisi quam geneticus et connaturali * ordo errorum, randam. Tum prosequitur pontifex: wNos a titani sacru appro­ bante concilio erodimus el confitemur cum Petro lombardo, qui ox rationalism *» derivati scholis catholicis requo*l mia i|une*latu mutino re* est, incnuiprrhenriliilis quidem D ceutiori hac aetate periculum crearunt, spunto sup­ el iuelfabilh*, quae veraciter a*t Paler ut Filius et .Spiritu» peditabat. •auctu», tre» aiuiul j*n*onae et quaelibet earuntdeui. ct ideo Unde do rationalisme absoluto ct de veritatibus in Deu solummodo Trinila» est. nou quateruita.*, quia quaelibet eidem contrariis, quae cognitioni christianae praetrium pentouarniu est illa re», videlicet nubilantia, essentia »en nataro divina, quae suta est universorum priucipimu, praeter supponuntur et perlinent ud praeambula fidei, paucis quod aliud inveniri non potali: et illa re» non cut gracrau» initio diccro et hunc plenam inrrcdulitatrm per neque genita nec procrd*·»», sed cU Pater qui generat, ct modum detcHtatioiHN exhorrere sati» <·»·» *· videbatur» Filius *|ui gignitur, et Spiritu» sanclus qni procedit: ut di»! fac­ quoniam amplior nive huiusmodi errorum eho oppo­ tiones tint in perwmis el unita» in natura. Liret igitur aliti· sitae veritati * declaratio nec infidelibus ncc *fid dibu •it Pater, alins Filius, afin» Spiritu» naurln-*, non tamen aliud: sed id quod eat Paler, est Filius et Spirita» sanctu». iilrai necessaria aut utili * existimata eat: non quidem omnino. Paler enim ab aeterno Filium generando, suam >ubinfidelibus, qui vel Deum ipsum vel verte omnem > tant iam ei dedit, iuxta qnod ipse testatur: Pater quod dedit revelationem negantes auctoritate concilii nihil mo­ mihi, maio· omnibus est. Ac dici non potest, quod partem ventur; non ipsi * fidelibus, quorum nemo, quamdiu substantiae »uae illi dederit et partem ipse ribi retinuerit, cum sube tant ia Patrii indivisibilia sit, nipote simplex omnino. Sed chritdianus case velit, de huiusmodi monstri , * utrum nec diei potest, quod Pater in Filium traustnkril auam sub­ stantiam generando, quasi rie dederit eam Filio, quod son retinuerit ipsam sibi, alioqnfa desiisset esse substantia. Patet ergo, quod rine ulla diminutione Filius nascendo suUtanliaiu Patria accepit: et ita I*ater el Filius habent eandrm snbslantiem: et rie eadem res est Pater et Filiti·, neraon et Spiritu· CONOlta GXNXKAU TOMUS L. nanctus ab utroque procederne * Sequitur explicit · * tritane, quibus loachim abusus erat, ac tandem cuaclialitar rnademnatione errori : * ,Si faillir «catcniiaiu xel d »trinam * praelati loachim in hac parte defrwdcro vel «pproUirr prae· enupserit, taioquam haertlkn * ab omntbu * rvitrinr.· 21 323 IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 324 vitanda sint, ullam dabium concipere potest Huios a eucharisticis sosa. λΙΙΓ. seas. XXI, cap. 3, igitur plenae incredulitatis damnatio non est pro- seas. XXII. prino scopus propositi schematis; sed sumptionis Iam vero quod ad schema praesens attinet, in aut lemmatis instar se habet relut pracambulam locis illis, qaae arguuntur repetitioni·, eat fortasse ad ipsam doctrinam, cuius declaratio et definitio idem genus, sed profecto alio omnino species ac maxime spectatur. In ipso deinde corpore con­ formalis ratio doctrinae. Capite 2 exponitur doc­ stitutionis errores semirationalismi, quorum exclusio trina apostoli de potentia humanae rationL· ad Deum proprius scopus est, considerantur primum quidem cognoscendum per ea quae facta sunt, hoc est per secundam principia formalia, quibus nimirum ipsa opera Dei creatori·: cap. 7 vero agitur de fnctis su per­ essentia et propria ratio totius systematis consti­ na turai i bus, quibus Deus revelator euain revelationem tuitur, ct qaae versantur circa fidem ac cognitionem supernaturalem velat sigillis insignitam cognosci­ Christianam. Hic autem primum occurrunt errores bilem reddidit: priori loco praecavetur falsa inter­ quoad obieeiivam revelationem Dei: nempe quoad pretatio eorum, quao contra rationalismum dicuntur fontes revelationis (cap. 3), quoad revelationis super- de dependentia humanae rationis et do revelatione nataralcm ordinem et distinctionem a manifestatione Dei supernatural! ; altero loco potissimum spectator naturali (cap. 4), quoad superrationale obiectum fanatica doctrina pietistarum (ut vocantur), qui a eiusdem revelationis (cap. 5). Sequitur ipsius fidei tradicionalismo sunt alienissimi. ehristianae, quae revelationi respondet, consideratio Porro cap. I agitur de mon * tro erroris, quo secundum seriem errorum: do fido generatim spec-; crcationo negata asseritur aeterna ot necessaria vel tata, quatenus motivo formali distinguitur a scientia entis absoluti explicatio et evolutio in phaenomena (cap. 6); de praecedente conditione ad fidem, qaae huius universi vel ex ente absoluto rerum omnium continetor motivis crcdibilitatis (cap. 7); do ipsa emanatio: at error, de quo sermo cat cap. 13, intrinseca ratione supernatural! fidei divinae, et de cum illis omnibus nihil habet commune, lati enim libertate voluntatis in assentando (cap. 8); de ne­ errantes, eruditi etiam catholici, docent veram crea­ cessitate et supernatural! firmitate fidei (cap. 9). tionem rerum ex nihilo: sed eam dicunt ncce&suriam, Postremo in considerationem veniunt errores circa non qaidem ex parte rerum ipsarum, sed ex parte relationem inter fidem et scientiam: tum scilicet in Dei, quia Deus obiccto suae cogitationis α se diverso •cientia philosophica (cap. 10); tam in scientia theo­ hoc est mundo existentiam tribuit eadem necessitate, logica (cap. 11). Ex principiis formalibus de cogni­ qua amat se ipsum suamque cogitationem ac suam tione Christiana et errore velat methodico semi- ideam mundi. Postremo de ordine supernatural! rationalismi consequuntur errores circa specialia tractatur utique pluribus capitibus (immo aliquo obiecta fidei christianae: do Deo ct dc creatione, sensu omnibus capitibus totius schematis}, sed sub de Incarnatione Verbi, de natura hominis, eius ele­ alia et alia ratione. In capitibus, quae traducuntur vatione ad ordinem supernaturalem, de hamani vclut inutiles repetitiones, cap. 2 opponitur possibili­ generis lapsu et de peccato originali atque de aeterna tas et factum ordinis su pe maturai is absoluto natura­ peccatorum poena, postremo dc stalu gratiae reparato. lismo brevissima sententia, quia illic (ut paulo ante Contra hos errores in directa oppositione et qaan- c dixi) distincta expositio huius doctrinae gravissimae tum ad eorum cxclasionem opus eat, proponitur in nec pro fidelibus nec pro infidelibus proprium suum •chcmate catholica doctrina (theologia, christologis, locum habere posse videtur; cap. 4 contra formale anthropologia naturalis ct supernaturali·) continua principium semirationalismi circa cognitionem hu­ •erie, qua dogmata ipsa (cap. 12-18) «esc excipiunt manam declaratur distinctio inter manifestationem Ordo igitur rerum, quem essentialem dixi, satis vide­ Dei creatoris naturalem et revelationem Dei suitur esse lucidas ; nec diffiteor, postquam decretum est, vatori· supernaturalem; cap. 16 ct 18 denique id, at omnes tres partes do absoluto rationalismo, de quod nostris temporibus pro scopo huius schematis, principiis semiralionalismiquoad cognitionem Christia­ pro conservanda nempe vel restituenda sana doctrina nam, et de erroneis eius doctrinis circa singola in scholis catholicis maxime opportunum vel ne­ dogmata in unicam constitutionem coniangerentur, cessarium videtur, distincte ct data opera tractatur. aliam rerum distributionem fini ac scopo aptiorem Nimirum non sano pro incredulis immo immediate ab auctoribus schematis reperiri non potuisse. neque pro simplicibus fidelibus, sed pro iis, qui ex Certe mihi vidotur rorum dispositio immerito suo manere magistri sunt in Israel, sacrum con­ dicta esso fictilia, ox quo vitio deinde ortae sint cilium (prout schema nunc est) traderet veram ^inutiles repetitiones4, cuiusmodi non plurcs quam «dtholicam notionem et distinctam doctrinam de tres numerabantur, „qaod tradicionalismos damnetur elevatione et dc donis vere supemaluralibus; primum cap. 2 et 7; do ordine supernatural! agatur cap. 2, quidem spectando statum naturae integrae cap. 16, 4, 16, 18; ac denique de libertate Dei in creando deinde enucleatius declarando statum reparatum, in sermo sit cap. 1 et 13.u Verum etiamsi idem dogma quo genus humanum per infinitam Dei redemptoris catholicum ad diversos errores excludendos ex­ et sanctificatoris misericordiam nunc eat constitutum. poneretur pluribus loda sub diversa ratione et sub Quae cum ita sint, neque hoc argumentum a diverso formali concepta; vel quod perinde est, posteriori petitum ex occurrentibus repetitionibus etiamsi diversi errores modo diverso oppositi uni videtur infringere ea, quae a priori, ex adoptato dogmati catholico distinctis locis damnarentur: pro­ videlicet principio ordinis, demonstravi do essentiali fecto istae non iuro dicerentur repetitiones inutiles, rerum dispositione non omnino inepta, et fortasse nec inde argui posset rerum ordo praeposterus. Qui pro constitutionis dogmaticae scopo etiam pleriaque enim ita sentiret, is neque mirabilem illum ordinem, aliis dispositionum modis merito praeferenda. II. Reliquum est, ut pauca dicam de ordine qui est exempli gratia in 12 anathematismis Cyrilli in concilio III vel in canonibus Lateranensibus sub accidentali, qui salva ac integra propria indole con­ Martino I contra monothelotas, agnoscere posset, ot stitutionis totiusque rei summa facillimam per­ in concilio Tridentino reperirei multas repetitiones. mutationem admittit, et de quo, cum non regatur Quae illic dicuntur exempli gratia sets. VI, cap. 14, unico incommutabili principio, multae possunt esse de poenitentia lapsorum, videbuntur repetita sews. ac varine sententiae. Mihi certo propositum non tat * in «chcmate, tueri ac XIV pluribus capitibus; de contritione doctrinam est ordinem, qui nunc ox inveniet ses·. VI, cap. 6, atque iterum sees. XIV, defendere; sed tantummodo ratio aliqua α me red­ cap. 4; de reali Christi praesentia sub speciebus denda postulatur, cur in nonnullis, quae improbari 325 I. B. FRANZELIN DISQUISITIO DE PROPOSITO SCHEMATE PERFICIENDO 326 videntur, haec potius rerum distributio fuerit adop- a una constitutione cum doctrina dc principiis cogni­ ti a. Quae displiceant in ipso ordine accidentali, tionis Christianae, satius censu erunt auctores sche­ do quo nunc sermo est, non comperi plura esso matis ilium modum condemnandi errores sequi, quam tria. Primum quidem consuerunt plurcs ex quem concilium Tridentinum tenuit in seas. IV illustrissimis et reverendissimis patribus, non recte decreto de canonicis scripturis et in XXV decreto factum ernie, quod in capitibus praecedat ex­ do invocatione sanctorum atque in altero dc in­ positio erroris, eique subnectatur opposita declaratio dulgentiis. Ratio vero erat, quod in picrisque illis doctrinae catholicae, cum potius in sacris con­ specialibus dogmatibus contra novam formam ciliis duae istae partes, expositio nempe dogmatis veterum errorum distincta quidem expositio doc­ ct oppositi erroris condemnatio, ubique ordine in­ trinae sub eis conceptibus, quibus directe opponitur verso sete excipiant, ut primum veritas declaretur, erroribus resuscitatis, necessaria esset, forma autem ct deinde ex ipsa veritate proscribatur error. canonum videretur minus opportuna; tum praeterea, Vcrumtmncii in sacris conciliis pro diversa quod series canonum propter multiplicitatem rorum ratione errorum et pro diverso acopo in singulis evaderet non satis homogénea. decretis ordo inter declarationem doctrinae ot ex­ Enndern cogor adforre excusationem pro eo, positionem erroris videtur es *c varius ot fere tri­ quod ad ordinem accidentalem pertinens ultimo pliciter so babero. Quando de erroribus agebatur loco improbatur. Dicuntur transitiones esse in sectarum in sua propria ratione notissimis, ut in schemate ab una parte ad aliam, quae potius opus conciliis antelapsao aetatis plerumque accidit, si- B scientificum redoleant, minime vero deceant con­ niulquo propositum erat contra eos veritatem catho­ stitutionem dogmaticam, cum in iis non doctrinae licam amplius ac distinctius declarare, ox ipsa declaratio, sed mera ostensio nexus logici inter logica rerum consecutione ordo erat adoptandus, varias partes contineatur. Verum reverendissimi qui dictus est. Haec autem ipsa dispositio obser­ patres, qui hac difficultate moventur, dignentur in vata est etiam in plerisque capitibus praesentis primis considerare, necessarium omnino esse non schematis, in iis scilicet omnibus, ubi necease non minus in constitutione concilii quam in opere pri­ erat por praemissam expositionem erroris rationem vato, ut diversarum partium tum distinctio tum exhibere, cur haec potissimum pars doctrinae catho­ connexio oculis exhibeatur; id enim ad intclligenlicae et sub his conceptibus potius quam sub aliis dum verum sensum doctrinae maxime conducit, declararetur. Alium voro ordinem videtur res ipsa atque adeo non iam ad accidentalem, sed ad ipsum postularo et ab antecedentibus quoque synodis adop­ ess ent ini cm ordinem pertinet, do quo paulo ante tatum esse conspicimus, quando damnatio erroris dictum est. Porro haec distinctio et connexio ita praecipue intenditur, ut non iam ampliorem inter partes non parum diversas, quas unica con­ declarationem dogmatis ei opponere, sed brevis­ stitutione comprehendendas ease decretum est, clare simam solum rationem damnationis ex doctrina indicari sino aliqua transitionis formula non potest. catholica reddere propositum sit: tum enim quod Ita etiam in decretis concilii Tridentini prooemia est in decreto praecipuum,damnatio nimirum erroris, pleraque non aliud sunt quam transitiones, quibus primo loco seso offert. cui deinde subiungitur ratio C modo simili, ut in praesenti schemate, partium reddita ex dogmate catholico, ut iuxta exemplum nexus et distinctio declaratur. In sess. VII, ubi concilii Milevitnni II et Arausicani in Tridentino incipit doctrina de sacramentis, indicatur nexus ses». V observari potest. Quae quidem ratio ordinis cum definitionibus de iustificationc: „Ad consum­ est in capitibus 1 et 12 schematis. Tertius denique mationem salutaris de justificatione doctrinae, quae modos occurrit, quando non de haeredibus per in praecedenti proxima sessione . . . promulgatu propria sua symbola iam determinatis, sed do erro­ fuit, consentaneum visum est de sanctae ecclesiae ribus involutioribus agitur; tum enim in primis sacramentis agere, per quae omnis vera iustitia necease est per ipsam expositionem erroris exhibere vel incipit vel coepta augetur vel amissa reparatur: proximum scopum capitis doctrinae, quod deinde propterea sacrosancta synodus etc.u Pari modo in subiungitur. Huius coordinationis exemplum est sees. XIII connectit doctrinam de sancta eucha­ in concilio Lateranensi V, ubi philosophorum quo­ ristia cum illa de sacramentis tradita in sess. VII. rumdam haercais damnatur (constit. Apostolici regi· Tum seas. XIV declarat connexionem et distinc­ minis), et multo adhuc illustrius iu Lateranensi IV, tionem doctrinae dc sacramento poenitentiae in cap. Damnamus, in quo post distinctissimam demum comparatione cum dogmatibus definitis in sess. VI. sententiae damnandae declarationem subnectitur, In altera parte eiusdem sees. XIV dat rationem, ut paulo ante ostendi, catholicae doctrinae non cur doctrinam de sacramento extremae unctionis solum definitio, sed etiam demonstratio. In simil­ coniungere placuerit cum ea de sacramento poenilima vero indole errorum scholae, qui in praesenti D tentine. Similia observari possunt in prooemio schemate exhibentur, hoc exemplum magni con­ seas. XXII, in 1 cap. boss. XXIII, et in decreto de cilii Lateranensia imitandum sponte sese offerebat, purgatorio ses». XXV. Non igitur huiusmodi tran­ atque hinc ortae sunt illae adversantium doctrinarum sitionum usus alienus censeri potest a definitionibus expositiones, quae exstant in quatuor capitibus, conciliorum, quando in iis partes plurcs in unum 8 usque ad 11. Ceterum mutatio hac in re totum coniungendae sunt; quamvis certe curandum quam non magni referre tnm facili opera ct velut sit, ut huiusmodi formulae contingentes sint quam transverso calami ductu perfici posse videtur. fieri potest brevissimae. Hoc ipsum multo adhuc mugis dicendum est de Huic de transitionum formulis animadversioni altera transpositione, quao desideratur, ut nimirum liceat hic addere excusationem alteram de inscrip­ errorum proscriptio non divisim post singula capita tione totius constitutionis et de titulis 1 ac 2 ca­ doctrinae subiiciatur; sed integra veritatis de­ pitis. Animadversum enim eat, inscriptionem «contra claratio praecedat, canones vero condemnationum multiplices errores ex rationalismo derivatos" patere una continua serie sequantur.- Fuerat quidem in latius quam res tractatae in constitutione; quoniam schemate primum adoptatus hic ipse modus capi­ in ea non omnes errores derivati ex rationalismo tibus doctrinae subiiciendi distinctos canones, qui comprehenduntur: ex altera vero parte titulum eat in plerisquo sessionibus Tridentinis; postquam eundem esse angustiorem, quia occurrit etiam aliquid vero decretum erat, ut pars tertia comprehendens de erroribus, qui non rationalismo, sed immo pseudodoctrinam circa specialia dogmata connecteretur in mysticis principiis originem debent. Inscriptiones Ï1· 327 A. SESSIONES POBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 328 vero deorum primorum capitum dicuntur contra a ac ordine; nec aliud restat, quam ut de modo usum conciliorum desumptae ex errore damnando, enuntiationis in singulis doctrinae capitibus nonnulla eum potius designare deberent catholicam doctrinam adhuc disseram, quoniam hanc meministis fuisse postremam ex tribus partibus me.ic disputationi tradendam contra errores. Haec quamvis sopienter dicta non tamen vi­ propositi·. IH. in modo enuntiandi singulas sentential dentur viam praecludere demonstrationi, qua isti * tituli ostendantur non inepti. In primis propo­ considerari iterum in primis illud debet, quod esseri sitiones huiusmodi affirmantes hrique similes in­ fiale eat, et ad ipsum doctrinao substantiam quam scriptiones contra errores, contra haerete * etc. non maxime pertinet; tum vero etiam /iltcrum, quod sunt propositiones universales, quam extensionem salva ipsa re et doctrina multipliciter ac varie in­ propositionibus negantibus competere a logicis do­ flecti potest, utque ideo minus grave ot velut accetur; undo inscriptiones librorum frenaci „adversus cidentale habetur. hac roses" vel Theodoreti rde haereticis fabulis * ]. Ad essentialem formam enuntiationis uni­ non minus verae manent, etiamsi non omnes hoc- versità pertinet theologica άχρφεια, ut veritas dog­ reses nec omnes fabulae haereticae ibi comprehen­ matica in propria sua ratione accurate exprimatur; dantur. Immo ad suspicionem universalitatis ab­ Mpeciatiin vero, ut claro exhibeantur tamquam solutae darius amovendam non simpliciter dictum dogmata fidei, quae eu iurisdietionem pertinet, nullum in hoc a iure canonico et nominatim a conc. Trid., sees. datur praeceptum, sed unice consilium, iuxta ea XXIV, cap. 2 de reform., constituta parum ubique quae tradit sacra congregatio concilii Tridentini adimpletur. Excusationes quae vulgo in medium interpres in una Hispantarum 19 iulii 1597, Décret, proferuntur perbelle describit dusolvitque Bene­ lib. 9, pag. 20. dictus XIV, De syn. diotc. lib. I, cap. 6, n. 5: „Neque Merito ad exemplum concilii Romani anni 1725 illos excusamus episcopos, qui, cum nihil sii, quod arcentur ab eodem munere, praeter canonico· tos impediat, ex sola socordia et negligen/ia synodum poenitentianos ot parochos, etiam consanguinei facere praetermittunt, eosque magis redarguimus, qui, episcopi in proximo gradu, nempe fratres et ne­ eum plures annos dioecesim gubernaverint, ne de co­ potes, ne sermonis ot vituperationis argumentum genda quidem synodo cogitarunt.. . Neque audiendi D praebeatur. Do civibus autem nulla fit mentio, sunt, qui ad propriam obtegendam ignaviam, se con­ cum in pleruquo locis tum cives tum alienigenae sulto ac prudenter abstinere dictitant a synodi co­ sino delectu eligi iamdudum soleant, et exiguus actione, ne novarum constitutionum in dies accessione, idoneorum numerus hanc sive necessitatem sivo commissae sibi dioecesis status perturbetur. Nam in excusationem inducere posso videatur. pnmis necesse non est, ut novae constitutiones in Posita consuetudine vel necessitate plures vi­ synodo edantur, sed quandoque expedit solam urgere carios generales retinendi, duo tantum cavere op­ exeeutionem earum, quae iam sancitae Juerint . . . portunum visum fuit; alterum est, ut non episcopi Deinde difficile videtur hoc tempore, quo ecclesiastica permitteretur arbitrio tot absque necessitato de­ disciplina quotidie consenescit et labefactatur, ait quam putare vicarios quot velit, sed ut eorum numerus inveniri dioecesim, cui opus non sil ulla nora con­ ad duos vel tres coarctaretur, ne si plures depu­ stitutione, qua saltem antiquae leges corroborentur, tentur, mutua inter se fiducia negligentiores sint; ei quae morum corruptela penitus obsoleverint, revi- alterum est, ut aeque principaliter iidem vicarii ** viscant. Quae porro rnagni ponderi * animad­ constituantur, ne singulorum ordinationes interdum versiones cum prae oculis haberentur, haud inutile irritari contingat. Insuper vicariorum generalium, existimatum ost, aliquid in decreto attingere, quo sy­ quos honorarios appellant, usus in posterum inter­ nodorum dioecèsanarum scopus magis praecise decla­ dicitur; ex quo dioeccsanae administrationis ordo retur, et consuetis excubationibus aditus praecludatur. facile perturbari posset 353 SCHEMA CONSTITUTIONIS DE SEDE EPISCOPALI VACANTE 354 A Disi aliter ab eadem pro locorum, temporum ac Soborna consti tutto ale de sodo episcopali vacante personarum adi unctis provisum fuerit. In dimissoriis ad ordines a vicario post annum patrum oxamlni propositum. Pius episcopus servus servorum Dei sacro appro­ vacationis concedendis, capituli semper consensus bante concilio ad perpetuam rei memoriam. per secreta suffragia requiratur et accedat: iis vero, qui a proprio episcopo reiecti fuerint, numquam De sedo episcopali vacante. concedantur. Caput 1. Alienum clericum clero dioecesis adscríbete, vel Ecclesiarum vacantium (a) regimini pro aposto­ proprium ox eo dimittere vicarius nequeat, nisi lica nostra sollicitudine omni meliori modo pro­ ab hoc sede apostolica facultatem obtinuerit spicere cupientes, sacro approbante concilio, volu­ Caput Π1. mus, ut quae in generali Tridentina synodo 1 de­ Ne (a) quibusdam in locis, in regionibus prae * creta ac sancita fuerunt, diligenter observentur. Unus sit capituli vicarius, qui saltem in iure canonico sertim ab Europa longe dissitis, incertum ac neg­ sit doctor, vel alias quantum fieri poterit idoneus; lectum animarum regimen maneat, quia, e vivis et in quo morum integritas, pietas, sana doctrina, sublato antistite vel vicario apostolico, propter et α qualibet nota, praesertim ecclesiasticae censurae, peculiares dioecesis vel vicariatos apostolici circum­ immunitas cum scientia ac prudentiae laude con­ stantias non est qui gregem Christi gubernet, praespirent. Canonicis autem sanctiouibus inhaerentes, B decessorum nostrorum, praesertim sanctae memoriae omnino prohibemus (b) no ad vicarii capitularis Benedicti XIV 1 vestigiis inhaerentes, sacro hoc munus deputaro liceat qui vacantis aedis fuerit approbante concilio, haec edicimus ac declaramus, Attondentes imprimis in remotis eiusmodi re­ patriarcha, archiepiscopus, vel episcopus electus, nominatus seu praosentntus ; ct si ipse vicarius gionibus aliquos arcbiepiacopos et episcopos locorum certum habuerit nuntium de sua electione, nomi­ ordinarios et residcntiales capitulum canonicorum natione seu praesentatione ad praedictam vacantem habere, alios vero eo esse destitutos, mandamus ecclesiam, eo ipso ab officio cesset, et capitulum ut, eveniente cuiuslibet antistitis obitu, statim pro­ cedatur ad electionem vicarii capitularis iuxta ad novi vicarii doputationem deveniat Quodsi (c) praescriptae conditiones posthabitae morem, usum et consuetudinem hactenus legitime fuerint, minori capitularium numero, vel alteri cuius servatam; nimirum ubi capitulum exsistit, vel a interest, ad metropolitanum ; si vero ecclesia metro­ canonicis dumtaxat, si ita in more iam sit positum, politana vacans fuerit, vel de ipso capitulo metro­ xei a canonicis una cum aliis ecclesiasticis viris, politano agatur, ad antiquiorem provinciae epi­ quos in casibus huiusmodi semper intervenisse et scopum in devolutivo provocare liceat; ad pro­ suffragium suum in ea electione tulisse constat. pinquiorem vero episcopum recursus instituetur, si Ubi autem capitulum canonicorum non habetur, ibi ecclesia exempta fuerit Et is, ad quem provocatum parochi, sive soli, sive cum aliis ecclesiasticis viris erit, agnita recursus institio, vicarium pro ea vice iuxta modum itidem, usum et consuetudinem de C praeterito servatam, ad vicarii capitularis electionem deputabit. In vicario autem constituendo (d) nullam sibi habendam accedant. In cetoris omnibus autem jurisdictionis partem capitulum retinere quomodo­ servari mandamus Tridentini concilii de vicarii cumque possit. Legitime electus (e) e reditibus capitularis electione constitutiones. In iis vero locis, in quibus antistites ordinarii mensae vacantis, ubi aliter provisum non fuerit, partem congruam percipiat; diebus et horis, quibus eorumdem locorum residentiales neque capitulum ipse ratione sui muneris impeditur, a chori servitio canonicorum, neque parochos in suis civitatibus et sit exemptus, et distributionibus gaudeat, iis tamen dioecesibus habent, sed dumtaxat sacerdotes aliquot et missionaries per terras et oppida dispersos, ita amissis, quae inter praesentes dicuntur. Sede vero (f) per episcopi captivitatem vel ut, antistite decedente, una simul convenire haud relegationem aut exilium impedita, illius regimen valeant, vicarius generalis iam a defuncto antistite penes episcopi vicarium, vel quemlibet alium virum constitutus, licet doctoris gradu in iure canonico ecclesiasticum ab episcopo delegatum, remaneat, auctus non sit, ipso facto intelligatur et habeatur donec aliter ab hac sede apostolica provideatur. tamquam vicarius capitularis cum omnibus facul­ Iis autem deficientibus vel impeditis, capitulares tatibus do iure ad eiusmodi munus spectantibus, vicarium constituent, totiusque rei eventum quam­ illudque exerceat quousquo novus antistes ab aposto­ primum ad eiusdem sanctae sedis notitiam deferent, lica hac sede designatus illuc advenerit ac regimen recepturi humiliter et efficaciter impleturi quod susceperit, vel aliter ab eadem fuerit ordinatum. per ipsam contigerit ordinari. D Omnibus autem vicariis apostolicis, sive titulo et dignitate episcopali praeditis, sive sacerdotali Caput U. tantum charactere insignitis, sed neque coadiutorem Cum (a) experientia doceat, quosdam vicarii cum futura successione neque vicarium generalem munus adeptos ambitiosa sollicitudine multa pro-' habentibus, praecipimus, ut unusquisque eorum peranter disponere, futuri episcopi consilia ac regi­ teneatur deputare vicarium ex clero live saeculari men praeoccupantes, quandoque etiam huius aposto- sive regulari, habilem tamen atque idoneum. Is licao sedis iura invadentes, nos, sacro approbante vero post vicarii apostolici obitum tamquam huius concilio, vicarii capitularis facultates intra sacrorum sanctae sedis delegatus assumet regimen vicariatos, canonum limites omnino contineri iubemus. Qua­ et in eiusmodi munere permanebit, donec uovus propter invectam quibusdam in locis consuetudinem, apostólicas vicarius ab eadem sancta sede designatus ut hberao collationis beneficia a vicario conferantur, ipsius vicariatile possessionem et regimen adierit, tolerandam haud esse declaramus. Quod si bene­ vel usque ad quamcumqne aliam ab ipsa ineundam ficia huiusmodi animarum curam adnexam habeant, ordinationem; idemque pariter alterum statim de­ vicarii erit, deputato statim oeconomo, concursum putabit ecclesiasticum virum, qui ei. si forte interim indicere, et illius acta ad hanc apostolicam sedem obierit, in munere succedere debeat Volumus autem transmittere, ad quam collatio seu provisio pertinet. 2. * Sesa. XXIV, cap. 16 de reform. CONCIL. GKXKRAU TOMUS L. ' Breve Benedkü XIV £r nMimt Çhwitn er ntbh'mi 8 augniti 1755. uuttarii Ì75S. et 356 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 356 provicarioe huiuemodi, cum vicari a tu s regimen a tuendum habeat, capitulo metropolitano favore susceperint, non solum iie omnibus et singulis uti forsitan videtur argumentum a simili ductum ab posso fs en) ta ti bus. quae cuius rie ecclesiae col he­ eo, quod sacra congregatio Concilii declaravit ri ral is vicario capitolari de iure competere dignos­ de casu ecdesiao auffraganeae non habentis capitu­ cuntor, verum etiam iisdem fruì facultatibus, quibus lum l. Verumtamen buiusmodi argumento locus non defunctus vicarius apostolicus pollebat, iis dumtaxat esse videbatur, cum casus ecclesiae sufFragancae exceptis, quae requirunt characterem episcopalem, capitulo carentis sit omnino diversus ab eo, in quo vel non sine sacrorum oleorum usu exercentur; capitulum vel maior eius par * negligees fuerit. In eisdem tamen potestatem facimus ut, quandocumque priori enim illa hypothesi non fit dovolutio ad necessitas urgeat, possint consecrare calices, patenas, capitulum motropolitanum, sed hoo consideratur et altaria porta tilia, cum sacris olei * ab episcopo tamquam corpus, seu collegium, a quo ipsa prima benedictis. electio perficienda ait, loco collegii in suflraganca Jn ecclesiis ritus orientalis, iis exceptis quae ecclesia deficientis, adeo ut ad ipsum metro­ habent capitulum legitimo institutum quod iure politanas ecclesiae capitulum, licet ibi existente pollet eligendi vicarium capitularen!, defuncti epis­ vicario capitulari, electio tunc pettinerò ait dicende. copi vicarius regimen vacantis dioecesis eo ipso In illa voro hypothesi, in qua auffraganeae eccle­ assumat, donec certiore quamprimum facto metro­ siae capitulum seu maior eius pam negligono fuerit, politano vel patriarcha, eiusdem vacantis occlùsi ac venie devotationi locus est, quao in hoc themate gubernio rite consulatur usque ad novi episcopi B nonnisi ad antiquiorem provinciae opiscopum referri electionem. posso videtur, minime vero ad ecclesiae metroAdootationcs. poliranno capitulum vel vicarium capitularom. Ad caput I. Sed et maximo dubitatum fuit, ad quemnam, (a) Urgetur pracprimis observantia eorum, quao post primam vicarii constitutionem, rei veritate in­ in seas. XXIV, cap. 16 de ref.t patres Tridentini specta ot, licet extraiudicialiter, nullam ac irritam constituerunt. Non obstante autem usu contrario declaratam, novi vicarii constitutio pertineret: utrum in aliquibus regionibus vigente, inculcanda etiam ad superiorem, ad quem provocatum fuit, αιι vero videbatur regula Tridentina de uno tantum vicario ad minorem capitularium numorurn. SeJ normam capitulari constituendo; plurium vero, sive ex praebuit sucra congregatio Concilii in Nazarena consuetudine, aivo ex tolerantia, sive aliis de causis, 11 septembris 1717, citata in Becine ten. 17 Sep­ constitutionem nullatenus osse in decreto proponendo tembris 1768, et in qua electio novi vicarii post memorandam, sed expectandum. si quid hac in re in irritatam priorem, ad metropolitnnum, non voro ad concilio ab episcopis postuletur, ut deinde patres minorem capitularium numorurn devotata declaratur. expendant, utrum et quatenus ad Tridentinam (d) Propter controversias olim exortas et di­ regulam addendum aliquid sit, et pluralitatis rive versas scribentium opiniones opportunum visum est permissae sive toleratae mentio facienda. Gradus decreto iuscrere declarationem saepius factam a vero in iure canonico requisitum non pauci episcopi sacra congregatione Episcoporum et Regularium et a jn suis ad sedem apostolicam responsis in prae- C sacra congregatione Concilii, nullam nempe iuriaseotibus rerum circumstantiis noxium potius esse dictionis partem posse capitulum sibi reservaro. reputarunt. Sedulo perpensae fuerunt rationes, (e) Favore vicarii capitularis agnoverunt omnes quibus eiusmodi episcoporum postulatum firmari statuendum ease ina, ubi aliter provisum non fuerit, posse videbatur, maximo vero exiguus numerus congruam o reditibus mensae vacantis partem per­ institutorum, io quibus gradus illi obtineri possunt, cipiendi; generaliter tamen et ita, ut modus et et multorum ex ipsis prava vel non bene catholica quantitas iuxta diversos regionum usus determinen­ ndoles. Nihilominus existimatum fuit gradus in tur. Cum porro communiter quidem agnoscatur iure canonico, et doctoratus quidem, mentionem vicarii capitularis a chorali servitio exemptio, de esse retinendam, neque praetermitti debere propter distributionibus vero controversa sit; in decreto transitorias, quae nunc sunt, circumstantias, eo videbatur expresse affirmandum, vicarium iis diebus minus quod reliquae otiam qualitates in decreto et horis, quibus ratione sui muneris impeditur, tum recensitae concurrero profecto debeant. exemptum esse a chorali servitio, tum distributioni­ (b) Illa canonicarum sanctionum prohibitio om­ bus fruì, iis solis exceptis quae inter praesentes nino videbatur exprimenda, qua a vicarii capitu­ audiunt. Idquo duobus innititur motivis; quia laris officio prorsus excluditur is, qui in vacantis nempe vicarius capitularis prae ceteris omnibus in sedis antistitem designatus est; immo praecipienda ipsius ecclesiae servitium officio suo fungitur, et vicarii in antistitem electi vel nominati vel prae­ quia sic ius constituitur de eo, quod fero ubique sentati ab officio cessatio, et novi vicarii capitularis D locorum observatur in facto. electio, simul ac certus electionis vel nominationis ti Ab hypothesi sedis vacantis longo differro vel praesentationis uuntius advenerit. visa est hypothesis sedis per episcopi captivitatem (c) Quodsi capitularium maior pars conditiones vel relegationem aut exilium impeditae. Prae oculis supra indicatas implero neglexerit, minori eorum habita fuit celeberrima Bonifacii VIII decretalis numero ius recurrendi ad superiorem negari non Si epiicopta a pagani * \ qua decernitur in casu potest. Superior autem iste erit metropolitanas, episcopi capti ab infidelibus vel schismaticis capitu­ ■i deliquerit maior pars capitularium ecclesiae lum administrare, ac si sedes per mortem vacaret. ■uffraganeae, antiquior vero provinciae episcopus, Prae oculis habitae fuerunt discrepantes doctorum si reum fuerit metropolitanae ecclesiae vacantis opiniones, aliis idem illud applicantibus cuicumque capitulum; vicinior demum episcopus, si agatur de casui sedis simili modo impeditae, aliis illud ad ecclesia vacanto exempta. Dubia primo intuita videri poterat solutio, quando maior para capitu­ » e8i tamen contingat, vae re * ecclesiam suffraga neam larium ecclesiae auffraganeae vacantis deliquit eo carentem capitalo, tempore quo etiam metropolitans est suo tempore, quo simul vacat metropolitana ecclesia; pastore viduata, in hoc casu electionem vicarii non spectare utrum nempe ad antiquiorem provinciae episcopum, ad antiquiorem ex suffragane!!,.. sed ad eapltulnm vacantis ecclesiae metropolitanae, ceniuil sacra congregatio Concilii.· an vero ad capitulum motropolitanum recurri de­ Verba sunt Benedicti XIV in op. De eyn. dioec., lib. Π, cap. 9, beat. Cum enim is, ad quem provocatur, post num. 2. • Cap. 8 De ruppi, neglig. in VI [It 8, 3] agnitam recursus iustitiam, ipse vicarium consti­ 357 SCHEMA CONSTITUTIONIS DE SEDE EPISCOPALI VACANTE solum praodictum casum restringentibus: quorum a praolcroa non pauci sentiunt ipsi etiam decretali Bonifacii Vili locum non esse, ubi exsistit generalia episcopi vicarius. Prae oculin demum babitao fuerunt ingentes difficultates et maxima pericula, quae bac in re contigerunt recentioribus temporibus, prae­ sertim in Germania, Hispania ot regno utriusque Siciliae. Quidquid autem do iuro constituto sit existimandum, de iuro saltem constituendo id visum eat omnino decernendum, quod in proposito decreto continetur. Capitulorum ausibus obstaculum ita ponitur; et praxi ecclesiae conformis ea solutio est, ut liquet ex gestis anno 1838 occasiono captivitatis archiepiscopi Colonionsis, et ex dccroto sacrae con­ gregationi» Episcoporum ot Regularium 3 maii 1862 ad nonnnulla capitula Siciliae a sanctissimo domino nostro Pio IX approbato. 358 turn »n brevi In sublimi 26 ianuarii 1763, tum vero maxime in altero Quam ex sublimi 8 augusti 1755. Quas quidem praescriptiones et provisiones in Va­ ticano concilio solcmniter renovandas consultores duxerunt pro diversis ab ipso Benedicto XIV in­ dicatis locorum adiunctis. Eadem do causa similis provisio inita a consultoribus fuit pro casu, quo provicarius a vicario apostolico deputetus et ipso supremum diem obierit ante novi vicarii apostolici adventum. Norma quoque in ecclesiis ritus orien­ talis servanda in decreto proponitur. 3. Congrsgatio generalis decima. 1870 innusrii 14. Ferit» sexta dio 14 iannarii 1870 hora nona matutina in conciliari aula Vaticanae patriarchalis basilicae Ad caput II. B generalis reverendissimorum patrum congregatio (a) Episcopi numero plures in suis nd sodom habita est, cui interfuerunt sexcenti quinquaginta apostolicam responsis summopere sunt conquesti do * sex patres; nornpe 44 cardinales, 8 patriarchae, aliquorum vicariorum capitularium attentati», qui 4 primates. 112 archiepiscopi, 443 episcopi, 5 abbates et episcoporum praedecessorum acta rescindere, ot nullius dioecesi». 16 abbates generales sive praesides successorum regimen indebite praeoccuparo non congregationum ordinum monasticorum usum mitrae verentur. Summis itaquo votia exoptant illi epis­ habentes, 25 generales ct vicarii generales, quorum copi, ut opportunum adhibeatur ot officax romodium. omnium nomina, siculi per assignatores locorum lu&tissimao episcoporum querelae, et praeterea accurate descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum iurium sedis apostolicae a quibusdam vicariis capi­ decimao congregationis generalis, qui intor acta tularibus violatio, in causa fuerunt, cur peculiare concilii asservatur. Kevorendus putor dominus loachim Limberti de vicarii capitularis facultatibus decretum con­ arcbiepiscopus Florentinus missam lectam cele­ cinnaretur. bravit Qua absoluta et recitata oratione: Adsumus Quapropter, post generalem harum facultatum * ad ius commune revocationem,intolerabilis exiotima- Domine etc., eminentô^imus primus praeses indixit batur abusus hic illic introductus, quo liberae col­ electionem deputations pro rebus ritus orientalia lationis beneficio, maxime parocbialio. vicarius his verbis; FReverendissimi patres, fiet nunc electio viginticapitularie confort. Praxis autem circa eiusmodi parochias observanda in memoriam reducitur eo C quatuor reverendissimorum patrum, ex quibus con­ modo, qui simul indicet a sede apostolica pro casuum stare debet deputatio pro rebus ritus orientalis, in exigentia obtinendam facultatem. Haec quidem qua otiam tractanda sunt ea, quao spectant ad praevium capituli consensum pro conditione ponere apostólicas missiones. Itaque qui nondum scripserunt consuevit, sed praxi potius sedis apostolicae rel.’a- suas schedulas, nunc scribant: et reverendus pater quenda videbatur haec conditio, nec eius mentio dominus secretarme cum reverendo domino sub­ secretario et suis adiutoribus schedulas colligendas facienda in conciliori decreto. Quamquam nihil visum fuerit immutandum in curet, quae deincops more solito a protonotariis dimissoriis concedendis iis qui dicuntur arctati; apostolici» obsignabuntur, ut fiat scrutinium proximis aptum e contra refrenando vicariorum arbitrio et diebus, eo modo, qui iam α reverendissimis patri­ indignis vel minus idoneis arcendis remedium in eo bus approbatus faitCollectis schedulis, iisque obsignatis, cminenperspiciebatur, ut primo quidem praevius capituli consensus, in nonnullis regionibus iam praescriptus, tisrimus primus praeses sic patres alloquutus estl: „ Reverendissimi patres, in sacrosancto concilio generali lege praescriberetur pro dimissoriis a vicario post annum vacationis concedendis, et se­ Tridentino, dio decima septima februarii anno mille­ cundo, ne sic quidem hae possent umquam concedi simo quingentesimo sexagesimo secundo, cardinales iis, quos proprius episcopus iam reiccerit. Necessario praesides graviter patro» admonuerunt, no ea, quao autem addendum omnes existimarunt, Recreta esso examinando proponebantur, evulgarunt antequam D in publica sessione ederentur, recitatis per secre­ debere capitularium suffragia. Multo magis videtur quorumdam vicariorum tarium Angelum Massa rei Ii verbis sequentibus: Me­ capitularium circa incardinationem, ut vocant, vel cerendissimi patres, sciunt dominationes vestras quan­ excardinationem temeritas reprimenda. Praecipua tum indignum sit, quamque indecens, ut decreta et quaedam haec est multorum episcoporum queri­ alia quae patribus examinanda proponuntur, antequam monia; estque res adeo gravis et dioecesibus peri­ firmentur et in publica sessione edantur, evulgentur. culosa, ut α vicario non sine sedis apostolicae licentia Quare illustrissimi domini legati et praesides admonent atque exhortantur dominationes vestras, ut pro perficienda videatur. honore atque existimatione huius sacri concilii, et ad Ad caput III. obviandum scandalis quae oriri possunt, decreta et (a) Cum saepe accideret in regionibus longo alia quaecumque, quae examinanda proponuntur, non dissitis eos, qui dioecesim vel vieariatum aposto- evulgent, neque eorum exemplum alicui extra gremium licum regebant, diem supremum obire, nemine concilii exhibeant, nece extra civitatem ad alios trans­ relicto qui vacantis ecclesiae curam sustinere posset, mittant, idque ne α ruis familiaribus fiat severissime 'kanctao memoriae Benedictus XIV periculo animarum prohibeant. Iam vero quoniam non sine magno commotus, et diversos prae oculis habens casus, in animi nostri dolore et iusta bonorum omnium offen­ quibus sive episcopi sive vicarii apostolici obitu sione, id modo accidit, de quo suo tempore lanientagravissimum eiusmodi periculum posset adduci, sapientissimis praescriptionibus illud avertere curavit. 1 Haec monite typi» improe *» dite fwmt tjnr»bv patnbu» 369 Α. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 360 bantur cardinales condili Tridentini praesides, idem a certe quod ecclesiam ct nos ipsos intime tangit, monitum instaurare cogimur atque illud serio in­ Antequam ad considerationem schematis deveniam, culcaro iis omnibus, qui in litteris apostolicis temperaro mihi non possum, quin eminontissimis Multiplices inter, num. 3, recensentur, videlicet omni­ et reverendissimis patribus congregatis obser­ bus et singulis patribus, officialibus concilii, theo­ vationem aperiam, quae cor meum pmo caeteris logis. sacrorum canonum peritis, caeterisque qui movet. operam suam patribus vel officialibus praedictis Sine dubio huius sacri oecumenici concilii erit quovis modo in rebus huius concilii praebent, maxime tamquam ex universali ot summa quadam specula cum ob effrenem publicarum ephemeridum licentiam universis ecclesiae indigendis consulere, universos multo maiora scandala ex secreti violatione nascan­ ecclesiae ordines complecti; quo augustius aliquod tur, et habeatur in iisdem apostolici· litteris ex­ munus et quo altiori culmine positum est, eo magis pressum summi pontificis praeceptum, quod prae­ convenit, ut haec sacra et oecumenica synodus in ceptum sino gravis culpno reatu transgredi nemini Spiritu sancto congregata eius curam habeat, solli­ citudinem monstret, et quae decernenda sunt de­ licetPost haec eminentissimus primus praeses addidit : cernat, no summa et gravissima oblivisci videatur, „Reverendissimi patres, plurimorum patrum de­ dum minoribus attendit. Iam vero video praeter­ siderio non semel nobis expresso adhaerentes, prius­ missum adhuc aliquod statutum, praetermissum quam incipiatur discussio ct examinatio proposi­ video illustrem cardinalium ordinem, non video torum schematum, monemus et enixe rogamus eos B aliquod statutum dc Romana curia, Romanis praeomnes, qui loqui volent in congregatione generali, aertim congregationibus. In acheinate proposito ut quantum fieri potest, maxima brevitate utantur hinc inde fit cardinalium mentio, sed eatenus tantum, in suis proponendis et explicandis animadversioni­ quatenus simul dioecesium antistites sunt; ipsius bus. omittendo ea, quae proprie ad rem non per­ vero cardinalicii ordinis, qui tamquam summus tinent, neque ex integro repetendo, quae fortasse senatus summum pontificem circumdat. Romanae ab aliis patribus iam adnotata fuerint * 1 curiae, quae negotia totius orbis christiani tractat, Demum initium discussionis fieri in hunc modum omissa est consideratio, et nescio utrum alio loco patribus enunciavit: sit de iis sermo futurus. Necessarium itaque censeo r Reverendissimi patres, incipit nunc discussio desiderium exprimere, ut in huc synodo altius as­ et examinatio schematum \ pro qua inscripti sunt cendatur ultra ordinem episcoporum, et ut de curia oratores undecim, quorum nomina recitabit reveren­ quoque Romanae ecclesiae et de caeteris consiliariis, dus dominus subsecretarios.adiutoribus summi pontificis, decretum synodale Qui ambonem conscendens notam inscriptorum exaretur. Idem utique factum esse novimus in oratorum publicavit in qua legebantur eminentissimi praecedentibus conciliis oecumenici , * praesertim in patres cardinalis Fridericus Schwarzenberg archi- Lateranensi V, in quo papa Leo X amplum edictum episcopus Pragensis. cardinalis Caesarius Mathieu edidit de reformatione curiae, incipiendo a cardinali­ archiepiscopus Bisuntinus. et reverendissimi patres bus et descendendo usque nd curias inferioresPaulus Dillerini patriarcha Alexandrinus, loannes c Necessarium autem istud existimo praesertim hoSimor archiepiscopus Strigoniensis et primas Hun- dierno tciuj ore, eo quod congregationes Romanae gariae, Benvenutus Monzon y Martin» archiepiscopus post concilium Tridentinum, maxime per papam Granatensis, loannes Petrus Losanna episcopus Systum V. in hac forma redactae fueruuL Ergo Bugellensis, loseph Caixal y Estrade episcopus omnino convenit ut in praesenti synodo, prima ab Urgellensis, loannes Devoucoux episcopus Ebroì- eo tempore, de iis tractetur, et tum cardinalibus eensii. loachim Lluch episcopus Salmaoticcnsis componentibus tum consultoribus adseitis ea mo­ Ferdionndus Ramirez y Vasquez episcopus Pacensis. neantur, quae utilia vel necessaria videbuntur. Salvator Angelus Dem artis episcopus Galtellinensis- Desideria haberi, quae huo spectant, nemo est qui Norensis. ignoret Oratorum nominibus publicatis, ad ambonem ab Quoniam ad praesens schema me converto, in­ eminentissimo primo praeside successive vocati sunt scriptio univer im * sonat de episcopis, textus vero eminentissimus cardinalis archiepiscopus Pragensis. nonnisi tria enuntiat, officia episcoporum quatuor eminentissimus cardinalis archiepiscopus Bisuntinus, capitibus, officia de synodis episcopalibus duobus, et reverendissimi patres, patriarcha Alexandrinus, et de vicario generali ultimo capite. Confiteor sane, archiepiscopus Strigonieneis et archiepiscopus Gra­ eminentissimi ac reverendissimi patres, mihi gra­ natensis. tissimum accidere, quod sanctissimus dominus noster nostrarum obligationum gravissimarum certe adORATIO D moneat quam maxime consentaneum est concilio eminentissimi ac reverendissimi cardinalis Fridericij ut patres congregati, quae praesulum ecclesiae sint Schwarzenberg archiepiscopi Pragensis l. partes a summo pontifice inculcatum accipiant, et Deliberandum nobis propositum est decretum * ipsi quoque solemn! decreto approbent Ut hoc de episcopis et de sede episcopali vacante, decretum fiat non tantum consentimus, sed ita certissime, et mente omnium praesentium loquor, etiam volumus 1 Vide document* qtue duobus numerii proxime pr*eet expostulamus. Verum aliquid mihi mancum et csdentibui exhibeatur. incompletum apparet; maiorem, uberiorem desidero 1 Ita in ed. Vaticana; in codice Verbalium man ascripto excelsi et augusti episcopalis muneris, quod ipsis levitar Salamaniinux d Ciriiatensi». * Argumentum: ,ΕπηηβηΙΐΜίπια» cardinali» archiepiscopo» angelicis humeris formidandum novimus, et ad quod Prajeori» mirabatur incipere «chema ab episcopis nullo verbo positi sunt a Spiritu sancto in regimine ecclesiae. tacto de sancUe Horoanae ecclesiae cardinalibus, d· Romana Pauca illa verba, quae de hac re initio primi capitis curi* et Romani» praesertim congregationibus. In capite 1· schematis exoptabat maiorem et uberiorem expositionem in schemate dicuntur, non sufficiunt; rem indigitant solum, non aperte docent. Notum est omnibus numeri» episeopaliv Querebatur inibi duriore· et severiore» •xpressiones occurrere, quao non tatis conveniant episcopis, quantopere in concilio Tridentino tractatum, quamexponi oficia episcopo nun, quin simul exponantur et iura; diu disceptatum eat de iurisdictionc episcoporum, demuta nihil diei de ratione, qua ecclesiastici viri promoveri num a Deo immediate vel per summum pontificem ad episcopatum debeant seu de episcoporum electione. Fatebatur poatmnum, hoc difficile admodum e»w. »ed non ideo praeter­ eam possideant. Nolo equidem hanc quaestionem iterato exagitare; sed saltem exiioaitiunern exouiro mittendum aiebat attenta summa «ius gravitate.* 361 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA 14 ianuarii 1H7<» 362 muneris et dignitati·, qua episcopi mint succedo ros a aliqua dispositione occurrat, ct periculum minuat: opponenda maxime videtur moralis aliqua vh. qu.t»j apostolorum. Accedit coiuidoralio praesenti * tempori·. Epis­ ex unanimi et rano indicio vel capitulorum calhrcoporum auctoritas non minue iam aggressionibus drnlium, vel roepiacoporum provinciae, vel etiam inhietis et malevoli» impetitur, quoin «amnii ponti- cleri dioeceaen * viduatae procedat *, qui eos viros, quos dignissimo» norunt et ipai populo vene­ ficis: utrnmquo enim evertero volunt, utruniqpe de * primant. Ergo cum auctoritatem mimmi pontificia, rando». sive proponant, sive indicent, vel com­ ut milii pereujtflum est, p· r concilii decreta fervido mendimi. Huec erant, eminentissimi et reverendissimi et energico tuebimur, etiam episcoporum auctoritati non desit concilii dofeneio, (Jtrmnqun ** i factum patres, quao in schemate proposito commemoranda fuerit, vere apparebimus cuu corpus unum, intimo habui, sivo ad emendationem, sive ad additionem. coniuiictum et quasi conglutinatum cum nummo Additamenta proposita ambitum decretorum non capito ecolcsiuo, vero tamquam fratre * in partorii notabiliter augerent, ai in decretis schematis, quae sollicitudinis totius corpori» vocati, non tamquam iam proposita sunt, brevior ot mugis concinnus servi, aod tamquam filii sub nuccuritato supremi dicendi modus adhiberetur ; id quod facile fieri poterit partons et patris. Ex eadem ratione, ut diffiteri ot vere exoptandum videtur. Cucterum de schemate nen possumus, forma propositi textus bine inde milii in genere verba facere tantum proposueram: quae apparet minus.convenient. Gravia certe sint verba, specialia sunt, aliorum sapienti considerationi re­ seria sint monita et praecepta ; sed si quid acerbius fi linquo. vel durius habclui, nou credo convenire merito OltATlU episcoporum vel in praesentis temporis adiunctis. · imi ac reverendissimi cardinalis lacubi M. Laudem omnino abhorremus omnes; sed si intueor Mathieu archiepiscopi Bisuatini l. illustrem vestrum coetum, tantos episcopos indefesse Eminentissimi cardinales ct reverendissimi patres. iu vinea Domini laborantes, gravissimis curis onera­ Unum tantum animadvertendum ac proponoudum tos, plure» etiam dignos fuisse qui pro Christo ipso opprobriu vel damna paterentur; si observo assi­ vobis habiMi. scilicet circa schema secundum de sede duitatem in regimine dioecesium, non mihi occurrit episcopali cacante. In cup. I huius schematis dicitur causa cur verba severiora vel poenarum commina­ quod mortuo episcopo, unus tantum vicarius generalis tiones adhiberentur. Itaque si rigor disciplinae boo α capitulo eligatur. Res illa pro nobis gravia est, omnino exigit, cur non mitius dicatur ct verius, si et ut illius gravitas apprime diiudicetur, mihi liceat qui forte sint, qui hanc vel illum partem muneris quaedam exponere. Tempore maximae revolutionis Gnlliunun omnis neglexerint? In iis, quae commemoranda et ex­ primenda censebam de munere ct auctoritate epis­ ecclesiae bona direpta ac vendita sunt; omnes eccle­ coporum, siuiul intellecta vellem iura eorunidem, siastici tituli suppressi, ut nihil iam supererat ad quae ex apostolico munere sequuntur et iuro ca­ honestam cleri substuntationum. Post concordatum nonico stabilita sunt: nam si de officiis, etiam do cum sancta sede a gubernio initum, necessarium iuribus aliquid dicere necessarium vidotur. Quaestio­ visum est bonae dioecesium administration! pro­ nem vero num in praesenti schemate iura epis­ videre; et praetor numerum canonicorum, scilicet coporum integre serventur, an voro aliqua im­ octo in cathedralibus ecclesiis, novem in metro­ minuantur praetor necessitatem et opportunitatem, politani·, gubernium creavit pro singulis catbedralihunc quaestionem pertractaro omitto: illud enim bus ecclesiis duos titulus vicariorum generalium, tres per considerationem singulorum capitum apparebit. pro metrupolitanis, cum subsidio sufficienti et spe­ Praeterea aliud in proposito schemate expressum ciali. Unde factum quod ex sexaginta et amplius non video, quod silentio non esse praetereundum annis apud nos sint in cathedrnlibua ecclesiis duo censuerim. Nihil in schemate dicitur de via et vicarii generales, tres in metrupolitanis, quod agnitum ratione, qua viri ecclesiastici ad episcopatum pro­ est in cap. VII primi schematis pag. 1« [coi. 346 A], ubi movendi sint, nihil dicitur de electione episcoporum. dicitur quod in dioecesibus, in quibus moris est ut plus Synodus oecumenica sollicitudinem suam eo convertit, quum unus sit vicarius generalis, haberi possunt ab ut qui sunt episcopi digno suo munere fungantur: episcopo duo vel tres ad summum, llaoc voro cautio, ante omnia curare, et quo poterit modo, etiam pro­ quae subsistit vivente episcopo, cessat illo murtuo. videro debebit ut optimus quisque huic muneri prae­ ut vidotur in cap. I secundi schematis. Porra quod ficiatur. Neminem latet hanc rem difficilem imo illa facultas cesset cum mortuus fuerit episcopus, anoipitem esso ot summa providentia tractandam, et quod uuus tantum vicarius generalis α capitulo Verum silentio eam praeterire concilium vix decebit, eligatur, hoc maximis scaturit incommodis, Ie ex praesertim cum circa eamdem potissimum a concilio D parte boni regiminis ecclosiau, 2· ex partu vicariorum generalium qui non sunt nominati, et 3* ex parte cxpectetur remedium. In cap. I schematis episcopi admonentur, ut gubernii. libertatem episcopalis ministerii, unanimes ot con­ 1 Argumentum; «Eminentiuinms cardinalis artblepùjunctis studiis strenue tueantur. Nonno concilii oecumenici erit eam prae caeteris libertatem tueri, coptu Bisontlna· unum minutar it cires scImium; ,JM sede epis­ copali Tacante·; praescribi niminun inurtau epi^cvpo uutuu quae illius conditio et fundamentum est, ut videlicet tautnm vicarium per capitulum tligrndum r^»e, qnud iuxtaipsum ecclesia dignissimos viros ct vere apostólicos in gralibas incvrainodw obnoxium est, 1· ex parte b^ui ir^tminit episcopos accipere possit? Electionis forma quidem ecclesiae, qnae eo mudo, qno in 6al Ita cooiituta crt, diversa invenitur in diversis regionibus orbis catho­ ab uno vicario regi nui Iit»ode puteat; 2· ex parte vicanorum * lici; modus liberior in America, Hibernia; in aliis generabam, qai ai a capitulo novi numhuli fntrinU tempon •edis vacanti· onde viverent uon amplius Libarmi a guberaw. Europae regnis plerumque penes regentem est ius 8° ex parte Ípiius gubernii, quod nvuunaliunera imita tantam vel privilegium nominationis; atquo in iis regnis ex vicarii reiidet omnino. Hinc rogabat, nt in ii< rtgiuaibtu, in constitutionali forma regiminis gravissimum ecclesiae qrubus moris est, ut ¡dares vicarii grneralw noxiin-ntar a capi­ exoritur periculum, no per homines ecclesiae hostiles tulo, id finuurn remaneat, salia tasara ge nerali regata pn· iu ii praeferantur, qui minus utiles sint ecclesiae. Con­ regionibus, in qnibru buiaAiuudi uxm Imi viget. Nec nUe spicimus provisiones sedis episcopalis immoderate scandala oriri poMe aiebat, siquidem cvbkvu eat rapfnluiu iaUt se diasideutes nnnqnam electurum; lunga au(« *in >iU ftxpt n» atta protrahi, iniuste differri vel impediri. Optandum constare, scandala ex sopperita vkartonuri dk^eariniM nusquam certe est ut hoc oecumenicum concilium iis malis oborta case." 363 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 364 Is Ex parte boni regi min is ecclesiae. Quando A solveretur statuo bonus aptior in praesenti rerum episcopus vivit, habet aecum duos vicarios generales, nostrarum; et nedum incommoda vitarentur, in­ inter quos fit partitio oneris: ipso mortuo, adest unus commoda maxima exurgerent. Unde enixe rogo ut iis in partibus, ubi moris est tantum vicarius generalis; nec onus minuitur, o contra augetur. Etenim apud nos non est tantummodo quod plures vicarii generales nominentur α capitulo, spiritualis administratio pro bono fidelium; sed etiam, id etiam permaneat, firma caeterum permanente ut ita dicam, administratio civilis et mixta. Quando regula pro iis regionibus, in quibus id moris non enim parochiae redditus sufficientes non habent ad est. Hoc commeudo curae commissionis et con­ honestam cultus substentationem, tunc fit recursus gregationis de disciplina ecclesiastica, et votis re­ ad municipia ox lege, et re perponsa municipia verendissimorum patrum. obligantur ad oa suppeditanda, quao necessaria sunt ORATIO ad substentationem cultus divini Porro prima reverendi patrie domini Pauli Ballerini patriarchae omnium conditionum requisita est, ut conficiantur Alexandrini l. praevisiones quae vulgo dicuntur budjeti; et in una­ Eminentissimi praesides, eminentissimi et re­ quaque parochia mense aprili conficiuntur illae praeverendissimi patres. viaiones pro anno sequenti, ita ut in casu necessiDuo schemata de ecclesiastica disciplina nobis taris transunti] possint ud municipia, quorum con­ ventus fit quotannis mense maio. Sed prue vision es nuper exhibita, nempe constitutionis de episcopis, illae seu budjets debent ab episcopo perpendi, veri- B de synodis et de vicariis generalibus, atque alterius ficari et firmari. Unde in unaquaque dioeceri id de ude episcopali vacante, approbare non ambigo. fit por centena et etiam por millia. In mea dioecesi Praeter quaedam tamen ex additamentis ab eminunsunt octingentae parochiae, eunt ergo quotannis tiaaimo cardinale de Schvrarxenberg propositia, quae octingentae praoviaiunes exhibendae, firmandae et pariter admitterem, unum et ego additamentum defendendae: et cum saepe saepius debeant exhiberi utrique schemati opportune adhuc faciendum existi­ duplicia et etiam triplicis exemplaria, numerus prae- marem, quod sapientiae vestrae perpondeudum pro­ Visionum expendendarum et firmandarum est ad pono una cum iis rationum momentis, quae ud ea minus 1200 praevisiones, quao etiam possunt crescere proferenda me movent usquo ad numerum 2*100. Porro evidens eat quod Additamentum priori schemati esset circa dioesi episcopus cum suis vicariis generalibus vix id ceeanaa synodos respectu illarum dioeceseon, quae efficere potest; longe minus id perficere poterit unus ingentem complectuntur paroeciarum atque hinc et solus vicarius generalia. Et haec sunt qaae dicenda sacerdotum copiam. Probo sane nostis, eminen­ habebam ex parto boni regiminis ecclesiae. tissimi et reverendissimi patres, quot numero sint 2* Ex porto vicariorum generalium, qui non sunt ecclesiastici viri, qui vel ox canonicis constitutionibus, nominati. Sunt, ut dixi, pro vicariis generalibus vel ex locorum consuetudinibus ad dio e cesan am tituli speciales cum subsidiis specialibus, sed si unus synodum convocandi essent. In dioecesibus vel tantum eligitur, quid fiet de caeteria, vel dc altero, parvae vel modicae amplitudinis nullum sane affert vel etiain do tribus? Iam non erit pro istis au baten- C decori et ordini ipsius celebrandae synodi in­ tuti on u medium, cum non sit titulus specialis. Mortuo commodum, si omnes sacerdotes animarum curae episcopo, concidit titulus ot reviviscere non puteat praepositi, cae ten que omnes, quibus ius inest vel nui ex nominatione capituli; quud si capitulum unum munus incumbit, ad eam conveniant: imo non parum tantum nominare potest, iam secundum vel tertium id confert ad cleri ipsius tum etiam ad christianae vicarium necease erit ut maneat absque titulo, absque plebis aedificationem; atque o facili inter se con­ medio vivendi; cum mensa episcopalis sit propria gregatorum communicandi, loquendi nempe et au­ episcopi, et defuncto episcopo nemini solvatur sub­ diendi ratione, et solemniuxtibua etiam recto modo sidium. opportunius disponendis, quae synodalis conventus 3* Ex parte gubernii ipsius. Gubernium egit celvbrationein coccum itantur, omnes vere concla­ modo generoso constituendo in statu praesenti eccle­ mandum sentient: Ecce quam bonum et quam tucunsiae nustr.ic titulos illos speciales pro vicariis gene­ dum habitare fratres in totuma. Sed in amplioris ralibus cum subsidio speciali, sed non intendit quod 1 Argumentum. .Patriarcha Alexandrinos ntramqae schema decidat et concidat munus illud. Unde quando unus in genere approbavit, opportunum tusen case ait utrique aliquid tantum vicarius generalis nominatus est, gubernium addere. Et quoad primum schema: ,De episcopii eu.· difficile cuufirmationom pro civili illine nominatione et agni­ admodum ts e * vtucnanu, syuvdos dioeeesanas haberi in illis tione omnino reiecit: undo tunc temporis episcopatus dioecesibus, quae uipote ampliores magnum Labent sacerdotum remaneret absque modo tractandi directe et uffi- u umerum, quibus ius est sedendi in concilio; uti omnea sacra cialiter cum gubernio ipso. p ministeria relinquere deberent et in urbe episcopali haud tacila poasent decenti Ικηριύο recipi et iuxta rituales caeremonias in Sed sic obiicitur: si nominatur plusquum unus synodo eoutineri. Lime addendum proponebat, quod illi pastorea, vicarius generalis, tunc adest periculum quod inter qui extra civitatem rtridentixlem ant ultra quadringentos aut saltem qnMiitingenm» ex huiusxaodi sacerdotibus Labent, non ipt»o« fiat dissidium et etiam scandalum. Hoc. equidem inter contingentia est possibile, sed de teneantur ad syuuduru tocare nui vicarios foráneos, sive locales facto non accidit, ncc accidet. Quomodo capi­ sive plebanos, qui decani extra Italiam pa&rim appellantur, capitula collegiata, ai quae adsint, ac duos parochos canonica tulum illos nominabit, qui inter se adversantur? matitntiuno antiquiores in qualibet plebe rive decanato, vel duos Omnes presbyteri ad dignitatem vicariorum gene­ annuarum rectores antiquiores officio, ubi parochi canonice in­ ralium eligendi sunt noti *, et capitulum non potest stituti non habeantur. Similem facultatem addebat revereu* orator, nonnullis episcopis ab apoetobea sede iam fiusae eo usque dementia laborare, ut inimicos vel ad­ dririmu tribulam, nec diis negari, qui ob rationabiles causas eandem versantes inter se ot oppugnantes nominet. Praeterea implorant. — Quoad alterum schema vero addendum proponebat, experientia hio rem etiam demonstrat. Iam a quadra­ vicanum capitularen» semel legitime constitutum absque apostoginta annis administration *! episcopali operam navavi, licae sedis venia nullatenus deponi posse, abrogatis quibuscumque et plusquam sexaginla mutationes episcoporum vidi conciliorum etiam provincialium constitutionibus. Notabat enim * penculum luisse inter cano­ et nominationes vicariorum generalium. Porro nun­ m Me-houalcnri provincia «burnisti * nico aliquando ob constitutionem con uhi VI provincialis eiusdem quam res farta est absque unanimi consensu ; nun­ metropolitanas ecdenae, in qua facultas dabatur canonicis vi­ quam nominati sunt nisi illi, qui inter so con canum capitularem a suo officio, q no li es opportunum foret, * sentiebant, unde si timore scandali exoriundi unus reiQoveudi. • Pa. CXXXJI, I. tantum nominarutur pro casu mere hypothetico, 365 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA 14 ianuani 1870 • 366 ambitu dioecoaibu·, quaoquo voro ingenti constant A provinciale VI, postremum nompo eorum quao a * paroeciarum numero, ai praeter eiua urbis olerum nancto Carolo celebrata sunt, capite Quae ad capi­ quae episcopo reeidontialin est, etiam totius dioe- tulum pertinent, iisdem cathedralibus capitulis ex­ cesoos clerua, saltem qui in cura animarum sit, imo pretae attribuit absolutam facultatem eum ab officio si vel tantum parochi omnea vel ecclesiarum rectores. removendi, si necessarium videretur1. Licet autom quibuM cura animarum adnexa est, aliique forte eiusmodi facultas capitulis cathedralibus omnium ecclesiastici, qui iuxta cuuones ad synodum occer * diocceseon, quae amplissimam tum Mediolanensem sondi sint, revera ad eam convocentur, quisque facile provinciam constituebant, satis superque sublata dici sentit, nonnulla incommoda vel inconvenientia ex deberet memoratis posterioribus Romanarum con­ nimia eorum multitudine oriri posso, quao salutares gregationum declarationibus, huius tamen novissimi eynodi effectu * nedum in populo, sed vel in ipso decennii initio non defuerunt in clero Mediolanensi, clero imminuant. Sano ingens sacerdotum copia qui ct ephemeridum articulis et editis quoque libellis j»rt» eodem tempore in urbem conveniens non faciliter tueri conarentur adhuc in Mediolanensi metro­ hospitio recipi potest, quin ad diversoria confugiat, politano capitulo eam viguisse e superununciato quud iam pur so minus uptabilo conspicitur; cumque provincialis synodi decreto. Neque id otiosae dis­ praotoren permulti vel ibi vel alibi simul occurrant, positionis gratia propugnabant, sed ut ad praxim hac ipsa de causa forte non omnes eam servabunt deduceretur per eius, qui sibi nun arridebat, capitu­ montis rocollcetiunem convorsationisquo gravitatem, laris vicarii permutationem; quod exitialia schismatis quae ut proprio characteri et solemnitati respondeat, discrimen. Dei praesidio, firmitas tantum iu saniori ad quam coadunantur. Doinde in ipsis sacris con- sontentia maiorie metropolitani capituli partis avertit. ventibus atque in ritualibus caeremoniis obeundis Cum igitur memorata modo lex sexti Mediolanensis aliqua inordinatio et confusio induci potest salutarem provincialis concilii nuperrime ut occasio abrepta imminuens impressionem, quam synudalis celebrius fuerit gravissimas inducendi in eam dioeccsiiu per­ in cleri populiquu animis operari ac post se relin­ turbationes ob explicita» revocationis defectum, ne quere deberet. Ni autem me mea fallit opinio, id forte vel futuris temporibus in aliquam e suxduciin etiam inter causas eat recensendum, cur, cum plnres illis dioecesibus, ad quas prutondebnlur, turbaniui dioeceses tam ambitu quam clericorum numero valde aut schismatum praetextum oxbibero possit; imo succreverint, diocccsanarum synodorum celebratio ut clarius et securius vis omnis adimatur reliquia cum magno et cleri ot populi detrimento fuerit inter­ quoque cum eu consonis, quuu alibi fortasse editae missa. Proindo ad memorata inconvenientia pro sint statin) post Tridentinum, conciliorum peculiarium amplioribus dioecesibus eliminanda, magisque ex­ constitutionibus, explicite declarandum propono ab peditam no salutarem in ois procurandam synodorum oecumonico concilio, vicarium capitularen) semel *» sedis venia celebrationem demisse propono ut capiti de dioe- legitimo constitutum absque apostolica cesaiia synodo in schemate, nostro examini a sanc­ nullatenus deponi posse, abrogatis hac super ro con­ tissimo patre subiecto, aliquod addatur comma, quo trariis quibuscumquu conciliorum etiam provincialium statuatur: pastores dioecoseon, quarum paroeciae dispositionibus. vel secus ecclesiae animarum curam adnexam ha- C ORATIO bontés, numerum quadringentarum vel excedant vel reverendi patris domini loannis Simor archiepiscopi saltem attingant, o clero degente oxtru suam resiStriQonienñ^z. dentialeiu civitatem non teneantur advocare ad dioeEminentissimi prueaîdes, eminentissimi ot re­ c esa nam synodum nisi vicarios foráneos sive locales verendissimi domini patres. sive plebanos, qui decani extra Italiam passim ap­ Nuper iam conquérantes audistis reverendissiinoa pellantur, capitula collegialia, si quae sint, ac duos parochos canonica institutione antiquiores ex qualibet patres, quis nesciunt quid udirne et super tribus plebo sive decanato, vel duos animarum rectores 1 Couc. Mediol, edit HedioL a. 1843, tom. I, p.314. antiquiores officio, ubi parochi canonice instituti non 1 Argumentum : ,An hkpbcopus Strigunirnsis ait inprimu habeantur; ipsorum autom episcoporum maximam aliud se schema sperare, in quo de iuribnsepiscoponim Mtnuu tl t ; * sollicitudinem in eo esse debere, ut statim deindo 2· iasioni esse agere dc obligationibus epbcnporuui. ut ip»i exem­ in plenis congregationibus singularium plebium (sivo plo, quod est cfficacLvdruain, ovibav suis oilcmbul ct re legibus decanntuum) synodales constitutiones promulgentur subi* cere ; 3° inodain dicendi nonnihil redarguit, qui urque scrip­ turitis neque pai risii cus est, ideali eare deberet ad exemplum prae­ et graviter commendentur. sertim concilii Tridentini; 4° eum in aeht-inatr de nominili * tantam Novi equidem similem facultatem quibusdam iam agatur obligationibus episcoporum, consultum sibi videri, ut episcopis α sancta sede tributam osso, atque in saltern in principio pruvocalio fiat ad decreta cuucilii Tridmtiui. tractationibus pro Austriaca conventione vulgo con­ ne per praesentem constitutionem praecedentia omnia alatala * tranrivos cardato paratum se declarasse ad uum concedendam D abrogari videantur. Ad Apeciales autem obrervaliunc notabat quoad I caput, l· vocem .pecudes * non renpUiraka iis, qui ipsam rationabiliter expeterent. Verum opinor esse, substituendum iddrco .oves . * et episcopos .ovium * pastores magia collaturum ad synodorum celebrationem pro­ eare nnu , pecudnm ; * 2® laudans provocaliunrm quae til ad movendam, ai haec ipso oecumenici concilii decreto principes, ut revereantur episcopos, ait existimare re «pput Ionum * dominas noster pair ina sua omnibus episcopis, quibus ad bonum opportunior admodum être, ut sanctissimo monita etiam fidelibus dirigat eu-ψν hortetur ad pitturale videri potest, in antecessum tribuatur. episcoporum munus smoioa in veneratione ac honore UaU udum. Alteri vero constitutionis schemati de sede epis­ 8® quoad I! caput: ,JM residentia * nutabat, praedati * trrxp<>rum copali pacante inserendum aequo propono, vicariam adinneta talia eme, ut nnlla sit proreus nectarita * tantopere capitularon) semel constitutum nullatenus posso ab insistendi in hnlnonmll episcoporum oftdo. Pirum proluri mbi, ipso cathedrali capitulo, sedo apostolica inconsulta, hae in re Tridentinum decretam fuisse iiniautatuni. et odio­ officio suo expoliari sive deponi. Neque me latet sissimum esse den nut ia lo ris offici n m. qnod metropolitano im­ ponitur. Quoad caput 111: .De dioecesis visitatione·, ubi dicitur id multoties sacrarum congregationum declarationi­ ,necessaria est illius visitatio, qua sacri pastures mb*b et bus definitum iam esse; attamen neque ita inutile orthodoxam doctrinam inducere', volutem dici potius .eunx rvare * foro censeo, si solemne quoque oecumenici concilii quam .indocere . * Hodie quippe haereres non vigent, et agitor . * Capita IV et V’ decretum accedat, atque en praecipue quanam de dumtaxat de ipsa sana due trina cuarervand * causa. Cum Tridentina synodus tesa. XXIV, cap. 16, probavit in omnibaa Circa capul VI: .Dc synodo duxerresa laudavit praefinitum in sebemate tempus, at adnutarit, quad necessitatem quidem et modum statuerit capituiarem cum plurimi illi sint, qui vel de inre vel de evasu * ludiae ad­ vicarium eligendi, sed nihil omnino edixerit circa vocari ad conrilium debent, ad Incammoda inde obvenientia eius ab officio revocationem, concilium Mediolanense vitanda aequum rare, tanqnam nonnam euastitni illud, qtsad ¿67 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 368 schematibus obiectis elaborata echo mata patnbus a morbidae pecudes separentur, atque ut episcopus, huius sacri oecumcoici concilii tradenda sint Puto quoad fieri potcat, agat ut eradant pro grego in­ tamen, imo fidenter spero nobis etiam tale schema noxiae. Nos non pecudum, >ed orium, ut puto, sumus fore tradendum, quod non tantum de officiis et pastorea. Ores quidem pertinent etiam ad auìmantia, obligationibus episcoporum tractet et agat, sed etiam •ed non ad ¡Nam speciem, quao latine pecudes vocantur de iuribu· episcoporum. Idque tanto magis quod, •eu pecora; et cum habeamus biblicam expressionem •icat unte me optime animadvertit eminentissimus pro bac re, existimarem quod morbidae ovet, non dominus cardinalis archiepiscopus Prngenais, iura autem morbidae pecude» commemorentur in sche­ episcopalia hoc tempore alibi locorum quidem velli­ mate. (Hisus.) In eiusdem capitis fine, ad calcem nempe, pro­ centur, alibi locorum nutem extenuentur, alibi loco­ rum vero negentur; cum tamen patres concilii vocatio sane pulcherrima fit ex parte sanctissimi Tridentini dicant episcopos in locum apostolorum domini nostri ad principes atque ad magistratu·, successisse, et positos essu n Spiritu sancto regere ut illi valide tueantur atque protegant episcopos et ecclesiam Dei. Ut dc nostris officii· et obligationi­ alios ecclesiae ministros; ut neuipo hi sui· officii· bus statuamus, aequum omnino iustumque arbitror, atque obligationibus, quae Unti momenti sunt, etiam reverendissimi putres (sumus enim legislatores, sumus pro bono ipsius civitati· protegant: Deum timete, legis custodes et vindices), ut leges nobis ipsis aeque regem honorificate1, cet praeceptum in sucra scrip­ statuamus, pro nobis quoquo feramus. Eo enim tura expressum. Certe principes non habent fideliores efficacius legis observantiam in dioecesibus nostris B subditos, regna non habent fideliores cives, quam urgebimus, quo magis demonstraverimus nos non •int catholici antistites, qui non tantum se impendunt, esse fiupru legem, sed legi subiici : eloquentiora enim sed plane superimpendunt non solum pro salute sunt facta quam dicta; verba enim movent, sed animarum, sed etiam pro salute civium; qui cum exempla tmliunt, et regis ad exemplum totus com­ sint cives statu, suut etiam fideles, sunt filii nostri, ponilur orbis. Penetrabiliora sano omni gladio an­ fideles ecclesiae nostrae. Sed optarem ne deberent cipiti, atquu penetrantia usque ad divisionem spiritus principes nostri exclamare cum sanctu Paulo apo­ et animae, compagum quoque et medullarum sunt stolo3: Velle quidem adi acet mihi, sed perficere non verba illa, quibus sacrosanctum concilium Triden­ invenio. Forte igitur praestaret, reverendissimi putres, tinum sessionibus V, VI, XIII, XXIII, XXIV et XXV ut sanctissima * dominus noster ex euaviitsinio corde agit de officiis ct obligationibus episcoporum. Plano monita paterna dirigeret ad populum nostrum fidelem videtur, reverendissimi patres, quod decreta illa catholicum; hunc populum moneret, hortaretur ut concilii Tridentini episcopi exaraverint non tantum suos pastores, snos praesules porro quoque eadem ex libris scholasticis, sed ox visceribus rei; episcopalis observantia, eodem amore et eadem reverentia pro­ muneris naturam, dignitatem, gravitatem senserunt sequatur, quemadmodum adunque fecerunt: et sanc­ omnino, atque quod benserunt, illud etiam verbis tissimi domini nostri in concilio Vaticano pronunciata et gravitate et majestate et sacra uuctiono plenis verba certe veluti totidem semina in optimam terram et animum moventibus expresserunt: adeo ut concilii caderent, et fruetum centuplum afferrent. Tridentini decreta voluti musivao tabulae sint ex C In cap. II sermo est de residentia. Hoc caput, pretiosissimis et bene limatis lapidibus compositae, ex quamvis circa finem provocatio fiat ad respectiva •acris nempe litteris et ox scriptis sanctorum patrum. duo decreta de hoc cupite a concilio Tridentino san­ An haec encomia de schemate nobis de officiis et cita, tamen huee duo capita, ideal dispositionem ex obligationibus episcoporum tradito praedicari possint, concilii Tridentini forma, ex integro immutat ut tollit. vestro, reverendissimi patres, sapientissimo iudicio Et nescio, reverendissimi patres, an opus fuerit tam relinquo. Scopus schematis videtur fuisse aliquos longo capite de residentia episcoporum pertractare. dumtaxat episcopalis muneris partes modo, quo fieri In decimum tertium annum portu muuus ct onus potuit, siccissimo et iciunissimo proponere. Quod episcopale, sed mihi notus non fuit episcopus qui cum ita ait, optarem, reverendissimi patres, ut in non resideret. I’ridem praeterlapsa sunt ea tem­ capite saltem schematis provocatio fiat ad sacrosancti pora, reverendissimi patres, quando episcopi non concilii Tridentini decretu ile officii» et obligationibus residebant; cessaverunt ium illae causae, ob quas episcoporum; ne cuiquam suboriri possit dubium, non residebant. Non sunt amplius episcopi ministri quasi nos patres in hoc Vaticano oeeumenico concilio et cancellarii regum, non sunt amplius episcopi belli coadunati illas tantum nobis proposuissemus obli­ duces, non aunt amplius episcopi provinciarum guber­ gationes, de quibus schema nostrum loquitur. Haec natores, et ut dicam quod lego in concilio Triin genere de schemate, quod nobis propositum est dentino in eodem ipso capite, non amplius vagantur Si descendam ad particularia, mox in cap. I episcopi per curias. Puto igitur quod causae, quae occurrit expressio, cuius mutationem vobis proponam, D concilium Tridentinum movebunt ad renidentiam reverendissimi patres. Dicitur nempe in cap. I ut tam stricte et severe urgendam, amplius non adsint: residere oinuino debemus, sumus enim pastorea. κι» *|K4tolica aede iam alicubi conwamia est, ut nempe ad Qualia pastor qui non est circa gregem, qui non tysodui voceutar otunrs decani, et e tingnlu decanatlbus unus cum grege habitet? Polesine sua officia et obli­ dnmtaial parucha». saffragOs rvlbjuonun parochurum eligenda . * gationes adimplere? Nullatenus quidem: nec ullus Addidit conven iena admodum e*»e, at nitenti * lem pv rum ad * faneti· declaretur iu concilio Vaticano, volimi epiwopnm em, vestrum desiderat duos episcopatus, vel tres, vel quatuor (et etiam ista fuit causa non reeidentiae qui iu sjDodo dioecoana votum habeat decùìvum.. antiquo tempore), sufficit nobis unus, cuius unius Quoad capul , Dr vienrio generali * volutici tolli omnino requisitala laureae ductoralia in inre canonico, 1· quia panò pondero non tam premimur, quam potius opprimimur. hodie sant, qui lauream hoiuxnodi consequuntur ub difficnltatea, Sed si res ita sit, reverendissimi patres, tunc iterum qnae defhjui inpcdiusl ab univemitatibu· frequentandi·, 2° quia patet hoc longo capito de residentia forte opus onrirtailatex rum independent · * omnino ab episcopi· hodie sfai, non fuisse. Quomodonam immutavit caput hoc nvn p««tunl epurtipi cogl ad eligendus tu vicario· ilio·, de concili Tridertint eitunus editu decreta”» Concilium qnjfic. MBtStantia Ipei un t** Mi , 3" couilituendum idruro eligendum in viratlum generalem virum, quantum fieri Tridentinum quando severissima illa mandata tulit potMt. do tum. tamen rationem habuit udiunctorum et indigentiae, QBm4 alterum achetas : .De tede episcopali vacante’ ubi nounulli reprehenduntur abn^ue ex parte vicariorum capitularinm. ad eorum reitero laudem, qui iu »oa regione aunt, de­ claravit, «r defectos buhuuMi in eh nunquam reperisse.- » 1 Petr. Π. 17. » A? n n VII 18, 369 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA 14 ianuarii 1870 370 et excepit quatuor causas, seu potius statuit quatuor A aliqui ex industria talea, sivo sint ex officio, nullibi causas, quae oxcusarent episcopos a residentia, ot locorum et terrarum amentur. Ego itaquo optarem, quidem 1· christianam charitatem, 2° urgentem ne­ ut ex bacce paragraphe, sive ex hoc capite de cessitatem, 3· debitam obedientiam, et 4® evidentiorem residentia cum apertissima provocatione ad decreta vel evidentem miteni ecclesiae et regni utilitatem. concilii Tridentini nihil fere remaneat, nisi quod Quaero α vobis, reverendissimi patres, num istae scriptum est quantum ad tempus absentiae, nempe causae non amplius adsunt? Num propter istas ad tres menses, et quantum ad poenam statutam. causas non debemus saepe episcopi a dioecesibus Hoc enim ego opto, ut qui non residet puniatur, nostris abesse? Quis nobis exercitium chriotianae et puto quod exoptent omnes reverendissimi patres: chnritaiM prohibere poterit? Quis impedire potest et tanto magis possumus optare, quod nullus nostrum quominus propter urgentem necessitatem, id est gra- est, qui nolit residere in sua dioecesi. voiu infirmitatem abesse cogar a dioecesi mea, quando Sequitur caput IU de visitatione dioecesis. Dici­ verbi gratin c medici mandato pro tribus, quatuor, tur ab initio: rNec ad rectum dioecesis regimen quinque, uut sex mensibus abesse cogor in aliquibus minus necessaria est illius visitatio, qua sacri thermis, in quibus tantum e modici consilio possum pastores sanam et orthodoxam doctrinam indu­ recuperare meam in dioecesi, in laboribus episcopali­ cere ..Ego puto non imtaeerc, sed con serrare.· bus afflictum morbo valetudinem? Quod attinet ad hic est scopus et finis visitationum. Concilium debitam obedientiam, haec causa etiam isthic retenta quidem Tridentinum hia verbis utitur, sed addit: est: intelligit otium concilium Tridentinum debitam J3 Sanam et orthodoxam doctrinam, expulsi * haereribux, summo pontifici reverentiam ct obedientiam. Quarta inducere. Sciunt enim ex historia reverendissimi causa evidens ecclesiae vel reipublicae utilitas; cur patres, quomodo, quo tempore concilium Tridentinum non memorat schematis auctor causam hancco ulti­ habitum fuit, ferme universam Germanium, Hunga­ mum? Ipse nobis adnotutionibu» suis dicit nempe, rian! ct alios paries haeresis Lnthcri, Calvini, Zuinglii modo iam nullibi comitia regnorum geri, in quibus et cae tero rum pervaserit. Tunc inducenda omnino episcopi interesse deberent. Quam hoc falsum est, fuit, expulsis haeredibus, sona atque orthodoxa reverendissimi putres! Nos episcopi Hungarina in doctrina. Hodie in nostris paroeciis ubique viget comitiis sedebamus ab 8G0 vel 870 annis, et quan­ sano atque orthodoxa doctrina, sed est in periculo: tum scio, episcopi Austrine sedent in comitiis im­ ideo ponatur non inducere, sed conservare sanam perialibus; quantum scio, eminentissimi domini atque orthodoxam doctrinam. Nibil aliud secus cardinales Galliae sunt nati membra senatus impe­ habeo quoad caput III, quod observem. Sequitur caput IV de obligatione visitandi sacra rialis; archiepiscopi Buvariue et unas episcopus ex Havana sedent in comitiis regni Bavarine; idipsum limina apostolorum, et exhibendi relationem statas obtinet in magno ducatu Badensi, in magno ducatu dioecesis. Quae constituuntur, optimo constituuntur, Hassiae, in regno Wurtemberg, quod ibi episcopi dummodo iis etiam satisfacere possimus. sunt membra comitiorum : saepe propter evidentem De conciliis provincialibus modificationes illae utilitatem adesse debent illis comitiis. Posteaquam seu mutationes, quae occurrunt hic, legi Tridentinae, argumentum, quod pro diruenda causa in adnota- C optimae omnino sunt. Est enim impossibile, ut con­ tionibus adlutum est, non subsistit, forte etiam ipsam cilium provinciale omni triennio celebretur. Sed causam restituendum pro legitima absentia episco­ de synodis dioeceaanis? Alicubi legi definitionem porum existimabitis, reverendissimi patres. Con­ synodi diocce^anae, legi illam et dicit: synodus cilium Tridentinum has quatuor causas, utrum nempe est nodus. Ad hunc nodum solvendum sumus in illae adessent, non reliquit conscientiae tantum hoc concilio oeeumenico Vaticano, reverendissimi episcoporum, sicuri fecit adhuc in sessione VI, quando patres. Sapientissime praemissum est, quod synodi ibi decrevit ea, quao sunt in cap. 1 sessionis huius dioeccsanao omni anno celebrari absolute nequeant; VI de reformatione, non conscientiae cuiuslibet imo vero neque inter illud tempus possunt dioeepiscopi, sed dispuduit concilium Tridentinum sessione cesanao synodi ita celebrari, siculi forte iura vo­ XX1IÍ decreto de reformatione, ut supra causa hac lunt atque consuetudines. Est haec res synodorum recognoscat summus pontifex vel metropolitanos; dioeceeanarum valde implicata: semper enim dici­ et episcopus, qui propter has ipsas α lege statutos tur ad synodum convocandos esse diocceaanos illos, causas abesse voluit ex suo dioecesi, debuit scrip­ qui de iure vel consuetudine convorari debent. tam licentiam a metropolitano obtinere. Imo pro Alii debent vocari, alii possunt vocari; aliqui de­ concilio Tridentino nec hoc sufficit, sed adhuc voluit bent invitari, aliqui possunt invitari; sed qui tantum et disposuit ut supra licentia per metropolitanum vocari et invitari possunt et non debent, illi neque concessa, vel per seniorem suffraganeum referatur debent comparerò. Aliqui debent in specialibus in concilio provinciali. Sed modo ius hoc nobis D casibus vocari, alii in specialibus casibus non demetropolitanis adimitur in schemate, et pro bocce bent vocari: exempli gratia parochi, illi semper iure nobis provincia confertur denunciandi nostros debent vocari, dignitates, personatus, officia, ab­ suffraganeos; et hoc ipsum ins, imo haec ipsa pro- · bates saeculares, abbates regulares, qui generalibus vincia etiam nunciis apostolicis defertur. Quomodo non subsunt, cathedralis ecclesiae canonici, quando iam ego metropolitanus buiusco denuntiatoris officio agitur do illis rebus, vel agitur de huiusmodi ne­ satisfaciam, reverendissimi patres? Habeo decem gotiis, in quibus episcopus vel consilium, vel vero Buffragarioos episcopos: si aliquis absit ex sua dioe­ consensum capituli explorare debet In illis casi­ cesi, debebo vel scribere Romam et interrogare bus, quando agitnr de publicatione decretorum utrum habeat licentiam α summo pontifice vel non; concilii provincialis, tunc omnes etiam simplices vel debeo ipsum interrogare utrum habeat licentiam: beneficiati, imo etiam simplices clerici vocandi sunt. secus non possum illum denunciare, quia forte Iam quaero, reverendissimi patres, ulrum tanta denunciabo illum, qui licentia provisus est. ut possit copia sacerdotum posatine convocari, utrum parochi abesse a sua dioecesi. Et ego nuncios apostólicos omnes ex suis paroeciis pro sex, septem vel octo longe magis veneror, longe magis honoro, longe diebus abesse possint: et in mea dioecesi duobus magia reveritos, honoratos, amatos esse volo, quam ad minus diebus debet venire ad civitatem, duobus ut illi, ubicumque demum locorum, tamquam de­ debet redire; et si tantum tribus diebus synodus dioenunciators episcoporum appareant. Sciunt enim, cesana habeatur, iam septem diebus abest parochus reverendissimi patres, quod denunciators, sive sint a sua paroecia. Reverendus dominus patriarcha COXCLL. 0KNULAK TOMUS k 371 A. S IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 372 Aloxiindrinaa dixit ne tales parochi vocentur, qui A propteren quod longi»i mu» sit terrae tractus qui animai habent ultra 400; tunc egn nullum paro­ nos separat, haec consuetudo immemorialis in Hunchum deberem pro synodo diocesana vocare, quin garia conservetur. Aliud pronuntiaro non debeo, quia non scio, talem parochum non habeo qui non habeat ad minus rei 800, vel 1000, vel 1500 animas. Sed reverendiarimi patres: vestrum erit do iia, quae indigibnt reverendus dominus patriarcha Alexan­ protuli, quid agendum ait vestro sapientissimo drinus modum, quo huie indigentiae succurri possit indicio statuere. Novimus omnes quod sanctissimus dominus noster ORATIO ad preces defuncti episcopi Leodiensis induisent, reverendi patris domini Benvenuti Monzon y Marlins ut ille potuerit celebrare synodum diocce«anam archiepiscopi Orano tensis L legitime cum suis decanis; et nobis etiam in Austria Eminentissimi praesides et reverendissimi patres. promisit, sicut iam etiam dictum est, .quod similem Si unquam homini licuit illo magni Tullii in­ facultatum, similo etiam indultum nobis sanctitas sua concessura ait Bono quidom: sod ego optarem ut choaro verbo: Principio dicendi totis artubus con­ istud statuatur in conalio oecum enico nonnae instar, tremisco1; mihi hodie absquo dubio licebit, quia nimirum ut ad synodum dioocesauam vocentur in magno ac spectabili consessu micro ruro antisti­ omnes decani et ex districtu decanali unus adhuc tum, quos Spiritus sanctus posuit episcopos regero parochus, quem canteri parochi votis suis elegerint ecclesiam Dei. quam acquisivi! sanguino suo, ego In synodo dioccesana multa agenda sunt; et si B verba sum facturus ultimus episcoporum; qui non respiciam quao acta sunt in synodo dioccesana sum dignus vocari episcopus, nec corrigiam calcea­ Pistoriensi, necessariam esse absoluto existimo, re­ menti solvero iia clarissimis viris, qui ante me lo­ verendissimi patres, ut in concilio bocce oecum en ico cuti sunt, et quorum diserta ac elegantia verba edicatur, quisnam habeat votum dccisivum, senten­ adhuc dulciter in nuribus nostris resonant. Parcite tiam deeisivam in concilio, sou in synndo dioece- mihi quaeso, reverendissimi patres ac diarissimi sana: haec enim quaestio recentiori tempore rursus con fra tres (quia co n fra tres sumus omnes), parcite agitatur. Et quamvis Benedictus XIV clare dicat, mihi quaeso, si illorum, qui ante me locuti sunt, in episcopum solum habere votum deci&ivum in synodo disserendu motam non attingam, nec tam digne, dioeeeaana, et quamvis raido bene sciam quod in nec tam digna loquar hodie in conspectu vestro. bulla Pii VI dogmatica Auctorem fidei sententia illa Interea tamen gratia Dei confisus, et speciali Pistoriensis condemnata sit; tamen solemniorem immaculatae Mariae virginis patronae huius concilii huius erroris condemnationem opto, seu potius totola confisus, et vestra benignitate securus, aliqua enuntiationem contra omnes impetus, contra omnia dicam do schematibus nobis propositis, sed ingenue molimina eorum, qui subvortere volunt rerum di-am, chariasimi et reverendissimi patres. ordinem divinitus stabilitum in ecdesia; volo inquam Pene omnia, quae ego in mento habebam bo­ ut concilium oecumenicum edicat, in synodo dioeco- dierna die vobis proponere, praeoccupata fuerunt sana votum decisivum habere solum episcopum, ab omtnribus; ct ne inutiliter tempus, quod preHaec sunt quae de synodo dioccesana dicenda C tiosiseimum est, in iisdem rebus repetendis insuhabuL mamúa, tantum addam aliqua, quae adnotata non Sequitur de vicario generali. Cum et ipse in vidi. Sed interim, diarissimi ct reverendissimi eo sim statu, ut propter ingentem dioecesis meae patrex, liceat mihi gratulari ex cordo durissimis amplitudinem duos semper vicarios generales habere theologis et inris canonici peritis, qui schemata debeam, omnino gratia» ago pro illa dispositione, .dogmatica ct disciplinaria confecerunt. Ego enim ut propter dioecesis amplitudinem duos sempor eorum indefessum laborem cx corde et animo vicarios generales habere debeant; gratius ago pro laudo: perennis laus sanctissimo Pio papae nostro, illa gratia, quao in hoc praestita est, ut ipsi possi­ mus habere tum duos, vel, ubi neceaarium et usu’ Argumentum: .ArcbiepUeopus Grauatensis circa vicarium venit, etiam tres vicarios generales. Sed in vicarium generalem param ei videbatur quod dicitur in ichnnate: .ex­ generalem debere eligi talem, qui ait i uria canonici pedire simi rum Lune e»e sacerdotem , * eed voluisset id oui nino doctor. Moderno tempore, saltem apud nos, doctores praecipi. Circa alterum schema: .De *ede episcopali vacante1 in canonibus sunt rari nantes in gurgite vasto: inre cantum est. dod peoe elici iu vicarios ce pilula res. qui sed possum, reverendissimi patres, dicere quod illos fuerint vacanti» aedis aut patriarchae aut archiepiscopi aut episcopi nominati aeu praetentati, et ei ip e * vicarius certum nec exoptem; etenim promoventur in talibus uni- habuerit nnntinro de lux nominatione eeu praesentatione ad versitatibus, quae a nobis non dependent iuridice, praedictam vacantem etcleriam, eo ipso ab officio eeweL In ubi nec unus sacerdos magister est. Tales potius hoc autem postremo cara voluisset addi. .ncque ml bnianuodi arceri volo ab omni officio dioeccsano, nedum illos D munus posse eligi eos, qui commendati ab ilio vel praesentali . * fuerint Optasset ulterio» constilo!, ot qui in vicarium capi­ in vicarios meos constituam. Ego puto sufficere tularen! eligitur sit doctor vel liten líalos in iure canonico, enuntiare omnino viri docti: non omnes doctores licet de cetero hac in re te eiusdem sententiae esse dixerit ac sunt docti. Et cum aliquis eligit vicarium gene^ archiepiscopuui Strigoniensem. Quoad schematis caput ait, iure uotari plores abusus ralem, certe ipse episcopus rationem habebit ut sit vir spectatissimae gravitatis in dioecesi, tot theo­ vicariorum capitularium, et iurc roruu» facultates intra sacrorum canonum limites restringi opus esse; itnmo voluisset, ut in logica studia bono calculo observet, et paratus sit dimissoriis ad onlines post annum vacationis concedendis ad­ hoc ipso, si quis dubitaret de bac re, suorum olim deretur . * ,in singulis ca/ábus requirendum ease capituli eonaensuin per secreta suffragia dandum . * Tandem ad omnes magistrorum testimonio comprobari. In alio schemate agitur de sedo episcopali va­ abusus praecavendos optimum esse alt in hoc decretum Tricante. Arguuntur vicarii generales capitulare» dentini concilii verba maerere: .Episcopus vero ad eandem ecclesiam vacantem promotus ex ita quae ad eum spectant, ab fastus alicuius quem exercuerunt. Ego pro laudo iisdem oeconomo, vicario et aliis qnibuscumque ofdcialibns et vicariorum generalium in nostris partibus debeo administratoribus, qui sede vacante faeranl a capitalo vel ab pronuntiare, quod nunquam in hoo occasionem aliis in eius locum constituti, etiamsi fuerint ab eodem capitulo, alicui querimoniae dederint. Hoo verum est. et rationem raigal officiorum iurivdiclionis, aduiinistrationis aut debeo confiteri quod paroecias liberae ordinarii cuiuscnuqur rorum muneris, pordtque eos punire, qui in eorum officio seu adnuuistralioue deliquerint, etiamsi praedicti <»lncollationi obnoxias semper contulerint ab imme­ rial» redditis rationibus a capitulo vel a deputatis ab eodem morial'!, atque ideo, tum propterea quod somper absolutionem aut liberationem obtinuerint. ·· * * De Oratore, lib. 1, cap. 2»i fuerit in usu huius ordo collationis, atque etiam 373 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA 14 ¡annerii 1870 374 qui magna cura et providentia hos doctissimos a vicariorum capitularium. Audivi cum ingenti gaudio viros in hac alma urbe congregavit, ut nobis materias arcbiepiscopum Strigoniensem dicentem, se in sua pararent, et ut brevius et facilius opus conciliare natione, in sua provincia nihil habere notabile de absolveremus. Si etiam, bis schematibus paratis, his rebus, quae hoc capito continentur. Bene est: tam longissime discussiones protrahuntur; si aliquis sed non est ita in omnibus orbis catholici regionipatrum in anteactis congregationibus opinatus est bus. In nostra Hispania aliqui viri non solum ec­ quod concilium Vaticanum fortassis perduraret usque clesiastici, sed etiam laici solebant aliquoties appel­ ad kalondas graecus; ego dico quod sine schema­ lare sedem vacantem sedem rapantem; quia, ut tibus, fortasse si omnia de novo appararentur, con­ dicitur in capite Π, constat quosdam vicarii munus cilium perduraret absque dubio usque io illum adeptos ambitiosa sollicitudine multa properanter diem, quo caeli movendi sunt et terra. His dictis disponere, futuri episcopi consilia ac regimen prae­ nd rem perveniamus: non dissertando, sed ad- occupantes. Optimo consilio dicitur facultates vi­ notando tantummodo loquar. cariorum capitularium intra sacrorum canonum limites In primi schematis capite VII do vicario generali omnino contineri. Hoc gencricum est, et etiam ad episcopi agitur. Quae ego dicere volebam, ct pro­ aliqua particularia descenditur; sic exempli gratia: ponere vestrae considerationi, dicta fuerunt sapienter pIn dimissoriis ad ordines a vicariis post annum et eleganter ab archiepiscopo Strigoniensi; sed etiam vacationis concedendis, capituli semper consensus aliqua proponere habeo. Dicitur enim in hoc per secreta suffragia requiratur ot accedat: iis vero capite VII: „Expedit etiam ut sacerdotali sint B qui n proprio episcopo reiecti fuerint, nunquam con­ charactere insigniti, quo apud cos quibus vicaria cedantur.- Bene sio: hoc decretum laudo quam procuratione praesunt eum virtutis ac doctrinae maxime; sed vix huiusmodi decretum etiam atten­ opinione, tum gradus auctoritate valeant- Ego deretur a quibusdam vicariis capitularibus expetendo vellem, eminentissimi et reverendissimi patres, ut tantummodo α capitulo consilium et consensum vicarii generales episcopi essent semper et pro semper generalem ad ordinationes faciendas; non puto in sacerdotes: non sufficit meo iudicio hoc consulere, unoquoque particulari casu. Propterea ego indico sed etiam debemus eadem praecise mandare. Ratio ut in hac paragraphe dicatur: In dimistoriit ad iam in promptu est in verbis ipsius schematis. Ego ordinu a vicario poti annum vacationis concedendis, igitur semper dicam, sint sacerdotes qui praesunt capituli semper consensus in unoquoque ac individuali sacerdotibus, sint sacerdotes qui indicant sacerdotes, casu requiratur; non in genere publicando pro pluri­ sint sacerdotes qui puniunt ot norunt secreta intima bus uno edicto, sed in unoquoque casu et indivisacerdotum. Non amplius ante oculos nostros illud dualitcr expectandus eat consensus capituli ad di­ spectaculum positum sit, tam ridendum quam de­ missoria concedenda omnia, etiam ad minores ordines. plorandum, alicuius vicarii ecclesiastici, alicuius Alia etiam loquerer vobiscum de hac re; sed vicarii generalis, qui postquam sacerdotibus praefuit, ego cogito quod satis claudatur ostium omnibus postquam sacerdotes iudicavit, ad nuptias transivit incommodis in regimine vicariorum capitularium, si Ne videamus hoc tristissimum et miserabilissimum dc novo vim addamus huic decreto por illa verba spectaculum illius vicarii generalis, qui hodio in 0 concilii Tridentini1: ^Episcopus vero ad eamdem curia sedet, postea ad nundinas vadit, hodio sedet ecclesiam vacantem promotus, ex iis, quae ad eum in sede iurisdictionali ecclesiastica, et mano recumbit spectant, ab eisdem oeconomo, vicario, et aliis quiin lecto nuptiali. Sint igitur sacerdotes; et hoc buscumquc officialibus et administratoribus, qui, aede vacanto, faerunt a capitulo, vel ab aliis in eius locum expresse praecipiatur, non solum consulatur. Pauca addam nunc de vicario capitulari. Salu­ constituti, etiam ai fuerint ex eodem capitulo, ratio­ briter institutum est in iuro, ot omnino prohibetur, nem exigat officiorum, iurisdictionis, administrationis, ne ad vicarii capitularis munus deputare liceat, qui aut cuiuscumque eorum muneris: pouitque eos vacantis sedis fuerit patriarcha, archiepiscopus, vol punire, qui in eorum officio, seu administratione episcopus electus, nominatus, sou praesentatus; et deliquerint, otiam si praedicti officiales, redditis si ipso vicarius certum habuerit nuntium de sua rationibus, α capitulo, vel a deputatis ab eodem electione, nominatione seu praesentatione ad prae­ absolutionem aut liberationem obtinuerunt.- Si haec dictum vacantem ecclesiam, eo ipso ab officio cesset, verba concilii Tridentini de novo publicemus, novum et capitulum ad novi vicarii deputationem deveniat robur adiiciemus; iam omnia mala quae dimanant Caute provisum fuit a iure per sapientisaimas dis­ de gubernatione aliquorum vicariorum capitularium, positiones, no unqnam potestates saeculares se im­ omnia tollentur. Haeô omnis vestro sapientissime indicio, diaris­ miscerent in gubernatione ecclesiarum. Sed adhuc superest iis una rimula, ut Ita dicam, quia si non simi ac reverendissimi patres, humillime subiicio. possunt iam habere vicarios capitulares ab his prao- D Hic autem interrupta est discussio; et deinde sentatos sedibus episcopalibus, aliquoties in tempore perturbationum commendant aliquem amicum ad distributio facta est aliorum duorum schematum3 de vicariatum capitularon ; ac propterea etiam debet disciplina ecclesiastica, nempe De vila el honestate haec iunua claudi, ita ut non solum canonici, non clericorum, et De parvo catechismo. Demum ab emi­ solum capitula canonicorum oiicere valeant nominatos nentissimo primo praeside indicta est proxima con­ vel prnesontatos ad sedem episcopalem, sed otiam gregatio insequenti die habenda, ct patres di­ eos qui his fuerint commendati minaciter. Vellem missi sunt. 4. etiam ut in his decretis loquendo do gradu doctoris Congregatio generalis undecima adderetur etiam licentiates; hoc expresse definivit 1870 ianuarii 15. concilium Tridentinum, expresse sancivit: et etiam Die sabbati 15 ianuarii 1870 hora nona matutina in hac materia totaliter me refero ad illa, quao dicta sunt a doctissimo et reverendissimo preopinante. in conciliari aula Vaticanae patri arch alis basilicae Veniamus nunc ad caput II. In hoo capite dicitur: generalis reverendissimorum patrum congregatio rCum experientia doceat, quosdam vicarii munus habita est, cui interfuerunt quingenti nonaginta unus adeptos ambitiosa sollicitudine multa properantor patres, nempe 41 cardinales, 7 patriarchae, 4 pridisponere etc.- Hoc abs dubio onunciatum fuit 1 Cone. Trid., seta. XXIV, cap. 16 de reform. omnino do vicario capitulari, quia multi abusus in ’ Utnimqne inferios da Miar, prias quita * »«1 eaketa ee·· aliquibus regionibus irrepserunt in gubernatione irrrgationis XVI. posterius rero ante rnrregitWaeei XXIV. St· 375 A-SESSIONE» PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 376 rúalos, 109 archiepiscopi, 390 episcopi. 4 abbate» A Alia igitur elocutio nobilior, dignior episcoporum nullius dioecesis, 15 abbates genomice sive praesides coetu immittatur. Sed rem ipsam aggrediamur. congregationum ordinum monasticorum usum mitrae Episcopi, ut dicebamus, doctores et iudicea sunt in haberet, 21 generales ct vicarii generales, quorum ecclesia, ct maxime cum ipsa congregata eat, nun omnium nomino, sicuri per assignatores locorum auditores tautumnuxla. Sanctus Paulus ip»<« nun accurato descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum auditores tantummodo aiebat, sed factores legis undecimae congregationis generalis, qui inter acta justificabuntur: haec meute retineamus. Pauca in­ concilii aeservatnr. terim circa varia disciplinae schemata dicam in Reverenda» pater dominus Carolus Pootcn archi- genere, paucissima do episcoporum demissu con­ episcopus An riba rena is et Scodrensis missam lectam ditione, quao foret pn> nostra aetate, nisi pro­ celebravit, qua absoluta et recitata oratione: Ad­ videretur. sumus Domine etc., ab eminentissimo primo praeside Schermita de disciplina non minoris certe pon­ indieta est continuatio discussionis duorum priorum deris ac momenti sunt schemate de fide. Si schema schematum de disciplina ecclesiastico, et ad am- de fide praecellit schemati de disciplina propter bonem successivo vocati sunt reverendissimi patres. veritates ordinis supernaturali?. de quibus tractat, loannes Petrus Losanna episcopus Bugollensis, Jo- schemuta de disciplina respiciunt adrninistratiunein eephus Caixal y Estrade episcopus Urgellenei *, ecclesiae, quao omnium tempurum rationi vat accom­ loannes Devoucoox episcopus Ebroiccnsis, loachim modanda. ut suum fructum ferat et uflcctum portet. EJoch episcopusSnlmanticensis, FcrdinandusRamirei B Philosophica omnia saeculi nostri cmninenta, nbxurda y Vasquez episcopus Pacensis. Salvator Angelus theoremata, audaces omnes circa Deum et mysteria Deinarris episcopus Galtcllincnsis-Norenri . * qui post­ doctrin.io rviiciantur et anathematizentur; sed nun remus ante episcopum Paeouscm per errorem cudantur inutilia vel saltem non necessaria dogmata: locutus est. non unim omnia, quae vera sunt, expedit semper ORATIO inquirere ac mullo minus declarare. Caveamus reterendi paini domini loan nil Petri Losanna reverendissimi patres, no quidquum ux concilio episcopi B gtllensit *. * emergat, quod spuntaucitate urinus quum partium Eminentissimi praesides, reverend issimi patre *. spiritu emergat; quippe si exterius appurerei, tutum Quod semper sero venientibus accidit, id ct mihi. rueret concilii praestigium. Sed quis eat hic, fort­ Quae enim meae occurrerant menti observanda asse (piaerot aliquis ex vobis, qui sibi hoc ¿.«sumit circa schemata quae de disciplina inscribuntur, magna mundatum, do rebus tam gravibus ct do episcoporum fuerunt ex parte ab eminentibus, qui me praeces­ conditione disserere? Parcite, patres, sua semper serunt, oratoribus praeoccupata; nec repetita iuvant, et ubique amitié» iura vindicavit Senior pro­ nec modo licent. Sed tamen ne alio me vertam, motione sultani omnibus, seniores alloquor cx conprotinus de ipso exordio primi schematis, ubi de acicntia. consilium sapientiae secutus1: Loquere episcopis agitur et iure quidem, pauca dicam. Iure maior natu; decet enim te. Caveamus, inquam, ne quidem de episcopis primum ; nam si super petram quidquam spontancitate minus quum partium spiritu a Christo Domino ecclesia erecta fuit, et Petrus c emergat, nihil enim est opertum quod non revela­ aedificii ecclesiae fundamentum est, episcopi ecclesiae bitur. Quod ergo utilius, quod opportunius in ec­ aedificii columnae existant, et ita ut si columnae clesiae bonum ac populorum salutem, id inquiramus, concidant, totam ecclcsiao ipsius aedificium ruat. id atatnamus: ad simpliciorem formam reducantur Do opiscopis itaquo in capito 1 agitur; sed unum a ecclesiasticae leges, uc legitimis, prout temporum me observandum, et id quud u praedecessoribus indoles exigit, civili * * societati necessitatibus pro­ meis animadversam est, optandum fuisset ut primum videamus. Hoc est, reverendissimi patres, votum; de episcoporum iuribua. de praerogati via, de divina baco eat ct quidem immensa illa, tam catholicorum etiam ipsa episcoporum institutione ageretur. Quare quam dissidentium, tam piorum quam niiacred entium officiorum tantummodo ct obligationum recordatione hominum de Vaticano concilio expectatiu. Ideae, premuntur? Aliunde ipsamot eloentio non placet. mores hominum, domesticae atque civile * , * relatione En quomodo exorditur: nQuoniam quanta est prae­ novo regiminum politicorum forma, omnia uno verbo positorum dignitas, tantam ipsis incumbit officiorum mutata sunt, atque novam veluti vivendi normam onus, serio considerent qui a Spiritu sancto positi requirunt sunt episcopi regere ecclesiam Dei/ Modo vero Tria tiuxere saecula a Tridentino concilio, atque nonne haec forma dicendi impropria plano pru coetu in Tridentino concilio maxime, ni fallor, alii non episcoporum est? Hac formula dicendi utimur om­ aderant nisi europaci: modo vero et in bue aula nes, reverendissimi patres, cum nostrus clericos ad sedent nostri ipsi antipodes. Arceantur ergo omnia ordinationem admittimus, nec repetimus haec verba > quae avertunt, vel possunt avertere animo * dis­ cum sacerdotes facti sunt; non ca repetimus nisi eidentiuin, vel ipsorum fidelium α practica reli­ iia, qui devii, errantes, vel peccatores facti sint gioni» profmiune; omnia tollantur obstacula, vel quae incommoda animi * sunt, vel quae vix aut 1 Argumentum. ^Epucoptw Bugrlleu-is schcm» ,de epis-· ne vix quidem superari pu unt ** in novo vivendi copis· »d eximen revocavit, et adnotavil inprhnu, nihil prorsus genere, quod progresen , * ut aiunt, in eucietain eo de inribm epicoporum occurrere. Improbavit echeinalii tem imnrieiL Nonne Paulu * *o ip et uuum circum­ exordium, coins verba potius deviis ac errantibus corrigendis pliccret * ludaeU; nec Mconuuodxta, quam dignitati epUcoponnu convenientia videntur. cidit Timotheum, ut non di voe, reverendissimi patre , * terreat vocabulum proAddidit episcopo * in concilio non ex·^ tueros auditum, *ed doctores et indices ; curandum autem, ut uiania in concilio spon­ *. greaau In ip a * metropoli Pariniorum toto quatanea sint et nihil spiritu partium emergat Uein veru ad drageaimao unius cursu eximiun orator egit de proMbeœa rediens ait, maximi momenti esse, quae disciplinam regressu per chriatianiemumatque electum coetum spirrant, cum per ea et populorum christianornm neceaeitatibus rtmedix afferenda sint et ip *ius ** ceded bono commlendum. virorum ad ee vocabat, et maximo cum exitu ot fructu buiuwmodi thema evolvit atque vindicavit. Media autem quae in schemate inculcantur epueopie ad legum extentionem oblinendam sunt exhortalinura, et quatenus hae Ipse Chrietu * omnibus nobis et nostri * * «ubditi innoe «ufSciaat, correctione . * Correctionis remedium ait. hodie ease prorvus imponibile, et idcirco novum aliquod substitnendura, quod octaalibua humanae societal is indigentiis magis consonum sil. Et novum huiusmodi ac eCficadsstmum retnedinm asseruit in ampliandis episcoporum facultatibus consisten». » Eceli. XXXII, 4. ’ tandal radestinum-Iowpbum Félix, e societate lesu eiuaque prulixum opus Da I*n>ÿrès par U cAruiianùmc. 377 CONGREGATIO GENERALIS UNDECIMA 15 ianuarii 1870 quit1: Perfecti estote, siculi et pater meus perfectus a luvenes sponsi prostrantur episcopo; puella, quae est. Sed quomodo perfectio nisi per progressum? fragilitate magis quam malitia peccant, poenitentia nNon progredi, regredi est/ aiebat Hieronymus: ducta lacrymis clamat, precatur quasi esset ad pedes progrediamur ergo, sed per legitimam auctoritatem, Redemptoris: Domine, si vis potes me mundare; et per concilii oeèumenici decreta. episcopus respondet: Non possum. Quare? Quia Veniam modo ad ea quae paucissima dixi impedimento detinentur consanguineitatis secundi. omittenda circa episcoporum hodiernam conditionem. vel tertii, quarti etiam gradus. Et instat tempus: Hactenus episcopi plus minus mensis, quao relative puella in lacrymis funditur ct repetit: Domine, ai pingues dici poterant, fruebantur; atque indcpotcrant vis potes me mundare. Non possum. Pecunia etiam ct eleemosynis et piis operibus et actibus necessaria est: et pecunia ei deest. Episcopus beneficentiae obsequium, obodientiam, reverentiam destitutus omnino ac spoliatus bonis mensae suae a populis sibi compararo: modo vero destituti his non potest aliunde, nec expediret Pecunia neces­ omnibus humanis mediis despiciuntur. Quomodo saria est, et pecunia deest. Ad sanctam sedem possent a concilio rediro absque iis facultatibus, recurrendum; sed tempus instat, gestat uterum a absque ea auctoritate, quibus solummodo respectum pluribus mensibus et in lacrymas funditur puella. ot reverentiam possent acquirere, possent sibi com­ Non possum, vel solve, vel morere. Deleamus parare? Risu ot conviciis nos exciperent si nihil nobis- huiusmodi barbarum, immane dilemma, dignum cum forre mus, quod possit et ecclesiasticae provinciae arabo propheta, et non certe catholico praesule. providere, ot etiam civilem societatem ot domesticum B Arabs propheta: Vel credo vel morero; et sub ipsum domicilium possit perlaotari. Impossibile! falcatae lunae imperio per plures annos contra Quomodo voro? Hoc unico medio: ipsorum episco­ huiusmodi barbarum dilemma pugnavi. Quomodo porum actio amplietur, nempe maiores ipsis et fa­ fiet ut sub vexillo crucis huiusmodi dilemma adhuc cultates ct auctoritatis iura concedantur, sine quo possit vigere? Scandala huiusmodi tolli possunt, nemo potorit sibi ipsi neque tranquillitatem, neque praeveniri etiam possunt; et scandala huiusmodi missionis suae securitatem afferro. Certe tempora post matrimonium civile frequentissime fiunt- Oh fluunt tristia, et ex ipsa ratione providendum eat, charitas! Reverendissimi patres, charitas! Chantas patres reverendissimi, ut episcopi in ipsorum dioe­ ipsa ubique semper prodigia tulit; eharitate Arabes cesibus possint fideles ad religionem invitaro, alli­ ad Christum veniunt. Appello ad antistitem eximium cere: quia religio nostra amantissima est populorum, Algericnsem, qui scripsit: Arabes postquam fuerunt religio nostra ad felicitatem etiam temporalem quasi extincti a Francis, ad pastorem animarum, ad indicta est; dum enim, ut aiebat Montesquieu, vide­ episcopum recurrebant, eharitate devinciebantur. Chá­ tur tantummodo ad caelum fideles conducere, mi­ ntate in Anglia idipsum praeclaro sane modo obtinuit rabiliter prosperitati temporali societatis civilia eximius ille vir, qui fuit cardinalis Wiseman. Post­ quam eius imago per urbem comburebatur cum providere valet. Provideamus ergo. Sunt certo tempora tristia, ut dicebam, sed ideo pastorali sua magnifica epistula, eleemosynas quae­ providendum est, ita ut temporibus ipsis remedia sivit a catholicis ad sublevandum protestandum feramus. Interim censurarum constitutio nobis C dissidentium infortunium; et primarius auctor ephe­ instat; atque fideles nostri, maxime in Italia, omnes, meridum Londinenaium scripsit: Quis tantum virum qui publici officiales sunt, possunt dici excommuni­ non veneretur, quis virum huiusmodi non redamet? catione irretiti. Quid agemus cum ad propria re­ Charitas ergo, charitas imploretur a sanctissimis dibimus? In ipso capite I schematis verba haec huiusmodi ampliori ratione episcopis, ut pouiint leguntur, ut provideamus nempe moralitati popu­ fidelibus ostendere propriam auctoritatem, propriam lorum nostrae curae commissorum: pNullumque potestatem, facultatem eos sublevandi ab angustiis, praetermittant officium ut eorum animas Deo lucri­ eos a periculo erigendi, unde ct reverentia ipsis et faciant, ovesque devias et perditas boni instar pa­ obsequium reddatur. Charitas! et quaenam tandem est episcoporum storis ad caulam Domini reducant: et si spretis monitis, hortationibus et iustae etiam ac salutaris missio? Memores nos verborum Christi cum exordium coercitionis remediis etc.u An non protinus con- missionis apostolis dedit, undenam exordium tulit? ipicitis ad quodnam officium reducimur? Coerci­ Venite post me, faciam ros Jieri piscatores hominuml; tionis remediis? Apud nos, apud Italos, apud quos ita Petro et Andrene piscatoribus. Haec verba sa modo libertas plane illimitata, modo incredulitas magnum illud Mediolanensis ecclesiae lumen Am­ □rbes depopulatur et pagos? Coercitionis remediis? brosius commentane aiebat: „Pisces homines sunt: Impios, miscredentes, vel scelestos ipsos coercere, sicut hamo capiuntur pisces, sic capiuntur homines.0 coercitionis remediis continere? Reverendissimi patres, Quod si hamo in interitum capiuntur pisces, quid non loquor de iis perditarum foeminarum domibus, D si non hamo charitatis caperentur homines? Missio ^uae modo ubique aperiuntur. Quomodo poterimus nostra abibit. Oh! itaque viscera misericordiae coercitionis remediis huiusmodi domos occludere? aperiantur. Amplior sit, atque concedatur actio Brachium, ut dicitur, saeculare, quod ecclesiae de­ episcopis: Imploremus a sanctissimo, ab amantissimo negatum est, assertum fait domibus istis perditarum patro nostro Pio IX, cuius mens tam fulgido ac foeminarum. Quomodo ergo remediis coercitionis benevolo oculo cunctas sub caelo ecclesias perlustrat, poterimus huiusmodi malis mederi? Sed suntscandala cuius cor mitissimum, amantissimum totum com­ quaedam et ea gravissima, quae vel praeveniri pos­ plectitur orbem, et nihil aliud avet nisi ut ecclesia sunt, vel saltem cum acciderint praevideri: extendatur, nisi ut ecclesia vivat, nisi ut ecclesia Postquam infaustum illud, quod dicitur matri­ fulgeat, nisi ut fideles salventur. Amplior Itaque monium civile, invectum est apud nos, frequenter imploretur actio episcopis, ut inde eorum missio episcopus in angustiis invenitur, ita ut nullimode benefica eveniat, ot fructus afferat prout eius in­ possit fideles suos ad veritatem, ad veram pietatem stitutio clamat; sicque nostra erit missio expleta, reducere; irretiti sunt vinculis huiusmodi matri­ sicque explebitur auspicato Vaticanum concilium. monii civilis, vel saltem antequam irretiantur ma­ Quod quidem explebitur in gloriam Dei, in eiusdem trimonio civili adeunt episcopum, quod et mihi sanctae sedis splendorem, in ecclesiae incrementum, pluries, et vobis etiam accidisse certe non dubito. uno verbo in aedificationem corporis Christi. • MsUkV. 48 * Match. IV. IÍK 179 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 3ΘΟ Hace pauca mihi erant dicenda, et sapienti a commisit et tradidit Ephesino episcopo aliisque fini­ restrnm consilio et chari tati et meditationi eub- timis, quos congregavit MiUti, et in illis nobis: Atten­ dite, inquit, vobis et universo gregi in quo vos Spiri­ liciantur. 0 RATIO tus sanctus posuit episcopos regere ecclesiam Dei, ererendi patris domini loseph Caixal y Estrade quam acquisivi! sanguine suo. Eadem autem vobis, episcopi Urgellensis *. venerabiles fratres, nos quoque apostolica sanctorum Eminentissimi domini, reverendiisimique patres. apostolorum Petri et Pauli auctoritate freti repetimus, Schemata nobis hodie discutienda proposita etsi et toto cordis affectu inculcamus quos Hamae con­ altero de fide praecellentiora sint, multo clariora, gregavimus, atque etiam universis in toto terrarum Tridcntinomque concilium sapiant, tum quoad for­ orbe diffusis. Nunc caput TI, qnod est de quotidiana divini mam, tam quoad elocutionem; attamen non pauca in eis animadvertenda censeo, praeter ea, quae hm verbi meditatione et examine conscientiae, hoc modo: Itaque attendite robis: et sane cnm istud sit «olide, tamquo eloquenter ab eminentissimis reverendiasimisque patribus hesterna die et etiam modo primum et praecipuum officium episcopis ab apostolo inculcatum, absque dubio istud est illis necessarium, concinnata auntEt in primis reformandum est primum illius caput, ut idonei efficiantur singuli ad alterum officium rite quod de episcopis est, a diffuso nimium et veluti perficiendum, quod de gregis ipsis concrediti cura oratorio stylo. Quo paucioribus clarioribuaquo verbis praescribitur. Sacro ergo approbante concilio monenostri concilii exponentur decreta, eo melius pro-B mus et hortamur in Domino: 1* Sinyuli episcopi ceditur. Sentio quoque inopportunum esae frequen­ unaquaque di * integram horam expleant in pia et tem usum scripturae sacrae, mutato verborum ordine, practica meddaiioue verbi divini, qua melius caelestia etsi sensus expressi substantiam retineat Quoniam sapientes, terrena despiciant. X * Unaquaque etiam •i istud laudandum non foret, cum afferuntur textus die omnes dimidiam sa item horam lectioni sti erae ex constitutionibus apostolicis Romanorum pontificum impendant, qua animam tuam reficiant et corroborent. propter debitam sanctae sedi reverentiam, quanto 3· Saltem ad minimum quotidie ad quadrantem horae magis cum citantur textus sacrarum scripturarum, tam personalia quum episcopalia peccata coram Deo quae Dei verba sunt. Insuper semper reputavi examiiunt, et emundent corda sua a mundanis e «ede episcopali vacante * — ubi simi et amantissimi summi pontificis iis quao sunt de vicario capitulari constituitur, quod «tt rnltcm in iure cano­ definienda vel confirmanda, adiuvante Spiritu sancto, nico doc tur. opt asse I id auiplhri ct intactum rdinquL qUud providebitur. Nonnullao sunt aliau animadversiones decreverunt Tridentini jut res; ne iu«uprr clari· admodum quae mihi videntur exponendae, quas praetereo, no verbis omnem viam obstrui quaestionibus circa dee&urt» sim prolixior, sperans alios oratores eas expressuros vicarii capitularis. Sic aun dicitur: .Queda] reqnidta»· con­ ditiones uon serventur et redesia exempla -it, ad propin­ esse. Quao dixit do vicariis capitularibus eminen- quiorem episcopum rvenrsn.· Hat4 — ad not abat: ìu tronauHis tiasimus cardinalia Bisnntinus, et quae du schemate regionibus ploro esse finiti mot rpitcopu», ut nun tarile de­ dixerunt alii doctissimi oratores α congregatione do terminari poasit, qui» ex eis propinquior 4l; atalumdum iddisciplina vcluti proposita magni momenti accipi cupio. cirro de hoc casu, recursum fieri debere aut ad loetropotitaaun 0 RATI O reverendi patris domini loachim LAuch episcopi Salmanticensis *. Eminentissimi et reverendissimi patres. De schematibus constitutionum, quarum una est de episcopis, de synodis et de vicariis generalibus, ‘ Argumentum: «.Episcopus Saliunto tinus ntrumque schema summopere commendavit; quoad primum tameu duo ad no La vit; Conclu ok.sk kau tu m us L· sut co deficiente ad antiquiorem episcopum province. in qaa territorium illud exemptum ritum est. Ibi dicitur .Vicanea capitularis legitime electu·, ri aliter provisum η··η fuerit, e redditibus mensae vacantia partem congruam p« reipere .. ? addendum: , ita ut modus et quantitas inala diror—s usu» determinetur * — transferendo niminua ad «fermât mroryas qnod in noti» positam e*t. Demum ad abavus pnrraivtd-M optasset, ut ille capituli conecnxn- per secreta snUrMia a vi­ cario reqnirendus in dhoi«soriis ad ordines |* »t annum vaca­ tioni· concedendis prnitai excluderetur. * » 387 A. 8 IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 3X8 mania, in Americae rcgionibaa, et non abhinc multo a foret, quod de tali recursu metropolitanas, vol, eo deficiente, antiquior episcopus provinciae, in qua temporis etiam in Smyrnae ciri tate. Quod vicarias generalia episcopi in aetate tri­ territorium illud exemptum situm est, cognosceret? ginta annorum et in ordine sacerdotali sit constitu­ Etiam in recensito capito disponitur, quod vicarius tus, necnon horca doctoratus, vel, adderem etiam, capitularis legitime electus e redditibus mensae licentiatus in iure canonico, re/ sacrae theologiae vacantis, ubi aliter provisum non fuerit, partem insignitili, valde expediens est De sancto loanne congruam percipiat Conveniens admodum vide­ Chrysostomo refert Baronins quod obi presbyterii tur his verbis adiungere, quae sapienter a canonisti· ordine auctus fait, longe maiori cum fracta et in schematis adnotationibus dicta sunt, videlicet flagrantiori xelo quam antea cam esset diaconus, ita ut modus et quantitas iuxta diversos regionum episcopalibus obeundis vicibus Flavianum antistitem usus determinentur. Quot pericula abusuum hac levare coeperit Beatus Simplicianus presbyter ratione removerentur facile patet: do hominibus sancto Ambrosio praesuli Mediolanensi adfnit: Va­ enim humana omnia timenda sunt. Quao quidem lerias Hipponensis episcopus in Augustinum pres­ fragilis humanitatis conditio dosiderare etiam facit, byterum vicem suam et sollicitudinis magnam par­ quominus capituli consensus per secreta suffragia tem contulit. Concilium Dertusanum anno 1414 a vicario requirendus, in dimissoriis nd ordino» statuit, ut vicarii generales non assumantur nisi post annum vacationis concedendis penitus ex­ ex iis, qui sacris ordinibus iam initiati essent. Idem cludatur. statuere concilium Mediolanense VI et Parisiense: De caetero utrumque schema, paucis tantum et etiam concilium Burdigolcnse anno 1581 iussit, adiunctis ct immutatis, retinendum et approbandum ot vicarii generales nonnisi ex presbyteria assu­ esse censeo. λ’οα, patre * cmincntisaiiiri ac reveren­ merentur. dissimi, qui maiori scientia ae experientia prae­ Circa exclusionem fratrum et nepotum episcopi diti estis, vos, dico, ipsi videritis. Ego autem ab eiusdem vicarii vicibus fungendis nihil sapien­ benignitate vestra diutius abuti cesso. tius, quam quod in schemate proponitur, aestimare ORATIO queo. Si enim concilium Mediolanense V consul­ reverendi patris domini Salvatoris A. Dentariis tum fieri duxit, ut vicarii generales alicuius dioe­ episcopi Galtellinensis-Norensis ’. cesis ex his ne eligerentur qui originem et natales Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. in ea sortiti essent, ut inaccessi magis reperirentur precibus et cupiditatibus, quibus plerumque ab Haud mihi in animo est. quao a sapienti&siuiis recta semita homines deflectuntur; quanto magis consultoribus in utroquo schemate. nobis proposito ab hoc officio arcendi erunt, qui tum proximo con- concinnata sunt, severo supercilio respuero dirisque sangaineitatis gradu episcopo sunt coniuncii. Quo­ devovere: fateor plerumque ipsa sapientia fulgere, niam vero in aliquibus regionibus vicarius generalis experientia quae est rerum magistra inniti. Quae episcopi ab officiali, qui in Italia vicarius ad cau­ igitur dicenda sunt, potius adiuncta, explanationes, sas, in Hispanis provisor vocatur, distinguitur; quam rei substantiam attingunt. Fortasse con­ adeo ut primus oeconomicam et administrativam ( spectui vestro quae dicturus sum minuscula vide­ dioecesis tantum rem, secundus vero contentiosam buntur, sed, ut inquit Hieronymus in Prologo galeato, et iudiciariam agat: optandum quod in constitutio­ unusquisque offert quod puteat: alii aurum, argen­ nis capito VII verbo vicarii generalis adjungatur tum et lapides pretiosos: alii byssum ct purpuram et officialis, pronti fecit mox citatum concilium et coccum offerunt ct hyacinthum: mihi bene agere Dertusanum. Quae de iuribus episcoporum in hoc videor, si offeram pelles et caprarum pilos, quibus schemate desiderantur spem nutrio, et etiam vos, pulchritudo tabernaculi tegatur, ut ab iniuria impatres amplissimi, nutrire debetis, quod in aliis brinm ardoreqne soln iis quite viliora sunt de­ schematibus, quae expectamus, habebimus. fendatur. Ad rem itaque venio. Ad schema constitutionis de sede episcopali raNeminem vestrum latet eam disciplinam olim cante gressum faciens quaedam perpauca nu tan ter invaluisse, ut vacua episcopali sudo a propinquiori exponam. Capite I requiritur ut vicarius capituli episcopo ipâa gubernaretur: id namque testatur sit saltem in iuro canonico doctor: adderem etiam Benedictus XIV de synod, dioec. lib. II, c. IX, § 1. in iure canonico vel sacra theologia doctor, sire Etiam nunc locum obtinet in ecclesia Lugdunensi licentiatus, aut alias quantum fieri poterit idoneus. et Augustodunensi, quarum alterutra vacante, alter­ Iisdem verbis, quibus schema, usam est concilium utrius interim episcopus in eam iurisdictionem Tridentinum sow. XXIV cap. 16 de reformatione: exercet. et quantis litibus inter capitulares, quantis oonUtrum huiusmodi disciplina pro bono ecclesiarum sultationibus sacrae congregationi patrum concilii D vacantium regimine instauranda, vel potius TridenTridentini interpretum factis, quantis eiusdem sacrae 1 Argumentum: .Episcopus Galtellinensis-Norensis pia ri bus congregationis responsis talia verba locum dederint, conatui «t ostendere, instaurandam esse veterem ecclesiae nemo, vel leviter saltum in iure canonico versatus, disciplinam, vi cuius regimen vacantis ecclesiae propinquiori est qui ignoret Optandum ut constitutio, do qua episcopo demandabatur, facta ei facullate anum vel plure» agimus (et provinciam relinquimus aliis), verbis vicarios generales sibi eligendi. Si autem id fieri non licet, saltem statuendum: 1· sedem vacantem suo episcopo intra tres redigeretur (eirca rodactionem, inquam, provinciam mense· providendam; 2° tribu· his mensibus vicariam capi ta­ aliis relinquimus), quae aditum controversiis capitu­ larem nihil innovare posse. Quoad qualitates vicarii capitu­ laribus circa legitimam vicarii, sedo vacante, elec­ laris abi dicitar: ,sit in iure canonico doctor etc. * — voluisset statuendam, quid fieri in casa debeat, in quo in tota dioecesi tionem penitus recluderent Eodem capite statuitur, quod si conditiones unus tantum habeatur iuris canonici doctor, atram scilicet ne­ cessario sit ipse eligendas. Hic autem adnotavit, iniariam fieri anterius praescriptae posthabitae fuerint, cum ec­ doctoribus in tscrn theologia, quia non solum postponuntur clesia reperiatur exempta, ad propinquiorem episco­ iorisconsultis, sed comparantur ceteris derida nulla laurea pum recanas instituatur. Iam antem in aliquibus insignitis, cum fortasse theologi doctores magis idonei ad hoc regionibus evenit, ut tales exemptae ecclesiae voluti munus «ini quam iurisconîulti. Insuper et de vicariis capitu­ eircumdatao sint a diversis dioecesibus; adeo ut laribus statuendum, non debere neque poeniteatiarios esse ne­ que parochos. Demum quoad casum, in quo conditiones re­ difficile admodum evadat ex illis viciniorem de­ quisitae non serventur, adnotabal schema non praevidisse terminaro. Nonno ad nulli iati» timores, et suspi­ casum, qui nuper in Sardinia verificatus est, in quo tum metro­ ciones in re tanti mumenti vitandas expeditius politana tum reliquae «affraganeae ecclesiae vaeautes «¡nt-“ 389 CONGREGATIO GENERALIS UNDECIMA 15 ianuarii 1870 390 tina sanctio de vicario capitulari deputando, quao- A Rllla nocte aliquis, tollens ad sidera vultum. quo iu schemate confirmatur, retinenda ait, v catrum Dicet: ubi est hodio quae lyra fulsit heri? * est, reverendissimi patres, indicium. Mihi quidem rem maturius conaiduranit semper visa fuit b urum Nihilominus his vicariis administrantibus atquo vicariorum depuUtio a capitulis facta periculis dioeceses gubernantibus, fere semper ve ri fica tur plena, altrix discordiarum, malorum mater foocunda ecclesiasticae disciplinae relaxatio, iurium corruptio, in ecclesia sancta Dei. Tacitus praetereo factiones, prava exempla, quae quandoque α viris ecclesiasti­ dissidia, iurgia, querimonias, recriminatone».quando­ cis proveniunt, et quod peius est ipsius auctori­ que etiam lites gravissimos, quao inter capitulares tatis contemptus ac despectio: quo ubi ventum in ipso deputation!· actu, paucis ante diebus, vel fuerit, ibi iam actum erit do populorum salute, postea, enascuntur. Ob cum causam electio in non nisi Dei gratia fere dixerim extraordinaria, et paucis Italiae dioecesibus non semper immunis fuit virtus non exigua opituletur. Ob eiusmodi rationes, a noxa, quandoque etiam simoniaca labe foedata. quas vestros ante oculos posui, reverendissimi Communiter namque evenit, ct utinam non eveniret! patres, opportunum et ecclesiae Dei fructuosum ut exemplares, docti, cordatiquc sacerdotes eo ipso duco, si disciplina instauraretur, ct vacantium ec­ quia huiusmodi officium minime ambiunt, ct ab clesiarum cura, regimen ot administratio propin­ aucupandis canonicorum suffragiis cano peius ct quiori episcopo demandaretur, facta ci facúltate angue longo fugiunt, praetermittantur, et eorum vel unum vel plores vicarios generales sibi eligendi. loco fero semper deputentur viri ambitiosi, quibus ] Verum si Tridcntinorum patrum auctoritas ct ius non regere prudenter, ct in charitate non ficta Doi non decrescendi, quod capitulo tribuunt sacri ecclesiam gubernaro cordi est, sed ipsum potius canones, quod unum cum episcopo corpus officere diripere, parentibus vel amicis favero, ot eos, quan­ contendunt, adeoque episcopo deficiente totam cius tum possunt, locupletare, civili gubernio, a quo jurisdictionem ad cathedralis ecclesiae capitulum maiora expectant, in omnibus assentire in animo devolvi, contrarium agere non sinant, eo i|»so utile alte defixum habent, ot si non verbis, saltem operi­ ac pernecessarium diiudico ad illa mala arcenda bus id declarant. quao vicariorum administrationc ecclesiae saepe Do huiusmodi vicariorum ct capitulorum etiam saepius deveniunt, ut veteres quoquo canones, qui pro civili gubernio sorvilitato et assentatione exem­ ultra tres menses ecclesiam vacare pontifice non plum locupletissimum quamvis luctuosissimum nobis permittunt, ct ne aede vacante aliquid innovetur praebet ecclesiastica historia in tot illis vicariis a praescribunt, in usum atque observantiam revo­ capitulis electis in Italiae et Galliae regionibus, centur. instanto et imperante illo, qui initio huius saeculi Maximum semper cuiuscumquc ecclesiae malum summa rerum potiebatur, renuente tamen et pro visum fuit eius viduitas. Trimestri spatio novum viribus reluctanto Pio bonae memoriae papa VII. eligi episcopum ecclesiastica decreta voluerunt, Quin immo ulterius progressum Parisiense metro- quae adeo caeteris omnibus medio tempore super­ politanum capitulum adeo edere, adeo in vulgus sedendum putarunt, ut hoc ipso quidem in schemata emittere propositionem illam non erubuit, in qua C aliqua saltem ex parte renovatum pergratulnntcr ius ernphatico capitulis assertum, etiam contra- invenio, et clericorum officia in alios per illud dicente Petri sedo, vicarium eligendi, quatuor illis tempus conferri vetuerunt Novus videlicet trium famigeratissimis cleri Gallicani propositionibus anno mensium spatio eligebatur episcopus, ut ecclesiae 1682 in Innocentium XI obiectis, et ab ipso eius- luetnm abstergeret Audiatur hac in rc quod que successoribus damnatis, denuo asserere et ad sanctus et vere magnus ille Gregorius epist. 14 extremum usque vitae discrimen defendero profite­ lib. VII ad Constantium episcopum scribebat: nIlbatur. Cui declarationi assensum vel explicitum, lum vero episcopum, quem a fraternitate vestra vel implicitum dederunt non pauca tam Italiae invenimus cs>e depositum, postquam sacri canones, quam Galliae capitula, licet dein semota procella, sicut nostis, ultra tres menses ecclesiam praecipiant et rebus in paco compositis, palinodiam canere non vacare, si manifestum in eo crimen apparuit, loco eius episcopum studii vestri sit modis omnibus adstricta. Certum est quod huiusmodi vicarii a capitulis ordinare: quia diu sine proprio rectoro esso non deputati saepe saepius domnum potiusquam utili­ debet ecclesia.4 Et Mariniano Ravennae episcopo tatem ecclesiae sanctao Dei afferunt Non sunt baco etiam ipso Opifit. 42 scribebat: nEniternitutia ipsi veri pastores saepe saepius, qui aniinam pro vestrae epistola nuntiante, comperi mus Cornelicnsis ovibus ponant; sunt potius mercenarii, ad quos non ecclesiae filios assidua supplicatione in loco lapsi pertinet do ovibus, et ideo viso lupo fugiunt, ct quondam episcopi sui consecrandum sibi u vobis oves discerpendos ac dilacerandas relinquunt. Quin D poscere sacerdotem . . . Postquam ergo quamquam immo quemdam vicarium capitularen) hisco tem­ criminaliter abscedentem, in locum, do quo lapsus pestatibus loqiicntem de Romano pontifice, do suc- est, nulla permittet ratio revocari; ot ultra tre· cessero illius qui ad haec usque tempora vivit, ao menses ecclesiam vacaro pontifico statuta sacrorum iudicium exercet, do Christi vicario qui plenissi­ canonum non permittunt; no, cadente pastore, mam potestatem a Christo domino accepit pascendi, dominicum gregem antiquus humani generis hostis regendi ecclesiam Dei, do patre Christianorum, do insidiando dilaniet; fraternitas vestra deprecationi doctoro hc magistro totius populi ebristiani, qui eorum consentire, et loco lapsi debet episcopum accepit ab agno immaculato potestatem instruendi ordinare. Nam dum non petentes eo» etiam unto et tamquam doctor fidelis 1 in fide ct moribus im­ vestris ad hoc debueratis adhortationibus admonere, buendi, do summo, inquam, pontifico quemdam postulantes nulla vos oportet excusatione differre; vicarium capitularen) hisco temporibus non puduit quia ecclesia Dei diu viduata proprio episcopo asserere: „1/autorità del pupa ò una moneta de­ remanere non debet * Idipsum statuit concilium prezzata, o lo di lui censuro sonò dardi spuntati. * Chalcedonense, ran. 35, nec non Carthaginonso V, Dei patientia ac bonitate confisus spero futurum, ut can. 8. Haec namque ratio quod diu proprio epi­ ei quam citius repeti possint illa verba Sulmonensis : * scopo viduata esae non debet ecclesia, adeo priecta temporibus sancta fuit, ut lonnnea Chry sosto mus a Constantinopolitann sedo in exilium pultun sanctis­ 1 IU ed. Vaticana. Vereor ne fidtlct legendum iit • Ovid. Fui, lib. II. v. 75 d simas foeminas, quae iam profecturo oderant, aio 25· 391 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 392 allocutus faorit1: BVeuite, o filiae, audite me... A nationem vicarii non doctoris, posthabito doctoro, Hoc unum est quod rogo, ne a solita erga ec­ aliquando irritam declaraverit. Iuxta decisionem ab eadem sacra congregatione clesiam benevolentia vos avellatis, et ut ei, qui in­ vitus ex consensu omnium in banc sedem ordinatus et emissam in Afontis Regalis, dio 29 decembris 1626, inductus fuerit, tamquam mihi Ioan ni caput vestrum electos in vicarium capituiarem ¿ebet esso doctor submittatis. Non potest enim ecclesia esse sine alicuius publicae universitatis. At quis vestrum igno­ episcopo/ Si haec antiqua disciplina renascatur, rat, reverendissimi patres, publicae universitates, pau­ ei ultra tres menses (nam in Sardiniae regno babotur cissimis exceptis, hisco tempestatibus itu subdi civili aliqua ecclesia per integros viginti quatuor annos gubernio, ut nullum in eia vestigium manserit auc­ suo viduata pastore), ecclesiam vacare episcopo toritatis ecclesiasticae, praeterquam quod de doctrina, haud amplius permittatur, si vicarius capitularia quae inibi traditur, sit valde pertimescendum ? Nonne a capitulo deputatus eam summi pontificis sapien- consultius foret ut candidati, qui in clericorum se­ tissimam vocem religiosissime custodiendam curabit, minariis studio vacarunt pcriculisque se submiserunt, nihil innovetur nisi quod traditum est; haud am­ tamquam laureati in universitate sint habendi? plius gubernator, ut vocant Hispani, seu officialis Observandum quoquo est, quod schema propositum provisorios brevi illo tempore a capitulo eligi licet non absolute excludat theologos, seu sacrae posset. theologiae magistros ab electionibus huiusmodi, illos Ex iis quae hucusque dicta sunt vol modo di- tamen intra cancellos generalis illius formulae, „vel cenda, intelligiti? quid de illius preopinanti * B alias quantum fieri poterit idoneus,· districto re­ sententia, qui heri episcopos eligi vel ad munus legavit; atque ita fiet ut non solum canonistne sint episcopale α capitulo proponi cupiebat, asseri theologis praeferendi, sed alii quoquo sacerdotes, lieet possit. Mourn non est omnia mala hic recensere nulla laurea donati omniquo académico titulo desti­ quae medio aevo ex hac democratica electionis tuti, possint theologis acquiparari et pro arbitrio forma lamentabantur. Hoc unum ndnotaro sufficiat, capituli anteponi. Tantine flocci faciendum scien­ ii tot incommodo, lites, dissidia, iurgia innumera tiae divinitus traditae studium, ut sui cultores in­ semper aut fere semper in vicarii capitularis de- habiles reputemus ad regendos etiam vicaria et putatione oriuntur, qui quidem nonnisi transitoria transitoria potestate populos, eosque moribus in­ et limitibus circumscripta potestate pollet, quid si formandos, praesertim cum theologica facultas, de eligendo vel proponendo episcopo in capitulis? quemadmodum modo traditur, non sit prorsus ieiuna vel lori conicctura colligi potest. Hisce tempestati- et vacua illis notionibus, quae in sacris canonibus bus forsitan formidandum esset no factiones, emp­ reperiuntur? tiones, venditiones tum suffragiorum tum officiorum, Non ita certe demisse, ne dicam sordide, de quae in deputatorum electione ad national) * comitia theologis sentiebat eximias illo et acutissimus Syl­ nunc lamentantur, in episcoporum electione vel vius, qui theologos, cae teris paribus, magia idoneos propositione renovarentur. quam jurisconsultos ad episcopatum reputabat. Ad qualitates requisitas in vicario eligendo ser­ Eius verba quae prostant in 2· 2“, q. 63. arti 2, monem modo convertam. In p ropos i to schemate C q. 1 ad calcem tertiae conclusionis, in medium pro­ praeter morum integritatem, pietatem, scientiam, feram non solum ob eius auctoritatem, quao magna et ab ecclesiastica censura immunitatem requiri est, sed etiam ob eximias et inconcussas rutiones, quoque doctóralas gradum in iure canonico reperio. quas adducit in soao sententiae patrocinium. Pro­ Aer schema non explicat num hic gradus declorato * posita itaque quaestione: Quis ad episcopatum sit requiratur exclusive sive ad alios, nempe si vel caeteris paribus magis idoneus, theologus aut juris­ unus in capitulo vel in dioecesi existât laurea in consultus; respondet: nQuam vis fortasse quis magis iure canonico donatus cacterisque qualitatibus enu­ desideraret responsionem eius, qui neque theologus meratis praeditus, aliis tamen idoneis tum in capi­ foret neque iuriscunsultus, ut sic veluti in aliena tulo tum extra non deficientibus, licet non in iure causa diceret sententiam, solide tamen respondere canonico doctoribus, doctor iste, inquam, unicus sit non potest is, qui et theologiae et iurisprudentiao noe no eligendus necessario, adeo ut electio dottori * sit ignarus. Quapropter respondeo, requiri quidem posthabita sit ipso facto irrita et nulla? Certe in episcopo peritiam canonum ecclesiasticorum, at­ huiusmodi declaratio necessaria est ad lites praeca­ que adeo aliquam iurieprudentiam ; simpliciter tamen vendos, quao in capitufia non raro suboriuntur, se per se loquendo theologum ud episcopatum magis quaeque animos misere et scandalose discerpunt. esse idoneum quam inris peritum: 1· Quia praeci­ Si decisiones a sacra Concilii congregatione latao puum munus episcoporum est praedicatio evangeli!... sedalo inspiciuntur, nulla certa ac fixa regula hac undo episcopo dum consecratur dicit consecrans: Aesuper re colligi potest. Licct enim die 3 iulii anni D cipe evangelium, et rade, praedica papulo tibi commisso. 1677 in Ecdesiensi ad propositum dubium : An ex- Manifestum est autem ad theologum magis quam tante in capitulo unico (sedulo notate) tantum doc­ ad i uris peritum portinere praedicationem evangeli), tore, aliis tamen idonei *) non deficientibus, doctor sit cum ea i uris perito non conveniat, nisi quatenus necessario eligendos in vicarium capitularen); ré- est theologus. 2* Quin episcopus debet attendere scriptum fuit in casu proposito: Affirmative; nihi­ gregi (Act XX), hoc est curam gerero salutis eorum lominus sacra eadem congregatio alias, et recentis­ qui sunt ei commissi. Debet insuper pascere gre­ simo in O auriensi die 23 ianuarii unni. 1862 ad gem (I Petr. V), praebendo ei pabulum christinnae dubium: An ct quando deputatio vicarii capitularis doctrinae, non tantum publicis praedicationibus, sed non doctoris, licet electus faorit vicarius generalis otiam secretis atque privatis institutionibus, moni­ praede fu neti episcopi, nulli tate laboret, si unus saltem tionibus, correptionibus; sacramenta etiam admini­ de gremio capituli sic graduato» existât; rescripsit: strando, eorum vim et caeremonias explicando: ad Providebitur in casibus particularibus, et ad mentem. haec autem munia maxime necessaria eat theologia. Quaro ex iis decisionibus nulla ‘certa ac fixa norma 3° Quia ad episcopos pertinet dubitationes de fide haberi potest, cum eadem sacra congregatio (quem­ exortas examinare, et cum Romano pontifice de­ admodum scite Vecchiotti animadvertit in suis in­ finire; quod sine dubio propriissime est buoi theo­ stitutionibus canonicis) aliquando validam nomi- logi/ Hucusque Sylvius. Ex quibus inferre licet, quod cum modo dicta episcopalia munia, sede vacanto, in vicarium rupi‘ VlU ·. Iwa. l3»ryw«to«n.. ri. Migue, Una. I. cnL 915. 393 CONGREGATIO GENERALIS UNDECIMA 15 ianuarii 187·» 394 tutarem transeant, cumque ad ea obeunda magis j in provincia oxisterct, sed ad antiquiorem sulfrtidoneus sit ct praeferendus theologus iurisconsulto, gancum vicarium cnpitutarcm Bosancnsem; ipsequo sequitur apprime, ut quemadmodum ad episcopatum, vicarius solus appellationem accepit, causam cogno­ ita a maiori ad minus ad vicarii capitularis munus vit, sententiam pronuntiavit, qua auctoritate suf­ salubriter ot absque damno animarum exercendum, fultus nescio ct ignoro. Hoc unum scio, casus magis idoneum, et per consequens mugis prae­ omnes huiusmodi praevideri ct nitide definiri debero ferendum case theologum iurisconsulto. Eo vel ad lites, iurgia ct scandala, quae exinde exoriuntur, maximo quod hodie fere ubique locorum, sublata amovenda. per summum nofaa personali immunitate, posthabito Haec circa schema propositum dictu sufficiant; privilegio fori, si non do iure, certo do facto, in quao si minus doctrinam, meam quidem erga ec­ episcopali foro non idiuo rausae perraro discutiuntur clesiam ct ecclesiasticae disciplinae integritatem nisi nmt ri muñíales, et do rebus moro spiritualibus; tuendam atque servandam benevolentiam pandunt. ad quas cognoscendas ct rite pertractandas, prae­ Ignoscite igitur, quaeso, reverendissimi patres, si ferendum esso theologum prue i u risco neu Ito, nemo quid minus apte ct inconcinne protuli: si melior * unus est qui non videat. habetis, adducite. Non vincimur, ut Cypriani verbi * Quod in vicnrium capitutarem possint α capitulo utar, (piando nobis afferuntur meliora, sed instrui­ eligi canonici poenitentiarii ct parochi, licet con­ mur; maximo in iis quae ad ecclesiae utilitatem ceptis verbis non asseratur, non negatur quidem pertinent, ct spei ct fidei nostrae unitatem. in constitutionis schemate proposito: undo facile B ORATIO deducitur eorum electionem haud o** prohibitam, cum odia sint restringenda, favores sint ampliandi. reverendi patris domini Ferdinand! Ramirez y Vasguez episcopi Pacensis In altero taiiion schemate, ubi do episcopis agitur, Eminentissimi praesides, eminentissimi et reve­ districte episcopis prohibetur, ne in suum vicanum rendissimi patres. generalem eligant canonicum pocnitentiarium vel Valde vos defatigatos considero: hac una rationo aliquem miao dioecesis parochum, ct talis facultas ipsis denegatur, no suspicio vel minimo do con­ breviter dicam, et solummodo «piae ad rem per­ fusione fori interni et externi inter fideles sub­ tinent In die praecedenti de causis a ¡un· ad­ missis nd residential dispensandam satis locutum oriatur. Mens mihi non c«t tali praescriptioni contra­ fuit; sed tamen voluissem ut do praescripta licentia dicere, qmie aliquibus et tartasso non immerito in schemate consignata nd mctropolitunum deferre­ lacsiva episcopalis libertatis videri poterit; in- tur huiusmodi ius. Quomodo enim in regionibus iuriosa quoquo poonitentiariis et parochis, quasi valde longinquis, ex causis valde urgent ¡oribus ad ipsi abuti possint notitiis in confessione habilis ad Romanum pontificem deventurum erit? iurte vobisexterna et iudiciaria negotia finienda. Sed bis metipsib aliquando evenire poterit, ut chantas urgeat praetermissis, si ratio modo adducta pro impedienda vos ad relinquendam residentium vestram ; et cum election© vicarii generalis subsisteret, ecquis vestrum churitas vocat, ct dum vocat fortiter, poteritis nunc non viderit, reverendissimi patres, eam a fortiori C ci respondere: Expucta, oxpccta; iure fuu utere, locum habere in vicario capitulari, qui omnia foren­ attamen niinisterium meum implere non puamim, sia negotia dioecesis pertractat, non minus ac vi­ quia licentia munus meum ngendi nondum ndxenit. carius generalis episcopi? Ac proinde si ad hoc Quare voluissem ut de licentia praescripta in «cho­ officii munus inidonei declarantur parochi ct ca­ mate ius eam dispensandi ad mctrupolit.inum per­ nonici poenitentiarii, ob ipsam ipsissimam rationem tineret; quia modo facili ct inudo etiam securo inidonei et incapaces quoquo retinendi erunt ad respectu omnium circumstantiarum appretiatiu potest faciliter n metropolitano cognosci. vicarii capitularis munus rito obeundum. Sed quod praetereundum non indico, e»l forma Doniquo in schemate statuitur, quod si in elec­ tiono vicarii capitularis, capitulum praepostere in schemate exarata qua cum voluntarie absentibus egerit, praescriptas numpo conditiones omittendo, procedendum erit. Ibi dicitur: „Quod si tribus et perannas inhabiles ad huiusmodi officium assu­ mensibus ultra concessos absens fuerit, metru poti­ mendo. datur illico appellatio m devolutivo ad tantis suffragancum episcopum absentem, inctrosuperiorem. Superior autem dicitur metropolitanus politanum vero absentem suffniganeas episcopus archiepiscopus, si capitulum suffragancum defecerit; antiquior residens huic sedi upohtulivuo denuntiaro si autem ipsum capitulum motropolitanum, superior teneatur, quae in ipsus absentes prout euiusquo erit episcopus o suffragano!» antiquior, ot isto quo­ maior aut minor culpa exegerit, animadvertat quo ei ecclesia metropolitana proprio faorit viduata * Argumentara: wEpbcO]ni< Parcaris upUssrt IU ratiora pastore; haec schematis praescriptio. Sed pace de non rc&jdcndo putius quam Rumano ponti&ri re ** r\ andar» tantorum doctorum qui praefata statuerunt, dicam esse uielruj «oli Lino, ut bar ratione urgentioribu * cuaibat el quod in schemate non consideratur casus in quo fori l i os et citine provideretur. Slid antan uuii arridere for­ tum metropolitana, tum omnes suffraganeao eccle­ mam, qua iuxta sebrniatis disporithmes enntra ten tendente * * * tneuriba ultra c»«nc·-sos siae proprio sint episcopo destitutae; casus nimirum providendum esseL Eiruitn ri tribu * miffraxineum rpiseupnni a¥in quo omnes omnino episcopi alicuius provinciae abdens fuerit, metropolitann Miilrni, metropoli tannin au Irin alxeiitnu aiffra^anm· c ptero­ desint. Neque impossibilis huiusmodi casus est; pur antiquior reridvm huic apcbtulkar wdi dromi liare (mea­ locum namque hodiodutn habet in Sardinino insuta, tur. quae iu ipsos nUmtcs. prout culuoptr huir aut minor ubi in Turritana provincia, quamvis suffraga ne is culpa exigeret, amitiarirrrlat, .atque ctinm ceri» -in ip-is de ditata, omnes tamen ecclcsino, ipsa metropoli non utilioribus personis prox Meat, sinit tn 1 tornino nurerit «aluhriler i-pfo-vpalw exclusa, propriis sunt episcopis viduatae. In hoc expedire'. Hae pruplcrea pnividoiie *it«i«dielíu interdictionem decerni el qnhkm rise olla praevia adm««iituae casu, quaero, quinam erit superior cui m devolutivo el ail rioqdiceiu rive ineUupulitaal «¡V * * antiquiore rpi-rvpi appellari possit a capituli deliberatione, sive motro­ denuntiationem. Satis rx t«»re in ture ab electione vicarii capitularis, dio 8 februarii a ut electio ducturis in sana thcu! canonici· rii omniuo nulla. dic.udum idelra» ,ima« « ani -«alle *· non ud aliquem superiorem episcopum, cum nullus in sacr * Ibeolo^in. vd alias qx4, ut ia bue rato illa coricensis, loseph Moroyra episcopus Ayacuquenais, ait vicarius capituli, quem ipse cpiscnpa» vd vicarios a|»••lab­ eas ante mortem cimstitnerit; et ai invpiuala rpi^rvpi vel v^ Franciscus Zunnui Casula episcopus Uxellensis ot cari i apostolici mors foerit. vicarias generalis -k-fanti ilhea Terralbensis. certiorem de hoc reddat apostotiran xcdeiu. et infanta ipa· Oratoribus publicatis, ab eminentissimo primo vicarii capitularis munus eie recaL Quoad «ehrvM de rpsos·praeside ad ambonem successivo vocati sunt archi­ pù ait tantummodo pauca admodum ilia ewe. qnae dfuular episcopus Smyrncnsis, archiepiscopus Parisicnsis, de episcopo rum agendi ratione ia aribe ad civikrn poSrsUteoi; addidit tarara id cert mime alibi p Hrvlandniv. run» 4- re­ archiepiscopus Coloniensis, episcopus Cornetanus ct latione inter eccksiam et eivtkm pùlcaÌAlcso wroc·» hrl Hie Conlumccllcnsis, episcopus Sancti Marci et Bisinia- aut-'m fcdtrm conimcrr.oraaJstii r^-e n>n>tilufwtieni «»rc nensia, et episcopus Sozopolitanus. gorii XVI SeUicitudtf omniam evclouir uw· * -¿wo»-------- 399 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 400 designaverint, schema in hoc casu missionaries vel A ut ad salutom aeternam omnes perducat. Religio presbyteros in unnm convenire, nt hanc olectioncm enim catholica vivit bone cum omnibus, ut aiebat faciant, ntatuere videtur. Quod ri forte propter sanctus Augustinus; et utinam gubernia superent Jocorum distantiam et itineris difficultates perarduum et intelligercnt, ut ipsa quoquo vivunt ot longe id apparet, tunc vicarius generalis defuncti antistitis vivant Nil rectius, nihil rationabilius dici potest, ipso facto habetur tamquam vicarius capitularis, praesertim (denao affirmo) hisce nostris tempori­ quousque aliter a sancta sede fuerit ordinatum. bus, ut possint fideles quae Doo ct quao Caesari Non unum schematis propositio incommodum pro­ rint reddenda agnoscere. Quao verba notissima creare posse arbitror. Primo enim quis distantiarum Domini nostri, quibus saepe politici huius saeculi vel difficultatum index erit? et saepe saepius homines abutuntor, doctissimus Salmerón expendens ait ad pro suo arbitrata de rebus, quae auctoritatem et rem: „Non repugnant nequo se mutuo impediunt honorem aliis tribuere videntur, indicium ferre prae­ reddere temporalia bona Deo pro ministris ct tem­ sumunt. Deinde cum mitrionarii variaram nationum porali cultu, et solvere Caesari tributum; imrno vos rint, et ri sub hoc nomine etiam religiosi, ut credo, estis Dei et Caesaris. Nam omnia habetis a Deo in teli igun tur, non eiusdem ordinis ordinario sint, ut animam, corpus, divitias naturales; aliqua per non meliora charismata aemulantes, vehementissime Caesarem, non a Caesare, qui minister Dei est in dissentire circa personam eligendam, ac fidelibus bonum, scilicet pacem, justitiam, abundantiam. Red­ scandalo esse possent Omnibus, qui in missionibus dite ergo unicuique quod suum est.u Valde ergo laborant, compertum est quot ex hac aemulatione B exoptandum esset, mea humili sententia, ut a con­ et simultatibus saepe apertis, saepius obscuris in cilio oecumenico aliquae generales normao tra­ missionum detrimentum proveniant mala; ita ut derentur, quibus fideles .et fidelium pastorea in propagatio catholicae fidei et christifidelium salus casibus peculiaribus possent quid iis licitum, quid retardetur, ut dolebat Benedictus XIV in constitu­ vetitum definire. Profecto valdo perplexa et diffi­ tione Apostolicum ministerium. Satis igitur ewot cilis quandoque ista definitio perspicitur, et potior iuxta meam sententiam, id quod iam in pluribus ideo ratio manet ut aliquid dicatur. Verum non missionibus factum videmus, et a sancta sede pro­ dubito quin in aliis schematibus, sicut iam delibavi, batum, pro omnibus missionibus decernere : scilicet de hac disputatione sermo fiat Hoc breviter dicendum putavi, et vestro sapien­ quod ubi capitulum canonico erectum non existit, vel ubi usus non invahiit vicarii capitularis electio­ tissimo iudicio relinquendum: quod si minus bene nem per parochos faciendi, ille sit vicarios quem arbitremini dictum, pro non dicto habeatur. episcopus rive vicarius apostolicus ante mortem de­ ORATIO signaverit; si vero inopinata morte sit correptus, reverendi patris domini Georgii Darboy vel electionem facere neglexerit, ille hebeatur vicarias archiepiscopi Parisienses *. capitularia, qui officio vicarii generalis episcopo Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. vivente fungebatur, et profecto ipse episcopus alioa Veniam petii verba faciendi super schemate idoneos ad regendam ecclesiam nescit, rient eius vicarius generalis prae aliis aptus invenitor. Hac C de episcopis, et ea mente ad umbonem accedo. ratione vero electus quam citius sanctam sedem de sua electione certiorem faciat, ot quid in posterum 1 Argawatuoi: «Arcbiepiscopus Parmensis nominila in­ * primi oUerrarit adversa * episcopum Griltllhioreiiscm, qui, faciendum sit determinet. * rit, non ad ree attulit exemplum vicariorum capitu­ Nunc ne indignemini, quaeso, si loquor adhoc ut jpe larium Paririeariuia sub Na poleose I. quasi decretum quod­ semel super aliud schema, et unum vel duo verba dam tulerint de gallicani * ut riusi prindpiis, cum reapne illi addam, qnae necessaria mihi videntur, cum quae doctrinam tradiderint, qaae communis tunc temporis erat, et rint aliorum schematum ordinationes ignoremus. In praeterea integerrimi fseriat viri ac sanctae sedi addict¡arimi. capite I ubi de officio episcoporum circa finem, do Et quidquid rit de doctrina illa, quod tose vicarii capitulares debito obsequio et obedientia erga saeculi potestates fecerunt, fecisyenl etiam epwccpi. De schematibus vero in genere sermenem faciens rit, sperasse ae synopsnn qnandam rerum pauca verba dicuntur. Num haec pauca verba nostra omnium, de quibus agi debet in concilio, ut primo intritu hac aetate, ubi gubernia ct gubernantes voluti Indicare episcopi possent de remediis, quae malis opponantur, metbeora vel ridera errantia surgere et cadere quibus societas nunc affligitur. Iu «pede autem quoad miramur, atquo numquam apertius illud prophetae schema ,de episcopii' adnotavit, officia tantum episcoporum completum videmus: Ipse mutai tempora et aetates, exponi, non autem naturam et iura episcopatus, nec dicendum, notissima esse iura episcoporum, siquidem et de offidis hoc transfort regna, algue constituit, et facta recte vel ipsum diri posset, nec quod alibi iura exponantur, cum aptis­ initiate completa iure facta videntur, num, dico, simus locus ea exponendi iste praecise siL Immo nec ipsa haec pauca verba sufficere possint, iudicio vestro officia rit satis perspecta fui «e schematis auctoribus, eum sapientissimo etiam relinquo. Non immerito hac D licet unum tantam caput inscribatur ,de episcoporum officiis de re adeo necessaria et summa consideratione in capitibus tamen sequentibus, ubi de reddentia, visitatione etc. nonnisi officia recenseantur. Nec sennonem fleri in sche­ dignissima postes forsitan in ¿alita schematibus, ubi mate de relationibus episcoporum cum aliis membris eccle­ de ecclesiae et statua civilis reciprocis relationibus siasticae hierarchiae et cum Uicis variae conditionis, et licet agetur, disserendum erit; et valde utile mihi fuisse aliquid innuatur de relationibus ad principes et magistratus, videtur, si hoc in loco mentio aliqua celeberrimae melius tamen foret verba illa ani expungi aut immutari, si­ quidem eorum patrocinium et protectio reqniritnr, cum id sanctae memoriae Oregorii XVI constitutionis praestare ipri nec semper powiut, et aliquando positive dene­ Sollicitudo ecclesiarum fieret. Ibi enim revocata gare debeant attentis exigentiis rerum, locorum, legum et constitutione concilii Viennensis, neo non nonnul­ ipsius opinionis publicae, qnae regina mundi nunc est. Quoad lorum suorum praedecessorum decretis declaravit: caput II ubi de reddentia agitur, querebatur nimis dure hoc sanctam sedem eum populorum gubernantibus, at­ praeceptum inculcari, quasi redargui episcopi ex hoc capite possent; mulctam vero additam magis iaiuriosam esse et etiam que auctoritatem exercentibus regis nomen attribuit, inutilem in iis regionibus, in quibus episcopi ad materialem filios nuncupat, et etiam ad eos nuntios apostólicos restitutionem eogi nequeunt. Reprobavit etiam munus denun­ mittit, non propterea eorum iura legitima atque tiandi, de quo In cap. I et III, et dispositionem, qua statuitur, * quam duo aut tres sint. Plure * iustn eorum facta noscere, neque eis novum ius ut vicarii generales non plure * et necessarios episcopis esse conferre et eo minus consecrare solemuiter definivit. vicarios rit in Grillis et utile et numerum episcoporum prudentiae relinquendam; nec ullam Tantum rea gestas admittit vel recipit sd maiora esse rationem, cur virarti honorarii aboleri debeant, cum et mala evitanda, et ad utilitatem ecclesiae procuran­ ipsa praxis Romanae curiae eis faveat, in qua et protonotarii * ahi praeisti ad honorem habentur, reclusit redam; quia ad id solum directe et finaliter intendit, et plure I 401 CONGREGATIO GENERALIS DUODECIMA 19 ianuarü 1870 409 Sed priusquam rom aggrediar, non possum quin A quaestiones particulares sine ordine nexuque in paucis respondeam uni ex disertis patribus, qui in medium adductas; quae indubie tractarentur et congregatione praehabita concilium hoc sunt allo­ facilius et felicius, si concilii scopus et finis, ex­ cuti; scilicet venerabilia orator ut hanc thesim aminandorum series, totius doctrinae indoles et ad· true re t, dioeceses nempe, aedo vacante, regendas compago, omniumque decretorum provisoria saltem esse non a vicarila generalibus capitularibus, sed formula simul prae oculis haberentur. Liceat a metropolitano vel ab antiquiori provinciae epi­ igitur dicere, cum debita tamen reverentia, pluri­ scopo, in exemplum adduxit vicarios capitulares bus indigemus ut operi nostro manum utiliter Parisienses, qui, aede vacante, sub Napoleone I afferamus. Huc undique convenimus omnium ec­ quoddam decretum edixerunt de doctrina, ut aiunt, clesiarum pastores, iidem quibus dictum fuit: gallicana. Eo probare nititur grave periculum Euntes docete omnes gentes, lux mundi, sal terrae, imminere dioecesibus, quos interim regunt vicarii nt malo cuidam gravi et communi remedium prae­ capitulares. bere, ut bonum aliquod universale ct extraordinarium Do ipsamot thesi fuso, quantum audire potuerim, peragere possimus. Haec enim et causa et ratio exposita, id ait quod voluoritia: de exemplo autem fuit omnium conciliorum oecumenicorum, et esse allato, dicere liceat non esae satis aptum, quia debet causa et ratio concilii Vaticani. tuno temporia camdom doctrinam tenebant omnea Igitur quae sint hodie mala propellenda, quae episcopi Galliarum, idque quod faciebant vicarii bona providenda, quo ordine, quibus mediis, quo­ capitulares sane fecisset episcopus; unde in hoc rum hominum auxilio, qua moderantia, qua animi parte ruit oratoris argumentatio. Quantum ad h firmitate procedendum; haec omnia sperabamus eorum memoriam, quoa perstringere intendit, sciat nobis sub uno conspectu ostendi posse, non quidem venerabilis praesul, eosdem vicarios propter fidem oratorio modo diffusoque verborum contextu, sed catholicam viriliter passos fuisse exilium et pauper­ brevi quodam ct synoptico rerum programmate. tatem sub fine saeculi XVIII; immo unum ex ipais Sapiens enim antequam ad agendum se accingat, propter obedientiam aummo pontifici in carcere consulto laboribus suis praemittit quasi typum fuisse detentum. Addere iuvat quod postea digni­ exemplarem, operis sui generalem delineat ideam; tate episcopali ot purpura fuerit auctus, quibus ita ut apprime sciat a quibus incipere utile ait, non imparem ae praestitit. Meminerit quoque quo ordine procedat et qua via, quem denique maiores nostros Galliarum episcopos numero 135, finom et exitum possit assequi. Hic est lucidus eadem persecutione saeviente, omnea, quatuor ordo, quem sequi pluris nobis interesse!, et cuiua tantum exceptis, exilio, carcere, poena multiplici, loco tenebrae quaedam nos circumdant et dubia aut etiam morte cum permultia ex clero fuisse pungunt. Quis est ergo hodiernus mundi status? mulctatos; dum e contra, saeculo XVI, in pluri­ quae remedia humano generi praebenda? Sane bus Europae regnis episcoporum para magna post meum non est in hac oratione his omnibus re­ Lutherum abierit, aut etiam in quadam regione spondere. Dixisse sufficiat mundum triplici prae­ omnea, exceptis quinque, schismati nomen dederint; sertim morbo torqueri: erroribus decipitur, qui qui tamen et doctrinam de qua agitur non tene- . 3 mentes infestant et veritatem inter filios hominum bant, et communiter ab apostolica sede fuerant minuunt; libertati deordinatae inservit, independenelecti. Igitur historiam attentius legat venerabilia tem se profitons, unde omnis auctoritas labefacta­ praesul, grandiaque maiorum nostrorum ossa, si tur et nutat; denique sensualismo practico abductus, non miretur, saltem non indiscrete effodiat et vitiis foedatur, quae Christianae sanctitati valde turbet, sed quiete dormire sinat. repugnant His ergo malis quae remedia? Certe Caeterum haec dicta sint non ut discussio doc­ doctrina plenius et fortius exponenda; auctoritas trinae theologicae, sed in modum pietatis meae firmanda eorum, omnium, etiam episcoporum, qui eo iure potiuntur; sanctitas inspiranda populis et erga maiores. Nunc quasdam super schemate de episcopis communicanda, qua vitia propellantur et excidant; animadversiones examini vestro proponendas sus­ quod, si a nobis praestitum, maxime proficeret cipio; a quibus hic publice faciendis perlibenter Voluissem igitur nitido et complete nobis pate­ abstinuissem, si qua alia patuisset via vobis eas fieri mala, quibus laborat humana societas; itemmanifestandi. Et ai brevis esse laboraverim, forsan que indicari simpliciter et viriliter remedia, qui­ in eo fastidiosus evadam, quod quaestiones attingam bus sanari posse creditur; ut quasi lumine per­ ab aliis praolibatas. Vitium hoc, si tamen occur­ fuso illustraretur conscientia nostra et isto rerum rerit, vitaro haud potui, siquidem ex loco qui mihi intuitu potenti animus noster firmaretur. Postin hac aula conciliari fuit assignatus, vix oratores modum ex principiis ita positis eruerentur conaudire et plane intelligere datur. Ideo non ad D sectaria, quae dubiis particularibus atque levioris me spectat monitum istud quod recenter nobis momenti quaestionibus solutionem attulissent. Ast traditum est. Si quao ergo iam effata dixerim, e contra per hanc quaestionum particularium sylvam parcite; si quid novi, bencvolenter suscipite; confuso ambulamus et per vana et incerta cuiusdam caeterum mihi ingenuo favete. scholae placita; de rebus quae ad vulgarem canoQuaedam in genero primum iuvat animadvertere nistam pertinent, verbi gratia de quantitate mu Ictae quae cadunt tum in schema de episcopis, tum etiam episcopis imponendae graviter disserimus, et in in alia schemata iam edita et, ut probabile est, haec, nescio quae puerilia, praecipites agimur, et in proxime edenda. Mihi mens erat, sub exordio iis insudare iubemur! huius concilii et occasione dogmatici schematis, Ille multis erat metus, ne concilium Vaticanum haec praeambula vobis oxponere; quae tamen maiora tentare!, quae societatis aegrae vires ex­ interdum silere duxi satius, sperans ab aliquo cederent. Mihi (humanum dico) metus est ne reverendissimorum patrum fore dicenda, nisi res in postquam attentionem omnium et spem excitaverit, melius mutaretur. At neutrum accidit operi, cui manum affert, impar inveniatur ab iis JIoc itaque me movet et querelam excitat omnibus, qui reginam ipsam mundi, opinionem Iam a diebus quadraginta tempus insumimus circa scilicet, efformant, movent et gubernant. Sed satis superquodo schematibus in genere: cartemittendam schema a>l depntatiouem pro reba« disciplinae ecrum huius animadversionis meae veritas clarius patebit eleiisAticae, at eorrigatar Libita ratione raris et digs i ta Lis episcoporum.” ex dicendis in particulari super schemata de eptscopis. Comciu OXXKHjLL. tomos L 403 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 404 Sane titulus ¡He de episcopis, qui schemate prae­ A coetui proposuerit. Sed hi omnes et plura norunt figitur, legitimam lectorum animis persuasionem et maiora peragunt. Verumtamon cum eo tendunt, ingerit, hic tractandum iri de episcopatu iuxta ut mundum sub loge Christi reducant, et reductum totam comprehensionem sumpto: ac proindo ad- servent, cumque huic operi, prae fragilitate etruendum iri quae sit eius origo et natura, quem humana, non sufficiunt, perlibenter discent qua via in hierarcbia locum teneat, et qua vi hunc servare hunc finem attingere valeant. Igitur tomporum et possint episcopi; qua polleant auctoritate leges locorum usus, institutionum indoles, populorum in­ ferendi, judicandi ct dispensandi: quae inni eorum, stinctus, et inordinata libertas, et ea vis qua re­ privilegia et officia. Ast ille prorsus deciperetur guntur omnes, opinio scilicet quotidie diariis velut quem verbi significatio et ipsa logica in hanc con­ alis orbem pervolans et invadens; ca omnia, in­ clusionem inducerent. Namque canonista noster quam, quomodo vinci et ad animarum snlutern do episcopis ex professo tractans, officia eorum, adhibere possint episcopi suo officio toto corde neutiquam vero iura, neque alia huiusmodi vel addicti? Do his tacet auctor, quasi nunquam nisi leviter attingit Inde patet quod titulus multo ex ima specu aut cellula res humanae conspexerit. latius excurrat quam materia ipsa subiecta. Fateor equidem in cap. T auctorem non omnino Hanc certe mendam publice notandam haud praetermittere relationes episcoporum cum principiduxissem, nisi gravius aliquid accideret quo laedi­ bus et magistratibus; sed quam infauste quaestionem tur vera philosophia, scilicet auctoro officia de­ istam attingit! qua rerum ignorantia! qua verborum scribente, et e contra de iuribu * episcoporum om- b incuria! Dicit enim pag. 3 [coi. 341 c]: nDum debitum nino tacente. Attamen iuxta sanam rationem ob­ obsequium et obedientiam erga sacculi potestates ligatio, quaecnmque sit, necessario ius quoddam populis praedicant-; et pag. 4 [ib.j: „Principes et adnexum habet. Nemo enim iuro aliquo fruitur, magistratus paterne requirimus, ut sacros ecclesiae niai in ordine ad munus quoddam implendum, et antistites ac ministros . . . valido suo patrocinio viceversa nullum unquam munus potest excedere tegere ac tueri studeant . .. scientes, episcopos limitem iuris nostri, id est virium et mediorum, cum ecclesiae causam, tum eorum regni agere, et quibus officio nostro saltem adaequate fungi pos­ salutis, ut prorineiarvm suarum quieto iure potian­ ** Porro haec verba quemdam famulatus ap­ sumus. Igitur nec logice, nec utiliter et decenter tur. do officiis episcoporum dicitur, nisi antea aut simul petitum redolent, exarataque videntur a doctore de iuribns dicatur. Quare schema, quod prae aulico et, ut aiunt, eaesareo. Nempe religionem manibus habemus, otnnino mancum et iam in hac exhibent fere ut instrumentum regni, siquidem parte augendum est. eo tendunt ut principes sciant provinciarum suarum Nec respondeatur ibi silentium servari de iuri- potiri iure quietu posse. Piares quos noverim epi­ bus, quia sufficienter omnibus nota sunt: at officia scopi haec suo nomino firmare prorsus abnuerent, quoque et nota ot quidem unanimi catholici orbis mihique noti sunt principes ct magistratus, qui plausu observata: quao tamen cautum est in me­ taba audire sine despectu non vellent. Satins erit, moriam revocari. Nec etiam subiungatur, ut in meo saltem iudicio, si neque principino requiratur praecedenti congregatione dictum est, ista iura in C patrocinium et protectio, neque episcoporum con­ aliis schematibus recensenda fore: nam nullum in cursus et actio indiscrete offerantur. Hodie in schemate nostro verbum hanc auctoris intentionem plerisquo Europae regnis, vix aut ne vix quidem innuit; et insuper ea describere, quovis tempore potest denis principibus aperte favere, quin sibi exponere non sufficit, sed praesenti momento conciliet populorum invidiam ot odia, ¡psique prin­ maxime erat necessarium. cipes quandoque magis nocent quam prosunt, si Sed esto, quod auctor do iuribus sileat, et de nimis patenti patrocinio clerum tcg.int nc tueantur. officiis tantummodo agat: quae sunt iuxta mentem Non arbitrio et nuta gentes regunt, ut sentire vi­ eius ista officia? Omnia recensenda veniunt detur schematis auctor; sed iis saepo saepius for­ cap. I si titulo credatur de officio episcoporum; tiora sunt rerum adiuncta, leges, antiqui mores, quamquam ot agatur capitibus sequentibus do diaria passim sparsa opinioque indo enata; unde residentia, visitatione dioecesis, de visitatione limi­ velint nolint, reges praestare vel denegare prae­ num sacrorum, quae corte sunt episcoporum officia, sidium episcopia pro varia rerum conditione quasi ac proinde cap. I comprehendi debuissent Igitur coguntur. de novo patet, auctorem, cum rem aggreditur, Qaare verba schematis de hoc puncto vel ex­ non satis esse conscium totius materiae, quae titulo pungenda vel certe mutanda crederem. subiecta eat. Plurimum doleo et non illaesam episcoporum Quidquid sit, cap. I quaedam praelibat de verbo dignitatem arbitror cum cap. II renidentiae prae­ Dei praedicando; sed quasi cursim et perfunctorie, ceptum nobis est stylo paulo duriori inculcatum vel forsan quasi rudibus et insciis elementa rei et sub tali sanctione. Quod episcopi resideant, at­ tradens. At silet de omnibus, quae facere aut que ad residendum se teneri sciant, maximi mo­ debet aut potest episcopus ad bonum suae dioe­ menti est Cueterum legem eam servant, immo cesis regimen, do legibus et iudiciis, quae ferre non servare nequeant tum quia munus eorum prae­ tenetur; silet do relationibus cum aliis hierarcbiac senti tempore ita est aggravatam, ut o dioecesi vix ecclesiasticae membris, et cum tot variao condi­ paucis hebdomadibus et quandoque paucis diebus tionis laici· viris; silet de permultis boni et mali abesse liceat, tum quia non datur etiamsi vellent fontibus et modis quao possim nos circumdant et iter suscipere aut rus agere propter inopium vel obruant, et adiuvamini sunt ot impedimento; silet certe reddituum exiguitatem. Abierunt saecula in de institutionibus ct factis inter quae versamur, quibas plurimi praelati, etiam non inferioris notae, difficili ministerio addicti. Denique silet de ratione multa simul beneficia possidebant, vitamque tran­ omnia linee ad legitimos ct salutiferos usus revo­ quillam agebant longe α curis ot laboribus aber­ candi aut aaltem iis utendi absque nostrae salutis rantes. Delicta sunt maiorum, quae immeriti luere et animarum detrimento. Quid igitur? Residere, nos 1 debemus. Igitur hanc residentiae legem tam visitare et dioecesim et sacra limina, conciliis et solemniter innovare non decet, quia concilii Vati­ synodis assistere, in his solis totus episcopus? cani decreta per totum orbem publicata et epbeMiror quod aehomatis auctor istam episcopalis of­ 1 non M. VaL ficii ideam sibi effinxerit, et huic venerando patrum 405 CONGREGATIO GENERALIS DUODECIMA 19 ianuarii 1870 406 meridibuB impressa nos contemporaneis nostris ex * A Haec, eminentissimi praesides, reverendissimi hibercnt, ut residentia© praecepto infideles, atque patres, mearum animadversionum consectaria sunto: etiam in posterum memorino nostrae labem in * Ia Quam citius patribus tradantur omnia schemata iustam inurerent praesertim de iuribus episcoporum et de officiis Sed ct me magis movet ista pecuniae muleta, eorum omnium, qui ad ecclesiasticam hierarchiam qua cordati viri dicimur plectendi. Certe pluris pertinent, ut collatione facta, videamus quid sit valemus! Neque unquam ulli occasionem dedimus rationabiliter et utiliter statuendum. 2® Schema vel praetextum autumandi minis et talibus opus istud de episcopis ad deputationem do rebus eccle­ esse, ut in officio constantes permaneamus. In­ siasticae disciplinae remittatur, eo sensu quem plurimi super ista interminatio inutilis prorsus evadit, saltem dixerunt emendandum, ratione scilicet habita et in plerisque Europae regionibus, ubi scilicet ad iuris et dignitatis episcoporum; deinde huc redeat fructuum restitutionem materialiter cogi delin­ correctum et auctum, ideoque non ieiunum et in­ quentes nequeunt. Ideoquo cum nobis per nos forme, sed iam a venerabili tot et tantorum epi­ solummodo infligi possit poena, si conscientiae scoporum concilio probandum. dictamen non nos ad residendam satis impellit, ORATIO neque impellet ad redditus fabricae et pauperibus distribuendos. Mirandum sane quaestionem istam reterendi patris domini Pauli Melchers archiepiscopi Colon tensis do qualitate muleta© ita gravem auctori schematis visam fuisse, ut eam nota quatuor paginis constante B Eminentissimi praesides et principes, confratres illustraro necessarium duxerit; cum e contra de venerabiles. iuribus episcoporum prorsus siluerit, et etiam gra­ Ante omnia alia liceat mihi atque sufficiat bieca viora officia tam arido et sobrio calamo delineaverit. testari me omnibus consentire quae hucusque ab Aliud etiam est a quo prorsus refugit et abhorret animus, obligatio scilicet denunciandi (quae bis in­ 1 Argumentum: .Archiépiscopal Colon lewis quoad schema culcatur, in capitibus I et ΙΠ, quasi res non esset ,de episcopis1 in cap. I adhaerere se iis ait, qui postularunt, ignobilis). At quidquid statuant patres, obligatio nt et de iuribus episcoporum ageretur; merito tamen in ista semper erit odiosa vanaque. Leges illae malae I capite de offidis episcoporum agi; omnia siquidem concilia eunt vel breviter desuetudine cadunt, quae tali ab ecclesiastica disciplina incipere debent, et verum reformandi sanctione muniri debent; et ista legislatorum in­ studium a »e Ipso incipit; immo ait consentira se cum alio dustria aut eoa supponit despiciendos, aut reddit. oratore, qui dixit aliquid addendum in hoc capite de peculiari vitae genere ab episcopi * ducendo, ut qui primi sunt in honore, Precor itaque ut probrosum illud denunciandi onus primi etiam vitae sanctitate sint Postrema autem huius a nobis avertatur. Sponte agant, et forsan non capitis verba, quibus inculcatur episcopis, ut collalis inter se deerunt, qui ad istius generis servitium natos se consiliis strenue defendant iura ecclesiae, expungenda e?se ait, esse agnoscant; eos dedignari nostrum est et magna­ utpote quae civili potestati suspecta ease possent. — Caput Π ,de residentia1 posse omitti, cum nunquam magis quam hodie nimum, excitare inutile prorsus et indecorum. episcopi solliciti fuerint de hoc suo officio adimplendo. — Quoad Ultima tandem animadversione plectendum schema visitationem dioecesis voluisset aut non praefigi quinquennium videtur, capite VII, ubi disponitur quod vicarii C tanquam terminum pro iis dioecesibus, quae plus quam quin­ generales numerum trium vel duorum non debeant gentas paroecias habent, aut ai id oblineri non ponet, novam excedere. Ex iure non tenetur episcopus sibi quamdam dioecesium circumscriptionem faciendam. — Quoad vicarium generalem adsciecere, sed nec prohibetur. caput V et VI maximi momenti e&se ait, ut simplicior reddatur forma synodorum; quo enim simplicior forma est» eo facilior Sane licet et quidem utile est unum habere, iuxta conventio. Et circa synodum dioecesanum iis se subscribere schematis effata, vicarium generalem, et si ferat qui dixerunt, convocandum capitulum civitatis episcopalis et consuetudo, duos vel ad summum tres. At quare ex ungulii deeanatibus duntaxat unum parochum ab aliis plures etiam non haberet, praesertim si ferat con­ parochis eligendum. — Cirta synodos provinciales ait, se existi­ suetudo, ct exigat utilitas immo necessitas? Namque mare acta quae Romam mittantur non fore immutanda in­ audito metropolita. — Quoad schema ,de sede episcopali va­ episcopus nonnisi ex utilitate ot necessitate vicarios cante * ubi dicitur quod legitime electus vicarius capitularis generales adhibet Porro ex eadem ratione numerum ex redditibus mensae episcopalis vacantis etc. pro .electus * eorum determinat. Si enim in dioecesi triginta dici voluisset ,constitutus , * quia in schemate immediate ante * vicario. Ea quae statuuntur pro animarum millia continente, vicarius generalis cen­ sermo fit de .constituto setur utilis ot necessarius, quare tres aut plures regimine ecclesiae in casu captivitatis aut relegationis episcopi, voluisset extendi etiam ad casum, in quo episcopus mente etiam necessarii non essent in dioecesi, quao duos captus est. — Ubi statuitur vicarium capitularem non debere milliones habitantium continet? Igitur ista non e conferre beneficia liberae collationis, sed oeconomum deputare longinquo decidenda quaestio, sed episcoporum pru­ et interim concursum indicere, cuius acta ad apostolicen! sedem dentiae eo magis relinquenda, quod ius eorum re­ transmittat, ait se id probare non posse, quia huiusmodi trans­ lativo ad vicarium generalem omnino est integrum, D missio valde rem procrastinaret cum maximo fidelium damno, in iis praesertim regionibus» ubi viget consuetudo ab apeetoneque ullo unquam decreto limitatum; undo nec liea sede approbata conferendi paroecias per concursum gene­ ultro a concilii Vaticani patribus, ut reor, limi­ ralem; voluisset idcirco vicarium capitularem beneficia haec tandum. aut provisorie tantum conferre, reservando episcopo definitivam Idem dicendum do nomine et usu vicariorum collationem, aut definitive quidem conferre requirito tamen generalium, ut aiunt, honorariorum, quao abolenda consensu capitali, vel, deficiente capitulo, inetropolitae. Inde autem occasionem sumpsit insurgendi coatra systema uti dici clamat schematis auctor, non obstantibus quibus­ solet cenlralisationis. Maxime quidem utile esae ait, ut cumque; caoterum nullam huius sententiae capitalis membra suo capiti unita sint, excessum tamen vitandum eo rationem affert. Sed si tales tollendi sunt, pariter magis, quod episcopi cum Romana sede nunquam magis uniti et in urbe Roma tollendi protonotarii et innumeri fuerint, quam hodie sint; immo praesentem conditionem exigere, praelati ad honores. Fumus et fucus honorum aut ut episcoporum facultates amplientur, et remotioribus prae­ sertim episcopis non ad quinquennium concedantnr, aed munere ubique decent ot prosunt, vel ubique dedecent et episcopali durante. Et licet summus pontifex propensus rit obsunt ad evueedendas episcopia extraordinarias facultate», hanc tamen Plura insuper dici possent, quao schema vel methodum ait se probare non pc«se. cum episcopi no® extra­ necessaria tacet, vol inutilia recenset. 8ed longae ordinarii ministri sint, sed ordinarii In specis veru multa admodum orationi finem imponere debeo. Insuper dixit de necessitate ampliandi facultate» episcoporum qr>mJ dispensatione». haec vel ab aliis patribus iam audiendis notabuntur, matrimoniales At hic eminentissimus primus praeses signo dato oratomi vel certe licebit scrupulos, si qui supersunt, exponere menait, non esse a proposito schemate recedendam, adewo cum nd suffragia veniendum erit. commissionem specialem destinatam red pie n lis privatis pairan ίβ· 407 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 408 aliis etiam iam cmincntissimis oc reverendiesimis A dioecesis visitatio perfici debet, ad triennium vel oratoribus ex hoc suggestu dc episcoporum digni­ ad summum quinquennium definitum est. Ad visi­ tate ac iuribu», visitatione et residentia, necnon tationem totius dioecesis amplioris ambitus etiam de sede vacante et impedita iam proposita sunt. quinquennium non sufficit, si visitatio episcopalis Et abstrahendo ab eorum repetitione, paucas tantam ab ipso episcopo peragi debent: et nano maxime observationes examini sapientissimo vestro proponere refert ut episcopus hoc gravissimum sui muneris officium ipse peragat. In dioecesi mihi concredita mihi liceat Quod attinet ad caput I schematis de episcopis, • plus quam octingentae parochiae inveniuntur; et sin­ omnino quoquo consentio quod hoc loco non solum cere fateor omnino mihi impossibile ee» e omnes has de dignitate, de iuribus. sed etiam de officiis, de parochias, ct doinde illa plurima instituta eccle­ reformatione episcoporum sit sermo: nam a re­ siastica, quao praeter parochias sunt visitanda, visi­ formatione disciplinae ecclesiae, sicut iam ex emi­ tare intra quinquennium. Igitur peto ut non stricto nentissimo ore audivimus, omnia concilia operam modo quinquennium tamquam ultimus terminus suam inchoare necease csL Omne verum autem visitationis totius dioeceseoa definiatur, sed saltem et sincerum reformandi studium a semetipso re­ pro iis dioecesibus, quae plus quam quingentos formando incipere debet Igitur reformatio vitae continent parochias, amplior terminus praefigatur. praesulum et episcoporum ecclesiae merito iure hic Libenter confiteor mihi magi» placero et arridere, habet locum, ct consentio cum illustrissimo episcopo si alio modo provideri posset; si nempe dioecesium hispano, ex cuius ore iam audivimus desiderium ut B ambitus viribus unius episcopi revera responderet, nonnulla hoc loco dicantur dc vita episcopali in­ si igitur dioceeses amplioris ambitus nova circum­ stituenda, non quidem speciali instructione lataqae scriptione imminuerentur; sicut quotannis in Ame­ locutione, sed nonnullis gravibus ct vivificis verbis rica fieri audimus. Sed nemo ignorat quantis iam disseratur de necessitate, quod illi qui primi sunt difficultatibus tempore hodierno in hisco regionibus in dignitate, etiam primi sint in vitae sanctitate, eiusmodi nora circumscriptio dioeccseon sit subprimi sint in sequela Domini nostri lesa Christi iecta: igiturque quamdiu hoc melius remedium non crucifixi, in imitatione cius humilitatis et spiritus adhiberi potuerit, iterum peto ut terminus visi­ paupertatis; vitam degant alienam ab omni mun­ tationis dioeceseos amplior definiatur. Quod spectat ad cap. V et VI do synodis pro­ dano fastu ot luxu et splendore, dediti orationis et meditationis studio; vitam talem degant, qualis vincialibus et dioecesanis, omnibus libenter con­ omni clero sit exemplar, ct egregia gregi forma ex sentio, quao in schemate praescripta sunt: duao animo et non ad speciem. Ista verba deinde, quae in tantum observationes mihi liceant. Quaru syno­ cap. I, pag. 3 [coi. 341 c|, contineiñur, ubi dicitur eccle­ dorum provincialium et dioecesanarum usus tant­ siae episcopos apostoliche sedis iura et ministerii opere in oblivionem, in intermissionem devenit? ■ni libertatem tueri debere, collatis inter m con­ quare? Quia illa forma, illa methodus, quae hucus­ siliis, coniunctisque studiis et viribus, facile per­ que celebrandis istis synodis orat praescriptu, diffi­ verse intelligi possunt; quia praebent ansam suspi­ cultatum est plena, solem ni tatam et formarum est cioni, quasi ad conspirandum episcopi contra gu- C plena, quae absterrent episcopos et clerum a celebernia iisdem incitarentur. Quare mihi expedire brandis synodia Si licet synodos simpliciori mudo videtur, ut illa inserta verba iam allegata deleantur, celebrare, tunc certe non solum diueeesanae, sed quae etiam superHua esse videntur. etiam provinciales synodi libenter ab episcopis et Quod attinet ad caput II de residentia iam clero in praxim denuo reducentur. Num quid dictum est, hoc omnino posse silentio transirá. magis episcopali voluntati, episcopalibus indigentiis Equidem omnino consentio, quia fortasse nunquam magis satisfacere potest, quam cum clero suae in historia ebristiana hoc officium tam bene ob­ diocceais, et cum de metropoliti^ sermo est, cum servatum atque impletum eat ab episcopis quam episcopis suae provinciae saepius convenire, et cum hodierno tempore. Quod attinet ad statutam poe­ iis deliberare quidquid ad utilitatem ecclesiae, quid­ nam eorum, qui negligunt huius officii observa­ quid ad bene administrandum munus episcopale tionem, hoc statutum omnino opportunum esse cen­ pertinet? Igitur peto humillime, ut permittatur seo, quia controversias doctorum sapienti modo tam synodum provincialem quam dioccesanam sine decidit Sed quaero num hoc loco, in decreto con­ tali difficili forma celebrare, et ut non amplius cilii oecumenici fieri debeat, an alio modo melius requiratur quod in synodo dioeccaana vocentur sapientiusque fieri possit. omnes illi, qui hucusque ius habuerunt ad synodum In cap. Ill de visitatione episcopali compluribus vocari. Iam dictum est sufficere ut praeter cano­ iam desideriis saepius iam ab episcopis manifestatis nicos capituli et clerum civitatis dioecesanac vel sapientissimo modo satisfactum eat: unum tantum D eathedralia, ex singulis decanatibus decanus, et observare liceat. Spatium temporis intra quod tota praeter decanum alter etiam parochus a caeteris parochis eligendus advocetur; itaque consiliis omproporitienibus; ad illam «e oratorem cun ve riere opas este pro nino me consentire fateor. iis, quae ad schema de quo agitar non referuntur. In eodem capite statutum invenitur, ut metroOrator respondit, petitionem se iam regulariter fecisse et politae concilii provincialis acta et decreta omnia idcirco existimasse, posce se mentem suam libere exponere in ad aanctam sedem transmittant, quatenus expen­ concilio. Ceterum ad caput II transiens schematis ,de sede episcopali vacanteubi fit senno de dimissoriis a vicario capi tu- dantur et recognoscantur, nec prius publicentur. Uri concedendis .post annum vacationis , * haec po&lrema verba Sine dubio hoc decretum sapientisaimum eat, et deleri voluisset, quia saepius necessarium est, ut ordinentur omnibus placet Sed quia nonnunquam evenit quod deria .infra annum vacationis . * Quoad alienum clericum neta et decreta concilii provincialia remitterentur dioecesi adseribendum vel propriop dimittendum existimare immutata et additamentis aucta, humillimo peto ut M eatis esse, ut obligetur vicarius ad capituli vel metropolitas consensum requirendum, nec necessarium esse ut ad apoatoli- statuatur, ne decreta concilii provincialis immuten­ tur vel additamentis augeantur, nisi prius de tali­ eam sedem recurraL Tandem cum In adnotatione ad capot II dicatur nihil immutari visum esse circa dimissorias eis con­ bus augmentis vel immutationibus metropolita cedendas, qui dicantur arctati, occasionem inde sumpsit orator audiatur. observandi quod in pluribus dioecesibus hodie mos invaluit In fasciculo de sede episcopali cacante continetur ordinandi snbdiaconoa sub titulo, quem vocant missionis aut dioeceaeos, quem murem in sua dioecesi reperisse se ait nullo atatutum pag.4 (coi. 353c],quod legitime elcctua vica­ rius capitularis ex redditibus mensae episcopalis va■udo approbare potuisse.- 409 CONGREGATIO GENERALIS DUODECIMA 19 ianuarii 1870 410 canti· partem congruam percipiat. In hoc loco pro Λ immo maximum in commodum ecclesiae regivoco cléctm melius mihi ease ridetur ponendum minis. constitutu», quia immediate antea non do electo Priori tempore, quo studium, ut ita dicam, cen­ sed de constituto vicario generali sermo esL trifugalo multa membra ecclesiae occupaverat, sine Ibidem cap. II, pag. 5 [ib.|, definitur, ut aede epi­ dubio strictioris centralizationis studium ex parte scopali impedita per episcopi captivitatem vel exi­ capitis erat necessarium, proficuum: hodie autem lium sivo relegationem, illius regimen penes episcopi cum studium centralízale omnia membra cum centro vicarium vel alium delegatum remaneat, donec coniungat, omnino contrarium est asserendum. Certe alitor α sancta sede apostolica provisum fuerit: iis non expedit, ut centrum, quod in regimine uni­ autom deficientibus vel impeditis, capitulares vica­ versali ecclesiae iam superflue augetur, in prae­ rium constituant. Sapientissime, ut puto, pro huius- sentiarum ad singulos ordinariae iurisdictionis actus modi casibus provisum est. Sed desiderandum esso descendat. Finis quidem erat in eo constitutus, ut mihi videtur, ut simul ot pro casu haud raro con­ a capite et summo pastore omnia regantur per leges tingento provideatur, si episcopus ob mentis cap­ et ordinationes generales: singula autem membra tivitatem vol infirmitatem eo deveniat, ut non am­ bierorchiae ecclesiae, videlicet episcopi et caeteri plius certo validos suae voluntatis actus ponere ecclesiae antistites, sub illius auspiciis aibimetipsis possit, ot ita inhabilis factus prae esso suae dioe­ competentia officia per semetipsos impleant, et non cesi. Mihi videtur in huiusmodi casibus eodem eorum vices caput gerat. Igitur censeo adesse temmodo, ac in casu exilii vel relegationis episcopi, B pus opportunum, ut reservata non augeantur sed fore providendum. minuantur, nec non facultates episcopis hodie conIn capito 11 ibidem praescribitur, quod vicarius * ce&sae amplientur et quidem duplici ratione. Fa­ capitularia, si beneficia certae liberae collationis, cultates istae quae remotioribus episcopis ad quin­ sede ·. icante, conferenda sint, ab eorum collatione quennium concedi solent, sunt eiusmodi ut hodierno abstineat, et statini deputato oeconomo concursum tempore episcopi iis ad * ordinariam sui muneris adindicat, illiusque acta ad sanctam sedem apostoli­ ministrationem et quotidianam revera indigeant ca™ transmittat, ad quam collatio, seu provisio Quare decere ct expedire videtur, ut non tamquam pertinet. Haec ordinatio nova est; et sincere facultates extraordinariae ad certum tempus, sed fateor, hanc novellam mihi non placere. Etenim ad muneris durationem concedantur, sicuri a sacra per huiusmodi recursum ad sanctam sedem aposto­ congregatione de Propaganda fide vicariis apostolica™ vacantis parochiae collatio multis et gravibus licis haud raro conceduntur. Nec minus necessarium subiicitur difficultatibus, praesertim in iis dioecesi­ ac proficuum esse existimo, ut istae facultates in bus permultis, in quibus non per concursum spe­ fidelibus partibus amplientur atque dilatentur, prae­ cialem, sed per concursum generalem (quod iam sertim facultates ad dispensandum super matrimonii in permultis dioecesibus, probante sancta sede, fieri impedimentis amplientur episcopis, qui in regioni­ consuevit), parochiae conferuntnr. Praeterea re­ bus mixtae confessionis amplis dioecesibus prae­ cursus ad sanctam sedem rem valde procrastinat: fecti sunt. acta concursus transponi debent in linguam latinam, C Conditio in hac parte maxime et difficultatibus et et eorum revisio rem protrahit, quae saepe sine anxietatibus obnoxia est, in primis ubi matrimonium, gravi discrimine protrahi non potest Magis ex­ quod dicunt civile, per leges saeculares in vigore est; pedire mihi videtur si statueretur, ut vicarius capi­ ita ut nec forma matrimonii contrahendi a Tridentina tularis parochias liberae collationis, sede vacante, synodo praescripta, nec impedimenta canonica a aut omnino non definitive, sed tantum provisorie iure civili agnoscantur. Exinde iam plurima con­ seu in commenda™ conferat, definitivam collationem trahuntur connubio, quae ex iure canonico sunt nulla, episcopo reservando; aut vere collationem defini­ et quae non modo invalido contraherentur, ai epi­ tivam perficere possit, requisito consensu capituli, scopus tempore opportuno dispensationem posset adhibere. vel, eo deficiente, metropolitan. Magnam admirationem provocare videtur illud Praeterea quoque hominum atque nationum quod statutum est, ut, sedo episcopali vacante, etiam longissime inter se dissitarum moderno tem­ omnes parochiae a sedo apostolica conferri debeant: pore est commercium frequentissimum; domicilia nequo expedire videtur huiusmodi actus singularis atque commorationis immutatio continua et fero iurisdictionis ecclesiasticae ad centrum ecclesiae quotidiana pristinae stabilitatis ac immobilitatis lo­ transferri. Centralizatio praesenti tempore in ec­ cum obtinuerunt: unde impedimentorum matrimonii clesiae organismo iam satis superque locum habet; ratio difficillima, eorumdemque imminutio valde et magis opportunum, immo salutare atque neces­ necessarie reddita esse videtur. Haec omnia postusarium esae existimo pro regimine ecclesiae, ut D lare videntur, ut, immutato societatis humanae et decentralizationis iam fiat inchoatio, quam ut ad legum civilium statu adversus sanctam ecclesiam centrum adhuc amplius singularium negotiorum eiusque leges, facultates episcoporum quoque au­ quaestiones in singulis dioecesibus reserventur; geantur et amplientur circa dispensationem super quod quidem in schematibus nobis propositis iam impedimentis matrimonii. pluribus vicibus postulatum esso dignoscitur. Iam Quapropter episcopi Germaniae, qui anno novis­ est permagna resorvationum copia, quibus ordinarii simo in civitate Fuldensi pro consuetudine sua erant jurisdictio et omnigona muneris sui administratio congregati ad sepulchrum sancti Bonifacii Ger­ haud parum coarctatur, et difficultatibus circum­ maniae apostoli, ut deliberarent de iis, quae ad datur gravibus. Sino dubio nihil sano magis in meliorem sui muneris administrationem spectant, ecclesia Dei desiderandum est, quam ut omnia et sanctam sedem iam imploraverunt, ut sibi facultate· singula membra hiérarchisé ecclesiasticae intima quinquennales ad muneris durationem, ac praeterea devotione, obediontia et affectione cum summo facultas dispensandi super gradu tertio quartoque pastore, qui est caput ecclesiae, uniantur atque sub- consanguinitatis et affinitatis ex copula licita at­ ordinatione ei sublidantur. Fortasse autem nun­ tingente secundum, nec non dispensandi super con­ quam in historiae christianae decursu haec unio currentibus impedimentis concederentur; deinde ut tanta fuit, quam in praesentiarum: nunc igitur iam affinitas ex copula illicita, excepto primo gradu, tempus opportunum adesse videtur, quo decen- nec non cognatio spiritualis, impedimentum honestatis tralizatio inchoari possit sine ullo incommodo. ex sponsalibus, atque criminis ex adulterio aolo 411 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 412 abrogentnr; denique ut non amplius dispensationes A ordines a vicario generali concedendis, animadverto, tamquam nullae redditae habeantur per copulam quod in pluribus hodie dioecesibus sacerdotum incestuosam inchoatam vel patratam seu iteratam penuria omnino necessarium reddit, ut, sede va­ post missas preces: quia exinde innumerae nullitatea cante, aspirantes ad statum clericalem, qui absoluto matrimoniorum, difficultates et scandala proveniunt; sacrae theologiae studio, et ab irregularitate imquia humana fragilitas nen sinit ordinario propriam munes existunt, sine mora ordinentur; et non re­ turpitudinem patefacere. Magna quoque animarum cursus ad sanctam sedem praescribatur. Peto pericula inde proveniunt, quia per recursum ad igitur ut io schemate verba „post annum vacasanctam sedem, ad quam ex omnibus orbis terrarum tionia- deleantur. Consensus autem capituli per partibus tanta negotiorum moles conduit, plerumque secreta suffragia in omnibus huiusmodi c-asibus mora diuturna causatur. Quare desiderandum esset semper requiratur. Pari modo censeo sufficere, ut matrimoniales dispensationes quovis anni tempore, ut vicarius capitularis pro adseribendo alieno sine mora expediantur, sicut a sacra Poenitentiaria clerico vel proprio admittendo capituli sivo me tro­ iamdudum fieri consuevit. pel i Lie consensum requirere obligetur. Haud minus optandam esset ut dictae dispen­ In adnotationibus ad cap. II allegatum legitur, sationes non amplius expediantur in forma styloque nihil immutandum visum esso circa dimissoria antiquato, obscuro, ita ut a paucis tantum intel- eis concedenda qui dicuntur ardali, hoc est bene­ ligantur: ut bene competentiae ambitas singularum ficio iam praediti. Hac occasiono usus, cum nescuriarum clare et distincte definiatur et promulgetur; B ciam an alia occasio adhuc obveniat, liceat mihi quia haud roro evenit, at supplices litterae ad animadvertere, quod in praesentiarum iam pluribus sanctam sedem directae eapropter frustrentur, quia in dioecesibus consueverit absque benefìcio et abs­ per oratorem non ad curiam compententem delatae que titulo speciali ordinationis clericos ad subsunt. Multa quoque pericula animarum et scandala diaconatus ordinem sub titulo, quem vocant missionis proveniunt inde inter fideles et amplius inter in­ vel dioeceseos, admittere, quamquam antiquum fideles, quia dispensationes non iisdem pro pauperi­ inris canonici praescriptum cum censura adnexa bus ac divitibus taxis concedantur. Valde optan­ res pee tu tituli ordinationis constituendi nondum dum sane foret ut hoc discrimen tolleretur, et si abrogatum1 sit Cum dioecesim mihi nunc con­ fieri posset, omnes dispensationes gratis et absque creditam subirem administrandam, et praefatam omni taxa expedirentur; ex singulis vero dioecesibus consuetudinem ibi vigentem iam invenirem propter quotannis certa aliqua summa toxarum loco ad defectum tam beneficiorum quam ordinationis sanctam sedem transmitteretur. Hoc valde foret titulos alio modo procurandi, plurimi enim ordi­ proficuum, quia odiosum est omnibus, ut parochus nandi sont pauperes ex sacerdotum penuria, et do eorum facultatibus examen instituat non possem consuetudinem approbare, coepi sin­ Quod spectat ad petitam facultatum episcoporum gulis ordinandis ordinationis titulum constituere dilatationem, et reservationum imminutionem, nemo propria manu sub hypotheca bonorum quae ap­ est qui ignoret sanctissimum dominum nostrum pro pellantur2 meritorum ac demeritorum Et de ■ua maxima clementia ot benevolentia semper para- C hac re ad sacram congregationem Concilii relationem tum inveniri episcoporum desideriis per speciales miei, ted responsum non accepi; et exinde prae­ facultates extraordinarias satisfacere. Sed diffiteri sumere mihi licere censui tacitum consensum adnequeo hanc viam mihi non videri esse ordinariam, ease. Sacrum concilium humillimo rogo ut in re et a Deo in ecclesia ordinatam, qui posuit episcopos gravis sane momenti velit opportuno modo providere. regere ecclesiam Dei, non tamquam extraordinarios ORATIO ministros ac legatos, sed tamquam ordinarios pastores et successores apostolorum in sua uniuscuiusque dioe­ reverendi pairii domini Francises Ganda!fi episcopi Cornetam et Centu inceliensis* *. cesi. Praetojea per innumeras reservationes hodiernas saepissime conscientiae non solum episcopi et conEminentissimi et reverendissimi patrea. fcasariorum anguntur, sed etiam per regulas curiae Ne repetere videamur quae ίαηι dicta sunt in sio dictas valde arctatur (et ungitur episcopi con­ 1 approbation ed. Val. scientia) administratio praecipuo in iis casibus ubi ’ In schedi» stenograph ici» habetur nota incerta, quam de valoro sacramenti matrimonii agitur. Humillime sequentes contextum, explicandam censaima* hince verbis ergo rogo ut sacrum concilium oecumenicum sanctis­ .quae appellantur*. — Ilaee qnidem editio Vaticana. Mihi simo patri haec desideria velit commendare, et pro potius supplenda videtor vox <{pieit iura epi­ illorum ad clericalem statum perfectu vocatione scoporum in I cap. priini xhemalk. In eodem autem capite certiorem atque securum possit reddoro vicarium: pag- 3 I. Iti port verba ,a quibus potissimum· voluisset diei .monita salutu et vivendi exempla *. Ibidem ubi dicitur quod his enim continuis et per aliquorum annorum , episcopi dum debitniu obsequium et .obedientiam' erga sae­ curriculum durantibus investigationibus canonicos culi potestates praedicant etc. * voluisset sut tolli tocchi ,ob* ant explicari et distingui in activam et pOMiram, operam non navaro nemo vestrum ignorat. Nihil edieutiam ergo innovandum censeo bac in re. Relinquatur et declarari sensum verborum diri Pauli: .omnis potestas a Deo est etc. * — in cap. *2° de residentia excessum locutionis huiusmodi privatum examen conscientiae et pru­ et severitatis improbiviL — In cap. 3e ,de visitatione’ voluisset dentiae vicarii capitularis, cuius erit consulere quos referri verba tesa. XXIV e. 3 conc. Trid., vel si id non placet, ipse existimet meliores et aptiores ad informationes saltem post verba .orthodoxam doctrinam Inducere' rullici ,el 425 CONGREGATIO GENERALIS DECIMATERTIA 21 ianuarii 1870 Uti, aliqua proferro in amplissimo conspectu vestro J audeo, eminentissimi ac reverendissimi patres: quae (parcatis rogo) non sepulturam, non destructionem animae et corporia, non derelictionem (quae nimia, ut mihi vidotur, severo dicta fuere de primo schemata do doctrina, quod vero certe et vivum ct pulcherrimum videbimus e mortuis excitatum), sed maiorem respiciunt perfectionem pro dignitate con­ cilii schemati do disciplina procurandam. Pro­ curandam dico, co tamon intuitu, quo pulchro Italice odicimus ritoccare; ut opus ingenii ct artis suo magis fulgeat honore, hic nempe induci color vi­ vidior, hic remissior, huc virtus sententiarum, nempe ideao seu conceptus sub umbra vol in plena luce, illuc pro opportunitate longiores, arctioreavo lio eso otc. Verumtamon paucis mo expediam: cito, sed una libero et miti animo praesentem rem nostram de ecclesiastica disciplina instauranda aggredior. Rem utique magnam, utpote quao totam constituit in suis ordinibus externam ecclesiae Dei vitam, in qua continetur, alitur ot fovetur, illa quae est spiritalis atque interna. Rem vero magnam in ecclesia magna, ut verbis loquar prophetae, quae hic in novo et 426 mirabili consessu per magnum pontificem Pium papam IX ex universo orbe eat congregata in Spiritu sancto, ita, ut quemadmodum iam apostoli in con­ cilio Hierosolymitano, et nos effari poaaimus: Virum est Spiritui functo et nobis, quacumque tandem forma conciliari id exprimatur idquo revera exprimimus in deliberationibus pro bono ecclesiae capiendis, oracula fidei atque normam catholicam vivendi per os supremi capitis pronuncianda. Ast non dissimulo reverentia summa et insimul trepidatione coram vobis, amplissimi patres, ser­ monem instituo. Reverentia quidem, nam veneranda auctoritas vestra me valde commovet *, trepidatione autem, nam res ipsa per bo iu particularibus suis solutione nimis ardua mihi videtur quamvis neces­ saria ut necessitatibus efficaciter occurramus totius tum ecclesiae, tum christiani coctus in societate constituti. 1 Venio nihilominus ad meas, quaecumque vero esso possint, animadversiones prae primis in con­ creto super schema de disciplina propositum. Atque iucundum valde mihi obvenit posse auctoribus doctissimis reiquo ecclesiasticae probe peritis gra­ tulari, tam arduum opus claritate, praecisione ac proprietate simplicitateque verborum sententiarum­ . * ccnuervare Ibidem occurrere verba molesta episcopis, et que, iuxta ecclesiasticas leges atque curiae praxim fortasse etiam pxcu oc concordiae luter ipsos nociva. Et ubi dicitur, episcopos quolibet triennio teneri ad visitandam dioe- et spiritum perfecisse, ita ut vel primo oculorum ceñm dicendum: ,«altem quolibet triennio . * Pag. 8 lin. 24, ubi ictu vitae ecclesiasticae norma atque praecepta agitar de praelatis inferioribus, ad tollendas querelas voluisset facile intelligantur. In hisce laudo, eaque com­ adilci:, secus vero si praelati inferiores huiusmodi iurisdictionem mendo in genero. Praeterquam quod iis sapientisepiscopalem cnm territorio separato non obtineant . * Pag. 9 simis patribus me ex parte subscribere existimem, lin. 8 post verba: .aliis rebus sepositis * — addendum·. ,ni® aliter gravis necessitas urgeat . * — Obligationem visitandi qui nonnulla et certa gravia animadverterunt super praesertim capita I, II et III etc. de officio episcopi sacra limina etiam ad episcopos titulares extendi optimum esse; poenas tamen mitigandas, utpote quae lis tantum com­ ot aliquid circa schema ubi de sede impedita etc., minari deberent, qui alienum gerunt animum ab apostolica in quibus sibi persuasum fuit invenisse quid man­ sede. Optima esse sed nimis rigido, quae de synodis provin­ cum, vel inopportunum, et aliqua adilcienda. De cialibus decernuntur; in specie antem rigidum esse prae­ ceptum recurrendi ad apostolieam sedem pro obtinenda pro­ 0 officio quippe episcopi; sod absque inrium et digni­ rogatione, et sufficere, nt metropolitanos in remittendis con­ tatis mentione, nec non (et in praesentiarum) cilii actis ad apostolicam sedem cansas meminerit cor prorugari neque potestatis nequo auctoritatis episcopalis, in concilii celebratio debuerit. Pag. 14 lin. 3 determinandum, ecclesia Dei: quae magni momenti esso duco, ut cui competat ius convocandi synodum provincialem eo casu, in populis sicuri et in presbyterio, qua par est re­ qun metropolita semel electus ab archiepiscopo sufiraganels carente supremum diem obierit eo tempore, quo concilium verentia excipiatur, atque eiusdem actio fructuosa celebrandum esæt; et ait existimare se hoc ius aoscribendum reddatur. non episcopo antiquiori, sed ipri archiepiscopo. Quodsi duo Notamus quoque in cap. I pag. 3 versiculo 16 metropolitae vel unum vel nullum snffraganeum habentes [coi. 341B 11] adiiciendum esso aliquid post verba uniantur in concilio provinciali peragendo, constituendum ut pa quibus potissimum1* (ubi de doctrina et sanctitate alternatim concilium convocent et unusquisque in ena ecclesia. — fit sermo) adiici monita salutis et rivendi exempla etc.: Quoad schema ,de sede episcopali vacante * voluisset constitui, ut capitulum cathedralis ecclesiae vacantis dioecesis ius habeat id vero ad servandam ibi relationem inter totius eligendi tres viros ecclesiasticos, ex quibus metropolita et in periodi phrases: relatio logica; si namquo ex morum huius defectu vicinior episcopus eligat vicarium capitularen:, gravitate et vitae sanctitato vivendi exempla quae­ eo tamen pacto, ut si ii tres minus idonei videantur, eccle­ runtur, uri dicitur, ex doctrina quae in Dei ministris siasticum eiusdem dioecesis magis idoneum in vicarium capitu­ laren: deputet, et tuno non quindecim sed octo dies ad huius­ elucero debet, non alia poti queunt quam monita modi electionem faciendam capitulo assignari salis esse, lura solutis. Paragraph! eiusdem capitis autem verbis vicariorum capitularium restringenda, nec expedire, ut vicarius „dum autem debitum obsequium4 (de principibus) capitularis in beneficiis liberae collationis vacantibus et ani-1 operae protium est animadvertero quod nonnullis marum curam habentibus concursum indicat, et acta trans­ forsan placeret expungere verbum obedientiam, aut mittat ad sedem apostolicam. Neo facultatem ei relinquendam, explicare obedientiam, eamque distinguerò in ac­ ut clericos ordinandos possit ad quemlibet episcopum mittere, tivam et passivam etc. At vero oporteret novum sed tantummodo ad proprium metropoli tanum. Quod etiam servandum dixit relate ad territoria nullius quoad episcopum' tunc condere commentum supra notissima divi Pauli viciniorem. Insuper vacante sede in dioecesibus snffraganeis verba de textu: Omnis potestas a Deo. voluisset metropolitae concedi lus sacramentum chrismatis De residentia deinde; plus aequo longum caput conferendi, si sedes suffraganea diu vacans fuerit, vel a longo severius, minutiusquo, quam quod oporteat: et in tempore non fuerit a defuncto episcopo collatum. * Si vero capita III do visitatione opportunius foret repetere vacans suffragane^ sedes nimis remota a metropolita fuerit, ius sit ipsi metropolitae destinandi ad hoc munus episcopum verba concilii Tridentini, seas. XXIV cap. III. Verum viciniorem. Circa sedem impeditam providendum, ut capitu­ si id non arrideat, post verba „orthodoxsm doctri­ lares totius rei eventam intra 1res dies ad sanctae sedis no­ nam4 quae induci dicitur, adiicere oporteret: de­ titiam deferant, recepturi humiliter et efficaciter impleturi, quod per ipsam contigerit ordinari; et interim Udem capitu­ pulsis erroribus haereribusque, inducere et conservare: inducere, ubi iam sint errores et haereaes vel in­ lares secundum consuetudinem octiduo utantur ad vicarii capitularis electionem, qui dioecesim administret, omnia tamen credulitas; conservare, ubi sana viget doctrina. In­ acta episcopi nomine inscribendo. Conclusit rogando 1· ut super de eadem visitatione multa forsan nimis gravia, facultates episcoporum amplientur; 2° ut episcopatus dignitas episcopis periculosa, vel saltem molesta, et offendi­ et maies tas declaretur in schemate; 3a nt canonicae leges reformentur, eas aptando praesentibus ecclesiae et populorum culum paci inter se ipsos continentur, ut fucile le­ . * indigenti! gentibus videro est. 427 Λ. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 428 In pagina 8 versiculo 4 [col. 342 D 7) ad verba a formationibus aliunde quaesitis atque acceptis? nquolibet triennio ** adiiciendum adverbium raltem Quanta difficultas vera in moralibus praesertim pro tuendo qoidem iure, immo et libertate epi­ secernendi a falsis! hisco maximo temporibus, in scopi- Eadem vero pagina vera. 24 [coi. 343 A 7] quibus vera rerum nomina, genuinamque ot rerum, post verbum B8uffragaria (agitur de praelatis in­ et morum, et scientiarum, et hominum, eorumdemferioribus) ad evitandas querelas adiiciatur: Secus vero quo meritorum existimationem fero omnino aevum si praelati inferiores eiusmodi jurisdictionem episco­ nostrum amisit Ni fallimur adhuc sunt iura ot palem cum territorio separato non obtineant. Rursum facultates vicariis capitularibus auferendae, restrin­ pag. 9 vers. 3 [ib. 1.18] ¿aliis rebua sepositis * haec gendae. Quid? impii aliquando sed vaferrimi viri, apponi si placet: Nisi aliter gravis aliqua necessitas existimati probi, prudentes, decus ct ornamentum urgeat; et ita illa propositio fit mitior. De obli­ ecclesiae, cuius doctrinam et maximo disciplinam gatione vero visitandi sacra limina, optime; sed parvipendunt, conculcant, corrumpunt. poenae indictae sunt quodammodo importabiles, 2* Metropolitanis et ius sacramentum chrismatis quae dumtaxat iis, ni fallor, convenire possunt qui tribui deberet in dioecesibus auffraganeis, sedo va­ positive ac molo animo a sancta sode apostolica cante, praesertim ai diu perduret, vel episcopus abhorrent; unde mitigandae viderentur. Caeterum defunctus a pluribus annis hoc sacramentum non idem onus habeant episcopi titulares propter ob- administravit Quod si sedes vacans valdo fuerit edientiam, iuxta illud quod in synodo dioeceaana a metropoli remoto, possit metropolita ad id invitare legimus edixisse Benedictum XIV. B vel delegare episcopum viciniorem. 3* De ordinationibus vero clericorum, magni eat De conciliis autem provincialibus et dioecesanis bene quidem praecepta, sed servatu difficilia nimis: quod vicarius capitularis non pro suo ingenio ot immo rigor extremus videtur, ad sanctam sedem, arbitrio ad quemcumque episcopum ordinationes vel causis iustis canonicisquo interpositis, quoties habentem, sed ad proprium metropolitan? suos acciderit casu», recurrendum fore, ut termini prae­ clericos ordinari mittat, idquo etiam servandum fixi uti dicitur, prorogatio obtineatur. Sat enim dioecesibus nullius relate ad episcopum vici­ erit * episcopum ciusmodi meminisse in suis ad niorem. sanctam sedem praeceptis relationibus. Ibidem De sede non vacante sed impedita, ut habet haec § do conciliis provincialibus pag. ¡4 versiculo 3 pag. 5 versiculo 14 [coL353C 15), iis autem impeditis [coL 344C 10] ad verba: ¿Episcopi autem, ** vi­ episcopo et vicario per exilium etc., videtur provideri detur necease esse hic declarare, cuinam com­ debere hoc pacto : Capitulares totius rei eventum intra petat ius convocandi concilium provinciale, eique tres dies ad sanctae sedis notitiam deferent, recepturi praesidendi, si metropolitanos semel electus ab humiliter et efficaciter impleturi quod per ipsam arcbiepiscopis suffragancis diem obierit supremum, contigerit ordinari; et interim iidem capitulares ct sedes interim metropolitana adhuc vacet eo tem- secundum consuetudinem in hoc triduo anto vicarii poro quo concilium provinciale convocandum erit. capitularis electionem utantur, dioecesin? administra­ Videtur porro hoc ius convocandi et praesidendi bunt, omniaque eius acta nomine episcopi inscrispectare in hoc casu ad archiepiscopum tamquam C ban tur. dignitate maiorem, non autem ad episcopum anti­ Alia, reverendissimi patres, eminentissimi prae­ quiorem suffraganeum. Eodem pacto edicendum, sides, omitto quae dicta sapienter fuere a sapien­ quod metropolitano concilium convocanto eidem- tissimi * et praestantissimis oratoribus mihi praece­ quo praesidente, archiepiscopus suffraganeis carens dentibus, quorum effata non mediocri utilitate erunt gradu suo praecedat episcopo suffraga neo anti­ ad perfectius et ultimatum dictandum schema prae­ quiori. Ratio est hierarchies, quae facile noqae sertim primum de disciplina ecclesiastica; quod pro­ impune vel minimum pessumdari potest Cui fecto plurimi1 faciendum puto, sed maiorem, ex­ honorem, honorem. Quid si duo metropolitani ad­ actiorem plenioremque perfectionem et requirit, et fuerint, quorum unusquisque vel unum, vel nullum admittit Meo iudicio sane potestatem, auctoritatem, suffraganeum obtinet, et interea uniantur in per­ facultates, ac proinde pro necessitate possibilitatem agendo conalio provinciali? Statui posse reor, ut bene faciendi, conscientiis praesto subveniendi, scan­ alternatim concilium convocetur et praesideatur dala e medio tollendi, et alia huiusmodi, ea omnia ab uno in sua ecclesia, deinde ab alio pariter pleniora episcopos, urgentibus casibus, apud se in sua. habere ut ministerium eorum in bonum ecclesiae Do vicario capitulari eligendo attente inspicietur, et animarum salutem impleatur et quidem salva an pro ecclesiarum clerorumque praesenti statu et suprema sanctae sedis apostolica e auctoritate et temporum conditionibus, quae, quantum ad principia potestate, potestate scilicet delegata; sin minus hodierna, in peius semper ruunt, an, inquam, non E susdeque in hodiernae incredulitatis incursione apud opportunius esset staiuure illud quod pluribus probe gentes ibit episcoporum, nou dicam decus et honor, sapientibus adrideret, idquo sane hisce verbis con­ sed utilitas et efficacia ad instaurandam fidem, ac tinetur: Capitulum cathedrals dioeceseos vacantis velut de novo constabiliendam in populis clerisque tres eligendi ius habere ex quibus metropolitanas, disciplinam vitae sincere chriatianae atque catho­ vel episcopus vicinior, si ille defunctus fuerit, seligat licae. vicarium capitularern, eo tamen pacto, ut si omnes Ast opportune hic cadit, ut ad paulo altiora, ex tribus electis minus idonei sibi videantur, ecclesiasti­ patres amplissimi, si liceat, ascendamus; licet vero, cum eiusdem dioeceseos magis idoneum in vicarium immo expedit si pro temporum ingeniorumque novis, capitularern deputabit ; et tunc sufficiunt octo dies ad ut dicunt, in humana societate conditionibus, et electionem faciendam capitulo assignati, quin ad praesentibus christiani populi indigentiis, utilitati, qua est, et quantum fieri potest maiori, utilitati, quindecim protrahantur. De facultatibus voro vicariis capitularibus tri­ inquam, et dignitati pro viribus consulere velimus. buendis, eminentissimi oc reverendissimi patres, Dignitas utique, amplitudo, plenitudo cam scientia animadvertendum 1· num iisdem expediat facultatem atque eruditione coniuncta, in aperto est, necesso relinquere indicendi pro paroeciis vacantibus con­ est in omnibus quidem, sed in ordinibus praesertim cursum, ita ut postea acta illius ad sanctam sedem et statutis ecclesiasticae societatis omnino requiritur; transmitíanL Quam enim evidentiam certnmque 1 plurium ed. Vatie. ex relationibus vicariorum capitularium, vel ab in- 429 CONGREGATIO GENERALIS DECIMATERTIA 21 ianuarii 1870 430 quae tanti est et talia esse debet, ut o contrario a ORATIO respondeat, et respondendo consulat, omni efficaciori reverendi patris domini Placidi Casangian modo, totius humani generis tum fidei tum morum archiepiscopi Antiocheni ritus armenil. necessitatibus: idquo non nova,immo antiquissima eat Eminentissimi praesides, patres reverendis­ methodus, quam per saecula tenuit inter gentes eccle­ simi ’. sia Dei sancta, prudens, provida, catholica catholice1 providens. Quapropter vellem, eminentissimi ot re­ Sermonem in praesentiarum suscipiens do dis­ verendissimi patres (benigne parum audiatis, rogo), ciplinaribus capitibus, do quibus plura hactenus vellem ut lex nova vel renovata quodammodo aptata praestantiores et digniores ex venerabili hoc con­ novis, ut ita dicam, necessitatibus tum ecclesiae tum sessu fusius sunt locuti, non certe illud in animo populorum Christi nomini addictorum, apprime, ad- habeo ut rursus de iisdem et ipso loquar, sed unum amuasim gravitate sententiarum digna, majestate tantummodo vestro iudicio subiiciam et id maxima amplissima, scientia ac omnigena maxime sacrarum brevitate (plausus inter patres), siquidem eam om­ scripturarum, sanctorumquo patrum eruditione plena nibus in votis esse apertissime patet. Loquar itaque de postremo articulo capitis ILI et commendabilis evadat, quibus statutorum dotibus abrepti atque admirati boni laetentur, ot mali sin de sede episcopali cacante, ubi sermo occurrit de minus taceant, ct recogitent corde. Quas ampli­ regimine ecclesiarum ritus orientalis capitulo caren­ tudines schemati nostro non omnino, sed certo ali­ tium, et quidem loquar tantummodo do ecclesiis quatenus (venia sit verbo) deesse existimo. B ritus armeni; de caetcris enim ritibus non eaedem Hisce vero considerationibus praemissis, haec verificantur conditiones, quae in nostra armena tandem dictis udiicio conclusionis gratia. Ie Quoniam ecclesia nunc habentur, et optime poterit iis con­ multi, sicut audistis, multa adhuc desiderant in venire, quod non conveniat nobis. Quod ut melius vestrae intelligentiae, reveren­ primo do disciplina schemate, in capite praesertim I de episcopis, quae forsan alibi invenientur postea dissimi patres, exponere valeam, notatum vellem, elucubrata, haec igitur expectontur legenda, ut quod tribus abhinc annis duae distinctae eaeque iudicium de hoc schemate ferendum omni ex parte independentes sedes in nostra armena natione existeexeat, veniat, evadat completum, aut saltem ma­ bant, altera patriarchalis Ciliciensis, antiqua fidei teriarum tractandarum index nobis exhibeatur, ut catholicae incunabula pro Armenii, et recentibus probe sciamus quid praevisum, quidve fortasse non, conversionibus clara; altera primatialis Constantinoet ex hac descriptione aliquod iudicium certum pro­ politana recentioris institutionis. Id omnibus erat in votis ut una tantum suprema feramus. 2° Desideratur propterea, ut quodam primo prin­ inter nos auctoritate ecclesiastica constituta, ct viri­ cipio, seu generali conceptu do re universa dis­ bus collatis, eo vel magis maiora catholica fides ciplinari, capita tractationis totius disciplinae ordine haberet incrementa. Quod a pluribus annis orat suo, vel uti connexione scientifica disponantur, ita in votis, id sanctissimo domino nostro erat quidem ut tamquam ab uno omnium superiori capite, omnia reservatum, ut huiusmodi opus in ecclesiae decus exindo alia, sicut a summo rei ac generali ratione, et religionis gloriam, in albam praeclarissimorum ordine, nexu, atque ut ita dicam, diramntione se­ suorum gestorum recenseret: et reapse vidimus quantur, et sic ex multis fiet unum, quod semper gaudentes duobus abhinc annis id execution! de­ mandatum per apostólicas litteras, quibus initium et ubique reputatur scientificum. 3° Insuper novis stantibus, sicut iam evolvuntur, Reversurus, datas quarto idue iulii anno 18»i7. Duplex tunc temporis disciplinae forma obtinebat temporibus, videretur etiam pariterquo negotia dis­ ciplinae utiliter, sicut iam supra innuimus, evolvi in ecclesia Armena circa episcoporum electionem. atquo disponi iuxta necessitatem (necessaria solum­ In patriarchatu enim Ciliciensi ipse patriarcha iure modo), quae o contrario in parallelo, ut mathematico pollebat eligendi et consecrandi: in primatiali autem loquar, et e contra sit, ot respondeat et provideat, ditione hoc summo pontifici reservabatur. Magni sicut debet, remediis conscientiae humanae paran­ momenti erat negotium; adjuncts et circumstantiae dis. Non semper vero contraria contrariis, sed ali­ maiorem exquirebant circumspectionem. Nihil, ait quando, ubi aliquis resplendeat bonitatis et veritatis ipse providentissimus pontifex, nihil magis animum radius, similia similibus. Nam omnis infirmitas suum nostrum sollicitat atque angit, quam prorida episco­ opus est quod habeat remedium. Quod nisi mo porum electio. Tunc itaque nova de episcoporum fallit opinio, facillime obtineri poterit, principiis electione dispositio in eu ipsa constitutione Rever­ rationabiliter praemissis ad rem desumptis ex scientia surus tradita est in qua quanta providentia, et morali, sacrarum scripturarum auctoritatibus, ut temporibus in quibus nos Armoni versamur sit con­ videtur in decretis sacri concilii Tridentini, hac venientia,si aliis ex rationibus tantum constaro potest. differentia, qnod tunc temporis supernaturalis mihi ct experientia et factorum cognitio praesto sunt. scientia eminebat, in praesentiarum viget nécessi­ Exindo α constitutione lata indubia fido tenui, et tas, ac corda hominum incendit desiderium, quod facta in eadem fido mo confirmarunt, quod digitum religio Christiana in omnibus sit et fiat rationabile Dei ot periculorum praeservationem in illa agnosce­ rem. Plura enim cogeremur deplorare maio, si obsequium. 4° Denique caput princeps, ut arbitror, in hoc ’) Argumentum: .Archicpboopnt Antiocheam· ritu * armeni schemate constituendum nedum utile, immo.et magni­ postulavit, ut vacante sedo episcopali adoptaretur pro ecclesia ficum fieri do episcopo si auspicetur amplissime: armeni rit ru provido Illa, quae io schemate prepcailur pro quid episcopus, quid de episcopatu, quae natura ia tinis ecclesiis capitolo carentibus, ot nimirum vicarii capitu­ et institutio, quao in populis ot in ecclesia excellentia larie electio a parochis aliisque ecclesiasticis viris fiat, noa vero a patriarcha, nt in genere pro ecclesiis orientalibus et ministeria otc., posthac de officio vel potius de propositar. * officiis. ’ Magnus inter neosridimiticot armeuoa excitatus est Haec vero quam libenter quamque humillime rumor ob editum parum accurate bone sermeaem apol auc­ Carolos Festa, vicarine fftxsralis Cre­ iudicio vestro, eminentissimi praesides, reverendis­ torem anonymnm slan tin opoli tan os). Soureniri ¿a concile da IWües rvfreUe simi patres, submitto. 1 catholica edit, qnae vox bis repetita aut omnino tol­ lenda aut in catholice mutanda videtur. d Afona Placide Casangian, Constantinople, imprimeur du Sédai Hakiket (1873). pi 7-1fi. Do inani riannodi controversa qui fusiora cupit, adeat Theodornm Gra»dtrath. //tVeirr da con­ cile du Vatican, L II (Bnixellis, Ι0Π9). p. 438 eq. 431 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 432 aliter quam illa pontificis provida dispositio sta- A viris, quemadmodum inibi praescribitur de illis latinis ecclesiis, quae capitulo carent; ut huiusmodi tueret, res se haberent Quapropter nihil est quod tam in schemate, de capituli privilegium tribuatur collegio parochorum quo sermonem habeo, mihi in corde ait, nisi ut cum aliis ecclesiasticis viris iuxta locorum con­ singulae eius partes, et peculiares dispositiones suetudines: quod quidem systema pro occidentali adamussim quadrent cum provida dispositione cuius ecclesia adoptatum, merito orientalis ccclesiao pro­ fructus expertus laudes extollere non dubito, flagi­ prium fuisse asseri potest. tans ardentissime ut episcoporum electio reapse Haec sufficiant in re satis per se clara, et factis perficiatur previdentissima illa ratione, opera sanctis­ ot experientiae innixa. Itaque hoc systema ita simi domini nostri liberrime exerceatur, no mediis magis ad Armense ecclesiae conditionem oppor­ interpositis eius effectus benéficos frustraretur. Nam tunum a mo censetur, ut enixe postulare non du­ quem amplius ad finem sapientissima illa dispositio bitem illud extendi etiam dioecesibus armeni ritus, inserviret si talia praemittantur, quae sin minus quae capitulo carent; et eo vel magis quod hoc semper et in omnibus, saltem saepissime et in erit consentaneum providae dispositioni sanctissimi plurimis, infructuosam illam reddunt, ita ut species domini nostri, pro nostra conditione ordinatae in tantum rei remaneat, essentia autem omnino pereat litteris apostolicis supra relatis. Quod ai aliter et despicietur? statuatur, frustranea omnino evaderet ipsa aposto­ Vacante aliqua ecclesia, si praeside vicario ge­ lica dispositio, et magis forsitan noxia ut remedium nerali defuncti episcopi, aut alio quodam vicario B male applicatum, capitulari a clero dioecesis electo, clerus et populus ORATIO conveniat, ut in moro est positura apud nos, ad reverendi patris demini Felicis Dupanloup aliquot nomina proponenda, ex quibus ad vacantem episcopi Aurelianensis 1. sedem promoveatur, nemo est qui non possit non Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. agnoscere in tali praeside studium pro vero bono Ne nimis vos detineam, et vestra benevolentis­ dioecesis, sufficientem cognitionem peculiaris status illius dioecesis, morum, consuetudinis, locorum, per­ sima patientia abuti videar, non orationem dic­ sonarum et aliorum adiunctorum, quorum in huius­ turus accedo, sed simpliciter ct breviter quantum modi negotio pondus nullam perspicacem latet in1 Argumentum: .Episcopal Aurelisnenrix declaravit in telligentiam. Verum quis est qui ignoret, quod in primis adhaerere se lis, quae dieta rent a cardinali de Schwarxenmethodo regiminis vacantis sedis, prout in schemate berg. ab archiepiscopo Cckmienri, et ab archiepiscopo PariiiensL iacet, ut nimirum regimini sedis vacantis per vi­ Quoad prvporitOBj schexsa ,de episcopia’ ait neceaaario loquen­ canum α patriarcha vel metropolitano missum con­ dam de iuribus et auctoritate episcoporum, quam hodie nedum sulatur, quanta sit facilitas abusuum debilitatis laici, sed iuniarta etixxa presbyteri non raro impetunt Proba­ humanae, quantum periculum ex defectu neces­ vit quae dicantur cap. I f 2 de necessitate unionis consiliorum et studiorum in episcopis pro defendendis ecclesiae iuribus et sariarum cognitionum, quanta obstacula ne meliori libertate, et idcirco commendavit quae proponuntur quoad con­ et liberiori modo perficiatur electio, sed modo ciliaram instauri li c-s em. Questas tamen est, quod port tot minime consentaneo, immo potius et saepias menti C eoadJiorum oeawi«ticoraia definitional canalia provincialia sanctae sedis contrario? Longum foret si aut par­ pene obsoleverint in ecdesir, eum exempli gratia post con­ ticulares huius rei circumstantias, aut peculiario, cilio m Tridentincn (ut ipse ait) per 150 annos octo Lintum concilia in Italia celebrata fuerint, quorum sex, quao ex experientia constant, adiuncta vobis ex­ provincialis ut Labbaeus refert, ea iunt, quae «anctus Carolus Borromaeus ponere vellem. Sufficiat dixisse quod talia sunt, habuit pro rea provincia Nolle *e causai investigare cur con­ ex quibus contingat episcopis, duris conscientiae cilia obwdereriat, ait tamen evenisse aliquando, ut cum acta angustiis angi, in iis positis 1 circumstantiis quarum condUorum provincialium Romam mitterentur, eorum appro­ foecunda admodum est schematis dispositio in ar­ batio nonnW port quatuor aut quinque annos obtineri potuerit. ticulo de quo loquor; eo vel magis quod consue­ Bounm esse ait Romam mittere arta conciliorum, cavendam tamen, ne id in praejudicium fiat eorum libertatis, et ne Ro­ tudini stantee, non praetergrediuntur limites nomi­ manae congregationes aliquid addant, quod non fuerit ab num quao proposita sunt praeside tali vicario ad episcopis sanatam, ut episcopi quod ipsi non fecerunt, sub­ vacantis sedis regimen misso, cum non semper sint scribere teneantur. Potae quidem sedem spostolicam aliquid ea digniora et locis aptiora, neque tandem iuxta addere, id tamen non quasi a concilio constitutum, sed ipsius canonum et legum ecclesiasticarum tramitem con­ apostelicué sedis nomine publicandum. Addidit nihil in sche­ mate consti tai quoad concilia plenaria, quae maxime conferunt fecta et proposita. tam ad defenriocem tura ad profectum religionis. Quodai Nolo tamen his verbis aliquid de caeterorum consueto apparatu Laberi concilia non posriut, posse tamen orientalium rituum ecclesiis loqui, neque de earum singulis quinquenniis convenire episcopos et de communiboA negotiis diuerere; ultro enim admitterem quod non provinciae negotiis agere. Probavit quae de obligatione visi­ iidem effectus et inter ‘eos locum habeant, prae- D tandi sacra limina dicantur in schemate, et de obligatione ex­ ponendi in hac circumstantia statum dioecesis, immo addidit sertim cum et electionis modus aliter se habeat cum libertate loquendum esse, et supremo pastori omnia apud cos, et nil mirum quod in proportione ad aperienda, ut de congruis remediis indicare rite possit, et illud systema ct modus regiminis vacantis ecclesiae umbras ac tenebras «pellendas, quibus non raro supremi statui debeat; sed apud nos Armones non est ea­ principes obteguntur. Questus est de suppressione vicariorum dem modo rerum conditio, eaeque divino certe qui honorarii dicuntur, et de reductione vicariorum generalium ad duos vel tres tantum. Ait In libro VI decretalium, titulo spiritu afflante praevidens sanctissimus pontifex, de officiis vicariorum generalium, expresse statui, episcopos non sapientissime et providentissime hoo remedium ceu duos vel tres tantum eed piares vicarios sibi posse constituere. praeservans statuit Vicarios honorarios esse omnino necessarios, et Id manus iis sacerdotibus In Gallia conferri, qui optime de dioecesi meriti rent Non esse hac in re ccarvtandam episcoporum libertatem et ipsis relinquendum, ut pro sua conscientia provideant. Attendi opus esse Ie extensionem dioecesium extra Italiam; 2*> regimen et ministerium episcopale; 3«» statum rerum In his dioeceribua. Munus inspiciendi scholas Christianas, curandi religiosas familias, catechixandi pueros totidem destinari per­ sonas exigere. Ait oblici pease, non esse necessarium vicarii titulum, at respondit, quod si de mero titulo sermo eat, nou ’ Si MaliehlM Ornunlsn filem adblbexi, orator acnprit debet «arctari libertas episcoporum, et quemadmodum Romana curia piares officiales varii gradus et coloris habet, iu nou poriri Qais Litico tox ad epiteopi· refertur, profecto non ImpetUendos episcopos, ut piares vicarios ribl constituant.· vHce cur ¿e Lie lectione mola quaestio fuerit. Quapropter ut excipiuntur in eo schematis ar­ ticulo ecclesiae capitulum habentes, etsi paucissimae admodum numero, ita aliqua exceptio innuatur do ecclesiis ritus armeni, et in his etiam regimen cc­ clesiao vacantis tradatur in marius alicuius vicarii capitularis, non quidem a capitulo electi, cum capi­ tulo carennt, sed a parochis et aliis ecclesiasticis 433 CONGREGATIO GENERALIS DECIMATERTIA 21 ianuarii 1870 434 fieri poterit, dicturus quaedam circa schemata quae a toto orbo dispersa, ita et suam charitatem iubetur tant hic et nunc expendenda. Multa praetermittam extendere in omnes, qui Christo credunt, ubi­ haud forsitan inutilia dictu, et invitus quidem: sed cumque sit Christi ecclesia. Haud absimilia et sum tantae, tamquo multiplices diveraaoquo simul luculentissima sanctus Gregorius Nazi&nxenus1 do nostro subiiciantur examini quaestiones, mentem sancto Basilio habebat, quod non satis ei fuit suam vel summatim afferre etiam de gravissimis in una vigilantiam laboresque inter propriae dioeceseos conciono quantumvis protraheretur, proreus diffi­ limites coarctare, sed latius inspiciens et mentis cillimum essot, immo impossibile. Quaedam igitur ot cordis oculos direxit quocumque ipso Christus tantummodo seligam, ot quam potero paucissimis gratiae et veritatis lumen effudit Nec alius mentis expediam dictis. erat sanctus ille papa Caelestinua, qui tam alto do Capito I agitur do officio episcoporum. Hio episcopatu sentiebat, adque patres Ephcsinos scribe­ prorsus assentio iis quao tanta gravitato ot por * bat1: ^Advertero debet vostra fraternitas, quia ac­ epicacitato praesertim a praeclarissimo cardinali cepimus generale mandatum: omnes etiam nos Schwarzenberg, ot doctissimis archiepiscopis Coto- agere voluit in solidum \ qui illis sic omnibus in nionsi et Parisiens *! apprimo dicta sunt; ot quae­ commune mandavit officium (ite, docete omnes cumque desideraverunt in schemate, eorum tenet gentes ..subeamus omnes eorum labores, quibus mo desiderium. Et quamvis hano mentem volun- omnes successimus in honorem/ tateraquo non susciperem verba faciendi do auc­ Et nunc exindo de conciliis provincialibus pauca toritate et iuribus episcoporum, ea tamen in B habeamus. Cum enim do communibus ecclesiae schemata prorsus silentio promi approbare nullo rebus communiter curare episcopis necease sit, hinc modo possum; his praesertim diebus cum undique collationes inter eo episcoporum coetusque a primis non modo episcoporum, sed catholicae ecclesiae ecclesiae saeculis tam frequentor obtinuere: ideoque honor impetitur, ot iura ipsorum certissima et quae in schemate do conciliis instaurandis habentur sanctissima conculcantur, quos posuit Spiritus probo ac tueor. His enim in conventibus antistitum sanctus rogero ecclesiam Dei, successores scilicet Christi vivido omnes ecclesiarum vires sese explicant, apostolorum do quibus sanctus Ignatius sancti Petri libere renovantur roboranturque; adeo ut conciliari successor in sode Antiochena, dixitl: Omnes episco­ hac vita vivero nihil unquam sanctius antiquiusque pum sequimini ut lesus Christus patrem. Rovereantur habuerit ecclesia; nec alio uberiori fonte manavit omnes episcopum ut lesum Christum filium patris; priscae disciplinao vigor atque decus. Quapropter haberi concilia provincialia bis in episcopum, in ruitis dignitate, ut scribebat sanctus anno, deinceps quotannis, tandem quolibet triennio Hieronymus, ecclesiae salus pondet. Eo quos, reverendissimi patres, quorumquo a conciliis Nicaeno I, Constantinopolitano II, Late­ ministerium, acta iuraque quotidie audent lacessere ranensi IV atque Tridentino statutum eat. Unde laici quidam protervi, viliquo pendenda a presby­ liquet huic do conciliis provincialibus habendis disci­ teris ¡unioribus hortantur incitantque: quae si diu­ plinae ecclesiam tenaciter adhaesisse, hanequo per­ tius ita se habeant, mox, uti scribit sanctus Hiero­ petuo renovasse. Et merito quidem, ut perspicuum nymus, tot in ecclesia efficientur schismata quot et planum erit cuilibet consideranti, quid sint con­ sacerdotes; atque ita reverentia verecundiaquo in cilia provincialia et quid in Utis coetibus agatur. Ibi nimirum adsunt non umbratiles viri, sed robus sanctuario penitus evanescent De hisco ergo tantis robus schematis silentium hominibusque tractandis assueti, scilicet episcopi; omnino, ut mihi videtur, improbandum. Verum ipsi onusquo animarum pnstoralemquo curam pondus­ enim vero valdo mihi placuero ista schematis verba, que diei et aestus portant: ipsi enim pervigilant quibus invitantur episcopi, ut strenue tueantur col- pro animabas quasi rationem reddituri Adsunt latis inter eo consiliis, coniunctisquo studiis et viri­ quoquo cum episcopis ipsorum in sacro ministerio bus, huius apostolicae sedis iura, ot episcopalis cooperatores, peritissimi sacerdotes, non ii qui pro­ ministerii libertatem communomquo totius ecclesiao cul a negotiis scholam tantummodo et curiale sub­ tutolam ao defensionem, ut communis omnium episco­ sellium norunt, nec nisi studia in umbra educati, porum causa communi tutamino propugnata oxitum ut aiebat Tacitus vester, afferunt; sed qui in mediis tandem habent feliciorem. Optime illa quidem in ipsis robus versantur, viri practici et experientia schemate. Quis enim tam demisse et indigno do freti, quidquid attinet ad opus ecclesiasticum ap­ ecclesia et do episcopatu catholico sentiret, ut primo callentes et voluti manibus quotidie contrec­ omnem curam sollicitudinemque inter breves unius­ tantes. Qnae cum ita so habeant, quid conciliis synodis­ cuiusque dioeceseos limites iuberot relegari et coque utilius atque efficacius esso potest, uudeque arctari ? Longo alia mena erat antiquis patribus, reveren­ plura in ecclesiam profluant redundentquo bona? dissimi patres. Atquo in hoo clarissimo antistitum Quibus quidem supplere nequaquam possunt vel ip­ eoetu verba haec recitare nobis erit solatio simul sae congregationes romaoae, quantacumque scientia et incitamonto. Episcopus, aiebat sanctus loannes polleant, doctiquc cardinales theologiquo qui istis con­ Chrysostomus1, non tantum suae dioecesi invigilare gregationibus deputantur, et quaccumque sit, nullo debot, sed etiam in caeteras prospicere ecclesias. modo neganda utilitas visque atque auctoritas res­ Quemadmodum enim preces suas ad Deum fundit ponsionum a sacris congregationibus editarum: hoc non pro sua tantum dioecesi, sed pro ecclesia in modo, pace omnium dixerim, servetur hierarchicue ordo, neo α simplici, ut ita dicam, presbytero Insciis 1 Epist. ad Ephesios, cip. VI <= Patr. Gr. L V, p. 649. episcopis dirigatur, quod non modicum perturba• Textas sancti loanni Chrysos to mi qui repentur io laudatione sancti EasUthii archiepiscopi Antiocheni hic est: .Probe siquidem a spiritus gratia icerat edoctus, ecclesiae praesulem non de illa tantum sollicitum ease debere, quae a Spiritu sancto illi commissa est, sed ètiam de quavis in orbe terrarum constituta: atque boe ille sacris e precibus colligebat Si enim pro universa ecclesia, inquit, fundendae sunt preces, quae a finibus ad fines usque pertinet orbis terrarum, mullo magis et eius nniversae gerere curam oportet, et de omnibus pariter ease sollicitum, omnibus providere.· Op. a. loann. Chrysost., tom. II, eoL 602, ed. Paria 1804. Conclu. OKManxL. tomus L 1 Gratin laudem Basil. Magni, η. 41. Textos est: .Cee alii omnes Id tantummodo, quod ante pedes eat, rideant, sua­ que ut in tuto sint... Ipee contra (Basilio») tamelai caeteria in rebus moderatus esset, In hia tamen nodum haadjuaqaam tenet; veram sublato In altum capite, neu Usque oculis quoquorerram factatis, odd e* eas orbis parte*, quas salutifera Christi doctrina pervagata est, comprehendit.· Op. s. Grvg. Nat, tom. I. coL 995, ed Paria 18S7. 1 Baron.. Annat recles, ad annum 131, a. X. («=« P. 8. L 505 ) • Haec verba m olidum devant in textu. 435 A. S XS. IONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 436 tiouem dioecesibus afferre posset neo seme! attulit A standarum opportunitate vel celebrare concilium et Attamen, venerabiles patrea, etsi tot bona in ec­ edere acta concilii, vel solummodo habere inter se clesia ex conventibus episcoporum dimanaverint, collationes et consiliorum communicationem pro post tot conciliorum oecumenicorum constitutiones robus ecclesiasticis, quod et facile ot gratum omni­ ipsumque saluberrimum concilii Tridentini decretum, bus, ot maximae certe utilitatis esset. Agite, vene­ concilia provincialia fere omnino in ecclesia ob­ rabiles patres, et huic salutiferae disciplinae du in­ solevero. Verbi gratia in Italia per 140 annos, si staurandis conciliis adhaerentes unusquisque pro stetissent episcopi Tridentinis constitutionibus, con­ suis viribus conferat, ut ecclesia novis istis con­ cilia provincialia baberi multa, (non dicum numerum, ventibus episcopalibus saccrdotalibusquo efflorenti­ licet recensuerim), necessarium fuisset At vero bus ad pulchritudinem reducta pristinum ipsa re­ iuxta celebrem conciliorum collectorem Labbaeum novet vigorem. fionnisi octo celebrata eunt, ex quibus sox a sancto Do principibus etiam, quorum in schemate re­ U«wiln Borromaeo. quiritur validum patrocinium ct praesidium, cum Uüîlli vitae conciliaris ita ex tincta e quaenam ab omnibus auctoritati exhibeatur obediontia, neo hviba fuerit omitto inquirere, nec quid ea do re non et de episcopis, quibus mandatur cohibenda ot sentiam eloquar. Id unum dicam, nempe fatendnm coercenda omnium audacia, nihil amplius dicere ease, quamvis tam saepe concilia provincialia fuerint necease habeo, post ea quao super his dicta sunt praescripta, nnquo morem neque curam fuisse ipsis Dlad tantum pro mea virili parte ogo quoque suffragari atque favero. Quis enim nescit quoddam B monebo, quod saepe saepius nos meminisse oporeoncilinm a saocto Carolo celebratum nonnisi post tebit, scilicet cavendum esse quam plurimum quatuor annos fui&se approbatum; itemque aliud nostris praesertim Juctuo>is temporibus, ne ineptis concilium ab illustrissimo viro Bartholomaco de incautisque remediis inscienter adhibitis ingrat es­ Msrlyribus habitum nonnisi post annos quinquo cant mala, quibus medendum est, potius quam fuisse tandem recognitum ct receptum? Quis curentur. metropolitanus hniuscemodi difficultatibus a cele­ De obligatione autem visitandi limina aposto­ brandis conciliis non deterreretur? Ex aliis quidem lorum, ct exhibendi relationem status dioecescos, causis, sed eundo quoque, accidit ut conciliorum omnino placent quae dicuntur; ct nulla obligatio lumen, quod aliquando in nostra Gallia rursus mihi unquam earior fuit. Oportet enim episcopos enituerat (quatuordecim enim concilia provincialia ad exemplum Pauli videro Petrum, cui iniunctum apud nos viginti abhinc annis celebrata sunt), per Cat munus confirmandi fratres, et univorsi gregis duos annos subito extinctum fuerit: quod sane, pascendi cura demandata est, ut firmiori usque mea quidem sententia, valde dolendum est vinculo se coninngant. Huc tamen minuto: operae Decernitur in schemate actact decreta conciliorum pretium erit in hac relatione sive scriptu sivo viva provincialium sanctissimae sedi transmittenda, neque voce facta de statu dioeccacos certissimum nliud ct eadem anto publicari pos«o, quum expensa ac re­ gravissimum officium incomberò episcopi»; quod si cognita fuerint. Nil quidem ego contra; veram hoc debita cum reverentia et humilitate fiat et episunum rogo atipo deprecor, ut nullo modo labefacto- C copali tamen libertate, nedum quid detrahat maiu De synod, dieces, lib. Kill cap. L sum. 7. dividi regiones, seu archidioconatus, quibus singuli» 439 A. SESSIONES PÜBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 440 praeficiatur vicarius generalia, qui vicem gerens nerare? Exemplum nobis sit curia romana: carino archidiaconi, ipsi sufficiat episcopo. Archidiaconus enim romanee splendore cuius oculus non per­ Tero cum generaliter loquendo non possit con­ cellitur ct gaudet? Et gaudeo ipse. Quot habet venienter et sufficienter plus quam centum millibus protonotarios apostólicos, quot camerarios, quot animarum praefici, seu circiter centum quinquaginta praelaturas omnis ordinis et coloris? Et merito parochia ct presbyteris; sequitur fere apud omnes quidem. Si quis enim velit omnibus nominibus et dioeceses tres saltem vel quatuor requiri archi­ coloribus quibus decoratur clerus romanus obtrec­ diáconos vicarios generales. Insuper, ut etiam in tare, occurreret subito vel ipse Pallavicinus sex­ eodem sexto decretalium indicatur, multum prae­ centis argumentis, quibus optimo demonstraret stabit determinata aliis vicariis generalibus deman­ curiae romsnso deberi varium hunc ot multicolorem dare negotia, exempli gratia alteri scholas Christianas splendorem. Neque inficior; nec equidem malcsnna inspiciendas, vel familias religiosas curandas, vel audacia parva velim componere magnis, poetao ob­ bona opera promovendo, vel catcchixationcm puero­ litus, urbem, quam dicunt Romam, putavi stultus rum in tota dioecesi recto et pastorali modo in­ ego huic nostrae similem. Non ita. Tantummodo struendam, vel quidquid attinet ad stadia eccle­ humiliter rogo, ne quid romana curia tot insignita siastica ct alia huiusmodi. dignitatibus, tot honoribus, et tanta circumdata va­ Quantum ad me attinet, reverendissimi patres, rietate, nostris caris vicariis generalibus honorariis ji quid de mea dioecesi antequam concludam longis- nostrarumquo ecclesiarum indigentiae invideat. limum et nimis longiorem hunc meum sermonem, B Sentio igitur promus abolenda in schcmato, quao licet pro argumento adducere; praeter quatuor praeter ius antiquum ot contra libertatem episcopoarchidiáconos, accesso omnino habeo aliis vicariis rum ovidensque bonum ecclesiae proponuntur, quod generalibus certa demandaro munera determinata, picarii generala honorarii aboleantur de quibus quotannis per relationes scriptas ad me et llic autem, cum hora iam nimis processisset, ab Icetis in consilio episcopali rationem exquisitissimo * pracoidibus interrupta discussio eat, reddere tenentur, meque do omnibus ct singulis eminentissimi certiorem facere. Sunt exempli gratia in dioecesi et patres dimissi sunt a primo praevido, qui bacc Aurelian ensi plus quam milio et trccentao mulieres habuit: pQunniam hora iam nimis praecanit, reliqui ora­ religiosae, quao vel in urbe episcopali degunt, vel in aliis locis educationi puellarum vel curae aegro­ tores de schematibus examini propositis audiuntur tantium deputantur. Nonno utilissimum est quem­ in proxima congregatione generali, quao habebitur * dam virum iis specialiter mandaro inspiciendis et crastina die 22 huius menais, hora consueta. curandis quoad ros siro spirituales, sive etiam tem­ /. porales, ut quod ego ipso totius dioecesis curam Congregatio go no ralis doclmaquarta gerens videre non possum, illo ct videat ct agat, 1870 ianuarii 22. caeterum ad mo do omnibus relaturus? Sunt quo­ quo schulao quao vocantur primariae, vol alia col­ Die sabbati 22 ianuarii 1870 hora nomi matu­ legia plus quam octingenta, quibus inspiciendis prae- C tina in conciliari aula Vaticanae patriarchal» basi­ ficiuntur quinque ex universitate nostra inspectores licae generalis reverendissimorum putrum congre­ laici. Ergono erit inutilia vicarium generalem unum gatio habita est; cui interfuerunt quingenti suxaginta tantam harum specialiter rerum partes babero et novem patres, ncm¡>e 35 cardinales, 5 patriarchae, sedulo investigaro quomodo in scholis istis omnibus 4 primates, 92 archiepiscopi, 397 episcopi, 3 abbates res so habeant; an pueri puellacquo in fide Chri­ nullius dioecesis, 13 abbates generales viro praesides stiana, quao tacti est momenti, educentur; an ullus congregationum ordinum monasticorum, usum mitrae in libris educatori» obrepat error, ut episcopus, habentes, 20 generales ct vicarii generales, quorum quo ipse scit modo, animas puerorum contra im­ omnium nomina, sicuti per assignatores locorum ac­ pietates defendat; an magistri bonis sint moribus; curato descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum an scholae, quao a moniulibus moderantur, pericli­ decimacquartae congregationis, qui inter acta con­ tantur vel florescant, caeteraquo huiusmodi referre cilii asservatur. ad episcopum? Sunt ergo praetor quatuor archi­ Reverendus pater dominus Antonius Salomono diáconos alii quoquo vicarii genéralos singulis ne­ archiepiscopus Salernitanus missam lectam cele­ gotiis demandati, ct coram patribus asserere possum bravit Qua absoluta, et recitata oratione Adsumui quod nullus eorum vacat a laboro, ot quamvis labor Domine ote., eminentissimus primus praeses sic putres divisui inter plores plura permittit absolvere, tamen est allocutus: nodum omnia conficiamus, in multis deficimus ^Reverendissimi patres, continuabimus nunc omnes. d examinationem duorum priorum schematum do dis­ At dicet aliquis, nonno haec et similia possunt ciplina ecclesiastica sperantes, quod si oratores demandari quin tribuatur eis, quibus demandantur, omnes brevitati tan to pero α reverendissimis concilii nomen vicarii generalis, sed onus sino honoro? patribus desideratae studuerint, discussio uorumdem Longe mihi alia mens est. Saepo enim honores hodie ad finem perduci possit Oratorum nomina vidi sino honoro, quia sino onere; at mea quidem iam externa dio publicata sunt.· sententia honor haud immerito illi concedi debet Post haec ad ambonem successivo vocati sunt cui onus imponitur. Caeterum nonne aequum eat reverendissimi patres, Petrus do Dreux-Brézé episco­ prorsus secundum ordinem onus ipsum et officium pus Molinensis, Nicolaus Paco episcopus Amerinus, honorari coram clero et populo chrietiano? Nostrae loannes Baptista Ormaechea episcopus de Tulanautem ecclesiao postquam fuerunt sb impietatis cingo, Nicolaus Dabert episcopus Petrocoriccnsis. spiritu spoliatae, et pristino splendore destitutae, loscph Moroyra episcopus Ayacuquensis. totae quaeso honores ct dignitates habent, ut pror­ sus necessarium sit eas, si quae supereunt, si quas ‘) Haec postrema verba subsignaU in schedis stenograph!· induxit usus, abolere? eis plene non reperiuntur, quia loquenlem stenograph! intelli· Insuper numquid non est boni regiminis eccle- gere non polnerunt; fuerunt tamen a sténographia addita in aisrum posse episcopos quosdam peculiari titulo et scriptione e nolis stenographic!· exarata ex sona verborum honore quaedam eminentia merita et officia remu­ el sensu, quem assequi valuerant. 441 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUARTA 22 ianuurii 1870 442 2® Officia purpuratorum in nostro schemata convenientiMimo, ut arbitror, omissa, potuit eminentiereverendi patrié domini Petri de Dreux-Brhi, •imorum unus in medium adducere. laetus prior episcopi Molineneie l. est accusator sui: at iuxta proverbium, quod licet Eminentissimi et reverendissimi patre·. lovi non licet ovi; causa ideo cardinalium, nisi ex Do pluribus quao ad praesentium quaestionum ■pedalissima summi pontificii invitatione, in ore materiam Bpoctant, pariter et do nonnulli· quao In nostro videtur non verecundo satis posita. Certe praecedentibus Meationibus allata sunt, veniam postulo nulla reformatione indiget sacrum nomine et con­ modesto ot sino strepitu verborum aliqua dicere, versatione collegium. Si tamen unquam, quod Deus vestrae ut confido bcnovolontiao non gravia. avertat, indigeret, patrem suum habet super fami­ Ad caput primum do officio vel de officiis epis­ liam constitutum. coporum, quidquid do aonsu tituli sit intelligeudum, 3® Sicuti de purpuratis, de romanis congre­ primum dictum est quod iora episcoporum in prae­ gationibus propter pontificiam originem, auctori­ senti capite niinis dissimulata fuero et officia eorum- tatem supremam et omnimodam necessitatem, dera abundantius necessario amplificata. Plurimum impari forsan, plurima tamen cum reverentia, ita huic sententiae adhaerere mororet reverentia opinan­ dicendum: quorum ordinandorum opus pontificale tium, dissuadet tamen opinionis consideratio sedula totum invenitur, non conciliare. Si quid utiliter id admittere. Do episcopis enim cum in praelaudato emendandum in illarum compositione aut agendi capito res agatur et in concilio episcoporum por B ratione unus aut piares ex nobis suspicantur, via episcopos in medium adducta, convenienter, imo et supplicationis et exp'ositionis magno patet; sed, ni gregibus nostris ox bono exemplo utiliter gravis­ fallor, vituperationis et modestae etiam accusationis simorum officiorum nostrorum pondus in conspectu nulla. habore debemus, iurium quasi obliviosi no magis 4® Inter officia episcoporum praecipuum illud precesso quam prodesse videamur. Non quod iurium utiliter adduci existimarem, introitus scilicet in ovile mentionem omitti velimus, sed ad aliam materiam, quomodo fiat, et si omnes ascendunt per ostium verbi gratia ubi de sacerdotum et populorum erga nec ullus aliunde. Huius ostii elavem extra manum episcopos obligationibus tractabitur, opportunius et ecclesiae in pluribus locis hodie positam in vanum cum maioro aedificatione reservari. Episcoporum dolcremus et imprudenter restitui posceremus. Re­ igitur officia ad mentem Tridontinarum praescrip­ lictis tamen in suo tenore concordatis, materia prae­ tionum nobis proponi libenter admitto suavius si senti synodo satis ampla manet, quatenus praesenta­ aliqui velint, quam in schemate habetur, et ox com­ tionis privilegium in damnum et offensionem ecclemendatione potius, quam reprehensionis minitatione. ORATIO A dtaeonliaram et regalium umrpxtionam occasionem. In Gallila 1 Argumentum: wEpiscopus Moltaensis quoad schema de piares episcopo· celebrare synodos dioecesanas singulis annis episcopi» incipiendam ait ab officiis non autem a iuribus, , ne post spiritualia exercitia; optare se at consuetudo haec serve­ videamur’, ait, .processe magis quam prodesse velle*; cardi­ tur, da annodo tamen quolibet recurrent· quinquennio solesmior nales non indigere reformatione, et si quid in hoc capite foret synodus habeatur sive ante sive post concilium provinciale. — nonnulla adnotarit circa aetatem, circa agendum, patrem esse super familiam constitutum, cui totum C Qnoad caput sacerdotii gradum et circa pluralitatem. Circa aetatem ait hoc negotium relinqui opas esset. Romanarum congregationum ordinandarum pontificale nmnus esse, et ai quid in eis corri­ nescire se qua de eatwa plus aetatis requiratur in vicario gendam, supplicationis viam patere non autem vituperationis quam in episcopo et aliis coram animarum habentibus. Circa aut mode sue etiam accwuitiouis. Maximi momenti eoe modo sacerdotium ait ricari-M generales hodie utique sacerdotes ease, consulere, quo quis ad episcopatnm ascendere debel, et curan­ non tamen adeo commendanda praxis actualis ut Inde con­ dum ne privilegia, quae per concordata principibus concessa cludi possit veterem improbari. Doctrinam diri Thoma· sunt, in damnum et offensionem ecclesiae et in auctoritatis eese, disciplinam veterem non esse immutandam, niii ex ali­ episcopalis detrimentum cedanL Decernendum ut episcopi iis­ qua parte tantum compensetur communi saluti, quantum ex dem diebus ac parochi sacrifici um pro populo offerre teneantur. altera derogatur; unde nihil immutandum concludebat, et Audivisse se ait in praecedentibus sermonibus, coercitianem quidem 1° ob distinctionem inter ordinem et iurisdictionexn, laicorum episcopale munus non esse, et gladium severitatis in quae secus obnubilata ad pareret; 2° quia ex nimia commen­ clerico· tantum exerceri ab episcopis posse; at id aurium illu­ datione characteris sacerdotalis in vicario riderentur rires addi sioni imputari se voluisse. Aetionem ecclesiasticae potestatis et vulgatissimae illi canonum transgressioni, qna vicarii generales eiusdem discretae coercitionis in causa librorum et praecipue confessiones nedum laicorum sed et sacerdotum excipiunt. Ad ephemeridum neeeasariam esse; utique non curandum de impiis omnem suspicionem removendam expedire quod vicarius gene­ diariorum scriptoribus, at aliquid decerni opus esse in ordine ralis ait utique in sacris, non autem sacerdos. Si autem con­ ad scriptores catholicos. Legibus sacrae congregationis Indicis, stitui velit vicarios generales es»e sacerdotes, eis saltem con­ quas plorimi existimant obeervari non powe, parum utiliter fessionem denegandam maxime sacerdotum; fi® quia Intelligi njva concilii huius lex substitueretur. Opportunius videri in nequit, cur episcopus alne titulo vicarii generalis dare possit quolibet regno episcopum principalioris urbis typographic laico vel simplid clerico suam iurisdictionem, non antea cum indicem constitui, ut ea*et Paririenita in Gallia, Vindobonensis P titulo. Circa vicariorum pluralitatem ait, bonam esse schematis In Austria etc. — Publicam opinionem regnare quidem de facto, dispositionem, se tamen non convenire in solidarietatem. Ab­ sed tenebrarum reginam esse, el propter insipientiam mundi sent· episcopo melius consuleretur dioecesis regimini, ai ordo At si opinio publica regina mundi est, opinionis parentes et prioritatis conservaretur inter vicarios, ita ut unus vocaretur duces seu ephemeridam scriptores reges esse et qua tales in universam sollicitudinem, altero vero vel duobus aliis sup­ eorum estua* nipote m ai ures summo pontifici reservari posse, plentibus vices eius in casu infirmitatis vel necessitatis. Multi­ hx omni parte difficultates occurrere, easque se patribus pro­ plicare autem vicarios generales iuxta multitudinem regendae ponere, ut videant quid magis expediat. Quoad renidentiam plebis esse contra unitatem regiminis et probare potius divi­ ait inculcandum quidem esse, sed in exhortationis mansuetudine dendas esse immensas populo et spatio dioeceses, non Imponi non in obiurgationum terrore. Tridentinos excusationes ur­ autem unius humeris intolerabile onus, cum nihil impedii, quo­ vandas temporum exigentiis non incongruas; in defecta legi­ minus alii etiam adiutore· et cooperatores ei dentur. Regimen timae excusationis poenae solutionem episcoporum conscientia· unum esse oportere, quia anus Deus, uua Fideo, unam Baptisma, relinquendam et denuntiandi obligationem ut pota seminarium et sub uno pontifice unus episcopus et sub ano episcopo unus querelarum prorsus tollendam. Visitatioaem ad sacra limina vicarius geueralia — Quoad alteram schema ,de sede episcopali * ait: Que de vicariorum generabam pluralitate sed· utilius ordinari, ai non uno eodemque anno omnes episcopi vacuo ta venire Romam teneantur et aliquis ordo statuatur inter eos. plena dieta sunt, dicenda quoque de sede vacante. Nec pen­ De conciliis provincialibus plura acerbe admodum dicta esse, siones gubernii impedire talem hiernrvhtam aoetorltatla Na» at benigne interpretanda ex mento dicentia Sedis apostolica· sub aequalitate tituli potest utique haberi Inaequalis anetoritaa auctoritatem denegari non posse, et idcirco inutile prorsus esse et idcirco ait posse eos ta conspectu gubernii apparer· aeqnaka, eam asperioribus verbis attenuare. In Italia post concilium dum tamen i αχ ta canonicas leges usu· vicarius actu sil. reliqui Tridentinum 400 concilia sive provincialia alve dioecesana vero in habitu. Beneficia antem liberae colluttali·, ellam quae fuisse celebrata, quorum acta minime relata fuerunt ia labanimarum curam adnexam habent, vicarii capi tatari· nomina baeaoa editione. De conciliis plenariis lotius esse tacere propter tloni concedenda * 443 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 444 siso non convertatur, mirationem populis ct epis­ A recusandae. In defectu autem legitimae excusationis, copalis libertatis imminutionem. Certe de tanto Tridentinaa poenae solutionem ex schemata oppor­ praecepto divinae vocationis in decursa nostrarum tune explicatam, uniuscuiusque conscientiae relin­ sessionum salutare aliquid statuemus omnino circum­ querem, et nuntios apostolieoa, metropolitanum ot stantiis temporis huius necessarium et ad corro­ antiquiorem provinciae episcopum super capita de­ boranda apostolicae vigilantiae argumenta prae­ linquentium minimo statuerem inutiliter et odioso impositos, non quod charitativas monitiones, ex­ paratum. 5° Alterum post vocationem a Deo episcoporum hortationes, ac etiam denuntiationes omittere sua­ officium est invocatio ad Deum. Plurima super deam, sod difficultatum ot querelarum seminarium hanc piissima audivimus: eod, ni fallor, in tantis amovero. dierum nostrorum laboribus humanae, quao etiam Ad caput IV de visitatione sacrorum liminum. inter episcopos locum habet, infirmitati non parum Visitationem sacrorum liminum utilius ordinari onerosa. At tamen in affirmationem obligationis existimarem, ai non uniformiter ct indiscriminatim simal et aliquam adimpletionem bene ordinatam α pro omnibus ecclesiis ab eadem die visitationis obli­ concilio ducerem, si episcopi iisdem diebus quibus gatio inciperet, sed diverso tempore, prima saltem parochi pro fidelibus sibi commissis celebrare iuben- vice terminus indicaretur, deinceps secundum loco­ tar, ipsi pro universo grege suo monerentur sacro­ rum elongationem determinandus : aecus uno et sanctum missae sacrificium offerre. eodem anno omnes eiusdem regionis dioeceses de­ 6° lusta salutaris coercitionis remedia, ubi da B sererentur cum magno ecclesiarum detrimento. laicis agitur, ab officiis removenda episcoporum et Satis ad hoc e>wt, si quemadmodum in pluribua gladium severitatis in clericos solummodo exeren- comitiis civilibuN ridemus, aliquis ordo institueretur, dum, etsi audivisse credamus, aurium illusioni per­ ot inter dioeceses uniuscuiusque regionis quidam severanter imputamus. Cum enim remedium in rationis red d en da o turnus, cuius rigoro aliqui in coercitione intendatur, subindo discretio iotclligitur, sua dioecesi retinerentur, aliqui Romam mitterentur, sino qua iam remedium nullum correctionis appel­ diventi diversarum ecclesiarum episcopi. Sic exempli latur, sod venenum. Posita autem necessitato dis­ gratia ad proximum quadriennium quarta pura cretae coercitionis hanc inter episcopalis officii co­ episcoporum Galliae visitationi obligaretur, ad quin­ media non admittere, quid est nisi anna coercitionis quennium altera para, et deinceps iuxta cumdcm insinuaro iam non osse ecclesiastici promptuarii, et modum. Ex tali ordinatione dioecesibus consuletur, hodierno ac vulgatissimo errori favere? Quod si no simul destituantur pastoribus. Insuper magna ius correctionis ecclesia certissimo habet, cur pro visitantibus utilitas fiet cx concursu fratrum alterius locorum, porsonarum et rerum adiunctis illud dis­ regionis. Dcniquo rotationum dioecc^anarum abuticreto non exerceret, aut solis reservaret eccle­ dantior lux effulgebit, quasi summam et abbreviatalo siasticis, praesumptae corvorum rebellioni veniam totius catholici orbis rationem unoquoque anno darò apparens, et columbnrum docilitatem vexare? afferentium. Tempus esse ut iudicium incipiat a domo Dei cum Ad caput V do conciliis provincialibus. Occaapostolo concedimus, dummodo incoeptum in domo 0 sionc conciliorum provincialium aliqua pronuntiata iudicium consummetur extra domum, et suo fine sunt amara in auribus nostris; sed quae cx mente non fraudetur. Necossitatcm discretionis indicavimus, dicentis benigno intelligenda sunt, non ex sona dic­ cuius exercendao, si placet, proponimus occasionem. torum retinenda. Et primo summam in talibus ma­ Jn cauta librorum et praecipuo ephemeridum in- teriis sanctae sedis auctoritatem negare si non veniemusno quas attingerò aut omittoro debeamus? possumus nec volumus, cui bono verbis usperioribus Magna, ut fatemur, interrogatio. De impiis diario­ extenuaro? Patris enim in manu omnes sumus ot rum scriptoribus quaestio non est, propter mali nos et sermones nostri. Post hanc confessionem granditatem extra ot contra remedium positis. Do auctoritatis nibil omnino vetat, quin benignitatis catholicis, cum regulas Indicis α sancta sede positas manifestationem invocemus, quatenus nisi interrogati plurimi observaro posso non existiment, non satis non emendemur, ea tamen conditione quod emen­ video quomodo nostras imponeremus. dati correctionem negaro aut dissimularo non Insuper si iudicem constituamus typographiae toleremus. loci episcopum in praesenti conditione rerum, apud Quoad paucissimorum, octo scilicet, conciliorum nos reverendissimus Parisi e nuis, Westmonasteriensis in Italia enumerationem non solum Italis uudire apud Anglos, apud Austríacos Viennens’9, quasi mirum fuit, sed exteris episcopia: ai quis enim vel elavem habemus, quae aperiot et nemo claudet, cursim bibliothecas romanas lustraverit, aut sacrao claudet et nemo valebit aperire. Si episcopos quos­ congregationis archivium vel a longo salutaverit, libet in loco diffusionis admittimus , manca et vana, D vel perfunctorie evolverit classicum Benedicti XIV quia privata ropressio. Utrinquo igitur angustiae do synodo dioccesana opus, facile deprehendet cele­ nisi ab eodem nostro Parisiensi viam ingeniosissime brata fuisse per Italiam a tribus saeculis non octo, praeapertam, quasi locum refugii, prudenter subea­ non octuaginta, sed plus quam quadringenta sivo mus, et publicam opinionem, non propter sua merita, dioecesann, sivo provincialis concilia: quorum acta sed propter insipientiam mundi, reginam tenebrarum plerumque edita nondum fortasse inserta fuerunt in harum fateamur. 8i regina et tanta regina opinio veterem Labbaeanam editionem, sed possim oxtunt praedicatur, ephemeridum scriptores opinionis pa­ in publicis bibliothecis, passim a Benedicto XIV rentes et duces quomodo reges non agnoscemus? citantur, ac fero omnia religiose servantur in archivio Porro si reges sunt, quaestio solvitur: causao regum sacrao congregationis Concilii. Maiorum ecclesiarum inter maiores adnumerantur, et summo pontifici re­ synodica, verbi gratia Beneventanae, Neapolitanae, Florentinae, Ravennatcnsis, Venetae, Mediolanensia, servatae. Ad caput 11 de residentia. .Residentia© logem, ingentes tomos in folio implent, aut possunt implere. quam satis ab omnibus observari videmus, haud Comparationes supra hoc instituere valeremus: sed aegre, quin cum gaudio, de novo inculcari sentirò comparationes huiusmodi nihil prosunt, nec aedifica­ possumus; at in mansu alino exhortationis, non in tionem praestant, quin vcrisimilins inter fratres dis­ obiurgationum torrore proponi. Tridentinaa ex­ sensiones. De comitiis plenioribus, seu nationalibus, plerumcusationes asservari nihilominus optamus: legitimae enim sunt, neque temporum nostrorum exigentiis quo ot iustissime propter abundantiorom discordiarum 445 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUARTA 22 ianuarii 1870 446 ot regalium usurpationum occasionem sanctae sedis A accuratissime reservandum. Neo obstat quod electio ingratis tacere opportunius Iudicemus, quam dicenda vies rii generalia in ordine sacerdotali non coniti tuti omnia ovolvoro. hodiernis nostris moribus minime consentanea sit, Ad caput VI do synodia dioecesanis. Dioecesanaa cum uau sapientissimo invaluerit, nonnisi tace rd otea synodos plurimi apud nos episcopi quotannis cele­ assumere. Sed postquam moribus ex consuetudine brant uno aut duobus diebus post spiritualia cleri consultum fuerit, cur necessitatibus episcoporum exercitia absolvendas. Talium synodorum frequen­ extraordinariis refugium negare, quod usque nuno tationem, quia otiam in brevitate sua utilis est, habuerunt in legibus, nisi quod ea periculosissima ad arbitrium episcopi permitti a concilio in ▼oto aetatis nostrae inclinatio ait, omnia secundum muta­ haberem, dummodo recurrente quinquennio una bilitatem huius temporis indicare et statuere? •olemnior indicetur anto aut post concilium pro­ Secunda ratio: ex nimia commendatione sacer­ vinciale celebranda. Et quoniam propter necessi­ dotalis characteris vicario generali vires addere tatum fidelium et sacerdotum paucitatem, in vastis­ videbimur vulgatissimae illi canonicarum sanctionum simis plurimis dioecesibus omnes do iure advocandos transgressioni, qua vicarii generales confessiones non locorum et circumstantiarum difficultas congregare tantum fidelium, sed etiam sacerdotum excipiunt, non sineret, ad dioecesanaa synodos rectores om­ utrumque In eadem persona miscentes forum, et nium parochiarum non appellarentur, sed quidam ex iudiecm cum patre difficillima pace componentes. ipsis, et parochi proprio dicti aut decani tantum, Unde ad omnem sinistram suspicionem removendam, quibus impeditio, liberum etiam foret procuratorem B melius expediret, si vicarius generalis non sacerdos mittere. foret cum obligatione ad summum assumendi sacri Ad caput VII de vicario generali. Plurima mihi ordinis, propter periculum allegatum a reverendis­ videntur supra hoc caput observanda: Ie aetas, simo Granatone! retrocessus ad saeculum. Et hic quae non annis 30 minor praescribitur; 2* sacer­ in memoria habentibus, quibus in nostris ecclesiis dotii obligatio, quae insinuatur; 3* pluralitas vi­ inferiorum ordinum functiones relinquuntur, per cariorum, quao permittitur. transennam dolere liceat, quod votum Tridontinl Et 1° quoad aetatem non liquido apparet, cur de ordinis exercitio a diaconatu et infra, sicut in provectior requiratur in vicario vix tyrone epis­ priscis temporibus instaurando, non fuerit exaudi­ copalis status, quam in episcopo aut quolibet alio tum Talibus de causis si character sacerdotalis in curam habente animarum; quorutn prior ad regen­ vicariis suadetur, et insuper praeter sapientissimas dam dioecesim nnn viginti septem annis maior postu­ iuris regulas assumatur inter cives, Instantissime lari potest, posterior 25 annorum natus ad curam obsecro ut absolute ei confessio denegetur, maxime animarum designari. Noo satis pro immutanda sacerdotum. disciplina movet consideratio gradu», qui in episcopo Tertio illud insuper non facile Intolligltur, epis­ prnoatantlor est, noo officii gravitas in iuniori curam copum scilicet sino titulo vicario generali iurisonlinnrum habento multis do causis periculosior; dictionem suam aut partem suae iurlsdlctlonls, sicut et turnon apud nos proptor paucitatem sacerdotum laico summus pontifex. Ita simplici clerico posso infra vigesimum quintum annum saepissimo com- 0 communicare, cum titulo autem non posse. Undo mittonda. Insupor iuxta sanctum Thomam non conclusio potet cautissimo quantum venerando cano­ immutanda disciplina votua, nisi ox aliqua parto nici luris aedificio manus admovenda sit; unum enim tantum compensetur communi salute, quantum ex lapidem do loco suo si movens, tota fabricatio in altera parto derogatur; quod quidem ex maxima periculo erit et evidentissima novi status utilitate contingit aut 3° Do pluralitato vicariorum illam dummodo in manifesta antiqui status iniquitate. Porro In moderatam vivunto episcopo a schemate tolerari praesenti casu nihil tale deprehendimus, cum de llbentor vidimus: verumtamen non ita arridet quod libertate solum relinquenda agitur, non do im­ in solidum constituta sit; officialis quippe verbi ponenda necessitato: practice, ur arbitror, fere gratia a vicario opportune distinguitur, et auae con­ semper non minores 30 annis vicarii generales eli­ scientiae relinquitur, quod non videatur immutan­ guntur; si tamen in aliquibus, quod facile fieri dum. Celeri revera negotiorum expeditioni prae­ potest, ot uti vidimus et testamur, factum est, sente episcopo patrocinatur determinata assignatio pietas, doctrina, prudentia, gravitas aetatem ma­ distributi laboris: absento vero melius unitati regi­ nifesto suppleant, et in iuventuto ostendant canitiem, minis consuleretur, si inter vicarios conservaretur quare eorum provectionem episcopis, aut sede va­ prioritaria ordo, ita ut unus vocaretur in universam canto capitulis non permittere quos ipsa potuit sollicitudinem, altero vel duobus in infirmitatis aut alicuius necessitatis casu vices impediri supplentibus. cleri et populorum commendatio designare? 2° Do charactere sacerdotali similiter dicam, qui D Quod autem de numero vicariorum dictum est mu Ri­ ceverà in schemate non necessario in vicario gene- plicando secundum multitudinem regendae plebis, rali requiritur, sed tantum indicatur expedire. De non tam contra unitatem regiminis valero arbitror, facto nonnisi sacerdotes eliguntur; at tamen non , quam ad suadendam immensarum nimis et populo tantis laudibus a concilio extollenda videtur ho­ et spatio dioecescon divisionem. Quaestionem igitur serena, non praeoccupata dierna praxis, quod indo concludatur in praxim oppositam aliquid vituperationis redundare. Qua­ mento, si intueamur, facile convincemur: l* minimo propter et ex modo allnta sancti Thomao sententia, imponi intolerabilo unius humeris onus, cum inter ot cx dicendis infra, nihil in antiqua lego nec prae­ tot ot tantos, quot expedire videbitur, poterit distri­ cepto neo exhortatione immutari postulo, ct ius bui. 2· Nec nognri honorum ot praerogativarum episcoporum in prima sua firmitate conservari. distinctiones ad consolationem humanae infirmitatis Prima ratio haec eat: utilissima scilicet ordinem forsan utiles, cum diversimodo secundum officiorum inter et iurisdictionem distinctio, quae secus obnubi­ diversitatem permittantur institui, sed regiminis lata apparebit. Illa tamen in formulis ac verbis tantum caveri unitatem; hanc enim ecclesia semper sicut et in rebus omni sollicitudine retinenda est, voluit, quao in unitate nata est et vivit, plurima nipote pontificiae signum potestatis, eardinalitii membra habens, unum caput, unum Deum, unum splendori» argumentum, ecclesiae in suis difficulta­ Christum, fidem unam, baptisma unum, sub uno tibus robur, adiutorium episcopi pro circumstantiis, pontifice unum Petrum, unum in unaquaque dioe­ quae extra omnem prnevisionem minime positae sunt. cesi episcopum, vicarium unum, ut oratio Christi 447 A, SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 448 suum effectum habeat, et qui in unitate incepimus, A cogitabam revera ad meam sponsam ecclesiam, eiusque dignitatem et honorem, observabam utique de simul in unitate consummemur. De sedo vacante capitulum L Quod do plura­ sua antiquissima sede, sed hodiedum si eam aspicio, litate vicariorum sede occupata dictum fuit, idem inter obscuras quam sano ab omnibus haberi, vere­ et sub eadem conditione, in locis ubi pluralis a bar, sicque humilitate captus ambonem ascendero capitulo designationis legitima consuetudo viget, do temerariam potius quam bonam rem facere timebam. sede vacante dicendum. Neo impediret apud nos E co utra in perpendendo episcopalem dignitatem et talis bierarchia auctoratis pensionis, quae a gubernio officium, quod omnes aequat episcopos absque ec­ fit, solutionem, nec in aequalitate tituli inaequali­ clesiarum civitatum seu dioecesium distinctione, tatem potestatis. Vere enim in conspectu gubernii mens erigebatur animus: et ad quid, dicebam, ad omnes aequaliter vicarii manent, licet intrinsece et quid dum tot tantiquo pastores loquuntur suas prae­ ex mento canonicae legis unus in actu, caeteri in bentes sententias, ego silens remanebo? Et si tot habitu vel potentia proximo, si dicero fas est. Quid venerabiles patres alios plurimos con fratres tam enim gubernium ista domestica accommodatio movet, patienter audierunt et audiunt, mo solum aliquan­ dummodo personae designatae omnes gratae sint, tulum sustinere dedignabuntur? At hoo nequidem et pro circumstantia superveniente quaesitis suis aut cogitandum in vobis est, patres amplissimi; quoniam ut hoc sacrum concilium augustissimi pontificis de­ reclamationibus valeant auctoritative respondere? Quod ab eminentissimo Biauntino contra unitatem siderio ac amplitudini, ut itu dicam, Vaticanae oe­ vicarii capitularis oppositum fuit, defectus scilicet B derise respondeat, quisque vestrum tenet pro certo beneficiorum, quibus vicariorum indigentiae consula­ quod nec studio et examini, nec ulli temporia tur post mortem episcopi, non vita sed titulo dece­ diuturnitati sit ignoscendum. Unde bono animo dentium, illud quia nimis ad quaestionem facit, ideo factus benignitatem vestram rogo, ut a paucis, quae minus ad probationem. Talis enim ratio si tanti et ipso dicam, ne avertatis auditum. Placet igitur mihi vestram imprimis advocaro atten­ sit ponderis quo regulae iuris penitus opprimantur, tum nulla relinquetur canonicis libertas, qui vicarios tionem ad propositum schema de episcopis, capite II mortui tenebuntur eligere, vel fami ct morti reser­ de residentia, in quo pag. 5 (coi. 342) sic legimus: vare. Certe plurimum attendenda est venerabilis rSi quis (episcopus) praeterquam causa visitationis adeo paupertas, sed non ideo omittenda unitas; nec sacrorum liminum, vel synodorum provincialium, ea debet esse praeoccupatio paupertatis quin pre­ ultra duos menses vel ad summum tres intra annum tiosissimae unitatis cesset commendatio. Aliqua menses sivo continuos, sive interruptos, absque ex­ igitur, salva semper libertate votorum capitularium, pressa huius sedis apostolicae ... licentia, etiam ex conciliatio investiganda eat, et non difficile in­ causis alias a iure admissis, a sua dioecesi ab­ venienda; quippe vicarii non reintegrati stipendium fuerit — eum praeter mortalis peccati reatum, facile gubernium pensione supplet quem incurrit, pro rata temporis absentiae redditus Caput II in finem. Unum adiicio: beneficia libe­ mensae episcopalis suos... non facere...4* Hanc rae collationis etiam quae animarum curam adnexam sententiam de nimia forsan severitato iam plures habent, vicarii capitularis nominationi apud nos esse C ex reverendissimis confratribus arguerunt: quoad mo concedenda, quippe alia non sunt niai parochialia, vero eam non reprobarem in toto. Quod episcopi obligentur ad residentium, nomi­ nec oeconomo indigent ad conservanda stipendio, quae nonnisi hodierno eurum habenti suppeditantur. nem latot: hoc veteres canones inculcant, hoc Insuper ecclesiae aut parochiae bona fabricae quoad Tridentina synodus commemorat, hoc divus Paulus administrationem devolvuntur, et ex lege quoad docet expresso: Attendile vobis et universo gregi, in usum parocho vicino vicea gerenti. Inter haec quo vos Spiritus sanctus posuit episcopos. Sed ex­ beneficia tamen illa non numeranda censeo, quae ciperem utique quatuor illas causas, quae canones inamovibilia dicantur, et quae futuri episcopi col­ ipsi oec non et Tridentinuni concilium ut naturales lationi reservari decet, et iuxta regulas concursus absendi excusationes recognoverunt; ita ut, ipsis assignari, de novo, ut arbitror, pro temporum op­ existentibus causis, non tantum episcopos, sed portunitatibus determinandas. quoscumque bénéficiâtes residentiules ut praesentes haberi iudicaverunL Quin imo non tantum christiORATIO ana caritas, urgens Decessi toa. debita obedientia et reverendi patris domini Nicolai Pace evidens ecclesiae vel reipublicae utilitas excusare episcopi Amerinil. vellem; sed quidem in episcopis exciperem adhuc Amplissimi ac reverendissimi praesides, eminen­ abscessionem propter munus quodeumque, quod tissimi ac reverendissimi patres. suis episcopatibus respicitur adiunctum, et per­ Longo temporo mentem meata cogitatio preme- D sonaliter adimplendum. bat an continuo auditoris partes tenere deberem, an De canonicis aliisquo quibuscumque clericis melius aliquoties et oratoria munus assumere. Si beneficiatis reeidentialibus declaratum fuit iam ab anno 1820 α sacra congregatione Concilii, confir­ 1 Argumentum: wEpìscopus Amerinas legem ,de residentia , * matione adiecta sanctissimi patris tunc Pii papae VII, proal ia cap. V, ,de episcopis· traditur, sun quidem sententia rtprobsmhuD esse dixit, saltem in ea parte, qna quatuor illae cau qaumodo amitto * cum ex hac consuetudine vix aliquid incommodi1 prium et immanens ease in nnlfonibu tar hoc rus; 3· quis in hoc cun ¡tramutare debeat; 4· letrera reciperetur? aaneiemhm, iuxta qnara fieri praetentatu * detrai; fr * exigendum Si mihi in palam proprium testimonium adducere votnm provincia»· cteteriadirar, in quo diorcf.M * * vacati rila liceret, libenter assererem, quod a triginta minis, C eit, nl testimonio cpUcopoiutn constet, praetentatam a gufando quibus in dioecesibus gubernandis et regendis partes reapse diguiorvtu deMÎguàtwta.< etiam qnslila’ci per­ mens humiles attulerim, nullum unquam cx vica­ sonales, qnibns praesentandi nota ri debent; "· illo· cxelodéadoa. * ne immbseuerint; 8« prae­ riorum generalium pluralitate abusum esso exortum qui Rvolnliouiuns et rebus politici ripiendam archiepiscopo et episcopi * provinciae, ni separai ini noverim ; cum e contra ex hnc plurimam utilitatem per litteras secretas et ex conscientia acdcni aporiolicam in­ semper advenisse intellexerim. Nullatenus ergo forment circa erientiani vitam et morts promovendorum; 9" rua» * meridionalis ante consecrationem exi­ opportunum foret nomen ct titulnm abolere, quod in provinciis America» episcopis medium facile ministrat sacerdotes senio, gatur ab episcopo inramrntnin dc praestanda nfadicutu gu­ labore ct meritis cumulatos coram suo clero de­ bernio, ci cum ¡tiramenti finios variae fiirmnlxr sint, deter­ minandam sub qui has candiliouihns praestari boc iuramentum corare Aliter si feceritis, quid eveniet, vultis no possit, et qua formula utendam. Et haec in genere. Ad vobis dienm, reverendissimi patres? Nomen inolebit, Hpeciries vero animadversiones transiens, in tap. I® ,de epis­ *. nbi principes requiruntur, ut valido *uo patrocinio ac sed res permanebit. Muneris pastoralis multiplici­ copis , ** ait ca­ bus officiis adiutores exigentibus, quod aboleri pro­ praesidio lucri ac tegere studeant ecclesiae anlbtil· ponitur, alio sub nomine, consiliariorum videlicet, vendam ne per haec verba pntrnt principes, ronfi finn ri ribt illud quod ius patronatus appellant; unde ant cxpangrada illa provicnriorum, delegatorum, archidiaconorum, visi­ verba ant immediate addendum: ,ul illi episc»pi libere possint tatorum, etc. reviviscet. Pugno est igitur do meris exercere *onin niiiibterinui, el «tunes eia * partea implere rient terminis. Vocem tolletis, vocem honoratnrn quidem decet.' — Quoad rowfontiam probavit λ ¿notat a ab arddepUet nb omnibus reverenter acceptam; camdem vero copo Strigoli iens I. addidit vero qualepib niiniam paroeciarum dtataatum ac viarwn longius trnim, concludo ct opinor, iudicio episcopi difficultatem; Ü· ob saeenluluni deficientiain, quibus ^ynxk» relinquendam esso vicariorum suorum electionem, durante paroeciis «upplraltir; 3* quia eufatuium vellet mittere ot hunc quidem in numero, quem ipso necessarium sun-u repraesentantem cuiu iure proforvudi «birv. — Quoad minimo contradicam. Sod omnino, precor, retine­ visitationem tempos msigeai am pro euh provisetis m-n -uïVwre antur vicarii generales omnes, qui artu sunt a con­ ob dilficaltaln superius altatas, nimirum immenom duUaatiaai siliis episcopi, qui una cum eo dioecesim regunt. paroeciarum et viarum difficultates. — Quoad schema ,dt tede * ait, vicarios capitulares in · ri· regi * niba· Sint isti sano in numero pauciori, sod ipsi episcopo episcopali vacante * limites evee»-:« *e. pro suo iudicio ot suis necessitatibus haeo limitatio maxime potestate ana aburas esse et ranvnko ut viderentur eadem quandoque ac Romanus pontifex potatale concredatur. pollere. Proponebat auleta, ut vicaria * generalis defuncti epis­ * incvmnto lum ed. Vai. copi dioecesi· admlaistrationem hsbrat, qnoadtuqne a rancla sede aliter provisura fneri».· 463 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 464 ippooat? Tanfo magia urget haec necessitas, quanto i de meritis vel demeritis scientiae, vitao et morum in praecedentibus conciliis nondum erant erectao promovendorum; ne indigni vel minus digni ad eas ecclesiae, quae repraesentantur. Disciplina igitur, dignitates assumantur. quae hodie stabilietur a Vaticano concilio, adaptata Fero in omnibus rebuspublicis Americao meri­ debet case, in quantum fieri potest, necessitatibus dionalis i uram en tum ab episcopis exigitur anto con­ omnium ecclesiarum in orbe dispersarum. secrationem, in quo tum do praestanda obedientia Verum est quod decem et octo annos perdurant gubernio et legibus status agitur simpliciter, tum Tridentinum concilium; sed etiam verum eat quod aliquod speciale exprimitur contra disciplinam ot not metimus quod patres Tridentini seminarunt; et libertatem ecclesine. Aliqui episcopi resistunt, alii saecula sequentia, Deo mediante, metent quod nos aliqua modificatione apposita iuramentum illud prae­ seminabimus. Labores patrum Tridentinorum de­ stant; ex quo exinde oriuntur dubia ot anxietates derunt fructus suos per tria saecula, et adbuo novos conscientiae, et semper tenentur ad sanctam eodem producunt Labores nostri nt fructificent, neces­ recurrere. In secretaria pontificia inveniuntur for­ sarium puto curandum esae (modo humano loquor) mulae variae juramentorum episcoporum. Hac do ro ne redoleant electricitatem huius sacculi. Propterea in conventionibus (vulgo Concordati) cum república enixe atque humillime deprecor omnes reverendis­ Costaricensi praescripta est quaedam formula iurasimos patres in Domino congregatos, ut non co- menti praestanda ab episcopis ipsius regionis, iam arctent libertatem dicendi, sed patienter audiant approbata a sodo apostolica. Desiderandum est, ut quidquid loqui velint propter gloriam Dei et sala- B vel proscribatur tale iuramentum ante consecrationem tem animarum; quia, sicut dicit Scriptura, erit salus praestandum iuxta legum civilium praescriptionem, ubi mulla conidia sunt1. Incipiam. vel detur formula communis omnibus illis regionibus, Inter multas ecclesiarum necessitates illae prae sive acceptata1 a gubernio, sive non. lluic negotio omnibus primarium locum babero debent, quae ad utpoto gravissimo urgentissimo providendum est, bonorum pastorum electionem spectant. Quis enim no in re tanti momenti vel dignitas ecclesiae perinescit hodierno die magnum ius designandi ad mu­ clitetur, vel conscientia episcoporum perturbetur. nus episcopale fere totum positum esse in manibus Nunc veniam ad aliquas schematis dispositiones. dominorum saccularium, qui civilem gubernant rem- In 1 capite do officio episcoporum paterno requirun­ publicam? Et si ecclesia hoc ius proprium renun­ tur principes et magistratus, ut sacros ecclesiae tiaro velit in manus saecularium, suorum aliquando antistites valido suo patrocinio ct praesidio tegere inimicorum, cur legibus praemunitus hic thesaurus ac tueri studeant. Nonne congruentias videbitur non illis datur? Circa quam gravissimam rem quid substituere alia illis verbis suo patrocinio legere ac faciendum oporteat, breviter dicam meam serten- tueri, no fortasse detestabile ius patronatus ct tui­ tiam, quam submitto ex toto corde sapientissimo tionis istis temporibus a guberniis usurpatum ut vestro indicio. proprium, illis verbis maius fundamentum et robur Condenda est lex in qua declaretur: 1* qui ha­ inveniat? Sed ei haec formula retineri oportet ali­ beant ius praesentandi; quia aliqua gubernia dicunt, qua gravi causa, quao me latet, saltem addenda hoc ina esse proprium et immanens in nationibus; C non erunt post verba tuo patrocinio ac praesidio 2* quomodo amittatur hoc ius, nempe si iura, pro­ tegere atque tueri studeant ct sequentia: „ut illi epis­ prietates, loca ct personas ecclesiasticas violaverint; copi libere possint exercere suum ministerium, ct 3· qui in hoc casu praesentare debeat idoneos ad eius omnes partes implere sicut decetu ? sedes providendas. Si princeps vel gubernium ca­ De residentia iam disseruit sufficienter ct matare tholicum habeat privilegium legitimum praesentandi, reverendissimus archicpiscopus Strigoniensis; sed illi exhiberi debet lex, iuxta quam debeat fieri adiicio ad suas sapientissimas observationes aliqua praesentatio, ut exaudita sit. In hac lege exigi super causas legitimae absentiae a Tridentino in­ debet votum episcoporum provinciae ecclesiasticae,, dicatas: scilicet io nostra republica ecclesiastici in qua dioecesis vacans sita est, ad probandum esse intervenire solent comitiis generalibus nationis, vulgo digniorem illum, quem princeps vel gubernium prae­ congressus; et non raro appellati sunt α gubernio, sentat: designari etiam debent qualitates personales ut partes habeant in publicarum rerum administra­ quibus ornari tenentur praesentandi, et excludi illi tion© : et quod gravius est, multoties episcopi in­ qui rebus politicis vel revolutionibus se immiscuerint digent iter facere ad principem civitatem reipublicao, Si nulla lex statuatur pro eligendis vel praesentan­ ubi necessaria est sua praesentia, ut regulentur dis episcopis, ecclesia humiliabitur et vilipendetur quaestiones ecclesiasticae magni momenti, quao a legislatoribus civilibus. Ipsi condent leges elec­ aliter non regularentur. Interim dum licentia a tionis episcoporum, ot totum hoc maguum negotium dioecesi excedendi ab apostolica sede petitur et ponetur in manibus saecularium, vel saltem aliquo- D obtinetur, consummarentur omnes invasiones pote­ rum clericorum; et inde quot mala ot perturbationes statis laical ia in rebus ecclesiasticis. Praesentia in ecclesia, quot ambitiones, simoniao conventionales nostra in metropoli reipublicae anno 1865 aliquorum et reales vel palliatae! quotnam! decretorum improborum execution! obstitit,et illorum Sed praeter abusus, qui oriuntur ex parte prin­ abolitionem obtinuit cipum vel guberniorum privilegium praesentandi Nunc de synodo diocccsana. Si tam graves diffi­ habentium, sunt alia permagna ex parte praesen­ cultates oppositae fuerunt celebrationi synodorum tandorum. Plerumque enim hi suam indignitatem ab altero reverendissimo oratore, eo quod in sua agnoscentes, fraudulenter attestationes scientiae et dioecesi inveniantur paroeciae ab urbe episcopali morum vi extorquent ab archiepiscopo et episcopia, distantes spatio trium dierum; quid dicam ego qui vel ad patrocinium guberniorum confugientes eos illas habeo ad quindecim dierum distantiam, et ad expostulant. Quare prohibendae sunt huiusmodi viginti et aliquid amplius, non viis ferreis et va­ attestationes a guberniis vel ab -ipsis praesentatis poribus percurrendas, sed per montes, flumina et prodoctae, et tamquam suspectae et non exhibitae praecipitia, inter nives perpetuas, fulgura, tonitrua habendae; sed archiepiscopo et episcopis provinciae ct pluvias, semper equitando aut pedibus deambu­ iniungendum est, ut in conscientia per rescripta lando quam frequenter cum periculo vitae? No­ secreta ac aoparatim apostolicam sedem instruant naginta novem paroecias habet mea dioecesis, uni Prov. XI, 14. 1 accepta ed. VaL 465 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUARTA 22ianuarii 1870 466 docim provincias; ct in visitatione pastorali tantum A tisaimi cardinalis Buoncompagni. Sed hae antiquae unius provinciae, quae decurso anno peregi, ad et iniquae praetensiones in vigore sunt apud nos. minus 600 millia percurri. Unaquaeque paroecia Ecce, eminentissimi praesules et reverendissimi continet varia * ecclesias viocparocbiales, quae ordi­ patres, quomodo primi principes ct magistratus stu­ nario distant aliquibus millibus ab ecclesia parochiali; deant tegere atque tueri valido suo patrocinio sacros et baco distantia successive progreditur usque ad ecclesiae antistites. 72 millia in praedictae provinciae visitatione. Ad Iam nihil dicam de visitatione episcopali. Post numerum fidelium quod attinet, unum tantum loquor: 80 annos videbant populi, quos visitan, faciem sacro chrismato confirmavi 60000 tantum in visi­ pastoris et ratio est simplicissima, cum fere omnes tatione 12 paroeciarum: ab una disce omnes dioe­ episcopi fuissent senes, invenirentur incapaces ad ceses noetrao provinciae, et plus minuero omnes faciendas visitationes pastorales per vias unico pro­ Americao meridionalis. Addendum est quod copia prios avibus vel passeribus. Non sufficit ergo nobis sacerdotum sit tam misera, ut impossibilo foret tempus assignatum in schemate, neo invenire pos­ duranto synodo ad bonum animarum opportune sumus tam facile sacerdotes, qui suppleant de­ providero. In hac gravissimarum difficultatum fectam pastaría in hoo munero, nd quod solum Dei multitudine quomodo synodi diocccsanae celebrari gloria et salus animarum potest vires dare. possent? Ad conclusionem aliter dicam de vicariis capitu­ Sed baco omnia obstacula iam per se seria, et laribus. Si nota fuissent reverendissimis oratoribus, matura consideratione dignissima, minima videntur, B qui in congregationibus praeteritis extenso portracsi prae oculis habeantur oa, quao ex parte gubernii tarant materiam hanc, mala omnia quao ortum civilis semper oriuntur; et apprime lox praescribens habuerant et adhuc habent in nostra provincia ec­ interventionem synodo deputati gubernii cum iuro clesiastica propter electionem vicarii, sode epis­ suam sententiam proferendi; ac secundo obligatio copali vacante, factam α capitulis cathodralibus, eu a logo civili episcopis iniuncta subiieiendi synodales certe praeteriissent1 quao in suis ecclesiis accidisse constitutiones approbationi gubernii. Quomodo in narraverunt. Perturbatio et inobservantia eccle­ hoo casu so gerere debent episcopi? Si gubernio siasticae disciplinae incepit cum viduitate omnium et legibus civilibus obediunt, detrimentum patietur ecclesiarum episcopalium, nulla oxeepta, et cum ecclcsiao independently, quae prae omnibus pro­ regimine vicariorum. Certum est quod iam impo­ pugnanda est. Si habentes, ut voro sunt, illas leges sita fuerant vincula regalium Illis ecclesiis a legi­ irritas et nullas, synodum indicunt, et constitutiones bus Indiarum et pragmaticis sanctionibus et spesalutares conficiunt, et debita solemnitato promul­ ciatim Caroli III; sed adhuc remanebat aliquis vigor gant, deferentur utpote criminales et seditiosi ante in disciplina ecclesiastica universali, quao in terram tribunal laicum, congrua sustentatione privabuntur, cecidit processu temporis et defectu pastorum. et quod gravina est, nemiui licet illis legibus oboLegum et pragmaticarum illarum haeredes ab diro, aut ipsarum execution! praebere opem, ut intestato fuerunt gubernia republicana; et antiquis publica decreta declararunt: et in his omnibus nemo vinculis nova addiderunt Capitula eligebant vinon vidot, quot perturbationes et scandala necessario C cario·, sibi reservantia aliquam iurisdiotionis partem, exoriantur. Si demum episcopi habita ratione prae­ conferebant beneficia etiam curata, tribuebant iurisdictarum difficultatum, celebrationem synodi prae­ dictionem designatis in episcopum a gubernio civili, termittunt, in dubia et anxietates conscientia pro vicarium capitularcm ecclesiae metropoli tanao subli­ munoro non obeundo misero versatur. Quantuu debant regulis ordinariis loci, concedebant sche­ dico continetur in hac ephemeride (exhibet folium) dulas saecularizationis etiam monialibus, supprime­ et amplius tartasso: sed illam ponam in manibus bant coenobio, reducebant ad minorem numerum reverendissimorum patrum congregationis ecclesiasti­ dies festivos, conferebant beneficia regularibus apostatis, uno verbo erant plus quam Romanus cae disciplinae. Post dicta nemini vestrum latebit miseranda et pontifex in tam ampla quam absurda iurisdictione. tristissima conditio illarum ecclesiarum ot suorum Haec omnia consentanea erant legibus impiis, quae episcoporum. Quomodo ergo adimplebimus gra­ adhuc vigent in nostra collectione legum: et cum vissimum munus convocationis synodorum in tem- in vigore sint, quotidie nos ponunt in pugna cum poro praefinito, et cum tantis obstaculis celebrationi civili gubernio. Propter vicariorum ambitionem, oppositis? Quaro propter inopiam sacerdotum et et ipsorum timorem et adulationem prindpibus distantiam parochiarum sufficeret, ut tantum vicarii terrao sancitae fuerant leges impiae, oppressivae foranei et duo parochi selecti α corpore parochorum et destructivae sanctae disciplinae. Omnibus iis malis post longum temporis spa­ in unaquaque provincia conveniant ad synodum. Ad impedimenta legum civilium nuper exposita tium aliquo modo providit felicis recordationis Gre­ quod attinet, parati sumus implero quidquid sacro­ gorius XVI pontifex maximus, instituendo primos sancta Vaticana synodus disposuerit, omnibus maturo pastores proprios illis ecclesiis viduitate affiictis. perpensis, etiam cum poriculo vitae, carcerum et Quamquam vigilantes praedecessores nostri inde­ mortis. Omnia ea quao de synodo dioecesana dicta fesso labore ac controversia curaverint, et consecuti sunt, referri possunt ad concilia provincialia; ad fuerint mutare aliquid, et omnimode abolere aliquas quorum convocationem civilis potestatis beneplacitum corruptelas, quae quasi per tria saecula invaluerant; requiritur, ut totius provinciae episcopi simul con­ attamen permanentibus adhuc praedictis legibus gregentur. Neo solum exigitur hoc beneplacitum, civilibus ad canonicas leges deturbandas et pro­ sed dispositum est, ut magistratus civilis, qui vo­ fligandas necease est, ut deleatur omnis occasio, ut catur assistens nationalis, interveniat synodo pro­ illae reviviscant in sedis vacantis eventu. vinciali, et synodalia decreta suae revisioni sub­ Ad canonicatos gubernium praesentat personas mittat, et nonnisi praevio civilis potestatis assensu ecclesiasticas, quae non semper et pro semper sunt benomeritao do ecclesia, sed cum magno et in­ illa evulgari permittat Sunt antiquae praetensiones Philippi II in synodis timo cordis nostri dolore frequentius minus dignus provincialibus Hispaniae et Neapolis, quas vehe­ praecedit dignos, digniores et dignÌMÌmos, qui non menter improbarunt Benedictus XIII et sanctus desunt apud nos. Aliquoties canonicatos sunt praePius V, ut videre est in suis apostolici· constitu­ 1 In chartis steaoimphicis detti acts allqsa. qvas lappitier tionibus in concilio Romano, ot in litteris eminen- per rerbam pradcrimml. COMCIL·. GENERAL. TOMUS L. 467 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 468 mia eorvitutum, quas aliqui ecclesiastici immemore· a tenua convenire, et idcirco ab eia in poaterum ab officii ani convulaionibua politicis praestiterunt. stinendum. Huiusmodi capitula fruì non possunt episcoporum Dein continuationem discussionis indixit duorum fiducia, multo magia quando dietributiones quoti­ priorum schematum do disciplina ecclesiastica, ot dianae canonicorum recipiuntur a gubernio propter iusait per aubaecretarium nomina perlegi oratorum ablationem decimarum factam a nostris comitiis. qui e superiori congregatione audiendi supererant, ot Remedia proposita a reverendissimis episcopis Gal- eorum qui postea loquendi facultatem petierant. tellinensi-Norcnai, Cornetano et Centum celle nsi non Unde ambonem subsecretarios ascendens sequentem sunt apta nostris regionibus, quia longe distantes notam pubblicanti sunt ecclesiae episcopales una ab altera, ut gubernium ^Nomina oratorum qui pro superiori congregatione ecclesiae vacantia possit assumere vicinior episcopus, inscripti fuerant: Reverendissimi patres, Franciscus aut congregentur omnes episcopi ad electionem vi­ Zannai Casula episcopus Uxellensis et Terralbensis, carii Mihi videtur magis opportunum, ai sacro­ losoph Georgius Sto&smayer episcopus Bosnensis ct sanctae synodo placuerit, quod vicarius generalia Sirmiensis, lesualdus Vitali episcopus Forontinus, episcopi defuncti perduret in exercitio jurisdictionis loannes Faict episcopos Brugcnsis, loannes Baptista et gubernio dioeceaeos quousque consulatur a sancta Zwergcr episcopus Becoviensis. His autem accesse­ sede: vel potius quod eligatur ad episcopatum runt reverendissimi patres, Eugenius Lacbat epis­ ordine successivo, et destinetur ab episcopo, ante­ copus Basileensis, Stepbanus Melehiscdechian epis­ quam ex hac vita discedat, illo quem in Domino B copus Erzcrumiensis ritus armeni, Laurentius indicaverit dignum esae ad regimen animarum cum Gastaldi episcopus Salariorum.notitia et approbatione sanctae sedis apostolices. Dein ab eminentissimo primo praeside ad am­ Hae sunt observationes, quae possunt praes ure bones: successive vocati sunt episcopus Uxollensis aliquam lucem super regiones fere ignotas plurimis et Terralbensis, episcopus Bosnensis et Sirmiensis, ex vobis. Urinam serviant! sed fidentissime Domino episcopus Ferentinas, et episcopus Brugcnsis. nostro lesu Christo causam eius ecclesiae committo, ORATIO quam acquisivit sanguine suo, et vobis, reveren­ reaernufi patris dsmini Francisei Zunnui Casula dissimi patres, qui Spiritu sancto afflante, tantis episcopi Uxellensis l. et tam gravibus malis opportuna remedia fortiter et suaviter providebitis. Nunc solum mihi supereat Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. ut veniam impetrem a vobis, si nimia fretus vestra Qua benignitate sive natu, sivo dignitate maioree benevolentia, verba mea longa, aut prolixa, aut confratres vestro· superioribus congregationibus ge­ fastidiosa invenistis. Sed ubi, nisi in hoc amplo et neralibus de duobus schematibus examini nostro venerabili consessu omnium ecclesiarum patrum, > Argumentum: ,Epi topus * Uxellensis opportunum sibi licebit minimo omnium vestrum et necessitates ec­ * prooemium quoddxm clesiae et perversorum hominum .impietates, et videri dixit, ut schemati ,de episcopis addatur de divina ecclesiasticae hiérarchisé institutione, deque lamentationes et amaritudines cordis confidenter uniusecinaque gradus et praesertim episcopatus auctoritate et exponere’1 c iuríbus, inter quae illud in primi· judicandum quod omnimodam episcc^aiium electionum libertatem respicit, exclusis omnibus Hic autem ab eminentissimis praesidibus inter­ commendationibus ex parte principan, sublatis praesentationi­ rupta discussio est, et facta patribus abeundi fa­ bus et exigentiis ab iisdem principibus decursu temporum usur­ patis. HI enim non, ut olim, ecclesiae protectores sunt, sed cultas, dicente primo praeside: ea qua pollent potestate in ecclesiae damnum abutuntur. Ut .Quoniam hora iam nimis processit, reliqui ora­ autem ecclesiarum viduitati provideatur, episcopis provinciae tores de schematibus examini propositis audientur committendum ait, ut idoneos tiros suggerant et commendent in proxima congregatione generali, quae habebitur apoatolicae sedi, et eidem relinquendum, ut hoc negotium cum feria secunda inaequent!· hebdomadae, die 24 huius potestatibus saecularibus pertracteL laribus constitutis, ad oficia veniendum esse et loquendum de cardinalibus, de sacris mensis.congregationibus et demum de episcopis, quorum officia ait poenis sanciri opus esse, quia mali episcopi nec defuerunt un­ 8. quam nee deficient Huiusmodi oficia dare et modo episcopis Congregatio generalis decimoquinta convenienti tractanda, non vero ut in cap. 3. schematis factum est, ubi non residen· ultra tres menses nullo statuto contumaciae 1870 ianuarii 24. Feria secanda die 24 ianuarii 1870 hora nona termino et nulla praemissa monitione puniendus vel etiam amovendus constituitur; dum e contra in schemate ,de vita et matutina in conciliari aula Vaticanae patriarchal» honestate elerioorum * interdicto episcopis absque p memoni doni basilicae generalia reverendissimorum patrum con­ bos pcenarum usu mitior et convenientior pro clericis norma gregatio habita est; cui interfuerunt sexcenti quin­ assumitur. Restituendum itaque caput istud suis fontibus seu que patres, nempe 41 cardinales, 8 patriarchae, D concilii Tridentini decretis, praesertim quia Tridentinae dis­ 4 primates, 85 archiepiscopi, 425 episcopi, 5 abbates positiones in hoc capite non tam refusae quam confusae potius videntur. — Approbavit nihilominus, quod causa non residendi nullius dioecesis, 13 abbates generales sivo praesides ultra 1res menses ratione publicae utilitatis non valeat absque congregationum ordinum monasticorum, usum mitrae habentes, 24 generales et vicarii generales, quorum omnium nomina, sicuti per assignatores locorum accurate descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum decimaequintae congregationis, qui inter acta con­ cilii asservatur. Reverendus pater dominus loseph Badoc Alemany archiepiscopus Sancti Francisei missam lectam celebravit. Qua absoluta, et recitata oratione Ad­ sumus Domine etc., eminentiseimus primus praeses patres monuit, signa approbationis et plausus in profanis comitiis adhiberi consueta, cum dignitate et gravitate synodalium congregationum nulla- apostolica© sedis licentia, cum valde periculosa et ardua res tit politicarum rerum pertractatio nostris praesertim diebus, quibus naturale et divinum lus et ecclesiae auctoritatem civiles leges Impetunt Nec attendendum specialibus alicuius regni circumstantiis; illis enim optime potest peculia ribos apostolicae aedis dispositionibus provideri — Relate vero ad visitationem dioecesis et synodorum dioceesanae et provincialis celebrationem ait, terminos pro quolibet munere in schemate assignatos parum commode singulis respondere. Ne itaque aperta via transgressionibus relinquatur, proponebat, ut quolibet quin­ quennio perficiatur visitatio dioecesis, anno immediate sequenti celebretur synodus provincialis, ac deinde huius actis ab aposto­ lica sede restitutis, dioecesana synodus et sacrorum liminum visitatio fiat. Haec omnia ait patrum sapientissimo indicio se velle subiieere, quod qualecunque demum fuerit, arca dioeeesanam synodum necessario determinandam eat 1® quibus ius I .Haec omnia maxima cum commotione animi dixit, ac ait synodo Interveniendi; S® solum episcopum decisivum votum tanto dolor * affecit patre· ut illum acclamaverint descendentem habere, eique relinquendum cam indicium circa materias in • nggeetu/ (Ex schedis loannis Marengo, episcopi Tenen·!·.) synodo tractandas, secluso omni sive capituli, riva cleri con- 469 CONGREGATIO GENERAL19 DECIM A QUINTA 24 ianuarii 1870 470 propositis direna diversimode disserentes excepistis, a arcendi tant. Sicut itaque in summorum pontificum eadem quaeso mo minorem aliqua circa eadem de­ electione cessare penitas debent quorumdam gu­ libantem excipite. Licet enim non idem sit ac berniorum odiosae exclusionum praetentiones; sio aliorum dicendi modus, eadem tamen est causa, in electione cardinalium et episcoporum cessent bonum ecclesiae catholicae, ao malis quibus, qua omnino, et usu ab ipsis profanatae, apostolicae humana est, gravissimo infirmatur, opportuna salu­ praesentationum concessiones, et ab eis usurpata taris remedii praestatio. Ad boo nutem quod nobis commendationum et exigentiarum iuro. Timendi est ius solomno, et onus summa patientia dignissi­ enim Danai et dona ferentes: aient et ne venenata, mum plurimum conferro mihi ridetur, si in primo corte malesana eorum dona timenda. Ui enim schemata de episcopi t prooemium quoddam prae­ homines, qui non veniunt ex scholis prophetarum, ponatur de divina ecclesiasticae hiérarchisé con­ sed ex regalibus ambitionis aulis, nunquam suae stitutione, α qua tantummodo mystici huius corporis originalis servilitatis vitio corrigentur; et ideo non Christi vita, unitas, auctoritas, omniumquo mem­ Dei sed potentium timore, non divinae sapientiae brorum huius unio, rigor, iuro, munia, actus uno consiliis, sed fabris politicos dolosae, ac fallacibus verbo, uti loquitur apostolus, cuiusque proprii deri­ et fictis publicae opinionis et popularis aurae flucti­ bus ducuntur in ecclesiae Dei regimine. Si iis vantur. Si haec praemissa ratio fuisset, certissimo quae proinde intoreuet, quibus serviunt, verbis quidem reverendissimi oratores vel ut omnino in eo defi­ elasticis pro ecclesiae iuribus dimicare videntur, cientia, vel ut minus digna ot praesentium tom-1 1 factis vero desinentes esse servos Dei, ut hominibus poni tu adiunctis minus accommodata exposita hucus­ placeant, ca perdunt, quia episcopalis auctoritatis que conquesti sunt, minimo desiderarentur. Ex ea aut libertatis iura in ecclesiae domnum presse con­ enim rationo praetor supremam Romanorum ponti­ vertunt. Haec nos historia docet Lege ergo iis ficum auctoritatem ao maiestatem summam, honoris conditionibus munita, quae α reverendissimo post­ ac iurisdictionis summum principatum, et infallibile remo oratore americano episcopo, cuius quidem eorum magisterium quao hic etiam ut fundamentum cordis amaritudines sentio (nomen vero dioecesis pro systematis unitate innuenda erant, profecto non perspexi) propositae fuere, cavendam est, ut vi­ prono alveo fluerent auctoritas, dignitas, iura et duitati ecclesiarum provideatur: solis enim pro­ officia ominontiasimorum cardinalium, qui sicuri vinciae episcopis notas esse iuro praesumitur non sacro collegio suo amplissimum sanctae Romanae solum vacantium sedium necessitates, sed etiam ecclesiae senatum ot consilium, ita sacris, quibus benemeritorum ecclesiasticorum aptitudines uui deputantur congregationibus, sapientissimum sedis potius, quam alteri dioecesi magis accommodatas. apostolicae magistratum et ministerium constituunt Ab iis ergo tantum viri idonei sanctao sedis iudicio Propterea enim ab en instituti sunt, ut sibi, sicuri suggerantur in Domino et commendentur; ipsius in veteri lego seniores Moysi, adiutorio essent in vero sanctae sedis, quae α nomino iudicatur et cui aedificationem ot sanctificationem corporis Christi, a nemino danda lex, arbitrio ot auctoritati relin­ quod est ecclesia; fluerent auctoritas, dignitas, iura quantur, quao practicam harum agendarum rerum et officia episcoporum, qui immediate a Christo1 ) cum saecularibus potestatibus tractationem respi­ Domino instituti, α Spiritu sancto cum Petri suc­ ciunt Si haec praeterea docentis et regentis ecclesiae cessore positi sunt regere ot docere divino iure et auctoritatis ac dignitatis in suo quoquo ordine potestate sanctam Dei ecclesiam. Inter haec autem iura quis non videt, ut pene praemittitur ratio, quao veluti terribilis castrorum ab omnibus notatum fuit, illud primum sibi vindi­ acies ordinata est ad praelianda praelia Domini in caturum locum, quod eam requirit electionum liber­ salutem et defensionem electorum Del, ac inimi­ tatem, ut nulla in eis timeatur favoris humani aut corum suorum conversionem et confusionem, pro­ timoris suspicio; ac proinde, si quae adhuc extarent fecto divinao auao potestatis argumentum et si­ antenctorum tomporum eidem contrariae reliquiae, gillum iis praeberet, qui non tantum populos de eas aboleri omnino debere? Quao enim ecclesiae suis omnibus officiis debet admonere, verum digniori sunt. Dei sunt; atque ab hia tantum liberrimo modo quam in huius schematis capite I factum sit, compleri debent, quos robus suis gerendis Deus ut lamentatum fuit, eorum quoquo principes et potestates aliqua non tam eorum requirentes pa­ constituit Si quando saeculares potestates utebantur in trocinium, quod melius tyrannia diceretur, quam bonum auctoritato gladii, in timorem mali operis supremi indicis Christi lesu regis regum, et Domini ipsis a Deo traditi, sapienter vocati ab ecclesia dominantium iudicia commemorantes, si inste non fuerunt, ut quae Dei erant custodirent saltem at­ indicabunt, si iusta non decernent, si Deo et eccleque tuerentur; nunc cum in timorem boni operis, ) siae non obtemperabunt: filii enim cius esse debent, quod est Dei, gladio abutantur, aeque sapienter cum non ea in statu ut praetenditur, sed in ea status contineatur. Post carceres, catenas, depau­ peraciones, improperia, quibus pro nomine lesu tensu aut voto etiam consultivo. — Quoad vicarios generales ait, episcopis liberam facultatem relinquendam, eot ubi adsclscemli, gloriamur, haec sola nobis patet via, nt α vilitate et * quo doctos et spectatae vitae viros agnoverint, licet poeni­ contemptu, quibus christiani nominis osores maiores tentia rii et parochi munere fungantur; iis enim exclusi», quando­ hierarchise gradus opperoerunt; eos sublevemus, que episcopos vicario generali prorsus carebiL — Veniens ad et per hoc eorum obedientiae, venerationi ct amori alterum schema ,de sede episcopali vacante * ait: ad vicariorum prospiciemus. Eorum ergo iura clare, distincto, capitularium compescendam audaciam, qui aliquando et sua auctoritate et quod magis est civilium magistratuum patrocinio specifico asseramus pro ecclesiae bono et animarum freti bonos presbyteros impie vexant, statuatur intra cuiuslibet salute. Nostis enim, reverendissimi patres, saeculares regni territorium viciniorum et seniorum episcoporum tribunal potestates quao a Deo et a summo pontifice, ab apostolicum, quod cognita causa inappellabili ludido vicarium episcopis apostatarono populos in cumdem perdi­ capituiarem quavis ratione indiguam ab offitio removeat et poenis coerceat, novumque pro ea vice tantum vicarium de­ tionis abyssum trahere conari: nostis, quomodo nt putet, ae omnia ad apostoHcam sedem referat Postremo autem hoc expeditius obtineant, inferioris ordinis clerum loco id quoque addendum proponebat 1« ut tempore vacationis contra superiores ordines incitent et foveant, existi­ beneficia omnia nonnisi provisorio conferantur et episcopo mantes ecclesiam Dei ita in se interna colluctatione faturo definitiva collatio refervetur; 2° nt eo tempore nihil divisam, desolatione desolatam quantocius perituram. proreus innovetur; 3° nt vicariae capitularie sicut episcopos Refractarii ergo isti agnoscant iura nostra, e qui­ ab omni capituli influxu liber in dioecesis regimine constituatur. * so- 471 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 472 bu· eorum officia pendent, et ite saltem ecclesiam .1 assistendi, adiectis etiam sl oportuerit pro ro nata Dei ex hoc Vaticano colle ex colloquio cum Domino sive de iuriaiurandi praestandi forma, siro do suf­ vereantur cornata fronte descendentem, et Petri fragiis emittendis in electionibus, ut catholica doc­ gladio succinctam, ut eorum audaciam in bonorum trina et ecclesiao iura sarta tcctaquo semper et aedificationem coerceat, et eos etiam, ei oportuerit, ubique serventur. Amarum nobis adest exemplum satanae tradat in interitum carnis, ut spiritus sal­ episcopi senatoria dignitato insigniti, qui matri­ vus fiat. monium, ut vocant civile, ct verbis ot suffragio pro­ laribus vero officia respondent. Expectantes bavit, ut ab aliis hac supor re afferendis argumentis itaque cardinalium et sacrarum congregationum supersedeam. etiam officia, quae in totius ecclesiae bonum a su­ Nec ab hac opinione mo dimovero potuerunt premo eius capite eisdem mandata sunt, ct quarum gravia quaedam momenta, quao contra eam a prae­ nostra etiam interest, quia per eas pervenitur ad lato americano venerabili antistite cx specialibus totius familiae patrem, nostra interim munia asse­ regionis suae circumstantiis allata fuerunt. In primis ramus. caquo contra quorumdam sententiam poenis quia particulares causae legis generalis dispensa­ sanciamus: leges siquidem non pro bonis, sed pro tionem potius suadent, quam cius ccasationom re­ malis conduntur. Nos qui in Spiritu sancto hic quirant; hine ab illis haec confirmari dicitur. Deinde sumus congregati, bonos esso expedit, dicere non quia mala ex ca quae non residendi libertate epis­ itera: malos autem inter episcopos fuisse amare copis inre divino imposita derivaro possunt, maiora notum, et in posterum futuros prudenter timendum. B videntur bonis quae cx eadem proveniunt. Publicae Nonno paucis abhinc annis dolendum maximo epis­ utilitatis conceptus vagus est, ct in iis locis, in qui­ copi cardinalis habuimus exemplum? Numquidne * bus ad octo etiam menses eomitia haec protrahuntur, quotannis oecumenicae synodi decreta ferenda erunt? dari potest ut per idem temporis spatium a sua Caeterum et haec, ut ita dicam, contra nos ista dioecesi quis absit cum gravissimo eiusdem detri­ agendi ratio, quam cum aliis adhibebimus, robora­ mento. Peculiaribus ergo circumstantiis peculiari bitur, quibuscum quoquo modo in nostri ministerii apostolicae sedis dispensatione providendum est. munus agentes non tam iura, quam officia nos exer­ Circa ea autem quao visitationem dioecesanam cere ipsis videbimur. Claro tamen et distincte et ac sacrorum liminum, synodos provinciales et dioomodis episcoporum dignitati, ut desideratam fuit, cesanas respiciunt id adnotavero, terminos pro quo­ convenientibus haec etiam tractanda sunt, ut ii qui libet munero in schemate adsignatos non tam com­ legibus execution! mandandis deputantur, etiamsi modo iis officiis respondere. Nulla enim in iisdem iurisdictione superiores, quandoque tamen ordine videtor haberi ratio diversarum ct difficilium rerum, et dignitato inferiores, sed cum angelis ecclesiarum ac gravissimorum aliorum onerum, quae et vobis licet pro humana fragilitate delinquentes, ab ipsis quidem imposita sunt, et vos curvati quidem eorum agendum esso eo ipso sibi persuadeant. pondere sed lactantes in Domino sustinetis; ut quam Quae convenientia ita incongrue in huius sche­ saepe execution! praescribi possit quolibet saltem matis capito II neglecta fuit, ut episcopus ultra triennio visitandam di occesi m, tenendam synodum tres menses non residens, nullo statuto contumaciae C dioecesanam, adeunda sacra limina apostolica, et termino nullaque praemissa monitione, puniendus quolibet quinquennio concilium provinciale celebran­ vel etiam amovendus tradatur; dum in schemate dum. Tribuendumne ergo erit vel negligentiae vel de vita et honestate clericorum interdicto episcopis moho voluntatis studio, si hucusque eorum mune­ absquo praemonitionibus poenarum usu, mitior et rum exeeutio ita omissa fuit, ut pluries cuiusque dignior pro clericis iuris norma statuatur. Omnia termini praetermissi fuerint? Perfrictae frontis homo porro quae de hoc secundo schematis capite, in quo amplissimo consessui vestro id asserere non auderet capitula prima sessionum 6 ot 23 do reformatione con­ No itaque in ipso quo leges fiunt, facilis earum cilii Tridentini non tam refusa quam confusa fuere, transgressioni praebeatur occasio (diceretur etiam ab aliis oratoribus dicta sunt, satis necessitatem quaedam necessitas), opportunius statuere mihi vide­ evincunt, idem caput primaevis suis fontibus quasi tur ut quolibet quinquennio perficiatur visitatio dioe­ in integrum restituendum. Ab eis tamen, debita cesis, anno immediate sequenti celebretur synodus eis reverentia, omnino dissentio in eo, quo con­ provincialis, ac deinde huius actis ab apostolica tendunt causam non residendi ultra tres menses sedo restitutis, dioccesana cum visitatione sacrorum ex publica utilitate petitam retinendam esse ex liminum. Hoc modo tempore visitationis nosceren­ Tridentino inter eas, quao nullam pro absentia a tur infirmitates dioecesis; in provinciali concilio dioecesi requirunt specialem α sancta sedo licentiam. pararentur remedia; in dioecesano, retenta quantum Nec ideo puto ecclesiam quoquo publicao utilitatis fieri poterit in provincia legum unitate et uniformi­ causa ita adversam esso debere, ut nulla unquam D tate, applicarentur; ac deinceps episcopi personaliter civili dignitato sacros antistites poliero permittat. huic sanctae sedi quae acta fuerunt scriptis et verbis Si vero in bonum publicum et ecclesiae decus eadem referrent. Huius autem procedendi mothodi con­ conferant, luculentissimo allato exemplo contra venientia ab ipsa eruitur schematis logica ratione. schematis adnotationes, nec ab ecclesia, quae verso In eo enim praescribitur, ut biennio post ab huius publicae utilitatis est advocata, prohibita unquam Vaticani concilii solutione provincialia celebrentur, fuere, nec ab ipsa nunc temporis prohibenda. et postea dioccesana, quod certe ordini naturali Verum cum neminem lateant pericula; quae in cohaeret, quo a superioribus ad inferiorea leges politicis legum tractationibus inveniuntur, et quam emanentur. Nonne praeterea dari potest ut in pro­ deplorandum sit, easdem leges potius contra ius vinciali etiam ex apostolicao aedis iudicio, quao in divinum et naturale, ac contra ecclesiae auctori­ dioccesana synodo statuta antea fuerunt, postea re­ tatem et libertatem in publicao utilitatis detrimen­ formentur? Eccur autem hae tam subitae muta­ tum potius condi et promulgari; propterea in eius- tiones procurandae etiam cum gravi dignitatis epis­ modi civilia reipublicao et christianae conscientiae copalis iactura? Ut ergo vitentur omnia quae non •yrtibus relinquendum apostolicen sedis iudicio convenire videntur, et tempore et sumptibus par­ existimo, ut perpensis locorum, temporum, rerum catur, idem continuo tenendum erit. Facilius enim et personarum adiunctis, pro sapientia sua episcopis cuique dioecesi accommodantur quae specialiter prae­ et dignitate pollentibus ipsa vel faciat, vel neget scribenda censentur, cum in synodo dioeceaana, ut facultatem civilibus legibus ferendis in comitiis fieri debet, provincialis promulgetur; quae horum 473 CONGREGATIO GENERALIS DECTMAQUINTA 24 iautiarii 1870 474 annorum decursu, qui inter synodo· dabuntur, pro- A ecclesiasticis pro circumstantiarum adiunctis coer­ videnda erunt, per visitationis decretum provide­ ceat; novum pro ea vice tantum vicarium deputet, buntur. Horum munerum et buio· ordinis termini poenas pro arbitrio suo in refractarios agat, ac augeri debent iis episcopis qui iuxta quae retule­ omnia sanctae sedi referat. Hoc remedio non runt, longioris temporis spatio opus habent ut ea laeditur aliunde ius capitulo inhaerens; nulla adest convenienter expediant. No autem nimis in longum dilatio electionis, ut posset evenire si electio pro­ protrahatur usquo ad sacrorum liminum visitationem vinciae episcopis deferretur, ut ab alio oratore pro­ status dioecesis rolatio sanctae sodi pro informatione positum fuit, ex difficultatibus quae horum congre­ remittenda, baco quolibet biennio aut etiam quolibet gationem possent retardare aut omnino impedire; anno facienda praescribi potest. et Tridentinae institutioni debitus honor tribueretur: Qualecumquo autem futurum ait bao super re capitulum vero et illius electus vicarius foro huiusde meis adnotationibus vostrum sapientissimum modi adstringendi, ne, quae lugemus malo, admit­ iudicium; id necessario ab omnibus tenendum vide­ tant, cum eo ipso iusto et severo iudicio, nullo tur, ut explicite diceretur quibus competat synodis regio placito muniendo, et gravi infamiae subjician­ provincialibus ot dioooesanis intorvonondi ius, et in tur. In locis quibus hoc remedium admitti nequit iis soli episcopo tribui ius voti decisivi, et eius ar­ ut in America, vicarius generalis episcopi, uti de­ bitrio relinqui iudicium circa materias in iis pro­ legatus apostolicae sedis dioecesim regat, ut in ponendas vel tractandas, secluso onnJno vel cleri missionibus apostolicis. vel capituli consonen aut voto etiam consultivo. B His praescriptionibus id etiam addendum existi­ Harum decisionum motiva quam exponenda, potius mo, ut tempore vacationis beneficia omnia nonnisi tacito lugenda a nobis olori ot fidelium pastoribus provisorio provideantur, et futuro episcopo definitive et patribus existimo. providenda reserventur; ut eo tempore nihil in­ Do vicariis gonoralibus dico tantum hos esse novetur, et ut vicarius capitularii, sicut episcopus illos, in quibus omnimodam fiduciam suam et con­ liber ab omni constituatur capituli voto et influxu fidentiam episcopi remittunt: libera proinde iis in dioeceseos regimine. Penitus omnes canonici eo concedenda facultas in parte ministerii sui eos sibi contenti esse debent, si pro eorum spectatae vitae adciscondi quos doctos, prudentes, spectatae vitae moribus, scientia, pietate mereantur ab ordinariis ecclesiasticae viros in hon lino indicaverit, etsi poeni- pro suo arbitrio individualiter consuli, et ad varia tontiarii vel parochi munere fungantur. Ea est enim officia obeunda osanni. Ita aemulabuntur charis­ mea conditio et aliorum episcoporum, ut scio, ut si mata meliora. isti ratione officii excludantur, omnes eo ipso om­ Haec pro mea conscientia libere vobis in ec­ nino vicario generali careremus. clesiae bonum proponere visus sum: vos, reveren­ De altero nunc sedis vacantis schemate verba dissimi patres, pro vestra sapientia in Domino faciens maximo animi mei dolore quidem, sed reli- indicate. gionis et patriae charitate compulsus, historicum ORATIO potius agam. Quidam nunc extat vicarius capitu­ reverendi patris domini losephi Georgii Slrossmayer laris adeo a suo munere devius, ut non solum C episcopi Bosnensis et Sirmiensis'. epistolis pastoralibus civilem sanctae sedis princi­ Eminentissimi praesides, eminentissimi et re­ patum improbaverit, sed etiam petitionem hac super verendissimi patres. re, vulgo Passaliana dictam, universo clero suo Circa schemata nostro iudicio proposita duo subscribendam exhibuerit Quas contra eos, qui sententiae vigent. Una eorum qui schemata haec subscribere renuerunt, adhibuerit vexationes poenis approbant; et nudius tertius audivimus orationem etiam spiritualibus eos impetendo, potius concipi 1 Argumentum: «Episcopus Boinieniis eorum opinioni m quam dici potest Secreto monitus ab apostolica sedo sed non resipuit, ac proindo alia monitiono adhaerere dixit, qui proposita schemata reprobarunt, nipote quae et in necessariis desint aliquando, et in superfluis abun­ solemniori modo adbibita ab ea correptus fuit dent. Suas autem orationis ordinem indicans responsurum m Verum cum haec monitio capituli cathodralis ec­ declaravit argumentis, quae in favorem schematum ab episcopo clesiae praesuli missa fuerit, ut ei vicario indiceret, Moulinenii prolata fuerant. Non esse exordiendum in primis id ovenit ut facta notificatione, oumdem canonicum ait ab officiis episcoporum, ne suspicioni locus detur, quod praesidem vicarius potestati civili denuntiaverit, quao episcopi suo maneri defuerint eo vel magis quod did hoc nostris his diebus de episcopis non possit. Incipiendam iddrco a re­ criminali quaestioni ot poenae canonicum subiecit, censione iurinm, ut plano cuna deveniatur ad officia. Et quo­ ut roum oxocutionis provisionis seu providentiae niam episcopus Moulinensis videbatur dixisse in episcopis et externao auctoritatis, regio placito seu, ut aiunt, vicarili generalibus munus patris cam iudicis munere noa esse exequatur minime munitao. Proindo vicarias iste confundendum, sea ulramqa- forum externum et internum non civilis potestatis suffultus praesidio, non iure sed D debere confundi, i pee respondit se usque ad hodiernam diem haec duo ineondliabilia nunquam esse audivisse, et mirari se facto constituitur inamovibilis etiam a sedo aposto­ Galliarum episcopum haec dixisse, cum exemplum habeat in lica, quao eum patitur, no bonis inutiliter afferat Francisco Salesio, qui duo haec optimo sncceau conciliavit. nocumentum. Praeterea cum petiisset idem episcopos, ut conciliari decreto Haec, reverendissimi patres ot alia quao vobis statueretur episcopos et vicarios capitulares teneri ad applica­ de gravi hoc argumento narrata fuerunt, mala sunt, tionem missae pro populo, ipse patres rogavit, ne id facerent, iniuriosum quippe foret episcopia Officia episcoporum non esse vero mala, gravissima mala: quid ergo agendum? utique praetermittenda, sed cum archiepiscopo cardinali Pratensi Abolenda no ideo vicariorum capitularium a Tri­ existimare se, reformationem altius incipere opus ease el a car­ dentina synodo facta institutio? non ita sentio. Si dinalibus ordiendum. Episcopus Moulinerais dixerat cardinales enim quia ex iis mala sequuntur, institutiones essent non indigere reformatione; at ipse ait 1° omnem hominem ία destruendae, pene omnes destruerentur humanae, hac vita degentem temper reformatione indigere; > non hic de personis, sed de institute cardinalium agi Quodai, ut idem ao inutile esset de novo novas condere. Pro sen­ episcopus lioalinenrii dixit, habent axantiarimum patrem, qui tentia ergo mea, hoo vobis propono adoptandum eis consulat, habent etiam matrem ecclesia·, qnae ubi refor­ remedium: statuendum nempe -intra cuiusque regni matione opus est, materna sollidtndine ia id intendit, at reapse ditionem trium viciniorum et seniorum episcoporum fecit in concilio Tridentino. Optare se nt cardinalium collegio» tribunal apostolicum, quod cognita causa, inappella­ praedaria·imis viris constaret ex omni croie desnmptis, ni uaquaeqne gens ia hoc auguste senatu su * pragma tastes videat. bili iudicio vicarium capitularern vel electione nulla Hoc ¡[Hum decrevisse condii uta Trideatumu. et quidem l» quii renunciatum, vel deficientem in ministerii sui officiis, ex hoc collegio summa prodit ecclesia· aadoritas, annis· ai­ vel quavis de ratione indignum, removeat; poenis mi rum pater et index; Ve quia bue cellerinju lotta * orbi· 475 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 476 iUoatriuimi praesnlis Afoulinensis qui effusa ora­ A patus tanta consensione tantaque unanimitate uni­ tione schemata haec laudant, et severiori censurae tatem ecclesiae et divinam cathedram Petri coluit, subierit contrariam sententiam, cui otiam ego ad- ut sponto sua recentiori tempore plurimis vicibus stipulor existimans et indicane schemata haec om­ ad limina apostolorum afilucrit; ot reverentiae, nino defectuosa esso, reformatione proinde indigere; pietatis et obodientiao obsequium, ut par est, sa no­ et quidem ideo quia haec schemata meo iudicio in tissimo et amantissimo patri nostro exhibuerit. Non necessariis desunt, in superfluis abundant: adeo igitur vel inviti occasionem demus vilipensioni or­ quidem ut multa in iis desint quae adesse, multa dinis episcopalis, quod certe a pia auctorum sche­ adsint qnao deesse deberent. matis intentione alienum erat. De iis igitur dicam reflectens ad principia et Puto et ego altius cos ordiri debuisse, atque a argumentationem eius orationis cuius memoriam supremis hierarchic! ordinis gradibus ita ad in­ ingessi. Etiam mihi schemata haec penitus expen­ feriores descendere, ut naturali quodammodo cursu denti mirum visum est, auctores schematis contra, sermo defluat ad episcopos; et eorum non tantum ut puto, naturam rei, systematis rationem et anti­ obligationes, verum assentior animo iis patribus, quorum conciliorum praxim in mediam veluti rem qui dicunt non tantum obligationes, sed ct iura: irruentes, subito et absque ulla transitione de epis­ nam mea quidem sententia inter iura et obligationes copis, et eorum officiis et obligationibus ordiri: episcoporum intimus atque indivulsus est nexus. Do quod suspicioni occasionem praebere potest, quasi iuribua episcoporum loqui, significat, reverendissimi episcopatus novissimis temporibus occasionem de­ patres, mea sententia, do sanctissimis episcoporum derit, ut monitionibus et severiorum poenarum, qui­ obligationibus loqui. Et si episcopus, quem honoris bus schemata abundant, comminationibus ad officium esosa nominavi, nuper in oratione sua dixit modestiao revocari debeant; cum tamen negari non possit episcopali contrarium esso de iuribus episcoporum episcopatum recentiori tempore, magis quam un­ loqui, si non cedit meao auctoritati, quao certo quam in id totum in genere intentum foiose, ut minima est, forsitan cedet auctoritati magni docecclesiae Dei et populis sibi creditis semet utiles torii Augustini, qui quadam occasione hunc in modum et proficuos reddant; cum negari non possit epis­ semetipum et sacerdotes suos alloquitur: Viri, in­ copos recentiori praesertim tempore, magis quam quit, fratres, christiani sumus ct sacerdotes sumus. umquam forsan semet exactos ot consci enti osos In quantum christiani sumus, nostri sumus, nostri curam gerimus, de nobis et vita nostra rationem exhibuisse in legibus ecclesiae observandis et exo * quendis; cum magis forsan nunquam alias episco- districto iodici reddituri sumus: in quantum sacerpert rictat, et ex hoc Romanae ecagregaticces efformantur, raam habeant. Unde ait adhaerere se cardinali Bisontine, quanta reformatio perfecta erit, ii illae curent qoae maioris archiepiscopo Parisiens! et episcopo Aureliauenri, ut integrae * momenti rant, et suis proinde locis bene definiri cetera sinant; maneant illae di verri Utea et specialitates, quae neceuitetibu uam qui minimis et superfluis intentas est. necessariis deest et indigenti!· Gallicanae ecdcrise respondeant. Exprobravit Aliquid In schematibus deesso, modani nempe quo episcopalibus antea episcopo Monlinenri quod dixerit: Unus Deus, una fides, sedibus nem tibas providendum rit; rem buiusmodi mariai unum baptisma, unus vicarios generalis, quia ut ipse argumen­ momenti esse, et inde totam causam ecdesu-'icae libertatis tationem illius b>tenerit, hac ratione Sacrae Scripturae verbis pendere. Schema auxilium et potestatem principum requirit, c abutimur. Servanda utique esse iura apostolicae ssdis, at ca­ ut ecclesiae libertati praesidio rit; at periculosum et fnistra- vendum se episcopi sedeant in umbra, quae semper comitatur neum id eoe rit cum archiepiscopo Parisiens!; periculosum supremas dignitates; eavenduxa ne veritati claudatur aditus, quidem, quis hodie praesidium hoc in ecclesiae humiliationem ne dum sanctae sedis iura per affectionem exaggerantur, et Mrvitntem degeneravit; frai Craneum, quia et ri velint prin­ episcoporum potestas deprimatur coram populis; ne ansam cipes, prohibentur tamen legibus fundamentalibus rie dictis, quas demus inimicis etc. Delendam quod in capite ,de residentia * transgredi nullo modo possunt, quin populorum indignationem totum metropolitani ios reducatur ad denuntiandi munus, et incurrant Unicum praesidium quod quaeri ab ecclesia debet dolendum magis, quod tanta habeatur erga episcopos diffidentia, est In publico iure et in publicis populorum libertatibus, ut et illni qnod additur, nimirum si episcopus segnior inveniatur Illud ipsum medium, quo impii abutuntur in damnum ecclesiae, ia retidentia, Romanum pontificem pro rei necessitate sedi ipsa in sui defensionem convertat Aliud etiam medium habere provisurum, in suis regionibus ait ad exeeutionetn deduci non dixit ecclesiam, nimirum firmum et constantem animum epis­ posse sine aperta collisione cum civili gubernio. — Quoad alte­ coporum pro eius iuribui tuendis; bonos episcopios ajeria* rum schema, vicariis capitularibus concedendum ait, ut beneficiis utiliores esse principibus et magistratibus. Civilem potestatem curam animarum habentibus definitivo modo provideant; nunc totam inesae ministris, in quorum electione nulla prorsus insistendum potius esse, ne diutius sedes episcopales vacent. eorum fidei ratio habetur. Accedit quod etiam inter sacerdotes Quodsi vacantibus sedibus episcopalibus apostolica sedes bene­ eoe possint, qui vocationem suam venalem faciant et varian­ ficiis provideat, contra huimmodi provisionem gubernia reclama­ tibus ac dominantibus opinionibus serviant Hule malo reme­ bunt— Concilia provincialia esse quidem frequenter celebrarla, dium in concilio afferendam et veterem disciplinam restituendam, at Romanae congregationes abstineant ab eorum actis et de­ ut provincialium synodorum auctoritate aucta, iis remittatur cretis mutilandis vel alterandis et inprimis ab additamentis negotium electionis episcoporum. Difficilem et salebrosam rem faciendis. Custodiendum esse ia< internam et domesticum hanc esse et ideo digniorem concilio Vaticano, cui certe non D horum concilio rum salva temper auctoritate sedis apostolicae, minima pertractandi onus incumbit Nec difficultas est, quod quae inspicere potest, ne aliquid statuatur ecclesiae auctoritati agatur de iure acquisito principum, et plurium saeculorum de­ aut ecclesiasticae disciplinae contrarium. Episcoporum offen­ cursu pacifice ab iis possesso; non enim divortium inter eccle­ sionem esse illud quod legitur in nota pag. 29 schematis ,de siam et statum fieri debet, sed concedendum ait synodis pro­ episcopis * «=> (nt expendat (sancta sedes) au synodo» ad normam vincialibus, nl 1res ecclesiasticos viros praesentent, ex quibus sacrorum canonum habita fuerit, et corrigat si quid fortasse principes unum eligant — Aliud etiam in schemate deesse dicit : in decretis aut nimis rigidum, aut minus rationi congruum de­ pertractat enim de celebratione synodorum provincialium et prehendatur * = oculis suis se vix credidisse ait, cum id primo dioecesanarum, nihil autem habet circa conciliorum oeeumeni- perlegerit. — Deesse in schematibus aliquid, quod od episcopos eorum celebrationem. Rerum humanarum curium ait talem in partibus referatur. Fieri pote t * nt ex iniquitate temporum nunc esse, ut deinceps oecumeuica concilia frequentius et facilius in aliqua sede impossibilis evadat lurisdictiu episcopalia, et id­ circo suspensa maneat et ad congregationem de Propaganda, celebrari possint Notum esse, Pium IV in concilio Tridentino instructionem dedisse rais legatis, ut ii vellent patres «tat ne re­ fide devolvatur. At sibi placere ait, quod cum vel tota vel tar, concilium oecnmenicnm singulis viginti annis celebratum para jurisdictionis exerceri potest, episcopi mittantur ad sedes iri; notum esse, concilium Constantiense legem periodi ei latis ausa. — Vicanis apostolicis eadem episcoporum iura concedenda. tulisse de decennio ad decennium, et hoc decretum subscriptum Haec omnia disciplinae capita ease; disciplinam mutabilem de fuisse a duobus pontificibus Martino V et Eugenio IV. Optan­ se esse, non vero adeo firmam, nt ne unus quidem lapillus dam ut etiam in condilo Vaticano aliquid bulas generis sta­ possit removeri, quin totum ruat aedificium, sicut episcopus tuatur. — Transit ad ea quae i αχta Ipsum debebant abesse ab Moullnensis dixerat Unde concilium rogavit, ut commissionem schemate. Kt hic inprimis reprobavit eonatum ut ipse ait omnia constitueret quae novum canonici inris codicem conflaret in ad unitatem revocandi etiam in rebus minoris momenti. UnI- omnibus temporum exigentiis conformem et scholarum usui ac­ taUm ecclesiae utique essentialem esse ; at Illa constare debet commodatum. Hoc sub auspiciis sanctissimi domini nostri Pii papae ΙΣ complendum et a concilio promovendum.· es diversitate elementorum, quorum singula intectam naturam 477 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUINTA 24 ianuarii 1870 478 ¿otes sumus, non sumus nostri, non, sed populi λ ex parte intimas ago gratias, dixit illo reformationem pretioso lesu Christi sanguino redempti. Quidquid ordiri debere ab augusto cardinalium collegio. Cen­ ¡urium ct munorum a Domino accepimus, non ac­ suram hac de causa identidem incurrit venerandi cepimus illud in ostentationem aut vero elationem episcopi saepius nominati, qui dicit non sine ironia nostram, sed in sanctissimam obligationem nostram, quadam, observari, quod cardinalis recte quidem a ut illud totum In populi utilitatem impendamus et se ipso reformationem incohet, minus autem recte superimpendamus. Iura ot munera episcoporum a cardinalium collegio. Quantum ad primum existimo sunt illud divinum talentum nobis a Domino con­ ego, eminentissimi et reverendissimi patres, quicumcreditum, quod nullus ¡nano relinquere debet, non; quo nos simus, quantumcumquo sancti et perfecti quia iudici illi, a quo illud accepimus, cum optimo simus, quamdiu hoc corpus mortis circumferimus, foenero ot usura est restituendum. En quantopere quamdiu in hoc mortali vita versamur, singuli grandis hic homo existimot iura et obligationes nostrum omni temporie momento usque ad ex­ episcoporum intimo iunctas esse. tremum alitum roformationo indigemus; et nt fallor, Idem illustrissimus praesul existimavit sub ob­ in humili ot efficaci huius rei confessione tota salutis tentu, no forum internum cum externo, et no munus nostrae ct spei ancora vertitur. Quantum autem patris cum rnuncro iudici· confundatur, deinceps, si ad secundum dixit idem praesul collegium cardibeno intellexi, episcopis et vicariis generalibus non nalitium esse sacrum, sacrum non tantum nomine, integrum caso debere confessiones populorum ot sed sacrum pietate, sacrum conversatione: et recte sacerdotum exaudire. Bono Deus! Summa igitur ] l dixit, et certo nos omnes eidem a&sentientes habet illa potestas, quam episcopi ot vicarii generales con- Augustissimum hoc cardinalium collegium, quo sequuti sunt, remittendi ct retinendi peccata, id est amantissimum nostrum patrem circumdatum esse mortuos ex sopulchro resuscitandi, inanis manebit venerabundi cernimus, constat summis ct omni in episcopis ct vicariis generalibus, ideo quia patris veneratione dignissimis viris; sed sciat i liuti trias i mus et iudicis munus irreconciliabile est! Ego quidem praesul non agi de personis, sed agi de instituto. usque ad hanc diem non audivi haec duo irrecon- Collegium habet, ut illo beno dixit, patrem, patrem ciliabilia caso; quin imo optimo conciliari possunt amantissimum et sollicitissimum; qui certe ubi re­ Et ubique corte terrarum et gentium, et certe in formatione opus est, ut dubitat nemo, ad cumulum praestantissime Galliarum ecclesia episcopi nunquam immortalium rerum, quas hucusque consummavit visi sunt so subtrahere a sancta et sacrosancta obli­ ot ad effectum deduxit, eidem coronam imposuit gatione fidelium confessiones exaudiendi. convocando hoc eacrum concilium, ut reformet in Mirabar ego id ab episcopo Galliarum dici posse, ecclesia omnia quae reformatione opus habent qui melius scit quam t ego, quod sidus Galliarum, Verum meminerit illustrissimus praesul, si car­ imo voro totius ecclesiae sanctus Franciscas Solesius dinales habent patrem, habent, ut nos, otiam totam suam vitam insumpserit in florentissimum et matrem, quao nos omnes in visceribus suis por­ efficax munerum apostolicorum exercitium. Eruditis­ tat, et materna sollicitudine, et materna cura in simus Hamonius 1 in vita eius affert infinita exempla id intendit, ut illud, quod reformatione opus haeius charitatis, eius benevolentiae, eius humilitatis, J bet, reformationi etiam subiiciatur. Habent etiam qua vir hic sanctus officium Iudicis et patris oxercuit; cardinales matrem, ecclesiam catholicam, quae imo vero plerumque illud exercuit lacrymis ot pre­ in Vaticano concilio collecta pro divino iure et cibus, ut adeo frequentor ad pedes perditorum sacer­ potestate sibi a Christo data reformare debet et dotum provolutus fuerit, et sua humilitate, sua tenetur quidquid existimaverit in Domino et sancta charitate, suis precibus iudicis et patris officium cum libertate roformationo indigens e«o. Habebant exercendo perditissimos ad fruges revocaverit, ot cardinales ecclesiam matrem etiam in concilio Trisanctae ecclesiasticae vocationi iterum donaverit dentino, quod concilium Tridentinum, ut notum est, Si illustrissimus hic praesul (parcat mihi quae dicam) hac do re sese occupavit; ot ni fallor sessione XIV suo tempore vixisset, et si opinio eius in normam tulit decretum illud, desiderans et praecipiens, ut vitae episcopalis transiissot, tunc infinita illa homi­ cardinalium collegium, quantum fieri potest, ex num multitudo, quam sanctus Franciscas Salesius omnibus gentibus et nationibus coalescat. Et liceat convertit, inconversa, et a fide ct saluto aliena mihi sacri huius concilii vestigiis insistendo cum mansisset. omni modestia, quao exiguitatem meam decet, aeque Idem illustrissimus praesul existimavit decreto desiderium exprimere. Cuperem et ego ut augustis­ conciliari cavendum esse, ut episcopi et vicarii simus hic ordo in constitutivis suis partibus vera capitulares sacrum missae sacrificium pro populo ac realis evadat totius ecclesiae catholicae imago, suo applicent. Ego equidem existimo sine iniuriao et praeclarissimum quoddam, ai ita fas est dicere, praesumptione non posso episcopos gravissimo suo D totius orbis terrarum compendium; ita ut quaelibet officio pro populo sibi concredito orandi et quam gens et natio pro mensura granditatis et momenti frequentissime missae sacrificium applicandi defuisse. sui in sacro hoo corpore, ex aequo sua membra in Caveamus no sancta quidem intentione ot inviti augusto hoc senatu, et suos repraesentantes videat aliquid statuamus, quod episcopalem dignitatem Id intendebat concilium Tridentinum et ex viliponsioni exponere possit. Quid enim populi duplici ratione quas nunc afferam: 1* ex ratione nostri dicerent si hoo sanciretur? Dicerent fortasse: quod ex augusto hoc senatu prodit summa illa En nostri episcopi tantopere officii sui pro nobis plane ac divina potestas et omnino necessaria ec­ orandi obliti fuerunt, ut conciliari decreto ad boo clesiae, quae aeternum et immobile cius funda­ determinari debuerint. Si quando, certe nostris mentum est et toti humanitati, quia totius socialia diebus egemus confidentia, egemus amore populorum ordinis angularis lapidis instar est. Nihil hac divina nostrorum, ut cum fructu operari et vocationi nostrae potestate in ipsa idea et conceptu suo magis uni­ intendero possimus. Existimo itaque, ut dixi, aucto­ versale, nihil magis omnibus commune, nihil magis res schematis omnino altius ordiri debuisse. Emi- ab omni ustionali elementorum admixtione alienum. nontiseimus cardinalis ot arcbiepiscopus Pragensis, Cuperem itaque insistendo vestigiis concilii Triden­ quem honoris causa nomino, ot cui pro iis quao hoo tini ut haec potestas in ipso eui ortu hunc univer * loco tanta cum gravitate et auctoritate dixit, mea salitatis characterem praesoferat; ut qui communia omnium cardinalium pater, docto * index, ex sinu * Anonius ed. VaL totius ecclesiae matris prodest, et in primo suo A. SESSILES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 480 orta omnium omnino suffragio monitus et provisus tentione schematis auctores existimarunt, principes videatur. Tendebant baec olim, tendunt etiam huius saeculi et magistratus interpellandos esse, ut badie eo, ut vis ao virtus huius potestatis apud praesidio sint libertati ecclesiae. Verum paco eorum omnes crescat, et ubique locum inveniat, et quaerat dictum esto, rem hanc primum esso periculosam, ubi Dominus noster lesos Christos sibi ipsi sua sancta secando frustraneam. Periculosam: quia hodio otiam lego et virtute, imo etiam muneribus et gratia sua hoc loci observatum, et beno observatum est, hoo locum praeparavit, gratissimum nempe in corde et principum praesidium, hanc advocationem ot pro­ conscientia omnium mortalium, quasi haec divina tectionem saepe saepius in occlesiae humiliationem potestas ad omnes spectans, ab omnibus aequo et servitutem degenerasse. Frustraneam : nam in ametur, colatur, observetur; ct, ut praesul ille dixit, hodierno rerum statu principes etiamsi velint, liber­ ex omnibus gentibus fiat unus pastor et unum ovile, tati ecclesiae praesidio esso non possunt: nam in si (ut existimo et convictos som) haec omnia fiant, plerisquo regnis legibus ita dictis fundamentalibus, qnae praecipuo ad sanctam matrem ecclesiam, et et hinc indo iurata etiam fido prohibentur. Non ad eius divinam potestatem, vocationem et desti­ possunt hodierna dio principes ad petulantia ingenia, et molimina hominum perditorum refraonanda nobis nationem pertinent. Secunda ratio, qoare concilium Tridentinum hac offerre ullum repressionis remedium, ullam logum do re sese occupavit, est quod augustissimus hic poenalium auctoritatem ot severitatem, quin ipsi et omni veneratione dignissimus senatus tractat populorum indignationem contra so moveant, et gravissima totius orbis catholici negotia. Naturae B turbas excitent: imo non tantum contra so, sed ut autem rei convenit, ut senatus totius orbis terrarum hoc loco dictum est, etiam contra ecclesiam ot contra negotiis gravissimis tractandis et definiendis desti­ sacerdotium. Mea opinio est, si ecclesiae praesidio natus, in constitutivis suis partibus aequo communis quidem externo opus esset ad libertatem suam sit, ot quidem ut omnis gens et natio catholica tuendam, illud ecclesiam nullibi quaesituram et in­ (quantum saltem possibile est) in hoceo senatu sui venturam amodo et in posterum, quam in publico causarumquo gerendarum suarum advocatos et pa­ iure et in publicis populorum libertatibus; ut ita tronos reperiat Fit bao ratione, ut negotia gra­ etiam illo medio, quo perditi homines utuntur ad vissima ecclesiae certe non maiori maturitate, non ecclesiae sanctam causam oppugnandam ot ad mores maiori gravitate quam nunc (quia pertractantur corrumpendos, ecclesia maiori vi et alacriori modo eerte summa cum gravitate), sed ampliore rerum ipsa illud convertat ad suae et populorum et sanctae totius orbis cognitione, et magis acommodsU ad causae defensionem. Verum in externis vix aliquid ecclesiae erit veras ot reales non unius sed omnium ecclesiarum indigentiis; accommodata ad vota et desideria om­ praesidio: ot Dominus cum Petro vetuit evaginaro nium gentium et populorum, quo hae summi mo­ gladium ad sui defensionem, cumque in ara crucis menti decisiones omnes maioris reverentiae, et hostiam semet immolavit pro aeternis veritatis et pietatis et obedientiao sensu accipiantur et colantur. iustitiae iuribus, ecclesiae suae aliud praesidium Accedit hoc modo, mea sententia saltem, pretiosa libertatis paravit, illud quidem internum tanti va­ illa unitatis vincula, quao nos cathedrae Petri ligant, C loría ut omnium externorum defectum resarciret auctum iri. Romam tendunt omnia, venerandi pa­ Ipsum autem etiam abundantissimis resarciri ex­ tres, Romam propter potentiorom eius principali­ ternis praesidiis non potest et hoc praesidium est tatem; Romam tendant imprimis omnes ii, qui fortis et constans animus episcoporum, qui ad exem­ miseriarum huius vitae pertaesi aspirant ad munera plum Christi mille vicibus potius mori, quam ullo immortalitatis, quorum praecipua mediatrix Roma modo sanctam episcoporum vocationem et libertatem est. Sed tendent alacrius ct numerosius, si sciverint ecclesiae prodere parati sunt Certo magnum divi­ gentes et nationes Romae praeter communem et num munus sunt principes boni, magistratus boni; amantissimum patrem, inventuras etiam viros in sed maioribus votis expetendum est α Domino ut summa dignitate et auctoritate constitutos, qui sese ecclesiae suae detur bonus episcopus, dentur Chryet gentis suae eodem modo amantes sunt, quo modo soatomi, dentur Athanasii, dentur Ambrosii, dentur amans fuit sanctus Paulus apostolus, qui licet om­ Anseimi, et in defectu omnium externorum prae­ nibus gentibus destinatus, dixit se cupiisse pro con­ sidiorum ecclesia in mediis etiam tempestatibus tribulibus suis ludaeis anathema esse. suam libertatem non perdet, imo ut decet, ecclesia Quod dixi, venerandi patres, vestigiis insistendo ex iis periculis et persecutionibus fortior adhuc et concilii Tridentini do augustissimo bocce collegio, liberior emerget. Hic igitur do hac re cogitandum idem existimo dicendum fore do venerandis illis serio; quia in hac causa, repeto, tota ecclesia© congregationibus, quao negotia gravissima ecclesiae libertatis ratio continetur. tractant. Etiam ea, meo iudicio, universalizari ita Di Cum olim ecclesia principibus et magistratibus deberent, ut non tantum viri praes tantissimi et huius saeculi ius concessit episcopos et alios eccle­ doctissimi ex unius ecclesiae sinu prodientes partem siasticas dignitates nominandi, confisa fuit in piotato, · capiant; sed quantum est possibile, ex omni gente in fide et amoro principum erga ecclesiam; confisa et natione viri pii, docti ac graves. Haec reformatio fuit quod principes huius saeculi ecclesiae daturi harum congregationum perfecta erit, si ab iisdem essent tales viros, qui revera vocationis suae epis­ rosocentur omnia, quae minoris momenti sunt, quae copalis memores essent: et quamquam frequenter proinde suis locis bone definiuntur. Nam generale id acciderit, tamen scimus omnes rem maximis in­ et ab omnibus adhibitum principium eat, quod ille, commodis fuisse coniunctam et maximis et gravis­ qui minimis et minus necessariis et superfluis in­ simis etiam controversiis, ut alias de investituris, tentus est, quandoque necessariis deest. occasionem dedisse. Verum modo tqta rerum facies immutata est; Secundum quod in schematibus nobis exhibitis, mea saltem sententia, adesse deberet, deest autem, nunc per publici iuris et vitae normas plerique est quod saepius hoc loco commemôratum est, nempe principes magna parte potestate sua orbati sunt, et modus quo sedibus vacantibus episcopalibus pro­ haec devoluta est ad eos magistratus qui publicis videndam est Hic, venerabiles patres, totius rei legibus excquendis et publicae administration! prae­ cardo vertitur; haec una ex gravissimis ecclesiae sunt, et communiter ministri dicuntur. In horum necessitatibus est; hic nisi fallor tota causa libertatis autem electionibus nulla habetur fidei, nulla reli­ ecclesiae vertitur. Pia quidem et sancta corte in­ gionis, nulla pietatis ratio, ut adeo fieri possit ut 481 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUINTA 24 ianuarii 1870 482 in ipsis catholicis rognis ministri sint ecclesiao et a convincerentur in concilio Vaticano non tantam id sanctae eiusdem causae hostiles et infensi. Quaestio actum fuisse (ut foris dici de eo posset) ut ipsi1 est utrum in istis rerum adiunctis ecclesia in con­ suis iuribus priventur, sed de ecclesiae totius re­ cilio Vaticano congregata fero tota, in inanibus formatione et bono, quae ecclesiao reformatio et principum ius tam gravo et tantopere cum ecclesiao bonum certo non potest etiam c’vili societati in libertate et commodis coniunctum relinquere possit. bonum et utilitatem non vergere. Accedit et aliud, eminentissimi praesides et reve­ Mihi credite, venerabiles patres, civilis societas rendissimi patres, periculum: etiam nos sacerdotes in hac praesertim omnium rerum incertitudine et homines sumus, nihil humani a nobis alienum est; fluctuatione, quao omni societati ruinam et mortom quin imo, nos in sanctuario aliquando magis im­ minitatur, expectat remedium a sancta matre ec­ petimur et tcntnmur ab illo, qui a Domino ipso clesia, ab eius morali influxu, quae supra petram tentando ot impetendo non abstinuit; periculum no posita firma et stabilis et immortalis in medio ruina­ sacerdotes multum in altum elati non cum con­ rum stat; ab eius influxu expectat societas fluctuans temptu vanitates et dignitates huius mundi respi­ illam constantiam, illam io rebus omnibus con­ ciunt, verum avido corde otiam eas adspiront, et tinuitatem et stabilitatem, sine qua nulla societas conscientiam suam, vocationem suam, conditionem vivere nec progredi potest. suam venalem faciant, ut saltem altius ascendant. Tertium et ultimum quod mihi in dictis sche­ Olim ecclesia gravissimo et justissimo animad- matibus deesse videtur, adesso autem deberet, est vertit in cos, qui idolis mortuis et inanibus thus B sequens: loquuntur schematis auctores de frequenti adolobant: existimo eos gravius ecclesiae Dei nocere, synodorum dioecesanarum et provincialium cele­ graviori proinde animadversione dignos esse qui non bratione Equidem ox toto cordo et ex toto animo mortuis et inanibus, sed vivis et maxime nocivis iis ossentior, quao a piis ct doctis schematis auc­ ecclesiao idolis thus adolent, et viliter semet ab­ toribus consuluntur. Nam sicut aquao stagnantes jiciunt ad quaslibet variantes et dominantes opiniones, corrumpuntur, ita semper in ecclesia Doi stagnati© certum erat corruptionis fomentum. Immensae certe ut saltem in altum evehantur. Huic malo, quantum possibile est, per concilium erunt ecclesiao utilitatis synodi dioecesanao ct pro­ Vaticanum finis obturandus est. Nam si in eccle­ vinciales frequentius celebratae, praesertim si ab siam irrepsisset, gangraenae instar totum corpus labes eu consuetudine quae bino indo invaluit ct invalescit pervadet et devorabit. Ego itaquo existimo eccle­ cessatum fuerit voluminosas olucubrationes ela­ siam serius aut ocius ad priscam ecclesiae discipli­ borandi. Verum si mox itum fuerit ad practicas res, ot nam redituram, atque aucta provincialium synodorum auctoritate, iis potestatem faciendo ita in electione veras ct regulares indigentias tum dioecesium ot episcoporum influendi, ut omnia haec pericula ab provinciarum, tum universae ecclesiae respondentes, ecclesia amoveantur. Verum quidem est, res est cupiissem ut schematis docti auctores cum do syno­ gravis et salebrosa: verum existimo hoc concilium dorum dioecesanarum ct provincialium necessitate Vaticanum ideo convenisse non ut de rebus mini­ et utilitate loquerentur, aliquid saltem vestigiis conmis se occupet et fucilo solubilibus; sed hoc ad C cilii Tridentini inhaerentes, loquerentur etiam do destinationem huius concilii pertinet, ut do gravis­ synodorum oecumcnicarum et necessitato et utilisimis rebus sese occupet, ot ut extraordinariis etiam tato. Corte haec gravissima est; quod vel ex eo patet quod gloriosa huius Vaticani concilii con­ malis ct periculis opta remedia referat. Difficultas quidem hac in re magna est, quia vocatio summa omnium exultationo, summo gaudio, agitur do iuro acquisito principum et saeculorum summa spo ct expectationo ab omnibus populis plurium decursu pacifice possesso. Ego sincere salutata est, summo autem moerore, desolatione ac dico, ad eos non portineo, noque eorum studia peno desperatione omnium depravatorum et eccle­ probo qui inter civilem societatem ot inter ecclesiam siae hostilium: ot reputo ad aeternam gloriam divortium facoro vellent; nam societas civilis quo sanctissimo et amantissimo patri nostro, ad aeternam infirmior est, eo magis opera, eo magis charitate, gloriam quod hoc tempore nostro concilium Vati­ eo magis condescendentia ot cura et sollicitudine canum, in quod totius orbis oculi conveni sunt, sanctae matris occlesiao indiget; ipso otiam Dominus convocaverit, et cuius momentum, uti observamus, libentissime cum peccatoribus conversatus eat, et de dio in diem in toto terrarum orbo crescit, nisi in simili causa dixit: pNon sani ogent medico sed mo omnia fallunt. At si ego beno interpretor ar­ .; * infirmi atquo ideo existimo, si concilio provinciali cana consilia divina, totus cursus rerum humanarum potestas detur tres viros desiguandi, quos novit tendit oo. ut deinceps concilia etiam ©ecumenica viros esso iuxta cor Dei, posso dari principibus ut frequentius celebrentur. Nam sicut Deus olim sub ox his tribus unum eligant Analogum quiddam D incunabulis ecclesiao in vastissimo imporio romano ego invonio in convcntiono illa quao inter sanctam apostolis ct primis verbi divini praeconibus viam sedem et Anatrino imperatorem et Hungarino regem aporuit, ut divinum evangelii lumen ad omnes gentes cooperatione viri meritissimi ct omni laude dignis­ et nationes infunderent; ita existimo hodie Deum simi archiepiscopi Viennensis ot cardinalis conflata in facillimis illis communicationis mediis, quao ex­ est, in qua inter caetera statuitur, ut antequam cogitata sunt ad materialem populorum prosperi­ imperator ot rox episcopo * nominet, comprovincia­ tatem promovendam, media ecclesiae tribuere, ut unitatem summo, ut decet, colant, ut particulares lium omnium episcoporum consilium expetat. Quod igitur ego propono, nihil aliud 'eat nisi ecclesiae facilius cum hac sancta sedo se uniant, quidam inversus horum ordo. Quidquid sit de iis, utquo quavis data occasione ad vocem pastoris ego propono hoc unum. Certum et indubitatum summi in concilium etiam generale circa eum con­ mihi est, quod in hac gravissima causa concilium gregentur et coeant. Praeterea omnes gentes cultiores communiora Vaticanum somot omnino occuparo, et modum in­ venire debet, ut ecclesiae consulatur do episcopis et graviora sua negotia communibus consiliis trac­ iuxta cor Dei, do episcopis forti ot constanti animo. tant et definiunt. Existimo quod gentes et populi Et si uica e sententia concilium Vaticanum altius ab ecclesia, quao mater et magistra est omnium ascenderit, ot si reformationem inceperit ab sitioribus gentium, hanc methodum didicerint sua negotia abgradibus, puto, principes oo proniores habebimus, ut aliquid de iure suo quaesito cedant Nam tuno > tpris ed. VaL t'OXriU QKXJULAL- ΤΩΜΓΛ L· 31 483 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 484 solvendi ex eo tempore, quando synodi frequentiores A suas et iura sua intacta habere debent. Nam hoo erant Nunc autem existimo quod Deus iterum modo saltem fit ut unitas, quemadmodum hoc in velit ut ecclesia populis et gentibus «emet matrem ecclesia catholica pro natura eius est, ut unitas sit et magistram exhibeat, eo quando negotia gravis­ revera harmonia quaedam caelestis omnium non simi momenti et communia tractanda sunt in com­ solum oculos, sed etiam corda ad se alliciens; secus muni qua libertate sancta, qua gravitate, qua chari- autem ri omnia sino distinctione ad unitatem re­ tate, in primis autem qua patientia et moderatione. ducantur, unitas posset evenire talis, quao rebelles Scitum est in concilio Tridentino hac de re ser­ ingeneret monem fuisse, ot Pium IV pontificem dedisse legatis Ego sommo cum gaudio audivi ea qune eminen­ suis instructiones, ut, si patres concilii volent, lex tissimus ac reverendissimus cardinalis ot Bisuntinus periodicitatis quoad concilia occumenica statuatur, episcopus, quao venerandus archiepiscopus Parisienita ut singulis viginti annis concilia oecumenica ris et episcopus Aurelianonsis ct alii oratores dice­ celebrentur. bant, de particularibus ecclesiae Galliarum indi­ Scitum quoque et notum omnibus est decretum gentiis. Quae iidern dixerunt verissimo et rectissime, illud perpetuum concilii Constantiensis, quod con­ et quae ii fnlcierunt irrefragabili argumentorum vi, cilium mea saltem opinione aeternam omnium gene­ precor eadem et adiungo meum votum, quod qui­ rationum gratitudinem meretur, eo quod schismati dem non magni momenti est, sed cx toto cordo occidentali atque gravissimae offensioni sua gravi­ adiungo votis episcoporum Gallino; ut hao diversitato et charitate finem imposuerit; notum est quod B tatos quae necessitatibus et indigentiis ccclcsiao hoc concilium, inquam, legem periodicitatis tulit gallicao respondent, aartao tectae serventur, sancto quoad concilia oecumenica, ita ut de decennio in serventur. lineo enim est illa diversitas quae in­ decennium observentur. Sessio XXXIX qua id sta­ tacta manere debet ut ecclesiae catholicae unitas, tutum eat, omnium iudido et absque ulla dubietate ut dixi, sit caelestis harmonia. Quantum autem ad legitima est. Hoc decretum α duobus summis ponti­ hace, existimo oratorem, cuius toties mentionem ficibus Martino V et Eugenio IV confirmatum est; feci, non serio egisse, neque scripturarum sacrarum quorum primus bocce decretum iam etiam in effectum rectum usum fecisse, quando ita contra haec gra­ deduxit. Ego adhaereo piae eorum et doctae per­ vissima ratiocinatus est: Unus Deus, unus Christus, suasioni qui condolent iniquitati temporum et una fides, unum baptisma, ergo unus in omnibus tristibus rerum adiunctis quao impedierunt quominus dioecesibus vicarius generalis. Deus immortalis! si decretum perpetuum, ut concilium decet, in effectum huiusmodi argumentis uti liceret, quae ct quanta deduci non potuerit. Nam etiam ego convictus ex scripturis sacris deducerentur. Venerandi patres, sum si concilia oecumenica frequenter celebrata satis magnus fit sacrarum scripturarum abusus, satis fuissent, multis in ecclesia malis obviatum fuisset; eloquia divina in perversos detorquentur sensus. forsitan obviatum fuisset praetensao reformationi, Caveamus ut etiam nos sancta quidem intentione quao coctus fideles et tantas gentes α fido et uni­ et inviti occasionem non praebeamus. tate ecclesiae rescidit Idem reverendissimus et omni honore dignissimus Caperem itaque ut in hoc concilio etiam hac de C praesul unam adhuc unificarionis speciem commenre sermo sit, ut si non concilii Constantiensis de­ davit concilio Vaticano. Et quidem voluit ut sub­ cretum renovetur, ad minus Pii IV mena, quae ea lato episcopis (nominavit in specie archicpiscopum erat ut singulis 20 annis concilia celebrentur, in Viennensem et, si bene recordor, archiepiseopum effectum abeat Nam convictus sum hoc naturae Parisicosem), ut sublato iis omni in ephemerides ecclesiae catholicae convenire, ut venerandum eccle­ religiosas suarum dioecesium iure, omni sublato siae caput non tantum summi momenti institutionibus iure cautionis, ne petulantia et exorbitantia ingenia et congregationibus humani iuris, sed quodammodo in huiusmodi ephemeridibus, quemadmodum fit, om­ perpetua etiam quadam institutione divini iuris cir­ nia diris devoveant quae ipsis non arrident, utque cumdetur, ita ut ecclesia in regimine et legislatione se, cum ipsi laici sint et ad claraem audientium sua pro natura sua revera catholica et revera uni­ pertineant, episcopia et quidem gravissimis et meri­ versalis sit, ut ot patribus concilii Constantiensis ante tissimis viris duces et indices non praebeant; voluit oculos erat, dum evolverunt argumenta pro frequenti ut hoc iure episcopis sublato, hoc ius sanctae sedi celebratione conciliorum oecumcnicorum, adeo vera apostolicae solum reservetur. ut si boc decretum perlegeretur, nostris temporibus Venerandi patree, veneramur quidem nos omnes dicta osse existimentur. Addit et concludit con­ iura sanctae sedis, quia in sancta sede nos ipsos cilium Constantiense: ita * ut ita per continuam defçndimus, nos ipsos. Parati sumus nos pro hisco conciliorum celebrationem aut semper concilium iuribus ot privilegiis, si opus foret, vitam etiam vigeat, aut vero1 per termini pendentium saltem ex- D dare et sanguinem fundere. Verum caveamus no pectetur. sancta etiam intentione et etiam inviti inter eoi Dicam aliquid do bis quao in schematibus, quae inveniamur, qui, ut quidam orator ante aliquot dici nobis proposita sunt, adsunt, meo autem iudicio dixit, in umbra sedent, quae semper summos digni­ abesse deberent: et quidem est hoc, nisus illi in tates comitatur. Caveamus no aditum vel inviti omnibus fero horum schematum foliis recurrentes, claudamus veritati, quae eo affunderet ubi necessum omnia etiam minoris momenti ad unitatem redu­ est ut ante omnia audiatur et sciatur. Caveamus cendi. Unitas quidem, venerandi patres, certo ne dum effusiori affectione et favore sancta iura maxime essentialis ot maxime necessaria ecclesiae sedis apostolicae exaggeramus; banc divinam omnicatholicae proprietas est. Vellem ut unitas sit sa­ busque, ut dico, necessariam potestatem coram populis pientiae, sit pulchritudinis, sit perfectionis divinao et gentibus compromittamus, et eius vim et virtutem symbolum. Illa constare debet ex diversitate ele­ moralem minuamus. Caveamus ante omnia ne hanc mentorum quorum singuli naturam suam, functiones divinam potestatem ad protectionem omnium bo­ norum a Domino datam, vel pertrahamus in en quae 1 (ttittem etLVat minus conveniunt, ne vel inviti suspicioni ansam • wta ed. VaL Textu concilii Constantiensis sic se habet : praebeamus, quasi sanctam hanc sedem in comwat rie per quondam continuationem «em per aut concilium vigeat, plicitatcm ad quamdam speciem vocemus earum sal per termini penden tiara expectetur.* Sets. XX XIX. c. i. omnium animositatum, insolentiarum, arrogantiarum Oratores arbitror dixisse ani dicere voluisse: iia ui tie etc. et iniuriarum quibus hinc inde in orbe catholico • tert ed. Vat. F·— CONGREGATIO GENERALIS DECIMA QUINTA 24 ianuarii 1870 485 486 ephemerides religiosae catholicae scatent: iniuriarum A et certus sum quod in Hungaria et in Croatia huius­ dico in viros etiam episcopos et gravissimos; et modi vetatio α sacro concilio Vaticano facta magnum licent mihi honoris gratin hicco commemorare fra- resensum (tic) procuraret Non quaerat concilium troni et amicum meum, quo nomine glorior, fratrem Vaticanum ut iura civilia sacerdotum et episcoporum Aurcliancnscm episcopum, strenuissimum certe iu- minuantur; id praestantissimus praesul hoc tempore riurn sedis apostolicae defensorem, qui hisce re- ne immutet Nam tempus illud est, ut post par­ centioribus temporibus iniuriis saturatur ex nulla vum tempus nos omnibus 'iuribus civilibus simus ratione. Hoc ei tributum honoris ot homagii doberi1 privandi. Aequo aliquid dixit praeclarissimus hic praesul coram vobis omnibus cx cordo fateor, nam post Deum et sanctam sedem, quod hio simus ct libero quod, meo saltem iudicio, ego probare non possum. Illo nominavit episcopum aliquem in genere sena­ discutere possimus, illius etiam influxui debetur. Cactorum quantoporo hac in re cauti esso de­ torem, qui nescio in quibus comitiis, vocationis suae beamus dicam, exemplum unum afferens ox propriae episcopalis immemor, defensionem suscepit matri­ meae experientiae pena. Vivo enim in gente quam monii civilis. Venerabiles patres, ea quae loquimur tenerrimo diligo, cuius media et ultra pars in schis­ aeternis ct nunquam perituris tabulis inferuntur1: mate est ot ab unitate ecclesiae aliena. Frequentius caveamus no immerito famam dignissimorum virorum ego occasionem habui cum episcopis non unitis proscissam reperiant posteri nostri, caveamus! Et sermones miscendi do summis rebus, do unitate si urget nos conscientia nostra, quod non credo, etiam ecclesiae, quam ego continuo dico praecipuum tunc ad minus nominemus virum; dicamus, qua divinitatis ecclesiae argumentum, et uberrimum vitae occasione id fecerit, ut eidem occasionem offeramus immortalis eius fontem esso. Quoties haec dico, famam suam, quao certe maioris pretii vita esso semper apud oos praoiudicium et metum invenio videtur, commode defendendi. Haec dicta vora ne eorum privilegia et iura, no eorum ritus, ne sunt iacula proiccta ox tenebris contra hominem, eorum autonomia, no particulares ecclesiae eorum cuius pectus apertam est Doleo ego otiam cum consuetudines a sancta sedo ct ab unitate anni­ multis patribus in lege do residentia totum metrohilentur et consumentur. Frustra ego ipsis dixi non politarum nostrorum ius ad unum officium denun­ hunc esso divinao eius potestatis destinationem ct tiationis, quae, ut de hoc loco observatum toties, vocationem, sed potius contrariam: non usurpat illa est odiosa, reductum fuisse. Doleo adhuc magis unquam iura particularium ecclesiarum, sod ea semper quod tanta habeatur diffidentia erga episcopos, erga confirmat. Dico ego ipsis huius summae potestatis metropolitas et seniorem episcopum; et praesupponaeam destinationem esse ut ecclesias maiori modo tur eos officii sui omnes immemore» esse, ut adeo laborante» succurrat, ecclesiae pressas et in per­ supremum officium deferatur nuntiis etiam apostosecutione constitutas, quao quando miseriarum in­ licis. Ego quidquid hac do ro dicatur, existimo ab gentium pondero gravantur, tunc in sancta sedo animo nuntiorum hoc officium abhorrero: et inter inveniunt potentissimum rerum suarum remedium nuntios apostólicos et episcopos singularum pro­ et praesidium. Hucusque surdis auribus loquutus vinciarum locum habere debero confidentiam et sum; sed vereor no ea quao praeclarissimus praesul C amorem, qui, ut scio, hucusque locum habuit Si suadet, et ea quao in schematibus continentur, autem praeter caetera officia, hoc etiam denuntiandi minimo etiam ad unitatem revocent; timeo no non­ episcopos munus imponatur, haec confidentia, quao nulli episcopi opinionem et metum suum ipsarum utrinquo esse debet, timeo no penitus cesset. Sed illud etiam concipero non possum, qua ratione eodem rerum oventu comprobatum videant. Dicam specialia quaedam de primo schemate et capite dicatur, ut si quis iu officio suo residendi in quidem do residentia. Dicere debeo oratori qui loco segnior inveniatur, sancta sedes pro rei neces­ * provisura sit. Credite mihi, vene­ mo praecessit aliquid: dixit illo inter causas ab­ sitato beneficio sentiae legitimas non debere numerari publicam rabiles patres, in nostris ad minus regionibus abs­ statua utilitatem. Ego equidem eius sententiam non que aperta collisione cum gubernio civili ad effectam approbo. Nos sacerdotes et episcopi, eo ipso quod nulla rationo deduci id potest Idem etiam dicendum est dum agitur de vicariis sacerdotes et episcopi sumus, amantissimi nostri populi sumus, et nulla populi nostri indigentia, capitularibus, deque eo quod iuribus quandoque □ulla necessitas est quae alibi maiorem impressionem sanctae sedis derogare et episcoporum regimini inveniant quam in cordo boni ct sui populi amantis praeiudicare soleant Dicitur ibi beneficiorum cura­ sacerdotis. Non igitur video quomodo sacerdos torum provisionem sanctao sedi esse reservandam. occasionem habeat semet populo ot genti suae Ego existimo curam animarum in hisco beneficiis no uno quidem momento vacaro posse; sed hisco utilem praebendi, quamdiu ei votitum sit. Memini ego hac occasione praestantissimi Bos-D beneficiis provideri deberi2 mox vicario vel definitivo sueti, qui non tantum Galliarum, sed totius eccle­ modo. In id ante omnia meo iudicio insistendum siae praecipuum sidus est, memini illud effatum: esset ut sedes episcopales non diu vacent, quemad­ dicit enim ille aliquo loco quod Christus super modum nunc id maximo rei catholicae detrimento Jerusalem et super foeminas filias Sion fleverit, fit, ut ex propria mea experientia id scio. In speciali erga gentem suam amoro ductus; et idem nostris regnis equidem, ut iam felicissime primas eloquentissimus praesul observat, quod licet in archiepiscopus Strigoniensis bene observavit, pro­ cruce se Christus Dominus hostiam exhibuerit pro videtur optimo modo huiusmodi beneficiis per vi­ toto mundo, speciali tamen rationo reflexionem carios capitulares cum consensu totius capituli et suae gentis habuerit Et notum est, quod gentium totius sacri coetus quem nos consistorium dicimus; apostolus, licet a Domino destinatus pro omnibus neque hac in parte ullae querelae existant. Ob­ gentibus, pro ludaeis contribulibus suis anathema servo autem horum beneficiorum provisionem per esso cupierit. Ego igitur existimo sacerdoti xeloso, sanctam sedem itidem collisioni inter sanctam sacerdoti bono nunquam posse vetari ut io gentis sedem et gubernium civile occasionem daturam: suae utilitatem et commodum vires suas, si occa­ quae occasiones non quaerendae, verum imminuen­ sionem habeat, impendat Hoo quidem in nostris dae sunt regionibus, in Hungaria et Croatia impossibile esset: > dfbfrt ed. VaL 1 ta/emUar ed. VaL Forte legesdsm inxrwwNr. • dtòtre ed. VaL 31· 487 À. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 488 Quod ad concilia provincialia attinet, ego repeto A eodem iuro et definiunt sicut ot nos ; pondus diei coram frequentationem maxime salutarem ecclesiae et aestus portant sicut nos, quin imo aliquando Dei esso. Sed cupercm nt congregationes romanae maioribus adhuc cum difficultatibus, externa auctori­ deinceps abstineant ab actis ct decretis conciliorum tate et dignitate egent eodem modo ac nos, ali * provincialium vd mutilandis rei alterandis: im­ quando etiam magis quam nos: aequum igitur ct primis autem ut abstineant ab additionibus qui­ iustum est ut vicariis apostolicis, qui veri ct reales busdam; quao additiones saepius inveniuntur pro episcopi sunt, veras ot reales habent obligationes, ratione indigentiarum diversarum ecclesiarum in- omnia cum reliquis episcopis iura ct privilegia sint acceptabilea. Ego cx certa et positiva scientia scio communia. Iuxta hodiernam disciplinam vicarii viros zelantissimos conciliorum provincialium pro­ apostolici non habent sio dictos conciliares menses motores iis additionibus ct mutilationibus animo intuitu residentiae, sed o suis aedibus se movero despondisse, et ab omni conciliorum provincialium non possunt sino speciali sedis apostolicao dispen­ celebratione omnino cessasse. Quantum ego sciam, satione: imo vero ii vicarii apostolici, quamquam olim provincialibus conciliis ius suum internum ct episcopi sint, absque speciali sanctae sedis dispen­ domesticum quodammodo constitit: sed quantum satione ct venia no limina quidem apostolica visi­ ipso sciam, Sixtus V pontifex dum congregationem tare audent Illi non audent in nliona dioecesi, creavit pro interpretatione concilii Tridentini pri­ etiamsi episcopus consentiat, pontificalibus uti sub mus inter agenda transtulit huic congregationi pro- comminationibus censurarum, ut declaravit, si bene vincialium conciliorum revisionem. Ego dico, qnan-B informatus sum, anno 1655 congregatio negotiis tum possibile eat, ius internum et domesticum eorum episcoporum et regularium praefecta, quao con­ conciliorum custodiatur deinceps, salva utique in stitutio recentioribus temporibus eat repetita. Ego omnibus sanctae sedis (cui acta praevio mittenda itaque, repeto, desidero ut ia iis schematibus, ubi sunt) auctoritate, et cavendi potestate, no aliquid agitur de vicariis apostolicis episcopis, caveatur statuatur quod ecclesiae auctoritati, quod doctrinae speciali decreto, quod eorum iura et privilegia cum ecclesiae, quod sanctae sedis iuribus, aut disciplinae reliquis veris episcopis sint communia, precorquo ecclesiasticae universali contrarium ait: verum nihil et desidero ut non tantum Hierosolymis ob loci addatur, nihil immutetur, nihil interpoletur. sanctitatem verus resideat patriarcha (quod nobis Una res hac in causa meam Attentionem con­ omnibus gratissimum est), sed cupcrem etiam ut vertit; et illud est quod inter rationes ob quas acta Alexandriae et Constantinopoli non simplices vi­ conciliorum provincialium huc mittenda sunt, in carii apostolici, sed veri resideant patriarchae: nnm schemate dt cpiicopis ct tynodis pagina, ni fallor, boc illarum urbium dignitas ot magnificentia, et vigesimanona, inter rationes haec assignatur ut hic magna catholicorum, qui ibi versantur aut illuc acta conciliorum revideantur, ne quid statutum vi­ confluunt, multitudo requirit. deatur aut nimia rigide, aut contra, aut rationi inHaec itaque, venerandi patres, ad disciplinam congruum. Ego possum dicere quod decies hunc pertinent; et ecclesiae praecipua vis ac virtue et locum legerim, ac fero vix oculis meis crediderim. vitalitas in eo consistit, ut quibusvis temporibus Ergone praesupponi potest quod tota synodus pro- C suis consulat legibus, quod mihi occasionem dat vincialis, quod episcopus metropoli tan us cum suf­ finiendi cum observatione quadam relate ad ora­ fraganda suis aliquid decisuri aut statuturi sunt, tionem cuius frequenter mentionem feci. Nudius quod sanae rationi congruum non est! Mei qui­ tertius audivi ego in boceo augusto coetu dici, legoa dem non est unquam aliquid dicero quo aliquem canonicas et corpus inris canonici adeo perfectum, offendam: nam potius a tenera inventate mea de­ adeo omnibus numeris absolutum, adeo immutabile cies offendar, quam una vice occasionem offensionis esse, ut ne unum quidem lapillum ex magnifico dem. Verum credo ad hanc observationem offen­ hoc artis et scientiae monumento mutari possit, derem si dicerem, hanc observationem vere rationi quin totam grando hoc aedificium ruinam minotur. sanae incongruam esse. Sincere dico me quidem hoc nunquam audivisse. Unam adhuc rom commemorabo, quae quidem Audivi ego hoc, quod perfecta, quod divino, quod in schematibus nostris non adest, adest tamen in immutabilia sint dogmata, quae semper, quae ubi­ re Ipsa: nam ipse episcopus posset aliquando munere que, quao ab omnibus creduntur fuisso divina, a dioecesis suae privari. Fit nempe aliquando, et hoc Deo profecta, ita aeterna, ita immutabilia sicut spectat ad ea capitula quao do vicariis apostolicis Deus; ot tamen recto dicit Vincentius Lirinensis in agunt, fit aliquando ut episcoporum ordinariorum classico suo opere: datur etiam Lac in re profectus, iurisdictio propter temporum iniquitatem et tristia sed datur in eadem sententia, in codetu sensu, in adiuncta vel in aliqua parte dioecesis vel in tota eodem dogmate datur, quia illud quod divinum est, dioecesi impossibilis ovadat; fitque ut eiusmodi D inexhaustum est, atque omnibus populis et gentibus, dioecesis suspensa quasi actu, virtualiter autem quae inde haurire volunt, remedia salutis et malorum existentia iura episcopi ordinarii devolvantur ad praebet. Sed leges canonicae, sed corpus i uris sacram congregationem de Propaganda fide. Ego canonici non adeo perfectum est, ut mutari non vellem ut legis specialis provisione caveatur ut dein­ possit; e contrario plurimae leges iam obsoletae, ceps in iis casibus, quando adiuncta temporis mutan­ aliae nostris temporibus non accommodatae et imtur, quando iniquitas cessat, et quando· virtualia practicae, aliae confusae, aliarum etiam aulhenticitas iura episcoporum ita reviviscunt ut libere ot cum iuxta critices scientiam non tantum dubia sed nulla fructu exerceri possint, ut huiusmodi dioeceses suis est: et ideo si quid in ecclesia reformatione eget, ordinariis episcopis mox restituantur. mea saltem et plurium sententia, hoc opus est quod Cum ex gratia et benevolentia summi ponti­ reformatione eget. Et certe unum inter opera prae­ ficia sim provicarius apostolicus in dioecesibus clariora huius Vaticani concilii erit, ut commissionem Bellogradensi ot Bemendriensi, * dicam paucissima fundet ex viris eruditione et pietate praestantibus saltem de vicariis apostolicis. Ego cuperom ut et ex toto terrarum orbe collectis; ut in eo inten­ omnes vicarii apostolici, qui vero sunt episcopi, dant ut leges canonicas in ordinem redigant, et eas omnibus iuribus et praerogativis deinceps gaudeant, et ecclesiae et scholis accommodent. Cupio ego ut quibus etiam reliqui episcopi. Nnm episcopali hoc fiat sub auspiciis sanctissimi domini nostri, quod charactere et dignitato insigniti sunt, quemadmodum certe ad gloriam nominis eius conferet: cupio ut et nos: ipsi etiam eodem potestate sedent, discutiunt a nobis id fiat, ot hoc titulus erit unus et quidem i 489 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUINTA 24 ianuarii 1870 non extremus ut commendemur apud omnes ( ot gratitudinom mereamur omnium gentium. 490 A mo fallat opinio, ut fideles prius officia, quam bene­ ficia nostra dignoscant: hoc enim plurimum confert ad venerationem et obedientiam nobis conciliandam. ORATIO At dicent fortasse, et forsitan dixerunt (omnia reverendi patri» domini letualdi Vitali namque quae dicta fuerunt, auribus mois non episcopi Ferentinati» l. audivi): permulta ac morosa illa nimis episcopalium Haud mora, praesides, et quot quot estis emi­ officiorum descriptio, verbis quasi imperatoriis im­ nentissimi viri, patres item quot quot estis reveren­ mixta, ansam forte opportunam praebere posset dissimi, haud mora: extemplo in arenam mihibenig- malae et iniquae mentis hominibus episcoporum niter indultam descendo. dicta ot facta populari trutina examinandi atque Cum do primo et altero disciplinae schemate immoderato carpendi. Hisco praesertim temporibus nobis expendendo iam tradito disserere, ao iudicio instabunt: nonno sacrorum antistites in suis officiis vestro sapientissimo multa humiliter proponere obeundis egregie eluxerunt et in praesentiarum meditarer, praeclarius quam ingenii mei tenuitas elucent? Quid? Infulis hodie a Petri sedo orna­ sinero potest, in hoc terrarum orbis augustissimo tur qui excellentiam atque munia episcopi, prout senatu maximam pnrtcm enucleatam discuuamque illam decet, apprimo nesciat? Esto: sed quid inde, fuisse deprehendi. Unde factum ut spicao solum­ venerabiles patres? In recensendis episcoporum modo quaedam, quae falcem fugerunt forsitan officiis non potius totius occlesiao bono prospicero aliorum patrum, mihi colligendae superessent. I studemus, quam episcopos hodiernos, quos honoro Proposita schemata nec diris devovero aut et veneratione prosequimur, temerarie redarguere? flammis acribus addicere, aed nec ad caelestia regna Nonno optimum erit ut sacri pastores prae oculis statim transmitti mihi digna videntur; maculas qui­ habeant, et in mentem aliquando saltem revocent, bus inficiuntur, paucis ut ita dicam piacularibus ao maturius animadvertant gravissimum quod purgatorii poenis ablui posso arbitrarer. Si lo­ humeris eorum inest formidabile ac tremendum quendo do officio vel do officiis episcopi aliqua in onus? Licet autom, eminentissimi ac reverendissimi dulciorem sensum verba permutentur, mihi do cas­ patres, ceu superius dixi, tempus adveniet quo do toro primum in genero arridet. At dicunt de solis excelsa dignitate, libertate, auctoritate episcopali fero oneribus episcoporum ibidem sermonem in­ pertractabitur, do oadcrn mihi nihilominus fas sit stitutum fuisse: et do honoribus, dignitate, auctori­ aliqua attingere; do illa inquam libertate, dignitate et libertate in agendo munero pastorali fuisso tato et auctoritate qua Christus nos donavit, quaetantummodo delibatum. Esto: at nolimus, vene­ quo miserandum in modum hac nostra tempestato rabiles fratres, anto tempus iudicare: tempus, spe despicitur atque in dies aperta fronto appetitur. foveor, adveniet quo et de honoribus, ct de digni­ Neo timor nos percellat, venerabiles fratres, tate et libertate, nec non do auctoritate episcoporum quod inimici nostri nobis forsan succenseantur, cur abundantius forte, quam credimus, agetur. Memores nimium solliciti fuerimus do domo nostra, quae praeterea simus schemata et non decreta ad examen domus Dei est, cum ipsi toti sint in asserenda ot et iudiciuin nostrum fuisse a sanctissimo eubiecta; c propugnanda per omne nefas ea auctoritate, quae neminem autem latet maximum inter schemata et de domo diaboli est. Caoterum proferatur quaeso decreta intercedere discrimen. Bonum est, ni mea maiorem in lucem atquo splendorem augustissima pontificalis dignità·, mai es tas ct imperium; pro­ 1 Argomentata: ..Episcopus Ferentinas retinenda sehemxU feratur splendidius: et etiam asserantur praeroga­ ait, licet emendatione allqaa digna videantur. Probavit initium fieri ab episcoporum officiis recensendis, non Umen ait prae­ tivae illae summi pontificie, quao periodo ac mar­ termittenda iura de quibus certissime suo loco et tempore agen­ garitae pretiosissimae in sinu pelagi fortasse de­ dam erit. Quod quidem cum fiet, etiam de ampliandis facultatibus litescunt: proferatur et splendidius purpurei senatus episcoporum pertractari opus esse dixit. Maxima quippe cum praestantia, cuius pristinam auctoritatem tristi con­ temporis laclara, quae ecclesiarum bono officit, recurans fieri versione in praesens fere extinctam christiaoi luge­ ad apostolicam sedem, neque bonum esse, ut unicuique clerico concedatur a sententia sui episcopi appellare. Episcopos positos bunt. Hoc sane si fieret, ceu spem maximam fove­ mus, maximum splendoris et potestatis indo et es«e a Spiritu sancto regere ecclesiam Dei, et non convenire, ut a suis clericis ad tribunalia traducantur, ibique cum eia episcopalis dignitas depromeret. tanquam pares cum paribus agant. In specie vero quoad reAst relevetur, enixissimo precor, tandem ali­ sldentiae legem adnotavit, ut iis episcopis qnl plores catbedrales quando et episcopalis dignitas ct auctoritas: parti­ plu resque curias habent, una tantum assignetur, ut expeditius dioecesis regimen evadat et residentiae legem accuratio, . Argumentum: ..Episcopus Brugensis: optima schemata Quare opportuna imo opportunissima convenit exse, et in nonnallis tantum maiorem expodtionem neceuaruun. nobis occasio, ut nobis praesentibus illud, cuius Quoad stylum cap. 1° pag 3· verba .tueantur1·, .tutela’, ,tutior * k nimis proxima esae. Pag. 6 periodus habetur, quae comprehen­ tanta est per orbem terrarum vox, verba quaedam proferat, quibus dignitas, origo divina episcopatus dit lineas 31. Cum archiepiscopo Strigonienai se velle, ut non ,morbidae pecudes’, sed ,morbidae oves’ dicatur. Ubi de obli­ toto mundo declararentur. Aliunde indigent buiusgatione episcoporum inducendi fideles ad observantiam legis modi solatio fideles nostri boni, qui patiuntur vel dicitur: .Legis divinae mandata custodiant * addendam: ,et ec­ ex hoc quod videant dolentes, episcopos suos absclesiastica’. Et haec in genere. Ad particularia deveniens caput 1»«·“ inscribi posse ait: ,De dignitate et manere epis­ quo defensione quasi ct iniuriis ot calumniis im­ , * coporum et ita reformandam, ut hnic titulo respondent. De piorum obiici: expectant huiusmodi ab optimo patre iuribus episcoporum in particolari tunc sermo fiet, quando C summo pontifico episcoporum vindictam. Aliunde agatur de synodis, de clericis inferioribus etc. Nec expungenda do munero episcoporum pariter dicendum erat; ct ea quae inculcant obedivntiam principibus debitam, qaia ut mea sententia opprimo de isto munero in genero nonnulli ex patribus dixisse visi sunt, hoe est quasi adulari dicitur capito 1. Attamen verbum officium, istud iis; nam ibidem ait sermonem fieri de episcopalis ministerii libertate, et episcopi admonentor, ut tollatis inter se consiliis vocabulum minus mihi placet, ct, salvo meliori, coniuuctisquc studiis et viribus ecclesiae iura strenue tueantur. crediderim vocabulum munus multo melius ewe: — Quoad residcnliam inter legitimas absentiae causas ponendam illo enim complexus obligationum omnium epis­ esse ait praesentiam ab episcopia praestandam alicubi in gene­ coporum multo melius sub vocabulo muneris inralibus reipublicne comitii . * Poenam in eos constitutam, qui telligi videtur. ultra tres menses potrahunt absentiam, non esse improbandam. Do iuribus episcopi prout de multis aliis mihi Et se cum episcopo Muulioensi rogare, ut obligatio visitandi sacra limina non in idem tempus pro omnibus episcopis red­ in hoc saltem capito non videtur dicendi locus. dat. — Relate ad synodum dioecesanani rogavit ut pro Belgio In primis si isto capito per modum prooemii de­ statueretur, ut congregationes pro«ynodales, quae ab imme­ berent omnia dici ct exprimi et delineari quao ab morabili inibi quotannis celebrantur, synodi locum teneant aliquibus diebus hic mugis minasque sapienter pro­ In Belgio enim die distributionis sacrorum oleorum omnes posita fuerunt, reapse nostrum prooemium in in­ pastores conveniunt apud suam decanum et scripto exhibent, quae in proxima congregatione decanali optant pertractari. gens monstrum degeneraret. Saltem ut quae dice­ Decanus ea communicat episcopo, qui cum suis consiliariis sea bam repetam, do iuribus episcoporum non vidotur examinatoribus prosyn odali bas ea ad instar decretorum in or­ hic dicendi locus, quia postmodo, ubi dicendum dinem redigit. Tandem decani cum canoniris et examinatori­ bus in aulam episcopalem conveniunt, ubi post missam de D erit do synodis dioesesanis, quin imo provincialibus, ubi dicendum erit de vita et honestato clericorum, Spiritu sancto fit deliberatio. — Quae de vicariis honorariis de­ centi vol un t, petiit ut uon habeant vim retroactivam; in ubi de capitulis, ubi de seminariis, ubique fero posterum vero eos tantum honorarios esse posse, qui titulares multiplex erit de istis iuribus nostris naturalis di­ fuerunt. Comparationem ab aliquibus Insti ta tam inter Romanam cendi locus. curiam et enriara episcopalem nullatenus admittendam ratione 3· Graviter invexerunt aliqui ox reverendissi­ distantiae, qaae intercedit inter Romanam pontificem et sim­ mus patribus adversus duas paragraphes postremas plicem episcopum. Quoad schema ,de sede episcopali vacante’ non posse se capitis I, quibus obedientia erga principes populis iis adhaerere, qui vellent privare capitatam lare eligendi viper episcopos inculcanda, et patrocinium et prae­ eariuni, et hoe manna se exerceri semper vidisse a viris pro­ sidium per principes episcopis praeeunda incul­ batissimae fidei. Unum tantam vicarium «apitalarem esse oportere, ut meliori quo powit modo dioecesis regimini con­ cantur, quasi verbis istis ab una parte constitutionis schema principum protectionem mendicaro videre­ sulatur. Nec valere obiectionem, qua dicitur, unam non posse omnia implere in nonnullis dioecesi bas; siquidem si id verum tur, et ab alia parte auctoritatis civilis favorem est, quomodo ab ano episcopo regitur dioecesis? Nec Umen­ imprudenter quaerere videretur. dum suspendi pensionem a gubernio; ai enim id verum esset, Obioctioni meo sensu efficaciter respondetur non poetent canonici eligere vicariam, sed tenerentur episcopi per illa verba libertatis chriatianae utique plenis­ defuncti vicariis potestatem omnem conferre." sima, ct quidem ex illo forsitan capite nb illustris­ • tuentur ed. Vat. • tuitio ed. Vat. simo Aureliantnsi laudata, quae inter medias illas phrases intercluditur; scilicet: „Dum autem debt• tuentur cod. k tuitio cod. ORATIO A 495 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 496 tum obsequium ct obcdientiam erga saeculi pote­ A oleorum omnes pastores congregati apud suum restates populis praedicant, ecclesiae huiuaque spcctivum decanum scripto declarant illa, quae io apostolicae sedis iura, ct episcopalis ministerii proxima congregatione decanali, prout vocamus, libertatem omnes unanimes atque idipsum invicem desiderant tractare: illa deindo decanus respectivas sentientes, collatis inter sc consilii·, coniunctisquo communicat cum episcopo; episcopus cum suis con­ studiis et viribus, strenuo tueantur." Profecto qui siliariis seu examinatoribus prosynodalibus illa quao sincero corde huiusmodi libertatis verba profert, a parochis et decanis suggesta fuerunt por modum paratum se non ostendit vel ut principibus aduletur, decretorum in ordinem redigit. Tandcin decani vel beneficia ab ipsis mendicet. omnes statuta dio una cum canonicis et examina­ Ultorius post elapsos annos 300 quibus a con­ toribus prosynodalibus conveniunt in aulam epis­ cilio Tridentino cum eadem hac solemnitate ec­ copalem, ubi praemissa missa do Spiritu sancto ab clesia catholica loqui nequivit neque principibus arch ¡presbytero celebrata, omnes deliberaro incipiunt neque populis prout nunc, nonno inter medias circa illa decreta quao ab episcopo proponuntur. tempestates aetatis nostrao expedire vobis videtur, Res, mihi credite, reverendissimi patres, in dioe­ reverendissimi patres, ut saltem ecclesia catholica cesibus nostris optimo procedit; et si forte aliquid ea omni solemnitate sua neque pro istis tantum desiderandum sit, hoc est, quod numerus decretorum temporibus, sod pro temporibus etiam postea faturis sit nimias. Poto igitur ut decretum circa synodum proclamaro, et iterum declarare, et prudenter et dioeccsanam ita temperetur, ut congregationes, do efficaciter affirmaro possit illa ipsa Christi: liedditi B quibus atatim, locum synodorum diocccsanarum quae sunt Caesaris Caesari, et illa apostoli Pauli: tenere atque ipsarum privilegiis fruì possint. Omnis potestas a Deo est, et qui potestati resistit, 7· Et penultimo vicarii generales honorarii. Dei ordinationi resistit? Numquid vora obligatio Scribuntur in schemate verba brevia sed severa, antistitum catholicorum non est, ut vocem suam ut scilicet nomen ot usus vicariorum generalium coniungant voci intrepidi pontificis nostri ut saltem honorariorum prorsus aboleatur. Ilumi’iter ego semel in hoc Vaticano concilio hanc cvangelicam rogo, ut siquidem habui huiusmodi vicarium gene­ veritatem proclamar© audeant? An ab altera parte ralem honorarium iure successionis, peto ut illi principes, praesertim chrutiani, α communi patre qui hucusque in hunc diem ad honorem vicarii suo aeque ac nostro prudenter requiri nequeuut generalis honorarii promoti fuerunt, titulum illum ad operam quae est ecclesiae, quae est Christi, honorificum conservare possint; ita ut in huc loco quae est Dei, non impediendam, sed pro viribus sicut in reliquis fere omnibus legibus ecclesiasticis, suis ct rerum adiunctis operam illam divinam non habeatur via quam vocamus retroactivam. nostram uobiscum promovendam? Quo magis para­ 2* Quod etiam petitum iam fuit, oro humiliter ut graphes illas capitis I considero ac apud meipsum ri quis sit vicarius titularis, qui muneri propter perpendo, tantum pluria ipsas facio: et vel ex hoc morbum aut senium aut confractas vires renunauctoribua schematum ex toto cordo congratulor. ciare debeat, ut ipse titulum honorificum retinere 4* Caput II de residentia. Ex dictis ab ora­ possit; eo vel magis quod futurum praevideam, ut toribus praecedentibus legitimis absentia© causis C quidquid episcopus fecerit, populus perrecturus sit adnumeranda videtur praesentia in congregationibus in ipsum nominando dominum vicarium generalem. seu assembleia generalibus, qua© in quibusdam re­ Cacterum dispositionem schematis multum probo. gionibus existero manifestissimum est. Quo posito Nec obiici potest illud quod obicctum fuit do nu­ existimo poenas ex Tridentino renovatas et miti­ mero praelatorum curia© romana©; etenim aliud gatas, scilicet mortalis peccati reatum et amissionem est curia supremi principis, aliud curia simpliciter fructuum, nec severitatis nec ridicali taxari posse episcopalis. Deinde si colores romani forsitan mul­ aut debere. Nam spatium trium mensium, quod tiplicentur, uudenam repetendum hoc potissimum conceditur, tantum eat, ut practice nullas nostrum est? ex nostra propria, reverendissimi patros, apud necessitatem suao praesentiae recogitans, illud extra sanctissimum et carissimum patrem nimia fortasse dioecesim emensus fuerit unquam, aut unquam inopportunitate. emetiri velit. Trium mensium spatium ex omnium 8e Tandem ct ultimo de vicario capitulari sedo igitur testimonio atque omnium consensa absentia vacante. Ut valeant capitula canonicorum deinceps, episcopi diuturna res gravis est, nostrisqae forsitan et quantum fieri potest, ubique suum eligere vi­ temporibus gravior quam unquam. Quid igitur carium capitularem, ego enixe ct instanter peto; mirum ai omni studio huic malo occurramus? si scilicet ex omnibus illis capitalia canonicorum, quae peccati mortalis reatum a Tridentino statutum con­ mihi cognoscere datum unquam fuit, nullum est servemus? si reum ad restitutionem fructuum quos quod non viris gravissimis, pientissirnis ct doctisaisuos non fecit obligemus? Eoqae magis propositio D mis sit constitutum, Ergo non infiigatur capitulis schematis aequa ct rationabilis apparebit, si recor­ illis nostris eiusmodi iniuria. Ab altera parte fir­ demur ab hac lege sicut ab omnibus legibus ex­ missimo persuasum mibi est, ad unitatom et facilitacusationem generalem in physica ot morali impo­ tem regiminis dioecesani requiri, atque Decesse esse tentia reperiri. ut unus tantum, unicus inquam, eligatur et constitua­ 5· Do visitatione liminum apostolorum ct rela­ tur vicarius capitularie; et nolite crederò, quia ipse tione dioeceaeos exhibenda, cum illustrissimo epis­ aliquando solus illo munore vicarii capitularie func­ copo Molinensi humiliter optarem ut primus ter­ tus sum, me pro meipso sermonem iam instituere. minus non pro omnibus indiscriminatim eodom anno Firmissime persuasum mibi habeo oportero ad expiret; sed pro variis nationibus varie ita prae­ utilitatem et facilitatem regiminis, ut unicus tantum scribatur, ut annis moraliter singulis aliquis vel vicarius capitularis constituatur. Ad unitatom roaliqui oiusdem gentis episcopi Romam veniant, giminis quid, quod saepius vidimus, quid pulchrius? caetoris in dioecesibus suis remanentibus. quid magis undequsque congruum ad unionem quam 6· Enixe et humiliter peto ut decretum do synodo fratres et sorores in eadem familia? Quamdiu vivit dioocesana ita temperari possit, ut congregationes pater, qusndiu saltem vivit mater, optima regnat prosynodales, prout ab immemoriali tempore in inter fratres ot sorores unio et perfecta concordia: Belgio quotannis celebrantur, locum synodi tenero, sed moriantur heu’ et fiat vidua domus, ecquid1 einsquo privilegiis fnii possint. In dioecesibus Belgii 1 d quid ed.V»L res ita composita© sunt: die distributionis sacrorum 497 498 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAQUINTA 24 ianuarii 1870 frequentor contingit do ista pulchra fratrum loro- A torn patres, nempe 39 cardinales, 6 patriarchae, rumquo concordia7 Et si inter fratres et sorores, 4 primates, 99 archiepiscopi, 426 episcopi, 1 abbas qui tam arcto sanguinis vinculo coniuncti sunt, ex­ nullius dioecesis, 10 abbates generales sive prae­ surgere possunt discordiuo qunndoquo valde de­ sides congregationum ordinum monasticorum, usum flendae, numquid non multo facilius mnltoque mitrae habentes, 22 generales et vicarii generales, promptius inter vicarios capitulares plures orientur? quorum omnium nomina, siculi per assignatores lo­ Ad facilitatem regiminis quod attinet, res adhuc corum accurate descripta fuerunt, exhibet indiculus gravior videtur; quia si plures, puta duo, puta tres patrum decimae sextae congregationis, qui inter acta aut quatuor, constituerentur,quomodo illi capitulares concilii asservatur. vicarii siinul gubernabunt, et quomodo solvent Reverendus pater dominus Alexander Angeloni quaestionum illam speculativam simnl ot practicara, archiepiecopus Urbinatensis missam lectam celebravit utrum scilicet omnes simul debeant singulam de­ Qua absoluta, ct recitatu oratione Adsumus Domine cretum, sivo sit dispensationis, sivo aliud quodeum- etc., eminentissima· primus praeses indixit con­ quo, utrum debeant omnes simul illud decretum tinuationem discussionis duorum priorum schematum subsignare? Quaestio est, quaestio est: ego etiam de ditciplina ecclesia itica, ct annuntiavit patribus in contrarium inclino. Verum ex responsis congre­ quatuor oratoribus iam inscriptis pro congregatione gationum generalium aliqua ingeritur suspicio: si­ praecedenti duos alios accessisse, dicens: „Audiamus hodie residuos quatuor oratores de quidem in omnibu * locis, ubi plures constituti fuerint vicarii capitulares, quando responsa Roma venerunt, B primis duobus schematibus disciplinae ecclesiasticae ad primum cx vicariis electis venerunt solum. Do pro hesterna congregatione iam inscriptos ct publi­ «actero res in aporto est, ad unitatem ct facilitatem catos1; quibus poatmodum accessit ominentissimus regiminis unitatem vicarii generalis semper con­ ac rcvercndiwimus dominus Camillus cardinalis Di ducere, prout post deliberationes longas in Triden­ Pietro episcopus Albnnenais, ct reverendissimus dominus loseph Audu patriarcha Babylo nonnis ritus tino constitutum fuit. Respondeo inm ad obioctioncs; scilicet dictum chaldaici? Dein ad ambonem successivo vocati eunt episcopus fuit quod si unicus eligatur vicarius capitularis, onus ipso totius dioccescos gubernandae iam eoius Sccovicnsis, episcopus Basi léonais, episcopus Erzesustinere non possit. Sed numquid cancellarla epia- rumionsis ritus armeni, episcopus Salutiamo, car­ copulis non manet eadem? Numquid vicarii gene­ dinalia episcopus Albancnais, ct patriarcha Babylorales defuncti episcopi, ot qui iam vicarii generales nensirt, qui observationes suas chalduico scriptas, et amplius non sunt, numquid ipsi forsitan, nescio ob in latinnm linguam versas, do venia eminentissimorum quam causam, curino npiscopnli et cancollaritxe ex praesidum, legendas dedit reverendissimo domino toto vale dicturi sunt? Mihi videtur ox hoc, cx Victori Bcrnardou archiepiscopo Scnoncnai. quuntitnto operis praestandi argumentum deduci non ORATIO posse. Neque etiam, meo humili iudicio, argumentum reverendi patris domini Joannis Baptistae Zirerger peti potest ex illis, quae quoad pensionem iu qui­ episcopi Secoviensis"1. busdam regionibus constituta sunt. Dicitur scilicet, 0 Eminentissimi praesides, reverendissimi patres. ei non constituuntur duo vicarii capitulares, quid Sine ullo exordii vocabulo in medias res in­ fiet do pensionibus a gubernio constitutis? Verum, ei ista objectio vera sit, ergo capitulum non gaude­ siliam. Istae antem res sunt paucissimae, de quibus bit amplius sua libertate propter istam civilem paucissimis dicam. Primum do visitatione dioecesis cap. Ill pag. 9 pensionem; ot cogetur ud singulos casus vel vi­ carium generalem episcopi defuncti, vol utrumquo (col. 343 b) legimus: Quoniam vero legum, etsi opti­ defuncti episcopi vicarium generalem in vicarios marum, utilitas nulla est,nini reipsa accurato implean­ capitulares eligere. In multis nutem regionibus ita tur® : propter Inno causam leges nunquam praecipi­ practico fit. Si ex vicariis generalibus defuncti unt perfecta (perfecta suat objecta consiliorum), sed episcopi nullus eligitur in vicarium capitularen!, 1 Henna nomina cum aliis duobus receñí inscripti· tubequidem vicarii generales pensione aliqua pro­ visorio gaudent. Quin imo ita, tacentibus guberniis, secretaria·! tx ambone publicavit. ’ Argumentum: .Episcopo· Secorieurii circa cap. 3 primi plerumque, si non semper, in possessione suae pen­ •dicmatis, quod est , Argumentnm: ^Episcopus Solutlsnun : totius ecclesias vicarios a clero et populo eligendos, quod in orien­ corporii sanctitaterp curandam, et idcirco praemittendum caput talibus ecclesiis nunquam factum est. ,de disciplina deri , * ubi primum de omnibus clericorum ordiniAddam aliquid de residentia episcoporum. Nemo boi agatur, deinde vero tractentur, quao ataguías respicion L est qui ignoret gravissimum hoc debitum: et fortasse In genere excitandos omnea ea«e ad augeudau» propriae vitae sanctitatem, ad orationem mentalem et recalan quotidianam; ipso etiam reputavissem potuisse concilium super sanciendam ex prette legem de bori· canonicis quotidie persol­ hoo articulo silere. Verum cum prava doctrina apud vendis; suadendos sacerdote·, nt singulis diebus offerant sacri­ aliquos in Oriente divulgetur, episcopos tantum oc­ ficium; minores clericos hortandos, ut singulis diebus eidem cidentales tonori lego residentiae personalis, eo quod sacrificio Intersint; omnea excitandos ad servandam castitatem; haboant mensam ct redditus determinatos; orientales aliquid dicendam de personis, quarum famutatu utuntur, licet ab illis phrasibus .clerico concubinario et formina «aspecta4, voro praelatos teneri tantummodo ad residentium quae ta schemate ,de vita et honestate clericorum * occurrunt, moralem, non autem ad residentium personalem, eo ab»tinendmn omnino riL Excitandos etiam ad chant at eoi erga quod caroant determinatis redditibus : idcirco postulo, pauperes, ad concordiam et cbaritatem mutuam, et statuenda ut in schemate praedicto, quibuslibet verbis placeat, ea quae pertinent ad relitam negotiationem, ubi dare explican­ nova lineo et inaudita opinio expresso ct perspicuo dum, quid negotiatio sit Hisce in geuere constitutis, agendam esse de omnibus ordinibus, quibus ecclesiastica hiera rebla con­ reprobetur. Vetustiores enim canones tam severe stat, non foIuiu prout est divinitus instituta, sed qua lenas prohibuerunt, quominus episcopi abessent a sua ec­ etiam ordinata ab ecclesia est Ilie autem agendum de cardina­ clesia, a suo episcopatu: his enim verbis utuntur, libus, de patriarchis» primatibus, arvhiepiseopis, episcopia, vicaut qui per tres hebdomadas abfuerit tine gravi ne­ p riis generalibus et capitularibus, de canonicis, parochis, et ita cessitate, deponendum decernerent. Profecto non con­ de singulti aliis, quorum diguitas tara et munera accurate ex­ ponen da. Hisce in genere praemissis, transiit ad nonnullas pe­ tendam ut res ad canones illos revocetur, quos culiare» observationes circa schema. Et quoad riiitalknem tantummodo indicavi ut erroneum illam doctrinntn notarii, non unum idemqne tempus pro omnium dioecesium rofellcrem: arbitror autom, ut una cadomquo lego vuitaliope indiscriminaliin definiri p-me; aliae enim aliis maiorea catholici omnea episcopi cuiuscumquo gentis vel sunt; habendam idcirco rationem uniuscuiusque eiteurionia, ritus teneantur. Et hoc non ut ego episcopus ritus et constituta generali norma relinquendum synodis piovtadalibus, ut tempus pro singulis constituant. Pauca admodum orientalia indulgontioro isto iuro utar; verum quia post eoucilinm Tridentinum concilia provincialia futaie; fre­ censeo, nihil magis proficere ad unitatem fidei ot quentius celebrari opus esse, immo etiam natioualia concilia concordiam animorum conservandam, quam unitatem promovenda, ut uniformior episcopo run omnium cuiuslibet na­ canonicae disciplinae, salvis semper ritibus et pe­ tionis actio in ecclesiae regimine sit. — Quoad acbema ,de seda episcopali vacante * notavit sive ex distantia lrum sive ex culiaribus- quibusdam usibus a sancta sede appro­ deficientia sacerdotum impossibile alicubi eeae, ut execution! batis: et oam unitatem iam ex nunc in schematibus mandari possint, quae de vicarii capitularis ricettane prae­ decretorum sapienter et utiliter institutam gaudeo, ripiuntur. Idrirto pro his loris statuendum, ut mortuo episcopo ille vicarius capitulari» sit, qui generalis rio vicario * fuerat» et synodiilibus decretis roborandam confido. Denique aliquid animadvertero liceat circa caput saltem qa-^adu^que aut metropolita aut apcaldica sedes cq.«pjrdo synodis provincialibus, in quo pag. 15 linea 7 (coi. lune provìdea L — Rogavit postremo lopo pro totius canonici iurta revisione, quam durante jnaesentI concilia Ieri opa¿ ·r** 345 a) constituitur, ut in prima synodo provinciali dixit, nt actualibus ecclesiae tadigculii· nstliori qua fieri p^sil post oxituin praesentis oecumenici concilii habenda, ratione provideat * 507 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 503 et ecclesiae non solum scripta maneat, sed ad praxim A potest expellere spiritum daemonis, qui ubique prae­ valet, ubique pugnat, ubique omnia inficit. Sed ex reducatur. Iam vero ut hoc fiat, oportet certe ut progre­ altera parte impossibile est legem generalem sta­ diatur, dicam, et augeatur sanctitas totius corporis tuere quousque in tota ecclesia habemus dioeceses ecclesiastici. Mihi videtur propterea ut imprimis de quae tantummodo habent decem, duodecim vel vi­ generali oleri disciplina agendum sit, ct immediato genti paroecias, ct dioeceses quao habent centum, inscribatur caput de cleri disciplina: et ea quae aliae biacentum, tercentum, octingcntum, octingonpertinent ad omnes, non tantummodo ad clericos tum quinquaginta paroecias; quomodo statuere legem inferiores, subdiaconos, diaconos et sacerdotes, non generalem? Itaque mihi videtur vel statuendum esso unum­ tantummodo ad parochos, sed ad episcopos, archiopiscopos, primates et omnes qui sunt in ecclesiastica quemque episcopum singulis annis debere tot pa­ hierarchia, Immediate imprimis in capito exponantur. roecias visitare, exempli gratia 30 ve) 40; vel forte Nam vnous mihi videtur si, quando loquamur de hanc rem definiendam, ita ut ad praxim reducatur clorici· Inferioribus, ea statuamus quae etiam per­ et non maneat litera mortua in decretis concilii, tinent ad episcopos, tunc isti clerici dicent: sed rem relinquendam esse definiendam concilio provin­ haec etiam ad vos pertinent; qua de causa ca non ciali; ct propterea praecipere ut concilium provin­ tractastis quando do vobis agebatur? Et deinde ciale, quam primum fieri potest, perfecto concilio, mihi ridetur, ut caveamus a periculo inurendi nota congregetur, et ibi archiepiscopus cum suis episcopia aliqua coetui particulari, si ea quao dicenda sunt B bene considerent statum cuiuscumquo dioecesis, et ibi catalogus etiam describatur. Illa dioecesis de­ generarim dicantur dn totn clero. Itaque mihi videtur, antequam loquamur de bebit visitari in triennio vel quadriennio; ista etiam episcoporum officiis, loquamur de cleri disciplina, visitari poterit in biennio: exempli gratia in archiet huno titulum affigamus capiti doctrinao. Omnes dioecosi Taurinensi, ad quam pertinet dioecesis mea, qui sunt in ecclesiastica hierarchia excitemus quam habemus archidioeccsim Taurinenscm quao circiter maxime ad augendam sanctitatem propriae vitae, 300 paroecias habet, alias dioeceses quao habent ad pietatem, ad orationem mentalem et vocalem 150 paroecias, dioeceses quae habent 100 paroecias, quotidianam; ibi statuamus aperte legem do horis dioeceses quao habent tantum 50 vel 60 paroecias, canonicis quotidie persolvendis; dicamus, omnes qui et dioeceses quae habent 24 tantummodo paroecias. sunt episcopali vel sacerdotali charactere insigniti, Vos videtis in ista etiam provincia non posso gene­ quantum fiori potest, singulis diebus sacrificium ralem communem regulam statui; sod potius de­ augustissimum offerant, qua maiori possunt devo­ finiendum esse a singulis episcopis in quo temporis tione interiori et externa, caetori autem, qui nondum spatio debeat suam dioeccsim perlustrare. Qnod ad synodos provinciales, in primis aio in sunt charactere sacerdotali insigniti, singulis diebus, quantum fieri potest, sacro adsistant Ibi excitemus Italia 28 circiter synodos provinciales habitas fuisse omnes ad castitatem nou solum servandam, sed post concilium Tridcntinum usque ad hanc diem; augendam, ut caveant α quibuscumque, quae quo­ et arbitror in aliis etiam nationibus numernm syno­ modocumque castitatem laedere possunt, aut peri- C dorum provincialium non plus valde hunc numerum culum castitati afferro : nam hac nostra aetate negare excedere. Et nimis verum: post annum MDCCXXV non possumus castitatem ecclesiasticam undique in quo perfecta fuit synodus Romana provincialis periculis circumdari; necesse est ut omnes quam habita a summo pontifice Benedicto XIII, et in qua maximo sibi caveant. Ibi etiam dicendum est ali­ synodo adeo inculcatum fuit omnibus episcopis ut quid do personis, quas tamquam io famulatu habe­ synodos provinciales cogerent, tamen ab illa anno mus. Vitarem, caverem ab illis phrasibus et voca­ usque ad annum MDCCCXLVIII ferme nulla habita bulis, quao in aliis schematibus de vita et honestate fuit synodus provincialis. Qua do causa? Ob despoclericorum ponuntur do clericis concubinariis, vel do tismum regum et principum et imperatorum, qui foomina suspecta; quao phrases et voces mihi vi­ ecclesiam tanquam eaptivam tenebant, ct impedie­ dentur non amplius in nostris decretis referendae. bant ne episcopi cogerentur quia eos timebant; Excitandi etiam omnes ad charitatcm erga pauperes, magis timebant episcopos quam timebant hostes ad concordiam ct charitatcm mutuam. Deinde gene­ nationis. Sed nunc dum satanas perversam liber­ ratine statuenda quao pertinent ad negotiationem tatem excitavit, quao certe pessima ot perversa vetitam; ct quao ipsa sit negotiatio aperto et accu­ libertas tot mala intulit et infert ecclesiae, tamen rato describendum est: quae pertinent ad praeca­ aliquid boni habitum fuit. Ab illo anno coeperunt venda profana spectaculo. Et deinde postquam ea per totam Galliam et etiam per nostram Italiam ot quao ad omnes pertinent, quae omnes indiscrimi- in aliis locis haberi synodi provinciales; ot etiam natim respiciunt, exposita sunt; tune descendamus I i observare debetis, reverendissimi fratres, in Italia ad omnes coetus ex quibus componitur ecclesiastica episcopos suffraguneos congregari cum suo archi­ hierarchia, non solum prout ecclesiastica hierarchia episcopo, quin tamen haec congregatio habeat pro­ est a Deo ipso instituta, sed quatenus oriam est prio formam concilii provincialis: exempli gratia in ab ecclesia ordinata: ot propterea inprimis do car­ nostra provincia Taurinensi singulis ferme annis dinalibus, do patriarchis ct primatibus, de archi- congregamur cum nostro archiepiscopo, sed acta e pisco pis, do episcopis, de vicariis generalibus, de illa non pubici iuris facimus: illae congregatione * capitularibus, sodo vacanto; deindo do canonicis, de inserviunt ut collatis consiliis videamus quid in illis parochis etc., et quoad singulos, eorum dignitas, eorum adiunctis faciendum sit. iura, eorum munera ct officia accurate exponantur. Si autem mihi veniam detis, arbitror praeter Nunc pauca dicam de schemate ipso. Quod ad synodos dioecesanas et synodos provinciales etiam synodos, ad visitationem episcopalem, reverendissimi instituendas esse synodos nationales, quao antiqui­ patres, ut videris, ex iis quao iam dicta sunt, duo tus habebantur in ecclesia, exempli gratia, africana; haec apparent Primo necessarium quam maxime at etiam in ecclesia americana statuum foederatorum esse dioecesim visitare, ut pastor cognoscatur a habitae sunt: ot mihi videtur istas synodos quam grege, ut etiam pastor cognoscat gregem, et sacra­ maximo necessarias esso hac nostra aetate, ut omnes mentum confirmationis administretur; ut Spiritus episcopi, qui sunt sub eodem civili regimine, possint sancti dona, quam primum fieri potest, omnibus omnes statuare eadem quae servanda sunt quoad communicentur: quia tantummodo Spiritus sanctus relationem cum statu civili. Nam si tantummodo δ09 CONGREGATIONIS GENERALIS DECIMAE SEXTAE PARS PRIMA 25 ianuarii 1870 ‘510 pare episcoporum quaedam statuat, quae fortawo A instituantur de authenticitate cuiusdam legis, cognon satis arrideant principi vel gubernio civili, dum noscamus quid non solum auctor ipse et fundator altera pars episcoporum in eadem natione tacet; huius societatis lesus Christus salvator noster in tum gubernium civile censet ea quae statuta sunt sua infinita sapientia instituit, sed etiam quid ocab aliis episcopis non proprio cx vi conscientiae, clesia eius sponsa, quao eius sanguine alitur, quae legis divinae, ct ecclesiasticae statuta fuisse, sed in ipso suo latere aperto a lancea efformata fuit, tantummodo ox peculiari quadam eorum opinione. auctoritate divino, quam ipso illi communicavit, Et propterea mihi videtur maximo utile esse, ut deindo in tot saeculorum progressu instituit? quandoque omnes episcopi qui sunt sub iisdem Iam vero periti omnes non sunt Quis potest legibus civilibus congregentur: et tunc praeside vel cognoscere omnes leges corporis iuris canonici, in patriarcha vel primato si ibi est, vel summus ponti­ quo corpore vos scitis quod plures sunt leges de fex designet archicpiscopum, qui debeat praesidere, quibus disputatur; disputatur nempe utrum in primis, ct qui tamquam sanctae sedis legatus ibi praesideat, in eorum exordio leges sint; disputatur utrum sum­ et quae ibi statuuntur reapse vim habeant in tota mus pontifex, quando illas collegit, peculiari aliqua nntiono quoad omnes episcopos qui eo fuerint con­ auctoritate donaverit, ot eas effecerit ut leges reapse sint Deinde habemus bullas, omnes constitutiones, gregati. Quoad sedem vacantem aliquid observo ct ob­ quae dcindo prodierunt. Si quis accedit nd bulservo ox consilio et invitatione cuiusdam illustris- larium summorum pontificum, certo admirabitur tansimi et reverendissimi episcopi americani Brasiliensis, B tam sapientiam, tantam activitatem, tantam operoqui mo rogavit ut sua vico haec exponerem. Mihi sitatem: sod quis vellet evolvero bullnrium, ut posset dixit reverendissimus illo vir quasi lacrymas effun­ cogooscoro omnia quao statuta sunt, omnia quao dens, quod Brnsilianum imperium vastitate territorii reapso in ecclesia vim hnbent? Certo necease est, exaequet totam Europam, ct tamen non habet nisi ut fateor, ut in isto codice omnia sint, quao perti­ 12 dioeceses. Potestis intclligero quanta sit ampli­ nent ad constitutionem ecclesiae. Ad constitutionem ecclesiae pertinet electio ca­ tudo illarum dioecesium; potestis intclligero in qui­ *, et propterea constituendam ad quosnam ius bus difficultatibus illae dioeceses sint. Mihi dixit piti in eo imperio esso quatuor urbes episcopales in pertineat; qui sint isti viri tanta potestate praediti quibus sedet episcopus, ct in quibus quamvis nu­ qui debont eligere; quibus regulis, quibus legibus merus incolarum excedat 12 vel 20 millia, tamen debeant procedere. Videamus qui sint isti parochi, non est nisi unus parochus, quandoque cum duobus isti primates, isti metropolitani, isti archiepiscopi, vel tribus aliis sacerdotibus. lamvero, ipse ait, quorum adeo frequens mentio fit, sed quorum iura quomodo possunt illio observari, quae do sede vacante adbuc quandoque incerta, ut nesciamus bene dicere pag. 7 (coi. 354 b) habentur: nUbi autem capitulum quid possint, quid valeant, ut cunstct quid sint canonicorum non habetur, ibi parochi (in numero episcopi, quid canonici, parochi etc. : et deindo quid plurali) sivo soli, sive cum aliis ecclesiasticis viris ad indicia possint Quao in iurc canonico do iudiciis iuxta modum itidem, usum ct consuetudinem do statuta sunt, bvno servari hac nostra aetato possunt? praeterito servatam, ad vicarii capitularis electionem C Possunt sonari in statu pontificio, sed extra huno accedant." Ast parochi isti suntne parochi totius statum quomodo possunt bono servari? Hinc fit ut dioecesis? Sed antequam congregentur aut congre­ quandoquo caveant quam maximo, ne eorum ec­ gari possint, fortasse quindecim dies, fortasse mensis clesiastici debeant causas afferre usquo Romam, elabitur. Itaquo impossibile est ad corpus parocho­ praecipue si causa illa sit inter episcopum et rum totius dioecesis electionem vicarii generalis ecclesiasticum, qui vident difficultates in iudicio; remittere. Suntno parochi urbis episcopalis? est deinde, si iudicium proferatur, difficultatem no iudi­ tantummodo unus: quomodo potest unus illo paro­ cium pos-it ad praxim deduci in ditione ubi lex chus etiam curn duobus vel tribus sacerdotibus vi­ civilis, ubi gubernium civile impediunt; et propterea carium eligere? Itaque videtur etiam huic casui procurent alia rationo providere: et quandoquo per­ providendum esse, ct fortasse ibi admittendam esso mittunt ut mala invaleant, et dicunt, non possumus legem, ut vicarius generalis episcopi, qui vita functus remedium afferro; ius canonicum non satis providet; est, perduret in officio quoadusque immediato per ius canonicum est aliquatenus corrigendum. Certo plura iam antiquitus fuerunt emendata do motropolitanum sancta sedes admoneatur; et indo fiet, quod a sancta sedo vel a metropolitano statu­ iure canonico. Primis temporibus impedimenta verbi tum fuerit. Igitur etiam quoad hoc punctum disci- gratia matrimonii extendebantur usque ad septimum plihao res concilio provinciali huius regionis vel gradum, et deinde tres gradus fuerunt aboliti. Qua alterius regionis, quao sit in eodem casu, relin­ do causa id fieri non possot de quibusdam aliis D punctis iuris canonici? Itaquo mihi vidotur in hoc quenda est. Antequam finem imponam, etiam ipso exprimam certe sapientissimo ct augustissimo et perquam ve­ votum meum ot srdentissimum. desiderium ut totum nerabili coetu haberi viros, qui possunt manum imcorpus iuris canonici revideatur (òsris), et si fieri mediate huic operi admovero, viros episcopos qui potest, hoo concilium finem non videat antequam. tum in theologia, tum in iure canonico, tum in hissub oculos habeamus codicem legum ecclesiasticarum ; toris ecclesiastica, et quod etiam maxime confert, -quao leges ecclesiasticae non pertineant ad archaeo- in praxi, in cura animarum maximo sunt versati, logiam, sod reapse ad praxim reduci possint. Nam et quorum consiliis posset codex perfici; qui codex ecclesia catholica est societas perfecta, non solum per­ in posterum inserviret toti clero. Et certo quando fecta, sod omnium 1 perfectissima; n<»n solum omnium perlegi bullam summi pontificis, qua cum caeteris perfectissima, sed ot ipsa oxompltir cuiuscumquo vocabar ad hoo concilium, statini gavisus sum, et societatis; unica societas quao possit caeteris socie­ dixi, habebimus codicem: vent ad hoo concilium tatibus fundamentum subministrare, quae caotoras hao spo fretus, ut ibi codex facilis, perspicuus con­ societates possit continere. Qua do causa carebimus ficiatur. Propterea hoc votum profero. codice, codico qui facile in manibus omnium versari Certo quaecumquo dixi, sapientissimo consilio possit, codico ubi cum quadam facilitate et perspi­ tum cminentissimorum virorum cardinalium, tum cuitate et absque ambiguitate et quin quaestiones omnium vestram, confratres et collegio et patres mei, umnia, ut dixi, vestro sapientissimo iudicio 1 omnino ed. Vah • relinquo. 511 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 512 A tialia, et etiam sub eodem tecto incompatibilia pacifice possidebat; quando interdum, inspecta tan­ eminentissimi ac rererendissimi domini Camilli tummodo generis nobilitato, vel ipsi impuberes ad cardinalis Di Pietro episcopi Albanensis l. cardinalatum electi, vel huiusmodi saltem aetatis, Admiremini fortasse, eminentissimi ac reveren­ qua sortem, ad quam a Domino vocati fuissent, indissimi patres, quod cum nunciatum vobis fuerit tolligere profecto haud potuerant, mundanos ni­ hodio finem impositum iri disceptationibus priorum miumque liberas societates frequentabant: adeo ut schematum do ecclesiastica disciplina, quae tam a propriis officiis sive ecclesiasticis sive civilibus docte tamque diffuse pertractastis, ego novissimo negotiis distraherentur^ apostolicae sedi Jecori non assurrexerim ac si aliquid iam expositis foret adhuc auxilium sed grave damnum potius inferebant. superaddendum: atque eo vehementius etiam mirum Hinc est quod iure meritoquo episcopus piae vobis videbitur adspicientibus mo non in ambone, memoriae Bartbolomacus de Martyribus indignatus ut mos est, sed in diverso et eminentiori loco in inclamare non dubitaverit in ipsa Tridentino synodo: medio vestrum sedem elegisse, iura quasi dicam illustrissimos cardinales illustrissima indigere refor­ usurpantem optimi ot roverend issimi domini amici matione. At no res ita nostro hoc tempore sunt? mei archiepiscopi Gnesnensis et Posnaniensis. Sed Necease no est ut do obligationibus sacri nostri ne haec insueta alloquendi ratio sine causa facta senatus mentio specialis fieri debeat? Causo no fuisso videatur, palam vobis aperiam quod in sedo aliqua in promptu est, ox qua necessarium putetur cardinalibus hic adsignata saepe parum, multa con- B implorandi eollegii nostri reformationem? Huic fuse, saepius nihil do iis, quao vos tam docte dicitis, urbi, hisce nostris sedibus mentem quaeso, patres, ad eorum aures perveniunt Experiri itaque desi­ oculosque convertite: venerandam tantum aspicietis deravi, quod ab eminentissimi! praesidibus benigne canitiem patrum cx omni gente, ox omni ordino mibi concessum est, utrum orator meliori, ut ego societatis electorum ; exantlatos pro sancta sedo arbitror, et albori in loco constitutus facilius audiri in num eros invenietis labores, gravissimaquo onera a undique potuerit Si autem etiam huiusmodi immu­ cardinalibus sustinenda, ut decorem purpurae, notatio inutilis evaserit, saltem hoc quoque id tentasse biliumquo officiorum suorum dignitatem protueantur; iuvabit quae onera comparata praesertim cum modiis pe­ Praemittam primum quod nihil aut do novo ad­ cuniariis, quibus a sedo apostolica retribui valent, dendum aut corrigendum in schematibus proponam; quasi dicerem intolerabilia. Ipsis pondus diei et quippo abundantius et addenda ct corrigenda iam aestus, ut religionis bono vestris consultationibus vos, reverendissimi patres, proposuistis. Sed potius provideant, quas ox omni parte quotidio affluere aliquid pro munere meo, uti sanctae Romanae ec­ vos ipsi, reverendissimi patres, nou ignoratis. Num clesiae cardinalis, animadvertenda dicam, antequam aliquid de eorum residentia vel apud sanctam sedem, discussioni horum schematum finis badio imponatur. vel in suis episcopalibus sedibus est aliquando Intor ea quao heri nobis datuui est aliquo modo auditum? Num aliqui questus de oorum vita corani­ intelligcrc, unus ox prucstantisAÍmis oratoribus, ad­ que moribus? mirabili facilitate ot venustate latini sermonis in­ Non me latet etiam vos, amplissimos praesules, stabat apud vos ut de obligationibus ct de refor­ non absimile vitao genus ducere: attamen in sche­ matione cardinalium caput aliquod in primo schemata mata de vestris obligationibus commemorationem introduceretur, quod et hodie repetitum audivi; non nimia benignitate certe fieri. Hac super re atquo adeo nervoso et instanter hac super re, boc apte ct diserto iam aliqui cx vobis disseruere, quibus super proposito, est locutus, ut mihimetipsi petierim et meum coherentcr votum volens lubenterquo ndiunutrum magica quadam metamorphosi ad quatuor gam, ut si qua caput absoluto non expungatur, saecula iam dilapsa reverterim, ct non in hac alma saltem ita restauretur, ut religionis, vitae vestrae urbe, in concilio Vaticano, saeculo XIX, sed ante integerrimae et laboriosae, et vestri erga apostoliTridontinam potius synodum viverem, quando scilicet cam sedem amoris et obsequii perenne prae se ferat cardinalium senatus divitiis opibusque abundans, testimonium; atque ita caput ipsum componatur, quamplurima pinguissima beneficia otiam residen- ut potius uberiori stimulo quam immeritae redar­ gutioni positum omnibus aperte apparere debeat. 1 Argumentum: «Cardinalis Di Pietro eminentiiiiinw prae­ Enimvero ut sincere palamque fateamur, con­ sides rogavit, ut e loco archiepiscopi Posmniensù albi loqui fas esset; quo«l cum obtinuisset, patres in primis monuit, *e cilium hoc Vaticanum non pro ecclesiae reformotiono ex eo loco sermonem facere quxii ad experimentum, utrum necessarium est, eed potius pro civili societate undedistinctio! exinde oratorum vox audiri ab omnibus possit. Hoc quaquo impiis libellis, secretis societatibus, quoti­ praemisso nihil quoad proposita schemata sibi addendum e Reform. nequeunt, subveniri possit Insinuatur autem hospi­ * Tik. XII et Append, sub nam. X, coll. Motu proprio feli­ tiorum ecclesiasticorum erectio; propter rei tamen cia recordationis Siiti V, 2» aprili * 1587, ibid. Append, sub in multis locis difficultatem adhibitae fuerunt voces nom. IX. versetur, rei mulierem, de qua posait haberi suspi­ cio, iu domo vel extra detinere aut ullam cum ea consuetudinem habere audeat, poenis α sacris cano­ nibus, et generali praesertim Tridentina synodo * impositis, etiam sine strepitu et figura iudicii, et sola facti veritate inspecta, contra eum procedatur. Ne tamen bono clericorum nomini macula nimis facile aspergatur, ac praecipitis et immaturi arbitrii argui umquam possit episcopus, atque ut in casu recursus pateat iustitia lati iudicii; idcirco, sacro approbante concilio, mandamus, ut extraiudiciales probationes ab episcopo collectae scripto consignen­ tur documento in curia episcopali diligenter et caute asservando; simnlque volumus, ut praescriptae a concilio Tridentino monitiones non omittantur, quas etiam cxtraiudiciali forma, sive in scriptis sivo co­ ram testibus, ita facere liceat, ut tamen do iis documentum in curia extet B¡ 621 SCHEMA CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 522 satagant episcopi ot saltem provinciis ecclesiasticis, A vero res haeo ordinabitur, ubi de parochis tractan­ ao tel alia ratione providere.. dum erit Porro pro clericis non beneficiada sup in­ dictum poenarum ordinem concilium Tridentinum Ad cap. III. non constituit, sed in fine sui decreti sees. XXV, (a) Postquam generaliter fuit in memoriam re­ cap. 14 do Reform., dicit eos iuxta delicti et con­ vocata plena epiacoporum pro clericorum correctione tumaciae perseverantiam et qualitatem, ab ipso potestas, specintim ngitur do clerico concubinario episcopo carcoris poena, suspensione ab ordine, ac vel suspectam cum muliero conversationem habente. inhabilítate ad beneficia obtinenda, alitavo modie, Patres Tridentini, sees. XXV, cap. 6 et 14 de Reform., iuxta sacros canones esso puniendos. Attamen ea, contra gravissimum delictum incontinentiae clerico­ quae in praesentis decreti schemate circa pro­ rum iure merito severas poenas constituerunt Ac cedendi modum statuuntur, clericos otiam non bene­ spcciatim quidem do clericis beneficium non cura­ ficiates comprehendunt, ut generalia schematis verba tum hebentibus sequentia decernuntur. Si clericus indicant post primam monitionem consortium reprobatum 2. •non relinquit, ipso facto privatur tertia parte fruc­ Congregationis gonoralis doolmae sextao tuum; si post secundam monitionem non resipiscit, pars altera1. eo ipso omnes amittit fructus, et a beneficii ad1870 ianuarii 25. ministrationo suspendi debet; si ita suspensus post tertiam monitionem in delicto perseverat, officiis B Dein (eminentissimus primus praeses) indixit diset beneficiis est privandus; ct deinde ad vomitum sionem schematis decreti de cita et honestate clerirediens vel non resipiscens, eat excommunicandus. corum dicens: ^Progrediamur nunc ad discussionem ct exa­ Nihil quidem in hoo prudenti poenarum progressu visum fuit immutandum; sed fuso fuit disputatum minationem tertii schematis de disciplina ecclesi­ de illis Tridentini verbis, quibus edicitur episcopum astica, nempe de vita et honestate clericorum, pro posse procedere sine strepitu et figura indidi, et quo octo oratores iam nomina sua dederunt, quae sola facti veritate inspecta. ex ambone publicabit reverendus dominus subsecre­ Omnino retinenda haec verba consultores exi- tarios/ Qui ambonem conscendens notam perlegit, in stimurunt, ita tamen, ut praevius aliquis formetur processus privatus, ex quo, sin minus delicti, suspi­ qua inscripti erant reverendissimi pairen, cminoncionis saltem veritus comprobetur, ita enim tum tiisiimiB ac reverendissimus dominus cardinalis impeditur, quominus episcopus praecipitantiae argui Ludovicus do la Lastra y Cuesta archiepiscopus queat, tum ipsius clerici bonae existimationi con­ Hispalensis, loannes Simor archiepiscopus Strigosulitur, qui secus cx ordinarii sui monitione facile niensis et primas Hungariae, Michael Thomas Sal­ diffamatus existit Neo sufficiens videtur remedium zano episcopus Tunensis, Conradua Martin episcopus haberi si procurentur monitionis certitudo ac so- Paderbornensis, Augustinus Vcrot episcopus Savanlemnitas, ot commendetur episcopis, ut in eiusmodi neneta, Joseph Papp-Sxilàgyi de Illcsfalva episcopus circumstantiis omnem adhibeant diligentiam, sed C Magno-Varadinensia ritus rumeni, Henricus Bindi propter supra indicatas rationes debere do suspi­ episcopus Pistoriensis et Pratensis, loseph de Urcionis saltem veritate constaro consultores cen­ guinaona episcopus Canariensis et Sancti Chrtatophori de Laguna. su erunt. Tnm eminentissimus primus praeses ad umbonem Ex memoratis antem Tridentini verbis illud qui­ dem sequitur, sino consuetis processus iuridici formis vocavit eminentusimum dominum cardinalem archi-episcopum posso procedere, nec requiri probationes episcopum Hispalensem. in formali processu obtentas; nullatenus vero se­ ORATIO quitur, ab omni prorsus forma et omnibus proba­ eminentissimi ac reverendissimi domini cardinalis tionibus, suspicionis saltem veritatem sibi demon­ Ludovici de la Lastra g Cuesta archiepiscopi His­ strantibus, episcopum necessario esae liberum debere. palensis ’. Immo potius tales exigendae sunt probationes, quae Eminentissimi praesides ac reverendiuimi patres. sufficiant, ut do causae seu suspicionis veritate sit Pro eo munere explendo, quod unicuique nos­ persuasum, non ipsi tantum episcopo, sod indici •etiam superiori, ad quem accusatus recursum deinde trum in hoc Vaticano concilio incumbit, conferendi ■ — -* habuerit. Simul autem prae oculis habita difficul­ 1 Primam partem vide supra, coL 497 sq. tate testes cogendi ad deponendum vel proprio * Argument um: .Archiépiscopal Hispalensis totam orationem scripto suspicionis motiva consignandum, visum est oxpediro ut praescribatur, informationes ab ordinario D convertit ad § 3 schematis propositi, in qua modificantur con­ cilii Tridentini dispositiones circa clericum concnbinnriam, et ad stabiliendam delicti suspicionem captas debere novas dispositiones eliminandas omnino dixit nipote non neces­ constara ex relatione, sive a testibus, sive ex orali sarias et magnis incommodis obnoxias retinendumqne in omni­ -eorum depositione, vel notitiis acceptis, ab ordinario, bus Tridentinum in quibus verbis apparentem saltem contra­ eiusve delegato scripto, diligenter et cauto in curia dictionem aduo tarit; nara consignata semel ad nonnam concilii episcopali asservanda. Diligenter, ut postea, et prao- Tridentini ratione seu forma procedendi in clericos concabinarios , aine strepita et figura indidi1, de cantionibus continuo agitur -sertim iudici superiori, inservire haeo rolatio possit; praestituendis in aun recursus ,ut iastitia tunc pateat tali caute, ne ex eius manifestatione ullam testibus iudicii . * Pariter de quo rtcnrsu loquantur in texta auctores alitavo incommodum oriatur. Quodsi informationes schematis non plane cognoscitur; in notis antee habentur habituó sufficere videantur ad procedendum, moni­ haec verba: .superiori indici, ad qoem accusat u< recursui ; * sed sive ex Tridentino riva ex Benedicto SIV tiones quoquo poenis praeviso ita fieri debebunt, deinde habuerit de eynodo dtoecesana lib. 12, cap. 8, η. 4, constat, in hoc ut legitime do iis constet; quod utiquo obtinebitur, negotio ad solam apestolicam sedem recursam paters; nom si aut scripto aut testibus adhibitis fiant. Et prae- ergo per generalia illa verba .superiori indici * et alii tatelB.torea monitionum alterutro modo factarum docu­ gunturî In casu vero recursos ad apoatolkam aedem neces sarias libi non videri praeca n tionea, quae deceratntar ta mentum in episcopali curia extaro debebit Quamquam autem supra expositus poenarum schemate, sed relinquenda omnia prudentiae episcoporum. Prae­ terea praecauliocea illas difficillimas e»e, ena de re odhta progressus ad clericos beneficiates universim per­ agatur, drea quam difficile eri. ut testis deponere ta scriptis tinet, de parochis tamen peculiariter loquitur Tri­ paratas ait; clerici autem agnoscentes recursum sibi paleis geminum, ses». XXI, cap. 6 de Reform.; de iis facilius eoitra episcopum tasokscnt. Ex qnibns canibus eoa- 523 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 624 ni mi ram pro viribus nostris ad cordatiora consilia A exararent, latero potuisse nemo in animum adducat. ineunda, ct utiliores resolutiones capessendas, vestra Cur autem pro iis incommodis abjiciendis concilium nunc fretus benevolentia locaturus consurgo; non ipsum nihil aliud statuit, nec bao do ro verbum ut taedio vos afficiam disceptatione protracta nimii, ullum protulit? Non quidem alia de causa, nisi sed ut breves aliquo observationes circa schema quia nec necessarium existimavit, nec conveniens de vita honestate clericorum nobis propositum vestrae prout nec ego in longa meorum negotiorum praxi sive pro tunc, sive pro nunc temporis existimo. sapientiae ac prudentiao submittam. Diuturna mea in dioecesis regimine exercitatio Non certo necessarium, quia si do primo adducto velat innecessarium mihi exhibet, et magni ponderis incommodo loquamur, nominem reperire erit do bono inconvenientiis obnoxium, id quod praedicti schematis clericorum nomine sollicitiorem, quam episcopum auctores io scientia theoretics praestantes, in praxi ipsum; quippe de re, quae episcopi et commissae vero non ita forsitan exculti, necessarium ot ex­ sibi ecclesiae magnopere interest, abs dubio agitur, peditum existimarunt, dum ultimam ipsius para- dum do clericorum fama tractatur, qui ndiuturio griphum de clerico concabinario exararent. Etique ei esse debent pro ecclesia ipsa regenda, et populis de causa vos omnes, reverendissimi patres, qui eius dioecesis administrandis ct aedificandis. dioecesibus gubernandis impensam operam navastis, Episcopos praeterea minimo latot nec oblivioni paragraphum banc a simplicissima et sapientissima tradere ipsi possunt, seso iuxta Tridentini verba concilii Tridentini disciplina, in sees. XXV capitibus sen. XIII cap. 1 pastores non percussore; * esso, VI ctXIV contenta, longius abhorrentem vestris pro­ i atquo ita praeesse sibi subditis oportere, ut non bare suffragiis, humili meo iudicio, minime poteritis. in eia dominentur, sed illos tamquam filios ct fratres Et ro quidem vera quicumque verba paragraph! diligant, laborcntque ut hortando ct monendo ab illius Quod si clericus incipientis, et notas declara­ illicitis deterreant. Ita episcopi in correctione morum torias eidem respondentes attento animo percurrat, constanter procedunt arguendo, obsecranda, ¡nere· facillime dignoscet ipsius confectores timidos et pando ia ontiii bonitate et patientia; cum saepe, ut suspiciosos sese praebere circa praefati concilii ibidem ait Tridentina ipsa synodus, plus erga cor­ disciplinam, ex qua in aliquibus casibus occultis, rigendos agat benevolentia quam auctoritas, plus praesertim vero concubinatus clericorum, episcopi exhortatio quam comminatio, plus chantas quam ex informata conscientia, et sola facti veritate in­ potestas. Ita se gerunt episcopi his vel maxime specta, ad sacrorum suspensionem aliasque medici­ difficillimis temporibus: imo si sub aliquo respectu nales poenas infligendas procedere possunt. Inde animadversione digni existeront, non quidem de eat quod discrctionali huic episcoporum potestati severitate ct praecipitantia, sed potius do nimia íou ministerio potius dixerim prudentiao et charilenitate aut longanimitate forent arguendi: ita, tatis limitationes seu conditiones in paragrapbo illa inquam, episcopi sc gerunt; ut iniuria magna catho­ apponantur, tamquam si de privatis ct extraiudiciali- lici episcopatus nomini videretur inferri, cum ita bus eorum actibus quidquam vereretur, talisque dis­ inscios sive inconsultos, sive saltem praecipites epis­ ciplina, prout hactenus usuvenit, tyraunidem quam­ copos ease posse existimatur, ut bonum clerici dam redoleret. < alicuius nomon macula infamanti nimis facile con­ Non ita quidem de huiusmodi disciplina con­ spergant fectores schematis sentire in persuasis habeo. Attamen Certo ecclesiae praesules non sumus impeccabiles ad lansonietarum aliorumque eiusdem furfuris homi­ neque ab humana fragilitate immunes. Vcrumtamen num ora obtrudenda non disciplinae ipsius inne- casus ille vix aut ne vix quidem posset concipi quod cessarinm moderationem statui convenit ct adhiberi, aliquando contingat: et pro casibus rarissimis fercqne sed supremae potius consulere auctoritatis oracula imaginariis non conduntur leges, sed pro casibus eam quovis tempore vindicantia. Itaque dum tantum ordinario evenientibus. Si autem pro bona lanseniani sive intra sive extra synodum Pistorien­ clericorum fama sarta tecta servanda, nulla admodum sium blaterarunt, suspensiones ex informata con­ in re, de qua agitur, cautione opus eat Tridentini scientia nullas esso et invalidai, gratae memoriae ordinationibus superaddenda, nec etiam necessaria Pius papa VI in Bulla incipiente Auctorem fidei aestimanda est ad id, no praecipitis ot immaturi prop. 49 doctrinam eam falsam, perniciosam ct arbitrii argui unquam possit episcopus. De agendi iniuriosam declaravit: ct cum sic procedere episcopis enim ratione sermo habetur extraiudiciali, sino non licere iidom effutiebant, pontifex ipse in laudatae strepitu et figura iudicii, et sola inspecta veritate constitutionis propositione 50 eam assertionem tam­ facti, prudenti nimis cha ri tatis velamine cooperiendo. quam turidiction is praelatorum ecclesiae laeticam Nihil exindo quod ad rem pertineat evulgaro potest pariter condemnavit. Absit voro α mc, inquam (id episcopus, quin diffamatae opinionis clerici reus enim libenter iterum atque iterum obtestabor). Ion- D efficiatur, et etiam quin sacerdotalem statum inde­ gius α mo absit, ut emeritos doctosque viros schematis cora labe inspergat In conscientiae bonae testi­ auctores cum lanscnianis unquam convenire prae­ monio suam gloriam reponere ipsum episcopum sumam; sed meliora ipsi dum recta fido aemulantur, decet, bene securum quod in procedendo nunquam disciplinam sapientissimam, quae quin tyrannidem ex stultorum garrulitate ei detrahi poterit Hoc ullo modo sapiat, charitatem potius allicit, bonacquc autem non considerantes schemati.·! auctores, seu clericorum fsmao prospicit, etiam non intendentes, consultores, processum privatum seu extraiudicialitcr subvortere et exsturbaro conspirant. confectum et monitiones in scriptis sive coram testiProfecto duplex incommodum schematis auctores bus praescribi contendunt, rut in casu recursus in re, de qua institutus est mihi sermo, evitare pateat institis lati iudicii/ Et hio quidem contra­ conantur: 1* ne bono clericorum nomini macula dictio vel in primis videtur prae oculis obversari, nimis facile aspergatur; 2° ne praecipitis et immaturi dum consignata semel ad normam Tridentini con­ arbitrii argui unquam possit episcopus. Haec vero cilii ratione seu forma in clericos concabinario» Incommoda si quao fuerint, obvia ita sese exhiberent procedendi line strepitu et fi»jura iudicii, de cautioni­ ut Tridentinis patribus dum cap. 14 seas. XXV bus continuo agitur praestituendis pro casu recursus,, ut iuslilia tunc pateat lati iudicii. dasii pro diminaUous ptrsgraphi, eo vd xnaiçia quod prw«ntiHaud me latet quod verbo iudicii diversa forsan * teiaponun circumstantiis inrjccti· iu concilio Vati-ano non hr, iMaatar agtnibua da clerico a ucnbla.iriu el de episcoporum sensus acceptio praeterea detur. Attamen contra­ dictio quaedam vel specio tenus α sacrosancti congravi eitstra vitando, quatis tuet clericorum (¿mac detrahere.” 525 CONGREGATIONIS GENERALIS DECIMAE SEXTAE PARS ALTERA 25 ianuarii 1870 526 cilii Vaticani decretis quam diligentissimo amoveatur a ibidem evulgentur pro clericorum concubinatu coer­ oportet. Iam voro nuno do quo recursu scherniti· cendo, et pro episcoporum gravi alio excessu vitando, auctores agant, vel in quo sensu indicium nuncuparo qualo certe esset plerioorum bonam famam infamiae porgant, id quod absque strepitu ct figura iudicii nota conspergere, potestateque ita sua usque in peractum supponatur, non plane constat: quando­ ipsorum ruinam abuti. quidem licet verba haec Tridentina retineant, non Dicendi finem iam itaque faciam, paucissimis aliter de iudicio ac recursu loquuntur, nec aliter vorbis meam bao do ro opinionem absolvens, nimirum statuunt) statuivo & concilio postulant, quam si do sufficienter et scite a concilio Tridentino pro cleri­ iudicii· ao recursibus ordinariis tractaretur. Notae corum concubinatu coercendo fuisse provisum: saud caput 111 schematis perlegantur appositae; notae, pientissimam disciplinam in his aliisque similibus inquam, forsitan asservandae, ut si quando do verbis casibus ex informata conscientia procedendi inco­ huius concilii disceptatio suborietur, pro ipsorum lumem, non alitor ac hactenus invaluit, ene asser­ intelligentia lumen affurant; ct plane certe perspicio- vandam; ac proptorea paragraphum do qua institutus tur, quod nuper ussorui, probationes, ut ibidem est sermo, tamquam omnino inneceesariam et magni traditur, in scriptis exigendae tales esso debent, ut ponderis inconvenientiis aporte obnoxiam, ab sche­ do casu seu suspicionis veritate sit persuasio non mate de rila et honestate clericorum esse penitus ipsi tuntuin episcopo, sed etiam superiori ludici eliminandam. (notentur haec verba superiori iudici\ ad quem Nihilominus omnia quao exposui meliori huius accusatus recursum doindo habuerit. Progredimini l sancti concilii iudicio libenter submitto. pnullisper ct do hoo superiori iudice iterum loqui Hic autem ab eminentissimi· praesidibus inter­ excipere uniruo vix poteritis, cum vostrum lateat netninom nec ad inelropolttanum, nec in Hispania rupta discussio est, et in feriam V eiusdem hebdo­ ud tribunal Rutae, nec ad quemcumquo alium su­ madae iutimata altera congregatio, dicente primo periorem iudiccm huiusmodi recursum posso deferri, praeside: „Proxima congregatio generalis habebitur feria V poi«tquam Tridentinum concilium hac do re optimo praestituit, ut nulla contra ipsius praelati voluntatem die 27 huius mensis. In ea continuabitur discussio restitutio suffragetur: „Ncc quaevis appellatio prae­ et examinatio tertii schematis do disciplina ec­ * dictam (quoad clericum concubinarium qui corrigi clesiastica, nempe de vita el hone elate clericorum. detrectat) oxeeutionem impediat aut suspendat/ 3. Hueo est doctrina Benedicti XIV de synodo Congregatio gonoralls decima septima dineccsima lib. XII capito VIII numeris 4 et 5. 1870 ianuarii 27. Idipsum pluries decisum fuit n sacra Concilii con­ Feria quinta die 27 Ianuarii 1870 hora nona gregations; nuperrime vero anno MDCCCXLV1II in causa episcopi Lucionensis contra metropolitanum matutina in conciliari aula Vaticanae patriarchalis Biirdigalcnscm. Iu negotio nutem iato gravi nimis, basilicae generalis ruvercndbaimorum patrum con­ et nonnisi delicate pertractando recursus sulummodo gregatio habito est; cui interfuerunt sexcenti qua­ patet, ut laudatus pontifex testatur, ad sanctam draginta patres, nempe 38 cardinales, 5 patriarchae, apoatolicam sedem non verae appellationis sod 4 primates, 103 archiepiscopi, 446 episcopi, fi abbates querelae tantum; penes ipsam erit occultas rationes nullius dioecesis, 14 abbates generales sive prae­ facti ab episcopo perquirere, no pro sua sapientia sides congregationum ordinum monasticorum usum mitrae habentes, 24 generales et vicarii generale·, ct peritia ponderaro. At vero, dicetur forsitan, pro hoc saltem casu quorum omnium nomina, sicuri per assignatore· episcopum oportebit secretis, informationibus et locorum accurato descripta fuerunt, exhibet indiculus testium depositionibus in scriptis esso praemunitum. patrum decimae septimae congregationis generalis, Hae autem praecautiones si aliquando tamen ne- qui inter acta concilii asservatur. Reverendus pater dominus Aloysius Natoli archicc»sariau vel opportunae videantur, ipsorum epis­ coporum prudentiao dimittendas potius existimo episeopus Messanensia missam lectam celebravit. quam praecisis regulis in schemato proposito ordi­ Qua absoluta, et recitata oratione Adsumus domine nandas. Difficillimae enim esso solent istiustnodi etc., eminentissimus primus praeses annuntiavit pa­ probationes aleaque plenae: do ro siquidem agitur tribus nominationem praesidii congregationis spe­ odiosa nimis, do qua arduum est opus, testes in- ciali· pro rebus ritus orientalis ot missionum opGito­ veniro qui in scriptis doponoro sint parati. Aliundo li carum α summo pontifice factam hisce verbis: ^Reverendissimi patres, sanctiseimus dominus vero clerici, qui fragilitate abrepti in miserrimam eam abyssum devenerint, quique appellationis cuius- noster Pius papa IX pruesidem congregationis specumquu aditu praoolusu paiernis episcopi moni- D dalia pro rebus ritus orientalis, in qua tractabitur tionibus obodituri essent, sicut in prausentiarum etiam do apostolicis missionibus, per chirographum 1 gonerntim obodiunt et emendantur, uliter forsan datum dio 17 huius mensis ianuarii nominavit; qui seso gerent dum ex novo concilii decretu recursum· e»t eminentissimus ac reverendissimus dominui Alealiquem patero ipsis compororint, et ad resistendum xander cardinalis Barnabò/ Tum indixit continuationem discussionis •chomatis episcopo seso accingent tricas moventes ot scandala suscitantes. Hisco bene perpensis non solum ne­ de rita et honestate clericorum dicens: BProscquamur cesarios non caso propositas schematis cautiones nuno inchoatam nuper discussionem et examina­ apparebit, verum neque opportunas aut convenientes. tionem schematis decreti do vita et honestate cle­ Meminerint concilii patrua quibus in temporibus, ricorum; de quo audiendi supersunt octo oratores quibusque in rorum adiunctis versemur. Omnes iam in proxime praecedenti congregatione publi­ undequaquo in sacrum Vaticanum concilium intentos cati, quibus novem alii accesserunt. Horum omnium habent oculos, quidam spoetante·, quidam timentes, nomina reverendus duminus subsecretarios ex am­ cactcri voro curioso praestolantes. Omnes undo- bone recitabit.Subsecretarías autem ambooem conscendens quaquo ipsius constituta aviditate perlegent docti ct indocti, imo ot mulieres ipsao, si aliquando pro utramque notam perlegit, ia quibus inscripti erant publicitaria invalcscento prurigine in vernaculas reverendissimi patres, loannes Simor archiepiscopus linguas etiam verterentur. Quis vero dum ista con­ sideret congruens existimabit, ut nova constituta 1 Hoc on:d. nipote alita issi saprà editis cxizüw limite. 527 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 528 Strigonionsie et primae Hangarise, Thomas Michael A Qaao enim, reverendissimi patres, praemetuenda Saha η o episcopus Tuneas», Conrados Martin epis­ non sunt pro religione ot ecclesia catholica mala, copus Paderbornenais, Augustinus Verot episcopus si sacerdotes propriae dignitatis et officii immemores Savannensis, loseph Papp-Szilàgyi episcopus Magno- non aspernarentur viles ao sordidas curas, si modum Vnradinensis rit. graec. rumen., Henricus Bindi epis­ non ponerent cupiditatibus pravis, si extra sancta copus Pistoriensis et Pratensis, loseph de Urguinaona sanctorum oxularent, si in loco sancto staret abo­ episcopus Canariensis et Sancti Christophori do minatio desolationis, seu. ut cum Ilieremia loquar, si Laguna, Benvenutos Monzon y Martins archiepis- illi qui in ecclesia vestiuntur croceis, amplexarentur copns Granatene», Melchior Nasarian arcbiepiscopus stercora? Evolvite historiae ecclesiasticae paginas, et Mardensis rit arm., Paulus Melchers arcbiepiscopus nullo negotio detegetis quao exinde praemetuenda Colonionsis, lanuflrius Acci ardi episcopus Anglonen- forent, atque utinam etiam non forent deflenda! sis et Tursiensis, loseph Caizal y Estrado episcopus nempe imminutum Dei timorem, nbiectam ad omne Urgellensis, Pancratius Dinkel episcopus Augustanus malum audaciam, promptam ad infringendas Dei ot Vindelicorum, Antonius lorda y Soler episcopus ecclesiae leges temeritatem. Non enim vitiorum Vicensis, Thomas Galiucci episcopus Recinctensis monstra fugit populus, quao a sacerdotibus ct morum et Lauretanus, Salvator Angelus Dem artis episcopus magistris observaverit non devitari; non mores prae Galtelliocnsis Norensis. se fert praestantes, atque ad legem evangelicen) Dein ab eminentissimo primo praesido successive ex ac toa, cum cos morum cultores abiccerunt; non ad ambonem vocati sunt, arcbiepiscopusStrigoniensis, B pravis nuntium mittit cupiditatibus, quibus disepheopua Tancnsis, episcopus Padorbornonsis, epis- cipulos crucis Christi viderit famulari; non rclicopua Savannensis, episcopus Magno-Varadinensis, gionem, non sacros ritus reverebitur, quos ministri et episcopus Pistoriensis. Dei et dispensatore * mysteriorum Chrieti illotis manibus tangunt et perfunctorio persolvunt. Ea ORATIO nimirum eat conditio omnium praepositorum eccle­ reterendi patris domini loannis Simor siae, atque ideo etiam sacerdotum, ut quidquid in archiepiscopi Strigoniensis x. primis male agunt recipero videantur: et iam dudum Eminentissimi ct reverendissimi patres. observavit Seneca, nullam salutem habero infirmum, Nulla a sacculis celebrata est synodus sive ge­ quem ad intemperantiam medicus hortatur. neralis sive provincialis sivo etiam dioccesana, quao Hinc est quod ecclesiae catholicae nunquam ali­ canones do vita ct honestato clericorum non condi­ quid fuerit antiquius, quam ut sacerdotes salutaria disset Atque inde a sancto Paulo apostolo, qui ad illa monita, quae occasiono suae ordinationis, ndeodiscipulos suos Timotheum ct Titum tres pastorales que in sanctissimo vitae suao momento episcopus literas direxit ad horum omniumque temporum ipsis impertitu» est, semper prae oculos habeant, sacerdotum et etiam episcoporum informationem, atque secundum monita vitam suam traducant. vix aliqui fuerunt episcopi, qui qua voce, qua scriptis Aureorum illorum monitorum hic est finis: sit doc­ de hac eadem re non praecepissent. Nos ipsi, trina vestra spiritualis medicina populo Dei; sit reverendissimi patres, non tantum tuno dum sedem odor vitao vestrae delectamentum ecclesiae Christi, nostram episcopalem capessivimus, sed omni data ut vera praedicatione et exemplo aedificetis domum, occasiono salutaria clero nostro monita impertimur, id est familiam Dei; quatenus nec nos c vestra quae ea potissimum in se continent, quao etiam promotione, noe vos e tanti oneris susceptione dam­ eanones ac decreta de vita et honestato clericorum nari aliquando, sed remunerari potius mereamini. in so complectuntur. Eo itaque omnium synodorum, eo episcoporum qui non sunt immemores officii sui, sed in primis vigi­ 1 Argumentum: .Arcbiepiscopus Strigoniensis de vita et lantium ecclesiae summorum pontificum semper honestate clericorum agendam ait, et exponendum 1· quanta directa fuerunt studia, ut sacerdotes ita candore et iit sublimità·, sanctitas et excellentia gradus sacerdotalis ; 2° dicendum eliaci ius fidelibus ineoe puram vitam ia sacer­ integritate morum, ita doctrinae, iustitiae obser­ dotibus exigendi, nt bide ad Christianam perfectionem Ina ta­ vatione luceant, ut caelestis doctrinae pabulo animentan habeant. Atqno his prooemii loco potiti * veniendum mas hominum, operum vero exemplo illorum oculos cox Bolnw ad enumera odis sacerdotale * obligationes, verum erudiant. etiam ad indicanda subsidia, quorum ope sacerdos suo munere fac^i at par est valet. Inter baee antera optimo iure incul- adderetnr: ,cl meminerint interlidam ease per leges eccleeiri in schemata exercitia spiritualia; attamen ait concilii siasticas ex redditibus ecclesiasticorum boûoruia augere suos Vaticani decreto necemrium esse, nt ad illa et episcopi et consanguineos et familiare , * qaibus si rint pauperes, cen talibus sacerdotes obligentur. Abad subsidium innuit reponendam in subveniant Meminerint porro hoc ipsum valere etiam de dis­ sacerdotum vita communi, quam et multi reterendi patres positionibus mortis causa, nt ue tunc quidem quod congregave­ approbarunt, et conciliata Vaticanum commendare oporteret, p rant ex redditibus beneficiali bus, ex redditibus ecclesiasticorum Praeterea quoad clericos illos, qui nullo modo corrigi peasant, bonorum ad haerede * transeat, niai q cu tenus sint pauperes. — * ait iuta veterem ecclesiae diariplinam ad laicam eom- Circa caput U, 1· ubi agitur de breviario, opportunum e«e eo muniunem detrudendos. Et haec in genere. Transiens vero sermonem fieri et quidem gravibus verbis de coelibata eccle­ al speciale * observationes, quoad capai I ait sperare se aliud siastico, quia breviarium est quasi mediam nobis ab ecclesia schema, in quo senno fiat de adentia et dottrina qaae sacer­ datum, ut praesertim in coelibatu firmi abnue. Quod ri hic dotibus neetsorh est; 2® gravissimis verbi * et additis etiam de coelibata sermo fiat, uou est amplius necessarium ut op­ p->«n» spectacula theatralia clericis prohibenda; 3® nbi de positum vitium memoretur in capite Ill ; 2e circa ipsum bre­ intemperantiae vitio sermo est, praeter ea quae dicuntor, ad­ viarium autem in votis sibi esse, ut illud reformetur et re­ dendum quod praecipua causa, ob quam clerici abstinere ab purgetur, ideoque ab apostolica sede postulandum, nt hui os­ ea debent, est quia ebrietas sacerdotum sacerdotalium func- modi reformationis opus praescribat; 3® ubi de clericis dicitur, timuin incapaces et similes brutis illos efficit; 4° quoad illa quod uon possint professorum munere fungi sine licentia epis­ verba schematis: ,ut diligenter vitare studeant quae a radice copi, optare se ut professores quiconque illi fuerint iubeanlur • iperbiae, capldilatis et avaritiae procedere dignoscuntur melius emittere professionem fidei, et clericis inlnngi, ut licentiam essa senrum exprimi par verba loanuls : , concupuceutia carnis episcopi obtineant, etiam ii agatur de scientiis mere profanis et concupiscentia oculorum * ; 5° circa Jila verba : ,ne bona tradendis; 4® ubi fit sermo de hospitio pro pauperibus sacer­ , * quia ecclesiastica contendant cum propriis, nec patiantur ut bonorum dotibus instituendo addendum: ,ubi nondum provisum est ecclesiasticonun redditu * ad consanguineos transeant * quae­ in IIauguria exempli gratia Uniusmodi hospitia iam in cmnibus sivit, quinam «redditu * ble intelligantur, et proposait ut in­ dioecesibus conetituta sunt. De ultimo vero capite convenire •e cum cardinali Hispalenii, quod eliminari prorsus a schemate tegra relieta quaestione ,nlrum sacerdotes superfluorum suorum reddituum beueMaliam domini sint an admini l»atorea * ‘, dicere­ debeat, et rem de qna Ibi fit senno alibi pert metandam ewe, tur: ,non confundant ecclesiastica boua cum sui * propriis bonis, ut superius lam dixerat Peculiari autem rapite agendum de modo et forma procedendi in sacerdotes delinquen les. ** nec eccleriastiea bona dissipent vel distrahant , * deinde vero i 529 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA SEPTIMA 27 ianuarii 1870 530 At vero, reverendissimi patre·, recte propterca A pulum fidelem catholicum ius habere postulandi a quia do vita et honestato omnes forme synodi, suis sacerdotibus, non tantum ut ii ipsis verbum vigilantissimi summi pontifice·, atque etiam prae- Dei praedicent, sacramenta administrent, sacramen­ lulcs scmpor praecoporunt, ot vix unquam tacuerunt tali· peragant; sed ius babero etiam sanctum, ius canones decreta de vita ot honestato clericorum certissimum postulandi a suis sacerdotibus ut per lata; clerus noster non ignorat officia quao exhinc illos aedificentur in vita, aedificentur in moribus, profluunt; clerus noster optimo callet, illa optime ne sacerdotes nos ipsi etiam quod docuerimus verbo, noscit. Quid ergo? An propterea quia clerus destrueremus exemplo; ius habere illos praeten­ noster haocco decreta noscit, quia clero nostro of­ dendi ut sanctam ot integerrimam vitam agant sacer­ ficia ot adoo obligationes exhinc promanante· notae dotes, atque fideles convincant do eo quod lex evan­ sunt, concilium hocco sanctissimum Vaticanum nihil gelica, etsi sit observatu difficillima, non tamen do vita ot honestato * clericorum disponet, nihil est impossibilis; ot quod omnes teneantur ad perfec­ statuet, nihil dccornot? tionem tendore, et possint ad perfectionem tendero Non sum is, qui oxistimom concilium hocco ridondo exemplum ad perfectionem tendentis sui Vaticanum do officiis ot obligationibus clericorum, sacerdotis: omnes inquam, nam perfectio a Christo de iis quao agenda sunt sacerdotibus, de iis etiam Domino sine discrimino omnibus, non tantum mona­ quao ab ipsia vitanda eunt, nihil statuat, nihil chia ct sacerdotibus, sod omnibus fidelibus est im­ dccornat. Imo vero do hoc gravissimi momenti perata, dixit onim: Estote perfecti sicut et Poter meus negotio concilium loquatur, concilium statuat, con­ B iri caelis perfectus eat. Si haec decreto de vita ot honestato clericorum cilium decernat, atquo adoo ut toti mundo palam faciat, quantum momentum attribuat officiis et obli­ praemiseritis, reverendissimi patres, tunc acuetis gationibus sacerdotum: praetereo ut decreta ceu primo conscientiam dignitatis sacerdotalis in ipsis calcar et incitamentum addat bonis quidem sacer­ nostris sacerdotibus; tunc porro non tam vos prae­ dotibus ad perseverandum in bono; iis vero qui cepisse videbimini quamvis vos praecipiatis, quam nec frigidi nec calidi, sod tepidi sunt, ad alacrius potias Deus qui sacerdotium instituit. Non pro arbi­ currendum in bono; malis vero, ut tandem recogitent trio praecepisse videbimini; proponetis enim regulas corde, atque a via prava convertantur atquo vivant. illas, ot normas quae ex intima natura status sacer­ Loquatur concilium hocco de vita ot honestate dotalis, illius status sacerdotalis, quem sacerdotes clericorum, quia praesentissimae temporis nostri in­ nostri α nemine coacti ultro amplexi sunt Et quid digentiae requirunt ut decernat: quo enim mundus obtinebimus, reverendissimi patres T Obtinebimus peior est, eo puriores atquo sanctiores vult esso hoc, ut sacerdotes nostri ex ista nostra expositione sacerdotes. Loquatur praeterea ideo ne increduli­ intelligent, ipsorum obligationes esse ut quantum tas quae iam non serpit, sed late in toto terrarum gradu in ecclesia aliis excellunt, tantum praestent orbo grassatur, atquo etiam mapalia iam invadit ipsis etiam magnitudine virtutis atquo meritorum. ruricolarum, ne incredulitas, inquam, ex mala vita Id obtinebimus, ut sacerdotes nostri ultro intelligant, sacerdotum fomentum quasi accipiat, et argumentum idcirco ipsos, sacerdotes nempo, constitutos α Christo ad excusandus excusationes in peccatis. Persuasum C Domino sal terrae et lucem mundi, ut optimarum quippe vulgo est cum mala clericorum vita veri­ exemplo virtutum animos hominum volut sale con­ tatem fidei catholicae subsistere non posso: pusil­ dirent, ct caelestis Hierusalem formam in hac vita lorum quidem hoc est, atquo infirmorum, ne dicam exprimerent, atque etiam exhiberent His praepositis, placeat vobis, reverendissimi otiam pharisacorum, qui oculos suos non in pios atquo religiosos sacerdotes, sed in illos convertunt, patres, decreta condere et in haecce decreta enu­ quorum maculata vita est, atquo exinde falso iudicio merare quascumquo demum volueritis sacerdotum de velitate fidei nostrae aestimant cum summo obligationes. Sed non sufficit sacerdotum enumera­ tamen praeiudicio ecclesiae et cum maximo detri­ visse obligationes ct officia: indicate etiam subsidia, quorum ope sacerdotes in officio contineri possint; mento propriae suae salutis. Verumtamen, reverendissimi patres, quando sa­ voi vero si deviaverint, quorum ope facile ex coeno crum hocco Vaticanum concilium de vita et hone­ vitiorum emergere valeant. Unum huiusmodi sub­ stato sacerdotum praecipit, optarem ut praemittat sidiorum indicatum legi in schemate, et istud est decreto oatenus condendo, non tantum quod clerici exercitia spiritualia. Exercitia spiritualia summi pon­ sint in sortem Domini vocnti, id quod ipsum nomen tifices inde a Clemente XI formo omnes omni tempore clerici indicat; sed optarem ut exponat in capite urgerunt. Concilium itaque Vaticanum statuat de decreti, quam sit sublimis dignitas, quam excellens exercitiis, sed principium dumtaxat proponat, et poteatns sacerdotulis, ad quam sanctas, ad quam obligationem episcoporum ut copiam faciant saceradmirabiles functiones sacerdotes a Deo ipso electi D dotibus exercitiis iis vacandi: sacerdotibus nutem sint, nimirum ad purgandas animas, ad iustificandos proponat obligationem sanctissimam atque strictissi­ peccatores, sanctificandus animas, ad efficiendos mam, partem capiendi in exercitiis. Sed ultra con­ filios Dei ot haeredes regni, ad consecrandum cor­ cilium Vaticanum se non immittat ad dispositiones: pus ct sanguinem Christi, ad offerendum ea pro tempus, quando, locum, ubi, relinquat conciliis pro­ salute mundi: ut exinde prono quasi alveo fluat ot vincialibus; quae concilia provincialia optime adiunsua sponte, atquo ultro sacerdotes perspiciunt quam cta personarum noscunt, atque etiam hoc sciunt mundos oporteat esso illos, qui constituti sunt ut quod schematis confectores non sciverunt (fatentur alios α peccatis emundarent; quam sanctos atquo enim illi ipsi quod non sciverint), nempo undenam ¡ustos, qui constituti sunt ut alios iustos et sanctos desumendae sint expensae, quas exercitia spiritualia efficiant; quam Christo per omnia conformes in requirunt Hoc est primum medium, quod indicavit vita, qui in persona Christi quotidie offerunt corpus ipsum schema. Ego, reverendissimi patres, ves trao benignitati et sanguinem Christi pro salute mundi, atquo sic passionem cius ot mortem quotidie repraesentant; indicabo aliud modium et est hoc, vita communis quanta puritate nitere oporteat illos qui non tantum in cloro. Nolo historiam huius instituti texere, longus quotidie offerunt, sed quotidie etiam sumunt corpus enim forem orator; et nolo vos. reverendissimi patre·, et sanguinem Christi, qui cat omnis sanctitatis fons. nolo inquam, vestram patientiam probare, et nolo Optarem deinde, reverendissimi patres, ut in ut mo fastidiatis, ideo breviter loquar. Scitis quod hocce prooemio decreti commemoretur etiam, po­ saeculo XVII potissimum sacrosancti concilii TridenCONCIU 0KXKRÀU tomus L 531 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 532 tini decreta et canones passim in usum abierint; A hoc indicare ad vos pertinet, reverendissimi patres, atque vera ecclesiae reformatio quam concilium Et haec de schemate nobis proposito in genere. Tridentinum intendit praecipue saeculo XVII per­ Vestra benignitate etiam circa singulas decreti partes fecte est Hoc saeculo vixit venerabilis servus Dei aliquid observabo. praestan fasi mus vir BartholomaeusHolzhauser. Quis Reverendissimi patres, intimo persuasus sum, vestrum est qui eius nomen ignoret? Erat is ultimo quamvis non sciam qualia nobis schemata, de qui­ decanas et parochus Bingensia od Rhenum: hic in­ bus objectis tradenda sunt, sed intime tamen mihi stituit vitem communem in clero, atque ipsius in­ persuadeo schema nobis tradendum esse do doctrina stitutum probabatur non tentum pluribus episcopis, et scientia colenda per sacerdotes. Pulvinar enim sed etiam hnic sanctee apostolicae sedi. Legite diaboli est otium, aicuti scimus; ct sacerdotes tan­ Innocente' XI eatenus emanate rescripte, quorum tum in dimidia parte essent apti et idonei ad gerenda unam etiam ad meam praedecessorem archiepiscopum illa, ad quae electi sunt a Deo, si tantum vitae et primatem Hungarino Georgium Szelopcsónyi. Hoc sanctimonia, et morum integritate excellerent Si institutum late propagabatur per Germaniam, per quando sacerdotes, certe moderno tempore excellere Galliae partes, per Hungariam; iniuria deinde tem­ etiam debent doctrina. Instant nobis tempora, quae porum intercidit: nunc, ni omnia fallant, reflores­ fuerunt in ecclesia primis sacculis, quando opus cere incipit. In novem iam Galliae dioecesibus erat Alhanasiis, Gregorito, Cyrillis, Hioronymis, bocce institutum plures clerici, plures sacerdotes Augustinis et Chrysostomis ad rem ecclesiae cathoamplexi sunt Dantur etiam dioeceses Germaniae B licae tuendam. Hinc proposuissem vobis, nisi cxubi eao indigentiae qaod adsint, ipse clerus exemplo pecterem aliud schema, do doctrina ct scientia co­ suo comprobat; ct ipse ego, priusquam ad concilium lenda in sacerdotibus, nisi inquam id cxpcctercm, hocco sacrosanctam Vaticanum discessissem, hocco do hoc quoque obiecto ad yos preces mens direxis­ vitao communis institutum clero meo in literis pasto-' sem: sed cum expectem, ideo sufficiat hodio hanc ralibus commendavi. Probatur hoc institutum etiam rem tentum commemoravisse. sanctissimo domino nostro Pio papa IX, quemadmo­ De spectaculis. Reprobantur illa quidem, sed dum ox cius rescriptis ad Aurolianensem derum ego optarem ut gravioribus verbis, atque sub ali­ patet Ne autem illum a quo haius communis vitee quibus poenis etium. Olim in ecclesia primis nempe instituti repristinationem in acceptis re peri o, ne, in­ saeculis poenitentiae publicae subiiciebantur non quam, illam saa laudo frustror, fateor vobis quod tantum illi, qui in seen icis actionibus partem ha­ hortulos iste, seu flosculus isto venerit ex horto buerunt, nempe qui ipsi actores erant, sed otiam alieno, illustrissimi ao reverendissimi Aureliauensis Christiani, qui hisco scenicis actionibus interfuerunt. episcopi, cx cuius pastoralibus literis ego didici Non ex propria mea experientia loquor ad vos, quidnam ab illo, quidnam in ipsius dioecesi factum reverendissimi patres, non enim soleo theatra, et sit pro introducendo huios viteo communis instituto. spectacula frequentare sicut nec vos; sed scio tamen Reverendissimi patres, per omnia vos oro (omnia ex descriptionibus, scio ex aliorum relationibus enim modia arripienda nobis sunt) ut clerum nostrum theatra, spectacula scenica hodierna nihil quantum in officio contineamus, in sanctitate vitae, in inte- C ad turpitudinem differre ab illis primis paganorum grítate morum conservemus. Ad omnia media: clerus et gentium. Licetnc sacerdotibus nostris ciusmodi enim nostri milites, nos sumus belli duces; sed thoatrica spectacula frequentare? Absit Gravioribus quales belli duces si non habemus milites aptos? igitur verbis hoc prohibendum ipsis est; et pro­ Numno praelia Domini praeliari unquam poterimus hibendum est non tentum cx hac causa, sicut hic optimo cam successu, optimo cum effectu? minime commemoratur, nempe no ipsorum oeuli, et ipsorum gentium. Ideo vos oro ut bocce pium institutum, aures inficiantur; non tam oculi, et aures, quam vitae nimirum communis, in decreto quod condere anima et cor inficitur: et non propterea tantum vultis do vite et honestato dericoram saltem com­ quia inficiuntur, sed etiam propterea quod ingens mendare dignemini. scandalum dent populo fideli sacerdotes Christi Sed quid, reverendissimi patres, faciemus cum eiusmodi scenicis actionibus frequentandis, sunt illis sacerdotibus, qui nullo pacto emendari se patiun­ lapis offensionis, sunt petra scandali pro fideli tur, nec per exercitia spiritualia, nec per censuras populo. atque poenas; qui in so verissimam comprobant esse Deinde dicitur, ut sacerdotes ab intemperantiae axioma illud corruptio optimi pessimum; qui omnes vitio abstineant Bene quidem est, sed non tentum episcopi conatus illudit, qui imo eo usquo paratus propterea quia bocce vitium carnalem reddit animam est prolabi ut (qaod lege civili sacerdotibus apud et excaecat; haec est una causa. Praecipua tamen nos interdicitur) apostasiom committat non tantum causa est, quia ebrietas sacerdotem plane incapacem ordinis, sed otiam fidei; quid cum huiusmodi homine D facit omnium omnino sacerdotalium functionum, faciemus? Toleraremus in sinu ecclesiae eum, imo quod tamen de alio vitio dici nequit: sed deinde in sinu sanctissimi status, nempe sacerdotalis? In quod hocco vitium hominem, imprimis sacerdotem, antiqua ecclesia, qui huiusmodi erant, detrudebantur infra conditionem brutorum detrudit. Doindo hic ad communionem laicam. Cogitate, reverendissimi dicitur: „Et diligenter evitare studeant quae a patres, an non adsit tempus nunc antiquam discipli­ radice superbiae, cupiditatis, et avaritiae procedere nam nostro temporo repristinandi et revehendi. dignoscuntur/ Non intelligo, reverendissimi patres, Hesterna die audivimus a disertissimo Salutinrum quid hoc siL Avaritia etiam est cupiditas, superbia episcopo, ecclesiam catholicam esse societatem per­ etiam est cupiditee, et sicut ista cupiditas, de qua hoc fectam, imo perfectissimam; rectum habet: etiam secundo loco sermo est: Nadir, dicit sanctus Paulus, ego illius eum mentis et convictionis. Ecclesia est omnium malorum eat cupiditas; scio quod voluerint sane societas perfectissima, adeoque qua talis debet schematis auctores hic dicere illud, quod dicit melius habere omnia media ad finem. Aliquando in ecclesia longe sanctas loannes: Nolite, dicit, diligere mun· haec detrusio incorrigibilia omnino ancerdocie ad dum . ... omne enim, quod eat tn mundo, concupis­ communionem laicam, haec inquam detrusio erat centia carnis eat, et concupiscentia oculorum et su­ medium ad disciplinam in clero conservandum. Ni perbia cUae. Haccce voluerunt schematis auctores fallor, etiam hodie hoc ipsum eet necessarium, ut dicere? dicant ergo verbis sancti loannis evangelismo. eatenus cogitemus et utinam decernamus' Num in Dicitur deinde: „no bona ecclesiastica cum propriis hoc schemate, an vero in alio schemate vel decreto . confundantur, eorumvo fructus ad consanguineos vel 533 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA SEPTIMA 27 ianuarii 1870 534 haorodes transeant/ Res non est claro. Fit pro- A Sed liceat mihi etiam votum unum proferto ct vocatio ad concilii Tridentini decretum cap. nempe 1 desiderium de repurgando ct reformando breviario. sobs. XXV do roformationo. Loquitur quidem ibi Quare, reverendissimi patres? Ne nempe mali Tridontinum concilium do hac ipsa materia, sed non sacerdotes qui nullum breviarium recitaturi, non pronti hio statuitur. Reverendissimi patres, bona ec­ habeant unde excusent suam negligentiam. Modo clesiastica sunt duplicis generis, nempe bona ipsarum enim quid faciunt? dicunt: Non possum orare in ecclesiarum, nompo materialia: deinde sunt bona tali libro, ubi sunt fabulae: aliud dicitur in historia boncficialia etiam ecclesiae bona, cum etiam bene­ ecclesiastica, aliud lego in isto libro, unde orare ficiaría aint certo bona ecclesiastica. Sed ecclesiarum debeo. Scitis historiam reformationis breviarii? bona et proventus sunt ideo, ut indo cultus divinus Concilium Tridontioum requisivit sanctam aedem peragatur, ot deinde ecclesiae restituantur: illum apostolicnm, respectivo pontificem illius temporis, ut redditum non licot sacerdoti sibi appropriare, sed broviarium reformandum curaro dignaretur. Sanctus bonorum bonoficialium usumfructum habet, undo Pius V huic decreto concilii Tridentini etiam re­ sustentetur. Iam quaeritur igitur quosnam redditus spondit: sed broviarium hocco mox reformari de­ non liceat doro consanguineis: sacerdotes suos faciunt buit Clemens VIII reformavit; et quamvis sub fructus beneficiorum suorum? Do hac ro tantum Clemente Vili doctissimi viri, sanctissimi viri huic disputatur intor iurisconsultos, utrum superfluorum operi innodaverint, nempe, ut duos tantummodo suorum reddituum beneficialiuin sint domini, an commemorem, Caesar Baronius ct Robertos Bellarvoro sint tantum administratores. Nolito hosco res R minus, prestantissimi ct doctissimi cardinales, hio decidere. Ego existimarem dicendum euo sicut tamen iam Urbanus VIII pontifex breviarium rursus dicitur: non confundant ecclesiastica bona cum suis reformari voluit. Imo scimus quod doctissimus propriis bonis, ncc ecclesiastica bona dissipent vel Benedictus XIV sanctae et gloriosae memoriae, distrahant. Deindo autem addorom: et meminerint quod etiam consilium coeperit de breviario refor­ interdictum esso per leges ecclesiasticas cx redditibus mando, ct Fabium Danzotta provocaverit Illi ecclesiasticorum bonorum nugero suos consanguineos commisit ut planum huius reformationis promoveret, et familiares, quibus si sint pauperes, ceu talibus qui etiam eruditissimum quatuor tomorum magno­ subveniant. Meminerint porro hoc ipsum valoro rum opus edidit; et in hoc opero complexus est etiam de dispositionibus mortis causa, ut no tunc suas de reformatione breviarii animadversiones. quidem, quod congregaverunt ex redditibus bene- Non autom sum is, reverendissimi patres, qui postu­ ficialibus, ox redditibus ecclesiasticorum bonorum, lem vel petam perfici posse reformationem sub nec tunc quidem ad haeredes hi redditus transeant, concilio Vaticano vel per concilium Vaticanum; quod vos oro, est: exprimamus in hoc decreto de­ nisi quatenus sint pauperes. Capito II sermo est do breviario. Ecclesia ca­ siderium nostrum, ot proponamus et subiiciamus tholica breviarium coniungit cum gravissimo suae nostras humiliuimas et devotissimas preces ad disciplinae capito, nempe cum coelibatu; sapien­ sanctissimum dominum nostrum, ut sanctissimus tissime enim quando aliquis ordinatur in subdiaconum dominus noster huic desiderio, hisce indigentiis, (optimo enim scimus omnes, neminem ecclesia cogit C huic necessitati benigno providere dignetur tunc aeipsum subdinconum ordinare), ecclesia illi dicit, quando fieri possit: scio enim maximis laboribus, utrum velit huius ordinis obligationes suscipere. maximis oneribus sedem apostolicam premi. Ilie exigitur ut clorici illi qui magisterium obire Falsum igitur est quod mali sacerdotes, quod etiam pessimi scriptores dicunt, quasi ecclesia catholica volunt, seu qui professores esso volunt in aliquibus imponeret iugum coelibatus alicui: non ecclesia, institutis non ab apostolica sedo dependentibus, ut nos ipsi omnes nobis hoc onus imposuimus. Dictum professores fieri non possint sino impetrata venia est enim nobis: Dum tempus est, cogitate; nobis ab episcopis. Optimo quidem: sed ab illis hoc de­ quoque dictum est: Hactenus liberi estis, licetque siderarem, ut tales professores, quique illi fuerint, robis pro arbitrio ad saecularia cota transire. Mihi iubeantur elicere professionem fidei. Deinde- quae­ non ecclesia hocco iugum imposuit, ipso mihi im­ ritur si sacerdotes non possunt professorum munus posui: sed quando iugum hocco mihi imposui, tunc obiro quoad disciplinas theologicos, quoad insti­ ecclesia meae fragilitati subvenit; scriptum eat enim: tutionem catechoticam, possint no quoad scientias Sciri quoniam alifer non possum esse continens, nisi prophanas. Ego puto tanto minus posse illos, et Deus det. Ergo ut detur subdiacono, dat illi librum tanto magis necessarium esse ut praescribatur, sacer­ precum ad manus: hoc habes, oras; et si oraveris, dotes etiamsi in aliquibus acadcmiia, lycaeis, uni­ accipies auxilium desuper ut possis gravissimae tuao versitatibus prophanis velint magisteria gerere, obligationi, a qua tua salus dependet, respondere. quod hoo non possint nisi impetrata licentia ab Do coelibntu impossibile est, reverendissimi D ordiuario suo. Scitis, reverendissimi patres, quod patres, tacerò in hocco decreti ultimo capite: ex- nunc gubernia malorum sacerdotum, qui nempo mittatis oppositum eius, quod est in ultimo capite. ecclesiam calumniantur, qui ecclesiam aggrediuntur, Castitatem nempo coelibatus commemoratis tanquam malorum sacerdotum haccco infamia servitia potis­ testimonium publicum fidei in charismata sublimiora simum cathedris in universitatibus ot academiis prae­ per Christum ecclesiae suao et orbi data, ct tam­ miare velint Ne hoo facere possint, ve) si faciant, quam testimonium quoque quod ecclesia subli­ faciant illegitime, constituatis ct edicatis quod miori ordini suam debet originem: ergò do coeli- presbyteri non tantum quando theologiam vel cabatu tacere non possumus in hocco Vaticano sacro­ techeticam docere volunt, sed alias quoque pro­ sancto concilio. Scimus enim quanti libelli ultimo phanas scientias, semper indigeant facultate episcopi. Optimum est quod in schemata eat, nempo ut tempore prodierint contra coelibatum, cum expressa illius mentione quod concilium hoc coelibatum debeat provideatur do sustentatione congrua et de bono hos­ abolere. Respondeamus illis: Nunquam; sed'imo pitio illis sacerdotibus, qui senio confecti sunt, vel vero gravibus verbis coelibatum commendemus: vero qui infirmi sunt: sed rogo ut addatis ista pau­ quem si commendaverimus, do illius opposito tur­ cula verba: ubi non proctitum eat. Etenim nos iDeu pissimo vitio loqui hocco capite non debebimus. laudes) in nostra Ilungaria in omnibus vigtnti ot Breviarium omnino memoretnr, et quidem ita, sicut aliquot dioecesibus habemus huiusmodi hospitium ; hic est, sub poena culpao gravis teneri sacerdotes habemus etiam fundum undo hiiiuAinodi aaeerdotibus provideamus: ergo no· talli provi-l'mvr. ri ad orandum breviarium. at· 535 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES □36 Quantum autem utilitatis afferat in re ecclesiastica aedificatio codicum, cum iam in hac ipsa aula satis superque dictum eit, et inaupor expositum pontifici summo, heic silentio praeteream, quia non eat hic locus. Veniam modo ad id quod ex anto dictis con­ sectarium est Nimis vagum vidotur ultimum comma capitis III huius nostri schematis, in quo nulla fit mentio de canonico processu nec ordinario nec sum­ mario. Nemo enim est qui non videat, quantopere necessarium sit, ut iudicia ex informata conscientia ad breves cancellos reducantur, ad delicta videlicet occulta. In delictis etiam publicis, facta semper exceptione de illis quao ita publica sunt, ut non agatur de dubitatione facti, sed tantummodo de legis applicarono ad illud peculiaro crimen, ante­ quam clerico delinquenti poena inuratur, no iniuslitin ORATIO perpetretur cum summo episcopalia dignitatis doreterendi patris domini Thomae Michaelis Sahano decore, totiusquo ecclesiastici coctus, necease, inquam, episcopi Tanensis *. est ut nonna quaedam habeatur in recto ministerii Unica ct brevis observatio. Quoniam in hoc exercitio, et forma servetur regularia processus pro proposito schemate do poenis contra clericos disse­ locorum ac temporum circumstantiis. Hinc audiantur ritur, liceat mihi, eminentissimi patres, praesules testes; et si isti praesto non sint, sivo ex ignavia, reverendissimi, perpauca vestro acumini sapientiae­ sivo ex formidine, sire aliis de causis, audiantur que vestrae submittere do eo quod maxime nunc toste * testium; perpendatur publica fama, aliaque temporis desideratur qy· /ad ecclesiasticam legisla­ huinsmodi; hinc exceptioni detur locus, ne impu­ tionem, spcciatim do Giunonico processu; ut omnia tatus sive per se, sivo per alium, sino defensione quae ad sacram jurisprudentiam pertinent rito recto- remaneat; hinc denique quoniam, sicut plerumque quo serventur, atque poenae indo consecuturae suum accidit, ex defectu testium probatio plena haberi effectum sortiantur. non potest, addantur iudici ordinario vel delegato Dolendum quippe est quod dum nostris hisco alii iudiccs synodales cum vnto deliberativo; ut temporibus videmus in civili societuto o rudibus et possit haberi in factis contentiosis ct dubiis, si incompositis formis atquo materialibus, ut ita dicam, non omnino redis, saltem moralis in indicando con­ complexum aliquod logislativum systema breve, con­ victio. Et hoc locum habeat in omnibus publicis cinnum, atquo ordinate dispositum fuisse exornatum; criminibus, ut in contestatione habeatur semper in ecclesiastica natein societate, quao vera societas recta sivo absolutio, sive condemnatio imputati. est, et α civili prorsus independeos, idipsum omnino C Optimo igitur summoque consilio auctores sche­ desideretur. Addam insuper in hac ipsa Roma pro­ matis verba fecerunt praecipue de concubinatu non cedunto codicem in robus temporalibus inveniri, qui modo circa reos, qui beneficia possident, verum apud exteras etiam nationes maximo in honoro etiam de omnibus omnino clericis. Sed necessarium habetur; ot tamen in ro ecclesiastica deest clara erat hanc praescriptionem extendero ad alia etiam procedura in agendo. Hinc vix aut no vix quidem peccata contra sextum decalogi praeceptum, imo ad ulla ecclesiastica curia invenitur, quao uniformes alia omnia occulta facinora. Peccata quippe spiri­ et constantes regulos habeat, ut possit rite rcctcque tualia, ait divus Thomas, sunt graviora: peccata verum a falso secernere, ot in iudiciis contentiosis autem carnalia maius dedecus afferunt praecipue veritatem invenire: ox quo consequitur quod nullus ob rationem scandali, et scandalum est maximum, peno processus canonicus efficiatur. Hinc duo maxima si de dorico agatur. Est hac do re articulus in incommoda, ne dicam periculo, profluunt, quod vel concordato Leonis X, qui apud Galliae praesertim delicta impunita remaneant vel potestas ex informato est magnao auctoritatis. In bis igitur procedendum conscientia ultro limites ¡ustos liberrime progrediatur. est ad tramites concilii Tridentini sino strepitu ct figura indicii, sed sola facti veritate inspecta, salvo semper ad hanc sedem apostolicam recursu. Quando 1 Argumentum: .Episcopal Tin entis ait in primis, optare se ut in re quoque ecclesiisLicaT sicuri iu civili habeatur codex autem non satis do crimine constat, ct agitur do quidam rite depositai sive le^islarivus sive procedane. Ad publicis criminibus, totum peragatur in indicio atquo schema autem deveniens probari sibi ait, quod ubi de clericis processu sive ordinario, sive saltem summario pro eoncubiaariii agitur, comprehendantur omnes rive beneficiati rive non; praescriptionem tamen illim extendendam ad alia locorum et temporum circumstantiis, propter rationes etiam peccata contra sextum, immo etiam ad omnia occulta quas superius dixi. Et ideo vel omnia retinenda facinora. At in Uniusmodi occultis criminibus procedendum * esse dico ad tramites concilii Tridentini, et nihil et»e ad tramitem concilii Tridentini sine strepitu et figura innovandum, sicut prudenter non minus quam caute indicii ac sola facti veritate mipecta, salvo semper recursu ad dixit eminentissimus archiepiscopus Hispalensis; vel apostolicen sedem. Quodsl non sitii de crimine constet et publi­ si vobis placat, cminentissiini ac reverendissimi cum crimen sit, totum peragendum in indicio ac processu rive or­ dinario rive saltem summario pro locorum et temporum circum­ patrea, propositum schema in hac parte reformarem stantiis, ne institis laedatur cum summo episcopalis dignitatis hoc modo: tatiusque ecclesiastici coetus dedecore. Hinc testea audiendos Quod si clericus in aliquod occultum crimen in­ et in ipsorum defectu testea testium; perpendendam publicam ciderit, vel propriae immemor dignitatis in immunda famam; exceptioni dandum locum, ne imputatus sive per se concubinatu versetur, sine strepitu iudiciario contra rive per alium sine defensione remaneat. Demum quoniam, rient plerumque accidit, deficientibus testibus, probatio plena ipsum procedatur; et si forte de crimine constet, condigna poena plectatur, salvo semper recursu ad haberi non potest, addendos indici ordinario vel delegato alios ledtees synodales cum voto deliberativo, ut saltem morali * hanc sedem sanctam apostolicam. Ne tamen bono convictio in indicando habeatur. Tancls conclusit vel nihil clericorum nomini macula nimis facile aspergatur, hnovandam esse in boe negotio circa decretam concilii Triac praecipitis et immaturi arbitrii argui unquam destiui iuxta votum cardinalis Hispalensis, vel si reformari possit episcopus, idcirco, sacro approbante concilio, aliquid patribus placuerit, his verbis exprimi tota res possit : mandamus, ut non omissis opportunis monitionibus .Qnodri clericus in aliquod * * ete. ut in tertu. apud noe ea constituta sunt, quae in schemate postulantur. Pe ultimo capite nihil loquar, praeoccupari enim. Hoc puto, caput istud, sicut, si bene andiri, etiam eminentissimus ac reverendissimus dominus cardi * calis archiepiscopus Hispalensis vult, hoc caput hinc esse eliminandam; sed non perpetuo eliminandum, sed ita ut in alio capito eius rei mentio recurrat. Caperem certo ut peculiaris aliqua dispositio fiat circa modum ct circa formam procedendi quoad sacerdotes delinquentes: at in peculiari aliquo ca­ pito fieri deberet, in peculiari decreto. Hoc igitur decretum hic non est in suo loco; illud exmittatis. Et haec sunt quae, reverendissimi patres, sa­ pienti vestro indicio definienda, statuenda, decer­ nenda committo. 537 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA SEPTIMA 27 ianuarii 1870 a ¡acro etiam Tridentino concilio praescriptis, ab A episcopo vel ob eius delegato cum quatuor vel ad minue cum duobus iudiribus synodalibus votum de­ liberativum habentibus, processus ordinarius vel sal­ tem summarius instituatur pro temporum ac locorum circumstantiis, qui quantum possibile fuerit, imputato (radatur, ut possit sive per se, sive per alium seipsum defendere; ac demum sententia emittatur, non sublato appellationis remedio. Omnes autem probationes et defensiones in scriptis editae, si constet de delicto vel etiam de suspicione delicti, diligenter et caute asserventur, et de iis omnibus, quae ad processum pertinent, documentum in curia extet. Et do his liactcnus entia superquo dicta sunto. 538 tur, etiam ab ecclesia religiose servatum iri; sin vero a guberniis civilibus quoad obligationes ipsis iniunctas frangantur et violentur, neque ecclesiam in posterum istis concordatis amplius se obstrictam haberi. Praeterea optarem ut haec sancta synodus clericis omnibus interdiceret, ne decorationea, quae ordines vocantor, acceptent α guberniis civilibus. Num ordo sacerdotalis iam sufficit, et populus ebristiunus non raro scandalizatur, si videt pres­ byteros nostros talibus decorationibus ornatos ab iis guberniis, quae saepe sunt ecclesiae infensissima. Scit enim populus Christianus talibus decorationibus qui ornantur a talibus guberniis, non semper esse presbyteros pios ct probos, sed interdum presbyteros ambitiosos; non semper esse repletos spiritu ec­ ORATIO clesiae ct lesu Christi, sed interdum spiritu mundi; reverendi patris domini Martin non semper esse defensores, sed saepius desertores episcopi Paderbornensis l. et proditores rei christionac esse, qui cx domesticis Ad schema nostrum qninquo tantam, easquo ] i facti sunt inimici. Quod si haec sacra synodus cleri­ brevissimas animadversiones faciam, quas rogo vos, cis interdiceret ne istos decorationea in posterum eminentissimi praesides, reverendissimi con fra tres, α guberniis civilibus vol acceptent vel deferant, benevolo ut excipiatis. multa peccata ct scandala in clero et in populo Et Io quidem generalem quamdam animadver­ ebristiano praecaverentur. sionem praemitto experientia comprobatam, nempe 2° Optarem ut pag. 4 lin. 3 ab infra (coi. 517 c) non raro clericos nostros a recta linea aberraro, α post verba: „Tonsuram quoque clericalem gerant, et spiritu ecclesiastico et a spiritu Domini nostri lesa capillis simplicem cultum adhibeant/ adiangerentur Christi alienatos, mundanos et indisciplinatos fieri, haec verba: licet etiam clericis latini ritus barbam de­ e pietate autem, quae duo capita, caput LX et LXXII. Caput LX enun­ iu institutione clericorum primum locum habere debet, con­ cilium, ait. aliquid decernere opus esse, cum later bona * artes, tiat: „Si quis sacerdos celebrans missam non per­ quibus imbui clerici debent. Illa quae est urs artium negligi solverit horas canonicas, peccatum committit; et &i nullo modo potest. — Capul I rerbis et sententiis bene aptis suppleverit, remittitur peccatum.u Et isto canon exordiri, sed statini ad leviora quaedam et non apte coaioncU non tantum est in codice, sed canon isto est etiam descendere; de cultu clericali externo, de fonai vestium ete. in usu ct consuetudine: scilicet quilibet sacerdos Ea quae ad sacerdotalem vitam uou pertinent, ut ludicra quae­ graeco-catholicus celebraturus missam prius absolvit, que, Intemperantia, abusus bonorum ecclesiae, negotiatio etc. arctiori nexu lungvnda et convenientiori loco ponenda videntur, recitat horas canonicas privatim, ct deinde accedit ne deduci forte possit, huiusmodi scabiem universo coetui ex­ ad celebrandam liturgiam. Aliud caput LXXII probratam este. Non bene eonlnngi ea, a quibus christiania quod enuntiat: n0mnes sacerdotes obligantur dio omnibus abstinendum est. ut inlempenutla, et ea. quae spe­ ac nocto septem laudes persolvero. Sunt nutem dalini clericis prohibentor, nt negotiatio. Proposuit an lem, ut hoc re) nou abii ralli modo capai conficeretur: ,Quamri« hae septem laudes, officium mediae noctis, mata- D sacerdos ex hominibus assumptus * ete. vi in text . * tinum, hora 1\ 3a, 6B, 9*, vesperae ct officium postReprobavit insuper quod forma vestiam relinqueretur in vceportinum. Sed omnibus his praecipuum officium schemate episcopo determinanda, et verbis schematis: ,Cum * ete. substitui voluisset haec est colobraro sacram liturgiam, qunm si quis sacer­ autem forma vestiam ... congrua alia ; ,Et quoniam nullius non pretii est, ut per decentiam· etc. dos tantum semel omiserit celebrare abequo suffi* cienti causa, tribus mensibus n sacris sit abicctus.u ut in textu. Ex sententia autem coepiscopl amici aul in verba capitis I: Ergo apparet ex hoc, quod istud caput ultimum .Clerici diligenter cavere labentur, ne bona etxleaiastka... pro religiosis, pro monachis valeat, qui dio ac nocte ad haeredes trausmlltant * adnolavil: ex civilibus legibus nane officium persolvero possunt; sed pro clero sacculari, fieri, ut rectores ecdesiarum, cum administrationem susdplunt, * ae­ pro cloro coniugato istud caput applicari non potest, supellectili am sacraram inventarium a gubernii ministri quia non potest dicere integrum officium, ot quo­ ri piant et subscribant Quae cum detritae sint, permepe his sepositis et aaverratis novas iluden t comparare ri cernee * * etiam ni tidie. Notum enim est quod ecclesiastici orientales fidelium collectk. Porro mortuo rectore, eius ccuongalnei adabstinere debeant α sacra liturgia, secus a com­ iudicant sibi res, qaae in inventario non eoutineatur. nisi munione uxorum abstinere debent. Ideo ego op­ parochus aliter vivus providerit. Hinc optandum ait, ni gene­ *, tarem huic capiti II addendum esse quoad ritus rali lege constituta de testamento non condendo circa ea· re catholicos : Orientalis ritus autem catholicis huic con- qoae divino cultui semel rant destinatae, hoc etiam exprime­ 1 De libris eedesinst. Graecorum dias. 1·; nec non disi. 2« de Triodio. C ON OIL. OE.VXRAU TOMUS L retur, nimirum non posse parentes albi adi udi care quidquid ex sacris rapellectilibus, nisi probetur, legitime fulanc comparata * bools propriis, non ex redditibus ecclesiae vel oblatknibos * fidelium M7 A. 8ESSIONE8 PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 548 turbato populari tumultu erroris auctoro cum suis a non in spiritu, adeoquo quibuscumquo materiao illeasseclis, et de navata a plurimis co rum dem strenue cebris obnoxii. opera pro tuenda optimis scriptis catholicae fidei Tractationi ergo de vita et honotato clericorum integritate. Utinam ablegetur tandem a scholis praemittendum erat caput do cleri institutione; quao theologicis, a tractatibus et (ni audacter nimis peto) institutio accurate describenda ct definienda erat ab aula mos illo designandi nomine Pistoriensium per duo potiora capita, quao sunt piotai ot sciontia, lansonianos, qui in Hetruria freti principis patro­ io quibus mirum quam multa desiderentur. Scientia cinio, obsequentibus tribus aulicis episcopis, quos enim impar est temporibus; et comparata cum magnis inter Florentinus Scipio do Ricci, annuentibusque incrementis quao hac nostra memoria nccepit ab quatuor vel quinque eiusdem furfuris theologis, iis, quibus olim eleni· dux fuit ot magister, quam quorum Petrus iOo Tamburinine fuit facile primus, paupercula ot macella gencratim videtur. Ferrea Pistoriam meam nil tale merentem, nil timentem ea tempora fuerunt in quibus clericus perindo acci­ tale invaserunt, ibidemque male foetum et infeli- piebatur ac doctus, litteratus, eruditus; et contra ci«simum partum ediderunt Vocentur itaque lire laicus idom orat ao homo rudis, nulli· excultus Ricciani, sivo Tamburimani rei quidquid cuiquo litteris. Nunc e converso so habet rea, quoniam qui libet: foetus vero ille patrio nomine conciliabulum memorantur in clero viri doctissimi, non pauci sunt Riccianum designetur, neque amplían deincep· ca equidem, sed non constituunt intellectualem condi­ turpi nota aspergatur populus sano catholicus, et tionem cleri, quao ab aliis argui noq possit Atqui cloras orthodoxus, doctrinao tenax, et huic sanctae B non desiderantur ingenia. Quid ergo dicam? Plano ■edi deditissimus, qui fidem suam, sicut ea tempestate bonae institutiones desiderantur, bona magisteria, novatoribus obsistendo eosque foras extrudendo bona incitamento, et, quod maximo dolondum eat, probarunt, ita his quoque miserrimis temporibus bona volunta· quae torpet in plurimi·; neo ainit tum vorbis tum factis saepo animi devotionem eoa tentare quidquam, quod nobile, quod grande, sanctissimo et amantissimo Pio papae IX publico quod frugi raso videtur: ox quo fit ut superbia testati sunt, et me de hac re summo gaudio quorumdam faciat ut eadem scientiarum incrementa affecerunt. Ita πιο Deus adiuvet, patres amplissimi, quao non intelligunt, suspecta habeant et perhor­ Pistorienses ea scabie· nec tetigit unquam, nec rescant; desidia vero intellectual!· maioris partis tanget. Et oh! brevi datum mihi sit synodum viam pandit malis quibuscumque, quao mores corrum­ diooccsanam cogere, ot quidem si minus alibi con­ punt Sed do his malis cum schema de seminariis gruum, ibi certo necessarium cum omnibus soleroni- nobis dabitur examinandum; si quidem dabitur quod tatibus a loro praescriptis, ut haercticalcs illius ad- iam nobis datum esse oportebat. Nam hinc sumen­ ventitii conventiculi errores solemnius detestontnr, dum erat initium, ut logice ad ea quao vitam ot et memoria aboleatur; ut nomen Massiliensium non honestatem clericorum spectant, procederetur; sicut amplius pro Scmipelagiania, ita neo Pistoriensium schemati, quod sequitur de parvo catechismo prae­ pro lansenianis usurpetur. Parcito quaeso, patres, mittendum erat illud generalius do praedicatione huic exordio quod ullo pacto admittere nolueram, verbi Doi, cuius illud pars non minima quidem, sed sed meo, vel me invito, pleno de pectore cru pi L C tamen pars est, quao suum principium ot fu miaVenio nunc ad propositum schema. Profecto mentum requirit, et sic separata constare nequit. non inficior ea, quae complectitur, optima esse: Oh! quam proficuum et ad compendium temporis veram si pleniora ot ordinatiora quis desideret, non ot ad perfectionem operis, si, quod in votis omnium improbandus videtur. Frustra enim de vita et bono- est, eminentissimi praesides nobis indulgercnt, nempe ■tate clericorum praecipitur, nisi prius de recta cleri summam capitum omnium, quae Vaticana synodus institutione aliquid dignum pro necessitate temporum complexura erit! Nam sic noquo incerti vagaremur, statuatur; potiusquam praesenti clero, illi consu­ neque omissum lamentaremur quod iam paratum lendum est totis viribus, qui futuras eat. Qui enim ot sepositum nobis est Sed do hoc videat prudentia ex praesentibus boni sunt non indigent reformatione, vestra, praesides eminentissimi. et pro incitamento ad meliora pauca sufficiunt. Qui Dicam nonnulla do altero capite, quod est pictus, autem reformandi si matura iam sunt aetate, operam quae io institutione clericorum primas babero dobet. et oleum perdunt, semen supra petram cadit; quia Nam si clericus pius sit solum, nec satis eruditus, haec reformatio non est concilii Oecumenici, sed ad aliquid utilia erit, saltem exemplo: contra vero solius invisibilia virtutis Doi, qui ictu gratiae omni­ si ad multas literas pietatem bonumque lesu Christi potentis Sanios prosternit, eosdemquo eligit vasa spiritum non adiunxorit, ad insipientiam perducot electionis. Audiatur Chrysostomus 1: „Ipsine, nempe multos. Iam vero in institutione clericorum inter apostoli, putrefacta medicati sunt? Nequaquam; bonos artos, quibus imbui illi solent, sola illa quue neque enim fieri potest, ut ea, quae iam corrupta D ars artiam perhibetur, et vero est. generatim neglisunt, salis pcrfricatione reparentur. Non ergo hoo gitur, nempe quae ad exemplar divinum lesu Christi fecerant, sed ante renovata sibique tradita asper­ animum informat Fac enim visites quoddam se­ gebant sale, ot in ea novitate conservabant4 Ira minarium clericale; interroga quae et quanta ibi sanctus doctor. Non decet concilium oecumenicum tradantur sacris tyronibus; respondebitur: magna nimis contrectare plagas; sed contra decernendo omnia et pulcherrima, politiores li te rae plurimis salutaria, eas praevertere. 8i autem sermo sit de classibus discretae, philosophia, mathesis, theologicae ¡unioribus, semen terram quidem bonam invenit, omnes aut foro disciplinae, et sic deinceps. De sed relinquitur avibus corripiendum, et conculcandum disciplina pietatis tacebitur, aut quia omnino deest, pedibus, nisi prius ea terra probe purgata, et subacta aut quia minuscula ost, aut tandem quia non in eo sit assidua et sapienti cura. Multos vidi ego optimae numero habetur quo par est, quove cacterac omnes indolis iuvenee ex clero torrente iniquitatis abreptos, aliae, quao magnum quid sonant. At ubi ita eese quin nec satis virium collegerant opportuno tem­ res habent, quid proderit concilium oecumenicum pore, nec arma satis apta et firma induerant. Plures do vita et honestate clericorum vel multa et prae­ quoque vidi sacerdotio auctos, qui nihil dignum clara edixisse? Hinc ergo sumatur exordium ab sentirent de hoc tremendo ministerio, no suspica­ institutione clericorum. Hic potissimum stadium rentur quidem: operarii mechanici in pura materia, conferatur, ut clerici Christo vivant, Christum sapiant, spirent Christum: eo primum spectent quae concilium constituerit; caetera per se ipsa fluent. Haec do 1 Hom. XV in MatUaeam. 549 CONGREGATIO GENERALIS DECIMA SEPTIMA 27 ianuarii 1870 650 •chomate in genere: liceat nunc nonnulla speciatim A minato, inter quo· fines plures abusus impune locum pro meo captu notaro. habere possunt, totum boc negotium traditur epis­ Caput I verbis ct sententiis bono aptis exorditur; copia curandum. Ita enim se habet schema: „Cum verumtamen ex hoo nobili principio mibi expectant! autem forma vestium soleat esse morum indicium, ca quao propositi argumenti gravitatem decorent, habitum deferant qui neque luxu neque squalore non parum, fateor, molestum fuit invenire statim oculos intuontium offendat, sed iuxta episcopi or­ leviora quaedam, quao si non negligenda omnino dinationem proprio clericorum ordini ac dignitati clericis sunt, non ea tamen profecto sunt quae congruat/ Multi quidem laici, homines probi ct primas sibi usurparo debeant, perinde ac mores graves, vestibus in neutram partem modum excedunt sacerdotales iis substantialiter informentur, iisdem * ut in schemate praecipitur: verum quis dixerit, eos quo animus vero sacerdotalis constare videatur. Con­ ecclesiastico incedere? Rea tamen episcopis de­ tinuo enim sermonem instituit do cultu clericali terminanda relinquitur. Ecquid? Debentne episcopi externo, do vestium forma, idquo non satis accurate eruere exemplar ornatus clericalis, dicam italico il ut mox vidobitur, do tonsura et modo cnpillatorio; figurino dei preti? Haec res, pace dicam doctissimo­ ot haec omnia in schomnto ¡unguntur (videant patres rum auctorum schematis, mihi omnino non probatur. quam apte) cum gravissima divi Ambrosii sententia, Nimis ne audax ero, si haec proponerem substi­ strenuo nempo operandum esso sacerdotibus in agro tuenda? Et quoniam nullius non pretii est ut per Domini, quia Deo non sibi nati sunt: quasi illa prono decentiam habitus extrinsevi, quomodo habetur in dsnlveo Huant ex hoo principio. Sequitur in eodem cretalibus, intrinseca honeslas reveletur, ea sit in usu capito do ablegandis omnino α vita sacerdotali quae civili vestis clericalis, quae tum formae, tum coloris ad illam non pertinent, imo ab ea prorsus aliena gravitate facile dignosci possit ab ornatu saeculari; sunt, nimirum ludicra quaoque, intemperantia, bo­ ne exquisita nimis, ne nimis neglecta, simulque non norum ecclesiae abusus ot negotiatio. Haoo praeter- adeo inoris antiqui tenax, ut nimia quadam singulari­ quamquod aptiori nexu iungenda, et congruentiori tate sacerdotem vel minus popularem vel etiam sub­ loco collocanda videbantur, ita proferuntur, ut huius­ odiosum reddat: quae norma quantum varia diver­ modi scabies exprobrata universo coetui appareat, sarum gentium indoles pati possit, optabile est ut quod certe odiosam et probrosum eat his maxime communis sit omnibus ecclesiis occidentalibus, quod temporibus, in quibus omnia venena exeruntur ut prudenti iudicio synodorum provincialium remittendum iuro ot iniuria ministorium nostrum vituperetur. Prae­ decernimus. Ad ca verba eiusdem capitis haec anim­ terea miscentur non satia commode ea, a quibus advertenda ex sententia coepiscopi amici mei, cuius omnibus christianis eat abstinendum, nt intemperantia eisdem verbis utor. · et ea quae speciatim clericis prohibentur, velut Capite I clerici diligenter cavere iubentur no bona negotiatio, in quum leges ecclesiasticae vigent An ecclesiastica, quae res Dei sunt et patrimonium Christi non decoret magis hano periodum boo vel non ab­ ac pauperum, cum propriis confundant, eorumque simili modo proferre? fructus ad consanguineos vel haeredes transmittant Quamvis sacerdos ex hominibus assumptus pro lomvcro ex quo leges civiles ecclesiae infensae apud hominibus constituatur, ideoque continenter in cele­ nos vigere coeperunt, ordinarie evenit ut parochi, britate versuri et consuetudinem cum hominibus habere rectores ecclesiarum, dnm eorumdem administraleneatur; meminerit tamen, et firmum sanclumque tionem ineunt, a gubernii ministris inventarium sa­ habeat se in iis solum fuisse constitutum quae sunt crarum auppellectilium accipere et subscribere de­ ad Deum, ut offerat dona et sacrificia pro peccatis, beant. Sacrae suppcllectilcs, ut plurimum vetustae, qui condolere possit iis qui ignorant et errantl, non detritae reperiuotur; modernus rector vel parochus in iis quae sunt ad mundum, et in quibus mundus in Iris asservandis quales accepit, et suo tempore vel infatuatur ut solatiis, evagationibus, spectaculis, restituendis totas incumbit; sed novas etiam subinde omnibus sensuum illecebris; rei nimis adhaeret et comparare studet, in quo fideles saepe illi adiumento implicatur ut negotiationibus, lucris, ciborum vestium- sunt piis oblationibus. Serius ocius parochus rector que luxui, caeterisque huiusmodi commodis ct blandi­ supremum obit diem: tum consanguinei vel haeredes mentis vitae; a quibus quonam pacto vel deterrere domum invadunt, inventarium utensilium sacrorum homines rei abducere vel commonere medelumque iis defuncto olim traditum expendunt, quidquid in eo offerre poterit sacerdos, si temperare se nesciat, quin inscriptum non est, sibi adiudicant. En quomodo eodem coeno plus minus et ipse insordescat? Cupi­ ecclesiae quae rectore viduantur, sin minus ipsemet ditatibus itaque divina fretus ope fraenum ei impo­ vivus aliquo modo providerit, quod raro contingit, nendum, et inter homines npn ut homo, sed ut angelus in suam toties sacrarum suppelloctilium rcciduut versari debet. Quanto enim magis, ut Augustinus ait1, egestatem. regnum cupiditatis destruitur, tanto charitatis augetur. D Optarem itaque ut sacrum concilium Vaticanum Neque est, ut idem summus doctor alio loco dicit1, generali lege statueret, parochis caeterisque rec­ in carendo difficultas, nisi cum est in habendo cu­ to ri bue ecclesiarum omnino vetitum esse disponere piditas. Abhorreant igitur a carnalibus; abstinentiae, testamento vel aliter de sacra suppcllectili, pa ra­ frugalitati, modestiae apprime studeant: sint denique mentis nempo, vasis aliisque rebus divino cultui forma gregis illi, qui Dei adiulores ab apostolo no­ aliisque functionibus semel destinatis, quae legitime minantur, et vere eunt, ne, si secus egerint postquam non probantur comparata fuisse bonis ad occleahm indicium ecclesiae poenasque canonicas, quae a nobis non pertinentibus, vel sinere ut iisdem consanguinei confirmantur, subierint, in Dei iudiaum incidant, quod ot haeredes potiantur. Haeredibus vero rectorum seu durissimum iis qui praesunt, fiet. parochorum antecellat in quarumcumque sacrarum Et quoniam in eo sum ut aliquid suggerere de suppellectilium proprietatem et usum ecclesia vi­ meo ausim, priusquam ab boo primo schematis capite duata, penes quam reperiuntur, omnino asserendum manum amoveam, relegenti paululum retro vestigia est; utpote quae praesumuntur redditibus ecclesiae notata indigna mihi esso videntur quao de clericali ipsius vel oblationibus fidelium comparatae, nisi veste in schomate proponuntur. Posito enim generali contrarium legitime probetur; ot ideo iisdem haere­ principio, optimo quidem sed nimis vago et indeter- dibus nefas esse eas sibi vindicare, quin poenas contra usurpantes bona ecclesiastica incurrant » Hebr. V, 1-2. Si quid voro parum (caetera omitto, quae ism » De doclr. ebriet, lib. Ill, cap. X. • Ibid, lib III, cap XVIII. praeoccupata sunt ab aliis doctissimis et eloquenM· 551 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 552 necessaria copio verborum vobis molestiam inferam, quao circa vitam ot honestatem clericorum animad­ vertero consentaneum existimavi, brovitor exponam. In hoc maximo sistit honor catholicae occlcsiae, in hoc populi salus, in quo optima sit clericorum Hio autem ab omincntiesimis praesidibus inter­ vita, in quo omnes, qui altaris ministerio nnnt rupta discussio est, et ominentissimus primus praeses mancipati, sanctitatem quao in omnibus Christi enuntiavit patribus in hac alma urbe supremum decet sacerdotium, ut cordo ot anirnn prosequantur. obiisso diem episcopum Verae Crucis his verbis: Et nil certo amplius desiderandum est, ut clerici DReverendissimi patres, dolentes vobis notum et sancritato praefulgeant, et piam vitam ducant, ct facimus quod in hac alma urbe supremum diem in omnibus se praebeant sicut in schomato commen­ obiit reverendissimus dominila Franciscus Scares datur. Sed qnomodo tanta virtus in humana fra­ de Peredo episcopus Verno Crucis, cuius anima piis gilitate tot pessimis concupiscentiis in malum pro­ reverendissimorum patrum suffragiis praesertim in lapsu, tot inter pericula constituta? Hoc opus, hic sacrosancto missae sacrificio commendatur/ labor. „Proxima congregatio generalis habebitur cra­ Ad tantum bonum capessendum magne et assi­ stina die. In ea continuabitur discussio ct exami­ dua contentione laborandum esse, nemo est qui non natio eiusdem schematis de rila et hoReetate cini­ vident, nemo qui in semetipso non sentiat; ot nisi co rum.u 1 3 prudentia admodum exquisita udhibo.ntiir in moribus 4. instruendis, et in ordinandis mediis potentioribu» Congregatio gen oral is deolmsootavo. ad hostes justificationis debellandos, impossibile 1870 ianuarii 28. omnino est, nt sacerdotalis vita sit ea honcstiito Feria VI dio 28 ianuarii 1870 hora nona matutina praedita quam desideramus. Sed huic necessitati in conciliari aula Vaticauae patriarchalis basilicae admodum gravi in schemate providetur? Saltem generalis reverendissimorum patrum congregatio ego non video: et qui praes tantissimo studio vult habita est; cui interfuerunt sexcenti novem patres, aliquem in finem designatam tendere, oportet ut nempe 34 cardinales, 7 patriarchae, 4 primates, media ad illuc perveniendum illi exhibeat. Panini 98 archiepiscopi, 426 episcopi, 5 abbates nullius est sacerdoti intimaro quam sanctus esse debeat, dioecesis, 13 abbates generales sive praesides con­ ei non pariter illi praescribatur modus capessendi gregationum ordinum monasticorum, usum mitrae virtutes, quibus sanctitas constituitur. Et quamvis habentes, 22 generales et vicarii generales, quorum hoc ille ignorare non debeat, qui doctrina scriptu­ omnium nomina, sicuri per assignatores locorum rarum instructus eat supponendus, expedit in con­ accurato descripta fuerunt, exhibet indiculos patrum ciliari constitutione, quod tanti momenti est, expresse decimaoetavae congregationis generalis, qui inter memorare; ot omne, quod necessarium existimatur acta concilii asservatur. ad vitam sacerdotalem bene componendam, omnibus Reverendus pater dominus loannes Vanesa archi- clericis praecipere, vel saltem consulere eo modo, episcopus Fogarasiensis et Albniulionsis ritus graeco- C quo inculcatur vitae praeatantiseimac necessitas, rumeni missam lectam celebravit Qua absoluta, et etiamsi quilibet sacerdos huius necessitatem apprimo recitata orationo Adeumue Domine etc., omioentissi- agnoscat, sicut omnibus perspicuum est. mus primus praeses patribus annuntiavit ox oratoribus Sed super mediis necessariis ad bene vivendum pro superiori congregatione inscriptis adhuc decem nec verbum, nec indicatio minima in schemate rcsuperasse, eisque tres alios accessisse; iussitquo om­ peritur: tantummodo statuitur quod omnes clerici nium nomina ex ambone per subsecrctarium publicari. officium divinum recitaro animo devoto quotidio Hio ambonem conscendens notam perlegit in teneantur; ct insuper quod episcopi curent ut clerici, qua habebantur reverendissimi patres, losepb do (et additur) praesertim parochi ot confessorii, sin­ Urguinaona episcopus Canariensis et Sancti Christo- gulis saltem trienniis in spiritualibus certo dierum phori do Laguna, Bonvenutus Monzon y Martins spatio exerceantur: nihil amplius dicitur, nil am­ archiepiscopus Granatene *!», Melchior Nazari an arabi- plius providetur ut clerici sanctis moribus instructi episcopus Mardensis ritus armeni, Paulus Melchers reddantur. At non haec sufficiunt ad perfectionem, archiepiscopus Coloniensis, Innuarius Acciardi epis­ quam desideramus, adipiscendam, cum α Christo copus Anglonensis et Tursiensis, loseph Caixal y Domino moneamur do vigilantia, de assidua oratione, Estrado episcopus Urgollensis, Pancratius Dinkel episcopus Augustanus Vindelicorum, Antonius lordi indicari deberent. Non sufficere quotidianam officii reci­ y Solór episcopus Vicensis, Thomas Gallaeci epis­ tationem et spiritualia exercitia, sed aliud etiam ulterius re­ copus Recine tensis et Lauretanus, Salvator Dem artis D quiri. Hinc in capite II poet obligationem recitandi divini officii episcopus Galtollinensis-Norensis, loannes Ghilardi addendum: ,Quod etei ex bniosmodi recitatione' ete. Prohi­ bendam etiam clericis temporalem alienorum bonorum adminiepiscopus Montis Regalis, Guillelmus Clifford epis­ slrationem. ut iis tantum quae Dei sunt attendant. Prohibenda copus Cliftonicnsis, Cyrillus Behnam Benni epis­ fideicommissa et ultimarum voluntatum exeeutiones, profana et inania spectacula, venationem etiam pacificam, et in genere copus Mausiliensis ritus syrorum. Dein ab eminentissimo primo praeside ad am­ interdicendum, ne clerici praesentes sint iis omnibus locis, in quos laici conveniunt ad bibendum, ludendum et confabulandum. bonem successive vocati sunt reverendissimi patres, Circa temulatuui mulierum clericis praestandam vulaisset con­ episcopus Canariensis, archiepiscopus Granatensis, stitui, ut hac circiter quinquaginta annorum sint. Providen­ archiepiscopus Mardensis ritus armeni, et arahi- dum pariter cupiditati et ambitioni clericorum in quaerendis beuefidis et lege cavendam, ne cum praesentationis ius laicis episcopus Coloniensis. tissimis orntoribue, qui ante me dixerunt), ei quid roro parum consulte aut nimis prolixo dixi, par­ cite. Satius deinceps esso ducam audiendo multa discere, quam loquendo alios taedio afficere. competit. Indigni praeferantur cum magno detrimento et scan­ dalo fidelium. Confidendum Idcirco decretam, quo damnentur ORATIO reverendi patrie domini loeephi M. de Urguinaona inordinatae clericorum upiratioues ad benefida obtinenda, cuiuscunque demum gradus ea sint Alio decreto declarandos epiecopi Canarieneiel. inhabiles &d obtinendam institutionem canonicam eos omnes, Eminentissimi praesules, reverendissimi patres. qui brnefiria ecclesiastica petere et quaerere auri sint, ut non Praetermisso exordio ne ab eminentissimi prae­ possint episcopi beneficia conferre, ubi constiterit de inordinate sulis monitis declinare videar, et no nimia et in- sollicitudine pro iis obtinendi». Prohibendum postremo loco, ne clerici laicorum conventibus intersint, iu quibus de opini­ onibus politicis dUseritnr, et ne ad collegia electoral!» acce­ 1 Argumentum : .Episcopo» Canaritasli deesse in schemate * dant. ait media necessaria ad aseeqnrndam sanctitatem. quae tamen 653 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAOCTAVA 28 Ianuarii 1870 5M nt sine peccato custodiamus animas nostras; cum A nihil se scire nisi Christum Dominum, et hunc cru­ tam oBsovernnter dicat quoniam oportet noe temper cifixum: ibi suam admirabilem sapientiam Thomas orare et nunquam ab oratione deficere, et se ipsum Aquinas, et omnes doctores et omnes patres. De nobis exemplum praebens fuerit pernoctans in ora­ ea scientia, de ea sapientia in scientiarum scholis tione Doi. sicut evangelista testatur. Minime in- noe titulum neo memoriam inveniemus. Iis defi­ tclligunt sacerdotes omnes; ot etiam nos episcopi cientibus operibus, euporvacanoum erit revocare in minimo intelligimus. mentem sacerdotum, quod iam illis fuit in ordi­ Sacerdos nequit suam vitam roete componere, natione n pontifice commendatum, scilicet quod quin quotidio per aliquod tompus orationi vacet, sancti esso debeant. et ibi veritates aeternas ct sacrosancta religionis Absque huius pietatis fulcimento constitutio syno­ mysteria, ct Christi Domini salvatoris ot magistri dalis, et fervidissimus praelatorum zolus Impotentes verba ot exempla devota monte revolvens ox iis erunt ad sacerdotii sanctitatem obtinondam. Et ideo divinae sapientiae ot sanctitatis fontibus sciontiam cum oecumenici concilii scopus sit, clericorum mores bcno vivendi exhauriat; noe non in huiusmodi diu­ perfecto componere, valde necessarium existimo ut turna meditatione ascéticos porlogoro debet, atque in § lb capitis II dum statuitur omnes ecclesiasticos hnnctissitnum eucharistiae sacramentum, et beatis- teneri ad divinum officium quotidio animo devoto hiinani virginem devotissimo affectu iugitor colore. recitandam, addatur: Quod etsi huiusmodi recitatione Nonnisi onitn tanto pietatis munimine circumdatus clericus munus pietatis adimpleat ex praecepto echomo fragilis superare valet multiplicos inimicorum B denae ordini sacro adnexo, non tamen sufficit horas Inaidias, quae in justificationis semitam irruunt, et. canonicas persolvere ut respondeat divinae vocationi, dimicant fortissimo conatu ut mentes nostras α Deo quae de illo exigit tendere iugiter in Deum, et pro avortant perniciosis illecebris, quibus miserabiliter viribus sanctificationem suam quaerere, quae invenienda illecti labimur in poccatum. Et si idoo haec omnia erit in assidua oratione, i7i lectione spirituali, in utiam Inicia fidolibua exquisito studio commendantur, devotissimo cultu sanctissimi sacramenti et beatae oum do oorum eunctificationo agitur, non recensenda Mariae virginis, in mortificatione sensuum, in operi­ erunt in clericorum monto dum ob eorum oculos bus charitatis, quibus deficientibus, omnino in bona ponitur vita optima, quam non segniori studio du­ conscientia cum fiducia salvationis aeternae nullus cere tonentur? Num apparet, reverendissimi patres, sacerdos praesumendus erit. Et ut in tantum opus inopportuna vel innocossaria haec admonitio in con­ quod aiti muneris est, nec perniciosum errorem nec stitutione conciliari? damnum aliquod patiatur, oportebit sub regimine Experientia enim doctus scio quam plurimos constitui alterius sacerdotis scientia animarum et esso sacerdotes, qui spiritualibus exercitationibus selo praediti, ut in omnibus quae ad vitam sacerminimo incumbunt, existimantes huiusmodi opera uotalem pertinent, ab illo dirigatur. Utinaui vestrum piis animabua. quae vulgo beatae nuncupantur, esso quisque certet divini oecumenici eoriciiii tam salurelinquenda; sacerdotibus voro s uffi ce rfi horas ca- b erri ma monita in cordo infigere sacerdotum omnium nonicas persolvere, ct sacrum celebrare: et hoc qui nostro aevo alturi inserviant,ct decursu temporis gravissimo orrore obcaecati minimo curant do iis C erunt consecrandi! Indubitanter cleri mores optime mediis adbibendis, sino quibus Christiana porfectio componerentur: sacerdotes CMont verum ornamen­ est impossibilia omnino, ct etiam salvatio a eterna tum ecclesiae Christi, ct ox eorum praes tantissima vtddo periclitatur. Ilinc vitiorum proluvies in quam vita beneficia in dica potiora populi assequerentur. Nonnulla praeterea in schemate omissa video, clorici non pauci ubiquo terrarum immersi videntur cum ingenti fidelium scandalo. Etsi forte nonnulli' quao recensere valde consentaneum, et clarius dicam, invoniantur qui, piis exercitationibus omissis, spe­ necessarium existimo. Prohibetur clericis negotiatio ciali tamen divinae misericordiae auxilio protecti, iuxta praescripta in constitutionibus apostolici!; sed in peccata graviora non labuntur, valde procul suis nihil dicitur do administrationo bonorum temporalium moribus so exhibent a praestantissima vita, quae in quae, sicut a multis iam ecclesiasticis audivi, non sacerdotibus desideratur. prohibita quodammodo negotiatio existimatur. Et Praeterea, quod adhuc doplorabilius est, sacer­ ideo clerici in pace, tuta conscientia, iis adminidotes sic vitam ducentes absque meditatione ct strationibus curam impendentes, in magnatorum et lectione spirituali, imo dicam neo ascéticos fortasse divitum saeculi servitio vitam pene absolvunt: quod agnoscentes, tanquam magistri vitae spiritualis sedent sacerdotali conditioni ot honori valde opponitur. in tribunali poenitentiae, atque etiam In confessionali Sacerdos, atque etiam clericus, vocatus dicitur in monialium, ut directioni animarum incumbant Proh sortem Domini, sicut verba ordinationis testantur: dolor! Quot animao miserabiliter pereunt iam viam quao Dei sunt tantum illum curare oportet; et qui perfectionis ingressae ob ignorantiam et incuriam D ministri sunt Christi, ot dispensatores mysteriorum sacerdotum, qui dum tam negligentes in spiritualibus Dei, at ait apostolus, nonnisi dignitatem aaam vili­ eunt erga eoipsos, etiam haec in animabus sibi pendente * laicorum ministerio vel servitio mancipari commiBBÌB negligent, vel tanquam cacet qui ambu­ possunt Deinde quod his temporalibus curis prae­ lant, semitis sibi ignotis secum du contee, ambo in pediti ministerii opus perficere nequeant, omnibus foveam cadant iuxta monitum Christi. Tentus est perspicuum esso debet. Quapropter optarem ut in hic error, reverendissimi patres, ut etiam sacerdotes schemate, dum negotiatio clericis interdicitur, ad­ alius magna instructione, magna cruditiono praediti, datur: Atque etiam temporalium bonorum alienorum humanae literas, nec non philosophiam, ot sacras administratio. , * scientia ot canones excoluerunt, nihil cogitent de Nihil praeterea exprimitor nec adnotatur circa vita spirituali, ot virtutum scientiam nesciant omnino. fideicommissa, et ultimarum voluntatum exacutiones, Et non miremur effectum, dum causam agnoscimus. quao etiam clericis interdicere oportebat, eum in Unco enim scientia est spiritus, nempe sanctifica­ his adimplendis difficultate * graves ct dissidia et tionis, haec scientia quae vere est scientia sacer­ querelae et litos non raro eveniant: et haec omnia dotum, haec scientia apprime est practica, quae quam procul esse debeant a Dei ministris, om­ potius ad Christi pedes in piis exercitationibus, nibus patet. quam in libris discitur. Ibi didicit suam divinam Deinde cum declarentur clericis prohibita pro­ sapientiam apostolus cum universum mundam Baucti- fana et inania spectacula, ne fortasse verbis non fienvit suis quataordccim epistolis; et ipso adserit rectis aures maculentur; quare non loci omnes, ubi 555 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 556 laici conveniunt ad bibendum, ad ludendum, ad A optimo agnoscunt ubi ia clericis ait sapientia, ubi confabulandum de rebua buina aacculi? Magnum ait virtus, ubi vero ignorantia et ignavia reperiantur, certo illic periculum imminet perfectioni disciplinae, de huiusmodi provisionibus indignantur, et etiam puritati conscientiae et bonia operibus, quibus com- ridentes loquuntur do modiis adbibitis ad beneficia mcndandâ eat rita sacerdotalis. Atque etiam cur assequenda: et dum clorici optimi, utpoto scientia non prohibita venatio quamvis pacifica? Nec enim et virtuto praoditi, beneficia et canonicatua noo docet sacerdotes armorum usus; nec talis venatio obtinent, quia conscientiae timore praepediti noe perficitur nisi clericalibus vestibus depositis, et nominationem quaerunt, nec capiunt; indigni omni aacpo in unione saccularium, qui hia in recreatio­ potiore doto orbati auxiliis hominum ad altiora nibus non semper ao gerunt ea temperantia ot ecclesiae munora evehuntur; et in tanta elevatione modestia, quao nunquam abeaso dobot propter de­ constituti quaerentes quao aun aunt, non quao lesu corem minisierii aacri, ubi adest sacerdos. Nonnulla Christi, tantummodo de honoribus, ct beneficiorum otiam statuere oportet circa famulatum derida α fructibus quaerunt, quin do digno divinao maiestatia mulieribus impensum, ut vitetur populorum scan­ servitio, et do animarum lucris cogitent Indo pro­ dalum, nec non auferatur occasio in peccatum fanationes, indo animarum damna, inde scandala labendi. Ad tantum bonum assequendum aufficere gravissima, inde ansa ecclesiae inimicis cam calumniis posset, ut nonnisi feminae aotato provectae, scilicet ot contumeliis petendi. Numquid vulneribus gravioribus sponsao Christi prope annorum quinquaginta, in clericorum famulatu B non medendum eat in Vaticano concilio? Numquid vel cura permitterentur. Aliud edam peccatum in clericis non raro in­ in capite de vita et honestate clericorum non elevanda venitur, peccatum certo gravissimum, non modo est ecclesiae vox ad tam grave peccatum damnandum T valde oppositum vitae sanctiori atque honestati, Numquid providere non debemus quao congrua sint, quae sacerdotem docet, sed contrarium omnino ec­ ut radix tot malorum o clericorum cordo eradicetur? clesiasticae disciplinae, potius dicam ipsimot con­ Eo ipso, reverendissimi patres, quod humana societas stitutioni divinae catholicao ecclesiae. In hoc enim in nostra miserrima aetato usquo ad medullas corrupta potissimum sistit huiusmodi constitutio, scilicet quia appareat, in illa venalia omnia, omnia vitiis plena a Deo immediato instituta, electi etiam a Deo inveniantur, et nonnisi machinationibus perniciosissi­ fuerunt, qui munere sub eius initio functi sunt, mis, et assentationum obsequiis, et favoro hominum, apostoli nempe et discipuli; et sic deinceps usque et etiam vili acre persoluto munera et honores ob­ ad consummationem sacculorum fieri statuit Dominus, tineantur, ascendentibus saepe indignioribus do pol­ apostolo testante, ut nomo sibi sumat tantum ho­ vere terrae, ot de conditione humillima, atquo otiam norem, sod qui vocatur α Deo tanquam Aaron: de do omni immunditia ad potiores reipublicae digni­ qua divina vocatione sanctissimi ecclesiae capitis tates; cum haec sit conditio valde tristissima huma­ est indicare, neo non episcoporum omnium, ut pote nae societatis, ecclesia Christi qnae do caolo est, qui Petro et apostolis in gubernaculo Christi eccle­ quam a Domino accepit exemplar virtutis esse, ec­ siae successerunt His tantummodo competit ec­ clesia catholica, quam omni modo ostendero oportet clesiae munora conferre, secundum Dei consilium. ( non humanitus, sed divinitus esse constitutam; eciis de quorum legitima vocatione certiores fiunt. clesia Christi, in quam, sicut luculenter iam dictum Huic optimao divinae constitutioni ecclesiae catho­ fuit, oculi omnium intendunt, quoniam posita est licae, qua illa valde commendatur, atquo discernitur super candelabrum, congregata in Vaticano ox toto ab omnibus saccularibus institutis, huic constitutioni terrarum orbe, unde venerunt septingenti et amplius quae origo quaedam est sanctitatis ministrorum nec episcopi ecclesiae, in hac auspicatissimo occasiono non ministrorum profectus et perfectionis disciplinae, exhibere se debet i<» auis ministris, sicut docet, spon­ buie tam praeclarae constitutioni valde opponitur sam Christi sine macula ambitionis, sino cupiditatum clericorum peccatum, idquo gravissimum mihi vi­ ruga: ot vere esse debet uti sponsus in Canticis detur do clericis loquendo maximo, ambitio nempe, eam alloquendo dixit: Tota pulchra et formosa, bene reverendissimi patres, seu cupiditas beneficiorum digna omnium dilectione, et veneratione» Cum ipse quae vclut perniciosa lepra corpus ecclesiastici mi­ Deus propter pulchritudinem eius ct sanctitatem nisterii commaculat, disciplinam evertit, scandala illam diligat ostendero debet omnibus populis ct multiplicat, undequaque ministeria sacra in profana­ nationibus quanta sint in ea puritas, quanta in ad­ tionem vertit; ot unde gloria Dei ct salus animarum ministrando i astiti a, quanta in gubernando rectitudo, eventura erant, nonnisi divinao maiestatia offensiones quantus Dei gloriae zelus, quanta animarum sollici­ gravissimae et peccata innumera inveniuntur. tudo; ct haec omnia uno intuitu otnncs prospicient Saepe enim contingit, ut bono scitis, reveren- dummodo clericorum ambitio conteratur, ot sic con­ ditimi patrua, quod clerici ex omni capite indigniores, D teratur, ut mortua maneat in aeternum, et amplius nec scientia nec virtuto praediti, absque ullo ecclesiae resurgere nequeat; ct nonnisi qui a Deo vocantur senritio exhibito ambiant beneficia etiam potiora, beneficia ecclesiastica obtineant, munera sacra adcanonicatum scilicet atquo dignitatem ipsam opis- * impleant. Tum enim Deo altissimo gloria, ecclcsiuo copalem; et nil cunctantes ut, quod avide appetunt, honor et fidelibus ct populis salus ex ministria ec­ obtineant, saecularium favorem atquo etiam femi­ clesiasticis devenient. Ad tantum bonum capessendum optarem: Io Ut narum, si aliquo modo iuvaro possunt, modiis etiam vilissimis quaerunt cum dedecore maximo dignitatis in capite dc quo agimus, verbis durissimis, quibus sacerdotalis; et non raro etiam simoniaca labe macu­ bene exprimatur odium ecclesiae, damnetur ambitio, lantur. Quot mala, reverendissimi patres, ox boc et inordinata cupiditas clericorum. 2° Quod con­ pessimo capito oriantur, difficile est enumeraro. ficiatur decretum, quo prohibeantur inordinatae Episcoporum couscientia saepe torquetur amarissimis aspirationes clericorum ad obtinenda beneficia ec­ angustiis propter infaustum ius praesentationis, quod clesiastica, cuiuscumque gradus sint. 3° Quod alio potestates sacculares in nostro aevo exercent tam­ decreto declarentur inhabiles ad institutionem ca­ quam haoruditatem. quam a maioribus acceperunt, nonicam clerici omnes, qui beneficia ecclesiastica nescio qua ratione, Dous scit: premuntur siquidem potero et quaerere ausi sint, ita ut, constando do angustiis maximia episcopi in collatione beneficiorum, inordinata sollicitudine pro beneficiis obtinendis, timentes no forsan praesentali non sint digni, et episcopi collationem conferre nequeant 8ic, reve­ ex beneficii collatione damna sequautur. Laici qui rendissimi patres, de medio tollemus maximum 657 CONGREGATIO CENERALIS DECIMAOCTAVA 28 ianuarii 1870 553 malorum ecclesiae, quod abaque dubio eat cleri- A «eri legationem pro Chriato fungentes, et in eius eorum inordinata cupiditaa. opua intendentes docendo et operando animarum Denique his difficillimis temporibus dum homines saluti et reipublicae prosperitati consulant. Quo­ tam acriter inter se pugnant circa regimen socie­ niam ox hoc capite damna graviora ecclesiae Dei, tatis, circa leges, formae ct personos, quibus populi et fidelibus multis in regionibus irrogantur; ideo gubernandi erunt, valde necessarium existimo ut oecumcnici concilii inspiratum consilium exopto, ut clerici saltem moneantur do abstinendo n conventibus etiam huic necessitati, sicut sui muneris est, pro­ laicorum, saepe tumultuosis, praecipue a collegiis videatur. electorolibus. in quibus de iis omnibus agitur. Quot Haec sunt quao vestro sapientissimo indicio, enim indo dissensiones, rixae perniciosae, odia et reverendissimi patres, exponere consentaneum exi­ gravissima scandala proveniant, omnes agnoscimus stimavi. Nunc veniam precor si quid minus rectum ot deploramus. Et quomodo componenda haeo sunt dixerim, aut in aliquo vobis molestus fuerim, de cum perfecta disciplina quae vitae clericorum oom- quo maxime dolcrem. petit? ORATIO Nihil certo longius esse debet a clericis ct sacer­ dotibus Christi, qui tanquam ministri pacis ot re­ reverendi patris domini Benvenuti Monzon y Martins archiepiscopi Granatensis, conciliationis ab omnibus diligendi et venerandi Eminentissimi no reverendissimi patres. eunt; atquo beneficia sacramentorum, et pabulum vitae aeternae quod in divino verbo continetur, et D Sino exordio ullo meam orationem exordior, ope donum consolationis hominibus, cuiuscumquo opi­ Dei fretus, beatissimae et immaculatae virginis nionis sint, paternali affectu impertire tenentur. Mariae tutela protectus, et vestra benignitate ct Qui, vocante Deo. ut Saulus et Dnmabas assumpti Indulgentia rccurus. Duo enim schemata discipli­ n populo fuerunt in opus ministerii tanquam milites naria hodie prae manibus habemus discutiendo, unum Christi, nequeunt in negotiis saeculi implicari, sicut de vita et honestate clericorum, alterum de parvo dicit apostolus; et nullum certe negotium tam huius catechismo conficiendo pro universa ecclesia. Primum schema de vita et honestate clericorum saeculi rnniqno periculosum, quam loqui do opi­ nionibus politicis, ct do electionibus cum Uricis. tria capita complectitur, et do eo aliquo mihi di­ Sunt tamen clerici non pauci qui, negligentes quao cenda veniunt vestro superiori indicio proponenda. propria sunt sacerdotalis officii atque etiara suo Aliqua dico, quia plura ot principaliora iam α prae­ munori adnexo, omnimodam curam operibus dictis cedentibus oratoribus audistis; ct mihi nil aliud impendunt, nnsam dantes hominibus perditis, qui supereet post tam validos messores, nisi aliquas ecclesiam Dei subvertero conantur, ad vilipenden- spicas colligere. Scitis omnes, probcqnc nostis, re­ dum sacerdotium in aestimatione populorum, nec verendissimi patres, quam magnum, quam neces­ non ad odio ergo illos concitanda, imo potius erga sarium, quam ponderosum sit negotium do vito et ipsam Christi ecclesiam. Ideo congruenter existimo honestate clericorum; et cum quanta cura, cum in aedificationem fidelium, in sacerdotum decus, quanto studio et diligentia illud semper pertrac­ honoremque ipsius ecclesiae ut in constitutione tis C tarunt tam Romani pontifices, quam sacra concilia vita cl honestate clericorum, prudentiori quo videtur et antiqui patres, qui salutem animarum ct omnium modo, super haeo clerici moneantur. Moneantur bonorum operum profectum in república Christiana inquam do sublimitate missionis quam a Deo ac­ ex eo penderò videbant. 8cd et in hesterna die cepimus: in primis nos tanquam apostolorum suc­ audistis a disertissimo archiepiscopo Strigonicnsi ct cessores, deinde presbyteri tanquam cooperatores etiam ab aliis patribus, quod tota res, do qua nostri in omnibus quae pertinent ad Dei cultum et agitur in hoc schemata de vita et honestate cleri­ corum, in duobus principaliter consistit, nempe iti salutem animarum. Ut hanc missionem impleamus constituit nos sanctitato et doctrina clericorum procuranda. In iis Christus Dominus super gentes et regna ad docen­ duobus vcluti cardinibus totum negotium ct tota, dum, ad corripiendum et arguendum, et providendum ut ita dicam, oeconomia do vita et honestato clcriquod est bonum, quod est optimum. Non ergo coroni volvitur. Ncc sufficit sola sanctitas, ncc sufficit sola doc­ decenter sanctum ministerium sacerdos implere potest in comitiis laicorum, ubi omnes aequales trina: utraquo enim couiungi debet in clericis, ut existimantur, ubi non raro sacerdotalis dignitas bene vivant, ut honeste vivant, ut ecclesiastice spernitur, atquo etiam conculcatur Dei maiestas, et vivant, ct ut omnes sui muneris partes laudabiliter verba insana, haeretica ot blasphema proferuntur: et fructuose adimpleant. Quapropter Dominus noster α conventibus huiusmodi otiam cum indignatione Icsus Christus dixit do sacerdotibus noo solum esso ct horroro sacerdotes Christi recederò oportet Quao D sal terrae, sed etiam lumen mundi; sal terrao propter in bonum animarum et communitatis dicere prae­ vitae sanctimoniam, lumon mundi propter scientiae cipimur, tradoro debemus tanquam magistri α Do­ doctrinam. Et ita magnus doctor noster hispanas, mino constituti, sedentes in cathedra voritatis, ubi magnus Isidoras olim archiepiscopus Hispalensis, Omncfl qui conveniunt, cuiuscumque dignitatis sint, 1 Argumentato: .Arebitpüeapaa Granrie:u£s agendam auditorum tantum ct discipulorum locum habent, maxime, rit, in schemate de sanctitate et doctrina clericorum. qui nos tanquam ipsum Dominum audire et vene­ Quoad sanctitatem medis practica Indicanda, ni iam salis a rari tenentur; tradere debemus ut doctorea gentium praecedenti oratore expositum tat Qnoad doctrinam vtro ad instructionem populorum; tradere debemus tan­ gravibus verbis clericos excitandos ad eam sibi comparandam; quam revelationis custodes, Dei lumon verbo et conferto Has morales ab episcopii institaradas iuxta metbodum scripto undequaque diffundentes ad profligandos a Ben.dicto XIV traditam, et praeterea quoaduqa· deriei quinquagesimum aut saltem quadragesimum astatis annum errores et perditorum hominum doctrinas, quae attigerint, nomila! ad breve tempus et praevio semper examini valdo sicut animarum saluti sio etiam communitatis eis facultatem concedendam celebrandi, praedi.-andi et con­ bono adversantur. fessiones excipiendi. Verbis capitis I: .mundanis desterti * et Operae pretium est, reverendissimi patres, ut deliciis se detineri clerici non sinant... omnes proprii muneris sacerdotes omnes haec intelligant, no parvi pen­ partes diligentissime impleant' addet»tam: ,ta iis praesariha ecclesiis eta’ — Capita Π, ubi do spiti ta di ns exercitiis sermo dentes dignitatem suam, sicut saepe contingit in est, explicite nominandos parochos, coufeasailos el canoakva. — miserrima nostra aetate, cum laicis in suis conven­ Quoad capai IU, episcopo Canariens! plerissime adhaerere te tibus commisceantur, sed in altitudine ministerii dixit.· 559 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 560 haec notabilissima verba scribebat: pTam doctrina L et obscurantism! fautores in comitiis, in plateis, in quam vita clarescere debet ecclesiasticus doctor. libris et publicis foliis continuo conviciantur ot diffa­ Nam doctrina sine vita superbum et arrogantem mantur. Sed ut dixi de sanctitate, quod non solum facit, sed vita sine doctrina inutilem reddit * Quae eat commendaro eam verbis quam plurimis, sed ad­ verba, reverendissimi patres, apprime consonant hibere media practica ad eam assequendam, ot nunc illis verbis apostoli: Scientia infiat, charitas cero dico do doctrina. Non sufficit ut clericis doctrinam ct aedificat; inflat scientia a charitate seiuncta, sed ecientiam commendemus, sed necessarium est ut ali­ scientia in charitato radicata et fondata aedificat, qua media opportuna et congruentia hoc Vaticano concilio et in hoc schemate practice consignemus ad et illuminat mundum. Et corte quidem videmus nunc episcopi in nostro hanc doctrinam et scientiam in clericis procurandam ministerio pastorali aliquos clericos scientia et eru­ ct fovendam. Quae media vobis tartasso multa oc­ ditione inflatos sino charitate, sine virtute, sine vitae currunt, sed mihi pro nunc tantummodo in mentem sanctimonia; qui quidem clerici, ut verbis prophe­ veniunt duo media quao meo ludicio sunt possi­ tarum utar, hebent ubera magna, ubera excelsa, bilia, facillima ac efficacissima, nempo: 1° Monean­ sed ubera arentia; ex qnibus filii Doi non devotionis tur et iubeantur episcopi ut iuxta suam prudentiam, * theo­ et pietatis purissimum lac, sed aerem et ventum et attentis locorum circumstantiis, conferentia exsugunt. Et contra etiam videmus aliquando clericos logiao moralis seu casuum conscientiae ot etiam bonae quidem frugis, et quamdam simplicem sancti­ sacrorum rituum quam cito in omnibus dioecesibus tatem ac pietatem habentes, sed ignaros, sed indoctos, B instituant, ubi nondum fuerunt institutae, iuxta qui non habent saltem scientiam sufficientem; ot methodum a sapientissimo Benedicto XIV traditam hi clerici tanquam caeci duces in multis ignorant tum in libro XII Synodi dioecesctnae cum in variis et errant, et alios aberrare faciunt Dixi scientiam suis Nolificationibus. Sed ut haec dispositio vana saltem sufficientem, quia saepe saepius etiam videmus non sit, et conferentiao morales perdurent et fre­ episcopi in nostro pastorali ministerio, scientiam quententur, debemus etiam consignaro ot confirmaro saltem mediocrem ac sufficientem, ut eam vocabat illa vel similia verba Concilii congregationis die Benedictus XIV, cum virtute et sanctitate amplius 15 mortii anni 1692 sic dicentis: episcopum cogcro animarum saluti proficere, et mirabiliora in ecclesia posse ad his conferendis ioterossendum parochos et in populis operari, quam scientiam eminentem tam saeculares quam regulares, et etiam omnes sed a charitate et sanctitate seiunctam. Quapropter sacerdotes saeculares conta asari os, etiamsi sint ca­ ut iam alii oratores, et disertissimo episcopus Ca­ nonici eedesiae cat hedral is. 2° Moneantur et, si nari ensis dixit, magnopere insistendum est in his vobis placet, praecipiantur episcopi ut in posterum rebus commendandis: gravissimis verbis, urgentiori- facultates acu licentias celebrandi, praedicandi, et bus verbis commendandae sunt tam sanctitas quam contagiones audiendi indeter^^ntas sou, ut alii doctrina clericorum. Certum quidem est quod in vocant, perpetuas et absolutas nulli deinde, nulli schemate verba ponuntur de sanctitate clericorum; clerico etiam canonico concedant, nisi examine monentur et hortantur clerici ut in virtutibus prin­ sinodali approbato; et hoc postquam quinqua­ cipalibus exerceantur, quae decent suum miniate- c gesimum aut saltem quadragesimum annum atti­ rium; sed non iis indicantur media, media practica gerit Clericis vero iunioribus ad brevo tempus ad eamdom sanctitatem assequendam. At haec iam licentia ministerialis concedatur, et semper, in quan­ satis dicta fuere ab episcopo Canarionsi, et etiam tum fieri potest, praevio examine serio ot formali, ab aliis episcopis: quaro ab iis dicendis supersedeo. cuius necessitate et timore ad studium perenno com­ Quod ad doctrinam spectat, omnes vos, reve­ pellantur. rendissimi patres, probo nostis etiam qaantopero Nec nimium, reverendissimi patres, bacc vobis sit in boc concilio Vaticano commendanda, quia, videri possunt. Scitis enim inter alia multa quod ut dixi, non sufficit sola sanctitas; necessaria est vigilantissimus pontifex Benedictus XIV dum archietiam doctrina, ut clericus non iuutilis ovadat ad opiscopatum Bononiensem regeret, omnibus cle­ suum ministerium rite peragendum. Et propterea ricis etiam canonicis aut laurea doctorali insignitis, in boo Vaticano concilio gravissimis, urgentissimis licentias ministeriales nonnisi ad annum, ct semper verbis commendande eat doctrina clericis ; quia, ut praevio examine concedebat, bi his et aliis mediis aiebat apostolus suo discipulo Timotheo, non solum efficacioribus, quao vobis fortasse occurrent, cleri­ clericos vol sacerdotes attenderò opus esso ad corum instructionem non promoveamus et foveamus; sanctitatem, sed ad doctrinam: Attende tibi et at­ abi dubio in studiis dormitabunt, libros suos quamtende tectioni; tibi per sanctitatem, aliis per doc­ plunmi clerici in angulo domus coacervabunt, ct trinae studium. Et etiam in sacris scripturis com­ eis in aeternum valedicent. monentur severissimis verbis ut insistunt in scientia D Ad illa verba quae leguntur in capite 1 sche­ adipiscenda, ut videmus in illis verbis Osee pro­ matis, scilicet: B Mundanis desideriis ct deliciis se phetae1: Quia tu scientiam repulisti, repellam te, ne detineri clerici non sinant, sed serio cogitantes sacerdotio fungaris mihi Quapropter exoptarem ut verum altaris ministrum Deo, non sibi natum esse, in nostro schemate expressis verbis commendaremus nec culpa vacare si, messis multa cum sit, laborare clericis, ut attenta et seria meditatione sacrae scrip­ detrectent in agro Domini, omnes proprii muneris turae libros ct sanctorum patrum frequenter per­ partes diligentissime impleant/ Ad haec verba, legerent, ut volumina macrae theologiao tam dog­ inquam, vellem ut haec adderentur: In iis praeser­ maticae quam moralis et sacrorum canonum, et tim ecclesiis quibus rei ex beneficio vel ex episcopi ecclesiae ritus prae 'manibus semper haberent, et decreto omnes clerici debent eue tn posterum ad­ annales ecclesiasticos aliquando percurrerent, ct ut scripts, vel in aliis etiam ecclesiis iuxta graves pa­ In omnibus disciplinis tam sacris quam profanis suo rochiarum et dioecesis necessitates ab episcopo et ordinario loci designandis. Scitis enim, reverendis­ muneri congruentibus se sedulo exercerent simi no venerabiles patres, quod iuxta Tridentinam Hoc puto, reverendjwimi patres, absolute nr *cessarium in his maxime temporibus in quibus synodum ten. XXIII cap. XVI de reformatione, clerici omnes a summo usque deorsum tanquam omnes clerici debent adscribí alicui ecclesiae ubi laicis inimicos, scientiarum progressui adversantes. suis fungantur muneribus, no incertis vagentur sedibus: et si locum vel ecclesiam designatam nb episcopo, eo inconsulto deseruerint, iis sacrorum » IV. β. 561 CONGREGATIO GENERAL18 DECIMAOCTAVA 28 innuam 1870 562 exercitium interdicatur. Omnes etiam nostis quod A lego tenentur residentiae et chori tanquam prae­ omnes presbyteri, etiamsi canonici, parochi et bene­ sentes habeantur, dum annuente episcopo semel in ficiati non sint, certissimo tenentur illi ecclesiae, anno in spiritualibus exercitiis commorantur. cui adscript! sunt, ox animo inservire, et saluti L* ultimo capito huius schematis plenissime con­ fidelium incumbere iuxta probatam doctrinam gra­ sentio cum episcopo Canariensi. Non solum debe­ vissimorum theologorum; qui otiam asserunt sacer­ mus in hoc capite, reverendissimi patres, curare dotes teneri sub culpa se aptos reddere ad ex­ vitia clericorum, concubinatus praecipue, sed debe­ cipiendas sacramentales confessiones, si populi gravi mus praevenire; quia melius est praevenire quam necessitate spirituali laboraverint; ut fero ubique curare, melius est praevenire quam punire; atque laborant hodierno tempore ot maximo in iis re­ ideo ad radicem arboris, concupiscentiae clericorum, gionibus, in quibus religiosorum instituta vel ni- ‘ securis apponenda est. Et quae radix est praecipua mium imminuta vel penitus extincta sunt. Omnes horam criminum clericorum ? Est cohabitatio eorum donique nostis illam sententiam Benedicti XIV in cum mulieribus sino dubio: quia, ut aiebat divus Notifications 94 dicentia: Non osso immunom a gravi Bernardus, semper esso cum femina, et non pec­ culpa eum sacerdotem, qui semel probatus nd sacra­ care cum femina, maius miraculum est, quam mor­ mentum poenitentiae, doinde, postquam desiit fa­ tuum ad vitom revocaro. Ita aiebat sanetus Ber­ cultas accepta ad designatum tempus, recusat con­ nardus. Et etiam sanctus Augustinus apud sanctum fessorii munus exercere, no cogatur ad novum Thomam: Video aliquos cedros Libani, aliquos etiam examen accedere. ] B praelatos miserabiliter corruisre, do quibus non Sed ut omnes experimur, reverendissimi patres, minus praesumpseram, quam de Hieronymo vel de sunt multi sacerdotes, qui his non obstantibus, sunt ' Ambrosio. Igitur omnis nostra cura apponenda multi, inquam, sacerdotes qui breviarium recitandi est in hac radice penitus extirpando, in quantum et missum celebrandi contenti nec volunt catechi- possibile est; ct ad hoc oculos convertamus, ad ea zaro, neo confessiones audire, neo parochos nec alios quae statuerunt sacri canones do hoc feminarum sacerdotes laborantes adiuvare, etsi videant ali­ famulatu. „Voluit, dixerunt Nicaeni patres, voluit quando fideles suo ministerio indigere, dicentes se omnino synodus, ne liceat episcopo, nec presbytero, non esso parochos, neo ullum habere beneficium ncc diacono, nec unicuiquo penitus eorum, qui sint in ecclesiasticum quo opem illam suppeditaro cogan­ clero, introductam ecu extraneam habere mulierem, tur. Ili presbyteri sunt semper parati ad ministeria praeterquam matrem, vel sororem, vel amitam, vel honorifica et lucrativo, nequaquam vero od gratuita eas solas personas, quae omnem suspicionem effu­ et onerosa; sunt qui vagantur per sepulchra re­ giunt/ gionum inter mortuos commorantes, ot inter mor­ Liceat mihi, reverendissimi patres, vobis dicere, tuos liberi, et quos comparare possumus iis, de quod antiqui nostri canones Hispani multa etiam quibus dicebat propbeta: qui circumeunt civitatem de hoc capite pertractarunt. Concilium Eliboritanum, inhiando pecunias, eleemosynas, oblationes: et si primum ex conciliis ecclesiae de quo habemus acta non fuerint saturati, et murmurabunt. Intelligent genuina integra, concilium in civitate Eliberitana igitur omnes'sacerdotes per verba α nobis posita celebratum, in ecclesia Eliberitana, in qua mea in praedicto capito, intelligent, inquam, sacerdotes, G ran α fenei s »uccessit; concilium Eliboritanum dico, vitam otiosam agentes sibi noxiam et aliis inutilem, initio sacculi IV celebratum, haec habet: „Episquia si beneficium non habent, ordinem habent, copus vel quilibet clericus alius sororem, aut filiam quem vacuum babero prohibentur. Habent domi­ virginem dicatam Deo tantum secum habeat, nun­ nicum praeceptum, quo ad ministeria mittuntur; quam vero mulierem extraneam.0 Epistolae Siricii habent praeceptum universale charitatis, quo omnes papae anno 385 ad Himerium Tarraconensem epis­ sacerdotes, dum necessitas urget, salutem animarum copum Nicaenos hac do re canones inculcant; ot curaro tenentur; habent promissionem solemnissi- denique Bracharensis synodus ampliavit iuxta Ni­ mnm reverentiae et obediontiao in dio ordinationis caenas et Siricianas sanctiones: ac propterea in factam episcopo in faciem ecclesiao coram Domino: hisco canonibus disciplina ecclesiarum Hispani arum cui repromissioni, urgento necessitato, et episcopo efformata fuit circa feminarum familatum in domi­ bus clericorum; ita ut nunquam, nec in palatiis praecipiente, sub gravi respondero tenentur. In capito II ubi agitur do exercitiis spiritualibus episcoporum inventae mulieres fuerint nec iuvenes singulis saltem trienniis vel quadrienniis peragendis, nec senes. Fuit quondam archiepiscopus in ecclesia To­ vellem ut adderetur, dum dicitur omnes clerici prae­ sertim parochi et confessant adderetur, inquam, letana cardinalis sanctae Romanae ecclesiae ex etiam canonici. Et hoc omni studio et diligentia stirpo regia oriundus qui habebat duas sorores; et curandum est; quia si canonici, ut saepe saepius nihilominus non eas retinebat in suo palatio archi­ accidit, ecclesiae catbedralis se excusaverint quovis episcopali, detinebat eas in domo separata: et cum praetextu, ut aliquando evenit, ab exercitiis per­ quidam illi dixisset, quod cum essent sorores, posset agendis; otiam alii clorici suas excusationes adhibe­ . eas habere sino suspicione, dixit ot repetiit divina bunt, aut saltem aegro ferent exercitia, et mur­ illa Augustini verba: Non est suspicio cum mea murationes ot querimoniae inter ipsos excitabuntur. sorore, sed potest esso suspicio cum mulieribus E contra, si viderint primas dignitates, et canonicos inservientibus meae sorori, et cum mulieribus ad cathedralis, ot etiam ipsum episcopum alt ehi is vi­ eam adventantibus. Et etiam simplices clerici cibus ad exercitia spiritualia secedere; omnes clerici non habebant mulierem extraneam nec senem nec illorum exemplo movebuntur alacros et fervidi ad iuniorem in domo sua sino licentia episcopi, et sine exercitia peragenda cum episcopo et capitulo epiri- licentia nuntii apostolici; ita ut in tabellis nuntia­ tualitor exercitandi. Et hoo canonicorum exemplum turae apostolicae Matritensis iuxta transactionem amplius desiderandum hodie ost, quando episcopus cum nuntio Frasineto initare continetur inter alias et capitula acriter impetuntur, et inimici homines dispensatio ad habendam famulam. Si ergo, reverendissimi patres, et multa concilia inter clerum cathodralem et parochialem dissidiorum zizania dispergere conantur: et aliundo hoc valde et pleriquo episcopi sapienter praescripserunt cle­ spiritui ecclesiae conformatur, et Romanorum pon­ ricis propriis ut cum iis tantum mulieribus cohabitare tificum decretis, Clementis ΧΓ, Benedicti XIV et possint, quao primo aut secundo consanguinitatis Pii VI, qui inter alia statuerunt, ut omnes qui vel affinitatis gradu coniunctae sint, et modo nullam CONCIL. OXMXRXU TOMUS L. 563 A. SESpIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 664 occasionem praebeant scandali suspicioni, aecus a Ante omnia animadverto in orientali ecclesia autem dividendae sunt; ad famulas vero quod beneficíalos non haberi. In nostra ecclesia armena attinet voluerunt esse aetate graves, morigeratas, invenimus huue usum sanctissimum recitandi di­ honestas, pietatis acmuhtrices, et quod essent vinum officium in primis ecclesiao sacculis memo­ saltem quadraginta annorum, et semper cum licentia ratum; ita legimus apud scriptorem armenum episcopi; rogo ergo vos, reverendissimi patres, quia Elisaeum presbyterum do sanctis Leontiania sacer­ res magni momenti est, et radix principaliorum dotibus, qui saeculo V mortem pro Christiana reli­ scandalorum in clero, rogo ergo vos, reverendissimi gione ab ignis adoratoribus, scilicet Persis, con­ patres, ut haec vel alia similia decernatis; alioquin stanti animo passi sunt, legimus quod sacerdotes permulti sacerdotes, ministri Dei, non obstante isti, dum in carcero detinebantur, divinum officium praesenti decreto de vita et honestate clericorum, adimplebant. Praeterea catholicos Armenorum, inhonesto vivent atque in immunditia carnis mi­ nempe patriarcha sanctus NersesShnorali, sacculo XI serrimo contabescent; atquo fortasse Dominus a vivens, ita de hac re scribit: „Sac»'rdotcs preces nobis requiret io die iudicii eorum animas, quia praescriptas sine intermissione adimpleant.· Idem haec facillima media, quae in promptu habemus, patriarcha in canone XI dicit: nSacordos sine inter­ non apposuimus. missione adimpleat reptem orationes, iuxta illud Haec sunt, reverendissimi patres, quao vobis regii prophetae.- Septies ir. die laudem dixi libi * babebam annuntianda et proponenda. Quid do his Quae septem orationes sunt septem partes divini omnibus faciendum, vos videbitis. B officii, quae quotidie a sacris ordinibus initiatis recitantur. Alia quao ex traditiono existuut monu­ 0RATIO menta brevitatis gratia omittens ad consuetudinem reterendi patrie domini Melchioris Notarían archi- venio. episcopi Afa rdensis ritus armeni1. Vetui consuetudo de divini officii recitatione Eminentissimi praesides, eminentissimi ac re­ iam ex allatis testimoniis clarissimo apparet. Igitur verendissimi patres. de hia potius ultimis temporibus, videlicet post Paterna benevolentia vestra ex superioribus conversionem Armenorum ex schismate, corumquo congregationibus iam noto, mihi pro exordio sufficit. perseverantiam, aliquid breviter innuam. Historia Itaque in schemate constitutionis de rita et hone· nos docet quod ultima convenio Armenorum ad state clericorum nobis ad examen proposito capito II fidem catholicam, quae hucusque perseverat, et de pag. 5 (coi. 618 a) haec verba leguntur: ^Clerici, dio in diem augetur, ultima conversio facta fuit cuiusvis ritus et nationis, beneficiati, vel sacris duobus abbine sacculis in civitate Harden in Meso­ initiati ordinibus, quamvis nullum ecclesiasticum potamia per inclytum alumnum collegii Urbani do beneficium fuerint assecuti, meminerint se ad di­ Propaganda fide MeJchiorcm Torbus sanctae me­ vinum officium integrum quotidie sive in ecclesia moriae. qui ab hac sancta sedu antistes pro illa sive privatim recitandum sub gravis culpae reatu metropolitana ecclesia iuxta breve apostolicum teneri/ Notandum est illud verbum meminerint, designatus, post piares loDgasquo persecutiones a quod verbum iam supponit obligationem recitandi O schismaticis toleratas, fidei catholicae confessor divinum officium clericis in sacris ordinatis imposi­ implevit dies suos in tetra clausus carcere in urbe tum. Et reapso res ita se habet sive in ecclesia Constantinopolit&na. Ab istius ergo pastoris tem­ occidentali, sive in ecclesia orientali, penes omnes pore usque ad hodiernam diem constans consuetudo nationes cuiuscumque ritus, bac tamen posita di­ est in tota illa extensissima dioecesi recitandi stinctione, orientalis ecclesia ex traditiono ct lau­ dictum integrum divinum officium sive in choro, dabili consuetudine, occidentalis vero praeter has sive privarim, ad quod persuasi sunt ete credunt specialem habet legem. Haec in genero dicta sint: se teneri sub gravi. Eadem consuetudo tractu nunc in specio de ecclesia nostra armena.. temporia observatur in dioecesi Alcppensi Arme­ norum, eamdem consuetudinem sartam tectamque tenuerunt semper patriarchae omnes Cilicienses cum 1 Argumentum: .Archiépiscopal Ha rd entis expendebat, quae habentur cap. II, pag. 5, de divini offirii rtritaiione: suis episcopis et clero in tota sui patriarcbatus .Clerici coioivii ritas et nationis ... meminerint, se ad divi­ extensione, incipiendo a clarissimo viro evangelicae num officium integrum... teneri ’ — illud .meminerint’ sup­ veritatis praecone Abrahamo Petro I usquo ad ponere obligationem ait, et reapse extare tum in occidentali praesentem reverendissimum dominum Antonium tam in orientali ecclesia; in occidentali quidem ex lege, in orientali vero ex consuetudine et traditione, cuius vestigia in­ Petrum IX. Eamdem, uno verbo dicam, consuetu­ dicabat Nonnullos ait sacerdotes esse, qui obligationem banc dinem observarunt, ct quotidie observant omnes quoad Orientales in dubium revocarunt At dubium omne nostri ritus monachi, sive M echi tari st arum congrcBenedictam XIV sustulisse in instructione super dubiis ad ■ D gatio sive sancti Antonii abbatis; neo non schis­ ritas ecclesiae et nationis Coph torum pertinentibus, cuius ponti­ matici ipsi quotidie divinam recitant officium. fica verba ait opportune admodum inseri posse in canone de Attamen maxime dolendum est, venerabiles pa­ divini officii recitatione. Ex Benedicto XIV tria exurgere, 1· diurnam pensum horarum canonicarum cohaerere ordini tres, quod hisce omnibus, nempe veteri traditione sacro et non beneficio; 2e diaconos, subdiaconos et presbyteros et laudabili consuetudine non obstantibus, exierint ecclesiae orientalis nulla exprtsea lege aut canone «u decreto bac nostra aetate nonnulli sacerdotes, quamvis pauci concilii adigi ad recitationem divini offrii; 3° etiam apud et in una tantum dioecesi, qui dicunt nullam adesse orientale! laudabilem consuetudinem invaluisse recitandi offi­ cium, et bino vim legis habere. Verba autem laudati ponti­ obligationem recitandi divinum officium nisi sint beneficiati; quae assertio et opinio nova non sinu ficis ideo inserenda, 1® quia canones concilii Vaticani debent in alias linguas converti pro ecclesiis ritus orientalis, quae bis magna admiratione et displicentia totius Armeniae documentis et libris eurent, neque omnes latinum idioma inepiscopatus prima vice audita est, eodemquo tem­ telllgunt; 2° ut adpareat, hunc cano nem quoad orientales novum pore ab ipsis reprobata. ne. ise in sua substantia. m»1 veterum traditioni ac consue­ Ast quoniam dubium istud, splendidissimum illud tudini innixum. Ipsum autem canonem-ita reformandum ait: cathedrae romanae sidus, felicissimae recordationis .Clerici euiuvis ritas et nationis* e te.— et dein: ,ld reverenter, distincta ata.* In adnotationibus vero, si publicantur et ipsae, Benedictus XIV pontifex maximus, qui claris sur.e totum illud dubium ex Benedicto XIV allatum inserendum. doctrinae radiis non tantum occidentem, sed totum Necessariam tamen pro orientalibus esae divini officii refor­ etiam orientem illuminavit, antea resolverat; vos. mationem et hanc ab apostolica sede postulandam. Addidit reverendissimi patres, humiliter precor ut in hac clericalem tonsuram etiam apud Orientales in usu ease, Grueris sacrosancta Vaticana synodo in editione huius caexesptis.· 565 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAOCTAVA 28 ianaarii 1870 566 nonia pro ecclesia orientali ponantur voluti bases A num officium, et non omnibus in sacris ordinatis, verba euporlaudati pontifìcie. En eius verbo, quae perfecto refellitur. Canon vero, si liceat, iuxta extant in bullario eiusdem pontifìcie tomo I pag. 520 meam opinionem, ita enuntiari potest: Clerici, cuius­ in inetructiono super dubiis ad ritus ecclesiae et vis ritus et nationis, beneficiati, vel sacris initiati nationis Cophtorum pertinentibus, quao instructio ordinibus, quamvis nullum ecclesiasticum beneficium ìncipit Eo quamvis tempori. Tria dubio non pertinent fuerint assecuti, meminerint se ad divinum officium ad rem do qua agitur; quartum solummodo est do integrum quotidie sive in ecclesia, sive privalim re­ illis, qui in infantili aetate ordinantur, adeoque citandum sub gravis culpae realu tenerû Cohaeret liceat mihi eius resolutionem in mentem revocare. enim ordini sacro diurnum pensum horarum canoni­ „Imminet, dicit sapientiseimua pontifex, etiam dia * carum, illudque veteri traditione acceptum et imme­ conis ratam habentibus nuam ordinationem -onus morabili consuetudine in more positum, sirs in oc­ diurnum recitandi officium divinum; de quo insti­ cidentis, sive in orientis ecclesia. Post haec vero tuitur quaestio in quarto dubio. Iu ecclesia oo * sequuntur caetera verba: Id reverenter, distincte, cidentali imposita est preabytoris, diaconis et eub- ut iacent in schemate. Haec quae in canone inseri diaconis dicta obligatio, quamvis nullum ecclesiasti­ debont. cum beneficium fuerint aesequuti. Cohaeret enim In ndnotationibus autem optarem, si publicari ordini sacro diurnum pensum horarum canonicarum ; contingat, ut totum illud dubium de recitatione illudquo veteri traditione acceptum ot immemorabili divini officii α Benedicto XIV pontifice allatum consuetudine in moro positum fuiaso, docet commu- 1 Ì pro ecclesia orientali eruditionis causa insereretur. nior theologorum opinio. Quantum assequi potui­ Cactorum non ignoro officium divinum aliquarum na­ mus contectura et testimonio monachorum ritus tionum ritus orientalis indigero aliqua reformatione, copbti in urbo degentium, quos ea de re per- quao potest fieri cum permissione sanctae sedis in cunctari non praetermisimus, diaconi, subdiaconi ot synodo provinciali vel nationals, ac deindo proponi presbyteri ecclesiae orientis nulla lege expressa, sanctae aedi, ut approbationem accipiat. canone aut concilii decreto adiguntur ad recita­ Denique do clericali tonsura hoo tantum anim­ tionem divini officii f quia vero positi in huiusmodi adverto, ut clarius et nominatim fiat mentio de ministerii gradibus tenentur omnipotenti Doo ora­ orientalibus etiam. Etenim hodie ab omnibus, tiones et sacrificium laudis offerre, etiam apud orien­ graecis tantum exceptis, in usu est. tales laudabilis invaluit consuetudo recitandi divi­ Haec erant, patres mei reverendissimi, quao ego num officium. Memoriae proditum est, inquit sum­ omnium vestrum minimus pro bono ecclesiao putavi mus pontifex, patriarcham Maronitarum plura pro­ in Domino animadvertenda: attamen vestro sapien­ posuisse dubia praedecessori nostro Gregorio XIII tissimo iudicio humili cordo et animo eubiicio. ut supremo illius apostolicae sedis iudicio definiren­ ORATIO tur. Legitur §6 hoo potissimum: Creamus, inquit patriarcha, pueros quinque vel sex .annorum sub- reverendi patris domini Pauli Melchers archiepiscopi Coloniensis l. diaconos, sine obligatione legendi horas canonicas: od apostolica definitio relata in saepememorato opere Q Eminentissimi praesides ac patres, confratrea patris Tbomao a lesu: Tenentur etiam omnes ordi­ reverendissimi. nati ad horas canonicas saltem illi nationi consuetas, Cum fere omnes observationes, quas facere in­ et a viris doctis recognitas, non solum beneficiati, sed tenderam, iam ab aliis oratoribus prolatae sint, etiam qui sunt in sacris, sine beneficio. Qua do re, paucissima tantum habeo vobis proponere. si disciplina ecclesiao orientalis subiicit obligationi Anto omnia alia declaro me omnino consentire et praecepto recitandi officium divinum more nationis iis, quao iam heri a reverendissimo archiepiscopo generatim omnes in sacro ordine constitutos ; eadom Hunguriae praesule de necessitate prooemium antesano obligatio, idemquo praeceptum persolvendi 1 Argumentan: .Archiepiscopus Colonienris cnm archihoras canonicas more suae nationis afficiet diaconos episcopo Strigonienii optare se ait, ut in prooemio et dignitas cophtos, qui per solomnom ratificationem tempore sacerdotii et thesaurus bonorum omnium ex eius institutione habili omissam denuo assensum praestitere ordini proveniens, saeerdolumque obligatio ad vitam honestam puram sanctamque traducendam elucescat Proponendam insuper in sacro in infantili notate suscepto/ Ex illis citatis verbis deducitur: 1· quod diur­ primis et nominatim obligationem coelibatus ab omnibus ser­ vandi Inter ea quae a deridi vitanda sunt, nominandam num pensum horarum canonicarum cohaereat ordini vitam otiosam, cauponarum frequentationem, venationem, medi­ sacro, et non beneficio; 2° quod diaconi, subdiaconi cae artis et chirurgicae exercitiora, omnia publica munera ot presbyteri ecclesiao orientalis nulla logo expressa, absque expressa ordinarii licentia, periculosas conversationes canono, aut concilii decroto adigantur ad recita­ cum altero sexu, et inprimis cobabitationem cnm foeminis a tionem officii divini; 3° denique, quod etiam apud D canonibus prohibitam. Quoad bona ecclesiae monendos de ri­ cos, ne proventus beneficii vel ofBdi ecclesiastici impendant orientales laudabilis invaluit consuetudo recitandi ad superflua vel ad augendos propinquos, sed ad pias causas divinum officium; quao laudabilis consuetudo iam rive Inter vivos rive causa mortis, idque dare et distinete dicen­ habet vim logis. Igitur, reverendissimi patres, dum ad quaestiones omnes vitandas. Praeter breviarii reci­ causao ob quas optarem ut essentialia verba huius tationem et quotidianam meditationem et stadium sacrarum allatae instructionis in canono ipso insererentur, Litterarum recensendas con fe ren lias spirituales, praedpue vero ,annua’ vel saltem .biennalia * spiritualia exercitia, nisi forte sunt: Io quod canones isti Vaticani concilii debent velit conciliis provincialibus relinqui, ut exercitiorum per­ publicari, ot in alio idiomate converti pro bono agendorum tempus constituant. Pro ,forma vestium’ dicen­ omnium ecclesiarum ot rituum orientalium: quao dum ,habitus exterior , * quia forma varia tara est et eadem ecclesiae, paucissimis exceptis, iis documentis et esse non potest Tonsuram retinendam et commendandam taalibris omnino carent; et si habont etiam, latinam quam insigne traditionale sacerdotalis dignitatis. Curandam revisionem breviarii Praecipiendum derida, ne muera guber­ linguam non omnes intelligunt 2° Ut appareat nativa vel laicalia suscipiant absque ordinarii liceatis. Coer­ evidentius quod canon isto synodi Vaticanae do cendam clericorum ambitionem in mundaris honoribus quae­ obligatione recitationis divini officii, saltem quoad rendis; decoraticnes principum prohiberi non posse, ne vi­ orientales, non sit novus quoad substantialia, sed deamur hostiliter contra gubernia procedere. In cap. ΠΤ·, nN super veterem traditionem et laudabilem consue­ de vitiis contra castitatem seneo est, coximemorasdim, vatitara a sacris canonibus esse cohabitatknem cnm mulionius, tudinem α tot saeculis acceptam fundetur; ct per et praecipieoduD. praeter matrem et torons non peats sacer­ consequens erronea opinio oorum qui dicunt bene­ dotem cohabitare cum mulieribus, qwm eanrniraxi quadraginta ficiaria tantum adesse obligationem recitandi divi- annorum aetatem nrn babean!, niri specialem ab ordinaria ir 567 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 568 ponendi capiti de honestate clericalis vitao; et in re nd issi mo, qui iam ex hoc loco reprehendit verba tali prooemio idea divina, dignitas, ct ingens the­ schematis, quibus exercitia singulis trienniis vol sauros bonorum immensorum, quae sacerdotii insti­ quadrienniis peragenda praesripserunt; ac propono, tutio humano generi attulit, exponatur: ut indo ut eorum loco praescribatur singulis annis, vel lucescat omnibus sacerdotibus non solum conditionis saltem bienniis sacerdotes vacent spiritualibus exer­ luae immensa dignitas, sed etiam per ipsam fun­ citiis; ant conciliis provincialibus relinquatur ac­ data obligatio ad vitam puram, sanctam, devotam curatior praescriptio de hoo ro quoad tempus ct gerendam. Imprimis quoque desidero ut nominatim locum definire. obligatio omnium, qui in sacris ordinibus constituti Quod attinet ad praescriptum in nostro sche­ sint, ad coelibatum servandum, tanquam gravissima mata propositum do forma vestium mihi magis et maximi momenti ree, omnibus proponatur. Inter placeret, si pro hac voco ponoretur de habitu exte­ ea autem quae vitanda sint a clericis non solum riori; quia forma vestium iam hodie in diversis spectacula, intemperantia et negotiatio; sed etiam regionibus valdo est diversa, et non una oadomque praeter illa otiosa vita, cauponarum frequentatio lege praescribi potest. Tonsuram voro clericalem non necessaria, venatio, exercitium artis modicae ubicumquo adhuc in consuetudine ost communi, vel chirurgicae, et omnia muneris publici exercitium optarem ut omnino retineatur et commendetur absquo ordinarii licentia expresse nominentur, nec Unquam insigne traditionalo sacerdotalis dignitatis non omnis periculosa conversatio cum altero sexu, et spiritus mundum abnegantia. Quod «pectat ad et imprimis cohabitado cum mulieribus in eadem I breviarii revisionem iam commendatam, consentio habitatione a sacris canonibus prohibita. in essentialibus, quae de hac ro dicta, ct iam a Quod attinet ad bona ecclesiae in schemate pluribus episcopis congregationi huius sacri concilii nobis proposito expressa est obligatio, ut clerici expresse proposita sunt. Quod pertinet nd munera, qui administrant bona ecclesiae diligentissime quao clericis non ab episcopo, sed ab alio, exempli caveant ne misceantur propriis bonis, et no eorum gratia a gubernio conferuntur, omnino consentio, fructus ad haeredes transeant. Postulo, ut hac oc­ ut prohibeatur quominus sacerdotes talia munera, casiono data clerici quoque moneantur sacros ca­ praesertim eo, quibuscum obligatio institutionis nones ut observent, quibus praescriptum est ne religiosae coniuncta est, absquo speciali licentia ct proventus beneficii vel officii ecclesiastici impendant mandato episcopi suscipiant; sed optarem, ut non ad superflua, vel ad augendos propinquos et con­ solum talia manera, sed etiam omnia alia munera sanguineos; sed meminerint obligationis suae fructus saecularia exempli gratia quaestoris, vel oeconomi beneficii sive officii ecclesiastici, qui non necessarii a sacerdotibus sine speciali licentia ordinarii non sunt ad vitam congruo sustinendam, ad pias causas possint suscipi, sicut iam in plurimis conciliis pro impendendi sive inter vivos, sive mortis causa. vincialibus expresso statutum eat. Haec prohibitio sacrorum canonum revera optimum Deinde consentio petitioni ut ambitio sacerdotum et effieacissimum est remedium, ut ecclesiae et vel clericorum ad honores mundanos reprehendatur pauperum indigentiis provideatur; ct ubicumquo per eliqua verba gravia et acria. Heri audivimus haec lex accurate observatur, non deficit ecclesia c propositum, ut per prohibitionem generalem omnes necessariis mediis temporalibus, ut scopum sibi sacerdotes prohibeantur quominus α gubernio sac­ propositum implere possit. Praeterea multa dubia culari decorationes sive ordines sic dictos accipiant. et controvertido inter doctores teruntur de expli­ Mihi sane optatissimum foret si aliqua via inveniri catione sensus istius prohibitionis ecclesiasti cao: posset, qua ad hunc finem congruo procederò posse­ igiturquo optarem ut claris et distinctis verbis mus. Sed dubito num talis prohibitio generalis sacerdotes ad istam obligationem suam moneantur, sensui ceclesiao congruat, quia speciem aliquam et huius sensus claro et distincte eis proponatur. hostilis processionis contra gubernium civile praoInter ea quao clerici adbibere dobent remedia Bcfcrre videtur. Sed aliqua verba gravia ot acria ut sacerdotalem spiritum et fervorem in so conser­ concilii occumenici Vaticani contra ambitionom ad vare et confirmare possint, desidero ut, praoter honores mundanos quoscumque, quae omnino do * breviarii recitationem debitum, meditatio quoque decet sacerdotem, non sino effectu forent, omnino praecipiatur et studium sacrarum literarum quoti­ persuasum mihi est. dianum, nec non collationes, sive confercntiae Respectu capitis III quod tractat do vitiis contra pastorales; quae si recto instituantur, plurimum castitatem ab episcopo coercendis, ot do methodo conferunt ad studium literarum sacrarum, et uni­ contra eiusmodi reos procedendi, equidem pariter tatis vinculum inter sacerdotes servandum et fir­ ac alii priores oratores petierunt, desidero ut in mandum, praecipue vero annua, vel saltem bienniis eodem contenta hoc loco deleantur. Peto autem. singulis repetenda exercitia spiritualia expresse I sicut iam antea dixi, ut sacerdotibus in memoriam recenseantur; quae remedium validissimum, Ec­ revocentur veteres canones, quibus cohabitatio cum clesia et experientia toste ac magistra, sunt ad mulieribus ia eadem habitatione probibita est; spiritum fervoris et animao puritatem conservandam petoquo humillime, ut expresse statuatur, no sacer­ vel restituendam. In omnibus dioecesibus toties dotes in sua habitatione cohabitent cum mulieribus, per annum instituenda sunt, quoties oportet, ut exceptu matre ct sorore, cum omnibus mulieribus sacerdotes opportunam inveniant occasionem iisdem quao non habent aetatem canonicam 40 annorum, vacandi. Exinde consentio cum isto oratore reve- nisi specialem acceperint licentiam sui ordinarii. Optimum sane foret tutamentum et praesidium Ueeatum habuerit. Plurima obsüumla esso qaxe impediant, contra ingentia et innumera periculo, quibus adeo quominui sacerdotes sd vitem communem redigantur ; at forte iunior praesertim sacerdos ubique fere circumdatur, obtineri aliquo modo posse, ti aseerdutei qui eam amplectun­ vitao communis institutum a pluribus oratoribus tur stM obligent ad vitam sacerdotalem degendam, ad con­ optimo iuro laudatum et commendatum. Quia siliorum evangelicorum substantiam serrandam, et ai statutis vero multa inveniuntur impedimenta et obstaculo, regulis quotidianas ordo meditationis, orationum et recitationi· breviarii sanciatur. Commendandam idcirco vltexu communem quominus hoo praeclarum remedium illico adhibea­ clericorum, quae iam alicubi viget et omnium sacerdotalium tur, et per decretam in singulis dioecesibus eodem virtutam exemplum est; et abi ©onvietas obtineri non potest, modo ao prioribus saeculis factum esse constat, in posas nihilominna sacerdotes nonnullis legibus se obligare et praxim reducatur, liceat mihi nonnullas observa­ tribus ant quatuor viribus per annum convenire ad communia tiones vobis, eminentissimi et reverendissimi potrea. spiritualia exercitia. * 569 CONGREGATIO GENERALIS DECIMAOCTAVA 28 ianuarii 1870 570 hoc loco communicaro; quas ex experientia, doua 5. quidem in dioecesi mihi concredita, sed in alia Congregatio generalis decimonona dioecesi provinciae mihi concreditae lacero mihi 1870 ianuarii 31. contigit; in dioecesi nempo Mooasteriensi, prout iam heri revorondisslmus dominus episcopus PadorFeria II dio 31 ianuarii 1870 hora nona matu­ bornensis memoravit, episcopi loaonis Qoorgli,qui dio tina in conciliari aula Vaticanae patriarchal!» ba­ 19 huius monsis defunctus est, et cuius animam carissi­ silicae generalis reverendissimorum patrum con­ mam, eminentissimi ot reverendissimi patres, pino gregatio habita est; cui interfuerunt sexcenti viginti memorino veatrao commenderò mihi concessum sit: patres, nempe 40 cardinales, 7 patriarchae, 4 pri­ dico loennis Georgii epicopi Mon atteri ensis auspiciis mates, 102 archiepiscopi, 429 episcopi, 5 abbates et auctoritate, duodecim anto annis, vita communis nullius dioecesis, 13 abbates generales sive prae­ sacerdotum saccularium simili modo ao prius α ve­ sides congregationum ordinum monasticorum, usum nerabili Ilolzbauser, per sacerdotem qui hodie dioe­ mitrao habentes, 20 generales et vicarii generales, cesi m istam administrat, per modum societatis votis quorum omnium nomina, sicuti per assignatores obstriotao ad vitam ot regulis cortis praescriptis locorum accurato descripta fuerunt, exhibet indi­ introducta est: omnibus mulieribus exclusis, tantum culus patrum decimaononao congregationis gene­ fratre» laici ad ministerium domesticum clericorum ralis, qui inter acta concilii asservatur. admittebantur; omnes redditus singulorum ad com­ Reverendus pater dominus Franciscos Xaverius munem usum contribuebantur. B Wierzchleyski archiepiscopus Leopoliensia ritus Sed experientia docuit talis instituti conditionem latini missam lectam celebravit. Qua absoluta, et tantis ct tot impedimentis et difficultatibus ease recitata oratione Adsumus Domine etc., cminentiasiobnoxiam, ut paucissimi modo ad id vivendi genus mus primus praeses sic loquutus eat: sint idonei: praesertim idonei fratres laici rarissimi „ Reverend issi mi patres, antequam hodie dis­ inveniantur. Propterea nonnullis anto anola revisioni cussio ct examinatio propositi schematis de vita et et recenti redaction! regulaosubiectao sunt: statutum honestate clericorum continuetur, praemittenda est est ut sacerdotes qui societati sunt adscript! so relatio ad congregationem generalem do excusa­ obligent ad vitam vere sacerdotalem degendam, et tionibus praelatorum absentium, ct nonnullorum votorum ovangelicorum substantiam spirituali quo­ reverendissimorum patrum qui a concilio discedere dam modo et cortis regulis praescriptam observare; volunt. Eam relationem ex ambone recitabit re­ ita ut obedientiam praestent episcopo, ad nutum verendus dominus subsecretarius.4 ipsius ad orano officium parati semper, libera sua Qui ambonem ascendens relationem perlegit his volúntate castitatem servent religiosissimo, et pau­ vorbi» cxpresiam: pertatem; itu ut sacros canones accuratissimo obser­ „Eminentissimi praesides, eminentissimi ac re­ vent, et omnes redditus beneficii acu officii nonnisi verendissimi patres, per litteras apostólicas dici ud necessariam vitae sustentationem et ad pias causas 27 novembri» 1869 Multiplices inter § V statutum impendant. Do cuotcro vita eorum certis regulis fuit quod ad iudices excusationum pertineat pro­ do quotidiano ordine meditationis ct assiduae ora­ curationes et excusatione» praelatorum absentium, tionis ot studii, ac breviarii recitationis ordinata nec non eorum postulata, qui, concilio non­ cst. Communiter habentur pastorales ot spirituales dum dimisso, iustam discedendi causam «o habere collectiones et lectiones, et si commode fieri potest, putaverint, excipere, atquo ad normam conciliari» ubicumquo collocati sint communiter vivunt, seu disciplinae et sacrorum canonum expendero, quo saltem communiter ad coonam veniunt, si non foeto, do his relatio ad congregationem generalem omnes sacerdotes in aliquo loco buio societati facienda est. Itaque iudices excusationum officio adhaereant Cactorum quisque suos redditus ad­ suo functi haec ad congregationem generalem ministrat, et respectu cohabitation!» cum mulieri­ referenda proposuerunt. Absentiam suam a concilio bus tantum obligati sunt strictissime ad canones sufficienter excusarunt, procuratore otiam constituto, servandos. a) propter infirmitatem corporie et senectutem, Societas istorum sacerdotum ox illo tempore eminentissimus ac reverendissimus dominus car­ quo regulno reviaao ct uoviter redactae sunt, dinalis archiepiscopus Lugdunensis, et reverendis­ magnum coepit incrementum, ot hodio iam ducentos simi domini, episcopus Alaliensis vicarius apostolicu» habet sacerdotes. In certos districtus cat divisa, in regno Siam, episcopus Carystensis auxiliaria ar­ quibus singulis praefectus est sacerdos praeses, qui chiepiscopi do Goatimala in America centrali, epis­ quatuor vicibus per annum ad conventum commu- copus Mennithoasia in India orientali, episcopus nom convocat socios. Toti autem societati pracest Apuanu», episcopus Bovensis, archiepiscopus olim director sacerdos, qui episcopi vices gerit ; et quo- D Quitonais, nunc administrator aroatolicus do Lola, tanni» singulos socios visitat, eosquo ad communia episcopus Truxillensis; exercitia spiritualia co u vocat. lisce società» fer­ b) propter senectutem laboribus itineris ferendis mentum facta est totius cleri dioeeesani, cui prae­ imparem, archiepiscopus Limauus in Poruvia, epis­ lucet in omni sacerdotali virtute absquo detrimentis, copus Thespiensis auxiliaria Limami», opi»copu» quao olim tali societati adhaerebant per invidiam Cocbabambcnsis in America (absquo procuratore); ct contemptum vel odium aliorum sacerdotum. Nam c) propter adrersam valetudinem, archiepiscopus nullas habet praerogativas extornas; sed oinniuo Bahiensi» in Brasilia, episcopus Modelions!» in aliis sacerdotibus dioocoaeos sunt pares omnes America meridionali, episcopus Pastopolitanu» in socii. America, episcopus No varicosi», episcopus CusHae sunt observationes, quas mihi proponendi cbensis in Peruvin, episcopus Passavieusia (absquo licentiam petii, ot quas ad rem portinere ot fortasse procuratore), episcopus Incensis in Hispania (abs­ utiles esso cogitaveram, si in aliqua dioecesi vita quo procuratore), epiacopus Vancouvericnais (absque communis sacerdotum redintegretur. procuratore); d) propter necessitates ecclesiarum sire spirituales Ilie autem cum hora iam nimis processisset, ab sive temporales, archiepiscopus Cypreosis ritus ar­ eminentiseimis praosidibua interrupta disceptatio meni, episcopus 1 barren»!· in Republica Acquaest; ct intimata congregatione generali in feriam II tori», episcopus Satalensia coadjutor episcopi Bar.» ti insequentis hebdomadae, patres dimissi sunt. Bonifacii in America, episcopus Callipolensi» vi- 571 X S IONES PGALICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 573 carias apostólicas utrioequo G niñea e, episcopus a ORATIO Bendeoiie, episcopos Byblensis vicarius apostólicas rererendi patrii domini Ianuarii Acciardi in Tonkin ob nimiam itineris difficultatem, episco­ episcopi Anglonensis et Ttirriensis1. pos Tiberiopolitanus in civitate Limane ob defectum Eminentissimi praesides, eminentissimi ot reve­ sumptuum itineri necessariorum, praepositus maior eremitarum Camaldulcnsiom congregationis Montis rendissimi patres. Paucis et ad rem apprimo facientibus vos allo­ Coronae ob infirmitatem (absque procuratore).Hac relatione a subsecretario perlecta, eminen­ qui volo. In primo buius schematis capite haec verba tissimus primos praeses dixit; ¿Postquam reverendissimi patres causas absentiae leguntur: ¿Habitum deferant qui neque luxu neque praedictorum episcoporum intellexerunt, quas iu­ squalore oculos intuentium offendat, sed iuxta epis­ dices excusationum sufficienter probatas censaere, copi ordinationem proprio clericorum ordini ao ii omnes qui absentiam eorumdem ex cauris allatis dignitati congruat.4 Et primo vos omnes precor, satis excusatam agnoscunt, sorgendo assensum obtestorque, eminentissimi et reverendissimi patres, ne indignemini cum me do forma habitus clericalis suum manifestent.4 Et cum surrexissent ucdiqoo potrea, cminen- verba facientem auditis, quasi do ro parvi momenti ego loqai velim, et sic frustra tempus pretiosum tissimus primas praeses addidit : terere, vestramquo tentare patientiam. Non est, ut nExcusationes sufficientes agnitae sunt4 Alteram relationem au b secreta ri as perlegit, quae I 1 ipsi eritis, parvi momenti forma habitus nostri, cum divas Bernardus ex incongruentia habitus clericalia his verbis exprimebatur: ¿Aliquot concilii patres ob urgentes ecclesiarum ostendi dicat inordinationem deformiutemquo men­ suarum necessitates veniam a concilio discedendi, tium et morum; cumquo Tridentina synodus prae­ absque obligatione redeundi, petierant, scilicet occupaverit illorum obiectionom, qui niebant, habi­ episcopus Portlandensis, episcopus Camacensis vi­ tum non facoro monachum. Quomodo huic obicecarius apostolices in Curaçao, episcopus Dcrbensù rioni concilium responderit, ipsi nostis. Imo Christus auxiliaris archiepiscopi Panormitani, episcopus ipso infallibilis divinus magister noster sua infinita Bogiacbensis syrus non solam ob ecclesiae saae sapientia, infinitaquo maieatate aua indignum non necessitatem, verum etiam ob assiduam infirmitatem. indicavit praecursorem suum loauucm etiam do Qaas causas indices excusationum satis fundatus vestium forma laudare, cum apud Matthaeum3 atque probatae agnoverunt, eorumqao petitionem dixerit: Quid existis in desertum ridere? Hominem exaudiendam suaseruntu mollibus vestitum? Ecce qui mollibus vestiuntur in Altera bsc relatione perlecta, eminentísimas domibus regum sunt. Loquar igitur do hac propoprimus praeres dixit: sitiono quam in schemata nuper legimus, et dicam; Troa partes haec propositio continet. Prima ^Postquam causae, ob quas praedicti episcopi a concilio discedendi veniam perierunt, indicibus luxum damnat; optimo. Nam ex vestium clericalium excusationum satis fundatae et probatae visae sunt, luxu omnes vos nostis quot mala proveniant: ao reverendissimi patres, qui has causas sufficere cen- C proinde desiderarem vehementioribns verbis luxum sent ut venia discedendi oisdom tribuatur, sorgendo damnari. assensum suum m ani foste ot.4 Secanda damnat vestium squalorem: utrum ge­ Et cum iterum surrexisient undique patres, nerale concilium deceat squalorem vestium domeminentissimus primus praeses addidit: ¿Causa discodondi probata est.4 1 Argumentum: .Episcopos Anglonensis potissimum de Hisco absolutis, eminentissimus primus praeses reste clericali loquntru est. verba capitis. 1 expendens, nbi dicitar: «habitua deferant, qui neque luxa neque squalore sic patres ct alloquutus: oculns intuentium offendat, sed iuxta episcoporum ordinationem ¿Prosequamur nunc, reverendissimi patres, exa­ proprio clericorum ordini ac dignitati congruat-' Hic ani em minationem schematis decreti de rila et honestate tria occurrere dixit. 1» lumia damnari; 2° damnari vestium clericorum, pro qua c priori congregatione audiendi squalorem; > congruità vestium formam episcopo remitti. rerioDt octo oratores, quorum nomina iam publi­ Primam optimum esse ait; alterum reprobandum, quia squalor cata fuerunt; his alii quinqao novi oratores acces­ aliquando ex necessitate aut etiam virtute orili potest; tertium a * serunt Eorum omnium nomina reverendus domi­ pariter reprobandam, quia varietas in forma vestium can largiorum et dissidiorum ease potest, et efficiendi clericos epis­ nus subsecrotarius ex ambono recitabit/ copis sai * insubordinato·. Formam vestium, quae determinari Id exsequens subsecretarías sequentem nolam debet, talarem ease-, eam Christ am in terris induisse semper, nec dimisisse, cum sedens saper asinam et pullam Hierosolywaia perlegit: ¿Nomina oratorum: Januarius Acciardi epis­ introivit, imum ea indutum redivivum apparuisse loenni. copis Anglonensis et Tursiensis, loaeph Caixal y D Vestem talarem praescripsi? se concilium Viennense ?ab Clemente V celebratam, concilium Tridentinum. 8ixtam V et Estrado episcopus Urgcllensis, Puncratius Dinkcl Benedictam XIII. Dicendum ergo in schemate : propriam cleri­ episcopus Augustanus Vindelicorum, Antonius lordà corum vestem talarem esse debere. Praeterea ubi dicitur: y Boler episcopus Viconsis, Thomas Gallaeci epis­ «tonsuram quoque clericalem gerant et capillis simplicem cultam * — copus Red not cusis et Laurotanus, Salvator Angelus adhibeant' — dicendam melini: ,nullum cultum adhibeant Prohibendas societates, ia quas conveniunt etiam mulieres Demnrtis episcopus Oaltelliaensis-Norcnsis, Cyril lue minus decenter vestitae. — Cum doctores circa vetitam clericis Bebnam Benni episcopus Mausilicnsis ritui syri, negotiationem dicant, proprie dictam solummodo negotiationem Guillelmus loseph Clifford episcopus Cliftoniensis. prosa ibi, aliquid etiam de improprie dicta addendam, nec eam — Novi oratores: Petrus Bostani archiepiscopus permittendam sine ordinarii licentia. — Circa docendi officiam Tyri ct Sidonis ritus maronitici, Franciscos Pedi­ formula alendam, quae clericos etiam regulares comprehendat; fidei · proie * rio nem iniungendam iis omnibus, qui ad sacrarum cini archiepiscopus Barensis, Franciscos Gandolfi scientiarum magisterium assumuntur, et episcopi consensum ad episcopus Co ru el anus et Ccntumcellcnsis, Vincentios omnes etiam laicos extendendum. Ita autem did posse: .Clerici lekelfalusy episcopus Albaeregalensis, Emmanuel etiam regulares extra claustra, nec non laicos non obtineant hanc veniam docendi scientias sacras absque professione fidei Del Valle episcopus Huanucenais? * — Denique abi dicitur: «Et qaoniam ia Demum ad ambonem ab eminentissimo primo primam facienda. medio corrupti saeculi facile evenit, at de mandino pulvere praeside successivo vocati sunt episcopus Anglo- etiam religiosa corda sordescant,4 — tollendam illud .facile nenals, episcopus Urgellensis, episcopus Augustanos evenit’ et dicendum·, .etiam religiosa conia sordescere ne­ . * Vindelicorum, episcopus Vlcensis, ct episcopus Ro- cease est • XI. 7-8. cinetcnais ac Luurctanus. 573 CONGREGATIO GENERALIS DECIMANONA 31 ianuarii 1870 574 nure, ¡pai indicato. Etenim non nego squalorem A 8ed dicunt auetores schematis quod nullibi in­ vestium aliquando ex avaritia aut ex negligentia venitur haec vestis designata tanquam vestis propria * oriri ct tuoo optimo damnatur; sed potest oriri clericorum. Nullibi? Ego, ni fallor, video eam ex necessitate, maximo in hisco reipublicao tem­ designatam in duobus conciliis generalibus, video poribus, cum miseri sacerdotes omnibus spoliati eam praescriptam a duobus summis pontificibus. non habeant quomodo novam vestem sibi compa­ Duo concilia generalia sunt Viennense sub ClementeV rcet: damnabuntur hi quia pauperes? Et aliquando et concilium Tridentinum. Concilium Viennenso etiam ex virtuto potest oriri squalor hic vestium, sub ClementeV baec verba habet, vel ut dicam propter spretum rerum mundanarum ot proprii etiam melius, Clemens V in constitutione ab ipso edita1, corporis, ut legimus do non paucis sanctis, quibus Viennense generali concilio approbante: ^Praesenti ecclesia altaria honores decrevit. Damnabitur ergo constitutione sancimus, quod quicumque clericus squalor vestium, qui si aliquando est ox vitio, non virgata vel partita veste publiée utelur, si benemro eat ex indigentia» ct potest esso etiam ex ficiatus extiterit, per sex menses a perceptione virtuto? fructuum beneficiorum quae obtinet, sit eo ipso Tertia pars huius propositionis relinquit epis­ suspensus ... Caeteri vero sacerdotes ot religiosi copis definire, quao sit vestis congrua ordini et quilibet per idem tempus reddantur inhabiles ad dignitati clericorum. Haec tertia pars mihi videtur quodeumquo beneficium ecclesiasticum obtinendum. oiunino immutanda; ot concilium Vaticanum bocce Sed ot talea et caeteri quicumque clerici utentes deberet mea sontentia signanter indicaro, quao siti I opithogio seu tabardo ita brevi, quod vestis inferior buco vestis congrua dignitati et ordini clericali notabiliter videatur: opithogium ipsum saeculares Eteniin non est negandum cx hac facultate epis­ clerici ot religiosi, administrationem habentes, te­ copis data varietates non paucas haberi in ecclesia neantur intra mensem darò pnuperibnr Caeteri quoad clericorum vestes; quae varietates aliquando vero religiosi, ndniinistrstionem non habente», intra murmura ot accusationes excitant contra episcopum, idem tempus, illud teneantur suis superioribus as­ qui forto putaverit talarem vestom dicere vestem signare in pios usus aliquos convertendum. Alioclericis congruam, atque eam in Domino iudicavcrit quin beneficiati suspensionis, caeteri vero inhabili­ praescribere clorici * suis. Sed praeter murmura ct ta tis poenas praedictas por idem tempus ao noverint * Ergo generale concilium Viennense accusationes contra episcopum, inter se clerici saepe incurriiso. litigant, ot habentur contentiones illae et iurgia, ¡assit dericos ferro epithogiam, quod sit adeo quae apostolus ad Corinthios queritur: quia alius longum ut vestes alias cooperiat. Epitbogiuni, dicit ego eum Pauli, alius ego vero Apollo, alius loquor cum hominibus non tantum in scientia aed ego autem Cepbae, ct ultimus ego autem Christi in literis eruditis, epithogium, vox partim ex graeco, Credo igitur opportunum ut haec differentia, hao partim ex latino eruta, significat vestem quao sit contentiones omnino auferantur; et quacnam sit super togam. Ergo conceptis verbis concilium haec vestis clericalis, concilium Vaticanum definiat Viennense ita clericos voluit in publicum prodire, Quacnam sit haec vestis, ego ia mea inscitia vestitos nempe cum toga, et super togam cum puto esso vestem talarem: et quamvis auctores C pallio. Togam, nemo negat, esso vestem talarem; huius schematis in adnotationibus super caput 1 pallium concilium ipsum Viennenso vult ut sit adeo proprio in litera (b) dicant nullibi esso declaratum protensum, ut usque ad pedes perveniat. Sed dicet forte aliquis, hoc decretum concilii quaenam sit vestis propria clericorum; ego cum venia hominum alias doctissimorum puto negandam Viennensis iam obsoletum csl Nego, patres reveren­ esso hanc propositionem. Nam dico sivo Christi dissimi; nam audito et postea Indicabitis. Nam cxomplo, sive gravibus ecclesiae definitionibus vestis concilium Tridentinum, cuius decreta certo non sunt talaris iam ab initio ecclesiae catholicae definita sine vi, ct adhuc in vigoro habentur, decretum concilii Viennensis approbavit; ct no meam sententiam est ut vestis propria clericorum. Christi oxemplo. Et quis negaro potorit Christum hanc non satis firmam iudiceti», ego duos testos (unicam, nempo talarom vestem semper habuisse? affero: Benedictum XIV, qui in notification© LXXl Et non legitur, advertite, patres reverendissimi, in ad clerum Bononiensem ita loquitur: ^Concilium evangelio Christum hanc vestem deposuisse, cum Tridentinum (sunt categorica haec verba) constitu­ accessit ad civitatem Hierusalem sedens super asi- tionem Clementis V secundam in concilio Viennensi * ergo habet totum suum vigorem. Sed nnm et pullum eius. Quod puto id aptissimo fecisse renovat: Christum, ut illam excusationem destrueret qua etiam sine hac sententia Benedicti XIV, cuius doc­ nonnulli ecclesiastici cum iter faciunt equitando trina, cuius sapientia totam ecclesiam catholicam sibi permissum esso putant aliam vostem adbibero, illustrat, praeter illius verbo, ipsum concilium Triden­ quam vestom talarem. Et quid fortius cum Christus tinum idem testatur: nam in cap. VI bwi. XIV ipse non tantum vitam vivens mortalem in torris, de reformatione, ubi iubot clericos vestes suo con­ sed cum iam resurrexisset a mortuis, et in caelum gruentes ordini semper deferre, concludit ipsum ascendisset ntquo ad Patrie dextram sederet, dis­ caput hisce verbis: „iuxta constitutionem Clemen­ cipulo suo quem diligebat, et cui se videndum tis V in concilio Viennensi oditam * Quomodo ne­ rivo immediato per so sivo mediato per angelum gari nunc poterit, quod haec constitutio concilii (hoc non facit nunc ad rem), sed se videndum Viennensis sit adhuc in suo vigore, cum concilium praebuit in insula Pathmos, vestitus illi apparuit Tridentinum illam renovaverit? En duo concilia. Venio nunc ad duos summos pontifices, nempe vesto talari (risus). Sciunt periti linguae graccac, cum dicat loannes in Apocalypsi *: In medio septem Qixtum V et Benedictum XIII. Do Sixto V ipsi candelabrorum aureorum similem filio hominis, vesti­ schematis auctores confitentur, quod constitutionem tum podere: Graeci, qui nobiscum estis in hac aula, ediderit, quae incipit Cum sarrosa * cZom, in qua con­ quid significat liaeo vox podere? Nonne a nomine stitutione severissimis verbis, gravibusquo poenii ποΟς τ.οόός, quod significat peder, dicitur illa vestis iussit omnes clericos vestem talarem adhibere. Di­ podere, quao usquo ad pedes descendit? Ergo cunt iidem auctores, quod ipse summus pontifex Christus etiam cum iam gloriosus a dextris Patris bullam illam temperaverit: forte temperavit. Ego sedebat, hac vesto talari voluit appareto loanni (risus). evolvi omnes bullas, quas dictus summus pontifex > I, 13. 1 Cien. Qwontuw de rila e< hc«e*t. ckik. >75 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 576 evadit et sanctus. Maxima cum cordis exultarione dem ipsis iniuriam coram vobis fecissent, utpoto audivi, quae ad hanc perfectionem in clero obti­ qui ab eodem clero ot illi naper educti sunt Nimio nendam huic oeoumenicae synodo proposuit illu­ tamen amoro laetitiae, zeloque ecclesiasticae digni­ strissimus et sapientissimus Hungarino primas petens tatis abrepti, videntesquo mala, quao ex possimo ut saltem commendaretur ab ca opus vere sanctum abusa, qui modo fit, regii patronatus oriri incipiunt, venerabilis Holzhauser. Meum eat hoc desideratam ; ot peiora quao timentur; volentes etiam ut tali quod dicat concilium, ut scilicet vitam communem patronatui a vobis, si fieri potest, fracui infician­ clerus amplectatur, utque non amplius a feminis, tur, ad id facillime devenerant, quod vobis ex­ sed ab instituto aliquo laicorum fratrum serviatur: positum est. quam rem maximi momenti esso existimo. Quinquo mouses sunt ox quo cleri moi coram Attamen, venerabiles patres, creditis immensum tota Hispania defensionem assumere coactas, eum hoc bonum attingi posse illud praecipiendo aut heroica abnegationo praeditum charitatis, patientiae, efficaciter commendando, quin nos qui in perfec­ zeli cneterarumquo virtutum sacerdotalium exem­ torum statu versamur, talem vivendi rationem primi plar, bonis omnibus plaudontibus et etiam fortasse capiamus? Pace tanti viri dictum sit, nullo modo. multii ex vobis, demonstravi. In annis fero docom Foveamus quantum poterimus in seminariis cum ct septem ex quo dioecesi Urgollcnsi praefectus α scientiarum perfectione cordis humilitatem, orationis sanctissimo patro nostro fui, tres tantum aliquan­ spiritum, rerum mundi contemptum; et ut practice tulum punire, et minas quam decem monere do B discant iuvenes, ct ament spiritum verae vitae com­ lubricis rebus debui, cum formo 800 sacerdotes munis, cuius essentialis proprietas est spiritus pau­ habeam; et nullum ox ipsis ambitiosum novi, nimis pertatis, hoc eat odium pecuniae; quam non habero modestum aliquem quem compollero coactus sum, imo nec videro permittantur, quia cius cupiditas nisi forsitan aliquem ex illis, quos ad nos guber­ radix est omnium malorum. Namque clericus qui nium mittit, do quibus agere spero cum do capitulis etiam in vita communi pecuniam diligeret aut ludas tractabitur. In archidioecesi Tarraconensi natus ct esset uut facile deveniret: et si cui Deus in nostris educatus eiusdem primatialis ecclesiae per 20 annos dioecesibus huno vitae communis spiritum communi­ canonicntu potitus, eadem vidi ; idipsum scio de caverit, illum foveamus; Deus enim est, qui sua reliquis Tarraconensis provinciae dioecesibus; de dona cui vult tribuit, alii quidem sic, alii vero sic; aliis minus mihi notis adeo certe loqui non possum. et non ab omnibus omnia perit. Neque obliviscamur, Est tamen hio zelantissimus inter nos praesul qui venerabiles patres, meliora frequenter bonorum esse per 40 annos vicarius aut episcopus varias in aliis inimico. Audivimus stupentes, quae de orientalium provinciis Hispaniae ecclesiasticis gubernavit dioe­ disciplinae rigoro tam apte tamque eloquenter dixit ceses, qui do eiusdem acqualo reddit testimonium : reverendissimus episcopus Magno-Varadinensls: et et credo omnes aut fero omnes idem reddidissent, tamen cum suo rigoro Oriens in nuptias clericorum, et ia schismata et haereaes maxima ex parte pro­ si ab aliquo interrogarentur. Si ergo patronatus regius nostras conatur per­ lapsus est; dum occidentales ecclesiae benignitate derò ecclesias, ipso culpetur, non clerus: contra C praesertim sanctae matris nostrno Romanae ecclesiae ipsum, si fieri potest, remedia quaerantur, quod abs sustentatae in maxima mus parte et unitatem et dubio voluere oratores; clerumque nostrum miremur fidem servaverunt sanctam mundamque in evanqui maximae tentationi resistere in immensa sui gelicis praeconibus. Denique ei vobis placet, com­ parte novit, quamvis r.on negem aliquos ab ea mendemus etiam clericis, quao pro episcopis in alia fuisso abreptos. Recordamini, venerabiles patres, congregatione proposui: namquo sino iis, mihi cre­ bellorum civilium, revolutionum privationumquo dite, inutilia devenient quaccumquo in hoc schemate omnis generis, inter quae formari debuit hodiernus tractabimus, ct prout tueo dixi, in charta tantum­ hispanus clerus, cuius plura millia Romae ordinari modo scripta manebunt. Quod do spectaculis dictum est in fine capitis I debuerunt; et non condemnemus insontem. Ad schema nunc de vita et honestate clericorum sentio ac puto ut maturissime ponderentur verba, gradum faciens, regulam perfectionis, quao in § 1 quae hao de ro in schemnto proponuntur. Recordor capitis I clericis omnibus communis proponitur, enim cum parvus essem, parochos ct oppidorum summo gradui sacrae hierarchise, id est episcopis, magistratus choreis ac spectaculis, ei quao habe­ convenire posse existimo; atque idcirco ab iis nimis bantur, praesidere consuevisse; et recordor etiam non exigit. Utinam clerici omnes otiam minoristae quod praesonte pastore lupus gregem invadere non perfectionis apicem attingerent! attamen praeclaris­ potuerit: ot video nunc absente pastore quomodo simus auctor de caelesti hirrarcltia iam optime ad- rapiuntur et disperguntur α lupis infernalibus; atnotavit, Deum non eamdoin sanctitatis et scientiae D que scandala innumera et in immensum creverunt. formam nb omnibus clericis. exigere, sed insitis ab Praecipiamus ergo ut non possint clerici accedere eo illustrationibus ait cap. Ill proportione oppor­ recreationis, aut curiositatis, aut levitatis causa, tuna quemque ad proprii gradus perfectionem ad­ quod certo scandalo fidelibus esset et constituerentur ducere. Prudentissimo ergo consilio patres Tridentini fautores malorum quae in iis committuntur; sed in decretis do reformatione session. XIV et XXII totalis eorumque absoluta prohibitio cauto fiat. Prudentes etiam simus in condecoralionibus a formam perfectionis communem pro clericis non adeo sublimem designarunt, ut etiam perfectis, hoc mundi guberniis clericis concessis prohibendis; si enim ita absolute faceremus, nonno mundi gubernia est episcopis possit congruero. Memores simus, venerabiles patres, hio non repellere videremur, ansamque praebere perversis condonatorum nos fungi officio, non asceticum ecclesiam traducendi tanquam effectricem separa­ scribere tractatum, sed legislatores esse. Satius tionis ecclesiae α statu, quam tantum ipsi desiderant? ergo fortasse foret ut media ad obtinendum gradum Ut mala in hac parte ambitionis radicitus tollan­ perfectionis clericis convenientem designaremus, tur quae vera sunt mala. In hac parte mandemus inter quae Tridentina synodus ccnsuit esso semi­ ut nec clerici nec episcopi talibus eondecorationibus naria; quod quantum fieri potest medium evolvere uti possint, nisi in caeremoniis civilibus, et ut titulo curemus ad clericos ad sui status perfectionem ipsis adnexo nunquam uti valeant. efformandos. Neque ox eo enim quod quis in Post dicta do habitu clericorum duo verba unice sortem Domini adseriptus est, ideo iam perfectus dicam, ut scilicet talaris vestis adoptetur ab hoo CO.VCIL. OXXZKXL·. tomus L B7 579 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 580 concilio: ei enim relinquitur episcopis, idem forme A ceps et concursum obtineant ipsi regimen scholarum. est ao si relinquatur arbitrio clericorum. Nihilo * Istud unicum est nobis relictum medium ad integri­ minus in vestibus superaddendis propter stationum tatem fidei catholicao in Hispania sorvandam. lineo rigorom relinquatur etiam non episcopo, sed concilio praedicebat venerabilis praesul, et proh dolor, ve­ provinciali. Bonum esset nobis, reverendissimi pa­ nerabiles patres, prophetia iam magna ex parte tres, ipsa relati lege nos esse circumdatos, et babere impleta est, et adimpletur! Nam etsi plures epis­ semper prae oculis in veste nostra dignitatis nostrae copi promovero studuerint ct applicaro clericos sublimitatem. Praeterea talari veste induti non quos poterant ad studia praeparatoria scholarum, facile indigna clericis faciunt. Hoc enim modo quas normales vocant; examinatores, qui a gubernio unitas et concordia erit ia substantiali vestium forma eligebantur, constantor cleri inimici ea utebantur quoad omnia apud omniutn nationum clericos, sicut methodo, no dicam perversitate, ut approbarentur erit in catechismo, ut spero, cum pulchra in acci­ saeculares, clerici vero licet aptiores reprobarentur; dentalibus varietate. Haec tamen dicta sint do iis quod utique etiam in religiosis sororibus scholis regionibus, in quibus gubernia non opponuntur puellorum addictis eveniebat: quo factum ost ut vestibus ecclesiasticorum, quis tuno providero debent pueri paellaequo ab optimis parentibus tradi debue­ concilia provincialia aut naiionalia quomodo vestes rint in scholis educandi non pastoribus sed lupis, debeant esse. qui eorum fidem moresquo Christianos devorarent. In § 2 capitis II nova nobis proponitur ordinatio, Haec fuit cstque ruina, patres carissimi, carissimae optima fortasse pro aliqua nationo non catholica, patriae meae. Sed satia de hoc lamentabili argu­ et etiam pro catholicis nationibus si tantam in ab­ mento, quod meum cor nimio dolore excruciat. Quoad § 3 capitia 11 existimo non sufficere od stracto res consideretur: quam tamen in concreto molestissimam ipsis faturam timeo, multorumque promovendam cleri puritatem sacerdotalemque spiri­ malorum fontem. Certum enim est in nationalibus tum quadrienualia nec triennalia spiritualia exer­ gymnasiis ot scholis parvulorum multas doceri dis­ citia, sed biennalia saltem, ai non annualia fieri ciplinas ad religionem pertinentes; notumque puriter possint. Sed indico etiam exercitia spiritualia valdo est gubernia, a quibus professores eliguntur, valde tantum α nobis esse commendanda ; sed relinquamus propendero ad professores saeculares, potiusquam conciliis provincialibus, ut circa frequentiam statuant clericos proponendos: qua ex re quanta oriantur quod opportunum in Domiuo iudicaverint Neces­ mala nemo vestrum est qui non videat Statim ao saria insuper sunt praetor devotam divini officii haec nostra conciliaris ordinatio ad guberniorum recitationem exercitia quotidiana piarum medita­ notitiam perveniet, quid quaeso eveniet, reveren­ tionum, lectionum et examinis conscientiae, quae dissimi patres? Timeo no gubernium indignum sibi in exordio indicavi, quaeque didicorunt in semina­ reputans submittere beneplacito ot approbationi riis; ne forte talium exercitiorum obliti frigescat episcoporum quos ipsum fortasse nominnverit, deri­ in eis sacerdotalia spiritus, et eorum tepiditas nau­ cos professores nullos amplius in posterum sit no­ seam faciat Deo ct episcopis et plebibus. Praestat minaturum. praevenire scandala, quam eadem punire, de quo Sed demus clericum nominari; quid aget epis- < agitur in ultimo capite: ac praeterea pro ipsis ct copus? Approbationem denegabit eo quod ipsum nobis meminisse debemus eius quod dicit Apostolusl: censeat non satis esso idoneum? Ast tuto paratas Arma militiae nostrae non carnalia funi, sed poten­ sit episcopus contra gubernii et ckrici ei usque tia Deo, a quo eorum omnis vis et victoria speranda fautorum ime, ct fortasse persecutiones. Tumque est; et alterius epistolae ad Corinthios1: Sic nos etiam abs dubio nominabitur professor saecularis, existimet homo ut ministros Christi : ao proinde, licet peior sine dubio quovis clerico, etiam minus idoneo. libros et consilia hominum non debeamus negligere, Approbabit eum episcopus? Ast tuno ipse suam attamen cum Deo nostro rege tractaro frequenter aggravabit conscientiam, et cius agendi ratio plu­ debemus, ut eius ministri, quae Dei sunt et ad rium ex bonis reprehensionem incurret Quid agen­ Deum spectant, ut fecerunt sancti patres nostri ct dum ergo? Mihi satius videretur si schema in hac ecclesiae doctores. Restat modo caput schematis ultimum, in cuius parte pro scholis nationum catholicarum appro­ bantes, a sanctissimo domino nostro peteremus ut fine proclamata sacri concilii Tridentini doctrina haec res immensi, ut opinor, momenti in concor­ do iudiciis episcoporum in clericos concabinarios datis cum guberniis catholicis statuendis praesens et male viventes ex informato, ut aiunt, conscientia, haberetur, definiendo in ipsis ut ius nominandi quae tam utilia hucusque fuerunt ecclesiae Dei, professores, qui disciplinas ecclesiasticas tradituri nescio tamen qua de cansa in praxi, prout est in sint in gymnasiis, pertineat ad episcopum dioeceseos ; schemate, oblita remanebunt. 8i quis enim episet in scholis primariis aliisquo levioris momenti D copus ea adhuc exercere in posterum tentaverint, sint parochi, aut eorum coadiutore , * qui statutis ex appellatione, quae mihi incomprehensibilis ride­ horis scholas adeant, bosque disciplinas doceant tur in iudiciis sola facti inspecta veritate formatis, Ut in am, Ingemiscens toto cordis affectu aiebat maiora oritura scandala timeo, ex eo praeciso quod venerabilis episcopus mihi amicissimus, α pluribus pro vitandis scandalis institutum fuit. annis vita functus, post concordatum ultimum cum Sciebant patres Tridontini quam difficile veritas Hispania conclusum, utinam propheta falsus eva­ in lubricis rebus deprehendatur; sciebant eam nun­ derem; futuram enim esso praevideo eam, quae quam aut fero nunquam obtenturos episcopos, si nascetur, generationem et quao nuno tenero est, probationum testimonialium forma exigeretur, cum impiam facillimo evasuram oo quia in concordato res occultae adhuo sunt et nondum in publicum episcoporum auctoritas docendi religionem in scholis prodierunt; quales sunt res do quibus nunc trac­ posthabita sit. Aliquid utique, dicebat, nobis vide­ tamus. Et boo quod tunc verum erat, indubitatum tur concessum, sed hoc est theorotico tantum, in est in nostris indifferentismi morumque corruptionis praxi vero revera nihil, aut fero nihil. Vere non temporibus: in quibus iuramenti sanctitas contem­ amplius sumus nos episcopi gregis postores, sed nitur, testiamquo medio fermo omnia, sola veritate sunt homines mercenarii, qui gregem devorant. excepta, probari velent Idcirco Tridentini patres Enixe ergo rogo per sanguinem redemptoris Dei hac discretionali iudicandi forma, postquam omnia nostri, ut plures e clero, quo fieri poterit, scholas » ‘J Cor. X, 4. ’ l Cor. IV, 1. gubernii praeparatorias adeant, ut per examen dein- t»8l CONGREGATIO GENERALIS DEC1MANONA 31 ianuarii 1870 582 benignitati· patornooquo oharltalls media inutilia A patribus ct satis luculenter et diserto rem nottram rcasorunt, instructos voluero episcopos, no Impuni- iam tractavere, vix mihi aliquid superest, nisi bre­ tato ohristhnao societatis mnla sino modo crescerent, viter exponere in quantum principalibus factis ct ut prompta oorrootiono ot peccante· lutte puni­ animadversionibus, pro mea parte, consentiam disrentur, et qui solo timori· motu continentur, in sontiamque. Dixerunt enim reverendissimi oratores oírtelo permanerent. de nonnullis quao in schcmato addenda, dc aliis, HI voro, ut fit in •cliemato, a talibus iudicibus quao emendanda, do aliis doniquo quao ex schemate admittatur ad superiorum recursus, quid quaeso tollenda essent. Quare 1· do iis, quae addenda evonlot, reverendissimi potros, cum a sola aestima­ existimarunt. tione episcopi, sola facti veritate Inspecta, horum Praeprimis opinionem reverendissimorum patrum ludlelorum via dependent, cumquo iudex appella­ accepto, qui vehementer exoptant, ut ia prooemio tionis nec loca viderit, neo personarum ingenia ipsi •chomati· gravissimi· nec non fervidissimi· verbis sint nota? Aut episcopi inferiori· iudicio fretu· dignitas ct formidandum onus muneris sacerdotalis reum condemnabit for tunso iuiuste, aut illius iudi- explicetur; ct univorsus clerus pro sanctitate ct .clum propter diversum res videndi modum annullane amplitudine muneris sui incitetur ad eam sancti­ verum crimini· reum absolvet risui eannisquo epis­ tatem vitae studiosissimo prosequendam, quao illis copum exponens: ex quo illud etiam eventurum inceso debet, qui sancta sancto tractaro tonentur. timeo no forte vidento * episcopi talia indicia et Admoneantur clerici praecipuo illius virgineae cainutilia imo et nociva ipsis evadere ea negligent, B ititatis, quam sacerdotes anxia quadam solicitudino reoBcuo in hia criminibus impunes relinquant, us- custodire dubent; inculcetur cis usus eorum medio­ quo dum om iudicio ordinario punirò valeant. liso rum, quibus utendum est nd fovondum spiritum Doi, de causa oniiucntissimua cardinalis archiepiscopus augendasquo omnigenas clericales virtutes; quibus Hispalensis pro conservatione disciplinno concilii in modiis nominentur specialiter oratio, vigilantia, Tridentini sapientissimo conclusit; ct ogo quoque meditatio, frequontior peccatorum confessio, quoti­ concluderem, neo ullum vorbum do hoc negotio diana sacrae missao celebratio, studiorum sacrorum dixissem, nisi mihi aliud occurrisset modium, quo diligentia ct exercitia spiritualia. Quoad singula, quae ad en quao in capitibus I Tndentinao disciplinae spiritus, ut opinor, sartus tectus permaneret; ot fines sapientissimi, quos sino et II sebomatis nostri leguntur, addenda essent, dubio schematis auctores sibi proposuerunt, ad­ adnotatum est a plurimis reverendissimis oratori­ bus, ut aliquid in decreto statueretur do scientia ipiscerentur. Pro his negotiis, quae nec nominaro dobemus et doctrina clericorum colenda ct promovenda. Hoc in definitione nostra, nisi tantum indicare citatione quodam respectu in mea ipsa dioecesi abs me pro­ capitis Tridontini, tribunal collcgiatim instituatur visum est, ecd ut universaliter in hac rc provideatur ex episcopo et ex tribus iudicibus synodnlibus, non solum propter dignitatem muneris clericalis, ab episcopo pro quolibet iudicio ex 12 eligendis; sed etiam pro saeculi nostri circumstantiis magno­ decernaturque ut non posait episcopus reum con­ pere opue esso mihi videtur. Ad hunc finem in demnaro nisi duo ox tribus iudicibus idem sentiant, C clericis assequendum inserviunt binae vel ternae llaccc ratione ct cavetur bono clerici nomini, et annuae conferendae pastorales theses ab episcopis episcopus nunquam i usto praecipitis et immaturi ad elaborandum cis praescribendae, procuratio indicii argui poterit. Exigo ut sint ex 12 iudicibus bibliothecarum in singulis capitulis ruralibus, ct synodiilibu>i, ut sint ab omni calumnia immunes, alia huiusmodi. et ut ex ipsis eligantur tres nb ipso episcopo, ne sequendae scientiae tue po»e bimu vel terna. * annuas con­ ndiunctorum inconvenientia timeri valeant. ferentia· pastora!», these· ab episcopo deridi ad eia bo raed am * et alia bniatmodi. Vita» rommanc» 8i tamen nd superiorem recursus necessarius propositas, bibliotheca omnino a vobis creditur, quamquam mihi, prout commend&ndtun non vero praecipiendam ob difficultate», qui trai obnoxia est Quoad barbam non recedendum a consuctodiue. nuper dixi, incompronsibilis videatur a tolibus indi­ qaae rive apad orienta!» live apwl occidental» viget. Sibil cii» appellatio, statuatur, ut episcopus coram tribus dicendum in concilio de clerico rum decorationibua, ad summum praedictis iudicibus, aut si vultis quinque ex syno- admoneri illos posse, ut non magis lucrara quao gloriara Pei dalibus electis, probationes extrniudicialos excipiat et salutem animaram quaerant — Non pease absolute eidudi aut ostendat, roumquo audiat, scriptoque mandentur foeminas a domibus clericorum, sed munendo·, ,nt in donati­ ci· suis nonniri persona» consanguineas easdemque honestas, atquo in curia cauto custodiantur, poennequo im­ rei bis defidenliboi alias aetate, tùie moribusqoe graves acci­ ponuntur quas rous meretur. Si appellatio ad motro- piant, ita nt etiam clericorum familia in aedificationem fidelium politanum fiat, teneatur isto primum mittero tres conferat * Clarius loquendum, nbi de beneficiorum fructibus ex suis iudicibus synodalibus. qui esusam excipiant, fit senno, et ri placuerit dici pos«e: , Diligenter caveant clerici, * Ilea, nimirum ecclesiarum et beneficiorum buna. ct coram episcopo ct iudicibus dioeceseos rem exa­ p ne ecclesia quae Dei vont et patrimonium Christi se panpemm cum pro­ minent; ot si duo ox tribue .sententiam episcopi priis confundant et frac tus ecclesiasticorum bonomia aliter ac ratam habuerint, non dabitur recursui locus: atquo in sacrosancti concilii Tridentini decretis statutum est Ia»· hoo modo et charitati et iustitiso ct decori cleri­ * pendant. * Exercitia spiritnalia quotannis ani ad summum singulis bienniis prai-Acribenda. Quae respiciunt facultatem do­ corum consuleretur. * tenuih»nem deridi senioribus ac infirmi» pro­ Vos tamen, reverendissimi patres, in vostra sa­ cendi et en curandam, non t e inserenda In hoc decreto, nbl ,de vita et pientia multa convcnicntiora invenietis. Dixi. ORATIO reverendi patris domini Pancratii Dinke! episcopi Augustae Vindelicorum *. Eminentissimi et reverendissimi praesides, emi­ nentissimi et reverendissimi patres. Faveto aliquantulum mihi dictaro aliqua de •chomate hodie nobis proposito. Quoniam vero quamplurcs ox eminentissimi * et reverendissimi· 1 Argu men tam : .Episcopal Angas Us Vindriicoram. In pro­ oemio dignità * et formidandum sacerdotalis moneris craua expticcUir. Aliquid de scientia et doctrina dicatur Media eea- honestat· sermo r*L — Ei pungendam vocem , coucubinatas *, * non tamra mn omittendam. Com antera Immutari paraxraphus debeat, attendenda lurc eme: Ie cum i osti lia requirat, ut aerao radicetur non ccguita causa, nullus de riconta punieudus est. quia vel estua formali processu rogai ta, vel «altea sola facti veritas inspect * fuerit; Vo etiamri in aliquo delicto «ne stre­ pitu et figura indicii ct sola facti veritate inspecta procedatur, id nunquam fiat, quin ei tram·Melale· probativa» ab episcopo collectae scripto ccaeigueetur documento; 5· in casu notario, unde magnum exortmu est scandalum, sine mora providendum est ab episcopo saluti animara·, non obstanu proenra ia rram durante; 4· cura ínter canonistas quaestio adhne alt circa san­ ies tiara ex ia forma la cousóentla. antbratica interpretatio buras formulae el radidalu tinvleai applkalknis «amaopero neces•aria est.· 37· 583 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 584 Ab aliquibus ex reverendissimis oratoribus opta- kfide moribusque graves recipiant; ita ut etiam cleritum est ut in decreto emittendo etiam mentio fieret eorum famdia in aedificationem fidelium conferat. communis vitae clericorum, istaque vivendi forma 2° De bis quao in schemate corrigenda seu emen­ commendaretur. Quomodo talis vitae institutio danda putantur. Consentio in oo quod, ut plures ex inter parochos diversarum parochiarum in praxim reverendissimis oratoribus obsorvarunt, emendanda vocari possit, pro meo exiguo ingenio non com­ sit illa phrasis quao habetur in capite I pag. 5 (coi. prehendo. In mea ipsa dioecesi illo venerabilis 517 d) nostri schematis, quao de bonis ecclesiasticis sacerdos Bartholomaeos Holzhauser, cuius nomen cum propriis non confundendis, nec non do fructi­ nudius quartus ex hoc ambone archiepiecopus Co- bus bonorum ecclesiasticorum impendendis tractat. loniensis celebravit, oriundus fuit; ibiqae prima in­ Ut sensus duplicis intentionis, quae, sicut ox adstitutionis suae clericalis fundamenta ponere coepit notationibus ot allegato concilii Tridentini decreto Ast ea, quae ab illo constituta fuerant, brevi sunt elucet, textui substituitur, magis lucide innotescat, collapsa. Haud mibi ignotus est libellus ille quem ausim hanc phrasis istius immutationem humiliter ipse pii esi mus sacerdos Holzhauser do hac re proponere: Diligenter caveant clerici ne ecclesiastica, conscripsit, ot summa laudo approbo illud quod nimirum ecclesiarum et beneficiorum bona, quae res continet. Neque mo latot hos Holzhauserianas Dei sunt et patrimonium Christi ac pauperum cum constitutiones a sanctissimo domino Innocentio XI propriis confundantur, et fructus ecclesiasticorum summo pontifice esse approbatas et commendatas. bonorum aliter ac in sacrosancti concilii Tridentini Ast id unum vehementissime dolco, rei ipsi exe- B decretis statutum est, impendant. Id quod a pluribus reverendissimis oratoribus ad quendae fere insuperabilia obsistere obstacula. Sano nescio qualem successum hoc institutum caput II pag. 7 (coi. 518 c) animadversum est quoad clericale in illis dioecesibus habuerit, in quibus exercitia spiritualia, mibi cx imo nnimo fuit sumptum. novissime est conditum; et libentissime obsequens Existimo enim episcopum nil melius tacerò posse, ero ot obligatissimus cuicumquc alii testimonio ex quam clero suo quotannis gratiam communium experientia desumpto, qui meam hac in ro senten­ exercitiorum spiritualium offerre: exercitia spiri­ tiam corriget. Pro mea experientia quam ad hunc tualis communia longo maiorem bonorum fructum diem hausi, hoc tantummodo proponere ausim, ut et copiam nfferunt quam exorcitia privata. Cum communis clericorum vitae principalitas ab bac vero consideremus in amplioribus dioecesibus lougo sacra synodo enuncietur, et id saltem praecipiatur, minorem clericorum numerum annuis exercitii· in­ ut ubicumque parocho cooperatores seu vicarii non tercise posse, valdo timendum est, nc ai huiusmodi beneficiali praesto sunt, isti cum parocho communem exercitia singulis trienniis habeantur, clericis, in vitam degant: ita saltem bonum quidquam attingi suum ipsorum detrimentum, praestantissirauin vitae poterit, quamvis non possit effici quod est optimum. clericalis adiumentum aequo diutius subtrahatur. Unus cx reverendissimis oratoribus proponit ut Quare commendo vehementer ut in textu ponatur: aliquid statuatur de dccorationibus gubernii civilis singulis annis, cel saltem bienniis. a clericis non accipiendis, et do barba clericorum. 3* De iis quae in schemate omittenda putantur. Ignoscat mihi ille reverendissimus et illustrissimus C In cap. II occurrunt duo loca quorum tenor ad rem orator, cuius intentionem sinceram et optimam col­ minus pertinere videtur. Sunt in pag. 6 (coL 518 d) ea laudo, propositionem vero acceptaro non possum: verba quae incipiant: nCum munus docendi * ct termi­ mihi equidem decreto conciliari minus digna viden­ nantur p eximi noverint * ; deinde ca alia quae in pag. 7 tur. Maneat circa barbam clericalem in ecclesia (ibid, c) incipiunt: rNe vero ii qui per senium * ct occidentali et orientali illo usus qui viget, et, si terminantur „diguamque sustentationem inveniant. * non fallor, a sedo apostolica confirmatus est. Quod in primo loco agitur de facultate docendi clericis ad decorati on es non accipiendas attinet respondeo, impertienda, in altero de sustentatione clericis seni­ quicumque, reverendissimi et eminentissimi domini, bus infirmisque procuranda. In quantum ad tenorem ox clericis adeo scelestus et nefandus est ut pro huius utriusque loci illud quidem approbatione favore gubernii civilis adipiscendo non horreat ec­ nostra dignissimum censeo; sed in hoc schemate, clesiam suam prodere, et in detrimentum detrudere, quod inscribitur strictissimo sensu de vita et honé­ huio sane multae aliae viae patent ad hunc finem state clericorum, ambo loci minus bene positi vi­ prosequendum. Non decorcatio sane, sed perversus dentur. Quare illa pro mea sententia vel alio abiectusque animns generat proditorem. congruo decreto melius inserenda erunt; vel mutan­ Quod alius denique ex reverendissimis oratori­ da erit inscriptio schematis, si placet, forsan in bus de detrimentis fusius disseruit, quao saepias hunc modum : De clericis eorumque vita et honestate. proficiscuntur ex ambitione beneficiorum a gubernio In capite III sermo est de ea vigilantia et potocivili obtinendorum, mihi equidem ad hoc schema, D state, quam episcopi circa vitam et honestatem quod de vita et honestate clericorum agit, minus cl eri co rum exercere tenentur. Confirmantur denuo pertinere videtur. Et tamen si quid de huiusmodi omnia ot singula, quae super hac re praeclarissime robus in decreto dicore placuerit, sufficit clericos dicuntur in decretis sacrosancti concilii Tridentini. admonere et obsecrare, no magis lucrum quam His in primo articulo huius capitis laudatissime salutem animarum quaerant, ne favoris cuiuscum- expressis adiungitur nunc alter articulus fusius quu acquirendi studio vel ambitione adducti de­ conscriptus, in quo tractatur de clericis in impu­ trimentum ecclesiae operentur. dicitiae sordibus immundoque concubinatu versantiRes deniquo gravissimi momenti est, quos bus. Eminentissimi et reverendissimi patres, revo­ qualesquo famulos clerici in domibus suis habeant. cate, quaeso, in memoriam vestram ea praeclaris­ Ast pro mea sententia fieri omnino non potest ut sima verba, quae nuper de eadem re eminentiasimus feminae penitus a famulatu clericorum prohibean­ et reverendissimus cardinalis archiepiecopus Hispa­ tur. Ut unum tantummodo dicam, feminae in lensis in medio nostrum locutus est: et ego magno domesticis omnino necessariae sunt, ubicumque cum dolore vocem concubinatus in hoo schemate clerici redditus suos ex fundis agriaquo capiunt. lego. Eo tempore, reverendissimi, quo sacrosanc­ Sufficiet fortasse si sancti concilii patribus reveren­ tum concilium Tridentinum celebrabatur, omnino dissimi· placuerit decreto inserere: Monentur clerici necessarium fuit particulsre contra clericos sensu ut tn domesticos tuos nonnisi personas consanguineas, strictissimo concabinarios edere decretum. Si ad easdemque honestat, rei, his deficientibus, alias aetate, probandam istam meam assertionem argumenta ex 585 CONGREGATIO GENERALIS DECIMANONA 31 innuarri 1870 585 illo tempore aba mo peterentur, eminentissimi ae a schematis tenori, qualis prae manibus est, in sin­ reverendiasimi domini, erubescerem in describendo gulis sais partibus assentio. ca horrenda clericorum concubinaliorum scandala Haec sunt, eminentissimi ctrovorendissimi patres, quao authentica cancellando meae documenta ex quae pro meo conscientia dicenda existimavi, salvo mea ipsa dioecesi cx illis diebus proh dolor! affe­ huius amplissimi coetus iudicio. runt. Deo sint gratos, nunc temporis res longe ORATIO alitor se habet. Eveniunt quidem, fateor, et nunc merendi patris domini Antonii Io rdà singula carnalis incontinentiae scandala, magnopere episcopi Viccnsis1. dolendo; at ista mihi non satis causae praebere videntur, ut in decreto conciliari nostro concubinatus Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ clericorum mentio fiat. rendissimi patres. Novi equidem, reverendissimi domini, vocabulum Mihi omnium episcoporum minimo etiam in­ concubina tu * latiori sensu in canonibus sacris in- cumbit in hoo negotio de reformatione clericorum tclligi quam in legibus nostris civilibus et usitata partem aliquam assumere. Non molestus ero, bre­ hominum loquela. Sed ob uam ipsam causam opus vissimo loquar. oat ut cautissimi simus in adhibendo isto vocabulo. Etsi enim cum sancto Alphonso Maria de Li­ Cogitato, quaeso, quantopere usus huius vocis, simui gurie fatear, mutare vitam sacerdotum, si mali sunt, no decreta huius sacri concilii in publicum pro­ vel illam meliorare, si sunt tepidi, esse quoddam dierint, in cleri nostri diffamationem cessurus sit. i miraculum quod raro fit; nihilominus nos, qui Nonno homines ecclesiae sanctae nostrae infensis­ pastores sumus, impendere et superimpendere de­ simi magno clamore adversus clericos ruent? Nonne bemus, ne aliquis ex nostra negligentia pereat, milio vocibus clamabunt in catholicos sacerdotes, alioquin sanguinem eorum do manu nostra requiret Utpnte qui tantis concubinatus scandalis sunt ob­ Deus. Aliunde quod impossibile est hominibus, noxii, ut ipsa oocumenica synodus de concubinatus facillimum est Deo, qui ex lapidibus his filios Abrapesto, quao in iis grassatur, publice mentionem hao facere potest; ideoque inulta media salvationis facere cogeretur? Desidero igitur (ignoscite mihi pro omnibus in ecclesia sua reliquit ipsius Dei quaeso, eminentissimi ct reverendissimi patres) filius, qui vult omnes homines salvos fieri; ac ad magnopere ut si de carnali incontinentia clericorum opportuniora eligenda in hac sancta synodo nos in decretis nostris loqui placuerit, saltem vox con­ congregavit, ut praesentibus statas clericalis ne­ cubinatus tollatur. cessitatibus mederemur. Juste quidem ab aliquibus Accedit autem quod illis quae super concubinatu patribus observatum est in schemate nostro exa­ in schemate exponuntur, minime ullam mutationem mini proposito inveniri media nec plura, nec satis aliarum poenarum vel formae procedendi in clericos efficacia, nec eatis claro exposita. Justissimo alii concabinarios intenderem, quao in decretis etiam contra aliquos clericorum abusus inveherunt2, ac concilii Tridentini iam praescribuntur. Id quod in opportuna iis remedia proposuerunt. Ego autem altero huius capitis articulo legitur, nihil nisi ad- tria in medium affero, quae ei statuantur et in ditamentum vel, ut aliter dicam, modificatio eat C praxim reducantur, arbitror, aliis non omissis, mulad illa verba, quao in decreto sancti concilii Tri- tum ad reformationem clericorum profatura wse. dentini super rationem procedendi in causis cleri­ Primum est frequentia confessionis sacramentalis corum concubinariorum invenimus; loquor nimirum omnibus clericis cuiusvis gradus ct dignitatis prae­ de illis verbis: ^Episcopi etiam sine strepitu et cepta. Dives in misericordia Deus, qui cognovit figura iudicii, et sola facti veritate inspecta proce­ figmentum nostrum, iis etiam rite remedium con­ dant/ Haec autem quao relativo ad sancti concilii tulit, qui se in peccati servitutem ct daemonis Tridentini verba in schemate nobis proposito sta­ potestatem subdidissent, sacramentum videlicet tuuntur, omnino laudanda et approbanda mibi vi­ poenitentiae, quo lapsis post baptismum beneficium dentur: ast haec modificatio non solum ad proces­ mortis Christi applicatur. Si quis ad hanc secun­ sum contra clericos concabinarios relationem habet, dam post naufragium tabulam non recurrerit, per­ sed contra clericos in vitae honestate quocumque ibit in aeternum. rNequc enim, ait sancta synodus , * Tridentina per Lateranense concilium ecclesia modo delinquentes. Quare liceat mihi cum aliis ex reverendissimis statuit, ut Christi fideles confiterentur, quod iure oratoribus proponere ut capitis III alter articulus 1 Argumentum: «Episcopos Vironsis: Frequentita sacradeleatur, ot in locum illius novus aliquis invehatur, mentalis con few on b inculcandam, praedpieudo ut si non semtl in quo lucide exponenda erit ratio procedendi in in hebdomada, saltem intra quindedm dies vel in mense con * clericos circa vitao honestatem in genere delin­ Steri teneantur, et semper cura celebraturi sunt, si io aliquod quentes. Existimo pro mea exiguitate in hac de- D peccatum lettale inciderint, et ia testimonium peractae con­ fessionis schedulam a confessarlo accipiant. Quodri episcopos creti parto haeo esso praecipienda: 1® cum iustitia cognoverit, per integrum annum clericum confessionis prae­ requirat ut nomo iudicotur causa non cognita, nemo cepto non satisfecisse, eum punire teneatur privatione officii clericorum puniatur quin vel causa formali pro-. et benefidi, aliisque poenis a iure inflictis, et ad spiritualia cessu cognita, vol saltem sola facti veritas inspecta exercitis cogere pro vitae reformatione. Praeterea itateendnm, fuerit. 2° Etiamsi in aliquo delicti casu sino stre­ sacerdotem, antequam accedat ad altare, orationi aliqaintulum pitu et figura iudicii et sola facti veritate inspecta vacare debere; ia misaae celebratione sai daos quadrantes, sat anum quadrantem cum dimidio impendendum, et alteram procedatur, id nunquam fiat quin, ut in schemate quadrantem pro gratiarum actioae. et snt-pender Jam racer iam sapienter exponitur, extraiudiciales probationes dotem post trinam aut etiam binam admeni limem. al infra ab episcopo collectae scripto consignentur docu­ quadrantem miraam absolverit Orationem etiam mentalem mento. 3® Iu casu delicti notorii, unde magnum praecipiendam, et spiritualia exercitia frequentias peragrada. exortum est scandalum, sine mora providendum Vestem talarem praeacribenilam. quae pro ciendi relut aliai angelas caitos est Et loco verborum: , tenraram quoque cleri­ est ab episcopo saluti animarum fidelium, non ob­ calem gerant’ dicendum: .corcnam patentem et cor gruentes stante processu in reum durante. 4® Cum inter gerant * Demam indnlgeadam mulierum eotabitatianexn pro canonistas lis adhuc sit circa sententiam ex infor­ consanguineis et propinqui;, at pro extráñete aetatem quinqua­ mata conscientia ferendam, authentica interpretatio ginta annorum statuendam, cum licentia tamen epitropi. Viden­ huius formulae iudicialis eiusque applicationis de dum tamen, utrum instituí pcaslnt societates errrcnim pro famulatu sacerdotibus praestando * facto magnopere exoptanda mihi videtur. Caete» tnmurvnf ed. Vatie roquin, praeter ca quae peculiariter enucleavi, » Sesa XIV, cap. V. 587 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES divin. necessari am et institutum ease intellexerat ; A devotionis et pietatis specio hoc mysterium peraga­ sed ut praeceptum confessionis, saltem semel in tur/ Sod heu quam aliter hodierna dio ab aliquibus anuo, ab omnibus et singulis, cum ad annos discre­ sacerdotibus multarum nationum hoo mysterium tionis pervenissent, impleretur/ Sed si hoo prae­ celebratur! unde non fructu infinito huius sacrificii, ceptum divinum ideo saltem semel in anno ad­ sod infinitis, ut ita dicaro, so onerant peccatis, iaimpleri iubetur, quin saltem semel in anno Christi finitumquo immanet in populum Christianum scan­ fideles sacram eucharistiam sumere debent; quare dalum cx eius indigna celebratione: quia raro aut sacerdotes Dei, qui quotidie aut saltem diebus do­ nunquam so purificant sacramentali confessione, minicis et solemuioribus celebrare tenentur, non sicut fero quotidie faciebant sancti; ideo non ma­ obligantur ad hoc praeceptum dirinum adimplen­ xima cordis munditia ct puritato hoo celebrant dum? Si frequentius teuentur eucharistiam sumere, sacrificium, sed maxima immunditia et impuritate. qaarc non frequentius confiteri, do quo aliqui adeo Unde, ut notat sanctus Vincendus Fcrrcrius, maius mire obliviscuntur? peccatum committunt, quam si proiicerent corpus Ad illud adimplendum certo illos obligat Tri- Christi in cloacam; qui uec oratione so praeparant, dentina synodus recolens verba divi Pauli: Probei neque cum fide, timore ct tremore ad tantum my­ nutem teipsum homo, et tic de pane illo edat, quae sterium accedunt, nec cum maxima exterioris pie­ ait1: nNuIlus sibi conscius mortalis peccati quan­ tatis specie, sed cum magna praecipitantia ot ir­ tumvis sibi contritus videatur, absque praemissa reverentia. qua, ut inquit concilium Tridentinum, sacramentali confessione ad sacram eucharistiam B nulla impietas maior esso potest. Unde rationa­ accedere debeat, quod a christiania omnibus, etiam biliter scribebat Augustinus, gravius peccant qui ab ipsis sacerdotibus, quibus ex officio incubuerit Christi corpus proscindunt rognantis io caelo, quam celebrare, haec sancta synodus perpetuo servandum qui eum crucifixerunt ambulantem in terris. Ncc case decrevit, modo non desit illis copia confessoris; minorem impietatem committunt ii, qui sacrosanctum quod si, necessitato urgente, sacerdos absque prae­ missae sacrificium absolvunt quadrante: ut enim via confessione celebraverit, quamprimum confitea­ inquit sanctus Alphonsus Ligorius1: ^Huiusmodi tur/ Sed non obstanto sapientia huius decreti, corruptela non quidem calamo, sed lacrymis pro­ praeceptum hoc a plerisquo sacerdotibus non ad­ sequenda, dum quotidie cernimus non solum maxi­ impletur, ot sacrificium celebrant. Cum enim status mam partem sacerdotum saccularium hoc tremen­ peccati mortalis sit internus et invisibilis, multi dum sacrificium peragere peius quam tractant res sacerdotes lapsi in gravi peccato, et in ipso cele­ temporales levioris momenti, ita oscitanter ot cele­ brantes ab episcopis corripi non possunt; et sic riter, ut dc tanto mysterio nullam fidem habere in vitiis enutriti, et ipsorum vinculis oppressi nec videantur; sed quod deplorabilius est, etiam reli­ semel in anno sed solum in extremo vitae, si Deus giosi missam, quae omnium est divinissimum, non tempus illis concedat, confitentur; ot in perpetua dubitant brevissimo tempore perficere, ncc ipsi ab hoo detestabili abusu se abstinere, nec praelati eos omnium exsccrationo vitam ducunt impuram. Ad haec gravissima mala evitanda, et ut offi- corripere satius ducunt/ Ita sanctus Alphonsus. Itaque haec sancta synodus Vaticana, ut etiam cacissimum reformationis clericorum remedium con- C sequatur, frequentia confessionis sacramentaba prae­ fecit Benedictus XIV, debet verbis graviesimia sacer­ cipienda est expresso et distincte. Si cuti enim dotes hortari, ut ad tantum mysterium se prae­ propter solos religiosos vel monachos statutum est, parent cum frequentatione sacramenti poenitentiae, ut saltem semel qnolibet mense, et aliquibus con­ sanctitate vitae et fervore orationis; ac ultimo prae­ stitutionibus apostolicis pro regularibus semel in cipit ordo rubricae missaJis, nempo ut antequam hebdomade confiteri sacramontaliter teneantur, sio ad altare accedat sacerdos, orationi aliquantulum mihi videtur pro omnibus clericis ot sacerdotibus vacet, quemadmodum et rubrica indicat orationes cuiuscumque status et dignitatis statuendum esso, praeparatorias quae ibi contentae sunt, pro oppor­ ut si non semel in hebdomade, saltem intra quin­ tunitate sacerdotis. Ad missam autem rite et de­ decim dies vel in menso confiteri teneantur, et vote celebrandam duo quadrantes vel saltem qua­ semper ac celebraturi sunt, si in mortale peccatum drantem cum dimidio impendant: postea vero incurrerint, iuxta praeceptum Tridentinum. Et saltem per quadrantem in gratiarum actione mane­ deinde praecipiendum est episcopis, ut diligenter ant Sed et districte praecipere debot ut sacerdos invigilent observantiae huius mandati; ct si suspecti qui missam infra quadrantem absolvere audeat, sint aliqui, illi schedulam confessionis a suo con­ post trinam aut binam monitionem suspensione n fessorio, sicut ct clerici, habere teneantur. Si autem celebrando puniatur. Sic sancto sancta tracta­ episcopus deprehenderit quod per annum integrum buntur, ct cum fructu totius ecclesiae; sic et evita­ clericus aliquis praeceptum confessionis non cx- D buntur scandalo, quao toties locum habent cum dis­ pleverit, illum punire teneatur privatione officii ac pendio fidei totius populi christiani. Torrium et ultimum medium α me indicatum, beneficii, ac aliis poenis α iuro inflictis, ct ad exer­ citia spiritualia remittere pro reformatione vitae. est exercitium orationis. Nihil vel parum pro­ Alterum medium reformationis a me propositum ficiemus in reformatione clericorum, si iis non com­ est digna celebratio sacrosancti sacrificii missae. mendetur exercitium orationis: attende tibi et doc­ Cum do hoc sacramento tractando agit Tridentina trinae, dicebat Paulus Timotheo. Cultus spiritus synodus, his exorditur verbis’: ^Necessario fatemur, in oratione praeferri debet culturao intellectus in nullum aliud opus adeo sanctum ac divinum a scientiis, et vol ipsi praedicationi verbi Dei. In Christi fidelibus tractari posse, quam hoc tremen­ hoc exercitio doctos et assuetos volebat Christus dum mysterium/ Et revera cum sacerdos, ut ait suos apostolos, et frequenter pernoctans erat in sanctus Cyprianus, vice Christi rite fungatur, idem oratiouo Dei. Orationis necessitas est maxima: enim est offerens sacrosancta mysteria qui scipsum vigilate et orate ne intretie in tentationem, iU prae­ tunc in croco obtulit, rsatis apparet, prosequitur cepit Christus apostolis suis. Unde sanctus Am­ Tridentinum, omnem operam ot diligentiam in eo brosius deducebat praeceptum: sacerdotes semper ponendam esse, ut quanta maxima fieri potest orationi vacare debent. Igitur haec sancta synodus interiori cordis munditia et puritate, atque exteriori non solum praecipere debet, ut episcopi in suis 1 Som. XIII, cap. VII. i Seta. XXll, ¿ecr. et obeerv. et evitami- is eelebr. ratasse. * Theoi mor. tract, «le euchariiL, dub. V, η. 400. 589 CONGREGATIO GENERALIS DECIMANONA 31 ianuarii 1870 590 seminariis retineant exercitium orationis mentalia a siono ad clerici domum introeundam, saltem in tu Item per duos quadrantes singulis diebus; sed disciplinari doctrina figatur actas 50 annorum infra etiam praecipiat cunctia clericis ut, in quantum quam extraneae servitium clericis praestare non fieri potest, nunquam illam omittant, ct cum valeant, et in omni casu adbibita licentia episcopi. melioro fruge una cum grege paroeciae tibi com­ Praestantius autem esset si hoc servitium commo­ missae in ternplo Dei quotidie faciant. daretur alicui institutioni servorum. Sed hoc quotidianum alimentum ct antidotum Haeo sunt, venerabiles patres, quae vestro sa­ minimo sufficit ad reformandum ct roborandum in pientissimo iudicio proponere volebam. Maxime virluto hominem, qui iuxta apostolum quotidie interest in synodo oecumenica discussio do vita moritur. Undo sapienter auctores schematis ad et honestate clericorum: profecto nemini latet quod clericos avocandos a rebus mundi ad solitudinem in omnibus nationibus non desunt clerici, qui, uti exercitia spiritualia peragenda praecipere oppor­ opus est, virtuto vitam suam non exprimunt Non tunum existimarunt; sed minimo opportunum boo deficiunt hi clerici, sed pauci in nostra Hispania: remedium saluti animarum tam necessarium ad et mihi liceat, venerabiles patres, vos certioras singulos triennios, vel quadriennio» protrahere: facere, quod inter tot millia in Hisponiis degentes quaro ordinetur ut episcopi quotannis vel saltem non reperiuntur viginti clerici etiam lapsi in hao dimidiam partem clericorum alternarim singulis tam dira, tam horrenda persecutione ecclesiae; sed annis ad exercitia spiritualia vocent. Et sio sine contra fortes facti sunt in bello pugnantes cum detrimento fidelium, imo corn magno profectu ct : ? antiquo serpente praelia Domini, carceres ct exilia laetitia omnium consequi poterit reformatio cleri­ etiam perferentes: ct quamvis auro Protestandum corum. Satis de mediis a me indicatio. cos adipisci nitantur impiissimi homines, cum ipsi Quantum ad habitum cloricorum unum verbum a gubernio civili in paupertatem redacti sint, in tautum dicitur in schemate: /Visum fuit in Vati­ sua tamen fido immoti persistunt. cano concilio non esso progrediendum ultra ter­ ORATIO minos Tridentini concilii, quod sees. XIV cup. IV reterendi patris domini Thomae Gallucci episcopi de reformatione clericorum vestes vult esse honestas, Becinetensis et Laurelani1. λ laicnlibus di&tinctao, propriae dignitati et honori clericali congruentes." Advertendum tamen est Eminentissimi ao reverendissimi patres. quod et congregationes Romanae, et quamplurimae, In schemate cui titulas de vita et honestate cleri· quae post Tridentinum habitae sunt synodi, vestem eorum, haec mihi observanda veniunt. talarem sivo oblongum coloremque nigrum clericis Hoc caput bene concinnatum verbis ex scriptura praescribentes dum tridentinum sanctionem voluti et conciliis et sanctorum patrum sententiis confiteor explicarunt, declararunt quoque mentem patrum, et laudo. Mihi tamen hoc legenti visum fuit non sicut asserunt peritissimi in scientia canonica. Non satis de officio sacerdotum studio incumbendi dictum inficior in aliquibus regionibus non tam luxu, quam fuisse. Scientia necessaria est sacerdotibus; et in­ squalore vestium clericos esse admirationi et de- numera sunt mala quae ecclesiae et animabas spectui. Nemo tamen in dubium vertere potest, Christi fidelium obveniunt ex ignorantia clericorum: quod plerique clerici saepe saepius hodierna die inutile est haec enumerare, vel argumentis probare non modestiam, sed decorem ct elegantiam in vesti­ conari. Nostris hisce temporibus experientia iterum mento, ct vestibua unice quaerunt, vesteque ob­ monstravit, quod ubi minor fuit sacerdotum doctrina, longa non ito facile, sed formis saecularibus uti ot ideo neglectior populorum in rebus fidei cultura, vellent. Praeterea quot mala impedit vestis talaris? ibi magis lugendum fuit tum religionis tum Christi­ Nam arbitror multis clericis ipsam esso veluti se­ anorum morum detrimentum. Procul ergo ab ec­ cundum angelum custodem. Iuxta auctores sche­ clesiastico coctu indocti et ignavi homines, no matis adsunt necessitates in non paucis regionibus, vituperetur ministerium nostrum. Nullum porro ob quas determinatio vestis talaris facta ab epis­ aliud remedium ad maiorea ¡acturos praecavendas, copo nunquam immutari licet sine his causis, nisi et ad instauranda quae ceciderunt bona, quam ut ex paupertate vel ex persecutione tyrannorum: hostibus fidei et ecclesiae strenui milites, scilicet porro non sufficit causa incommoditatis. Perlustrare sacerdotes pietate simul et doctrina pollentes oppo­ totam dioccesim veste talari esset sano incommodum : nantur, qui noverint pugnare praelia Domini. Quem­ attamen quamplurimi ex vobis, reverendissimi pa­ admodum enim per verbum Dei fides diffusa est; tres, sicut ot ego, sic visitationem peragere tenentur. eodem modo et nunc, ut reviviscat, idom verbum Circa tonsuram legi in schemate: ^Tonsuram indispensabile est. Oportet ideo sacerdotes continuo quoquo clericalem gerant." Forsan non super­ divinarum literarum se reddere operarios inconfusi­ vacaneum esset dicere: coronam patentem et con­ biles, ut ait apostolus, recto tractantes verbum gruentem gerant. Scitis revera quod corona differt veritatis. Fatuum est enim, reverendissimi pateca, a tonsura, ot si confertis auctores, tonsura nihil aperto dicam, sperare in proximo illam beatam aliud cat nisi abrasio comae. Dixi etiam et addidi pacem et quietem rerum publicaram quam amisimus, coronam patentem: quondoque enim cam scandalo et qua, confitendum est, haud satis bene usi sumus. fidolium de corona celebrantium fero nullum vesti­ Incidimus in mala tempora, ncc quousque illa per­ gium apparet. Dixi otiam congruentem, ut sit magni­ durare contingat nemo nostrum valet praevidere. tudinis reapoctivao iuxta clerici gradum.. Sed diligenti studio, ad quod nancta synodus Video poenam in schemate propositam adversus clericos hortatur, illa etiam consuetudo nonnullorum clericum in domo vel extra detinentem mulierem, * Argumentan! : .Episcopus Reciña l ensis et La ure tenus In de qua potest haberi suspicio. Sed curandum est I capite aliquid de scientis; insinuandas conferentia * rerun ut occasiones concubinatus removeantur: nec vos ccderiAstiearum; ubi antera in schemate debitum laborandi ia latet, reverendissimi patres, quod in removendis α agro Domini commemoratur, haec aut umita addenda: ,later clericis periculis nullum non moverunt lapidem con­ quae ofBeia * etc. W m textu. Ubi docendi munus innuitur, cilia etiam dioecesana et provincialia. Si in hac hortandos sacerdotes ad seholas srienliarum saecularium aperien­ * et praesertim ad instruendos pneros, et eoavktas pro utro­ nostra aetato non putetur opportuna disciplina ilis da sanctissima, quao indulgebat clericis babero apud que seiu promovendos; in maioribas ecclesiis dirinaren reram institutional p raed plendas singulis dominicis aut oomibas se tantum propinquam et consanguineam, extraneam diebus festis; addenda igitur sequentia: , Optemus insuper «aero vero mulierem in viciniori domo, omni ablata occa- approbante concilio·,· eie. ut m terteu 591 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES U ENERA LES 592 locorum adjungenda eat, nempe frequens inter sacer- a deamus illam eripere de manibus eorum utentes dotes collatio seu conferentia rerum ecclesiasticarum. iuribus, quae ab impiis legibus conceduntur. Un­ Omnibus notum est effatum quod sancto Augustino dique scholae saltem privatae aperiantur ad ado­ tribuunt circa utilitatem talium collationum: bisce lescentes sive in rudimentis literarum, sive in cae­ enim cum intersimus, aliorum studia nostra fiunt: leris prophanis doctrinis instituendos. Curemus ut de alienis laboribus nobis tesseram colligimus. Ipse sacerdotes alacriter talia munia suscipiant, diligenter Spiritus sanctus testatur saepe in proverbiis con­ exerceant, gerantquo; ita ut patresfamilias persuasi versationem bonorum et sapientoni ad bonitatem de profecta filiorum, illos libentius nobis commit­ et sapientiam adipiscendam magnopere conferre. tant Aperiantur etiam convictus pro iuvenibua Inest enim aliquid in nobis quo fit, ut aliorum utrimque sexus, ut corda multorum ab inquina­ exemplis quasi calcaribus excitati alacriores effi­ tione saeculi praeserventur. Canonicis caercrisciamur ad labores sustinendos, et mens, quasi novis que choro adscripts liceat talia onera accipere, ct viribus adiectis, se sentiat roboratam. horis, quibus bis incumbunt, episcopis sit potestas Nec praetereundum quod haec clericorum fre­ illos a choro dispensandi et (nnquam praesentes quens conversatio animos inngat, charitatcm foveat, retinendi. Omnis nostra de hac ro solicitude ne­ zelum excitet, plcbesque magnopere aedificet, cum gotio minor est. videant renovari quae dicta sunt dc primis Christi Institutio praeterea tum puerorum tum omniutn asseclis quod essent cor unum et anima una; et Christi fidelium in catechismo omnem expostulat quod mirabantur gentiles: cn quomodo sc invicem B curam. Jubendum ideo est at omnes sacerdotes diligunt! Hisce frequentibus conferenti», praeter cuiuscumqae norninis pro viribus hanc suscipiant conjunctionem animorum inter sacerdotes, promo­ curam; ct quis eat qui non valeat saltem infantes vetur insuper unitas actionis, uniformitas in ani­ rudimenta fidei docere? Sciant porro ex oro bea­ marum cura et rebus gerendis, et caetera bona tissimi patrie pontificis ct sanctae synodi clerici qui quao proeliantibus nobis pro Christo cx concordia ab hac charitatis opera abstinere praesumant, so promonent Quapropter uti de spiritualibus exer­ Deo rationem reddituros; quia cum parvuli pete­ citiis sapientissime mentio facta est ita ct de hisce rent panem, non erat qui frangeret cis, uti (do len­ fieri in decreto humillimo propono. Rogo itaquo dum sane) haud infrequenter accidit. In maioribus deputationem de disciplina, cui haram rerum cura autem ecclesiis divinarum rerum institutio omnibus est, ut, si placet, adiiciat in proposito schemate, argumentis saCTulta, quibus sancta fides catholica ubi sacerdotibus commemoratur debitum laborandi nititur, habeatur singulis diebus dominicis et etiam in agro Dominico, sequentia vel similia verba: festis: opportunis apologiis refellantur grassantea Inter quae affida illud etiam studiis sacris perse­ errores, ct objectiones impiorum refutentur; ita ut veranter incumbendi ne negligent, ut idonei et incon­ cultiores cives apprime intelligent, quoniam testi­ fusibiles fiant ministri noti testamenti: Dominus enim monia religionis credibilia facta sunt nimis. Item scientiam repellentes se a sacerdotio repulsurum com­ pro ratione locorum ct iutclligcntia incolarum id minatur. Et quoniam collationes sive conference in minoribus paroeciis fi.it, diligenter simul et inplurimum conducunt ad doctrinam; ideo episcopi illas c telligenter. Ilaec omnium optima via, et fortasse m suis dioecesibus promoters satagan L unica ftd praecavenda mala quae etiam reliquas Ad caput I ubi dictum est, quod clerici nullum Europae partes minantur, nobis aperta est, et simul instituendi adolescentes in sacris doctrinis munus validissima: qnod si consequutum fuerit, concilii assumant nisi do licentia episcopi, quaedam ad­ Vaticani suprema erit gloria et immortalis. denda proponerem, quibus sacerdotes hortarentur Humillimo ergo propono deputation! reveren­ etiam od scholas scientiarum saccularium aperiendas dissimorum patrum pro disciplina ut loco indicato et do institutione tum puerorum, tum Christi fide­ haec addantur: Optamus insuper, sacro approbante lium in religione. Hodierna societas fermo in om­ concilio, ut quantum possibile est, undique catholicae nibus Europao partibus, praesertim vero in Italia, scholae vel publicae, vel saltem privatae, item collegia corrupta est, et a religione quotidie magis so se­ et con rictu s erigantur, prout res postulabit; ubi non parat. Homines inimici ct potestate suffulti undi­ solum sacrae tradantur scientiae, sed etiam profanae que zizania superseminare festinant cum horribili disciplinae, ut inventus ab impiorum institutionibus animarum discrimine, praecipue iuventutis. Con­ acertatur, et simul cum doctrinis saecularibus honestis spicuum cat quanta astutia ot malignitate illam et religiosis imbuatur documentis, llogamus porro aetatem iam ab ipsa infantia veneno inficere co­ dericos omnes pro charitate Christi ut episcopis el nnotar impii, et quanta solicitudine populum, et in parochis adsint in institutione doctrinae catholicae tum pnmis puerorum animos a sacerdotibus alienaro pro pueris, tum pro caeteris Christi fidelibus iuxta studeant Mitiores antiquia prophetis, non dvrelin- D eorum rires, ideo facultatem facimus episcopis ut quantus istam perversam Babylonem in iniquitati­ omnibus choro adseriptis, qui vel institutionem in bus suis, sed misereamur eius: accedamus ad illam scholis catholicis suscipiunt etiam saccularium disci­ non ut corrumpamur ab oo, sed ad medenuum plinarum, rei parochis opem ferunt in doctrina Chri­ ei. Nos posuit Christus Dominus lumen mundi, sal stiana tradenda, prout risum fuerit, onus praesentiae terrae. Nonno tenebrilo et insipientia eius nobis in choro relaxare possint. essent ad culpam, si detrectaverimus exemplum Quae porro, eminentissimi praesules, eminentiksequi misericordis Samaritani, praetereuntes ut sa­ simi ao reverendissimi patres, vestro iudicio reve­ cerdos et levita, sicut fert parabola? renter subiicio. Nostrum est ergo et sacerdotum, qui nobiscum in vinea Domini laborant, totis viribus quibuscumque Hio autem interrupta disceptatio eat, et cmineumediis, dummodo inhonesta non sint, decertare, tissimus primus praeses dixit: nReverendissimi patres, supremum diem obiit in contendero et conari, no rognum Dei, id est fides, religio, honestas, virtus, detrimentum capiat, vel bac alma Urbo reverendissimus dominus Bernardus auferatnr ab hao miserrima patria, uti Dominus Severos Mascaron Laurence episcopus Turbicna», lesos minatur populis non facientibus fructus eius. cuius anima reverendissimorum patrum suffragiis In quantum ergo uobis possibile est iuventutis commendatur. Quoniam autem hora iam nimis * sit, et plores adhuc oratores audiendi super­ curam aolicitam sumamus; ab ipsa impiorum ma­ proce litia prudentiorc * facti, ut filiis lucis convenit, stu- sunt. discussio ct examinatio huius schematis con- 593 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA 3 februarii 1870 594 tinuabitur io proxima congregatione generali, qnae a officia politica clericis concredita, nec non circa habebitur feria V dio 3 februarii/ spectacula; eis tamen assontio. Quare circa propo­ Hisco absolutis dimissa congregatio est. situm schema tres tantum easque brevissimas obser­ vationes vobis sublicio. 6. Ie Circa bona ecclesiastica. Cum hoc nomino Congregatio generalia vigesima donentur non solum bona ecclesiis aliiaque locis 1870 februarii 3. piis tributa ad fabricae sustentationem, divinique Foria V dio 3 februarii 1370 hora nona ma­ cultus splendorem, verum otiam illa quao clericis tutina in conciliari aula Vaticanae patrinrcbalis obveniunt e superfluis bencGeiorum, claris, dil^-idis basilicae generalis reverendissimorum patrum con­ distinctisque verhis enuntiandum erit, num prohi­ gregatio habita est; cui interfuerunt quingenti sep­ bitio clericis indicta ne ecclesiastica bona eorura­ tuaginta quatuor patres, nempo 31 cardinales, que fructus ad haeredes transeant, ad primi generis 8 patriarchae, 3 primates, 98 archiepiscopi, 392 epis­ bona tantum, an vero’ad reliqua etiam extendatur. copi, 5 abbates nullius dioecesis, 16 abbates gene­ N-mo vestrum ignorat momentosam magno ani­ rales sive praesides congregationum ordinum mo­ morum aestu inter theologos ct canonistas exagitari nasticorum, usum mitrae habentes, 21 generales quaestionem, nom clerici sint veri domini fructuum, et vicarii generales, quorum omnium nomina, ricuti quos ecclesiastica beneficia pariunt, an voro potius per assignatores locorum accurato descripta fuerunt. nudi dispensatores. Semper n sacris canonibus fuit exhibet indiculus patrum vigesimae congregationis B L 'crdictum no clerici ex ccclcriao redditibus con· generalis, qui inter acta concilii asservatur. sanguineos augere studeant; ipsorum tamen necessi­ Reverendus pater dominus Vinccntius Spacca- tatibus prospicere non vetuit concilium Tridcntinum pietra archiepiscopus Smyrnensis missam lectam boss. XXV cap. I do reformatione. Et quamvis celebravit Qua absoluta, et recitata oratione Ad­ praesentium temporum in sacra sacrorumqne mini­ sumus Domine etc., eminentissimus primus praeses stros furore eo deventum sit, ut dum ambubaiauacontinuationem discussionis indixit super schema rum collegia, pharmacopolas, mendicos, mimos, decreti de rila el honestate clericorum; et patribus balathrones, hoc genus omne, nonnulli hodierni annuntiavit, ex oratoribus pro superi *· . congrega­ • politici libentissime locupletari studeant, unas cleri­ tione inscriptis octo adhuc superasse, que quatuor . «.rum vinci miólas cavillantur, eosque unos sordialios accessisse; iussitque eorum omnium nomina bus vellón: atque inedia conflictatos: et ideo non tam munenti videantur clerici ne redditibus eccle­ ex ambone publicari. Tunc subsecretarios sequentem notam perlegit: siae vel beneficiorum abutantur, quam adhortandi „Nomina reverendissimorum patrum qui pro ut necessariis nonnullis bono animo carero sciant; congregatione XIX loquendi facultatem petierant: non inutile tamon erit saltem pro posteris distinc­ Reverendissimi patres, Salvator Angelos Demartis tionem sub oculos ponere, quao intercedit Inter opiscopus Galtellinensis Norensis, Cyrillus Bchnam bona, quao ecclesiao locisquo piis tribuuntur ad Benni archiepiscopus Mausiliensis ritus Syrorum, eorum dotationem, sustentationem, diviniquo cultus Guillelmus Clifford episcopus Cliftoniensis, Petrus C splendorem, et inter redditus qui beneficiariis aliisBostuni archiepiscopus Tyri et Sidonis ritus maro- •quo clericis ad eorum sustentationem exhibentur. nitici, Franciscus Pedicini archiepiscopus Barcaeis, Primi namque generis bona certe onus restitutionis Franciscas Gandolfi episcopus Comctanus ot Ceu- inducunt non solum pro clericis, sed etiam pro tumcellensis, Emmanuel del Vallo cpitcopus lluanu- cone Anguineis, qui ea haereditautur: socundi vero censia, Vinccntius Jekelfaluay episcopus Albaro- generis bona, quae ex superfluis beneficiorum cle­ galcDRis. — Novi oratores: Reverendissimi patres, ricis obveniunt, quamvis inculcandum, ut quao Ludovicus Haynald archiepiscopus Coloccnsis et honesto victui ot cultui supersint in pios usus im­ Bûcsicnsis, Stcpbanus Stefanopoli archiepiscopus pendant, abstinendum tamen erit ab omni verbo, Philippensis ritus gracci, Joseph Oiguoux episcopus quod onus restitutionis inducero videatur circa ea Bellovacensis, Paulus Hindi episcopus Jazirensis bona superflua non in pios usus impensa, no quae­ stioni, quae in scholis libere disputatur, ullum ritus Chaldaeorum/ Doin ab eminentissimo primo praeside ad aro- praeiudicium inforatur. 2° Circa incontinentiae delictum tribuitur eplabonem successive vocati sunt episcopus Gattelli * neoaie Norensis, archiepiscopus Mausiliensis ritus hae redibus Incumbere, si ecclesiae bona ad eoe utcumque tran­ Syrorum, episcopus Cliftoniensis. archiepiscopusTyri seant ex altera veru nec scholasticae quaestioni p raeiadiate et Sidonis ritus maronitici, archiepiscopus Barcnsis, dum; et idcirco ne verbum quidem hic habendam quod fructus episcopus Cornetanus ot' Centumcollensis et epis­ beneficiorum respirisi, quae clericis dantur ad eorum sustentap tionem, quamvis inculcandum clericis sit, ut quae honesto copus Huanuconsis. vietai et cultui supersunt, in pios usus impendant - Ubi in ORATIO reverendi patris domini Salvatoris Angeli Demartis episcopi Gollellinensis-Norensisl. Eminentissimi praesides, amplissimi patres. Ne coctam videor recoquoro crambem, nevo vos absque necessitato taedio afficiam, oa omnru omittam quae a praecedentibus oratoribus dicta sunt circa 1 Argumentum: .Episcopus Gal telilaensis Norensis: In ea schematis verba, quibus prohibetur clericis, no ecclesiae bona cum propriis confondant praemisso quod bonorum ecclesiae nomine veniant non solum bona ecclesiis alibqne Iodi piis tributa ad fabricae sustentationem diviniqne cultu splendorem, ted etiam illa, quae clericis obveniunt ex superflua beneficiorum; praemisso quod sit quaestio inter canonistas, an elerid únt veri domini fructuum beneficiorum, aut potius nudi dispen­ sa tore», — ait claritate maxima hio opus esse, ut aguoscaltn quaenam praecise clericorum bona nequeant ad haeredes Cransire; immo dum ex una parte diei debeat, onus restitotiouis CoaroiK osxisal. tomot k. incontinentiae crimine facultas tribuitur episcopo procedendi etiam sine strepitu et fonna indidi et sola facti veritate in•pecU, praemisso quod contra clericos exemptos ex condilo Tridentino sub poena nuUitatis nequeat episcopus proceder * sine consensu duorum conludicum ex capitulo Initio cuiuslibet anui electorum; praemisso quod hodie fere omnia capitula hoc privilegio gaudeant, — ait clare ligulficandam, an hnl? privi­ legio per illa verba derogetur. Uniusmodi vero derogationem vel maxime se optare fassus est, quia difficillianm episcopo cat invenire duos ex capitolo, qui cum eo conveniant ia puniendo canonico, qui e contra si Impunitus remaneat, vel Iprias rase dignitatis ratione aliis clericis non medioeri scandalo est Ad­ didit quod in indicanda incontinentiae snspidoae nimium epis­ copis conceditur, et facile evenire potest, ut quae episcopo suspicionem ingerunt, non eandem vim habeant in superiore, ad quem potest clericus recurrere, et inde eentradietoria indicia orientar. Ad id vitandam indicia ex pria! pone dixit, ex qui­ bus episcopus suspicionem dedocere potest Tali * indirla enee posse molieris, cum qna cousoetndo vel eebahitatio interdiritor clerico, fuxa, aetas, clerici iprins insbedirntia eptscrpi scàn­ dalo etc.· 595 A. SESSIONES PUBLICAE ET GENERALES 595 copo facultas procedendi etiam sino strepitu et L quas vestro iudicio subiiciendas putavi; eas pro­ forma indicii et sola facti veritate inspecta. Sed bato: si bonae, retinete, si autem absonae vobis non explicatur in schemate num hoc ius ait epis­ videbuntur, ignoscite bonae voluntati. copo tributum contra omnes omnino clericos, quo­ ORATIO cumque privilegio out exemptione gaudeant. Con­ reverendi patris domini Cgrilli Behna/n Benni cilium Tridentinum seas. XXV do reformatione archiepiscopi Mausiliensis ritus Syrorum l. cap. VI statuit quod contra capituiarea speciatim exemptos (qua exemptione fere omnia capitula Eminentissimi praesides, eminentissimi rçc reve­ hodie gaudere contendunt) procedi non possit sine rendissimi patres. consilio et assensu duorum adiunctonim sive conNon primum in schemata, quae rem disciplinarem iudicum, a capitulo et ex capitulo initio cuiuslibet respiciunt, oculos conieci, cum totum pectus maxima anni electorum; „alins (verba sunt Tridentini) pro­ consolatione dclinitum, gaudio laetitiaque perfusum cessus et indo secuta nulla sint, nullusquo produ­ sum intime expertus. Namque tandem aliquando catur iuris effectus/ Haec specialis forma indidi diem illucescere novamquo aetatem variis orientali­ contra capitulares servanda, confirmaturae boo con­ bus ecclesiis exoriri perspexi, quatenus videlicet stitutionis schemate, an sublata intelligitur? Si opera navatur ad determinatum atque certum or­ sublata, saltem ad maiorem claritatem dubiaque dinem disciplinarem restituendum in supradictis omnia vitando, addenda erunt sequentia verba: orientalium ecclesiis. Hac equidem ratione illum Quod si clericns quacumque dignitate, exemptione aut B infaustum parietem, quem ingenti orientalium ec­ privilegio gaudeat, immemor etc ; reliqua prout in clesiarum Photianum schisma orientem inter eo oc­ schemate. Si vero retinenda illa iudicii forma a cidentem per summum nefas erexerat, do medio Tridentino constituta, mala quao exinde proveniunt tolli, funditus destrui atque omnino deleri posse perpendite, reverendissimi patres. Semper aut fere puto. Sinite quapropter, reverendissimi potrea, me semper episcopus in impossibilitate reum capitu­ expromentem interiores consolationis sonsus, orien­ laren! corrigendi per eam constituitur; quia inter talem ecclesiam propheticis Isaiao 1 verbis salutaro: canonicos non facile erit duos adiunctos a capitulo Excutere de pulvere, consurge; sede lerusalem: volve electos invenire, qui cum episcopo de reo corrigendo vincula colli tni, captita jilia Sion. Surge, illuminare conveniant. Hinc est quod episcopi praeteritis tem­ lerusalem: quia venit lumen tuum, et gloria Domini poribus vel canonicos minime corripiebant, vel, hac super te orta est. Excutere de pulvero oriens, qui processus forma omissa, ad dvile gubernium re­ quamvis iam praeclarissimis ct sublimioribus privi­ currebant, canonicos reos auctoritate civili et oeco­ legiis a Deo exornatus olim fueris, ita ut Deum nomica punientes. Si vero canonicus incontinentiae incarnatum, caelestes virtutes, lumen divinao fidei, reus sine animadversione relinquitur, pravum eius summos viros sapientissimasque leges universo ter­ exemplum universum clerum inficit, cum. quo ci­ rarum orbi dedisti, attamen lapsu temporis eo mi­ tiori loco aliquis sublimatos existit, eo magis in seriae ct caecitatis devenisti, ut iuro meritoque tuis so omnium oculo *» attrahat, et ex ipso reliqui exem­ incolis Isaiae * verba repetere possim: Palpavimus plum sumunt quod imitentur. Nonno satius foret, C sicut caeci parirtem, et quasi absque oculis attrectavi­ si unica statueretur forma iudicii qua omnes om­ mus: impegimus meridie quasi in tent bris, in caliginonino clerici, quacumque exemptione aut privilegio 1 Argumentum: .Episcopo * * Mausilienri Syrorum patres secluso, divinciaotur? Illud certe non leve incom­ modum devitaretur, quo leges a concilio latae as­ hortatus est, ut óve pro Oeciden tal ibas rive pro Orientalibus uniformis disciplina statueretur, 1® quia hodie uniformitas hiec similar! possent aranearum tolis; atque ut istae eat omnino necessaria, nt inter Graecum et Latinum, Orientalem muecas atque infirmiora animalia retinent, ct vali­ et Occidentalem odien» illa distinctio lolla tur; 2° quia una diora transmittunt, ita illae clericorum humillimos eademqne disciplina in veteri ecclesia fait ; 3· non hic de riticonstringant, divitibus autem et praepotentibus bus agi, qui unicuique ex orientalibus ecclesiis utique servari debent; wd iii salvis ana omnium disciplina rit Transiit vero licentiam et impunitatem concedant. ad difficultates, quae centra huiusmodi uniformitatem obiectae 3’ In indicando incontinentiae suspicione nimiurn, sunt; nimirum 1° eam impedimento esae posse schismaticis, ne ni fallor, arbitrium episcopo relinquitur: nulla nam­ redeant. At respondit, aliud esse reformationem in ritibus et que denotantur argumenta, ex quibus baec suspicio consuet odi nibux, aliud vero in disciplina. Primum utique peri­ recto deducetur. Tota res episcopi conscientiae culosum ease, sed neque sancta sedes neque concilium ullo modo demandatur, ac proinde fucilo oveniet, ut facta ali­ intendit At dum ritus et consuetudines retinentur, cur non tollendi abusus? Schismaticos praesules ait in ipsos ritus et qua, quao suspicionem parere episcopo videbuntur, consuetudines mutationes introduxisse, reducendo exempli gratia delata superiori, ad quem datur in devolutivo re­ ieiunia et festa; et has mutationes etiam a catholicis exceptas cursus, hnno suspicionem non pariant: iode contra­ esae. Immo in ipsa liturgia sacra mutationes obvenisse, quia dictoria indicia, quao magnum discordiarum ot D et paramenta latini ritas inducta alicubi sunt, et insignia scandalorum seminarium esse poterunt Leges pontificalia. Cur ergo motationes, de quibus hic agitur, excludi deberent? 2® hanc uniformitatem non expedire, quia laici orien­ claras, perspicuas, manifestas esse oportet, ut om­ tales fanatici sunt et turbulenti. At non de ritibus, sed de nis cavillatio omnisquo contentionis occasio, quan­ disciplinari bos canonibus hic agitur, qui viros ecclesiasticos tum fieri potest, abscindatur. Nihil enim miserius respiciont; quin immo arridebit eis reformatio haec, quin saepe in quacumquo societate inveniri potest, quam non de ecclesiasticis conqueruntur, et qui ex schismaticis revertun­ indicibus leges, sed legibus iudices dominari. Quare tur, pluries sanctam aedem efflagitarunt, ut fas eia esset ad latinum ritum tranare; quod si concessum fuisset, orientalium aliqua optarem ut in constitutione indigitarentur numerus admodum imminutus esset, eo vel magis, quod iu argumenta, ex quibus certa incontinentiae suspicio causis pertractandis omnes orientales passim utuntur sive iure deducatur, exempli gratia mulieris cum qua con­ canonico latino, sive theologia sancti Alphonsi sive Antoine suetudo vel habitatio clericis interdicitur, fama, etc. Quoad influentiam laicorum, quae in mediam profertur, quamvis haec vera «t, quia praesules fixis redditibus carent, aetas, ipsaque inobediontia clerici in exequendo et idcirco eorum administratio in dioecesi non leves difficultates episcopi mandato de ea dimittenda etc. Indicatis patiatur, po»se tamen hnic malo remedium afferri, ei etiam enim fontibus ex quibus indicari facile potest in­ orientalibus dolationes constituantur; 3* difficultas est igno­ continentiae suspicio, illud non leve commodam rantia cleri certe nimis exaggerata; attamen alt non videre capesseretur, quod clerici ab iis adiunctis deterre­ se, quomodo inde concludi possit aut disciplinam non esse re­ formandam, ani ab ipso clero reformandam esse. Conclusit dis­ rentur, ob quae episcopus in illos possit animad­ ciplinae unifleatioem postulando. vertere. » LIT, 2 ; LX, 1. Hae sunt observationes, reverendissimi patres, • LIX. 10. -Γ** 597 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA 3 februarii 1870 598 sis guati mortui. Tuum igitur orit, sancta mater A ci vetustas collectiones, quae pertinebant ad varios Romana ecclesia, quoniam Dominus vocavit te in ecclesiae populos, quibus nunc temporis diversam institis, ot apprehendit manum tuam, ct servavit institutionem dandam esse aliqui arbitrantur, ut te, et dedit te in foedus populorum, in lucem gen­ sunt Graeci, Syri, Aegyptii, Chaldaei, Armeni, atque tium, quao ut Christus Dominus ce petra angularis etiam Romani; statini inspiciemus illas omnea, pau­ faciens utrumquo unum orientem ct occidentem, cissimus exceptis, easdem materias, quamquam di­ tuum, inquam, orit ut aperias oculos caecorum, et verso ordine, continere. Et re quidem vera omnea educas do conclusione vinctum, do domo carceri * veteres iuris canonici collectiones exordiebantur a sedentes in tenebrie. constitutionibus dictis apostolicis, quos sequebantur Ad vos etiam, reverendissimi patres, quos Spiri­ concilii Nicaeni canones, ct omnium aliorum, quao tus sanctus sua omnipotenti dextera in hao sacro­ celebrata fuerant usquo ad illud tempus. sancta et occumenica synodo congregavit, ut una 3” Insuper vere observatione dignum est, quod curn summo pastore totius christianae roipublicae omnes veteres collectiones iuris canonici diversorum negotiis sapientissimi! decretis ac canonibus con­ populorum, non obstante eorum rituum discrepantia, sulatis, ad vos me converto, vos pro totis viribus nullatenus praeseferebant, neque nunc praeseferunt, oro atquo obtestor, ut quemadmodum bone nostis, nomen nationis, cuius gratia conficiebantur; idque quao et quam crudelissima sint en vulnera, quae amussim hanc ob causam, ut ita aecumfcrentes uni­ iamdudum orientalium ecclesiarum vitam lentissimo versalitatis ideam non potius unum, quam alium morbo consumant, Christiana diari ta to accensi toto B populum aspicerent, pectore incumbatis in illa medenda, sananda et 4® Accedit etiam, quod dum talis disciplinae idea consolanda. Totum igitur, quod in vobis zeli est, · profundis radicibus in omnium mentibus antiquiori etiam atquo etiam impendite non modo ut iacentem aetato defixa stabat, ct ipsi haeretici, quantum lice­ in desolarono orientem erigatis, verumtamen ut bat per errores suos et per separationem ab ec­ pristinam vitam, pristinum splendorem pristinamque clesia, disciplinam communem servabant Huius rei gloriam, omnibus adhibitis conatibus, restituatis. testes verbi gratia habemus lacobitas, qui quamvis Dicite, reverendissimi patres, dicito pusillanimis1: quoad dogmata concilium Chalcedonense, quod eis Confortamini et nolite timere: ecce Deui rester ul­ anathema inussit, rciiciant, eius tamen disciplinaria tionem adducet retributionis1: Deus ipse veniet, et decreta ultro recipiunt: idem iam olira ct Nestoriani sulcabit vos. Qua autem rationo succurrero poteritis fecerunt. Diversitas igitur saltem in praecipuis dis­ orientalium ecclesiis? Etenim certum est, eas non ciplinae capitibus, salvia, ut superius dixi, quibusdam posse perduraro quales modo sunt: quam plurima locorum consuetudinibus, profecto antiquitus in ec­ incerta atquo indeterminata sunt, quae, si vere loqui clesia prorsus ignota fuit; et nonnisi temporia lapsu velimus, arbitrario reguntur. Ad antiquissimos mores et nefandorum schismatum occasione praesertim et ad plenam observantiam omnium ot singulorum Photiani fuit inducto. Oh! quam pulchra eat idea, reverendissimi patres, canonum redire, impossibile existimo; quia non omnes possunt convenire cum praesenti rerum statu, et ut quemadmodum universa catholica ecclesia idem ipsae orientales ecclesiao, sive catholicae, sive sebis-C evangelium habet, eamdemquo fidem profitetur, ita maticao, ab illis in multis recesserunt: neque certe etiam habeat, saltem in praecipuis disciplinae ca­ vellem omnia ad Latinorum mores et ritus componi. pitibus, unitatem; quoniam disci pii na, ut sanctissi­ Maneat unaquaeque ecclesia in suo ritu: cur autem mus dominus noster Pius papa IX in recentiori non poterunt convenire in praecipuis saltem disci­ quadam sua constitutione monebat, est verne fidei plinae capitibus, quemadmodum olim conveniebant? sepimentum ac tutela firmissima. Insistamus igitur Haec est ea disciplinae unitas quam totus laetus in hac disciplinae unitate, nec illorum moveamur intueor in praesentibus schematibus: hanc non solum obiectiono, qui dicunt latinara ecclesiam eam primo possibilem, verum etiam necessariam esso paucis fuisse, quae hanc disciplinae unitatem ruperit, mul­ tas veteris iuris leges adhuo in oriente vigentes demonstrado aggredior. Et 1° quidem haec disciplinae uniformitas talis immutando. Verum quidem est latinam ecclesiam tantaeque necessitatis esse debet diebus hisco nos­ id pro temporum necessitate fecisse, quod etiam tris, quemadmodum in veteri ecclesia eius idea ita ipsi veteres orientales effecerunt Et sane volvamus omnium in mentibus defixa haerebat, ut illis aetati­ constitutiones apostólicas dictas, et quot quantasque bus odiosissima illa distinctio, dudo temporis vigens, praescriptiones posteriori aevo in oriente abrogatas inter graecum et latinum, inter orientalem et oc­ cernimus! Ecclesia enim quamvis firma et immu­ cidentalem, omnino ignorabatur: quamquam varie­ tabilis quoad essentialia elementa semper perseve­ tas rituum maior esset quam in praesenti tempore. rans, est tamen societas perfectibilis in semine illo Itaquo varios maximeque diversos fuisse ritus, dis-D quod apostoli sanctique patres in ilia ieccrant; et ciplinam autem unam candcmque, omni ratione quod postea paullatim excoli ot fecundari debebat. Tota igitur gloria relicta manet huic concilio prorsus aequalem saltem in substantialibus, salvis quibusdam locorum consuetudinibus, fuisse, omnibus Vaticano ut hunc aggerem removeat, hunc parietem compertum est. Atque id luculenter innotescit ex infaustum, qui orientem ab occidente separabat, modo tum quo generalia concilia congregabantur, destruat, atque de medio tollat: hano odiosissimam tum quo in ipsis decreta disciplinaria fieri solebant, distinctionem inter graecum ot latinum, inter orien­ potissimum vero ex ratione, qua ipsa disciplinaria talem et occidentalem penitus deleat Erit, erit ista decreta ab omnibus, nulla facta exceptione, nulla concilii Vaticani gloria, ut scilicet tam benemerenti obiecta difficultate recipiebantur, atque observaban­ orienti suum splendorem suasque perfectiones in re tur. Et hac ratione factum fuisse puto, ut concilium disciplinari restituat. Ast certo non est exquirendum Chalcedonense auctoritate sua ad omnes extenderet ut in decretis concilii oocumonioi contineatur in­ ecclesias canones illos, qui in celebrioribus provin­ teger tractatus iuris canonici: etenim summa capita cialibus conciliis, exempli gratia Antiocheno, Gan- consueverunt stabiliri. Verum confido nostrum bocce grensi’, Laodiceno etc. constituti fuerant. concilium quasi universam disciplinam esse com­ 2° Praeterea si rite pervolvamus iuris ecclesiasti- plexurum, ut ea quae necessaria est, prout dixi, disciplinae unitas in universa catholica ecclesia restituatur. Memini quidem nonnullas difficultate» • retributionibus ed. Vatie. • Cangranensi ed. Vatie. in hac aula prolatas fuisse contra hanc disciplinae M· BOM 599 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 600 unitatem: sinite, quaeso, reverendissimi patres, ut A Quo factum est, reverendissimi patrea, ut quadra­ difficultates illas breviter expendam. ginta abhinc annis non solum inconsulta sedo Et primo quidem dicitur ob hanc disciplinae apostolica, sed aliquando ipsa renuente, non modo unitatem eiusdemque reformationem schismaticorum generatim usus piscium quocumque tempore, etiamsi conversionem impediri. Sed 1° distinguendum est quadragesimali, cuicumque permissum fuerit, non quod aliud sit loqui de mutationibus vel innovationi * modo aegrotis et male so sentientibus quocumque bus in variis orientalium ritibus introducendis; aliud tempore, otiam quadragesimali, lacticinils et carnibus sit loqui de disciplina reformanda vel restituenda, vesci permissum fuerit, sod etiam pones vario» do quibusdam disciplinaribus canonibus instituendi· catholicae orientis nationes ipso quasi ad minimum rcl renovandis, quibus regula praescribatur, ot leges abstinentiae dierum numerus redactus fuerit? Sic condantur, ad quarum normam, quique sint ecclesia * vingintiquatuor dierum abstinentia, tempore ndventus arici viri, suam vitam, dioecesiumquo administratio- Domini antiquissima lego indicta, ad solum novem nem conformare deberent. Quoad primam obiectionia dies redacta est: ita et quindecim dies abstinentiae, partem nec sanctae sedie apostoliche, noquo huius quae sanctorum apostolorum principum festum prae­ sancti oecumenici concilii Vaticani mens eat, nt cedunt, ad duos tantum dies: sic et quindecim, arbitror, quascumque mutationes vel innovationes qui praecedant Assumptionis festum, penes aliquos in orientalibus ritibus introducendas esso, ct eo ad octo, penes alios ad quatuor tantummodo dic» minus ipsos ritus funditus abolere: quod in casu reducti sunt: sic quoquo permissum fuit vesci lacextrema calamitas foret pro orientalium ecclesiis. riciniis feriis quarta et sexta mngnao partis anni. 2e Apprimo quoquo distinguendum est, aliud esse Derogatum nutem fuit in iis omnibus vero quidem iura, receptas consuetudines ot privilegia obolere, cum catholicorum laetitia, quin ullus respectus ha * aliud esse abusus corrigere. Re quidem vera nemo bitus fuerit nec ritualis disciplinae in orientalium sauac mentis dicere poterit abusuum corroctionem schismaticorum ecclesiis vigentis, neo suppositiciae ease idem ac lucium violationem; praesertim cum difficultatis eorum conversionis. Qua in re fateri valdo adhuc desideretur ut quaedam tam decantata cogor ncque respectum habitum fu isso ad consti­ iura certis documentis tandem aliquando probentur. tutionem Benedicti XIV felicis memoriae, qui iuxta Schematum itaque finis, ut patet, non est nostrarum antiquum orientalium ritum ieiunin servando prae­ ecclesiarum iurium, nec receptarum nostrarum con- scribebat, et licentiam corurn praesulum improbabat, euetudinum abolitio, nec nostrorum rituum destructio, qui illa immutaverant Hisce addenda quoquo est qui ut antiquissimi et sacrosancti sancte et religioso plurium festorum reductio, etc. servandi sunt; sed potius est verorum iurium de­ Observandum denique eat penes dictas nationes claratio ct confirmatio, votcrumquo consuetudinum absoluto prohiberi duobus fratribus ducere in uxores approbatio, rituum perexccllens conservatio: ut lu­ duas aororee; et patri et filio ducere io uxores ma­ culentissime innotescit ex exceptionibus in schema­ trem et filiam. Sic quoque absolute prohiberi primum tibus interiectis pro ecclesiis rituum orientalium. gradum affinitatis, ct secundum consanguinei Latis; Toto difficultas igitur in eo posita est quod non ita ut nec praesulibus ipsis venia detur quamcumquo distinguitur inter disciplinam canonicam et rituum, c ob causam in hisce casibus unquam dispensandi. inter iura et abusuum correctionem. Attamen non raro apud catholicos orientales videmus Caeterum non intelligo, reverendissimi patres, non solummodo duos fratres ducere in uxores duas qua rationo innovatio quae necessaria esset ad re­ sorores etc., sed ct dispensationem elargiri tum in formationem faciendam, posset schismaticos ab uni- primo gradu affinitatis, tum in secundo consantato catholica longius arcere; cam apud orientales guineitatis, quin ullus habeatur respectus nd graviora etiam schismaticos multae innovationes factae scandala, quae exinde apud schismaticos, ut solet fuerint et fiant adhuc proprio praesulum arbitrio. dici, exoriri possent. Siquidem, ut loquar tantum de tempore recentiori, Nunc autem, ut do aliis disciplinae capitibus, plura in orientalium rituum ecclesiis, inconsulta quae recentiori aetate obsoleta manent apud catho­ sede apostolico, et quandoque ipsa renuente, unice licos orientales, taceam, aliquid potius dicam do a beneplacito ipsorum rituum praesulum introducta quibusdam innovationibus quae ipsam sacram litursunt, quao tamen, utpoto essentialia penes schis­ giam pressius attingunt. Sic exempli gratia pones maticos reputabantur, magni scandali erant, ct of­ aliquos orientale» in consecratione episcoporum non ficere debebant eorum conversioni, quin ideo ullus pauca ex pontificali latini ritus deprompta sunt. habitus fuerit respectus ad superius allatam causam. Sic et apud ipsos et apud alios usus invaluit in Sio exempli gratia ut facta loquar, penes schismati­ offerendo incruento sacrificio uti pnrumeotis latini cos lacobitos, Armenos, Nestorianos. et ni fallor, ritus; quin imo quidam etiam azymum pro formenpenus Coptos etiam, vi antiquissimae ritualis dis- D tato adoptarunt, Sic et penes Syros in synodo ciplinae absoluto prohibitum erat ot est praesulibus. patriarchal! in monte Libano habita anno 1852 quamcuiuscumquo dignitatis sint, toto vitae tempore car­ plures innovationes essentiales in ritu introductae nibus vesci; et si contingeret aliquem hanc dis­ erant; quae tamen, improbante sede apostolica, in ciplinae legem infringere audere, uti apostata haberi usu haud receptae fuerunt. Adde quod patriarchae, debebat, ot etiam nunc habetur. Eccur igitur omnes archiepiscopi et episcopi catholici cuiuscumquo ritus ecclesiarum orientalium praesule· parvi pendentes orientalis lubeutissimo animo adoptarunt episcopalia schismaticorum scandala, nec ullum habentes re­ insignia, quae in Romana ecclesia in usu recepta spectum ad illorum conversionem, carnibus ves­ sunt; quales sunt annulus, crux pectoralis et mitra, quae omnia non sunt de ritu in ecclesiis orientalibus. cuntur? Scitis etiam, reverendissimi patres, quod apud Eccur igitur favorabilia lubentissimo animo ad­ psaamet natione· sacrosancta viguit, et absolute optamus, quin ulle quaevis difficultas nos dissuadere viget quaedam alia disciplinae .ritualis lex, qua queat; cum autom ad onera portanda inducimur, ibsoluto lubetur nunquam permitti posse cuicum- magno ore et totis viribus clamamus, ea incompe, etiamii exitiali morbo affecto, carnibus aut possibilia esse cum ritibus nostris, quin imo dest­ acticiniis vel etiam piscibus vesci diebus a iure vel ructiva esso nostrorum iurium et privilegiorum, nec i consuetudine constitutis, praesertim quadragesi- non impedimento esae, quominus schismatici ad nao tempore; et refractarii ut apostatae habebantur, unitatis sinum redeant? Hoc in loco optime quadrare video, reverrn>t pluribus In locis nunc temporis etiam habentur. CONGREGATIO GËNËRkLIS VIGESIMA 3 februarii 1870 601 602 diesimi patres, illud orientalium dictum de quodam a Haec sapientissimo vestro indicio, reverendissimi animuli, quod struthiocamolus dicitur; qui cum do pairea, humillime submittere in animo erat. cibis sumendis agitur, dicit sese ad camelorum fa­ ORATIO miliam portinero, proindoquo magna ciborum copia indigoro; cum autom ad onora portanda impellitur, reverendi patris damini Ouillelmi Clifford episcopi Cüftonensül. renuit, ot alas quatiendo reponit so do avium stirpo ¿ascondere. Hacccine est ¡usta agendorum norma? Eminentissimi principe!, illustrissimí ac reveren­ Vos, reverendissimi patres, vostro sapientissimo lu­ dissimi patres. dido decernito. Do \ ita et honestato clericorum debemus tractaro Nuno autom ad secundam difficultatem diluen­ in hoc concilio ob gravissimae rationes, quas alii dam accedo. Dicitur enim bane disciplinae unifica- patres exposuerunt, tum etiam quia expresse in tionem non expedire, idoo quia laici orientales valde bulla convocationis huius concilii a sanctissimo ponti­ fanatici no turbulenti sunt. Respondeo hic agi non fice dicitur, quod debemus tractare de utriusque do ritibus immutandis vol abolendis, nec do iuribus cleri disciplina. Sed meo indicio hoc in primis et privilegiis derogandis; sed tantummodo do ca­ curandum est, quod in memoria tenere debemus nonibus disciplinaribus instaurandis, qui cum genera­ quod hic collecti sumus in concilio generali, non rim viros ecclesiasticos respicient, non video cur in concilio provinciali, ot multo minus in synodo offendero debeant laicos. Quinimo iuxta meam opi­ dioeceaana. Leges ergo, quas ferro debemus, debent nionem dico quod haec disciplinae instauratio potius- B esse vel leges quae spectent ad univorsam ecclesiam quam laide displiceat, summopere placere videatur. vel debent case principia undo ccclesiao particulares Ro quidem vora vidimus quod non semel vel itorum possint sutu leges dorivaro. Proptorea ox bis quae laici summopere conquesti sunt de quorumdam ec­ dicta sunt a pluribus patribus mihi videtur quod clesiasticorum virorum administratione, qui toties multae res sint optimae io bo; sed omnino non con­ arbitrario prorsus fidelium causas pertractant atquo veniat de iis in hoc concilio sermonem habere. decernunt. Optimum est exempli gratia in gqncrc laudare Hinc factum est, quod non raro accidit, quod * Argumentum: .Episcopus CliftonleniU In concilio gene­ quidam rituum orientalium fideles, et aliquando rali ea prae oculis habenda dixit, quae non particulares ec­ etiam aliqui ex ipsis schismaticis ad catholicam clesias. sed universalem eccleiiam raspidunt ; plura autem a unitatem redeuntes, totis viribus a sancta apostolica praecedentibus oratoribus dicta esse, quae licet optima non * sede efflagitent, ut veniam illis tribuat, proprio tamen ad universalem pertinent. Exemplum attulit de tempon nationali ritu relicto, ad latinum ritum convolare. determinando, quo clerici spiritualibus exercitiis vacare debent; de medicinae exercitio clericis prohibendo, quod ait non posse Et veritatem dico quod si bacc sancta apostolica generali lege constitui, cum necessariam qaandoqae musionssedes hanc aperire voluisset ianuam, iamdudum riis rit; de clericorum eam mulieribai cohabitations, qaae si magnus orientalium numorus ritum latinum sequutus generali lege proscriberetur, perniciosum eue ponit, ut Iu , * presbytero catholico non In­ fuisset. Observandum quoquo est quod magna pars Anglia, ubi si frirent protestante orientalium praesulum in causis decernendis inni­ tervire fœminas, non amplius in presbyteri scholas filiis sua» mitterent; de non ambiendis beneficiis, qtiie lex in tua uni­ tuntur vel iuro canonico latino, vel libris moralibus C versalitate darinima rideri pcMCt, eo vel magis, quod maxima sancti Alphonsi de Ligorio, vel Antoine ote.; et ex parte beneficia iam sublata fuerinL De dignitate cleri ne­ quandoque ego ipso vidi aliquos lacobitas parochos, cessario agendum et quidem in prooemio decreti, utarchiepbcopas qui iudem auctoribus in robus pertractandis inni­ Strigonlensis proposuit. Agendum de modo, quo se gerere tuntur. Ergo nulla difficultas ex hoc capite quoque epueopns debeat in illos clericos, qui incorrigibiles sunt, et modum esse e» e clero elicere et ad laicorum ordinem reducere. contra unificationom disciplinae. Definiendum, quinam teneantur missam celebrare pro populo Quod dictum autom fuit quoad influentiam lai- dominicis ceteri »que diebus festis, et hanc obligationem ait exconim, dico quod, quamvis hoc verum sit, et ob tendendam ad eos omnes, qui quocnuque semi curam animaram nimis miserabilem ct abicctam orientalium prae­ habent — Revisionem breviarii a auwmv pontifice postulandam ; sulum conditionem, qui necessariis et fixis monsae et hle propnnebat 1° ut non quotidie iidem psalmi recitarentur, sed tali modo disponeretur psalterium, ut totnm ia unaquaque redditibus caront, non raro accidat uf ipsorum in- hebdomada a sacerdotibus legatur; 5° ita quoque distribui dependentia in dioeceseos administratione aliquas scripturam, ut In anno a quovis sacerdote Integre perlegatur. difficultates forat; attamon huic malo, quod corte — Quoad ordinationis titillum ait pluribus in locis fieri, ut non est parvi momenti, facillime obvoniri poterit, clerici sacerdotes ordinentur titulo missionis; hunc titulum non si quaedam annuao subventiones, seu potius dola­ ex ordinario sed ex extraordinario lare ewe, et ideo ubi ecderiastica bierarchia instituta est, clerici aaecnlares ordi­ tiones rituum orientalium praesulibus constitueren­ nantur lore extraordinario, lacouveniens hoc esse, eique in tur, quemadmodum factum ost cum praesulibus concilio remedium afferendum; et ubi titulus missionis per­ latini ritus. Proindequo omnino ox parto laicorum mittitur, providendum ne clerici malori in numera ordinentur, nulla oxtabit difficultas noe quoad disciplinae uni- D Ocultas I*li>tur eos raitentamli. Relftxpeiylne satira syuodls prorinciilibui, ni onliu&nduram numerum decenninenu ficationem, noquo quoad caetera. De deridi concubirurüi silendum 1· ne ansa detur ecclesia * Tertia difficultas obiecta contra praedictam disci­ h μ tib ni clericalem statum calumniandi; IN quia ri alicubi plinae unitatem est ignorantia cleri, certe nimis hoc detestabile peccatura viget non est ex defecto legis, sed exagérala; ob quam asserebatur non expodiro disci­ ex eo quod civile gubernium Impediat, quominus eedeiiutkx plinae unificationom. Difficultas allata, iuxta meam auctoritas procedere poult, ideoque etiam uova lex Iisdem vi­ opinionem, ita formulari potost: orientalis clerus cissitudinibus obnoxia esset Unde aiebat caput illrul inscriben­ dum potius In genere esse: , De delictis sanioribus sacerdotum. * ignorantia laborat; ergo disciplinae reformatio vel Haec autem in specie. De schemate vero in genere null au non est facienda, vel reformanda est ab illo ipso iudicium ferri posse dixit, usque dum prae manibus non habeatur clero. Posito itaque quod antecedens verum sit; index renim omnium tractandarum. — Nonnulla postremo loco consequens summopere falsum est. Proinde, reve­ animadvertit arca interpretationem litterarum aporidteamt: * — ubi methodus discussionis statuitur. Ibi rendissimi patres, nullam video rationabilem causam ,Multiplice» inter enim ait existimare m declarari, quod ri diffiru'lates aro * ob quam iuro moritoquo asseri possit, hanc disci­ schemata obortae leves fuerint, debeant nnlla mera in Ipsa ge­ plinae unificationom non expediré; quin imo plores nerali congregatione proponi; ri secus, remittendam ad depucircumstantiae nimis favorabiles videntur. Dicito tationem schema una cum oblectis difBeuJUtibnx l’ud# «ra­ igilur, reverendissimi patres, pusillanimis: Conforta- chidebat discursione peracta regañí» ease patres, utram mini et nolite timere, ecce Deut rester ultionem ad­ propositas dificúltales leves, an graves diiulìceut, et ri leves, utrum talca rint, qoae componi in Ipsa generali congregati owe ducet retributionis : Deus ipse veniet, et salvabit ros *. > Is. XXXV, 4. possint. Id factum uno fuisse, cl Urirro prarfatas apestoiseas litteras plenum exccution^a naa habau«e.a 603 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 604 exercitia epirîtnalia ; sed Jrges ferre vel de tempore, A dissimi patres, si malus monachus presbyter expelli­ vol de expensis. vol de modo faciendi, hoc ad nos tur α claustro, non ad populum coniicitur, sed ad non pertinet: et si tentamos hoc focere, forte malto clerum saecularem: et nos debemus non solum magie malum quam bonam faciemus. Sic exempli nostra mala portaro, sed etiam mala aliorum. In locis nostris in Anglia, et puto quod ita sit gratia quod nonnulli dixerunt quod debemus prohi­ bere exercitium medicinae presbyteris, rerum boc in Hibernia, et in America, et in aliis partibus, est est in genere; sed eunt seminaria stabilita cum etiam aliud gravissimum malum quod inde oritur. auctoritate Romani pontificis pro missionibus exteris, Scitis quod apud nos non sunt beneficia pro clericis; in quibus explícito traduntur presbyteris principia quod clerus sustentatur α dioecesi, sustentatur ab medicinae, quia id necessarium est ipsis in suis episcopo, sive quod iis tradatur cura alicuius populi missionibus. Et rolumus legem ferre directe contra vel portionis populi, quod indo sustententur elee­ mosynis illorum populorum, vel ex oblationibus huiusmodi statam rerum? Item quod dictum est de cobabitatione mulierum, fidelium quae dantur episcopo pro bono dioecesis; scimus optime quaenam sit sententia ecclesiae hao ipse debet sustentare clerum. Iam vero non raro in re; ácimos quod episcopi debent caso observan- accidit ut populos aliquis, exempli gratia in Anglia, fissimi in ferendis legibus hac de re in suis dioe­ sit aliqua parva civitas in qua aderunt viginti, triginta, cesibus. Sed si reverendissimi patres putant, quod aut quinquaginta catholici: isti non possunt porse quando lex lata sit qua prohibeatur quod presbyter presbyterum sustentare, carent sacrificio missae, ca­ non debeat habere in domo sua nisi homines, per rent omni adiumento religionis, saopo distant triginta, hoc ipsa bene provideat honestati huius presbyteri; quadraginta, aut quinquaginta, etiam magis milliarita ego certo scio quod hoc non est verum. Nam saepe distant a viciniori presbytero catholico: isti accedunt fit ut multo maiora scandala, ct multo maiores ad episcopum, dicunt: nos non possumus facere difficultates oriantur ex iuvenibus sive coniugatis, omnia, faciemus quod possumus, si tu da * nobis sive non coniugatis qui in domibus presbyterorum dimidiam partem quod sufficit ad sustentationem sunt, quam si sit in domo aliqua femina morigerata presbyteri, nos aliam partem procurabimus. Et epis­ ct beno cognita apud eos, in quibus vivit ipso sacer­ copus quid respondero debet? Libenter facerem, dos. Et certus eum quod in Anglia saepe parentes, sed babeo duos vel tres sacerdotes suspensos. Sacer­ qui mittunt filias suos ad scholas catholicorum, non dotes mali qui vivunt in hac dioecesi iati dicunt: mitterent ad scholas catholicorum, si scirent quod pertinemus ad clerum, non permittis nobis quia in domo presbyteri essent iuvenes saeculares, qui clerici sumus ut exerceamus opera manovalia, et inservirent huic presbytero. ita procuremus vitam? Debet episcopus istos malos Quod autem dictum est ab aliis quibusdam de presbyteros sustentare, et quia debet ex oblationibus loge ferenda do non ambiendis pinguioribus et di­ fidelium istos malos presbyteros sustentare, debet tioribus beneficiis, ego certo admirationo repletus omnes istos bonos catholicos relinquere absque missu, sum quando haec audivi. Nam peto a meipso abinam absque sacramentis, absque omni adiumento reli­ huiusmodi ditiora beneficia nunc temporis invenian­ gionis? Certe hic est abusus, qui omnimodo auferri tur. Si aliquid restat istius mali in ecclesia, inimici debet nostri sunt optimi medici: manum suam misit hostis Ego dico quod quando presbytor post piares ad omnia desiderabilia cius; et pace episcopi Ca- correctiones non resipiscit, facto processu, ipse de­ nariensis puto, quod nostris temporibus etiam apud beret omnino extra clerum eiici, deberet ipse omnino Insulas Hesperides poma aurea difficile inveniantur. inter saeculares reputari, deberet tamen illi dari 8i nos talem legem ferremus, puto quod magis potestas ut possit vitam suam comparare quocum­ videretur ironia durissimo, quam correctio paterno. que honesto modo, sed portionem clericalem non Igitur ego desidero ut leges quas feremus, non debet amplius habere; omnino ipse non debet am­ descendant ad ista particularia. plius exernn· ministerium et officium presbyteri: Sed imprimis maximo probo quae dixit reveren­ liberetur ab ϋΠΰ io. Si vult bonam vitam Ínter laicos dissimus archiepiscopus Strigoniensis de praefatione, ducere, conducit, «i non, tanto peius pro ipso. Sod quae spectet ad dignitatem cleri, tum ob rationes non debemus t.mlos catholicos mediis religionis validissimas, quas ipse protulit, tum etiam quia privare, quia ίμ.·«· vult malo vivere. Prohibeamus nostris temporibus hoc maximo necessarium eat etiam aliis episcopi» ut possint talem presbyterum tum pro clero tum pro populo. Invaluit mos iste iterum io ordinem cloricalem restituero, postquam loquendi do cloro ¡acculati; ita ut saepe tam sacer­ eat semel eiectus α clero. dotes quam populi putent quod sacerdotes ad sae­ Est alia res quae spectat ad universalem ec­ culum pertineant, quod non sint vocati in partem clesiam, quao etiam mihi videtur magni momenti, hacreditatis Domini, et non sint vocati ad perfec­ et est quaestio de missa pro populo. Scitis quod tionem. Et omniuo necease est, est pars officii huius ex decreto concilii Tridentini omnes parochi, et qui concilii, ut sacerdotes et populum edoceat de digni­ curam gerunt animarum, debent missam pro populo tate, et sanctitate, et perfectione sui officii. celebraro dominicis et diebus festis. Tempore con­ Sed est alia rea quam tetigit ipso excellentissimus cilii Tridentini non aderant missiones, sicut nuno primas, et quae est maximi momenti nostris tem­ sunt; et propterea tenebantur dicere missam pro poribus pro bono totius ecclesiae, et est quaestio populo qui gerebant curam animarum, quiquo erant de incorrigibilibus sacerdotibus. Est maximum ma­ episcopi ct parochi: sed nunc longo aliter rea ae lum hoc nunc in ecclesia catholica, et in dies crescit babet In magna parte eccleaiao populus recipit magis ac magis: nam nunc nos non habemus pote­ sacramenta a missionariia, ab hominibus qui ad­ statem coercendi huiusmodi sacerdotes inediis sae­ ministrant sacramenta parocbialia, tamen non habent cularibus; prop terra isti cum habitu sacerdotali curam animarum eo sensu, quo in lego canonica linquam sacerdotes vagantur inter populos cum ista vox sumitur. Propterea factum est ut, facto maximo damno populorum. Dixit excellentissimus recursu ad sacram congregationem, responsum sit primas quod eiusmodi homines deberent a clero quod omnes isti missionari! non tenentur ex iuatitia etici, et hoc meo iudicio certissimum est: deberet dicere missam pro popnlo festis diebus. Non quaero ista antiqua disciplina restitui. Mali monaci nonne ego do decisione sacrae congregationis: sacra con­ expelluntur a monasterio? ct quare mali clerici non gregatio bene resolvit, quin ita revera lex est; sed expellentur a clero? Et quod peius est, reveren- peto ut iam statuatur iuxta mentem concilii Tri- 605 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA 3 februarii 1870 606 dentini, quam tonot populus et quam tenet etiam A annum post suam ordinationem, vel ad summum clerus, quod omnes qui curam gerunt animaram, post duos annos omnes sacerdotes psalterium me­ sivo sint parochi proprio dicti, sive sint mlssionarii moria tenerent; ot hoc ipsis magis auxilium esset qui faciunt officium parochorum, et sustentantur ad orationem et ad piaa meditationes, quam aliud sivo ab episcopo bito a populo, habeant officium medium quod nos praestaro possemus. Si sacra dicendi missam pro populo diebus dominicis ot scriptura ita disponitur in breviario, ut sacerdotes festivis, Nam baoo revera orat mens concilii Tri- infra annum sacram scripturam integram legerent, dentini, quando decrevit ut parochi boo facorent; ipsam sacram scripturam cognoscerent; et hoc ipso quia tuno ouram animarum non habebant, nisi magis auxilio esset ad orationem, meditationem, pnrochL piam lectionom et ad praedicationem faciendam. Et corte otiam apud nos non parvum scandalum Igitur instanter peto ut velimus sanctissimum rogaro exortum est, ox quo decretum publicavimus, quo ut commissionem ipse statuat ad revisionem bre­ declaratur clericos presbyteros apud nos non teneri viarii ita peragendam, ita ut sit revera accomodatura missam celebraro pro populo: scandalum est et ad illum usum, ad quem ipsum ponitur in manibus presbyteris ot populo; presbyteris, quia sentiunt sacerdotum. quod hoc sit naturale eorum officium, qui curam Est nunc alia res quae spectat ad universalem animarum gerunt, ut missam pro populo celebrent; ecclesiam, eat titulus ordinationis sacerdotum. Non et populo, quia cum hoc a presbyteris ex pectet, loquor hio do ordinationis titulo paupertatis, nam boo difficile est ut intolligat ad id eos non tenori io locis, B spectat ad clerum regularem : sed clerici sacculares ubi catholica religio est stabilita, ubi populus magis ordinantur ve) titulo patrimonii, vel titulo beneficii, vel quum alibi sustentat cieram. Rect/» igitur sit gene­ titulo missionis. Titulus missionis initio stabilitus fuit ralis oa lex, ut quotiescumque presbytero ab epis­ pro Sinensibus, ct deinde paullatim datus fuit omni­ copo tribuitur animarum cura, quocumque sensu bus locis micaionariis ecclesiae; et nunc magna pars boo sit, ot distribuat sacramenta parocbialia, te­ clericorum totius orbis ordinatur titulo missionis. neatur mÍMiim celebrare pro populo. Iste titulas missionis non eodem modo intolligitur Pauca etiam dicam do breviario. Rectissime apud omnes nationes: nonnulli episcopi possunt ordi­ presbyteris iniungitur ut dicatur breviarium. Sed nare certum numerum sacerdotum titulo missionum; ut patres plures dixorunt, omnino nos debemus nonnulli habent licentiam ordinandi tempore auae potere, ut commissio instituatur pro revisione bre­ consecrationis ad datum tempus; in diversis locis, viarii. Rationem primam colligo ex ipsis verbis diversa audivi. Sed quod ego notare volo eat hoc, bulino indictionis huius concilii, ubi expresse di­ quod qui ordinantur titulo missionia, non ordinantur citur: nln oeeumenico enim hoc concilio ea omnia do iuro ordinario, sed ordinantur ox dispeusatione accuratissimo examino sunt perpendenda ac sta­ apostolica; undo fit quod in magna parte totius tuenda, quao divini cultus decorem in primis respi­ ecclesiae, ubi adeunt hierarchiao regulariter consti­ ciunt/ Iam vero nihil magis confert ad cultus divini tutae, episcopus nullam habet ius ordinandi sibi decorem, quam sacrosanctum missae sacrificium ot clerum. Hoc est certo maxima anomalia. recitatio horarum cat.onicarum. Et sano si nos nihil C Nam ad officium episcopi certe si quid spectat, facimus quoad hoc in boo concilio, ego non video est formare sibi clorura, ot omnino videtur anomalia quid poterimus facere ut ista verba quao habentur maxima, quod adsint hierarchiao regulariter insti­ in bulla enuntiationis ullum effectum habeant; non tutae, et tamen quod episcopus nullum ius habeat video quomodo nos possumus effectivo aliquo modo nisi ex dispensatione ordinandi clerum. Posset dici aliquid statuero relate ad coitum divinum, nisi ali­ quod, quoniam qui ordinantur titulo missionis, non habent bcncficinm. ct propterea episcopus debet quid circa officium divinum fecerimus. Audivimus n praesulibus plura insinuata tum sibi insumere onus sustentandi eiusmodi clericos, quoad episcopos cum quoad cieram circa eorum posset fieri quod episcopus vel ob iniuriam vel ob * presbyteros or­ meditationem, circa orationes, circa frequentiam aliam quamcumquo rationem plure lectionis spiritualis ot alia huiusmodi. Ego omnia dinaret titulo missionis, quam posset ecclesia susten­ ista optima approbo: sod dico, nonno ecclesia iam tare, ct ita iniuriam faceret aliis, quos non ordinaret; ab antiquis temporibus dodit nobis breviarium prae­ quia sua dioecesis non sufficeret ad tantum numerum ciso ad hoc ut suppleret hunc defectum, quod et sustentandum. Sed si aliquod periculum ex hao parto nos volumus commendare praesbyteris, ut haeo om­ oriretur, ego vellem quod tunc iuberctur, quod in nia faciant; et deinde traditur illis liber quo ipsi synodis provincialibus pertineret ad episcopos sta­ non possunt ista facere? Et audimus nonnunquam tuere, quot episcopus possit prudenter in quavis presbyteros aliquos dicero: debeo recitare festinanter dioecesi provinciae ordinaro; et cum eiusmodi dequia secus tompus non habeo ad orationem. Et quo­ D cretum synodi provincialis haborot approbationem modo? Nonno est ipsa oratio quam vobis dodit sanctae sedis, tunc fieret quod de lura ordinario ecclesia? Nonno ox antiquissimis temporibus etiam episcopi possent clericos suos ordinare. Piares episcopi, in primis eminentissimus car­ in antiqua lego ot multo magis in nova logo psal­ terium fuit sempor thesaurus omnium orationum? dinalis Hispalensis, episcopus Savannonsis, episcopus Nonno legimus in vitis sanctorum quod quando quis Augustanus, ot alii etiam episcopi id petierant, ut ad vitam spiritualem accedebat, prima res quao ipsi in hoc concilio nulla fieret mentio clericorum conpraecipiebatur, erat ut psalterium sciret -memoriter cubinariorum. Eorum votis ogo ex cordo mo as­ recitaro? Et nobis traditur quidem psalterium im­ socio; quia, reverendissimi patres, impossibile ost, pressum in breviario nostro; sed practice nullus est nt vos intelligatis, quam magnum damnum esset io qui dicat psalterium in toto anno. locis protestantium, si infra mensem post publica­ Certe haec est res quahi nos praestare debe­ tionem huius concilii (acta huius concilii publica­ remus: ct si volumus ut sacerdotes nostri orent, buntur non solum latine, sed etiam in linguis vul­ ut legant sacram scripturam ot sciant meditare, ut garibus, habebuntur in domibus omnium catholicorum cognoscant vitam sanctorum, dobomus ipsis praestare et protestantium, legentur non solum ab hominibus librum ita ordinatum, ut scilicet singulis hebdo­ sod etiam a puellis) omnibus apparebit hoc tam madibus possint recitare psalterium ita dispositum, grande in ecclesia malum presbyteri coocubinarii ut omissis repetitionibus possint facile illud percur­ concilium oecumenicum prae oculis habere debuit rere. Si hoc facimus, certissimum est quod infra ac se de illo occupare. Certus sum quod scandalum 607 λ. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 608 erit immensam; quod multi patres, multi mariti A summi pontificis, quam iura nostra, offendimus contra protestandam omnino impedient ut uxores et 61iae essentialia: et citius tardius homines vocabunt in «uao amplias accedant ad confessionem sacramen­ dubium validitatem ot auctoritatem actorum istius tale m, statim ac viderint hoc publicari in concilio. concilii, nisi nos agamus stricto iuxta illam consti­ Praeterea nescio cui bono hoc imponitur. Non tutionem. ego nego quod in quisbusdam ecclesiae partibus Hoc posito, debeo dicoro quod ego diligenter hoc malum sit immensum; sed nostris auribus audi­ studui huic constitutioni; ot mihi corte videtur quod vimus ab illis episcopis qui ex his locis veniant, nos directe agimus contra id, quod *n ea nobis quod hoc non est ex defectu legum, ox defectu praecipitur. Desidero difficultatem meam clare ex­ ecclesiae legis, sed ex eo quod civilo gubernium ponere; et deinde vos, eminentissimi praesides, indi­ faveat huiusmodi sacerdotibus, et quod impediat cabitis utrum ea, quao dico,sint iuxta rectam rationem ot episcopi leges ecclesiasticas eliciant contra istos an non. In hac constitutione cap. VII agitur do con­ sacerdotes. Ad quid ergo plures leges facite? Si gregationibus generalibus patrum, et praesertim in impediunt leges iam factas, impedient et leges fa­ pag. 12 proponitur modus quo nos ngero debeamus. ciendas. Quod si necessaria videtur lex, quod certe Summus pontifex ponit tres cusas vel hypotheses, nescio ex his qoao audivi a pluribus episcopis illorum et docet quomodo nos nos gerere debeamus in sin­ locorum, si necessariam est formulam aliquam sta­ gulis casibus. Primus est: „Iamvero si in ea quao tuero non stricte legalem, at possent episcopi trac­ habetur congregatione, exhibitum schema vol nullos tare causae istorum hominum; ego instanter rogo ì vel nonnisi leves difficultates in ipso congressu fucilo ut non edatur lex pro sacerdotibus concubinariis, expediendas obtulerit, tunc nihil inorae erit, quo­ sed talis sit titulus: Dr delictis maioribus sacerdotum. minus disceptationibus compositis, decreti vel canonis Nam si modus tractandi pro sacerdotibus concubina­ conciliaris, do quo agitur, formula, rogatis patrum rii», potest etiam tractari pro ebriosis ct aliis huius­ suffragiis, statuatur.® Hic sanctissimus dominus ponit modi, multo melius esset ut dicatur in genero do casum, quod possint ox proposito schemata difficul­ * patribus exoriri. Ergo prima res fa­ delictis gravioribus sacerdotum, quam ut in actis tates leve nostris legatur aliquid de sacerdotibus concubinariis. cienda, antequam ulterius procedamus, est colligere Nunc, reverendissimi patres, dixi de aliquibus utrum patres sentiant quod sint graves vel leves in specie: deberem dicere aliquid de schemate in difficultates. Nos audivimus iam multis diebus ultra vigiliti genero; sed fateor quod h«r mihi videtur, ut et vobis, omnino impossibile. Habentur tria capita orationes, audivimus difficultates unius vel alterius huius schematis de vita et honestate clericorum: si patris; sed utrum patres credant quod istae difficul­ etiam probarem omnia quae hio sunt, impossibile' tates sint graves vel leves, ego omnino ignoro et esset indicare utrum haec tria capita conveniant unusquisque vestrum omnino ignorat Attamen iste cum illis, quao addenda sunt, an non. Rogo instan­ passas est priai as quem sanctissimus dominus a tissime ut, si possibile esset, si non index omnium nobis requirit, scilicet ut cognoscamus utrum diffi­ rerum quas tractare debemus, saltem unius materiae cultates sint graves vel leves. Posito quod diffi­ detur nobis aliquod schema, et nobis aliquis indox i cultates sint leves, tunc non permittitur nobis, ct rerum quas circa eam materiam tractaro debemus. propterea non habemus ius istas leves difficultates Ego fateor quod impossibile est ut iudex dicat mittere ad deputationem, sed omnino nobis injun­ utrum ipse probet schema, ct utrum ipse existimet gitur, ut, disceptationibus compositis (igitur debent quod sit beno factum; quia impossibile est ut dicat esso disceptationes), do istis levioribus difficultatibus «uffragia patrum in ipsa congregatione utrum pars schematis, quam novit, conveniat cum debear? robos do quibus nihil ipso omnino scit. Et nuuc, sentire; (Λ in hoc casu nulla nobis datur facultas reverendissimi patres, ego timeo ne vos mihi dicatis mittendi istas difficultates ad illam deputationem. Sed est secundus casus: -Sin autem circa schema illud, quod vinum optimum in finem serrasti. Nam certo quod uuno dicero intendo, est res maioris praedictum huiusmodi oriantur difficultates, ut, sen­ momenti, quam quao nntea dixi. Est res quao ad tentiis in contraria conversis, via non suppetat qua nos omnes pertinet, ct desidero dicere ea quae in ipso conventu componi possint, tum ea ratio dicere debeo coram Deo, et cum maxima reverentia ineunda erit quam heio infra statuimus/ Supponitur in primis reverendissimorum dominorum praesidum, igitur casus quod graviores sint difficultates inter ct doinde omnium vestrum. patres. Ergo priusquam aliud faciamus, ncccsse Concilium generalo (est do fido catholica) non est ut cognoscamus utrum difficultates, quno pro­ potest convocari nisi α summo pontifice; ad summum ponuntur, patribus videantur graves, an tantum loves. pontificem otiam spectat dirigere modum quo nos Hoc debemus sciro antequam ullum alium passum res debemus in concilio tractare; primum sancitasi- D facere possimus : hoc ubi cognovimus, tunc nobis mus dominus fecit per bullam indictionis, secundum indicitur, quod si tales sint istae difficultates, ut fecit per constitutionem Multiplices inter. Si nos sententiis in contraria conversis etc. Igitur dehet loqui possumus in hoc concilio, si decreta nostra esso conflictio sententiarum; debemus sentire quid vim aliquam habere debent, possunt tantum habere patres ex una parte sentiant, quid ox altera parte: in quantum sunt concordia iis quno in hac con­ quia expresso dicitur quod non debemus agere, stitutione continentur. Nullus nostrum habet ius nisi postquam sententiae in contraria fuerint con­ aliquid proponendi, vel discutiendi, vel ordinandi versae; ot insuper infra idem repetitur, qaod tunc res alio modo quam in hao constitutione proponuntur. tandem esset tertia methodus adhibendo, quando Et hoo est necessarissimum etiam ad auctoritatem scilicet illud contigerit, quod quaestio do proposito ipsius pontificis; quia si nos aliter agimus, nos agi­ schemate exorta non potuerit dirimi. Igitur quid mus contra obedientiam debitam nostro capiti: est nobis tuno indicitur? Scilicet antequam ad extranoa etiam necessarissimum propter iura episcoporum, media confugiamus, quaeramus in hac ipsa con­ quia si nos aliter agimus quam hio dictum est, nos gregatione omnia media quibus possit difficultas offendimus iura nostrorum fratrum episcoporum. componi. Iam vero nos, ut dixi, nihil scimus quid Propterea dico quod ei nos in nostris deliberationibus patres sentiant: utrum difficultates sint graves, aliter agimus, quam In hao constitutione constitutum utrum sint leves: nullum habemus medium cognos­ est, non tantum offendimus contra formas; sed quo­ cendi inter nos quales sint istae difficultates. Non niam istae formae positae sunt ad tuenda tam iura habemus medium non solum id sciendi antequam 609 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA 3 februarii 1870 ’610 schema remittatur ad deputationem; sed nullum λ occupari ob plurimas rationes iam a reverendissimis nobis provisum est medium quo possimus tentare, oratoribus congrue enumeratas, et quia satis sunt utrum possimus difficultates in hac congregatione statuta in constitutionibus Romanorum pontificum componere. et in decretis conciliorum, et quae nonnissi rarissime Haec omnia requiruntur in decreto sanctissimi violantur a peculiaribus, et quae potius debent ad patris et domini nostri, in nostra congregatione: strictam illarum observantiam relinqui vigilantiae et tamen nec unum ex istis facimus. Nos habemus et prudentiae ordinariorum et decretis provincialium longas dissertationes tum ad rem, tum non ad rem; et diocccsanarum synodorum, ad quas spectabit sta­ sed do sententiis patrum quoad istos res nihil scimus. tuere et infligero congruentes poenas pro opportu­ Et tandem tertio loco dicit sanctissimus dominus: nitate locorum et temporum contra transgressores, „Si illud contigerit (quando quis ita dicit, certe aut eos arguere personaliter secundum apostoli mo­ loquitur do casu extremo1, non ordinario), quod supra nitum ad Timotheum, ubi ait: Peccantes coram om­ innuimus, ut in generali congregatione quaestio de nibus argue, ut caeteri timorem habeant; et sic robur proposito schermito exorta dirimi non poterit, tum legum perenne consonabitur. Qnamobrem effatum cardinales eiusdem generalis congregationis prae­ habetur, quod valde melius est effective corrigere sides, quid facient? Curabunt ut ctc.tf ut schema delinquentes mulctando illos insta poena, quam in constitutione Multiplices inter. Intelligitur igitur affective indulgere, et ita ipsam legem efficere ta­ postquam nos nullum modum inter nos potuerimus liter debilem, ut opus sit aliam recondere. Et bu­ invenire ad dissensiones nostras componendas, tunc fi cuaque vidimus inter plurimas causas detrimenti ct non debemus mandaro ad deputationem omnes ora­ malorum, quae hisce nostris temporibus multitudini tiones quao lectae sunt in hac aula, sed debemus provenere, non allatam congruam monitionem trans­ mittere ad deputationem schema, et illas difficultates gressoribus, qui otiam eo devenerunt ut contemnant quas non potuimus inter nos componere. Iam voro auctoritatem legitimam ac ipsam legem. si hace vera sunt, ego dico nihil eorum facimus, et In cupite autem II schematis, pag. 7 (coi. 518 c) in gravissimo periculo sumus quod populus dicat, haec verba habentur: „0mni studio curent episcopi et quod omnes dicant, quod ea quao agimus non ut clerici, praesertim parochi et confessarli, singulis sint secundum constitutu α summo pontifice; et saltem trienniis vel quadrienniis, certo dierum spatio propterea decreta nostra nulla erunt. in opportunuum aliquem locum iisdem peragendis Haec dixi tantum cx conscientia mea. Rogo, exercitiis secedant/ Optime praescriptum est Sed eminentissimi praesides, reverendissimi patres, ut melius video ad spiritum curae animarum ministrosi quid sit, quod contra voluntatem meam a me rum corroborandum, si omnibus presbyteris prae­ exciderit, quod potuerit dignitatem vel summam scribatur quotannis exercitia spiritualia devoto per­ reverentiam, quam ego habeo erga vos et erga agere, ne ad minus perturbentur illae utillimao omnes confratres meos, laedere, mihi ex animo coi juetudines, quao adhuc conservantur in pluribus dioecesibus ct apud aliquae nationes, quarum dis­ condonetis. ciplina quotannis id exigit, sicut videro est in nostra ORATIO C synodo national! Li boaensi p. Ill cap. I do vita ct recerendi patris domili Petri Bostani archiepiscopi honestate clericorum, ct fideliter observatur; ita ut Tyri et Sidonis ritus maronitici1. ordinarii inspicientes fructus spirituales in illorum Eminentissimi praesides ct reverendissimi patres. clero, constituerint in suis dioecesibus locum opporQuamvis non sim aptus nd loquendum do rebus tunum in illos incumbendi, et habueriut curam ad tam gravibus et consideratione omnimoda dignis in instituendum in suis sedibus liberaliori educatione praeclaro nc venerabili coetu, in quo inveniuntur sacerdotes coclibes doctrina nc pietate ornatos ad praeclarissimae personae scientia sapientiaquo ac colendum istud ministerium valde fructiferum clero zelo; tamen quod magis excitavit meum animum et laici», qui habent hanc consuetudinem vacare ad disserendum, est peculiaris vestra benignitas ac spiritualibus exercitiis quotannis, nd hoc edocti a patientia, neo non plena libertas quae est sicut veteri religiosa traditione nationali. Et recentioribus tessera praeclari huius sacrosancti concilii Vaticani hisce temporibus superiores ecclesiastici nostri con­ occumenici: ot ideo libértalo mea utens, subiicio stituerunt duo ampla instituta optimorum sacermcum sermonem iudicio sapientiae vestrae. dotum missionanorum nationahum, quorum esset Quod attinet nd schema de vita ft honestate cleri- solummodo verbum Dei praedicaro et spiritualia eorum propositum patrum examini, est valdo bonum; exercitia dare clero et fidelibus cuiuscumque dioesed haud video necessitatem do quibusdam sententiis, ceseos, habita semper praevia licentia et directione quao habentur in enpito I pag.4 (coi. 517c) tractando ordinariorum: et ideo non videntur posse facile de tonsura clericali et do simplici capillorum cultu, D conciliari hacc statuta cum propositione generali nec non quao habentur in capito II pag.8 (coi.518 D) iam dicta α reverendissimo archiepiscopo orientalis de non honestato cloricorum etc. Credo enim quod ritus in genere excludendi orientales omni disciplina haec sancta universalis synodus non debet in hisco ecclesiastica. • In pagina quoquo 7 (coi. 618 c) schematis dicitur: 1 Arguuieutnm: «Archiepiscopus Tyri et Sidonii approbavit „6atagunt episcopi in singulis dioecesibus vel saltem io genere sebeou; at in «pede ait 1· non videre «e necessi­ provinciis ecclesiasticis cloricorum hospitium erigere, tatem agendi de dericornm incontinentia; his enim provisum vel alia ratione providere/ Haec solicitado optima est iam legibus esse, et viligantiae ac prudentiae episcoporum reet utilis non solum ad praemiandos labores seniorum iinquenduin, ut statutae in iure poenas pro opportunitate ae necessitate applicent; 2® exercitia «piritualia pro singulis annis sacerdotum in agro Domini, sed otium ud excitandum praecipienda; hniiisxnodi legem iam esistere pro orientalibus, zelum tyronum sacerdotum. At vero haec decreta et in provincialibus eorum synodis institutam esse, nec expedire, non possunt perfacile ab omnibus cxequt episcopis ut abrogetur; 8® hospitia pro sacerdotibus senioribus et in­ praesertim orientalibus propter plurimas rationes. firmis non pone ac tu a ri apud orientales ex sufficientium me­ diorum defecta; 4® circa recitationem officii, ad quam teneri Oriens enim in se inspectus plenus est impedimentis dicuntur clerici cuiuscunque nationis et ritus, attulit consti­ ad implenda omnia quae aliis lucis impleri possunt: tutionem synodi Libanensis national is a Henedieto XIV appro­ quoniam episcopi orientales hisce temporibus corrup­ batam. ct antiquissimi pontificalia auctoritatem, ut probaret tissimis debent totam suam facultatem expendere omnes in sacris ordinatos in ecclesia etiam orientali ad divini * officii recitationem teneri, non ex traditione tantum, aed ct ab in dimicatione continua totisque viribus impensi ipsa suarnm ecclesiarum disciplina. * adversus tenebrarum operarios, qui quinquaginta Cn.XCIU OKXERAL. TOMUS k 80 611 Λ. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 612 abhinc annis conati sont evertere catholicam reli-A Maurinis, et cl. loaepbi Assemani in bibliotheca gionem in orienta adbibitis ad hoc «sequendum orientali. omnibus mediis infernalibus; sed Deo adiuvante, Forsitan, eminentissimi praesides ao reveren­ et zelo indefesso antistitum non potuerunt attra­ dissimi patres, abusus sum vestra patientia. 8od here sibi nisi paucissimos satellites. Tum ex alia quoniam scopus est huius sacrosancti oecumeniei parte piares et maiores numero ad catholicam reli­ concilii veritates omnes ao undequaque excerpere gionem subditos lucrati sunt catholici; et ideo tuta ot ad trutinam ponere, ut possit medicinam et effi­ conscientia haud possumus nosmetipsos obligare cacem ct congruam plagis quae sunt ex improbitate ad id quod non valemus exequi; et veremur ne temporum, et corruptione morum, ot subversione multiplicatione legum conscientiae detrimentum pa­ sanctae catholicae religionis, et natura principiorum, tiantur. fidelibus et societati tradere; ideo deprecor, Deo In capite II huius schematis pag. fi et 6 (coL 518 a) adiuvante, vestra patientia comitante et ainoresummo, iubentur clerici cuiuscumque ritus et nationis, bene­ quem colitis pro bono ecclesiae, ut omnes, adhibitis ficiati sint aut non, ad divinum recitandum officiam omnibus viribus, possimus sub suprema summi ponti­ integrum sive in ecclesia sive privatim sub gravis ficis Pii IX auctoritate ad salutem perducere greges culpae reatu. Saluberrimo statutum est; quia clerus, nobis concreditos salutaribus viis. qui in sortem Domini est vocatus, Deo debet atten­ ORATIO dere; et ideo praescriptum est usquo ab antiquiori­ reterendi patris domini Francisco Pedicini bus temporibus in libro do synodo Libancnsi natio- B archiepiscopi Bare nsis l. noli nostra cap. XIV ubi haec habentur: „Deo Eminentissimi praesules, reverendissimi patres. debentur ab omnibus christiania septem preces per Nostri esse muneris arbitror in hoo sacrosancto diem, et noctem: videlicet oratio ad vesperam, oratio ad horam quietis et somni, oratio ad mediam, oecum en ico concilio non equidem eloquentiae nimium noctem, oratio ad matutinum, oratio ad tertiam saltem indulgere, sed exhibita nobis schemata longo horam, oratio ad sextam, oratio ad nonara. Et certo studio elaboratu quam diligentissime perpen­ sacculares quidem laici tres preces quotidie cele­ dere ac tria potissimum indicare: quid nempo videa­ brent, vespertinos scilicet, et quietis, ot matutinas; tur addendum ut addatur, quidve mutandum ut septem antem sacerdotalis ordo, sicut David rex mutetur, quid demum omnino tollendum ut tollatur; unamquo vel alteram, ai necesso fuerit, rationem et propheta ait: Septies in die laudem dixi tibi * Ut videre est in synodo nostra nationals appro­ afferre ad e.i quae dicuntur opportuno comprobanda. bata a sapientissimo popa Benedicto XIV felicis Hoc sane modo, ut sacrae utar scripturae verbis, memoriae, et in antiquissimo etiam pontificali nostro, separantes pretiosum a vili, quasi os Domini erimus obligantur omnes in sacris ordinibus constituti ad ac tempus etiam redimemus; cuius tantummodo, recitandum horas canonicas aivo in choro, sive priva­ inquit Seneca, avaritia honesta est. Iam vero quid mutandum, quidve tollendum in tim; et ita ibi monentur ordinati: .Esto fili mi in officio ao ministerio frequens mane, et vespere, et schemate de vita et honestate clericorum, satis supermodia nocte, neve mens toa relaxetur ab agone. C que dictum est ab illustrissimis oratoribus, qui Attamen reliquas preces recita ubicumque te esse me in dicendo praecesserunt Do iis etiam, quae contigerit, in ecclesia sive domi, sive in labore tuo:w addenda potantur, haud parum disputatum est: duo et inculcatur haec lox omnibus in sacris constitutis. tantum mihi indicanda supersunt, quorum alterum Ex quo constat in ecclesia orientali a disciplina pertinet ad schema de rito et honestate clericorum, obligari ad sacri officii recitationem, et non a sola alterum leviter attingit schema de parvo catechismo. traditione, siculi arrogarunt oratores aliqui. In schemate igitur de vita et honestate clericorum Et quod attinet ad requisitam aetatem pro recep­ minime quidem sufficere mihi videtur quod dicitur tione sacrorum ordinum, non credo posse convenire in capito I, ut scilicet in agio Domini laborare clerici cum reverendissimo archiepiscopo orientali affir­ non detrectent: sed ea in hoc Vaticano concilio mante, orientales omnes ordinari subdiaconos aetate statuenda esse puto, quae clericis laborandi necessi­ quinque vel sex annorum etc. Etsi ista propositio tatem quodammodo imponant Messis enim ubiquo dicta sit ex ambiguo, tamen nequit intelligi nisi de gentium multa est, et in pluribus dioecesibus inulti ordinibus minoribus; sicut et ipso subdiaconatus in etiam sunt sacerdotes; sed operarii pauci ubiquo ecclesia latina aestimabatur inter ordines minores, sunt. Ecclesia veru non tam sacerdotibus quam et solo saeculo XI adseriptus fuit ordinibus maiori­ operariis indiget: vel ut rectius loquar, sacerdotibus bus, Urbano II pontifice. Attamen certum est, quod 1 Argumentas: .Archiepivcopos Baratis verb * espi lis I. in pontificali nostro rigorose requiritur ut habeant ordinandi in sacria illam aetatem requisitam a de- D Í •afildentis «ibi videri ait, ut aliquid inagia practieum dedacatnr, cretis synodalibus nostris: scilicet ad diaconatum, cum multa quidem luttait riU operarii tamen pauci, licet qui corresponde! subdiaconatui in ecclesia latina, plurimi numero sacerdotes habeantur. Cum autem operariorum annum 21 aetatis; ad archidiaconatum, qui corro-, inopia otio derieurnm adscribí praecipue debeat, bine Ia* prae­ spondet diaconatui in ecclesia latina, annum 25; ripiendum. ut unguli clerici peculiari alicui ecclesiae adscript! ct ad presbyteratum, annum 30 vel saltem 25. Quod sint, eiqne servire teneantur; tí® quemlibet clericum destinandum ense ad speciale aliquod opus in ecclesia, cui adseribitur, et id vero attinet ad integritatem nostri divini officii, do iuxta capacitatem rive aetatis rive scientiae; 8° statuatur pres­ qua lamentatus est reverendissimus archiepiscopus, byteros omnes a parocho pemlere debere, ut eum adiuvent in ecclesia nostra ab antiquissimo tempore sapien­ in instituendis pueris, in sacramentorum administratio ne ac in tissime confectum est divinum officium a clarioribus ceteris omnibus ofìkiia, quae mi ecdestae servitutem requi­ Syriae patribus, . sanctitate et doctrina praeditis, runtur. — Instituendas autem collationes casuum moralium, et facultates pro excipiendis confessionibus concedendas ad annum quales sunt sanctas lacobus Nisibenus ot eiua disci­ et praevio examine. Concluait insistendo, ut concilium quo­ pulus sanctus Ephrem. et sanctus Simeon Selouciae cunque modo consulat clericorum otio extirpando; quod ri hoc episcopus, sanctus Isaac, aliique patres, de quorum unnm fiat, satis uberes fractus expectari ex hoc concilio in re sanctitate et doctrina dubitare quisquam haud potest optimo possunt. — Aliquid dicere incipiebat circa schema Veritas autem huius asserti non solum ex traditione ,de parvo catechismo1; at ab etniaeu tirai ino primo praeside monitas est» nondum illini schematis locum heri dÌAcuarioni ; perantiqua et non interrupta ecclesiae Syrorum com­ unda suae orationi finem reverendissimus archiepiscopus impo­ probatur. sed etiam ab historia et auctoritate sancti suit, votalo emittens, nt cathedrae Petri splendor magis m * Hieronymi bi catal. script, eceles. ex editionibus dies angestnr. G13 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA 3 februarii 1870 614 ecclesia opus habet, qui in vinea Domini operentur a perferendis laboribus vis ingens a cloro et robar ct custodiant illum. Magna profecto ne assidua facile attingitor. In votis mihi est, quod iam alii nolicitudino pastores adlaboraro debent, ut cleri op­ oratores petierunt, ut novus ecclesiasticus codex tata reformatio mediis omnibus obtinentur. Sed quum citius ox era tur, ita quidem ut sarta tectaque pnrum aut fortnsso nihil unquam consequentur, nisi in omnibus pontificia iura perseverent, ut praeclaro otium cleri radicitus evellatur. Nam si lapides sanc­ admodum dictum est ab eminentissimo cardinali tuarii hodie praesertim disporsi sunt in capito om­ episcopo Albanensi, cui (sinite quaeso, venerabiles nium platearum; si obscuratum est nurum, ot robi­ patres, ut meo vestroque nomino loqaar) cui inquam gino fooda quodammodo obductum ; si clerici optimi publicas referam gratias pro iis quao de nostro erga mutati, no dicam unice, praecipuo tamen id nb otio hanc Petri sedem, atque erga summum pontificem repetendum ense mihi videtur. Magna enim tum sacruniquc ipsius senatum observantia sua atquo raeculnris tum regularis cleri pars (sapientibus lo­ cminontisrimorum cardinalium nomine publico com­ memorare dignatus est. Optarem deniquo ut brevi­ quor) ideo est vitiosa, quin est otiosa. Sed quo tandem pacto clericorum otio indici tas illa ab oratoribus in dicondo tantopere ab emi­ * prnesidibus iure merito commendata in potorii? Dicam libenter quod sentio, ut minus sa­ nentissimi piens sapientioribus occasionem praebens meliora condendis etiam conciliaribus decretis, quantum fas atquo aptiora excogitandi. Primo igitur, aient in erit, nbsquo perspicuitatis iactura adhibeatur. Atquo haec dicta snfriciant: si quid autem vel Tridontinn synodo sancitum fuit, ut quilibet clericus alicui ecclesiao adseriberetur, ita in hoc Vaticano B in paucis minus recto dixerim, vestrum erit indicare. concilio insuper statuatur, ut quilibet clericus alicui ORATIO operi praestando, ct quidem, quantum fieri pouit, reverendi patris domini Francisei Gandolfi certo atquo determinato addicatur. Novi equidem, episcopi Cornetani et Centumeellensis l. reverendissimi putres, presbyteros nonnullos qui ex Eminentissimi et reverendissimi patres. eo quod contra Tri dentinum dccrotum nulli ecclesiao Ut facilius consulam brevitati, quao iuxta moni­ adscript! fuerint, vulgo appellari solent preli di terra. Vero utique de terra sunt, et terreni! tantummodo tum exhibitum retinenda est, etsi a nonnullis non sapientes, voluti arborea infructuosae ac bis mortuae retineatur, statini ad propositum schema deveniam. Animadverto in primis munia vel fere omnia inutiliter terram occupant. Sed quid iuvat alicui tantum ecclesiao adscribí, nisi ecclesiao ipsi sedulo quae in schemate dicta sunt, dicta fui&so a Tridentino inserviatur? Quomodo voro poterit quis ecclesiae concilio; ot adnotuta «pine facta fuerunt ab ora­ inservire nisi alicui operi pro aetatis ac idoneitatis toribus, praecipue a sapientissimo archiepiscopo et primate Strigonicnsi, salis sufficere ut nihil amplius su au modulo quam citissime addicatur? Illud praeterea foret conciliari aliquo decreto desideretur. Ea pauca quao ad schema addita fucrnnt, declarandum, presbyteros scilicet omnes ita a paro­ nempo do exercitiis pro clericis, de hospitio pro chorum nutibus dependere, ut eos ot in pueris in­ invalidis, do inanibus et profanis vitandis, ea potius struendis, et in sacramentis administrandis, et in mihi videntur pertinere ad officium episcoporum, aliis pene innumeris officiis adiuvarc teneantur. C ita ul potius in schemata do episcopis, quam in Magnopere etiam nd otium n clero arcendum con­ schemata do clericis desiderandum est. Quod vero ferro poterunt quao iam proposita fuero nb illustris­ ad vitam ct honestatam clericorum, si habere volu­ simo archiepiscopo Granatemi, et aliqua ex parte mus bonos ct honestos clerico^, putarem, ut suf­ a reverendissimo Rerinctensi episcopo abundantius ficeret exhibere iu schemate quod clerici omnes etiam confirmata, tum nempe ut in quavis dioecesi hortentur ud studio, et ad ministerium ecclesiae. Oportet ut clerici occupentur hodierna die; ct confcrcntine casuum moralium, tum mnximu ut ne­ mini deindo sacramentales confessiones excipiendi sinu occupatione eveniet illud, quod Spiritus sanctus facultas concedatur, nisi praevio examino quo­ dicit: Multam malitiam docuit otiositas. In primis tannis saltem repetendo eo ferino modo, quo ute­ igitur oportet ut episcopus procuret ut clerici in­ batur in sua Bononiensi ecclesia gubernanda vir doctis­ cumbunt ad studia non solum dumi, sed etiam doceant simus Lambertini, qui postea fuit Benedictus XIV. sacros disciplinas non solum pueros in ecclesiis, sed Tridentini concilii patres etiamsi nil uliud fecissent, > Arguiumtam: .Ερί υρω ** Conir tutu in centre de sola tamen seminariorum institutione optime fuisse «chenille dilli, qnod ei ¡muca excipümlur, qn^ie ad ultlciniu do ecclesia meritos clarissimus testatur Pallavicinus ; episcoporum pertinent, nihil fere aliud in xhnuate repintar, atquo ita etiam concilium hoc Vaticanum bene de qnatu qnod ruii't ¡Intani fail In concilio Tridentino; id anteni universa mereri poterit Christiana societate, si vel eno iudirin inffierre. nt vitae et honestati clericorum consulatur. id imum Deo fovento consequatur, ut omnes omnino Ut autem olindtati re medimu afferatur, calia esae, eue ad * in gtscr * clerici in agro Dominico excolendo simul certent D «India et nd rar rum niiublcrinui adivi (a ri. — Hi anlmadvmu, a liquid in «pede addidit do avaritia, de ribellimi· laborare, quo veri dici possint operarii inconfusibiles, bu< »-1 de Independent! . * tSrea ararii uni in capile I prohibitam et nullus in posterum illud sibi velit usurpare quod e*«e urgvtiaiioiictn, quo sub nomine, ut diritnr iu nolis, aun· * Impeodum in limino olim domus parochi cuiusdam scriptum Ham actinon comprehendi tar. Ilk lamen ciaría ait. emu uovi modi ad cAptaadnm lacruui inventi anni, qni fuisse ferunt: rDous nobis haec otia fecit/ Ad schema quod attinot de parvo catechismo... qaidem, utnim derida permitUntur, unlhbl «tatnilar. aie 1· empii > el venditio tesserai um, qnae valp> .cartelk di con­ Emmenttesimus praeses de Angelis, Reveren­ solidato * appellantur; 2e aeqnhiliu .aclkanm * ad parten luhra· dissimo pater, rogo ut id quod dicero volebas do daiu in »-ritta li bin cnmtuerrialihu , * quae anunymac dôuntsr; parvo catechismo, ad illud tempus remittas quo idem mutimi imprupric dirtnni mu vulgo .crediti rnitlifr-ri * ct * aliqrid atalurttdain rmlra schema examini et disputationi congregationis ge­ alia huÍMBodi. — Lirai rebellione ck ricos, qui vel acctia axbcribtuil. aut far»«r» *ci * granfe nt, neralis proferetur. vel ad coa-piral:on«M vel machinationes anidirroat; — q« »4 IteverrndtesiniHS orator. Quao ad schema do independentiam vero, in espi *® IU· «M 'I* extralndlrbh’M parvo catechismo spectant libenter praetereo, ot ad probationibsH ab episcopo eulketi * et orriplM tradendi» el cauta alia transeo. * servandi abitar uni cum praeiahak sdimaiitfcniMM ; «d «mAntequam finem dicendi faciam, licent mihi vota pedi roda enim mala, qnae evenire poiwuut. »1 Icetis vri sieri* ipse ad laicam putritatela recami, et ej .-cu^um de ariti no aliqua ex animo depromere. Atquo illud in primis co act use t, el laica ¡«o les ta * doc a mea ta rrqaind, qnac ttywril quam maximo exopto ut in universo catholici orbis •errari ah cpL«e»q *o in actk «fetare. eruotra influì < clero magis in dies ningisque amor excitetur ot cou In test»·» ant ipnrm clrrlcmu, qui in hh raribstv ai hfc·· * foveatur erga istam Patri cathedram, ox qua in |kjlettateli rt.nr»um habeuL· 615 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 616 etiam in seminarne: ita nt hodierna die videmus a osso vel membrum vel particeps; carumquo tesseras in seminariis quibusdam etiam saeculares docere. italico azioni acquirere, quin vitio negotiationis com­ Cur non meline esset videro clericos ex saecularibus maculetur? Tandem auctarium aliquod sivo fructus clericis docere sacras disciplinas? In hac occupatione, supra sortem ab iis, qui pecuniam foenerantur, lici­ ut videtis, venerabiles patres, clorici haberent quid tus existimatur, inspectis societatis circumstantiis, facere in agro Domini; et postmodum occupentur propter quas ex pecunia data damnum emergit ct in servitio ecclesiae. lucrum cessat; vel inspecta lege principis usuram Quid accidit hodierna die? Videmus, cum munus permittentis, ex qua emergunt contractus illi vulgo imposuimus super clericos, statini, peracta ordina­ erediti fruttiferi^ mutuum improprio dictum. His tione, relinquunt studia, et vix accedant ad templum contractibus poterit ne navare operam clericus, ad canendum officium in choro. Igitur ad rectam praesertim si agatur de exiguis ot continuis huius­ et honestam vitam clericorum multum conferre et modi contractibus? Est no haec propria vel im­ occupationem studiorum et ministerium ecclesiae, propria vel vera negotiatio? Decet no saltem ec­ nemo est qui inficere possit His animadversis, clesiasticum virum exercere? Hoc statuendum a breviter ad tria (sed paucis verbis), quae adnotata vobis, reverendissimi patres. Alterum nostrao aetatis vitium sunt rebelliones esse deberent in schemate. Indubium eat concilia oecumcnica congregari ad per continuas conspirationes contra publicas nucgravissimos errores profligandos, ct remedia oppor- to ri ta tes. Scitis, quod nit apostolus luda, nonnulli tuna exhibenda contra mala, quae societatem exa- B dominationem spernunt, maicatatcm blasphemant. gitant, et quibus ipsi clerici facile est ut indulgeant Tanto malo lugendum est etiam nonnullos clericos Verum negari non potest praesens hoc saeculum in aliquibus locis dare operam. Scio huiusmodi pronum esso ad avaritiam, quae est idolorum ser­ vitium a pluribus Romanorum pontificum constitu­ vitus, α<1 rebelliones, ad independentiam. Quao ut tionibus damnatum fuisse, et etiam in postrema evitentur a clericis, aliquid do iis in schemate erit constitutione sanctissimi domini nostri de censuris statuendum: aliquid omissum fuit; aliquid non per­ latae sententiae, ubi indicitur excommunicatio reser­ fecto explicatum. vata contra omnes qui nomen dant sectis secretis, In capito I ad calcem recte et iuste negotiatio casque quomodolibet adiuvant, nulla facta persona­ clericis prohibetur, et in adnotatis dicitur cambium rum distinctione. Nihilominus aliquid expresse io activum esso actum seu materiam negotiationis. clericos animadvertere opportunum nostris hisce Nos scimus quid dicit apostolus: Nrmo militans temporibus videretur: etenim etiam antiquioribus Deo negotiis saecularibus se implied; scimus quid saeculis hoc factum esse etiam in conciliis oecudicunt sancti patres, praecipue Hieronymus: Nego­ m e ni cis legimus. Sic in concilio Chalcedonensi sub tiatorem clericum tamquam pestem decita: sed haec Leone Magno viginti septem canones editi sunt, ot satis pro nostra aetate non sunt. Etenim nunc novi probati a sancta sede, in quibus adest illud quo lucri capiendi modi inventi sunt, quibus eccleiiastici prohibentur clericis coni unitiones, machinationes ot etiam indulgentes, iure optimo desideratur quod sectae. Hinc in decreto Gratiani, prout videre est statuatur, quinam veram negotiationem contineant, in iure canonico, habemus canonem XXIV promul­ vel saltem minus conveniant decori ecclesiastico. gatum in concilio Toletano, in quo repetuntur ea Eximius ille orator qui nobis tantopere de veste quaeinCbalcedonensi. Habemus etiam canonem XXV talari deferenda locutus est, quique nobis exhibuit desumptum ex tertio concilio Aurclianensi magno Benedictum XIV in suis constitutionibus, qui dum numero episcoporum Galliae conflato, ct ab hac adhuc esset archiepiscopus Bononiensis, docuit vestem sancta sede confirmato, in quo maiori roboro in­ talarem deferendam esse, ut ait Benedictus XIV, surgitur contra clericos conspiratorea, coniuratores ad sacra peragenda vel in civitate, non autem equi­ et eflbrmantes sectas. Quapropter existimarem ali­ tando, non autem iter faciendo, et in aliis locis in quid statuendum contra illos clericos, qui vel machi­ quibus non prohibetur sed conceditur a Benedicto ΧΓΥ nationibus vel sectis nomen dant, aut favorem prae­ posse clericos uti breviori habitu; hic eximius orator bent, sub poenis iam in aliis conciliis oecumcnici * nutavit distinctionem in negotiatione clericorum, statutis et inflictis. nempo prohibitam esse negotiationem propriam, Quoad ultimum tandem, scilicet vitium indepenimpropriam voro non esse prohibitam; sed quid dontiae, hac nostra aetate etiam inter clericos contra voluerit significaro sibi hac distinctione, non satis episcopos vitium commune, animadverto aliquid cepi. ludiente, reverendissimi patres, ex iis quae addendum circa ea quite allegantur in capite III ad ego dicturus sum. calcem de extraiudicialibus probationibus ab epis­ Nostris hisce temporibus ipsa gubernia pecuniam copo collectis, ct scripto documento consignandis. quaerunt, et iis qui cam praebent, auctarium bou D et caute servandis una cum praemissis admonitioni­ fructum promittitur quotannis solvendum pro quo­ bus. Etenim dum approbamus huiusmodi praescrip­ libet centenario; hinc tessera datur vulgo cartella tiones, utpotc quae recte inserviunt ad abusus im­ di consolidato. Huiusmodi autem tesserae, quae prae, pediendos, qui aliquando oriri possunt ex nimia illa manibus privatorum deveniunt, emuntur et vendun­ facultate vulgo di ta ex informata conscientia; nihil­ tur modo maioris, modo minoris iuxta valorem quem ominus attendere non pigeat ex praevia alicuius habent in aestimatione peritorum, quod vulgo dicitur processus etiam privati confectione hoc posse eve­ borsa. lamvcro omnes apprime norunt licere clerico nire. ut mihi experientia constat, vel testem nolle pecuniam suum tali pacto gubernio concredere. Sed se sistere ante episcopum, vel testem auditum, vel potest ne aequo iure eosdem tesseras emero et ipsum clericum directo aut indirecte ad tribunal vendere in publico commercio ad lucrum pro varie­ civile rem totam deferre, episcopum ipsum accusando tate valoría captandum? Haec est propria vel im­ de arbitraria facultate in indiciis extra ordinem propria negotiatio? A vobis statuendum est. faciendis. Hinc episcopus gubernii persecutioni subItem nonnullae societates commerciales, anonymae iacet, ut ego subiacui, eiusque concellaria susdenuncupatae, sic constituuntur, ut unicuique, qui ali­ que vertitur ad documenta ibi asservata surripienda. quam pecuniae vim iuxta mensuram statutam eis Scio haeo incommoda non semper et ubique conferat, promittant quotannis aliquem fructum pro- evenire, sed in praesentiarum in beatissimo regne portionatum quaestui, quem societates ipsae con­ Italiae nostrae quam saepo evenisse vidimus Scio secutae sunt. Potest ne clericus earum societatum praeterea esse mala mixta bonis; sed si manente 617 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA 3 februarii 1870 618 bono, mala possunt impediri, nomo faciendum esse A nibil egendum esse de clericis concubinariis aut indenogabit. Nostra autem hae in ro putarem oppor­ continentibus, sicut nunc reverendissimo· episcopal tunum esso remedium, si in capito III schematis, Cliftonieniie iadicavit. Sunt enim non solum alii rutento mandato do extraiudicialibus probationibus fragiles, sed etiam sanctae disciplinae contemptores faciendis, addatur aliqua censura contra testem ex- et pravis moribus imbuti, ct de his agitur: ad re­ monitum vel clericum admonitum, quoties ipsi te­ formandos mores congregati sumus. Alioquin num merario ausu accusant episcopum apud laicales plangeremus archiepiscopum Parisicnsem per manus potestates circa ea, quao ab episcopo geruntur in cuiusdam clerici publico interfectum? Num plan­ gnbornationo dioecesis. geremus clericos contemnentes censuras ponti­ Haec sunt, reverendissimi patres (nolo enim abuti ficias, contra mandatum domini nostri papae dam­ patientia vestra), quao vobis propono; et iudicio nantis illud tribunal tirila monarchia in Sicilio, vestro demississimo submitto. militibus armatis stipatos templum adire, sacra facere contra voluntatem antistitis? Num plan­ ORATIO geremus clericos tumultuantes et populum episcopi reterendi patris domini Emmanuelis dei Valle domum violenter invadere, et in vitam illitu atten­ episcopi Huanueensis l. tare, sicut nuper contigit mense augusto anni prae­ Eminontiasimi praesides, reverendissimi patres. cedentis in civitate Cuscbcnsi? Num plangeremus Agitur do reformatione status clericalis in vita apostasias ct inulta alto mala, quae mocrenda et ot moribus; ct in hac ro magis experientia docet B dolenda sunt magis quam enarranda? quant libri. Vos omnes nostis sicut ct nos qui novum Sed cum summa reverentia somper in memoriam ot veterem mundum percurrimus, in quo gradu de- rovocare oportet, cum agitur do vita et honestate cadentiae reportatur disciplina ecclesiastica in maiori clericorum, quod initium omnium malorum semper parto orbis catholici: causas etiam nostis. Sunt est superbia simul ct incontinentia. Concilium Vati­ quidem clerici pii, docti ot disciplinae ecclesiasticae canum leges ferro debet non pro una aut altera amatore·, et hi reformatione non indigent: ipsi vitam regione, sed pro ecclesia per totum orbem diffusu; suum componunt ad normam sacrorum canonum, ct et ita perpendero debut omnia mala quao nunc si aliquando deficiunt, ipsi ad disciplinam redeunt. cxisliint Post haec de reformatione status cleri­ Sed, summa roverentia dico, non consentio calis. quam totus mundus expectat a concilio Vati­ opinioni reverendissimi patris oratoris, qui putat cano, (summa reverentia dico) incipitur in schemata per derogationem concilii Tridentini de habitu cleri­ 1 Argumentum: .Episcopus Ilaauncciuis circa habitam cali, sublato illo verbo clericali, in quo nititnr tota clericorum, nbi praecipitur in schernite, ,ut deferant habitam, vis decreti conciliaris. Haec disciplina habitus qni neque luxu neque squalore inlnenlium oculos offendat *, his clericalis, quao est munimen vitan sanctae ct hone­ verbis nil derogatum esse concilio Tridentino subtrahendo vocem , clericalem in qua tota vis sila est conciliaris decreti. statis clericorum, ita gravia visa est, ut a saeculo V Per illam enim vocem ai non eipresse, implicite saltem formam numerentur plura concilia generalia, 18 summi pontihabitus Tridentini patres determinarunt, illum nimirum, qui ficea. 152 concilia provincialia, quao cam praccepesemper fnit in usu clericorum in ecclesia Dei, nimirum talaremut patet ex sequentibus verbis j^ntificaJis Romani:-. ,CnmCrint, ct semper designantia nomen clericorum: et primum aliquis certior factus fuerit, se alicui ecdedac metro­ ideo iibcntHsimo et toto corde adhaereo (salva re­ politana»·. cathedrali vel maiori a summo pontifice in con­ verentia episcopo reverendissimo Cornctano, qui nunc sistorio praefectum esse, statini curabit suam ampliare coro­ loquutus est) adhaereo reverendissimo episcopo nam decente forma; tnne et non prius super vestem inferiorem Anglonensi ct Tursicnsi, et ud illa quae dixit per­ talarem, cum extra domum exibit, induat vestem breviorem, pauca addam. quam mantel let tam vocant ; * quibus verbis, quemad medum in Dum summi pontifices» et concilia habitum cleri­ «umtnuhi elencorum usu tonsura supponitur, ita supponitor etimi vcMia talari·». Et hac veteri disciplina innixum con­ calem praecipiunt, praecipiunt illuni habitum omni­ cilium IlallimorciiM talarem restem suis clericis nuper prae- bus notissimum et nb ecclesia receptum; ideo non •c ri|>sÍ5de dixit. Huius concilii exemplo vu Inisset orator Valideterminant vel praescribunt formam habitus. 8cd « Qbum concilium praescribere clericis omnibus restem talarem, excepto casu itineri·» et persecuiionis, el quidem cum addito in cnoremoniali episcoporum cap. I Jj I, quod certe non est dorogntum ct ubique rigui. forma illa prae­ poenae ah episcopi· infligendae sine strepitu el form indicii et suta facti veritate inspecta. Agendum etiam de clericis, scribitur ct designatur iis verbis; rCum primum qni societatibus clandestinis nomen dauL Renovandas pro­ illiquid certior factus fuerit so alicui eecleaiae metrohibitiones contra clericos, qni luso * frequentant, et statuatur, politanae, cathcdmli, vel maiori n summo pontifice epi«-o|>os pro suo arbitrio in eo» animadvertere debere remota in consistorio praefectum . . . statini cumbit sibi qualibet appellatione. Poenam restitutionis constituendam contra parocho·, qui ex bonis ver loin e ditant consanguineo· amplam coronam in capite decenter tormuri. Tunc, * Miri ant locando aut vendendo illa infimo pretio, eo vel magis, et non prius, super vestem inferiorem talarem, cum quod ad huia>»turaìum ranún relatione ab episcopis grsecw farta anno 1663, ubi dicitur: .Sacerdotes qni parorhii.< rui al ibus ensi de recitation»? divini officii ab ipsis non reci­ pitur, quod nulhnn eorum mentionem expresse con­ praeaint ad qtiolidmnnm olfiriuin oblituri nnlhmole posse. * Hains natem erroneae rigentis conm’ludiult dwxs este camas tinerent, saltem non recipitur α Graecis. dixit, nimirum I· defectam Ieris positivae ml id oblizantis; Neque dici potest defectum logia universalis ud 2e nimiam oflieii loucilndinrm, ad culos red tati onem quatuor D sacram officii pensum dietim ct integre obligantis, horae et aliquando etiam quinque aut «ex requirerentur; eo supplere consuetudinem, quam Benedictus XIV affir­ rei nu-fix quod et ct « e rumen torma adminhlratio brevi mat »uo tempore viguisse, ct vocat laudabilem: si temporis «patio aV«4)ri nequeant; quod ad verbi Dei praediuithnrm uccrdcH teneatur, et nipote uxoratus domestici· dicam hodieduni pluribus in locis desiisse, non quoque urçotüs nttruiUt upui sit. Huic malo remedium «ffc- vereor no mihi aliquis contradicat ac succcnsoat. rrnduoi per breviarii abbrevialioncui, quam tamen nun expedire Fieri quidem potest ut multis in locis sdhuc per­ ait, ut a condilo fiat, ne αηκν erbìsmullcis, qui in omnibus severet; at in aliis esse omnino deletam saltem do iurminnl molimina Lttinutum cantra ecclesiam graecam; nee facto in promptu esset, prolatis nominibus aptisquo condlifc provincialibus relinquendum, quia cum sub Graecorum documentis ostendere, si id vel necease furet vel ** burniti vr niant planea pipali indole, lingua et inribui discrepantr' yer typmu couiiuunem habentes, nuu tam facile e*t utile; nisi etiam prudentia et chnritas id exigeret. conven i re inter eos. Proposuit ergo, ut praesules g i aeci in Secunda causa cet longitudo officii, quae cum syaudo Vaticana collecti rimai conspirent in effonuando proaliis curis, quibus permulti detinentur, prorsus com­ vfooriu parvo breviario pro privata recitatione, quao unius poni nequit. Est enim moraliter impossibile grae­ horae apatia absolvi posrit. Cum vero ad confectionem huius cum presbyterum, aliis qiuimplurimis occupationi­ parvi breviarii piares tumi requirantur et roix-ursns diam virornm, qui graecnnnu rituum peritiesimi sint: idcirco eotnbus deditum, recitare die quolibet et ox integro uiiniiiuem qnamdam Jlouue instituendam, quae aioli lis consiliis officium, quale nunc habemus. Illud siquidem, praesnlant graecorum rem ad optimum exitum perducat, ** prout recte observavit reverendus pater dominus 1 t^uodlib. VI, quaesi 5, art. 2. 1 Ille fait Alexander Dobra «·ρϊ^υρα., gr.it-· o* f*e HMione scAismorira/nm cum rocfoia co/Aofica pro­ vo randa. sperem 1.1, lib. VI, HL V, e. β. ruuieuQS. d (HI CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA PRIMA 4 februarii 1870 642 Magno-Vnradincnsis episcopus coalescit sexdeclm A apostolica sede muniendum. Quomodo enim fieri vel decem et octo voluminibus in folio, aliisque potest ut huiusmodi remedium sortiatur effectum, *ox vel octo minoribus quidem sed non tam parvis. et in actum deducatur? Quis nescit Graecos sub Erunt ne semper omnibus praesto tot volumina? communi appellatione adeo inter se differre, ut vix Fateor equidem non esso omnes hos libros quotidie non impossibile sit huiusmodi cuetos haberi? Sed evolvendos; sed plane necease est ut quinquo vel concedo libens viros natione, lingua, iuribus, indole 1OX prae manibus continuo habeantur. Hinc et discrepantes in concilia provincialia coire, quod dictu cogimur quocumque pergimus bibliothecam, ut ita facile, sed factu difficillimum csL Unaquaeque syn­ dicam, nobiscum sompor ferre. odus cum non habeat praestitutum typum caeteris Sed hoc, eminentissimi ct reverendissimi patres, communem, diversa exhibebit officii compendia. minimum est Integra totius officii recitatio quatuor Quodnam cx iis ad apostolicam sedem pro appro­ horas ordinario postulat, aliquando quinque vol sex. batione mittetur? et si aliquod probari contigerit, Officio accedat missa, quae cum paucis abhinc nonne aegre ferent auctores aliorum? diebus, in altari huius venerabilis lUilao celebraretur Aliud igitur consilium capiendum esse mihi iuxta nostram li tu rg iam, beno multos audivi patres, videtur. Quoniam ad huiusmodi reductionis opus qui do nimia cius prolixitate quererentur. Quidni si requiritur mutua conspiratio episcoporum graecopraecessisset Γ.ρόθισις seu praeparatio, quid si ca­ catholicoruin, cum nunc Deo favente ex di.«sitis neretur quod nostris praescribitur? Addatur bisco orbis partibus in unum convenimus, enitamur unasacramentorum administratio, quae et ipsa longo B nimes et coniunctis viribus pro confectione officii, temporis spatio indiget ut perficiatur. Anne igitur et sácenlos catalogum ribi proprium habeat, in quo singulis quae dicuntur resolutoriae, et in contractibus his diebus scribat missas, qua· * accepit, eleemosynas cuivis inten­ non sunt numerosae istac conditiones reaolutoriae. tioni respondentes, et missas qnxs celebrant vel celebrandas Sed etiam, etiamsi gubernium civile in aliquibus curavit. Statuendum ulterius, ut quilibet sacerdos,- qui eleenon satisfaceret conditionibus, creditis, reverendissi­ mossnain pro celebranda missa accepit, si uou celebrat, det sacerdoti celebranti totam quam accepit deemosyuam, et nihil mi patres, quod sanctu sedes eo ipso deberet esso alind retineat, nihil accipiat sub quolibet respectu. libera? Sed attendite. Subscriptiones‘collectivas factas per sacerdotes et mitten­ Hodie principes nationum suntuo liberi? Hodio das ani ad summum pontificem aut ad concilium oemmeulcum reges, imperatores, qui sub regimine constitutionali abo leudas, quia doctrinam Piatoriensem sapiant et democratiam in ducunt in ecclesia. Damnandus etiam ephemeridam auctores, sunt, poasuntne contrahere sino consensu aularum qui huiusmodi «abscriptiouej promulgant. — Hic antera as­ publicarum? Quare postularetis quao non possunt perrimis verbis in schema insurgens ignorare se ait «hématie dare? Quando verbi gratia in Galliis factum est auctores, et de iis quaesivit: .quinam euut et nnde venerunt? * Schema eo remittendam, nnde exivit, aire a subterraneis ca­ concordatum tam felix, tam foecundtim, quod ec­ clesiam gallicanam posuit in suo primo gradu, quando vernis exiverit, rive e caelo descenderit, et ibi humatum ac sepultnm relinquendam, nt dormiat in pace. * hoc concordatum conclusum ab eminentissimi , * a 651 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 652 MpieQtiuÍDÍ· cardinalibus, de quibus historia galli- a liensis. do illa nubo locustarum, ox Italia meri­ aína et ecclesiastica semper memoriam gloriosam dionali, ex Sicilia, cx Hispania, quao Brasilionso faciet, quando hoc concordatum conclusum est, im­ imperium vorant; et forte venerunt ex ipsamot re­ perator, rei potius primus consul Napoleon erat pública Peruviana. Caetcrum nobis obiiciendo nu­ omnipotens, erat absolutus, poterat quao volebat: merum sacerdotum interdictorum, non argumentum et ab hoc tempore quam guberni * mutata sunt! suum probabat reverendissimus orator. In Gallia Num hodie sieut fuit iam antea princeps Galliaram sunt quinquaginta forsan millia sacerdotum: inter est? Certe in primo grado, sed habet ministerium tot millia sacerdotum non est mirum quod aliquiinveniantur mali: et si sunt mali numerosi, illud quod dicunt responsabile. Eo ad aliam observationem. Si gubernium ali­ solum probat, quod episcopi invigilent, quod sint quod in multis etiam non satisfaceret conditionibus, attenti ad ea quae fiunt in suis dioecesibus; sed credo quod sancta cedes non ideo so consideraret hoc non probat omnino quod simus severiores. ut liberam: et mea fides posita est in hac sapien­ Nos episcopi severiores? Sed reverendissimus pater tiraima, in hac prudentissima, in hac lentissima in tam longinquis oris quomodo nos noscit? Sumus agendi ratione, quam semper tenuit ecclesia Ro­ severiores? Et tanto amore prosequimur nostrum mana. Reverendissimi patres, si hodie subito impetu clerum; de Rio nocte ac die sumus solliciti, ili» «ancta sedes se consideraret ut liberam, quaeso paternas manus semper tendimus; si qui sint aegroti, ubinam esset caelorum regnum in media Europa? non solum vinum, sed etiam oleum, et plus olei ubinam esset? Non vos hoc fefellit: hodio schola B quam vini vulneribus afferimus. Nimis severiores quaedam impiorum nil aliud quaerit nisi praetextum, sumus erga nostros sacerdotes, et dixit orgu praeser­ ut oveniat systema quod Florentinum gubernium tim concabinarios? uno verbo emisit: Ecclesia scilicet libera in statu Porro fateor, quod cor meum dilaceratum est: libero. Reverendissimi patres episcopi Italiae quid non nostis clerum nostrum. Clerus noster gallicana» hoc significat: Ecclesia libera in statu libero? Id est gravia, eat pius, est doctus, est omnimodis est ecclesia serva in statu tyrannico. Ne ullum virtutibus suo statui necessariis perornatus; et si unquam verbum in hac anta emittatur, quod possit non creditis verbis meis, factis saltem credite. Vos molestiam afferre mentibus, guberniis sollicitudini qui tam longe estis a nobis, considerate tamen esse. Cum huius parietes etiam aures ct voces quod facta sunt inter nos α 60 annis; quot ruinas babeant; cum secretum concilii nec est servatum, sublevavimus ex hac nostra magna perturbatione, nec forsan servari potest, nullum verbum hic emit­ quot templa aedificavimus, quot seminaria ereximus, tatur quod possit societatem iam ratis turbatam quot scholas habemus, quot pia opera omnia generis! turbaro amplius. Et haec sufficiant do reverendissimo Quia sustinet missiones non solummodo suis missio­ episcopo Paderbornensi. nari!!, sed sua pecunia? Quae bona non oveniunt Contradico 3“ ad reverendissimum episcopum per tam magnificam societatem Propagationis fidei, Huanucensem in republica Peruviana. Hic reveren­ Sanctae Infantiae? Quis quatuor forsan milliones dissimus orator dolore, fateor, nimio me affecit cum francorum huic societati dat, dum totus orbis milliillum audivi in hoc racro concilio oecumenico, in C onem solum dat? Ecquis sustinuit hanc aauctiraihoc ambone prodero nomen huius scelesti sacerdotis mam aedem' Quis misit filios suo» ut sanguinem Verger qui mucrone diro occidit archiepUcopum effunderent in bis celeberrimis praeliis, in quibus Parisiensem. Ad quid boni, reverendissimi patres, agebatur de ecclesia raneta Christi? Ecquis de­ huius tanti criminis montio? Scit ne reverendissimus narium sancti Petri adhuc sustinet? Quis dedit pater, cui contradico, quis erat ille Verger? Erat tot milliones sicut nos dedimus? Reverendissimi mente insanus: sententia iudicum hoc probavit; nec patres, de ecclesia gallicana credite non solum dictis dioecesi Parisiens» addictus. Et quid volebas illius sed factis; quia si sunt in illa quaedam mala, sunt mentionem faciendo? Volebas uo quod concilium etiam maxima bona. oecumenicum talo pronuntiaret decretum: si quis His dictis (veniam peto, quod plurimum oblitus sacerdos postea occiderit archiepiscopum Pari- sim mei sermonis, sed dulor nescit finem), bis dictis, •ieneem, anathema sit? Sed montio huius criminis araentior omnibus, quae dicta sunt: Ie de necessi­ facta est a reverendissimo meo contradictore ut tate incitandi clerum ad scientiam non solum ccprobaret, si seriem ratiocinii sat bene audivi, hoc clesiasticam, sed etiam profanam; 2a do iis quae crimen forsan tribuendum esso severitati episco­ dicta sunt ad excitandum clerum ad pietatem, et porum gallicanorum erga pravos sacerdotes. Nescio de mediis ad Illam propositis; 3U de necessitate an haec fuerit sua mena; sed talia audivi et in­ manualis iuris canonici, quia vere nescimus quo pro­ tellexi: ct credo quod talia dixerit, quia in alia grediamur, nec quae regulae nobis sint propositae; parte suae orationis dixit quod in sola urbe Parisiorum D 4* assentior etiam iis, quae dicta sunt de necessitate sunt octingenti aacerdut^a interdicti, qui victum ibi, reformandi broviarum romanum. Benedictus XIV quomodocumque possunt, sibi comparant, etiam in iam congregationem fecerat ut de illa reformatione arte sordida aurigarum. Et suum assertum assump­ labor eximius efficeretur. Summus pontifex Pius IX sit ex folículo, cui titulus: De la situation du clergé etiam congregationem do hac re fecit. Cur labor en France. non ad fulicem eventum ducetur? Reverendissimi patres, Oallus eam, episcopus sum, 5* Consentio iis quao dictu sunt de conservanda permultos libros legi, hunc librum non legi: qua forma indiciorum ex informata conscientia: haec manu sit exaratus, pariter ignoro; sed in hoc purum sunt enim necessaria, maxime pro sollicitantibus in interest mea inscientia. Primo non verum est, sacro tribunali. Sed velim hanc regulam subsistere quod in sola urbe Parisiorum sint octingenti sacer­ tine obligatione servandi scripta de illis, et sine dotes interdicti: meis oculis quaero in hac aula an licentia appellationis, saltem ordinarie, ad sacras sit reverendissimus archiepiscopus Parisiensis; illum congregationes Romanas. Non intelligo enim hisce non video. Sed heri affirmabat, quod politia non in tam difficillimis negotiis quomodo sacra con­ noverit nisi biscentum: et sacerdotes hi biscentum gregatio Romana noscere poterit an sint verae vel interdicti unde venerunt? Non certo cx dioecesi falsao allegationes exempli gratia alicuius puellae Parisiens!, non ox nostris dioecesibus: venerunt timidae ab abominando sacerdote lentatae, sive io forato (dicam libenter) cx hac nube locustarum, de sacro tribunali, sivo occasione sanctae confessionis. quibus tam afilíete reverendissimus episcopus Brasi- De istis sollicitantibus paucis abhinc annis monita 663 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SECUNDA 7 februarii 1870 654 secreta nobis misit sanctissimus dominus pontifex annis, si in senatu eloquontissimus et doctissimus Pius IX : haec monita, inquiunt quidam, sunt in archiepiscopus Parisiensis non verba fecisset, quibus praxi perdifficilia. 8cd do his loquendi non est ictum contra congregationes paratum evertit Hisce locus. etiam diebus in corpore legislativo fiunt postulationes i? Quoad vitam communem clericorum omnino circa applicationem baroni legum: speramus quod asseiitior iis, quao dicta sunt ot a reverendissimo maioritas corporis legislativi, quod ministerium ipsum archiepiscopo Coloniensi; quao dicta sunt et scripta eas congregationes et eos ordines servabit Sed hoc sunt littoria latini * n reverendissimo primato Hun­ evenit: congregationes et ordines virorum non sat garino; quaeque antea scripta erant eloquentor ot numerosos habent noritios, quia hodie vita religiosa piu ab illo, quem numquam satis exaltavimus, ab non est sicut olim multis grata ct desiderata. In­ illo strenuo ct impavido defensore pontificiae pote­ gressui clericorum in vitam religiosam multum fave­ , * stati ab eloquentissimo episcopo Aurolianensi, mus: illis obstaculum nullum facimus, nisi conscientia gloria episcopatus Gallino. Mihi licent dicero, re­ urgeat verendissimi patres, quod mea dioecesis prima est Pro ineo, parte, quando sacerdotes mihi mani­ in Galliis ubi liacc forma vitao communis fuerit festant suam intentionem ingrediendi in ordinem tentata non modo, quo sanctus Carolus Borromaeus religiosum, in congregationem, illis libenter bene­ in nrchidiocccsi Mediolanensi eam instituit, sed dico, quia sic salus eorum forsan tutior erit Si modo quo consuluit reverendus Holzhauscr pro clerici constituti in sacris ordinibus mihi eamdem Germania; ct tamen in mea diocecsi vita communis postulationem faciunt, ego illis etiam faveo et beneiam existit inter sacerdotes. Vicarios forsan quin­ dico: sed erga ¡uniores clericos non eadem mihi gentos habeo, qui non solum cum parochis in eadem est agendi ratio. In nostris parvis seminariis per­ , * in hoc puncto regulam domo habitant, endem mensa sedent cum parochis, multos habemus paupere quandoque exercitiis spiritualibus vacant; sed qui concilii Tridentini perfecte observantes. Porro hi omnino aubiiciuutur parochis quindecim, viginti aut pauperes adolesccntuli, quos enutrivimus, quos edu­ ellam viginti quinque annis, antequam parochi fiant. cavimus, quando ad rhetoricam pervenerunt, dicunt Nihilominus formam vitae communioris adhuc tente­ quandoque: cu quinque anni studiorum mihi restant, ront ferventiores quidam sacerdotes: et do hoc Deum duo anni pro philosophia, tres alii pro theologia; laudo, bicuti illi gratias ago pro hoc quod heri quid facient mei parentes? Sumptibus iam obruti mihi asserebat unus o prnmotoribus huius utilissimi sunt, pecunias non habent, scio quid faciam. In instituti, riempo quod iam in Galliis quatuordccim congregatione aliqua virorum nomen dabo, in hac sunt dioeceses, in quibus hoc institutum viget. In congregatione nullum mihi stipendium postulabitur, men dioecesi sunt 45 aut 50 sacerdotes sivo parochi, in hac congregatione forsan unum annum philo­ •ivo vicarii, sive professores, sivo mÌMÌonarii qui sophiae et duo» vol tres annos theologiae operam hunc vitam communem deguut; ct do illorum fer­ dabo; ad sacerdotium mox perveniam, onera non vore gaudeo, sicut certus sum gaudebunt alii epis­ iam mcao imponam familiae: vains mea erit tuta, copi, qni illain vitam communem suadebunt suis gloriam Dei procurabo et salutem animarum, et C haec omnia bona evenient mihi pro mea generosa clericis. Nunc tandem venio ad ordinarium clerici. Hic intentione. Quando hi ndolcscentuli mihi mani­ mihi duo sunt dubia: quis est illo episcopus qui festant suam intentionem, imprimis ordinarie dico: potest licite clericum ordinare? Quomodo licito Non sat bene agitis, pueruli mei, meae credite vos possunt clerici subtrahi iurisdictioni sui ordinarii! experientiae; per duos annos attendite lectionibus Haec duo mihi in anxietatem venerunt. Iuro com­ philosophicis, et quando hi duo anni elapsi erunt, muni tres erant tituli quibus episcopus fiebat ordi­ si perseveraveritis in vestra bona intentione, ibitis; narius clerici, nativitas, familiaritas ct beneficium. postea si videritis quod zelimi intempestivum ha­ In Galliis non sunt beneficia nisi pro sacerdotibus. bueritis, redibitis in magnum seminarium, ct eritis Nullum novi etiam episcopum qui familiarem habeat siculi condiscipuli vestri limatissimi. Raro est quod iuvenes clerici paternis his con­ pm sua administratione. et qui non sit e suo dioe­ cesi oriundus. Superest ergo solummodo titulus siliis omnino non parcant: sed sunt temen qui nativitatis. Porro hicco titulus tanto in honoro erat possunt non parere: et pro mea parto vobis libenter olim in Oallii'. ut quilibet episcopus non ausus dicam quod, mc invito, duo vel tres iuvenes iverunt esset ullum clericum ordinare, nisi ex consensu, ex in congregationem. Congregatio illos accepit, me licentia expressa episcopi nativitatis. A quibusdam etiam dicente: non in tabulis meis vos adscriban), nutem nnnis advenit alius titulus, quem dicunt do­ non eritis amplius mei subditi, non vos recipiam in micilii. Hic titulus forsan est necessarius, quin ín­ dioecesi, si cx congregatione exieritis. Haec dixi, miliao domicilia frequenter mutent. Sed si hic litu- D et non paruerunt. Novi alium cpircopum qui tali Ius est voro canonicus dicat concilium, ct dicat quo­ agendi ratione commotus, rrudelitcr iniuate egit et nunc etiam agit contro bunc omnem ordinem, modo acquiratur hoc domicilium. De modo quo licito possunt clorici subtrahi iuria- qui quosdam e suis alumnis ita accepit. Noluerat dictioni sui episcopi, hic mihi etiam sunt dubiti. hicco episcopus adolcscontulos quosdam ire in con­ Si permittit summus pontifex, res non e* t difficilis; gregationem, eximiis, credo, fretus momentis; et si consentit episcopus, res etiam nullam affert diffi­ cum nbiissent, illo invito, prohibuit suis sacerdoticultatem. Sed si non consentiat episcopus. ri noluerit bus, no ullum unquam ex religiosis huiuscc ordinis clericum e sua dioecesi egredi, quid eveniet? Quo­ et congrégntinnis vocarent pro sacris faciendis in modo clericus poterit licito subtrahi jurisdiction") sua dioecesi. Iniuste, sed quid vultis? Gallina huius crudelis episcopi? Causa meae postulationis alis, rostro et unguibus defendit suos pullos; et haec est, et non tacebo. episcopi faciunt sicuti possunt, ut etiam suis dioe­ A permultis annis ordines religiosi ct congrega­ cesibus invigilent. Ergo regula de hoc ponenda mihi tiones virorum in Galliis renovatae sunt, plaudentibus videtur a sacrosancto oecumonico concilio: vel si et faventibus maxime episcopis. Sunt temen loges iam regula de hoc producta est, hanc ignoro, et civiles quae adhuc prohibent illos ordines, sed hao gratus ero huic qui illam mihi significabit. leges semper impugnatae sunt; et existentin ordi­ I)e eleemosynis missarum. No mirum sit quod num et congregationum virorum non fuit ullo modo hoc grave, gravissimum negotium in hoc ambone perturbata: forsan perturbata fuisset'paucis abhinc ponam. Agitur de corpore et sanguino Christi; 655 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 656 agitur de sacrificio quotidiano: et ideo omni atten-A tur pro ephemeridibus. Do hoc (o beatissime pater, rione dignum et nihil dignius propter abnsum, summe pontifex, quanta oracula tibi praebentur, propter infamias, quae iu hoc puncto fiunt No quae de tuo sacro ore non prodierunt), de hocco credatis, reverendissimi patres, quod fortuito hoc re, scribebat illo de quo loquor, do illis proposi­ dixerim. Quaedam attuli folicula quae singulis heb­ tionibus locutus sum summo pontifici. Meis pro­ domadibus mittuntur in presbyteria nostra, non in positis benedixit, immo vero iussa dedit ut 3000 fran­ aulam episcopalem, sed in presbyteria, q merca­ corum mihi praeberentur pro isto proposito ad realitoribus, ab illis qui de ecclesia et religione nihil tatem ducendo. Dixerunt mihi quod tua excellentis­ omnino curant Haec mihi materia, reverendissimi sima et reverendissima amplitudo haberet missas patres, permultum cordi est, cum tot habeam sacer­ redundantes, undo tibi scribo nt ex eis quaedam dotes. In mea dioecesi habeo 1400 aut 1500 sacer­ nd me mittas in hunc finem. Quando has litteras accepi, duabus vicibus legi, dotes: omnes sacerdotes eleemosynam habent pro quotidianis missis; imo, propter quasdam, quas quia non poteram credere oculis meis. Respondi: attuli regulas, superfluae mittuntur in meam con­ Tibi missas non dabo, quia do corpore et sanguine cellariam. Porro quotannis plusqnam 100000 fran­ Christi non fit commercium. Missas non tibi dabo, corum sive missionibus, sivo congregationibus, sive quia tu vis ut inserviant eleemosynae meorum diocdioecesibus, quae non sunt tam religiosae, pro illis ccsanorum tuo negotio. Mei diocesani commiserunt superfluis mittuntur. Centum millia francorum! mihi suas eleemosynas, ut celebrentur missae, non Haec est non parva summa pecuniae, cum triplex B ut dentur libri, non ut Jcntur folicula. Do summo sit eleemosynarum quae nobis necessariae sunt “pontefice cur loqueris? Summus pontifex non tibi Porro, reverendissimi patres, de hac materia si talia dixit, quia hic agitur de iure naturali, ct summus scirem quod vel unum verbum nd meos dioeccsanos pontifex non potest contradicere iuri naturali. Si veniret, subito tacerem, et ex boo ambone descen­ episcopi Itali ct Orientales missis indigent, potant, derem; quia scio certe, quod ei mei pii fideles nos­ libenter illas mittam, et mittam totam summam cerent quae fiunt in hac materia, statim eleemosynas quam accepi, 'nihil retinens, nihil etiam pro posta. sibi retinerent Abusus sunt multi generis. (Ri/morra) Et non dicas quod scienti et volenti non fit injuria. Sunt qui... (non scitis omnia, reverendissimi patres, Hic non agitur de celebrante, de episcopo, sed do parcite meis verbis, non scitis omnia). meis dioocesanis. Porro illos novi, et certus sum Plures patres oratorem fastidiunt, et inter se quod si scirent, quod non dem pecuniam quam accepi loquuntur, quibus contenus dicit orator: Si vos qui pro missis celebrandis iuxta suam intentionem, non loquimini, vultis io ambonem ascendere, potestis. mihi hanc praebuissent: verbi gratia non mihi Primo quidem sunt qui pro una missa per­ commisissent unum francum cum dimidio quae est multas eleemosynas recipiunt: hic abusus fuit dam­ eleemosyna ordinaria missarum in mea dioecesi, ut natus, do eo non loquar. Sunt qui eleemosynas darem loco illius franci et dimidii foliculum. Clericis numerosiores in sua manu retinent. Non possum itatis et orientalibus pecuniam dabo, ut illorum nisi dolore affectus unius recordari e miseris istis paupertati inserviat Plus illis proficiet vestis, plus sacerdotibus, qui morto proximus mihi codicillum C illis proficiet panis, plus illis proficient quibus indifecit, in quo fatebatur se retinuisse viginti qua­ gent quam tuao ephemerides. Quaro vis illis adimere tuor millia et sexcenta missarum. Sunt qui prae­ panem ut legant? Permotus ille scriptor, secundis textu decisionis congregationis Romanae partem litteris voluit se justificare. Illi respondi: Et cur eleemosynarum rotinent. Fuit superior quidam, qui iterum do summo pontifice loqueris? Te deprecor inaitene habita nescio qua decisiono summi ponti­ ut tuos litteras et meas anto oculos suae sanctitatis ficis, duodecim sacerdotes coadunabat sibi quando mis­ ponas, quia non est possibile ut hoc dixerit. Nescio sam celebrabat, et eleemosynas recipiebat non solum si fecerit sibi, sed pro iis duodecim sacerdotibus. Unus ex Ideo, reverendissimi patres, duo postulo: ut 1° his duodecim sacerdotibus sacra faciebat, et iterum praescribatur sacerdotibus catalogum habero mis­ duodecim vel tredecim eleemosynas recipiebant. sarum non solum sicut cum aedificatione in multis Hinc videtis, reverendissimi patres quod si eleo- ecclesiis urbis Romae vidi et alibi etiam; sed cata­ mosynao missarum essent quinquo francorum, sicut logua unicuique sacerdoti proprius, in quo lucide et in America sunt et quibusdam in locis, quantam quotidie scribat missas quas accepit, eleemosynas pecuniam una sola dio collegissent. Sed nescio an cuiquo intentioni adaptatas, et missas quas cele­ haec sint vera: illi cui allusionem facio, si velit, bravit vel celebrandos curavit: hicce catalogus ab libenter dicam undenam milii evenerunt istae do episcopo inspiciendus erit quoties episcopus voluerit. ipso narrationes. Sunt mercatores qui vendunt missas Postulo 2° ut ponatur regula his verbis: Sacerdos pro libris, pro vestibus, pro supellectilibus. Sunt D quilibet, qui eleemosynam pro celebranda missa accequi partem missae eleemosynae relinent pro suis pit, si non celebret, det sacerdoti celebranti totam bonis operibus. Sunt qui diaria, ephemerides volunt quum accepit eleemosynam et nihil aliud, nihil re­ propagare per eleemosynae missarum. Et hic per­ tineat, nihil accipiat sub quolibet respectu. Eminen­ sonalem historiam vobis referam; eicque omnes meas tissimi et reverendissimi patres, si de hac necessi­ sententias palam faciam. tate huius regulae non casem certus, crcditia quod Quidam redactor diarii permultum iniuste laudati, mitterem 100 000 francorum, et non retinerem mihi scripsit. Quidam episcopi Itali et Orientales 50000 pro meis bonis operibus? Creditis quod si credunt, quod clerus ipsorum non sit sat bene doctus esset praetextus aliquis quo infringi posset haec de bis quae sunt actualiter in mundo. Credunt regula, quod talia non agerem? Bona sunt opera iidem Itali et Orientales quod sui clerici permultum facienda in toto orbe terrarum, etiam in dioecesi­ edocerentur si nostras ephemerides prae manibus bus quae dicuntur divites, quia quantumcumque haberent; sed ii episcopi nonne sciunt quod ipsorum bonum sit, aliud melius potest effici. Ad subscriptionem collectivam clericorum de­ clerus sit pauper, et non possunt cogere suos clericos ut ephemerides nostras emant? Sed dicunt bi epis­ venio. Narraverunt quaedam ephemerides quod copi quod ei haberent eleemosynas missarum, dice­ quibusdam in locis, inscio et etiam invito episcopo, rent suis clericis *, recipietis ephemerides istae et do clerici quidam subscriptiones faciant collectivas et illarum emptiono non curabitis, sed dicetis verbi mittant eas ad summum pontificem, vel ad sanctum gratia viginti missas pro vi-rinti libellis quao deben- oecumenicum comilium pro re tali postulando. An 657 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SECUNDA 7 februarii 1870 658 ephemerides veritatem dicant, nescio; pro illarum,A qua diriguntur omnes clericorum actiones. Sed no sinceritate manus igni non apponam: sed quidquid vestra patientia abutamur, ea tantum indicabimus, sit, hae ephemerides, quae tam sunt infestae, quae quae longam non exquirunt attentionem. tam mentiontes sunt propter Christum, haec narra­ Liquet enim ex disertissimis et solertissimi! verunt. Porro, reverendissimi patres, mihi in animo oratoribus qui in isto ambone nos praecesserunt, est, quod si clerici qui haec faciunt non omnino quid in genero sentiendum sit de schemate. Nemo verbis propositionum duarum damnatarum in synodo non videt post illorum solidas et luculentas disser­ Pistoriensi, spiritui, doctrinae carum certo adver­ tationes, quid in eo sit delendam, addendum, vel sentur. Quid eniin erit, reverendissimi patres, ai mutandum, vel emendandum, vel conservandum. talia licito agere possunt clerici? Erit, meo sensu, Eorum observationibus utentes, paucis verbis, men­ democratia in ecclesia, erit synodus effecta sine tem nostram circa plura aperiemus. Ante omnia libenter * ossentimur eis, qui loepiscopo, erit regula posita sino episcopo, erit tyrannis permulta quae semper regimini adversa­ queudo de schemate in genere, praesertim con­ bitur. Si haec admittantur, et cur non admittentur questi sunt de eo quod nimis vagum sit et con­ pariter subscriptiones do quibus loquuntur caedem fusum: in eo enim nullus ordo, nulla methodus, ephemerides, forsan calumniose, quando dicunt quod nulla coordinatio; ideae inter se non videntur con­ clerici Peruviani ad concilium oecumenicum litteras, nexae et concatenatae. Optassem, ut illi illustrissimi subscriptiones collectivae mittunt, ut regula coeli­ oratores qui nos praecesserunt, ut ex principiis sacri batus destruatur? Car illis non satisfìot votis, si B ministeri dignitatem vehementer affirmantibus de­ primis satisfieri voluerit? Ergo, moo sensu, dam­ ducerentur conclusiones praclicae, quibus clerici nandi sunt ii sacerdotes, qui tales subscriptiones edocerentur de suis obligationibus; non quidem, faciunt, ct publicae eos notitiae populorum ponunt. ut illae obligationes describantur in specie infima, Damnandi etiam auctores ephemeridum, qui tam quia concilia generalia non descendere solent ad laetantor talia non in signum charitatis, non pro praescripta minora; haec relinquunt conciliis pro­ bona pace oculis omnium praeferunt. Et ita ora­ vincialibus et synodis diocccsanis, quao locorum et consuetudinum rationem tenent; sod vellem ut tioni finem ponam. Sed antequam ex ambone descendam, sinito illae obligationes describerentur saltem generico mihi hanc quaestionem. Schema hoc est dilaniatum, tamquam in tabulis synopticis et analyticis, adeo et in partes divisum omnino. Miserandum schema! ut quisque uno intuitu posset intelligere quid vitan­ Sed non melioribus fatis forsan dignum erat. Quis dum vel agendum. Item libenter assentimur eis, qui sacrum mi­ est enim illo auctor schematis, quis est? undenam venit? Quis est tam potens ct tam audax in ec­ nisterium, quo fungimur, existimant inxta mentem clesia Dei, ut possit per multas hebdomadas nobis illius qui nos elegit ad vineam suam excolendam; praecipere, ut insudemus io hoc schemate, nt verba valdo improbant sacerdotes, qui antequam cum perquam multa effundamus, ut adhaereat vox nostra senio vel infirmitate impares fiant laboribus susti­ faucibus nostris? Quis est illo auctor tam audax, nendis, ab agro quem Christus illis concredidit, ut possit contradicere summo pontifici? Summus C absque consensu suorum episcoporum recedunt. pontifex in primo anno electionis suao litteras misit, Car, inquiunt illi, tantis donis, honoribus et facul­ ut hortaretur clerum ad exercitia spiritualia facienda tatibus ornati sunt? Num ad illa talento, sicut quotannis: auctor vero suadet trienniis vel qua- bas et dioece=ani$. Iis etiam assentili se, qui Improbant sacer­ trienniis. Quis est illo auctor? Non certe con­ dotes illos, qui sutequam impares laboribus sustinendis fiant, gregatio Concilii, cui forsan tempus non fuisset, neo ab agro ipsis concredito sine episcoporum consensu recedant. ad illud perficiendum nec ad illud typis mandandum. — Assentili se iis, qui vestem talarem commendarunt, eamque Non est episcopus, quia episcopus in medio mundi saltem in nostris regionibus prae omnibus aliis vestibus con­ venire. Hac in re autem dixit deceptos illos, qui in superiori vivens, difficultatibus obnoxius, non posuisset verbi congregatione dixerunt. Benedictum XIV nullibi in suis operi­ gratia obligationem tonsurae et vestis talaris in bus de veste talari sermonem habuUse, cum revera, si non in eadem linea ac est scientia, castitas etc. Auctores bulla speciali, in suis tamen instructionibus de ea loquntus suntno ii prudentissimi ot doctissimi viri, quos con­ sit, eamque dixerit et a suis praedecessoribus et a Humanis congregationibus praescriptam. A ssentiri se mediis, quae a gregavit summus pontifex, ut materiis concilii labo­ quibusdam ¡utribus proposita sunt, nipote aptissima ad sacer­ rarent? nescio. Quosdam interrogavi, et dixerunt, dotum pietatem et innocentiam tuendam, nimirum oratio ma­ non est nostrum. Quis est ergo ille auctor sche­ tutina, quotidiana missae celebratio, frequens confessio, devotio matis? A quibusnam subterraneis terris exiit, vel beatae Virginis, secessus annuales vel biennales vel triennales, a quo caelo descendit? Eat ergo hoc schema undo spedalini vero vita communis, non quidem iuxta normam venit, et ibi humatum sit cum lacrymis sui patris, •ancti Augustini, Husebii Vercellensis, Caroli Borromaei, quae P modo nimis difficilis esset, eed de vita communi, quae in eo si voluerit iste. Pro mea parte, ad illius tumulum consistat, nt sacerdotes parocho inservientes sub eodem tecto unum hocco votum omittam: dormiat in pace, et habitent, eadem mensa utantur, quasi in familia quadam et sub putori· regimine, cuius filii magis quam vicarii sint. fratres non habeat sibimet similes. ORATIO reverendi patris domini loannis Pauli Lyonnet archiepiscopi Albien sisl. Eminentissimi praesules, inclyti cardinales, re­ verendissimi patres. Adhuc tinniunt aures vestrae omnibus, quae audistis do hoc schemate de vita et honestate cleri­ corum. Iis vero dictis, alia sane multa addi pos­ sunt: in eo quasi in cardine, iota versatur ratio 1 Argumentara : .Archiepiscopus Albiensis assentiti se iis dixit, qui schema nimis vagum et confusum et tine ullo ordine ac methodo concinnatam indicarunt, et eum iisdem optare, ut ex principiis sacri ministerii dignitatem affirmantibus clerici de suis obligationibus generice saltem et tanquam tabulis analytic^» edoceantur, relinquendo munera synodis provincialiCOMOll* OKMBUAU TOMUS L. Dissentire autem se iis, quae a praecedentibus dicta fuerant de barba et decorationibus summorum principara; de his ne verbum quidem faciendam ; immo nec de squalore vestium la­ queadora ob spiritum humilitatis, qui latere in iis pcaset — De scientia nihil haberi in schemate, et tamen inculcari et commendari maxime deberet. — Quoad boaa ecclesiae cum pro­ priis non confundenda, clericos monendos, ae eorundem non dominos ease, seti usum tantam habere ad convenientem sui sustentationem. — Quoad breviariam vero, statata eius reci­ tandi obligatione, rationem habendam ease de predbos a ncenullis etiam «piis sacerdotibus factis, ut horae canonicae ad normam breviorem reducantur et nceliori modo disponantur. Psalmos ita disponendos, at singulis hebdomadis integrum psalterium recitetur; ut praecipuae scriptura * partes singulis annis legantur; ut legendae sanctorum emendentur iaxta accu­ ratiores criticae regulas; ut officia dominicalia, quae ex Insti­ tutione ecclesiae seriem nUlium institativnm conticeat, nen facile suppleantur officiis festarum secundariorum. ac ¿emina ut non fiant translationes festonan post piares menaea.· 4? 659 A. 8ESSIONE8 PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 6G0 olira evangelii inotili· servus, io angulo terrae A haec enim illi praecipitur innumeris aive veteris, sepelienda? Meminerint ii Christi verborum: Nemo sivo novi Testamenti testimoniis. Sic oxclamnt mittent manum ad aratrum et respirimi retro aplut Oseas propheta Quia repulitli icientiain, ego te repellam ne tacerdolio fungaris mihi. Sio ipacmet etl regno Dei. Itoni libenter assentimur iis, qai, omnibus libratis Christus, cum mittit discipulos docere gentes’; Po· et ponderatis queo ad babitnni clericalem pertinent, estis lux mundi; ideo divus Paulus non satis suadere existimant, saltem pro regionibus nostris, nullam potest dilecto suo Tito’, ut lectioni, exhortationi, ot magis quam vestem talarem convenire, extra casus doctrinae incumbat. Porro quomodo fit ut in sche­ itinerum vel quarumdam necessitatum, his qui Do­ mate fero nulla ait mentio do hac commendarono? mino mancipantur in loco residentiae. Haec vestis Vix do ea ullum verbum per trausennam pronun­ sacerdotibus conciliat reverentiam non solum popu­ tietur? Ubi ergo docebuntur illi qui debent alios lorum cultorum, sed etiam populorum incultorum, docere? Quomodn populi ab eorum ore, iuxta elo­ quos missionari! evangelizare conantur. Quo nomine quium divinum, legem requirere poterunt? Scientia illi designant sacerdote· qui ad illos lumen fidei non infunditur sicut virtutes theologicae; multo ferunt? Illos vocant viros tunicao nigrae, tunicae labore acquiritur, augetur et conservatur: nd hunc talaris. Decepti fuerunt illi, qui in praecedenti finem in dioecesibus bene ordinatis instituuntur congregatione dixerunt, Benedictum XIV nunquam praeter seminariorum probationes, examina pro locutum fuisse in suis operibus de vesto talari. iuvenibos sacerdotibus, collationes ecclesiasticae. Equidem illo maximus pontifex non loquutus est B gradu· acadcmici, et alia media quao scientiae de veste talari in bulla speciali; sed de ca pluries in aemulationem maxime fovent. variis suis instructionibus sermonem habuit; etenim Ubiquo terrarum praedicatur liberalitas sacer­ pluries vestem affirmavit talarem fuisso praescrip­ dotum catholicorum: omnia enim quae habent, ot tam a sui· praedecessoribus, et a congregationibus etiam semetipsos in gratiam aliorum impendunt. Romanis *. Sed id fateri cogimur, non desunt nlii qui exemplo Item a* scntimur iis, qui propria experientia fratrum suorum, sub hoc rcrpectu, derogan L Illi edocti sacerdotes non esse alterius naturae ac enim nimio suorum amore capti pecuniam ex omni cacforos homines, ac proinde sicut illos maxime manu colligunt et congerunt ud suos nepotes, vel fragiles, illis varia assignant media ad eorum pie­ parentes, vel alios, detrimento pauperum ct piorum tatem ot innocentiam tutandam. Ista media sunt operum, ditando·, quo fideles in aliquibus circum­ oratio matutina, quotidiana missae celebratio, fre­ stantiis valde offenduntur ct scandalizantur. Undo quens confessio, devotio sanctissimae virginis Mariae, sapienter monendi sunt sacerdotes, ne borni, quao et secessus annuales ve) biennales vel triennales. beneficii ecclesiaetici characterem afficiunt, cum Nihil his aptius ad expellenda vitia, et fervorem bonis propriis confundant: non sunt enim illorum primno vocationis revocandum. bonorum vere domini; habent toutum illorum bo­ Aliud assignatum est medium ad sacerdotes in norum convenientem u»um: quod excedit, ad pau­ bonis ot sanctis moribus conservandos, nempe vita peres et occleriam pertinet communis, non absoluto ad sensum sancti Augustini, i Denique quod clerici in aneris constituti ad re­ sancti Eusebii Vercellensi·, sancti Caroli Borromaoi citationem breviarii teneantur, etiamsi beneficio non ot aliorum qui bnne vitam instituerunt ct duxerunt fruantur, nemo in dubium revocare potest. Haec cum suis eterici : * difficile esset temporibus nostris obligatio primo pia ct antiqua praxi inducta, se­ eam obtinere, cum clorici etsi boni ot pii non cundo a summis pontificibus fuit imposita, et a disponuntur ad subounda onera ot incommoda quao conciliis generalibus confirmata: idcoquo fulcitur imponit. Sed vita, de qua loquimur, in eo consistit omnibus snn< (Ionibus, quae illi conferunt vim legis. quod sa cerdo tes parochiis deservientes sub eodem Sed non pau< i sunt etiam inter pios sacerdotes, tocto habitent, ot ad eamdotn tabulam sedeant: qni enixe postulant ut preces canonicae ad normam sic quasi in familia adunati sub regimine pastoris, breviorem reducantur, et meliori modo disponantur. cuius sunt filii magis quam vicarii, illi presbyteri Si vota illorum raepe repetita bene intelleximus, so mutuo aedificant, recreant et adiuvant. illi vellunt ut omnes psalmi ita distribuantur, ut Sed, eminentissimi ot reverendissimi patres, singulis hebdomadibus integrum psalterium recitare­ ignoscite mihi si omnibus venerabilium oratorum, tur; vellent ut praecipuae partes sacraram scriptu­ qui nos praecesserunt, opinionibus oumdem non rarum singulis annis legerentur; vellent ut legendae praebeam assensum. Pluros enim ox illi·, sua •anctorum ab iis expurgentur, quao cri tic * u regulas placita enuntiando, non sonici in hoc augustissimo non ferunt; vellent ut ufficia dominicali», quae ex coetu hilaritatem excitarunt. Ideo neque de barba. institutione ecclesiae seriem utilium instructionum quaui nonnulli ox orientalibus plagis ad nostras D continent, non facile suppleantur officiis festorum importare vellent, neo de signis decorativis ot secundariorum; vellent etiam ut non liant transla­ distioctivis a principibus concessi·, quae alii a veste tiones nimis remotae. clericali omnino proscribere desiderunt, neque de · Cactorum do novo assentior oratoribus qui me vestibus squalidis, quas, ob spiritum paupertatis et praecesserunt, et locuti sunt de breviario. Omnia humilitatis quo redolent, aliqui toleraro non re­ bacc vero iudicio ct sententiae huius augustissimae pugnarent, ullum verbum dicam, liacc enim, quid­ aulae subiicio. ORATIO quid in cornai gratiam dictum fuerit, concilio gene­ reverendi patrie domini (Jeorgii Sirossmuyer rali non sunt digna: hic augustissimus coctus, cui epiecopi fíosnentis et Simi ieneri . assidimus, uti dicitur in bulla indictionis, ad maiora Eminentissimi cardinales praesides, eminentissimi et sitiora attenderò debet. Nano, eminentissimi ot reverendissimi patres, et reverendissimi patres. Ego hunc socrum umbonem vix conscendissem multis omissis et aliis admissis, deveniam ad duos vel tres articulos, qui, licet expositi ct discussi dicendi causa, nisi quaedam prolata fuissent, quae. fuerint, adhuc explicari possunt Ex omnium con­ i Os. 4. e. fesso, inter praestantissimas dotes quibus pollere » Mal 5. 14. debet clericus, non ignobilem tenet locum scientia . ■ 1 Tim. 4. 13. 1 Vide praefectiones Ieri· canonici a doctiMimo Icari editas. • Areumvntum : .Epieeopu» Bo *ni«iu aaactiliri se iu de­ claravit, qui prooemium expostulant, ubi sacerdotalis dignità· 661 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SECUNDA 7 februarii 1870 662 salva conscientia mea, silentio praeterire non a loco etiam questum, dari homine· malevolo·, qui in id intenti sunt, ut dissidiorum et divisionum possum. Eorum quao audivi, alii· aeeentior pleno, alii· zizania inter sacerdotes primi et secundi ordinis dissentior. Assentior ex animo iis patribus qui seminent, bene persuasi conatus eorum ad fidem dixerunt, decreto do vita ct honestato clericorum et ecclesiam labefactandam tanto magis ex voto praemittendam esso grandem et divinam sacerdotii successuros, quanto magis si successerit unionis et et status clericalis ideam ; quae rite tractata, prout consensionis vinculum laxare vel rumpere. Ideo, eam «ancti patres tractant, adeo foecunda est, ut reverendissimi patres, ex animo assentior iis reve­ ex ea omnes omnino sacerdotum et clericorum rendissimis patribus qui dicunt, ea quao immundo obligationes ot oorum munera facili modo profluant, de concubinatu dicta aunt, pronus o schemate esse ita ut educantur omnia et muniantur quae neces­ eliminanda. saria sint: et ut una famae et existimationi sacer­ Et liceat mihi etiam hio dolorem animi mei dotum consulatur, quae fama ot oxistimatio iis intimum expromere contra episcopum illum, qui in tantopere ad vocationem suam cum fructu exercen­ ecclesiam Galliae exaggeratus et indiscretus erat. dam necessaria est. Reverendissimi patres, cum Utinam ego ea quae hic in hoc loco dicta sunt, ageretur de decreto circa episcopos eorumque obli­ in aeternum indicta reddere possem! Meminerit gationes condendo, tunc nos ordinis nostri ct iurium ille praesul praestantissimam ecclesiam Gallinrum nostrorum defensores strenui eramus; et cautum cam ease, quao hoc miserrimo nostro tempore ex esso voluimus, no quid vel invitis nobis diceretur, B teterrima et acerbissima persecutione, innumerorum quod ordinem episcopalem vilipensioni alicui ex­ martyrum et confessorum virtuto et meritis victrix ponere posset, lustum est et aequum ut nunc, cum evasit; et si quao tum maculae inerant, eas san­ do sacerdotibus secundi ordinis agitur, nos episcopi guino suo abundanter lavavit. Meminerit ille prae­ eorum patrocinium suscipiamus: fratres enim nostri sul ecclesiam Galli arum gloriosam in orbo terrarum sunt, consacerdotes nostri sunt, cooperatores in vinea esse; et ut alia silentio praeteream, post Romam Domini nostri sunt; praocipuam partem nostrarum matrem et magistram nostrum omnium. Haec ec­ curarum ipsi gerunt; sino ipsorum amore, confiden­ clesia insignem habet congregationem de Propa­ tia, adhaesione, sine ipsorum pietate ot zelo omnis ganda fide, ex qua viri et sacerdotes prestan­ nostra contentio, et omnis nostra vocatio inanis tissimi in orbem totum eunt, ut gentibus lumen manebit. evangelii afferant, quao in tenebris sedent: qui pii Praeterea scitum notumquo est omnibus, et hoc et sanctissimi sacerdotes quandoque confessores et illustres martyres merentur, ut do matre eorum exponatar, ex qua «ponte «ua omnis clericorum officia dima­ honorifico loquamur. Meminerit ille praesul, et nant Delenda in schemate ea quae de concubinatu dicuntor, venia eius dictum sit, quando nos sacerdotes vul­ ne ecclesiae hostibus ansam nos calumniandi exhibeamus; eo vel magis, quod, si huiusmodi vitium late grassabatur in clero nerum hiatus et plagas aperimus, hoc nunquam temporibus concilii Tridentini, hodie perrarum est, ut hi casus fieri debet nisi tum cum manus applicamus vulneri­ exceptioni aasimilandi rint, exceptiones autem per nullam legem bus medendis, quo manu oleum et vinum infundimus. tolli possunt. Addidit etiam, se ex iis esse, qui vellent, ut , * si episcopus nunquam ex informata conscientia contra culpabiles θ Quid diceret idem episcopus prestantissima do Hispaniarum ecclesia et eiusdem vulneribus hio sacerdotes procedat, nisi ratio scandali evitandi id «nadeat; alias procedendum semper inris ordine servato, ut sacerdos ageretur? Nonne is quasi filius doloro maximo gravioris criminis reus nunquam arbitrio episcopi relinquatur. — afficeretur? Pietatem utique praecipue et maxime in clerico requiri, at non Deo laus, Deo laus, alio vivimus nunc tempore, praetermittendam scientiam, co vel maxime, quod falsi nominis quam ea fuerunt concilii Tridentini. Tristissimis «cientia hodie in medium proferri «olet ad eederiam, si fieri posset, labefactandam. — Non convenire se cum reverendissimo illis temporibus quibus concilium Tridentinum de illo oratore, qui distinxit inter negotiationem propriam et im­ concubinatu loquebatur, concubinatus proh dolor ! propriam, et quaesivit, an etiam impropria clericis prohiberetur erat quasi regula in clero; vita autem honesta et sub quibusdam conditionibus. Unam enim duntaxat nego­ pura quasi exceptio. Nunc autem, mea saltem tiationem esse ait, quae clericorum propria est, nimirum gloriam Dei per salutem animarum procurandam. Et praeterea attenta persuasione, contrarium obtinet: nunc si do concu­ binatu loquendum est, concubinatus in clero oxeephominis proclivitate in malam effrenatam lucri cupidinem, quae innumerorum malorum fona et origo eut, modis omnibus tio; vita autem casta, et vita pura regula eat. Ex­ coercendam ease. A Mentiri se iis, qui breviarii reformationem ceptiones, venerandi patres, nullis legibus impedien­ postularunt; assentiri etiam oratori, qui in cardinalium laudem tur, nullis; quamdiu nos sacerdotes ex hominibus loquutus fuerat, cum et ipso alias dixerit, cardinalium collegium summis viris constare et omni veneratione dignis. — Laudan­ assumimur, ut pro hominibus dona et sacrificia offeramus. Nonno erunt hae, quousquo nos ipsi dum qnidem zelum illius episcopi, qui decorationes proscribi voluisset; ast ab eodem eius telo se expectasse ait. ut pro­ sacerdotes do nobis dicero debemus quod olim sancposuisset restringi externorum colorum distinctiones et, ne ea D tus Hieronymus de se dicebat: Miser sum et misera­ quae humanae institutionis sunt, praevaleant iis, quae sunt bilis et infirmus et nudus ot peccator; primumque institutionis divinae. — Quoad illum oratorem, qui patres pro meis peccatis et iniquitatibus offerre debeo, monuit, ne apostolicao sedis iura invaderentur, huiusmodi ad­ sntequam pro peccatis et iniquitatibus populi sacri­ monitionem ait superfluam case, cum ne verbum quidem bucttsque auditam fuerit, quo apostolicae sedis iuribus detrahi vi­ ficium offeram. deatur. omnesque patres parati sint pro illis iuribus defen­ Venerandi patres, inter duodecim apostolos a dendis etiam «anguinem fundere. Aliam potius admonitionem Domino ipso electos, unus proditor et deicida, alter necessariam esse, nimirum cavendum, ne dum benevolentia et autem poriurus negator erat. Quid mirum si inter favor superiorum optatur, chantas et iustitiae leges violentur; quinquaginta millia sacerdotum dentur aliquot cen­ sermonem veritati conformem esse debere. — Conclusit rogando patres, ne taedio afficiantur in audiendis oratoribus, et imi­ tena ab episcopis suis propter crimina sacerdotio tandos Tridentino· patres, qui non solum in canonibus con­ exauctorati, qui Parisiis conveniunt ut vitam suam dendis, sed pluries ob verba etiam vel phrases integris heb­ agant? Haec coram Deo existimo dicenda, ct coram domadis vel mensibus discussionem protraxerunt Nimiam eo querenda, cuius patientia ct virtus etiam in malo autem discussionis prolixitatem, quam plores ex patribus lamentati sunt, repeti etiam debere ex eo, quod conciliaris sacerdote ct peccatore relucet. Et Christo Domino aula minus apta est congregationibus generalibus habendis, nostro gratiae agendae «unt immortales, quod suae nec possit cum fraterna confidentia Rchematum examen institui, redemptionis, suae ch ari ta lis, suae misericordiae immo oratorum vox persaepe nullatenus ab omnibus audiri el munera in utilitatem populi christiani destinata, intelligi undeqnaque valeat. Sperandum iddrto In divina pro­ videntia, nt ex ipsis hominum defectibus et infirmitatibus suos nunquam perversi sacerdotis perversitate et peccalo sitiores fines obtinere valeat.· perverti voluerit 41· 663 A. SESSIONES PÜBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 664 Venerandi patres, etiam iis patribus pleno asicn-a defensor, nonne obligatur hodie iisdem armis ex fio, qui dicunt in processu contra sacerdotes cul­ scientia veri nominis tuui sacra tum profana de­ pabiles, ex informata conscientia episcopi ct arbitrio promptis fidem divinam defendere? Venerandi patres, ei quando, hodie sacerdotibus in rarissimis tantum casibus procedendum; in iis nempe ubi aperta ratio scandali evitandi id suadet inculcandum est illud sancti Hieronymi, ut scriptu­ Alias cuperem ut semper contra culpatum, contra rarum divinarum pano diu nc noctu in sudoro vultus culpae alicuius reos sacerdotes semper definitori! sui vescantur, si velint vocationi suao satisfacere. processus ordine procedatur; ut sacerdos culpae Si quando, hodie tompus est ut sacerdotibus per alicuius gravioris reus nunquam arbitrio episcopi, concilium Vaticanum inculcetur, ut quemadmodum ecd suae propriae culpae ratione et legis obicctivo olim propheta iussus eat librum divinum devorare, dictamine condemnatus videatur. Venerandi patres, ita sacerdotem suae vocationis et suau missionis de re summi momenti agitur; ct convictus sum hodie memores, libros sacros ct profanos devorent, quod si haec quae do processu oxtraiudicinli in ut fidem ct ecclesiam defendero possint. Ecco praenostro schemata dicuntur in corpus ¡uris illata fuo stantissimi Galbarum episcopi iam a longissimo rint, confusione^ ct ambiguitates corporis nostri tempore in id intenti sunt, ut libertatem institutionis, juris in confusionem et in ambiguitatem plus abi­ et scholas erigendi nanciscantur. Praeatantis.-imi bunt Quinti etiam momenti res sit probabo cx episcopi Germaniae mea quidem sententia summam eventu uno, cuius fama tolo terrarum orbe por­ laudem merentur, quod de eo cogitent ut universierubuit. B tates catholicas et scholas in medio Germaniae Quando conventio illa inter sanctam sedom, et erigant Verum quidem est in huiusmodi scholis inter Austriac imperium claruit, quao conventio etiam partem habent laici, quia etiam illi vocati suis auctoribus semper gloria et laudis titulus erit; sunt ui comparticipent in regali sacerdotio, atquo tunc malevoli publicistao in ephemeridibus duabus impriQ’’ tunc cum fides in periculo est. ut et ipsi rationibus hanc conventionem aggressi sunt. Primo muros domus Israel tua virtute et sua scientia de­ sursum versus, dixerant enim: haec conventio in­ fendant. Sed credite mihi, nisi sacerdotes eruditi juriosa eat iuribus principum ct civitatum. Iura et docti demet praebuerint duces ot antesignanos ; principum ct civitatum per has conventiones vafer­ nisi sacerdotes fuerint, praeter quam sal terrae, rimo extollunt modo ut contra hanc conventionem otiam lumen mundi: lumen mundi, ut quidam sanc­ salutarem principes huius saeculi ct magistratus irri­ torum patrum dicit, lumen diei ut doctrinae divinae tant et ad oppositionem provocent. Deorsum versus lumen quaquaversus diffundant, lumen noctis ut autem hae ephemerides hoc semper dicebant: ecce errorum tenebras dissipent, et populis sibi creditis haec conventio episcopis nescio quae iura ct privi­ viam ad claritatem diei demonstrent: ai haec non legia tribuit, clerum autem inferiorem negligi:; eius fuerint, omnia frustra manebunt iura, cius vitam, eius existentiam episcoporum ar­ Hodie, reverendissimi putres, mea sententia, bitrio ct tyrannidi exponit. Et possum dicere quod fides divina non tantum communi ct ad parvulorum haec quamvis calumnioso dicta, tamen in multorum modum accommodato modo defendi et propugnari sacerdotum animis insederint, et multos sacerdotes C debet, sed etiam genio virorum eruditorum nccomab episcopis suis alienaverint. Res haec magni modato. Ibi demonstrandum est, fidem u caelo momenti est: et possum dicere quod ubi hoc schema delatam esse ideo, ut eius influxu omnes vitae publi­ publicatum eat ct in manus quorumdam presbytero­ cae ct privatae rationes, omnes mundi institutiones rum theologorum devenit, ad me venerunt rogantes sanctificentur, ut eleventur, ut a nativis suis defecti­ mo per omnia sancta, ut eorumdem me vindicem bus liberentur, et ut per fidem sanctam quae divina exhibeam. Quietos illos esse ¡usai, bene gnarus quod est, immortalitatis proemio donentur. Hodie fides homines cloqucntiores et doctiores et maioris auc­ et religio defenditur Parisiis per clarissimum de­ toritatis eorum defensionem suscepturi essent; quo­ functum patrem Itavignan, et Lacordaire, et putrem rum opinioni ct defensioni ego ex toto corde accedo. Félix. Cuperem ego ut hoc modo in omnibus maio­ Secundum quod mihi dicendum est, est hoc. ribus civitatibus, ubi, ut notum est. aedes corrup­ Optimo schema nobis proporitum de pietate et tionis ct sedes sunt falsi nominis scientiarum, ut devotione sacerdotum agit: nam hoc primum certo huiusmodi viri novi Ambrosii exurgant, ut Augusti­ in sacerdote est, neque firmius argumentum et mugis nos alliciunt, ut ex illia alios sanctos tam illustres, credo homini proprium est, quo sacerdos nd doctri­ qualis Augustinus fuit, efficiant. nae, quam praedicat, confirmationem utetur quam Reverendissimi patres, conquerimur et iuste con­ argumentis ox vita sancta et devota depromptis. querimur, quod ephemerides et pagellae publicae Scio ego et certum est. vitam sacerdotis esae debere modo in religionem impuno et ecclesiam desaeviant. velut apertum evangelii librum, cx quo uon tantum D lusta est querela ; sed credite, erit inanis et vacua, docti et lectionis gnari, sed indocti et simplices quousque in id intenti non fuerimus, ut sacerdote.· * quovis tempore quid legant, et quid agere debeant docti ct eodem modo quo adversarii ad ecclesiam desumant Desiderandum est, quemadmodum olim labefactandam utuntur, eo prorsus ad eam defun­ Dominus primis nascentis ecclesiae temporibus reli­ dendam utantur. Nihil veritas divina, nihil habet gioni christianao quantocius diffundendae medium quod metuat; modo dignos advocatos et defensores invenit in sanctitate, in vitae integritate primorum inveniat. Cuperem ego, cuperem: olim sacerdotalis Christianorum, in eorum chántate, in eorum longa­ status sui privilegio scholas omnes et institutiones nimitate et patientia; ita et per hanc synodum in suis munibus habuit, hodie hoc cessavit: sed agendum ut Deus hodie malis huius mundi in sancti­ cuperem ego ut hodie quod olim sacerdotes sui tate et intagritato vitae sacerdotalia aptissimum et status privilegio obtinebant, id scientia voluti extor­ efGcaciasimum remedium paret. Sed si hoc verum queant a principibus et magistratibus huius sacculi, eat, verissimum etiam eat hodierno dic sacerdotibus ut in scholas penetrent ct iuventutem eruditam in omni possibili modo esae scientiae tum sacrae tum suas manus lucrentur. Tum efficietur quod olim profanae culturam inculcandam. Nam unde hostes Tertullianus in Apologetico dicebat: r Externi su­ ecclesiae et religionis hodie potissimum arma ad mus, sed omnia vestra implevimus ct imperium ct fidem et ecclesiam labefactandam desumunt? Nonne magistratus et domus, sola vobis reliquimus templaex falsi nominis scientia? Sacerdos itaque, qui con­ Verum reverendissimi patres, existimo ai quando, stitutus est a Deo causae divinae advocatus et hodie praesertim petitam summis modis scientiae I GOB * CONGREGATIO GENERALIS SECUNDA 7 februarii 1870 666 culturam sacerdotibus esse commendandam, ne id j L sciam, ubique terrarum et gentium, et in foederatis eveniat ut qui io alto positi esse deberent immo in Americae regionibus, et in Galliis, et in Germania vertice, et visus ot prospectus suos protendero usque et in nostra Hungaria et Croatia omnis negotiatio &d extremum terrarum, no ii in radice quasi montis sacerdotibus strictissime vetita sit; nec unquam constituti in sua obstinatione et elatione aliorum episcopi ad id veniunt, ut aliquando cogitent de visus aut prospectus aut ignorent aut negent. aliqua specie negotiationis sacerdotibus aut clericis Tertium adbuc est do7quo loqui constitui. Qui * sub quibuscumque demum cautionibus indulgenda. dain venerandorum patrum loqueos do negotiatione, Si ergo in ecclesia Dei dantur regiones, in quibus quao quasi indulgentia subccrtis cautionibus dori * harum indulgentiarum necessitas est, tum haec in cis. et sacerdotibus in schemate nostro fit, loqueos peculiaribus earum regionum adiunctis sita esse hic reverendissimus pater de quaestu et negotia * debet, ct ut cautius et verius dicam in Domino, in tiono, distinxit iuxta Benedictum XIV negotiationem oo sita esse debet, quod canones et leges ecclesiae proprio ot improprio dictam, et idem vir doctus et de clericis suscipiendis, de iis ad ordinem admitten­ eloquens et n mo voro aestimatus, specialibus qui * dis, de iis instituendis, do iis probandis, de provi­ busdam exemplis adductis quaesivit: quao ergo dendo iis; quod canones et leges ecclesiae Christi ac­ illa negotiatio est, quae clorici , * certis cautionibus, curata non observentur. Scimus omnes primum et in schemata iiidulgotur? Pace tanti viri, quem, ut principale in clerico esso vocationem. Si vocatio in dico, aestimo, ego cum modestia ot humilitata meam tuto posita non est, frustra condentur mille de honesententiam ei dicam. Sum ox genere eorum virorum, B stato clericorum regulao: qui per ostium non ingredi­ qui in legibus disciplinaribus condendis cautum esse tur, vix unquam pastor evadet, sed plerumque statui volunt ne quid nimis; quia penes humanae naturae sacerdotali et clericali opprobrio et dedecori erit. Hinc proclivitatem ad excusandas excusationes in peccatis est quod in ecclesia Dei summopere semper cautum nil communius ost, quam ut homines, obtentu nimie­ fuerit, ne unicuique irrepat facilitas aut plane levi­ tatis, obtentu grandioris alicuius insolita© difficul­ tas iu iis ad sanctuarium recipiendis, qui saepe ad tatis, a necessariis observatu possibilibus, immo per­ ostium stantes opportune, importune, saepe etiam si­ * ingressum sollicitant. Summopere in viis etiam ac facilibus se subducant. Ideo ox toto nistris motivi corde assentior iis, quao excellentissimus Colocen- ecclesia Dei cautum fuit, ne omnibus cito manus im­ * siuin episcopus de breviario reformando atque usi­ ponantur, sed nonnisi iis, qui longiori probationis dis bus cleri, qui in cura animarum constituitur ct in ciplina subacti, et statu sacerdotali ct clericali digni dies magis maguque occupatur, accommodando elo­ inventi sint Summopere in ecclesia Dei semper cutus es:. cautum fuit, ut clericis et sacerdotibus de honesta Quantum autem ad negotiationem attinet, ego vitae sustentatione omnino ita provisum sit, ut quem­ sacerdotibus et clericis omnem omnino negotia­ admodum concilium Tridentinum sess. XXI loqui­ tionem prohiberem. Et ratio est, quia ego unam tur, clerici nunquam cogantur cum dedecore status saltem negotiationis et quaestus speciem nosco, sui aut mendicare, aut turpem quaestum exercere. quae sacerdote ot clerico digna est: haec nutem Haec sunt verba concilii Tridentini. Semper in omnem aliam negotiationis speciem, sive illa propria C ecclesia Dei summopere cautum fuit, ut clerici et sit, sive impropria, excludit. Est haec negotiatio, sacerdotes sanctae obedientiae vinculo episcopo suo quam divini muneris largitate in sacra ordinatione uniti, certis ecclesiis, certis piis locis deserviant, ne, suscipiunt. Haec negotiatio unica sacerdotis ct ut concilium itidem loquitur, incertis sedibus vagen­ clerici est; quae non sinit talentum terrae infodere, tur, et fallacia beneficia ementiantur. Ego existimo, si haec quae dixi, ubique terrarum non inane relinquere, sod illam negotiationem ita exercere debet, ut Domino talentum illum cum et gentium observarentur, non videremus ut vide­ foetiore ot usura restituere possit. Tota sacerdotis mus sacerdotes et clericos eo aliquando miseriarum vita et clerici unico Christo eiusquo gloriae, et et egestatis prolapsos, ut nedum tantum in domibus saluti animarum devota case debet: atquo summo­ sed etiam in publicis plateis et foris stipem mendi­ pere cavendum, no unquam sacerdotes aut clerici cent; non videremus clericos et sacerdotes solis ad eam negotiationem redigantur, ut abstracti a missarum stipendiis victitantes, et vilibus etiam vocatione sua ministeriis peregrinis, ot a sacerdotii mediis ct modis vitae media quaerentes; non cu­ dignitate saepo contrariis vacare debeant. Huc dissemus ut audivimus episcopum querentem quod quadrat illud sacrae scripturae effatum: Nemo mili­ eius regiones peregrinis et vagis sacerdotibus quasi locustis inundentur: verbo, non videremus nos ad tans Deo, implicat se negotiis saecularibus. Accedit et aliud periculum, penes humanae na­ necessitatem redactos, ut clericis et sacerdotibus, turae pravitatem ot ad omne malum proclivitatem, in quibusdam casibus propter vitae miseriam, quae­ quaestus quicumque et quibuscumque cantionibus D stum quemdam indultum facere debeamus. Cum haec dico, dico sancta certe et pia inten­ muniatur, facile degenerat in effraenem lucri, et divitiarum cupiditatem; hinc iniustitias, iniquitates tione, quia cuperem ut tota ecclesia, imprimis autem maxime dolondas. Temporum nostrorum malum mater nostra et magistra nostra, quam toto cordis undo ost? Nonno indo, quod viri negotiantes et affectu diligo, de qua cuperem, ut sit immaculata prava lucri cupidine allecti omnes divitias in mani­ et munda ab omni ruga et macula, ut omnes etiam bus suis coacervent, atque omnis charitatis expertes qui hostiliter veniunt non habeant occasionem eam magnam mortalium partem ad extremam et hucus- calumniandi, verum ut tamquam immaculata, et quo inauditam egestatem condemnant; condemnant satis illibata sit coram populis et gentibus traducenda. ad servitutem quamdam, quae longo peior est serví- Dum autem haec cogitarem, incidit in manus meas tuto quao olim Athenis et Romae sub idololatria concilium provinciale romanum sub Benedicto XIII et paganismo vigebat. Clericum et sacerdotem ab pontifice celebratum, cuius verbis ego ex toto cor­ hoc periculo non esse liberum et immunem terribili dis affectu subscribo. En autem haec. Concilium ludao proditoris exemplo comprobatur; quem contra Romanum sub Benedicto XIII felicis memoriae perditionem nec Domini electio, nec eiusdem 1 prae­ de vita ot honestate clericorum bis verbis commen­ sentia, nec sancta eius exempla et monitio impe­ dabat titulo XVI cap. Ill; „Clerua almae civitatis dire potuerunt. Hinc est quod quantum ego saltem Romae ob multas rationes sit oportet forma et exemplar omnium totius orbis christiani clericorum: 1 eadem eunt oblationes fidelium, pro variis ministerii cx erviliis, et sub per assignatores locorum accurato descripta fuerunt, B ecclesiae tonorum nomine etiam istae oblatione» in tel Heri possent. exhibet indiculus patrum vigesimae tertiae congre­ In verba: .meminerint, se ad divinum officium integrum quoti­ gationis generalis, qui inter acta concilii asservatur. die sive in ecclesia sive privatim redtendum etc. * — dicendum: *, quia illud ,Id ecclesia * ambiguum esL — Quoad vitem Reverendus pator dominus Stephanua Char- ,in choro bonneaux archiepiscopo * Iassensis missam lectam communem a nonnullis proposi tam haec duo effici posse, nimi­ rum Ie ut clerici, qui vivunt alicuius ecclesiae «dipenditi, ut celebravit. Qua absoluta, et recitata oratione Jd- hodie in pluribus Italiae locis fit, simul vivant; 2° ut canonici sumus Domine etc., eminentissimus primus praeses simul cam episcopo, qui esset ad instar abbatis cum monachis, patribus annuntiavit duobus oratoribus, qui e su­ vivant. In concilio generali quasi semina lacienda vitae com­ periori congregatione supererant, quatuor alios munis derieomm. Numisi.jta potestatis civilis probi benda omnino accessisse, iussitque omnium nomina per subsecre- clericis esse. Si enim dantur ob merite spiritualia, videretur prin­ ceps superiorem se quodammodo in hoc ordine conati tuere; si veru tarium publicari. ob merite civilia, ii ea recipiant, qui gubernio favent, et clerici de­ Qui ambonem conscendens sequentem notam corati possent in episcopos et in alios clericos forte digniores se perlegit: insolescere. et inde etiam invidiae et alia mala quam plurima. „Nomina oratorum qui pro superiori congre­ Express commendandus sanctus Carolus Bom»macua, cuius gatione inscripti fuerant: Reverendissimi patres. opera concilium Tridentuium ad perfectionem duci potuit, et episcopi hortandi, nt vjam »uxm componant iuxta ea, quae ab Laurentius Gastaldi episcopus Salutiarum, Theo­ ipso sancto Carolo in variis conciliis provincialibus constituta dorus losephus Gravez episcopus Namurconsis. — sunt — Quoad clericum concu binarium, rem omnino retinen­ Novi oratores, Melchior Nasa ri an archicpiscopus dam. verba autem, ri placuerit, ite immutari perne: ,81 cleriMardensis ritus armeni, Aloysius Moreno episcopus C cus incidat ia illa ¡«eccate. quae a concilio Tridentino, ,teli * memorantur, ite fiet etc.; at nihil omnino immutandam Eporediensis, lacobus Baillés episcopus iam Lu- Joco cionensis, Vincentius Moretti episcopus Imolensis/ arta ea, quae hae super re Tridentini patres constituerunt. Ea enim, quae de novo in schemate statuuntor, nequeunt in Dein ab eminentissimo primo praeside omnes praxim tafad, quia fere impossibile est invenire, qni sint praedicti oratores successive ud ambonem vocati parati ad deponendum in scriptis contra clericum. Praeterea sunt. At episcopus iam Lucionensis aberat, et si clericus stirerie, epiftcopum penes se retinere documenta, in postremo loco loquendi facultas concessa est loanni praesentibus rerum adiunctis facile ei erit, illum advocare ad Ghilardi episcopo Montis Regalis, qui antecedenti tribunal laicum. Iniuriosam etiam episcopis dispositionem illam esse, eo vtl magis, quod tote episcopi auctoritas restringatur die morbo impeditas, veniae, quum obtinuerat, re­ hodie ad *iuonem. spen cum beneficia non amplius habeantur. nuntiavit. Hucusque de schemate ; nonnulla addidit in responsionem epis­ copo Savannensi, a quo ipse accusatus fuerat, quod in I sche­ ORATIO mate ,de fide * doctrinam Baianam defenderit, asserendo, Deum reverendi patris domini Laurentii Gastaldi non potuisse creare hominem ab Initio, pronti nunc est, scili­ episcopi Salutiarum l. cet cum illa concupiscentia effreni, quae nunc dominatur in Eminentissimi praesides et cardinales, reveren­ homine. Iam vero adnotavit, quod licet ínter Raían as propo­ sitiones et haec habeatur: , Deus non potuioet creare hominem, dissimi patres. ricut nunc nascitur , * — hanc te men propositionem non abso­ In hoc schemate de cita et honestate clericorum, lute damnatam esse, sed tantum in sen»u Baii, qui tenebat, imprimis titulas ipso mihi non arridet Nec enim elevationem ad ordinem supcrnaturalem fuisse debitam humanae D naturae. Modum argumentandi Bail ad hunc reduci posse, 1 Argumentum: wEpbcopas Sxlntiarum scherniti * titulum nimirum: Homo nascitur sine gratia sanctificante; sed non non respondere dixit iis, de quibus in decreto agitur. Non potuisset Deus creare hominem sine gratia sanctificante; ergo enim praecepta exponuntur primum de vita, dein de honestate non potuisset Deus creare hominem, sicut nunc nascitur. At eadem clericorum, sed agitur de vita eorum honesta; unde melius de­ propositio absolute considerata potest habere sensum verum; cretum inscribi posse: ,De officiis clericorum· vel simpliciter: nam de fide est, Deum non posse hominem creare in peccato; ,De clericis *. Ad decretum Yero transitum faciens quaesivit, at de fide est etiam, hominem nasci nunc in peccato (originali) : utrum de omnibus omnino clericis, an dumtaxat de ele ricis ergo de fide est, Deum non potnbse hominem creare, sicut ordinis inferioris auctores schematis loquerentur; multa enim nunc nascitur. Rursus concupiscentia, quam quisque experitur, ibi occurrere, quae omnes indiscriminatim respiciunt, ut vestes deuti nunc est, evidenter non poterat esse in statu purae na­ et horae caaoaicae. Hinc ait huiusiuodi online progrediendum turae. Nam ex doctrina communi theologorum in statu na­ esae, ut ea generalia praemittantur, quae omnes omnino cleri­ turae lapsae homo non potest servare omnia praecepta Dei, non solum quoad modum, scilicet quoad modum supernaturalcm, sed cos respiciunt, et dein ad singulos deveniendum, et loquendum in specie de officiis cardinalium, episcoporum, parochorum, ca­ etiam quoad substantiam. Hoc autem idem est ac dicere, quod nonicorum eie. In statutis autem generalibus praeter ea, quae homo in statu naturae lapsae non potest servare castitatem, ex integro iustiliam, temperantiam etc. Utique id intelligitur respiciunt vestem et hora· canonicas, determinari posse ait, •emper de potentia physica, non vero de potentia morali, sed utrum episcopus teneatur diebus dominicis et festis missam tali· tamen difficolta * adest, quam homo de facto non vincit. celebrare pru dioecesi, quod quidem maxime optandum esset — Quae dicuntur de exercitis spiritualibus, extendenda etiam ad Iam vero blaephcmum est asserere, Deum non potuisse creare eptseopos, ne de nimia severitate arguantur erga clericos in­ hominem in statu, in qu > non possit servare omnia praecepta; feriores, et de nimia indulgentia erga eemetipao *. In statutis id faceret Deum iniustum, iniquum, qui praecepta imponeret non dando vires sulficientes ad illa servanda. Conclusit doc­ generalibus commendandam etiam frequentationem confessionis trinam a se prolatam falso accusari ut Baianam." •acraiaenlalis ct orationem meutelem. — Deveniens autem ad 9. Congregatio generalis vigesima tertia 1870 februarii 8. 673 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 674 dit episcoporum, hic dicendum esset de officiis cleri­ vita et honestate clericorum sanctiones etc.4 Certe in corum, vel simpliciter de clericis. hoc loco schema per has sanctiones intelligit sanc­ Do quibusnam clericis schema loquitur? De tiones sacrorum canonum, id eat sanctiones iam omnibus omnino, etiam episcopis ct caetcris com­ statutas a sacris canonibus. Propterea illud canoni­ prehensis, vel tantum do clericis inferioris ordinis, cas est satis ambiguum, utrum sint illae quae sta­ scilicet parochis, canonicis, sacerdotibus? Si loqui­ tuendae sunt, vel illao quae iam statutao sunt do tur tantummodo do his clericis inferioris ordinis, vita et honestato clericorum. Deindo dicitur in­ qua do causa ibi ponuntur aliqua, quae ad omnes ferina : rMundonis desideriis et deliciis se detineri omnino clericos pertinent, exempli gratia illa quae clerici non sinant, sed serio cogitantes verum altaris spectant ad oflicium canonicum, ot etiam ad caetera ministrum etc.4 Quisque minister qui valido eat de honestate? Itaque iterum dico, quod iam dixi ordinatus, et valide sacramenta administrat, et non quando locutus fui de schemata quod respiciebat est haereticus, et fidem catholicam docet, eat verus episcopos, imprimis necease est ut statuta generalia minister, quamvis possit esse non bonus: ideo non praemittantur, quae omnes omnino clericos, etiam ponerem vocabulum verum, sed bonum seu dignum: episcopos, ot canteros episcopis etiam superiores aliter posset suspicio exoriri, utrum minister, qui respiciunt. non cet bonus, non sit etiam verus. Certe etiam respiciunt episcopos omnia quae Deindo inferius quod ad vestes, concilium gene­ spectant ad vestem; ct caeremonialo episcoporum rale non potest praescribere, iubcre, imperare, imnon tantummodo genorntim statuit episcopos debere ponero vestem talarem omnibus clericis, quia in deferre vestes proprio ordini congruentes, sed for­ quibusdam locis hoc praeceptum servari non potest. mam ct qualitatem, ctiarn materiam ex qua vestes Sed certe ipse arbitror, ct quo magis id cogito, confici debent, omnino describit. Etiam episcopi magis arbitror, magis mihi suadeo concilium gene­ debent officium canonicum recitaro; etiam quoad rale mancum ovasurum, quoad hoc vestis cccleepiscopos determinandum est, utrum teneantur omni­ siastica.0 punctum, si vestis talaris nullam men­ bus diebus dominicis et festis do praecepto missum tionem faciat. Mea sententia, mea intima per­ celebraro pro dioecesi; certo ei quisque parochus suasone, concilium generato debot commendaro debet missum celebraro pro suo grege, videtur etiam vestem talarem: nam certo exoptandum esset, ut episcopus debere missum celebraro pro tota dioe­ omnes sacerdotes ct clerici semper vestem talarem cesi. Etiam ad nos debent pertinere quae statuun­ deferrent; nam vestis talaris certo reverentium con­ tur dc exercitiis spiritualibus: nani si omnes fideles ciliat omnibus fidelibus, et etiam iis qui christiani debent propriam vitam efiorinnro super sacerdotes non sunt, erga sacerdotes. Vestis talaris est clysuos, super parochos; ccrt · parochi et sacerdotes peus et scutum quod tuetur clericum n pluribus et debent propriant vitam informare super nostrum gravissimis periculis; et in hac ro suam laudem exemplar. Timeo quam maxime no forte nostri agnoscere debeo, ct referto clero gallicano. Nani clerici conquerantur do nobis ct dicant, nos erga quoticscumquo iter feci per Galliam, et ctinm per illos rigidiores et severiores fuisse, erga nos ipsos Italiam et alia loca, et mihi occurrerunt sacerdotes satis benigniores: proptervo statuta debereut fieri C vel clerici gallicani, semper cos vesto talari ince­ generalia quoad exercitia spiritualia, et etiam quoad dentes vidi. Elapsa aestate vidi clericum gallicanuin in montibus alpestribus, quao dividunt meam confessionem sacramentalom frequentandam. De confessione sacramentali nu verbum quidem dioeccsim a dioecesi Dinicnsi, ct cum vidi, etiamsi in hoc schemate habetur, siculi non habetur verbum iter pedibus ad plures horas fecisset, sua vesto de oratione mentali, initno nullum verbum occurrit talari indutum, et certo hoc mihi maximam aedi­ de oratione, tantummodo excepto officio canonico, ficationem praebuit: ct semper provoco sacerdotes rivo horis canonicis. Iam vero quaeso, patres re­ meos ct clericos meos, qui renuunt, qui aliquid verendissimi, meminerimus maximam necessitatem habent quod diennt contra vestem talarem, ad haberi, ut sensus religiosus non tantummodo revi­ exemplum cleri gallicani. Deindo continuatur: 0 Profana ot inania specta­ viscat ot augentur in omnibus fidelibus, sed etiam augeatur, proficiat, progrediatur in nobis. Omnia cula sibi prohibita essu sciant, no forte aures et pondent a sensu religioso: operamur quod sentimus. oculi4: illud farle expungatur; certissimum est * spectaculis adsistnnt, suos ocu­ Opera externa non sunt nisi manifestationes sen­ clericos, si profani suum, quos in corde habemus. Iam vero sensus los, suns auree magis vel minus commaculare. Quod ad bona ecclesiastica saltem oportet, ut religiosus elformntur, augetur, nutritur, fovetur in orationo; et mihi videtur quod hoc concilium de­ concilium generale provocet concilia provincialia, beret adhortari omnes clericos, omnes qui sunt do et nntionulia nd bono definieudum, quid nomine clero, ad orationem ot otium spedalini ad orationem D bonorum ecclesiasticorum veniat. Nam nunc in mentalem, ad coniunctioncm cum Domino nostro- pluribus locis bona ecclesiastica stabilia omnino , * quao lesu Christo in sanctissima Eucharistia: ct nisi id evanuerunt: habentur tantummodo oblatione fiat, timeo no mancum ait opus concilii quoad dantur n fidelibus pro tota paroecia, pro ecclesia parochinli ; habentur oblationes, quao dantur pru disciplinam cleri. Certo concilium generalo non potest plura deter­ clericis; deinde tunt oblationes pro concinnibus, minare; quod ad numerum, quod ad quantitatem eleemosynae pro missu, oblationes pro baptismo, non potest praecipere. Sed etiam ea, quao praeci­ vel pro matrimonio, in quibusdam locis oblatione * pere non potest, potest commendare, potest ad ca pro sacramento poenitentiae, in quibusdam loci·· hortari; et deindo episcopi in conciliis provinciali­ pro extrema unctione. Mihi occurrit aliquis qui bus provocando ad baco hortamenta, ad huiusmodi conquerebatur, so non potuisse oblinero a parocho commendationes, poterunt facilo statuta praescri­ ut veniret ad extremam unctionem administrandam bere: ct clerus non poterit dicere, hoc esse inven­ antequam eolverot. Itaque dico neces » * ease, ut tum episcoporum particularium, sed cogetur agno­ bona ecclesiastica bene definiantur, ct oblationes scere fuisse iam commendatum a concilio generali; fidelium, eleemosynae, quao traduntur, ctinm tanquod si non praescripsit, fuit quia non poterat per qunm bona ecclesiastica habeantur: Mitem m con­ leges generales, quae omnes respicerent, id sancire. ciliis provincialibus determinanda relinquatur; sed In hoc schemate pag.4 (col.517n) dicitur. „Qua- concilia provincialia excitentur nd definienda bon.i propter, sacro hoc npprobnnto concilio, canonicas do ecclesiastica iuxta adiuncta locorum. COMCIL. OHXKKAL·. TOMUS L. 43 675 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 676 Quod ad officium canonicum dicitur: A facillime excitatur; ot Tacilo eat quod clorici, ut sibi nerint se ad divinum officium integrum quotidie promereantur ista numismata, possint esae serviles, aire in ecclesia sire privatim recitandum/ Arbitror aliquatenus esso canes muti, aut canea qui nou per vocabulum illud tcduia intelligi in choro pu * satis latrent, aut possint facile transigerò, ubi nulla blice ; nam certe officium canonicum potest recitari transactio fieri potest. priratim in ecclesia sicut a quibusdam fit Nec Quandoque fieri potest, uti contingit, ut nempo mihi fortasse dicatis, haec nimia subtilia esse. Nam parochus nomismate fulgeat et episcopus non ful­ arbitror officium legislatorum, sicut nos sumus, geat; et isto parochus quasi seso ori gat contra hoc esse, probe perspectam habere vim cuiuscum­ episcopum, et potestates civiles locales maiorem que verbi; sapientiam legislatorum manifestari tum reverentiam adhibeant parocho vel magistro scho­ in seligendis verbis, tum in verbis conjungendis. larum, quam episcopo qui numismate caret. Fieri Quaedam dicta sunt ab aliquibus de vita com­ potest ut hic parochus, qui por patronos aibi numia­ muni; sed animadvertendum est hac nostra aetate, mata procuravit, etiam invidiam excitet in aliis totam vitam communom posse consistere in his parochis, qui vel doctiores et multo magia pii, ac duobus punctis, ut scilicet vel omnes, qui vivant fervidiori zelo accensi sunt; sed qui cum non habeant stipendiis alicuius paroeciae, socum vivant Iam merita civilia, numismate carent. Uno verbo, fateor vero hoc in nostra Italia, in pluribus locis fit: imprimis, quousque lex nou ait, quao prohibent vicarii paroeciae, et coadjutores paroeciae vivunt clericos a numismatibus accipiendis, eiusmodi adcum parocho. Hoc etiam fit in pluribus locis B juncta dari posse, in quibus clericus, etiam episAngliae, et Hiberniae: hoc otiam arbitror fieri in copns, imprudenter respueret hoc numisma; quous­ aliis Jocis. Certe concilium generale optimum fa­ que lex non ait vetans, huiusmodi dari posso ad­ ceret, si exhortaretur episcopos ad efficiendum, ut juncta in quibus episcopus prudentissimo accipiat, quotquot vivunt stipendiis alicuius paroeciae vel quia si respueret, tunc offensam praeberet, tunc alicuius ecclesiae, sccum vivant Deinde aliud odia in se concitaret: sed si loquimur do ro ipsa, punctum est de canonicis. Certo si fieri posset ut si mihi fas est sententiam meam proferre, sicut canonici ecclesiae cathodralis sccum viverent, et aliis fas fuit proferre, dicam, si fieri posset, ut hoo quasi communitatem religiosam exhiberent, et epis­ systema omnino amoveretur nb ecclesia, si fieri copus ipse cum suis canonicis viveret ipse, sicut posset, ut lex conderetur, quae vetaret clericos a abbas cum suis religiosis, viverot cum suis canoni­ numismatibus accipiendis, arbitror nihil formo damni cis, sicut fecit sanctus Augustinus Hipponae, sanctus ecclesiam accepturam, lucrum magis futurum, et Eusebius Vercellis, sanctus Maximus Taurini: hoc nos provisuros esse multo magis plenitudini liber­ maxime esset exoptandum. Arbitror conveniens tatis ecclesiasticae, quao plenitudo nobis supra cae­ esse, ut concilium generalo quasi semina incipiat tera· res cordi esse debet. iaocre de vita communi clericorum. Exopto ut in hoc schemate, scilicet in schemate Aliquid dictum fuit de numismatibus civilibus in quo sermo fit de episcopo, laus aliqua tribuatur tradendis vel accipiendis. Rogo enixe et etiam sancto Carolo Borro maco, et hoc nomen in silentio atquo etiam vos omnes, reverendissimi patres, qui ■ non relinquatur. Illi namque acceptum referre de­ his numismatibus fulgetis, ne putetis me dicere bemus, ai vix ac ipse rerum summam sibi α summo aliquid dc vobis: loquor de re, non de personis. Do pontifice commissam habuit, contra generalem exre ipsa mihi intime persuasum est, ecclesiam magis pectationem, celerrime, dixerim, iis adiunctia specta­ damni, quam lucri ab his numismatibus accepisse tis, concilium Tridentinum ad perfectionem per­ et esse accepturam. Quidquid potest aliquatenus duxerit. Ipso primus fuit, qui concilia provincialia laedere plenitudinem libertatis ecclesiasticae, quid­ adeo solemnia celebravit, et in illis conciliis leges quid continet periculum servili tat i s, superbiae, in­ statuit quas certe in nullo alio concilio ante illum vidiae, hoc certe semper utilissime removebitur invenire possumus. Omnia minutatim, adamussim a clero. describuntur, quae spectant ad episcopum, eius Iam vero potestates saeculares numismata dant vestes, eius domum, eius supellectilem, eius men­ ecclesiasticis vel ob merita spiritualia vel ob merita sam, eius famulatum, eius iura, eius officio, eius civilia. Quod ad merita spiritualia, quando video obligationes: quidquid spectat ad ecclesiam mate­ principes qui numismate exornant episcopum, pa­ rialem, ad supellectilem ecclesiae, quidquid spectat rochum, vicarium generalem ob bonam admini- ad omnes clericos inferiores, ibi habetur. Mihi vide­ strationem dioecesis vel paroeciae, video potestatem tur maxime conveniens esse, vel iustum, vel saltem saecularem, quao sese erigit supra excellentiam et aequum, ut concilium oecumenicum Vaticanum exdignitatem potestatis ecclesiasticae; video principem hortotur omnes episcopos, quantum fieri possit, ad civilem, qui quod ad res spirituales quatenus filius, » vitam suam componendam iuxta statuta sancti Caroli quatenus christianus,quatenus bnptizatus, est subditus Borromaei. episcopo, facit seipium superiorem episcopo; semper Antequam descendam ex hoc ambone, habeo video in hac re potestatem saecularem, quae se facit adhuc aliud punctum, scilicet de clericis, qui im­ voluti magistrum qui numismata distribuit discipulis pudicitia maculantur. In primis rem conservemus, suis; video semper potestatem saecularem sese eri­ verba immutemus. Sufficiat dicere, si clericus incidat gentem supra potestatem ecclesiasticam, eamquo in illa peccata, quae a concilio Tridentino tali loco aliquatenus deprimentem. Si sit ob merita civilia, memorantur, tunc ita fiet etc-, sed contenti simus cum systemata civilia facillime possint esse non praescriptionibus concilii Tridentini. Qua de causa Christiana, non conformia principiis, quae episcopus obligabimus episcopum 1 ad ea omnia quao ibi dicun­ et sacerdos semper docere et promovere debet; tur, ut scilicet in curia informationes sibi habeat tunc facile est ut numismata dentur iis clericis, qui ad hoc paratas, ut possit, sicut dicitur in adnotanon satis bona principia politica ct civilia tenent. tionibus, etiam superiori, ad quem fiat appellatio, Ex parte clericorum in primis recordemur in persuasionem rationabilem dare do culpa illius antiquo Foedere Dominum prohibuisse iudicibus no clerici? Si haec praescribantur, erunt litterae mor­ munora acciperent: nam munora excaecant mentem. tuae. nunquam ad praxim reducuntur. Nam hac Et certe sacer ordo et character episcopalis nos nostra aetate praesertim, plures sunt qui sunt parati non immunes reddit a vitiis huius naturae huma» rpiteopos ed. VaL nae: superbia facillime in homine excitatur, invidia 677 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 678 ad verba viva, sod non ad verba scripta contra Deus non potuisset creare hominem sicuti nunc clericum, contra parochum, contra canonicum: im­ nascitur. possibile forme est huiusmodi informationes extraIam vero animadvertendum est in primis, plures indicíales habere. Omne quod facere potest epis­ esse propositiones quao prima fronte videntur iam copus, est tantummodo scribere in aliqua charta, damnatae, et non sunt. Coneilium Carthaginiense tibi persuasum esso ob informationes quas sibi anno 418 damnaverat sententiam illorum qui dicunt, procuravit, iam ab illo anno, ab illo tempore, in inter regnum caelorum et infernum esso locum hoo vel illo loco, sibi persuasum esse illum cleri­ medium : et tamen non solum licet catholicis tenere cum, ilium canonicum, illum parochum esse im­ animus eorum, qui decedunt tantummodo maculati pudicum. peccato originali, descendere in limbum; sed Pius VI Sed animadvertite, reverendissimi patres, nos per bullam Auctorem fidei damnavit synodum Pisto­ hac nostra aetate, in quibusdam locis praesertim, riensem, ex co quod synodus Pistoriensis damnaverat semper esse in periculo, ne clerici inferiores nos sententiam illorum catholicorum. Synodus Floren­ trahant ante tribunal saeculare. Ipse suspendi sacer­ tina definivit, omnes qui decedunt etiamsi tantum­ dotem, ot ipso volebat mo trahere ante iudicem modo originalis peccati rei, in infernum mox des­ civilem, ut compelleret ad dicondum quae parochus cendere ; et tamen inter catholicos viget opinio, eos ipsius mihi dixerat: si ipse, inquam, scivisset mo qui decedunt nullo alio peccato mortali inquinatos habere aliquam chartam, in qua descriptao forent non descendere in infernum, ct non sunt haeretici, accusationes contra illum, fortasse mo compulisset et non sunt damnati a concilio Florentino; quia ad illam chartam coram tribunali civili exhibendam. ipsi nomine inferni non intelligunt fortasse locum, Si haeo statuantur, nescio utrum ipse, nescio utrum non praeciae locum, quem intellexerat concilium alii quidquam unquam agerent vel facerent contra Florentinum, aed locum in quo sit ignis et vermis. Summus pontifex, quando damnavit propositiones huiusmodi cioricuin. Animadvertite totam quae­ stionem reduci ad suspensionem: do parochis ibi Baii, expresse dixit, nliquss ex illis propositionibus nondum loquimur. Praeter parochos, habemus ne in seipsis non esso falsas, esso veras, sed fuisse dam­ plures beneficiatos i nullos foro. Possumus suspen­ natas in sensu Bail Ista propositio est cx numero dere. Quod ad removendos clericos a suo beneficio, illarum ; est aequi voca, est ambigua ; et ambiguitatem privando illos suo beneficio, vel beneficia non sunt, demonstrabo immediate. Error Baii hic erat, gratiam vel ubi sunt, potestas saccularis semper tuetur illa sanctificantem, elevationem ad statum supernaturabeneficia: defendit, protegit clericos ne a beneficio lem debitam fuisse naturae humanae, et Adam ius removeantur, nisi ipsimet, ut ipsi aiunt, constet de habuisse ad hanc elevationem. Propterea ita argu­ iustitia sententiae episcopi. Itaque quoad factum, mentabatur: homo nascitur sine gratia sanctificante; quoad praxim saltem, in nostris regionibus potestas sed Deus non poterat hominem creare sine gratia episcopi reducitur ad meram suspensionem. Iam sanctificante; ergo Deus non poterat hominem vero cum generatim in praxi nonnisi de suspensione creare prout nascitur. At haec propositio est vera, res sit, non video qua de causa non debeamus orthodoxa; et ita argumentor. De fide est hominem conservare statutum concilii Tridentini prout est, O nasci non tantummodo in macula, sed in peccato scilicet ut ex informata conscientia illos suspen­ originali; de fide est Deum non posse hominem damus. Et certe hac nostra notate quisque episcopus crearo in peccato; ergo de fide est Deum non po­ antequam sibi certissimus sit coram Deo, reapso tuisse creare hominem sicuti nunc est Videtis suum munus, suam obligationem requirere, ut ipso ambiguitatem propositionis. Ulterius progrediar. Concupiscentia quam quis­ suspendat vçl removeat illum clericum, non removet Pauci sacerdotes sunt: quando aliquem removemus, que sentit, sicuti nunc est, evidenter non potuerat tunc immediate molestia nos gravat aliam sacer­ esse in statu purae naturae: compello omnes theo­ dotem in illius loco substituendi. Propterea arbitror logos qui vel explicite vel implicite vel directe vel si aetate concilii Tridentini, si patres illi sapien­ indirecte hanc sententiam tuentur, compello yos tissimi rem talem reliquerunt conscientiae episcopi, omnes. Provoco ad doctissimum theologum patrem qua de causa hac nostra etiam aetate res conscien­ Perrone, qui in suis praelectionibus theologicis haec habet: „In statu naturae lapsae homo non potest tiae episcopi non est remittenda? Antequam descendam ex hoc ambone vos rogo, servare omnia praecepta Dei, non solum quod ad reverendissimi patres, ut mihi sinatis pauca verba modum, scilicet ad modum supornaturalcm, sed dicero ad defendendam meam orthodoxiam. Nihil quod ad substantiam:11 quod idem est ac dicoro: mihi magis cordi est, nihil carius, suavius, dulcius, homo (ista sententia Portone ot omnium theolo­ pretiosius quam fides orthodoxa, a qua ne latum gorum non est sententia nova, sed eet sententia quidem unguem unquam discessi, et nunquam oro D Augustini) homo in statu naturae lapsae, prouti discessurus. Iam vero quando episcopus Savannen- nunc est, non potest servaro castitatem, non potest sis ex hoc ambone disserebat de hoc ipso schemate servaro ex integro iustitiam, non potest servare ex de cita et honestate clericorum, permissus fuit dicere integro temperantiam. Perrone ait, ipsum loqui de episcopum, qui ante illum locutus fuerat, proposi­ impotentia morali, non physica; utique impotentia tionem damnatam inter caeteras propositiones Baii morali, id est de tali difficultate quam homo non ibi protulisse. Certus sum illum loquutujn esae ex vincit. Iam vero id blosphemum est, horrendum est zelo fidei orthodoxae; nullam illi intentionem fuisso mihi aliquam offensam praebere: sed certo sub tam dicero Deum potuisse crearo hominem in statu, in gravi accusatione manere mihi non licet. Indignus quo non potuerit servare omnia praecepto. Hor­ enim essem qui unquam hunc locum conscenderem, rendum est, blasphemum est, quia tunc Deus esset Ii huc venirem ad proferendas doctrinas iam ab iniquus, iniustus; praecepta daret, et non daret ecclesia damnatas. Ipse dixeram, in scholis catho­ vires sufficientes ad praecepta servanda. Atqui licis generatim teneri hanc doctrinam, hominem omnes dicunt nunc homines non posse servare om­ non potuisse creari a Deo ab initio uti est nunc, nia praecepta; ergo evidens est Deum non potuisse Id est cum illa concupiscentia effreni, quae nunc creare hominem pronti nunc est: propterea non dominatur in homine. Ipse dixit hanc sententiam oportet, non dobot quisquam accusare doctrinam Iam esse damnatam in Baii propositionibus, ox eo meam, quasi fuerit iam damnata in Baio. Et cer­ quod inter caeteras propositiones Bail baco est: tissime, reverendissimi patres, infirmus homo sum. 43· 679 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 680 possum peccare; eed semper exoro Spiritum sane-a Sed istae imperfectiones adeo sunt exaggeratae, tum ut mihi tantam laminis tribuat, ut quae ab ut eas audientes cogitare debuerint, sano contra ecclesia damnata sunt, a me removeam tanquam mentem oratorum, vix aliquid esse in nostro bre­ gravissimum malum, et semper sedi apostolicae, in viario, quod non emendari debeat, quod retineri qua est petra super quam ecclesia stat, obedientiam debeat. Reverendissimi patres, nostrum breviarium perfect issi mam non solum externam, sed etiam in­ nostrae sunt doliciae; in laboribus requies, et in adversis solatium. Lectiones sacrae scripturae, ternam professus sum, ct semper profitebor. hymni ct cantica, homiliao sanctorum patrum, le­ ORATIO gendae sanctorum, quao in eo continentur^ praeterreserendi patris domini Theodori losephi Oratu quamquod spiritum orationis ot unctionem ubique episcopi Namnrcensis l. redolent, nobis ct jucundissimam et uberrimam in­ Eminenlissimi praesides et reverendissimi patres. formationis et instructionis materiam exhibent: ita Ignoscite quaeso, si post tam longam discus­ ut sacerdos qui illud bene novit ot intelligit, non sionem per aliquot momenta adhuc vos remoror. mediocriter doctus dici possit et dobeat. Do schemate ipso nihil habeo dicendum post Breviaram illud insuper nobis datur nb ecclesia ea, quae tam maturo ct plene dicta sunt; sed volo Romana, matre nostra sanctissima, cuius prudentia, quaedam dicero do iis, quae occasione schematis sapientia, discretio, scientia in omnibus praedican­ dicta fuerunt Schema quidem, quod attinet ad tur; quae perfectionem suorum sacerdotum ardenter eius naturam et materiam, mihi multum placet: et B expetit, et quae certo nollet illis tradoro librum existimo mc teneri hodie ex hoc loco publicum precum et orationis, qui non esset, quantum fieri meae gratitudini? testimonium exhibere schematis potest humano modo, omnibus numeris absolutus; illius auctoribus, cupioque ut illud testimonium quae omnia si perpensa fuissent, existimo quod illi accipere velint tanquam compensationem aliquam pruritui nimis severae critical non ita severo fuisset eorum, quae nimis dare adversus ipsos heri dicta indultum. Querelae adversus nostrum breviarium sunt. (Magni plausus et approbationis signa.) non ab his diebus exordium habuere. Causam de­ Potitum fuit: quinam rant illi auctores sche­ dere. libenter fateor, quaedam imperfectiones, quao matis? Non sunt ignoti; eorum nomina olim publi­ in eo. siculi in quolibet opere humano, occurrunt: cata sunt in omnibus ephemeridibus. Sunt inris nec eas neglexerunt Romani pontifices, qui, ut n cultores peritissimi. Petitum fuit etiam: undenam multis observatum est, emendationem illius viris venerunt? Ex variis ecclesiae partibus, advocati α eruditissimis commendaverunt, nec isti suo officio summo pontifice ut nobis materiam idoneam dis­ defuerunt Viri illi eruditissimi opus illud ita per­ cussionum praepararent Quid praestiterunt nobis fecerunt, nt quae sunt certe falsa eliminarent, et per duos annos? Insudaverunt in schematibus prae­ qusc dubia sed adhuc probabilibus rationibus fultu parandis; obedientiam praestiterunt summo ponti­ servarent Quod si ex his dubiis quaedam nunc fici Et quid inde reportant? Dico cum dolore: falsa deprehenduntur, si quaedam imperfecta clare dicteria et iniurias. Sed haec satis dicta sint de ostenduntur, non is sum sane qui vellem ea in re adeo dolorosa. (Signa approbationis.) ( ! nostro breviario servari; sed longe ultra mihi viden­ Dixi me velle loqui de aliqua re, quae dicta fuit tur ac extended querelae adversus nostum bre­ occasione schematis. Acturus sum causam non solum viarium motae. mihi, sed et vobis, certus sum, gratissimam. Volo Itaque ai omnia quae dicta sunt, qune congesta aliqua dicere in defensionem nostri breviarii, de •unt, simul colligamus, complectitur nostrum bre­ quo non pauca, eaquo minus benigna, ut mitius viarium narrationes de miraculis, quae non aunt sutis loquar, saltem meo iudicio, prolata sunt Plnres certo probata; complectitur facta historica quao cri­ oratores emendationem et correctionem breviarii tica falsa ostendit; complectitur homilías quae potius expostularunt. Hoc certe libenter ferrem, si id de risum quam pietatem excitant: stylus valde incultus, aliquot tantum imperfectionibus intclligendum essot. parum expolitus, ipsis intiphonis et responsoriis lis intentata fuit: deinde longitudo quao vix non 1 Argumentum : ^Ερίκοραβ Naxnureeniù approbavic schema in omnibus et reipoadit fia. quae nimis dure contra illud dicta obest ad impletioncin sacrorum officiorum ministerii fuerant, et praesertim quando quaesitum eit, quinam auctores nostri. Si haec omnia, reverendissimi patres, crudo fuerint, unde venerint et quid fecerint. Occasione autem sche­ acciperentur, nonne sequeretur omnia fere in nostro matis In defensionem breviarii Bomani loquutns est At in breviario esse corrigenda, vix ullam esso partem primis et ipse fassus eat, posse breviariam reformari a nonnullis quae emendatione non indigeat? Hoc snuc non imperfectionibus; verumtamen ait ea, quae dicta sunt, ostendere breviariam pene in omnibus erroneam ease. Quoad veritatem creditis, reverendissimi patres, et certus sum tale historicam eadem semper opponi, nimirum legendas sancti quid exprimere nullos voluisse oratore?, qui do eo Dionysii Areopagitae, sancti Clementis Romani, baptismi Con­ D locuti sunt. Infinitus nutem esram, si vellem omnes stan ti ni Magni etc. Noram legendam se audivùse de sancto istas obiectionca solvere: quaedam rnco scopo Felice Valerio opposi ta io ab episcopo Coloeenri, quae amen non utis probat Nam ad excludendum, quod ¿anctus Felix sufficiant. Valerius pertineat ad familiam regalem Oalliarum, non sufficit Et primo quidem quoad veritatem historicam, dicere, Valerianam familiam ad minus eentnm post Felicem primae criminationes huiusmodi adversus nostram annis thronum obtinuisse, sed demonstrandum euet, ante illud breviarium excitatae fuerunt duobus abhinc saeculis tempus in familia sancti Felicis uee fuisse fundamentum inris a viris lansenianae factionis; qui ut suum scopum illius, quod certe nou salis expeditum foret. Iu quantum ad narrationes miraculosas, alt, non posse illas e suo loco extur­ attingerent resecandi a religione quidquid pietatem bari, quoadusque evidentibus argumentis earum falsi tas evin­ fovero posset, qualia sunt certe vitae, exempla et catur. In quantum ad stylum, utique neque Horatianum nec miracula sanctorum, clamitabant, breviarium nostrum Ciceroaiaaum esse; at praeterquam quod habeantur iu illo refertum esse falsis narrationibus miraculorum, quas homiliae «ancti Hieronymi, sancti Augustini etc., notandum, ab eo expungi prorsus necessc erat. Istos clamores non agi de opere litterario, sed de libro precum, qui ei Litterario ornatu excelleret, amplam distractionibus materiam suppedita­ primo suppresserunt viri eruditi, quo· inter Hono­ ret. — In quantum ad longitudinem, contingere utique pro ali­ ratus a Sancta Maria in suo valde commendando qua vke posse, ut parocho pio et laborioso nimis longa evadat opere De usu et regulis critice»; et praesertim breviarii recitatio, id tamen non frequenter contingtre, immo immortalis memoriae Benedictus XIV in praeclaro ηου bi «b otioris de breviarii longitudine querimoniis edi. opere De canonizations sanctorum, quod eat immen­ Noi» -igu abbreviandum, quod breviarium iam est; emendetur sum ecclesiasticae eruditionis promptuarium. Osten­ utique in nonnullis Imperfectionibus, sed in suo complexu in­ derunt viri illi eruditi quam falso istae criminationes coiarne riL * 681 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 68*: breviario nostro fuerint impactae: ostendit epecia-j vis tomen sint in nostro breviario hymni qui non tira laudatus Benedictus XIV quanta sit auctoritas essent indigni aevo Augusti. Sed nonne ubique in breviarii romani, cum quanta reverentia sit de eo nostro breviario reperimus elegantes Hieronymi loquendum; nec temeritatis notam effugiet, dicit orationes, et puras narrationes? Nonne ubique summus pontifex, qui sino solido fundamento audeat reperimus homilías eloqucntissimorum ecclesiae illud impugnaro quod in breviario continetur. Porro patrum, Ambrosii, Augustini, Leonis, Cbrysostomi, eaedom semper recoquuntur obioctiones; semper Bernardi et aliorum, qui non tantummodo sapien­ opponitur narratio miraculorum quao occurrunt in tiae, scientiae, sed etiam prestantissimi ingenii breviario, narratio, legenda sancti Dionysii Areo­ laude praedicantur? Sed esto, non omnia sint pagitae, sancti Clementis Romani, baptismus Con * aequali existimatione digna: an hanc laudem iuste etantini Magni a sancto Sylvcstro peractus. Unam in breviario requireres? Breviarium non est opus tentum novam audiri obiectionem, et est de litterarium: est liber orationis et precum. lamvero sancto Felice Vnlesio. Sed quoad hanc obiectionem, spiritus orationis si non necessario excludit, vix meo iudicio, paco illustrissimi et reverendissimi tamen compatitur stylum nimis politum, elegantem viri, qui illmn protulit, non mihi videtur recte con­ nimis sermonis formam; delectatur saepe simplici­ cludere eius nrgumontum. Ut enim aliquid pro­ tate et familiaritate verborum. Sit in exemplum baret, non solummodo deberet probari quod primus oratio illa praestantissime quae est typus orationum, ox Valesiorum familia, qui thronum Galliarum occu­ oratio dominica, quam a Christo salvatore didicipaverit, vixerit centum ad minus annos post sanctum Imus; quanta in verbis simplicitas, quanta in rebus Felicem Valesium, sed fundamentum illius i uris ubertas! quod portinobat ad familiam Valesiorum recentius Caetcruni nonne amplam distractionibus mate­ esso sancto Eolico Valesio. Hoc autem, an possit riam suppeditarent nostri hymni, si pulchritudine ostendero, nescio, nec investigaro potui. litteraria excellerent? Forsitan nostri litterati, de­ Cactorum quod attinet ad narrationem de mira­ lectati illa pulchritudine, illam admirarentur, et culis, certe non sunt reiicienda quia sunt narra­ meditarentur: sed simul cor ad Deum non elevarent, tiones iniraculosac; secus omnes sacrae scripturae, nec preces funderent. Habemus in hae re confitenquao singulis in paginis nobis exhibent divinae tem reum, nempe celebrem poetam Santolium1, cuius extraordinariae providentiae interventionem, essent hymni in multis particularibus breviariis introducti etiam reiiciendae: sed sunt expendendae ad regulas sunt, quae olim plurima erant, sed quorum plera­ non severioris, sed aequae et iustao criticos, nec que nunc suppressa sunt a summis pontificibus pro possunt illae narrationes ex Baronio, ut heri dictam bono unitatis ct fidei. Fatebatur nutem candido fuit, ab eo loco quem in breviario possident extur­ ille celeber poeta spiritum orationis prortus exui are bari, quin evidentibus rationibus eorum falsitas de suis istis hymnis: nec mirum. Quomodo poterat ostendatur. Porro vos non latet, reverendissimi in suis opellis spiritum orationis inspirare, quem patres, quid hac in re praestiterit historia critica ipse non habebat? nam magis deliciis mundanis, nostrorum temporum, revocatis scilicet ad trutinam quam oratione delectabatur. Et dicere etiam soleargumentis, quao nimis severior critica olim con­ : bat ille celeber poeto, se omnia sua poemata liben­ gessit adversus ea, quao in vitis sanctorum con­ ter concessurum pro sola prosa sancti Thomae tinentur. Ostendit nempe illa moderna critica ad­ Aquinatis Lauda Deum salvatorem. Miranda sane huc rationes opponi acribus illis auctoribus: ac confessio, quao ea qune dixi mirum in modum con­ proindo rem neutiquam osse confectam, ct suam firmat! Et quid dicam do longitudine? Fateor in aliquo illis factis adhuc remanere auctoritatem. Certo post opera quao hac do ro edita sunt, casu extraordinario pio parocho deesse tempus ad nollem ego, ut quaedam afferam, post opus reve­ breviarium persolvendum. Sed si tempus inutiliter rendi domini Faillon 1 do apostolato sancti Lazsri et non teratur, existimo casum illum non foro frequen­ «anctarum Mariae Magdalcnao ot Marthae, post opus tem. Sunt etiam apud nos parochi qui maximas, unius ex clarissimis istius concilii Vaticani patri­ numerosas parochias curant, qui tota die dominica bus reverendissimi domini Darboy Parisiensis archi­ detinentur in confessionibus audiendis, in sacris episcopi do sancto Dionysio Areopagita; nollem officiis celebrandis, in dominicalibus scholis invisen­ ego tanquam fabulas reiicero quae in breviario et dis et dirigendis, ot tamen do officio breviando non io antiquis vitis sanctorum habentur do sancto cogitant; sed illud exacte, plene, integro recitant, Dionysio Areopagita Parisiorum apostolo, et de requiem veram in eius recitatione invenientes. Istis primis illustris Gallicanae ecclesiae apostolis haben­ ergo non nimis operosum, et onerosum, ct longum tur. Nollem ego ad limen antiquae basilicae sancti videtur breviarium: illis saepo videtur onerosum, Clementis, coram monumentis in ea repertis, nollem D qui nihil habent quod agant, et qui totum diem ego tanquam spurio rciicere ea quao leguntur in turpiter in otio consumunt. Notum enim est homines nostro breviario do vita et morte celeberrimi sancti desides sempor conqueri do suis occupationibus: Petri discipuli. Nollem ego prope baptisterium cum o contra homines cordati sempor tempus ut pulcherrimum Constantini Magni et eius palatium, omnibus satisfaciant inveniunt. Nec huic inconve­ nollem tanquam fabulam explodere baptismum nienti mederotur si, quod quidam expostulaverunt Constantini Magni a sancto Sylvestro peractum, ex illustrissimis oratoribus, totum psalterium reci­ ct auctoritatem Eusebii, viri factionibus ao partibus taretur: nam notum est, ex omnibus officiis lon­ Arianis addicti, toti traditioni ecclesiae Romanae gissima esse officia do feriis; ot sic volentes evitare praeferre. Et haec de auctoritate historica satis Scyllam, inciderent in Uarybdim. Caeterum omnes dicta sint. norunt pro iis casibus extraordinariis dari locum Nunc quod attinet ad stylum, fateor omnia qune dispensationi, et exceptioni, quao dicitur epichrta. sunt in nostro breviario non esae exacta ad phrasim Cupio ergo multum ut non brevietur illud quod Horatianam, nec ad periodos Ciceronianas: quam» Operis ab oratore Undati inscriptio haeo eat : J/onumenU inèditi fut Γapostolat de i* Marie-Madeleine en Provence ei tur Ite autres apôtres de vette contrée, st Lavare, *< Maximin, e· Marthe, et les s” Maries Jacobi et Salami, Paris, 1848, 2 voi in 6°, xlviij - 1560 et 1668 p„ flgg. * Sedulium ed. Vat„ sed profecto kgtodtus Saxidium, •dlieet Ioan nem-Baptií tam Saattuü. sea potias SxwtnU (1630 -1697) „qtti sacros hymnos piis aeque sc politu rtrfibr.« ad usam ecclesiae coadnavil , * at legitur b lapide mana * reo b eins memoriam erecto Parisiis, b ecclesia Saacti-Nioolai-dnChardo&aet 683 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 684 lani breviarium appellatur: emendetur in certo a die evenire nostris oculis cernimus, vehementissime imperfectis, sed multum copio ut ad nos saltem dolenti cordo et animo deploramus. Quamquam per Dei misericordiam in tota mea dioecesi et in in suo generali complexu incolume redeat. Haec, eminentissimi et reverendissimi patres, aliis quibusdam omnes presbyteri sint coelibcs; pro modulo meo dicere volui in causa nostri bre­ haec tamen mala quao ex defectu legis sacri coeli­ viarii; non quod cogitem ulli ex vobis nostrum batus oriuntur, nolo hic singula enumeraro; ac breviarium displicere: absit talis cogitatio. Sed propterea hoc tantum meminisse mo sufficiat. Pres­ ad boc adductus fui cx triplici causa: primo quidem byteri uxorati magis provident suae familiso, quam indignum existimabam si dici potuisset, quod suae ecclesiae; presbyteri uxorati suarum uxorum nostrum breviarium, ita severe tractatum in con­ ornatus plus quaerunt, quam sacrorum altarium; cilio Vaticano, ne ullum quidem ex professo nictum presbyteri uxorati maiorem gerunt curam do filiis esset defensorem. Alia causa: ex modo loquendi suis, quam de populo fideli ipsis credito. Hauc, quorumdam oratorum de hac re, sane contra eorum venerabiles patres, quao vidi et audivi, et experientia mentem, coniicero potuissent fratres nostri ex (iuxta meam aetatem loquor) mihi constant, vobis Oriente, quibus incognitum est nostrum breviarium, manifestavi. Non sum enim in eorum opinione, qui forteto nos habere librum orationis plenam mendis et falsitatibas ; eo vel magis quod his ultimis diebus dicunt mala seu vulnera nostrarum ecclesiarum non celebris scriptor Gallus in libello famoso ausus sit case detegenda occumcnico concilio, sed potius cum magna aurium piarum offensione, nec non cum B cooperienda, no ullo nostrae ecclesiae dedecore ingenti scandalo scribere, quod narrationes adsint afficiantur. Sed hic cogitandi modus nou eat rectus, in nostro breviario, quae prodierunt ex schola men­ non eit prudens neque pius, sed potius crudelis» dacii et falsitntis: contra quam assertionem non Nam Uti homines venerandi in Spiritu sancto hic possumus quin vehementer protestemur. Potuissent congregati sunt, veri nostrarum animarum medici, etiam cogitare iidem fratres ecclesiae orientalis patres ct simul fratres in Christo Iosa; ct ideo tantum tempus esse α nobis impendendum in reci­ spirituales infirmitates nostras, aire ecclesiarum tatione officii, ut esset onus vero intolerabile. Ul­ nostrarum vulnera aperire candido debemus, ut tima causa quao me impulit haec est, quod his bene sanentur. Nos nempo orientales hoc vulnus ultimis temporibus sancta sedes totis viribus incu­ habemus, ipsi scilicet occidentales aliud habent. Et buerit, ut suppressis breviariis particularibus, roma- haec de malis ex defectu legis coelibatus pro­ num breviarium ubique introduceret lamvcro ex venientibus breviter dicta sint. modo loqueudi quorumdam oratorum posset coniici, Bona vero quae ex coelibatus lege abunde proquod ecclesia Romana, quod sancta sedes voluerit fiuunt robis iam Funt notissima. Unum tamen ob­ omnibus suis sacerdotibus obtrudere librum orationis servationis dignnm solummodo ndiungo, quod est falsitatibas et mendis plenum, et stylo incultiori ct in ecclesia nostra Armenia facto ipso probatum. viliori conceptum. Ex historia constar, tempore quo s&pientissimus illo Multum gaudebo, eminentissimi et reverendissimi pontifex Benedictas XIV sedem patriarchnlem patres, si istae rationes vobis alicuius ponderis vi· C Armenorum Ciliciae instituit, tres tantum sedes sao fuerint, et si indicaveritis me non omnino frustra catholicas, Mardensein, Akppenstm ot Karputhenveniam loquendi petivisse. som apud Armenos exti tisse: postea autem pro­ gressu temporum, nempe ab Abrabamo Petro I patriarcha usque ad felicis memoriae Oregorium ORATIO Petrum Vili, dioeceses usquo ad duodecim, praeter reverendi patris domini MMiioris Nasa rían tot missiones, auctae sunt. Quomodo ergo hoc archirpiscopi Mardensis ritus armeni1. factum est? Opera indefessoque zelo cleri ¡prius Virgo immaculata, adiuva nos. Dulcissima verba patriarchatus, qui coelibatum per speciale votum ista ac mibi semper gratissima, sunt verba aman­ pro illa congregatione α sancta sede approbatum tissimi patris nostri Pii IX pontificis maximi prolata profitetur. Et hinc tot novae sedes, Mardensis, in ipso actu illius fero omnibus cogniti lapsus, cuius Caes aree n* i* etc.; hinc tot conversiones et mis­ particeps fui, illius lapsus qui evenit in monasterio siones; hinc tactus fidei progressus in ecclesia Ar­ Sanctao Agnetia virginis ct martyris extra moenia, menia. Eadem coelibatus lex in armenio seminario dio 12 bprilis. linee igitur verba, in tota vita primatialis sedis Constantinopolitanae ante unionem memoranda, satis sint mihi pro exordio; praesertim patriarchalis et primatialis iurisdictionia observaba­ cum de immaculata vita et honestato clericorum tur, ut et hodie post unionem observatur. Hinc aim disserturus. Vobis itaque, eminentissimi prae­ etiam sub primatiali jurisdictione conventiones no­ sides, eminentissimi no reverendissimi patres, vobis, D vae: hinc propagatio fidei; hinc novarum sedium qui positi estis a Spiritu sancto regere ecclesiam erectio, quarum posterior Karputhensis quatuor ab­ Dei, et vobis, qui estis medici totius corporis Christi, bino anuía fuit instituta: en bona ex coelibatus quod est ecclesia, maximum ecclesiae orientalis lege secuta. Nam ut optimo scitis, ai clerus ait vulnus ob maius ecclesiae huius bonum atque ani­ coelebs, animum et mentem facilius ad Deum ele­ marum salutem aperire cogor, ut in hac oecuruenica vat, et cum Deo unitur; et ideo Dei gloriam quaerit synodo debitum et opportunum praebeatis medi­ et fidei propagationem assidue procurat. Non ita tamen si clerus sit uxoratus. camentum. Gratias ogimus Deo nos Armenii episcopi, quod Verum enim vero vultus istud est defectus legis coelibatus in clero orientali, ex quo defectu ex­ in ecclesie nostra ista consuetudo non per legem, perientia teste plura mala atque indecentias quoti- sed per modum facti iam aboleri coepit. Hoc tamen meum desiderium ad maiorem Dei gloriam verumque ecclesiae orientalis bonum circa rem tanti 1 Argument am: .Archiépiscopal Minleniii deildcriam exmomenti, ut per so potet, vobis, eminentirsiml presiil, al tot cilium decerneret coelibatam pro orientalibus, et sala enumeravit, quae ex pr&byteris uxoratis proveniunt praesides, cminentisrimi ac reverendissimi patres, Mala ecclesiae orientalia non esae occultanda in concilio, aed vobis humiliter proponere volui, ut veotra sapientia Mie patina manifestanda, ut sanari poeainL Bona autem enu­ et prudentia, sive in hoc schemate, sive in alio, meravit, quae eccleilae Romanae obvenerunt per coelibatae salubriter provideatis. Introductionem.* 6H5 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 ORATIO 4 686 dicit regalem dominatum ; castra sanctitatis et jidex reverendi patrii dotnini Aloysii Moreno sanctus Ambrosius; murum ecclesiae sanctus loannes episcopi Eporediensi»l. Cbrysostomus ; summi pontifices sanctus Leo Magnus Emincntìesimi ot cxccllentiesimi praesides, emi­ clerum militiam divinam; et senatum sanctorum cleri­ nentissimi et reverendissimi patres. corum appellat Alexander IIΓ in epistola ad epis­ Qui silentio suo do primo schemate, licet in. copos Strigoniensem ot Coloniensem: apostolicum scriptus et paratus ad loquendum, vestro tempori, ordinem Philippus abbas; sanctos ecclesiae, ordinem quod iugitcr iniuiuoro pio no sapienter scitis, par- angelicum concilium Foroiulionso anni 791; spe­ coro studuit, sicquo approbationem vostram ob­ cialem Christi haereditalem concilium Tuscianum tinuit; nuno paucu pro munorc dicturus, nd exitum anni 8G9; et sanctus doctor Bernardus cleri ordinem ducta novi schematis discussione, veniam iudul- dicit sanctissimum; opus manuum Domini sanctus gentiamque vestram expostulat ac sperat. doctor Petrus Damianus. Amplissimam discussionem profecto habuit Infinitus porro essem, si alia plura his similia soborna, quod pergrandem tractationem continet de referre vellem a conciliis et α sanctis patribus vel vita ot honestato clericorum; vitalem dixerim pro scriptoribus ecclesiasticis prolata de dignitate cleri, sanctissima divina religione, quam a vocatis in deque honore ipsi sacriequo hominibus debito. At­ sortem Domini repraesentari apud homines viatores, tamen illa quae retuli abundantissime commendant nemo non videt. Divino cultui dedicati omnes praestantem curam, quam clarissimi auctores schoclerici a populo officiis et ordinibus sunt divisi, ot 1 matis posuerunt in tractatione, quae tanti momenti penes fideles legatione divina funguntur atque est, a qua dixerim penderò omne bonum divinae missionem exercent n Salvatore mundi factam ec­ religionis ct ecclesiae, atquo me convenire faciunt clesiae suae sanctae, quam sibi acquisivi! sanguine in opinamontum illorum, qui α dignitate clericorum suo, ut filios Adam ct universam humanam familiam ex divina institutione exordiendum e&se autumant ducat ad salvationis portum in limine aeternitatis. in gravi iuta pertractatione, ut doinde naturalis Magna profecto clericorum dignitas, qui omnes gressus fiat ad enucleandas eorum obligationes at­ divinis ministeriis mancipati altaria circumsepiro, quo ad indicandum qualis eorum vito ct honestas ad illa ascendere, fidem ct legem Dei docere, sacra­ esse debeat. Qua de re si, eminentissimi ac reve­ menta ministrare, loca sancta ct sacra tabernacula rendissimi patres, proposita idea vobis probata erit custodire, in iis permanere, cisque debent continuo per logicae progressum de maioritate et obediencia, deservire, linee omnia certe populis christiauis in­ uti in corpore iuris canonici, quae necessaria sunt, sita sunt; at eisdem haec memorare non tam oppor­ breviter erunt indicanda, ct postmodum sermo tunum, qunrn necessarium haberi posset in prae­ sponte veniet ad statum perfectionis et sanctitatis acuti societatum humanarum conditione, ct prae­ clericis proprium; qui sicut a populo officiis et mittere quae cleri 'honorem sustinere et augere ordinibus suat divisi» ita summopere nitantur opor­ valeant, concinne addendo quasdam eius laudes. tet ut vitae honestate, praeclaris virtutibus, et Etenim statum cleri Ennodius in vita sancti Antonii sanctis exemplis praecellant, ea omnia adatnusrim C servando, quae a divinis litteris, sacris canonibus et conciliis, necnon constitutionibus pontificiis, pro­ 1 Argumentum: .Episcopus JpporegieuiD auctores sche­ matis laudavit, at schema ip-nm expendens se ex iis esse dixit, vincialibus vel synodalibus cuiusque dioecesis qui cupiunt, ut exordium ducatur ab exponenda dignitate cleri­ sancita habentur singillatim de hoc ipso titulo. At corum ex divina institutione, et deinde Inondili * fiat ad eorum satis de his; etenim a praeclarissimis oratoribus officia et obligatione . * Veniens ad ea, quae dieuutnrin schemate qui me praecesserunt abundantius dictum fuit. de bonis eedesiae non con fundendis cum propriis, sapientissime Quod tractatum forsan non est, et certo non nudivi ait sanctiones Tridentina * innovatos fuiase; at notandum cenauit 1° quoti in universo ferme orbe ecclesiastica bona cessarunt; aut intellexi, illud est quod pag. 5 (coi. 517 D) dicitur, idcirco canones de beneficiis vel non habent amplius obieeUun scilicet: nClcrici diligenter etiam caveant ne bona reale, cui referantur, vel praevideri potest, brevi non amplios ecclesiastica, quae res Dei sunt ct patrimonium habituros ; 2° quoti immutata prorsus sit antiqua disciplina de Christi et pauperum, cum propriis confundantur, peculio clericorum, ita ut clerici possint de iure communi aire eorumvc fructus ad consanguineos vel haeredes per actus inter vivos, ai ve per testamenta disponere de bonis et proventibus ratione clericatui seu officiorum ecclesiasticorum transeant.- Sapientissime porro praeclarissimi sche­ conquisitis, nou ea quidem libertate, quasi de re sua disponant, matis auctores hac parugrapho sacrosanctae Tridensed ut bona ecclesiis, unde acquisita sunt, debeant remanere, tinao synodi sanctiones innovarunt; proptoreaque atque do iis pauperibus et religiosis locis, et illis qui viventi iisdem gratias reddere me profiteor, probe con­ servierunt, aliquid iuxta merita conferatur, uti legitur cap. 12 fidens istas accommodatae iri praesenti statui ec­ de testamentis; et si fiat, ut clerici nihil testamento disposue­ rint ad pias cauma, iuxta canonum expositores legitimi eorum clesiae ct singulari conditioni, quae post celeberri­ haeredes debeant ecclesiae ea restituere, quae noverint ab eis- p mum illud concilium ot praesertim nostro hoc aevo dem clericis ecclesiae intuitu fuisse acquisita. llt»ce addebat facta est bonis omnibus, quao dicuntur ecclesiastica. rescripta, quae regularibus ab ordiue excedentibus conceduntur, At ignarus cum sim de subiecto aliorum schematum, ut de acquisitis bonis testari valeant, eandem clausulam prae quaedam adhuc ndnotanda mihi videntur in prae­ se ferre, nimirum, ut de ib disponant ad pias causas. Unde quaeMivit 1“ quaenam ainl hac nostra aetate huiusmodi piae senti quoad indicatam paragraphum. Apprimo scitis, causae? Utrum eae tantnui, quae pietatem exhibent in Deum eminentissimi ac reverendissimi patres, fere in orbe et divinam religionem, an etiam, quae piae olim habebantur universo ecclesiastica bona fuisse apprehensa, ca­ in ecclesia et hodie laicales declaratae sunt? Has postremas nones de beneficiis vel amplius non habent sabcomprehendi non debere dixit, eo quod modo ab 'ecclesiastica iectum reale, vel praevideri potest brevi tempore auctoritate sint pronus exemptae. Conclude bat paragraphum illam schematis ita accommodandam esse, nt significet cleri haud amplius habituros, huupcr immutatam pror­ obligationem d upon en di de bonis ecclesiasticis in causis et sus esse antiquam disciplinam de peculio clericorum operibus piis, quae nempe in divinam religionem et in bonum relidis et successionibus eorum ut et de spolii»; uno sanctae ecclesiae tendunt Ad removendos autem quoslibet verbo clericis universim concessum videmus, ut per praetextus spoliandi ecclesiam, prudentem clausulam esu ab actus inter vivos et per testamenta disponere iis abstinere vocabulis, quae non sunt pronus necessaria. — Quoad dispositionem capitis III de extnuudkialibus probationi­ valeant de bonis et proventibus ratione clericatu * bus, cam dixit quodammodo episcopali auctoritati detrahere, et seu officiorum ecclesiasticorum conquisitis, quae ans&ui pravis clericis dare, cum tamen ea ait praesentis tem­ eius censentur esse naturae, cuius iure civili bona poris conditio, ut episcopalis auctoritas contra rebelles clericos peculii quasi castrensis, ut liquet ex concilio Late­ maiori semper munimine et robore indigeat. Tandem desiderium expressit, nt qnanlocins codex inris eccleriutid fiat.· ranensi sub Alexandro 111 celebrato can. 15, cuius 6S7 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 688 sanctioncm darius exposuit idem pontifex in cap. 12 a sanctorum doctorum Augustini ct Thomae Aquinatis de testamentis. Hinc generaliter factum eat, ut infertur, do ordine charitatis, quem cadere sub prae­ jurisprudentiam canonicam do peculio clericorum ceptum certissimum esL At ordo charitatis iuxta redactam habeamus ad ius commune, nimirum eosdem spectat ante et super omnia Deum, doindo testamenta clericis permitti, iuxta dictum capi­ semetipsum quoad spiritualia, postea proximum, tulum: attamen testatores clericos non ea libertate pariter quoad spiritualia. Undenam clerici habent potiri, quasi de re sua disponant, sed bona ecclesiis facultatem disponendi de bonis illis? ab ecclesie. unde acquisita sunt, debere remanere, atque de iis At fingi no potest, ecclesiam voluisse liberam facul­ pauperibus et religiosis locis, et illis, qui ricenti ser­ tatem concedere disponendi absque relationo atque vierunt, aliqua iuxta merita conferantur, ut legitur observantia legis supremao de charitnte? Auto in eodem capite. Hinc praeclarissimi canonum ex­ omnia bonorum universorum conditor ot largitor positores inferunt, ubi clerici nibil testamento dis­ Deus supremum dominium habet, ipsiquo restituen­ posuerint ad pias causas, legitimos eorum haeredes dum quod suum est. Deinde bonorum do quibus debero ecclesiae restituero illa quae sciverint a loquimur ius quaesitam corte romanot apud eccle­ defuncto intuitu ecclesiae fuisse acquisita. Quam siam: concessit de ipsis disponere, at indubitanter quidem jurisprudentiam assero, quia ab eminentis­ id fieri noluit ac nequibat extra vel contra prae­ simo cardinale Ioanne Soglia probatam novi in ceptum ordinem charitatis. Ecclesia, post Deum, opere laudatissimo, cui titulus: Institutiones iuris domina, quoad illa bona repraesentat illum semetpublici et privati ecclesiastici. Addendum, rescripta B ipsum, qui secundus venit in ordino charitatis; quae regularibus ab ordine excedentibus concedan­ proptereaque clerici tenentur etiam ex praecepto tur, ut de acquisitis bonis testari valeant, eamdem cha ri tatis ordine, in favorem ecclesiae disponere clausulam praeseforre, scilicet do iis disponendi ad seu relinquere bona quasi patrimonialia seu quasi pias causas. castrensia ct parcimonialia in suam potestatem Hisce retentis, auto omnia inquirendam est. quao comparata. sint hac nostra aetate piae causae, quarum favore Hinc paragraphes illa schematis accommodanda a clericis per actus inter vivos vol testamento de ita videtur, ut significet cleri obligationem dispo­ proventibus ecclesiasticis aliquid donari possit. Pia nendi de bonis ecclesiasticis, quae rea Dei sunt, ot causo, ut nomen praesofert, illa procul dubio una patrimonium Christi ecdesiacque, in causis et operi­ est, quae pietatem exhibo: in Deam et in divinam bus piis, quse nempe in divinam religionem ot in religionem; ct res religiosae illao habentur quao bonum sanctae ecclesiae tendunt. piis usibus sunt destinatao: quemadmodum putantur Quia vero praetextum ot ansam ecclesias spo­ religiosae domus, coemeteria, sepulturae. liandi novatores arripuerunt, etiam ex laudatissimis Hac vero praehabita piarum causarum natura sanctorum patrum et canonum exhortationibus vel essentiali, ut ita dicam, quia cx vocabulo ipso decla­ praescriptionibus de exercitio charitatis in pauperes rata, inquirendum quoquo venit, num causae piae et miseros; prudens forsitan esset cautela nb iis dici possint, atque reapso sint illae omnes, quao abstinere vocabulis, quae proreus necessaria non piae habebantur in ecclesia et quao a religione C sunt, in argumento illius paragraph!, Omnium catholica zelo animarum ardentissima invectae, pauperrima ecclesia, quao tamen pia mater miseris fundatae et bonis omnibus dotatao eunt, quaeque iugiter pro meliori eorum bono providet. Quamplura tamen aovo nostro eidem et ablatae et prorsus cavenda essent alia de peculio clericorum eiusquo laicales declaratae fuerunt, Opera vero ac mere administrations ; at de his taceo plano confisus iu humarytaria esso sancitum scimus omni fere in alio schemate aliquid proponendum iri. Europa, opera pbilantropiae et beneficentiae, earum Quoad praesens schema unum aliud tantummodo administrationem ecclesiasticae auctoritati subtrac­ adnotabo. Iu ipso videtur auctoritati et potestati tam: sique charitatis vocabulum alicubi retentum episcoporum aliquatenus detrahi, et notam eisdem est, utique factam, quod bono populorum sensui insimulari paragraphe secunda cupitis III. Quae ad tempus morem habere perutile putatur. Attamen de extraiudicialibus probationibus proponuntur, ego toto terrarum orbe ecclesiam catholicam ab illis quidem puto, ab omnibus episcopis, qui certe insti operibus exclusam perspicimus vel proxime exclu­ et prudentes esso volunt, pro varietate eventuum dendam, atque ut hisce diebus ipsis audivimus ab servari. At post concilium Tridentinum pro iustitia ephemeridibus relatum, etiam a scholis iuvenum et veritate scribens venerabilis Manasse in lauda­ catholicorum eamdem ot expungere attentarunt. tissimo suo libro de consolatione ad episcopos, asse­ Nemo autem non novit omnia opera illa nunc regi rere potuit ac demonstrare, episcopatum verum esse ac in universum pendere a legibus statuum, quos martyrium, suaeque propositionis unum ex praecia quacumque religione novatores abstrahere volunt, D puis argumentis hocce dicit et probat, nimirum et de iis omnibus disponere pro libito posse autu­ pravorum ot rebellium clericorum, qui etiam pro mant. iustitia et munere correcti, recursus interponere Hinc consequi manifesto videtur, clericos de. audent, ac patronos inveniunt. Sapientia vestra rebus tum mobilibus tum immobilibus, quas ox perpendite, reverendissimi patros, num si articulus redditibus ecclesiarum et beneficiorum, ac officiis probaretur uti propositus, argumentum venerabilis ecclesiasticis sibi compararunt non posse illis operi­ illius antistitis amplificaretur in tristi praesentisbus quidquam testamento rolinquere, quia haud temporis conditione a rebellionibus ferme saeculari­ amplias opera sunt pia in vero sensu divinae reli­ bus facta. Nova et difficilis conditio exigit ut disci­ gionis, et si aliter facerent, damnandi. n Profecto plina ecclesiastica non enervetur, sed magis munia­ ecclesia, scripsit laudatus cminentiasimus Soglia, tur et roboretur: quod nullo alio modo fieri posse nulla consuetudinis aut privilegii ratione habita, ipse puto, quum episcoporum firmando et augendo non destitit clericos monere, res ecclesiae in pios auctoritatem. Quod propositum iri spero in aliis usua esse conferendas, ct quamquam doctores exi­ schematibus, proptereaque praetereo quae do cleri­ stiment bona quasi patrimonialia et parcimonialia cis cogis et transfugis enucleanda et cavenda essent, in bbcram ecclesiarum potestatem cedere, certum quaeque sancienda de religiosis exeuntibus ab ordiniest et exploratum apud omnes, redditus beneficio­ bus regularibus vel congregationibus. Ilacc tamen, venerandissimi patres, mo ob­ rum superfluos in pios usus erogandos esse/ Accedit alia potissima ratio, quao cx doctrina stringunt votum repetere a quibusdam iam ex- A 689 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 690 preeaum et nuper α praestuntÌBsimo archiepiscopo< eolvam; et curabo ne sim de iis, qui certo praeter Direnai, nempo ut codex inria cccieaiaatici fiat vel contra voluntatem dicunt et non faciunt Ego quantocius. Hoc desiderium, cum primum de con­ praecipue vobis aperire volo et in sinu vestro com­ cilio ©ecumenico factus est sermo, mihi quaqua­ mittere meum quemdam timorem, meam quamdam versus delatum est a piis et doctis viris ecclesiasti­ spem. cis. Concilia ecclesiae catholicae, sacri canones ot Et primo ut quid saltem de schemate dicam, constitutiones summorum pontificum, universi ter­ brevissime dicam. Optime, ut arbitror, elaboratum, rarum orbis legibus et codicibus exemplar, normas perfectius etiam mea sententia erit, si initium sumat et regulas imitandas praebuerunt, ita ut vere ossori α brevi ct splendido exordio in quo eluceat dignitas et sustineri possit ecclesiam catholicam meliorum et excellentia status sacerdotalis; ut ex hac exposi­ legum emporium univorsis populis praebuisse. tione, ut iam dictum fuit, potius sua sponte fluant, Poterit no antiquam laudem nostro hoc aevo fallere? quam a nobis videantur impositae obligationes certe nequaquam. Columna et firmamentum veritatis, gravissimae, quibus clerus universus adstringitur. magistra semper fuit ac iugiter erit, magistra iusti- Ad omnia quao dicta sunt circa habitum clericorum, tiue ot aequitatis. Nouno ius novum canonicum si ego subecribcre deberem, hanc subscriptionem moderno ecclesiao aovo inductum, a concilio ©ecu­ facerem: generatim loquendo satis et beno provisum menico Tridentino sancitum, ot per tria sequentia in schemate, do particularibus providebunt episcopi.. raecula invectum nc stabilitum, ponderosis volu­ Quoad barbam et similia nihil innovetur. Multa fuerunt dicta de necesítate quoad clerum minibus sparsum invenitur, cum abrogationibus, ¡ variationibus, correctionibus et remissionibus innu­ relato ad sui vocationem: nihil evidentius, nihil meris? Perutile idcirco, ncccssnrium immo est, ut magis necessarium. Ego unum vobis addam ct est Hummatim colligatur, in collectionem syntbeticam unum quoad praxiro, quod sapienter institutum reducatur, ct clare exponatur, ut quisque catholicas inveni in mea dioecesi ab splendidissimis meis ante­ clericus ot praelatus fucilo videat, quao sui ot alio­ cessoribus, inter quos eatis ait enumerare et dicere rum iurra sint, quuenam sua officia vel obligationes. nomon nostri amanti&simi patris Pii IX. In mea Cum primo in congregation© privata hanc ideam dioecesi pro firmanda, quantum potest α nobis ob­ expressi, oppositum utique fuit, quod antea opus tineri, sacerdotum vocatione hic mos est Cum clerici esset antiquo novum iuris canonici corpus ad- venerint circiter ad 18 vel 20 annos, obligatio est i ungere, seu sexto decretalium libro et extravaganti· omnibus in domum reliogiosam secedere, et ibi per bus alios eiusdem formae adiicere libros. Attamen ealtem decem dies exercitia peragere, quao excrmo a meo opinamento removere non potui. Atque citia vocationis vocantur. Ibi omnes do obligationinos, respondi, habere bulla ria collectionesque decre­ . bus ct de excellentia vocationis ipsius instruuntur: torum et rescriptorum sacrarum congregationum et quando hoc nos fecerimus, sutis in Domino fe­ concilii Tridentini cum amplissimis adnotationibus, cerimus; alia Domino ipsi relinquemus. Quoad habitum clericalem iam satis dictum est, et ea omnia quao in observantia perdurant, haberi relata et commendata in probatis auctoribus. Pro- et etiam hac in parte nihil aliud addam nisi unum. pterenque negotium facilius cese, quam quod oppa- C In ea sententia sum. ut quoad habitum generaliter rere prima fronte videatur, praesertim quia habe­ loquendo una lox universalis ferri non possit. Sed, mus ius canonicum claro redactum ct explicatum per reverendissimi patres, convenimus omnes, ut intra ophorismos, facillimo ampliandos per omnes titulos ecclesiam et in sacris faciendis vestis talaris ad­ eiusdem. Sacrosancta Tridentina synodus nonrs hibenda sit. Haec est lex, ut reor, imposita in omni­ fuit auctrix laudatissimi catechismi ud parochos, bus synodis provincialibus vel diocccsanis. Sed indicis librorum prohibitorum, nec non incoeptao quaeso a vobis, patres amplissimi, haec lex ab reformationis breviarii ot missalis? Id profecto omnibus ct ubique intra ecclesiam servatur? Vidi constat ox cap. XXI sees. XXV de reformatione. ego pluries ct vos forsan vidistis, paucis abhinc Igitur amplissimo in conventu, qui utriusque hemi- diebus in hoc ipso amplissimo templo, sacerdotes epherii delectum sapientiam complectitur, coram missam celebrare absque veste talari, ct brevissima eacro cardinalium collegio, multiplici eruditione prae­ quidem veste indutos. Undenam haec inconvenientia, clarissimo, quorum alii praesertim omnigena iuris- non obstantibus legibus particularibus? Ego unam prudontia insignes laudantur, mihi minimo loquenti caueam ct verissimam invenio: experientia docuit concessum sit illam quoque ideam novi codicis de ct docet, particulares hgea non esse sufficientes ; iure canonico exprimere, et votum emittere, ut Quoad restem clericalem optasset praescribi, ut in exercitio Vaticana oecumeuica synodus in Spiritu sancto con­ ministerii talaris vestis adhibeatur eadem necerritnte, qua ad­ gregata grando, necessarium, pcrutillimum opus hiberi debet amictus et albx — Quoad modum indicandi de incipiat, suumque nomen, noe non sanctissimi et D divina vocatione clericorum medium proposuit, quod in sua dioecesi exercetur, ut nimirum qui ad XVIII vel XIX annum amantissimi patris Pii IX eidem inscribere velit pervenerint, obligeutur ad spiritualia exercitia peragenda, quae Hic finem facere me moneo, no patientia vestra idcirco exercitia vocationis appellantur. Quoad famulatum mu­ haud amplius abutar, eminentissimi et excellen­ lierum retulit, quae illi scripserat amplissimus, qui nomine tissimi praesides, eminentissimi no reverendissimi fidelium cuiusdam Italiae dloeceseos postulat, ut ia concilio antistites: et omnia quae dixi, summae sapientiae Vaticano huiusmodi famulatus omnino proseri baiar. Utrum decretum istud possibile sit nec ne, patres diiudkenL — Quoad vestrao sincero animo submitto. concubinatum, abstinendum a voce, firma tamen manente ipsa ORATIO reverendi patris domini Vincentii Moretti episcopi Imolensis l. Eminentissimi ot reverendissimi patres. Nolite mo, quaeso, inauditum condemnare, si post tam longam latamque nimis forto discussionem, vestra patientia abuti velle videar. Paucis mo ab> ArRTimentnm: .Episcopus Imolensis schema in genere od probavit ; iis tamen assensus eat, qui voluissent, ut quoddam velati prooemium praecederet, in quo declaretur dignitas sacer * dotalis, unde officia omnia clericorum sua sponte dimanant. COXCIU GENERAL. TOMVS L. prohibitione. — Quoad vitam communem optaaset non quidem legem, sed nt aliquid concilium diceret ad excitandam episcopo­ rum solertiam. — Quoad ceteras additiones propositas, eius opinionis se esse, ut non debeant multiplicari leges sine neces­ sitate, et relinquantur synodis dioecesanis ea, quae peculiares cuiuslibet dioecesis exigentias respirinoL — Quoad ea, quae dicta eunt de defectu pietatis et scientiae in seminariis, ait cavendam oratoribus, ne defectus, qui unius vel alterius lori proprii sunt, velati generales exhibeant — Quoad patrum ia concilio libertatem, ait, tantam illam esse, nl timeri fartasse excessus possit, eo vel magis, quod aliquid auditum est nimis dure dictum de schematum auctoribus. Conclusit dicendo, maximae libertati maximam reverentiam in discuwiesibus eoxiungenuam esse.· 44 691 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 692 unosquisque pro suo lubito legem interpretatur ot A hoc schemate desiderantur. Numquid oecumenicum cpicheiam facit. Unico remedio, ut reor, poterit concilium do omnibus tractaro debot ct convooit, hnic incommodo mederi. Fiat lex ab ecclesia uni­ quao ad praxim attinent 7 Numquid post oocumeniversali, et omnino praecipiatur ut, nulla in hac ro cum concilium episcoporum ratio ct via non amplius exceptione facta, ab omnibus et ubique, cum sacra babero campum amplissimum debot, ut ipsi episcopi finnt intra ecclesiam, ut nccesso sit, attendito verbum, nihil adiicerent solidissimis praeceptis generalibus ut necease ait vestem talarem portare, quemad­ a concilio oecumenieo confiatis, ut aedificium repa­ modum oportet ut exempli gratia induat sacerdos rent et restaurent? Ne quid nimii in deplorandis albam, amictum et cingulam, ita ut non sit in pote­ defectibus nostri cleri, sivo ex dofectu scientiae, state nec alicuius episcopi, nec minus sacristae cuius­ sivo pietatis: ne quid nimii in tam urgenda necessi­ dam interpretari leges, ot leges istas perfringere. tate orationis mentalis et vocalis tum quoad epis­ Hoc meum votum, haec mea humilis sententia relate copos, tum quoad clericos. 1 ntclligitis iam, reveren­ nd vestem intra ecclesiam. dissimi pitres, quod istud quid nimis non est relate Quoad famulatum mulierum iam satis fatigati ad rem ipsam, sed permittito mihi, ut in hac prae­ fuistis. Tamen sciatis velim (omnia enim hoc in cipue re timorem meum vobis aperiam. loco, permittatur mihi verbum, inter nos communia Profecto scimus omnes qua sancta intentione esso debent}, sciatis velim quod paucis abbina mensi­ haec verba proferantur, ot prolata sint ab hoc bus, mihi ab amplissimo viro preces quaedam trans­ ambone: ego tamen vobis dicam cum aliquo moe­ missae fuerunt nomine fidelium unius ex peculiari- B rore quaedam audivisse, praecipuo quodam dio, cum bus provinciis Italiae nostrae, in quibus precibns sermo fuerit de necessitate prorsus praegrandi in­ petebatur pro honoro Dei, ecclesiae dignitate ct cumbendi ad scientias et ad pietatem praecipuo fidelium utilitate, ut in concilio oecumenieo statue­ quoad clericos in seminariis. Aliquis amplissimus retur quod omnino prohibitas faissct famulatus pater verba talia protulit quasi in seminariis vix mulierum apud clorum. Ego, reverendissimi patres, aut no vix quidem de pietatis studio cura ossct; rem vobis simpliciter refero, et nihil aliud facio. et ab alio amplissimo praesule dictum fuit, esso Cognosco, et vos melina quam ego cognoscitis, omnino cavendum ut otium a clericis amoveatur. pericula et scandala aliquando prorsus deploranda Nihil utilius, nihil magis necessarium; sed additum buiua famulatus; legis utilitatem viderem: an sit etiam fuit quod cx hac praecipuo ratione provenit, possibile, dicam otiam, an ait utilo legem hanc uni­ ut etiam in seminarii * oportuerit recursum facere versalem condere, indicium a vobis expecto. ad laicos, ut scientiam clerici ediscerent. Hoc qui­ Quod attinet ad alias cleri infirmitates et prae­ dem in aliquo particulari casu verum potent esso: cipue ad concubinatum immundam, iis nasentior ego vero non solum quoad racam clerum ct semi­ qui in ea sunt opinione, ut consideratis temporum narium, sed quod sciam, dicam generatim de aliis et personarum mutatis circumstantiis, res omnino te­ (novi enim quod in hac mea sententia plurimi ex neatur; poeoao, ct si possit fieri, remedia etiam effica­ praesulibus sunt), non est in nostro clero talis doc­ riora statuantur: sed illa immundi concubin atui verba trinae defectus ut opus habeamus laicis pro magi­ prorsus deleantur. His si pauca addatis quae spec- C sterio in seminariis nostris; nec in seminariis nostris tant ad ea quao audistis do vita communi clericorum, talia defectus pietatis eat, ut omnino necease ha­ ea ad hoo restringerem ut concilium oecamonicum beamus quod concilium oecumenicum dc hoc pro­ non quidem legem faceret, sed verbum laudis poneret videat. in concilio huius vitae, nd excitandam episcoporum Caetcrum timor meus hic est: scirnus omnes ipsorum solcrtiam, ot ad patefaciendam montem et non solum «cimus sed laudamus inteutiones certe suam. Satis do hoc actum est; et satis mihi esset inatusimoj istorum praesulum; sed notandum est pro omnibus, quao dicta fuerunt ex hoo ambone, quod quae hic dicuntur, non pro hoc vel illo clero relate ad schema nobis propositum. dicta esso credenda sunt, sed pro universali clero Scio equidem, reverendissimi patres, quod multa mundi catholici, et addita circumstantia, quao iuxta et praeclarissima amplius dicta sint: ego quidem meam sententiam maximi momenti est. Communiter illa maximopere laudo, zelum commendo, sed ut dicitur, verba volant et scripta manent; sed quao libere fatear, vereor ne omnia opportuna sint. Et hic dicuntur, et verba sunt quae volant, et verba generatim loquendo, croditiane, venerabiles fratres, volantia a sténographie rapidissime scripto tradun­ ut infirmitates, quaocumquo demum eae sint, quas tur, et quidem pro postcritato traduntur. Posteritas, in nostris clericis deploramus, ex defectu legum reverendissimi putres, ex actis huius concilii pro­ proveniant? Ego quidem arbitror, ut si clerici babiliter criterium suum faciet, qualis erat noster omnes ab iis abstinerent, quae iam absolute pro­ clerus, qualia nostra seminaria tempore coucilii. hibita sunt ab aliis conciliis, et omnia facerent D Et si forte aliquid invenient nimis severe dictum, quao sunt praecepta, ct quae revocantur in nostro timeo ne si unus saltem episcoporum hanc genera­ schemate, clerum optimum haberemus. Non est, li tatom non restrinxerit, posteritas in aliquem erro­ haec dicendo, sententia mea ut nihil remaneat pro rem certe inculpabiliter ot inscienter caderet. Par­ reformatione cleri, solum dicere volo: caveamus ne cant mihi reverendi ac zelo pleni praesules, parcito ex hoc amplissimo consceiu leges plurimae fiant, mihi vos omnes, confratres venerandi, si do inei ct quao vitales non sint, ita ut prius dicantur mortuae, de cleri nostri sorte forte nimis sollicitus, timui quam ortae. ubi non erat timor. Ex hoc ipso ambone hesterna dic dictum fuit Caetcrum cur non dicam ne quid nimis neque n« quid nimii, et dictum fuit a disertissimo oratore, in amplificanda potentia et maiestate huius sacro­ cuius certo eloquentiam admiror, cuius zelum habere sancti concilii; quamvis et ego, Deo adiuvante, in vellem et imitari, cuius intentiones maximopere ea sim opinione et spe, ut vera dignitas et magni­ laudo: ne quid nimis dictum fuit ab illo amplissimo tudo fero divina evadat? 9ed numquid hoc vel praesule de quibusdam desideriis ultorius, forte illud verbum, haec vel illa sententia, quae mutetur, minus opportunis. Et ego hac salutari admonitione deleatur, augeatur, tanti ponderis esse potest, ut vellem rescribere ad multa quae audivi, ne quid si a concilio oecumenieo hoc verbum dicatur, tum nimii in rerum ac sententiarum numero, quue in praesentes, tum futuri clerici, si claudi sint ambu­ lent, si caeci videant, si mortui resurgant? Im­ 1 Vocea immundi om. ed. Vst. qaae tamen omnino tuiploremus a Deo hanc gratiam, quae ipsius solum denda videtur. 693 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 694 omnipotentiae est; et si volumus clerum optimum a scientiarum genere ac loquendi roboro praeatanhabere, paucae logea et multae precee fundantur. tissimos loquentes audistis, meum animum statim Haec igitur erat ratio timoris mei. vobis aporiam. Iam renio, et finem facio, ad spem, quam in Observationes no pluries repetitas et ipse repe­ mima mea porto. Haec epos brevissimo baco eat, tam, observationes meas in singula schematis ca­ ut opus nostrum celerius perficiatur. Libertatem pita de vita et honestate clericorum, nec non in adet ego amo, et si opus esset, reclamarem: sed notata proposita, reverendissimis deputatis pro rebus quanta libertate hoc in loco gaudeamus, robis disciplinae scriptas exhibebo, prout experientia tri­ apertum est. Si quis severus nimia vellet in dis * ginta annorum in praesulatu, ct quinquaginta in cuasionibus nostris aliquem defectum scrutari, ego exercitio "a a eri ministerii huc illuc insumptorum quidem hoo arbitror, et facile multi ex vobis in mihi suggerebit. Hinc hic de nonuullis tantum meam sententiam devenient, si quis, inquam, ali­ dicam, quao ab aliis silentio praeterita, mihi non quem defectum vellet scrutari, hunc facilius quoad parvi pendenda videntur, paratissimus, cum opi­ usum libertatis in excessu, quam in defectu invenire nionem meam exposuerim, sapientissimo concilii posset. Verum quidem eat, quod et heri dictum iudicio in omnibus acquiescere et adhaerere. fuit, quod otiam in concilio Tridentino saepius pro Imprimis ergo, sicut in schemate de vita et uno verbo tantum ot pro una sententia plurcs hebdo­ honestate clericorum aptissimo proponitur, canonicas madae transierunt in discussionibus: verissimum. sanctiones, ac praosertim concilii Tridentini, in suo Sed addendum est quod laepo in illo verbo aut B roboro ac vi servandas esse, ita a vestra sapientia in illo sententia tota ratio quaestionis orat: ot si quaererem utrum expediat an nou, ut eadem decreta quando etiam illi amplissimi patres, qui certo ho­ in schemate ipso, quod pmo manibus habemus, mines fragiles ut nos fuerunt, in aliquem de­ inserantur. Affirmativa mihi videtur amplectenda fectum hac in parto prolapsi sunt, in boo profecto sententia, tum quia hoc modo iustia plurimorum reve­ rendissimorum oratorum postulationibus satis fieri non sunt imitabiles. Quoad igitur schema quid faciendum nobis erit, posset, et in uno corporo haberentur, quin ad con­ amplissimi patres? Ego hac in re, conscientia mea cilium Tridentinum recurrendum esset, munera de ductus, totis viribus dissentire debeo ab illis, quae vita ct honestate, tum quia huiusmodi insertione tam acerbis verbis, hesterna die, ex hoc ambone deficiente, saltem quoad praecipuas additiones pro­ dicta fuerunt. Amplissimus illo praesul nesciens, positos, cleri ct populi maiori intcUigcnlia praediti ut aiebat, undo schema veniat, demandandum esse expcctationihus schema non responderet ; ct forsan putavit unde exivit. Quod ad me spectat, aper­ non ¿cessent qui volumine decretorum Tridentina© tissime fateor quod mihi sufficit amplissimum ct synodi carentes, corumdcm ignorantium praetendere venerandum nomen, sicut huic, ita ot aliis schema­ et simulare non baesitareut. Quoad prooemium, quod plure· pntres schemati tibus impositam, ut sciam unde veniat: et hoc sciens, deducam logice quod plenissimae libertati do dignitate sacerdotum praemittendum proposue­ coniungenda sit plenissima reverentia. Certum votam runt, maximi momenti illud opinor: immo vellem meum est, ut schema illud emendatum et expoli- C in ipso diceretur, nossc nos ct fateri pro munerum tum non dormiat, ut dictum est, sed regnet in pace. nostrorum adimpiemento, oculum nostrum, linguam Potius meum facio votum alterius oratoris superius nostram, brachium nostrum esse bonos sacerdotes, laudati, scilicet ut nos invicem intimius cognosca­ praesertim animarum rectores. Sic populi discerent mus, ut aptior aperiatur via, ut desideria alter maiori semper eoa observantia prosequi, et ipsi alteri communicare possimus, ut patefiat quaenam libentiori ulacrioriquo animo ad pascendum et re­ sit nostra mens, et quodnam nostrum cor. Hic gendum gregem Domini nobiscum vires suas con­ sumus ox diversis nationibus congregati; sed ego ferrent. Hoc tamen magnae existimationis, quasaccrin hoc momento vellem ut quisque id obliviscere­ dotes prosequimur, argumentum praebentes, nollem tur. Non sumus, amplissimi patres, diversae nationis, oblivisceremur eorum partem non contemnendam, sed eiusdem nationis; et natio nostra ecclesia est. magna etiam reformatione indigere, ct quidem refor­ Sicut labii unius hoc in loco sumus, rie fimus unius matione quao incipiat, ut ita dicam, a signo crucis ct cordi?, unius voti, salva uniuscuiusque libertate, gcnuflcxionibus, quas non pauci pessime et voluti in indole, conditione, vivendi ac videndi modo. Unum derisura efformant; ab irreverentia qua celebrant Burgp.t corpus, unum cor, et sic viribus unitis, afflante missam, horas canonicas recitant, in ecclesiis con­ Spiritus eancti lumino ct gratia, possimus alacrius sistunt, sacramenta administrant; ut dici posset opus et colerius ad metam, ad quam tendimus, pervenire. Dei tam desidioso communitor peragi, ut illud divina Et iam finem facio no quis diutius loquenti de maledictio prosequatur. Vos certo noveritis opporbrovitato sermonum mihi dicat: Medice, cura te D tunissimam esse hanc reformationem eo magis, si ipsum. Pauca vero quao dixi, si iusta, si oppor­ a vita cum Christo abscondita initium sumat. Cum tuna fuerint, vos in vestra bonitate ct sapientia enim scriptum sit1: Quœ praescivit, eos et praede­ stinavit conformes Jieri imaginis Jilii sui, reformatione indicato. ORATIO eadem potissimum opus est quoad cas virtutes, per reverendi patris domini loannis Thomae Ohilardi quas ad similitudinem cius configurari et conformari episcopi Montis Regalie *. debemus, ut vita eius manifestetur in nobis, et di­ Eminentissimi praesules, eminentissimi et reve­ cere possimus cum Apostolo’: Vico ego, iam non ego, rendissimi patres. vivit vero in me Christus. Cum in amplissimo hoc conventu, ad quem Magno mo gaudio affecerunt, quae praeteritis totius orbis cxpcctatio intenta manet, sermonem *- I ■ ■ sim habiturus, postquam tot eximios praesules omni quae respiciunt vitam privatam epbeoponun, et praecipua evnun 1 Argumentara: .Episcopos Montis Regalis notavit 1« quod can in schemate revocentur decreta concilii Tridentini, decreta ipsa inseri debuissent; 2° expedire, ut praemittatur caput de dignitate clericorum; 3® addendum, bono· sacerdotes et prao­ sertim rectores animarum case oculum episcopi; 4° nedum stu­ diis, sed et disciplinae derum subiiciendum esse ; hinc interendas leges disciplinares concilii Tridentini sanctione; &· etiam in schemate ,de episcopis· addenda decreta concilii Tridentini, ministerii munera; 6® inserendum decretum illud disciplinare pro episcopis, quod Tridentini patres snbscripeerunt pernoti a Bartholomaeo de Martyribus,quod incipit.,Intcderabüius est etc. * Plura addidit hortando patres, ut disciplinae leges sanrirmt pro universis gradibos hierarchise, et ut incoeptum opus una­ nimi consensu perdeerent, et hk vint» unitis pro e«leaiM honoro decertarent· i Rom, VIH. ». ‘ Gal. Π, ΪΟ. 41· 695 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 696 diebus ad laudem cleri plurium dioecesium, et a probo nostis, asserentibus illis, haud amplius per heri Galliarum prolata iu hac aula audivimus. tempora licere vitam ducerò ad tramitem veterum Verumtamcn bonitas, exemplaritas, operositas cleri ecclesiae patrum, venerabilem virum respondisse: illius cui tribuenda? Illustribus procul dubio illius BIntolerabilius est quod allegant, oportet scilicet nationis praesulibus, qui quamplurimis et optimis servare tempora, quasi spiritus Christi et evange­ institutionibus societatem ecdeaiamquo ditarunt ad lica norma mutari debeat cum tempore; et opinioni­ fidei propagationem, defensionem sanctae aedis, bus atque affectionibus hominum servire; cum po­ ut iniquorum machinationes incassum irent. Primi tius omnia tempora sint cvangclicao institutioni etiam omnium, legibus temporibus accommodatis, conformanda, et iuxta normam evangelici atque ni fallor, ut ex eorum dioecesanis et provinciali- apostolici spiritus reformanda. Officium carnis, non bus institutionibus patet, clero providendum cura­ spiritus est, quod nostra tempora non ferant illam runt antiquorum patrum modestiam et humilitatem ex­ lis tamen reverendissimis patribus assentire ne­ ternam: officium carnis est eas cogitaro sompor queo, qui censent, si bene intellexi, legum discipli­ apparentes rationes, quibus so muniat ct commoda narium pro clero locum tenere posse studiorum, sua defendat Non desunt ei doctores nec patroni, prout tempora expostulant instaurationem. Quam­ qui partes cius tueantur: at verba Dei ct sanc­ vis enim, Deo dante, asserere possim, ea omnia torum testimonia firma stant, quia statuit ea Do­ quae plures oratores suggesserunt, me triginta cir­ minus in aeternum ct in sacculum sacculi. Haec citer abhinc annis in dioecesi mea instituisse ad B autem promulgata non sunt ut varientur cum tem­ clerum doctum et pium efformandum, ot centum pore, sed ut illibata maneant omni tempore, et cis sacrorum alumnos habeam in meo seminario, ac serviant omnia tempora. Qui dicit se in Christo terceutos optimae spei adoloscentulos laicos in colle­ manere, debet sicut ipse ambulavit et ipso ambulare. gio convicto, fateor nihilominus, quod si clerus meus Quid igitur aliud exemplar status vestri quaeritis, septingentis sacerdotibus constans nemini est doc­ o pastores, quam Dominum lesum? Cur putatis trina ct pietate secundus, id bonis legibus disci­ iam abrogatum decretum illud1: Reges gentium do­ plinaribus est adseribendum, quibus di occes i m in­ minantur eorum, cos autem non sic; et illud2: Non structam inveni, aliisque opportunis quibus ipse ut dominantes in deris, sed forma facti gregis ex eidem consulendum dnxi. Mihi propterea videtur animo? Nulla consuetudo, nulla praescriptio potest quod oporteat unum facere, et aliud non omittereî obrogaro hunc cañonera divinum. Ponderate verba instaurare scilicet studia, ut clerus doctus efforme- Lucae1: Quod hominibus altum est, abominatio est tur, qui potens sit arguere in sana doctrina eos ante Deum * Hisce aliisquo dictis venerabilia archi­ qui contradicunt, instaurare disciplinam, ut clerus episcopi Brachorcnsis permoti, patres illi decre­ pius et exemplaris efficiatur, qui operibus confirmet tum subscripserunt quod una cum aliis iam citatis qnod verbis docet. Idcirco censeo ad servandam in actis Vaticani concilii insertum optarem. tuendomquo ecclesiasticam disciplinam opus esse Quod si verba illa hic referre non abs re duxi, non ut solum memorata concilii Tridentini decreta illud egisse fateor, ut perpendentes sanctam liber­ in schemate inserantur, sed etiam disciplinares leges C tatem, qua venerabilis auctor tridentinia putribus congruentium poenarum sanctione muniantur; sine loquebatur, mihi licet indignissimo eius fratri, cor qua nonnisi leges mortuae sunt, et semper dici meum nimio dolore correptum pro malis quibus poterit cum Seneca, ni fallor: rLeges multae, lites affiictatur ecclesia, coram vobis pandenti indulgere multae, mores pravi/ velitis. Persensum namque habeo malorum corumQuoniam autem ad finem vertit discussio de dem originem cleri peccatis praecipue esse tribuen­ ecclesiastica disciplina, indulgentia vestra fretus dam ; nosquo tantum, quod maximo mihi est sola­ hoc insuper quaererem, nn in schemate do episcopis tio, eis opportuna remedia afferre posso causam praemisso prooemio do eorum dignitate et auctori­ tollentes, propter quam adeo nobis irascitur Deus. tate, congruat etiam inserere concilii Tridentini Veritatem hanc, peccata nempe cleri, divinas heu decreta, quae vitam nostram privatam, et praeci­ nimium ! castigationes semper provocasse, nunquam pua ministerii nostri munera respiciunt, praedica­ in dubium revocarunt patres ecclesiae, concilia, tionem scilicet verbi Dei, et morum correctionem, summi pontifices, quoique ecclesiasticae disciplinae et normam eam faciendi praesertim quoad anima­ promovendae quovis tempore adlaboraverunt, hac rum rectores. Mens mea est, illa inserenda esse: ducti ratione quia peccatum sacerdotis, ut obser­ boo enim nobis commodius foret, quippe quia haud vat summus pontifex Innocentius III, totius multi­ amplius in tot capitibus et variis sessionibus eius­ tudinis peccato coaequatur, dum sacerdos totam dem concilii sparsa quaerenda essent quae ad nos facit delinquere multitudinem, iuxta illud Levitici4: spectant, et in unum collecta in promptu semper E Si sacerdos, qui unctus est, peccarer it, delinquere habere possemus. Alia quoque de causa faciendam faciens populum. hanc insertionem arbitror. Cum enim illorum decre­ Re enim vera, quo nos terrore afficere debet, torum nulla in schemate de episcopis mentio fiat, reverendissimi patres, quod in historia proditum non deeasent certe ex clero qui nobis dicere possent, est de scandalis ot defectionibus, quae in ecclesia si huiusmodi insertio desideraretur: Vae cobi» legis­ α clero ortum habuerunt: nonne a sacerdotibus peritis; quia oneratis homines oneribus.... et ipsi hae rosea innumerae, nonne ab episcopis tot schis­ uno digito cestro non tangitis sarcinas. Medice, cura mata fuerunt progenita, nonne a cardinalibus tam teipsuml. longum toraque perniciosum Occidentis schisma? Verum quidem est ex ipsismet concilii Triden­ Hinc est quod praeclarissimus Bleseneis, ut de aliis tini patribus, cum decretum conficiendum esset, taceam, sacerdotibus aevi sui sic loquebatur: nIras­ quod episcopis inculcat neglectum mundi, humili­ citur Dominus quia indisciplinati eatis, quia leges tatis exercitium, modestiam supellectilium et men­ et mandatum Domini non tenetis sicut leremias sae frugalitatem, pluribus non arrisisse venerabilis queritur. Propter peccata nostra data est in con­ Bartholomaei de Martyribus archiepiscopi et pri­ culcationem et opprobrium sancta ecclesia Christi matis Bracbarensis sermonem, quo nd illud libenti i Loe. XXII, ». animo acceptandum eosdem est adhortatus. 8ed • 1 Petr. V, 3. 1 Lae. XI. 4β. » Luc. XVI, 15. • Levit. IV. 3. 697 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA TERTIA 8 februarii 1870 698 ubiquo: hodie propter hoc impune nomen Domini λ siderarentur, ut ecclesiae necessitatibus et universali accipitur, sententia Petri contemnitur. Ilodie im­ fidelium expectation! magia magieque accommodata pune Pb&ssur in lercmiam, Malchus in Christum, iudicentur. Hisce peractis, erit nobis in duobus Iason in oblationes sacras, Bai tassar in vasa Domini schematibus codex disciplinaris iuris canonici no­ tu an ii s extendit sacrilegas. Propter negligentiam vissimi, qui animam volati concilii constituet, a quo sacerdotum hodie hacreses pullulant innumerae ot schemata omnia ipsam vitam sumant, et quemad­ perniciosae, ct sancta ecclesia fero ubique terrarum modum sacerdotes, iuxta effatum sancti Isidori, gravissimo vulnerata est/ Haec eadem propo verba sunt in societate, quod in arbore radices, sint prae­ faciebat post duo saecula Laudeusis episcopus con­ cipuo radices arboris vitae, id est ecclesiae, unde cilii Constnntiensis orator inquions; nNos clerici uberrimi fructus ad utilitatem totius ecclesiae pote­ debemus esso exemplar laicorum, ut vitam et mores runt exoriri. suos emendent. Sed o dolor! o plusquam dolor! Haec animo reputans, nisi mea me fallit opinio, quod Christi sponsa praelecta mater ecclesia, per huc eminentissimus cardinalis archiepiscopus Pragennostram dissolutionem et vanitatem ita deturpatur: sis conscendit, primusque omnium alloquens oppor­ propter quod etiam, Deo permittente, et suam tunas additiones schemati de episcopis faciendas defensionem detrahente, multa mala nos involvunt. proposuit. Ipsum non aliter certe sentientes secuti Nam ut Bóbilis nos docet experientia, inm foro sunt reverendissimi episcopus Bosnensis et archi­ omnos principes, barones, reges, cives, clientes, episcopus Colonicnsis, nec non primas Hungarian, servi, liberi nos persequuntur, nobis detrahunt, nos 1 J totquo alii plurium nationum eloquentissimi oratores, deprimunt, nos despiciunt. Et si in bis angustiis qui plus minusve additamenta ambobus schematibus constituti clamamus ad Dominum pro auxilio oppor­ proponenda consuerunt Nec arbitror vos, reveren­ tuno, quid nobis respondebit? Misereri nequeo, dissimi patres, alia persuasione ductos tot sermones quia poenitere non vultis. Tollite vos causam, sive hucusque audivisse, tainquo patienter nunc meum malam vestram vitam, quantum in vobis fuerit, ot audire. Vcrumtamcn hac eadem vestra patientia indigeo, ego tollam effectum, sivo hanc vestram persecu­ tionem.u Ex hactenus dictis vos ipsi indicabitis, ut veniam obtineam instandi super necessitato inser­ reverendissimi patres, quousque hodiernus clerus tionis decretorum concilii Tridentini etiam in sche­ do malis ecclesiae sit culpabilis, ot utrum de tyran­ mate de episcopii ; idque praeter alias iam allatas nicis legibus quibus expoliati fuimus ct quotidio rationes, quia hoc modo facilius illa servarentur a divexamur, dicere forsan non debeamus cum sancto nobis. Cum enim sciamus clero et populo in pro­ Ambrosio: nNon dolendum do lego, sed quod patulo esse quao sint officii nostri onera, fortiori impulsu procul dubio ad iis satisfaciendum urgere­ legem meruimus/ Accepistis bori maxime certo laetitia animi, α mur, et cum sancto Augustino dicere interdum veritate abesse quod ab alio patre dictum fuerat, contingeret: „ Felix necessitas quae ad meliora Lutetiae Parisiorum octingentos prope sacerdotes cnmpollita; felix necessitas, inquam, eo quod nimiis numerari a divinis suspensos utpote ineorrigibiles. pet iculis obnoxii sumus nosmotipsos perdendi, dum Quamvis autem numerus hic ad ducentos fuerit aliis salvandis incumbimus. Reapse nonno angelos rcdnctns, atquo ex his non pauci ex aliis regionibus vocavit Dominus episcopos Asiae? Novimus tamen illuc confluxerint; attamen verum semper erit, in quod in Apocalypsi obiurgationibus severissimis omnibus dioecesibus plus minusve sacerdotes esse et terrificis comminationibus in eos animadverterit. indisciplinatos, qui peccatis suis Deum irritant, et Prao cacteris angelo ecclesiae Sardis dixit1: Scio animas ad ruinam impellunt, iuxta illud Ezecbiclis: opera tua, quia nomen habes quod vivas, et mortuus Laqueus ruinae populi mei sacerdotes mali. Quod es; veniam ad te tanquam fur, et nescies qua hora : * Scio opera tua, et α fortiori dici potest do his dioecesibus, quae tot veniam ad te. Et Laodicensi abhinc annis pastoribus sunt viduatae, nec non de quia neque frigidus es, neque calidus, incipiam te aliis, ubi propter nimiam earum extensionem raris­ eromere ex ore meo; quia dicis quia dives sum et simae visitationes, synodi, atquo spiritualia exer­ locupletatus, et nullius egeo; et nescis quia es miser, citia fieri possunt. Quod si ita res est, quid mirum et miserabilis, et pauper, et caecus, et nudus. Hinc eruitur quam recto magnus doctor Augusti­ si puniat Deus pro sua iustitia peccata nostra, ot pro sua misericordia nos excitaro quaerat ad poeni­ nus asseruerit nihil sublimius ease statu episcopali, tentiam, sicut ait Magnus Gregorius: „Punit nos sed nihil periculosius; et sanctus loannes ChrysostoDominus propter peccatorum nostrorum correctionem, mus plurimos episcopos damnari ob peccata omis­ et ad futurorum praesorvationom/ Nonne fas ost sionum: omissionis scilicot, ut arbitror, non perpen­ verbis uti sancti Cypriani? .Dominus probaro fatni- dentes nos osse, ut ait sanctus Thomas, in statu liam suam voluit: et quoniam disciplinam divinitus D perfectionis, ot perfectionem socundum Augustinum nobis traditam longa haec pax corruperat, iacentem esso totam assequi cbaritatem, nullam sequi cupidi­ fidem, ac pene dixerim morientem, censura caelestis tatem; omissionis, non defendentes pro viribus gre­ gem nostrum ab insidiis luporum; omissionis tandem, erexit/ Sed gratias agamus, reverendissimi patres, gratias non corrigentes delinquentes. Ob quas omissiones, quamplurimas agamus divinae providontiao, quod prasertim postremam, nimis facilo est viam sequi beatissimi patris nostri votis annuontes huc con­ quao videtur homini recta, ct tamen novissima cius venimus, ut inter tot causas desolationis maximae ducunt ad mortem; ut illi summo sacerdoti accidit. consolationis argumenta haurire poseomus. Ilacc qui filios, ait sanctus Isidoros, paterna quidem pie­ nobis suppeditantur a duobus schematibus, quorum tate, non autem sacerdotali auctoritate corripuit opo disciplinam ecclesiasticam instaurantes perditos Quao cum ita sint, subdere liceat: si sanctus Phi­ multos nd poenitentiam impellere, plura in clero lippus Ncrius osserero non est veritus, decem sacer­ peccata impedire, aicquo iram Doi avertere, eccle­ dotes vera sanctitate praeditos universo mundo siam deniquo solari poterimus. Hac eadem de causa reformando sufficere posse, nos qui numerum cir­ dum schematum auctoribus gratissimum mo quoquo citer mille episcoporum in toto orbo pertingimus, profiteor, libertate utens quao nobis concessa fuit, et forsitan plus quam quingentis millibus sacerdo­ vellem schemata ipsa concilii Tridentini decretis tibus praesumus utri usque cleri, nos qui lux mundi lucupletata, iisquo etiam additamentis prodiro, quae ’ Apoc. Π1. 1, X post eorumdem decretorum insertionem adhuc do’ ibhl. 15-17. 699 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 700 et sal terrae dicimur, numquid muneribus nostris.A ne forsan nimia vobiscum libertate sim usus, proinomnes, uti par est, fungi arbitramur, dum cunctas dequo opus est mihi maxima indulgentia vestra. fere regiones, omnigenorum errorum colluvio inun­ Sicut praeteriti dies, Deo sio disponente, fuerunt datas, et corruptione habitantium infectas, conspici­ nobis totidem veluti dies spiritualium exercitiorum, mus? Hac eadem dc re agens venerabilis Bartholo- ita eorum veluti conclusionem facere hoc meo ser­ maeus de Martyribus, quem superius memoravi, mone mihi ordinis Praedicatorum fratri licitum duxi \ aiebat: „0 miserandam stupiditatem ! Ardot vitiis reminiscens illud Pauli’: Praedica verbum opportune, ecclesia, flammis vitiorum uritur sponsa Christi, et et importune. Verum adeo mo fidentem habuistis, vix roperitur unus aut alter, qui in toto corde suo quia persuasum mihi est ab instauratione disciplinae Dominum quaerat! Et episcopus vacabit splendori ecclesiae, cui adderem etiam perseverantiam nostram status ac deliciis, cum oporteat sacco et cinere in­ in adhaerendo augustissimo ccclcsino capiti, felicem exitum pondero concilii. Et huic intimae persua­ dutum gemere?Zelus Si ergo io tam miseranda conditione venatur sioni nisus dicere possum cum psalmista ecclesia, sicut audistis, quibus aliis stimulis incitandi domus tuae comedit me. sumus io adiutorium eius, ut finem suum, mundum Auditis oratoribus omnibus inscriptis, ct discus­ nempe salvandi, assequatur? nHeu! moveant nos, loquar verbis immortalis Caroli Borromaei, moveant sione absoluta, eminentissimus primus praeses sic matris nostrae insta lamenta, moveant lacrymae, patres allocutus est: ^Reverendissimi patres, quoniam omnes patres, moveant materna illa viscera, et no impietatis et B ingratitudinis arguamur, illam consolari studeamus/ qui de schemate circa vitam et honestatem clericorum Utique, utique consolemur matrem nostram eccle­ loqui petierunt, iam auditi sunt, finem imponimus siam, disciplinam ecclesiasticam ita instaurantes, ut primae eiusdem schematis examinationi, atque illud temporibus quae instant mala respondeat, et appre­ una cam obiectis difficultatibus iuxta apostólicas hendentes nosmetipsi disciplinam ne quando iras­ litteras Multiplices inter ad deputationem pro robus catur Dominus, et pereamus do via insta. Console­ disciplinae ecclesiasticae remittimus. Quod onim mur eam, laboriosam et asperam vitam imitantes difficultates et animadversiones tum circa hoc schema, pontificis vere summi, qui velut aquila ad volandum tum circa schemata praecedentia propositae non provocat filios suos, mediatorum officio inter Deum sint eiusmodi, ut in hoc ipso septingentorum patrum offensum et homines offensores sedulo fungentes, congressu facile expediri possint, unusquisque per corpora nostra exhibentes hostiam sanctam et Deo se videt; neque necessariam est aut opportunum placentem, ut de singulis nobis dici possit* •1: In super re manifestissima patrum sententias rogare. tempore iracundiae fadus est reconciliatio. Console­ Alia ex parte iuxta memoratas litteras apostólicas, mur oam tandem ita nos gerentes in loeo isto qui indicium, an schema una cum obiectis difficultatibus terribilis est, et non est hic aliud nisi domus Dei subiici debeat nec ne specialis depatationis examini, et porta caeli, ut semper prae oculis habeamus illud pertinet tantum ad praesides; et proinde ad eosdem Augustini: In necessariis unitas, in dubiis libertas, praesides pertinet iudicare de qualitate obiectarum in omnibus charitas. Charitas quae gratos nos reddat C difficultatum ad effectum vel instituendi discepta­ schematum auctoribus, qui neo curis pepercerunt tionem ut difficultates ipsae statim componantur, nec laboribus, ut quao muneris nostri sunt in hoc ve) remittendi illas una cum schemate ad peculiarem concilio facilius perficere valeamus: charitas qua depntationem. Quaro non est cur quis timere debeat, defectibus ad invicem indulgeamus, in quos dum ne praesides aut non intellexerint verum sensum buiuscemodi negotiis incumbimus, prolabi quisque litterarum apostolicarum, aut earumdem exeeutionem nostrum potest, quia in multis offendimus omnes: hucusque neglexerint charitas qua unum cor et anima una simus in iis „Proxima congregatio generalis habebitur feria V omnibus statuendis, ad quae concilium tendit: chari­ die 10 huios mensis, in qua inchoabitur discussio tas demum, quao ab hae aula Vaticana, ab boo et examinatio alterius schematis do disciplina ec­ gloriosissimo principis apostolorum sepulcro disce­ clesiastica, quod est de parvo catechismo. ** dentes, nos ita inflammet, ut sicut apostoli e cocnaPost haec nutem dimissa congregatio est culo exeuntes, omnia sufferre, omnia sustinere etiam martyrium parati simus, quo fides nostra inter infi­ ‘ Quoniam orator in duabus postremis paragraphia extra deles propagetur, schismatici et dissidentes ad ec­ propositam schematis vagari videbatur, Ideo eminentissimus clesiam revocentur, errantes ad poenitentiam im­ primus praeses admonitionis causa ter campanulas tinnitum pellantur, resque omnes uno verbo sic disponantur, edidit, quin tamen orator huiusmodi signum animadverteret De hoc facto dolens orator, in oratione quam habuit in con­ ut fiat tandem unum ovile ot unus pastor. gregatione generali XXVI, veniam humiliter petiit Sed nunc timore afficior,, reverendissimi patres, • II Tim. IV, 2. 1 EcclL XLIV, 17. • Pf. LXVin, 10. XII. DISCUSSIO SCHEMATIS DE PARVO CATECHISMO.· ratio ac methodus in tradendo fidelibus rudimenta 6dei non parum incommodi afferro dignoscatur \ nos, sacro hoc approbante concilio, ad exemplar proposito parvo catechismo α venerabili cardinale Pios episcopus servus servorum Dei sacro appro­ Bellarmino iussu huius sanctae sedis exarato omnibante concilio ad perpetuam rei memoriam. busque locorum ordinariis commendato’, alterum auctoritate nostra latina lingua elucubrandum cura­ DE CONFECTIONE ET USU UNIUS'PARVI CATECHISMI bimus, quo omnes utantur, sublata in posterum PRO UNIVERSA ECCLESIA. Omnium (a), qui ecclesiae Christi toto terrarum parvorum catechismorum varietate. Et quoniam necease est, ut libellus huiusmodi orbe diffusae membra sunt, sicut cor unum debet esso et anima una, ita etiam oportet ut unius sint 1 Clement. XIII cguiL In PomÎMÛo ajrv, 14 innii 17β1. « Bened. XIV const. Etri minime, 7 februarii 1743. labii et sermonum eorum dem. Cum autem diversa 1. Bohema constitutionis do parvo catechismo patrum examini propositum. • Patribus distributum ia decima congregat tone generali habita die 14 ianuarii. Ct supra coL 374 d. 701 SCHEMA CONSTITUTIONIS DE PARVO CATECHISMO PATRUM EXAMINI PROPOSITUM .702 non solum praesto sit sacerdotibus, qui illum Chri­ stiano populo explicaro debent, sod etiam in omnium fidelium manibus inveniatur et facile memoriae mandetur, quasi tessera fidei ct pignus caelestis beatitudini», quao iis promittitur, qui ex fide vivunt; operam dabunt in singulis provinciis patriarchae vel archiepiscopi, collatis prius consiliis cum suis suffraganois, deindo voro cum aliis archiepiscopis eius­ dem nationis, ut pro diversitate linguae vernaculae, qua fideles utuntur, litteralis venio textui latino omnino respondens quam accuratissimo fiat. Integrum autem erit episcopis, praedicti parvi catechismi usu iugitor retento, eas seonim edere catechetica» institutiones, quas ipsi ad fidelium men­ tes uberius excolendas, vel ad errores in suis re­ gionibus forsitan serpentes profligandos, magis op­ portunas in Domino iudicavcrint. Quia vero (b) opera sacerdotum, quorum labia custodiunt scientium, christianus populus, ut in semitam mandatorum Domini feliciter dirigatur, abundantiori etiam caelestis doctrinae pabulo enu­ triri incessanter debet, hinc usum catechismi Romani ox decreto Tridcntinae synodi concinnati, iussu voro sancti Pii V praedecessoris nostri editi, omnibus lo­ corum ordinariis, parochis, coterisquo sacerdotibus in animarum ministerio laborantibus, quantum pos­ sumus, commendatum volumus, ut una sit tradendae fidei ad omniaque pietatis officia populum Christia­ num erudiendi communia regula atquo praescriptio1. • Catecù. Rnm. in prasf. ADNOTATIONES. (a) Nonnulli episcopi lamentati sunt damna, quao in christianum populum redundant ex multiplicitato catechismorum; fit enim saepe ut etiam unius eiusdemquo nationis immo ot provinciae homines in rebus fidei seso invicem non intelligent, eo quod prius in patria sua sub certa verborum formula edocti prima rudimenta fidei, transmigrantes deinde in alias pro­ vincias non percipiant, quae inibi audiunt de robus fidei, propter diversam verborum conceptionem, ita ut, saltem rudiores, doctrinae christianae, quam in patria memoriter didicerant, paulatim obliviscantur, nec novam addiscere studeant, aut valeant Maior enim pars hominum non est ingenii tam exculti atque subtilis, ut diversorum vocabulorum idem significantium aequalitatem, et in diversa methodo varioque docendi modo unitatem doctrinae, prae­ sertim quando do veritatibus ordinis supernatandis agitur, facile comprehendant. Porro eo usque alicubi perventum est, nt dioe­ ceses singulae singulos habeant catcchismos; immo, superveniente nova dioecesium circumscriptione, in­ ventae fuerint, in quibus non unus sed multiplex in paroeciis diversis traderetur parvus catecbismus. Interim vero ox more huiusmodi novos in dies condondi catechismos quae damna Christiano populo proveniant, facile est pervidere, et perviderunt sane tum pontifices Romani, tum synodi provinciales ali­ quot, atquo opportunis pro tempore ordinationibus eliminaro sategerunt. Sufficiat pro omnibus memorasso constitutionem Clementis XIII, cuius initium In Dominico agro, ubi illo pontifex lamentatur, ox amore novitatis catechismum Romanum e pastorum manibus excussum: runde (sunt verba ipsius) duo mala exstiterunt: altorum, quod illa fuerit in eadem docendi rationo prope sublata consensio, oblatumquo pusillis quoddam scandali genus, qui sibi ipsi iam non amplius esse videantur in terra labii unius et sermonum eorumdem : alterum, quod ex diversis variisque tradendae catholicae veritatis ra­ tionibus ortae sunt contentiones, et ex aemulatione, dum alius se Apollo, alius Cephao, alius Pauli se dictitat sectatorem, disiunctiones animorum et magna dissidia: quarum dissensionum acerbitate nihil ad Dei gloriam minuendam exitialius putamus, nihil ad extinguondos fructus, quos o Christiana disciplina aequum est fideles percipere, calamitosius/ Cum igitur experientia constet, abusum multi­ plicium catechismorum adhuc non esso sublatum, opportunum visum fuit praesens proponere decre­ tum, quo urgetur necessitas unius parvi catechismi, qui quidem illo est, quem ediscere debent christiani α teneris unguiculis, quiqno omnium etiam rudiorum captui accommodari debet; nam cum non posiit vulgus ascendere in montem, in quem gloria Domini descendit, et transcendens terminos nd videndum peribit, termini figendi sunt populo ab eius dottoribus per circuitum, ut ultra ea, quae sunt ad salutem necessaria aut summopere utilia, sermo non diragetur (b) In hac postrema parte decreti agitur de catechismo Romano ad usum illorum, qui Christianam doctrinam explicare debent et populum ad omnia pietatis officia erudirò: tantum enim opus post Tridcntinam synodum concinnatum, et tot ubique laudibus celebratum, enixe erat commendandum einsque usus inculcandus. 2. Congregatio generalis vigesima quarta. 1870 10 februarii. Feria V die 10 februarii 1870 hora nona matu­ tina, in conciliari aula Vaticanae patriarchalis basili­ cae, generalis reverendissimorum patrum congregatio habita eat; cui interfuerunt quingenti septuaginta tres patres, nempe 32 cardinales, 7 patriarchae, 4 primates, 102 archiepiscopi, 394 episcopi, 3 abbates nullius dioecesis, 12 abbates generales sive prae­ sides congregationum ordinum monasticorum, usum mitrae habentes, 19 generales et vicarii generales, quorum omnium nomina, quao per assignatores lo­ corum accurato descripta fuerant, exhibet indiculus patrum vicesimaequartae congregationis generalis, qui inter acta concilii asservatur. Reverendus pater dominus Franciscus Xaverius A puzzo archiepiscopus Surrentinus missam lectam celebravit. Qua absoluta, ct recitata oratione Ad­ sumus Domine ete^ eminentissimus primus praeses indixit examinationem schematis de parvo catechis­ mo1, et patribus annuntiavit duodecim oratores iam inscriptos esso, quos ex ambone iussit publicari. Tunc subsecretarios ex ambone sequentem ta­ bellam perlegit: 0Nomina reverendissimorum patrum qui loquendi facultatem postularunt circa schema de parvo cate­ chismo: eminentissimus ao reverendissimus dominus cardinalis' Caesarius Mathieu archiepiscopus Bison­ tines, eminentissimus ao reverendissimus dominus cardinalis losephus Othmarus Rauschor archiepiscopus Vindobononsis, ot reverendissimi patres, lohannes Simor archiepiscopus Strigoniensis ot primas Hungarino, losephus Guibert archiepiscopus Turononsis, Franciscus Pedicini archiepiscopus Barenvis, Aloysius Moreno episcopus Eporediensi», Theodorus Forcade episcopus Nivornensis, Felix Dupanloup episcopus Aurelianensis, Petrus Qóranlt do Langalerie episcopus Bellicensis, loannes Petras Sola episcopus Nicionsis, Augustinus Vérot episcopus 8avannensis, Augustinus David episcopus Briocensis/ Oratoribus publicatis, ab eminentissimo primo praeside successive ad ambonem vocati sunt cardi­ nalis archiepiscopus Bisuntinus, cardinalis archiepiscopus Vindobonensis, archiepiscopus Strigonion1 Clement XIII co»»t Domi»ieo ayrt, U lanii ITU. * Vide doe. lopnu mb nam. 1. 703 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 704 archiepiscopus Turoncnsis, episcopus Eporedien- a sed nescio quo pacto a visu aut a meute ot me­ eia, episcopos Niverncnsie, et episcopus Aurelianen- moria auctorum schematis exciderint verba quao sis. Reverendissimus archiepiscopus Borcnsia autem praecedunt textum allegatum, et ox quibus evidenter apparet Clementem XIII non omnes parvos catechisconcussa venia uti non potuit, morbo impeditus. mos reprobasse, sed illos tantum, qui pro novitatis ORATIO amore a romano nimis desciverint, neo illius doctri­ eminentissimi ac reverendissimi domini Caesarii nae assequendae apti erant Porro omnes nostri cardinalis Mathieu archiepiscopi Bisunfini1. parvi catechismi, et ut credo, aliarum etiam dioeEminentissimi praesules, eminentissimi ac reve­ ceseon, methodum et formam catechismi concilii rendissimi patres. insequuntur: nempe in iis agitur do articulis fidei Circa schema de parvo catechismo tria mihi per­ ut in symbolo, do sacramentis, do praeceptis deca­ pendenda videntur: Io querelae circa episcopos pro­ logi, quibus addimus praecepta ecclesiao, notiones latae, qui parvos catéchismes ediderunt; 2° consti­ de virtutibus, et de quibusdam festis. Porro cate­ tutio illius parvi catechismi; 3e illius translatio in chismi sic compositi, catechismi qui ad methodum linguam vernaculam uniuscuiusque populi et formam catechismi tridentini referuntur, non Et Io de querelis latis in episcopos, qui parvos possunt dici catechismi pro amore novitatis infor­ catechismos ediderunt. Initio schematis dicitur quod mati, catechismi qui reprobari debeant. Et haec de diversa methodus in tradendis rudimentis fidei non constitutionibus summorum pontificum. parum incommodi affert, et in adnotatione prima B Nunc ad decreta conciliorum provincialium: et illius schematis res magis urgetur, dum animad­ illa concilia citanda sunt, quae a tempore concilii vertitur quod maximum inde malam rei Christianae Tridentini usque ad finem huiua saeculi XVI, vel proveniat, et quod abusus eo usque excreverit, ut etiam initio saeculi XVII habita sunt. Porro haec in singulis dioecesibus habeantur singuli catechismi, concilia de praesenti materia sic se habent Conci­ et etiam superveniente nova dioeceseon circumscrip­ lium Cameraccnsc vult ut in scholis recitetur cate­ tione, non unicus, sed multiplex in diversis parochiis chismo * ex formula ab episcopo approbata. Sanctus catechismus habeatur. Porro haec increpatio mani­ Carolus Borromaeus sex concilia provincialia habuit. festo in episcopos redundat Nemo enim praeter In primo praescribitur, ut in scholis doceantur pueri episcopum cum auctoritate catechismum conficere de rudimentis fidei. In secundo, ut unusquisque et tradere potest; et illa otiam increpatio confir­ episcopus in sua dioecesi det libellum ex quo pueri matur ex constitutionibus summorum pontificum et scholares instruantur in materiis fidei. Tertium con­ decretis aliquot conciliorum provincialium. cilium Mediolanense vult ut in scholis addiscatur Minimo diffiteor hanc increpationem mihi maxi­ catechismus ex libris ab episcopo praescriptis. Quar­ mum stuporem iniecisse. Etenim hucusque id in tum praescribit praeter catechismum Romanum α animo defixum habobam. quod episcopalis muneris parochis habendum, ut in scholis pueri doctrinam sit fidelibus, maxime pueris, rudimenta fidei tradere, pariter discant ex rudimentis fidei et libris ab epis­ eo meliori modo quo videtur, et praesertim catechis­ copo datis. Sed quintum concilium omnino notan­ mo, cum non sit aliud medium aptius, quam cate- c dum est: in illo concilio omnino praescribitur ut chismas. Sed cum citarentur et constitutiones sum­ libelli de doctrina Christiana quibusvis libris scholae morum pontificum et conciliorum decreta, animum etiam grammatices conjungantur, et ut ipso concilii adieci ad ea perlegenda, quae do tali materia dicta verbo utar, agglutinentur. Et in sexto concilio fuerint Porro neque in constitutionibus summorum Mediolanensi, quod fuit ultimum, idem praescribitor. pontificum, neque in decretis conciliorum ea repori, Concilium Mechlinienec sub cardinali Granvelquae notantur in schemate. Etenim citatao constitu­ lano ex nostra provincia Burgundiao superioris tiones summorum pontificum sunt constitutio Cle­ oriundo, et qui illam maxime illustravit, dicit, quod mentis XIII et Benedicti XIV. Constitutio Bene­ licet existant plures catechismi ex quibus parvo dicti XIV nullimode parvos catechismos reprobat, negotio res Christiana haberi possit, tamen operae cum etiam agnoscat parvos illos catechismos adhi­ pretium est, ut episcopi ex verbi * catechismi triberi solitos. Solummodo vult ut illi parvi catechismi dentini parvam epitomen colligant, quao populis sint bono compositi et castigati; ct hoc videri tradatur. potest in paragraphes 17 et 18 illius constitutionis. Concilium Tnronense vult ut in scholis catechis­ In constitutione In agro Dominico a Clemente XIII mus addiscatur. Concilium Bituriccnsc praescribit, data, equidem reperiuntur verba citata in schemate, ut a singulis episcopis libellus componatur, ex quo parochi populos instruant. Concilium Aqueuse prae­ 1 ArgtBttntom: .Csnlinilis Riumtinas egit l^de querelis scribit, ut ab unoquoque episcopo detur libellus quoad epucwpos prvbti*, qui parras ateeblsmas ediderunt; p editus aut approbatus ab archiepiscopo. Concilium V· de constitutione ¡pea ¡arri catechismi; H<> de illius trans­ Mexicanum, quod profecto est celeberrimum, et latione in linguas vernaculas. Circa 1°’°: increpationem illam, velut thesaurus omnis ecclesiasticae disciplinae, in quae habetur rive in schemate sive in prima adnotatione de incommodis manantibus ex diverritate catechismorum, totam primo suo capite, et quasi prima fronte edicit, quod in epbcopos redundare, quorum tantummodo auctoritate cate=populi et pueri instruendi sunt cx libro ab ipso chumus confici et tradi potest; eandem que increpationem eo composito et, quod sedulo notandum, adiicit quod maiorem riaperto in se excit&ise, quo magis defixum in mente licet id dicatur a concilio, attamen nihil officit quin semper habuerit, qnscopalis ranneri» esse fidelibus ac praesertim pueris rudimenta fidei tradere. Addidit se perlegisse constitu­ in posterum ab his qui auctoritatem habent com­ tiones pontificum et condliurum decreta, quae iu schemate ponantur et edantur similes libelli. Concilium Avenotantur, et nihil cumino in iis invenisse eorum quae dicuntur. nionenso praescribit, ut fiat catechismus in lingua Ac insuper ex catechismorum varietatibus nnllnm haberi iugallica pro illa provincia. Concilium Narbonense commodum posse, cum una eademque omnium doctrina siL — iubet, ut a parochis populi instruantur, et ut pueri Constitutionem unitu parvi catechismi rem esse maximis dif­ ab ipsis diligenter interrogentur formulam, ut ait ficultatibus oVuoiiaa ob diversitatem gentium, ingeniorum et mo­ rum, quae necesario diversam methodum expostulant. — Trans­ concilium, catechismi inaequentea. Haec eunt verba lationem in Unguas vernaculas magnas prae se ferre difftcalaeptcmdecim conciliorum provincialium, quae post tate·. Non sufficit enim, ut episcopi conveniant, quetuadinodum Tridentinum habita eunt, et fuerunt α sancta sedo notatur in schemate, aed translatores advocandi sunt, eorum approbata. epaa episcopis sublinendam, ut corrigatur; habendam rationem Hic advenit obieclio quae repentur in schemate. provinciarum, in quibus non omnes eadem lingua utuntur, et Sed ex diverea methodo fit, ut homines audientes conclusit rem hanc synodis provrotjalibna remittendam “ bib, 705 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA QUARTA 10 februarii 1870 706 rea religiosus sibi iterum tradi aliis verbis conceptas, A translatio, una gallica, altera germanica, quam con­ illas penitus non intclligunt, illarum obliviscantur, ferant episcopi, qui etiam linguam germanicam non easquo in fastidio habeant. Porro obiectio illa mihi omnes norunt, et profecto non videtur quonam exitu videtur fundamento carere. Res enim vera esset, res illo bene componi poterit. Sed si accedamus si diversa oesot doctrina; sed quando doctrina est ad archicpiscopos totius regni, res evadet, ut ita eadem, quando docetur verbis cumdem sensum re­ dicam, omnino difficilis vel etiam impossibilis. In ferentibus, licet sint diversa, non potest dici quod regnis, in quibus sunt multi archiepiscoputus, verbi diversa doctrina habeatur, ct quod concipi non possit. gratia in Gallila, ubi suat octodecim, erunt trans­ E contra videmus saepe saepius oratores, dum ar­ lationes mittendae ad unumquemque archiepiscopum, gumenta aut rem aliquam magis enuclearo volunt, erunt, observationes episcoporum colligendae, exa­ diversis verbis uti, sed cumdem sensum referent· bus, minandae, perpendendae, corrigendae: quis erit illius ut res melius a mento digeratur. Sed haec ratio laboris finis? Erit absque termino; et etiam timen­ non est vera causa illius deplorandi nimis vulneris, dum est ne ad instar aranearum telae dissipetur et quo ecclesia afficitur, id est ignorantia et indifferen­ disrumpatur textile illud nimisque subtile opus. tia in rebus religionis. Sanctus Carolus Borroniaeus, Unde concludere fas sit, quod res illa de parvo ille eximius pastor et medicus animarum, in sexto catechismo episcopis in concilio provinciali adunatis suo concilio provinciali illam indigitavit, sed pro­ dimittenda sit, et ut deseratur idea illa unius parvi fecto alteri causae refert, scilicet eo quod maxime catechismi universalis, quae ad praxim nunquam in urbibus viri missam parochialem derelinquant, in B efficaciter deduci poterit qua datur instructio simplex, familiaris, ct praebetur ORATIO alimentum verum doctrinae Christianae, Indo totis viribus nititur, ut zelum pro assistentia missae pa- eminentissimi ac reverendissimi domini Olhm. losephi cardinalis Kauscher archiepiscopi Vindoboneiisisx. rochiali in sua dioecesi et sua provincia iterum ex­ Eminentissimi ac reverendissimi patres’. citet. Hoc mundat episcopis, hoc mandat parochis, Proposita nobis est confectio parvi catechismi, et fuit velut suum ultimum vale, dum fuit suum ultimum concilium. Et haec de conciliis et de que­ quo iu universa ecclesia utendum sit, atque schema relis latis adversus episcopos, qui parvos catechismos ea de re agens sequentibus exorditur verbis: „Omnium, qui ecclesiao Christi toto terrarum orbe dif­ ediderunt. Nunc ad secundum, de constitutione unius parvi fusae membra sunt, sicut cor unum debet esse et catechismi. Dicit schema quod, remanento cate­ anima una, ita etiam oportet, ut unius sint labii et chismo romano, qui est velut fundamentum et the­ sermonum eorumdem.u Verissimum hoc esse non saurus doctrinae, alius brevis catechismus elucu­ diffiteor. Prout unus est sol terrarum orbem col­ brandus sit in lingua latina, qui, sublata aliorum lustrans, ita una est veritas, qua illuminetur oportet parvorum catechismorum varietate, solus populo anima ad Dei imaginem creata, ut tenebras eluctans exhibeatur, et memoriae tradatur. Porro nemo non ad civitatem aeternam perveniat Hanc veritatem videt, quod confectio illius catechismi eiusque dif­ ecclesiae matris filii unanimes in corde habeant, fusio in totum orbem maximis scateat difficultatibus. C hanc unanimes oro profiteantur. Ideo primis iam Etenim diversae sunt gentes ot etiam remotissimae, rei christianao temporibus concinnatum est symbolum diversi sunt populi, diversi mores, indoles divereae. apostolorum, quod scitu maxime necessaria suraPorro non poterit trudi res Christiana Sinensibus, matim continet: preces ad Putrem, qui in caelis est, prout tradenda est Londini vel Parisiis degentibus; dirigendas Dominus lesus Christus ipse nos edocuit: et, ut apprime dicit eminentisaimus cardinalis Patrizi, 1 Argumentum: HCarlinalis Vindobonensis: Abstinendum in sua ordinatione data die 25 februarii anni 1850 pro parvo catechismo romano ad usum civitatis &b uno parvo catechismo nuire rsa!i ecclesiae proponendo. Unam eandem que fidem, ea omnia, quae necessaria soni ad salutem, Romao et illius districtus: „Pro rerum, temporum, in omnibus catechismi! tradi; varia autem indoli populorum locorum, personarum diversitate maior aut minus variisque locorum adiunctis quoad methodum relinquenda, eo diffusa debet duri explicatio/ Porro haec sapien­ vel magis, quod difficile quandoque iit, nt vel in nna eademque tissima verba maximo locum habent in materia primordiorum schola unas catechismus sufficiat pro omnibus. praesenti. Quod si catechismus parvus illo et unus In confirmationem ea adduxit, quae praescribuntur in Austriaca ditione, nt pueri puellacque per sexennium, nempe a septimo brevior sit pro aliquo populo, forsitan erit diffusior aetatis anno incepto usque ad decimum secundum completum, pro altero. Erit ergo necessitas ilium breviandi, vel scholas obeant. Iam vero rationem habendam ease dixit in tel­ maiorem efficiendi, et tunc evanescet optata unitas; linentiae discriminis in iis, qui sex annos, et in iis, qni duo­ vel si absoluto servetur illa unitas, utilitati aliquid decimum attigerunt. Ea autem, quae de pueris dicuntur, de adultis etiam ruri degentibus intelligenda, circa quos notandum, detrahere poterit. quod cum omnes sciant generatim loquendo legere, cognoscentes Nunc ad tertium punctum, de translatione illius D non omnibus arridere unum hnne catechumnm, seque per illum catechismi in linguam vernaculam uniuscuiusque pueris aequiparari, difficile admodum eundem recipient. Inutilem populi. Dicitur in schemate, quod operam dabunt autem ease novi huius catechismi constitutionem, quia cum uni­ patriarchao vel archiepiscopi, collatis cum suis suf- formitas doctrinae habeatur in omnibus, cum nen debeant voces fraganeis consiliis, ot otiam postea cum archiepis- illae omitti, quae sancitae ab ecclesia sunt, cetera indifferentia copis eiusdem regni vel nationis, ut fiat translatio sunt et parvi momenti. Incommoda non levia inde derivarent: Ie conturbatio rudium; 2° cessatio domesticae instructionis accuratissima textui latino omnino correspondons et circa doctrinam chrûtianam; 3e rudiores suspicari Iosseat. litteralis. Sed iam pro provinciis epcciatim consi­ doctrinam hucusque traditam erroribus conspersam fuisse; deratis erit magna difficultas. Non satia erit quod 4° an-a daretur adversariis ecdcsiam calumniandi. Ex recen­ consilia inter se episcopi conferant. Necessarium sitis autem huiusmodi incommodis quid concludendum sit, mani­ erit ut advocontur etiam translatores ut fiat trans­ feste patet Ipsum sanctissimum dominum austrum Pium IX, ait litteris apostolici» die ñ novembri! IS55 ad cardinales, latio, at episcopis communicetur ut ab iis corrigatur, archiepiscopo» et episcopos ditionis Austriaca * mouulsse, ut in et certe maximam laborem componet haec translatio, scholis primordiorum ii ad catecbesim tradendam adhiberentur et maximis difficultatibus obnoxia erit, praecipuo libri, quibus inventus unam eandemqne doctrinam addiscat in provinciis, in quibus diversis linguis populi utuntur, atque nulla unquam quoad libros ipsos fiat inmntatks aìri ut in mea provincia, in qua tres dioeceses, Argen­ gravis adsit causa. Porro gravem huinssodl causam in re tineans seu Strasburgonsis pro maxima parte, Nan- nostra desiderari. Unde etc." • Cum eminentissima» orator non bota valetudine uterttnr, ce i ens in et Mctensis pro aliqua tantum parto, lingua sermonem eius e scriptu prouunciarit re verendus pater d.-minza germanica utuntur: necessarium erit ut fiat duplex Valentinos Wiery episcopus Gurrenria. Conciu οκχχβαχ·. tomus L. 45 707 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 708 salutationem angelicam ecclesia a multis iam saeculis 1 tur, ruri quoque sensim sensimque descrescit numerus adiecit Haec ia catholicorum regionibus ia fan tea, eorum, qui praetor catechismum dioocesanum, librum quamprimum loquendi compotes sint, addiscere solent. procationum ct historiam biblicam libros vix norunt. Dei quoque ot ecclesiae praecepta, nec non septem Quid do civitatibus, immo oppidis dicam, diariis ct novae legis sacramenta catholicis non omnino rudibus libellis possim inundatis! Qui libros aliquot in­ nota sunt; ot nisi pia parentum sollicitudo temporum spexerint hominibus cultioribus se adjudicaro amant; nostrorum miseria infirmata sit, pueri atque puellae et in tanto horum numero non inulti sunt, quibus cum animum ad religionem laudabili consilio con­ ad mature ea memoriae mandanda informantur. Paucissimis illis verbis continentur scientiae tho- verterint, catéchismes parvus arridoat; etsi non raro sauri, quos pro erudiendorum puerorum captu ex­ ignari multorum quae pueri puellacquo sciunt, oie ponere oportet, ut animos facilius penetrunt ct rore aequlparari nolunt. Diluvium vero eat librorum caelesti perfundant. Hoc in scholarum elementarium malorum, sod nec bonis egomus. Adultis ubique usum catechismi parvi praestant, et in plerisque praesto sunt volumina maiora ct minora, etiam vili eadem habetur exponendorum dispositio. Cum enim pretio comparanda, quibus do credendis instruantur multum ¡uvet, in institutione prima iis inniti, quae et ad Doi amorem inflammentur: qui institutione re­ catholici omnea tamquam fidei tesseram memoria ligiosa, monitisque salutis omnium maximo indigent, tenere debent ct solent, in catechismis plerisque ad raro eos evolvunt Quocirca compositurus catcchisarticulorum symboli apostolorum normam veritates mum, qui cunctis per orbem terrarum catholicorum fidei adumbrantur, iuxta ordinem decalogi, ct quinque B scholis sufficeret, immo etiam in adultorum manibus ecclesiao praeceptorum doctrina morum oxplanatur; ubique versaretur, viribus humanis maiora susciperet. septem postmodum salutis remedia divinitus data Optimo iuro Benedictus XIV catcchismurum uni­ explicantur, de oratione dominica et salutatione formitatem commendavit Peru tilo esso censoo in angelica afferuntur, quibus discipuli ad desiderandum cunctis scholarum elementarium catechismis fidei corde, quao labiis enuntiant, pie excitentur. Hunc morumquo doctrinam ita disponi, ut cius explanatio ipsum ordinem etiam eatcchismus ox concilii Tri- symboli apostolici articulos, ac Dei ecclesiaeque dentini decreto ad parochos editus observat. In praecepta unquam duces sequntur. Quod do sacra­ fidei morumque doctrina tradenda voces ecclesiae mentis tractandum sit, per se patet; ast neque sivo decretis sive usu consecratae magna cura reti­ orationis dominicae ct salutationis angelicae ex­ nendae sunt His autem sancte servatis, imitemur plicatio desideretur. Necease est ut sana ubique quoquo oportet exemplum potrisfamilias, qui ex doctrina tradatur ct voces ab ecclesia sancitae penu suo profert vetera ot nova, atquo diligenter usurpentur, a nemine ia dubium vocatur: sed ubinain attendamus ad gentis indolem ac animorum plus reperitur hodicdum ecclesiae catholicae episcopus, minuero excultorum necessitates. Itaque mo quidem qui catechismam a doctrina intemerata devium, sive iodico omnino fieri nequit, ut pro toto orbo catholico expressionibus neotericis deformatum suis prae­ unus, qui cunctis sufficiat, eatcchismus elaboretur. scriberet? Praeterea non nego sod adstruo pluri­ Praeterea difficile est, ut vel in una primordiorum mum condocere, ut scholarum elementarium cateschola unus idomque eatcchismus ad omnes rite C chiami, quantum fieri possit, do verbo quoque ad instituendos satis sit Ex antiquo iam in ditionibus verbum concordent: fieri autem poterit in omnibus * Austriaci praescriptum est, at pueri puellaequo per fere provinciis ecclesiasticis; nec inter limites earum sexennium, nempo a septimo aetatis anno incoepto subsistendum erit. Permagni habentur terrarum ad duodecimum usquo completum, scholas obeant; tractus, ubi inores, animorum cultura, institutiones recentissima lego biennium adicctum eat. Nescio in plerisque inter so conveniunt. Horum antistitibus an ordinatio haec ruricolis et omnibus, quibas res merito commendatur, ut in eumdoni cat< *< l i^mum familiaris parva est, molestissima exeeutionem per­ adoptandum consentiant. Attamen quamvis caiechisfectam habebit Sod etiam duodecim annoram pueri morum consensio magni facienda sit, vicissim noque ab iis, qui sex annos habent, intelligentia notabiliter consultum est, ut usu recepti absque gravi causa differunt. Quamobrom in Austria pro quavis scho­ immutentur. Plurimi adbuedum ruri praesertim catho­ larum elementarium classo catochismus peculiaris lici supersunt, qui catechismam vel certo magnam habetur, quin tamen ad classem superiorem ascen­ eias partem toto vitae tempore retinent, nec in­ denti ea, quae edoctus iam est, nova qaadam forma frequentes, qui ad verba eius liberorum memoriae im­ tradantur: vorbotenus enim retinentur, quao in­ primenda plus minasvo collaborant. Novo religionis ferioris classis catechiamus habet, sed ipsis aubinn- compendio in scholas introducto, facile accidet ut guntar ad doctrinam plenius exponendam idonea, animi litterarum studiis non exculti conturbentur. ita ut scitu maxime necessaria et altius memoriae Etsi res eadem mancat, forma tamen, qunm im­ imprimantur, ct uberius explanentur. Hanc autem mutatam deprehendunt, sanctarum recordationum pueros instituendi rationem valde utilem esse ex­ filum quasi interrumpitur, et pia illa officia parvulis perientia longaeva comprobatum est; adeo ut sine praestare vix amplius valent. omnium admiratione et virorum otiam vere catho­ Unde sanctissimus pater Pius IX litteris aposto­ licorum expostulationibus relinqui non posset. Cae­ lici *, quas 5 novembria anno 1855 ad cardinales, terum beatus Petrus Canisiua catechismam ab eo archi episcopos et episcopos ditionum Austriacarum compositum ot summo catholicorum applausu ex­ dedit, eosdem admonuit oportere, ut in primordiorum ceptum ipse in compendium redegit, et praeter scholis ii ad catechesim tradendam adhibeantur libri, maiorem cardinalis Bollannini catechismum etiam quibus iuventus unam eamdomque addiscat doctri­ minor ad ¡uniores et rudiores instituendos habetur. nam, atque ut nulla unquam quoad libros ipsos fiat Apud omnes igitur rei scholasticae gnaros constat, immutatio, nisi gravis adsit causa, et collatis semper neo in primordiorum scholis catechismam unum inter antistites consiliis. Sapientissime haecce con­ stituta sunt, et ecclesiae utilitas districte iubet, ut eumdemque sufficere. Adultos quod attinet, ruri non desunt, quibus dilligenter serventur. Episcopi divinitus missi sunt eatcchismus dioecesanus omnem in vitam mysterio­ ad populum eis concreditum docendum; ac multa rum et mandatorum Dei breviculum est: quod summ­ eorum, quae de catechiamorum forma decernenti opere laudo. Cum autem tanti impenduntur labores, perpendenda sunt, ex quotidiana experientia caeteris et sumptus ut homines perfecta legendi ac scribendi melius noscunt. Quapropter an iusta immutationis peritia carentes nec in remotissimis vallibus reperian- causa adsit, episcopi iudicent, attamen haud singuli. 709 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA QUARTA 10 februarii 1870 710 fcod consiliis, rive in synodo, rivo extra illam, inter A do obligatione loquatur ac statuat huncce catechisio collatis. De provincia Viennensi concilium anno mum tradendi, et loquatur de obligatione institu­ 1858 Viennae celebratum decrevit, in scholia ele- tionem catcchcticam solertor, assidue, atquo ox in­ mentaribus tam publici» quam privatis unice ad­ dustria proponendi. Institutionem hanc, quae est hibendum caso catechismom ad compendii Canisiani essentialis pars gravissimae illius obligationis, quam normam compositum, et in nostris aliisquo partibus Christus ipse nobis imposuit dum dixit: Euntes do­ populo usu diuturno familiarem a praedecessore cete; essentialis pars gravissimae illius obligationis, meo piao memoriae Christophoro cardinali Migaizi quam apostoli no boneficientiae quidem vel charitaeditum, et a me ipso paucis quibusdam restitutis tis operum gratia derelinquere voluerunt, dicentes l: sivo additis approbatum. Fidelis ductor est beatus Non est aequum nos derelinquere verbum Dei, et Petrus Canisius, cuius catecbismus Viennae com­ ministrare mensis; illius gravissimae obligationis, positus ibi primum in lucem prodiit, atque Ferdi­ cui Apostolus gentium maximo necessarii sacramenti nando I curanto in Austriao scholis illico receptus est. administrationem et dispensationem postposuit pro­ Igitur retineamus principia, quae ecclesia hae testando dicens5: Si quem alium baptizaverim nescio. in ro semper secuta est: consulamus uniformitati, Non enim misit me Christus baptizare, sed evange­ quin tamen eam, quam erudiendorum utilitas poscit, lizare, et vae mihi fi non evangelizavero ; illius varietatem proscribamus. Institutiones humanae gravissimae obligationis, cui si por unum tantuin imitate, quao diversitati ¡usto temperammo con­ generatilo in aliqua portione gregis Dominici non ciliata ait, florero solent. Demum si eveniret, ut ;B respondeatur, ipsam radicem veritatis atque doc­ catechismi consueti ubique locorum abrogarentur,- trinae christianao pessum ire accesso est: prout de ro inaudita obstupesceret populus catholicus. etiam qui ecclesiam probibot hancce adimplere obli­ Hinc indo forent, qui suspicarentur doctrinam re­ gationem, qui ecclesiam prohibet docere, prohibet ligionis populo hucusque propositam erroribus con­ vivere, atque securim ad radicem ecclesiae applicat. Mundum, reverendissimi patres, in maligno po­ spersam fuisse; sed longo plurimi sententiam in compendia sacra usu comprobata latam aegerrimo situm esse videmus. Certe, sed quando non erat? ferront. Vigilans autem inimicorum cohors clamaret: Persecutiones, insidias tumultuantium inimicorum ecco Germania ot Indis unum eumdemque catecbis- crucis Christi adversus religionem et ecclesiam fre­ mum statuunt; o supina artis paedagogicao igno­ mentium videmus; sed quao saecula iis caruerunt? rantia! Ex quo in regionibus, ubi schola ab ecclesia Fermo omnium saeculorum historia loquitur veri­ nondum penitus separata est, novum quemdam nacturi tatem effati divini: Si me persecuti sunt, et ros peressent praetextum omnimodam scholae Christianae sequentur: et semper verum manet, Christum signum esse cui contradicetur. Sed historia etiam testatur, oppressionem urgendi. In ditionibus late patentibus, pro quibus Austriao maiores nostros iis temporibus in quibus vixerunt imperator cum sancta sedo iniit concordiam gra­ fortiores ac victores mundo probasse, quod mala viter violatam, sod nondum penitus eversam, do hoc sui temporis et viderint, et etiam medelam attule­ negotio observentur oportot litterae apostolicae iam rint, nobis quoquo qui in illorum messem ingressi memoratae, quao simul cum littori» a mo ipso C sumus, profuturam. Hodie, reverendissimi patres, ecclesiae catholicae 18 augusti ad sanctitatis suae plenipotcntiarium datis essentialem conventionis partem efficiunt. At­ inter multos hostes, quibus circumdatur, cum ma­ tamen propositioni neque goneratim consideratae ximo, cum perniciosissimo confligendam est; ct hunc accederò possum; sed ex iis, quae ominentissimis hostem ego deprehendo in ignorantia veritatum ot reverendissimis patribus exposui, consultum esse quas ecclesia profitetur, in ignorantia praeceptorum existimo, ut ab uno parvo catechismo pro universa quae proponit, in ignorantia institutionum quas tradit, in ignorantia intentionum et finium quos ecclesia statuendo abstineatur. prosequitur. Et hanc ignorantiam etiam inter pro­ ORATIO prios ecclesiae catholicae filios late diffusam esse, reverendi patris domini Ioann is Simor quis eat nostrum qui negare ausit? Quis est qui archiepiscopi Strigoniensis l. intimo cordis sui dolore perculsus non videt, et hoc Eminentissimi ac reverendissimi praesides, patres quidem saeculo XIX, in tanta ovongclii luce, penes tantam scientiarum profanarum culturam? Ab hacce eminentissimi ac reverendissimi. Si in schemata do catechismo vobis proposito ignorantia repetendum ego existimo, reverendissimi id quod ego in illo quaesiveram invenissem, vel si patres, illum indifferentismi spiritum, illum ani­ scivissem quod illud in alio aliquo schemate repor­ morum soporem erga religionem et veritates aeternas. taros sim, profecto suggestum hunc hodie non con­ Ab hac ignorantia repetendum existimo illum ob­ scendissem. Dum autem libertate mea ad vos verba ] tusum sensum moralem, quem in ipsis etiam ca­ faciendi utar, faciam hoc ita, ut hac libertate in tholicis experimur, qui conscientiae vocem non intelligit, conscientiae remorsus non sentit, qui detrimentum patientiae vestrao non abutar. Dum concilium Vaticanum do catechismo statuit parum aut nihil sollicitus est de statu alterius vitae. ac loquitur, proxime ndiacet cogitatio illa, ut etiam Ab hac ignorantia repetendum esae existimo, qnod in morem iam etiam apud catholicos haberi incipit, 1 Argumentum: .ArehiepiKopos StrígoniemU ideo ingpraesenti dumtaxat tempori vivere, prorsus incurio­ gestnm so conscendite sit, quia non invenit in schemate illud, sum esse erga leges ct indicia Dei, et ipsius mortis quod quaesierat, nimirum episcopos obligari ad institutionem terrores; id quod tota modernae societatis cogitandi catechetieam avi due ac solerter proponendam, eandemque obii * gatiouem essentialem partem esso obligationis docendi fideles, atquo agendi ratio mibi quidem comprobare videtur, de qua episcoporum obligatione plura dixit Lamentatae est frequentissimi autem inter ipsos imberbes ¡avenes actualia tempora, in quibus cum novo hoste pugnandum eat, autochiriae casus innegabile reddunt nimirum ignorantia veritatum et in genere eorum omnium, Desperandum esset, reverendissimi patres, do quae religionem ac fidem respiciunt Inde incredulitatem, in(liflercnUsmum et mala omnia huius saeculi originem habere. possibilitate emendationis et de remediorum suffi­ Uniusmodi ignorantiam ex eo utique exurgere, quod multi non cientia, si hanc tantum in ordine morali apud po­ audiunt verbum Dei, sed exurgere etiam ex insufficientia in­ pulos antea religiosissimos conversionem ex sola structionis praesertim catecheticae. Hanc igitur instructionem tantum malitia hominum, et non etiam ex igno* * commendandam. Adesae catechismam eoneilii Tridentini ad usum parochorum; parvum, qui proponitur, nullatenus neces­ sarium, et ideo adhaerere se praecedentibus oratoribus. * » ÀcL IV, 2. * 1 Cor. I. Ιβ-17. 4Ô· 711 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 712 ranfia illorum explicaro velimus, hominum qui do- a principio, aut in alio aliquo statuatis atquo decer­ eepti sunt per philosophiam ct inanem .fallaciam natis de gravissima obligatione nostra, de gravissima secundum traditionem hominum, ct non secundum obligatione eorum, qui curam animarum demandatam traditionem et mandatum Christi, de quo ignorant habent, populum atque succrescentem plebem in qnod in eo inhabitat plenitudo divinitatis corpora­ institutionibus sic dictis catecheticis doctrina reliliter. Desperandum nobis esset dc possibilitate gionis scite, docte, ex osse, secundum competentem emendationis, et credendum quod verbum Dei vim ct convenientem methodum erudiendi. Id tanto suam et efficaciam plane amiserit, quod non sit magis necessarium est, quod nunc educationem amplius vivus ille sermo et efficax, penetrabilior christiauam in familiis pessum ire cernamus. Nostri omni gladio ancipiti, ct pertingens usque ad divi­ sacerdotes, nos ipsi nostram iuventutem in catholicis sionem compagum et medullarum. Desperandum veritatibus instituere debemus. Nihil enim fermo nobis esset et credendum qnod Christi religio non in familias Christianas, nihil ferme catholici amplius sit amplius fermentum, quod omnem cogitandi at­ in scholas afferunt Sed, reverendissimi patres, que sentiendi rationem populorum pervadere debet ecclesiam nunc ubique ferino locorum ot terrarum Quae ergo causa tantae ignorantiae, quam in ex schola eiiciunt, eripiunt ecclesiae scholas quas propriis nostris fidelibus, in propriis nostris filiis ipsa erexit, vel quas populus ex inHuxu, ox monitu ingemiscimus ct videmus? Ecco Christus duodecim ecclesiae erexit Eiiciunt vix non, vel vix tantum apostolos delegit ct misit; ct sanctus Paulos apo- tolerant, idquo forsan ad duas per hebdomadam stolas tamen confidenter interrogare potuit : * Num· B horas in schola. çitid non audierunt? Et quidem in omnem terram Summao igitursunt huius temporis indigentiae, re­ exivit sonus eorum, et in fines orbis terrae verba verendissimi patres, ut de hac gravissima re, do obli­ eorum. Ultro fateor, reverendissimi patres, causam gatione et nostrum et nostrorum sacerdotum graviter ignorantiae ab inde quoque repetendam esso, quod loquamur, statuamus atque decernamus. Commenda­ multi fidelium verbum Dei non audiant, aspornentur, tur in schemate calecJiismus concilii Tridentini; et, si non so oxcolant in sua religione; sed tamen valdo aliquis existit liber dignus, quem sacerdotes diurna timeo no causam huius ignorantiae, super qua in­ versent manu veraentquo nocturna, mea opinione gemiscimus, expresserit iam sanctus Gregorius Ma­ et etiam opinione vestra, certe hicco liber, hicce gnus, qui de ignorantia simili sui aevi loquen». haec catechismus est, quem scimus a doctissimis et cru­ protulit3: nIIodic mundus sacerdotibus plenus est; dissimis concilii Tridentini patribus, a Leonardo illo sed raro quisquam in messe Domini operarius in­ Marino1 Lancianensi archiepiscopo, a Foscarario illo venitur. Sunt enim qui libenter audirent, dicit Aegydio episcopo Mutinensi, a Francisco illo Forierosanctus Gregorius, sed desunt qui dicant * ex ordino Praedicatorum Ulyssiponensi theologo, Non eo tendunt, reverendissimi patres, verba fuisse confectum; quem scimus, cum concilium Tri­ mea, ut affirmare velim in nostra ecclesia non am­ dentinum illum pcrficcro catechism um non potuerit, plius annuntiari Christum, non amplius praedicari Romae dcindo illum ox integro perfectum fuisse ab verbum Dei: ad signandum defectum sufficientis aliis tribus celeberrimis viris, non minus celebribus institutionis catccheticao in medium protuli verba C illis, ladrcnsi archiepiscopo Mutio Calinio, G allietino sancti Gregorii magni. Huius institution» cate­ Siri e to cardinali amplissimo ct doctissimo, quem chetiche insufficientiam non in omnibus, quod in­ coaevi vivam bibliothecam omnium omnino scienfortunium Deus α suo populo avertero velit, sed tiorum appellant, et cooperante praesule illo magno, tamen in multis locis queror; huius institutionis, quem ecclesia ob pastoralem sollicitudinem gloriosum quam sanctus Pius V opus sanctissimum, Bene­ appellat, sanctum Carolum Borromaeum intvlligo, dictus XIV opus summi momenti, maximo neces­ qui congregationibus super catechismo habitis prae­ sarium, omnem diligentiam roquirens appellat; huius sedit, librum hunc quem scimus etiam ut nihil institutionis, quam clarissimus et celeberrimus sui desideraretur ratione etiam styli et dictionis ad per­ aovi orator, episcopus Claramontanus in Gallia, Mas­ fectionem huius operis α celeberrimis tribus illius sillon, muneris pastoralis 0essentialissimamrf vocat1, temporis philologis, ex quibus tantum Paulum Muna­ cui qui satisfacit, omnem oratoris gloriam assecutus tium commemoro, fuisse limatum; atque sic prodiisse est, immo superavit. Quid enim experimur, reveren­ librum, librum hunc quem Robertua cardinalia Beldissimi patres? Quod multi parochi officium hoc lartninus maioris auctoritatis esse dicit3, quam ipsum insuper habeant, non perpendentes ingons huius sanctum Augustinum, quam sanctum Hieronymum, institutionis populi et succrescentis in specio plebis quam ipsum sanctum Thomam Aquinatem; quem pondus; sed hancco institutionem committunt iuniori- librum praestanti^simus hic cardinalis vocat com­ bus presbyteris, aut vero saecularium praeceptorum mentarium canonum concilii Tridentini, quando­ industriae, immo eo dolabuntur ut iuventutem rete- D quidem dicit: id quod patres in cauonibus solum gent ad librum calechismus dictum, unde sufficienter per paucos expressiones proposuerunt, hio amplius edoceri possint, dummodo velint illas materias proponit Novi, reverendissimi patres, concilium Tridenr Si fatentibus multis praestantissimis theologia tinum de hac re, de hac gravissima obligatione lectio canonum et decretorum concilii Tridentini episcoporum et sacerdotum, imprimis vero parocho­ plus ad eruditionem et cognitionem rerum divinarum rum statuisse. Tria edidit decreta, caput II sessio­ valet, quam saepe amplissima volumina disputantium nis V de reformatione, caput IV sessionis XXIV theologorum, cogitetis, reverendissimi patres, quos­ itidem de reformatione, et caput V sessioni» XXV nam clerus noster, quosnam parochi nostri fructus de ritu missae. Sed hoc etiam perbene novi, quod percipient ex assidua, ex diligenti huius libri lec­ sanctissimi pontifices Romani, quod concilia pro­ tione; qui non tantum illa doctrinae capita per­ vincialia, quod synodi dioecesanae, quod ipsi epis­ tractat quae saeculo XVI in controversiam adducta copi haecce concilii Tridentini decreta sacerdotibus sunt, sed qui omnes articulos fidei, omnia ecclesiae in memorium revocare debuerint toties, quoties et Dei praecepta, et sic porro ex professo proponit. enim erant obliterata. Rogo igitur vos, reveren­ Commendemus itaque huncce librum sacerdotibus et dissimi patres, ut aut in hocco schemate in illius parochis nostris; habebunt illi in hoc praestantissimo ΐ Βσ®. X, 18. ’ Humilis in loannem 10. • Sermone sd ewlemMicos de iutiiutione prnlinm habito. 1 Marinio Μ. V at. S Korrno ··«!. Voi. • CeutroverMaram L L I 713 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA QUARTA 10 februarii 1870 catechismo Palinurum quem aequantur, habebunt A normam ad quam multae alios catechetical elucubrationes exigant, habebunt utilissimum compendium, ex quo suos in studio theologico haustas cognitiones reficiant ot renovent. Quod attinet ad parvum catcchismum nihil dicere volo, reverendissimi patres, cum illis, quae ante me prolocuti eminentissimi ac reverendissimi oratores protulerunt, plano ox cordo assentior. 714 lamvero remotis iis eorum ingeniorum et locorum varietatibus, adhuc aliae extant causae, quae in docendis pueris ct adolescentibus formae et unicae ot universalis usum propulsant: inter quas praeser­ tim cultuum disparitas adnumerari debet. Apud enim nationes, quae fidei catholicae usque nunc fideliter adhaeserunt, satis est, si in catechismo clare et simpliciter doctrina communis exponatur; in iis voro provinciis, in quibus haeresis grassata est, et suo veneno ita populos infecit, ut maiorem • ORATIO partem incolarum ad suos errores attraxerit, ne­ rererendi patris domini losephi Hippolyti Guibert cessarium est omnino adolescentulos praemunire archiepiscopi Turonensis1. contra perversionis periculum, et inde inducitur Eminoutissiini praesides, ct reverendissimi patres. necessitas uberius ct prolixius explicandi in cate­ Sapienti iudicio vestro libenter submittam quas­ chismo doctrinam de ecclesia Christi, do auctoritate dam animadversiones super schemate, quod nobis summi pontificis, de natura sacramentorum, de salute propositum est do universali catechismo conficiendo, aeterna, cur extra veram ecclesiam salus obtineri cuius usus praescriberetur omnibus ecclesiis ad eru­ non possit, et alia quao in catechismo generali diendos pueros in doctrina Christiana. Si quaedam ] ( forent superflua, vol saltem nonnisi leviter attingenda. dicaiu, quae a praecedentibus oratoribus iam dicta Liceat mihi proprium experimentum in exemplo sunt, forsan non inutile erit insistere in re, quae hic adducere. Primis episcopatus mei temporibus quamvis spectet ad parcum catcchismum, mihi vide­ dioecesim regebam, in qua 40000 protestandum tur non esso parvi momenti. numerabantur. Habita rationo periculi ex parte Multum sane in rebus ecclesiasticis unitatem dissidentium provenientis, Vivaricnses episcopi in diligo et amplector: in omnibus quao ad fidem per­ catechismo addiderunt tria vel quatuor capitula, tinent, haec unitas est omnino necessaria, in regulis quibus errores Calvinistarum modo speciali confutan­ disciplinae exoptabilis: nt vero non mihi videtur tur, ct doctrina catholica fusius declaratur. Cum introducenda iu iis rebus, in quibus forsan melior autem postea summi pontificis feliciter regnantis esset diversitas, ct quaedam agendi varietas auctoritate ad sedem sancti Martini translatus In omnibus catechismi^ doctrina, quao traditur fuerim, in istius dioecesis catechismo easdem circa pueris, est ubiquo eadem: diversitas existit tantum baeresim instructiones non inveni et quidem merito, in ordino, in methodo, in modo expositionis et com­ quin sane, protegente divo Martino, nostra provin­ mentarii. Porro iuxta meam sententiam hac varietas cia ab errore protestantium nunquam infecta fait; methodi et furinae ost utilis, immo et necessaria. ot proreus inutile est adolescentulorum animos gra­ Ex natura nascitur, et in praxi vitari non potest vare disserendo de erroribus quos ignorant. His ergo rationibus fretus persuasum habeo, hoc ob diversitatem morum, regionum et ingeniorum: nnm omnes populi non pervenerunt ad eamdem 0 de unico ct universali catechismo conficiendo consilium animi culturam, et in eadem natione omnes gradus esso multis incommodis obnoxium. Primo intuitu si in abstracto et theoria consideretur, multum arridebit, societatis diverso ct inaequaliter educantur. Quao cum ita sint, methodus erudiendi pueros, sed mox experientia constabit illam formam genera­ et rudibus elementa doctrinae christianae inculcandi lem nedum sit adiuinentum, fore in erudienda iuvendebet esso diversa pro diversitate locorum, tem­ tute gravo impedimentum. Si hic catechismus universalis ubique imponatur, porum et personarum, si periculum effugere vultis aliis dare cibum spiritualem, qui non sufficiat, dum quid eveniet? Statini unusquisque episcoporum ma­ c contra caeteri alimentis gravioribus et nocivis num operi admovebit, ut praescriptionibus concilii enutrientur. Quomodo enim eadem adhiberetur obediat: ast vero quas superius indigitavi incon­ doctrinae methodus in regionibus, quao ab antiquo venientiae brovi manifestae in praxi apparebunt, lumino evangelii illustratae ad civilization! * apicem et episcopi omnium querimoniis commoti, ct nolentes pervenerunt, ct eadem in populis, qui fere barbari, partem gregis tam eximiam absque instructione nuper tantum veritate illuminati, vix rudimenta qua indigent relinquere, ad summum pontificem doctrinae ebristianno occeperunt? Illud mihi videtur reclamationes dirigent; zelo animarum impulsi diver­ sos libros manuales odent, ut suppleant iis quae impossibile in praxi. Nec vos latet, reverendissimi patres, propter deerunt in catechismo generali, ct perficient ca quae difficultatem accommodandi formam doctrinae secun- minus aptu indicabunt, ct tunc in illa unitate infinita dum diversitatem ingeniorum, episcopos aliquando D exurget varietas, Existit lex ex natura deprompta, duplicem edero catcchismum, alium pro pueris quao vult, ut modus docendi omnes scientias ac ¡unioribus ot rudibus, et alium pro pueris magis proinde doctrinam christianam sit divensus'sccundum excultis destinatum. Nemo ergo non videt, quanta intclligontiarum diversitatem; ct frustra contra haoc exurgat difficultas pro episcopis et parochis, si obli­ legem naturalem colluctaremur. Certo quidem obediemus concilii hac de re gatio docendi omnes omnino pueros elementa religio­ nis sub eadem formula et iisdem verbis imponatur. decreto, si feratur, experimentum libonti animo faciemus; sed ni fallor, post breve tempus natura rerum, nostra bona voluntate fortior, nos ad varie­ 1 Argumentum: .Archiepiscopus Tnrvocnsw: Seponendam ideam catechismi universalis et accommodandam methodum tatem catechismorum invincibiliter revocabit. variae indoli ac culturae populorum. Sua experientia innixam Nec mo praeterit, venerabiles patres, quaedam dicere posae, eatechismum hunc fere impossibilem in praxi oriri posse ex varietate catechismorum incommoda, futurum, quia decursu temporis episcopi deberent manuales in his praesertim temporibus, ob multiplicata fami­ libros edere ad supplenda ea, quae in catechismo desiderantur, quod praeterea etiam parochis valde incommodum In­ liarum itinera et frequentes domiciliorum immuta­ commoda quae in schemate enumerantur ex varietate catechistiones. Tanta enim in praesenti rerum statu existit morum orta superabilia e*se ait, et ipsos parochos pro sua mobilitas, ut saepo saepius longe a terra nativitatis charitate remedium allaturos. Conclusit eius opinionis se ewc, suae homines moriantur. Haec non ignoro; et quam­ ut vel i pii auctores schematis illud abiiciant, vel si proponi vis illa nova vivendi ratio in omnibus admirationem quocunque modo catechismus hic velit, proponatur utique epis­ copis tamquam norma, non rit tamen obliga torio*.* meam non moveat, confiteor quod eit a nobis acccp- 715 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 716 tanda. Verum autem incommoda quae cx hoc forte premas veritates, et hominibus dicit omnium ori­ proveniunt, non mihi maxima videntur et insupera­ ginem, communem deicctioncm ot redemptionem bilia. Cum enim propter hanc vel istam causam per Filium Dei, futuramquo beatitudinem aeternam; familia in aliam parochiam se confert, secum ducens libor profecto cat maximi momenti, et super omnia infantes in ulterius dioecesis catechismo eruditos, mortalium inventa excellentior. Sapientes alloquor, parochi eos ad sacram synaxim admittere non recu­ et absonum enarraro idcirco puto quorum antiqui­ sant, et huic accidentali incommodo pro sua chán­ tates Christianae memoriam ot opera trnnsmisorint tate remedium afferunt Aliunde, ut iam dixi, hac ex sanctis patribus in catechismum adlaborantium. de re varietates non possunt sollicitudini presbyte­ Tantum meminero sancti Cyrilli Hierosolymitani rorum magnum afferre gravamen, quia omnes eius­ opus de decem ct octo catechesibus, ct sancti dem 1 nationis catechismi in rebus essentialibus saltem Augustini librum De catechi:andis rudibus, quem una cum eiusdem libro D.t doctrina Christiana op­ concordant. Ad conclusionem propero. Secundum meam sen­ tarem omnium ecclesiasticorum virorum studio com­ tentiam, huius schematis auctores, quorum intentio mendatum. uptime fuit, prudenter agerent, si proposito edendi At sacrosancta synodus Tridentina excellentissi­ catechismum universalem sponte renuntiarent. Haec mum catechismum α delectis cius patribus prae­ solutio mihi videtur melior et praeferenda. Sed si paratum sanctao sedi approbandum ct evulgandum in sua sententia veliut persistere, tunc suppliciter remisit, illiusquo summas laudes audistis, cuius corte exposco, ut iste catechismus universalis non pro-1 I innumera merita par non essem enumerare. Reli­ ponatur tanquam necessarius ct obligatorius, sed gione ct animorum zelo ardentes undequnquo anti­ sicut oxemplum ot norma directiva, relicta aomper stites compendia ex illo studiose facta evulgaverunt, episcopis facultate eam adoptandi in catecbizandis ct univerno in orbo nunc habentur parvi catechismi pueris et rudibus formam, quao necessitatibus in­ omni exarati accuratione et laudabiles. geniorum ct locorum magis opportuna ct accommo­ Nunc proponitur parvus catechismi! * pro universa data ipsis videbitur. Hacc dixisse sufficiat, eminen­ ecclesia, pro cunctis dioecesibus, ot summopere laudo tissimi ot reverendissimi patres. hanc intentionem ot zelum auctorum huius sche­ Hao sunt observationes, quas sapientissimo iu­ matis. Certe non omnes novi catechismo# per orbem dicio vestro subiicero volobam, ot c&s cum fiducia evulgatos; at ex Gallia, Italia, cx Helvetia multos attentioni vestrae commendo. mihi comparare curavi quando operam dedi refor­ mationi ct compilationi catechismi pro mea dioecesi, ORATIO votum adimplendo meorum praedecessorum : ct hoc reserendi patris domini Aloytii AIoreno episcopi testari possum omnes in substantialibus convenire. Eporediensisi. Etiam occasione matrimoniorum mihi contigit Ger­ Eminentissimi ac excellentissimi praesides, emi­ manos ct Hispanos quoad catechismum examini nentissimi et reverendissimi patres. subiicero, ct mihi quoque constitit ea omnia, quae Ne miremini, quaeso, do schemate in discus­ do necessitate salutis ct praecepti habentur in eorum sionem adducto quoad confectionem ot usum unius C catechismo contineri Non omnes populi, ut bene parvi catechismi pro universa ecclesia, me adhue nuper audistis a praestantissime archiepiscopo suc­ sermonem instituere, cum & praestantissimis cardi­ cessore sancti Martini, non omnes populi camdem nalibus ot archicpiscopis multigena eruditione ac habent mentis capacitatem, non curndcm instruc­ laudata facundia do ipso tractatum sit Omni mea tionis gradum; ct sapientes antistites, auditis periaetate catechismo delectatus sum, per tres annos tioribus ex dioccesano clero, librum catechismi ipsis catechismo meno diocceseos in melius reducendo accommodant, prout in Domino magis expedire ct parando adlaboravi, pluribus annis in catbedrali videatur eorum bono. Difficillimum certo et fere ecclesia singulis festis diebus pueros catechiamum impossibile, librum etiam dementarem doctrinae edocui, et omnium quoquo paroeciarum iuvenes Christianae omnibus populis accommodare; ct audivi occasione visitationum pastoralium; idcirco ex­ etiam in una eademque provincia, septem tantum­ perientia etiam edoetus, quaedam insuper de cate­ modo dioecesibus efformata, propositum iam pluries chismo dicere mei muneris esse reor. fuisse et discussum de communi uno parvo cate­ Catechismus dici potest (et verissimum est) chismo parando, ct nunquam decretum. scientia religionis, et catechiamum discere idem erit Hisce perpensis, ct auditis paucis quae ad aures ac instrui do nobiliori, excellentiori omnium scien­ mens pervenerunt dc sermonibus α venerandissimis tiarum, quao insuper necessaria est cunctis hominibus. patribus iam habitis, qui me praecesserunt, in hoc Propterea Salvator mundi, qui praetor suamot ipsa opinninentum veni, quod sapientiae vestrae expono. opera dicero voluit, Pauperes ecangelizantur, apo- D Si propositum de parvo catechismo schema probetur, stolis mandavit: Euntes docete omnes gentes, bapti­ hunc catechismum parvum, uti a synodo Tridentina santes eos etc. Liber profecto qui continet expo­ factum, elaborandum ct parandum esso a sacro­ sitionem claram, simplicem et exactissimamgrandiufn sancta synodo Vaticana, nonnullorum ipsius patrum illarum veritatum de Deo, ciusque perfectionibus, ex omnibus orbis partibus delectorum opera, qui de homine eiusquo obligationibus et immortali eius illum elaborent et praeparent. Parvum catechismum sorte, liber qui rationem humanam fixit circa su- sic parandum continero tantum debere, quae sunt necessaria necessitate salutis et necessitate prae­ 1 ed.Vat cepti; et omnia alia dimittenda uniuscuiusque dioe­ ’ Argumenta»: .Episcopos Ipportgieniis ideam univemlù catechised laidavil. difficillimam tamen et fere impossibilem cesis catechismo. Quae pauca in parvo catechismo in praxi ease, at liber hic elementaría felicem effectum sortiri ponuntur, per breves interrogationes et responsiones posait Si lamen proponi quoennque modo estechísimas debet, esso enucleanda, et per successionem idearum, pror­ tlt 1· monas do parvo catechismo edeudo committendum non­ sus abstinendo α responsionibus longioribus, quao nullis patribus ex varita nationibus éleclia; 2° nil aliud hi in quibusdam catechismi# leguntur, et in illo etiam ealechiimo tradendum, nisi quod neeeuarium est «ive neces­ venerandi cardinalis Bellnrmini. sitate medii sive necessitate praecepti ad salutem consequeudam; 3* ut pauca haec per interrogatione * et responsiones Tandem summopere laudare debeo commenda­ exponantur. Commendans autem quae habentur iu ubemate tionem, quae in fine schematis fit de usu catechismi acra congregatione (sólicet Con­ esse, ne dicam impossibiles, quippe quia vox ora­ cilii) quae aliquando, sed raro suffraganeorum informationibus torum vix ac ne vix quidem ad omnes pervenire prius auditis, omnibusque diligenter pensatis id demandare potest, et saepissime nullo modo auditur. Undo •olet.· Quae quidem, ut cetera praeteream, non penitus suf­ fit interdum nt intelligntur non quod revera dictum fragari ridentur persuasioni episcopi Anrelianensia 725 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA QUINTA U februarii 1870 726 quorum omnium nomina, quae per assignatores lo- A probatae visae sunt, reverendissimi patres, qui has eorum accurato descripta fuerunt, exhibet indiculus causas sufficere censent, ut venia discedendi eisdem patrum vigesimae quintae congregationis generalis, tribuatur, surgendo assensum suum manifestent.0 qui inter acta concilii asservatur. Et surgentibus undique patribus, eminentissimus Reverendus pater dominus Paulus Melchers primus praeses dixit: archiepiscopus Colonionsis missam lectam celebravit. pCsusa discedendi probata est α congregatione.0 Qua absoluta, et recitata oratione Jdsumu * Domine Post haec addidit: nTranseamus nano ad ex­ etc., eminentissimus primus praeses patribus dixit: aminationem schematis de parvo catechismo, pro pReverendissimi patres, antequam inchoatam nuper qua audiendi extant quatuor oratores iam in su­ discussionem ot examinationem propositi schematis periori congregatione publicati, quibus postea alii do parvo catechismo prosequamur, nonnulla alia viginti et unus accesserunt. Eorum omnium no­ vobis proponenda sunt, quae reverendus dominus mina reverendus dominus subsecretarios ex ambone subsecretarius ox ambone eounciabit0 recitabit.0 Tunc subsecretarius ambonem conscendens haec Id exsequens subsecretarios sequentem tabellam perlegit: ’ perlegit: ^Eminentissimi praesides, eminentissimi ot re­ „Nomina reverendissimorum patrum, qui iam verendissimi patres: perfertur ad notitiam reveren­ pro praecedenti congregatione generali veniam lo­ dissimorum patrum concilii, quod reverendissimi quendi obtinuerant. Reverendissimi patres Petrus domini, archiepiscopus Antibarensis, archiepiscopus B HenricusGérault do Langalerie episcopus Belliconsis, Mechliniensis, ot archiepiscopus Salernitanus, quibus loannes Petrus Sola episcopus Niciensis, Augustinus locus inter archiopiscopos assignatus fuerat, suos Vérot episcopus Savannensls, Augustinus David querelas ea do re ad iudices querelarum et contro­ episcopus Brioconsis. His postea accesserunt novi versiarum detulerint, postulantes ut sibi locus inter oratore» reverendissimi putres, Paulus Ballerini primates assignaretur. Praedicti autem iudices, suo patriarcha Alexandrinus, Marianus Ricciardi archimunere fungentes ot rationes ab eisdem reveren­ opiscopus Rhcginensis, Salvator Nobilli Vitelleschi dissimis dominis allegatas sedulo expendentes, cum archiepiscopus episcopus Auximanus ot Cingulonus, ex allatis documentis ipsis constaret, dc facto eos loannes Thomas Chilardi episcopus Montis Regalis, vocatos fuisse primates, rem ita composeront, ut GuillelmusKcano episcopus Cloynensis,Thomas Grant decernerent, eosdem manutenendos esse in eadem episcopus Southwarccnsis, loannes Petrus Mabile primatus possessione duranto concilio oeeumenico episcopus Versaliensis, Franciscos Alexander Roullet Vaticano, quin exinde ullum ius datum vel aliis do la Bouillerie episcopus Carcassonensis, Guillelmus imminutum censeatur ad formam litterarum apo- Clifford episcopus Cliftonicnsis, Michael Payá y stolicarum Multiplices inter diei 27 novembri# 1869: Rico episcopus Conchensis, Aloysius de Canossa salvo iure oxperiundi tituli valorem in formali episcopus Vcroncnsú·, Aloysius Elloy episcopus Tipasitanus, Antonius Maria Pettinati episcopus iudicio.0 Huiusmodi relatione absoluta perlegit et hanc Nucerinus, loannes losephus Faict episcopus BruC gênais, lulius Lenti episcopus Nepesinus ot Sutrinus, aliam: DEminontissimi praesides, eminentissimi et re- · lacobus losephus Jane episcopus Augustanus, Fran­ verendissimi patres, per litteras apostólicas Multi­ ciscas Gros episcopus Taran tasionsis, Laurentius Ga­ plicae inter diei 27 novembres 1869 n. V statutum staldi episcopus Salutiarum, Honricus Biadi epis­ fuit, quod ad iudices excusationum pertineat, po­ copus Pistoriensis et Pratensis, Salvator Magnasco stulata eorum, qui concilio nondum dimisso, iustam episcopus Bolinensis, losephus Maria de Urquinaona discedendi causam se habere putaverint, excipere episcopus Canariensis-. Dein nd ambonem nb eminentissimo primo prae­ atquo ad normam disciplinae conciliaris et sanc­ torum canonum expendere; quo facto de his relatio side successive vocati eunt, episcopus Bellicensis, ad congregationem generalem facienda est Itaque episcopus Niciensis, episcopus Savannensis, episcopus iudices excusationum officio suo functi haec ad Brioconsis, et patriarcha Alexandrinus. congregationem generalem referenda proposuerunt: ORATIO BPlurcs concilii patres ob urgentes ecclesiarum reverendi patris domini Petri Henrici Girault tuarum necessitates veniam α concilio discedendi de Langalerie epìscopi Bellicensisl. absque obligatione redeundi petierunt, scilicet: Eminentissimi praesides ct reverendiesimi patres. „Ioannes losophus Hogan episcopus Sancti loCerte me movent gravissimae rationes a pur­ sephi in statibus foederatis Amoricao septentrionalis, lacobus O’Gormara episcopus Raphanensis, vicarius puratis eminontissimis, ct ab aliis eloquentissimis apostólicas in territorio Nobraskae, losephus Melchor D oratoribus contra parvulum catechismum in ultima episcopus Sinus Viridis in statibus foederatis Amoricao 1 Argumentan}: wEpi copas * Bellkentis «Uva rere restis septentrionalis, loannes Lamy episcopus Sanctae praecedentium oratorum, qni contra schema lomti fuerant, »e Fidei in Neo-Mexicano territorio, Patritius Foohan- illud in sua «nbeUntia et commendare et approbare declarant episcopus Nashwillensis iu statibus foedorotis Ame- Asscntiri le tantam eententiae ab episcopo Nirerxenai prolatae * ricae septentrionalis, Darius Bucciarelli orchiepis- et optare nt, si powibllc sit, noms hninmodi catechUau durante concilio conficiatur, et quidem a viri * ex diversi * re­ copus Scopiensis, Grogorius Ata archiepiscopus gionibus desumptia Huiusmodi catechismum a conciliis pro­ Emesenus ct Apamensis ritu * graeco-molchitici, vincialibus parochis praescribendum, cumque missa parocLali etiam ob assiduam infirmitatem, Ignatius Akkani semel vel bi * in meute explicandum. Perutile esse ii in parro archiepiscopus Hauranonsis ritus graeco-melchitici, Lato catechismo preces rive matutinae rive serotinae interantir, etiam ob assiduam infirmitatem. Horum omnium quae omnibus fidelibus cuiuscumqne ritus aeque inservire patriat, causam discedendi, in spirituali ecclesiarum suarum exempli gratia pro prece matutina actns adorationis, Pater, Ava et Credo in lingua latina aut liturgica pro ii * qui ritu latin * necessitato sitam, satis fundatam atque probatam non utantur; actus fidei, tpei et cbaritatis, decalogo * et prae­ agnoverunt, eorumque petitionem exaudiendam sua­ cepta ecclesiae; actns brevis in quo omnes praesentis diei ac­ serunt.tiones Deo offerantur, et Angelus Domini. Pro prece serotina actns adorationis, Pater, Are et Credo iu lingua vulgari ; examea Tunc eminentissimus primus praeses dixit: * * brevi ad im­ r Reverendissimi patres, postquam causae ob conscientiae, actus contritionis. Confiteor, neta quas praedicti episcopi veniam α concilio discedendi plorandam intercessi onera beatae Mariae virgini», angeli eattcdK uniuscuiusque patroni, et omnium sancloram. breris depttrutto petierunt, iudicibus excusationum satis fundatae et pro omnibus nrreMitatibns, prv eeclcria, pro ru»nx» pentii ■*. 727 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 728 congregatione generali propositae; certe me movet A talia et occidentalis1. Si summo pontifici, approfilialis veneratio ct affectio erga meum metropoli- bante banto concilio Vaticano, placeret huius precationis ta num illustrissimum et reverendissimum archi- imprimis institutio, strictiori rinculo inter se uniren­ episcopum Bisuntinum; attamen remanet integra tur catholici regionum orbis universi, ot omnes mea sententia; schema in sua substantia approbo ecclesiae fideles. Sat sint haec pauca do parvulo ot laudo. Sunt difficultates equidem, sed solvi catechismo, et do preco matutina et serotina tam possunt: semper facultas erit episcopis alium se­ sapientissimis et eruditissimis viris. Faeno mihi erit nunc do ambone descendenti cundum catcchismum ampliorem condcro iuxta ge­ nium et culturam nationis, ct etiam iuxta aetatem intima cordis patribus reverendissimis in Christo parvulorum. Plores dioeceses duos habent iam ca- fratribus manifestare? Sustinebitis quid insipientiae teehismos. Ille catechismus amplior accommodandus mcao? Viri fratres, supportate me. Utinam illo gonio nationis ot aliis adiunctis componeretur iuxta unionis vinculo, quod inter fideles vcliomontor ex­ ordinem parvuli ab omnibus excipiendi, servatis in optavi, etiam nos devinciremur in omnibus quae­ utrnquo catechismo iisdem formulis pro iisdem in­ stionibus nobis propositis vel proponendis, ct im­ terrogationibus et responsionibus do eodom obiecto. primis in quaestione gravissimi momenti a vobis Assentior sententiae reverendissimi episcopi Ni- omnibus io isto momento intenta! Cor dolet, ror vernensis. Et si impossibile esset, durante concilio, angitur de iis, qnae quotidie videmus, audimus, illum parvulum catcchismum componere, valde ex­ legimus super hac quaestione. Quam primum, ai optarem ut conficeretur α viris a diversis regionibus B possibile sit, eam aggrediamur et absolvamus, et orbis catholici accitis, qui experientiam habeant de causa finita sit Res gravia certe, et gravissima. Sed modo catccbizandi rudes ct parvulo.-. Non auderem quando hace erunt? quando concilium gencrulc? schematibus propositis aut proponendis omnino con­ quando tot et tanti viri scientia, doctrina et zelo tradicere. Si non sunt approbanda in omnibus suis Dei praediti, qui hinc indo narrare possunt qnuo partibus, cum ad discutiendum super ipsis provo­ fecit Dens cum illis? cemur; attamen quoad substantiam umbra Petri ca In primo concilio Hierosolymitano magna inqui­ protegit et tuetur, ita ut ad sanandum ct corri­ sitio facta e>t, attamen absoluta res fuit, ct pax am­ gendum iam ferme apta sink plius non fuit turbata. Opitulante Deo ct beatissiiua Vslde optandum esset, ut a concilii» provinciali- virgine Maria, omnibus conquisitis inter nos super bus praescriberetur parochis hunc catcchismum ex­ hac quaestione, et omnibus compositis iungemus dex­ plicaro per singula capitula et per singulas quaesti­ teras, fiet cor unum et anima una. Cor unum est unculas dio dominica ad missam parochia leni una certo, sed anima non est omnino una; fiat cor unum vice, vel etiam bis in mense. Dioeceses quasdam et anima una: tum sive protrahatur concilium, sive novimus, ubi vigot haec consuetudo cum uberiori aliquo tempore suspendatur, reverti poterimus ad fructu. Perutile etiam esset, meo humillimo iudicio, populos nostros hietantes ct glorificantes Deum. oamdem formulam pro proco matutina ot serotina Ad orientem, ad occidentem, ad insulas longe dissi­ omnibus fidelibus proponere, ot hanc parvulo cate­ tas, et usque ad extremum terrae audietur iterum chismo adiungere. Sic omnes ecclesiae filii vera-C angelicum canticum”:: Gloria in excelsis Deo, et in cissime uno oro quotidie honorificarent Deum: sic terra pax hominibus bonae voluntatis. Tacebunt qui peregrinantor, aut qui pro diversis causi * dioe- inimici sanctae ecclesiae, luctabuntur eius filii: et cesim suam, vel etiam regionem linquunt, assuetam noe fratres, ignitis cordibus, ignitisque linguis ex precandi formulam ubique invenirent, ct facilius tam diuturno in hac «ieri concilii aula consosau, esset obtinere, ut fideles in unaquaque familia vespere cum omnium aedificatione ex tam diuturnis et saltem preces simul coram Deo effunderent. Et haec ardentissimi» cleri et fidelium precibus, et ndsistente est formula quao forsan adhiberi posset. Spiritu eanrto, renovabimus in mundo mirabilia pri­ 1· Pro prece matutina: 1) Actus adorationis; mae Pentecostes, et recordabimur verba amantissimi 2) Pater, Ave, Credo in lingua liturgica latina, et pro lesa3: Ignem ceni mittere in terram, et quid tolo regionibus quae ritu latino non utuntur, lingua litur­ elisi ut accendatur? gica harum regionum; 3) Actus fidei, spei et chan­ Si forsan insipiens fui. ignoscite mihi, et gratias tai»; 4) Decalogus et praocepta ecclesiae; 5) Actus accipite, eminentissimi putres, reverendissimi fratres, brevis, in quo omnes diei praesentis actiones Deo pro vestra attentione ct benevolentia. offerantur; G) Angelus. ORATIO. 2° Pro prece serotina haec materia proponere­ reterendi patris domini loannis Petri Sola tur et hic ordo: 1) Actus adorationis; 2) Pater, episcopi Nidensis . * Ave, Credo in lingua vulgari; 3) Examen conscien­ tiae; 4) Actus contritionis; 5) Confiteor; 6) Actus D Eminentissimi praesides ct cardinales, reveren­ brevis et unicus ad intercessionem beatissimae vir­ dissimi patres. ginis Mariae, angeli custodis, uniuscuiusque patroni, Liceat mihi ferme octuagenario, de schemate, et omnium sanctorum impetrandam ; 7) Brevia depre­ quod de parvo catechismo inscribitur, etiam sermonem catio pro omnibus necessitatibus, pro ecclesia, pro babero; et ea quae non tam lectiono, quam Ionsummo pontifice, episcopo dioecesis et pastore paro­ 1 CL orationem archiepiscopi Mausilieiuhi rilas sjrriaci chiae, pro potestatibus civilibus, utendo eadem pag. Mm-Wl. formula, quaecnmque sit constitutio nationis; 8) I/itas Lac. 11, 14. niae Laurctauae; 9) De profundis. » Luc. XII, 40. 4 Argnmentam: .Episcopus Xicieimis schema in omnibus In nostris auribus haeret adhuc et cordibus nostris inscripta fuit haec vox reverendissimi patris: approbavit; evinci ailque hoaid sententiam ex ea qaae nnuc habetur facilitate et frequentia tran&uiigraUonia familiarum Non amplius graccus et latine», non amplius orien- de una in aliam dioecesim; quo fit Io ut venientes ex alia dite­ pro epiwpo dioeee»eos( parocho, et civilibus magistralibus, li­ taniae Lsurctsua . * * profundis. Haec d* scheinAte. D Conclusit hortando patres ad unionem et chántatelo, aienti In omnibis quaestionibus, ita in ea maxime in quam omnes intendunt ut quaa citissime, ai fleri potest, et suscipiatur et abaci τηtur, et causa finita dexterae omnium 1 ungantur et fiat eor unum et anima una. * celi pueri ob catechismi diversitatem non powint cablici mi­ nistro aliquorum puerorum instructioni constituto, et hoc grave incommodam affert parochis. Contingere aliquando ut ex his nonnulli novum calechiainom aildUeere recusent, immo rei novitatem nonnullis admirationi esse posse, et dubitandi oc­ casionem praebere. Quae oblecta fuerant a praecedentibus oratoribus circa varietatem ingenii, culturae, morum et haeresuto. facile dissolvi posse adnotavit. Nam varietate ingenii 729 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA QUINTA 14 februarii 1870 gissimo experientia didici, vobis exponere. Et ne4 temporie, quod pretiosissimum eat, an guatila abutar, omissis solitis praefationibus, statim schematis ex­ amen aggredior. Quamquam Dominus noster lesus Christus omnea homines ita diloxorit, ut seipaum hostiam offerret nd eorum peccata delenda; tomen pueros tam ardenti amore semper prosecutus est, ut cos ipsis adultis praeferret. Omnibus nota sunt illa verba memoranda, quibus turbam, quao impediebat pueros retro atantes quominus ad eum accederent, ¡usait ut viam liberam illis aperiret. Et omnibus etiam compertum eat quantis amoris significationibus ot benevolentia vere paterna eos complexus ait, quomodo illis benedixerit, et insuper caelestem benedictionem illis pollicitus ait dicendo1 : Sinite parvulos venire ad me: nolite eos prohibere venire ad me; talium est enim regnum Dei. Sed Christo, ad dexteram Dei Patris omnipoten­ tis in caelo nunc sedenti, non amplius datum eat pueros per se advocaro, amplecti, cisque benedic­ tionem largiri. Ad sacros igitur Dei ministros, qui iuxta Pauli verba, pro eodem Christo legatione funguntur, spectat pueros per parvum catcchismum a noxiis saeculi solatiis avertere, ad Deum ducere, eorumque montes et corde tanto amore illi adiungere, ut Undem aliquando possint ad illud perve­ nire caeleste regnum, quod Redemptor, cum vitam in torris ageret, illis pollicitus est. Tota certo errant re, qui arbitrantur pueros edocendos non esse in parvo catechismo usque ad annum septimum, quo solum creditur cos rationis usum obtinere. Ad hanc opinionem convellendam sufficiat animadvertere, quod Rollinius, olim rector universitatis Parisiensis, in praefatione egregii sui operis De modo docendi et discendi ingenuas literas optime observabat, nempe illis in lucem editis in bonum inclinationibus, quibus Deus primi hominis animam ornaverat, iniustam mali perpetrandi foecunditatcm per peccatum, quod originale vocatur, superadditam fuisse, quae velat zizania in medio *730 tritici superseminata conatur bonum semen suffocare. Enitendum igitur nobis est ut paucas, quae adhuc in pueris supersunt, inclinationes in bonum conser­ vemus per catecbiamum, evolvamus et ita robore­ mus, ut in pravas cupiditates, quibus agitantur, dominari possint Hanc autem sollicitudinem in instituendis pueris ad religionem colendam multo magis necessariam arbitrabor, quia naturales illorum in malum propen­ siones,· ut plurimum sub influxu rerum omnium, quibus circumdantur, excrescunt. Quot enim nume­ rari possunt genitores, qui sciant quantam circumspec­ tionem et modestiam adbibere debeant coram eorum filiis, vel qui abstinere velint, quominus in liberorum conspectu ullum habeant colloquium, quod in eorum animos errores ingerere, ct cupiditates pravas ex­ citare valeat. Nonne puerorum aurea indesinenter audire coguntur laudes, quibus extollantur ii, qui i multa congerunt bona, qui divitiis affluunt, qui in magnificis rhodis vehuntur, qui in splendidis aedibus versantur, et laute nutriuntur? Unum verbum α patre prolatum in divitiarum laudem ot admirationem suf­ ficit ad excitandam in pueris divitiarum cupiditatem, quao tractu temporis ita roboratur, ut timendum sit, no unquam extinguatur. Hinc, prudens illud Juvenalis ipsius monitum qui dicebat: Maxima debe­ tur puero reverentia. Hinc illud consilium Quinti­ liani, qui iu praefatione praeclarissima operis De institutione oratoria dicebat: puerorum institutionem incipiendam esse a quarto eonun aetatis anno. Hinc demum illud Platonis, qui dicebat in suo II libro De Depublica, non solum puerilem institutionem esse maximi momenti quoad universam vitam recte in­ stituendam; sed addebat, fundamentum in studio religionis collocandum case. „Rcipublicao illius, quae felix esse velit, magistratus notiono veri Dei et veri boni cognitione edoceantur prima stntim ab infantia.® Hos,’ praecessit auctor Ecclesiastici, scri­ bens cap. VII, 25: Filii tibi sunt? erudi illos, et curva illos a pueritia illorum. Quamobrcm maxime opportunum putarem huic et culturae prospici po«c per asteriscos, ait, addendo niuiirum schemati de parvo catechismo praemittere aliqua verbo, quibus demonstretur necessitas religiosae in­ in notalw interrogationes particulares, quae uon sunt omnium captui accommodatae. Varietati autem morum et haeresum stitutionis in pueritia; quibus etiam enumerentur prospici posse per peculiares appendices velali in ipso sche­ plurima commoda, quae ex hac religiosa institutione mate proponitur. Addi dit Urnen se cum auctoribus schematis non convenire in ipsos pueros, in eorum familiam ot in totam iu eo, quod pro novi catechismi formula, eatechismum propo­ societatem emergunt. Hisce praemissis quaestionem nant qui Romae adoptatur. Plura enim menda iu eo occurrunt, de parvo catechismo aggredior. et praeter illa quae ab episcopo Aurelianensi observata sunt, In postrema congregatione audivi duos eminenaddendum ait, quod cum de mysteriis agitur, verba adhiberi tissimos cardinales, duos reverendissimos archicpisdebent quae ecclesiae usu probata eunt, hine Filius dicendus a Fatre ^enixus ot uou procedens, ut dicitur iu parvo catechismo copos cum nonnullis episcopis proponere pluralitatem cutechismorum pro varietate nationum, provinciarum, Romanorum. IU praecepta decalogi eo modo explicanda esse, qui congruat intentioni legislatoris, et quartam praeceptum res­ et etiam dioecesium. Licet istos praeclarissimos tringendum esse ad specialem illam proximi da&sem, quae oratores arbitror esso longo me praestantiores inconstituitur ex parentibus et superioribus, sive in ordine reli­ D genio, doctrina et dignitate; tamen eorum argu­ gioso sive in ordine civili: at in parvo catechismo Romanorum menta non tanti momenti mihi visa sunt, ut ego in ad omnem proximam extendi Iu parvo catechismo abstinendum eorum sententiam abeam: ideoque laudo auctores este ab opinionibus theologicis, et ab eia praesertim, quae iam obsoleverunt; quare hodie sermonem habere de aagis, et «tri­ schematis, qui proposuerunt unum eatechismum pro gonibus, eorumque cum daemone commercio in dioecesibus tota ecclesia. Si familiae semper manerent in re­ praesertim Galliarum risum moveret, et tamen in parvo Ro­ gione in qua nati sunt, unum semper haberent manorum catechismo de iis sermonem fieri dixit in explicatione catcchismum; sed cum saepe commercii vel officii primi praecepti decalogi Addidit deesse in eodem catechiimo quibus funguntur rationo, vel aliis de causis do praecipuas circumstantias, quae comitatae sunt nativitatem, vitam publicam, mortem, resurrectionem, et adseensiouem Re­ patria in alias dioeceses transmigrent, eum pueri demptoris; quae tamen et placerent pueris, et valde utiles ad eatechismum in hisce novis dioecesibus se con­ essent Desiderari plura quae spectant ad indicium sive uni­ ferunt, audiendo varietatem esso in hoc catechismo, versale sive particulare; plura quae respiciunt «aeramentum maxima tristitia afficiuntur. poenitentiae et eucharistiam, rive ut sacramentum, sive ut sacrificium. Conclusit dicendo non esse sibi obiiciendnm quod Hoc incommodum, quod rarum forte est in aliis multa proposuerit in parvo catechismo inserenda, et non pro­ dioecesibus, froquentissimum est in mea. Nicia enlin portionals puerorum memoriae. Sibi euim experientia constare, urbs consideratur voluti quoddam emporium, io quod eot plnrn retinere memoriter posse, uti ex iis videre est quae conveniunt alienigenae ex America, ex Anglia, ex passim recitant Caeterum haberi prae oculis debere, quod Germania, ex Russia ct ex omnibus septentrionalibus pueri magi * audiendo, quam legendo addiscunt bino etiam methodom curandam, qua utendam a catechistxs sit. Europa© partibus. 11ino contingit saepe, ut in eadem i IIA(. XIX, 14. classe duo, 1res, etiam quatuor catechismi sint di- 731 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 732 versarum dioecesium. Quid oritur ex boc incora-.4 mae erant hacreses quao grassabantur potissimum modo? Parochum rol etiam episcopum isti pueri in Germania: ergono concilium Tridentinum statuit, cum eorum parentibus conveniunt, eosdem rogantes ut diversi conderentur catechismi pro diversis pro­ ut peculiares magistros illis adsignent, qui proprium vincili iuxta varietatem haerosum quao in ois do­ cateohismum doceant, ita ut saepe duo vel tres minabantur? Nequaquam: voluit ut unus conderetur , * qui omnibus sufficeret ad docendos etiam magistros habeant ad instruendos diversos catechismo pueros iuxta catechismum, quem attulerunt ex eorum omnes populos. Ergo, aleuti ex concilio Tridentino patria, usquedum possint ad sacram synaxim admitti. habemus unum pro parochis catechismum conditum Alii autem, consentientibus parentibus parum de iussu et cura summi pontificis Pii V, unus etiam religione sollicitis, catecbierjum omnino deserunt: nunc praescribatur parvus catcchismus pro omnibus alii autem audientes in boc novo catechismo quae­ a concilio Vaticano oecumenieo. stiones, veritates quas non audiverunt in proprio, Cum autom laudo auctores schomatis, quia unum dubitant de veritate doctrinarum dicentes, cur in parvum catechismum proposuerunt pro tota ecclesia., nostra dioecesi haec quaestio non existit? cur ibi non possum eia assentivi in consilio quod dederunt, agitur do circumstantiis quae pertinent ad nativi­ proponendo nempo pro formula huius catechismi tatem Christi, et eius vitam, ct mortem, et resurrec­ catechismum qui viget Romae. Praeter mendas enim tionem; et in nostra haec omnia non existant? quos clarissimus episcopus Aurelianonsis iam post­ Indo dubitant de veritate earum quaestionum; ex remo conventu indicavit, videntur alino mendae esso dubio oritur facile indifferentia; atque ex bac in- B corrigendae. Cum agitur de mysteriis, ncccsao est differentia, incredulitas, quam eximius archi e pisco pus ut in catechismo ea adhibeantur verba, quibus ec­ et primas Strigonienais in postremo conventu lamen­ clesia uti solet ad ea exponenda. Cum agitur do tabatur. Haec indifferentia, haec incredulitas ori­ sanctissima Trinitate et sermo erit do origino Filii ginem etiam babet ex bac multiplicitate catecbis- et Spiritus sancti, omnea sciunt istas personas quidem inorum. Hinc necessarium puto unum existere procedere ambas cx Patre, sed modus procedendi catechismum in omnibus dioecesibus. maxime diversus est: Filius enim procedit per ge­ Qui propugnabant multiplicitatem, utebantur ar­ nerationem, ct Spiritus sanctus per spirationem. gumentis deductis, si mea memoria, quae pro mea Oportet igitur ut Filius dicatur a Patre genitus, et aetato iam incipit hebescere, non fallit, repetebant Spiritus sanctus a Patre et Filio procedens. In hoc banc multiplicitatem ex varietate ingenii, coiturae, autem catechismo interrogationi quae sie habetur: morum, haeresum ot errorum. Ex multiplicitate Perché sono Ire persone divine? respondetur: Perché ingenii, dicentes alios esse promptos ingenio, alios il Padre non ha principio, né procede da altra per­ tardos; ex cultura, dicentes alios litteras colere, dona, il Figliuolo procede dal Padre, e lo Spirito alios omnino ignorare; ox moribus, quia in una tanto dal Padre e dal Figliuolo; videtur loco pro­ regione dominatur ebrietas, in alia luxuria, in alia cessionis Filii a Patro, dicendum esse generatum avaritia, vel alia vitia; ex erroribus ct baeresibus, a Patre. quia in una grassatur haeresis calviniana, in alia Praecepta decalogi explananda sunt modo, qui hitherana, in alia sociniana. Et quomodo occurren- C congruat intentioni legislatoris: videtur autem ex­ dum hisce incommodis, dicebant, quin varios cate­ plicatio, quae ab auctore huius catechismi praebetur * chismo possimus manibus nostrorum puerorum circa quartum praeceptum, non esse rectu. Hoc suppeditare, in quibus lectiones exstent contra hos enim est responsum quod praebet huic interrogationi: errores, contra haec vitia? Dichiarate il quarto. — Comanda il quarto che si onori Videtur hisce incommodis facile occurri posse. il padre e la madre, non solo con riverenza di pa­ Quoad diversitatem, quae provenit ox varietate in­ role, o di cavarsi la berretta, ma ancora con aiutarli geniorum ct culturae, en quomodo providobam cum e sovvenirli nei loro bisogni: e quello che si dice del •parochi officio fungebar. In eodem catechismo no­ padre e della madre, si dece ancora osservare cogli tabam asteriscis interrogationes omittendas quoad altri prossimi, sebbene non ci é tant’ obbligo quanto pueros rudes, et interrogationes faciendas iis, qui col padre e colla madre, i quali ci hanno dato tes­ litteras colunt, interrogationes faciendos iis, qui ad sere e ci hanno allevato con molta loro fatica. secundam classem promoti erant, et iis etiam, qui Proximus est diligendus, sed ibi sermo est non de erant promoti ad tertiam, ut possent admitti ad toto proximo geueratim, sermo est dc una classo sacram synaxim; ita ut catechistae per hos asteriscos proximi, nempe do classe parentum et superiorum ; cognoscerent interrogationes faciendos rudibus, fa­ ideoquo dicendum est hoc praeceptum praecipere ut ciendas iis, qui optabant admitti ad sacram synaxim. maximo honore colantur sive pater, sive mater, Quoad discrimen, quod oritur ox varietato morum, sive parentes, sivo etiam superiores tum in ordine varietate errorum ct haerosum, facile episcopi pos- D civili, tum in ordino religioso. sunt hisco varietatibus occurrere adiungondo parvo Tertio arbitror in parvo catechismo abstinendum catechismo appendices, in quibus sermonem habeant esse ab opinionibus mere theologicis, et potissimum de hisce vitiis, de hisce erroribus, et ea omnia ab iis, quae obsoleverunt In hoc autem catechismo, dicere, quao putant validiora esso ad ea vitia, hos cum agitur do primo praecepto decalogi, legimus: errores exstirpandos. Dichiarale il primo comandamento. — Nel primo coHae autem omnes varietates haud tantae sunt, mandamento ci avvertiscs Iddio, che esso é il nostro ut cogant ecclesiam ad multiplicandos catecbismos. vero e supremo padrone, e però siamo obbligati ad Certe enim apostolorum aevo multo maiores erant obbedirlo con ogni diligenza ; appresso ci comanda varietates in regnis diversis mundi: ergone propter che non dobbiamo riconoscere alcun altro per Iddio: infedeli * i quali adorano le crea­ has varietates apostoli consuerunt varia condoro nel che peccano gl symbola? Nonne ipsi unum symbolum condiderunt ture in cambio del creatore; ed anche gli stregoni e pro provinciis, pro regnis totius orbis? Ergo si fattucchieri, che tengono il demonio per loro iddio. unum symbolum poterat sufficere.eo tempore, quo Absit ut ego arguam eminentissimum Robertum innumerae orant varietates sive ingenii, sive culturae, Bellarminum, qui auctor est huius catechismi, quia sive morum, sivo praeiudiciorum, cur unus cate­ eius aetate vigebat opinio de sagi· et strigonibus, chismo» non sufficiet nunc temporis, in quo multo de eorum commercio cum daemone, et de maleficiis et incantationibus, quibus nocebant proximo; ideominores sunt varietates? Etiam concilii Tridentini tempore multae, pluri- que ipse debebat pueros admonere, ne hia opinioni- 133 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA QUINTA 14 februarii 1870 734 bus crederent Sed nunc ei sermo esset in parvo A 8ed quomodo possunt infantes a creatura mundi *atocbÌ8tno do sagis, do strigonibus, de oorum ascondere ad creatorem? Utique possunt, dummodo maleficii», in pluribus dioecesibus, praesertim in res creatae investigent co modo, quem Paulos docuit. dioecesibus Galliae, haec vorba risum moveront, et Paulus non dixit, posse homines ex iis quae facta auctoritatem caeleris veritatibus vel imminuerent sunt, visis vol tactis, vol etiam ad nostros usus ad­ hibitis, sed dixit intellecta. Vult igitur ut homo non vol omnino auferrent Quarto, otiam novo catechismo plura addenda solum intelligat res creatas oculis corporis, quibus sunt quae desunt in hoo parvo catechismo. Pato non videt in rebus nisi superficiem; sed ut intro­ ceso in parvo catechismo memorandas praecipuas ducat pueros in operationes quao iu plantis, quae circumstantias, quao comitatae sunt lesu Christi nati­ in animalibus perspiciuntur, atquo ex iis operationi­ vitatem, eius publicam vitam, eius mortem, resur­ bus assurgat ad Deum. Si infantes interrogentur rectionem ot ad caelum ascensionem. Haec omnia eo modo, quo eos interrogabam cum parochi officio historica sunt et placent pueris, ot eadem iis prae­ fungebar, facile assurgont ad Deum. Ab ipsis enim bent iam quae ad divinitatem admittendam cos quaerebam: quibus alimentis plantae enutrirentur faciles reddunt. Puto otiam, lectionem caso adiun- et ovolvorentur; dicobant: ex humoribus terrestri­ gondam circa iudicium particularo ct iudicium uni­ bus, ox succis aeris. Sed petebam: quomodo istae versale, ot de iis, quae ox his indiciis sequuntur. aquae, iste succus tnm terrestris quam aereus tam Arbitror addendas esso duas lectiones, in quibus ordinato modo distribuuntur in planta, ita ut una praecipua exponantur, quao pertinent ad sacramcn- B pars constituat truncum, altera folia, altera fructus, tum poenitentiae, ad confessionem auricularem, ad ot alia otiam semina, quibus conservetur species? ouchnristiaru sivo ut sacramentum sivo ut sacrificium. ipsi nesciebant Admirabantur insuper super aliam In boc enim catechismo do poenitentia duae solum interrogationem, qua eos urgebam, dicando: trunci, sunt interrogationes; circa eucharistiam una solum sive folio, sive flores, sive fructus, non sunt iidem est quaestio circa definitionem. Nec quis dicat, haec in omnibus plantis. Cur truncus in una est largus, omnia excedere memoriam puororum. Pueri tali in alia imminutus, nempe in rosis truncus est parvus, memoria pollent, ut longissimos cantiones cantent, minor quam in aliis arboribus, cur flores quos fert, ut plures fabulas memoria toneant: quare non pos­ sunt minoris ponderis, quam fructus quos ferant sent tonoro eas omnes lectiones? Igitur addenda© aliae arbores fructiferae? Uno interrogationes excitabant iu pueris tantam sunt huic catechismo cae lectiones, quas memoravi. Nunc utut sit haec quaestio do unitate cate­ curiositatem, ut o me postularent explicationes eorum chismi satis gravis, aliam multo graviorem nunc phaenomenorum, quae licet admirationem debeant aggredior. Homines, ot puori potissimum, plus dis­ excitare, a multis parvipenduntur. Et cum neque cunt auribus quam oculis, plus audiendo quam homo possit explicare istas operationes, neque plauta legendo. Hinc Dominus noster Redemptor Icsus possit illud explicare, oportebat ascendere ad causam Christus evangelium non scripsit, sed voce tenus superiorem et plantis et hominibus, nempe ad Doum; promulgavit in ludaea, Galilaea, Samaria; apostolis qui plantis eam virtutem dedit, ut possint et succo? praecepit non ut scriberent, sed ut euntes in mun- C terrestres et raperes acris ad se attrahere, cos con dum docerent omnes gentes, ct praedicarent evan­ vertere in substantiam foliorum fructuumque. E> gelium omni creaturae. Hinc Paulus dicebat, fidem quomodo pueri possunt etiam cx rebus huius mundi hauriri ex auditu, non ex lectione. Ergo quaerendus conspectis, non solum oculis corporis, sed oculis est modus quo facilius possint parochi et magistri intellectus, ad creatorem, ad Deum assurgere. Hanc methodum adhibui quinquaginta septem catechismorum sensum aperire pueris eorum ver­ borum, quao continentur in catechismo. Deus munivit annorum spatio; adhibui quinque aliorum annorum pueros duobus ndiumeutis ad discendum: munivit spatio, quibus docebam clericos theologiam : eo enim curiositate ct ratione. Tanta est curiositas in pueris, tempore somper docui alumnos eorum collegiorum, ut saepe patrem vol magistrum vol cum qui cos quao meae curae commissa erant. Hanc methodum comitatur interrogationibus fatigent. Si ob eorum adhibui quadraginta annorum spatio, quibus guber­ oculos obversetur planta, animal, obioctum novum, navi insignem praoposituram Vigonis in dioecesi slatim cos interrogant, quo nomino hoo obiectum Taurinensi: in ca enim somper ot adultos et pueros donetur, quao sint cius pioprietates, quibus inser­ hac methodo erudivi; eamdem methodum adhibui viat usibus, et potissimum quaerunt causam a qua duodecim annorum spatio, quibus gubernavi dioocesim Niciensom, ct uberes fructus ex hac methodo ortum habuerit. Ne quis damnet curiositatem. Damnandas certe percepi. Nam vidi illos pueros, qui fastidio afficst excessus, nunquam curiositas, ut damnavit Pau- ciuntur in aliis scholis, tanta aviditate has interro lue dicendo»; Oportet sapere, sed ¡apere, ad sobrie- D gationes ot haec responsa circo creaturas accipere, talem. Eo enim certe consilio Deus infudit in pueros ut me rogarent ut citius alias lectiones similes eis hanc curiositatem, ut postquam potuerint cognoscere praeberem. Hac methodo potui incredulos prnecausas peculiares obiectorum quao eos circumstant, stantissimos ingenio, doctrina ot scriptis in lucem gradatim assurgant ad cognoscendam causam pri­ editis ad meliorem frugem reducere: potui hae mam ct universalem totius urbis. Sed ut assurgant methodo Hebraeos etiam ad Christum convertere, nd hanc cognoscendam, methodus adbibenda est, protestantes ad admittendam et rvftlem Christi prae­ quao respondeat regulis logicorum, et respondeat sentiam in eucharistia, et panis ot vini traossublectionibus sancti Pauli. Logici enim praescribunt, stantiationom in corpus ot sanguinem Christi; et ut a notis nd ignota procedatur: et Paulus scribens quod difficilius est, potui etiam schismaticos graceos ad Romanos c. I, 20, postquam locutus antea fuorat cogere ad admittendam Spiritus sancti processionem do Deo, haec habet: Invisibilia enim ipsius, a crea­ non solum a Patre, sed etiam a Filio. Cum itaque tura mundi, per ea quae facta sunt, intellecta con­ haec methodus tam uberes fructus possit producere, spiciuntur. Vorba haoo multo sunt ponderanda magis, ot in pueris et in adultis, opto ut in sehemate nobis quam ponderentur α plerisquo. Ex his verbis cogno­ proposito aliqua verba addantur, quibus cxcitentui scimus procedendum esso a robus notia ad ignotas, catechistao ad hanc methodum adhibendam, nempe n rebus visibilibus ad invisibilia, α creatura ad crea­ argumentando cum pueris a notis nd ignota, α crea­ torem. turis rui creatorem. i KoiiL XII, 3. lineo, eminentissimi cardinale? . licae doctrinae capita contra illius temporis haeEminentissimi ao reverendissimi praesides et reses decernere; sed illud praeterea sibi faciendum censuisse, ut certam aliquam formulam et rationem patres. Quod in schemate propositum nobis fuit de Christianos populos, ab ipsis fidei rudimentis in­ confectione et usu unius parvi catechismi pro uni­ stituendi traderent, quam in omnibus ecclesiis illi versa ecclesia, tanti momenti mihi videtur, tantum­ sequerentur, quibus legitimi pastoris et doctoris que mihi arridet, ut quamvis prestantissimi ora- 0 munus obeundum esset, et quemadmodum unus tores aliter sentientes audiverim, nequeam quin Dominus, una fides, ita etiam una esset tradendae illud mea, qualiscumque ea sit, opinione suffulciam. fidei, omniaque pietatis officia populum christianum In sacro animarum ministerio ad quod tot annis docendi communis regula atquo praescriptio. Quao incubui, verbum Dei huc illuc in Italiae dioccesi- cum ita sint, quid adhuc opus est ut abunde iusti1 Argumentum: .Episcopos Montis Regalis schema appro­ ficatum habeamus schema do parvo catechismo, qui tandem nihil aliud est quam catechismi ad bavit attenta necessitate uniformitatis in rebus fidei, attenti · * que incommodis qose ex varietate catechismorum obveniant, parochos parvissimum compendium? his praesertim temporibus cnm ob itinerum facilitatem totus Vellem insuper in eodem schematis prooomio orbis una urbs evaserit Catechismo huic prooemium addendam rationes proferrentur, ob quas summopere necessa­ quo synodi Vaticanae decretam i as tifi ce lar: in hoc prooemio riam catechismi scientiam putamus; onusque osten­ rationes exponendas quibas necessitas ¡anilitar catechisticae scientiae, on usque declarandum quod parochis et sacerdotibus deretur, quod catechismum ipsum promovendi pa­ incumbit promovendi catechismum: immo et episcopis praescribi rochis incumbit, quoque sacerdotes omnes ad id posse ut instituant sodalitatem doctrinae Christianae iuxta re­ officii indistincto tenentur. Neque abs ro esset si gulas sancti Caroli BorromaeL In catechismo vero ea tantam episcopis praescriberetur, ut sodalitatem doctrinae exponenda quae scita necessaria sunt, exempli gratia suscep­ ebristianae iuxta regulas ab immortali sancto tionem sacramentorum poenitentiae et eucharistiae. Cum enim Carolo Borro ma eo traditus, quae pretiosissimis di­ in unaquaque dioecesi duo· catechismo® esse oporteat, parvum et magnum, hunc postremum servandam ubique, nisi forte in tata est indulgentiis, instaurandam curent, ut heri aliqna interrogatione et responsione motatio quaedam neces- p audivimus etiam a praeclarissimo patriarcha Alexan­ savia ait. drino. Hac autem sodalitate providetur, ut sacer­ Difficoltati de violatis episcoporum ' ¡ribos ait Ie Id nnllidotes catechismum docentes a lai cis etiam utriusmode In mentem habuisse schematis auctores et praesertim Romanum pontificem, 2® nullibi melius quam ia concilio legis­ que sexus adiuventur, hi eque in piares classes, quod latorum munus ab episcopis exerceri, 8° ad Romanum pontifi­ magni interest, pueri erudiendi distribuantur. Ut cem ex doctrina D. Thomae 9, 2, q. 1 spectare symbolum ordinare autem libentius schema excipiatur, ego, ut alii iam eJusque novam editionem conficere, iis additis quae opportuniora fecerunt oratores, proponerem, uti parvus catechis­ indicentur, quin generale concilium cogere teneatur. Unde gra­ mus in iis solummodo rebus versaretur quae sciri tias ei agendas ease si id faciendam in concilio proposuerit debent, ut sacramenta poenitentiae et eucharistiae Jn sua dioecesi habere se ait catechismum qui suo iudicio numeris omnibus absolutos est, alii etiam episcopi hoc ipsum rite suscipiantur. Cum enim in omnibus dioecesi­ de suis dioecesibus testari poterunt, at particulare bonum com­ bus ut plurimum duo catechismi adhibeantur, parvus muni et anirenali totius ccdesiae bono cedere opus esse; patres scilicet ct magnus, propositum schema facilius ad Vaticanos exemplo apostolorum ad propria reversuros secum ferre debere eamdem fidei formulam ab ipsis in concilio con­ execulioncm adduci posset, eo quod magnas catestitutam. Conficiendi catechismi munus demandandum deputa­ chismas nullam subirot alterationem, praeter quam tion! pro rebus fidei, quae variarum nationum membris constat. in aliqua forsan Interrogatione ct responsione, quae Conclusit veniam expostulando a patribus ob apparentem cum interrogationibus et responsionibus catechismi indocilitatem, quam pracaeferre vivus erat cum prima rice ex novae editionis penitus non consentiret ambone loquendi facultatem habuit; declaravit enim se nnllaQuoad ea quae adversus schema obiiriuntur, tenua intallexiue signum a primo praeside datum ut finem dicendi tarerei." cum α variis schematis propugnatoribus heri ei * 48 759 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 76C nunc satis supcrqno ism responsum fuerit, difficul­ A publicis scholis, noe non a privatis ludi magistris tati solummodo quao omnibus praestat, propositum facile adoptandum fore. Sicut autom bonus cate­ nompe schema episcoporum auctoritatem imminuere, chismi exitus a maiori vel minori illius bonitate respondeo, persuasum nobis omnibus esse, sicut pendet, sic ego sanctissimo patri nostro suppli­ et adrorèarii admittunt, hoc nullatenus esse posse candum arbitrarer, ut doputationi pro rebus fidei in mente schematis auctorum et multo minus sanc­ catechismum ipsum conficiendum committeret, uttissimi patri?. Cum enim nullibi magis elucescat pote quae praeclarissimis variarum nationum mem­ excelsa episcoporum auctoritas, quam cum legis­ bris constans, optimam nobis arrham praebet, euinlatorum officio funguntur ct canones ac decreta dem eo modo perficiendum ut omnium expectation! condunt in aevum duratura, perspectum nonne est respondeat. eum non huc nos congregatos voluisse, ut nostram Quoad quaesitum, utrum expodiat ut catcchismus auctoritatem quomodocumque laederet, sed potias vim obligandi habeat an non, affirmativa mihi vi­ ut camdem nedum penea sanctam sedem, immo etiam detur amplectenda sententia. Cum enim a concilio penes populos eorumquo rectores instauret ct au­ ipso una cum sanctissimo patro catcchismus odatur, geat? Si iustum insuper est nos omnes in eo esso et supradicto modo confectus placero, ut arbitrer, ut auctoritatem nostram serremu?, quia ut sanctus omnibus debeat, decus ipsum concilii expostulat ut Gregorius Magnus (cp. 66) aiebat: „Qui episco­ obliget, statuto tamen tempore quo obligari in­ palem auctoritatem minuere audet, pastoralem ba­ cipiat, ot habita rationo difficultatum, quao poto­ culum frangit/ eo magis nobis cordi esse debet b rum occurrere iuxta diversa rerum adiuncta io summi pontificis auctoritatem sartam tcctamque quibus diremo nationes versantur. Haec saltem tueri. Nam ut ait sanctus Cyprianus: Papa ad mea opinio est; sed vos estis magistri in Israel, instar solis est, cuius nos radii sumus: sed si sol vos concilii iodico *, vestro idcirco supremo ac sa· obscuretur, quid de radiis fiet? deficiunt et evanes­ picntksimo iudicio suffragium moma libentifsissínic cunt Exoriente igitur dubio quid nostrae aut papae subiicio. auctoritati offici possit, nobis semper pro papa Hicquo finis dicendi esset, eminentissimi prae­ standum esse omnes convenimus, cum Petro tantum sides et patres, sod nequeo a suggestu descendere dictum fuerit1: Ego pro te rogari, ut non dejiciat quin paucis adhuc verbis veniam du hoc dicturus fides tua, et tu aliquando convertis, confirma fratres quod mihi contigit prima vice, qua me loquentem Ul03. audistis. Relatum mihi fote ter datum osso signum Verumtamen quao aliis omnibus antecellit ratio, eo quod tardior essem; fateor huiusmodi signum baec cat, ut arbitror: nd summum pontificem, ut mo non intellexisse, ni.· *! dum postremam sermonis docet sanctus Thomas 2, 2, q. 1 etc., ita spectat periodum logmm. Verumtamen cum meam illum ad pontificem solum symbolum ordinare, ei usque licet tantummodo apparentem indocilitatem vobis novam editionem conficere iis additi?, quae ipsi uisplicui.isc noverim, gratius ago Deo quod me opportuna videantur ad refellendos insurgentes er­ humiliavit nt discam iustificationem, et veniam a rores, quin generale concilium cogere teneatur: vobis iterum exposco pollicitas intensissime erga ergo n fortiori poterit ipso catechismum fidelibus c tos mo venerationis testem mometipsum quotidie praebere, quo idem symbolum explicetur, et via aeterno indici cxtilurum, ut perseverantiae donum cuicumque minus rectae interpretationi praeclu­ obtineamus, ne quis cx nobis in vallo illa distric­ datur. Quod ci una cum oecumenico concilio hoc tionis, cuius amplissima haec aula tenuem aliquam faciendum ducit beatissimus puter noster, nonne imaginem refert, confusionem in conspectu omnium gratias ipsi quamplurimas pro tanta dignatione gentium sit passurus, sed omnes, omnes nemine referre debemus? excepto, adesse possimus cum apostolis duodecim Dolet me, vehementer dolet, non idem hac in tribus Israel indicaturis, uc a sanctn Petro principe re posse sentire ao plures praesules, quos maxima benedictionem accipere, qui nos una cum beatissimo existimatione prosequor, praesertim Galliae, qui papa nostro introducat triumphantes in regnurn optimis pro quavis fidelium classo catechismi * sunt aeternum paratum nobis a constitutiono mundi. instructi. Ast ot ego ipse, qui catechismum numeris Fiat, fiat, intercedentibus sanctissimo Petro ct cla­ omnibus absolutum possideo, curante praedecessore rissima immxbe infecto· catechismo· ediderint cum maximo fidei detri­ Bene mihi arrisit verbum clarissimi Savannensis mento, et ne simile quid in posterum contingat, univenalii catechismus optimum remedium esse. Catholicae ecclesiae uni­ episcopi, dicentis primum et magnum profectum in ecclesia fuisêe catechismos in variis dioecesibus tatem hac ratione magis visibilem fieri, magisque distinctionem apparere liter ecclesiam et heterodoxonun sectas. Tridentino- editos, sed secundum et multo maiorem futurum rum quoque patmn votum fuisse pro uno catechismo, et esse unitatem catechismi. Patres reverendissimi, quemadmodum illi parochis dedere catechismum. ita et Vallea­ quidquid unitatem sapit, ecclesiam maxime decet; ta· patres catechismum pueris oblaturos, quod quidem magnam et concilii huius generalis magna laus, ut spero, rem esae optime unum ex praecellentibus oratoribus dixisse/ 769 CONGREGATIO GENERALIS VIOESLMA SEXTA 15 februarii 1870 770 erit, in ecclesia catholica unitatem arctius firmasse, a afferre debemus. Sed neque est de negligentia Non praetermittam unitatem catechismi fuisse con­ parochorum, de negligentia episcopi quoad modum stans votum a Tridentino concilio pluries commen­ tradendi doctrinam Christianam; sed malum quod datum. Postulat sancta synodus Tridentina ut ante­ a patribus pluribus indicatum fuit, quod revera quam populus ad sacramenta accedat, curent episcopi existit, prout ox ipsorum orationibus, et etiam ex ut vim ot usum illorum explicent vernacula lingua, iis quae privatim ex patribus discimus, est hoc, iuxta formam in catechesi pro sacramentis con­ quod saepe in eadem natione, inter gentes eiusdem scribenda. Ecco votum Tridentini concilii. Quod linguae, saepe etiam in eadem dioecesi, mortuo igitur fuit pro parochis catechismus concilii Triden­ uno episcopo et altero succedente, catechismi parvi tini, sit nunc pro pueris parvus catechismus. facile mutentur; unde fit, ut homines christiani, Patres reverendissimi, panus catechismus, res qui ex una parte eiusdem regni vel eiusdem pro­ magna, ut apprimo dictum est, res magna. Libenter vinciae pergunt ad aliam, inveniant quod filii et assentior praeclarissimi Strigontansis archiepiscopi filiae aunó debent novas formas catechismi discere. verbis, cum diceret omnium malorum circa nos per- Et sane hoc malum non solum existit, sed etiam crebescontium radicem ignorantiam esse, atque ex natura rerum debet crescere in ecclesia, quia omnis populi cuiusvis religiosam ecientiam esse quanto faciliores sunt communicationes in dies, parvum catechismum; ergo ros magna parvus cate- tanto magis istud malum debet a nobis sentiri. cbismus. Ut hanc rem magnam concilium generale Unde si possumus invenire remedium, quo huic agat et perficiat, ego etsi minimus inter vos semper B malo prospicere possimus, hoc certo est opus digexoptandum censeo. . num concilio. Sed nunc veuio ad remedium quod proponitur, ct omnino fateor quod mihi videtur non ORATIO aptum ad hoc faciendum. reverendi patris domini Ouillelmi Clifford Duo proponuntur. Imprimis: „Sublata in poste­ episcopi CHftoniensis J. rum parvorum catechismorum varietate. * 1 Propo­ .Eminentissimi praesides et reverendissimi patres. nitur igitur in primis ut catechismi qui nunc sunt Ex his quae in schemate proponuntur, et ex in usu ecclesiae, catechismi non malae doctrinae, his quae iam ab aliis patribus dicta sunt, duo ap­ sed doctrinae bonae, quibus populus Christianas parent: Io quod adest aliquod malam, aliquod usque dum instructus fuit, quod omnea iati cate­ damnum in ecclesia, quod nos removere optamus; chismi uno ictu tollantur. Deinde pioponitur ut 2° proponitur nobis methodus vel modus, quo loco istorum catechismorum ponamus alium cate­ malum hoc removeri possit. Ut igitur rectum iudi­ chismum. Non dicitur ut sumatur catechismus cium de hia verbis feno possimus, necease est Bellarmini, sed dicitur ut fiat catechismus ad normam ut accurato cognoscamus quodnam praecise sit Bellarmini. Ego dubito an unquam facta sit in ec­ malum, cui moderi volumus: deinde ut considere- clesia res, quao adeo pertingeret ad omnes in in­ mus utrum remedia, quae proponuntur, sint revera dividuo fideles ac ista subversio catechismorum, qui habentur in universa ecclesia. Sunt catechismi apta ad hoc praecise malum tollendum. lamvero malum de quo queritur, non est quod C qui a paucis annis constructi sunt, sed sunt cate­ doctrina falsa, vel doctrina periculosa, vel doctrina chismi qui in maximo honore habentur apud varias incerta in ecclesia proponatur. Hoc in schemate nationes ct apud varios populos. Pro populo rudiori non innuitur; hoo α patribus non audivi: nisi forte catechismus idem eat ac ipsorum religio. Ipsi nihil clarissimus episcopus Carcassonne nunc vobis ante aliud sciunt do sua religione, quam quod didicerunt oculos posuit quaedam do lansenismo in ecclesia, ia catechismo; et si tam facile destruimus omnes qui tamen ego corto non puto quod nostris tem­ catechismos qui in universa ecclesia iam probati poribus in-catechismi^ ab ecclesiis approbatis ulla­ sunt, impossibile est quod nos scandalum et dam­ tenus doceatur. Non igitur nos agere debemus de num multis non inferamus. Sed quid contra proponitur? Proponitur ut falsa vel incerta vel periculosa doctrina, quam ec­ tasia doceat: non est hos malum, cui nos romedium alius catechismus scribatur, et universae ecclesiae proponatur: non dicunt auctores schematis quod ex iis omnibus catechismis qui huc usque confecti 1 Argumentum·. .Episcopus Cliftomensis tum ex schemate turn ex orationibus bue usque habitis haec duo exurgere dixit; sunt, debemus unum sumere ex melioribus, et cum Io «se In ecclesia malum quod removeri vult, 2° modum pro­ docere omnes. Sed hoo ipso quod statuunt ne­ poni quo huic malo subveniri possit Quoad 1°. malum non cessitatem novi catechismi conficiendi, fatentur ease in eo quod falsa et periculosa doctrina tradatur, neque in quod labores illi, qui a tribus saeculis facti sunt eo quod negligentia parochorum vel episcoporum reprehendenda sit, sed quod saepe in eadem natione et fortasse etiam in eadem ab hominibus tam doctis, tam sanctis, tam practicis, dioeccii mutetur catechismo^. Hoc revera ewe malum cui re- p pro parvo catechismo non sufficiunt, quod nullus medium afferri exposcitur. At remedium quod proponitur in­ eorum adeo perfectam rem potuit facere, quod eius efficax case vel ex hac consideratione constare, quod tollantur catechismus confectus pro parvulis posset universae catechismi sanae doctrinae, quibus instructi populi huc usque ecclesiae proponi. Si unus ex iis confectus vel a fuerunt, et quidem non sine periculo scandali, ae in eorum substitutionem proponitur catechismus ad normam BeJlarmini Bellarmino vel a Canisio vel ab aliis doctis viris quin dicatur qualia. lamvero hoc ipso schematis auctores fateri, esset in forma catechismus, qui ipsis videretur adeo tribas abbina saeculis nullum bonum catechismum habitam perfectus ut universae ecclesiae pro parvo cate­ fuisse, secus enim ipsum proposuissent Timendum idcirco ne chismo proponi posset, certo hunc catechismum etiam nunc bonus hic catechismus confici possit maxime si prae proposuissent. Sed eadem voco qua profitentur oculis habeamus tentamina trium saeculorum, et opera docto­ rum ac piorum butuinnm Canisii, Bellanui dì et aliorum. Bonos usque nunc non potuisse facere tam doctos homines esse catechismos qui tolluntor, incertum illum qui proponitur. post tentamina trium saeculorum, vellent quod intra Sapientis esse ea quae bona sunt perficere, non destruere, ut paucos menses a commissione aliqua conficiatur. faciant novatores. Per hanc catechismorum destructionem ansa Ego fateor quod novi opera in hac re tam daretur hostibus dicendi concilium Vatieannm novam religionem instaurare vello; se quoque desiderare unitatem in tradenda Canisii quam Bellarmini et aliorum, et utrum pos­ doctrina, hanc tamen non vi introducendam ; methodum quam­ sibile sit aliquem istorum catechismorum aptare dam tradi posse, non tamen praescribendam, sed «impliciter universo mundo non dicam: sed certissime scio, commendandam et relinquendo conciliis provincialibus ut hanc quod si isti homines cum tanta scientia, com tanta paulatim iu suas regiones introducant. Ad instar vero exempli practica, cum tanto labore non potuerunt talem non Bellarminum, sed Canisium potius proponendum; Bellarmini quippe libellam pluribus defectibus scatere indubiam esse. * catechismum conficere, qui posset, si proponeretur, COXCIL·. OKXXRAL. TOMUS L. <· 771 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 772 probàri ab omnibus episcopis hic praesentibus; i impositus fuit universae Germaniae. Et notandum certo non credo me facere iniuriam cuiquam, si est, quod doctrinao christianae, quae postea com­ dico, quod non credo, quod porait alius conficero positae sunt non solum in Germania, sod etiam catechismum, qui numeris omnibus sit absolutus, quae compositae sunt in Anglia, ct quao compositae ut nobis omnibus probetur; saltem deest nobis sunt in multis aliis regionibus, semper pro funda­ exemplar huius catechismi. Sed rogatur a nobis, mento habuerunt istam doctrinam patris Canisii. Non solam boo, sed vix quinquaginta anni elapsi ut suffragio nostro dicamus, quod catechismi huc usque confecti debeant destrui; et nescimus revera, erant, ex quo ipso suum catechismum composuerat, non ridemus, non possumus iudicare, qualis sit et in univorsa terra in omnes linguas ista doctrina * catechismo qui loco istorum suffici debeat. Christiana tum maxima, tum maior, tum minima Audistis mulus rationes a patribus allatas do orat translata; ita nt anno 1615 (ita . . .* do istis difficultate componendi talem catechismum, qui scribit), omnium fero gentium linguis Canisius coo­ posset aptari univorso mundo. Non repetam quae perit loqui, germanica inquam, et Javonica, italica, ab aliis dicta sunt, sed addam duas observationes, gallica, hispánica, polonica, graeco, britannica, echoquae mihi hisco temporibus valde necessariae viden­ tica, aethiopico, et, ut ox domesticis didici, iodica, tur. Prima observatio est haec: sapientis legis­ iaponica. In linguam anglicani versa est a patre latoris semper est ea quae bona, quao perfecU Gameto, qui sanguinem pro Christo fudit: haec sunt, reducere ad perfectionem; sed destruere, se­ doctrina utebatur in docendo catechismo tomporo curim ad radicem ponore tantum fit, quando res B suo. Duranto vita ipsius Canisii ipso brevissimum sunt in so malao. Novatores nostrorum temporum adhuc scripsit compendium pro ipsis infantibus; semper hanc regulam sequuntor, quod quando et lota ista doctrina Canisii in quadruplici forma volunt innovationes facere in populo, semper omnia apparet, scilicet prima brevissima pro minima pueri­ quae sunt primo destruunt, deinde facta tabula tiae aetate, secunda pro omnibus etiam expressa, rasa ipsi volunt novas leges, novas institutiones quibus per symbola et emblemata res, quae docen­ populo proponere. Non credo quod nobis con­ tur, adumbrantur, tertia mediocris ad iuventutis veniat ipsos imitari: melius esset nobis ea quae scholasticae usum, quarta pleno volumine, quod iam habemus meliorare, non autem nostra destrrre, doctiores adhibeant Repeto quod dixi, reveren­ nt deindo incorta sumamus. dissimi patras, quod ego absquo ulla irreverentia Haec secunda observatio ex circumstantiis horum doctrinao omnium nostrorum temporum, credo quod temporum a me sumitur. Nostis quomodo omnes impossibilo sit, ut quis componat nunc formam loquantur de nostro concilio; nostis quao quotidie doctrinao christianae, quao ita sit probata universo nos legimus. Hoc nobis a protestantibus, et ab mundo, quae ita ad omnes homines, etiam ante­ aliis hominibus obiicitur, quod obiectum concilii quam formulam ullam approbationis ecclesiae ex­ sit novam religionem instituere, et substituero anti­ ceperit, extendatur, sicut extensa est ista doctrina quae. Hoc est quod auribus nostris quotidio in­ patris Canisii. sinuatur, auribus nodum nostris sod ot populorum : Ego igitur ut unititi doctrinae, in quantum ct puto quod non possemus maiorem ansam iis C possum, consulam, propono non ut nos prohibea­ hominibus dare, quam si in universo orbo omnes mus catechismo , * ubi nunc sunt; sed ego imprimis * catechismo immutaremus. Nolite tamen putare, commendarem conciliis provincialibus, ut studerent patres, quod ego aversus sim ut curemus, quantum quam maximo unitati doctrinao christianae in suis pro­ possibile ost, ut unitas habeatur in methodo traden­ vinciis. Deinde vellem, ut omnibus tamquam norma, dae doctrinae christianae. Ego valde desidero ut tamquam forma cum approbatione huius concilii, tam­ ista unitas introducatur, sed non introducatur violen­ quam liber, qui contineat revera ot optimo expressam tia, non vi; sed ut res naturaliter fiat per se, natura­ doctrinam sanctae ecclesiae, proponeretur iste liber liter crescat. Non potestis doctrinam conficere, doctrinae christianae beati patris Canisii. Et certus quae omnibus conveniat Sed hoc in primis nunc sum quod in multis locis, cum ita simpliciter et possumus saltem magna ex porto remedium afferre, breviter scriptus sit, multi episcopi illum adoptarent; quod initio dixi, hisce nempe malis quae in eadem et in locis ubi non adoptarent, tamen insererent provincia vigent: possumus certe maximo commen­ illas breves definitiones, quao habentur in ipsa daro conciliis provincialibus, ut ea carent pruden­ doctrina Canisii, ut definitiones sacramentorum, ter, et paulatim unitatem in eadem doctrina iisdem quas proindo haberemus omnes eodem modo: et verbis expressa tradant. Sed ego vellem ut non haberemus insuper quo semper possimus provocaro solum hortaremur patres hoc ut facerent; sed vellem quando protestantes ct catholici peterent quaenam ut ipsis exemplar aliquod methodi indicaretur ut sit doctrina ecclesiae. typus, non imponeretur. d Hoc mihi videtur esso aliquid practicum, quod Hao in re proponi exemplar posset ex thesauris fieri possit. Si autem tontemus novam doctrinam ccclesiao quos certo habemus. Ego nollem ut pro­ conficere ct deinde imponere universo mundo, ve­ poneretur tanquam typus catechismus cardinalis tera quae habemus destruemus, et nihil quod vere venerabilis Bellarmini. Certum est quod tam-' durabile sit conficiemus. quam theologi, et tamquam auctoris contro­ ORATIO versiarum venerabilis Bellarmini nomen non solum reverendi patris domini Michaelis Payà y Rico in universa Europa, sed in universo orbo eat episcopi CoHchensis *. maximum. Attamen certum etiam est, quod doc­ trina Bellarmini non in multis regionibus evasit EminentLvsimi praesides, eminentissimi et reve­ communis, quia est magia opta locis particularibus, rendissimi patres. quam universali ecclesiae. Sed α temporibus con­ In concilio nonnisi necessaria dicenda sunt; ac cilii Tridentini beatus Canisius scripsit expresse, ct proinde brevissimus oro. Haud quidem mihi in ad hoo opus totam vitam suam dedicavit, ut doc­ animo orat ad bone cathedram ascendere, quando trinam Christianam tum elementaron!, tura maximo * Deert nomen proprium qni* sudiri non potuit. dementarem pro infantulis, tum etiam maiorem ■ Argnmeutum: ..Episcopal Conchen&H pruesens schemi pro scholis, tum etiam maiorem pro doctoribus primo intuitu sibi earUdnmm fniese, i multis oppugni!uni faitie. componeret. Isto catechismus primum prodiit anno at argumenti·, mío indicio, invaUdb. Ambonem be asreu disse 15M, atque per regem Romanorum Eerdiirindum l ut Mgtiturnta rive pro sive contri expenderet, et obiwiiuuiba.< 773 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SEXTA 15 februarii 1870 trac tarili um foret do schematis discussione de parvo A catechismo edendo, sicut feci quando discussa sunt schemata praecedentia; eo quod nos omnes non possumus loqui in concilio, quod non convenit, nec multa loqui expedit, quia vera sapientia non con­ sistit in multiloquio, sed in clara, facili, ct apposita ud rem oratione. Dictum est α pluribus quod in concilio Hiero­ solymitano facta fuerit (et revera facta fuit) magna conquisitio. Sed non legimus quod facta fuerit insulsa discussio: quapropter fiat discussio sche­ matis, sed fiat cum moderatione et prudentia. Mo unicum caso inter vos insipientem agnosco, quos sapicntissimoB veneror. Novi etiam quod patres omnes huius concilii mo pleniores sint scientia, et prudentia, ot gravitate, ct maturi in doctrina; ac proindo ipsis sufficiens foret schematum exhibitio ut plenam et perfectum cognitionem haberent de iis omnibus, quao in illis contineantur, et ut per­ fectum iudicium do iisdem ferrent: alioquin eu esset discussio do qua oxurgat repetitio et conceptuum et verborum. His do causis satius habui tacerò quam loqui, melius cogitavi addiscere quam edicere. Sed his non obstantibus, quoniam schema prae­ sens do parvo catechismo edendo mihi arrisit primo intuitu, ot deinceps magno cum animi mei moerore audiverim primos prolocutores contra ipsum schema, expavi; vobis dico quod sentio, expavi, et magis magiaque expavi, quia non videbam rationem con­ tradictionis. Expensis omnibus argumentis, iuxta meum iudicium non sunt magni momenti. Qua­ propter ut meae conscientiae stimulis satisfacerem, esse tunc vim faciendam meae naturali pusillanimitati cogitavi, ct ad hanc cathedram venire volui, non ut vos doceam aliquid novi quod vos ignoretis, estis enim omnes mullo sapientiores me; non ut moveam vos ad malum vitandum ot ad bonum faciendum, quia dc hoc negotio ab hac sode apo­ stolica coacti, ad hoc estis parati: sed animum meum coram vobis libere, simpliciter ct claro ape­ riam, ct hoc stricte, praecise et paucis verbis. Ad trutinam revocemus argumenta contra catechismum, et dein argumenta pro catechismo. Primum argumentum contra catechismum: hoc 774 schema est iniurioeum episcopis, huiusmodi schema est depressivum auctoritatis episcopalis, huiusmodi schema dictum est liberticida episcoporum. Sed hoc non invenio: nam huiusmodi schema nobis imponitur aut proponitur? Quid nobis dicit sanctissimus puter? Nobis nihil aliud dicit quam quod continetur in his simplicissimis verbis: placet ne vobis ut efficiatur catcchismus? placet aut non placet? Non ergo im­ ponitur nobis; sed quaeritur α nobis utrum placeat an non, sed proponitur approbandus: ac proindo nulla iniuria fit nobis. Deinde etiam num non habe­ mus libertatem, tamquam episcopi α Christo Domino nostro missi, conficiendi catechismum sive singillatim in nostris dioecesibus, sivo coniunctim in con­ cilio? Igitur utendo hac libertate, nos volumus facero catechismum in concilio: et proinde nihil nobis officit propositio facta de catechismo edendo. Secundo adducta sunt quamplurima documenta vel pontificia, vel cardinalis vicarii huins civitatis Romae, vel etiam concilia usque ad numerum vel 17 vel 18 vel amplius, in quibus documentis non agitur nisi commendare episcopis confectionem huiusmodi parvulorum catechismorum pro suis re­ spective dioecesibus. At quid ex hoc deducitur contra schema? Probatur tantum hac de causa et ex huiusmodi documentis quod sit maximi momenti rea conficere parvulum catechismum pro instruc­ tione puerorum. Sed quoniam, experientia duce, huiusmodi confectio singularis pro quavis dioecesi suum effectum ct finem non attigit, hac de causa vobis proponitur confectio unius catechismi catholici et universalis. Non destruuntur alii catechismi, non destruuntur; sed tantum huiusmodi catechismi locum cedent catechismo primario. Erit sine dubio melior, qui sub directione summi pontificis con­ ficietur; sed quamvis non fuerit, erit tamen unicus, et si est unicus, habet profecto quao habere potest. Deinde dictum est etiam, huiusmodi parvi ca­ techismi confectio et schema, do quo agimus, reji­ ciendum est. Qua dc causa? quia ex introductione novi catechismi perturbatio fieret in nostris dioe­ cesi buz. E contra, quia scandalum ct perturbatio existit nunc pro confusiono catechismorum, ct istud de mo possum di cero, quod in mea dioecesi habóntur tres vel quatuor catechismi ; et cum transmigrant dissipatis ntilitas nnlns catechismi universalis maiori In lace ab una parto diocccsie in aliam, ncquo intelligunt poneretur. Fnlrain et fondamento carentem esse obiectionem parochum explicantem, nequo respondero possunt de violato episcoporum lure. N'am parvus Lie catéchisons nane quaerenti et interroganti, hoc proindo agitur nuno proponitur, non imponitur. Episcopi autem liberi sunt catechis­ pro eliminanda bao confusiono: evanescet haeo con­ * mo edere et sire siogillatim sive in unum collecti sua hac libertate uti possnnt; addidit allata documenta sire ex Triden­ fusio, quando statuetur unus tantum catechismo * tino, sire ex constitutioni bas Benedicti XIV et Clementis XIII pro toto orbo. probaro catechhini confectionem magnam rem esse, et ideo Additur etiam, et ox hoc evenit alia difficultas : quia experientia docet singularem in quavis dioecesi reteehisnam ausam dabimus heterodoxia ut nobis obiiciant miim ¡arum prodesse, universalem catechismum hodie proponi. Non inde perturbationem oriri, quae potius inducitur per molti- varietatem catechismorum et doctrinarum christianaplicitatem catechismorum quorum confusio eliminanda est. p rum, quin subrogamus veteribus eâtechismia novam Haerelicos non po se * obiicere variationem ob suppressos veteres catccbiemum. Contra in praesentiarum dabimus . * catechismo posse potins nnne obiicere defectum unitatis ob aneam heterodoxis, ut nobis obiiciant ubinam sit catechismorum iu eadem raepe dioecesi multiplicitatem. Nullam tam decantata unitas nostra doctrinalis, quando es-»o versi on is difficultatem, ut patet exemplo sacrae scripturae. quae iu omnes lingua * verti potuit. Quidquid demum quis eunt etiam in una cadcmquo dioecesi mulli cate­ de catechismo Bellarmini sentiat, evidens esse illud nonnisi ut chismi inter eo distincti, varii et differentes. Tunc exemplar et in genere proponi. Varietatem quoque oblici ingenii, quando fiet unus catcchismus, possumus dieere: enlturae, indolis ete., at perperam: nam quemadmodum homines sicut in toto sumus uni, sumus uni et in hac re; diversos ex diversitate gustus appetunt cibos, tamen vix ac ac proinde indo nulla difficultas, quando statuetur nati sunt, eodem cibo, lacte, vescuntur; Ita pueri omnes eodem instruantur catechismo, et deinceps cum accreverint atqna adole­ catholicités catechismi, ut ita dicam. verint, pleniore ac solidiori instructione ab episcopis informentur. Additum eat etiam: hoo fieri nullo modo potest, Transit ad argumenta in favorem schematis. Proponi illud quia ecclesia est sponsa Christi electa ex millibus, ait nomine pontificis, et hoc ipso dignum esse quod episcopis ot pulchra; et pulchritudo eius exurgit ex varietate, proponatur. Apostolos symbolum confecisse illodque comple▼isse Nicaenos patres; Tridentinum catechismum pro parochis circumdata varietate. Hoc dictum est nobis, sed dedisse; omnia haec ecclesiae mentem patefacere. Non deesse examinemus hoc argumentum. Ecclesia Christi et rapientes qui utilitatem unius linguae agnoscentes vehementer sponsa Christi quando erit perfecta? Erit perfecta ad labo rant universali pro omnibus grammaticae conficiendae; quando erit sancta iuxta exemplar Christi, qui est id parvo catechismo effici in materia religioni . * Evidentia Deus. Nunc autem perfectio et pulchritudo Dei mala illa ewe quae ex catechismorum multiplicitate enascuntur, tolli haec et admisso schemate remediom iis praesto esse " in quonam consistit? Nonne in ?umnia unitate. 4»· m A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 776 Deinde etiam hoc deducitur ex sapientum huius quae licet rit una et simplex, tanica ia se continet A omnes aliae varietates et proprietates, quae sunt mundi agendi ratione. Scitis perfectissimo quod Telati dispersae in varietate creaturarum ? Sicat omnes nos deploramus deperditionem illius maximi igitur pulchritudo Dei in unitate consistit, ita etiam boni, quo gaudebat mundus ante Babelicam con­ ecclesiae pulchritudo ot ipsa in unitate consistit. fusionem. Omnes orant labii unius ct sermonum Pro pulchritudine igitur ecclesiae agamus, ut asse­ eorumdem: confusio linguarum in poenam, non in proemium generis humani; et proindo qui sacculum quamur unitatem ecclesiae in omnibus. Deinde additur etiam: non est facile, ne dicam poenao sustinemus, faciamus ut a nobis avellamus impossibile, vertere ex idiomato latino in alias collovies et mala. Sapientes in libris, periti etiam linguas textum catechismi edendi. Uniusmodi ar­ in rebus grammaticis quid faciunt in praesentiarum? gumentum eo quod nimis probat, nihil probat. Et Nonno laborant diu noctuque ut conficiant gram­ revera quando patres tridentini declaraverunt, bibliam maticam generalem, ut conficiant linguam com­ vulgatam latinam antiquam esso textum authenticum munem ct generalem? Si ita faciunt sapientes pro sacra Scriptura, non se abstinuerunt, eo quod mundi, faciamus ot nos, ut inter nos, inter magnos difficilior erat venio: atqui corto facilior est venio et parvos, inter pueros et senos, non sit nisi una textus catechismi in alias linguas. Illa utique est lingua, labium unum et lingua una ex parvo cate­ versionis difficultas, quao est cuiusque bonae tra- chismo. dactionis: et rovera bonao traductiones sunt rarae. Dictum est etiam contra huiusmodi schema, Deinde additur etiam: catechismus Bellarmini B quod sicut gradus instructionis in populis ot dioe­ scatet plurimis defectibus. Sed quid interest nobis cesibus est varius, ita debent caso varii catechismi. do Bellarmini catechismo? Numquid iste catéchis­ Sed etiam pro nobis omnibus varia est materia, ions Bellarmini nobis est approbandos? nullo modo. quao inservit nobis ad nutrimentum: sed quid Summus pontifex proponit confectionem novi cate­ factum est in principio quando pueri nascuntur? chismi ad instar, id est secundam exemplar: ergo Non habent in universo orbo nisi unum nutrimenquaecumque argumenta sunt contra cateehismum turn, lac in at ria: deinde ineunte aetate, pro con­ Bellarminicum in vanum laboraverunt. Haec di­ stitutione propria uniuscuiusque, est matris filio suo cerem, reverendissimi patres, ut solverem argu­ nutrimentum proponere. Proindo proponamus po­ menta contra. pulis nostris, parvulis in vita spirituali, parvulis Audiatis, si vestrae benevolentiae submittam in vita morali, parvulis in vita religiosa, lac quod singillatim argumenta pro. Primum ergo, mihi sit alimentum commune, et huiusmodi lac sit parvus saltem dico qnod sentio, primum argumentum est catechismus generalis et catholicus. ipsamet propositio nobis facta α summo pontifice Deinde nos ipsi in praesentiarum nonne deplo­ huius schematis: quia quamvis summus pontifex ramus quod evenit inter nos? Habemus in nostris personaliter non effecerit huiusmodi schema ut et consessibus fratres a dextris, α sinistris, ox adverso alia, tamen proposuit nobis; et quando proposuit, et a tergo; cogimur aspicere eos tanquam externos. id fecit quia consideravit simpliciter dignum appro­ Et qua de causa? Quia pluralitas linguae non pernii tbatione; secus non proposuisset. Et quando ego C tit nobis communicare effusius ex toto cordo et sim­ recipio α summo pontifice vel litteras simplices, pliciter intimos nostri animi sensus. Si omnes esse­ dico vobis quid facium. Primo osculor ex venera­ mus hic unius labii, et sermonum eorumdem, maior tione, deinde colloco supra meum caput, ultimo fusio sivo identificatio foret cordium nostrorum. applico cordi meo, quia ita sunt veneranda mihi Ac proindo si l.^c ipsum deploramus, et ut ad in­ quao procedunt a sancta sede, ut non possim quin vicem intclligamur statuimus, ut omnes utamur ea recipiam cum affectu et veneratione. Quapropter lingua latina, ad hoc ut omnes catholici in mundo primum argumentum est propositio schematis α ad invicem intelligantur, perficiendus nunc cate­ summo pontifice facta: secus absque dubio summus chismus qui est quasi lingua universalis. Pro hoo pontifex omnia'relinquit integra quao ex sua bene­ adlaboravit quamplaries saeculis praecedentibus non volentia, ex sua iustitia, ex sua rectitudine bona unus1 praelatorum. Pro nostra Hispania dicam vobis scit. Sed quamvis omnia nobis relinquat, tamen quid evenit paucis abhinc annis. proposuit; et ex hac propositione dat nobis regulam Praelatus quidam praecellens, qui est inter nos commendationis. et non loquitur, sicuri alii qunmplurimi non loquun­ Deinde otiam stant pro schemate de quo agimus tur pro moderatione et humilitate, ad summum constitutiones Clementis XIII et Benedicti XIV, de pontificem ob mala obvenientia ex multiplicitato quibus agitur in notis schematis; ct stant etiam, catechiamorum in Hispania querelas fecit. Summus dicam clarius, omnia argumenta deducta ex actibus pontifex iussit examinari huiusmodi exemplaria conciliaribus contra cateehismum. Qui bone con· D catechismorum quao sunt in usu in nostra His­ fcidoravit, non sunt nisi commendationes catechismi. pania; invenit in illis nec unum completum. Quid Ita ut deveniatur in ecclesia ad unitatem in ro fecit exindo? Tribuit huiusmodi praelato commis­ sacramentaria et disciplinari. Deindo etiam huius­ sionem ut conficeret novum cateehismum, in quo modi schema commendatur ex agendi ordine eccle­ invenirentur quaecumquo utilia erant dispersa in siae. Apostoli primitus confecerunt symbolum, ut aliis catocbiemh», et quao in illi· qui deferebantur esset ii· omnibus norma et regula ad praedicandam non exstarent. Hoc factum eat, ct praebuit hunc In toto orbo doctrinam, quam audiverunt ab ore cateehismum summus poutifex pro tota Hispania, Christi. Concilium Nicaenum complevit huiusmodi sed non imposuit nobia. Hac de causa accepi symbolum. Concilium Tridentinum optavit et etiam libentissirao huiusmodi novum cateehismum, et disposuit ut conficeretur catechismus ad parochos. commendavi meis diocccsanis; ot ei clade» ulti mao Ergo mens ecclesiae est constituero symbola, regulas in Hispania invectao impedimentum mihi maximum commanes, typos pro omnibus. Ergo cum huius­ non obiecisHont, in praesentiarum haec ipsa uni­ modi parvus catechismus, do quo nunc agimus, nihil ficati© catechismi in mea dioecesi foret iam iam aliud sit quam summa ot compendium et voluti quasi completa. Si igitur haec est ratio agendi ecclesiae uni­ pretiosa quintessentia catechismi ad parochos, omnia argumenta quae habuerunt pro catechismo ad pa­ versalia, ei haec est ratio agendi sapientum huiua rochos edendo in concilio paties tridentini, habe­ 1 Additi emit haec verba iwn unui cum orator audiri nou potuerit. rnos et no» pro nostro parvo catechismo. 777 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SEXTA 15 februarii 1870 mundi, haeo sit ratio agendi etiam nostrum omnium: agamus pro laudata unitato catechismi. Videtis igitur, amplissimi patres, summatim ot ex mea parvitato in unum deductas rationes contra catechismum, rationes contra schema, et rationes pro. Quicumquo 1 volueritis, protendite manus vestras: ego sto et firmiter sto pro schemate, pro unitate catechismi. Si igitur non omnes ita opinaremur, fiat in nobis, sicut est, unum cor. Domino gratias agamus, quod sicut est unum cor, unum fiat etiam labium, et lingua una ad gloriam Dei et salutem animarum. Parcite mihi, venerandi patres, parcite mihi: at­ que etiam vobis gratias ago propter vestram bene­ volentiam, et patientiam et probatam bonitatem. Hic autom ab eminentissimo primo praeside interrupta discussio est, qui et ait: „Proxima congregatio generalis habebitur feria VI dio 18 huius mensis, in qua audientur reliqui patres, qui in hodierna congregatione loqui non potuerunt.1*78 Post haec facta est patribus abeundi facultas. Damascenus ritus syriaci, 5* episcopus Ruremondensis, 6® episcopus Regino-Gradicensis, caius pro­ curator iam antea fuit admissus, 7· episcopus Maioricensis, qui reverendissimum archiepiscopum Palenlinum constituit procuratorem, 8® episcopus de Guyana in Venezuela, 9® episcopus Marianensis in Brasilia ob aetatem 83 annorum, qui reverendissi­ mum dominum episcopum Sancti Sebastiani Fluminis lanuarii procuratorem constituit, 10° denique epis­ copus Oxomensis in Hispania propter gravissimas difficultates, in quibus versatur, impeditus est. „Reverendissimi indices excusationum causas absentiae praedictorum episcoporum satis probatas invenerunt, ac proinde eorumdem absentiam legitime excusatam censuerunt.8 Huiusmodi relatione perlecta, eminentissimus primus praeses addidit: n Postquam reverendissimi patres causas absen­ tiae praedictorum episcoporum intellexerunt, quos iudices excusationum sufficienter probatae consue­ runt, ii ornr.es qui absentiam eorumdem ex his causis satis excusatam agnoscunt, aurgendo assen­ sum suum manifestent. * Assurgentibus autem undiquo patribus, eminen­ tissimus primus praeses ait: „Excusationes praedictorum episcoporum absen­ tium sufficientes agnitae sunt a congregatione generali.8 Dcindo continuationem examinationis schematis de parvo catechismo indixit his verbis : pProgrediamur nunc ad examinationem schema­ tis de parvo catechismo, pro qua praeter oratores iam alias publicatos, unus novus accessit, reveren­ dissimus dominus episcopus Uxellenais. * Post hace autem successivo ad ambonem vocati eunt episcopus λτβΓοηοη3ΐ9, episcopus Tipasitanus, C episcopus Nucerinus, episcopus Brugensis, episcopus Nepesinus ct Sutrinus, episcopus Augustanus, et episcopus Salutiarum. 5. Congregatio generalia vigesima septima • 1870 februarii 18. Foria sexta die 18 februarii 1870 hora nona matutina, in conciliari aula Vaticanae patriarchate basilicae, generalis reverendissimorum patrum con­ gregatio habita est; cui interfuerunt quingenti octuaginta quinque patres, nempe 25 cardinales, 7 patriarchae, 6 primates, 93 archiepiscopi, 415 epis­ copi, 6 abbates nullius dioecesis, 12 abbates gene­ rales sivo praesides congregationum ordinum mona­ sticorum, usum mitrae habentes, 21 generales et vicarii generales, quorum omnium nomina, quae per assignatores locorum accurate descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum vigesimae septimae con­ gregationis generalis, qui inter acta concilii asser­ vatur. Reverendus pater dominus Gregorius Scherr archiepiscopus Monacensis et Frisingcnsis missam lectam celebravit. Qua absoluta, et recitata ora­ tione Adsumus Domine etc., eminentissimus primus praeses dixit: „Antequam continuemus examina­ tionem propositi schematis de parco catechismo, praemittenda est brevis relatio de nonnullis epis­ copis, qui gravi causa impediti, ad concilium venire non potuerunt, ideoque absentiam suam legitime excusarunt Reverendus dominus subsecretarios eam ex ambone recitabit. * Tunc subsecretarías ambonem conscendens re­ lationem perlegit his verbis expressam: pEminentiseimi praesides, eminentissimi et reve- D rendissimi patres. Per litteras apostólicas Multiplices inter dio 27 novembres 1869 num. V statutum fuit, quod ad indices excusationum pertineat procura­ tiones ot excusationes praelatorum absentium ex­ cipere, atque ad normam conciliaris disciplinae et sanctorum canonum expendere; quo facto, de his relatio ad congregationem generalem facienda est. Itaque iudices excusationum officio suo functi, haeo ad congregationem generalem referenda proposue­ runt: pComplures episcopi propter gravem corporis infirmitatem suam absentiam a concilio excusarunt, nempe: 1® episcopus Sancti Caroli Ancudiae do Chilo, 2® episcopus Conimbricensis in Lusitania, 3° episcopus Teiensis coadiutor episcopi Sancti Salvatoris in America centrali, 4® archiepiscopus » Quatcvmque ed. Val. 778 ORATIO reverendi patris domini Aloysii de Canossa episcopi Veronensis1. Eminentissimi et reverendissimi praesides, emi­ nentissimi ac reverendissimi patres. Quamvis minimus vere apostolorum, tamen pa­ tientiae ct sapientiae vestrae, non parvo cum timore et reverentia, quae ad bonum non unius dioecesis vel provinciae, sed universae ecclesiae mihi dicenda 1 Argumentum : «Episcopus Veronensis probari sibi schema dixit, mutatis tameu nonnullis, quae infra exponentur. Obiecliones pe litas ex violato episcoporum ¡ure, diverso popu­ lorum ingenio etc. rejecit ibidem pene rationibus ae praece­ dentes oratores. Addidit probari potins quam exeludi unius catechismi necessitatem, si in Gallia tria, in Italia duo praeci­ pua fidei mysteria esse traditur. Praeter rationes ab aliis allatas pro uovo catechismo confidendo attulit facilitatem hodiernam alio se transferendi ad commorandum, magno rum statuum ex parvis conglomerationem, frequentisrimam ab una in aliam dioecesin» translationem officialium, negotiatorum, eorumque familiarum, difficultatem proficiendi in doctrina Christiana pro pueris ad alias dioeceses transeuntibus, scandala, admirationem et dubitationem, quae ex varietate textuum facile oriuntur, praesertim in rudibus dioecesim nutantibus, non infrequentem translationem episcoporum ad aliam sedero, diffi­ cultatem ubique conservandi unitatem doctrinae ia tanta varie­ tate catechismo rum, qui ultra octiugvnti none sunt, difficul­ tatem inveniendi ubique idoneos catechismorum aerlptorra, auc­ toritatem denique summorum pontificum Pii VII epistola 18, 7 septembris 1806, ad cardinalem Caprara quoad Galliam, et Benedicti XVI constitutione Et ri mixime. Coaficieadum cate­ chism urn obligatorium totus» doc trinae corpus per interroga­ tiones et respe urion es comprehendentem, et summam conti­ nentem omnium quae parochus expuuere debet primum pueris, dein toti populo. Ex hoc catechismo brevUriaum alin-π eraendum pro pueris quoad fieri potest U*letn verbis exaratus. Horum catechismorum cerriones faciendas, sed nnitn pro uus- 779 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 780 videntur, fidenter commendabo. Brevis ease curabo, A omnes ecclesiae uno tantum modo instructionis ot extra schema certo non vagabor, longa vel multa doctrinae uterentur: ot Benodictus XIV in sua onscripturarum vel patrum testimonia non afferam: cyclica patriarchis, arcbiopiscopis et episcopis data scio enim sapientioribus mo locuturum. Et cnm dio 7 februarii 1742 do usu catechismi venerabilia mihi persuasum sit nos hic esse vocatos ad tractan­ Bellarmini, contra quem tot incula nescio cur missa dum de rebus con ciliari bus. non de personis, huius sint, haec pensanda ot numquam satis laudanda vel alterius redargutiones utpote concilii oecumenici habet: eNihil hac uniformitate optabilius, nihil ad molestati ot dignitati repugnantes omnino vitabo, praecavendos, qui in multiplicem catccbismorum nec ad laudationes declinabo praesentium, quam­ varietatem irrepere possunt errores, conducibilius quam his dignissimi, cum huiusmodi làude * apud atquo opportunius.0 Et infra subdit: rBrevis ct multos adulationem redoleant. univoca docendi methodus multum prodesse solet Hisco praehabitis, schema de unico catechismo ad faciliorem interrogationem, cum quis periculum probandum esse, immo et defendendum, ut mihi facit progressus puerorum.- Hic finem imponere videtur, commonstrant praeter iam allatas ab aliis deberem verbis meis et humanissimae tolerantiae oratoribus rationes, etiam sequentes: vestrae; sed antea objectionibus alicuius momenti Ie Facilitas quam abhinc annis viae ferreae ex- in medium allatis pauca respondere iuvabit. hibero coeperunt ab uno loco ad alium ferendi se Primo dictum fuit, de iuro divino competere cum animo ibi commorandi. solis episcopis instructionem populorum. Sed per 2° Conglomeratio magnorum statuum, quao nano B propositum schema non laeditur ius nostrum; tantum videtur, per unionem parvorum regnorum in maiorem immutatur modus illud exercendi. Enimvero nos dominationem. ipsi, respecta populorum generali utilitate, et catho­ 3° Consequens effectus, qui frequentissimo acci­ licae doctrinae utilitate, ius ct munus, ut optimo dit, translationis ab una ad aliam dioccesim civi­ ex hoc loco dictum est, munus gravissimum nostrum lium officialium, eorumque consanguineorum et docendi populos, longe melius, ot omni periculo familiarum; quod repetendum est etiam ex rationo amoto, exercemus per universalem, quam per parti­ commercii nostris hisco temporibus tam actuosi. cularem catcchismum. Adde quod hoo α pluribus 4° Magna difficultas progrediendi in instructione episcopis petitum est, et quod eo verius perficietur, doctrinae chrhtianao, quae maximo obeat pueris si nos ipsi, sacro manente concilio, ut propositum ex una ad aliam dioecesim transeuntibus, qui dum fuit, ad oum exarandum manus admovebimus, cum­ eatechismum certa aliqua forma iam disccro coe­ que etiam deindo nostra conciliari approbatione perunt, sub alia forma deinde summo eorum in- exornabimus. commodo discero cogantur, ex quo non raro fit, Secundo oppositum fuit, homines esso natura sicuti in adnotationibus schematis observatur, ut diversos, indolo ote.; hinc vanus labor, quia natura primum obliviscantur, ot novum addiscero non va­ vincit omnia. Sed hic applicari potest illud, quod leant. nimis probat, nihil probat. Nam cum agitur de 5* Malus sensns et quaedam scandali vel saltem veritate ipsa, sicut lux est semper eadem et una admirationis et dubitationis species, quae facile ex pro omnibus hominibus, et memorata diversitas varietate textus oritur praesertim in rudibus, qui habuisset eam dem vim contra catcchismum romamutata dioecesi et aliam formam catechismi ibi num, immo contra symbolum apostolorum, quod audientes, facillimo putant non ubique easdem fidei falsum omnino case probant et historia ot ratio veritates et doctrinas praedicari ct doceri. theologica. 6* Non infrequens mutatio in aliquibus dioe­ Tertio novi errores, dictum est, nova remedia cesibus scu translatio episcoporum ad aliam sedem, petunt: ideo mihi videtur respondendum: novus ot ex qua accidit ut usque ad quatuor episcopi eiusdem completus catechism us populis tradendus est. dioecesis etiam hodierna dio inveniantur, et hino Quarto denique obiectum est quod in Gallia tria possint inveniri quatuor catechismi eodem tempore, numerentur principalia mysterio, et in Italia tantum in eodem loco. duo. Sed hoc probaret non solum opportunitatem, 7® Magna saltem difficultas conservandi ubique sed necessitatem unius catechismi ad unitatem inveram debitamque conformitatom doctrinae in rebus alrutrionis religiosae. Nec movere nos deberent ad fidem et religionem spectantibus in tanta varie­ verba admirationis, quao ox hoc oriri poterunt; nam tate et copia catechism orum, qui super 800, dico ecclesia Dei solum bonum animarum semper prae 800, in orbo modo numerantur. oculis habens incedere debet voluti sponsus eius S® Alia difficultas * catechismi scriptores singulis divinus sanando et benefaciendo, noe magni faciendo in locis inveniendi ot eligendi, qui orthodoxae ce­ verba praeterountia unius diei. dei i ao sublimiores doctrinas et veritates verbis D Ex quibus omnibus mihi nec non pluribus, re­ idoneis et puerorum montibus accommodatis ex­ verendissimi patres, in hac ro consentientibus vide­ ponere valeant, et consequens necessitas catechis­ tur schema, seposita quacumque lucri faciendi si * mo non raro habendi vel mediocres, vel non adeo existât intentione, adprobsndum, sed sequenti modo opportunos et utiles. reformandum vol conficiendum. 9® Denique auctoritas summorum pontificum. 1® Praefigendum foret isti catechismo componNam ut duo tantum memorentur, sanctae memoriae diolum illud historiae totius religionis nb initio Pius papa VII in epistola ad nuntium apostolicum mundi ad usque tempora nostra, in quo sanctus Captara, sub die 18 Septembris 1805 Parisios missa, Augustinus pernecessarium ponit fundamentum doc­ ex voto etiam, ut ibi legitur, aliorum pontificum trinae tradendae omnibus sivo litteratis sive rudibus ; praedecessorum suorum, desiderium aperuit, ut ut unusquisque, ut ait sanctus pater, audiendo cre­ dat, credendo speret, et sperando amet. 2® Collecti * undique melioris notae catechismis, ina/lte ustione. Demam episcopos per modum appendicii unua ex iis efficiatur vere catholicus seu universalis, praefatu versioni pone uddere quidquid neceMuriam, vel utile indicaverint. Novo catechismo praefigi posse parvum compenot, quantum fieri potest, omnibus numeris absolutus, linm historiae religionis ab initio mandi asqae ad nostra qui totum catholicae doctrinae corpus amplectatur, tempora-, hac in re sanctum Angnstinnm ponere fund&meutum reiectis quaestionibus omnibus, ut praecipit Triden­ loctriaae, she litteratis sive rudibus tradendae. Novum cate· tina s}nodus, et latino sermone per interrogationes 'bimum confidendam ex collectis undique melioris notae ot responsiones exaratus, summam contineat om:utedd«n'.s.“ 781 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SEPTIMA 18 februarii 1870 783 nium, quao pastor exponere debet primum pueris, A rum argumentis et quasi contracta responsio dein toti populo; ot hio sit absolute obligatorius. 3® conclusiones quaedam ex dictu deducendae. 3® Ex hoc, ut ita dicam, maiori catechismo cura Quoad primum, utilitatem et quasi moralem oorumdem scriptorum parvus et perbrevis alius catechismi universalis necessitatem, ni fallor, omnes eruatur pro pueris, quoad fieri potest, iisdem verbis considerationes ad tria capita revocari possunt, exaratus. Horum autem catechismorum versiones nempe ad utilitatem docentium, ad utilitatem edoc­ fiant, sod una tantum pro unaquaque natione. torum, ad novas tandem praesentis temporis mo4® Domum unius provinciae ecclesiasticae prae­ dernaeque civilizationis, ut aiunt, necessitates. sules quidquid necessarium vel utile In Domino Quinam sunt isti eatechismum docentes, id est iudicavorint ovibus suis, per modum appendicis doctrinam tradentes et explicantes? Sine dubio dictae versioni addere poterunt, ut exempli gratia sunt episcopi, et qui sub episcopo curae animarum nupor factum est in rituali romano typis de Propa­ laborant presbyteri. Quod indigeant simplices ganda fido perbelle edito. * sacerdotes catechismo quasi typo, ad quem omnes Ilaeo sunt quao vestro sapientissimo iudicio et doctrinae suae explicationes reducere possint ne arbitratui subucoro necessarium putabam, non sino divagentur ct quasi in incertum loquantur, hoc ab ape et voto quod si tanta bona attulit catechismus omnibus est admissum. Ac certe omnes sacer­ parochorum, non minora allaturus sit propositus dotes habent catcchismum a suo proprio episcopo catechismus populorum illi ecclesiae, quao tantum approbatum, ao corte auctoritatem exaltat parochi, est nostrae sollicitudinis finis, ot est pulcherrima B qui fidelibus audientibus sicut ipso Christus dicere sponsa Domini nostri leau Christo, cui honor, potest: Mea doctrina non est mea, sed eius qui misit me, episcopi scilicet animarum vestrarum; ecquam gloria, ornor et benedictio in saecula. ego doceo vos doctrinam, hanc et e&mdem docet ORATIO episcopus, eamdemque docent caetcri omnes huius reverendi patris domini Aloysii Elloy dioecesis sacerdotes, ct in eadem forma docent episcopi Tipasitani1. Sed quid esset, venerandi patres, quid si diceret, Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ eam dem ac ego tradunt doctrinam iisdemque verbis, non tantum huius dioecesis, sed totius ecclesiae rendissimi patres. Liceat mihi pauca quaedam dicere do catechismo orbis episcopi et sacerdotes? Nonne maiori tunc universali nobis proposito. Mo quidem nec aetatis, polleret auctoritate, ct maiori obedientia ac vene­ neo scientiae, nec sedis commendat auctoritas, vi­ ratione verba ipsius acciperentur et doctrina? Hoc « iunt qui sicut et ego versantur inter populos in­ carius cum sim apostolicus, immo vicarii apostolici coadiutor apud feros incolas Occaniae. Attamen fideles, quos protestantismi praedicatores et socie­ cum etiam indigno haeredi integre veniat onus tatum bibi i ea rum, ut aiuot, missionari! ad suos eorum quibus dictum est: Euntes ergo docete omnes errores trahere satagunt. Illo praedicatores in gentes; paco tantorum virorum qui contra propo­ libris sanctis gloriantur, et ¡actitant se habere uni­ situm universalis catechismi locuti sunt, dicam mo tatem religionis non propter unitatem dogmatum, de oorum Bcntentiao non consentire, praesertim cum C quibus nullo modo curant, sed quia unicum et mibi certum videatur hanc productionem catechismi eumdem habent librum, nempe bibliam quam vocant universalis utilissimam foro ad firmandam auctori­ sacram, etsi ab ipsis turpiter a vero sensu textuque tatem doctrinae christianao, quam longinquis incolis deturbatam. Dicunt autem, catholicos nec scrip­ Oceania© praedicamus. Tria breviter mihi tractanda turam sacram manibus fidelium tradere, nec habere videntur, nempe 1 ° utilitas ot quasi necessitas cate­ uniformes libros, nec etiam, dicunt, uniformem chismi universalis in ecclesia; 2® brevis adversario- doctrinam in diversis regionibus ct dioecesibus: et mendaciter addunt, nos ad seducendum populos 1 Argumentum: R Episcopos TipxsiUntu schema adprobavit, non eamdem doctrinam docere ac in catholicis re­ 1° quia catechismi Quilas alili* est docentibus, qui multo gionibus; sed offirmant nos in futurum omnes maiori auctoritate docebunt et habebunt unitatis argumentum errores, quos ipsi calumnioso catholicae ecclesiae contra haereticos; episcopi facile sic obtinebunt, quod nono difficile est eis, catechismi nimirum confectionem, pro qua imputant, introducturos esse. Certo certius, venerandi patres, pro neophytis Aurelianensla episcopus didi se quindecim annis laborasse; 2° ntilis est iis qui docentur, nam stabilibus indigent formis, ac insularum nostrarum Oceaniae incolis unitas et facilius conservabunt doctrinam christianam, erroresque catechismi, quao quasi ox manu summi pontificis melius avertentur. Cur non fidendum, ait, pro catechismo ad vitanda diversitatis incommoda, qnod factum fuit pro liturgia? et ex boo sacrosancto coetu emanaret, maximum 8° succurrere novum eatechismum temporum et culturae neces­ esset veritatis nostrae doctrinae argumentum, mngsitati bus; omnea enim sunt quasi totius orbis dm et remedium numque pondus adderet auctoritati eorum, qui inde haberi contra hodiernam cupidinem immutandi omnia. D apud infideles doctrinam ecclesiae Christi prae­ 4° ad obiectionem desumptam ex diversitate ingenii, ait, praeter dicant Si nunc ad episcopos mo vertam, nonne Id quod alii iam responderunt, in ipsa etiam Oceania pueros clarior apparet catechismi universalis utilitas? Quid parvo catechismo nedpiendo non esse minus aptos quam in nempe desiderat episcopus? Desiderat ut quam Gallia, tamen illic eum gaudio eos eatechismum accepturos. Addidit adhaerere se iis, quae alii responderant ad obiectionem facilius suum docendi fideles in Christo obligationem petitam ex difficultate verrionis iu linguas vernaculas, ob adimpleat; desiderat se babero quam cito catechisquarum mutabilitatem necessarium esse typum laliutun; ex mum, quam perfecte confectum et quam minimo periculo turbandi fidem et simplicitatem rudiorum; ex loro pretio emendum. Sed quomodo aget episcopos, docendi episcoporum, quod ai non laeditur per eatechismum ab episcopo praedecessore acceptum, neque eo quod Pater, Ave, ut haec tria puncta obtineat? Ipso hanc debet Symbolum mutare episcopi nequeant, profecto noa laedetur per assumere operam ct conficere eatechismum? Sed eatechismum acceptum a summo pontifice et generali concilio. nonno reverendissimi oratores in hac aula confessi Quod dictum fuit catechismo* veteres in haereris suspicionem sunt, rem esse difficilem multisque periculis ob­ venire, id opponi posso cuilibet episcopo catechismo mutanti, noxiam? Nonno reverendissimus Aurelisnensis epis­ qui ne illam quidem unitatis excusationem haberet Optare se, ut duplex catechismus fiat, alter parvus pro rudibus, vel copus affirmavit, se nonnisi post quindecim annos, ingenio debilibus, alter magis extensus pro iis, qui maiori inpost multos labores, post plurimorum et sapieatistelligentia et cultura praediti sunt. Ex patribus concilii assu­ simorum consultationem et collaborationem catemendos commissario* ad diversas nationes spectantes, iisque chismum suum edidisse? adiungendos diversarum nationum theologos, nt facilius singu­ Sed si ita so res habet, quomodo tanti oneris larium dioecesium indigentiis provideatur, et durante concilia, quae in novo catechismo ponenda sunt determinentur." opus accipere possunt omnes episcopi, qui forsan 783 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 784 se see ingenio praestare p n tant, neo tempus habent, A leges, sivo praesertim philosophicas explicationes nec tantis gaudent rapientibus consultoribus? Quo­ et definitiones. Quis nesciat huiusmodi spiritum modo praesertim agere deberet vicarius apostólicas nos quasi auram vitiatam circumdare, et nonnullos in tot aerumnis, laboribus, peregrinationibusque forsan episcopos ad quaestiones inutiles aut peri­ positus? Ergo episcopi isti catechismum forsan culosas inducere posse? Amor novitatum ubique valde imperfectum, uti debuerunt esso illi, in quibus serpit, ubique homines exagitat: ergo sapienter emendandis tam multum tempus, tamquo multae agetis, venerandi patres, si contra hoc periculum collaborationes adhibitae sunt, ergo, inquam, isti doctrinae ebristianae expositionem fixo et quasi episcopi imperfectum catechismum servare debent; inexpugnabili munimine protegatis et defendatis. aut si sint vicarii apostolici, alienae dioeceseos Nec me movent obiectionea ab eminontissimis catechismum ipsi necessario adoptare, suumque il lustri busque patribus in contrarium adductae. Ni facere deberent. fallor enim, omnes obiectiones ad haec tria reduci Sed cuiusnam dioeceseos catechismum eligent? possunt: scilicet Ie quod universalis catechismi con­ Alii alium potiorem habebunt, sed forsan peiorem fectio et impositio sit impossibilis, 2° periculosa, eligent. Sed primo electo, nonne sive in ipsis, sive 3* episcopis iniurioaa. Dicitur impossibilis, quia in eorum successoribus priorem reiicicndi aliumque pueris ingenio, cultura intellectuali, ct aetnto di­ catechismum conficiendi aut admittendi integrum versis dabitur eiusdem doctrinae explicatio. Et hoc remonebit ius et forsan aliqua tentado, et tunc quidem agnosco verum; sed nonne inveniuntur in ubi finis motationum? Quis non videt, venerandis eadem dioecesi pueri diversa aetate, ingenio ot patres, rem episcopis multo faciliorem evadere, si cultura? Cor ergo unum cundcmquo catechismum ecclesia ipsa afferat catechismum semper paratum in dioecesi habet episcopus? Evidenter aliud est ad doctrinas sanos, securum? Brevitatis causa in­ litteralis expositio doctrinae, quam omnes fideles sinuo tantum, quod insuper in hoc casu volumen memoria continere debent, et aliud huius exposi­ esset minori pretio vendibile, cum sciant omnes tionis explicatio, tjuare illa eadem esse potest quod quo plura venduntur volumina, eo minori pro omnibus, posterior autem varia et diversa est pretio vendi possunt secundum discipulorum aetatem, culturam, aliasve 3cd si pro docentibus talis universalis catechis­ circumstantias. mi! 3 tantae est utilitatis, quantae non erit pro Dictum quoque fuit: duplex ordinario eat catefidelibus edocendis? Imprimis indigent christiani cbismus.unus minimus, in quo continentur ca tantum, fideles doctrinae formulis certe sanis, fixis ct non quao necessaria sunt ad salutem necessitate medii de facili mutandis. Indigent formulis, nam pauci vel praecepti, qui rudibus ct pueris tcncrisve aetatis sunt homines, qui veritates abstractive capiant satis sit, alter magis extensus, in quo etiam con­ Indigent formulis certe sanis et orthodoxis, populas tinentur doctrinae explicationes et rationes. Optime. enim errores in hac materia facilo admittit et diffi­ Sed cur haec aut similia non providentur in cate­ cillimo detegit. Indigent formulis fixis ct stabilibus, chismo a concilio Vaticano imponendo? Quoad po­ ita ut puero dici possit: interroga patres tuos, ot pulos recenter ab infidelitate conversos, ot praeser­ dicent tibi. Indigent formulis non de facili mutandis; C tim quoad Oceaniae incolas, qui duplici in argu­ mutato enim catechismo, fero deseritur domestica mento in hac aula allati sunt, fa tour iquidom eos Christianae doctrinae traditio, tutissime apud adultos in maxima ignorantia versatos fui^c, multosque eius cognitio deturbatur: ct difficillime invenientur ex eis anthropophagiao deditos fuisse; sed in istis istae omnes conditiones in catechismo, si illius con­ insulis, in quibus nullus erat Christianus 40 abhinc fectio relinquatur iudicio episcopi. annis, nunc suut plus quam 50000 christianorum ; Episcopus quidem est magister in Israel, et et nunc pro mea parte testificor insulares Oceaniae, pastor vigilans: sed experientia constat, quod por illos saltem qui a iunioribus annis ad fidem vene­ inadvertcDtism errorem in catechismum irreptum ipse runt, aut in ea nati sunt, nullo modo inferiores toleraro posset Immo ia quibusdam temporibus et case in doctrinae catholicae cognitione sive pueris regionibus episcopi ipsi quibusdam doctrinis minus sivo iuveaibus eiusdem aetatis, qui instructione catholicis imbui possunt, easquo in dioeceses suos communi in nostra etiam Gallia gaudent: ideoque per catechismos reproducer©. Nonne, testantibus nihil obstat quin eumdem catechismum ac caeteri annalibus ecclesiae, haec omnia tristis patefecit christiani populi habeant; ct immo maximum adiuexperientia? Nonne propter easdem aut similes ra­ mentura nostrae praedicationi adhibebit introductio tiones sacra liturgia, quao olim ab episcopis pende­ catechismi, quem testabimur eumdem esse pro uni­ bat, concilio Tridentino postulanto a sancto Pio V verso orbe catholico. ad unitatem redacta fuit, et totaliter ab episcopali Itaque plena fiducia dico, nostrae Oceaniae in­ iurisdictiono subducta? Si eadem pro catechismi D colas cum maximo gaudio accepturos esse catodivenutalo inconvenientia saltem linieri possent, cbismum universalem, et ex eo maxima beneficia cur ab ecclesia non admitteretur eadom unitatis ipsis secutura fore. Sunt vero quaedam locales cir­ ordinatio? cumstantiae, verbi gratia proximitas protestantium Haec argumenta clariori perfunduntur luco, si etc., ex quibus exsurgit necessitas unum aut alto­ attendatur ad hodiernum mundi statum, modernae- rum religionis punctum magis explicandi: et nos que civilizationis, ut aiunt, necessitates. Venerandi quoque in hisco circumstantiis versamur. Sed plane patres, nescitis quia pereunt nunc patriao pater- hoc in schemate praevidetur et permittitur, sicut naeque domus, utquo omnes, ut dictum est, quasi optime explanatum fuit ab illustrissimo et reve­ univorsi orbis cives sunt? Quis non videt quanta rendissimo Versali enei episcopo. Additum fuit: linguae vernaculae sunt mutationi sit utilitas, ut huiusmodi homines ubiqao terrarum inveniant eumdem catechismum, eamdem expressio­ obnoxiae, sive quoad voces sive quoad sensum. Sed nem praeceptorum Dei ct ecclesiae, eumdem for­ quid indo? Anno in versionibus nulla fieri poterit mulam actuum fidei spei ch ari tatis ot contritionis? mutatio, positis saltem ponendis? Et aliunde, si Et vero huic inconstantiae, quoad loca vel varias mutentur linguae vernaculae, nonne bonum est, ut vitae positiones, altera respondet in ordine morali, in lingua mortua, ut aiunt, exhibeatur quasi doc­ peior sino dubio ot magis periculosa, hic scilicet trinae prototypes, qui mutationi nun sit obnoxius? Secundo dictum fuit a reverenuusiniis oratoripruritui, quasi monomania omnia mutandi super terram, sivo regnorum constitutiones, sive scientiarum bus, quod hucc catecbinuii universalis admissio esset 785 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SEPTIMA 18 februarii 1870 786 res periculosa, quia rudiorum fidem ac simplici- a tandem ex concilii patribus desumantur commissari *! tatem haec mutatio perturbaret. Sed haec est ex diversis nationibus, quibus adiungerentur theo­ praeciso ratio, ut optimo dictum fuit a reveren­ logi nationis quoquo diversae, ut sic facilius singu­ dissimo Veronensi episcopo, propter quam maxime larum dioecesium provideatur necessitatibus, et optandum vidotur, ut catechismum quam perfectis­ duranto concilio huius duplicis catechismi praecipua simo confectum ot nb ecclesia propositum mutare determinentur puncta. non possint episcopi ; et siculi una vice in ecclesia Haec sunt, venerabiles patres, quae sapientis­ saltem occidentali omnes liturgiae ad unam reductae simo vestro iudicio humiliter propono, et si vestra fuerunt, ita omnes catechismi ad unum revocentur; potientia forsan abusus fuerim, parcite mihi. ct eo modo interminatis mutationibus finis impo­ ORATIO natur. Quod dictum fuit de catechismo vene­ rece rendi patris domini Antonii Mariae Petlinari rabilis Bollarmini et oius insufficientia, nihil mihi episcopi Nucerini1. probaro videtur; quia schema Bellarmini catechisrnum non proponit nisi ut exemplar: nihil prohibet Eminentissimi praesides, eminentissimi et reve­ quin iute ab imperfecto, si imperfectus sit, ad rendissimi patres. magis perfectum accuratissimis laboribus ovadat. Libenter post tot dicta super schemate de parco Tertia tandem obicctio. Propositio schematis catechismo veniae loquendi renuntiassem, nisi de dicitur iniuriosa episcopis, eorumqno potestatis re ageretur quam summi momenti esse ii quoquo offensiva: episcopus enim est doctor ct docere B non semel asseruerunt, qui oppositam tuentur schedebet. Indubitanter opiscopus docero dobet. Sed mati sententiam; niai de re ageretur quam multis doctor ne non esset si a summo pontifice, sacro abhinc annis exoptavi, cum una eademque pue­ approbante concilio, ipsi imponeretur catechismos? rorum praesertim in catechismo instructio mihi eccur? Numquid episcopus catechismum anteces­ videatur granum illud sinapis, quod minimum sorum suorum conservans, ipso facto dioeceseos quidem est omnibus seminibus, cum autem creverit suae cessat esse doctor? Dicitur: at ipee nunc pro maius est omnibus oleribus. Quao mea vota ardenter crevere ex iis ipsis, lubitu potest catechismum mutare. Equidem, sed numquid preces Puter, Ace, numquid symbolum quae ab opposite sentientibus prolata fuere. Nam apostolorum mutare potest? Et an cessat esso ipsi ut necessitatem unius, qui toto orbe terrarum doctor populi sui, quando, has preces vel illa sym­ conformis sit, catechismi, haudquaquam adesse bolo fidei explicat? Caeterum huic obiectioni plano assererent, dixerunt vel ubique vel fero ubique per satisfecit illustrissimus ac reverendissimus patri­ episcopos sive nationibus sive provinciis sivo dioe­ cesibus satis provisum fuisse pro conformi puerorum archa Alexandriae. Aliud adducitur argumentum. Si universalis instructione. Si ergo ipsi episcopi in sua natione, pro­ edatur catechismus, credent populi priores cate­ vincia, dioecesi necessarium duxerunt, uniformiter chismos usque ad hanc diem fuisse heterodoxos, osee pueros instruendos, eccur idem dicendum non quod sine dubio pastoribus maximi esset dedecoris. erit, cum do ecclesia universali sit sermo? Finis et Sed animadvertant, hanc rationem, si "aleret, in C scopus est idem, obiectum est idem; nam agitur de singulis casibus locum habere, omnemque epis­ rebus necessariis vel necessitate medii pro omnibus, copum, qui mutat catechismum in sua dioecesi antea vel de rebus necessariis necessitate praecepti pro receptum, ipso facto iuxta hoc argumentum ante­ omnibus, vel saltem fero pro omnibus. Priora ne­ cessoribus suis heterodoxia© inurere notsm, eo cessario asseruntur eodem modo debero pueros edo­ magis quod ratio unitatis obtinendae ipsis non ceri, ut omnis error et etiam errandi periculum esset excusationis argumentum. Quis autem non arceatur. Error et in iis quae do necessitate prae­ videat, hanc excusationis rationem a populis facile cepti sunt adesso potest, errandi periculum haberi intelligendam et admittendam esse in nostri sche­ potest: ergo ut priora uniformiter in toto orbe ex­ matis proposito? Nec enim ex aliena potestate, ponenda sunt ot edocenda, unifonniter ubique ex­ sed ex patris universalis omniumque episcoporum ponantur ot secundi ordinis praecepta. Quod licet, auctoritate catechismum istum accipiet episcopus, quod convenit uni vel alteri ecclesiae, ut ita dicam, ut unitas fidei nostrae omnium oculis et mentibus convenions non erit, immo repugnabit, cum agitur do ecclesia universali, repugnabit corpori uniformi­ ubique resplendeat. Nec dicatur, strictiorem unitatem inter sedes tas, cum partibus conveniat? Parcant mihi venerabiles praesules, si adductae episcopales et cathedram Petri esso aliquando peri­ culosam. Nuinquam enim auditum fuit, quod ali­ ab ipsis rationes animum meum haudquaquam qua ecclesia particularis perierit propter suam amovent α concepto desiderio, potius in eo me nimiam unionem cum illa infallibili Petri cathedra D confirmant. Hic non repetam quae de utilitate ac (Undique signa approbationis), dum e contra saepe necessitato conformis catholicae doctrinae in cate­ saepius circa fidem naufragarunt illae, quae ab ea chismo ubique terrarum exponendae dictum est. aliquo modo distare voluerunt. (Signa appro­ Nam vos omnes qui apostolico ministerio, vel sacris excipiendis confessionibus, vel dioeceseon visitationi bationis). Tertio tandem nunc ad conclusiones devenio. operam impendistis, fateamini oportet, hoc ipsum Ex his omnibus sequentes mihi liceat proponere sive rationes ipsos ab ipsa experientia fuisse cor­ conclusiones. Dignentur eminentissimi ct reveren­ roboratas. Si enim interrogatis pueros, licet aliodissimi patres schema do catechismo universali quin cura parentum, opera magistrorum, sollicitu­ conficiendo retinere, et calculis suis comprobare. dine parochorum fuerint instructi, nullum praebent Secundo, ut iam factum vidotur in nonnullis dioe­ 1 Argumentum : .Episcopo * Nuctrimu a ploriboi aaaia cesibus et etiam in nostra Oceania, optarem ut se exoptasse ait, ut unos parmi catechismi pro osnibas duplex exararetur parvus catechismus, unus mini­ fidelibus fieret Necessariam hanc «se et propter ratiore * hae mus, in quo continerentur ea, quao ad salutem et nsqae allatu, et propter domna, qnae a varietate catechimoram ad legis christianao institutionem omnibus neces­ prodeant, caia * nocivae divertitati * exempla attulit. Qaod *i saria sunt, quem rudes, illitterati vel ingenio debiles ubique, ut contra icbema dictam eat, debsenuit episcopi pro­ k * facilius memoria capere possint; alter vero paulo videre uniformi puerorum instructioni, H «afirmare eiu magis extensus, quo pueris et caeteris maiori in- rei necessitatem pro ecclesia universali. Nec cvmaeadaadum dumtaxat, sed praecipiendum novum catechismum esse. Nan tclligentia et cultura praeditis satisfieret. Tertio merum consilium iu vanum abitanun experientia ostendi * COXCIL. 0K.VERAU. TOMUS L. 10 787 A SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 788 responsum, nisi iisdem interrogentur verbis, quae a nia abforent si unus idemque etiam formulis tradidicerunt; et vel unius immutatio ideam novam, datur catechismus, qui sit veluti nlphabotus religionis sermonem novum, novam doctrinam ingerit in eorum nostrae augustissimae, qui vices obeat easdem, quas mentibus. alphabetus in linguis. Scio asserì, hoc provenire ex eo quod non per­ Pulcherrimae sunt equidem linguae, etsi vari eo cipiant, quao memoriae mandarunt. Concedo: sed varioque modo ab hominibus loquantur; unaquae­ et nobis praesens esse debet, quod dum de parvo que tamen lingua proprium habet alphabetum, qui catechismo agimus, non pertractamus do re cum est immutabilis et invariabilis. Pulcherrima quidem sapientibus, cum intclligentibus: agimus tunc cum est Christi ecclesia ex sua varietate, sed pulchri­ rudibus, et ut plurimum, cum insipientibus, saltem tudo, quae ox varietate circumdat ecclesiam, est in attenta eorum tenera aetate. Nam si ratio valuerit ornatu, non in fundamento, non in aedificio. Or­ pro abolenda seu non admittenda universitate cate- natus etiam idem est fundamentum. Pulcherrima chismorum, hunc catocbismum pro universitate po­ quidem cx varietate, qua circumdatur, est ecclesia, pulorum, ratio inquam de diversitate ingeniorum, sed huius pulchritudo non respicit elementa neces­ tum huiusmodi uniformitas nedum exularot a na­ saria, quae eadem ubiquo ot semper esso debent. tionibus, provinciis vel dioecesibus, sed ab ipsis Diversi in religionis scientia gradus plenior nc per­ paroeciis. Quis enim parochus pueros eodem in­ fectior instructio varietatem constituit: sed unum genio praeditos habet? Sit ergo unus idemque elementum, unum eius fundamentum, unum nedicatechismus in formulis, qui etiam contineat quae B ficium, instructio scilicet parvulorum, catechismus sunt de necessitato medii et do necessitate prae­ parvus. cepti, saltem pro omnibus. Ubi vero vel necessitas Quam pulchra precatio, quam Dominus ipso nos cogat, vel prudens episcoporum consensus crediderit edocuit, ut fidenter ad Patrem suum converteremus aliquid addere sive ad pleniorem populorum in­ sermonem. Haec iam in 270 linguis, ni fallor, typis structionem, sive ad praecavendos fideles ab erro­ edita est haec precatio. Quam pulchra haec varillas ! ribus in dioecesi propria gravantibus, sive ad eos Sed omnes variis in linguis Deum Patrem appellant, dirigendos in perfectiorem viam, appendice id pro­ ab eoque omnia bona sperant. Concordat ergo videant Satis enim consultum est in eodem sche­ optimo unitas cum varietate, varietas cum unitate, mate, in quo dicitur: ^Integrum do reliquo est dummodo fundamentum elementum sit idem. Quod episcopis etc.® impossibile non esse assero, eosquo ipsos appello Nequeo reticoro quaedam damns, quao a varie­ venerabiles pstres, qui in suis dioecesibus, vel pro­ tate catechismorum prodierunt ct prodeunt, cate- vinciis, vel nationibus uniformem puerorum instruc­ cbismorum inquam qui eiusdem dicuntur substantiae, tionem curarunt introduci. Nam ipsi gratias ngentes catechismorum qui in manibus puerorum circum­ Deo, maximos uberesquo fructus iam se collegisse feruntur. Nominem praeterit omnes pueros cum confessi sunt. Colligemus et nos, qui plantabimus ad usum rationis pervenerint actus theologicarum opera nostra, rigabimus ndiuforio parochorum, spe­ virtutum elicere debere, et quidem pro suo captu rabimus quod Deus ipso incrementum dabit. Sin formaliter, id est ox motivis quao actum virtutum C minus nos viam sternemus ut alii post nos uberriin suo esso formali constituunt, nunc perpendito, mos ct perpetuos colligant fructus, quemadmodum quaeso, catcchismos varios qui circumferuntur, ot nos in vinea Domini fructus collegimus laborum apparabit in uno indicari infallibilitatem Dei reve­ praedecessorum nostrorum. Sin minus omnem aufe­ lantis, in altero auctoritatem ecclesiae proponentis remus excusationem iis, qui legem Dei sciro de­ pro actu fidei; in uno omnipotentiam Dei, in altero trectant, ot do nostro labore minime praemio misericordiam pro actu spei; in uno catechismo frustrabimur. Ncque moro insipientium destruemus dicitur: homo per baptismum efficitur filius Dei, sic decernentes, quin prius aedificaverimus. Nam in altero asseritur amicum Dei ipsum per baptismum attente schema perlegenti patet, quod prius novus esso. Sunt forsitan ia sensu eadem, sed suntne catechismus conficiendus est, doindo ndprobandus, eaedem ideae, quas sibi efformant pueri? Non raro postea in linguas vertendus, ut alii qui sunt prae ergo fit, ut qui aliter altorum pronuntiantem sentit, manibus puerorum ac fidelium cessaro dicantur; eumdem orroris arguat, et hoc non raro in una quod sapientissimi est legislatoris. eademquo familia. Non immoror super illud, quod addebatur: ex 8ed quod pressius rem attingit est actus doloris, hoo facile ansam praeberi inimicis infensissimis quom duplici ex motivo concipi posse, amoro sci­ nostrae sanctissimae religionis, quasi possent nos licet Dei et metu poenarum fatemur omnes. Opti­ insimularo quod nova dogmata, novam doctrinam mum primum est, ot utinam omnes omnino homines edoceamus fideles. Non nova dogmata, non nova admissas detestarentur culpas amore Dei; sed ne-D doctrina, non novae veritates, sed eadem dogmata, garo non possumus facilius dolore moveri ex metu eadem doctrina, eaedem veritates, uno codemque poenarum, quem nedum bonum sed sufficientem verbo, una eadem que formula exposita; uno codem­ esse ad delenda peccata una cum sacramento poeni­ que verbo, una eademque formula, quod apostoli tentiae docet ecclesia. Nunc videamus catechismos primis ecclesiae diebus, quod martyres inter sup­ qui vel permissi vel tolerati sunt, si hoc unum plicio, quod doctores insequentibua saeculis, quod pueros edoceant. Videmus in aliquibus omissum ecclesia infallibilis et indefectibilis magi» tra semper omnino actum doloris ex metu poenarum conceptum. docuit et docebit, semper fassa est ct fatebitur, Qaod si divina speciali gratia quis adjutus non semper praedicavit et praedicabit usque ad finem concipiat dolorem ex amore Dei, etiam cum sacra­ mundi. Non violatur, non laeditur unitas doctrinae mento poenitentiae ipse propriorum peccatorum catholicae in confeetiono unius pro omnibus parvi veniam non obtinet, nullamque confessionem suam catechismi, sed potius roboratur. Non gaudebit reddit absquo sua culpa, quia nescirit modum con­ inimicus, quasi triumphum reportans; ei similes non cipiendi dolorem etiam ex metu poenarum. Si erimus qui quotidie, qui continenter et formulas et agamus de proposito, idem est, nam vel in aliquibus substantiam mutat: non gaudebit, sed potius fremet omnino reticetur, vel pro verbo propono adhibetor et tabescet, videndo ex variis catechismis unum verbum promitto, quod toto caelo distat ab illo: in exsurgere, ut omnes unum idemque discant, unum hoo enim obligatio quaedam continetur quao novam idemque sciant, unum idemque corde teneant, unum subsequent» culpae addit circumstantiam. Quae om- idemque ore profiteantur. Nisi unicum catechismum 789 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SEPTIMA 18 februarii 1870 nos praecepto firmomui, in vanum consulecdo de-, episcoporum testimonio malum in tantum crevisse, cernemus. ut alicubi in singulis dioecesibus singuli catechismi Edocet experientia lubitum nostrum non bonum habeantur et amplius, confirmantes deinde verba esso magistrum; edocet experientia quod ubi con­ et lamenta episcoporum ipsis lamentis Clemen­ silium tantum fertur, remanebunt ¡idem catechismi: tis XIII, ubi deinde anciores concludunt et quasi ot asserere non dubito quod isti catechismi multi­ ex propria persona loquuntur, humillimo et modestis plicabuntur sive ex diversa videndi ct agendi ra­ verbis dicunt: Siquidem experientia constat abu­ tione, sivo ex quadam veluti innata propensione sum ex multiplicitate catechismorum ortum non □ova semper agendi, sive aliis ex causis, quas neo penitus esso suppressum. Progrediuntur deinde, et opportunum neo necessarium exponere hio puto. allegata unitatis utilitate, praescribunt catechismi Probo igitur intellexerunt auctores schematis qui­ parvi formam, qui catechismus talis quidem esso nam docendi sunt, quidnam ipsa deindo docenda debet, ut a pueris etiam a teneris (pronti loquun­ est fidelium universalitas: docendi sunt praecipue tur) unguiculis disci debeat, et omnium etiam ru­ pueri, docenda sunt dogmata fidei, docenda sunt diorum captui sit accommodatus. lubent deindo ea quao necessaria sunt vel necessitato medii, vel ut archiepiscopus coltati» consiliis cum suis suffranecessitate praecepti saltem pro omnibus. ganeta, deindo cum reliquis eiusdem nationis archiEt hic oportet ut unum vel simplicissimum ver­ epiicopis procedant ad versione™ istius parvi ca­ bum addam circa explicationem primi praecepti techismi prototypi, do cetero liberum facientes unidecalogi datam a venerabili cardinali Bellarmino. B cuiquo episcopo illa additamenta scorsim addere, quao ipsi : «agis in Domino arriserint. Talis iam Non esset certo hic locus et tempus do hac ro Io * quendi; sod quod audivi, nisi malo audivi, ad hoo est sensus, ni multum fallor, ab omnibus acceptas mo impulit. Do illius explicationis servandae ne­ schematis nostri. Et si res ita sit, ego poto, reverendissimi patres, cessitate non adducam quod e scripturis habetur, non adducam quod ecclesia tenet, sed ad facta ubinam in illis verbis inter alia reperiatis illas in­ rocentiora provocabo. Quid sunt spiritismes, quid crepationes auctorum schomatis adversus episcopos? tabulao dictae parlanti, quid magnetismus aliqua Olim accusarunt eosdem schematum auctores quasi saltem ratione, quid sunt tot iuramenta, tot actúa speculativi nimis essent, theorctici, non practici. sectarum secretarum, quid sunt, vel saltem quid Nunc autem quia practici esso incipiunt iuxta om­ indicant, nisi commercium cum diabolo? quid sunt nium testimonium, et postulata episcoporum lege­ tot laudes, tot hymni typis editi in laudem dae­ runt et postulata et lamentationem ipsam adopta­ runt, quo se referent? Uno verbo quia practici monis ipsius? Vos iudicato, eminentissimi ac reverendissimi esso aperto incipiant, accusantur. In quam denique patres, ego sileo, contentus quod animum meum partem seso vertero debeant auctores schematum, libero pandere potuerim, non quidem ut alicui mo­ ego humillime fateor me nescire. Sed pace vostre, rem gerere aut blandiri vellem. Absit enim ut vel quod gravius est, gravibus solemniburquo verbis cogitem, unum tantrmmodo esso cx tot venerabi­ in hac aula conquisitum est, ita quidem ut verba libus praesulibus, qui in hunc locum ascendat, in C adhuc in auribus nostris resonent, quasi per dis­ hoc omnium amplissimo consessu loquatur, ut vel positionem schematis irotur contra iura episcoporum, blandiatur vel approbandi vel animo contradicendi decurtaretur ipsorum ius, abscinderentur eorum alae, et contradiceretur verbo illius qui dixit: Euntes ducatur, dum oppositam tuetur sententiam. ergo docete omnes gentes. Iam pueri nostri carissimi ORATIO et dilectissimi numquid anto omnia non Christi sunt, reverendi patris domini loannis losephi Faict Christi et eiusdem vicarii potiusquam nostri? episcopi Brugensis l. Profecto non agitur inter nos de petenda a nobis Eminentissimi praesules, eminentissimi et reve­ parte haereditatis quao nobis contingit, sed potius quid docendum nobis est. Hoc est ut quiescamus rendissimi patres. Excipienti mihi cum omni, qua par erat, reve­ in verbis istis suavissimis et tam veris: Tu, fili rentia et discendi studio illa, quao initio praeser­ mi, semper mecum es, et omnia mea tua sunt. Aliunde tim huius discussionis graviter ac solemnitcr de quod iam facturi sumus, aliud mois oculis non est, schemate nostro dicta fuerunt, non semel succurrit quam litteralis repetitio illius quod quidem apostoli timor ne aut leviter, aut quasi ex superficio schema praestiterunt, scilicet postquam illis non singulta, legissom, et nescio quo caeco favore abreptus schema sed sub capito Petro coniunctis, Christus Dominus perperum intellexissem. Nuoc autem auditis reve­ dixit: Euntes docete; ipsi anto discessum suum rendissimis oratoribus subsequentibus, res meo saltem composuerunt suum, liceat hoc dicere, parvum catohumili iudicio confecta est; et sub involucris ver-: D chismum temporis istius necessitatibus accommo­ borum quae α principio mihi videbantur clara at­ datissimum, symbolum. An ideo apostoli renuntia­ que aperta, certum eat, ot iam ab omnibus agni­ verunt iuribus suta? Certum est do hoc quidem tum, non latero sonsum quemdam occultum, ct ut apostolos nunquam cogitasse. Quod hic autem de symbolo dicitar, et do oraita dicam, mysteriosum. Auctores schematis in adnotationibus suis, tam­ tiono dominica, et do salutatione angelica, de de­ quam relatores filíeles (quod inter praecipua ipsorum calogo, do sacra scriptura, do aliis beno multis, officia quidem erat) postulata nonnullorum episco­ facile dicere possem. Sed iam satis superquo do porum referunt ot lamenta do malis ex diversitate istis, et meo saltem iudicio apud omnes iam in catechismorum protìuontibus, dicontos ox • eodem confesso est, unitatem, uniformitatem catechismi parvi esso rem ad minus summopere optabilem, ut, 1 Arguueatum : „EpUeopos Brngtmis libenter tdmodam prout in schemate dicitur, qui cor unum et animam subscribere se scherniti dixit, quale sd litteram est De in * unam habent, habeant quoquo idem os, eumdem commodis diversitatis catechismorum conquestum iam ease con­ cilium provinciale Mechliniense tertiam anno 1707. Retatavi! sermonem ; ut quemadmodum uniformitas habetur difâculUtes contra iberna aliala·, praesertim circa parvi ca­ ct haberi debet in significatis, uniformitas eadem, techismi compositionem, ver rio n em et diffusionem. Beliarmini quantum fieri licet, habeatur et reperiatur in signis. eatechismum pluribus commendavit Addidit optare se. ut in Et si unquam hoc verum fuit, est praesertim nostro fronte novi catechismi cubitalibus verbis scribatur Bomonus tempore, prout iam etiam multoties insinuatum cafccAismM· ; quo facilius a primis huiusmodi verbis parvuli cognoscant et discant se esae Romano-catholicos.· fuit, nostro tempore, inter modios qui nos uadique 60· 791 A. SE&SIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 792 circumstant errores, inter media pericula spiritus a praecipue difficultas magna, et periculum etiam novitatis, inter pericula maiora, addiderim, quae aliquod adest. Verum si periculum sit, si difficul­ instant ex parte novarum methodorum. tates praevideantur, nonne modo solemnissitna et Numquid verum non est, reverendissimi in Christo aptissima est occasio haec Vaticani concilii, ut non patres, methodos docendi elementares modernas tantum simplex aliquis episcopus, verum summus plerumque ndinventas esso et inveniri ab auctoribus ipse pontifex totaquo Dei ecclesia in se assumat qui catholici non sunt, qui rationalistae sunt, ma­ onus illam renovationem faciendi, et ita quidem terialista© sunt; saltem ego id testari possum et faciendi, ut deinceps non sit necessaria? debeo nomino episcoporum Belgii. Novae methodi Ilae occasione contigit mihi ut abhinc sex diebus, docendi elementares apud nos passim compositae visitationem habuerim superioris Fratrum doctrinae * quidem scholas sunt et proponuntur ab inventoribus materialistis christianao, qui apud nos plure et rationalistic. Jam inter media illa pericula erro­ etiam dirigunt, prout non tantum in Gallia, sed in rum et novitatam ct methodorum apparet, ut ha­ aliis etism Europae et aliarum regionum partibus, beamus tamquam turrim, tamquam immotissimam cumque prae manibus haberem schema do parvo rupem, catechismnm nostrum parvum, et ideo lingua catechismo, quod utique ipsi non exhibui, inter­ latina mortua, fixa, immutata componendum, ut rogavi eum dicens: Eh carissimo superior qui doc­ stet firmas catechismus, quomodo stat Vulgata nostra. trinae christinnae ea, dic mihi an doctrina christiana Dixi uniformitatem catechismi nostri summopere apud vos semper perseveret primas tenero partes, optabilem esse, si tamen ait possibilis: utique nd B primum locum occupare? ulique utiquo: sed in impossibile nemo tenetur. Iam no obiectionis vim scholis ministerium vestrum facile satis est. Ah vitare videar, vobis permittentibus, reverendissimi illustrissime, sic et sic: facilius quidem foret (verba domini, triplicem distinguam brevem difficultatem, cius refero ad litteram, quae ipse propria sponte ex parte compositionis prototypi latini, ex parto ad me direxit) facilius quidem multo ministerium nostrum esset nisi esset do uno. Do quo? Do varie­ versioni», tertio tandem cx parte vulgationis. Ex parte compositionis prototypi latini. Post tate catechismorum. Quomodo quomodo? Sed ista tot monita sapientiae plena in hac aula emissa ct varietas tanta non est. Tanta non est? reapse tanta conservanda, post exemplaria tam pulchra, tam est, respondit, ut quoties debemus nos fratrem theologica, inter quae ego audacter primo loco aliquem magistrum transmittere ex una dioecesi collocaverim, quidquid fuerit dictam, catcchismum in alteram, debeat denuo addiscero catcchismum. Bellarmini, habens scilicet huiusmodi prae oculos Est magna difficultas. Difficultas iam est novum exemplaria optima, post audita omnia illa quao catcchismum addiscere quando transeunt do regione hic exposita fuerunt, deindo advigilante auctoritate in regionem, sed de dioecesi in dioeccsim, et quando­ summi pontificis, Petri, peterem utrum officium scu que addebat, quando transeunt in eadem ’dioecesi onus huiusmodi parvi catechismi componendi, vires de schola in scholam. Mihi silenti: nh illustrissime, ordinarias theologorum romanorum superet Nullus si possemus habere pro catechismo quod vos habetis est inter voa, qui haesitet et non statim mecum pro breviario: nam breviarium ita est ut in singula declarare velit, ncutiquam superaro vires ordinarias C dioecesi habeatur etiam proprium. Multum perculit theologorum romanorum. aliunde latino sermono mo ista modesta superioris Fratrum scholarum Chri­ elegantissime et facillime utentium. Illae vires plene stianarum responsio, ita quidem ut debuerim mihi sufficiunt, ut sub directione summi pontificis ad opus vim inferre ut ad finem usque tacerem. cum maximo fructu so accingere possint. Finem sermoni imponerem nisi qua Belga tenerer Ex parte versionis. Vix opus est ut vel ver- quamdam facere hic solcmnem rectificationem. In balum ex hac parte proferam, siquidem ad hoc favorem multiplicitatis catechismorum allegatae fue­ officium committuntur archiepiscopi omnium re­ runt synodi qua mplures, Mediolanenses quinque, Bigionum totins mundi, qui collatis consiliis cum suis turicensis. et inter alias Mechlinicnsis. Nunc ox amore suffraganeis, qui quidem ad hoc, ei lubeat, iterum patriae ct veritatis historicae teneor dicere, quaepoterunt suas proferro sententias, deinde cum reli­ cumquo de synodo provinciali Mechliniensi ex hoc quis archiepiscopi» versionem catechismi parvi fieri ambone dicta fuerunt, fuis vicario. Licet enim omnes episcopi,singillatim sumpti, tamquam do catechismo numeris omnibus absoluto, sint summa veneratione digni et doctores legitimi ad quem conficiendum, sea pro quo ad perfectionem suarum ecclesiarum, tamen nemo negabit hanc ve­ adducendo, centum octoginta anni consumpti fuerunt. nerationem augeri cx unione omnium episcoporum. Rogo etiam ut quando agetur do praeceptis eccle­ Caeterum singuli episcopi non eant infallibiles: in­ siae in hoc novo oecumenico catechismo, iuxta sen­ fallibilis unas tantum est Deus, ct ille quem donavit tentiam reverendissimi patris Savannensia episcopi, hac praerogativa pro bono universae ecclesiae, ut mentio fiat de hoc mandato: Matrimonium contra non simus tanquam parvuli fluctuantes omni vento leges ecclesiae contrahere non attentent, ut fideles doctrinao. Cum haec ita sint, evenire potest quod B huios magni sacramenti reverentiam habeant a iam accidit, ut in particularibus catechismis se in­ iuventute; erga hoc sacramentum, inquam, quod sinuent aliqui errores, vel quaedam decisiones minus tam acriter impugnatur nostris istis temporibus. Cae te rum haec omnia sapientissimo vestro iudi­ veritati conformes, quod certe evenire non poterit in oecumenico catechismo: scientibus legem loquor. cio humiliter subiicio. Necease non est hio repetere quae sapienter dixit ORATIO episcopus Carcassoncnsis, et quao possent nostris reverendi patris domini Laurentii Gastaldi argumentis confirmari. episcopi Salutiarum *. 3° Vitabitur continua mutatio catechismorum, Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ quae offendit pusillos, qui sunt minus apti ad dignos­ cendum, non mutari veritates, licet mutentur formu­ rendissimi patres. Tria nobis proponit hoc schema: Io do parvo lae verborum, quibus exprimuntur. In mea dioecesi vidi mutaro catechismum quatuor vicibus intra spa­ catechismo praecipiendo in tota ecclesia, semotis tium triginta annorum. Quatuor ultimi venerandi caeteris parvis catechismis; 2· ut hic novus parvus episcopi doctrina et pietate prestantissimi, zelo catechismus conficiatur iuxta exemplar venerabilis animarum corte ducti, de optimo catechismo suis Bellarmini; 3° ut quam maxime commendetur stu­ fidelibus tradendo serio cogitaverunt: unusquisque dium et usus catechismi romani in clero. Quod ad primum plenissime approbo, statuendum eorum suum dedit catechismum, praedecessoris cate­ chismum augendo, minuendo, ve) ordinem locutionum C esse et praecipiendum unum parvum catechismum mutando. Eorum certo laudanda est intentio; attamen pro tota ecclesia, et removendam hanc diversitatem, fatendam est multa incommoda et multas queri­ varietatem parvorum catechismorum, quae varietas monias ex iis mutationibus provenisse, inter quas certe in dies magia magisquo augebitur, nisi quam­ recensenda est non ultimo loco querimonia paren­ primum remedium afferatur. Rationes quao me tum, dolentium eo vix posse docero vel interrogare movent ad hoc primum punctum schematis ap­ suos filios circa doctrinam Christianam, ob mutationem probandum, iam a patribus qui mo praecesserunt formularum quas ipsimet didicerunt a iuventute. abundantissime allatae ct expositae fuorunt, et 4* Multum adiavabantur episcopi in adimplendo propterea ab iisdem afferendis abstineo, ne patientia officio quod ipsis inhaeret evangelizandi, et doctri­ vestra abutar. Dicam tantummodo etiam in mea nam Christianam explicandi. In hoc augusto con­ dioecesi me experiri maxima incommoda, quae ex sessu audivi plurcs venerabiles episcopos ineudosse hac varietato catechismorum oriuntur. Habeo plores et per multos annos adlaborasse ad conficiendum ox meis dioecesanis, qui singulis annis transmigrant catechismum, cum magna res sit catechismi parvi in varias dioeceses Galliae, qui transmigrant in varias confectio. Multum allevabuntur episcopi et prae­ dioeceses Italiae ; habeo alios qui veniunt in meam sentes et futuri, si prao manibus habere possint dioecesim: et experientia video quomodo haec di­ catechismum totum confectum ab ecclesia, confirma­ versitas catechismorum efficit, ut quando in eas tum et approbatum, quem possint exhibere fide­ partes quis transeat ubi alius catechismus traditur, libus suis, sicut tridentini patres exhibuerunt parochis D n eg ligat doctrinam Christianam ; et quandoque patres catechismum pro ipsis confectum. nesciant docere catechismum proprios pueros, et 5a Per introductionem unius catechismi pro tota quandoque puer adolesccntulus, qui dobet per varias ecclesia facilius poterunt resistere episcopi statolatrie dioeceses transire, antequam totum catechismum huius saeculi, vel imperantium conatibus, qui volunt didicerit, ob diversitatem catechismorum quam ma­ nationales ecclesias constituero et separaro a vera ximo impediatur. Christi ecclesia, quae fundata eat super Petrum. Certissimo unitas catechismi hoc etiam commo­ Christus enim non nationalem sed unicam constituit dum habebit, quod unitae ecclesiae catholicao magis ecclesiam. magisque fulgebit in toto orbe, magis magisquo Non immorabor in refellendis objectionibus factis splendescet coram protestantibus ct schismaticis. contra unicum catechismum: iam alii venerandi pa­ Hoc commodum habebit, quod omnes filii ecclesiae tres id fecerunt sapientissimo. Illud tantum dicam, 1 Argument am: .Episcopos SalntiArum plenissimo Approba­ lesum Christum omnibus hominibus qui sub caelo vit unam parvam pro tota ecclesia et fieri et praecipi catechismum. •unt, eamdem doctrinam dedine, eadem mysteria, Venerabili· cardinalis BeU&nnini raUchiimum licet maxime com­ eadem mandata, eadem sacramenta, et proindo iis­ mendandum, non tamen undequaque perfectum eaaet atque ut dem posse dari oumdem catechismum. Pro peculiari­ typum habendum. Plura in illo desiderari circa sacramenta eucharistiae, poenitentiae, matrimonii Eligendos a concilio bus circumstantiis praesto aderunt parentes, pastores, nonnullos episcopo·, qui opas illud conficere, et alios qui ct supra ipsos episcopi, qui speciales dare debent in­ examinare debent, ut hac ratione parvus catechismus posait structiones, ut dicitur in schemate nobis proposito. omnibus certius satisfacere." 801 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA SEPTIMA 18 februarii 1870 802 catholicae inter so arctioribus vinculis constringen- j cramentum quod est centrum nostrao religionis, tur, dum omnes eamdem fidem iisdem verborum quod est sacramentum amoris; et nescio quomodo formulis exponent. Possibilisno eat hic catechismus? in hoc parvo catechismo nihil dicatur de eucharistia Prima fronto fortassis non vidotur valde possibilis: tamquam sacrificio. Ex hac parte certe, quod ad et enne plurcs difficultates oppositae fuerunt. Sed sacramentum eucharistiae, quod ad sacramentum tamen quamvis hno difficultates piares sint, tamen poenitentiae spectat, debet fateri, in hoc catechismo arbitror reapso huiusmodi catechismum fieri posse. plora deesso, et omnino exoptandum caso, ut in hoc Nam catechismus parvus universalis, mea sen­ parvo catechismo ea ponantur de confessione sacra­ tentia, non dobot esso aliud, quam brevis, accurata, mentali, do eucharistia tamqnam sacramento ct sacri­ perspicua expositio quatuor partium, ex quibus ficio, quae necessaria sunt ut fideles, ut parvulus constat totum systema doctrinae christianno. Istae possit admitti ad sacram synaxim. Similiter etiam quatuor portes sunt symbolum apostolorum, oratio do matrimonio hac nostra aetate quaedam ibi essent dominico cui adiungimus salutationem angelicam, addenda. Et plurima alia addenda generatim. Mea sententia est, catechismum Bellarmini posse praecepta Dei et ecclesiae, ct demum sacramenta. * qui debent hunc Iam vero pro singulis articulis symboli apostolorum, et certo utiliter adhiberi ab iis, pro singulis petitionibus orationis dominicae, ct novum parvum catechismum conficere: sed una cum doindo pro salutatione angelica, pro singulis prae­ hoc parvo catechismo Bellarminico, etiam alios cele­ ceptis decalogi, pro singulis sacramentis, per inter­ briores catcchismos esso adhibendos, et ad eos ad rogationes et responsiones fiet brevia expositio huius B quos spectabit hoc opus conficere, pertinebit etiam articuli, huius petitionis, huius praecepti, huius sa­ seso habere voluti npes, quao ex celebrioribus catecramenti. Et certo expositio brevis, accurata, non chismis seligant et simul componant omnia, quae videtur res ita difficilis, quao non possit accommo­ videbuntur optari. Et mea etiam sententia est, mea dari ct adaptari cuiusque fidelis ingenio ct indoli. est opinio, maxime convenire, ut, sicut dixit epis­ Hinc difficultates quao allatae fuerunt cx diversitate copus Savannensis, efficiatur, ut hic catechismus ingeniorum, ex diversitate culturae, cx diversitate parvus quantum fieri potest omnibus satisfaciat, ut indolis, mihi videntur facile solvi posse si animad­ possit ab omnibus libentissime 'et bono animo ad­ vertamus, has diversitates esso in unaquaque dioe­ hiberi, ut episcopi non debeant deinde tartasso tota cesi ct in unaquaque familia. Ne confundamus die audire et excipere querimonias parochorum et parvum catechismum cum catechismo ampliori et magistrorum, qui conqueruntur catechismum qui uberiori, et non confundamus catechismum cum orali traditur non sufficere, deesse hanc vel illam inter­ expositione catechismi. Parvus catechismus certo rogationem, huic vel illi interrogationi non satis bene semper esso potest idem, sed deinde magister, prae­ fuisse responsum. Propterea mihi videtur, ut omnibus facilius hoc ceptor, parochus in expositione huius catechismi certissime seso debet accommodaro ingenio, culturae, opus novum satisfaciat, nccesse esso ut ipsum con­ aetati, indoli uniuscuiusque, quem ipse docendum cilium seligat episcopos, qui hunc catechismum de­ beant componere. Posset fieri selectio plurium epishabet. Debotne venerabilis cardinalis Bellarmini parvus ! coporum, qui deinde seligant inter se quosdam ad catechismus haberi tanquam exemplar? Videamus quos opus tradatur; deinde etiam nccesse est quasi quid nomino exemplaris proprio intellexerunt auc­ in antecessum destinaro aliquos episcopos, ad quos tores schematis. Si nomino exemplaris intellexerint spectet opus illorum episcoporum examinare, ct iuditypum perfectum, ita ut vel nihil vel paucissima ciurn ferre. Nam si hoc opus postquam fuerit confec­ addenda vel adimenda sint, corte hoc punctum tum, examinatum fuerit, supponamus a duodecim aut , * et prae­ schematis non possum approbare. Doctrina quam vigintiquatuor episcopis et archiepiscopi venerabilis cardinalis Bellarminus exposuit in hoc sertim ab illis episcopis qui habent dioccesim valde et in alio catechismo, certo est doctrina undequaquo extensam, et omnes fero conveniant in approbando catholica: ot non possum quin observem quoad pec­ opere, tum certissimum erit omnino, ut opus omnibus catum veniale, illam definitionem, quam ipso affert, satisfaciat; et hac ratione certissime, mea quidem etiamsi obiurgata fuerit, tamen esso secundum doc­ opinione, opus maximi momenti confectum fuerit. trinam sancti Thomao. Doctrina de peccato veniali Nam arbitror inter ea quae hoc concilium efficere est maximo difficilis et intricatissima ; hinc quando­ debet, et inter, dixerim, utilitates maximas, quas que etiam doctores theologiae inter so non satis hoc concilium afferre debet toti ecclesiae, hunc novum conveniunt do accurata et plena definitione huius parvum catechismum, qui in tota ecclesia adhibeatur peccati. Sanctus Thomas diligentissimo inquisivi! in et praevaleat, certo non ultimam esse ex hisce uti­ essentiam huius peccati, et deindo conclusit, pec­ litatibus. catum veníalo nil omnino imminuero principium vitao i Hic interrupta discussio est ab eminentissimo quod est chantas, ot propterea peccatum veníalo non esso contra charitatem, sod tantummodo non con­ primo praeside, qui surgendo ait: rProxima congregatio generalis habebitur feria formem charitati. Indo ipso otiam statuit peccatum veníalo differre α peccato mortali non solum specio, secunda die 21 huius mensis, in qua audientur patres non solum gradu, sed et genere; inde etiam con­ qui hodie loqui non potuerunt.Post haec dimissa congregatio est. clusit peccata venialia, etiamsi in immensum ex­ crescerent, nunquam efficere unum peccatum mor­ 6. tale, ex eo quod peccatum veníalo sempcrrclinquit Congregatio generalis vigesima octava intactam, dixerim, illam quantitatem gratiae sancti­ 1870 februarii 21. ficantis, quam ipsum invenit in homine, qui hoo peccatum committit. Feria II die 21 februarii 1870 hora nona matu­ Sed tamen etiamsi catechismus cardinalis Bel­ tina, in conciliari aula Vaticanae patriarchal» basi­ larmini plurimis laudibus certissimo efferendus sit, licae, generalis reverendissimorum patrum congre­ tamen mihi vidotur valdo insufficiens. Et certe in gatio habita est; cui interfuerunt sexcenti vigiliti hoc catechismo saltem fideles generatim loquendo tres patres, nempe 41 cardinales, 8 patriarchae, non satis edocentur quao spectant ad sacramentum 4 primates, 97 archiepiscopi, 430 episcopi, 6 abbates poenitentiae; nihil ferme edocentur in iis quao nullius dioecesis, 14 abbates generales sive praesides spectant ad sacramentum oucharistiae, nd illud sa- congregationum ordinum monasticorum, usum mitrae COMCIL. OKKKRAIk tomus L. Bi 803 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 804 bebentes, 23 generales et vicarii generales, quorum A sum sollicitata fuit a summis pontificibus, nominatim omnium nomina, quae per assignatores locorum ac­ a Clemente VIII, Benedicto XIII, Benedicto XIV curate descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum et a demente XIII, opus est imprimis catechismo, vigésima© octavae congregationis generalis, qui inter cuius compositio sobria, absquo ioiunitato, accom­ acta concilii asservatur. modata sit communi fidelium captui ot aedificationi. Reverendus pater dominus lulianus Florianus Catechismus venerabilis Bcllarmini propositus Desprez archiepiscopus Tolosanus missam lectam ut exemplar aptus quidem esset initiandis pueris, celebravit Qua absoluta, et recitata oratione Ad­ minime vero adultis imbuendis ea doctrinae copia, sumus Domine etc., eminentissimus primus praeses qua muniendi sunt contra omnigenos antiebristianosic patres allocutus est: rum assultus, ut merito notatur in praefatione egregii ^Reverendissimi patres, prosequamur hodio dis­ libri Romao editi anno 1850 in complementum ca­ cussionem et examinationem propositi schematis de techismi Bellarmini, hoc titulo: Metodo du seguirsi pareo catech inno, quem in finem audiendi restant nell” insegnamento della dottrina cristiana, Equidem decem oratores iam nuper publicati, quibus alii tres legitur in tertia parte schematis, integrum foro epis­ accesserunt. Horum omnium nomina reverendus copis eos insuper edero catcchcticas institutiones, dominus subsecretarios ex ambone recitabit/ quas opportunas iudicaverint. Verum no res bone Quod exequens subsecretarios sequentem tabel­ cedat, duo obstant: 1* difficultas obtinendi a plebe, lam perlegit: □ t pari reverentia duos recipiat libros; ubicumque „Oratores iam in praecedenti congregatione gene- B enim unum habet, in quo simul continentur rudi­ rali publicati. Reverendissimi patres, Franciscus menta pro pueris, ct catechismus maior nd usum Gros episcopus Tarantasiensis, Salvator Magnasco omnium. Periculum foret no contenti parvo cate­ episcopus Bol i nens U, losephus Maria de Urquinaona chismo, institutionem négligeront non lovi detri­ episcopus Canarionsii, Emmanuel Garcia Gil archi- mento eruditionis christianae. 2e Ex varietate in­ cpiscopUB Caesarangustanus, lulianus Florianus Des­ stitutionum catechcticarum maxima consequerentur prez archiepiscopus Tolosanus, Antonius Monescillo incommoda, quibus vitandis adhibetur unitas cate­ episcopus Giennensis, Hyacinthus Maria Martinez chismi, nominatim exitialis diversitas in consueta episcopus Sancti Christophori do Havana, losephus praedicatione postorum. Gclabert episcopus Poranousia, Raphael Ricca gene­ Ex confesso quippe omnium, qui aliquam habent ralis ordinis Minimorum, Franciscus Znnnui Casula experientiam ministerii pastoralis, non alia datur episcopus Uxellensis et Terralbensis. — Novi ora­ ratio solidandi populum in doctrina Christiana quum tores. Reverendissimi patres, Gregorius Schorr catechesis, simplex nempe et suasoria expositio archiepiscopus Monacensi» et Frisingensis, Pan- totius veritatis catholicae, in qua fideles non solum cratius Dinkel episcopus Augustae Vindelicorum, doceantur explicite credenda ct agenda ad salutem; Matthias Eberhard episcopus Trevirensis/ sed suaviter simul et fortiter moveantur ad eadem Dein ab eminentissimo primo praeside ad am­ credenda et agenda, atquo fiant parati semper ad bonem successive vocati sunt, episcopus Taranta- satisfactionem omni poscenti rationem do ea, quae sicosis, episcopus Bolinensis, episcopus Canariensis, c nobis est spe. Ubi perfectum non fuerit hoc in­ archiepiscopus Cacsaraugustanus, archiepiscopus To­ structionis genus, parum prosunt solemnes praedi­ losanus, episcopus Giennensis, et episcopus Sancti cationes debita probe basi carentes. Norma nutem Christophori de Havana. omnibus necessaria tum pastoribus ad ordinatim et utiliter catechizandum, tum populo ad catcchesim ORATIO intelligendam et retinendam est certo catechismus, reterendi patri * domini Fraudici Grot cuius verba memoriae fidelium a teneris annis in­ episcopi Taranlasiensis'. sculpta, summam contineant omnium, quae pastores Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ diligenter exponero tenentur primum pueris ex­ rendissimi patres. plicatius, deinde toti populo. Cum enim maxima Antequam pauca dicam quae dicenda habeo in pars populi non aliud scientiae sacrae compendium schcmato de parro catechismo, pergratum mihi est in memoria et prae inanibus habeat quam cate­ meum coram vobis praebere assensum iis, quao dicta chismum, et nemo doceri possit nisi per processum sunt in ultima congregatione generali tum de echo­ a noto ad ignotum, quidquid de religione vulgo mate, tum de auctoribus ipsiusmet schematis. proponitur non sponte fluens ex littera catechismi, Attente et laetanter audivi sermonem reveren­ aut non intclligitur aut confusionem ingerit. dissimi episcopi Brugensis: mihi valde arridet vobis Ex quibus colligitur valde necessariam esse exponere hanc meam sententiam. Nunc venio ad compositionem catechismi vere catholici seu uni­ schema. p versalia, qui summam contineat omnium quao do­ Nihil certo optabilius est proposita unitate ca­ cendi sunt fidelea ut non modo ex sua fido vivant, techismi in tota ecclesia. Quam calamitosa sit ubi­ sed in ea solidentur adversus pessimos errores ubi­ que catechismorum varietas, quam noxia optimae que propagatos, aut mox propagandos ob maiorem fidelium eruditioni, norunt pastores omnes, maxime in dies facilitatem communicationis populorum. Opus qui sacro missionum ministerio funguntur in variis tanti momenti committendum esse videtur viris, qui provinciis et longinquis regionibus, quo affinerò viri valentes scientia theologica ct ministerii pasto­ solent commercii causa catholici ex sexcentis dioe­ ralis exercitio, accitis undiquo catcchismis melioris cesibus diverso utentibus catechismo. Verum ut notae ex Italia, Gallia, Germania, Hispania, optima locus fiat saluberrimae unitati, quao pluries incos- quaeque colligant in catechismum numeris omnibus absolutum. Catechismo utique praefigendum esset 1 Argumentan: wEpiseopui TsrauUrieasb nihil up Ubili as e«M dixit quxm ut unni parrai pro penstar pro universa ecclesia compendium illud historicum totius religionis ab eatechiimus. Catechbmnni venerabilis Bellamini pro pueris initio mundi usquo ad nostra tempora, in quo sanctus Augustinus fundamentum ponit perneces­ quidem erudiendis non autem pro adultis Imbuendis aptum esse. Non eiss adnuttendoi duos de catechismo libros, sed unum Un· sarium doctrinae tradendae omnibus catechumenis tum, ne incommoda inde obveniant. Ad difficultates tollendas sivo rudibus. Quam narrationem sanctus doctor vult qaae pro unius catechismi admissione occurrunt, exhortandos esse ita plenam et sibi cohaerentem, ut causis ct patriarchas, primates, archiepiseopos et episcopos, ut eollatis rationibus redditis rerum quao n irrantur, intelliinter m consiliis consentiant de uno eodemqne catechismo minori gero quis possit vivificam Dei bonitatem in creatione et maiori admittendo in regionibus eadem lingua nUnlíbua. * 805 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA OCTAVA 21 februarii 1870 806 ct gubernatione mundi, atquo ita ut audiendo ere- a dicta esse arbitror. Legenti enim verba praefationis dat, credendo sporet, sperando amet. Et in tali schematis nullum alium sensum praeseferre vide­ catechismo ea tantum admittenda quao sunt neces­ buntur, nempe (quod apud omnes in confesso est) saria scitu aut valde utilia: exularo autem debent, qui unius sunt fidei, eiusdem etiam unius esse debent ex mente patrum tridentinorum, quaestiones inutiles fidei confessionis: Corde creditur, ait Apostolus, et quao ad doctrinam cvangolicam proprio non ad justitiam, ore autem confessio fit ad· salutem. pertinont. Undo simplicissimo et obvie deducitur congruentia, Quod si admissio unius catechismi in tota eccle­ utilitas parvi catechismi, qui communis sit fidelibus sia nimiis difficultatibus obnoxia videretur, onus omnibus: neque vero inde possent deduci illa absurda tamen sacro concilio instaret aliquod remedium ad­ consectaria, quao aliquis in iis verbis videre se ar­ hibendi tantao ot tam oxitiali varietati catechismo- bitratus est. rum, verbi gratia vehementer exhortando reveren­ Cessat etiam et evanescit omnino contradictio dissimos patriarchas, primates, archiepiscopos et insimulata, si inspiciatur diversa ratio utriusque episcopos, ut collatis inter se consiliis consentiant catechismi. Parvus catechismus eo spectat, ut ex­ de uno oodomquo catechismo minori et maiori ad­ hibeat prima fidei rudimenta omnibus memoriae mittendo in regionibus eadem utentibus lingua, aut mandanda: idcirco obligatorio praescribi debet. Cate­ saltem in singulis provinciis, manumque operi ad­ chismus concilii Tridentini conflatus est vclut quod­ moveant quantocius, scilicot in primis synodis pro­ dam promptuarium doctrinae catholicae ad utilitatem vincialibus habendis post sacrum concilium. B eorum, qui debent eam docere. At doctrina catho­ Haec mea sententia, eminentissimi praesides, lica potest beno desumi, hauriri ex ipsis fontibus, quam vestro iudicio humiliter submitto: si verbis ox scriptura, ex patribus, ex conciliis; undo omnino meis non placui vobis, certus sum iucundum me necessarius non est eiusmodi catechismus, proinde non obligatorie imponi, sed tantum commendari et vobis fuisse mea brevitate. inculcari debet Caeterum ct ego assentior illis ORATIO patribus, qui dixerunt in huiusmodi discussionibus reverendi patris domini Salvatoris Magnatco abstinendum nobis esso a quacumque offensione episcopi Bulinensis *. erga eruditissimos, sapientísimos. dignissimos sche­ Eminentissimi praesides, eminentissimi et reve­ matum auctores: id enim non solum chantas sed ct iustitia ct debita reverentia postulat rendissimi patres. Venio ad parvum catechismum Bellarmini. Multa Decet parvos parvorum causam sustinere. Tria parva in hac disputatione nobis objiciuntur, parvum voluerunt aliqui patres in eo videre menda: uni­ schema, parvus catechismus qui conficiendus pro­ versalem vindicationem huiusmodi parvuli catechismi ponitur, et parvus catechismus Bellarmini ad cuius iam suscepit episcopus Nepesinus. Nonnulla adhuc exemplar illo proponitur exarandus. Tria haec parva examinanda remanent, ut videatur si revera sit im­ plus minusve fuerunt a disertissimis et sapientissimis probanda huiusmodi catechismi doctrina. Mendum aliquibus patribus impugnata: quare meum esse inventum est in explicatione formulae distinctionis ducebam, qui pene ultimum teneo locum in tanto C processionis personarum sanctissimae Trinitatis: item episcoporum coetu, ut parvorum trium causam ali­ in expositione obligationum quae occurrunt in foetis; quo modo vindicarem. Sed cum alii accesserint sa­ item improbata doctrina de peccato veniali, et eius pientissimi patres dignitate maiores, hinc ultimo loco distinctione a peccato mortali. Vindicationem huius positus, quao dicenda existimaveram praeoccupata catechismi non tantum postulat veritas, observantia ab iis iam pene video. Quare vestra venia aliqua debita in tantum virum, sed potissimum honor sanc­ addam, quae mihi consideratione digna videntur, et tao sedis, quae illum catechismum saepe laudavit et inculcavit exordior α parvo schemate. Optimo vero Bellarminue in formula processionis Visum est alicui ox disertissimis et sapientissimis patribus, in eo inveniri aliquid, quod offensionem personarum sanctissimae Trinitatis utitur verbo pro­ sapit erga ecclesiam universam ct erga episcopos, cedit. Quamvis enim Verbum seu secunda persona quasi usque adhuc ecclesia non fuerit unius labii sit genita a Patre, tamen loquendo de principio et sermonis eiusdem, vel quasi non bone provisum distinctionis personarum, huiusmodi principium po­ ab ea fuerit institutioni catcchisticae ex multitudine nendum est in processione, non vero in generatione, parvorum catechismorum. Alius insectatus est vehe­ quae generatio eat modus processionis. Hinc prius menter illud effatum, oportere nempe in ecclesia intelligitur processio quam generatio; et distinctio omnes esso unius labii ct sermonis eiusdem, quasi personarum est per processionem originis: idcirco auctores schematis inde vellent inferre abolendam melius dicitur Filius processione distingui α Patre. omnino esse inter fideles quamcumque diversitatem D quam quia genitus est a Patro. Bollarminus qui sciebat omnia suo loco esse et varietatem quae sponte sua enascitur a natura, ab indole, a moribus, et inducendam quamdam uni­ ponenda, agit de obligatione audiendi missam io versalem, ut ita dicam, monotoninm. Insimulati die festo, loquendo de praecepto ecclesiae : sed ob­ pariter fuerunt auctores schematis contradictionis, ligationem abstinendi ab operibus servilibus signat eo quod loquendo do parvo catechismo illum obli­ in explicatione tertii praecepti decalogi. Quoad gatione imposuerint; loquendo vero de .catechismo doctrinam do peccato veniali, iam respondit epis­ concilii Tridentini tantum illum commendaverint, copus Salutinrum, eam doctrinam ipsissimam esse et inculcaverint ac sancti Thomae: immo testo Gury est communis Omitto alia, quae quidem meo iudicio non roete doctrina omnium theologorum moraliatarum. Inde apparet, patres sapientissimi, quantae molis sit con­ i Argumentum: .Episcopus Boliuentis utilitatem parvi dere parvum catechismum, et quam difficile habere catechismi etiam praecepto impoti tl indubiam esse ait et dif­ catechismo» pene innumeros omni ex parte absolutos. ficultates oppetitas pluribus refutavit Commendavit catechia­ mum venerabilis Bellarmini et quae contra ipsum dicta fuerunt Sane ad condendum parvum catechismum ne­ vana esse oaten dit Vertionem novi catechismi, qui proponitur cessaria est profunda cognitio, abeoluta scientia in schemate, conciliis provincialibus committendam ease. In eo totius theologiae tum moralis tum dogmaticae, et compendiolum sacrae historiae ponendam cum haec in scholis etiam magna peritia in explicanda doctrina cum non rite semper tradatur, et hui annodi compendiolum in parvas quasdam lectiones dividendum, quo ab omnibus disci facilius debita claritate, cum sententiarum veritate, cum * possit. verborum proprietate. Unde etiam apparet quam 61· 607 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 803 utile sit ut suprema auctoritate summi pontifìcie huiusmodi catechismi. Difficultatem aliquam facere et oecumenici concilii habeatur unus porrus cate- non diffiteor huiusmodi versiones; sed huiusmodi chismus, qui pro omnibus sit impositus: quoniam difficultas potorit facile vinci, si exempli gratin cx bac obligatione, cum eliminentur omnes alii parvi tradatur cura huius versionis, de communi arcbicatechismi, sequeretur unam nonnam tutissimam episcoporum ot episcoporum consensu, aliquibus ab omnibus haberi relate ad rudimenta fidei, quao ecclesiasticis bene notis, ct probo callentibus utrum­ clerus tradere debet, populi omnes, omnes fideles que idioma; quae postea veraio ait approbanda ab episcopis: ct ut facilius id praestetur inservire pos­ debent addiscere. Patres qui prolocuti sunt plurimas exposuerunt sunt concilia provincialia. Tandem nssentior iis qui se desiderare exprime­ utilitates, ct quamdam necessitatem huius parvi catechismi; no trita amplius toram, silebo do hia. bant, ut aliquid dicatur in principio schematis de Unum tantum restrao considerationi offero, nempo huiusmodi instructione catechistica, nempe quanti in scholis in praesentiarum haberi quandoque cate- momenti sit; ct oxhortentur episcopi ct clerus ad chismos vel suspectos vel redolentes principia huius impendendam huiusmodi instructionem. Hacc, quao dixi, vostro sapientissimo indicio temporis, huius aetatis, qui sone parum omnino inser­ viunt ad informandos adolescentium animos in amore plano corrigenda submitto. catholicao doctrinae. Jlinc si unus habeatur catechisORATIO mus, qui suffultus sit auctoritate summi pontificia et concilii oecumenici, certe non adeo facile in B rcrcrcwf/i patris domini Icucphi M, dr UrgidnaoHa episcòpi Canarintsisl. scholis relinquetur catccliismus usitatus in dioecesi, Eminentissimi praesides, nr reverendissimi patro . * ct alius inducetur: immo huiusmodi catechismo * Tanquam minimus episcoporum, qui tanto uncri tantam sibi vindicabit reverentiam ct auctoritatem, ut etiam addatur vis et robur auctoritati episcopo- obedientia compulsus nuper humeros nubieci, lo­ rum, ut illius usum magis magisque urgeant, cacte ros­ quendi vicem sortitus sum, cum iam taedio vos omnes affectos arbitrer ob nimis longam dis­ que reprobent et praescribant fluita contra huiusmodi catechismi unitatem fue­ cussionem do constitutione catechismi parvi: triginta runt obiccta, deprompta praesertim ex diversitate enim pitres me loqucntcs praecesserunt. Sed eo nationum, ingeniorum, indolis aliorumque huius­ quod tanta benevolentia cos omnes audivistis, ausus modi. At huiusmodi difficultates facile evanescent, sum ambonem ascendere, confidentia suffultus quod si opportunas inspiciemus distinctiones, ct nequi- otiam me patienter ct benigne sustinebitis. Omnia pene quae vestrae considerationi oxponere vocationem eliminemus. Instructio latissime patet; alia est instructio quao datur viva voco, alia est optaveram α nonnullis praestantissimis oratoribus instructio qnno datur scripto; scripto datur instructio Inculcnter ac strenuo iam dicta fuero. Sed cum vel didáctica vel polemica nd explicandas vel vin­ agatur de re gravissima, ut rcor. omnibus adiunctis dicandas veritates sanctissimae nostrae religionis, perspectis, non supervacaneum existimo eurum jihvel agitur de parvo catechismo, in quo habeantur ■ertione * ulterioribus rationibus fulcire, ut demon­ tantum prima fidei rudimento. Si loquamur de in- C stratio, quam ipsi et ego perficere intendimi!. , * ma­ structione quao datur viva voco, utique divena ease ximum robur assequatur. Quamplurima diaortiwime debet non tantum pro divenutalo nationum, locorum, ac etiam eruditísimo dicta sunt contra rrlicmatis ingeniorum, sed peno pro diversitate individuorum, propositum, rationes vero allatae non mibi magni ut experientia sciunt ii, qui catecbizandis pueris et ponderis videntur; ct ex eo quod schema nobis rudibus operam suam navant Si loquamur de in­ traditum fuit, valde mihi placuit constitutio unius structione, quao datur libris, ad vindicandas divinae parvi catechismi pro omnibus fidelibus: sicut enim religionis veritates, utique diversa case debet pro in schemate dicitur, cum in omnibus ecclesiae Christi diversitate personarum ct circumstantiarum. At ai membris nonnisi cor unum ct una anima eaac debeat, loquamur do parvo catechismo, in quo haberi de­ etiam oportet ut buius labii sit eorutndem sermo, bent tantum fidei rudimenta ct voluti explicationes ut omnes camdcm doctrinam accipiant, eumdem substantiales oorumdem, non video quomodo non eodem quoquo modo confiteantur. possit unue esso pro omnibus; immo video quomodo Iu hoc apprime ecclesiae unitas commendatur; huiusmodi doctrina possit diversimode tradi cum et hanc praeclarissimam excellentiam in qua cius omui diversitate. divinitas praefulget, hodie valde consentaneum exi­ Profecto omnes ita sentimus, quod in parvo ca­ stimo, immo dicam necessarium, coram omnium techismo ad litteram debent poni symbolum fidei, populorum oculis exhibere. Et quid aptius excogi­ sacramenta, oratio dominicalis, et alia huiusmodi: tari potest, ut perfectissime nostrae sanctae religionis satis est apponere quosdam breves explicationes D unitas appareat, quam ut ubicumque locorum in oorumdem verborum, earumdem rerum, quae qui­ manibus fidelium eadem doctrinae fidei ac morum dem explicationes orunt omnibus accommodatae. tessera vel norma reperiatur? Quid aptius ad osten­ Alius citius, alius melius, alius perfectius ens intei- dendam intimam cum beati Po tri cathedra unionem, liget, alius tardius ct superficiali magis modo; sed nec non illius in universo catholico orbo principium, ad omnium captum erunt accommodatae, cum om­ quam omnes quotquot ad Christi ecclesiam pertinent, nium eadem caso debent fides et doctrina. Quod si ab ipso principio normam credendi ct operandi ac­ in aliqua dioecesi necessaria sit instructio aliqua cipere? Quantum id hac nostra aetate sit congruum particularis, provisum est in schemate, quod epis­ in tam magna frequentia civitatis et regni, unde copus possit ponere aliquam appendicem parvo ca­ evenit quod hodie hic, cras illic fideles inveniantur, techismo, quao videatur eidem magis accommodata. dum quotidie de uno loco in alium videmus trans­ In parvo huiusmodi catcchisfoo vellem ut adiiciatur ferri homines atque familias, in his rerum adiunctis compcndiolum historiae sacrae, .ut magis possit in­ quid magis idoneum quam eumdem catholicae fidei servire scholis, in quibus saepe historia snera non ac morum catechisrnum invenire? Experientia didici, cum ad animarum curam tanadeo puro, non adeo rite traditur: et huiusmodi oompondiolum sacrae historiae sit dispertitum in * Argumentara: .Episcopos Canarienxia schema sibi pla­ quasdam parvas lectiones, ut posait facile ab omni­ care admotioni confcxjus est, parvi catechismi unitatem magnis bus addisci. Hudibua celebravit, et praecipua in contrarium adducta argu­ Aliqua adhuc remanent dicenda do versione menta dimoivi L* 809 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA OCTAVA 21 februarii 1870 810 quam parochus incumberem, incommoda graviora A existimat stare, rideat ne cadat: omnes enim misera * quao do catcchismorum varietate oriuntur. Saopo biliter labi possumus. Quomodo ergo tesseram doc­ enim fidoles interrogans circa praecipua fidei dog­ trinae catholicae, rudimenta fidei ac morum pro mata, mysteria videlicet cuius explicita cognitio omnibus fidelibus non ibi quaerere oportebit, ubi atquo professio necessaria est necessitate modii ad est certitudo ab omni prorsus errore immunis, ubi salutem consequendam, pro unica responsione haec est infallibile magisterium, ubi est solemnis pro­ sudivi: Doctrinam do qua mo interrogas, non didici. missio integritatis fidei, atque etiam missio suprema Et cum reponerem, qualem ergo doctrinam didicisti, do confirmandis omnibus fidelibus atque etiam epis­ in qua non tradantur quao catholicus omnis scire copis in professione veritatis? tonetur do mysterio Sanctissimae Trinitatis, Incar­ Deniquo his maxime temporibus, quibus auctori­ nationis, Passionis Domini nostri lesu Christi, atque tas undoquaque impetitur, dum omni contentione etiam do divina institutione ecclesiae catholicae? plurima discutiuntur, dum nationes et populi atque Nihil amplius ex oro fidelium quos interrogaveram etiam singuli homines prout ipsis placet, ex tem­ nudivi, noe verbum minimum pristinao responsioni porum principiis et nationum legislationem et omnia addiderunt Quapropter indiget sacerdos prae mani­ quao ad illas attinent statuore volunt, valde oportet bus habere catcchismum doctrinao catholicae, quo in religionis scientia ct praxi ad perfectam distinc­ quis edoctus fuit, ot iuxta illum interroget, ut tionem rerum huius sacculi, ut una auctoritas in ngnoscoro possit si bono instructus sit, ut Christia­ summo regiminis vertice omnibus pateat, ut ab omnum docot, et ut necessarium est ad participationem B nibus eadem vencrationo prosequatur; quod optime sacramentorum. Hoc certo non accideret, si in omni fit quando omnes, qui catholicam religionem pro­ populo ct natione, ot in omnibus religionis scholis fitentur, α supremo capito normam credendorum et idem catecliismus traderetur. Tum enim eadem agendorum occipiunt, et fidei atque obedientiae omnes et eodem modo discerent, eadem superent tributum ut legitimo Christi vicario ipsi exhibentes ct dicerent, iisdem interrogationibus pari modo propter suam docendi et praecipiendi auctoritatem, credunt quae in catechismo traduntur tanquam responderent. Praeterea non raro evenire potest, licet doctrina veram ct legitimam doctrinam Christi, ct similiter catholica eadem sit, quod non eodem modo ab om­ quae in catechismo praecipiuntur adimplent tanquam nibus intolligatur. Vidimus nunc inter episcopos salvatoris voluntati obtemperantes. Haec omnia quam multiplex disquisitio orta fuerit circa dogmatis maximi ponderis arbitror ad constitutionem parvi schema quod nobis traditum fuit, cum alii sic, alii catechismi ¡n schemate propositi. Parcant nunc mihi praestantissimi oratores qui vero sic mentem suam depromerent in exponenda doctrina damnationis parvulorum, peccati originalis, ex adverso locuti fuerunt, quorum sapientiam, erudi­ creationis animae, nec non aliorum, quae si non ad tionem et eloquentiam gratissimo animo profiteor fidem catholicam pertinent, saltem cum illa intimo atque laudo; parcant mihi si argumenta ab illis connectuntur. Quare non diversimode cogitaturi allata reiicere aggredior, ut mea demonstratio undeerunt in expositione totius doctrinao catholicae, quaquo muniatur. Videbatur illis constitutionem quao complectitur mysteria fidei praecipua, obliga- C parvi catechismi officere episcoporum iuribus, ut tiones quibus Dei mandatis, et ecclesiae praeceptis apostolorum enim successores missionem a Domino constringimur, virtutem et necessitatem sacramen­ acceperunt, docendi populos, quao quidem missio torum cum dispositionibus ad illa bono recipienda, saltem in suis dioecesibus adimplenda erit, doctrinam nec non procandi tempora et modos, ut oratio veras catholicam suis fidelibus tradendo. Sed numquid sit religionis actus ot nostris indigene.i respondeat? iura episcoporum non componenda erunt cum inriEt nonno disparitas cogitandi et exponendi tam bus Romani pontificis? Eo modo quo episcopi suc­ praecipua religionis capita, quamvis rcipsa veritati cessores apostolorum sunt, Romanus pontifex suc­ religionis non officiat, ansam non praebebit saltem cessor Petri est principis apostolorum, qui summa indoctis hominibus, ut existiment non camdem esse pontificatus vi missionem accepit in omnem Christi doctrinam in omni ecclesia catholica? Et in dioe­ ecclesiam, et suae potestatis est, nec non pastoralis cesibus, quae episcopo orbatae fuerint, nonne im­ sollicitudinis supremi sui ministorii docero omnes minet periculum, quod aliqui ex laicis atquo etiam populos, tradere fidelibus quao credere et facere do ipso cloro catcchismum doctrinao catholicae con­ oporteat ipsis. Quoto tanquam universali pastori ficere praesumant, in quo vel ex ignorantia vel commisit Christus Dominus omnes gregis sui agnos malitia non rectae religionis scientia et praxis fide­ id est fideles, atque etiam sui gregis oves id est libus tradatur? Et quamvis unaquaeque dioecesis episcopos; ideo tam episcopi quam fideles ab illo proprium pastorem habeat, impossibile omnino erit pascendi sunt. Quomodo non poterit fideles omnes quod in catechismo ab ipso praesule elaborato, vel D pascere parvo catechismo? quomodo episcopi Romano cum sua approbatione edito quid incongruum atque pontifici hace pascua fidelibus praebere volenti di­ fortasse etiam erroneum deprehendatur? Num epis­ cent: hoc officium non ad te attinet sed nobis, nostri copi seorsum sumpti donum infallibilitatis aut inte­ iuris est non tui doctrinam tradere fidelibus, quos tu gritatis fidei accepimus? Numquid episcopi errare ipso nobis commisisti. Non deprehendo, reveren­ non possumus, ct alios etiam in errorem inducore? dissimi patres, quomodo haec componi queant cum Quot episcopi in bacreses prolapsi fuerunt,quando primatu Romani pontificis qui inter dogmata re­ dicebat Hieronymus totum pene orbem Arianum censetur. esse! Attamen illi infortunati praesules successores Et quod traditio catechismi parvuli prodeat a erant apostolorum sicut ot nos, ot acceperant divinam summa capitis ecclesiae auctoritate, ex ipsis verbis missionem docendi gentes dogmata fidei: quid voro schematis patet Inquit de libro catechismi loqueos circa consubstantialitatem Verbi cum Patro traderent sub initio pag. 4: „ Auctoritate nostra latina lingua fidelibus, vos scitis et mecum certo deploratis. Et elucubrandum curabimus, quo omnes utantur, sublata nunc id quod in alio nefasto evenit, amplius eve­ in posterum parvorum catcchismorum varietate; * nire non potest? Gaudemus in Domino do firma et omnibus perspicuum esso debet i» mento sanc­ fide, de puritate doctrinao et apostolico zelo, quibus tissimi patris nostri non esset huiusmodi catechismi hodio praeditos novimus omnes episcopos, sed tre­ constitutio, boo schema nobis non traditnm fuisset mens pro me ipso cum Apostolo inclamo1: Qhì se sicut opportunissime notavit dilectissimus mihi frater i I Corinth. X. 12. episcopus Conchensis. Cum ergo summus pontifex 811 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 812 nostro indicio benigne submittat, quae sui iuris et a fideles tantummodo catechismum logantes ct raevoluotatis sunt, dignoscere velati cogimur, reveren­ moriao tradentes instruendi forent in doctrina reli­ dissimi patres, supremam suam auctoritatem. Quis­ gionis. Sed catechismus tantummodo est instructionis que liberrime quidem de schemate discutere, sicut textus: magister vero instructionis est parochus, et et caetera omnia, possumus, ut iam saepe saepius praecipuo episcopus. Hi sunt qui perpendero tonen­ ex hoc ambone proclamatum fuit, sed timeamus tur fidelium ot populorum conditiones, et iuxta quod libertatis abusnm, reverendissimi patres. In hoc enim, deprehenderint, eorum cum erit catechismum ex­ adeo est infirmitas humanitatis gravior! in hoc ser­ ponere atquo etiam adnotntionibus locupletare, vel pens callidior qui universam societatem devorat, in etiam ampliorem catechismum odore, qui rudimentis hoc infensus hostis ecclesiae Christi, in abusus liber­ parvi catechismi in omnibus respondeat, et adiunctis tatis quamplurimum nititur. personarum et locorum, prout magis consentaneum Recensita sunt conciliorum decreta quibus statui­ videtur, optime satisfaciat Hoc in ipsa catechismi tur, munus tradendi fidelibus in quavis dioecesi constitutione providetur: ait enim: nIntegrum autem doctrinam catholicam episcopis competere. Sed non erit episcopis, praedicti catechismi parvi usu iugiter constat ex iis conciliis, quod non competat etiam retento, eas seorsim edere catecheticas institutiones, Romano pontifici; nec ex canonicis fontibus deduci quas ipsi ad fidelium mentes uberius excolendas, potest, quod Romanus pontifex episcoporum iura vel ad errores in suis regionibus forte seqjentcs parvipendat, si huic fideliam necessitati sua pastorali profligandos, magis opportunas in Domino iudicasollicitudine occurrero velit, ut vobis ex ipso schemate B verint. Quid amplius? Ut patet, quam accurato perspicuum est Non ergo inquirendum est, ut arbi­ haec constitutio elaborata est praebendo universalis tror, ei haec sunt vel non iura episcoporum, sed doctrinae normam, quae universalis esse debet in si consentaneam sit vel non catechismum parvum ecclesia, ubi fides una est in omnibus, pastoribus seu episcopis quae sui iuris sunt integra relinquendo? constituere. Praeterea nonne praescripta fuit in concilio Tri- Non enim ullo modo, audite, reverendissimi patres, dentino constitutio catechismi ad parochos, quod quando parvus catechismus conficitur, subtrahitur optimum opus absolutum sub pontificatu sancti Pii V, episcopis potestas illum commentandi, illum exami­ edidit et misit in omnea ecclesias, quare sub cius nandi, atquo etiam commentaria edendi pro uberiori nomine ab omnibus agnoscitur? Et quis unquam fidelium instructione. Sed aliud opponitur: versionis difficultas quao cogitavit, qaod huiusmodi constitutio tridentina ad­ versa fuerit iuribus episcoporum, cum tamen possent accuratissime respondeat textui latino. Fateor, re­ tum episcopi reponere, sicut nunc a nonnullis de verendissimi patres, quod tantam difficultatem ego catechismo parvo dicitur: nostri iuris est tradere non invenio; sunt etenim in omnibus nationibus parochis doctrinam quam docere debeant ad instruc­ immo dioecesibus viri peritissimi in lingua latina tionem fidelium quorum curam illis commisimus? atque etiam in vulgari, a quibus veraio bene perfici Sicut ergo tunc salvis iuribus episcoporum potuit valet Nec accuratissima vendo reputanda est, in Tridentina synodus praescribere constitutionem cate­ qua perfectio grammatica summa servatur; ncque chismi ad omnium parochorum instructionem, sic C in hoc est, ot translatio fiat de verbo ad verbum, otiam nunc oecumenica Vaticana synodus praescri­ ut omnino dictiones latinae nec non phrases in vul­ bere potest constitutionem catechismi parvi ad om­ gari lingua proprietate perfectissima substituantur, nium fidelium instructionem. sed in eo quod doctrina integro servetur, ita ut hoc Rationes etiam allatae fuerunt, ut catechismi idem quod in lingua latina dicitur de mysteriis, de constitutio inopportuna aut difficilis aut etiam im­ orationibus, de praeceptis, de sacramentis, hoc etiam possibilis in praxi videatur. Ilaeo fundamenta po­ in vulgari lingua intelligatur. Deniquo vix ac qui­ tissimum sita sunt in diversis adiunctis hominum et libet liber in lucem proditur, si alicuius ponderis de­ locorum. Sunt enim ingenio alii rudiores, alii pueri, prehendatur, statini in alias linguas vertitur, et alii iuvence; etiam in nonnullis regionibus veritas editiones ac versiones multiplices conficiuntur: pro catholica variis erroribus impetitur ; in aliis haereses versione parvi catechismi difficultates sic graviores aliae grassantur, in aliis vero tanta est puritas ct excogitandae erunt, ut tanquam impossibilis asse­ integritas fidei, ut errores et haereses nec nominen­ ratur? Impossibilem omnino non esso versionetn tur. Quomodo ergo, interpellamur, in tum varia firmissime teneo, quod nemo asserere audebit. Et hominum et locorum conditione, idem catechismus si difficultates nonnullae in hoc vel illo loco in­ omnibus tradendus erit? Et quid est catechismus venientur, tum erit episcoporum inter se conferre, nisi rudimenta religionis, sicut luculenter iam dictum sicut in schemate dicitur, et accuratissima illorum fuit? Et nonne eadem rudimenta religionis tradenda consensione, assiduo et ardentiori zelo absque dubio. sant omnibus fidelibus et populis, quae cum que sit D difficultatibus devictis, opus versionis absolutum ct eorum conditio? Nonno omnes eamdem fidem pro­ valde perfectum fidelibus tradetur. Iam audistis a fiteri tenentur? Nonne omnes eodem modo evan­ reverendissimo et praestantissime oratore quam cito gelica praecepta implere debent? Nonno ab omnibus catechismus Canisii in universas peno linguas trans­ oratio perficienda est, ut a Christo Domino didici­ latus fuerit: quomodo ergo non transferretur catemus? Nonne deniquo omnes iisdem dispositionibus chismua parvus missus a supremo pontifico in omnes indigent nd percipiendam gratiam sacramentorum? ecclesias? Undo ea omnia omnibus congrua erunt eo modo, Dictum praeterea fuit, declinandum esso α con­ *· qa omnibus catholicae ecclesiae parochis valde stitutione catechismi parvi eo quod populi nonnulli, congruus est catechismus editus n sancto Pio V, ut qui in magna habent existimatione catechismum quo ex illo doctrinam hauriant ad fidelium et populorum instructi fuerunt, aegre ferent huiusmodi constitu­ instructionem tam in Hispania quam in Gallia et tionem. Miror quidem, reverendissimi patres, quod in univorsi mundi regionibus, quae catholicam fidem cum agatur do universali bono ecclesiae, do lego profitent or liret alias valde inter se sui» consue­ excogitata pro maiori unitatis perfectione in reli­ tudinibus differant. Numquid in una eademque aula giosa institutione .fidelium, pro strictiori unionis ubi quampluritni diversae aetatis huc conveniunt, vinculo inter fideles qui catholicam religionem pro­ non omnibus idem liber, qui vulgo textus dicitur, fitentur, pro removendo novitatis periculo in catechizando populum, ac pro servanda doctrina cate­ ad eornm instructionem traditur? Argumentum allatum magni ponderis esset, si chismi immuni ab omni promus periculo etiam renio- 813 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA OCTAVA 21 februarii 1870 814 tissimo erroris, miror quidem quod cum agimus de A ecclesiae perfectio. Hane, non vero varietatem, laudat tanto opero in constitutione parvi catechismi, repo­ amore eius captus sponsus, dum in Canticis aiebatl: natur tanquam impedimentum magni ponderis, quod Una est columba mea, perfecta mea, una est matris huiusmodi constitutionem aegro forent populi non­ suae, electa genitrici tuae, Ecce unitas, et semper nulli, quibus carissimus est catechismus quem didi­ unitas, ct super omnia unitas. cerunt. Et ut de varietate aliquid dicam (non enim in Sed huic argumento, si in forma dialectica respon­ mento habeo ecclesiam omni varietate exspoliare), dendum fuisset, primo dicerem: antecedens transeat. memoremus quomodo do illa loquatur regius Psaltes’: Dico transeat, ct non concedo; quia mihi non evidens Astitit regina a dextris tuis in vestitu deaurato, cir­ Apparet, populum catholicum ot valde pium, qui in cumdata varietate. Ecce varietas, quasi externum et tanta existimatione habet suum catechismum, exem­ superficiale adiumentura; sed unitas deaurata vestis pli gratin Canisii catechismum, non eodem aut for­ eat, id est cbaritas qua ecclesia ot cius membra tasse maiori amoro et veneratione accepturum ct Deo intime coniunguntur: et regina sedet non in consorTAtunim ac memoriae mandaturum catechis­ solio, sed a dextris regis. Ecce supercxccllentia mum elaboratum auctoritate summi pontificis, ac regis, ecce perfecta subordinado regi in doctrina, ab illo missum tanquam tessoram suae paternae in operatione, in omnibus. Haec quidem subordinado dilectionis ct pastoralis sollicitudinis. Sed transeat est, quao universae ecclesice competit erga supre­ antecedens: supponamus hunc vel illum populum mum caput qui vere est rex, quoniam ipsum Chriinaiorem existimationem pmobere catechismo Canisii, B stum repraesentat. Ecclesiae sic compositae ac divino quam alteri catechismo quem Romanus pontifex amore succensae, et suo supremo capiti intime ad­ misit; ergo non est conficiendus catechismus parvus, haerenti supervenit varietas, dum cx suis membris qui rationibus magni momenti excogitatus fuit pro ct praesulibus alius sic, alius vero sic in iis, quae universali ecclesia? Haec est consequentia valde suae potestatis sunt, sanctificationem et disciplinae generalis et incongrua, quao deducitur cx illo parti­ perfectionem operantur. Huiusmodi varietas absque culari antecedente non concesso, sed tantum permisso. dubio perfectissima est, sed non est perfecturo Nullum ergo redditur argumentum. propter varietatem ecclesiae corpori additam cx Edam dictum fuit, quod protestantes suspicaren­ particularium disciplinis charitatis vestem scindere, tur malitioso occasione constitutionis catechismi parvi, ut de schismatibus conquerebatur Augustinus, nec quod ab oecumenieo concilio nova religio fundata regis solium ascendere invocando iura contra eius Cbset, vel immutata antiqua fides. Sed quo funda­ supremam auctoritatem. Quare iterum timeamus, mento huiusmodi argumenta adversus catholicam reverendissimi patres, nimium varietatis amorem. ecclesiam dici possent? Quomodo audebunt talia Hodie enim nostri iuris est discutere quae nostro proferre, si nos solo catechismo parvo armati erimus iudicio subiiciuntur, cras quae definita et decreta ad tum pessimam calumniam rciiciendam? Numquid fuerint firmissime erodero ct iis obtemperare tene­ in catechismo traduntur nova mysteria, vel nova mur, et supremo capiti ot nunc ct tunc ct semper decalogi praecepta, vel nova sacramenta? Si ergo humillimo ct venerabili obsequio adhaerere debemus. Reverendissimi patres, cogitemus quod dicitur omnia haec essent sicut nunc sunt et fuerunt religio- C nis ab initio, unde nova religio, unde variatio fidei? in Ecclesiaste’: Omnia tempus habent. Nunc ergo Numquid in diverso modo vel forma tradendi doc­ in hoc tempore dum saeculum in suis concupiscentiis trinam? Si cx hoc capito argumentum depromerent irretitum varietatem cupit in omnibus, ita ut op­ haeretici contra unitatem catholicam, valde amplius portunissimo do hominibus nostrae miserrimae aetatis in praesentiarum argumentari possent ex multipli­ dici queat, quod in Isaia legitur4: Unusquisque in cibus catechismi^, quibus doctrina nostrae sanctao viam suam declinavit; ideo nd ostensionem operis religionis traditur, et ox iis qui do die in diem in Dei in ecclesia catholica, contentione assidua In usum prodeunt. Ob hoc praecipue catechismus uni­ omnibus tendero oportet non ad varietatem sed ad cus et universalis desiderandus, ad tollendam omnino unitatem, ct ideo etiam atque praecipue in constitu­ occasionem suspicandi quod in catholica ecclesia tione parvi catechismi pro omnibus fidelibus. Mea ergo sententia pro constitutione parvi cate­ varia vel diversa sit fides, ct alii credant sic, et alii vero sic. Ideo oportet quod omnes α supremo chismi stabit, quam tamen, sicut omnia quae dixi, capito eamdem tesseram religionis accipiant; et sicut vestro sapientissimo iudicio humillimo submitto, ve­ acceperunt non ab hoc vel ab alio, sed α legitimo niam ab omnibus precando si in aliquo vobis mo­ Christi vicario, sic credant et profiteantur. lestus fui. ORATIO Denique saepissime commendata fuit ex hoo loco reverendi patris domini Emmanuelis Gracia Gil varietas in unitate ecclesiae tanquam eiusdem per­ archiepiscopi Caesoraugustaui \ fectio optima, in qua potissimum affulget sapientis- D Eminentissimi praesides, eminentissimi et reve­ sima mens sui conditoris; ct etiam contra constitu­ tionem catechismi parvi invocatur varietas: formosior rendissimi patres. enim dicitur doctrinae ecclesiae unitas in tanta va­ Omnia iam dicta sunt, omnia iam discussa fue­ rietate catechismorum, quam si unus tantummodo runt. Haec discussio usque ad fastidium protracta, fidelibus traderetur. Dicam nunc, reverendissimi meo iudicio, est. Certe longe aberat a me propo­ patres, de huiusmodi varietate quod antea dixi do situm in hunc locum ascendere occasione schematis libertate. Timeamus nimium amorem varietatis, ne de parvo catechismo; adeo mihi planum, adeo ex­ propter amorem varietatis deficiamus ab unitate, peditum, adeo conveniens, adeo opportunum, adeo sicuri iam multi miserabiliter defecerunt. Quot enim omnibus prorsus acceptable videbatur propositum schismata non recensentur in saeculorum decursu, decretum de * communi catechismo in tota ecclesia quao nonnisi ab inordinato amore varietatis ortum fidelibus tradendo, ut fatear quod non sino ingenti duxerunt? Ut retinerent suos varietates, proh dolor! î Cant. VI. 8. nostram unitatem amiserunt Nihil formosius in ec­ « Pi. XLIV. V. » Ecde. Ill, 1. clesia catholica quam unitas, unitae in perfectissima < U LUI. β. submissione omnium fidelium et omnium praesulum » Argumentum: .Archi episcopos CnmiMgftsUMs com­ praesuli supremo tanquam legitimo Christi vicario, mends vit raid· schema, et declaravit se ils patrita * ex tolo cer¿< unitas in professione eiusdem fidei, unitas in parti­ •wentiri, qui unios pro tota eudesu catechimi tppjrtaailale® cipatione corumdem sacramentorum : haec est summa et necessitatem in praesentibus rerum adirarli» propugnarmi. * sow 815 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 816 admiratione vidi in prima discussionis die in illud A Domine praeceptor, non per totam noctem, sed per tot insignes adversarios insurgere, et in schemate tres menses laborantes nihil cepimusl, nihil de· illo unitatem catechismi ut quasi impossibilem, ut finitum eat; et tres menses transacti sunt, videlicet quasi inconvenientem, ut quasi iuribus episcoporum tempons spatium quo inchoatum et absolutum fuit iniuriosam reiicere. Sed salva semper maxima qua maximum illud primum concilium oecumenicum prosecutus sum semper et prosequor reverentia sa- Nicaenum; tempore trium mensium ct minori tem­ pientissimis illis emiuentissimis patribus debita, alio­ poris spatio absoluta fuoro concilia oecumenica rum etiam sapientissimorum et eruditorum patrum, primum et secundum Constantinopolitanum, Ephequi catechismi unici communis pro tota ecclesia con­ sinum, Chalcedonense, quartum Lateranense, Vien­ venientiam, opportunitatem, immo necessitatem in nense, Lugdunense minori temporis spatio quam praesentibus rerum adiunctis propugnarunt, sen­ tribus mensibus. Memini laudatum fuisse hio concilium Tridcntentiae ex toto corde assentior. Certe in tanta cogitandi, dicendi, scribendi liber­ tinum, et dictum fuisse ad annos 18 protractum tate, cum faciendi et edendi libros nullus est finis, fuisse, et nos metere quao illi seminaverunt. Uti­ cum etiam de rebus religiosis, quando de religione que, sed duratio tanti concilii oecumenici praeter agunt, omnes se sapientes ac magistros existimant, multitudinem, praeter copiam ct gravitatem rerum, cum infinita varietas catechismorum existit, ct novi quao ibi tractata fuere, duratio inquam illius con­ in dies eduntur non ab episcopis tantum, sed a cilii per tot annos non eat ex discussionibus, sod laicis etiam et a quovis magistro scholarum, et in- 1 ex aliia causis, ex dissidiis ct discordiis, ex bellis, sciis etiam episcopis traduntur, cum periculo veri­ ex epidemia ct cx aliis inquam causis extrinsccis tatis doctrinae, cum periculo offensionis fidelium; omnino concilio provenerunt: et si in aliquibus dis­ cum haec inquam contingunt, nihil satius, nihil op­ cussionibus longe latcquo actum est, si aliquao dis­ portunius, nihil meo iudicio congruentius concilio cussiones etiam super uno verbo aliquantulum pro­ oecumenico proponi potuit, quam ut ex huiusmodi tractae sunt, num ex longa discussione et forte decreto, auctoritate apostolica, sacro approbanto quadam tenacitate pro uno verbo, ct non pro concilio, unicus proponatur et conficiatur catecbis- omnibus inquam gloria debetur patribus illius con­ mus pro universo populo christiano, ubique terrarum cilii? Multa gloria debetur sapientiasimis patribus tenendus et docendus et retinendus, salva, ut dicitur Tridentini concilii, multa fr< *it concilium Tridenin schemate, potestate episcoporum illum parvum tinum semper venerandum ct laudandum; sed non cateehismum commentandi, explicandi, vel alios omnia, ut quando discussiones protraxerunt, catechismos latiores pro adultis, qui iam sapiunt, propterea laude digna sunt edendi. Liceat ergo mihi, eminentissimi ac reverendis­ Sod omnia dicta sunt, omnia exposita sunt, quao simi patres, attentionem vestram rogaro liceat; non pro hao catechismi unitate dici possunt Certe dico, nihil proponere volo, liceat manifestaro desi­ apostolus Paulus haec dicit1: Obsecro autem ros derium, votum meum, necessitatem non protrahendi per nomen Domini nostri Im Christi, ut idipsum has discussiones, ut omnes brevi, ut omnes se όχ­ dicatis omnes, ei non sint in vobis schismata: sed i ι pediant, quo citius possint. Libertas quidem sit, perfecti silis in eodem sensu, ei in eadem sententia: ut dictum est, sed non sit discussionis abusus (Bene). hoc sane perfecto adimplebimus, si unus sit cato- Tres menses protracti sunt, et durantibus his mensi­ chismus pro omnibns ubique populis. Sed iam bus, sapientissimi ac reverendissimi patres, sexcontao dixi non opus esse ut multa addam: omnia iam aut septingentae dioeceses orbatae sunt praesentia exposita sunt contra unitatem catechismi; omnibus pastorum suorum, dum lupi inter caulas eunt, dum argumentis etiam responsum fuit, quae contra uni­ lupi oves forte mactant et perdunt (Bene). tatem catechismi proposita fuere, omnia dicta sunt Dixi satis: nolo importunus esse, nolo aliquem circa difficultates, circa pericula maxima ex varie­ laudare nec aliquem iudicare, sed sapientissimo tate catechismorum procedentia: propterea non vestrum omnium indicio me libentissime submitto. multa de his loquar. Sed liceat mihi antequam ex ambone descendam, liceat mihi, eminentissimi ORATIO praesides, liceat, eminentissimi ao reverendissimi reverendi patris domini luliani Floriani Desprez ac dilectissimi patres, liceat unum verbum dicere archiepiscopi Tolosani ’. episcopo senescenti prope septuagenario, qui cito erit ante conspectum Domini nostri lesa Christi, ut Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ reddat rationem villicationis suae; liceat mihi rendissimi patres! quaedam dicere quae non tangunt discussionem, Sat superque dictum videtur in schemate de sed ad omnia iam facta vel discussa, et deinceps D parco catechismo: sed non possum non respondere forte discutienda referuntur. reverendissimis oratoribus, qui affirmarunt variam Tres prope transacti sunt menses, ex quibus catechismorum multitudinem nullum sivo unitati coacti sumus in hoo oecumenicum concilium. Tres doctrinae sive libertati ecclesiae creare periculum. prope transacti sunt menses in quibus audivi, fateor, Aliquantisper attendere velit indulgentia vestra; audivi libentissime, audivi magno cum gaudio zelum, breviter dicam. sapientiam, eruditionem, loquendi etiam facilitatem, Unusquisque episcopus errori obnoxius eat. At verborum facundiam, styli elegantiam, argumen­ pontifex Romanus ille eat cuius fides, ut sancti torum varietatem, vim, pondus, nexum; audivi Bernardi verbis utar, non potest sentirò defectum: disertissimas et eloquentissimas orationes, et ad­ ab illo ergo, qui una cum officio pascendi oves et miratus sum et delectatus sum, etiam quoad agnos accepit gratiam doctoratus in universalem aures. 8ed redeunti in hospitium meum, et me- ecclesiam, magis est speranda puritas doctrinao in cum cogitanti quid tandem ex istis discussioni- catechismis, quum si illius libri confectio uniuscuius­ bus, ox his longissimis discussionibus, ex his que praesulis curae commendetur. eruditissimis orationibus, quid tandem emolumenti, quid lucri reportaverimus, fateor ego mihi verba i Lue. V. 6. occurrerunt, quae dicebat Simon Petrus ad lesum : « Argumentum : .Archiépiscopal Toi own na pluribus argu­ * I Corinth. J, 10. mentis ab historia praesertim depromptis Undant ac defendit parvi c* techiemi unitatem praecepto impoaitam.· 817 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA OCTAVA 21 februarii 1870 Et reveni gravissima pericula huius libertatis a dictae, et totiea a sancta sedo fuerunt reprobatae. demonstrat historia turbarum, quao exinde emana­ iubebatur, inquam, ut catechismus ille adoptaretur runt praesertim in sacculo praeterito. Nomo est in omnibus ecclesiis imperii: simulquo committebat vestrum, reverendissimi potros, qui nesciat episcopos ministro laico, qui α cultibus dicitur, curam invigi­ factioni Inneeninnno deditos potestate quam habebant landi impressioni huius libri. Porro in hoc imperii catechismi edendi in usum suarum dioecesium abusos catechismo quaestiunculae vix duae legebantur do fuisse, ut teneros puerorum animos perversarum summo pontifice: c contra lectio integra, immo longa tuarum opinionum veneno inficerent. Ut onim cae- de imperatore Gallorum. Primam lectionis huius tcroa omittamus, in catechismo qui vulgo dictus responsionem do verbo.ad verbum translatam ex­ fuit dea troia Henris sou trium JIrnricorum, quique promere non videtur inopportunum. Quaestio: per mullos annos usitatus fuit in dioecesibus Ande- Quacnam sunt munia nostra erga imperatorem gavonsi, Rupollensi, Luciononsi in Gallia, hano do nostrum Napolconem I? Responsum: Agnoscere ecclesia definitionem legimus: «Ecclesia ost societas debemus imperatorem nostrum cumulatum fuisse in qua fideles coniuncti per professionem eiusdem Dei donis tam in pace, quam in bello; oumdem fidei eiVurmniit unum corpus, coins Christus est caput, fuisse diviuitus suscitatum ad restituendum et tuen­ membra autem sunt singuli fideles4: nullum autem dum cultum publicum sanctae religionis: cumdom habet verbum do capito visibili ecclesiae, noque do sapientia sua profunda et actuosa restituisse ct con­ participatione eorumdem Micramenturuin, quasi ec­ servaro ordinem publicum: illi deberi ab omnibus clesia esset societas invisibilis, constans omnibus et B amorem, reverentiam, obedientiam, fidelitatem, ser­ solis illis, qui per internam fidem cum Christo vin­ vitium militaro (haec ultima verba addiscebant ac ciuntur; quod est dogma Rrotestantium ct lanscni- recitabant puellae aequo ac pueri); deberi vecti­ storum. Similes errores in eodem catechismo in­ galia imposita ad defensionem ac conservationem veniuntur circa iustificationem, efficaciam contri­ imperii, et imperialis solii decus. Caeteras respon­ tioni» otc. siones brevitatis causa omitto. Absit n nobis, reverendissimi patres, ut a nobis Do Pratensi catechismo, qui anno 1786 a quatuor Etruriae episcopis publicatus fuit ad institutionem non edoceantur omnes Christi fideles obedientiam fidelium, non cet cur loquamur: scitis enim omnes et reverentiam, quam debent principibus sacculari­ hunc cateehismum Pistoriensis synodi id ont factionis bus: omnis enim potestas α Deo. Sed quis nostrum lansenistarum erroribus redundare. Sed ct ipsi cate­ non videt, responsionem modo citatam esse riden­ chismi qui ab orthodoxis eadem aetate scripti fue­ dam et ndulutinnibus plenam, ct dignitati ecclesiae runt, ens interdum exhibent doctrinas, quas sana contrariam? Libenter fateor, reverendissimi patres, non probat theologia: unum alterumvo exemplum catcchismos istos infensos vel correctos vel omnino afferre non abs ro videtur. Docebat antiquus Gone- oblitteratos fuisse, et in hoc episcoporum quibus vonsis catechismus, peccatum ’ esse adnumerandum attinebat laudandam esso diligentiam: sed nonno inter opera servilia, quibus violatur praeceptum concilio Vaticano incumbit olficium dammi, quao quietis dominicae, unde circumstantiam eiusdem dici olim ox nimia libertate provenerunt, in posterum esse necessario in confessione declarandam. In eo­ C praecavendi ? Quodnam autem magis opportunum dem catechismo legimus, praeceptum esso omnibus medium, quam si doctor universalis ecclesiae curet fidelibus actum contritionis elicere quotidie tam mune edi cateehismum ab omnibus fidelibus sequendum, quam vespere. Memoria adhuc hodie teneo respon­ et tollatur facultas illum immutandi? Hoc probe intellexerunt illi episcopi, qui ante­ siones catechisticas quas in infantia didici, ct quae plus minusvo errorem lanscnianum redolebant, vel quam aperiretur Vaticana synodus inter alia α sancta in quibus verba essentialia desiderabantur. In iisdem sede postularunt, ut nobis proponeretur decretum, catechismis secundum praciudicin quao tunc vige­ quo efficaciter impediretur funesta catechismorum bant, nil aut paucissima saepe roperies de Romani mutatio: et in hoc nullum ius nostrum violatur, nulla pontificis primatu, non satis accuratu do distinctione nobis infertur contumelia. Pastores enim sumus; at inter contritionem ot attritionem, ot do efficacia primus omnium pastor est vicarius Christi. Docendi attritionis si coniungatur cum absolutione sacra­ agnos ius et officium nos habemus, et illo pariter habet, ct quidem in supremo gradu: legitima igitur mentali. Aliunde timendum esso probat nostrao notatis utotur potestate, si velit ipso formulam elementorum historia, no sub specio protegendi cives potestas fidei populis tradere. Et cum in societato divinitus civilis in edendo catechismo causam praetendat ec­ instituta, qualis est ecclesia Dei, non possit esso clesiae iura opprimendi: duplex exemplum afferre conflictus ¡urium, fieri nequit ut ius, quod omnes in satis erit. Prae oculis habemus usurpationes im­ pontifico Romano agnoscunt, universalem edendi peratoris Germaniae loscphi II, cum abiccto cato- D cateehismum destruat ius, quod ct ipsi episcopi ac­ Íhisnio boati Coniali, qui in Germania per duo sae- ceperunt ad docendum: nec ius illud magia laeditur ula in usu fuerat, novum cateehismum auctoritate in proposita constitutione, quam laesum fuit in ian indixit, ct eo usque impudentiae dovonit, ut a Ephcsina synodo, curn prohibitum fuit, ne quis uonmili catechismo, ut vocabatur, praeceperit dolore episcopus symbolum fidei novum ederet: primis mentionem indulgentiarum, quarum virtus se exten­ enim saeculis haec potestas inerat episcopis, ut dit ad animas quao in Purgatorio lugent: quia ei multa testantur antiqua monumenta, et tum per doctrina illa non satis fundata apparebat. Ita io symbolorum editionem suum docendi ius exercebant. Sublata fuit sapientissime haec facultas, quae in edicto 10 ¡unii 1787. Quid do nostro Galliarum catechismo, qui sub perniciem vergebat ecclesiae; et in hoc nullam epis­ initio praesentia sacculi per omnes ecclesias imperii copis iuiuriam intulit Kphesina synodus, nec episcopi α principe saeculari impositus fuit? Illum quidem a munero docendi idcirco soluti sunt. legatus sanctae sedis apostolicao cardinalis Cap rara Ita etiam fiet, si approbetur a concilio Vaticano examinatum ot approbatum commendaverat omnibus constitutio examini nostro subiecta. Non violabitur episcopis, sed non praeceperat. At potestas sae­ ius nostrum docendi, sed e contra accepta a supremo cularis ulterius progressa edictum promulgavit in pontifico formula certa et stabili, firmabitur doctofronto catechismi inserendum, quo iubebatur ad exe- ratus noster auctoritate eius, cuius est confirmare cutionom articuli 39 logum, quae vulgo organicae fratres. CONCIU GKSXRAU TOMUS L. ftS 819 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 820 A ditas opponitur ei per defectum timoris, in quantum scilicet aliquis non timet quod oportot timere. ** Non reverendi patris damini Antonii MonesciUo igitur timidi, sed neque impavidi apparerò debemus: episcopi Giennensis l. et si divina providentia disposuorit, vel saltem per­ Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ miserit, quod hacrcscs sint, ut qui occulti manent appareant et cognoscantur, veniant mehorcule haerendissimi patres. De re doctrinali breviter doctrinaliter agam. reses, veniant scandala; vae autem illis per quos Pauca dicam, fidem promissionis servabo, qui in scandala veniunt. Et quoniam do ro gravissima graviter etiam ot achola praestantiasimi magistri didici, quod nequo doctoribus est docendum, neque praedicatoribus opportuno tractari debet, mihi non est animus in praedicandum. Vos, reverendissimi patres, doctores memoriam et quao audivi, ct ea quao vos omnes estis et praedicatores. Ideo mihi in animo fuit audire ponderastis iterum atquo iterum revocare. Duo tantummodo explicationis gratia praemittam; Io do ct erudiri potius, quam loqui ct docere. Eadem me teneret sententia, sod candide fatear. ipso schernito nostro examini proposito; 2· do scheafficiebar equidem vehementer cum viderem nunc matis criterio in rebus commendandis. Non oratorio ac iterum res non ratione argumentandi traditas, modo loquar, sod tantum didáctico, sicut in schola sed declarationi propositas ita in contentionem ve- didici. Circa primum dicendum videtur quod ad nirc, ut quaedam inter fratres discordia ab omnibus rem non esset inquirere de auctore vel auctoribus agnosceretur: quod sane maximum nocumentum B operis, quomodo hi vocentur, unde sint, undo ve­ rebus conciliaribua pertractandis modo sic modo niant; sed tantum quid sit, quale sit, quid importet, aliter inferebat. Jn memoriam revocabam illud divi vel si placet, quo schema tendat: do reliquo non Thomae effatum 2* 2··, quaest 38, art. 2: pSicut iudicat munus concilii. Aliundo notum est omnibus autem discordantes aliqui sunt ex hoc, quod stante undo veniat propositum do formando parvo cate­ cordo in propriis; ito contendentes sunt aliqui ex chismo ad usum universae ecclesiae, eo quod si hoc quod unusquisque verbo id quod sibi videtur, schema subscriptum non apparet, potissima sub­ defondit Et ideo eadem ratione ponitur contentio scriptione gaudet, scilicet: rPiua episcopus servus filia inanis gloriae, sicut et discordia/ Plores inter servorum Dei/ nos magis actores videbantur, doctrinam impug­ Schema examini concilii Vaticani traditum eo nantes, quam doctrinae advocati, licet sint et iudices tendit, ut populus christianae toto orbe terrarum simul ac magistri. Monitum apostoli quod tenerrime diffusus. sicut habere debet cor unum et animam commendabat, ut contentiones inter fratres vitaren­ unam, eamdem fidem profitons, fidem confiteatur tur, plane oblitum dolenter videbamus. Discutiatur eodem modo expressam; accuratissima veraio textus igitur veritatis amore, scientiarum honoro et pro ca tachismi in unaqunquo lingua exaretur, quin pri­ glorie Dei, minime vero argumentandi proposito. ventur episcopi, parvi catechismi usu iugiter retento, Nunc ad schema, circa quod tria videntur digna eas seoraim edere catecheticas institutiones, quos notatu: et Ie de ogendi ratione; 2· do re pertrac­ ipsi ad fidelium mentes uberius excolendas, vel ad tanda; 3° de rebus commendatis in schemate. Cum C errores in suis regionibus forsitan serpentes proageretur de vita et honestato clericorum et alibi fligandos, magis opportunas in Domino indicaverint. peropportuno laudata fuit ratio studiorum, ct nun­ Quao cum ita considerata veniant, nescio quo in­ quam satis laudanda videtur clericorum scientia, tuitu percipi vel maxima suspicio possit, laesionem ut digne suum ministerium adimpleant, quin tam aut praciudicium inferri contra episcoporum iurn: doctrina quam vita clarere debet ecclesiasticus doctor. e contrario episcopis in Spiritu sancto congregatis Nam doctrina sino vita arrogantem reddit, vita sine confugitur in hac malorum colluvie sicut ad portum doctrina inutilem facit, aiebat sanctas Isidoras: ot salvationis et veritatis. Quin ct integrum eis relin­ a Melchioro Cano in scholis didici quantum referat quitur depositum doctrinae, quod pro modo ct lubitu theologo instructum esso omni sana doctrina, ut suo possint populo fideli dispensare, prout in Do­ multiformibus argumentis forma multiplici respon­ mino indicaverint. Quantum ad me attinet mallem dero ac satisfacere queat Et hic locum habet illud: pro defensiono iurium ct praerogativarum papalium „Bonum et malum probate, quod bonum est tenete/ adlaborando censuram subire et contumelias pati, Verumtamen caveamus ne dum litteras ct scien­ quarn pro iuribus propriis sustentandis, forsitan non tias in altum extollimus, pietatem modumque ra­ recte interpretatis, laudes et plausus inimicorum tionis in agendo contemnamus. Aggredi strenuo pontificatus mereri vel saltem admittere. sed consulte, probati animi est; aggredi impavide Vos inter magistros doctos liceat mihi indocto ac temerario ictu prudentiae salutari displicet, quia referre, quod in mea dioecesi faciendum existimavi. uti divus Thomas dicebat 2* 2M, quaest. 127, art 2, D Cum viderem auctoritatem sanctae ecclesiae viribus in eorporo: PAd virtutem moralem pertinet modum et armis aliquoties pluriesque hypocrita officialismo rationis servoro in materia circa quam est. Et ideo, confutatam et oppressam, praeter epistolas ct in­ omno vitium quod importat immoderantiam circa structiones pastorales iteratas, catechismum edidi materiam alicuius virtutis moralis, opponitur illi vir­ sub hoc titulo lingua hispánica exaratum : Catecismo tuti morali, sicut immoderatum moderato/ In prae­ sobre la autoridad de la iglesia, pluries typis im­ cedenti quaestione dixerat sanctus doctor: „0mnis pressum. Postcaquam in comitiis meae regionis virtus moralis ponit modum rationis in materia circa actum et decretum est do cultuum libertate, alium quam est Undo ad fortitudinem pertinet timor mo­ in lucem misi catechismum sic dictum: Catecismo deratus secundum rationem, ut scilicet homo timeat sobre la libertad de cultos, simul Giennii, Cordubae, quod oportet, et quando oportot, et similiter do Lcridae et Matriti copioso exaratum. Antequam aliis. Hic autem modus rationis corrumpi potest, essem episcopus, canonicato in sancta ecclesia Tole­ sicut per excessum, ita et per defectum. Unde, sicut tana gaudens catechismum alterum confeci cui titu­ timiditas opponitur fortitudini per excessum timoris, lus: Catecismo sobre la unidad religiosa, iterum atquo tn quantam scilicet homo timet quod non oportet, iterum excusum. Inter Hispanos itidem clarissimus vel secundum quod non oportet, ita etiam impavi- vir cardinalis Cuesta archiepiscopus Compostellanus catechismum efformnvit circa protestantiemum sub 1 Aripnttntam: .EpiecopuiOtennHifie commendavit schema aiktii precipui» rsthndbus iam expositis et refutatis praecipuis titulo: Catecismo acerca del protestantismo. Ex qui­ bus apparet quanta salubri libertate, quanta amplidií ficui Utili μ.ORATIO 821 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA OCTAVA 21 februarii 1870 822 tudino ad munus docendi proprium adimplendam A Ximenez, Arias, Baltanaa, celeberrimas Dominicus gaudeant episcopi; utinam miserrimo non abuteren­ de Soto, Diaz, Rodríguez, Zurita, Blanco,Villalpando, tur quibusdam libertatibus ad deprimendos auc­ Moralez, Losada, loannes a Sancta Maria, Perez, tores catholicos do ecclesia optimo meritos, for­ Ovando, Cordero, Plaza, Rivello, Polanco, loannes tasse ab iis, qui ut non fabri non deberent fabrilia a Sancto Thoma, Palmireno, Martinas de Leon, qui tractare. scripsit ad Indos in sacramentorum receptione era * Caeterum si argumentum pro diversitate regio­ diendoB, quemadmodum Cosmes Magalianus ad laponum, morum, habitudinis ao capacitatis valeret ad no naca. Alios catechismos scripserunt Martinas Perez rciiciondum schema do uno tantum catechismo ef- de Ayala, Michael de Medina, Berenguer, Petrus formando, necessum fortasse videretur supprimere Martyr, Coma, Valenzuela, Meneses, Nadal, Ardido, vol saltem mutaro Credo, opera misericordiae, Paler Salazar, Herrere,Vasquez, aliique scriptores anonymi, noster aliaquo vel necessaria ad salutem vel ad inter quos tribuendus est Ponce de Leon quidam salutem maximo spectantia, eo quod ingenia rudia, catechismo * super symbolum. Et hi omnes tantam nimis pigra et obtusissima ubique gentium inveniun­ in ano saeculo. tur. Aliud est catechismum instituero, aliud cate­ Hic locum habet (a vobis, reverendissimi patres, chismum explicare; primum afficit ad unitatem requiro attentionem) hic locum habet intima cordis universalem in ro tanti momenti ab omnibus dili­ adhaesio iteratis laudibus, quibus Gallia ebristiana, genter procurandam; secundum ad varietatem et nunquam satis laudanda, plausa est: non item plausu opportunitatem docendorum attinet. Episcoporum B dignum· videtur quod de ecclesia gallicana mentio curae ct zelo omnia haec in schemate nobis pro­ fiat, cum in domo patrisfamilias, scilicet in ecclesia posito vol subiecta vel commendata sunt, pro di­ catholica, quao una est, una tantum maternités concipi possit. Multae sunt equidem filiae, sed una versitate rerum, locorum, ct circumstantiarum. Nunc ad res in schemate commendatas devenia­ tantum filiatio; nam ut Melchior Canus aiebat: BSi mus, aliqua tantummodo praemittendo pro laude unum corpus et non duo Christus habet, quomodo catechismi Bellarmini vehementer obiurgati. Nullius nos duas ecclesias admittemus !u Episcopi porro * liber, aiunt bibliographi, si excipias Biblia et for­ populorum capita sunt, et Petrus ecclesiae caput tasse Imitationem Christi, divulgatus est in totidom est: populi autem multiplicantur, crescunt, progre­ linguas, idiomata, dialectos. Editas est aimai ct diuntur, ecclesia una semper et ubique manet, ec­ compositus iussu Clementis Vili, denuo publicatus clesia nempe Romana, mater et magistra omnium iussu Innocenti! XI, versus in arabicum sermonem ecclesiarum; eadem matemitate, codemque magi­ iussu Pauli V, rursus in arabicum iussu Urbani VIII, sterio omnes populos nutrit, fovet, docet atque in aethiopicum Romae anni 1786, in armenicum iussu dirigit: sui est muneris parare escam adultis et Clementis XIII, in bosnicum Romae 1661, in chal- provectioribus, sicut parvulos in Christo lacte su­ daicum iussu Urbani Vili. Ab anno 1603 ad nostra stentat. Honor parentum equidem sunt filii sapientes, tempora somper impressus Romae iussu pontificum honor catholicorum est matemitas sane ta o Romanae vel congregationis do Propaganda fide italico usque ecclesiae cui in omnibus obedire tenentur. Aliunde sicut Gallia tantis titulis bene merita ad hosce dies, quando prodiit riceduto ed approvato. 0 Sequuntur alino et aliae editiones quamplurimae, suas ' habet peculiares glorias, ita et Germania, de quibus mentionem non facio brevitatis causa. Hungaria, Belgica, oriens, occidens et meridies suis Adeo vulgaris erat quondam inter Hispanos fama meritis gaudent. Fortasse etiam Hispania aliquid catechismi Roberti Bellarmini, quod ad petendum in hoc processu posset allegare. Ibi inter alia, et opusculum litteris nominis auctoris transmutatis concilia Toletana, et patres, ot scriptores celeber­ dicebatur a fidelibus: Da mihi librum Alminium. rimi, theologi acutissimi, sancti et populorum ma­ Haec autem agebantur in Hispania, regione theo­ gistri ubicumque inveniuntur et ubique terrarum logica et praestantissime catechista: quod quidem celebrantur, quos inter Ildcfonsus, Leander, Isidoras, nec concipi posset, si opusculum in schemate com­ Eulogios, Raymundue a Pennafort, Thomas a Villamendatum non fuisset ubique maxima veneratione nova et Vincentius Ferrerius sanctitate et magisterio habitum. Sufficiat do hac ro pro amore iustitiao, pollent, duo Soti, Dominicus et Franciscas, Suaresius a Boesuetio pluries laudatus ac manibus optimo et pro auctoris laudati reverentia. Audistis quod do moa regione quaedam prae­ versatus, Salmeron, Laynezius, Maldonatus, Canus, misi circa rationem catechizandi. Audiatis patienter, Sancius cum Toleto, Vasquezio aliisquo permultis rogo a vobis, notulas historico-bibliograpbicns, quas res theologicas ct sanctas disciplinas eminenter per­ prae manibus habebam, cum in Toletana universi- tractarunt; quin necessarium ait in memoriam re­ tate munus docendi theologiam pastoralem obibam. vocare quatuor Ludovicos, a Granata nempe, de Laudabo in primis catechismum mei sancti prao-D Leone, da Ponte et Ludoricum Vives, et inter scripdecessoris, et ideo martyris quia catechistae, Petri tores aureola sanctitatis insignitos, sanctam TherePaschasii, qui librum conscripsit titulo Biblia parrula siam, loanncm a Cruce, Dominicum et Igoatium ad erudiendos christianos captivos, cum in ergastuliji sexccntosquo alios in Gcrmaniis, in Gallia et undeviveret Granatae sub Saracenorum tyrannide. Lau­ quaque iure merito laudatos magistros. dem etiam meretor catcchiemus loannis α Ribera Et nunc temporie, venerabiles patres, sufficiat archiepiscopi Valentini, similiter traditus pro Mauris enunciare quod episcopi hispani fratres vestri, nam in Hispania conversis. Sod cum vires non sufficiant eiusdem matris filii sumus, in qua omnes unum esse ut loqui ct pertractaro do omnibus possim, en bre­ debemus, uno oro cum clarissimis Americanis aliis­ vior elenchus do praecipuis, quin do omnibus sen­ que permultis in parvis sicut et in magnis Deum tentiam proferro debeamus. Praetor notissimos Ri- benedicimus unanimiter sentiendo. Hoo autem pro palda, Nicremberg, Asteto, et nostris temporibus Hispaniae laude, cum merito Gallia, Italia et HunMazo, scripserunt do hac doctrina Christiana in forma garia, caeteracque regiones hoc in celeberrimo con­ catechetica, Alphoneus do Madrid, Martinez, Laguna, sessa optimos patronos habuerint Veniam igitur Icar, Sarmiento, do Mendoza, Sanxolcs, Andreas de mihi praebete, eo quod si vox clarissimorum car­ Flores, Acebedo, Cordeses, Alagon, Bal tassar Pa­ dinalis Pacheco, sapientissimi praedecessoris mei in checo, Bartholomaeus Carenza, do Miranda, Cbristo- sode Gionnonsi, So to rum nempe Dominici et Fran­ phorus Marquez, Constantinus do la Fuente, Le­ cisa, Cani ct aliorum hoc in concilio Vaticano non desma, insigni· Ludovico· Granatensis, Montore, auditur sicut in Tridentina synodo gloriose fuit audita, 5S9 823 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 824 Et quidem in catechismo tradendo brevitas et resonent eorum nomina ad maiorem Dei gloriam A simplicitas semper adesse debet, et hoc iam Domi­ nostramque reverentiam. Ad evincendam necessitatem unum tantum cate- nus noster lesus Christus indicavit cum dixit apo­ chiemum elformandi ad mentem schematis nobis stolis1: Vobis datum est rosse mysteria regni Det, traditi valeat pro mille hoc exemplum. Cum acces­ caeteris autem in parabolis. Atquo hano rationem sissem ad munus vicarii generalis adimplendum, ipsemet magister divinus protulit, quare hoo facien­ iuriadictione quasi episcopali gaudens, in provincia dum sit, cum ot ipse apostolos alloquens ot docens Hispalensi, territorio Estepa nominato, inveni puerum haec verba dixit1: Multa habeo robis dicere, sed vos quem interrogavi; Quis est Deus? Et respondit mihi: non potestis portare modo. Tune temporis enim apo­ Sanctissima Trinitas; ita erat scriptum in catechismo stoli volut modo geniti erant, qui dobobnnt lac con­ loci illius: seu a puero interrogato de fide in Deo cupiscere et non aliud; postea tamen magistri of­ uno, accepi responsionem circa mysterium Sanctis­ ficiendi orant totius ecclesiae ot ut ipsomet Christus simae Trinitatis: quae quidem exempla in infinitum ait1: Cum venerit ille spiritus veritatis, docebit vos multiplicari possent omnem veritatem. Nec aliter apostolus Paulus catePraeterea scholarum magiatri non raro, in Hispa­ chismum docendum c«o fidelibus asserit; nam ait nia saltem, sub colore cultioris styli, catechismi scribens ad Corinthios4: Lac vobis potum dedi, non verba, interrogationes et responsiones arbitrio suo escam: nondum enim poteratis: sed nec nunc quidem mutant, supprimunt et addunt; quod arceretur a potestis: adhuc enim carnales estis. Quod fusius ex­ scholis, statuta uniformitate catechismi nitida ver­ plicat scribens ad Hebraeos, cum ait illis5: Etenim sione exarati. Quod evidenter confirmat schema cum deberetis magistri esse propter tempus; rursum nobis propositum debere libentissime approbari causa indigetis ut vos doceamini quae sint elementa exordii unitatis et uniformitatis in doctrina ct ratione doc- sermonum Dei: laete enim voids non esca opus est. trinao tradendae. Poterat sano Romanus pontifex, Quarc, venerabiles fratres, ii simplicitas in cate­ ecclesiae universae magister, ecclesiae universali chismo est habenda, si doctrina co mudo tradenda eatechismum (raderò ad erudiendum populum sibi, est, qui congruat aetati, captui mentis, ot dispositioni pastori agnorum ct ovium, commissum: quin immo populorum, sequitur ut catechismus sit, in quantum visum illi fuit, patres in Spiritu sancto congregatos fieri potest, brevis, simplex, universalis. linee enim de hac re patemalitcr consulere, quia, ut Canus est mens apostolorum, haec enim eut mens ecclesiae, aiebat: „Facit etiam concilium plausibiliorem populo bacc enim est mons patrum, pro quibus dicere ct fidem propter acceptissima multorum testimonia at­ repetere iuvat, quae dicebat illud praeclarissimum que iudicio. Nam et leges quae ex communi opti­ 0alliorum ecclesiae lumen sanctus Irenaeus, qui lomatum consensu et rogantur ct feruntur, libentius quando do catholici tato ecclesiae haec inquit: „Una populus accipit, quam si α rego solum ederentur. * 1 fides, unum os, una eademquo verba, una cademquo Finem dabo huic minimo tentamini sententiam forma regiminis ecclesiae-: proni videri potent in Taciti memorans: Λ Concordia parvae res crescunt: fibro I cap. X suonim operum. Et tum ecclesia discordia maximae res dilabuntur.® Caveant igitur Christi conficienda erat ex diversis populis ne linguis patres, seu potius fiduciam habeamus. Etiam nostris C in toto terrarum orbo disperais. Numquid non om­ diebus surgent indocti ct rapient regnum caelorum. nes, sive graoci sive barbari siro iudaei, ingressuri Si fidem promissionis servavi do brevitate servanda erant in eeclcaium, atquo unum corpus confecturi an non, vos, reverendissimi patres, iudicabitia. diversu modo, diversis formio, diversis verbis docendi sacrum catcchismum utendum in ecclesia Dei? ncutiORATIO quam. Quod ct apostoli noa docuerunt, statim ac reverendi patris domini Hyacinthi M. Martines mundatum magistri sui exercere opero proposuerunt, episcopi Sancti Christophori de Havana l. id est dividendo inter se regiones diversas, primam . Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ rem quam ipsi fecerunt, illam fuisse scimus, nempe rendissimi praesules. eatechismum edicere. Nam symbolum apostolorum Quatuor tantum abhinc hebdomadibus ad hanc prima par» est catechismi, quae edocta fuit, edoce­ sanctam urbem pervenire, atquo ad hoc sacrosanctum tur, ct edocenda erit usque ad consummationem concilium accedere potui; patribuaque inibi sedenti­ sacculi. Et hoc fecerunt apostoli, ut ubique gen­ bus habeo dicere tandem quod onto quatuor menses tium eadem verba essent, sicut codoni fides est, pro Roma adeunda iter suscepi, quod constituto sicut eadem dogmata sunt. tempore conficero nequivi, eo quod inimicus vias Sed si simplicitas semper adesso debet, ut ad­ meos concludere tentaverit lapidibus quadris, quos sit universalitas, videamus eupienti«iimam ecclesiae tamen Domino adiuvnnto praetergressus sum, ipso oeconomiam, quam exercuit statim ne ipsa fuit. etiam inimico, ni fallor, quod et dicero audeo, pro- D Nam per tria saecula non alius fuit catechismus trito, ct adiuvanto Virgine, humiliato. Postquam pro robus fidei credendis quam symbolum aposto­ autem ad hoc sacrum comitium deveni, plurcs sa­ lorum: adveniente autem tempore, in quo monstrum pientes sapienter de rebus tractantes audivi, quos illud ex inferno est suscitatum, Arius, qui divini­ et fateor aliquantulum me animo haerere fecisse, tatem Domini nostri lesti Christi destruebat, ecclesia an et ego minus sapiens in conspectu tantorum statim aliud symbolum edidit, id est catcchismum patrum loquerer. Sed cognitio rerum timorem ex­ brevem, sed uberiorem ct praeclariorem, in quo pulit; nam etiam insipientem sapientem facere potest omnia explicarentur, quae nd divinitatem lesu Christi illo, qui linguas infantium facit disertos: cumque ad stabiliendam et firmandam pertinent. Maxime inter hoc schema deventum fuerit, tandem pauca verba se differunt symbolum apostolorum ct Nicaenum dicere decrevi venia vestra, eminentissimi ac reve­ quoad expositionem; nam apostolorum symbolum rendissimi patres, prius obtenta, ut quae dicam, ea brevius est, Nicaenum voro amplius et uberius: do tantummodo ud illustrandam veritatem quantum mihi fide, de divinitate lesu Christi, de generatione Verbi, de processione Spiritus sancti plura stabilita habet. Et licet, dicenda esse vos credatis. * 1 Anpinestam: .Ερίκοραι Sancti Christophori de Havana approbavit schsma etiam ex hoc capite, ne gubernia hate rei Merae tambare m possint, aient alias fictum eat Caledtatnum appellavit Isa matrb ecelwiae, quod Idem debet ease pro omnlhtw.- t Matlh. XIIL 11. ■ Ioan. XVI. 12. • ib. XVI, IX 4 I Corinth. HI, 2. » Cap. V, 12. 825 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA OCTAVA 21 februarii 1870 826 boo dicendum eat quod praevaluit plus quam quatuor-, non recipiebant corpus Christi in paschate, et hoc decim saeculis. Nam per haec tempora si ecclesia, non obstante, magistri volebant esse suarum et quao adhuc artem typicam non noverat, ai, inquam, aliarum omnium scholarum. Et huic malo occurret sapientes habebat, ideo habebat quia ipaimet sua ecclesia sancta, si catechismus prodiet a sanctissimo manu conscribere, et oxscribero libros debebant; patre nostro popa Pio IX iam conficiendus iuxta ct populi ubique gentium nonnisi per verba ab epis­ sua verba, et nobis proponendus ut illum non appro­ copis, a parochis, et aliis docendi munus habentibus bemus, sed ut accipiamus. Contigit namquo in uno verbum Dei audiebant, fidemquo tenebant. Sed post­ regno anto quatuor annos, ut gubernium legem in­ quam haec nrs in mundum evocata est, atquo oodem dixerit pro instituendis iuvenibus; et in illa dice­ tempore stella cecidit do caelo, ot puteus abyssi batur, episcoporum munus erit indicere catechis­ apertus est, locustarumquo turbae indo exsurrexe­ mo™ pro omnibus scholis: et hoc gubernium optime runt, ut omnia protererent, ecclesia catholica in faciebat Sed ecco post pauca tempora prodiit α concilio Conatantinopolitano alium eatechismum quodam, dicam venerabili, sapienti, et virtutibus magia explicatum edero sategit, quo uterentur cumulato antistite confectus catechismus; sed ccce omnea quicurnque doctrinam christianam edocere post pauca tempora novum decretura a gubernio debebant. emanatum, qund edicit ut in omnibus regni scholis Sed, humanissimi patres, si ecclesiae haec est amplius non alius adhibeatur catechismus, quam oeconomia vero sapientissima, iuxta consuetudinem ille quem confecit reverendissimus et illustrissimus temporum, iuxta opportunitatem errorum istis gras- B dominus talis talis. Et ccce, venerabiles fratres, ubi santium temporibus, in quibua omnia aua deque er­ habemus minam contra nostram auctoritatem, in rores miscent, quid vultis? Opportct ut ecclesia guberniis, in guberniis qui volunt esso non protec­ catholica in istis temporibus hac oudem utatur oeco­ tores, sed persecutores ecclesiae obligando episcopos, nomia sacra, ut eatechismum universalem, simplicem, ut faciant non quod desiderant, sed quod gubernia brevem, sod in doctrina uberem edat, quo utantur volunt Quapropter, reverendissimi patres, credo omnes et singuli, qui populos fidem et religionem quod non solum utilia, sed necessaria erit catechismi odocure debent. Quid aunt enim tempora Lutheri propositi publicatio, ut tot malis subveniatur, quae et Calvini nisi incunabula, comparata cum hisce in ipsa societate civili adeo grassantur. Interea tamen sustinete mo si quaedam argu­ temporibus in quibus nos vereamur? Temporibus Lutheri et Calvini adhuc antiebristus, quem nos menta adhibeam, quao ex natura ipsius catechismi habemus, non erat natus. Nos habemus verum anti- naturaliter oriuntur. Nam catechismus est aliquid christum in societate humana, qui prodiit post sexa- ex corpore ecclesiae: non est manus, non est pes, ginta annos: et hic antiebristus plus mali facit in et tamen ego invenio catcchismum in ecclesia Dei. societate in uno mense, quam non fecerunt Lutherus Quid est catechismus? Catechismus est lac eccle­ siae. Et videto, humanissimi patres, terra repleta et Calvinus in decem annis. Scitis quis est isto antichristus? ephemerides. est innumeris mulieribus: invenimus mulieres co­ Ephemerides enim quae undique terrarum grassan­ lorem album, colorem nigrum, colorem aeneum, cotur omnibus diebus, in manibus omnium hominum C lorcra aureum praeferentes ; sed tamen quantum ad sunt, et nihil aliud faciunt nisi praedicare verbum lac eiusdem est naturae, earumdem proprietatum, diaboli. Nonno hic magnus diaboli apostolatus semper album, semper innocentiam significans. Qua­ hodie in ephemeridibus consistit, in ephemeridibus propter si catechismus est lac ecclesiae, quaecum­ quao (delibando dicarn) abstulerunt α litteratis que sint illae matres, sive matres in insulis degentes, amorem litteraturae, a sapientibus ipsis amorem sive Albionenses, sive in regionibus Americanorum, veterum librorum, a plerisque hominibus pietatem, idem lac debont fovere, eumdem eatechismum, qui et inundarunt nos dissipatione, et si vultis scire, est lac quo nutriuntur fideles: ct nos sumus hae satis sit dicere quod primum * to oculos omnium matres, ubicumque terrarum commoremur. Si ergo catechismus est tanquam lac corporis versatur, omnium est videro ephemerides in mani­ bus sutorum, in manibns conductorum curruum, in ecclesiae, videte etiam, dilectissimi, quid inde se­ manibus omnium; ot si vultis audiro salutationem quatur. Nam postquam interrogavi quid sit cate­ omnium hominum istis diebus, non est alia nisi chismus, debui interrogare: quid sumus nos? Nos haec: quid factum est apud Parisios, quid evenit sumus in corpore Christi quidquam nobilius uberi­ Lisbonao, quid ovenit Nco-Eboraci? Et sic in dis­ bus, et superiores omnibus caeteris membris cor­ sipatione univorsa istis annis universa gens vereatur poris Christi. Quid ergo sumus nos? Non sumus ab ephomeridibus coepta, ab ephemeridibus com­ caput, non sumus, manus, non sumus pedes. Quid pleta. Hinc est quod habemus plusquam 800 ephe­ ergo sumus nos? Nos sumus cor corporis Christi. merides in unoquoque diorum comparantes in Europa, D Et hoc nos docuit Dominus noster lesus Christus: ot inter illas no viginti quidem sunt, quae veram nam cum apostolis loquens (notate) cum apostolis doctrinam contineant: ot inveniuntur in manibus tantum, dixit illis1: Iam non dicam eos sernos, sed omnium, infantium, puerorum, sonum, sacerdotum, amicos meos: quia quaecumque audiri a Pâtre meo ne dicam monialium. Quid fiet in ista dissipatione nota feci robis. Vos amici mei estis. Ideo si amici universali, in ista libértate quam omnea sapiunt eraut apostoli, erant cor Christi: nos enim scimus hodie dicendi, loquendi et scribendi? Quidquid amicitiae sedem esse non in mana, nec in pede, velit, oportet ut ecclesia catholica murum erigat nec in capite, sed in cordo. Ergo cum nos simus pro domo Israel, praecipiendo omnibus ot singulis cor huius corporis quod est corpus Christi, nihil ut habeant eatechismum unum talem, qualora sancta desideraro debemus nisi quod desiderat caput, nihil sedes promisit nobis daturam, ut portae occludan­ sapere debemus nisi quod indicat caput, nihil optare tur et incredulis, ot impiis, ct petulantibus scrip­ nisi quod provenit a capite, sicut cor exoptat quod toribus, ot guberniis ipsis imponendo nobis cate­ caput exoptat, et non aliud: alioquin iam corpus chismo™ in ecclesia Dei. non esset corpus. Et haec vobis dico quia magister Ego, reverendissimi patres, fateor quia quando­ gentium divus Paulus proloquendo de corporo que perplexo atque baorenti animo fui, nesciendo Christi quod est ecclesia, idem facit quod et ego quid facerem cum tot catecbismis, quos ante oculos facio: locutus est de corpore naturali, ut progrehabebam, et qui orant etiam inscripti ab hominibus, qui sacramentaloni confessionem non peragebant, 1 Ioan. XV, 15. 827 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 828 deretur ad explicandum quid caset corpus mysticum A logice aliud facere, nisi quod illi dicebat Pater ut faceret Et haec non solum est humilitas, sed est quod est ecclesiae Christi Ergo, venerabiles fratres, ignoscite mihi, si quid­ scientia. Si ergo concilium oecumenicum vult habere scien­ quam dicam de iis qui locuti sunt de auctoribus schematis, et ideo locuti sunt ut schema oppugnarent. tiam et logicam, cum Pius IX dixit: Propono vobis Si nos sumus cor corporis Christi, si nos debemus catechismum universalem pro ecclesia Dei, episcopi esse uniti capiti nostro, cur interrogatur qui sint omnes debemus dicere: fiat, fiat, ot nil amplius. auctores huius schematis? Ego novi illos perfectis­ Catechismus concinnabitur cum uberiori doctrina, sime, novi illos. Ad me quid attinet si illi vene­ cum omnibus ct singulis quae in praesentiarum runt ex Gallia, vel ex Helvetia, vel ex Germania, oportet ut iuvenes sciant Et cum illum nobis vel ex Hispania, vel ex America? Quid ad me si sanctissimus dominus proponit, quid facere de­ illi sunt ex praeclarissima societate lean, vel ex bemus? Sanctus vir ex Italia superiori oriundus scripsit praeclarissimis ordinibus sancti Dominici et sancti Francisci, quid ad me? Ego scio quod illi ex ec­ commentaria in Apocalypsim et dicit baec: Illo qui clesia sunt, quod a Petra vocati sunt, quod ad sedet in solio coram Deo ot coram agno, circum Petram venerunt. Et ego quidem, dilectissimi, bene quem adstant vigoitiquatuor seniores, qui prosternunt scitis, Hispanus sum; sed Hispanos nescio, Gallos coronas suos ante sedentem in throno, ille est Roma­ non novi. Italas ignoro, ct similiter de aliis. Scitis nus pontifex stipatus corona fratrum qui sunt epis­ quid scio? scitis quid novi? Quod nos sumus copi, qui quotiescumque cum illo aliquid decernunt omnes episcopi in ecclesia Dei, quod auctores sche­ pro ecclesia sancta Dei, pro fido et pro disciplina, matum sunt ex ecclesia, et pertinent ad petram prosternunt coronas suas unto thronum dicentes: ecclesiae, ad fundamentum fidei ct veritatis. Ergo Benedictio ct claritas, et sapientia, ot gratiarum novi auctores schematis: in initio enim omnis sebe- actio, et honor Deo nostro in saecula saeculorum. matis ego lego: ¿Pius episcopus, servus servorum Amen. Quod ergo Bartbolomaeus Holzhaiiser scrip­ Dei,, ad perpetuam rei memoriam, sacro approbanto sit, id praedico. Quando summus pontifex dicit cate­ concilio': et hoc satis est, ego novi auctores. Nos chismum necessarium esse, prosternamus coronas sumus in ecclesia Doi pro apostoli», sed Pius pro nostras, nam principes in ecclesia sumus, et dicamus: Petro, et Petras pro Christo, et ι/δί Petrus, ibi ec­ Virtus, honor et laus Deo nostro in saecula sae­ clesia. Ergo auctor schematis apparet dum dicitur: culorum. Arnen. „Pius papa IX/ Et sic, optatissimi patres, ob­ secro vos in Domino, ct quanta humilitate mihi fas Hic autem ab eminentissimo primo praeside in­ est, omnes, ut in posterum non interrogetur am­ terrupta discussio est, et intimata congregatione plius quinam sint auctores schematis. Nos scimus generali in feriam III eiusdem 1 hebdomadae, die qui sint 22 huius mensis, facta est patribus abeundi facultas. Et liceat mihi paucis verbis antequam ex hoc loco descendam, etiam explicare paucis verbis quae­ 7. dam quae dicta sunt ex hoc loco, dicendo quod si C Congregatio g on oral is vigesima nona unus catechismus adhibeatur, adimitur episcopis id 1870 februarii 22. unum (dictum eat), quod illis supererat, nempo facultas docendi ecclesiam Dei: quos impugnabo ot Feria tertia die 22 februarii 1870 hora nonà rationibus theologicis et etiam philosophicis. Num- matutina, in conciliari aula Vaticanae patriarchal·» quid nos. venerabiles patres, sumus plus quam Do­ basilicae, generalis reverendissimorum patrum con­ minus noster lesus Christus? Nuniquid est disci­ gregatio habita est; cui interfuerunt quingenti sexapulus super magistrum? Sufficiat autem dicere quod ginta octo patres, nempo 36 cardinales, 6 patriarchae, ipso Dominus noster non perdidit facultatem docendi, 4 primates, 91 archiepiscopi, 394 episcopi, 6 abbates quia dicebat quod acceperat n Patre suo: videte et nullius dioecesis, 11 abbates generales sive praesides notate. In evangelio sancti loannis in capp. VII, congregationum ordinum monasticorum, usum mitrae Vili, et X omnis fere doctrina Domini in eo sistit, habentes, 20 generales et vicarii generales, quorum ut repetat se venisse α Patre, nihil esse in illo, nisi omnium nomina, quae per assignatores locorum ac­ quod dedit ei Pator, nihil facere nisi quod praecepit curate descripta fuerunt, exhibet indiculus patrum ei Pater ut faceret. Denique cum ex hac vita migrare vigesimae nonae congregationis generalis, qui inter vellet, novissima verba quae habuit cum apostolis, acta concilii asservatur. haec fuerunt: Ut sciat mundus quia diligo Patrem, Revereudus pater dominus Petrus Doimo Maupas et quia sicut dedit mihi mandatum Pater, sic facio, archiepiscopus ladrensis missam lectam celebravit. turgite eamus hinc. Dominus noster cum dicebat D Qua absoluta, ct recitata oratione Adsumus Do­ se omnia accepisse a Patro, nihil facere nisi quod mine etc., eminentissimus primus praeses dixit: Pater sibi praecepit ut faceret, numquid baec di­ nReverendissimi patres, continuabitur hodie exa­ cendo volebat negare sibi omnom libertatem in minatio propositi schematis de parvo catechismo, qua agendo? absit. Et cur? Facile est ponderaro de re ex oratoribus iam publicatis audiendi reman­ humilitatem Domini nostri et dicere: infinita erat serunt sex, quibus postea alii duo accesserunt, nempe illi humilitas. Sed ego amplius dicam: * erat in reverendissimi domini archiepiscopus Colocensis et Christo infinita humilitas, sed erat etiam infinita Bacsiensis, et episcopus Malacitanas/ logica et scientia. Quare lesus Christus dicebat se Dein ad ambonem successive vocati sunt gene­ non facere nisi quod Pater dixit antea ei ut faceret, ralis ordinis Minimorum, episcopus Uxellensis ot nisi quia ipso sciebat quod Pater eat caput Filii. Terralbensis, archiepiscopus Monacensi» et FrisinNam et apostolus hoc dicit: caput autem Christi gensis, episcopus Augustae Vindelicorum, episcopus Deus, et loquens de nobis1: Vos autem Christi, Trevirensis, archiepiscopus Colocensis et Bacsiensis, Christus autem Dei. 8i ergo Pater est caput Filii episcopus Malacitanus. Primus autem ex oratoribus et in generatione aeterna habet relationem originis, inscriptis nimirum episcopus Paranonsis renunciavit si ergo secundum humanitatem Pater est infinite veniae obtentae, propter nimiam discussionis pro­ superior Filio et caput Filii, Filius non poterat lixitatem. « 1 Corinth. IH, 23. * inseçMmlif cd. Vatic. 829 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA NONA 22 februarii 1870 830 Diclum fuit super hoc ambone propositionem de parvo catechismo esso laudabilem plausibilemque in reverendi patria domini Raphaelia Ricca theoria, sed difficilem valdo nimis: immo quidam generalia ordinis Minimorum l. dixit etiam damnosam. Esto, sint difficultates, pa­ Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ tres amplissimi, sed utile per inutile non vitiatur, rendissimi patres. ut fert regula iuris. Sint difficultates, sed illae fa­ No miremini quod in tanto consessu sapientis- cile solvi possunt; ct si difficultates sint, pro me simorum virorum, quo nihil spectatius, sacratiusque fateor has difficultates me non videre, si bene video. nihil habot orbis terrarum, comparere audeam ego Etenim agitur hic de credendis et agendis: iam omnium novissimus, omnlumquo minimus, qui pro­ vero omnia quao in oriento, haec in occidente cre­ fecto doceri potius quam docere procul dubio teneor. duntur ct praedicantur: eccur ergo eadem unitas Ast cum legorom in Hierosolymitano concilio con­ agendorum eudemquo unitas credendorum non potest venisse ad videndum do vorbo non tantum apostolos exhauriri in uno parvo catechismo? Eccur tanta sod etinm seniores, animum addidi iam cadentem, difficultas? Et quorsum tot exantlato commoda ct meque excusatione voniaquo dignum vos rbporturos incommoda ot damna? Porro in una cademque censeo, oo vel magis non me vobis fastidiosum valde epitome concludevo scientiam religionis invenire evasurum sperans, saltem brevitatis laudo. pergrandem difficultatem, ego puto esso idem ac Tria parva dixit hori illustrissimus oc reveren­ nodum in scirpo quaerere. dissimus episcopus Bolinonsis, do his parvis parva B Difficultates e contra ot incommoda ego ipse in tractabit minimus hodie. Magna itaque conquisitio cura animarum occupatus vidi enasci ex varietate iam facta est circa confectionem et usum parvi catechismorum. Quot sunt enim dioeceses, tot sunt catechismi pro universa ecclesia, et 'alii pro, alii catechismi, ot quandoque in eadem dioecesi tot contra ot quidem acriter dixerunt. Ego nffirmativam catechismi, quot sunt sibi succedentes episcopi, inde sententiam, si qua valet, libera voco contestor, ex tunc prorsus venit difficultas: ubi enim multitudo, qua pugnari potero, expugnari noquidom. Unitas ibi confusio, inde incommodum de quo conqueritur •enim ecclesiae requirit unitatem fidei: porro fidei schema, et do quo sum ego ipso persaepe con­ unitas nonno requirit sicut unitatem in sententia, questue. Addatur, in hypotbesi quod familiae ca­ sic etinm unitatem in forma? Ast quam rnaximo tholicae ab una nd aliam transmigrent dioecesim, ■exoptandum foret, ut in ore omnium catholicorum et multo magis in Americani et Galliam vel alias, eadem resonarent verba fidei, eadem agenda, eadem diversas audientes locutiones in fide, tunc prorsus postulanda caedemquo expressiones sententiarum ac veri fi catur illud peripateticorum: propter quod unum­ sententiae vorboruin. Ex eo quam bonum et quam quodque talo et illud magis, maior videlicet difficul­ iucundum ut inter fratres in unum non amplius tas; tunc in magnum confusionis labyrinthum pro­ audiretur frigidum illud verbum graccus et latinas, fabuntur eorum mentes, nutantes fiunt et in obli­ orientalis et occidentalis; sed in oriente ct occidente vionem ea tradunt, quao ab infantia didicerunt. idem cantaretur hymnus, hymnus caelestis, hymnus Nec huic incommodo, patres amplissimi, nos sufpacis et unitatis. Ex eo procul dubio eveniret quod 0 ficicnter providemus per catechismum, ut quidam confidentius digniusque. immo dicam verius respon­ dixerunt, dircctivum; eadem enim incommoda re­ dere possemus obiurgatoribus religionis catholicae: currunt. Repellendus, alii dixerunt, sopeliendusque parvus -catholici dicimur, et sumus quia cordo credimus et ore confitemur ad salutem idem quod universus catechismus. Et ob quam rationem? Repellendus sepeliendusquo quia diversus requiritur pro diversi­ orbis. Oh! fiat, fiat. Nihil est quod magis conferat ecclesiae quam tate locorum, temporum et udiunctorum. Bona pace unitas2: Solliciti serrare unitatem spiritila in rinculo istorum, ego non video hanc necessitatem in exilium pacis. Ad quem scopum prorsus obtinendum optimo propulsandi vel comitandi ad sepulturam hunc inno­ studio adfaboruvere praeclarissimi schematis auctores cuum parvum libellum. Etenim quaecumque sint in proponendo parvo catechismo. Unum idomquo loca et tempora, eadem tamen semper viget fides; , * nunquam sunt symbolum apostoli iuxta sanctum Leonem, Ambro­ qnaecumque sint haeresce enascentc sium, Maximum et alios proposuerunt fidelibus; novae sod in novam formam transformatae: unde unum eumdemque catechismum proposuerunt paro­ illud semper et ubique et ab omnibus usurpari chis tridentini patres: eccur ergo non unum cutn- poterit sancti Augustini: „Non vobis nova prae­ demquo catechismum stabilire poterunt patres Vati­ dicamus ut sciatis, sed ut cognita faciatis": vel cani? An no sunt in inferiori conditione isti quam otium Vincentii Lirinonsis: rNon nova dicenda, sed illi? Esset enim hic libellus tutissima norma ac vetera noviter dicondn." Ad huiusmodi autem revclut depositum illud, do quo loquens Paulus ad D feliendos, si qui nati sunt vel enascantur errores, Timotheum scribit: Depositum custodi, depositum si profecto non sufficit parvus catechismus catho­ non inventum sed concreditum, non conceptum sed licus, nono forsan sufficiunt catechismi ab episcopis receptum, non usurpatum sed traditum sacro appro­ editi vel edendi? neque isti nequo illi nequo quivis banto concilio, undo sumere liceat formam sanorum alius. Sunt enim pastores qui debont de pergamo adversus contradicentes errores fortiter tonare, et verborum in fido. non solum integrum est episcopis catecheses edere» ’ Argumentum: .Generali * ordinis Mininiorbm summopere laudavit otunibtisque vehementer commendavit confectionem et sod etiam officium imponitur iis ad incitandos pa­ usum pervi catechismi qui proponitur, utpote qni maximi mo­ rochos, ut suscipiant polémicas contra serpentes menti Ml pro servanda fidei unitate. Praeripuas difficultates haereses non solum in urbibus sed etiam in pagis, dissolvit, et pluribus demonstravit non offendi iura episcoporum. in pagis dico ubi per ephemerides et emissarios Ad rectissimam limitationem in schemate positam, litteralis etiam errores disseminantur, et interim parochi sunt ceraio tarlili latino omnino respondens guani accuratissime fiat, petiit ni maior libertas in vertendo tribueretur in dnobus ca­ canes muti. *, riba nimirum Iu ea terminología Jatinae linguae cui bene non Ego itaque censeo, si mihi liceat proforre sen­ respondet lingua vernacula, et circa ea quae ab haereticis di­ tentiam, quod auctores schematis qnicumquo hi versarum regionum ctagis oppugnantur. Proposuit ut ratecblsmns in duas partes divideretur, alteram pro pueris,qui nondum ad sunt futuri, in eo absolvendo habeant prao oculis sacram communionem admittuntur, alteram pro ii.·, qui proxime naturalismum vel scepticismum religiosum, in quo admittentur.secundum Leibnitium omnes novi errons impegere. • Ephe *. IV, 3. Habeant etiam ante oculos characterem huius sacORATIO A 831 À. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 832 culi esse non habendi ullam religionem, aut for- a Schema de catechismo auctoritate pontificia tasse nullam, etiam mille quod in idem recidit, et approbato universali ccclesiao trudendo mihi pro­ inde proposito, ut ait schema, parvo catechismo batur omnino. Una siquidem sit fides, qua sola venerabilis cardinalis Bellannini adiiciant nonnulla, Deo homines placero possunt; una vita, qua sola quae fortasse desiderantur in eo, tum quae ad rem Deo convivunt, eiquo uniuntur; una religio, qua sola BAcramcntalem poenitentiae, tum sanctissimae eucha­ eum colere possunt in spiritu et veritate; una doc­ ristiae sub suo duplici respecta consideratae, et ex­ trina, qua sola haec omnia scite, clare, certissimo, ponant hunc novum catechismum, tradantque in immo infallibiliter edocentur. Cum autem homines omnibus dioecesibus, quem non diffiteor adhuc non sint tantum docibiles Dei, haec fides, haec vita, haec omnibus esse satisfacturum, quia quocumque modo ela­ religio, haec doctrina debuit esdo α Deo; et ideo boratum nullimode irreprehensibilem esse evasurum. Deus ipso haec omnia ab initio docuit, ac postea Sed ubinam opus humanum est, in quo non in­ per Moysem et prophetas multifariam multisque veniantur mendao? Opus venerabilis cardinalis modis pro voluntate sua et sapientia patribus olim Bellannini fuit ad sidera evectum per plura sae­ tradidit, donec in plenitudine temporum Filium suum cula, ct etiam a papa Benedicto XIV laudatum: unigenitum mitteret, Dominum nostrum lesum nunc autem mancum invenitur. Si concilia provin­ Christum, qui erudiens nos, nobis factus est vita, cialia dedere hanc provinciam condendi catechismos veritas ct via: veritas fido qua Deo placeamus, episcopis, nihil est mirum. Ecquid, synodi provin­ eiquo adhaereamus; via lege evangelica qua Deo ciales possuntne imponere omnibus provinciis orbis? B proximumque diligamus; vita demum sacramentis, Naturale est quod ecclesia non providente, ii sibi quibus rite susceptis gratia, qua filii nominamur ct providerent meliori quo possent modo: pro omnibus sumus, nobis confertur, augetur, roboratur, ut finem autom providere omnino spectat ad ecclesiam prae­ nostrum assequamur aeternum. Haec autem omnia nos docet christianao doctri­ sertim in concilio congregatam ; et opus est, patres amplissimi, operae pretium est, ut hoc pro omni nae compendium, seu catechismus, qui propterea terra absolvatur votum. Est lacuna in ecclesia ex­ debet esse pro omnibus unus, quia omnibus una plenda ; et huic desiderio melius occurri non potest, eadem veritas, una pro omnibus eadom vita, una quam in praesenti concilio. Concilium itaque uta­ pro omnibus eadem via, verbo, unus pro omnibus tur iure suo, et quaerat viros doctos qui versentur idem Christus, qui mortis victor reversurus ad Patrem, quae docuit, quao statuit, quae fecit, et sanguino in hoc adlaborando. Nec est cur timeamus ire laesa iura episcopalia. suo signavit, idem ipse docenda, distribuendo, et Etenim episcopi debent regere agnos: pertinet ad facienda, et si oportuerit sanguino etiam testanda supremum pastorem regere agnos et oves. Et ideo instituit. Cui vero haec praecepit? apostolis quidem, Christus dixit apostolis: Euntes docete, et non dixit sed sub clavibus Petri, quem solum instituit supre­ scribùe: ergo falsa haec querimonia. Demum si quis mum omnium iudicem, pastorem, doctorem, vicarium addiderit, unum parvum catechismum sufficere haud nempo suum, omni sua in caelo ct in terra auctori­ posse pro omni ingenii diversitate; catechismi dioe- tatis plenitudine ita praeditum, ut quao sibi propria cesani quos habemus pro omnibus, anne non suffi- C erant plena potestate, ei forent participatione comciunt pro omnibus aotatibns, si praesertim in duas munia. Et haec praeterea ut unitate veritatis, uni­ partes dividantur, unam pro pueris nondum admit­ tate vitae, unitate viae, unitate Christi fideles cum tendis ad communionem, ct aliam pro proxime ad­ ipso, et inter se per Petrum unum essent sicut ipse mittendis? Deinde episcopi habent facultatem ap­ ct Paler unum eunt, ntquo sic ecclesia sua sub uno pendices addendi. pastore ut corde et animo, ita unitate magisterii, Ultimo quidam offenduntur ob eam rectissimam labii et sermonis unum caset ovile, ut, docento Petro, limitationem exaratam in schemate, in quo dicitur: unusquisque lingua sua illum loquentem audiret. ^Litteralis versio textui latino omnino respondens Quod ecclesiae catholicae ita intrinsecum est, quam accuratissime fiat.u Detur, si placet, maior ut simul ac ista labii et sermonum eorumdem unitas facultas interpreti, ego putarem in duobus casibus, scissa fuit, contentiones, aemulationes, animorum primo in ea terminologia linguae latinae, ubi bene distinctiones et magna dissidia in ea orta fuerint; non respondet vernacula lingua, secundo in iis in profecto ut nosceremus, unitatem eius esse vitam, quibus hacreses magis magisque fureeeunt in variis sicut errores, hacreses ot schismata non esse nisi nationibus, et sic erunt omnia recte riteque compo­ huius unitatis scissionem. Haec scriptura, patres, sito. Quod si non obstantibus eiusmodi praecau­ historiae, et summorum pontificum ot conciliorum tionibus adhuc non placebit omnibus, sciant isti acta vobis apprime nota testantur. Quod quidem quod nulla res est in mundo, quae possit omnibus istud etiam claro probat, nihil ecclesiae fuisse so­ placere. Nonne in concilio Tridentino etiam quae-D lemnius, quam unitatem sermonum Christi, apontodam non placebant omnibus, praesertim in matri­ lorum, sanctorum patrum traditionis testium et custo­ monio clandestino abolendo? et iam nemo est, qui dum, et conciliorum oraculis, symbolis, formulis, non commendet ea, quae facta sunt ibi. Itaque decretis constitutam, confirmare ot consecraro mediis confectionem et usum unius parvi catechismi, qui eius scindendae periculorum gravitati respondentibus. fuit semper in meis votis, summopere laudo, ac Et quia pericula haec graviora evaserunt post Luthoomnibus vehementer commendo. rum eiusque gregales; ideo post ipsum validioribus Parcite, patres amplissimi, ignorantiae meae: mediis provisum est, ne fidelium labia penitus scin­ non ut doctor, sed ut docibilis ecclesiae filius lo­ derentur: antea enim errores nonnisi aliquas veri­ cutus sum; parcite insipienti vos qui sapientes estis: tatis catholicae partes impetebant, nec proinde un­ et de hac vestra benignitate gratias ago. quam simul extiterunt. Facile ideo erat buio scissioni mederi et omnium unitati prospicere solius negatae ORATIO veritatis vel in oecumenicis conciliis vel summorum reterendi patris domini Francieci Zunnui Casula pontificum oraculis edita definitione, cuius confessione episcopi Uxellensis et Terralbfnsis^. unitatu vinculum firmaretur. Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ valituram ad unitatem fidei servandam praesertim contra, peri­ rendissimi patres. cola et errores sevi hoiui. Diaaolvit obiectiones dicentium 1 Argumentum : .Episcopal U ielle nais et Terralbenne pro­ catechixmnm hnne non poue Inservire orientali ecclesiae, et lari libi schema et catechismi universalis editionem multam praeindidom ferre laribus episcoporum. * 833 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA NONA 23 februarii 1870 834 At ubi generali veritatem invasit aggressione A Illis itaque venerabilibus oratoribus assentior, Lutherus, qui omnium anteactorum temporum et qui postulabant ut catechismus sit numeris omnibus locorum errores, schismata et baereses o cineribus pro omni aetate, gradu et conditione, distinctione excitavit, ut non solum mysticum Christi corpus in classium completus et absolutus, ut quisque toto suo visibili capite interimeret, sed reale etiam ac vitae suae cursu etiam inter status sui districta augustissimum sacramentum o tabernaculis eiiceret, munera in hoc religionis et doctrinae christianae hinc ecclesia pro generaliori scindendae unitatis peri­ codice, quao a primis annis didicit inveniat, remoculo christianao doctrinae populis tradendae metho­ morct ct alios sive filios, sive famulos suos doceat, dum praescripsit, ut fideles labii et sermonis eiusdem ut omnes in ecclesia, in domibus, in laboribus, in unitate, veritatis, vitae et viae unitatem diligentius periculis, eodem labio uno codemque sermono sem­ ot commodius integram servarent. Hinc catechismus per loquantur. Animo enim teneo alto defixum, concilii Tridentini ad parochos, hinc severiores eius­ omnem carnem cum esset labii unius ct eorumdem dem concilii sanctiones pro instructione catholica sermonum viam quidem et vitam corrupisse, non fidelibus tradenda iuxta formam ab eo praescriptam, vero veritatem. Haec porro si remaneat, utilius hinc catechismi pro parvulis et pro adultis tanta citius vel tardius suum afferet fructum. cura α summis pontificibus generaliter omnibus com­ Nec ab hac mea sententia morent schema op­ mendati, hinc oxplicitao synodorum particularium pugnantium difficultates, quarum qnibusdam tantum pro catecbcaeos uniformitate sanctiones, quarum reponam. Atque in primis dictum fuit non posse plcraequo ab aliis venerabilibus oratoribus vobis B hoc schema execution! mundori ob ecclesiarum orieniam allatae fuerunt. Quid ergo mirum quibusdam talium rituum diversitatem. Nam catechismus non visum fuit, si nostris hisco temporibus hanc ecclesiao est liturgine epitomo, qua ecclesia haec a latina traditionem sequeremur, hanc catechismi populi tra­ distinguitur, sed est fidei, virtutum, praeceptorum dendi methodum perficeremus? Nonno sunt haec et aliorum codex et tessera. In his etiam omnibus nostra tempora elapsis multo peiora? Oh utinam! non est distinctio grncci vel romani, sed omnia omnes respiciunt et obligant, et ideo omnibus iisdem formu­ sunt tamen. Olim onim in ipsis quae veritati fiebant impeti- lis tradenda. Venerabiles ecclesiae orientalis fratres tionibus facile erat iuvenirc, licet plus minusvo vos haec obiectio respicit, exaltat simul offendit ac erroneo applicata, tamen ab eisdem errantibus conser­ si notissima non essent, quae nobis exhibuistis prae­ vata quaedam ordinis principia. Nunc vero, ut scimus clara charitatis argumenta, fidei probationes, et uni­ et dolemus, quia est veritatis ordo, sive naturalis tatis tutamen. Dc vestra igitur amplitudine altior sive divinus sivo humanus sive socialis, qui penitus atque sanctior nobis ineat opinio, nc vel minima et absoluto non negetur? Olim erat inter fideles cadat suspicio qua latebrosus, callidissimus anguis commune universale incorruptibile et non tam unum per eos, qui se praescierunt prurientes auribus vos quam unisonum sanguinis eloquium, quo sive oro inflari praesumat non in aedificationem, sed in de­ in tormento, sivo ense in legitimis et sacris bellis structionem corporis Christi, ac nimio zelo non Christum testantes ct propugnantes omnes christiani tamen secundum scientiam animos titillet, divisiones vel monentes vel mori parati, univoce inter eo Io- C iterum excitando sicut inter eos qui se famulari quebantur: nunc vero hoc mortis eloquium pene dicebant Paulo, Cepbae, vel Apollo. Nonne in obsoletum. Nam christiani nominis hostes pruden- omnibus Christus, qui volens omnes gentes audiro tiores effecti, confusis veri et falsi, boni et mali, verbum Dei per os Petri, cui linteo e caelo de­ fidei, religionis, ecclesiae eiusquo hiérarchisé, ct misso omnes populos praecepit mystico ore suo honestatis etiam naturalis ideis, non persequuntur, comedero, scilicet ad unitatem fidei reducere? Iis sed fallaci effraenis libertatis et materialis perfectae itaque qui aliter sentire videntur probatum sit oleo felicitatis fuco alliciendo populos, cos in errores peccatoris non impinguari caput vestrum, bene vero omnes et vitia praecipites reddunt: si quem prae­ chrismate confirmationis Christi, qui in similitudinem cipue ecclesiasticum cuiusque gradus virum in omnes hominum factus inventus est, qui non dedignavit angunt modos, studiose fingunt so non tam odio servi formam accipere. Altera demum, quae fuit allata difficultas, et religionis, quam humanitatis i urium defensione pro­ cedere, ut non solum extingunnt in populis omnem quae caoteras explicabit, en est qua asserebatur pro eo commiserationis sensum, sod otiam sibi eum­ propositum schema episcoporum iuribus iniuriosum. dem acquirant Olim errores philosophorum, qui Haec difficultas nata est adulatione potius animos rationi et dignitati humanae non tam offensionem movere: ct quisquam forsan mirabitur ab eo vene­ quam dedecus attulerunt, in scholis recludebantur; rabili fratre eam fuisse allatam, qui merito de adu­ nunc vero omnia eorum deliramenta quibus Deum lationibus conquestus eat. Certe enim pro modestia ipsum negant, hominesquo ab his animantibus, quae D ®ua angustiari debebant vasa camis, cum nimium in amplissimo consessu vestro suo nomine appellaro ab amicis suis dilatarentur erga eam spatia chari­ non licet, descendere, corumquo inoro vivero debere tatis. Ro tamen haec assertio episcopis iniuriosa asserunt, non solum libris sod ct in scholis publice est: atque ut hoc probem, illuc debet oratio mea populi edocentur, et in eorum etiam mores legibus resilire, undo initium sumpsit Quao enim fingi possunt episcoporum iura sine Petro? Unde ea traducuntur. Verum lugeamus potius, quam recenseamus ea ortum haberent? nonne a Christo? Verum nonne omnia, quao nostris hisco temporibus oculi nostri Christus Petro soli tradidit ligandi atquo solvendi vident, manus nostrae contrectant. Lugeamus itaque pontificium? Nonno ei soli ius et munus commisit amare, sed remedium etiam offeramus tot tantiequo agnos et oves pascendi? Si ergo per Petrum in malis proposito catechismo, quo populos, filios no­ nos iura dimanant, qui claves regni caelorum com­ stros, in hisce tenebrarum et abyssi abyssum invo­ municandas caoteris solus accepit, ut loquitur cantis erroribus veritatem, viam, vitam Christum sanctus Cyprianus, nonne iniuriosum nobis eat asse­ doceamus, qui fido illuminat, qui loge dirigit, sacra­ rere, ab eo ius nostrum laedi, per quem Christus mentis vivificat, sanctificat, consolatur, et salvat nobis dedit claves caelestium bonorum, ut loquitur Tradamus eia quid ot qua ratione credere dobeant, Gregorius Nyssenus? Quid nos sumus sine Petro, quid ct quomodo petere, quid sequi ot vitare, quid venerabiles fratres, nisi stellae charactere quidem et quibus dispositionibus recipere, ot tandem quid fulgidae sed errantes; quia dum in universum mun­ hostibus debeant respondere. dum invehimur vi illius Christi: llf, doctle, nullo Coxcnu omuu tomus L. 68 835 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 836 grati tatis centro attrahimur, ut completo A in memoria retineri non potuorunt. Super hac re circulo cum nationibus ad Christum redeamus, nisi magistri aequo ao parentes semper lamentabantur, sincere illi adhaereamus qui habet plenitudinem et catcchiisndis catechismus fuit taedio ac onori. pontificalis potestatis, et a quo assumimur in partem Hac calamitato omnes Germaniae antistites summo sollicitudinis, ut dicit Angelicus, ut cum diabolus affecti doloro tandem consilium inierunt ut huic nos sicut triticum cribrare expetiverit, ab ipso con­ malo occurrerent et mederentur. Quern in finem firmemur, cuius solius fides numquam deficit Sic emioontissimus cardinalis Rcisach piae memoriae, reddamus fideles, qui sunt cor unum et anima una. antecessor meus dignissimus, consentientibus Germa­ unius labii et sermonum eorumdem. Et nos ipsi niae episcopis, theologum o societate losu tum oximia qui sumus unius labii efficiamur etiam in Christo in theologicis disciplinis scientia cum experientia lesu, ut unius cordis ct animae, ita sermonum prnestantissimum ad se Monachium advocavit, a quo eorumdem. sub tanti praesulis auspiciis catechismus illo elabora­ Haec vobis, venerabiles fratres, dicere mihi per­ tus est, qui ante viginti circitor annos in lucem misi, ut schema nobis propositum, quod est signum prodiit. Haud immerito ominentissimus cardinalis, publicum unionis fidelium et episcoporum inter se cuius mortem praematuram omnes patres merito et per summum pontificem cum Christo lesu, etiam deplorant, persuasum sibi habuit iterum theologum linguae sardae votum haberet, et ut ego meae con­ de societate lesu forjan esso vocandum nd elaboran­ secrationis anniversaria die, hoc fidei ot subioctionis dum pro tota Germania catechismum, sicut eiusdem meno summo pastori coram vobis solemniter ex-B societatis theologus nempo beatus Petrus Canisius hiberem obsequium. ilie fuerat, qui per plusquam 200 annos catechismo suo celeberrimo Qermaniao doctor et magister cum ORATIO immenso animarum fructu extitit; illorum auctorum re rerendi patris domini Gregarii Scherr communi opera sperari poterat fore, ut opus ex archiepiscopi Alonaccnsis1. omni asse perfectum veniret in lucem: et eventus Eminentissimi praesules, eminentissimi et reve­ spem non fefellit. rendissimi patres. Brevi tempore novus ille catechismus in omnibus A multis praeclarissimis oratoribas hucutquo ex­ fere Germaniae dioecesibus venit in usum, id quod positum est quomodo res se habeant circa parvum mirabile esso videtur, cum in Germania nostra in catechismum in suis regionibus ac dioecesibus. So­ aliis rebus vix olla unitas inveniri possit ct uni­ lummodo ox Germania vix unus inventus est epis­ formitas. At nihilominus quamquam opus maxime copus qui hao do ro tractosset Quare, reveren­ in omnium erat ore, varia in decursu temporis desi­ dissimi patres, perpauca, perpauca mihi revera, deria prolata sunt ct proferuntur. Ex hac causa consueta vestra benevolentia concedite. sensim sensimquo etiam in hoc praelaudato cate­ Per plusquam 250 annos in tota fere Germania chismo pro locorum ct personarum diversitate circa nullus alius erat in usu catechismus quam ille, quem formam diversae factae sunt immutationes. Quaro celeberrimus beatas Petrus Canisius confecit Cate­ mihi equidem persuasum est, difficillimum esse et chismus hic, quem ad unam omnes a nomine auc- C opus grando ut pro omnibus ecclesiae partibus unus toris Canisium nominaverunt, in omnium erat mani­ idemque catechismus adhibeatur; quia notum est bus, ita quidem ut ex eodem quo patres et maiores ubique terrarnm maximam existcre diversitatem, in addiscendis fidei rudimentis usi fuerant, etiam ut iam s prestantissimi * oratoribus snt superque nepotes ot posteri prima religionis fundamenta ad­ expositum est. in Germania omnes pueri ct puellae discerent. Veritates fidei quao in hoc catechismo ad frequentandas scholas publicas per septem, immo tradebantur, omnes etiam senes grandaevi in me­ per octo annos continuos sunt obligati ; his in scholis moria tonuerunt. Ideoque fieri potuit ut mater prima catechismus sptcmatice docetur. Ter ot etiam sae­ magiatra parvulis suis in robus fidei oxtaret, et non pius in hebdomada parochi ot eorum vicarii ad catesolum prima sed otiam assidua, quia fidei veritates chizandos pueros et puellas legibus diocccsanis sunt cum illis somper potuit recapitulare. Usquo ad bino obstricti. diem admodum pauci inveniuntur, qui beati Canisii Et non possum quin in hoc almo consessu clero catechismo summam non tribuant laudem: et negari nostro summam tribuam laudem, cum in hanc sui non potest cos qui «olo hoc catechismo usi fuerunt, muneris pastoralis partem maximo cum fervore in­ in robus fidei optime esso instructos. cumbat, agnoscens cius gravitatem magnumquo mo­ Sod sub initio huius saeculi etiam beati Canisii mentum: quo in munere eatecbizationis sacerdotes catechismus sensim venit io desuetudinem, et alii etiam a ludi magistris magnopere iuvantur. Ili enim catechismi fero in unaquaquo dioecesi illius locum in id maximo intendunt et elaborant, ut libere verba obtinuerunt non breviores quidem aed non meliores; D catechismi memoria ediscant et retineant, dum illi praesertim praecisione et brevitate, quao Canisium verborum aeneum explanant, ot sua sacerdotali digni­ nostrum tantopere commendabant, destituti erant. tate inatructionem catecheticam quasi sanctificant. In multis enim paginis tractabantur quae antea ad Superfluum ease videtur referre, hoc catechizandi paucas fuerant restricta; praeterea eorum lingua et modo tam bene inducto ot observato puoros in doc­ definitiones puerorum ot puollarum intelligontiao trina Christiana accaratiaeime esae instructos, ut non non erant accommodatae; ideoquo discendo acquisita solum dogmata enumerare, sed etiam defendere possint et valeant. Quae cum ita sint, valdo dubi­ 1 Argumentum: .Archiepiscopus Moutecmti et Friiingenrii tandum est, an in his regionibus, in quibus parvuli difficillimum esse, ait, et dabitare se valde an in regionibus, in ad scholas frequentandas lege civili non sunt obli­ quibus parvuli ad scholas frequentandas civili lege non obli­ gati, idem catechismus ac in nostra adhiberi possit, gantur, idem catechismo·, adhiberi possit, se in illis in quibus et an is qui pro illis idoneus est, etiam nostris ut in Germanis ea obligatio existit, et an catechismi prioribus illi· regionibus idoneas aliarum etiam exempli gratia Ger­ respondeat necessitatibus. Si autem nihilominus placuerit, ut catechismus maniae necesaltatibus respondeat Quód si forte non obstante maxima rei difficultate parvum catechismum confici placuerit, parvus communis edatur, duo sunt quae mihi pro­ saltem curandum 1· priusquam pnhlicetnr, indicio et examini ponenda esae videntur: Ie ut cum catechismus illo •pioroperum ex omnibus nationibus submittatur, utrum eorum publicabitur, iudicio et examini episcoporum ox dioetesutn secta·! tali bas respondeat, nec ne·, a· ut non obli­ omnibus nationibus submittatur, utrum necessitatibus gentur ad eius usum ilia· dioeceses in quibus catechismus, hncaadioeceseon suarum respondeat nec ne; 2° ut non qae adbibitus, omnino probatus eat et oinuium volis respondet." tamen 837 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA NONA 22 februarii WO obligentur nd eius usum etiam illae dioeceses, in A quibus catechismus, hucusque adhibitus, omnino pro­ batus est, et omnium votis respondet. Haec sunt, eminentissimi et reverendissimi patres, quao iudicio vestro humiliter submitto. 838 De cantero si utilitas (venio nunc ab quaestionem secundam) cuiusque rei eat perspicua et manifesta, non amplius opus est ut bonus paterfamilias de huiusmodi rei necessitate deliberet: verumtamon non omne quod est utile, est etiam practicabile. Liceat mihi igitur tenorem schematis ex parte utili­ ORATIO tatis et praxeos paullisper considerare; et vos, reve­ ree frendi pairis domini Pancratii Dinkel rendissimi patres, mihi benignissime indulgebitis, si episcopi Augustae Vindelicorum L in eis quae dicturus sum, minus quam episcopus Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ loquar, quum catechista. rendissimi patres. Iam quamplures ex reverendissimis oratoribus Nimis licet fatigati, precor, ut faveatis aliquan­ in defendendo ct probando nostro schemate non tulum mihi non minus fatigato. Paucissima loquar. potuere quin faterentur exequendo tonori schematis In examinando schemate nostro duo momenta plus minuere obstare difficultates. Alii fecerunt solummodo mihi respicienda esso videntur: 1° num propositiones quoad confectionem, alii merito res­ confectio universalis parvi catechismi sit res neces­ pexerunt illa incommoda, quao abrogatione prae­ saria; 2° num huiusmodi catechismus universalis sentium catechismorum, et introductione novi uni­ sit vere in prosperitatem nostrae sanctae ecclesiao, versalis orirentur. Et ut equidem opinor, extant ct prncticabilis. Ad quaestionem primam, auctor B etiam alia omni consideratione digna, quae brevisschcmatis non dubitat affirmaro, ut ox adnoUtionibus simis verbis in exitu discussionis nostrae congcrero appositis cognoscere licet, confectionem istam esso cogito. Difficillimum est, eminentissimi ct reveren­ prorsus necessarium. Assertionem suam desumit ox dissimi patres, difficillimum in genero bonum cate­ multiplicitato diversorum catechismorum, qui in di­ chismum componere: pro meo iudicio res facilior versis dioecesibus reporiuntur; hanc ait multiplici­ foret theologo compendium institutionum theologi­ tatem esso nocuam et abusum nominandam, quem carum in usum theologiae studiosorum conscribere, quam catechismum in usum rudium puerorum. Minus e medio tollere necessitas urget. Equidem huic argumento accedere non valeo. hanc difficultatem parit materiarum tractandarum Concedo quidem nimiam catechismorum diversitatem circumscriptio et earumdom distributio, quam earum ot variotatem non esso fovendam, multoque miuus explanatio et illo locutionis modus, quibus opus est laudandam; sed non concedere possum hanc diversi­ ut pro annorum puerilium varietate parvuli cate­ tatem generatim abusum nominandam esse, quia chumeni oa, quae traduntur, capiant; ct in catechiquod ex parto abusus nominari potest, non abusus zando illos gmdntim a materiis facilioribus ad dif­ nominari debet in genere. Si multiplicitas cate­ ficiliores, a notionibus magis explicit!» procedatur chismorum generatim dicenda est abusus, auctor ad notiones minus explicitas. Quare si hanc dif­ schematis ipso non potest amplius concedere illas ficultatem prae primis ante oculos habeamus, iniuste catecheticas institutiones, quas singulis singularum faceremus indiscriminatim vituperando diversitatem dioccescon antistitibus seorsum catechismo universali C catechismorum, quae sensim sensimque, labente pro locorum indigentiis addere integrum manebit tempore, orta est; memores simus, reverendissimi Ast ab aliquibus ex reverendiesimia oratoribus mo­ patres, non ex uno novitatis studio hunc varieta­ mentum necessitatis longo alio modo etiam urge­ tem esse deducendam, sed multo mugis c quodam batur, quam in schemata ipso nobis proposito id laudabili nec sine discrimine vituperando seu damnando nisu perfectiorem, quam fieri possit, factum fuit. Dictum est, episcopos esse homines errori ob­ usuiquo parvulorum accommodatiorem catechismum noxios. et sanae doctrinae solummodo consuli emis­ perficiendi. Quis vituperabit, reverendissimi patres, illam sione catechismi uuivorsalis a sanctissimo domino nostro patro summo pontifice approbato et odito. solcrtiam, qua singuli praestantissimi viri in Ger­ Dictum est, in aliquibus catechismis reapse singulas mania, In quibus prai· primi is ille venerabilissimus * nomine Gruber monu­ res erroneas contineri vel contentus fuisse. Absit, archiepiscopus Salisburyuirin reverendissimi patres, abs me in hoo momento, absit mentum sibi posuit acre perennius, currente hoc ex iis aliisquo similibus verbis eas gravissimas tra­ saeculo, artem catechoticam colentes, vero practicas here et prosequi consequentias, quao necessario deri­ institutiones edero satagebant? Ego pro mea parte varo debent. Mihi solummodo id in animo fuit illis fateor, linito theologiae prae tica e disciplinam non insistere motivis, quao ab auctore schematis ipso esso adhuc eo perfectam, ut iu iis quae iam habe­ pro necessitate universalis parvi catechismi allata mus operibus, satis suporquo nobis traditam existisunt. Sufficiant igitur ea pauca quao do argumento D mem. Ut difficillimum est in genero bonum parvum catechismum conficere, qualiscumquo sit illorum iste auctor schematis nostri iam protulit. - ■ ' I·· Λ 1 Argumentan»: .Episcopus Augustanus Vindelicorum: Ab­ numerus, quos in componendo novo catechismo ad­ stinendum ab exequendo quod schema proponit; nullatenus ne­ hiberi seu consuli liceat: id mihi prorsus ini possi­ cessarium unum ealechisrnum ; multiplicitatem et diversitatem bile videtur, unum parvum eumdemque catechismum catechismorum in genere appellari abnsuiu omnino non posse. bene conficere, utpoto qui ubique in orbe nostro Maximas difficultates occurrere provenientes cx diversitate cul­ catholico sufficere, ct locorum indigentiis respondere turae gradanm in diversis nationibus et regionibus. Impossibile esse talem catechLiraum conficere qui omnium indigentiis re­ possit. Opus est enim ut in illo non soluui ea op­ spondeat. Potinxquatn conficiendum novum catechismum, exci­ timo observentur, quao in componendo parvo cate­ tandos de ricos carae animarum praepositos od summum studium chismo in genero respicienda sunt, sed ut etiam et iudefeAsara operam in cateehiraudis pneris» non solum in aliao extraordinariae difficultates superentur: sunt ecclesiis, sed etiam iu scholis. Praecipiendum etiam ut intra *! differentiae, fines uniuscuiusque dioecesis unus idemque catechismus pro enim nationalis culturae ot civilization pueris adhibeatur nec ulli cateehistanim liceat alio uti cate­ particulares circa scholas institutiones nec non cao chismo in scholis «ire publicis sive privatis, praeter illum qnem singulares circumstantiae quao ex mixtione cum ordinarius mandavit. In materiarum tractandarum dispositione heterodoxia nascuntur. At universalis parvus cate­ servandum ordinem catechismi concilii Tridentini; simul operam chismus in particularibus variationibus accommodari dandam in singulis provinciis a patriarchis vel archiepiscopi *, * collati prius consiliis cum suis suffragaseli, deinde cum aliis non poterit; sed ille accommodandus erit his solum episcopis eiusdem nationis, nt in quantum fleri potest eatechi ** indigentiis, quae ubiquo terrarum eaedem sunt. Unde morum uniformitas in eadem natione constituatur.· sequitur illum universalem catechismum in omnibus M· 839 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 840 illis region i boa in quibus elatior culturae statua A clerici in curam animarum positi ad summum stu­ dium et indefessam operam in catechixandis pueris floret, insufficientem ene plus minuave futurum. Ast mihi obiicitur, reverendissimi patrea, quoad non solum in ecclesiis, sed in scholis etiam exciten­ id in eche mato nostro iam provideri. Auctor enim tur et moneantur, et praecipiatur quod sequitur. schematis ipse minime dissimulat parvum, qui pro­ Intra fines uniuscuiusque dioecesis unus idemque ponitur, catechismum in variis dioecesibus non suf­ catechismus ad catcchizandos pueros adhibeatur, et ficientem fore: quare in schemate legimus integrum nemini catechistarum liceat alio catechismo in scho­ esse episcopis, parvi catechismi usu retento, eas lis sive publicis sive privatis uti, quam illo qui ab aeorsim edere catecheticaa institutiones, quas ipsi ordinario fuerit mandatus. In quantum ad mate * ad fidelium mentes uberius excolendos vel ad er­ Harum tractandarum distributionem, servetur ordo rores in anis regionibus forsitan profligandos magia qui in praeclarissimo catechismo romano concilii opportunas indicaverint. Respondeo, sano variarum Tridentini habetur. Simul operam dent in singuli * dioecesium indigentiis per huno articulum provideri; provinciis patriarchae vel archiepiscopi, collatia prius ex textu schematis quidem non penitus perspicuum, consiliis cum suis suffrogancis, deindo cum aliis cuiusmodi hae institutiones ab episcopis edendae episcopis eiusdem nationis, ut in quantum fieri esse debeant, utrum in usum solius co tech istae an potest, catechismorum uniformitas in eadem natione ad usum puerilium catechumenorum: verum ai rem constituatur. in utilitatem fidelium cedere optatur, institutiones Haec pauca salvo vestro, reverendissimi patres, praedictae ad omnes catechumenos tradantur ne- B iudicio. ORATIO cesse erit Ast si tali modo singuli episcopi pro reverendi patris domini Matt hin e EVerhard suo iudicio huiusmodi catechismos velati suppletoepiscopi Trerirensis *. rios ediderint, nonne forsan eadem vel maior etiam catechismorum diversitas cxpectanda erit? Eminentissimi et reverendissimi praesides, emi­ Liceat mihi rei illustrandae causa particulare nentissimi et reverendissimi patres. proferre exemplum. Ubicumque, sicut in Bavaria Miror ego ipse vehementer, reverendissimi patres, nostra aliisque Germaniae tractibus, legibus civili­ quod hic adsto coram vobis. Non enim mihi fuit in bus praescribitur, ut omnes pueri puollaeque n sexto animo in tanta frequentia oratorum ad vos de gravi aetatis anno usque ad decimum quartum quotidio materia nobis proposita verba facere. Et revera nec scholas publicas adire cogantur, ibique praeter alia verbo nec scripto ab eminentissimi * pruesidibus scientiae rudimenta etiam doctrinam fidei morum­ nostris petii, ut mihi licentia loquendi daretur. que doceantur. Haec religiosa institutio non solum Nescio quo errore, nescio quo casu fortuito heri per ludi magistros, sed sacerdotes ipsos α sexto nomen meum in catalogo oratorum insertum fuit. usque ad decimum quartum aetatis annum puero­ Diu suspensus haesi ct tacui, et tacendo obligatio­ rum, ordine ad singulos annorum gradus accommo­ nem loquendi quodammodo suscepi iuxta adagium: dato perficitur. Quare in nostra Bavaria ubi in Qui tacet consentire videtur. Ergo eminentissimi omnibus dioecesibus pueri in scholis publicis ad praesidii nostri veneranda voce iussus ut exirem in normam catechismi a patro Deharbo societatis lesu C ambonem, praesto sum, reverendissimi patres, ct de compositi laudatissime instruuntur, iam duo eius proposito nobis schemate omni cum humilitate sen­ catechismi in usu sunt, quorum alter arctissime ca­ tentiam meam proponere non cunctor. Vobis autem tholicae religionis elementa continens, per duos vel ait solatio, quod qui quodammodo coactus venit, tres primos scholarum annos adhibetur, alter autem statim abibit. qui latius doctrinam explicat per subséquentes porro Reverendissimi patres, ego mihi quaestiones pro­ quatuor annos a pueris pucllisque addiscitur. Qualis posui, quid intendat schema nostrum, ct num quod ille parvus, qui proponitur, catechismus futurus sit, intendit in effectum deduci possit; et si possibile vos omnes, reverendissimi patres, latet. Fieri autem est, quomodo modo aptissimo fieri potest? Nun­ potest ut ille pro nostrarum dioecesium ratione, quam ex me quaesivi qui sint auctores schematis, neque pro primaevarum puerorum scholarum insti­ sed semper memor ero admonitionis venerabilis Tho­ tutione accommodatus sit, neque ad usum illorum mae a Kempis datae: nNe quaeras quis hoc dixerit: puerorum inserviat vel perfecte inserviat, qui in sed quid dicatur, attende. ** Si ageretur in schemate ultimis scholarum annis versantur. Si id quod fieri nostro de condendo catechismo tam completo et tam potest, revera eveniret, tunc in scholis non solum absoluto, ut catechismus omnium terrarum ac re­ duo sed tres catechismos habeamus necease erit, gionum ubi inventus christiana, spes ecclesiae, et nimirum universalem catechismum parvum romanum, populus Christianus invenitur, indigentiis et exigen· et duos suppletorio· ab episcopo edendos. Accedit 1 Arguméntala: .Episcopus Tre virentis schema summopere ad has, quae in natura catechismi positae sunt, dif- D ficaliates, quod si universalis parvus catechismus a commendavit, dummodo tamen fixis el immutabilibus verbis ex­ hibeatur doctrinae Christianae compendium, scilicet ea omnia, sedo apostolica publicatus fuerit, pueri et fideles quae omnes sdre debent necessitate medii aut praecepti, vel adulti facile in opinionem ducentur saltem iu nostris quae alias omnes scire necease est, aut quae ubique terrarum regionibus, sibi nil porro addiscere opus esso, quam ad servandam fidei integritatem et puritatem maximi sunt quae in universali catechismo continentur; quam momenti. Haec vero omnia in specie enumeravit, et exponenda dixit clarissimis verbis, semotis terminis scholarum et sententiis excitare vol fovere opinionem utique haec amplis­ libere controversis. Confecto bao ratione catechismo ab epis­ sima synodus vix intendet. copis provinciarum, et ai fieri potest, regnorum, curandam verHae sunt difficultates seu incommoda, quao ex rionem In linguas vernaculas. Translatione facta, episcoporum * consiliis, iisdemqne verbis in concilio epis­ universali parvo catechismo oriunda mihi maxime esae debere, coltali cordi sunt Rogo vos igitur, reverendissimi patres, copali constitutis inserere in ipso catechismo inter definitiones caeterasque immutabiles lineas a aede apostolica praefixas en, enixe, ut quae humilitor dixi, nnimo perpendatis. quae pro regnorum temporumque ratione, ingeniorum varia Ego pro moa parte, ro itorum iterumquo perpensa, cultura, statu ae eruditione scholarum ad errores in regionibus solummodo ox motivo praxeos cum eminentissimo serpentes ab animis amovendos magia idonea Indicarint; ao reverendissimo cardinali archiepiscopo Viennensi, intactis tamen manentibus quaestionibus et responsionibus a et aliis reverendissimis oratoribus concludere cogor, sancta sede editis, quae per maiorem typorum formam vel per asUrisenm aut crucem opportune admodum distingui possent. magis conducere si a confectione parvi catechismi Huiusmodi vero ampliationem non faciendam aut in separato abstineatur. At id milii videtur dilectissimae moiri libello aut in appendice, quae taedium afferret discentibus et ecclesiae magis utile et pronus praclicnbile, ut denuo docentibus, sal praefato minio inter lineas fundamentales." Ml CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA NONA 22 februarii 1870 842 tii· ipso soltis immediato ac sino additamentis suf- a tentias suas ad catechismum romanum, dum patres ficcrct, nobis in schemate corte cogitatio splendida societatis - -lesu libentius ad expositionem catechetiaut potius imaginatio splendida proponeretur, quam cam Bellarmini recurrerent. propositum quod in offectum deduci posset. Et talis Et ai talis catechismus, obumbratio doctrinae, cogitatio, talis imaginatio similis essot avi, quam cum fixis finibus, fixis certisque lineamentis con­ vocant puradiecam, do qua antiqui scriptores re- fectus sit, quid tunc facient episcopi? Primo epis­ ferunt, avcm paradisoam alas quidem splendidas copi provinciarum, aut si fieri potest, regnorum, in habere ad volandum por aera, sod pedibus omnino respectivos linguas vernaculas accuratissimo catecbiscarefc. quibus solido in torra subsistere possit. mumconvertcndum curent. Si schema pag.4(coi.70Ia) Sed baco non est ratio schematis nostri. Alia postulat ut litteralis ct exactissima versio sit, hoo omnino res est, cum in schemata nostro do cata­ certo non excludit ut cuiusvis linguae nativo genio chismo ngatur non omnino absoluto et in se pro versio accommodetur, ut iam etiam observatum est omnibus perfecto, sed de catechismo pro variis a reverendissimo episcopo Brugensi. Et postquam terrarum ot temporum indigentiis ab episcopo sa­ haec conversio catechismi facta est, tunc iuxta meam pienter complendo: et huiusmodi parvus catcchis- humilem sententiam episcoporum erit, collatis con­ mus universalis, mea quidem sententia, perfici potest siliis iisdemque verbis in concilio episcopali consti­ si iusto spatio ot iustis finibus contineatur: iusti tutis, inserere in ipso catechismo inter definitiones nutem fines hi mibi esso videntur. Sit catechismus caetorasque immutabiles lineas, quas sedes Romana compendium, adumbratio quaedam fixo ct firmiter B praefixit, inserere quao pro regnorum tempommque posita; sit catechismus universalis, fixo ct firmiter, ratione, pro ingeniorum varia cultura, pro statu et et immutabilibus verbis statuat eas res, quao omnes eruditione scholarum, ad errores in regionibus ser­ sciro debent necessitate medii aut praecepti, aut pentes ab animis infantium, iuvonum, totius populi quas alias omnes sciro necease est, aut quno ubique amovendos magis idonea in Domino judicaverint. Quaestiones autem cum responsionibus quae ab terrarum ad servandum fidei integritatem et puri­ tatem maximi sunt momenti, exempli gratia con­ ipsa sancta sede apostolica editae sunt, et quae sunt tinentur in catechismo oratio dominica, Avo Maria communes totius orbis christiani, in omnibus cate­ (num in ipsa hac sacratissima oratiuncula ego ipse chismi! emineant et eluceant exempli gratia eo quod in populo quasdam modificationes animadverti) et sint maioribus characteribus, maioribus typorum for­ symbolum apostolicum. Ego in itineribus meis in mis impressae, quod apposito asterisco, aut apposita symbolo apostolico recitando quasdam alteraciones crucis figura sint insignitae, ut inm passim apud in quibusdam regionibus animadverti. Contineat nos fit in libris institutionum, et sic certa lineamenta catechismus praecepta decalogi, actus fidei, spei, a sánela sedo apostolica praescripta primo intuitu charitatis, contritionis, doctrinam de Dei existentia in omnibus catcchismis cognosci poterunt. Sic puto, ct attributis, et det catechismus accuratas attribu­ errores, sancta sedo apostolica dure ac praevia, in turum Dei definitiones: quid sit, Deus est omni­ catechismo tutissime vitabuntur; sic relucebit unitas potens, Deus est omniscius, Deus est aeternus, fidei, divina illa dos et magnifica nota ecclesiae C nostrao catholicae, cuins nova manifestatio per cateiustus. misericors, etc. Exponat catechismus lineamentis certis quid de cbismum m»hi valde placet, et simul semota mono­ «tatù primi hominis tenendum sit: differunt enim tonia, et uniformitas et similiter ea varietas locum catechismi caetoroquin boni, cum alii cum concilio suum spatiumque habebit, quam natura et ratio Tridentino hominem constitutum in sanctitate et rerum humanarum proprio iure expostulat. Naturam iustitiu, alii conditum in sanctitate et iustitia dicant furca violenter vi unification»! non possumus ex­ Exponat catechismus certis ct fixis lineamentis, quid pellere; ct si expellimus, tomen nsque recurret. Hoc sit peccatum mortale, quid veniale, quid peccatum etiam modo si pueri peregrinantes ex alia dioecesi originale, quid sit incarnatio, redemptio; detur de­ veniunt, episcopus facillimo cos examinare potest: finitio ecclesiae, intolerabile enim est, ut in quibus­ nam quaestiones α sancta sedo apostolica statutas dam catcchismis extent definitiones, quae sunt for­ in omnibus catcchismis relucentes et signatas omnes matae in destructionem primatus divinitus in ecclesia sciro possunt, ct examen de iis quaestionibus facil­ instituti aut in contemptum sacramentorum, cum do limum est. Sio etiam facili opere duplex catcehissacramentis sileatur. Contineat catechismus fixam mus esse potest in scholis, ct sicut reverendissimus definitionem gratiae, orationis otium, nam differunt episcopus Augustae Vindelicorum exposuit, revera etiam boni catechismi, cum alii dicant, oratio est in scholis Germaniae, ubi cursus scholarum etiam elevatio mentis in Deum, alii, oratio est colloquium elementarium primarum tam longus est, si non vultis, hominis cum Deo. Explicet catechismus et signet reverendissimi patres, ut taedium excitetur, revora cortis lineamentis quid sit sacnimeutum, et quid D duplex catechismus necessarius est. Videtis, emieint singula sacramenta, ot qui sint ministri, quao nentissimi et reverendissimi patres, mo ox hac parte sit institutio, ct sic alias causas gravioris ot uni­ α schematis propositione aliquatenus discrepare. versalis momenti. Omnia haec in catechismo ex­ Schema admittit tantum, et integrum declarat epis­ plicentur vorbis clarissimis, semotis terminis scho­ copis caso seorsim ct separatim edero catecheticas larum, et somotis otium in quantum fieri potest institutiones. Bene notandum est. eas institutiones, sententiis, quao unius aut alterius scholae catholicae, quno seorsi in separatae ederentur, certo etiam in non nutem omnium sunt, ot do quibus * in scholis aliis regionibus in scholis esse introducendos. est libera controversia. Plure» ex reverendissimis oratoribus ox mente Etiam in cataclismos intrant sententiae schola­ schematis dixerunt, licere episcopis appendices ad rum. Omnium catechismorum certo commendatis­ catechismum conficere, et ut commendarent tales simus iure optimo est catechismus romanus. Sod appendices, nonnulli oratores catechismum cum bre­ negari non potest catcchismum romanum in quibus­ viario compararunt, et cum proprio sanctorum dioe­ dam locis favero sententiis scholao thomisticao, e cesis. Sed magna est his in rebus differentia: ot qua venerabili schola auctores catechismi prodierunt. ideo comparatio mihi valde claudicare et peccare Et in ipsis celeberrimis congregationibus de auxiliis videtur. Proprium est pro nobis sacerdotibus; no» gratiae, cum coram summis pontificibus ClcmenteVIII longo studiorum cursu exculti sumus, nos versati ot Paulo V controversiae agerentur, doctissimus pater sumus iu usu librorum ct potissimum iu usu bre­ Thorons do Lemos appellavit ad defendendas sen- viarii. Proprium sacerdotum est ita formatum, ut 843 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 844 certis quibusdam diebus inserviat, et tunc inservit A boc forte esset iuxta verba, sed certo praeter mentern modo facili, ordinario ac consueto. Appendix autem et contra mentem concilii Tridentini: tunc enim illa catechismi occurreret saepius in eadem materia; parochi negligentiores, si qui sunt, in hac exhor­ lectionem sistere, evolvere locum appendicis, tum tatione quasi praesidium ct velamen ncgligeoliao redire ad catechismum, tum legere notata appen­ et omissionis in scholis haberent Olim reverendissimi patres, cam per pietatem dicis etc. sic connexio omnis tolleretur, sic pertur­ baretur intellectus, memoria huc illuc distracta res familiarum, tum per orationes ot institutiones do­ non teneret; sic etiam energia in mente et cordo mesticas. per imagines religiosas In familiis, quao legentium frangeretur, et taedium doctrinae Christia­ imagines religiosae erant quodammodo vivus catcnae excitaretur. Facile post primam communionem cbisinus, instruebantur pueri: sed tempora mutata aut cursu per elcmentarem scholam confecto, cate- sunt Multis in regionibus, ct praesertim in urbibus cbismum pueri négligeront. Turbabuntur hoc modo haec pietas domestica et familiaria proh dolori non solum pueri, sed etiam ludi magistri et ludi evanescit: vigent igitur et crescat, in quantum ab magistrae quao ad religiosam institutionem, saltem ecclesiae ministris pendet, instructio religiosa io io patria mea, ad illas institutiones adhibentur, et scholis, et sic catechismus noster, ut scholis nostris credo, turbabuntur etiam multi sacerdotes catechistae. quoad materiam et formam congrue respondeat ct In tanto numero sacerdotum, quos habemus, etiam serviat, consociet spirita vere catholico unitatem ct sacerdotes habemus probos, zelosos, sed qui sunt varietatem, consociet sedis apostolicae ct episcocatech istae? Minus d ex teri. Et ipsi sacerdotes ca-B porum labores. Reverendissimi patres, dioecesis techistae turbabuntur per talem methodum. tenuitati meao concredita est omnium diocccsoon Et ei timeatis, reverendissimi patres, ut revera germaniearum antiquissima, fundata ab ipsis disci­ timetis, ne episcoporum incuria aut alia peiori causa, pulis sancti Petri apostoli, ct in martirologio romana errores in catechismum irrepant et serpant: hic timor praedicata ob martyrum pene innumerabilium pur­ non est novus. Nobilissimum membrum concilii Tri­ purata agmina. Hacc dioecesis, reverendissimi patres, dentini, doctissimus praelatas cardinalis, nisi fallor, habuit iam multos catechismo», sed non habet cate­ sanctao Romanae ecclesiae primas Hispaniae Bar- chismum qui vero radices egerit in charitato et in tholomaeus Caranza incidit in suspicionem hacresis consuetudine populi, nam successerunt sibi cate­ ob parvum catechismum ab ipso confectum; ergo chismi, alius alium e loco suo movit, o loco suo timor hac in re non est novus. Si timeatis, reve­ deturbavit. Et si catechismus proponeretur qualem rendissimi patres, no errores inserpant; ego dico, ego in humilitato descripsi, α dioecesi mea laeta­ in institutiones catechetica^, quas episcopi scorsim bundo et gratissimo animo exciperetur: omnes lae­ et separatim sciunetns a catechismo edunt, leviter tarentur quod per catechismum manifestaretur unitas error serpere posset; sed moraliter impossibile est, catholica, et per unitatom promoveretur ea virtus, ut errores serpant in explicationes, quos episcopi qaae est omnium virtutum regina, chantas ad in­ inserunt in ipsum catechismum, ubi claro et firme vicem. 0RAT10 a sancta sede apostolica praescripta ubique et reterendi patris domini Ludovici Haynald omnium ante oculos versantur, et omnium docen- C archiepiscopi Coioceh sis el Bacsie/isis L dorum regula sunt. Ego ergo sum pro catechismo, qui in sua adumbratione in fixis, firmiaquo lineis Eminentissimi domini praesides, eminentissimi orationem, definitionem, et similium necessariarum ac reverendissimi patres. rerum obiecta contineat, et spatium explicandi, Patientia vestra post tot oratores uti idem est applicandi, instituendi episcopis concedet. ac patientia vestra abuti. Caotcrum cum eminen­ Quod spectat ad catechismum Bellarmini, ego tissimi domini praesides, certo providentia divina cedo hanc rem omnino: unum tantum addam. Con1 Argumentóla: MArcUIepbc¿pus Colocenris et Baerienris sentio reverendissimis et doctiuimis oratoribus, qui assentire se iis qui parram enteriti rrnum expostulant, ea tamen desiderant, ut adhortatio ad parochos do institutione conditione ut ia ipso concilii decreto exprimatur novatu caic­ puerorum sedulo habenda schemati addatur: assen- chi unum ntn esse obligatoriam, sed commendari relicta episcopis tior omnino huic propositioni. Celsissimus episcopus sua libeitate; gravibus etiam verbis commendandam episcopis, Strigoniensis et primas Ilungariae pro more suo ut unitati eatechl«aionan studeant, ion βοϊπα in suis dioecesi­ sapienter, et energico hac de rc prolocutus est: bus, sed etian in conciliis provinrialibtis, curando ut uniformitas unum mihi liceat Concilium Tridentinum inculcat ad provincias et nationes extendatur. Si haec serrentur, satis­ fieri mia episcopi/, qui melioris obtinendi catechismi spem non institutionem religiosam puerorum diebus dominicis, habentes, eo indigent, de quo agitar catechismo ; satisfieri quo­ ct aliis diebus festivis. Locus institutionis ex mento que Ite qui damna ex magna catecbteraorum varietate pro­ concilii est ecclesia, sed saecula praeterierunt, ct minantia tolli quaerunt, et remedium expectant Mala tamen hodie schola etiam elementaria et primaria, quam D quae ex eaterià«œorum varietate oriantur imminui porte, aitr si sacerdotes omnes probe noscerent eaterhixandi obligationem dicunt, summi momenti est Iu vacuum nos labo­ quam habent, et In eam studiose Intenderent. Caetcrnm ed raremus, nos saltem in Germanis, si ecclesias solas parvum hunc nun obligatorium catechhmum conficiendum viros pro instructione puerorum haberemus, si instructio * solida theologica eruditione imbutos, et in hoc praesertim puerorum nd dies dominicos et festivos conrctaretur. litteraturae genere re risto·, ab episcopis eligendos esse. Hoc non sufficit, reverendissimi patres, pro tem­ Viros huiusmodi prae oculis habere oportere omnes melioris notae cat echi * moa existentes, et non illum dumtaxat, quem porum, quibus vivimus, periculis urgentibus: ut in venerabilis cardinalis Be! lana i nui edidit, qui certe pluribus im­ scholis institutio, in scholis publicis et privatis, in­ perfectionibus scateL A nonnullis ex patribus, ait, imperfec­ stitutio religiosa sit, ct servetur, et regina sit omnis tiones has recte demonstratas esse et a nemine refutatas esse institutionis etiam saccularis, huc tendore debent fcvm haec postrema certa r exerendusimus orator pronuntia ei ct, omnia studia nostra. Ut ab omnibus parochis in plure» ex patribus manifesta reprobationi» signa dederunt). Nec Bellarmini eatecbteuinm obiectii imperfectionibus carere, per mea dioecesi assidua et regularis institutio cate­ ea evinci, qnae ab IlInstriMlmo Illo oratore dicta »unl» qui chetica, coquo systematica ia scholis, etiam in scholis ambonem ascendit ad cantandas laudes populi Romani frptafilialibus longe dissitis habeatur, a praedecessoribus copus Sutrinus et Nepesinus hie est, qui plttr.biu refutant, * ri dieta fuerant de ignorantia episcopis praescriptum est: idem valet de aliis quae ab episcopo Aureliane dioecesibus germanici·, credo sino ulla excoptiono. populi Romani). Populum Romanum utique lilia laudibus dignum ease et eaeterte populis praeferendum non tamen ideo, Si verbo ad parochos faciendo ipsi hortarentur, quia Bellarmini catechismum ΚιΙκς ted aliis do cauris, Id e.t ut saltem dominici· ct festivis diebus in ecclesia ob praesentiam et internam curam lean Vbviali vicarii, ob institutionem facerent iuxta concilium Tridentinum, plurima charismata quae ex apostolico gratiarum fonte in eum CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA NONA 22 februarii 1870 ita volente, talem otiam ambonem conscendero iusse a rint, qui nec loqui voluit, in boc etiam providentiae digitum respicio, indicantem magnam materiae de qua tractamus gravitatem, quasi nunquam sufficientes oratores sint qui hanc pertractent; et ideo gravitate hac matoriao motus, ego etiam ambonem conscendo ut illa, quae residua mihi post tot oratores man­ serunt, colligens vobis exhibeam. Reticoro non potui ea quao sentio: nam ubi do tanti momenti negotio, do tam parvae nucis ingenti nucleo agitur, ibi quivis quid sentiat, quid optet, quid speret, quid metuat libero pandat, sed et libero pandere possit bona vestra venia est necease. Paucis rem expediam. 846 P Sub ea conditione, ut qualiacamqae demum catechismue obligatorio modo non praescribatur, et id in decreto conciliari forsan condendo, expresáis etiam verbia enuntietur, nihil moror assentivi ut catechismus, non dico parvus, catechismus popularis paretur et commendetur episcopia, quo illi qui me­ liorem non habent vel melioris obtinendi spo laetari non possunt, utantur, utique libere relicto episcopis, ut sicut nunc ita deiqceps quoque * alite.- ea do re decernere possint. 2e Ego id desidero, ut graviori­ bus verbis commendetur episcopis ut unitati catechismorum non solum in dioecesibus suis studeant, sed ut illi qui eiusdem labii ot eiusdem conditionis populos habent, se uniant et quidem non solum in praccipoe dimanant, ob cleri Romani noludmum rei am. et ob provincialibus conciliis, sed otiam plurium provin­ magnam conscnslouem civilis et ecdedotirae potestatis (Re­ ciarum, integrarum nationum, integrorum regnorum probationis tigna, quibus omnes huiusmodi observationes ex­ ambitu, qui quantum possibile est unum catechismum ceptae sunt, ostendere oratori debuerunt, ea quae ipse dixit introducant. contra Bellarmini catechismum maiori patrum numero rdiementer displicuisse.) Addidit reverendiuimus orator nonnullos B Hisco factis, primo quidem bis quao sub num. patres de schemate conquestos eoe quasi episcopalia iura per Io dixi, satisfieret votis illorum episcoporum, qui ipsum violentur. Pl e rosque obmurmurasse cum haec verba melioris catechismi obtinendi spem non habentes, audierunt: «e non obmurmurasse, sed mente sua et rausam catechismo illo egent n concilio parando, coque obmurmurationis, et sensum assequntutn esse verborum illorum, dioecesium et dioecesanorum suorum indigentiis quae primo aspectu duriora visa sunt. Iura episcoporum, quae invocata anni, improprie suuienda esse; vérins enim obligationes optime occursum fore arbitrantur. Secundo autem quam iura aut saltem iura onerosa dici debere. Oriri baec ex observatu et facto satisfieret certe voto illorum, verbis Christi dicentis: ,Euntes docete omnes gentes. * Inde qui ob damna ex magna multiplicium catecbismorum obligationem aut onerosum ius epUcopoium repetendam eru­ varietate necessario promnnnntia talem optant cate­ diendi pueros et rudes in rudimentis fidei. Id mente sua aschismum, ct consuleretur illis etiam, qui cx uno loco sequntcun esse et idcirco non obmurmurasse. Hane obligationem ipsos schematis auctores cognovioc, integrum relinqui episcopis ad alium commigrantes apud cos suae linguae, suae proponentes seorsi vas cx techetican institutiones edere. Immo indolis, suae conditionis, omnes cumdom ubique cate­ patres omne< seorsivarum institutionum necessitatem agnovisse; chismum deprehenderent: quamvis, sincere fateor, per quas cum non tollatur varietas eatechismonin, patet sche­ mala illa, quao ex multiplicitate catechism orum matis auctores finem quem intendunt nullatenus consequi. communiter emanare solent, multum imminuerentur Dictum ea.t eligere, quod malum est reiicere. ipsos schematum auctores catione medianto ad captum parvulorum ct rudium liane sortem sibi expectore debuisse. Eos potius iniurios esse approximati non fuerint, certe numquam effectum in schematum auctores, qui umbra Petri ea titiari dixerunt, illum producent, quem voto etiam et desiderio vestro hoc ipxo affirmantes aegrotare (nova reprobationis ct indig aproducere deberent. tionis signa cx omni parte data sunt). Dictum esse parvum 3° Ad catechismum illam utique non obligatorium, catechismum magnam rem esse, at non inde sequi Romani illud prout iuin dixeram, parandum adhibeantur viri, in praescribere debere. Si enim hodie catechismum Roma prae­ scribit, qnia magna re/ est, cras praescribentur etiam sermonea commissionem aliquam eligendi, viri ex omnibus ad populum faciendi, quia etiam bomiietica institutio magna nationalibus ecclesiis delecti, ab episcopis carum rea est: corruere hac ratione efficacem spontaueitAlcm episco­ ecclesiarum propositi, qui ot solida theologica erudi­ porum, quae tuagnarum rerum mater et effectrix est. (Haec tione subacti sint, ct in hoc litteraturae genere in verba novis indignationis signis excepta sunt, ct voces ex omni parte erumpentes oratorem audiri impediebant, qui {¿arco specie versati, qui omnium catcchismorum, qui in tacere aliquantulum coactus esL Tunc eminentissimus primus diversis ecclesiis adsunt, notitiam habentes, suadere praeses manu silentium indixit·, quo facto orator addidit): possint illa, quao optimo suadere debent. non ease qnod media quaerantur ad unitatem episcoporum cum 4° In laboribus eorum ita procedatur ut usus supremo ecclesiae capite magis eonetabilirudam; unitatis huius fiat in catechismo illo conficiendo omnium melioris splendidissimi exempla haberi cum paucorum annorum spatio per quatuor vices Romam invitati omnes unanimiter convenenotao catechismorum, qui praesto sunt, quorum utinini, (.'arendam patina ne per ea qnae non neeeearia luat D quo not¡tiara gccuin a¿ commÌMÌoncm illam attulerint, unitas turbari videatur. (Norae voces reprobationis et indigna­ omnium melioris notao catechismo rum, inter cos tionis auditae sunL) Post haec addidit orator ab eminentissimo etiam catechismi Bellarmini. Sed ut iste Umquam praeni dio se veniam obtinuisse mentem suam explicandi dre· speciale aliquod exemplar prostet in hoc novo cate­ ea, qnae alias dixerat de emendando breviario, eum ex verbis unius ex oratoribus deprehendere potuerit, non satis intellectum' chismo conficiendo, hoc non opto propter imperfec­ ac esse. Ait ergo se non eo modo loqautum esse ac si totam tiones illas, quao iam in catechismo Bellarmini breviarium caq^re vellet, sed tantum nt aliqua corrigerentur. notatae fuerunt, et quae imperfectiones quod non Quod rum fueiui evolveret, ex omni parte interrumpi coepit. adsint per nullum demonstratum est. Tunc signo dato ab eminentissimo primo praeside, alter ex Dum ad verba illustrìssimi archiepiscopi Tolosani praeridibm emlnentiasloms cardinalis Capali! surrexit, et mo­ nuit oratorem intellecta iam satis esse ea quae dixerat de heri multa egregie dicentis provoco, ille catechismo* emendando breviario, tempus esse ut finem dicendi faceret et quosdam catholicos notans id dixerat, quod in illis locum cederet alteri oratori. Huiusmodi verba universali plausu catochismis solum duae quaestiones de primatu excepta sunt. At silentio faeto orator quin descenderet subinnxit: Romani pontificis re penan tur; et etiam quod inter Utor iure meo ... Sed novis indignationis vocibus iterum inter­ ruptus est. Et eminentissimus Capalti iterum surgens ait: contritionem et attritionem differentia nulla notata .Satia exposuisti mentem tuam quoad ea, quae dixisti de emen­ sit. Bona vestra venia dictum sit, quod de Bellardando breviario; ea quao addis inutilia prorsus sunt et fastidium mini catechismo hoc etiam dici possit Non duas generant tniiverais patribus; impone finem tuae jam longae quaestiones de primatu habet, sed unius quaestionis orationi, et cede locum alteri oratori. * Plaudentibus ad hxee verbi patribus et nova indignationis signa proferentibus, deseeaexigua particula primatum Romani pontificis me­ dere oratnr coactas est." morat. De illa autem differentia serqio in calc­ 847 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 848 chismo non est. Sed hoc argumento ad hominem a fidei animos puerorum et rudium immortales; vi usus magnum ei valorem triboere nolo; et ros cuius obligatur episcopus sollicitari de omnibus huius icitis imperfectiones illius porvi catechismi, quo institutionis medii·, proindo etiam do catechismo cardinalis doctrina religionis Christianae dc sacri­ debito eligendo, cu-us omnea necessarias qualitates ficio, circa quod omnis oeconomia divina sairati utique tantum ipso feliciter ct perfecte apprehendere humani generis vertitur, nec voco quidem attingitur. poterit, qui statum populi sui optimo noscit Beno senserunt id schematis auctores; bono De catechismo ΩΙο, qui eatcchismus nullam defini­ tionem nec plenos conceptus sacramentorum, sed senserunt auctores illi episcopis huius obligationis ieinnas notitias et veluti imperfectas do sacramentis exercitium, aliquo saltem respectu, integrum relinqui dat, qui eatcchismus longos responsiones ostendit, debere. Nam ipsi sciunt cuius gonii, cuius ingenii, sed captui rudium et puerorum accommodatus non quorum morum, cuius culturae, in quibus condi­ est, et dc reliquis dicemus, quod catechismus non tionibus externis, in quali cum alienis convictu salvatur per illa, quao per illustrissimum quemdam constituantur fideles ipsorum, quia omnia insuper episcopum nuper hic egregie plano dicta fuerunt, dum haberi non possunt ubi de catechismo conficiendo ad cantandas populi romani laudes progressus fuit agitur, et quae respicere sicut ipsi episcopi obli­ Vero meretur populus isto laudem illam, quod gantur, ita respicere ipsi episcopi maximo possunt. inter omnes civilizati mundi civitates optimus sano Bene senserunt schematis auctores, et ideo (sed ■it Sod rationem huius non in catechismo Bellar- non legam, legistis omnes) seorsi vae illius catholicae mini quaeramus: quaeramus in aliis, quaeramus in B institutionis necessitatem viderunt. Videmus omnea praesentia et continua paterna cura venerabilis nos, si catechismus talis universalis praescribatur, Christi vicarii; quaeramus in pluribus charismatibus necessitatem huius ecorsivao instructionis pro populo quae ex apostolico gratiarum fonte hicco praecipuo conficiendae, sed videmus etiam varia incommoda, continuo promananti quaeramus in insigni zelo cleri quao exindo enascuntur. Ideo nonnulli voluerunt, romani, quem ego nosse et venerari didici; quae­ ut habeamus etiam catechismum ut proprium sanc­ ramus in magna consensione potestatis civilia ct torum, alii voluerunt, et recte illustrissimus episcopus ecclesiasticae, qua removentur tanta mala quae alibi qui ante me locutus est, ut illud proprium dioece­ ubique vigent et animos, moresque populi corrum­ sium non adiungatur seorsim, iuxta rationem ac pere pergunt, et qua consensione promoventur cuncta propositionem auctorum schematis, sed ut inseratur. illa bona, quae saluti animarum conducunt. Jn his Astcriscis notentur quaestiones quae ab episcopo quaeramus causas eximiae religiositatis et morali- addentur; crucibus etiam notentur vel alia quacum­ tatis populi romani; quam religiositatem ct morali- que demum ratione quao ex generali illo catechismo tatem ipsius insignem ipsi protestantes etiam nuper per nos praescribendo in catechismum quarumvis agnoverunt, ot statisticis editis demonstraverunt, dioecesium assumantur. calculum rerum illarum, quae moralitatem ct religio­ Momentum huius rei indicetis indo, reverendis­ sitatem populi indicare possunt, in favorem Romano­ simi patres, quod in ecclesia Romana actum cerni­ rum prae omnium aliarum civitatum populis cadere. mus. Et hic adest catechismus Bcllarmininnus m ed. Vat. Facio id co fidentius, quia id faeere cum minimo COVCIL. OMNRRAL·. TOMOS L. 851 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 862 temporie vestri dispendio conor. Honor meus, honor a ORATIO coetus illius cui adhaerendi fortunam habeo, id reverendi patri» damini Steph ani lotrphi Pern poscit ut paucis dilucidem insinuationes quasdam Femandn epitropi Malacitani L contra mea dicta, procul dubio non recte intellecta, Eminentissimi praesides, eminentissimi ac reve­ directas. Dictum scilicet fuit, breviarii emendandi negotium ita hio tractatum fuisse quasi putarent rendissimi patres. Absit a me ut meum indicium super achemate oratores, breviarium naevis ct defectibus scatere, quasi totum breviariam inculto et imperito sermone de parvo catechismo multam temporis partem oc­ confectum fuerit. Nemo qui illa veneratione, qua cupet, paucamquo patientiam quao vobis supereat deeot, in illum libram ferri debet (ut feror etiam ad consummationem torqueam. ego), tale aliquid dicere volait ct potuit Si igitur Duo longi menses, circiter tres, trnnsicrunt ab dicta mea mole intellecta fuerunt, hanc mihi satis­ initio huius sacri concilii Vaticani. Et quid focimus? factionem debeo ut id vobis insinuem. Est pugnae quod apostoli suo magistro dixerunt: tota nocte genus, in quo arma et manus non cum reali, sed laborantes nil cepimua. Triginta quinque oratores cum imaginario adversario conseruntur, cuius labiis locuti sunt de schemata constitutionis dogmaticae; verba non dicta apponantur, cuias manibus arma triginta duo do episcopis, do synodis, do vicariis fragilia aptantur, contra quem deinde cum magno generalibus, do sede episcopali vacanto; turba magna strepitu in arenam descenditur, et facilis victoria quam dinumeraro non potui do vita ct honostate magna'gloria celebratur; laetos ac delectabiles B clericorum, et tandem quadraginta quinquo (ot do esse spectatum admissorum plausus fieri potest, roliquo) do parvo catechismo. sed ego illud acceptare, illius sumptus facere non Ah! in tot congregationibus, post tam longas possum. latasquo discussiones, nec unum schema, neo unum Nihil ego aliud dixi, quam adesse in breviario caput, nec unum caaoncm approbavimus, et proh imperfectiones, quao tolli debent. Hoo illo illustris dolor! nil cepimus. Nec monita sanctissimi domini orator, quem voneror, aeque dixit: in eo igitur nostri Papae, nec gemitus ecclesiarum suos sponsos consentio, nihil igitur habeo quod ultra adiiciam. expostulantium, nec voces ovium nostrarum suos Non dixi ego totum breviarium inculto et impolito pastores quaerentium, nec tonitrua, fulgura, et sermono scriptam esso; sed dixi nonnullos hymnos fragores horribilis tempestaría, quao super caput difficiles esso intellectu et parum polito stylo scriptos nostrum rugit, nec vocea inimicorum nostrorum, fuisse. Non dixi ego breviariam adhuc brevius fieri qui dio noctuquo clamant: Mittamus lignum in debere, nimis longum esso; sod dixi pensum quotidia­ panem eorum, et eradicemus eos do terra viven­ num certis diebus ita dimetiendum esse, ut respectus tium, ut nomina eorum non memorentur amplius, habeatur multiplicium pastoralium laborum, quibus efficere potuerunt ut schemata dilucidarentur cum nonnulli detinentur. Non puto recto illustrem illum ea brevitate, quam sanctissimus dominus noster oratorem dixisso, quod id solummodo ii desiderant, Papa iusto desiderat, ecclesia indiget, dioeceses qui sicuri caeef sunt ita nec breviarium recitare expostulant, et securitas et salus et distentía nostra amant: qui breviarium vel per se ipsos recitaret redamant vel per alios recitari non curant, illis idem prorsus Quo vadimus, reverendissimi patres? Quo pergi­ est an longum sit an brovo breviarium, et longum mus? Concilium Vaticanum finem non est habitu­ ât breve aequa ratione negligunt Qui breviarii rum? absque dubio finem non habebit per istam pensum nd iustam mensuram statis diebus exactam viam procedens. Ad rem ergo, fratros mei dilec­ esse velit, illo hoc ipso facto etiam testatur se tissimi, ad perficiendum opus quod universalis ec­ optare, ut et ipse recitaret, ct aliis recitandum clesia desiderat ct totus mundus exspectat; sint fa cero possit breviarium. Cactorum pessimi servitii procul a nobis omnia, quae finem nostrno missionis genus est, quod adamatis robus et personis exhibe­ impediunt. Veniat hodie, inquam, spiritus veritatis mus, dum eorum naevos et defectus orbi ct urbi et sapientiae, confundat arrogantiam et hacreses notos protegimus et conservaro volumus: rectius sapientum terrae. Audiant omnes successores Patri certo agitur, si ab iis naevis eosdem liberare vo­ et apostolorum, ut agnoscant suam ignorantiam, lumus. Et si piaculum erat iu eis quao dixeram, suamquo superbiam, ot relictis idolis suis, unum et nonnisi haoc dixi, complices · habeo concilii Deum verum adorent in spiritu, ot illi serviant in Tridentini patres qui reformationem breviarii dis­ veritate. Eminentissimi praesides, reverendissimi posuerunt; complices habeo summos pontifices qui patre , * utinam oo dicendi genere, quod tanto con­ emendationem breviarii perfecerunt;’ complices venit scopo,conamen moam perfecissem! Caetcnim, habeo illos summos et pios viros qui idem meum si propter ingenii mei hebetudinem aliquid iniudesiderium fovent ... D eundum aut improprium dolenter auribus vestris pervenit, parcatis, enixe oro et demissimo flagito. Eminrnrirrimta praeut CapallL Satis exposuisti Ibi enim maior vestra humanitas vestraquo pruden­ mentem tuam quoad ea, quao dixeraa do emendando tia, ubi notabilior mea imbecillitas, meaquoimpolitia. breviario. Plura verba inutilia prorsus sunt, et Nunc ad quaestionem breviter. concilio molestissima. Impone finem tuao iam satis Impossibile mihi videbatur ut tanti oratores longae orationi, et cede locum alteri oratori. locuti fuissent, tantaeque difficultates orirentur super • schemate de parvo catechismo. Auctor primus, Orator. Ego utique finivissem iam moam ora­ principalis et unicus est non cardinalis Bellarminus, ut aliqui oratores dixerunt, sed sicut cloro expresse tionem ... constat in ipso schemate, est Romanus pontifex, Emineniittimus pronet. Tuas exceptiones dixisti, caput ecclesiae, omnium christianorum pastor, et eatis est de ipsis. Reliqua verba non inserviunt magister ct doctor, quem Dominus noster losus Christus posuit ad pascendum, regendum et guber­ nisi ad taedium: igitur satis sit. ’ nandum non tantum agnos, sed oriam oves. Postea Orator. Iure meo usus sum. Interrupto iterum it erumque sermone, dato tigno, descendit. * Argumentum: .Episcopus Malaeiunui noUtii incommo­ di· ex catechhmonim varietate exortis, difficultates omnes contra schema allita· omnino svaouhse affirmavit, et ipsum propterva schema simplidter et In omnibu· te approbare-. W>8 CONGREGATIO GENERALIS VIGESIMA NONA 22 februarii 1870 854 litteralis versio fieri debet a patriarchis vel archiBDistribuentur nunc duo alia schemata de disci­ , * episcopi collatia consiliis cum suis suffraganois, plina ecclesiastica, et quatuor schemata de regu­ deindo voro cum aliis arcbiepiscopis eiusdem nationis, laribus, quae patrum examini proponuntur, nec non et tandem integrum est (notato verba), integrum pro eorumdem notitia index schematum, quae a est episcopia, praodicti parvi catechismi usu iugiter theologis et ecclesiastici iuris consultis praeparata retento, eas seorsim odero catocboticas institutiones, fuerunt.quas ipsi ad fidelium mentes uberius excolendas Distributione facta, cminentissimus primus prae­ vel ad errores profligandos, magis opportunas in ses hacc addidit: Domino indicaverint. Talis est, reverendissimi „8anctis8Ìmus dominus noster Pius papa IX die patres, talis est parvus catochismus cuius appro­ 20 currentis mensis februarii decretum edidit, quo batio vobis proponitur, ut maius studium, maior pro expeditiori ratione discussionis in congrega­ cura, maior diligentia apponatur ad conficiendum tionibus generalibus peculiares quosdam normas opus porfcctuui. Cum eo omnia membra ecclesiao constituit. Decretum hoc, quod statim ab ipsa publi­ Christi per universum terrarum orbem diffusa erunt catione vim obligandi babet, reverendus dominus unius labii, cum eo eumdem sermonem habebunt, subsecretarios ex ambone publicabitcum eo camdem doctrinam profitebantur, et cum Decretum. eo tandem fiuein invenient mah, quae in opere tam salutari et sancto deprehenduntur, quao erat Apostolicis litteris dio 27 novembris anno proxime usquo hodie confusio, quao a varietate parvorum I superiori editis, quarum initium Multiplices inter, catcchismorum ubiquo notatur, (n Hispania sunt summus pontifex ordinem generalem constituit in tot catechismi quot dioeceses, in multis dioecesibus Vaticani concilii celebratione servandum, in iisque, quot populi, et in aliquo populo tot quot sunt praeter alia, certas quasdam regulas tradidit quibus scholae, ita ut difficillimum sit, si non impossibile, rationi disceptationum α patribus habendarum con­ agnoscere instructionem quam habent fideles in suleretur. rudimentis fidei. Iam vero ipso sanctissimus dominus propositum Nec dicatur laboriosum et diffìcile statuere hanc sibi finem facilius assequi cupiens, nec non rationem novitatem: nam cum initium habere debeat in par­ habens expostulationum quae α plerisquo concilii vulis, eis aequale est unum vel alterum statuere patribus haud semel exhibitae sunt ex eo quod catcchismum, ct memoriae mandare. Et quid interest disceptationum conciliarium series in longum plus laboris, quum magnum beneficium ecclesiae et ho­ aequo protrahatur; ex apostolica sua sollicitudine minibus cum co datur? Quot labores, quot angu­ quasdam peculiares pro congregationum generalium stiae, quot tormenta, quot supplicia passi sunt qui discussionibus tradere normas constituit, quae prae­ plantaverunt ecclesiam sanguine suo et omnibus stitutum generalem ordinem evolvendo, atquo inte­ gram servando eam discussionum libertatem, quae dederunt bona, beneficia temporalia ct aeterna! Eminentissimi praesides, liceat mihi minimo et catholicao ecclesiae episcopos deceat, pleniori exhumili patri huius sacrosancti concilii Vaticani recor­ peditiorique ratione ad rerum tractandarum examen, dari regulam septimam litterarum apostolicarum C disceptationem, et deliberationem conferrent Qaamobrem cardinalibus congregationum gene­ sanctissimi domini nostri Papao die 27 novembris antecedentia anni, quao ita se habet; ,Iamvoro ai ralium praesidibus in consilium adhibitis, et quae­ in ea quae habetur congregatione, exhibitum schema sita etiam sententia patrum peculiaris congrega­ vel nullas vel nonnisi leves difficultates in ipso tionis recipiendis expendondisque episcoporum pro­ congressu facile expediendas obtulerit, tunc nihil positionibus, idem sanctibsimus dominas noster morao erit, quominus disceptationibus compositis sequentes ordinationes edendas servandasque man­ decreti vel canonis conciliaris, de quo agitur, formula, davit: 1. Distributo schemate concilii patribus, cardi­ rogatis patrum suffragiis, statuatur.- Difficultates quas audivimus de parvo catechismo iam praece­ nales praesides congregationum generalium con­ dentes oratores in pulverem converterunt, fuerunt gruum tempus praefigent intra quod patres ipsi, nubes a vento aquilonis dispersae, aves avolantes qui aliqua in schemate animadvertenda consuerint, et non redeuntes. Quid igitur deficit ut secundum ca scripto tradere debeant. 2. Animadversiones hoc ordine exarandae erunt; propositam regulam schema de parvo catechismo sine mora a patribus approbetur, ct ut lex ecclesiae ut primum illae scripto adnotentur quae schema generatila respiciunt sivo integrum sive divisum, statuatur? Domus, eminentissimi praesides, reverendissimi prout a praesidibus indicatum fuerit; deinde illae patres, domus omnibus christianis per totum terrarum quao ad singulas schematis partes referuntur, schema­ oibem disseminatis, demus exaltationis et laetitiae D tie ipsius ordino servato. 3. Qui ex patribus animadversiones vel in verba diem; ut si denuo pallida mors alicuius patris man­ sionis ianuam sua squalida manu pulsaverit, con­ vel in paragraphes propositi schematis afferendas solationem habeat, quod suo adit * torio posita fuerit putaverint, novam verborum vel paragraphorum prima petra in magno et immortali aedificio con­ formulam subiicient in locum prioris in schemate substituendam. cilii Vaticani. 4. Animadversiones a patribus concilii haoratione Oratoribus omnibus auditis, cminentissimus pri­ exaratae ot propria subscriptione munitae secretario mus praeses patres in hunc modum alloquutus est: concilii tradentur, eiuequo opera ad respectivas „ Reverendissimi patres, cum aliquae difficultates, episcoporum deputationes transmittentur. quae bic ia ipsa congregatione generali non facile 5. Postquam huiusmodi Animadversiones ex pencomponi poscent, in praecedenti discussione circa sao fuerint in conventu eius deputation!», ad quam propositum schema de parvo catechismo excitatae pertinent, singulis patribus distribuetur schema fuerint, idcirco iuxta apostolicae litteras Multiplices reformatum, una cum summaria relatione, in qua inter dici 27 novembris 1869, illud una cum obiectis de propositis animadversionibus mentio fiet difficultatibus remittemus pro oxnmine ad deputa6. Schemate una simul cum supradicta relatione tionem pro robus disciplinae ecclesiasticae.patribus concilii communicato, cardinales praeside· Poet hacc, novorum schematum distributionem diem statuent congregationis generalis io qua dis­ bis verbis annuntiavit: cussio inchoabitur. 855 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 85Γ 7. Discussio fiet primum generatim do schemate a mittant in scripto, ut exhibeatur deputationi pre integro vel diviso, prout cardinalibus praesidibus rebus ad fidem pertinentibus. Dies autem proximae 1 visum fuerit, caque absoluta, do unaquaque sin- congregationis generalis reverendissimis patribut gillatim schematis ipsius parte disceptabitur; pro­ per schedulam indicabitur.u Hisco autem absolutis dimissa congregatio est 3 posita semper in hao singularum partium discussione ab oratoribus formula expensi schematis periodo 8. vel paragraphe substituenda, ac praesidibus post Animadversiones In schema do parvo catechismo habitum sermonem scripto exhibenda. privatim exhibitae. 8. Qui de reformato schemate loqui voluerint, dum suum disserendi propositum praesidibus signi­ Episcopus Ratisbonensis: Non satis commendar ficandum curabunt, innuero pariter debebunt utrum sano potest ab hac occumcnica synodo catechismo· do toto schemate in genere, vel de eius partibus romanos in usum parochorum. Desiderandum tamen in specie acturi eint; et, quatenus in specie, de vehementer est, ut post celebratum concilium novo qua schematis parte sibi agendum esse statuerint. eximii huius libri editio, npostolicae sedis iussu 9. Liberum erit cuiquo ex respectivas deputa­ continuo procuretur, in quo, diligenti caetcroquin tions episcopis, impetrata a praesidibus venia, revisione peracta, eae etiam veritates inseruntur et oratorum difficultatibus ct animadversionibus re­ dare exponantur, quao ad sacerdotum ot populo­ spondero; ita tamen ut facultas ipsis sit vel statim rum instructionem optao vel necessariae ab c.'ìdom post oratoris sermonem eloqui, vel pluribus insimul β synodo docebuntur et definientur. Secus doctrina oratoribus eadem supor re disceptantibus reponere, in catechismo romano explanata imperfecta quodam­ idque vel eodem vel alio die perficere. modo maneret, ct sacerdotes cogerentur, uberiorem 10. Oratorum sermones intra fines propositi argu­ veritatum α Vaticana synodo propositarum explana­ menti cohibeantur. Si quem vero patrum extra tionem ex aliis fontibus, neque authenticis, neque metas vagari contingat, praesidum erit ad pro­ forsitan omnino sinceris et limpidis haurire. positam quaestionem ipsum revocare. Porro novae huius editionis procurandae mentio 11. Si discussionum series, re proposita, iam satis facienda esse videtur in fine ipsius constitutionis excussa, plus aequo protrahitur, cardinales prae­ de parco catechismo. sides, postulatione scripto exhibita a decem minimum patribus, congregationem generalem percontari po­ Archiepiscopali Buronsis3: Cum vidissem, emi­ terunt, an velit disceptationem diutius continuari, nentissimi praesides, duo schemata, do episcopis ct exquisitis per actum assurgendi vel sedendi nempe ac do sedo vacanto, simul nobis exhibita suffragiis, finem discussioni imponent, si id maiori simul etiam fuisse di· eus sa, non sino ratione putavi patrum prac-sentium numero visum fuerit. siinul quoque cs-sc discutienda duo alia schemata, 12. Absoluta super una schematis parto dis­ de vita nempe et honestate clericorum, et do parvo cussione, antequam transitus fiat ad aliam, cardi­ catechismo, quao simul puri modo nobis exhibita nales praesides suffragia congregationis generalis fuere. Hac unico ex causa obtenta publice loquendi exquirent, primum quidem super propositis iu ea c ▼cnia, tertio mensis huius nonas, paucis quae de ipsa discussione emendationibus, deinde super inte­ derida dixeram, breviter aliquid et de parvo cate­ gro partis examinatae textu. chismo adiungere satagebam. Sed statini ac a vobis 13. Suffragia tum super emendationibus, tum aliter fieri oportere monitus fui, libentissime, ut par super singularum partium textu ita a patribus con­ erat, obtemperavi. Relicta interim mihi est facul­ cilii ferentur, ut praesides distinctis vicibus nd tas iterum loquendi, ac ea exponere quae ad par­ turgendum invitent primum eos qui emendationi vum catechismum referuntur. vel textui assentiantur, deinde eos qui contradicunt: Quoniam vero correptus morbo ad ambonem recensitis autem suffragiis, id decernetur quod maiori redire nequeam, scripto saltem aliqua consignare, patrum numero placuerit ac mea manu subscripta vobis quam celeriter mit­ 14. Cum do omnibus tchcmatis partibus hac tere rncurn esse duco, ut quae circa parvum cateratione suffragia lata fuerint, do examinato schemate cbismum, non parvi quidem momenti rem, mea sit patrum sententias cardinales praesides rogabunt. sententia dignoscatur. Haec autem suffragia orctcnus edentur per verba Puto igitur nihil utilius, nihil magis necessarium, placet aut non placet; ita tamen ut qui conditionem quin imo nihil pulchrius aut sublimius concipi posse, aliquam adiiciondam existiment, suffragium suum quam unitas in una cademquo fide in toto terrarum scripto tradere debeant. orbe profitenda atquo tradenda. Gentium enim Datum Romae dio 20 februarii anno 1870. apostolus non solum vehementer nos hortator, ut Philippus card. Do Angelis praeses d unum credamus atque ut unum sentiamus, sed etiam Antoninus card. Do Luca praeses ut unum dicamus omnes, nec sint in nobis schismata. Andreas card. Bizzarri praeses Quod certo facillimo nssequemur si una sit ubique Aloisius card. Bilio praeses gentium fidei nostrae tessera, unusque pro universa Hannibal card. Capalti praeses. ecclesia catechismus. Nonne uno corde credimus losophus episcopus Sancti Hippolyti secretorius. nd iustitiam? Eccur igitur uno ore fieri non poterit confessio nd salutem? Si unus est Deus quem Publicato decreto eiusque distributione facta colimus, unus mediator Dei et hominum Christus patribus, eminentes i mus primus praeses dixit: lesus, ai una est fides cui omnea unanimiter ad­ wCam numero primo decreti modo publicati haeremus, ai unum est baptisma quod omnes sus­ statutum sit, ut distributo aliquo schemate cardi­ cipimus, unus otiam sit modus fidei christianao nales praesides congregationum generalium patribus omnibus gentibus tradendae, unus pro toto terrarum concilii congruum tempus praefigant, intra quod * primae ed. Val. patres ipsi, qui aliqua in schemate animadvertenda « Post congregationes generales, qiurnm hic acta et ora­ censuorint, ea scripto tradere debeant, idcirco re­ tiones recensentur, consuetae sessiones aHquandiu lafermtaae verendissimi patres monentur, ut ii quibus super fuerunt ea de causa, nt interea aula conciliaris meliori online et ratione componi powet. quemadmodum patra optaverant, primis decem capitibus schematis constitutionis ut audiendi facultas omnibus facilis et expadita suppeteret dogmaticae de ecclesia Christi aliquid observandum ■ Sermo habendos et non hábilnt. mham tamen ad car­ videtur, istud intra decem dies secretario concilii dinales concilii praesides die 11 februarii 1870 867 ANIMADVERSIONES IN SCHEMA DE PARVO CATECHISMO PRIVATIM EXHIBITAE 858 orbo catochismus. Quod sano apostoli iam fecisse A in educationem christianam puerorum et iuvenum, ridentur cum unum pro omnibus gentibus fidei sym­ aummam vigilantiam magnopere episcopis commen­ bolum confecerunt. Et si a nonnullis orientalibus daret. oratoribus optatum fuit, ut etiam in ecclesiastica Consilium provinciale Burdigalenso anno 1850 disciplina, quoad essentialia saltem, inter omnes habitum, supra his statuta sapientia ct gravitate ecclesias, quantum fieri potest, uniformitas in hac spectabilia tradit his verbis : sacrosancta synodo statuatur, quanto magis niten­ Γ „Intor omnia fovendae religionis media, exi­ dum nobis est ut unitas in catholica doctrina traden­ miam sano locum obtinot ebristiana infantiae et da obtineatur? iuventutis educatio. Episcoporum est igitur saepe Cum igitur nostris hisco temporibus tota quanta ot fortiter admonere, et admonendos curare parentes est humanitas ad quamdam nitatur pervenire uni­ vix enormius ab ipsis committi posso peccatum tatom, offeramus ei nobilissimam vereque homine contra roligionom, societatem naturamquo ipsam, dignam unitatem, scilicet christianae fidei ac reli­ quam si suorum puerorum iuxta catholicam normam gionis omnimodam unitatom. Quod certo fiet, si educandorum iniuriosi fuerint et negligentes. remotis difficultatibus, quao in ro sane omni roperiun2° „Nec admonere parentes episcopis sit satis: tur, ac maxima, quao Deo adiuvanto poterit obtineri, invigilent praeterea per se ot por suos parochos perfectione a Vaticana synodo oa statuantur, quae de omnibus institutionibus, ut certiores fiant an et parvo catechismo in schemate exhibito proponuntur. quomodo ediscatur religio, boni mores serventur, Sed quidnam proderit parvnm vel magnum cate­ B et arceantur vitia. Ubi auton ludi magistros ot chismum apprimo concinnatum habero, nisi etiam puellarum institutrices tanto muneri pares invenient, tum rudibus, tum reliquis omnibus, christianae eis omni modo faveant, addantquo animos visita­ doctrinae assiduo tradendae ratio praecipiatur? tionibus, laudibus et generis cuiuslibet incitamentis. Quamobrom a Vaticana synodo statuendum esse 3° rSi institutorum huiusmodi numerus infantiae arbitror: et iuvontutis religiose educandae non sufficiat, gravo Io Ut in ecclesiis praesertim ruralibus sacer­ officium pastoralis sollicitudo opiscopis imponit, dotes celebraturi singulis diebus festis parvum cato- nempe, ut familiis adiutores facti, instituant quibus chiemum populum docere teneantur, qui ad missam possunt modis, aut instituendae curent scholas queis convenerit audiendam. tuto fidore possint parentes/ Mea mens esset ut talia a sacro concilio Vaticano 2° Ut in quavis ecclesia parocbiali, dominica die, vel post meridiem vel alio opportuniori tempore iubeuntur. Quod spectat ad catecheses, insuper mihi vi­ catechistica instructio a parochis ad populum deretur necessarium in memoriali revocare ca habeatur. 3° Ut tum parochi tum sacerdotes omnes ab quao praescribuntur a sacro concilio Tridentino, ipsis vocati non solum diebus festis, sed toto seas. XXIV, cap. 4 de reformatione, addendo haec quadragesimae atque sacri adventus tempore, quo­ verba: Ideo catechesis institutiones inter praecipua tidie pueros christianae fidei rudimenta summa parochorum officia merito recensentur. C Praeterea, quidquid do condendo catechismo curent sollicitudine edocere. 4° Demum ut ad vitam quodammodo revocentur pro ecclesia universali sentiatur, magni momenti doctrinae christianae sodalitates tam salubriter pro mihi vidotur frequenti mutationi catochismorum sua Mediolanensi ecclesia a divo Carolo Borromaeo occurrere; nam exinde pluribus dioecesibus Galliae institutae, ut omnium ecclesiarum pastores vestigia occubuit tam salutaris ct laudanda consuetudo qua sectentur tanti viri, qui ot in concilio Tridentino huc usquo temporis intra familias catechismi textus perficiendo tantam navavit operam, tantumque diebus dominicis ct festivis recitabatur. Speciatim, postea laboravit ut Tridentini decreta in praxim in moa dioecesi Lucionensi, ab editione facta novi catechismi, haec praxis evanuerat. Post elapsum ubique reducerentur. Sed satis ista sint pro viribus praesertim in­ suffirions temporis spatium, cum catechismus quom firmis; omnia tamen ot vostro et omnium ominen- edocentur infantes idem ille sit quem parentes tissimorum cardinalium, noe non reverendissimorum fuerunt edocti, pius usus do quo agitur, et qui tantopere iuvat familiarum propriam indolem nostris patrum sapientissimo iudicio humillimo eubiicio. temporibus tam acriter impugnatam, renovari potest Episcopus Lucionensis1: Oratores fero omnes, cum zelo ct fervore adhortantibus episcopis et qui pro repellonda aut tuenda redactione unius parochis. Sed istud ex mutationo catechismorum parvi catechismi pro universali ecclesia tam prae­ proveniens incommodum non est certo parvi mo­ claro locuti sunt, non satis mihi videntur attondisse menti, et illud arbitror dignum quod in statera primo loco ad remedium afferendum negligontiae ponatur ad quaestionem do qua agitur dirimendam. Pluris generis sine dubio obstant difficultates, et incuriae parentum qui, praesertim ruralibus in parochiis, omnem curam puoris elementa religionis no eadom methodus catechismi universali imponatur inculcandi, ot ipsius catechismi textum litoralom ecclesiae, et forsan sapientiae concilii Vaticani re­ ooruni memorino commendandi, in scholarum ma­ pugnaret legem condere, quao statini in desuetu­ gistros refundunt. At vero statuta, quibus reguntur dinem, ipsa vi rerum, abiret Sed nil credo obstare echolao cuiuslibet gradus sub potestate civilium no praecipiatur, pro populis eiusdem idiomatis, cate­ auctoritatum erectae, non solum in Galliis, sed in chismus, in cuius redigenda doctrina lumen esset omnibus foro nationibus Europae, eo usque litte­ ot exemplar catechismus a concilio Vaticano conden­ rarum scientiarumquu humanarum studiis offuscant dus. Plura essont in hoc catechismo generali, quae programmata, ut minima tantum temporis portiun­ necessario in catechismis cuilibet idiomati propriis cula pro religionis studio supersit. In his rorum servari deberent, qualia sunt actus fidei, spei, chartangustiis, attentis otiam impedimentis aliis quao tatis, contritionis ot adorationis. nascuntur saepe ex indifferentia magistrorum lai­ • corum pro his quao religionis sunt, mihi videretur Episcopus Trevirensis, archiepiscopus Salisburexoptandum ut sacrosancta synodus Vaticana, oc­ gensis, archiepiscopus Coloniensis, episcopus Oenicasiono accepta discussionis schematis de catechismo, brugensis, episcopus Moguntinus1: A sacro concilio i Linerie datis sd prMriJem et depaUlionem de disciplini wdesiastica die 19 februarii 1870. 1 Litteris doth ad ¿animales coadlii praesidet d*e februarii 1870. $7 859 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 860 A’aticano humillime et instantissime petitur, ut a morns determinetur, quique ex diversis nationibus parcus catechismus pro orbe catholico iuxta eum digan tur α patribus concilii. Quare hanc schematis modum, quem in congregatione generali die 22 partem sic exponendam proponerem : Nos sacro * concilio statuimus, ut, sublata in februarii habita infrascriptas episcopus Trcvirensis hoc approbant proposuit, condatur, ita nimirum, ut a sancta sede posterum parcorum catechismorum canetote, omnes apostolica firmis et immutabilibus verbis cae preces episcopi uti debeant parco catechismo, qui iuxta metho­ eaeque in doctrina fidei ac morum quaestiones et dum serratam a venerabili cardinali Bellarmino, et responsiones praescribantur, quae ad unitatem fidei adhibitis celebrioribus catechism is conjicietur a comtum integre servandam tum lucide manifestandam missione quatuor episcoporum a concilio eligendorum ; universalis vel certe gravioris momenti sunt. Deinde et post approbationem duodecim episcoporum ex integram sit episcopis provinciarum aut regionum diversis nationibus a concilio pariter eligendorum vel nationum, collatis antea consiliis iisdemque suprema nostra auctoritate sancietur et firmabitur. verbis, ea in cateehismum locis aptis inserere, quao Episcopal Ratisbonensis’ ; Apertissimo iis assen­ pro particularibus regionum ao nationum indigentiis atque praesertim ad usum scholarum idonea in fio, quae pro conficiendo et in universo catholico Domino indicaverint. orbe praescribendo parvo romano catechismo prae­ Verba autem a sancta sedo apostolico prae­ stantissime dicta et luculentis argumentis demon­ scriptu tanquam omnium quae dicenda sunt, regula strata sunt luvabit tamen haec argumenta recenti et amussis, non solum immutabilia semper per- B etiam Bavarici gubernii agendi ratione nugoro. maneant, sed etiam, ut eluceant, maioribus typorum Quemadmodum enim moderna gnberniu catechismo formis imprimantur, aut opposito asterisco vel crucis quoquo scie ingorcro amant, ut ingratos quasdam figura distinguantur. veritates sustollunt ot byiantinas, ei ita loqui fas Humillimae huius propositionis rationes et motiva est, sententias invehant, quibus puerorum iam animi in oratione episcopi Trovircniis in congregatione imbuantur; ita etiam Bavaricum gubernium nonnisi generali die 22 februarii habita continentur. post suum beneplacitum obtentum cateehismum ab episcopis io scholis praescribi patitur; et duodecim Episcopus Salutiarum1 : Excellentissimi et reve­ abhinc annis quaedam in praescripto catechismo rendissimi domini praesules deputati examinandis mutari et corrigi ab episcopis postulabat observationibus factis a patribus concilii super Quae guberniorum cateehismum corrigendi cupi­ schema de parvo catechismo. ditas magis etiam nutritur, ubi saecularis potesti.» Infrascriptos humillime supponit sapientissimo scholarum seu instructionis monopolium iniustissimo vestro iudicio quae ipse opinatur, et ab aliis epis­ sibi vindicat ot ecclesiam nonnisi famulantem in copis proferri audivit do hoc schemate. scholis tolerat. Eiusmodi ergo cupiditati concordiori Ipse, uti in aula conciliari asseruit, arbitratur xelo facilius et firmius obsistere poterunt episcopi, necesse esse omnino statuere praeceptum do unico quando ecclesiasticam legem, unum romanum catoparvo catechismo adhibendo in omnibus dioecesibus, chis mum praescribentem, ad arcis et tutaminis instar nulla excepta; qui catechismus latino idiomate C habent. Unde ex hoc quoque apparet, tanto maiorem exaratus, et a sancta sede approbatus ot iuasus, esse veram episcoporum libertatem, quanto magis in unaquaque natione in linguam huius propriam visibilis unitatis nexus augentur et cum firmissima et vulgarem authentice transferatur. Hanc partem ecclesiae petra eosdem conrinciunt. schematis omnes forme patres concilii libentissime Cui rationi alia accedit observatu digna. Ex approbabunt quo enim in Germania, guberniorum praecipuo Sed probabiliter plures ex patribus non ac­ actione, parvas catechismus beati Petri Canisii ceptabunt aliam schematis partem, io qua hic unicus sublatus est, desideranda catechismi unitas in illis parvus catechismus dicitur conficiendus ad instar regnis defecit catechismi Bellarmini, nihil aliud addendo: nam et In Bovariae dioecesibus quidom ante tria lustra meo, et plurium episcoporum iudicio hic catechismus unus idemque catechismus in scholis adhiberi coepit, Bellarmini plurimis scatet defectibus. Habet respon­ sed mox una akeraque dioecesis proprium catcsiones nimis longas; nihil ferme dicit de sacramentis chismum parvum dtnuo invexit Ex qua catechisconfessionis et communionis, nihil do sacrosancto morum variatione non solum spiritualia populi in­ missae sacrificio, nihil ferme do sacramento matri­ commoda, sed id etiam consecutum ost, ut quaestio monii, parum do ecclesia et de summo pontifice. do meliori catechismo condendo in foliis publicis Hic catechismus potest teneri tamquam exemplar et inter clericos continuo agitaretur. Quisquis enim, quod ad methodum dialecticam per interrogationem etiam exigui ingenii et paucae scientiae, satis in­ et responsiones, et quod ad ordinom rerum, qui D structus et sapiens sibi esso videbatur, ut do porest in explicandis symbolo, oratione, praeceptis Dei fectiori catechismo dissereret; et qui recto catoet ecclesiso et sacramentis. cbizando impar erat, non sibi sod catechismo id Sed adhibendi essent etiam alii celebriores cate­ culpae vertendum esso censebat. Sperandum orgo chismi ex diversis nationibus, et extrahendo ex omnino est, quod male sanus eiusmodi novorum omnibus quae sunt meliora et clariora et scitu catechismorum cudendorum pruritus ab oecumonico magis necessaria, opus componere, quod uberiorem concilio sanetur, dum unus idemque parvus catonotitiam rerum erodendarum et praeceptorum et chismus in universo orbo incommutabiliter prae­ sacramentorum praebeat, quam quae habetur in scribitur. Sane in hac ipsa de catechismo disceptatione parvo catechismo Bellarmini. Conferrot vero quam maxime ad conciliandos experti sumus, quis et quantus sit sensuum dissen­ episcoporum animos erga hunc cateehismum, ai in sus; et quam difficile ait, ut in una tanta provincia constitutione statueretur, hunc unicum parvum cato- vel in uno tantum regno idem catechismus communi cbismum conficiendum esse a commissione epis­ episcoporum suffragio invehatur et conservetur. coporum eligendorum a concilio, et eorum opus, Attamen perfectiorem etiam parvi catechismi uniantequam α sancta sede approbetur, eubiiciendum 1 Propter nimiam multitudinem oratorum haec oratio in esso iudicio quorumdam episcoporum, quorum nu- congregatione generali habita non est ; sed tamen congregationi * Litteris datis sd patre * d-puUtlonii de disciplina ecdeliutiea die 27 februarii 1870. particulari de disciplina ecclesiastica tractanti traditur. Die 28 februarii 1870. Audor. _________ 861 ANIMADVERSIONES IN SCHEMA DE PARVO CATECHISMO PRIVATO! EXHIBITAE totem populi catholici instructio et saluberrima con- a sensio, praesertim in hodierno amplissimo nationum commercio, evidenter requirit. Sapientissimum ergo consilium duco, ut, quemadmodum una fides, con * fessioniaquo unitas ab apostolica sedo originem ducit, ita etiam unus idomquo catechismus, in terrarum orbo pro linguarum varietate communis, ab infallibili hac sancti Petri cathedra promanet. 862 sit evulgata? si patresfamilias velint, ut eam discant filioli a privatis ludi magistris, vel ipsi pueros suos eam docebunt? si magistratus collegiis, vel locis educationis sibi subiectis eandem rem praecipiant? Num doctrina illa perfectior cffo:mata vel efformanda plectetur censura theologica? auctores, et qui ea doctrina utuntur excommunicentur, vel aliis poenis spiritualibus coerceantur? Talia et similia ecclesiae catholicae moderatores facientes nonne Episcopus Aquipondonaio1 : Reverendissimi patres merito traducentur tanquam inimici progressas ad propositum schema sivo impugnantes sivo pro­ perfectiora? Hypotheses huiusmodi videntur dignae pugnantes videntur non satis praecise introspexisse ut auimadvertantur. ca, quno attinent ad quaestionem; quoniam non Episcopus Nolanus1: Do utilitate, do oppor­ discreverunt partem dogmaticam ab ca, quao eat illius dilucidario, explanatio, explicatio. Reapse tunitate, immo ot de necessitato conficiendi unum, propugnatores pro sua sententia afferebant exempla eumdemquo parvum cateehismum, qui sit quaedam orationis dominicalis, salutationis angelicae, symboli voluti tessera unitatis catholicae ecclesiae, nihil apostolorum etc.; quao omnia verbis eadem ex­ dicendum arbitror, cum ot in schemate asseratur primentibus toto orbe debent disci, cum ad dogma B hoc esso in votis omnium fere episcoporum, et Fpcctont; impugnatores vero fieri non posse assere­ pleriquo oratores, qui in aula conciliari hao super bant, ut parva doctrina eadem forma, ordino et ro sonnonem instituerunt, eamdem utilitatem, oppor­ expositione aptetur tam variis regionibus, tot cen­ tunitatem, et necessitatem agnoverint. Equidem si hoc opus ad illas dumtaxat veri­ tenis et centonis millibus populorum, ct hominum ingenio, aetate, moribus, educatione diversorum. tates, quae cuilibet christiano scitu necessariae sunt, Utrimque oppositum studium partis colentis, si quis coarctaretur, inutile fortasse esset hac do ro diutius doctrinae partem dogmaticam a disciplinari (sic aliona abuti patientia; quando quidem omnes probe appello expositionem partis dogmaticae) secerneret; norunt, quaenam sint huiubmodi veritates. Verum respectivas obiectioncs, ot difficultate facillime oum sedes apostolica quasi epitomen Christianae doctrinae in parvo, quom conficiendum curabit, cate­ dilueret. Profecto pars dogmatica doctrinao christianao chismo tradere velle videatur, nbs ro non orit, si eadem sit oportet in toto mundo. Quatenus verba quas in hoc munero exercendo expertus sum diffi­ dogmatis elucidentur brevi periphrasi impubcrum cultates candide aporiam, vestroque subiiciam iudi­ ingenio accommodata, ut addiscant proprietatem, cio, ut in parvo catechismo concinnando, si oppor­ et significationem verborum ; nihil obstaret, ut eadem tunum videbitur, prao oculis habeantur. Nemo est qui ignoret cx recta docendi methodo doctrina eodem tenore concinnetur, et imponatur recitanda in toto orbo. Sic exempli gratia quid pendere et ipsam cuiusque artis vel scientiae inintelligitur verbis credo in Deum patrem etc., passus C stitutionem: qnapropter si methodum negligi con­ sub Pontio Ptlato etc,? Intelligo, respondebitur, verbo tingat, vel finis, quom quis sibi proponit, deficit credo, me habere pro certo, et firma persuasione, vol difficillimo obtinetur. Ilinc cum qui n toneris quao in symbolo asseruntur, firmius etiam, quam annis hunc cateehismum addiscere tenentur, sint ca quao sensibus subiiciuntur, quia sunt verba Dei vel pueri vel crassioris ingenii homines, nisi sacerdos infallibilis etc. Pontius Pilatus est nomen officialis vel alius, cui hoc munus imponitur, istorum indoli romani, et sic do caeleris. Haec expositio brevis ac intelligentiao seso accommodet, parum vel nihil verborum partis dogmaticae erit perquam utilis, commodi consequetur. Quapropter putarem hunc parvum cateehismum et fortasse necessaria: reperiuntur viri et mulieres adultae nctalis, qui adhuc ignorant significationem iam conficiendum in tres partes servandae methodi tot verborum in symbolo contentorum ct in aliis gratia dividi oportere; in quarum prima illao tan­ locis doctrinao christianao. Pueri instructi tali ver­ tummodo veritates tradantur, quao necessariae ne­ borum significatione faciliter intelligent ampliorem cessitale medii el praecepti dicuntur cum pressa expositionem doctrinao christianac, cum pervenerint formula virtutum theologalium fidei, spei et charitatie, nec non actus, qui dicitur, contritionis: atque nd adultam aetatem. Ncccsso pariter est, ut eodem tenore verborum hao veritates cum praedicta pressa formula et in recitentur actus fidei, spei, charitatis ct contritionis: sequentibus partibus ipsissimis verbis repetantur. tot foro paroeciae tot formulas habent diversas; In secunda parte ampliori forma explicabuntur, idque parit non parvam difficultatem in admini-D quno n pueris iam memoriter ox priori parte retinentur. In tertia demum parte pueri instituendi repetent strationo sacramenti poenitentiae. Expositio aliquanto protracta, et obligatoria (ipsissimis semper verbis) veritates, quas in duabus partis dogmaticae, quao constituit partem, quam praecedentibus iam docti fuerunt cum brevi expli­ dixi disciplinarem, nomo se existimabit in omni catione symboli apostolici, orationis dominicali^, disciplina tam eruditum, ut valeat explanaro ot decalogi, ct sacramentorum praesertim eucharistiae exponere partem dogmaticam modo conformi in­ ot poenitentiae. genio, aetati etc. hominum totius orbis: nemo prae­ Diuturna experientia edoctus fateor, me maximas sumet reporiri viros doctos ex reverendissimis patri­ semper percepisse utilitates, cum in tradenda pueris bus concilii Vaticani, vel alibi, qui sint capaces aliisque hebetioris ingenii hominibus Christiana doc­ efformandi parvam doctrinam numeris omnibus ab­ trina hanc methodum constanter servaverim, atque solutam, uti sunt oratio dominicalis, symbolum aposto­ ab aliis, qui idem munus obibant, servari manda­ lorum, aliaeque veritates revelatae, quao non admittunt verim. mutationem. Quapropter eveniet casus, quo alia At enim parvus hio catechismus ita confici potest, parva sit, vol eflormetur doctrina ratione methodi, ut integra tradendae doctrinae materies continenti ordinis, facilioris oiocutionia captui puerorum magis serie concinnetur, atque in plura capita dividatur accommodata; quid fiet, si ea typis evulgetur vel ea ratione, ut unicuique puerorum classi aliquot i DaU : Schema nec diris vovendum nec ad astra tollen­ dum putat, sed maculis quibusdam infici facile abluendis. Reverendissimus Faict Brugentis (eoL 493a); In schemate pleraque sunt optima, nonnulla tamen, licet paucissima, emendatione aliqua vel expolitione indigent. 56 867 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 868 Reverendissimus Audu patriarcha Babyloncnsis a ecclesiam Dei. 2® In alio schemate restringuntur Chaldaeorum (coi. 614b): Reprehendit, quia eadem facultates vicariorum capitularium, qui tamen eunt videtur pro ecclesia orientali et occidentali statui et ipsi praelati inferiores, habentquo officio suo inhaerentem jurisdictionem quasi opiscopalom. disciplina. Vido Varianda. Contradictio esso videtur illis negaro quod aliis I Π. Do iis quao in schemate supprimenda proponuntur. conceditur. Reverendissimus Simor Strigoniensis (coi. 371 c): Reverendissimus Zunnui Casula Uxollensis ot In capite VII supprimatur necessitas doctoratus in Terralbensis (coi. 473b): In capito VII supprimatur iuro canonico, et simpliciter dicatur vicarium gene­ prohibitio in vicarium generalem assumendi pooniralem debere esse virum doctum. Nam 1· rari sunt tentiarium vel parochos, tum quia liberi esso debent doctores in iure canonico. 2® In nonnullis regioni­ episcopi in eligendis suis vicariis generalibus, in bus potias sunt arcendi, utpoto promoti in universi­ quibus omnem suam fiduciam ponunt, tum quia tatibus suspectis et ab auctoritate ecclesiastica secus carere saepe deberent vicario generali. minime dependentibus. 3® Non omnes doctores sunt Reverendissimus Strossmayer Bosnonsis ct Sirdocti, et de episcopi potius prudenti iudicio con­ miensis (coi. 480 a) : In capito I non interpellentur fidendum est. principes ct magistratus ut praesidio sint libertati Reverendissimus Demartis Galtellincnsis-No­ ecclesiae. Rationes: 1· Periculosum id est, quia rensis (coi. 393 b); Quamquam non intendit contra­ haec protectio saepe saepius degeneravit in ecclodicere prohibitioni quominus in vicarium generalem B siao servitutem. 2® Frustraneuin est; in hodierno assumantur canonicus poenitentiarius aut parochi enim rerum statu principe·, otiamsi vellent, non (capite VII), videtur tamen consulere ut supprima­ possent ob leges, quas vocant, fundamentales et tur, cum dicat eam aliquibus, fortasse non immerito, hinc indo iuratam fidem. 3e Si libertati suao ex­ videri posse lacsivam libertatis episcopalis, in­ ternum aliquod praesidium est, nullibi id ecclesia juriosam etiam poenitentiario et parochis, quasi in posterum inveniet quam in publico iuro ot pu­ scientia ex confessione acquisita abuti possint ad blicis populorum libertatibus, ut hoc ipsum modium externa ct judiciarii negotia finienda. ab ecclesiae hostibus adhibitum ipsa convertat in Reverendissimus Melchers Coloniensis (coi.407 B) : suam et populorum defensionem. Expediens esso iudicat, ut in capite I § Dum auUm, (coi. 477 a): In capito VII expungantur ea qui­ ubi edicitur, episcopos apostolicae sedis iura et bus vicarius generalis excluditur ab excipiendis ministerii sui libertatem tueri debere, deleantur con fossionibus. Immerito enim dixit reverendissimus verba coUatis inter se consiliis, caniunctisgue studiis Molinensis (vide Fananda) episcopos et vicarios et viribus; quia ansam praebere possunt ad per­ generales ab hoc officio abstinere debere; cum o verso suspicandum, episcopos incitari, nt contra contra 1· potestas remittendi ac retinendi peccata gubernia conspirent, et superflua etiam esse vi­ sit summa potestas quam acceperunt, et 2° optimo dentur. concilientur officia patris ct iudicis, uti patet exemplo Quoad caput II De residentia, silentio hanc sancti Fran ci sci Salcsii aliorumquo episcoporum. p ráete ri ri posse ait, quia tartasso nunquam hoc 0 Reverendissimus Vitali Ferentinus (coi. 491 D): officium diligenter anteactis temporibus observaturo Ad caput VII amplectitur eorum sententiam qui fuit, quemadmodum nunc observatur; addit tamen, respuerunt doctoral» laureae necessitatem. opportunum se censere, ut poena contra episcopos Reverendissimus Faict Brugensia (coi. 494 D): non residentes statuatur eo modo, quo in schemate Omnino retinendos esse censet duos postremae edicitur, quia controversias doctorum sapienti modo capitis I paragraphes, quia expedire videtur ut, decidit; sod inquirendum caso putat, an faciendum postquam ecclesia inde a concilio Tridentino cum sit per decretum concilii occumenici, vel aliter. eadem hac solemnitato loqui non potuit, inter me­ Reverendissimus Dupanlonp Aurclianensis (coi. dias nostrae aetatis tempestates, pro praesenti et 437c); In capite VII circa vicarios generales hono­ futuro aevo iterum declarentur verba Christi Domini rarios supprimendum esso contendit id, quod de (Matth. XXII, 21) et apostoli Pauli (Rom. XIII, 1 eorum nomine et usu abolendo statuitur, praeter et 2) de obedientia principibus debita, et simul hi ius antiquum et contra libertatem episcoporum ac a summo pontifice requirantur ad operam divinam bonum ecclesiae. Animadvertit enim in iure com­ non impediendam, sed pro viribus cum ecclesia muni Decretalium, ac nominatim in titulo De officia promovendam. ricarii in sexto hoc sanciri, ut episcopus non unum 9 III. De lis quae La schemate addenda proponuntur. ied plures possit eligere vicarios, quibus iurisflîctionem contentiosam vel voluntariam, aut utram­ Eminentissimus Schwarzenberg Pragensis (coi. que committat, sive in solidum sive pro parte. Ad-D 360D-361 a): Do iuribus etiam episcoporum dici tnonet hoo munus in Gallile non impertiri solere debet, non de solia officiis, et plura sunt addenda hisi viris ecclesiasticis, qui doctrina, virtute, aliis­ de episcoporum dignitate atque auctoritate (vide que meritis praecellunt Accedit necessitas eosdem Varianda). Nam 1® in Tridentino quoque concilio augendi tum ob vastissimam dioocesum latitudinem, multum fuit do eorum iurisdictiono tractatum et tum ob varietatem ac multitudinem negotiorum, disceptatum. 2° Auctoritas episcopalis non minus quao expediri debent: alii enim, exempli gratia, hodie impetitur quam pontificia, ct illa etiam a praeficiendi sunt scholarum inspectioni, alii domo- concilio defendenda est. rum religiosarum moderamini, alii aliis episcopalis (coi. 3610): Agendum praeterea eat do electione sarcinae partibus obeundis. Nec iuvat respondere episcoporum. Etenim Io multo magis hoo est ne­ haec obtineri posse, quin necease sit hunc titulum cessarium quam dicero do episcoporum officiis; et honoremque tribuere: nomo enim facile subit onus, libertas ecclesiae praesertim circa electionem epis­ coporum vindicari debet 2° Mala multa hac in ro nisi honor simul accedat Reverendissimus Paco Amerinus (coi. 449 d) : Si existent, contra quae a concilio expectatur reme­ praelati inferiores in eo, in qua nunc sunt, condi­ dium. Reverendissimus Ballerini patriarcha Alexandri­ tione exister© pergant (vide Postulata), non placent quae iu capito Ill § Insuper de iis dicuntur. Nam nus (coi. 365 A, 0): Proponit, ut in capito VI ad­ 1· eorum institutio non eat apostolica, nec iuris- datur, pastores dioecesanos, quorum paroeciae vel dictio est 00 rum quos apostolus dixit positos regero secus ecclesiae animarum curam adnexam habentes 8Γ>9 SUPER SCHEMATE CONST. DE EPISCOPIS, SYNODIS ET VICARIIS GENERALIBUS 870 numorum quadringentarum vol cxcodant vel saltem t Reverendissimus Devoucoux Ebroicensis (coi. attingant, e cloro degenti extra suam residontialcm 383-4): Cum eminentissimo Pragensi et aliis vult civitatem non teneri advocaro ad dioeccsanam ut dicatur de iuribus episcoporum, et praeterea synodum nisi vicarios foráneos sivo locales sive insistit ut agatur de eorum obligatione iura sua plebanos, qui decani extra Italiam passim appel­ integra servandi et tuendi. Rationes sunt: F Mo­ lantur, capitula collegiata si quao sint, ac duos nita sanctorum patrum et conciliorum, ct exemplum parochos canonica institutione antiquiores ex qua­ concilii Tridentini. 2° Hodierna praesertim neces­ libet plebo sivo docanatu, vol duos animarum rec­ sitas retinendi clericos in officio et compescendi tores antiquiores officio, ubi parochi canonico in­ turbulentos. 3® Si do iuribus sileat concilium, id stituti non habeantur. Episcoporum porro maxima nocebit potestati episcoporum; dicetur enim eos sollicitudo esso deberet, ut statini deinde in plenis fuisse correptos, non vero firmatam eorum auctori­ congregationibus synodalibus plebium sivo decana- tatem. Non est tamen cur reprehendantur, cum tuum synodales constitutiones promulgentur et officia in schemate recensita impleant, ct nimiam graviter commendentur. Motiva sunt: 1® Incom­ potius vigilantiam iis obiiciant sacerdotes. Reverendissimus Lluch Salamantinus (coi.387c): moda quao ox nimia multitudine oriuntur in ciero et populo, rationo hospitii, rccollcctionis animi et Agatur otiam de episcoporum iuribus, nisi in aliis gravitatis conversationis, recti ordinis in sacris schematibus id fiat. In capito VII verbis vicarii generalis addantur caeremoniis et conventibus. 2® Expeditior ot op­ portunior facta synodorum celebratio omnibus simul B haec alia et officialis. In aliquibus enim regionibus amplae dioecesis ot numerosi cleri antistitibus, a vicarius generalis episcopi distinguitur ab officiali, quorum non paucis propter praefata etiam incom­ ita ut ille rem oeconomicam et administrativam, moda synodi intermissae fuerunt. Generaliter ita­ hic vero iudiciariam et contentiosam curet. Ibidem mentioni doctoratus in iure canonico que videtur concedendum, quod hic illic fuit pecu­ addatur illa doctoratus in sacra theologia, et licenliari induito permissum. Reverendissimus Simor Strigoniensis (coi. 367 ▲): tiatus sivo in iure canonico sive in sacra theologia. Reverendissimus Spaccapietra Smyrnensis (coi. Agendum est do iuribus episcoporum, quia eorum potestas hodie impugnatur vel extenuatur, cum 399 c,d): In fine capitia I ubi sermo est dc debito tamen Tridentinum dicat episcopos successisse in obsequio ct obediencia praestanda saeculi potesta­ locum apostolorum, ot positos esso a Spiritu sancto tibus, cum nostra aetate antiquis gubernantibus novi gubernantes do facto passim succederò accidat, regero ecclesiam Dei. (col. 367 o): Initio schematis remittatur saltem proponit, ut mentio fiat celeberrimae Grcgorii XVI ad Tridentina do officiis et obligationibus episco­ constitutionis, quae incipit Sollicitudo ecclesiarum, porum decreta sessionum V, VI, XIII, XXIII, XXIV, in qua declaravit sanctam sedem, cum aliquem XXV, no videantur patres concilii Vaticani eas gubernationem in populis exercentem titulo quo­ tantum sibi proposuisse obligationes quas schema libet, etiam regio, vel litteris aut legatis oratoribus honorat, vel cum eo negotia tractat, non intendere indicat. (coi. 370 c): In capite VI statuatur ut ad syno­ ! idcirco ullum ei ius attribuero aliorumvo iuribus dum dioeccsanam vocentur omnes decani et ex detrahere, sed ea tantum prao oculis habere, quae districtu decanali unus insuper parochus, quem ce­ ad spiritualem populorum felicitatem conducant. Reverendissimus Darboy Parisiensis (coi. 403à): teri parochi rotis suis elegerint Motiva sunt: Io In multis dioecesibus non possunt vocari quot­ Titulum £)e episcopis aecum ferre dicit, ut habeatur quot nunc do iure vel consuetudine vocari debent. ratio non solum de episcoporum officiis, verum de 2® Sinendum non est ut omnes parochi septem vel episcopatu iuxta totam comprehensionem sumpto, ac proinde de eius origine ac natura, de loco quem octo diebus absint a suis parochiis. (coi. 377 b): In eodem capito VI addatur solum in hierarchia tenot et qua vi hunc servare possint episcopum habere votum decisivum in synodo episcopi, qua polleant auctoritate leges ferendi, dioecesana. Absolute enim necessarium hoc eat, iudicandi, dispensandi, atque de eorum privilegiis 1° propter acta synodi Pistoriensis; 2° quia, licet et iuribus. Dici debuisset de omnibus quao facere Benedictus XIV claro idem edicat, ot Pius VI in aut debet aut potest episcopus ad bonum suae bulla dogmatica Auctorem fidei sententiam Pisto­ dioecesis regimen; dc legibus et iudiciia, relationi­ riensium damnaverit, recontiori tempore rursus fuit bus cum aliis hierarchiao ecclesiasticae membris, , * do permulti» haec quaestio agitata ab iis qui ordinem divinitus et cum varino conditionis viris laici boni ac mali fontibus qui episcopis aut adiumento in ecclesia stabilitum evertero volunt. Reverendissimus Monzon y Martins Granatensis sunt aut impedimento, do institutionibus ct facti» (col. 373 b): In capite VII montioni doctoratus ad­ D inter quao episcopi versantur, de usibus temporum ot locorum, indolo institutionum, instinctibus popu­ datur illa licentiatus, iuxta usum Tridentinum. Reverendissimus Losanna Bugellensis(col. 376 o): lorum, inordinata libertate diariorum, de rationo Antequam de episcoporum officiis dicatur, do eorum denique qua haec omnia vinci et ad animarum iuribus, praerogativis ot divina institutione agen­ salutem rovocari possint ab episcopis. Reverendissimus Melchers Coloniensis (coi. dum est. Reverendissimus Caixal y Estrado Urgollensis 407 a): Censet in capite I pertractandum esso do (col. 382 a): In capite III expresso inculcetur donuo episcoporum dignitate et iuribus, quin etiam de procuratoris solvendae dobitum, aut aliundo si fiori reformatione episcoporum, quia omne verum et possit provideatur visitationis expensis. Nam in sincerum reformandi studium α sui ipsius reforma­ Hispania sunt parochi vel alii, qui per falsam con­ tione principium babero debet, atque ideo non cordati alteriusvo documenti interpretationem et speciali quidem instructione, neo lata locutione, sed variis praetextibus so ab illo debito immunes esso gravibus verbis edicendum, quod ii, qui primi sunt contendunt. Magis etiam necessariam hanc addi­ in dignitate, primi et esse debeant in vitae sancti­ tionem reddit seria visitatio in schemate iniunota. tate, in sequela Domini nostri lesu Christi crucifixi, In capitibus V et VI addi nonnulla debent qui­ in imitatione eius humilitatis et spiritus paupertatis, bus provideatur regionibus, in quibus propter gu­ vitamque degero alienam ab omni mundano fastu, berniorum intolerantiam synodi provinciales et luxu et splendore, deditam orationis et medita­ dioecesanae haberi nequeunt. tionis studio, ut eorum vita omni clero sit exemM· 871 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 872 piar, et praeclara gregi forma ex animo, et non A Reverendissimus Dreux Brézé Alolincnsis (col. ad speciem. 442 b): Inter episcoporum officia illud utiliter ad­ Reverendissimas Gsndolfi Cometanus et Cen- dendum censet, quod in Christi ovilo nisi por ostium tumcellensia (co). 413 a): Censet asserì primo de­ ingrodt nou liceat, ct quod iisdem diobue, quibus bere dignitatem et iam episcopalia: insuper et parochi pro fidelibus sibi commissis celebraro iubenlaudandos episcopos hic congregatos qui amplissima tur, episcopi pro univorso grego suo sacrosanctum dederunt argumenta verae et sincerae adhaesionis offerant missao sacrificium. Do cardinalibus nutem erga Petri cathedram, nec non zeli pro religione et Romanis congregationibus nihil addendum existi­ et abnegatioais in ecclesiae iuribus tuendis, patien­ mat, cum nulla existât necessitas, et tota lineo res tiae quoquo et fortitudinis in persecutionibus tolo * ad solam pontifioem pertineat ran dis. Do his honesta mentio facienda in Vaticano (coi. 445 a): In capite VI addendum putat, quod concilio, quemadmodum in duabus encyclicis fecit si propter fidelium necessitatem et sacerdotum pauci­ sanctissimus dominus noster dum persecutio effer­ tatem omnes de iuro vocandi advocari nequeant, vescebat. quidam ex ipsis ct parochi proprio dicti, aut de­ Reverendissimus Charbonnol Sozopolitanus (coi. cani tantum advocentur, quibus vero impeditis pro­ 4171): Existimat in capitol, post primam senten­ curatorem mittere liberum sit. tiam do firmandis episcoporum officiis, opportunam Reverendissimus Paco Amerinus (coi. 450 c): esso mentionem do quasi immensis benedictionibus Putat non abs re fore ut aliquid dicatur do con­ quao adveniunt episcopia intrantibus per ostium ] siliariis episcopalibus. vocationis divinao, et de maledictionibus quao ve­ Reverendissimus Ormaechca do Tulancingo (coi. niunt illis qui per latam portam ambitionis in­ 457c): Praescribatur episcopis ut in sua dioecesi grediuntur. erigatur congregatio censurae librorum ox optimis Reverendissimus Ketteler Moguntinus (coi. 419 B): composita viris, et ubi quinque reperiri nequeant, Innuit mala gravissima quao ex non recta electiono saltem unus eligatur qui libros ct folia do fido et episcoporum proveniunt ecclesiae, ct satagendum moribus scripta examinet, suumquo indicium epis­ ¿icit, ut, quantum fieri potest, omnes eliminentur copo aut gubernatori dioecesis communicet. Epis­ abusus. Non adimendum principibus et capitulis copus nimio negotiorum numero impeditur quo­ quod habent concessum ius in electiono praesulum, minus ipso illud officium obeat, quod tamen maxime sed putat addendum in schemate caput doctrinae, necessarium est in America, in quam tot volumina in quo totum electionis epiecoporum negotium tra­ introducuntur. datur, ot immensum nefas eorum explicetur, qui ad (coi. 454 a): Ad caput I § Dum autem animad­ aliquam in hoo nogotio partem vocati, secundum vertit, episcopos Ilispano-Amcricanos in magnis respectas humanos aut suasiones politicas suas angustiis versari, quia eorum libertas in omnibus partes agunt. · fero negotiis ecclesiasticis impeditur a guberniis, Putat suadendum episcopis, ut una cum cano- unde etiam humiliata ct contempta eat dignitas nicis capituli cathedralis communem vitam agant, episcopalis. Necessariae igitur sunt leges quibus cum nihil magis ad aedificationem populi et ad C non solum gubernia intra potestatis suae limites vitae sacerdotalis virtutes excolendas conducat contineantur, sed viri etiam ecclesiastici perspi­ Reverendissimus Fania Potentinus (coi. 426 c): cient dignitatem episcopalem ct omnium α suo In capito I mentionem fiori postulat de episcoporum episcopo dependentiam. dignitate ac iuribus, ut auctoritati episcopali tum (eoL 457 o): In capite VI omnino addi debet apud populum tum apud clerum maior concilietur soli episcopo esso votum decisivum, ceteris cocreverentia, et fructuosius sit eiusdem exercitium. sultivum tantum. (coi. 427b): In capite V § Epiicopi addi postulat, Reverendissimus Zunnui Casula Uxellensis ct ut quando convocanda est synodus provincialis sedo Terralbensis (coi. 469 a): Schemati praeponatur metropolitana vacante, et adest archiepiscopus suf- prooemium de divina ecclesiasticae bierarchiae con­ fraganeis carens, qui semel iam metropolitanum stitutione, ox qua, memorato supremo Romani ponti­ elegisse comperiatur, hoo in casu ius synodum ficis primatu honoris et iurisdictionis ac infallibili convocandi eique praesidendi archiepiscopo isti, magisterio, prono alveo fluant cardinalium et epis­ neutiquam vero episcopo antiquiori tribuatur, ob coporum auctoritas, dignitas, iura, officia. Inter supereminentiam honoris, quae dignitati archiepisco­ iura autem episcoporum primo loco vindicetur eorum pali debetur. Quod si forte istiusmodi archiepiscopi electionis libertas contra eam laedentes saeculi *! suffragane carentes, vel unum tantum habentes, potestates. Rationes sunt: 1° À sola ecclesiasticae duo vel plures concurrant, alternatilo ab iis illud bierarchiae constitutione derivantur mystici corporis ius exerceatur in suis respectivo ecclesiis. Praeterea D Christi vito, unitas, auctoritas, omniumquo eius addatur quod, metropolitano concilium convocanto membrorum unio, vigor, iura, munia, actus (ut ait eique praesidente, archiepiscopus suffraganeis carens apostolus) proprii. 2° Electionum libertos vindicata praecedat suffraganeum antiquiorem. serviles arcebit episcopos. Reverendissimus Dupanloup Aurelianeneis (coi. (coi. 474 b): Ab omni capituli voto et influxu 433 a): Assentitur dictis ab eminentissimo Pragensi liber pronuntietur episcopus in regimino dioecesis. et reverendissimis Coloniensi ao Parisiena!, poatulat- Sufficere enim canonicis debet si singillatiin merean­ que ut de excellentia et iuribus episcoporum sermo tur ab ordinariis consuli ot ad varia officia assumi. habeatur, eo vel magis quod bac nostra aetate a (coi. 473 a): In capitibus V et VI necessario quibusdam laici * protervioribus ea impetuntur et debet explicite indicari quibusnam competat in conculcantur. synodis provincialibus et dioecesanis ius interve­ (coL435d): In capite V addendam esse ait in- niendi, et soli episcopo in synodo dioeceaana esso iunclionem congregandi concilia plenaria ad exem­ votum decisivum, einsque arbitrio relinqui iudicium plum antistitum Americanorum, ut, collatis consiliis, circa materias proponendas vel tractandas, secluso de communibus eiusdem nationis necessitatibus con­ omni sive cleri sivo capituli consensu aut voto etiam sultetur. Quae si solemniter celebrari facile ne­ consultivo. Motiva sunt potius tacite lugenda ab queant, saltem singulis quinquenniis habeantur episcopis quam exponenda. Reverendissimus 8trosamayer Bosnensis et 3irepiscoporum collationes, per quas concilii nationalis miensis (col. 47G a): De iuribus episcoporum dicendefectui suppleatur. 873 SUPER SCHEMATE CONST. DE EPISCOPIS, SYNODIS ET VICARIIS GENERALIBUS 874 dum est, quia inter eorum iura ot officia indivulsus, L praesertim ecclesiae, ut in capite I § Dum autem est noxus. (coi. 477 b): Sod inter officia non memo­ non contra principes tantum, sçd contra populi retur applicatio missao pro populo (quam oxprimi etiam exigentiam libertas ecclesiae expresse vindi­ cupit reverendissimus Molin ensis), no videantur cetur. episcopi huic obligationi dofuisso. (coi. 505 c): In capite II addendum proponit (coi. 479 d): Do episcoporum electiono tractari declarationem qua expresso edicatur, episcopos dobet, quia una oat ox gravissimis ecclesiao necessi­ orientales ad residentium nedum moralem sed et tatibus, et in oa versatur tota causa libertatis eccle­ personalem eodem modo toneri, quo tenentur epis­ siae, cum Christus Dominus internum et maximi copi occidentales; sunt enim nonnulli qui falso valoría pro ea libortato praesidium posuerit in forti opinentur, occidentales huic legi obstrictos esso, ot constanti animo episcoporum, adeoquo sollicito quia cortos mensae reditus percipiunt, adeoque secus curandum sit ut boni eligantur episcopi. dicendum esso do orientalibus qui mensa episcopali Reverendissimus Vitali Ferentinus (coi. 489 b); caront. Id autem falsum esso demonstrant anti­ Haud dubitat, do honoribus, dignitate, auctoritate quiores orientalis ecclesiao canones, qui decernunt episcoporum, et eorum libertate in gerendo munero eos deponendos esse, qui per tres hebdomadas sino abundanter alibi rationem haberi. Bonum est, ait, necessitate abfuerint. Deinde quam maximo con­ ut fideles prius officia quam beneficia nostra digno­ gruit, ut inter episcopos ritus orientalis et occiden­ scant. talis uniformitas coneorvetur, salvis usibus ao ritibus (coi. 491C): Schemati praeponatur ecclesiastica B contrarili·, ab apostolica tamen sede approbatis. Reverendissimus Gastaldi Salutiarum(col. 507a): hiérarchie, utpoto quae universae disciplinae parens est, et suum cuiquo decus ac ius perspicuo atquo Postulat ante omnia addi spoetalo caput inscriptum explícito tribuit. De disciplina cleri goneratim, quatenus nimirum (ibid.): Quoad obligationem visitandi sacralimina inferiores ac superiores ecclesiasticos viros com­ et referendi do statu dioecesis (capito IV), pro­ plectitur, ibique agatur do sanctitate vitao, oratione spiciendum est incommodo et difficultati perspicue mentali ct vocali, divino officio, missa, praecavendis et ordinato statum dioecesis describendi, quando periculis castitati contrariis, personis quae clericis paulo ante praescriptum temporis spatium decesserit famulatum praestant, charitati praesertim orga pau­ peres, concordia, negotiatione prohibita, spectaculis vel translatus fuerit episcopus. (coi. 492 b); Ad caput VII consulendum putat, aliisque similibus. Post haec singillatim loquendum quantum fieri potest, decori illorum vicariorum, esso dicit do cardinalibus, patriarchis, archiepiscopis, qui improviso et inopinate bao dignitate destituti episcopis, vicariis generalibus ot capitularibus, cano­ per urbes possim errare videntur, et ab iis saepe, nicis, parochis ote., una simul exponendo, quao quos compescere et coercere nccesse fuit, turpiter cuiusque dignitas, iura ct officia. (coi. 508 D): Ad capita V ot VI postulat ut molestantur. Si huio rei provideatur, facilius erit agatur etiam do synodis nationalibus. Interest enim viros virtutibus praeditos invenire. Reverendissimus Faict Brugensis (coi. 494 c): quam maxime, ut antistites unius eiusdemquo naContradicit iis qui vellent in capito I sermonem C tionie communibus consiliis expendant ao statuant fieri de iuribus episcoporum et do multis aliis; regulas, quas singuli uniformiter sequi debeant in existimat onim do iis dicendum esse ubi de synodis relationibus, quao inter ecclesiam et civile guber­ dioeccsanis et provincialibus, de seminariis, de nium intercedunt. capitulis, de vita et honestate clericorum. Sed in § IV. De Hs quae Ia schemate varianda proponuntur. titulo addendum iudicat De dignitate .. . episco­ Eminontissimus Schwarzenberg Pragensis (coi. porum; nam opportunum esso censet ut pontifex, episcopis praesentibus, quaedam verba proferat 360 d): In capite I uberius exponatur muneris quibus dignitas et origo divina episcopatus toti episcopalis excellentia, ita ut pateat quantum sit mundo declarentur, cum his temporibus decor et munus quantaquo dignitas episcoporum, qua sunt auctoritas episcopalis nimis frequenter vilipendantur. apostolorum successores et positi a Spiritu sancto (coi. 494 a): In eodem espito I, pag. 2, lin. 6 in regimine ecclesiao. Vido Addenda. (col. 361b): Mutetur forma nimis acerba, quao anto finem, ubi dicitur divinae legis etc., unum verbulum addi desiderat, ita ut dicatur legis divinae nequo episcoporum dignitati, nequo eorum, ut nuno sunt, merito, nequo praesentis temporis adiunctis pariterque et ecclesiasticae. Reverendissimus Zwerger Secoviensis (coi. 500 a): convenit. Si rigor exigat, mitius et verius dicatur: In capito III § Nec ad desiderat ut addatur vicarios Si qui forto sint qui hanc vol illam muneris partem capitulares tenori ad visitandam dioocesim, quoties neglexerint. Reverendissimus Simor Strigoniensis (coi. 368a): sedes ultra biennium vacet. (coi. 500 O, D); In capito VI addatur praelatos In capito 1 loco morbidae pecudes ponatur morbi­ vero nullius in posterum, etiamsi forte hucusque dae oves, quia haec sola vox fidelibus convenit, et privilegium synodum dioecesanum celebrandi non biblica ost. habeant, eam non tantum posso, sed deboro cele­ (ibid.): In fine capitis I non dirigantur verba ad principes, sed fidelis populus ipse moneatur. brare. Adhaeret oratoribus qui petierunt ut non omnes Io Principes facilo reponent so velle, sed non posse. do iuro ad synodum dioecesanum vocandi in posto­ 2° In populis centuplum fructum eiusmodi exhor­ rum vocari debeant, et commendat quod statuit tatio ferot. sacculo XVI cardinalis Campegius legatus apostó­ (coi. 368 c): In capito II apertissimo remittatur licas in Germania, ut synodi habeantur cum po- ad Tridentina decreta do residentia, ct nihil fere tioribus praelatis, decanis ruralibus virisquo dignis. in eo remoneat nisi quod dicitur do tribas mensibus Id postulat nimius in magnis dioecesibus numerus absentiae ot de poono. Nam Ie nimis longum esae convocandorum, et curae animarum necessitas; veras illud caput videtur, cum desint nunc motiva quae tutem eiusmodi synodos esse posse liquet ex Tridentinum ad reeidentiam tam severo urgendam Benedicto XIV, sacra congregatione Concilii, ot duxerunt; resident hodie episcopi, et cessarunt exemplo Belgii et Austriae. causao ob quas olim non residebant. 2’ Decretum Reverendissimus Melcbisedechian Eneruroiensis Tridentinum, licet severum, saltem indicat quatuor Armenorum (coi. 505 b); Utile censet, orientali causas excusantes, christianam cbaritatem, urgentem 875 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 876- necessitatem, debitam obedientiam, evidentem ec- a illia necessarium ut idonoi officiantur singuli ad clesiae vel reipublicae utilitatem. Adhuc existant, alterum officium rite perficiendum, quod do gregis et nihilominus eas, praeter tertiam, omittit schema: ipsis concrediti cura praescribitur. Sacro ergo ap­ immo quarta praetermittitur, eo quod, ut dicit probante concilio monemus ot hortamur in Domino: adnotatio, hodie nullibi sint comitia regnorum, qui­ Γ Singuli episcopi unaquaque dio integram horam bus episcopi interesse debeant At falsum hoc esso expleant in pia et practica meditatione verbi divini, patet exemplo Hungarian, Austrine, Galliae, Bava- quo melius caelestia sapientes, terrena despiciunt. riae, magnorum ducatuum Badensis et Hassiae, 2· Unaquaque etiam die omnes dimidiam saltom regni Wurtombergici, estque saepe evidens huius horam lectioni eaerno impendant, qua animam suam rei utilitas. 3° In hoc schemate adimitur metro­ reficiant et corroborent. 3° Saltem ad minimum politano ius quoad licentiam concedendam ei tribu­ quotidie ad quadrantem horae tam personalia quam tum a Tridentino, et denuntiator ipse constituitur, episcopalia peccata coram Deo examinent, et emun­ uti etiam nuntius apostolicus. ‘Sed denuntiare dent corda sua a mundanis defectibus. 4* Si non metropolitanus nequit; nisi enim prius sedem apo- singulis, tertio saltem quoque anno per octo inte­ ■tolicam vel absentem interroget de licentia forte gros dies in spiritualibus exercitiis, ac si fieri potest concessa, periculum est ne denuntiet licentiam ab aliis omnibus negotiis ct curis separati, sibi habentem. Nuntii etiam nimia sunt venerandi quam tantum attendant, ct renoventur perfectius in in­ ut episcoporum denuntiatorea esse videantur; denun- teriori homine secundum imaginem Icsu Christi tiatores nullibi diliguntur. B magistri nostri ct exemplaris; ainguliequo hebdo­ (coi. 370b): Initio capitis III pro inducere pona­ madis saltem peccata confiteantur.tur conservare. Haec enim vox catholicis nunc (coi. 380 C): Duae ultimao capitis I paragraph! regionibus, in quibus periculum est, convenit; illa tanti sunt momenti ut ex iis duo distincta capita, vero iisdem convenit ut erant tempore Tridentini, efformanda sint, in quibus practice indicentur epis­ quo haeretici multaa regiones invaserant ; quapropter copis media prudentiora ct efficaciora difficillimam merito Tridentinum dixit „sanam ortbodoxamque illam in praefatis paragraphia indicatam munorisdoctrinam, expulsis haeresibus, inducere6. sui partem implendi. Duo hace capita poni possunt Reverendissimus Monzon y Martins Granatensis post explicatum residendi officium. (col. 373 b): In capito VII expresse praecipiatur, (col. 381b): Caput II incipiat a verbis apostoli: non tantum consulatur, ut vicarius generalis sit Attendite universo gregi in quo vos Spiritus sanctus i sacerdos. Idque 1* propter ipsam rationem, ob posuit episcopos regere ecclesiam Dei, et redintegretur quam in schemate- consulitur. 2* Sacerdotes de totum decretum Tridentinum sessionis XXIII capitel sacerdotibus indicare debent. 3® Vitandum est de reformatione, paucis illud lincia complectendo. spectaculum, quod is qui vicarium generalem aut Nam 1· ita indicabitur, quae a iciuno nunc initio· egit aut adhuc agit, ad nuptias eave univenim omittitur, basis ac fundamentum obligationis resi­ negotia transeat, quae, licet laicos non dedeceant, dendi, praeceptum nempe illud divinum ex quopraefato tamen munere sunt indigna. Tridentinum hanc obligationem deducit, et ex quo Reverendissimus Losanna Bugellensis (coi. 375 c): c episcopi intelligent suavitatem legis residendi ob Elocutio primae periodi capitis I Quoniam quanta gratiae divinae auxilium. 2° De formali quoqueest etc. usque ad illa regere ecclesiam Dei, nobilior residentia dictum erit, quae longe maioris momenti debet esso et dignior coetu episcoporum, cui non eat, quam materialis fuse in schemate tractata. convenit, quia est modus loquendi qui ab ipsis 3J Cum Tridentino explanata erit natura legis re­ episcopis non adbibetur cum iam ordinatis, nisi sidendi, et enumeratae causae ob quas Deus epis­ devii et peccatores facti sint. copos praecepto residendi pressius urget. 4° Indi­ Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellenris cati erunt tres menses a Tridentino concessi, causae (col. 379 B): Paucioribus et clarioribus verbis uten­ quoque ob praesentiam alibi in propriae vel alterius dum est in capito I, cuius stylus est nimis diffusus ecclesiae bonum utilem aut necessariam α resi­ et velati oratorius. Inopportunus est et mali exempli dentia excusantes, et licentiam concedendi facultas frequens usus Sacrae Scripturae mutato verborum restituta metropolitano. Huius enim soli sedi apoordine, retenta licet sensus substantia. ■tolicae reservado facta ab Urbano VIII causam (ibid, c): Caput I dividatur in duo, modo se­ amplius non habet, et subinde moram nocivam quenti vel simili: „Caput I: De officiis episcoporum. inducit. Quanto maior est episcoporum dignitas, eo maius Reverendissimus Ramirez y Vasquez Pacensis ipsis officiorum onus incumbit. Nam omnibus et (coL394c): In capite II detur metropolitano iussingulis episcopis nihil est aptius ot efficacius ad concedendi licentiam. Rationes: 1* Regionum ab hoc ut scilicet pastorali munere sancte defungantur, D urbo Roma distantia. 2® Chari tas aliaevc causae quam sibi meditatione persuaderò quovis vitao tem­ possunt esse valde urgentes. 3· Metropolitano fa­ pore unicuique eorum ab apostolo Paulo repetita cile est iudicium et omnium circumstantiarum apac inculcata salutaria illa verba, quao ipse disces­ prctiatione securum. surus tamquam pretiosae haereditatis sanctum testa­ (coL395a): Varietur in eodem capiteli modus mentum commisit et tradidit Ephcsino episcopo procedendi contra absentem, ita ut praecedat ad­ aliisque finitimis quos congregavit Mileti, et in illis monitio per mctropolitanam vel seniorem episcopum nobis: Attendite, inquit, cabis et universo gregi, in lacienda episcopo tribus mensibus absenti. Si absens quo cos Spiritus sanctus posuit episcopos regere eccle­ contumax fuerit, tantum puniatur quantum abfuerit. siam Dei, quam acquisi vit sanguine suo. Eadem Tandem dc utiliori ecclesiae persona provideatur. autem vobis, venerabiles fratres, nos quoque apo­ Ratio est, quia nunc videretur episcopus iure suo stolica sanctorum apostolorum Petri et Pauli aucto­ cadere per ipsam trium mensium absentiam. Dici­ ritate freti repetimus, et toto cordis affectu incul­ tur enim, adhibita particula copulativa atque etiam : camus, quos Romae congregavimus atque otiam BQuodsi tribue mensibus ultra concessos absena universis in toto terrarum orbe diffusis/ Sit autem fuerit, metropolitanas .. . sedi apostoliche denun­ caput II: ^De quotidiana divini verbi meditatione et ciare teneatur, quae in ipsos absentes, prout cuius­ examine conscientiae. Itaque attendite vobis. Et sane que maior aut minor culpa exegerit, animadvertat, cum istud sit primum et praecipuum officium epis­ atquo etiam ecclesiis ipsis de utilioribus personis copis ab apostolis inculcatum, abe dubio istud est provideat.- Quamquam iurisdictionis interdictio 877 SUPER SCHEMATE CONST. DE EPISCOPIS, SYNODIS ET VICARIIS GENERALIBUS 878 gravissima poena est, totum tamen negotium agitur a canus, et praeter decanum alter etiam parochus sino praevia admonitione, absquo summaria etiam α ceteris parochis eligendus advocetur. Optat informatione iudiciarin, sed simplici praecedente etiam ut in capito V dicatur, acta et decreta con­ denuntiatione facto a metropolitano vel episcopo ciliorum provincialium post revisionem seu examen antiquiore. apud sanctam sedem non esso immutanda, neque Reverendissimus Darboy Parisiensis (col. 404 b): aliquid esso addendum, nisi prius a sacra congre­ Expungenda vel certo mutanda esso arbitratur verba gatione Concilii audiatur metropolita. capitis I § Principe 9, quia quemdam famulatum Reverendissimus Gandolfi Cornetanus et Cenecclesiae erga principes redolent. Insuper in pleris- tumcellcnsis (coi. 413b): Singula munia episcopalia quo Europae regnis clerus non potest aperte prin­ insinuentur per exhortationem ad prosequendum id, cipibus favero, quin sibi conciliet populorum in­ quod hucusquo tam diligenter praestiterunt epis­ vidiam ct odium. Ipsi principes quandoque magis copi. Talis expositio cum laude coniuucta servabit nocent quam prosunt, si nimis patenti patrocinio honorem ordinis episcopalis, cuius dignitas a sce­ clero faveant, quandoque pro varia rerum conditione lestissimis hominibus tantopere depressa fuit. patrocinium suum denegaro coguntur. Satius erit, (ibid, c): Quoad caput II non consentit iis qui neque principum requirere patrocinium et protectio­ dixerunt, circa residentiam episcoporum satis esse nem, neque episcoporum concursum ct actionem provisum per Tridentinum, et reiecerunt mutationem indiscreto offerre. * in schemate propositam. Etenim aliae nunc sunt (coi. 404 d); Capito II. Haud dccons osse putat, B circumstantiae, quaestiones etiam ortae sunt inter residentiao legem pro episcopis tam solemniter, ot doctores, et nova regula brevior nc simplicior est. duriori praesertim inculcatione, innovaro, quia in Vellet tamen omitti mentionem peccati mortalis praesentiarum ob omnibus episcopis observatur, ot quood cos qui ultra tres menses abfuerint, et alium logis renovatio o contra tamquam transgressores petendae veniae modum adhiberi: scilicet ab Italis penes contemporaneos eos exhibet, apud posteros episcopis recurrendum directo ad sedem apostolivero iniusta labo commaculabit. Omnino autem cam; a dissitarum vero regionum episcopia vel ad improbat poenam seu mulctam pecuniariam contra metropolitanurn vel ad nuntium apostolicum vel non residentes episcopos propositam, tum quia ad antiquiorem suffraganeum. (ibid. B): Ad caput V convenit cum iis, qui episcopos non decet, et hodierni episcopi nunquam talibus minis occasionem dederunt, tum quin inutilis synodorum provincialium celebrationem ad decen­ est. Cum enim in pluribus Europae regionibus ad nium protrahi cupiunt. Quoad synodos dioecesanas (capito VI) pro­ fructuum' restitutionem delinquentes cogi materia­ liter nequeant, episcoporum conscientiae relicta trahendum iudicat tempus celebrationis ad quin­ manet; eam autem profecto non exequetur illo quennium. Reverendissimus Pariatore Sancti Marci et quom ad residendum conscientia non impellit. Ad­ dit, ab obligatione denunciando non residentem et Bisiniauensis (coi. 416 b): Primum concilium pro­ non visitantem dioecesim (capitibus II et III) ani­ vinciale (capite V) differendum putat saltem ad mum abhorrere, quia obligatio haec ignobilis est, c triennium ab exitu huius concilii ©ecumenici, ut odiosa et vana, et leges, quao tali sanctione mu­ diligentius et commodius fructus inde collecti exa­ niri debent, malae sunt, vel mox in desuetudinem minentur. nec non idonea remedia proponantur; eoquo magis quod concilio provinciali praeire de­ cadunt. (coi. 403 c): Ceterum, quod ad officia episcopo­ beat visitatio quae curaim facienda non est, nec rum attinet, dignius de iis dici debet, ot notandum tam cito fieri potest ob difficultatem viarum etc. Quemadmodum concilia provincialia, ita et est inscriptionem capitis I illa annuntiaro omnia, ac nihilominus in sequentibus capitibus talia ex­ synodi dioecesanae quinquennium requirunt: eas congregari post triennium (capite VI) difficile factu poni quao et ipsa sunt episcoporum officia. (coi. 405 c): Animadvertit, non caso rationi est propter sumptus aliaquo incommoda. Reverendissimus Ketteler Moguntinus (coi. 419 c) : consentaneum, ut, admissa vicariorum generalium pluralitate, eorum numerus ad tres coarctetur (ca­ In capito III obligationem visitandi magis incul­ pite VII), sed relinquendum esso iudicio episcopi candam censet Praeterea episcopis iniungondum vicariorum numerum determinare ex consuetudine, no in visitatione peragenda umquam nisi unum vel utilitate, seu necessitate dioecesis. Idem dicendum ad summum duos presbyteros, et unum famulum esso, addit, de vicariis honorariis, quos nulla allata seenni ducant, tum quia secus onerosa et taediosa ratione supprimendos esso schema proponit; si hi fit visitatio populo et clero, tum quia falsa est tollendi sunt, tollendi pariter erunt praelati ad opinio mundana posse episcopos por fastum ex­ teriorem et saecularem acquirere populi aestima­ honorem, qui in Urbe creantur. Reverendissimus Melchers Coloniensis(col.408x): tionem. Tempus autem quinquennii oratori non Capite III. Ad visitandam per seipsum, quod ma­ placet, quia non sufficit ut pastor gregem et grex ximo refert, amplam dioecesim, qualia est Colo- pastorem cognoscat. nionsis, quae habet octingentos paroecias praeter (col 420d): Ad capita V et VI vehementer optat alia pia instituta, episcopo non sufficore quinquen­ ut Vaticana synodus negotium celebrationis syno­ nium ait, et petit, ut non stricto modo quinquen­ dorum provincialium ac dioecceanarum ita efficaciter nium tamquam ultimus terminus visitationis totius tractet, ut per totam eeclemm regulariter cele­ dioecesis definiatur, sed saltem pro iis dioecesibus, brentur. Ad hoc putat revisioni subiiciondum or­ quao plusquam quingentas continent paroecias, dinem in pontificali praescriptum, et faciliorem ac amplior terminus praefigatur. temporum necessitatibus magis accommodatam pro­ (ibid, b): Ut synodi provinciales ot dioecesanae ponendum. Inculcandum insuper, salutares syno­ (capitibus V et VI) non nogligantur sod libenter dorum fructui non a multitudine decretorum, sed habeantur, variandam proponit formam et metho­ inde pendere ut remedia proponantur quibus nervus dum, quae hucusque viguit, quia difficultatibus rerum optime tangatur, verisque provideatur neceiiiplena est; et postulat, ut imposterum sine dicta tatibus, et quae efficaciter etiam execution! man­ forma celebrari queant, ao sufficiat, ut ad synodum dentur. dioecesanam, praeter canonicos capituli ot clerum Reverendissimus Fania Potentinus (coi. 426 c): civitatis dioecesanae, ex singulis decanatibus de­ Pag. 3 lin. 16 textus reformetur ita ut dieatar λ 879 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 860 quibus potissimum monita salutis et vivendi exern; 'a locorum distantia determinandus; secus enim uno petuntur. Cam enim in episcopo tum doctrina tum eodemquo anno omnes eiusdem regionis dioeceses ▼¡toe sanctitas elucere debeat, logico sequitur ut desererentur. Quidam posset ordo praestitui ; exem­ a priori monita salutis, a posteriori exempla virendi pli gratia, ut proximo quadriennio quarta pars epis­ coporum Gallino teneretur sacra limina visitare, sumi possint. (ibid.d): Nonnullis forsan placere ait, ut ibidem altera pars post quinquennium, et ita porro. Sic lin. 29 omittatur mentio obedientiae, vel saltem ut non omnes dioeceses suis destituerentur pastoribus, obedientiae passivae et activae discrimen declaretur; diversarum regionum episcopi Romae sibi occurren­ ipse Tero notat in hoc casu opus foro commentario tes magnam indo ulilitatem porciporunt, ot uno­ in verba sancti Pauli ad Romanos XIII, 1: Non quoque anno relationes dioccoaanao quasi summam et abbroviatam totius orbis catholici rationem est enim potestas nisi a Deo. (ibid.): Caput II plus aequo longum existimat, afferrent (coL445a): Quod vero spectat ad synodus dioo necnon severius ac minutius quam oporteat adeoccsanas (capito VI), in voto habet ut quotannis, que et contrahi ct temperari postulat. (ibid.): In capito III multa sunt verba episcopis post spiritualia dori exercitia, uno vel duobus fortasse molesto, quaeque paci offendiculum parere diebus absolvendae celebrentur; recurrente autem possunt: hinc eadem temperari exposcit. In votis quinquennio una solomnior indicetur ante vel post etiam habet ut initio capitis repetantur verba provinciale concilium celebranda. Tridentini sessione XXIV capite III de reformatione, I i (ibid, b): Non liquido apparere adnotat, cur aut saltem ad verba orthodoxam doctrinam inducere provectior actas in vicario generali vix tyrone aliquid addatur, ita ut locutio ait: orthodoxam doc­ episcopalis status requiratur (capite VII), quam in trinam, depulsis erroribus haeresibusque, inducere et episcopo aut quolibet alio animarum curam habento. conservare, (col. 427a): Et pag. 8 lin. 4 pro quolibet Praeterea nihil esse immutandum quod attinet ad dicatur quolibet saltem, ut salvum sit ios, immo sacrum characterem vicarii generalis. Nam 1* nulla libertas episcopi. Ibidem lin. 24 post verbum suf­ est ratio ecclesiae disciplinam hucusque vigentem fragari, ad vitandas controversias dicatur: secus vero sive praecepto sive exhortatione immutandi; ct si si praelati inferiores eiusmodi jurisdictionem episco­ ex una parte moribus sapienter invaluit ut sacer­ palem cum territorio separato non obtineant. Item dos assumatur, ex altera porto non est carpenda pag. 9 lin. 3 post verbum sepositis adiungatur nisi praxis opposita, ncc tollendum ius episcopi, nec aliter gravis aliqua necessitas urgeat; ita enim ea remedium huic negandum in extraordinariis ne­ loquendi ratio mitior erodet cessitatibus. 2* lurisdictionis officium non videatur (ibid.): In capite IV ad onus visitandi sacra necessario cum ordino sacerdotali connecti. 3· Ex apostolorum limina expresso adigantur etiam epis­ nimia sacerdotalis characteris commendatione vi­ copi titulares, propter obedientiam quam et ipsi cario generali vires adderò videmur ad confessiones debent Romano pontifici, iuxta ea quao tradit contra canonicas sanctiones excipiendas. Si in vi­ Benedictus XIV De synodo dioecesana. Poenae cario suadenda videatur dignitas sacerdotalis, ct autem in eodem capite IV constitutae mitigari C insuper ille o civibus assumatur, instantissime orator dobent; non enim conveniunt nisi iis, qui positivo obsecrat, ut confessionis ministerium vicario ab­ ob malum animum praefatam obligationem negli­ solute denegetur, maximo sacerdotum. Ut autem avertantur incommoda regressus ad saeculum a gent. (ibid, b): Capito V, pag. 13 lin. 24, et capito VI, reverendissimo Granatene! indicata, ad summum pag. 17 lin. 4, quibus locis apostolicam veniam opus foret vicario nondum constituto in sacris im­ requiri statuitur iis in casibus, quibus antistites ponere obligationem sacrum ordinem suscipiendi. synodum habere impediuntur, in hunc sensum variari (coi. 446 c): Non arridet, plures illos vicarios, vellet, nt satis sit do irapodimccto certiorem facere quos sapienti limitatione schema tolerat, in solidum sacram congregationem Concilii in relatione status constitui debere. Nam 1· opportuna officialis a vi­ ccclesiao praescriptis temporibus exhibendi. cario distinctio non est immutanda. 2° Laboris Reverendissimus Dupanloup Aurelianensis (coi. distributio, praesento episcopo, celeri negotiorum 135 c): Rogat ut nullo modo labefactetur concilio­ expeditioni inservit; eo autem absente, unitati re­ rum provincialium libertas, ot sacra congregatio giminis consuleretur si inter vicarios observaretur Concilii in eorum revisione facienda magnam semper prioritaria ordo, ita ut unus vocaretur in universam rationem habeat ingenii, morum, immo consuetudi­ sollicitudinem, altero vel duobus in infirmitatis aut num ac necessitatum, in quibus tanta ost populorum alicuius necessitatis casu vices impediti supplentidiversitas; praesertim vero cupit ne quidquam adda­ bus. Nimio ficariorum numero opponit orator tur de quo patres non deliberaverunt, neque hi D bonum unitatis. Multitudo plebis regendae nihil publicare saltem cogantur decreta iam non sua. contra unitatem vicarii probat, sed potius suadet Reverendissimus Dreux Brézó Moliueusis (col. amplarum dioecesum divisionem; neque intolerabile 441 b): De episcoporum officiis suavius et ex com­ uni vicario onus imponitur, cum illud distribuere mendatione peragendum existimat. possit. Neque negantur honores et praerogativae, (coi.443d): Circa eorum residontiam (capite II) sed regiminis unitati consulitur quam semper ec­ excusationes Tridentinas asservari exoptat, et Tri­ clesia voluit. Reverendissimus Pace Amerinus (coi. 448 c): Ad dentinae pocnao in defectu legitimae excusationis solutionem uniuscuiusque conscientiae relinqui, atquo caput II inter legitimas absentiae causas non enu­ nuntiis apostolicis, metropolitano et antiquiori suf- merat solum illas quatuor, quas concilium Triden­ frsganeo non imponi ullas hac in ro partes, utpoto tinum recognovit, sed munus etiam quodeumque, quae inutiles et odiosae et difficultatum ac quere­ quod cum episcopali officio coniungatur et persona­ larum occasio erunt. Eae ipsis sufficiant monitiones, 1 liter sit adimplendum; cum vel ipsis canonicis aliiavo exhortationes, ac etiam denuntiationes, quas cbaritas beneficiaria concedantur indulta ut propter oiusmodi aliquam causam absentes habeantur pro prae­ suadet. (coi. 444 A): Visitationem sacrorum liminum sentibus. Praeterea satius ducit, ut episcoporum (capite IV) utilius ordinari putat, si non ab eadem voluntati relinquatur, pro obtinenda abeundi licen­ die obligatio inciperet, sed diverso tempore, ita ut tia recurrere vel ad sanctam sedem, vel ad patriar­ prima vico terminus indicaretur, deinde pro diversa cham, vel ad metropolitanum, vel ad nuntios etiaiu 881 SUPER SCHEMATE CONST. UE EPISCOPIS, SYNODIS ET VICARU3 GENERALIBUS 883 si adsint: exceptis tamon episcopis sanctae sedi a studeant inclusive, vel, ai conservanda forsitan sint, immediate subiectis, qui licentiam petere vel a alia addi debere, exempli gratia ut libere possint sancta sede, vel a viciniori metropolitano debebunt. episcopi suum exercere ministerium eiusque partes Praefata recurrendi facilitas longiorem moram ex­ omnes, sicut decet, implere. Ratio eat, ne maius cludit, legis oxocutionom magis duraturam pro­ robur inveniat illud ius patronatus, quod hodiedum mittit, eamque a nemine eludi posse efficit. Optat a guberniis usurpatur. orator ut licentia dicatur gratis concedenda, quod (ibid.): Quoad caput II subscribit observationi­ in Tridentino additur ubi do paroeborum absentia. bus reverendissimi Strigoniensis de retinendis causis (coi. 449 c): Ad caput III notat, no lex captiosa a Tridentino probatis, et adnotat in sua republica evadat, opus esso ut dioecesum latitudo statuatur, viros ecclesiasticos solere intervenire comitiis civili­ ot non tam populi latitudinem quam locorum dif­ bus, nec raro vocari a gubernio ad partem habendam ficultatem prao oculis habendam osse. in publicarum rerum administratione; immo epis­ Reverendissimus Ormacchea doTulancingo (coi. copos saepe debere ad principem civitatem accedere, 453 C): Initium capitis 1 scribatur stylo nitidiore, ut et ecclesiae et patriae maximae utilitati proet laudata prius modo eloquenti, gravi ac digno spiciatur, quin tamen peti venia ab apostolica sede ecclesiae catholicae potestate ordinis et iurisdictionis, possit. declaretur divinao providentiae consilium circa Ro­ (coi. 466 a): Animadvertit tempus pro visitanda manam summi pontificis residentium, et condemnen- dioecesi designatum (capito III) haudquaquam sibi tur huius perturbatores atquo usurpatores territorii B nec aliis generatim Am e rie ac meridionalis episcoipsius, omniumque iurium ad Romanum pontificem pis sufficere, tum ob viarum difficultatem, tum ob pertinentium. Praesentis vero schematis introductio, · sacerdotum inopiam, qui pastoris defectum in hoo quin desumpta est a parto expositiva decretorum munere suppleant. (coi. 465 a): Ad caput VI proponit ut, si propter Tridcntinorum de residentia, locum habeat in sub­ perlongam parochiarum distantiam, et maximam lecti schematis capito II. Cupit etiam ut in capito II a legitimis absentiae sacerdotum inopiam non omnes do iure vocandi causis non prorsus excludantur officia reipublicao arcessi possint, satis sit ut duo tantum parochi in praestanda, quae causa Tridentinae synodo visa est unaquaque provincia a reliquis parochis solecti cum consideratione digna, et in schemata excludi intel- vicariis forancis ad synodum conveniant. Reverendissimus Zunnui Casula Uxollensis et ligitur ex vorbis adnotationum pag. 23, lin. 8: in quo ob similem etc. Quamquam enim universim Terralbeneis (coi. 470 0): In capita I praemissa optimum est episcopos non habere partem in eius­ ecclesiae docentis et regentis, in proprio cuiusque modi negotiis, saepo tamen etiam mala avertere ordine, auctoritate et dignitate, moneantur populi eorumque principes; hi vero digniore modo quam possunt; quare non est omnino prohibendum. (coi. 459 a): In capito III apponatur exceptio in schemate, nempe non invocando eorum patro­ pro dioocesibus quao intra quinquennium visitari cinium, sed eos terrendo per iudicium Christi. Et nequeunt, quales sunt Americanae, praesertim post in eodem capito I iura episcoporum clare, distincte C ac specifice asserantur, atquo ita ut refractarii severe tot quao contigerunt calamitates. (coi. 455 0): In capite V a lego quinquennii ex­ comprimantur. Officia autem episcoporum exponan­ cipiantur dioeceses quarum visitatio intra idem tur et poenis etiam sanciantur, sed clare, distincte tempus expleri non potest. Visitatio enim prae­ et eo modo qui episcoporum dignitati conveniat. (coL 471 c): Caput II quasi ex integro refor­ cedere debet concilium provinciale; in America autem evidenter fieri intra quinquennium illa nequit. mandum est iuxta decreta Tridentina, retenta tameb (coi. 456 d): In capito VII sufficiat ut vicarius necessitato licentiao sedis apostolicae, etiam in casu sit doctus in iure, nam plerumque desunt gradu publicae utilitatis. Rationes: Ie In schemate in­ insigniti. Dicatur etiam virum scientia canonica convenienter et incongrue episcopus ultra tres et praxi praeditum, quamvis sacerdos non sit, prae­ menses non residens, nullo statuto contumaciae ferri debere sacerdoti illas qualitates non habenti. termino, nulla praemissa monitione, puniendus vel Limitetur quoque prohibitio assumendi parochos; etiam amovendus dicitur. E contra in schemate nam in America fero necessario debent assumi do vita et honestate clericorum, interdicto epispropter paucitatem clericorum, et quia, etiamsi in copis poenarum absquo monitionibus usu, mitior una alteravo dioecesi sufficiens sit numerus, de- et dignior iuris norma statuitur pro clericis. 2· Moficiunt iuris canonici periti, (coi. 458 d): Demum tiva restituendi Tridentina decreta alii iam adquoad fratres et nepotes adiiciatur: iis demptis duxerunt; necessitas autom licentiao sedis apostolicasibus, in quibus maior aplitudo ad ecclesiae negotia cac etiam in casu publicae utilitatis (quao causa in consanguineis reperiatur; tunc enim eos praeferri D excusans retinenda est) patot ex periculis nunc in postulat utilitas, immo necessitas ecclesiae. politicis logum tractationibus existentibus, quibus Reverendissimus Dabert Petrocoricensis (coi. spectatis oportet ut sedes apostolica iuxta circum461 d): Ad caput VII opinatur episcoporum pro stantio * licentiam tribuat vel neget, adiecta etiam, meliori suae dioecesis regimine iudicio esse relin­ si oportuerit, directione sive de iuramenti prae­ quendum vicariorum numerum; qui quidem non standi forma sivo de suffragiis emittendis. Nec debet esse nimius, in amplis tamon dioecesibus, refellitur apostolicao licentiao necessitas per ea praesertim Galliae, maior eo quem schema pro­ quae do America dixit postremus orator Ameri­ ponit; idquo ob ingentem negotiorum multitudinem, canus; nam mala ex non residendi libertate immi­ necessitatem aliqua rationo supplendi honoribus et nentia videntur maiora bonis indo provenientibus; bonis universim io Gallia amissis, ot incommodorum praeterea publicao utilitatis conceptus vagus est, absentiam. Quoad vicarios honorarios, tollantur de ot nimis protrahi absentia posset; tandem causae medio, si libet, illi qui morum honorem sine ulla particulares dispensationem potius quam cessationem parte oneris habent, nequaquam vero qui episco­ legis generalis requirunt. pum adjuvant. Rationes sunt similes paulo ante (coi. 472 b): Augeantur et varientur termini in expositis. capitibus III, IV, V et VI indicati, statuendo ut Reverendissimus Moroyra Ayacuquensis (coi. quolibet quinquennio perficiatur visitatio dioecesis, 464 c); In capite I § Principes putat alia verba anno immediato sequenti celebretur concilium pro * esse substituenda illis calido suo etc. usquo ad vinciate, ac deinde, huius actis a sancta sed· restiCoxcru ΟΚΝΚΟΛΚ TOMUS L. 883 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 881 tatis, synodus dioecesana, cum visitatione i a autem variandae sunt voces in tribus lineis occur­ liminum. Negatili autem, quibus illorum annorum rentes tueantur, tutela, tutior. decursu, qui iutor synodos ciebuntur, providendum (coi. 495 d): Ad caput IV putat cum reverendis­ est, provideatur per visitationis decretum. Et no simo Molinensi primam torminum non pro omnibus usque ad sacrorum liminum visitationem protrahatur indisoriminatim eodem anno expirare doboro, sed relatio do statu dioecesis ad sanctam sedem, bnec pro variis nationibus varie praescribendum, ut annis quolibet biennio aut etiam quolibet anno facienda moralitor singulis aliquis vel aliqui eiusdem gentis praescribi potest. — Motiva: 1· Tempora hucusque, episcopi Romam veniant, ceteris in suis dioecesi­ vel etiam io schemate statuta non respondent multi­ bus remanentibus. plicitati, difficultati, et convenienti expeditioni (ibid.): Ita temperari petit caput VI ut congre­ onorum episcopalium. 2® Per modum propositum gationes pro-synodales in Belgio ab immemorabili tempore visitationis noscentur infirmitates dioecesis, consuetae locum synodi tenero et earumdem privi­ in provinciali synodo parabuntur remodia, et in legiis fruì possint. Fiunt autom sic. Omnes parochi dioecesana, roteata quantum fieri poterit in pro­ in feria V Coen a e Domini congregati apud suum vincia legum uniformitate, applicabuntur, ac deinde respectivom decanum scripto proponunt quae iu episcopi scriptis et verbis sanctao sedi personaliter proxima congregatione decanali tractari desiderant. referent quae acta fuerunt Evitantur etiam subi­ Decani cum episcopo oa communicant, episcopus taneae mutationes in statutis synodi dioecesanao cnm suis consiliariis seu examinatoribus pro-synopropter correctum a sedo apostolica provinciale iI dalibue. Quae a parochis et decanis soggetta concilium forte faciondao cnm gravi ¡actura digni­ fuerunt, rediguntur per modum decretorum, et tatis episcopalis, ac tempori etiam et sumptibus statuta die decani cum canonicis ct examinatoribus parcitur. in aulam episcopi conveniente , * do proporti * ab Reverendissimus 9 tro ss may or Bosnensis et Sir- episcopo decretis deliberant (coi. 496 8): Ad caput VII vicarios generales mienris (col. 485 o): Inter causas a residentia ex­ cusantes (capito II) retinenda est utilitas publica, honorarios supprimendos quidem putat in postorum ; quam aliquis orator voluit excludi, nec minuenda optat tamen ut qui hoc nomine et honoro hucus­ sunt iura civilia episcoporum et sacerdotum; postu­ que insigniti fuerunt, conserventur; potit uno verbo, lat ita amor erga populos, ot prohibitio concilii in ut hoc decretam vim retroactiva™ non baboat. Hungaria ot Croatia magna incommoda procrearet Petit insuper, ut si quando infirmitate vol senio (col. 486 b): In eodem capite II displicet quod confectus vicarius titularis suo muneri renunciaro totum ius metropolitani reducatur ad odiosam de­ cogitar, honorificum vicarii generalia titulum reti­ nuntiationem, et tanta ostendatur diffidentia erga nere possit. episcopos, metropolitanos ot episcopum seniorem, Reverendissimus Zwerger Secovionsis (coi 499λ)ί ut nuntiis apostolici * supremum denuntiandi officium In capito Ill statuatur regula proportionate numero committatur; nuntiis ipsis hoc erit ingratum, et parochiarum et extensioni dioecesum, ut episcopus intor cos ac episcopos confidentiam tolloL Quod non habens altra centum et vigiuti parochias, visi­ autem dicitur de episcopi absentis remotione per o tet ipso singulis trienniis; qui non ultra ducentas sedem apostolicen), in quibusdam regionibus fieri habet, singulis quinquenniis, atque ita porro. Rotio non poterit absquo aperta collisione cum gubornio. est, quia magni interest ut episcopus ipso visitet, (coi. 487a); Quoad concilia provincialia, do ot seria sit visitatio; in plurimis autem dioecesibus quibus in capito V, desiderat ut in oorum revisiono id intra propositum tempos fieri nequit, eo minus facienda congregationes Romanae abstineant a muti­ qaod certo tantum anni tempore visitatio fieri ab landis vel alterandis illorum actis et decretis, et episcopo possit (coi. 500a): Praeterea in fine praosertim a quibusdam additionibus quae saepius § In risita tionc verbis ne ulti graces etc. ex Triden­ inveniuntur pro diversarum occlcsiarum indigentiis tino desumptis, adiiciantur duo verbo ex eo omissa inocceptabilos. Indigno fert in adnotationo dici inutilibus sumptibus; ne parochi aliivc credant sub­ hanc revisionem fiori, ut corrigatur si quid statu­ latam obligationem satisfaciendi procurationi hucus­ tam fuerit aut nimis rigidum, aut minus rationi que consuetae, quod gravo foret episcopis, praesorcongruum. tim ubi bonis spoliati fuerunt. Reverendissimus Vitali Ferentinus (coi. 491 d): (ibid, b): Ad capita V et VI putat ex statuto Quoad synodos provinciales et dioecesanas, qua synodis provincialibus et dioecesanis celebrandis ratione, quo tempore sint auspicandae et pera­ tempore sequi, aliquando eodem anno haberi dogendae, adhaeret iis quae contra schema dicta bere et concilium provinciale et synodum dioccefuerunt ab aliis. sanam, ot tunc aliis annis hanc celebrari non posse (coi. 492 a): Quoad caput VII, ipsi minime arri- D nisi biennio pojt illad. Id autem non recto pro­ det lex omnibus generatim indicta do numero vi­ cedit, quia praecipuus aliquis synodi dioecesanao cariorum, nulla habita ratione ad amplitudinem vel finis est, nt praecedentis concilii provincialis statuta alia adiuncta dioecesum. Praeterea episcopis con­ in ea promulgentur, et post biennium haec possent servandum autumat ius Vicarios honorarios nomi­ suum robar iam amisisse. Desiderat igitur ut fiat nandi, dummodo de iis viris agatur qui vicarii unam aut aliud ex iis quae alii iam proposuerunt, generalis officio probe functi sunt, et aetatis, vale­ et primo consentit iis qui voluerunt synodos pro­ tudinis seu alia legitima de causa munus suum vincialem ot dioecesanam haberi singulis decenniis, exercere amplius non valent, cum videatur aequum ita ut tunc uno anno haberetur concilium provin­ ut qui amplius re non fruitur, honore fruatur. ciale, ot anno sequenti synodus dioecesana. Alteri Reverendissimus Faict Brugensia (coi. 494η): etiam consentit qui voluit haberi singulis decenniis Caput I inscribatur: De dignitate et munere epis­ synodum provincialem, et singulis quinquenniis dioocoporum. Quoad vocem dignitate, rationem vide cesanam; quia tunc etiam potest observari ut haec inter Addenda; vox autem munere substituenda est habeatur anno post synodum provincialem sequenti. o/faio, quia illa multo melius vidotur complecti Vorbo, convenit omnino, ut nec concurrant eodem anno, nec magnum inter eas temporis spatium inomnes episcoporum obligationes. (Ibid, a): In eodem capite I, pag. 3. lin. 10 sq. • terponatur. Reverendissimus Lachat Basileensis (coi. 502 c): loco morbidae pecudu, tamquam expressioni minus nobili, substituatur morbidae ovet. Et in fine § Dum In capiteV pro quibusdam casibus specialibus varían- 885 SUPER SCREMATE CONST. DE EPI8COPI8, SYNODIS ET VICARUS GENERALIBUS 886 dam esso putat dispositionem, qua episcopi aliique A quia propter mutationes, quao admitti nequeunt, antistites, qui nulli archiepiscopo subsunt, semel fratres a sua communione separati longius rece * aliquem vicinum metropolitanum eligero adiguntur, dorent. cuius synodo cum aliis intersint. Id enim in causa est, cur Helvetiorum antistites nunquam synodum 9 Y. De lis qase extra schematis materiam postulantur. provincialem baboro possint. Ibi siquidem quinque Eminentiasimus Schwarzenberg Pragensis (eoi. eunt tantummodo episcopi residentialcs, qui omnes 360 b): Necessario dicendum est de sanctae Roma­ sanctao sedi immediate subiiciuntur. Quodsi vici­ neo ecclesiae cardinalibus qua summi pontificis nioris archiepiscopi concilio singuli adsint, sanctio­ consiliariis ct adiutoribua, ac de sacris Romanis num conciliarium uniformitas in Helvetia nunquam congregationibus ot Romana curia universim. Ra­ haberi poterit. Deindo gens Helvetiorum statuto, tiones sunt: 1· Concilium univorsis ecclesiae in­ quao do patria sua non sunt, difficillime recipit. digentiis consulere debet, nniversosque ecclesiae Denique gubernia episcopis haud permittant, ut ordines complecti. 2° Exemplum praecedentium Helvetii ab extraneis superioribus pendeant. conciliorum generalium, praesertim Lateranensis V. Reverendissimus Melchisedcchian Erzerumionsis 3° Prima haec est synodus generalis post erectas, Armenorum (coi. 6061): In capite V pag. 15, lin. 11 ut nunc sunt, Romanas congregationes ; quaro in oxpungi postulat verbum recipiant, no statutorum hac tum cardinales tum consultores monendi sunt huius oecumcnici concilii vis ab acceptatione patrum de iis quao necessaria vel utilia videbuntur. (coi. 362à): In electione episcoporum propositio concilii provincialia pondero videatur: adooquo varia- B tionom proponit in hano sententiam, nimirum, ut * vel indicatio vel commendatio concedatur capitulis synodus oecumenica tantummodo iubeat decreta a aut episeopis provinciae aut clero dioecesis. Mala se odita fa conciliis provincialibus et episcopalibus facilius erunt remota. Reverendissimus Losanna Bugellensis (coi. 377 b) : publicari; quao vorba adhibet Tridentina synodus sessionis XXIII capito I, § Postremo do reformatione. Ampliores dentur episcopis facultates. 1° Ut eam Reverendissimus Gastaldi Salutiarum (coi.5081): sibi reverentiam conciliare possint, quam nuno In capito 111 variationem proponit circa tempus, temporalibus facultatibus destituti per eleemosynas quo dioecesis visitatio ingeminari debet Cum enim pisque opera sibi conciliare nequeunt 2e Propter non omnes dioeceses eumdem parochiarum numerum tristia temporum adiuncto, et fideles alliciendos ad recenseant, nec eamdem latitudinem praesoferant, religionem ac iuvandos per cbaritatem, cum coerci­ cupit ut aut lex edatur qua antistites quotannis tione, quam schema commendat, uti hodie episcopi certum parochiarum numerum, exempli gratia tri­ non possint Necessitas illa praesertim patet ex ginta vel quadraginta visitare teneantur, aut, ut innumeris hodio in Italia censura irretitis, et ex facilius procuretur effectus, res relinquatur concilio civilis matrimonii miseriis. Reverendissimus Spaccapietra Smyrnensis (coi. provinciali quamprimum fieri poterit post Vaticanam synodum habendo, in quo, cuiusque dioecesis con­ 400b): Tradendas esse ait fidelibus normas, quaa siderato statu, catalogus conficiatur annos indicans, sequi debeant in casibus nunc frequentibus, in quibas intra quos quilibet provinciae episcopus dioccesim 0 legitimis guberniis succedunt gubernia, ut vocant, de facto. suam perlustrare teneatur. Reverendissimus Darboy Parisiensis (coi.402b): Eminontissimus di Pietro A Iban ensis (col. 512o): Quamquam nulla iuxta ipsum est necessitas loquendi In concilio pertractandum esse censet de malis, de obligationibus et reformatione cardinalium, nihil­ quibus nunc mundus afflictatur, ct fidelibus oppor­ ominus ne eadem ratio afferatur pro quavis de tuna remedia esse praestanda. Mala autem haec episcoporum officiis mentiono tollenda, schema ita tria esso addit, nempe errores qui mentes inficiunt posse instaurari dicit ut testimonium praeseferat et veritatem minuunt, libertatem deordinatam, unde vitae integerrimae ot laboriosae episcoporum, eorum- omnis auctoritas labefactatur, et sensualismum prac­ que obsequii atquo amoris erga apostolicam sedem; ticara, quo vitiis foedantur homines. Reverendissimus Melchers Coloniensia(coL408B): ac deindo praecipua eorum officia in memoriam revocet, eo tamen modo ut, dum novis stimulis Ei placeret, si ampliorum dioecesum ambitus nova incitantur, nulla reprehensione corripiantur, (coi. circumscriptione imminueretur, ut viribus episcopi, 613 a): Quod si omnium patrum votum sit aliquid speciatim etiam pro personali dioecesis visitatione, modificari, immo immutari circa sacros congrega­ revera responderet; rei tamen hodie difficultatem tiones Romanas, nemini prohibitum esse, id sub­ agnoscit. (col. 410 b): Potit, ut facultates quinquennales missis precibus pontifici proponere, ito ut non do lego generali condendo, sed do gratia obtinenda remotioribus episcopis concedi solitao extendantur D ad totum tempus, quo episcopi in dioecesis regi­ agi pateat. Reverendissimus Audu patriarcha Babylonensis mine perdurabunt, ct ut facultates pro dispen­ Chaldaeorum (coi. 514 B); Nullatenus so probaro sationibus matrimonialibus, praesertim in dioecesi­ posse affirmat, quod tum pro occidentalibus tum bus amplis vol mixtae religionis, amplientur ad pro orientalibus ecclesiis una cademque disciplina alios gradus, ob quos nuno recursus fieri debet ad componatur ot praescribatur. Tantum enim distant sanciam sedem. quantum ortus ab occasu atquo convalescens aegro­ (coi. 411 ▲): Potit insuper, ut dispensationes tus a strenuo belligero; idquo ostendero arbitratur matrimoniales non amplius sint nullae ob copulam 1° ab inadacquata, ut ipso ait, suarum ecclesiarum inccstuosam, quia humana fragilitas non sinit mani­ descriptione; 2° ex co quod orientales populi in festare propriam turpitudinem; et ut dispensationes antiquae disciplinae ritibus, consuetudinibus ac pri­ matrimoniales quovis anni tempore, etiam tempore vilegiis suis adeo tenaces sint, ut vix aliquid etiam feriarum, in curia sine mora expediantur, sicut a parvi momenti mutari putjautur sineinagno tumultu Poenitentiaria iamdudum fieri consuevit. et gravibus scandalis ; 3° quia huiusmodi ritus, prae­ (ibid.): Optat quoque ut dispensationes matri­ rogativae, et consuetudines ab universa ecclesia moniales impostorum non expediantur in forma et probatae, u Romanis pontificibus confirmatae, ot stylo antiquo et obscuro, quia non ab omnibus pactionis cuiusdam religione munitae fuerunt: eas intelligitur; ut praefiniatur competentia diversarum autem integras usquo ad mortem conservaro in sua partium Romanae curiae, quo dignoscatur, ad quam consecratione promittunt patriarchae; 4° denique recursus fieri debeat; ut taxae pro dispensationibus 887 A. SESSIONES PÜDLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 888 matrimonialibus rei pro omnibus aequales sint, A praesentatio vel commendatio in electionibus cardi­ omnino tollantur, statuta pro singulis dioecesibus nalium et episcoporum. (ibid, b): Appositis conditionibus quas postre­ quadam taxarum summa, et ita vitentur scandala, mus orator Americanus proposuit, soli episcopi quae ex taxarum varietate proveniunt. Reverendissimus Ketteler Aioguotinus (coi. 421 a) : provinciae suggerant sanctae sedi viros ad episco­ Assentitur iis quae dixit eminentissimus Pragensis patum assumendos, et sanctae sedis arbitrio relin­ do reformatione omnium graduum ecclesiasticae quatur ea de re practice agere cum guberniis. Solis enim illis episcopis melius sunt notao tum eccle­ hierarchise, etiam episcopali superiorum. (coi. 419 d): Rationabilis ct iusta diooccaum siarum vacantium necessitates, tum virorum eccle­ circumscriptio facienda est; nam ubi nimis extensa siasticorum pro una potius quam altera dioecesi est dioecesis, visitatio recte perfici non potest; ubi aptitudo. vero nimis exigua est, institutiones necessariae ad Reverendissimus Strossmayer Bosncnsis ot Sirbonam administrationem, verbi gratia seminarium miensis (coi. 479-9): Vult ut agatur do collegio clericorum etc., haberi non possunt. Neque dicatur cardinalium, quia ecclesia in concilio congregata novam dioecesum circumscriptionem omnino fieri sollicita est de reformandis iis quao reformatione non posse; non enim suum dicit consilium ut statim indigere existimaverit, ut patet ex Tridentino quod mutationes fiant, sed ut brevibus verbis maximum de cardinalibus egit. Urget praesertim Tridcntinum pondus rationabilis circumscriptionis inculcetur, et decretum quo edicitur, ut cardinales, quantum fieri remedium opportuno tempore, ubi fieri potest, potest, ex omnibus nationibus assumantur; idque afferatur. omnino desiderandum esse ait reverendissimus ora­ (coi. 420 d): Quoad iura episcoporum desiderat tor, ut cardinalium collegium universalitatis charac­ aliquibus verbis dici, ut in omnibus negotiis maiori­ terem praeseferat, tum quia ex eo prodit communis bus, quae universam dioeccaim tangunt, non solum omnium pater summus pontifex, tum quia omnium nuntii apostolici et oratores principum, aed semper negotia gravissima in eo tractantur. Congregationes etiam ordinarii locorum audiantur, qui pro rei veri­ quoque Romanas ¿««siderat esse universaliores viristate quid coram Deo magis suadendum credant quo undiquo assumptis constare, et ut minoris mo­ referre teneantur. menti negotia ab illis resecentur. Reverendissimus Paco Amerinus (coi. 449 d): (coi. 483 i B): Cupit ut dicatur de conciliis De dioeccsana visitatione agens cupit, nt aut eccle­ oecumcnicis cornmque necessitato et utilitate: ot, siae praelatis inferioribus subieclae redigantur ad si forte non videatur renovandum Constanticnse ordinarium statum dioecesum, nipote apostolicum decretum de decennali eorum celebratione, saltem exercendae iarisdictionis modum (videSupprimenda), in effectum abeat mens Pii IV de iis singulis viginti aut sxltem vicariorum apostolicorum titulo praelati annis habendis. illi decorentur. (coi. 480): Episcoporum electio libera reddatur Reverendissimus Onnaechea de Tulancingo (coi. ab interventione principum, ct concilia provincialia 454 c): Affirmat episcopos Hispano-Americanos ita influere possint in episcoporum electionem ut desiderare, ut de diversis materiis in quibus a C omnia pericola ab ecclesia amoveantur, exempli guberniis molestantur, exempli gratia, de provisione gratia committendo iisdem trium candidatorum beneficiorum, publicatione litterarum apostoli carum, designationem, o quibus unum principes eligant. re baptismati, nuptiali, mortuaria, deprecatoria, etc., Nam 1· libertatis ecclesiae praesidium est in bono­ leges edantur quibus saltem gradus tolerantiae rum episcoporum electione, quia Christus Dominus permissae indicetur, nec illorum episcoporum pru­ illud constituit in forti et constanti episcoporum dentiae ea negotia relinquantur, cum id vetent animo. Nunc vero periculum est ne sacerdotes et timor scandali et periculum fidei in populis. episcopi se venales faciant et ad quaslibet domi­ Reverendissimus Moreyra Ayacuquensis (coi. nantes opiniones abiiciant, ut in altum evehantur. 463 B o): Ad avertenda gravissima mala quibus 2· Olim confidebat ecclesia de principum fide et vexari ecclesia potest, desiderat ut aliqua fiat de pietate, et nihilominus interdum maxima orant in­ episcoporum electione constitutio, atque in ea decla­ commoda et gravissimae controversiae; nunc vero retur: Ie qui ius habeant praesentandi; 2° quomodo per publici iuris et vitae normam principes magna ius hoo amittatur; 3° eo semel amisso, qui prae­ ex parte orbati sunt sua potestate, et haec est sentare ad vacantes sedes debeant. Quodsi princeps penes ministros, qui in ipsis etiam regnis catholicis vel gubernium privilegium habeat praesentandi, possunt esse ecclesiae hostiles. 3° Difficilis quidem statuatur, 4° quomodo facienda sit praesentatio, res est ob ius principibus quaesitum, sed modo quaenam dotes in praesentandis requirantur, et proposito ius hoc non prorsus tollitur, et modus quomodo huinsmodi dotes constare debeant, praeser- D iste analogiam habet cum eo quem conventio tim nempe ex episcoporum provinciae iudicio de Austriaca continet, ac principes ipsi facile aliquid dignioribus candidatis, e quibus unum princeps vel de iuro quaesito cedent, si videant concilium non gubernium eligat. Praeterea vehementer exoptat alium finem habere quam ecclesiae totius bonum ut loramentum, quod ab episcopis exigitur prae­ et reformationem, incipiendo ab altioribus in ecclesia standum guberniis ante consecrationem, vel omnino gradibus. proscribatur, vel eius formula adhibenda propona­ (coi. 488 d): Cupit denique ut hoc concilium tur; secus enim in re tanti momenti vel -ecclesiae Vaticanum fundet commissionem virorum ex toto dignitas periclitatur, vel episcoporum conscientia orbe collectorum, qui leges canonicas in ordinem redigant, et ecclesiae ac scholis accommodent. perturbatur. Reverendissimus Vitali Ferentinus (coi. 490 d): Reverendissimus Zunnui Casula Uxollensis et Terralbensis (coi. 470a); In summi pontificis elec­ Optat ut episcopi compedibus solvantur, quibus tione cesset penitus quorumdam guberniorum odiosa nunc adslringuntur petere exempli gratia quasdam facultates α sancta sede, cum temporis detrimento interventio ad aliquem excludendum. (coL 4711); Dicatur do sacris congregationibus ct utilitate procuratorum (vulgo J^cnti). Nonnullos Romanis earumque officiis, quia id episcoporum cupit episcopis concedi tamquam sedis apostolicae etiam interest, qui per illas ad pontificem perveniunt. delegatis. (coi. 491 x): Lamentatur quod episcopi in tribu­ Item de collegio cardinalium. (coi. 4701): Adimatur potestatibus saecularibus nalia quasi simul cum subditis et velat pares cum 889 SUPER SCHEMATE CONST. DE EPISCOPIS, SYNODIS ET VICARIIS GENERALIBUS 890 paribus multoties trahantur, eontontiam cum illis j trepidantes ab iudice oxpcctaturi. Appellationis frequenter a consilio et iudicio episcopi interponen­ dae facultas clericis praecidatur; eo facilius in officio contineri potoiunt. (ibid, o): Percupit ut dioeceses illae, in quibus plures oxtant cathédrales, ad unam tantummodo reducantur. Plures curias habere et vicarios gene­ rales ot sacra cphebaea fastidium episcopis, praoiudicium voro reoto ot expedito regimini neo non logi residentiao affert Reverendissimus Gastaldi Salutiarum (col. 510d): Postulat ut, antequam concilio Vaticano finis sit, condatur codex logum ecclesiasticarum, in quo, sepositis rebus inutilibus, superfluis et obsoletis, ea tantum referantur, quao in usum practicum reduci possunt, quaeque horum temporum necessitatibus accommodata sunt. Optat ut immediato episcopi eligantur in iuro canonico, theologia, historia eccle­ siastica, ac speciatim in animarum regimine versati, qui sine mora huic operi condendo manum admo *. voant. Reverendissimus Audu patriarcha Babylonensis Chaldaeorum (coi. 515CD): Sanctissimum dominum Pium papam IX atque venerandum ecclesiae catho­ licae senatum humiliter adprecatur, ut data venia locus ac tempus adsignetur, ut in huius concilii Vaticani schematibus disciplinaribus ius novum in­ cludatur quod toti ecclesiae orientali applicari queat, illudque reverendissimorum patrum examini et ap­ probationi subiiciatur. 2. Super schemate constitutionis do sedo episcopali vacanto. § I. De schemate gencratim spectato. I 1L De lis (¡use In schemate supprimenda proponantar. Reverendissimus Llach 8alamantinus (coL388a): In capito II supprimatur necessitas habondi con­ sensum capituli pro dimissoriis post annum vaca­ tionis concedendis. Motivum est in fragilitate hu­ mana quao focilo locum dat abusibus. Reverendissimus Onnaechea de Tnlancingo (coi. 455-6): Cupit ut in capite I omittantur verba çui saltem in iure canonico sit doctor etc. Nam Io aneam praebent disputationibus capitularium. 2° Ipsa locutio Tridentina non tam est praeceptiva quam propter temporis circumstantias adhibita. Licet enim primo intuitu Tridcntinum videatur doctorem aut licentiatum in iure canonico praeferre doctori in theologia, revera tamen hanc intentionem non habuit, sed si quem praetulisset, praetulisset theologum. Indignum avertero volens, gradum academicum postulavit, quia, nondum existentibus somiJ nariis, reliquis vero scholis desertis, magnam saltem praesumptionem scientiae illo exhibebat. Iuris vero canonici gradum expressit, quia neglecta theo­ logia, potissimum illud tunc studium erat; unde Tridentinum addidit saltem, petendo minus cum plus hnbero non posset. Hodie igitur, cum ubique florot theologia, ipsi Tridentini patres simpliciter dicerent, vicarium capitularem debere esse scientiae notorictato et bonis moribus tanto munere dignum. (coi. 457 d): In capito I § Sede cero expungan­ tur verba donec aliter ab hac sede apostolica pro­ videatur, ot conscientiae ac libertati episcopi res re­ linquatur. Nam episcopus relegatus, exui etc. dioe­ cesis gubernationem commendat personae dignae, ideoquo dioecesis non est derelicto. Si autem epis­ copus statim do hoo certiorem faciat sedem apostolicam, illico erunt dissidia inter ambientes dioecesis gubernationem, et gravissima inala, pendente approI batiouo vel reprobatione viri ab episcopo electi, cuius vix ulla erit existimatio. Reverendissimus Strossmayer Bosnensis et 8irmiensis (coi. 486 n): In capitoli expungantur ea quao dicuntur do beneficiorum curatorum reservationo sedi apostolicao. Nam 1° no uno quidem momento ea vacare possunt, sed mox a vicario de­ bent definitivo provideri. Ante omnia curetur ut non nimis diu vacet ipsa sedes. 2° In Ilnugaria et Croatia beneficiis curatis optimo providetur cum consensu totius capituli et consistorii, neo existant querelae. 3® Provisio per sanctam sedem dabit occasionem collisionis cum gubernio. Reverendissimus Ballerini patriarcha Alexandri­ nus (coi. 364 b); In genere approbare non ambigit. Reverendissimus Monzon y Martins Granatensis (col. 372 c): Gratias agit pontifici ob proposita tam theologica quam disciplinaria schemata, et hoo quo­ que schema generatim impense laudat. Reverendissimus Losanna Urgellensis (coi. 376a): Schema se commendat claritate, sabitquo Tridcn­ tinum tum quoad formam tum quoad elocutionem. Reverendissimus Lluch Salamantinus (coi. 388 o): Summopere laudat, et paucis- tantum adiunctis vel immutatis retinendum ac approbandum esso censet. Reverendissimus Domartis Galtollinensis-Norensis § III. De Ils qoae In schemate addenda proponantur. (coi. 388 b): Laudat schema tamquam sapientia Reverendissimus Ballerini patriarcha Alexan­ generatim fulgens et experientia nixum. Reverendissimus Bonot Gerundensis (coi. 422a): drinus (coi. 365 d): In capite I addatur, vicarium In genere multum ei arridet, sed remittendum censet capitularem nullatenus posse, inconsulta sedo apoD stolica, α capitulo romoveri, abrogatis contrariis ad deputationem pro rebus disciplinae. Reverendissimus Strossmayer Bosnensis et 8ir- quibuscumque conciliorum etiam provincialium dis­ miensis (coL 475a): Schema omnino defectuosum positionibus. Paulo enim post concilium Triden­ est, ideoquo reformatione indiget Dcest in neces­ tinum, quod nihil hao do re edixerat, in concilio sariis, abundat in superfluis, ot omnia etiam minoris provinciali Mediolanensi sexto expresse attributa momenti ad nimiam unitatom reducero conatur, cum fuit capitulis facultas vicarium, si nccosso fuerit, detrimento earum diversitatum quao singularum ec­ removendi; idemquo forsitan locum habuit alibi. clesiarum indigentiis respondent. Subluta quidem est huiuemodi facultas per repetitas Reverendissimus Vitali Ferentinus (coi. 489 b): sacrarum congregationum Romanarum resolutiones; Schoma nec diris devovendum nec ad astra tollen­ sed concilii declaratione opus est, ne cum schis­ dum dicit, sed quibusdam infici maculis focilo ab­ matis periculo, ut non ita pridom in provincia Me­ luendis. diolanensi contigit, ab ullo unquam invocari queat Reverendissimus Fnict Brugensis (coi. 493 a) : contraria antiqui alicuius concilii provincialis dis­ Approbat positio. Reverendissimus Audu patriarcha Babylonensis Reverendissimus Monzon y Martins Granatensis Chaldaeorum (coi. 514 b): Reprehendit, quia eadem (col. 373θ): In capite I addatur, in vicarium capi­ pro orientali et occidentali ecclesia videtur statui tularem eligi non posse qui capitulo fuerunt mina­ disciplina. Vido ad schema de episcopis etc. inter citer commendati. Ratio est, ut haec quoque ultima Varianda, (coi. 885 D.) ¡anua claudatur, per quam saeculares potestates so 891 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONG REQ ATI ONES GENERALES 892 interdam immiscent in ecclesiarum gubernatione A theologos relegat ad generalem formulam : rei alias tempore perturbationum. quantum Jieri patent idoneus; unde non solum cnfibid. d); Ibidem memoretur etiam gradus licen­ nonistae praeferuntur theologis, sed alios quoquo tiates, quia idem fecit Tridentinum. sacerdotes non laureatos theologis pro arbitrio ante­ (col. 874 b): In capite II addatur, pro dimissoriis ponere capitulum poterit 2e Nuno theologia non post annum vacationis concedendis requiri capituli traditur sino sacrorum canonum notionibus. 3® Iuxta consensum, non in genere, nec unico pro pluribus Sylvium episcopatui ceteris paribus magis idoneus ordinandis edicto, sed in unoquoque et individuo est theologus quam canonista, idque ob validissimas casu. Ratio est, quia decretum vix impleretur α rationes petitae ex muniis episcopalibus, quao sunt vicario capitulari, qui expeteret capituli consensum praecipuo in praedicatione, in cura fidelium per generalem, et non in unoquoque particulari casu. secretam etiam instructionem, monitionem, correc­ (ibid. C): Ut omnia in vicariorum capitulariam tionem, et per sacramentorum adrninistrationem, in regimine incommoda avertantur, denuo publicentur examinandis demum et una cum Romano pontifice in hoc decreto verba Tridentini sessione XXIV, definiendis dubiis do fido. Haec autom munia epis­ capite XVI de reformatione: eEpiscopus vero ad copalia sedo vacanto transeunt in vicarium capitu­ eamdem ecclesiam vacantem promotas ex iis quae laren!. Accedit hodio in foro ecclesiastico vix discuti ad eam spectant ab eisdem oeconomo, vicario et nisi causas matrimoniales et de rebus mero spiri­ aliis quibuscumque officialibus et administratoribus, tualibus. qui sede vacanto fuerunt n capitulo, vel ab aliis in B (coL 393b): In eodem capite I addendum est, erus locum constituti, etiamsi fuerint ex eodem capi­ in vicarium capitalarem eligi non posso canonicum tulo, rationem exigat officiorum, iurisdictionis, ad- poenitentiarium aut parochos, posito tamen hos a ministrationis, aut cuiuscumquo eorum muneris: vicariata generali episcopi case excludendos, do quo possitquo eos punire, qui in eorum officio, seu ad­ vide schema de episcopis etc. inter Supprimenda. ministration© deliquerint: etiamsi praedicti officiales (col. 867b.) Motivum enim exclusionis in postremo redditis rationibus a capitulo, vel a deputatis ab hoc schemate indicata multo fortius urget in vicario capitulari, qui omnia forensia dioecesis negotia per­ eodem absolutionem aut liberationem obtinuerint * Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellensis tractat. Cum autem schema de sede vacante prae­ (col. 382 c): In capite I addatur mentio licentiates, fatos non excludat, deduci posset eorum electionem idque propter rationem ab aliis allegatam. non prohiberi, cum simus in odiosis. (ibid. D): In capite I § Quodsi considerandus Reverendissimus Lluch Salaroantinus (coi. 387 c): In capite I memorentur etiam doctorates in sacra etiam est casus, quo tum metropolitana tum omnes theologia, et licentiates in iaro canonico vel sacra suffragan ea e ecclesiae vacent. Dicatur ad quem theologia, ut fecit Tridcntinam. Et quia huius superiorem recurri debeat, sive contra metropoliverba multis disputationibus ansam praebuerunt, tanao sive contra suffraganeae ecclesiae capitulum. addantur nonnulla per quae omnibus eiusmodi diffi­ Ratio est, quia lites sunt praecavendae, et casus cultatibus adites praecludatur. contingere potest, uti contigit nuper quando contra (col. 388a): In penultimo eiusdem capitis para-C electionem factam a capitulo Turritano appellatum grapho post verba partem congruam percipiat ad­ fuit ad antiquiorem vicarium capituiarem, qui cau­ dantur haec alia sapienter adnotata: ita ut modus sam cognovit et sententiam tulit. et quantitas iuxta diversos regionum usus determinen­ Reverendissimus Ramirez y Vasquez Pacensis tur. Multa sic abusuum pericula removerentur ex (coL 395 b,c): In capite I addatur mentio doctora­ humana fragilitate imminentia. tes in sacra theologia, et licentiates in iure cano­ Reverendissimus Demortis Oaltellinensis-Noren- nico vel in sacra theologia. sis (coi. 389): Si fieri non possit ut, mutata disci­ Praeterea, quia multae sunt difficultates circa plina Tridentina, dioecesis vacantis regimen com­ textum Tridentinum, clarius exponatur schema, ne mittatur viciniori episcopo (vide Torionda), revo­ dubitari possit utrum praelatio doctoris in iure ca­ centur omnino in usum veteres canones, qui ultra nonico sit absoluta, adeoque irrita electio doctoris tres menses ecclesiam vacare vetant, et praescribunt theologi, illo praetermisso; on vero sit relativa ne sede vacante aliquid innovetur. Inter alia nec doctoris canonistae praelatio, ita ut convenientius gubernator, ut vocant Hispani, seu officialis provi­ tantum sit eum eligi quam doctorem theologum. sorias brevi ¡Ilo tempore a capitulo eligi possit. Ratio Praeferatur autem doctor canonista, sed doctor theo­ est, ut arceantur mala ex vicariorum capitularium logus vel aliter idoneus non arceatur principaliter, administrationo saepe saepius devenientia. si reliquis qualitatibus praefulgeat. Omnia recto se (coi. 391 d); In capito I declarandum est num habebunt si textus iste sit: Unus sit capituli vicarius gradus doctorates requiratur ita exclusive, ut ai vel 1 3 doctor vel licentia tus in iure canonico aut saltem in unus in capitulo aut in dioecesi existât inris cano­ sacra scientia theologica, vel alias quantum fieri nici doctor ceteris etiam qualitatibus praeditus, aliis poterit idoneus. tamen idoneis tum in capitulo tum extra non de­ Reverendissimus Spaccapietre Smyrnensis (coi. ficientibus, illo necessario sit eligendus, et utrum 398 b): Proponit, ut in capite III § Attendentes, electio idonei, qui non sit doctor, doctore posthabito, post verba ubi capitulum eris Ut addatur canonice sit ipso facto irrita et nulla. Ratio est, ut lites eredum: idque ad dissidia imposterum et falsas praecaveantur, pro quibus evitandis sacra-congre­ interpretationes praecavendas. Nonnullae enim ex­ gatio Concilii non dedit certam ac fixam regulam. tant in missionibus ecclesiae, sicut eat ecclesia (coi. 392 a): Declaretur etiam, eos qui in cleri­ Smyrnensis, in quibus ex induito sanctae sedis pro­ corum seminariis studiis vacarunt periculisquc ao vectioribus dignioribusque presbyteris permittitur submiserunt, habendos esso tamquam laureatos in ueua mozetae supra rochetum, dum antistiti ponti­ universitate. Ratio est, quia pleraeque universitates ficalia exercenti assistunt, et canonicorum etiam ita sunt subiectae civili gubernio ut nullum in eis nomine condecorantur, quin beneficio ecclesiastico manserit vestizioni potestatis ecclesiasticae, et quia canonicaque institutione potiantur. Reverendissimus Melchers Coloniensis(col. 409 a): valde est tiiondàu.doctrina quao in iis traditur. (ibid, b) · IV'raeterea memorandus est doctorates Sapientissimam esse dicit provisionem quae legitur in sacra theologia, et ita quidem ut theologus prae­ in capite I § Sede cero; sed desiderat, ut simul feratur canonistae. Rationes: l* Schema doctores provideatur casui non raro contingenti, quo epis­ 893 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE SEDE EPISCOPALI VACANTE 894 copus, quia monte captus vel infirmus, dioecesi re-A id necessarium est, 1· propter bonum regimen dioegondae inhabilis evasit. Putat autem eodem modo cciis. Ingens est agendorum numeras, praesertim esso providendum ac casui exilii vel relegationis. ob annuos pro singulis parochiis expendendos et RevorendiesimusKettelerMoguntinuB(col.421B,c): approbandos computus expensarum quae praeviden­ Ad caput I. Cum fieri etiam possit ut, vacanto sede tur (budgets). Cum huic negotio vix sufficiat epis­ episcopali, vicarius capitularis violenter α grege sepa­ copus cum suis vicariis generalibus, non potest, retur, ncque casus isto provideatur in decretali minimo imminuto sed anoto potius onere, unus tan­ Bonifacii VIII; cumquo insuper nequo vicarius ca­ tum vicarius permitti post mortem episcopi, cui pitularis neque capitulum aliquem alium substituero, viventi plures in ipso schemate permittuntur. 2® Epis­ neque sancta sedes virum idoneum indicaro possit, copi duos, metropolitani tres habent vicarios gene­ ut accidit in Russia, debet in proposita constitutione rales cum peculiari a gubernio sustentatione; si unus remedium aliquod pro hac extrema necessitate pro­ tantum vicarius capitularis assumatur, reliqui vicarii videri. episcopi defuncti sustentationis subsidio carebunt. Reverendissimus Ormacchea do Tulancingo (coi. 3° Cum gubernium unius electionem omnino rciiciat, 459b): In capito I § In vicario, ubi do parte con­ non poterunt dioecesis negotia ex officio cum eo grua a vicario capitulari percipienda, convenit hanc tractari. 4° Ex plurium electione revera non sunt congruam sou partem mensae episcopalis designaro; timenda dissidia nut scandalum; profecto enim con­ indicetur nutem huius pars quarta. Rationes: Ie Quar­ sentientes inter sc viros capitulum eliget, idemque tae partis designatio conformia est doctrinao om- B constat experientia. Aptior itaque quao nunc est nium auctorum. 2° Evitantur reclamationes. 3° Con- praxis non est mutanda ob casum hypotheticum, nec veniontius provisum erit sustentationi vicarii copi-, maxima inducenda incommoda dum evitare incomtuhiris. 4° Ex mensa episcopali olii sumptus pro moda intenditur. diversis necessitatibus sede vacanto fieri debent, ct Reverendissimus Simor Strigoniensis (coi. 371D): futuro etiam episcopo aliquid reservandum est, qui Insinuat in capito II esso varianda quao dicuntur ad innumera pia opera roditibus mensae vacantis do parochiis liberae collationis, cum velit in nungnria indiget, maximo in regionibus in quibus ecclesiae earum per vicarium capitularom collationem esse conservandam, Ie propter immemorabilem usum ibi patrimonium fuit spoliatum. Reverendissimus Zunnui Casula Uxcllensis et Ter- vigentem, 2°ob longam ab urbe Roma distantiam. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellcnsis ralbensis (coi. 473 D): Statuatur intra cuiusque regni ditionem trium viciniorum ct seniorum episcoporum (col. 382c): In capito I haec fiat reformatio: In tribunal apostolicum, quod, cognita causa, inappella­ iure canonico sit doctor rei licentiatus, relieta lamen bili iudicio vicarium capitularom, cuius electionem capitulis facultate eligendi alium quem magis idoneum nullam renuntiaverit, vel in ministerii sui officiis pro temporum ei rerum adiunctis iudicarerinl. Rationes deficientem, aut quavis do ratione indignum, remo- fuerunt ab aliis allegatae; vide Addenda. Reverendissimus Devoucoux Ebroiccnsis (coi. veat, poenis ecclesiasticis iuxta circumstantias coer­ ceat, novum pro ea tantum vice vicarium deputet, 385 d): Proposita ab eminentissimo Bisuntino tampoenis pro suo arbitrio in refractarios agat, ct omnia C quam magni momenti commendat deputation) pro sanctae sedi referat. In locis vero ubi hoc remedium rebus disciplinae. Reverendissimus Lluch Salamantinus (coi. 387 C): admitti nequit, ut in America, vicarius generalis defuncti episcopi, tamquam sedis apostolicae delega­ In capite 1 ponatur: qui saltem in iure canonico vel tus, dioccosim regat, quemadmodum statuitur pro sacra theologia sit doctor sice licentiatus, aut alias missionibus apostolicis.— Rationes sunt: 1® Propter quantum fieri poterit idoneus. Et quia similia verba verissima et gravissima mala per quorumdam vica­ Tridentini sessione XXIV, capite XVI de reforma· riorum capitularium agendi modum inducta remedium lions multis disputationibus locum dederant, redi­ necessarium est; et illud quod proponitur non laedit gatur caput talibus verbis, quao capitularibus circa ius capituli, nullam affert electionis dilationem, quam legitimam vicarii sede vacante electionem contro­ electio provinciae episcopis delata (quam alius pro­ versiis aditum penitus recludant. Vide Addenda. (coi. 388 a): In eodem capito I dicatur, ut de posuit) afferre posset ob difficultates, quibus eorum congregatio Tacilo retardaretur aut impediretur. recursu contra ecclesiae exemptae capitulum cogno­ 2® Debitus Tridcntinao institution!, quae profecto non scat metropolitanos, vel, eo deficiente, antiquior est propter aliquorum abusum abolenda, honor tri­ episcopus provinciae, in qua territorium exemptum buitur. 3° Sublata erunt mala a vicariis capitula­ situm est Ratio est, ut evitentur nullitatis suspi­ ribus timenda, cum hi iusto ac severo iudicio, nullo ciones in aliquibus regionibus facile oriturao ex regio placito muniendo, gruviquo infamiae sub- difficultate viciniorem episcopum determinandi, quia D ecclesia exempta pluribus dioecesibus circumdatur. iiciantur. Reverendissimus Dcmartis GaltcHincnsis-Noronsis (coi. 474 d); Declaretur sedo vacante nihil esse innovandum, ot vicarium capitularom ab omni ca­ (coi. 388-91): Optat instaurari veterem disciplinam, pituli voto ot influxu liberam esso in regimine qua vacantis occlesiao regimen demandetur propin­ dioecesis. Canonicis enim sufficere debet si ain- quiori episcopo, facta ei potestate unum vel plures gillatim consulantur, ot ad varia obeunda officia vicarios generales sibi eligendi. Ratio est, quia vicarii capitularis α capitulo deputatio est periculi assumantur. Reverendissimus Vitali Ferentinus (coi. 492 b}: plena, altrix discordiarum, malorum mater foecunda. Optat ut declaretur quid iuris sit, ot cuinam spectet Quodsi capitulo adimenda sit vicarii electio, multo in actu regimen dioecesis, donoc canonici iuro octi- minus admittenda est novi episcopi per capitulum dui utentes ad nominationem vicarii processerint. electio vel propositio, α praecedenti aliquo oratore 3i enim id iuris competat canonicis in corpore, ut commendata. dicunt, sumptis, magna orit confusio, incertitude, (coi. 391 d): Quoad doctoratum in iure canonico difficultas in iurisdictiono exercenda. (capite I) varietur textus iuxta ea quao habentur inter Addenda. ÿ IV. De Ms quao |n sehrmaU rarlands propooaatar. Reverendissimus Ramiros y Vasques Pace nsi· Eminontissimus Mathieu Bisuntinus (coi. 362-3): (col. 395c): Quoad doctoratum in iure canonico In espite I dicatur, quod ubi pluros eligi solent (capite 1), textus reformetur ita: Vhhs sit empiitili vicarii capitulares, mos isto servari possit. Pro Gallia vicarius doctor cel licentiatus in ture canonico aut 895 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 896 saltem in sacra scientia theologica, vel alias quantum a assumpto provideant. Conventui episcoporum prae­ fieri poterit idoneus. Rationes vide inter Addenda, erit cardinalis episcopus vel metropolita vel anti­ Reverendissimus Spaccapietra Srayrncnsis (coi. quior ex suffraga neis. Ita electus erit episcoporum 398-9): In capite ΙΠ § Attendentes ot § In iis cero auctoritate suffultas, remota omni formidine quod locis statui videtur, ut administration! dioecesis, vel eligatur indignus. Nulla nunc difficultas colligendi vicariatos apostolici, vacantis in aliqua dissita regione, episcopos, cum tanta sit itinerum facilitas et viarum provideatur per vicariam eligendum a parochis solis, brevitas ut numquam antea. vel cum aliis presbyteris, etiamsi consuetudo aliqao Reverendissimus Bonet Gerandonsis (coi. 422-3): in loco non adsit hoc modo providendi, et additur, In fine capitis I non placet dispositio do sode im­ tunc solam provisam iri per vicarium defuncti anti­ pedita: periculum enim est, no civiles potestates stitis, quando dicta electio impediatur propter loco­ alicui episcopo infensae ansam indo arripiant manus rum distantiam et itinerum difficultates. Verum iniicioudi, nedum in episcopam, sed etiam in vi­ putat orator, ex hac nova dispositione graves con­ carium generalem ac delegatum; cum sciant eos tentiones inter missionaries oriri posso cam christi- episcopi absentis nomino iurisdictionom exercere. fidelinm scandalo, praesertim si missionari!, ut ple- Deinde casus sedis impeditae tum evenit, cum re­ romqne evenit, sint ex diversis nationibus, et rum publicarum status turbatur, et animorum aestus regularibus ordinibus. Ad has contentiones et scan­ fervet; sed eiusmodi tempore facillimo accidit, ut dala vitanda dicit Benedictum XIV edidisse consti- canonici, quando ad vicarium capitularen) eligendum tntionem Apostolicum ministerium, et magis expediens B conveniunt, plena libertate uti nequeant, ac violenesse arbitrator, si pro omnibus missionibus decer­ tiani patiantur, quod alicubi reapse factum est. natur, quod ubi capitulum canonice erectum non Praeterea recursus ad apostolieam sedem facile ae existit, vel ubi usus non invaluit vicarii capitularis brevi tempore locum habero potest in regionibus electionem per parochos faciendi, ille sit vicarius, Roma non longo distantibus, non ita vero in remo­ quem episcopus, sive vicarius apostólicas, ante tioribus, exempli gratia si agatur do dioecesibus ex­ mortem designaverit Si vero inopinata morte sit tremae orae Atlanticae; interim igitur multa mala correptus, vel electionem facere neglexerit, ille procurare posset vicarius a capitulo electas. Itaque habeatur vicarius capitularis, qui officio vicarii concludit, eam dispositionem tum solum ad effectum generalis, episcopo vivente, fungebatur. Praefata perduci debere, cum episcopo vel carcere detento ratione electus quam citius sanctam sedem de sua vel longe relegato nulla omnino communicatio cum electione certiorem faciat suo grege permittitur; sed extra hunc casum prae­ Reverendissimus Melchers Colonionsis (coi.409 a): stare ut episcopus suam jurisdictionem exerceat et In capito I § In vicario verbo electus substituendam integram conservet. Plena sic erit concordia cum putat constitutus, quia immediate ante sermo est, antiqua disciplina, quae sedem nunquam habebat non do electo, sed de constituto vicario capitulari. pro impedita, quando episcopus cum suo capitulo (ibid, b): Statatom capitis II, quo vicarius capi­ communicare poterat tularis concursus acta Romam transmittere tenetur, (coL423c): In capiteli § In dimissoriis, suput paroeciis de novo rectore provideatur, novum C pressa necessitato consensus capituli, dicatur vicaesso nec sibi placere ait, quia graves difficultates rinm teneri dimissoriarum concessionem submittere secum fort, praesertim in dioecesibus, in qaibus non indicio metropolitani. Ie Maior canonicorum pars per specialem, sed generalem concursum, probante non occupatur in noscendis oc promovendis adoles­ ipsa sancta sedo, paroecialia beneficia conferuntur, centium clericorum indole, vita, moribus, studiis, et quia provisio paroeciarum differretur cum magno 2e Non habebitur amplius contradictio cum eo quod· saopo fidelium spirituali damno. Magis expedire alibi dicitur, capitulum nullam sibi jurisdictionis videtur ut aut statuatur, vicarium provisorie tantam partem posse reserrare. 3° Dignior erit dispositio. parochias liberae collationis alieni commendare posse, (col. 424b,C): Capite III, pag. 7 circa finem. Rem definitiva collatione reservata futuro episcopo; aut periculi plenam arbitratur parochis, sive solis, sive definitiva collatio vicario declaretur permissa, requi­ cum aliis ecclesiasticis viris, ius eligendi vicarium sito tamen consensu capituli vel, co deficiente, capituiarem tribuere. Si enim gubernia ecclesiae in­ mctropolitae. festa aliquando sentiant in hac electione α capitulo (coi. 4121): Potit ut pro expeditione dimisso­ praescindi posse, et alium suppetero modum quo riarum capituli consensus sufficiat etiam primo vaca­ eidem suppleatur, praetextura indo arripient capitula tionis anno, idquo declaretur delendo verba post supprimendi, idemque ius in parochos transferendi; annum vacationis. In pluribas enim hodie dioece­ cum praesertim hoc tempore capitula tamquam su­ sibus sacerdotum penuria omnino necessarium reddit, perfiunt et inutilia accusentur, parochi autem lao­ ut qui studia theologica absolverunt nec aunt irrogo- d dibue efferantur, et tamquam soli ecclesiae neceslares, sino mora, etiam sedo vacante, ordinentur, sarii reputentur. Qaare eam dispositionem in hanc nec fieri debeat recursus ad sanctam sedem. sententiam variari postulat, ut episcopi demortui Pari modo censet sufficere, ut vicarius capitu­ vicarius generalis dioecesim regero pergat, donec laris pro adseribendo dioecesi clerico alieno vel metropolita alium vicarium instituat, quemadmodum dimittendo proprio obligetur requirere capituli vel hisco diebus ex auctoritate sanctae sedis in insulis metropolitao consensum. Philippinis factum fuisse narrat. Reverendissimus Gandolfi Cornetanus et CentumReverendissimus Pania Potentinus (coi. 427 d) : ceUensis (coi. 413-4): Remedium afferendum esset Ad caput 1 proponit, ut capitulum tres eligendi ius pro electione vicarii capitularis in iis locis ubi adest habeat, ex quibus metropolitanas vel episcopus vi­ capitulum. Concilium Tridentinum gravissimas habuit cinior, si ille defunctus fuerit, seligat vicarium ca­ causas pro asserendo capitulis cathedralium iure pituiarem, eo tamen pacto ut, ai tres α capitulo electionis vicariorum, cum eo tempore nulla expe­ electi omnes minus idonei sibi videantur, virum ec­ ditior via suppeteret ad consulendum ecclesiis va­ clesiasticum eiusdem dioecesis magis idoneum in cantibus. Nunc vero temporis ad praecavenda om­ vicarium capitularen) deputare debeat, idque intra nia mala quae oculis nostris videmus in electione octo vel otiam quindecim dies. (coi. 428b): In eodem capite I § Sede cero verba huiusmodi, satius videtur hoc ius concedi ordini episcopali, ut nempe episcopi provinciae conveniant, Iis au/sm oto. ita varianda censet ut capitulares to­ ct vacanti ecclesiae de sacerdote ex ipsa dioecesi tius rei eventum intra tres dies ad sanctae sedis 897 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE SEDE EPISCOPALI VACANTE 898 notitiam deferant, rocopturi humiliter et efficaciter de limitatione facultatum quoad collationem bene­ impleturi quod per ipsam contigerit ordinari, et in­ ficiorum, dimissorios, et clericorum in dioecesim terim iidcm capitulares intra octiduum vicarium ingressum vel ex ea egressum; quia eiusmodi diffi­ capitulorum eligant, cuius tamen acta omnia nomino dentia a vicarii capitularis munere acceptando im­ episcopi inscribantur. pediet viros doctos et bonos, et abiectam reddet (coi. 428i,d): Initium capitis II circa facultates illam dignitatem coram clero et populo. Melius vicario capitulari tributas ita variandum censet, ut fuisset severissimarum poenarum impositione aggra­ Io restringatur vel adimatur plano ius indicendi con­ vare necessitatem indicii de vicario capitulari faciendi cursum ad paroecias. 2° Possit metropoli tonus chrisma a futuro episcopo. administrare in suíTraganoorurn dioecesibus, prae­ (coi. 458 a): In capite III § Attendentes non pla­ sertim diu vacantibus vel in quibus iamdiu admini­ cent ea quae continentur verbis Ubi autem usque stratum illud sacramentum non fuerit; quao si valde ad accedant inclusive. Nam, ait, in ecclesiis capitulo distent, alium episcopum viciniorem ad hoo deputare carentibus usus est ut metropolitanos vicarium eligat valeat. 3° Ordinandos non ad quemlibet episcopum Si vero verba usum et consuetudinem de praeterito bene sibi visum, sed ad proprium motropolitanum serratam referantur ad formam electionis faciendae pro ordinatione vicarius dimittat. Item praelatus in ecclesiis capitulum habentibus, absque dubio in inferior suos ordinandos ad episcopum viciniorem ecclesiis eo carentibus numquam habuerunt locum. dimittere teneatur. Sed posito etiam ea adhiberi ut eligendi modus Reverendissimus Casangion Antiochenus Arme­ discatur, illico. quaeri potest, po&sintno facile con­ norum (col. 431-2): In capitelli § In ecclesiis non vocari parochi longe dissiti, ad quem de iure per­ probat, quod patriarcha vel metropolitanos inter­ tineat convocatio, sitne parochorum congregatio veniat pro consulendo ecclesiao ritus orientalis va­ habenda ad instar comitiorum civilium ac popula­ canti et capitulo carenti, quippe qui locorum, perso­ rium, cuinam competat initium facere eorum quae narum, aliorumquo adiunctorum ignarus est. Potius agenda sunt, deboatne solus cum paucissimis ali­ variandum opiontursaltem circa ecclesias Armenorum, quibus viris ecclesiasticis electionem facere parochus ita ut vicarii capitularis electio parochis sive solis, urbanas, casu quo unus tantum sit (quod saepe ac­ sive cum aliis viris ecclesiasticis, iuxta locorum cidit) in civitate episcopali parochus, et ceteri pa­ consuetudinem, adiudicotur eodem modo quo con­ rochi longe distent, iisque sit difficile ad electionem sulitur ecclesiis latini ritus, uti habetur in eiusdem peragendam convenire. Cum itaque magna in iis capitis III § Attendentes in fine. Consentaneum omnibus sint incommoda, et urgens tamen sit vicarii etiam illud esse dicit sanctissimi domini nostri litteris capitularis electio, sequentem modum reverendis­ apostoliche Jte versurus anni 1867, quae secus frustra- simus orator proponit. Io Episcopus capitulo carens, neae erunt, et maius forsitan nocumentum [inferent]. ne morte praeoccupetur, dum bona valetudine fruiReverendissimus Dreux-Brézé Molinensis (coL tur eligat secreto vicarium capituiarem sibi placitum, 447 a): Quod de pluralitate vicariorum generalium buiusquo electionis testimonium diligenter in curia episcopi proposuit ad schema de episcopis etc. inter servetur; unum tamen eius exemplar transmittat ad Varianda (supra, coi. 880 c) quoad prioritatem ordinis C metropolitanum, alterum ad episcopum viciniorem. inter vicarios, idipsum asserit de vicariis capitulari­ Cum enim episcopos possit pro casu obitus alicui bus, ubi plures constituendi legitima adsit consue­ committere facultates speciales sibi a sede aposto­ tudo. Inaequalitatem potestatis non impediet pensio lica concessas, donec ab hac ipsa eos vicarius capi­ fiscalis; nam aequalis erit titulus coram gubernio, tularis obtineat; cur episcopis capitulo carentibus cui singuli, casu occurrente, respondero poterunt denegaretur facultas nominandi vicarium capitula­ Unitati autem vicarii capitularis, quam maxime ex­ ren?, quae iu non minimam cedit ecclesiae utilitatem. tollit orator, opponi non posse dicit, vicarios gene­ 2° Mortuo episcopo, huius secretarme, convocato rales episcopi non assumptos carituros esse stipendio statini clero civitatis, coram hoc aperiat praefatum gubernii; non enim idcirco tollenda est capituli testimonium electionis ab episcopo factae. 3° Electus libertas, nec bonum unitatis omittendum. Aliqua vicarius statini ineat vicariatum, et illico, in memo­ igitur, salva semper libertate capituli, conciliatio riam veteris iuris, do capta possessione nuntium investiganda est neo difficile invenietur, cum gu­ mittat ad motropolitanum. 4° Si episcopus, non bernium amisso stipendio facile suppleat per pen­ facta praefata electione, e vivis excesserit, standum est iuri adhuc existent!. sionem. Reverendissimus Dabert Petrocoricensis (col. (coi. 447o): Ad caput II notat, liberae colla­ tionis beneficia, etiam ea quae animarum curam 460 b): Iis omnino adhaeret quao dixit cminontisadnexam habent, in Gallia vicarii capitularis nomi­ siinus Bisuntinus. Reverendissimus Moreyra Ayacuquensis (coi. nationi esse permittenda; non sunt enim nisi paro- D chialia, et ad stipendia conservanda nullo indigent 467A,B): Propter gravissima mola quao in variis oeconomo; siquidem suppeditantur ei qui curam hic regionibus, civili praesertim promovente gubernio, et nunc habet Insuper ecclesiae seu parochiae in vicariorum electiono et regimino contingunt, op­ bonorum administratio est penes fabricam, usus portunum ei videtur ut vicarius generalis episcopi autem pones parochum vicinum qui interim providere defuncti perduret in exercitio jurisdictionis dioecesolet. Vorumtamen addit orator, decere ut beneficia sanne usque dum sancta sedes consulatur; vel potius inamovibilia reserventur collationi futuri .episcopi, ut ob episcopo ipso eligantur ordine successivo illi adhibita lego concursus, quam non dubitat prae­ quos in Domino ad regendam sedo vacanto dioece­ sentibus circumstantiis accommodatum iri. sin? dignos indicaverit, cum notitia tamen et appro­ Reverendissimus Paco Amerinus (coi. 450 b): batione sanctae sedis. Remedia enim a reverendis­ Cum ea verba, quao leguntur in capite I legitime simis Galtellinensi et Cornetano indicata non sunt electus e redditibus mensae vacantis partem congruam apta Amoricao meridionali, ubi ecclesiae episcopales percipiat, lites saepe parere possint, existimat melius nimis invicem distant. esse honorarium quoquo modo statuere; exempli Reverendissimus Zunnui Casula Uxellensis et gratia in decimam reddituum partem annualiter Terralbensis (coi. 474 b): In capiteli declarari cu­ sumptam. pit, omnia beneficia provisorio esse committenda, Reverendissimus Ormaechea de Tulancingo (coi et futuro episcopo reservari definitive providenda. 457b): Non approbat quao in capite II leguntur Praeterea optat deleri quae de capituli consensu COXCIL. OKSERAL TOMUS L· 67 899 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 900 dicantur, com plenam vicarii libertatem affirmandam A immo propter maiores quandoque difficultates maiori exposcat Vide Addenda. indigent auctoritate; nunc vero nequo habent mensos Reverendissimus Strossmaycr Bosneneis et Sir- conciliares nec sino sedis apostolicae venia abesse miensis (coi. 484 a, b) ; Adhaeret iis qnao ab emi­ possunt, etiam ad visitanda sacra limina, noe, con­ nentísimo Biauntino aliiaque de ploralitnto vicario- sentiente licet ordinario loci, alibi pontificalia exorrum capitularium, ubi haoc est in more posita, dicta cere queunt Praeterea optat orator ut dioeceses, fuerunt, quia conservandae sunt diversitates qnao in quibus sunt tnntum vicarii apostolici, mox resti­ ecclesiarum indigentiis respondent. tuantur ordinariis episcopis, simul ao ibi virtualia Reverendissimus Vitali Ferentinas (coL 492 o): iura episcoporum iu reviviscunt ut libero ct cum Ipsi placeret ut vicarius generalis in locum defuncti fructu exerceri possint Ao speciatim cupit ut non episcopi succederet ipso facto, donec aliter a sancta tantum Hierosolymis, sed et Alexandrine ac Consede statuatur; sic enim melius consultum foret bono stantinopoli verus resideat patriarcha, non autom dioecesis, cuius regimini praeficeretur illo qui fiducia simplex vicarius apostolicus; cum id postulent carum commendatur defuncti episcopi, rerum tnictationo urbium dignitas et magnificentia, ot catholicorum ibi pollet, et iam probatas exhibet virtutes lego prae- versantium aut illuc confluentium multitudo, scriptas. RercrendÌMÌmuaZwergerSecovionsisfcol.501 B,c): Reverendissimus Faict Brugonsis (col. 496c,d): Optat nt omnes facultates, quas pro regenda dinocesi Laudatis capitalis canonicorum, enixe petit ut a sancta sede habuit defunctu» episcopus, ipso iuro eadem valeant deinceps, et quantum fieri potest B perdurent toto tempero quo vicarius capitularis ubique, suum eligero vicarium. Unitatem vicarii munere suo fungitur, ot primo etiam anno episcopi capitularis (capito I) propugnat etiam contra eos successoria, exceptis fortasse facultatibus quas pro qui, respectu habito ad gubernia pro pluribus vicariis uno alterove speciali casu defunctus episcopus acce­ pensiones solventia, eorum pluralitatem suntinero perat. In bonum enim fidelium et ad gravissima conantur; quia ad utilitatem, facilitatem ct uuitatem mala avertenda facultates illao necessaria e sunt, tum regiminis necease est ut unus sit vicarius capitu­ propter hominum infirmitatem ot malitiam, tum laris. Non obe&t multitudo negotiorum; nam vicarius propter legos politicas ecclesiae adversantes, prae­ capitularis non est solus, cum maneat cancellaris sertim de matrimonio civili; si vem expcctari de­ episcopalis, cui profecto operam etiam praestare beat facultas α sancta sedo concedenda, scandala non detrectabunt vicarii generales defuncti episcopi. interim eveniunt Pensio autem, quam solvit gubernium, non debet (eoi 502 a): Auditis illis quae reverendissimus tollere libertatem capituli, illud eogendo ut semper ex America meridionali opiacopua exposuit de ca­ eligat episcopi defuncti vicarium vel vicarios. Si tenis quibus ibi ecclesia stringitur, cupit ut caput III non assumantur hi in vicarios capitulares, pensione tradatur patribus pro rebus missionum deputatis, aliqua provisoria gaudent, immo tacente gubernio quibus mila haec et remedia adhibenda melius nota plerumque, si non semper, in possessione suae sunt. pensionis manent. 3. Reverendissimus Zwerger Sccoviensis (coi. 501 B): c Super ichematf ccnititutionit do vita ct honestate Ad caput II sperat per clausulam niti aliter etc. clericorum. iam provisum caso regionibus, in quibus, ut in f I. De schseiat· generstim spectato. Austria, transminio concursuum ad sanctam sedem pro collatione beneficiorum curatorum fieri nequit; Reverendissimus Sapp-Szilágyi Magno-Varndieneo magis quod capitulares vicarii querelis ansam sis Graecorum (coi. 514): Ecclesiae orientali prae­ ibi non dedorint. cipuae huius schematis praescriptiones applicari ne­ Reverendissimus Gastaldi Salutiarum (coL 509 Β): queunt. Vido Addenda. Ad caput III, pag. 7, lin. 25, rogatu ac nomine Reverendissimus Bindi Pistoriensis et Pratensis cuiusdam episcopi Brasiliani postulat, ut quoad (coL547c): Optima sunt quae schema complectitur; aliquas Brasilia dioeceses, vicarius generalis epis­ at pleniora et ordinatiora desiderare non videtur copi defuncti ecclesiam regere pergat, donec metro­ improbandum. polita sanctam sedem do episcopi obitu admoneat, Reverendissimas Urquinaona Canariensia (coL et eiusdem sanctae sedis mandata communicet. Nam 552b): Nonnulla sunt omissa quae recensere valde in imperio Brasiliano quatuor extant civitates epis­ consentaneum et necessarium erat, et inter alia ne copales, in quibus unus tantum habetur parochus, verbo quidem clericis indicantur media ad bene quandoquo cum duobus vel tribus sacerdotibus, ac vivendum necessaria. ceteroquin ob nimiam distantiam nonnisi post longum Reverendissimus Monzon y Martine Granatonsis tempus et magno cum incommodo parochi aliorum D (coi. 558): Adhaeret reverendissimo Canarienei. dioeceseos oppidorum ad episcopalem civitatem adReverendissimus Dinkel Augustae Vindelicorum voniro possent. Addit orator, etiam hoc disciplinae (coi. 582): Praeter quaedam a so indicata, schemati punctum relinquendum esse synodo provinciali il­ in singulis eius partibus assenti tur. lius regionis, vel alterius quao sit in eodem casu. Reverendissimus Jordá y Soler Vicensis (coi. 586): In schemate nec plura nec satis efficacia g V. De lis quas extra schematis materiam poslolsntur. nec clare exposita inveniantur media ad obtinendam Reverendissimus Gandolfi Cométanos et Centum- debitam cleri reformationem necessaria. cellonsis (coi. 414 d): Postulat resolvendam a pa­ Reverendissimus Gallaeci Rccinctensis et Lauretribus quaestionem nondum definitam, utram vi­ tanus (coi. 690 b): Schema bene concinnatum case cariis capitularibus facultas competat largiendi in­ dicit ex verbis sacrae Scripturae et conciliorum, ac sententiis sanctorum patrum, illudque laudat dulgentias in forma ecclesiao consueta. Reverendissimus Strossmayer Bosnensis et SirReverendissimus Behnam Benni Mausiliensis mionsis(col. 487D-488 A): Occasione capitis III cupit Syrorum (coi. 597-8): Laudat summopere propositum ut omnes vicarii apostolici, qui episcopi sunt, de­ inducendi ecclesiarum orientalium cum Romana uni­ clarentur in postorum gaudere omnibus iuribus et formitatem in disciplina. Hanc enim in praecipuis praerogativis quibus reliqui episcopi gaudent. Ratio saltem disciplinae capitibus, et salvis quibusdam e»l, plia cum reliquis episcopis communem habent consuetudinibus, necessariam esse dicit pro ecclesia dignitatem episcopalem, communia quoque officis, orientali erigenda, atque ad pristinam vitam et 901 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM gloriam restituenda. Totus est in demonstrando, 4 eiusmodi uniformitatem antiquitus, salvis ritibus, oxtltisse, lapsu autem temporis varietatem fuisse introductam; obiectiones fuso exponit et solvit. Itaquo non destrui ritus, neo vora iura ao privilegia aboleri, sod multiplices inductos abusus omnino corrigi desiderat por disoiplinao praefato sensu uni­ formitatem cum ecclesia Romana. Reverendissimus Clifford Cliftonionsis (coL 602): Hio îlllo nimis descenditur ad particularia, cum tamen leges concilii generalis debeant spectare universam ecclesiam, seu esso principia undo ecclesiae parti­ culares possint suas leges derivare.· Reverendissimus Bostani Tyri et Sidoniensis Maronitnrum (coi. 609 D): Soberna valdo bonum est, sed nonnulla continet quao aut non erat necessarium aut minus opportunum ut adderentur. Reverendissimo Gandolfi Cornotanus et Centumcollensis (coi. 614 b): Fere omnia quae in schemate habentur, dicta fuerunt a concilio Tridentino, et pauca illa quae addita sunt, potius videntur porti-, nere ad officium episcoporum, ideoquo ad schema do episcopis. Revoroudissimus Macedo Belomcnsis (coi. 647 d): Paucis exceptis, omnia ei in schemate placent, et praesertim quod in eo principia tantum generaliora statuantur, ex quibus rogulae speciales diversis nationibus et dioecesibus accommodatae derivari possint. Quare, ait, abeat in paco schema nostrum ad congregationem de rebus disciplinae. Reverendissimus Bravard Constantiensls (coL 649): Acriter carpit. Reverendissimus Lyonnet Albienais (coi. 658): Libenter assentitur iis qui questi sunt, schema case nimis vagum et coniirum; nullus enim in eo est ordo, nulla methodus, nulla coordinatio; ideae inter se non vidontur connexae et concatenatae. Reverendissimus Lluch Saloman tinus (co L 668-70): Fere in omnibus approbat. Reverendissimus Gravez Namurcensis (coi. 679b): Schema, quod attinet ad cius naturam et materiam, multum ei placet. Reverendissimus Moreno Ipporegiensis (coi. 686): Praeclarissima cura in tanti momenti tractatione posita fuit. Reverendissimus Moretti Imolensis (coi. 690 à): Optime elucubratum ost; emendetur tantum ct ex­ poliatur. 9 II. Do Iis qnao Inschemate supprimenda proponantur. Eminentissimus la Lastra y Cuesta Hispalensis (col. 523 b): Vult ut in capite III supprimatur § Quodti. Rationes: Io Ansa aliqua praeberi posset lansenionis suspensiones ex informata conscientia invalidas esso contendentibus. 2· Duo incommodo. quao schema evitaro intendit, profecto non latuerunt patres Tridentinos, quibus tamen nequo necessarium nequo conveniens visum fuit quidquam statuero ad ea avertenda; eorum disciplina ipsa charitatem potius quam tyrannidem sa pit, bonaequo clericorum famao prospicit. Neque hodio necessarium est cautelas adderò, cum episcoporum ipsorum intersit bonum clericorum nomon curaro, et praeterea illos non lateant verba Tridentini sessionis ΧΓΠ capite I do reformatione, ao nimia potius lenitas et longanimitas dici possit quam severitas episcoporum. Intarla itaquo magna episcopis inferri videretur. 3° Cautelae quae apponuntur contradicere videntur extraiudiciali modo procedendi, et recursus ad superiorem iudicom, qui in schemate supponitur, non videtur convenire cum Tridentino, quod ad solam sedem apostolicam recursum permittit; quoad hanc ipsam cautiones ab episcopo adbibendae videntur potius huius prudenti 902 arbitrio relinquendae. Consequenter a Tridentino minime recedendum videtur nec quidquam ei adiiciendum. Reverendissimus Simor Strigoniensis (col. 5361): Non consentit eminentissimo Hispalensi volenti ut elijninetur omnino capitis IH § Quodri; de re enim ipsa agendum est, sed in alio peculiari decreto, in quo aliqua fiat dispositio circa modum et formam procedendi quoad sacerdotes delinquentes. Reverendissimus Martin Paderbornensis (coL 638d): Si conservetur caput IU, saltem in eo ex­ pungantur verba immundoque concubinatu. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellensis (col. 681 b): Quoad caput IU consentit eminen­ tissimo Hispalensi, cum per schema videatur abo­ leri ratio procedendi ex informata conscientia. Per­ missa appellatione, quao in huiusmodi iudiciis incom­ prehensibilis videtur, scandala potius orientur quam avertentur; finis a Tridentino intentus, ut nempe impunita eiusmodi delicta non maneant, sed, licet occulta, prompte puniantur, non obtinebitur; ot cum a sola episcopi ex informata conscientia procedentis aestimatione horum indiciorum vis dependeat, iudex appellationis forte aut illius iudicio fretas condem­ nabit iniuste, aut eius sententiam irritam esse pro­ nuntians, ludibrio cum exponet; ox quo porro sequi poterit, episcopos eiusmodi indicia quae inutilia, immo nociva sibi evadere viderint, facile negligere, et impunes relinquere delinquentes, donec ordi­ narium indicium instruere valeant. Aut igitur pro hisce rebus, quae nec nominari debent, simpliciter remittatur ad Tridentinum, aut finis in schemate propositus obtineatur alio modo, quem vide inter Varianda, Reverendissimus Dinkel Augustae Vindelicorum (coi. 584 c): Ad caput II notat, ea quae in § Cum 0 munus et § Ne cero recensentur, digna quidem esse approbatione, sed ad vitam et honestatem cleri­ corum, ideoque ad hocco schema non pertinere, verum alibi esse pertractanda; nisi tamen huius schematis inscriptio mutetur in hanc aliam: De clericis, eorumque vita et honestate. Cum eminentissimo Hispalensi optat, ut in capite III concubinatus mentio prorsus deleatur, quis praesenti tempori non congruit, et clerum calumniandi ansam praebet, ac praeterea ea quao verbis Tridentinis in schemate adduntur, non conc ubi nari is solum clericis conveniunt, sed quibusvis circa vitae honestatem delinquentibus. Cupit igitur ut aliis verbis schema concipiatur. Vide Varianda. Reverendissimus Clifford Cliftonicnsis (coi. 606d): Ex cordo adhaeret iis qui nolunt fieri sermonem de clericis concnbinariis. Scandala id provocaret et damna; abusus autem in aliquibus tantum locis existant, atquo ibi etiam attribuendi sunt guberniis, quae episcopos impediunt quominus leges iam exi­ stentes exequantur. Reverendissimus Bostani Tyri et Sidonis Maronitarum (coi. 609 d): Non videt necessitatem . quarumdam sententiarum, quao habentur in capite I circa tonsuram et simplicem capillorum cultum, et in capite ITI de inhonestate clericorum. Sufficiunt de his datae constitutiones summorum pontificum et decretu conciliorum, quae non violantur nisi rarissime. Ideo observantia huiusmodi decretorum relinqui debet vigilantiae et prudentiae ordinariorum et synodorum. Quoad hospitia erigenda (capite II) censet, decretam huiusmodi non potae observari ab episcopis orientalibus, cum debeant his corruptissimis temporibus totam suam facultatem expendere in dimicatione continua adversus tenebrarum operario·, qui catholicam religionem in Oriente evertere co­ nantur. 57· 903 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 904 Reverendissimus Dol Valle Huanucensis (coL A libelli prodierunt, expresso etiam asserentes eum 620 b): Expungendam proponit periodum capitia III a condilo caso abolendum. Nec debebit tunc, uti pag. 8: Ne tamen bono clericorum etc., ita nt sarta nuno fit, de opposito turpissimo vitio sermo fieri tecta remaneat dispositio concilii Tridentini. Vido in hoc achemate; alibi de eo dicendum erit Reverendissimus Salzano Tbancnsis (coi. 536 c): Varianda. Reverendissimus Haynald Colocenaia et Bac- In capite III non solum verba fieri debere do con­ siensis (coi. 634b): De clericis concnbinariia nullam cubinatu censet, sed de aliis quoque peccatis contra mentionem 6eri cupit, no ecclesiae inimicis ansa sextum, immo de aliis omnibus occultis facinoribus, praebeatur vituperandi ministerium episcoporum et cum, ut ait sanctus Thomas, peccata spiritualia sint graviora. clerum calumniandi. Reverendissimus Martin Paderbornensia (coi. Reverendissimus Macedo Belcmensis (coi. 646 b): In capite III tollatur vox concubinatus, tum no 637 B): Optat ut Io in memoriam revocetur, clericos inimicis ecclesiae detur occasio fortius tuendi falsam in suorum munerum exercitio placendi studio haud suam opinionem qua putant legem coelibatus non abripi erga civilia gubernia debere, secus facile servari, tum no perversi sacerdotes, in regionibus Christi servi non essent; eosquo prohiberi, quominus ubi zelo episcoporum nondum potuit illud scelus decorationes a civili gubernio accipiant vel acceptas extirpari, difficilius convertantur, falso credentes deferant; ita enim multa ¡n clero et populo prae­ alibi quoque idem flagitium oxistere. Tollantur caverentur peccata ct scandala. 2® Pag. 4, Jio. 4 etiam verba ne tamen bono clericorum nomini wa- B (coi. 538 b) ante finem, post verbum adhibeant, cula nimis facile aspergatur, quae contextui neces­ adiungantur haec alia: alicct etiam clericis latini ** 3° Post verba pag. 5 saria non sunt, et videri possent toti episcopatui ritus barbam decentem ferre. notam praecipitantiae et levitatis iniicore, maxime (ibid. C) sobrie vicani in hoc saeculo addantur vero in Brasilia, ubi nuper in comitiis civilibus sequentia: ^Interdicta est omnino clericis frequen­ occasione suspensionum ex informata conscientia tatio cauponarum intra limiter suae paroeciae vel urbis, nisi officii ratio eam cohonestet, et post trinam declamatum eo sensu fuit contra episcopos. Reverendissimus Strossmayer Bosnensis et Sir- monitionem episcopalem transgressores legis severe «mensis (coi. 662 o): Iu capite III eliminanda prorsus coerceantur; crescente autem contumacia, liceat eos sunt quae dicuntur de immundo concubinatu, cum beneficiis privare; qui autem notoria et scandalosa secundi etiam ordinis sacerdotum bono nomini con­ ebrietate coram populo infames evaserunt, non trans­ suli debeat, et Tridentini quidem tempore illa ferantur do loco io locum ad populi scandalum, sed omnino α sacris suspendantur. ** 4® Exoptat ut inter­ dicere necessarium fuerit, nunc vero minime. Reverendissimus Moretti Imolensis (coi. 691 B): dicatur clericis, ne leviter so alieno aero gravent. Capite III. Quoad concubinatum putat cum aliis, 5® Exprimatur desiderium ut in ecclesia formotur consideratis temporum et personarum mutatis cir- societas seu sodalitas laicorum qui pro ancillis f imstantiis, licet res ipsa omnino sit retinenda et famulentur sacerdotibus. 6· Indicentur clericis sub­ poenae etiam, ac, si fieri possit, remedia efficacie» sidia vitae sacerdotalis, scilicet vehementer iis comstatuenda, illa tamen do concubinatu verba prorsus C mendetur quotidiana et devota missae celebratio, debere deleri. quotidiana meditatio, frequens confessio, et quantum fieri potest eidem semper sacerdoti facienda. Vehe­ I III. De lis quao In schemate addenda proponuntor. menter etiam optat ut uno al tero ve verbo affectuoso Reverendissimus Simor Strigonicnsis (coi. 529-30): commendetur vita communia. In prooemio capitis I non solum dicantur clerici Reverendissimus Vérot Savanneneis (coi. 540 b): in sortem Domini vocati, sed eorum etiam dignitas Ad caput 1. Existimat aliquid de vetita venatione ac excellens potestas commendetur, ut ultro per- dicendam esse; quod exprimi hoc modo posset: spiciant quam mundi esse dobeant et Christo con­ „A venatione cum annis, quae tantopere virum formes. Commemoretur etiam ius populi fidelis ecclesiasticum dedecet, abstineant, ne unquam po­ postulandi a suis sacerdotibus, non tantum ut prae­ pulis exhibeatur foedum spectaculum hominis Dei dicent etc., sed ut ab ipsis aedificetur exemplo et vagantis per vias ct agros post avos et fenis.u integritate vitae, ao doceantur omnes, studium per­ Addit, neminem esse ordinandam, cui nullae sint fectionis non esso impossibile. Indicentur quoque sacrae functiones committendae, et qui non sit epis­ subsidia quorum ope sacerdotes io officio contineri, copo eiasve ecclesiae necessarius vel utilis iuxta vel o coeno vitiorum emergere valeant, et praeter ordinationem concilii Tridentini. exercitia spiritualia commendetur etiam vita com­ In capite II § Clerici vult ut addatur: „mentis munis in clero, quam Tridentinum insinuavit, epis­ evagationes cohibendo sub poena non satisfaciendi, copi plures Romanique pontifices approbarunt, et D si distractiones sint plene ct directo voluntariae. quae nunc reflorescere incipit Praeterea sive in Ita namque speciosa illa definiretur controversia, hoc sive in alio schemate ropristinetur antiqua quae est inter theologos. disciplina detrudendi incorrigibiles ad laicam com-, Reverendissimus Papp-Szilágyi Magno-Varadimunionem. Doctrinae porro scientiaeque colendae nensis Graecorum (coi. 544d): Ad calcem schematis necessitas sive io hoc sive in alio schemate expo­ addatur: p8acra approbante synodo, declaramus natur, ut nostrorum temporum indigentiis satisfiat. episcopos orientalis ecclesiae per hanc nostram con­ In capite II § Cum munus iniungatur emittenda stitutionem minime impediri, quo minus disciplinam professio fidei, et venia episcopi requiratur etiam ecclesiasticam secundum canones codice ecclesiae ad docendum scientiae profanas, quia potiori iute orientalis comprehensos porro quoque atquo suo Id necessarium est; nam gubernia subindo malos modo moderentur. * Ratio est, quia canones orien­ sacerdotes remunerare conantur ipsis concedendo tales severius provident vitae et honestati clericorum, cathedram in aliqua academia. et in indiciis brevior sed sufficiens procedendi modus In nodem capite II § Ne vero, ubi de hospitio, ab ecclesia orientali servatur. Conservandi autem addatur uòi nondum provisum esi. sunt eiusmodi canones et consuetudines. Praeterea In capite ΙΠ coelibatus gravissimis verbis com­ id quod initio capitis II de divino officio quotidie mendandus est, non ut onus ab ecclesia impositum, ot integre recitando dicitur, prorsus observari nequit sed quod quisque sibi in ordinatione imposuit; in ecclesia orientali, et speciatim apud Rumenos, etenim hae nostra aetate innumeri contra coelibatum cum deficiat breviarium quale Latini habent, et illa 905 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 906 divini officii integra recitatio, quam ecclesiae Ru­ 2® Moneantur vel etiam jubeantur episcopi, in posto­ nion ao códices praescribunt, a clero saeculari et con­ rum celebrandi, praedicandi, et confessiones audiendi iugato fieri non possit Quare optat orator ut in facultatem indeterminatam seu perpetuam et abso­ capito II addatur clericos ritus orientalis huic con­ lutam nulli clerico, etiam canonico, concedere, nisi stitutioni satisfacere debere inita suum morem et examine sinodali approbato, et postquam quinqua­ legom diooccsanam. gesimum aut quadragesimam annum attigerit Cle­ Reverendissimus Dindi Pistoriensis et Pratensis ricis vero ¡unioribus ad breve tantum tempus con­ (coi. 547 c): Praemittendum putat do cleri institu­ cedatur, et semper, quantum fieri poterit, praevio tione caput, in quo de eius pietate ao scientia examino serio ao formali. Benedictus XIV, dum disseratur, quas praesentes rerum conditiones apprime erat archiepiscopus Bononiensis, nemini dabat facul­ necessarias esso demonstrant. Circa bona ecclesia­ tatem nisi ad annum et praevio examino. stica censet osse a Vaticano concilio lego generali In capite I § Mundanis lin. 9 (coi. 560 d) post statuendum, quod parochis cctcrisquo rectoribus verbum impicant addatur: „in iis praesertim ecclesiis, ecclesiarum omnino votitum sit disponere testamento quibus vel ex beneficio vel ex episcopi decreto om­ vel aliter do sacrorum suppellectilium paramenti , * nes clerici debont esso in postorum adscript!, vel nempe vasis aliisquo rebus divino cultui aliisquo in aliis etiam ecclesiis iuxta graves parochiarum ct functionibus semel destinatis, quao legitimo non dioecesis necessitates ab episcopo ct ordinario loci probentur comparata fuisse bonis ad ecclesiam non designandis. * Conformia hseo sunt concilio Triden­ pertinentibus, vel sinere ut eisdem consanguinei tino sessionis XXIII capite XVI de reformatione, et vel haeredes potiantur; proindeqno hisco nefas esso probatorum theologorum doctrinae. ea sibi vindicaro, quin poenas contra usurpantes In capito II, ubi de exercitiis spiritualibus agi­ bona ecclesiastica incurrant. tur, vellet ut expresse adderetur etiam canonicos Reverendissimus Urquinaona Canarionsis (coi. ad ea teneri: exemplo id erit ceteris, quorum diffi­ 554 D): Valdo necessarium existimat ut in capite II cilior quoquo tunc est excusatio; conformo etiam § Clerici addatur, devota quidem horarum canoni­ est spiritui ecclesiae et decretorum pontificiorum. Circa caput 111 plenissimo consentit reverendissimo carum recitatione clericum implere munus pietatis praecepto ecclesiae iniunctum, sed id non sufficere Canariensi, et desiderat ut, ad concupiscentiae peri­ ut respondeat divinae vocationi, exigenti ut iugiter cula evitanda, saltem intro quosdam limites coarctendat in Deum ao pro viribus suam quaerat sancti­ tetur clericorum cum mulieribus cohabitado, quem­ ficationem, quae invenienda erit in assidua oratione, admodum tum provincialia tum etiam occumenica spirituali lectione, sanctissimi sacramenti et beatae concilia praescripserunt. Reverendissimus Nasarian Mardonsis Armenorum Mariae virginis cultu devotissimo, sensuum morti­ (coi. 564-66): Cum aliqui in Oriente sacerdotes asse­ ficatione, nec non operum charitatis exercitio. Insuper optat ut clericis una cum negotiatione rere ausi sint, solis beneficiada esso obligationem (capito I) interdicatur etiam bonorum temporalium recitandi horas canonicas, optat ut in hoc concilio pro aliis administratio, ultimarum voluntatum exe- error isto prorsus reprobetur, et evidentius appareat cutio, et praeter profana et inania spectacula om- O praefatam obligationem omnibus etiam in sacro ornium quoque locorum frequentatio, ubi laici conve­ dine existendbus ex ipsa veteri traditione incumbere. niunt ad bibendum, ludendum, atque ad confabu­ Verba autem censet esso desumenda ex Bene­ landum de rebus huius saeculi, necnon et illa dicto XIV, constitutione Eo quamvis tempore super venatio, quao pacifica dici potest; haec enim omnia dubiis ad ritus Cophtorum pertinentibus. Ex hac sunt plena periculi. Deinde rogat ut aliquid statuatur ipsa in principio capitis II post verbum teneri tam­ circa famulatum clericis a mulieribus impensum; quam basis inserantur sequentia: HCohaeret etenim sufficeret nou permittere nisi feminas aetato pro­ ordini sacro diurnum pensum horarum canonicarum, vectas, scilicet annorum circiter quinquaginta. Dam­ illudque veteri traditione acceptum et immemorabili netur verbis durissimis et ecclesiao odium bene consuetudine in moro positum, sive in Occidentis, * Praeterea in adnotationiexprimentibus ambitio ot inordinata cupiditas cleri­ sire in Orientis ecclesia. corum; prohibeantur inordinatae clericorum, cuius- bus, si publicari contingat, resolutio totius dubii de curoquo gradus sint, nd obtinenda beneficia eccle­ recitatione divini officii a Benedicto XIV in citata siastica aspirationes; declarentur inhabiles ad in­ constitutione allata pro ecclesia orientali eruditionis stitutionem canonicam clerici omnes, qui ea petere causa referatur; undo magis magisque huius decreti et quaerere ausi sint, ita ut quando constat do veritas atquo opportunitas innotescat. Quod attinet ad clericalem tonsuram (capito I inordinata pro iis obtinendis sollicitudine, episcopi conferre nequeant. Denique moneantur saltem cle­ § Mundanis), mentio nominatim fiat do Orientalibus. rici prudootiori quo videbitur modo, ut abstineant D ne ab ea quis amplius impune se abstinent Reverendissimus Melchers CoIonionsis (coi. 567 a) : a conventibus laicorum, in quibus hodie solet do quavis re discussio fieri, et praecipue a collegiis Prooemium aliquod praemittendum existimat, in quo electoralibus, cum dedeceat saecularibus negotiis et sacerdotalis dignitas exponatur et ingens indice­ implicari eos quorum adeo sublimis missio est. tur thesaurus bonorum, quao humano generi attulit Reverendissimus Monzon y Martins Oranatensis sacerdotii institutio, undo elucescat quam pura et (col. 559-60): Adhaeret praesertim reverendissimo sancta debeat esse ecclesiasticorum vita. Tamquam Canariens!, et vult ut urgentioribus vorbis, et indicatis gravissima et maximi momenti proponatur omnium mediis, cloricis commendetur sanctitas. Gravissimis qui sunt in sacris obligatio servandi coelibatum. quoquo vorbis scientiam iis commendandam esso Intor vitanda n clericis nominentur etiam otiosa vita, dicit, maxime ob peculiares nostrorum temporum cauponarum frequentatio non necessaria, venatio, conditiones. Quapropter Ie moneantur episcopi ut exercitium artis medieno vel chirurgicae, atque om­ theologiae moralis ot sacrorum rituum conforontias, nis muneris publici, immo ouiuscumquo muneris sae­ ut vocant, ubi nondum institutae sunt, instituant, cularis, exempli gratia quaestorii vel oeconomi, exer­ iuxta methodum α Benedicto XIV traditam, iisque, citium absque ordinarii licentia, nec non omnis iuxta normam datam a sacra congregatione Concilii periculosa cum altero sexu conversatio, et imprimis 15 martii 1692, interesse cogantur parochi tam sac­ cohabitado cum mulieribus a sacria canonibus pro­ culares quam regulares omnesque saeculares con­ hibita. Expresse statuatur no clerici, excepta matre fessarti, etiamsi sint canonici ecclesiae cathedralis. et sorore, cohabitent cum mulieribus quadraginta 907 JL SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 908- annos non habentibus, nisi de speciali ordinarii li- a decorationes civiles, si in hoo schemate, ad quod centia. Vitam communem commendat orator, dum- tamen id non videtur pertinere, aliquid statuendum modo prudenter instituatur. Graviter etiam ac serio sit ad compescendam ambitionem clericorum, qua reprehendatur clericorum circa mundanos honores etiam cum ecclesiae detrimento favores a guberniis ambitio, quin tamen prohibeatur quominus a gu­ obtinere studeant, sufficit clericos admonere ot ob­ bernio saeculari decorationes accipiant; quod has secrare, ne magia lucrum quam salutem animarum gratum foret oratori si finis iste congrue obtineri quaerant, nec favoris cuiuscumque acquirendi studia posset, sed dubitat num prohibitio illa generalis vel ambitione adducti, detrimentum inde ecclesiae lensui ecclesiae respondeat, cum speciem aliquam operentur. Demum feminas omnino a famulatu cleri­ hostilem pruesoferro videatur. Inter media sacer­ corum excludi posse negat; propter gravissimum dotalem spiritum confirmandi desiderat ut, praeter tamen rei momentum sequenti modo dici posso breviarii recitationem debitam, meditatio quoque autumat: nMonentur clerici, ut in domosticis suis praecipiatur, et quotidianum sacrarum litterarum nonnisi personos consanguineas, easdomquo hone­ studium, necoon conferendae pastorales. stas, vel, his deficientibus, alios aetate, fide, mori­ Reverendissimus Caixal y Estrade Urgollensis busque graves recipiant, ita ut otiam clericorum (col.577-78): Quamvis optandum putat, ut vita com­ familia in aedificationem fidelium conferat.11 munis in clero instauretur, et non a feminis sed a Reverendissimus Jordá v Solor Vicensis (coi. laicis fratribus servitium clericis praestetur, hoc 586 o): Tria remedia affert, quae si statuantur et tamen neque praecipiendum neque efficaciter com- B in praxim deducantur, arbitratur, aliis non omissis, mendandum esse censet, nisi episcopi ipsi exemplo multum ad reformationem clericorum profutura esso. praeeant Satis sit episcopio, si in seminariis clerici Sunt autem 1* frequens confessio sacramontalis om­ informentur spiritu verne vitio communis, cuius nibus cuiusvis gradus et dignitatis clericis expresse essentialis proprietas est spiritus paupertatis et et districto praecepta. Ut pro regularibus prae­ odium pecuniae ac divitiarum; quodsi deindo Deus scriptio huiusmodi ex isti t, ita etiam pro saecularibus alicui praefatae vitae communis spiritum communi­ clericis ferenda est, iisque iniungendum ut, sin minus caverit, episcopi eum foveant. semel in hebdomada, semel saltem intra quindenam Neque addendam iudient absolutam prohibitionem vel in menso confiteri teneantur, ct praeterea, iuxta utendi decorationibus civilibus, ne eiusmodi prohibi­ praeceptum Tridentinum, semper ac celebraturi sunt, tio videatur praeseferre animum erga gubernia male si in mortale peccatum incurrerint. Episcopis autem dispositum, ot ansam perversis praebeat incusandi imponendum est ut diligenter invigilent observantiae ecclesiam, ac si promoveret separationem ecclesiae huius mandati, et ai clericis aliqui suspecti sint, hi a statu ab ipsis exoptatam. Ut mala quao ex am­ schednlam confessionis a confessano habere toncan­ bitione oriri possent avertantur, sufficit prohibitio te.·. Quodsi episcopus deprehenderit clericum ali­ quominus episcopi et clerici decorationes illas de­ quem per annum integrum non implevisse praeceptum ferant nisi in caeremoniis civilibus, et titulo ipsis confessionis, illum punire teneatur privatione officii adnexo umquam uti valeant ac beneficii aliisquo poenis a iure inflictis, et ad Ad caput II. Praeter devotam divini officii re- C exercitia spiritualia remittere pro reformatione vitae, citationem, necessaria sunt clericis exercitia quoti- !2° “ - - Digna celebratio eaneUo missae. — Ut fecit Benediana piarum meditationum, lectionum ot examinis dictus XIV, ita debet synodus Vaticana verbia grnconscientiae, quae didicerunt in seminariis; ne forte, visaimis sacerdotes hortari, ut ad tantum mysterium si eorum obliviscantur, frigescat in eis spiritus sacer­ se praeparent cum frequentatione sacramenti poenidotalis, eorumque tepiditas nauseam faciat Deo, · tentine, sanctitate vitae et fervoro orationis; deindo episcopis et plebibus. ut antequam ad altare accedat sacerdos, orationi Reverendissimus Dinkel Augustae Vindelicorum aliquantulum vacet, quemadmodum et rubrica in­ (coi 582 à): Cum aliis exoptat, ut in prooemio gra­ dicat Ad missam autem rite et devote celebrandam vissimis et fervidissimis verbis dignitas et formidan­ duo quadrantes vel saltem quadrantem cum dimidia dum onus muneris sacerdotalis explicetur, ac incite­ impendat; postea saltem per quadrantem in gra­ tur clerus ad eam sanctitatem vitae assequendam, tiarum actione maneat. Praeterea districte prae­ quao illis inesso debet, qui sancta sancte tractare cipiendum, ut sacerdos qui missam infra quadrantem tenentur; praecipuo vero admoneantur clerici illius absolvero audeat, post trinam aut binam monitionem virgineae castitatis, quam Dei sacerdotes anxia qua­ suspensione a celebrando puniatur. 3° Exercitium dam sollicitudine custodire debent, et inculcentur orationis. Non solum praecipere debet concilium ut eis media quibus ad fovendum spiritum Dei augen- episcopi in suis seminariis imponant exercitium ora­ dasquo omnigenos virtutes clericales utendum est. tionis mentalis saltem per duos quadrantes singulis Inter haec modia specialiter nominentur oratio, vi- D diebus; sed etiam praecipere cunctis clericis, ut, in , * gitanti meditatio, frequens peccatorum sacramen­ quantum fieri potest, numquam illam omittant, et taría confessio, quotidiana sanctao missae celebratio, cum meliori fruge una cum grege parochiae sibi diligentia in sacris studiis, et exercitia spiritualia. commissae orationem in templo Dei quotidie faciant. Praeterea in schemate dicatur de scientia et doctrina Ad caput III notat occasiones etiam concubinatus clericorum colenda ne promovenda, ct de mediis ad esso removendas. Praestantius foret si clericorum id conducentibus, prout sunt biuno vel ternao annuae servitium commendaretur alicui institutioni famulo­ conferentiao pastorales, theses ab episcopo ad ela­ rum; saltem autem quoad feminas statuatur, extra­ borandum praescriptae, procuratio bibliothecarum neas, seu quae non sint consanguineae vel affines, in singulis capitulis ruralibus, et alia huiusmodi. nisi quinquaginta annos habeant, clericis servitium Non tamen consentit iis j¡ui volunt commendan­ praestare non posse, et in omni casu requiri licen­ dam esso vitam communem; cum haec, experientia tiam episcopi. teste, non videatur posso obtineri; ad summum Reverendissimus Gallaeci Recinetensis et Laurepraecipi posse opinatur, ut si alicubi habeantur tanae (coL59lc): Ad caputi. Curandum omnibus parochi coadiutores seu vicarii non beneficiati, isti viribus, sit, ut clerici hisce praesertim temporibus cum parocho vitam communem degant. Concilio non ad studium incitentur, unde id a concilio faciendum esso dignum putat quidqunm do barba dicere, ma­ esso; et quoniam ad hoc maxime conferunt colla­ nent apud orientales et occidentales usus qui viget, tiones, quos vocant, de rebus ecclesiasticis, quarum ot ab ipsa sode apostolica approbatus est. Quoad utilitas ex tot aliis capitibus commendatur, idcirco 909 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 910 ubi sacerdotibus inculcatur debitum laborandi in A Non dicatur de exercitio artis medicae; nimis agro Domini, sequentia vol alia verba addenda pro­ particulare id est, et in missionibus exteris necessa­ ponit: 0Inter quae officia illud otiam studiis sacris rium est Illud exercitium, unde in seminariis pro perseverantor incumbendi no negligent, ut idonei missionibus auctoritate etiam apostolica erectis ex­ ot inconfusibiles fiant ministri Novi Testamenti; plícito traduntur ortis medicae principia. Nec dicatur Dominus enim scientiam repellentes so a sacerdotio de cohabitationo cum mulieribus; satis nota est repulsurum comminatur. Et quoniam collationes seu ecclesiae circa eam sententia; si praescribatur servi­ conferontiao plurimum conducunt ad doctrinam, ideo tium per viros tantum praestandum, non erit melius episcopi illas in suis dioecesibus promovero sata­ provisum honestati clericorum, et alia otiam inde gant/ incommoda fluent Sileatur quoque do non ambien­ Ad caput II § Cum munus. In tota ferme Europa, dis pinguioribus beneficiis, quae vix ullibi sunt. praesertim voro in Italia, corruptela ot impietas Reverendissimus Oandolfi Corno tan us et Centumgrassantur, pervoraiquo homines in id magnopere collcnsis (col. 616 b): Monendi sunt clorici contra intendunt, ut iuventuti odium in religionem et sacer­ avaritiam, rebellionem, indopendentiam, ad quao dotes ingerant. Episcoporum autem ct sacerdotum vitia hocce saeculum pronum est In clericos partem cum ipsis collaborantium est conari, né regnum Dei habentes in rebelliono seu conspiratione contra pu­ dotrimuntum capiat, et juventutem do manu im­ blicas auctoritates, ot machinationibus vel sectis no­ piorum oripero. Idcirco ubiquo scholao saltem pri­ men dantes aut favorem praebentes, expresse videtur vatae aperiendae sunt, convictus etiam pro iuvoni- B animadvertendum poenis in aliis conciliis oecumcnicis bua utriusquo sexus, et curandum ut sacerdotes statutis. Antiquorum temporum exemplum adest alacriter talia munia suscipiant, diligenter exerceant, in conciliis Chalcedoncnsi, Toletano, Aurelianensi gerantquo ita ut patresfamilias persuasi do filiorum tertio. Dicendum etiam do vitio independentiae inter profectu, illos libentius clericorum scholis commit­ clericos etiam hac aetate existente contra suos tant; concesso etiam induito abessondi a choro, si episcopos. Reverendissimus Del Vallo Huanucensis (coi. huic praefati clerici sint addicti. Insistendum pariter est, ut omnes sacerdotes in tradonda doctrina Chri­ 619 b): Agatur etiam do clericis qui nomon dant stiana operam suam navont. His praemissis, adden­ sectis occultis seu mnssonicis; et renovetur prohi­ dum orator proponit: „Optamus insuper, sacro ap­ bitio lusus alearum; clerici autem qui domos ludorum probante concilio, ut quantum possibile est, undique huiusmodi frequentant plectantur ad arbitrium epis­ •catholicae scholao vel publicae vel saltem privatae, copi, semota appellatione. Reverendissimus Jekelfalusy Albaregalensis (coi. item collegia et convictus erigantur, prout res postu­ labit, ubi non solum sacrao tradantur scientiae, sod 623 C); Optat ut addatur prooemium indicatum a etiam profanao disciplinae, ut juventus ab impiorum reverendissimo Strigonionei, et clericorum pietati institutionibus avertatur, et simul curo doctrinis ac sciontiao valde insistatur. Do barba gerenda saecularibus honestis, ct religiosis imbuatur docu­ non curat Vult autem ut praoter sobrietatem, bono­ mentis. Rogamus porro clericos omnes pro charitate rum confusionem, et negotiationem, clero prohibeaChristi, ut episcopis ot parochis adsint in institutione O tur ne temporis iacturam faciat, vel nihil agendo, doctrinae catholicae tum pro puoris tum pro ceteris vel malo agendo, vel agendo id quod illius vocationi Christifidelibus iuxta eorum vires. Ideo facultatem non respondet Itaque ad particularia descendens facimus episcopis, ut omnibus choro adseriptis, qui poscit ut clericis expresso interdicantur incauta con­ vel institutionem in scholis catholicis suscipiunt etiam versatio cum laicis, indisciplinatae distractiones cum saecularium disciplinarum, vel parochis opem forunt viris, cum melioribus, atquo etiam cum aliis clericis, in doctrina Christiana tradenda, prout visum fuerit, venatio, immoderatus usas foliorum ot alearum, exercitium artis mediceo vel chirurgicae, exercitium onus praesentiae in ehoro relaxare possint/ Reverendissimus Demartis Galtellinonsis-Norcn- artium liberalium, musicae, picturae, sculpturae. sis (coi. 594 a): Assontitur iis quae dicta fuerunt ab Horum omnium alia plura incommoda enumerat Deinde, praeter theatra seu spectacula mentio otiam aliis circa officia politica clericis concredita. Reverendissimus Clifford Cliftoniensis (coL603c): fiat do domibus suspectis. Aliqua etiam, propter Addatur praefatio do dignitate, sanctitate, perfec­ maximum rei periculum, mentio facienda est de tione cleri oiusquo officii, tum ob rationes α reve­ clericorum cohabitationo cum mulieribus; bao tamen rendissimo Strigonlensi allatas, tum quia hodie ne­ non penitus excludantur nec praescribatur servitium cessaria est pro clero et populo. Optima otiam sunt clericis per viros esse praestandum. Mater, soror, quao plures dixerunt do episcopis et clericis quoad consanguineae nonnumquam potius sunt fulcimento meditationem, orationem, frequentem lectionem sacerdotibus. Quoad muliores autem università. actas spiritualem aliaque huiusmodi. Sermo etiam fiat D earum determinanda non est, cum a iunlori virgine do clericis incorrigibilibus; maximum nunc hoc ma­ minus subinde immineat periculum quam ab aliis lum est et in dios crescit; doest autem hodie epis­ forminis; sed adhibeatur modus loquendi quom ex­ copia potestas eos coercendi per media saccularia, hibet schematis caput III, nempo ut aon sit in domo quaro in habitu sacerdotali illi vagantur cum popu­ sacerdotis mulier do qua possit haberi suspicio, addita lorum scandalo. Optime dixit reverendissimus Stri- tamen voco insta, Generalis huiusmodi dispositio goniensia cos ease eiiciendos e clero, ot restituendam sufficit, et sub iis quae de iusta suspicione decernen­ antiquam disciplinam ut inter laicos vitam ducant. tur, mater quoque, soror, consanguineae intelligantur Etiam mali monachi eliciuntur o claustro, ot in comprehensae. Praeterea curandum ne consanguinea clerum saecularem roiiciuntur, cum magno incom­ in domo sacerdotis asylum quaerens, sui matrimonii modo episcoporum. Praeterea pauperibus populis fidem violet Communem clericorum vitam orator subinde do sacerdote providere nequeunt episcopi, valdo commendat quia incorrigibiles illos sustentaro debent. Qua­ Ad caput III, initio. Necessarium putat nt epis­ propter quando presbyter post plures correctionca copis detur modus quo citius ac brevius possint non resipiscit, facto processu deberet omnino o clero cohibere crimina clericorum, eosquo ad frugem revo­ eiici, ot inter saeculares reputari, data tamen ei care, spectato praesertim defectu brachii saeculari·. potestate vitam suam quocumque honesto modo Ibidem § Qaodsi verbo nupicio adiieiatur tofe» ne sustentandi; et insuper prohibendum est no oius- mulierum quoqne cum clericis habitantium bono modi oiectum alius episcopus ordini clericali restituat nomini macula nimis facile aspergatur. 911 A. 8ES8IONE3 PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 912 Reverendissimus Haynald Colocensis et Baeaien- A stineatur, optat ut nihil saltem in schemate mutetur, sis (coi. 632 c); Contradicit iis quae de barba a et prudenti arbitrio ao conscientiae episcopi relin­ clericis gerenda et de non acceptandis nec deferendis quatur ut iuxta circumstantias procedat Nullatenus * decorationibus a gubernio datis proposita fuerunt; enim assentitur reverendissimo Tbanensi volenti quoad bos vituperandi quidem sunt clerici qui indigna ut in hoc capite declaretur, episcopos non posse adulatione vel vilibus servitiis eas emendicare conan­ contra dyscolos clericos procedere absque forma tur, non vero ii qui eas decorationes ex bona prin- iudicii, ot sola facti veritate inspecta, nisi in causa dpum voluntate ob personalia merita accipiunt; nec criminis occulti. Haec enim resolutio efficeret melioris provocanda est displicentia principimi aut turbanda conditionis esse scandalosos quam non scandalososr utriusque potestatis concordia. Seso adiungit voto cum in Brasilia difficillime inveniantur testes contra a reverendissimo Strigonionsi aliisque expresso super sacerdotem in iudicio episcopali deponere volentes, vita communi in clerum introducenda; nihilominus et scandalosi, politicis saope partibus addicti, falsos non inconsulto bac in ro agendnm esse monet, ne testes facillime adhiberent; unde processus aut discordia inter clericos provocetur. Itaque toti orbi impossibilis aut inefficax evaderet, in utroquo autom vita communis clericorum commendetur, sed addatur casu scandalosorum impunitas et scandalorum al­ ubi et in quantum fieri poteet. Insuper adiici vellet: luvies. Praeterea processus regularis in Brasilia „ Quidquid do instinto vitae communis clericalis daret locum appellationibus ab abusu, quao a guber­ introducendo bino ibiquo statum fuerit, cura sit nio non accipiuntur in casu suspensionis ex inforepiscopis, ne parochorum cooperatores iunioresque B mata conscientia, sacerdotes in officiis sacris constituti a vitae cum Reverendissimus Bravard Constantiensis (col. immediatis suis superioribus communitate ullo pacto 652 c): Ad caput I. Assentitur omnibus quae dicta recedant, vel dimittantur. Immo agant episcopi, ut sunt de necessitate excitandi clerum ad scientiam ubi haec vita communis nondum obtinet, ad eam non solum ecclesiasticam sed etiam profanam, de júniores sacerdotes revocent0 Ratio est, quia sunt eodem excitando ad pietatem et do mediis pro bac qui parochorum cooperatores et iuniores sacerdotes indicatis ; iis etiam quao de vita clericorum com­ excitent ut cum parochis non cohabitent, et ab eis muni dixerunt reverendissimi Strigoniensis ot Colomagis independentea se reddant; parochi ipsi inter­ niensis. Minime vero consentit iis quao de barba dum altercationum pertaesi eos o sua cohabitatione et decorationibus dixit reverendissimus Padcrbordimittunt; magnum indo dispendium vitae clericalis nensis, neque voto reverendissimi Canaricnsia vo­ et periculum divagationis pro ¡unioribus sacerdo­ lentis clericos abstinere debere a coetibus civilibus tibus. electionum sivo pro comitiis deputatorum sire pro Reverendissimus Hindi lazirensis Chaldaeorum magistratibus. Id enim foret contra amorem patriae (coi. 643 a): Cupit ut aliquid addatur do obligatione qui est virtus moralis; electiones multum etiam va­ habendi zelum animarum, caque specialiter incul­ lent ad bonum, et ex iis saepe dependet bonum cetur sacerdotibus curam animarum habentibus, ut ecclesiae, ut patet exemplo Galliae, in qua fiebant peccatores sollicito quaerant et ad exemplum boni electiones pro vel contra Romanum pontificem, adeo Samaritani curent cum suavitate et fortitudine. Capit C etiam ut ipsum hoc concilium celebrari potuerit etiam ut episcopi auctoritate et dignitate sua non propter bonum ibi electionum exitum. Undo peri­ se reddant suis dioecesanis inaccessi biles, sed amore culosum foret si clerici abstinere deberent; consu­ et benevolentia aditum ad se facilem praebeant. lenda tamen est prudentia, et inspectio circumstan­ Reverendissimus Macedo Bolemensis (coi. 615 c): tiarum, personarum, temporis. Propter necessitatem in nonnullis regionibus, prae­ Reverendissimus Lyonnct Albiensis (coi. 658 b): sertim in Brasilie, existentem dicendum est do Ad caput I. Cum aliis optat ut ex principiis sacri clericis vagis. Noe solum confirmentur sanctiones ministerii dignitatem vehementer affirmantibus de­ canonicae dq clericis peregrinis, praecipuo Triden- ducantur conclusiones prae tica e, quibus clericus tinao sessionis XXV capito XVI de reformatione, edoceatur de suis obligationibus. Hao quidem non sed alia etiam disciplina severior statuatur ad vagos describantur in specie infima, cum concilia generalia et peregrinos presbyteros coercendos; adoptata, si praescriptiones minores relinquant, habita locorum libet, norma conciliorum Baltimorensium, quibus ot consuetudinum ratione, determinandas synodis pro­ praescribitur sacerdotes vagos et ignotos ηοτ admitti vincialibus et dioecesanis; sed describantur saltem ad sacra munia peragenda neque in clerum coop­ generico tamquam in tabulis synopticis ot analyticis, tari, nisi, litteris suorum episcoporum prius missis, adeo ut quisque uno intuitu possit intolligere quid consensum obtinuerint episcopi in cuius dioocesim vitandum vel agondum sit Assentitur etiam iis transire desiderant; nullum autem sacerdotem ad qui volunt assignari media ad clericorum pietatem aliam dioecesim transiré volentem esse a proprio D ct innocentiam promovendam; aunt autem oratio episcopo dimittendum, nisi certo constiterit cum ab matutina, quotidiana missae celebratio, frequens alio episcopo receptum iri; si qui vero in posterum confessio, devotio erga beatam Mariam virginem, aliter dimissi fuerint, non esae recipiendos. secessus annualis vel biennalis vel triennalia, vita Censet merito nihil statui do dimensione cleri­ etiam communis, non tamen absoluta ad sensum calis tonsurae iuxta gradum ordinis, de veste talari, antiquum, sed talis qua sacerdotes parochum adiude barba, de specie negotiationis probibita vel vantes sub eodem tecto cum eo habitent, eidem permissa etc., quia dispositiones particulares relin­ mensae assideant, et sint quasi in familia sub regi­ quendae sunt episcoporum, sivo in synodo dioece- mine pastoris cuius sunt filii magis quam vicarii, sana sive extra, vel conciliorum provincialium pru­ seseque mutuo aedificent ot corroborent. Assontitur praeterea iis qui de sacro ministerio dicendum esse denti arbitrio. Ad caput 111 dicit acceptum sibi foro si in hoc volunt ad mentem Domini nostri lesu Christi, qui concilio declaretur, verba Tridentina diam ob oc­ clericos elegit ad vineam suam excolendam ; quare cultum crimen, quomodolibet, etiam eztraiudicialiter valde improbat eos qui, antequam senio vel infir­ (sessionis XIV capite I de reformatione) publica mitate Impares fiant laboribus sustinendis, ab agro quoque crimina comprehendere; cum id, servatis sibi a Christo commisso recedunt absque episcopi tamen iis quae in schemate praescribuntur, refor­ ■ui consensu. Scientiae quoque commendatio ad­ mationem a concilio Vaticano inceptam mullum denda est. Sod non consentit iis quao dicta fuerunt promoveret Quod si ab eiusmodi declaratione ab- de barba, de signis decorativis ac distinctivis civi- 913 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 914 libus α roete clericorum omnino proseri ben die; j mate remedium afferatur gravi vulneri ecclesiae eiusmodi materiae non sunt dignae concilio generali. orientali inflicto per defectum legis coelibatus, unde, Reverendissimus Strowmayor Bosnensis et Sir * experientia teste, plura mala et indecentiae quotidie miensis (coi. 661 ▲): Ad caput L Assentitur ex eveniunt. Vulnus hoc est in concilio oeeumenico animo iis qui dixerunt praemittendam esse grandem detegendum, secus ac aliqui volunt; alios defectus ot divinam sacerdotii et status clericalis ideam; quae in ecclesia occidentali reperire est Lex coelibatus si tractetur prout eam sancti patres tractant, adeo multa bona attulit, et speciatim in ecclesia Armena foocunda est ut ox ea omnes omnino sacerdotum illi debotur fidei progressus et auctus missionum et clericorum obligationes no munera facile pro­ seu ecclesiarum numerus. Gaudent episcopi Armeni fluant, ita ut edicantur omnia atque muniantur quae quod contrarius usus, licet non per legem, facto necessaria sunt, et simul consulatur famae ac exi­ tamen sit abolitus. stimationi sacerdotum, quao ad vocationem suam Reverendissimus Moreno Ipporcgiensis (coi. 686): cum fructu exercendam tantopere iis necessaria est. Spectata praesertim hodierna societatis humanae con­ Do pietate et devotione sacerdotum optime quidem ditione, non solum opportunum sed necessarium esse schema agit; sed hodie iis commendanda etiam censet, ut iuxta normam a sanctis patribus, con­ maximo est scientia tam sacra quam profana ut ciliis et scriptoribus ecclesiasticis indicatam, do digni­ Adoni ot occlesiam defendero possint. tate status clericalis et divina eius institutione in Reverendissimus Lluch Salamantinus (coi. 668c): exordio huius decreti agatur; ac praemittantur ea Quao in capito I habentur, sufficere putat ad vitam quae cleri honorem sustinere et augere valeant, ot honestatem clericorum promovendam, nec addenda concinno additis quibusdam cius laudibus. Deinde esso quao dicta fuerunt do oratione mentali, morti­ gressus fiat ad enucleandas clericorum obligationes, ficationis aliarumquo virtutum oxercitio, studio scien­ atque ad indicandum qualis eorum vita et honestas tiarum ecclesiasticarum etc. Ad haec omnia in se­ esse debeat; idque incipiendo, ut in corporo iuris minariis clerici instituuntur, et sufficit ut existentes canonici, ab iis quae sunt De maioritate et obedietitia. iam sanctiones canonicae religioso observentur. Haec Quibus breviter absolutis, sermo sponto veniot ad igitur omnia quao in constitutione conciliari fortasse statum perfectionis ct sanctitatis clericis proprium, nimis minuta vidori possent, relinquantur synodis qui sicut α populo officiis ac ordinibus sunt diversi, provincialibus et dioccesanis vel episcopis pro cir­ ita summopere nitantur oportet, ut vitao honestate, praeclaris virtutibus et sanctis exemplis praecellant, cumstantiis ordinanda. Reverendissimus Gastaldi Salutiarum (coL 673-76): ea omnia adamussim servando quao a divinis litteris, Ad caputi. Ne mancum sit opus concilii quoad sacris canonibus et conciliis, necnon constitutionibus disciplinam cleri, debet exhortari omnes clericos ad pontificiis, vel statutis provincialibus aut dioccesanis orationem, etiam mentalem, ad coniunctioncm cum singillatim de hoo ipso titulo sancita habentur. Sperat in aliis schematibus enucleanda fore ea Domino nostro lesu Christo in sanctissima eucha­ ristia, ad confessionem sacramentalem. Non omnia quae spectant ad clericos vagos et transfugas, atquo quidem potest concilium determinare quoad numerum ad religiosos ab ordino vel congregatione exeuntes, et qualitatem, nec praecipere, sed ea quae praeci­ C et firmandam ao augendam ibi foro episcoporum pere nequit, potest commendare, ut deinde episcopi auctoritatem. Reverendissimus Moretti Imolensis (coi. 690): in conciliis provincialibus, provocando ad huiusmodi hortamenta et commendationes, possint facilo statuta Initium sumat schema a brevi et splendido exordio, praescribere, neo clerus dicere possit esso inventa in quo eluceat dignitas et excellentia status sacer­ particularium episcoporum, sed agnoscere debeat, a dotalis, ut ex hac expositione sua potius sponto praecepto quidem abstinuisse concilium quia per fluant, quam a concilio impositae videantur gravissi­ leges generales quao omnes respicerent sanciri eius­ mae clericorum obligationes. Quoad barbam et modi capita non poterant, rem tamen ipsam com­ similia nihil innovetur. Utilitatem quidem perspicit mendasse. Quod spectat ad vitam communem, op­ legis prohibenda famulatum α mulieribus praestan­ time faceret concilium si exhortaretur episcopos ad dum clericis, sed nescit an sit possibilis ot expediens. efficiendum, ut quotquot vivunt stipendiis alicuius Quoad vitam communem, non legem ferat concilium, parochiae vel ecclesiae simul vitam agant; quoad sed verbum laudis emittat ad excitandam episco­ canonicos autem, maximo optandum dicit orator ut porum solertiam, et ad mentem suam patefaciendam. canonici ecclesiae catbedralis una cum episcopo Circa plura quao proposita fuerunt, scientiam nempe, vitam ageret et quasi co'mmunitatem religiosam ex­ pietatem, orationom montalem et vocalem, otium hiberont; conveniens esse arbitratur ut concilium fugiendum, et similia, monet orator non esso multi­ quasi semina lacere incipiat de vita communi cleri­ plicandas leges, sed existentes, et eas quao in corum. Quod ad numismata civilia attinet, plus D schomato indicantur, esse ab ipsis episcopis urgendas. damni quam lucri ab iis accepisse et accepturam In seminariis ea omnia curantur; possunt esso parti­ esso ecclesiam dicit. Quousque lex ecclesiastica non culares in quibusdam locis defectus, sed non sunt prohibeat, possunt esso adiuncta in quibus impru­ in concilio tractandi tamquam universales; male denter respuerentur et prudentissime accipiantur; indicarent posteri do hodiernis clericis ot seminariis. si vero lex condi possit qune ea accipere prohibeat, Concilium oecumenicum non debet de omnibus hutusnihil ferme damni ecclesia patietur, lucrum potius modi rebus decernere, sivo agatur do episcopis sivo maius orit, magis erit provisum plenitudini libertatis de clericis univenim. ecclesiasticae, quae prae ceteris cordi esie debet. Reverendissimus Ghilardi Montis Regalis (eoi. Etenim aut dantur a principe ob clerici merita 694 o): Cum pluribus oratoribus putat maximi esse spiritualia, aut ob merita civilia; in priori casu momenti, ut prooemium de dignitate sacerdotum potestas saecularis se erigit supra potestatem eccle­ praemittatur; immo desiderat ut in eo dicatur, scire siasticam oamquo aliquatenus deprimit; in posteriori episcopos et fateri pro suorum munerum adimploautem casu facile darentur ob principia legibus mento sibi ad instar oculi, linguae, brachii esso ecclesiae non conformia. Praeterea periculum est bonos sacerdotes, praesertim animarum rectores; servilitatis. superbiae, invidiae, depressionis etiam maior indo orit populorum erga sacerdotes reveren­ dignitatis episcopi qui ipso numismate civili carcat. tia, ot hi ipsi libentius atque alacrius ad pascendum Reverendissimus Nasarian Mardensis Armenorum et regendum gregem Domini cum episcopis vires (coi. 684): Optat ut sive in hoc sivo in alio sche- suas conferent. Simul tamen obliviscendum non est CONCIU 0XXKBA.L. TOMOS L. 68 915 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 916 eorum non paucos magna etiam reformatione iodi * A clericus in aliquod occultum crimen inciderit, vel gere, reformatione autem quao incipiat a signo propriae immemor dignitatis in immundo concubinatu crucia et genufiexionibus rite efformandis, ab irre­ versetur, sine strepitu judiciario contra ipsum pro­ verentia in celebranda missa, in horis canonicis, in cedatur; ct si forte de crimine constet, condigna modo ao habondi in ecclesiis, in administratione poena plectatur, salvo semper recursu ad hano aedoni sacramentorum. Opportunior erit haec reformatio, sanctam apostolicam. Ne tamen bono clericorum si a vita cum Christo abscondita initium sumat; nomini macula nimis facile inspergatur ac praecipitis spectatis enim verbis apostoli ad Romanos VIII 29, et immaturi arbitrii argui unquam possit episcopus; reformatione potissimum opus est quoad eas virtutes, idcirco, sacro approbante concilio, mandamus, ut, per quas ad similitudinem Domini nostri lesu Christi non omissis opportunis monitionibus a sacro etiam configurari et conformari debemus. Non consentit Tridentino concilio praescriptis, ab episcopo vel ab orator opinantibus studiorum pro temporis exigentia eius delegato cum quatuor vel ad minus cum duobus instaurationem legum disciplinarium pro clero locum iudicibus synodalibus votum deliberativum habenti­ tenere posse; sed putat ad tuendam ecclesiasticam bus, processus ordinarius vel saltem summarius in­ disciplinam opus esso, ut praeterea non solum inse­ stituatur pro temporum ac locorum circumstantiis; rantur in schemata decreta Tridentina (vide Varian­ qui quantum possibile erit imputato tradatur, ut da), sed congruentium etiam poenarum sanctione possit sivo per se sive per alium seipsum defendere, loges disciplinares muniantur. ac demum sententia emittatur, non sublato appella­ li tionis remedio. Omnes autem probationes ot defen« IV. De li, qoM la «bemata nrittfa propoanntnr. ¡n wriptil editaCi ,¡ conMtol do dc]ici0) vd Reverendissimus Simor Strigoniensie (coi. 532c); etiam de suspicione delicti, diligenter ct caute aeserAd caput I § Mundanis. Spectacula reprobentur ventur, ct dc iis omnibus, quao ad processum perti­ gravioribus verbis ot sub aliquibus poenis, idquo nent, documentum in curia extoL * non tantum no clericorum ooali et aures inficiantur, Reverendissimus Vérot Savannonsis (coi. 541 b); nam anima ipsa ct cor inficitur, sed etiam propter In capite II § Et quoniam pro singulis saltem trien­ ingens populi scandalum. Hodierna spectacula, quan­ niis vel quadrienniis ponatur singulis annis; priora tum ad turpitudinem, non differunt ab illis paganismi, enim illa verba scandalum parerent in regionibus contra quae gravissima decreta olim tulit ecclesia. ubi annuatim exercitia habentur. Doindo sio prose­ Intemperantia vero non ideo tantum a clericis eat quatur oratio: .Sin autem in aliquibus locis, ubi vitanda, quia carnalem animam reddit ct cxcoecat, illa exercitia non fuerunt usitata, nimis ardua appa­ sed praecipuo etiam quia ebrietas sacerdotem plano reat episcopo huius legis annua exeeutio, liceat incapacem facit omnium sacerdotalinm functionum, illi per aliquod tempus ipsius iudicio conscientiae et quia hoc vitium omnem inprimis sacerdotem infra relictam illa exercitia habere tantum singulis trien­ conditionem brutorum detrahit Pro illis verbis et niis vel quadrienniis, donec paulatiin possit meliorem sedulo evitare studeant quot a radice etc., cum super­ praxim amplecti. In illis autem exercitiis sedulo bia quoque aut avaritia sit cupiditas, nec pateat moneantur clerici de necessitate quotidianae meditaquid sibi verba illa velint, melius diceretur cum C tionis, examinis conscientiae, lectionis spiritualis, aancto loanne ep. I, cap. II, 15 ot 16: Nolite dili­ aliorum quo pietatis exercitiorum, nec non et fre­ gere mundum .,. Quoniam omne quod est in inundo, quentis confessionis, sine quibus nemo perseverare concupiscentia camis est, et concupiscentia oculorum, potest in ecclesiastico spiritu; simulquo iis norma el superbia citae. Domum non est clarum quod de seu regula vitao proponatur et inculcetur, ut desidiam bonis ecclesiasticis dicitur ne bona etc., ubi provoca­ et mundana vitantes orationi, studio et zeli operibus tur ad Tridontinum sessionis XXV capito I de refor­ vacent, sicque fiant sal terrao et lux mundi, quatenus matione, quod tamen alitor loquitur. Bona eccle­ et seipsos possint salvare, et aliis viam salutis osten­ siastica sunt duplicis generis, nompo bona ipsarum dero.- Ita enim scopus quoquo exercitiorum ex­ ecclesiarum materialia, et bona beneficiaba; horum positus erit. tantum beneficialium fructus habent clorici, ot dis­ Reverendissimus Dindi Pistoriensis et Pratensis putatur utrum tamquam domini an voro tamquam (coi. 649 BO): Ea quae in capite I § Mundanis post administratores; quae quidem quaestio non est deci­ allegatam sancti Ambrosii sententiam recensentur, denda. Quapropter postquam dictum fuerit, ne non sunt talia quae primas partes babero aut cum clerici confundant ecclesiastica bona cum propriis praefata sententia coniungi possint Aptiori nexu nec illa dissipent vel distrahant, addatur: „Et me­ iungenda et congruentiori loco collocanda sunt; nec minerint interdictum esse per leges ecclesiasticos, vitia nunc praesertim oo modo indicanda ac si toti ex reditibus ecclesiasticorum bonorum augere suos clero exprobrari queant; non satis commode etiam consanguineos et familiares, quibus, si sint pauperes, D ea, a quibus christiani omnes abstinere debent, mis­ ceu talibus subveniant Meminerint pono hoo ipsum centur iis quao clericis spcciatim sunt prohibita. valere etiam de dispositionibus mortis causa, ut Putat decere ut dicatur: BQuamvis sacerdos ox quod congregaverint ex reditibus ecclesiasticorum hominibus assumptus pro hominibus constituatur, bonorum ne tum quidem ad haeredes transeat nisi ideoque continenter in celebritate veraari ot con­ quatenus sint pauperes? suetudinem cum hominibus habere teneatur, meIn capite II § El quoniam principium dumtaxat mincrit tamen, et firmum sanctumquc habeat so in proponatur et obligatio episcoporum, ut copiam iis solum fuisse constitutum quao sunt ad Deum, ut faciant sacerdotibus vacandi exercitiis spiritualibus, offerat dona et sacrificio pro peccatis, qui condolere sacerdotibus autem obligatio sanctissima et strictissi­ possit iis qui ignorant et errant (Hebr.V), non in ma partem in iis capiendi Bed ultra non procedatur, iis quae sunt ad mundum, et in quibus mundus vol et tempus ao locus relinquantur iudicio conciliorum infatuatur, ut solatila, evagationibus, spectaculis, provincialium, quae adiuncta locorum et personarum omnibus sensuum illecebris, vel nimia adhaeret et ac modum providendi expensis nota habent. implicatur, ut negotiationibus, lucris, ciborum vcReverendissimus Balzano Thanonsis (coi. 536): stiumque luxui, ceterisquo huiusmodi commodis et Ad caput III. Circa procedendi modum adversus blandimentis vitae, α quibus quonam pacto vel de­ incontinentes clericos oxistimat, aut esse omnia reti­ terrere homines vel abducere vel commonere medenenda, quao concilium Tridontinum praescripsit, aut lamque iis afferre poterit sacerdos, si temperare se esse schema hoc pacto reformandum: „Quod si nesciat, quin eodem coeno plus minus et ipse in­ 917 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 918 sordescat? Cupiditatibus itaque divina fretus ope A qriri possunt murmurationes contra episcopum qui frenum ei imponendum, et inter homines non ut declararet propriam clericorum vestem esse talarem, homo, sed ut angelus versari debet. Quanto enim eamque praeciperet; indo etiam contentiones inter magia, ut Augustinus sit (De doctr. christ. lib. 3 clericos. Praeterea verum non est, quod adnotatur, cap. 10), regnum cupiditatis destruitur, tanto cari­ nullibi declarari quaenam sit vestis clericorum pro­ tatis augetur. Neque est, ut idem summus doctor pria; esse enim talarem patet exemplo Christi alio loco dicit (lib. 3 cap. 18) in carendo difficultas Domini, et legibus concilii Viennensis, concilii nisi cum est in habendo cupiditas. Abhorreant igi­ Tridentini sessione XIV capite VI de reformatione tur a carnalibus; abstinentiae, modestiae apprime confirmantis Viennense decretum, prout testatur studeant: sint denique forma gregis illi qui Dei Benedictus XIV, legibus etiam Romanorum ponti­ adiutores ab apostolo nominantur, et voro sunt, ne ficum, Sixti V, qui, secus ac dicit adnotatio, bullam si secus egerint, postquam iudicium ecclesiae poo- suam hac in parte non temperavit, ct Benedicti XIII nasquo canonicas, quao α nobis confirmantur, sub­ in concilio Romano anni 1725 declarantia vestem ierint, in Dei iudicium incidant, quod durissimum propriam clericorum esse talarem. Quare hoo ipsum iis, qui praesunt, fiet/ in synodo Vaticano declaretur. Quoad capillos, ver­ Quod attinet ad vestium usum, no locutio nimis bis simplicem cultum melius substituentur haec alia vaga et indeterminata locum praebeat abusibus, dici nullum cultum, quao antiquis canonibus conformia rectius posse arbitratur: „Et quoniam nullius non sunt Praeterea non spectacula tantum, sed etiam pretii est, ut per decentiam habitus extrinseci, quo­ societates prohibeantur, ubi utriueque sexus per­ modo habetur in Decretalibus, intrinseca honestas sonae, ct mulieres maximo inhonestis vestibus, inter­ revoletur, ea sit in usu civili vestis clericalis, quao veniunt. Demum praeter vetitam proprie dictam tum formao tum colorie gravitate facile dignosci negotiationem, ne improprio quidem dicta clericis possit ab ornatu saeculari, nec exquisita nimis nec absque ordinarii sui venia permittatur, qui per­ nimis neglecta, simulquc non adeo modus antiqui pendere poterit intra quos limites eam permittat In capito II § Cum munus exprimantur etiam tenax, ut nimia quadam singularitate sacerdotem vel minus popularem vel etiam subodiosum reddat; clerici regulares extra claustra et laici, et veniam quao norma, quantum varia diversarum gentium docendi scientias sacras praecedere debeat professio indoles pati posait, optabile est ut communis sit fidei. Initio autom § Et quoniam non immutentur omnibus ecclesiis occidentalibus, quod prudenti nec leviora reddantur verba sancti Leonis, sed pro iudicio synodorum provincialium remittendum de­ facile evenit cum eo adhibeantur verba necesse est. Reverendissimus Caixal y Estrade Urgellensis cernimus/ Reverendissimus Melchers Coloniensis (coi. 668 a): (col. 577c): Ad caput I. Regula perfectionis, quae In capite I § Mundanis loco verborum forma vestium in huius capitis initio proponitur, summo gradui ponatur habitus exterior. Etenim vestium forma sacrae hiérarchisé, nempo episcopis, convenire potest, hodie iam est in diversis regionibus valde diversa, sed non est pro omnibus clericis proponenda. Trineque una eademquo lege praescribi potest Ton­ dentina etiam synodus sessionibus XIV et XXII de sura autem non solum omnino retinenda est ubi reformatione communem perfectionis formam pro est in usu, sod commendanda tamquam insigne clericis designavit, nec adeo sublimem ut etiam traditionalo sacerdotalis dignitatis et spiritus mun­ episcopis possit congruere. Satius tartasso est, media dum abnegantis. Quoad verba Diligenter etc. claro ad obtinendum gradum perfectionis clericis con­ ot distincte moneantur etiam clerici ut observent venientem designare, inter quae Tridentina synodus sacros canones quibus praescriptum est, ne pro­ censuit esso seminaria; quod quidem praesertim ventus beneficii vel officii ecclesiastici impendant medium quantum fieri potest evolvendum est, ut ad superflua vel ad augendos propinquos et con­ clorici ad sui status perfectionem eflbrmontur. Adoptetur a concilio vestis talaris; si enim sanguineos; sed eos, qui non sunt ad vitam congruo sustentandam necessarii, erogent in pias causas, sive relinquitur iudicio episcoporum, idem ferme est ac dispositione inter vivos sive mortis causa. Hac pro­ si relinquatur arbitrio clericorum; quoad vestes hibitione efficacissime providetur exigentiis ecclesiao autem superaddendas propter stationum rigorem et pauperum, ot ubicumque accurato observatur, iudicium sit penes concilium provinciale, nou penes non caret ecclesia modiis temporalibus fini suo episcopum. Vestis talaris in memoriam clericorum implendo necessariis. Sensus praefatae obligationis revocat dignitatis suae sublimitatem, et ea induti non facilo committent clericis indigna; unitas etiam claro ot distincto exponatur. Ad caput II § Cum munus. Praesertim quidom erit ubique in substantiali vestium forma. Ubi vero requiratur specialis licentia episcopi ut clericus gubernia se opponunt vestibus ecclesiasticorum, circa suscipiat munus cum religiosa institutione con- D vestium formam provideant concilia provincialia aut iunctum, sed eadem ad omne munus saeculare nationalia. Quoad choreas et spectacula praecipiatur, ut extendatur. Vide Addenda. Ibidem § Et quoniam. Praescribantur exercitia non possint clerici accedere recreationis aut curio­ singulis annis vel bienniis hebenda, quod multarum sitatis aut levitatis causa; sod circa absolutam pro­ dioecesum usui respondet, aut saltem conciliis pro­ hibitionem ferendam cautissimo procedatur; nam vincialibus relinquatur accuratior de tempore ct loco in quibusdam locis ubi parochi interesso consueve­ praescriptio. rant, haec ipsa eorum praesentis scandala et mala Capite III § Quodsi. Ex hoo schemate ea omnia praeveniebat. deleantur, eorumque loco ponantur quao de cohaAd caput II § Cum. Optima tartasso haec pro­ bitatione cum mulieribus habentur inter Addenda. hibitio erit pro aliqua nationo non catholica, et in Reverendissimos Acci&rdi Anglononsis et Tur- abstracto etiam pro catholica, sed in concreto pro siensis (coi. 572-73) : In capite I § Mundanis, luxus hao molestiarum multorumquo malorum fons esso vestium vebemontioribus verbis damnetur; perpen­ poteriL Statim enim ac *ea prohibitio guberniis datur autem utrum squaloris mentio facienda sit, innotescet, indignum ipsis reputaro poterunt, cleri­ cum is non raro, nuno praesertim, ex indigentia cos a se nominatos submitti debere approbationi proveniat, immo virtutem etiam pro causa babero episcoporum, cosque in posterum forsan non nomi­ possit. Omnino autora immutetur quod dicitur de nabunt. Deerit inde vero religiosa instructio in iudicio episcopi circa formam vestium; indo enim scholis, et impietas grassabitur. Ast dato qnod 58· 919 A. SESSIOxYES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 920 elencos nominent, ei nominatio cadat in aliquejn A paragraphe elementa sequentia indicat. 1· Cum iu­ qoi non sit idoneos, aut eum episcopos non ap­ stitia requirat ut nomo iudicetur causa non cognita, probabit, onde irae et persecotiones io episcopum nemo clericorum puniatur nisi voi cousa formali ex parte gubernii ot clerici eiusquo fautorum, aut processu cognita, vol saltem sola facti veritas in­ eum approbabit, ot eoam conscientiam aggravabit specta fuerit 2® Etiamsi sino strepitu ot figura episcopus. Qua de re satias videtur si schema io iudicii ac sola veritate inspecta procedatur, id num­ hac parte approbetur pro scholis nationum acatholi- quam fiat quin, ut in schemate sapienter exponitur, oanim, et a sanctissimo domino petatur ut haec extraiudicialea probationes ab episcopo collectae res immensi momenti in concordatis cum guberniis scripto consignentur documento. 3° In casu delicti catholicis ineundis prae oculis habeatur, definiendo notorii, undo magnum exortum est scandalum, sine in ipsis, ut ios nominandi professores, qui dis­ mora saluti animarum episcopus provideat, non ob­ ciplinas ecclesiaticas tradituri sunt in gymnasiis, ad stante processu io reum adhuo durante. 4· Magno­ episcopos dioecesanos pertineat, et in scholis pri­ pere exoptandam putat authenticam formae exmariis aliisque levioris momenti parochi aut eorum traiudicialis eiusquo applicationis interpretationem, coadjutores statutis horis scholas adeant, hosque cum de sententia ox informata conscientia dissen­ disciplinas doceant tiant canonista©. Capite II § Et quoniam. Exercitia spiritualia Reverendissimus Jordá y Soler Vicensis (col. quadrienoalia aut triennalia non sufficere putat, sed 589 bc): Ad caput I. Vestem talarem, quam secunrequiri saltem biennalia, si annuatim fieri nequeant; b dum angelum custodem cloricorum appellat, praeinsuper valde tantum commendanda esse illa exer­ cipicndam existimat, ct nihili faciendas esse diffi­ citio, eorum vero frequentiam esse determinandam cultates ex incommodo desumptas; sacras autem a conciliis provincialibus. congregationes Romanas et quamplures synodos post Capite III. Aut remittatur simpliciter ad Tri­ Tridentinum concilium habitas, vestem talarem seu dentinum (vide Supprimenda), aut sequenti modo oblongsm nigromque colorem praescribendo, mentem tum spiritus Tridentinae disciplinae conservetur, tum patrum Tridentinorum declarasse, uti asserunt auc­ obtineatur finis a schemata intentus; nimirum sta­ tores in sacrorum canonum scientia peritissimi. tuatur tribunal collegiale quod constet ex episcopo Praeterea forsan non supervacaneum censet, loco et tribus iudicibus synodalibus, ab episcopo pro verborum tonsurarti quoque clericalem gerant sub­ quolibet iudicio eligendis; et decernatur ut non stituere haec alia coronam patentem et congruentem possit episcopus reum condemnare, nisi duo ex tribus gerant; tonsuram enim nihil aliud esse quam comae iudicibus idem sentiant Si autem recursus ad su­ abrasionem, et distingui a corona: hanc autem de­ periorem, licot in huiusmodi iudiciis videatur in­ bere esse patentem, no sacerdos celebrans scandalo comprehensibilis (vide Supprimenda)' tamen videatur sit fidelibus si coronae fere nullum vestigium appareat ; admittendus, statuatur ut episcopus coram tribui debere etiam esso congruentem, illius nempo magniprnedictis iudicibus, aut etiam quinque, ex synoda- tudinis quae respectivo clerici gradui respondeat, libas electis probationes extraiudiciales excipiat, Ad caput II § Et quoniam. Praescribendum pueasve illis ostendat, reumque, si ita huic concilio c tat, ut episcopi quotannis clericos, vel saltem di­ pi acuerit, audiat, scriptoquo illae mandentur, atque midiam cleri partem singulis annis altcrnatim ad in curia cauto custodiantur, et poenae imponantur exercitia spiritualia vocent; cum ad obtinendam quos reus meretur. Si appellatio fiat ad metropoli- cleri reformationem minime sufficere existimet si ad tanum, teneatur is primum mittere tres ex suis iu­ singula triennia vel quadriennia illa protrahantur. dicibus synodalibus, qui coram episcopo et iudicibus Reverendissimus Dem artis Oaltellinensis-Norensis dioeceseos reum examinent, et si duo ex tribus sen­ (coi. 594): Ad caput 1. Assentitur iis quae alii tentiam episcopi ratam habuerint, non detur recursui dixerunt de spectaculis. Quod vero spectat ad bona locus. Hoc modo et cbaritati et iustitiae et decori ecclesiastica, cum eorum nomine veniant non solum clericorum consultum erit. quae ecclesiis locisve piis tribuuntur pro fabrica Reverendissimus Dinkel Augustae Vindelicorum divinoque cultu, verum etiam illa quae clericis ob­ (coL 584a): Ad caputi. Aliis consentiens cupit ut veniunt e superfluis beneficiorum, claris distinctisclare pateat sensus eorum quae de bonis eccle­ que verbis enuntiandum erit, num prohibitio clericis siasticis dicuntur, et hanc proponit variationem: indicta ne ecclesiastica bona et fructus ad haeredes aDiligenter caveant clerici, no ecclesiastica, nimirum transéant, ad primi tantum generis bona, an vero ecclesiarum et beneficiorum bono, quae Dei sunt, et etiam ad reliqua extendatur. Nam quaestio est patrimonium Christi ac pauperum, cum propriis con- utrum clerici sint veri domini fructuum beneficiorum fundant, et fructus ecclesiasticorum bonorum aliter an simplices dispensatores, et si per sacros canones ao in sacrosancti concilii Tridentini decretis statu- D interdictum est ipsis ne ecclesiae reditibus coneantum est, impendant/ guineos augeant, non tamen vetuit Tridentinum Ad caput II. Commendat vehementer ut exer­ sessione XXV capita I de reformatione, ut suorum citia spiritualia, quae praeterea dicit debere esso necessitatibus prospiciant. Quamvis vero in prae­ communio, non vero privata, statuantur singulis sentiarum clerici hortandi sint potius ut bono animo annis vel saltem bienniis peragenda. Urget rationes ferant sibi etiam necessaria nonnulla deesse, tamen ab aliis otiam expositas. pro posteris saltem non inutile erit distinctionem Ad caput III. Si de carnali incontinentia cleri­ ob oculos ponere inter bona primi generis et se­ corum tractandum videatur, optat ut, deleta voce cundi, cum illa onus restitutionis inducant non solum concubinatus (vide Supprimenda)' additamentum seu pro clericis sed etiam pro consanguineis qui ea modificatio quae in schemate adiioitur ad Triden- haereditantur; quoad secundi vero generis bona tinam de extraiudiciali contra conoubinarios proce­ quamvis inculcandum sit, ut quae supersunt impen­ dendi modo dispositionem, quam tamen α schemate dantur in pios usus, abstinendum tamen erit ab non mutari sed laudabiliter conservari existimat, omni verbo quod onus restitutionis indicere videatur, referatur od clericos quocumque modo contra vitao ne quaestionibus quae in scholis libere agitantur honestatem delinquentes. Quare cum aliis proponit praeiudicium inferatur. ut paragraphe Quodsi alia substituatur, in qua Ad caput III. Quoad facultatem quae tribuitur lucide exponatur ratio procedendi in clericos circa episcopo procedendi etiam sine strepitu iudicii ct vitao honestatem in genere peccantes. Novae huius sola facti veritate inspecta contra clericos circa in­ 9 921 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 922 continentiae delictum, non dicitur utrum sic possit dulo quam citissime quis addicatur. Praeterea foret episcopus procedere contra omnes omnino clericos declarandum, presbyteros omnos ita a parochorum quocumque privilegio aut exemptione gaudeant, ot nutibus dependere, ut oos in pueris instruendis, in sublata intelligatur specialis forma indicii contra sacramentis administrandis, aliisque officiis adiuvare capitulares spociatim exemptos (qua exemptione teneantur. Otio arcendo magnopere etiam inserviet foro omnia capitula hodio gaudere contendunt), prae­ conferentiarum, ut vocant, casuum moralium in quavis scripta in concilio Tridentino sessione XXV capitovi dioecesi institutio, et ut nemini deinceps sacramen­ de reformatione. Specialem hanc iudicii formam ab­ tales confessiones excipiendi facultas concedatur, rogari cupit orator, ct unicam omnibus clericis iu­ nisi praevio examine quotannis saltem repetendo, dicii formam, quacumque exemptione et privilegio eo ferme modo quo in sua dioecesi utebatur qui exclusis, statui, idooquo verbis quodsi clericus adii- postea fuit Benedictus XIV. cienda haec esso quacumque dignitate, exemptione, Reverendissimus Gandolfi Cornetanus otCentumaut privilegio gaudeat. Nam socus, ait,- semper aut cellcnsis (coi. 614 b); Quae dicuntur de spectaculis fero semper episcopo impossibile erit roum capitu­ (capito I), de exercitiis et hospitiis (capito II), po­ laren! corrigoro, quia inter canonicos non facile in­ tius videntur portinere ad officium episcoporum, venientur duo adiuncti a capitulo olocti qui cum idcoquo ad schema de episcopis. Quod vero attinet episcopo de roo corrigendo conveniant. Hinc prae­ ad vitam et honestatem clericorum, sufficere videtur teritis temporibus episcopi vol canonicos minimo ut clerici excitentur ad studia, ad ministerium ec­ corripiebant, vol hac processus forma omissa ad clesiae, ad vitandum otiam, avaritiam, rebellionem, civile gubernium recurrebant Si vero canonicus independentiam. De negotiatione recto statuitur in maneat impunitus, pravum eius exemplum reliquos fino capitis I, ct cambium activam sub ea compre­ clericos inficiet, et legibus concilii plectentur in­ hendi merito docetur in adnotationibus; sed nostro feriores, non vero cminentiores clerici. — Praeterea tempori haec non sufficiunt Novi enim lucri ca­ quod attinet ad iudicandam incontinentiae suspi­ piendi modi inventi sunt, do quibus dicendam est cionem, nimium tribui videtur arbitrio et conscientiae utrum liceant clericis necne; exempli gratia do episcopi. Ideo indicentur in decreto argumenta ex emendis et vendendis tesseris neris alieni publici, quibas corta incontinentiae suspicio deducenda erit, de actionibus, ut aiunt, societatum commercialium, exempli gratia mulieris, cum qua consuetudo vel de auctario seu usura supra sortem titulo legis etc. Approbandas qaidem censet praescriptiones quae habitatio clericis interdicitur, farno, aetas, inobodientia clerici in episcopi mandato admittendo etc. leguntur in capito III § Quodsi; sod cum evenire Indicatis enim fontibus ox quibus iudicari facile possit testem nolle se sistere coram episcopo, vel potest do incontinontiao suspicione, opportunius evi­ testem auditum aut clericum ipsum rem totam detantur contradictoria iudicio in casu appellationis, ferro ad civile tribunal, ct deinde episcopum a gu­ quae discordiarum ac scandalorum occasionem prae­ bernio molestari, opportunum est ut adiiciatur cen­ bent, et clerici facilius detorrentur ab adiunctis illis sura aliqua contra testem et clericum qui temerario ob quao episcopus in eosdem animadvertero potest. ausu accuset episcopum apud laicas potestates. Reverendissimus Del Vallo Huanucensis (coi. Rovorondissimus CliFord Clifconiensis (coi. 603 a) : Ad caput II § Et quoniam. In genere laudentur 618 b): In capitel § Mundanis, verbis habitum de­ exercitia spiritualia, sed non feratur lex do tem­ ferant omnino adiiciatur vox clericalem, quam Tripore, expensis, et ea peragendi modo, cum in dontinum sessione XIV capite VI de reformatione ■concilio occumcnico leges debeant esso generales; adhibet, et in qua tota yìs decreti conciliaris nititur. Cum reverendissimo Anglonensi vult ut habitus iste maius secus erit forto malum quam bonum. Ad caput III § Quodsi. Loco huiusmodi men­ non sit nisi talaris, ct addit, cum, utpoto notissi­ tionis ct legis dc clericis concubinariis (Vide Sup­ mum ct ab ecclesia receptum, praecipi a ponti­ primenda), nlia potius fiat lex cuius titulus sit de ficibus ct conciliis dum loquuntur do habitu cleri­ delictis gravioribus clericorum; nam si modus pro­ cali, nc disorte exprimi in caoremoniali episcoporum. cedendi cum concubinariis potest etiam adhiberi pro Optat igitur ut expresse declaretur, illum debere ebriosis et aliis huiusmodi, mclias est ut praefato esse talarem et nigri coloris, ac deferendam semper, exceptis itinere, persecutione, terris haereticorum modo in genero dicatur do gravioribus delictis. Reverendissimas Bostani Tyri et Sidoniensis Ma- vel infidelium, ct legum civilium prohibitione. In­ ronitarum (coi. 610 b): Ad corroborandum spiritum fligendas poenas dicit non contra omnes clericos, sacrorum ministrorum melius esso iudicat, si omni­ sed contra cos qui vestem talarem deponant ut nego­ bus presbyteris praescribantur quotannis peragenda tiationem exerceant, spectacula vel loca prostitu­ exercitia spiritualia, vel certo variandum esso quod tionis adeant; quae poenae applicentur ab episcopo dicitur do singulis trienniis aut quadrienniis, no sal­ D sino strepitu iudicii, sola facti veritate inspecta. tem perturbentur utilissimae consuetudines quae Ubi vero de bonis ecclesiasticis sermo fit, poena servantur in pluribus dioecesibus et apud aliquas aliqua restitutionis plectantur clerici, speciatim pa­ nationes, quarum disciplina quotannis habenda exer­ rochi, qui consanguineos ditant, bona ecclesiastica eisdem infimo pretio, inscio etiam quandoque epis­ citia praescribit, ot fideliter observator. Reverendissimus Pedicini Barensis (coi. 612 0): copo, in locationem vel emphyteasim concedentes. Ad caput I § Mundanis, initio. Minime sufficit hor­ Qaodsi synodus Vaticana aliquid sanciendum censeat tari clericos ut non detrectent laborare in· agro super beneficii fructibus superfluis, declaretur casus Domini; sod talia sunt statuenda quao laborandi quo ii fructus ex beneficiatorum parsimonia pro­ necessitatem iis quodammodo imponant Nihil pro cedunt; et ni iubero velit clericos de omnibus huius­ cloricorum . reformatione obtinebitur nisi radicitus modi bonis superfluis disponere debere in favorem evellatur otiam, ox qao pleraque vitia procedunt. ecclesiae, obliviscendum non est, canonicam legem Quare primo, sicut Tridentinum iniunxit cuiuslibet sine effectu manero in iis locis, ubi lex civilis ec­ clerici alicui ecclesiae adseriptionem , * ita Vaticanum clesiae ius acquirendi abstulit concilium insuper statuat ut eorum quilibot alicui Ad caput II § Ne vero approbat erectionem operi, quantum fieri poterit certo atque determinato, hospitiorum, eamquo in rem, ubi alia subsidii addicatur. Non enim iuvat alicui ecclesiae adscribí, desunt, cupit episcopo dari facultatem ex bonis nisi huio ipsi sedulo inserviatur; id autem fieri ne­ saltem cathedralium et parochiarum aliquid detra­ quit nisi alicui operi pro aetatis ac idoneitatis mo­ hendi, ut Tridentinum fecit pro erigendis seminariis. 923 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 924 Ad capot III § Quodsi. Minime «opprimatur anno sanctissimus dominus Pius IX hortatus est ut dispositio de clerici * concabinariis et incontinentibus, clerus ea quotannis obiret qui non desunt Triplicis generis cos esse dicit, Ad caput III. Consentit iis quae dicta sunt scilicet qoi secreto domi suae, vel extra, mulieres de conservando modo procedendi ex informata con­ sd malum finem alunt; qui publice eas aecum habent scientia, utpote necessario, maxime contra sollici­ et secom ducunt; et qui matrimonium attentant tantes; sed vult eum subsistoro sine obligatione Circa primos sufficere arbitratur si procedatur iuxta servandi scripta de illis, et sine licentia appellandi, decretum Tridentinum, ct moneantur episcopi ne saltem ordinarie, ad sacras congregationes Romanas, immature ac inconsulto procedant: ideoque ultimam quas non intelligit in negotiis tam difficilibus scire partem esse delendam qua in schemate dicitur: Ne posse an vera sint quae allegantur. tamen bona dericonim nomini, etc., ne praesertim Reverendissimus Lyonnet Albiensis (col. 659 a): ansa detur accusationi contra episcopos eorumque Ad caput I. Non consentit iia quae dicta sunt do potestatis violationi a civili gubernio. Minimo sub­ omittenda mentione squaloris vestium; sed libenter scribit roto reverendissimi Urgellenais volentis ut assentitur illis qui existimant saltem pro regionibus, tres indices synodales eligantur, iuxta quorum votum ut ait, nostris nullam magis quam talarem vestem, procedatur contra clericos incontinentes. Contra quao populi etiam reverentiam conciliat, convenire secundum genus clericorum, una tantum praemissa extra casum itineris vel necessitatis. Quamquam monitione, procedatur ad suspensionem ao priva­ Benedictus XIV de veste talari non est locutus in tionem beneficii. Tertii generis incontinentes ex- £ i peculiari constitutione, pluries tamon do ea egit in communicati et suspensi maneant absque spe reha­ variis suis instructionibus. Quod ad bona attinet, bilita tionis, et si resipuerint, ad communionem cum non desint qui pecunias acquirere studeant ad laicorum tantum admittantur. Etiam in primo et ditandos consanguineos aliosvo cum detrimento secundo casu beneficiorum permutatio ac translatio pauperum et operum piorum ao magno fidelium offendiculo, sapienter monendi sunt sacerdotes ne vetita omnino sit, ne scandalam propagetur. Reverendissimus Jekelfalusy Albaregalensis (eoL bona, quae beneficii ecclesiastici characterem afficiunt, 624b): Ad caputi. Circa tonsuram et vestes expresse cum propriis confundantur; non sunt enim illorum dicatur, clericos etiam in minoribus constitutos ton­ bonorum veri domini, sed usum tantum convenientem suram et vestem clericalem deferre debere. Dicatur habent, et quod excedit, ad pauperes ot ecclesiam etiam in quo vestis talaris consistat; in synodis post pertinet. Reverendissimus Strossmaycr Boanensis et Sirconcilium Tridentinum habitis ubique legere est, eam de moro et usu consistere in veste talari cum miensis (coi. 665 c): Ad caput I. Sacerdotibus et cingulo, vel sic dicta rimarrà absque cingulo, et clericis omnem omnino negotiationem, sive proprie collari. Statuatur porro, clerico, sacerdoti praeser­ sive improprio dictam, prohibendam esso censet, tim, non licere in publico comparerò sine veste quia omnem omnino excludit eorum vocatio seu clericali huiusque insignibus, sed neceas e esse ut negotiatio caelestis, et vita Deo ac saluti animarum in publico semper deferat vestem talarem cum cin­ devota. Praeterea, spectata humanae naturae ad gulo et collari; si vero causa necessitatis exigat ut, C malam proclivitate, quaestus quicumque et quibusvis deposita veste clericali, sumat aliam pro rerum cautionibus munitus, facile degenerat, hoc praesertim adiunctis opportunam, numquam tamen posse deponi tempore, in effrenem lucri et divitiarum cupiditatem. collare, et vestem illam aliam quoad colorem ac Unde ubique, quod sciat orator, omnis negotiatio formam semper debero esse dignam vocatione et sacerdotibus strictissimo vetita est, et ne cogitant charactere status ecclesiastici. Non autem relin­ quidem episcopi de aliqua eius specie sub quibus­ quatur forma externa vestis clericorum synodis cumque demum cautionibus indulgenda. Nec ulla provincialibus, ne per difformi * statuta multum est huius rei necessitas, si ordinibus initiandi rite conturbentur sacerdotes vicinarum dioecesum aut probentur et certis ecclesiis vel piis locis, ut prae­ provinciarum; sed potius committatur nationalibns cipit ecclesia, deserviant, nec incertis, ut ait Triden­ synodis, nisi tamen, quod praeferendum est, in bac tinum, sedibus vagentur. Si haec observarentur, non foret timendum ne cum ordinis sui dedecore ipsa synodo oecumenica res determinetur. Ad caput II. Exercitia spiritualia non quolibet clerici mendicarent, nec videremus sacerdotes solis triennio vel quadriennio, sed singulis annis a missarum stipendiis victitantes et vilibus etiam mediis clericis et episcopis peragantur; non tamon fiat sibi victum quaerentes, nec sacerdotes peregrinos sermo do iis in aliquo loco simul habendis, cum ac vagos irruentes; verbo, non adesset necessitas solitudo iia maximo faveat, nec do numero dierum, in quibusdam casibus propter vitae miseriam quae­ cum non omnes aeque abesse possint. Uniuscuiusque stum clericis induigendi. Ad caput III. Plane assentitur iis qui dicunt, conscientiae modus ipso relinquatur, et non exigatur I aliud quam ut sacerdos scriptum testimonium ad contra sacerdotes culpabiles rarissime, in iis nempe episcopum mittat, ex quo pateat ubinam exercitia tantum casibus ubi aperta ratio scandali evitandi suadeat, procedendum esse ex informata conscientia peregerit. Reverendissimus Haynald Coloconsis et Bacsion- et arbitrio episcopi; et cupit extra hunc casum sis (coi. 630): Contradicit iis qui voluerunt habitum semper adhibendam esse processum ordinarium, ut talarem a concilio oecum en ico praescribendam esso; sacerdos culpae gravioris reus numquam arbitrio schemati autem adhaeret, ot vult formam vestium sui episcopi, sed suao propriae culpae ratione et relinqui ordinationi episcoporum, synodorumve pro- legis obicctivo dictamine condemnatus videatur. Si vincialiam et dioeoesanarum. Itom retinenda esse admittantur ca quao in schemate habentur de pro­ verba schematis de vitando vestium luxa et squa­ cessa extraiudiciali, corporis iuris confusio et ambi­ guitas porro augebitur. Etiam contra conventionem lore Reverendissimus Bravard Qonstantiensis (coi. Austriacam oppositum fuit, episcopis iura ac privi­ 652-63): Ad caput I. Incongrue obligatio deferendi legia concessa fuisse, inferiorem vero clerum fuisse tonsuram et vestem clericalom eodem fere loco neglectum. Reverendissimus Lluch Salamantinus (coi. 669): ponitur cam scientia, castitate etc. Ad caput 1L Quod dicitur de exercitiis spiri­ Ad caput I. Contradicit iis qui vellont clericis tualibus peragendis singulis trienniis vel quadrien­ omnibus generali lege praescribi vestes talares easniis, contradicit litteris, quibus primo sai pontificatus que nigri coloris, et schemati omnino consentit. 925 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 926 Ad caput III. Optat ut verbis impudicitiae t spectat, oportet saltem ut concilium hoc provocet sordibus immundoque concubinatu alia substituan­ concifia provincialia ot nationalia ad bene definien­ tur, quao delicatioribus animis minime esse possint dum quid nomine bonorum ecclesiasticorum veniat. bflondiculo. Cetorum per hoc schema ei non videtur Nunc enim in pluribus locis bona ecclesiastica stabilia tnutari disciplina hucusque vigens circa sententias omnino evanuerunt; habentur tantum oblationes quao dicuntur ox informata conscientia; ot consot fidelium pro tota parochia, pro ecclesia parocbiali, rogulas a sedo apostolica in instrnetiono anni 1867 pro clericis, pro concionibus, eleemosynae pro missis, episcopis datas do modo procodendi in recipiendis oblationes pro baptismo vel matrimonio, ¡n quibus­ denuntiationibus contra sollicitantes, cosque punien­ dam locis pro sacramento poenitentiae vel pro ex­ di, optimo posso, mutatis mutandis, et absque eo trema unctione. Necease est ut bona ecclesiastica quod monitiones α Tridontino praescriptae protra­ bene definiantur, ct oblationes fidelium, eleemosynae hantur, oxtondi ad illos de quibus in schemate quno traduntur, etiam tamquam bona ecclesiastica agitur. Forma autem parvi processus extraiudicialis, habeantur, vel saltem res conciliis provincialibus quem schema oxigit, ot ipsa sorvari potest quin determinanda relinquatur, ita ut haec excitentur ad ullum damnum, si recto ot prudontor res fiat, prae­ definienda bona ecclesiastica iuxta adiuncta locorum. lato aut testibus immineat; quod si timeatur, modus Capite II § Clerici. Ubi dicitur sice in ecclesia seu forma parvum illum processum instruendi pruden­ sive prisatini, illud in ecclesia arbitratur orator signi­ tiae ao conscientiao ordinariorum relinquatur. ficare „in choro publice ; * sed clarior esse debet Reverendissimus Castaidi Salutiarum (coi. 672-73): locutio, nam officium canonicum potest recitari, et Titulus non arridet, cum non ponantur praecepta a quibusdam recitatur, privatim in ecclesia. primo quidem do vita, doin de honestate, sed do Capito III § Quodsi. Quoad clericos qui im­ vita honesta clericorum; ot posito retineri, quod pudicitia maculantur, res conservetur, sed verba alibi dictuin est, de officio episcoporum, nunc dicen­ immutentur; sufficit diccro quod nsi clericus incidat dum est de officio clericorum, vel simpliciter de in illa peccata quao a concilio Tridentino memo­ clericis. Praeterea non patet do quibusnam clericis rantur sessione etc., tunc etc. * Do cetero, simpli­ agatur, utrum do omnibus, otiom episcopis, an voro citer conserventur praescriptiones concilii Tridentini, do solis episcopo inferioribus; si do his tantum, noe requirantur ab opiscopis ea quao sunt in schemate, quaro ponuntur aliqua omnibus omnino clericis, cum no oxeeutioni quidem mandari umquam possint etiam episcopis, communia, oxempli gratia do officio Hac enim praesertim notato plu res sunt parati contra canonico et reliqua de honestate! Igitur, ut iam clericum doponcro orotenue, non voro in scriptis; dixit orator ad schema do episcopis, imprimis nocesse imponibile foro est ciusmodi informationes extraest praemittere statuta generalia, quae omnes omnino iudicirtlee haboro, nec plus potest facere episcopus cloricos, otiam episcopos ct his superiores, respiciunt. quam ut in charta scribat, sibi ob informationes, Ad episcopos etiam pertinent quae spectant ad quas sibi procuravit ium ab illo Comporo, in hoc vestem, quam pro iis omnino determinat caercmoniale vel illo loco, persuasum esse, talem clericum, pa­ episcoporum, ot ad officium canonicum; etiam pro rochum, canonicam, esse impudicum. Sed hac notate episcopis asserenda est obligatio diebus dominicis in quibusdam praesertim locis episcopi semper sunt et festis do praecopto missam celebrandi pro dioe­ in periculo no a clericis trahantur ad tribunal sae­ cesi; ud opiscopoa quoque portinero debent quao culare. Si autem charta praescribatur in qua descrip­ dicuntur do exercitiis spiritualibus; quoad episcopos tae sint accusationes contra clericum factae, compelli paritor dicendum do oratione, etiam montali, con­ possent episcopi nd eam civili tribunali exhibendam. fessione ancramontaii. Cavendum est ne clerici con­ Quaro si illa imponatur, nescit orator utrum episcopi queri possint, patres concilii in seipsos fuisse beni­ quidquam aliquando contra clericum ciusmodi facere gniores, in illos vero severiores. Exoptat praeterea possint. Insuper tota quaestio nunc reducitur ad orator ut, ubi do opiscopis, laus aliqua tribuatur suspensionem. Do parochis hoc schema non loqui­ sancto Carolo Borromaco nec cius nomen sileatur; tur, alii vero beneficiati fere nulli amplius sunt; cum oius potissimum opera ad exitum folicitor hos autem beneficio privare hodio do facto seu in fuerit perductum concilium Tridentinum, ct ipso praxi episcopi uequeunt, cum oos semper protegat primus in solemniter habitis conciliis provincialibus potestas saecularis, quae impedit no removeantur omnia abundo ordinavarit quno roforuntur nd vitam a beneficio, nisi ipsimet constet de iustitia senten­ honestam episcoporum ot clericorum ; undo concilium tiae episcopalis. Cum igitur gencrutim in praxi hoo omnes episcopos hortetur, quantum fieri possit, nonnisi de suspensione res sit, observetur statutum ad vitam suam componendam iuxta statuta sancti Tridentinum ut est, possit nempo opiscopus suspen­ dero ex informata conscientia; idque eo magis quod Caroli Borromaoi. Pag. 4, lin. 5 et 6 (coi. 674 ▲) dicitur canonicas D hac ipsa notato episcopus, nisi muneris sui obliga­ sanctiones; intelliguntur profecto sanctiones sacro­ tione cortissimo obstrictus, clericum non suspendat rum canonum, id est, iam atatutao a sacris canoni­ vel removeat, cum pauci sint sacerdotes ot gravis bus; sod illud canonicas satis ambiguum est, utrum illico sit molestia aliquem loco remoti substituere. nempo sint illao sanctiones quao statuondao sunt, Si igitur sapientissimi patres Tridentini rem totam reliquerunt conscientiae episcopi, hac etiam aetate an vero illao quao iam sunt statutae. Capito I § Mundanis. Initio huius paragraph! omnino id fiat. Reverendissimus Moreno Ipporegicnsis (coi.686 c): pro verus ponatur bonus vel dignus, no suspicio possit oriri, utrum minister qui non est bonus, sit Ad caput I in fine. Confidit Tridentina * de bonis etiam verus. In oodem capito I quoad vestem, non ecclesiasticis sanctiones eo loco sapienter innovatas potest quidem concilium generalo omnibus clericis accommodatum iri praesenti statui eccleaino, et con­ praescriboro vestem talarem, cum in quibusdam ditioni quao post Tridentinum, no praesertim hoc locis servari id nequeat; nttamon finem suum non aevo, bonis ecclesiasticis facta est Sublatis fere attinget concilium si nullam faciat montionem vestis ubique bonis ecclesiasticis, ideoque immutata antiqua talaris; commendaro eam debet, cum reverentiam disciplina do peculio clericorum eorumque relictis illa conciliet ab omnibus, et sit clericorum clypcus ro successionibus, ot do spoliis, elericis universis ct scutum contra plura et gravissima poricnla. Ubi ius est do proventibus suorum officiorum, qui bonis do spectaculis, deleatur vox forte, nam id quod ibi quasi castrensibus aequiperantur, disponendi inter dicitur, certissimum est. Quod ad bona ecclesiastica vivos voi testamento, ea tamen lege ut bona rema- r 327 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 928 neant ecclesiis onde acquisita sunt, et in pias causas A sed expedif ut decreta Tridentina ipsa inserantur; conferantur. Ie Conformia haec sunt canoni 15 con­ nam 1° commodius in unum collecta habebuntur cilii Lateranensis tertii, clarius exposito in cap. 12 quae ad vitam et honestatem clericorum referuntur, De Marnentis. Ex quo praeclarissimi canonistao nec ad Tridentinum erit continuo recurrendum. inferunt, haeredes clerici, qui nihil testamento ad 2® Deficiente eiusmodi, saltem quoad praecipuas pias causas reliquerit, ecclesiae restituere debero additiones propositas, insertione, cleri et populi quae sciverint fuisse a defuncto intuitu ecclesiae excultioris expectation! schema non respondebit. acquisita. At putat orator pias huiusmodi causas, 3® Ignorantia praetendi non poterit ab iis qui con­ quarum favore disponere clerici possint de proventi- cilii Tridentini volumine carent. bus officiorum ecclesiasticorum, eas solas esse quae pietatem exhibent in Deum et divinam religionem; § T. De lis qose extra schematis materiam portaientur. non vero eas quae licet ob charitatis exercitium in Reverendissimus Simor Strigoniensis (coi. 534 a): usu ecclesiastico piae dicantur ct ipsae, hodie tamen Desiderat breviarii reformationem a Romano ponti­ sunt omnino subtractae auctoritati ecclesiasticae, et fice, quando fieri possit, perficiendam, ne mali sacer­ tamquam philanthropise seu beneficentiae opera solis dotes excusare suam negligentiam queant civilibus legibus reguntur; huiusmodi opera haud Reverendissimus Salzano Tbancnsis (coi. 536 b): amplius sunt opera pia in vero sensu divinae reli­ Exoptat ut recto statuatur, quomodo pro locorum gionis. 2° Eamdem pariter clausulam adicctam habent ac temporum circumstantiis fieri canonicus processus indulta, quae religiosis a suo ordine discedentibus B debeat, ob cuius defectum vel delicta impunita rema­ conceduntur. 3° Idem probari dicit orator ex prae­ nent, vel potestas ex informata conscientia proce­ cepto charitatis ordine, quem ex doctrina sancti dendi ultra iustos limites progreditur. Reverendissimus Martin Padcrbomensis (coi. Augustini et sancti Thomae doctores tradere solent; profecto enim ecclesia, clericis indulgens facultatem 53Θα): Adpreentur, ut a Vaticano concilio declare­ disponendi, hanc aliter intelligero non potuit quam tur, concordata, si a guberniis civilibus fideliter ut, servato charitatis ordino praecepto, primo loco serventur, etiam ab ecclesia servatum iri; sin vero disponeretur favore Dei, deinde vero ecclesiae. Ita­ frangantur, iis non amplius in posterum ecclesiam que concludit, ex hoo etiam capite clericos debere obstringi. Reverendissimus Vérot Savannensis (coi. 542 a): in favorem ecclesiae disponere de praefatis bonis quasi patrimonialibus seu quasi castrensibus et psr- Petit, ut breviarium reformetur ita, ut ob eius simonialibus. Ilinc, ait, paragraphus illa schematis brevitatem, rerumque omnimodam veritatem recitari accommodanda ita videtur, ut significet cleri obliga­ facilius atque maiori cum reverentia possit tionem disponendi de bonis ecclesiasticis, quae res Reverendissimus Melchers Coloniensis (coi. 568b): Dei sunt, et patrimonium Christi ac ecclesiae, in Optat ut breviariam emendetur. causas et opera pia, quae nempe in divinam reli­ Reverendissimus Clifford Cliftoniensis (coi. 604 d): gionem et in bonum sanctae ecclesiao tendunt Cum pluribus in locis alantur sacerdotes a populo, Quia vero praetextus et ansam ecclesias spoliandi scandalum generatur et damnum, si illi qui animarum novatores arripuerunt etiam ex sanctorùm patrum C curam utcumque gerunt, etiamsi non sint veri parochi, et canonum exhortationibus vel praescriptionibus liberentur ab onere celebrandi missam pro populo. de exercitio charitatis in pauperes et miseros, prudens Decretum quod latum est super hac materia iuatum forsitan esset cautela ab iis abstinere vocabulis, quae fuit, quia erat simplex legis declaratio; sed in hoc prorsus necessaria non sunt argumento illius para­ concilio statuendum esset, ut quicumque sacerdotes graph!. Plura alia cavenda essent de peculio cleri­ sive in missionibus sive alibi vel ab episcopo vel corum eiusque admiuislrationo, sed confidit orator a populo sustentantur curamque animarum utcum­ in alio schemate aliquid de his propositum iri. que gerunt, missam pro populo celebrare teneantur. Ad caput ΙΠ § Quodsi. Videtur auctoritati ac Id etiam videtur esse iuxta mentem patrum Triden­ potestati episcoporum aliquatenus detrahi, et nota tinorum. qui ideo de solis parochis legem tulerunt, iis inuri. Quae de extraiudicialibus probationibus quia tunc curam animarum non habebant nisi parochi. proponuntur, putat orator ab omnibus episcopis, Secus enim scandalum est et presbyteris et populo: qui insti ct prudentes esse volunt, pro varietate presbyteris, quia sentiunt hoc esse naturale eorum eventuum servari. Gravissimae ex decreti praescrip­ officium qui curam gerunt animarum; et populoy tione possunt molestiae oriri pro episcopis; et nova quia cum hoc expectet a presbyteris quos sustentat, ac difficilis hodierna conditio exigit ut disciplina difficile est ut intelligat eos ad id non teneri. ecclesiastica non enervetur, sed magis muniatur et Censet supplicandum sanctissimo ut commissio roboretur; id autem nullo alio modo fieri potest quam instituatur pro revisione breviarii. episcoporum firmando et augendo auctoritatem. D Pluribus in locis bierarcbia regulariter instituta Reverendissimus Moretti Imolensis (coL 690c); invenitur, et tamen episcopi ordinaro non possunt Ad caput L Circa habitum talarem generatim lo­ nisi ad titulum missionis, et hoc ex dispensatione, quendo satis et bene provisum est in schemate; de cuius latitudo diversa est pro diversis locis. Ex quo particularibus providebunt episcopi. Una lex uni- * descendit, episcopum olerum habere non posse, cum venalis ferri non potest; sed cum intra ecclesiam de iure ordinario nullum ordinare queat; et peri­ et in sacris faciendis vestem talarem adhibendam culum esse no piares praefato titulo ordinet quam esso omnes synodi provinciales et dioeccsanae prae- sustentari a dioecesi possint Iuxta oratorem iniunscribant,et contra aliquorum interpretationes ac in­ gendum esset, ut in synodis provincialibus statuatur observantiam leges particulares non sufficiant, fiat pro singulis dioecesibus numerus eorum quos pruden­ lex universalis qua omnino praecipiatur, ut absque ter possit episcopus ordinare; quod statutum seu ulla exceptione ab omnibus et ubique, cum sacra decretum haberet approbationem sanctae sedis; et fiunt intra ecclesiam, necesse sit vestem talarem tunc fieret quod de iure ordinario episcopi possent deferri quemadmodum oportet, ut exempli gratia clericos suos ordinare, ac praefatum etiam periculum induat sacerdos albam, amictum et cingulum; nec non existeret. Reverendissimus Pedicini Barensis (coi. 614 a): sit in potestate alicuius episcopi ac multo minus Exoptat ut in universo catholici orbis clero maior 'ncristae legem interpretari et infringere. Reverendissimus Gbilardi Montis Regalis (coi. in dies amor excitetur ac foveatur erga Petri cathe­ 69Bb): Aptissime innovantur sanctiones Tridentinae, dram. Praeterea ia votis habet, ut novus ecclesia- I 929 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE VITA ET HONESTATE CLERICORUM 930 sticus codex quum citius exaretur, ita quidem ut. Graecorum, officii divini abbreviationem suscipiat, sarta tecta in omnibus iura pontificia perseverent et ad exitum perducat. Reverendissimus Jekelfalusy Albaregalensis (coi. Reverendissimus Bravard Constaotiensis (coi. 62G d): Breviarium revideri et ipse optat, ac duplex 650 c): Assentitur iis quae dicta sunt do necessitate faciendum putat, unum longius pro usu illorum, qui manualis inris canonici, et reformandi breviarium; officium divinum in choro alternatim recitare vel minime vero consentit reverendissimo Paderbornensi cantare tenentur, aliud brevius pro usu illorum, volenti ut declaretur, sanctam sedem liberam fieri qui officium divinum privatim absolvere debent. a servandis concordatis, si gubernium civile ea non Reverendissimus Haynald Coloccnsis ot Bacsien- servet. Pactiones enim synallagmaticae mutuo tan­ sis (coi 634 d); E formula iuramenti, quod edunt tum consensu solvuntur, non vero per violatas con­ episcopi in actu consecrationis, tolli postulat ea verba, ditiones, nisi hao sint resolutoriae, quales paucae quibus iidem iurant sese neo manus illaturos neque in concordatis habentur. Etiamsi autem gubernium machinaturos contra pontificem; malam enim inge­ conditionibus non satisfaceret, non idcirco libera runt de episcopali coetu opinionem. Quidquid autem esso debet sancta sedes, cum principes constitutio­ fuerit do antiquis temporibus, hodierno tempori nales non possint contrahere sine consensu aularum certo minimo congruunt. Itaque preces ad hoo publicarum, ideoque ab illis exigi nequeat quod assequendum pontifici offerri vellet. dare non possunt. Ipsam sanctam sedem eo non Consentit iia quao de missa pro populo appli­ habere pro libera, patet ex summa prudentia qua canda dixit reverendissimus Cliftoniensis. Insuper ! semper processit. tam suo quam aliorum nonnullorum episcoporum Rogat quis sit ille episcopus qui clericum licite nomino rogat, ut obligatio applicandi missam pro possit ordinare. Iure communi tres erant tituli populo coerceatur ad eos tantum festos dies, in quibus episcopus fiebat clerici ordinarius, nativitas, quibus populus a servilibus operibus abstinet. Aliis familiaritas, beneficium. In Gallia autem beneficia enim diebus o festorum albo dispunctis ad ecclesiam amplius nulla sunt nisi pro sacerdotibus; nullum populus non convenit, adeoquo cessat causa, cur novit orator episcopum qui pro sua administrationo ea obligatio iniuncta fuit, nimirum ut pastor pro habeat familiarem non oriundum e sua dioecesi; suo grege congregato et orante sacrificium offerat quare supereat solus titulus nativitatis, qni olim Deinde subveniendum est parochorum paupertati, tanto in honore erat in Gallia, ut nullus episcopus libera iisdem applicatione relicta, ut ex eleemosyna ausus fuisset aliquem ordinare sine consensu ex­ presso episcopi nativitatis. Ab aliquibus vero annis sustentationis subsidia sibi comparent Breviarii emendationem suscipiendam esse pro­ advenit titulus domicilii ; forsitan iste est necessarius ponit ad exemplum patrum Tridentinorum. Consen­ quia familiae frequenter mutant domicilia; sed dicat tit otiam reverendissimo Albaregalensi circa duplex concilium utrum sit vere canonicus, et quomodo hoc domicilium acquiratur. conficiendum breviarium. Quaerit etiam, quomodo clerici possint licite Reverendissimus Stefanopoli Philippensis (col. 639 a): Occasione capitis II, ubi de integro quotidie subtrahi iurisdictioni sui ordinarii; nulla profecto recitando divino officio, proponit ut quoad Graecos ! difficultas si permittat pontifex vel consentiat epis­ circa breviarium apud eos usitatum nova aliqua copus; sed quid eveniet si clericus e dioecesi egredi provisio incatur. Animadvertit enim duas apud eos velit, exempli gratia ut ingrediatur in ordinem vel esse opiniones, quarum una Graecos obligatione congregationem religiosam, episcopus vero non con­ integri quotidie officii persolvendi teneri propugnat, sentiat, sed dicat eum, si forte redeat, amplius non altera secus esse contendit Haec autem negativa fore recipiendum in dioecesim etc. Putat orator opinio duas habet causas; prima est, quod lex orien­ regulam de hoc esse ponendam a concilio, vel si talis universim dictam obligationem imponens nulla forte iam existât, petit ut sibi ab aliquo significetur. Multis expositis circa eleemosynas missarum existât. Secunda causa est nimia prolixitas breviarii graeci, adeo ut, si totum currentis diei officium abusibus, postulat ut primo praescribatur sacer­ recitari deberet, ordinarie quatuor horas, aliquando dotibus catalogum habere missarum, non solum quinque vel sex, id exigeret Interim status praesens eiusmodi quem in ecclesiis exponendum decreta iam in facto penes Graecos ita se habet: 1° Nullus praescripserunt, sed etiam unicuique sacerdoti pro­ Graecus in sacris constitutus, monachis exceptis, prium, in quo lucide et quotidie inscribat missas integrum quotidie absolvit officium; 2° plurimi ali­ quas accepit, eleemosynas cuique intentioni adapta­ quam tantum partem recitant; 3° multi hanc par­ tas, missas quas celebravit vel celebrari curavit. Hic tem recitant iis dumtaxat diebus, quibus sacrum catalogus ab episcopo erit inspiciendus quoties is voluerit Postulat secundo, ut ponatur regula aba faciunt. Hisco praelibatis, aliquod remedium adhiberi D his verbis: p8acerdos quilibet qui eleemosynam pro postulat. Inprimis censet, non expedire ut con­ celebranda missa accepit, si non celebret, det sacer­ cilium Vaticanum directe deploret eiusmodi apud doti celebranti totam quam accepit eleemosynam, Graecos rerum conditionem. Nec probat ut Graeci et nihil aliud; nihil retineat, nihil accipiat sub quo­ episcopi in conciliis provincialibus brevius aliquod libet respectu/ officium excudant, deinde ab apostolica sede appro­ Graviter reprehendit collectivas clericorum, in­ bandum; nam dubitabitur quodnam ex diversis ita scio vel invito episcopo, petitiones ad pontificem confectis Romam mittendum sit; si autem sancta vel ad concilium, easque dicit non esse admittendas. sedes ex breviariis a diversis synodis propositis Reverendissimus Lyonnet Albiensis (col 660 a): unum tantum elegerit et approbaverit, cetera post­ Cum scientia in clericis sit valde commendanda, habuerit, auctoribus non parum hoc foret molestum. dicit in dioecesibus bene ordinatis, praeter pro­ Potias occasione capta, quod hic et nunc Romae bationes quae in seminariis fiunt, institui debere antistites iam in unum coalescunt, per modum pro­ examina pro sacerdotibus iuvenibus, collationes ec­ visionis conficiatur brevius officium, maioris quod clesiasticas, gradus académicos, aliaque media quae nunc est lineamenta fideliter repraesentans, et a scientiae aemulationem maxime fovent. Graecis privatim recitandum (nulla quoad chorum Breviarium revideri et ipse exoptat nunc facta innovatione), donec stabilis ac perpetua Reverendissimus Strossmayer Bonnensis et 8irmethodus constituatur ope specialis commissionis miensia (coi. 665 B): Ex toto corde assentitur iis Romae deputandae, quae auditis consiliis praesulum quae reverendissimus Colocensis dixit de reformando COMCIU GSNXRAL. TOMUS L· 59 931 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 932 breviario et clericis in cura animarum positis ac- A suspicarentur doctrinam huc usque propositam erroribus conspersam fuisse; plurimi sententiam in com­ commodando. Reverendissimus Lluch Salamanrinu» (col. 6701): pendia sacra usu comprobata latam aegerrime ferrent. Martyrologii et breviarii Romani vindicias agit contra Inimicorum cohors clamaret. Germanis et Indis unum plures ois obiectos defectus. cumdemque catcchismum statui. Reverendissimus Simor Strigoniensis (coi. 710): Reverendissimus Gravez Namurcensis (coi. 6801): Breviarium Romanum vindicat α nimiis contra illud Eminentissimi» oratoribus qui praecesserunt ex cordo allatis querelis. Emendari consentit in iis quae certo assentitur. Reverendissimus Guibert Turonensis (coi. 713 η): sunt imperfecta, sed multum cupit ut non abbre­ vietur. et ut in generali suo complexu incolume Non approbat, quia 1* in omnibus catechismis doc­ maneat. trina est eadem, ct varia tantum methodus et forma, Reverendissimus Moreno Ipporegiensis (coi. 689 a): quao diversitas ox ipsa naturae lege est utilis, immo Reverendissimo Barcnsi aliisque consentiens, optat necessaria, ob diversitatem morum, regionum, in­ ut codex iuris ecclesiastici quantocius fiat geniorum. 2· Gravia itaque orientur incommoda, Reverendissimus Ghilardi Montis Regalis (coi. propter quao illico episcopi a sancta sodo petent 698 B): In schemate de episcopis, praemisso pro­ licentiam diversos edendi catechismo» nd supplen­ oemio de eorum dignitate et auctoritate, inserenda dum iis quae in universali catechismo desunt, quod etiam esso putat Tridentina decreta quae vitam rursus infinitam inducet varietatem. episcopi privarim, et praecipua ministerii episcopalis B Reverendissimus Moreno Ipporegiensis (coi. 716): munera respiciunt, scilicet praedicationem, morum Laudatiscatechismisexistentibus,cum reverendissimo correctionem et hanc faciendi normam, praesertim Turonensi existimat difficillimum esso ot fero im­ quoad animarum rectores. Sic enim non sparsa sed possibile, librum etiam dementarem doctrinae Chri­ commodo in unum collecta haberent episcopi quae stianae omnibus populis accommodaro. Schema ad munus suum spectant, facilius quoque ea ob­ tamen non improbat servarent, nec propter omissam decretorum TridenReverendissimus Foreado Nivernensis (coi. 717 B): tinorum in schemate de episcopis mentionem clerici Sentit incommoda ex catechismorum multiplicitato possent conqueri, episcopos aliis quidem, non vero provenientia. Difficultates tamen existant, quas alii sibi ipsis onera imposuisse. oratores, praesertim eminentissimo» Bisuntinus, in­ dicarunt; quibus accedit, non levo errandi periculum illaturas esse immutationes quae necessario faciendae Super ichemate corulituiionis do parro catechismo. erunt, exempli gratia in catechismis sive Galliae sive Italiae, cum in illis tria, in his vero duo prae­ f I. De s eh e niâte generatim spectata. cipua fidei mysteria esse tradatur. Nihilominus Eminentissimo» Mathieu Bisuntinus (coL 703-06): putat a schemate non esae recedendum; immo unius Opinatur deserendam esse unius parvi catechismi catechismi conficiendi ideam vocat praeclaram. universalia ideam, quae ad praxim numquam effica­ Reverendissimus Dupanloup Aurelianensis (coi. citer deduci poterit Ie Immerito et cum iniuria C 718 b): Reiicit schema tamquam prorsus impossibile episcoporum dicitur incommoda ex diversitate cate- in usu ct praxi, declarans ipsum contradicere ex­ chismornm orta esse, et banc α Romanorum ponti­ perientiae, rerum hominumque naturae, sicut epis­ ficum constitutionibus ac conciliis provincialibus coporum certissimis iuribus. — Schema vel unitatem reprehendi. Constitutio Benedicti XIV potius agnos­ doctrinae vel uniformitatem in doctrina tradenda cit parvos catcchismos adhiberi solitos, et ClemensX 111 sibi proponit. Si primum, inutile est; nam doctrinae eos tantum carpit qui novitatis amore a catechismo unitati provisum est in symbolo, in decalogo etc. Romano desciverunt, quales non sunt hodierni. Con­ Si secundum, impossibile in praxi evadit; quia rerum cilia provincialia et ipsa catechismi confectionem natura postulat ut ratio methodusque docendi, om­ tamquam episcopi operam agnoscunt. 2° Diversi­ nium habita ratione adiunctorum, varia sit et mutatatis incommoda in schemate allegata non existant, bilia. Insuper cum catechismus non pro omnibus, cum doctrina sit eadem, et verba tantum diversa, sed vel pro parvulis tantum, vel pro pueris solum­ neque inde proveniat hodierna ignorantia. 3° Unius modo, vel pro adolescentibus confici debeat, iis catechismi confectio et per orbem diffusio fere im­ tantummodo inservire poterit pro quibus elucubratus possibilis est, tum ob diversitatem populorum, morum, fuerit Cum autem pro aliis alius edendus sit, iterum indolis, tum ob versioni» litterali» nimiam difficul­ plores erunt in unaquaque dioecesi catechismi, ideotatem, praesertim ubi plures sunt linguae, et maxime que eorumdem varietas non auferetur. Et quod haec quidem si observetur modus in schemate propositus. varietas propter diversitatem aetatis necessaria sit. Eminentissimo» Rauscher λ iennensis (coi. 707): D satis liquet ex eminentissimi cardinali» Patrizi edicto. Omnino fieri nequit ut pro toto orbo catholico unus in quo catechismo Bellarmini habenti quadraginta qui cuncti» sufficiat catechismo» elaboretur, cum ad paginae, supplementum centum et quinquaginta gentis indolem animorumque plus minusve excul­ paginarum praescribitur. Insuper animadvertendum torum necessitates attendendum eit Difficile est etiam occurrit, quod non eadem doctrinae formula ut vel in una primordiorum schola unus idemque pueris rusticis ct urbanis, incultis et excultis con­ catechismus ad omne» rite instituendos satis sit. venit, et quod puer in Europa educatus diverso Quamvis catechismorum consensio magni facienda modo quam puer in Nova Zelandia ortus instituendus sit, consultum tamen est ut usu recepti absque gravi est. Adnotari etiam expedit quod, cum pro diversa causa non immutentur, ut sapientissime monuit sanc­ locorum conditione quaedam de erroribus vitiisque tissimus dominus noster Pius IX litteris apostolici» vel dicere vel omittere necesse sit, nullimode idem 5 novembri» 1855 ad episcopo» Austriao. Haec autem catechismus omnibus populis aptari potest, sed alius gravis causa tantum ab episcopi», consilii» sive in exempli gratia Americae, alius Hispaniae pueris synodo sive extra synodum inter so collaris, diiudi- convenit. Nec parveo videntur esse difficultates pro canda erit. Iuxta principia quae ecclesia semper litterali unius catechismi versione in linguas verna­ secuta est, consuli debet uniformitati, quin tamen culas, sive quia saepe saepius verba quae idem ea, quam erudiendorum utilitas poscit, varietas pro­ sonant non possunt aeque usurpari, immo nec ad scribatur. 9i catechismi consueti abrogarentur, de litteram decenter reddi, sive quia ipse rerum dicen­ re inaudita obstupesceret populus catholicus. Ahi darum modus lapsu temporum variat atque discrepat. 933 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE PARVO CATECHISMO 934 Tandem praetermitti haud potest quod, uti demon- a docendi episcoporum, etiamsi sub praecepto impona­ stratum est ab eminentissimo Bisuntino, episcoporum tur, ut patet ex imposito tamquam norma catechismo iura oblivisci schema videtor. Episcopis dictum est: concilii Tridentini, ex professione fidei Pii IV, sym­ Euntes docete omnes gentes etc.; semper et ubique, bolis Nicaeno et Constantinopolitano etc. Episcopis iuxta hoc divinum mandatum, episcopi ius edendi ius est docendi, sed sub suprema auctoritate sedis catechismum ot habuerunt et exercuerunt; et velle apostolicae et conciliorum generalium. Si imponatur nunc hoc ius ipsis auferre, esset nova, inaudita atque praeceptum, gratias agore debent episcopi ob ac­ ordini episcopali dedecora iuris docendi minutio. ceptam tutissimam docendi normam ; praeterea ipsum Carpit etiam orator catechismum Bellarmini. schema relinquit episcopis facultatem parvum cate­ Reverendissimus Gérault de Langalerie Belli- chismum ampliandi. Nihilominus opinatur, commen­ ccnsis (coi. 727 a): Schema in sua substantia appro­ datione potius quam praecepto esso utendam (vide bat ot laudat. Varianda). Reverendissimus Sola Nicicnsis (coi. 731 b); Ho­ Reverendissimus Ricciardi Reginensis (cot 750a): dierna indifferentia atque incredulitas originem habet Maxime approbat, praesertim propter unitatem, et etiam ex multiplicitate catechismorum, ot ideo ne­ quin removebuntur incommoda ac damna ex erroneis, cessarium putat unum, catechismum. Argumentis minus exactis, insufficientibus catechismis provenien­ contra schema adductis ob ingenii, culturae, morum, tia. Iura autem episcoporum non laedi patet vel haeresum atquo errorum varietatem, facile occurri ex eo, quod cum pontifice res in concilio decernatur, potest, sivo certam methodum statuendo in doctrina B ex symbolo etiam apostolorum ac professione fidei tradenda, sivo aliquas appendices parvo catechismo Pii IV, et ex ampliatione episcopis permissa. Unde adiungondo. Nonno apostoli unum symbolum pro si forte non imponatur sub praecepto, saltem omnino provinciis regnisque totius orbis condiderunt, quam­ commendetur parvus ille catechismus universalis. vis innumerae adessent culturae, morum, etc. varie­ Reverendissimus Nobili-Vitelleschi Auximanus et tates? At non potest orator assentivi, ut Bellarmini Cingulanus (coi. 753b); Maxime opportunum censet catechismus tamquam exemplar proponatur, quem et omnino approbat. Rationes: Ie Tridentina quo­ fuse carpit que synodus catechismum confici curavit, et ia Reverendissimus Vérot Savanuensis (coi. 736a): sessione XXIV capite VII de reformatione praecepit Eiusmodi catechismus magnae utilitatis erit pro ut parochi, etiam vernacula lingua, si opus sit et pueris qui catholicos adeunt ecclesias, et hoo eo commode fieri poterit, sacramentorum vim et usum magis quod in praesenti facilitate et rapiditate populo explicent iuxta formam a sancta synodo in itinerum potest dici universum orbem in unam civi­ catechesi singulis sacramentis praescribendam, quam tatem coaluisse. Quae dicta fuere ab eminentissimo episcopi in vulgarem linguam fideliter verti cur&ro debe­ Bisuntino, utique probant contra querelas in schemate bant. In fine concilii patres Tridentini confectionem seu in notis expositas, non autem quod non sit catechismi commendarunt pontifici. 2* Nostris tem­ melius unum tantum habere catechismum. Si boni poribus necessaria est brevis ct perspicua doctrinae erant illi catechismi qui a singulis episcopis edebantur, Christianae inter fideles divulgatio. 3® Exemplum quanto melior, plenior ac gratior acceptabiliorque Romanorum pontificum, quibus semper carae fuit erit ille catechismus qui ex hoc concilio prodibit. elementaria fidelium institutio per parvum catechis­ Incommoda per unius catechismi admissionem in­ mum, exempli gratia Benedicti XIV et Clementis XIII. duci possunt; sed optimus erit effectus, praecludendi 4® Unitatis studiare, et damna ex varietate cate­ scilicet ulteriores catechismorum mutationes quibus chismorum profluentia. Unitas nunc maxime neces­ multa mala causantur. Quoad ingenii diversitatem saria est contra novitates. Diversi utique sunt po­ variaeque populorum necessitates respondet, iam in pulorum mores, indoles, cultura, sed id non retinuit schemate provisum esse relinquendo episcopis facul­ concilium Tridentinum a praecipienda una docendi tatem seorsim catccheticas institutiones edendi; forma; et pro diversa regionis necessitate ampliatio deinde exemplum affert suae dioecesis quae prae permittitur, ó® Non laeduntur iura episcoporum, et aliis tantas habet varietates. Plura notat contra potiora sunt iura conciliorum generalium, quibus si hoc concilium utatur, nulli facit iniuriom. 6® Quae catechismum Bellarmini. Reverendissimus David Briocensis (coi. 730): dicta sunt de conciliorum provincialium cura pro Vehementer improbat, quia 1® non procedit argumen­ edendis catechismis, de minas apto catechismo Bellar­ tum quod initio schematis ex necessitate unitatis mini, de recentioribus in orbo catecheticis institu­ petitur, et fidei docendae methodus necessario diversa tionibus, potius confirmant parvi catechismi confi­ est pro diversitate aetatis, et populorum ingenii, ciendi necessitatem. 7° Difficultas litteralis veraionis indolis, culturae. Id confirmat eo quod in opero nimis extollitur; nam semper fieri potest versio, Dichiarazione etc, Romae odito talia do sexto prae- D adbibitis alterius linguae verbis proxime responcopto habeantur quae ubique doceri non possunt; dentibus textui vertendo; quod ipsum profecto sibi praeterea auctoritate Benedicti XIV in constitutione vult vox litteralis. Quod si forte ob difficultates non videatur cateEtsi minime, in qua commendato catechismo Bellar­ mini, diversitatem catechismorum supponit iuxta cbismus imponendas sub praecepto, saltem vehe­ peculiares nationum seu regionum necessitates. menter est commendandus eius usus. Reverendissimus Ghilardi Montis Regalis (eoL Etiam Romae tres sunt catechismi. Multo demum magis necessaria foret unitas, quae tamen non ad­ 758 b): Libcntissimo animo adhaeret Non laeditur mittitur, pro maiori catechismo, caius semper prae­ episcoporum auctoritas, et si haec est tuenda, malto cipuus erit usus, otiam ante primam sacram commu­ magis cordi esse debet auctoritas summi pontificis, nionem. 2® Usus unius ubique catechismi maximas ad quem solum, ut iuxta sanctum Thomam. Secanda difficultates et incommoda provocaret 3® Laedi secandae, quaestione I, spectat symbolum ordinaro videbuntur iura episcoporum. 4® Catechismus Bellar­ oiusque novam editionem conficere, a fortiori pertinet mini multis scatet defectibus; in Gallia vero inde catechismum praebere fidelibus quo symbolum ex­ a catechismo Bossu e ti i plures sunt omni ex parte plicetur. Gratias potius sunt agendae pontifici quod absoluti et perfectionis quoad fieri potest vicini. in concilio id facere velit Ipse quoquo reveren­ Reverendissimus Ballerini patriarcha Alexandri­ dissimus orator optimum habet catechismum. sed nus (coi. 747 c): Confectionem parvi catechismi bonum particulare cederò debet communi, et novus universalis approbat, et dicit nullatenus laedi ius catechismus maiori pollebit auctoritate, ac invabit 935 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 936 Reverendissimus Payá y Rico Conchensis (col. episcopos. Obligationem antem imponi postulat a decus ipsum concilii, statuto tamen tempore quo 773 b): Approbat, et firmiter stat pro unitate cate­ incipiat obligatio, et habita ratione difficultatum chismi, tum propter motiva quae patres Tridentinos quae poterunt occurrere iuxta diversa nationum moverunt ad suum conficiendum catechisrnum, tum propter constitutiones Benedicti XIV et Cle­ adiuncta. Reverendissimus Keane Cloynensis (coi. 762 c): mentis ΧΙΠ et exempla symbolorum. Non fit in­ Caperet ut omnibus episcopis placeret catholica iuria libertati aut iuribus episcoporum, nec orietur haec et sublimia unius parvi catechismi propositio. in dioecesibus perturbatio quam nunc potius inducit Ius summi pontificis et maximum unitatis commo­ multiplicitas catechismorum, quorum confusio elimi­ dum extollit. Nec obstat versionis difficultas, cum nanda eat Haeretici non poterunt obiicere varia­ vel ipsae Sacrae Scripturae ex linguis hebraica, tionem ob suppressos veteres catechismo^, sed nunc graeca etc. in linguas omnium nationum verti potue­ potius possunt opponere unitatis defectum ob cate­ rint. Non laeduntur episcoporum iura, quibus etiam chismorum in eadem saepe dioecesi multiplicitatem. permittitur ampliatio. Diversitas ingenii, indolis, Pulchritudo autem ecclesiae non est in diversitate, culturae in singulis etiam parochiis et familiis existit, sed in unitate. Versionis difficultas oblici nequit, quae eodem tamen catechismo utuntur; ceterum ut patet exemplo versionis Sacrae Scripturae. Quid­ providebunt episcopi per ampliationem et classium quid vero sentiatur de catechismo Bellarmini, non divisionem. Nec dicatur nimis saltem difficilem esse proponitur nisi tamquam exemplar in genero. unius catechismi substitutionem diversis nunc adhi- B Reverendissimus Canossa Veronensis (coi. 779-80): bitis; nam si difficultas aliqua est, magna incommoda Probandam ct defendendum dicit, indicato tamen affert diversitas et bonum unitatis promovendum modo quem vide inter Varianda. Obiectiones petitas est. Si nimia difficultas non impedivit varios epis­ ex laeso iure episcoporum, diverso populorum in­ copos quominus alios catechism os substituerent exi- genio etc. refellit eadem fere ratione, qua alii ora­ stentibus, cur ea obstaret novo catechismo a summo tores; et addit probari potius quam excludi unius pontifice proposito, et cum gaudio potius suscipiendo? catechismi necessitatem si in Gallia trio, in Italia In Gallia seposita fuerunt propter unitatem misaalia duo praecipua fidei mysteria esse traditur. Praetor et breviaria iamdiu adhibita; multo autem facilior rationes ab aliis allatos pro novo catechismo con­ erit novi catechismi pro parvulis introductio. ficiendo, allegat facilitatem hodiernam alio se trans­ Reverendissimus Habile Versal ¡ensis (coi 764): ferendi ad commorandum, magnorum statuum ex Optimum iudicat, et quod in praxim facile deduci parvis conglomerationem, frequentissimam ab una possit. 1° Si catechismus Romanus, ut dicitur in in aliam dioecesim translationem officialium vel eius praefatione, unitatis causa factus eat, etiam negotiatorum eorumque familiae, difficultatem in eius compendium eadem de causa necessarium est. doctrina ebristiana proficiendi pro pueris ad alias Uniformitate nihil hac in re optabilius, nihil aptius dioeceses transeuntibus, scandala quaedam vel ad­ ad praecavendos errores ex multiplicitate catecbis- mirationem et dubitationem quae ex varietate textus morum facile irrepentes. 2° Causae eiusmodi ad facile oriuntur, praesertim in rudibus dioecesim mupontificem proprio iure pertinent, unde nulla fit C tanti bus, non infrequentem mutationem in aliquibus episcopis iniuria, quibus ceteroqui relinquitur ut dioecesibus seu translationem episcoporum ad aliam suppleant quae dioecesi suae sint necessaria vel sedem, difficultatem ubique conservandi uniformi­ opportuna. 3° Versionis difficultas non existit — tatem doctrinae religiosae in tanta varietate cate­ Porro laudat catechisrnum Bellarmini, quem dioe­ chismorum, qui ultra octingentos nunc sunt, difficul­ cesibus etiam Americae septemtrionalis commen­ tatem inveniendi ubique idoneos catechismorum davit sacra congregatio de Propaganda fide, verbis scriptores, auctoritatem denique summorum ponti­ utens Benedicti XIV. ficum, Pii VII epistola 18 septembris 1805 ad car­ Reverendissimus Roullet de la Bouillerie Carcas- dinalem Caprara quoad Galliam, et Benedicti XIV, sonensis (coi. 767): Omnino approbat. 1° Propter constitutione Etti minime. unitatem et firmitatem fidei, praesertim necessariam Reverendissimus Elloy Ti posi tan us (col. 782-3): ob hodiernam facilitatem in pluribus successive dioe­ Valde approbat, quia 1· catechismi unitas utilis erit cesibus commorandi. Unitatem catechismi pluries docentibus qui multo maiori auctoritate docebunt, commendavitTridentinum,praesertim sessione XXIV, et habebunt unitatis argumentum contra haereticos; capite VU de reformatione. Z3 Obiectio ex diversi- episcopi facile sic obtinent quod nunc difficile as­ tate ingenii etc. petita nimis probaret, cum requi­ sequuntur, scilicet catechismi confectionem, pro qua reret plures catecbismos in singulis parochiis. Re­ reverendissimus Aurelianensis dixit se quindecim spectu primarum fidei veritatum, precum, primarum annis laborasse. 2* Utilis erit iis qui docentur; nam vitae christianae regularum, omnis humano intelli- D formis stabilibus indigent et facilius conservabunt gentia generarim apta est. 3° Labente ultimo doctrinam christianam. Errores melius avertentur. saeculo plures apud diversas gentes fuerunt cate­ Quidni propter diversitatis incommoda fieret pro chismi lansenianis erroribus infecti. catechismo, quod factum fuit pro liturgia? 3° Suc­ Reverendissimus Clifford Cliftoniensis (coi. 770 a): currit novis praesentis temporis et culturae neces­ Agnoscit malum quod oritur ex novis saepe conden­ sitatibus; omnes enim sunt quasi totius orbis cives, dis catechismi», et multiplicitate catechismorum in et remedium habebitur contra hodiernum pruritum ea quae nunc est facilitate ad alias partes trans­ omnia mutandi. 4° Obiecta fuit diversitas ingenii, etc. meandi. Sed improbat abrogationem catechismorum sed praeter id quod alii iam responderunt, in ipsa hucusque existentium, quia sine fidelium scandalo etiam Oceania pueri parvo catechismo accipiendo et damno fieri nequit, et intra breve tempus non non sunt minus apti quam in Gallia, et cum gaudio potest praestari quod per tria saecula viri pii et illic suscipietur. Adhaeret etiam iis quae alii re­ docti praestare non potuerunt Sapiens legislator sponderunt ad obiectionem petitam ex difficultate perficit quae bona sunt, sed non destruit, quod versionis in linguas vernaculas, ob quarum muta­ proprium est novatoribus, a concilio autem fieri non bilitatem praeciae necessarium censet typum latidebet, eo minus quod eius calumniatores dicunt num, ex periculo turbandi fidem et simplicitatem novam illud vello religionem inducere. Alio modo rudiorum, ex iure docendi episcoporum, quod si non unitatem, quam valde desiderat, curari cupit (Vide laeditur per catechisrnum ab episcopo praedecessore acceptum, neque eo quod Pater, Ave, Symbolum Fariandzi.) 937 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE PARVO CATECHISMO 938 apostolorum mutare episcopi nequeant, profecto non j Reverendissimus Garcia Gil Caesaraugustanus laedetur por catechiemum a summo pontifice ot (col. 815-6): Schema omnino laudat, et ex toto concilio gonorali acceptum. Quod vero dictum fuit, corde illis patribus asse n ti tur, qui unius pro tota catechismo® antiquos in heterodoxiao suspicionem ecclesia catechismi opportunitatem et necessitatem ▼oniro, id opponi posset cuicumque episcopo cate- in praesentibus rerum adiunctis propugnarunt. cbismum mutanti, qui ne quidom illam unitatis ex­ Reverendissimus Desprez Tolosanus (cot 816-8): cusationem habet Pluribus argumentis ab historia praesertim depromp­ Reverendissimus Pettinar! Nucerinus (coi. 786 B): tis laudat maxime defenditque parvi catechismi uni­ Schema approbat. A multis annis se exoptasse ait tatem praecepto impositam. ut unus partus catechismus pro omnibus fidelibus Reverendissimus Monescillo Giennensis (coL conficeretur. Necessarium enim putat, et hanc ne­ 819-23): Commendat schema, allatis praecipuis ra­ cessitatem non tantum probat ex pluribus quae iam tionibus iam expositis, et refutatis praecipuis dif­ allegarunt alii, sed praesertim ex damnis quae a ficultatibus. ▼ arietate catechismorum prodeunt; cuius nocivae Reverendissimus Martinez Sancti Christoph ori diversitatis exempla in specie affert. Praeterea si do Havana (col. 824-8): Approbat, etiam ex hoc fere ubique, ut contra schema dictum est, episcopi capite no gubernia huic rei sacrae se immiscere providero debuerunt uniformi puerorum instructioni, possint, uti iam faetnm est. Catechisrnum appellat idipsum confirmat eiusdem rei necessitatem pro uni­ lac matris ecclesiae, quod idem debet esse pro versali ecclesia. Praeceptum autem necessarium est; t omnibus. · nam morum consilium in vanum abiturum experien­ Reverendissimus Ricca generalis ordinis Minimo­ tia docet. rum (coL 829-31): Summopere laudat omnibusque Reverendissimus Faict Brugensis (coi. 790-2): vehementer commendat confectionem et usum parvi Libentissime subscribit schemati quale ad litteram eiusmodi catechismi, utpote maximi momenti pro est. De incommodis diversitatis catechismorum iam servanda unitate fidei. Praecipuas removet difficul­ conquerebatur concilium provinciale Mechlinienso tates, et praesertim demonstrat minime offendi iura tertium anni 1707. Refellit difficultates contra episcoporum. schema allatas, praesertim circa parvi catechismi Reverendissimus Zunnui Casula Uxellensis et compositionem, veraionem et diffusionem. Terralbensis (coi. 832-5): Approbat schema, quia Reverendissimus Lenti Nepesinus ct Sutrinus editio unius catechismi universalis multum valebit (coi. 793b): Iam satis demonstratam dicit novi huius ad servandam unitatem fidei, praesertim contra peri­ parvi catechismi universalis possibilitatem practicara, cula ct errores aevi. Illud porro defendit contra utilitatem, immo necessitatem. Bellarmini catechis- duas illas obiectiones, catechisrnum non posse in­ mum ab obiectis vindicat, et ostendit eminentissimi servire orientali ecclesiae, et praeiudicium ferre cardinalis Patrizi ordinationem anni 1850 eum non iuribus episcoporum. immutasse, sed docentibus tantum methodum quam­ Reverendissimus Scherr Monacensis (coi. 836 c): dam sequendam dedisse, ut ex ipso eius titulo Rem difficillimam esse censet, et valde dubitat an liquet. C in regionibus, in quibus parvuli ad scholas frequen­ Reverendissimus Jans Augustanus (coi. 798 c): tandas lege civili non obligantur, idem catechismus Schema approbat, quia, licet multao difficultates se adhiberi possit ac in illis, in quibus, ut in Germania, offerant pro introductione parvi oecumenici cate­ ea obligatio existit; et an catechismus prioribus illis chismi, hae tamen superari possunt, et quamplura regionibus idoneus, aliarum etiam, exempli gratia ex eo sequutura sunt bona, nempe maior mani­ Germaniae, necessitatibus respondeat festatio unitatis ecclesiae et conformitatis doctrinae, Reverendissimus Dinkel Angustae Vindelicorum maior fidelium alacritas et reverentia in discendo, (coi. 837 b): Abstinendum dicit ab exequendo quod evitatio continuae catechismorum mutationis cum schema proponit Negat necessitatem unius cate­ offendiculo pusillorum, adiumentum quod accedit chismi, quia multiplicitas et diversitas catechismorum episcopis in adimplendo docendi officio, et resistendo in genere non possunt appellari abusus. Maximas conatibus eorum qui promovere conantur ecclesias urget difficultas ex tanta in diversis nationibus ac nationales et a sedo apostolica separatas. Optat regionibus diversitate graduum culturae provenien­ tamen ut non solus Bellarmini catechismus prae tes. Impossibile credit talem componere catechiemum. oculis habeatur, sed Canisii etiam aliique praeclari qui omnium dioecesum indigentiis respondeat Reverendissimus Eberhard Trevirensis (coi. catechismi. Reverendissimus Gastaldi Salutiarum (coi. 800 C): 841 ab): Summopere commendat, dummodo fixis Plenissime adprobat quod unus parvus fiat atque et immutabilibus verbis exhibeatur doctrinae chripro tota ecclesia praecipiatur catechismus. Quamvis D stianse compendium, scilicet ea omnia quae omnes ille quem venerabilis cardinalis Bellarminus confecit, sciro debent necessitate medii aut praecepti, vel sit maximo commendandus, non est tamen tamquam quae alias omnes scire necesse est aut quae ubique perfectus typus habendus. Etenim in eo plura desi­ terrarum ad servandam fidei integritatem et purita­ derantur circa sacramenta eucharistiae, poenitentiae tem maximi sunt momenti. In specie haec omnia enumerat orator. Exponantur autem illa verbis cla­ et matrimonii. Reverendissimus Gros Tarantasionsis (coi. 303 D): rissimis, semotis terminis scholarum et sententiis Nihil optabilius putat quam unum proponere parvum libere controversis. Versio autem et ampliatio fiat pro tota ecclesia catechisrnum. ut dicitur inter Varianda. Reverendissimus Mago asco Bolinensis (coi. 806 a): Reverendissimus Haynald Colocensis et BacsienUtilitatem parvi catechismi etiam praecepto impositi sis (coi. 846 A): Fiat, ea tamen conditione ut in ipso ultro fatetur, immo ab iis difficultatibus vindicat, concilii decreto exprimatur novum catcchismum non quae adversus eum obicctae fuerunt Commendat esse obb'gatorium sed commendari, relicta episcopis etiam catechisrnum venerabilis Bellarmini, eiusque sua libertate. Praeterea non solus Bellarmini catedefensionem suscipit chismus, utpote defectuosos, tamquam exemplar Reverendissimus Urquinaona Canariensis (coi. habeatur, sed optimi quique. 808-14): Valde ei placet schema et parvi catechismi Reverendissimas Pe rei Fernandes Malacitanus unitatem magnis laudibus celebrat atque praecipua (eoi. 653 a b): Notatis incommodis ex catechismorum in contrarium argumenta proposita dissolvit multiplicitato exortis, affirmat omnes difficultates 939 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 940 contra schema motas omnino evanuisse, illudque A Desiderat ut aliquid in principio schematis dicatur de catechistica instructione, nompo quanti momenti simpliciter approbat sit ot deinde excitentur episcopi ct clerus ad huius­ | IL De lis qnae ia schemate fnpprimends proponuntur. modi instructionem implendam. Reverendissimus Eberhard Trevironsis (coi.843 C): Pauca quaedam huc pertinentia exhibentur in § I. Consentit iis qui desiderant ut in schemate addatur I III· De ib qaae ia scheaiate addenda proponuntur. adhortatio ad parochos de institutione puerorum Rere re nd issi mus Simor Strigoniensis (coi 710 a): sedulo habenda, non solum in ecclesiis, saltem diebus Propter hodiernam rei christianae ignorantiam rogat dominicis et festivis iuxta textum Tridentini, sed ut in schemate decernatur de gratissima obligatione etiam iu scholis publicis ac privatis, quod certe tam episcoporum quam aliorum qui animarum curam spectatis hodiernis circumstantiis est etiam ex mento habent fideles, maximo succrescentes, in institutioni­ Tridentini, idque praesertim ob pietatem domesticam bus catecheticis doctrinam religionis scite et plane in familiis neglectam. secundum competentem et convenientem methodum § IÏ. De iis qaae In schemate varianda proponuntur. edocendi. Et hoc tanto magis necessarium esso dicit quod hisce temporibus Christiana institutio in familiis Eminentissimus Mathieu Bisuntinus (coi. 706 a): pessum itur, atque ubique ferme locorum ecclesia Dimissa idea catechismi universalis, rea relinquatur ex schola eiici tur. conciliis provincialibus. Reverendissimus Sola Niciensis (coi. 730 C): B Reverendissimus Guibert Turoncnsis (coi. 715 B): Maxime opportunum putat huic schemati praemittere Si contra eius votum omnino videatur conficiendus aliqua verba, quibus demonstretur necessitas religio­ parvus catechismus universalis, suppliciter petit ut sae institutionis in pueritia, quibus etiam enumeren­ non imponatur, sed proponatur ut exemplum ct tur plurima commoda quae ex bac religiosa institu­ norma directivo, relicta episcopis facúltate eam tione in ipsos pueros, in eorum familias et in totam adoptandi formam, quao ingeniorum et locorum societatem emergunt necessitatibus magis opportuna et accommodata ipsia Praeterea optat ut in schemate aliqua verba videbitur. addantur, quibus excitentur catechistae ad metho­ Reverendissimus David Briocensis (coi. 745 B): dum valde utilem, nempe argumentando cum pueris Admittit parvi catechismi unitatem in quibusdam a notis ad ignota, a creaturis ad creatorem. tantum casibus, scilicet Io in missionibus quae α Reverendissimus Ballerini patriarcha Alexandri­ sacra congregatione pro Propaganda fide depen­ nus (coi. 748ab): Sivo in hoc sive in alio schemate dent, quia ibi forte non subsistant rationes contra catechistica populorum institutio sacerdotibus enixe praefatam unitatem militantes in aliis regionibus. commendetur. 2° In quibusdam regnis, saltem in provincia eccle­ Quoad catechismum concilii Tridentini, addatur siastica, unitatem parvi catechismi admittit, sed sanctissimum patrem curaturum esse ut pro recen­ semper ita ut res tota sit procuranda ab episcopis tius enatis christianae societatis indigentiis nova ipsis sive in national! sive in provinciali concilio condonetur illius editio, in qua, quantum par est, < congregatis, quia hi soli de statu mentium, circum­ opportunis additamentis ratio habeatur tam con­ stantiis, gradu morum e: exquisita locutione adhi­ demnatorum errorum quam doctrinarum, quae so­ benda indicare poterunt, et in salvo erunt iura epis­ lenni iudicio definitae sunt a tempore Tridentini coporum. usque ad expletam synodum Vaticanam. Reverendissimus Ballerini patriarcha Alexandri­ Reverendissimus Ricciardi Reginensis (coi. 751 d): nus (coi. 747 d): Cupit ut parvus catechismus uni­ Cupit ut parochis omnibusque sacerdotibus inculce­ versalis solummodo commendetur episcopis tamquam tur officium tradendi catechismum. Nec solis diebus norma doctrinae tutissima et genuinus typus formu­ festis, sed aliis etiam iuxta circumstantias, et sin larum et ordinis rerum, ita ut integrum sit ipsis minus omnibus, ut alicubi laudabiliter fit, saltem aut conciliis provincialibus eum vel omnino suscipere, quotidie tempore Adventus et Quadragesimae, tradi vel saltem prae oculis habere quando novae prae­ catechismus deberet a parochis aliisque sacerdotibus. existentium catechismorum editiones curandae erunt. In capellis autem ruralibus celebrantes festis diebus, Reverendissimus Ghilardi Montis Regalia (coi. obstringantur ut primam a reverendissimo oratore 758 a): Licet omnia mala, quae ex catechismorum inter postulata indicatam catechismi partem doceant. multiplicitate orta conquerebatur Clemens ΧΠΙ in Salutaribus etiam poenis animadvertant episcopi in constitutione In Dominico agro, potion iure hodie desides vel reluctantes. Demum curandum ut in sint deploranda, et per catechismum universalem singulis civitatibus episcopi erigant congregationes a concilio Vaticano inductum non solum non minua­ seu coetus, in quibus statutis horis et diebus cate- : tur, sed etiam augeatur episcoporum auctoritas, chiami et doctrinae christianae notitia omnibus atque sub praecepto ille catechismus sit iniungendus, tradatur. ratio tamen habenda est difficultatum quae hinc Reverendissimus Nobili -Vitelleschi Auximanus inde iuxta diversa rerum adiuncta in diversis nationiet Cingulanus (coi. 757 a): Instanter postulat ut in bus emergere possunt. Reverendissimus Mabile Versaliensis (coi. 766 a): prooemio declaretur necessitas populum in religione instituendi. Optat ut additiones quae ad episcoporum arbitrium Reverendissimus Ghilardi Montis Regalis (coi. remittuntur, in parvo catechismo non inserantur, 758 B): Addatur prooemium quo decretum iusti- ne eae cum communi ecclesiae doctrina confundi ficetur, sicut factum est in praefatione catechismi possint Reverendissimus Clifford Cliftoniensis (coi. 771 c): Romani, cuius compendium eat parvus ille, do quo agitur. In eo prooemio indicentur rationes, ob quas Valde desiderat ut unitas introducatur, sed commen­ summopere necessaria est scientia catechismi, et dando conciliis provincialibus ut id faciant prudenter exponatur onus in hoc instituendi officio parochis ac paulatim, et indicando, non tamen imponendo, et generatim sacerdotibus incumbens. Neque abs aliquem typum, non vero illum Bellarmini, utpoto re foret episcopis praescribere, ut sodalitatem doctri­ certis potius regionibus quam universali ecclesiae nae christianae iuxta regulas a sancto Carolo Borro- aptum, sed illum Canisii, qui in Anglia etiam et alibi ut exemplar habitus fuit et in omnes fere maoo traditas instaurandam curent Reverendissimos Magnasco Bolinensis (coi.808 a): linguas translatus. 941 SUPER SCHEMATE CONSTITUTIONIS DE PARVO CATECHISMO 942 Reverendissimus Canossa Veronensis (coi. 780 d): a sede editis, quae semper eluceant exempli gratia Conficiatur catechismus obligatorius totum catholicae per maiores typorum formas vel per asteriscum aut doctrinae corpus per interrogationes et responsiones crucem. Non vero fiat illa ampliatio aut in separato complectens, ot summam continens omnium quao libello aut in appendice, quae taedium afferret dis­ parochus exponere dobet primum pueris, dein toti centibus ac docentibus, sed praefato modo inter populo. Ex boc autem catechismo cura eo rum dem lineas fundamentales; ita simul etiam difficilius ir­ virorum perbrevis alius oruatur pro pueris, quoad repent errores, ac facilius haberi potest duplex fieri potest iisdem verbis exaratus. Horum cate­ catechismus qui revera necessarius est. Eiusmodi chismorum versiones fiant, sed unica pro unaquaque autem catechismus cum gaudio suscipietur in dioe­ natione. Domum cuiusque provinciae ecclesiasticae cesi Trevirensi. praesules per modum appendicis pracfatao versioni Reverendissimus Haynald Colocensis ct Bacsionadderò possint quidquid necessarium vel utile indi­ sis (coi. 846 a); Gravibus verbis commondetar epis­ caverint. copis ut unitatem catechismi non solum in dioecesi Reverendissimus Elloy Tipositanus (coi. 785 D): sua studeant promovere, sed ut illi qui sunt eius­ Optat ut duplex exaretur parvus catechismus, unus dem linguao et conditionis conentur non tantam in minimus pro rudibus vel ingenio debilibus, alter provincialibus, verum etiam in plurium provinciarum paulo magis extensus pro iis qui maiori intelligent!! vel nationum conciliis unum catechismum introdu­ et cultura praediti sunt. cere. Quodsi universalis conficiatur et commendetur Reverendissimus Gros Tarantasiensis (coi. 8041): B catechismus, eius ampliatio non edatur seorsim, sed Catechismum venerabilis Bellarmini pro pueris qui­ in ipso parvo catechismo, ita ut asterischi vel cru­ dem erudiendis, minimo vero pro imbuendis adultis cibus aliove modo notentur quae episcopus adiecit. aptum habet. Duor do catechismo libros affirmat non esso admittendos, sed unum tantum, no inde § V, De Ils qna® extra schematis materiam pestala·tur. Reverendissimus Moreno Ipporegiensis (col. incommoda obveniant. Quod si admissio unius cate­ chismi pluribus difficultatibus obnoxia videretur, 716 d): Si schema approbetur, opinatur catechismum tunc vehementer exhortandi forent patriarchae, pri­ elaborandum et parandum esse a synodo Vaticano, mates, archiepiscopi ot episcopi, ut collatis inter eo opera nonnullorum patrum ex omnibus orbis particonsiliis consentiant de uno eodemque catechismo bus delectorum. Eum autem continere tantum de­ minori et maiori admittendo in regionibus eadem bere quao sunt necessaria necessitate medii et prae­ cepti, reliquis omnibus ad uniuscuiusque dioecesis utentibus lingua. Reverendissimus Magnasco Bolinensis (col.808 λ): catechismum dimissis. Porro pauca illa in parvo Exoptat ut parvi catechismi versio conciliis provin­ catechismo osse per breves interrogationes et re­ sponsiones ac per successionem idearum enucleanda, cialibus committatur. Reverendissimus Scherr Monacensis (col. 836d): prorsus abstinendo a longioribus responsionibus. Si forte, non obstante maxima rei difficultate, par­ Praeterea catechismo concilii Tridentini addi cupit vum catechismum conficere placuerit, duo proponit. quaedom tribus ultimis saeculis definita, exempli Io Ut priusquam publicetur, iudicio ct examini opis- C gratia, dogma de immaculata boatao virginis Mariae coporum ox omnibus nationibus submittatur, utrum conceptione, ct quaedam de matrimonio necessaria eorum dioecesum necessitatibus respondeat necne. post damnatum errorem de actu seu forma civili. 2° Ut non obligentur ad eius usum illae dioeceses, Optat ut nova illius catechismi fiat editio, addita in quibus catechismus hucusque adhibitus omnino huius synodi Vaticanae doctrina. Reverendissimus Forcade Nivernensis (coi. 718 à): probatus est et omnium votis respondet. Reverendissimus Dinkcl Augustae Vindelicorum Summo pontifici supplicandum putat, ut benigne (coi. 8401): Potius quam novus conficiatur catechis­ velit hac in re ipso concilii tempore uti opera mus, denuo excitentur clerici in cura animarum positi eorum patrum, quos ad id opus aptissimos esse ad summum studium ct indefessam operam in cate- indicaverit Reverendissimus Gérault de Langalerie Bellichizandis pueris, non solum in ecclesiis, sed etiam in scholis. Praecipiatur etiam ut intra fines unius­ censis (coi. 727 b): Adhaeret dictis a reverendissimo cuiusque dioecesis unus idemque catechismus pro Niverncnsi. Optat otiam ut eadem omnibus fideli­ pueris adhibeatur, neque ulli catcchistarum liceat bus formula pro precibus matutinis et serotinis alio catechismo in scholis sive publicis sive privatis proponatur, novoque catechismo adiungatur. Valde uti, praeter eum quem ordinarius mandavit. In cupit ut α conciliis provincialibus praescribatur, materiarum tractandarum distributione servetur ordo parochos hune catechismum explicaro debere per catechismi concilii Tridentini. Simul operam dent singula capitula et quaestiones die dominica ad in singulis provinciis patriarchae vel archiepiscopi, D missam parocbialem semel vel bis in mense, Reverendissimus Vérot Savannensis (coi. 736 D): collatis prius consiliis cum suis suffraganois. deinde cum aliis episcopis eiusdem nationis, ut in quantum Vellet ut ex hoc ipso concilio novus ille catechis­ fieri potest catechismorum uniformitas in eadem mus prodiret, atque in co fieret eiusdem in varias linguas translatio. Praeterea patrum considerationi natione constituatur. Reverendissimus Eberhard Trevirensis (col. 842 a): proponit, utrum non expediret post enuntiationem Confecto catechismo qui doctrinam indicet cum fixis praeceptorum ecclesiae addere: PHaec omnia prae­ finibus et lineamentis (vide § 1), episcopi provin­ cepta per se obligant sub gravi, excepto secundo ciarum, aut si fieri potest regnorum, in linguas praecepto circa ieiunium et abstinentiam, quod vernaculas accuratissime eum vertendum curent deinceps obligabit tantum sub levi-. Alia plura Qua translatione facta, episcoporum erit, collatis indicat quao in parvo catechismo exponenda censet. consiliis iisdomque verbis in concilio episcopali con­ Reverendissimus David Brioccnais (col. 745 b): stitutis inserere in ipso catechismo, inter definitiones Non totum quidem convelli aut reformari brevi­ cetcrasque immutabiles lineas a sede apostolica prae­ arium, in aliquibus tamen reformari desiderat. fixas, ea quae pro regnorum temporumque ratione, Reverendissimus Ricciardi Reginensis (coi. ingeniorum varia cultura, statu et eruditione scho­ 751 B): Vehementer optat: 1· üt parvus catechis­ larum, ad errores in regionibus serpentes ab animis mus facillimis Harisque paginis constet, in quibus amovendos magis idonea indicaverint; intactis tamen exhibeatur doctrinae christianae compendium per manentibus quaestionibus et responsionibus a sancta breves interrogationes et responsiones. 2* Ut in 943 A. SESSIONES PUBLICAE ET CONGREGATIONES GENERALES 944 Tanai partea dispescatur, quarum prima ad pueros a legent, sciant et discant se esse Romano -catborudioresque adolescentes spectet, contineatque ea licos. Reverendissimus Jans Augustanus (coi. 800 a): quae necessitate tum medii tum praecepti sciri debent, et qnae ad sacramenta poenitentiae, eucha­ Proponit, ut fiat petitio penes summum pontificem ristiae ac confirmationis rite suscipienda pertinent pro efformanda deputatione nonnullorum ex patri­ Reliquae partes per varias classes alia gradatim bus, qui, adhibitis adiutoribus, parvum eatechismum complectantur, quae non modo rudioribus adoles­ conficiant Rogat etiam, ut in oecumenico parvo centibus iuxta eorum mentis vim et profectum tra­ catechismo mentio fiat de mandato, no matrimonium dantur, sed etiam iis qui scholas adeunt, atque contra leges ecclesiae fideles contrahere attentent Reverendissimus GastaldiSalutiarum (coi. 802 c): ipsis adultis; quaedam difficiliora posset episcopus adnotare tamquam omittenda aut differenda. 3* Ut Ut parvus catechismus possit omnibus certius satis­ addatur appendix, in qua praecipui nostrae aetatis facere ab cisque libenter adhiberi, putat esse a errores breviter sed perspicue refellantur. Haec concilio seligendos nonnullos episcopos qui opus appendix contineat etiam doctrinam omnem con­ istud conficere, et alios qui examinare debeant. cilii Vaticani, et compendiosam confutationem no­ Reverendissimus Magnasco Bolinensis (coi. vissimorum errorum in hac synodo condemnatorum; 807 D): In huiusmodi catechismo compcndiolum in catechismo autem concilii Tridentini praefata historiae sacrae adiici cupit, cum ea in scholis non doctrina et confutatio plenius inseratur. adeo pure ac rite semper tradatur, et huiusmodi Reverendissimus Ghilardi Montis Regalis (cot B compcndiolum in parvas quasdam lectiones dividi 758 D): Ut libentius accipiatur novus catechismus, quo ab omnibus addisci facile possit. in iis solummodo rebus versetur, quae sciri debent Reverendissimus Ricca generalis ordinis Mini­ ut sacramenta poenitentiae et eucharistiae rite sus­ morum (coi. 831 c): Ad rectissimam limitationem cipiantur; ita ut maior, qui in omnibus fere dioe­ in schemate positam litteralis rersio textui latino cesibus adhibetur, catechismus nullam subeat alte- omnino respondens quam accuratissime fiat, postulat rationem, nisi in una forsan alterare interrogatione ut maior libertas in vertendo tribuatur in duobus et responsione, quae penitus a parvo catechismo casibus, scilicet tum in ea terminologia linguae discrepet. Intinse, cui bene non respondet vernacula lingua, Supplicandum censet sanctissimo ut deputation! tum circa ea, quae ab haereticis diversarum re­ pro rebus fidei eatechismum ipsum conficiendum gionum magis oppugnantur. committere dignetur. Proponit porro, ut catechismus in duas partes Reverendissimus Canossa Veronensia (coi. 780 D): dividatur, unam pro pueris qui nondum ad sacram Novo catechismo praefigendum foret compendiolum communionem admittuntur, alteram pro iis qui historiae religionis ab initio mundi usque ad nostra proxime admittentur. tempora; ea in re sanctus Augustinus ponit funda­ Reverendissimus Eberhard Trevirensis (coi. mentum doctrinae omnibus sive litteratis sive rudi­ 841-2): Fuse numerat doctrinae capita quae cate­ bus tradendae. chismo contineri cupit. Primus inter Varianda a reverendissimo oratore C Reverendissimus Haynald Colocensis et Bac­ indicatus catechismus componatur ex collectis undi­ ai ensis (coi. 846 c): Ad eatechismum non obliga­ que melioris notae catechismi^ torium conficiendum adhibeantur viri ecclesiastici Reverendissimus Elloy Tipasilanus (col 786 a): ex omnibus nationibus delecti ab episcopis earum Ex concilii patribus assumantur commissari) ad ecclesiis praepositis, solida theologica eruditione diversas nationes pertinentes, adiunctis etiam diver­ pollentes et in hac parte versati, qui non solum sarum nationum theologis, ut facilius singularum Bell arm ini eatechismum prae oculis habeant, sed dioecesum provideatur necessitatibus, et durante omnium qui in diversis ecclesiis sunt catechismorum, concilio praecipua determinentur puncta duplicis illius etiam praesertim quem laudavit reverendissi­ mus Briocensis notitiam habeant, et optima quae­ parvi catechismi, de quo vide inter Addenda. Reverendissimus Faict Brugensis (coi. 793 a): que ex illis hauriant. Ea quae alias de emendando breviario dixit, pro­ Optat ut in fronte parvi catechismi concinnandi cubitalibus verbis scribatur ROMANUS CATE- testatur se non ita dixisse ac si totum breviarium CHISMUS, ut parvuli inter prima verba, quae carperò vellet, sed tantum ut aliqua corrigerentur. Herausgegeben -ORBIS in der Re i he LITTERARUM-