1

SACRORUM
CONCILIORUM
NOVA. ET AMPLISSIMA COLLECTIO,
QUA

IN

EA

PR ÆT ER

<\Ü Æ’

PHIL* LABBEUS ET GABR* COSSARTIUS S. J
Et

wyviflime

Nicolaus Colbty-wAucem edidere

EA OMNIA> INSUPER. SUIS IN LOCIS OPTIME DISPOSITA EXHIBENTUR, QUÆ

JOANNES DOMINICUS MANSI
LUCENSIS, CONGREGATIONIS MATRIS

E D I T I O

,

AB

£OD E M

POTISSIMUM

DEI EVULGAVIT. '

N Ο V I S S I M A
P AT % E

M A H S I,

FAVOREM ΕΤ1ΛΜ ΕΤ OFEM

ERÆSTANTE

EM.MO CARDINALI DOMINICO PASSIONEO
SANCTÆ

SEDIS

APOSTOLICÆ

B 1 B L I OTH EC A R IO,

ALTISQUE ITEM ERUDITISSIMIS VIRIS MANUS AUXILIATRICES FERENTIBUS , CURATA ,
Novorum Conciliorum , novorumque Documentorum Additionibus locupletata

Ad MSS Codices Vaticanos , Lucentes, aliolque receulita , & perfeita .
ACCEDUNT ETIAM

NOT®. ET DISSERTATIONES QUAMPLURIMJE , QU® IN

TOMUS

CETERIS

EDITIONIBUS

DESIDERANTUR,

SECUNDUS.

Ab anno tCCC V. ad annum C C C XL VI.

m d c C

L i x.

'°' *** ** ** '°' "° '°' 'O WO O V»

O»

o· '

expensis antonii zatta veneti.

(Édifie ι^ρνΛα aj £Jitlenu pnnofiit evtmfluie

I

I
J

Huberto H tltrr, Btilupola Για diAa Bernard hlieej ♦. Panfiu M D CCCCI )

tnmilWOWOWmmm

SYLLABUS
EOR-l/M. QÙÆ ΤΟΜΟ II. CONCILIORUM
I

CONTINENTER.
Quae hoc indice

notata funt , huic noftr® editioni noviter acceftere .,

ΑΧΝΟ
CHRisri

3°5

ANNO
CHRISTI

C

Eadem G. L.
439.
Epiftolae Conftantini dur ad
epifeopos.
440.
CONCILIUM SELEUCIENSE.

3.

Vita Sancti Silvestri
PapÆ I.
443· \

1.
2.

4.
5.

jod

W. *.

308

3°P

311

313

oncilium liberitaNUM . ‘
col. i.
Canones Concilii.
5.
Fragmenta ex eodem Conci­
lio . ·
19.
Ad idem Concilium Additio. 2 2.
Notae Loaifae & Binii.
27.
Not® Gabrielis Albafpinei .

35·
6. De Confirmando Concilio Uliberitano Ferdinand· de Mendo­
za libri m.
57.
7. Ejufdem ad Philippum II. Hifpan. regem epiilola Hifpanico
idiomate , pro defenfione &
a probatione ejufdem Conci­
lii .
397·
CONCILIUM ALEXANDRI­
NUM.
4°7CONCILI ABUL UM CARTHAGINENSE I. SUB
MARCELLO.
407
Idem ex nova Baluzii Colle6lno­
ne
409.
CONCILIABULUM CAR
THAGINENSE II. SUB
MARCELLO.
409
Vita Sancti Eusehii PaPÆ.
411.
Ejufiiem epiftolse très
411.
Ejufdem decreta quatuor.
42^.
Vita Sancti Mtlcujadis
PaPÆ..
,ilnd.
Ejufdem epiftola.
428,
CONCILIUM ROMANUM.
43 3·
r. Idem Gr. Lat. ex libello Synodico.
43 d.
2. Idem ex Optato Milevitano.
ibid.

3. Epiftola Anulini proconfulis
Africae ad Conftantinum . 438
4. Epiftola Conftantini Imp. ad
Melchiadem.
43 8.

6.

441·

Ex libello de munificentia & do- \
. natione Conftantini magni. .

444·

Autographum amoris & concôrdix fœdus inter Conftantinum
£
& S.Silvcftrum Papam, &.Tiridatem regem Armeniae & S.
Gregorium Illuminatorem
.
461:
Capitula duo S. Silveftri. 46J.
CONCILIUM A R EL A TEN­
3*4
SE I.
ibid.
1. Epiftola Conftantini ad Vica­
rium A frier .
ibid.
2. Ejufdem epiftola adChreftum,
Lat.
4dd.
3. Eadem G. L.
4^7.
4. Epiftola Tynodica adSilveftrum
Papam.
469.
5. Canones xxti Concilii Arelatentis cum fubfcriprionibus .
470.
6. Epitome Canonum Arelatenfium.
474.
7. Refcriptum Conftantini pofl
fynodum ad epifeopos.
477·
8. Not® Jacobi Sirmondi.
479.
y. Ejufdem not® ampliores nunc
' primum edit®.
480.
lO.Obfervatio ex ejus prrfatione
ad tomum I. Conciliorum Gal11 a*
ibid.
11. Not® Binii.
488
It. Not® Frontonis Ducxi. 491.
13. Not® Gabr. Albafpinxi. 492.
14. Epiftola Crcilianiad Felicem.
<95-

«ί·

'
ANNO
CHRIST!

P4

S

Y

L

15. Epiâola Conrtantini ad Probianum.
ibid.
16. Quinque aliae epiftol® ex ap­
pendice ad libros feptem Opta­

ti' Milevitani.
496
17. Gefta quibus confiât, tradi­
torem Silvanum.
500.
13.Purgatio Caeciliani coramÆliano proconfule.
508.
19. ARELATENSIS SYNO­
DUS G. L. EX SYNODICO
51».
CONCILIUM ANCYRANUM.
5B·
1. Canones Ancyrani G. L. Hervetô interprete .
ibid.
t. Iidem Lat. interprete Dionyfio
Exiguo.
521.
3. Iidem ut leguntur apud IfiJo­
rum cumfubfcriptionibus. 527.
4. Alia duo capitula Concilii An­
cyram.
535·
5. Notx Binii.
536.
6. Notae Gabrielis Albafpinxi. 537.
7. Ancyrana Synodus G. L. ex
Synod ico.
539.
CONCIL. NEOCÆSAREENSE.
ibid.
t. Canones Neocxiareenfes G. L.
interprete Herveto.
ibid.
2. Iidem Lat. interprete Dionylio Exiguo.
543.
3. Iidem ut leguntur apud Ifidorum cum fubfcnptionibus. 54$.
4. Tituli Concilii Neocefareeniis.
549·

5.

Notx Binii.

ibid5 $ t.
7. Synodus eadem G.L. ex Syno­
di co ibid.
CONCILIUM ROMANUM I.
3l5
SUB SILVESTRO.
ibid.
55.V
i 1 v*»- ALEXANDRINUM I.
''*>· 3 ij, Obfervatio Pagi.
555.
SYNODUS ALEXANDRINA.
6- Notx Alba (pinxi.

Î11

C O N C ILIUM
P ALÆSTINUM.
ibid.
219 M.
ALEXANDRINUM Π.
559.
>-·ρ4.
Idem G.L. ex Synodico.
561.
Præmittitur fragmentum Patricii
Ararfii G. Lat.
560.
CONCILIUM LAODICE320
NUM.
56}.
1. Canones Laodiceni Gr. L. in­
terprete Herveto.
564.
2. Iidem Lat. interprete Dionyfio Exiguo.
5753.IdemLat ut apudlfidorum.583.

JU

L

A

B

U

S

AN NO
CHRISTI

4. Tituli vetere$ ex Cod.MS. 591.
5. Notae Binii v
594.
6. Notx Gabrielis Albafpinxi. 599.
De primitiva ccclefia, ôemunificentia Conflarttini : qui trana­
tus ' falfo vocatur Melchiadis
epiftola..
. 600.
Edidnm , feu donatio Conflanti ni Imp.
'^003.
Grxca fragmenta ejufdem dona­
tionis.
λόού.&fe.q.
CONCILIUM ROMANUM II.
- SUB SILVESTRO.
6.5.

Idem ex Cod. MS.

ibid.

CONCILIUM N1CÆNUM GE
NERALE.
635.
1. Hifloria Concilii*
ibid.
2. Alexandri epifeopi Alexandri­
ni èpiftolx dux ante Conci­
lium , G.L.
641
3. Notx Binii in epifi. Alcxand.
659.
4. Conftantini Imp- oratio ad Con­
cilium G.L.
$6ϊ.
V Oratio Euflathii Epiic. Antio­
cheni.
663.
6. Ifidori Prxfatio Concilii Nicxni.
ibid.
7. Duplex Expolitio fidei Nicaena:
ex MSS. Colbert. AParif.Collegii S. J.
66^.666.
8. Symbolum Concilii G. L. ibid
9. Canones xx Nicxni G. L. in­
terprete Herveto.
667.
10. Iidem Lat. interprete Dionylio Exiguo prxfixis t itulis.67 7
11. Iidem Lat. ut apud Ifidorum,
cum titulis ex duobus codici­
bus divertis.
68 3.
13. Tituli Canonum ex MS· Col­
bert.
685.
i|. Nota Romani editoris Con­
ciliorum Generalium.
692.
14. S ubfcriptiones Patrum Lat./4/4
it. Eaedem fubfcriptiones ex MSS.
Collegii Parifienfis S. J. Juftelli, Colbert. &c.
697.
16. Fides Nicxna cum canoni­
bus xxii. ex Ruffino.
7°i17. Canonum xx. Nicxnorum Paraphrafis Arabica.
705.
18. EpiftoIaConcilii adSdveftrum
PP. Lat. a Crabbo prirpum ,
deinde a Surio edita .
719.
ip. Relcriptum Silveftri, Lat. 720.
ao. Epifiola Silveftri ad Concilium
Nicxnum.
721.
11. Libellus Eufebii Nicomedienfis,& Theognii NicxnijG.L.ya 2.
22.

T O
ANNO
CHRISTI

3»5

3χβ

a
J»»

4
df

MI

s E

>«. EpiftolaConcilii ad Ægyptios.

7*3·
aa. Epiftolz IV. Conftantini làip.
G. L*
ibid. bfa.
«4. Note Binii ia Concilium Ni­
caenum'.
715.
»j. Note Gabrielis Albafpinziin.
IV. cahones Nicznos.
740.
26· NicznaOecumenicà, ex libel­
lo Synodico.
747.
27. Nicaena Synodus ex libello, ûve
epiftola Photii, G.L.
ibid*
28. Eadem exNilo Rhodio. 751.
Eadem ex Anonyme, Gr.L. ibid,
jo. In hiftoriam Gelafii Cyziceni
admonitio.
753.
ji. Veterum feriptorum deeaejuf·
que auétore teftimonia. 754.
31. De tempore quo celebratum
fuit Concilium Nicaenum. 756.
3 3. Gelafii Cyziceni hiftoria , feu
commentarius adorum Concilii
Nicaeni. L|bri tres G. L 759.
34. Notx Binii in epiftolam Ale­
xandri Alexandrini, & in epi­
ftolam Conftantini , omiflz in
editione regia .
944.
3 5.Canones Concilii Niczni r.xxx.
ex Arabico in Latinum inter­
prete Turriano.
947.
34. Ejufdem Concilii can. lxxxiv.
Latine ex Arabico, interprete
Abrahamo Eccheflenfi. 981.
37. Patrum Nicznorum de mona­
chis & anachoretis decreta, eo­
dem interprete ex Arabico. 1011.
38. Eorumdem varix ecclefiafticx
conftitutiones, eodem interpre­
te ex Arabico.
1019.
39. Eorumdem decreta ex quatuor
regum libris ad Conftantinum ,
eodem interprete ex Arab.1029.
40. Concilii Niczni ptefatio, eo­
dem interprete ex Arabico. 1055
4’· Abrahami Ecchellenfis diflertatio de au&oritate canonum
NicznorumArabicorum. 1065.
41· Ejufdem notx in Orientales
editiones Concilii Niczni. 1071
ns CONCILIUM ROMA­
NUM III. SUBSILVESTRO.
1081.
w
nodus incerti loci.
Alexendrine Synodus.

183.
1085.

Ad eamdem Synod.adnotatio.iW.
CONCILIUM NICOMÊDIENSE.
ibid.
l. Conftantini ad Concilium epiftola, G.L.
1087.
1. Conftantini ad Eufebium epiftola, G.L.
1091.

C

û

ANNO
CHRISTI

N

D

I.

3. Conftantini ad Concilium epi­
ftola altera, G-L.
193.
4. Idem Concilium ex libello Syno­
dico.
~
ibid.
CONCILIUM GANGRENSE
circa bzc tempora. -1095.
i.Synodica, G’L.
ibid.
a. Ejufdem Synodicz nova ver- ,
fio.
#
ibid.
3. Canones, G.L. Hervetointerœete.
:
1101.
idem Lat. interprete Dionyiio
Exiguo.
1105.
4· lidem Lat. ut funt apud Ifidorum.
1109.
6. Excerpta ejufdem Concilii ex
MS. Lucenfi.
1113.
7.Note Binii.
1114.
8. Eadem Gangrenfis Synodus,
G.L. exSynodico.
1121.
CONCILIUM
CARTHAGINENSE.
ibid.
CÆSARIENSE INPALÆSTINÀ.
ibid.

Î

JS
>
333

334

33 S

Idemex libello Synodico.
»1x3.
Tyrium Conciliabulum.
ibid.
a.Libellus Ifchyrx oblatus Athanaί fio, Lat.
1117.
a. Idem Gr.
ibid.
2. EpiftolaConftantini ad Alexan­
drinos Lat.
1131.
Eadem Gr.
1132.
3. Ejufdem epiftola ad Nicomedienfes, G. L.
1133.
4. Ejufdem epiftola ad Athanafium,
Lat.
t*34·
Eadem Gr.
113 }.
5. Epiftola Alexandri Theflalonic.
ad Athanafium , Lat.
1135.
Eadem, Gr.
1136.
6. Epiftola Arfenii Hypfelitani
epife. ad Athanafium, Lat. 1138.
Eadem, Gr.
*<37· *
7. Conftantini epiftola ad Syno­
dum Tyriam; Lat.
1139.
Eadem, Gr.
1140.
8.Libellus a XLVti.OrtJiodoxisepifcopis oblatus fynodo, Lat. 1142.

Idem , Gr.
1x4t.
9. Eorumdem libellus Flavio Diony fio comiti, Lar.
1143.
Idem, Gr.
1144.
10. Alexandri Theflalonicenfis li­
bellus eidem Dionyfio,Lat. 1146
Idem, Gr.
1154.
i
Ejufdem Dionyfii epiftola ad
Eufebianos , Lati.
1146.
Eadem Gr.
<>43·
12. Libellus conteftatorius cleri­
corum Alexandrinorum pro S.
Athanafio, Lat.
1147,
‘
Idem,

SÎLLABUS TO M J SECUNDI,
Anno

CHRIST!

1*5

Μ

3Ϊ6

AN NO I

Jdem , Gr.
4
1146.
13. Libellus Mareoticorum clerico­
rum pro Athanafio ad przfedlos,
Lat.
.a»,
1150.
Idem, Gr.
**49·
14. Eorumdem IrbeUuj alter pro
Athanafio ad Synodum, Li 150.
Idem. Gr.
»*.49·
ij.Tyria fynodus, G.L.exSynôdico.
ν*53·,
CoNCILlABULUM
TANUM

HIEROSOLYMI­

EuttBIANORUM- f'l JJ.

i. Epiftola Conft.ad Arium ,L./6id.
Eadem, Gr.
1136.
a. Libellus fidei ab Ario, ôcEuzoio oblatusConftantino,L.i 158.
Idem, Gr.
11 5 7.
j. Fpiftolatynodalis, Lat.
1159.
Eadem , Gr.
i i6o.
Synodus Mareotica ex libello Sy­
nodico , G . L.
udi.
Vita Sancti Marci Papæ. tbid.
Epiftola S. Athanafii & Egyptiorum ad Marcum papam , fuppofititia.
t rô4
Refcriptum Marci pap® fuppofxtitium.
ii6j.
Conciliab*j lv m Constantinopolitanum Ari anorum. 1167.
Idem ex libelloSynodico,. 1169.
Obfervatio Pagi.
ibid.
Vita Sancti Julii Pap
»*7*.
Ejufdem epiftola ad Orient. 117$.
Orientalium epifcoporum ad pri­
mam Julii refponfio.
1178.
Ejufdem Julii ad Orientales epiftola airera .
118t. ,
Ejufdem epiftola ad Dionyfivm
Alexandrinum.
lipi.
Ludovici Muratorii in fuperiorem
epiftolam difquifitio. 1197.
Ejufdem epiftola tertia ad Orienta­
les G. L.
1211.
Ejufdem epiftola ad Alexandrinos
G. L.
.
Conftantii Imperat, epiftolx III.
ad Athanaiium.
1237.
Ezdem, Gr.
i»j8.
Ejufdem dux ad clericos Alexan­
drinos , Lat.
1239.
Erdem , Gr.
ibtd.
Ejufdem ad Neftorium &. praefectos
Auguftamnicz &c., Lat. 1241.
Eadem, Gr.
1242.
Ejufdem ad S. Athanafium,L. ibid.
Eadem, Gr.
ibtd.
Ejufdem Julii epiftola ad Profdocium G. L.
1145.
In eamdem epift.Monitum. 1145.
Ejufdem epiftolç fragmenta. 125i.
, In eadem fragmenta cenfura. tbid.

CHRISTI J

Ejufdem Juli» fcrjptorum fragmen*
ta tria.
*>5B·
Cenfura epiftolarum Cyrilli adju·
lium,& Julii ad Cyrillum. <>55·
Epiftola, que Gefta Liberi i inferibitur.
,
1*61.
In Gefta fuperioraAdmonitiai >59s
Ejufdem Julii decreta deçcm.tadii.
Concilium Romanum au» Ju­
337
lio primum.
*μ»<9
Epiftola Cooftantini Cxfaris ad
Alexandrinos, Lat.
<*73·
Eadem. Gr.
<*74
C
oncilium Constantinopou·
34°
tanum
<>75339 ···
Idem G.L.ex libello Sy nodico. iWd.
«"340·
Concilium Alexandrinum-*177
SynodicaConcilii, Lati
’>79·*
Eadem, Gr.
1280
Concilium Antiochenum sub Ju­
34*
lio· primum.
*3®51. Canon, xxv. praemiffaSynodica,
G. L. Herveto interprete. 1307.
t. lidem Lat. interprete Dionyfio^1

S

I

Exiguo.
*3*9·
3. Idem Lat. ut apud Ifidorum
Mercatorem.
·
^*3’7·
4. lidem ex MS:Lucensi *jjd.
5. Mo** Binii, in quibus fune fi­
dei formule quatuor ab Arianis
excogitatz G. L.
*33®·
<5.Notae Gabr.Albafpinxi in canonem II. Concilii Antioch, rjjo.
7 Secunda hujus Concilii formula
exHilarii verfione.
*34° '
Idem Conciitum G. L. ex libello Synodi­

co.
«349^nttoebeno alit Synodxt G. L. ex eodem
libello.
ibid.

341

341
314

34.6

346

Conchium
Julio.

Romanum Π. sua

*35<·
i.Symbol. S. Athanafii Gt.L. 1353.
>. Idem Symbolum a Graecis inter­
polatum.
*355·
Concilium Rom.iilsub Jul. 1359·
Concilium Antiochenum II.
Arianorum.
*361.
Formula fidei edita in eodem Con­
cilio, Lat.
136a·
Eadem Gr.
Ij6f.
Eadem Synodus AntiochenaG.L.
ex libello Synodico.
1367·
Medioltnenfe /.

<3e*

iM.
Oblervatio Pagi.
o - .
»37<·
i. Excerptaex vita B. Serrani epifcopi Tungrenfis.
>374a.NotzBinii.
*J7f.
3. Nota Sirmondiomifla in editio­
ne regia.
«379
Ejufdem Notx pofthumx.
ibid.

CON-

\

ÆmViC

O N CILIO R U M OMNIUM,®^
.

'

»·*·

■

AMPLISSIMA COLLECTIO.
«0W> v»«*» «*»<A «F»V»v. ur>vn<λ

CONCILIUM
< XIX
a

Eî.uoGm-

ELIBERITANUM

EPIS c O P O R U Μ
CCCLXîï.

t>qw>or* col-

TITULI capitulorum.
A XLjPr catechumena, fi graviter egrotaverit.
All. De mufreribut quet lenocimum fecerint.
Dt inrtfut ptfi
idoiis tmtn^laverunt
XIΠ De Virginibus 'Det facratit, fi adulterave­
ΐίίϊίΧ.» Π· ·°* r^rdotibtta ^en/Utam, gu> fo(l b»Pti,
rint .
1» tratia»
mtm b
.
XIV. De virginibut facularibus ffi · merebaveri nt. a
c Jaa»<4»» JlL Dt tifdtm, fi.idohs munuc tantum dederant.
XV. De conjugia eorum qui ex gentilitate ve- f·<’·*·■
IV. De etfdent^· fi eatecbnment adbat
jiant,
niunt.
qnanda Itaptizabantnr.
XVI. De puellis fidelibus, ne infidefrbut conjun­
V. S» Aemina per zelum ancillam vccider t.
gantur
* aaUiM VI. Sa ^Mvtnqae per * maleficium homivem inter­ XVII. De l>tt qui filias fuat facerdohbat gentilium
fecerit .
conjungunt. ’
<
d petMveHar. VU. De petnitentibui maeclia, fi rutfm *- maeba- XVIII. De facerdohbut, ,& minifirit, fi moteba·
verint.
‘verunt.
VIH. De faemmit qua rehDis vint fuù abit na­ XIX. De clericit negotia & nundinas feHantibue.
bunt .
___ _De_ ______
XX.
clericit <J7 ____
laicis _________
ufuranu.
IX. De famini t qua adulteros riaritoi relinquunt ,BXXL De bis qui tardiui ad ecclefiam accedunt.
iT uur nubunt.
XXI1. De cat Solicit in barefiin tranjeuntibus, fi
, Λ ,.
X. De reliDa ' catechumeni fi alterum duxerit.
revertantur.
ZT'*’*'
Cone'll. General. Tom Π.
XXII.
A

fteatamcon.
meat ano

j.

t In MSS. pterifque · tt#« Hitlnee , IIHkiIm» , ve) F; Habetur inColleâione tlUorU editumqu·
fuit noviflîme * Cird Je Acuité in rilleél. Cmx.il. Hilp.ini» tôt», i. qui plure» variant» Ie3i>ne« , qua· In
inarr.ine adùrr Labbeui
ajmxavit in uxtu Fréter ha», fi quando iüe aliter Ugit , noa diligent». aduotabiOMia.
Hardulnl pariter noi.ln, pleraf .ua livet ex Mendorr commentarii» decerpta», omnttndaa m.nime entulniu».
S Id eft > anno Chifti jt»
Epoca tamen'huiu· Ccn.ilo adhuc obfcura eft. Harduinus OnuphriutB la Fattii
fecuttis illud in annu n 11 j. retint , ruo Concilii A’clatenfia habiti anno Jta. Catton*» multi « Uliberltano d«Cuinpti videantur ,· quafi ex Arelatenfi Iiliberitanoa tullTe potins defutnptoa reponere ita prunam non clTet , quo­
tum lententia feri.·» liLbecltanum Concilium telebtatum autuma'. Hardulni opinioni illud maxime ubftar > quod
•nno Jig. ofiuj, qui liui. interfuit Contillo, extra Hifpamas degebar , erarque in uiaqiii Cun da nt ini conutatu ,
ut probat Mend.ua in commentariis inita adfierendi· i & pull eum Card, de Aguirro tom. » differt, t . n. i. tr Pagius ad an. j·*;
t>. r fed ne quid omittamut ex il» ρ qua Raluziue tn Htiui I.abbeana coileQionia additamenta
convertît, exhibenda h.c luto . qu» ille in nova colle pag. 1 J. Je 1 empore hu/us CouJin icripftt . atur/geun»
tfir inquit ille > ifad CmuA'·»» wag trapue auiifrlu.lJ ?!■»** r»>»/a» . J»d yu
... fueii retail-atur* . fu
rtnieae perjl.utC^ue , ot pefl /atavltr/ri/ par/w , aha
za.i.t..* .'P' ■» « . 1 Λ un?» 7'z«r"i/a
V';a tft ,
(jt·^
,ν«»'Λ- Cir/Λ»
*:*!<·*" ·η
F f ΓβΛ .ι·η, v‘JvtKi
C »»
i rm Fi»yrap«w/.A,jrctt»Hvrn
V j!.'iu>n Ctl«r»»iujlani,'n .n;rmh'' ·, f a. ;■*
»4-

3
CONCILIORUM ο .Μ-n I U Μ,
4ΑΝ NO ΧλΜΙ. Dt temporibus jejuniorum.
Λ XLV. De catechumenis fi ad ecelèfîam nonfrequen- λ N "Μ 7Γ
CHHnT,! XXtV. Z» hit qui peregre baptizantur. ut nd
—
tant.
'
'
’
CHRISTI
*·’
. clerum non veniant.
XLVI. De· fidelibus , fi apoftataverint, quamdi? . ***
>KXV. De epifiofis communie atoriis confefio^wn.
patniteant.
rXXVl. Ut omni fabbdto jejunetur.
XLVII. De eo qui uxorem · habent, fepiiir mot- · tew» fi fia
XXVII. De clericis, ut
*
extraneat feminas in.
cbatur.
*
fi
”'w"
domo non habeant.
• XLVHI. De fc boptizatif, ut nibil accipiat cie. XXVIII. De oblattombas torxm qui non communiricus. '
'
tant.
’■·,·.
/»
XLIK. De frugibus fideiiym
ne
*
a Judais benedi­
XXIX. De energumenis, qualiter habeantur abeccantur.
L. De .Cbrtflianis qui cum Judais vefcuntur.
ΧΚΧ. De hit qui po/i lavacrum.mBcbaverini, ne LI- De bureticis, ut ad clerum non promoveantur.
fubdiaconet fiant ; \ *
LII. De· bis qui in ecclefia libellos farno]os ponunt.
.XXXlADe adolefientibus qui pofi lavacrum me- LUI. De epifeopit qui excommunicato alieno com­

ck'atffunt,
'
municant ...
» Dr frtit. XXXII. * P
* excommunicatis prêt byterit, «/ta B LTV. De parentibus qui fidem fpon/aliorxm fran■> ».<.«·nteeffitute communionem dent .
......
«««·
ΧΧΧΩΙ. De eptfcopu, & mimfiris, ut ab uxo­ •LV. De faeerdotibts gentilium. qui jam nonfaribus fe abjtineant. ’
crificant :
b <vti h.ni. XXXIV. Ne b cereum in coemeteriis ■incendatur.
LVI. De mugifiratibus, & * duumvirotit.
*/·'
4 «a.
XXXV. Ne femina ta coemeteriis pervigilent.
LVII. De bis quiveflimento adorn indam pompam ** ■
XXXVI. Ne piflura in ecclefia fiant.
dederint. ■
XXXVII. De energumenis non * baptizatis,
LVIII. De bit qui communicatorias Uteros p^
XXXVI1L Ut in n»ceffitate & fideles b apt itent.
.tant, ut de fide interrogentur.
~
’ Vr gear Hiber X.
XXIX.
* Degenhltbus, fifn difenmine baptizo. LIX. De fidelibus, ne ad Çapitojixm cauja facriUefiât.avtri expetunt.
\
ficandi afeendant.
XL. Ne id qubd idoirthytum
, fideles accipiant. LX. De bis qui defiruenter idola occiduntur.
XLl. Ul prohibeant- damini idola colere, fervit
LXI. De bis qui duabus Jororibus copulantur.
XLI1. De bis qui ad fidem, veniunt, * quando ba­ LX1T. De * aurigis & pantomimis, fi convertan- ' fitmib,,
ptizentur .
'
L.
tur.
· ·
XLIII. De celebratione pentecofies.
LXIÏ1. 'Deuxoribut, qui fissos ‘ cx adulterio ne- e Λ -«m/r
XUV. Λ meretricibus paganis, fi convertantur.
eant.

■_____

LXIV.

'•.er.ii.^m efe-fttn ttlf, fttfati .
frtittrle eeafiematat
l«m attil-r.ne
Off ,
fle
it ratete xie. Cettili. Sardicenflt : Memini auUm fu per ior e Concilio
iretree noftro» conft.tuiiTe ut l> quu laicut mti In qua commoratur clritata trei dominico* diei, îd eft, per tree
feptimanai, η·'η .etebratlrt conventum, communione privaretur. Refigit rtim oitr. ut rOamt'atum et
,
tetem nxi Eit^t.attm ,
fl. t^t . S> quis in civitate pofitu, trea dtmrhic,, Ecclefiam non aceeflîri’t, pauco
tempore abft.neatur, ut correptu. e<Tr vidcttUr. Ira^e .glflimgntiuef ,fi ofltt, finttium efe in fymate SaJZeÂ
desiere Celerat i‘t, it,„f,.,at, ηίΛ
^,·,Μ fu^

•·ίΛΙη

me tl miram EHte^tete. $*"'tti erte mi bi ^t.m demum temp.ee reaflum fll ifled CeoriUum., etperitm p,„.
iuirÎ.Éor^m .^flatem fiuiT^""
"
*'7*/·* 'A* ’ ,nciPiun‘
itution», canonum An-

Ofiua Eplfcopu. dixit . Quoniam muira pr.r.rmiffa funr qua ad robur ecclefinfticum pertinent, qua jam pH.
cn fynodo Anquirtuno, CaTar.enI. , Λ G ramenti ronflTtuta fünt, & nunc pra manibu» habentur, pr.dpiat Ut.
Vletton* pandamur, quo omr0 aéU modo innorefcant qua prior.bue noflrft pro difriplina eccler.alhc. aOafunt. Unlve.fc dtaeruet. La qua a prior, bus noihia atU funt recitentur. Et .«itat.fun . Cum a^ud
urbem Anquiritanatn icntum tuiffer irc.
<i»s»»unr. cum apua

barrjuur in ttdice futm artit rj

'italtr e,r Atryratlr ai
•fit Nitet, t, btte

,1 c,aditet catener tltierilater

■
.pp^e ^etjre.jr, j,
Vejae Jitter , pra, ^ued exiflimeret eum F.r.>efllr Hifpatirir utilem fiturum p Ulumeua
ut pute, p+iulit, relefi^te petiit, u: bac eri,mallum flarma pubUsu
r r.u.l«i ,de ^uibur alium efl it fytede Eliberitatte , de patii mmS.

flarim , fr^termifit emniiur reilqutrtt, Cemilitrui
uib.i , epfif^tte ettem NI
t Innecentu.
Sed edverfur iae repet,
frrirtlete prerfur eelittft
Zum
'tl·
dbrre,. fi,,,,,,;.,
, ... tJ„
dum.fmfe. AUefui etim dtctdum ejfet Ceml.ium Amy.etum ,;,r:,pue Nertafiieti'e d/uetr, /uifl~e b^ita teeu

ViYm^Tbit

r,,7
"■“74'*· P·',·,
^ •’•“tveeii EbberHaut fynedm , rfle.Au idee nerejfe efl
•fyaee babilem ** ·"*'* pefim.et.. ? Net i,e fete Sed tpuia eUbu. m,.it. bgud dub.e fiter„eet exiit ali lafr^J"’i';"" ee F''·'*· ^fivaiirtem ( pua, ut ait leteremitu Papa, da.
.
I . Γ
r repeHebaat , tum Ipfi f, adm.iti peflularea, , fi„,mt,t> e iyttd, futi diveêfl lapfeeum e,a1ta\ae
f"""'
· Proteret, ouumuit reddita fi. flet ti^efie p„ , «<a Zeafiilm ebt.
t
T fi^i'ie. liay.e fier, petfat ut net tuile tt ea flantia imidenai p.rbur diiu.edi, putat prufiifit jyrdm. ^ued tetfimmur ea bir
.,„te CCCLXXIV. (,*fi,ma fum ,t fytefle baleatifi : fio le»,
d.u p,fl ee itJiam perfe,manete Irdatumft, bellum <.lebrata fuerit , .urver lameu fimuit aduerfu, )anc< Grani·,
fZuli^iitJla".
2 r.s
ua'
verner,a pefirutietam , imnta r,tevavil ea ^ua it juperifibu- Cet.ilsi. de, reta fue.
.
X
iUa*“4i
Ça>iu» ratione» loiver» conatur. Card, de Aguirre torn. i. CJncil. Hifp. diffiar.
»· n. 11. λ Uqq· ut hanc fyuodun labtntc vere anai 3O5. fuiifc cotilam ftatuac.

AMPLISSIMA

$
rHKis A EXIV·
*<*■*«*’

COLLECJIQ.

/

6

"Λ*'»* neortexe tam alie. À templum idoloîatraturus accefferrt, & fè- a

r yv“i?'‘j /.

·

\

-

• oMnw, LXV» De adalttrts uxoribus clericorum.
txyi. D, bis oui pwgnttt fu.< ducunt,

whO

. eerit, quod eft crimen * principaler(quiaCH".’s rI
r.ïi... \
™
^«>Xi.
^^mum (celus ) placuit , e nec m «<”’*>·

LXV1I. De eenjxeio cauehMent fatMtnte.
. hnc eum ‘ communionem accipere.
LX VIII. De caieebaneena adxlteraqx»fiiiM)rl „tCaf.
LXtX. De O»ri.r caa/aga/ix, poftta tii edplterixier.
η

.

LXX. De fettteittit ftue tonfriis xutntis adulterent.
LXXI. De flapratontur patrenene.
LXXII. De vidlxit nteeebity fi eandem pefiea ma­
ritam ditxerint.

>

LXXIJI. De delateribai.
•
LXXIV. De folfit tefiibai.
. . .
LXXV.Û» bu ^atfaeerdetes occafont, nec probant.
b Λ 7^.1» LXXVI. De diaconibxtante bidjrem,pec-3

Flamines qui poft fidem lavacri &
regenerationis facrificaverunt ; eo quod
geminaverint fcelera , accedente homi­
cidio; vel triplicaverint facinus , cohe­
rence moechia , placuit eos ’ nec ih fine
accipere communionem.

caffe prebantar.

in,

LXXVII. De baptizotir qai nondam confirmati
moriantur.

Item flamines, qui non immolaverint,
fed munus tantum dederint ; eo quod
fe a funeftis abflinuerunt facrificiis, pla­
cuit , in fine eis prxftari communionem j
f a&a tamen legitima poenitentia. Item
ipfi, fi poft poenitentiam fuerint moecha­
ti, placuit , ulterius his nqn e fle dandam communionem, ne b lufifle de do-b
minica communione videantur.

LXX VIII. De fidelibat conjugatis, fi cam Jadaa
c ff+oti

/*Λ)'

vel Gentili « mcetbaverint.
LXXIX. De hit· <}ai tabula ladant.
LXXX. De Ubertit.
LXX XI. De fatmmarxm epifiolu.
Concilium Elibtritinum Iduum Mapruat fanûorum «pifcoporum numero XLIll. O n»n
tooto» X/X. ( I ) Mittor io vatri
tertife Mt. Part PttOfi .

<1
• EDberina,
r«l lllilwr- .
ritu*

Cam 4 conjeiliffent fandti
rfjigiefi epifeopi in
enùjùt · Eliberitana, hoc eft:
.-

c

I. Felix epiicopus . Accitanus.
ΙϊΛ Η* θ^“$ «piffopus Cordubenfis.
A^’ùiTu'i. HI. Sabinus epiicopus S palen (is.
IV. Camerinus epiicopus Tuccitanus.
Bi(«r. V. Sanagius epifeopus *(Epagrenfis.
Β1’ VI. Sccundinus epifcopu\* Caftulonenfis.
•p»>diu<
VII. " Pardus epiicopus Mentefanus.
’ Fbwius epiicopus ’ Eliberitanus.
• c*to««s IX· ‘ Canloçius epiicopus * Corficanus.
•u«<<·*··. X. Liberius epiicopus * Emeritenfis.
• cXE^XL Valerius epifeopus* Cefaraguftenfis.
«h<i
XII. Decentius epiicopus Legioncniis .·
XIII. Melanthius epiicopus Toletanus.
•s.b*Hr»e»XIV. Januarius epiicopus ♦ de * Salaria .
•fi Sium», xv. y incentius^epifcopus Offonobenfis.
XVI. Quintianus epifeopus Elborenfis.
• biwtrvt·*. XVII. Succefliis epiicopus de * Eliocrota.
*·“
XVIII. Eutychianus epifeopus * Baftitanus.
XIX. Patritius epifeopus Malacitanus.
■M»4oi·.

t Intiat» *

tien* Mt·.

IV.

...

Item flamines , fi fuerint catechumeni & fe facrificiis abftinuerint , port
triennii tempora, placuit ad baptifmum
admitti debere.

V.
Si qua
domina furore zeli , accenfa d,» ,·. si
flagris verberaverit ancillam fuam
kÆ::.
ut ’ in tertium diem animam cum cru­
Hb 4.
ciatu ’ effundar; eo quod incertum fit, c. <* A»Al.
Dvoluntate, an cafu occiderit ; fi volun lib ■■ c. >4.
tate , poft feptem annos ; fi cafu , poft
quinquennii tempora, ada legitima poe­
nitentia , ad communionem placuit ad­
mitti . Quod fi c infra tempora confti-<iM««
tuta fuerit infirmata, accipiat commu­
nionem ·

d ktfideniibiu etiam f vifinti 6“ fex presbyterii ,
adfiasitibns dmcenibui , & omni ple­
be , eptfcopi dixerunt.
-s,

CAPITULA

VL
Si quis vero * maleficio interficiat af-*^·*·^
terum,- eo quod fine idololatria* perfice- ».·.. <.>/,
re fcelus non potuit * nec in fine imEperdendam effe illi communionem.

• >» um. T^Lacuic * inter eos, <lul poft fidem
’* Γ* Jf bapcifmi falutaris^ adulta «tate, ad
Concil. General. Tom. Il-__________

A

«

VII.

a At ia aoftra XIX. HortiMnnt.

« AI.
.
y AI.
0 MS. Λ*'*».
·
·
7 MS. tetr*; GratiMU, /«Λ*
L «n. 7*7. «p. »*. Rjgino llk *S MS. fflttM.
r-

P*rt- »S. * «4t. Rabnn de
J»· k *lli.

ponit. <·*>- J· «P- 5- Mogunt. CencH.

8
CONC1L1 OR tJM OMNIUM,
A|is, fi lenocinium exercuerit, eo quod anno
alienum vendiderit corpus , vel potitu
VII.
fuum , placuit , * ea* nec in fine acci'
Si quis forte fidelis pofi lapfum mce- pere communionem.
chix , port tempora conftittna , * accepta pernitentia denuo fuerit fornicatus ,
placuit , nec in fine habere eum comg Virgines, qux fe Deo dicaverint, fi
munionem.
patflum * perdiderint virginitatis , arfiuc !'
eidem libidini fervierint; non intelligen- ^“π <β
VIII.
tes « quod · amifennt, placuit, nec in l«n.i < «
»«' i«c
Item /tsminz , qu* . nulla pneceden- fine ‘eis dandam efle communionem . · tint,
r.KhV»* tc caufa , reliquerint viros fuos, & fe Quod fi femel perfuafc, aut infirmi cor- 1 «joui'
< ·».
copulaverint * alteris, nec in fine acciLBporis lapfu vitiate, omni tempore vitz •Smiftntrt,
• «tte». .1 >· . *
,
’
fux
egerint peeniten- m«tipr»‘p«.
fuz hujufmodi
hujufmodi ’fœminz
fœmi
h* jeenna. punt commu η lonem.
m r
A.mw. , ut
>■> abftineant fe
C» aα coitu
Ζ»Λ·4,| , «ςθ qUOd
tiam

7

χπι.

»

n»f , «et 7·.
Firtrhi
q I

IX

Item femina fidelis , quae adulterum
7 maritum reliquerit fidelem .· & alterum
ducit, prohibeatur ne ducat,- fiduxerjt,
non prius accipiat communionem, * nifi
quem reliquerit , prius de fzculo exieiit; nifi forte necefiitas infirmitatis dare
compulerit.

lapfx potius videantur, placuit , eas in
fine communionem accipere debere.

mitate cor.
porii lepfW
I·*»iwc , *
toto rc»>porc

XÎV.

Virgines quae virginitatem fuam non
cuftodierint, fi eofdem, qui eas violave­
rint, duxerint, & tenuerint miritos; eo
quod (olas nuptias violaverint, * ’ poft * ρ·* ι«»ι·
annum, line poenitentia, reconciliari de- «brI rtroaC bebunt. Vel ii alios cognoverint viros ; «ΐ·1*’·'·
X
co quod moechatae fint , placuit , per
Si ca
quam cateehumenus reliquit , quinquennii tempora, aila legitima poe­
;
duxerit maritum , poteft ad fontem la­ nitentia, admitti eas qd communionem
vacri admitti. Hoc &. circa foeminas csb oportere.
techumenas erit obiervandum . Quod ■
XV.
fuerir fidelis , qux ducitur, 1 ab eo qui
uxorem inculpatam reliquit, & cum fcieProptet copiam puellarum , Gentili- (t,
rit illum habere uxorem, quam fine cau■ hu,<>rn>oj. fa reliquit; placuit, * huic nec rn hnem bus minime in matrimonium danda: funt **&*]£*;
virgines Chriftianae, ne ztas in flore tu·"
d*r' dandam elle communionem,
comma»*»’o·
mens in adulterio animat rcfolvatur.
/***»«·
•em
Poftenor hujus canomc pars fir legitur in codice
quodam membranaceo.

XVI.

• Quod fi ducitur ab eo qui inculpatam
Hxretict * fi fe transferre noluerint
reliquit uxorem , & eum icierit habereD>
ecciefiam catholicam , nec ipfis ca­
lixorem , quam fine caijfa reliquit; pia- .ad
.
cuit, nec in fine huius dari communio­ tholicas dandts cfie puellas . fed neque
Judzis, neque b hxreticis ,gdarc placuit ; *£· i»g«u»<n
nem.
co quod nulla poifit cfle foetet as fideli h«r«Kta"e"
cum infideli. Si contra interdi&um fc- «·.<·"·♦·
XL
cerint parentes , * abftineri per quin-' *MU·»··
Intra quinquennii autem tempora , quennium placet;
catechumena ii graviter fuerit infirmata, dandum ei baptifmum placuit, non
denegari.
Si qui forte lacerdotibus idolorum fi­
lias fuas junxerint, placuit, nec in fine
XII. .
eis dandam efle communionem.
Mater, vel parcos, vel quaelibet fide
XVIII.

χνπ.

• Aguirtc , Cf «/«rrem
omitti· ‘ij ,
funt jnUrjeiU.
» MS
if , fftft*· rfii«q*it , »r [aiHlf.
j Aguirre. Ct <«» »/./-<7
«* uxtrt... . flucolt
f,„e
f
4 It» eu.in Regino lib. » c»p. ι,«· tt 'vo
Je"· At Burch, hj,. , 9, r,
„/4 ,> Λ», n»n ateifiat ttutiava,
5 IU Rabtnut lib. Penir c. ». * in epift
HerituM. r. » I ,x Concll?&ib. e. 14. At Regino 1. 1. c»p.
tj <. Burch. I. q. c- 4. CT Ivo par. I- r· ’S1·
interpolant .· fjl faniuuiiam aniut aan^rftanfilitrtur.
6- Aguirr. </ni trant a» ftdfji· CetWifa.

9

XVIII.

CHKIITf

COLLECTIO.

AMPLISSIMA

io

Agulos menftt placuit celebrari, exceptis a Μ M
diebus duorum menfium Julii, & Augu- c H

fti, ob quorumdam infirmitatem.
’ Epifcopi, presbyteri, & diacones de
Jocis fuis , negotiandi paufa, non difcedant; nec circumeuntes provincias, qu»
ftuoûts nundinas fcctentur . Sane ad vi&um fibi conquirendum , aut filium ,
•ut libertum , aut mercenarium , aut
«micum, aut quemlibet mittant: & fi
▼oluerint negotiari, intra provinciam ncgotientur.

XIX.

XXIV.
Omnes qui * peregre fuerint bapti»»
vati, eo quod ctfrum minime fit cogni”l
ta vita , placuit , ad clerum non dTe**^"·
promovendos in alienis provinciis.
XXV.
B

Epifcopi, presbyteri, & diacones, fi
in minifteriopofiti, deteétifuerint, quod
fint moechati, placuit, & propter icandatum, & propter · profanum crimen,
nec in fine eos communionem accipere
debere.

«■

XX.

• •MUms*.

Omnis qui attulerit » literas confef- A"’**rf*
fioni» fublato nomine confeflbris ( «οΠΓ,
quod omnes fub hac nominis gloria * * r,*‘m
palfim concutiant fimplices ) communicato rise, e dandae funt liters

XXVI.
I Errorem piacuit corrigi, utomnifabbati die * fupernofitiones celebremus.

Si quis clericorum deteAus fuerit ufuXXVII.
’ ras accipere, placuit eum degradari , &
• abftineri. Si quis etiam laicus acceptf-C
Epifcopus, vel quilibet altus clericus,
fe probatur ufuras , & promiferit. cor­
rectus jam, fe ceffaturum, nec ulterius aut fororem, aut filiam virginem dica­
exaiturum, placuit
veniam tribui. tam Deo, tantum fecum habeat; extra
Si vero in ea imqtfitaie duraverit , ab neam nequaquam * habere placuit.
• r»«aiu M.
ecclefia * elfe projiciendum.

XXV11I.

XXI.

«nate

Epifcopos placuit ab eo qui non com*
* Si quis in civitate pofitus tres do
municat munera accipere non debere.
minicas ad ecclefiam non acceflcrit, *
pauco tempore abfiineat, ut correptus
XXIX.
effc videatur.
D
I
Energumenus qui ab erratico fpiritu exagitatur, hujus nomen neque ad
altare cum oblatione, recitandum, ne­
que permittendum, ut fua manu in eclefia miniftrct.

XXII.
Si quis de catholica ecclcfia ad harrefitn t ran fi tum fecerit, rurfufque recur­
rerit , placuit , huic poenitentiam non
efle denegandam ; eo quod cognoverit
peccatum fuum . Qui etiam decem an­
nis agat poenitentiam . Cui pofi decem
annos prxftari communio debet. Si ve­
ro infantes fuerint tranfdudi, quod non
fuo vitio peccaverint , incuncflanter re­
cipi debent.

XXX.

E
XXIII.

•’tâ»··· *·
•Mux ali··'

* Jejuniorum b fupeipofitiones per fin-

s Subdtaconos eos ordinari non debe
re, qui in adolefcentia fua fuerint m<rchati ; eo quod pofimodum , per fubreptionem, ad altiorem gradum * promo- .
veantur ; vel fi qui funt in prx teri tum
ordinati, amoveantur.
XXXI.
Adolefcentcx qui poft fidem lavacri
falu-

r Regino I. <c. 1*7. *x Cone. Elib. ΕΛ hk Canon de«i»His nonus apud Aguirre; fcquens vero XVIII.
» Agwirr. ftitt Jt rfff.
j Citat hunc Canonem in Sardicaofi ContUio Can. XIV. Oiiu* Cordub. <fuod & Hincnuius oblervnt in opuft.
gj. c. «ο. Ites· Regino L 1. c. ill. ex Gone. FJlib.
« Hunc Canonctn IpcAxffit videtur Concilium Toletanum XI an. «74.
j Rabanut lib- Penit. c. 4. ex Cone. Elib. t. jo. & in epift. ad Heribxld. c. 11.
.
β Aguirre e«idit : «·» Jit prmuermim . Si Mirm
.
7 Rebenua h«c totidem verbis locis <>t ,«x Canr. Elib. c. p.
’
'

■

II

CONCILIOR UM

ch^ isti ***“**”’
mœchati , aim duxc»·»
cinc uxores , atfta legitima poenitentia ,
placuit ad communionem admitti.

τητ
p Eos qui ab immundis fpiritibus ve­
xantur, ft in fine mortis fuerint conftituti baptizari placet ; fi fideles fuerint,
dandam efle communionem : prohiben­
dum etiam, ne lucernas hi publice ac-,
rendant . Si facere contra interdidlum
voluerint, ’ abftineant a communione.

Apud presbyterum , G quit gravi lapfu in ruinam mortis i adderit , placuit
agere poenitentiam noi| debere, fed po­
tius apud epifeopum. Cogente tamen in­
firmitate neceffe eft presbyterum com­
munionem prxftare debere , & ‘ diaco­
num , ft ei juflerit facerdos.

XXXVIII.
B

Peregre navigantes , aut fi ecclefia in
proximo non fuerit, pofle fidelem , qui
lavacrum fuum * integrum habet, nqc
fit bigamus, baptizare in necefiitate in­
firmitatis pofitum catechumenum : ita ut
fi fupervixerit , ad epifeopum eum per­
ducat, ut per manus impotitionem · pro?* r***d

Si quis gravi lapfu in ruinam mortis
inciderit , placuit , agere poenitentiam
non debere fine epifeopi confultu , fed
potius apud epifeopum agat , cogente
tamen infirmitate Non eft presbytero­
rum aut diaconorum, communionem ta­ 1 ficere poflit.
libus prxftare debere , nift dir juflerit
epifeopus.

~

I

ia

XXXVIT.

χχχπ.

Hir Canon Ac legitur in Uter· editione. ( * )

OMNIUM,

\

XXXIX.

XXXIII.

» Gentiles, fi in infirmitate defideraVerint fibi manum imponi; fi fuerit eo• Placuit in totum prohiberi epifeo- C rum ex aliqua parte vita hofiefta , pla­
pis, presbyteris, & diaconibus, vel omni­ cuit, eis manum imponi, & fieri Chribus clericis pofitis in mimfterio, abftine- ftianos .
re fe a conjugibus fuis, & non genera­
re filios : quicumque vero fecerit , ab
XL.
honore clericatus exterminetur.
Prohiberi placuit , ut cum rationes
XXXIV.
fuas accipiunt pofTefiores , quidquid ad
idoium datum fuerit, acceptum non ’*
m Cereos per diem placuit in coeme­
referant ; fi poft interdidum fecerint ,
terio non incend' ; 4 inquietandi enim per quinquennii fpatia temporum a com­
fpiritus fandiorum non funt. Qt»i ha:c munione efle arcendos.
non obfervaverint , arceantur ab eccleD
LXI.
l\x communione.

XXXV.
* Placuit prohiberi, n ne feminat in
ccemeterio pervigilent ; eo quod Carpe fub
obtentu orationis latenter fcclera com­
mittant .
XXXVI.

Admoneri placuit fideles, ut in quan­
tum poflint, prohibeant ne idola in do­
mibus fuis habeant : fi vero vim me­
tuunt fervorum , vel fcipfos puros con­
fervent ; fi non fecerint , alieni ab ec­
clefia habeantur. .

XL1I.
©·β *··/·'{;
mJy.'i. j

° Placuit , piduras in ecclefia efle
non debere ; ne quod colitur ; * & adoratur, in parietibus depingatur.

<· tf- Ai«kerM ><b de

Eos qui ad fidem primam credulita­
tis accedunt, fi bonae fuerint convcrfatio.

Confer Cyprianum Eplft. J1
Qu··, tecutus eft Card. de Agnlrrt.
Canon hic eft etiam nonus Concilii Vermei. en. I6t.
De hae locutione vide l'crtullienem lib. de Spelt t. 13. lib. de Palico, c. y.
Hone Cenonem MeldenG Concilio tribuit Ivo per. s 1. c. *o.
Aguirre , aor .
In MS adj/aeaeter : hoe tantumI Velafridue Strabo lib. de ebus EccfeC e. »6. yZream pofuit pro /ntfrt> & male interpretatur · Cypriano»
Epi·, ja. & Padanus epift. 'j. integro, farerdote, vocauc . non lapfos.
9 Hunc Cenonem Butcher du, lib. 4. cap. 3. tribuit Λ gat hen 6 Concilio . Vide cenonem fcxruot Concilii Arela). I.
SO Aguirre lufnnti.

i
*
3
e
5
6
y

B

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

*10’
chÎiiti **?“**» intra biennium placuit ad ba-i ur. Neque r pedes eorum lavandi funt
pcifmi gratiam admitti debere ; nifi in­ a facerdot i bus, ♦ fed clericis.
chmsti
firmitate compellente coegerit ratio ,
* »«i
* <«<·
ocius fubvenire periclitanti , vel
LXIX.
gratiam poilulanti.
Admoneri placuit pofleflbres, ut non
patiantur frudus fuos, quos a Deo per­
cipiunt , * a Judxis benedici ; ne no- ·...
Pravam inftitutionem emendari pla­ ftra irritam & infirmam faciant bene- 'u^‘a‘e*
cuit, f juxta au&oritatem feripturarum, di&ionem . Si quis poil interdi&um
ut cun£i_diem Pentecoiles port Pafeha facere ufurpaverit, penitus ab ecclefia
celebremus, non quadragefimam, nifi abjiciatur.
»’»**■
quinquagefimam. Qui non fecerit, · noK
vam hxrcfim induxifle notetur.
1
L.

xi.ni.

XUV.

4

Meretrix que aliquando fuerit, &poftea habuerit maritum ; fi poftmodum ad
credulitatem venerit , incunilanter pla­
cuit efle recipiendam.

LXV.

Ha darda·

Si vero quis clericus vel fidelis cum D«r. i«».
Judicis cibum fumpferit, placuit eum a
communione abflinere, ut debeat emen­
dari .

LL
Ex omni hxrefi * fidelis fi venerit ,
minime éft ad clerum promovendus : vel
fi qui funt in prxteritum ordinati, fine
dubio deponantur.

Qui aliquando fuerit catechumenus,
per infinita tempora nunquam ad ecclefiam accefferit, u eum de clero quif-C
que cognoverit eiTe Chriftianum,Mut teLII.
ftes aliqui ejriterint fideles, placuit, ei
Hi qui inventi fuerint libellos farno-si^i
baptifmum non negari ; * eo quod in
veterem hominem deliquiffe videatur. fos in ecclefia ponere , anathematizentur..

XLVI.

Æ
*»·» (·>

LIII.

* Si quis fidelis apoftata, per infini­
ta tempora, ad ecctefiam non acceffe­
rit; fi tamen aliquando fuerit reverfus ,
nec fuerit idololatra, port decem annos,
puoucmi* placuit communionem accipere.

LXVII.
>»rrh. i.Si quia fidelis habens uxorem ζ non
«p. it.
femel, fed Cppéfucrit moechatus , in
fine mortis
conveniendus
Quod fi
fe promiferit ceffaturum, detur ei com­
munio. Si refufeitatus rurfus fuerit mœ• «hr., ·«. chatus , placuit ulterius non * ludere
ηι·Λ««·ίί··βαιη
communione pacis.

’»Τί·
.i».».

1 Placuit cunftis, ut ab eo epifeopo quis
accipiat communionem , a quo abftentus in crimine aliquo fuerit . Quod fi
alius epifcopus prxiumpferiteum admit­
ti , illo adhuc minime * faciente, vel • fcirat.
confenciente, a quo fuerat communione
privatus, fciat fe hujufmodi caulas in­
ter fratres cum flatus fui periculo prxftaturum.

UV.

Si qui parentes fidem fregerint fpon- d* ι«.
faliorum , triennii tempore * abftinean-.^J/jB«m2
tur. Si tamen iidem fponfus vel fponfii *«»««»»■
in gravi crimine fuerint deprehenfi, ex- M
XLVIII.
pcufeci erunt parentes .· fi in eifdem fue.
Emendari placuit, ut qui baptizan- £rit vitium, & polluerint fe , * fuperior’
tur, ( ut fieri foiebat ) nummos m con­ fententia fervetur.
cham non immittanf ; ne facerdos, quod
gratis accepit , pretio diftrahere videa-

LV.
I Ut Inuocentlor I. in epift. i», c. a.
» Confer Canonem t^timum Cone Ardae. I.
i Agnlrra, ga.
vtmt.
4 Slrrrtlu hnk Canon XVII. Ardar. I· Cone.
y hear Cntiuuu > q. j. f«d calone interpolato cap. ·. s/

Aguirre.

.

Gratianum (cquutui eft Card 'de

CONCILIOR

______ i5
'ÀN N Ο

UM

OMNIUM,

16______

\ cuit abftineri ; nifi forte dari pacem ve- a W i<5
locius neceflitas coegerit infirmitatis.
C H***T

CH XIS Tl

î

LXII.

• Μη».
Sacerdotes qui tantum * coronam poruu· w». fant > ncc facrificant, nec de fuis fumpribus aliquid ad idola praeftant , pla­
cuit port biennium accipere communio­
nem.

’ μ Si · auriga , & pantomimus ere- ; »«i»«
dere voluerint, placuit, ut prius · a&i-‘
bus fuis Tcnuncient, & tunc demum fufcipiantur ; ita ut ulterius ad ea non re*
vertantur . Qui fi facere contra interdtdlum tentaverint, projiciantur ab eccle­
fia.

LVI.

* Magiftratum vero uno anno , quo
agit duumviratum , prohibendum pla­
cuit, ut fe ab ecclefia cohibeat.

LVII.
Matronas, vel carum mariti, ut ve­
il i menta fua» ad ornandam fzcularitcr
pompam non dent; & fi fecerint, trien­
nio abftineantur.

LXIII.

B

• Si qua mulier per adulterium , abfente marito, conceperit, idque poft facinus occiderit ; placuit, ’ neque in fine
dandam efle communionem ; eo quod
geminaverit fcelus.

r. ,r

LXIV

LVIIL

,

Si qua mulier ufque in finem mortis
' Placuit, ubique , & maxime in eo fux cum alieno viro fuerit mœchata,
loco in quo prima cathedra conftituta placuit, nec in fine dandam ei efle comeft epifeopatus , ut interrogentur hi qui1 ' munionem. Si vero eum reliquerit, poft
communicatorias litteras tradunt, anom- decem annos ‘ accipiat communionem,
• x i·’»
nia re<ilc habeant; * fuo teftimonio com- ada legitima poenitentia .
Coo pobcht
f 4 .
9
probati.

LXV.
LIX.
Prohibendum ne qnis'Chriftianus · ut
gentilis s ad idolum Capitolii caufa facrificandi afeendat, & videat. Quod fi fe­
cerit , pari crimine teneatur . Si fuerit
fidelis , port decem annos ; afla ^ni­
tentia, recipiatur.

Si cujus clerici uxor fuerit mochata,
& fcierit eam maritus fuus moechari,
& non eam ftatim projecerit , nec in
fine accipiat communionem ; ne ab his,
qui exemplum bona: converfationia efle
debent, ab eis videantur fixlerum 08gifteria procedere.

LX.

LXVI.

i t
t Si quis idola fregerit , & ibidem
.. Da. fuerit occifus quatenus in evangelio
t”7.. P ° feriptum non eft, neque invenitur · fub
‘,b
apoftolis unquam fa&um , placuit { in
numero eum non recipi martyrum.
B

Si quis * proEvignam fuam duxerit
uxorem, eo quod fit inceftus , placuit ,
nec in fine dandam efle ei commdnionem.

LXVI1.

LXI.

Prohibendum, ne qua fidelis, velca-.
» Si quis poft obitum uxoris fuae, fo­ techumena aut * comatos m, aut viros
rmera ejus duxerit , & ipfa fuerit fide­ cinerarios habeant. Quaecumque hoc fc- reuko,
^cerint, a ^communione arceantur. χ
lis , quinquennium a communione pla-

LXVin.

t Simi'i. huic Geon VII. Coacil. Arelat. I« Confer Canonial yil. Cone. Aretor. J.
I ÎFhfc Celon’âTTpud Grcgorlutn 111. Ia juJidîa panltentiabbni «. r». non appellito nomino CnneilU . E*

Citat Rabwma ia Epift. ad Keribal. c. »«■ Λ
T Vtfo Caooaem IV, & V. Cone. Arctoe. I.
4 Rabaaaa lib. panic, o. n. & in Concll. Mog. «a.

Ivc<
;■
,S
•

p. ». c. ioa.ee Condi. Ehb. «p. j. pro gj.
Butchaedai»
/« fixt.
Aguirre » rât/ps ad .
Aguirre, prrwgeaa.

,ib· *· rtP· "’*·
..
..
«. »«■ « CoaoL

.
EUb. c.

1
tf ■««*· »·

.. r
«7· <· S»·

W

AMPLISSIMA COLLECTIO.
A
LX XIV.
LXVIII.

. AN N O
CH A 1ST I

'■s n«c**«
rn, pl«

Catechumena, fi per adulterium con­
ceperit, * przfocaverit, placuit, in fine
baptizari.

LXIX.
p · < »·
A fte,iao
I . c >,·.

1g
CHRISTI

* Falfiu tefti*, prone eft crimen ab- irch Ikb «J·
ftinebitur: fi tamen non fuerit mortale
quod objecit, & * probaverit; quod ηοΜ.ζ» robflM,
tacuerit, biennii tempore abftineatur.fi XT

autem non probaverit conventui cleri­
corum , placuit, per quinquennium <bftineri.

Si quis forte habens uxorem femel fuerit laplus, placuit, eum quinquennium
LXXV.
y agere * de ea re poenitentiam; & fic
f
reconciliari ; nifi heceflitas infirmitatis
1 St
Si quis autem epifeopum, vel pre»*
pre»*
&··<·* $
r**rtvrvt
epHctf
coegerit ante tempus dare communio- B byterum
, ont
aut JiiA/tfinrvt
diaconum Γ-ιΙ/ι*·
falfis /*rî«v*tînî
crimini-,
nem . Hoc & circa fccminas obfervan- bus appetierit 9 & prpbarc non potue*
rit, * nec. in fine dandam ei cotnmu·' w· «fi «
dum.
nionem.

LXX.
■ Si
VMtiro.
D«cr leo·

LXXVI.

* · Si cum conficientia mariti uxor
fuerit moechata , placuit , nec in fine
dandam efle communionem · fi vero eam
reliquerit , poft decem annos accipiat
communionem,

* Si quis diaconum fe permiferit or­
dinari, & poftea fuerit dcteûus in cri­
mine mortis , quod aliquando cotnmiferit ; fi fponte fuerit confeflus '·, placuit
epm , a&a legitima poenitentia poft
triennium accipere communionem. Quod
LXXI.
Cfi alius eum detexerit , poft quinquenStupratoribus puerorum , nec in fine niumi , afta poenitentia , accipere comdandam efle. communionem.
munionem laicnm debere.

LXXII.

LXXVII.

jr.uhtf·

Si qua vidua fuerit mcechara
Si quis diaconus regens plebem, fine
eumdem poftea habuerit maritum , 'poft epifeopo , vel presbytero aliquos baptiquinquennii tempus , aéla legitima pce- zaverit, z epifeopus eos per benedictio­
œaimiÎiôa· nitentia , placuit , eam * communioni nem perficere debebit. Quod fi ante dc t
reconciliari: fi alium duxerit, relido il­ fxculo * receflerint, fub fide , qua quis
lo, nec in fine dandam efle communio­ credidit, poterit efle juftus.
nemvel fi fuerit ille fidelis, quem ac­
cepit, communionem non accipiat, nifi D
LXXVIÎI.
poft decem annos, a&a legitima· poeni­
tentia ; nifi infirmitas coegerit· velocius
dare communionem.

LXXUI.

‘r t

* Si quis fidelis, habens uxorem, cum r»«” «»·«·
Judza vel gentili fuerit moechatus, a F '
communione arceatur . Quod fi alius
eum detexerit poft quinquennium, aéla
legitima poenitentia , poterit dominiez
fociari communioni.

! q » Det».
Delator fi quis extiterit fidelis , &
tor Ii qu>> per delationem ejus aliquis fuerit proi. ». fcrjptus * vc| interfc&us , placuit, eum
LXXIX.
»o« am i* * nec jn fine accipere communionem .
Si levior caufa fuerit, intra quinquen­
Si quis fidelis alea, id eft, tabula lunium accipere poterit communionem . fent i.un.mv»
un men.: .
nummos,, pumn
placuit,, cum
eum aabftineri
Si catechumenus fuerit, poft quinquennii& fi emendatus ceffaverit, poft annum
.4
tempora admittatur ad baptifmum.
poterit reconciliari * communioni.
Cener/. Gtntrtl. Tom. II.
B
LXMjt.

t Ira in Decret, p. S. cep. »54· «x Concit. Elit». it cxp. 106. ex Cone- Moguntlno, utrob><pic xdJ.t in fine .
Si
mw fcirrit eduhrram , <>//4«. l-mperr /■·
/1m rtnexii .
» Relunui 1. j. de p«nit.
c jj. Regino I. 1. c. J4i. Birchard. 1. 16. e. it & ante dios omne* Cregorla* III· ·« judicii* pernitent, c. *j. led ibi interpolatu* eft Canon.
j Gresortire 1)1. loco cir. c. ij. Regino 1. 3, c. jjl. Géncil. SuelT 11. an. S$j. at Burchardu* 1. ». c. i^j. 8t
1»O p. 4- e. M*· Cbrthaginenfi «dferihunt, » legunt, m*m n.yi z« /er.
4 lea Regino L 1. c. »<7· ex Cone. F.l>b. fed Burch, interpolat lib. 4.
O’·, ex toncil. Turonico.
j Grogoriu» HI. in judkii* panit- r. a?, non appellato Concilio . Rabanp, epift. ad Herib. c.' 10. e> Co->e
Elib. c ;·». Regina I. a. c. 14»· Io in dccret. .p. » c. »u.

co-nrtmnro.

CONCILIOR UM

*
A W Μ Ο
CHRISTI

LXX3Ç

Ptohibendum eft,·ut liberti, quorum
’i» J**4** patroni in faculo fuerint, ad derum
non promoveantur.

LXXXL

ίο

OMNIUM,

Λ niftri epifeoporum pro criminibus colonos fla- A N Μ ο
gellare cum virgis pqteftatem habeant, propter CH **,τ *1
metum aliorum: ut ipfi crimiuofi corrigantur,
& vel inviti poenitentiam agant ; no «Urnaliter pereant. Si vero · feni ores ipionun colo- » mi fainorum indigne tplerint, & aliquam vindiftam f*4*·
exinde exercere voluerint, auteofdem colonos,
ne diftringantur, defendere prcfumpferint, fciant
£e excommunicationis ecclefiafticss lententia fe­
riendos.

Ne fœminx fao potius, * abfi)oe ma­
EX CAP. LXXXV.
ritorum nominibus, laicis feribere au­
.
Si
mulier
maritum fuum , caufa fornicatio- B««h.
deant : * qnx fideles funt, vel literas
nis , venepo interfecerit , aut quacumque arte '
alicujus pacificas ad fuom Colum no­ «perimere
facit; quia dominumάfenioremfuum
men Ccrigitas accipiant.
•° occidit, icculum relinquat , & in mouafterio
pœmteat.

FRAGMENTA

EX EODEM CONCILIO.

QUÆ A GRATIANO, IVONE/ET
Burrhardoex concilio Eliberitano ■ ci­
tantur, & in eo non extant;
■ Juxt» fJtttntiH Gttrfi* Lotij*.

E X

C A B

r.

I

In tribus quadragefimis anni, & in die do- Berth. i »>.
minico, & in qnarta feria, & in fexta feria , J;/*'·,* c.
conjugales continere fe debent, nec illis diebus ,tl.
copulari, quamdru gravata fuerit uxor, id eft,
a quo die Alius in utero motum fecerit ufque
ad partum.- a partu poft xxxrti. dies, fi fi­
lms ; fi autem filia, poft Lvr.

‘M pia*it T^Ffinitio incauta laudabiliter folvenda eft ;
p ,.'Γ L-/ nec eft praevaricatio, fed temeritatis emenEX EODEM
'·· *·»«*· datio.
Iit», ii. cip
C Si mater filium fuum fponte occiderit, xvJ^·^· ”·
·’«■*d
EX CAP. III
annos peeniteat, & nunquam mutet, nifi’ndie c ' ’
dominico. Mulier autem paupercula fi fecerit,
i coecii Hi» Omnis homo, ante faergm communionem, pro diflicultatp nutriendi , fex annos pe ni teat.
· ProPr’a uxore abftinere debet tribus , aut
E X E OD E M.
4 >· O«»>i quatuor, aut alias quinque , aut feptem, aut
jî"0 ,
diebus, λ Nec inter catholicos connumcSi
vero
quis
b clericus vel fidelis '.um Judcis
”
/'»». i»·* rabitur, qui in iflis videlicet temporibus» paf■> · cap >> cha, pentecofte , fic natali domini non com­ cibum fumplcrft, placuit, eum a communionek ”*** f"F
abftineri', ut debeat emendari.
c** "
municaverit .
« Nrr iHttr. ) Hac u/qnc ad fiaeia *b/unt
loco rp Bhrchardo St Ivoqo .

■ s» f
PllWi |v«.
l« C It
dutch ). ··.
-P ■ « qwt
hoc «Um
•pet , iH
oiciaft·* ,
I» CCMC.
Blib Iribatm.
iur, nt ca··
At. Hibera.
■ it»>. Berth.

Ivo p. tf.

lueh· lib atc «,.!▼· f.

«b hoc

EXEO D-E M.

Adjeftum eft etiam , quoidam Chriftianos ad IWjL <·? · it
EX EODEM C A F.
apoftafiain (quod dici nefas eft) tranfenntes ,
Pueri ante* annos quatuordecim non cogan­ & idolorum cultu , ac fa:rificiorum contamiDnatidnc. profanatos: quos a Chrifti corpore &
tur iorare.. Puella quoque , fi in puerili state fangume quod udum redempti fuerant renafeenfita, m domo patris , illo ne'eiente , fe jura­ do, jubemiuabfcindi: &firefipifcentetforteeli·
mento conftxinxerit , & pater ftatim ut audie­ Îuando fuerint ad lamenta converti, bis, quamrit, contradixerit, vota ejus & juramenta irri­
iu vivunt, agenda veenitentia eft , & in. ulti­
ta erunt, & facilius emendabitur .
mo fine fuo reconciiationis gratia tribuenda ;
dicente domino: Afc/a narrem pttcelertr, ffdtt’*·
EX CAP. V
cenvtrtefur, & vvat.

Qui in quadragefima aut pafcha cognoverit
uxorem fuam , & noluerit abftinerc ab ea ,
unum annum peeniteat, aut pretium, videlicet
xxv. foiidorum, ad ecdefiam tribuat, aut pauSribus dividat. Si per ebrietatem, define conetudine acciderit, xu dies peeniteat.

E X

E O D E

De his qu; apoftatant, & raro fe ad code- fort. t». tp.
fiam repraevntant , nec quidem pcenhentiam **? ·*·
agere quzrunt, & poftea in infirmitate arrepti
petunt communionem , placuit , non dandam
E X C A P. IX.
e eis communionem, nifi revelaverint eorum re­
dam fidem , & egerint fruftus dignos perniDecrevit ian&a fynodus, u t epifcopi, ac mi- teutiar

AD
t Falfi» attribuemur fMMUt·· Canour» CundL Ehbcritiao, ut refit poft Mendozim admonet Card. Aguirre.
i Furtt «r uiiquo Concilio Hlberneaft
quod !<{·»<ia vitio niatatum eft ia Hiber. Horum Canonum Hiberneoftuui fetrÔ* Capitula Luca* Dachetiua edidit ia Spieilegio u ». unde Incaute Ragino ζ ». c. 3*1. deferipfit : r, f,.

V

amplissima collectio.

1*

AD CONCILIUM ELIBERITANUM
υϊΜ» féru 30p. cc/dbrc/MW
D D I

7*

I 0.

φΗ Y7Etus Golleftio noftra Lutenfis annorum A Holftenii ad eundem locum difeimus. Res igi1**1- y circiter nongentorum inter cetera Con- tur poftulabat ut a re minime muliebri ChnChricilia , quorum canones in epitomen redaftos ftunr
fttane fœminx
fceminae arcerentur. Canon XVI qui ca
ca-­
comple&i tur, magnum Eliberitanum concilium noni edito XV. refpondet, fenfumplane oppooffert, quod defumpfifle fe ejus Synopfis au- firum abeo, quem ferunt vulgati, exhibet ;
quo enim loco vulgatus edicit, ne puelleChriftor in ipTa concilii fronte teftatur ex libro uuo
pucUrk-hri"
s
quodam Gafewvi (a) Quis fit .Gabrenfis ifteli- ftianorum cum. Gent
iJ‘ i bus “copulentur;
noftes
ber; ubi locus ifte jaceat, incompertum mihi conjunftionc.u
1 ' j
*hanc admittit, ut inferius pate­
eft; quamvisnonijrnoro Gabfimnomenfaillelo- bit. Et quidem fi res ipfa fpcftarctur, vix fieri
temple Chriftiani
ci in Gallia fiti · Sed ambigendi cantam pnebet potuiffc ·«·_
videbatur, ut
1
collectio illa, num locus aliquis Hifoanic de- erant rariores , & tota provincia Gentilibus
interdici penitus Chriftiqnis .potuiffigentur; cum tota illa colle&io ex Hifpanicis inundabat,
i
;__ l‘_ cum
__ Gentilibus
2—.,, fiilrem
11__ iis
I r
libris dedufta fit; nam primo exhibet Martini. fet, ne connubià
, jungerentur. At cum
Bracarenfis canonum coJleftionem ; dein fucce- qui. moderatiores eflent
_ Geirtrf
____.
dont ex
libro excerpta ; tandem ex Arelatenfe concilium I. anni 314. nempe cirCttHfbtteufi libro reliqua. Utcumque res habeat Bea hoc idem tempus habitum nuptias hafcevehalcevefcfe ex hoc Gabrenfi libro defumptr EliberitaEbberita- tet, ac mandet can. XI. ut puellae Gentilibus
1 ’
r
. ' ‘
‘
.
.
/·
ni canones £ra
canonum epitomes
· Ex his nuptx
afiqaaate
trmport
ftftmttir
λ cmnum" in
· quibufdam
’* n
* editis
·· ' variant
· - ; dé
’ ­ se, utpote criminis alicuius reas; ideo negan­
nonnuili.
ab
funt etiam nonnulli , five quod ab sudore fy- tem particulam, unie in editis legitur, hic vitio
popfis noftnt reis&i fint, quod minus utiles ad codicis deçflé/uipicor.
Certum tempus quo Eliberitani Patres con­
prrfentem difdplinam judicant, five quod in
Gabrenfi codice defuerint. Qyos vero defidera- venerunt aliud alii ftatuunt ; dêfignant enim
ti deprehendi, font canon XL. XLV. L.LV1. nonnulli.‘annum Chrifti 303- alii annum 305.
LXXI. LXXnl. LXXIV LXXVII. LXXYII1.
alii 306. & funt etiam qui vicinius Nicaeno
LXXIX. LXJÇX. Ordo eft etiam in plerifque concilio tempus alignent. Ego annum 309. ma­
ab editis diverfus ; & qui interdum in editis luerim, quod in vetuftis concilii hujus codici­
geminos in canones diftedus eft, hic unus re- bus habitum legatur die iduum majarum; quas
prefentatur ; fic canones XXV. & XXVI. in ' faite dies anno 309. in dominicam incidit. Obtiunum conjunfti funt. Ac denique canon unus, nuiffe enim jam tunc morem die dominica exÎ[iii
iii ibi eft
“ LXIX.
’
‘in editis nufpiam
' ~
_‘
legitur
C ordiendi concilia ex Nicaeno concilio difeimus.
Hanc ergo Eliberitanorum canonuip epito­
lavetur in eo ne mulieres venatum xant, cu­
jus fànâionis caulas afferrem tres. Primo quod men hic dare integram conftitui; forte enim
mulieres minus -decet cijrcumcuriare . Secundo ledores obfcuriflimis concilii hujus legibus perJjuod pehculofiun haberetur illas dum ferasin- fpiciendis hinc lucis aliquid nancifccntur. Cum
eâan tur ( longius' ab aliorum confpeftu remo­ vero ordinem tenere canones hofce in fummam
tas , ut fiepe accidit venantibus , excurrere . côntraâos ab editis diverfum fuperms indica­
Denique venatorum profeflio fsva tunc &fan- verim; ideo fervato manufcripti ordini alium a
gui&ana cenfebatur; quare gladiatores venato­ latere numerum editorum canonum adjunxi ,
riam exercebant, ut ex Aras finceris SS. Per­ ut leftores intelligant ad quem editum canopetuae & Felicitatis XVIII. & ex adnotatione nem Cingule epitomis fanftiones referantur

Ordo canonum
vulgatorum.

EX CONCILIO LIB ERIT ANO
k

Ordo Epitomis

L’

I.

Π.

Π.

III.

III.

IV.

IV.

V.

V.

ÇI quis poft baptifinum Idolis immolaverit ,
nec in finem accipiat communranem.
Flamines fi poft regenerationem wptifmi facrificaverit ( f. lacrificaverint ) vel homicidium
fecerit ( f. fecerint ) aut necatus foerit ( mo­
ratus ) ne in finem communicet. Flamines fi muflimus ( fic ) dedent Idolis ,
aaa pcenitentia communicet.
Flamines fi converfi fiierint poft triennium
baptizetur.
Si qua domina ancillam pro telo battederit, & mortua fuerit , quinque annis pceniteat.
Si quis per maleficium alterum occiferit, nec
in finem communicet.
B *
VII.

D

VI.

i

Cne>L Gnurel- t|m«. II.

VI.

(λ) LeMeAm Ugabrienfi «x»ent B«n<rinî <n App**J. *4 Optra S. Leonh , uat vcro urba Epiicapali* ta
Haviacia Batica

CO NC ILIORUM

zj

Onio vulgatus
*
V1L

IX

DC.

*

IiCh'î·

.

Detft XI. Jed fuppletxr inferior.

XI.

XJ],

XII

XIII.

XIII.

XIV.
, ,

XIV.

XV.

XV.

XVI,

XVI

XVII,

XVIL

XVIII.
XI,

E/l prier parr
cxnonii IX·

ita figxat
MS codex.

XIX

XIX.

XVIII.
XX.

XX.
XXI.

XXI.

XXII.

XXII.

ΧΧΙΠ.

XXIII

XXIV,

XXIV.

XXV.

XXV. XXVI.

XXVII.
XXVIII. XXIX.

XXXII.

_ XXXIII.

XXXIV. XXXV.
XXXVI
XXXVII.
XXXVL1I.

XXXIX.

XXVI.
XXVII.
XXVIII.

___
XXX.

XXXI.

z
XXXII.
XXX III.
XXXIV,

XXXV
XXXVI.
XXXVII.
XXXVIII.
XXXIX.

>4

\
Pofl poenitentiam mœchie fi quis fornicatus
fuerit, nec in Anum communicet.
Femina qui fine caufii dimifent maritam ,
& alterum auxerit, nec ia finem communicet.
Si qua mulier demiierit maritum unum ft
alterum nupferH, antequam momtnt quem dimiferit, non communicet abfqueneceflTe mortis.
Poft quinquennium accipiat communionem (')■
Decimae taxea fft idrâ ac CaaeaVvZ/. repe-

VIII.

VIII.

OMNI ÙM,

A

Ordo epitomis.
VII,

\

\

·'

Si quis cathecumina graviter fi fuerit infir­
ma infra quinquennium baptizetur.
Qui Lenociwm faciunt , nec in finem ComB municent.
Devota fi. adulteraveritnec in finem com*
municeb*.
.·
Virgines fi adulteraverint quinque annis pœç* niteant '■
Propter copiam puellarum gentilibus in ma­
trimonium dandae funt virgin er , ne. «taa in
flore tumens in adulteriis lude retolvatur ( f.
luto reiolyatur Y (1 ).
.
Hstrctici fi converti fuerint filias fi dederint
fudeis vel haereticis quinque annos poniteant.
-Si quit fidelis filiam fugm iacerdoti Idolo­
rum junxerint.
.
Similiter & fizmina fi dimiferit adulterum
maritum , ft alterius copulaverit cxçommunjC cetur .
Epifcopus , presbyter, diaconus fi mcecatus
fuerit in finem communicet. («)
Epifcopus , presbyter non agant negotium.
Si quis clericus ufuram acceperint degrade­
tur. Si laicus excommunicetur.
Si quis presbyter tres feptimanas qon fuerit
ad ecclefiam corripiatur ( ♦ ).
Si catholicus in barefe fuerit & reverfus fue­
rit decem poenitentia agant.
Jejunare oportet per fingulos menfes excepto
julio & augufio·
Qui in peregre fuerit baptizatus in ciero non
admittendus
Epiftolae communicaturis fimplice dande .
D Omne fabbato jejunetur .
Epifcopus vel quilibet clericus extraneam
mulierem domi non habeat.
Inergumenos non communicet nec epifcopus
munus ab eo accipiat. nec in clero promovea­
tur , vel fi ordinatur deponatur ; nec epifcopus
munus accipiat non communicante (ta non
communicante ) ( r ).
Exçommnnicatus (. f. excommunicatis ) pres­
byter'in neceflitatc communionem det.
Epifcopus , presbyter, diaconus vel clericus
abftineant ab uxoribus fuis.
Cereos in cymiteriis non incendi, quod fi
quis fecerit excommunicetur . Mulieres non
pervigilent in eymiteriis.
E Pià uras in ecdefia fieri non debere.
Inergumetii in fine pofiti baptizentur ft com­
municent. Pernitentes non incendat publice lu­
cernas.
In necelfe bigamus, aut quilibet fidelis ba­
ptizet, & ab epifeopis confirmetur.
Gentiles in infirmitate politi fi defideraverint chriftianos efficiar.
Qjiod datur ad Idola fideles non accipiant.
Domini vetent fervis fuis Idola colere.
Qjii ad primam credulitatis fidem veniunt
poil duos annos baptizari.
Or-

,

COLLECTIO.

AMPLISSIMA
Ordo epitomis.

XL.
XLIVx

XLI.

XLVI.

XLIL

XLVIL
XLVni.
XLIX.

XLIV.
XLV.

IX
LU.

XLVI.
XLVII.

rrrr

XLVIU.

LIV.

XLIX.

A

ai

Λ
Poft pafcha quinquagefima teneatur non qua*
dragefima.
Meretrix fi coriverfa fuerit recipiatur. '
D<tf CMM XLK tditiu.
Fideles apoftatas per multos annos fi con­
verti» fuerit per decem annos communicet.
Uxorem Jubens fi necatus ( mocatus ) fue­
rit in ncceffe, danda ei communio , fi promiferit jam non mcecare.
De baptizato» nihil accipiat clefos.
. Ne poffeffores fruâus fiios Judeis dent bene­
dicendo.
Z&efl cavea L. fditMi.

LV.

L.

LVH.

LL

Lvm.

LIL

LIX

Γ.ΤΤΓ

IX

uv.

LXI.

LV.
X.

Τ.ΥΠ

LVI.

LXI II.

LVH.

LXTV.

LVin.

LXV.

LIX.

LXVI.

IX

LXVH.

LXL

ycrai.

LXIL

i

tqox.

Lxm.

LXX

LXIV.

' LXX1I.

HsereTe ad plerum non promdveantur.
Qui inventi fuerint famofa in ecclefia pone- v
re anathcmentur·
Epifcopus excommunicatum alterius non recipiat.
Parentes fine culpa fi1' fponfos .fequeftrave- *
rint triennio poenitentiam agant.
Sacerdotes Idolorum poft bjer nium recipiantur.
Dttfl cmm tail er LVI.
Nullus fidelis ad pompgpi fieculi veftimentum futim det.
Qgi communicaturi has literas epifcopo de­
ferent interrogentur fi omnia refte fuo teftimonio compromit.
\
Ne nuis Chriftianus Capitolium afcendat
quod u fecerit decem annos abftineatur.
C 3 Qui Idola fregerit & ibidem ^occifus fuerit
inter martyres noh recipiendus.
Qpi duas forores habuerit uxores quinque
annos pcaniteant Auriga vel Pantomima fe converfi fuerint re­
cipiantur.
Si qo« maritata adulteraverit & filium occiderit, ne in finem accipiat communionem.
Si qua foemina fidelis mixcata fuerit poftde- cem annos communicet, fi eum dcmifcrit.
Uxor‘clerici fi mcecata fuerit & non eam dimiferit nec in finem communicet.
Si quis prevignam fuam duxerit uxorem nec
in finem communicet.
Fidelis vel cathicumina fcinanOj viros habent
D( detfi
)
Cathecumina ^adulteraverit & fuffocaverit
filium in finem baptizetur.
Uxoratus fi lapfiis fuerit quinque annis p<eniteat.
Si cumconfcieotiamarita (fartt mariti)uxor
adulteraverit ne in finem accipiat commu­
nionem .
Ihtfl c»»»» tdituf LXXI.

LXVI_

Si qua vidua macata fuerit & poft h«c ma­
ritum illum habuerit quinque annos pceniteat.
iDtfuAi CAMMt LXX1Il. LUCII'. rdrti,

LXXV

LXXYL.

LXVH.

LXvni.

Si quis facerdotem in crimen accufaverit in,
finem communicet ( «fia mm»« d^qtte tim»·
E dater nèc in finem. )
Diaconum det edus fuerit ut ante ordinatio­
nem crimen àdmifiile, ut laicui poft quinque
annos communicet.
Dtfdnt rfUqm taeonet tditi LXXVlf.LXXVTlI
LXXIX. LXXX. LXXXL

mi editis

LXIX.

,

Femine ad venaüohçm non vadant ·.

COLLECTORIS NOTÆ IN CANONES SUPERIORES.'
(i ) A/ fv/afaraMïia· aecjfiat hwUh*. Défont poftrama
in «dftte
r«M hac ia
*4ttte , Λ Jraiai fort* eft
t·
u/nrltwerf
forte
Etiam priori v)ro intra quii
/At« ■«*!»« éiutftrrtt kJ f»r»faa*oM»· ·/
--------- —vel
r c—

aaaaatae etadoo Boa^oaiteaelcef< nifi «o qulnqaennio «lapio-

*7

CONCILIORUM OMNIUM

( i ) Editu» canon ita concipitur · Propior copiaot paofiarm GoatiliStta «/«,«» an matrinraaia·» 4a»J* [not
»/'g.v*r
ne ai.,firrt («»»»«< <· *du/rw,> <«/»»«» rrfrivator ■ Vulgat* ha* leAio opalmuaa fMMnt
reddit » 4 fenfa» eft . Puellarum copi* fuadrre nequ»quatu debet, ut gentilibu» puella elocentur ; M· juvencula
illa »U' facile llfat
aJaltorram ideft ad crimen idololatria admittendum inducet. Sed ft aoftra feu lafllo fenfum reddit plane non meptum ; edicit enicu at puelle cum multa £n» , elocentur poti** GetOilibu» quam
innupta pcflcvCrent propter impudicitia periculum. Utra Icflio geoutaa habenda Ut viderint dofli. Vida * qud
de,hoc canone fuperiua animadverti.
( j ) lu /if.-m iotnmuHfirt . Vulgatu* are i" (*» &t. cui le&toni tot*» conteitu* plus lavet
( «)' st
f.-ftiytr- t*r>
ffc. Vulgatu,
Si
rtvHato ptfiiftt, Sunt qui vulgatum banc raneή-m ad slerlco» tantuSumodo referant, de qnibui videndus Mendota (a Opufculo de r«jirn»»A reacrA» EUia*
r-i·"», ad hunc canonesn. Huic opiniont Icilio noftri codici» lavet. Idem Meed ota intetdiûnm bec ad lateo» re­
fert , qussn itt rem adducit Oii teftunonium qui in concilio Sardiranli teftttu» eft .· Mrvix, f· fqpevtan/ rturilt»
frtirrs tfvfnif t»ift '.·uifc. vi p ftrir ZaZcvt in c« »» f*a ianunoratar eioHato , trrr iaailMiaa Jiot » </g|l tna» fopii..Iriroflrt nxiritum , cr^vine vac pre va>erv. Quibus verbi» caaonem huae Ellbcritanul* indicari vir
idem i la'iflimu» ccofuit . Sed cvr* ab'anno 109. qno Eliber, anum conciliem eft habitum » ad annum )ap. « v«J
;n· ur ef.o infer>u« 'demoniltab , quo Sardieenfe convenit, fat longum annorum fpatlum ratercetferit, nari pojuit <1 c >u alio quopiam .on<>l,o quod ad nos nequaquam pervenit, fimili» quoad lalco» fanâio Attueretur, iden,que concilium, non vero Eliher tanurn Ofius pr» oeuft» biberet.
( 5 1 fotu» fle canon ex duphci vulgato canone XXVIII &XX1X. coalefcetu latiutft clari*» explicat , quod
in ilii» fubobfcuriu» contipetur ,'en duo» illos · XXVIII. Ep/fiopot p/oralf λΛ r» fui <»v ceavavararZa», txaaero at·
uiaiftrft .

Nota

GaRSIÆ

Loa l

£____
s

JE.

cod.
Hahrt' Γ,χι.
l i triti; a .

Dlltntt per­
son. ilium
hdntutn cfl .

R.frllU.t
ob lCCt 10 .

guAqptis
<o»/iti> E ibsttuu qaa

j

Bellarm

lib. ». *de imag cap..»g,||ir, fe>_

ait hoc concilium provinciale faifle > fit minime connrmatirm frequenter erratic, tdeo quod lapfoa ■ aliofqu·
plure, peccatoiei graves , lire» pceniteaat · ne quidem
in mortis articulo abfolvi concedat put*» eains vir fobCiTmie doâus per denegatam communionem , non euchariftiam, fed facramentalcm reconciliationem & abfolutionem tnuUlgr debare . prwtorta quod canone 69.
reconciliatio tt communio figuificatu eodem accipiaalur .
R.rouiu, , cum ob prsrdiilain caufam , de hoc eodem gtrea^ fn.
concilio, qu*£ prope Novatiani fine, attigi flet, ton* 1. t*ati*,q«4m
N Ο T. «
S E T E R t N !
B I K tl.
autm domini 57. numero 11 ». & tribu» feqecntibu» p*u- f«qaiaer.
Io liberlu, & *cnui fcripfiflet, e* deiacep· tomo *.apno Chrift i joj num.41 ..valde mitigavit: it* enim ibidem
4 C>’o!'um. ) Anno domini joy. quo Marcelin» pon­
dc
petnbu» concilii , fc bpfotum reconciliat torva fer ibit .·
tifex eulefie» Conftanthis & Galenus iitrperii gnbgrn»·
iu
]a tenebant
Csw v«x ai illii it f· rr />·· flaMM ud /anervari»
i.;'.c
terebant , quique ell vigetimos anno» ante ctlebt».nnc.l
J?vv>aa»
M^ifin rmfaeter, ·"<> /» ,
teiuftnpr^·
tum .oncilium Ni.-senum , hanc fynodntn habitam effc ,
Γ·<η.ι . Exiflimat igitur hanc fynoducu legitimam fulBe
peeler auOoritafam Innocentii epdl ] cap. t. huic adatque
abomnî
Errori»culpa
liberam
:
addent
.
Illlu»
nullam,
fcripti Canopei evident*' ollendunt ■ Primo enim S> qui ficut de allu sapudaoHqutorea nominati·» mentionem fieri,
bufdam ali s fluentibus canonib·» , udellbu* m oarf*
vutione laptis ρ,τηitantia quidem coiiicdilur , fed ad B 'ideoqne prope au tiquât am remanfiCc > ·* de caela, quod
hrc dc lapfis ronftitut* niale farte *b ipu» accept* ,
trtren.lum alio» communio negatur . Item c*none »5.
difplicuermt . Novatiam lapio» fimel · communione fc
agitur dc illi» qui aflerchaat Iiteras a conlelforibus feripernitentia eucludcbaat
patre» huiue concilii eoldem ,
pta» » quarum interventu , lapfi facilius leciperentur .
quod frequenti* lap forum ac traditorum eo rempore exi'
Apparet igitur epilcopos Hifpani» , eo tempore quo
gebat , ad deterrendum alio», a comummoac dumtaxat
pax ecxlefi* nondum reddit* · & perfecutio nondum
arcebant- · pani tanti a autem ft paccatoeum abfafattoprorfus cxtin&» erit, Conftantti non OnAantiOi tem­
ue non prohibebant, ita Baron. num. 4». ft 4J· Reli­
poribus I.liberlm convemiTe , & contra imminentem fu­
qui vero canone, , quomodo explicandi , ft ab errori»
tons gladium, arma & fcuta h^c prepaxa/fe, Conflaro
nota vindicandi fint,JLufr* patebit.
t>nu, omnes ecclefie perfe.utores devicit , & traoqailif
i F.liirrifaKKur f ) 5unV qui dua» in Hifaama hoc no- Diplex Bli•iiui ii pacem eidem reddidit
nulla igitur ratio aut nemine fuiffe urbe» putent . eoam, quo ia Pro loci* Bar ben» tu Hficeiftai urgebat . ut ab eodem bellum aliquod tibi infe­
cica , prope Granatam , infignem nunc apud Hlfaano* paai*.
rendum eciledx metueret , qu; pacis & tranquillitatis
civilium rerum conventum , in raiauiua monti» Exvir·
reddita- auflot cxtiteiat. Galerius tempore Coofttutii ,
fit* efl , ut ex mulli» aju» ruinis oeeftat · alturam ta* ______ ,
erga C hriftianos optime a fleri r . ChnftianOtun» »l>o»ex>·
pmvmcia NarbonenC, nunc * Collibra appellatam. Alis ~ ■____
lio. alios mr-rie dmiTnia ;n oriente mrilûavit . tempo­
vero in er utramque dffttnguunt, ut ea, quo eft In B*·
re igitur fupraLHo t nimirum Chrifli nari <os. quo
tic»
, Eliberi» tantum five Eliberi rvaE dicaturi Nir- 1
I i'snfl a nt nisi cum C aleuo collega ultnnum annum impe
bonenfia vero ifh Illiberi» , sum 1. ouueupetar . Quod
m fui agebir-. hanc f,-nodum prbvincislem habitam efx->
utcumque
Plinii probant auâoritatc , qui libro j. cap.
(<· . irri.-r elf fenstntix . Maxime quod Innocentius il (
1 de Batics oppidi» agens, Eliberi, inquit, quod EUii-seibU' que mfn <11 noti» adcanonem s. aUc abiniua ,
benm.
Et
cap. 4. ejufdem libri , da Natbonenfi» pcoInc a iicK, dit*i evi eatiflinm teAimonio confirrnet ,
v.neiu oppidi».- Illiberi» magna quondam urbi» Mnc te­
illud Iiimuui'i concilium . quo Ixpli* ac gravibus pec,anue
vefligium
. Et Livius libro jt. Pyrenuum transtoribu. in extremo vita: petits.Io pœsiitentia conccdirui ,
greditur , & ad oppidum lUiberim caftra locat . Qua
cummunro negatur . tunc hab'tnm efl'c , quando crabiis
ratione
etiam
Aribcndutn
arbitrantor apud_Pomgpalom
peifecoti -nibus erJefn alfligeretur , e.que pax nulla redMelam & Strabonem . Verum exiftimo aliud emcartaa
dna eflet . S> qui, dicat Innoceneiiiin non de concilii
& notius efle difcrimen inter haa urbe» , ut illa , qua
I lilwtrini, fed polm, C.vpr uni tunpnriSni iocuinm fuifcfl in proym.ia Tarraconenû Cauco Itlibpss , qu· eft
tc ; aliquid forte dice er , ft Cs-pnahus com patribus
Cnllibrc t hac Bstics, Ellteri» iulum decetur » fuiflehuius concilii, de lapiis tempore perfecotioriis ad ercleque dt erfa» urbe» , ft diverfia peovlnal» ft muttopollfiara tecip'cnd s « non aliter fcsibflet , Cyprianu» ennn
txnis it tributa» ·. confiat *« fuhfoiptionlb·» concilio­
epill. g. ad Coinelislm fcrtlaen· exifliinat , cum lapiy
rum
Hoc veto apud Eliberim » in provincia Botica
tempore perletulioms rennfhu»atque indulgentias afen
roaflum eft , ut docliore» exiftimast , ft fabfcrlpttone*
duin «fie
pa res veio hums concilu contrario modo
epicoporum indicant . Hvrc Garfia». Idam tradit Barofen»iunt : Innocentius ergo prardiAo loco, <ie hij , non
niu, anno pradiflo , num. J9. advena epi copelee fede Cypriani lemporibur locutu» ell ■ Jta Baromus an­
(iens Eliberi, qu» ft Liberta , interdum etiam Illibati»
no Chtilb .os- num. co. & *q. Beliarm. lib. a.deiuiadifla eft , Granatam ttanslatam efle.
gimbui sap. q^J+a.bcs .aufam , le^or atnlcc, cur de tem­
...Card.
____
______
e XIX.
. ) Inter alio* hoc nomine cala- O6i>, «pifeo.
pore habiti coucilii , illufliiflimi
Baron. _____
fenten-_
tianr ampleflamur & fequamur ,. a Garflc Loaifu dil.-0 bre» div^rfarum ecdefiarun» epifeopw t hufc fynode in- mi Cordu:
colletlori,
atque
inter
terfuit
Ofius
epifCopu»
Cordubcnfia,
qui Diocletiani par- benfa, roagenvffimi cvneilidrum Hifpani* collectoris
fecutione urgente vexillum confefftonr» ad ver fu» impie- trflbr.
p»etia docliflimi fententia ,l.hreprums. 11« dc tempotatem erexit. Quamobrein a patribui magnuvOfiu» eoo-Car magau»
re'hu;«, contilii. Pe t jus aucloritare , fsnpsores nmifellor eft appellata» . Coram pru£de fie fidem Chrifti Ou»4 *pf*>tice variant. <^uod 1 a. 6. ». >>· >7 «*· &c. eaoonej
confeffom efle , iofemet in Ilicri» quaa ad Conftanttum t***··
lapfli comntunioneni in hne vi'ie adilnentet , Novaliaimperatorem frrlpïit teflatur hi» verbi» : Sg»
no, quodque je. caiun Vigilantia , go. 'Onouiechi» fanir muHui crpirii { pr/frtt·» rumperfrentf» mivtrttur ai an»
vote sider'entur, tipiinul! 1 <i>am viri doflitfimi hane fyt»» Manimiaat, ftc. recitat ea» S. Athanaf. in epiftola ad
nodum vel rcpiobatam , vel erroneam efle fenferunt .
Mehhmr Canus hbro 5. sic loci, sip 4. fcribit canofolitariam vitam agente» Qui dc pauio fupertu» de eo
dem Ofio adverfat Arranot huc ait Afngae f»»Jpalf» tfti ,
taem qe. hn;«a connlii erroneous efll·
RevereudiiUmus

Qiu -oncili» ediderunt , aliud eaput adjiciunt
-,
J , quod
habetur ;i. η : v fl f Si qU4 mulier
”
Verum
cum conliet e» antiqui. Critum manufcrtpt>> cndiribu, , & Bor.l»»rdo iit». 6. sap 41 & Ivcne par
e* corHilio apud Vctmcria» ! no» confuho omifimus .

fi.

A* illuftriffimua Card.

AMPLISSIMA COL L E C T I O*

Jo T

r..r______ _>*ifaat.· at^aepte^feragefmamaaaam'a A priani an côaalii Elibertfai t das peri bat , vide qua fea.

Oh «ate » eanfefeae & ev tempftor agebat , rtfpttemndt , Funflor
•atow Oft multis pontificiis , lagatioMbus · qui conciliis interfuerat.

fidem ft jemlofiam testera havetkos ft fcbifoMiticos deAndontr pee CentanUum imperatorem vi coaâas con
«raAthastefinm (hbfMpfie, vit ôtate psaMMdl, ft cor
pere lmbedllls * vecam ipfius Athauafil OTftmoeio ftatim refipeit . Qeod Igitur Me Gar&av Loaüfh « Nicepber. ft Ifidor. notât, eem fine inteWa tniffe , eomnsailiia· efiê, pntebre tradit Baran, anno Chriftl jyy.

asit. pe> * ftqueetlbes.
»«111
-

,
Valerim CelarmcuftuMM
qnh7 h queHt»

Psmbyteriqae
dee cooeflio
ietvrivenat,
* ri*>T
• /sets lllma.

Felicem ft Sablmsm , quorum hle memio babeter .
( l ) «Ce HifpesM epifeopoe tUos , quas lepra In visa
StophaM ft tat concilio qeodam Afttqano > Befilidi k
Martiali lapfis Hlfpani» eptfcopte (ablhtuto· efle disiOMU , ao· e* improbabile . Gardas Loeifa hic octet
dnos feKe Sabinos , quorum primus poft Marcellum ,
^tendes poft Martlamim federit. De Valerio bac Batoniue peed, anno goy. aum '40. Iaterfa/t rua» Vatar/·'
Cafarâara^aattt fa< fai natta»· aaptt .
( tu aidianu ) adatiaijh· Tittaatt diaceaa ta ·· aertaattae aftu efi. Ntt taie· baae aliaat agttaijllaaaatai ai iila ,
beat ta aaÛt arjMt aintt Mft iffmmu, Gsrliet
notes estas catalogo fitnftornm adfcrtptum eflà · ejufque
eorpos Strsdn prope Rlbagorcasu hodie magna populi
VOMteUOM coli. J
d ^tfdetttibat attain j·. pettiyiertt) Presbyteros cum
plebe interefië couciilo (alitos non ad judicandum » fu pra dialmna jn notis ad concilium apoftoluruiu its. verMe I 111. Jyaadar. Sunt qui dirent ( inquit Gerbe, )
poll fabferiptiooes epifeoporum t tn vetufto codice leg*
loouencoi presbyterorum.
kefiitetus presb. de · EJepel
Natalis presbyter de Orfuaa.
Mearas presbyter de lllitutgi.

Lamponius presbyter Kara la.
•«rMfhl-i.
yerreUniaft·

Ctf

Barbatus de · Advingl
Μΐς1Λβ11Ι«
Ateva.

Leo A oct nipt.
v
Liberatur, de Ellocrota .
Januarcus, de Lauro.
Januarius, Barb· V litor miis, a G ebro .
Titus a Vine.
Enchorius a Municipio.
Vtaoe, Ulia
Silvanus. Senlblna.
Ianuarius , Urc>.
.SO, Gemela.
Turinus, Cafte Nona.
Luxurias, de Droaa
Esnetitus, Barca.
Xumancins. SoliaEumenciaiuss , Offigi.
E vexes, Carthagine.
Julianus Corduba presbyter.
Sapra in principio dicitur .· Relidentibus etiam viginli
ft fex presbyteris. Hsk GarGas de (ubTcrlptionibus
e Ntf ia fartant ad tatataaatattm fafttpara . ) Since­
re ponitentibus non efle vii* nefandum viaticum > et­
iam 00n afla letitiiua prendentia > fi morti, periculum
(«pervenerit, ftatuit Ancyrana fynndus cap. 6. ft Νί-

bnne arnsd

era dixioru, in principle, verbo Ceattlfam,.BeUacminas asm MOM,
libro 'tcundo de imagiiabea “P »■ non'tantum perca- precatasm.
* none», fexagefiasumaonoai bajne coacilil, fed etiam per
' IdesB
·*— te
*-■*■
ft i motuum
------------ ·
Itinocentii
—------ eford
—^m
ftme
---------------------------argot, patres■la
hsc (ynqdo coagregatoe, lapfis foUmaAloaem pmnitentio, GT earn pèt ar eat, Injun alfie , raeoucibaiiosMm vero
ipfam vel,ad certam tempus detegafiè. Quod quia tefte Navatteai arCynriaM fibre a. epaftola a. Ambe. libra déposait, cap. rar de pemv Sonrate Mbro «. cap. a> aut vets, aut fallam prope ternie quis .
Novatteaium eÛ, ( te enim, ut ex prediAte auftoqibus feera
patet, poenitentiam concedebat, atque ad aasn hortaba­
tur, fed recoociiiatlooem a Dm petendam , non a fa­
cer dotibus impartlandam ale docebat ) naajns abfurdam
incurremas , 2 per commopioMm Mgatem >
r·'
conciliatio, per penitential» conceffam, Cola aâlo p«oofa penitent! injuo&e, ut vult Bellarminus » satolB- Brllaranni te­
gatur .- fequetur enlm ab Innocent io , (d quod pet 1» terpntatto
malum ell > vel excufatnm vel approbatum efle , dam π coara.
— ait: atfata aaerit· ieanaalt tf . Hoc approbat Inno- meaacoaev
■ " contins, vel fsltem excufat, quod patres ranci lb Upfis he­
ft gravioriba, peccatoriaut mterdixifle Iplampes.-atl »e'*oiam ac reniiftoneiq Bellarminus axiftimat . Necrflario cilii lapdx
igitur rjufdem veut» denegayloaem ab Innocentlo vel rt conciliât io.
excufatam , .vel approbatam efie ■> concedere debet. Quod
C male patres concilii coaftiteerunt , male idlpfam lonoceatlus approbavit, vel excufitvit. SI dicatur > Inno­ liai
centiam Ispforum frequentia fir temporis Tstione excu­
tere hoc. quod ahfolutlo fir reconciliatio hu|ufmodi pec­
catorum ad prnfinitum tempu, differatur ft extendatur ,
ceo contra dico, non debete excufari patres hujus con­
cilii , qui diis temporibus , quibus tepforum conditio , ob
caufas nobis incompertas » auftenora medicamenta. re­
quirebat , duriores leges ac canones de iifdem recipien­
dis promulgaverint. Sive igitur pernegatam communio­
ne m eucharlflia , live reconciliatoris manuutn impofitio
.flr farramrntelis abfolutio, jufta ac rationabili de canfa
ad certum tempus interdlfia fuifle intelligatur, novum
quidem id fuit tunc - 8r ante InuGtatum - erroneum veç ro cur fuerit, non inielligo. Ita meo judicio tent It Baro».
anno joy. oum. <t. & ej.
_
y. AAe tamen lepuiata ptHlianHa . ) Illa vocabatur '**“ t
legitima pam'teniia, que erat fecundum canones ponti­
ficios , ut ex pmniteatish Romano Theodori flr Bedx pa­
tet . Apud Burchardusn libro ao. multa librorum peniteutialiuin fragmenta citantur,, & infra cap. y. SI qua itrmot. Hat Utriti . Miru'm eft peanlte'ntiam reqatri
ebt nullam eft dellAuai . Sicut fuga mortem violentam
evadere , juxta iliod Chrifti epudUi tth. decimo capi­
te, laeutde ytt prrftcalt fuerint tin ttt etnitata , /«gAr Tormeats *
ta tiare , i 11 ici tum non eft, Ha vexationem corporis ac eiartyrl··.

ate cuts prufentl difcrcptatlim iblvit Innor. 1. epift· Jcap. a. De bit ( inquit ) abferaatte frier darter , p»/rrite , roreveeervere miferirerdia , I artinalter et . Ht»
ieaCaetade prier tenait , m Centtdtre, ar ei, t Ait ent it >

tetlefie fail reddrdrt \ fane depaifr terrere, temmx-uenera
dati abêaalibtet ptateit tf peepier demrn. miferleerdieae
faefi nealienm prefeOart, , ne Neeatea·,, baretiti, ntlaatte neniaae afper.taiem tf dnritiam fane eideaneer .

H<c Getiis··. Sintae verb* Innoc. intclligeada de Cy-

:x.

vit» oblatte muneribus ft pecunia tedinaere, malum non
efle, esemplum jafoni., , allotumque Pauli apoftoll difaipuloru.,1, Afloram cap. 1 y. data pecunia fe redimen­
tium , teftatur. Unde reûc ft verlmme Petrus martyr
epifrapus Alexandrinos canone duodecimo fupra recenliro fie ait: Hir tatae ftti ptraniat» dederant, at ab em­

reornr, net iffant etiam. perderent. Qui vexsm gentilium
*’
data pecunia redimebant , libellatici « ut quidam male r**^”
putant > non Cunt ; ideo quod ii , quibus lecuritatis ti bellus ob datam pecuniam a maglftrata concefiht era: ,
prlulquam eum acciperent, prlvafrm per fe, veiperfuo,
miniftro·, verbo, ChriAi fidem negare dabuerlat ■ wo­
rn pafilo fidem negare grave eft peccatura
periculum
peccati , adeoqus graviflranim anime dananum » pretio
oblato redimere, non modo nullum peccatum , fed po­
tius ifUi eft earn at it , qua omnia bona corporis ac
fortuna feluti animarum noftrarum poftpotere jubet .
Quod i gitor hoc loco facerddtei vexam corporis oblatis ftedempt;·
muneribus fub pena aliqua redimere prohibentur , no- ■“*“·“■
rum eft . inuittatom . & a canoaibus>o«rl Alesandrini
diflunum ■ itaque cum certuni fit fipifropos hujus conletsteltia
<<lu in CO vehemcntlCnte laboraffe, ut fideles ab idolo
latrie acrioribus minis, intentatu sbfterrereot » ob caufam
?uamdan> nobis incompertam hear vexa rodemptioasm
g acerdotibui ecciefio pro eerto tempore loterjlxiffe neceflatio dicendum eft . Vide Baron, anno joy. num. t *·
6t if. item anno tn. num. ao. ft anno roc. num. a·pore virgines Deo facrata fpecUl· dedicatione * vote , Cap
ύ - «.,
.·
qniba,
virgimt·,..

it) Naqueo in froten tiara Bimi concedere , nec probabile exiftimare Feliemn, fit Sabinum ftuffe Bine e Cypriano
memorato· lo F.yàft. de Bafilide ft Martiale. In pr.mis emm Felix, ft Sabina a ibidem nominati fuerunt fubftltnti
in locuas Baflhdis, ft Martiali, lapforuni, quorum alter erat Ejrifcopus Aftaricenfi,, aher LfigteneniM. Felix igitvr ille fit Sabinus, teemorati a Cypriano, fuciunt Epifcopi Eeclefiaram Afturkenfis ft Lagloncafis. Quonhide au­
tem credi pote ft , ambo, fuiffe po&ea translato, ad Lcdefias Acritanam, ft Hifpaleafem? Non enim eo tempeee,
ideft tertio foculo ur« CbriAia·· » aut mitto qaert,, fuit translatio aliqua Epifeoporum ut Occidente ab una Ecdctia Ia eMamt neque ulla videtur eo tempore tudfe ■» Hiipenia neceffita, ad eam translationem. PrnMueqAhftcUe
apperst, Felicem Illum, ft Sabinam tempore S. Cypriani ordinatos Bpifcopos an. erreitw »5P- vlxiffi,
ad
tesnpne Bapte Concilii, quamvis illud cdcbrettim fuerit a», joj SI autem poeeiur «paâum circa tempe, Concilii
Nlcnai, ut muhi jrolunt, ideft circa a», jtj. .nc/edibile et, quod idem Felix, ac Sabinas aibuc viverent. Card

CONCILIORUM OMNIUM»

gt

fedy^tepiftola s», traditions ecciefiafticas It* obfervandas ■
rotxn «· «. qujVus ne l’as eiit > teniaJ io aut libidini fircite > <,
,
"
ut a maioribus trsdttn tant » ,nec.aliorum confoetudi*
(Ulia ifite· ,H ltrl,hatu & raftitaro fanât vitam traducebant
Et
nem aliorum contrario nsoré fnbversl. Idem Auguft. ad
tuo·.e
tI Cartharineni concilio 111. cap. j». in quo D. AuJanuarium refpondit ·ρ1Βο<· ni- ex fenteqti* Ambr.
•uftiniM fubCrribit , pattt Mm*tua» fuifte harum tirgl•licenti» Monies: Cam <·****
nuplpxtruêb mooaftcria , in quibus magna cuaa pitearvea
iir fitm ( id eft <Me fi‘r>lani ) ·»« /*/·>** ·■ Et hu­
te » dt religione educatae , mente fimul dt torpore tftbnt eirjus rei a (fert caafism Augoft. ad Cafulanum epiftola Ιβ»
Riàw. Cat etiam aud-torlum habuifle, quod nunc tocuft
Caftianu*
collât, j. tap. 10. In ecclefia Hlpponenfi
. torrum dreiturr in quo coram ttftihua loquebantur» com
eadem confuetndo viguit , ut teftatur Auguft. epiftola
flat ex Oercilîo Cabilooenfl fub Carolo Magno cap. é«.
ta
fr
ril.
lifdem
iere‘ temporibus Decentius Eugublm quo (ludium faaâimonlaliutn lagendo * cantando »
nut epifeopua Innocentium papam de jepsnlo fabbati con
Λ ια pCalmosum celebratione» fi»· oratione, Λ canoni­
fuluit ? ad qoem pontifie* rcfcipfit epiftola s. cap.' 4·'
cis borkr. vjtaque communi dare defcribitur j adverfus
Roman* ecclefi*, ft aliarum occidentis, eonfuetudinem
calaniïiofi huius tertpotii peftilentes noeatorc* » * ra­
effe tenendam, qu* fabbati jetunium magnopere com­
ft Hat is corruptores. Concilium atiam Hifpalcnf· decumendat . Nicephorus etiam huius coafuetudinis Roma­
ftodU virginum fevere decrevit - Lraife.
nn ecclefi* meminit libro t s. hift. cap. )·. At Grec.
i Jtpvnieram
. ) Jetunium eocatur fuVli. c. quia dies, de conf d. j. ht Irmo.-amiuscor,ful­
perpoiitio , ut paret ex indiculo pmnitentin t ftt infra
tu, de hac* re a Bracsrenii ar.biepificopo , refpondit »
cap. »·■ Errorem placuit corrigi » ut omni fabbati die
povinci» coofuerndineiii debere obfervart , ut fabbati*
fu perpolitiones celebremus. Laeifa.
i Liir-ei ttnftjficnir . ) Idem cautum eft In con.ilio _a carne omoe* abftinercni < infirm.t & debilibus dumB
taxat excepti*·. Refertur libro j. decretal, ’cep» Conci­
Arelatc«li I. can. ». ad retundrndam confefibrum tumi­
C»p »r
lium , de obfervationc «ioniorum : errorqu· Socratis
dam laélantuiras de quaCyprianus in epiftolis fcriptit .
Lltw* .01
hill,
lib- 5. cap. -ai. refellendus cft · dum ait » Rom*
(èh.onii ear Eplftola commendatu i* ,*quo liter* appellantur» fid<I<
in quadragefinu jeiunare folitus fidele, , fabbato exce­
llapft, piohi» bus date , diverfi generis erant cotupieclebaotur euitn
pto , at que domina». Ha.· Garpai . Qua noftra fit fenliitras coni'eflionis . & hn cratit dignitatis & honoris »
b.<a.
tenria , vide fupra m notis ad caaoncm apoft. «j. de
quibus in ecclcfiis magna reverentia habebatur. Fuerunt
jejunio fabbati.
& communuatori* I tem , ut cum plebe aliena fideles
&e ) Energumenos hujuftsodi, Cap. i*
somnu.tmarent fine erroris perkuiu , quas & feriptura
“
.
·- Bn€tjue«,·
qui propter public* aliqua (celera ‘ poblice
etiam
a- dndimitlcui* diiitur VI. generali fynodo cap. 1 7. Aliquan­
eonibur verantur , Λ ab eccle'ia excommanicanrur > iux- qui * quale*
do commendantia literis ut id concil.Chaired, tap. at.
a tomunain
Dicuntur ftt formata» ut »n Mdevnaoo cap» to.eo quoi
J filent ·* itfteritvm tarait , ar fpiritne /a/»»r jf, ia ne repelle».
<crt:s notis» At fub certa forma erant feti pt* .· ut conit JtmrH‘.y non me do · fact a mentorum , rerun etiam
flat ex concilio Carthag. V. cap. 7. In fur mat is autem
opurtet eft* fubfrriptutu Canâutn pafchs diet» . Voca­
oiati'inum publicat im participatione ft communione ar­
bantur & paiifiic Ac canonic· liters . Atque h*c de
cendos efle , hoc’cap. bcernitur . Capitulum Ji quod
epiftolis quibus fideles cdmniendabantur . Exemplum for­
infïl* iequltur . bin. nop obflst namtnergufnenus, q*l
lui compos eft , * corporaliter duminaa' , ,*1 *d mamata lubes d. 7b cap. In nomine Patris-. Het derLite·· con
aai . Baron, ann» 505- num. *L Ac Bellar, h a. de
i.rem gicris.n, vet ad peccati occulti pee nam « Doo parfelivri* qu
insag rap. ». liters* confefli >ois appellant, qua* confef________
_____ ,, timJu
_ ...
____ ___
______ ...
out
rent ci vexatur
eft hormn
’bu, qnadam
cor»
fures, qui m per fecut icne fidetu cotiti tebantur , lapfis Q )K1„ii *grii» i.oe laboranr.hu* , ideoqu* nihil impediment
dahanc , c<> fire., ut hahcnina hafee liters* ad comma1. eft, <\'io
r
--------- cuibs.
minus
- L
ft·*
Λ
auxilium
- —·
·At folatiure fss hqniinibut conferatur , maxime ft abfque P*ti·
ttionem’teciperentur . Qua bceirtia cum plarirui ao ite
remue i placuit . ut pro confeiiotu» communicatori*
. reve’entta- rommuiiirai i polfinr . Qyod S. Dioqua ab av'f.op.s f.ribuntur , .larentor. Vide qus diXi·
nyf de ecrlefiad hier. cap. j. part. 1 negat anergumcnis eucnariftiam dandam efle. id D. Th. J. p*rt· q. to.
art. 9 a.l x de energumenis nondum L*pi itatis inter»
pretaiiir. Vido Suarcr torn. 3. difp. 96. in fin· firfl.*.
i L'-rrem f.’a.'an v"<r?. ) Fft apud Matth. tep. q.
m Crreo per efrent . ) Abfit ut iotelllgas de divorum
ft Luc. cap. 5. d:.-. ipulo» Joannis & Pharii*·,, ChnP ’«·
flum douiuiuir; i-igiiTe. qu»re diltipuii ctu* non itmnafpitit.bus, q*i Deo fruuntur ·; qu' cum non magi* per
ditni .nquieteotur cere* accenfisquam pernoâem, quin quomodo mH inc
potius cultu ecilefi* Ixtancut , ridiculum eft nt d· ifti' Itllifendul
“ΰ·,.*“'ί''· Rem»..» ecGcfia , quem fe.uta eft Hifpamra , & ab*
cam nem here Inulligamu* ; fanftorum quippe nom··· Fid<l«« (aaâl
'•ccidenlale, · <X apud olorum iracirione cculuevir fexra
accipiendi Gnt fidele» , quo-um fpiritus ( dum oratio­ dKuf.ai.
°
'cr,a & fabbato. icjunaie. H < enim diebu» ablatu, fuit
nis cauia sd eri le liai» adveniunt ) inquietantur frequen­
a .bû.puLs fponfus . V'erutu:amen m e.clelii» orientali­
tis & cure i m-modie a cereOtum ardentium . Sic pfal. 49·
i ni
bus abut in mote pnfiium iu:t
nempe ut feris quarcredentium ecclefia , appellatur ecclefia fanâorum : fie
i*,.& fecta jetui’are'iii » ut c< nftst
can. 6». apoftol’au'js ad Ephef. 4. ait , G/r MrJ.t , çttef4e<t>
lotuni, ft ex D- Gicn.ente Lbro 5. court.
c. 16.
» Ate. *d c*nfunimetli»em fae/itrumy id eft , fi»
J· ,,ίι & hbr·' 7. cap :*. & S Ignan.i
eoiftola aj
ad rmPh,n*n.> eontoia
lieli
,<
ef, ini, S
& «
β juOet
jubet orar* pro fenêtis
fenêlis . Et ad
sd Philip, r.
.il», y. cap. Jeju- Ufciib.t
/**Λζ> ynZ faut Piilêppi'. Et ». Cor.
lippcivc, · ft (itariaco Je .< iilecia’
<;u. ab li< ne <ii, <tur Apolhnariu» p. «. cap )'·& ex Εριρινηι» n censpenJio itoSi.- Petru* omnibus fidel bu* feribit, * Ptt. *. Vn en­
iloru:n e.-lefir, ft Οι >g- >n Levit, ft Cyri!, ιβ Leva.
tem fee»’ eieilam , refait farerjetium , fent faeifta , ftc.
Jt 10 & Tenu1, advetfu, 1’fytbir. c. 14. Anallafio
Sic Judas in canonica depre-an* fupercertari feme! tra­ {a hoaarem
iu iiirn q em »d«ve. infcnpC t , id e ft , vi* ducem , & S.
dit* fandi, fi iei. Sed dices: Cur modo ecclefia cereos ianaoraai
Qutbul 1
vero hoc »eper diem accendi probat ? Nam non defuere qui cande- cataos acero ufque ad
-, rr u iq
Uran» ufvm improbent , teftimonlo huiu, concilii dufli, caadara.pisjnx
A Laflantii libro 0. cap. 1. H*ret'-us Vigilantius do­ ■A atraUgiO*
lens hunc honorem nurtyium rei.qui i» exhibet i , calu­ fuai
mniabatur gentilitium ritum introdudlum in ecclefiis, ut
fulgente fole, mole, cereoiuui accendere 1 ur . Huic objeâi.mi hit verbi, retp.ndet D. Hieronymus: Ce-raj atbaubaii vero
H» Orme»
- ______ _ Giscti efl » ft at, ornai
» JiJaire itmperrmu· ,
b. Ignatius teftaiut in emflol* ad
eft t. j^u.arqw tlemi K't am ant faiPr,|1?penit
, ι/:ζ· vattm j.Meatum pej.^a , 'pj'
!i£éefamm f( mi natant·.
' '
,!um Titi
•bato lejunarent . Hu- p babeni , ÇeJ »cn feiunaum /<ze*i«av· ) iic ρ·
qUC-i
• --nftitut. apol!· libro
ruriyun fe. inet , faieiJnJe perciet t Caafaiat
>btcri <ti am
unftreniam , fi JomJrti rrrr
Iept nui capite 1*. & Lenru, lib o r'imo cap. »0. &
.'Cinieps. h'pq’.'ooius hatcli 41. & <1. Gregorius Nyftenu a in oratione adit'liij cos qui xsrt feruat ttpreeo»»"rw Cirifti ici fe;
hrrûone» . .Socru. 1’ ft. libio 6. cap. ». Auaftaiiuc Si­
lin I bro quaftionutn quntlione 7 -. Qjapropter Innot? qttJrum.tie entiitri cerect , fe<t<*ali.-n fijem
iettnt met.r.iem·, &c. Et poft psuct E: aifftie
leniius pap* '» epift. ad Decent.um cap. 4. labbato effc jetunaoduni rationibus e· i.lent ill iwt » ut ille ait , denajnftiat . Et fariKm Elibemanum con-ilium errorem
Sujuiinodi corr· cnitum its.revit , ut omni Gbbato jeju
naramus, ut pr.mi thrift am rr>ftu «lunaverunt . Cum
ne iifmentlrenéum .
Hafienus D. H'eAi'»»'" latit.
reto adhuc criai» ütatoium confuetufo inHifpania perton. idem m
i
endtola ad Riparium . Ut ergo ti­
leverarct » LuCimur nobiln Hifpanus provincia Baric*
ns Vigilanti! adverfum Culrum marryrum
Hieror.ymum consuluit >0 Bcihlci-inr comm irinion v
icteftarcntut
utrum iabveto eflet ie:unandum. ut tlonian* & Hu'padiem attenter;
éiiiueveruat > not? iulum it> cctmen» cnieft* obier .-ab*nt. Cui refcriprit Hieronymus tom.
-erum >u ecdcfii, qmnivi, id Hicionymi «tare
non

33

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

34

non erat ubique receptam. Laft antius arguit aoa » qui ^inumtrttt
nuftrt Jripurt , ureeeeaZruw owDen hbe manta offhseeat hamae » quafi Deus egeat Iu/»'·«, & ·<■■/««■ dried, funfitrum viwum. H na Car­
mine .· Coneilium veto hoc Eiîberitanum agit ale opofas . Secundam ac tertiam interpretationem fequuntur
pb/ti» qui mora gentilium lucerna» publke aceepdebant,
Bcilarminu» libro a’ imag. capi. 9. Sourer torn. ». difp.
non veto de Ha qui ad cultura & gloriam Dei lucernas '.;». feâ. 1. eamqtié utiliter latam ac promulgatam eue
Pc
fers . illo tempore,.quo Idololatria maxime vigebat , quoque
A cereos publice accendunt . Ita hunc
hue. canonem
--------- in
------- hk
- *
facile
accidere
porerat » ut In parietibus dsplâa , vel
notis Garfla» Loaift
interpretatur
.-«Aqua
ejus
in­
ab Infidelibus Irreverenter traâsrentur, vel etiam» quod
terpretatio vel «x boe maxime probabilis» quod beato­
Cupra indicat Garfias , parietum cruft i» deformarentur.
rum anime » five in cmlo » five in purgatorio flat » niQuia vero hoc incommodum diligentia mutari poteft »
• hll accenfis cereis perturbari poffiat. Neque enim verlA antiqua illa ncceflttas jam caffavit , ideo hoc decre­
Aamle eft patres illius cone11 ii tam crefla ignorantia latum fynodi Ellbertins ufu abrogatum eft , & in (opti­
baraffq» ut faatâas animes noftris aÔibu» perturbari exima fynode generali, qua eft NicanaII.bujufmodi ima­
Pnm iawe- Aimarent . Probabile igitur eft » quod Gaefias Inquit ,
gine» in parietibus dspiOe admittuntur , ut fupra bene
punatie h«. renonem hutee de fnirltibus fidelium adhuc viventium
etiam a Gsrlia notatum eft . Vide qua nota, lunis ‘fu­
iatelligendua» effê ; quorum fniritus leu suçotes hac ce­
pra in notis ad fynodum apoftolorum Antiochenam.
remonia eo tempore pertes bebantur » A feandalum pa­
<ft.
p ha< <su' ni » Ac. ) Sicut Timotheus Alexandrinus Cap >».
tiebantur, ptopter qweandam furreptitium ritus fuperftiin Cuis refpoofivnibus cap. j. dlrlt, obfeflbt a damone Enargaowai
fioft & gentjli» abofura, ( dam gentiles a l fiepulera de.
communicandos elfe , non Cinguli» diebus » fed (latis “ corne»·
fonAorum faces accendcra Coitio· efie teftatur Svcton.
dumtaxat temporibus » ita patres hujus concilii ftaia Tiberio cap. g*. ) eut carre peopterea Ccandalo Inquieiabantur , quod animas martyrum cereis aecenfis iutueruntr ,. eifdem
---------- ,. fi. In fine mortis conllituti fideles ..imllt«ndi,
______ _,_conimunk>ncm
_____________ non
___ efiè
” denegandam
... . fl ulmi’ .
vari-putantes» In errorem inducerentur. Verior tameu
fuerint
rum 'Id fine
irreverentia periculo
fieri pofiit.
Vide qua
A probabilior eft interpretatio Baron, anno Chrifti j».
‘
...
—
tVynCMto
notavimus
fupra
cap.
»9.
* BaroaO pri ■ num. jie. ubl per CatsAorum fpiritus» mortuorum ani­
* Juxtn nuilnritntrm firtpturnrum . ) Sic enitueX L*- Cap. Si­
babilior .
mas inteiligit, qua quidem non proprie ,· fed metaphovit. t). A Deut. 16. cap. confier ,· videlicet ut fiat
ri.-* dumtaxat perturbari A inquietari dicuntur » quod
feptem hebdomada plene . Quomodo intelligendum Il­
valde difpliceat ipfis ritus fuperftitlofi, quos a qulbuflud SÛ. epoft. cap. »., ubi dicitur : C»« •nmfltrfntnr
dam In Cui honorem aut utiiitatcnv vanam fieri A exer­
lui Penrecrifer . Et Auguft. trail. 1 j. fuper Joannem
ceri cogoufcuat » vel quod carminibus magicis allifvc fuinquit, fntU dnminnr pafi rtfentilltnrm ^un^rtfinin 4trperftitionibus adhibitis animat fons ritu gentilitio advo­
hfii evea -futur rft in ttrr-u nut Jifclpulh fuir; fxnri'ncari» folidtari A inquietari doleant. Gentiles defonilo­
ftft "·* tuium ii* tum nfctnilfftt ·* tflum^ futuflir i*rum animas accenfi» facibus A incantationibus advocare,
t*m irtitii , mtfti nitirtJrm jfinitur finili. GarfiaS
A ut ilii loquuntur , folicitare ac inquietare confuevifr Ptftrr **rum iuuuutir Junt. ) De hujus lotionis rl-Cap «t.
fe, confiât ex Plinio libro at.cap. K ubi hac ait : Cur
tu vide Arubrof. lib. fc. de facram. cap· ». Quani coa- Loti» pedum',
ni mtntitntm irfunfirrum trfttmur nrtmuritm *»rum »
fuetudinem >bi ait Ambrof. ecciefiam Xomanam non
nthf ntrt [tlirrltri ? Qua» de ritu A errore gentilium
In fasdftorum dafouAurum invocationem , Cuperftitiofa
Kabere : & ubique abrogaiam ait D. Auguft. gpift. 119.
__________ folicitanda
________
cap. at. Ejus etiam meminit Tertull. Iln. de beptiCm.
fecum acctafio , ad animas dcfunâorum
in
ma'concilii
Neque c*nfeo In hoc concilio intcrdiiUm» nifi tantum
ertlcfiam Irrepferat , a patribus'
concilii refle
refis eft prohiat- anima Sauraclis hujuf-z*nt fiat a facsrdotibu». Gn'ft*',
/ bita . Et ficut 1. Reg. cap. tC
s,
I-»..;...
..
Ji.li
.·
_________
f
iitlum Cnfirulii . ) Capitolium » cujus hie fit Çtp. /f.
modi fuperftitionibui^vocars A Inquietata dixit : R«ere iutüittnfti m* ut &fninr*r ? Ita patres hu/u» concilii
mentio, eft quodllbét templum inft.tr Capitolii Roma- <S»pitolm«
locuti funt , qui ne anima fanâorum inquietentur ,
ni, in aliis civitatibus celfiori loco ndificatum, in qui- quid P
Ceno» sp»d fuparflitioÀm cereorum accenlionem prohibuerunt . Ita
bus publica facrificis offerri Colebant , fient 8t palatii
kylrre ft,- BJr0IV prB<)|f>o Joto , quem fequitur Suere» ton. ».
vox ufurpata ab aliis repetitur pro celfioribus domibus,
n°7'"
difp. jj. addens ibidem, certum "elle , fuperft itione , omlicet peculiaris Romanorum eflêt . Baron, in nptu ad
•Λ
“Hus oteafione a< periculo ceflsnte , reretndnijm i
mart.' Rom die *9. Novemb. lit. d.
t st qui* Huit. ) Chriftiani tempore Diocletiani for-Cap. in.
giofum. '.hanc non malam fed potius honeftam ac religiofam effe » uepote qua ad divinum amorem , ad fidelium ani­
ti animo ad Idola frangenda oaffim profillebant, (idemmos in Cpem gloria A acerno vita futura excitandos ,
que a gentilibus in eo (urentibus occidebantur t idque
ordinatur j qua de re late A coplofe Hieron. cpiftoUi
fecerunt exemplo Euhlin martyris, quo inipulfu divi­
ad Rip-A libro contra Vigilantium. Sicut igitur luxuni Spiritu» commota , tefte Prudent, hym. g. <« <·*
riofe apud fepulcra martyrum convivari, tefte Auguft.
tyrunuf nuits ffuiu fteit : ftrnulucru itiinc iijfifat, &c.
libro ». de moribus eerie (i* cap. 3«. malum eft A reHoc faâum Eulalia importune ac temere ab omnibus
prahenfione dignum ; contra vero religiofe, moderate A
ufurpsri, difplicutt patribus hujus concilii.
roâa fide A intentione ibidem cum fidelibus cibum Cu­
u Si uur.fta & fnanmimur . ) Artes hc habent a- c»p tt.
mero » eodem Auguft. atteftanre libro t. de civ. cap.
âioncs fi miles & fere copulatas; quod enim in ci tco eft Auriga 4k pas.
• 7. hone ftüb eft j ita cereos apud fepulcra martyrum>
auriga» id In theatro eft pantomimus. Auriga qui cur- tomimu·
citra omnem fuperftitlonem accendere , non modo lici­■ tui prxeft dicitur ; pantomimus perConarum omnium in quid I
tum", fed A pium eft tx religiofun,.
1 D feena imitator A ctfiâor , ex Cafliod. lib. a- varier.
a N* f(mint in t(m*t*ri*.) Mulierum vigilias prohi­
epift. a· A A mob. lib. 4· A Tertul. de fpe&aculis cap.
Cap-Μbet. Idem swftris temporibus « propter esmdem ratio­
» 7. homines 'ofliclo infame» A vita. Unde A in concinem» it> Toletano concilio primo » poft Tndentinum ,>
lio 1. Arelat. cap. »0. A 111. Car 1 hag. A hoc eodera
decretum fuit, ficutl ab ea ratione in concilio Alniioconcilio infra cap. 87. quanidiu hsc agunt > a commu­
dorenfi can. y. prohibentur. Gtrfim.
nione Ceparantur. F.xtat hujus rei eplft. D. C/prianl,
Cap. ft
• Pittuit piilurtr. ) Hujus canonis varis traduntur
& D. Thom. ». » q. 16». art. j. ad j arg.' doAs A
Hk. Cason
interpretationes a viris doâis , ad afferendum far^lapia de hiftrionum officio A moderato ufu fen tent ia ,
varia expo, ram imaginum cultum » A debitum honore’nTT' IPrTqw ,
>
quamvis fapc urget nos illud Auguft. fuper Joannem
alter.
hoc concilio rejeâas efle imagines piâas , non feuiptas, , trail, too. Dtntr* rtt fit* iiftritniiui , wr/asv immtob Idololatria metum 1 ut de fidvatore in forma Jovi»
ur , nun virfur . G ar fias .
pi&o tradit Nicephor. libro ij, cap. »3. Secund- , ne
« Ant virm tinrrtriut. ) Acron grammaticus exposMV Cap· 4»
imminent* per fee nt tone Chriftiani auferre Cecum , aut
illud Horatii , primo ferm. fstyr. ». MuWat tibl turn Oalloni
occultare non poflent j A it» piâa effint ludubrio Ju­
officient res .- Cutiode» , leâica » cinlflonas , paraüti .
da is A Paganis . Hac ex Sandero libro a. cap. 4. de
Cinifitnrr , inquit, CT arurerii tuitm ftfijltntifu* npui lie d>Ai.
culttt Imaginum - Item Turrianqs libro ,. de Hicrar. . tttrrtr itMnntur y ,ui tfiri* eniemiftrtnum , ii *ft , »vordin. cap. ta. Tertia, ne plâura facile deformentur,
ruum in Hut'· ttl*futlturi»ruin , tuiiur fltfnineti niri
parietum cruft It dejeâis, A Inde anil IU venerabili for­
c tpilit crifptitnt : rujur r*i Vf ViriiUut m*mintt .· Vima » potius contemptui fint , quam venerationi . Ita
interpretatur hunc canonem doAor Petrus Martiae» inAgnis theologus, canonicus Concbenfis » A apud ComtppuUtni , Tcrtcilt- lib. ». ad uXorcm , cinerario·
plutcafes magifter meus, in comment, epift. Jud«, lo­
elicit peregrin* procer iratis , ao quod io bi* hominibus
co sS. de Imaginum debito eultu. Quarta, pro tempo­ p humana vinita» proceritatem immanem requirit . β·τrum varietate ftatuta variati humas» : unde Eliberitana fy nodo nonefl* imaginibus nngatum honorem ; quem
>
ririrrt pfiiiitiiiiiit. ) Ex hoc canone Bellart9,
potius in fandarum imaginum venorationem eff* inminus libro ». de Iruaein. capi. 9. probat» eodem fenfu
terdiflum, n* In parietibus depingerentur- Varum con­
a pe tribu» hujus concilii accipi reconciliare, & commu­
cilio Nkan. 11, Ad. 7. id modis omnibus permittitur .
nionem dare , aut certe in ipia reconciliatione commu­
Otfinimnr , tum tmni 4ΐΙίμη·.!η Ct turn uuntrtniti tS
nionem includi. Solebant enim veteres facraiuentum re­
conciliationi» Temper cum facrameotoeuclmrlftia conjun­
uitifituntil trurtt , r ttltriiur & ttfuiir, elrr tlit f*«gere: ideoque «Tertull. Cyprian, aliique fer Ip tor es e ju fi­
vit materie rsnsmvdv parerer, ded/rets/au , Cf in trmdem antiquitati» pro eodem accipiunt» communionem ,
fhi fun8it tM ctiltrtuitr 1 ieitnJnffn» tum /· futrit
racouciliatiouem St pacent. Vide qu* diximus fupra in
vtfr V mftiinr * ruas »· panZet/ier C? ttiulli, /.e /Λuuti» ad canon. 1. hujus concilii.
int frimui* , in uiit puilitir » mutim* uutrnt intt/nn
I tpZfcapMz f»t per Àrardz4/*w« . ). Intel! igitur de Cap. »,
lumini ff D*i fmaltrir ntftri Jtfu Cirift ! , ttirni*
(aeramento confirmationi» quia a (audii· patribus perJCunrii Gtrmrtl. -Tom II.
C
fefilo

CONCILIORUM OMNIUM,

31

libro de A »U , & Cmilinm exponant patres. Cum enha £
te&io Grace ..____ ,, appellata,
______ ex Dioayf.
____ ____________
· - '■ libro
”r— j. <1*' facram. cap. v. foiutionte fit raditus in ecclefiant, * per eam paaiteaecdef. hicrtrch. Λ. Ambrof.
tes, jus focMtatis, quod peccando amiferant , tncnpeStOeui. epifl. 4. (c Mcldüadl papt ad epifcopo* Hifrent, frequentius his utuntur, quam nemine abfotatlopani*. Alia n»ul·· nomina funt hujus facraoienti « da
nis. Ceterum quomodo accipiendum fit, quod hifce ca­
. quibus alibi.
Cairpur.
nonibus, tam £sc<le movientibus venia denegatur , aut
2ua ratione a Novetiauo differant hi patres, alias erit
icendi locus i ne nota noftra in comtneMarium «efeant. Quod dum prnftamus, fuficiet hoc unun» mone­
KPISCOP. AURELIANENSU
re , cont rover fisa, inter Catholicos 8t Novatianos Mu
eam fulffe, quod Catholici omnibus omnino ceimlnlbna
veniam concedehdam effe dicerent. Nant longe poft Cor­
ot
n
a n ones
nelium cujus (empore & fentenlia perculfus fuit Novatianu·, verum etiatn poft Nicanum concilium certa crimi­
CONCILII ELIBERINI
na perpetua pernitentia damnata rtperiuutur , ut ex hoc
concilio, Arelatenfi , & Sardicenfi licet colligere : fed
de auôori tat e tc poteftate gravia crimina remittent.·
erat quxftlo , quam ceclefia traditam fulffe negabant
Novatianl , ft ante eos Montsnift* ·· contra vero ccclefia
N eos qui duplici fimul idololatria 6t apoftafia crimi­
hanc fibiineffc auQoritatem eradicabat , jufque ea uteane tenerentur , perpetuas hoc primo caaoae pans,
B di & peccata pro arbitrio iolvandi, quamvis non omnia
decernunt Hifpania patres, non autem in Ia pios, liqui
condonaret. Ex antiquis codicibus hunc caaoneta car re­
timore perterriti, ipnfmcl cruciatibus, & fuppllciis iusit Garfiasi verum tantum mihi dlfplicet hac cos reperati, it caafli idolis immolaverant, quemadmodum
âio, quantum In ceteris fatisfacit * nam hnc lieiee eui,
exiftimant cum Garfia & Binio, illuftriffimi Cardinales
& feteJ efi feiemei fteltn inutilia elle videntur .
Rcllcrniinus 8t Baronins. Nam horum longe ante hoc
concilium caufa fuerat agitata, huneque exitum totius
AD C ΛΝΟΝ ί M Ii.
ccJefia .onftnfu habuerat, ut non perpetua perna > quam­
vis diuturr.s At plena pernitentia luerent, quod adtuiletse/wr, Id eft. Chriftiani qui face rd otio
sant, ( fi D. Cypriani cpiftolis fidem habeamus ) quod
judicium hofce pattes evertiffe, aut durius quicqusm in
fungebantur : quamvis culm non licererr ChriAiaί & pcrfeeofdcm lapfos conftituiffe, non facile mihi perfuadetem ;
ni,, hnc munia <t honores Gentilium ambire
coefli
vet hac ipfa conieâura adduâus, quod canone 46. fatis
qui i nonnulli tamen aut ambitione dufili , aut
1
hac faeerdotia fufeipiebant tt petebant
cum enim apud
pernarum fumpfiffe putent, fi apoftatas non idololatra,,
qui majori femper tupplicio digni vifi funt, quam lapfi,
populares aliquo In honpre effent Flamines, 8t pepuli
ut ex Cypriano patet, levi anlmadverfione perflrinxegratiam muneribus , aut ludis facile libi conciliarent,
reperiebant ar inter Chriftianos, qui fpreta religione hos
rint. Adde fi de lapfis hunc canonem -accipias & interiireteris, omnino fatendum effe hofce patres Novatianos
honores flagitarent ·. nonnulli etiam inviti ad ea munia
uifle, aut Novatianis faviffc, cum non aliam ob caucogebantur, miis erant patrimonialia , a quibus nemo
fara ab ecclefia leceflerint Novatiani, nifi quod i'u, qui
excolabatur , qt ex codice Juft. manifeftum fit , fc ex
minis & tormenti, ceffeiant ( qui uni lapu dicuntur ) e> Hieronymo iικvita Hilarionis : his de cauta reperiuindul^endum effepertinsciter negarent. Atquis unquam
bantur ChriffIMii qui effent Flamines Gentilium, in quos
mentionem fecit, aut dixit Hifpaniam cum Novatianis
Hifpani patres has panas conftituunt .· neque vero au­
diendi funt , qui putant hic agi de Chrlftianls , non
confentiffe, aut Ofiunt , qui grave de iifdem judicium
cum ceteris patribus in Niouo paulo poft tulit, quicqui erant re ipfa Flamines, fed qui ante lavacrum hnc
faeerdotia funill effent. Nam cur potius ageret de iis,
qmra decrevifle , quod ad eorum fententiam vergeret St
qui fuerunt Flamines, quam de aliis, qui nunquam fue­
accederet.
rant Flamines, qui nihilominus poft fidem (acrificaveDe apoftatis qui prrterquam quod a Chrillo ejufque
rant f Nonne ineptum videretur u canones ita fe habe­
fide fponte receffcraat , idoli, Infuper facrificaverant,
rent.· Satores eut Sartores , qui poft fidem facrificanon veto de laplis hunc canonem elle explicandum, alia etiam perfundet ratio , nimirum quod illa prima dirunt- quia cum Flaminum , Sutorum , Sartorum non
fcsplina, qua ne. laplis quidem olitn indulgebat, paulagravius fit peccatum quant aliorum, fi omne· Illis diis
facrificaffent s no» debuit canon hos potius corrigere
titu ad lenitatem dcftexcrtt, lemufque multo peccatote,
habuerint, temporibus conc. Eliberini, quam D. Cypria­
quam alios ’ Deinde b«c verba , F/em/err gs^ «wmrr
tantum elegerint·, indicant agi de Flaminibus qui reve­
ni > & in concilio Nicano ; quam in alii, conciliis, qua:
ra poft lavacrum flaminia fufeeperant ■· quemadmodum
ante Nicanum habita funt, ut videre eft in hoc loncietiam Illa, Hellen fi catechumen , oftendunt agi de
lio , nam canone 46. apoftatas , de quibus his verbi,
ffatuit D. Cyprianus , Apeflatu vere vel udverfur/l tsf
catechumenis qui a&a & rcipfa eraat Flamines , non
iefre , & etcle!i,tm Oei di^fipuniri , nec fi eccifi pra »»qui fuerant.
m,ne riut faricfuerint·, uumittip^ffuet , ad pacem, atla
.
Put
finem
------ -----------lavacri. Cujus
--- rei rationem fu pra dedimusquadam pienttentia , resocat. Quapropter hi patre, > re-D
lucrificuveraet
Mos
erat
_
/ .... ?*
_____
: , ut qui ludis precrant,
diis facrificarent
. **'
Flamines Igitur , qui in municipiis
cupeiaatda communionis fpem nunquam cripuiffent Ja'
( nam Roma non prafidebant ludis ) tenebantur ex
pfu, quos ne quidem Cyprianus hac pcena damnavit.
Ceterum bi c judicium in Nicano tandem mutatum luit
moi e facrificare, antequam ludo· aperirent.
Se quad geminaverint. Sed quomodo facrificando tri­
can. it. ftatutumqne ut poft longam pirnitentiam hi
a portati In fidelium numerum admitterentur , quam­
plici hoc crimine poterant fefe polluere’ Nam bac ver­
vis nonnulli funt, qui illo canone undecimo in lapfos
ba, eu funi·, indicare videatur, quod Flamines duo hac
alfa crimina committerent facrificando ; funt qui de
agi potius exiftiroent, quam tu apoftatas, qui ut citius
Floralibus hac accipienda effe putent, in quibus multa .
e vinculis cupirentur , etfi nullis fuppliciis, aut minis
turpia & obfcana vifebantur.· dr de gladiatoriis mune­
Denique nutandum eft hunc primum canoncm differ­
ribus quibus fanguine & morte miferrimorum hominum
populus recreabatur : cum enim Flamines in provinciis
te a 46. quod in hoc de apoffjii iit mentio qui non
6r municipii, bac fpeflacula ederent, & morchl* & ho­
fuit idololatra-.· in jIlo de illis qui i.tr<x;ue hoc crinunc
fcfe polluerunt .· differt etiam ab ultimo canone concilii
micidii fcelua commififfc dicuntur hoc canone , non
quod machatl effent , aut quempiam interfeciffent, fed
Arelatenfis » quia de folii apoftatis, & non retipitcendicdntur ea commlfiffe , quod fpeâacsla praherent ia
tibus ηιί'ι in morte loquitur.
quibus hac fcelera perpetrabantur . Nonnulli hwc Ita
Pad fijem - Catechumeni longe mitius habebantur
difta putarunt, non quafi coniunâim & fimul In hac
quam fi dele 5 , eoruntque crimina minori afficienda pana
tria
exiftimabaatur 5 quam fidelium > ut alibi offendemus.
___ crimina
______ .incidiffent Flamines, fed fi forte reperian~ ter ............
1 , qui orarer fcelua facrificli & IdololaQuapropter addunt patres , fi poft baptifmum , quia g
Flamines
ante baptifmum alia puniendi ratio.
~tria, aliis —
infuper
·
fete inqulnaffcnt > U communione in
St fecerit , facrificaverit > Cum futium vitulu prafrh^ifine priventur.
Vel triplicaverint facinue ,· Lapfi triplicabant facinus,
iur ipje vente.
veniaque vel In morte indigni cenfebantur , û homici­
Crimen tupitule & principale. De antiqua criminum didium & machism cam idololatria in fe fufccplflënt :
vlfione & diferimine varia extant veftigia in Tertulliano
non autem fi alia quavis crimina admififfent .·. aequo
& D.Cypriano & ceteris patribus, quibus omnibus ido­
hu juice judicii alia poteft effe ratio , aut caufa , aifi
lolatria maximum fem per vifum eft s unde hoc canoue
vocatur principale > fummuni fcelua .
quod alia omnia, nec funima, neque capitalia unquam,
aut perpetua poenitentia & animadverfionc digna vlfa
Nec in fine even cemmunienem accipere . Non negarim
'aliquando nomine communionis eucharifltarn intelligi ·
fint. Tribus vero illis, homicidio fctlicet , moechi* |c
verum in hit judiciis & canon i bus- raro ita accipitur,
idololatriae , cum non multo ante hoc concilium pax &
fed pro fidelium focietate & jure focieratis , a qua pec­
venia efler relaxata , merito qui horum fiopsl omnium
reus dflet fsilur , eadem pena, qua paulo anre divercatores removebantur, ne eorum confortio, & confuetudioe ceteri fideles inficerentur : quapropter vix repefa, puniebatur : atque ea eft caufa quamobreui de aJHs
rigi tn bi fee conciliis mentionem de abfolutiolie s quod
criminibus non loquuntur Lilibetini pattes.
eam per hac verba, communionis, focietatis > conforA D

GABRIELIS ALBASPINEI
N

* I C

,

I

F

AMPLISSIMA

31

> ■
UI aaJvisHatiaatHat. Peterent non immolare,
quemvis kite ftimpribos ίρνβαηΜ ederentur : nam
b aliquis alius Fteusvu potaret prwriTs k pro fidere.

Q

COLLECÏIO

A
ECTE correxit Garfias» asque hanc vocem, nrek*
//•as, detraxit, nam do meleffcio ceoeemm Intelllgendum eff*e demonftrebimus » non de veneficio » aut

R

malitia.
<sd areauw rmsrem dbdbreor . Omnes hos venenes de
tonds expUcuat uommIK : Ideo per munere , dona InKg» ysisyv* dvvWr/dzwi
teUigunt, k pecuniam quam Prmhdibu, efferebant topfi,
ne fertfienreot. Veram nsM hoc loco, ni fallor, lu­
det k fpekacuta ftgnificat, qua Flamines praftare te­
. Magi*
nebantur, k ia quibus felebent facrifirere : aiunt igi­
tur petre* ventem He effb coacAendam in fine , nul
eis artibus homines nocsirl perte » pauci funt qui noin
exiftiment, eum reperlantur lagea apud Roommo» qu»
Flmdaes firertet k non faerifiraveriat, quamvis ludos
ut cas ultio» mutilant Ihpplicio, ita hic cum* evfdem
i prabeerint k munera » fi medo hanc culpem legitima
pejorl marte k fuppdirio affelt.
expiaverint pmnitentte.
Ia fia» tt» fafiart ttataunn»»»·» . Quam gravem k
«corbem v IndiAsm exercebant in eoe qui recevdotte Gen­
tilium ambiboat aut fufeipiebent, quamvis non facrificarent !
ile ÇEPTIMO hoc canone e ceteris fidelibus eos In per*
O petuum faoevondos rife ffatultur , k In merrotne
faatt». Hoc eft » qui pmnitentiam fibi Impofiquidem In focietatem revocandos * qui accepta aut pealacriter fubierant : nam fi cam aut negtexiflènt
•ut fcgniua arripullfent , aliter cum eia erat agendum: . reâa pmnitentia iifdem peccatis quibus «t liberarentur »
pmnitentiam fubterant , ftfe iaqulnaffbnt .· neque hae
mon autem hoc ita accipiendum < quali momento ilio
judicia ab iliorum temporum moribus k difripUne ab*
temporis quo morerentur, legitimam pcdfcnt agere«p«- horrebant i eum enim paulo ante hoc concilium» hos
nite aciam.
eft Zephyriai state , k eukeritare, mmchle tum pri­
LtgWiaa paaiitaH». Ut ptenhentto cenferetur legi­
mum vente laxata effit, rerioni maxlaoe coa/entaaeum
tima , non fatis erat explere tempus cooftltutum ab
videbatur, qua fele I nd ignee peccande exhibuerant, gra­
•plfcopo, u: volunt Gerties k Binius, Ibd ee legitima
tia eoe privari, k eos a comnureione perpetuo feclndo*
vocabantur » quam bona fide ducebant penltentas » k
re, 0 accepta pmMtentto, id eft fi ad penltenttam ad­
cum domi, k in ecdefia noAu, k intepdtu perpetuisi
mits ob fornicationis peccatam» nondum ea abMuta»
•rumnto We exercerent, k lacrymte, fletibus k multis
aut expleta pmnitentte » forokatioais Iterum rei depse*
pratens fignis animi dolorem ctom k publice teftaren->
heoderentur ; huc eft hujufce canonis fententi* » que
tur . Illegitima autem dicebatur , quando pesoiteotes
ncmlai fevera nimis k acerba videri debet, qui in me»
languidius eam fubirent · k purum dolerent de pecca­
moriam revocarit, quanto acerbior, paulo ante hoc con­
tis, quamvis pruCcriptum tempus explerent.
Si ptfi fa»itt*ii»ta. Id eft fi poft concclfam peni*
cilium iidem tnsrchl habeteatar, k exciperentur.
Furit fMi. Hoc rox, f^lr , hanc vim hebet, fi
tentfam, non vero expletam: fed concertem ab epifeoeveniat, fi font accidat: raro enim Illis tempori­
po, k ita accipiendum foedent qu· prius habentur '
r» forte
’
|fur /Vr pre/ur/ renvwuv/vwse. Si enim in fine dumtaxat v> bus eveniebat » ut poft baptifmum Chriftlanl gratiam,
prnftari debeat communio .· certum eft eo ufque Paniquam in lavacro adepti client, frelcre aliquo corrumpe*
tentiam duraffb , k conftirutam fuiffe, k non n nil fle i tenti k rarius ut e peccato aliquo quod poft baptif­
ante mortem: quare 'llud, pe/, fignifirat , fi poll cunmum commififlent liberati, In idpm peccatum rurfus in­
ceffam Msnitentiam > k fi cum agunt pcsnifentiam ejufciderent .· quapropter ajnnt hi patres» fi forte, fi cafu
modi Ftemlnes tuaihantur.
f/Mlr. .Quia catechumeni «lia ratione erant puniendi.
Pert ftnfiiinta iinfi. Hoc eft noftqusm ri impoli­
Ns
Sed quoavodo quafo 'de communione lude­
re poterant quam non polfidabant ? Nem agit de his
ta eflêt penitent ia, k panirenti» benedictionem recequi perpetua pernitentis client addiAi
fed ludere <ie
prtfet : nam fi poft topfum marchla, rurfus In eamdem,
antequam pMltentiam obttnuWfct, Uberetur , in Perpe­
communione'dicuntur , fi peccant pernitente, dum agunt
tuum
non ejiciebatur ab ecdefia i fed fislam , & poft
pmnitentiam: quia quo tempore magia ptofplcere debei
rent, ne en indigni viderentur , eo ipro novis peccatis
acceptam pmnitentiam, moecharetur .
Aterfta featuMia. In vulgari leâione legitur, »Λ» .
fefe obligant.
D» J»»"a/r» cvovssue/eee . Quamvis euchariftia non­
Ambo ha JeQione* poftunt retineri , nam eodem modo
in eoe animadvertebatur , qai expleta poft baptifmum
numquam vocetur dominica communio , fimplex tamen
pernitentia, iifdem rurfus vitiis frie meculartent, kqul
communio > id eft jus In focictacs k corpore fidelium
in ipfo pmnltentta curriculo, k antequam cl· periêcifhoc etiam nomine appellatur, quod un at k congluti­
net penitences corpori domini nollrl Je Iu Chrifti. Ce­
fent, rurfus peccarent.
terum vides hunc cano nem nihil minus adverftri , quam
canonibus Petri Alexandrini ( ut exlftloiat Binius *"Q
fuis notis ) quibus licebat ab impiis facrifitiis pecunia
fefe redimere ■■ nam hoc canone agitur de Flaminibus,
UM legibus Romanis i i bar* effent repudia» CbriÎul ludos ediderunt populo k non facnficavetunt , ut
ftianls vero matrimonia effent firma k «erpetua ;
iximus , non vero de his qui pecunia obtinuerant a
rurfus vero cum ea later conjuges dlverfa religionis k
prnfidibus, ne facet fitarent.
cultus contrahi portent, nulla in re ftabilienda aat re­
genda» pius negotii invenit ecdefia, quem prinus illis
A D C A HO N 1 Μ IV.
temporibus reper1rs» qua rations, aut anibus penis reerceret » aut fi omnino puniret '» qui faciittase legum Ro­
I futrini eatniannai. Ubi (latuerunt de fidelibus,
manarum matrimoniis abuterentur. Quapropter hi omnes
mox da cathecumenis agunt , in quo Icniu, multo,
canones, qui de repudiis » aut matrimoniis Gentilium
k miiiu, anlmadverrunt » quam in fideles, ut alibi di­ cum fidelibus aliquid ftatuunt, difficillimi
obfeurifficemus capite de ptrnkentia catechumenorum. Sed quid
mi funt- Hoc canone & duobus fequentibus agitur, qua
agendum effet , fi catechumeni Flamines (Vrificaffêtit ?
caufa repudium liberum fit k legitimum, k qua rationon explicant patres i nefeio an gratia baptifmi in per­
ue puniendi funt qui'fiae caufa conjuget fvas repudiant.
petuum punirentur ; non exiftimo tamen, fed quantum
Mulier igitur» qua virum fisum qimmvie infidelem recoqjicere portum, ante tnortem nosi baptiiabantut.
pudiaffec, k alii nuprtfet , perpetua pqniteutte ,
nec in morte relaxaretur» bec oAavo csmone punituri
nam nifi aliqua k quidem legitima fubartet catus» aou
erat liberum ia difriplina Chrifttaea ab infideli recede­
ATIS conftat, Ut opinor , nonnullis in locis., hac E re : ea autem legitime cenfebatur caufa t fi metus ali­
peccata mqchia, fcilicet homicidii k idololatria per­
quis aut vis inferretur Chriftiana , at t religione fua
petua olim panltentia damnais fuiffe , & primis illi, difeaderet, qua fi neu effet » aut s viro fiso infideli non
temporibus ecclefiam his legibus ftetiffc , ut patet ex
artet repudiata, mali motis k indignum eis videbatur
Tertulliano k aliis i deinde hunuinius estu homicidas
uxorem a marito divelli / ut hac <H Cei pii ne prater elk
hsbuMT·, k in fine eos in foctetstem admllMc, ut le­
id
docerent» Cbriftlanorum matrimonii » <JM s li­
gimus in *1- canone concilii Ancyrani: verum quo pri­
quo facratnento coharerent » multo minus dlrtblei polle»
mum tosnpore, k qua primum auâoritate ria ante fi­
r/res /u«r. Dubitari poteft node foilsduakanatGen­
nem pepercerit , non tam liquido conftat , atque de
tilibus viris, num eitem de Chrifflaals hie canon ntek
mrnchia, k idololatria.· certum nihilominus eft cx hoc
piendus fit ; cum entes hlfce canonibus de repudiis, k
canona, k Ancyrano, hanc difciplinam mutatam falfqua ratione admittenda , aut coercenda fiat , agatur , k
fe , cum fi voluntate ancillam occiderit , poft ftekem
nulla ia Jcquentibu» prafcrlbatur ratio, qua animadver­
•anes jubaat in ferietstem fidei iusa dominsm xeri|te.
tendum Ht ia eas, qu* viros fideles fine eaufs relique­
rint , merito quis lufplcari poffbt , hac voce , ww ,
utroque, Gentiles fcliiret k fideles inrelligendos elfe
alii centra, cum nuito inter conjuges Chrifttenoe legiti­
ms repudii caufa pote Λ efli, de viris Gentilibus » quoa
Cnarrt. Crvrrel-Tvm Π.
»
C «
fide­

dfi»
tem

C

S

k

quas

S

awn

ssnra

■ &

CONCILIORUM OMNIUM,

40

tm ipfis fetminis & catechumenis hic egi, de
fidelis mulier repudiaffet » ccnfent accipiendum «Λ hunc A
'**· '—
“^dei
tpi bus
effet pracedenti & proximo canOM» i·
canonem: nihilnmimit adutrofqne canon referri poteft. —■■■-<»-■Ratatinai
-,qoo «ni patret ftatuuleat «as eflb puniendas, ft·· **8t verba ilia, «a/fe p*«*dta>* rea/b» non ita accipien­
da quafi legitima aliqua reportatur caufe» cur »ir fide­ . ria repudium Gne caufa obluliffant t paw vero andtu·
aut tempus, quo dinties retinerentur ia catethnamne
lis ab uxore Tua poffr repudiari» fed addita luat * ut
tu, ( non anisa alio gexev panarasa coercebantur ca­
intelligeretar eas gravius puniendas effe, qua fine cautechumeni , ) non appofuiffent j hoc faqnenti caaom vel
fa, quam qua ob cnufam adulterii a viris fuis reca£fpolias» hac ultlaaa cpifdam canonis parte , pan· ·»·font ,· his enim in concilio aliquot dumtaxat annorum
dum tt tauapus addiderunt.
Ulla perpetua imponitur pqnltentla·
Senfus igitur caoosda eft , «atechaeMnaa ftun vlrae fi­
jfrr/p/nat rewavnWeaem. Abfolvantur.
ne caufa raltauiiTeat, qaüsqua annos in catoetamenata.
'detinendas «fla, tt intra hoc tasapus baptiaandas, fi
gravi aliquo morbo occupentur.
F.GIÎUS Romanis cum effent libera repudia , na/·/« pv/dpswswzz r/wpaea . Agant catechamoMtum
trum auûpritate non poteraet mulieret Chriffia- . quinq«eoah tempora « qw· <xpl<f< o Motto imptdl*»nc, qua Viros fuos fideles'ob caufam adulterii r«putur , baptifmo donentur.
diaffent , coerceri : quapropter reperiebantor qua plure»
Cater«ane . Qua maritum fine caufe repadlaflet ,
f.mul maritos habere at, io qlsat hoc canone aainAdvesquique poft repudium aliam duxiffat
nam fi maritas
titur : addiderunt autem hi patres Eliberini tac verba
pcft repudium folusus reiuaaAffet, nufufque h· nu,1 jf falti, quia fi fuiffet catvchuiuena , non Ita erat pu- « pita qua fine caufa dirempta effent, coaUfcvrs potuifuienda, cum aaii» nullam effet iaur ethnicos conjuges ° fent i non alius» ad lavacrum admittenda.ent, quam fi
cumdem pro .virO
fac ra ment uni , minus peccabant , qnam Chriftiaai cum
. . tataiffet.
.—
libellum repudii afferebant.
J(eb’fa/rZr
. Quia 6 Gentilem ob eamden
cantam rellquiffet, levius multo erat punienda : quam­
RAVIUS punientur lenones, dr esrnm turpitudi­
vis hoc etiam ab ecdelia prohiberetur.
num artifices , quàm ipfame* adulteria & virgi­
Prehieeier ne
Ita loquuntur Ia concilio Arenum ftupratione, . Haut Zephyrini edirio , match is tt
Utcnfi primo, ftffrtUi*Ptt>r evfierv. Celerum antequam
fornicationi pcenitentia funâls, veniam ia morte > vel
\outraberent nuptias, ecdefin id «ft epifeopo , aut fapoft loagam panltentiam concedam legimus : hoe vero
cesdotibps flatum ftr' conditiones futuri conjugis expocanone ee i pia moribundis lenoaita* « parentibus aui
' nebant, que fi aliena e Chrlftisua difciplina viderenJinaftum ex‘filiarum ftupro fecerint, . denegetur .· cujus
tui , quantum poterant, nuptias diffundebant ecdefiaeveriori, difciplina hanc rationepi adducunt, ft*od fiuim
fticr, hoc eft recufabant configaare , ut ait Tertullia­
( ad parentes Id refertur ) aut alienum vendiderint «ne­
nus, & oblatione dr fscrii conhrnmre, ideo dicitur hoc
pos
, hoc eft peffinndederint , perdiderint, fit libidini
canone prititetiu»r : verum quia legibus Romanis ha
tosncipariol.
auptia uihilomidus erant firma, & poterant ftare, repcriebaniur qui fpreta religione eas facerent , in quus
AD C JlNONS Μ XIII.
boc canone animadvertitur.
Nif
. lUis temporibus, ut vide* > matrimonium
qui vt- Q "tFIRGINÊS qua Deo feie voverant a cetarie m·
poterat ftare fit validqm effe inter adulteros,
i* *
habuerant,
V removebantur, aut claaftrls includebantur, at ex
vente vero & legitimo marito remfimul
------- ------------------hoc canone fit in Divo Cypriano & Tertulliano da vir­
quod hodie ita piohibitum eft , ut ne quidem poft mot­
um mariti mulier poflit cani adaltero fuo nuptias fir­
ginibus vetandis licet colligere.
jridvnv
. Non fumpferint, aut a flagltlufe vi­
mus, & legitimas fecere , mfi furumo difpenfaute ponta non recefferint .
tihce .
Nfi ielrlllfeetrt qeeA eatftrint, Hoc eft , fi Impudi­
citia eas ante mortem non panitetat , precitafque hr
lacrymis ecclefiam non fatigent, ut ab ea pmaiteniiam
accipiant» vel in fine communione & abfolutione , quam­
UJUSCE canonis perdifficilis eft feateatia , cujus
vis eam ardeutifliiue exoptent , privantur : cum eaim
hunc fcnfuni effe tufpicor fi inculpatam mulierem
loto vita tempore libidini infervierint, metu mortis pa­
catechomenus reliquit & repadlaiit, ad baplifmain non
cem eccltfia potihe quam peccatorum dolore quatere vi­
prius admittatur , quam leliflam receperit \ domum
debant ur,
tsdaxcril
fi vero ea fit in alterius poteftate > ut quz
£« yosd hffr ptlfii v/d*sierur . Peecaffe patina vi­
pofl sepudiutu alteri conjunâa fit, qui eam repetere
dentur , quam virginitatis votum vlolafffe » qua In ob­
nequit, non eft baptifmo privandas. Atque eadem julimato, R obfirmato libidinis propolito non remana­
dicir toima in-catechumenas obfervanda eft', qua nulla
rent .
fatis legitima ex caufa viro» reliquiflent . Quod C e*
multer > cum qua catechumenus
-|U> fuam repudia­
vit, nuptla, fecit & aon igtiuarit piiorem illam mulierein fine caufa ejeiHin
ea ipfa vel in morte L>
communione ecclefic & abfolutione carere debet f ratio
I OLAS nsprZsr. Quia virginitatem Dee MU voverant.
•Γ/es pee/reer/n . Non hoc Ita accipiendum, quafi
hu;m cauonjs eft, quod catechumeni quamvis non efi
velint
eas abfque facrameuto panltenti· abfolvandas
tent Chriftiani, legibus tamen Chiiftiams tenerentur.
'
efle
, aut ftatuant ejufmodi peccatum non efle aliqua
quibus n* quidem infidelem dium;ere & repudiaro lii
perna
coercendum,
vel denique eis non efle delendum
cebal.
1
de ftupro·. fed pro pseniteutlanoc loco toteUlgnntur pes na
Petrfi
liniri . Non alia perna coerce­
&
xrumna, qu« in gradibus penitent in palam» fit pu·
bantur catechumeni mfi prorogatione , a-it privatione
i
blice
caperentur, qua cum pudoremaliqirnm fugiIlateat ,
baptifmi ufque ad mortem , excommunican enim non
I
non erant ejufmodi virginitas infligenda. Quid autem
jx-terant , cum non elLnt in cominuuionc fidelium» ne­
fit, prft innerfn peaUrxtl» reeeaeiliart, quod ve ge­
que fo-ietatc Chrifliana donati.
nus pexnarumex hoe canone, Rex vigefimo primo col­
ligitur? levia quadam crimina hae pena mulâatantur,
que io eo verferetur , ut ab euchatiftla arcerentur,
neque oblationes offerre aut eis participare permitteren­
MBIGITUR de hujus canonis explicatione, neque,
tur ; mihtquedperfuafum eft eos qui levi illa anlmadver·
fatis intclligivur quis ci i'enfus efle poflît . Nam
fi one caftigabantur, non aliter oraffe aut ftetlffe in ecqua caufa elle potuerit cur catcchumeoirun» -potius quam
clefia, neque aliter habitos,* quamfubfiftentei, Ramni­
catcchumeiuirnm mentionem fecerint hi patres Eliberitabus tebus
8t humanis
ni > Quamobtem deinde tyrocioiuai & catechumenarum
. divinis
---------------.. participate cum ceteris fi­
quinque anuorum «juinxxh catechumenis preferibunt » r? dêlibus > preterquatn tucharifti*.
cuius tempus ultra tru aut duoi annos non produceCeterum rerbum Ulud «
» rtUrri » revocari
batur > rrrlcre* de quibus catechumenis loquuntur > . prorfus debet ad iltaoi àUXÎQA|tn recoilciuttiOMei Lfccr·mentorum l'cilicetÂr altaris; non auteos ad illam mialant ad quas quxfo has panas pertinere dicemus , cum
■uam, qua a bibl vetantur» fir Jure focietallsChtlftianedode criftnnc omnino taceant, neque exponant quod pec­
usbantur ,· nam cum edent orationis participes, abfolutl
cati genus hoc canone coerceant ? Denique cum moriena pecca Us cenfebantur ; & ainiau Uhl reconciliatione
tibus baptifmuu» preberi jubent, eum negari pofle , vi­
non indigebant.
dentur innuere. Hec omnia mihi petfuadere potuerunt
hunc canonem s pracedenti avulfum ede , neque ullum
Canium aut fententiam referre aut reddere poffe , nili
cum eo conneâatur . Nani prater ea que fupra attuli­
ROPTER, tiffam fxrllaram : ftarunnt no quifquam
mus, illa etiam particula, auirrvs, id omnino continete
ad exonerandam familiam in matrimonio cam Geo­
videtur atque oftendere , totum hunc canonem ad alia
till filias collocet, nq infidelis confortio fidem perdant.
qua jam effent ditta «t cognita referendum.
Tertullianus ad uxorem fecundo: Artae fret rei, eita*
Pruterea nullibi unquam reperie, baptifani gtatlam di­
latam, tt catechumenatus tempus produûum , nifi ob
aliqna crimina admifl* . Qj« «·« iu fint , vesifimile

L

G

H

S

A

P

4*

fMPLISSIMA

COLLECTIO.

„

A quar Ipfi tepfia dadwarn » rpvaearutrt .· fuowyeamre»I'/·'*" gamgar, a·*» he
arfrirai[·»
tearfef^air iatlafi»& aJ on··»» ra^agr/zraw fas fi
TTÆB.MTICI f ft
mf vrrh/«ae.
Jet ia ten/eftieae jam flari/fa ftaul tàraaaMt , /iterat
A -B· AgjAanÉ· » / taatea jrefieaatar Cia/mui ft
fnimt. Laadlcante canoe· ji. Si taaaea pafiteaatw
Chiilaaat fa fataree. Chaired. eta. 14. Nii fane iftiaatt ai rttltfia faJtrt naataraat. In Africa quoque
faaian ft 9t»irt aj ertMeaaat jUm.
Q
fortiter hnk poteftaii fete opponit D. Cyprtaou, mrefpoefo ad martyr·· «piIlote t
libri rertii Cata ·» ati
att Ifttrat AttatrfW » faiiat raaaUaari tltfJiria at/ra ,
CT taiiaf/aM Zqp/r (attat Jart /afialajh, taat frtfoeaCACEJLDOTlBUfi
FlatninibM Gentiliam,
titaa falta ttatrtlrt ia aaaat tata titra
rt<Mt<
Ο Me vero Chriftlaale tecardotlbus ; qui perfecutiorafrrlaait. Malta d«niq·· «jufdma argnmenti ia ejufMaa tmoporibas fille geotiem ienanlarsnl , ut quitte»
dent forlpt1» leguatar , quikuuniMna fit fignificatio hanc
•XlftieMM .
abalam aurtyrum poteftatam, D. Cypriani «Ut· labeteâatam fair·.
Delad· ali um prefpicuum «ft , quam Arql«tenf·
concilium teb Conflanti no habitum tM ■ quo tempore
N
, qui grade*· ft ordinum teorura
pauci religioni· cante in career· » fodleüi «renarii», aut
* oAkia
i··,»» «muni·
flr muni* oumrnr
ebtrent.-- aam
Mm b
fi iMBt
affcnt Mponu,
depofiti, aut B triremibus detinebantur. At vero in ipfi* verbi* horum
* ob aliam cautem ab oCcio ft digaitate gradus ef-·" canonum laeft aliqu» ratio ft nota credendi .bea iltetem remoti 1 levius erant puniendi .· Çoacilie Carthag.
r··, de quiba· eft qua Aio , quali e longinquo »ltet»»
can. *- faa ta a altijhriu arttjft fiurlt rtiatatn.
tft. Oaiatt yad attaltrit : hem in Arclateafi , qni <tafifma Uttrat aftraat.
—
----- ---------- ------------Miror etiam hos homines in·ptimi»acuto· aon vidltte de literis, iflis concilii· mentionem «Ae , quu noa
JI al· ecclafin uberibus tanto tempore avelleretur,
folum · nmrtyrlbut, fed etiem ab epiteopi» darentur ,
C attentait alar! a ti ilattie futi liter a : item (lacti/ , et
MMtu Mat ne cootabcfcvrat , ideo sb aadam matra
coguatur «4 «nrfcfiim libari, ut · teerts taaquem
ftliaiit At literie allai aififlttt ceaettaelcalarlar , at
■ fuis mammllli· lac fugant, ft catcroram Êittan com­
nuiquam reperiaat'expiatos penitent'», I lb tl Ium ab
epiteopi» aut · quovis silo · quo abfbiuti eftent, ■««munion· ft frecibue foveantor.
plfte, quo sbfolutos ft liberatos «ite innotefeere* , co­
iaw» tempter
.· φΐΐ levi bac pana perftriegabaatnr fola eucharlAlar comaauaio·· privabantur, non
que minus quod publice ft magna corona d· eorum in
ecclefiim reditu deliberaretur - atque its magnopere opu»
eûtes* precum, aut corporia Oui Λi myfticl focietate .
nam facria iaterefte poteraet, qua qui jure fruercatur,
non*erat litefis teftari quod paUtn teâum enet. Hia
omatbqa sdde martyres lepfis literps non dedifte , nifi
we excoaimunienti, we pmnlteates «utebantur.
abtentes, ut conflat «x D. Cypriàqo ft Tertulliano ad
martyres, ft de pudicitia : Qaatn farta» ft/Jam rarc__
.
.
·
aaa iaieatety a martyritat ia caretre exararttiaEJUNIORUh faferfafitieaee
....
EJUNfORUM
: ..........................................
jejunia fuperponere, Q fataerxat. Item alA aâ atrialia ttafrfiaai , ty lade
^a.
—■- J-de „
— !—
------ a. i.n.
. ------------— au­ tamrnurlcaterti rfverteatae. Item , «» ftef^ve r, cea•ft jejunia
neve
imponere
& —
indicar·
- qua
nt Aierlnt lUa Mjuaia, qua iincuRh maufibna, j>r«ter
fta/itae vlacala fatittlt t aliue mailla, Ia nate tuftilla
ftaiioaa· ferl* text· ft fabbati (uperirapofita client ia
at at!at ft atira amhaat malit. At ecclcfin reddita pa­
Hifpsnla, non terite «ft dim·, nun ·· peculiari qua­
ce , qua caute poterat efte, quainobteni pro lapfis, &
dam tag* ft conûsetedlae celebrarent w la illa provincia.
qui ea tempeftste fupereflent , coram non intercederet >
Qusnam igitur poftit efte horum canonum fententia
ft interpretatio , fi qui» a me quarat , cam ad Ktera»
communicatoris» five formata* referrem, qua», qui pe­
regre proficiteerentur, a martyribua, non verô «I liteANT A «dim in ctarkia defidterabatur vita ten/lira» , qaas ab iifderu lapfi, ut abfolverentur, jutea gra­
taa « ut in* eorum ordinent non eftet aftumendua,
qui extra diasetfim bapilfmum toutecutm effet > quodtis in cum ccclafia redirent, extorquebant. In TifuJapud
e>us morn non c&nt fatis cogniti.
•otiquos erat potiffimum epitropos peregrini» literal
ta aleeah feeaiatHe ,· fa propria enius promoveri poconcedere, ut quocunque incederent, nofpillo s ceteris
Chriftieni*, ft ab epiteopi, exciperentur : quo viatico ,
twat, in qua ejas vita tetia erat perfpcûa.
fi muniti ft inftruei non procetRflTent, ius eis conunutuoni» Chriftiana denegatum fuiflet .. Quidam vero r?
4D CXMOJiiM ΛΧΚ
periebantur (ut ex his canonibus apparet) qui cum pe­
regre e patria abirent, liter·· ille* communicator ia* ,
TJBILMAGNA «ft fiUlbnfio de bujua canonis fentenfine quibus non poterant diteedere , · conieAoribu* poft tin ft explication·, ft non! Arelatenfia primi . Dr
Dtitis· quam a teia. epiteopi» acciperent ■■ quu prava cond/r qal teafefeeaat bteeat eferant y fJaca/t, arr
< failatrt
/
{uorumdam
luetudo hi» canonibus tollitur, jubentque patre 1 legiti­
tit Ittteir aUar artifiaat eeaeataalcattrlat. Quorumdam
mas ab epiteopi» ( fubiatis ii* quu · confeffbribu* cir­
•piain <* boa ipioa okm> «xplicandoa efle de lite­
cumferuntur ) concedi. Fréter ea que fupr· attuli­
rie , nttaa lapC ad jus comaainionis recuperandum a
mus, huc etiam verba in noftran» explicationem incli­
snartyrlbus , qui eflbnt ia vincutla , extorquebant. Card.
nant , e» jeed ftti iat aamlalr flarla pafftat itaimiuet
Baronii anao Chriftl jo. num. 41, fitenn
uf*t
(inflicti { quomodo enim ad liter·» communicatori·· laferfeterare aiMat ar y al iittrit fan Jeftriierentat ai Hi
fal tartfa fitit! ia tanere Jttiaerentnr, temmaalcaHe lapforum , hcc verba accommodari poliunt1 Nam ea epitit Imfrrtlretnr , ejufdem aano Chrifti 414· num. dj.
teopis erant tradenda , ut earum commendatione hpfi
reft i tuerentur. Nemo enim nifi · propriis epiteopi· ab-,
Quod ut ita diffanerec ex D- Cypriani verbi, coutigifte arteilror , qui oatnibua pen· fuit Uteri» vehementer
folvebatdr, quos quis credat reum adeo ignaro,, ut ·
concilio, fi mpiices vo<.-ntur> aut tel fu etutenoJi * “*>ir 1
objurgat martyres ft coadHTorea, quod nulla prorfur ha­
• ut coideflorum varii, ■ iauli, eo, potninc commoveri >
bita dlfdpiiaa ratione , communicatori·· liter·, lapfia
Peregflui, vero hae ipfa verba magi» conveniunt, qui
iadulgerent > tantaque licentia «c facilitate, ut eccitlin
quacumque tranfire.it, fimplices Chriftianos & faraioas
ftatnm everterent , atque omnem religionem funditur
hac martyrum commendatione poterant concutere, & a
tollerent : qua «aim, Inquit Ille , pote ft cite tenâita,
fimpheibu* parochi» jus bofpitalitatis ft communionis
' aut difclplina , ii rei non pleflantur, ft decreta peccati,
emungere.. U; literis 'i»M^nu·· neregrlnl circvm&cfupplicia ramovetnter t
_ „___
______
___hoc
____
_______
_________
,______
Na
igitur
diutiu,
malo
ecclefia
laboraret
, hirca- rent, non wro de JiteraHBrbu· lapfi coouqunionea»
nonlbua r
petras
Ba- R qusrerens , hi canone, fuiHFinteiligendj.
ι....Λ_;
.: — .provtdific volunt. Ego vero «tfi
' C “
— .< , Gari·
z·—r.- Loayfa
·----- z- , ■
-------- □>-.----- «rFerrarii
--------- u prdicium
-ji-i— '
Poftremn alibi oftendim··, matiyrnm literas de laroall
Bornardinlque
pfia rc·.tuendis , milium apud «plteopo» , nifi noft eo­
Ma pervi ducam, co< tamen herum canonum tententiam
rum morteoa , pondus habuifle quod cum fub Conftsnpatronaqa· amaram qui ilio· condiderant, mi··» alteculiuo accidere non polTst , uSqnifquam pro fida morte
toa aKa, bm ratione· mihi prrfaadeut . Eqaldem mar­
mul.Uaretur, quis lllerat fibi aon profuturas, cotomsntyrum ohm anftoritatam . Ia taatuar crevit·, ut lapfia
datioaemqu· «fflagitaifct, quam certo teiret nullo fibi
pn««m ft veniam procurarent, «pratum eft, literUqua
nful futuram F
ruat·· ia priftlnum ftatum reft it·lite fed banc «b «cStilate atratae eaafefarie, hac verba nihil aliud Γιctee· errornm aata «pte concilia , qoibu· hi canone»
gnificant, nisam conte florum 1 Haras tollendas efle, ft
babwtnr, teblatnm ·<· ejufdMi D. Cypriani fcnpta
•lias
ab .epiteoyia fubAitueodas , ut ex canone Arelafaite dnctaraat ; nam Morbn ia martyre· invehitur epitenfi manifiaftam fit, qui (n eandem rem fisncirua eft.
ftnlla IJ. »c <Γ «·- >»· »®- hbtl tertii , corn mue»
pnleftatam immtaueadam ft comceadam ata docet » ί ·taltque lapiocnoa aifi ia «ttlte recipiendo· «ffe, quam­
vis · mnrtyrlb·· commendarentur : quid ? aona· marAbbati die. , anoexeepto, imauMi alim ab omni >
junto i fit taaquamfeftoa aatiqaita» agebant, * tui
>

„
Μβ*IM XFZ.

I

Î

T

S

4$

CONCILIORUM

OMNIUM,

44

etiam la Gracia moa ille perdurat » que* Hifpanlc pa- A minore» ordine, feveras priori* illjus drfrlpl}·· lag* qua
tres pe ft Renum primo» omnium antiquata vcriSmile
in elerlcos fenei t« e/fent, aon pertinulff» Adadmafea ex hoc
....canone
---------- > &
·. cferi*
—
----------—■*- flat
----res ordin* epifeopo» , nresbyteros , & diacono» : qulbw
eft
quarto --··
jejuni·,
A
ione» in fabbatu*, tranftulifle.
cum facrofanAo* Chrifti corpus poffent tanger, , Interdlâ* effene aupeln» ft na femini* coninefeere. Por­
j«pr>-»« *·'·*"« fi*
imponm jejoaia» qua follta
ro ex peni tentibus» ex neophytis» ex peregre beptli·»un effent obfervari.
tl», *o* poterant adfoml» neque in iifdem dig altati bus
collocari , S poft baptifmum f» aliquo crimine vel eeA D C A W Ο X X M XXVtll,
culto fefe iaquiaafleM .· 1er* canosam nenum concilii
<we r,a*cv«arc«r, ut hu/ufee canonis featentla
Neocnfarlaol.
explicetur » deo fbnt Inveftigsnda, ac primo*
quinam effetit no* communicantes : pofirea* qusroam
4» CANONîM XXX Ji.
munera rejkicnd· dicuntur. Varia oil* er»*t com*unioai, fpecies, fed duas taurum attingam, quoad hunc
■pRehibentnr omnino presbyteri ifto canone paaitencanona* lliuftrsndu* neeeffsrl· videntur , jus communio­
tiam excommunicatis impertire» quod fumm· potenis ft Codera ii, Cbriftian· , qna qui doaatus effer cor­
ftatis jus effet » ft quali fupremv jurladifl iohia munus
pori Chrifti ft ecrlefia adgletinatus renfebetur. Altera
impofitione manuum peccatori alitui pernitendi jus con­
que maxima dicebatur in corpori* Chrifti veri ft reacéder» .· propie rea quod hoc Ipfo faAo excommunicatio
lls, hac eft eucharifti· perceptions pofita erat
Omnes
tofierecur, penitent is petagenda facultas A j<* concedequi utraque >Ua communione , aut una earum priva­ l-rctur» peceatifque certa quadam pan* crucUtufque debantur., hi iton communicant* vocabantur , quemadmo­ a> cerneretur : atque ea caufa eft cur canones hanc potedum tatfauei omnes excommunicat i. Catechumeni pe­
ftatem ad foios epifeopo» revocent transferanque : qua
nitent», perpetua penitent iu , pernitente* primi, fe­ * enim major pqflet permitti poteflas quas* peccat* *ftl’ ■
cundi, ft tertii gradus : omn* denique panltentf, qui
mandi ? Priori igitut hujufec cauonis perte flatuitur ut
ad quartum pernitentis grgdum pervenerant, quamvis
pqnitentla a foils epifeopis imponatur : pofteriorls vero it*
fscris tmereflent ft precum participe* effent, non com­
lucida A perfpicua eft lententia» tuultaque in ea re perientur
municantes vocabantur, quod, eucharlflia participanda
Ita latcbrof* ft obfçura » ut ejns fenfus» nifi paulo fufiu*
)u, ft poteftatem non haberent . Item qel ob minus
finguta quoque difeutiantur » aperiri non poflk . An
gravis quadam ctintina ab eucharifti* communione ,
hunts es treme partis fenfus eft , coneeffa ab epifeopo
non autem a prima removebantur: Energumeni » pere­
pqnltenria » pqnlteatam a presbytero & diacono abiolvi
grini, & vagant* fine Uteri, communicatori), . Clerici
poffe, fi periclitari <qp*rit an veto excommnnleato pe­
*d communionem peregrinam redafll .· il own* non com­
nitent lana concedendam elfe · presbyteris A diaconis fi
municantes appellari poterant . Quod plena ft ebfotumorte praveniatar » antequam' ab epifeopo eandem pe­
fifftma ut loquuntur canon* communione non fruertnni tent iam patuerit aetipere hac enim in alium feataat
non funt diâe, neque ad Bucbarifliem peflunt referri»
tur ■ herum Igitur dona ft oblationes ecclefiafl iri (mu­
nera enim hoc loco aut privat* dona qua epifeopi, mlfquod prioribus foculis gravioribus reliais » de quibo,
fitarentur » aut oblationes qua altaribus admoverentur
iu hot canone agitor » non facile c* concederetur : proA Deo offemator» InlelHguntur ) hoc canona recipere
pterca neque In concilio Nice no , neque tempore con­
prohifentur . quod arbitrarentur Deum optimum ma_____________ _______
____
cilii CgrtbaginenGs
fecundi, » presbyteri __________
vel cum urgeret
ximu* minus fibl gratam acceptamque holilam A obla- q neceffitas non potcraot euchariftiam
penlreoti abfplulo
„.L·
tlonc, eju, ducere, qui non poflët facrofandle Chr.fti
----- ------- » ut ex illius
■- hujus
‘
--------- manlfe■'
porrigere
tj. Λ
«, canone
corpore pafti A refici: quid quod Deo oblationem ejufItum fit ) multo magi» quo temporq concilium illud eft
rnodi averfsnte 8t deteftante, ea videri palier exeerahabitum, quando disciplina eachariftica feverior effet » Λ
tto A deteftatib, qua reliquo fidelium .gregi ron n>epaulo ut Ita loquar arcrblor . Su pe reft illarum duarum
■iiocritei obelfet : delude oblationes ejitfmod· poilquat»
explicationum nunc utra magis conveniat » exponere .
altari oblata effent, & facerdotuni folemui religione ac
1’oft rent* nil magis repugnare videtur, quam quod jus
prteibu» adhibiti» Deo reprzfentata , Ii» poil ea ecckpanitendl ipfa pernitentia, re vera nec effet, neque *
(laftici ad viflumcibtimque utebantur. Qu,propter non
patribus communio appelletur» quamvis eo nomine pof.
communicantis munera tanquam invifa Deo merito reji­
Ut venire » eum ea pqnitentlbur anathema levaretur ,
ciebantur , A a clericis tanquam putida , & quorum odopoffentque dum in ea flarent excommunicari , ut loquun­
te offenderentur, fallidlabantur. Cast h. a. rsn. yj. H</*·
tur canones ; quapropter fi eo nomine quamvis minus
/t.lrntUn fratruo» ebletif*·» et» rtirpiteur. IbUem ,
proprie, a patribus potuerit cenferi, egregie totius ca­
'Street fui ftttrnr tftpr/etett titn» » fterrAtHittr rrfunonis fenftu coha ret ; nam in eundem plan* fenfu* vox
Privat» quoque munera ab ejufmodi hominibus
illa » C*MOTV«/e » accipienda videtur, atque prior illa.
aon erant accipienda , quod nulli ufu, effent futura ,
ffeitmtie v Patrefque fsncirc a folo epifeopo petendam
nili ad pauper* aut cleriros alendos.
effe pcoitentiam» non autem a praabytari» ft diaconis»
nifi inflante fit premente morte . Protere* diaconi hoc
officio fungi poterant , ft ab exoammualeatioM » £ ei»
A D
_.r
· - ·
ue fai» iB hot canona
—. .juffiffet tpifcopus
, abfolverc
, ^qu«
U |U» ««w» . Energumenorum oblatione repelle- *-* cxp'irando fele obt rudit difficultas,
coque nomen eorum , neque
apud
Deum
Ad r
peccatorum
abfolutionem>,» extramam
exi
....
. __________________
Imiufc· ca­
bantur ,· ideoque
,
.
noni, partem nihil veta* referre » nifi quad diacaaii non
propitiandum adhibebatur : neque ejus mentio ulh in
eo jure abfolyendi fruerentur , manu (que non i emone­
faterdotum precibus faila : hac enim oblatio nom>nii
e*at quadam communioni» fpccia* : qua non nifi ob dua»
rent , ut qbfolverent : fi tamen ia feaius magi» probe­
tur de antiqua ilia cfremoala, re» AI arripienda » quo
cauta· fufeipirbatur. Prima <un> precatio eius caufa fie­
in eo pofita erat, ut cum epifcopusmanuum impofitioret qui facro fonte intinâu, effet - aut abfolutui » aut
M ad conferendos ordines , aut abfolutioaem dandam
initiatus» aut in quem collatum effet aliquod ferramen­
uteretur , alii presbyteri & diaeeni idem omnino famtum, ejus ut omnis communioni» fieret particeps, no­
r»nt » ft pracunte epifeopo manus imponerent : qailquls
men Deo in alHit offerebatur . Secunda cum ad altare
enim primis illi» temporibus abfolveretur el pon fotum
oblationes aliruju» deferebantur -, cum eo duplici nomi­
ne nomina Deo 'proponebantur » ftu ceram D«o pro- .ab epifeopo , fed a tota etiam cleri turba , & collegio
manu, imponebatur , qui ritus momsfeua Impofttiooes
nunciabantur i hoc eft nomine .fuo ecdcha nomina to­
*d«o religiofe obfervubantur , ut Cypriani nulla major,
rum Deo cotqmendsbat , idque oratione quadam feu
fuerit in martyres & lapfos.» qui ab efe venia* pete­
precatione fmgulari fails. Epifcoptu igitur aut facerdos
rent » objurgatio , quem quod lapfi commuai··! refliin altari norulnatim appellaffet enargemenum •hiationis
tuerentur, antequam cis manu, *b eoWcopo ft clero ef­
auÛoretn, ac reprufentaffet » ut ita dicam , eumque Deo
fet impofila. Pgaiteniibu* igirqr >aftsat*obitu, manus
precatione commendifftc i fed equum non videbatur qui
presbyteri impongre jubentur , ut abfolvent , diaconi
agitarentur immundis fpirltibu» ft qui ab oblationibus
removebantur, eorum nomen in altari recenferi » quod R Hem> , nen ut sbfolvant , Id enim » pre,bytero erant
' ronfecuti
, fed ut itaultiplief illa manus Impottione lncum lis non eflbt ulla ratione communicandum .
—
-r.
tetligercfur , In mâlïbrum etiam Ibcletatem ( Chriftla­
Ut Itu mem . In concilio Carthag. cap. pi- Id Illis
tiorum fcilicet, ) ee, elfe recepto*.. Canon igHur de il­
mandatum prafcslptumqac ut ecclefiu ipfa» verrerent
la abfolutionq, & manus Impofitionq rbmliatlve loqui­
ob id maxime» quod in eccfefii, perooôarent , nt damotur , cum alt, ft dzaromrm: ita enim legendum eft» *
num terrore atque metu liberarentur , id teftanfe , at­
fequendaGarfiq correüio» qua partirai· 111* ft* detteque enarrante can. pa. ejufdem concilii .· quod hoc ca­
Cl» , hanc u«r repofulc.
nose aut aliquid Smile vgtasur,
(
Were// agvr» p··///·»/·**. Hoc eft exometogefioi age­
re apud aliquem, & A meritum fatqrl eu i gravis
aatur paaltcnti*.
W»rr/>
Hac vqrba nec congruerq, nec eo»fe*tlMnla ferme ea crimina quorum caufa clerici hono­
re videutar c*m his , S tit jeff··" tfifttfttt j mb fi
re Λ gradu porerent privari» iifdc» erant impe­
dimento quo minue ad aofdem gradue ft boaor* a<Ue-•Meffbrio paniteMem debent abTolvere presbyteri, eut
excommunicato » fi morte prematur , paititetrtiam impo­
gerantur » quamvis ea multo antequam prqmoverentnr
nere, qeamabrem jubentur huja, rei copiam , ft facul­
•dmififfeat. Pruterea in hoc caooM illud advertat» ut
tate* prius accipere ab epifeopu , qut dam corrfulltur
in plariba» aMi» canonibus ad fubdiacoMe » ft cetero*

QUI

Γ

H

impo-

O

I

' 'σ
45

AMPLISSIMA COLLECTIO.

4$

mors poieft occepere pmnlteMOm aut eXCMMMiUicatum : A dum faam ifitrt rvaiaprat. prtprraatet tafatlare allat ,
quare neceIfe'eft
Aetatum
effit hl» verbis
,
“
. cMcedamut
.
.
/adraror,
e ua^artlat rtafammaafiit , tmpliadrfpea
ut au quidum mortaaU liceat presbytero lajuffii epifeo­
marty-ihti prafitrt patitaUam, « com s^mw/r/, L
pi veniam indulgore . At sero de psenitentia fi mavis
♦·"» 4Z*»' faiataat figilfttm, ai41 [»l ara Dei aa/mar
iiffc agi, quam du abfotatlono > id Ita aafiptoadum . fi
eniftrem prtptee aarhtat Dei β martyrium furta, , «
neceffitM « eacommualcati valetudo ferant > uti epifeorlamaveruat aere magae fiteeater . Idem ad Quiriaum ,
pum eonfttlat juesbyter , * ab eo jus concedendi p<alibro tertio .· «s tum aptra/jfaat putatum fipaaar, ai/i
nlteeaiara impetret, fin fircus , matufqu» fit ne morte
far ara Dai aaiatat atrtfaraaa praptar aariata Da/, tf
proveniatur , licere presbyteris gqnltentlam imponere
atanyriaM JaaM. Tertullianus de refurtSttn. carols ca­
qu* In umete, «1 fallor, nunquam denegabatur. ,
pita ay. itiaat ia ^paealypfi jpaaaair , arja laatparaaa
Vulgaris editio , quod ad hanc ultimam canonis par­
faraitar^ faaa, aaaHyraua paapaa ealMP fat altati altiatem attinet, non omnino rejiciende videtur , Cagiatr
*■» »
ya^idara fiapitaatat fafiiaara riiêitaraat : at
Sorae* iafiraritata na· tf frttfiytartniM tf 4iaea»rraM
priât er ariia Ja patartf aapaiaraM plagat faat aiiiat ,
ttMMaaiaarat taMat parfiara' fiafiart, aifi ait
Cf prafittata ilia tiaitat a JaatM ragittu akgpat aaitat
rffiitfiu. OHmenim Interdiûuasi docet presbyteris, vel
rafaratt tf pafiia aatitbrifiat ttatt fat pfatuiapaapPata faretiam in-caufa neceffitatis , abfolutioMm tribuere fine
taataa rtclrfa Dai iafarat, atpita ifa iiaialt ia aiyfata
facultate epifeopi i quod fi perabfurdum portentique fi­
iatariM rtlegatty priata rtfarrtflira/t prartgatita 4a fa­
mi le videatur, pqniteutea fiuere fineabfoiutlone ex hac
int arjiattar
JaPiae tt igai àata aaivarfalit rafarravita demigrare, fandum Innocentium adeat , & niti·
Siaah
_____ jaafara , .4a
..............
lipritj„.
jatiirtiar
_____ „.. Idem de anima ea-.
aram renonem Arelatenfis concilii primi, primum A fe- — pite oAavo stl tatm <»rpat^ fipaidm itaii ,· frj
ciindum Safdicrafis, tertium Valentia in Francia , & ■»> apaila taafittatar, atyatarOaat
tantaprajafiitaat
afittaturata
, aagal
_
______
apaila , laaiaaJaat tf aainrt iartat iapififih'tarai fi
omnes hujus concilii canones -<mi bse habent r aae ia
fiaa attipiaat ittaMtra/raaia Vweturque vplgata editio
farta, fpiriitti tara vififitlt , fit Jraaan fa foirita Uri
atque etiam emendata , fi de 'abfolutione accipiatur,
fallat , triait martyrum itafpitit . Idem adverfus
non dlfcedma ab eius concilii fcveritate , <r tempore
Gnofticos capite undecimi»
Jail tf Vetarim fai altar!
quo celebratum tt IndUtan «£
e»«tra refpaxlt conci­
lium bUcurnm , cura prafinitutn fiabilltumqua ab eo
eft > uti premente Mctffitaee liceat, vel fine epifeopi fa­
illma glarta i>aplraat. Quoniam autem cereis ardenti­
cultate abfolutioMm dare . Can. t j. Ut fi pan aita r*·
bus* igni, fumigationibus, fpiritus divexari experientia
ta4ai,t alliatt t! artafarit attUta^ abfolutione , taiaiipfa animadverterent , atque ia eos magnam virtutem
• att privatar. Unde argumento eft ante concilium Nicnhabere vim ignis. haud teio an illi patres vetueriat
num aliud fuidê faâüatum , faite» non fine probabili
admoveri cereos ardentes, ne anima fanûorism qaafub
œnjaâura id tueri pofiumus.
altari oermancrent , admoto Igne inquietarentur : 'non
Cagaata ia firaaitata. Quia non cogente a presbyteris
alia mini explicatio occurrit* qua poteft v»l inde refel­
nunquam ablolvi porarsnl, quod in ecdefia palam abli quod huic concilio errorem' a Cogat : Sed huic objefolverentur pqnitentei, eut pqnltêntüm acciperent exâionl rcfpondetur in concilio totius Africa, Numidia',
coasmunlcati .■ ofiidaque omnia » qaa public» fierent,
Mauritania , patres dacrevirts harcUcos efia rebaptifungerentur epifeopi.
undosX
CaatataaitMtM . Abfoluctonem, aut pqnitentiam «hanc
'Quid in-hunc canonem fcripferlt MendoaaCmiM no»
.raro » illam ftomtentiffime hoc nomine vocatam repe- £ eft
compertum “ * fed Garfin interpretatio pdtcfl ad­ *" lapuit AIΛ -nmpertum
rias* vel etiam de attaque fimul in hoc canone pisteft
mitti : Sanflorum quippe nomine accipiendi luot fide­ btifMBC·· :
explicari: moribundi, enim eadem beaediâlone jus per­
les , quorum fpiritu, > dum orationis caafa ad ecdefiam not poltu
nitendi una cum pace relaxabatur.
adveniunt , Inquietantur frequentia- , dr cura immodica otoeib», pan.
deme,.
f/ ai iajfitrit Jaiar4at. Epifcppus ■ ex iis liquet pqcereorum ardentium.
altentiam imponere, abfolvere, & hü fiuiilia ita alisda
fulffe a'presbyteris, & prater eorum auctoritatem, ut
ea] curare atque iis fefe imnùfcare, aifi juffisi nou li­
ceret.
Utri in fcpulchris martyrem curabantur, malt aqua
Totius canonis is eft fenfus*. ptmtentia a tolis epifalia fiebant miracula, quorum caufa ad eadem Ctcopls: eadem vero vel abfolutio moribundo poterit a
. pulchra dies no&efque morabantur . Tertulliani quoque
. presbyteri, indulged, fi ab epifeopo mittantur.
state , vel ante Tertullianum « tantus ad Ipfa marty­
rum frpalchra Chrlftianorum fiebat concurFus , ut ea re
indignati Gentiles,' areas Ghriftianis eriperent « hoc all
loca ubi corpora martyrum deponerentur i Araa ClriIDICULE hunc it» quidam interpretantur quafi eo
//•aeremte»· fiat : area ree»·, ara farraat , aurtataaiM
v- prohibitos clericos > ne ab uxdribus abflinercnt, faat aaa rjtraat : ad Sctpulim.
it verba accipienda effiat, ut fonanl, prrMrrt aift/at­
ri fr · tta/agdai , fed tanta 8r tam antiqua eq.de re
decreta reperiuntur , ut nihil ambigui in hoc effa poffit.
Zn resat·,. Omnibus omnino clericis > non toto oiewr-C
E-plflurls, * tabulis, non vero de fignis aer fta•a ■» quafi ante hoc interdiftum aliquo tempore cum
tuis hic agitur.· * de piObris quidem, aph qui­
uxoribus «onfuefcere potuiflenc.
bus fanâi * martyre» , fed quibus Deus Ipfe 'ipfaqne
Trinitas reprnfentaretur
illi fiquldem non adorantur .
Vet»nt Igitur Deum in parietibus depintl , n» fellitet
quem Gentilibus * catechumenis- immentam , omnipo­
IC caafca illius concilii diftailiibus fano crucem fi­
tentem, inviCbilem , ntcrnnm, incomprehenfibilem , ipixit interpretibus , vix ah aat ne vix quidem exritustan-, Corpori» * materi* expertem * laaranhem.
plicari evolvique poffit, quo Taâum eft, ut perridiculas
prédiraient, eum ipfi Gentiles, * catechumeni In ipfo« valde abfurdas explicationes interpretes axcogitàrint i *.rum ecelefiis * lineis , * coloribus circumfcriptum,, *
ideoque mihi magswpore metuendum * ne me» deterior., comprehenfum cernerent. Ne igitur .divini auaataU'mafeateatia exiftimetur. Id autem omnino
ftatuendum eft ‘ . jeftas uilnueeetur, * aljud de Deo depingeretur, quam
----------------------------quod reftUi » quoquam non poffit , C_:*:
____ r...*„
Chriftlanos
prifei ’ pradicarent, * quem fupra homines extollerent humatemporie ia cqnrateriu verfari & commorari
folitos
t Ibi- nl
, n.fpeci» depiâum oculis objicerent ; vetant ne in ec----- , /■*„
____....
que dica noâcique praconii, perfoiveudi» trahfigere ,
clefiis
fii, Del
Dei Anagi
Ituagine, fufpendaotur : hac ad faoAorum
cano·» qui fequitur Id comprobante, Ideoque rejici non' imagines nullatenus pertinent . Ad hffi| ex apologetici,
poffit quod dicimus ob eam maxime caufam* quod tam
pro chrlftianis , ex Tertulliano * Minutio dlfcimua *
varios deoa deorumque formae Cbrlftlalfts Gentitaa fiasmxKa taasqtM iafigata ederentur miracula , Doe id
confirmante, quod ibi reliquia fanâorum in lilia
_____cqrae,__
xiffic* ut quifque ex eorum ritibus aliquid haufiffêt * ant
terila fab altaribus cooquicfcerant . F
'
Ego autem lacii»
£)aliquid in eorum occlefiis adnotalbt : Ita vulgatam fo-1_____
leni
eosadorare
adorare, ,quod
quod diebus
diebusfoils
foilsfrequentari
frequentari in eccle-'
_______ .
______
.——
- —
.‘_______
_______
menteseque Tertulliani* D. Cypriani, dr eorum qui ea
fias
fiss convenirent
convenirent .·: res
res turpes
turpes eefdoas
eofdera colon
colon fuie
iufpfcio
— —
fuit,
.
«tata ftorereas taquutos qui anima, martyrum fub
altariquod
tente,. Ne'
_______
quod aftj
aftl pedes
pedes epifeopornm
epifeopornm volverentur
volverentur poni
—
mtata barer»*habitare* ibtaue dum eoruap
l<ftur
eorusp mortem Deu»
Dena
itftur In
In mentem
mentem Gentilibus
GentUibos veniret
veniret , Ghriftianoe * houMftetatar* axpefilaru fentanuat.· atque adeo verba illa
minem aut Deum human* fpociel lioHlem adorare ·, fi
capita fi. Apocalyp. ad verbum tueri ac
Diva:
2 recipere !?:.□*»
hnaaanas facies in eorum ecclefil, intuerentur * ' Deum
vetant ia eis depingi.
Cypriannm do Upfio » Pat
C ‘ ara Dai aa/aig^MUffraat
«Mtajnrs» ilaataM taagaa arta 4t
m ttafiv tf ant ata^ fiafitrat
AD C A N O M fi M XXXF/Z.
atfiaaat 4» Ut gai ia (ttrrit tai
T^iOrum qui ab immundis fpiriUbus infeftarentur * duo
at patliaUaat adder mere yaiaaiat : V paaMpaaat ptfa
ahii · aai/itaat rttaitua4ii ftfia iauai/ipa ptuan
XL
__ i erant genera * quidam peypetuo agitabantur , alii
dee- - fiaai taatra ya4üaia atiltaat prlafraaM aiaJilucidis intervallis gaudebant .- in prima canonis parta
attar ipft abat paft 4tfra4rrt. Quibus credere videtor
dandum illi, bantifnuam * aut communionem * fi «neri
eoa coatigeret : ni a contraunioM , fi contra difcipilnam
martyrum animas fob aria quiefee?».· idem do bo no ne
quidquam laciunt, aut lucernas accendunt, pelluntur : fed
t iontM. (Mdb aHatM daMaatat atartyrart tf a4 aia4i-

M

R

D

H

i··’-

f ■

CONCILIOR UMOMNIUM,

47

h.

48

qu irium her verba v «·< quamobrem Je lucernis potiu, A nem & fine ralechume*atu effent baptiuH . Quamobrtm
aufem (latuerint patret Eliberitani , ut Genii lea, qui
qu»m de qua vi» alie as me mi neri or ? Sclanu Cbrlflfini,
In infirmitate haptical! eflent, confirmarentur , ea po.nterdiüum in fefti, Gentilium lucerna» accendere . fed
tint elfe cautis, quod poft confirmntiooesn fubjnde nulnefiio cur hos canone 14 energumenis potius « quamaili,
laque Inttrf'eAa mora euchariflâa confirmatis tribuere­
prohibetur» neque id con>eüura ulla aut divinatione »ftur . Quidam ifiltur non cx'fllmahant eam fatis tuto tc
fcqui poflumu, .
'
contuito apis .fidei credi 3c comrWtti potfc , qui «n t*Ad eoi etiam qui perpetuo vexarentnr extrema cano­
bus c.hriftiane ratiglouM , & in efuftuodi myflertls pa­
ni» referri poffunt , qui etfi neque cuebar IA tam adirent»
rum effet eruditus, nam ad vanitateui ea accepta pote­
neque i<> communionem precum vocarentur . excommuni­
rat redire, e|ufque tnyfteria, & arcana divulgare. Prucari'tamen poterant» *loc «A funditus ab eccleffe aditu
teraa mvfferio’um participes hes e fle nolebant, qu) tur­
repcll*» neque ad preces & fupplicalionet iunden(a, ad­
pem vitam exegerant , ne recuperata famtate , animus
hiberi » neque ut expiarentur admoveri r nequi· cnm» »
prava eeofuctudine fle cupiditate detentus , ad cadam
corpmuiiionc A quis precum aut altaris privabatur » proviti» (celliers retaberetur, & indumentum Spiritus fanAi
pte:ea< cum et commun i ratione perculfum fu iffe exiftiipfl.mque Chriftum exueret.
manJunj eft : ut de energumeni» dici poteft in quos
anathema non contorquebacul · quid enim tali, pena »
Gtnttlfi. Pagani, qui ne morte intenipprmirui, extra
crdinem baptixati citent, & antequam in eatechumcnas.it excommunicatione dignum pi aft iterant i aut qu· fe
tu eiwdiri poffiiit .
peccato pubuerant ’ ii tttnen a communionibus (ecernetr ·» >'jimuttit. Nam fi mortis metus non.urgeret»
bantur .
erudiendi cran: antequam confirmarentur , aut baplitaB rentur.
A D ς Λ X O.V E M xxxrw ,
Dc*a>'jer-r«r. Non petentibus manus non oret [Im­
ponenda, quod baptifmo fari» ad falurem prafidil con­
lî|ui naironi» fcofu» efl » fï qui catechumeno 'terra
ic curi eflent.
vel mari letro o-i umbenduii' iit poffi eum a lat­
io ύι.ο fonte ablui , ,ff cop.a facerdoti, non Iit : neque Mu«um /wpan/. Confirmari , nam de ea manus impofitionc, qua pro ritu tc ceremonia in baptifmo ufurpavero canon ille mit tu.a catechumeni nereffitate com­
rctur , illi egregie hallucinantur , qui interpietantur :
modetur . hoc eft non ·>': » f> b> merte cateebumeni »
quali
ea indignus flle videri potulffet » cui ipfummet
.■fm Ln'ji tantum adcile videatur» imo contra fubinbaptifmum collatum effet .
rclh;;i
plure» laici tali (empore non defuerint »
F.rrr
Cirajzeenr. UnAkxne fcilicet flt fanfH Spiritus
r; ni ffatu, omnino vult, unus ut e laici», qui nondum
infufione , ut loquitor D. Gyrlllus Hitrofoiymitanus.
prnctntism exciverit, neque bigamus fuerit, baptltet
Ceterum
in concilio Arciatenfi primo can. β. idem
i.lpie ub cam rem > quod neque facerdotes preniteniiant
omr.ino (latuitur. Da d/a fit
crrJrrr e«pe-agete, neqi..' ea perfecla , abloliitaque a.i id eligi ,
•
I,,!,
fhtxtty
titiif'4 n't
Zwgeez. Hpc eft iis qui
ne-ntc bit/ami elle pu étant , quas quidem conditiones in
infirmitate volunt baptitari confirmatio quoque tri­
i.n'1 l»i.o cui baptizet , requirit ille canon , quod eo
buenda·
7
inodo ct~ fa-e'rJot » pattes aéluru, » lî tamer tunc tetii

H

por.s tn'erven lï» : oigamu» , unu» lentuui iJcmqnc p.vDiieni, canon illc derre, iflct > vcl h da oiiiiiia impediintiita fefe qbtui.tfciK , ab co potutffe Ι,ίιι.ι» baptifnu
conterri.
'xta,-v'< ijirrm z-rrzjt-v/v
. Putarim ifta
verbt id miliiare qui port lasarrum non pecraiir , nei)iir>
p<t<i,tenl;.rm uilsm fub.crri quod pe-<»(o poll blptlfmoiir commnvo , o-.m.iuin » ut ita loquar , grallarum ac
beirebr orum |ur acccnctaj , ufturani facçrrt .· ideoque baptpiium eju» qu. deliquiiret , non integrum, aut incorlupitt.n sidet > ampl'iic quod er illo divin* gratia: , qua
infftucluv erat, quaff giaJu exridiffct · Patre, autem
i Idem prffpemodum loquendi formulis abundant » ζιΓ.·runlque qui lasart» in.to r<'n peccant , eodem omnino
candore v.tar & lanébfato eos ccnfpi, uns elle, quem 1>,pntmi beneficio accepcraitr ■ peceto autem intromiffu
.andorem illuni perrtus molefteie & abftcrg,
l/l ;■(' hhhki ί m;. Kr/.’4<· vr . Ul .onhtnietur
COnfirnutts» cnitu pcrfcfbo vocatur Chr.t'.unorum .
X D

C

1 <X O N E M

-X*XIX.

l ntil.bu», qui in mortis diirrnnine baptirati ®l'.
Ian», man..* ab cpfcopis imponenda, & confirma-J
ti.inu ia,ramento lignand. , u protu fuerint , niorcfuue
roniimile, fido Cniilisos habuerint. Nam ff ex more
turpdliinoiuiu hominum amaatlani vitam duxerint, non
funi ss'nfiritrati.'ne perficiendi , quantumvis omnibus vi­
ti,, £ fiagitus laietcnt, & omnem extra noxam cenferciitu, . Hunc ego lentum 6 explicationem confido pi­
tre, ipfoc F.iiberitanos agnituros pro legitima ft pro
nala, .ortra vero ;tum de baptifmo nonnulli afferunt
laoquain fuppofftitiam repudiaturos , ii utramque afpic-unt . Quis en m unquans potuit dubitare an gentile,
nl-rr m morte bap:ilan.li > Qu.s unqVam docuir baptifrnum i > m morte denegandum elle » quorum vita non
tuiilct honetla 1 Pofro ubrnam reperient baptifmuni
manus imr»ot>tioiiern nominati, fit ifto nomine a patribus
■ap.oellati - Sed ajunt monere titulum ita hunc canonem
die act'pierrdunt » Gc»r»"Avi , /1 »" »6t'rr/>wZ«r
rtfriwi, mo.cre ‘'.imque & fuadere hec verba, Cr yfr-z
Cr··· '.'.una. , (.entildque nomen , quo qui eflent confir­
mandi nunquam appellarentur . Hac adve'fum noffram
explicationem nun magnopere .taciunt . Nam non con­
flat , a qqo, sur quando tituli appofiti fint .■ Chrifti,mque nomen etfi baptiiati, datum , pioptiam tamen
bu filtre » ovis i un &■ lipnificat icnctn confi r matos indicare ali­
bi obûeva» imn» , quod Sp.ulu fanOo cjufque caritate
in confirmatione ungantur & illimantur , Chriftoque
Inudes efticiantm , qui a Spiritus fanfti unilione Clui­
lius appellatur: Gentiles autem hofcc vocarunt patret,
quamvis effenr bapiuati , ut de catechumenas ·, qui in
intsrrmtate baptirarentur , non a·. Jece'cnc. Et quemad­
modum canone quadragefimo ferto vocant apoftatas fi­
deles, ila hoc loco nominant baprirxtos Gentiles.· non
quod, eflent Gentiles , fed cum In catechumenatu non
fletifleni , fidcique elementa non eflent cdofli , ideo
Gentile» vocamur, nam alio nomine non poterant no­
minare & appellare ejulryodl Gentiles » qui extra ordi-

G

AD

E

CANONEM

XL.

X poetis illud haurias e terru frugibus diis fuis li­
ber», & offerre folitos ethmeos
quod per cano·
nem Cbrifllanis facete non licet.

AI?

CANONEM XLl,

RIVATOS domi deos, & parva fimulacra colebant r
Svctenius fn Domitiano, Puar «·»■ c»r« iar/aw ra*/»><// rx r»»y«rt»dz«r ajjt fret . Hoc igitur canone ad­
monentur patres familia, ne domi a fervis aut liberis
bec haberi Jr mil hnant . fi vero id praftara nequeunt,
ne ab ei, deferantur & pecufentur , nihil illU iiumoient.
j. v.i» mrintiit! fr’twDif· . Verba ifta non dubltautri adftiuunt , cnnulium illud dilfielllimis perfecutionuin temporibus atque adeo ante Conftantinum convo*
rsttim
nam nominis delationem per fervo» fuos fieri
non exhorruiffent, fi impunitate propofita potoiflent ad
arbitrium religionem quamlibet ampleûl 8r tueri .

P

AD CANONEM XL.lt.
ANONE ifto patet cstechumenatua teuqnu bien­
nii fpatio consraflum 6c definitum ·
Aj fijt-r prim4»> IrttieliUtit ttfrAaot . Ita loquun­
tur patrer & .anones A relatent, qui aedere voluut :
in hoc concilio» can. 44. Si pfJh»rAn<n
t* urri t , ii ad Ghrlfli fidem venerit, fi fe in Chriftum
crederv velle dixerit , fi fe erudiri rogaverit ( huc In
eandem (entcntiaift accipienda, <4 tfdrm pr/maa»
litatii, qui de Chr.fti fido doceri cupiunt , ftti prl*i
fi/iti riiliMrmm Imbui cupiunt.
Ç.
furrfut
, fi faciant In ipfô ca*
tochumenatu , quod fidei Chriftianu tyrone dignum fit.

C

■AD CANONEM XLIII.
ON omnino liquet hoc canone decretum diem dum­
taxat pentecofte, , an quinquaginta poft pafcha
dies celebrando, r vulgaris leûlo de folo pentecoftes
dic emendata, totos quinquaginta dies feftlvo» habendos
flatuiflt Videtur, his adje&is, ««« fwadragr/m«er , ·//
yw/vfeagsjfwaw. Prêteras certum eft fuperioribda tem­
poribus pentecoftes non unicum diem i a pafchate ad
[»cntecoftcn, totos dies a Chriftianls celebratos . Ter­
tullianus i
f/fttuftetu naiZaevas , Wlt
prnrrr«/r« /mfiltre ttirrunt. Nicununi quoque concilium,
eofdem quinquaginta dies folemnes fuifle indicat i veti­
ti, adgeniculationibu» . Quapropter in eam potius fententiam hunc canonen, acciperem , ut dies quinquagin­
ta, quam unicum pentecoftes diem obfervandum ftdtuac i verum qu» ceremonia q'uinquaginta 1111 dies tra­
ducerentur, non liquet.· non reflations operarum / Mque enim credibile videbitur , tenuiorum fane βι Ino­
pum caufa ( quo» ab mtermiffiope laboris Pagani facile
internofeere potulflentquapropter potius extfliiMriMs
quan-

N

49

A Μ P L 1$ S I M A

Ç O L L E C T I O.

jo

qusntum ego Marker· portum , dksihps relebrarl tt^.ar^at «a/satan mut, aparrrfwr ia Gratii ata adasatneM,
agitari confaevifie , pablici» de aaore mirtarum facrifi>
- r- v
' . dît, eucbarlftl* quoqta· fampeione fanflirti»· obi ta,
oedifinres,
aueefoetis rodtamlis. Addo ariaaa commane quoddam,
sk/s»
at^fiuaaaat
k puMicum gmtdiam qoo elati jejunare defioerant,
«T /vf.ad,
Deumque ftsntt omlflâ gcauflaxione , laudibu» k hy­
WMVatnr
t r_____ ,-r--- r ... , - .___ ,
mni» excoilerent, * benedicerent.
diem , fty /M«faratr ftlttli ifutimllt l>l'ni, paemd/n
focerdor pe/ ppa/rvauam sfitdrs , pradonm/r . Canone t*.
Arauficaai prisnl,
4atrftni, frfi
faprrgmr, «m eyakcmAM· acc^arar para/ , / »«/«*.
onnullis «narat in «>·»·>*faMuNtar·» num
«S/r frMtrn»
atortu* ntriif iaift , set
fealm illl qua fa fiagitiis crirainibufque implipva/ttM/r /· fe» tune . Leonis epiftola tp. ad Theodo­
caftt * carecbumeoatu, tempus prorogandum aflat, <»od
rum Forojulienfium epifcopus, ,
Λ okyeé agr/re^
in srpiatiosM ftagitioruai pOMrctur. Canna aureus f*aZ«'or fla ferti agg-···»»/ , srt anad faut» aat» ufrr·
bavr, f»J grapes's JacerdarSr fgalfitM» nes va/ra«r,
fcribit eodem temporis intervallo , quo alii catechumeni
racinari ports t k illitd iaeaaOaaiar non ipdicat, rodent
irfiiratMta ait jifrllta tirteat/amm»· p»frfr Mritnti
pu nâo momentoqus tempori· rerip'endani . Nsm aha»
er fmni Cf
fituniltlllfJ/ ttaafiiein, t»»·
qua ana Ira (Icelerate flsgitiofequ· peccartent ante catei»faa»tt»rt frraat» tam» »1·ί» t»n»aan parvrne-pm cZrta m» firfraar <e/ /· Deem a fié» iiiftailfaah f»tta~
cbuaMnatuoi, non eodsm tempore quo ad occlafiasu fa
• inferrent, icciylebcntur,
.Bvenr. Quibas locis, patres nos erte baptitandosqnamad.
modum Ratnunt qui morbo obmutuerant, fi reperlantur
qui teftlmonium dicant, iifque vet.bis utuntur, /
araaJaat aUaraat etaUt iaiti. hem , Drar ηβ/anaiaat
Z"\UÆ tandem re» ilia feu qanftlo , qua hoc cafaf «vae aa^ttriai. Item , Tajilauata Hi fiMiaa» tir.
Vfm>— difcepeatur f utrumap id le — coaftituitur
raaa/aatiaai fe»thf» Mthaai , Non aliter hoc canone
nsoribusidi> hr muri beptixari jubentur, si rem dr ti»~
baptiimus dt catechumeno apode ta , ut ira di
eam, ana denegetur fimul atqa*(Ma obtulerit, raaretfi
i» farfaa* afUtrn atlaif» »J» Ci'fHfaeaa» , ae t»~
•on le legibus etrcchumsaatus alligandum tradiderit, fi
β»ι abfui nUttrtn fihi , quorum fcilicec fide k teftimonto opus erat, ne Invito k non oeteo’i , Chriftl
' tel* ificat ionibaa earittmie compcofarir alias fit carachusneaatus tempo» prufinltam traduxiffb·. id fane credibi­
Cactamenta prnberentur.
Huic expiscacibm non minimum repugnare videntur
le ana aft, quod fidem feriet caaoo ilk, cum In code
bnc verba, »» fa»/t ta artu» iatat at arlt^atffa iMfater :
■uro qnodam, qui pngaulfamm olebat ( vet·· inquam
homo habebatur ) dlMritnr t qui quod long· intervallo
quid enim attinebat ejus culpam minuere, cujus nullum
aChriftlaaa fide defecerat, peattaa papa··»· «* ethnic·»
Um grave facinus extare poterat , quod baptifmi grsaxiftimabatur, erarqae . Neminem autem fagü » η®8
liamnsnpadiret / S<d quidquid tandem in hunc canonem
dixeris, ea ipfa verba non minus obftare reperientur.
•ate queaeqnam paaaaeraaa (aero fame ablui faTituO·,
quam laftliatus iaftruâufqoe «dat, k faintsribus cate
Fretetea magnum erat inter catechumeno, k Gentiles
di fer,men
norum levia ducebantur flagitla, iliorum,
•humanatae legibaa eruditu» perpurgaretur. Accedit eo­
dem , qaod fi catathaamao ab Sagit ia k crimina in ipfo
tametG non omnino ceaferentur Chriftiani, gravius pu.
, . ι Gentilium ; neque aliunde id potuit
___
catechumeaatu perpetrata, catochuumnatua tamnus pro- q olebantur , quam
traheretur, probatius mulco faturum. Ut catechumenus
accidere quod qui
quidam dubitarent an effent bsptltandt,
apoftata qui idololatria fefq faeler· obftrinxitfet » k ca­
qui ejurata fide ad idololatriam rurfas k deorum cul­
techumenarum faum, Ipfiaamua eeelefiam per infinita
tum animum applicarent : neque ita ratio dubitandi
aliena erat ab sutlers fevsrqque difriplina temporis il­
tsmrora deierulrtct, iterum catechumenatus curriculum i
lius , quo concilium indifium eft t nam cum iifdem
quod alias percurrirtct, conficeret.
'
An vero' pratfcr>ptum , uri ad baptifmum fajcipientemporibus , k ob eafdem caufas abfolutio apoftatls qui
dum cataebumenua apoftata , Ipfo prius catechumenatus
Immolarant in morte denegaretur , i-fdem judiciis hos
curriculo dacurfi» recipiatur , ne fi alias nunquam in
apoftatas catechumenos feriendos elle, erant qui fufptIpfum Ingraflua artit j fed teftimontum feu argumen­
cerunir: quod dubium loliiiur hoc canone, atque eodemdocent patres in catechumenis spoftsfismminus ft*
tum, quod canona Ipfo defideratur , ai adverfatur pe­
nitus. Quorfum quufo ut inter catechumenos reponere­
gitiofam videri, quod non edent Chriftiani, k crroic
tur, nccerte artet prius reeognofeere , fuerit ne aliquando
atque ignorantia ducerentur, k peccarent.
Maafftaaa «d attitfaat attrfffrlt . Defier It ert· cate­
a catechumenorum numero ?/Deinde nulla conditio re­
quirebatur In ao cafu .· five enim id taftimonio alique
chumenus .
coafirmarl portée five nulla te* I ficario proferretur : nec
Cafataarlt »jfa Ctrifttaatm , Voluiffe erte Chrlflianam ita legendum ex vulgsrl le&ione : hoc eft fi quifvitii, atque flag,tils coopertus quifquam reptili poterat,
Mt excludi a catachumanatu aut a baptifmo . Neque
quam audierit baptifmum eum antequam obmutsfceret
•aim acclefia unquam ao de faûo dubitavit. Quid,
petiirte.
quod facile eft videre non aliam ob ranfam illam tefti-^
S» ytiJ la eltaa iaatlaaat. Vulgeris, ia vvrwv dv
snonli anthori'»»eu» comparari . .quam ut apoftata illeD ta/aat Λ meïlos : asm quidquid peccarant antequam ad
fublevttur , patrocinio quodam falciatur ? Quod tandem
fidem accaderent , Chriftumque agndfcerent Gentiles,
bane fidum, aur gratia illa dici poteft ejuiroodi homiid in verere homiae, in Adamo , k in Astu ignoran­
tia faâum A admilfam accipiebatur, atque adso eotum
amm Inter catachutmaot tepoa< i cumque interim ba­
ptifmo privari, denae planum atque integrum catechupeccat· involuntaria vocabantur. His igitur, atiar ta­
nenatua temporia fpatium ac fi ia eo nunquam ftetifma, paganum defignari putes. Ita loquuntur feriptura,
<et , decurrerit ?
patret, concilia· Tertullianus de pudicitia, etafae iaQulcquld tandem afferatur, uoo Siti» ad refles ccont
atiaa fargetei pagano k hnretlco : S. Leo epiftola qt.
modari poterit , nepae fi dica» quorumdam fairte ferrtena eaeailt/aa» aaitrir i»a»i»tr litarari, K wrt. Igitur ca­
tiam ejufmodl apoftata· diurius» quam ceteros catechu­
techumenum qui per infinita tempora militiam Chiiftis­
menos, in Ipfo cat echu mener u datinandos, ouod a fida
tum t yrocinlu mq M dofsrusrit , beptiundum erte, eiufdefecerant, patrafqua hanc nlmiaa» ia aos acerbitatam fuque apoftafi· peccatum a Gentili, non a fideli commifftnliflh , catacbumanatnmqM ais duorum annorum , k
lum oenferi de fare.
mon amplius eis prnfcripurte ? fi modo telles inveniri
portant, qui aoe olim catadsnmeao» fuifle afirmarent.
Sed quid opus erat teftibu* ad confirmandum eos olim
fairte catechumenos, cum id ipfam in hoc canone fapRÆCEDENTI feu fupetlorl canone quid fieri agi·
poaatur k'detur, kde his agatur qut faitfent catechu­
que oportet contra apoftatas catechumenos, nt ita
meni ? Nihil opus eft probatione
ad evincendum
quod ; hoc
(__ ______________
r________
dicam, aftum
, k dlfputatum
autem quid eoatta
Ita erte ponitur : imo ut levius caftigarentur , courra- p apoftatas fideids ■■ atque hoc prneipue ut decem arrnorium potius erat probandum eos fcilicet nunquam luif-------------·------------ cfacere
------- ---------------■·· Inimolar'nt
-------- ·—
runs
psniccntlam
cpgaacur, fi dila
fe eatechumeoaa i quia ob hanc maxime caufam erant
alioquin concilium illis vel in ipfo exitu feu morte abInvifi k puniendi, quod ab ecdefia defeiverant.
folutiontl fpem eripit.
Qua me res eo prorfas pellicit impeliitque, ut nihil
J/ taatae tl^tttir fa+lr raaarf», . Aate mortem
eorum qua dixi, in canonis Illius feafam inMllifenciamfcllicet, nem fi in Infirmitate k lolo morti* metu ve­
que quadras· putem ; fed exiftimarim agi
catechu­
niam flagitarent, repellendi erant omnino, canone ulti­
meno apoftata, qui mortis iafperat· dlfaitnine interce­
mo "Arclat. concilii primi
ptus, baptifmum peteret, k cui a«« vox intercludere­
. Hat faartt iJMatiit. Nam C fcelu» geminaffet , ut
tur * qn»« ad eum acceffiflet presbyter : id fi ita fit,
loquuntur, ne in morte quidam erat in gratiam reftl<Μ··Ι coafaMac
: cmftiVui
rnvndu».
pe canonibo» paftm^bgas defiderari teftimonium aliquod
quo ii baprisaatur , quibus erapw vox eft . non fecus
atque requiritur, pmnitentiam maxime caufa , aut eiCMMMWsicstofu* >
hoc ipiuM iaciMBBtodun» ebtiETUR ·* I,·»·»/,. Abfolvatur.
glrtet, canone yfi. concilii Carthaginenfis quarti . £*><
yhrriui aaa iMift. Abfoluno ei in morte dene­
/•MMam/oar f· iajhntt·" pt/t, f ra/u daw Zf ww /*·
ganda. Ex ii> liquet .unicam o!rm poft baptiiaaum tuifCtaril. OfHtril. Tom U.
D
i«

N

»

P

D

__________ _____ _ _____

5i

CONCILIORt M

fe penitent!»·,, Λ earn perpetua pceniteatia pitaiqadatn
qui impetrata venia rurfu* ad eadem relabaretur : MRm
ranone rarUo .
C» «·<·«·*» per//. Communie, eoasmuale p*e:«, commu mo fraternitatis « abfolurlo * (implex recontiliatto *
ft fimilia t/ufdem funt fignifi'cationia.

OMNIUM,
AD C XNqN b m LXL

T tf· f^t fMtt , Quia C M Gentili» fulffbt,
geminato folera, iegibua graviore» ponas dedliet.

E

AD C A NON B M

LXIIt.

af D C A NO N KM kfV.
EPHYRINt ediâo, mmchla, tnmpaulepoft homi­
N gw/rrZw/·». Hue leôïo mihi magi» arridet > quia
cidium, veniam poft longam pcanitentiam impetraacre ; fad huiufce concilii tempora, qui utriufque naja»
magi» cenfantanc* ration!
rationem quippe conti­
net » quamobiein parentet omni culpa ft crimina libe­ crimini» reu» deprehendebatur, nae in fine paci eeclai·
rat, quia cunt qui matrimonium contraxerant fponfi &
reddebatur - fcleri» geminatio aut repetitio, vel In ex­
tremo vita periculo communione Indigna vtdehftlutfponfs » fidem datam perfrqgetint , parante* ft agnati
□mol culpa vacant.
AD C A N ON E M LXF.
AD C A N O N E M LK
LERICI. LeQore» fdllcet, exorcifta, At efafieodt
ACERDOTES. Sole meridiano cfariu* eft de Chtiminorum orditittm ccclelrafilcl, qui cum t xnribu*
fttania, qui paganorum facerdotes effent » verba fie­
manere poterant.
ri
non autetn ut quidam exiftinsant de hia qui ante­
AD CANO NEM LXFIL,
quam Chrflianam fidem completi effent , eo faeci do­
tum oftiiio fungerentur .· unde eonjicia» non obfcure con­
UI tituli hujufce eanoni» fidem £t auûorltatetn fefirmat! ea, qua prioribus cauonibua artullmu* , Ia ii»
de flamiliibut difputari , qui Chriftiani effent . non au­
queretur , de mariti» catechumenarum eum ager·
tem qu< non effent-. Nequa enim uoquatn Fer canone* vi­
exiftimaret, imaltmuque folmcui erfcc qtramobretv
vetaret catechumena» comati» & cinerarii» nubere.- puel­
deat c* caftigati peccata, qua ante baptiimum commit­
li» enimqu· effent in part ia poteft »te, id vitio aut frau­
terentur . quin neque canon , neque loeu» ull i» , neque
auQoritaa patrum afferri poteft « qua Id probet . Plu­
di verti nuu poterat- Praterea & fi genu, effet aliquod
vitii aut peccati hifce rebua nimium ftudere, tam gra­
rima autem variaque erant idololatria genera apud Eth­
nico» - idcoquc prater canone» fupra citata* patre* illi,
ve tamen videri non potuit, ut tjufmodi hominum uxo­
re» alieni dehlki pana» darent. Ad hac cum Genti! i but
genu* aliud animadverfions aut pane decreverunt in
non liceter filia» locare, in nutrito» pottu» quam Inuxofacerdotei paganorum, tametfi aliud nihil quam coro­
tc» erae animadvertendum i ex quibua pcrfpiieie licet
nam gcftateot > neque ullo* , quo dux honor perfolve­
ret ur » fumptua farcient.
de maritia catechumenarum mentionem hic non elfe, fed
de viri», quoa nonnull· mulle-e» in delicii» biberent. ,
Cavtervr ««» Wr«, c/weruvZer . Non immutanda hac
AD C A NO N K M LV/.
lefllo, muliere» enim intempérante* ft pagans, illarum
NO e»·» . Quod duumviri , non ultra anuum
tnaxime regionum, qua folia aftu ardoreque torrentur ,
Cut Hifpani·, Africa», Ægypti > ft aliorum locorum,
unum» magiftratum protraherent evocare adfe folebaot aut iniei 1ervo* habere externo»,
ut Germano», ft e Gellia netitor viroa , quibu» natura
AD C A N O N E M LVII,
Ipfa elcgantiorem formam fpccienque call ft foli* cle­
mentia induxerat , quam n» qui propiu» a vehement iffiUSCIPI aut confici peregrinatione» » ft itinera non
mo calore abeffent . atque ob eam caufapi maxime , ut
poterant fine literis communicator'!», aliter ture hos­
pitalitati* caruiffent . quod a Chrlftiar.·'» ufurpabatur , -a.d libidine* explenda» eoru.it opera abuterentur. Ter­
tullianum ad uxorem libro fecundo exp.obrat vidui» , eaf.
neque ad communionem admitti eoa fa» erat - hic au­
que criminatur , quod pagano» opibu» affluente* elicere
tem n»» Invaluerat , ut epifcopl In ii» Uteri» , qua»
inalinr quem paupers* , ft tcatui» fortur.n Chriftiinti» >
viatore* «pifconU legenda*offerebant , adferiberent diem
quo farlliu* fuuiptu» faciendo» ftift neant , dra·» «xAzi'lum, qno U|i dlotcefim obuffent, ft quemadmodum fe
•
Î3 mJtbti'
ciavi-evWj pr-*g-z«a p-vrv»·/»·in ea geffi flent
atque illa ratio (ufeipiendi viatore*,
r/r. Clemens Alexandrinus catechumenorum inftitutor
agendique cum 1111», eo pertinebat , ne cum peccatori­
ac do&or «am confoctudinem vituperat . Canon igl'
bus commercio aliquo communicarent - qui» enim non
tur vetat , ne Chrtflians catechumena muliere* ethni­
intclllgit eo* toto illo Itinere perficiendo peccare, fuocorum morem «mutarentur , fatvoique comato* haberent »
que congreffu ac focietate in eatndetn turpitudinem eo»,
qui domina impudicnutn exprobrarent.
qui nec opinante», aut cogitantes, cum Ii» verfati fuifA re^btgeteoe tun·:». Catechumena a communione
fent, potuiffe pertrahere f Hoc autem et hoc canone
& a fucietna fidelium non poterat auct i, fed ab ccclccollige, viatore» liter», communicator ia, non dumepif■-'bpi» , fed ft eeclefiatum reâoribu» , aut q.acutnque j^fia & a catechumenctu.
tranfirent , obtui iffi ; verum fimile tanen eft ai? »1 ‘ »
AD C A NON E Μ ίΧΠΙΙ.
przterquatn ab Cpifcopi* , nil quicquam In ipfi» litchis
adnotatum ■
AULO altiu* Idem conciliatu communionem adimit
ve! in nt.-rre Chnftianx taulieri, qua in idem pec­
AD C A N O N E M LIX,
catum prolapfa fuerit , b c contra catechumena non nlfi
prorogationem cattchumnaiu» pcananoiuint fuftimt.
RBITf.OR. Ita legendum effe ra«f* far-ificH. Sub'nicllige
, nam (i ammo laciifi.andi inAD C A KONE M LX/X.
terfuiflcnt , acroclori fuppl.tio afficerentur , neque in
motte ii» ad communionem afpirare lι-c. ct .
UNT qui probant ex hoc canone eee^ncitiere , nihii
R“*d f futrh. Sj «d Capitolium »fcen Ierit, ut faaliud olim fuiftl quam communionem dare, ftrefle,
crifido IntereTer, ueette tarru n >Hud afpicere, aut in­
nam mulca funt qu* h.nc explamiicnetn comprobant ;
tueri ei Jicueri· , pari n<rna fupphocque milflttur, at­
fed emu ajune, communionem, euchariftiam fignificarc ·
que Illud fi null υΓ.ι-pi.Tet , cum e tua vCunta» fuerit
veterefque tacramentunt reconciliationi* cum (aeramento
ut videret · «eque veto fenfu» feiveutlaquc ita petfpieuchariftia Temper comunxiffe , aut conunuKiOne euchicua manifeftaque » fi de iu fermooem fieri dicaotu», qui
fa.rificandi caufa eo per-ermt , cui tamen non facti fi­
riftiant femper mtelligi, errant meo judicio, atque huic
larent , quique tantum id a fe vifum effe & fpeclatum
opinioni fubf rifieie non poffum , nam tertio pfmtentic
letarentur , qui nec m i.iorte communione erant dogradu pçnitcnrc» & fubnftente» couitnur.icsbant erantnand. » qui fa,nfi<ar*nt, ut cx pruno canone confiât. F que itconciliati > qui cuchariftla Don pat iltdparcnt.

I

Z

S

C

Q

U

S

P

A

S

AD

C ANO N EM LX.

"|N »«»»·< tunt eee
menyrtu». Ex D. Cypri»·
Ά no colbgitur annua d.e memoriam olit» many i uni
celebraram > nam aflis publici* inferibebatur quo quifque dia tuarrprium fubic'at . Ex Loc canone non folum
Mminetn poft mortem in eorum tciatutn elfe nuntcrum
nifi ex prefer,pto ft mandam ecckf· , fed cam etiam
•ofdem tuar:prêt eoluifle , Λ precitm» piofccutam effe,
quamobrem enfin eorum caufam habmffet t uifi ut falli
ft pfaudomaatyrca non colerentur.

AD C ANO N EM LX Xlf,

UERIT

F

- Vidua pcaeft ' mechari cum ho­

mine coniugato.
i
Aii»
, Illa vocabatur legititng,”
quz omne* penitentis gradu*, ve! trea Ânieuru aÿertranfiiet , ft in unoquoque bona fide ft ex ahimo Pt al­
ien Hum ritua’ft iruuion pateretur.
P»Z f JtitH, Jia.·!.: tile <;utm
. Hoc lea intefligo » fi reliTlo ■..'•'j alium ft fidelem duxerit, fideli»
ille decem ar.no: ccnitnuniotieprivetur. Hac tuulfila vi­
ro, non mulieri imponitur > uam iti minori nen erat
culpa, fi fideh quam fi Gentili uupfiflet.
x
Peli Jettm anno . Quibus rebus toto hoc tempo*·
vacarent, aut quot c.» anno» in unoquoque pfnitenti*
gradu

S3

CONCILIORUM

iramtaa* effet « non prefer ibunt,
quod »1 felloe « M eplfeopl arbitrio permitteretur , cufea'partes animai pqaltentlum obfervsrt, A ha traûara at a* exilons plnltaatla porveolrenr « 9t graduum
.owcas * dtferhataa pradpiti fefliaationo aoa confun-

OMNIUM

S4

jto cjhohim Lxxrr.

UOD vero hoc canosfe traAstur, illnd «A » fi «lia*
«onus quadam Cas facilitate feu conflits addoftu,,
protneveri fe Averti' ad ducoiMtum peccati »l>cwsjus mortalis ennfehi» qopd retinuerit, eum eUiaknan·
data fe fe obtui iffet * quo poftea peccato contra Ipfem
prolato probatoque , aat ipfomet auAore confit emo,
EL A TOU v qui ad indices foculsres Chrlflianoa
quod conficientia atahfieh examinaretur, diaconatu ipfe»
doferaka* t qoiqae ··· ·° »«Mnc accufebat » ver­
abdicet fefe , triumqne aut quinque annorum pqaitentiatn fabeat, qua perafia in cqtum numerajmqM laicorum aggregetur, nec ampliat e numero eetletianicocum
r*m fe hobesa, neque enisa unauam, quamquam eeclefia
ut proferiblt » aut merte mulAat t hoc propterea dixi
cenfeetar.
D/ocMmnr. De aliis minoribus ordinibus idem non
quod Mtm de Wfis toll Ibus, aut delatoribus in canoni­
fuiffel judicium.
■.
bus agitatur , Id de peccatis potius quam da crimmi. Nam lethalitat fe pemaffc, (i
bug, flt de ecefefiaAteia quam da judicibus flt magi(lrati­
remanflflet.
bus aoclpieadu* fit.
cot
_____ _.· gravi St mortali culpa.
fivsd oAfesomfe «««/f/z/i . Si a baptifmo feme! tan*
S tum peecaffet, Indignae «rat qui promoveretur.
4rr/p*rr raomruo/awm. Laieam feilicet , it Ia laieo
ERE editio vulgaria multo melior , quam Carfiu .·
aeque enim fentaatia ulla , aut fenfus lanonis ilrum numerum flt orditiem detrudere : quicuinque enim
inter, pqnitentes vi fu, effet, ft legitimam egerat pqniIle* ex «jus edltiene «ilei pote* .· aaae quidem judicio
teatiam, i»
is-procul a clcro ftlegabstur
telegabatur.
canone Illo agi vldemua de lis qui apud epifeopum, aut
clerum aliquos infiaauUat peccati , aut flagitil ahcujus
admlffi: ut verba illa, «e» predaee·/*
rma> , out sn reaeear» cfer/revem , clarifftmc demonftrant ,
rsndcm liuju, eanoni,, smabo vo, , fenfas «fl ,
prlmaque Illa canonis ejus parte differt ■ de modo , quo
R-Jsi.t quid
,----- tandem
---------- --------------------- revocabant
----------------- ·> ...
puaicàdi fe«»<, qui felfem erimen dr peccatam innocen­
in dubium
nonne
tibus cerem «cclefiaftlcis obtrudunt. Ia fecunda, quoomnia baptifmo deleri h exterminari peccata profite­
bantur? quod fi eapungei enter , quamobrem quafo qui
snsdusedam ii cafllgaadi feat, qui diutius accufetiouein
CMuiasiat, quemvia accufetioaia tua crimina illata probentisati abfque confirmationi, Cscramenlo e vita dent, quod fua illa dilatioaa ceu procraftinatlone for­
cefliffent, non jufti habiti judicatique fuiflsnt ? Ad ex­
tremum, quid illa vox jufti ia ilio vult canoae ? quod
fex contigerit, ut peccati cootagieue ceu Ube contami­
natus aliquis, aliis fidelibus fuo congreffu labem Intu­
fi f»fi nomen fignificatioque in Illum nM cederet ,
lerit , * cum eis communicaverit·. Ia ultima parte dc
quorfum de ea r« drfccptslio ’ ecclefi». nullam amplius
As qui non fislfum teftismsdum quidem attulerunt , fed
cum illis erat commercium . Lanonis hujus^fenfes cft >
tnenr & intelligentia , fi oblationes sdmittl^oifent, al­
cum aliquem deiiquiffa criminentur , id argumentis fignlfeae veriflimis probare nen poffunt. Qao f
it,
‘ ut" lo‘
£ que »de« communione conjungi cum illis poflumes , qui
fine confirmatione & facrofanâo fat ramento interierint l
te illa vivendi d liti pii na ratioque aecumtiesmulto
------- felertlufque alibi fuo loce rum otio peHreOanda videa­
( hac enim ratione poti mortem ia communionem ad­
tur - Ideoque canone illo procedenti delatores , nrr s»
mittebantur ) quod pcrfeâiorvcm Chrifttanorum non ef­
dor
ramowo/riarw, flt in ipfe, felfi telles ipfi
fient altecuti , atque adeo eo nomine j»Jb non diceren­
levius hunaaolufque troAantur· quod uno canone de iutur ; Confirmatio namque extremam quali manum perdlcibus flKularibuss alteto de ecclcfiaftkis agatur.
feAioni addere videbatur , tk ianquam talligtum impo­
faiynt ttjlii. Qui coram epifeepis flt eccletiefticis ali­
nere , qua quii Ghilliani nomine & eurhariflio fumptione dignus putaretur. Qui igitur non effet ronfirmaquam eriminatut.
Prett ti'fiuti. De minimis offènfis id accipiendum. 7 tua, euchsriftla non donabatur, quam oui nondum efXd/tesd/C. Pauco tempore ab cuchariftia removeatur. ' fiat effecatus , neque fanAui, neque iuftua, aut fidelis
nominabatur, quad rechsriftia extremus effet aAuS forSi
»·· fturit rttrtit . Nam fi grave flr atrox
aliquod ferinus falfo ob/eciffet , graviori pernitentia
niaqus Chriftiani hominis, cujus quadam vi atque «ffiaaerat nsulûandus, penitam ia feilicet ad mortem, ut li­
cia, fanûilatis laude prvftan, , ft divinitatis rujufdam
quet c* conciliis Arelstenfibus, canone i«. flt a*.
particeps, Cbriftique domini membrum redderetur, quod
St f frtitetrit. Si vero non lit talfus"“teftis > fed diu
ejus facrofanfea carne paftus effiet , Chriftoquc tum do­
mino , quadam corflociatione conjungeretur, Primis qui­
reticuerit quod potuit probare , hoc eft fcelerum reos
dem tempuribua fubdubitatio illa non defuit , utrum
flr confeios non detexerit, biennio abftineat . Cum ad
ea animum adverterem , fefpicati rqpt verba non cife
admitterentur oblationes« communique Chrjftiaaia omni­
de celtibus , qui coram judicibus ad aceufationcm inbus intercederet cum eo , qui his omnibus quali prafiftruendam adducebantur , quos ecrlcfia a tcllimonu di- Ddiis minus inftruâui eum clfet , perfeOi ve-ique ChriAlohe diusuviffet potius, quam afl quetnquam acrufan■taal hominis nrrute Ipoliaretur ■■ adeo i near rupta flt
dum iaftlgaffet.
pmni religione munita primorum patrum tempora dice­
Di» latuerit . Quod ecrlcfia aperire debuerat, ut a
bantur.
Dici fle illud poteft Illam dubitationem non alienam
communione tabido ft morbida oves extruderentur ne
ceteras inficerent . ea eft caufa cua clericis Chriftianua temporum illorum difeiplma , nam quamplurimi - quansruiu erant crimina detegenda .· led’ lai, is indicibus ex
vis omni vitiorum labe ac colluvione -purgatos eos effis
ieMtntia eeclefia nunquam fetis diu occultari poterant.
conftaiet , non Ideo ad facram fvnaxim accedebant . ne­
Si ttuti» prtitttrit. Tellis ejû non effet falfis, aur
que eorum oblationes probabantur
ut eorum qui effenc
redemptus, fi uon probaflec quud objecerat, quinquen­
lu quarto pqmtenkic gradu , quorum exemplucu quidam
nio abftinebat.
fibi proponentes, facile eo propellebantur , ut crederent
I» ttHttHt» citriCtrm . Nonnulli etiem ex prexbyteeorum etiam oblationes repudiandas, qui fixero pane aeri
. xis cum epifeopo judices erant conftituti ad fiJelium
refefli , omnibus liret peccatorum maculis deteitii oecicrimina, qua ab aliis docerentu'· , xllimanda flr exami­
diffent. Tanta cure tantaque animi provifioM ac prttnanda j idcirco aiunt i» r»nvr»i» cltric»r»»t : iifdem enim
cautione profpkiebant, ne cuid offenderent, aut tituba­
rent in recipiendis, i lique Deo naprafentandis aheutes
criminum probationes erant exponenda , quibus eadem
IpTa crimina judicanda proponebantur . Tertullianus do­
oblationibus.- neque vero cujufquam, niff fen«irtimi flicet in apologetico, epifeopjs préîbyteros aâfedifl'e , IHAiffinilque viri oblationes «quo animo ferebant. .
dbav tliar» trktrttli»»ci ,
Ô crijtra dini·
Id ita prte quod hoc canone conflicutum cft , cum huF jus verbi fentu , yn,fo» , tum voces ifta , fttrrlt rfr ftrffor, eo me pertrahunt. Videntur quippe voeea >IU inlinuare flr/onare aliquid , quo pofilo quis juflus fit ha­
tazr /umHt itmtmrcH '·beri flr effc poterat, dgtunuique affinibus Oc agnatis per­
mittere aliquid , quod ejus caufa psallent ■· ur oblatio­
nes offerre, adeo ut uomen > >»// , défendus fibi vie­
il icet
zi » C Λ N » rf S M £XXK.
ut fle ipfi conci I; i hujus canones oruoea non alio
fpeûant , quam ut certa quadam forma difciplima pre­
YJOC ipfum referri debet ad accufationes « qua cofer Ibat ur iis in rebus , qua gd ptaxim rediguntur : quo
> > tam eeclefia difeeptantur.
conftituto credibile eft , hunc canonem ad «a qua geri
Ftlft. Fallu, & gravioribus.
tranfigique poffent revocari tantum i ut ad oblationes
defun&i recipiendas neque vero eo patres définir» aut
'Ner it fittr. Iis qui reteris p> «fiderent Crimen quern­
ftatuere quemqeam «tem* vit» compotem , fine confir­
eis felfum affingere , gravia erat culpa , «aqua feverius
Vindicanda , quam ti fidelem accufeflfet.
matione fieri puffe.. Sed certe id corroborare . oblatio­
nes ejus feilicet qui fine confirmatione obiiffet, tauquam
' hominis jufti, ab eeclefia non elfe negligeodas . ,
Sut jitt. Fer fidem, quam in baptifmo'adeptus efl .
fettrit
Citil, Gtrtrrei. Tam. IL

desefl».

Q

D

V

,

J> *

t

Η

OMNIUM

CONCILIORUM,

jfi

Fatten afa /·/·/. Saaâus A in cornqwnlone faoÔo- A Academia Complutenfia probarunt *. Ida* JuBi «Mo
rum recipi.
‘ J >*· Dadorea Fraacifou Marllsset , Gragorius 4« 1*
Caoaaara « Ludovico· Montaaino , Lndovicna Tan* > *
Fr. Fruncifitua de Mendosa ( /· geritor aitrt iaaaaiaaat
0 CtNONlM ZXXIX.
foed jMN rosdudrr#, nos
«we'/ÀMT a/eerpfnr, fata
patiat aaht atfaaa fait ht aptu tf ^1·· /afaafa alataE talis, .ai fallor, catson acciplendtu, q«ib«s lud«ranaar
er
anribrpgfctf
erodrr/sue
fiagaiartfaa
p/eentr per/h' r· nefias videbatur , qnod fpeciem quamdam idoBaaa : atfaa ita ataltft aaaaiaifar Agaaat fiatioa eaaloUtrln committeret, qui ««a jaAarer : Deorum «Dim
at lyfit amirtv, tui aftraatiata cathlacaaa fac­
Gentilium effigies pro nunult habebant > irque Invoca­
iat /acri taaciUt iaibiaaat t3 aafleritattat ) R re* Phi­
bantur ut ielleiflîmui weairet jaSue : Svstoolus In Anlippus II. privilegium concuffit fi. KaL Sep. ejufdem an­
gu Ao ■ f*ar tfllihl n/tirffi fti Taaetrat jaterai.
ni. impreffit Madrlti in fol. Tbonou Junta.
AD CANOHlM LXXI.
CENSURA ACADÏMIÆ.
Complu tcaia ·
ERITO cavebant μ libetti quorum perronl «flant
Gentile,, ordinarentuf . mm «b «la labcdes eut
E regii Cenatus decreto perlegimus boa tres libros
officiates opérât exigera poterant patroni , qnaa folitl
a domino Ferdinand· de Mendosa eoafesipros de
erant ftipularl cum eoa libertate donarent ; tencbanturconcilio lllibenitano ad Clementem VIII. pontificem ma­
que liberti 4kn Colum patronis «as praftarc , fed aliis
ximum,
in quibus nihil invenimus quod fidai catbollen,
etiam quibas ea locata cflent ·■ Ai indignam prorfus,j,
neque ferendum ejufmodl operit piâoriia , para ant fe- ® •ut bonis moribus adverfetur ,· quin potius nobis vtfaus
eft hoc opus, fc magno ingenio elabosntum, fc multi­
bi i Iibo, , clericos diftrahl A Impediri ; qui nullis aliia
plici erudition· , fingulxrique pietate perfefeum . Atqm
rebus , quam factis vacare aut Audere deberent. Oh
ita amitis nominibus dignum admodum can Camus , ut
eamdem caafam , ab Hfdcm ordinibus curiales elimina­
typis mandetur ad aftwendam catholicam hujus facti
bantur , qnl a fuis curiis, ut ait Innocentius, ut mu­
concilii doârlnam * auAoritatam. In cujus rei teftimonia perfonalia aut patrimonialia proflarent , poterant
nium omnes infra fubfcrbGmus , quibus ab Academia
revocari
Complutenfi· reôore e/aCdem operis judicium cammifCum eft. Compluti IV. Idus Julii . Anno domini M.
Ad C Λ NON RM l.XXXK
D. XGIV.
Doâor Utroa. Re&or.
FOEMINIS, quas vito fanflimonla commendaret,
DtUtr Fraatiftat Martiae^
quaque «flent ec.leGafticorum uxores, 1 i teres non­
nulli comtnendatitlas A pacificas extorquebant : ut no* D- La&airat Mntiftt,
Si Mat h ia Caatarra.
tum quafi beneficio, Qc commendatione apud amicos aut
Fr. Fraatlftat h
ataphr.
ecclefiafticos, hofpitalliacls jure fruerentur - Pstrcs igi­
D. Zattotrar it Taaa atfftttiaa eatMr^ ia thalttur banc ipfuns non faris ple A boaefle invcQum 'mo­
Etfa faUttut frtftftr.
rem carpunt hoc canona, prohlbcntqua ne ftmins cleGO Lahtieut th ia Xfr*·, faihtat aftfithta aailtricotut. eo nomine (itéras communicatorias refer ibant
aut accipiant; quod ea res penes fit «ptfeopos, eorumritatr attariar -, iafijait aaittrftath Ceaniattaft
— ‘
~ fecretartui
' jart at flf atifrrtftut ta artirtiai»^
que curo ac folicitudinl conimirta i quod fi hoc modo C Teltlaaa
Atftcft
taaat
Jit faarta
aairf aaaaftf»/ fmtii,
non obviam Itnm fuirtet prava illi confuerudinl, fcele—
— ....aitafit
----- c. Jaltty
a-t.
pattttfitatai faailtfinu ia Cinf< fatrti tf itaiti tf/ri tiaratiffimi fisae Xt excommunicationis nota iniufli, perfatatat
Chtatatit
étataafaaaihatta
f P. aMaaf ^^aia fraa/tf.
cllefri communicandi viam nsâi, his literis acceptis to­
fit aatatiar tf fiagaht , aaa taat raJhaatf t'avifiat.'r fra·
to orbe communicantes vagati fulffent.
aaatiaat/t étüartfiar. taihu a ciaajha faraltattt thalaFfattaa. Clericorum: qua converfn dicebantur.
f>a fraaiiila aataarflattfCaaftalratr frathSaat jatii.
Lattt fcrtfa'r uaeAaant. Citeras communicatorias.
riaat ttatatijfaat faifrt, //es lac fafitcaar fa/raataataai
ataaa ai/aaa fiJtlitcr fcriftaai , β faifcrtftaat i 'flf raia~
ratata a drmiaa Jaiiera D. Jaaa. Um\atBa aniaarfitalit raflera «f thflariiat D. Fraacifca Martiae^ feiataria
bjeryatio
hilippi
abbe S. J.
catiaira . D. Cra^arta 4a la Cataarra facrana fertfta.
T tuis multorumoue votis faciamus fatis , (eAor
partlaa , D. Fr. t’utilfit h Maajat» faafll Tfi«Ma ia
antiquitatum eccleGaftlcarum fludiofe , celeberri­
factaJ Tbtaiafia failicit frafeffarihr. Sulfcrtff^ fyaaaï
mum hic tibi exhibemus Ferdins nd i Mendota commeom fiJaar atteftttrana fraatijflraat refaltf tl rtftufitat.
tvrium in libros tres dillributum ac Clementi Vlll.
' Romano pontifici oblatum de confirmando concilio ,
Ludovicut de I· -Sera· ,
ut vocat, llliberrireno. Quam carus porro fit ISc auro
not. & fecrettrins.
contra uon carus ifte liber nemo nefeie eorum, qui Xi~
gAre«»'c <iuv«f<«4 vel IcviCtnum habent ufum . Quarr
vel boc nomine acceptior omnibus debet rITe hac noftta DI
Faatraa PrittleiH,
collcdllo, quod nunc tantam thefaurum rorirtn tibi pre­
HILIPPI.I1. Hlfpaniarum fit ludiarum regis catho­
tio cum aliis omnibus undequaque colleflis conciliorum
lici lege lingulari cautum aft , ne qui» libros, hos
voluminibus offeramus , quo vel folui venalis aliquo­
tres Ferdinand! de'Mendota de confirmando concilio
ties extitic «pud opulentos librorum rariffimorum em<
ptore,. Ac ne quis pratermilTum a nobis nietito pire
!
llliberritano
ad Clementem Vlll. ante decennium abfquc
auflcri, licentia imprimere audeat ; qiii fecns fexit,
deiiderare poffis , fubiiciemus ejuldem viri fus «tate
amiflione
librorum mulfiatur gt panis allia ex ejufdem
eiuditiflimi epiflolam Hifpanico fermone feriptaut ad
i
legis ianflione, quam pleniores litem ab eius majcftats
Philippum 11. Hifpamarutn potentiÆmutn regem de defenfione flr approbatione eufdem concilii llliberritani
impetrat· continent, Dat. It> canobio fanttl Laurentii
VI. Kai. Sept, anno M. D. XC. IV. Subfcripftt Ludoqua rarifliiue reperitur. Ho» atitem tres libros de regii
lenitus decreto 6c juffu dofl. Joannie Vttot reAoris
vicus deSalaxar a fecretis.

4

D

M

D

A

O

P

L

U

P

’·

)

t

.

r

·

· '

ÙE CON-

---------- ------------------------------- ............ ...... ................ J.... :. ■

I

5®

17

DE

CONFIRMANDO

CONCILIO ILLIBERRITANO,
A D C L E M E N T E M VIIL

SANCTÆ ROMANÆ CATHOLICÆ
EC C L ES I Æ
FERDINAND!
L
D» CtatilM rttftn-Nwf

feri** ,

1-9

PONT.
D E
E

MAX.

ME N D O Z A

Λ

Xtqllitantem 'ecclefiam Inftitult · erudivit · ornavit, * ··* anorife
tanquam quibufdam religionis fepimentis, adverfes me e- locia pofim
di redorna k principe· tenebrarum harum fiagnlart fa- ·»(««·„,
plentia k bonitate InSUlfit . Ut inde igitur oratio ao- Ceae. ColoCAPOT PRIMUM.
Ara pcoficifcatur, unde capit harum rerum duci debet : atonia can *.
UM accepiffitm, Clemen·'pater fanâiffime , later ' inib«rlt*n* urbis k concilii In m habiti tenta eft ve- Coee. SecftuAa*· ut proprium utrlufque nomen tempori* dlutur- fi··
M*d
eat curas « quas multas * graves prn fe fort »aaltate A injuria exefem pene fit , atq·· eblitaretum t
pliffima bac faeâi tul nauneeia fuaQio , in earni
avo At, ut alii alii* id appellent nominibus. Quidam enim
“■
. , «iCmnm incumber* > ut ad refilteendam ecclefiaLibertinum vocant, quidam Liberinum, afti Hlberite- finem feste '
Aicem difclplinam , k ettiroaodaa poieati·, & antiqui
•um ; nec défunt , qui BUbertlMm , EUbetlnum, k
facull tenreCeti divin! utrialqae teAamenti codice* quant
Kliberrlaum ; nennuiqqaam Helibertitanum , ut Ram­ tjuCdcmOen.
emendat iffimi ederentur, k facrorumconciliorum exem­
nes, alii Elibertaaum, A Eliberitannm , ut Betebar»
plaria t multorum Audits & lucubrationibus emendat* ,
dus» Ivo, Gratianus, A ante ho* conciliais Çoioiütnil lu fi rataqu* prodirent: vidififemqee beatitudinem tuam,
fe fab Caralo . 111. Imp. cogùbmento CraAo , Sueffiotam acri judicio , quam fununa diligentia , & religione
. safe fob Carole R«m , Mogwntinum fob Ladovico, Coacil Ma­
altorum perfeciffe » alteram voro ut perficiatur pari pie­
tate « Audio , k labore conati : an concilii Hifganki. A alterum Moguntinum fub Arnulpho. Mihi veto- ve­
to*
nomen infiiâis------------tot · k tempori*, _
& ------domi. A recipit·. c.
antiquitatem, volut fsaio jam k vetuftate caducam vir
— civitatis
----------- ------------------------HifpoM* renovare deberet , Hifpenorumqve epifeoporum
«orum fnvitta plagia fugitivum adhuc revocare cnpian. H.Cerrred·
»,> ...
wm«b
ti
did
magi*
placet‘ . 'De
religionem· k externis & domeflicis telis
aut <tonnen“ , Iliiberitanum
------------- J
‘'’-----‘
rk~ EUbcri‘ eotm
—·— Ueer UMt~
tla potias oppugnatam defendere · & a multorum
i.‘_____ calu- DvetuAi gco graph, mentionem annosam fecerunt, feriunt
____
________
.
___
_____
r
---------------------atrumque
fatius
tamen
de
lllibert
non
fcmel
,
fed
bis
duplicem
enisu
IImolis vindicare : an vero prneesmittere utcumque fatius
foret, foot ac diu moetsm ipfecogitavi. CooAituti curliberrim conAituunt Ftelemxns, & Plinius ln*mendall* Role·, in a.
Buropa t·
fus ingreffiam impediebat ingenii ténuités , optimarum
codicibus , tametfi ncgllgentia etferiprorum «x gemioo
bait Plia I.
— fu
r pellex,
_ u
------- __________
· rr.quod
artium exigua
At tant*
rei magni...
t* do
, quam In nummis antiquis fit vetuftis lapidum IHiberri»
Baticv Infcriptionibu, exfiat, alterum omittatur, aut fi- D.Itidor. life
non modo facultate confequl, led itec cogitatione con­
cilici faltem apida nota. Docet enim D. Ifidotu* veteres
duplicibus literis non fslfle aliquando nfoe , fed fnpre qui Sicili­
litersm, ficllkumaddidiflc, quo admonerentur Iv&ores, ce· «picea·
men A vacillantem animum gravi hac k ancipiti difiliteram in pronuntiatione geminandam. Quod hodie non <hAu« «te
cnitete, vel jacentem potius, vigebat patrio Audlum,
obfervatur. Unam illiberim refsrl la Gallia NarboSstatis ratio, religioni* talus ; ereftum firmabat faanenfi Ptolemeus, non promi a*Ruicinon·, in ora illi­ nlia ituiifimi -k prudentitfimi antecelTorl* tui Gregarii XIV.
batis Auvil , a quo forfan urbi nomen inditum .· quod
fidei & religloaU grave tettintonium i quo revocatos lo
dubiam hujus concini canones · non folum illata injuria
At indicat Strabo. De qua Pftnlus egent ; OffUe , in­ aies.
. St ribo. lib.,.
trip* dcfendlqu* volume i fed ad honed em hoc , pium
quit >
ttriJ, ttmn ·νΛ *’
Al it runs Ptdlomnu* in Tardnll*, non proculI
fit fan&um tutando religionis officium, Hifpanorum ftu....
___
Baftitanorum, d* qua Plinius. Cefedrrr/aee fM»r bt»r y ·'* .
...
dium , operam, diligentiam , labores, fit ûinfl itate pon­
Batins Auvlum intrfliglt, àf
uram it
tifici* & amore patenti* requi fi vi fle accepimus. Illud sa­
unri^y Sriftie ,
Avgor/a. cagesw/vervr ; Jùlbu ,
tem fp* certa confirmare capit , auxillutnque polliceri ,
honori* nqflri , communi* , fit patrio confervandi i tu
, TiJtntlt j Kirfλ»·, Alttf titre, fie Cruedalyoivir
recuperanda ejua priftina dignitati* , quod traflsndlsbt
... ; llhirri, g·*/ l^irriei j Illifale^ ^ee Ltet ; dr1/gZ , *·»/ fel/eeffj , Vtffi
Veteetie . Antiqua
ecclefisflicn reipublica gubernaculis eum csleftl munere
hujus
urbis
δ
tum
hodi*
retineo
1
Granetessfes
;
eo*
iuprnfisâum foam, cujus -lingularia & fpeflata clementia,
telligo, qui incolunt civitatem Granatam npbile regni
cum divino quem obtinet, auâorltatl par elfe pr«di­
GranatenGs caput t nec regni titulo folum, fed juridi­
cetur, swn patienti folum animo, fed jucundo & gra­
co totius Bncica conventu celeberrimam . Ab hac lllito munus videtur fufeeptura, perexiguum fatis tclevlberrim antiquam feptimo lapide diftare , publica mihi
deufe (fateor) fi dodlrina, Ot auâoritatis noilra pre­
fide confiat regii in eadem civitate menforis . ExAat
tio oAimetur ; religiofum tadsen fc magnam , fi rerum
enim nunc , quod de Illiberi Narbonenfi Plinius » &
rraâandarum gravitate & dignitate penfietur. Agendum
ert enim, non folumde antiqua Illiberritaan urbis ma­
Mela fcsipfernot , antique Bullen llliberrli * magna
gnitudine, * celebritamm , ut tam proclara & recenti
quossdam tubi* testu* veftlgiem ■■ rudera enim diruto
Clemaptis recordatione IluArior multo , quem £ Go­
vel cadavera potius defianân civitatis k parietinarum
ecclefia , in qua concilium hoc habitum eft * vifuntur
thorum, & Arabum irruptionibus obfcurata, deietaque
in colle, qui vulgo mon* Elbira appellatur , qai fimt
non fuiflët, videatur : agendum non tantum de conci ­
lii autlquirate, ut dignitatem primi ecclefia eorum qua
antiqua urbi* , Ita k nominis non oMcurnm retinet
exilant poft Hleroiolymitana , concilii csaefcentla aut
vcfiigium . Mona ergo do Klbira , Λ Parte civitatis d, remOrsGraneta ab incoli* nuncupta de Elbira, qnod per eam
cana jem statis proprio jure debitam, quorumdam taiter fit *d Uliberrlm, etymon aatlqaa dvltatla retine­ Arablbe· nMn catholicorum extenuatam Incuria , gr horericorum
injuria fublatam » tua benignitate in futura conciliore, perfpicue
...
r--r__ __________
videntur.____
Cal
_________________
k«oafenuneaeA -origo
-,
no- fert Alvan·
rum edition·, quafi poAliminio r*c,pi«t : nec agendum φmini* dviuti* Granata, quant ex fparfi* UlintcinerlbM GotMcioa J·
modo de tutanda Hifpenica religion* , qua multorum
ottam, netara
aeMra loci, k
* majorum tradition*
traditione cog
cognovisse*,
ortam,
novimas. a. de getia
calumnii* debilitata, cupit oquitat* caa recreari ; nec Non
Non eoimficdl&a
eolmficdia· eft
eft aa malo
malopanico
panico hiante
hiante ·· ut
ut aa multis
multi· FnacifdXi___ _________
r_
de vita
tandem,__________________________________
motibus ir doftrin* fanôorum.Hifpa<créditer, fed a Granata
■”
' bevbara
‘* “ vece , qua illi·* nen- mean.
epifeoporum,
qui
ne
infeliciter
Chrtftiaoa
periret,
U>
idiomat*
horreorum
domes
i
Aelligitur
,
periris
illius OrrtegrcpUs
Concll.Arda-n|a epifeoporum, qui ne infeliciter Chrtftiaoa periret,
I
fed d*
d* Gallia
Gallia pre
prsterea,
Germa- fermoni*
Cc interpretantibus ad id pervetuftam , five rarteueA*.
teaapedBw- feMd iteripfiperierunt
ter ip& perierunt ; ; fed
tersa, Germa1
pv
beincbssdiuslib. aia,Anglla, Grado, A
piaris facio, de n
Romana
hlAoriam, five fabellam reeenfentibua
reeeaieatibua de principe
f
. quod
.
---------hiftoriam,
qae-

ff

at A«i «· r“- “

°"nT!'
catholica ecclefia auAoritate ; cujus legato* bule Ctaa ,
rr·
concilio intesfulfle, in aili* Sueffionenfi* apud fan&utn
'·!“"**“ Medardnm legimus i canone* sut cm A decret* , fape
.TLl.-.-.
poftea ab ea repetita , laudata fspe , fape probata fir
arGts- dbofismate ccrnfmtis , Agendum de fisndorum meriti* ♦
do fae..—éarma virtute , do vaer fuperftitione Ido­
erttomcol. lorum , do facto Del cultu , A reliqnl* rdigioois noAtn myfierila, quibn* Chrifitt· djleihm fponfam inan»

___
;___________Ί_ι r» iiiic f«daas femina antiqua Illiberris insola, qua

menta' folira effet recondere. ΛQeld vero caafa At· qpn

civttatam hanc IHabirritaaam , tanl diverfi» nomini··* ..r._____
veteres appellaverint ; eam reddi pode arbitror, qeed
dlvcrfa gentes, diverto utente* idiomate, tn M dominata fint. A criticis k politioribus lanUnu iiegeu Andiofis, Illiberrl* , precedente I. k feq nent ibus dnplici
li k rr. 'antiqua Hifpanorum k Romanorum lingua ,
hodlr

m o p.r.
ir A »bet,
4kv«
gq^dw. te­
d» drem. fe-

5?

CONCILIORUM

OMNIUM,

rt- In urbium
hodio «•Maevi debet; Gemine
™ «nias ...
______ & A urant·» d· Ublrte Ipfi tradMeraat » sm ws leataris
~
-------- *—ufï tant--------i j-.
gratia pronuntiationis, pnftqusai eam civitalem Ferdifecorvui nominibus
ftsplfllara
. Ne —
«ova
vel danauai A Elifabefba cuksllt···* regftm virtute rncupa*·
•
ra hac Ulibarris pronuntiet!· qalbofdam videat·», Urhiem ta Hifpania hae occurrunt exempta, LabecHs ,
ravimus , mentam de Elbira A Partam de Elblra «p- n.____ ....
peflansus. Narboneafeta autem IHiberim. Eliberlm Pom- MeClit»-*
Turriga, Bi- Acerra, Grararrii, Calagurris, Vetarrie, T«rponius Mota Mincupnt , ni mavis tauu corrupt·» ,A cap. ».
vetuftis lapi- '*«·« Nirrud, Avriaca» Sigarra, quibus Plinius ad «ungit
prs. ·. i- reponendum; nam prater Ptefemnans & Pli­
- dota HHba- Cerretanos popules * Arrevacoe .· Sewrros Ptolemaus,
nium
, eant Illiberi as , pmeudeate. i. feq««nte gemino- XerMwaA/t.
>>a letari- A alio· hU bmilm. ILLI quoquo ssnu, vesorea HIT·
U. A fimplici. r. In q·· hac dlftert a Batica , crebro MerwA.pt/ptioolbes.
panM * Beticoa preferslm pro oppido ufurpafie , fuot
•uacuper Livius loqueus enlra de Hannibalis exercitu, «t.ft· dumo
Atabraf. Mo- qui «nfeanc > coajeâura fumpta, quod ab ea diAiona
na Hifpaaiaa per Pprenmnm felium traduci empit r χ«·Μ»,/»»ίralet io s·- multa Bet<<* pr·vinei· *PPida initium habent , ut 1U>Coapvreaec fawyaw, ait, ad ftjhtUgti ftuUut , /ad» , ,T.**?*·
tiqaU. Hiip- turgls, IHiberU, lllipa, Ihipula, m plura compleflar ,
"» mera a/yar es/M» ·«/*·» febtU*r»»t , rea» rtliyut M" *“-···
C*P·’· Fran- qu,mv|* non defini alii, qui ut Hifpaniam a tege quoti­
captar Fyrvwaoa» /rea/grrd/Caw , 9 ad cfpt/aaa Itliiirli»
ent e, Tarra. ()101 Hlf ano cojnumine , fic tt Ullberrim abeiufdem
tufra beat. Poft addens : Oro/arvr «d rag«/e/ eevwa»·/pba d» vti- r<gig f0ror< «ognmuine llliberria , fundamenta isA» A no/t, catleyw/ panM/p/aw μΛ» Mm At/ , CJ »»/ tilt ?>»ίΙοίΛίΣ.
honoris giati» fufrepeum eautendaat : adeo perhiWsu WfcriHf efttjttiuty tlh
fnafumi.
ia beetur «cruda urbi» incaaabult · Ab Hifpenu ergo 3e
Et mox : Ut avre ragaZ/ Gat/erna» taflrit tJ Illici»
rece^Htipa RomnU tie olim vocatam, non Eliberiai, tametti diftittiKfli
xu/t
,
dasard
graau/v
aid
Pgnnae
neearnar
. Qui
no Vartxus fcntUnt recanitor·!, ex martyrologio Romano apparet ,
.
i. chroata quod cum meminiflet C» ilii primi hujui civitatis epl- -«utem
El.berim cura
cura Mela
Mela Tcripftrunt
caufam dede·
dede--------- Elibcrim
fcripferunt ,, caufam
Hlfp.csp !.. (copi. Illiberi eum in domino quis,I(Te rebrt / A e» D. ° run‘
ut concilium Eliberinum mtneupaverint, puOpUreisIii. Hieronymo, qui d· Gregorio Butko leriuone Inftituto,
l·?1·· ·■
clvitete , nen gr«**il a Rufemone , id conclliam coaàum eam nane Salfes dici volunt : fed neur0 poido
Msrtyrol R.. Illiberi epifeopum fuifle receafet : fed clarius multo ex
trum idoneo fatis argumento . Nam ea Illiberis , fic
ldib«i Mail antiquis inferiptlonibu» quotundaiu lapidum, quot Gramalo
eam
nuncupare,
Ftoleanai»
Livii,
6t
Plinii
,
qui
D. Hierony- n<f> nuper tepertoa renunciaait taihl Jacobus Lutcrus
Cafarum procurator fuit -In Hifpanla , rc/tiorem fidem
ntrs incata- ludjraaifif nobilitati» litibus in Gtanatenli pratorio pr«log» ftript.
fequutm , non potuit efle quam nunc Salfes vocant .
z
.
fagiuat cun»hoheftarum artium, tum juris utriufecclsliaftico- que rtudiis apprime eruditus : primum ait» In vitoquoNata Mela qui de l Hiberi prias, de ea quam Salfes di- Fliaius jaaior
eant
, egit ilem pofterius . Lecor , inquit , ettltif tttet **
dam ejus civitatis, Arabum veee Alretav*dicitur , tu­
gorto Ball^«Ars/es
, ^a//qfm. admed·* ; Jrd yo* **»» adtum efle ex adibus Sebaftiani de Meateilegre', cum hac
-eo .
Mittit tttaJ/ •mut. vitra »/ Lttutue , litttrit aeasee
»'*·
1
Suat ede· ■» inferiptione.
«Γ dO/fo/a /ea/, »#· dak/Asw, pd ftlfitt/hu , aone»
urbu teg to­
mar/oa fias ayaa irgarer . Vertat eli ergo, quara FtaFVRiæ.
5
A
B1NIÆ
T
R
’
A
N
Q_U
1
L
ne quem »«!·
lanaus, &M?liniui IHiberim, ’ Calibre nunc dici, Jux­
*
üoera.
gq parochiam LI N AELq
ta Rufcinonem, Perpignan noftri nuncupant, caput ce­
de S Nico--AVG.
. —
rnit,tu, RoiBlionls. Caucoliborim conspeodli gratia , tt
1. recast. co N 1 VG I. I M P. C Æ S. M. AN
hodie
& olim vocatam « martyrologio Roman? com­
TONI. GORDIANI PII. F EL
perto ,Jn quo fit meatio de Vincent io martyre CatalauAVC. ORDO. M. FLOR. ILLIBER
nenti,.qui «ivi tste Caucolibcn nurtrrii palmam, eft ade- tjiosMeepi.
R ITA NI. DEVOTUS. NVMINI.
Cptua: diâim fic atbitror * quafi Caucorum IHiberim »
MAIEJTAT1QUE. SVMPTV
ui diftingueretur a Batica IHiUrri ; Cauctnfe, enim po- "··“·· ;"·
V
FVBLIÇO POSUIT.
pulos ad eam partem Hifpanta Tarraconeufis Plintus “·· SX*1·
f
V
D D
refert
In qua concilium hoc babitum* mihi nec veritiJe **"
•
mile apparet , nedum verum , quamvis dHfideant pb*-‘$tephae«Ga»
. .
Alterius lapidis duo adhuc exftara fragmenta In adirea nec ineruditi , nec indoéli hujus lirculi irriptoret ;
,a
"sde« .·»« b«’ Cbçtilopbori de Palacios cum hac inferiptionc rcquia non folum Conftantlni «vo , quo concilium hoc (>B« htftor.
•egions.
tulit.
•fpfi coaâum volunt , fed 8t antiquiore Pomp. Mela it Hflp· iib. *
Plinii, eam dirutam fuifle, certum eft. Plinius fic ait: cap.at.
CORN ELI Æ
. Opprdo lllHrr/i , «Mg·^ *M»«d«m «nt/r /««*» wpj/mw : lllofcas ia vi,
F. S F. V E R1 N Æ
Mela, CtittU Hftftietf s*’. o/dX/Av»/, avagear gesoda*» ia Sylveftri
FLAM1 NICÆ
trrht , er «Mgeoroee epuw rvoov ee/Zg/ow . tn defer- PF * pia­
AVG.
MATRI
tam
everfatnque civitatem aut dicunp «pifeopos Hlfpa‘L·
VA L ERI I VEGETI
ni· convenit» difliciie ïiûu credltuquo eft , epifeopea
prafertim Toletana, Batica, Bt L.uhtama provincia ,
IH "*·
ONSV LIS
quos huic adfui fie concilio docent ipforummet fubfcrir »·
ENT1N11L1BERRI
T^ptiones.·
fubferlpferuat
Mim
Felix
epifeopue
Accitanus
D D
D Acci vulgo Guadia in Batica.- Sabinus epifeopus Hifpa* ~
In esrumdem «dloa» ruderibus inventus eft alter lapis
Ienfis: Perdiusepifeopus Meniclanus .- Menteta Moatejo
dicitur
Bctka .· *'
Mêlant ius 'epifeopus
Toletanus.·
V in­
cum mferiptione his litetis exorata A lineis indufta.
............. in “
'
·
ceni ius epi (copas Otiobonenfis , in Lufitania eft OlleII.
VI.
CORNE
nobs, in extimis regni Algarbiorumlittoribus , a Fe­
NICIPI FLORENTI NI
ro
non Unge .- Succe fi us epifeopus Ellorrofeaiis , eft EJIoIL1BERRITANIDEVOTVS
crota, Lorca in Bailee·- Patricius epifeopus MalaeltaORDO NUMINI M A 1 E 5 T A T1
nus
» Malaca , noftri Malaga .· Ofius epifeopus CurdubcnQVESUMPTV PVBLICO
fis: Camerinus epifeopus Tuccitanus . Tutcj Martos ho­
die, non procul a Granata : Secundinus epifeopus Caftulenfii, (fic enim legi debet , non ut in editis con­
Probat adhuc magia quod dial « alterius lapidis iaciliorum codicibus Catraleueoafis ) Caftulo in Batica
fcriptlo, & his merito fides habenda eft» quem exftare
eft, Cailona U vieta . Liberius epifeopus Emeritanus ,
etiam Granatu in regia qua dicitur Alhambra » in laEmerita in Batica, hodie Merida . Januarius epifcopul
tere ejus curris que vocatur de Comares» accepi.
Salar ienfis (fi non de Fiblaria , fed de Salaria legamus )
Salariam In Algarbiorum reeno ■ trito provint·· Ter­
IMP. G Æ S.
M. A V R E L 1 O.
mone Akatar de U fa,l diâam alii contendunt » fed
PROSO. PIO. FELICI. I N V l
Sirvelam Bat ica Provincia, aut Gesorlam alii j QulnC T O. A V G. N V M. M A G E S Γ.
tlanus epifeopus Elborcnfis, Ebara in Lufitania .-rluOVE. DEVOTUS
ORDO.
iychianus Epifeopus Ba ft ita nas ( fic enim, non BaftoILIBER. DEDICAT.
i
ranus, nec Baflîtantis, ut in excutis ) Bafti Io Buri­
D. P.
J
ca eft , Bate dicitur . Ex undeviginti epifcopls , qui
huic concilio interfuerunt , fi quindecim , ut Flavium
Poft Gothorum autem adventum Eliberrtm vel EHUllberritanum intérim omit t'a tn us , fuerunt, tum exTober m nuncupari animadverto .· idque confirmant vete­
lefana tt Batica*, tum ex Lufitanla provinciis ; fi qua­
rum numismatum infcripllonos Suinthlls fit Sifebuti retuor & viginti preebyteri , de quorum fubfcriptionlbus
Îunr Gothorum . |n illius nummo ex parte una» hac
paulo poft agendum eft, ne longior & nioleltier nunc
eeitur , S V 1 N THI L A REX. ex altera, P I V S
progrediatur difputatio, ex eadem Batica provinciafueELI BE R. In huius, S1SEBV T VS R E. ex al­
re, cui, obfecro, fiet varifimile » uon illos potius in
tera PlV S E LIBE RR 1 , eorumdenaque GothorumI
Batica, quam in Gallia Narboncnii I y nodum coegitie^
lingua, hujustlvMatisepifeopum Elibertanuni vel EllbeEt animadvertat pratipue is Theodulphi Malacltani
ritanumdiâum . in veiuftlsCC. MS. & in editis conci­
epiftopi quarelam Iu cOnrilio Hifpaleufi II. qna dolen­
liorum HtfpelenGum » & Toletanorum fubfcrlpt Ionibus :
ter retulit.
fjufjew Uriti
Jivr d/g- _
Hifpal.
unde mutuati videntur CUonienfis » Sueflfonanus , & Mocv/a» ζ
knftiliittlt difcrimlHf , conci<la
’
gunlina (ynodi patres citsti fuperius. Cuius forfan eai
(ii verbis loquor , /«'/»
, (*f »x ptr/v af/yoa ,
caufa fuit, quod Gothi, effet familiare 1. ine. transferre ,,
«A
ttthfii
,
jtrf/g/iawe
,
EhitrHen»
,
elysw
dgaA»»«A'
ut ileridam , in Elerdam ; Igeditaniam, in Egidltaniacn / lllipulam, in Eleplam , & fie alios . Quod fi • rtifxrrt : Quarum ecclefiarunt termini confines piant ,
ni fallor pitueque oliendunt lllibercitanam tn Batica
Arabam ingreflum confideres , IHiberim diâam libi·.
(uiffc provincia, non vero Narboncnii · Quibus fu (fri­
riam epifdcm gentis snore , purtamque de Ubiria > &
gatur
»/*«.n tfj·
Hac «»*»rV.**™·1
ati-ta mJ?

E

t

A

a <i.

A M P I. I S S I M A C O L L E C T I O.

di

«mw tetw fottaml* » finium rmaadontm jodWutn , A tam In lllibarl Nar bone» fi fodem epifcoyelem confliXNvlfl·

efi-Vhfi Vvamb* Rex de fiamulte HltyenteaeMt ecclefiaihecdib·· eoocMU TofetMri
â«ri fUMKrî-

M
voluk t ia ^ao «ua ttmlaor aoetetia MtUdtrna
rafert mx Ai. patre» preferIbormu* ab «Itlmto M»tacita·· fo Illiber«o»f»» dmi-ritate· cxcr> fote,.* ab ultimi» llllbarrita·· AfttaL
umJaMte-MM·. Metage» aj*nt» «w* Λ Oaf»* ^fote MefortmHifo.gme«* » J* te*·
dM> » «·· M*d«*r*m » te te «fiv»
•emi. put. <. OC. Jf.Là‘T*te tfftt fHht C<*mg lliiarnt tt.
<■*·
«M» 4r Mafiw* ·/«»* ittaUattf it *iAafo« lÿâwdedb'.
dr* Jtfigf »»» it fMtUat affat Pat*ttt»f it iatt»
ÿ^at 4te»*m. Intellexit hoc ipfum A dmntr pax AL
foàfoa X. qeem oradanM· foptenrl· fiudlum prndarv
Sapteatl» titulo decoravit. Intar Cade»enim arcMepifcon* Hlfpalanfi fobjaAa·» quinto loca IUibetrita«am com«ngmarat hia varbte., Bl oitAaiait UUttt^ tjlatt Or*rndti Mf* ifltMtltpM» U
Quare ta
concilio Hifpafoafi II. prea lad· tamam Batte· fub-- ----------------------------------------------------firipiRt tlfftaua
la Chrifti------------wml··----lUlberrttaaa
aedefia

«·»!cueriat, fed concilium hoc in ea.coaflum conftaoter af- <·■
EUf*·at Ata
ai
taerartrtat· Nam i« r« v<tufta * gravi* aatkjwtim»
quam Ftcaattarom au&orltaa mejam» mihi i da» facit i Pt olemew

cum hiftoria prafertlm regi» AlfoafiX. a qua emlquotum epifeopatumu fete» fft urbe» illi repetierunt g de ri» . Chari.
eplfcopo llliberltino Nerbommfi» nullam fut dixi Tur ■
■ . Quod
- - aurem notarunt qui­ aaoaunriu* ,
ptriut
)■ mentteoam
fecerit

bodieCib·.
dam ax Tubfcrlptlonibu» Toleta·! aaacllit tertii, in quo d» Qti*·.
a* una Stephanl Illlbctriianl* altera Ferri EUbetitani»
Utriufqae ( M petant ) lUiberte apiCcoporum » m· Tatie
apud m· ponderi» · babae .■ nam in melierlbua codxibu», Fetrw non llllberltan··, fed Abderitano» eplfco- ΑΑ/»ΐρη··τ
pu» legitur, Fuiffe autam Abderitanum epifeotetum In
aa pene Batlte proviuci· maritima «on procul · Cha- fUHUtxHa·
-iidamo promontorio » quam hodie Almertem vocant
inter noflro» conveok » aiuCque civitati» primam epif'ojtUuiiaai
rum faiffê fenûum Cthafiphoeram beati facobi apoffo(t dlfciputam . At Pccrum » non Illiberrltanum , fed
D. pranerea Gregoriam «hm lillbarritaaum
Abderkeanm eplfcopum fuiffe» convincit concilium Hi»
n Clementi·
Qmnentto Gentili C
CouftaatU
Ia Batka_ B fpatenfa 1. ex ajufdem provincia Hifpalenfia apifeoeplfcopum a
ml--------- ----------------‘-----------------------------------------------------------------, |g convocatu·» » quod eodem fare anno , quo To­
•aÎMa vkarto
Çordabam dadnftum , & ab Ofto epiletanum tertiam* habitum qft * ia quo exffat fubfcrlfbopo Ο*4αΗ«β damnaram > aped Ifidaram Tbeodifeat «i Marcelli»· dafctipfit. Nec prstarmlt tendvm adptlo cjufdam Patri epiTco|l Abderitani , tt altera
•jtifdem Scepbaat Ellbericanl. Nec eft eonfimtanaum »
. V Marcelli-itae.mrad carrate XXI IL buju» concilii dwanutur» mea­
te Theodi- fibua fiaxall» Jajuniaaa effa indkeodam , taatfUt iea-1 Stephanum «ut Petrum » cW Gallia Narbouenfi adfortaped D. fe,
faite ff iagatt * «d eeraraatew «iMrmftetra* , quad
vcataffa , ut intareffet contlllo Hlfpalenfi · ia quo
Mj*·"··
magfefetvido & affuenti folia ardori Bâtit» peoviacta
•ulli all! prater fufitaganeoa Hlfpalenfi» ecclafi· inmum Gall»· Narboneafi* ( qu· wmperattor ) tribal
terfuiffa leguntur . Interfuerunt ealm Leander Hi- d Crecoti»»
^*. *?-??_** ftweft ft-débet· Incuju* lllibed fêta Cràcolibariapta
(patate!·» Joanne» Agabrenfi» » Agapplua 'Corduben- li ». dulo?
fcepl catbadrem eoaftltutam * aac vidlma»» * nec legifi» « Stephanu» Eliberltaau» » Bafiliu» Hllpenfi» » Ve- gorem c. »».
lama Tuccltanua » Pettu» Abdcritatau» » Slntitiu» Ita- * ht>. ». rv« Offline·*· » ·*» »·Ρ*»“· omnium feraiocum memoria tale
licdMu.
(iffri imtifcooiCoide- quïdquem agnovi ma» . Tr·* enta» exftanr forte vêtu*·
teMi»
eplfcopattmm Hifpani· ft Galli· Narboateofiv divifoSed qumnqnam Petrum^bon Abderitqnum» (ad Illi- **^*jj*
l» ni^trt net t quarum prhoaConftantlno Imperatori j altéra Tbcoberritanum epifeopum fuiffe permittam i aoa taiuen in­
Karirat^l demlr» régi Survorum * poftrama V vamb· régi Gotb·de ia Illiberi feu Caseoli heri eplfcopum fuiffi mihi par- cared··». D.
an η·<ιΐι·» rum accepta refertur : in nulla harum eplfcopum répé­
fjadebo » quod · Gregorin magno, · D. Ifidoro» ab Al- Jfidoret ia
ta. iter/·*, rio Caucolibérl· Nam aorciBt qui fubjiciuntur erchtepifonfo rege» A Roderic» archicplTcopo Toletano perce­ hi». Qeth·» '
rem, Alie·■et rp^tep· Trop» Narbonenfi, ofto fede» funt, Be terri» « Cartafoperim , LeovlglMum Gothorum regem » ante indiflio- faire» ia ge.
«·»*·*··«■.
Toloita, Agate· * Lateva, Magaiona, Neaaaufeu»^ netn lllta» concilii, Arrian* impietati» Infcflum errore,
•eri, aterq··
A»»·»· " Efo*, cui Caucolibérl» paruit fempet ft paret « ft de V> gravem ftt acetbam in Chrifliano» cxcrcuiffe jerfacuia viia Leoî“"* V ,, capte cathedra filtrat un t Rodericu, archieptfcopua Totetionem, B epifeopoa catholico» fuie fedibu» exturbaffe , vigildi. Re.
» t “IfT* '*’ta*u»» Λ rea Alfonfa’ X· Hifpapicarum antiquitatum
•Ili» A triante ia eorum' locum fuffeflte'*. Paulo autem derireiiahL
' 7*V *"*/•«uratiŒmua iàveftigator » & cam Kia reliqui fidelm >
poll , cum fingtilatl Dei providentia defunflo Leovigil- gaaer. Hifp.
ornati ft grave» prifci nvi, vel. fcriptàres , vel telle» «
d<> , Reccarodua rex prlnut» »ju« filiu» abjuret· harefi
neutiquant omifferl· fi mpro»lacte »<J urbe i» effet epiAttiana , divinarum perfonamm nqualitaten»,
rcliRopatu» infiltuia». Qua d· caufe manuferiptis quibufqua «atboHc· religioni» myfterla catholice amplefoere- nitttaranea
dem codlcibue D. Laurentii. occlcC* Tolccan· « Oretut { plaque ftr rdigkife ten ipfie», quam Leandri Hittnfis , qui referent·» antiquam epilcopetuurn Hifpeni·
fpalenfi» cplfcopl fcllicitudine · Gothorum gena to<a
JfwK*
eUelfionam ab Vvamb» regaLtadarn· CatKolibcrin» inter
eandem Atrii Impietatem (qua tredeem anntefupra dufode» fobjeOa· unhieplfcopo Narbonenfi commemorant»
cento» infefla fuerit ) primum ab/iecret ; opu» tunc fuit
—
A<*
bac in parte non feri»acquievero. Nam «nalii· tnanirfcrlad abjuratlonem errori» inveterati, abjurerunt enim Ü- tltfa
- - rah».
- -«·
ptte» quoe habeo eaiiaia vetuUatii. A fidei dignitate ve­
Ium in concilio, eptTcopl, pretbytari, & diaconi Attia­
nerabile· · null* alla epilcopatuum Cede» recenfentur » prê­
ni rcGpifrrntm , «.omne» procere» Gothorum fncula
ter eae qua» rex Attonfu· expreffit in hiftoria HifpaniÀ
te», ejufdem antea errori» fc&atore», »t apparet ex abgenerali .· idcoque citaro» codir»» ab exferiptoribu» efle
juratione principi· ejufdem concilii Toletem 111. pr·depravato» · eo mag<» nor. temere divinare » fc.i fati»
fiia , & ad confeflionem catholic· fidei exprimenda ,
probe conjicere licebit ; Toletano» quidum Sc Ovetenconcilium . ut vocant, national» ex omnibua Hifpanla- « fraatni
•
Iu > quod cum reliquarum Tedium termino» .■ ab
- - 0'ienie
rum provincii» convocari, & in eo eplfcopo»,omne» adefad occidentem · a Tertentrione ti
.J—. rprJfcribe..
ad meudieni
»vt< t Um fauretlcoa, quam catholico» j ut adfuerunt hac
•
rene» Caucohberi» rqptio» non jtttingun»
attingunt i t.cc
i.cc cui fit
ut *»»fo d® caufa DettuUn* ec.fefi* duo eplfcopi » Iuli·* 1Tall»i, fit
Ula ccnfini» > adierunt . nec Gmplicitcr Caqcolibcrim
"
no», & Irolfeta» .· Valentine alii duo , Vvillgifcfu» _fft Taltnlaa a·—
recenfent » Te<l Tolofatu, aut Caucollbcrim » fub diajunCclfmui : Murlla vero, quem ejufdem ecciefi· tertium tltflt ta «ata»
JatlnUat .
foiooe ; manh'eftuin ignorantia exferiptoris indi< ium »
eplfcopum adjiciunt editi codice* , & quidam alii MS.
qu» Tolofam appellari etiam Cauculibitim · fic enim ·!Palent in» d.J«fi· fuit , non Valantin·
Valentin· ,>jut
all] MS. n. |id«foafaa
ut alli
lam nuncupat » non Caucolibarim* lc Teirc , mit igno­
emendati ore» teflantur, qulbu» confentit D. Ildcfonfu» d«vu* Ui*. rare potiu» firnificavit . quod & iaâitar it .vpn» Eln·
Tudenfic ecclefia Beccile 6t Nltlgifiu» , etfipro Nitigifio Attest ia ri.
meminit
nam illam EUnant vocavit vel Tinam . tuiPanthardu» Bracarcpfi* fubfcripferlt : «t quc.fdam alio» ta CmmukU
ren» qoo ean> nomine appellare debuiffat .· Cudketn au­
A r iano» oo-ittamu»;. A quibat ut difceral & Inter- Pafeatlal
.
. .a.
tem divi Laurentii, qui dicitur HlTpaicnG» t quod om­
trafci poffcat in oiuoem pofieritatem catholici, folebaat ptteopt.' ait»
nem Tolefie naamoriam omifeiit . fft cpataco fubftitue«pifcopl Hifpeni cum fuhfcrlbqbaot concilii» , fanfl· fe GoMetia·.
rit Caucoliberim, cum 1 ololam fit certum epiLopatu»
vel catholice ecclefia eplfeopoe, addito ecciefi· Urgdli- S»4poA He­
fedeta ab ipfi» apoftolurum tempcribu» nobilem Temper
lena » Bracarenfi» , auc alterum nomine, fabferiber· .·
habuiffc : & Gaucolibciimea Tempet caruiffe» muhocetd
no· quod puterent aedefie» Hifpani* , catholic· » clade Palenirfelli,
fdebaat quip' XJ’η
tiu». In tam exiguo enim intervallo» quo diflat ab Ei­
hoc eft uni ver
faite, auAorltarajpcahate»
auflorltatejpcall*.
fotam refarvaffj
Chrlffum.*--------------led ut ea. O1£( MaH,
sa Gaucolibcri» ( vix enim abeft IV. M. P. ) dua» epip· hoc tu* fed!
f__ ----------------—-------------------Tcoporuta Cathedra» regem Vvimbam-conftituiffé » haud
tholica fiJei cultor», , ft catholicarum ecdefiarum eptfacile adducar · ut credam : cum reliqua "oimi multe
Tcopo» , non Atianarum fe » affe pte dc embolia» pro- mat* Gothimacori Latio inter>eûo« fit
k ib
ab ipfo & nuioribu»
maioribu» femTemfiterenturi
quod1 in fepulcrorum monumenti» laridi in'
Niaiar liter· P*( condit ma fuermt . Quam
fcn'eniiara Inda
Inde £ feribteue
'u»m tandem fcn'cnilam
votabat
____ . __ibant
. Ad ooaventua autem ecdefiarum
y
I
__
_
Dit-,
1
A.
—
il
a^__.
«. j. Mei» 1' comprobaverim, quod non l<>lum Plied fit l*oni»<onii Meta
quod attinar, ft fubfctiptlone» in decreti»· «oe igno­ *, I > <-t>ltqui<
». *.'·.
tempora » ut uterque adfirniat · ne. CqoAaatiai dt
rabant apifeopi Hifpani Totetano comilio convocati c»iîl>u« ter·
Vvamb·» Ted A multo poft » ufque ad »tateOi Lothacaaouem concilii Ni,«ni dona ·· eadem nrbd epifev- mittant ta ta.·
Hirtoavau, rii regi» .Fremorum ea Illiberi» diruta fuerit . Vvlfre»
poe » au» affe « aat vocari prohibenti» i Ideoque non «t Efteuta,
Sarita lib » dut enim RuTclunni» come» · · quo RntinonenTe» co­
poffe ia eodem concilio dooe ejufdem urbi» epifeo- Vr.mbancHi,
de teba» ge- «Hire* fluxere Ï' ejuTdcm Lothar i i Francorum r«g<» parpoe adeffe, ft fubfcribare » Atianum prtrfartlm unum,
niaregau.4- miffu Caucdibctim oppidum» defertum, everfumA, proft alterum catholicum : fed pari* & unitati» Chriffratum » reffituendutu, quinimo condendum deimo cufllan* grtti* , Illud In HllMnia catholici Atiani»
. **·"■*· 3?*· ravit: cui~annuit Lotfiariu* rex· illiqua fc poBdrteejua
epifeopie permittebant ·* quemadmodam in Africa Doicoptta veliberalitate oppidum condonavit / quod fitu» acnatifiia catholici . In conveatibua enim publici, , col­
/te··
vitrJ.'.'.* ’
» * portu* «ppulfu RuTcinonibu» effet commodi^
lationes illi vocabant , conveniebant omne» ft fub. c,<pi,èl,ai
boum i quod aflui» eft anno domini CCb. XXC1. ut
feribebant tam burst id , quam cacbolki : cum , quia
Gatiba» tf. Hieronymo» Surite» Aragonic· & totitu Hifpeni· at»»
caufa publica arant , ft ab on.nibu» *ju* faflarl ,
Ufc», sbi fu- tiquiiatum literate petitu» teftaiur .
ut ab omn.bm .que acceptarentur , kquum videba­
'ye* . AbNcc pluria refert^ quod recent lorum plure» non fotur - tum ut experirentur , an fena doflcins , an è ?. Λ/ftr

-1

fil

C

cf L IORU Μ

Ο M NIÜM,

O

frvX i lue- manfuetudlne -8r plerere catholicorum epifeoporum ad A eolfeopum .ratio , ur priorem artate, morbo» ve! debili- ' '
”:'-i.fr.v«v unitatem eecUAs» haretiei tandem epifcdpi , & fuoexem-. tat» confe^um , concilio fet-aret, auâorltate foveret» & _
.
auxilio rnnir.ur·!
confiroiarpt. In
1« Africa
Africa emo,
enim Γ1
D. AueuAinutn
Auguftinum ., romdiet
voff!«£’ i
• karnafi, gatd „|o çelkjui revocarentur . Quod Ut faciutu COnfequi pôfauxilio
Valerii eolftopi HipponenG» eoUcgam it coeptlcopum
p'All!
titemrtarpe- fenj, non recuCirunt catheliei Donatiftiaaouioremfit uti’»<««*·»« ι,ρτΜ, aliquando deferre condit tonem.' obtulerunt eoimil<
cteatum
'erta qui» oefclat > (tfi ignotum fibi canonem ( ^ola
■t· ’
'■ collatione» fedigattxt» abdicaturo», fi cobvinceren<concilii Nkrcnt ille poflea affeveraffet. Eaque de caufa
,biPoffidiu»
narrat , eum
d»
tur·'
*“*·"» vincerent, p»rmiffugo» 8t gratiam faôul - ----------------------_— cnm epifeopu» nffet , public* r·- ■ g<a cip g.
mataf.rr
ro* Ddaetiftie refipifeciulbd», uteumdem pontificii mucitari Captu» canone» Nicfnoa voluiffe, dedlfleque ope•i.uapuJ neti» honorem 8t dignitatem cum ipfia retinerent » ut in
tam, ut cuo» clerici, vel epifc«pl ordinarentur, decreta
.
eadem eccfefia duo tolerarentur epifeopi unquam colle-K conciliorum ei» ab epifeopi» ordinatorlbu» repeterentur ; Coae. C»uh·
quod ifatutum eft concilio Carthaglnenfi Ill. fanû» It . » can. ,. "
<·«< TaMa·. g*» ut 'dt'olim Roma confute».- ita tamen ut effet Inter
doOa Auguflini ignorantia decreto caufar» dante , & *
ι,<«·, »· eoa , velit >u» quoddamMcrefimad· > utqui ptiordecedej«r <<»«>■> r*t , focium ratinqneret in folidum. fua dignitati»* here- ' propria deinde autlorirate confirmante .
amamir,: >«- dem , auÛora Auguffiuo . Reurtdinm idtunc Ibluure
Ex quibu» palam confequitur, nec documentum cer­
fiat nteree vvfem eft, ut epifcoplx Dohatiffi» , quo» ambitio ratU
tum , nec conjnâuram probabilem ex fubfcrlpttonibu»
- ap.4 Alfen. neb*t., fret aliqua honoi'i», £ refipifcerent , objiceretur ;
concilu Toletani fit. erui polle , ad probandum Illi­
beri» Narbonenfi» epiicopatuni ; quod duplex in illo fit
/ΐ**Τ4^**" detrah»re;urque timor infami* dr ignominio!· abdicatio----- nj, fulura . fi ad tccfefiam catholicam redirent, ut epiepifeopi Illiberi cani fubfcripclo . Quod animadverti &
*‘'1 ’ Λ“·* fi
oo<
ÂiŸÜ-atii
taftantur
.
Quorum
judicium
non
dirpliaiillb
____ _ _________________ _ ____ _______________ r---------~obfervaii cupio i ad eam ambiguitatem tbllendam , quam
Mrtrixdi Rumann otW* A orbta apifeopo refert Augufli-t» duplica» huju», tc aliotum conciliorum fubfcripcionea do­
th-aanffar
na». Cum emm ex fententla fuorum collegarum Miltia- ° ûi» aliquando Kbmlnibu» pepererunt,
*,5/r
det Donatum ut auâoreni
Λ
tanti
■■ '
fchifuutia damnaffèt
·
— - »
Quod fi Mcriu» inflent, urjeintquefebfctiptionemOrcv
Donatiffi» refipifeentibua fic eum peperci<F« ait Auguffi-· tii Eliberitanl epifeopi in concilio farraconenfi , exlftiniante», illum Narbonenfi» tllibetiinen Batica eplfcopum tuifΊ D A-g nui ; ut fanitatl» recupBrande optionem liberam ei» faalrlt
.ceret i parati» comatanuatona* litcra» mittere , etiam . fe, quod In concilio provinciali Tarracopenfi epffeooua
Ι,ύ ,
Msquoi a Maiorino or.tinato» effeconftaret : ita ut quiBatte»» loterarti non portet ; nihilo magi» impediar :
bi.feunque loci» duo. effent enifcopl , quo* diffenfio gequod concilium illud ex alii» quam fuffraganei» provin­
ce Tarraconenfi» coaÛum, ipfiu» Oromii Uliberriraoi
nunaffet, eum confirmari vellet , qui ruiffet ordinatu»
rr or alteri auiem eorum plebi alia regenda cotumltepifeopi fubfcriptio probet, & confirmet. Inter fedeaenitn
fubieâaa Archlepifeopo Tarracooenfi, 'Illiberi» aut Caucretur
De qua featentia loquen» Auguffinu». excla­
collberi» mentio bon fit . Illa»enim funt , Dertofa, Camat
e**»· innarem , fra* iategra » faa* praniria , al­
fa» parifiea ! O virant eptiman · O filiam Cinfiiana
farangufta , Turiafo, Calaturi», Auca, Panvulo , Ofca,
patit f O patrem Ct’i/tiane plein ! Ipu qiuique Nicani
Ilerda, Barcino, Egara, Auf», Gerunda , Emporia ,
concilii patre» cum agerent de Novatiaoi», idem tribui
Urgellutn. livetufto codice ntanufcripto adduntur IQo·
porte conferti funt. Atiani», qui iam aliquot anni» ecclefa, & Infula Baleare», Majorica, Minoria, for méri­
.
ii* gubernationem In oriente occupaverant > & de ea poftera, ütetica* Illiberi» autem, vel Caucoliberi» memo­
Γ» Autuftin fefft’n» , fi ferio reduci nollent, decedere a Tbeodofio ju­
ria nulla. Quinimmo iidemqui epifeopatum in ea 1 Hibe­
ri fuiffe contendunt , fubjeûun» Narbonenfi Archiepiin br«,.cu'.o bebantur , non diflimilis conditio fuit oblata. Quo temponon ............
Tarraconenfi
alleverant
Utcumque
ergo
eoilatioram 'e Meleliu» , quem Atiani primum fnartim partium effe _fcopo , , ............
.......
....... - ._______
,
•n prine c, confidebant ,tum ab Endoxio Antiochi* epifeopu» infiiti'.- C fit » conflat fane, Tarracoucnfe ilfud concilium,
dem feiutn provint!» eptfcop,» convocatum non fu iffit i
•
tua, repente preter fpem Aruinorum , Niceni eoncllufebpmopcAfii etc a amplcâeretur i eorumdeui fuafu a Valente Imreracum Hetlor epifeopu» Cattbaglnenfi» metropoli, in illo
tote inexifiam mlrtuieft: poft vero·, cum illo exuiante,
pariter fubfcripfertt ; quem paruirte 'Tarraconenfi , aut
1.uvifer " Caracallorum epifeopu» Romana fedi» fe'»tu»
Narbonenfi nemo eruditu» affirmaverit · Quare autem
Antiochiam reniflât, ut civium fed aret diffidi» , in eaque
Heflor . & Orontfu» diverfarum pro, inciarunt epifeopi
TaAa onenfi Interfuerint, expedita ratio eft. Cuni Go­
Paiihnunt epifcopum fecundum creaffet ; quod Meleti!
inft itutionem , at ab haretici» faOam, vanam & irritam
thorum enim, Suetorum, Vvandaloram , vel quod gral> Aapift m
effit duceret, regnanteque Gratiano, Meletiur ab exilio
viu» fuit poftea» Arabum irruptionibus urbe» Hiipama
epirt u. Id
,& ecclefia everterentur ; remanebant epifeopi c » ante
Λ 'evocaretur, graviffim, rumultur diorum vepifeoporum
imperio
in civitete & ecclefi» excitati funt, quo»
fiiniprafeAl » tt qui denuo creabantur, nomme tenu» & ti­
tleutium
■
·
Carni! N»ca- γ* pacavit roncordi» conventum enim eft inter eo», ut
tulo infigniti i cumque proprie diocefeo» fintbu, exter­
- '’“Ciei
eiufdem epifcuoatu» ambo retinerent , ea leminarentur , cogebantur Interdum vagar,, regum λ alm- ,
I,
ut
·'
ero
mortuo,
altar,
qui
fuperfte»
effet,
in
forum principum ecclefiafticorum patrocinium requirente» .
M vbariM $*
c >( «ora· I dlum maneret epifeopu» , ut Socrate» tradit, Nicephoaquibui fingulari benevolentia, numanoque & civili cultu
». Soromenui & alii.
peregrino» eolfcopo» fufeipiendo» , antiqua fuit A benigna
Ner liberaleoi hanc honori», porttificinque dignitati»
fati» Ofii epifeopi Cotdubeofi, fententi* , uni verti evn- Orto» ih coni» ν··ι<>»·, communionem foliti funt epifeopi catholici hnrett. ■» decilii Sardicenfu cnnfenfu & auflnritate comprobata
cibo Strdi«onrrruiAJ ferre , fed Oc alteram aliquando addiderunt, non~relatu
?uam cunr par| humanitate In Hii’ ani» noftrare» *pi- <e«n <»n
copi, ut e Chrlfto primum, & ab Hifpano pofteaepi<anrum, fed exetnpld & imitatione di^niffituam ,
"?■» ren i'* ii*en' ^uguftiuu» recenfer. Aurelnenim, Sylvani . *>
_ r·feopo trjditam recepiffênt , onitna pietati» officia peteNu erii nC' ' ,ho1
■’JO’ epifeoporum epifluUm, cum ad Maroellinum
grini» epifeopu femper exhibuerunt , tt fi in ipiorum ec·,
■ clrahra··» r<fi,rrtt ’ *”c *1 finem commemorat, ftjcrfyf ffrtt papnli
clefii» concilia interim cogerentur, ad confultationcm ,
t-w l„ti<r>a Garifiiaai fingaiir Aelrilaatar »p/lrrpir , O Aaarant z»»& fententian» ferendam ipfo» titulare» eplfcopo» nonnunquam invitabant, quorum utrumque teftatur Rodericu» pofitHC,,, lr_
archiepifcopu» Toletanu» : rccenfen» eniru eo* qui ad con'mati/ eaufa, ia unitate pa. Ura etnftiuHi , ai in
Nictpb
fecran.tan, ccclcfiam fanfli Jacobi convenerant ,' & qui To>< i,b ,
'lir ia ettlefer , fingulir amtuem kut unitati fail» per
interfuiffent Ovetenfi concilio, cade cauladc pluri boa alii» hiftoi. H i (p
neeeffaria , fingub e»nftil»am»r rpiferpi . Auguftinm
coafeo » hacait H»e itar er v/fir ep/fitlir , gaadi» eft ga­
tefurc naftitait dl»m\ in fua ctnveaireat neiittt , gff
magna ■»< , Cr ptmificer , fui rccleia-r> ieati Jereti JeAirarenif tf releirata JrJieaiien» , tmaee eum gaaJi» ajprtpria reJr’erum , V f uerunt iii in JeJitainae multi epifcepi ,
1'inremfm Lrgrenenft , Gemellar AJi^iceafir, Hermigilefi , (értamfpieientet emnet fralrer & ,<vp/p»p»r

meafii : earum e/niiatei tamper Dei gratiam a Ckriftianir
pefiJelamur. Fuerum ik‘ alr> ep/frtpi, patrum tivitatei
ab qua Aeffta , aliqm
'
Auteirfi, Dultijiui
Fauftar Cermkrlenfii
Ί ieeJemira.

: tarant artfr , rtji alépuanja

Verrat* funt , fuifur jiflj£mret.n aaai aneefui fenea, put
i*t etiam Jirnre likerlm aufar eft ; alter ttluntaeem faam
tarit» aalta figmfieauit : feJ fieftea guam , ilium f»n,m
likerim Km Jieemem ekrtu t emnium -fraterna etrrepti» ,
ili» mutante ftmenUam nullum ellam ille mutami . Hac
Auguftiotu. Quaidao Jubentiu* recitavi > quod non pta~
clarum tantam & illuftr* prnbeant exemplum model! ι·
& caritati» Chriftiana, fed ία primi» utile, quotie» de
pontificatu certetur, & ambitio contendentium pertutbanda ecclefia caufam dederit.
huit dt altera eligendi fecundum in eandem civitatem

let am . Si fort
finirare , garaw
eiir , a» peteeaeel

«d tem;,·β. fttJefeaji , qui ierit
rfijitfi aj Afiuria. frgteHtei Ir
J‘*fefi Ovetrrta , fariné). flit t.

»·■!»/>«

a fa» evan aaiatrfali i»munientia , Unita
latr metrrpebiiia injtgnilur , CT Hermi
iepijeapwm fublinratu'
efitia Hrfparia r.:

I

65

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

'66

prbaati/ fsftfae faJtyh ^atrapabt/tii, flabat ajfrb
A 'vi ter ipfi tapugaaa , 8c infeâantur ) un lui huius concipabtita
ItnrftMii» t»>» bafrtitaie ftttii
Hi, utpot· antiquiffimi , auftsritate ‘deftusài fit confitsnarl :
a·—·—-— —di-.
.Z—- Bt ,je¥ar4 veaesanda antiquitatis nsajrftaH , divinarum
east, rsa/a^arevt,
eat"fla tabrabat , S«sfetiam traditionum vetaAatein digni tatamque elevarent,
kl «Ml COM4
f ■· ra/eta»l O'dlH re/ilata fil'tln rsataevssr , OwA>ffin diadam callidtora ufi mendacio , dignitati Vvatuftatl eoneslii lofo à d<A·*
deaCorca tenebrat conansar oouadee·. A Ar un t eaiaa ,
patrar hoa lllibarriraoos quadringentis abbiae an nil alts
pria rtÂJrrvu Quod fi nomine fimal &‘dignitas· «pifdel'uocloa , at nongentorum fpatiucn at debita fumata
copl poakfihtur , folebant aliquando vel cara & folicit·temperii detraherent. Sed adeo cratfiu fit outidai utarque
dlne Mgottorum ecclaCa - val exilil «b Ariani» issdtoki
bicerior eft inhiftoria , ad«o indiguus, velumni, nedum
caufa, ab «cetafiiapropriis abeflir, Λ ia alih commorari, . maltorum lucubrationibus , ut prop, io mihi )ure portulare
tamporUm vicifitadlai, 8c gravi return ncccflicati ceden­
videatur non qui verbu teprehendar , fed Haraclltua, po­
tes . $1 varo concilia in Me induebantur, ut cia intareftius aliqucra, » ei Democritum , quorum hk diorum rideat
fent, a nwfropoiltaaia rogari folebant, hi prafortira qui
impudentiam . Ide deploret lofcitiam ; ut et hit qua moa
pietate, prudentia, & Uteris praftitiilcn-. Qua decanfa
funt tradenda , velipfi A nf!>-8r-*<agJeburgeafe«, fi igno­
<n corallio Toletano IL coaUo «a «fuCdam Colum pro­
rant > addifccot < fi non ignofant , etubefcentee-iorfan aguofcenl . ''inter catholicos non etiao/slsfuot t qui ut incertum
vincia apifcopis, fubfcripfill» Maracinnm aptfropua hac
formula comparlmus. Wai.«>«i ia Cb-ifi vaaa/ae *ftfconcilii nomen » fic tempus incertum > auÂoritatam incer­
tam v- & incertam tandem feribant religionem . Qua omnia
nor , 6t coclefti, numinis , 8i dementia tua auxilio, cer­
(Hltrfo/, rrUrl, & ftttjrr-rf ,
fM fer·*
tiora paulo 8r rationibus & argumenti, certiori has , vel evin­
Cum exult Maracino fubferipferunt Nibrid'us, & Juftmt
cere, vel indicata felicia conabimur. In autiquileonolio
•Iter Egareufie , altar Urgellitana acclefie epifeopus.
rum editionibus, & reoentiori Veneta , nallurn tempus cer­
Nibrlditu fie. N/dr/^br za CMfii
n.l.ft »·■
tum prafet ibttnr , fed habitum folum refertur circa tempo­
fre Etorrefit
v dear zve/ziuldesirsv /'•rerdatum
ra concilii Nicam, an ante, vel poft , otndiitur. AtnbroOMHIV
and· Lsd/ruvr, reae frjt
fiu» Morale, es duobus exemplaribus Toletanis MS. Era Ambrof Moiem/msas a/eeivz/eas , fe/me
ίΛβ,.
CC.C LXH. coaâum affirmat > qu<>d incidit in annum do­
■arra relnl, grade ater [ithftrtff. Julius autem fic .· J*.
mini CCC XXIV. Antonius Auguftinu» ad annum Chrifti Ηιίρ «,,
Jhu i» CkrfJ) aerarw
tprf.
CGC-XX V. plus minufvc reficit . fed neutrum fatir pro­ Assumas Aug.
ia<pxA,.l. .d
, leae reisjfzta/zawav ceeJureryaNre> averre», Ze T«baverim. Nara concilium Nicanum , cui proluit ,po flouant
Ηι<ιο·>ι»ιι·
Zeraas arde dadzrw·, rma pe/ a/ZfManr«/ow ttmftrit ajinterfuit huic, OfiuacpifcopuaCordubenfis, captura luifle
Blancam i«, faite aailtrtiatf frtftera» raatnara
, ^rCoif. Paulino , 8r Juliano, tumax ipfiui principio, tum <U® AlagOalf
6j faifer/ff. Qui Egartafis, & Urgellitanx ecclvex concilio Chalcedoneitfi ieftatuni eft. Dumealm Nka- urlptOrem
fia epefeonos Tarracooeafi metreooli faient fobjefloe. a
num fidei fymbolutn referret, hac ex illo defatopfit. C»<r- q«a tabduur
exilii, velnegotiomra caufa anropni, ecdefiis abfentes,
lUu», hlftoconcilio provinciali Toletano mterfuifie legerit , <ur mi­
ratur Tarraconensi concilio , A Garundtali Oeotium
rM«dba> UraCM Drp< > d.z vmt* JfCiaHt'
rfi larti» 4·· Cbalced. «Λ.
adfui fie Illi ber rita au a ? cum idem Nibridius Egareotis
ftat» Kalrarl. Juba-a·» , ia NUea attirai/ prtaiatia Kiqui adfuit Tarraconenfi, huic.11. Toletano non multo fytiyaia, Crrrbamr ra uatrei Dmat, éfr. finitum veroSyl
jn*tpoft 'roterfaevlt ; neque in reflquli conciliis Tarraconen- '"veflro pontifice, ex ejufdem refcrlpto ad fjrnodum Nllis provincia , lilibetis aut Cavcoliher.i ep'ûopnm fobcenatn, quo deeratis fubforipfit V. Kalead Novernb. liqui­
fcripfiffe , aut inteifuirtb obfervo , nw m for que in Gsldo petfpicitiu . Ut hinc prater·· notetur antiquorum fcrl!ia Nafoonenfi coaâa funt. $1 Iu Cauralibrri emni epifptoruni in inquirenda rerum, & temporum nolit ia parexicopaius flliftet iaftitatus, nonne ceariliis Avatbcnfibut ,
S«ura ftudiuni, dum Sotomenus, Nicephorus > Photios Sorom.i.
Lugdunenfibua , Valcnrini, Callie, Msiftconcnfikus,
eda , A hunr fcquutea Gratianus , concilium Nlennum ,<cur'< t».
Anas litania - vel Aralateatibus falttm , allqusuZo ,|ui
habitam dicant , fubTulio papa primo, qui poft Sjrlve- Nuephoraa I.
anti* ites interfui (Tent, cum ea proximi, Tarraconenfi,,
fttuantr Mauun, ncvleCn prafalt Romana , Genftantl no Ic.t,•ut Narbonenfis, fbd ex ultimi» Brtic·, & Lufitaoi·
Vllliit eaiaa legi debet, uon VH. & Cooftanlio Cnfa-Phoeiuaial.de
provincia finibus illis interfuift* friamu» ? ex Emerita
re IV. Coll'Quia cum Conftantius IV. full confisi, jam (apteacoaclis (ubfeti.
ulberium eplCt·pem, Florentinum diaconum , ex civi­
VII. confaktum implcvarat Conftantines cunt aodaraCos»- 1*1·.
pt tombas
Qantio, annodoiainiCCC.XXVl.Cun»varoCoeftantiu»fivdadet··cont. Aralat- tate Oreellis Najstem presbyterum » Cererlum diacunumt
îkimkIÎ , eaa cx B*t'<a Sabinum ptesbvtrrum, ut omltlsvnus ex Cor­
VIÎL fitCanftsns IV.fuere confales, annus domini aga- P·»»··* «rprimo «ti,e duba Ofium, & er alii, provincii, alie, , quos praienbatur CCC. XXIX. OfiumauUmnon PotuiiTeadcde eon- <"·“»··· i"
rvftit Mada tes fuiflis primo Arelstvnfi > suâor eft Augutlmus . Omuia
cilio lUibersitano, anuouno, vel duobus ante Ni.anum, c'' '* ”·
igitur cetufta antiquitatis maaumenta. qua Illiberi Nailude non colligi tantam, fed probari coutenderitn , quod
bonenft honorem hujus concilii , rui ledi, epifcopalit a«ente Nuasnam fynodutn , & ante Arianxm harefiaa , ilium
Aoritaten, ··<» obfeure denegant ; eadem profsflo llji& prafeotem , dt maxime familrarem habuerit O>nftantlberi Batics apartiftime illa deferunt, tribuunt, conce­
ous magnus, auâore Socrate Aeoden» fere tempore con- Socutcahb rdant > confirtnaul.
illtu ionemde meuumlffionibus luecclelia, adOfiumeplf- hill ccclcf.c.
copum direxerit, datam XIV. Aalend. Mali, Cripfo IL sCunftituiio
AConftantmo ll.Cofi. Eos autem confutes tuilfe anno do- Conflauum ad
η,ιι,ι CCC. XXL fartorum f.viptore, fidem faciunt. Multo Ofietn exilas
C A P U T
IL
etiam ante, cuoi contentio inter Artum, & Alexandrum
de uqualitate filii cuni patra, excitata cfiet, anno donn­ Thaodot’. lib.
CROCET non nunquam nimia celebritas rebus maximis
ai CGC. X VII. ad earn fedandani, tum Ik illam qua inter
Mauataiffiod oblivionem inducere , qu.id illas -onugnare Uteris,
ouentale, orta fuetxt de pafeba celebratione , mlftu,
tanquam vulgo norifiimas » em, atatis Γ nptores con­
Ofiu, efl a Court mt ino , eodem Socrate tarte, Soiomeefefis.
temnant , putantes illuftrem & egregiam rerum geftarum
no, & Nlcapboro . Μι flu πι autem Ofiu ru anno domini Soeotaeaas Iimemoriam , infixatn hominum animis ieniplteroam fore,
CCC
x.CA. XV
Aviti,
111. opioot
opinor, quod in epiftola
epinoia Conftantini
x.onttancini ad
aa f
t(
°
oullaque tempos ia diuturuitate delendam . Auautem temAlexandrum, & Arusm (quam receiifet Eufebiu, ) nun- Nicaph lib. I.
—Ï
Jde 1diffido,
.
I
— J_1
Φ. Atü
A - 11 atunc
.. au - —
J f*
£ · .—.1
Î, tMl*** f’a· tÀ *** rl“f* ‘n hec ‘uhrilio ora tet milium iuer it , a.»
cios
Alexandri,
Λ
ad
fe— λadfirmet
»ero. epifcopormas. notanive, frripron* aut eater,proris
adv ent a iTe, cum ilcr & pr ofecl ionem ad orientera para- Haiebiss Ii.».
r,
' notaade acgligemia , au dataopeta nrudenr«que csnfilio,
rat
at ptofetl onem illam paratam eo anno, quo exqaA./ka*^··. ne ethnicis imperatoribus, & ho, farros conventus fub
tinüu Licnii.i imperil competitore , futnrna totius reiwn,ru»«.a,. gravi |Kioa interdicentibus noturo forer ex temporis sdiepub. ad folum Gonflant mum delata ert , quod in iflud
H*«r sisM<r ftione , decrets non antiqua , fed recens edita fu<fietanipua incidit , ipfe Conftaotieus eft suitor, in edlAo
eaa/Uaf Sgfi facile non dixerim. Utcumque re, hsbc«t i illud fane
tnilfo ad provinciale, Palzfttns relato ab Eufeblo .
dsrort , ev. confiât , de tempore huius concil.i, ut de re multi, ve
Sedillonem ergo fcdarc conatus eft Ofiu, , concilio
/n>pt*M>
tuftatis tenebris involuta, fcriptoies a Ihuc n. n nime E generali Alexandrie convocato· ut D. AthauaCus te- fiufeblu, l. v
««·» rito dubitalle . quo.1 prcdeilo eruditu, tion mirabitur,
ft’tur . Se.l eam cum iedare venerabilis feoex non po- gant, a c a !
*8·Λ·Ρ·»·π·
ηο,,ι , nec ipfi.» Ronumi», ohm da anui, urbis con
tuiilet, reverfus eft ad Conftuntinam , quem de ftatu in «fqveadc a
•<g gesa,*. jj(e inter fe ipfos ronfentre potuific ; veroque efll· riuiquo r» erant , edocuit . Conftaiitinrt, autem, re cum D Athaaafia
fentawtum, quod inter gente, fcnpfit ille r folo, Den,
Sylveft io pi nt th re Romano cvmiuumcata , epifeopis a apotog
neque state fcoctccie, neque mori , reliqua omnia cem
urnverfis concilium Nieen.ucn in fcquentcni anMor ex Ca«/a *»< r<pore obrui, conium· , arque perite. Magdeburgeufss oillin, aucte mare indixit Nec eo tempore tantum , fed
moes i tam vero impietatis crimine damnand· , quam ialuiuito antea, ab H.inania Ofiuiu abtuiile conflat - Cum
fo eruditionu nonnae yloricfi . adeu emm de coincnuni,
emo-.
dianu, cpikcpu, ( a thaginenfi, , Λ Donalus
Amald ePo & psopriaeteditione . an’iquo Gnnfticoium mo'c gloriar,
a· Cafi, nigri» raretaus, & fchifmatieus , de caufa li- D.auri^ii
paxriMItsca, i" chro· tur ’ ut veruftifllma omnia eceleii· nuauineotlr tenebiis
br rum, & fi i innate contenderent , caufamqcre psrlavogrsphu * reddidifta luci , vaniflnue/e v,nd < cnj , b mpu .ctikr ic^i·
taui ad (io n fl ant ilium per Annuhnum Atricas pruconfufob anno
pus »Uju* concifo . ufle V-u.a> 1’ouraco epifeopo Vaislem ad Miltiadem urbi» Rome imperatoi remtreret ;
ChriftiüCc. tenir, ad annum domin' DCC nstcrunt, non dtfparl, ut
eaque in fa.oreni Ge.ilcani conrta Donatum definircXCIV.
opinor impietati, , ou.rainfut.a eirorc i.brecati. Dolen­
tnt in C'nedio Romano fubMiIuade, appellavit Lfoutes enim, &divin>>> b apvflolk*, ttauiiiuuca ( quaagraCaaeil, Cear-al. Tvin. II
E

Μ
67

CONCILIORUM

OMNIUM,

68

pax redderetur «-clc<"a , roneiliunilio Romano damera» fuerat , tra lidoni» crimen fimili
pertma. it , & errore contuderat , latam quaito (dut No­
vembri», Sabino 8t RuSnnCoil. memoria prodidit Au- p Au».ia g
, & liacos, A e> impiius , epifeopo», Hrfpan
guftinu,, quonam conful a tum ad annum domini CCCXV l. contrB’ p».
'4I',V *',n' Jo» t.inAuxtiie <um eptix «p.s Air■ n1 rclicit Onufriui annoautem ferment! conrtitucionem mi- uatclHs cap.
/**?’*'’ >
&i Cdtciliifii fc-|uebaniur * A quo» aJcfle concUis»
lie ex sinente Conftantinus al Osrtaviauum eo inster» Hi- tl,
hnnùatar CjurtAiumut pr«ceperat , cx AufiAinn jepe
fpaniarum , qua data fuir Strdic· » pridie Non. De- Conftrniia·»
io» lib* i C’çtt* ej iffulâw Γιχρκΰιΐη. υφ IV’ Et eam
renib. sscepta autem Cordubw V/Ndn Maruat , Gal­
puU.-4ih iuifte Ciulim Jtf». nt i* tw·
licano & Biifo Goff· in qua decrevit. imperaUsr cotntnu
ni Ofu cpif.-opi Cordubenfc, urdfolcbat , confultat ion», acculattoa I
ut omnes qui. tam Corduba quam in reliqui» Hifpanir
lui
urbibua volebat patri* reile foie confultuui Of at, qua­
cumque dignitate, vel nobilitate illuftra» deliquilîent »
Olinoi cum imperatote lui lie ex N cephoro coinperifsem,
P-vim rtaliiji fcquerctur
nrque ad earn relatis mittenf m ix ofleudam vain All >» e'.uni ti anfaelo G’ad.tarns
rq»ur
neque uteirntur illi fon prcfrriptione quod ideo
tie».,, ullriil iiiwstoi P*'< fGticai’i. & fan a.iirnnfeo»
Conflantniuni mignum ver* virtuti» . & equitati» lau­
ni GiUurâ Narb.'tenlvin fwortutt·, ut«t rpillula iil.ua
de irnaiiilnnt.nl c.i'srtfc amu.narim , ne ipf > abfente ,
<1 .Elsfmrii > qu»m;ihn MarTonu- in Mrtiudc, ιοί»·
t.m longis, 8r Jilti. ilibus ex occidente ad orientctuitijie·
pçrtu.u lubiu · Gum Oho pra'ctei ex Hiipama allot
ribu» punitio cruninuuj, aut differretur aut omittere
tur . Consilium erg > lllrbcriitanum , cul Oiius adfuit»
cogi non potui! anno donum CCCXXIV. mni jam eo
tcinpore,
ante* in Atia fu i fler· cum Confiant i no , vel
i i Airi.a, & Alexandri* ad couiponeuduni Arii fehilma & coiittvvcrfrani or.cntaltuni. Ncc co tempore tan­
tum Ofl Acurti Conflamini vixifiTe certum eft, fed fle
ameqiinn CaciL.int taufaui Donatus ad imperatorem ile Opiaru, lib.
et , quoi fatlum tft a.Hio J.imioi CCCXHI. ut i conti»
Citur C* Optato , apua ennn Ofiiiin in <.mutatu Pumiouilaiuiis RrtC· probat Nis'ephoru», hau» Onnflantioi Nicepbur»»!.
-acor i, ionftitut .onem
quam numero quartam di- . t hift ec-

v,r>m n£i 'fl ·> ptr frontier fnmt

■jk4

». utm . Port banc quartam court itutinnem ,
quintain ad|iut cap. icqucnti » de -aufa (.aciliani Ni•eplioiu·. Si ergo ante caudam intent· «ecu fat rôtira C<ΐζΐιιηο, quod cura etiam ilii conuuirta diiltibuindr nul lcK.pi.tur de ! booitrtii
lier» in caufa» pur demonftrat , Ofiua eut» Gonftantlao
erai . iliaque anno duniiui CCCXII1· agitari ciepii , conHabit planet anno illo concilium hoc > cot Ofiui adfuit»
'fi'
peragi minime potuiflê. Ut hinc etuiu obfarvetnu» , ve­
lum non ede quod fcrtpiît (Jnufrim » emtem videlicet Onafrie» la
auon CCCX1I1. cunulnim hoc habitum faille .· miaufque farto pontrprobab.le St, quod Petrua Gregorius Tolofauui lcripit , fiaun *i«rflatur ipfc Auguflinus.
cum ad «totem Cobftantini magni & Julii PP. fyoo- peratorea
du.n bini rejicit, ad annum nmoumdmnini GCCXXXVL »“·ο ι·Χ
mult xpie minus , quad Vxlieus ■ Ait entai iiuperato- P«lr«t Greg.
Tolufaa lib.
p.uni Conftantmuiii ια Hii'pau.ani tune adveniarte, ia«
»« Sj»’ ,
L*C»s coplis af.iuébs, ut barbatas natione·, qu* Gallot

:ii inulta

,ι itia um Πι>, l i 'iianuai
& R.-minn

5MO«rii

E
Aug

c..Iefi*sauccrnubat imccifin Juanl

t.sin , Baticani , at pie onitisin uram inaTit mam varie
imm. ii·
i r.upaicnat , expelleret ; arque Hifpaiios in monte» & ValT.u» ia
in.t.riia Ima piotugoi , fedibu» iuii reilitiieret , quod chroniro HL
..t erti. it, ad ...mjsjixn Irt res ecdeiiaft icat animum ad- fpani* fab
luiixrtU- , i iif ilc.pie celebrari condiuiii hoc llliberritauuni a XIX. epiicop,., ,n ta libbeii , qifa; eft ia rad'iibtis Pyreiiai , nun ui ca , qu* tuit prope Gra/atani, cur tuiiciLo interfuilfc ait Helenam, niaanl CoatGntim matrem , eum Conflante nepote, ac tandem io
rv concrti.i .iivifam luifle Hlfpaniain in quinque provui.-.as , 1 ai i asorieiifeiu , Cartbaginenfcm , Beticam ,
I uf.tan.aui Oc Galla-iam , & fiogulis proviuciia afii gnat os furtis cpif.tspos luetropolnano» . qua , ut ait »
a lost.ne cprt.opo Geruii.ierifi dcfumpfir , L sb hia
f’'’'
ahi rc cutiores
ea tamen ne- veri fpenmao
hab-nt
qu>a Cunflintinatn inaguuru Hifpani* 6ae> Stanbaaus
mgrcliuin , a nullo antiquorum fci iptorum tnemoriat cJ»?ibixas 1
proditum cfl , nec ab hi» , qui re-eafcisdi» , que 11rompeodii
le lingulis annis g-ffit , mligneio navaiunt operam
hilton»!
l.t ut unirttainu· exteros , a quibu· illud for larti ar Hrtp c. «f.
cum in htftuna Gotho- Gilbert·»G»,
gligi potait , divu. Ibdoru.
rum Gonflant ini nugnl usuariam celebrat , adventum nabraidiu i*
illius 'ri Hrtpaniani m.ro frtentio praternt , ut 6t Lu­ chroaojr»sas cprt.ip.is luJctiii. , * Rodcr-ius ar-liiepifcopu» phia t««ra* *ia
Toletanus > ac poflrctuo Paahis Orotu» Hifpanus »
non multos annus pvft Conila minum vixit . uoa
dc.it uni (Turi . u sct.fiutile cil , ft ille in HlJoanne tpiicopo Gwu»·
.Icnri , & Vallav, n cjuihu hac & gloruit* oftcntatio-

-{UU ÏÜ COiKi’

Ipaiiu i .led nee m Gallia ·. Europ· , Afir*, vtl Afriluifli: inde liquido cviuitur , quod Nicomedi· cela>; itatis pente-oftc» evtreuni fere die , vit* delunâutu
ad salita cornuu^iailc > Kalcod.r Jua.i > »puo domi­
ni

^s-*s

iv

^MPLISSIMA

COLLECTIO:

7a

ni CCCXXXVIL Feliciano ft Titiano Coif coftpro- A "
* r Valerium Cwfaraitgufiam, vel fUibertm Ingredi po­
_
bent cam Socrata» Ru&nut, Soaoaaanua. EutrOpiur, Ac
rte* (Kituslfa. Aeiedlt poftremo Innocent‘as PF. I. p«rKuflaas,!· 4(Jj Quod
quidam «.onfiggnnt < cafteHum Helena
fpirire docvns Ante Diocletiani perfacutronem , at con- ,·***·
.
*
*P_hb **
fi» vulgo vocatum Kuaa» Ceu Haloa, ab Helena cdw filio
tendo , concillue^ hoc habitum fuiffit : dum renovata ta­
Brnroml" i Conftantinola eo adventu adlficatumTuIffe» incerta se·
cite e/ut memoria ft pr»n» qu» canone hu;u, cnnritft Cxapviiai
la Carotae ·
* ·' tottanWom, ilhtd a Coa ft an te imperatore AlioCooVΠ. continetur, Gc frribit ad Exup«rium epifeoprstn
Siroiwar >. fi»"tlel, in gratiam avia ceadrufiam
Tolofinum , quem primum Hlfpantarum pcefeAuram
t- d- tapet' ^i·" »Λ tec**»
docimo
impôt
_
---------- —
r. Ii anno
- 1, Quod fi read am
galTifiti, ft poll ad tranquillioris vita portum faceflirte
„ vivum
____ relbcare
Ofius abfuit
occide^ali > *d
relocarecoaoanur
conamur tempus
tempus, ,quo
<
teflatur Aufonius Gallut , ft Inter dlvo, tandem re Au (on I Gall
primo> ,f-* abfanti· r
rationem
exquirere
ad dneas. ababHtfpaara
Htfpaasa primo
’ ___ _,
_____ _ ,
h um celebrat ecclefia- £t dec faayfro
*
v/, ait Inno­ epigram <rt
OaatrlusPan. abfuit enim bis» in re tam oblcura vix_<|hritsare potero.
centius, yrr/ddr lit •ifavni-l
p’fl leptifunn»
viae» ia ta- m aaeotem tamas venit « quod ex eplfioia ejufde·· Odi
rm nJ trmfmrr ittturtinrtttitr vtinptntilnr Mitt·, infttnr··■fits pontifi- ad Cunftanttnuna imp. Atianum apud Athanafium le­
». fitu vita fva vanittnlinm ftmvi V rfruuiliaiivetia
caa * ira gi · Inter alia «aim huc addit « Mg
*
cmfr^vit av···/
errv „·«?««//. eeaeft·»·. De bit rlffrvati» Vriu . Jnrivr i ·
*
pereioratn
rrpfiro/, pftawav ram ptrfunttiv meaarota
*
«S awl“r Mx
*
Suit·/
inttrvrai·^ tttifa Ktrjin intliaativt ffi. Nul
*
Gfi
cprrto
Jam relert
Athsiulin'
teri, namque Dlocletüni ft Ma
i»i··!
*
perfocutio dlffulltntr tflrntn» iUnniiiiiiUtiiiiit
ratiiHat bttnJnrt
fufior loci,, immanior cruciatibus, anni tn ue diuturnior
'Kinriititr»·· frcit^t-r aaa rcae«ere
tarn ageeles . fuit ; Dtocicttano enl<n In oriente , ft Maximiano in n rlt» r»a.v«<h»J, trnttf» p«ovte«t;w , - ------------ -----------occidente inviantibus, triginta dierumfpatία per diver- ® a/garrtsr» ·.
/urtut'·· tft
f»,/t ttupùif
·
fa, provincias, decem ft lept.em millia homtnum Utrinh
U» . frd pa^M rsrm Quintii «tfiir pag« tftbfit fait
iiiti , /em 'dltpa^e rrrtrt, rawmaa/eoeso dor/ timnHiti
?ue -fexus martyrio coronata futile , prarter eos qui in in­
ulas funt relegati, vel ad metallum damnati, quorum
piutut, tr prfptrr Jtnttni uifaitutJie"· &t. Si priorem
infinita prope multitudo fiabtt
*
eft , fcrrbtt Danufar .
ergo hujus pena feverltatem » qua nullo tuae >11· «cNicenboru, autem ylginti millia Chnftiaeorum , noOe
clcfia decreto prater hoe llllbrnritanum, a quo accept
Demafat m
natalis Chriftl <ombufta ob fidei confelKonemcommemo ­
rat Exupertuts fa nd ta erat, Innocentius PP. adfovemt ,
rat. Inter alta autem, quas eorum perfecutione. patrata
communi eccleCa uCu raeeptam > non modo ante refttliai
N«««
funt
,
libros
facros
mienfor
,
ddolatas
acrlefias
,
«erum
tutam ecclefia pocem » M tempore quo crebra gralTa' phorus »et>.
bantur gentium perfacetiones io aciltlism . conlequitar
, hiflor « aatifiites, vtlconjeilo, in vincula, vel relegato,. Chtlplana non folum ante Conflamini imperium & pacem,
deh«ft. c. « fttano, omnes vel affliflos » vei interfeflos , Ii idultsgentlum farra non faserent, Eufebius, OroGus, Nkcphoinnocentium PP. fateri, concilium<4oc petaôum failTe,
ru» ft Ado teftesloc^pletiffimi iunt . Huius perfecutioB.frb t 1
fed ft ante pofttemam Diocletiani ft Ma rimlani nerfei,|, majorem Hifpania, quam icliqui» orbis previnctl,,
eutlonesn : cum poll Ulam, noc crebr
rarls afftsAam
Nl- laudem deberi, auâoeitate portem, ft exemplis multi,
ecclefiam a Conftantio Conftent ini
fit certum .
demonftrare , eorum, qui pro tutanda femel fufceptx
Hu etiam certiorem addunt adftruuntq
fidem ipfius cobc r Bt Adv. _____________
___________
r___________________
_
ChrifttAde,__adverfus
imperatorum
ediAa , ________
Datiani, pracriai canones , In quibo de flaminibus
bnlcorum, de
« rtate Jet gjj, tuBi (n Hlfpania fevttla ft ceudalitete , acerhifcoronis feierdotum, de liter b merryrum
eonfcfiCrum , Canon
fimo,
càrvnui.
a—». fed
f«j gioriofo
vlnrtnfo rartyrto decorati
dacorati funt . Intei
Inter alio,
qua, lapfis ilit impartiri folebant, de doi
cia laribus,
autem, qui ea jpe-feeutiools lempeftete , ob confelfionem £; fir d· bis qui con>rlngen
*«s
idola gentium occiderentur,
vt< tormenti,
fiham
fidet In «atllo v-------------------------— .> nobile
-------------ft llluftre
fpaciatim decernitur : quo ante Conftaniini ft Confine,
Cbl pepererunt, Ofiu, una, eft , ut
eoaMTorutn nomen CM
iii «datent flagrante adhoc perfecutlone peraâutn com­
ipfe de fe teftatur , ferthens
---------ad Conflantium
- ------ ------------ imperato,
probare videntur. Quibus etiam apparet veram eflenon
ir rem» & D. Athamfiu, ad iolitarlam vitam agentes
porte , quod eruditi quidam reeentiore, fcrlpferunt, con­
DArt>
dum ait Ofiumi eo tempore feaagefimum annum aroncilium hoc habitum paulo poft Nicanutu cum in con­
leifione foa «girte, & e" amphu» ; quod incidit in temcilio hoc nilih de Niconi memoria , nihil de Arii jmpis­
“ pus perfecutioms M,X>mi,ni , de qua poflea . Tunc er­
tate, nihil de Kuftatbii fordibus, nihil tandem do ha­
i(<«o
go relegatum Ofium ab Htfpania mihi perfuadeo i quod
tch bus eo tempore j,m enatis' decretum » yilnm
D IBioru
i.i
*
D,in
i> dus farrificarc nollet. SI payant Marte limum Romana
iinntlum legmt Quod autatn O. !fidu. J: feri.
M*r‘· «· · i in , ecdefia r p.fcopum 'doli, ncificsre .irgetunt, Msr.el4 Msrello
IUhrlumque tcorevrt Maxentius , Λ «ITin. 't uûi'rem d
*
Gnt
flue "■'u«l
mnavrt in <s(,bulum< ut a Damafn t-sdiium κί'ι , cur
non Ofium ecrlefia Cordubenfir eptfeopuai cogtre tennei atib » ■ η-elle et , ut ex tubieqattil'bus ejufjem Iβίο­
l»flènt > Illum ttnuffe Ihvu.um Htfpsrle pralidcm >
ι' vc-his ht mar eftum . Sut b- ri/w jrnÎil puter r in rum i|. dift
mihi eft probabile . fed id a/lequl non potuirte , multo
probabilius ; ob eamque eaufan», vel quod facto
*
libros
trs.lere ooluiifei , an emfiopatu Cordub
*nfi
r.-ltr-xt ·'/>
Ntxn fnec relegatum modo , fed ftlcm»tibus ft notii m-ce­
tum Nicephoros tiadtl , ft propter Illa» < it.'Js J.r ■
mayor, futflTe ratifTimusn
quaforfan esufi fuit, ut I
ironie Hem Cunτι ()>4coouffi> cuoil
flant >nu
to rtariuf tnhi«> qua in emCdtm libri excmpUri & in
tie **cros % a Da­
nrafttione conciliai um ûriplir
«nquir^
I.... -...../·____ _ * -_ * . _ . !.. . /-»
Λ -—r . - t . .Ϊ____
._ tl.rno preGle tormentis aSeél im
onttst faryi.nn & vit» yroiulmne idmi
eleganter recinit Prudentius . Mov-t
fubfequenri . mH de generalibus meminit Ilidorus. Sad
mm verbum illud generalium parum fideliter ab I ft dor u
qu-xl haft
*
Ri.fiinK martyris Hifpelerfi, 'or­
abftelltfent imploret ; dederunt ipfi » non Ifidoru, de
nai ’uflu tun, m ampmlluatto combuftum a
vetuttata hujus concilii dubitandi occafionem , qaam reftitutoverbo generalium ex.orlgmali, it manufcnptls .conHabit · er t j fublatam . Cum autem dr provincialibus suit
'tipaleofi» fibhrtorRT'in
IGdurui, GIHdori a
* prafatloeft, non fenfit modo , led
pelt Fdkfttn epiRopum
docuit apertiÆme aha Nicsno Iuiffe priora . Fr/ee· ·»
* μ*'
n
■uZ/.-r/ralrm nrnrtrunr DjfipaxilHr . '»^«·
TbeodcJ de
'erui 'iit , Toletanam t ilruun Mcbnt.o cpmopo gu;>arre<
tfri.nl nxinlt XXtb Mterv/tt rt.il rr
fvftribrnvt tpifrrpi-r rifatit. fututdv
bci.unie. Sr.iJ m illo mai;·
*
otxt'n lanéh Valerii epileoΛ4/>
p<
Cafarauguflani
,
luem
c/ufdein
pee
fecutionis
iniNrec.
P.riftephi
t io , quod Jus TscrHicare *< libros iacros tiadere noluit- £ g/f w
fet , relegatum tiaditur . ab colem Datiano Diocletlar»B«i vu» m in HiTpania pruûde A quooura illa 4r tnfvJeMexi­
five ICdorlea pr^iaiio ht, five alterius cuiufcumque fericentil »u»r lio Valerii ajjefl» cftnj.uo eft , ut in civitatibus oppiptorU, liquet ex aa A oc y < anum & NeocefamnCa ante Nidifve , plufquam vig'nii sotnoa habentibus, noc morari
casnum aci
*
fulfie . quod ISdorut difiitrn non potuit . Ifidor «pod
Wo d« '»■· purtet , nec ingredi Verum.quo majur Datian· Impie­
Qi.cumque autem ille auflir fuerit, llliberrttsnum con- Geel «H r»p
tatis ûait imp'Udantta
i.hum omifit , quod illi perfptcuum non foret, qua Illud
iuf· primum <n
tientia ft uScdierii '
arate effet per,dium ' maluit enim -onciliun, celebre & ftlll’t loar
dr «An mer horitilo qauJaii. i
H iCpinix generale omittere, quam in re fibi inters, , alita tcftrt- i Aot^niiM Beu
quidrrin Jfirmare
Tunpnr autem illitu idao incertum
f>r<uyuftatanro "in t y11 rtira'un»
fuit temper . queri ab epitcopl, Hlfpanit prerteimulum
no-um .
*wi«m
furrter , eaforian. Ut dixi , ratione, ne Imperatorum edi­
Anton Re'lt.
cta 4< lege- iudicarentur violafle, qutbii- Uh Gero- ho,
lull Hup- i
«.i.vffiile » fed lu :x·<err,i>>n o.ctt» obiifie ·> um preiicr
con ntui ante Gouflsniiru imperium aeçrbiflnnu p< m.
- mines cr.îebtritate & pi r'crit» contetfioni » gloria » e
Interdicerent Quod f. mnlfTum tempu, sb epiiiooi i 1 (tnalibus Aragon·· 4c Vakni - , quos fwnitu dll.genti
fpanis ne r tuit * sa ,ΛηΙΐι pars periit , eure
>e mm
roiltgit , Be-Jtcr adiirn.ai
quod nnhi ( ne probttur
attox 4 Diocletiano ft Maximiano libris Isrri ,nd»,
n
-m<// Srarrj/. Tom II.
E x
fU1.

ot."

7i

CONCILIORUM OMNIUM,

■ Prudent»·» >n f.ribh Prudenthi, ; v»l hsreticecum impietate eft Int··pietatem & Con ft anti! lenocinia deteftanta® ,.*4 patria» vol Aaftt
petiftapha- cepts . Nam eo,
......
J1”- —·-- Gnrdubenfein
. .
»
··■-''fnlito, In propills■ 'ipforum-----conciliis
cun
ftr' eeclefiam
reditffe.
Neta.fit proWJo -»·- ■»·», wlqui
non hymno fuler temporis indices axpungare» na de tempore cnm.irifimil» s eumdem Ofium Nithinl concilii nomen i· p»fa- cetfet ■ th
in tandem liorum eonftaret, fad antiqua , vtl recentiora pro tem­
ripio llliberrtant prafixiffe j Hiennum sutam fidall fysn- auAor *pn<f
Grat, in c.
taaAi Vii»- poris conditione interpretantes , tn aliqua fraude non
bolum » cujus formulam » Arh*nafio telle , ipfe Oftùs
prias· Wad
polient facile deprbbvndi D. Augoitinus reeenfet .
condiderat s fit reliqua efufdom concilii Niceisl ddkaet» r« dift. n.
ty»u.
tanta
oblivione
obrulffè.
illtt^
preterea
aaayarls
adbue
h,
Codice» manuferiptos D. Laurentii, ,»n quibus coaAum hoc conellutm dicitur eodem tempore , quo Nk».
momenti eft » quod «ancilium bo« habitum dicatur q»eft
«vllarj. diei
N inanem, Era CCG LXtL cum Nicamm referatur la
na fynodus habita eft , tr alios duos Toletansr eccleu·^.
in quibus additur habitum efle eodem tempore, quo Niomnibus eodkibus habitu» «t»· faqmnti Era CCG
cuna , .Era CCCLXII. non moror , curto perfuafus,
LX11I
Fateantur ergo oportet « aut conctltt Nicnrd
tempus sdditum ab ·3τΓχτϊρΙοιί6υι Gothis, feu Longo­
Eram fello addicam : quod eft probatu difficile .■ na* !
bardis, quorum charaAerlbua ea exemplaria tranCripta
Rr· computatio « ^uam ut propriam Hifp* ni· ab Hiftpi».
faut. Vetuftuin codicem D. .Laurentii, qai dicitur Vipano epitropo Ofio concilii prande adjeftam, conjeAugflanus, a' Viaiia rnonacho Alveldenfi, Era Cl>. XIV.
ra dixerim non improbabili , congruit cum confulatu
axfcriptdln efle apparet, ut & fecundum , qui vocatur HiPauUnt fit Juliani ,· Idqueeo eugii verum judicarim ■ qt»od
fpalenfis » quod Hifpali confcripeus fit , anoo domini CClo.
Eufebius Cafarienfis» gravia Se hituples rerum ea teat-,
LXIL a quodam valafco, quem epifeopum poflea fuifpeftate geftarutn teft is » prodit habitum aono domtal
CCC. XXIV. quod congruit etiam cum Er· ·<■ sfilofe (eruat ■ tertium denique nuncupatum Lucentem ce­
teri» antiquiorem, etfi di tempore nil certi fit, deferiptumig ne GCC. T.X111. aut concedant necefle eft v eam qu·
furfle opera Ayftrulphi aut Michaelis IXns , quod no­
extat m duobus manaferiptia Toletanis exfcrlptorum armen Gnthum redolet , val Gothum fuifte exferiptorem , . bitratu fuppofitam fuiflc .* qimd adftruunt etiam non
Of>i totum, led Melanthii » Sabinique fubfcrimio , 4. fan Ai
_________ aut Gothici» charsAaribus ufam necefle eft . NamaAagt
•/■r qeuui» fcrlptur· omnes five public? , five privât· ante Alfonfum
Valerii exilium fit mors. At (i non <lvum Valerium hune >
*tr*··· Τ·«- Vi, regem > qui Toletum recuperavit a MaUrts , chariAe?|ui' 10 perfecutiooo Diocletiani exilio multatu» obltt »
cd fecundum alium Valerium -faille ob^Mant / illud fa­
de fakUnt r|gu, Gothicis exarat a funt : qu« vero poft Alfonfum , non
cile refutarim , quod Ofiua antiquitate ordinationia an­
Gothicis, fed Gallicis funt contignat· : quia in concilio
te fecundum hunc Valerium recens creatum fexto loco
Hlfpant· tempora ejufdem Alfonfi regis, Legione pr··
fubfcrtbere debullfet ,· at Ofium undecimo fubferlpfiifa
rlpua regni urbe habito, cul prafait Raynerhr, ex Clu
in editis exemplaribus cernimus . Quod fi inanufcriptomacvnfi monacho presbyter cardinalis & apoftoHc» fedis
rum fe 6de tueantur. In qulbtu Oftus IΓ. loc· poft Fe­
legatus, cum Bernardo arehiepifeopo Toleteno , & alii·
licem Accitanum dicitur fubfcripfrffe, Valerius vero un­
eoifcoplj Hlfpant· fancitum eft , ut ufus Gothicorum
decimo» ordinem cenfeo inverfuu» ede in MS. nec D. Va­
charaAerum, quo, Gulfilas Gothorum epifeopus , antelerium rixlftc poft concilium Nicanum ; bec fecundum
2usmill>tn Hifpsniam veniflent, primum excogitaverat,
Valerium fuifle Er* CCG LXI1. fed multo poft , ut Io
(
efuetudine in poflerum aboleretur: receptis in ufuGai-,,
fubferiptlone Valerii explicabo.
heis folum : quod prarter menufcrlptorum codicum cer.
Ex
longa
Igitur
hae
difputstlone
illud
primum
ad
hu
­
tim
fidem,
ttftantur
Luces
epifeopus
Tudcntis
Br
Rode
­
LvcasTude·
jus conciliiaritiqultatem comprobandam» commodam eft
6> epikopui ricks archie pi fcopus Toletanus. His mtgo codicibus divi
in htft Hifp Laurentii de ecclefi· Tolete nu ut tntegnm in hac tem . obfervsre » concilium Arelatenfe I. decem » it eo amplius <···* P*-annos ante Nicanum fu ille ; nam cum illud coaftumluc- ^*· eaasVport, notatione fidem habeam, multis impedior.* In pri­
Rodertciu
rit ad caufam CecillanI, it Donati definiendam , & ea
mis anim eo tempore , ir multo poft , In provinciis poarch lap
poft concilium hoc Iterum, definita fuerrt a Conflanti- tt*>t '■
. Tol. pulo Romano fubjeAts , annos a COSS. rufmersri, non
lib <’hlftor.
“
impp. commane erat. In concilio Milevitano decreno, Snno dom ni CCC. XIV. ad eum enim a concilio
Hifp. 5_ ..
appellavit Donatus» conficitur profefto, decem, ut di­
’·· tum eft , ut ab eplfcopls ordinati literss accipiant proCone Milae pria ordinatorum manu fcr»ptss , non imperatorem , fed
ri, annos, Dc eo amplius faille ante Nicenum ; nec ve­
·“' *♦ diem fit confalem continente, . Quinimo cum interdum
rum efte pofte » quod principio illius refertur, congre­
gatum faille tempore Svlveftri bape , & Conftantmi ,
confalei non alient , vel ordinarii» vel iugiAi , tempus
circa annum domini CCG. XXVI· eum verius fit , il­
Jelignart folebat a COSS. r*m officio defunAu, & cum
lud ha Iu t ui) ' paulo poft Miltiadis obitum, a cuju» fenconcilium lueris mandabatur addebant
poil «onfulatum
m >· N Nv ut eiu' .'cm conditi Mtievltani patre, finxerunt .
teotia provocavit Donatus » accuiato proditioni» Miltia­
de , repetitoque Conflamini impefalotls ludlcio
a qur»
Quod antes lu-fleJo ufu eccl-Ha probat concilium Agnp
.concilium Illud A relatante futile coaAum in loeu ,sm
Îmenfe fau t.ulinienfe paulo poft Nue num, tempore
ulti iMp*, fic enim incipit
P»ji <·ι[β/αΐ·<α, AattniH 'citati » fspe Auguftinus commemorat, conftatque ex pr·
er aUji(· (T. JAttr M,;« , rrr* «·»afratjTrat , CTr. Di
I'atioue ejufJein concilii , cujus memiqit Papirius Maffonu, tn vita Sylveftri pap· j tc epifeopi ia illo coaAi
eifS autem importo, tum alter Coallantinopoli , altar
fatentur FuiTe autem concilium illud , quod ConflanRum· confe! defignaretur , mm de altero nondum conttni coiifilii» indiAum, * habitum eft, ad caufarn Afro­
ft aret . m temporis notation· , delignati confali» no­
rum t.eciliani , & Donati, quod fuit initio pontificatus
men exprîmt, rua» h»; additione
Et qui fuerit nun­
PSylveflri, canon V III. abunde declarat, in que agitur de
tiatur, e» mqlti, liquet !’·<<« faiiAtonV··,
Afris . ftc enim legi debet, ut in vetuftfa & emendatis
Qua da ceuf* non faium in Certh*girer»i,bus , MdeL. IG C Th tiltn·» H Ipponen6i»«» , i-iranfibu», ft ·ι-.ι·»ιιΐ,
eoqicibu» . non , Arianis , ut perperam in communi­ f«/ ttit
bus, * in decreto Gratiani, non antiquo tantam, fed
proatn»isi'boi lomili·· , lad ia roliii -i· .irfentis *
in recention Gregoriano legitur i quod emendandum eft .
nerahbu, e. <’efi» .onfulum rromlna probgehanlu
The
Nam quamvis A«i*ni rebaptiaaf.onês adraiferint . ut
Λ cul
.aufi,
■ piius decreti eenfdres ex Auguft i no fcite & literate an- .
lu»
i*m
't>
ft
«odi< ia
lorarunt , tempore concilii Arelatenfi», Arii herefia non D.
••ri'Tt» r i*
m»Jo in Gallia, fed ne Alexandri», in qua orta pri­
Quad voit
mum eft , agnofos,potuit , nedum coercer< > ft puniri
A i. . -Ai». <
D Theoda
caufam *u»em .tlifidn inter Alexandrum . & Arium an- dev·» . c. 4·
·,„ domini CGC. XV. vel ut volant CCC. XV». ortam
cite . iuperiu, mem.ni. Donato* vero, Ut ex divo Au­
aJ«f i
guft.m> Lquet , inulto antea rebaptiiationem in Africa
almiferar, & ante Donatum divus Cyprisnus, & anic Vincant taeLb·
l.ypiisnum, Ayrrppinus Carthsgrnenlis ecclefia eplfcepu.
1« tsimpumui fuit omnium mortsliun», ut auAor fat profanas
cn Vinrenitus LirtnenGt , qui contra divinum cano- hrreAm, no­
na, rentra univerfalrs ecclefi* regulam, contra fenfum vation
mnlum facerdotum, contrimorem, atque Inflituta ma-

de»

T

C

<

E

ad i < »»·?»■ · .
gnat t qaod O

Ab

futfl· non
_____ _
__
.petit· «m «I ■
tru» aatitu·· »» . memor·* doceamur . Si psulo poll N rcanam habitum ur.amv» . repugna· cti«r-. , quod Oftui
abfoluto ic ncilio Ni· «no . prodaAus luerit in ΡιΛ'ι
goniam » ut adeffin cr-n.-ri ■<> t.a<igrr»,li , it» qu.r adluilfe ,
& fabferipfi<lc · ipftus contrlu eprftola , Ofi, normne fit
reliquorum ccnfuipra ad epifeope» Armen:» pro'.at .
Concilium autem t.angrcnfe laAum poft N.cenum· ex
eodem Gangrenfi apparet , Λ «’ D. ifidoro vel Anfelmo
urmprckit Gratirnos. Nec Ofium in HTparirarn rever­
ri. Ifidor rn fam» *n*e Conftentini obitum, mihi adhuc compertum
prufrtion*
eft . Quinimoex divo A»bsnafio didici » euui mortuio iam
conciliorum, diu Conftantlnu imp Irmpore Conftantii Arienam im-

E

flca mult» ecclefia par, contaminat* eft . Quem errorem re­
lut*:· voluit primum concilium Arelatenfe , ut acriori
irntenti* êr frariori tot epif.oporum Ju.ikio damn*.
", qui pertir.actus in eo * per fi IIebat.
i.i peilpicuum redditur ax canone
ied niul'o cl
Crtillani ft I’.nr, »fh , Tarwr.v
X 1Π. in quo

n.»<· » a/ fn/rwo<av rr”i<-n »r
f>»bl»ci> f*rri Λα.
tr.'lur , nee itrkii «i.u.r , aa a.dint thri ••rtavtatur . Her
enim omnia propria funt fchifniatl, Donati , & comrolerie illiu.sfccum Cociheno » licut & reliqua » qu· In
fine ilhus cancnia » it in canone XIV. fcquuntur . per
tinenr enim d ai.uiationem quant Donatus G»cilj*oo
A Felici Apt nyitano epHcopo illius ordinatori oljie<rr*t . quam
βρι ieiitsr., ic.n .n judicio Miltiadis »
quam

Ί

7J

AMPLISSIMA

COLIICTIO...

74

uam In eedem eonetllo Arelatenfi, probata nen potuit Aqu»d
fates In
iod feribit
fcHbit Onufrlus
Onufrius , vos
eoe ren
eonfutes
in Mfium
M«um demini m. c «H·.
f>go fynoduaAmhstenfis prima, eadem prorfu» eft
CGC. IIL rejfclen·. Adderor ettam-qx Oft*·?· Afro, £·■>*·**.·» I
tum iHa.aum Conftantinua Magnus tel caufam C«ci
Milavitanb . cajus tamper· cum porfecotto Dtoclaelead
'
■■fete IA. *». |a*|, * Donati in Gallia tuna eoegit? IndiAam fulff·
A Msxitnlani jam Africa & Numidia pervagate effet* ^*J*·’*. θ'
*
ndt Kalendae Augufti, feribit ■ Eafabtai, A ex refcrlpto
ut colligitur ex ejus Ubio, dum dte trsdhta A accanis
ÎC.”
Sd Ahtevium* samam Intggrum poft fantentiem Milii·libris divlnia verho facit , In eodeM/ft.·*! · TtMrat! **^3^
dis* VojnftanoA Anniano Coff. quod loridlt In annem
/v«r «««/ *»*««*, ·»/ pArr «Âge/sl* ·· ·*· rnp/··*» ’*/*
advertar
domini
CCC.XIV.
In
ea
minime
prnfediffoSylveftrum,
chnfti»nt *, ‘er
terror»*»
ad —eom
fy torram
— /« .emdr
■ — . ttnfrri , qnod «w
»... Ceas··.
demini
miniane prnfediffoSylveftruu.,
annum referendum cenfuer’m probabilius . Convilhlm,
.uf qaldam volunt, ex-prlnrlpjo ipftes roocllU apparat »
igitur hoc cum ante patfeevt'oaem Diocletiani It M'S,
ia quo- ftimrosm totius Martnum epifeopum Arelttenfem, Ateliqis·· «plfcoptu in eo coaAos, adSylvaftrum' itimieni habitum fit* non potuit non anno doiMniCQG.
vel CCC i. cbgl . nam poftcrtorl Diocletiani* A Mial_
papam miGffa refertur : queqi ex veto ft o etiam endtev
r***rtB'M*r- peefart Papirius Meffonus , Idque s*aa latius in comtnes*rniaai atate»cogl potuiue i val, quod minea eft probabi­
. £?*£>'·’»»· ‘U’··
fame comprobaturi»
le * Confiant ii tt Gaileril (ueceuorum Imperio* ut Gu-1
jylwttri.
/eteBge 1.^, o fuparidrlbus obfarvaM* * Il­
fat Baronius contendit i vel ante pacem occlafin aXottftantino redditam* & ejufdem'imperio, ut feu4ffe **·
iad eft '■ concilium hac llliberrttanom non fotum Nirndetur Antonius Bouter , A coijciiii Sueffionenfis apud
n·* fed A Arelatanfi primo, tempori, antiqvitata praftHiffê i Ideoque non pofteriori v ut in collrOtamba» coa- - fenâum Medardum notarius In afli» ew/dem , tpfa rertsm antea, geftarum hiftorte* Dailani firafidia Immani­
clfiacum ïblet » fed priad loco eonftJiui drb«re j cum Obus
•pifeopna Corduban&s, A Liberius Emerltenfis multa ex» ter. Vinceetil diaconi martyrium* Valerii exjltum *
hoc f» primum Arelatenfe tranftuierint » ut tranftuliffe ®1 mora' * Ofil eonfetEo & ftigmata . IpfiufqM tandem
V
In -Serdlcenfe Ofium mox indicabo. In Arelatanfi enim
concilii lltiberrltanl canones A decreta omnino repugna­
re videntur.
estât canon IV. de agitatoribus, V. de theatrici,» VI.
H*c do enno quo concilium hibitum eft * fi non qua ·.
de his, qui in infirmitate credere volunt, VII.de his, .
valui, debutant* faltem qua poiuj . Dg roenfo autem
Îiei megiftratuaGentilium gerunt, IX.de literis confefquod certi affirmem > nihil habeo , filentibu» dodicibus
or*«, Xl.de mstrlmonlo lafidrllpm, XXIII de’apoeditis A MS. divi Laurentii, A ecclefin Toletana. In
' Batts i quo* omne, defumptos fulffeex boa Illtberrttano
vetuftofolum ecdefia Urgellenfis reperio habltumldlbua
tam sôanifefte ipfinwt teftantur* ut nullus pifi veritatis
Majarum, quod fere congruit cum eo , quod omnibus con­
expers illud po At Inficiari. Si quis sutem certiorem adhuc
ciliis provladalibu* cogendis prnfcrlpfrrunt peftea Hifpa­
• me hupta rationem exigat, dtcatque Arelatcnfe prius
ni· epifeopi inconcilio Toletano IV.
tart**, ajunt,
llliberrltano erte potulffe, A canone· p»«cedente· potiua
ka/aa/aenai /oazxraMV , rvqgrMetao a/
ovarvryrr
Illtbetritenum ab Arelatenfi, quam Amtatenfe ab lllilet « t.
praWer/a fyartiat erepte/ vrreofe Semper * ferta* *»rberritano mutuatam i Hled refpondeodaei videbitur
O_
fium* qui concilie llliberrltano interfate, accufatum ab
tciftpore coaffa funt plura Hlfpani» concilia. Hora siiJ Hifpani» fuiffe', A abfeiutum a Gallis, uti divus Aulib. i comra gU^inei resenfet : quod effe non pbiuit, ni fi in eo contetn prima dial ante foiis ortum inchoandum, ordine &
rarmeafs.
Arelatenfi , ia quo A Ofii, A Csaciliant aaitata
forma ab eifdam expreffa , Ifidorus docet, & concilium
Toletanum IV. quam antea etiam obfervaffe noflrl condefinltequo caufa eft > pofteequc fecutum fulffe Ofiim
'
cilii
kpifeopos, non eft improbabile.
comitatumConftantini* A Alexandria* raiffumed com­
ponendam diffenfionem inter Arium* A Alexandrum £
indeque prsffulfft In Bithynia cnnciflo Nicano* A poft
uniti·'·
Nlcanum interfulffe Gangrenfi in Paphlagonia* ac tiadem Sardiceafi poftea in Thracia . Nom potuit Igitur
,
concilium hoc* cui Ofius adfuit, A Valerius, non tnerdo
ante Arelatenfe, fed A ante perfecuttonem Dioclettaai*
CAPUT
A Maxlmsaei non cogi, cum In ilia certum fit divum Va­
lerium perilffe . Periecutiunem'auteea faélam Dlocletia- - /"CONCILIUM
ONCILIUM llhberrlranum « vecuftiffiteun» ad··
no VII. A Maxtmieno Vit. COSS, in quod a tn ven·-' V^t fempcr
femper mihi
mihl vif:im,
vifam, ut reliqua
rellq
omni»» qua non in
rendu aatiquitati, chronicorum libello incerti autlorisfe
‘ fed~ to - reliquia proviaclia coaSa fun* »
Hifpenia modo,
Cvfpini··. la reperiflc doit Cufpinianus, quod veru-» effe non pot·ft -. . antiquitate vincat. Non defuerunt tamen , qui non pri­
. Calliodori ■ nem duobus anni* no nd urn Integre elapfii, eofdrm <iemum quidam, fed quintum fu i fle adfirmant , eorum qua
confiilcs.
pofuiff· imperium repetit tape EqfqMur io fua htftoad id ufque teinpua Hifpenia convocavit . Inter eoa
rta : at ulque ad confuiatum Conftaotii VI. &- Maximi
Ambrodua eft Morale· , quem hoaorls caufa nomino, Aobrof M
VI. quibu ilioa fe abdicaffe imperio liquet , tree an3uod hi ft oriam Hifpani*, perite quidem mao Judicio A
noa intercedere ipfa cnnfulum nomine , quo Caffiodo»
iligenter coafcripferlt . Ait enim , epiftola·· Anther! Hup tap,
DaMafa*
Ι«Γ“’’ * Cufplnlanua referunt, docent »pertiftime . Alii
papa ad eplFcopos provincia Baltea A Toletana , re- Anttanis
,Hi Marcel- ·χ Damafo contendent , perfecutienem referendam ad
Kriptam effe ad eorumdem confuttatiaMm ; quam
epiftota .
φι„
confuiatum IX. Diocletiani, & Maximiani VIII. quod
non potuifte dicit , ni& coaOa fy nodo omnium utriufque • pifcopo,
D. Avg. ta A D. Auguftinua feafiffe antea videtur , fed nec horum
■ u..· ._ provincia epilcqporum Quu quidem non faite Idonea Bettc« A
brerttvio
fan tant lam probo nam Dama fua , A Auguftinus, i non Dratio eft .- nem adhuc certo non conftat* eam epiftolam Toletaa*
colist j. di- initium perfccutionis , .fed progreffiim attigerunt : Ille
Arttherl papa fuiffe : qulnimo illi falfo adferiptam prevUKi·
ei, tap. f enim» cumtampus vic« Marceihni pap«. vellet perfcribefufpicor . Nam* ut omittamus eplfcopatua Hifpenia in
re , hne ait : Martrlltaat mtiçnr Heinaaui , »x p»tr» ProBctlcain, Toletanam, & reliques provincias tunc non
' i»ü» , ftJ/t *«mrr /X. mrafri X I. Jr»e XH.hili
luiffe «a forma divlfoa, ut fuo loco probabitur i fi Ant»my»»iiet D!»rt»t!a»i tK.V M.»»'*»!»»! i' ’ !■ I
ux/t·
therus eam referi bit ad epifeopos Batlca , A Toletana
•roviacin, ut ex epiftola apparet , dum In prinr.pio ait*
Ut
, mult
»P»*
martyri» urtitnttu' . Hic autem, cum collationem Do»
natiftarum cum catholicis referret * illis negantibus tem­
pore perfecutionls concilium cogi potulffe , quo' cwilum
ram, aut Juminetum (qui fieri pote ft , ut uno menfuerat Ctrtenfe , ut palam iteret , quo anno perfecutio
e, quo ille In pontificatu vixit i ftatim enim gloriofo
fafla effet, gelis martyrum ejus perfccutionis a notariis
martyrio eximiam vice «terne coronam confequutus eft ,
collegia, letla funt , quibus offendebatur perfecutionis
auûorlbus Eufebio, Nicepboro» A aliis) Hui, Inquam, Befeb. bl·
faffs tempus fatffe confulibus Diocletiano IX. A Ma­
heri poteft , ut epifeopi provinciarum Balle* A Toietaximiano VIII. pridie Idua Februaria*.’ gefta autem epifn» provincia , ad Illum feripferint , A
C. 111· re feritare Nktpli
idwlia decreti Clrtcnfis , poll eorumdem confuiatum ,
potuerft ? nonne antequam in ea pcrfecutlonum tempe.III. non»· Martia, , »t prr Aaa trrheta» rmafri /attrrfflate , fama de aleâione Antheri ad aurea
,1' . irum
___ Oneirlu,
ft iawaJentur , inqu't , plu'rr Htiqirr
,
Toletane A Basic* provlncl· pervenire potulffef, inte­ fsfti,
yswr prini c»tkr!m mSitm Λ·lifratr-. irmputnnJr rrfprnges pontificatus A sit her i tabi potuit f co prefer tim tam- Psplrhs, ’·
Jrrant : tradit ergo Auguftinus non initium per fee ut io- E pore , quo in ufu privatorum non erant Hifpani* fts- Γο···ΑΕ
nis, fed prog,ellum , martyria videlicet colleâa a notationes veredorum, ut hodie. Nec fatis confonst , tem­
rMs fail a iifdem confulibus
non tamen negat antea
pore quo tyranni imperatores , tam audaâer A temere
perfecutioncin ropiffr ; neque fi inttium referret , plu­
t;, sffsbantur in ecdefia» , la epifeopos , In feccrdates , in
dericos , in omnes tandem Chriftianos, potu i fle epifeoris intercut, quod narret mitium perfccutionis confe_
«ut· in Nuanldia , Cirtenfem earns civitatem in Numlpos miiufqtie pro vinci* nullis armatorum militum pt» fi­
di· ‘onftituit Plinius, Ptuleraeua A Strabo. Numidia
dus munito», nullis certis ad fumptus faciendos in iti­
«. ». rsolo- au
*enl
<um luiciivt
interior parsa Afri,* esa
fit,y mart
mirum
non w»a
eft»
ner· adjutos opibus · nullo prwfiium A peoconfulum
ν*ι·»ι,ι^
««*·■>
a*eas ssvrta
«
fi ftatim ad ejus intima per fer ut io non penetraverit,
G,t.tTum favore privato vel publko innixos, relifiia
Atrvbo I. eft.
nec tantopeie favierit, ut fovitt maxime anno fequenie.iibu» in tam diftantibus locis pofitis , in unum comDAegaftl ». ti. Verius eft. ergo , quod feribit divus Augutlinus,
migriffa, ad eam f ilum sefetlooem mittendam tmntlfieaatra Cre- perfccutionem
inceptam
. '
‘
__ r___ i Diocletiano VIII. & Maximia­
ci , unda certiore, Gentes radderentur da cauli* ecd··
fceeieei .
—
■’ cutn dominica feftum faluiarr* peffioois
no VII. Cois,
fin, de Chriftianorum conventibus, quos Illi pro viri­
Befeb. I. I i jam pro foribus effet , addidit Eufebias : In ipfo die
bus conabantur interdicere ’ Et fi tam da levibus caufia
>
Caffied paflioms Chrifii, Caffiodorus : quod Incidere in annum
Hifpani epifeopi fedem Romanam apoftollcam confuTripart lib domini CCC. VI. ait Cufpituauua .· fed magis placet.
lucrunt i quare tam bcevl tempore , caufa graviori <x-

Î

C

i

orta.

7j

'

CONCILIORUM

OMNIUM,,

7«

•hia. da dtftmfftione epifcnpnrum Aftcrlcenfia ffr Enaa A minecefleWH ralettoC/prlenopropnmirMur i fr CyprUau»
ritcnfi· ,'R»iildt· , Bt-Martiali· crimine idoWatrin con- e unlverTo xoncilib rafcribarot » At utyumque deeffa eompet»minatorem, ad ftden» Carthaginenfem, tir en;· eplîcorio, nain concilium nec 'habitum perhibetur, nvcmimioe
rUmim rr<»<r*«fvnt i
«uiçm wl
:
——··» concilii
- « «. «ptftola •dCyprtenuqi mrlG *fl, fed ,λ»*Λιμ P«D Cypril· pam Gvprlaatui
Jicta.praabytrvi', k Lalli diaconi, A pkbium Laiintiii ·
•pMl »···Ί
-x Illud
... . cnr.ftct , nr*n folun» eoa ίοροΓοΙιΓ* Bafili-’
FalKctn
•|vm , * Martialem . A*' eorum loc·» fubftitu<ffc SaMnunt ( A fturlc*, *'Emerita·'Nae concilio r«fpondit (XCyprlapreflbyt-trum aiqve Febrem ’fine aliqua tunc ap.>jl<»Hc» fed!· relatione;
nua, fad iilU eantuan a qulbua fuarat eonfuiuù ·
Marti·· dtàe
A pleh»l con qupd itinerum forfan diffcultilibo» ,-‘Bt prçafbôorutbeth·
Quarte··. Mam canfet habitam t«mpor» Miltiadi» PP. lib ib.e. >·.
ilfiaai·.' »* .liratum netu tn»pe4.’en*«r
ipfe-Bafltide· ad illam . quod gai oaaa* tpifcopcM Hifpahia >1 tara· dedarit > d» <ft~
Legloariu p pnftea confugerit . Suppofiram' ergo api(lolam fulffe uecef- , veefia cauû»occlefiaflici» , utpotede judlcliacpifcoporua» , , ,
f» «ft . au' *1*1 pont i bel tribue»^l«jnQuo‘d fi ea.vera
Ave .da matoribûa accleCa cuS. ad fedem Romanam dcfttm ad La
fcrvndia, Br ■ de. faertmento bajitlfmi k conftrmatlonia > nem
hum diaeo- tuiffec Antheei, caufa noftraqutdquartinonnbeffêt
quam*!· epifcopl tenc una eonvenifftnt ad tcribendum _ de ieÿunlo dominici diet, 8t quihta tarte : bon iode ta­
men rail igitur, générale fulrtc Htfpant· concilia m ne·
pontifia* do dubii» qunftionibu» in Hlffenla e«c|tati»
fi convcninTcnt epifcopi ad peoponendum ean» relationem
( concadamus interÿm hoc Amb'oflo Morale» ) I» tjmtn
Milita,di, inde probare liceret, concilium fulffe Hifpa
conventu» eoneitlUm. prop rie .lid non poffet t quia nlhil
In eu, wl de fide» vel moribu, decernebant . , Oftorteu, ma generale, (i alia decreta de hde aut aaorihua tn il­
lo edita ·οη·'6ηΙ- Confcquiiur ergo «x hU ./lUibtrritaertim e.t b u- . ur eoncrltl nnmen iongrej»r|o Tuftltrere
num omnibuc Hifpani* concilii» temporia i antiquitate
p· ffit , ut n e» ahqui l vet a ! 6il.-m , aut more» ffe
praftar·, C memoria prxfettim tr ne» n»ua , concilium hoc CaP . w *1*^*"
clan, decernatur - Quod fi nihil <fe.c.nitj*r niti Felacio ad
j{ut nuper dicebam) non felum tempore Syleeftrl ( ut rler’·
*l»t-*1ί«1 pi xontific-m , c'-ntregationi» poilu», quam con ilii nomen
^Ebi perfuaftt Moral·· ). fed ante Sylveitrum 8t MUtlafort iri'debet, ut fatlr dducide Ma'eellu» papa I. docuit,
dkm convocatum - quocirca quinivii ad mittendam rela­
i. »? M»· ad Maventiun», hi» verbi· .· JyerW’MM rrg»
iu/xr
tionem Miltiadi concilium nablium fuiflet, illo tamen
■
,
iruiuT .
ftjtr
rpjftrpr*HH· , ywearMew e*»/···'·
hoc llliberritanum antique·· effe , rerum antea ga(larum
p»^r" r-vgrrgare, m» pa»'<'r'rra»Za-»r»· fxrm.
hiftoria raapifefte fati· comprobatur
Nor tamen inii
MoC«onc,'lum fecundum Hifpanir, ait idem Anibrofiu* Mori*t to, ante hoc concilium fatpe inter fcapifeoyo, Hif*»l. lib , c rale·, tempora Lucti papa eoiville « quia ah illo epiftola
ptnis convenirtê , ut de cault» pro tempore emergenti·
,* Fpiil An. in forma teferipti mlffit extat ad ep/copo»Gallia , « ILlfbu» alio, coniulerent , ut conftat ex epillola fupejtori
P»r<*. çed hu»u< me auRoiita» non magi· premit , quam
Cypriani dt Miltiadi· . *cl ipit tnier fe quod fentutnt,
>'O* vtaxffit Antherl 'video enim illam coagmentatam
exponerent , At «piati* fio· exequerentur.
f-jgmen»l», que nomine Cali vi I, Cornell l & Feife
nrlti A ft i
.Nec omnium Hifpiniv tantum antiquiffimum hoc cunei·
micrunuir. Quod fi Lucio» flat.m jb Ordlnarior it den · .Μ»
Ilum arbitror , fed fee reliquorum que in eccldfia > vel La­
tnltTii. eft In exilium, Decii Galli & Valu fia ni
ndrtutina , »cl Grwca , adhucexQant. Excipio Temper que HteΓ.η< , ut atteftecur D. Cyprianus ad eundem LuP«'"
rofalymii de abroganda lej» Moyft·, de fangumc , fu(Fo­
ur fratre» ir coepifeopo· Hifpanlra acclelia, a Gal­
t« epift r*.
ratu . k fcortation· , & idolothyti· prohibendi· , exordio
licana', Lucium papam perlbcutione afRkium, & In exi·
religioni· Chriffiano «poftoll celebrarunt . Nam etfi
fio .iebtef.cntrm , confulere voluiffe dicamus, neque de fuo
mulla ante hanc Diocletiani & Maximiani perfecutiondp»,
*ϊϋιο & calamitate, quidquam inaplftoi» pietati» & comhabita
fuiffaeccleiaftici feriptore tradlde/int · ntC»fan.derationiaChciiliana gr»t:.a mem’nirfe ’ Quod C poft re­
_ rirnir
ri e nfe ».
I. in Palatftina , fub Æüo Pertinace a TheophiCTΛ tn , <*
ditum 1-u.ii , confultationcm liadam
A rercripium
refcriprurn minuet
tniffuan *.,
._
.
.........................
-r Γ
>, Λ a Narciffb cplfcopo Hlavalient· confingere, Galio iam 8t
f Volufiano imperaturibut L> Io ejufdem civitati· eplfcoix»
rofolymorum,
de die
dia pafcnal
pafchati· > Romanum fub VlAnre
obftab.t remporta eiufdem
rofoly
morum, de
fraude Æmlliani inteiioûi» , obftab.t
eiufdcm
PP. aliud aprfroporuei Ponti, (ub Palma, Gallicanum
• pillule confcripta not·, cifJem Gallo A Volufiino Co.C
fub Irenato» Achaicum fub ^achilu Corinthiorum epifIllud autem impoftura fufyiciunem auget multo ιηχ·ι«,
copo, d< eadem controversa , & alia qu» eojem tempo­
quod epillola feripta dieatur Kalendit Aprili·, GalieA
re per varisadChriftianr religioni· provincia· ailx funt,
Vc lufiaaoColt cum in confeitb <k , Cornelium papam Lu. ,i
ut Eufebiua & Nicephoru· tradunt , Romanum feilicet B»M- !i r·
•nceceffotem martyrio affert iri· Will. Kalendae Ortohift. *cclcf
fexaginta epif.oporurn , Λ lotide.n prubyterorunt ad con­
brl». At fi»e Luciu» papa Vltl. vix menfeceperlt 'np.i,demnandum Novalurn ex epiftila Cornait! PP. ad Fa­ Ntcdph I 4
tificitu, ut ex magni Hliu· & iHullria Alexandrini epifropi
ir C
bium epifropum Antiochenum tempore Aureliani Imp- C. |« * IIDionyfii rp.ftuli» , inquibu· quafquc luo tempora A illo
Λ Dionyfti PP. contra Paulum Samufarenum, e» Eule- St Euiebro
Heltb !>. -. pceferitm geftai fingolitita commem·»»·» , aurtore Eubio , Λ aliud Carthaglnenfe «oncilium, ni man· concifeb· >, Nicephoro, & alii· > fve anaam unum , menfes
liabulunt, fub Cypriano ciufdem ctvtuti· cptfcopo , aâum it Nrceph.
rrc» . die» quatuor.iecim , ut Onufrie & Pameho placuit ;
Caph ' « r St die» quinque βτ triginta , vel fexaginta fex e marty­
temper· Stepbanl PP. iriaqua poftea , ut a Pam ho no- lib ». c ·»
,□ Maiiontr
rio Cornelii fade, Romana vacavit an e »l*clinnem l.o- . taturo eft .· hac & alia que In reliquit Chriftiani· pro­
vin.-if· , ao tenipora it anteriori peraâa funt, nihil hu­ 4,u· la vtta.
<ii, ut feribit Damafu· , qui 6et| poteft, ut Kalendia
t ρΜπίΡφν
mi concilii vetuftati offviunt, vel detrahunt dignitati· DCyptiaM’
' O««‘riU« ί Aprili» erftolam fcrlpttm poffiut vyre al firmart * Sienlm.
part im, ,qoqd ilia none» (lent vd adita non Tint in il­
epifdem
anni
rationem
ûtiant
,
occurret
η·
η
Anr.li
i»er, (aPi» you
li» decreta , pertim ecram quia qundam erroribui fuere
· fed Decembri Lucium cie
Pttnrl ihii fe , ur in «piftola
" rjcunfperfa graviilinii· , ut de Garthagincniibo» D. Augu
<· D Ctp- rtum PP fulffe: C" ver" fcyijenci* a-.m tempo· dbfer
at un.
Ainu·, Optatu· Miievitinui,_ Siepnanu· Pl’.&alii atveut, obftabunt Coufuiun. tuuruia
η·πι eo confulat
__
teftantur . Et ax bit tandem ht, concilium hoc llliberpoiu'C Aeg n»n gefferant Gallu» Λ V olufanu» . fed ·Volufianu» Λ
riianum, Nice no, Arelatenfibu·, Ancyrano, fit NeoValerius Maxlmu·, u< 'afti mufultrcx reftautut . .slve
rnfarlenfi , Romano, & reliquia, fi qua funt, qua nio,-go coafule»
reurentut eo renipo-e princiut.. mcnfi»
do ante hoc- rccerliorei ec.kiiaftic· hiftoris ftripaore·
M vt : I! . five f*cuar>i . que? .etiua eft . quidquid eorum
prodiderint , in orline conciliorum effa prxponcndum .*
n..ilipi aSiniati , terupu* ol.ftat Cvtneli’ .obitu, , & «1«
lut or
ft hoc Ipfum fupctiora ( til me opinio propria ! <ut De Calvino
fle Lucii , I-'.' o'.ulto may i, roariyriutn iofiu, Lucii,
p«tria, aut negotii fufcepti fallat umir ) fails diluci- teAatur Ro.
• C'ait aJ quartern -lier.. Martii reterunt martyrolowwm
de videntur .emprobaffe·
txtiut Ballarmlaai ro­
antequam ep
uh. .1 « flamafi . Quuatuor »e(.i.iiiu <· d·
an· tdaeoatb.'a h·.· f< ';:>!· .lï'itu» , cel «irbng
opt®
tiovcrfit·
PUT
IV.
're D1UI
pm itu» eft I u iu», non potuit c' ÿu
Chnftiaaa
tua eplrt'.ta refitibi - Quod f were ilia
Mo.
pta eft, al.ui'i turn fuiiîc ojuur η*,·ι
IRANp’JM fane, vet delendum putiu» eft , pater hdei . Hie'
nuinu
in L
Terrium etfi.mai >Jem M .taiec ••n.pme.Step
beit.mn-.e · ti . tm le.liiffi, ut aufcuflatn & fanFP.
l'ilium,
(n'iélutn, a·· uepo6th"'et>i Bitili.’.. Illor'Ctnfi
tlain futur - incilii auA»i'tatein , non ...........
Calvinus
non Balt hi far H irmc.rus. .mt. Aligli
pi, A- Miriulii .-pif pi Γ mer l ί<<·6 > . d* qiw
non MagdeburQu*
mint idololïti * fer blafphem a . Λ depc.liti. ne
con{■enfet , Λ ίΐ*.·«:ί' i ali» , quo. ,c*c-rr< pu.tec , ementiti· ptit vt audor
n erroribui . fed A ill h.i .·, e'l.ith, & itver .atholicd·, qui rfl Sv artu,
■P··'
elm maxime fufpi.-ere Jeb..r:u·, vel ptopria li’faquedu- Seneafi, 1. j.
eptf op -m. eiium uatve , bteri· , ,Tu<l*ntia Sr fanfl.At op .T.i.ooc, ■·«! folo alio/t m ura/utit,>-> ea.ndem mi­ bibliothecae
tete irSgocni , Felia (weebyte· - A Lail.ua dlac£nu« , A
pieba LegiOr.il, A (lurica > <Sr Emente , A atjua F<lir
nuant. <Rvcr>, lolrioganc. 8arin.don.aur C.a i
CinAe , anenifciqiui CxUraugullanut , til', faner e* depofitione
chiapifcopu, , .lira Toleranui > lu mm· >·>η. il,"
refpondir dirm fporiand· , ler.tr.i A r»leb«n> carum pr.,pilitor , qiien, Chnfliana modeftia, paître »>
'c»l- D. Angln
teffatar Alavin.laT"m li'-'dar.· , quod in lueuni
lludiuin , qtc. in colligi
eon
"u, Ccpm
Fef-cem ter.deia dcAlcne fvbftituil'
Ubouffe , & Infud.ilTe
quo» a.f c.itlicili irum canonibu'
deni Γνρ'.άΓ
, «■ legant.nem d·
non liKl'tr. icriu
Magdeburl.belx
qcvcntvi» Ambrr.vo Murjilei ,
;
i|um } pon.r-.t a
cunclH·"* habitum, ut H fpn» <
e
rtaiam ab u · <■
it eft Ainsi
A pofte» fape tnciikarn , ,p<.< vl
non
• ideo
nam fi in reoolto
it. chrono
'MartHlia A Bafi.id.r faéla fu.-lle’
graph laMelnon poterat , ut er c.itig.cmmrie ,
fi atia decreta cjiia non 1..1' - ut dV\
logic. <

M

77

A M P L I S S I M A

C O L L E Ç T I 0,

7«

tteeeffr e/ , patret <o retKilea preùieefali errafe ,· puej tf. k dale, A in aliis decretis videri erraft», prnfertini eum
utile tentu euHeritaili /rl"itu eeetegife t neti re/leabin plurimis.cafibut
,' ne. In
psu·
in plurimis.cafibui
— articulo
_ . . quidem morti»
eir Jefinrten ab bueeeieet niMrueafu fum p pnet ner m>nitentem
nitentem velit
velit abfolvl.
abfolvi. Sed
Sed tandem
tandem suar'i
suar’’ IrteVamntU,
irreverentia,
vuw v/, ner merumtum.. Cnmuuat aufloriutem magi,
M dicam audacia , concilium hm
ho« nunquam ab
»h .Wf*eGa
WcfeGa
receptum obeanonen» XX XVI. ft for te et km ob XXXIV.
quam concjlfl (qnqd dofll» hqmiaibus & novum videri
4 fir Ille loquitur ) fcrlpfit. A principio hujus concilii
poftet ft mirandum ) fret· font alii, afteveranfe*, conrwfixit 'neicin quis , qui recentem conciliorum editionem
cilium hoc tauquam multi» .cdufpertomerrorlbus , ab ec- , pri
_ - clefiaftico factorum eoad Iiorum canone rejiciendum. InV<
,’enetam paravit. A quo ft reliqui» graviora in conciIlum «lici via potuerunt, et lapi fi Illius auflores, vel cer­
ter pluto* autem , quos ante ft poll » nuic opinationi idto fuiflent hotttlcpi» »«1 Hliu« décréta, ut fufpdèta Bt
t bofirte fldeo, primus eft Mslebior Canus-eJMcapujC,nartenfi,, ,vir inter no ft ros ft atomine ia|eo*l, ftmulapocrypha, tua beatitude datonaffct , aut mapsees tui
------ litatarum
...^----- ----------------------< tipliei
cognitione cl^us- -----------------------------.' agensenim.deauQori-catbolicsr, ecclefi» epifeopi. Sed quia hac poftm funus
Sis in
in locis
locis fum
fumtraÛataru»
trsflaturus,, h"
hujufrnodt
labore
nunc
ibliUu»
n rato
tuta conciliorum,
concitioroa» , docet
d'
, concilium provinciale fine pontipropriis
—r—-*■·-·■
— —
—■
. ficis auélprÎtatecoaûum» nec confirmatum Zerrare pofle';
fuperfedebo
____ ' r.i__ , "fi prius illud monnctiiio» » aravtm atque exi·,
mlam
hujua
cnncilll
aufloritatem-,
multo
pluris
haben
­
poa alia OUUnpU, illud adjacfe - /lfaru'/aiM »«· rwpro-''
miam hujus
auffetitatem-,
rkfiaee.
avrow n/uw «mip/·.·
nueilfe t liberti
i» let
n
dam
dam «fle,
efife, atque
atque «(liuundim
ailiuiandjm. . Eft
Eft enim in primis meri­
Pined s feseai _ieutrr
.
r
.
-----to veneranda rnsgna eius, ac longera vetulis» i q»ippe
ds lecaada rf dr tellefnengmibui lex·, ten. XXX t'I. Çt poft alla .
quod mille A Jrbcentoe fete ante nos annos concilium
partit Mo- Her •tlkicHXllAix
mlki reeteilittut xlibertinuiee
M/.avri.asiM eb/itiat
ebfiifnt , nantie éa parte
habituiu
non____
diximus
nos tnodo
fidifimi
anliqulMrcb ec$k ftt* maeil , feeeper n ratkelMt eetelifum ηβ . Poft hoe,
____________
...____________
— .> fed;
............
.......
—. ,
fuft. I ,». reetniiares anl, canones XXXIV. XXXV. XXXVI. ft — tatis teftes » ex veterum annalium monumenti* excita4 n «iYt ’ÉL· damnatos «ffe ab ecdefia catholica liberius multo, JB ti ,.fupertu> luculenter ( mea quidem fentcntli ‘f diibrcu» Psd'lts qUan parefttl> affirmant. SI ab Hifpanls, quorum Inteteque .compiubarunt. Quod fi non ferlptas sceleti a tra“’“"J’*· i erat, Hifpanici condiit ftHifpanorumomnium antiquifditiones ob levcrendam earum antiquitudem niagnlaciunt ,
liotdSrr' x
aufloritstem fartam teflam cuftodiri, ut fnfpeflam
idque jure optimo quotquot funt catholica
catholics exlcii»
e xlciia do·
doCxiar Bero.N'mprt’bari îegimua ; novum certe videri non poteft ,'fi
flores
non equidem rideo , cut his decretis, qua publi­
dL, \ lomo Yxteri fcripiores in idem interaperanctua invefli fini. No^ ' cis funt literis commendata , etmdem fidem auflorita^paâalmm ac-ip» eniiouratc Cufat Barnmus, io illa lirandis ecclefiatguiquc negemus , cum illa prcfarlim (int Mns lingulari
< kfiaftica · yfl iesa annalibus pre clare c er fatus , agens de fanflarum
pietate condi»» » tam psA'Jars doflrin» fanet itat» confperfa, tampirftanti epicoporum bde firmata, nt non
rum, t^baic imaginum pifluris , contra objecit cinonem X XX VI. confolum communem, & publicum nseren poffint approba­
•oChiirtirv. cilii lllibemtani., & polt quam illud, ut perexigui incinen­
tionem, fed videri, & haberi digniffinia quibus nec |s
ti adverfu, eeclefia unlverfalis decreta In fanflo imagi­
flutam temporum Iniquitas, nec pcimcietn liaretu orum
num ufu effe dixiflet > hac adjecit. Perre , lentrJlutee ilaudacia, nec oblivionem afferre debeat unquam pofteii
tas. Qusd enim ( fi Cngula expendamus attendus ) >fficium eft homini’ civili,, quod munus v>ιi f.hr Oisni,
tbrl rx ttofeijllkul a/tier] art latenter, Joue fit , ywi crfquod il non dcfcripferint? Qua clericorum, 3r |»c,'>ytrient** fnfflrtfim *tf/* fine ivzuwuttrorurn honeftaç , que vita epif.sporum. quas fanflitu, ,
«/»«»■» efle JtdiH p/wrvfeir rentoilai flut alter, Supere
», iar bareji·* Ntm/imK·,
C'ypriaal ti </»»,« dr ee
quam hic non expriflcrint ? Qua matriniouii tries > qu«
C-"
•e frripta iefir nt n t'wlr cneaefieut : uV~eecJtflt enfuira(eje,, qua, hic non tradiderint ' Qua biptifou , & cou
Ç firnutionis, <|uv prennent ia , & communionis ileis .
qua ordinis, & reliquorum facratnenSoruni ecckfia ratio ,
qua vit, quam lue non retulerint1 Çk·· circi Hifpaalf inquit ) ri jom J'flli arUucer , at etiflinee·
ei immanitas- qui impudicitia thestii . quu( frena tur­
/■«a itluJ in kit trrftuen fa&um efe , frfl c,
pitudo tt infamia, quini hic non eluerint ? Qua· i,(olo­
rum vanlta», quini he non de eterint ’ Qasr tela hareticôruni, qua hic uon rxlu.terint ? Que Ghriftian· doflrina , qua divina religionis prerepta,- aut ab heroicis
rci , gvaMi Lel,>«i ietuetrei <elUgereut , aw/fe< tente* ipfe
apoiloloruni temporibus, aut pofteriori houiluum artati·
'mue iu/«/·»/? tetuilii Cltiehal itri^j , 3tl jultene ne·
in reliqui, erdclie riur iluiedita., quo »b Hifpani, epifeopi,
enine tentu nreiili . fte<)ue jufpir.rr iU» renone rntpetu·
rxprc.fa non ferit hic , aut filteni adumbrata ’ Fert omnia
enim > que a Deo patre Ch nilus, » Chrlfto spoil olit, ab spoplant erientallum, /> / er tftb
ftolis ipfi, aut oie proprio, aut communi difeipuloruni
[alrat zWSagZOVl hlIlHI meueitnt
traditione acceperunt , eadem ad concordem eccltfi< cs’
tholire paurrn , Λ creilis Chriltraonque- eolitie co n fervi 1
lienem . non fnluni pie «.onftiruerunt , religiufc suxerunt ,
definite cnuferviruiit , fed lingulari orudqntiai laude ad
fcnipiternam lioniiiiiuii memorisui publicis monumenti,
lejiefi're arenet
«
contignata , »‘1 pullem, ti infini ferunt. Tam pk, igitur
e^s^'wu» vr g
g
■
_. & Until, Hifpanoium «pifcoporuni court itet tones ussc
1 ‘Jexplor.ui decretorum veritate , nec eonteftats aufloribus
ite, nec citatu idousis vcmftans teftibu, , noc adbibito
>
tA.idein «ravioris alicujuv tentent,* ptcjudicia Jammre
<|iii, nm confil;. , raiiouu, & pietati* expers audebit?
"a,ji.
Si lentat prxfcitim innuo , quod inf iimili alio Hifna•
i,ia .οηοΐι" national·, Reccaredus Rex csflioHrus. feoltt ,.
Cosciliem
Tolvtamim

Λ""·

ft»fJrr»ti»>
in Claud. A
bb .

·, Cltmli· p'fji.li Jr/upat-*. u,./u,
•at efl ><■■··■< -a- p..r::n fu(p-n.-t )
... z...... aka . ../ _____ I___ __
'

P' teii. Quem fanflutn tx divinum Spiritum , omnibus
c^aciiii, pi ovio.i ilibus adefle , fi uon certir documentis
{ ut in generalibus ) juftis tamen & probabilibus argu
mentis conjici, intelligi , & ctcdi a mis omnibus ft r<figiofi, digiiifTunuiu eft. Deui enim tuorum facerdotum'
iw
«oncillJ i une lutesefte credendus eft, (ait concilium Tu.i M,
leunuiu IV. ) cuu, tumultu omcl abieflu , luluire at­
mc i ib
que rrauqu.Hc c<ciefiift>en negotia terminantur . Quod folct * <
reter eitrnyrl J H»< Cafel Baronm.,. Poft Bsronhini ,
certius multo . firmiotque reddit fitera illa divina polThoau, Bo
epifdcni Inllituti
&
congrei;»bonis
oratorii
collega
Ί
ho.
--- --,---c
licitationis memoria , .qua Chrlftus prunsw conciliorum
liât
nui Botiua » <cum de
’ facrarum .inaginum
„'
cultu aceret
,.’
, β inftUut<,r , luflor atque mag,IJer , ep.fcopis m fauflo
ecckfiu Dvi
non linolia tintum, fed eadem & graviore, hit que Bar;ut n mur.c. o spiritu convenientibus > aou i iluaa opem,
lom. » 1.1 )
roniua ad labetaflsndam hu ius «onciln aufloiitatem fci iΛ patrocinium pi aftiturum , fed fe ipfum adlutmum finguisri bciiiftioi ne pruni.ft . Uki t'ue-ius , inquit ,
M’iih 18.
Pz».
ItcllKJUL
»>/»< Ejugesr/ , Cf Cr
eut ne- ιιΐΐτ/ηιικι , e/i
In «piftols «d
im fm.
gnad mfue Vigilante
ni A fri
fhrtene rrh^»i»i in ■
H
ipsîhi,
eifs
pcvmifldn)
.
·«!
eiu,
.
’
uftl
".‘•'•P'mfpanii law* fe»;·
Robvrll
quod
Hi/paw 4da>,
& non.ni epicopis *
iriginia
ή·η<ι·> tn J:tr rfrr m euairanerum vri'nan, . u'/i ·ο;<.( <,·«·ι»
Ch»|. ;»»«"«·» ^«Me/da«i Nulta egitar lllfui Juin . Robertu,
Iparviuni
(liauz i.dei, ctiam Bellainunu,, nonnihil dv sufloritate hujus concilii
«rurtinu, ( fis tll« luquitui > cuiu vel Dec,
cenlrovvr. , detraxit , dum difputal lone de ceckfia inanqba.te, d,l
.«<1,1.. I -reditur , vel de boni ne facile cre.illib » c. >
fcren* de imaginibus, ait· cu u, ilium hoc tu.ffe pros,adc Deo quodammodo, & lUirsb.n c/u, ριιινι- IcJtMà. < ■
deatu i

C >I «

■4'

79.

C O N C I t I O R U Μ

Ο M N Γ V M,

80

dantia t 8r da hpminlbus , non dicam facile· led umere jÇ. citare orni fera at ad infringendum yenerabHee, faerarvmfit fire eaufa, turpiffimam opinionem , vel fufpirinnem
.imaginum
unaginucn cultum.
cultum, &
fir pium cereofibm
cereofiftt nfum, quem com*
h»refeoi morat , injecit, auxit, ftgniavlt , qua culpa non
bantur invertere: quod heretici illi taiMpm vane» fagacet
ciillUi
prud«nt«r ΑΛηίΓιητίΒί»
iubol^etrcnO fanûilfiMi*
Λββΐβ»»» nu·»*
erit
Nec boiMioti » quihuic comilio interfatrunt
Αfirρ/··Ι1;.
π «HiJpnfer
( fi homines nuncupandi fuel ) levi, fniffe liter stuiss,
tui conedii decretU thdH Arcapt Γ· potfapodlu acath^«
lici,, quam contra catholicos utilb quidquam venari.
. au» vulgavit «xiflimatioaia confiât ,· quinlmo PoSiln, il­
Nec Ofii xuâotiKtc folum, fide, fit religion·, huju· R’nm·
larum infignis, Cufpiciendb gravius , mira innocentia,
concilii dignitatem tuebor : eum inllloetinm adfuerit D. ■ «arttro. ,g.
ft'vens terigio , »i denique incomparabili» vint fanfti.i...... Cafaraugeftanua
/·_λ____,.*?·___ a,
-Λ_ι'*·Γ,.ν , fit eonfeflbr / ewjue die Jauu d*
Valerius
epifeopu·,
ras, in hae'lententia nos eft confirmatura. Prefer allot
vita fanâifaa, fir mirabilis in-perferendo ntartprio'con­ Vtacvmio
enim", ' Ofinm epifcopurts Cordubenfeir, in ao «dfuiffis,
biartyra man·',
•
Atia ftsperqu* fcimus , de cujus fidei integritate , de
flantia , illum a ftftie martvrum cmtoftiumqua numéro
luferuft, ut Romani martyrolugii, fit reliquorum ceMifiS- lyrol. Rora.
moribus, de btersi am .cognitione, dc orudenu· , de au», haiuriL
ma fide conflat t fit cum Ιρίο, ( ui eft verlnmtle ) D. V In/latitate Athsnafiu· pro 3 icat or , fit tsftl» éfi ciuCrient
BxtsntA de
centiua martyr eximius, ob*reli|Bon.ï« > fit factarum Hie­ ipfias pellio­
Arte», apolo-Otatis locupletiffinpus. D· ·*·,.·,· /mm, art, ,tf grararum cognitionem pvrpetups Valerii come·» & ob ejuf- ne praclarc
dem lingua impedimentum interpres fidiffimu· ; quitum laudes apad
ftfm cptnt ntilhte fernffe fit, tu/ nett te^ttlitt·» *·4«» .
obeundis praelate certamlnlbm/arlmirabile ftudiuttft» ft"* B- LsOtwm
gularem animi plopenfionetu prtxfidg, pro regno Dcj , pro PP iesmona
culter religioni» , pro confervendis facri» codicibus , ad- altuao, qam .
1
_ ver fisa impia Itrperatoruaa e-liila, fir favifiimam prafc- •l^ui Mtaaa
■>
J8 florum immanitatem, conftantiffima declaraffitnt , divi·* reftetribauat
morte, divih.* vifl'brU premium · divinitus reportarunt. D. Auguft. A
elefie illitu fr.tfifitnttu ?e· ' pnlchrrirnn menumentn rf,
Quomodo igitur , ut docer Ambrofius , illorum fidem jufte
t/net fi fttit .llnm ntefi». nJt.l ·, uinenietntnhirritfi jnie
»« ee pefinlartt , yare fefinl^tunt eitln«è’,i t
negare audeblmuivquxrunigloriafas vlSorlns juftllfieeprc·
um edidlk
E**"’r***<·*· Nec Athanafii folum de auêlotitat* Ofii tarn grave exdicamus ? pradicanius inquam , fanflidfitM Clemens , gratavipio.Afta
de ,ί»ΐ«”οή- t4t lu<”cluni · f·1* * trecer.torun^ decem *t ocio epifeo. ' que fit jucunda di vinarum laudum comtnemoration* admira­
U'ii Nirc- porum, qui in Nlenam fynodum’ convenerunr. Ab his
mur ; aut quis illa tam demens ( ut Lirinenfisutar fcrtnone ) «MtO UM·
quteoietii adfequi non valeat, fenui tanaea non expetat,
ai apud Ai- *”lni Oi>u· beams, & fsnilu» epifeopu», non fen\el eft
quos a defenfione fidei ntatorum nulla vis depulit, non mina,
foufum Fiia-'nuncupatus , & alii· praelatis fu* virtuti,, doâriaa. St
non blaqdlqicnta ? non vita , non nsor·, non palatium, non fidec sVinn,·,
pietatis ornatus tcftitnoniii. Quod fi .fe his epifeopu,
fatcllires, non imperator, non homines, non damotses, quos, ceatios Liri.
qctc» fvnoJu· Nite na, v*l reLqu* veneralia probarunt
inquam, pro religioni· veritate tanto munere dominus di­ acath tdverI» Give lab quid fenbre neceflTe fit, placeet fpeilar.·, audutuus Gregnos judicavit, ut per eos pro ft rata» repararet ecclefia·,
t iadift. f» gunum Magnum ad J 'annein epifeopum GonftanrmopoertinBo» fnislta!·· populos vivificaret, defiMla· Cacer do­
epift ,,
lit a num hi, .crbis ûribentem · Cttn/lni rm yvar pmtum roronas'reponeret , nefaria'· illas novella impietatia vat warn.
ami liter··, fed litura· infufo ««litu· epifeopu fideliam
sracsavrm , «vs^ir.rvr .· f*'a <«« vtutvrlill Jaar Cva/r«lacrymarnm fonte deleret i uolverfuta pofiretSSO jam pesse
f»
j fr V x«n ille Jifirttlt,
,
mundum propria idololatria, fir aliena harefeo» tootpe_ . .
aor f.'ln’r jttu rtllgiHi , iit r*//ga e qu». fcliun .·
»po'o*>Ssi- 'f""
fit . Nuenis psrribus
ftai*. pcrculinm ad apoftolicam fidem ab idolorum perfidteva^s pa'*««dun: Sardic-enfes, quo, trecentos quadraginta Λ I11* 'C d'* » *d veram fanitatem a novitati· vefania , ad antitres ia eptfto- ruor *u‘ftè fcribft Alhsnafiu»\ bl euim de Otio mentioquam lurent a novitatis caritate revocaret. Neque calm!a ad omne, oanifeciunt non minus hbnji ificam. i: ten fmtl, ajunt ,
fa, oil , ut cos intelligemu· in fu runa par*I»pfos, & co­
rns! Reman» tua ecclefia legati, , unius aut duorum
cpdicopos.
hcretlcorum prof*na»d?contr«ri«fque faritsnti··, abMla
Jtrr ae/ueraar ( traâant de hsretieia 1 rengrrg*/»» wdeomni vora religione approbate, qui turbulentiffimis porlicit i« cttuilif Ofie htti^vr i
yop.c· ttntem , «feue
feruhonihn
fiuélibus excitatu, omnium fandi· ecclefia
ctttfrfimtet , ,en,aa»fo·' inke-en, Ι’η,ι venere s/psr »9purerc. Praeleram fidei confcffionen» tbOfip fallam Dio­
farerdotum-, catholico ir «poflolica veritati· decreta
mnftsniiffimr gloriofeque foflinte·, maluerunt femeticletiani perfeeufbone , quod libros facto· trader*, fit diit
pfo, publice prodere , quem vera fi lei vctufiacem, fit ve­
fiacrificarc noluiflè», Intclhgit concilium
Jr nua aorta
nilia unirer filatis fidem privat im r*-forere , aut aliquo
aûum eft . Et enltp adeo benevolum redaidit Oium,
•lio modo Itbefaâsre. Sed ut omittamus tandem qua de
Conftaueino Impers iqri religiol ·, & rell;;i.>n>, , riderMelanthio dici poftunt , au» de Sabiao piiffimo Hlfpaque auâoii Chiifto De·"» , ut graviore· omnes (. hriftia
lenfium epifropo, quedeFlivio illrberritano , & reliquia
na R ei publica eaufad. luclore Ofio impulforc, »tl traqustu rde im epitropis, qui ilii concilio cum fex & tri­
itafôre, non folum agitatas piudcntcr , fsp.enter gravtginta presbyreris » « pluribus aliis draconi· interfueelnt ,
terque defenfa·, fgdeXoeJitaifelicirw , peratlas, obten­
quorum omnium vel fois memotia dc tecordstlo deberet
tas cum atertya nominis fui memoria omnis coiitcfteiur
vet iftas. Ilium fiquidem ad definienoam esort am inter
efficere, ut Hifpsnia, vel Dee potiu» opt.& imt. re­
rum, & bunorun» omnium libcrsliffimtv larvitoii, quan­
Cail.anuffi - ft Domn
ti pruno
t·» msairaas mei»· noftr· capere potiet, gratias redderemam , A ad detegendo:
pietate ,1) mus ; qu«,d a principio ecclefio profiugati, lupis rapacibps,
eos dederit Hifiunirn ecc *fij' paftores , quibus nec rerum
D Aug. !ib · Λ prudentia l'cntentuin Jamharioni, m Donatium , &
e<defiaΩicarum ufu petiliores , nec doflrina celebritate daconln cq iflu Donstiftas laiain sConllantino lmpc.ut.re, 1 u|gu ftmu,
riore, , nec vite Isnibrate meliores ipia rune optare potuehm Pirtcc recenfct
Paulo poft ad rolkndu'ii Am lab m , λ ftι.ιηκιιιιη
vine togitg'.do, ut omittamus , inquam . hac .qua ad lutanmm t fap
ftvthidam hu.iu· concilii iiiilorltatcm , ut reliquorum concilio­
Alexandriani iniifum
rum pu·, incisliuin farere fati, poterant . nonne illam con­
num, ut condi· gt
firmant erism iniiqui decretorum colloftone*, non Gra- Qua,
t re 6 re , t> N,
'•omn
pr seller , ,ad eiuluci
rU Oli epitl
tisnus n.mi.i ‘n iux dif.orJsutium canonum concordia, h«/ui coaeilU
errcie, contutando, ,
LMlSl HU
i-cillcgalis i nul
no» Anlelmui , η··η Joann;·, Gallenfi», in prim, aplfto- rccltirlut bi
larum p.intifi, m, , ix cvn< iliurum culIcQione t feti· Ivo auAorasqarntioncrn ab ecdet» 5jl»<
poftula-it
no
Ginpsi Paphlagoni* pt· tedium «dverfu» Euftarlul mo·
doilus b Ι,οίΙύι Carnutum roifcopus » fit ia epitome ( quam pitis lotis dipa uormiatn vocant )& in libro, cui illo dearetornm po- «mt
nachi fordes . deinde in I >uciatn art .eft itue’ndam in
tnto inftrlpfit ? Ot ante Lonem . Hurchardus epifeopu·
concliio SardlccnC genetah Athaaalio fc.lem , & cxtinguenda, Atianorum rcbouias, tenir aunslium veterum
num rolleil .onibus, nullam feta eorutn , quoshuju» con­
monumentii teftatum eft > qua certe epiLopo exiero ,
cilii patres condiderunt , omittunt , ut varia qua com­
Dili ob fumniam illiuc «lijutacm, uim antiquitate ordi­
plevi font argumenta « horum ope v fit fubfidio firmius
na·...nn, cum vit* intef irai·. & literarunt engniuone
cvi.iundlam· a pio & prudentiffimo .nip. dofilffimo fanpramunttent. Nereos tantum dti acreproe referunt , ted
A alios dueifirnm concilie rum , quibu,, ut major *«fl.lfimooue pontifice , ruto non pollent committi a ni
ftoritas ac. ederet , nomen hums condii vei tpfi , velan­
piuribua lile, qusm concilns luterfuit » anteccffilfcl virte ipfo’i alii prafixerunt , ut deinceps diüuri fomus.
J?
Dionytrum rtro cognomento Exiguum, Fcrrandun» dia- C·^ <· htajaa
contctftoais gloriam, lanii ohru Pia catholici, & ab hecii.um, fir Crefcuniutn h».· omifilFe, non urget , quod '*b· «·
.
setici, habitum accepimus, ui Anaoi illusu fyno.lvrui»
magis ad Gixcorum, quam Latinorum conciliorum com­
pilncipeui dixerint , & Nuam» lymboli formulam oonpilationem illi infpiraverint ·. fit it aliquando de Latini·
n. Atbsa ia cepirte prodidit D- Athanafiu,
Quod fi ab Ofio error
meminerint, omiferunt alia multa, que fortaffie ad eocum D· Ath«»afiu·
epiftola *d aliqui» it» religione adïniftu» , confitinstul ve fuiftct , r»nmanu· non potuerunt pervenire ; qood mirum effis rron
tolitsnam vi- nc Donati fla , fit Parinemanu, , qui Conflant,num ma­
debet > in tanta quanta οΐί,ηι erat, codicum & librorum nodi, Ari«ltam «gtnlc· gnum ab OGo epifeopo rerluaium t..itle conque ft i funi,
inopia i ob eim enim caufanr tam peovincialiurtav quam ge- »i, Λ SrtruD. Λος hi- , ut feveriorem I· eo» fenleotiam p.ofeircr ; sfunne illum
ncraiioui conciliorum exemplaria communia efle^jeficrunt,
<oi' > >Ti- eriocis in imagine· qu0‘ i» qualim iol rc a.culaflent , uc
Niçaiiurn ennn primum, ilii quo univetfus ( ut njhana- ftois sd ejaif—
ttoîa-ι >,
a.cufarunt etiam Hlfo Milita-e i i’l’. Je trs.iilioiie lifi t» loquitur ) coactus eft/ orbis.· qtpmvis Conftaatinus <opu« laAhisie. ·,··.· ♦ -brnium, & C >nft antinum , grati corruptum <* Onu fe­
int im > A labe,» Olio
magnus itanûriptis coiLclbus niuhis, per omnes provin­ ca - idem in
con *lio , ab eo > quo
ce fumnie conatui luerit ; non epill all M»rjt
g.eie, uqn diffimi'i
nt intra bteviflimum annorutn cum P.pvlO .
dccrc:, fiu;<ii concilii
UlJtCD
& Chsudiu·
fjMitlum,
.

S

.

r

AMPLISSIMA

■

COLLECTIO.

8*

bi
AM· A«|«ratium , non W.Æ|»J· ftfa d» «oarfia N«aa, χί?! s «rit Cymtd. ndibnm> Uiade tf Hdem fairec, mai th r c ·»"
oodam Athanafio tefta, (W fc to Africa tôle da jnumeA"
■
Cam UiuM
SesdRoMidW
n> canonum llllus fuerft dubitatum , eaque rations ttçem.
plana fujflï» neceffa » a Romaaa «celefia , AlexanJrina *
flnritnirm fttun'dum rmtriiiunr f/iirrifa»md, jfrrad aflnnp in (Ai) ftsConfiant inopolltam murait G ut concilii CarthaglMniia
tfl trmprrr Crnflantlii. tutu Miffii npnftn/itd frdii ·, Cap. tx *Α>0··»,
|atreaii,e(linrur . Quod fi generalia omnibus nationibus
iXXt'. s, <»*<·, iifuiau » tpi/ftpan , tri prccnyirtnin
Concilia·»
ob codicum penuriam » cue Arfanorhm impia tfrnonifilm dincanurn fatdr cetminiinr apfrttcr/t .
frabarr aaa
BOtljl aicinii
da cenjunAam , communia affâ non poterant : quid da
pria» rit. fri in fine’ dandina ri tjciamnauaiaata·. Caprovincialibus cenfendum, fit hia prafertlmL.qu<.ln ul- » no ne ta XjtlX; de eoergumcnli » ne in ecciafia mhiltiml* fere Hifpaqi· fieibuscoafla funt ? cum ta^itomrtrent* nonne hudavit » noningenti» ab hine annts > fit
ni bus eolllgendis CcefconluMS Parranduni » Λ Dios^jGuiu
éo amplius «rnciliurriXWvtanum undecimum·, fub Vvlm- Contiiism
Exiguam nullum lapideas mpvifle conftiteeit . Qqpd fi
b» lege Gothorum < >«·* faridrm » ait » aa/uan rrdnlit 'r.oirt
Tai-a
acres , fevarlque cenforea ( ut moUifitme loquar i nihil
dtfinitint rfl , ni daman.i/, aià.jpHr paffiaiHut irmllii nryenim teaser· Λ totempereniM dicere hic velim·* ) Hifjlrr/a fatra traAarr »·« lierai . Matorun> regulis defini­ hbcrrit ♦«»
paoortun tpifeoeorum anâorUatem indicio Italorum,
tum» dixerunt Tôle ani concilii patre» » quod hoc II- «t Conu
Gallorum» & Germanorum Amfirseatani ( ex his'enim
iiberritanp prius* Nicaino dfinato s & aliis poftaadecre- Niun eut.
a apud AU
irovinciis oriundi funt loeanea Galleafis » Gratiam* ,
ium eft. Ante hos omnes mille fare ab,hinc annis l). îqhIu’t» Pif
»o, Burchardus* tt reliqui ) parvi duxerint » quod ani­
Ifidorus arrhiepifcepu» Hlfpalenfik in vetulis cenemini» hb j d· *mi poilus gratia privatibi, quam publica elicujua pon­
& conciliorum compilatione » nonne plura huma conci- Ai»C)gi4<ert»
tificis id Fecerint .auâoritate, & quingentorum qnnui um „ lii' decreta probavit > ut & Mat tinus papa» five epliiotempus rem nimis recentem dixerint s nihil nocuerit > ** pus Brscatenfls in Gracorum » A Latinorum cpHedio*
quod facile polfim auAoritatem hujus concilii aitiuemul­
ne’ Ante hoe patres» & cendlia « auâoritatem hujus
to repetere. In concilio enim Vvormactanli» FubLudo·
llliberritani t nonne ndlle. A ducentos sçite nos annos
vico reget anuo Domini CGdlQ. LXVIII.Çennanl pa­
fscroFsneatu fuiflic adhuc in Gracia Ipfa ex donciho Sartres canonem huius concilii» verbi» aifdcm nuito muta­ 'dimnfi generati competimus quod Conflantini «npera- cehtl|,um
to tranfiulcrunt. St fin fnmian , inquiunt » fnrtrt <vtoris fualu » ut fua eeclefia Athanafio rellltueretur in- Sud ienfe
dfÛutn eft ?* in itiiUsenim canone XIV. Ofius epifeopus (M. M.
cen«ilii prnfes » cum de refidcnlia eplfceporum sgerst » b«c
paft altat adjecit. Memini Mirnt) Inquit, fnptr/rrrcan1
cilia fratrnr nefh-ar mftitniffr , nt d pnii him » /n rda
Ir^iUrr.am ptraint prnilaittiam. Hunc autem canonem a
ha qua catHinaaainr liviialiy tree datu»·tat dirt y idefa
quinto hujus concilii totidem verbis defumptutn » liqui­
per trti feptineanai , larn cnleirajfrt cenanntunt , cencenuniedo apparet. Sed clarius multo concilium Μ o tu n tinam»
•r irnarrtttr j fi egge Îdi circa laiaet canfiinia fi»· s
fub Rabano irchiapifcopc » quod non folum hujus son»
tttviia naapia tpiftafe nac lately necdet·· - Superius autem
Mujuntinion cilli teftimonio
'■
“ libeatiffinse
.
frequentiflimaqueuti
____ *___ ur,
- . fad
'-J
concilium, in quo hac fratres fuosconftituifle dicit , vo­
iu\ Rahano iinte^r*
'
...
adnuc
decreta
ab hoc repetivit ex pre*»
fle -tt de­
cat fratre* fuel Hlfponos epifeapos , de hoc lUiberritarivavit. Dr mti'itriànr , jit * fun forn/<enfw , t/ pat·
ita efle intclllgendum non ia lubclabitiir, qui canonem .
tri qnt nrunt I'ku/h
------ '-------«igefimum primum hujus concilii, vel leviter tantum per­
legerit . Si qUe , inquit, in tintait pefilm ytrti danti aitat
Qrtciejiam nen atfrjferii , tanta te nape n ai/]i arat y ut cerrrplut ,effe tidealur. Nec decretum hu h» csnonis folum,
fed  alii, eumdem Ofium pronofuifle , & in cis reli­
VCrflani
quos omnes epiftopo» mire acquieviflë , fati» liquet. Canonem enim XVI. Je excommunicatis non abfolvendis,
nili a proptiO epifeopo excommunicante , arrep'um *b
hoc IlliberrUano indicat corumdem verborum fiinilo contextus ; & luadct principium -canonis , quod hsber .
vel puniten·
Ofiit epiftepui dixit ■ Et in fine i Her antnJkui phiet.
Ante Sardicenfc, Nicenutn primum generale, Oho epi­
tropo prafidente , canonem ill. de fubintrodutli· >rmlierlbu», V. d« excommunicllia, a proptio epifeopo re­
conciliandis , X. de harettcis ordinandis , À ordinatis
deponendis, X HI. de catechumeni» peccantibus , XVIII.
de clerici» ufuras accipientibus, nonne ex hoc noftro IIllbcrritano Unquam ■ fonte accepit, haufit , expreflit i
d
m!f 9' jη t *» oI<*f «' -■
fi vere intra ternpa·.
Ante Niccnum, Arelatenfis primi eoricilii patres, por, vnliitutay ticcr/i r’lfir-natay nr>iplat cemmun/ene'" .
ftea fecundi » sion uduiu, ant alteiuni. fed omnss feie
Concilium etiam aliud Muguntluum fub Arnulpho", quod
ea nones, e* hoc in illo totidem pen· verbis defuipls.Mo;o»l i ·
anno illius primo , & inrsrnsltonis Domini CC. CI3.
rnnt . Qua omnia licet curaulstr , abundoque fufficerent
nuipho can
VI11. habitum eft , canonem Xlll.hu jus ad ,erbiii»i D
ad obruendam falfam concilio huic iinpofitam ealummam >
' defrnpfit : poft ali* emm , Gr inquit, ’fined fin prepeft.
ne quid iimen amplificana|p excellenti ejus dignitati
la deviaver.nt , vidu«*.fcilicct fanélimonuks , ennamce
deeffit videatur, adjiciam peflremo , geminam spoftolica fcdis aufioritstem : unsin Adriam pap* , alberem
,i»“» i‘
Innoccntii , iit faciamus rniflbs Xotuan· eccleli» lega­
tos, quos huic concilio interfuifle ex aâls concilii Sqelfioncriiis apud fanflurn Medardum netuu» eft . Aden- Adnsnas ftp.
d»»» libidini Servierint , nen ■aieUifanhs ,
«ά·jrr/nf ,
r.u, enim PP. hujus nominis prunus , in ea cnHcAlone ltt coiioai^
placuit or. in fine dandam ei. effe rr mm^nieaem. t»ed
decretorum , quam ad tuitionem fu· caufa «x Grato- nc derrfioί 'tmqi Verfnai » adinfirmi cerpe-ii vitia lapfa » tete lemrum Sc Latinorum conciliorum canonibus colle ,t , car·’" vita fun eiufmcdi fa nine rtf »t pt nitenti am , m
nonem LH. hujus concilii non eft dedignatu» perferibere . J» qui , inquit , inventi fuerint , lib-ei fnandae
rienem ae.-igfrf detere. turn dent canonem . tt <·
lepere vel cantare y ex.emenunicenta'. Er antea retulerat
dem, citato noihmatiin huc concilio ' ’liberi itano
canonem LXXV. J' qui' efferpum a ait, am tittbyte»·<*·, ani diaceauii fnlm criminibut appetirrlt , tS fer­
Carolo 11 I. imperatore . cognomento Cra flo* & an te/illud
iare neo feutrait , nec in fine dandae" ei tjfe remmnnleRabanus Mtuoii archiepilcopu» Moguntiuus m fuo per­
nam. Multis ante Adrisnuin arms, Innocentius primus
nitentium libro a quo pleraque ali*-hujus concilii excanonem VIII. huju, concilii non retulit modo, ledfuo InavivMiu, t.
«rompt* funt » ut * i t-iodato Graco .· qua
exftanC in
·
tempore ut utilem juflirttmumqus probavit i ccfi poftea £tL"·
.................
....., quod Γ.
______ . p lenftste fedari oimrterc dixerit , ad-D. Exupcrium fcr|aismulta
m ilio
Romanum
Return, luo pseniient.ali, Λ X
nuncupatur. Non tenuit —
connliuiu
Arelatenfc
hujus
r.r.um Arrim
-οΓ.ι,
..........run.
epifeopum Totofanum. et hae fnifiiam ejl , alt ,
pvm Tolotb|>œui(eu(i ub
quid de bit ebftrvan epertfdt-y qui fefl b apiifuram y ent­
mrtuentec
ai ttHtfare tncentiaentiu velnftat'bue dedite , ia eairamo
alii» lise
fine vite fan f penttealtem fineal tf recenelbaiianem cent.
multicast enpejeuat. De bis ahfervatiefrier, darter ; pafieui concilii
trferradf r<CObClillUB '

apu.t Her.
chair! hb.

tcati.

•ft canon XX.flhbcrritani LXHI. Ikrdcnfis H. Nonne
p*tm etlamSueflionenfer in concrlio apud lanalum Medardum teinporeCareG regis, anno .iotnrbiCCCI3. LUI.
cd definieadant ttuitm grqvem fubortam inter Hinemaitn Rhemorum srrhiapi&upum, fit quofriam «lin», fut».
Jium a canone 1.XXV. liuju, concilii mvocalf* his ver-

"·»«/< «rgu-rr*/·, ,Vxe< tuna illit temperibai crebre pert'rcuneart effent , »r iemmumeait cencejfa facilica'v
de
recentiliat lene f curet , n» rrvarbrrr a Fapjw »
meri'*

F·'/"

F

8j

CONCILIORUM

'ii tiurfW
-ratavi.* ralrewo «

OMNIUM,

84

nv aniiquiffima , rum fa ntl o Cscilio « eam Flavio ,
cum D. Gregorio ejufdem fed is epifcopis fenuat· pe···ru-r : ft bomui deniooc prcclari, meriti»' exigult·* noAra eroteft*, atqu· fuffulta , eat» etiam * benignitate
tua tuppk·» derrecatur > fperat λ expeftat . Qota enim
■ » Clamantis adm'rand· dementia » qua pertineat *4
confirmandani (an ft orum conciliorum aufteritatata « *4
comprobandam nafccntis religioni* difdplinam» ad exor­
nanda aa .Romanic ledit amplit'nlinet» * ad amplifican­
dum catholica religionis cultum * ad ccmpvfcendam nacantium haretxorum impudentiam * ad tutandam Hlf·
panorum epifeoporuni exiftimationetu impetraro dubi-

r/» wx^/cvvCitr. Hnc Innoceotins » nuibus expreffe fir­
ma habuit A rata, quv canone VU. nujus conci Hi con­
tinentur. y< fao /vrrr fi^thj , inquit»
Uff-n· trtnitptr» emfi/ifto , «Λ» pf«Zr»wr/a , /evaa
f pltttlt raav. oer i» far
rvmHanc enim priorem ecclefia obfervaiksnern»
dixit laoocentiu» parfecitloni, ecclefia tempore latam .·
quia tempore bajua concilii » jam ofto, m mavis novem
perfeeutionlbus affliftam eccleflsm» · Nerone primum»
a Domitiano poft··» · Trajano, ab Antonino» a Sev«o » a Maximino» a Decio. Valetiatio» & Aureliano
i tHirriteut.
affirmant hr. qui rerum eo teakpore geftarum hiliorum
ecclefiafticis monumentis tradiderunt ■ Quod fi horum
c Λ r u t
v.
omnium tyrannorum leges » fi T ibeni » Caligula » vel
Heliogabali <onftitutienc» » vel alterius tujufcunsquc
Uur nonnulli qui concilio huic psrtitn Incertos cano­
principi, facutaiis, ut JuBmianus ait» placita inteme»-> n«»
nes ad auvendatn eorum dignitatem affingunt » P<riiia , augnlla , rehgiofh . A faclfcfanft·. .V'f» funt fem.„ ob
. j fufpeciciu
germanos A certus
pei omnibus
tua decreta graviffittiv huius fsnftinnnique
:. m
, .
,patrum raligioncm
„
' ■'
detrahunt idcirco aon ab* re tnt fafturum
putavii ,. fi
fenatut » aon judicio unius , aut alterhis ethnici » vel
primiitn de veris quot in vetuft.» & probat» fidei etytannl . fed undeviginti epifeoporum facientia , pieta­
xeiap'aribus in hoc cum editis confentientibu» deprehendi »
te, reiigione & martyrio confecrata , inteplentium con­
(eorfunt egerim ■ St *1’2» deinde huic concilio lalfo adciliorum decietls repetita, A expretlis Romanorum ponf.riptos fui» conciliis mlitucrlni. In veri» autem emen­
tih.nm conftitutionlbu, confirmata, cut, inquam , le­
dandis mata sclufta tremplin» MS. qualfimcuinque a
vi ffien» , profeua , fuperftitlofa , ft impia adeo temere
n:c operam navatam propriis locis indicabo.
centgntur , & prodicantur 3 Si juxta pii imperatoris
Mart.aul judicium > qua femel fynodis judicata funt ,
& rcélc d ifpofita ,· difputando m>n li.et revolvere .- quod
Cum convcniiTenr fanfti &. religiofr epifeopi
illud nhfl fit aliud » quant poll ventitem repertam
in ecclefia Elibcrina, hoc eft: ui Jttprλ jugin.
ruendacivoi qnnrere
impiufque fc facnlcgu* habeatur
A.
i Ile '» qui poll tot facetdorum. fententiam op.oioni fu»
aliquid trails udum itu inquirendum relinquit
quo
, fulj» rflr
D,
illi nemine , quo fermonis ponJere .'qus cenftttc pa­
vitate teJaigui poliunt & debent , qui .'lata hac unt
d gnilfmo Hifpamiai ecclefie concilio , iidigmffima fi­
CAPUT
VI.
ne , contumelia dixerim potius quam injuria, plure» 1'1mul inferunt, nuo diaconi, ranturn, non facerdotibus,
de canonibus veri» concilii IlUiberiitanl ·■
non coufclloribus 4 martvtibus Hiftt- C. —
T —
T AOenut
?
luftri vita
Λ morte gloriofa
illuftratjiu
X _
1 de h.s f-iiket , quos curto ab Htfpani» patribus
_
•i«, quorum illufti.
...............
-------- --------------editos» Λ exeinplana inipretTa docent , & vetufti CC.
bujuj concilii » & ccclefir dignitatem fatcqtur A agnoMS. contirsnant . alios etiam praelata A honeftatls'A
fcunt omne» » fed Gallorum » Germanorum , tt quod
pictatia doftrina plenos acceptos huic referunt Burchargravtfliroum eft » Romanorum ecclefiar qubd omnia pe­
du- , Ivo » Gratianus » ft antiqui pernitentium libri :
ne. ut drti hujus concilii deen ta. ab bis probat* > laiifed qu»a buiQ» conulii proprii illi non funt » fuis lodataque fciamus ? Non eft ergo de hujus concilii suilo- » eos reftituc.e curabo . Ut veram enun debita nique
1 itate» cur magis, quam de reliquit Hifpame , Gallia >
huju» con dii laudem deteri aut itununU' tulerim 'mo­
Germanic, Ac Gi«ci« concilii» dubitemus , fed trnto
bile » i-a un er tara aut tiftam illi impertiri nunquam
pluris aft' mandam fecuriu, pronunciabimu*. qusnto re­
probaverim. In primis fe offert is» quem citat Gratia­
liqua & temporis antiquitate» Cr epifeoporum , qui dii
nus in c. omnis bonio , de confecratione dift. *. O«r»/r
miertnernot . doftrina , leligion·., St fanftitate >.ornmumque conciliorum & pontificum approbatione antccel-^
ht . Nam fi telles illos, qui tama » vel auditione ali-a
>
/· Z//i viJthttt
quid a lulpeflis perceperant, abfur^um fore fi admitte­
tf uarali iftnlnl > ntn
rentur, quorum repelli poffent suftores , docuit Inno­

BS

I inoae

Mast'an»
Cbk.rd

lanoc

HI

centius III. in coucilr· Lateranenii generali
multo qui- — niwu.··™..
Jam
taai ab œcomenicu , & provincialibus con U
$ed germanum effi concilii lUiberritani » vi
vix quidem crediderim i nec unum , fed contextum ex
duobus dive forum conciliorum, quod prinus & fecunda
dum fuiffbt « pieque . Ai Hpienter obfervanduui m reci­
pars non fatis cohaereant » i deoque dhrerC» conopibus
piendis. prubandifque ejus concilii da ret , , . ujus au­
erat utraque conftituenda. Quare Burcharjus» qui eum
ftores· ve) fnfripiooc notabiles, vel err >rnm gravitfmoctnonem primus concilio ItïiKerritano cap, 3. tribuit»
runi flr harefao, turpitudine cenfuiffent internet . Ne­
priorem folum retulit perte» , Oasa/c À*·,* , inquit ,
que a decreti» tantum reterendi. , &· confii mandi» » led
*»rr /Uivert, <!><rrm»»z*«e»» , a f^of'/Λ
<lrab ipfa concilii memoria omnui·. abftmuillcnt . Quod
Λ-·,, trri , aut
» 'nr
iirt. Eamdem re­
cum haclenus non folum non tc.crint , fed plura » aut
tulit
l»o
part.
*.
cap_.
jx.
uterque
tamen
poft
hunecaonirn* fere eius decret» , ut certa» rata , firma , fix* ,
nonem , cuaiunt alterum concilii Agathenfr» can. ■ g.
fana flr religioni» piena habuerint » retulerint, probave­
qui fie habet apud eoldeni . Sarttlurtt vtr* t fut
rint cur tantam eoncitii auiloritatein. ut lacrofanclain
*
<. .
..
_ .1*. X .
**
_______________ ________ _
IMM1 xenerabmur 3 fi revocemus prefertim m memo­
vtriKtf .Λΐίϋ!·^
, wc iuln· lubUltt htriam ait a coneilii Suefflonenfi» apud fautlum Medar
Quod non ^tnimadverrens Gratianus , utrum­
dum , qu bus traditum.eft , tua fidis legato» plenario
que affuit non tefle » & concilio llliberritano tribuit :
huic Hifpania con.ilio prefedlffe quod >nduat , tt decum pofterior hac par» » qua concilii 4k*ibenfi< eft r
nionftrat fumimim antiquorum Hifpania epif-oporum
reperiturque canone at. illius nec fit » nec effë conci­
in inquirenda catholica veritate Hu.'nim » in tetinenda
lii lUiberritani potuerit .- nam tempore bujus concilii .
vera religione conflant tarn . in recognofeenda Roman·
Cedis amplitudine fudicitim · cum dacrett de fide A mo­ p fervente adhuc* antiqua rufeeotis eccfefie devotlou ,
ribus ecckfie non publicare , ait abfolvere , fed ne. *“* non ter In anno » led -quotidie cominunicaffe folltoa
Hifpanos» teftis eft D. Hieronymus io eptftola at. ad
concilium ,pfun>, fine conhiltatione & obfequio tu« feLucinium Betuum ; nec accepiam ftiiffe ab epifeopo
. di» » inchoare voluerint . Qnod fi legatorum p*«fentia
oblationem , feu munus illius » qui in tnilTe non cont«
bec, h affers fu» , cel confeiifus potm. , auguft* A iamuni.iret» dicendum ad emonens aI. Quod fi dia pencrofatrfta tua fe.ll» po tell at e fuffultus , plenum fidei
recoftcs cornmunicandqm in hoc concito decernere­
pondus A aueloritater> integram concilio huic eo tem­
tur
, id canone »3. effet conftituendum * in quo de
pore non tribuit . hanc faufta & felici tua beatrtutcftivicarc illius diei fperiatim aftio eft propofita.
dinis state Sabinus ep lropu. Hifpalenfis , ob <utiCum certum fit ergo illum in concilie Agathenfi exfta■nem hominir pietatem m colligendis . fepeliendis &
re , Burchardumque & Jvoncm illi acceptum tuliffe /
hoiioiand s miHyrum reliquu» . hanc, fantluv Vale­
cur fola Gratiani anftoritate Illum llliberritano adferirius Crfarauguftanus epifeopu» & confcffbr ob ^vi­
bemus 3 cuui non fvlum hunc , led plerofque alios tfs
lium A mortem pro Ghriftc gloria .conftantiffime &
divetlis fcianms in unum fine -‘eleftu conjunxi!!· :
fiicnndiifiine toleratam » hanc 1). Vincentiu, martyr
ur mox indicabo . His autem iribus feflis communi­
. illius diaconu» , ai compenfaiionetn toiroentorum A
fanxuinl' » pr» confervendis dlvinarntp literarum co­
candum , prater concilium Agathenfe , decrevit etiam
concilium Turonenfc Π. can. jo. Ut fi »»»
dicibus glnnofe protuli ; hanc Ofius . epif-opua &
confeflor » ob
ftigmara religioni» ergo froori lmpreila, a tua fauftuaie obnixius expofeunt ; bans 11canuoem falfo etiam Fabiano PP. afliberruin» fedes ex Hifpamci» ecclefi.s
in religrufig·»·

'P’ -ilii., quam a pontifie ibus fummi», id mature pr «aven­

F

8f

AMPLISSIMA COLLECTIO.

figiurnnt Bardbatdus Ub. J- cap. 17. I»e Cara par.
v cap. ay A Grattan. U cap etfi eo· Jraqtseaitas » da
coeftop. dift. e- quod * a Sylvcrlo PP. conftitutum
refer·» Barchard, d. lib. j. captif. A Ivo, per. a.cap.
*9. quod hodie viri pii cupiunt renovari. Nec ter us­
ta·, fed & ouater olim folitum roaawuiarl, patet er
pmwteatlall Romano apud Antonium Auguftinum itt7 cap. 1«. Megdrx/jA* ait » « ·*» acciperet carpsu » CT
faeeulaem tamis/ itis nsinr tsutprlim » it efi , in
-___ u
A»
. Λ1. ar
______ «- m 1-

86

Hali decepti « quod in Romanum tranftulit Antonio»
Augaft. tituL a. cap. ta. a quo canon hic concilio Illiberritano tribuitur . Λ/' »ν·Ζζ«τ naor/S··» fuum caufa faenuatieni, venans interfecerit , aut pverarmgr·» parte peri.
sw’r fac.t , Stela temtenrs tjfenlrrrm [uum <c risit t, 'fe
culum rellnauai » <b /■ menaierie panltest. Sed non efle
germanum nunc concilii lilibertitaai canonem» induant
ma Ita quia tempore burnt concilii noa étant e» Brada
aaouafterla» in quibus i«i luderentur pauircntes ob gra­
nt crimina i cum & virginei facra in domibus parent uni
cuftodirentur , ut canone 7. huius concilii ftibifirunieft
nec pernitentia reclufionri in monattario ea tempore in
Hifpania ufurpitur , nec da ea fit mentio in toto hoc
cuttcilio , nec maritos dominos & feniores vocari In H>fpaaii receptum fuit : esi vox propria eft Gallia» fic cx
concilio Gallicano defutnpium videri ooteft.
Sextum decretum retulit huic concilio Ilhberritano
can. 9. Burch, lib. 6. decretorum cap. 67. Ivo parla 1 «. cap.
tty. Décrétât fanfla fyuctur, art epift epur, ar vi/«r.-ifr/

fii , <Sr Pafina M alite ptitli tempmibeu , ant frpte m
tits, ant pv/egw ante asrepetanem facri cerperir tamitri » vifintt tfrt tebas pavitare in pane Ό apae . Ex­
flat etiam apU Bnrdurduni lib 19. decretorum. Parten eaten· prior·» a quo Buschardus A Ivo drfumpfcriq ( ab iHis «aim accepit Giatianns ) edrto affir­
mare non asifiot > auod in obfruro net tit: fcio tamen
D. Augafliaaaa abaUnore a conjugibus in foleualtatibua ««Tafia & quoties communicandum effit » fepe docuiffr . In Ctrmone anlm at 6. d« tempore dominica Λ petit.
ro. poft peatecoftem fermone », de ChrUliaao nomine nei t
fitelih
fie ait · flit benne Cbr/fliane tfi , pvt rpeatits fan il a
fair a nit etet veniant » ut (écartes tammnnicel » ante pia­
£r'
tlfirlngaUlUe
ret ties cjfiHMvm tum preprra nxare tufintU » ht paie­
ra & [ecure tenfélentla at altare temSnl cafie carpere .
^3 mante carte prafumat eccetere. Quod C paces proftnrin fcrlentti . Sed nec huic concilio caaonem hunc
tribuendns cenfuarim, quia formula loquendi in prin­
poCtionls ( toquit Hieronymo - ) non poterini ab hir
cipio» proptia non ell huius concilii: verbo enim, Pla­
qui uxores fisas tetigerant comedi quanto magis panis
cet,
& aliis fimtlibus decreta funt multa, nullum autem
iUe qu< de calo dafrendit» noa poteff ab his» qui coode his decrevit faiUl· fynodm» que pollet lori avoGriejugalibua paulo ante hefete complexibus, violari atque
eorum ufu piimo ufurperi capit
ts quia colon»· ha·
.contingi - non quo nuptias condemnemus » ( hoc rium
builfe tunc epiftopos in tanta imperatosuni ethnicorum
non dicimus ) fed quod oo tempora, quo carnem agni
fc perfcquaotiutu atrocitate mihi compertum non eft ·
manducatnrl fu mu», vacare operibus carni· non debea­
nec e*m verberum pernam tunc faille communem.
mus Idem cenfulit B. Ambrofius , Chryfoftonuis , A
Septimum decrcluui falfo huic concilio adlcriptutn leGregorius » In locis citatis a Gratiano j} q. s Pani
renise eriUu ftatuitar docent dierum in illum, qui dic C
1 go apud eundem Burchardum tib. 19 dcertiorate cap.
tyf & Ivonem p. tj cap. tiy. 8r psrnit. Rom. apud An
dominico cam uxore concumberet , m pasti!entieli Ro­
tonitrui Auguftiuuin 111 7. cap. 9. hit verbis , fa tnbut
mano antiquo qood retulit Ant. Aug tl. j. r. 1®. coquttrajrfmrt anni·, tf ia tit ttmiaice, tf in anartafs: rum qu< ille compilavit . Erga quem diem tenta fu i
a.- .. I'rxfa ferla teajaialce ctntiatre jc tabeat » ne.
antiquoiem revfcntia, ur in illo matrimonium contis•falarl , qvamtlu gravata faertt uter, it
bcre fiae pskUileatia noi. ll crct , ut ex concilio Tiifi/ia, ia attrt matam fecerit, uffaeatfae•fi
bn tie oli refert Barchardus lib. .9. dectisoruni, ca. ter.
ptfXXXI-tl.titififilMire/ faattmfille,
Multo tamen mirabihua eft qucsl racmonc tradid t
pef LVl Lo autem tempore tre fuilTe In Hifpanla qu»Auguftiuut fernt. tqy. de rempotibtis
Jfio urerem
dragetlmas, autquoqnaui alio uufquam legimus - in aliis
(item, inquit » In pe-fincrit pafitam apneiv-n , axi in
tie tenliUce » eat yuafipa; alia feienn,tate Je tenir nere
Mitem provinciis legimus» ustam anta nativitatem domi­
ni
aliam ante rcfurreâionem > ut hodie: alteram ante
meiveret : yoZ fi tunc cunceptl fuerint , ntal irpref , ait
nativitatem Joannl» Bxptifte» tie quibus in condito Triepiis/trer , aut etiam farte temtmaci nafieatm .
buricnfi can yt Vel quadragefima pro quadraginta dieDecretum aliud retillit ex concilio hoc Illiberiiutno
Gratlsaus » quod in his canouibu» deli det aim » iu cap.
bitt fumitur . qua pan· oliut stat frequens In delimit
pueri, at. qua ft. 5. Pam, sit, ant,- aunes ^ustnartelevioribus. Exilât autem hoc decretum apud Bedana de
remedio peccatorum cap. a» & so. probadileqüç eft ab Il­
lo defumphlTe reliquo· » A cum origiuttn decreti iguofiat/** ctxtvfdt ft
raffent» huie tandem tribuiffe » ut atlque effet canonis
anfloritas. Similam conftitutionesn Laber.: p*p» ex coemrntaitlur :
asdicc vetufto tf. librorum , lib. rs. cap. 10. refert Surlu·
Sad hoc etiam ex diverfis congeflit Gratianus .· verfi·
•d 6nem epiftolaram e^rdem: A bfiiuentum inquit, efl
culus entm pnmiu, Pueri ante quatuordacim annos non
in i/t facrattjfiuttt faatrag/ata t'.bat , a eanjaglbai , Cf
cogantur jurare, e»fi non bis verbis - fententia tamen
tape C p<e veaeatum > et [anilificata carte t/ larpare ,
*'
eadem habetur in capitularibus lib a cap. 9. & hnic li
bro tribuit Ivo p. 1 * cap ay. Parva/·, inquit» y«Z /««
ceniagati apart pail Direr , tf pact cratiant / , vigilia, 0"
ratienabii* state faut » ··· crgavlvr /sr ere. Sequentem
notent verficulum: Puella quoque j tsfqoe in finem, <ontitemafyna nan eemmentani ■ adeo eft vetus hujus con­
ciho .HyberneoC affignat Borcbardus lib. it. cap. a6. fit
tinentia quxdrage/imslit obfervatio
Sed cum honora­
aut'quam pteuileutiale Theodori » .it ex illo retulit iu
bile Gi conjugium & torus immsculatus, cum houeftus
> id quod nuncupavit Romanum Ant. Auguft. titul. a.
cum more concubitus» qu»re Paulus prius & pontifices
.·» cap 17. Similia citantur ex Aurehanenfi cap. 1 ab
cou»iliaque a concubitu avocent eos qui precattootbet
daturi funt operans, D. Ghrvfoftomu· quo folet » au- D- ChrjrtWI
Ivone par 1 a. cap, »1. etfi non vere idem Ivo» ut Gra­
reo orationis Mamina & docet & differ it . IHudque in- *·*> y
tiano· » banc fecundans partem llliberrttano tribuerit»
ter alia refert» non placate oratione , fed irritare De- “,w’* c -···
cam tam iu editis, quam in. vetuftis MS. debt
um, qui fegniter Deuiu piecatur : quod fi eos qui peu- * ,l
Tertiam decretum nujn· concilii affcrit Gmtrauut a·'.
lo rrmilTïores a rege quid poftulant », ut aiwquanCur
»
quod poftulant , digni non luat : quid mrferis nobis
}
Jvone parte a ». cap to. qui. eidem concilio adfui bit'1 Sed
net » qui ad communem omnium dominum ac Deum»
j
verius eft, concilio Hybernenfi ut 1'aprrius referendum, »p ita retuiffe diffbluteque accedimus ? Hac ipfa de cau(
ut retulit Burchardus lib it. cap ay. & psemientiale J " ft s & utt majori ' reverentia , faer
faeraa areatum
mentum tantum
fumatur , confutuit
- ■
—
- ·■
-■
.
Theodori apud Ant. Aug. tit. a. cap. ιί.
Timotheus fenilus
Alexarsdriaus
TimodieM
w
Quartum ex concilio hoc llliberritaao fe deprompfiffe
manflrua r
patientes
ab hoc int«rrot«<ie.
epffcopus . ut femine
------------------------------ ----- ,.______
'
— - - nnJtar
·- .
IHI
ait^eloa in cap. li qua mulier, qs. quail 1. St ^aa
facraniento fumando
Gbi
temperarent . JZ
ait
"
J *■
■
‘ maiiar , ait , in mrrtfn merrli fat cam allis canfilla»a
•et!tige
Vitient
t puet‘ felet
mulieribus,
fit, il ipfc mralr<(Vtm iilarum , fe ttfentrate » eccitirii :
i fanâs myfier/a eu cetere , an nas > $ef
Ji praiartpaitfi ilia vie, ram ream eft ianfilii . palet ( nt
r
. nep.
De piurimh autem quadragefitais ,
nairr vitetur ) ipfam extreme timitt ere . tf fi ualaerls,
mentio etiam exilât apod Bed ara » ubi fupra Cap. t
allene tutere ; ipfa aatem infittatri* panltentia fabjella
9· * »3
‘
fiae fpe canfugti maneat. E* conciho Eliberitano apud
Otlavum decretum refert huic coacflio Burchar-,
Veraaerias, ante legebatut tarn corrupta, ut nihil ma­
dut lib. 19. deeret. cap. 75. Ivo par. t j. cap. li­
gis: cum Itliberris Hifpantn , Vermeti· Gallin eivitas
ante bos parnit. Rom. apod Ant. Aug. tit. 7. cap I.
ut, & utraque In ultimis ulriufque regui finibus. Ver­
his verbis
"· i»atrsgepma ante pafebu regna­
verit uierein fuam , tf ndnertt aifiverr ab ta ,
ba an tern ex llliberritaao, qua pra&xa funt canoni feqaenti,. fi qua mulier , Irrvpferunt in pracedeiitü épi­
atutm annum fentttat » aut prttruat vitriicn ηι»ηgraphe· param reAe , quod notalum «ft tn editione
ti gaicfUr fairJtruaf at eerieΛam tribaat » aut aaadecrau Gregorian·.
Qtslntum Msic concilio adferibunt Borchardos lib, i.
tine aciefferit , puatragpnta ties penite·» , Sed nec
Cap. jo. Ivo par. io. cap. 1 6t. antiquo Tbeodon pa ai tenhunc efle hu;u» concilii , ipfiu» contextu· ratio indicat :
Cametl. Oeneral. Tom. II.
F i
aun-

OMNIUM

87

8»

CONCILIORUM,

D· Gasr soi it.
nunqutm enim paniteat.am qummariam- haijua concilii 4 iiones amoveant. Docuit hoc Gregoiint magnui
patie, indixerunt, fed intwdiâa communionis .· neque
‘rcfcriben»
r ■
·4· -Syagtium,
.
Æthertum
— -·
. * altos spsfcopm us adSga.
fri.·, 4».
eum communionem interdire!unt , quadraginta diebus,
Galliarum. £ft>/deia, ait, fuit Je inieeJe tu sa oms
vel per dies illam impofuerua. t fed per annos, ut «a
faillit patente fi» retail, patttve , usa inttt s fed SM
/art» «Z/p·· tmfleri Itte aitifli ata per a,il! et ,
onaoibu,-cOnedii de retis apparet.
"Nonum decretam haie eoucilio, fidCo etiam ab Ivone
»«» r».»/ tiitnt
★ihetieae ttnrilH
adfcrxbUur , pas. if. cap. ·<♦· his ««tbit. t/ ntnter fi/ >«>»· , niiil
V fi tea attere
M>a>w ·>ηρΐπ . nJfi Jet Jitilmci . Mahfr nttteat yu^prr».
.._
_ ------------..ae «d dec . good
/· . fi (tient prr Jifiut/tefr atttrirnjj , Ÿg. ttetttr pent••••/■XV ··»■«· *fi paÿt ilffhnir iajtrte. Intallesarvult, Da blaxiaaiatrtt. Sedn«nfiiA« hujosconcilii, iada colligitur , quod.
hoc «Uam barbar* gantas atersligtoue noftra mani ane
abhorrante,, nam nt uberrimn hne fruft· catholica ca­ ftaaiur £·. canone LVIII. m»nitentia perpetua cooununlonlr leterdia« i napo fisa fit his , qai filios eneaaveiiut, etiam (
reret «cclefia, conventus omîtes fa ero» grani Canis pansa feniut lib f.
id facetint , art occultant pastus furtivos a marito. Ne­
Interdixerunt t fed caca hac , gc dctetlaada eaiuia Bar­ ht* ecel.e.s.
que probabii· eft tantum facinsis. pqsnitertia quindecim
barorum invidia, major Hifpani· afialfit diviatn pro­ * NICaph.
videntis benignitas, qua nis’ epiûopi noftrf munem ti­ hb j <■ a f.
• Morum coerceri, fi aal«advertam» antiqui faculi fismorem depofuerunt, inptrirorutn eiWhiconm atrociItveritatem.
Deerinuns retulit ex hoc co noti* llliberritauo Burtniu fpseverunt, imtpinenKa pericula neglexerant , gra­
chardus lib. 1 a. dccret. cap. 1
inis verbis. Λ Jft Hunt
ves itinerum labores fufeeperunt , ut dajeAla antique
tfi tt/entt gnefjeti· Ch'rfi>fmt ni eftfinfinm^ tutj
fuperftitionis idolis, Chrtftiaa· doâriun (saunapropanefti efi , irnnfttititet , if idinOtt rufio et Joerificlt- Οi garant, & juibus poterant nervis, & viribus, ecrlefia
tutti ctnt tuti neittnt pn>ftetter ·,
tCir/fif faepstv éf
aafcentts uonorem ■ tt lignluteio tutarentur . QfOd
adeo videntur feliciter coufcquuli, ul in his , qu«s ad
poftentatis me morsa os nobis de fide , -de religione, de
moribus canones reliquerunt, fsntlos illos, k xuguftor
divorum Cneilii , Eufrafii , Seeundi , ludalecti, Torcaii , Hefichii, Ccbcaphontis ma»ori>t« fuocuut fpriitus 11coat egnofeere , fit primitive apoftolir* ecslebc . non
ad ambra tam , fed expreffem polttanvque sgjglem relut
perfpicue confiât ex epiftola 1. Syrien papaad Himeriutn
Io fpecu Io fpleuJsdilhiuo ticeal Iniuer . In CC- Mj
epift jpum farracoMniem . In cmJu, cap. ]. h«c cad«ai
cum conledimm legitur ,· quod magis probo, quia tcfti
exilant.
rnomo foo ob&guevtt notarius ordmeni toncilù i cuaa
Undecimum huic eoacilip tribuit Sixtus Sencnfis lib.
promulgaretur publice in ecclrfia, ism abGiutuin: n*g|
6. bibllothcc1* fane)· denotations Ii. his verbis. Jb>·atneui cum fscreto haberetur ; & quia couventrc in dctCitf>Srti dicitur , confidere in ccclefia.
/*·/«/<<
, .
. w
Sed nec in edi­
ti, , A MS CC. decretum hoc reperio. Shnile legitur
Soniti &
& reiigiofi
relifioil tpijcop.
tPlitOP.
Soniti
VuIgM*.
Hb. c. cspilular. eap. W.
„
1
t- ‘ ·r' ■
Duudeeimum hoic concilio adferipfit Bureharde. lib.
$»Γ·Λ1 & tchgrofi upifcopt .
Emtndnie .
ip. tj.his verbis. Dr in , qui apoftatlnt

èr

hpfrtfu , feaiJaj , & /(mttmm pent fotflifimum
ai initm mlefia afftüei.

'fi rfttltutri
Λ·Α·ι
ffmtfntln . Neque huer effe hujus con­
cilii canoncin apparet, quod de bis apoflatli, qui cedefias non frequentabam s peculians tisâstio iaftitnta 6c
pana hare eadeiu in concilia Arelateofi I. in , can.
cul decretum huc rellitueaduiii eft , St pro verbot re­
velaverint i revaluerint, tegendum.

Cum convenifflrnt.

V ulgat*

Cum confediiTent

Entendit λ ■

Dr

«hfi'is'i

P u

VII.

UOT CX crclcbiftici, cpifcoporuin ir t'aniloruni pa
Jtjm rnmitiis Chriftia.ia rafpuhlica pcrc piat fru­
ctus, vel es his incoutmodi, adiiiuncmur , que il·
yl parit inter mi ffio . es aulrm lu il i manu s ratfioli
St rellgiofu, imp. rctenfet
S-rue . ait sd Hélium
•IMurnc,

C

-

,. >■, fi.

to)

CAPUT

VIII.

PISCOPOS compellandi faaâos, fanAiffimos , reverendiflhnos , benediftos, beatos, beat i dimes , re·
feiofor , A aliis titulis et inno honore plenk- rn pri­
mitiva srciefia vetus mos - quod eorum vita Integritati «
& faailiiuom· congruerent. Non igitur receM eft uuouipatio, ut Gnoflici quidam volunt , qui qaa tnalndi- ·
ccndi cuipldilatc laborant, cuti vident fanflos apifeopos vocari, vel Romanum pontifica-m taaûiflunum, aut
beatilTinium patie ei, ex lamanl flat i m & voriterantur,
no,· protinus adulator·, vocitantes. At fi ipfi ilfuftriffituos fenetores aopelUut obfeurii&mo,, 81 e media ie­
re plebi, fefumptor , homines venalities mediis In oCOtiiiii natos & alito,. , 8t claridtmum, 8t lilvnriftinseia
fenstum, hominum mercatoris , ufuri, , tabernis rem 6bi nui«re qussreatiuiu ; quid tsoc ell , fi blanditi non eft ?
tt hi, bien liri , quo,- nec alloqqSo digoos, boueftiorcs
paulo juftifTime arbitrarentur . Nos vero a primordii,
ecclefix Romano, pontifice, fanSi/fimor dicimus, Λ alios
ep.tcopos fantlj. folemu, etiam nuncnbare : tum quod
per fou am gerant Glirifti , omuu bonitati, 8t fanft i ta­
li, auctori, tum ut tam piartaro dc nobili titulo nun­
cupati , beatuui atque m.ormptum fanfritaru nomen
( vita .uni titulo nur.ficr cong-uente ) A confequi , A
retinere continuo adinonsaniur .

fiuif areret . Sarris turn hi< et. iefie cnnetliir Ghr.ftiani.
reipublue fplsndorem fsnflt Λ rehgioli epifcopi tuen­
tur « his mor*:· nafeent'bu, o.cirrunt » bis nnu nu­
dentur, his ilenfs» ignoruntir tenebras depellunt > b>s
fidei controversas dmniunt . h'* lehjinnti recepta cuti
in ., his Ghric.'réliliUurinft
<11 anorum animos adv.rtuUm
a.l captftendxm mtcgr,u, vita ..... . ......
E
tandem velut rem,, >mpu<fa catfiolicz calefis nav.s ,
non moto vslhU-m, , & Ι'χν,ίΛιι:, nuru flvflui «vadit,
fed 8c urGnientmm barcticoruui qutfi fuicn'iuni ven­
torum procelli, obiiAir > Scylla, devitat , & lupe-ratit
denique divino auxilio inundantium errorum gurgitibus >
portum pecis, & 11anqaillilatis ieluiffinte appellit. Dc
nu non i ne pre dni poffet , quod de imperatoria ma>.
Scvsci lib de
°'ln‘ ’"‘PGt Seneca . Illud ( inquit ) eft nneu·
«ItoKMie· •"’"r P*r <l“od refpublica cohered
ille eft fpiiitu, vib
talis, quem Io* millia hominum trahunt ; illa eft men, >
qua fubtrafla, nihil aliud potcll etfv tsfpubltca , mu
onus it prnàn , fi mens lia imperii fubtrshatur . D,
β euerunt nos hoc ulmi apotloli , dum fpiiitu atHsti di’ 1
vino, bi, iu anno epitroporum cun.iliX celebrari rn/liluerunt ; ut inter ϊβ ( Inquiunt ) 1 .«vicem dogmata
pietatis explorant , & emergente, ccGcliuftica» conten-

E

Vuigtf*.
EntmJoio.

Z» tcdefia. Ehicrmn .
let ecclefia llhberutana.

mfuteijfe, if ruet

CAPUT

IX.

CCLES1Æ > & religionis negotia io ecd«fia traflari conianWneum sft .· ut loci dignitate, * re­
verentia , eorum qui conveniunt animi ad rnaaorem re­
ligionem excitantur . Non ergo taceas hoe ChrlAtane reipebfitn inftitutum , iu confooratts locis conven­
tus agere , fed aniiquifttaium perpetua ecciefia eoa- DAafnAl.
faetudlne receptum . Nam et fi aliquando concilium
habitum in domo Urbani Donati ab AugufliM fit
traditum i id tamen faflum fuiffe , quod bafilica in* ■*” ■
perfaculione Diocletiani , & Mariiruani everfz , miadutn etfent relhtotx, reeli/fime eft additum ab Opta­ (jtlbatl ■ <.
to Mile itino aanidem htlloriam narrant·. Inftitu- aoftiu* Attum przterea hoc Romani veteres suftodierisnt , nec tlCMU* c. y
alibi

E

..
/

amplissima

collectio

Sy4*?,** .*·alibi wifi ia templis feMtufcaniblta •--ab.Jff'e . Vitro .
\
utteiJ** to4***1* · * G «"tea
«stone V «tinhorn vd.t, Vfi
’’T.J" templun erat fine confoorstiona , ae apod mi fene. ΓΗ~ tus naberotur auk ore Servie. Et ut mdjari religion-'·?
K.
‘teaStem dtoereet· k perinde qaifque uorasp autmum inSvetontes i, taederet» Mfi ronfeedam magis · quam affitatiaudum ef0·· vita «. I·1’ Oftnvtea. Aaguftns fanait · ut pries qeam coufidejj.
ifit fentorq thure ac mero fupplkant» apud aratu cjns
Duri, in MÏMteaplo eolratur, ut tradlt |vetoaius. At
eptffimpi aofttl v«ru religionis cultum, unlveroDeo, tor
optUM. k maximo tribuentes » follU font fecrificlum Spi­
rited mA* fupplicts ofterre · ut depeilfis errorum tonebits· kaeMpta div lai numinis luce, quod magis a Chritilua republics fideque fua videatur, decernant. Ecclefia iusc EH fieri na Gothice dleitur , Illibcrriuna Latine.

*o

reter , an epiAola quodam , vel caatio , qua pigeua
'
contrahebatur , valerer , quod nc< dita prutcrioius ,
ree confutes additi > nec tabula firnatta fulHenu Cervi- e._Vr,. ■
di· Seevole
pLicvilq non idro mimn, v/ -·-·.·*
lain, rei cautioem valailTe quod fin» 'sk confute. Cumque «Hoitaidu in ecrfefia Airtcaura oiim
In collationi}· ■. Donati Airain· epifcopi catholici -rf-ri·
pu quadam, vel conilitutionas eptfdem Ccnilanii.,, i'...
refcrren i eentraqnc urgrnent adverfarii, illa tine dic,
k confute auAodtatc carere < Mareetlir im Honorii im­
peratoris notarium huic eaufiv principali confutation·
pntfeAumi fi ioterioqnutnm tradit Auguflinus. Ssidrw- ®
‘r
tifmi'e lefikud definitum eft, itnparlalia cfifittuta , er’“ζ
ftm fi eeefaiet »tn i. terretur , r· ded/avr »»· »·/»,? , ‘° '
Adjiciam poflremo. hae vel alia Condant ini lege api- et "
fcopos noflroj ( ut mittamus reliqua) nullo modo vin­
V ulgata. ciri potuiflê ■ quod annis mulcts ante Conflantinl or­
HtC tfl. Febx.
tu mo ipfi non orti modo , fed mortui tint. Diocletiani
c.
Ejtttwidfu
Hoc eft. Felix.
rnim 6« Maaimiarn imperio concilium habitum , pteri•j bus eft dilfrrruin fupenu· : quorum imperatorum confli- iurc fifri. 1.
•two rptfrrftrttet iait/e contihi firtfiita" tutionrs , Cne die A confute occutrent frequenter. Le
j. de conve­
ecafalunt · atteixa
et/ dite tratget autem dt .eonrtituva otania < non ptatcritis calu­ niendis tife<
mniam facere· fed futuris regulam imponere· impp. Va­
perlt Beta ateifa fiat ■
deter. Iit * ·■
lentinianus. Theodofie· · A Arcadius fcripfrruat.
Nec aliénam a propofito hoc elfe putarim antiquam Valvnt. Th.
C
A
F V
T
Xeeclcfiu refricare meneoriani· quam divus Alhanafiut a
ojL·
OOieruae fuit In Romanorum re publica . ut fcripto
majoribus receptam· & obfci vatem commendat . in de­ Arcad. m I. t.
.
O fenatufcoafuJto · primum rorum . qui iuterfuifcretis fidet edendis . eos confulqm nomina oegtexiffe , C Theod.
de coaftitvOraias ad faat , nomiha adferiborontur . Ciccibut ad Ciceronem .
ne primordia catholici fidei t anguflis afTignaU tempo­ fionibus
Ctevroaem jraa/«s wu/ufruas failata, tttleritaicfeu praftript t prtris finibus terminare viderentur. Quare rum ürfacius ■ p π ocio
'· JP'* *· dit Kai. oRairte la add Apallixit . fnaitad» aftteraxi
Valent · & Germinius Eufebiani , novandarum rerum D. Alh**·'·
eptAolai IsBated tru Ce. F. dEaakerkut. >. Catillat &-Faropldiffimi · in propriis illeram concil ahulii , diem &
“'*·
ktBJ Metelhu. Pier icipia
L. fiuliut . L F- Fftap.
confutet in decretis fidei aAignarent . acerbe illos his
vorbis infeflatur A th ana fi us .>
Aeaalii . C. itflitalut . T. F ReMaa C. Leetui. C. P.
j(a/d ttti.tt Jtj^tt tjUtltu rcrltfitt aj pirt^ttmy et p nae
e^rt, tt fiJt ftttmJu-n vititrttur^
tmllt jt/sJ·fi­
di c»itf*tct
, f«te caute· rtt λΗλ tfi . Urfeditu
tetr*
ititet
t
Cmetieiuffttt
>
raw
nttrlj
ftt/t irtte» oratione edefeel . (an^ee ei
■ri/uAriowten fitrifittid, eatxif· ,
‘.‘
‘ .
- r ■/.«,,
,9dltuettfi
ιοί! r*diiam redtkaat, «v/lo dt
frtrt. Et alibi
Nt fui'deterat-Q ^d Ckrifi'anae. Ceettafet
ftet tttet fidrn ,
-r.-------- . ----J.i...
^iuereat, addideram , êt
lejtttMur
nep,dikar
irtlt at fcnridiei i·
leltogabalius.de H*liagab«la. QiJ prim* te
-vel , Hjii ùliat , frd au at yswwm rw·*» fidem fuk Cea.
fieaUt iailfum aetipifit .
/rude edfeit · W tfi jrtttuÈrrfihl ιηίιίιιΛίιβίι .
Sed ecfdem ignorantia admonitor, vel jam rcfipifcenProbant id Prifci utiam ecciqfiu patres io vetuAis e«de£» cSReèlits.
tei formels* hanc a dectctis fubftulcffr , idem Athauaconcilia·
eorum qui àd fui lient » nomius in principio .conciliorum
<tes commemorat. Hei nii miffeat y ait· Arnav awwto Mem Ath·Arelas
>. referrs eoafueveruut. Sed fi concilii habiti dios te ordi­
nif. i· <od*tn hb 4*
naria coafulum memoria , £ prtncipls regnantis impe­
feb Silve
frnodit Ahrium· vel. quod majoris erat momenti· Romani poutieiu/fee txttnplarda c«rswerv > Jtf pue», fap atari fratrefub°'^J.Vi'o *
oomen , pein ipio hujus concilii aS eretur , noi
httx mukaftm , ■>« kit fat M ttaedaet · per aetarietta J««cta.
"
"
' r, non taaAfrippioaa ' f·** a?bl* nsoleftiam aegottemque facefferer , inec
Hartiaaeta farrl treater.
inecnfum
it , tab Ma- indagnssd· ejus vvtuflatis
er min Hac'tamen
Docei praterea Aeguftmu· , k diem k confutes olim
__________ defid
____________
_____ _____ i , ut
_________ alta muli e in reliquis or lemis & occidentis ecdefia con­
cura epifeoporum Cngulsri in concilia fuis addito·· exfcrip oruat aegligentta fublatoS; Quod fi Anguftini ntatorum *ps crisi» temporum Injuria iatercidifie non ambigo.
(ropo, < aSed vereer jam , ae dum ingenue fateor . confiiles
i* lUud pradicatur de Afris , de Gothte antiquis cxlus.
huic concilio deede
infultent deuso adverfarii noftri»
feriptoribtu id jure potion affirmare, ne dum fufplcasi
liabit , puo arioit· k pellis nuito magis, quam Ααvel oriantur alii , quirnienia antiquitatis vrl religioκ. vel teperAifioae nobis litem intendant , & ex diei i p» diis , & paci fuerint dediti.
Narrat etiam idem AugnAious, Donatiftas· diem k
vel «onfuluia iiteatio coutroverfiam faciant ,· quod
,__ ' ve- U
D. Aug I· L
lui foleanem juris termnlam · eorum adjefbooem In leconfutes mira folertia > vel fumosa potius improbMarq • no eoutra
Sbus , k condjtetiouibos Coniiautinui magnus requi
expunxiffo a concilii· > ac certa temporis notai Ione In Donat ill··
iris , ad Hifpanoi noftros Lulitauos referi beas .
aliqua pollet fraude fuequaque ipti affirmare volente·· poA collaasm po/ het riiiilt ivt ttn^Uviitmt , fiet dtt xJ ttttpotient de^rebeodi . Quod vulnus inflidum concilio huic bonam , «.
ab bnrettc.s· non ille mirabitur · qui eximia concilii veCoaftantic.t./ufr fetriet dtfrtitnfe , et>fltr,t,it trrr»*t . Ad quant
tuftate· qui gravtflimoruta pattuns prmiudiciis , qui fanI i tit. « C Annianus · antiqnus cuum interpres ■ gurrvniquv Itgtt
Thcod. de fee dit, C trtfek fttriei fteiet» , wa filteet . At
&arum coaftilutionum decretis ipfoa vinei pone· k ex­
coaft. pnne. em vera quxqnq libenti , br tquo animo profiteor ·
pugnari attente confiderarit.
inanibus· & falfig cavillis vrrrtati fieri prajudiciuin fe­
Nec aliens porro iutigmm eorumdeus hssreticorum
ram iniquo, vel potius non feram. In .ediflu igitur . in
fraudem amotus difluMlabo; fed tanto fera > ferannue D. Aug i*
fempar moieAius· qaadto magis intereft concilii « Ro­
legibus & con(litationibus prlixipuni fsrcaterlbus, eam
totlafioaaai
mae· fodis auAorftata · quam diei A confutem nota­
fermuiam obfervari Couilaatinom volnile quis neget ?
Sed in ecclefiaAicis pontificum· k epifeoporum'vel votione, dignofei, fulciri , k ornari . Romann enim fo­
lullfe » ve) potuifle· quis affirmet ? Aguofcebat profedis legatos bute ccncilio tnlorfriUTe · antiquiffima conci­
ilo plus imperator · qus Ccfaus· tibi » que Dei k oclii Suetfioucufis· apud inudem Medardum atta Sedea­
ciefi··. ecclenu k Deo reddi oportere, it epifeoporum.
tur ; quarumIcgatmumfabfcriptioaes > cum die· k conatque' pontificum judicio His debere referVarl . Verum
felibus ab hureticis exordio hujus consilii callide insnec ilted adhuc continuo ia principum fsrcultflutn te
probeque fablatas · ut fouAtffimis decretis pontificiam
(ibus Coallantinus perpetuum effc voluit -, fed In bene­ F aucharitaiom detraherent, non fine gravidimo · ac maxi­
ficiis · k privilegiis perfonalibus , ue ullus fraudi relinmo animi, dolore refero / juAe tamen cosapteu , juftiflima folatur fpet · qua te orbi univerfo often furum
qnesetur. Iocm . Sic enim ex autographo Conftaatini
( ut veriti mite eft ) Ju&iuianus imperator depromfit ·
confido , quanti dvârinem < auâorItotem k fanfittalutiiataaus L. vel Illud reeentl fua interpretatione voluit intclligi ·
tem deiunuosum epifeoporum faeias > qui tantl ipti vl4. de diver-dum Mandem legem fuo codici tefereas · ait . Si geo
vouict Ronsanu fedis amplitudinem » k legatorum ejus
it referiptts. itetfititt ftrfeeeldt , /«< dit V rtefiM fturlti dr rtitedignitaiqui tecerunt.
teftiaiaaui ad fe , eeHerttett certtai. Λ lias vero leges generaliter <tiam prolatas » fine die » A confute
non ideo. misum
I.
Feltx rpifcopiu AfxitMm/.
Vulgata
biaCouftaae Ta|ee, jdnm Juftlnianos crebro docuit . £t fi ftre teEeteadele
LTJ?
rem Intelligeas conftitutiouer · fiat dit , ftf cttfale fa
I. Felix epilcopus Accitanui.
C iaciaZdo
ttettrdito tti/tlhu etl ra frfin aevtila tdafiiltt-.
deni io I uaa' u*"u
» iaetaitiher f A· ·*' ptadadu .
N allia codicibus· Auxit anu·· in aliis· Aucellam»· ·
t bouc tei.' **U^e "iAdrtat· ["ftr itatr^f tardet radett ex iee
utrumque mendofe . 'Accit anu a legi debet » at in
MS. Hifclenfi » S- ÆmlLaai . Olim Acci cseiaas ,
ter da Juki-•r/udite . Et rstrfus- Nelle jMitiatr tattrgtada, eti ·
Guadix bôdie· nomme a Mauri· indito '■ cujos «ivltaaianao Ç. ·* f*dl fi"t
» & 'tafdft pedate trerpefta feat.
tis eptfcoputn prino D. Torquatum, D. Petri d.fripuconfirm.
Hie Ipfa de nail <usn mob is retro Lueullt quoretem

S

I

9i

CONCILIORUM

OMNIUM
.

.

9*

’'’./"'S' P*
Ium referunt Hifpani» annales , !..
, ,iw· ··’ A Sir·* tnxtaopolitanorum fedem » qeod i»m ea taaipot aef
alum, hunc & reliquo» apotloln» a. d.va
divo Petro
Petro miffo.
miffb» m
in
f,„t metropoht.ni in Hifpani.
Zlrw placuit, ait , ut
Hifpanitm a pia («emina . Lupari» numine, hofpttio rveoxjtruata mrirMaittaai apljcipi primatu , rrtrU apifrepe^
cepto« quej AmiiM ecclena auget dignitatem .* Le>um ftcueJam fecr a-i/aatUvlt ι.>»ρ*> , abat e lu frirafhenem hanc magi» probat i m , quod Arci propinquior
ii .irjrrat i<cav. D. Iftdorut ocdmeru doceti» culvbranfit Illiberri , tt da ejn» civitati» epifeopi, ipfaruntque
di concilii
H/>« . Inquit , iir· prrm . ui-t· Mit ertUM D. ICdt'r. in
fed·’ antiquitate celeluior iit memoria « quam Auras .
.·/ ii.lt··!>., rrrar, ,!> .rrlrpa. -j/tr» ««■ frrlÎui reaiiir , principle !·
qua maximo etiam lotorum intervallo «titiat ab lillbcr
ai uaam lateam·, pe- .ir«^ facrrdjtet ,ufrri> apartrt » d« aiadr· c»·
ri Bvtica., in qua concilium ho convocatum magia pla­
rfiiarii fialuat , & craoau>,ft., ar-firt rp^irpi , parttrr lebraadi cou
cuit. Subeft hodie Aceitanu» epifeopus archiepifcopo IIiriirtibutt ; f». »ν.(·!ν> ■>· i-natiaaii fee trerper rrfiiriuat ■ <*>·»
Id etùm in Africa conllituium eft concilio Milevlts Concil Mi!»
liberrltano , five Granatenfi.'
ÇJuod ft Ivébo, Aucitanus ■ aljit arnferit , lir notan­
no, falvo eti»m fin-e primatus Numbhr A Mauritania .
dum eft i quod in dlvlfionc ep>f opatuum, quam Vva,nPr niatuni auuni feder 1 deo In hoc concilio Milevitano, &
ba rex fa concilie Toletano ner , & confirmari voluit,
Riacar, u(i excepta eft , quod illo tempote , )*m iu Afri­
inter fedrs epif-oporum lairaconenfi archiepifcopo fubca , & Hifpania primate» eff« it > quorum judicio ftabtttt
poft 1 iraffonam (ut vocat ) Aucam pofait ; Ut
tn multi» reliqui eptfeupi faffïagatseï > etiam C ordina- ,D Aaguft in
λ Rafi» auftor Araba , in ea diviftonc epifeopaluutn ,
tione effeut pofteriore». Hac Ipfii de cauls D. Augu- «pif>. i,7 *d
quam Coullantino acceptam refert ■ Aucun enim , Λ
flinus de falfitste fulpeüani habuit eam traAoriam, qua VlHoriuum ·
llliu» epdcopom fobxHuni dicit archiepifcopo Terra.oViâbrmu» eptfcopui jure primatu» enmdem Augiiilmunt
nenC. Auc·· civitati» vaftigia fopra Burgos monftran- _ Sr
„ <llui
epllltIW„ ad
«, futurum
,Uiurum concilium
rvuuuum convocabit
Ιοο,οα
alias epihopo»
.
tur . ruine ciretler milita paffuom In monte Jubeda , B quod
nomen
■'in illa
" eius
:
___ trrtio
‘ '.t': loco effet fuiptum cum
.
Ut ait Nebriffcnfia ; ab ea monies Ancenfes , vulgo
—; — - fcrftsi
r- ·'
Jk
. . fi
- fuilfe mctiopoiiiauos
primo
debuiffîet
. r,
Quod
montes de Oea
Cede» epifcopali» fuit Hifpauia aatitempore hujus eourllii ali» inftaotii» affevrrent , oftenquiffima. Terminos illius prcfcrlplit dvVi/io regis V va Bi­
dant, qui ίο , cathcdrat eorum primas , exprimant lo­
be, Aure.att, trvrat /»
J» K>Jcorum Cede» , probent epifeoporum forenfibus , ordinarias
!» tnfirn», uffKt Prêtai Mcru» . Confini» erat Turiaffbecclefia, & privatorum esufat appellationi», ad ejuatrl
nenli epifeopatui . nam hujtn terminos , ufqua ad Piabanal deferri , nam in re tam antiqua 0r gravi · fidem
tenam extendit eadeta Vvatnba divlfio . Tfrafsnt, aft »
maam ilii» temere A fi ire certo, ut dicitur, pignore non
renear
ifarfa ajqut PfaUnam , de sfffeai»·/» •ji*'
proflabo. Cunftanti nu tu Magoum aniloritate Syiveftri
Mil.’tfatH
Arterii vel Lictorii epifropi Aucenfi. fabpoatificl», ut credi par eft > fingnla» diercefes Hifpanifrrlptio exilât ia concilio Toletano III. Amanungi in
carutn ecdetiaruni fui» finibus poftea termiuaffe , ac ex
V. Domaim ia VU» dt fi parum rafle Auxi tam lega­
his Toletanam, Hifpalenfeui, Lmeritcpfem , Bracareutur, Garict in VIll De Joaauc Aucenfi e plico po tne
fem tt Tatraconenfnm nrexiffe in metropolitssias , AI- jAlfeafus rti
mitut Rodericu» archiepifcopus Toletanus, dum de hia
fan fu » rax tradidit, & Rafis Arabs.
lahift Hifp
epifeopis
verba
facit
,
qui
conveoaraut
ad
celebrandam
Ju» autem prini· fedls epiftopi» antiquitate ordinatio­ gaaersli i >
chicpilCOf .
nis delatum Inter ipfot metropolitanos ecclefiis jam metro­
Tolet. lib r dedicationem ecclefia fanât Jacobi , & ii eo tempore
politan,» eredi» oblervatl folebat. nam qui eorum primus
hill. Hifp. Aqra in noteftate effet Sxrraccnoram . Illa tamen ab
Alfonfo VI. Mimam ad oppidum Gamonal, panic poft
erat ordinatione » in conciliis fedebat primus , fabferibebat
•d civitatem Burgenfem, auâoritate Orbanl II. tranfprimus. In Toletano IV. fubferlpfit primo locn Ifidolata eft , anno domiat CIO. XCVI. Pri naani Rurgaa/i» ,£2 ru« epifeopus Hifpalenlr», II. Salva Nsrbonenfis tnetroccrltGa epifeopum Simeon «tu fu life ( qui prias fuerat ^politanusi III. Stspbanus Euieritenfu · IV. Juftu» To­
Auceufis ) petvetufta denaonftrat memoria epifde· ec­
letanus , V. Julianus Btacarenfi», VI Audax Tattaeo
clefia BurgenC» » in diva Catherin» Sacello » in qao
tienfi» , omnes ifti metropolitaui : & poft illos reliqui
omnium epifcoporum Burgenfiam imagines depiâa funt ·.
ep.fcopl . Iu concilio Toletano VI. fubfcsipltl fotum
quarum prima eft cum hac infcnpt One J/mee·, rreauEugeniu» Toletanus > quia fu* ipfiu» tautnm nrovin
lata ipsfctpab frjt ei Aera , ftJit priatar titrfit tp^fraei·, non regni generale concilium ,· fed in VII. Toleta­
pttt ettalr ν^ΐΛΐι tniat : tint «tine Jft XVII. Afri,
no , quod tenera le Hifpani· fuit, fabfcripfit primo lo­
lir eeee ittti·/ CI3 XXCll. Burgeofem hunc eplfcoco Salva Narbonenlit metropolitanu», II. loco Julianus
pntu idem AHoufai VI. ( quod Borgtnfit civitas caput
Bracarenfis : III. Eo^ciuu, Toletanus , IV. fnbfcripfitfit legni Caftella » ) rater reliquo» Caftellu aplfcopot
Hunoratu» Hifpalenfi». Inconcilio Toletano VIll. fub
principem locum volait obtinere, axamorum jam sb ar­
irripfit primus Oiootius Cmeritenfis, II. Antonius Hichiepifcopo Tmaconeitfi . dr pro illo regiam coaflitufpstenfi», III. £ug«iiies Toletanus, IV. Potamru»Bisuonem edidit , renirente Bernardo arehiepifeono Toie______
___
___
____
r________
ctnnSt
Nec_____
tunc , primates
totius
Hifpaal·
feu ______
metro.
tano . Hodie illa archiepifcopo proprio gaudet quod
politauorain ominnui principe» fulfte coruperio , ut boprraMim · Gregorio XIII. PhJippam II. Impeuaffe ,
die eft archiepifcopo 1 Toletanus, Urbani fecundi privlfutum eft: prunus illiif» arcbiepifcopu» , D. Frtncifcus -legio, infequentiuin pontificum Pafchali» , Gelxfii , lnPacbiecu» Cardinali».
nocent ii II Caieftini, Lucii, Alexandri, Honorii, GrtDocet prima Felici» Accitanl eptfcopi fabfcrlptio, Λ
gorii IX. ac taudem Martini V. auâoritata rolmrato.
qua fequuulur , archiepifcoporeiu, meti opolitanorum 8r
v
primatum nomeu Hifpame tone faille mauditura qriodTJ rr
eo.'Æeoux SvelenJSr
Vuigita.
poftea uber.ua probab.ti.r . Nec id de uomfae ootaffe1''" * ’
Lib
II Sabinus
epifeopus
. Entendit».
fat pa to . mfi admonuero etiam , illo avo in Hifpauia
*
-««■■· Hifpalenfis
. -· ··
epifeoporum fed e» fat» quafque finibus terminata» epiN Felicis Acrltani cpifaopf nonine primum referen­
fcopofque earuiu fedium unum, A fa pre mu tu egnoviffè
do editi CC. te MSconlentiunt , diffentiunt in re­
hunc autem illum tunc fuitfe arbitror , non qui maiori
liqui» . Sabinum II. loco editi > Lurent»» A Hifpolunfis
L-oecmum
preeffet civitati» fed qui ordinationi» antiquitate, ceieTridrntinum ri1 «nleiret
buic enim fi metropolitan!!» impedimenti»
III. conftiinant. In re turn antique non ditur divina­
tioni loca» ; quad ex ordinationi» antiquitate ill· prior
feir.,4 demi, tuftis adftriftu» fit, curam cogendi concilia ptovincialia
tut pofterior deterretur . Hue tamen , etli leviutcula
cap »
demandat ( antiquo jure renovaro ) concilium Trldenfint, non contemnemur : Cnguiafais loci· adnotabisMS,
pr.· /«» S« tinum. Qua ratione cum D. Gregoriu» epifeopus 11ordinem editorum codicum fequente».
*
* itbir Jt li^ernranu» in Gordubenfem urbem
rincipi, decre­
Hifpalealium epifeoporom primani (erunt, CC. Hifpaed· ««..«ο» to tiahentur , quod Ofio communicare nollet , in>efufpiciona . quod Arnan» impietati Otiu» chnfenfifleniet, Marciolum feu Maitianum futffe .- (mu nd un hune
de quo agimus Sabinum» quem ut lingulari pietate dt re­
/Ί iti , Otium commotum feuint Clementio Gentili Coo
ligione proditum , breviarium Eborenie commandat , pr·I"*W *χλ "
pralefli vicaiio iu Butica faggefflffe , ut mittefartim quod in perfect! tioue Diocletiani * Maximiani ,
a "rtr^ rtt '1,β<η 'n «xiliun· i at cum Clementiu» refpondiffet ,
qua hoc concilium confaquuta eft , corpus beata Juft·
nou 1Qde,e epifeopum exilio moItare , nili prio» ab
ex alltffitno eduxerit puteo » in quofaerat projeAnmS A
u.arm
epifcoPMu dejiceretur, fententiam tentaffe proferre Oo(Ti
beata
Rufi·· combufta in amphitheatro collegerit»
Ex Marcelli ^UD1 Ifidoru» vel Tbeodlfco» ex Marcelline refet > ni
----- -----— -------»„ npud d. divina providentia impediretur, qua fententia , cum fe E & in coemeterio fuburbii Hifpalenfci utriulque raliqulas
fepelterit. Sabina» quidam ex Batica fabfixipfit conciJfidoium
faamque casiam ledi Gregorius eonfpkeret, non ad arlio Arelatanfi H. preebyiwi» non epifeopi nomine. HlTheodiicu», chiepifeopos, non ad primate» H ifpania appellavit, led
fpalenfi ecciefi· oltan paraHTa ut faiïagaoea», Italicam.
■a lib. de ad Deum ipfatn
quod Grecorius non feciffet, in mAflidoniam, Eleplam, Malacam , Eliberrim , Aftigl >
fcnptoriba» juriam fibi ab alio eplfeopc illatam, adeo facile potfet
Cordubam» Agabrumir Tucci, vetulii codice» ruerant.'
eccleiiaft. 1 a appellatione ad archiepifeopnm delata repellere . Quohodie autem Malaca fubcft tt Gaditana.
pnncipio. circa palmum omnura Felici» Aecitani apifeopj nomen
D Oieg. ia praicriptum huic concilio haud probabili conjeâura CeuHI. SxrtgttH Epifcopm Bigturrt^fit: Vulgata.
•P- M-V*· [eo. Eumdera morem confiante» ccclefiam fatuper retia”" na,ff· » tK Gregorio magno apparet. £p//r»ar , kjsqnitad
III. Synagius epifeopus Agabrcnfis.
* 1“*?* *** Syagriam epifeopom Auguftodunenfem , fitaaJe·· »J1SAnalium alii MS. Synagiut· Lucenfia fc H ifpalen1 . 1« "eiietir
teetper ,
ei cteiinitte, )Λ ceaeili· »
C,, non «!. Joco, ut in editi» , fed V. Btguerrua
dift , ίρ,Ι» /* üfMrihahtti »tl ia ^elriet alia m , faa atcooftituit Ptoloinarus ià Conteftanir non procul a Sa­
,,,
itadtrt lera Jettraimai
ferrum fii prernaUeam er~
lvia . Antonius Benterus ait civitatem Hifpani* ane ,
Coae biaca. ileum viaiirar» . Hoc & 10 Htfpania olim obfervahodie Vejar , caput Ducatu» de Vejar . Sed dilpllcat ,
i.tau.,*.
Iasi» ex concilio Bracarenfi I. colligitur , ubi tamanex, quod
£» hi« As·
b.e< Moral.
I ib » hill
Hup. < ».

I

9J

AMPLISSIMA

fuifb epiicopetnm, nafqnam legerim. Kpav_________ arant CC. MS. Luranfi» k Hifralonfi». Ipagram autem Aneooiao Fio a Gadlbmt eerfta Cordubam
ponitor f fed Agabroofi» » uc ia aliuCC. Mi lepadum
mihi magi» placet « «nod in fabfcrlpriooibu» preby toro­
rum, quo* ftatim reftrenuu, ViAorinum ab Agabro buie
etiam concilio locarfnitfe videam*». Subferiptlonem pretero* Joaaoi» A Soekrwkil epifcopnruut Agabteafiutn in
eoaeilio Toletano 111. lagiiqn» . Alteriu» tacito nomine
exilât in IV. In VIIlvïhbfcriBdit Bancada epifeopo* Agabreafit, À In VIII. Salva. tn HifpaienfitII. canon*L

COLLECTIO

94

tio taunura ad ordinationem partit»
........ aero*»
aateat :: Pliniu»
Pliniui finem
finem (Urgitanum. fed repo­
F/rgtmaa*»
nenda eft Utera I. at legatur Vlrgltaoum. Quidam vo­
lant eflb oppidum Arvgoniu in confinlbu* regel Navar­
re, quod hodia Verga appellitur. Ambrofiu* Moral·»
Veta nunc diclt alfe * vel Veja in Botica, non procul eb
Almeria , fed ego potiu» crediderim ipfam Almeriam Ambr«(. Mofnifle, quod muni.ta vafliorl Cun, aquo Virgitaoumap- ,*1. itb. t
K'lari fcripfitMela. Facit pro hae feateUtia rex Atfon-<»p Jt.
X. qui inter fed*· fubjeâa» archiepifcopo Toletano ·
fcxto loro.Urcitanem refert, hi* verbi·. Hoi/fpadt if
Urgi ria at Alaatrfa·, traga Arf'ta Caatat fafa. Cartha- AWoafas r»u
grro, tStrCafir fafla Mrtam . In concilio Toletano V. »· P“ h·*
Maiceliot ecdcfiu Urci tan* epifcopus fubfcrlpfit , ia VIII. <*·*'· ·· r PDaniel diaconus Marcelli Ureltaoc ecclefie 'epifeopi.
’

V.A VIII. fit meatio de ecckfie k epifeoro Agabrenfi,
A ex conque ft Ione Theodulfi epifeopi Malaci tani · ca­
none I- liquet Agabreafem ecclefiam non longe abfaifΓ* a Malacitana nam ejua termino» ab epifeopo Ajabrenfi , llliber»itino & Aftigitano, ufurpati conqueftu*
eft olimi In divlfione Vvamba regi», Egabrenfem epi­
P7. Valerin t epifeopat CefaraagtrflaaHs.
Vutg.
copam conftat fubmftnm archieplfeopo Hifpalenfi .· ilUu»
VI. Valerius epifcopus Cafarauguftanus. Em.
termino*-hqe conftituit. Fratre tmn /r Ufira «fear
Ayaw,
Carte n/f·* fretam . Hanc Mmdem
«deputem cum illa* qu< Cabra nunc dicitur · quod con­ B <T ALERÎUS in CC. MS· undecimo loco, non fex·
V to. Cafarauguftanam cdefiam D. Jacobi doArifirmat rex Alfôofut X. refitreai enim eamdemdlvlfionem
R«x AlfonC epifeopatuum V vamberagl*, inter fubjeAa» feda» arcbienina inftitutam > A illuftratam , ab ilioque eoifeoporam
<Λ h.ft HΙφ L-opo Hifpalenfi , leptimo loco Afebrenfem enumerat ni*
ordinem initiumque fhmeodam vererum tradunt anna­
le», A primum ejua civitati» epifeopum D. Athanafium >
verbi*. BlOUfrete te tgaire^ rfare Caire faflaaittae
anum ex iliorum numero , quot vel Jaeobu» «paftolus
à dr/*d» DfirXe fafia Maiafaea * <7 4-fdb Ar/b/e Certama .
, ad fidem noftnm prirnBm-To-Hjfpatii· convtttit : vel
Petra» mific. Port ilium , fa.i&um Felicem, quem diZF Perdita epifcapttr MenteJ^putr.
Vulg«ta. vut Cypriano* fidei cultorem A defenferem veritati» ap- p Cypriae
IV. Pardus epifcopus Mcntefanus· Eatcndeta. pellat. Poft Felicem r hunc divum Valerium . quem tu t?. *».
perfecutioM Diocletiani, A Maximiani graviflimum exi­
lium, A mortem pafftira dixinui», cuftu eo»pu» erat an­
ARDUS in Lactnfi fir Hifpalrofi » VII. loco refer hi r .
tea in oppido vulgo Strada comitatu» Ripacurcenfi» s
Hoc lib. ».
Mentlf* legitur apud ProJemçum A allot non re.
fed tiantlatum dedu&umque ferv»ri A coi» hodie fem- »Ή· »
âe Mentefa rafti uenlum ex Plinio A vetuftn lapidirr>* veneratione in alio vocato Roda » 'comitatui Cat ha- .
bn·, quorum hn dun infcriptione* leguntur apud Sy­
launenfi», tradit Antoniu» Bearer .· caput tamen illiu» AatBeut. ».
riacum Anconitanui’» . Priori» hue.
——
Cnfarauguftam tranftuliflc Alfoafum II. cognomento ca-P h‘ft H,fP'·
ftum, Aragonia regem* Hieronymu» Blanca. Mirtyre»
DEO. TUTELÆ. GENIO.
fuosCafarauguftano» annoCCC. VI mortem obiifle feri- ’ *■ f’ A
MENTESANI.
C bit Ambrofiu* Morale* , jkocque anao* vel paulo poft »‘
|g tjM"
Alterla» hac.·
vivi» excaflifTe Vaieriom > Bcutero A niihi fit probabile · 5ufOnfi
DEO. MANIUM. CALFïJRNIÆ. L. F.
fed probabilia» A certiu» multo * hunc euaidem fiilflTe
MoSCANTURÆ.
cum eo, qui concilio halc llliberritano interfuit. Quod,,|
l(,
HUIG ORDO. MENTESANÜS. FUNDUM.
autem torfit Bironium diligentem feti» ac eruditum eo-hiÀ. Hifp c.*.
PATRIÆ. PUBLICUM. OB MERITA.
DEDERAT.
clefiafticorum annalium feriptorem, A fateri coegit due»
Valeria» epifeopo* Cafarauruftaoo» ■ alterum a Dacieno
Diocletiani pro fi de , in Hifpanie mertyrem eflcAum ,
In emendetli etiam CC MS. conciliorum Hifpania.
de quo lupr» : cuju» martyrii memoria, A iêfti célébri­
Mentefaau» dicitur : quare itinerarium Autoolni emen­
té» ex martyr logio Romano V. Kxl. Februarii agitur ,
dari oecefle e* i dum recenfen* oppida a Tarracone in
ubi hac fcripfit Baroniu» .· alteram vero hunc ? cujo»
Carthaginem Spartariam i Λ a Carthagine in Caftulon«m i~poft Vlnloilm, Mentefcbaftiam commemoret. M.
fubfcriptio extat in concilio hoc llliberritano ;■ iaciliu»
P XX. ad Calla Ionem : cum legendum fit* Mentefa ac
eft multo, qttam ut tant! viri ingenium potuerit exerBafti , qun ut illi aftgunfla eft , fie A diajungi oportet ;
cere. De quo ut extero, non tam mirandum » cum in χ*»
& MenteT* ac Bafti fepatatim legendum. Clufiu» Menfecundixprpfertlm curi», rejedla priori opinione , hanc (ptftolad«
tefamcim dixit qu* nunc Jaen. Sed repuguat, ouod ferilubentiflime ut veriorem amplexu* fit, qrnam de Hi fpa- *ptfcopt» Ca­
R Marital pfit Rodericui' archiepifeopu» Toletana» ■ Je Hifoanin
no Antoni· Auguftjno, nio* dofloque Tarracoaenfium farwg. «d
mhicpi'caenim generali expugnatione loqaen», narratTaripn du­
archiepifcopo» qui tametfi in Aragonia anaalibua dluA Hbroey·.
paa Tokt.
cem* cum grandi exercitu venifie Mentefamprope Gieomaxitne enet verfatu», non unnm * fed duo» fecit ho* Blanc. «■*
Lb.i»·.
—.C*fe(auxuftano* epifeopo* Valerio*, eodem, quo Bero-ex·»» »d flHUp. c. ... nlum ; A civitatem fundttu» diflipafle. Diverfa ergo nrbs
• eft Mentefa a Giennio. RefandiniA Vaffiu» civitatem JLIniu* duAu» argumento : quo* reeen* fequutu» eft Hie- ·*·
BjUcq provincig valgo Monte jo, non procul a Caioria
ronytnu* Blanca » rum unusA idem fit, qui concilio huic rocn‘ »» r·efte ajunt i quod A mihi placet, later fubjeâ·* epifeofuMcrlpfir , pautoque poft in perfecuHone Diocletian! A
norum fedea ercblepifcopo Toletano , Montogiam, feu
Maximiini a Deciano multatu* exilio , ad monte* , qui
Mentefim Rafir Arabi commemorat , A Vvamba rex in
Cinga flumine alluuntor , vita curtum fellelter conficien* ,
ja
animam natura A creatori debitam felicia» reddidit. Nec " teti pie
divlfioae epifeopatuum ante Accitanum conftltutt Mcntanti momenti eft» qood Cafer Baroniu» primum fert- r
r
.tefanum * ntrumque fub^eAuni archiqpifcopo Toletano,
poftaaquam Mentefani epifcopatui termino* . pofuiffet.
pferat, fibi auxiflê dubitandi occafionem, anfamqaedeMaattfa * inquit , tradat ir Bt/Ja
Srearam ;
Lt la
difla , ut crcdartt doo* hoa Valerio» epifeopo· iuifle, Prudaar. in
Divide
trfftrr PaUtraare . Mentifam Hifpane vocavit rex Alfonquod Prudentiu» agent de martyriba» Carfarauguftani» > P«nft«ph.
Vvutbyipad Γα» X. referens enim divifionem Vvarabe , inter fubjcâa»
de plurlbu» Valerii·' menus life dicatur, dum icripàt. hy*>. ».
ht*. pw
fode» archiepifcopoToletano* III. loco MenteCanam reAlieafi ragi»
cenfuit hi* verbi*. B> akiffaJr'tit Mratfl'a , traga Urfda Bgff» fajla J afara ; ts rit Lilia fata Paligraa . fosnH/V fa.rrjtlum tames iefaleta
ni« cpifcopl Mcotefaai fabferiptio exftat in concilio To­
letano liljarobi In IV. V. A VI- Froyte in VIII. expuNam prater D. Valerio· Mnfeflbreot, A martyrtm,
gnata vero Mentefa a Tarie Arabam duce, nullam in
qui interfuit huic concilie , A poftcn * Deciano· audio,
damnatu» apud Cingam fluvium , extremum abfolvin­
concilii» Hifpania epifeopi Mentefani fabferiptionem reperio .· oppidum auac Gicanenfi epifeopo paret.
vita diem i alteram ftoilïê Valerium epifeopum CnfarJTauguftanum * eju» probat fu bferratio in concilio. I. Ca. facundum enim feifle a fanâo Valerio*
F. Cx/dmr^ tpifcBpttt C^rficenas.
Vulgata. farauguftano
inde comprobaverim * qaod in concilio Sardicanfi , cui
V.Cantonius epiicopus Virgitanvs· Epttndete. etiam interfuit A pra&iit Ofiu» * Cafli Cafaraugitflanj
epifeopi tubferiptio fit * quem D. Valerio jam mortuo
ANTONIUS in Lucenfi * A Corfutamu, A nono
fucceffiffb necefle aft.
.
SanAum hunc Valeriam habui Ce D. Vincentium dla-?
loco : Corficanat ah i . Corficn infui * epifeopum
futfl* tunc * A a*, ea in Hifpaniam veuille ad boc conci-aouum io promulgando verbo Dei propter balbutientia
'
IhimCatoaum, auâor eft Vafleus ; fed MS fide non prolingua impedimentum * qao Valerias detentu» oficio
Var<m* in be i in Gorge* enim iufule tunc fuiffe epifeopom apud
fungi non poterat * in vita ejufdem faefiH Vincent ii
cbtoaico
meliMlt nota auâorem legi neminem. In codice Hifpatraditor i quo fit , ut ad exiftimendnm fidducar, D.
Hifp· e. *·. ieefiA alii* MS. non Corficanui, fed Urgltanu* nuncu­
Vincentium martyrem Valerii cornicem eam epifeopo
Valerio adfulflc in hoc concilio llliberritano .· quod tree
petur: quo* probot quia inter fubfcrtptlo*** preabyt··
„ _\
rorum* XVI. loco Janeeriutab Urci cernitur , quem codiaconi epifeopnm tunc comitarentur éx prorepto Lu­
mj "’.U’1” mit«mCancoaii hnje* epifeopi faifl* putarim. Virgi opcii FR. dUconofqac interfulfle concilii» , etiam* caruejy*1*· * pldl meminit Fomponia» Mela : /n tllu arir , inquit ,
rint ftntentia ferende guâoritate , D.. Jfidoroa teftaageea deBatica* tgitaM/e faat tfp^ay a quote m men
tur. Bt ferrea > ait, faila tr frtHias rpifrafensm * fraf.
lyirrl

P

C

95

D ΙΑ4»πμ

CONCILIORUM

f»ae tamen fefueat fe'u"
'■
Car» aliquid » © diffinire pejfiat .
ia rtnfellu
di concilia
•fifatpw litat. ConciHoArelatenfi IkitverfuilT· ·<*σ»
vefarauguflano* , Clementium presbyterum > A Rufii num '
ttorriftim legimus ,· epifropl nomen non legimus. Cu­
jus fbrfan ea caufa fuit ( C Clementius non erat epifeopuautalli contendunt )quodCaftu*Cefaraujuflanusaplfcopsi ex-oriente nondum revtrtiflet t nana «lusfabfcripilon··* A Ofii A alloram In concilio Sardlcenfi habe­
ri , fbpra meminimus . Eeclcfism Cafitraaguftanaru Cn, culari a ruer «A benevolentia prof«quacum fuiffe Joannem
PP. XXlfL quern alii XXII- volunt· tt I» metropolltanam crexllfe* quinque cat hed rail bt»· «ccltfiu aflignatif
i. ex nndecim» qu· Tarraconenfi fubtrant , Platina ferir. bit : tempore Jacobi U. regis Aragonia » addit Hierony­
mus Blanca aano Chrifti Cl£> CCC. XVIIL primumque
Hit ouvm.
archiepifeopon» D Petrum Lupi de Luna. Conftat etiam
JI.Mi >»
hinc concilium
comment i................
................... hoc non uoiui provint.»· , fed Hifpani·
roa A»!»: £;,%
fuifle (««...U»
generale u» luerunt Toletana in Hifpaoia multa,Jla
«u
>
larftKt
i»
.
os
/ia vimlagobi parjfienfia
>n Gallia , Gartbaginenfia in Africa , eaqUe B
fecundi
f"u"di.
ratione, non cum provincialibus modo , fed cum his,
quit natiog^ia vocant, auûeritate aquari oportere. .

byiert

•affleant ,

Vulgat»
VII. Melanthius epifcopu? Toletanus. Emend.

VTT. MfUnlbtui eptfeopttf Toletanm.

OMNIUM,

96

*»·<*»·"· · faaaM· mata ttaeefta «·>//«, fala'
r/a tefnamtnata arit tmpaeateefa, Merobetca··. peeartaea- M
>!tn Çaeramy tf aitenat Cuneat. OppeJa Ofieneba , »aj~ ·**>» »»·
fjy Myrtilit. Mela «tiam .· /<· Cnaee faut , Myttlei,
talfay olfeaeba. Gothis Exonobia , Mauris Exuba :
Vaireyroa «am nane «ffe ait , qua Eftombar nuncupa­
tur , prope jylves.
Alii oppidum aliud nominatum
Eftol , finitimum eidem civitati Sylves. Antiquo· «ju«
terminos prafcripOt Vvatnba. Saaaattay Inquit, teatat
de Jtmbta a/'f»e Saiairf. de tpfa «/yw Tarr/M. Oxonia­
ns tranftuiit res Alfbnfua X. inter f«d«s fubjefras archiepifeopo Emeritanfi , quarto loco Offonobenfem re­
tulit , his verbis. B/ Obtfpade de Oranraaa ten^a eiefde
A ntba fafia Sata , · dead· fafta la Terpe ■

IX Stttcrftu epifeopat Elioerateqfis.
Vulgata.
IX Succefus epifcopus Eliocroteniis. £nww<£
Ambr. Mora
fuerit olim ci vitta Ehoerotcnfia, Ce ignorer· 1<* hift. HlV^»»it Ambioûu» Morales, nec in aliquo antiquorum fpea lib se.
fcrlptorum ejfu» exft«r« memoriem/ fed eft in Antonini <sp- >·.
itinerario, quam diftare ille rafert vigintl quinque millibua partitum a Carthagine Spartaria itinere quo Car­
thagine itarCaftuioncm :ea nunc Lorea dicitur, tt «pifcopo vacat . Adfuit eum Sucrtfo epifeopo Liberalis
presbywr do Eliocrota, vel FJlocroca » utrumque legi­
tur, ut in illius fubfcriptioDc dicamus .

Λ^ι£

UCCESSIT Melanthius D. Eugenio martyri, primo
Coleis n» fec*is epifeopo , D. Petri tt B. Dionylii
X. Patriciat epifeopur MaUcit.tmtt.
Vulgat».
Areopagita drfripulo , a quo penderis plurimum adexiX. Patricius epifcopus Malaotanus.
Emend.
miam hujus concilii vetuftatem accedit . In CC. Mj.
XIII. inn VU loco ejus fubfcripcio, ex notarii redii
ALACA In Batlea, Cede, olim , A hodie fubje- ■
_
motvo cernitur. Quod confirmat etiam eam fcnter.riao»<
' Oa archiepiicopo Hifpalerfi · Illius terminos po. Coectl. Hi,cni di'i a'ss h lepifeapos » & inetropolitaiios huju; conci­
fuil .livitio Vvatnba. Ma/uga, inquit, teaeat de Data 'P*1· *·*·”· '·
lii »vo in Hifpania, ut hudie, Jion fuiffe.· Γ» arehiepiUlfiue Meieetaur , Ό de Tenna ufqxe Sed r CdWd. (,on«
.feoporura enim , A metropohtanbrum gradus infti.tj'US
fi nem ecdefia llliberritana ex concilio Hifpalenli Η. .
recept.uf.jue in Hifpartia effet Mtn imic a tgnipur» apoliquet .
ftoforum , fedeudi , loquen II A fubftribendj privilegio
uterentur , quod tamen o mi Tum eft in hoc concilio , G
tam ab epifropo Tolettno Melanthio , quam a Sabino
XI. Ofixt epifreput CorduhenJij.
Vulgata,
Hifpalenfi , & Liberio Empritenii ; quod quidem Ixet
Emendata
XI. Otius epifcopus CordubcnGs
tnodefti» fruftiim vellent percipere , ûfturi non effent,
nil" cum gravi honoris fui jaftura, Aesrujp Tedium de­
trimento. quarum aufroritati augend·, nt^minuend» ie
,
ORDUBA Batte· provincia civitas fi tu nsbilis »
• Sener» , A Lucani ortu nobilior , Ofii tamen epiprifeflos agnoverant . Melanthium acceniintrs tunc ecfcopl
natalibus, vita, dignitate , lireris & auftorltito
ilefi» Toletan· eplfcopum fuiffe; cum iiva l.eocadia f<nobiliffima : nomen adhuc retinet . Olim Hifpalenng ,
viepre perferutione Diocletiani & Maximum , gloriola
hodie
vero Toletana ttrlrli» fuffraganea . Interfui ili
confeÆonc Toleti fa£la , vitam, cum morte, vel mortem
autem Otium huic concilio » prater confteritem , & ve­
potius cum vita fempiterna commutavit.
ram
editorum
codicum, A tnanuacriptorum omnium fi­
Hinc etiam conftat , concilium hoc fuiffe Hifpani·
dem, apparet etiam c* concilio Sar lirenfi , io quo idem
generale ; quod epifeopos Battra provincia , Toletani
Ofius hujus concilii memio't >· retulitque fansitum a (e,
etiam comitati funt . Toleto lubeiant olim , Oretutn,
A reliquis patribus canoneqt XXL ut proprio loco de’
'
Beatis, Mcnlela, Acci, Baft , V ir«i , Bagaftri , Hlict ,
monffcabo. Qua ratione demiror Petrutn Antonium Renη,Λ
Set abis, Dianium, Valeria, Valentia , Secobrloa , Arter doftorem Theologum, >n conquirendis Hiipcnicis an'
.ubica , Complptum s Sceunc.a , Usama , Sero ia , A
tiquitatlbus, A confrribcnda rerum Aragonia: & Valen­
Palentia", hodie tutem parent illi Corduba , Patentia,
ti· hiftona auftorem Tatia diligentem dnaiffe, Cstifcium
Uxama , Seqoncia , Valeria feu Coneha . Guieiinium ,
“
Secvvia ,ti qua anno domini CT3.I3.LXVI. adjucila j-j Oln predecefTorem huic concilio interfuifle · uonOfium;
id.minis forfan, feu voci» fimilitudin*, aut alicuius veefl ecdefia Carthaginentis .
tufti manuferipti non ufquequaque vera letliooe , ve!
Ceterum, fi tnljeftatem & fanfliutem Toletana eedenotarum interpretation# deceptum■: facile enim vox
fi· iubear fpeilare, 1. antiffitum ani htudinemΛ poten­
Ofius, i-iCoafcius, potuit irrepere. Nam illud C pri­
tiam, fi cleri nobilitatem, fi facerdohoriii» numerum lit
mum,
rominit epilcopetu* , non proprii fignam'erat ,
proventu*,.fi eeclefisftira fupelleddilis urnameutj, fi di­
& ex poftet tote.loco ad caput proprii nominis Ofii ab
' ‘
vini cultus fplendorem A magnificentiam · f> religionem
ignaro
exfcriptore
’ prafixum bquo vir doAua Antonius
A multitudinem conciliorum provincialium & nationalium
Reuter fufeipere putuit erroris anfarn ; nem Conftiun»
in aa coaflorum , C prqcipuam D. Virginis tutelam,
ecdefia
Cordubenii prafuiife ante Ofium, nulquam requam facro fuo delcenfu & pralentia confirmavit , com1
perio. Quinimo cum in pcrfecuttone Dioclei iani, A M<g
per i emus non folum niter Hifpankas Urbani 11. & i 11MtnianiOfius
abfuerit a Corduba, relegatus paulo poft:
fcqueniium pontificum gratia, puniatu* honorem fr pri­
finrm hujus cvncilii
facile ereditu non.-eft , cAulem ,
vilegia lute obtinere · fed poft Romanam, inter reliquas
eleéhim,
&
creatum
fuiffe epifeopum ecciefieGorduben1 erratum orbis merito nunc haberi fecundam.
iis nifi nuis illud conjicere velit, Ofii Mtnen appella­ Theod B*l tivum elle, Conlcii vero proprium 'quonfin prius cell!·
>7/7. Vtncentiar epifcepai Offonabenfit. Vulgata- gl videtur ex Theodoro Balfanmno, qui fail a mentione Cl DIO CCMSsili}
ojfar apfrl- Strdic. D,
V1ÏI. Vinccntius epifcopus Oilonobenfis. Em. de Oho, fie ait : ipz/czpv/ CtrJabtnAj ,
iatus rP p.anir. vtriu r'a , ya* iih intral&t. Quod an- Ath«n. iH e.
Pltn lib a C
a,
A
tea
pratdixiffe
videt
jr
D.
Athenafius
.
Dr
att- ,
_
___
SSONOBENSIS tegi debet » Plinio , Mei.
i* Pompoa.
vetuftoruni Iapidum infcriptioiribus . In inuro E.rev’s inquit, C fravijjiata alati, i/irc , rrdrm^ar i ·»- !?»*
M« » bb
trf»T
O/i»
,
errt
Oput
tft
,
ir!
efl
Jaailai
,
/waez·
D·
Chryf·Phari quidam infertu» lapis etftar cum hac.
fixum kr»‘tr»r mratitarm fairre . Quare D. ChryToftt,- "em. Uomit
IMP. CÆ5. P. LICINIO.
mus agens de Effênia, «oa a vir· fanHitac· ftc nuncu-“ *“·
VALERIANO PF. AUG;<atos, A Ofius criani hac ipfa de cauia aliquando diitos
PONT. MAX. P. P. TR. POT.
V-ribit. F/r-r, ait, ysat niaar ofi ,
rfi , IohHi Jl.
^11. COS. RFSP. O5SON. EX. D.
iàatury bec < ·.ί·η iult nenren tffraur»"· a u»a benefiat· .
«CRETO ORD. DEVOT.
Prater conietluram hanc, quod certifia affirment, nihil
Daasefo
·,. NUMINI MAIESTAT
habe'o r ficur nec in eo , quod refert ex Damafo,’ve( Gr*ti*n. ta
IS. EIUS. DD.
Gratianus, vel Palea, illum videlicet fuiffe filiitm Ste- C Ofiut ps
Erat igitur Offunoha Lufitania civitas in regno Al­
phani lubdiaconi . In duobus codicibus vetuftis , quos p·
d.
ni
! b < garbiorum > prope eam , qua dicitur Pharus, inter Belhabeo manufrriptue , Orolius legitur : quart ab UtriufPlin. I». ♦. j-ini & Aranim . In Luiitania «opftituit Antoninus In
que
me
affenfu
fuit
ineo.
Ilfttd
tamen
mihi_deOfio
comJ).
Attiana,
"F- “■
itinerario M. P. XVI. a Balfa . Id ipfum Plinius . Ab Ana
nertuus eft, A exploratum , ptafuilie cwletia Corduben- flas ia spift
f fexaginta , A eo ampli 11» annos IJ enim eruo ex epi- ad foliis/isia
flola ejufdem Ofii ad Cu.nllantlitrn imperatorem , quam vita» agea.
Celtiet^ Tarduit & ttrea Ta^um Tetunrj . XA Xwa a.
retulit Ό· Athauafius ui altcia , ad folilariam vitam 1,1
Strruin y Lafilan/ : effida meatarabilra a 'iefl* in era

S

M

C

O

.

M·»-

I

«■rw»

97

'

i

A M P

I S S I M A

•gratte^
ait, trufrfrair *mmm
...
.
. .
.. . .
.
/ tn pa.put perfataatlataraaa <awaar> Cfa. Si erg· a teaspo­
re Mefacutioaia Diocletian! , * NUxImiaal * qua* nt
dbtimus, «rqt jam epiCtopui'CordubenCa OGuat ad Ulud ConftantU impetatoris fe a aginta, At eoampliua en>
nl eRUaeraot a ut Ipfa > Sr D. Atnanaftus teflanrur, tea,
tia ar lalibaaa frrlartknt faills , alt AthanaGus laquent
d· Ariaala > nakll amataa fa aiktu faatjfa 'aaklirakan.
trar % ataataJlat aaagaar lilt Ofat aara a mailt lam mr-

C O L L E C T I O.

98

Uil ·
fpoetancaee , aa coaria voluntate , OGu»
impietati Sirmienfi acquieverit , non alio» , quam jam
*l(**b* surior·* recitabo . Socrate* enim J a<< ■ fi**»
niam matum Jr 0/r CarJuka rptfrapa, jtaaJ anima seul.
**
ancilium Syamil kakltum acetgeri! « maatituam
facimus, Ju kac ra pauca fam Jictmua. fsuampuam t ffe

h»(l eccl·

χ,— > - —
r
- —— v
/rapeevm ,
Srrmi< antencranl, failum aft , ui .apfantee ilium accerferel , kakent in anima , va! parfunJaaJa , w/ <‘r*r«Z> eum Cnjucere , ait sum. epifcepn ill
can!entire, . Nam JI JuJ fa il urn , iliarum fiJrr pejUu-

rjbs tpifcnprrum raua^iti funi , traqua puaJ aanfrffar
arat , paaJarn mati funt , wyw auaj faaagafmum am
·»·> , tf «o amplias a ianfajiiru afahat , rafpaut-·
la eerum fiJei affentir.· aknutkat « plnpa tlli trnai affitroer , cotifcc;uitur veri calculi fupputatione non (alΛ» , membraqva ntaikiait J Jena .■ gajr.sptrrjjei ferma
vaginta tantum , fed feptuaginta annis cjufdem ccclelit er tembere ejstic , », , © nrcrjltate cemmlfur rmpfeniit
jukfjipfhfua , Sot u menu. Ojte vern in.sir -ju/jé-n Ji
G* fuifle epitropum : nam concilium hoc , cui OGus
lam iaâus epifeopus CordubcnGs interfuit , ante il­
taxjantira raattit , ar peft v< rampulfu, , & oerkerikut
lam petlecutionem tribu* , aut quatuor ann>s habitum . <‘t famajjt, heat fane*, ^reiuier tafui ,
2>οιο«. lib.
fuperiu, «flendi .· G ergo ad fexagiuta adiiciamus qua- B
J armi/ua fs'Ju.' . Ni.cohorU, autem : S*‘a<
C*p. J
tuor, fexaginte quatuor efficiemus. Ut omittamur tem­
Murferum ,. © ptepter viriurmt
N.crph lib
pus , quod ab Olîi défilons , ft confectatione. ufque
Hifpania wiir rpifapUJ csufaff^r
ad hoc concilium interfuit / non ecyin breve iuilTe
Sir mil affair à
inde colligitur a quod id fubfcriptiealbu* , five teftimnnio notarii inter poftremos ’ ilium non retuWrit ,
fed numero u nd «cimum , curp decern ft novem lue­
it
rint nec poll epiftolamicriptani, ftaiim * vivis OGutn
fubUtum icimu*. Quare ex hi* omnibus fit , ieptuagsnta annos, vel paulo minus, G bon amplius, OGum
nr <j»i jeflm» jiJ, teflt,
ecclcGat Cordubenfi profuifte » Ut binc.nosarc liceat ,
quam oiim ufitato & frequentes fuerint epifeoporum
translationes . 54 in Oho atari* gravitas & maturi­
trulla pamt aatanuata^u, p-apiarr alata carpe, , faftinutt
tas i ad centum eaim anno* perveuifle , ft haretlco*
Cmv··!*/, aJaa ut aJ fijstn.at « © variata parvenaeh ·
eum maximis tunc viribu* oppugiiafte , teftis eft dirus
puskua /fla tuaflur , trikua rarum fermulis aJfkbfti 0 fuiAthanafiur
: ft
tnoruca integritas
fi exlmia
------------------ „------- ,. „
---------- tflfcipli,
frNpfit. Sqveruihcc
— ■
_■. patum
pstum oprimerum
optimarum cognitio ; ab ee
eo enim formulam Gfi- çj Jam parfiJiam ienfs
**
,B ‘o’X’lio Nicano conceptam , idem AthanaGus ”
*7«raviffimu* , ft oculatus rsftis adfeverat ; C religioni»
ts.u «tear»»'
» fi -catholica confiflioni* gloria > cum masinajut iliaavilara tanfaiia kakakatV' I nJ faitftanta av* t Mit;
IdemAthsa. α>Λ
Conftantinl imp. amicitia > ft familiaritate cpniurialmlm atajar rrataxarla fait f al S. H jariua m rpijlalr,
refart t Jalir-amlt. idrc illa , quibua uccedit II Atha­
inssdem.
fi· ? poûquàm tot concilii* > ft generalibus > & pro­
vincialibus interfuit , ft prafult y efficere non patue­
na ft us: Tunlaaa aim iatvlrl frnfa de Coa&aatlo Ariane
runt , ut ex Corduba, ad ecciefiam aliam rnuplioicm
Ofium cogenre loquitur, fapm Sirmii fra atilin iatlna­
transferretur , quod nuUa publica utilitati* ratio fubbat, tf haram «·//· iruult t at afUlfliu atlriinfpam ma­ 0 Ath>»»f
ellet ; egregium profefio videtur , & precisrum ad imi­
lit I taajern. apra sum O-fatta , Cf Valant* rbmtnanlia· •1 »p ti lOtationem religioni»', & modeftia Chrlfttaua reliqui*
rat. £t alibi. £tf Opu, minis C anti aanii emtNrritut nan
exsiuplum prabuille, ft fummi erga fponfam ecrieGam
tnJrkatar Cufrllanh rrntraJitfra , aiir ramfat iUa t V Canamoris * quam femsl 'In fidem fuam receptam conjunfiaaaiH tyranni pata/tn, multamur cantumaiiba , tffns.rmlnatiaara fatia aflrnjunt mita,mr aumin nrfri rsadeaseu- Idem in fiât >·
fiiffline ad extremum ufque vita fpiritum xetinuil . Et
*st ram religiofum illud , privatum tamen inrtitutun/ ,
tlaar caaftefja ,· fin fanil imirci Hitnia impamm va,krai. aP°le<
»« -j· uberiori eeclefia frufiu publica aufioricate fukiretu: -,
bnr art tampnr .■ajijr. In tam aiioei .;hur tl fava perCone, psidi- Jb Λη<ίι1ο Saedictnfi generali gmriffiinsui in eos pœfccutionutn tempe date > in tam longu an-oiu.-n decor ΰ ,
ten e c*a. * naw propofuit , qui avaritia, »el ambitioni infervien
ih tam proveAa» vel exarema potius )«m at.rte , uni­
tes, ad ampliorem eplfcopstus dignitatem aipirarent ees
___ _.
T
_________ _ „
....__ _ oppretfi
_____, nom..___
cum
Οίμ
tapfum verberibus
At fidiculis
■ MfasiiiM Arani*»ffâ<ir>η
«celiae JU
enim nec laksm voluit commun, onem iufeipere. Quod fi --antiqua
confeffionis eiztrÎA
gloria grave»
& rcligtofi prq fi.l
ad excufarionem, liter** alterins eccleiise <pfos inviisu-U^
ecelaüa fafeepti
fafcenri laboret
labores.> eximia
CKimhft &
& J.uturn*
JiUtufria visa
vit* in
in-­
& ecdeCa
tes exhiberent , quod fraudi* fufplcione notarentur., nec
nocentia , fumma in affiiâos ptnnes comimferatio , toths fio* communionem debete lufeipcr» pO efult : quod
excellentium virtutum lumina, novarum majorum virtu­
J4«a cone. C. hngulan totius concilii confenfii decretum eft.
tum cumulo & acceffione 'eutla > & cum hia tandem hu­
*»
Illud protere» ad eximiam Ofii fidem , dofirinam &
mana natura inbecHlitatis recordatio, apud aquos judi­
avfioritacsra commendandam attinet , qu-jd Icjer.m Π
ce, paSerunt deprecari? cum flaiim reiipuifle aA errore'
luta Latine felum fricatam > concilio Nicano gsneiali
tradat. AthanaGus i sArmans > eum ad tempus ceffifTe
In G neria habito , ft ex Gracis epifeopia majori ex
verberibus. Elapfo Igitur illo, ad antiquam reiigiouem Idem Arhaa.
parte enafio yrsa'ediftcs ft pu interpretem ejus fsntenft ccinftantiatu revertit. Quod apertius detnonftraflc vi- i- Jib.
‘'' · 4«
tiam univeefo concilio expolitam , ut in ipfo refertur .
detur idem Athanalius , cum Impiam profetlionem Sir- l>no4U AriCenciUomNi.
*"‘—“■ r^aÛab,
-__ 2^, ait
alt , tr mutua , tr fanaraltc fynajut .n Nlaiienfem ab eifdem conl'eAim auftoribus revocwatu , A
csaum la c. lan rantrrtatararm fanUarum patrum najrarum par kaaediâo imperatoris fcrlbit v, ' tam .· coi G placere tantope­ Ivsria
illo iqaod ιο- tum t it fanüum aplfrapum ofium Carius a st vi talla
re OGo placulflct , eamdcni , quam paulo anrea coafcribltarTrw Hifpaaia praalnaln , ircum tranatam finali epifcapl ,
flus defendera t haieGm , expugnate liber jam faâus de
perfoaas in- cum pruJiilli afufJim faJii prafkytaN, , ahara iafum inbuiflet, ut Deo, Ar imperatori morem debitum, & a lè
tetligcrv A
_· :-'r
optatum generce . Athenahua autem fic ai< : Hac uk·
cruder* tqdi- ‘*-7
"T"·
’'* , Jinlt ■ I>ivfnlias ara aj una parfana , ut
apinaniur , Ό·. Quod
in eodem
mlfsjfant , Janua mutata faniratia rampajnarunt ramfijcm ,
y ifg ÎH UB( ffbjf,
«?
- -· al>i/l fape
(
_ . .
•
-A . Audiebat
a>”»-L.« ___
divlaitate I. concilio
repot it urn. eft
ergo concilium Ni
fu«v> , ftila rum canftaiiktu ajsjiffrnt , must· puJava W,
a. da »βί« canum Ofii «piicopi Cordubenfi· '
feocentiam wEa
- ripis
'r.
Vifiorem , aut Vincentium Vft
concilii Ni- verbi· concepram -> per Viriorem
___ Grach
_____ interpretantem
r ‘
' i . Sim,lique atifio’
cani , ap»4 pcCabytetum
Attoniam
''In Alexandrino
**— »-·-- , ■& SardicepG , ft incitare prefedifle
«( centra cam fiJam aji/iu pramufra,ai ,
Frt aaua.
terfuiae GaagrenG , exlllinutim . Niti quis dicat , il­
nit cm rut
bjem ceafiltuunt , nJJitls y ut yaujamjelent·,
bilif., Div. Hilarius ■ Fefellerunt , inquit «
lum , ut Romani pontihcis legatum , Romana lmqmkufjai
tua exprimera ejufdem fententiain voluiffc .· nam a
C/arrantem rapam , ur ■** '■
...................
D Hilar de
lomanocum pontificum lenti; In fynodis Grads lite­
putut ajusterai , ft crcJenJi far mam eccletiir nanJam nrgr- fy«. coatxa
rs* pontificum BOO ni fi Latine , ft ex feripto reci­
uaratus Cmpaaeeai , cantrajicaatva epifcapee aJ eaiifaim ceega- Adi···.
tari confuevifle , manifefte apparet ex arils concilii .. run, ‘ "φΜΜίι M'i> ear a J rclunr asamexulunai , Juan rmEphefim.
pirtatir i mfenunt nrcejfrrait'm . faj amaltmut femper , Jam
Sed -qui* lummans iianc Ofii viventi» felicitatem ,
fumasa poftea viventis morientifquc infelicitate defiorattle* quinimo & evanuilfc, CUnt qui affirment ; cupi*
naaaarrtnavit , tf fa Ha»lJia'ap<aJ Daunt ^fiaiatlnrt , Irani a
fini hae teftimoui» ponderi* , accuritiori paulo dili-

·*■*!* expendamus. In prinus fe offert divus Hilarius»
ΐ-* a***TC lapfum ÙGum io concilio Sirmienfi docet ,
« illM“ ««Iu» <·?“'cri fui amautem.: quod tormenG* **f«*, Conflandi imperatoris , & orientalium quoramd··* impietati confenfent . Hitarib adftipulintur
- Socrate*, Seaomenus, Nicephorii* » Scs«« Sulpicius,
C**r/4 Qrttrrul. Tout. Π.

n ttu.:«
libro 4« fr
•«41» Mver’fii» ArUeo*

ajuaialh rxanail ; anna la^altanrraa vrjtranat kaaaarijitr kakauba faifSanaa aaMaer,<iu*Miiaa aaafiaritata >n tarai aliam JaJncrfarai'a iaaffa a nakit rtaaareartj fraa prafrjitna, rar navit.
D lOnoruiin
Auge: tamen vehement lui fuipicionem in O»um , pnnCIpio >i.
quod 4e mifero c>u> obitu refert divus lùdaruc: O/ar> bn 4< led.
ait , Caralakanfa iivllaiir apifrapaa , ftripkt aJ Jrara m fuana pioriburcid
G
de
la vita Ofii.

99

C O N C I L I O R U M

O M N I U M,

100

4» /««Λ uirglailatfe epifiefamy futeirey at difrite rem,- £ auflorem damnationi» fantant iam «A opu» { cum carte
ptamelaquie
"
. Ia
·- Sardicenfi
J
r eiiam
-·' · eeneilie
·>·- quam
-■
pleremur
-i—.— —
fciamu, , <u«n , qU«in tacita citat Ifidorn» « Mbrcellinum fuMê» fchifmaticum quamdam Itali* presbyterum »
tff* edidit (ententiar . Htr etetbm peft /aagaw frntum t*.
Inflabll, arterftiut a Cenfiantie principe , minifqae per­
At Lucifariaat errori* fefletorem , qui una eum Fau­
ivi
lt i no «|uCdam impietatis fattlbt* opufculum edidit» po­
itu Hum pateretur , illita it ri anu impietati ceafenfit » tu­
rta continens epifeoporum » qui ad dcftruOionean ho­
fae quidem tatam ut armait » renfejtim erutieUt eaiiar
mou fit Ariminum convenerant » U quo hac eadem de
fiailit. Nam peft impiam y Ut ait quidam , 0/W feav.re
O£o » qu· ICdorua » St llfdem verbis * nullo adjeAo »
vel detfüâo » dontioentur , Sed efto, Ct Marcellinua
' ~
■‘•■iarttanut epifeopue in Cerdubenfem urbem
•iule derrrlum y
rchifmaticua » dicet aliquis > fit Marcellinua hsraticua »
fuifet eddu fi ne » et minia
.
fit apoftata Sc Infideli deterior , hiftorlam Aiorum Te­
eam metet Ojiue dirit Cltnerntte Cqnftaatlt pr^felie p/.
re temporum narranti» visit enim imperio Theedofii *
At Arcadii » quibua'OpuTcuiam Illud dicavit , nonne fi­
dra , inquit , epijcepum ia mlium mittere » nifi priât
des adhibenda eft> ut Gelafius PP. docet ? Namuaitl
fum j4 epcferpatu Jt;tcti-it . l/t autem vidH fan fiat
aam ,-inquit» in ipferum heretieerum Uirii tt/en taultay G«l,fi1,,p^.iI, ‘
Creti-iur ,
nfut vellet dare fententtam t appeller
uèritat refutanda eft , quia illeram lllrrtf,, abi
ubi (paettar
fpaqilai
Cbrifium , Ittit fidei /e» eifnriiet enciamanf » Cbrifte
c, »Mthet*r*< » ί»Ι fudicajurut tt viter Cf marinar > "** euciaeit
ineft y refill enter I aut idee eeabl-iibri
faf
rabi-libri' fufeiptendl
funi aaatia.
return y qieia veritat qua in /lift inferta efl » ’ naa naeu
ntwnr
m* rrwffj.
tu; f Alt apeftelue t Omafe prelrate , quad benum efl'ie- ». Tbpfal.
ffient ·, fpeileculum
,m . fed tu ipfe , qaafe 'y in " nefe. Seimat apefie.'am etiam de Patenarum iibrir ali- AP- if- ■
qua pufuiffe : aumquididea etiam c-eniia rrcipiendj funt y
ram eft pariier feat prelate I Adhibendam igitur fidem
■ '
rtntm . Ndi f%·
harciico .vera narranti cum «ùn-eilcru » vera non cfTe
qu> Marcclhiiu» narravit » & aquiu» » tt certiu» a fir- n‘
.
mabo » gravifTuuo inter alia D- Athanafii adduilu» te- qn
fiimonio» qui Ofism tradit» pari qua viait in concilio fuiijTriamvi.
ftifu J
Ni-nno» Λ Sarjuenti, eonilantia At religione obiifle , tau. agatuc».
oiumaquc ad pteciaram fidei conlcflîonenr » 6t detcflatio}mirartt‘bai lunliit trium Clementiui
nain Atianorum» pruflitifflë» quia virum bonum » que Hifpanuni nobilem, que Ghrilïtanum catholicum» qq» for- ■
>t ' (St i.cet effet /wCrc » tamen metem athletam , qu.· prefientem’ epifeopum » qua he­
roam i'ummqm » ad comfequcndam fumraam rtarnitati» .
gl «ria/n opVrtuit preflitilîe . Hac cnim dé Olîo feribit
ail-tolitarian» vitam agalites·· Tenea uiar iatulit feat·
ifa.
nimirum fifie y quem Sirmii pre relita dati• eam er fle tenait > ■/ afflifiae atjrUafqee
■m
ugreqhe eum t/bfatea » W Valente .eam-·
l/etufeaifqui eni n fimurt de ille' ulterii, ii,ii,-rr . At
Lura,
,f- tum
Ilrdori opeia a Tbeo.iUco Grero Hiffialeniiurn
--------------- .
----pc.T^drnr er,’L’'po» qui Honorato poli. lliJorum ΗΓ eajsem ccd«- ff'iberet . l’eram ne ita quidem earn rem pre lie! ■ iaebult
re hin' η f‘* ^Hcc-efTie » afp.erTa mendaciunculia » At errotibus de*
'
‘
"
'■
»p»ru» Mt pravata afferat Luca» epileupus ludenti» » vetuftua re­
rum Hrfpantearurn Irriptor, it ob eam* raufam Hilfurque tam a quacumque pruiari at' rtfipi · Athana/n» fubrslr* ecrlefie priniatiam , ut vocant , <x H.fpali Tole­
fcriplit dtvu» Aujuflious » nam centum Tere poil Ofil
tum translatam - Cyndafvmdo rrge procurante , nihil
obitum anno» , «um nuncupat eplfcoputb catholicum»
. 'mmoveri dtbemus , fi hac apocrypha apud ludo& ab objcfl» quadam Parminiani >'& Donatillarumcn'um ieramus
dum iufta fc otferat hgiitandi occallo»
lumnia vindicat.
enim » ait» de Ofe d/tunt Ceedu· D- Aug- lib.
deufi queJarn
‘
caitiliee
■ “ ” » epljcepe
epiJcepe ,y fluitandum efl ut pra- contra epimi Ifidoro , an vero Thcodifio illa liat tribuenda .
irni , nun fetum talem ilium fu/ffe » qualem ditum » fed ftolam ParEt I heodifco quidem adfcnbi porte, fle deber» arguunt
ta Iit fuerit y at a nif •flum illlt feiffe , quibat eum
vetufti CC. MS. l>. Ifrdori, in quibus .dclunt que de
nvjte Ofii» !< condemnatione Gregorii tn vulgatis in'e qualir fuerit , quia nefcierttibut ab·
<i.jni r.uf.lem leterston» fraude Inferta, leguntur , fu­
ll in enim in il!>» memor»iur> Oiiuin fcripfilTe ad foroquibui fe ifte Innecentlbut jepurande ■
’.-m fupm de laudibus virginitati»- tfiftohm pulchro ac

' Γ

th..ri la.irdotalium ve;er.s itliiment., & hi Sardi.CMl
conc-.l,;» plurimas edld.de icnter.tia» .■ hac enim vetuftu. culer l>. Ifidvr; , qui estai in regio D. Laii-

tamen nfiut ab Hifpanie damnatur » <a Galllr tji aefelelut , fil fieri t-rta/fe t at fulfil crimiaalianiiue Hijpanl
i'TiuviUfMti y Φ callida iaiidi arem f-aude de-eptl » eentra

d;

qrii. _ ____ ,
, . „
_ anirnfu pervertit ate prtertt faut frnlentiae drfrajende » ia
fac rilefiam fcbifmaitc » qund emnia ftelera fuper^rediter »
cacriaH impiefatie irruerent . Si tam mi/cra » ut illi
obiicitur » Ofius tnorte periirtet .· nec ah Auguftino
tam huuorifira fue innu-enti· defenilone protegere­
■Zotj ;
tur ; nec Atbanalîus tam acerrimus fuillet eju» vdta &
murtis propugnatur, patronus, & teflii . Quibus etiam
adedit Hilarius, dum loquens de Ofio ait : Sed ite ee
aibii querar y qui JJe free eft refrroatue , rte judicia bernani nuar are fur y quaii< antea vieiftèt. Si Ofiu» eft refer·
detain
vatus » poft lapfum intclligo, ut nou ignoraretur qua­
lis artfta eius vit» curfus fuiifet ; Ai hune plqnum labo2»»,.
ribu» pro tide Ht religione fudeptl», innocentia tt pro­
bitate artaverant omnes » eft verte c-onfentaneum filiis »
quod feribit Hilarius » Ofium poli lapfum Sltmienfem
**
iPtiunt alii» inquibu, ctum dylun: qua de
H^n
divin»
fu.ffe refervatum providentia , ut peraâa denuo
■
yi.,1
1,,
lllibcrritar.o
impie
a.iiiulit
Tr.cjdiicu·
»
Ofiu,
cius
erroris
pernitentia
»
par
«flet
exitu*
Chriftiana
fe
­
hdt» ut laciliu. cs brevlu» qua de Olio
» fiel ent nurî-ra . cum in exemplati- E licitate faniliori vit* . quam diu peregerat · Quod it
Oiii nomen , Grace fanâum fanat » illi inditum etl »
bus manu'cript i' quinto Lrco/nur. piimo, Ofn vita ab
ob v.rtutcm & vitas fanfl iterem » qua Temper excellutt.
. Sed comcdamui in-erim coiumsntutn
ut auâorc» funt Theodorus BalTamon» At divus Atha)fii obitu a Theodifio non additum »
nxlius ,· cur poft infelicem exitum, At vit» contemptam
tk fuppolitum » ied verum elle ■·« germanum Ifidori
abxâamque fanâiiatcm > illi prwclarum fanfl i tat te no­
opus, inde tamen maius Ofio negotium nua lateritiiur ;
cum ifidorus eam b.itoiiam , vel tabellam , n»c conhr- . men ereptum non eft > Si a fide vivens morlenfqu·
abertavit, cur intet epifiopoa optime de fid· merentes Theod. Bat­
met , nec athrtnet ; led anonymu cuidam auilori acce­
illum refert idem Athanafius? vel eum pfen· in e»tbo- 'fsmoa
—““ ad
"*
ptam referat .· nam feribit.» ut quidam ait , quod fecere
lien fidei unitate vieille » de obiiffe fatendum ett i vel concilium
fuient» qui vel citando» auidore» contemnunt » vel qui
tot virus fauflifiîmos non levi culpa notando» » quod Sardiceafe
res felfa», »ut incertas minori periculo jfipdcae yolunt .
eum & vivum & mortuum tam lllullti femper laude
S1 ille enim, a quo narrationem 1 ii durus accepit, ejus
thanafius in
decorarint. Urgent & alia plura ad expugnandam Marfidei Λ auAoritatls tuilier , ut propno nom. r » ttnto
«pift «i foticellini presbyteri narrationem » quod Corduba nbiifte
viro potu’flet nuncupari ·; quorfmn ea taciturnitas no­
Ofium dicar» ruui affirmer.t prius a lapfu ftanm Sirmii a ’,«af«».
minis > te lilqntfum 1 cum ad confirmandam antiquam
crudelt exitu intcriiffl· . Qui enim fieri puteft» poft la-, D. Athanaf
vetuilatis memoriam , ciprimi ne-cTaru expluarique
pfuu». ftanm Sirwieufem , Ofium tnttriilTe » fi regredcbuiilet . Nec' hi» c-mpeiuri» ad icrinJun in euet
dien*
tta ArianOx

PS?’TW'··"

ki 7
AMPLISSIMA COLLECTIO.
A tremo fpirirn deterat» nihil eaufa po fictior,

1.1
-

■i

©. Atb. di*
epifiol. ad
fvi.uar vi<·« »<··'

'
OÙU» in fen
ou Srrdi

Oli I tpifto
lain h.ec a 3
Couda .num
imp men

diendl In Hfpaniam » fi iaeolendi Cordubae*, fi diftrandl cqm Gragoiio» fi re»aa avendi » n .oofcn.nandi
ad extremum iduat, « fecum» « .tempu», A facultatem
concadat > val nte .«te eoajeth'a f*Uit vehementer, vel
Ofiu* Corduba nec obiit, nec InHlfoania. fed Sirmii»
paulo poft lapAim ; Ut ex hi» in quibn» edita A exan»plarla MS. cnefeat|uat, eoliighur i fed a «rtlee multo
ex dive Atheanfio , Ofium narrante Sirmienfciu erro­
rem ftatlm tetraftafie» Λ vehit poftremia tabulit tpa.
ftohcaai » A JanSam catholic* fidei orofeffioMm obfigna& morlentem » R omnibu· generali'er confulmfla,
ut a^ 4rlan»rum impietate relut a cootagiofa peftedlffugerent. Illud quoque Marceüit'i detegit com-nenrum,
quod infinmlct » Ofium perftafiif*'Clememio Conllantil prafrJo Vicarie, ut Gregarium enifeopun llliberrl·
tanum mittaret in exilium, quod eiufdeni OCi cummu·
nionem ic.-ufeflet ; cur enim rredamu· , eum qui in
roivilio Sardi.en6 erifeoporum caufat kd.àLo*ieplfc>>pox
ptlinum » ve! ad ruam tedem', grata 8r relijjùfa divi
Petri apcftell uicmmui, ut ipfe Oliua ait, deferenda* » x»
non ui monitor , fed ut auflor fuafit» & fannt , tam ®
brevi' tumour ii fj-vio nullis qiinii cormantifve coatlum,
ad vicanum i>r*l<3u"t detoliflu’ aur <ur prnfeâo ma.
g·’» roliiifio Olium deferre » quam CoAftaiitio.-imperatori, cuju· erat ille vicario*, exiftlmandum eft > cum
paulo fan » tempore quo.Ceeftaiitui· imnerator vim
epifeupi· adhibet/ csrpl. , A exilii i_adio ad fuam contemtii Unteutiam pertrahere» Gc Ofium imperatori dofle, pie & con fl enter fctipfiflê aft meet Athanaiiui Nr
»

W· ?*"*'

io»

aciam de-J------tax
ai, catholic» nuctbit pripri alloqui» vero, fi ex
mi fera hac» que Ofio imj»inglrur, Impin mortia atroclWte » pan aliqu *«l fuipklo eiufdcn· fefelic.ta* la couolioheie tot anni* anria- paraAo tajicfehda aft t eamdem it Ia Nicaqum» Aerdicenfe, Arelatenf* « Alexan­
drinum, Gangreafe, tc aha qulbua lata-fuit» v.al prefuit » conferri «portait * quad in nulliua fan< mtn.tm
coder· poteft/

Λ7Α Cauttriuus tpifnpus Tutcitaws. Vulgata.
XII. Camerinus epiicopus Tu* nanus. Cwn*.
N aliia CC. hl $. Gainer Inu» IV·. toco fiihCripfi'v non Fife. l‘fe- iduodecimo.. Tu.ra & Tu.-ci meminit Pllniui .Prl- **P »■
nun tn Africa conlituit alteram varo quam coloniam
nuncupat » Bntkn provincia'. adferipfit » addent cogno­
minatam Augutyam Gemellam, A ad conventum parti*
ner« Afiigftanum In diviiione Vvamba » ut Aftigitenut» lie Sc Tuccit*nua epifeopu· arch.erllftotpo Hlfpalanii fubjicltur. 'I ÿrmino» Tu.c'· poCiic Illa, Ttcci » |nqur. » ttrtrt de Mtla Taya » vp«» Ba.'.rga» , de/gvra
'
Qiianam olimfuarit, Ignotaii nunc alt Vaffa a» fad obtinuit Intet eru.lno·, «ici effi» qua Mar­
tel hodie vocatur f'iflë confinem Agabtenfi intelllgitur » quod oit ifio Vvamb» tcrnitqo· Agabrenfi» ulquead
Maiam Sayam extenderit» a qua Initium habent Tuccltini . Nullum HifpatiA idimnato -n· nwn f.-eciale huma
Tuccitan· apifeopatu* expreflit rex Aliuofu» X. in hiftnna i;sacrari liifpam». Cum en.hi divlfionem Conftantim impera rpf i* irfert » 1*/Γ·» i.nqàll » titrra tleTa»·

I

. divliiona V vtmba lc->u»retur », A de fubiaAl· arehlcpifcoJ”
Am cut niai.tr» A fanâiota clement’* 6gn« , & benipoH.luaUnfi, pnftrcmob’co ait. */ Qhj'f»*e,
tr» nftoi**
Pt^’cfluh·' Icarium Gregorio cj.ifcof.n praftiti.Te
ΐ'·ν JtfJt Met» Se»,
toW* V <i»
P«rm η»*" putamiu» qdam OGum epifeonum ? cum a D Augufti
» (3 tbf/·
Τ·β' Ci-teet» . La» a GrmelU \
pteibyter Imar^t huic cou.ilio » ut cnmM Gatqctitu ·
“ * no Gt traditum · adeo exlrn!» O'iuni fui,Te p.état.a» ut
i* improbiftmea quofqu* leniorem feiti luuUntiam -, aiC ldodit fucci epllcopo vacat.
Conftantlno fnpe 'poftuhrit ? aut quonam nxAo, fi cau­
fa erat de Gde A commnnloM inter Grégorien. A Oû.tm,
X7/Z StcitnJiMf tfijiiptf
· Vulg.
potuit iureOCus» A aâori», A rci, & indien fnftincre:
Χ*ξΙ. Sçcundinus epiicopus Cdftulouenû;. £«.
perfonam * Et G G regor iu· adeo fibi taveuicm fehtiebat
Clementium, ut nifi denofitum aberu'copu, non aude»
N 0, HifpatcnC rciio Setundinus » VI loco» non XIII.
ret epifeopum eiiiio *witare » & depoiiiion.: pccuaini tam

I

'

fuMvripfit. Qoodad urbaoe attinet» Fiiaius « Pom­
Inique ferebat arimo . tur Oei folios adwrabilem pro­
ponfur nullam huma nommu referunt. fatur Pfolotuaua
vident ïam r*qnifi<■ it » non veto aiiç.um epiiiop.itum ,
vel fed·* rua apoftolica judiemm 1 u: vel interpofita hac
C.at'aleueOa conûiadt in Luntama Celtic* non procul ab
juftUFma dilationi* mora, tam injufti iudi.i. calumniami
Arccbrica» btbtt q<ua lurrer Albrkdid’U· ■ ternie op­
A calamitatem, fine rovi miraculi expeMationc dépliè­
pidum tuiiie videri potaft , quod illud omlfcriet reliqui
rent ? Qyod G tam niirabtli» tandem . A nnferabilo.OGo
feoaraphi |q vetuftia eiamplaribua Mb. aee Catraleuceniem » fed Caftuloncnfem lego : <n Hifpeloufi ccg>e > Cacomigir intetituj inGijegorii damnatione, cur rem tenvan* ίο viiaCreaorli oruifit D. Hicronyniu* ? & de Ouo
(lolcnGt, fed ÇaftulonenGa» reftltModum eft
eav *n
D Hier·*.
f'.ibGriptmmbusxpresbyterorum reperio Tarrinum a Ca
Jib d« icnp G Inert relique ifi J. vetuft.or*»’
Quud a.iiera crudeli exitu illum vitam finiïfle, prodic
Aulone, quem Secundi or comitem fui/fe intellljp . Ca
•cclaf ia *i
ftuionenfes ad colpniam Salarlenf.m fpeâara dixit PH- p|w
t|
ta GrsgotUI idem Üîdoruj. adjrave* profefto feneftuti* morbo», ad
mu· , aprcilatofque tunc Cafari Venal*· · Caftulonam φ
varint A msximo» corporn cruciatui, quo» ab Ariai.i»
>»nri
conft»n iflime pollua eft , & quorum .-Icatric.biit Λ rei. i-»autem Juifie non procul ab lliicurgi Retie* * a* Livio gj»v i,b al
3uil« ourgaca . eluit V ia-it Oti>n oralem, laplu» lor ^apparet , narrante » Scipionem ab llflturgi expugnata .
et, A ad breve tempori» fpuipr.i, .qtta quod podea,
itanm Cafiut.inim periiile » & » Cerdubellq proditioni*
a<>flor< , proditione cepiifc . Fuit Caftulo «ntlquiffim*
»
eodem o'mirum.»nno, Sirmii Vi:» funflu.cll. <en(e<> re
feraultni oonaiitemi’l tepenti num illud, utperhibenr ,
Hiipatus utb», * Phafltgjbu* Gracia Beotia, non Jocorpoi** perimVhm » vt! iutentum , futura <alamii*ri*
nii· f prunum condita, a quibna oh foatem Caftalium»
exi.nl» apud eoa celebritati* in monte Paraaftb » CaftuloHatxe»
a .trua gia.euptr iidKium, quod m HifpeiiaOfio acci, difie ex condAxmaiione GreeioHi narrar »pud IGJorum
ma nomen inditum Siliua Italice* anebor eft . Fuit, fitu»
. ’
cdificiorum maguitudine » argenti fodiair» civium fraex Maicell no 1 heodiftu*. fit hoc tum livma fap.euna
A bonitati* laudem nite·» commenda· ; um «d Athan»quentia illuftrl* , qua ration* a·** ad promulga tonem
fii, Hihni. & A;i“.:ft>ni fenr.nuam0'um abhxret.coeviujelu, majore· noftri elegerunt» A in ea cpifcopicarum calumnia » indicantium mugi» acnd.t quibus Λ ego'
thecii am collocarunt Ab Arabl,bu* poftea avetla ei! > in
lubcntrflirnc acouict.o, qu>d .·» re ;m> gravi fe» non fit
eroeralt Hîfpanm expugnatione > vaftigia quadam ad­
alii»aude.’.ό·.!» h.tcmh.beri , quam ···, quorum eft pia­
huc axftaqt in ea» qua rune Carlon* I* vlej* dicitur,
vit A fan&f apud .vwn* p.aves*e< anilo» auâoiita*. O
ab oppido de Linar ai in Beti.a tribu» milhaiibu* diquan.o praciar.u» .n m.iim h .<t.e * temper agetcrir rum
Aana' : .novem yero ab urbe Bacia . ida>que illam cum
ecilefa . h qu-.d Solon obii» n fiibilirtida >
<apefi.»nCallulone eamdem elfe putarim .
da repnbl.ca apprime eon.Uife *b "abnur, hoc ipfum
Adducor- prmerea Secundinum hunc eplfcopum fulfil,
caihui.cc arere:·» -ριΰ-ορι in vimkanoi* aliorum epifroCaftiilonenfcm , quod Annianu· poftea «plfcopui Car_,__..........
....____ _
. .
..
.
fiulonenfi» Secundih· fuccetfor concilio SardicanG ftibicnaam ratione nullum m fja rep-blica fcelu» perpetrare- g
Paru.fle obm Caftufooenfeo» eptfcopum Toletano, ab eodem Rail *A raba , & V vamba reu^iuuMrl·
*·/>«< fail, λ·λ rfl . e««w *.·'·»» r’rfïa V# M;»ka »
prodi turn eft.
quod in pia i a. ufii caufa ■ B'» Colum t'bl pont nci
XIK Flavius tptftopus Eliitrinu/.
Vulgat*.
fintliÉiM. tt faoAuium am.n-iflimo » fed Λ oeimbu*
qui alujueol pietatis A relij^nn guilm habent > pro­
XIV. Flavius epiicopus Ilbberritanus. EsmuUia.
hanim 'ri » bi»Bu I?«: bei»gi*a>a coni·<10 ·. ut habeat
Etofti CC. MS. alji Flaviaaum » alii Flavinum <
aollnac Hrfpania civem. V ferinecomiicm » ecclefia epifed malo Flavium lejrf. Eliberinpm» *!>t, alii EiiKopuaa-, Roma legaium » concilia prafidem , & religio
berritanum i utrumque Gothice mdgit» quam Latine i
. noftra ccafein ictu iajrfliim, ab iiupofita calumnia vi«ecrum enim idiomate & lirana » hupia equedii decreta
dicaeum, & l'ai fi <<>»·»» n-><a b ber urn.
erfiripta funt . Pau fernu Spalenfia pro Hifpaletilts »
Illud ad eciremusi, id'rrvationa h.c cenfeo dignum i
Elborenfit pro Ebo/onfi* » EmgPetenA* pro Enteriten- ''
quod ti caufam hu;u· c<nclii attinet » nihil Inrareffe »
fia, eiafdem yennr more.,Non défunt tamen alii an»i·
M beata OCu»» an mifera morte Interierit > eu ni feptoa·
nulorei , in quibo· Illiberi inua , & illiberin anu· epifiinta anttanmoa, A eo amplius. fpeAaia virtute < An­
boou» dicitur. In Lucenfi ft Hifpaienfi IV loco fubgular. innocentia » ref). A preftinti fit!* , hinc'ft a lin
fmipfit » non XIV. Urb· eft lliibcrU a tcnipoir lpfi>
condii» Inretiuer t . Quod fi remuai r i» curium exG x
ut>oCaactZ. Gvn/mJ. Γοη». IJ.

V

r

CONCILIORUM

toi
•poflaJorani ratbelle* religioni» doârina , 8r epifeopanu digitate a D. Petro, five oju» difripulo fanâoCa
cilla priai· nrtoU epifcopo nobilitata . Ut hinc ellam
obferve*, euam alta fidei radice» efia « quamqoe antiqua 8t firmi*·!» religfonù fundamenta in ocdefia
bac divinltn* )aâ· fiat. Nec a* probabile Flavium epifenoam fapeemun» civitati· honora* « Cueilli arnniu At
dignitatem falitlter omelumquo confenfo obtlaaHlc f di­
vine* cate* fid·*, catholic··* roii<Ionem, Rodaana*
8c
doârmam, tam rerentl Λ illnkri Cuei­
lli a templo , pietate & fouâltate ranCrma tu* , ο ci­
vitate , β provincia dr regoo impia Ar tafel ..ter falluIi/Γ·. SI memoria prufortim repocanm· prifeu* occlefin
morem , quo reeeptum fait , ur quoti·· do dogmatibtu
erdefiu , vel de librarum ^uaoritot· , vel da quolibet
ritu , aut traditione con trover fia oriretur j a<^ tudielum
earum «cclofiarum, qua» viva voco , val epiftoii· , vel
miSa dlfcinull. apoAoli , fod Patrua pcafertim Inftituiflet v & Roaaanam In primi· ceterarum .matricem , Ar
eaput , tanquam ad vertmmuru Spiritu· fanAi oraculum,
· 900 apoâoli, 8t ab apofielit illa perceperant, ranfu|«rerur > ta. gravtifimo earum teftlmonio, 8r anâorItate
loipin v ac nefaria vocum novitate* in Ipfo ortu oppti«"«raatur . Divu· Irnwua odverfu* G noli ico* . Tradt'<
d•drjl yarfpltara arualbu'i , y«rf
-------- -, — —liaatat aaaaaaaraaa aat , fat/ ak
tpafalit / afin ant juui ap/faapt la aiilafilr , «f fattrfia-

apotoheam

,

.·

.

•
Λ ireaeei 1.
a. adverti**
herel*i c. *

OMNIUM,

f
A»t"t , f«/« faat apa/ait aaa diaarfa Un»· fr datatf(
(••t
i fia <ÿ aprfialm a»a uttm/t aptfalh nMtfrat ,

attlafat , aaa htat aaUaaa aa

tauat, ara aalaur apafaUta dapaiaaiar prataufaajtU
*· Uânaa . 14 ipfam dorait & confira*» vit advecfa» 1

•avarftM

/ >**Z**r WZ

Qulntoto fi de librorum di­
vinorum auâôrltate alfet conrroverfia , hoc efl , fi da
libro hoc, vel illo, an farer affice At canoolcua, orta ef­
fet difeeptatio, ut da quibufdam ollm hafitarunt non­
nulli, confilium Augufllnu, dedir, ut ocekfia* catholi­ t>. Ait· '<*>·
a. dt doArltapfrria fij/Aaat apafiail ,
ca· coitfuUmu*, «m nimirum , qua cathohâm fidem At M Chriftiaiifali pt-ptiiat databant, J
tradaraat
n
,
- ---------- -t ,
unitatem conftanter retinerent > uon vero eat, quo ali­
faibat at· am
tpfat
attiafit
ve tpjat 'teiaiar aaaaarUtabaaa
Vatda aa/a,
qd. hnr.fam fufpkiooodamnata e/Tent ral notae* qUOd
< par fail at , w<
<’** *, */-*,
*"··**·" aat aalabaat
f, nec in hi, cathoiira omne* ' eoofentirent , plurlmaΊ faataflarat raUafarabaat faam ifjaram Jarat»
runl catholicarum canfenfam probari voluit i infer pa'*•*•**1 y fatbaa auaadate agaut/bat , fiarat
te
, vera ,, «arera
...
eeram judicium
judicium fequi
fequi mandavit
mandavit ,, qua
qUB inter
inter
«·/»·< . Et
catholica* «fleet apoAolkn. Inter ea* autem cum ore le­
rud/.· ftaft· Romana principatem teneat , At apoltoliea nomine
_
per antonomafiam jure , At mento intelligatur t tum,
' »
£ quod apoftolorum pnncep» Petru* illa* fundavit , rc"
xerit, At rionufo martyrio eobonoftararit ; tum ob cer­
Z'ftMO'v* ·/ î
*·*· Jr aafaa apafali ,·'«'»>
tatu Chriftl pollicitationem, a quo HlidiAum «A. EfO
fnarat rrU^utfaaP ' aabit ., amaa rporiziai »-x**v.
pro te oravi , Petre, ut non deficiat fide* tua ; qua
• •admaaft , j^aaa iaad/daruat Ht fUlbut truam/
' muniti 8c ornata divlnltu·, nullo, errore fallit, aut fal­
U
I
aatiafat ? Et «4 Florinum fcriben» . If.a dut
litur , illi in dubii» ratholieA fidei caufi·, judicium pri­
•eXlim’Z
’ "' '*··
f*’·'" ’ />·*
mum deferendum eA .· ροβ eat» vero, reliqui* opoftolicl· erdefii· faa , ut Augaftinu* docet ·» auAorit·· eft
Elffvb.ur r»
tribacnd·, nec temere judicanduni falfum , vanum. Ac
irritem earum efle -judicium. Cum doÛrina i ei cur hufwZ traal tpfaraaa apaAf
tul conciiii apoftollco ecciefis llliberrltaaa ndc com­
probetur , ut de Romana ' prufertim , Ac ejn· legati·
interim taceam·· , Ac aliarum quatuor, apoAolkarum
r
, >w d/ftaattbat
eecl«fiar«<n
graviÆma auAoritate fulciatur ; intet< daadattaa prat/paar iatarl fua adiaTrrtirtT. ia
fueiwnt caim illi , nt cernimu* * dirue Valeria* eplNatiatUbai
fcopui ecclefu Cufarauguftan· · iaAitutu a Jacobo .·
Feli* Aciitano , a Tortato D. Petri difctpulo : Molenthlu· Toletana, ab Eugenio : Quiutianu* Eboeenfi·,
a R. Mamio , non apoAolorum , fed ipiiu» domini
juaifam
noflri Jefu Chrifti dileipulo , qui* tam exper* piem-Ati» afliru^re audebit ecclafla· tot faaAa* , fandorum
patrum aat avorum pnmepta , tam recenti memoria
tradita non agnovifl) * vel fi agnoverunt , quod multo
effet deieriu», nefario feeler·, Ac infigni impietate ne• lexifle > violafle , copculcafle · Hum Flavii epifeopi
Ililbcrritaniadmirabili· tum religio/ tum prudentia, m
eo potiflimutu illuxit , quod cum >n civitate «cleberrt- ‘
ma fummum ·> negor'um effet in continendi* in religio­
ne Ac oftcio uvium anitni· 'nimium ad idolorum cultum
propcnfi* , ita tamen fc gefletit , ut non minorent in
ai Çabalat
en evertendir laudent gidert poffit confaqudtu* , quam
multi alii m fubeundo martyrio gloriam: ut qqi omneaa
- operam pruno ad emolliendam civium duritiam con­
ferret , quo fi mu Iaera pcftea demoliri porter comrttod.u* Eiui enim confilin 6t opera non ambigo , quin Caoon. 4».
daarfaj
dum concilii huju< fanâiooibu· more* ger«ret ,'omota
aut pleraque
I iliberritana urbi·
idoiornm fimulnv
era everfa > atque proftrata fin* } quorum nonnul­
la fupeiiorihu, anni* terta obruta eruere Granacenf··, '
? Apollini» unum cum mufira iaftrumento j alterum
" Veneri* , tui ad latu» Cupido · tertium Lrffari pa­
tri» cum Satyro utre vinario incubante ; poAremum,
ut creditur a Æfculapii , omnia miro aiabnmta ar­
il/f-aa. aa npaftai
' 'a*fiaK.7<
tifitlo i qua fuiurno ia pretio habita ad .tanin »e•Ut parfaaaraaar.nt , babaarlt aamemoria* ia 'regia ejufdem nrbi» afiarlullati·
Qarafa
vanrur.
AM Ifido.
Huic Flavio fucceffit drvu» Gregor!··, q<
rota, ia pria,
■fart
mentio Conflanti! prot'cflo vieario * Ofio
<
___ confornicolwnw
, ferilibri
de
te , &
- ni vante , damiMfum
*
Ifidortra,
" ’
ati TWaZIieil ptonhei

T"

blaapbaaHana /aUtHaan afi t Sad',ΐΓ^η,Ζΐη
paanaauaiant . lafa aalar daijr/aa aa-ar-i tat»
'·*'* . ·»ρ·Ο opq/eZ/

-/iruy

<m Marcellino. refait : fed quid de Illice narrationia
(idea & auâoriiate lentiendum , «liai jam in (Mi fabicrlptione . Gregorium tamen illuftri fidei confalRoam,
& optimarum difciplinaruim cognition· clarirfimoia «
D. Hieronymum.»
ad cmiite» commigraffe , prater
,____
,_ja ercleli»
certam ficitin faciunt Romana
erclefia , 8c UfaarAi
nuity.ologia , qua ilium »» ut
u. fanflttm Hliberrltans

cetlmvTtieO.
dii*·· .
D- Hi»vo*ymwdeftrtpt
*»'*<·. I»
Gregorio.

i®j

A M P L I S S I M A

COLLECTIO.

ιοό

civlteita eptfcnpssm, k iienfeiTaiom cnli , ihrfqua dfean Λ Oboleo , Mnaicipiam posstlfscnaied Urfo , Genae ur.
•-c— agar ***·*· t * memoriam ceMrnri XXIV; Aprilia dobanorumrHUpalU, Colonia Romulea: Corduba , Co~
«JSL:_ cent. Illtberrluni eplftopatua fiam In divifione VnaIonia Patritis « Cnfaraugufia , kalduba i Taeda AM»· a
nZ^Î.M fi"· reporio. lk»evUr, ait » Aoe moeM dr^Mudaaro, ’ Gemella i quod afurpebent , ut imperatoribu». vel pr».
·«. AnriUi.
JosedUm , db ^fAmn· qfpar t»Mie · fnfignem, k
fidlbus'peovlaclarvm . vd Romann civitati blaodirwa-

tur, noram gratte aominn afi eifdem mutuantes. In C.
Hifedenfi da Plbiaria leg·»·» · *" Lacenfi dg .Fibaria ·
uttffmqua non rake. Det imoquer to la alTdam, ana do<lm» feptlmo loço ejnfdcm fubfcrlptio.

antiquam hanc dvkatem generalia Arabum irruptio expugnavit , epu tame· lodem opUcopalem Ferdinaadaa , k Elifabatfia rec«*<atholki in Granatam a fe
rsnpntsn trfenderrl , anoftdHa PP- Si«U Hifpani
auâocitate, k la asadropolitaaam ertgi , impqmgruat,
alfigaatla duabus eectefitf fuftïaesneis Accltaaa^k Vit»
eïtana, anno Çhrlfti Cia. CCCC. XC. II. prïawu ajos
ftdls weMepifcopaa Ferdlnaadw de Taiabera , en D.
Hlerohyad iaftltato.

XFT/lt fyivituu epifc^petiEihrttf/. Vulgata.

XVUI.C^int^anus epifeop. Eboreniu.

G

XV. Lilerim tpijctpur EattritMdtt.
Vulgata.
XV Liberius epifcopus Emeritanus , ZaoriU.
»dor NE TJ MERITA Augufta, nt e Dion» traditum et. k
«»■·»·» H potias ab 16doro , nomen aempl' a militibus eme- 0
’■
rtti» Augufti, quibus eam 6bi adlficaodi cura oro be­

Cyprianos
.dtol» a<<
Odclenm,*
plebemiaHlmaMcoaA·"*»· '

HtftarlaCem.

AWarioMs

Ciliati ad
*·’*·’· ■*"
fatboater..
D. Aagaftin
L > coatn
epift.Pannce.

neficio data eft. anno XXIII, antequam Chriftus nnfcerorar, Aogufto, k Svtaao Cofa. Merida hodie di­
citur. Antiqulfiamm Hifpania epifeopetum probat D.
Cypriani epiftola ad clerum & plebem tu Hifpania confifteMoa > M qud apparet , Baulidem, k Matrialem,
alterum A A urica, alterum Emerita eplfeopoa, ob crimtn idololatria dopolrtoe « k In eorum lorum' SabinMB, gt Felicem Tuffadboa . Cuius dignitas k amplitudo eo pervenit , ut to»L« Lafitaaia eftet metropolis,
illioue fubersM , at in votnAta CC. Gothis refer tor.
Pace, ONfiboaa, Oftaaoba, Ealtanla « Caliabrta , Conimbrla* VtTsnm « Laosegom, Ceuria, Sal osant ira . A.
vela, Ebora. S«d ea dignitas a Calixto fecundo CompeAallam ad tempus primum , dum Emerita recupe­
raretur a tyrannide Arabum » Ia perpetuum Ρ°β«*
translata e* /idcirco hodie epifeopu vacat . Ea eft
temporis k rorum basnanaram virifirudo , k Incoaft a otia . Patet
Paret in
ibus --.
ftantia
in faeris
facris ,, D.
L. Jaeobl
,------- milii
------------■p ----- f a—.om mmans-alloa
amin
sutam Liberius epificoptu Emeritanus
coskiHo A
Arnia
ten6 fecundo interfuit , na Florentlno diacono , k
l-lerfMwr, M fubfcrtofiffë eum 1. Arclatenfi crediderim,
quia in en plures ΗιΓρηηΙ· epifeopos fui rte prnfeutes
tradit Auguftinus, k exunes fubfcriptiones concilii Arciatcnû, fecundi , ut a primo fublatas , fie primo
raftituenrlas , Inter doAiores conveni» . Poll vero
vita TunAo Libario, etus diaconum Florentinum eleâum fulrte epifeopum Emeritanum , Inde intellexe­
rim , quod eius exllet fubfcriptio in concilio Sardicenfi : quare illIbartitanum hoc ante SardiceaTe , k
A relaie nie 1. i'uirte paraSum vel hinc comprobem
dum.

XF7. DfCfHttvt epi/copus Legsonenfii.

XVI. Decentius epifeop. Legionenfis.

Vulgata.
Extend.

_
.
A LEGIONE feptlms Gemtnia , Legio civitas nomea habuit ,· dignitate cpifeopali a tempore fere
apoftolorum inCgruta , & regni titulo port Arabum cipugnatl**>>etn ornata « nullum unquam metropolitanum
agnovit, prater Romana fed i* epiicopum. In MS. X1L
!<x» non XV l. iubCcripût.

XF7/. Jamttriuf fpifrepttj Sibarienfis. Vulgata,
XVII. Januarius epifeopus Salarienfis. Ente nd.

SeUeeseami.
’

Plia.irb.).c.j.
Asabsud M·ral. lib. so.
**P i··

Xmrwi.

OTHICS elboradlfia aft, qua Latine Ebora esFamp.M.U
Pompoetio Mala » & vatoftte hpidlbw . is J»liu Ub·»··*·»»
Cufarl oreAat «A, ruat lue infcrlpttoa·.
DIVO IU LIO.
Ut. IVL. E BORA.
O*. ILLIUS. IN. MUN. IT. MUN.

LIBERAUTA TEM.
EX. D. D. D.
QUO IUS. DEDICATIONE.
VENERI. GENETRICI.
GESTUM. MATRONE.
DONUM. TULERUNT.
Ebora ergo legandam «A , nop Ebura, at apud Pto.
lemoum, Strabonem, & ..Stephanam, perperam Eburam
Caraslem Bstirs, ram Ebora La & tant a coofundeates.
D« El bar a Carpetaaa provint!· ( Ί alabaram hodie vo­
cant ) alia rati· eft , nunquam enim ea apifeopum ha­
buit . Ebora ostem Lufitanis civitas celebris , frequenti
antiquorum regum Lufitania domicilio oabitiftma » eplicopar.ia dignitatem a tempore a po A olorum repatit j quip,
pe habuerit beatum Manlium domini noftri J«iu thri­
ft: dtfrlpUlura, pritoam ChrlAiano religionis annuaciarorem, fic-ut credi per «A , epifeopu n». Sedem hanc io
archiepifcopalcm Tea metropoli canam aravit Paulus pe­
n
po ....
lit. . k Sylvenfem ecclafiam Uti Cuffrageneam afligna...anno
__ domini Clx Ι»ζ XL. Joanne 111 Lafitani·
»_a—
rege intercedente.
Primas archlepl Tropus Hear Irus car­
dinalis ejus frater * qui SeboAlano nepoti daAiaAa In
rata· fueeertit.

XIX. E*tldHtnùtt epifctpttt Btffitemttf. Vulgata.
XIX. Eutichiaaus Epifeop. Raftitaaus. 25wad.
N MS. emendatioribus , Baft e tartes .· Ted Baitltenus
fcrlbendum. Bafti, hodie Bata in >«t|ra > parebat
ollm archieplftopo Toletano . Illius termini esftant Ia
divi Gone Vvambn. JU/z, Inquit , cevear <dr Moero «a
•/f“* Oefa* t /e pe eie , v/foe <e/r«se . Eptfcopo
vacat s poftquam Arabum tyrannides Ferdinand! k
Eilfabethn regum catholicorum virtute, k pietate ere­
pta eft , k quia ufurpatls, k detentis antiquis eius 6uibus per'Arabes, dimetiens angufliie laborabat , Aocitann ccdefia poteAatl eft adiofia , procurante Accttano epifeono Garfia Quijada , k magno Petro GonLSia|et je Mendota cardinale k archlepifcopo Toletano
diti mutante .· cujus oeclefia a tempore Ferdtoaudl UL
Caftell* regis jus In Baftttsnum prétendit, quouique
variis hioc inde fententils latis, tandem fpeâare ad Accitanum tempore Joannis Martini Silicei archleplfcopi To­
letani puflreme cautum «ft , refer,ato pire metropoleoa
archiepifcopo Toletano. Et quemadmuÂsm in fpirltuallbus Aecitano epifeop· fubjicitur , fic rerum civilium
prasfefium Aecitanum, in civilibus Tupdriorem agnofeit-

IN CC. MS. SalarUnfis legitur , non Sibarienfis ,·
quod magis probo .- nam de Sibari in Hifpama
omnes Geogrephl Aluerunt .- in Italia conftituit Sybarim Selinus , a Tra.eni, adifiratam arterens. Salartam autem duplicem refert Ptolemnus in Hifpania;
primam in Oretanis > juxta Laniem k Paternianam i
aliam in Baflitanis inter Blgue-ram k Turbulam: Pli­
nius SalaricnCetn coloniam in Batica eflê tradit non
procul ab Acci t hodie vocari Alcasar de Ia Sal In
Ateafvlorum regno, fcripfit Ambrofius Morales i hu- E
jufijyg (feitatis fnifte eplfcopum Januarium . Sed ego
sMgis potems epifeopum Botica Salaria fuiftâ , quam
l.a fi tan» , quod Botica civltae fuerit opnienta , k
colonia Romanorum, ut dkit Plinius.- altara vero exi­
guum oppidum breviftimia termini» circuasferiptum . Ia
cadkibssa ecclefi· Toletana legitur , Januarius de Fiblaria , k Fibularia . qea loflio aon temere impro­
banda t aam Celagurr'"1 > Fibulariam nancupafte vete­
ras, taBla oft Pttnuis, k adfalrte in hoc GoskIIio Eucarium prmbytarum da Fibolaria feu municipio , *»
presbyterorum TubfcriptiosUbu» apparet .· olim Hifp»·
wt, k Italos , urbium plurea duobus niincupafta nominibus , F lini us tradit . Et uc omirtls Italicis, Hifpaakas rocsmfimmus . Olyfippo dicebatur k FelkHas
Juli·.· Ebara, Liberalitas Juiis .· Attobl , Clarks* Ju­
lia.· Aftlgl, Augufta firma, llliturgi, Forum Juliumr

I

Reftdentibus etiam triginta fex presbyteris
aditantibus diaconibus.
ESIDENTES presbyteros ratullt notarius, quia fimul Cedebant cum epifcopia, tam in Hifpania, ut
ncilio hoc k Toletano I. admoamnur , quam Roma , C«uciliamTa.
ttftatur D. Hieronymus ad Evafrluaa. Cvr/rvw, in- Ι·μ. s. in
-iult, eiitm /o ercZr/o ^ewo pretiyteri frdtM , t? jfaos P»»me*e. D.
λ
Jltuent·,
litet funintim
Atilii HUerfmt- "terony. Io
dyterer ss/eocc eplftep* [tdeee dtnte^m
Tanti *Ν*··ί·Μ
merito habitus presbyterii ordo Temper eft. Quare Afri- Bvagrtem.
canis apifeopis, fingulari religione , faaâkate k doArina praftantibn» , ia concilio Carthagissenfi IV. eusâls vifuin eft , ut epifeopi ia qqolibat loco Cedentes
ftara presbyteros non parerentur . Patres quoque Bracarenfes ftatuerunt. <A rfer/c/parorMo/rr /eraM/ aaew,
Zo
eperiitu , rpif.epit ftrnire neo crgweotvr r
go's jtripten efi ; ittfue «r Z>vrz«eoter z< elere. At di­
cent alii oec in concilio Carchaginaafi doet’ai, ut praa-C····
Car.
brceri fed taut in conciliis , cum epiCcopis i aec a* hue ™**· ·♦ *···
DliberriUno «rui pOlfc . cum magia ad peomuleatioaem »·* .....
concilH, de qua notarius teftisnoniam publica fide
fignabat , quam ad coaAtenem' concihi , k interiorem '5'—— -···<
fettouem Illud referri debest , referendum ronTentio , Id Γ, u^
ipfetn tanieu in concilii* u fur pari ax concilio Ream no, ) ’
Cub /

R
«

107

CONCILIORUM OMNIUM,

«o»

tub Hiatio papa liquet, fic enim incipit > Ha/obvr//·»·^ IV
Ζ.ο*,·μ«/ο·»ζ Λ Ker*}»
Carols AatoaiM taw
Inteernr pm^yttrit, eel/mUte,
d'tteeiintn Hf:
H<fpalim« k lllipam ‘ Car tula Csfari la Batiea, Mar­
chera hnde,
·
D tkStrnt in fiiert jtrit. Rv»«/ <w M.'tt'efam <ilc. In H itpan-a quoV. aor.Mior 4» 4de!?. Farfan Artiji, MM 8t Jtalieuies vocatt an Plmiua .
·<· 1· Bank· Coi>» id receptum fetibit ifidorut , ordinem fcfRounm
cus, farra-dia, dr Ortelitu tràdaM.
<r tertae n
:»o.Jn £*·*- «piftrrporuiu » & presbyterorum esponen»
VI. FeHr-Jir,»! 4t it··» . Cofat Atngua a Valer.
sranit «On- ait e fafle Je jfJtprr tptfrr^er··«·: prerkytrri e Itrye te­
rere re/iaretl , ,n».
'fefertt fnart ^rt'tpelîtenrr
Max. A'tiuga . Fli. Attubi , qna Ctariraa Tulia , sd
conventum Atllgltamam , non prooal eb Urfo > hodie
fleferit -, Et. rsoft· alia .· y/ryar taeett eaf J· rflfiltjt sw.
trf.flit à.'ri·' , pet 'ht'·:··!/ iajnaiifea·^ tetfrfeureai
Call il Io de Teba.
VII. Ltt it.feff·. Accinipo Ptolem. in Batiela Cel­
ticis jnxta A nani fluvium m cadens Celtica . Plinius
setts, velue apifvoporum , dr preabytsroruaa mialftri,
duplici pp.
vili. LiitrtUft 4» Xbttrtt·. De Eliocrotn, Lorca in
ver cot am epifeopis (edebant, oec corae» presbyte ia,
Rstica, come* fuit hic presbyter SucceC epifcopi Elio
nili illorum prsreoto. DJacanar., (■ inquit Idam concii.um Cartha^lcenfe FV. ) pnelJttt leu ’êhrte pretryter»
croteafis.
IX. Jomvav/ar is later·. Duplex Lanrarn , alterum
(reter· Quad it concilium Nicstium finxerat,
aar__ »
-V_ _ __ r J--~
t·__ _ ·_
---- . .. —
■pud Sucronem , tibi pugnavit Sertorius , alterum Bâ­
ti*· , ubi occifus Putnpcj filius.
r'eteait X/ χν/r aerrw <·«« mit kh fufi.eeat tgt\ p-fl
"trr tfni·, entre , ttft: tfr Jitttnat. Subfer ipfe.unt .. X. Jateeavrer terta . flarba Antonino Ia Batlca,
e dsrn dereto A funi epifcopi In concilio Lnodiceno,** ■arta Antlcariam.
XI. Viihri··! iittr· . In Batl-a , Cabra dicitur .
Ga'luam in roncho Atelatenfi II I» ;>-·»;<<» Jiecaput comitatus de Cabra eouficeru Sinagii epifcopi Agahrenfia fusile putarim.
P^f··
*7ar»a*;«r tif.-eJeai Cbr uj GelaGus
XH. TAsfr · Pit.
XIII. Etuiari·!,· Mrrhifnt. Fort· Calagurris, nam
intelligent diaronos ,
'e prtkyefrie
in nummo Augufti apud Go tuum legitur
MONCALAG. IVL· quod ab Augufto faaa effet muni
clpiim.
XIV. ry/wjsv» rtieJUaa. Forte nue Sclambina Ftolcn>. hodie Salabrenna .
cin.iarum. ctfi aliquando, Ronis ptesbv’ercs, ut dieXV.
V/Orr t>lra . Gaditani couveem» fuiffe elt PU.cnos a tergo epicoporum in con-iEu ftetiile G,t tra­
alua fbifan Moeteemyor ia Batlca, quindecim lapidi­
ditum In R.'maod cnitu prltno fub Silveftro, cfei aidbus a Corduba
....
tr.iiTc dicuntur Cor.ftantmus Magnus·. A Helena, atqua
ΧΛΊ. Jeaeer.ee tW. Urcl , aliae Virgi, vulgo Al­
Culphuinijs, homo t ut voustur ) Chriftianua, it Ur­
meria. Januarium comitem fuiffe Cantom epifcopi vir­
bi, prafetlus , hicordo obici ratus re’ertur. Daw tn.»
gi tani crediderim.
XVII
te· Gteeélie. Martoa hodie, jnlin* duplici no-,
ttxa>r.ty & epfVj (anfl.'t.i:!t , Λ*
mine Anfienita i Tocci , A Augufta GenstUi ,.ut: te*
Λ» T be 'reran japraj/flerme Pr·1
. Q Uai-ir Plinius. Corneo fuit Leo Cameriai epifcopi Tuc
ritaai.
‘
.
_
XVIII.
Ce/lt.'taa Csftulone'legqndum ; Ca»•pift'pt, i3 slttf.er rtulre..·/ t fen:.'- v
iett,
lona Ia neu in Ruika. Comes Secundim eplfcop* C*____ ,v___ , In hoc tamen modefle tic geiferunt

ftuionenfn.
,
„
_
XIX.
L· v*e*z»r Λ Dreis*. Forfan de Brana , Φ»>®
conventui Gaditano edAribit Plions»
XX
1*...«. >*-?*
Eadem qua falfo Batarid apad
Ptolem. Baria in Cicerone ad Ati.-um , Varia apud
Plinium, non prix») a Vug:, nunc Vera.
XXI. Enrtjriiet itiit. Ptolem. iu Halica, forte Vu.
Unueve de Ia Xara , in cujus lapide feribitur Solienfis .·
conventus Ccrdubenfis erat.
m.'iw f.b H'l.irio.
XXII. Clematteaet ofat
Co Dominabatur Offigi
Cum triginta autem A fex ore«bvier-s idfcd.ifc in
Laconi uoa , conventus tuiffc Cordubcnita docet Pli­
con dio l<r,bit notanus, an msoirr-eo turn eft , tot fanius ■
ccrdoces ecclebam Illibcrritanain .............. liabuiffe ( ra­
XX HI- ffvtyv*/ Certiep. trrf'
tior erat tunc p’Csbyier 'tum nunici.is / << : «' "‘s pro.XXIV. Jel/taei Cerduka , tounei OGi.
v n.'is, quar.nn q ifiopi con iho 1H1 inttrctmr , du'.s
Aliorum duodecim presbyterorum nomine , teespopresbyteros a-iventaffe, ut ptopri.ro e.iCopim copsitsr.nii iniutia periiffe non atnbi.40, ut numerus triginta,
θ & fex compleretur . Ex horum tamen tt epifeoporum
fublc ipiIonibus palam 6t , longe lateque propagatam
fuitle In Hifpanla hu:us concilii tempo e religionem
w t;i>r!iaf::<urn . Çb »rr Oho
• > , r·
Chr.ftianaui, cum nulla fu regni provincia, ex qua aux
• dr· ta·.·* a<
*■«"' fl no*
upo CrrJubcifi
pii bvter, aut epifcopus , η· η adveotarit . Pra>bytei liners A leg» r ΐυπί» ·
η·< a>:cm qui huic concilio interfuerunt, duplicis ( Ut
feu \ sé>< r t ahcr Vin emro».
cia.’i .uni
ir< dixerim ) generis fuiffe agnofeimus . quofdam epif’,υίη,υι papa , <uu* Lejiroa
ropetum comites ex pr«-'epto Lucii pap· · alio* vero
: \ I. <*til uavit . ‘«ni T auvel V pari os fuorum epifeoporum , aut tanquans dol’,>tentir* > rhil'opum mint ,
fl':na St religione praflantes eleûos accerfiiofque fuifZ. m
er ■ dercm & où ■ <pd
A
G *b eolfcoois . ut concilio intereffent . Uirorumque
fub eripi 1 onca induan· decernendi aùüoriteté olins pres& i't
byicrns non caruuTe ; aliter enim quotfum tot ipfonutner jM
rqni fubfctip:ioues J potui: enim Chriftiatsi populi ca■a habent
lamcas ,-i<nperatorum Ethn-orum tyrannis, catholi­
emen tnr a funr , ic pro »· ■.·:>··
corum epifiopirum relus , presbyterorum doâriaa A
IJia.i r . ..m au em rtuonrum
pietas , A omniim tandem propagande religionis (lu­
( ή ii eiuldam .eru’a ci-cum
dium , confultationem presbyterorum & judicium exdta“.:;;a quatuor lu de ne.eff
nol.ere ; quod ufu confirmatum fua «tare feribit Ifi- D lûdoret ut
il p»,'» COBtre .lu cni adji.iant-r, jux.
B dor. S . £1 re- er, ait ,
4e jeiieu t rp/jeeperem , libello de
flitu.i >oem
xodo rela.
, oui atfi -uunt, defi'. antur,
bread, con­
nln -u·. nui'ihi inter'uerunt &
■X ûf.,“ A Mbff- 0- Lau-n -i,
■ er altili & i-fir.trt pegirt. Et mox, Sttfae tnnt! , cilia.
fubfct ipfcrunt · «’ fi
e <· Jt ret.^t.^t/n rttrta.lh Jtket ·> jpiritualt erJruSheirt , b malum rtro vcsulbfltmv ,
b ecrlef;». Ί vlaianx
n- Iwfwl ·* certlll· » ferit r^reJ/eninr < rrfiJtTl,.kfi· lirgeilen ’·» . h<K o,^ne·
e»ll v: tamcn tn au
krf nHqnibt,' p-atkyter/r !» ttritltr , feet neetr.pei/.-ear t . <4· · ·
de t-pars,
*»< prtittrr!. irnr-artiet . Qj « puftca , vel decr«fc«n< u<u<'rrnitnit Antoninus , iii
te eonimdcm feniliure » & doûrma, vel audo epifeoIn K.rt\s eft , Mor.toro hiu
pcinm numero, fufliffme in>erdicla Cent fol,que epif­
ι·ι i’iaitb..·» a Corduba dift im
copi, A qu.dam Abbate» facularas ex |an;a confuetuRipe.eta fa-dciato'uni · Er
dine, co pr.-ileyjo utuntur
D» diaromi quoque offerebatur cecafio differendi ,
*·' f.f : *' *
,-,-rr HiiraM üffun*
et’tiif ΑΠςιΐ»*'-*” >e'- 1
11 ‘
an in ccck Galbe,s conventibus confulendi , aùr decer­
, canut Oucatua <*e Offna·
nendi auchrlisten* habuerint <* Et non habuMlè magie
-, ttrt ^er tit I.htr-i· . A ' conventmu Corpuio , quod nec ic lendi privilegio, ret fubfrs bcn.ii
fpectara lUiturgi ftrib.t Pl r.ua · Andujar
ute'cntur , m vi -t «feretcur alicu'is epjeopi
Sola.
presbyteri Roma de bis fol-m <ii. tur In esn na, qu.-td
pontifex’Sihcfter·, Conftsntiuu, imoera-or, i.arer He
j-oa, A Calphurnius Urbis prirfeflus mri.etfe.ic ' portqusm snim ι-anon retulerat, utmierm fe.i.tle, prater
epdeopos, A Silvellrum param , lubi. nxit
I *· e· w
tr-e Celfkarriar , frrZ Gr*ti '1 , S? tr/treC^ i
, V
Iriit ireftfltr . Nam illis abfentibus conflat lerhff·
pteibvteros, Aadftitifi* diacunos , ex al a con.iii · Ro-

ban;

AMPLISSIMA

ιοφ

best «tat bi» otm>W Mgotlto * ralnshrbo Impediti
coadlll» Hdpeaia adofie aoa petioM * dtaeoao* taa•neo» Vlcarto* * k Legatae fuo aomia* nd concilium
saittar·,
poft roUq··* optftbpas i*d*be»t, coafalebent, decidebant * * fabfcrlMmat. I» eoncilio enim

qui

COLLECTIO.

no

ant unqnam in concilii* provinciallbu* » vni genetalibu» * lateretib plebea» potultie dicat * k ejus judicio, .
ut «ccfefiafticorum, cutu oedefia treflari , k dUfiniri t fed ut auribus exciperer , qua catbolka ecclefia «pif-

copi decreverant
decreverant *» ut
ut re
r* k
k opere
oper» poftea
poftea ax«quar*twr
•(•quer«twr .· .·
copi
primitiva ecclefi.·» patre* t quod k hodie ob- .
Toletana III. fubftrlpfit psa Poee· eolfcopo Magaloaenfervant ) congregatis omnibus fidelibas In ecclefia, re­
t Gonefia* archldiacoaa* ejadnm oedefin (. tunc pmuea
nuntiare palam, quod dia conftituHfcnt .· vaque refar* errbidincont non erant praabyteri ) tt pro Pelagio
nunc latio promulgationi* vim k auflorltalem habebat .·
•pifeopo Nramufeafi fabfcrlpfit Valeriane* archidiaconua
liabat a notario, ex-cuja* 6 de decrete omni* concilii
efafdom ecclefia. la IV. pea Carterlo AreavkenG Oopendebant. Puifife autem hanc concilii noftri I Hiber rinmrfaa archldiMOM* * k pro Solemn!» epifeopo Cartaoi reaunciatioaem * notario faflam, inde colligitur*
cefonenfi Donaellu* ardtidiaconu* .· pro Genefio Magaquod in primo hujus concilii canone » ut ralarant CC.
faoeufi StepbMM archldiacoaa*. In V. pro Mvruntloo
MS. addatur > Placuit inter eoa : Λ io principio ant*
epifeopo Patrua dlaeonu*. In VI. pro Antonio eplfcocanam* dicitur r Com enafrdifent fenili C rrbgitfief/f·
po Vuambe diaconat, k pro Maftracio epifeopo Valen­
reft »· urclefie lUiPnrritene.t Art efi Fetir , Vt. rrfiAentino, Severinus dlneoau . In Gallia item rwrptam ex
tipns rt/«m XXXVI. peeetyterlf , nAfientiAut Aincenlconcilia Lugdùheafi 1. apparet* in quo fuMVrlpfit AfteAur , « nmml pteAr , «ra/wr/i rpifrepi Aeeemtnt . Qoa
oaiu* dlaconua * dlroAu* ( ut ipfe ait ) a domino meo
omnia Indicant teftimanium eti* notarii. Nomina prn^Mariano epifeopo ecclefio Vaieatina : k fic in alii*.
.fentlum
Quod cum in HiQsania aliquando indignum «ecfeliafiica —
ι«η»ι·<π epifeoporum
«p,,»wpwr-«n principio olit» prafigebantur ,/
au&orltat* vifum eflbt, ut mlalftri , cum macoribus k *>quie cum numero perpauci elfent, incommodum id non
pralarl* Interaftent, foderent k fuMcrlberent * ideo inerat, nec audientibus, ner tegentibus grave, fi ea fide
‘ ut epifeopi* fi negotii**
notarii egnofeerent , qui concilio interfuerant, k de­
Cqacr’iq· S-concilio Emeri tend CMrtutn eft*
■eritralec-r. aut debilitate » aut alia ratione prapediti concilii* I»
creta firmaverant. At cum in general.bus conciliis , k
qurbufdam provincialibus , incremento fidei , fidelium
‘ teratib non potiant* fi Vicario* mittarant * non diaco­
epifeoporum numerus crevilTst , n* tot nominibus re­
no* * fed presbytero** aut arch! prêt bytero» eligerent.
citandi* molcftla in principio lefloribus crearetur, pru­
Diacotxu aatem, quo* interfuifle huic eoncilio notarius
denter ad calcem illa , additis fubfcriptionibus , rejeretulit* Vicario* non fultie* exiftlmerim* quod adflanfla fu at.
te» * non adfidente* renuntiaverit.
Sed tempus eft , hujus concilii decreta * non tam
Et omni plebe.
no lira * quam fummorum pontificum dofltina k au·
floritate , l*n£.ifiimorum conciliorum fenflionlbus, an­
Cur d» pfefa »»W/» /a fac treeille Ζβ//Λ*.
tiquorum patrum fentcntil* * k divinis ecclefia tra­
caput
xtr.
ditionibus , ut vetuftiffima , fic k catholi'· apoftolicaque doflrinn, k pietatis plenilTu»· eft· rrtienBSIT* beatiflime pater* Ut bine aliquis eant erro­
ri* mtcuiam Hifpenin afpergat » ut *o teiopore*
damus .

A

DE

CONFIRMANDO

CONCILIO ILLIBERRITANO
B

R

C Cum certis prnfcrtlm D. Athanafii monumentis fit tra­
ditum , eumdetn hunc qui concilio huic interfuit k
fubfcripfit Ofium. oborta Ariane hnrefi contra fecun­
Dt hir qit ροβ beptifmum idolis facnficent.
dam trinitatis perfonam , omnium illum primum Silveftri papa, k univerfi cooeiiti NIrani auâoritate,
Nicanum fidei fymbolum coocinnalTe , 'k
k principio
principio il
U-­
Placuit, ut quicumque poft fidem baptifmi fa- lius prafixifle ( a quo illa pofthac in c;-„?"_
conciliis reliquis
lutans, adulta state, & ad templum idoli edendi fymbeli manavit confuetudo ) additis
-*'■-· eaprefidolatraturus acceflcrit, & fecerit, quod eft fius hi*, qua ad extinguendam arcentem ab Ario flam­
mam de confubftantlalitate filii cum patra videbantur
crimen capitale , nec in fine cum ad com­ aecefiaria . Kt cum de Spiritu fanflo tunc suilla effet
munionem iukipere.
orta controverfia , fi mi ha , aut eadem prorfus de capfa ad aflerandam Spiritus fanfli divinitatem , nibil in
Nirano fymbolo, eut concilii decretu, fpeciatlm efium
Canon I.
Entendalar.
teperimus . D. Hieronymus iliorum refellens fententiam, qui faventes Origeni dicebant ,
/«■**«dZiwui , fuet
Nicene
tetigit i
tttttn
Dt bit
ρββ baphfMum ùtohs itttmolaverint
Ariete , t/emeefrt nl/get Cf Odgvwav fi H~
lier Jegmete Meétfiù , fdbcrt .
.erAiteerfn* ettrtm
Placuit inter eos ,- ut qui
poft
fidem
la- TA*"’”''
.
«
-----—- -baptifmi
· ...
c. <r iJctrt» ffirthtr fenil!
lutans, adultaætate,, «w
ad templum
MUipiUIU ,UV1«
idoli idola<wv·—meiefinr tfti
m ,·ιιΛ frntj, fy^r /«</*».
*- *
"■ '
- *■
’
»/· »/01 fiirntittm first, Dr Arte, inquit »/■«<, ure /e
traturus
acceflerit
, &
fecerit, quod" eftTFÎmî*
Orryrar gurfii» feit : sit Fibe , mm 4, Spirite Senile ;

Vulgatus.

Cetra Λ

D· Athaa. In
«piftol.adfolitaritm rtt·
agtAtti.

Unent· fiM
/y»t*l<nene.
tillit fttfigO
ttf»·

D.Hferaaym.
in ιρΛ *f.
ad Pamaiachium * O·

principale,nec in fine communionemfufeipere.

Aprftrlerunr fynUrtnm cur netrrt llliirrritenl initie
kujut Ctncilii e miferini .

CAPUT

I.

nerrufrreni . D. Bafilhis poflquam Nfcanum fidei fym- _ _ .
bolum retulit » ut fabfcrib«ret Euilathius Sebalia D
***·
epiieopus
Samiet /giter in iet fiAe , inquit, rrli.·
gee uniéent felit dil.grntrr Aetrrtninete funi , eùe est
trrrrilirnrnr nnrirrnnr , el/e eA »r»unrnitineret . rro-

ST hoc in more potitum , inftitutoque majorum,
Clemens peter fanfli dirae ( ut bene noli i ) diutur­
no ecclefia utu k aufloritate comprobat·.m < k genefe/ite
­
, frepteree
awt< rftl
tuit
ralia k provinciali* concilia * fidei catholica profeffle , /rd eJtnt fre^rtuium mtntiht" fetient et eelit
fione fymbolo apoftolorum tradita & confecrata exor.
•Heflnt ix/idd ίηφι J, Sflrtt» feefle tntrll'H*'
divi : quod ob illorum eft harcticorum vefaniam inPevleti* srr» arrwr/a UnaJttelti fote/ee fe fe n.
duflum, qui adverfus pracipua fidei capita , k receruerunt , gu» fuiAret feintent -fi An,
fda a fanflHfiml* pMribus catholica religionis dogma­
fentineter ffire urr, ni HIn fu! i„fie Ar)i metutenta , perniciofa* vocum novrtatvi excitarunt . Et cum
......... munit, funt.
te ...
fufefrrunt , ....
uA prrnicirnt ..........
rtciefinrutu
a* 11
“fi··. *onci,ii tempua Hifpenl* difcipllna apo- _ Gregorius Naalanxenus refiribeo* ad Cledenium
, .
- ------------ · » pertaA v
’ ,b °“ei «roris labe * finguUri t fpi<Uum k brevem
catholica
fidei
traflatum «b .‘----------- catholica fidei traflatum
Dei beneficio ( cui immania gratia k immortales ) k
io requ.rentem
AA/ungeetrr, K? enfuprr rrniteen,
Pyt* k integra perftitilTet ,· idcirco apoftolkam fidei
r»z tA fueA et ilb,, Nicano* patres intelligit , mtnut
profaSoaem a reilgiofiffimi, his patribus contuito fuifplrnr A, Spint, sTuuile Aiilum rfi
ruent em nnndent
fe fihntia pratermitiam , tum rationi , tum prudentia
or/fdbidi
·Α ja* **
k Uaaitati epifcopo<um magia eft content aneum .
excitata, abnegataque errore nefario per Maradonlum
facrofan-

E

*4Cl*.

iannn iB
pn*c. Crat­
Coaftsatlaepol. · c··. t
D.inil llb
Cyril.t*«pili,
odNtftorum

ill

CONCILIORUM

OMNIUM

113

S»Htu» divinitate , ad nam afierradam ad- ^fieefe firmandam. Prtftfit-ttfr
dira suae In concilio ConfiantInapadfûn· Ι· Λ fvmbophtsiao toaea I» ia eo edito : Qui ex patra peasadlt , nae addiderant
rvvaexZiT Dutet/fieref peepefitet ; net edjeeftre Λ/
tunc patra»Spiritum fandum praaadam etiam aa filio,
tine» tellement , et perlier tu in fiegeiit
Com. Chairequod illud a» tempefiate ( ut Bafillus tafiatur ) bare,
rleitetliee, eel ittd per eeefifitter »! ftnierrt lettre»
<··. aftiove
reneen/nuter :
fi tnmlhee PL ACÎTported veso fie
, CoaftaMh ilei non negarent . Poft autem run in boc hsrctici,
•op ». fbi- Cruci profertIm odbisdiflant , AleaasKirinum concilium
addidit Idem Aurelius.
eidetor toritett vefir» , fee»»
tentenlitnir eertrnr retitner : nt hint temnem profrcaifione feu coL (at eft auftor Cyrtlhs· ) Ephafinum poftaa , Chairedonenfe. Conftantloopolltanuui II. fit ΓΠ. LatarananA
UHU, toner II PL ACUt HJT Itntenter. Ah enenthnie»latio. I.
* Ceaftaatlavp. ii Florentinum ( ut provincialia omittamus ) Spiritum
freoii d/Heni efi, Hetittter . Lett/ netoner reeHenU. Jn
NnAum a patre R filio procedere clarius erpeefftruu».
J · »· · t T·
poflerlori vero 6c. Sienim hoc fratefne acceperitu, de­
Lstevaacnfe
Sttnptr enim majores nofiri ditiae ejnfdtt» tanâi Spi­
sitae facile dilueafeet .· β autem hoc facere notueritis,
fub leaoc. ritus impulfuaflhti Audia omnia, curaro, operampiadiffident ia ve ft ta facdle innotefeee . Cunque recitata ef­
111 t. V °· dufiriam, cdgitationam, mentam denique omnem ao de­
fet, ab omnibus eRlfcoplsdiaumsIl, SATIXPI ACET,
fixerant, ut unius fidei , unius «cclefia, unias Chrifil
hoc fiat. Id Ipfum Hlfpanorum concillaruoi aiu rece­
pruclaram sb apoftolit libi quali per menus traditam
ptum «e, Toletani 1. Cafarauguflanl & aliorum- Q»em
hereditatem, quam temero & Impio expilare conaban­
etiaa roorem In habendis Sctsatuftoniiiltir , Romanos
tur buretici , fartam ipfi , A teâam religlalïŒme con­
olim obfarvaflè , ex his Valerii fifighs , vel notis 'IL
fervarent . Et curo Hifpanla non tam novellis he ret iquel. Q-D. E. R. F. P. D. E. R..V. I.C. que» Ce Ule Incorum commentis , quam tatiqaU & invetetatfs idolo*
terpretatut * Quid de ea re fier, placeret, de sa re unirum fuperfitiionibus , ob rocencem fidci A Evangelil D ver fi ita ceniunruat. Sic Ulpianus cum fcnatufcanfalti rn*|.*_, ·„ 1
protnelgatroncrti , tenaeius inburetet t hlnc religiofi tt
de petitione hereditatis formulam referret, hac ait p«ft ιΛΣ ¥Mliu„ '
ah·. RUOD.F/KE/. PLACgfiKT. D£t j^B. ■ A. ^E. ,».VP.te/
fanât Hlfpank» «cclefia patre· , quidquid vitibus eni­
ti, eencilio providere , A euâorftate decernere pomeITA. CBNtt/efiUNT. ttpoftea. PLACANS, resf·- veri pridie
runt , hoc omne ad prafantem Chrifllana rei publica
Ü» en preci» rerent venditarent pete»/» eferar ne» elfe eài· Ida» nxc
ftatutn , ad evallendas fcilicet defixas altius eas id «do­
pendar. Et alibi: lient PLACERE { » finkat beeredltae
lat ri» radices , fingalari pietate, A prudentis accommo­
perii» fnifet , fi adverfut eet fndicatu» efec , prefldfu» lutm Vert*.
darunt
graviflima his perna ptopniita , qui Chriftlaan
ad ter. Cicero.- C««s finienti», inqait · gvavjiw» Al­ IS*m placer*.
- religionis myfteriir Initiati , & jam «tste , rationsqo·
terentur, PLACSfiS, nrlh, dtfunt reficui, It cum de Citera «pût >.
adulti ad templum idoli accedentes , idolum pro Chrivaria Scnatufconfultorum conceptione verba faceret. Hb ,. ad At>
fto. befirio feelers, fuanmoque violat· itero majcftatls
fuatner aurai»» fenera Jvnt , fnditte ; /n felpui perfraa- tkum Ideas
tn oral, pro
crimine adoratent.
tone arare nrajeru» Heluatur allfuld de Itfihut : uniae rfi
Corucllo d*
hujuffdl t PLACETS icgem ahrefaei, ut
Catille,
majeftatç .
Marte Jvlie caafullhut, fua leytrent militare» Impedi­
Placuit
rent, ut ahrefarduiur. Nec hane folum formulam Integer
abfervabat ÜMtuii cum efponfa dabat, aut decreta ef­
g·* verti, PLACUIT, Wzj qsri w/irr r/*z /·
ferebat In album*. M & fioguli fena to-es, cum eorum
ieateniic rogarentur . Valet Ius Maximus de Scipione Æ.mi- Vsl Maa.lib.
Hano- Idem, ait, tuae Servitu Suipltiui a»lhaf
Au- i «· ♦·
C A P U T. IL
C rtliue Certa canfulei /■ feuntu eeatenderent, uter adverfut
Viriatum In mfueii» mitteretur, a» t"apna Inter pa­
ÜÆ non natur» , aut divina lego confiant, fed
trer tenfcrlptae djfenfi» efet , amuthue poenam ejur feaqu· humanis epifeoporum placitis rogantur & abro­
tevita Inelinaretuaprxprilentiheu . Neutrum , inquit. uOhl
gantur confiitntlones, per verbum PLACET , de­
mitti P.LACST : paid alte» nihil habet, atteri alill efi
cerni, vetus mos. Quetnprtnium inetclefiaapoftolos ufutLacas aft»»« parte in concilio Hlerofolymitano , Lucas refett. l ene
*JPLACUtT eftjttlee
ftehteiLtu te» en,»
rh~
inureretur, abr/nuit. Quod û oiim in Senatu non quid
ftrt e/ntt. Et pofi alia PLACUIT etdie telltÀit ie
inft.tuendum, fed prohibendum quid decerneretur t con­
enent. Et poftaa : VlfUM tf tf/rttei 3.-iit © ntUt,
tra pronuaciabant ; id aft , NON PLACERE. Cicero .· Cicero lib »
Illa autem quoad fidero attineat, per verbum, PLA­
Afaaa /tn feulent!» Alertant»' , cum
*" Verram,
CET, vel, VISUM EST, In conciliis non eonflituunftàet tfti, dt ahfente ]edil>rm nullum fie-l PLACStur: fati per verbum, CREDIT, vel , AD ISTUM
! β A puideffri ftfliitl, id rutum tftNQH PZAD. Athsnaf. MODUM CREDIT SANCTA ET CATHOLICA
CJRE. Idem, w/fi bee ipft lea, fu»m Caere Ct-nehue
in prine. Jih. ECCLESIA. D· Athanafius de Stria patribus adverfut
tulit , ,bfi/ttffet, decreviffem, fenalul NON PLACETS, JJm,
Cordt fjrnodi, Arlanotum herefim decreta fua promulgantibus : Nec
idjudirlum de Sylla haute fieri . Livius. Durent fenutue , atliaaa..
Arimiat A rtnfelene , sit, ntt d/tnt, »tt aetnftnt addiderunt ; fed tn
Inquit, Tnhuner plehe NO N P L AC
ejufas milita- Llviat j*.
Salaucia.
orgeTZ* tnftlo t ntn elhternmet i/Uefntedi effeedtcr {
nrr ttjirtfrtrt} fut xtleut ed tdiilum itnvretrtte·.
Ideas 10s. t<
Hi rnint fletnH . et eddrrttf VITUM XIT , «t «mave
•ittfpfxTtnt ■ dt fide nete nen firi/tfenunl P ItUMEfT ,
fed AD ItTUM MODUM Cfi^PDIT CATHOCICaD
Placuit inter eos.
ECCLESIA
tf fielint Iffn ettftffit eetdend/ edjenfl,,
ffi : nl ejfenderenr tnm ne» eft nevem fenteetiem , fed
N CC.MS.poft verisum. PLACUIT, additur, IN­
efefitlitnnt , Cf fe» ‘pj* feNpfijftnt > nee tfft fui Inteei» ,
TER. £04.' quod Indicat haneefl* concilii renuntiatio­
fed nptfteltmnt dernenttt» . Si autem fidei violatoribus
ne m teibmonio notarii confirmatam, ut paulo fli parius
nova aliqua p«na canonica adderetur ( ut additur in hoc
obfervavi. Concilia etna nen folum Indicebantur & ha­
canone ) vel confirmaretur anriqua , verbum , PLACUI T,
bebantur in eeclelia, fed A Illorum etiam fiebat in e<ufurpaxi peteft. Formulam autem inde ortum habuilfe . defi» promulgatio , ut nota tieient uni ver fo populo
opinor, quod pofi diifenfionss & dllceptatIones de re du­
Ghriftiano. D, Iftdonu,- QentHium , ait, f»ww nof/u/
bia aufitlva excitatas (in omnibus enim confent ire omnes ,
/e/nere aodr·/ ; nifi fuerint confla determiner» ,
«p D ied, fib.de
mtura pmfeftn eft humana paulo fuperloris, cum poll
fscorownra detiberariene eemmuni gn/uniur, epifeieierum Γ .. "’**
/ag./area. osars/d.r fubfcrdhereterr , H» tamen ut adedunt k,M<* **”*exaAam difoutatibnem > plac.iri fuerint omnium , vel fere
, omnium animi, & m eandem fentenliam veneiint , ) tan­
«·< ttu diae, fuam l»ie»tur ctncil/um , ,««« fnfittudem cum prefer ibendum decretum eft, queritur aX Cntl»nrl Λ ft edit a» delii»xti ctnfider.rticer retrailrnt , ne
gulis, vel apteflde, vel «notario concilii, anillis pla­
Le alipu» efendi faut. Item t» dit pu» eenelilum abfelceat eam ronft itutionem decerni . quibus fibi placere refvendumefi, ca amer put !n faulla fyaade renfiltuti funt,
•ondenribus , fide geftorutn ooftea a notario faAa , £
literis contignate , verbum PLACUIT , a parribu»ufurpatum in principio dor reti vel fanâion: retertur. Q*od
nit /ntenciUt etfedereni y tenente iffte fedftrileei. Ifo*
Com. Cart ha. preter alia ex concilio Carthagi nenti 1. confiât. Cam F. ipfum obfervare fol it os Romanos oli'm conflat .· leges
a.caa. t. · enim Gratu, epifeopus Carthaginentis , African· eccicenim & cunftitutiones imperatorum In fenatu raettat·
fia primas fr prafes concilii , hcc propofulrtet , tt tiled
confirmabantur , ut Theodofius Λ Valentinianus impp. «.^,1.,
fttttpue , fi wetter of't dileilieni , ctvenduf efi , v/
fcripferunt. Alhelaricus etiam rex apud Cafiiodorum ad γ,ι-,.ι- 1
Csaoae ta.
ttftrit ,/r.ra. Ad finem canoni» dicitur: Unieerd
fenatum urbis Romq . Hee tn ceftu nefiri fpiendtee ret! pp.|. ».
rente»·,
per i-ulntn d/tr pr eft Bet erPit lee/t (either
*
Pi/fih fAtlAl inlefnl
a.aa·..*
· ..

Q

I

P»*, vMsrrjf Zxr-var . KdCIt, PL AC£T . Idemlift"«t e* duabus ejus concilii fanûionibu, , quod vulgp
Cane. Africa». Africanum dicitur . ( Particulare enim illud concilium non
ta» jl.ft jf. eft c fej compilatio ex diveriis Carthaginenfibus, Mile·
vilano, Hippouenfibur , te allie , eo Africani generali
nomine a compilatore , net eo fatis Joilo ind'tum, ut
idoneo loco differemus) priori enim Aurelius splfcopus
durit ( era» autem Aurelius concilii pratfet . ) ®*eX /·
tre â arans cenit raritati; vefira , put» her ecrlefiafiliii ge-

Ad templum idoli idolarraturua acceffcrit

CAPUT

III.

A NTEQUAM templa effent A loca ad cultum Doo baZL bendutu ceria & prxfcrjpta, in montibus & agris
fub

113

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

_ ·
fub dio orabant ohm. De Ifgac
> quod in agrum Λ
Cearf. s»
«ribat ur meditaretur» id eft, oraret. Deum Λ domiUolatraturus acccflcrit.
G^‘f ·♦
nam noftrum fefum Chriftum >■ monte Olivarum otafMart
fei B, r-rfcam bomiavm fisge>ct, fandorum Evangelix
4 ‘ flaram teftimoniU <*»·*· **ud
» ne<lue ,enV!»·
iJri/ arjumfitgfat yaa ijalaiatrla ttnrtarit ©
C* *’·
neque flatuas , n^Hi are» exftfuere, confuetudo erat c
inirr/rrit οιΐκβαι.
401
qmn imo bia auâgPbus Xerxes intlammaflé temple Grç.
cle dicitur , q«od parioribus Includerent deo» » quibus
CAPUT
iV
omnia deberent efte patentia ac Ubera » quorumque hic
msdut omnia templum effet Ardomus» ut refert Cicero.
DOLI nomen aCraco £hr, quoj (,„;οβ
f„.
Cicero lib
Quare in more illorum potitum fuiffe » edjtiffimi» q ii
net , & ab »o per diniinutionem âUs·. deduâuns ,
boTque confeeafia montibus orare, Herodotus affirmat
uque ut apud nos formulam docuit. Te< tuli, titiaiir taa· T’cr"‘'*
De teoaplis autem Gentium poftea .· da populo vrro 10
ta»"· f '»Sa »ft léalaialrla a’t amnii , yua /ds/vw α"·»"α
>^·*°**
racl’tico agendum prius. Tabernaculum a.MoyTe Drx>
a,«d* ttllt. Nr^tta ri‘m inierr/t t a" flajl·: fgia^at , an
c, ‘
conllruâua eft, quod etiam templum At,tomus Dei di
talata- aafcntpat, an iltjt·· at rrji ■ fata nrc Jt mtt,
bura eft ’ (ntrtffet αβ tkaam G Anna in A mr Dri m
taria rtfrrt ,
M c»/eWSr<r, an iatijr, a» ara^
Sito·, tf purr Seannl erat earn ipft . Et poflea dicitut
aa araaala > an ftl» farmttvr iatlnm. Qaanrit rnlm Çf
a- Reg «
fhu linit iMelatrla fiat : aupua tam alrfi Ijtlam , a,_
quod Samuel dormiebat in templo Dei
tqbernaculuns
enim quod Exit Moyles, erai in S·!.». Hoc ameui taill lairrrfi avait ft » yua ia malaria, 9«α it tfi^ir , ·«
» Re» s
beinacufum praciplente Domino, ieci'Id Moyfen , & fit B y»<
η>· petat
r"'r· le
"" falam
t···"" titiem
■•••am iateadvn
anrrnen·».t /uri-iuiiana fftruffe cum sttrnfa & altarl nreis vafisôr utenfiUbus ad di- J> ft/le ft taafecrotum . AJ ire nrttg'a<
ftxod >|.
Fehipap» . ■vinum
------- ---------,-------explendum
r----------- -- —
cultum
nec -----------(plum --------divinis -----------precibus
trrpretail» ■ Hitt, Graea /mmam fanat
in tp ad 0- M facrafle, fed
fanÂi
olei unAione,
literis
facris
- - etiam
■
-·
..
.-.
euiienam ·»·*·» ArAuiiam t equr afmA
’'«■‘•tep1- traditum eft, At Felix PP. IV. fc»ibl' ad omnes epifeoa^l C? * P01 · Poft** *»to regium Ar magnificum templa m a SaA*
•pud taberG<»t lomone extruAum_» adhibitis multi· caremooii» At orala^c
Ju* cum In fuurn .opus originum & enaculum de ttombus Caeratum fuillit, ut dignus fleret locus Ille, in
tymologlarum CraoilulilTet D. Ifidorus , quadam ex e- D Hid ·!*■
ca*>ccratione quo orantes * Deo exaudirentur , ilignarerurque inibi · remplit i non rcâe immutavit, tf'olum aeir'm , inquit, ». atymolog
tus, ut pote >n luco fibi foli 8c eius culti dicato itst/t fnaairtrif· ·
iamaaa rgijf· faflam & -ιααΓη’α- c. tin
diftiaft ,.
De'
tam
-, «tu» nacaMr'iMtrfrrttttintm aila»e«/w Gratr
iisbitare. Ante h«c autem ret Salem panes obtulit do­
mino.
Ec
ante
eum
numen
domini
invocavit
Eno*.
Abel
Ora»/
At Adam., Sedan id in templi» effecerint, quia divinarum
mat ml formula·, laalam if am axptjril. laft latlr.'aliterarum te ft 1 amnio noa conftac , affirmare nonaufim.
tr/a, tmnli tint ijtlvm famufaiar ftf (arvirar. Si enim
Inter gentes Mutem , Epimenidem Cretanfem primum
omnium templa diis adificaff*. anâor eft Diogenes» etfs
quacumque formula idololatria eft > nacelTa non erst *
Vitruvius Pythium architeâum nnmum nnsnutm Prtena
quod form* Gt humans : nihil enim intcreft , ut Tertal·
iaadem Minerva fceiffe tradat . Herodotus vero Æ.gy'llauus ate , ( a quo a* defuniplit tGdnrus ) quale fire,
ptios primos diis delubra ftatuifte fcribi' quod Phoro­
qua de nuceria , qua da effigie confeçratum ■ hac enim 4
qua in partem negantem prorulir Teriullisnus , in af­
a. ad verius neo Ægyptio.aut Meropi, ex Varrone tn adtulrsndls
tribuit Arooblua. Roma autem, icile Lpio , Romulutç firmantem p*ium attsnle tranftulit ifidorus, vel Ifidogentct.
templum dicavit )ovi Foret<io, quod primum omriuri
ri eafcriptores ; apud quem pro verbo , Humana , Ig.
more geritis ftcratum fuit. In Hifpania aurem anliquifgendum putarem. Quacumque. ut fenfua fit, quem po>
fima fu i fte tempia diis dicata, illud indicat ; quod Pli­
ft«* idem Ifidorus indicavit , dum dixit · tfitur amatt for­
nia» refitrt, annos videlicet ducento» ante excidium Tro­
ma « vrl farrnula iilium fa iiti otaafth . Ad finemejufPlin lib.
ja , templum Diana facratum. £< m Hifpania Sananti,
dem verficuli leve aliud mendum tollendum eft . t!"-.·
cap. u·
J 7afu»ikA a»a^B^ runa faali
atra, tit , I. attar ipnarantti Grata » imprrîl» ilium , rialam at iri» fumpflf' tt-mru : pari iiafaiut trraltua iiBaitierv infrapna rppijum l;fum lA Marl·, tai pepercri
ain> nnmJnb leaf*»· Vetbum, Latme» in Latini, eft
rtbllnu'l»Â>O*t Hanniiai, fnnlpfri trahit" rliam nunc
convertendum, ut contextus Ct. Quidam vein Lslini »
Aurantiiat. Zacynthum su'em fuiffe eoruitem Herculis
Ignorantes Grace , dicunt imperite , idoiutu ea dolo
It *b eo Zacyntiium & poftta Sagant im adifiuium refurnpfitfe nomen.
cenfet Vartaii,. In. infula Gndirans in extremi, Botica
Idolorum & fimulacrorum isfum a defiderlo Mortuo­ D. Aug 1 <b
Vsffeus in
peotincus fimbut templum Herculi» fuitfe cclchri, & in
rum originem habuiffe, Augisftinus dtxq·' , cuius fen- ■ * conus
chroai Hi
tentiani
fccutu» eft Ifidorus, 8c ante hoe B Fulgentius, Fauftptu
eo
du*
ill··
colonisai
(
qua,
Herculis
vocant
)
relert
fpa> ss >11
Olivar . Apud Gadcratn in Hifpania exftarq icmplum
( fi Ulus operis eft auftor ) in fuis mythologhs, ft D. cap
„r it.
...
Cyprianus. Eorum antiquitatem varia repetit idem Ifi- D. Iftd. hb.
....____ fene&uil dicatum» quod maxime xiatem » utpote malinuia c. t*> giftram rerum veneraremur r alterum vero morn i ut
doius. Afui tat, Hebrao* fcilicet » iialam , far fmucommuni quieti 8c oortui mit’enaruni , poft e»antlaioi
lamm Ifmart i/iitar ■ Juioi Altant, ptmi tfmarl pri- flu.
O. C.pr t.
Ei aait da labores, Ælisnuj cP. autlor 'Ji ab antiqua ergo & va
itb Quod
vena Hite· na gentium funtiftnione ad ven Dei cugnicionero Hi ]
Mtola uoa
r»‘
fpanoruai tn ton revocarentur, fcmelque tenicati io ver*
iemine, pt! mum
rfft tanjin- (vat du
8c fanâtChrifti religione diut ut conft»miufque perier tjfifln .
Gratat nuira» Cfyeraeent ; ideo decernunt Hifpsnua ercleiia narrer· ne
quilpiatn Chrilbana dodrine myftrriit imbutus, adulta
mentium urii r* M-narva appallallan nnmra fmitra rft :
jam etate » ad idol* gentium idoiarraturut accedat ,
iir prima rmalam Jatiem apprllalli , fimulaira rrperlt ,
accedentis vero ctimen gravitlima, fed juft«fli<n· aniniadarat fatui! , inilimar immalav't » napuapaam iftafmeat
vtrfione coarcent. Erant enim tunc, ethnicorum uupe­
trini in Grarlra uoijnam ι,.βι .
ratorum tyrannide, nondum ommno propagare ChriftiaHerodotus, Algyptios omnium primo» duodecim deo Herodot. 1*1
ua riligiotie > ecclefift in civitaubus > a CntiHum· Deo
rnm cognomina cenfuifle, primo· diis aras, timulacradr
vero facraiu ’ fed templa plura agentibus dicata dansodelubra ftatulflc , animalium figuras faxis infculpfifle >
nibus, quorum mulca , oblata idonea o.-cefione , dirui
At ab illis Gmccs fuifle mutuatos referi. Al|i(authore
poftea ( OGo forfan fuggarente ) imperator Cooft·IVin*i»
laftbisa da dectevir » ut refert Eulebiut . & poft illum rem i piam
Diodoro) Aithiopej aiunt fimulacrorum ulum primum
Diodorus I <
attuliile, 8c ab his accepifle deinde /Egypuo» D. Ful­ D. Fulgent.
confirmavit Conftins eius filius : folom ilia templa qua
ftiMiat. 1. j. eltrl muros erant refervari Roma julTir u> L j. C.
gent, ex lib. 14. antiquitatum Diophantis tetulit idoli lib . Mr.
in»cntioucn>
in
Syrophanesft
Ægyptiuni
,
virum
locu
­
Conft'*· las Th*od. de 1’agai». qua non refla ab Anniano ejus cojitholog
pletem , qui uxirtul filii unigeniti Cmulacrum in ndio«i· 1
ci’
ordine quarta pmpoaitur, cuiu poflpot Theod* n’ deboitTec » ut umpore oofterior . Nam cum r* mn
bus propofuir , doloris folatiuni > dnmque triftitla re­
medium querit, feminatium potius dolori» invenit i neda Pagana auMr» » ait., te/ leAtrnm * peZ C/KV«/aw , w/ agoauv»
fciens, quod fola fit medkitsa mifertarum, oblivio; fe­
er/ga fttr-rt
ara ernvantt ra «’fill , rx
cerat enim ille unde luûus mfnrrcOionis in die» augepapel»
prapratur prlflorum f»lcmo-'tat vtlupiaArcad. · Ho-rwaa. Poftaa vero lingulari hac omnia'piet aie Ariadiu» p iteret , non in quo luAus folatium inveniret- Denique
idolum di&um eft aMvra, quod not Latine fpecies do­
aor ia 1 ·«■& Honorius impp. fuftuleruac . *
junt , /* a/r/r
eiafdem C. __
trmtla
G raav . . _____niur . ht enim
loris dicimus. Nansque univerfa familia In domini adar _ font . , ia» luria
___ _
Acfribi aryw /edlarV/, rmnrt fuprrf.liiinit mal tria can- . lationem aut coronas pleAere , aut Aores inferre , aut
odorameat* fi malaero fuccandeie confueverat : nonnulli
fumatur. Eximia tamen & fnxiu religieux Hlipanus noetiam fervorum culpabile, domini furiam evitantes, ad
ftet Tbeodotiu, omni» fana* templa, delubta a reliquis
it mu Ia erum profugi, veniam merebantur, Ac Inde , qnafi
st-tfafCod refer vara, prneepto magiftratuum non ditui fotum, fed
faliitis collatore ceftiffimo, floram aut sburis oflhrebsnt
coalucatione veneranda Chiiftiana religionis figni cxinunufcula , timoris pot.oi «ffvtlu , quam amoris affe "Ffl··*· u
pidVl pracepit
du
Hytiaius & Lailaniius a Prometheo hunc ufum "*· ·»♦·
tnanafle Jieum , natamqud artem flatuas , Ac iimulaaa B divirlr
jffingendi . Sod longe sole Prometheum idolorum origo |^11αι (m.
Wfnit . Mtn Prometheu» , telle Eufcb» , poft Ogygium ftb.iithroa.
dJuviun.in Akim fuit , Jofepbi patrimcha tempori- C<atf
H
bus
Canril, 9Mrr«pTor& II

I

!l5

CONCILIOKUM

OMNIUM

at sntel , Rithi.i Laban patri» fimulacra furit· A/>. Prefndr adidieriamdittn,
Jôfeph. bt> ». bu»
aaligvlUt
...
Λ . ex G e neti & Jofapho . Didyituu Mellfao Creten------ —· *
" ■· i
ueritnGatisn li
liutn regi prunum» fieri fida, ritu·, pompam , At facra
d* Gifa
accepta refert . Euhemerus Jovi tribuit , hlftoriam reritiAar efarafat , aaa
echfeiH » qnani lite commemoret LaAintiui . Berofus
f Àtatm ajea ftriftuNinum ait fu life primum, qui idololatriam Invexerit ,
ia iàaialutrta eafrequi primus templum Bel·» patri, Junoni» Λ Rhe« avi·
l'ftmu . Traadit eendHie ea efi
D Hier ni (tituat in medio oppidi erexerit. D. Hieronytuui. Ni·
«·« '"pint, ant alMdeb/tum «*j
Oft £*Ρ· ‘ *t>· rfx A
advarfar Z ara afin m matum , refeee
minenfiadmijfa fraur , maximi c
Jit
enim ideM'atria Dee fraudem fati. ,_____ ____ ,___ ___
·*<*·'» Cf tenferra r alii,·, ar fraude w/·« »··«·■*·#··»
Galatm I. ». »*/ Nrlra/r» d:tit*r Eri Iri, Galttinui ab eodem Nem­
‘•"1■·!-». fj/ed f tam frater , pua
«<* aea,». »,.
b'ot Affyriorum tvranno originem idolorum ducit , &
dalterium mertem adftrunt, tam f" Ait "l"e idelehtrta
ab eo homine» edcOoi igni tinquam rei poten'(iori fa­
de*bemhidii reatu nen liberatur . Fvff talia trimina »
cta facere , Be lie illud perfuaïiffê Gentlbu* , ut Chal- . Irm ex/tiefa·, tam de verateria feluti/ y /et era fuafue ad
dei undique Deum ignem circumferrent, & eo taoquam
atiijuem medum 'd febrfum prelude d/fpefita ia ideletaAmb-oi I , 1 a’tnt^r* ceterarum gentium Deo» areo», ligneo» contria /endftieaem fuam reprafentant . Ia illa d eeneupJ·
tje p».,d,,·' ficerenr » donec fraude facrifituli occurfum eft huic af/ntid fatali, fuld enimidelelalria felemnitae fine am< » trie·») baftori Deo, propofita perforata obdiifti» cera foramiiit ieae /altui d ernatu< ? Ia illa lafi tint} ebriet ater «
c.,.4.1 R»m. n'bu» urna, Br plena »qua , ad nuam ut illic admove--, cata plurimum tdllut , <57 teat hr » d Hbidenit caafa fre­
runt ignem fuum , dilToluca cera difftuem aqua extinxir , ·* quentantur. Ia illa iniufiit/a. jvzd enim tajajliet ea y
maξnot clrcuiarorum ftuporc. Quod Ci ab idololatria ex­
teriori ad inter Utrem dilabamur, altius multo originem
repetit fuftinui martyr, exiftimaru prntopareatt» p»ra­
dito e>cflos, quod deo» crederent, qui nooellcnt, deo­
tatria , tf in amnibar idelelatria deprehendatur. Sumtnum delictum f»p« vocat D. Cyprian- aliquando gra- ” Vpr”"·,
rumque nomen poft er i» tradidilfent · quod non dlfplicui»
Ambtofio , qui ferpentem vocat originem idololarri» ·.
viffimiins 8c extremam: ingens & immenfuni pre» by tert
Λ
ζΓ.ίΛΛκΙ V
MUM* ιΆη^Α·ηί·«
itrïlnn»·» . Man·
A alibi . ftjr/ aurrta feat , çw/ teatmpn Dfa prtrarm
fitρ diaconi
Roma
confidente» «.1
ad Cv
Cyprianum
Nam sa·
ut
,Α
'“at , niti qui nr^.'rClr erratrre frrtirruat erratura , Drvz
ipfie ad Ste{fftanum papam feribit » quod majus pote ft
mart;
n.n erefiitufxtrr ^unt celrrent ad iuiuriaat Dri > Nata
effe dellflut·, aut qua macula deformior, quam advsr- <*. «1 ple­
Mm Mm
fus Chriftum ftctift» ? quant ecclefiam ejus , quam ille be. , _
* lib·
fuo fanguirse paravit fit condidit, diffipafte ? Eum ergo» gt |λ,Λ»
*d (jt:it.
.*f·. i iehlat-i a ,
qui non foliam templum Gentilium Ingredemtur, £»d& Prnbjdcrf
Pr««b,derl A
Clcoieh» λ ». ra*uw» Pz» -r .
Idolis facta faceret , communion· privandum marito de­ diacoçl ii»
lerognitiO. eutd diabeta
red Deu- >ufit , ia Idea Det
___ . finium,
. . . fcd.&
_ __ imperatores
____ ____Chri
_
cernitur. Nec epifcopl
­ cpift.kd Cf
ummi hujui (celetis
feeler u reatum
reatum puniendum
conft itu·- F' qa< tf
------------....... , --------- -- fubieflut efi diabele . Id
ftiani fumaii-hujus
'
‘
a°i *
ffu0<ll'« vifuni Clementi , Théophile Antiocheno fit D.
De
Confiant
ioo
tefti»
eft
Conftantius
Auguftu»
*'
runt . Γ _ Z
T» Ur° 'V” ’ Epiphanie, terrear ■derepit Elam
Poftea
tamen ,
prenant
gladii
facra
dii» fa1·™·· ··
eius filius, l
------- ------------------- .
--------------- —
fib > deh«
preprediente
tempera
r.
.
...
■—
cicntioua
cientibus tactu
idem propofuit
propofait , boni»
bonis omniba»
omnlbas fifei juribaa
juribus
*®‘ ·
urNAat
iri' toni. j. firtteiam rmagln.tirarm rf/>r /adurit ; al una trim ae~ Q addifli» . Platuit maaiBut lm)> at
ra Or· ■f/u abduxit , (f rliet HafpAraiam iddelatria
,/^·Λ pretiaur
uratia^r templa
trmaia ,, iff
iü attetfu,
arrafa. urtitlt
ratifia amaibur
atuaiiut lieraliera. “ !
“
elaudl
urn/tatrm /pffj immifit . Ad peccatum angelorum Luci­
tiam drliafueadi perditi/ abaetar! : uplamur etiam euafllr ppf
feri & reliquorum, quam idololatriam vocarunt , funt
ph^J'uin .
facr/fieiit abfiaere. f^ed fi fui' aH^uid farte bujafmedi Co<ftlnt.
ex veteribus qui referant. An aurem idola arte flatuaGenti *>·
pffpbtrauerit , lladie ulter/ fleraalur : faeultater etiam |mp, |. »
ria, plaftica, fculptura , vel niflura primum conftitepenmpii fifre dereruimut ui editari j tf fimillter adfiigt CodThevd.
Cenef. ,,.
ri.
__ ___ __aliquando
_____ inicâua
___
rmt,, Icruptilui
eft , quem aliqua ex
relleree preaia/iarum , fi r'ari arra uiadieare aeplexeriat. de paginis.
Pliniu». ijp part* exemifle
* videtur
i'
. Plinlua
Γ". ' i , plafticam tridens ftaPaaa iilet tapltir fabjugari idem Cmfiaxiiai tf Julia- L. * «jas-ritrmria & piâur» fuitfe priorem. Sufpicari facile *1! , ea
aut praripiuat , puat apeam facrififth dare , ael relere » C· I »·
>· adinventa Idolum faûum fuiffe . Et hoc eft quod Cora
finalaer a ceafii terit . Ceafirmaruut alilt punit Gratia- cj»M»m Ii»·
Corinthia, auflore Plinio Bt Athenagora, eam qua vo
nar, 1'alntialanua, Tbeedefiur » «f pejt /plei , Lee d * Ce<
*· catur (jroplaftice, prima invenille dicitur i amore enim
jtatbemeut imperateree .
poh’< p’O
>-<i|ufdani viri cum tencictur , illo peregre abeunte , um­
Chrifti«nu.
bram cx faeic eju* ad lucernam In pariete lineis conNcc in fine eum.ad communionem fuicipere. «· *»■
fctipiit , quibus pater eius ( Dibutades Sicyouiu» perhi­
·♦.-»·■
betur )ptimu» hujus o;Kre fi .ulus, imnreifa argilla ty­
Thvod.
pum fecit, & cum ceteris fîéldibus induratum igni pro­
e.mmu nieah nt»lft erntineata· : V f»
Bp,ph in
pofuit . Eodem refpexit Epiphanias, cum per fiuglinam
cemma*ie»h iaterd/flie j"fi* fueril tut »e *
L<O k Arthc.
u- frienttam primum imagine, efficiat frribir ; Sed carum
rn\ enrores Gr»»ia & Ί hufci·. anf iquiores facit Ægyptio»,—
CAPUT
VI.
Babylonio», Phryge» , & Pharnkc» , imo a i nire quiD
fwpn.
■ n Cappadocia ptintus »r»m detuuSi filii fieri juffit ,
PÆSTAT manuferiptorum ieflio , fine prxpoGtiorepetit originem. SeJ » erunt illu^fteft , quod Anftotcne. Nf< ‘a fiaa rata faraaraaiaaeei fufeipert . Hoc
les docet, mhil prohibere, eafdcm artes a diverfts, vel
uno inter alia (averitatii exemplo permotu· aliquando
eodem, vel etiam diverfo tempore, citra ullam commu­
£afir Raroaiu» , de auâoritat* hnjua concilii nonnihil
Cafar Bar**
nicationem inveniri. Apud Hifpano» , f ut de reliqui»
va it detraâum , exiftitnan» bareCim Novatlani Cape*
ai«> tern. i.
Gentibus taceamus ) idololatriam, Betonc Hifpaniarum
re» In extremo conftltutli euchiritlla Cacramentutu ne* annal* «cl»·
iege humani» rebus fublato, Geryonis «ctate , qui Be•are ; cum Chriftiu promiCerlt 'peecitori * quacumque
ç-“j“-z fiaft
toni in regno tuceffit , primum abOùridet qui tunc *x
hora ingemuerit , exaudiendum . Hoc ipfum
concilio
m concilia
huic impofuerunt alii . Quod cum paulo fuperiu» ra>
port dilu­ ' Ægypto venu in Hifpaniam , 8< Dienyuus eft vocatus ) initium hahuiilca noftns » memoria proditum eft t
fucandum nobn offerretur , nc Jongiue tnoe progrede­
vium
Oliridem aulem filium fuiife cx Semele fi ha Jovi» Cad­
retur oratio , »d hunc locum rtfervavimua. EccleÊa Igitur Hlfpanica , S. Roman■ aufloritate faffulta i & S’’**'
mi , a Diodoro Siculo.
divini numini* grhtia(ut verifimile *β ) iDuftrata » nun­ lib t.
quam defpexit lepfdrum (glutem , non defperavlt me­
Et fecerit, quod cil cumen capitale.
dicinam moriendum : nec reitpiicentlbua adhuc in vi­
ta aditum interrlefit ad veniam : cum lapio» vivente»
communione fici» , ffr ecclefiaftica poft tempo» »
mûri
ricntei «terna felicitate, * frui Λ Interf , pietate pa­ //terre ad.
u
V.
E terna , materna benignitate» it· aviti teneritudine ten»t mittit ad
per 8t «oluerit & optarit , 8t lati» multi» CmCHo»
N nwnufcriptis p-zv./pa/r · utrumque refle : fed pri­
ni but offenderit : fed cum hi» molKre quorumdam fille» ttll.
mitive Cccleiijc pitre» , idolulitr iam crimen print i*
impiorum duritiem nequi fiet » graviffima Λ cenforle berr+awu
'pale frequentiae vocabant, quod Illud tfim'a déliât gra­ At judici» affumpta (everitate » Invita quodemmod· » cas··, Ss.ffC
vitate principem locum inter tcliqua crimina obtinear.
eam vel perfringere altqnando curavit . » efficere tmeitntu nsTenu! I»b de fertullianui . Prtac/palr irimtn rrnrri, aamav/, fumtandem , ut quo» inftltuta majorum , Ance iauAo-. ttsteaacaa*
Idololilr. ι-r
fatali reatu< y leta >aufa judici idilelatria. Deque
rum patrum exempla , quo» fpo«tanea fidei profefρ<|α<·
hanc mox rationem reddit . Nam etfi Jaam fpaeJam talio » quo» dulce Chrifti jugum iatra ecclefiam contine­ titud/nt per.
rwt unuei^utdiur dtliilum , ji fur
aamJae fudi(t9
ri non potuit ,· contineant caudam gravilfinu» Petri f*l fii jut
drft.'aatar y ia idrltlatria tamru fimiar raj-aagtiar. oclave* , 8t acutiftimu* Pauli gladiu» , 'acrior·· ia
milit titular , apar at nrrfxefer , idalalalrrs , idrra irmitetra celcftb & divin* ' juftitis vindice» , quorum
vel fola auditiene a tam nefaria fcelere vel impiifG»7*
f'd felmi portent deterreri . Proponunt enim non tempora­
pfum . fluitur iaddiet ? rrrri
lem aut certi» annorum termini* circumfcrlptam > fed
f’" · St?·' ftla^'t i fuat^urt i
___
perpetuam Urr* commupionii tnterdiâionem apoftaIrlalntu prr>η, y ,·, at^aiit idelelatrem betat,/ditem frt‘f~
ti« · fide . Quod fiue fuppltoum in primitiva <cclrbn

P

I

II?

A M P I* I S S I M A

C O L L E C T I Ο.

‘

ιι8

clefia Incuaabatla non ilHSmaan
—
mteo, fad prope ne A poft in eedefiu ufu foute ob leetbra adhuc délia, , βκ
enTartom ad cohibandmi paccataeum
j,______________________
llcwiaar eft babiconciio. Epilnp^ air, preste»t 4,etam : cam m ipft te MMuetndiM nodate confifi , * eeei rrtiNe, / mnroraw ertefmit, ie dee eee reeeeeeei.
refto ratifient* transit· |»η|ΐα· stertar» extlaaefcsrent : w. Concilium Toletanum, adverfut Illa* qpl abfquefutnm at diorum endacla, qfibab ortbod»xa ite vellent bita vel extrema corpori* neceflitate cucharfftlam proje­
» teram example* * fappilcH gravirai· repti- ci flent , Id ipfum decrevit. Jew
perraeaprm,
meretur. Quod Maevii, retulit , ft probavit Isaac. PP.
«vr de dee/iere , eeu inddeUe» eunere ceepvr deniei
I. refriben* ad Etuporium. As ter par/tatas r/, por/
ftj’gee ieepiteMi leftreUlete prtjeterH | / fidelit efi^
te ter eiferteri epeeteety put ps/ tepr/fm·», aroMteoprrprraa rementeieee printer fi iefitMit , eevtetVter fet.

fanor. I ia
eoi*, ad Ssaper. epiftopa» T»lolaaam en* fere inceuti^entin aelnpt ailier dediti , in ettreJJ fine

t«ut. S*tlU»
dnety & perpetee et/lir reiegetetEamdem peanamlmpofitit antea concilium Cabraugnftanum
pnfttit
Ca&raugnftanum primum ■ 6 fufti- lleideuda.
tceptam wchariftiam in ecclefia fidelia noa coafumpilf- Cenc. Toler,
ritr t IttHfnHHHt H/ffiiffMi , iecliaaUer efi. Na»
fet. Quaa* iterum confirmarunt adverb, eos , qui ali- ■*' < **·
cenfnetade prier u»»H , m reamterort* Nt fttiit··
quo idololatria crimine polluerentur. Ile» legit ngefiaee Caiaraegetie , fed cemaeenle negaretur, Na» cam illit temperi0 ·*· ter, pee .< XKf Kel. fana· efpa in diem tpi- **' ‘*
ini trelep ferfecrtlienet efeat a »< «μμ···/··6 'cattref.
tede, pen efi eflaoe Idat fianneric, tenetnait dtedat S*’* *’
fe faeiliipt detainer Λ 'KnKliiuttie fetaret , «»·
nalli liceat ie ettleda (e aij'rata'ec, nec latere in dani- w<n‘·
’*
renataret e lapfa > argas· merite iteet^r efi , tra­
'int, nec feden ad villare , nec neentet pete-e , nec nndu
cefa ppaiieatia , M t»·» penite/ negareiar 1 0 te- pedidat inerdee , (rd tentnrrere ad etflefiam ; peed pat
rierr» remifanem fait temperii enite. Sed fefieneat denea eifertater» , ter decretu tantieme fit ia perpetua» .
B Anathema autan io perpetuum , quid aliud eft quam
perpetua facis communionis privatio , ab hoc priftum
stete ateptecwteear , para/ teottar*· frefefierit, ne Neeaconcilio (Mfor profeâa, repetita paulo poft Sardiceaf··
ιΐ»·Ι iereuci negaatit svteamÿ
Juriiitie
ColonieniM Mueunflno , Vvermacieafi » SuefitonenG,
Cabrauguftano , llerdenfi St Toletano ; te tandem ·
pontificibus Adriano ft Inoecentio confirmata , Aus eu
erneitieete feleetere eefre , e perpetrerrcitie etedieeeter.
igitur omnia concilia ft pontifie·· ex bcro conciliorum
Xcca qmtmnte Innoceatiu* , temporum viclfitudlnl ce­
ft pontificum numero turpiter rejici oportet ·* auc hoc
dent a quod uno ut utile * juftutu & neceflarium probat «
nofttum fanâifttms retineri.- cum ferendum non fit, ut
•Itero, ut iMtile, grave A •carbum rejiciendum ccnfuquibus reb«u tot patres, tot epifeopi , tot provincia,
llt. Quod cum ad hujus canoni* interpretationem partot gentes vero gloriantur, tafdem in nnb<» falforepre­
*l»r. Baron, venilfcm, gaud·· latoraua, animedrerii/Te CafitremBahendant . Si animadvertant pafertim , unto cte gra­
,.'cv. «n- roaium, Bcpro «ara BChriHiana animi fui pittatt, *oo
viorem poftsrlomn hanc pont licum Bt conciliorum, quam
Ml. acci.
folum huju» pmnitentin beatitatem ecclefia antique mo­
llliberrltani feveritaum. quino durius acetbiufquecen»
ribus confantaoMm agnovite , bd praclaro * illuftrl
brotur hddie antiquIsChrifiisili, quam Turda, Parfit,
Auguftlnl ssemplo» prlftinam feotentiam de hnjui con­
aut Mauris recenter converfi,, euchartftu» negari facracilii suAoritate apart· k ingenua retrsAate quod fin·
mentum. Quod genus an tiqua feverltatis ntas hac oojucund· Br erat· tam piik eruditi viri memoria, nec po­
flra non diligenter folum obfeivavit, fed addito majore
tui , oec debui , mc volui pntarmlttara. Utinam nomulto rigore auxit , nam ln<ba ad fidem ree··· conflri tantoBt Veritati, St religionis flagratenr Audio, ut —, verbs, c<<sm nullo caitnine aduiffb , ft vivos ft moqua fcmel minori hwbn dixerunt confideration» ,· b-Ç
rientes a communione repellit, idque adao ufu receptum
eundi* oogitationite, melior ite* & lucubrationibus emen•te teftatur Jofephua Acofta,doAus ft diligens rerum bfrph. Acv■ dateat.- malius enim Bt fuo nomini St literarum fludii*
I nd learum explorator.. U» fi tertae fieri centittg» , ii<
*
“
etet eonfultum .· tunc enim optime veritatem defendi ,
•it, net leve fcaadaiuen ieariner patent. Quodquamvii procuras*!·
fapiaarar te datur Leo magnus pontifex baâiffiuin* '»
recentiori concilii Limenlis decrao revocatum fit , mul­
cum opinio fiUfa a proprii, damnatur autloribu* . Nec
torum antea annorum dvcurfu , inveteratu* Indicarum
•b lamocentio foluip hujus antique pceoitenti· feverl- ' eoclefiarun· ufua » qu·
[u· 4diximus Mveritate retinuit. Et
Adrtaa. papa tâtent proteram legitutu, fed & ab Adriano papa huju*
eu® hit Item Arabite* «. quo* MerlfcoS dicimus , obfer- ceat<*M. i ·.
is e* «an»- nomini* pria»·. Canonem I.XXV. buju* concilii eifdetu . vatum in
Hlfpe^H
peer
_____ ,_____r____ tam noftrorum ntate accepimus
nset colle* verbis retulit. Si gate cte/·'/*"’*, aw; pwlyrrra* , «a*
ft
cum bis
------------his prnturoa qui ob graviora deliAa patibulis
Alaae quam teocetwav , faifie criaeiaibnt appetieritty & peaiaee nen
•figerentur . Hi omne» taowtfi extremum vita fpifree ad can»».· /· /«r teste*· e! efenmenthium . Eatnritum agentes , dominie· abAinebentur communione .
fs faa raipqaam confirmarunt antiqui Colonia a fia concilii poHodie autem antiquo hujus & veritati· veftlglum reti­
tree b* qnbXIIL hujua concilii canonem ftpqnltcnttam
net graviflimus Bt fanâua c*nd· adrarfu* bswebs tetotidem verbi* refer ente» probarunt » poft alia ; ftv»d V
llgiooia noflra fenatus ’■ retapC* ia herefim , etfi fXX’
te Wrg/a/dar / *f ster· fnerint, Aarteavar fient tu ce»nitentibus , in exitu denegat communionem .· •bfoiutitle SliperHana
X III. fer/ptam »/ . FZrg?avr pars fe
tloMm vero fscramcntalem · nec hi, » nec reliquis ob
'
Dee deditaaernat, / pe^uw perdiderint vlreiaitatet , ·«gravifima crimina negarunt unquam Hifpani epifeopi i
par* tetem Midint fervierint
j-r—rr—.yy ·*·
— ialelligealet paid ami*·ημ*6 RobeTtu* Bellatminu«, vir de ecclefia , de re­ Roberts, Bel.
_____ i , ft alii cju* 1·ΠΟΙΒβ« 1.
plaçait net ia fine dandam elt efie ceu anaieneae .pu ligione , Bt fludii. bens prndare meritut
Coae. M·- Eamdempeaam vel medicinam potiu, bnxit eonciL Mo-" p
ptf>
a judicio gravem hunc errorem m>nu* «voie illis adgoetia.,.fab gunclnum III. fub Arnulto, tn aliud Moguntinum fub
Icripierint. “EuchahftU enim tantum communionem ad trovatgi,
Arraifo
ILabano, ft ipfe Rabanu* Maurus archicpiicopu* fape in
retinendo* homine· ia religione ft ofiicio denegant , Chrtiiiasn
cap. »·.
fuo penitent, libro. Eamdem apoftatis itnoofuit concicommunionis nonnae «uchariftiam intelligente» , ut «tel l.b. i.
Controvert.
Aliad coedl Ilum A relate·. I. lie iir pel apefiataat
*1 entepean
aatepaam /♦
fe
peparant er
proprio loco uberis* poft·· probate. Vide* , quid

ptem,

paide» Pfniieniiaei age» ' · jB hac caufa re* ipb. tulerit, quid-quorumdam opi­
—---- , γ«».»·νν n v fvpnvw ο*· ,»^erov..w.v vtrrv^sr ^svm* * r» t
nio finxerit , quid error tandem confiant ? Decer­ hajs, iibri.
>«·■·» t» deede» reaenee/eee». Eamdem probavit concilium apud
ne igitur , an bi quo* ad religionem , ad temperan­
F“e“*“·li"-fanâum Medardum in Suburbio Sucfliooenfi tempore C·tiam » sd magnitudinem «almi, ad juftitism k fer^cMArt*· rG** *·<*· » in I1·0 P*tre* Gallicano» huju, concilii suveriratem magno* ft cxcelfoa vlroe natura genuit » aa
iMen c ·, âorltata, St p<na fimllitudiae gravem cauiant inter arqui divinis hi, muneribui grata mentis officio coConeil. Sm( ‘biepifcopum Rhetnorum Hinrmarum, & quoftam alio·
ipondentet , r,m infignem in reficiendis religionis 8r
tea. apud tartnjoate , teftimonio fuo oblignavit notarius his vcbi»·
morum ruinis operto, pofuerunt , aa quos majore»
S. Medar- (Zvte ff Ude» frelret pei felle eneritudieit eeef eeet
tui torque graviifimi k bncliffimi diverbrum provin­
I eete trieUeeMefeet , peeren./ee ee* etete fere efi jediciarum epiteopi , uec afperiores maluerunt te* *daeste , jette teeeeite» eeOeeUeiem , feeeeden teeUtiores , quam veritas > quam rei SMKura , quant tem­
ieeet tliferiteee» , peed eNeet efi leerpere Ceefieetiei
porum condicio pateretur . quiniam tsm ioago fate» eugrt epefielitefedit, eef. LXXV. Sipeit, iepeieety
tulorum ufu probarunt , recepqrpat , laudarunt , om>
epiftepere , eel preri^ere», fiee diereeem nibu*
felfit fieUei·
_ „ ____ ____________
fidei & religionis__erufijfc
fpoteatur i aa
T , afBiâl
-'“ar^atqne vexati funt,
eet efpetierlt y V prpiere eee peteerit , eee ie^ee deede» p <jui 4|u mjuna oppreffi
ei efe tenneeieee». Nec fidei ites Isicia fidum, fed ·— ------—
per
tuam cj
lideni',
aaâoritatem , atqu· (apientiam
pifeopia communionem » etiam laicam , ut ultimo vit·
metito tandem debeaur recreari . Cuna oiim praferConcilia»
fpirirainterdixit conciliumSardicenfc generale, culprftin^ , practr cuchariftla (aeramentum , extremam un- |βΒό,ίβ,1Μ
Sardicenfv
faltOfius, C illi ,
pfopriia ecclefiis ad aUaa alcan»
Aioocm peAli.teutibu* denegari Itmocentin* primus fir * pp j j, ,.
deraat , fimulaturo ekrum oCcium ft literaa invitante·
au&or ad Decentiuiu epifeopum lugubinum . Cetej a4
confingerent. Ofiet epifitepert dixit : lr/je fi telie eiirrnty ait , fi eprfcepat , aet petefi , eel digne» deteit , Decent. »pl*
peir eeiMeril teeeereriet, or frrie/fit tefm eerefetieee»
alipne» a fe tufilanda» , 0 teertesvnr , 0 tangere rc,p(iB ]>uefifèreee dfeeeret, peed e repulit iiteret ertepent : teie
cirifetale y fine cnnClatiene petrfi , cajer efi ipfen gabtu.e fia.
teeeifefie» fit , peteiffe plerer prenne t/ »enede terre»eirij»a ceafiterd : <*s peuiiealiiet ifittd iafnndi eee
pi eel peri fietere» fident ner iniret, m Renarrent tn etriefiey dfipfe» petere eidereni» epeftepa».· enrnine hei
fat rament e negantHr , ρηνηνΜν anu» greet peterer
frettdet fieineende· efe eriitrer ; Ha at nec Initent ia fiff·. tetendi ? , Hatc eadem In Ceraunia concilii Vvor- ..
v
macianfi* patre» ftabil«ruac . Nec diffimile antiqua'^
ne emnatUene» taUt accipiar, Si e»e entaUet placet y
finette. Speeder eefpendit, Placet. In Hifpania autem
difciplinr , ' dt fever irati* exemplum nobie Hifpa.
ai cpifcopi propofuvuat iu concilio Riacareufi I. cum
perpetuam bate facto communioni* privationem malto
CmuZ Geaeral. Toa» IL
Η *
ρ·ο

119
Bractftnfit

CONCILIORUM

OMNIUM,

11®

pro mortui» » etiam pobitentibe» » U pro gravi cri- a nentia . SI ergo qui Gentium fuerunt fecerdotea ( de Verto lib. i
mine admiflb ultimo loppllcio edicerentur » aee Aesihi» Colum
Chclftianoraa», nt 01
quidam allf de hagaa
jm agit» non de Chclftianoraas
fictum «ferri , nec cum hymni» aut cantu duci ad feparum refte
“
interpretantur
------ ‘) poflquam
-------- doftrina
-»-r»-‘— >Imbuti
—l_.i Latina Ha.
1er. probi.
palturim n*rn>i(yrun< . Item plaçait , aiunt , eu Oi
Chriftlana , & tavaero regenerationi» abluti » ad vomi­
tum priRlnum rodeuotoe « facrificaverint idoli» , pla­ Grllu/hb
cuit » ut oec in fine Illi · communio nem accipiant ·
D*l6dX l’b

Eo quod geminaverint fcelera accedente .

z
homicidio.
miUtor .CP de bit plaçait , far/ pee fuir fcelrribue peniunCooc. Vvat- r“» · Quod cum in Germania an jam illud obfervandum
T proptlum judicis munus eft , de protêt itis frè­ Im roecilii».
ηκ <aa i« ,a quibufdam apifiopi» dubitaretur , tandem non obfertent iam firr.te , fie fit legislatoris providero de fu­ ecclelia , *
Syriciwi pip» vandiun concilia Vvormacieali decretum «<1 . Leniorem
turi». Utrumque exercebant ollm epifeopi , tam in acdeliafticoge­
·· tpift ad paulo fentenliam iu idololatra» prcnUÿlgavit Syriciua paneralibus, quant In provincia libo» conciliis . led io pro- ras» CHÎM
Himrrium pa . A dieflam eg , ait , puefdam C bribeoner ad apego_„. (quad
-----------------.eg
r ,} .tranjenntec
—
vincialibu. prae i put, quod in h»s »ei eptfcopotum , »el
Tsiratunrn- r
gem
dici mftet
. idolorum cultu .
ftm epik M ferrifieierum eentamin/Uiene ege pr.fenate. , «m, a
Sericorum, vel fidelium cauf· traftarentur t illa praCil. Toltt.».
c*· »
Cingi ierperetu fenguine , pue JuJum reJempei fuerant
(«“im qua ad religionem quoquomodo fpeûarettt . QuareuafeeeJtr iuëemue aifeintU^ t/ β regpifeentee ferte ad
r* Λ ln Prio/i verficulo legendum , Ut Ia quibufdaiu
lamenta fuerint ajipuanje teuuerg, hit puamJiu uiuuui ,
codicibu», fmHfiramrunt ; reâe fubiungirur. fie pueJ «p<*vU. te. ,
apenJa panttemie eg , β iu ultime fine fuer recemUea· B veunaeer.nt f triera eereJente OemicUte , quafi paaam ad A»»·»
-■-· ·
■ i
vc|jt fynodus decernere, qua afficiendi edent illi ethni­
Hum fhsicorum ûccrdotes , qui poft fidem regenerationis fufcc- lalontrenmertem pmeàterum , f/J ut ./enunaurur 03 titiant./
ptaai
,
facrificaverunt
idolis
:
nec
eo
crimine
contenti
laflisu Msr.
Hodie auteni quid in «orum caufa fit obfervandum",
,------------ J , )tihomicidium impietati adjecerunt * placuit patribus,
ju­ V»>»« »
tx id » t- qut afflante divino Spiritu » ex diabolica Saracenoruiu,
dicum magis quam legislatorum parfonam induentibus
i ‘__ 1L._, ,■ Gtau * Va­
pro vel alia ethnicorum confufione ad fpirituaicm HierufaChritln·.
lem p, receperint, & poft Aeramentum Illuminationis,
ut ad purgandas fordea, quu his duobus peccatis con­ leat in hb.
traxerant, a communione perpetuo abftincrent fed fi, qaiemoa. e.
per quod (ut Juflioi verbis loquar ) ex neceAtati» Or
contl. spud.
ut ia editis , faertf/averini, legamus , non rufte fub- C Tbeod.
,,
Ignoranti* filiis, tll voluntatis Or Aienti» liberos evad« «pUcopir .
jungitur hic verficulus procedenti , quia rationem red­
p 1 du'e'to. <’<fanl ' «d antiqua» tenebras reverfi fint , & iwfarlum
A deruis.
dere videtur dc perna, quam in principio non praferiniausfl.tj. ,ce,u·
Icelcre cumulantes , facrificii» aut ritibus
Îferat . Igitur verba illa , er pu»J , in uel , aut in
ethnicorum naiarint operant: videamus. Eos enim judi« y commutande, funt, ut alii MS. habent, ut intellb
Ignorent. ». «'bur violat* religionis fubiici, & ut hxreticoe hnretigrnda pro vel , aut fcu : quafi perna eadem his impo­
in c. vetgrn eorum p«ni» coerceri , conflit ut io G regor i i Xf. no» do­
natur , quid aliquod horum trium deliftorum admififti», *c c». cet . Pana» hsreticorum addit Innocentius 111. eorum
fent . Homicidium autem gravlfimum femper habitum
coiusnunir», bona fifco adiicl tuben», & reo» judicibus tradi faru
conflat ex apoft oloruni concilio Hierofolymis habito,
■na» g. dem- larfbqs debita animadvcrfiotM puniendos decernens. Quod
nxi.-dc hr- ranten intelligendum eft, ti pertinaces fuerint, sinirrm quo homicidium cum idololatria conjunfiUm Impro- _
..
.
batum eft « quafi unius ad alterum faûa collatione, ut
/-'"‘"iv
fiplktates, ecciefix paci & unitati faciendo» , caneri ta.
νίρ'ζ *
Giej IX <n,nwn mancipando» perpetuo, Gregorio IX. pla-viic. Si f» Tcrtull. admonuit.

U

funt, degradandos ptiu» , & add 10 n bo« ti sui ***
cui Infervierant , judici (aculari tradendos,
astem dabe A”‘e tamen quam carcari perpetuo includantur,.degrareticu.
<Ul1 °P
dsri
oportere,
ertert' Eymer
Eymerlco
loo vifuni
vifum eft, & dits
aliis pott
pod ilium
ilium.

De clcnce-

Cann II.
nk4tB*t

de hsieti.

Eytnsi «<■«· ·
I p. dire&or. q ,»·

Vulgatus

De Jacttdattbns Gentium , 9*1 pofl iaptifmiem
idolis immolaverant.

Flamines qui poft fidem lavacri & regeneratio­
nis facrificaverint , eo quod geminaverunt
* fee 1er a, accedente homicidio, vel triplicave­
rint taanus , cohrrente mcechia , placuit ,
-eos nec in fine accipere communionemCanon II.

Emendatu i.

De facerdottbus Gentilium , qui pofl bapttjmtttn
t dolis immolaverunt

Flamines qui port fidem lavacri & regeneratio­
nis facrificaverint, vel geminaverint (celera ,
accedente homicidio , vel triplicaverint factnus , cohrrente moechia , placuit eos , nec
in fine accipere communionem.

Flamines qui poft fidem lavacri & regenera­
tionis facrificaverint.
De flaminibu. ethnicernm , non Je Cbrigianerum
api, et qui geminet dicerentur .
CAPUT

VII.

Vd triplicaverint facinus cohzrente inœc'hiâ.
MuthOe nem:ne emnem illicitum centuijtum cempreienJc : nunquam ipfam , «r natura turpem licuife in ee(■c/a .· enpji.aia iu eam rem tria teneilti Teletani 1.

C

A

P

U

ί

VIII.

OMEN MœchiaGmcum «fle Auguflinus teflator f
Μ·α·« enimGrsci adnheroa vocant» in eoque fe»fu plerumque ufurpatur .· fed an ad «uemcumqM impu­
dicum coAubitum machin nomen referri poffit, aadlamu* Augmlinum. liem quart fetet » inquit» utrum mujjg
MesmtÎB» «fiY^aan
■*- -· 2 ~ touxatma J
aaim
ft|p<C Es<M|

N

cap. r».
Marcioi uws Croti ··· nif adulteror dicunt. Srduti- Mftbia a»mA.
yor lex iga neu felit virir ite populo. verum etiam fami­
ly a/. data eg . Pfepueeuim puia dighem eg ; Non ceacttpifcer

Uan Jiflum gt puod
pt-riuear , puante mapir ex ee pueJ Mum eg , Heu mfc haherit, uterfue fexut een/ringitur f tum ipfum fraaeptumpeteg referri ad etrumpue : geut r Neu eteidet n Neu
furaherit , 0} alia puagmiliter neu exprefe une feno t uti·
pue viJrnter fenore communiter. Tamen uhi umerengrimitur , heneratier Otipue exprimitur , id eg , mafmdimu ,
ut ex im tatelliiat etiam fpmina , paid ghi pratomum
gt . Ac per het β fpmina mpchata eg Oaeenc utrum ,
concumbenJo cum eo pni vir ejur neu eg , etiam β ille
non holeat uxorem, etiam tdr mfchatur rg Menr uxo­
rem·. concumhenJr cum ea pu a uxor ejur non οβχ otium
f ilk non haheat virum. Sed utrum β faciat puiuxorem
non bahet , cum fpmina puo virum non Met , ambo procepti hujur tranfpefene teneantur, merito puorituel St
tenetur, nen eg prohibita in decalopo fernitaUe^
fed fela machio . .d eg^ adulterium : puomvir emnir mfibia etiam fornicatio efu^iruellipitur , β(Μ lopuumae
feriptura. Dominuf emm dicit iu
dimije.it uxorem juam excepta caufa fernieatMir ^fo-

ACERDOTES ethnicorum » quibus f<cr« diis fngulis faciendi , ht viâlnia» immolandi tnunu» de­
dit, & infignibu» veilimentia» toga prsieata, & curu­ e/, eJetiterium. Qmteit erje mfiiia eilem feetefêmie ia >
li fella » cum lifior» adornavit Numa Pompilku , fe­
tcripeeerie Jeeuur . t,J eurum elitem emteit feemeaUe
mpt hie Jit/ pefit » in e/fjem feripteuie tten mlOe interim
cundus Romanorum rex » flamine» «ocavlt
quod pi­
•etetrrit UeeMeni, emmpteem .fej β nete emteie fermeeuie
leum geftarent, ia quo virgula oleagina modicum lam»
alba habena ia funuao» iaftar fungi, inerat » quafi pivt/am wred/n Jies petr/ , eehi β, e» Jee,^, pmbihita
leniines : quem cum ner-aftum ferre non polTent, dem­
Hia ferttieetie■> femm fmiettti uiri peU aemet aenMem
pto pileo , caput filo uutum cingebant : nudo enim
eeem femini/ ^ηα mariter nen Meni , eurum iumtUri
capite incedere nefas erat, ut tcftsniur Marcus Varro,
‘furti nemine hem inirtiieiteie emnit iUitiin ufurealie mi niieu/e , neu enim raptuum
Piistar. Gellius, fit IGdorus, qui addit, eos feftis die­
bus filo depofito» pileum gellauc, pro facerdotii eotiper mift , f»i furtum preOihuii , f,J utique a paete

S

letum

G

AM HiSSIM A CO LLEC T IO
TennH. ttk
4« podicMa

forjnkniio, at vocant «
prehshdatnr » atrumquu
Iltibw______ _ _______ ..____ ____ ____ , oraaia t
M paraataa ufigtead ultima· aittf. fpirituso decarnat
paaiauua cm· caetea fit gmtarale aliad Hlfpeaiu couOaac. Tel. L cilia· Tulatuuum I. Si put » inquit a Arfom a«*nw /-

ia lure extaat tutor uxorem * -χ. . M
»^t“ïniâ2,‘X£”Ti’ ··”«·’*:
> <Bttcewe^· Q0W ttvM · II· ef^ei ât <l<
ita» user a nalio M poterat t
«te adulterii* tuaeba* martitu 1. >
ft qui daaiSet i p«ae legit Julia
,--------------------------------'
-“‘t» dc____
concubia.
tut « quod leaoelaio «erWeatire
videretur , ut *Severus
_____

Autoaia·» fr Alexander imp. refcrlpftruat. Qui aut*·.
illam la concubinatu babuMtet * impun* feccre poUsat ,
Ulpiaao aufiore. 111. Uxarus boeaSara· nuUnmfanulias nomen habebaat .· earum a·**· qua fe la coMiblaeta
dedlfient » imminuta erat hovrftae t fieqae nifi liberre
patrooi concubin· matrum fiunillae honeSatem non habebant, ut Marcella* fcripfit. IV. Uxor Uberta» vel 1·-

FUria» v«i
pifeu» ia »i.
ta- Aarrltaa.
ad An*·.
U1pi.it I s.
$. cujeÛus
dt coacebu,
JefiiaUa. t.

i
ai sanam·»**·» ··· mpassote» « r«a«a>* ar ·»Λ»< awr/scrr»
fanom·· Cqai μ. «I- «MouMitfr, aar cMtSaptne , es a/p/osbsr/S» fit ι·^··Λ/ι·
da aapuis
a>a**
·» wrir··/. Cote· caaoait feutautia fimiic· babet ame· ab Aureliano imperator· decretum eft s fiumiaem ian
__ - ,laa* •P’** Gretiaau* » pmita» ex Ifidoro. CW/sm*
ganuam
eoncubinam
efte non node i ut refert Flavius Voaâod Graüa.
ftAmSmer » fui aar
rj .·
e
______________
________
'· Concubina
- - cujurcumque
«tatis effe poterat »
aam ia c. ·
■***· t*nt«M» » aart ·«·»*· » m ttrtt itf» tunrit, fi — pifeus. V.
<
Chtiftiaao' *·*/··ab»/» sMcafi/Mm. Si veroaMsciU· nomta* adubDdummodo
duodecimumi annum excederet» Ulpianus.· u.. __________
xor MUea lege Jitlia vel Papias fi quinqeagefimumex­
Ή*βιο. terinar comprehendi dkanaua * rem noa adeo turpem
cederet » duci non pateras » quia ajae fabulis null* fpea H
>. O*. probar IX Ctemea* ia eplftola ad Jacobum fratrem do•at» Juftialaau*. VI. U xor mariti bonorum » ft tempoL
ia«p«. mial. JUMiifiattr frtttrtht^f c»»/tfc/f»Hi HHrff»i9eH<
-J ».- z·-—r
etefifttf» MHtWhft , Clrrallum» * (actorum part keo* arat» ut tradidit Hallcer»«maaie vita omnibus » fratres » nenatteus » Paulus » fr Gordianus imperator : concubio* p«g| j ,.*»
tn· demi- cifcru «ft
axiaa* hi* qui Deo irr*pr*henGbilit«r
uutem mc facrorum* mc temporalium bonorum cernent- ,)«« ««·«(. .
k vitam apoftolorum » accuiaque dlnioMm habebat, Ex qua VII. difiteentia Mfcitur ; nam Gerdiaa I j.
donationes collates in uxores» irritas fuifle fr nulla» Ul- c. crimina .
T n m—u “www·· ïamtari volunt . Coatmuai* enim ufus omalum qtut funt ia hoc atuado, omnibus elfe hominibus
planus ait .· eaa vero » qua inconcvblnas collsta effent, ««pila hsr* ’ ’’ . debuit i fed per iniquitatem aliae boc dixit eflè fuum,
valere » etiamfi concubina uxor peftea dufta tulffet » Pe- dit Ulpias,
fr alius i ft ad : fr fie inter mortales faûaeft divlfio. Depinianu* refpondlt» ft Soevols. VIII. Advesfus uxttrem »»d. i.dsdoatque qaldam Graeotum (hplentiSauu » hac IU fclea*
rea mariti aiMveate· aftiu ftwtl non dabatur j quia qua- ■·«.» >“»« »··
* domina eorum erat j ut ex Nerva ft Caftîo Paulus re. **“*
off* » ait coaunnaia debere eff* umicom· omnia .· ia o>
malbtu autem fuat fine dubio * conjuges.- * ficut In­
tum : advetfus eoncubinam aut«» afilo competebat, ut
quit » aea pete* dividi aer « aaqee fplmdoe Calis » ita
la extraneam perfossam. Ulpiam IX.Uxer forum» do- de duashoa,
mc reliqua qaa commuait· esnaiba* data fuat ad hamkillumque meriti fequebucu^» UlpiantM. Conqubln* ve­ Scxvola l.fi
beadun», dividi debve» <ed habenda eC» a>mmuuta.
ro proprium tantum. Calliftratns. X. Uxor» qurisJa ma­
Propofiti* eruo» ut eo qae.ntuftaMMordlae» faciamu*
num'mariti convenerat» illlmorfeatl loteftato fine^iha' fati* «de coiKUioToi*t*qo ageedum prius,
Cris here· erat» Ulpian. Concubiae vero » tauquam ex­ iaUr. Put. 1.
tranee perfotu » nifi hares iaftluita nihil ab Inteftato
lator eo* mrorw qu * harclki coadliis provlnctelibus afperguat» fed praf*rtim Hermannu* Hamehnanus»
capiebat . XI. Uxorem duure maglftratn* ex fuo pro­ t»r. Ulpisa.
Bx Hcrmea- gl Roberta* Bellarûaiims teftarnr » unus eft hic, quem
vincia nen poterat .Paulus i ae eeucubinam poffe» Idem
"°·· ιΐΓ*1*
no Aro Toletano L probatum iuifl» contanPaulus *H. XII. Filii e* uxore jufii erant, fr ad ua”.—_·,*· dit : dum ex eo coafttt, ad communionem admitti pofrentum bona jure vocabantur : adeo ut paternorum bo­ Ulpie*. I.
. 4f.
fit I eum qpl concubinam habet , modo uxore mteat -,
norum que fi domini in vita eorum ceoumotur . Pau­
tv )«dKin
* ·« ««fert fic^·· coUtoi videtur ; amretrieio* amore* » vel » quod
lus . Rlii aurem couaubiua > non folum juftl *>■
’
Cslliftrst. L
Uobertas
detetma *·» concubinatum probari.
mc legitimi» fed mc filiorum nome· fog* habebant » Ul­
de m*«j>
SAlaraiaea
Greuoriaai decreti conferes » ad expediendam canoni*
pianus.· fr ideo in parentum boa* fueeoder* non pote­
*4 meaKipel.
16.». d*au> diecultare» » quo fisufu uomaa concubia·* hic iutelligi
rant . Quod odeo aneteuis placuit Romani* , ac fi ex
•orum*
debeat, aduotanut. Aiunt enim, concubinas olim duconcubina prlmu· quia libero· fafeiperet ; pofteeque aamcoKUter*· plicis falftberncrl*» qpafdam ad tonpus adhibita*» quadem duceret ottorem » * ex e*J*nt fi boa alio* baberst » •xor . Peal.
c. d. s.to·.*·· concubitum .turpesu docent fuiflê» etiamfi filiorum
fhfcMtos. ex co neuΜη* non légitimât! ad paterna bona I. fi qaieet'■ ••••JtUvprucrouudurum caufii haberentur ; d* quibus decent fenper nbfequeat matrimonium, nec admittendo* cum fe­ fies·· ><.
difttafriua*. gfi ab·, ja c. «adite » fr in c. concubina » »». q. *.
cundis decrevdrisst et fi poft·* emandatum fuerit aju d* rhe aaMc de m* meminilf* concilium Toletanum hic . Alias
ftinteao» qui poll hoc concilh· Toletanu· fitlt. XIIL ptiar. Ida·.
autem eo neub i eas » quodammodo uxores fulfle » qua finq ■ Uxoiiut dimitti poffet» divortio opM e.*at : eoqtia fodotalium tabularum folemnitate dnAa fuerant i de quilemnit· fsfto , adhibiti, feptem tefttbu* civibus Ks>- cabia. Id*·
laftiaisMS
bus (nifr Juftiniens»m Novell* tl. apud Julianum en- _ mani*»
omn»*» Paul
rmu. in
»·.<««·»
·«·»«· opue
vpu ,noh mat diver­
.commNm autem
eeveU* st. teceCorvm .· D.Aug. de bono conjugali, relatum In c. fo- JL> tio » quia pulte· prucefik matrimeabn·» UlpUu. Prq
let» ia. q.*.ln his autem oencu'blni* tria fitifl* necefth— L
- aftu*
Λ
--------**fine
--------------------ter
huc,
oosm
m» trimo
olo turpes ede doceri
rta. Ptimdm» ut uterque effet folatus < deinde fidem esuArift. confirmavitqna imperator Leo hia verbi· : NtW * d« his qei
feat fol,vet
tuem» fcilicet » quod alteri non jaaterentur » neque ab­
*«/· Inter rrAdasaw Ct «ve »/·*««· , fttti
sliod. jar
horrerent a procreatione filiorum.· tertium ut nique ad
ivm dMegr, xniJtKi
thfierh Jeftusiea,
I.
mortem ia ea vita conmaâione euerndum fibi prononeU/Utit f
irpt [ftft
»fi i WffiltftHt *H>rent. Bt ia his»fcrlber· D» Auguftieum , poffe miquo
srZoM·/
«folrès*/» a·*·* f^ff» egMottu aeaUa*
fr*tt*er : ,,.C.d«a», ----- 1A.--- * modo diets Mprias effs» fr cenuuMum : quamvis fic ha­
Ndn in imo erg·, fed in amiti* uxor* quaotaaque cost- ««*»1. Hm*.
diaA· Tar- natent inftrumeat* dotalia, * alia qua jura cl»JH & càcubi·* diKrebet: cujus cornmarriu· tanqium rem tur- P«»L1. N«l.
V rimes preca-acoido require bent or, «irfii teglthMUXor: quofHtebe-,
plffamm’».fr fuo imperio indignam » fnftulR id·· Lao lea. de dlitepprator Coaftaattoopolitamis » ptMlaram illam axfta-*---aeateas spe- «·» la pradiAe aevetla rS.fr je- q. je. aliter. Itaqud
•al. lié. uc. hajaTMMi apltetea» eue aon efftnt ■ sorte » vocari conlomeni* provmbii* rattenesn iubjuagana, indignum efta, pùe. I. g
ii.Sellar·», cabiaoe i ob Ilia tria > fed prucipue, qood la «afibAe
cum e font* info puram aquam hasuire poftU » tetssfoss- cMçubtee.
>· HMitell patasanere ftatueraut, fr ideo permittebetor il" la coaumukard, habebantutque uxore* miuus folemnljpeejsw^MBasvb· > aiwiti wxd bvwtvvi·»·* nstewv VMNiHi·*
. jy.—
ni* alia fimili conditatioe* interdixit : apod peresi. £*: J"· ’
,Kter deft* , fr de hit docent concilium Toletanum hic
guiimi eat aullu· effe «Ufcrlama dicer· i*er coacubl- P***or·
,-λ;;— -;*· atwe> fr I fidorum u» c. icqueati. Hoc ipfa·tradiderat
ihaV -**?*' Gratiaaui, qui* feqniHi font alii rtcentiorac.
-------------------------------mturn & fcortatioae·----------------» ut Harameaula* teSatar. <»*,___
ri Tboma' M ® <■ *·»>*■* dederto. quod opto, carabo diliget», g -------------------------------«·<*· «p«d «reyezw aqjKvr
Baeiatdad. tla* laqairere» aa »crum fit» quod de hoc duplici cou·
*a«rad/ao*a· *«··Μη/»ο»η* reftn»
ttjht' ttoiii r»·* /λ«,
■a· «cclefi «binarum geaer· traditu* » anre coacilu diCcuitat »
'
....
dfoser pefesWem t > As/m «··*·>* [^ΒΙιλΙι tnttomtarf··· ··- — ττί—»,
Saie. ÏUI. fiuUlorl alU poTet ration* euUcarl. Duplex eala hoc

aasdÿfitn·?

oser. »j. d* provincialibus concilhs» mc a praUecffoelbut tuia p«nadakaaü·. tificibM faaftidfimi* , mc a prlfo* allU mclefin doôoIdiwiawdwa ribsse, mc a vetmibM jurlfpsiUeetin confidt»», nec ab
I K*^*h|*aricte
unqisa·

t uryur mstrZ·*··· «-. w L rnrir

rrwawi , «a ivHi
rrfp*ifyt4itttfUli ia rpMm«>7
Zedeae/Zs «s ·»· drcenM/â,. ftms '"V? -m/Oete-HM , ·* rifrh. «■ a. ?.

Ur»*t i ptenΛ· ferte/pnt», «W mMub tumJitt dÿîrvl*·*· Inter .sm-

a»Z ■ ra/asi» Z« /«·/ mMsv ia*iaÀ/»«»a Mn

rad*wala«* βί /erWemZMesv/nratfsMe ; /ad / Z«M» a« f»w

eserZef* t fui
<·*·» trilfJtl , pu· JajHerUt fiii »
’·/·*. Concubi·» arp> mbil commune habebat la >.
ftitla «eajugh» eu· usera .· qu«d» fi hahuMet « ab bit
imperatoribus nullo p*ûo prohibita foiffet » aoc HfU
UlpUaaa L

. 1

CONCILIORUM

«>4

OMNIUM,

Nec alicuius
gra*iora poceata , quanto diutius Infelicnm animam de­
pania xAêAa , qua· nuper r eceftfu i mua
tinent alligatam, ut Gregor. IX. docuit, anento «n- '
fane iliud nmmenti ertt-, ft objiciatur , ha» concubina·
cubinatus
adulterio gravior efle nutatur , ob ufum 8c
eifc cx earum numero, qua turpe· tt infamae habeban­
dorationem peccati t tum etiam ob exemplum plurimo­
tur : ο. n autem ex illarum, qua At uxori· loto t cuna
rum.
SI
enim
adulterium clam committitur , line aligeoe abrer λ indiftinfla lurifronfuiti & imperatores de
cunyi cffeefiooe i concubinatus vero palam , in omnium
concubor loquantur· nec aliquod later eas diferimen
cqnfpeâu, in noputl luce , la ofcadicuto parvulorum conft nuant .· quod fane taflurl aoa affiat, 6 fu· tam­
non dubium ·4 , peccarunt hviua alio gravius edici ,
per· duplex concubinarum genui fulffet in ufu.
Hucutqua dc legibus facularibua : «une de ecclafiaftlob ee qun peccatam comitantur, circumflantia· peccati
vocant. Hanc autem fuiffa fententlam Auguftini » *pζΓ(
eia- Et primum quid de concubini· apcftolt feofcrlnr >
quove modo earum nomen ufuroavariut , ex canone eo­
. port perne­
·:,·» ittn» sAr» ttirr» (Ιλό» , f·/· f«/ ··«
rum t 7. 'nielhgitur , ubi decernitur , eum qui p-'ft açceco ft
>··<«. /tf ttataiiati» fiU Mtrt pr/tfontti, pe/s
ptum baptifmum, concubinam habuerit, non potfit fie­
y«aw y·· «/·/··»?·■· tttttoiiiii . φό/ι
ri epicopum', non prribyterutu* non diaconum , non
itui , adevr r·* f>asr a··/·-· litrrir valt
tandem dc:icunt - quod apoftoh non conftltuilTent 6 con­
fail/tt
nsuew , «Ml mtiait , a»r traitjut it at
cubina uxor effet i cum clerici , minorum (altem ordi/Ut rtrt fol fi.il/. t ttatai/atm tah/rf vtlar^t
rur.t, de qu bus canon enat* agit , uxorei habere non
/atfotirat/fiata
rt/rt twi/lto, mt ftpUt v/J·
nroHbercntur . Idem renoua»It poft·· Innocentius PP.
I. refertbens Felici epifeopo Nucerino. Idem Colligitur
// /rj/. __ futn non mirari doclot vires■ can<mkoi Lo*auicnf<
ex D. Antbrcfio dutn au. «wad
aialttr/t
</-nj uxai·, t.····^··, foer/l
, c (rJmtm
.
.
__ία noth ad marginem illiui Lbri Aug. qui 4» refl
r«r. Etpoflea.
hnt ft/n toai/rrrto frstrr etfm t
dine catholic· convettationic InAribitur , exiftimaffe ,
(entenclam iHam Aug. non effë quod tamen venftmile
Et poft ail· · T*/rr<··/·
non aft , cum in loco citato rcperiatur
It ver in, tfCe
to fcitfu , quo Auguft. protulit intcHeflam, nemo ju­
Gra < , (,
ra
portit
inficiarl
.
Earudem
concubine
turoitudmem
>« d .1 D
prndicavit idem Aug. Cum emm doceret , iohdelci pec- Idem lib imc
catorca non ftarin ad baptil’mum admit can I οι « ni priui de nd» J, oidem Anibr,
ntiuoio, la.rymit, paniteotia & preribua praeteritorum per'butc· ·,·
crimmuui veniam prometuiffint * addit , quod concubi­
uaaa/U , fa/ /aa, it.
na infidelis, celant fi profella fuerit a nullum fe aliutn
cognituram, juft· dubitatur , an ad baptiimutn fit re­
cipienda ■ quod non dixifiet Aux- fi «as con.ubinai <
qua rani tamupr jungebantur > uxorum loco habuiffet .
Ambruul it Auguftmi fenuntiana comprobat D. Chryif·· m rrt, ,tlr ft fieta/l ,
a^i/itajt 6ii atialfoftumiaa ; dues eaim tantum viat agnoC.it , propter quas

cubitur.

D. Leo papa hu u> onniinis niimu, ad epUcopum Nar- D. Leo pep·
bontnfem rcfctibeni , rlum dirttreotiatn perfpi-uit ver­ I· epilt ,, .
bis conftiruit. inter con»(Îbinam de utnrcm .- concubi‘ Έ».
namque ditn non effe uxor etn, nec con junflionetn cutnP"·
muherem qua nubit viro hebenu concubintniy non pe<care, ut peccarer , fi nuberet homin' coniuge impetito.
Id aureiu diûuru, non effer Leo , fi concubina aliquo
mode uxor effit, aut dici poffer
Quod C inter concu­
bina, aliqua effer 4‘ffcreotia , illam certe Leo conftituiffc , ut Rcilicum cpifcjputn do.erer , quid In emoibua
obfer v;
uffet : pofte· enim C- mqait . .V?, Μ«ό

ubnuum d

Ibid

"· »po
.'<o f} filii,». t/a. .
'· '·7·* '»"· £·’·> i/h

a*

quoidam fui
□ a fentet-tia raniconflan:< uni dixei >t , quod nci
------ , bibtic concub'
pe u» pe,cat , qr*ln qui aktu|ltr.uin com
h >c dignus eft »
li n«n potnitucr
.Hum farunu

feu

tio.iem

Cum cm in lento ilut

A M P L I S S I M A

C O L L E C T I O.

ntf

fs^wrvavfvz freert/pf"»· eJehemna perpetuo fimul habitandi y nec recufandi in cuitu
» faaa· «apr/zr or/rar. lJ*epe_
liberorum fufeeptionem nam fi hoc adeflet , adjecit ftate te»f»»ille»er y ii ιβ »»» P’i*:
' ·**" · Celerem ji vri »tr»m<i»e vel en» Jt*ut iept ,
eeclrjreet pref'fey jette reft kier» <S feenltAtiftett
fi fine uxorio fixdere conjungerentur
oft hit vcebis edocuit . IV-«»iu»w
j

lleldiety terree eeini eiclefetrile ftrkr*eoer»»t y f«ia«»<
Mirem F«- feti ÀeliUe frirnrefre. Minutius Felix. SH iere^/fe·
. *· ΟΛ«- ktrle»· teeklHH , *;/<·«· estas veapSear/a»· ava kekelli. A

tel! effet firtrfet

rey eetrrr »*ee er» eft , miftrrr frier. N ullu m ergo piet«r matrimonii concubitura loftuu Ό. Auguft.nus agno­
vit , nec mutuatu concubinarum cohabitaliouein detendi
«eam frient, e»t eteKee·. Sed nolo jam allia receafenut juftani , fi animus adcNrt perpetuo habi.andi cum
dia efle prolixior « cum ex his fatis compertum videatur ,
il!<s ■ nec eo tempore concubinarum nomine illa, fulas
concubinatum ab ecclefia pro re turpi & Chri^lano hofuifle comprehenfa» , quss foluta lege conjugii accede­
«aioe InsUgniffma, fc hodie fc olim temper habitum ob
rent ad'folutoi, ex «jufdens concilii Toletani prim, de­
cujus turpitudinem non efle ordinandum eum s qui ex
creto liquet, dum in principio ait·' Si <iutr kekret ere- Com Talrt.
concubina filios fufeiperet t vel eum , oui mortua legfC On(
tree β/irlli , Cf (eecerieem kebeet , ea» remmeeiirt . · rs». ,,
d tirna uvore, concubinam haberet, concilium edixit AuH Quod autem ex Juflimann refirriur in novella apud Ju- ’uftJn'·«·Bl^·
rellaocnO. Dr *r. , Inquit, f«Z rr cvaradZaZr filter kebrnt y & ••tferr lea.timet eeA kektrrelet , eet WeeiUr “liariuin antecefforem , minus dubium habet , cum concubinam non comparet uxori in caftitate conguijii , de qua
teceflurci
fermo eft, fed ad hoc ut fi pater ab Inleftato moritur,
<· eft rtefeireei
fc
fine prole légitimai quo cafu , vel cognatio, vel fi l’­
orrirlpre Ifeereett er» er/Deeii , »ee efeevemt , Hejeeu, » cui In hoc fe dicit parcere , deberent fuci edere ,
Cosic. Tn. teJr»yu y »e eltrriri erÀieeetee. Inconcilio tandem Trihi, exclufis , filius luf-eptus ex unica tantum concubi­
devt ietr ,dentino, concubinarios tam folutos , quam nsaritos cuna, habeat festam tantum bonorum paterna fubftantix ,
< I.
jufeumque flatus, dignitatis, aut conditionis , ab ordi­
usu
cum matre partiendam ■ fic ut mater unius filii ,
nario ex ofielo ter pr«monitos, β fc ab hoc turpi &
quotquot illi fint , portionem capiat . Hoc autem non
damnato coswubinatua crimine non fejunxerint, exconsideo
decrevit Juftioianu,, ut concubinas luflarum uxo­
trunkatiooe percellendos decernitur , noque antea abfolrum przmii, afficeret , longe enim hoc diftat ab eju» avendoe, quam rc ipfa admonition) faâ« paruerint ; con­
nimo
A verbi, , quibus i acubitiarum multitudinem ,
tra permanentes In concubinatû anno integro cenfuris
multitudinem mulierum farnicantium in eadem novella
negleAia, ab ordinario Cevere proqaalitate crimini» prodixit
fed id couftituit , ut imerduderet aditum habendi
cedenduaa concubinas vero, 6v< folutas, Gvg uxores,
plure, concubina,. Si enim pater videt a fui, boni·, fi­
ter admonita, ab ordinarii» locorum, nullo etiam requi­
lios ex multi, concubinis fiifceptos repelli , nullumqu»
rent» » ex oScio graviter pumeada» , fc extra oppidum
eorum in fui, fuccedere pofle , ut in eadem novellajuvel dincefim . invocato, fi opus fuerit, brachii facu la­
llinianus conft ituit > a plurium concubinarum conjunâiotu auxilio, cticKodas , permanfuri» aliis jxrni, in fuo
ne abftmcbit , vel faltem fibi temperabit , unica folum
robor» . Mitto pratarca lubens olim in contrahendis
" contentu·
__ u’ filii ex ea fufccpti inorum bonorum par­
Érsnl» PP
"“P1''»
folerunem fuifle doti,, fc benediAioni» nu-C
ticipe,
fianr ■ & hoc eft , quod in ea coniiitutione Juνί. I »dep?. P1'·1·* fi>rnmlan«» ut Eranftus PP. dixerit, v«l osatioftiniami, in favorem rourubm», vel potius >n concubi­
Κ«ψο» Alii- "* n··*»** rem exaggerans, <·»! quod ecdefie tusse forfan
narum
odium
decre.it , qua ad matrimonii jura fc ho<a
* Qtret fie confuetudo, connubia eflé non legitima, que
ncftateni accommodari jure non poifunt.
preterm.fla ea folemuitaie celebrarentur. Aliter , ait ,
At
hic,
beatilfime
pater, fi longiu, sorfan evefli fu­
/eg/r/mv* ««■ it rrejetixt» , »‘i ek bit eei feeer irtfem
rnus, in eo tamen verna digni , quod illa non tam refel­
wdevrar, Cf « yn/Àaz r·
lendi
animo,
quain
interpretandi
concilii 'Toletani Au­
pstV>r<éstr Cf prepiepeleri
dio flagrante, difquirasnu, . Concilium ergo Toletanum
ins freeffiTy tf 'if
non
docet
proieQo
,
ut
illi
falfe
imponunt
ba eti.< , qui
ietehirr, ar met rft, ctu» prff/^er Vebletlrelie.efe·
concubinam habet, C corpu, fufupiat domini , id digne
teriere kr»tel(et»r : tff-e po-aayatp/Zr , a/ ccafuerad» Me­
poflê,
fed
permittit
potius,
ut
U
a
communione
facere
rely rejtrhl· t? irrtUrlj λ Oretimit y <e»iree irmpere
non repellatur . & fi communi.are ille nullo praclara
petita a trftfri rleteitrr, ec ia/meltr<· ecclpieter, Cf k>confrient!· (limulo, & Chriftiano nullo pudore fuffufus
audeat, communicet » led fuo periculo & damno. Quod
/te »'//!/
pe; inde eft ac fidixiflct, concubinario, tunc etfi grav.fvrl
fima peccati labe fgdatos , publica communioni, interdireembernle , tri Utrf’ey oet fct-etcailrnta pzi/sr , «>za
fltone
non percelli . Conflat enim veiiflimia antiquoZeg/tZMM r»»/ag/« r/fv "/· ittblteler ,· nier» 6 vfluetet
tum philofophorum placiti,, peccantium multitudinem,
Ceprle
terit. Utcumque Ig'/Ur antiqua in hi» lo*
■■
' m, ut pec.ati pttha vel omittatur ,
mnibu, fe habuerit ecclefi· confuetudo , de quibui r-,
at euim multa in republics , fc ea
dlfpotar» non eft ammus, lllud ex omnibus pufci, ecinagillraribus tuftiflmie tolerantur ,
t ur pi Ainu
elefia patrbu, nunifeftam fit t concubinam nunquam
uxoria nomine dignam n,bitam « concubirumque cum
ritatem,
aur
ad
rationem
naturali, turn fc honcftatit,
•a peccatum fuifle lethale « ideoque ad communionem
vix coni i ner i poflet h«c vita civilis. Qusre tamecfi com­
factam illum accedere Julie non txKuifls , qui cum humuni
ccrkiix
ju.e
recent
>m
tuerie , a communione qc;ufmodi concubina ce ttubernium h,beret ·
clefi* dejcilo, » v<d mtcrdiélo. , fi celebrent, deponen­
Nam quod ex Auguftini libro de bo no conjugali fedo,
i
eum
tamen
inns
rigorem
delinquentium multitu­
lefli Gregociaoi decreti cenfores referunt , vereor ne ,
dine temperatui» legimus ab Alexandro III. antiquam Alcxand ex ,.
quod bona illorum pace dixerim , ad concubina· tra­
depolitioni* fevcritarcin fufpenfione mitigant» , in eptpofrcotte.
ftola ad atchtepifeopum Toletanum . Quibu' alia funt
•■e ie ^eee jn eo ubro nec concubinis de hi» egerit , nec concumulta fim.lia . S> otlendcrim ergo · huju, concilii pa­
bltum dixerit licitum efle , fi concubina eo habcati.r
tte·, gravem communicantis rearum 5t indignitatem mi­
animo, ut donec vivat, non jungatur alteri . Sed cum
nime fuftulifle ; fed illud tantum ipfit accipicotibus &
fuperloribua capitibus <ie uno conjugn bono Termo­
clericis tribuentibus peemififle , ad temporum iniquita­
nem Inftltuiflet , de fufeeptione videlicet filiorum ,
tem, & delinquentium multitudinem connivences . evin­
dixifletque ad id inftitutuni matrimonium , ut diu­
cant fane ûlfam efle bereticorum , fed prnfertim Her­
turna tf terpetu* bllotuiu propagatione humanum ge­
manni Hamelnuni calumniam , qua funinie efl coaatu.
nus conferveretur ; quorumdam tuno propoluit qu«flionem , an fi vir & fœoitna , uterque lege conjugii
Quetn igitur tanta rei probanda fatis locupletem tefolutus » jungantur non ad fobolis procreationem , g
ftem accetfam ? unum Aug. fap|ftntia> > religioni» & D. Aug fer·.
quod e* magnum matrimonii bonum
fanflitatir auOoritate multorum infler . I» ergo cum > doonmca
cendoa eflervefcentis animi & libidinis οκνο, , an pr
>> poftpsat.
poft praelate laudata matrimonii bona qua retulit y
prie <Hcl poflet matrimonium > Quam expediens qu.
concubinatus turpitudine a multis & his gra»illimis ver­
ftionem , nefpondlt . Et tetrfl
L -..i e____ L ■__
2
bis publica concione fulfler infeZlatuc , poftquam Illam
deteflandani omnibus propofu.llet , fubiunait . SrJ fer. wafivr yUz *e[u

Hiet

Xit Auguflin
quia quatilio non erat , an liceret In
concubinatu p-. petuo vi,ere
naiu fi temporarium
conftabat non liccie , conflabar lare non liecre perpe­
tuum , fed pn cuntraâo connu bio five principali bono
matrimonii, hoc eft, fine line fufiipicndi liberos , ve­
rum dici poflet matrimonium , fi reliqua natrimonii
adefleot neceflana , hoe ew$ mutuus confcnfus, & am-

t Cor /.

Α­

•27

CONCILIORUM

OMNI U M.

,,8

i*e

COLLECTIO

AMPLISSIMA

rafaaaaft y fafi «««W» fetar/t t»arauta»>aei rataaiifbar/.
Cememnienem fer ma ni i pe· coteMenlori coa&bulatloee

IJO

J------- J”-"· —— —"
T ym" Iiayar^ iftM
fi ti;tK aaaz Zarvr afi Mth iH/pt , crafaita
tf malti/Jhaatlal, ,J afi , fi amradaw alia w< fnftaaa. *

<

-

/gwrrat :

a·/

*>/»/»/</< (rtfiitr HW,
mak/fJiceniiU. Vtfft » Qnft( r.
ergo «hu noraM» » cernam
rrm av/w » Cf tjafdm Da/ Ktntfhr franaat iati» O ~’
ocia , tam ecciefi· gr civili1,
commuuioacni comprehendat,
___ ...
____ _ _ neecflaiio , noa ad aliam referri
«uatefidant alii. Hoa diffiteor enim, comnuiuienii verbetn ad facrofanAam eucharirtia communioMm freqaentiaa referri folRum, quod potlort fignificatloni & afiai ,
•hmi Moyeiatatl feraaMda tribui debet : f«p« taaren, comanaMMla wrbtimad «tramqua intardiâioncm coavlûu» ,
vel facti val civili» accommodari , & divitat « tt cna. grattera, Slffafiti», jra/· reuagr/Λ· nata JafaiajuaAim i qa| ia concilteram, & fanAoruru patrum le*" f»» & fatarla ad raaleaa» artari» ffila»fi · Si» tf
Arnaa vet mediocriter funtrerfatl, probe norunt. Qua<n fr» aeala , tf Jralam fr» Jani» /aaa faaait , r* f u»
r« ut aaam ceaitaunioaam ab alia difeernetent, eam de R
·><“’ , malan f» ara/· »/«, rfMar. fate aaran m»»» M,«h. ».
comtaanloaa aucharidla d&um intelligi volebant » fole- ® S«v,u« .-aart/rat/rarav afgxe Srrrrlarr fafie» fu-i
V.xvd.,,.
Roman. ·».
fi.aarltr», Idem
Saa» afaS teirrvz atfinr 'trfv
beat addar·, raanmnaiona doaunica , couimunicne cor­
TertwllJib.
pori» & daacainitv faaâa cdmtnuniune , allari» comaianioac, naat» comamaion·privari, vel abAindi.· cum au­
tem additamentum hoc omitterent, nomen commurRonU
(•netalitar prolatum pro utra·*· Cacra & civili comaaaaloae ( badia aaoomaHinlcationem voce mu » ) fapa
( ut diri ) itupliiptbaat.
a> en. a
Hac, baarlCnm patar, da canooa concilii Tolataal.
'fr. flJtn W»r /■£■■ [ftiH’rrrt kahrbal Dti far· Geaaf. ,< ,g.
C
dr* ,<l>^ Qaod (ad D. Ifidotum urum concubinamClmftieno perimctiaa··» in/unai fairrlalrxt. ftHar aar b,m.
14 * '
mittentem, gniautm cogit at ioneatque converterit, repe
ile» equidem, illam fenfu & fententia a concilio Tole- 1
t»ao adiqaaato dlSmilem , coafimlli tamen k religioni.
biar afafiatat >a axiram. tattiat family aut tta:J3t r»S»aJa/tia», atu <rmfrf»ai HuaaShaa. En canftitut» « Ter­
f k doArln· laud« approbandam, k veaaraadum.' neque
•d «ruendam latcutem k illuftraudam obfcari eja» loci
____ , __praclara
_________
..._____________
tulliano
inter_________
veterem_k_____
novam
legem, in nxo.
veritatem, ea
efleopa», qmm
multitudine, didhreatia
·— concubinarum
-·.■■■»»·-·· w» digerentia
—
—rum
. HW k
— concubinatum
. — X. Vl
ow*aco*Mi i, en red·
I ,dIa uoti· ,d <'ggavtlfiml G
tradiderunt . InQdila
ab eodem (inguiarit
C rego»
_w»ria ai
J decreti
L "· cenfore»
- '
.........................................
- & veta ratio qua umltitudi■
• '-V'
n'k'Λ·""*'
ix
P°?'*
populo
,e •enim
eta* lf
Ifraeliticp,
r*el*lirR» VI
qnl »«teri
veteri lege
lege Moyfi»
Moyftt ragatejenem illo tempore jure petmiflam , k hoc nollro jure
joftph
k uxorum
uxorum k
k concubinatum
coacubluatuui makitudiaem
makitudiaena neri—
-Z».lib.·».
< ’r' taiur,
»«*«r, A
et Uni probibWam vere dcmoaftrtt . Hac aatem ipfnm
L ***
mir.m
auûotm iunt
font Jofephu»
Jofepbu» ,, Teftulliiaus
Teftulliiaus maitifmal
Tertal 'lib d·
““ ’, ««ûo··»
Aaguflini k Tertulliani argumentum cum tratlaret D.
.· ·■*
·■« id
Id facrari
facrar· m
m littrarum
literarum tefllmouii»
tetlmouii» conftat
conftat ij piare»
piare»
Ifidoru», a Tertulliano enim, k Auguftino pleraque
c
-,Λί.
ÀL-LM...1
-----1
—
u_
cn-L-.
alia acoapiffe Ifidotum , indicavi fupetia·, reriidjmc aic.trta
tradeatlba» iaifl*e Abraba , Nachor, Jacob» Eliphat,
C« ·».,· i». Efaa, k Eftiel, Maaada, Da vidi» decem , Saloatcal»
Xit C/e/p/ene , eae Jit»»· fheiatar , /17 w< alea» final
f -li »«·>*. trecenta, , Roboata fexaginta , ut cetera» tarera»i. In
Mteg.
if. popula aattm Chriftiano i poftqnam catholica Chriftl
ri», f taejaa Jaafi , taanStnat» . Ideoque hic nomen
Cbrifiia»» nun ut trito gpud Hifpaoot immune , pro
.»
<·
fide, publice coli r«pit , duaa uaorei, aut concubipti
t.Pualip. » habere n,C gravi pteaa naa licuit, fed unicam uxorem
homine frugi, virtute prsdilo, k Chriftl in vita imi­
r.Reg.,,
rantnmi vel i naat noa «flat, unicam Colum, eamqua
tatore ufnrpatur, ut oppohitut vltiofo i fed nt oppo­
• Ρ«·Ι>ρ··. » extariori» fori parmllTu, concubinam i quod ax decreto
nitur Judao j quafi diceret , Judao plure» habere vel
Coae· Tolet concilii Toletani , attpar citato , mani£tfta daprebendiaxon» vel concubina, exteriori foroalim licebat} Chti’ «»'»·
gag. j/ g«tr dadear, inquit, arrrem fiMaaa, 0 tta/efiiaap autem nunc -non nili unicam.
Sola relioua eft, Clemen, beattflhne. Clementia Ro ci«w<ai«p>··
mani epiftola quluta ad Jacobum fratrem domini , in r«tlarebam
qaa cum de communione reran, oamkim ageret , de f,at>«M> do■ ummnaitata uxocum hanc verticulam addidit. Taanai- ai>al
aiaaet a»)/t'atar , aaaa» aa feaitaatiaai ratartat ; Cum—.dur oarem faa» fiaa Mb âf<«e/agr». In cujus loci ex•rgo D Ifidarn» , qui ducentos litte poll hoc prii lamcon-d^plicatiaae arirum quam fadarint antiqui k raoenliorei
ditum Toloiaaum anno, vixit, omne, diderentia (, it.llj
fcHptare, » cum «X *o epparcat, adulterkun rem liciloquitar) reiccofcre vellet, quas later veta, teflemenltua
-----------tam eflb , etiam info inre natura , k ad id eoa qui eraat
k novum ipfe reperilfet, inter alia» haac unam retulit,
Hic ofotymi, a D, Clemente ümul cam vit· cotuaaaquod In lege veteri liceret £ne pena exteriori pluiib·,
nionc tdmoaerl . GrcgorianI decreti adaatailonai v«rr
comnrifeeri v«l uxoribus, vel ranrablni·'’- in lege-aatem
ba «Ila daelfe affirmant ia epiftola CleamatU, qua ma- fc·,,».. ».
uuferipta exAat ia bibliotheca Vaticana . Qtiod fcripflt
’’
nova, feu Chriftlana non fici cum nec in toro extetiotl liceat plurium aut uvorum , aut concubinarum uti
antea Fraucfrn, Turrianua in ao libro , quern doAe
canfiMtudinc » fine graviCma excommunicationi, <’cafuquidem k erndite pro epiftoli» pontificum edidit, exi- Tania· lib/.
ftiamn, hae medicina vafatta eaillol· iNatum peA ia- < » |>ra«prft.
ra, fed unie· tantum vel uxoris . vel in foro cvcrieii
nari . Quod mihi non facile ille probaearit , qui carlo poatid
( «t antiqua, mo» l«rcbat ) coacubina,
Haac autem efle germanam D. Lfidori interpretatiouenfciam, iHa non ab aliquo patrono libidini» ia re* Plavel «x folo titulo capitia int«Uigi pote*. Illud enim <e
toniiadjeA» faille, ut ipfe contendit, fed a Du Clem, re­
‘ deprompti île affirmant G cat urnas k D. Ivo, ex libro ll>
lata , divetfo tamen coafilio ac In epiftola antae rehcitar , quam non efte ejofdemCIfa». ut Turris au» neevef·
'dorid· differentia, fca , utaliicodke,hab«nt,dediftan·
tia novi k veteri, tcftamentl : Cc enim certat in pluribus,
detendit, fed allcoju, pcroidoG patroai ia fchoia Plato­
quos habeo maaufcripto,, & aped D. Ivonem. Non do­
ni» «durati, quod de hi, v«»bi» folum dixerat Tarrianut,
cet ergo Ifidora, jure «ali ( ut Auguftinu, loquitur) lici­
non obfrtue aMn quidem faute a lia probavero . D* quo
tum erte hominiChrifliano concubinatum, fed jure fori,
_
taman
iu. , , qoi apoftoftearum fcrlptoraram legitimus
In eo quod fins concubina fine pana exteriori haberi p tardor
___
e,, k certia,, & veriuk faadlia, fqre, judicia m. .
»
Fuit
hoc haretlcoruai
artifteium, qna nfos fuif"
poflSt, k non plutea, ut In lege veteri, cujo» ante ipfe
" " vettu 11
-----meminerat. Deantiqua autem Hebiaorum lege ad Çhrife hasus epiftola mendacet confaranatore» eftande-v
“·'
. . _
r
- t arguinenmat , adfcrlbcndi magnis audkorih»M, quorum doAema
„. fbty
k libris ipfi expugnati poffbnt, qua ilb non amd· ferifc·"· <*·!■<· ait » aaar/, w/aetate MUMra alian
P ferunt, fed nec cogi terant quidem .■ vel fi fctple nat,
laaeiui filM
non eodem qui ab ipfi, refertur, antmo. Qnodaute mille
fere annos de fui tempori» hnretiri» commemorat bea­
tu, Joanne, Maxciitiu, ' epifeopa, Conftantinopvlrta- " «rm hierlaaûiai taajafiMrt ai/a» faaftar taffafiare»· ftitrilatn
mu , ad Hormifdam pontihceiu . fTaar taa» faa ftraarS- J'*1"'10*!,
coaviftei

TettnMla-bd·/». TertuUianua pariter antiquam uxorum k coecubinam“· ••teltndiB··» poft ner* legi» promulgatioacm non

trraa
Uteift tu mu^ru» aafiov» Sa
CtettL Gwl, Tee». 1L

h»U>

if**f*r

x/4a itatarmatrr } & frafr/a i» rat mala lraii(i»aaf<\
f»rr fraailar/ fra frhiaal <■»..·>·<« *z , alitum fki fn tre
aS MifitaSat pnpliert aalfiiataiu afarfri . Agunt enim
omnia callide quo infamando & obli«Aando catholi­
cam, futm valeant tene e turpitudinem, fingeatet, drag.
verfu» eo, quadam feripta fubeorum namine , qui vidvatur m ecclelia «ruiner·, qaateuar omnium amaaor cor,
tra hoa facile valeant cnaciUre · Sic/stiam Rufinam re
iirt D. Hicxonyruu,, librum Sixti Pythagorei hominis
1
ethnici,

“

pp

p H>«ronymwl ;t ,»,/
ad CMit/laheatim.

131

CONCILIORUM

OMNIUM

>î»

efleete. eenftrtffe.
1 ··*
ethnici. St ab fque Cbrifici, Immutato nomine S'aiî mir
mut y if eerntm tni Atligunt Cbmftvm , V ·,. fmvtr to·^'·
lyris, & cccleua Romana epifeopi pnenotav ffe. Simi­
ejut . Gentibus eiufdem doli mali commentam *rR’Caaôaê *s·*'
lar» G no ft i Corum perfuium conqueritur fape Ireewru,.
Scthuuiis eundem vanitatem detexit D. Epfphanlus in . Chriffum tribuit Auguftinus . Cui malo providentes Γ»χΙΙ-ί *'
apoffoli deponendum conffituerunt «uni qni falfos tl- *
Marrione. lubtllum Tertulliani de fide trinitatis Pneubms infnberet, Jr pro farm ad populi'dr cleri corronistomachos basveCfcos interpeilaffe, & citcumieliffe no­
mme Cypriani narltifque propagatum exemplaribus veniitivneoi publicaret . Inter alicis autem modos quibus
aero» & ratboliros contaminabant auilore» » is unus
didiffe parvo paetis» , ut eum emptore, , & viri ampli­
etat . fv bis qu» dofle, qua pie» quu Chriffiane » quia
tudine , &- pretii exiguitate illecti lubeatiut emerent,
Rafiaes iaA-)«tentefqec er tore» ample&ercntur > ceu dogmata facra
uno fenfu fcripferat , adjeflis nonnullis vel detraâia »
pologctico
aufloritate tanti ma£f)»i« comprobata » Runius eft an­
pervertebant : vel fi Ille errorem ’.«ferebat aliorum » te
il ar Qva ratione lf> lren»ut operum initia , adjurat
rationibus ac teilimoniis confutabat hi» prit remis abla­
tis» illa nuda tantum» qua. caufa fu» ftabllUnda ioferper Deum vivum, exferibentem, ne apicem demutet.
Qac.d fe feciffe cum notatus Lucinii Raetici narrat Rqavire videbantur» &■ eifdetn verbis referebant: utqua ve­
T> Hir’i’s e <us Hieronvinus , referibens ad eumdean Lurinsun» ;
rum fe dicere ementito fpeciofu quodam color* per fu acuit >» ad inlfeial enim ad XX Hieronvnsum H iff anus & Baticus .cierent rudtoribua » affeverabant ea catholicorum monu­
Laiiaimn
Lucmius fex notarios» ut eius opem dclcribereot ; ficumentis font i aer i ; fed contenta erant fane» non ut ilia
Ucmrpi’1
ti epflola fequenti ad Tneodotam Lucinii conjugem . firmarent catholici » fed ut contraria prorfus fententia
idem Hieronymus teftalur . Quod ideo retuli, ut anti­
infirmarent. His veffigii· opinetur quis eos inftitule»
quam ILfpanoiiw» in liter*» fieras propenfionem offen­ j. qui epiffolam hane bertr Clementi» nomine divulgarunt i
derem , quos flhlis peperciffe fumptibus , fit laboribus
impie enim de communi rerum divifione fentiebant » St
couflat , ut vel abfentes per litervs confuleient , & doclriHiulro magis de communione uxorum » qusr Nicolaitana ac pietate erudirentur . vel prafente, eorum virorum
rnm primum hrrefis fuit a D. Petro , a Clemente & re­
qui nomine fapieulia claruerant . confpeflu fnluun trueliquis apoffoli» frpe notata» rcprehenfa » 6t punita.
Neperem
rentur
ut de altero Hifpano Gaditano Plinius Junior
Eam i,s iur epiffolan» ab «liquo bvrctico effis confer- Ffiftetem r
DH.et in
leftatur , (k Hieronymus. Sic etiam epiffolam quamdam
cinatans certum eft » ex operibus beati Clementis» In
·■·“
blue ptoki
tuam ad Flavianum corruptam faille le vivente conquêquibus ipfe non exanimi fui fententia hscfcripfir» fed
D Leo I
ntui D. Leo rapa Marliano impeistori rcicubens . In
referens» & poftea refellens qu* pater eius Fauftinianus
M«rt taa
Hifpama Theodiicuat Grxcum, qui H iuoialn in ecclefia
adhuc ethni.us » aate crnverfionem . ut philofophus Py­ >ρ·1 Cree .■
af dilrftifff
Hifpalenfi fucceffit » D. Ifid. opera impi.» .Mboltc* reli­
thagoricus fentiebat ■ Cum enim coram Petro apoffolo
gion.» odio adulteiaffe, ad decipiendo» D. Ifidori auâot, «i pw
ille difputaset» cum filiis Niceta Λ Clemente» ejus filiis»
ntate fidelium animos, refert Lucas epifeopus Tudenfi»
etfi fibi tunc ignotis» jam tamen cunvciCs 3t fidelibus»
antiquus rerum Hifpantcarum ftriptor .- Sc hac ratione
difcipuhfquecarioribus beati Petri, eam qUsftionem tunc
translata «Il pr unatis , ut vocant, er Hifpali , Toletum.
difputandarn propofni* . An aliqua in faa form* & fub
Hilp menuQuod Juflini martyri, Origeni, Hieronvmo, & Auguflantia effent bona »*1 mala . In qua ipfe quod a ma- <» nsffar*.
D ÎÆdot 1.5. ftiuo aliifque quam plurimis prifeis eeclcfiar patribus irngiflru ethnicis acceperat » defendens» objecit, natura /·>Λ , ·'
pofituin» multviuni teftatuin.eft monumentis . Taniatft
ntbil bonum effe vel malutn ; fed omnia ex ufu & con- /rufem
eareti.erum rallie'ifee, ait D. Ilidotus » ut ieifa te-/. ,
fuetudine humait» vit» effe expedienda: q»od fi illa ma- ittmrtu.
Ia habuerit» eff* mala
fin vero bona, e cuntra. Cujus
£ rei triplex exemplum attulit ?\ primum de homicidio .
H amifieinm, inquit» ner hem.m effe neture > te/ meSente I'yhodm Et poflea inqnit .
•A10 1» Λ Π>·
1, Anatis. Ze,!/, ,’tAantur : amnunqutm

rtiam »'.afpberuia< ruai
*i Ash librit' aefrerKm AtUt"‘>n 1, ferunt » Aeii'i-

Theey tune
LfavroGreco.

Aium -urium rjfr- uru utifur iJ jufil fuitrrnl. Secundum
auteni de farto eil . Furtum, inquit > uaturu "in rfl't
mulum·, tuiΛ fi .jtriA mibf Arrjl, utrfrrr tk te pt/ multe
brlrt ; niml mth ftti', qui" -Ά felem i) libt-t ftcerr

in concilii, generalibus tent et uni etiam harretici. In quin­
rrunttai rjnt λ qua uvfrrt, rrAargut pffrjt j f«Z* likfrf
, epift ir ta en.m fvnodo generali adjefla, luiZT'e ab Herebe» fi•ft, jilHt turfufrrrr. Ad hoc ergo propofilutn furti fc adul
• d N'iiero. Ritus eprholt' Vigilii pontificii maximi « Jr Menn»
patrurcha Confl jnnnopol.teni , deprebenfum eil >o tex­
terii quod leilium fuit exemplum , & quod rem effe Inrifv»· ta fynodo , dum afla quint» relegerentui : Sc très co­
■bffetentem etiam contendit ) fequentia dilputando fubpeit
Hie dices ah e.idetn heretic·» infertos fie cm ni in festa fy­
utoffenderet nihil admittere mali » qui rem alienam, vel
nodo ab his qui Roman* eccLfi* aufloiitatem conten­
uvorem alienam ufurpat · Crurutuuti ufui
flor tcrltf. debant miauere , omtM quod dicitur adrcrlus Hono­
in Luca.
rium pontificem maximum , adycefuin effc teflatur A na­
D.Kpqha >» ff sfitis bibliothecarius .. ...
R. etiani Grcaorius concil.um
paiwr ’■••eli Chalcedonenfe tuiffe a Conffantmopollanis coiruptuur . quiAam fafienttfimus ( Pflltageetm intellegit ml Z. >·«'’· Λ**!4* 4 taftaiur , idemque fe fufpuari ait de Ephefioo . Nec
na"·· ibft" advetfus bos faatliffimo.s patres, Jr facrofanflas fyno.
"t
, Tertull/aa./r , ClrD Allia· i· d°s audace, folum evtiterunt h*retici , fed adverfus
L*Z7**r/Mr , T/rvdevrSwi » tZ */// J
iynopti Phiapoffolo» , e v ange hili., & prophetas. De Afi*
emru-i ■ in »mtuitu autem faut fine Aubie if Conjuget , V
laft de ha- «oim quodanr ptesbvtero hac refert Tertullianus . .0 yw*
lelrb l*»o«. Peuh perfrtm feripta legant exemplum Ί etle aA h.eafit ut it* fettfi t ioqult , AitlAlaer, ntqtlf Jfl aAor felit ,
Kxupcr
Tholoi

m apologet.
c. 19 Ctcvi.

ffrom. Lati.
*'*’ ί· d'»··-

- cnft-u

iA fe emere Paul’ fe.iffr, /ero Aereffiffe . Hunc autem
librum inferiptum fulffe» Periodus Pauli & Tccl» , trar> Hierunyiqus. Ab E-bione in primis apoftolorum
BÛU‘ & V,U* '‘‘P1*’1’1’ teflatur D. F.piphauius Quare omnU *)u* ‘Hoium nomine feripta funt » ut circuitits Joannie » circuitus Thoma, aftus Andi e», itiui
Joanms» circuitus Thorn» , atius Phihpni , afhis Petri,
a&us Pauli, tanquam erroribus confperfe {’.raviffimi: iatsfliu»· lelcllit & refutavit
r '
in concili‘
Ronunn Gelafius
pap· v IT. Athaoafiua , & Phi la fier
A quibus autem
tappofili fuerint hi aiTus ,. docuit
_
nno-entius papa
primus . Γ*
‘ _
__ i. _________
Manich*o»
idZ „
generis
comments , plura exeogkaffe ■ apoftoi.uumque
nomine
.
,
..
... confcripfiile
i
, - *!·' f·1·1» hi(forias , f
f
‘
fidrm fa.it
divus
Auguftinus . Prifcill aniftas
alios adiuvemffe aHus apoftolorum, Orofius > & f piphanius. Ea.rat.tas Ailu» Andre», Joano.s & Thom* ,
idem Epiphanius . Al-lcpidorum , T heodorum Apolliaidcm » Hemeophiluui , Artémomftqs divinas feripturas depolito timore «dultcraffe , hufebtus ; & coirumpentes eaa , emendare fe dicare tolitos . Idem dc
Neftorianls Tbeophylaâus teflatur. Lu.ianutn» & Ifyr______ __ chium propheticas, atque evangeli-as liter*» ad fu*
gaftam osor, caufz commodum depravaffe , Laofrancu^ . Nec adver­
te» Lanii, fba boa folum, fed advenus Chrillum i plum , quem fi
Ud«{«char, non revereri , timere iahent dcbuiffent . De Simone
enim Clcobio Ut /uda haretici» h*c refert beatus GleX) Clee.li 4. mrns tbomaaus. Sçtmue, inquit, queA.Sime» Cleebiui
Coafi^apofi.
J-hi tn Aenum Chriftr , if Atftipulerum eje» , quu

epif ,al.eucio quodam
fuppoiit» te<T*id‘N‘?·
Lcoaide vbilofoahi»' "
D Au» lib.de
fide contis
Maaichxoe .
Oretiar ia epi.
ad Aug.de itlorum erroeibaa Rp'ph·
laPaaaa l>»
reh. » i Idem
hyreii » j Eu.
feb l ,.hrft.
ce clef eel.
Theopb ex
poaeaa illud

Anft. I. » Pol

ummunit. H* Pauliinianus fenex pater Nicitx , JrClenicntis . qiribus fequentia fub/ungit » qu» referam
ut
oflendain quomodo hac ob difputaudi rationem» ante
convifiouem » necornmno obftinate fenfent» ut nae pa­
tri ethnico» nedum filio Chrifluiw » feriptori catholico»
puntific» maximo» & martyri funclitfimo » rani gravis er­
roris nota adeo falfo tribuatur. 7Z*< entem Jit-te »*Itu, innuit Fauffinianus, queniem qui Aem, rugit me Ittllnu-e aj bene agrnAum , (jf neu ftjfum lent egere » ·//
pr/irj AiAieer.m tu.J iit hue. queA JÎ intellt^ere peint­
re, t.r iyjc etiam qv’A fit malum, ne. eft buic eentrarium y
uAve-tem, Vert-m eA bac que Ai\i unum e ueiit rejpenAe-e utie, net Prtrum ; non enim Alguum tft , eb ille ver ■

rt! prt'.itvcianc , inAuretatum ftaem rebut Aubiit futtiΊΛΙ . if tine ergs f «(/.·« /-■/* />«r /Arear/* ccarre/Mi·
' -raAr, ft quiA e> viAe-etur ,■ quoA if a J vlitmum farlam :
»*/· :«"·<« print m’Z-r» » ft eft ptfimle A/ffultnAe tttr··rr queA queritur. Placet ergs, ut Clement primut incifat ,
if efienA.it, / lit aliquiJ /* [ubftanUa & allibut burnt,
ve! malum . Hucufque Fauffioiatiu, ethnicus » in Pythagor* , à Platoni» fchola educatus adverfus doflrinam Chriftiatram & apoftolicam objiciebat , cum apofloio vel ejus difcipubs difputando. Sed videamus» an
Clemens , nui ad certamen vlcflus eil » propoiita opinio­
ni» ejus ratione vidua acquiefcat. Ad i*r, inquits ipf«
Clemcas,

dem (eutc·tiam havfiffc
Piatouem re­
fert TheodoGrec, aZftûi.
cwatioac. .
Eariptdem in
eoim fuill·
errore docet

Cita.

Ale­

rt»» lib <.
ftroaaat.

t

«31

AMPLISSIMA

COLLECTIO

«34
» h

HPi abuuBr agemieum aBPiime, mi ea Ut -Btfclpbmt,
puUme tffe Vterii, ftf past ipfe mafi-rnat » et imBuPitate
PPi fut pea Bituntur. Omnzam Jbevemsvam ftr fella­
runt emeet peaiUt fingt, teafpee JMlat jMeit , in pui.
infiam aifftte nenia retae t fret inreajatih ; in abit ve­
re aenfe mefeeri, fient in aBaiteriii . at Bwtir paaBam
generaifa ege emaium , puaBam vere neu amnium , tmpne
generalia. SeB at prebaa Bifputntie gat. Prettier V Be
re Bitam. Terra·, pan ariBa ef, emjagir fT aBmiateeae
fnBiget spun, nt peft generate fruHat, putPat fat vita
Uminliur nen ef .· erge Pae legitime tenjuartie. ■£ feu­
tra fi aut pruina frigat terra mifteaturn aut eabr eguit,
Pu/nfmeBI ceajunbir tertuptelam fatit j V Pee in tab­
let aBultariurn ef. St pater refpenBit··. SeB fient eiementeram vel fellaram iafeafeaa fentanbieaii fmim p-eBitur nene, its Beperet tl aBplterium fatim efenBi puam
malum ef ; Kt ege aje j Het prime mlpi tenfirma , fi ut
el lam ipfe ttnfegut ee, ex isteagrua, & iaeeefeaa aB' mletirne efteiumur male , O ifuB in renfegaentiPut rt^nirehtr . Kt pater ait : Ut ft Paiet ret nature, it a ait , fi.
b. Tumege refpenBi t Jyzn ergr Bifteretapit Be Pi/, vi·
Be guaaia fiat, gas mala egeapuB mm-’nem BuPitautur,
Hen tipi viBetar malum ege fePrit t.iatenBlum , feBitie,
ruina, reBet, viueula, fuppb<ia, Brlamt, Infini , fif Pit
fimibaf Er hater: Veram ef, Inquit g fib. Pee mala
ege, tf vaiBe mala / ant rrrle pul negat Pae ege ma-

•a ertubtut ef ,

ut Strue , ef Penere
’ JT. ’~
•’-P'-"· en iamntlPnt iaplBlPui ,
Utmia , BelaUa , mufeum miifeamm ef tHeeufPfratum ; V ftm ef nemt lima , eenmaieutei CemPalenU
•erafew
»·" relatieuem KpipPani farrtfeaut, bPunt■
? i*"*" ·«"»·">patre autem
mBiftt pf erPem Bifilplinarum , <ÿ Plateuit pUleflmUam .
fuit autem aulhr tf prinreff , meaaBiea eepiUtiente.
-A pue etiam prefaait Pareft earum , pul aunt funi,
Carpeeretianmum. Jr eme Bitit in bPre Be iufiba , »·fitiam fiet ege puamBam eam amrabtaie fammunl»aem. jt-puale puiBem terte telum unBepuantte enteaCam ,
letem terram feminet in erPem , & neu ea epue fertae
emnet efenUt , gj Biei auSerem , tf lutit patrem , felem
°*"1
apaabm tfriit emnlput, pul pegani afpi­
erre . I/U autem emeet eemmunlter refpMiuat , auealam
neu BifeeeuH Biuii. m , uel patmemm , net pepUi peinUP** \i*fpieet·' & fapientet, feminae ti mafealae , bpenr»c Vferett. SeB uepaefe. ur fafit ia PruHe. Cum autem
emaiPut aUmuat(Pat aene ipfum eimmunem efuBeril,

lutem PaPeal Buplitatam . Sel fadt emaiPm aalmaatlpiu

& reiigua seanZs. Jaf/Ua enim in Pif aflpmvj
ror. HeinBe per temmuuitetem amnia fimibtetfe·
ut fueif nulla leg» teneatur > ejet anirnt »z Beaut mUabr
feppriilatime teeueeleater jttfefue atifit emaiitu . Sei
aaryne iaieut legret fnipt ant pennaat1er it > ejfent enlm

------- r,- - ------------ a—, —
pua tiU tn ufu
faut, affluent rafienem t ritHu affuiefcat. atuBl naee
etpe.Cenfegut et mala ege eat paa fttpra <btimer
pf, feiret , ineeaBia ( & Ur fmiba ,· Pae feeanBm vet . fea jufitia bpem ferent, prspuit f uen Blfitruent fumi.
iumm» aal *---------------- W··--------- <&·>·>", IB efn al PumiB
nam a maftnle , neu iB ^aaB ef. ratienir 'aartieepi, aP
reperte ratiruit : (3 ut femel Bitam , nullum a anile,
4kkt«r corn
/r*/CT
a-iuabtaie autem fS eemmatutate vifum- fmibter Biti.
araai afin»- *’**"*» mn nan fta efl Kt pater refpenBit .· lea tf. fBene une juga emUPut ef larpltue. Leget auPem , la­
»*”’·-· * ÎL·/,**
™
■ Λ·''', "<· *
pait , Pemlnnm eum i^neratieaem tafliare nen pegent,
Me4iconto> F***/> Jfit Jia « ef
rentra leget famre Beeaeruat t bfum enim preprietat Btfcoatiafa fie·
unapuapue malarum -felimem , earn aBmiata fuerit
fetali Blninn tepft temmunienem, t! aereBit, aea intui«n parunt. Irait « puiB ef puaB efelt } ftf llluB ege iutelllpamut
bgent Brilum apefeli Bi.entlt. Pre legem peeealpm te-

quit , Àndrt . Kge

n*y« /errw ad/zgnat, & frumentum Smibier Jfp alite
. Vielata autem iinnmi b ffutlitu IIMII
ftnn gemrnm, <ÿ frtiltnin. Case *»·χ« Dvns CMamevZtrr unit fetiget ternia!, & feminant eum nufitbtn·
junaiget .■ tj émula fimibter aa/maatia teaglutinaget ,
Urenuntiaeit jtfilim femmaaieaem eum aguabtate .

e* ataJaeem aiutlrume fellarem , tenet petpet I f tilat ,
maZa efe fee Mia prenuaeipuia'funt. Ifa tape frllat
fuarute aBmiatime Bit!mar frkret t zncreXza, Cf tetera
U< ftnilia efui > mala ipfa fentnahtm net etiam iemfeiM·, aiulteria « <? farta aperat ar, prapter art etiam ff
febBet tpj'eeftient. Quibus rationibns permotum Fan- Rentrai PaPeet, cent amnium pefint ege partlttper , fit ut
ftinianum recefliffe · veteri errore, & contrarie Cia*
rr/Jgaa frtir ifintiillt . Pqftquam luttai hsc Clamans
mentis acquievifTe fententia t ipfe Clemens fie refert.
Alexandrinus
Carpocrstianis retulifiet , A facra
IS pater ; nere « inquit , Praeite- & tneemparaUbier
fcriptutn teftlmonlls confutaflèt , rtirfù» d* illufubefeniifiy pula fat mala in albier. En Platonis A Py­
iunglt. Et Pat yeZdrae 4i«,ia teafiltauat egregH Carthagora erroretu de rerum A uxorum communion·
quonam modo non Colum non defenderit pradeceflbr
CismtM llb. tuus Clemens lib. X. reoognltlmium , in quo hac om­
eerem' ten^regieaem , efret fmal C n^·
it» rrcogni- uia «xftant, fed multis «x pbilofopbia morali, ex phytm fatletate tenerem mil ante eefatiatl
sioiuim.
fica, et aftronomia petitis rationibus , graviter 6r acu­
te coofutarlt ad ver fu, Fauftinianum parentem fuum ;
iftltht
quem et fi atbnkum & religionis Chtlftlana disciplina
bat
deftitutum , tantopere tamen rationes Clamentte comaaovaruut , ut rejeâo , quem prius defenderat, Pytha­
lint maberiput exigere Cerpeerapea , /ZvZaà enim «wgora error·, A Clementis poftbac , imo tc Chrlfii,
fat efi Bleere , legit eSeitrat/am . Hat leget , al J'aauti veram, & firmioribus innixam ratienibua amplexa­
tlr, ferre epaetuli Carpeeratem t tanam « ff fuum , fg
retur doârinam . Non eft ergo cur haretici impie ob­
Plectrum llPlBlnllut . Ml il autant HBetur Platenem
ganniant , tt ex hac catholica Clementis doAnns ad
nos oppugnandos datant argumenta , cum non folum
illa , fed Fauftinianl ethnici fententia A confenfa jam _ Bern gua nenBum nupferant 1 ege eemmmmt rerum f«/
;nari ipfos poflc « probant que diai- E' egent. rpetituri
, ,.
gteem,
..
jmaBamBum tleabum fnUfnr gfi rnmconfirmata expngni
Ucm )ib.
Damnavit iterum adulterium Clemens
- - uterum. H«< Clemens Alexandrinus de Carlag' mw clariftime . Di
mune fpeb
___apoftolieia
r____________
i» & m ullus relinquere­
in
cooftitutionlbus
pocrate, qu* fenfu ii milia vel eadem funt cum He qua
tur
tertio adulterium fn
Fauftinhous sdverfwr Clementem difpatatl«ae fat re­
i— fufpicloai
f_'r:
*.locus,. condemnavit
: ‘
epitome d« rebus geftis A Petri.
tulit .· quare a Carpoernte non a Clement· epffieia
confutaforfan conftâa eft « quod ab eadem fcbela PtatOnls Hem
$•4 quinam baretici ex errore a
_ CJememc
-----venenum Fauftlnianua d Carpocrates banferiat · Quid
to huius epiftola confingenda auûore, fuerint , videa­
mus nnm ex alio Clemente Alexandrino poffimus eli­
enim fi tirera utrlufque numinis prima anfam arrbrl
prabuit ? Confiât enina antiqui sio ufn fui fie , nomina
cere , quem enim Fau fi inia nux errorem defenderat, a
Carpocrate A Epiphane , defenfem iterum ille recenperprimas liceres compendii gratia neta fla .· uado fieri
fet .· «t ab eadem fcbola Platonis, five Pythagora depotuit » ut ex C. nota Carpocratis , Clementis nomen
arompfifle ait .
aulam v inquit, a Carpenate ieextenfuni fit .· quemadmodum critic from Uonaulii con­
fteetbma fp KpepPatmv eenfent epartne, axarrr ege tamtendunt , ex Agellli anmlaa « Aulum Gellium prodrAum . A prima Agellli -litare integrum Auli nomen
Uteeei { a puMat. in namea maelmam, emanavit preirem. Hit autem Fpipt-m , mjet etiam ftripia feram.
«farta : nili verofimilms fit Cernocratianne hnrcfie-o·
Sm, jMar arm Carpenatie , V metet< Bbttanjra ne­
•rrorem maglftri , Clementis fanâioce nomine decomfiit
Eumdcm igitur Ftusflinianl A Carpncntia er»
mine , en patre fubiem Alenaniriant f e* matre nere
J a
rorem
Cantii. General. Tom. II.

•M-

■

·
™***·

IH

1

c O N C I L I O R U M

0 MfN I U M

B'

rorem confutavit ulerque Clcmena» meliori
f-"’-'- tamen ufua A
* gvMavenr
'“χ“·
lie metnJui ,
ibrtuwa Alexandrino» , quod non e» £',r.Pe*r*‘J„ *5“/
"’T '"*&"* eaatfantw
nia tributa—fit . ficut Romano Fauftioianl. Q“®d "
,
, F" w f·*· peeejarem ·*■.
nnftremn r,.,dem dicamui , Clemeetem altam philofo.· /
Jejutare filiquij au
phum Platoni.» doibin· leftatorem > cttjui meminit
iujtrfataJi fthntia, atu β nuit, . >,*
„ Ue/We
beatu» Diunyfiu* Areopagita de divini» notuinibu», vel
*,/*****l'u 1Λ· aafi'uJi libertae fanat unumquemque
A Aium aut Arium Clementem phllofophum Platoni­
ra i îJr >*****·<* "»· ta·*» in nahtatuti, firbicum, «dqnem rxftant Plinii jutiotit liter», illum nortr.a. Di/êerjium , reneupifeentiam tarait Jitunt , au»
tintet ut adheretr Fuphratl alteri »que phlloiopbo
«flft- I»
lunit aé^nut fractura, uttnth % Ü fhhfrplattj/ im~
Platonico fumm> nomini» i eum , Inquam , Clementem
ftJit fiuJiuat. IJaa Jaui^ua C ittnfut iiluj a,fa aiunt ,
/Λ ΜΛΛ J»
J»n
ex /
r
—a < ■ ■
*
operam dedlfle, ut epiftola b»c, qua Platoni» doilrli«a proregnur t fpecioio * Ci»«c Clcnwnris Rom»»i
’ ,
- --------- ~
peuuree etemenrum , tx naerum
uoralot proderetur, quo FtcUiiw in Adelium animos craJmixtiepe fukjiantia earparum eenfat , Mer,uri»<» , aér­
ium effe teaJunty per queJ fui Jeütina tenfeet ne , furor poflet irrepere, quid vetat?
Falfe igitur ex hoc capite colligunt Interpreta», com■***"’"· » fe'tituJiuem i Vette- Inde ctiaai aa.
munem vitam canonicorum tt monachorum ex D. Cle­
rem ,, IrhJinem Jieunt .· PariJamfrufiem. J/ erga, aiunt , menqaid.m<n quidai
menti» authotiiate ortum habui Re : eum D. Clement
•«•«■z/at
Arm;»», lazier»,
% & impee.ium h». M«rc«(um
hic . non folum eam confilio ,·-nedum prneepto non
lum, σ ’·»«“'■ fuJieium nefeieatemn /prêta pujieitiaüi iarcniffè ta.
KMvr t , fed vl & auâoritate rationum everterit .·
t/rrarr, IhiJini palmam, quetf ef malum , Jalit ,· per ftiater.
non quod ilhqt » "* hodie- fanâitlînte inter religiofo». <n»»d He» jelum fii , fej tt titliur if ueiverja rente
obfcrvtiuF , in/uftam fibi per fui fer it , utra de ea ner B
J t ul nerf, tgpernieiet aJertt Hue erte Inet eU-i .empe»ecogitavit , quidem ; fed quam ex placith Pythagora &
re ex qualilet materia uijum ft, tamen aptari aJ amnem
hminern M»nt : quia β quit pafieralem
rttflicum at­
Plaroni» Fauftinianui defendebat, iniudam λ perniclofant civitaubu» vir fanûifitiuui doceret, quod & fe.-eque imperitum laleat feajum , nec 'uelit ernJin , uli earrunt Tertu'I>aou* , Cicmeui Alexandrin»», Lafi intlu»,
peri, ealea Je lieljiaii Jiauitate fuUejfertt ; cantiaue
'I heodoretu» a alii , & admonuerat antea Ariftotele»
/pretii fujiarum uittutiput , tg ftiexHa lenit, aJ uatucontra Socrati» St Platoni» duArinam. Ex quibtt» far
ne dilucide conflat, illqftriflimi cardinali» Ant nii C»-·
patata lella crafunMt, urlet rmtai , patri» cent/Juut <
Ari» ‘ib ». ,,ph» curam, & pietati», & publica utilitati» pleni (fifient
Par.· i , rapt a Helena » nJ aneta Grata O
t·*·
mani, qua contendit vetfictifum illum; I» emnifnt au­
larlaem Marvil exitium . Hee Nicer» do «llegorii»
lam funt tine Julia, <g eaniugee , ab epiftola & perio­
Gentilium trantluU X transferendis ad verum frnfuen.
do illa Clementi» expandi, ut expunxit in ea colleflioQua cum audiftet Petrue « no In lege Dei Ctai'e quid
ne dccietalium epift-.larum , quam ipfe , vel eruditu»
contingeret, Ut facras ac divinat litorei fun fenfu finguh Interpretarentur ; fequsatl doârlaaClementem, Ni.
vit Antoniut de Aquino · Clemente primo ulque ;d
G re - otium IX. accurate f*ti» & frutluofi concinnavit^ retint & Aquilam voluit erudire. St Patrat cellauJanr
■
nec dum , qbod bona ep» venia dixerim, fuifle ne efprejecutienem efut , ait : Mtthat , M viJee , /agetr;»/
Jariatn : cum tam fit verum eam fcripfiftë A ret,.lifta
leminei , ta lit qua iefuut Mrifimiiiiujiaer capiunt , W
ex Fauflinlano Clementem ; ac certum, illi femper Fail­
ijeejlllqenter elfervanjum efi y tu ha Dat cum IrfiDir ,
li,Cani . Lycurgi , Pythagora , 6t Platoni» errorem
nen fecniejum frepril inprali intellipentiam hpaiur .
difplicuift*· nec multi» folum , ut vidimu» , rationibus (
coufutafle, fnd confutatum errorem eidem Fauftiniano
parenti dvÛc & fapienter diftuafifte. Qua ethm cenfute prafumpl'l t queJ fieri
euem extrinjr.ur ait alarii
'
ta nota i polft animadverto , recentiorern conciliorum
editionem Venetam , dum eum verficulum epiftola
Clementi» ademit i cum verum fit potiu» . illum intaex Ipfit jtr/ptur/1 fixfane répara tern ali t . <3 /Jee apertet
al r». ?«trWge«t/aw Jiftere /irlpturarum , qui earn a
Oum efle hr,-aaduro , tt epift'd» reftituendum - at
Vero epuïoiàm. lutegram, ut falfo affici am Clementi»
meiarièur Jeeunjum ueritatem pli irajitaat fprvat .· ut tf
tpfp pefit ea quit raSe fujteplt , eauapelenter aJfarere.
e reliquarum numero , It Gregoriano deen to ve! refi­
ci , vel ut fpurlam aftcrifco notari oportere . III. -i hic
C»m ruine ex Jihait ftriptuHt. iateiraue quit fuftepeeit
tJ firmaae requlaUl terrtatii , aifuejuaa ni» etit , β ali.
prae ere» eft etiam obfervanduru , verba ill*
Prr iaiquriatem allai e xit lac 'f· fuum , 0 aliut illxJ, non
figuificare , per i liquitaten, , boc <fl . per peccatum
primi narenti» ind^âam efte rerum di» ,- ouem, ut pla­
·"·»· , uii we JiJitit , /«/.
cuit multi» Nam Fauftiniauu» hou>3 ethuicu»
4--.nefr»>n refpJtlemi^m : Tu erfet feurx\ β quiJem fàlu·
flrina Pytaeorira, non Chriflbna > vel Mofaic» crudi­
t> .rarrna tua XAthj , ut min terpere fuerit refeltta
to» , non notuit de eo peccato in'eilijere , quod conipre ireai ift (tarerfeue requiem iauea/at /'empiler
milfcm fuiftet ree ne > ignorabat : fed dicendum eft ,
earn , require Je quilufvit , <Ct eenfuh , ut pafit, /
Fauftiniaanm fenfiftc, privato» heroine» iniquitatem ad­
mittere, cum reni poflident fepatatim, eamctie e Te er­
quiJ in te tft Juititatitah , aljieere , incertum enim r/
rorem gtaviftituum , ftd tandem rationibu» St aufloina- I
teCleinenti» ab eodem Fauftinlino retrafhtutu, ut pau­
lo fiiperiu» ditiniii».
Aflum hucufque de priori hu|u» epiftola part.
unet quam fenee ep-rtet Je centerfiane tj px nitentit
iam
pofterior attingenda , ut elatior' inde lux hi,
dixi
valJr efj'e /eli.ltni « t# /"-itagere , ut Jr reliqae erne"
mut, quaque diâuri fumus, afferatur, txft.it iff* apud
Grarianxm . in ea enim difputatione & congrcflfi , quo
Crriinx
etint Niceta, Aquila St Cletnen» cum Petro, unn multa
latum
Nireta de aBcgotlis Gentilium retuiiffet , que Aquila
dift.
rjfr retienabilem rar ataat . Cum ergo bar omnia « qua
piimum, gt D. Petru» peftea confutavit , rogavi: Cle­
;n did* epi ft oh V. Clementia enflant, ox diverfia trig,
mens Niratam, ne illi ferrnom fupcrfederent . fed alia
menti» libri X. recognitionum «ruta fint , ut vldifll ;
de cifdeni. gentium deorun; allegorii» iyle referiet, oconftat fane « earn ab haretico quodam contextam ef.
nortere fane ludicatis, ea non ignorare -' qua rumgentife , idque fati» infuife > cum agent de communi vita*
tnifeeat fl at ini reliqua de interpretation! let ip turn fa*
bu« tunc & erant , Utut atque erant difputatiepes : ficenim
ait Clemens , tnul^o poft
era , qu» diverfo propofito docuerat D. Petrua , Λ re.
ioj rrcogai- communitate uxorun» egei
tulerar B. Clemens, dum uterque de allegoriit deorum,
lio.
ete Clrmenj Ni fetam ree
dr interpretatione facra feripturn traâarec · Ex qua
eonfequent eric, textum in c. relatum XXXVII, dift,
non beato Clementi, fed B-Petro tribui debere , fi ve.
Jefputamur ,
Si , inqutt , t? num eft nun ipfe Clement diâo libro X- recojj. retule»
urn prtrut
rat , D. Petrum doculffe .
, at ne Air.
Hac autem , beat'.flîme pater> de epiftola Clementia
D.
a.m longo funt a me repetita' Termone t ut often,
dereni , tncechia reatum, ut loquuntur patret y quem
fepe In boc concilio per ni t multis coerceri
legi­
mus , nnlla polle natura lege » aut ecclefia dec re*
to probari i ne ve hareticl ex Clementi» loco ille»»
ut erat » dificili , anfatn acciperent liberius in mu»
enarra »ali< .
llere» nuptat debacchandi . Hinc autem videre ml*
hi videor 4 upera oquua Cfetpentfo » qua nulli . du­
Junt JifttuniraJi arjiaam JrarJut , fitlhrat
bium eft ! quin fine pietatis plena, erudhioue illun«ar HafiaJut tali tS terra printer flirt nam
flria , -lapientia referta , operam tuam, qui dii ut non
I*''
tut fat muret tg flx fnaeiaat eJ JurJetim
folum pomeu tenet , fed religionem fle pietatem imi­
uteruat referunt , qua uniierfum tircumeni
tent , expofegre & eapeflare » ut (entibus , quM
Dupai autem eeuvivii, ratieart rfe g'.aul'a
ab hereticit interferta funt , perpurgata , eam deni­
ùat t Juteet t) cpatupifiihht, qua qupin.
que recipiant au&oriratem, quam divus illorum au-

1)7

amplissimacolle

C T I O.

or, cgihnlica doflrina meruit, fusât dignitate aequi-A una in fcrlpum, dai
__ . r____
___ _
__
iinaari probat idem Ter tu U

·3«

Î

Eadem
vit, tt
dr divin· martyri·
martyri·-eomparavit
Plure, «aim eiua
aiu,
conjunxit D. l-«o pknn peisnus Ruftfoo Narbooenfi re-_ .
Belt,
comparavit. FJurca
•fdftoLa nobisfolfo obtrufn a·· «iufdem funt apud pios
feriban, . ftw'cesWvl·, ait , J'aie Gentilium ,
efeie im- \\
* defios ponderis, Memlnifli eaim, fac fcio , in canomelataiie ηβ funt pu/fient jejnntie tl manuum impeftia.
.
"
' μ apnftoMrum uirimo duas tantum epiftolas Clemenne purpart ; tf deintiuf ab idelmhytit cijriinn, faeraDamai, iavl-tl* «Atri.- quai falas racpnfuit Daumfu, . Eufebitia
mentaram Chnfli peffunt tfe particinet : /i autem
^d^Matîa. nnam tantum ad Corinthios illius agnofeit, & aliam «d
ideia aderatere, <vs/T humi rediit
ueifernieat/ea/iur cur
Épiftsd Ru
iskb. «celer. Hebraeas nec plurium meminit. lUam autem, qtumfub
luminali faut , ad temmuneeeem em mJ per /enitentium
>m Ricam epahikor. lib.,. BLomsna ecclefi» perfona adi Coriatbiorum ecclefiam<11/deHiram nen epertcfadmeiii .
cjs T.ki·. rexit, adhuc noa exftara certum eft * etfi dixerit Eu' Pulterior caufa eft , iu oftenderent, Chrifti,no, lon· lien. r. lia.
febiua illam omnium ecclefiarum confeofu approbarim ,
giflime ab bis criminihtu nbefle » qua lallo uupoftura no­
tt ex ftnteutia . Egefippi eam tanti babtram a Cotin- . mine gente, nobis «liai obpciebapt ; ut idem Tertullia­
* thils, ut dominicis diebus Temper ia eccJcfia legeretur,
nus lefert. Sed rl/nd , inquit , felem ι^ριΛηΐη. , /and Tt,K ·’·Ρ°'·
, canfefie naminic , tf neneua. «dveruwGra* De ea Dlv. irennus . Sai tee Clemente, Inquit * difIrenaxs Itt^l fentene 'nete médita , tnier eet pui Cerinthi erant frninde fi de ' alie necenu reinefcitic, u* r*P *·.
minutie crtcct/mt
adven.naret. /r/J
, feri/ft ena αβ ^emn ecclepa petentifimae
>, nemen leemicida , uel ) acriie/i ,
literat Cmintiiir , m? pacem aliam eet cen/eirant , Ct
,r___
. ...de eefirle elf/Ht lupuat ) lententi
rrlqrmrr ddem eereem , & annuntiant, ynurn in recent/
fuit ad peanuniiandd,- Qü- crimiaa diluerunt eleganti
at αρηβαίϋ receperat , treditienem . De eadem meminit
dt copiofo fetmo.re olim Arnobius, Laâaetiu,, Athe- Arnob. adver.
_ alii
... . Qua
«... ίοιΓιη
..
_ :
Photios patriarcha Conftantiuopolitanya in eo opere ,
nap.otM te
ratione,
ad. majoicin
eorum )ul Gentes.
quod de libri,a fc Icilia compofuit , tt bibliothecam ap- B criminum dsteflauondm es fidum tria crimina excom­ Laftsnt ia
Clem. Alex 1
pallavit. Epiftuias duap Clementi, ait fe legilTc , unam
municatione punienda , quorumdam, opiui» luit
fuit t, qnam
quam diria inftit.
i. tbom lib.
ad Corinthio, , aliam ad Jacobum ft atram domini .
rq^ert D. Auguftlnus ft·' axiew epinnninr , inquit, r*· Athensgot in
«.· lit»,.
apolog p r·
floruit
is
aute
feptlngmtos
anuos
.
Multa
ex
eadem
t> Hieron.in
ChtsIMai, .
r rucemn
catalogo , * epiftola tranflulit eifdem verbis, variis in locis Clemens
D Aug. lib.
Alexandrinus. De eadem meminit divus Hieronymus ,
i fuufnti
unir, de li de
nonnulla ex ea referent; quam fortifie indicavit & in• o apfrepanda ,
Ceac. Lsodi rellexit concilium -Laudicenunt, dum de Clementis uni-- '
ca tantum epiftolamentionem facit i reliquas nouomifpraparr **»'«·*furuai , fi ex ft arent. Sed neq eam certo fulfii, Clemen­
ti, conflat i nam contextam ex verbis & fcntentla epiftoln Psuli ad Hcbraos accepimus , fed an Clepient »n
vero Lucas trauftulerit, Incertum Eufebto & Ni.ephodifpetutie me.
Eu/eb lib. > ro. Qua rationis Dionyfiua Exijtuu,, Ferrandu, diaco­
ccclei. hift
nus, «t Ctcfconiu», autiqul decretalium epiftofarumcolr _
Canon IJI.
hb.’,.c.»a leOorm, non'a Clementi,, fed a Siricil papn cpiftotr
Vulgatus
initium fecerunt , in canonum & epiftolirum collefliouibui. Aguofci, etiam hos libros recognitionum , quos
De eifdem fi idoli t tantum manxj dederant .
'
alii circuitus, alii periodos Petri nuncuparunt, xb Ebiounia foifle corruptos, ut prodidit D. Epiphiniut , q<ai rEpiph. harvf. ipfuni Clenientcm refert v«(* fuiffe conqheftum , qyod
Item flamines qui non immolaverunt , fed
>*·■
eos libro, illi depravalient. Tam antiqua eft hujus cri­
munus tantum dederunt , eo quod le a
mini, querela. Utantur autem, ait ille, Cf abit ic/rit,
hineftis abftinuepnt facrificiis , p(acuit , in
nimirum circmtlenibut Petri appellatii , per Cle-new'”·
feriptit, multa terrnmpentei in Ipjil , "Cf pauca irrj re.
fine przflare cis communionem .· faâa ta­
i ulla, iaap·- Id ipfam reflatur Rufinu, & D. Hieronymut, <lo<en,
loge, pmO-oo· etiam «fle depravatb, ab -Atianis, feu Eunomianis.
\ «ig. D Hfo- Et aiibl Ut . PeJlyUam diftipulur Cprijii fnilur ejl l'e.
ran in ap·- tear fecmmefuc legimur i unarem eput neu le^imm . C.>log'.t.adverf menta enim, induit , periadi , yua fciliat Ic niere Pe~
Rahaae» .
tri narrant, apecryfia i quire eo, libros ut apocrypho,
Jrlc· adverf. rejecit D. Athan. PhiURtms , & 1'hotiut pstrirrch,
fovmian.
..
r
Conftaatinopolitanus
. Et, quod majoiii -,adhuc
momen­
Athaaaf. Ia ti eft * Gelafiu, pap* ia tyuoda Roman, &' Leo nonus
fynop Phicontra epiftolam Niccta Abbatis, it cius nomine Hum­
lafttia, de
bertos ejus legatus, alfirnuns, anu [a·'· et am patre, il­
haref.
Photia, in iea los ut apocryphal icre.ifle » quod ’r* Ldit f, n >dui Nl·
bibliochxa . cana Π. & an'ca Eufcbius. jam s*r<·,inquit,
e ,>,/,·« , »/<> βΜ>.
Refertur in c. *h* /e., apem, tenimfu ill·,
ia. R»»,»i
W ntediufiertiut perinde ^ααβ

Giatian t. p«M«> i Hum O /interent urefiel'Ca etbedexa deit-tnene.
ClcmtMuti-taw minime retinent, Conftitullonibus apoftslicis ejufbmtn tedift dem Clementis quadam a pietate Chriftlsna maxime alleSeratrd* ·’"· ea iuferta luilTe ab hareticii, fc vta fyoodu, refert. De
N e·"? g ** 'Hia etiam quofdam fuo tempore dub ttfie re.enfet D.
ihïi SuA Epiphamus . farer apocrypha autea retulii Eufeblus.
Sed ut revertatur tandem eo unde deflexit oratio, fi
hiftor*\
'queratur, quare de tribui tantu.u cr un ni bus tneminefyaod. ’■·“« patrea tlifpaQi*ia hoc eam ne , & cam idololatria
»Λ·ο. a.
homicidium & moechiam conjunxerint ? duplex occurrit
X>. Epiph. tt ratio · Htior , ut apoftolos unitaieutur , a quibus in
j.contra A«- concilio H ierofolymitano ob Gentile, tria fpeciatitu indisnot.
tcrditla legimus apud Lucam, abftiuereab idolothytis,
Euirb. lib. ,. fanguioe . & fornicatione ; quem Locatu Cc intellexit
.btft ectl. c. Tertullianus : Cam fri mu-n intenuii , inquit , eoen^er
·♦·
liem·, ·& tetern cenertfir , ul de leyii retinendn necjfdii.·
difcfpenreiur , prima m hanc refntam de au 11 er i rate spJTertuIlJib.de ,iltl fenili αραβ^Ιί emittnnt ad eet t/ai tam ex natieniΡ·1»««Ι·ί..> ^,
ceperant ; Vifam e/ , inquiunt , Spiritai fan·.
ite tf aedi/ , nullum amplent aeiit ad;irere pendar ,
^tam eerune a yuiltut necefe ejt ahiineri, a facrificiit ,

v/dert actual npefeli crimina

Perre quelle
ebfe-vatiede

Çcriiunt
Aar /vis prapenant utiyue non remifiltilia fecerunt , Tri»
e«i«b»c ctîmina, tmachia, idololatria » K homicidii *

men legitima poenitentia . item ipfi , ii
poil pœnitentiam fuerint incechati , placuit,
ulterius eis non cfle dandam communio­
nem , ne lutifle de dominica communione
videantur.
Canon III.

Emendatu

De eifttno β Uolb tantum mnntif iritnini
_

Ditem flamines qui non immolaverint’, fed mu·
nul tantum dederint, eo quod fe a funcftij
abflinuerint facriflciis, placuit , in fine przItari eis communionem : faâa tamen legiti­
ma pœnitentia. Item ipfi , fi poft poeniten­
tiam fuennt moechati , placuit , ulterius eis ■
non c:Te dandam communionem , ne lufilTe
de dominica comhiunionc videantur.

jl»'

eline fterifient i dicerentur , qui
CAPUT

lilellatici.

IX.

‘pOflquitn egerunt epifeopi de facrificati,, In duobus
* can«nibus prncedentibu, ( vocabant olim ,facrlfi.eetos» cos qui facrificium. deorum vel agebant , vel quoquomodo juvabant ) nunc agunt d« libellaticis > <lc hi,
videlicet , qui ur non cogerentur farrificare, munus dabint , eo pretio vita & idololatria exteriori, periciilual
& infamiam rciuneiite, , & Chrifti,nifmi profefiionem
quodammodo ronfufione abnegar.tas. Pro munere autem
libello, expof ebant , vel ipfi, vel alii eorum nomine a
m4<iftr*tibj» , ut his velut focuritati, prnfidl· mupiti
• fatcllitunt fe audacia furoreque defenderent . Hotum » type ep.
autem libellorum formulam, quam illi obfigoabant , exjjetlatn n<>bi, reliquit D. Cyprianua ad Antonianum.

ecrufie libelli fuiffet eblala , ad m unifie alum
tel al/e eunte mandat/ . Cir/jf/amrw me ef-tir__ !:----- μ
-J -__ ■Jt.l.h__ *

licet faciam

Hm

/ '

13»

-

CONCILIORUM

OMNIUM

140

ta-j^Demmt di,(t: gm m-ed tutun
a..„. 1U
r.
J ..
,
—r- -»-_
^m^nal^t^ Iffeme preleget P HaepeHmc eefeamëà\
fimel fnfeeptam eenftantar naa prafiteraater . Nunc
β»» fab DN Mbitefa, feam fat* fab aefre. ^au6»t
tamtn, lo^tlt, tUam if* gm libella macilatu, ·/ « pa.
feaAijfimat marly
tbtiee faglfei pmfaeapemmmds
ft*· guam nabh admenemlbm didicit, ucc ict ft fecere
leer in leeamt ellam perituhem (eu patebat} aummifeM
debutfe , mfi meette pure ft , tT-er a/«V fcredi, cite
- pef tatam fecmileiem, yam jibe prefpewerat ,
eeetegie eu He pedtemief t reef ticntlem icetc pput eft
eta appeebenftu , tt peefiiH ablatet y tmamatlt
fdlutam : ftt audit!, mehir , tf leemmelua , V peed
ft>farniut ( rendepmt faga teJUgeUena ) debtee igafbat dadeligueetty nunc edammeter t tf nentem criminc·, pnam
\eaem paam artaret * mifaNcerdla Del rvtullt.
rrreea dcCuhlac , ptrnd jam de eeteee eafraOar tf pere_
iduvluii demlmtc aebledameafmme bar decuman,
hw ft ·, edntefeiee. Idem. Nee fibi Inquit : fa· mhutt
tet puam fegteadum aea ejfe
aula trtbti fltga graft » f
epent penlleatiem * hlendiaatcir , pel etf ntfundi, feedDent nelet ? Sad alcgantiua, cupiuCiu p * mart* ad ram >dem c. r*. A
fir He meaect "eu ceetemiaeemputt , libelle, remee can.
idam auftor. Parra,, ait » pat pamrft , an perfeearte fm ”·
fetenticm pelluenrai . St tile peefefie dettegentt, , cente{apaentem puapae fam preAitlat eeceftef : da
fatic tfCMfiat! fed fuerat ehmteutlt t fectf, dealt,
ff"fia"de ana ef , redicenda carte f, „ Ultra igitur (p de
f«rdf*zd niiue facienda cam mtft. Campua ftrittern ft , , bee ubi (eggerem, definient pmfetuilenem , puem leafier
Neu P"lcfie duehat demini, fervite ( fervivil facalari
"•"•jfb fagiendem, prelude net redimeadam. paetiumiademine » eptemparavit eju, edttle , magic abend/pit in.
teeefi. Ceterum fient fuga redrmptia gratuite efi , iterv^"•ptl» nummeria , fuga efi t Certe © buput limidrtette
Hua autem libalbtlcea nuta

turpitudini* lnurto«_<

, fawm

lap·*·

M»»‘h

i-

3 7"^?*"" */'

Pftlm·
. A»l

Hirrfm »,

9ü*^ timer, redimit·, erge fugit, Pedibae '
fietifii, tumifii nummi, , Hei tpfum pued fictif! ea re.
dtmptiene , fuglfi . Ut entem redimat bemiaem tuam nummit, puem fengulne fee redemit Cbrlfat , puam^ indi·
■
geum Dea, tt difecit iani ejnt, put fille fui aeapepertit GalM ·.
—---- ’ -fW' T—T—-------------------------------- -·
pce te, nt fime, mated/Hum pie urtU , pala m.l.d/lln, nui g£ },
Ο
.· & ftitAt «ww/
t
rp
papeadrrlt Ip ligne : pul taapaabt euh ad niHt mam du.
fr* fifAtdftir rftij tf rentoft) PtrfpMi /ti*
; ef
Uni efi ,
ta*/nam agnur ante teadeatem, fie eau apc.
fecretn atpue ertalta cenfiderat . Nee Dei reniât petefl
fuit et t fedpefuh darfum faum In fiagrtla , meilllat au.
,
•hyuh evadetv dieentia . Aga Dear appmximani, V nan
tem lu palmat, tj faciem nan avertit a fputaml'nlbu, ,
Dea, a magtapua ·, fi abfcendiiu, fuer/l jmme in .tbf'een·
Cf inter talpue, deputatu, efi , éf traditui !n mertem , Philipp· »·
ditit y rge erga ata vi deparcum ί Heave (alum Γ’
mertem aurem truett. Tatam îet, ut art a peccittt /ueraege impleo > Ihdet rite parda Ct peOera ftugui,
er retue. Jeicefit Jlem emptlenh nefra. Apud inferet ,man·
np
inaleatmur efi "en tantum de farth , \ed tf ,i
cipatlb nnjtra eft y Cf ftlpulatle nefire ia culh t febleveta
t? de cagltalleulbui ua/rh ; amnium mentrt valuntaieffaut
perte
fempherna,
at
'intrahet
re*
gleria
,
dAelaur
maea, e m - . mmrn - . d - Au Ca .JL^. ./ . C
at _
i . , . .
'
virtutum bemtnrm de terrh * ima ab hcferh, mercatu,
!" culet, f^dr eft nunc put adverfut illum refellatur ?
_ . fc
facr’heii M! i,belli fact care
Ime depretiat y tf mercedern ejut tam magne temperatam, ’-.z” . '**
pretlefifime fellitet fanguiae * cemmatalat l -Jam erga ***·*·
fugere pnam
puam jure
fieri mte-ern
vHierem /f j,
fi nan
aen tame
tante fiai
fibl *·>
een~
r... .
— mella, T"sf™
* . fl”
C ftabit beme i puanti canfthh demine » ftf demhtm guide,
‘r* w
ilium hJiuII: ab a ng,lit mundhenemlbu, geteftatlbm
uulmrlbm cupuham ? fheatri firiflum ejfe
.·
Drur
nen
th .· Dear ...
a
.
> . ■ ■
". J . .
fphhualibu, nequhia, atenebrh bajar avl, a judici»
dfidelar, Brider/ V cite urn venire Dear >»·»> tetri , nec

pvt erit t («a* d<ra< Splnitm faudim '/» pfalmif ; gw»
•ft ’mperfe&um mewm , W^rru*/ moA' tm, & in hi.

1»//«

©•ut 4

ufiulie .ligua fallente ddud, . p/,, im, »,’l.y.ti , gut
feruuium hem,arm , Drum cegltan, % evadetv ft pauam

Μ>κ «

“P"' t»iJ diet, ; Jmz tanfufm me ftterh , 'iNifuniictur
cum filil, htiutHi, , tg Cbnfilanum fe putat , pul Ctrl·
ftlanv, efieibnfundltw , am war*· > quemede petefteffe
evf*
fui λ J Clrijlvm
ah*
\
eu: mttui: f t'amdem libellorum oblatorum turpitudinem
«d devitandum ptficulun* vite & iacrificli laciendi no­
tint fit exaggerant pteibytari ftp diaconi Rotna conmi ente» icribentes aJ «Cyprianum . He, 'ner , «,oet ,

Tp,I. C,pm.^*-

M.,, fementlam nefiram dHuclda .xpefitianc’pra-.

bernm pretia efi/mabh , tf pretia pefidebh « nifi eadem 4
euame , ut di than, , demine tanfiitit, fange! ne fut feiilret > ut paid erta de bemiae Cbrifum vedlmlt in bemi­
ne y in pua Cbrlftut ef ? Nen aliter ty Simen fatere ten.
tavlt peum pecuniam apeftalh ebtulil pre fphitu Cbrifi.
Audite erge, tj ife pu! fe redlmea, , Cbrifi fplritum re­
demit : Pecunia tua tefam it ta interitum / pueMam gra­
tiam Del pretia tenfepuendam paeafi. ga>, tauten abae1
'**”
> De mi-

X

C p.iellmur advert", cet, put fe ipf, infidele, illicita nbfarierum lleelierum pref.fiene pred<derant ; puafi evafuri
da, «tipue ne tradarh velnlfl . Neu traditae auteju ,
irretienlet ilia, diabaii laquee, viderentur, γ»,
mi.
ry radar! babrhaf ? erga du*b: aelendb tradi > Ma Hr ira*
'M? puam fi ad nefaria· ara, aicejfifent , bec life pued
Judy neteUde negaftt , pued te ejfe traduet neiulfti . Ime
'pfum centefl.eti fuerant, tenerentur . Quare quemadnroinanis, dam aele tradntl puedfnm·, tenftfut id ejfe pued
dam facrificati a ntartvribui liter·* confeiToria· exponet, traduct-, id eft , Cbelfilanum. pate, hapue te marty­
feebant · ur tua iaterceilioae a pcenit idololatria ab epirem vinditare, tenftanter eftendlf, cbn-ftum, fttdinmni ,
loopl» abfoiverentur , licetiam & hi libellatici, ur idem
nan eflendh I Apud unum fi ferte ceaftefut er, erge,
Cypiepift ·, Cyprian, teftatur. Item <nm cempercffem er, put facrlapud piaret neleade tenfiterl —.age, ipfa faint judlcabh
presb 4: leg!, tentailibu, menai juat atçue era maculeg'ent, vel
bemlnem exridljfr , dam etrndlt. htcldn erga pul malulf
due, Rom* uaf'audh bbeHit nlbileminut icnt'i/entiem pelinljfent ,
• Bafjfe. Ncgatie eft edam martyr,! retufalia, Cbriftlacoa
exambire ad martyre, paftm , ccnfrfcre, ,)UeM· lmp,rc
at aa a taeu aaim Cal uum» mA » ββ/Ρ I — X.______ —_; »
» .
“
/uaa fbf ivaiiaf.
1
---------- ... .
n·
1,
».
T---I I
a
j
*
-.f·,.-.·,·— ,.rrum:-ey a, jtHeulle atT*
I'b « ierim»« atpue examine fnguierum, d„rrntur pnet/J/e h.
k.umc , ’ *“·?*·.,
irl.rm . Hujua autem
illarum eft, inquit » regnum tuleram ; pud animam falam Matth. A
J· turpitudini· iibellaricorum rationem proprii* depinxit
in canfifcata bebent. Si neu pejfumut Dee fervim O mamcoloribus Tertuillanu* . Sed quad meum efi , inquit, r «i/o .
mena, peffumu, tf a Dee redimi tf a mammena l ^ui, ΑΛο. .
enim magi, CrrNe, mammena, p"am puem mammmia,
*
redemit ? Paftreme, pua exempla uteri, in redemptienem
traduirai, f d pefeli ira»amet, peefecmieuibm agltpli,
Timot.
"'X*ydande je pecunia liberaverunt f p»a illh utipue nendemat , ». A a.
'iam netadi tr '·
**”"· ^P»ftff· i certe mal- KtM. id.
r

J.

.. Ad

incertu·

.mart! meta.

"··!' rjt uirumfuceue tetvm m Dee , S! !"
teafiteh , ent negare , (ur nen id prafum.mm ,
me Cut i id efl c,"figure, ae, > mfi pt, ,enfiteri’,
m.r . ftfm/ia*
rnm^r.^· __ ._ .4
-.

mil, ci
quad eft
pat! nen
’ .

Iam refrigeria fubmlmfirabam. ^JeZtfipZv^:",
Stepianm , bec mede ah in ferfecuttane fipeurrernm > A&at· <· *1'
Haulm pmdem, cum Telia prnfe, pecumat accituram fe
^ff'· * ft· pue tf ipfe ht fecrm, AA*· ’*
iranavh tum ipfe , neque lffe y, -, , nepue difcifLli

A""”·

put pcjfitte etiam fu·

·'*“<ef‘- . C.-C

’Z.'Z *· *“ *

*ear, eut emere, & adee tu/unter Del de rd . Ab arc.

I<«
Prevarb at.

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

ι4<

regemam fit imfierieram, Xtipae a t[ee, difp,fit, fiatu ·.'fire fan detriment·-m patletu· ? Vel aaam eemmatatiexem

J“
—1.
— - J.
debit bame pre anivta fax ? El rarfum Ne» petefiit Def feMnntur remedia teafnvm, veiligebem , ceUatiennm ,
ferait, it mammena , tn bit eAm appanernnt De,fervi ϊίί.Λ .
Jtipendieeem i «k nxauam vfpveadiat rn Cirifiianit t'al,
rertefit nbfimlcatjt cextematifpw pefaniir, (j in eerem- ” · *
abpaij prefpeflxm vfi, fnfi abfaam mdemfilenem capilif
pie pern nt,.peed Jer/ptnmefi, prêt lam redelnpiienit anima
. *
99 fail a redigencUt tam tanta mnitltvAnit nem1ni ignebarn!At prepri., divitia : earn tf-in afli, apefielfvm iegi'.....
« I a-2 a, ,
.
tre. t* frailet engenr mete fefiet . tangaine empti, faegn/ne
matnerati·, nabam naaurum pre rapite Aiemar : anta ta­
*efi AftM· >7·
pai eefirxm C tofine efi. Nen daret Ctofium peeVniacam
puam eVim ipfer prepree rume muhum exe'afent,
s Corialb
neartyria fieri firent in ghridm d,titudlnem magifiratujjue pertiirbaffent , ai 9aji
minibjttriinte UAaiiam ferta eempexfarerna, > Itapae
q ait tf rehquu fattfJatitar'afftpta , eat dimeforux
„ t ,
t*i eam^rameepae/fritvr,, drjpefitient divina adveefetae .
tret autem nrfln prelinui. Eaulvm
Silt* m/fl
Ephsf f ftf. Cum igrtxe Ato neiir Cafar indixerit in fiant medum
àeracbam. H«c Petrus aaartyr . Qu· rametfied «at* Hifiipend/dpiei fefla * fed, ner ipdici anpvam tale paid peffpanU & Airies feveritatem redafta non Cdt, locum tunc
fitt Antictofia jam infiaate, β ia fangAxem , nen in
habere aliquando potuerunt : cum videlicet « aut fidei «
fiera niât bi ante Ctofiianaram , paemede mihi frepenrre peaut religionis , aut ecdefia jaâuram vel fratrum oflbndiMalth. as.
ftopturam efie , reddite pan funt CafAie 1 Cefari ?
culanii qui periculum patitur, miaime exMmcfcat : vel
Miter me, net deleter, vel inimicat cencutit, illll Cacum ubeitoreni e> hac redemptione fruftum fpiritualam
, ί·Π exigent , centra facient , cam Cbrifiianam legAur
in fa A ecdefiam redundaturum fperet , In qn» perci­
bamanit ream mercede dimittit. Abat efi deaariat pÊto
piendo fir aufrndo pii viri toils dabant viribus invigilare·
Cafari Abee , pai ad eam pertinet, de pee tunc agnaSi in Hifpani» ergo flamine» a facrificiit fe abftinuarunt ,
tar , tribatariut., a Jr/iutariir fcilicN , η,χ a Uberit de­
munur tamen dederunt > ut fe a facrificando liberarent »
bitu/·, ant pvemede reddàm, pua, funt Dei, Dee, utipua
poenitentiam afluri funtin fine ta/nan communio liba
fbWe·.
peeinde imaginem tfi menetam ipfiat ixfcriplam nemine
non denegatur . Quod etfi peccatum grave fit > nos tamen
ef ar,'/défi, bnnmnemCbrifiianam t 3gd extern Dee de.
eft vifum tanta pena* djgnuni « quanta facrlficantibui
fuperiori canone decreta eft . Libellaticos enim minus .
quam furificatos peccare > ipfa rei geftn natura argu- lit.//**«·' ,
mcntocft, doniitque apertiffime D. Cyprianus ad Anto­ ♦·*■ y-.rL
Dee debee , eefefialee : utipee fraudem Dee facie , id
nianum
Nrr ia ta/firtatr , inquit, fratrr rarijfitxr , Jitat fiatrt.
ngrn, , ne axed debee felvam. ten, ebfervari praceptam ,
paiivfJaxr tltlriar Itirilalicrt mw fatrifitatit apaari tpar D. Cypr. >·
Cafari reddent , pua fane CèfeN, , Dee vere , pan funt Dei
trr* > pvaaJriHtrr ipfrt rtfax, aa/ farriji.-atrnat , tf rra- epif. r» ··
abnegaA. Ard tf emni petenti urn dabe in reufa NeemeJtUt frrtfaratrr tf raafa Jiw}., jia, ttrpar afuaajifaxt ^tatoaiaaam
fyxa, neain cenrejfura. Petent/, inquit, per» pui int!b , pat aJ fatrt^tiax, atfxajaa, fattx, vaiaatatr prafealit , nen petit.
temminatur fi nen aceeper/t , nanpebvti , et f »/ rrtaliaiat tf rraprtlfat Ata ad krl fxxajvx,
fiulat, fed extnrpaet. Nen eleemefynam expcilat , qui »«·
rpat avttfitattptrrvaaft i illa axi jt
rararr fwt pradidit,
. miferanduifed ttmerndut veAt . Dube igHur mifertceedia ,
tf fat Ma pra raabtt ad d/fertatra attrdaat , aarrra, , tJ
t’tara r'V dtmtxt tatam parital/ftU parfrail laxa prattxtt ; tl--- ·
-voir*· . COW wr^efWBUijj
lr pai lapaibatt·, ari trfMraifxar adfatiaat caxapalit,
***/«Λ«* prafi/teff, credit
™·· ,1 Cf
V pr-rAm
fr-ax·"· /io*. ujp/r/rM,
atptrtrxr ,
pvt inpvibatt ,
tilavllfftpartit { fratm tttaxa plarima/ ,
Cf ixivaitvm. Sad fntmttitia tf Qpvt tutari·.·'/ ·ί) prafugi rrrrdriaai , ia fax trfia O iafpiita
.
J..·· ...j.-------------mefUt i a/axdvat ,
aftrtat dataiaa maltat aivaaiva &
iiutltnri xaixtat, pur pra aaafaarix dapr/cratar. Cata
argtiatrr ipfat pat fetrifitaarriat ,aaaha Jit dierrjitai . pax
vel etiam pallia.
iafbvMXtta /Jl, V paaat artata daritta > IJlailalttrt ,νιχ.
cen.edr. Ad rata pert/net·, qui rem
iit pvi fatrlfiravrriat , jantart ? paaada/t evi birliat at<r~
trtpvre gift’ll . Cencedam Ό pallii
ptar rfi , dicat, cga priât bgfaat , t/ rpcfcava trxliaata tat/euem . Si minatul fuerit , etiam :u
gaavaraat { ara (atrificaadam tdabt , ate fata Iaera 1'arbum
Dri adararr drir-a : tf ijc/rra aa fatarrif , y«s/ aaa litti at

f /**· 1»··^*

·

Luc. r

!

adee, emni patrati Jar) jubet , ipfe fignvm reirnnbu,· »,»
•at. Abrqu/n p emnfoui petfim pelant ·Ρη, dandum pat at ,
ta mibi tiJetit , ata Act -.num febricitante , fed etiam
Idea .
Lae. K.

Hgendm
Luc» <.

■
* a.
r
’ j .r------ r-it··-··, ·,-— ·χ·d^iLbaZuZ^ZcA*’
dZ^Jr,
· I"*"’ D"
**
'lin JU y
rat/exe c enferrent, v,
ÂZim Üi^extueln^^nml U -efitam fid,m ,efu-

J

n
*’"*«’· fi^xxtvii nunc
·..· abam .ximpretaUenem fiarabela & fextextia ifiiut ,
, u f mJ
-fr‘
c.l/am redaili per mammexam, recipient tunc ner in ia*
r ’
*" J
,··' ^·,·ί trrJuaAbit ,
^rrum dên^' ’ ,** xeJimene prxNpiat ?
Parum denmn, efi. a nxu, aut altu. e,a -- ----------------- r.
faliier teta eccleia irrbuiu
lendum , *n e-ubefcendum

rdact h.

far veliigafot .valineniur. Have epfeepatui ferwam j
fell p-evidext/ur cendiderunt., ut r,gn, fat fecuri , j
pejfent fubebiealu percurandi. Sc/bcei enlm talem C
fi·' ad fànm regredieni , mandavit * m/lit/but per .

puamada daxtiaica faSrxaia crlriraiimat i^Jtifur paaamda
aprfiab > fida , nen prean/a tat/ : y- fidet 6 max.
_ tam traxtferre petrfi , malta mag/r Mbtrm , rfie Japira.lia, xax pramta eaatai . Nrpve earm fiatim V a papal,
eri tatat , fi efitia milita-ia redeam,Jt . Una erga tiit
fl fidet & fapJentia ad tatelam apat rft ; patiat nex adi/iifit, reJetùpfieaent txitm pete, perdere .· adiiUti, , ieud
redempt/enem drpderare. H«c In Hifpania & Africi ad
crMifervandam Chriftian· fidei integritatem fumma fe-"
verUat« Hifpani ft Africani epitropi conftitueruut .
**t Ale* eia. Aliter autem D. Petrus martyr epifeopus Alexaudriij.
nua. tile'enim, inquit 3 pai petaaiam dederent , et ai
amni Vmpreiltaitr meleftia ernei e* parte ramali ejfent ,
trimae intendi ftan patrfi : damnem enijn <3 pailaramaetxniavxm JeJbnverxni > ne ififi anima detrimenta affice­
rentur·, vel ipfam etiam _ perderent : pvad abi prepter tarburam nen fecerant ; eam d,minat Atat : flv/d praMatth. *.
dafi iemini, fi vniverfam mandam ■inc'einr , anima w-

vel abe exui/ mandavi > Cbrifiianum me efie, fair,fcare
mib/ nen bcere, ad ara< diaeeb me ven/ee nen peffe , dare
me eb bee prarn/am , ne i»»d nen beet faciam. Et poft alia.
Et ide, tlacuit , frater car··fime, exam/nj/i' caufii fixgu..
forum, fibtllal/cet interhb aJm/tt/, facrificatii , /negita
fub venire f pnia eeemehgefu apud in term nen efi.
'
1 Quod fi munus dare alii pro libellaticis nolint intelligi, fed pro bis ,· ,qui fumptus fuppeditant ad prof*°* Acorum facrificia , nihil repugnabo} φτίηΐηοζρί.
graphe canonis tam ia editis, quam MS. codicibus,
id demonftrue videtur dum ait , De eifdem, fi idolis

tantum munus dederint . Hoc enim genus efle idololatria , T.rtull.anu, doSe monuit. Piam al facerAt um ,
"WU.C. tf f.irihcium vumut a.» ibe , proprium enim T.rtafl Ubde.
idoli officium eft . fed nequecenfibe, neque fuetptu ala- Idolol. t.
ve epera bujufmqdi fungar. Idem til nunc abaua iufi/,ia prefix, fecura d. ‘cupiditati t ' fig ‘mendmH tbfrrva- 14«· C.
ideietor/a eam.epiner , pua

<4

ad ipjam idelnum aAmam , fi) fpMtUfn percbeet, pua
emne dantenivm faginat , an nen illa prineipabt /de~ l
Λ------ ~r-■ y :
, *<r«w W'»WW·
··· ad pigmenta medicinalia , nebie puepve ixfnfier ad
jelatia [epultur» t/fut fuel. Ceete cum pempa , cum fa“'délia , cum facrèfiüa idelarum , de periculi t , X» /*.
J mMt, de incammedlt , At ceg/tatieuJeut, de cbfcuefibnj ,
negetiatienibufveinfiruuntue , quid aliud f·*’* percura·
laa iJahauax
A__ t. \ a...
____ J
'

’'*' JellO-aL Λ.yo^ur
pre magnitudine
periculi
diligentia,
— --« - . .
_ .___
» >_
. ___
. ,» .

vfltrfacrrr, tattlbgcrr JaAa txraadam aaiH rfty arfiat
par tat. Draigar ix alia taufa aaa Itviarit rratat prajadiriaa, ifad aifrrva. Naa, paad ra/H di /apra fatardiΛ·· fitb aiift taxa rrm a/ii^avt Vpara aut taafti,atia
raiiira. Nam fttd ipfam cataaaa miam a lapaxar/iut
l*tr*iat>i , agKrjcp am xtput IrXatiuium , xrpaa id aaaa,
btcrurn aliMvatrafa ttrrtrrt prfr. ftt
iamicidiua.
ttrd/ciia aftxdn m.ii laatfiam avatar ai rfelata artrri

p»

,

*"

• fr/fudiciuni. St publicaram villima.
'arm atrtJal , permuter ei in »

/
Û4

ri

"Γ

L

v
" ·
C O N C HI OR U Μ Ο Μ N I U Μ

Mi

»44

permanere

Item, ft poft pcttiitentiam fuerint mœchati,
plicuit ulterius eis norç efle dandam com’ munronèm: ne lufiife de dominica
• t
communione videantur..

ti. -aae^iah , ad allai almum. SI antequam tdala t" facula rfret, bit mrreibut adbut inf-riala ideMatrdn traafi·
p, latter , ji c' aunt fere fat icMe eput Ideletairla P im
crudili a darn» praeetratur · ecauid maierlr. enaro V area
>rH merer. Iff·!. fidei caafcirnttam femgtanu

l lamioei, accepta in'exitu poll peraAam peitlten*
tiam , commaoibne , convaluerint , It Iterum machle fordibn» fe Inquinarint , placuit parribu» a commu­
fllfpialr
nione poftea perpetao repelli , ne lufiflT» de’ communione
doaiinica videantur. Id ipfap, erga peruitentu mrachoa j...
(idem natrea coaftitacrunt. J/ quia fertt fdalla , ai nat, v
P
Fat.ieVt
p*f Inpft"" maelia paf tempéra canfttuta afin ptaltenr'
, jtulla preft fl* , ««/de
Ha, denua fuerit fernlcatut , placuit , eum are In fm
ear /«farmua^r idellt
baiera cam muaietarnt. Rafle enim a Clement·. Ale Xanidtlelalrln
ηΐ/ϊ Λ a
ci ιιοο adot^rxmur , veram poenitentiam non videri , fa-CleeemAlt».
lib. i.Stro·.
pe veniam petentia de iia quo quia Cape peccavit.
/»"·· . r/reeeea*», Patre, etiam hunt’ concilii , «m faoerComunioai, autem verba· In hoc concilio totica re­ aat· media··
d»te< qui r<uona, l trtificantium deferrent , communion:
petitam, de douualcacorpori, _fc (anguini,-Chrifti com­
privant biennio, 6 nec facrifiiiFcnt , nec de fuit fummunione intelligendu» eft - nam quam communionem
ptibiri aliquid idoli» prellitiflent ; hos enim omiferum ,
prius dixerant epifeopi generali nomine, poftea reddita
quod iani hoc cane ne pt»u» adverfu, ipfot tuiffet (anci
prohibitioni, ratione, magia peculiati » dominicam nun­ Can,,* ,t.
ta que originem, habuit ab spoftoli,, quo» refert Cie
cuparunt. Quod obtervarunt etiam poftaa dum definie­
decrevUTc , ut fi Ghrtlbanu, oleum ad facia Gen­
runt , quod l vir habena uxorem , mqchin crimine im­
ii, aut sjyoagogara )ud*oiuni, m feftit eorumdetuplicaretur , ulterius non ederet de comamnlone paci»
hffet , lui lucerna, iuccodifte* , commuruone privaretur
vel panis ; quotum pofterlota verba abunde dedarantd·
uteia de quocumque Chriftiano ; hi vero de Colis
comaaunionc five fufccptlone eesbariftia intelligand·
mbui etnnimrugi ad fidem convertis conftituunt ,
priora : nec de abfolutionie piemtentU commode poftê
• oquo nodo Cacrificii, idolorum confentire vidcrenexplicari , ut Robertua Bellarmlnu» * alii rccentiort» Rob Bellar.
Et ipfa b«s de <mfi , peculiari huyuv concilii decontendunt, pro fana & catholica doctrina , alienam ·
cautniii eft ne matrona , vel carum mariti veftifauâo concilia fententiaru iubftituentea , cum prater coat, Ch rift.
merita fua ad ornandam facnlarlter pompam datent,
alia ex canone XXII. confiet haretici» penitentibu»
Jib.».
(no triennii excemmumcatioM .
abfolutionem non negari, reprobato antiqeo Novatianl
Mnnu, etiam date, pto amende toro rkemofynq forerrore » ut In eju» explicatione probabimus . Olim in
(»n alius interpretabitur Gente» enim cilini tam de fa­
primitiva ecclefia communionis nomine euchariftUm lactis rebus, quant profanis ope» libi undecumque compatelligi reddita ap» ratione docet divua Dionyfiu» Areo- B. Dion. Λivbant . qua latione deorum fitnulacra qua fandiora
pagita . Ac primum q-aldam , ait , illud pie infpixlen- reap, de «liabebantur , r
;1 qunftuola
γ ~n
----- "
*' ■ ·__ : de- £ dum , ,ujuc rei iratia ! quad aille qnaque renerandlt dl· clef. Hiarer.
magi,
antiftite»
efttrlebant
friehant illa tecom , A; eorum nomine ftipe, ad inftanraticncm teiuploiuin exigebant , adituique quotidia­
applicetur : ut fiegulariier n<··
nos venditabant . Sed rutu agri , feribit Tertullianus,
lynirit , five celleil/e dieutur.

S

f'/'»'

B

Cltmtni

Ilium
Circuit

Jdexi

tlft.

···’ A,r.

mit Vitatim . e'""’ ,»/'» relidit

Juft ion»

Mattyi-, ·χ Menaudto in Auriga

Moa,r<L, .

rd...
N ·.//·,

Ide·

t'

ci η»

D Aug lib >
de civitate
Pei c 4 D
Cvpttaa ia
hb Quod

.... Bl.
tliutiu, Feli» ia Oeta

, *»<>.’/ ejur quid cere nutu»
individuam largiatur . TMcintn rr^a ultra facrara» rrrum /
ta< radoitrtur, lujat ditia/t praj
muat./tui ftrfiei. fit^ut lua fi
if efi fat'deteli.
nunfit my/rr/n» alh/ard ptrafi
tbar/pia
[arram»
_
/ίι·κ·(.ι ,·» prraraaiur,
tjat
per/intar raittittaatm aa n«*M /Uad uatcnm / acral /«' aparttor .· p tltatnriH» iadultt farramtattrum ralrjtium otaatrrt ipfin ad
Dra.n» (tafrrilai» atragat , al^at prrfiriat . S/ Igitm
Haumqatdatir fait·datait myfirrram ti Çt imparftilaut aa.
Pram ad rllud amutaa itmaaaaieatm irHrfJ/aatm^ua aaa
'parpcilt ac ptr id fuad ptficltadi »/ia aaa babat ftrmt
rtiaaa aamta aaaitut : pait aula» ac friacipatir autaiam
ratia ta ra tf , ut d»oiaaraaa~ myfltrlaram, it pui farfi·.
cicur, portlcapt jiat ; marita Jactrdatalii facrafanJla pro·,
dantia e* rfum tfftitu praprium file taruaaqua cegaamtn tniaait . Id a migiftro Paulo ha»(iITe Ulonyliua a. ad C·,.
videri poteft , dum ad Corinthios f.ribena, ait ; Calix
bcnedifUouia cui beoedicimu» , nonne communicatio fanfuint, Chtiftl aft > Luca, etiam . Irani, inquit , ptrft-

Pit.

Clement etiani Alesaudrinui -

inquit » uulh.i
®rr»fa , nryur
e»"*r a^avi ATcr-^gj-r» , unde e.r mendicantlbni merite
dicebat Λκ'-ti'iu.. Ne« ale matrr·" dearum, qua» dii
aiunt . Solebant crun» illi pro niatria deorum fimu laero J?
mendicare - eaan Rete.ynthian, vocat divua Auguftinuaa
Bciecpntbio Phi ygi* aicute . idaam divu»Cypnanu, , flr
Minutin, Felix
quod m Id» ejufdem Phrygi» monte
coleretur.· ahi
Alii volunt cani
eat» Jovii,
Jovi,, Nej
Neptuni, Plutoni»,
coleretur
*
fu'^e matiem,
— ‘::.c-, iicque Rbeam
I-atioe Opem,
5t Cybele» quoque nuncupatam. E)u, tacerdom (ingulit
Il» uienfibu, pecunia, colligebant
colligebant, pagoa> urbe,, domo»
obeunte» ac* mendicante, , fimula.ra ferente» in humeria. In Hlfpaeia autem id genu, caritati,, five religio­
ni, , five (upctfiitioais exarcuiftê infidele» , tribuente»
vel ad templa, vel ad Gcrificia deor.mi ftipem & mu­
nera beate luftc A Rufiin* martyrum exempla pro­
bant que inferiu, referemus.

Canon. IV.

Vulgatu·

De eifdem, fi catechumeni adbite immolant
quando baptizabuntur.

Item, Flamines fi fuerint catechumeni, & fe a
facrificiis abii muerin t, poft triennii tempora,
placuit*·ad baptifmum admitti debere.

Canon. IV,

Emendatni

De eifdem, fi catechumeni adhuc mcecbawrint ;
fnanda baptizentur.

Item, Flamines ii luerint catechumeni, & fe a
facrificiis abftinuerint, poft triennii tempora,
placuit ad baptifmum admitti debere.

i45

s

A Μ P L I S S I Μ

i COLl.BCTIO,

14«

ira etfi atu, paibe^ba» Mob teodidif.
frt , 4/gea. sanae· /ag/trav··, teeauata 'ebreeaeraet poiaiui,!,. Jed
uantfefandau
*·*·** dateealiaoeu , at Voaa^aHf firttjfuau , /4
*/ foouth barlarit traérrraiàrDafheiia» ia tUa Hlf~
'tft'1·1' tirar rjaajrra trill : aoaatoar tf
Utfrt atrior Micarta t Ο Λϋχ", tafitatato, rsM* β
AAcaui d· ftamlnlbu» fan beprisatls ftt fidelibus :
I oaa4o/at a» friaat otaaiatr faïUtMaor UVt foorrortro
•une Miens de hit qui oondum fisafto- lavecro
rot t G Hlffaaar ri falote οτΓ^αββϋοο iarfâiiriiiaat ·.
regenerati « fed velat letasortallratl,candidat!, «ouata,
/ad r agates - . fai J ratu > K.wpMd ara araa> ia roua
'
ftudtees, tr fiatum eerechumeno>um profitebantur ■ bos
c<4a irrraraat lar»ari fartirrrt , feliat HtfOaai tra^o~
•nia informari, * erudiri volunt patret, doflriaa Chriaratori Main aUaar Jaii», /aae, af fallar , aurai. tr4
Siaai per triennium, aec antea aditum patere illis ad
(ira ilia iafru/farit la/Mai reaffa rrad/d/l , et ebsptlfmum , quod confomaoeuat aon renforcer fiai lags
/rairiat fellltri pan eirtt oaiart , />d eaafaai . atfao
Ceti fideles « qui fidei ria nomen agnoverant'! necreOe
ara cane Zgaaw/mera* yereraasufom kaftau farliiaii^
poffb sbfque Chrlfto , dt Chriftianei do&rina roguitio·* ^roi
/»d fri» eitiaaeu erfrrreat iaaferiiatr faft•e fieri tlatlm Cbrifilanos ,· onque evangelico pane , dt
rari^ et orra ta art. ararrit Miflau illa4 , ‘ f aed ait
folidiori cibo eoe pulTe foftentari , qui Ghtifliaao lafte
*4 Jadari irariaet , Sataaéau tatateaJliiai [aai ,9
smndum efient enutriti. Eveniret emm fie facile,'ut tel
fttaa/au lal^altatri footfrti Hi't : CT aertii fatHat
a Gentilibus , »el ab hareticis tranf.erG abduâique
aaraat ah ri, . Kt ahfTZlk'graiau iffau . A^atat
,
perirent , m prius annorum trium intervallo in Chrlftia- Pddta/nar fefrr tr ftaiiu ir (ftattafa,, fp etuelit » la- *««**«»· >·na religionis eognitiorm altiores egiffeor radices . D. item
fait , eySMtam faprau auaft~flairit reara/raa··/ , <ft
D. Cemeae Clemens ; Oprwrr, ait at
dr/rr/xt « ceerrex/sr, ' ftfelau taau flahia iatarfriret . Cruflata ia art feet Dear. s·.
Itb. 4. eoa- dtledr ingeidfatar avyjfr,.·, titilla pr/vr a rm/r eeved
aueia 40a ail frrur Jlolaa,,
jeta atritrau tfl».
«u. spoil, e. eupradittu», «wn/j <f frrdiiat : atfre in'nuJ> faafla
fie lait ffaa taailrrau,
4··
'percipiat. N«a» as dUiftat airlcriapa'tat f"‘·' agr··»
a faccnftratlbat fpialt , dbto/r rr/r/riow feed ,■ ft
Cm» V.
Vulgatu*.
d»t»Hi Mt , friet fetalft ruai iupietal» ctaftlarra
Mini (.
pietateu , K* ad ioftlfueu accedere . tiealu dssvZ.
nat eaftr Ha t»h peacepit , dTrrar .· Darete pr-ar
Si àafniaA ptr ctlam antillatn ettidtrii.
' aunet geaiet , Cf tefea fabjaneii , Ci bap" ; «re ree
ia neu/a» patrit , O fin , © fpieHat fmih . U·
Si qua femina furore zeli accenfa , RagelUi
num autem & idem tcaious erudieniU <a>echumems non omnes ecclefia definierunt , led vel cunttaverberaverit ancdlam fuam , ita ut intra
elius , vel longius » ut vaiia ipfor.in confuetudo ,
tertium dietn , animam cum cruciatu càunl>t varia catechumenorum condicio , ut ingcBla va­
tia , dc vatia tundem motum mt-grits» , rengionifdat , eo quod incertum fit , voluntate , an
que ac pietatis dafiderium poftulabini . Max. mo ecafu occident: fi voluntate, poft feptem an­
r.im delcfiu , fit eatechefooe osagiftritm , dr magiAenos: fi cafu , per quinqne annorum tempo­
rii caterhcfoa , dt catechieandi tempus , & omnia
ra , aâa legitima poenitentia ad communio­
tandem auditorum mdoli accommodabant , m vol in
m'nimo eptfeopi al praflamem taure it· .uram de­
nem placuit admitti . Quod fi infra tempo­
cile viderentur. Quart qua in hoc canone , dr in
rum conftituta fuerit infirmata , accipiat
eanone X L I I. informi conftiruunror , pugnantia
communionem.
non Cunt » ranter G m ilio bicnnn , in hoc ament
triennii tempus definiatur
nam in Hit» Jt, ■ muibus generals formons , in hoc »ero peculiari' ratioCanon V.
fnKwdUra/.
ne dia flaminibus agitur , quos quia pluribus doilrina practpris erant imbuendi , annis pluribus in Re­
St
domina
ptr
telum
onctUMo
occident
çu detineurtos catechumenorum decr.nuui . Huc etUm accedis , litersto» homines diftcifu, ctedee ,
idsoqne oportere , 8c doâionbu» msgiRri» , dr kmSi qua domina furore zeli aceenfa, flabellis
gioris tempom mtcrvstlo religionis difciptina inforLsaeMiss 11. m4ri _ Quod Lsftsntlus fenfifle viderur , dum sit .
verberaverit ancillam iuam , ita ut intra
f
n·"· illa turio V·· orrrn (areat , id rd at’lt β
terlitxn diem, animam cum cruciatu effun­
ialuk c- «»· ,,.ο,,,»,
frai frfiuai farl/e Craieuai « <·’'·»-,
dat , eo ,]uod incertum fit , voluntate , an
ara aaho'tat ■< net ftr,jl f.faat . Ca'Uea aateu mim-D
caufa occiderit : fi volunt .· , ^oft feptem
ftjiiau , Î? iraire tau fraaiia’r drilplear tafil Oiee·
te, , Cf f·* ttiaer'i iuftilu . Iode keuiae, .’tira·
annos : fi cafu , poft quinquennii tempora ,
U , f ara fueriai ab aliter partir àrilrrt fuaàat! ,
aâa legitima pcenuentta ad communionem
Urnat tredanl ; afTarl· talu dahlia'
fellt’r , fplacuit admitti . Qyod fi intra tempora
ta aratiealbal , fie .«ruialhai ,
hie'arau
conftituta fuerit infirmata t accipiat commu­
fefliteu ttumareuear fe-uteru pra ferdidr afpereaa·
lai · id talu (|«4>·«ι ^atd feafau deuatml. Qu*>
nionem .
re cum Arnnbius . sdhuc ethnic.is · in civ.taie Sit­
es juventutem infii uertt sd decfoaun'um , dt it>
fi·// Via, , φι/d Krietff/a.
fonnls effet sdaûus i ut flsgitsret bsp ifmutn, non
DHiiim,» suies ilium inspctrsffe sb epifcopls reforr Hier-'nyG A P U T
XI.
ra eh ton ad- mu, f qusm profanam qeam proficb«iur eihokodito ad te- rnBt rel|jjOneln , hbria impugnaffot . quod Gbi eion
Xfiat canon hic apud Rabassum (n penitentium
**®·
miffert perfuafore fincero illum aniino 'elisionem
l.bro c. s«. Pcnitentisl» Romanum , apud Anro,
Chritbanam velle . profiteri , fo i (blunt mifieria pernium Aujufl num tir s. c. 4. Ivoncm pc 15. c. as. St
dlicen , qun irrideret portes cuti Gcniihbu, . Que
let. Burens rd. hb. ·. c. s ». Anfolmum libro 11. ca.
de ratfo inculcntiffitnot <Hos bbrir Rprem adverfoa
0. Gratianum in c. fi <jua fotwna 50. diftinâ. dr em­
Gentes elaboravit , at^ue hi» velut oblrdibus datis
it: eos apud on.ilium Vvormscienfs c. 19 dr Mngua·
pietatis fedus impetrav.t ab ep'.foopo.
g tinum fub R aba no archie<pifoopo ca. as. Sed pgmte·- ·
Ni KplUS dicamus , toenn.i renipus ad baptif- V' rials Romanum dr concdium Mag un t leans It vstuftl
taum percipiendum i ica b.c fùm.mbui affïgnari ,
CC aunufciiptl , domina, pro fornina .
quod ά· flaminibus de ernant patras , in ipfo baptifigrii limine confident thus , dt itnpuùiori» .li­
Atmum nomto! iclus, a GraceZ/s«s, qassd *vsumine pccwncibu· » de qu bus fub mçchir ru mine la
laths eft , ortum tradau : aa tauann , ut Tulllo
dienaitiu af. «tnosre q«i pisceffrc . bis einm voluerunt pfnirenrie
placuit, agtitudo eft , es SO quo.1 alter quoqssn potla-S2f
** *'
figaarar
caufa , e>no uno beptlfnium diflbrr. runs biennium
tur so, quod vpfo cortcxpivarie. Chtyfippsaa apud Leer·
can. n.
ceteris ptefcribcrctur
ut ipfa graiie dilatio , cul­
ti. m inter iclutu & lelotyniam d.flinxh. Zeluna voltslt
Qopas fordea pur tarer ; dr peccantis crimen puniret .
efts dolorem ex eo quod afin» potiatssr no, qjsod qntf- (H<)
Quod fuifie oli· in exlciia commune dicemus poque -upit : lelotjrpsaad 'ero dolorem «a no quod adf't
“ Cornea.
ft<a . Sententiam hen» prober ' cor.eOum eplgra•heri, quod ipfo quifqus habeat : fed alusrum tam pro
Lsb.
cap
, dr in principio caninis di3io illa , Item . Tot
aheto ufurpan video. Eiufnsod· sunfos· , apse istwrei
*··
a utens decretis , tot pairum fooâionibus , tot pqvocarunt huius cosuihi patres, quod Interamini peiUnBis prepofitis HifpaB .runi aminos ab impudicitia de­
ban one, bnc vehement >®nsa fit ■ quippe qv· neeatsm
terreri , fi qui, miretur , mensoria receperat , quod
perturbet , fit vclun turns· quodam veiaSM , mod·
tine , mo do iliuc asenteas ttahat dr Impellat · d> *4
mille «b hinc centum Λ quod ex.urtit annis de
*alvlaa hb. peopenfis ad cernis illecebras Hifpanorum animis Sal­
quc-dvl, malum agg’eJiea.Ium comnmveat .
Ea »UI
iit pro/s. vianus foripfit . β·-Χ H<'«a.u/ , a.t , aeaar itl
quandoque Isborsnt , fed igmine vahrmeaihss 1 me­
la
enitu
ooiaia
m
usatito
,
»el
«»
queiu
erdtoti·»
Sana Oèt.rad*·· »r/ uojrra
perdioeruai ! ^aat
R
aasaat,
Cimi. General. Tom. I(.

Coe faulnidt,
rata ullfeit hnul fj
frre>fi»ad»u bopnfuau , teupa‘
fr^feeiiaeee.
{

C A P O T

Λ *· <·*/*

X.

H

E

L

C O M c I L I O R u M

*47

O M N I U M,

i4s

r________________
_____ i , for-501'ft‘"’i: ·■
amant, «quioribus oculis afpidrrnr, qugp illorum pel-pa-na
fubjiciebatur. Quam dierum dlftlnâioisdm
llre‘··
fan etiam aoud
apud Romanos obfervatam, fuftulit IImpera- lA.jhJo,,
Nec foluns teletype malo mulierer voluptati fer.
tor Conftantinus , tdlmeni dominie omni tempore anl- Jwro,MW.
vientts laborant, fed quantumlibet modefta , honefta ,
nudverfionetn capitalem, poteftatetuque infligende pri­
&■ viri» fuis indulgentes , non tatn voluptatis gratia ,
vato judicio mortis.
qusm hi norls , q tiens, fi bl jure debitum , Injuria eripi
v dent. $£»4 fi Sort t inquit Ambrofius, aae/erat/reen»
Si voluntate, poft feptem annos.
"<■’ f*v«tr,«< rrwPr? Ante AmbroGuns » Ariftote.b.o< !ib.de ]fs.
1Bqult, b»*»r efi febrit mulier.·, fi ,»r.
tub cap «· η,,ς vrvw /»«w e>'av»anrrw fi--i cafiitetem, *tc * ttlit
lit fervertem
eltmiutnm petefiar·
' ’ a' ,';*‘,fr vti.VJ i •f^ltai.'em , fiejf prf ctterit ama/lar ♦■«.· ,
mûir;
t tg ι„Λ,„ , ÿr fib»,» fin
: tetrtl» enim mari.
C A ,P U T
XIV.
’ ,
/» trgiuvtrif
*-tqvr J*fi»
Abebant olim domini jure Romanorum in fervor
! . £rg*
Zgiracita necifqiitftpoteftatem, Ulpiano tefte quad aiUlpien 1, u,
qui uitri , tj filii, b»rt»Gracia forfan acceperunt . Platonem enim loûltuiflê hie
re­ qui Λιη·
tf. iav//>
fert Theodoretus Infontem innoxiumque haberi auni, qui lui, >el al.c
proprium fervum oct id i flet. At conftitutione poftea di<]□!.■. U. 1. f.
fin „ut'»-a*tetr. Nibil teres,. vij Antonini
Λ__ '
’ _hancr poteftatem
“—
ademptam
’
.
.. —
recenfet
r" ’ ‘idem
»
'•lie iU> a fir» profitaient ■ ···
’
-··.........................
_ qui
. , rfervum r.
Ulpianus
, nec aliter
puniendum
fuum occi- de Grate,, e n
l/»4
diflet fine caufa , quain û alienum . Cui legi ferende
acerbitatem Hifpanorum » Rxticz prefertim nrovinc x 4hoi>
( In qua & hoc concilium pcraflum eft ) caufam de.liffe teflatuc e ufdem Antonini refcriptum, quod de fervis
lulii Sabini 1 lifpani ad Ælium Martianitm ptoconfulem
Batica direOum , his verbis exftat .
. H.s emm «>e >fi» * pellicibus concubini(que deent ùnwes abfl.me, nob.l.o.cs prxcipue t ne prxter
i* Jrrifi Jtt»<,
tfit tptrir:, vr. ru/hr ,Λ ux.it i, libi etiam, fil,is & l'a-h i. tophus Jocef , parent infam am,
tr'rratiiltm
■ut'tmi quem oi’uinui.i habuit , flei|.iih, mani plebeix, teniiiffimxque
ai fiatuam
i Cf fi tel Jurlui b»»i’t pcllnotuit , quoniam nuter ορο­
<jua*t aquuut efi > i-'. iu)ami injinla *> i* p.’tefiaί > ce ontimo viro fuf.iperet , pa-èbmi*i
*»*
rtvfrt4*tur
,
qu.
’
fi meet ie*flilitlîf*i fia’··
m- c.nailer . Qi.a.e idem Arifletclis
A -linen normi, quod ruptam nmNec
caufam
foluns
lubeffe
fut
erat
, nifi 8t illa a judi­
Jcrit , ex qua liberos
U!
cibus examinata probaretur» ut meminit Caius. Adr.iaimmori alitate dignum
nucu etiam refert Spartianus veti/.Tc fervos a domini,
.
__ . . _3 concubitu
______ _
occidi, 8t ’ju Aille * * judic.bus ea, damnari, fi digni cf.
t< «ternimrim polli.entem
que luam & fociorum falutem rp fen:. Quare eumdem Adrianum retert Ulpianus inquinilai.it.
_
quennium relegalfe U nrbriciam ni.it ronam nobilem » quod Ulp. 1
manere
S
c.x k. ifliinis lauu» ancillas Gras at roc i Ili nie traâatfer . fin. Ί« hu
At ('onllantinM, magnus illud prjcepit , ne fine caufa qui Ium :ul
T ldi;el!ix verberaverit ancillam fuam
domniii fervum privato judicio occideret , homicidii pe- velalreinsi
sia dominU inicfla . Quod fi ad coercendam fervorum >“■>·
con'timaciani , el nequit iam , illos verberibus afficientibus Conflanti m
dominis, cafu occidiflcnt , cos p.rna liberos Conflanti- '·’ C.Thcod
Neceife enim eft aliquando jus moderata <le emendsnon omittere , ne alioquin fit in deminatu “°· ,er’'01 ·
PUT
furvitus,
m fervituie dominatus, ut fcripfit Cicero.
Cicero in oia
>! :r.j tamen fic oportet temperare, ut nec impune con- no pro De‘a T? Rant anu I Romane s iapplicia ingenuorum ptopiia,
temni, aut ludibrio haberi poflit i ne folùtâ « effrenis
'
I « i,- piopr.a levorum. Ingenuos fi.flibus caftigari
eruinnar
in
tyranni
leni
.
QuaniCato
apud
Tullium
pro
­
. . ? C.aHift- i us docet , & Hermogemanu >
fervqs aurem
bat in fene, nos probamus in eo qui alios in poteftate
■' flantis, flagelli» G* verbciibus, Ulpianus. Quare idem
habet, fc.ei itatem i fed eam ( ficut alia ) mbdicam ■■
Callillrrcus m metallum damnatis Ubertatem adimi, inde
acerbitatem nullo mado : nam ex ea natum proverbium
'collegit, quod xeiberibu, coe: ceremur . Seneca eodem
illud, reile apud Macrobium Evangelus monuit. U*St Nfsciob. 1.
>j.t argumento e-mc.t, Claudium in fervitute fuifle» quod
pvtur , ait ,
bt»t,»ibium , Srturnalio
■m
fcrvdibus verbcribus affcOus luilfe' · xpparwzr, ait , /rr•
j . . ......
........... L .:__ L .a . ;
...... /*___ _ j

H

1 J'dem : iiv. jtt. lt ;»At;

iquitcni quemdam Rotnanum, quia filium fu,:m flageil.s ceciderat , pene a turba
l'e >ts foro’i raphiis conloflum narrat, indignum facinuspo'' n lu car 11 mante , .ngenuum fihum fervillter a pane
traflati. Ex quo apparet , atro.io:em fuifle flagellorum,
* * cram fufli ini cifligstionem : fe ficut haruni admoniror

:. an.madverfio c · onftiru.ile, ut [nlianus & Ulpia,
se.i nru.iuter Marcus Varro monuit, man■'.is . rifV'arduiii efle , ut verbis coetceanrur potius ,
i Ί · erber- bu, , p eque & chriftiane Profper , ut domi,elur eorum >n Chnfto confetvi , nnlcricor-r trift.ti:
N fervi domini, na ex corde defetviant ,
loljntatem non folum dominorum fuorum , fed et.i De, hoc iplnui jubent.s cffi ian: .

P

, < !·*ι*ι*ιΙι -fiijii*i , crud/l'lfiral fumut . Non
,
dilljmiles fx.ina antiquo Pollioni , nec indigni finiili
porna . cuui enim aliquando Aujuftus Cxfar apud Pol­
lionem canarc: , c< quidam fervus ob fra&um cryftallinuiti vafuilunt j '.fTus e/let ab ipfo hero Pollione mu.xnis objici l.i cranluS , Auguflus hujus herilis fevitix
novitate motus, graviifimc incanduit in hofpitcm Pollio­
nem ( que,n etiam hoc nomine dignum mille mortibus
putabat Sene, a ) fimulque juflît coram eo omnia ejus
cryftallinl frangi, ut his pro ferco quem liberum emifit, impleretur pif.ina murenarum.
Quod fi tanta in toro civili pietatis ratio habita eft ,
in ecJefiaftico quid Astutum, audiamus concilii Epauneniis fnb
Gelati.:, patre,. Si ι/uh ftriuitt prjtrlur*,

:itr.i tertium diem animam cum cru­
ciatu effundat.
·
E
P

U

T

nt ronieflura mas caufam verbera
1
,donea agnoicereiur
tu Ia. Si emni tam
lu fle, riun morbum ortum e
u.-«tba luiflcut vulnera ccrberiba, illata , ut intra ter­
num diem -ft'* affligam »m,n ,-optingeret , w.irnnle
erat , animum interficiend, an illam habuifle ■ quod fi
pro certo id habitum fit , p.c'ia homicidii erat ,iuponenda . Hanc autem dierum d.lt met lonem divino prrcepto cbfercaflc Moyfen le-hnis
fi cmm flarim ferViic inoriebarur , p.tna homicidi. illi imponenda crar
,·.„ ju.e..i d.c uuo VC> cU bu. lurci. .videt ; non .Ili

Seneca decis
menua
Cone, tpu .
- Horaiu.-U

Ii,·*· ill·"Il rtfufisntm ]α*»α!*(ι txp-’ailr. Idem Agatheniir concilii. SI ç«/. fe-iim prtp-lurn ji*t
'-on.

mi
{**i*'*i> mtut/ebii
Sed fcptenuenr pniiitentiam . icnovaro huius concilii decreto , confirmavit
comiliutii V vorniacicnfc & Maguntinum . Que pana
pio crimine capitali, five mortali ( ut vocant ) ol>m
lolebat imponi. Sed que fuerit ratio, ut tot annorum
pceniientia injungeretur , f ne cafu fail·uni quifquam
opinetur ) ab IfiJoio illa petenda eft. Nti Ipjum , ait
feribens ad Maflbnam epifeopum Emcritenfem ,
ij*»*ui* c.iiju·» p»/i
a**ar rtiarxir
*lt»*t»*t /*
/l»i*m·
f-rf.rpit , fleijin*» prjpr/i arbitrii y frj

Con. Vvorm.
C.J,. MaJU"
c >>. b 111 dorut in epift. ad M,i-

fmci i: en f.

Nam legitur, quod Matia foror Λ aron prophet-rflà , dum
dc:ravb<>n-, adverfus Moy-fen incurriflet delicium , illiprecepit eam dominus extta caftra fe-

imslli-

Num.,

149

AMPLISSIMA ,COLt£C.TIO.’

is*

luaduqi (uperbiart
fuperbiardedita · ford! À pro rt it life t , milTui eft cuth alio monacho. Adtitnunetntelllgitur facer dot i», quadurç
--------1------ , extra
------- ceftra
._λ .
mine, ■ Vtlellno nape in Angliem , anno du mini DG.
diffimia cogitationum illecebris maculatur
. feptem diebus, hoc «A extra collegium finfl» ectlefio
LXX11. Ut «? qu* divut Gragftiut in religioni» & mo
η
ium drtclpJln» inrhoarat » Ipfi propa’gar*o( . auftora Be­
feptem annis projiciebatur ■' ubi poft emendationem vi­
de. Cum autem facer detes Anflia dotvre.Jlta v'ellert pa- |
tiorum, loci » vel priftla· dignitatis recipiet meritum.
nitent h» leges, qulbut pectante, portant-coercere, peni­
Si cafu , per quinque annorum tempora afia tential* illud toad Id tt , quod vulga circumlertur , et
quo reput tll*a»< decerpfit Bernardua Papieefis in prima
legitima pœnitcntiï, ad romtnuniuncm
compilât lotte > A ab »· Gregor. IX. in bac ultima. Art
placuit admitti.
Igitur Theodoro» . Si f»O prepdef neftjfiinfem furetur Anfiia r r
F a?
furüt
eel o»/rw , eW prrut , per /«■»»» , ··/
pe- .a/hslvis , pfiltrrt bebdemedni fret . Cruriantur
imponrtrtur;
glorta & doOoret in illius explanatione « «c tandem coin­ ma lulled ro
muni confenfis doeear , Idao Inipofitam fuiffe.penitenC A P Û T
XV.
tiam, quia· lamer vel nuditai modica «rat , «an autdm
entama . nain 6 ertrema ctfet > ( ajuat ) nulle foret
Q"t ·* ■■
Ua olirn feptennis penitent ia peo homicidio , non
pénitentia Imponenda.
(
f. i d« iurttt
^fponte, fed cafu admlffb . Imponebatur, humaniori
Eam tamen interpretationem verbe ejufdem canoni»
Cequbntia Jabefaitaig. Kf fi reddidere! . «au ragu/vr ;r
lententia ad quinquennium reftringitur , hujua & AnConril An cyrtm concilii decreto. dia/ erro , inquit , pu< «aa w- q o««u. PqnitedKa ergo remittitur , fi re» ablata redcyi i a·
/natale, jrri tofe Uteric/dl··" feter/m , prior ^eldeyr rt- ° datui t qua remittenda non artet, fi modica fuiilet ne<*
certttaa , nam culpa contrefta violato O«t prateepto _d'·
fele pojl jrpleoo aaaamev pfeltentlém , reaaaaualau/ /·non furandd , non remittitur refttauta r· (ablata. Ted
Conir! Epau-r/avr. yâcaadaa» gradu/ raa/dlaia» . Har vera SumaaAv
ntn r. ,i.
da/Ta/l/a yninyoteeli Irrepet Irihil : quod confirmavit
obligatio folum & necertita» eamdem domino reftituendi.
Imo Tub Hor. poftea concilium Fpeuncnfe ' fub Gelifio.
Jejunare ergo non cogitur· ia, quia eattema inopia non
milda .
SeJ illud dcfinl'e qujbufdam videtur difficile , quare
fuit : nam quemvla ertrama artet, non id«ommue jeju­
pro homicidio cafu’adnurtb , pçnitentia imponatur, non
nare & pqnitentiam agere cogeretur , ut docet pqniteafolum hujua concilii, fed Ancyrani, Epauneniii& aliotraie Romanum. Si freifi^ . «it , fnrteot , nrrrfitetir
tori , β prepl er R omasum '
rum decreto i cum pernitentia culpam fupponat , culpa
id il noli a entre
autem libera voluntati» ailionem, afiio vero liber» caTertul. hb. de fi*m non admittet. Tertullianu» . fold > perd Volunt er
yved telifti ,
frt Jrriet in peer (J epve pe nitrei . Quam ‘ ·*
pamten a- /.
rrJi·
> viderint enim y fi pee tefei, eut nerrf.
tel· , eat ifaerentie impotenter ^quibat etrvfiit , jem eaa
severitatem Angits noviter converti» icmifil Theodorus
in fuo penitential·, fi res ablatas reddidtifcnt , ut ad
>
nifi vrluntnte driinyvilvr . Hit A aliis ut quam lucem
prcfenniu, , obfervandl funt antiqua ecdefiu mores ,
earum rertitutionem Illos invitaret : fed quad pgaitenquibus receptum fuit , in omnibus his qua fua natura
tiam prllci patre, indKI flt agi voluerint tam pr» ma­
fine jufta tempori, & rationis ( ut vocant ) ctrcumrtarflis quam pro his omnibus, qua mali fpeclem natura ipfa
tia > vltiofa eranf , quamvis illa circumdantia adeffet, pu­
pra fe ferebant : eaque ratione furto ( fi furtum pire
blicam penltentiam indicere, fi publicum erat («cinu»,
dici puteft 1 vel homicidio cafueli ( fi homkidium nunnon ob culpam, quu nulla erat, fed ob exemplum: ut C cupandubn eft ) penttentilm pr«G.-ripi<runt , ut pçna
quos esemplo fuo rei «d malos quodammodo provocare
metu in ortteio Dr equitate fideles conti nerentur . ft- Regula ftn»
rant mores , pqnitentia & emendationi» tcftimonio ad
nam autem fine cui pe , «tfi confiât .auf« , imponi pol- »<dpa m »
redam viatn' revocarent . & ut proclives «d delinquen­
fe , utrjufque juris reguli» fancitum eft.
dum hominum animi fev*ra hac ecclefia difclpllna ter­
Antiquarum autem penitentlarum lege* cum ;am In
rerentur hac ratione, t*m in hocquam in concilio An­
ufu erte defierint , non eft cur haws canonis fanftione,
cyrano, & Epaunenfi pena illi Injunda eft , qui cafu
A penlteatlalis Theodori , ad liberandos root penitenhomicidium fecerit. Non dldîmilemronftituti letem mntes impediantur facerdotes : cum utrumque fuo tempo­
Conci! Nan- cilium NannatcnCe. 5"» peit ait , mfu , ·««»»/<■■», te
ri Infcrvilfc fat fit. Hodie tutem recepta jam in etch
net can «d- micidium perpetreverit , i^vedre^inte diebnt ie pem C/
fia confuetudine, lenius fe garant facerdotes > & con­
tradam culpam arbitraria pçnitentia caftigarc fêlant.
nr< efferet : prfi bit
Quod fiex p« ni tent 1st (aeramento ad fnrenfa judi­
cium dilabamur, inqulramufque » an piana «liqua civilis
mortier! ■ peft quinquennium
peopolîta fit his , qui vel corrigendo , *cl caftlgando
fertos culpa alicui nbnorios > tandem cafh occidet Int ,
Infants preterra* quad migu mitere ( h delinquant ) peCnnftantinus occurrit, hac Macrobio referibens.
Coartantia, i"
Wor hitentiam impofuh concilium V vormacienfc. J7 <w*> /<·
Crnfientrnvr A. Menimiene MecrePie. I i C Theo
Quoties verbera dominorum talis cafus (ervorum co- deld»em*··
mitabltur, ut moriantur, culpa nudi (unt , qui dum pe(- datio fervor.
il ftamuii prertrn- pv fiina corrigunt, meliora fuis adquirer* vernaculis volve·.
i. nili triri.i,fen.
runt. Nam requiri in hujufmodi faâo volamur, io que
/r tn dit
intere* domini incolume juris ptoprii habere mancipium ,
utrum voluntate c.cidenji hominis, aa vero (impliutcr
f»fl* caftigatio videatur. Toties e’enim non placet domi­
qui cafu, eel tn bello publico atrquem occidsflent, ρςηιnum moite (ervi reum homicidii pronuntiare , quorw»
Bed. lib.
_ da tentia affici voluit Bed».
.
jfarz “I" » alt *ten’ <** **rit«
ftmplicibu, qnzfttonibu* domefticam «xeiccat poteftstens.
— fineribu
—
1, t envie unum , «·/ in ee.7» pubir
pan leu de occifionum
Si quando Igitur fervi plagarumcorrcâione, imminente
remed prril- n.
/» , diet
nt e . Nc »utem h»nc pçmtent i*m pro bel­
dtri pendre},!
puedro}inte
fatali necertitate, rebus humani* «xcedunt , nullam malo injufto,
non
eutem jufto. imponi
arbitretur ,- di«»' < I
I.
λ.,..-.- , ...
.......
...r_. cut.
_______________
tuant domini qucftlonem . Gujua legis exemplo illud
D Belli epift. v) BaGlil tcftlmonio rem diuftrabo Ref.ribens ie ad A
educi poteft , incidam, G propria libidin·cautam dede­
*d Arnphl
pbilorhlum Iromt epticopum . Cfder i inquit
nt xelotypia A mdlgaationi , verberibufque porte* cohibi­
loth liunn Hu ptl-ri Sre r editor non impuletifuni ,
ta dr correfta , tandem cafu mortua (uerit , civili ραπ*
epihop.c > ).
liberam dominam lore led ct!»m cavear, na plus tefto
»eli malo, vel furore turbata, levirtimi* indici ia conte-,
ptam aliena culpss icifsiciontm, n propriam convertat
rreent. Non eft pana didimili» » quam hi, qui fine culpa
tunc enim putn· homicidii- teoereiur.
Pond Koper ignorantiam inebriati client, impolitic pcrniteniiale
Romanum: (cptem emm fuit dierum lei rre^-pp:liiri ,
Canon Vf.
Vulgatus.
ait, quod & retulit prubavitque Bed», fi inibnelvrprr

Q

«i

E Si

Bria in ραηι

A pud

Am

ro pro Mitone ■ Prtrue
Roisiu, me
yift ad Sigifniund Polo*
mo nrgem ,
I.i‘ui>«u
deciiioaibus

• er . Ab hie ant>nunc lege» Polomce . nam etli »nti illatam vi repellere, & injuna·» manu
But quacumque ope'polient propuliarc, & ratio do/lu &
necertita» barbari* 8c mot gentibu» & ferie natura ipfa
pratferibat
in Polonia tamen, fi quis adgtertorrm , dum
nec evadere fuga, nec fe loco tueri . aut quoquomodb
vtm declinare puteft »-cum caufa A moderamine inculpat· tutela occiderit, pecunia magna multatur, ut ptB«
exemplum pecepndi licentiam coerceat.
Ea hi, petenda eft interpretatio canoni» pcfnitentalis Theodori apud G regor tum IX. Erat autem Th«odlorus Inftttuto Benedifllnu» morachu» , natione Gr»
eus , ex Tarfo Cilict» , dignitate arthiepifeopus Cantuarienfi* - qui cum vita (anilitate & doftnn* laude
Co»ri/. Gentrjl. Tom II.

per malifiant konuntnt interfeeerit

Si quis vero m.ilctuio interficiat «herum, eo quod
fine idolojatna perficere i'celut non potuit, nec
in fine impart icndatn elle illi communionem

Canon VI.

Rmrndjtni.

Si qtmnJtptt per ntelffiunt* btminrno vittrjtttrH,

Si quts vero maleficio interficiat alterum, co quod
(me idololatria perficere tcclus non poiuit, nee
in 6nc imparuendam efle communionem

T

CONCILIORUM

Iji

Maltfitium idtirlatrra eut pttfci ditatur,

C

A

P

U

T

OMNIUM,

ιμ

A cut/··/'

XVI.
mn accilit aadatrt uuatilun

Urebar dus IÎK d. decret
n paulo
quit orra , aiunt, vtaafitie incurpsulo aliter.
aliter. S>
S> q··* p'
feter.t alturum , rr tu*i fisu .deiaiatr/a perficere fidus
ΟΛΛ patuit , itifi in fine .'mfart.radam itun elfe ilii ttm•tiuHaneat . Sed vulgatam concilii IcHionem magis pro­
bo ruin quod frequeMlffima fit >n hoc concilio, pes na ,
ut qùh etiam in ultimo vita fpiritu Communione pri­
vetur; tum quod ratio reddita a .oncilio { oo quod li­
ne idololatria perficere frelus non potuit ) magis congiuii maleficio , quam v.cnefki<> . Venefiçjam enim Il­
ee vflieaum dari polelt ad hominem interimendum fl­
ue .idololatria . maleficium vero non item ; qui» maleticii nomme ollm notabatur magiâ » magique malefici
> vocabantui . Lactantius . Sed ear , ait » ·ψ> Ô <7 ,
;. jaar jure radefi.or vultui appellat, lum artui fuas axe<-.,4.//, exercent , t"A fuit Kami affar. cieat , illit cale1 filia. qua ”1 l.t.-ri' fanfh, leguntur . Imp. Cqullantic ou>.. Ciaidd ac magi. Cj suit'! quas maleficiet ab fat' * Math.cninos magniiudinem aulgur appellat , atf iaitc pa'tt<n
">·
,
, Dabantur .
>
aliquid
Hi enim verborum & magica artis
] pratiiglib
elementat turbabant . homrnefqne plerumque
(
_
au J.
lano.__
rnteii
vel odio>
vel qua dû, lucis ut ura privabant.
Idem ConOantinus · Multi , alt « atatttiù ariiéur atù

B

curtata mari tuarum . Quo* ht tnafeficl arttbus Tuis Infiacerant. male fi flat or reliqui vocabant v quafi illorum Thalo de frt.
maleficio impeditos ad exercendam naturalium virium gsdis*malc>
& membrorum corpori, funâionam eoa preferfitn quos ficiatlt.
Veneri tnfenfos malefiet volebant
idqjie impedimentum
ad diflblvendum matrimonium efteax effe > eeclefia de,
finiunt conftitutlunec.
· ii';

De peni tentibus nneebia , fi rurfut peccaverint.

B Si quis forte fidelis , poft lapfum moechi®,
poft tempora conftituta , a<fta poenitentia ,
denuo fuerit fornicatus ,· placuit , eum nec
in fine habere communionem.

Canon V' 11.

t mtlit artilu. hinu, . In his maleficorum artiidololauiani involvi .onteflafur Tertullianus. Xez-

De Pernitentibus snathi*, fi rurftes mtgcbasvefint

fracr..ll<l

rtJ caertlefam ad tp.fit.pai fftflaru.

«χΖ.

C

lufut. iur^faliu , prtfititu qnaSli/ita f.-..;ratla ujft· «a terrain
frarln iifinuralum rrddunt . £t.
faut aujtli eurum. UristJ Itaat-. Sc, fi.u, iulum tf wrielh ra.

M.ilb »

Emendatus.

Si quis forte fidelis., poft lapfum mœchie ’
poft tempora conftituta , afta poenitentia ,
denuo fuerit fornicatus , placuit , eum nec
in fine habere communionem.

’ur . Neu
deieferifj
Affert λ bc

Grn.f

Vulgatus .

Canon VII.

A

P

U. T

XVII.

Eferebantur olim adulteri ad epifeopos 8c presby­
teros , ut ex vita turpilTim* lordibui, ad honeflatem conjugii ic*era eeclefia pernitentia revocarentur ;
quod Innocentius (. docet ad Exupertum epiCcopum To­ Innocsa. |. e.
letanum. (^uo.l fi podl lapfum méchia, & poll tempo­ pi/t j. ad Bra penitentia adferipta, te peraita-, in eadem fe Aagl- xuperium «.
aft-tlugi.
r.a ingurgita/Tent, placuit eorcommynione ufque ad ul­ J>ifr Toiof
timum vite tpirttuni privart . Simplex adulterium nuin~.bt all.
que aunorum penitentia infertu, multarunt. Quod fi pe­
rurentia femel aila , ferda fe iterum eiuidem crimini,
■6
labe deturpafient , perpetuo communione privart defi­
niunt hic» 6t in canune XL.VU. ne ut dicitut in III. can 4, h» «,
precedent i, luiifiit de dominica communione viderentur. to»v(lii
Et fi nt,n inepte ad fimplicem ( ut vocant ) lornicatio'fi'
Njm Cf tiuj ,1Iu<< çj myrrbam <3 D nem huius canont, verba accommodari poflrnc , quam
<n. aamin.· eituierunt .''quafi clanvitare nafceptls ecelefia fidele, fummo ftudio non lecut
ac certain animi pellem contendebant ’ adeo ut gravius
qua tn
crimen illud quam idololatria fibi perfuaferlt Tertullia­
*Jc*r*h
nus in hoc Novacisni errore lapfus» quod hujus » me­
tu, , alterius » fo la voluptas admittendi caul a fuerit .
Mçchiam autem aliquando pro fornicatione limplicl ufurr <11.·, II'
qui net pfjfjUi
paii in hoc concibo liquet, prefer hunc canonem s ex
't
‘
canone LXXII. de vidua mqchante .

D

* .
·■»
r ·’ · ’ ·
"•/f·.. tut nül:t ,

Canon VIII.

Vulgatus

N:

Di feeminis, qua re liftis viris fuis, aliis nubunt
H<

lldrir» i

ctryvr
fpr< ·’ ■ ” it'.'re darnd
nujqi.au.
. a«t / •pl./da.
cjfaatr.ar, a«t aifr /urei , ,ηιί
la> .
lus·"’· < r. Sluuratar, ■
Kami nfata.iDI t1-». fapianiia

Art

I Ild-I

>

■rfrff.ae. /01
imaflr... <

.unaius eli . Ha. <
apellrle. .n.idrÿ'r,
i jfe.rr. affralefia
Prft ruariprliu

attfur
. a · s/vrvw Jsura.·» , ruJ.i J.^UI sut tau..· ..autitu, „1^ Ncc 7Çrtu)lianUM
Colum, ted Ladantiit* * al,i antiqui patres maleficam
artem Ut inventum darmonuni & veram idololatrem
damnarunt , eam praopue , qu* ultra magicorum vtrhorum
Unguinis humam . vidimarum A
n sidebat lu|xrft,t,Jnclu . £>. jf.
‘b durus.
mquit ,
«,.,Λη,/ <■/> fa.,.

Item fœrnin® , qu® nulla praecedente cauta re
licuerunt viros fuos , & alteris fe copulave­
runt , nec in line accipiant communionem.
E

Canon VI II.

Vulgatus.

De jaminis, qua relidis viris fuis-, aliis nubunt.

Item fœminat. quae nulla precedente caufa re­
liquerint viros fuos , & alteris te copulaveruht, ncc m fine accipiant communionem.

CAPUT

XV III.

ο p. e. decretorum c. igg. pauci, additis canonem
citat. l:tn 'tt.tj , ait , ς„Λ nulla prrcudrata tau•uliquerunt urus jmi , i? ahtr.r ft copulaverunt , tf

«b

.

AMPLISSIMA COLLECTIO
_

I. . I___ I__ l.k

..

£ -— —

A Utiaua ril.ru*

itAJl C

·ί4

1, i

REAVIT Deu, «Xlmla fus
bonitate ft femplterna θ" 7·*^» »·Μ
potentia hominem , ut celo , tenaque antea crea- tiuut, ut
tia ftuaretur , fierstque Unquam filius & bnres peto,, udew
/uil
non eorum bonorum tantum bares ft dominus ‘ fed fu· ■ vsrt^··· > HJf -i
<rfit , r-w.
. --------- ---------- ,us . I/ p
•ternltatls imsnenfa , ft ineffabilis grati· ft glori· par- .
iulrrlrfifrt irlyu moitrrif., furu
ticepe futurus. Collocavit illum in aouènldim· quodam
.’.irrw numere "•ItuiuUtr. D» ea autcrii
' loco, cui ea d« caufa patadifi nonen Perfica, voct ChriJiturfiui» s/,'inqnir, «a*nZaee«/X, CLd«< 'f
. ftianl veteres Indiderunt. Quia tamen ille ex fptritu ft
corpore compaâus erat , oportebat & ad maroresn vo­
luptatem ftuitionU bonorum , ft ad fui generis propa­
iuruf Jttit , ifun guuniuur fu*J rx Jufr trnfeMtur
gationem illi foclam adjungi ■ quod Deum non prarviliimrum rft, 4»r hirtri iu /ntrir fHirjfitr frnt, vdap,
diffe tantum , fed dixtffc , Moyfe» refert . I»7»*'» , in­
■UrvM uraffr rtt yrrmutrrrr , Ulpianus , Prrftrr iiirr
quit > Dtnt/nui DeneJ nrn *ft imum irmiurm fjr frlum .
pit
fitlrnin
ri
ujjutirfunt
fmtlr
jiii
.
1
mmifit
ergo
domi
­
Genet*
nus foporem In Adam , illlqik obdormienti cottam de­
bet
traxit, ft ex illa feminam non fine maximarum rarum
. r^C*·
■ ftgnlficatlone formavit > eamqtie , ut qftenderet bonorum Λ
. y"" w <r’r jf <f< r«j·*/> wrîr
varo quolibet culpa tanta parta doti, nGMtabatur ,
ft laborum viri non participem tantum , fed fociam & Boue
*
led «a folum qua accufabatur de Aupro'; de reliqui, lerontftêm effe oportere , divino fpltitu afflatus Adam ,
viorlbua alta pena erat, ut idem Ulpianus docet . Mrillam formatam videns, dixifle fertur· Hoc nunc os ex
oflibus meis, ft caro de carne mea. Propter hanc relta-* r«» , ait , naaa/ee truvieruru nidem [rutu retinentur ,
quet homd petsem & matrem, ft adhsrcblt uxori fu·.
/aa/nUs, Itiitrn .anne/ rel/<fui. Hac adverfu, uxorem Non dixit primo Deu,, faciamus ei adjutoria , fed ad­
adverfu, maritum eodem rure alia. Punitur enim In ea
jutorium i adjutores enim dixiflirt > fi pluribuieumuxodote qua a die reddi dcbH* ; propter ma rore·, prnienTrrtsl. lib-de ribus defliuaffet , ut Tèrtull. animadvertit . Et erunt
tem dotem reddit, propter minores fenum men fiam die
aaoaog. c q duo in carne una, non ergo tre», neque plores. Et adInnocent.111. )iarebit uxori fu·, non uxoribus, ut innocentius III.
m ea autem qua praefens reddi folet , tantum ea fruilibus jubetur reddere, quantum in illa dote quadnen
λ
do<uit ’ * ae‘* **·»"’ Hleron. Auguftinus ft alii , ut
nh> redditur. Gum hac in mora ft ufu' eflent Romano­
D*Micron*
» unio, viri ai unam uxorem Chrifli 8r eerum , eorum enim leglbu, Htfpanos illi, tubjeZlos pa­
ad Gctnn-"
cx«®plo unicum affeûum efle oportere , ft valut
ru» fle certum eft, casaque penem icvlfftmam ducerent ,
tien.
in unum corpus utrumque cvalefccrc, idcoque non pofiè ,
cum vellent fisatrimonii ft uxorum mole A ia, a fc abtlilia dercliâa, alterius matrimonio copulari. Cujus inter­
ficquepeffim
matrimonia
dillolvcrentur, quod r
Plu
cere,
neque
parum mat
nmonta oiltolvctentur
lu-­ ρι,χ,,,^
pretationi, not Tertullianum >Cyprianum, Augulbnum >
tarch.
tlrch. refert, contra publicata
publicam utilitatem violata pacis ft
“
Hieronymum, Chryfoflomum, Bafilium & reliquos fanunitatis fide, id ne accideretChrifitaals, eatndem for,,
£lo, 'doâore, ft catholica ecciefi· concilia , fed ipfum
fan libertatem, ni mavis licentiam, jwflam efle pr·tendivina legis auAorem laudabo . Chriflus enim , verus
Deus ft nomo, interrogantibus Judals , an liceret ho­ £ dentibus, fapienter providerunt hic Hifpani patre, ,
gravem anathematis canturam adverfu, ea,famine,con
mini ab uxore qualibet ex éuufa divertere ? fic refponnituentes, qua fpreta facramrnti religione, dtfTolutoinMatth. c is. di(I* Mftth*us refert . A’*a irgi^it , fulu fu» friit i»·
vtolabilis matrimonii nexu, abrupta primum mariti fi­
ntinm· ei /nili» , mujlufom i£f fuminair friit nr , f
de, contempto facri left! genio» abjeelaque tandem om­
dixit . Preptrr iit AimiUrt irnt» putrrm & matrem, C/
ni, dtvini & humani juris communicatione, fecunda, nu­
ptis, contraherent, vel pottusconjugia adulterina. Q*i
pruni ergo prater Chriftum matrimonii individuam fi
junxit , irme ar«« frpurrt. Ditant illi :
fge Mef[rt mundanit dure HMltim refudi/, 0 dimittere > Ait
det ai cm feu vinculum indiflblubile efte , prarcepto &
pana »onfirmarunt , Hifpani epifcopi vidtntur ne illis
illir : fytiinr Mryjrr ad duriUum terdit uefiri pern.ifit.
temere contraria fententra Imponatur.
Poftea autem- cuni Judaeorum Improbitas longius progre­
deretur a vifum eft Deo fatius efle , divortium permit­
tere impiis & dure cervicis hominibus , quam cogi In­
Nulla precedente caufa,
vitos, uxores quas odilTent , retinere, ut Chriftum JuMath i*.
daiis rcfpondifle idem Matthaus narrat . Eum autem
libellum viria permiflbm ad repudiandas uxore, faire
nos liter· docent .· uxoribus autem eorum , libellum ,
maritis remittere llcuifle , non item . Apud Romanos
CAPUT
XIX
pariter lex Romuli frxminis dimittendi viro, negavit ,
viris autem dimittendi uxores tribu» de caulis li.entiam
ftSlT , ut hioc aliqui, eruat, quamcumque caufsm
conceflrt . Si in liberorum veneficio , aut in adulterio D
pratenfam ad drtfblvendum matrimonii vinculum
foret deprehenfa, aut clave, fubieciffst , ut eft auctor
futficere
ea-enim debebat epifeoporum judicio, ut ho­
Flirtirch in
Plutarchus. Quod fi aliter quis repudiailet , rjus oputn
die , probari , an rufla e/fet , nec ne , ut inatrimontum
vita Rohan- uxori portionem dari, reliquum Cereri efle juflit factum,
fecundum reile miri poflet .· . el fi ad hoc eficax non.
li. Ccrhu,
& qui diverteret -, facra dii, inferis obire. I.ege poftea
erat, ut tori taltcm mduerc-tur (eparatio neutrum eoim
duodecim tabularum divortia fuifle permifla , indicat
privata a.icloritate liwi» nec pote ft , nec patuit.
ηκ*. inti
Tullius, contra Antonium feriben, . Selin fue’ere , ]'<>{·

C

A

Cantu ZV.
hp. »

HaltcarnafT.
lab. a. Ro

Aului Gal.
aoA Atti-

Sed live duodecim tabulis divortia pcrmiifa fuerint , li­
ve non fuerint , «<lud eft perfpuuurn , tantam pri.ftis
temporibus matrimoniorum tuiftc comordiam , ait divot tiumRoma intra fexcentos Iere anni-i nulla domus fenfiflc dicatur, telle Halicarnatrco, Aulo Gello, & l crtulliano. Primus apud illo, Spurio, Grrbibu», cui Ru­
ga cognomentum tuir , ftcriLian, caufa uvorem repu­
diavit anno urbi, cunditç , nuingentelimo teitio & vi.
gefimo, M. Attilio » P. Valerso Cc>il. E/ tunr primum,
inquit Gelllu, , rs«.'-r«'i 'ii
nr'rfla'i.r i-iia ,

•pologerf..*
a Uh. drao

Pe fatminif

Item fidelis firmina , quae adulterum maritum
reliquerit fidelem , & alterum duxerit , pro­
hibeatur ne ducat , fi autem duxerit , non
prius accipiat communionem, qui inis, quem
reliquit , de ixculo exierit j j^ifi ncceftitAs
infirmitatis dare compulerit. -

E

Canon IX.
Dt faennnis

r/Kirnn g-atia itiriurum . Hunc fciutu, Suipitius Gil­
lus uxori nuncium ini fit , quod cam capite aperto fqri,
verfatam agnoviflcoc, ut memori* prodit Valerim Ma­
ximus. I dam fecit Publia, Scmpionius > quod uxor lu­
dos funebre, ipcClilfct . Sed nec impune divertere lice­
bat a fed ioquircbatui > juila ne caula cflet divertendi.
Quod ii non iubellet , qui iKiarionem tua culpa prabnit , multabatur amilfione doti, & donationi, propter
nuptias . D. CkuyfoRomu, . Ne miis irgrr ri rrtrrl,
D Chryfoftom tn-fer. tenditur legal
D'u, ,κ air
"■> /fsi.n.

Vsler. Ml

Vulgatus.
reliffn viris fuit ain't nubxiit. (

Emend»tue.
Adulteret nturttoi relinquunt if
ultii nubunt.

Item fidei.s furmina , qusr adulterum mantum
reliquent fidelem, & alterum ducit , prohi­
beatur ne ducat .- fi autein duxerit , non
prius accipiat communionem , quam is quem
reliquit , de (oxulo exierit , niti nec e (fit as
infirmitatis dare compulerit.
'»9-

CONCILIORUM

15$

quay* it poem eripuit , de fee via ixierit ; nif forle'neeeffiiakinfirmetafir dare compulerit. Adulterum ( ajùat )
duol pro alterum, non refte Ίη omnibus enim hujus
conrilii.codicibus editis it MS. ( alterum ) lejitur , ft apud
Gist. in r. fidelia Jtq. 7.tn quod minori a non faeio·, tn
vetufta
,f^„. noAra
w...- conciliorum
.vuuuv.w. colleAlone
.«..ip.vu. .·. non enim prohlbuerunt hic patres, neque femina, dlmiflb marltofuo
adultero, altum adulterum duceret , fed ne ellum duceret : In canone fuperlorl , ne ex quacumque' caufa'; In
hqc, ne ex graviori adulterii, repudium liceat.

Item fidelis fcemina , quar adulterum maritum
reliquerit fid»Wm , & adulterum duxerit,
prohibeatur ne duext.

/»c«r dr divortii, C altrr taflantii .
C

A ■ P

Ü

T

\x.

"

OMNIÜM,

iji

Ano coneilio sor.um audacia fuccurfum eft. ti \uit » inqUlr, Jiarrit , rcrirfam rfrarr , dum Jacnit tf drrrt jarta ivaXftlitam.
apaftbcam dnflriaam , fimpirp adultrrium altrrinr ceaiaifipm \ matrimonii vinculum nmpofo
dijfolot.
utrumpuo , vrl otlam innocontrm , par caafam adultrrio nan drdif, rton ptft altero’ coufugo .aluvn"‘otr/monium ctntraierr, maciaripur eum, put
-Jimiffin adultera , aliam dnerrit , tg eam aua dldiife
adultero, atü dofijerlt, anatioma fit. Quod adeo verum
cenfuit,, |HHis»>n
judicavit UA
ft 1'avwn
habuit VBUIVIIIM
catholica rmcil*
ecdefra », Ul
ut Wllin
olim
· Africa
* x
in
non admitterentur adbaptlfmum Gentile,
, qui
dlmirtts primis uxoribus, cum Ctatndti nuptias contraxiiTent , Auguftlno tefte. At( tanc auttm , inquit, */dtntitr difputdtiaatnr (ntpuii , fuaii ttr ntotrlnt ntn admitti'ad baptifmum, fu/ dimifit mortier , aliar dmrrint : w/ feminat , one di mifit virir alrif ttnpfrrint ,
f »la 1er ntn conjvila frd adultrr.ia tffr , dominar Chrifier fnr alia dviitatitnr trftatur. Cum itnim nrfari „ηη

Pencil. Trtd.
Ftftf can ,

ume.
*Aug
’»6 hb
nv.wnm.
da hde * o
P*”b. c.,.

'

» *< jk ■«**» tfdfffrJifr+sftMr
batptifmum » fine
iranteme ntaHent titert , r/X
fn^ri >
ttlnhfri uiftfitli
s tument

Cclefiam catholicam, cujus gubernacula tibi non for­ . ner cum eh faclnerofet ft ffafitiofar , etiam nulla fre·.
tuna, aut humana Capientia , fed Chriftus Ipfe , tanhditione correptor , nulla injimiliene rorrecler , nulla pe-,
quam vero fub & legrtimo vicaria traAanda concept, B.nitentia metator > ad iaptijmem adm/tlendee renfuerint.
pater, multa Hifpanra, nothas debere ( ut alia^ aapit taQui» tamen in hujus rei difputatlone , non cum haere­
mu, ) hoc unum concilium non fuadere tlbltan’tum, fed.
ticis tantum, fed cum catholidls quibufdam nobiiagen- .
ft perfuaderc pot e fi . Nullum enim fert decretum , vel
dum eft, poft decurfa «cumenlca ft provincialia conci­
de morum integritate, vel de facramentorum myfierii,
lia, 'pontificum decretis , ft fanUorum patrpm fentsnvel de divini, & apofiohci, traditionibus, non inGr·tlis ram adhue sdftruert conabor . tn primis fe nobis
cia & Europa tota , fed nec in Afra , aut Africa per
Clemens offert Romanus , & Romanus pontifex. Inter Clemens cax.
mille ft trecentos fere annos reperis, , quod huju, suâocanones «nim quos refert apoftolorum , huuc recenfet . e· apolt
ritate & exkmpto conftilutum non fit, vel ronllitui ponSi quir urerem propriam pollent , alteram w! ai alio diputuerit ut ex hoc canone ft reliquis , quorum poftea In­
mifam durer,t , communione privetur. Evaritlus papa ad
terpretationem fufi.'ipiemu,, tibi liquebit apertiffime. An..................
epifeopos Ægypti. St feat atari, inquit, roon
licet di-. Evariff P«P·
cep,
fuit
ollm
,
ft
dubia
fatis
In
omnibus
1ère
ChAlliar
-·
----- - --------------------------.iirrr 1·««»·
.>ir·/ ;r , V IventC βθ » /edet , aut «pifioT·.·^
m orbi, provinciis excitata contentio , ut Auguftrnus te- C ,um ^Klltrtl, nrft j „n,catae ft vir e/ur ; fed laeta at>o- °"">«· *»"fceftatur, an liceret uxorem aliquaex caufa dimittere : di
aut Uro fuo rrconciUari delet, aut manere indd- *α* Λ^'·
imlTaque an ad alterius nuptu. ,. ut lege prim, conjugii
tt .
,littfa .tt.m. Innocentius pap. f. fcrlben. ad ’“".‘jlX*
libera, poliat convolare ’ quibufdam hanc , quibuldam
epiflOpum Tolof.num . Dr hir etiam repuiillam opinionem tenentibus, ut teftatur Origenes ■ ob­
fait diieiho tua. pul interor alente repudio, allii fe ma- Tolofan. c.g.
tinuit tandem apoftolica ft evangelist, ni mavis Chrifti
trimenio Copularunt ; f««r in utralfue parte adulteret rjfe ’
doflrina, ab Hlfpanla nunc patribus primum apertius &
manifrfune ef , <pui viro, vel uiore nivente , quamvis
perfeôiu, repetita, ft confirmata , ft conjugi uni non
diftbciatum videatur efte conjugium , ad atram cepulam
luere alium dimittere, etiam ob gravem caulem, pudi­
fefhnorunt { eepurpeffunl adulteri no» videri : i» lautum
citia fcilicet violationem ; quod matrimonii femel conut etiam fia perfonn , fuihun taler con/anill funt, etiam
traOi, ft copula confqmmati vinculum adeo fit indiffoipfe adulterium commlfjfe videantur, fecundum illudpuod C^c\\ Ronx
lubile, ut nili morte alterius conjugum perfringi , nec
legimur in euaugelre , j/ut^dimijerit uxorem fùam G du- fub Innocent.
debeat, nec pofllt. Chriflus enim, cuju, dotlrinam diquo
fertiu, confirmant hic Hlfpsnl epifeopi, familiam luam
dolium ahfinendot. De parrntihut autem , aut prepinpii, Regino ft.
Chriftlanam ad primam legis infiituttonem & natur· de­
ee’um nihil Iule flatui pelefl , nif imentarer lllieiti can- chrome:*
creta revocari volens , hoc iplum conftitult , dum |ujrer/7 fuiffe deteguntur. Notlffima eft , ft toto orbe de­ fertur a Grat,
d*>s quxrentibu, , an liceret ex quacumque caufa ucantata illa tragiadia , qua Nicolaus primus Lolharlutn tn cap- Thru-.
xorem dimittere l refpondit , ad duritiam cordi, illi,
imperatorem diris devovit, quoddimlna regina Tletber- gualdum 11
pcrmlfitfe Moyten, ab initio autem non fulffe fic.· quaga , cum Vvaldrada concubina nuptias celebraverit, dafi clarru, dixiifct , fe velle matrimonii leges non ηο
noviIn
'". "r, '’"■**» Guntharil Colonienfia , &. Theugualdl Treve- Innocent
ter inlbtuere contra antiquam legem Moyfi , -Ι7..*"ί
f
archleplfcoporum fententia , quam pro divortio •part, ad epif.
quiure, nature, jullitie , ft huneftali congruente, re­
Inique tulerant , magno fui honoris ft dignitatis peri­ Tibensditin
novare . ut quod Judaorunr improbita, & pertinacia
culo ■ nam ea de caufa fuorum ordinum ja&urain a c. g.udernu,
putius , quam jufiil ia exturferat , IciUtate ft Jullttla
Nicolao paflr funt in concilio Romano . Innocentius de'divert lia.
Chrifitana fopirctur . Quod Hifpani hic primum in
etiam III. ad eptfcppuin Tlberiadis. Sane , ait , ueGallia p<ift ηύη Gallicani tantum, led ex divcrfis or­
bi» proviiKiis convocati decreverunt in concilio Arelateftantit inovavgel/e ; ffufeuntpue de miferit utcnlil D» Àrr, aiunt, far cemutrr funt in adaltfio df-

E

Augufi. lib i
de adultérin,
runjugc if
On gene,
trail , fupcr
Muth.

Mat A „

etnlur nuurf » piaitfit g ul t*
r/c Λ/tur > «»/ v’pmr Àwf JV'f i

> tprt/rZ/AW
d·*-

<fp/‘d»ftf . (.(htiium *otint f’itrei , non quud
ptum nollent efle
fed quod in vitn» corridendis ea tunc
moderatione uterentur > ut iuadere potiun huntfta
lut pa'entci > quam ιο/çere ut judices vtdert vellent .
Nec in GaHia tantum > fed in Africa paulo poll Afri­
Corot MiG· cam epifeopi Id fequuti funt in cunciliu Milevltano,.
vrt.cep if.
y inquiunt»
m
Cf

·■>/ fibimet rec.ni, :,entur . puod fi centempjerini , tJ Ifniientiam rediguntur , In qua raufa legem imper/aiem
petendum pramuiear/ . legem autem imperialem ideo
tetri poftuhnt Africani epifeopi , ut quos ecclefi· mo­
nita , vel anathematii cenfura a fecundi» nuptu, non
cohibe ent , cohiberent tandem feveriflints, imparato­
Cose. Tub·.· rum ianiboner panic confirmate civilibus * Idem de­
nex ivhAr- crevit concilium Triburienfe > fub ftrnulfo . poll alia
enim qu* de cuftodia mulleria adultéré egerat , ft de
nulfo i. 44.
refugio ad epifeopum , lie au. Mar. tu, vero , fuamaiu ipfa vivat ·, nulle modo diteram aurai. Idem conftituit concilium Florentinum <n decreto Armenia da­
to. I'oftremo tandem, cum adhuc edent Judaice du­
ritie homine, , non Chi ift anorum nomme tantum ,
led litterarum fiudrr» Ipeélati , qui licere nuptlaa fe­
cundas, fpretis primis, adulteris dicarent . Tridentl-

inquit «

Tertullianus . Crtertem

0

Tertul.ftb. de
munog rap.
f Met th <y

mifeeil , fine matrimo».7 nomine , ·«· capit elegium
advlta,,·,· , yue adulter,Um
malr.manio crimen efl >
Dear aliter .enfuit, citra puam homine·, at in talent,

Videam», puid fit matrimo-

·

■■■■ '—r„ taerne idr-

ne, toniuniilonem fegnavit . Adaheriurn et , eam anoJU, modo a.'!anilir du.,,., , alia , oro ,
aliena mtIcetar, de puadfcl nonpofic. Hoc eft euro er.amo mea,
o ioc o< e, ofiiurmerr. Et pcft alia. Hane puopue eam
demonjtrai inteUnendam , pua
ipfa fic fue-is iaienl,, Cencl.
ΙΛ itu t m m tilea . nt.amaao t^f .
l.L>..
t
pula retdem
aliu, Covarruvia, , cum ab eo tantum abluerit , ut
contrarium prct.fu, docuerit . Quod autem refert ex

nu

Tenu I.

AMPLISSIMA COLLECTIO.

«Π
». ad

158

mult· ...
eft quant
eonfutari A fala mulier adultera , qua virum balent ab attere pr'l«oden» Tertulliano , levlua
1------- ™_.„
— —

e. ». * ut», mereatur : lev i btu enim&*Inanibu»
‘
impediment*· curfum
Λ·“
i. * ““Hq"®®··· pretio retardari Teclle non patiar ; cum prç»..·[?
fw‘im *·» n°*'» id ipfum doâe animadverterit Jacobui
in » koolee. ^anM*i<u« Ante Tertullianum aamdem fententlamdoruit
pro Chrf.
martyr. Poft ho» » ΑιιιμιΛίηι» quotle» de aaftian. An***"* ****<* ·<·*(«$'< antem fapilfaue ) totlea docet non
juft lit» ». {'***· «ulleri repddiaua ante mariti mortem alter! nu­
de adulter, btrv Primum. *'fi licite i lwpii( , diue/entur tenjuteb
co»i»|. c. f (n"U"" fmnieatiunit, fed m.iet dintajum prier!t , pre,
*».
pterfued fip rem adulterii.I
dI miffrm ddidbit, Vj»w
cremento rege neret eotVr, .encemmunicatur cujufquem rent
crimini, , nef 'illo faeramente caret , etiam Jl nunquam
racencilCetub I)ee r ita manente ■ ite Jit vinculo fident
cemagabt uter-dimittitur .,b Caufom f^nitalieni, ,
carebit ille vincula , etiamfi reconcilietur vire : cavebit m.
- - tam , fi mertuut fuerit vir ejut. t^oui ppro "Commuaicarar ideo nunquam, carebit regeneroÿienit facradeeoto ,
etre*, neu eecancilidtut » ouia nunquam moritur 'TDeur . »
Corinth. V- ftemahet itaque , ut fi fapere fecundum apotlolum velu- ·*
mu., non dicnmur virum adulterum, pro menue deput andum, Ί3 Ideo licere unari ejur alte
Jfkm t»:oi.
faim pt mart adulterium , neat teeperir , J'-d quad peint
. donnni in
eft, anima ; nun tamen de ifia merer lequrbatur apeftemo-ite ci.
lu<, earn dicebat : quad fi utertuptt fuerit, Vr efut , 'cui
unit , uniat , fed de ilia fela qua de rqrpa.t
Eaiudctn fententiam fcrlnfit In ferraone domini (n mon­
te, & aiibi fnpe . Ab Augufllno non dlfcrepat Hieronyniu». Ùmner, inquit, caufalienet apeftelu< amputant,
Micron. in
apertljfime definit>i.p, uivenie Viet, effe addlteram malie-

^λ!
m/i? ρρ·//··4Γ
*i»rli/ici Keter- leuelam, metrit pe-fttnfienem , patrit auilcritatem , pre~
let a C tat pinqueeum cateru .m , fe varum infidiat atque centenitu.auour,
I*· 1 f‘

adulter fit , lit
tu; Cf ab ate·
rim deputatur

i* fe loque nt e, Chrifti veri» f.-.Htv, eft
tHgelie :
/M'’" uxorem fua-e ,’ .

luitur, ÇT moritur fi alteram babeat , a crimine adulteeii alienat tabetur ,- dnm divine lee duet in penum mar
tri me nt i eteput ceapunxfr/r , adulter fit , qtHfqnli famttaglm tarpon r in diverft dift-a nii. Ante boa fanâirtim<'·
eeelefia patret» Id ipftrni docuerunt Clement Aletandri-citln ^,r
nu» , & ejn difclpului Origen*» . In eadem (pntentla j,p ,
fuerunt Anftimu», dlvu» Tnomai , Prlmafiui » Red»,» m»r
Habanui, Haymb, Hugo de fanrto Vittore, Bonavcn Omet.-,
tuta, Albertu», Petrut l.oagbardu», dirui Antoninut, ιοί .
Carthufiinu»tv alii, qio» compendii caufa miffb» faciet. 1"’ Mu
Sed reftat adhuc de hae-ré Ambrofii k»cu» paulo dif- Ô A-»»,,;.
ficilior, in qt|O poft alia dixit . Ν’»· enim permittituf
th. < ». »e

Portouam
Marl, ,

bat lege utitur , qua perlée » ft tamen apafiatet stir , a:t
uftim quurat uteri 1 interiere ; nee alii pat eft nubere mu·
lier » net revert! ad ilium . Et .virum uXo’tm noir dl Bpb,ï
mittere
"■'»>»<» .■ 'Subauditur
-» ^en-a.,ur autem,
amem e .erpt a faruieatieni ’ iauja.
Bl tJ,t "en fub>fcit dicen,
di/ce ft erit, monere fict qui.
fi
dlmiferit uxerem peccantem » aula nPa lit /rgr ra/ii'-lug'tur vie , ficur mulier . Capt.t . .nt-n mulihh oi' eft.
Nec hcretici taurum » fed catholici » Gratiano» , C'aVSn
therinu», Joanne» Arboreut» R.obertu» C*u»li«_ epif. oριιi Abrinccnfi» x Covarruvia» tt ali| , quoi jyatercci.
Den' iue eamdam fententiam tribuerunt Ambrofio re-en
clute» in deyretum là rogor ienum adno-atione».
Se d eu ni catholic* iiiterfit reipubliro, lanrtos ecdefiz
dortore» » Ambrofium prefertim (quem in Pauli epifto­
la» fOripfifte teftatur Caftiodorit» ) ab adfcrinta pn-.iu» ,
quam (cripta lententia , vel errore vindicari » fartui u>
ftine videor op*r« pretium» fi divi Ambrofii dortrnatr. Cora' In
anna apoftoliea & evangelic» mirifice convenire proba- P- r ’
vero. Quod ut efliciam, re ieo in memoriam quorundani .
·<
lo.uiutn , in quibus eamdem queftionem attigit Ambro<
Cui» ut aoertiu» poflim ciicere» an ille (ut dixi) itum Tu»'"d- '■
cum aportolica 8c evanqellca dottrina , fi-biquemeri-ifi .i'
• confentienrein tradiderit » an vero illi » Ce fibi ipfi con- ,,p ,
" traria.111. In libro enim de Abraham poll alia » tic in- Ambt.r'
quit . Jed (J ear iwrwr viri , maxime out ad grati.tm ,

adulter eft . Unde V apoftoll gravem cenjugi.
intelligente. ; de ita e/’^injuiunt » uen expedit
i'-rret .t-'pere. Ad qua, dt^Htinut :
pair ft,
inqil t
D Rai.'· «
piA 1. ad
A lllphllo.

lifer' ■ be titudinem , quo uhîIa
D. Rahliua. ÿuare qua relinquit,
urn v-um a.crfii, qui. autem reli-

•pu/t »

efi difHui

tadem

>crt qued mu.

»r , comm! tfum rker/r, adultéra damnatu- rrtfe adcr-tiftir
debeatft reevrv, He q:.a faj'e t-sdcgnum probeat. Clario» Mani. .VwZ7 U.
niil.'erem, prate- »r»re·» ; ideeque conjugii tlbi

σ qua ei teiati.tut , efi etettrj, fe gt.,d nie^um trrum nd fe rr,duxit. Divu» Cniyfoftotnua lubfcribit hi»
omnibu; » nec femel eanider
- D Chrvrofl.
lorlan hominum improbita»
it* in liguerit d.fcinli
in iirmonc
na. $Heaam efi , in juit » It
de libello ceMuller » inquit» uen teparetu
pud luper

delinquet : Vinci,,, ei· uxori i Heli .
in Ηβη th fl t!f' i uxfirt
·
i cum bal/f»f ifiam
dulter.c ; bac gratint , quad cuta. tn<> -ettate auctoritatem
‘'K* '!!f itta-endam . Idem, lltetim fi alien,, , multo ma. υ€Π1 f>p
X»i
debet tolerare tf emrnda'e mere’. Audi quid
ipift Pauli
D.liwrit dominu» Qui dimittit uxorem, facit eam uiœpudti Jet , rtfamfi
cbari .- etenim »ui non licet vivente Viro mutare con­
beat , leg! edftaii.
jugium , poteft obrepere Jibilo peccandi . Itaque qui
aurt->t e tori» » etiam teu» culp» eft · Q“o cum parvu­ Ambrol id
quant , eutenam Je.um trahunt , tta ζ} muleret' legem
li» furia dimittitur ? Quo titubandi veftiglo grandatva
habent pro eatena , adulterii α..-ufantem a.· di entem ;
detruditur? Purum fi excludat parentem, pignota ir­
Adbuc juperefi rnm·!:.: , CT adulterium 'fadHU, bee eft.
nea » i ut ad contumeliam caritati» adda, etiam pietan»
Roman.
Mulier enim adftriila eft leg! , quead vrtreit maritu, .
injuriam . Durius fi propter matrem etiam filio» fimil
lint-.tune enirn Ireeoit feeundar nuttt.a. eentrahere , ub!
pellas, quum magi» redimere a patre liberi debeant cul­
a.atena libemta fuerit, quando t.,r mertetur plum . Et
pam parentis. Qiiam periculofupi, fi fragilemadolefceoport alia. .V» mb! leret ab exteri, tenditur lega,-, ,'ratuiz erarem enori oderat? Quam impium, fi ejus deeipiente, dr·! libellum repud·. iJ dhrlli . Neque enim
llit.c. (tncrtutein , cuju» defloraverit juventutem1 Er­
luxta ilia» te ’iidicaturu» eft iüeu. in die illa qua vengo .nhonorirum ftipcridlh & vereranun» inipent r di­
turu» eft, led fecundum fuas, ut ipfeftatuit. Sc d Moy·
mittat inglcr jin , atqiie imperii fui potfertione detru­
le» ( ajunt ) hoc tecit : tu veto audi Chi 'Hum ita dicen­
dat , & nidicum labori» rfta-tum agro fuo propulfet
tem, baft an-indarerit juftitia tettr.i t-tfitem S.rll-a·
a;ricola ' An quod in ftibUiu» nefa» eft. ii» comparem
rum e' pbarrfoorum , n-ptax-.jm f iirabiti. in regnum
f»s eft ; Dimitti» efgi» uxorem, quafi ture fine crim-ne,
lervrn , Idem probat, repudium i-fte, & prater natu­
A p-.ita» id tibi licere, quia lex humana non prohibet?
I I-·, bomil
ram quidem» quia caro inciditur, contra legem autem,
Sed divina prohibet. Qui hominibus obfgqueri», Deum
quia cum Deu» c'n>unxerir , a. lutlênr non fettaraii.E xctcrc. Audi legem domini» cui obfequudtur etiam qui
l> llidor. lib. ipfi contra pracepta Dei face-e auil eft i» . Quan, tenlege, ferunt ·* Que Deu» conjunxit, homo non feparet.
a . de offk. # tetuiam pluribus in locis do.et ,
diverfi» latiombu»
Sed non Dium hic curlefte prarceptum, fed quoddain ecomprobat Divu» Ilidoru, . Sa.-amen:um , iuquli , ideo
t am opu» Dei folviiur. Paterifn» , ero , libero» tuo»
' ivente te efte fub vitrico? aut incolumi matre, degeat·,.),
di Vi di
rc fub noser.a’ 1’one fi repudiata non mbat . F.t bac
Certfie
vire tthi tietuii difolitere , cui adultera fidem fr-vel >
Unde apeflaiui » pratepie » inquu

-m crimini.

Laflanria» U.
<

».». iarnr . Er poft
ut ait Lattantius «

r.mrft
ei dfminu

divin, ii,-

■ft

/ne.rZaw» ,

io-

aa-v libe Hum

C O N C I L I O R U Μ
Muth. if.
I

aswtr : at ta/tle^aattm aea fait fit,
Neyfor erin/fil , ·μ·*μΛ»ο»* D»*< »·</»*. Ad CUlt
tie ar-trm
T>n tor tft t ί»4 efi Ira Dei d fieiiaquet *»·«

1.

C«'«(.

fifieaoiit aatem fiit treat
<ta^ m,
naaam ferifea faat, ·»· a Vae fer

fill , //«'*>»

pi a, 4'«Ar Cf apefieiui

». Cor. ».

Ucdeo .

Ibidem .

|dci>

».

Amb'

tram aperta eriminii CeaPefieXe, an mariti fpeeie tMt
'tum admittet » nifi quad era viat efi , legem e.imiait fe*tff· quam furtum. Sed farta fe dlc.t a//quit . iuemede
Maufa, munmmJau.ta dona
A» J._ ,.ΤΤ_ _

gem Juliam intelhgit, qua jua accufandi uxore» adulte-

ta» , ft ab ei» divertendi » mariti» conceffit ». uxnribne
»eroaccufandi marito»adultero» denegavit l ut impp Se­
vern* ft Antoninus refcrlpferunt ad Caffiam. PuUtfe
dii fiefereafit euÎlaritatem , fed culpem akfiulft fiefl/ture.
judlete, tnquiuni » aea kakerr mulieret adul.ei. aetufa·
Ou; auert.ut , qui rlariiu fenfa fus manna Ambroflug
lieaer , guamiit de matrtmeate fur Uelate qnert vellat,
potuit exprimere λ Quid cum Chvlfti ft apoftolorumdolex 1 Julia declarat : qua cum mafculit pure mrrltf actu·
U'ina docere die potuit congruentius >
f>mdi facuitatrm fietullget , ara rfiem firmiait priuihgium
Sed uuet lednte» quod ditio cap. Vit. eplftols pr|. ‘ detdl/t, Hanc conArmat Grxcorum Bafilirtin. Zege Jama ad Corinthio; ipfe fcripfit Arubrofint . Quem no­ W ft«v ait» de adulterih multer atcufa'e ara petefi , nec fi
dum ut ddfblvaat, non illiua capiti*/<Butum « fel <»- ** _
__________
. .r.___________
*f*
dicatur___
dei'quife
; φη lex_____
Urii ____
drliaqulatit merite
tius libri elevant auâoricatem , Ambrofii totum eft»
facuit arem dtfilt, atiufaafii ju-e ma-tti, friare matrima.
denejunUa, ftyll nefeiea tjuam diffimliitudinem, ft »er- fui*·
·loeiu»
·
*
■
—
- reçus
autem Interpretatione Theodorus G
bor um luavItarem ( qua una cerre eft eum 'lha quam in 'in rτ pi e c Mulier, ai»,J*a» arra/at aduhigfil arc pre fe
.reliqui» fui» libri» obfervav.it AmbruCui ) cnarguenla» .·
qaidemt Urte eaim fialfic'ufaile competit. £t paulo poft .
dum Sylla enim porlcui* fugiant ,· In Charybdi» loci-·
Neta, dec Crimea mulierem aunquam intrudere pefe.
dunt fcoputo». Sed vldtamua no» » qn uirolqu» facilius
Hanc autem legem In loro etiam exteriori ecclefia quoaq
falvi ft Incolume», fine A’mbrofiana doeltina de^rlmen·
torutn obfervataro » Gc ut divortium non admitteretur
to ft totius Ι'ιΐ,',ι jatftura , poftimu» evadere . Mirari
ob vari adulterantis fornicationem » ficut admittebatur
en:n> Ctti» tpfe non poTum , & tanto» viros » qui cum
ob aduHerlum uxoris, divus Bafilius tcftf» eft locuoleoeuh» foieant plulquam lyncei» minui ίΛηιη 'quaque di·
tiffimus . Dem>ai autem diilum , iaquit , fecundem fen.
fcernere, in plano hoc, mlnimeque difficili offitndiTe.
tertia canfe<,uexttam , ex aqua V\filri V maltmiPut ceu.
Arubrotiu» enim, bcatifTime pater, cum docet
uxo­
vexit ,.qued non hceot a matrimonia dijcedere , prateequam
re tn η n polfc adulterum» maritum dimittere, ft abi nu­
preper fer nitar tonem . Cenfurtude nen ita delet, fed in
bere , porte tamen maritum, legi» Juli*, non Dei, im·
yeratirutn Sever, & Antonini, nonChrifti, furenfi» ju­
dicii, nun ccclefti», rationem habuit , cum enim de di·
wlcl fit »i»a9i CtrpU!‘ HsffTfHitr Atttftn ■
v na egit, Temper contendit ft docuit parem erte uniuf# j___ f ____
___ _ _ .?>”? t Htffit riwiftur Aldi
que cittfa squitatem . Quod autem de civili inteilere/eso», fed
/„ pellat
r ' a pelluetui
r '
"· M
jw Mfi λΜ*
nt > non ex illo loco tentum, fed ex tr.ibu» nuo» retu- £ teram, /
-* “ ίΜφ
·— /ttf. Cue,
fiv.'’—
tnf rfiV
/i/xw
l.mui , dilucide comprobabimus . In hoc enim de quo
fieferaatti Ulai Cf ia fee
iermo eft , ait, cum de muliere agit .· Hea calm pemff.· mulie^ikus ,rtireri. 9uJre

tient r fit aitfert,, eat apefiafia i aut fi impellente lafctw'a
afum ^uarat uxaeie incertare ; y»r* ,»ferter ara emn/ne
iac tege utitur ,, qua pelter . Agit ergo de permirfvno
civili, & de aufloritate legi» civ.l»-, qua potiorem har
bet cautam viti, quinp uxoris (ut ft Auguft’nu» reftap Aug lib.
turjcum tamen lege divina par fit utriuiq e. Cumau, 4r adul­
tem
agit al finem de viro . ait .·
vire l/iei ducere
ter. con/ug.
aip

i6o

nur ata efi. Legem aurem humanam fiv» civilem » le­
Dei aen οβ. KiadfitfiU. & fi Infidelir dijcedot , J/.

v

O M N I U M;

matre, fiegere fat tuant) itu , / retatfiiata »»a aufiat .
&
Ure lifii ftafaH fiffflierre , tui afin!tere fiJrat feruat i

Jr^r era,r riafilar t.r, fient matter. VerilTin.um emnieft
quod icribit A tn brofiu» , non conftrmgi lege cixilt vi­
rum , a.i hoc ut repudiare non outfit & aecufare uxo­
rem de adulterio, Or inde cum alia contrabeie, ut conftringitur muiitr , qua maritum adulterum ac'.ufve non
poteft ; nec ab illo ea de caufa divertere ; quod, id le­
ge civili A confuetudine un, .n.hiilurn receptumque <uifle.· . Nec io hoc folum lo.o de lege c jIII ,ntellexi‘ Am
hr jfiu» ( h .minem enim lurifpru'em x ftudiis ab ine in Lx
te xtirc uedi.un» & .chh .ivilibu, pollea pr
eft
de ler< civ li Romanorum crebro niemiodfe ,

toalualal. a.
ad I* Jaliam
de »<ult. ·
Bafilkon .

D- Bali, in
•pill I. al
Amphil
Iconti epife,

a. ad Coi
Hie, cm c

decefit > St ea>m puljeta

l’a : fin autem ywa/ ipfa Uvat io fornicatione » λ·« Λα*/mut Pane ekfervatienem ta ecciefiufiiea cenfiitutiene j fed
mtam infifiebt Url Jaffa efi mulier non feparari , /»/ rm
manere , prepter Inceriitufiinem eveuiut. fi^Jd enim /', Zr ,
arf;,· , aa a 'ram fi, fer eo tu, a ? gva»* qua rrl.'ajatt, eft
adnbera , fi ad ahum virum ace,(hi •ga/.aatrm reliquit,
»4 β,'ίΜι.ι mmm Λ a SvS _
1 .. t I . .
.J
‘
J _.

&*** v
& itjf ·Λ*Ιπτ ! ifVOHttW
m adulterari,
& qe.r ti ctl.tno , efi adulter. , ta quod alienum Urum
Jr traduxit. Eamdem fententlam confuetudinemque ,. _ B ..
ecdifia rtpetito lermone dm.et in eadem eplftola paulo
“·"'·
poft , ub. fic It : gg»/ au'em fornicaiut rfi , non exclu.
P

<mu

Cqjrmifee·
Auuham

■It
ii,et. Vire» qu tnoJo ji.rlfr.onfulru» Ambrofiu» de fegib<i< h mmuin , .eterum lurilconfultoruni ft imperato­
rum ii.il hu» ( ho, homine» uo.at ) inrefigit . non. de
Icte l>e', nam .fe ea fubiungit : Nec vir» licet , quod
mu.-eri non luet
Clariu· ( fi quid laricis f.ribi po-

tarn fit Inarin t. Qui hanc D. Bafibi dcStinam Eccla.
>:■ ufu & «ucliHitat· reteptam « cum Ambrofiana conaularit , converter Go* , Ambr.,fi,1QI nihil at» acciatis
ni.r.bm alienum Uripfiife , i»d de fbrenfi aancuni ufa
lui ren>t»nr,t. QUOtl ln verum fit , vel .alfiim , costaMi tui Bifilii teflitnoniu ( eolem enim tempore » ssu·
in orrentt , alter ψ occidente aiacrunt ) habetur comptr iflimum. Quocirca Aujuftinu» Ambrofii , & Kafijli
»eu’{ii» infitlena, eum qui prima uxore derellAa » ctim Aiguft. lib «.
fetuBua contrahit, non tile adulterum lega fsculi, fed d* n,P fc
lega Dei docuit. ÿo«aiam fa", ait, ara taatam fa. *··θφ. c ro.

,ram-ttium rupit arom e <mmea fatur fifiehkur etajagatit *
anils Ί.
aafie fite’t rw/hlue ■ Vtrt filiig/ie urere, uefirat , ficat H3
tuS?a , <iu,m fi rv.jrf KM-rrur uur.'eutur . Propoli turn
Cfirtfa, fitleUt ectlrfia-a . kujur firmulfiui/e faerameatt ree
ig.iur fuit Ambuiii.i, urwe juri, confult illimo , & in
___ .......
eft ,...
ut ma< & fumiaa
eeaaukia leUulatl , auamfiia aiuuat .
forenfibu» JU 'icie um fraud'bua audien iit repr maendifque g lafrpa· abi hier perfevereai
rent ;, are
aec trerre
latent, excepta caufa fee.
cxercitar.ftim» » .um errorem ea ili tum anim.a e»ell«·
,
ceafugem dr-imi .■ fire ealm cufieditur Colort
re > qu< puiabant , ideo pvfle uxore» <>b fornicati'nem
, ut vivrai cum Uveate /* ateruum
diiuinrie, ft aba, fuperitijuceie» quod per leeea civitaa
fibi luere ductent , rurtmea idem e,Te Papiniani ft
- '
- J.
'eeje^e V era
j ettHf
«gfc*
Dei i Pauli & Ecclefia luJic.i tribunal. Id etiam perA.1/*
Cbtifiiy
fidtlib*»i
<I*J fiff^
funt
Vi (Hf* fiiJ^nt
fpuue ft i.erato docet in evanycbuiu l ues . p/mitiit
erft atteram , ÿ“a/i jare fiae tr'mjae , <7 fatal tfi not
li.rrr , fata Ire famana nae prrkHret ? gu/ krmlaikat
rer » ree fier,tenjugrm fas fit rejiafuere , ut alia
eeftjarri! , Deum turere . rufii trfem fiemtat, eu/ ekfe)·“·^· fieeatur . 9^·fi fi ^aif/aam feeerit , nea lege Matth.
>VfA»r

qid»li

fdam e<c calefio perceptum ,
Del fcluiiar . Paierifae , ara»
rjjr fup utnii ? At ItUtlantl

\^(UU u

takt Jmemm. ^m.mmrm

al _ _

1*4 >rIt

.

i^ut
'ft

161

A M'p L I's S I M 4 COLLECTIO.
A
p«nam

af) ajuileeil f fient- etiam itta , fi akari atrpfeeli . Quare
•r cum epifeopi Africani in concilio Miievitano
confticuiffbnt canonicam aJvtrfu» illortqul dimiffls prl.
.· ' mis coajugibus,, cum fecundis contrnWunr, Illud pratte'rea addiderunt , ut ab Imperatore legem poftudarent ,
C··.Mftee.c.-ff01
etiam in foro civili non licere p»na plppofiia
s, DChrvi'. fxnvketur^ idque apertius etiam docuit D. Chryfo(lo­
in fer. d«li- mu» i» ftrmorie de libello repudii. Pdftquam enim vjnbeltd tvpudii cuhim natura^li divipum retulit » quo conjuges de, fvpvr «pift. villi tenentur conjugem adulterini non repudiare , fic
Psali ad Co- <ip. Hr rnibi leget ab exteri, camdita, legat , prerlmen·
riath. y.
dari'libellum repudii·, Ct dhe'li . nry enim juxta.
War, te juditaturut ati Tieut , in die il'a. •lue ventaret
*
LalUaties lib v/ « fed feriendum fuat , »r Ipfe' fiatuit . Laâantius .
C.divta. inft. Nan r»im inquit, firut publici jurii entia efi , fala mu·
<· s »·
fler adultera efi\ fue babet ahum , muritue /autem C"et• iam fi plurii habeat a crimine adulterii felbtut efi : fed

ι6ι

aduitfria ;

diti pud,rii adultrra , ./ua nen bant caufam i
tendat ; inauriam fe pt. ,anae aen fatere y (rd.
uptime Quipiilitnut »a m ^/tr . Hama, inquit
tura cenneaa Jioir . Nam m,>ue marilm ,i',a cerrumpei
dat alleram ryugei e,cupatu, peirfi v.i: are démettiez ('.»
tutat,'i CT uxrr rant in tale incidit mafimanium , extra
fl» ipfe Inr-itara , aut Imitari f a putat , aut vitnticar· . Cta
venaum igitur ne eccafimem vitlir najira intemperanti
demur ; fed aflufjfant invicem At ere, duarum , Cf ,agnm p,
rlpui ani mi i ferant. Net Iffet in alte· e tegtlemut . Na,
fere in bat iuKitia fumma .antiftity ut non laciat atteri
R quiryd... ipfe
ub altereIn
pate
..
. i' nclA . Ut omnem autem ter­
Dgiverfsndi occationem auferret., an aliquo cafu licetet
' uxorem dimittere, divini prxeepti memor fequentia ad.
.....
· centinentiam pracitdnutur a Dav.
tilt.
'Hac funt y«a ad
Sed tamenne yr divina prHiepta circumftribe'e f'e putet
» addantur
, hi emnlt caturnnia tt rccati» fraetn

χ.Λ caenpagem carperit in diierf., dlfraxemt . Quod fi
ti» txmjwrfpicua Ar <h»r» Ambrofii cum Bafiiio, Auguftino, Chryfoftomo, Lqilantio At univerfa ecclefix catholi.« concordi fententia, Lutherus, Magdeburgenfes,
A reliqui hxretici velut no&ua ereilis ad folem txulis
cacutiant , & “eonliügîum fecundum diirdnte primn ex
Ambrofii fententia licere contendant, illos nonjujxos
dura cervicis, fpernentes rejicimus , fed velut pertina­
ces hxretieos ad judicis lactitaris tribunal acriori fententia remittemus puniendos.
fi-abi liant nr.urt. No., ergo placuit Lallant io, Ut diAt fi l aflsntii tandem fententia At auctoritate optniffa quis prima uxore ob adulterium, <tim alia contra­
Fxgbritur
pugnemur , nt oppugnant nos nnn Iulum hxretlci, fed
hat . nani fi hoc cenfuiffet , non dixiffet paulo amea ,
Lrd U di- etiam catholici « quod putent illum fulffc inter caiho- ' adulterum elle cum, qui dimlffam duxerit ■ nam fi adul­
vm. indit c. Licos t.riotores , qui minus catholice , diffïnticnl ab
terii crimen illud eft, nulla alia id ratione co u ft at , nili
» t.
spoftnlica Ac evangelic· doéhlna, coniugium ob adulte­
quia vinculum mati inion i prioris Indiftol bile fuerat ,
rium dlrtblvi, etiam quoad vinculum putaverit; exqul­
ut ipfe clarllfimls ve bis antea fcripferat.
cere fane curabimus , an quemadmodum Ainbrotio- ,
Sed divina lex , inquit , ita duet in matrrmenium , yd
LaOsotto etiam falfo id impofuerunt feriptores, mino­
ri furfan pietate , vel minori faltetn diligentia , quam
do tanto viro diei par erat . Antiquorum enim doâodofloNec qft probabile , cum qui omnem occafionein calumnianruin libros, qui non ex fuis fontibus, fed ex rivulis le Q di divinum preceptnm ad matrimonii fututionem amvgere 8r intelligere raalent, caveant, n· pro pura flr fa· ·
—
vere
nitebatur
, idque k velle, pcrlpicue afferebat
, ftalubti aqua , ca-notam J< fordi.Um haurientes fua {<
tim licentiam cuncefliffe & impunitate»·, ut ob adulte­
relp, faliitl male coniulant , in deque In gravirtinia peri­
rium uror poffit cTlmtttl. St divini rraccnti interpretem
cula Ar errorum tenebras dilabantur ? I atlaniius ergo
agebat, qui heri poterat, ut illud eoncedat interpres,
in divinis inftitutionibus , cum aptiquarum Gentium
que Joflor negavit * Quod fi aditum omn· repudio level
vanitate Ar fupcrftltione confutans , Chtiftiana vc’ltale intercludere dicebat i quo paib» nili defipuiflet > incautis lucem oftendere vellet St doccic, multa quinque li­
Ia adulterii licere potuiffet alfcrere ; Ire enim non toterbris fuperioribus dofle & copiofe diftctuic : in hoc au­
du.letet apertum, fed interclufum aperiret. Quod con­
tem fexto id fumme conatus eft , ut lepulfb omm qui
tendit l.aûatitiua, illud eft, divinum prxeeptum inter­
diis Gentium tribuebatur cultu, veram Deo sero telipretando matrimonium dtffalvi non porte , nec conjugem
gionem tribueremus ■ Hanc autem dicebat prxftantifdimitti . nam ii alter eorum dimittatur, ut cum arto
fimam effit , qux non ex lebus vorruptis , ex pecudum
contrahat, tamcrlr adulter, qui cumdimiffa contrahit,
taurarumfue fangulnc , A alus antiquorum fupeillifioquam qui ea de caufa, ut cum alia contraherer, uxorem
mbus S quas commemoratS; fed qux ex virtutibus ani­
dirmtit
hoc tmtu eft quod docuerat Paulus , At quod
mi, qut oritur e >utio, codllaiet . Verum enim cultum
antea docuerat Chrillus , cufus praceptl interpretationem
dicebat , in quo mens .olLitis fe .ipiatn immaculatam
tradebat Lailantiu» . aliter enim nOnChnfti interpreta­
Deo viélimam hfteret . Id M^em quomodo effet conferetur doiiriiuin, fed perverteret & corrumperet. Quod
quendum , quomodo & pixtlindun, , totius libri fevti
difputatlone perdocuit . Cum autem in diris p.ii
Γ) rti ' Λ·* verbum ftatim fequens rcterrl debet.* hoc eft ,
de religione , de pietate , de huminitate b: mifet
r'4-7ad dimiffionem uxoris ; illi enim conncflitur .- non autem
dia, de metu fugando, ,>c patientis N ali.x egiifet , _.
referri debet ad alterum, quod potlca a.iieclum eft , ut
que ad cap. XX. ab eo cœj'it fermonem .outra iniquas
uxorem accipiat, nam illud ad fentcntlam quam dixe­
X fcnfuum voluptates . Egfr au:em Illo capite de oculo­
rat de adulterio & moenia , dubio procul ie*erenduni
rum voluptate, qux m fpeilaculis publivis percipi foleeft ; quod non fimilis tantum > fed re &. verbis ea.lein
bac : quatn cum longe tnirtet infcflatua, confutationem
eft prorfus doflrina, quam Chrtfti ore prolatam retulit M '
aggreditur cap. XXI. illius qur ex vocuin & cantuum
Matthaus . Dico autem vobis , quicumque dimifent
fuavitate percipitur.; Λ cap. XXII. qua ex tap.re &
uxoteni fuam , nifi ob fornicationem , Λ aliam duxe- iet<’
odore. At cum cap. XX X 111. ad earn partem vuluptarit, m<xchatur , & huma Interpretationem fe dare Idem * *’
ts refutandam adederer, quas percipitur ex taflu , led
Lailantius dicebat, dum ad jecit. Sed tamen ne yt ai·
oracipue e.x libidine multis & hi, grav Uimls rationibus il­
lam ut illicitam tcinperaie At cohibere Chriftianos docuit
enim individuam illam animorum & corf oium vuuiunâionem quam kmel contra verant · perpetuo ubicrvaturoi admonuit i nec licentiam concertlt
que « alienus contortio abuteretui
inquli

libeeam baeere Inl'i.pe·

udulterum

durai . Si ille ergo qur dimittit uvorem ad fornicatio­
nem, ut aliatn du.at , At ducit . nivebitur, mcechabitur fane & ille, qui ab alio dlmtlfaiu duxerit. ■
Sed cum a toro uxorem pellere aliis caufis liceat, nec esa
-p<o ietlule
Chriftus .mprubaverit , quare de fola fornicatione nMhiitscL rit, contulimus quid divus Auguftinusolim in hac que ft Io­
D. Aug. I>b. i.
ne Polientio refponderit. C·' v-g» ♦ inyt , ait, z«rerp*/«/i de idultir
conuj c. y
Maith. ι».

• cumene Jlm/trr/1 nn’fn)iiat , Ü .
■■ fi & iHe mfrb.nu, /yf , ydimijf.
ducit > Crede juin iUnd fued >

babet

d.miff.e
•veiulfiet yjelam amnium mulierem pallentemedri fmllyfcill·

fi , ubifa

*■ appetere , ut/«e fufil caliitatli giarlam ose leneteui . ' Sed

NamauJt mutum aHJm.

Canell. General. L'yui. II,

V.

L

c O N C I L I O R ΙΛΜ

Ο M N I U M,

itf*

«»«Η· 'nafa fee ulcaiceeit, <ÿ ahem Ju emit, h tertiorem dolor* confcâl, tanAberaniràtl gratia primmebaim. itapeüemfaefrit banum facere, <? aunfatH ,

verantur.
Quod fi tam gravi, anathematis cenfura tutor afficitur .· qua primo nagleâo , ad fecundi amplexus turpl-Covarr iaa
t/··· , guamnit minem fetam feleetiam : ita nec tlh reter dllebitur.- miror profeâo doleoque » Didarem Co- pm, g. ί
Se Jiei pelefi 4 frga fi caufa feruitatlrnii Jlmiferit , tj
varruviam, virum Or acri judicio & multiplici eruditio- rtb·.
aliam Junere, , a,„ ameebatm. Kfi enim mecbatie etiam
ne proditum , fcripfiffê, eam fententiam , quam prius ipfe
rnfim fmnhatiemm
8t alii tribuerant Ambrofra, hujus Illiberritani concilii
peleribat t feJ utlfue minae gaam earum fui neu praeter
deereto comprobari ; licere videlicet marito , adultera
ferait ahaaem filmittaMtf ahernt Jaceat. Paiefi mime,
uxore repul/a, cum fecunda contrahere, repetitque Ce­
fient ^tfbem eft, ft tenti bemtm fbeare V nen fmlentipacnonem hujùs conctIH a Gratiano, five Palea: in rap. fi
retnm efi illi, m meJe
iiluj Jici » Jimitteati uamem
qua muller XXXL quaftione prima. Γη quo duplicem
fine caufa fmuhahenit, CT aliam Juceati, mecbatie efi
reperio labeculam: alteram in eo quod falfa Gratiani
Nitth. ,.
ilh. fÿremaJmeJnm igitur fi Jixer/mut : iucemfuemuaqt Pale· citatione contentus , concilium Vvermerienlierem a marite prater caufem fernlcatient! Jimigam Jufe, prollliberritano citaverit,- cum hoc Hifpani· anti­
mfcbaiur, preeulJubie mrum Jiclmetnec tamen
qui irimum, Illud vero Galli· multo recentius fuerit ,
iJm illum, fui prepter taufam fernhatienir Jimiferit , σ
ut, cum Gallicana divino fpiritu favente aggrediemur ,
alterem Junerit, ab bat crimine ab feluimet , feJ utreffue
dicemus.· alteram, quod horno Hlfpanus, Hifpani con­
mmtbat ege nUnim, Jubitnmu, t ita eum, fui prater can.
cilii decretum aliena fide citarit, nccpreclara, qua pr<Jam fernicetieatr acerem Jimiferit 0 aliam Juaerit, mf-^ Aitit eruditioee» Hlfpanorum concilia diligentius /acepam preeunciamtn t me ijm '«W» ram fui peupler cau-O curathifque evolverit.- nam fi omues hujus canones ipfe
ItnfbntliAtiAAit ÀimffnaJi.
je.___ tl
_L · ■aa
.?
, mP . j._. __ A
vel leviter percurrifiêt, potuiffirt faneagnofeere , nuptias
has fecundas tinquam adulterinas , non in hoc canone
»»ru grariar mecbet tamen ege cegaefclmur. Nepae fulftantum, fed in canone LXXIl. Inferius , lingulari fcgearn ita efi abfurJut, ut mfciam neget ege, fui Juxeveritate improbari.
ptereaefam fernicaUenit ajjeSixtus etiam SenenGs In bibliotheca fan&a eamdem gixte· $<»«• , fui Juxerit eam , fua pentonceffi repudii notam buk concilio inuffitfe videtur, dum sia , li.s.bi·
ikjefla efi : fic erge ifti ambe
agens de ducenda uxore fecunda, vivente adhuc prima , bhotheca.
feat atftkl
liclmur. ÿ,u.’cumfue mulierem
fie ait. Kxfial apaj eam Je m Grahanam in eajtm faa~ fairtte annoftiene parle ante , nen Jifimile Jecretam y fuej tltkertini titione . |·.
(encilii freJitar , permittent marite fat akiefla arere, f·· Grattan, ia c.
»
—τ— . .*..ATr
tam fratre airi fe cemmlfcalt, alteram Jacet , Ut plane qauduncvm
/*r»Zr«//MZj urrrZtur Jimiferit
verkit . fiaajam eam fratre atri fat JermiiH , Jecretnm trUn f -t-teft, ut ajalteri aunfuem cenjugia repuleutar : till yere <«
feraient Unit, CT aliam Juxerit, C il),
pur axer ceaftaprxta. efi, licita renjugle nen negentur ,
’em feenicatlenit aiere Jlmlgafe alteri etpuEt ut mentem horum aliquando dubiam aperiret, ad­
'
·»
’
· - -------- r-^’··’^· g 'VOIT If*
dit, quod hujufmodl repudia permiferunt olim patre.
enteuigerc Jebemut , faafi ex fee aller urciur neeaAc interdum juflerunt,. promulgatis fu per hoc fanâionitar fit , faej alter expregur fit . $ej fi fee evaagthfte
bus & decretis, non quidem generalibus fit perpetuis ,
Matt heat, pul exprega unafpecie, alteram tacuit , facit C fed ad tempus idque. certis nationibus & gentibus, &
nJ intellipenJum difficile, numputj nen ahigeneraliter ij
in Inccftibus tantum, atque aliis etroclbus ftagittis ; ne
«r Je utrefHe fegrt intellegi p
longe pejora turpioraque perpetrarentur ab ht, qui tam
Mare.
fada conjugia tolerare non poterant : in quorum nume­
ro conftituit Illibcrritanos, Moguntinos, AsTriburienfes. Hos enim omne, fecundum conjugium durante pri­
mo permififte ait, citati, ab ipfe loci,. Sed vcrlu, eft,
Hifpano, epifeopo,, fecunda, nuptias , durantibus pri­
mis , nunquam laudafte , nunquam probaife , nunquam per,
mifitfc, eos prnfertim qui huic concilio interluerunt , cum
violatores priorum multis f«pe (*Ut dixi) & his gravif- Lib ·. c.<.
fimis ponis coercuerint . Quod autem ex hoc concilio
apud Gratianum citat Senentis, hujus concilii non elle,
f»»?'·
fuperiui demonftiavimus , indicatis fontibus * a quibus
V
Gratianus haufit & Burchardus.
Sed quamquam hujus concilii decretum effit permit­
Si alterum duxerit, non prius accipiat com­
teremus Senenfi , non tamen inde repudium, & matri­
monium fecundum licuitfe , durante primo , evinci pofmunionem , quem is quem reliquit,
fet ; cum illud folum decernat , ut fi uxor vivente viro,
de iacculo exierit.
Deum ejus fratre concubuerit , a fecundo poftea matrimo­
nio prohibeatur .· fi lorfan marito primo defunAo ( fic
enim intclltgo ) nubere velit fecundo . Erdt enim hvc
pons oiim In ecdefia frequentiflima , ut qui atrox ali­
quod delifium admififfent , nuptiis impedirentur , ne
vel ipfi delicatius viverent, neve ex Illorum ftirpe in.
c
λ
p
υ
XXL
leda filii ejufdem cilmims fufpicione notabiles procrea­
rentur . Parricidis hanc p«nam impofuit concilium MoTjErpetuum ergo ut Dei , fic 6c Hifpanorutn lege duguntinum fub Ramano . SeJ fain In meJera/t temperi- Cohcil. Mo
■* rat matrimonii vinculum : perpetua durat gravitai
/>«<■< ait, pareiclja prefagi currunt per Jiverfa, & ea- g«»ttn. fob
fervitutii perpetuum durat jugum uxori·, cujui imperio
ritr nitrif etfue gula illrceirn Jeferuiant , ereliat nekir Rsbanoc s».
Chtyfoft Ith. Paulu· (autlora Chryloftomo ) fubieflum virum magis
vr Jeter, alia une lece manente’, penllrnHa Jiftnillajel
de virgin. €,Ι« ’“I* quam puerum emptum pecunia. Servus enipr Ii
3uando comparata pecunia, pretium quanti emptu· eft
omino perfolvere potuerit , plerumque libertatem omni­
no recuperare poteft .· at vir quamvis omnium difficilli­
p»/«" : <·'* jttrj tanener *«r Λ «vm hh/ikUiki . Incemam naflus fit uxorem, fervitutem tamen perferre nefluolis camJem decrevit concilmm apud V vermeriam. Ex coikiI.
celTe habet , quippe qui nullam inire poteft viam ,
Si fait cum matre , alt « <3 fille fernicatut eft Igaerante. Vvermrrira.
qua folutus hujufmodi dominatu liberetur , quod tam
metre Je fille V fille Je metre > ille nnnfuam accipiat “"-t Burch.
ab his obfervari decet t nec decet folum , fed oportet,
qui incluti, falfo voluptati· pratextu, conjugium con­
trahunt , quam qui contraAum heretic·· impudentia
f»« maneant . Concilium item Triburienfe , J« fait,
diftblvunt t prioribus confilium amice Paulus dedit .·
ait « .1«
élit et fernlcetui fuerit, CT ee nefeiente , fiΡινί.
pofterioribus praceptum fanftlffime injecit Chriftut .
lier ejat, e»/ frater e,uf’J,m ref vrp/vr , cam eajrm fe
Mitt.
Quod non folum hic , fed inferius Hifpani patres fa­
pelluerii , CT peftfu am fe ege fellat am agnenit -, cenfef.
Caaoi
tis diferta clareque demon lirarunt. Si far tijae , jnquiunt, Jaerit mftketa^ tS eumJear peftta kakaerit me·
r/tamy peft paiaftreaaii temper alie lepltima paaiteatia ,
plaçait eam temmaaieal receatilierl j fi aliam Juxerit
renymut alt, fierext ate ater Humat lib!Je. Maher cere
reliti e ille y nec in fine Jan Jam er ege' cemmaa/eaem .
fee tantum erefar cemmiferit , alteri ar pa niteat, atfee
His adjungenda, qua nuper ad principium canonis di­
teatiaear ÇT innupta permanent. Eamdem pesnam impocebam ■ Si autem mrxchia crimine implicantur cohabi­
fuit Haiftulfo uxoricid· Plus papa , vel Stephanus V. )vo 1, pinor.
tantes cum fecundo , dum vivit primus , cur facrum
ut refert I vo fit Burchardus, ac tandem ax pureitentiali Ht. |.c. |.
Chrifti corpus fu fc i per e permittuntur ? Permittun­
antiquo Antoni·· Auguftlnus . Arma , inquit Jepene, Bvrchl.·. t.
tur fane in extremo vit» fpiritu vera doloris Bc pmΌ cunila facularia negulia Jimttle » Carnrm tf fangaiufkanti· fi g na exprimentes , promittentefque ad''
aem emnikut Jteka< w'te taa aea crmeJar ,· eitepte une Rumino t<t.
terri reatum hlTe defecturos i ne gravi peccatorum praJit refurrtllrealr Jemrai y ÇT une Jit nataih Jami at ,· cr-

/·* *”·'/·

AMPLISSIMA
be» β elridfinr aeMteeu : d» ftfiuUit
mtiliir , « ne«♦**·»» « Seenefyair fa^eena
Cf avedoorm & eellltaa eneifem
4» filii frudiAia tefbet dtebet. Utureeaee tarait rente.
Une 'are bebrae i dbf^er reejafle la fnfe:ae anaeeat.
De madone autem laterdlâo quis bk fit mentio , ft in
concilio Vvotamdeufi* Triburieafi ft aliis, ft in anti­
quis pseulteatiallbas passa huc frequens effe folel , ft
Aat. Am· ia ■· igoorere fevibat Antonius Augaftlnus , quod genua
■Otis ad hac «flet potioais lUad obster explkeanas. Gallia , GaranCapet, quod ala , Phrygia, Polosria, Hungsria , ft rtbqex gentes
_

—_ .,
./TH.
,g
'* ’’ '

c· s>·
' oui ( ut atrûor efl Minins J vetuftate vint faperem af«gedAfrdegt· irqaitnj, nec ulquatu laudatior, quam In Phrygia « ta­
ra tflr f·- nselfi vlai appellatione non routined doceat Uipianas.
tiaau,drf.« Ae^, conficiendi rationem reddunt Plinius, ft
Palladius. Mofcovltarum potum conunuoem tradit loan/ba7i* A c ntt Bohemuaft alii. Hoc ergo potu his gentibus ut dr\ rrfoiara lidatod interdicebatur olim posulte^in caufa, ut a ma- B
1. fi qa« >. trimonlo < quod pluribus alit» criminibus iutardiAum
dctrrticovi' peobe norunt , qui antiquis Rabin i , Theodori & Re­
ais b oho manis pmnitentUlibas vel mediocrem operam naverint,
tegato.
Quinimo pmniteetes ornum matrimonio interdid » , Leo
Idem ia <o- magnus docet, & concilium Toletanum VI. tt alia pfedernlib. Pal- raque . Quod ft bodie obfervatur in bis, qui ob crimen
ladies.lib. I. Solutu religionis, ab inquifitoribus haietua pravitatis
*··- »·
perpetua poenitentia puniuntur. Quod fi panitente· olim
less. ■<1"v'·· noptils fe implkareat , velet apollatas puniendos «ona dctTK>· cilii Toletani IV. auâoritare cautum eft . Mulleiem
"*■·'» Gi"· igitur (at eo unde dlgtefla efl revocetur orario) qua
n l eoenitt '·■ fratre viri fui turpi fe polluit adulterio , tanta
| i(j Aa'pmna antiqui patres dignam judicarunt, at mortuo etiticam epi. U··» »*<»» *110 quœumqæ matrimonio cenfcceai indiicopemNar- l’im· Cujus fcotentie teftem locupletem, ft interprè­
te· Coacti, tea, gravifliamm Gregarium citabo, qui de adultera fic
Totct.s. t.·. ait. H/ ane yai tttern faar ia aMtilr Jefreieariaat,

G«»i» c. hi./««/««: atntlna eere aaay-MV , et ia··fi nenteni fneait
*<ro. >> q f tfr rj„, . naaeibet nmtejuin nite far arnnma fexittniit /a«*at« fnfeleat. Nuoquun igitur concilium IIlibcrritaaam lecendl, nuptias v«l probavit vel permifit i
nec Moguntinem. ft Tribarieafa , -ut illti impegit SencnCi .· nem ut d« uxore fecunda « mortua prima » Io·
quuutur, fie ft de Ipfa neceflario intelllgenda funt.

C«n0K X.

Vulgatus

«tfc

COLLECTIO.

aennfcMeet , quid inter fideliam ft infide11WI
toebumeaorumque matrimonia iaterertist : an·
.
J rniffli his eum aliis con train ai . ad baptifim»
gratiam forent admittendi , fideles enim non poffc,
qaam feme! fafccporaai uxorem fidelem, quMumqav de
caufa dim.ttere , antea edoAi fumat i at licem « cum vi­
delicet alte, conjugam converti non vult ad fidem cum
converfo. Simdi modo C smu ex conjugati* baptreatus
«A, ft alter Gentilis . ft fequl non vult t Crut dicitapoftohu
fafiMi. ■( OifceÀn , 1·Μ»ι . Horqav tern- *
ptum etiam In Greets reflatur Theodora. Rlsfinon .
tiMi , inquit , »i flnrai nn lafidrU tebaHlun , eel1
•ealee fijeli .ear iafjeJi , ne feprn at at■. f était e nine ba­
re w feèaeeri teaitterit , aaatr'ataaiaaa an re Jieettetar . testa tÿ sod,

fi!· er iut/rrur^ p/frrx baptizate. fanat , <·’·· dr‘rata fatriaiba/l, ntfate fee a eiri /·«/«*< iataei nex
el« et baeti\aeetar. At hodie ecclefia conftitutionlcautum eft , ne Gentilis couver fu» uxorem fecum
Habitare volentem dimittat » quoniam in baptifmo caisutna folvuntur» non legiUma conjugia . Quod primum
in concilio Romano Actutum refer I Tribut unie ■ R·*·

w t/ baftifme

tranat te tente atgeeteer. Dr icpudissa ante baptifmun,
Inno.cntiu, ii!.
erre (emetam , inquit, r/tu*/ûv<w
Zsg'7/ΜΜοι refetieiit arsrav, , .aw tale refatmin HHfit

Hoc tamen intelligendum eft > cum la qui converti non'
vult, cohabitare fane model!c ft pacifice velit i ■»■> û
cohabitare cum fideli recufaret « vel id (acere nollet
fine contumelia creatoris : hoc «ft , inducendo conjugem
ad peccatam idololatria, vel aliud auodcumqwe merta
le r pote ft utique conjux cooverflia Illa detcliila . cum
alia matrimonium contrahere, ut* idem Innocenti ui ir
fpondit Fenaslenfi eptfcopo . ti eeiat βΛ
inquit « rui·/·· ad fitmn ratbelieam rent
atlr- qu»t<>4.4i
rt, w/ nnUe ente. eel ma fw bleffbenei.

Dt teli&a cater bameni, fi .tit erum dxxerit.
Jtritu^ fi

/tffira.t % éfrtjal , frein rain tel ft-

rt fnm<rt> fabmlat i· iajxf’•rari/,
reeraraa
**
Si ea quam catechumenos reliquit , duxerit 'n,
rtlara·, initor vocaffc canoncan Innocenltum . quod Am- ,
maritum, poteft ad fontem lavacri admitti. __
_ folum dixit.__ nidi
r··, dicamus
-,
brofius
.earn Ut Oileftlaam
1
Hoc & circa fœminas catechumenas erit ob- papam fenteatiaui iham Gscgorü tfle credidiffê, /·
j.
fervandum . Quod fl fuerit hdelis, qur du-rkZ'"**, Ceatanalia treeUnTfeleit }er aaatefnrnu tirta^
t
c Iratebil.,
‘i <-·»-(
citur ab eo qui uxorem incultam reliquit ;
fi ^“fid^
fi
iab4.l»«.
& cum eluent illum ab uxore quam fine da inv.tei, >am diu docuerat diva, Auguiiiae» . *·-'
i>«‘ D
D
Ii u.
caufa reliquit, placuit hujuimodi in fine da- "’»*„·’€? Illet, inquit* »a.dZ<a./. aelatl frebaum air
ri communionem.
ftii
’ '·
^aet b >aj»telti tiltetn t tif.etat , nex ιβenim /eeniiel.

<

'

Emendatus.
De rtlt&a catechumeni, fi alterum duxerit.

Si ea quam cathecumenus reliquit , duxerit
maritum .‘vpoteÛ ad funtem lavacri admitti.
deleft aie, nel Ueitineae exfiebat ,
Hoc & circa fœminas catechumenas erit ob·
. fi
-- ! -. t _ — Λ — y _ t . iervatidum . Quod fi fuerit fidelis , qux du­
citur ab eo qui uvorem inculpatam reliquit ;
& feierit eum habere uxorem, quam fine g feaalamate 'fiJe>
caufa reliquit, placuit huic nec in ftne dari M/e fle, imeb,
communionem.

nl r’a.i.'e nicta

>w»

a

A*>*/*»r <·

*·'*'> i pnfuer car»a.>w afetlea, ιχχ,ιψ' /-gfjwfi, , 4m
r/ drr^amerom eved par/eror , 4/.· ,f Cgm/ , pm- fwc- r, ,
/«·» -cde.rr itfr jaltabty.r . Sed fi peccatum eft uxo Gâ,e ’
rem ,1 innitere etiam ad fidem convetfum , dimtffaque
u»or vinculi* primi «ηχιηβκ-ηί, adftriûa contrahere
non pore* cmn fecundo , quare ad baptifnmm UÜ re­
P
u
C
cipiendum ad ran tu er , cum nullo peccato Mariori ir..
Aeramentum matrimonii contrafli inter fidele» quid»
relitoa accedere ad bepufewm par fit
quo fi aereicctfenur , repellendo· oftendit , mult.fque ration.bua
quam exi ini a virtuti» & diaturmtatii , quam in
violabilia fidei» quam indiffblubilis neiut. ofleofutn c* probat D. Augeflims* toto libro de fide ft opcnbu. .
Quinlmo. h«. iola caafa luit libri illin»edendi , adverbaâcnus » patribus duobus decretis pracedesrtibus .quod bule proximum etat , hoc canone decimo coati«* ecu qui d»ete« , prias effe baptuando. . poftea n
.
doccudut peccata dtmittcie , et lyf. ltl„t . χ/ i„
’Λ,^
MUtcr aatM&uat. eatecbumenoroan Cnlicut co troubla i
' Cantii. Granei. Tum. II•»
- -»■·
m enario

S

te,.

l6I

CONCILIOR U M

ιόβ

OMNIUM,

natem y alt > vTJeatur Jifpatntieuem impalf » <p.'"d r»' t
«•"‘•t ’»· aJmitte aei baptifmum , pul Jimifir ttaariCanon XI.
EtepenJetuf b·· » ^rrAw/ri ,· w/ feminae guedZamJÎr t~>z/ » alii»
nupferinf .- fote bar ft·· cee/ugiay feri aeiattrria efe de­
minui C belfur fine nile dubitati··· tef alter. Cum e ei m
De rehita tutecbumeni, β guroittr epgnteverii .
Λ»Χ·»Γ« ·*’ prfi*1 rfr adulterium « quad veritae adulterlem efe fine ambagr tenffrmaly eljpae fufragari relie·»
• J acc/plendum baptlfmum , puer buiujmtd! laquee Ha
Intra quinquennii autem tempora , catechume­
rapter uide'eat , et f nen admitterentur adbapUfmum , fina u graviter fuerit infirmata , dandum ei
MMth. r».
M „11, f,f,emente mallent nivere y vel etiam meri , f«'ow
baptlfmum placuit, non denegari.
J/reptr aduilreli vincula Uberer! « ivmana fraadaw » C3<·
. »
Ut hanc autem difficultatem componamus , vel dicen­
Cur bit puiapeenaii taleebumeea femina y cum reliquit
dum videtur, qciod Hifpani pattes agant hic de cate­
biennii ai bafiifmum , trmput iefnlatur .
chumena «grotante ( ut tc egerant iff canone precedenti de fideli) huic enim interius pœnitenti, etiam fi aûu
CAPUT
XXIII,
primum maritum non reliquerit, nec verbis pofcat , nec
polcere portit baptifraum morbo gravata, nec ad interD Aug l'b. i rOjlta refponder* , bapUfmum tamen dandum ipfe AuOn ftatim ( ut diximus ) ad baptlfmum ollo» indr
‘du·· juftmus cunfulit, ut adulterii peccatum cum ceteris la6 da les adulti, feriss convarfionis & facraiioris vicu-i/ur . >n ¥j(r|.o regenerationis aWueretur. Vel quod ecclefia Hii^
ts documenta prwftantes» admittebantur, fed fuis
panica fuerit et h s q*b, idem Augurtinu, refert confiditi catechiftls, erudiebantur Chriftianx difclplins ru­
dimentis: catechixabantur , (r docebantur*, quid crede­
f!rm J!- dr Lum illud non cbfe'vafle. J’rd pnenlam, inquit, malefiJr S. opvr row C krifi!anemm marri , «u/ feerunt etiam entra pcf
re , qui I agere, quibus obfervat ionibus antea fla vit*
fordes purgare , quibus legibus inchoare futuram Chrir r,
peti, bihufr nen videntur v,·. melum y ur alienet «**ftlano nomini congruentem, quibus rationibus sternam
rri du<e-ent ’ iri , aut al/enlr ilrie fam’na nuberent ; in­
capertere comparareque debuiifent ; ut priufquam aqua ,
de tartufe apud quafdam r.clefiat négligent!· ifta fubreptit , t.t
, atecbilmiCrempetentium y net quarrreatu- , nec
Spiritus fandi fedes, digniflimaqu* habitacula efficeren­
tur . Quod pre-tcr concilium hoc & Nrcsnum, tertatur
rep-rr sitirentur let vitia. A t»ue indr felium ei , ut inci­
fapirtîmè D- Auguftmus . Nec omnibus catechumenis
perent <T .ir/eid! pua tamenln baptiqa’ii rara junt adidem tempus ad fufciprendum bapttfmum preferiptum
,i ea eo' neetigeade ··· defen[a fadamttt . Talem
erat, fed varium. Flaminibus, hoc eS , fingulorum deo■ eu.ppe /n ynibufdam neglitentiam y in allii imperitiam t '·
rum faccrdotibus ethnicorum triennii tempus Asperius -· re.■Z.Z, igaeraatlam petbabilite· daminuty femni nemiar filiquis vero, fi bona effent indole prwditi & moribus ,
fifi.afe intellritury ub> ait : Cum autem aermirrat bcMatth.rj.
miner, trait iKlm.'rutCf fuperfeminatiil ^1 tanin. Sed fi­
biennium inferius · Judets converti, oflo tnenfes Agathen fis concilii fanfllone. A ugullinus autem diu voluit
ce erroris, five ignoranti» , five negligent!» arguat has
effe catechumenus, ob nimios animi fui hlnc*lnde Huecilcfi»! Auguftinus» conflat fine, ne multi a fufeipienAuantia morus , ut ipfe de fe tertatur . Quod 4 Intra
da fide retraheixntut , primu ecclefia temporibus Eutempora cuique provinein praferipta catechumeni gravi
tyrhiani Romani pontifici, decretum Hlipanis ii*rtrisepipericulo valetudinis premerentur , antea baptitari pot,
t.upii p)a< enfle. Fortaffe A‘ugu(|inu, foias Anisa fua
euleiias notavit, quod in illis diutina confuetudine il­ ; Ce , uno confenfu diverfa concilia & patres femper de'creverunt . De quinquennio autem ideo faits efl men
lud receptum edet, quod In Romana & Hifpanlca non
tio hic, quia non agitur de catechumena folum, fed caobtinuit . At (Uiufcumquc ecclefia confuctudtnem fer­
techumena peccante. De qua in capite fupcriori , quod
vendam , Ope idem Auguftinus monuit : tamque erit paindicat prefer epigtaphen, conjuatbo illa, Autem.
rirulofom fu» quemquam ecclefia confuetudlnem non ob·
fervere, quam a ratione alienum cogi ad alienas.
Ntfi quis diae-it, Auguftinum fienfilfe de catechume­
C4wn XII.
Vulgatus.
ni, culpa alperfis , quod u«ores primas fine caufa dlnwtte'ent , ut contraherent cum fecundis , in hoc autem
concilio de innocentibus folum uxoribus Jeferüs a ca­
De nuhenbus quj lenectnium fecerint.
te. humenit quas ideo porte ellam alus nuoentes ad ha
rtiihii Ucrsmentum admitti, quod catechumeni qui eas
repudiaverant prius, ut contraherent cum fecundis , conMater, vel parentes, vclquzlibet fidelis, ii le­
travillrr.t . >1 enim illi foreto primo matrimonio, celenocinium exercuerit, eo quod -alienum ven­
braban: fecundum r.un «Il <ur parti innocenti connudiderit corpus, vel potius iuum, placuit, cam
b uni denigretur fecundum : & hoc non negavi heri
nec in tine accipere communionem.
patie Au.-uftuiui» cum tempore quo caterhumenus vel
jam fidei?, poterat infidelem uxorem diniitiere & alte­
ri .opular,, uv ir infidelis eodem jure non privaretur ■
Canon XII.
Emendetm.
cum nullum deliOum admifirtet , ficque poterat lecure
rrttnrr.nunij t.ngui ictero . Q_c autem oblcrvanda U
. u
1Ί h ς c .i a4 baptiifnutn iuLipicndutn accèdeDe teenlteribui ^sr> lenecinwn fecerint.
Lio ) capio. c"c”1
'
t
*
·

N

Sapra Itb h.e
a-cap. so­
tra­

Cooc. Nicsa.
/*"■.*' ...
J
roijtt—

bul
Can.,.
Caa
Com Agathcan.
D- Aug. lib.
r- confelfia.
c 14

Mnt a polit a reterent**.

Quod f< luerit hdelis
ducitur ab eo , qui
uxorem mciilfatarti reliquit, & eum eluerit
tllum.rb uxore quam fine cauU reliquit, plaauit huiufinodi m ftne dari communionem.

Mater, vel parentes ( vel quælibet fidelis, fi le­
nocinium exercuerit, eo quod alienum vendi­
derit corpus vel potius futim, placuit, earn
nec in fine accipere communionem.
V0 p. I. r. jo# Mater aut parens, vel qualibet fide­
lis, fi lenocinium ereTuerit , eo quod alienum, cor­
pus vendiderit, vei fuotn , placuit nec i n fine commu­
nicandam. Burchardu, iib. ,9. decret cap. j. ad finem,
aliter. Vi ille , art , qui bar p.-rpetraeerit, n;,f m /ine nen
Miniat rernmunienem Sic eliam ex penitential! Theo­
dori retulit Ant. Aug. tit. 3. c. fin. Sed left Io vulga­
ta magis placet, ut ad finem canonis dreemua.

1

Dr pena l aec^nii parentum .
C

A

P

U

T

XXIV.

Eleres > I.Icere, verbum, pro implicaredlciebant , a
licio, quod- ett filum, qip in tela textrices flamen ‘
implicant i Unde trilicem reflem , que ex tribus liciis „
conflat
Ab hoc vrrbt', Licere, lenones " appellantur,
quod alliciant 6c Impii.enr 5 horum delrftum lenocinium.
Si ir.atei ergo vel parente, illud exercuerint , in perpe
“οΠ
tuum communione privantur turpe enim it fisrdum leΊ
nonu.n iffiuuni , fed fi in liberos exerceatur, turpilfimum femper habitum ; quod non tam alieni , quam
proprii corpr ri, & nature bona, fumma pretii vilitate
villrtime commuteuiur
1 deoque notatum ruit "femper
p.ivrffiini nlsmia . non apud Chriftmu modo , fed
& apud ethnicus , Ulpiano telle- P'atrr , inquit, qui

V

Cunon X/.

De reUa^ 01^™»· 1 f‘

Vulgatus.

Wt-Wt.

Intra qifinqiunir.i autem tempura, catechumei. «riu-i-r
h;ct:r intumata , dandum ei
U4 » l
‘ ·» ' 5 ‘K ·
baptitim» n placuit, iion ucnegan .

**’

«O

A M P L I S S I M A

C Q L L E C T I O.

ijo

'g^uTprintarj drauc/eAxa» fererit · lermeinium ferity fa/paa/asMa assa-augeri. Ac licet nos illud adverteret exerrari « etiammf' * '
- - — y /e
jeet ^ttefium reeveet, in
teeter iats- eadem (··[· *fi · Nec infamia notem fati» peen* habuitfe
adverfu,
_____ voluaruat
________
Impp.._,r Valeetrnia. ...
mta.
U..-' parente, *Itaoaeii
..............................
—*, * Theodofiu, , ico» fillo*
**·;; vol
;* ancillae, qu<bu* ,pa- ■
Valeat, ft
an*
rentes vel domini hanc peccandi licentiam vel becelfitatem
Tbeedof.
~
impofuerlnt , a »eau fua poteftatis abfolvi, implorato
epifeoporum vel defenforum fuflragte , conftituerunt :
- d« Γμ*κ«- addita etiam peens exilii ft damnationis In metallum.

’

Irt I. i·.

Tvrtvlf In lib.
de idoloUt

Athene·'1

««th
Procopi«, lib.
■ de adit
Juftiai*.

faute vicaria.bblattone vsâigalu, tamen ne ullum^d ora­
rium incommodum perveniret, propriam poflistfionem obtuln « ea cuju· redtttbu* potfii accedere, quod prodi­
Aum pefliaurm genu* onfueverat pen fit are. Undo ρ*όv>dentiam St munificentiam *iu, libenter amplexi , hac
menfura in ovum lege fancimu,, ut fi quis pofthac man­
cipia tam aliena, quam propria , aut ingenua corpora
qualibet taxatione conduAa profit luet e facritegii teme­
ritate lentaverit, in libertatem prius mlferrimi» manci­
pii* vindicatu , vel Ingenuis perfoni* copduAione impia
Vel qiurlibet fidelis.
liberatis, gravtAmc verberatus huius urbi* finibu* , lu
qua vetitum netas crediderit exercendum . *4 exemplum
omnium, emendarfonemque pellatur. Cyre P. K. AA»
Inluftri* igitur auâorita, tua, en quo tuenda bon*Bâ­
tis dette vimus gratia, veneratione debita lu beat culi odi­
CAPUT
XXV.
ri, oficioamplitudinis tu* viginti librarum auri panam,
ON parentum folum. fad & cuiufcutnque fideli, left precept* noRra neglexerit, luituro.
necinium , fever* , fad juft i Ifitn t anitnsdverfiooc
Quod in for<> faculari TbeodoGu* Imp idem in foro
epifeopi noftrt vindicarunt : probe intelligente* déliât
_ ea recipi hic ncftrates epifeopi voluerunt, lenones
ecclefia
non auâoribut magi*, quand fautoribus nbefte. Tcrtul-0 ia perpet uum communione privantes pratenti canoni*
lianu*. G reniera tithilr feufe* pre mugnitud.ee pertuli
fanâionc
_____ ___ ,, qua fatis jufta, ρί* Λ fsnâa eft . Quod 6
/z/Zgear/aa· entendent effmetlenH y ei nen.ri ht tentum
aliquando eamdenuo fanciri oportuit , vel fancitam i»m
eifredamur , fed CT ei iit fer que fiunt, Litet enim fi
de nuo renovari
hoc maxime tempore funt pietate &
nlilt fieniy nen interefi fi per me. In tulit nerrffm.ut effe
doârina graves, qui optent, quod minui tuta fit etiam
inter parente* virginum pudicitia.
Nec ab hac lenocinii pan* illi eximi poterunt, qui vel
Dffifff in alie tfnff , frefuh'fiem ifiuj-eii'rrue . Nem
Juaftu, vel fuafu , vel alia quacffmqoe ratione niusufful miti de fittfre ieterjiilem fit t élût eJtem temnicula vel i i ter u Ia* ( quibus juvenes, vel virgine* fôliciiit ent fprre ent tfuftirrute eihire. Nem futd ipfem
tari folent ft felicitate nonounquam ) eo ahimo ad mu­
rererm meam a lupenarliut fryetfti , etnejre me «eyee
liere* , vel virgines deferri confuererunt
nam fi hoc
ieneeinlum , neptre iti^enut luerem elleriut teufe etereere
lenocinari non eft, quid eft ■ lenocinari t
ptfe. Ste tt iemic/Jii ietrrjrUle efienjH miii lenifiem
Olim enim Athenienics'nia>or* pana alKcicbant eoa
peeper ei ettlefie erteri ; nefue per fe nee feriet y fefi fe­
qui alienam uxorem muneribus , precibus St Illecebris
rientium eliit l'uiminifiret. Nec pari lenones, qua & *ucorrupiiTent, quam qui vi adhibita violaflènt , Illo* mor­
Aores cenfueris nurna dignos, fed 6( multo acriore i quod
te multabant, bos autem dupli pan· aftkicbant, dam­
fanâlftimum 'prneeptum de non mwchando tanto hi ma­
num illatum prius pretio «Aimantes .· quod videlicet,
jori eulpe violent , quanto minor voluptatis explenda
qui vim intulerqnt, odio futuri eflent his, quas vtolafurgebat neceftita, . Edbcuit no* hoc olim Solon, qui quo
fent « contra vero qui ad ftuprum pellexerant , fic anlpauciores «flent In Rep. qui ad tam ferduni facinus tu !Q mum laminarum ad fui ftudium 6t amorem cunciliafvenes vel feminas illicerem , & a turpiffimo hoc leno­
fent , ut nurrti uxor, & domus tota magia in adulteri,
num oAcio ( fi poflet ) vindicaret rempubllcam, accuquam mariti benevolentia, menu St poteftste foret : ut
fatos, A conviâes lenone, morte damnari juffit , ut ait
ex oratione Lyfru referr Petrus Viâoriu* . Quare qui
Æfuhlnei. Sic Euthymachu* quod puellam Olynthiam
tanquam alienat pudicitia proxeneta , ad f<*3i£mam
proftituiAet, capite multatu* eft. Cleomenes tyrannus
h*nc amoris iadiffirm conciliationem , fami narum aniapud Methymnae, tres ,*l quatuor lenas, qu* apertifmos , vel muneribus, vel blanditiis, vel quo alio malo
fime lanoctaari folebant , hberafque muliere, proftltuere ,
confilio in fraudem Illiciunt , aut ferentes literis, aut
in faecis ligata, juflSt nnibufdam imtnerggu. Hermtppu,
referentes refponfa , njn cftcnt fane minorI pana pu­
io libri, dîe feptem Japlentibus hbc ipfunWecIfTe Perian­
niendi, quam qui ad raptum vel ftuprum Inferendum,
drum narrat, referente Athcnao. Ultimo fupplicin af­
opem, auxilium, vel auAoritetem accommodant - St de
ficiendos placuit Juftiniano , quem refert Procopius Theo­
hi, fane dixerim lubentiu* , quod de Reip. fulfragiis
dora Augufta fuafu, & fodalHia meretricum» & leno­
olim dixilfe Ciceronem. Ammianus refert - Cvmyur einum a Condant inopolt Cuflulifïc. Sed cum fodirtim· huic
lenunum turpitudihi , par rcperirctur pude, quorumdam
cupiditas, nec habendi Quitu felix , ft cupiditate que­
rendi mlferrima , elfe.it tandem, ut aditum, quem cri­
>*// fa. err uijetr
mini tento Imperatorum pudicitia ft caftitas mterclufe-

N

\
F*ms V
"“· llb
**’'*"·"
1 1

Kefen ex
««■ Marcel.

lata ad ararium anni» finguli, tributi nomine quadam
'
pecuniarum fumm* a cuiu, fadltatc ft injuria utlRemp. D
Placuit eam net in fine accipere commu­
vindicaret , fine Reip. incommodo , finv.*laii ejuodam
pietatis & beneficentia impallu Florentiu» V. C. pra
nionem.
feAura yratorianr proprium patrimonii iundum arario
obtulit ," tantum honeftatis, decori, ft emolumenti ad­
XXVII.
C A P U
dens aeario ft Reip. quantum detraxerat turpitudini,
ft infamia. Quod grata (ut debuit ) memoria, ad p-aN vuljat i con dioium Codic hut , ft apud Ivonent
clarum pudicitia ft Itberalltalit exsmplum retulit & laucum negrti.'ne liter* exflat.A pi J Burrhardum veto
—
,
davit TheodoAu, Imp. dignumque illud ccnfucrlm «iufcum conjunAio.-ie exrepttva , n<ii. KeerruHii , an , ZrorcZeôvvl'î* teftû ^e"1 ’mf'· exemplo, non folum ut h;c repeteirtur , fed
■ /•-I, fft it If rtjfy eut <U flUty iff tiitfy UttU^f·
tvtioae 11
ut r*®*0!· m*g'nratuuin memoria, St lutura etiam po/>» eueJinMlm

I

Itnpp. Tkeod. & Valent. AA.Cyro & Alppie.
PF. P. PM.

tefifii , «e/ /<„'*·> vo

fu?//, «*/ .repliera fry et fil

'IOEM de excmpl·’, ^rafentibu, mereantur hiftoria,
ie-itffe pre.ipitur , tu iüe qui iet turpetr
ft omni de smbitfiJilxre l-berel-jr antiquite», qua
i» fiat ttt fii.pitt remmunienem . Sic etiam
nobi, fummo, vir.,, rraful (Te rempublicatn tecultati
££ tialt The. dori. Sed vulgat* Icilio St Ivoni, rum nega­
bus irdicav t . V irum T.luft'-m florentium | re*rc.lur«
tione m*g., placet , ft qui» criminibus aliit non adeo
pratoriane admunllratiene fubfultum cernamus , non 'rr*v,iTimn fimlli, pan* tape fan ita «Λ a patribus tn
jam cum ma,>r«m laudibus , fed cum fui» nugo.< in
hoc cone lio, ft quu m vetuAa nollre conciliorum col­
rempublicatn n>»r.tu , praelati animi amula virtute
lision* cum negatione liter* e'flat .
certantem , exiftimationem reipubiic* non folum confillp fuo a, providentia, fed etiam devotione a. muni­
C^on ΧΖΠ.
ficentia pudenda turpitudini, labe atque ignominia hVulgatus
berafta . Nam cum lenonum calliditate damnabili cir­
cumventam vetirum videret incuriam, ut (ub«uiufdam
Dt virginities Dea fncrei'u fi nAnllemveriiil.
luftrali, piaftationi» obtentu , corrumpendi pudoris li­
ceret exercere commercium , & mmriim fui ipf*m quo­
dammodo igna'ani cohibere rrmpublicam , pio ciri*
Virgines qux fe Deo dedicaverunt , fi pafta
omnium verceundum ptopofiro , m,nfuetud<nit noftro
perdiderint virginitatis, atque eidem libidini
more pudicitiaque fuggetfir , ad inlunim noftrorum tem­
' inierviermt , non intelligentes quid amifeporum pertinere, fi *ut leno** in hac liceret urbe ver­
tat· » aut eorum tuipiÆino que ft u arariu.m «ideretu'
riut, placuit, nec tn fine dandam eis e<k com-

F

muu.o-

,

CONCILIORUM
omnium
linunionetn. Quod fi femetipfas pcenituerint, A e-·'* «»«··*· ·· tata iajafiam efi*a*ia aeaemti
-------- —J------ --- r
.
-----------quod infirmitate corporis Japfxfuerint, &to- . Π- ♦**'
», .·*·
fageameft
. . c.1 IU>
ferius. De/ igit·' famala ( famulas Del, ancillae Del,
to tempore vitat fue hujufinodi famiiue ege­ fervas D«i, moniales olim nuncupari fertum , quas ta
rint pœnitentiam, deabftinuerint fe a coitu, Africa , ft Ægypto vocatas teiffe Nonnas, ex Hierony­
mo didici ) fee Integritatem faJerle eppffiam bmbarita
eo quod lapi® potius videantur, placuit, eas perJiJerant,
InaJabiUem errat in-bamllitate, a* aerein fuie communionem accipere debere.
r variia , fi fe rarratamiaatit aea avJrant cemparare Vir­

Ji

Canon XI Π.
Dt

ginibat . faamair enim amae (Matam e* valantate aeefratar : tf (ataerit rerraptieae tarait mt(t iatrta aea feilaie miuar tarnea iee iUie aherit. iaaaJ aàtaeriar'aaima
ara amittere , Jeleant fe ul cerpeee (rri/Jlft. Quod
adeo verum cenfuit-Auguftinu·, ut feminam, catechu­
menam vitiatam, non porta poti baptifmum inter Dei
virgines confecrari, dixerit.' Jcatiar itiillituti pa/ nec
eam tal tatrcbameant tel pagaaar babait atteram , arJi-

EntembitHi

Dea faretis fi tdttlteravennt.

Virgines qux fe Deo dedicaverunt , fi paâum
perdiderint virginitatis, atque eidem libidini
infervierint, non intelligentes quid amiferint, peccate. Nam tn bapiifme peccata ,"·/« Jhnfttvntter :
Cf paf Jiterit .· d'/.siÿ/v’·/,
» «*» peccat, fair Jeclrtplacuit, nec in fine dandam eis efle commu­ ravit, sorter na» effepectatam. Prepter faaflitaleae aanionem . Quod fi fibimet perfuaferint, quod B temfaramenti , ficalfamina , fi cetecbameaa viflata e fi,
petrfi pefi baptifmam irjtr Dei tirginet taetfetari * ita
infirmitate corporis lapfie fuerint , & toto
ner abfarJe vifam efi , bigamam aer pecteffe , frJ aermam
tempore vir® fuse liujufinodi fcemin* egerint facrameati
amifife i ata aJ trita meritam, fej aJ erjipoenitentiam, & abftinuerint fe a coitu , eo
riu·
magnus
ali. NaTlamigitar frattraitar tea aifi fr va­
quod lapfx potius videantur, placuit, eas in
ge itariam virgfam , eitjar alar bec atpae meret e regerint,
nne communionem accipere debere.
talari permittat. Romano· etiam confiât, non ni fi vir.

..

*’ '·

_
‘"Iu' ·

Gracia c ille

boae ce«|u.
gali c. i», re­
latas a Grst.

t. 4ift.

D.Grcg. in fg'rtl j.eptft.
n.adMaxlg i nes ad cultum Veli n & earum fixietaiem admlfifle. Qua oiiin. eptiioratione decaftitate Veftalium ad viigines noftras farra­ ptua Sysacu-

ROBARUNT hunc canonem olinr concilium Colonicnfe fub Caroio Imp. cognomenta Crsrtb , cano­
ta· exemplnm ea Romanorum annalibus Jefumpfcrunt D.
ne VI. A Moguutmum III. tempore Arnuipi regis, ca­ Ambrofius & Turonenfis concilii II antiqui patres.
none XXVI. fc R a bonus in fuo paniteniiurn libro capi­
Cam etiam, inquiunt, ia cbreafcir baleamr Je vire i niL^. rem_ .- /·__
___ ~__
_ ,* m
...
·
D. Ambrof. !.
te IV. Gratianus in cap. visglnet qua XX VIf. q. I. ac tan­
I· de vugiai.
dem vetuila nolira conciliorum & epirtolarum collctlib,
bat ■ Gone.
his qua retplieus immutatis.
Turon. 11
tali jaat jemratia cenJemnata , paaate matir faa ,1*
Vfrgiaet vate fatraiat al'pfi< apefeleram temparilat fa:ffe
bea erem rejemptrri, /β| /» vtfi* mutaverint , Cfperfeveiaia eulefia prajertlm Hiffaa/ia: tt ear
vergiaiin i/, , aea a* triaair meat te ia/efia.

P

c

CAPUT

Si paftum perdiderint virginitatis, atque
eidem libidini tervierint.

XXVII.

D illuArem & fummam Hifpania laudem pertinet,
inter medias fvvientium prafeâoruni procellas, in­
Pefi vetvi
ter immanes tyrannorum imperatorum cruciatur, inter
tot sraaai gentium fuper A Itiones , ac tandem inter rarpiflimas meretricum lenonumque officinal, virgines in ea lui fi­
le cadilfimas, «terni omnipotentis & veri Del facro cultui
CAPUT XXVIH.
dicatas, qua iidigni pudicitia , orationibui , lacrytnu,jejumoO pernitentia Iponlum fuum ad iuS|ora in Hifipsniara
UDICITIAM quam feme! Deo qais obtulit, 6 vio­
conferenda beneficia moverent . Faceflat igitur jam Petrus
lat, t amet ii fcortationis peccatum, honefto ou pila­
Mart yr beieticut, quia tempore Conflantini nirtjni vir­
ram nomine tegere cupiat, libido eft , fornicatio cft ,
ginitatem facrari Ciepifle , omni antiquitatis eeclefia Λ icat
Auprum eft , adulterium eft’, inceftus eft , facrileglum
frafidio deflitutus ad fi i mat , cum multo antea tempore
cft . Ideo quamvia incertum videatur ex hujus canonis
liodctiani & Macimiani facratasfuiftc , non argumentum
verbis, an patres agant de virginibus facris impodlcitia
folura fuppeditet Hifpania, fed teflnnoniumclarlffintum.
iapfis , an vero matrimonio five contubernio contraâo ;
Cuja, facri voti tanto flagravit Audio, ut illius viola­
certius cft , vero fenfu ft fententia utnimque compre­
trices omni communione Perpetuo privaverit . Cujas pes ne
uuv> r
.«.aln,Ia> Deo
hendi p»,,.
parte : quod utroque modo'fides
profanetur
adjctlio nova , veterem ftrifle & ab ipfi, apolloloruoi tern1 D vero confecrata , fed tanto gravius cum contraflo nutriporibus facre virginitati· obfirrvationem profeflo indicat.
mon Io , quam cum vaga impudicitia violatur, quanto
De virginibu, folam concilii patres meminerunt >'■ non
diutius matrimonii fau contubernii diuturnitas cum po­
quod v>dua facro etiam caflitatis A continentis voto
puli offendiculo infelicem animam detinet alligatam, jux- e·,., tv ..
ta Gregor» IX. fententism.
ft" d. c«
tunc folltv non effient obAringl { nam folitar confiât ex
Paulo ) fed quia vidue tunc velo facro ( ut virgines )
An etiam hic egerint patres de virginibus caflitatis fuetadiae.
Oel.l ia spirt DOn confecrabantur . Gélifias papa . ViJaàr aatem, ait,
votum finrplex vel folenne ( ut vocant ) voventibu·,
L ad ei'iFo^ 1'lare peatifi,am valler aitratrt gaeJ are aaHeritar Jiqursrl noteft : Et probabilius efi, de facro vel folenni,
quia illas qua votam folenne emiferant, fe Deo devo­
JM», pe, Lu- tara Jelegat , «·< iaaewm ferma frafiitaii : aea efi erge
vere , vel devotos Deo vocabant , uti conflat nruter
St St< <ham ia (rvliiii· , at «.λ<7 eemmlttaiar iUirifam . Conftrmahoc concilium in hoc canone & canone XXV11. interius,
ronftiixor c. vit Concilium Triburienfe fub Arnulpho . ViJaat aaiem ,
ex concilio Arelatenf, 11. De parilia , inquit ,
fe Coa-Arelai. i
vereraat Dee , Cf pracla'i aemiah Jeter* fiemerant, <·■.,,
fi pefi aigintitr paiapae aaaet at at ia aJ terrerai napiiat
ΙΛ Aimilp. enflerilar Ji ai va
ffieate traafieruat , iJ cafiej/eajam tfr Jecrenimett , «t.
CS». IJ
freprl* veJaatate ceatiaeatiam prefefia efi , at ia r/afaat
\
Gelafie C. ΧΧΊ. legitar , e/ai ralvatie pre fe rrjriat racajat paalteatia.cemmaaie malt* temper* iifrratar. AÏ
Cant. Re- tieaem Dee . Concilium Rothomagenfe . s, Statatam efi,
thom. rsa t ait, fieri aea riePeee velari. Semai & pie fialatam efi,
hic de facratia virginibus , quas faufil intentâtes voesRcleit bop at fi gat/piam preii^tereram èieiaeept ia>ae eeafiltatiaalt p mns, patres egi fie, qui concilio Turonenfi interfuerunt
clarius interpretati funt r devotans eniar · pro farrata Cone. Tat··,
var mJvat trlare (ratamat , (via Pae t epifeeph aea
voto foleani intcfligi conflat ex concilio CarthagtnenC can. st.
Het, graJar fat pert.alvm lacurrat. Hac Ipfa ratione In
IV. ft ex Toletano I. Deaetam percaaiem , hit , aea re- Cone. Carta
vovendi ritu lie a virginali differ nebantur , ut non vidua, cipieafiam ia eeclefia , a/fi peccare Jrfierit. De religiofis ·ν· ‘*·· »M
autem, ft voto folenni obftrilli· egirtè etlasn Toletanos Cone. Tel. I.
tantum , fed quovis etiam modo deflorata ad votum
patre,, inde intelligl
, qaod matrimonium portea
**'
continentia cum virginibus , nec reciperentur , nec re­
manerent, etiam fi in perfecutione vim pelfs ft violen­
rontraâOm feparari alia psuniteatia praceperint. Cmrvter opnrefle pudicitiam mentis, apud Deum non amififpterem , ajuiU > par· paaateafirtagat : paa aatem maritam
D Lee in ep. fent. Leo Magnus. De Pc·, ait, fw« ia facre virgiaetatit
*Τ·»Λ Rpac-prapefita reafiiiata barbaricam prrlalere aieleatiam , éf
rffe vivente marita, refit vivere ceperit. Et mox. ifi- Ideae. iy
fafif fi·* fruijntri , fit*· Jiaceni filia·, fi Jrveia far»,
iatetritatim mrjeric aea anime teJ cernere oerJiJeraat,

A

P

I

MwrUia.

them aireiaaai revue eeafeaatar ,· gviiar .
virglaallta, aiferea'tiealia< perfeiaraat ,
DhJetaitm meate cufieJiaat , {atrameatera

I

w«4«<

nt .

14 etiam confirmat concilii Chalcedonenfis

decre-

*79

AMPLISS1MA

tttUforrij SetfttMtt » omom·* eareaeeeoadMM.
- .
* virgi nil*» faerie votum fols**· pmitt«*tib*a » Intel\ e C*""' *a*«™ot canone* antiqnl concilii ColonleoG» patree,
emrua intarprotatiema* fcqai placat » poft alla enrn»
«c ajuat_ De sdrg/adfiw «a·»* jfckeWf i» eemibe »ie.

. I» emlferunt , ferowM*

gimtatit, ftf aeUpua. Hajae canonis varia eodem feafu
Coec -Mo- intellexerunt coocflll Moguntinl fui Arnulpho epifcopl.
gsetfebAr. D· W4nZr, ajont » pratipimut * ai mptmpuam cite ereei.epMqopo /radar, fefi in peiefate taraat marnant eeafemieote epifc. lu. 1
ta, , utrum aaiaat, aaprefefiiamm tafiüMr afumant ,

—
I. Tt* t.

CO LLECTIO.

»74
Uftitui . ,_ __ ___

4em epiftoia , no* mariti fed Cbrifti adaharm vocaff· », «ac aliquo patto poffe eedefiaflio» eommunlmHe
partkip* fieri , nifi abjurato foraado bac i*pudic» contubernio , ne coter ta iacoafteatl» , levls * tur.
pie animi parniclofu* exemplum prwberent. Si fit pav.
w«r»r roor/farr, joquit priai» Aaofaw /»am corn al~

fat fiemimrt t iufie* nefer, cw* eirgintm fuam fiii
fiicaiam W faeXitati fua fiefinatam jeter· tara al.

fitm
. _ _ ’*«»· jufiMl filem unufpuif.
,-----pejfit tu^rt , emm cenfiiie preuifiere tf
tùhfM fiefiemac. Et port alia. Si aatem fie tit » inquit , aligna temupia fuerit fiepreirnfa , ayot punite a-

rumr , fBvw ue ^ejrem armem .
v>vw rw aer
bt/lf
aemaier, meetua fuaf , gt autem petfiefitam
tafiitalit afttmpferiai , aut ompaftrH claafirit regelari.
ter tenfMagatrlm » aut. firmi maeeatec cafiitulem. faa

Cf fie tirgiailur fi maciate fuerim, faiaimm , firm in ^pare, pefita eeemelegefi faila » afi trtïtfiaar rtjfat. Qgafi
cenrilie iMeritana Cap.
III. fcripiem tf » mrginet pua
fi
. eifiuate perfreeraat
r ,
t t att Jt ai iaatctm firfaraat ,
• fe Dee fiefiieauerum ftf retira.‘
' ■ ' ft
' taat iar
·
'
friant
faa
iatfvfiira tif/natitat anafaam
D Cypnea?--4S«d adverfari videtur D.Cyprianus» dum licere virgi.
a atiit afiaritti ia tteltfiam ptfft » at tttarplnm trtt.
tBift a» ad ·’ » 1“· f· θ·° ’■m devovit » nuptias Inire » his verbis
rit afi rainant fitllilir fait farm ittifitti . Eamdsm Ci
Îyprieo. trb.
feat ent iam repetit in libro de difclplina fir habitu vir- 1
Pempoaina. «xpr·®» · *<**d fi ea fifit fe Cirife fiiremrunt » pafiire tf
de dtfcipli.
cafe fine ulla faiula ptefnerem » ita ferite tf feiiltt
ginum . Ubl non foium Chriftl adultera» , qua viola­ * habitu vir.
ptomiam firf/Utaii eaprltem :f autem pmfemrare ee~
ta Cbrifto fide promiffs» alii· nupfvunt , vocat» quo
ièm » eel uen fefum » mpliut ef uniant , auam in ignem
turpi fe conjugio marularuut » fed eas quo cultius
itlifiii fuit {ieliriit eft-ln alio codice 'tcafiaat. Sunt qui
Γβ ornantes ( impudica iattlUge mente ) vagaban­
pateat de virginibus non veletis loqui Cyprianum» denis
tur per urbem . Sir ft rafainattr iniar/rat ptr artrt
Ici lice t^ quo umplex (ut vocant ) caftitatis votum srnifaat inftrii , fit infifii/f ftr nrnlta falttatiiai fiiaiaferunt » non autem folen*.- qua etfi parum jufts fecerint
lar tirtfli » fit fiam trnarl reliât , fium liitrier rcum nupferint » matrimoMh* tamen in eccleliai foro va­
•ajari airgiatr anlunt » tft airgHnt . fitfinaat far.
lidum ineunt, ama laaae fir irritum . Sed verofimiliua
tint fitfitttrt terrapta » vifiaa anttfnam napi a » nta
eft» illum de virginibus neutro voto obftrittis, necfimmariti ftfi Cirifii afinltrra : faam farrant frataiit
in^tntiiat nirffatr fitfitnaia » tam magna fappliria
plici (ut dicitur) vel Colet*!» ad Pompooiuarefcripfifle, quod ut mihi perfect, tta perfuadeam ceteris » occur­
pre rn/ft ■airginitalt ftafara . Si ergo virgines' qu«
jem votum voverunt iapfu » non permittit Cypria­
runt multa. Ia priuria enim » ut a fonte rem petamus»
Pomponius, cuirefcrlbitCyprianus» non fcripfcrat > aut
nus ad ...
ecclefiam ullo patto accedere , æ ftfi* hac
confuluerat illum de virginibus velati» » aut factis tantum, r indulgentia
\
‘t » ceteri» peccandi .offendiculum probeafed de omnibus virginibus, ut ex principio epiftolaCy·— »' —
tur
cui· poterit efle .probabile » nifi repugnantia
priant conflat . Legimur·, Inquit, literal tuar, frater cedixiffe Cyprianum In eodem libro contendat Inepte»
♦■·» pee Paeuelem fratrem aefram mifift, pefn.
de virginibus jam voto emiffo procedenti periodo traiam O fitfifieram , at tiii rtfcriiertmut » puifi nefit fir iit
tteviflq»
Uirgimier uifiealar , pea cum fr meifatum fuum cent/nrnSed verendum eft fane » dlCcile* quem mox Augutrr tf firmiter tenere ferreuerCnt , fieteBa fim pefiea in
ftinns oblicit fcopulum» non adeo facile evadamm. In
refiem lefile ppriter manff'ecam mafiulit. II, quia dubio
libro enim un ko de bono viduitatis h*c doculffe AuPomponii fq referi be re ait ex evangelicia fit apoflollcls
refert Gratianus, jeifiam aairnret ftfi otium
traditionibus. Cirta paam rem, ait, fneniam cenfiltum
aftreat Mintt tfir { tge autem fiira, euefi graailer relate» aGra.
aefrurn fiefifierafi, friat net ai evaagehttr CT apnfaltcit
pectent r <i·! taier fiiaifiaat . H«c autem fummatim ex
trafiitieniiut nen recefiere, puemlnut fratriiut tf ferreitoro.illo capite retulit Gratianus : fed propria Auguiut nefrit cenfantrr tf fertiler cenfulatur ,
per emnet
ftini verba referamus » quibus non foium nuptias poft
utilitaiit mat ettlrfiafita Jiftipiina feremur. At omni­
votum contrahi valide pofle diait * Csd quod magis mi­
bus evangclicis A apoftoilcia traditionibus repugnat» ut
rera» licite facere poffe adfirmavit. Preinfie pai fitram
qua fcmel fus pudicitia fic prolationi» Chriftum teftem
talium euptlat nta eft aaptiat ftfi petiat afiulieria^
adhibuerunt, abolito caftitat is chirographo, repellant il­
aea miii uifieatar fatir acute ac fiiligtuler cenfifitrare „
lum» contemnant, abjiciant. III. quia in illis verbis:
mtifi titrant , faliit tot faippe fimilitafie umitatir.
Si autem petfcverare nolunt , vel non poffunt, meiiu,
finem cupitis addit . F/r autem per tant minet ten.
«ft nubant, quam lq ignem delitti» fuis cadant· imita- —.fifieret
am‘ rplnienem
rj
----- pua puti
tant lapferum a fenili pee~
tus eft locum Pauli docenti», virgine,& vidua» meliuaef- Dpefite feminarum·, fi nupferi»
rferint » 'nae eft cenjngia » nea
'paream malum
» «r a maeitit ftparentur oneret » puafi
Coae.7. »· nubere quam uri. At Paulum de virginibus fit viduis
'
nullo voto conftritti» loquntum conflat ex Illius vcrbts.
afiuhca fiet » neu aneret. Kt rum eilent eat fepanuat

X

B

guftiMm

dilt

Ad

, >d

iaat i atlitt efi nufiere quam ari. Quern locum de hla
qua nullum votum emilcrunt » Infelligunt communi
confcniu omnes catholica ecclefia patre» fit concilia. Ad­
do quartum » poft illa verba » illa (latim iubjunxifle.
Certe nullum fratriiut aut fereriim ftaafialum fatiant ;
ram [criptam fit : fi ciiut fcanfiall\at· fratrem » ara
manjucait carnem ta foculum , nt frairtm fcanfiali^em . Si ergo vult Cyprianus » ut nubant virgine»,
ne fratrem ullum fcandalitcnt » de quibui» rogo» virgi·
nibu· ilium intellcxifle eft probablliu» > de hi» qua ad
obfervandam pudicitiam nullo vinculo tenentur » an ve­
ro de bl» qu* Cbrifto , vel prlvattm » vel publice fi­
fuem flrmiffime adftrlnxerunt t Qui
ri poterat » ut non edent fcaodalo » qua Deum im­
mortalem feme! fponfum eligente» » illum pro horni F
no mortali fadifiae commutarunt . Aut qua pana fit·
cruciatu digna aon ccâfebitur mulier » ut cum maBafiiio loquar , qua nobili conjunâa vivo, fer­
vo fuo fcipfem violandam impudice fubfterneret , ac
fervum infidiofe noqufterqne domini tori» inveheret..
Et fi ille tmpiu» tt adulter eft » qui dlaiffam a viro
mortali ducit» qui immortali» Del fpeofa* hunquam
dimiflim violare prafumit» cujae noa (ceierle * Impie­
tati» particepe judicabitur > Nrr faat , inquit» iattagrar tir faa faat injaftirJi , ilioJ tftMtaat apta­
ri pa»*/ * . faaa/aat tant far ni rat» a Ctrifia farriat »

dem

enim fie­

goo

/*·>/«· niait itnfummam.t. Illud uhiaio loco adji­
ciendum centeo , quod majori, momenti «ft » tpfu*
Cyprianum cum clarbu 4e virgjnibtsa, qu* jam vo-

alia, («apraprer· aan pajfnat ^nijata thrart a p'apafila art.
litrt iaÿar » fi anfftriai , faatiaat , afiait tria tft raajtm
tta% Multa excogitarunt hujus facull feriptore» ad dlffolvendum impeditum hunc Auguftial
ver fu» ecclebu noftr* decreta « religionum iaftitulum Brentiua hareticua» Petrus martyr * fit alii eorum
feAatore» adeo exultantes proponunt» ac fi
unlverfa ecclefia triumphafient . Quidam enim facilius ha ac
locum negari pofle » quam Calvi dixerunt » ut Span- «
.. .
ceu» . Alii 'liberius totum librum aoa effe Auguftini
afirmantes » fed Juliani cujufdam Pelagii bnretkl (e- hb.
Aatoria . Sic Houue cardinalis ' noa’miaus eruditione Hoftv· iaCa& pietare » qua* dignitate illuftrlfitmu » In fwa illa thoiica fidti
Chriftiana fit doAa catholica fidei profefllono de metri- proWTioMc.
monii impedimentis ■ Qui majori reverentia * rei i- n de metri,
gione locum hunc Auguftial trotteront », de voto fim- u®»1 hops»
pilei » non de folcnni Intelllgeadum doceat » uUGratia- dimeeti» .
nas» Pqtrus Lombardus » fit alH .· idque comatur»! (cri- Crstna.sdfiptorumbuju» «tatisconfenfu receptum «ft» ut teftantvr
Sotus, Robertu» Bellar mimi», ac tandem dottlfim* il­
la Gregoriael decreti addotmloMs in c. quidam nuben­
4M. flirt t.
ti». XXVII. difl.
•cll.r· ta.
Sed age» videamus» fi Auguftini mantem pewflaatius ■ decootrov.
eflâqui no* poAimas , an exaeUnarv faite* poCtauis Chrifltee 4.,
accuratius» nec même* tantum» fed It verba φΒοΙα»
fir. epiftolam totam a calumnia objetta vindicare » eu*
certo illam effe AM"*1* teftetur PotSdias. Inter epi. U c. quids*
friat full ana r inquit » fie faufile aifiait ale gtc.
»»4ί·
- Auguftlmis enim » beatifftme pater » I* llbro de F·*/*· io
bono viduitatis» eo aalmum intendit » ut doceret iadfcalo.
Julianam viduam fit ejua otlam nomine own* ChrlftUrtas

ad

nodatu .· q*em
de

V
conciliorum omnium

«7J

»··.·

Msrth t*
Ro'man, f

‘m y nutla 1er fact
‘quod fenfire iielrietl

nt

t Csr. Il

fi<"pj>ct ol folemni «tH y quid opua »Λ Pauli coB-

Ί" *·»· ··♦· fi» A

*
J. L vec,hS > ’·! ω·"· f< «’•’‘"«v·' ·
5°"tertum,
ini interoeetationemU
textum, V«l
vel Au.uft
Auguftinlinterpretationem
ad lne.ttt.taeaincepitataex­
t ineat Ia Ratum fecundis nuptiis rapulfia elegerat ) bona
tendere’ Pergamus ad aha. In cap. IlL Augufti.ut ad
Sr perfeflionem viduitatis continentiaqua : ftc enim li­
eamdem Interpretationem Pauli , * noftram Auguftiai
brum vel etsiftodani lnfcrip£ti da bono tt perfetlione vi­
AablHendam, hac att . Quantum natam baaum bebant
duitatis. Multa dixit de illius laude . non tamen Illa
nuptarum /dat , >d afi , Cbrlfiinnmuan « reUgiaierum
tanta efle-adfirmivlt ; ut ii vidua velint nubere fecun­
canjugatarum , blet mtaltrgi gattfin guad rum da fuglan.
do » ne urenrntur « lilia non Ureret .■ reprobat eaim an­
tiquum Tertulliani fecunda· nuptias velut adulterium
fuabatur t Ntfcith , Inquit, * gula rarfara utfra ummbaa
_
damnantis 6r Cataphr ygarutn errorem, in quem ne im­
fiat Cbr/fi/. Tantum arga banum afi fiAait» taujug/t, ut L ~*’’ *
pingeret Juliana ( ab eo enim non procul aberat nimia
fUaaa Agfa marnbra fiat Cbrtfit. Hat aulam bana fuaalam *l,M»
continenti, tus laudatione ) mullis verbis docet , Aiadet, atque contendit omnibus fere capitibus praceden/J atttur, ut al/^u/A flue fit eaibtlha erhtua » «·.«
iibus. In hoc erj^> perfidens propofito D. Auguftinus»
mtarbruat Cbr/ft/ , frj ut attUtrrat quaut taujugat a /»ad re< Incendam illius erroris fslùtatem, poft alia adje­
cum babrat tatrr mtarbra Cbrifl! ; blxtt ftiff* iAtat afacit . PrrraAr yw Ahurrt » talft.m at.pt/ar ■» atn rfr auftlut. Qu« autem capite IV. adjunxit illuftrant profep'“
flo fuperiora. K/^rr e//..·, Inquit, taajagaltat fu.Arc!mr.rw aut rrreryt/rr lifrrnur’n'U
mttitma t./AblAb t/lhfi'T
t/am V tari Cbrl/iaat matrlmtalaitai JiAaat Attam tfft ,
rc. fimilltuda va.-hath . ftv/. r,rm ceujugium Cbr/fit di­
Cf bat · T>ta i ut /UuA, quaA ultra llbrraran· fraerraaruatur ebft’t , cue
’ltlrana fauihlata
fiauRriata atn
nan nubunt ,
a Cb
cb-hiraua
Atrum arcaffilatam, madam
miAum ccaucambauA/ , alifuatraur
ecce non dixit , v<nto aut prumiffione , fed fanfliute D rtntugifcantia rarnalir axcadttt , ... auftiaruiit fit bat
Chriftiana , five viduitatis
fimplici continentias
continentia > bitt
..
.duitatis hmplici
„alum , ftd aaaiala fit , pnptt,
raim ta tanjuaia fund tupuiatua liberarum gracraaudarum
ficrrt ipfe deminui
caufa ,
fida gfidlthta tanjugale t ,
Ind/ffalubllr ,
fuamdiu amba vivunt , matrimant/ fatramanit , y*.
acnizo.n
Jf AomA«Z ·«amn/a brna fiunt i fiad da illa immadita carnit ufiu , q«z
in iufirmitata canjugum agrrafc/tar , tf inttrventu bani
fed paruno
nngtialit ignaftltur » ait agaflalut : fraundum mnlam de­
ity nan feiunAvm imgtrium . Itvm tum ditlt .· Muliar '

Cbrlfu

videatur

quote fecun-

Jr t.rir fini; pdrbtrr jtruirbant fiubdha.y atn r
!<irr , jej fpirhuniltar , virum , 1 «Z rtctrfia rgfa
ir.r membra fiunt , Cmiunx tfi : que Jidrt , jgti
"·
.,n,
'
'/y*
)ed eteam <n itaulr V <en/uguter jidebbut tata virge
rfi . Vnlve.fa quippe ecclefia, ettjur illa membra (urrt
•aptfitlut ditlt · Aptavi ver uni vire y tlrginex

Arme nt y baatim la man trit » fi fit garmanfiarit, fatundum
mtum canfilium . fiath tjhadit brutam rffia ia damlaty
atlam gafi mertem vert Iterum nubentem fidabrm , fed in
eadem demite viduam beaiierem : bat afi , ut fitrlglurarum neu tantum varbh , utrum etiam exempt!e leqpar >
beatam efe Hatb , fed Annam beatierem . £feigragter
bet pa/ptum apertet ut meverlt , bene quad eleglfii, neu
damner! fietundar nuptiai , fied in feriat benerarl : nani ,
Cfi‘"l benum fianHa vhfinltalit quad elegit fifya tua, nan
damnat unat nuptial tuet : fie nec vidait at tua tujufiquam ♦ fecunda/. H/nc enim maxime. Catagbrytarum ac Altas,eri.M

bnr non fephntibuc etiam TertulUenut iaftavii , dum fio­
rd edat nuptior tanquam tllhitat maledico dente concidit ,
f««r ebsnaar licitar agoftolur fiobria mente concedit. Ab
bac fianhate defletae , nuliiat indeili , atrii!a r dolii dif- '
putatione meveorh
nec Ita extollat bonum tuum » ut

b.a«a fuperari . Nec minus etiam pondu· habent , uaa
cap, V. fubjunxlt. AfrrZe > ait » fiunt etiam adulterium
>». t<ni , alterer ducer/nt , Hac eo animo & contivel fornicatio . Ab brr eUlem illUith , B.l/e /a«» eft,
-t - .-SJ ilL_ v ~o - r_ -LA_.tm.-ib
dftk ,
.
a.·. '
10 Augullinus, quibus nihil verius » nihil doflnis , nir.l Uoclius » nihil antiquis & recentibus catholice eclelirr moribus & decretis accomodatius » vel f.ribi po­
Et bonum eft pudicitia contugolh , fied meliut bonum eft
et , vel excogitari . Hoc autem Colum fcripiilfe & docuiffe Au’uftinum ncn verlfimilibus argumenta » fed _ jit
prupr ii rerum & men'is fua: notis confirmabo . PrimoU/n
Augullinus ad Julianam viduam Icribebat » ut ex libti
cpigiapb.e conftat ■
DrZ , quomodo plaeeant t>ra , futjecit & alt ; Hoc aucx toto libro apparet»

prtcrpue cap-

„9.

imo

(r<..v4ar. Ne autem illa viduitatis bona Λ con­
i' quod cjpifle illam Auguftinus infmuat )
tends putaret , ut vetufto Tertulliani errore
l'cciindu nubentes adulteras efle dicerer , <:uod
fecundas danrnandas ut adulterium exiftimadta docet » repetitque Auguftinus , volens ab
>s errori» radices & a Juliana &. a viduis omni-

ripio enim epiftola de viduitatis bo·
I ribere a Juliana his verbis refert.

I· Cor ■).

nolle ait toto Illo opere , nili Pauli apoftoli epiftolam
ad Corinthios esplinte . dum capite VII. ejufdem di- '
>U » dico autem non nuptis , & viduis , bonum eft
■ lbs fi lie permaneant, ficut e;o ; quod û non fe confident* nubmt > melius enim eft nubere» <ju<nj uri.
Nvs pi rrgu, a/t Angu/trau, , mtbr atiuA tt ateart i mfi
ut'ba ili/ Atiisrh txpcnrrr. C Jr iit pted Aaminur da.
drrtt , drfputarr , Ait itaque apoftolus doilor 'Gen­
tium, vas eleflionis . Dtrr aulrm rtKupt/r O vlAuh ,

ergo toto libro Ce agere velle dicit Auguflintts de in­
terpretatione epiftoU Pauli : 6r Paulus dc continentia ΓοIum feu abftinentia l ut .ini ) » conjugio , non autem de

baneftum eft , barter . Nan quia innupta um benum
baneftum a/jch, idea putare debemu/ turpe effie vincu­
lum canjugale . aliqquin ettam primat nuptiar enndemnablmtrt, quae nec Calapb'ygei , Nc uatiani , Her diferUffitmut earum aftipulater l'ertu!ll.rnar larger aufiue eft
Jnere : Sed, quemadmodum rum uh y A·'·· autem lanupht iJJ v,iduh y banum eft'e /Uh , p jie permaat'erint j
utique bantem p-fu!t prj meliore , quoniam emar , quad
bene comparatum meirut dichirr , etiam, bec prceûldubiobonum eft
nam quid eft aliud quad ita dMtUr
mtliut , ntft quod magh bonum rft > Nec idee confiep/rr/,

fini . ita etiam cum ah ; afed ad rd quid béna­
rd , η·>η mutr/menrum 9brge eft menftravit ,
uad beneflum cat » btn^iur generaht b»rmfil
e .emmendavrt .
brnefiiur quid eft , nifi
magh brxefium efi ? Magic autem henefium , at!,
rnrfium eft . Aperte juippe declaravit
ilia meliirt , ubi ah .
'
ér qui nan dut nvptum
.· V bec
" » fi fi‘ Ibidem.

'z»> , fit bonefto beneftiar eft , f0«<
appellare . Aoftt enim , ut turpe fil
hiur P/trur ah y i'iri uxoribur
—.· i*firmiori C fubjrilu
’ . '· , Γ
e.H-Vr>Hirer
nnrr, pt.
inquit > junfifn mnlirrrr, pHa In dominum fpe, ornabant f* obfequeHter virit fuit , quomodo

177

AMPLISSIMAcollECTIO.

Jara aMlaiaf a
fa«a afit. ^tia --------- ,---------------------------------ptrtariatitatm. Cepit· aut··» VI. VII. h»c Md«m mul>
tia nllM * tatlonibiia * anaaplla Auguftinua coafirmat,

qu cnafuk· ptar«#«o fitaqtioa a· *«l molafta vtlUn·
gt pentrahatut difputatlo. Ut oftaadarat ta man Julia·

•aaa iacundaa aupeiaa* option raoifaffa ■■ aaa quod ill·

ÏCclrf. j.

». Cee. >.

A»dwn

'

’Ti·. ».

**«t. ,,.

’· Timet

178

*** i^laa· faaaratar rtddm taatlaaatia.

/y*** '•a’dlrr aaram adaharar aarpt » ram fait aradvtrriat. H«c omnia adrmfue
T» rulliani errorem f<cuoda» nuptias damnantia In 11M * «MWgam· . .M qui» entra ll.brum hune Anguff>·! da booo rldulutie.cnm illo Terrulilani de mo­
nogamia contulerit , hune quaG apologeticum lliiu» eff·
comportât .· fad an tandem qua, (ummatIm compleftena
quo dixerat, addit cap. XL adao explicate patefaciunt
fuperloca .· ut qu< fe zquiora» paulo ju lice· huic caufa
praftictrinr, nee in dubium poft hacJAuguftini fence»·
nam permittant revocati.
ttgaprafHir , alt , aaa Jaffa
Wfiadaltarla rj~
. _
,
r------ ----- -- ------- ..trim dittrt ,
tfif" W r"laar a »'afinata Jaailiaaa^ par vaaaiar Daa ,
adplrarin affa pajarar . SI trim , y«»d ap.’l, mtdt dabilaadam rfi , </ afaafiaaam C bnfit partiatt. y turn
, mtmbram tjat fidam »»» farpap marita, paaarr graviat
traffaadnar y tarn illllpfi aaa farrata, fidrt , /· aa
·
f*‘i aalffit ablatam , put aaa aaawaat ajfaaaaataaa ?

quid habaroar turpltudlait » ut dicebatur» fad quiarootiaantia praftabat metrimohlo facundo» Er da primo
jam ülila fafcaptla ill* oraata dt diraca iocemparaatia
documaarum dadiCct » G pupfiiTct fecundo « h«c addit
cap. IX. qua coaaprobant ad quant fcrlbabat Julianam,
aac fiaaplici voco , net folaani obftridam » ipfuaaqueAuguAlnum do fate vMuitatia bono fanuoaatn & difpuιο­
ί loatta in oo libro fufcopifla» At do damnation· t'roria
•oruaa, qat puqabant cum Tartulllano Ar raliquia iecundaa
nuptiaa cfla adulcaria » fuam fententlam pÿ.otuJid· At
judicium. Tn aataat » laquit , tftta Vf filar iakar , Cf
fa at fatali fiat afaftt pa· jam iratptu fit aaa atlttaa·
Jr. lapijtt, fa4 itihiraji .· ata amplailtafr , pd trailata4i at ampltaa Λ tam tlaam aptfialar .· Hat aatrm
4<ta fratrtt : ttmpat ira at afi y ralipaarn tfi y at V! pai
kaktat aaartt » trapaam aaa kakaaita fiat : prafaiia fi
prlfar » faJ taafil/a ttmmtaitai rtvti c ^laata maglr
ftittaJat aptfl/at appai/ffat , aallam prapkttia vtl Itgrt
fraa4ati vail aagrr ialpahatrm » paaata miaat kabait
ahtaaiamt aallam prahf faitaaa taraala Jafftlaaiam » Jt4
atvtvJi attrfitarrm. Hat iàtt· tHfpvtt , aa arkitmrlt·,
ft hat raekatiaaatla faiffrl iailtlua. fatifft: trim » yoed
mi frtaatfat aaftlar trlmra affa , vtl paafevmpaa aaalt aprialat , raraa thatfftt ktaam affa illit * >>. perptiat , man fiat aappia . malam aft . Naa Itagaa illar
maafariatv fitat tf ay, tvatlaaa falppa a44ifii: . ^at4
ait ta Samaatat uailt affa » fad fprtlat . gtaam trga
fi faaaa ttatiataty aakaal t mala aalm art aabrrr pram
taatlatntla vtdariit Iviaiaatiai dairt ; 'ram par ilia ·«art., Hat trim 4>aH\ at affraaata likl^lah malâm aaa
vtada & prtfitaatlt pafim tratamaft fpmlaa. , paad hpracipitaratar la turpitajlarm jiajiiirram , tarn triiprktt Vf.hirt. tad pafi art! p'tftffitrtm parjtvrraaitr frarrtar kaarfiala aapiiaram . G.ra in avtam tlamiaa fire·
aaadamy tf u'attadvm tfi » pved llktt » pair jam aaa
alam ptptnfil , parti affa aalaiftl
& airgiaitat parilr
htrt. Pofteaqua diifcrit latiua an rartia vtl qbarta
lat'pampraftvll Jifptajlam vJrtlaltatit taa . Ham 4iliceant Cbriftfano . Quoi Mc allant audet damnare ,
lljrrftr latarrapata 4-tlr.:aa >cSnfi(aaa » Cf prlmar aa·
cum amoavent iitmpcr, nun in eo libro tanrum , fed
pilar jam rffa frmprra » affi laraariataila fit imfUiin alite fa pi Aim· , qua can rabuntur poll votum , ea
raaaia , taanmaaiuiar a fl rtfpaajrt . gnt trhm 4ί*·1
adulterina conjugia nuncuoan Io : in libro enim ad Pol·
Ji ft ata taatlaatir , aataar xpriiUt rUtam i Si fhtt
If nt iu nt de adulterini» conjugii» , adao ftriile hod e(T·
tua kaktar , aakaat. Sa4 pafi rafafmihaaam pratiiitiitob'ervandum unpin
fctipfit I» Ul
ut w
It μυπ
poll votum
votum on«rr«t
offerret' i*
fit uu;A.
· / · '
'
r.
z;
_ υο·«τν·Ρβ«πι
atmpaa Cbnfii , yaada jam at amaiba. gatuibar fiht· Ç Xcr ioSd,|;, , po^lt<rtVirqu<rfe futur.m Cbriltlaoam,
mpm fptrttahtrr glgaaajrra<
* / '
fi *ir 6<,·,“ “«u<orern du«r<l» no° ”«'· p°ft-v°c^l a, fata, fil.tt
, r»lr p"mir
lum h, vtrbu t(<oc,tt . N,H {,lKm
baa dam
ί-^kT.· Sed
DU°
A!'^n,BO requiramua ,
<My f,t.t
u» fi h.c vtduit. .a comment,a ad^o votl> fulcUlUr»
., Λί
,^ {; Cf fi
g praptrraa.da- *“/“ d^«'’
rmjaamy β
« Ju(
darit
ahrram
liceat «qvenri police nuptu» copulari fecundi» ; nonenim
at fa.lat Cbrifiiaaam ; fad atlam puljpait aaa te)l;wj c >«
id ftcara licitum» fed velle , damnabil· effe cap. VUL
« atan , rtmiaratiaat Daa vavarlt » avili madr
&■ IX. aiitfdem libri ( ut alia omi larnut) idem Auguflinu» demonft rat-. In prier! enim fic ait .· Ptuioda »
qua fe nun continent , nubant, »trequam cominentiam
profiteamur » amoquam Doo voveant.
quod nlfi red­
aatcpvgm vtvlffrt , htrkat y ram id J'a aaapaam fafla·
dant » jure damnantur . Alio quippe loco d< talibua
rrm tnwit » ara IhaHi : fi làmta id vtvt-it paid a»·
diot , cum in dclic,,» ejerim , in-Chrifto n here vo­
vandatâ fait » firat. ali parpaiva i/rg/allat', atf < .··"!■
lunt , habente» damnationem » quoniam er. num fidem
aaatia .■ Et in libro II. ad finem » poft alla .
ta­
irritam fecerunt., id eft voluntatem ad nuptlaa, a prorp , iaqurt . ai/gaat tartiant , aUpald tnipaa mrilat a
po fi to continentia deflexerunt. Jiuutn quippe foecrunt
hgaat , paam afi aapltarvm kaaam , bat aft gaaararii
fidem, qua priut voverant, quod pcrfcvcraMia implere
fi tiaram . Uada fi Hlgilar trallatatla , ai baaa aapti»
ncJuermt. in pofter.or. vero tantum abfuit, ut n.atr»·
ram mthat ahpaid r .paffatar , paaatr parlât tafitdlaa·
mon ia po ft vo>um contracta , Hcua effe affirmaret, ut
dixerit illa adulte·m eile peiora . Std parmam
fitvt.

M » a-a dralt , mtliat afi
aim » Inquit , avktra paam vtl
mplba’/ ,atrm uri : Idem alibi . H aitadr liram it palba/dam f-kuliur , illit pidalttap pai plrglaaiaia vai ai·
Cor
daaltm <tfilmta,am atpaapaam prafrfi faar : palbafbbla;.
dam aatrm ara tribaiiar , tllir vldehraf pai ilrgiarr
tùraal! Ct vlrglaali
val raattatntat tffa dairawraat . Nec fibl folum At carholici» fact at a virginitati» violationem difplicuifle ,
t? 'Ifil.
fiad ethnici» etiam hominibua , nobit id tanquam gra- Aug- 1'b· d·
viflimum crimen objiciantibu» , fi farte JÜquando ffrl'
valla , damapprlr tfi
fet commiAum . ipfe Anguftinu» teftatur ad Marcellaaj , aaa ait « rum
lUtual
la Cbrlfia a»·
linum . Quod faûun non effet , fi id grave apud no»
haberi At exeerandum non vldlffeoc . Non ergo au- '',
jL.
otia» poft vocum «nidum admittit Auguflinu» , ut
ru, t\t.
tarda
ata pair tpfa aaputr
Brentlu» contendit
contendit ,, &
& quod
quod magi»
magi» miremur
miremur ,, Hofiu·
Hofiu»
Brentiu»
aatmy jtd damaatar prtptficardinal·· . Γ
' '
. fuilTe Aueuilini fen-t.
Perfuafj»
enim 'hanc
ttti fidrr, damaatar ara Jvtentiam, opponit adverfoa illam
m.— Cypeianum
r__________, , Arard taira ta prat fvptrlrrt.
brofium » BaGlium ,.....
^Theophylaclumi ,, 00
_
'ee 1_2_"
adulteria
vo- profeiho»»
aaa pu/p rrajvgalam fidam
cirante» , ram
im tamen
tamen fitfit certum
certum », non
non Gmliie
fi ml Ha tanten- < it. ««in
ia tta-.iaraiia ptimpm fidam
tum Augullioum cutn Cypriano , At reliqui» fan&i» hb 4. d«
Irritam fatara-t . Quad
krtvitrr iafinurrtt aptfiai a, , £ ,p,t, ib»»»
A eodem catholica ac- traditura
— ., fed aadem ptttrfua »» A
aaialt rat d-trrr kabrra ,------- ......
f«« Jtfi umfillaclefia fenfu , tr Spiritu» fanflI afflatu Chriftfaoe do­
aft faa/inatl. pr,pratum aakuat
cui Hir At faplenter
vidua» firillcet , nullo roto «miffb»
aaataa
frd aa fa alt lp[a aaptl---------------- ,-------------- .
jufte matrimonium polle contrahere. VMpa» enim olina
■f'd ram diaifftt , aaaara aa/uat ; rratiapa addidit , bain «cclefia aiiaa continente», fofam , nullo voto davinbaatrt damaatirnam . Et dlair paara , ppaviam fidam
dla» , qu» facular·» dicebantur ( «Malia Juliana ) oue
palatam irritam ft. araat : at aaiaaiataat, pap a p’tptfiia
nubote poterant, alia» vero adftrittaa voto » qu· fantatldn , appararet rffe damaat am , fiva fubfrpaaittvr aucbmoniale» vocabantur , quibuc nubere non Ifiebat , ex
pt/a t fiaa defiat . Hjs ergo ut jam fi„tm ditandl faconcilio IV. Toletano didici Daa , Inquit » faai gaaa.
cluuu, fub junxit in principio capiti» decimi illa Augura viduaram , faralartt Vf faaillmtalalri : fatuiarti Caac. T·!·»ftinu» . fraftrde
diruat taifam aaptàat aaa rffe a»pfidaa faar , pa» adbat difciraaatar aabtra , laicalrm jÿ. caa.
fiUae » frd pat la t adaherla , ata mlbi vidaatvr fatia
aaaua . Et 411« qu· ad finem eiufd<m capitia addidit.
'j»n mtifif habita fatalmi , fab raligiafa tail· fa
fit aviam par bear mlaat ttafi^traiam aplataatm , paa
raajpaHv fatardtrit Vf at thfia apparaaraar . Ha fi
pataat lapfaram a jaailr prepefiia feaaiaarum , β aa~
a J aaptlat truaparfal jama apafiaiam , W· - /w
pfariaty ata afft ftajatfa , aaa parvam malam , at a
XdMMMUeiw <-«·< j fata fa fitma P*· maairt ,
raarttii ftparaaiar aaami » paafi atMiart iai , ata ■»«*
f-pra u/Uiaiii fraftjuaai aijrttratt . Cun <»M« hue
VaatfL CaatraJ. T«n IL
M
ftucla
f·

C O N C I L I Ô R U Μ O M N I U M

i„

fhnfta Λ pia Aitftuflin' doflrina cum diro Paulo , cupi
pontificibus. cum ,on>iliorum decretis imre confentiar ,
quid opus eft illam de fiiu;did voro inierpre·ari ? E*
quibus deducitur yen ft germana fententia Auguftlni ,
continenti· «otum ut faftu licitum » <ic ruptu illici­
tum ft redditu effe neeuftarsum, conrextumqu» · Gra­
tiani» relatum in c, quidam nubentes, XXViI. dift. ex
libro-Augufi.ni de bono viduitati», falfo tribui Auguftine : cum. verbum third
Ρ*Λ tnun : in toto Auguftini libro ιωη exiler s nee ad rem ft caufam Auguftini
ft fuliana Cpeft a bat , qu« de folo bono crat (implicis
propoCni continentia . Quod notandum eft eriatn ad ea
que ime-prêtes noftri , Auguftini verbis gravitar pr»fΓι , Cenfii diverfo Jocer· fplent in c nuptiarum bonum
XXVII. quatlione 1.

Placuit , nec in fine dandatn eis efle commu­
nionem .

i So

iixjuit , z/Z, ? Proverb.

ntt , nt ve/iimeata
fn>n< .

’? X« *,«. fpCn net nt.

Λ»·'

furentrnt Cf rrepflnn-

**" ntagnx», inter turttn,^» preplan intervallum. Her
pfttjf ffrgin/t.
ttvi» tf Hetrintanf» Cf iuma ii

CAPUT

XXIX.

I mulier quatcumque corporis profittuendi non habet
poteftatem » qua C.hri'flo illuj in confecrattune rridiJit, ft Illi, non fibi vivere fc devinxit, multo certe
minus illam habere debet aut potet! . Confiât hinc ca­
poale crimen tile , ft l iter .apitalia przvipuvm , fidetn
De.i ladeic ideoque non iblum coniiiiuuioncni in vita,
led ft in vir* ei to Ia.ru vngintbus' , ut fponio ^efu
de Chr.fto adulterantibus , ab Hi?panis patribu· denegari,
a Fcce juam antiqua i;r 'in 'H.fpan.a facr· ..v.rgimtatis

S

p;<
liuni

,u' » nugudifima lamfn itrnnarnne levitate a
illnn, Ç) kni,jgt^, )<wfl,n*rw jpirf.’runt Itiin
,..3, »___ .

& i|i:im

ita. Confiât etiam de virginibus lacri» uiduiiim ad
rifiir, fpeelsre . quod olim riiim pontifici maxime»
•ir^ne, Vcftale» iapfas competebat > auÛoribut Li­
ft 1’1.ulo.

ffonji Cfnluftudinr
tr>f'nitnrur . Fv/z.er ri-ga
fnpitntet illv< Cf
, qt»·
fpriie Çf titnro
divinam ,,t plena c<ilefirm t>i>n · ^nf.-ÿtiur ‘
J-‘----tf
•/Zt/wai »*-

QuoJ fî l'.bimet pcrl'ualerint , quod infirmitate,
corpol is Upl> fuerint, & toto tempore vitç
lux hujulmodi fœminx çgerint pçniientiam,
fit abüinuennr le a coitu , eo quod lap ix
potius videantur, placuit , eas in fine com·
munionem accipere debere.

Cf in rpfn tih,

••tfiflfint.'

P

nu fieri

XXX.

U

eife
OMORIFICENTISSI.MUM eft
h morih.-um vitgnr-m vocari ; ideo mncdiumqua»
Conflat hinc etiam , giavcm (utflé antiquum Josnnla
Vvicleph errorem dicentis , neminem (alveii porté t’a
prius flantes naines dixerat, μιη lapias hemina» nun”
r- .....
.. . 1........
K .... ______ __
religione privat· ' vocat religionem privatam, qua prae­
: , fed huceptis ecJefi» addit perGtiboni» confilta ■ Quin.tno di·■ ■__ arxlitsr
...Λ,.'·
.
lutcti
i- p.*11’ omnem q.ti in pnvaia religione
, elle .inee Dptum ft inhabilem ad > bCervantiam mandatotum Dei.
Qtniti veil ma 111 jam fere fepulram ab oblivione, velab
,
iiilcris potius , fufeiravit Msronui l-utheru* , dicens
non elfe licitum, bomiucm obligeri td- aliquid ageaidum
ultra id quod dominus nobis ^'rx.epit , fed libere vi­
•gines q"· pn ft ato rudore femel fib; ft
rù licere cepevendum effe cuilibat , ft non fob lege humana : qua i-ael* .ita- deftitione liberam trib-iit facris virginibus ft monachii po'i.rpi-udire
a. Cordes purgatdlatem exeundi a monalleriia , & uxores ducendi , li
vellent 'Imo in inultis xletih.ani.e oppidi, coaili funt
monachi religi nii (ludia , & nionaftetii regulas deferecommunionem
vail’-·
re , ut abjefta. curulia, fa nil u m ( fi b-onis placet ) ft in_
violabile'matrimonii facratnein sini , nt mans fcorratio-*-?Βί·
r.reii fsniLone illud ab
nem ipirent . Joaums V icleph errores damoavlt cdnci- JJ,’» (/(f.,/
nun accepta lit Deo &
prom (Γιο vel oblatio ,
hum Coiiftanticnfe·, Lutheri 1 ridentinum. ►.
BQ VBfcl·····

H

|uamque detellan.ta f'l.Us vnla
ον n am monaehi fie HeKidu ei

icms BP in

num

mriuni g *pu4
■ρΛΐιΐί«·ι>»> qiMin »on■ niret s nuptias. Con->
„ , t..... .. Hieronymus , Autfuqu.'S fati;
Λ ante
Ambrobus ad S.n- E
dumPP, & ipi'c S;TiK.u»PP. in j.nn,ilio ûferdetum Ro­
me hab to > quoi iuninTAticn
*us til m tp'lloî·.
ad Medjolanenfem c.-lcfiam , ft aireia ad epifeopns
Africa > it ipfi cpil-i'pi Ahicani comprobarunt & con­
firmarunt pofiei >n ion. ho fekn'i.
Sed ut otnilTo audot :tatis ponde c , rationuni mo" alios pi oca. lores h«mentis /em iplarn adverlu·
oniugii & virginitatis
retiens expmdamus i q.iul
;uod c.iiintges primum
bvnvin interfit , inde ap;·.·
■f'liiii.iii veibis utar.

x if

ut f n/> n pc· rji

—.

Λ

.

mitiitn c. >·

_

.

Et in toro tempore vita? fux nu/qfmodi fœ- Cone. c«r'·
minae egerint pœmtentiain , & abfiinnerint

C‘B' ”

fe a coitu.

tfitnr ,
SifTeM/l* ΙΛ-

inniitmif fit. rp jia!a id tbettrm SutlaCtnÇfm,
CAPUT

XXXI.

LORI ARI iam delinant Romani veteres do anti­
qua religionis fua, vel fuperftitioni, faniîitate i
ne nobis integritatem jacient Vcllalium virginum ;
vane ..ficiirent rllaruur pudicitiam & mores , ne flati»
ftilenmbufque cerenmniiis earum falfo putent , frugum
fertilitatem & copiam,
i
,
civium
falutem » telptiblka» in-,
culum.ratem . f< imperii amplitudinem inniti; ne inea·
uflodia igiiia ubi velint & nobis ptrCuad*·
deorum atniciiiaru conciliati, ft conciliatam rerino-

G

n*

I

18·

Λ Μ P L I S S I M A

C O L L E C T I O.

181

ai majora aalm jam hebeat Hlfpenl i habent praftantio- A poteft non videri, animsra celsftibu* lntent»m bonis, ut
re* habent celfiora , habeat non asendaceea, * fimula*
hac fragilia libi
comparet , ab immortalibus fuis operi­
tam, fed reti®esam veru fanS Itat is, veru religionis, ve­
bus avocari : haheturque luftiÆma taaquam Infigna ft
ra pudicitia ft honeftatls, non darnoaibo* ut illa, fed
pcrfpicuum infipleatis leviffimique animi Indicium, gra­
veto,
vere, optima
optime ft prapoteati Doc
Deo,devota atque farrata
viora pro levioribus, fpiritualia pro facularibus , s$er- ■
- .· ·habeat
■ —- *--·«- ·*
iaem fuis laudem
euftodUm
ft alia qulb
na pro caducis & brevibus.commuraffe, Br fe a Del eapearIpuiftelatebuntur omnes, qui
/ fincaroque judiftris cum jam fplritualiter «sperant militare , corporis
«io valent . 1 Ue enim Ignota deo
fta i noftrh optimo
poliae ut pecudes ferientes ad mundi ft carnis illsc·Deo ft maximo dedicantur- Illa
ntum vel pontifiota, , quocumque ptatextu contuliffe.
«Is maximi imperio coaAa ,■ Aoftrc
ntanea ft libaro
Religiones ergo noftra non ferunt temporariam Il­
voluntate habitum fufc'ipiunt rellgl
Illa In theslam Romanoruai caflitatis ft obedientia difciplinam, fed
tro ft circo, ludis ft fpoâacnlis omni
_____ _______
eriam
cruentis
perpetuam; perpetuam dico, non quod ejus nodus adeo

Intererant: noftra cancellos unius facr*ta domus agredi.
impeditu*, ut nullius manu ft poteftare diflfolvi poHir
nefeiunt . Illa in ooniarvendo ligneo quodam vel aneo
aut explicari ;, non pofte , mox oftenderaus ·: fed quod
Palladia fimulacro, ft Ignis terreflrls i
ne vasrilfiine i
commune* ft ordinaria religioni* leges perpetuam hanc
noftra’in (acris, diurnis atque no&urnit precibu, Deo
voventium pqftulent obfervstionem , indulgentia vel
decantandis devote fanâiSmeque occupantur. Illa cor­
difpenCttione ( ut vpeant ') eius folum imperio referpore tantum: ha corpore ft mente (e ad verecundiam
vata, cui ( ficut a Bernardo feriptutn -ft ) & providere
Amorcnus 1. formant , pudorem colunt , cMftoque fermons ft ca­
datum, ft pofTe providere creditum ,Α·, 'u° Intelligo
de isftuutio. jj|Ori corpore fanôa ft inviolata virginitate fruunturpo- — fsnfhffiipo prudent illi moque judicio, vel eorpm quos ad
Mieroa^ eo •iu*Huamgloriantur. Illa temporalem ft certis,annorum *
O fedetu tuam Chriftu* evexerit , « quibus Chrlftianos
> «d Êufto- ^’n">“· citcumfcriptam f ifta perpetuam continentiamobomnes· cum e re fit, fufctpta quacumque voti obligatio­
chidm. Ber fervant » gratiffimam viâimsm Deo fuo fponfo offerenne ooffe liberari'expedita juris'ratio eft.
asrd. iioei- tes, ft eo gratiorem, quod fsàâiSma fua matrisexemNec adverfu* hanc quam adftruo, facrofa 'sm divlnamqua.tua fed i* auâoritatcm paulo curiouores mihi
lia s. a j- Plun> inftitutumque imitentur t quam primam omnium,
ia aiflu» eft. perpetuam vovi (Te Deo pudoris integritatem, docent B.
objiciant, prudecefTun* tui Innocenti! III. referiptum ,
Rupert ^ib j*. Ambrolius, Hieronymus, Bernardus, Rupertusft alii,
ad Abbatem & conventum -Sublaccnftm , apud G regolacaaticr <ir. Qulnimo Epiphaniiu-veterem fuilTe ecclefia confnetndir ,
..
tiumlX. ubi ait. Cum abdicatia preprietalir
, Cf
Γ* rn/tdZs
' ' Greg. IX· in
idicltla
voverent
into- cafiitatit ade.e ft annexe repaie menuebait, ut centre aunt “P *·■ *4
ca fiaraa.
nem refert, virgines, qua Deo wti·
—'--------------■—
· -------------- 1 ■ nec fummutpeaiifea
Cummut Bentlfea pe/fit
BilKi licentiam tndnliere.
endtrleere. Nam
Nani eam
main nionsfteriea,
Eptphsnius
gritatem i fe illam fufeipere in honorem- —
ft - imitationem
hsreii ,t.
beata Maria- virginis prqtedari , Ve ft ales enim poftdifficultatem, qua doâos etiam maxime impediri video, de ftsru moHalicarnalT quam trigeftmum statis annum In templo Vefta perefacile diluemus , fi vini fenfumque verborum ft Inuo- hschom· ■
£*“’ ,ub ** gerant < egredi poterant ft matrimonio copulari, ut Hacentii mentem paulo diligentius accuratiufque expenda­
jtoman. anti-,|(.<rMfl-eug traait, primoque decennio, valut in rcligiomus : quod ut afiequi pqffimus, animadvertendum eft , Coae. Csnh.
ne nov.itias , rationem faerprum oportuifte addifeere ;
in Africa folumconcilioCarthagloeafi 111. decretumfuifc
fcquenti decennio ««arcere ur rui ni (Iras ■ poft rc mo aufe, ut prima fedis epifcopus non appellaretur princeps Rvfctur a
tdm, junior** docere ut magiftras : poft exaftum varo
facerdotum , aut fsnnui facer dos ,aut aliquid hujuf- Gra.
''
iat. pri.
annum trigeftmum, non vetitum depoGtjs coronis, remodi , fed tantum prima fedis epifcopus ; a< nomina mt fed is pq
llquifquè Infignila
Id
,— facerdotil
------------- ,. nubere cui vellent . __
hac qua honoris maximi pus fe ferunt.notam, infolen- diftiadion*.
Ipium refert , apftras
noftras aatlquis virginibus
<
‘
proferendo , Q te, fpiritus Ciente,, animum attollerent & inflarent maD Aabrofius ----------------D. Ambrofius.
tuibt
, Vefia
“
... J peattniilt
, . ?·'-/-·, ait
“J*-·
gis»airaiquam~ augerent vi i tutem: nam ut pradare Socrates
1-dsVK-wvr,
« feUedi·
PaUaeUrfate-^atet
t Çjaalit
gwalte efi
·β ifia
tfia neu memm
m,’uar
hb L
'K’**'* V
facerfietet l
dixiffe fertur, quemadmodum utre* vento tumefeunt ft
guùbv·
f--■*·-*-· - t fed aenarum
---- ---- , qua neu ---------»- -- , i'■* atate
giaiM,
pudieitia
perpetuitate
fed
fpiritu -, fic ftultl arrogantia & tituli*,· quibu, fe nolle
prafcribitmrl Peiulantter efi tald iuteiritat, aujut cerreflorere , fed ftoribu* , non diflimili propofito praclarc
ptela fenieri fervatur alati. Ipfi fiieenf viriinet feat tm"
Jdixit
’-1· r
------- - ----------------------------■- Afri* - · DI. Gregor,
Grtforiu·
magnux . Hoc
aurem ('
ut dixi )‘ in
rptft.
debere perfeveraee nec pefe , qui viriiniiaii finem dedeca folum decretum eft, in Africa fola receptum: in Eu- 'P
1"' ad B«ruet, f^uaût autem efi ille relitfe , ubi pudica adeleropa autem ft A fia non folum metropolitanos, id eft at- logiutn
u'lu" epifcr
fceatet, fabantur efie impudica aneri Sed nec illa pudi­
ehiepifeopo», fed epifeopos (quod Inter facerdot ia fura­ Alexandr. 1.
■>. indidro’ie
ca ett qua lege tenetur
V illa impudica qua /ege di­
mus & fupremUs gradus fit is qnem epifeopi tenent )
a epiftola jo.
mittetur. O mpfieriat e meret , ubi aecefiiiat tmpeniiue
fummos facer dot es, fu ramos pontifices, fummos anti (li­
Prudearte, b cafittati , aullmitai Ibidini datur / Prudentius, contra
ter, ft epifeopatum (unuuum facerdotium antiquosnuna. costre
Symmachum, cumdcm refert morem ft irridet
cupaffe, Romanorum pontificum conciliorum & fsnflo6yma*chmn
rum patrum auflpritate comprobabo . Anacletus enim ,
fea eant Vefiaiit ft viriinitetit benefiatv
de accufationa epifeopo:ura fic inquit. Attufatia fitagua Ansclna, pa­
ÿjmiüa ; qua lepe repat decui imae ptfoli.
aarum , fupar ^tta uat caafuiere valtuftii , eue aifi ab pa in epi ft. a
Xc pr/wwm parva tenerit capiuatur ta aaalt
itlaaait Ό prabattfiaait, Urit, -^ui tet jafpic/emiur V fea- ad epiicopoa
Aate veluntaiit preprie quam libere ftifie
laribut taraat , fiart fiebat ,· quia fiarntaut fatrt fat ear­ Italia t refer.
Leade pudiclt/e fervra. , ftr umere Deeram ,
part t iraffaiarat a vilibut
repeabit at ne.a ifiaaait par.
Jafta meritandi ttntemaet vincula jexut :
— fani/ infantari aeluit , nec calumniari parmifit i feti ipfe cufatio
prépaie fia^elle ftccantet facerfietet a templa ejecit : unfit
iiquei , fuefi fu at mi facerfietet , ifi efi eptftepi , a Dea
Cerper/r iatafii meat era
tenetur,
funt jufiicanfii t nen ab trumanlt aut prava vita beniiniNet repuiet datur alia terit ; quibur innuba catut
but lacrraafii . Et paulo poft. ilafiianem puejut, five
Vulva,. ter aia/Jisr fafpirat famine cede,.
e^eiiianent ( ucrumque legitur) ut fupra aaenaeratun» efi,
Tam gss/a nee iwaa /per /else interficit /inem :
fumatarum facerfietum fibi fiantinatt rejeruavit .· licet alaNew eefifier faww/efwe
adelere H.eb'il ,
Ciltnem terunt benh facerfieti^ut ÎT fp/ritualibut papaFefiaque decrepiti! ettendercflammea tt>!< .·
ita cencejfiffet . Cornelius papa in epiftola ad RufumTempere prafcripte membra /«temerata requirent
epifeopum orlenulcm. tacraeneaiu» t inquit , baibenut Gomel lui pa­
Taf^m airlineam fufiidlt Vrfia fear flam .
rs fumati, [acerfieiUuty vel Dei aainifirit exivi y nifi pre
T®
TdK t belemit bumiUt rawat/r */g«r, irrite na/firr
fifie refla minime cefnavimut, nec /paete tet jurafe te. “ R“ ““
- ·
■'
irl„ .
fertur a Grsperimat. Eufebius papa ad epifeopos Tbufcin ft Campa­
tieno in c
NM
Inhere,
nis . Meam fue^ue, inquit , impefilienit jacranaeatum fserstaentum
maina veaeratieae tenendum efi .· puefi aliter perfici
·· q. JTrantjert emeritat efi fuicra jupafia rvga< ,
nen petefi , nifi a Jummit facerfietibui
aet tempere Eufebius papa
Difcit O in pelifie nava nupta tepefeere leile.
■r,wwsjê/- in epift. a. ad
.
- - ------ , ,------ eereum ta- «piicopo·
Nec folum factas virgines noftras antiquis Veflalibus
rtaat lecam. unquam perfici pelefi v aut fieri debet. Mil- Th“'c'« *
prstulit D. Auguftinus,Jed ft mulidres jam femcl ft
___________
trades
etiam_ in epiftola ad'HifpMiartuu epifeopos . ut
Hr Csmpsaia:
Aug. i- 1. de iterum nuptat/ Mirum tamen eft , quod HalicarnaiTeus E bit vere fuper quieur reiitafiirpet
- - — infermarifiifi
_
.. efi« refert Gra in
nuptus&coa-refert de his virginibus Veftalibltr , qus poft cos aqutrum majut fit jacrameatum^ manet impefiUenit eta<u price st ia nos in facerdotio tranfaflos matrimonii vinculis educ-, jcfpenimt aut baptifmi : fcitete etremfue m aenum eft ,U*
<<>n '
e. a.
xa funt,- ( non potuifle tamen nifi femel nubere, Hiero- /aeramentum , CT ficat unum majariburt ifi efi fum- £ίΓ·"οι»< *ί.
D-Hieroayai. nymus auâor eft.) Fecerunt ifi pauca alienet, inquit,
mit peatifidbut , efi accemefiatum , fuefi pifi anai
. ia apologia fefi parum late vita exitu C emiaefa apufi teterat v.ita
jeribut peejici nae petefi», ita&majeri veneraaiene veneUbenter pefibac virpinet avum e*ite-ent ia dea tenrandum. -Tertullianus drfTerrns de baptifmo . Suvarefi \ TertuH lib de
I *
*P“‘* “°» «*»/“». '«•F*·»·'» videmus, Ut qui a
ait , ad cencjndtn jam materialem da ^evatiene uuaane bspt.fmo c.
a/-., religionis habitu femcl fuUepto defeiverint , atate , - fiandi
accipiendi bapufmum cemm^aefacere . Dandi
aedeuir*' Andris » ft vita infortunati intcUccfque prorfus ha beanquidem bebet put fummut facerder , 'aei efi epifeepet ■
'
tur i ,ft merito . quid enim magnum «xpeiUri poteft
debmc pretbpier
diaceni . Zofimus prsterea ponti- ZoCm». asw.
...............................................
in *Pl«oJ· I. «d Hcfychium Saldiitanum eÇifco. u“ mft ΓΠ
dehi, , qui’ nullo naturalia
tcgu vinculo devioâi ΐ aut
corporis neceffitate compulfi , lcd propria , vel inconpum , cupi ageret de tempore , quod lingulis clerico- He^chrue ,
flantia, vel libidine, offici* pietati,, religioni* ftudia,
rUorum gradibus erat prafinicum , fic a>t , poftquam csp j. |nr»o.
caritatis ftipendia, & prnfentia fututa aternitatis gau­
de ieitoribus, de exorciflis, d« acolythis, de fubdiacq. ceatw, P,ps.
dia fpernentes, vanis aut uxorum aut loculi fulici: idu- “bis, de diaconis egerat. Kxindefti(frutaatiaut fiipeadM 1 reepift ,,
nibua fe ingerunt. Turpa enim cordati* homiuibus non
per tet pufint , datif prepria fidei derumen.-.c f pretbj- ι·ΛΟί *
—
id — ,
entft maA Aaa
Ce«<7/. GeaeraA Tolu. II.
j
Μ >
terit
*

i83
cOn C I LI O R U Μ
ciï‘X æ.x'isis-i’cx 'sr:,;/;χίΰ: :
A

O m N I U M,
•...e— ··■·”

184

»?.

Ct «orum auâoritate In baptifneo it confirmation» dif­
féré· »t , tc./eyia, »tt, fa 'ut in famtaf farerjeti. Jigec-

Grat 'm * *·'"· ptntijieata»> fptrart riebtbit , iA th tprfrtpaiaire.
nrmet't. Innocentius papa 1. ed Amelium de ordieatioM epidittiaAio: ' ^coPOru,n· fe*·’ tniM ntifrmrt rfl y elt, ia» nt a^ifl mat
fitri y pat nnnpnaat Jifeipaht, tart , taatpae fannteat
fitri facerJettnt , pai aanfUaai in tile graAa ebfr^nmar
D teo papa/*"'1 l»rtejtti. Beat Us Leo papa I. ad Aoaftafiuns eI m' epift
piCcopum ThcffalonicecCcm , de epifeoporum eleÂoti·
•a ad Anar bus , fic inquit . C«a erga Jr fa nt mt. jajtrJtlit rltbiiefis.ijiac ,. nr trailabitiry ille' faarbat prapenatar , ywrw ritri pie.

ta y quet fait'Jeter, D- Ifidorus cura J« «p.fropu mut «j |/;ae,. 10
ta doceret , Ptat/fta » ihqult > prieret r faèveJeCnm »/ , - r
<»«" aia fequentium ; ipj'f ÇJ faatatar farerter , ipfe <ÿ o,
T

trt atpvt Ittitai , ipjr tataa» r-ti'f, ecrltft/hrat Jijpa*‘l >' 'W*
aanl^aif,iat faeart Jtbral , aftmà·· HH- Hlldehert
debertua epiicopus Ccnomaninfir, eodem nom.ne eocat
Ci
IW prqrwa·, partie.
epifeopoa, dr A leu i nu» d« <n»nis officiis, & Gratianus ~
fummos facer do tes pro epifcopis ufuipavit. Hoc autem
nomen, ficut nomen papa, quod ommbai etiamepilco- Ahum
er Ji net ar
pis olim tribuebatur, fol. tibi pontifici Romano, quod
At tuigul
in omnes Clniftîani Orbit epocopor (upremam pontificii
veftib
•tuant convenit , cui ata IriatrA tabere , quem at
habeas luriid ôionem , d.arurno* iatn |uliüfîmoque ec. idem etiam confirmat concilium TaurInatenfe
clefia ulu lelervatum «fl
et fi Je nutni.re pape feiam
II· turn primo, inqu't , ratita iir fancier Pre. uh JJ quod fuipitt Onulrius, poil Photium videlicet patriar­
cham Conflanrinopolitauum , conventum elfe inter R·», lelUgendnm
manum dr Conflant inopolnanum , ut Colus Romanus )*. deft On·
mtn-, J.rerer prftfl'e jebrt , atqut per ft »r
pontile» nomen Papa, quod omnium vocabulorum epi- true adPla
»· a: r mor a, a preuin.ia fummerunt fieri fa,,
Ccopaliutn excellentius «fle flatutum efl , resideret >
Ueni conflat ex concilio A^athenfi 11. st
Cone Agnh. ^o’am
cum anrea omnibus epifeopis e.Tct commune ’ Je nomi­
K c. H
p.j.rpa , alt > mri'epolrianuc a'J cemprtt.nciolr. ep.fi
ne attum, Saamtar Ptatiftx y id fatiuni a.it cuneentum IK
non legimus ; ani.qaa tamen conluetuditie , que p<<»
lege luùiuicn.la N obfiervanda efl, Colis Romani» pon
i.fi.ibu» merito tribui receptum videmus.
Illud quoque obleivallè conCentarteum ccnfit·» , mona­
chos olini & inoniflcria, mfi qua Iperiali Romana . t
feli» privilegiis eximebantur, <n^>oieftare fui de epifeor..,'iia priumtu· .oH-tuaimr . Ordinationem Cummi
pcium . Concilium ChakcdonenCe s ÿaiJam tntaarb:- COH!
p>m.ficis , epilcopi ordinationem intellegunt narres .
non poni.fi, is Romain . ut nonnullis t'la-’ts.fle f. 10 t
Gallos enim ep.fcopos in eivitate Agatha Gall.a NarPlatuit rgitar
b'.neni's ad eligendum Roniamni pontificem convcniife
cu 1 dicat ; Quod clarius appaicr ex canone VI eiufep.'feepi
dem concilii , in quo cum de epifeopis areret: Peni.fl.
mmafler 'it

ibutn

qfe '-.it .-m
y at Jmntttr .' Ex concilio apu.l
fancl.m McdarJi.tn Hincmarus erchiepif.opus Rhemenfi» de auflortate inftrumenenrum Esc retert . trgw-w,
inquit , 'r. ■ trjtapitaram cenfurruje tS a:,.'l»r‘ta' tali,

O-*t in <·.
J'i*» » c ,

mm pra.ipiatur , qui Λ.

vel

Item

rnartaflrr trrim

Concilium

dort- o·..

Autcl.anenfe prinntm Cub City!.
A'irelianeiifa

Concilium Bar. 1 nonenCe , Cub
pe·

concilium . ContH Au

V * j.-Wr,

'7T

abb».

p" D'“>^·

,'cepra eaea'ime mnumiant . Menacbi aw

,‘:.'-t titm.a,· p-nrkata' . Con !.uni Toletan nn fub
Gundenuro in honorem ecclelia loleiane . Vv „1./,
t’ty inquit, cornpretm iohum fatrrjotum inani ac pe'-

Ut iraufyuefifuf , alt , tpifeepr·

Pahtiucn

■ί

ptfial. /.I

H. p>

um de multi, ageret qua
uni autei" pic-bvteris > 'd
h epi, at.il.

l\ .»:· ήη
Ambi fib.,.
d. ucirm
«*"·.*·

Suntnios etianj ia.erdotes epUcopos runcurat . Si fanflos patrc, adeam-i, , occurrent multi . Aiubrotius jgens de baptiCmo c< de lotione pedum baptitandorum,
tic inc,mt. Afttnaiti at tanrty y’ha
efi > aaAilli letVment y Jaccmtlar efl jamma, fecr'ari . li.tt tnrat

Messepifl H prtier tibi laiit . Et in «piftolà ad l heodofiutn imp.
ad Tbeod. c.an loqueretur de Valent.n,iso Auguflo ,am ntqriuu,
Stnp.
qui derelicts ecclefia Galfiarum epifeopis ab eo la.rataento bapriinutis t.ngui voluit , fic ait
eiiam
• hit ipjh pabitii Jtitrtt Jitbat tarn fancier θ faatartr

E

puej fi n'· potuerit bar trrnjart , iill putat turfrepah.
» bjt·' inn.iitj'mt
tpjr h»s
.tari fariti . Quare nijnachus nullus effici poterat , ni ρΟΛι1|. Ni
impetrata prius ab epiCcopo lacultate , decreto cptKilii
Nàcani . Si qui,- laim , inquit , fitrt atenatbar ac
•pud Al- ■
rit y fiat licentia tpifrepi y ^ui illiu, rymafirrii pettfi·
pboaium Pi
habet y mtvenJui efl file flatu faty'in '/ut efl y tf
lanum 1. ».
de a«i»co»·

nui , ne allai taufa’H babeat relinquenti nto-em , aul <il Niceni .
filial y aat matrem y aat flmiltr , qui ami ht apu< btpmt. Quare quemadmodum rccip. non poterat fine confeulu epilcopi , fic nec de monafle'io c>i,i fine eiufdem
cpifcops contultationc, aut épis vicarii, de.reto concilii Concil Mel
NI eide n fi s. Quod adeoftriûe cbl'crvubatur, utlinecons- denf c. r».
mendatitiis eptfloh» epilcopi, vagandi licentiam non fiabetenr. Co.u< ilium Agathenle. Clt'irn, ait, /w etmatra- Concil Ag>
tiattiil! tprfrtpi lit lierai ia ara pattat JmatrnJi . In ata- then c (t

iSS

COLLECTIO.

AMPLISSIMA

iW .

Ota , regni. optimate· iumma comitiorum eoafenlione
reipublicu gubernaculis peafaeerunt, cerriffimo perfuafi ,
eum ηήη magis ’debita regas . futceffiosM , quam orna»uerw>\ elanflimarum v.ctutum ( quas er BepeAlftHffllatnilx fchola haulers: )’aobil'flittuni j ortum fdJIstem-s
regni tranquillitatem , neliglpals fiddlfl”· (plendorem
Ungnlati lea prudeuti* fir fanAltate CMfervaturum.
Cueque tanta lelkctaJs harede* exopcaflsnt, ab Ione- Hier·*· Misacent io II. vel , «t perhibeat atü , ab Anaeleto II
impetrarunt, ut Agncrertt, vel Mathiltleni , live Urratam, Anuirinia ducis fit Prftonum twiii.u filiam,
optimam & lediflirua.u firmiasm libi' uxorem rJj.n·
gc-net . t»· qua cucp Petronillam filiam usinâtes fubftufilct, fuf.tpte admin.Arationis gubernacula Chriftiani Il II
c.tii cupUdtimus depofuit . Ne tamen pubUa commoda
privata Jranquillitas dc'cteret, fingulari Ipfe lapientia,
totius regni con.fcnfu devum tetp- ‘Beren<atio cornui
Rarcinonenti , pafto Petronilln fponfo rradidit , fit d.m
purpi ratn pro a:ra attineque velle, amplitudinem pro
angnfta cellula, ruajcftafem imperii pro ftiicbffima obeg diem ia commuca/Tet', clarior tuulto feiicmrqu* depoûto tegrk>, quam Rerengariusevafit lufcepro. H«<-heocliâmorum monachorum prudent ia , k«.· integritas , ha. p, obi ta, ,
fit vita fapcliias· quos regies tv pnntifi. ios hemorer fugien­
tes , illos fponte honores i pii, Dei ρ,Ίίι s quam hominum |a ££ ,45.
providentia cunfeqtiuti funt w In c
.... ""
1.
r cœnob'i isn«pitcojwiruin omnium de retu fancituni eft , ut Ara;o- .ti lo.nnirdv
nenlcs epit.opi ce hujus facta folum rel gionis alumni,. Fir.r.a >■·.■■·
& ex ccanùbio S. Joanltis de Pinna cufieni mft.ti .c gium riftst
eligerentur : cui cum Raoim’rus rex |. & aflent retur
& fubfcribcrct , ad fiuem hac addidit. β».,-·»«.,ΜΓ f*.a11

X

*r spudG

1*"·»' ferrrrr/ . ASaulphu* l.esm lenfla epifeopu, abbatemtiruftemenfen, coarguit in epiftola agieumdem, qui.d
fine fui epifl-opi licentia aliqodt· menfes^abfens fuejit a
monafterio
«ique praeivit iu virtute obedientia ( .fic
loquitur ) ut Intra Kalendae Augufti ad monafterium
re-ertereriir : cui ptarepto cu* non obtemperaffet, «lia
epiftola ad *umd«m jubet Verum , ut remota omni <*cafi.onev ihtra- vigintl dica redeat ; aftoquin ea ea die<
& officio altaria , A omnium ec.lefiarum introitu fufpendlt - cuod con.-'Ho Aurelisnct.fi HJ^uherreturn eft.
rpiftrptrnKt prarrpte
ert: rrnm»ntrurnr mt I'f'iri riwlierir' , mf
tten·lltrt/ jefeepté arrrrteni . Prçpoftto* tnonialium ( quo*
nunc vicarios vocant ) non ab sbKaijbus, fed au epifcopis eligi, concilio Carthsginenfi IV.vaurum eft. Hu­
jus autem enifcooalis obedicotut lugum tempore Inoorentii durafle , ex e’ufdem Inmiceotii. decretali epiftola
perfricue apparet ■ ft ex eodem'concilio i.ateiaucnfl.
Cum enim apcftolica auflotitaic viiitatores creari jube­
ret , ut ejus vire nionafteria monachorum A momalium
vifltarent ». ft stini h«c. Iubjun>:<t . -fen Ofef·!·»/ rp/j,rpi sweafrrZrf 6Pt fuPjeile H» flvdro»/ retrrme-i , ».-raw
ea re prea/tti
arere' e rrferiar , p/irr in rll!· inie~

"••u japerieeem l»'e /vrsar/ , at interteen»· ee/farer
iaperie. fuf/nerr. Cum etfO epticopi fumnu pontifices,
Λ fumm· facedntes voca<entur , fit jwOilteria lunocentii tempore fut# epifcopot un» eflent poreftate , non In­
commode ( ut optant ) itr «Hi^endum confequiru> , quod
iiRmii
,bic ab Innovent io dkititr, fummum poittibeetn « M eft
coi.opum » non noffe licentiam lodulgere niona ho . ut
cr.ntta votum caftitatu fa<‘er*t , «ei raspertaiis.
eeeum , d/rya* ilitnt fe Jilnentieat tt tiereetik·" ■> tj n
Hoc autem ideo epifeopis non Ii ere dixit « nedum
abbanSur , fampto argumento a mar ri ( pt votant )
•d minus i quia abbates quofdsm tunc adeo elatos iuif/β· , <■·· »■»««<>»<
fe conflat , ut Mu» epifcopsfs erant pitifdiêi.onts. f βι _, "·
·* •·ρ>
eapr/pa
wr/./*r»r«, /a
' ■
Huod que-elis epifeoporum de Cituar /t1* Darda», & aUree , V
trafi'err /·
tl^p veterentur ufnrhare
. Our»
**
-·Iseum
------- ( /·
■ .
»
referte tnfer'ei·, iemet paret perpetti ietjreân per
oiwti'bu, mundi psr.ibur ffbi
per
fic .loquitur)
per arete lacrrle , Λ tea. Data eft lententia VII. Kal.
.dem Innoceirgins HI. affirmat in comdio Laicrsnenfi.
Juli. £r. co LX11.·

tpifceverem eeereU' , /arv.'Zca/w»
tiba.

Vulgatus

Canon XI F.

De virgnubttt factilaribx! fi marc hata fuerint.

fpe.telf (<n(r^enr , tv/ λΊ·' !rf<ilma tor/t f"frr iattrf’,ΎΗ,Ιι, J|. "*rdz va/rar /> terrJ. Que etiam atui gucruni epifeopo:-i cap. per- rum suercl* luit, uc Psfchalis !.. f.ribit ad V'iâorenr
venins.q.Bonomenlem cmf.upuoi . Ut cr-n< inceret ergo fortiori
argumento Innocentius abba.sr» Snlfla.enfem , in cuju,
vitam & u,v<es ipls paulo antes prsfcn, loquifierst , ut
cnnftar ex nrmdpio epifloln : Crm «d mrneflertum ja.
ileir-^jr pr^JrifrJrHr tri/frmtit , A Infra
A sd cuem
epiftola niiffa eft , ts<_ice docet , qu<’d quamvis ille auHoritatsm haberet pontifie;,, feu epife-opi ( ut tunc
abbate, quidam pr«tendebant ) non poterat tamen
licentiam mdufgere monaiho , ut contra votum pau­
pertatis faceret , ficut nec contra caftitatia , cum hoc
fed i tua apoftolica refervatum , potuiffitt debuiflctque
agnofrere.
Quod fies verba fle alio.·. interpretetur, ut dicat In­
nocentium PP folum decieviffe, abbatem Subis-enfem,
quinimo A pvntihcet maximos non pvfle proprietatem
Ixinorumcum paupertate A rerum abdicatione, centincr.·
tiain cum mattituonii ufu- io Ipfls monachi, uni A flmul
conjungere, tanquamfun-me inter fe pugnantia , rem fa­
ne dixerit eptftoln non repugnantem quia abbatem Sublaceufem nimis fuis indulflffe In habenda proprdbkte
- bonorum , ex ipfius lunorltnrii ad cum epUlola colligi- _
tur . Quod eniendsri In pofterum Innocentius voluit , &
non tamen negavit , polle Romanum pontificem itidulgere » ut abdicatis monachatus regulis , matrimonio A
proprietate bc-tiurum poffit quis uti frui
ut ipfism fit
alios, neceffisria oborta caufa, con.effiffe faptus , vat iis
antiquoru,B annali.im 'monumentis compertum haberi tus.
Kt ut externa emittamus , domefticunt fe aobir O.fleet
ft illuftte ad omnem poftetitatem Rammiri If. At ago­
num regi* euemplum , quem ab ineunt* atari in
fandliffimi Beaedifti familia educatum , in Tomaric nfi il- luftri ema-cenobio infl «tutum , voti publici religtoae
•dftriftuus, facru prerbytem ord-oe inb gnitum , A pes
omoes honorum gradus ai abbatia S. Facuadi digni­
tatem primum , ad Burgtnfis deinde *pifc»patu* V poft
ad Pampiloaenfit, ac rondem Rot enfis, feu Bslbaftren­
fla culnich e vellum , Alfonfo fr«tre fine i.harls defun-

Virgines qu« Virginitatem fuam non cuftodierinr, ii eoideni qui eas violaverunt , ac­
ceperint & invenerint maritos, co quod to­
las nuptias violaverint, port annum line pornitentia reconciliari debebunt : vel fi alios
-cognoverint viros , eo quod moxhatx tint,
placuit , per quinquennii tçmpora aâa le­
gitima pernitentia , admitti eas ad com­
munionem .
Canon XIV.

Emendatut.

De vtrgintbttt facularibnt ft moechata fuerint.

Virgines quae virginitatem fuam non cuAodierint, fi cofdem qui eas violaverint, accepe­
rint & invenerint maritos, eo quod folas nu­
ptias violaverint , poli unius anni pcenttentia reconciliari debebunt.* vel fi alios cogno­
verint viros, eo quod moechate fint, placuit,
per quinquennii tempora aâa legitima pornilentia, admitti eas ad communionem.
ABANUS Maurus in fuo psenlteotfam llb. c. ♦-to­
tidem verbis canon«m reteri. Burchard·* varo lib.
«. decretorum cap s *. paulo diveiûs , quintum huius
concilii effit afferens, cum fit dacimus quartus, firieg/av, ,
,
ait
, </tis
[mm nen ι»β·Ο/·τΙηι , / eefOmt
e»J re' virleerrlm , w«rZrv·. ettrperint , r» e**ri ftiet
mpiiet n.’rlenrrini , frjl fanltreUeer eMut enni rme-

R

•s»*#*”,. Ivo p. t. c. »5*. iiùem vet hi*

venor cetnmuni t magis placet '.'

qua left io ut

C ON C ILIOR U Μ OMN IU Μ,

187

«e- •i fa····» pvtHetttia imfaarnJa, i»a pffi /apram t

188

Reconciliari debebunt.

•ei napfit^ vel nan nmpfit.

econciliationemponitentium(d·

quotam ceac.carthx
ftatu » condltlooa * legibus uberior traftatio la IV. <·» zs.
conciliis Toletanis habenda eft ) par manus impofiUo- * r». Atauft
nem faâam, ft fanAa ctpaununioais » five eucharlftis en. I c.,·
deri , fad ft provider· futur is « Lao ft Anthemuu
concadam
tt.cmi·· ia doc«nt . Et klnc legislator·· magis foot folUciti
t utpemptionein > a qua antea (emoti erant » Leo PP I.
multi canones probant. Antiqua harum paait«misrun* i? pp in
aovrila d« psecas res emendpntur ia pofteruu» , quam ut ob com­
lefts jam in ufo efle defierunt .· quasdam tantum velli* 1 χΑΡτ' 1
ber*» vac,d- njjff·, puniantur . N· virgin·· ergo femcl lapfa , caftigia «xftaat In punitione eorum del&orum « qua Tea- ·ριπ. t. c. 4,
ntw· ts.f. tatU gt pudicitia laxat ia iranls « Ia deteriora ( ut fieri
âiffimo viohtn rehglonii fenatui refervet* font.
a b '
fol»t ) labarentur , placuit Hlfpaai* patribus » ut tam
e
r
«
runaam
(pf4 , quam earum follicitatores & oorruptorea , daruna
qua ftupro intulerant ft fornication· , caftltat* * pu­
Vel fi alios cognoverint viros , eo quod me- *
dicitia conjugali iaito matrimonio * poft pqnltcn ■·■>
chats funt , placuit , per quinquennii tem­
r.iibcrrttim
unius anni rafarclrent . Simila eft quod iidem patre·
p.<,<·» mira inferius (latuerunt | nam quod hic in virginea , illic ia
pora , aâa legitima pernitentia , admitti eas
<>n ,»
cIduas decreverunt» pari vel eadem prorfoa caftitatisft
ad communionem.
pudicitia confideret tone. Si f·· iJua fuerit maebata, _
C /««dr»·
λ AaftsvrVr aear/rma » pvjf fWeyavasrj f»
l vlrglnta » prater illos » quorum ftupro confenfe- Ο·.Ιτβ «P‘ft·
tempai » alta legitima pfalientla » pfoce/s r«w r»···.
runt » & cum quibus matrimonium inire debebant » **'
nient recettclllarl | fi ahum Juaerit relui, ili» , wr /·
•b aliis (e agnofei patiantur» quia* ïam nullo foture hofine JaaJam »i efe cemmaaienem .· vel fi furrn ille fineftatis
pratextu a turpitudine excufari poffiunt » quin­
Jeiir j»»· arr/pv»,’» , ·,· accipiat·, nifi pe/ 4rrrm annet
quennii poenitentia afficiantur . Priorem bujus canonis
aha legitima pa a iteruta { affi iafirmitat c eagerit malaciae
partem
Eufcbio VI·. tribuit D. Tvo ad Vvaltcriuni
idem c |i.
dsrv cemmunlenem . Non eft etiam diffimlle ». <;uod
hr-ibens epifeopum Meldcnfem , qua citatio huic con­
iidem (latuerunt : nam tametfi mçchia crimen perpetua
cilio
rcftitueiida
eft .
excommunicatione puniendum decrevilfont » fi tamen
adolefcente, matrimonium contraherent » remitti » aut ■
leniri pfnam voluerunt » nt eoa a turpitudine vitas ad
Canon XV.
Vulgatus.
boneftstcm conjugii revocarunt.

C

S

A

F

V

T

XXXI.

apientis «λ, «m tutu» prafeatibu· malis me­

Ρ»/ »

R

S

Eo quod iblas nuptias violaverint.
J

De «iyngi»

torum qui rx Gentilitati vtniunt.

;

Propter copiam puellarum, Gentilibus minime
in;matrimonium dands funt virgines Chri.ftianæ; ne rtas in flore tumens, in adulte­
rio refolvatur animz.

IRGINES qua (tutwo confentiunt » quia folum
iui nuptiarum violant » fi cum iifdem matrimo­
nium celebrent » pqnlteatia unius anni folum caftigand« funt .- ideo autem nuptias folas violaffie dicuntor yQ
quod In peccatum carnis prolapfa fuerint » antequam
>us nuptiarum perfeciffient i folum enim nuptiis Initis*
concubitum licere & ipfa natura » & multis ecclefia
conftituiiouibus cavetur.

V

Poft annum fine pœnitentîa reconciliare
debebunt.
Jtlaifft , att pttaiffr ίΐικ·ί·ΙΙι

Canon XV-

Emendatus.

Dt tonjxgio rorum qui tx Gentilitati veniunt

Propter copiam puellarum, Gentilibus minime
in matrimonium dandz funt virgines Chriftianr; ne ztas in flore tumens, in adulte­
rio refolvatur animz.

CAP U T
XXXII.
Ctatillaat ttaaah» frfilht» , Hf tnhft Jttrttlt irri·
ts, 1*1* tama civili capitlr pfaa ctatravtatiha, ata
T difficile eft •mundari pofic , qui forjidut non
iajiila : mpheata ta tant **ή Ks/rsr/z & Ks/sarZeft , ft abfolvi qui non peccavit, fic ft reconcilia­
alall ctaftltatitat.
ri qui in pqnltentls ftatu non fuit . Reconciliabantur
olim penitent·· , cum femel expulfi , tel ad ecclefia,.
CAPOT
XXXIII.
vel ad facrahientoruni ft fidelium communionem redi­ D
mebantur , quare vulgatam hujus canonis ,lectionem fi­
IVUS Paulus nec fpiritu nec humana Capientia , « Coria, p
ne penitentia non probo , fed eam quan* retinent Bur­
fed divins gratis luce & fcientls illuftratus-Co­
chard us & Ivo . Poft pqnitentiam unius anni reconci­
rinthio· falutaribus prsceptis connubialibus inftruens »
lientur . penitentia unius enim anni ftupri admiffi for­
dea eluebantur, matrimonio tamen cum eo qui ftupruni
sos in domino nub«r· debere monet , id eft , tn nomi­
ne domini, quod eft indubitate Chriftiaujs, ut exponit T
.. . .
intulerat, >am contraâo. Hoc aurem anno , fi matri­
Tertullianus ad uxorem , «c poft illum Hieronymus .
,,B·
monium iao> rite, ut vocant, ft rcfle non celebralfent
Idem repetit Paulut in II. ad cofdem Cotinxhios. Nt- HieU*hb. C,
ft confunimalTent , nec celebrare , nec confun-.mare deliter ioquit , fUgam Ja rre cam infijelibut .· tua enim <<ntra for
nuo poterant , obftante peniientia legt : pçnitentibus
Νκο-»*-* PP. cn'm matrimonium inttrdiâum Nicolaus papa ad Roparticipatif iaftHia cam inlfaltate > mat gam fecletar nlall.
,e ep^ll ·« dulphun» Bituricenfem archieplfcopum docet, concilium
luet aJ tenebrat ? yn» autem cenvrntie Cbrlftl aJ StCeria. ,
R.,dulfhun» Toletanum VI. ft Arelatenfe II. Ut hinc lotelligamus
Jta^vr tempi. Dr! cum IJtllr ? t'fi taint tftit ttatplam
Rue uri.
canonem XII. çoncilii Romani fub Sylveftro , quem fecifle
negotium etiam doÜis aliquando fcio , dum ait. Nem»
r>*i Vivi, fi.at <li,.'t Dear : fat alarm tniaiitai, in illie - m*
a*·
. Z/T___ ·-*. .
z·
enim Sei pnnltenilam , n!p gnariraginta annerum peten­
ti , beplifmum enim emnibur J.ne. Non enim agit con­
fettoret
cilium de pfnilentia, ut ecclefia eft facratnentutn , fed
Jiiit Jtmiaut ,
immaneant n» tnijt·
-- ,
de publica pgn>tentia , ut ptna erat âd correctionem
Cone. Tolet dej,QOJum publicorum, & exemplum fidelium , ab ecvet triti! mill in Jilitt , & filial , elicit atuelnut tntv*
* clefia inftituta , ea enim afficiendos homines , nili qua­
aiptitnr. Incommoda autem & pericula corporis ft ani­
draginta effient annorum, prohibet » nc juvene, a con­
me , qua it his ouptiis redundant , a nemine uberius
cubitu duâarunr, vel ducendarum uxorum(ut penite»ft gravius exprimuntur , quam ab eodem Tertulliano ;T«rtull.lib
ileo, illius verbis malo , quam meis illa recitare. l(e· aduxor.c
,
Uberentur in deteriora.
*’· 'ex poftulabat )", prohibiti
rz»/0MW, inquit , tuae celeea pericula
vulnera , wf
Eo
111. duui juvenibus
*·’-refpexit ‘concilium
------ - *“Aurclianenfe
'·'··
«//x« , fide! ab apafielj prtvlfa , *t,a carnet tantum , ve­
pfnitentiam dandam inhibuit > de publica enim id inrum ttiam Ipfiut jpirltur , malefiffitma. ÿuir enim Juttlligendum aft , qus non folum perfonis liberi, ft con1- jugli leg· folutis , fed & matrimonio conjunâi, interI diua erat ob continenti» legem , fi jam provenions
.......... ..
. f
non effient «tatis, ne · carnalibus defiderii, delici ifque J.'' ctnjaallur C7 in h vieluar afur , Quavir malit* fitudrzn d C. diftraâi , alii, forfan gra.ioribu, implicarentur , ut *n
éeminum abfervet necefe efi . hs .^aemtrl» peieS *■ ^OT.
‘
eodem concilio Amcllancufi conftitutum eft.
Juebar v
Gentili
enim ebfervanJa , ^atilia
Itruilitarnt , rnaaj/tiat facahnr ,
» Ipja ttiam Htai^iHtali jftttta Ms:th. ·

U

D

A M PL, I S S I M A
ι-r—i /mL
k.

COLLECTIO
«. .

190
Hier·" ·<··- ··

Ç'z” ·“*·

t«ew»Uwr non pollent prohibere ia «··*· **’Africa » ob tMdtitodiaem Gentilium , {aeroptum ·· . c»l,d Nir»

**."*

dmaMb fui , ad iimppdteada fidehum fiudia , tf <
/-·
ΙΛ fi fianie facienda efi , maritae de die tendi
balnea» ; fi jefuntu ebfereanda /aut, maeiiar ead
die
eeauitiam baercea» : fi fretadeadam er»t, nauseat______
git fem»Ua mcupatM aduealM . flfic enim final cenfafuam uifil.aedeeam feaieam gcaUa , uiratim nitrea
V pel dem paapireera ^tugae legaria iircuire f gu/r neSaaaft Panua^aHaaikm,
fim la^
---- -— ■ z'

emilaatem fttneu, fafil nebit t fie
«/(«* zl/u^, gued lu/eweue v /·

r
je-merem feereur agrare r Λ, ftpe ,
de petule fauadeee , drfidervr , in manie babtrr 1 ί Ό
frmm adeeuiai, pued ia aliena deme beffitium » .
fi tui laegfendum erii , barrenm , prema praclufa funt. J
•led alifu» fufiineat gefira , arc ebfirrpuut . Hec efi igi.
tur de lHam , gued Crat iet » <fiaa neierent » guad fub
eenf.revia ifieeum fumat > furd beneficium earum efi ,
fi gued dptramar . Neu pacefi fe dicere nef.ire φ.» fufii-

B

A Cm. ».
••tfva prefura eperai

rZ,Z , fi fit at patient : ant ia tenfiiilatiene tai , data
nitatar ieatatieat. Nedite^ itfuit , marf^rita irfira per.
tit feHaera ne teaeelteni ea a V centerfi net feeiae enarrant. Margarita vefira feet . ineHdiane 1. air,fa iaait iafignia .
tnravrrli ta retaliare , ipnte feJfie Hiera feeerie > Cf "‘agit tatdnda gentili Cfr!~fi:eti .
'Aalaat , tune rerpafcaJaue tavne
fa.*·'

ίΐ’^Γ
·ΗΛβροπιη» A preabyterorum . CopcUlum
*“·
CarthaginenTe 1H. tlpm placuit ni filia, net fitia apt, """
1 > eaped
clericeeum , OenfiHbn, , net L
;t.e AIloaiaa Pr.
nareUefc, met febifmatieie .mair»men»e nea fungantur.
TaaeM
lib.·r
haem lib.
Idem decrevit concilium Chatccdonenfe.
Se,! m huc matrimonia fi rantrshantur , Irrita fiat coeulti Ni« nulla, Tcholaflici doAorea Toleat djfquirere , ae ta·.. ~
deal >n aam Teptentlam veniunt , perpetuo ecclefia »Tu C··*· Get.
tf ItaditioM e· irrita Ia8a & nulla .‘ Sed pcatar tra- theg -III.
ditionem , an legem etiam Ter i pram poffimua ad|icara »‘11 ,
vldeamu* . I· concilio enim Nlceno decretum reperlo,*·** c"·’·
ut mulier qu« infideli nupTerlt » illum drrcbncuat , */TeV;"·
pro matrimonio coatraflo peragat panitannam .
tumgur dant muliere, in metrlmeniam acceperit , inΊ”’? ’ *5^ f*”" frf""da eacemmuniceiur, & teacumaue J^nb«e
mulier fideli, uirp infideli tmpjarit, tpfj ^urpue ep eccle- ctanftalit
fia efictater ; ^ua fi paeiienHam egerit melrficH , tf Alfoofea
eum virum farm babere neu petrrer , id efi t infidele -a “ ‘
dimiferit, nen efi recipienda, nifi ea mede .,ue recipit»
e·· pefi fuam fidem negavit, ad fidem refercitur , de- roacllti Niberpue ipja infidelem relinquere . F,
eiui ferre cilicium, fif dee mire Juper cinerem , tf je
junare quantum fibi cante-riai ·. <ÿ rH«, Ι.·.,\1; rum fi
At eifi ia fbro ectlefis ita f« re. Im beat
in torj
civili imperatorum leyem oft ire ait Comt.i.i»» <b
impp. Valentin. & Valente ad Theodofium nutilVuin
equitum « qua Arb potna capitali her mitiimonia ptohlben'ur. Sic enim imperatore, f. riuleiunt
Halil ereaΓ______ _

..Jr

r

.’r

p < H ...
nu > Impp.
Vilr.il A

' .

C. Thrvdol.

MM

fimplicite. fefiinebii

vital.

ipfi f«~

filrmii, faciant , Λζ
r'jteramz . faed fidbe,
Meratur Dr» an-

incipiente mercfe ,

aryae gent,dr. a/fincetej ,x baialmedt nt>piiit ciblè­
rent·, feed in bit fnfteptnnt eel netiane d' rfit.-ir^ epitabler expirtnr . .Datum K. Kai- Jun. l’aient. <3 Va~
Zrmr, A A. Orf. Legem autem banc fixe imperatoruu>
ediâum Ideu reclta.-erim , ut oftenderem m.niu veram
•orum opinionem videri , qui etm cx illo /êntcntiam
eliciunt , nec Tatia apra imperatorum menti conliiioquc
accommodari .· cum illi eo .«Traxerint , ut Romani cum
extaria , neve «xreri cum Romania nuptlaa mirent
quod ad cunTervandam Romani Tangumia -dignitatem ,
antiquum eft ejua reipublicn irftitoruni . ut ti “
Ulpllnui. Ceeeubittmi inquit . babrnt cieri q
/( IPpiaa la
raw ciuibai Hemoni,
cum Lai»nir aalrm tf per
> trajtnc» 1».
ita fi can rfam fit .· Caiua. Légitima nnptia f»
P I c r CatM
f^emaaar l(em,iHam amplii, lurrreenleniiauc trl 1
r’

f Dr tutu, pécule partit»pabit > ^uia mariiu
ilti , trel utaritr quid illa cantabit » Audiat faaud/ai ali^aij de De» cena , dr taberna , dr te-

inftil. til

»n,banter. Seneca. P’emifi tibt fiber, in matr/menfum ,
peftea peregrine, apparulfil : nee efi m‘bi (ate et „ae,
lennubirm , e.dem me re, defend», ,
vetat. Hmc li­
cet intcllipl uiphni rat Iona 01 , dum dtxet filio* poft
Hn f rir queque evenire pefint
deportationem (uf-epto, , qua* ab alio Tuf.-eptoa videti : cum enim per deportationem quit civia Roma nut
effe defineret , fieretquc peregrine* . *»z depnmanru· ,
jubeatur perfeoerare
tf fpem^ lucra­
inquit ÆJiu» Antomnua , fi bamdet fcribaniur , *aafeam peregrini capere era pefent . Nec matrimonium
nifi >nt«r tivea conflaret , fed difToheretur per dapor
tationem u- f ripfii
Paulua- . Idcn
aitw ,» r
poft
,
____ Ulpianua _.
.,„
daoortaiioncm . natôi
r----- b -quafi
-r e<
- otio
“
coMep;o« videri,
tif pairectnium ?
quia vere fil l non tun· m'e Romanorum
ί
“
eurum qui
eilmt deportati , anidTn par deporationem omuibua
■/7z , 4neminu, fibi ebfirr’
deitati. Romana pri. il«;ii> , eatinao.;u« fimul jure
connu bl i . Nee Coluni cnnnubta cum exterit tt poregrl·
1
71* “"t'"" *Λ umeri,. Ita fa-_ ne condiiioni* Kommibu· denegabant Romtoi , Ted a
dz luct-z/uer
z« auet De» fretinteejue -E ,p(â nomina civium Gentilitia : quod Claudio «captum
. Ceterum aleud efi , vitre , © jpent. ,n
rif<tt Svetoniu».
H
”
f'ikiUt.
ntrrlril/pre » Ubi fp'ri■nrdtdl/e 1 emnia eti-a-

Canon m.

C y pria·. lib.
da lapl. c. a·
Ambt. «ni*.

Z»««c, at arripiant , at a fide excludant . Habet
< I tea ne» débitât , nullum bujufmedi matrimeprefpere decurri .· a male ceaeiiiattar , a dentine
'anenater. Quare uc turpe illud reprehendunt Cyn» divua AmbroTiua , divua Hieronymu· contra
IM·. Concilium Artlitenf» I. fit puelli, fideli-

to. ad VietluM· A Ito.

• de patriar. turn ia Niconu conftat . Ui Cbriflrani , air * »rtw«
*ba Abra- datant re ^acamper imeratirnr , mede ad fidem rebarn tap. ». eiaat : fed nee debent ^firifiiani dart Hdtae feat ate-

Vulgatus.

bt purlin fidtltkttt , ar tnjidthkus cbaju^entitr.

Haereticis qui errant ab ccclefui catholica , ne
ipG» catholicas dandas puellas ; fed neque
Jud®» neque haereticis dari placuit, eo quod
nulla potht eiTe focietas hdehs cum in­
fideli : Ii contra interdiâum fecerint paren­
tes, ab(bnere per quinquennium placet.
Canon XVI.

kl Munrn.

V

fu, ducat anerem Cicero. JZ metier rem fu/frt
tum re, cui tinnubii jnt rjfrt, anacum remifit
pic.·.
niam nui nati faut , patrem neu Jefuaniu’ , pre lebrri,
mantra nibil epertrt. Ubi Bceihiua. fila, inqu.t , neu
Boethia, ia
.....
------------------.
topic Ckcî.
pel/vr fequebantur .

àt pencôt

Ulpl·· I. »
T>tb«!l.

left.

F»ul I fi
fir ft'P«'r
tut i , (olu-

Cla.d.o.

i9i

CONCILIORUM OMNIUM,
A Urget tamen fcrupulofius mulio magis quam

verius γ,»ολ. ♦,
canon fynodi VI. quo huc trtatritaonia Irrita effet Ό-" vi (ynodi.
nunclanrur . Nm, bteee , iequtr , virun,
eeibeife.
> mm
r«w
De futUit fiiietihu , w
mjingdtf«r.
ieeetKa eepteln>l : M f ftHel fiu)>.[n"4l ab ulle ex aw.
nliue fuflene appamerlr , leeite, nuptiae exifiineavt , W
Haereticis fi fe transferre noluerint ad «de­ «rfae/sr·. tenjugiune élfalui . J/ «use* «ZFw da|Cdr/ar
funt inter fe le^tiuee nratelnerHUe.eeniunai
Jeinlle alfiam catholicam , ne ipfis catholicas dandas
*»om ienvertftee ei jllru , nitere in infidelitate
puellas; fed neque Judaeis, neque fchifmati- "•anenti , fi fideli plaeeat eum infideli babliaeev '·» i
cis dari placuit , eo quod nulla poffit effe fe invitent fepereniue juxta Pauli fentfutiaee . Quod s Cor.
confirmant quu ad illius interpretationem adiecitTfeo- Th.odor B.lfocietas ndelis cum infideli : fi contra inter* dorua Baltemon , notans caoooem advertet· Iberos , ‘r.rtB.
diihim fecerint parentes, abftinere per quin­ quod liberos olim Saracenis traderents fie enim inquit. ,, vi (yLex titrilit definit aeatrineeniunp , feeietalefn
tenunu· KOdi.
quennium placet.
nienem divini Cf buntani jueit. Hint erje eenfetvuentev
fanlie patret deeernnnt , jure neatrineenii neu effe een~
ÆRETICORUM connubia bis Interdlxiffe In
funeendUnr virum fidelem mulieri infidele, vel infidelem
eodem aaoot patre· omnis brevitatis ftudiofos ,
muUereni vire fideli ; fed V fi fuid ejufmedi failum
vi» eft ut dedam . In vetufto C.’ MS.
qui
-.fuerit
, divellendum at feparandum effe matri manium ,
arrant ab ecclefia catholica » fed legendum puto fchif- ® ut qued tenfifiere nex fefii. fi·* efi enim , Inquit , Iu.
maticit cum ut pmni· fpactes Infidelitati, comprehen­
pe tum agne fetletat , fuVrum efi penitut eeetra.ia »a-!
datur tutu quia Africani patres cuaa huius concilii de­
luntat , fiblfue funt invitem in emnibUt adverfi ci in~
cretum renovaffent in concilio Carthaginenfi 111. eae.
fefii , pued fit eentraria eeeum vivendi vatie > fit nere
XII. hac eadem connubia cum ichifmatida , hsietkis,
felem fenerandum effe malrlmenium , fed & enm fui
vel infidelibas * clericorum filiis interdixerunt- , ut di.
tale fuld aufurut efi , furefandum effe fiainunt . Sed
ce mus poftea. Sed quid 6 oro nonune taibebia , ca­
fit Inquiunt » alter ex teniuflbut fidem eribedevem tie- s. Corm. J
tholici· legendum fit hoc tenfu , ur haretkis admoni­
ferit , neu prapferee feparaiitnr ntalrlmvelum , fitafnar
tis, fi Ce transferte ad eccleliam noluerint , in panam
enim afefielui in eplfiela ed Cvrlntelrt fiatutt , car nex
pertinacis nec poftea catholicis convertis dandas catho­
effe frparandrr , curatam fanilificatne efi vir infideli,·
licas puellas. Ncn temere id affirmavero.
per fidelem mularem , Cf rentra , faniUfitetur infide,
lit multer per virum fui tradidit . kfi autem fper fare ,
De IsrrtScrraw , /cl</«sar<rere-w Cf
esa.
ui ejefdem fini fentenlia teneufet ; fi alter ex ipfir fi­
sal/zs.
dem ertbedeeam eleferrii . »eia erje peaferttem canenem prefter Iberer , fui fuat fillaa dfarenit indefrrlCAPUT
XXXIV.
minalim m matrlmenie ietletant , Sim,l,ter neta CT
verbum tanenit , pued dim ; Udell <aj«rr·· fi placeal
UANTA Cnt, quam perniciora tt tehifmaris & hgtum infideli tebabriave , vel centra , fideli eum infide­
X^reieos crimina, quorum altero fidei .Interit , qua
li , ur frparentur j fi puh enim beeum fepararr malueDtum & telutis confequenda rationem cognovimus,( [ rlnt , malrlmenium ex ea divelirtur . Sjeed puidem fa~
altero caritas extinguitur, qua Chriflo , eiufque corpo­
itum efi tempere faufl-jfimi patelartbn demie· Tbeede. Thvedor B«U
ri! quod «ft ecclefia )conjungimur .· (hpienter & pie mul­
ti ; Jeparatui vfi enim a fua infidele mere daiiliut bur- ism ·" *°’
tis hu ius concilii decreti, Hifpani epifeopi exprefferunt,
trnalvr , pafifuam baptUatut fuerat , tum derrrte pe- mocsjioe*
dum omnium (atramentorum expertes decreverunt, quos
triaribalr { ut ficte pue a rlrl juxipne Indute neu pef- Photii.
vel ievitqr tanti criminis labes maculaffet . Nulla enint
fet , ut beftrfareiur . Repetivi iterum in notnocanvne “■ 'W **
eft peftis, quo celerius h«re(i inficiat, St-fuo contagio
Photii . Et filer pued fidelle tum muliere infideli nan
exitium afferat aliis prefentlus. Inftar enim cancri ( ut
junfltm^ matrlmenia, etiamfi nennulli derepn a fine ipapoftolua ait ) terpit , fit fiiuulatque corporis partem ali­
fiur tumnie fui datet de infidehbw <·· .redidervnt pefi
quam corrinuerit , continuo , ten fini arque occulte In
malrlmenium , aliud audafler dixerint . Sfe autem eui
reliquas diffunditur partes , & lubrica deinde in ahos
jde effe er,bedexar Ibarar , Cf uej’ra amnia fi'Cceplffe·
facilitate prclabitur . Qua de caufa Hifpani epifropi ,
& videam ipfd fuat fihat dfarenie nuptui dare , mi­
non minus probitate vitat, & tentliistr dnilr.na, quam
rer , Cf nejtla furmede a fu!< [uterdeilbnt , fui lefunt
prudenim honore commendabiles, videntes huic morbo
t& fciunt decreta tanenum , bat nen nrebibentur . Hat
nullum certius pr«ftantiufque remedium adhiberi poffe ,
*rl* rerrlfl tuple prtenti/fimi tf faniiijfimi nefiri Impequam fugam , quod in fiiga fatus , in averfione prefiraterir auxilia . Hac Bailsmen . Sed miror doflus vl- Coae. Co«dium, io exeeratione refugium fit, Ideo hsreticorum &
ros tantopere canone concilii Conftantinopolitani & Asariaop.
(chifmaticorum connubia, ut pernlciofiffinum focietatem
Theodori interpretatione commoveri , cum tanta illius tu pt.
tam giavi in patentes pana propofita filiis fidelibus in­
concilii decretis auûorltas tribui debeat , quantam Sr
terdixerunt . ne divinum gratia tecramentum alteriut
ego cenfeo triburndam Baltemonl , cujus dignitatem ,
comugum hsreli aut fchifmate In grave tt profanum aftu.liuni , & eruditionem , etfi plurimum profuiffe rei-'
nimi adulterium converteretur ,· fir eadem teciljiare tam
publica non diffiteor , fic & In illo majorem aliquan­
filii , ouam poderi , & utriufque taiuilis contenguinei
do pietatem tx actiotem diligentiam fape me defidtraf·
eiufdcm erroris venenum a parentibus propinatum fufa non negaverint , ut jam fcmel antea dixi , dicenfciperent . fufcepium intimis conciperent vifieribus; con­
dutnque alias fape . Ο» VI. lynodi canonibus & eo- Cap er. ho­
cept i.mque tandem in reliquas populi nartes majori per­
rum auûuritate fufiu* quoque differemus inferiu, . At ·“’ ,fh
nicie & calamitate propagarent . Ab hoc concilio acce­
quamvis tnairimoniutn cum harretkis contraflum , in Cap ',· huperunt reliqui, vel generalia, vel provincialia, qua hi*
«Kcidente pracipue , ratum effe condet , nuo tamen ,a* '°’
matrimoniis aditum prxcluierunt . Motum unum Laohoc impune fieri hcet ; nana femina qua erroris viri
d'ueuum fuit, fartait ) ./»1
pe-iinent , indifconfcia haretico nubit , dotis p?na multatur conftituferarr. filter preprlet bareiirerum uupilit mmime fetlatione Bonifaxii Vlil. Illud autem hic adnotanduns eft. Bonifie in
r« drie r. Ft rurfus. jl^'rwraav Sts «farter, inquit, rem
ut periculofius mulco vitandum elle , puellas Chriflia- C*P
berethit lemmjierr cennubla , tf vel filter vel pilet
nas hateticis vel infidelibus tradi , quam puellis hare.
rt-rz , /r/ peiiu. arripere. Concilium Cart hagineofe 111.
ticas vel infideles Cbriftianis maritis 'adjungi j cum κικ llb' *'
Item place;:, ut filii xelfina epljccperum, vel puerum.
fqtnina magis poflint & foleant virorum crtoribus ,
l,ret . .r- .-r.v.n . G.ntll.irt , vel barerltlt , aer j.-bifmaquam viri feminarum turpitudine maculari , fariliufque
"<”r /ewgaefur, Chakcdonenle . jtewmulto fit , uxorem harcticam vel infidelem Chtiftiani
yurae/aam pra: nt<it .enrefium efi rfalmlffi ,
mariti St catholici , quam hameticum & infidelem ma­
C? ihimte/ ei»*ar ducere , cenltituit fertile fyncdur ,
ritum catholica uxoris «mfilio ab hareteos & idolola­
frerju< cu.^ue et bh nnn Utere altrriur Je tie mtfpere
tria erroribus ad ventatis lucem revocari.
urerem . SI ,;«/> Sara pre mail , Cf baéat fem tie / air

.

Canon XVI.

EMndntuj.

H

Conci: ta»,
d.crn cati,
»·■ * t>

C·»: Citthsg t < t>
Coec. Chaictd. tsa

teneur e
, /i terte pervenerint evr June apud baretrlef baptizari , artem r< ■ ferre fenile e.rlefra ratbeJ'lt, et ibi remmunltent. it" vere edbuc enpup.li nun

fuel , emnlmede nee peffe eel In barttlta etilefia beptl\uri ,

ear In etairineenie junfl ieeelree ,

9u^ee ,

vel

Pefene : nlji ferte (prpenaeeit fe venire nJe>ihitum
frjrnty einm tenjuninnr perfene flbe^eea. Si fuir se­
re Few Xe/Wr/eeem (anile fpneelt praterierlt , rrgs^arnnt tere^enenatieniiur fuipateat .
ied ass matrimonium irritum fit ( ut vocant )& nul­
lum, fi contrahatur , quarunr dofiores fcbolaftici . Et
TV Thom jB tandem a divo Thoma & reliquis refla doceri video,
ü rtul m matrimonium valere. Quod etiam c« hoc canone colli*r. ,/
g> videtur , dum nulla al:a p<n< nifi quinquennii in
parentes excommunicatio adjicitur.

Sed neque Judicis.

.

Cum ffudalt mMrimania inita, ifif· fure nulla.
CAPUT

XXXV.

ANTA fuit temper Judaorum improbitas , tanta
in errore pertinacia, ut legibus caveri oportuerit ,
connubia Chriftianotum cum iis inita, ob grave conta­
gioni, periculum, non modo illicita , verum itriia effis
•c nulla , ideoque lepsranda .· quod mult i conciliorum -decretis Hifpanorum pracipue conilitutum eft. jct
Toletanum IV. Safe , inquit, malarum crnfertla etiam
benet

T

fe­
».♦«

AMPLISSIMA

»93

COLLECTIO.

»94

’«ndem pontificatu· honor St dictait*· era»itr , ne Ptu- «M-Galtis»
iar.hu
teAe. , regia rroaitwa
crederetur
«ac
_____ ____
______ ____
_
.« «aqua
rat Ione li. M c. ··
___
_ , *'
__ _______
__ *
·. Γ7
purpurant
, .ut____
rege·
prêt
lotiorem, Mtèpebl»
tlnâam , in­
duebant ; Quod cum'· Confiantino magno noftra reli­ ••»•1. PI«gioni» faccrdocibu» cum reliqui» antiquorum privilegii» tateh. pr·
bltBii c n t
communicarM||r , caque purpura* aliquando abuterentur Ckvi ad Alli­
UeU tin ia. Mi puHicit co4ilut fiefutentne. Etrutlu» .
clerk i ad vftjTm opum ofteaiat tonem , vetitum ptftea
cum lib. ·.
Cfcq//,oaypnlMr· ia tenturi, Meae·, a4meàeaat»r
ilii» reperto decreto comitii NarbonenC» > purpura indui. «pift
, i«
Wf
4S4·»» ·» fi'»"· ·»· fnfmaaeru ,»»;«,(,
Cuju» ufu· A iaterdiâloni» hnc ratio fuit . Pilqum fi»- Coacil NarClrifiiauT efiiiiantur. uuefi fi afimeelti aulnertne , ptu.
ruinuui iafigue nunquam deponebam , ut refcrt Ammia­
no» ; taoMtfi » ut 1'iutarrhu* teBatur, ceteri Colerent oc
______
Noudui
•
pc >»·>/· Ο<)ί.'Μ«> ι<ί»,.'<Ι4 efi fi4,m
currentibu» caput Jetegere . Equo vehi-non poterant i ednuai «ft ,
Coac.Tolcr t. Confnmaeit coatihum Toletanum VIII. Idem Iere dcfed u( majori pompa major dignitati fpleador accede- ied<M$.»pad
·*"- ·>■ R«- crevit concilium Arverncafe. S/fWr
*»,·/»«»/,
ret, carpento utebantur , illiCque foti» permitium carpento «o» ,,e«' ’
ftniu «Grat. i0.luit , iugeli fe.iet ale < eajungitur , V ftu C^ifi/aaa juIngredi Capitolium, Tacitu» reiert. Fuiflc proiena Rami- Α·**·Λ
î«‘nP Con'
/”*■
CdrZ/.'da* W·***/ .·«<*...· μ,/μΜΜΤ
un Diali» immunitaiem-fcribit Ammlanu», ut rurate «I ·'■
ôl
1·'-··"/« ***«· ram„.« «<*, atimifijfe 4ignetumui liceret , quod non deceret de rebu» parvi· fidem
Roe’
- .
/''«·’» uCitrifiianerum ca.-u at^ue ceaviii, , & cemuninleei non haberi , cui re» facre fc maiima ertenr contreCooiil. An»! ” eeclefia, tajur /*/·,·, ^-*ar,
. Mea»«.ηdira. Si qui noxlî ad eum confugilTent, ea die a pana ,, χ.,,»,,,,.
’ «. can. i»
concilium Aurehaoenle II. Placui, , insult, »t _ erant immune* , Plutarchu» . Ipfo» quoque a collatiomIi >>. Haoof.'or Cbeifiiaaui }u4aam, ητ^η, }u4»ut Ckrifitanam * bu, & tributi· libero» , ni funitna uecelEtate urgeretur
tar. Probi* j.
in matrlmealo 4urel u**m*, auia inter luiatm,4i avrefpublica , Ideni Plurarchu» & Livlu» aCrmant . Q^iηίη,ο fumptui & flipcudi* St rerum facrarum Impenia» ,
rml'fftlf let fe fiÿwt iifinierint , «
t'à'
ut refert Haliiarnaffcu» , ex publica pecunia accipie­ laCxmil.H»
. Coniti Aurei, u» funi fine eluiie fuimeienii. Aurellancnfe HI. .Cori.
bant . Hnc fti pend ia Gratlanu» imperator edïAo peo- llbrn.ff lib
ptio adempia > fifeo arenque publica vendicavit, reli­ a.Roman an.
- . .
feenwne : fM fi feueein, , »;«»Z
feeurfiratienem , quifqua aurem privilegia Arcadiu» & Honor lu» Impp. facer- tiq. L i* C
Xarhin·· Ppi ftQ, t//f
tommMieaepellaiue . Zacharui |·. P. St
dotlbu» idolorum fuflulcrunt . Arne v«ro , cum hupt» Theod.dtFeSomlCiln Ç*·'/'·»··’' >ώ*· farm ju4oe in ce njugi, capulare pruconcilii 'empoie , tot honoribu» tt privilegii» facerdo· (ani·
’■ l»»f<Jerft , u/fi jUrfeOr trejijer/i .Cteifie , tt iuftJiutuc
tura dignita» oruaierur , Illorum autem fruâuni plerlfuerit e tfe. Et fi uithea Ciriiiunu Jtutaaui titt/Orlt ·/■
que fidele» rerum inamlfimarum , quam religioni» cupi­
n»t vel cenfeuiientiini ei , unutlemu fit. Hic apparet,
diore»» ut perciperent , folebant fili»· hi» ethnicorum
quanta de Judxorum pertinacia A Improbitate injeâa fit
faccrdotibu» in matrimonio locare i quod qutm fue­
multi» juftiAmiCque de cauli» epifeoporum animo fu (pi­
rint patre» lllebetritani vehementer deteflati, non obcto. Nam ut in retinendi illi lualege pertinaciore»; fic
f.urum hic pofteri» argumentum prabuerunt > infide­
& in pervertendi» aliorum anintlr propenfioie» funt ideolium nuptia» canone qui praceflerit , fidelibu» interdii- Cae. nque Valenrinianu» , Thaodoiiut & Ar.adiu» impp. legem
ferunt , nulla p-toa propofita .- in hoc autem cutn fatulerut.. , adulterii panem conflituentu in Illo* , qui
cerdotibu» ethnicorum iniri , fan Alone Iterata & gravi
Chriftianatn mulierem, vel eaiChrifilana»,. qu,Ju<!*um
. addnv anathemate Inhibuerunt . Nam n»m facerdotea
maritum fufcepiifcut. Ne y,tr , inquiunt,
i
CircfianumQ profana deorum facrifi.ia & i eliqua idololatria tmtirera
Th coduC. J raul/eren, in tauirieueuiiut JuUuttr uccifiat
- , rue»,
------- ’ J-- 'obire A exequi dbbuitfetit, majui i“AjA‘ periculum, ne
I.
T«1
e Chetfit umn reiiufiun feritatur. Num fi fuit uii^uii' à uex illorum contubernio & focietate aliquam tanti cri­
bdah
jufmeeti aelneiferit, uJulierii vicrm cemm ’ifi kuiui Crimea
mini» maculam uxoie» fidele» contraherent ■■ i deoque perentes earuni ntii-riaruni auéfore·, gravi , fe.l tneritieieiliurlit i Mertule i» uccvfunium pariti, fuueue vsci^ur
tna prn» niulAar.>nt , ut ninvrum ad ul imum ufquc
refutatu. Quod fi Juda: vera aninrr devonune ad fidem
vira ip ritum communione privarentur. Tanto enim Au­
noftram convertantur , cum «Ilis ueophyri, macrinion.o
Coniil. IRati-originario» fidele» fociandv» concilii Balti.cr.ils parte» p-c
dio in obfitueudo omni ad idololatriam aditu patre»
iie» can. 10. fati* monuerunt.
noft-i ei·.boraiunt , ui cairchumem» lam nii ob eam.lrm
teligion·» fclicitudinem , viro» fieoico» vel comico» ha­
bete peculiari caverint decretu.
"og/t eet, o"t
»>»/» Ρ'·*<’Α
’ ««·■»*· fi* n*o*nii *4 fiiem C*».’.
. dta« k.'t
nÀbKf laquei
__ i
/nae, «r f»»/* «ηβ ^anicipalleue fuimrtauiur .
&</.
Ml MMM Λ9ΛΛ »» kit AmJ AmMtam^Td Λ. Mr .
J-£ i.l\

Cana» ΧΡΉ.

Vulgatus.

De bis qui films Juni fiicerdotibus Gentilibus
conjungunt.

Canon ΧΡΊΠ.

Vulgatus.

De fncerdolibie; & neinifiris , fi tnarcbati fuerint.

Si qui forte facerdotibus idolorum filias fuas
, presbyteri , diaconi, fi in minifterio
junxerint , placuit nec in tine eis dandam Epifcopi
pofiti , deteâi fuerint quod fini tncechati ,
communionem.
D placuit , & propter fcandaium , & propter
nefandum crimen, nec in fine eos commu­
Emendattts.
Canon XVII.
nionem accipere debere.
De his qui filins facerdotibus Gentilium conjungunt.

Si qui forte facerdotibus idolorum Alias fuas
junxerint , placuit nec in fine eis dandam
effe communionem.
l’ar/a etluicerun. fucrrUerui·· nriii.'eaiu . car jpciiutiar
CMnUi/ium cum i!!i. imeriiiutU’.
c

A

P

u

t

X x X v I.

Canon XVIÏI.

Eonendotu,

De lacerdotihns if tnmiftris,fi nnrcbnverint.

Epifcopi, presbyteri, diaconi , fi in minifterio
pofiti , detefti fuerint: quod fint mtcchati,
placuit , & propter fcandaium , & propter
nefandum crimen , nec in fine eos commu­
nionem accipere debere

ne ptna epi(.eperum tf faerrietum mucluuiium.
ULTA olimfacerdotibu» idolorum privilegia ronce®t vetuftas , qua varii, coaftnata h:«n» «nA
P
U
T
XXXVII.
L.v H ». d«-tiqui adhuc fcnptore» confervam. Religioni» v«l C'
luper<»d ». Liv. fiitioni» fu· ceremonia» tt inAituta tuebantur ; & fi
NTER e»s virtute» , quibu» epifooporum , pretbyta­
ib<d A V»· quid dubii inerat, interpretabantur, auftore Livio. Quirorum ik diacoiptrum animo» excoli ornarlque de­
Itr.ltb.i.c.i. bu, it;,, quibu» hoftli», quibu» diebu» , qu>bu» templi» ,
cet , una ptaripua eA pudicitia > Ao» morum , honor
Haiicarnaf.li. quibu» dii» facra <(Tcnt facienda, exponebant. ,Ne Rocorporum
, decor fexuum , intcgrlta» fanguini» , fidei
i.Roaia.aa- aaana (aera alii contemnerent » aut percgr.no» ritu» afeigeneri» , fundamentum fanZliiaii» , prnjudicutm omni»
uq
Fe*,· feerent , providebant. De voti» rite exAdvendi», de jurebona menti» , ut Tertullianu» defcripfit , fit pofi lllunrTenui 11Λ4«
Poaqxi. Ub. jurando» dematrimonio , de funetibu» jufiifqne exhiben­
D. Cyprianu» . Cum enim hi fcire debeant , fe templa padiciu· h»
ti.
dia, de placandi» mani bu», ac de omnibut tandem coneffe domini , membra Chrifti , habitationem Spiritu* Miae. D»v.
A Gelli. Ub. trererfi(, fttB ralisionii judi.abant . Singulorum annofaofti, elcâo» ad fpem , confecrato» ad fidem, deRtae- Cypr. iib d*
boA. A«. fB— m nuaomu digna» { annaler vocabant ) mandatt» ad falutem , filio* Dei , fratre» ChriRi , conforte· h··· p*dic.
Cicer·
hier!», fit in album efferebant , ut popUlo effet
Spiritu» fenâi , uc idem Cyprianu» dixit ; quid magi» Λ1"· f’ ··
»r.tm?M»- «'ûrib··^· P®tert 11. Cum qui» fu. juri» effet arroganda»,
effugere debear , quam peccarunt illud , quo lofi Fatri»
“ *·*
r,ih Ϊλ .
‘P1’0' 'ei· quneebatu», quacaufa effet adontioaU*
omnipotentiam, fapientiam Filii, Λ Spiritu» (aaAi bo- ‘ *
c.tn. c , m qun ratio generi» , qundjgnita», qunvc fa.ra. Adcixjna
N
nltaCev/.'. flenural. lorn, 11.

M

I

CONCILIORUM OMNIUM
ni tatem fua turpitudinis ford ibus impediunt ? Intelle-

xerunt hoc olim Gentes , dum facta fail uros ab omni
impudicitia abftleere volebant . De antiquorum Ægy-

f.nnn YIV

JZmnÀtiHf

'-•non au.
pti facerdotpm Hta Charemon phMofophua narrer , ut
D.Hiero*.ii D. Hieronymus refert , quod nunquam mulieribus mi-De clericii neguei» ξΓ rutnàindi fe&untibMt.
». adverf fe- fceri deberent.· ut caflitatem iaoffbnfem ferverent , a faviaiaaam.
lis ufu abftrouiffq refert Plutarchue , quod calori» vi 11Epifcopi, presbyteri & diaconi de locis fuis
Ple<«rc_ ia bldinem concitet . Dt Grade idem rocenfet Paufiiolas
fympof.Aia |n Achaicis i qui et pudicitia leges niafotl integritate
gotiandi caufa ηόη difcedant : nec circum­
lib. d« 1 fida fttverent , rutam arfidue inter edulia fumere folebant f
euntes provincias , quzftuoias nundinas CeA Otirda . „uoj sa libidinis faces extinguat , auûore Diofcotide .
Psafaaia, ia Q,,u
Fcft|u p„Bpeju» tradit , ft Gellius , Diali
âentur. Sane ad vi&um fibi conquirendum,
Achaici» .
|^Μ anfea fuiffe bedqram tangere , ac ne nominare qui­
aut filium, aut lihertutn, aut mercenarium,
no c r. I·. , jem f41 tuiffe, quod herbe haberetur lafclva | eo anigaut amicum , aut quemlibet mittant , & it
tii/h tapio" r·*’· declarantes, quante puritas caflltefque deceat Dei
voluerint negotiari , intra provinciam negoblcaar c 11 fscerdot es. Si Gente* ergo , ut diis vel damossibus poGci. 11 ,s’ t>us fscra facerent» tam diligentes ,ft acres pudicitiacucientur.
uoâ.AtcKat. ftodes fuerunt, quid non facere debentChrlfli cultores,
i.
imitatores ft miniftri ? SI enim fenfu non carent , inJy ueieciutle fUrlclt i uter di Se , gs*4 permise .
telf.gere debent, majorem 'm vincenda quam in explen- v»
da voluptate voluptatem inert*. Quod (i contra fentitn- **
C
A
P
U
T
XXXVIII.
tes feminarum fe'complexibus implicaverint , vel macu.
- leverint potiat , deponendos c/Te antiqua apoftolorum
LENDIS ecciefi» miniftrls ( ut divino folum cul­
Libo* Apon iooftjtutl<> Joo,, . tpifceput, ajunt , eut pretipter eut
tui & animarum tureis infervirent attentius, ne’’·
dlucenut , y»Z ite femicetiene , eut per furie , eut furie
gociatisnlbus & aliis fscularibus expediti ncgodls ) pri­
cupiet efi, depeteedue ·. neu tumete cemmunienn privetur ·;
mitias ft decimis prafcripferunt apoftoli, ut auâor eft
dir it enim fertpttere ; Ne» vindicuht deminut lit inidlClement. Cum vero primum tot fideles non effent, ut D· Clem. lib.
Nebe*.
PJ""· ■ Communioni* eutem privationem adjecerunt pa­ ex poffeffioiilbua illorum alimentis necertiriis pares red- ·- coniht.
tres Hifpani bic , u< ardiori vinculo cunflriéli , a tam
dltus perciperentur, fruâuum hne inopia fidelium cari- ·ροΛο1.ν ι».
netando crimina retraherentur . Nefandum enim olim vo­
tatem auxit .· caritas autem non lavavit fotum , fed di­
carunt > quia a carnalibus peccatis etiam nominandi*abtavit clericorum tenuitatem.' nam fi non prsdiorum red­
ftinere Dei cultui confecrato* volebaut
qua antiqua
ditus, prndia ipfa offerebant fideles» ut ais diftraâis ,
efi ecJefi» , ft ûoOorum confuetudo , ut reflatur di­
fin alimenta clericorum pretia converterentur , Luca te· Iw aflawas.
ll Bafi. in '“s Bafilin*. f^uucumqee nutem, inquit , funt elle i,m.
ile . Sed cum aliquando .hnc etiam vitu fubfidio non
cpilt srl Diu. mundemm unlmi perturpnlienitm peueru , dnmeulerum
fufficerent, pietate ft prudentia Cngulari inftituerunt fi­
deles, finguiis quibufque menfibns» vel froquentius( cun»
facultas erat ) ftipem quamdam in arcam eonferre, qua
■Ili commode poflent fuftentari . Nec es tributi noaiine
.a
orspoficis UIJÇIMIIU
exigebatur*,> valut
adepta ««IW
ver»
d
/
· IHSpWtlllV
VglUl impolitum
Hlipuuivm ««SVl·
« ruminetur puieem i» veht , ficui lumflit cemenit. C religionis pretium, fed pia & gratiofa Chtiftiani animi
Quare cum in Hebrao^nm republica olim fues ia tanhberalitate ab ipfis offerebatur ; ft liberahtate tanta.,
ta client abominat.ooe > ut nec eos nominare liceret , fi
ut poftquam feipfos, clerici, paupere* etiam aliosChrlpeceOitate nomlndndi urgerentur, nefanda animalia nun-·
...
. ·..
e—
ftianos,
pupillus
, ■imbecilles,
naufragos,
confeflbrea,
In
Joirphu, dc cupabant, ut ex Jofepho colligitur . Hodie autem criinfulas relegatos , ad,metalla damnatos , in careers de­
beiio Ldsi- men nefandum Hifpanorum ufu ad folum crimen prapotentos , mortuos etiam fepultura mandantes conGtuili
co. i.| .. i. fler» libidinis accommodatur. InCC.aliis MS. nefarium
caritate juverint. Tertullianus : Prefideut, inquit, pre- T*«. InApolego. Inter utrumque quid interfit, Afconius Pedianus :
Puti pteippe fettieret, hnererre ifiunt neu pretle,ftd tefii- logat. c. 1,.
Alron Pedis- Nefundum, inquit, eft , ne» fundum : nefurium , pued
ntenie ndepti ,· tienne enim p-vtle ultu ree Del tenfler .
wu, om ion» prss pelitilt, fnrre pie felite celeheri. Concilium Neoit lent fi feed erte pe nue eft, neu de erdlndrle funt-tn,
j torinVei- ccfaricafc , ob adulterium vel fornicationem extra eccleqnufi redemptu etllpienlr cenpreputur i medicem unufatif.
"«
fiam abiki, & inter laicos ad poenitentiam redigi presf ue fiipem menfiruu die , uel fuum uelit, ff fi mede ueCoi v. Neor», bytero, jubet .· deponi autem ft depofitum detrudi Jn moht, er fi mede pegit , nppenlt .· neas neme cempelhtue ,
it: csn. i. naf|elium , ex decreto VII. concilii Aurelianentis III.
fed frente cinfert. Huc quefi depefitn pfetutir funi. Num
'·'*'■ 10 */
probat Gratianus. Quam depolitionis fententiam, ob id
inde neu epulir , nec petueulit , nec ingretit uerutrinit
.<,au,,qr c ζ crimenadmirtum , & foU fuaconfertSone probatum , in Podifpeitfutur , fed epenit elendit , pumuudifeue puerit ne
ctl Toi ‘■a
eplfcopum Brscarqnfeni latam legimus in concipuethr re uc perentipur defiltutlr. gnmque demefiicit fead lincta ' lio Toletano a. Ftufluofo ecciefi» Dumicnfis eplfcopo in
/ukur, et/jvi nentfretft ,
fi pni /· metellir , fff fi pui
tor.iii,.! p.eii t locum fuffedo : .hodie etiam in epifeopis ft presbyi» infuiir, w/ /■ rufttdlir , Aavtax»* ei cuufn D»Z fe- .
c
num. teris obi'ervsri in Hifpinia , noflra statis feriptores re-,
*/»«·*/ <e»fefi>nir fut fiunt. Juflinus martyr : ,Ce- luftiae* Msrt*. Bc-tur- flantur
in fornicariis vero arbitrariatfi. Sed ab arbitra- I fjrUNt - ftlff mas2 entthfC >a·-»» fttttt . tet initiât
λ** ..XJsvZ. jyf ϊβ BpO
dus Disc ria ha. fornicationis pons excipiuntur epifcopi, quosob
logi» pio
cum hiiquo, nuiors incommoda publi-i exempli , ut violati cum eoligitur, apud prapefitum depefitum depenitur ,· uttpue ille Chriftiaait.
iu csm rem clefia fponfa nu -ni faersruenii , depolitos videmus , &
deinde epiiulainr pupilli, , çf viduli , fff hr qui prepter
ciut . >» a.l agenditn pu nitentuni in niopaflcriuni dettufos.
.■>, aut ullam c tufam eqent : fM/yne in tlntullt faut ,
pr». tiiiBiru
Dum de gravitate gjulterti Ot fornicationis , & eoer pzrr·.-» adveni, utitur hfpHihtr i <f ut fimpUcitee di­
*»■ t*ruru pana canon hic φίι , occatio erat difputandi , vel
cam, indigentium ir emnlum cur at er eft. Quam lingula­
re'u ta nd i potius antiquorum quorumdam enifeoporutn
rem & extraorUnariam hdelittm caritatem, non admira­
errorem , qui Cvpriat-.o terte Jaudani mtschis panitentioni folum, fed odio fulti* Gentilibus , Tertullian. tt Ten. iaApotiam negarunt ; <;u*m aiTeveiamer, ne dicam pertinaci­
Ammianus M*rc«llinu* reflantur, quorum impiis objur- togvt c. j,.
ter, defendit Tertullianus . Sed quia illum fatis , piegationibus intpp. Gentiles veremcs na profufis hia fargl- Anuni. Mu­
Crpr lih deque ft fspienter refutavit Cypiiauus & alii antiquiores,
lionibus ChriOianorum ecciefi* & clerici ditarentur, eos cellin.Ub.sy.
lapii, tri es recentioribus autem Jacobu, Pamelius ad lingula
donationum expertes effi voluerunt i ut indicat Conii aniu' itb d« Tertulliani in contrarium argumenta refpondit , omittetinus, dum relinqui polfe ecciefi· & clericis. In teftamenpudiona .
n>u< laborem . cum exrtet , prccinue concilii 'fridentiui
tis , populo pro gratia religionis Chrlftian» conceffit.
hco P,atel. doclrina > qua <e-ti lecurique reidimur , oinnem lapfum
Nee donis & muneribus accipiendis Inhabiles eos effeani >
<od l-.b. dc poll baptifniuni gratia Dei tefutgcre porte, & juft i tient
tea voluerunt, fedfaâis jam & acceptis donationibus or- . rïï λ'Λ.
pudu.tia.
am.ilani recuperare i contra ■opinantibus anathemate
nstoa fupilTiine fpoli*runt(ft hancreor fuiffe hujus cano- fancu, eccle
pi opali f o .
nU, A concerts abeo pernsiffionis In negociia gerendis 15E centlam, vel potius neceffitatem ) ut ejufdem Conftantini >m£ édifia, quibus res ablatas reddi jubet , csnfirCantn. XIX.
Vulgatus.
nure videntur : de ipfo enim & Licinio hnc refert Enfcbius. Illud etiam prêter cetere, aeminailm Chrlftlauii Eefeb.lib.hiff.
De clericif nrgicia vel nicncltnni fedantihitj
decernimur , ut 1er a aerum , 1»
ipfi, i* men pefilum ecdefic. |.
erut antea canoenire ( de quibus quidem r»bllS litterisfapcrioribus ad tuam fanfiimoniam datis, alia formula eo
Epifcopi , presbyteri &,diaconi de locis fuis tempore a nobis erat definita ft pnsfcripta) fi
, vel
negotiandi caufa non difcedant ; nec cir- n eueftere u.jtre , uel h ulle ^ueplene , enite euelfe Wdruntur,
CPrifliunir
nkfaue
urgente,
uiffue
ulle
repetitiecumeuares provincias , quatit nol as nundinas Mf nr/rii.
J-n jfh.____ J,. _ _ ii___ _
u» *

ne ­

A

i'eâeutur . Sane ad viâurn fibi cooquirendum , aut filium , aut libertum , aut mercciiariuni, aut amicum ,, aut quemlibet
_______ mit...
tant; & fi voluerint negociari, intra provin­
ciam negotientur.

•rr.· fuerint ndepti , ut tpfir Chlftlenlt quam celerrime
'"***"! ■' ac f 9*' '* » etu ceemtrfut, aut dette receperint
eliquid n neftrn huitate peftalent , prerfeflampae pui reHient l»tna Mitent, praeft , adeunt, y», ipferum elinite
* urfir» munificentia prête:.» © cura fvfrtptatur : pm
.
. pftidem

197

AMPLISSIMA COLLECTIO.

i$8

Haatttamiirtffia^tMuiiiM/aM n/itu»»Jarumt » sparrr- '* flem Cf fâûatr
*.· Mpumtiaa»nfiCfinfii»ui utufuhtm·"lat"i" fi"**»·' flefiu iiwtrt « gavr muttiat traxit ttnt meailtrt . Et
ta*e f»!»itl , fri altA rtia* lubrifie esges/cswrur, fi*
paulo
poft.. Nxgw/ersMav
Ntim/atamm clfitti»
tIrritum Cf
fif ea
ea Zwpv
iuefe iiuUemr
Ntetxl
lio polt
---------------j
friai^ut tatitu iffrrum remmu—
·
-- |j>- -------- ·* J—*■'· ' · *
quafi* ,»»»4»^·
fuga. »
_ .. rum , /f»uaiaxt , fi»luhi qH ea
Ium gravf depoGtionit p rha inttrdiôum eft concHH NI- *rt *!5n‘ P€
■e » s* amxii'pe» kjrm quam fufrafapejfdbo», muttiet
<»·ι canone » renovato pollea concilio Arefattntf 11. Car- Jft‘ c**nhH·
thdgln.II!. Vvormaeienli ,'CabilonenG fubCarolo» Mo- vL-./l
umfiaCbifiiatUtu tirfi fm/ttaii
fieumt, aifqu» uOa
«untiao fub Carolo, Môguatioo Tub Rabano. in Hif Y
_
rnrr.Quod tt alteriusedlcllexem­
plar ad Anulinnm ab eodemEufebto relatum confirmat.
panla concilie Tarraconenfi . C»w«»·, a«t, fiatuii, fir- f.hôrolo»'
wuzaaa vf, ut quHumque tx tier. afe vr/urrl, y rm.xii ·*>ν»»οιο«.
Idua cede* c.
SALVE» ANDLIN E» nobis in primis venerande- Eft
hocnoftra ctementlatratlo& modus, Anuline bonosatiltiWMwe val vauiauit tartar fixit» aau utatur ; quai tert» Moaumi. fab
sms ut Ilia qua ad alienum jus pertinent, mu foluns non
fi tuluerft era-tare, eailpaatur λ tiara . Qu am conftltu- Carolo can.
perturbare » fed ettea» cuique reft 1 tuere qtmai maxime
tionem gravi anathemate renovarunt In regno Peruano »». Moment,
cuplamua. Quare volumus » ut fimutee hafce Mera» a no­
concilii Limcnfis patres. Eam recitare placuit « ut In- <«bR»b*no,
bis acceperit, fi qttn ex his poftffionlbus quo adeathodorum parochi , quam acceperant prius reluAantca ab « «s-Coacil.
licamChriftianorum ecclefum in quibufque civitatibus aut
epifeopi» fuis doflrlnam, pontificia jam auAoritate con- Tarraco.c. ».
loci» pertinent, etiam adhuc a civibus aut ab alii» qulbnf»
firmatam retineant tandem memoria, obfervantiacotant ,Concilium Li
dam retineantur, eas quam primum lifdtm ecckfiis facias
Λ debito officii munere fideliter eveniantur . f^aa/am ·<ηί· ·Λ'·*
reft Itui. QuMdottuldem animo inftltuimus , ut ea qua _ wr»
, xefetiatian/fqut turpttui» ia reNari- **,c r·
ecclefia anrba portedetunt, ad ipfarum jus denuo revet- »'der /aZrraw, cf irefrlar afi t3 periculefirr, rem aeaflytenter. Cumigltuc tua pietas animadvertat, decretum
ti ifii ea Λ taufa tum ftarialum prava fwfitaeaat « raw
hoc abfque dubio de aoflra lententia elle publicatum,
iufiruiliaUt, fu a failuram rm niilrir/a
« deae
enitere atoue elabora, ut five horti, five ades, fivealiud
ai iit tu temparaUlut ^rrra quafiliur tc.upaxlur , «
quodque alfaMAdo ad jus Ipfarum fpeâaverit , omnia il­
furiar itlelaiti ffirituaUlut ture merui. at.piri , iittrta
lis quam celerrime reddantur, ut te huic noftro ediâo
i""Ha fyxaiut fui iifiem ft ait frerfmr iterate peafafil/t
dlligentiffituumobfequlum pruftltirte Intelligamut. Vale»
vetat, n» quit laicrum partikui , far fe-, vel allatu luAnuline honoratlffime » nobifqus cari filare.
terpafitam perfaaam fvuwcvwfar rww quiiuftdt 'hili merIdeo mitem non ad finguloe clericorum» fed ad com­
munitatem tt eeclefiam hic omnia bona pertinere dixit
ler»t attt vrlûitilt mertrlut a aimait a tntare
ConftantInus; quia olimChrlftianl & cltrki nihil habeTenall. fas
bant privatum , fed communia omnia, ut Tertullianus
«· docet. iri Cf quai fratre, uat vatamut , ait , uax allai ,

vefiet fumut , jam lature , matrlt vilui, etfi in pa.
rum ieutifieip quia mali fratret, At yuame Xfg"»»r fra­
tre, v mmx» er iaiaxtxr , fe/ uxum patrem Dvww
apxaveruat , qui uaum fpiritum Meruit faillir ali, , (;a/

rallum rfiduit five injraia, fauxerxm pneque lanifir,.
xa> , fitarafyu» <(Χ^β»χτ1»> arlti fiii tf» ffxltxr IxtrrX·’.
Hat. Nr^xr talia fur rvaai»lixeuil rainiJltrJxu» Jnferpr M»nh
','xxt» Dr» fa»! V maraiutaa ftrtir» ftfiuat. Quod b
ciet icor u tu qui frumentum, oleum, vinum & alio» Ami­
tes ftuAus ex propriis patrimonii fundis percipiant, il
lofque venundent, auraria penli tat lone non debent gra­
vari, quod non tam mercatorum , quan» folertlum ftrenunrumquc dominorum loro ceuferi debeant . Quod lin­
gulari conflltutlonc cavifte Impp..Gratianum, Vi
‘._...: ■ Qraiunai,
'alenti
nianum, & Theodofium reperto, ^fagulr f«/fav, <;unt , Velenun. A
c ..
a
.
w faxilltu» auraria
Thrvdofiu,
»a»tait vtaituifau» t»ruf»ait;i u!-, ia impp L, »
tr» rftrtqur fcrejft/r faxtillarit r»! amf litui» tuarulttur , Cod Throet fi militares Ant, anattrata frafiatHal utUaaiar. Ad dof.de luftr >1 i
quam vetus Anniani interpretatio hrc adjkir. j^fA-uw- coi latio»»
aVX r>Me »a/*^ AÊ Uaia λΛ - ^aa» rtta^raa ae^m
.iui.t

»»at vtlfttiat* fuifiaxtia familiari 'fratrtt futuat , faa
f»u»r »·' frrt Hrlatit frattraltattu· . Itat"» fU/a axon» ,
' auiatatué atfftratur, alhll it r»l rtmutxultatitar Juif.
rawur. Oataia laiijerata faut afai u»t , prattr u*»r»> :
*· ifia htt etajtHluxt filu/amr t /tifu* ftl» trttrl i»ratart eaafarUuua tatrttut.
' Cum vitta! ergo oeceflarla deelTent , nefaria ethnico­
rum Imperatorum Invidia, ( & hinc etiam intelltgi par
eft, anteConftantini imperium concilium hoc habitum )
fas elfe pucavkrunt epifcopl noftri, indufttia & iolicitudine negoclorum houefta, dominantem famem depellere -,
ne coaita mendicitas opprobrio foret farra dignitati.
Cum vero aliquando ex hotrefta negotiatione ad quatil vaaitaiipu» fiuila preiatu' i»r iUutpue iifrurreir ,
ftuofam ( ut facile eft ) graviffinro anima & dignita is
»tlam fi militait eft , ai f»lutl»aem t»aratur aurariam.
periculo inopes dilaberentur , Africani» epifeopis placuiiUnda monafteria illa , qua cum ad alimenta religio’
fe video, ut egeni clerici quacumque doitrlna, & crudiforum ovds in pafculs habent £ que ex illi» lupcr• tione praftantes , vel manuum
opere, -«■
vel artificio -Vho« vpcic,
fuat » macellariis ea» ad vendendum tradunt, nec nota,
_
nefto, vel cultura agrorum , viAunt fibi compararent. U nedum repeehenfione cenfuerim digna; cum conlervandi
Ceae. Cann* c/r-srur, aient, t"""’u"thiut tari»
arti,
—.4. De/
n.r truilim
.—1»,_. , —
r,
pnjim patrimonii neceflicas evegirte, quam captandi lu­
a.t. r. t*· firi» ilitu fuarat. Et poftea. Cleri.ur vlilum O ve.
cri cupiditas incitaife ipfos ad id edicienduin videatur .
filfattt»·· fiil artlficltl» uti airltultura
»fitll f"i
Sic etiam religiotos illos , qui ad convertendas Indorum
iaattaxul iarrlmeai» préparai . Quod apoftoios fecilfe,
gentes, veL peragrantes terram , vel maria navigantes,
cum a pradicatione ptafertlm tempus otiumque vacaut fafociofque fuftentare poffiat„(nec aliunde poflinr )
Hieroa. «pld. ret, refert beatus Hieronymus , Auguftinus , Chryfbcourrabunt dlftrahuntque merces., excufiioJos potius,
ad Rafticum flomus, dt ante hos Cletnena, qui omnes etiam ecd-fia
quam accufandoe crediderim ■ dummodo caute Id faciant,
de viveadi miniftros ad id penfum revocat . Quod 6 Ignorarent
M faltttem Gentium , quam religione tt pietate curare
tvr»».
artificiola, quibus infervlre oportebat , Illa addilcera
debent, inbooefta nsgociatlone deperdant. Illud tamen
X). Aug. de cogebantur ab eifdem Africa patribus in eodem concilio
huic addi portat, ne juftirla » vel prudentia cancellos
opere moaa- CarthaglMufi IV. uxwr tle*trl, ajunt ,
"i ifaraaegrediantur, ut facultatem »el a te , vel · rege catht».
-5"·^· ”· i""· baliil 'fuit, tJ arnfictela <? Utera, ilfeaat . Po- lico poftulent , A C fieri commode portet, negociorum
IXChryfo· geB aetem
<refctnte religione dt fidelium numero,
modum i ut omnia qua debent iuftitla tt prudentis
jft^dttrraT cr*f°crent etiam oblationum copis , decimarum provenexequantur . Ob hsuc enim & fimiles neceffitate» jufte
lib tul’
redditus ad eorum luftentationen* , a Connégociât! porte clericos, prater hunc canonem , intelfi.
a.eoaft.apo^ A>ntiao magno & aliis principibus catholicis , pilfqua
ge;e licet ex concilio Moguntino , dnm inter alia qua
ftol,c. <»Γ^ fidelibus confirmati 8t r.eftituti potius quam danuo dati,
clericis liecre declarat , fic «it. Ner i»w» rufium wg». C'·"1 Moment
CaaAv Car- pnaraltae tt feverius omnis négociât io , etiam natura _ rfum tfi (tatrailttxium frafHr ilx»'fai uet.-jfitatrr g fuia *"b <-»">lo
«hegia. 4. c. licita» clericis Interdifla eft ■ Divus Ambrofius.. Er»- ^leiimut
Vleiimu', fanlln
fan iit. apafieln
ap»fi»l,t 'aeamattr
rtral» fi.
î'i'euegnialer,,Cf
Cf ia rtiala
g». Msga. c. ,«
u/w, ait,/ it t"i 'Uiferaterl miiitat, a fufreftiealkut
—praiiptiH.
... fer quarum maaur ae^r/a mextilfif
prrvtirrl
D. Aabtof. L Ullum , alia uegerltrXm ft-aufium , leaiitfn» m»>c/um
nafitrit prttureatur. Sic' etiam Alexander III. ad I.onAle» j. ta
,. de offtc.c. fr»n»ttur huma»·* /cg/dur , prmrr» wag/. frn' fiiel eae—
donienfem epifeopum, négociât! illis folum prohibet lu­
rplft.ad l.on
ft. I. ü co- ftt atillUaa··, ai tmat ufu atyatiatitah aifilaer» ieiei
cti caufa.
donien cjdfc.
hortali»
ai»lluU fui t»at»at ut (raSlfiut ■, fi iaitt.·. fi aea iaiet^
Hodie autem cum clmteL jam antequam facris ordini­
JUfeuiierua» funuar fruilx . fi patiam i taut triti tfi axi
bus initientur, vel pro|^B|Mtrimonii redditu», vel cc'teli.hb. sa.
, y,^,
y
4,,
clefiaftici beneficii fruAu^eragcnda vit» necertarios ha­
ώ/luw, art femenejut quarext faxem. Ea eft enim tran­
bere debeant , ni velint cpiAopi ordinatores , Illorum moaachi.
Ifalat jg.
quillitas animi, & temperantia, qua neque Audio que­
anguftiis auxilium nccctTarium ex propria pietate mutua­
re ,· ut decreto’ concilii Latereaenfis geSMralis & TriD Hier H rendi aftcittlr, neque egeiUtl» metu angitur. D. Hleronjrmua. Oifrrra ilafu* i» , 0 rrpetrtrt itarumqu» medentihi portes fancitum eft. antiqua hujus concilii in- _
.
dulgentia vel pernilffio, ut neeocicntur clerici sd qun- Ceocu L»retenda vidui necertiria, jam certabit ; quod incertus ne,- '*"'ubA*'M
gociationis quaftn», reni» beneficiorumliuAibus uberlors f«Mrs «mptAfstur.
*
NaxauHi ruim

Crutil.

CMvra/. TaKk if.

_ ,
N

»

Aur

<·■ ·»

CONCILIORUM OMNIUM
A

Aut filium, aut libertum , «ut mercenarium,
aut amicum, aut quemlibet mittant.

Canon XX.

100
*

Ewmütxj.

Dt clericis & lukit ufururiis.

ON *«<iem ex altorum laboribus In r» noftra fufcapti» , ac ex propriis follcltudo,
A turpi­
tudo oa rrhitur. Qusis Cementi V, In concilio Vleo­
ne» fi , run cleiims carnificum . feo macellariorum, aut
tsbernariorum bft.lo fungi difpliculffer , publice St perfonsliter ii lu i exerrantes» adteclti Quod li per alios fe·
<erint » tacsetfi a turpitudinis nota longe non ablint.
Illius décret I pana non tcaenjur / ea autem eft amilfio
facer dotalis privilegii.

N

Si quis clericorum deteâus fuerit ufuras acci­
pere, placuit degradari & abftinere. Si quia
etiam iaicus accepifle probatur ufuras, &
promi ferit correptus f« jam cefsatunun, nec
ulterius exaâurum. placet ei veniam tribui;
fi vero in ea iniquitate duraverit, ab ecclefia fciat fe efse projiciendum.

Et fi voluerint negotiari, intra provinciam
negocientur.
I clerici viQns caufa negotiari cogantur» In propriis
debent» «on alienis provinciis négociât· : nam earum B
peragra'IOi ut moleftiam adjicit, St çurftum » fic de­
trahit huneftstem .· cunis cupidiore» multo quam lucti»
& elfe > St viilrri clerici debent» fatius fore judicai.tet »
congruemIbus fe aliquando alimentis, quatn factam di·
gniiatem honefii» St facri, carere monhus.
Cum autem clerici in provincia iufts ne-ociatlone ad
viflunt nceTaria compararint, vel diftraxerint qua fupererant, juxta ea qua luperius diximus, auraria penfitatlone ( ut faculsres ) onerari nup debere , pre:er
Gratiani & Valentiniani referiptun» jam citatum fu pe­
ril·?, Arcadius Λ Honorius Impp. refcripfcruat ad Pom­
pe anum proconfulem Africa bis verbis.

S

vo p. j. e. »j 6t In panormia lib. j. t,t je, Gratianus
in cap. £ quis clericorum 47. dlftlnâione·

I

D* pfa of·’·'!! tam (Irriti yansn l»iil,

CAPUT

XXXIX.

IVUS Aqibsofiue ufuram ab ufu dlflam ait, quod O.Ambr. lib.
ut velles u u» ita uturis patrimonia fcindantur. 4' <1* Tebis
D. Bafilius ideo
< racis
ufuram
dici ait
---------------—» -«»„
dici ait»
quod fu- < »»·
pra fixcupditatcnj leporum , quos ditunt fi mu' St nno °' “161; ***
tempore gignere 11 fuperfestare» agnafeendo» etiam ufu- P1· ’♦·
■ a no.idum data : heram gignat. &
. alteram
__________________
ex altera,
& |nde dolore, p rturientlum Inferat debitoribus I Leo CoaciüumîjX. in rom-ilio Li teranenfi generali aptius ad rem • ** tcrsncnfelcf,
enim, ait, p-epeid, eft ufurarum interpretati», nuam *
14. in coaft.
delicti e* ufu rei qua <»■ gerws/aat» «aZ/e Zaatrv, nulle . dc
....iuli.
______
B««JiJem ΑΛ. Pompejan» prae. Africa.
/jewpr», nullam pericule lucrum fatae cenquiri ftudefur. ti, pietati,.
Terentius Varro. Cswpvaafzaw , qued eum cempendiiur Tercet ia»
una
qued
/· ferte aecededal. , impendium
Varro iib. 4.
„ ZAUICUMQUEcatholicareligionltclericl intraeum
- - ftt
Λ -■. A
- f
,a»
------ufura
e-·,----------------------------------r, -- -„ Vz moJum unJc viautemendl vendendlqueufum Itappellatum.· f»a cum accederet ad feetem ufu ufura di- M «“·“ «
„
ge prafinitum exercent, ab auraria penfione ha&a. Proprie locum habet in mutuo, cum videlicet quid “·«»· *·«»„ beantur imn.u.ie, . ab hi,quoque quo,a publici lib/risz- exigitur ratione dati, ultra datum. D. Anguftlnaa. S/.?*·
.
„ afluA gradu clericatu, , «c (quod non minus eft ) (an-^.ffaeraverit demini, -defi·, mutuam pecuniam dederit, a ·£·»·»■ · ··
„ fli< r vita defendit, praciplmus temperari. Nec enim ul- ♦·»* a^quid plufqaam dedifli , ea/affei accipere , ffuerater &
», Ium eorum qui excepti legibus probabuntur, fubjacere *' » t3\la dec impredandut, ne» laudandae . DivusHle- mu, (apat
„ patiamur Injuria. Dat. prid. Id. Jul. Med. Poft. Conf ronyraua. Putant quidam, ait , ufuram tantum φ le Baecb». Üb.
», Stilichoni, St Aureliani VV.CC. “
pecunia : fnd mandant feriatura dltdna, emnit rei au- g. c. ,g.
Huc
pietati, St
& religioni,
religioni, e'g«
erga clerico,
clerico, &
& monamona- . f*’* fuperadnndantinm, »l plut ne» recipiat, quam dedi.
*
HoC fen pietati,
fti. Et paulo poli. AlH pre pecunia fqaateda fêlant ater,
>!.υ.cviu»
cfito» pra.larunt '«ftimonuni imperatore, exftare voluenufcula accipere dinerft geaerh , S3 «*· iateiUfttet ufaraia
'7 > · 1 t*#*·*”’ · Quod & antea a Conftsntio imperatore concef.
appeHan CT fupeeaPitaetaaieaae , ynzVy»// iiiuj efi , / W
C Ibo dc funt repeilo in edtflo vel cpiftola ad clerico,.
ee
tletieruat 1 piat ateepertat . Hnc c* ufura , qua
ipftu, natum mutui repignatV Cum enim mutui conJmp. Confantixs, Λ. clericis falutem dicit.
ttaclus ad juvando, egentes ab ipfi, Gentibus induAu,
fit ex humanitati, ofiicio, quo Intereft homini, hominem
S sc.dt ep,r. IU X T A faaflieaerai puaut Jueluae ute’Uife perhieiaiaSci beneficio, ob cognationem qun natura ipfaëft In­
ter homine,, quid huic humanitati & . beneficio potelL
toyts fc clcr. J 1,11 ® ut' Cf •fa’xrpia uejtea uuHat uevlr eellatlefliut
eHe magi, ad ver fu tu, quam m«r. e, * fixnua ? quod fi
'* elr.attt,· feA » icaiiraegaadelMt. Praterea ae^uePef·
exercuerit, quid faci, quam inii liari quodsUMn;>do , nt
pit e' iHj.ipserlr S3 p i»! i* Veiir ahateaia caufa aeg»ex alterius Mceflitate prederis?
«deris? Patiadixlt,
Paria dixit, St
& refla D.
D. j>. Ambr. lib.
ciaii.arn, txrrtrre nlrm » ZwwaaZrure eetiaatur. Da‘, Vt.
..................
............
..........tf,v_Heurule
..............________
_ . Quo.1
___ fi______
AtubroGus , gladio in node, ferire, fc ufuras exigere. dsTebUcsp.
KaJ. Seftrnri.
Pl^cliia
reafuhPui
viâul
n<_ n, neccffaria
,
fed
qunftuofa
mcrciu.ni
négocia
exerceant
,
O
Er
quo,
occidere
licet
,
hi,
tantum
frenat
extorquen1Flutat, i.
t
__ „ 1_ _ . ___:.
".................. —
-_________
Repugnat natura ipfiu, pecunia, fimileque . mondc vl141.Ua
_ a
· collsilorubus ut feculare»·
onerando,
idemdum.
Conftautiu,
ftri 1 rccle ceofuit Plutarchus , ut pecunia qua fterilis Ufura
l.TCTiteo 'nlf'· «fripfit ad Taurum P. F. I>. Cier.'ti sare tel ilt
eft per fe, Jr fine fruélu , tam naturali , quam civili
dol drrili.**"
re,eai ufu. Infltuit auacupari , ita a ferJl·
ratione, generet br proferat uti'itatem * fettum domino
ropt» Oder. ·!'· <"f"e'liu‘ delent /wmnwr at/ue a cellatl··»» pr apa­
mutuanti. Ob ea incommoda ufura, a Deo in veteri tert , p rx'£»Zr adnedum mertltneallr tenuem fiei viilum
ilamento probibiias Moyfe, tradit. Si petaniata , ait,
trlt-Sweyue cen.;uire^t . Hrl^ui autem , puerum termina
deierir pepal·. "tei pauperi , a»i pap/tal lecuat , aea s»»gc- '
nzgtciaie’uw matricula clmprelend-'t y eetempere pue tea-'
pi. eeta <(·»» eaa/ler, »et afurlt e prlatf' · Et rurfû·. t
!»iie te '.tirât a efi \ ae^ecialerum muaia et que te a fil alie­
Deam. c.
ffuerailr- fratri tue aj ufuraat . Et David ait , ;rfal<r. i* F
net «fnefiant ■ quippe pefmedum tleriterum fe rntiiut afn >n ingrefiurum tabernaculum D|i , qui pacuniam ad
q>.geru»t. Ut alimenta igitur clericorum contervari, (te
ufuram
dederit
.
In
re
cotiori
autem
non
folum
pro
& négocia non augeri, & qua fl uni minui catholici prlnmutuo aliquid accipere, fed nec fperâre voluit Chrillu,.
ci 'e» voluerunt . Ί an.'ern ergo clericorum anitni* hanc
Ad cujus confirmationem alia exftant ecdefin deusta,
Apnd Ciflio- 'Cierem I beoderici regi, fententiam apud Caftlodorum
qua poftea & no, tc'vcnius.
durum tibs. perpetuo infigi vellem , St crebra tnemoria renovari,
variatam c. Cenielliaem >'aati inquit, bannir aiUbut Jit/ina pe­
xu.
fueram , ut iHe mafit frfit d> tri. ere, qui lucra turpia

Si quis clericorum deteâus fuerit ufuras accipe­
re, placuit degradari & abftinere.

mctffe eft , ut ·'*·» parumper maierum amditie ronlemni-

E
Canon XX.

D

Vulgatus.

ίζνχ z/zw , er dedit /a ufurmiet claricet pfna ΛνUitla : explicuit Altini, Hl. referipte .

CAPUT

De clericis tf laicis nfurariis.

Si quis clericorum deteâus fuerit ufuras aedpere , placuit degradari & abftinere . Si quis
etiam Iaicus accepifle probatur ufuras , fic
promiferit correptus l'e jam ceflaturum, nec
ulterius exàûurum, placet , ei veniam tri­
bui : fi vero in ea iniquitate duraverit, ib
ecclefia fciat fe effe projiciendum.

XL

LERICOS ufurarlo, non folum degradari, fed & (Jonc. Artiet,
communione pelli, facto huic Hl(penorum cplfco* ».<ea. t».
porum feoatul placuit . Cu/u, inftitutf rarione atque
exemplo addum^ia ! i in concilio A relstenfi I. de miniβ·1ι , ajunt, qui ffueramur , placuit, eet entra fermam
dininiiut datam a temmaniene eifim. Confirmarunt
pnftea omne, generaliu, in concilio hlienno.. ffueniam
multi clerici avaritia caufa turpia lutra jeAantet , »W|/a,„.i »/·,_
funt dilui pratepti, que ditium efi : ftw pecuniam fuam *7^
*'
ne» dedit ad ufuram , Çf ftneramet centepmat e eipent, Ja- pfalm, ts.
luit dec faullum cencliium, ut β quit iuvemut fuerit ρ»β J
' ·'
dauc

C

AMPLISSIMA COLLECTIO.

aoi

lene Jefinitieaem ufurat nivifera .> *e/ apt puebOt tali A
m—«nf a *aaA>« /aaM»^ ΙλΛλ»Λ.
A: 1-«_. JP_..............
·

Ht Unir * sm Λ titrait inet ta aenum iutelbpi

faartt aJ i"fjhtae «jA/Mfarm a t/ne, & abraae iaieen
Car *·* «· eeenfa^ geoA . KenovarBat ia Africa Idem

-

Coacil
thaa.«a. decretum Afrlcadi concilio CarthagiMafi IIL Afiaikl
apud ia concilio I satire*» : Ia HUpaate trerum concilio TerGratlaa. c. racoMnfi^ Aenteboe omne* caanneapoftuiocum XLIV.
placuit a*, ftatutum.legiaMU. Quid entem hodie obfervari debeat,
q *.
non conftat later omnes : nam tametfi depofitjoal* peCoae. Laedi, mm eaproTam quidam Icgctint * prater hoc canones, in
c«a. caa. ». condite Turoaeufi < h e fi lare adhuc eoa fecit aliud eiuf.
T,T2Î<^
*«·“·*» «t trimum , In quo Cufpenfionle
n.fuc ^a
•’’i^am volunt, dum Idem Alexander
lk« *ί diΛι*Λ. c».
cptfc.v. diftiea.
Concii. Teioaea.fabAle»«.■
Ii. «ped
— — —A
Grc»
ia
«.
de ufo·
tit Idem ia
<. prtteie*
etufdemiito·
1 ‘

’“· *'x:
pa^/eateatffnit, fi tiniti fiat , tn
*
η£α·<* faffinUat ; / Imei , tie. Verum fi
aMeatim utrlnfqm cantwb verba perpend Iftnt, reperifpcmeAo depofitioal* potnam ab apoftoiici» temporib"· frequentem, multifque, ut diximus * conciliorum
decreti» confirmaram , .«wHwwmovninunutane.
Alexandrum non Immmarte. v
Quod
u ““
maeamaen «e
Sftm fufpenfione
■ a&Aan/*ueaa refertur
μΓ»».·. , alium
__ f.nfum habet
i e
a
autem
, fi
exemplar integrum reperamuaÇ quôd"exftat"pôft"cùnci».
Hum Lateranenfe tub Alexandro III,
fi attaint
paene eeatnafftetal, fi elteiei faatt eat ai effiet»
v itatfie/t fajitaftt , eatalittrit atjbit r»i ventmtat ftaiintatiiat t aJ peftatiata atfiraat tainert ata élfnatit.
Voluit enim finguUri pietate A prudentia pontifex ia
caufi* illius dlmcefi* providere, pam In aliia locum non
habet , nec habuit unquam * ^anaafi» ia eaafit eltrietraat peelatat petetJntt , aa /vrr, aa iajaeiat na plt•e , aa uMeur fleat petiartatae eieriei vfaearii : evjat
itat eatfan fa» jacuit rtfnvavH j tattriat. taana y at fi

30»

C A

P U

T

XLI.

Ontendant.alil, canonetn hïinc de clerlri* lotelliMn,IrCoaril. Trid.
dum, A Trideotinum, dum de clcrld* abfentlbutI fcflio. n.
a fua ecclefia traâat, eumdem renovafife * ego tamen
de laicla lntarpretari malo. Cuju, feateati* locuplctif- ioiaatioae .
fimum teftatn laudabo, venerabilem fenom auAorltatn
fumma , religione A fid*, Ofium dico, epifeopum Covdubenfem* qui fe non opinari, fed fclre» not» audlvlfft, fed vldlffe j non iaterfuiffe, fedeonlidUle decretum
refert. 1«, inquam, in'concilio Sardlcenfi, cui profuit*
de laid, fenfifl* Patre* huju* conciliidiferte admonuit.
Cum traftaretur enim in eo concilio ( cui alii quinque
eplfropt ea Hifpenia intererant* Anniano* Caflulonenfi» Coitu» * five Caftu* Cafarauguftami* * Domitianus
_ Pacenfi*, Plorentlnu* Emerlteofi*, Pmteatatu* Barcinov*
B nenfis) derefidentia epifeopornm ia fua ecclefia, A quot
diebuaabeflë portent ab illa i huju, concilii exemplo OfiU* Conrtl. Sardi ■
Sardicenfi prupofuif* tre* tantum feptimana* abeffê ii c«a. c*a.t<·
cero epiftono a proprii epifeopetu* fede. ofiat eyifeepat
tbt/t·,
ite ftttfae Jlataere Jeittit , at efrfeefat rx

C

Jevetieaf ferverat, veluerit ittliim fivitaie nthitm.
fert refijere, forte enim eveaif epifeopum loci non ef·
fe ua in ft rudunt neque tam <(o£lum, /r fiertfui aJveait, iaeipiat (MtftMn
. fj freftreatfr fatere fermanem * et Jeleaefiet tf Jefermet fiber perfenam j ita

H teeiefiaaej, qr naa/eat m* aUeaan, Definite ntattrapar, fala V aaa rtefpl tpijetpnai, iniaaianaat efi j
fi rbutiar nfifieat, pnaieiefat^ efi. Hn eeg» at fiat , fretiiteita efi . fiteaeiai nattae fapteini ttaeib» fratrer
ntfiret ttafilta/ffii, at fi fait laieat i» te ia faa.tteaateenlve eiailatt, trtt irnleltti filer , i fi efi, trtl fifti- ■
Qattu aaa nUrtfn eeattatan * ttataeaaitat privare·,
tae
: fi ni» iet eirea laittt eanfiitaln final, tanne aia.
Si quis etiam laicus accepifle probetur ufuras*
fit tp/fieeptt ate U.tt ate fiettt * fi anile fit lea» iravir
& promiierit correptus fe jam ceflaturum, aeerfiitat, aaa fietiaeat * ·» ampbnr n fiaperfieripte terapenec ulterius cxaâurum, placuit j ei veniam ee aifiim fit ai eecbfin fiat . Unlanfi fiijténtal , piaen»
tribui : ,fi vero ia eadem iniquitate durave­ •file. Si CCI ergo fentemia, doArina A interpretatio ,
uni ver fi concilii Smdlcenfi* auAothate tomptdbaia, merit , ab ecclefia fciat fc efle projiciendum,
cum facit, qui fieri poterit, ut de clerici* pofthac ca»
nonent inteiligendum fat-riant ? voluit ergo concilium ,
U^eat jellfln eiunitat Je linquent it tf merita * »i
laico* homine* * vel frculare* , ut vocant ( de clericis
iaferi.eam eaempiam. fitaa ratitae perniciefiut mul­
autem i.ieo tacuifie concilium putarim , quod ea state
te Je Cirtfiiaaa rtfailita mertatur tfifietpe , feterJeter, éf
adeo foliciti A vigilante, paftore, elfcnt, ut ad rerum
alii clfifi, Uel ufinrit, tel abi real llcir eeutanelnati rrifacrarum celebrationem hi* calcaribu* Incitari opu, uou
miniier, <fuam Intel : fueJ ata filum trimin^eentraiaat
effet ) omnibus diebu» dominici, intereffe rei facra io
Iffi »
*· fnfnaJaat in eltiratem , ntfue felum eifint,
ecclefia debere. Quod fi femcl vel iterum id non fece­
' feed terrumpuar^ epfi , fi»J nt am ^u»J retpuUita neper
rint, coauivendun, putavit, co quod cafu id fafrutnar­
ferruminat , pier etemple paam feeeait ateeater ; ijea
bitraretur* Quod fi tertio omifla re» facra fit, quia uon
ftneibam iet paviar matte fe pjfit in elerittt ufarncafu, fed a confiho mlnu* pio A chrifticno profcâuur
rit! * pram !» latter f fueJ iiearn vita illtrum fit trrtmfibi perfuadeat., re, digna vif* eft patribus, ut excumpit laiitaenJa : tlerftet eaim ata ee.tmmuaitaaJee fa- . municationis™
μΙΟ1111Ι51μι . « uUW notare ticet t ut
pccna
coerceretur. Ex quo notare licet (ut
laa·, jeJ fifi'1’" -JepenenJet auHa aJmtaftitae premlfia Did obiter anlmadvcrtamu, ) exiguam Theodori Balfamo- Th eat Bair.
Jeefratl . Cur enim me ataJi uitn iaiiiuenJa man tn t
-i.
i—
tn
—
-»i..._____ concilii*
in. u
i.___ >
. 'moZmToml
nls in colligendi* ■Latinorum
diligentiam,
A
Initet autem ata fiati
parum perfpicax in Interpretandi* judicium, dum expo- nmr,r. ad
nens canonem hunc , fcripfit. latereeteanit entent faifitrant corcü. Ssr•eam LXXX. eaaeaVf. fiyatfii , vfiebeet fan.ia Trut- duei.ftn
it Jititur, laicet tapejuri JetreverH , (H pijem lar
rcpvltorlt.
»»/r< Γ#·ί·/ώΜ» Wwffi
afafyaeje fait mulle rtfentier , quemejt prafeat enaem , pui
enent teelefiafiiea priant fiepaliarn, pava elinat fiaetrittiefi ta malle antifuier, ejut meminit ? Abut pjem ta­
iat taepefila , fi illam afiararlir eenetfieriat . Ia fan itnta ante peaftatem fyapJam aifii ejufmeji Jetrevit ,·
■lafi afiieeit, iarfieam efit,
a ferait , nfiarar eaiytre
pua nattai ite enatat tear i neatur , fia firifih ,
"ea tfie pteeatam, V velat iaretnam eam paaitafiam ;
verefimile « tatretiatar ai initie , «r etiam antlia ab a :·
'-1··· ·ΒΚ* fiefiiaiHnr iajanieat Iteerve· trfiiaariit ,
i»r<
ptfiea autem fvnejar ia Trallt ea (tripi it fat^at mna- •»Ji
’ ·* vitatit iaanifim Sue , ut (antra 1er ater t
Juvit. Huc Theodorus Balfatnon. Que docere minime
aiuii·.
jafiatefii fafamater inaruerint ', eat fttfpeU,
tangant» . potuirtet, fi parem Latini* concilii*cjiligendis A inter.
eentra fiifamater * vei fufpeilei fit tarrfi
rant ata
pretandl, .quam Grocis, operam» (ludium caVaffet.
Comperirtet enim conftltutiooetu epifooporum , quam
Ofiu» retulit de Ia icit hoc concilio lllibe'ritanv ( cui
'Vulgatus*. W*w Of,Ui adfe,t ) continari .· quod de Ia icis dectetum
Com XXI.
° ■ .· A Sardlcenfi* canonem de «pifcopi» , renovbvtt pofte» .
peat neu ptfe , quod p»fl* jam ipfe conftltuerat * five
4».l,rave'»t pntiu,, a, antellam afurarU tfie eeavtaeerentnr , fiafyenfil a (ut tfifitft ftfit fiaetnteii * putfi la
frianti! finefialientat fiaaeilum efi.

A

d.

u, ,.i n .<d<f.,r.ni.<KKi.u.

sjifta >

.ss?

«Pifrepor , alty vel teram ani ia elnaeaafeatar, vel laiSl quis in Civitate 'poutUS tfCS dominicas CC. eat , aaHam patierem latent aeet^Htatar vel aeitt/vm
clefiam non acceflerit, pauco tempore abfti*" /*· '“{'fi*
fre(»e»n»· ,ftj ia rima«m»
».
r
»» «g»«r trient Jielvt iinltltli una Uva etaveaiaf ; 6
neat, ut correptus efle videatur.
^an^ f / lat.»,, n eemmuniene jepare.
tat. Idem decrevit in Hifpani* concilium Tolatauum Cotuii. Toiet. ■
EwiUdlM/.
XVJI. fimlllter , aitdiaconat vel pretbytU , « trt* ·» · '“·
hebdomada» ab ecclefia fua defuerit > huic damnationi
. (ttceumbat. Damnationem katelligit* excommunicat Ionem
Dt Ki φη ai etclffieM tardtu/ uccedwuS.
triennii, quam ptius decreverat adverïu* clerico*.* qui
diebus falana‘but abcrtent ab ecclefia. De reddentia ορίSi quis in civitate pofitQS tres dominicas ecde- fcpporum A reliquorum infer iorb ordini* clericorum rin
ïbâ'ecclefia, d>i'pôt*t»nem omitto, quod In hoc cano­

. .

:

Canon XXL

fiam ηόη acceflferit, tanto tempdrc abftineat, m correptùî dfc videatur.

ne de

laid* Colum inftitutu* fit fermo.

St

*

/

>
»03

CONCILIORUM OMNIUM,
Si qttis in civitate potitu*
ppna tenta ppi ta ehuait marante; trifat
italuni fiebat abfvetiat ai ti<lffet

CAPOT

XUL
lint |lli« fir·

fuciiat, excommunicatione snuhantur
ruri vero habitante»,(quod eo tempore favitia per fncu Itonum tot In
agria non «fient ecctelie « nec ad urbe» at iacrun.'illa­
rum conventum tuto Temper convenire pnflent ) pactu
indulgentiore» hac cenfura comprehendi noluerunt : pro­
pagata aurem poftea quam latiffme chrifl.ana religione
paffm «Jificatis ecclefiit fpaciali conlticutinne concilii
Rctbomageofis tancitum eft» ut pallores, bubulci & qui
pafcendis allia pecqpibus intendebant » ex agria ad ecE><»< »ou<i cleltas. ad audiendam reni facram. evocarentur. 4da*«gj vtu-Jib,. ’»«· dedva» fec/rdaivr , ait , plebe r fabfitat jü-i , arr bubal, et
nl.n < r< * «:f«* pavea-Var * w/ elite puferer , <Jf araterer qui ea
|<ot^ « -jr'' apfZav eemmemtvr , vel ia fluit , O .it. velat

.Ί,

»»4

jetèrent : n' Jn fneinice nbiletnti t «*» feine ipfemfe/aw^wvwv/v nelaevant * veram etiam fbvamnpt bebfe- ,,_
. ... .
mafat fivqaentanfetarefâ Amenât. Quire vidoat N kopborus, qua ratione * qua aaftoettate * omvo fide dlxe-'
rit, diem quern Grad Soli dicarunr* a Confiant ino do*
minlcuni fuiA appellaram.- al qulaillhM gratia interpre­
tetur , Id gederallter apud omnes aetiones & genres 6bi
fubditas, et lam lafidelea* primus· Imperatorem Chriftianumconflituiffc, Λ antiquam ecciefia epafuetudinemrecentioei fanâlone confirmsffe. Simili pia axcufatlone opus
aft Idem Nieephoto recenfeati io Grata ill* fualaudatloue* Conflamini coaGlindperfuafum Silveftrum. PP. pracepifle , ut antiquatis Gentium a fid* Chrlftiana ab­
horrentium , Luna* Martia* Mercurii* Jovis, & Sa­
turni nominibus, hebdomad· noftta dies* feriarum no­
minibus nuncuparentur . Cum multo ante Sllveftri fit
Cooftsntini imperium* diebus fiagulit feriarum nomina
(adita, teft’s fit Tertullianus * in P.fjrchteorum perfona
loqueas. Itaqve A urere t ait* infifereater feivnanfem Tert. sdverf.
ex arbitriez nn e* imparte nna flfttpltna , pr« tempe- Pfychieo» c.

Quod fin^ulatim for fan ecclefin obtervabant * generali
conftitotiene Silvefter Conftantinl eonfillo tua fu» Habi­
lite potuit . Quod hodie tamctfi in ecdefiafticis oficiia
obfervent cctlèïia , non obiei rant in forenfium caufarups
VWOW Μ··Η effove fable
tudkiis » oac in canonicorum capitulis * noc in divcefaea
- - ·
w(a
KSV sees |*a ivyg conveatiivm
· I ia quibus antiquum
> _
nis *«·
vel |*a
provincialibus
ibus»
π?*
r «jfNf »*M/**vf ,morem % rei confl l(uiIonem renovandam infenti pietate
//«/«r
jjfiipthf
y
t*
viri ccnfrnt · Solum diem dominicuai retato rocebaJo
mr- d~* r fan a rJ - -Λ - ■
- A -P
.*
__ __ t
_ «* . . Λ. « do»._
nuncupamus
* eo quod in mmssorlaa*
refurreAionis

natiprtat nrfiti refernMeri,
ciebas ex agris effet expeditius, decretum eft concilie?
•r. Eiioidienfi ut tempora quo quis ad ecJefiam conveni.
p It. * fi qua tunc effet oborta caufa s ad tribunal judih
. cum, poteflate trabi non deberet . Preripmai ( aiuftt (
epifeopi cum cotsftnfu Henrici rrgis ) at nallat Cbrlfliaν'·.
eane-mmetm arrjabat aatemje miiaaaàaae

t'1

atefleli a femine frafhanfl emnibnt Centibar raangetll
laba» famnnt » CJ inferenfam anlaerfe ettvnfe farranttntvm regetteraHenh atllpani.. fn bat, ficur beatus Joan­
nes evangeliflq teftstur , cengrrgaih in anam fifc>pal/t ,7*
tanvit (lavf‘ * tam af eet iemirn Intreijfet * htjaf/ta-

Tres dominicas
Drre^Wc/ d/r/ Aemex C

mini Illud diei inditum fulffet. Qu* ratione , primi Chriftiaai hac die Aantes orabant* uonvero genua fle&entes, ur D. Auguftinus docet* Hieronymus, Ifidorus, Aug epift.itj.
TertuHiamiq, ft alii. Fuerunt dt alia infigoia beneficia ,d l»n»»r·
quibus hunc diem Deu» ab orbe condito egregie affecit Hiema, adAc condecoravit * qa· D. Leo PP. fiaguhrl ordine con- .**"· T^11
geflit. 7«xrCr, inquit* Λν/meram
m/r.“ ·'· **!·
rlh efl «·>«·,·** M qaifoatf e} - /emd-e ;«>/«/./ £*'**ot-

trftam ab l/fir ape/ireram

raiferilii pe(tjiat et min eatur eir t ty quanta feilvvrrix
th , Cerent,· ennt . la fat tieniqae pettaifat a titmice •ya^aja. Vwf
apojlellt Sprint fea&vt aJteall : ar talefit faa^ave regala hi/lavatata if traJhaat astarhmat * ia ilia Jia teleCAPUT
XLIII.
brae fa aebi' rje •ay^rrle faierfetaliam ieaefiilteavary
Uem «Tent Solis Center ©lint vocahant * Judai au*»M rellata funt evtaie feaa gratiaram . Eadem IfiLeo L «pift. '
Jvni primant fabbari, quoj prima effet poft fabbadorus , & concilii Matifconenlît patre...
;
turn, iliern donnai five Jotninkum Chriftianl nuncupaHi» autem dominicis diebus an oiim a laboribus fe­ •t. ad DioD.A'tg epirt mu4 quia et>
Chrillus dominus « mortuis furrete.—
riarentur
Chiiftiani, queri audio. Et cos feriatos arbi- fcor; «ptfco·* · “
“ ’tit. Juftinus martyr, fell. uaiem i:<> loqu.t, rem nre. Dior
._r , quia Innocentius PP. I. répétées originem hu,u«
die; ab apoftolis* illos ingratiam refurreâioni» feflivifD. Ifidur lib.
M..
ihgiae Jiff·1!
fimum efle voluiffe feribit , & quia dominicum diem non i. de oH.rii*
minus celebrem vuluermr apoAo)· efle apud Chrilbanos * ecclcball.
quam Moyfe» fabbatum apud Judao» . Quemadmodum ..r.
ep>.
.“f·
etgo ille liberum ab omni opere fabbatum conAituit . Coa.. Mati,
i<-opu
tie hunc & illi , quod antiquum efle , fit
2 omnium
___ ’___f...
:
.
_
fere ' fco.
rerumpublicarum ctiafcnfu femper probatum feribit Ci- Janoe. I rpift.
ccro. Feriatam fefiervm.ine fiera» ralle in iibetit repaie· »· »d Decea.
f.\...fh >»tem bebet hilum & fwglervitt, /■ fervh rperam Cf la- ‘i*" ·ΡΙ,£·
, D. Auguti nu
btrw fvm t-evipefille anal (enferre fiber Ct perfeilienem C,P ♦'
eperam rvftictram , qarf temnar at fa.riftieram libatae*- 'γ* ',b· ··
ta f.rventur- fetufove ■rMrum , aua fiilatn leee funt . de *5R-p
fthgenter b.iheafa rat.r 'eie-ialanfi ejt. Luciaou» . N»
eiCeriblnnitie refer,
qvif\ ait, intra falli lempu· agite neqve prbhcam, er-I uelsn. «pif.
tjut priijiv · , ■ tif ^ua ef Ivjvrn ,
af valaptutem Sator.
U.‘,
animipae ebh.1 etianem perunrbant. Numa Pompilius II.
M
Romanorum rex uifliiuiffe dicitur * ut in profeftis Ac
.toj.
omnino in facerdotum feftir, per urbetn precones pr·'/ ·-" r.f,'r..7»e,
erpete p.ederent, qui quiefeese cive» dt ab operibus 'dcfiftere ju­
, fp^rartt 'ft Lfti
berent. Quemadmodum enim Pythagoras non permitte­
id eft
, jtbt f?
ffith
bat hominc.v per cranii tum deos adorare fad continuo*
ultutn M^ntfiiAvsc
cx ipla domo mente ad id paratos porgere ; it* ft Nu­
ma decere civer exiflimavit, neque audire quidquam re­
rum divinarum, neque afpicere per deGdism atque nagligcntiam ; fed vacare a ceteris oeortere* nxatetaque
adhibere , perinde, ut rai ad pieta'tem maxime oppor­
jeiie , Huja> appellar t.·η.» mlitut ;ι·, fi a rapite ac.er Gri­
tune , denique errpii ibus , flrepitibu», gerditibufquc* ft
ds eft, iem Ode ah apu(l<4o<tin> temp<>nt><isiaâurn J;.vii
quetumque humfniod! ne.cflariot vulgarium artium !·Aft to.
Joannis Apocalypl.* teftaturntaci* . Fu· , ,nquir » infpl.
boitv confequuntur , via* jri.W, , ceremoniis pr«ftarc * «·»*»»· >"
HC,<m ιροΛ. Ίΐη t ftmhUra e<e . Divus Clement. li.r -efomliien tie ui a Plutarcho proditumSnemJrin efl. Sed apud Chri- _^·ί Ne"]».
sonibl hh ». *·/·> dtrntv, /*/-.,nicatv ΙΙ,ίη,ι ,
aqV/ur . Ab,
ftisues die domimvo a latoribus fecundum- perfpicue ®
·
‘ ji.
apoAolis etiam dominici diri anti<|ui<atem At fvftum redocet B. Clemens, & poft illutu Auguftinus . Cemini' ·
:
f*'·' Innocentius papa I.
-rr , inquit ,»«». faf*...
eum ereefiem, ait, epe,i. it. d an.-ltaltei viri tf,· mil1 ’

Q

:a

bit f"·' Cbnfu

soy

AMPL1SSIMACOLLECTIO.
Ecdefiim non acceflerit

mimica
at id ea aevreait epmiiat pel maadl ft.
Macriait ai/ianetat , reaunaa dfaait call fanjerviamac.
Kt poft alia, jfc idea faadll MttftKihftitfnttntl
amaem tieaiam Jada*i faUatlffa la iUaae tram,farm
in^^lellini}ifial4>irfaithi>aua». oifervd·

iofi

Kcclefat dfafae tadeai di artate apafieleeam dicatar
eaphcatir ia ro·· arm Laiiaatle , MJamie

0
^C,

A

A

C/raworv aftautaaft/ov.

P . U

T

X t V.

■ Ipfi» erg· «poftoloeuut temper ita, , U culnm
cifa[ifar/raU a raral»
O ai aacai aritei» amarar .
Deo veto praftandum «ctlatiaa maiorea noflH
1» ea dial dominici latitia ft ieftlvitate primi Ch,iconfecrarunt ; fat enim non état, ia alieuiu* privera·
ftiaoi quid agariat, quo· potiua quam apoftoloe ipfa*
ades ad dominicam cxrnani mandvca a dam convenir· .
uuaere* ft taftea laudare detaam, non video. D.CieNuoqnid domo* ana ta bat la ad manducandum * bi- *«■'·*O ··CleaLtaj a- UMM. D/e, inquit, ahariairadiltyrattat caaaaaira , /au- , be*dum, ait Paulu* ad Corinthio· f quafi dicoret.- tac
i-oftol. coa. drm Drv larari, qm ftr frfaat caaüa cta^iàli, 0 il·
In loco publico, qui ad facroa noftro* conventu* Dm
nil. cap. ·,. laar a4 aat caigt ,0 a arartait racUaait. Itaai aaaaraaaafa?
dicatu* aft > agendum nihil profanum, A quod faceti noXcfxut. id>. tf9aaaa a
ftri* non congruat myfterli*. EiufJemqnoque tempmibm
de rrfarrriUta» frrmeaem
i- <«P >·· dreadta*
exemplum habemn* cortiftimum, quod antiquam temtcipimaty ia acaalca il
r- n piorum five ecclefiarutn aoftrarum prodat originem, ft
. . Prepütaeam taille iaiett ,______
° «deo antiquam, ut cum Ipfb evangel Io ceperint edififell! pradieattey Cf fat’ifcii eilatia, alfaefactifcildieari. Philoni* Judni, quern Room* cum Patro locutum ο.γ,κ i.r .
Λ.ίi*"ί
Λ,i,
·
Similis
Μι
Juftinu,
martyr
,Auguftinu»
ft
alii.
kft.att apol
refert Eufebius, llbeltu* eatat de vita contemplativa,
«t>,G
»· pro Chti
vel da precatorum virtutibua , quem totum fcrlptum
,t.
liui-DAlJ.
fulffe de virtetibu*, moribua ft vita antiquorum pel- Eaieb ia rod.
Très
dotnioicM
f«r >i). da
mit ira ncclafia Chriftianorum , Eufeblu» Eplptauiua & it. Spiphaa.
Maipor*.
Svida* tradunt .' nomino tamen abftinuitChriitiaaorna», her. * Svii.,
■ De tniat demlaiclc car in même variai faint
quia ao tempora Chriftlarionim nomen In multi· pro- da*, varbi
vincii* arat inauditum i nondum enim parcrabuarat, quod VbUo.
CAPUT
XLIV.
Antiochio primum, fexdecim fiere poft promulgationem
evangelli anno·, inditum fuerat, tempora Claudii im!Z
­ O- Bpipham
U M ecclefia primitive multi» ethnicorum Iniuriit
peratori*.- vocabantur Galilai, Natarei, fidele·, cre­
premeretur.- libere non poterant fingulladiebu» in
dente* i non Chriftiani ,· ut Epiphanlû* fcripfit. Rp/ comra Na>·!«·.
publico conventu celebrari Ctcrificia, fed dominici» tantaac
­
, ait, ara Ciiftaaly fed ea vernive ]efa dmaeal D. Epiphan.
tum, in bocqi» vatia» fuifle locorum, regionum ve conartiri necaiaMur Jrfti . Quod fi Chriftlanoa , quod haiet. sg.
fuetudinea, ut varia eiat In illi· libertati» couditio ft
Gnrifti Jefu fidem rehgiooemqua amplexarentur , Inpron** »**" “I'**001* devotio. Auguflinu» ad Jtnuatlum. dlia arvincii, quitafdam ccJcfia Jeoeo* vocarunt at* tore* eoP*8· ···r», inquiry <·* par lata tarraraaa , -eg/vae/fW aariaa·
ftri, non erlg nunc rel.gioforum fcfultarum recens ft
lar ; ficad r/ paag alii jaiaaaat faiiaity alii aaraaaa :
nova nuncupatio i fed antiqui* ecclefa non nominita*
alii paatijir caarauufaaat cartari 0 i'aafaiai daadaicei i ; tantum, fed ft mor I tai cenfona. Philo ergo in oo li­
alii caritt ditiae actipiaai j allii laacaardaaaiaiea / ali·
bro., cum Tbcrapeutarum Alexandrinorum domo* ft
ii aallac diet iateraaitl/tar, jaa aca ejfirratar t- allii
fodalitla defcTipfiiTet, eorum loca rckfinr * «d qua Deo
[aliata taaiaar 0 daartaice , 0 / paid aliad iajafraafupplicaturi, remque divinam faâtri quotidid convenie­
di aaimadtenl pettfi. Quod fi renintr* Auguftini, quo
bant , fic addidit , ut refert Eufebiu*. C/ ia fatear
Eef*h lib. t.
propagata erant Chriftiani* impp- .Chrifliana religioni*

C

C let·»»· lib.
·. coa· apottolicaram
ί*Ρ· *·

.Marti >|.

P. Hico· la
epi·. ·». *d

femina, * alta* jam radice· egerant, dominici* folum
in multi· Chriftianorum ecdefil* facrificium hoc fiebat,
litariai fcfa-aiaC^at iici pair/y ia faa Uli ai aliir fr.
eximiam religioni* Laudem qui* jure non tribuat Hifpaparati frfaactlfat, vita pia Ό trtpttr virratrat aagajla
aia noflru, quod cantatu triginta, ft eo ampliu* anic
at^rria airaat ,' at tilfar ev , acl dir, aal patiaait , *·/
Augpftinbm anno*, ethnici* imperatoribu* ft religio­
aliaraar rrraaty qaa ai cerpertt afa< arerfaria faat ,
nem no It tam acerrime oppugnant ibua, facrificium pera­
aataiaa freaat appartaat { fral Irfrr
aratala a prapirgi in ecdefii* , publice illud celebiari prneeperit , petit gialaitat tMta , iyataaffat iH rteduat, 0 aliat
namque excommunicationi» adverfu* eo* fanxertt , qui
itaifut ra' faliai dlzlaa jetratia 0 arra rrga Draar
eccleliam conftituti» dieta» non firquentaient. Tribu*
pirtat crrlcal 0 farfidaiar. Ante hoiomtie* tcmplafuifautem diebu* dominici* a be Se pofle fidele* a publico
fe in Hlfpania , (quod «d religioni* Hifpania Laudem
ecclefiu conventu & facri», fine excommunicationi* pw(pefiat) infigni documento eft, templum J!ui Ccfarauna, non Ideo petmiferunt, quod finguli* dominici» fa­
guftanum a D. Jacobo in ptima Lua moiefti- n« in Hicrificium fieri noluiiTenf in ecclefia, vel ad illam fide,fpaniam inceptum, pofteaque multi* lumptlbu*auéium,
le* convenire,- fed ut occurrerent grattant tum perfecu- . donia
<*οηι» ft
« opibu*
optou* catholicorum
cat no
principum & piorum hotlonum periculi*, ne una in ecdefiam CMtftianl con- Dniinum
1 '
‘locupletatum
ocupleratum .. Ut a nomine autem Gentilium
veniente* ab Lnfidelibu* ca-erentur, vel profano ethni’*
abftinerent
, etiam in templi* ft rebu* facrii, accleli**
eorum ingreffi* fanâu* ccdefia locu* pollueretur : quod
nomine Grace vocarunt > id eft congregatione· , quod
ab apoftoli* quali per manu, traditum Hifpani epiin illi* ad percipienda facra myfteria, ad decantanda*
fcopl de nuo literi» confecrare voluerunt. Clemenxanlm
Chriftn laude*, ad perdifeenda* divina* Inflltutioaea ,
hnc CX Paulo refert . Si prapter taftdt.'n ad ntle^iaar
ad traâandum de reta, ad religionem fpeOantibu* ,
/,*
pate/l , demi calat ceaire^ailt , e epif.epe , ae
conveniretur
Et Γι fape pro ipfi* fidehta* congregati»
piat iag-ediaiar ec^iefiam impleram: ara ra.m Inat faa.
ft Chilftiana plebe fumatur: blc tamen pro ip(o loco.
flifical iemiaeatt fed iema lecum. faed f impii Ieram
In quern ill i conveniunt , ufurpari, obfeurum non eft, »
aerapavariat, ftfieadai efl HÜ i' leam , fveaiam ai
cuiua reverentia ft religio·· adeo olim figaiium aninm*
Ιρβι prefaaalat r/» aam at (radia jacerdeter (aaflif.
obftriagi, de, inefrique volebant catholici epifpopi , ut
erat, ftc aefacit caatamlaaat. Si arc demi, an ia nja ecclefiam
ingredi
‘
‘ '(excepto rege ) 'Λ
- ’■ quemqi
Coae S.lvgwclefia catat ceItirati pejfaat, aaaf^aiffve at"d fe pfai·· fluni gladio non permiferint decreto
decreto conciti
concilii Salegun- tud. can 1.
laty letat, aret , vel dae art trac a ea ceatretaH : aii
(|*dienfi,.
Hu etiam argumentum prnftat HiQ»nla, quo refel­
& reliti
relieiofum conJam ia medie emam. Quod falmare ft
li confutatique potfit error antiquu* Euftachii monachi
libum
fihum Hifpanorum ufu tecep.uiu
tecep.utu fcrib.t
fcnb.t D.jdicronymu,,
D. Hicronymu,,
& Scbafte* epifeopi, ecclefia* ad cultum Deo prpftanqui dicta» iinguii·, nedum
dominici» fanfium hoc fa­
n-------- ----------dum nrclaue contemnenti», quam in concilio Gangrenfi
crificium pcraâum ft a fidelibu,
t'J.' l_: quot.die
J:* rfufeentum
"f
,
_______ ipfun,
___ coaflo
___ __________
____ _enl- Cone. Gaagr.
adveriiu
anathemate__________
damnavit Ofiu*
-•x
-----epiftola
:_____________
"ruditi hoc in p fcopu* Cor du ben fi» cum reliqui· . Sufcitarunt illum ( MLucim Bntid , pii viri ft^eri
in BbcÿquB fuific H.rpBirorum coniuccudiM tcflir.tx if- *“*' clore μ
·»*»** ρ
·*ρ·»·^λΛ i) harettei Patarcni , anno
Hugoae
Ferrarienfi
firmat. S-J
Sed ut .r..»
effugerent
------- hoftiutn pencula, non femper
' r
C.hrifti ci.\ CC. danmati ab Honvrio papa III. ft Frepublice in ecclefiam conveniebant. Quaudo autem con­
denco II. Imperatoie latiiconftituiionibu*. Renovarunt
venire detaiffent
tot,· ptepoutotum
■
juduio ft
- religion)
—u
■rcVvaldenfe, , Vvicleph.fta, Huffiia ft Tatarita anno
-. , Colebant mitti diaconi, ut fideles
fcrvabàtur,
a quibu*
<
ctx CDXX. ac tandem A nabat iQ a quidam, fed levio­
ri religioni* jaâura.
nominatuim evocarent ad facra ft ecclehn ronvenuum ,
Quod vero divu* Paulu» cura Atheoienfibu* differea·,
ut docet D. Ignatius, ad Haronem diaconum Amto• ;t
Dtai ra maaafafai tentui ara iaitiac , quo tnlear ddaaaa. **
cbemim. Syaaaim , ait , ae aeibtat , eman aefaaaHm
iafalre.
illi errorem protegere, ur leve eft , fic ft alienum a Pauli
mente, quam apernu* ft metiuanemo ipfomet Paulo
rabit· In eodem enim conte «tu ftatim fubuingit ; latli"prai aiifra , i ara ipjr an araaiia. . Qnafi clarttu
caret, templa non Dei nec,Sit are conftrui, proprio
denti* dom.cilio, ut Gente» putabant, fed erigi inqpin
noftra ft frjtflu. IndigemU, enim ac<l«i><( a/.c,avenien­
dum, ad orandum , M facrificaaduiu , ad gratia· Dm
red-

· .... : '_____*··- »

dockdi­
gau­

CONCILIORU Μ

107

reddenda* Br agenda* » ad alia etiam qua extra 1θς·« Γ<erum nsa.ori labore , jt minori reverentia docentur *
percipiuntur. Oro etiam fenfu lucerna* qua* olim fui*
dii* van.ffime Genrca offerebant > exiftiinanre* deo*lua*inibut Indigere, Λ tanqnam offa fi* tenebri* oberrante* oblal.«ft*n. hb.e. ·« luce letari » irridet Laâantiu*, ii ridet templa , Irridet
<lirl« ia*, ara, , Irridet lacri&rla , odore* irridet , 4t reliqua (kcrificii,
t ·
arcnmtnoda, nibi! fanAimA fingularem tflamwajeflatem
ab homine defiderarc aflerenr, quam innocentiam folam :
quam G qui* obtulerit Deo, fatis pie illum, facUreligiof* affirmat litaftë. Qua omnia non ideo, Laâantiu*contmnnit , ut falfo illi objiciunt baretlci , ut templa do­
ceret , area, lumina, facrificia, odore* , Bt reliqua qua
hodierno etiam die obfervat ec.lelu , Dm fore Ingrata.·
fed ut illorum confutaret errorem , qui ha* oblatione*
une Innocentia dii* gratiftrnuu judicabant , perfu* fi illi*
oblati, expiari pofle quacumque feeler* admiffa, ut ipfo
Laciantiu» pauldantea docuit apertiftîme : Haaizaer, ait
intellijen* Gente*, «»g4-d* jnft.tie. tnm /i,c tnrei/er

Z/gratarw ege dh't frt/i e»« ex a/zy*.
pew nej'rinnt , />y rit ' fnlr cnredita

intellrgnnt teerenlt epiput Deum ie>

O M^N IUM

108

cui poft decem annos , prrftan communio
debet . Si vero inftnres fuerint trtnfdufti ,
quod noa fuo vitio peccaverint, tacunâanter recipi debent.
Çauon XXII.

Bmeiulntrtr.

Z>< cntielids in bnrefiet trnnfetniiinj
β rewrtantnr .
Si quis de catholica ccckfia ad hxrefim Iran-

fitum fecerit, rurfuique ad ecclefiam recur
rerit , placuit , huic pmnitentiam non Jette
denegandam: eo quod cognoverit peccatum
fuiun : qui etiam decem annis agat poeni­
tentiam ; cui poil decem anAos , prrilari
communio debet . Si vero Jinfantes fuerint
tranfdufti quod non fuo viti^> peccaverint,
incunâanter recipi debent.
NSF.I.MUS hunc eanonem retuli: lib. 1 i. c. ili.
& panitentiale Romanum apud Antonium AugulLoum, iit. j. tap. 4.

A

Ην.κ at

pntrer

f odem etiam fenfu intellije'du » eft Miqutiue
dum Gene» a Ker Cur nos lie inducit Liquentes .
fe
rr Mabe, ζ*ρη»Λϊ» ware, in eneniir

r* OAavie.

pofte* nac adjunxit,

^vra.;*

«Λ
e

dum ai

. ft. urn y,

’ll —Ii.

CAPUT

XLVI.

l.ioruni cannnuni feceiitatcm infigni pietate tempeeo, ut ninxi
>auc nunc Hilpani patre* » nc qui,
.
.temper acte* & acetbo* judica: : decernunt enim illos,
qui defert* Ghriftians religioni* difriplina , In hareliin
te.nel lanfi » polle* tamen pœnlieniia ducli, ad ecclcliv
patern re»ettuntur , iccipiendot , & ut prill inani reelpia.it (amratem, pernitent in mtdkint purgando*. In quo
tacte, imo cxpicile antiquum evertunt errorem Nor*·
fani, qui crudelitate, 'c! impietate poti**, lingulari ,
(eme! lapfi, , Bt ad ecclefiam lacrimis , gcinuu Bt do­
lore pulfantibtU (ut Cypriani verbis uiar ) divinx pie­
tati, & ieriiati, paterna folati* & fubfidia claudi vo­
lebat » nec ad fovenda vulnera admitti vulnerato* » fed
tine Cpe pacis Bt comnninionis reliflo* » ad luporum t*
j-.mm & diaboli prad.irn projici. Profanum hunc A- perniciolum ei rorem, quia lari* doAt confutarunt olim D.
Cyprianus, Viacentiu, Liri neniis, Ambroliu* , Bt ante
ho, Cornelius papa in fynodo Romana , de qua Eufe
b uii repetitam e;u* impugnationem omittam.: uniuafoluiu Tatalil archiepifeopi Conftantinupolitani auAoritate comcntus . ÿuemaJ»>e^im , ait Iu concilio Nicxno
II. riitm in
Λ» t fa tixminl terr per peraieinm eie prejige, O pege· eaniirnte , in/rnili fumtu re
pei-r inlefily recepte ia Cflii . Gender enim fetpra teemi•tr-n pnteitenilam eyntene : pfititrntie enim rnjiinh efi
>wag«* lei"ii< ite, iejpitii regni .erlerem J'f·

A

'gifi-er

t .
i
S
'

lib de lapfi*.
Victr.t. Lb
prolan. ha-

ref. Novatiaaoi.
B. Ambr. in
libit» de pw-

vient imiicenr , O ru*
i generir hml·' » l'aZrwrZasnv fiovttlinor.
qui Pent nmplriieinitlr , t3 fcaicb. Jib. f.
xertent » .uni an^eZZr «Zraffr hi ft eccl«f.

un

Zl>/i

De*, Intneter, nry»»
e/rfmoei w/Lc-rive; /»W fe
f'· *"·'· 4anz> <tr Pnetii, etrperet ■ Quxouinua i.itlaaro
Mmutio & Clemente t-adita mire n.»coulentiunt » qua
«f r»Z..r.or

Spiritu lanâoedocli tumu».

tna/ia Deo, ur l<x cuft i.liatur , eu e» partes dua luut
tud.cluru it juftltia , quam >:t cruericm heie> fa.tihrtum

’r«sqr* , . r u»it, aiflixiKiia
>■!< , iistrAai '■ » swaa/ur/uXZj,·»
eri-e iiirani , iz<- entnin ptlht
!i*i>c ' eiu, vutsiteni & laude*

con. N>ean>
, tentprran· 41 aUiOne t
, ii/ nr tzpfniuntia . Greg.Nuiu.
tumoianique οι at. ia i an
âütn

nuttit en m
riu* Nariau

ri'itto
qi.im

bipuitnum

uod divui c ' i ni PatHu· Jovuii ad He·
Mtb

£ innuflra'Ie ( tanti.ns enim abfuerunt ab errore eonrrstio ) non ambiget ide , qui ab hi, hoc Ipfo ta­
it , lapfo, reGpiicenie»,»
peraAa decem annorum pamtentia , quafi fecundo
quodam lacrytnarum btptifma tingui , ablui , tergi »
inunda·· , &, mundato, ;am ad facram ecdefia &
tu-hrnilia coDimunionem. admitti opcriere . Priu.
tam,n quam cidctu leconciliarentur , antiqua hsreli*
Onos XXl/.
Vulgatus. ci rurem eofdem abiuralle crediderim » poilicitolquc
fuilte cathohex ecdeiia unitatem fe in poflarun» obfervaturot. Huc enim antiquum die in CcdefU ex conciOt cntMiar in bnvtfim trenfeuntikus ,
bo Arelatenfi II. plane inrelhfimua , cayua ornata fere
β non revertantur .
■ annne», ab Ime 1 llibcrritant» defumpio, fupcrbu indi­
,
, a : i, in nm/nnnl^nrm rtfipi
Si quis de catholica ecclefia ad ha-relim tranfitum aca*.mu»
·« ,rlr»r » wjf /v/izp'a p^initrnt/n ■
fififecerit , turlulque ad ecclcliarn recurrerit ,
ΛΛ-fnti
J.leiu paulo ante » NicMum .

lii*i enim hefieie premeretur Dru . Hi lutem & lelmui
non inficiat eunt , templa» ara,» facrificia, Br reliqua»
Ii debil* religione parentur & offerantur, fptc.ia tupcrftitiorc antiquorum, 3» ciiore profano » Deo lore ^ratiftima. Quad non Inlum verbi, coiifilioquc munierunt»
Ccd faQi» & au») >t tare fxriffioie confirmarunt .

placuit, huic poenitentiam non elle denegan­
dam : eo quod cognoverit peccatum fuum :
qui etiam decem annis agat pcEnitentiam ;

laia-

luiundiu* » ut ait Grego- crum .
acceptent ali ) Hiipauos Pur nitent urn

,Λΐ/'t.iie e.tleftn fl*·
tene

Inn Gregor.
N^tutiz. in
le i more de
iantti, lumi.
naribu* epi-

Gieg- Nyffen Iwmilia

Cu.« Arelit.il. can j.

»O»
timh

A M P L I S Si M A
Λ/ efi eemmHHrManf ft « bit ·gdi
** eapevM fnm, w/ bit «w parftta.
/tnt, Met tara·» lafft witaittla

•oeifiit. Eoiftnle aalm , qua. nl&mar pat*· la as
«••ml ad NaBotlpm hareticam i^i<own Coqfieatip».

•aéa at aiagaa (tatlUt atad Niradn tthbraHi bre
aaalataUealfil· mat rath imeepHtarai at .· galal-

taa· 0 dan··· paa aat ealH'fi far eneatem tf at·daaaaa, aptfcapl V magifn peafairfgae fepeleram trade*
„
7*’ 9 ^7"' Similam forma, ah rurandi bpr.Gmu*
ah
f··®' Mauri.il Andattveufi.nc!“*·*?
7 a." dUœ»°’ '■ ~O'Ulo Ronan» fob Nicolao fecutiracon*
4<u/,._‘ __
*>
TM illiua conci!.. a4a . Et nt Hifpaqa
.
-i*P*M
• a Grat,, in
u *°*
·»· ·»·«··»»
omittamut -.· antiquum «attar
«(fit. dacrytum
deer «tum ς
a Martino
“__ i-a. a·· Ba- ·Η6·Ρ®
"
apifeopo Bracareafi
Bracaraqfi relatum, oblatum co.
concilio
Xuceofl
de * «eafirmatum, exprefla idlpfum coafiitutioaa decerdi*ia«.t.

T«mn *4-

rit, er ab beat taafata faartt "ttaraaramatat , aal/at
rpif<tf·· "aat la tttaaaaaiaaam rtflflad^ aif frta< ta
tamtaeat taafUiay farraBt faa fdal LbtUa , fatitfaeipt
aaaaibm·· Cf !·· llbaraat taaapa faamipaegatlaatm. Ht
idtta tf dr fdabbat Ipirit r fi la alfpaa bartfii aplaraaa
fatrial aaaalaatlf Or. Hac atlam «rare aanUam P'W·
fieribunt formam catholica fidai vindicat lapfia in here*
fiai, çum ad communionem dr pacatu «ccicfia tavcrtua*
tar. N«c «rrorarn folum abiurvt St « aram catholica
taligionia doârinam fa in poftcrum amp'«turo« pollicari
fat «r«t* nl proptio veritatis & fidei .nirographo valut
dati· obfidibua obftriatqrantur . Ta> tuli .«nui veru (tum
hunc accfefia morem Indicat adv«rfut Prat'am h» ter­
bia. Dtaipaa (atarat prlfilaara dr flat da aartadatitat
faa , er ataatt ibt'fg-afbam afad PfytHr'tt, afad parr

Si vero infantes fuerint tranfdu&i, quod non
fuo vitio peccaverint, incunâancer
recipi debent.

C O L L E C T I O.
eb,aeaaHbat fnraem, eeiHam nrafaH. b-filt*
dlaaaaa,, « nlaifaeil btm dr fat*aanaa, ZlMi
dit. fana faaaHat faraüeè V aaent·,. £» μ

Otl aat araeba ariaaiaa ftfrUtmat. Kat tine lafa^tmr
gaa ad thgaaabam abteam tirta fa rritata aat da ta ba­
ttit atataaa. Hac Cyprtanua. In qui but Iliad ·· dUL
di·» quod In prtneipio fetipfit, parvulo· raeen.er mtcoa
•bla<ot idobt a parabtibra, a..n<e quod in prime n*tivi.atlt a «orJ Io fuerant aoufaqutl, ctnat an dem Cy
prune * decrat· huhu eoocilii contm » Ukd uou peo*
prlum fitlMa « net elTa potulfie , lad parpntum paon»,
tum e ad quot reatum vma, non ad IU·· «ib .feram·
du», K ic inteltlgendum Cyprians·, doRiti.l »
fiuiûiflml AnguAlni tefilmonl· coufiriuabo'. In epiftola «nim ad Boaifacinm epllbopum, fie ait . S««ndr aa*
m »»m ia fptgttlatè taai<ett fattaat » afaraattt taa· , atpat
» tillgara taaaain dataraaaa faeriiaglf pat abr t aaa at
aataaa etrvmaHaa taaamaait . ar Hiaar ilna abu
fgr ahatta· atiaatartm , gamadaatdam etmaraaHatae g··•la pH fttdl SpWtat aditarem . Pttrft ftta ff ra bn
0 iHt beati "t aft adat fpi-itar faabtar . *tl,m· jf la*
•Kam atftlaal, par gaam ft atnafgae gratia tamma*
att . Hee aataat jattf [pHitat beat!ait aft V bafat 0

aafrraatar , fad aha tarainae ftatatar . Yrraatnarea
rtQa dleaaiar partait, , ne/ gairaatpat raafaert , fiUtt
fra gaailibtt partait· battlgaiar daareaiteata farrlitgili
ablfgara ttaeatat fpl’Haiittr bamllldp . Nat· la iUir
paidtar lattrftflttatai ata fattaat , frd gaaatara ia
frfit "fi » Itit'/i.^eet· fiaat , ^tStpaa llllt ditHar ,
gatadt ab bti fttlret preillraiae { Hthtt trridtrt par. ·■ THfjl.
•ait· wfirtt , dlill talia 0 aptfrie· , fplHtara Mfltif
t

/fft

ΛΛΠ

tilt fgUfitftU

fri f«4«rww

rp ttthâett WH Uff/lt é/ftUdtb ,

»/ atteailt
CAPUT

XLVIl.

Λ Git olim quorumdam rtrentum impletat St In*
ftnia, U' non folum faipfot , fad hliot infante.
facrifiiiit idoleum offerrent
D Cypriae,

Ε

lllltef teafil fa··

fi ia feipfi, amififeat

lib. de lapfi. t. j.

la/pf ftt» mat , art dtrtliii·

Mem la rod.

jadiffl dtft laarril , dlrtar , Hat atb/l fttlmat , ate
dtrtbilt ttbt , 0 parait draaiai, ad prtfaaa
fpaatr frtptraairaar . Perd·dit atr allaaa frrfidlt t farta·*· faafiraat parrltltlat. tlli aabit aetttfiata marrrm·, till
permet Dtam aegaattaai, al ba frai 0 impraaidi V
raatt faila >rl, igaari ptr abat ad taaftnhua tH ratait
yaaglmar , aliraa fraadt taperta,at . Kaar dtftafitata·
aaa fabaeBertt, atfi jafiifaaaa· trtdtttt , tf la ©,/
dlela paraaitr petfbiaeaar : fi taie· aéra dirltar. Hat ai~
LaJ
- ·-- ______ _
. x
. .

•rraar? Si parentum «r;o inaperio de auâorkate coaQi
infanrea (actlfkiia Uofocuna auânritatam praftartat »
IncunAaatar rac.pl placuit ; qnod non proprio « C«d a·
l.ano vlno paecalTtnt. Cuju» Celt ri « graviffimun. rea­
tum adao Dao difpIlcuilTa laglmua ut in lpi>> infantibua
non doArlaa tantum, fat mlraculii odium fignific·»·.
tir» «aprtflbrir » confirmaverit.· Prêtait ai ttjl· raa
ifft, alt Cyprian », atetplit tard evtatrtt . Parrattr
farta faptaitt, d*"· trtfidt ralaar fit (tafaltrat * Jag
ataritir aUattatt farralaat filtaar rtlifatraat ■ rtltHam
F A««, at main·· fat artat , alM fi ta partait· la ill"
•aatri, datait ad magifratar ■ üll rl apad idrlaar , par
taraitart fttta-r, fed fttlat latniigntat , far Mam
ft^fif"···"· gaadamrneda gtfaat ttrteHr mêam rjlgaf

fgi·· fatal· , ·*< anere. rgateatHaa igit ret abnptam tfi,
at fatHfiraailiar atbit , earn /r»»»· fate· Itfl^rl, ],t

air latfaUrat t aaat plrrata rraertl^ atrae ratait.· afia
tafia jlailaabaada jtilitl , V triât ttnara tapait ,
pùbat fatarat ladttlh ttafr irai tara falfl ia fitûlwbat
adbar aaatr rajlt aaiara fatabatar. UU mat faiaaHat
adatapbtit , .tl/rta diataaat tferra fraftnrbae tapit »
Oitad. Τβφ il.'

.

a "tara earaa graararar Dri fpirita rt•Nh tbhgatit eaat'aUa ftlaatar . ff,a
ratl on ipl'lta rrgtearatar t, farratam
' , at tlhtatlt , aaa ftiata ad , fta’
Kt Idta ftatl prreaptaat faraàlar
ata a-alttlt , aif frrpr/a Implrtatty jt

tat Halt idtilt Zi
i»t , inquit « ad

D, Cyriaae.

•dBoaiife

Hf·» Id agere feieetla ·, ml retie·
------- — —— —
wn^vrnrw f
t rKrrt
i""‘itaalt fraati aU^rJÀ b, artat imlili,
Jt^l^ .
__
. J.
Λ

Ο

w
’*«

CONCILIORUM OMNIUM

cem, u ria i.U & u il/aunat «s«s/r, A ruter , Ha nulli unquam licebit admittere , quod cum
er fit, babenr carnem fuam V animam vera abftinentia pugnat. Bibere enim vel concedere phif>pfa mar/etur . Nae cUeJ quam reâa ratio diâat, vel naturo aecatfiraa poftulat,
nunquam lient : ac varo tejunli lagea, naqne obligant
feeunt , Of traita fpMlUab afi pita,
omnes, neque femper, fed fuo tempore fit Joco tantum.
retenemutue ate·arm, fefi ^2 ft, palant bee retnefi
Quia gnim dubitat, Chdftumnoftrareligionisauâorem,
ejufque fando· apoftolos dt dlfcipulo·, fobria, natum­
que convenienter vixlffe fitmporf Semper tansen tejunaf******* *F*r**,*r·
ff? m
fc fatendum non eft , cuab jejunii tempora ab Ulla obminifieria filée, autem fen qui,libet partait, danuaie·
fervata, pr«fcripta videamus , flt reliqua omlffii. Quare Maeeb. p.
eblipara renante, , fpiriiailter fune bamirogantibus difclpulls Joannls : tf/ant Cur & Pbar.’fai ie*!, · N·**
ilii r e>Hdem intrrfeÜienem nen faciunt,
fttnamter frequenter, iifctpuli autem tui nen jejunant Ρ
\
*"
’ ‘nrerfeUere, fiunt , ff eeHe ij.
Damlnu, rr/peneii, : Kumpuiet ptffune filii fpenfi Infere,
Hr Jlciite, , ^va.Z> ab bee fcclert prebrbettre . HeUte ac·
ciaere parauter tejlr,·.
Par caufa de infantibus ab heretic!· baptisatis elfe de­
ftitventia nomen latius patet quam jejunii. AbÀinent a
bet, tamctfi enim ab fii» baptizato· ad clerum non effe
cibo «gri, quod illum faftidlant, inopes quod ilio caCia», Apoft. P’°“»°»e'>do· , antiqua apoftolorum cohftitutione fit cau­
reant , avari quod illum emere reculent »’ gula flr ventri
tum, fi tamen lulante, parentum errore ab hntetici, ba­
dediti, ut macori aviditate & voluptate pqftea ligu­
ptizarentur, non effit ab ordinibus repellendos, Africa- priant,
nypuerie· ut finQimonie
tinumioms laudem
rauacm apud
apua impeririant, hypocrite
Coac. Orrb. ni» «pilvopis placuit. Parentum Igitur peccatum , cui ® tam plebem aucupentur
illos tamen jeiunara in nullius
·■ caà. ,(■ nullum lilii praft itéré confenfum, ad parentes redit an' 'infani
*
nifi
mentem venire poteft . Quod fi de ftudiofoOores, non ad filio,. Si autem filii in eorum voluntarum aâibus folum difputatlo fufclplatur, refponfio oc­
te as-qulef.ant , ut cufpar , fic & p«na redduntur obno­
currit, abftinere etiam eo·, qui famem in die bis aut
xii. D. Augutlinus, quando & quomodo, vel parentiter explent, tolerant vero, & fine merito, fsptffime .
bu< vel maioribus obtemperandum fit , hac nos lingu­
Er qbod de aclibu, dicimus, ad tempus fit ciborum delari erudivit doOnna. Seii timer, inquies, ne efienJar
lefilum accommodari etiam poteft. Vocabant ergo ohm
jejunia abftinentias, quod diebu· jejunii ab omni deli­
catiori cibo fir afilu intemperantia At incontinentia abftinere Chriftiani debertur , juxta illud Origenis. §»«»- Origen, lib. j.
'ftfium efl cum vunimt efeiaenfium , ,ya/
ut nen tafiemeu m lob
carnem , nec vinum , nec /i
r. Et Illud Ba- ■·«· horni
rem tuum . a ni· d» jejamo.
filii. Carne, rien ,t,i, fed
ne ab/iine, « fed ab Injurii, ubi nen temperer. Tempe­
pexa. Cifi’a m
rantiam enim partem effis abftinenti· conftat. Pertinet
.(ur * rji , inquis
yus xw feneranti ? Ilh
enim temperantia ad ea· voluptate·, quas talius guftufque progenuit, commune· ceteri» animantibus, ut Arij;b
ftotcli placuit. Abftineittia vero ad alias etiam exten- «tfisc. c. >
ditor. Hi enim qui vel fabuli·, »el hiilrionuin cantu
•fl patrr r««, mater ^r patria tf ipfi, parent i bu, tute , Ç delectantur
ad auditum
_______ - ., quod
,.._2 _2
..... . pertinet
‘ :t , vel hi» rebut
luj 1er « de •r
t·,/ferini pareme, --------- ------- —
■— qua
- - vifu
··' —
' ' - - ut- —
1
gaudent
percipiuntur,
coloribus
, figuris ,
vcbii domi. dleuiur ,· c quidquid /ufferi patria centra Jûeum
vel pifilura ■ vel rofarum, florum, vel unguentorum oaudiatur. Hac Auguftinu, .
doiibus capiuntur ,quod ad odoratum fpefilat .· & his
omnibus virtuti, ftudio abftinsut , temperante, dici non
tara Mrth.
poliunt, ur Ariftotelei docet, dici tamen poffunt abCanon XXin.
Vulgatus.
ftinentes- Quam virtutem eamdeth effie putaret» cum A,ift. libca , qua continentia difila eft ab Ariftotcle , nam de «hic. c
virtute abftinentia hoc nomine nuncupata, ipfutn fir re- n a.
De temporibus jejuniorum.
liquo, morales philofophos mcminitTc non video. Quare
eorum fententian» non probo , qui tempetantiain pro­
fejunia feu abftinentias per ftngulos menfes pla­ ptie effie volunt, cuit quis abftinet a nocivis, neceffiacuit celebrari ; exceptis diebus duorum men- rtis contenrus : abftinentiani vero tantum, cum quisabflioet a ncceffiariis. nam abftinentia frudum illuni perfium, Julio & Atigufto, ob eorumdem in­ cepiffie,
qui lege jejuno contentu·, nihil de neceftariis
firmitatem .
fuftulpiit, qui, jure diffitebitur ? I» his igitur ( five je­
junia voce,, Cvç abftinentias, nomina rerum nihil jam
snoror ) adeu fe exercebant primitive ecclefia patre, ,
Canon XXIII.
Emtndatnt.
exer.erique volebant reliquos Chrilli imitatores, ut non
eo, tantum, qui fecundumecclefiaflici sudicisarbitriui» ,
)privata vel publica pernitentia lege devinûi jejunare
De temporibui jejuniorum.
tenebamur, fed fit eos quoque, qui nihil pcena dignum
t
, ad jejunii obfervationcm excitsrent ; nec
/
Jejunia i'eu abftinentia^ per ftngulos ntenfespla- adniiferant
immerito: nam inter ea qua homines ad peccandum ma­
cuit celebrari; exceptis‘diebus duorum men- jori ftitmilo provocant, carnis concupifcentia eft. Quo
fiurn , Julii &. Augufti, ob eotumdem infir­ enim carnis lenfu, homini iam ab iocunre arate eft fa­
miliar.or (exortus enim eft una cum eo , & ad Extremum
mitatem .
vita fiMiitum niatcrism pcaftat, quo nutriatur) eo ad
«liniendum nugis, ad debellandum, fic obtinendam de
VO f. 4. de.-rer. c. Jt. paulo alirer. Jejunia feu sbipfo viOoriam pntentior eft - Idcirco majores noftr, ad
Ainrntias per ungulus menfe, plaiuit celebrari, ex­
refrenandam hanc carnis vini fic petulantiam multa pru
cepti, oiebus duorum ntenCum, Julio ir Augufto .· dc denter, pis fit fanfile excoriarunt. Vol.icunr cnlm nohoc ob eoraradent infirmitatem . C. MS. fanfti Æmilisni
filurnis vigiliis, veflitu alpero, cafligatione verberum ,
in ctenobio regio D. I surent ii. Jejuniemm fuperpefiexterno corporis labore, carnis fenlum cve-ceri. Sv^l cum
tiene, per fnjuler mrafei placuit celebrari, een/tir Jie­
multo majorem virtutem jejunio fit abftinentias ineffie
bat Juerum mrnfum, Julie
ituju/le, cb querumflant
experiment U multis agnoviffient, jejuni usi femper unquam
infirmitatem . Sed editorum codicum St Ivonis leftionem
firmiffinrum adverfus diaboli carnifque infultuspratfidium
magis probo: nam jc.cnia hac non ob hominum quo­
elegerunt, in primaque acie femper collocarunt. Eo conrumdam infirmitatem , fed ob *ilivo,& infenfoseorunifilio quadragefima jejunium inftituerunt : primo , ut
dem rocnfium calurc, tolluntur, ut mox dicemus.
macula, quas reliquo anni tempore contraxerant , ieju»ii pointent>a his diebus eltlerent ; tum ut quafi deci­
mas tetius anni <ufilor|vita, qua Iruincur, redderemus,
abf.inenl‘a, tjuifi icjunium, 0 qui jejunii
ut docuit beatus Grejgotius . Nac eo facium fatis ruajo- BC.ep bom
res noftri putarunt , fed cum viderent vite noftre rno- rgineranq.
menta, non folum pfir annos integros, fed per menfes
C A P V T
XLVIU.
interdum decurtere , duodecim menfe· , quibus annus r
folari, conftituitur , in quatuor partes tribuerunt, finbstinentias oiim vocabant jeruni,. nouquod
gutifque eatuni jejunia ( qua de caufa quatuor temporum
abftinentia quveunique icuniuni lit , ut heietici
vocant ) triduana prafixerunt .- ut gratias Deo redàere'njftri temporis hallucina nrur , dicente,, idem ede je
­
mus
pro praterito trinrcftri fpatio, quod illo nos, no
junare , quod fobrie , natureque comer..enter vivere :
ibaque, pru fua clcijientia profpere tutari dignatus fit.
quod fane eft variffimum v fit a facrarum Jitcrsru.mΰιιfic ob expiationem eorum deliciorum, que 'illis menfifu ncaxin< alienum. Cerium namque eft, abfticentiam,
bus, vel Ignorantia, vel malitia admifimus; fic ut pro­
•*quc ac temperantiam, cos omne, qui natui e lege vi­
poneremus ineunfibus fingulis illi, quatuor anni temvere colunt, ad iui obfervationeni perpetuo ohftringepor.bus ( indicuntur jc:un;a circg precipuas anni ver fio­
re · fiquidem ut nulli unquam la> eft v.vetc lut.-mpens: , q m» fulftitia fic aquuiofili· vocant ) aftiones no­
il r as »

I*
(·η·

I

A

I
31}

A M P L X S S I M A

C Q L L s C T I O.

114

Bras, ftudte fit eog·'·^»»»·» divin· vnlvntatU arbitrio ^ Aum teiffé a fynodo Conftantioopolitana , con ftat ex
HI.
àoouscborum
ad tandem fyîaodum
tem­
moderari. Et quia interdum «tea neftta tuultis & fra·»» queflieme
—
---------queatibus malls teuciata, araltia eriara & Craquentioribus
remediis Indige», ideo non trimaftre Ulnd eapeftandum
voluerant, fed aliud magis opportunam excogitarunt <
fngtilu enim menti baa voluerunt ab eplfcopis aliquot

dies jejuniis prefer,bl

po» t Nicolai patriarcha Conftantinopolitani . Quaβίο­
ι.» V»:ba, cum Interpretatione Halfamoais recitabo, ut
coaipertum habeant «nciquitatum ft udiori, qua de je hiαιυ hujus menti, obfervavit vetuftas.

quot as teas ill! ·& debarant ,

It quando, eorumdem cpiCcuporum judicio placuit reter petm
f/ ", Q*·**··
va< i. Nee inenfes fotum agi noluerunt tina jetunio,fed
nec hebdomadas Ipfas five leptirnanas : harum enim CoguKs diem unam ademerunt » festam fcilictt fetiam ,
jejunent.
quain diem Veneris vocent .· huic autesq Hifpani alte,
Baltetnon. D< ί»<· jejuna ebquamie qaa/zvv· eft <*'sunt tin>ulari religione jejunio confccrarunt , fabbatusu
rtm paterni 0 fuu/la nefire Jemier 0 imperature, pruicili.et. Qui prnftantlua vita Inftltmum feqticbaatur ,
feme feaHifim, tfie patrfa-rla 7a«v/aa Lma, 0 qut
λ». »«h»-quartam etiam feriam adjiciebant.' nee his contenti alii,
tim re intenti fum amefietilm. tt nennulü quifiemeliistcoacilu . on)ne|
^„1,, ctltbrr, cuftodiebant i alii autem ni­
ceeant , ut» attere net jr,nuere preftee Iramlitienem ,
q·* f» ■■efpenfienr Jetlaretev. Alti autem temra Jicehil fe protutruilT* putabant» Λ his diebus jejunium ut
reliqui, vel Cccoium efu.ageieqt ,· quare vix feaco die
.._________
. . ~
. .... , ficut iitariene
alimento ....
minus
noceltetlo reficiebantur
uadaro. jejumurn fafe pr/u, let tempere , fefi ftutfe
re viventes, & canticis inediam comjithfantes» ut Phi- ,, irantlatum, uva tie,/aratur amem ui», ty^uemefie trenfyhUo d« vira |o
Temperantia , inquit, »**?«<» funJameme*· latte jaila fit, tlreemut ueeefarte jejuna-e. fiatriarela
m^mr as mhi at
.
■ r> * .
..
____ Λα
.
.
.
a
æ e .a · ·

nfl^ii eieitfiene nthtlr/

nulli »» Hi<t
tertie
Wa <<·»«■» furtum· Ntt
fiejum qui pralant e excepti fapiemia <»»l» parjurant /i·-

, fWrfl/tiliU

, trifamee

fra. ’Jeeet ieiantum, Ό eim militat. fçtiuffiem autem
leri iterti/em . Hec il le dq Chriftianis Alexandrinis ,
tu.t· jue/ue tiahiamllm , fieJ anfr/Karn luiemretnrpra·
Marti primi civitatis Illius eplfcopi difeipubs.· it veroferipta ejm je I miti fiterum fUaVHat , eiixit Iffe f.tnAiffiinile eft, aliis civitatibus & locis, idem praftitilTe apatrfar.lai fuefi ter Itet lejur ■
lios. His autem liberis jejuniis omiftis, qua ad pet ft rinUme Citifit natalem fit, jejunii , «s
gendam huius Gtculi oscitatetn tantum deliba uni is , ut
ca cum maxima laude & merito fufcipiuutur ; fi.· »,ulla ftriptura, eeelmur fepul uen fcipti
eeilefiafileam
tra/iiimum, tt leieutut jejunare a pe.
lam citra ullam noxam preiermltti portunt .· neceffarie
vero, id eft., Illa qua a prapofttis ecclelia in vim pre­
cept! prefcribuntur, cîtra'.aufam necelfariam omitti fi­
titer ivftt'ilfte’tm »J-felxete tefinmur , ep»ftefell per'•ifiee· art Jetlaratt In ^(agufinm mt/ifentur : nene let
ne culpa non poflunt : qualia illo tempore judico ca je­
junia, qius fingulia meufibus ab epifcop.s prelttibcbar,tut. Ferventi primitive ccclgCa devotione multa ab , ifeopis indlâa fuefuut majo.-i feret itate jejunia , com·,
suunt populi ufu confcnfuque re-eota, qus prft ali;uo: * fee’llλ Jett , fcjtit,: »e-·Ί lienit fenile Jeipara, 0 na·
facula conniventibus i.Gteiu etian» epîfcopis, in ulue ia ■Hv/ieNi J eft Ch'lfii 0 Del Jtefir/, nt eiiam feiuxtum
defictunt, & ex neceffariis libera facti funt ■ iameniri
fuei fit erne fefium feuiirrum epefirleeum, 0 jejunium
juftitfiinum canonis hujut prareptuni, pro cvnfilio hac
aiate sccipicnduin, obfervo, ut fu|<iioium accedat auUoritaa.
ne* ejfe numem t* emailur e jUelene, »» efi te neeene
qma'ra^rfima , frj eme feptem qutjem Jiet a»»"ff»f»fque
xceptij diebus duonim menfmrn, Julii & Au
aerum jefierUm , emeet fijelet , laid fellitet V meem ili
{riu/tlur fejttne'e tnextnfeiililer , J? feet nee (te fe. tuete
gufti, ob eorumdem infirmitatem.
ai û'tbefiexerutn Cirifitanerum eetemunlene alienentur .
Hac ollm m oriente & occidende jeiuniorura Julii fc
Au^uftl oblatratio, quam hodie catholica vel Hlfpanica ec.letia non retinet : in Julio enim abftinentia lex
CAPUT
XLIX.
indicia eft vigilia fanâi Jacobi : ία Augufto vigilia D.
Laurentii, Bartholvnuri, dr Affumptionis i It fi que
T rebellantem fphltui carnem jejunio & abftinen­
ali·, aut fuperiorum pracepta, aut fidelium temperan­
tia ftrio edomari cupiunt ecclefia pr^fefi, , fic
tia induxerit, vel detotio.
corporum faluti, & in.olumitati prudenter ftudent tt
fuaviter provideri; mortem enim peccatorum , vel adverfam valetudinem nolunt, fed ut diu vivant , & ad U
Canon XXIV.
Vulgatu».
dominum ex anitno convertantur. Idcirco mentes duos,
quos ferventes Baltica provincia calores, febrium aftiDt biti qui pfHgrt baptizantur , nt ai clrrunt
bus tt aliorum morborum inteftos reddunt , & periculo
»9n veniant·
obnoxios, liberos dqcreverunt le^e jejunii , ne li ni- .
axium Illis suenfibus abftinerept, immodica caloris vi refolvercntur» & ea issedia flaccefien es ad ferenda jeiuQmncs, qui in peregrinatione fuerint baptizari,
nla mcnfiutn reliquorum reldereutur imbecilliore'. N-n
eo quod eorum minimefic cognita vita,pla­
diÆontem conftituiioneas tulit Gallia in concilio Tucuit, ad clerum non eflTe promovendos inronenfi II. in jejuniis monachorum obtervan lani. Cum
gnim ca frigidior Iit db tnajottm fobs revelTum ( fe·
alienis provinciis
ptentrionl enim 0A0 \el novem gradibus propinquior
eft ) folum Au^e.fluiu tuentem, diverte tamen reddit*
Canon XXIV,
Emendatas
ratione, a lege jciuoil exemerunt, eiti illoa qui Julio
-r„.
mente infirmari c^pident , aodem beneficio fruituros
De
bis
peregrt
left
icantur
, ut ad rIerunt
rea s can
declaraverint. Çoncilii Hironerifis verba hac fqnt , De
non veniant.
......... jejunih verpi em/qua a mena, kit i afittuta feriantur ,
ut fie pafete ujjue mi iulnfua^efimam , exeepiit refatieniiut, amni jief’atriim pranuiam préparant, pefi quin|Omnes qui peregre fuerint baptizati, eo quod
fUutffimam jela behjetriaia exalle jejunent fetmtja Ct R
eorum minime fit cognita vita, placuit, ad
quarta fi ieata file, emeptit lit qui al'qua infirmitate
clerum non efse promovendos in alienis pro­
trnfirilli fail; in Au^efle , quia ^uetijie mijfa fanilerum funt, pranfilum baieaar ( rnifias fanâurqm & fe­
vinciis .
ll i va eorum folemnia jejuniis libera noi, fine ratione vo­
luerunt ) in f epiemlrt late 0 Xevemlr. , fitut prim fit·
Pud Ivonem p. *. gj*. fit Oratiaaum ia e. omnes,
ilea efi, ter la fepiimaaa . Voluetunt ergo e»s qui Ju­
9·. ditlinâ. omnes qui peregre fuerint baptisait,
lio sncofe Infirmari capirient, lege jejunii non obftrina
co
quod eorum minime fir cognita vita , pl aruit , ad
gi ; fano* autem toto mente Augufto ob fanâorum fe< clerum non effis promovendos in alienis provinciis.
ni vi ta tea Ia ipfo celebrandas. quarum nonnullas fortaf- ·
fe in eumdem reieccruut, ut jejunii feverltatcm in re­
j|>>4 centie ebm tn rleri.erum erOinutienè nJ'itieretar
liquis obtervantes, Auguftt iniquitati iofcrvjentes poffeot commodius relaxare. Eadem pietatis cenfideratioCAPUT
L.
n . — ·Λ, ne quartam & textsni feriam it unici monachorum con­
es resale.' ' fertas a divo Benediélo, ipte tota allate» cum nimii
’ ' *
altent calores, legibus foili< .
t
UOS ad clerum olim admittebant eplfcooi , non
In Oriente etiam jeunium Augnfti mentis intefdl'
folum a cnmipe, fed a ciiuunis fufptcione libe.
Centl. General Ttyp. II.

U

, f«/

A

Q

C O N C Γ-L IORUM

OMNIUM

ro». juxta Pauli prnteptum, effle volebant. Qystatione
confuluiffle aes antea omnes presbyteros, diaconos · &
Canon XXV.
plebem, qua eilent illorum aAiones, qua Audi* , qui
mores. q»a vita, ac tandem merita fingulorumcomsnuDt fattris ctttftffbriij & cpmrnunicattriis.
D Cypr^pift. n. conii lio ronfidersflc , teftis ell D. Cyprianus , ut hac
it sdCler j ii, genti* adliibita, sal maloium crimina (ut idemaii)
& P!t^’’r<,‘detegerentur , vel bouorunr pub)Icarautur merita .*-talefOrtinis qui attulerit tireras comfefsorias, fublaAut.hola- que eligerentur, quales Dei miniftroa effit decebat. Quud
to nomine confefsoris, eo quod fub hac no,l ul\ , ■
Λ ante* ufurpatuni in aede fia , Lampridius his vaFbis
minis gloria paltim concutiant " fimplicea ,
A>sstHin
,cffl*<u· «ffl ·
avqut'1 inquit, leiu/ftet, nai reifarn
s-vêo.
p'etin.ii' tiara, vei pr a paptec facere, yel preturateeet .ifl
communicatori» danda- funt ei liters.
eft . ratlrnalet eijiaure , namina rerum prepeaebet . be'tant raen.uae , ar fl qui. quiJ lalemt cremiali , periaret
Dr privilrg/it ceafeferum in literit injulicaiia
manfeliit rebut ■ fi nan prabaflrt , fuii-el panam capitii t
•ianii,.
a/.ebalgue Gl(A»E EXIF. . CUM l U C H IjlST IA N l
F r ?UV>A.l F ACLUbNT »f.V ORDINA ND IS fAr
CA PU T
CFH_UO'l IBUS , ara fleri ia peeuiHClarum erile ibat ,
φ«·. ·■■ Vf tc'tnua iuminum cemmltterentur tf tapha ,
ANTUS honor defignatls mart rribusf quoi ob con­
fie Cmnem fidei in tormentis faâim , con‘effures »i>I -n- ( sr-h Confirmatum exffat cunfiiio Carthaginenfi IV.Cum au— cabiat ) habebatur olitn, non lolum a plebe . fed & ab
♦ .s» »»
t,JU to ,en,Pure» qu° religionis Chritlianq femina non
adeo altas egerant radices, multi eflent, qui religionis Dcpifcopij, ut lapûs permitterentur pacem polie due .
ooftr* myfteriis initiati, fed minus plene in illis eruCommeabant calm lapli ad carcerer. parent a cou*eflo­
d'ti, ad has modo, modo «d illas ecelcCas . vel pertri bus petentes « anrequatn pro Chrifto mortem capeflegrinantes , vel erttntea accederent, fimolaraque pietate
rent ; illi vero viciftim petentium defiderla ponderante*.
in clero «dfcribi conaremur , ur obtenta ea dignitate
Angulorum rationes & merita. deliilorumque genera ex­
fri.fiui per fraudem ac dolum malum penitus Irreperent,
pendentes , pacem nonnullis concedebant, eamque libel­
li. Ceu literis a fe fubfcriptia lignatam adepifeoptim defx velut occupatis penetralibus hofpltcs lucis catholicos
ftinxbant ■ qui diligentius examinatis lingulorum defideconi doilrina etiam catholica extruderent it profligarent;
vilutu cft patribus Hifpanis, periculo huic eodem occur­
riis » pernitentia , exomologefi . tt manus Impoûtionc
red confilio, huic moibo finiili madlcina mederi , hig
pervia ad cbnununionem eoa admittebat . Erani enim
fanûl patres majores noftri per Coali > ut ait D. Cypria­
r.tii repellendis arma comparare fimilia , decreto pro­
nus . tantum apud Deum t'anûorum martyrum pieces
mulgato, ne qui ex alfenis provinciis a.lventafleiit , nu­
& merita «alar·, ut an illo facile poflent laptis , qui­
mero miniftrnruiu eeclefia adf.ribrrentur , quod de eobus pacem promittebant, deliélorum vernam impetrare.
.111.1 virai integritate it calh.ilica religioni! profefli iue ,
f.
aeria & cooftaos opinio non haberetur. Id brevitfutiis
Tertullianus.- Nen'erge Altat. de damone agit , z* <"<·* Tcrtull hb sd
/»M, ZM/4» rllet vibbrtr eAlii. affeitrenebat aut imer
’ verbis exprertrt & d>»cuic etiaru Gregorius magnus ad
c4i · <P »I epicopum Squillatinuni, dum alt : After faflSm vel ia·
fe Alfftnfieieibur. Fugiat renfpedum veftrum. Vf in ima
P;
fan Aelltefcat. eentrailur tf trrpeei i ta aquam eeluber
retailer percyinec aJ eulrflaflicar erAme i traAeater nuL
txcaataiur aut efumigatui. Ner clH t.im rene jit in jut
< ibSvlvcftto e:/^i rebaptizate ; peregrini
plurimi , ellam in mi- (2 "S·*» *f *»r eemmittar : feA luieniat munitae. t3 cenma' Vc °*
tt^inlit» tauflituri. fertierer ie fe pratenAift
crrJta aratattt : fh/a pat ea/ra beUuat eft illi , fluam
ήί*? nu’’5
f'P* pFvibtt faut.' Ante Gregor lunr , Sylveffer
pateat qui^aar in e. ciefa are iaientri . a mart^riHu· lit
“ nape idem conftituit, uti refertur io fine epilogr conÿllii Romani fub eodetu. CenftHuit etiam , di.:tur , nulla
· / faite Vf alar preflare ftfitir . Quêta eccieli* morem idem lib d,
raliene tranfmariauat bemlnem petat aer in clericatui
rapeti t etianj in libro de pudicitia, ih quo parum pie & . pudicuiai
d» fufeipi. a’fi quiagtif tptf.tperum Jeftgnatur jit ibireCnriftiaoe contra veniam criminum & pacem7 quammar'tmpeii. Ob Àlsaiehaos ad urbem Romani pereyrinxnDlunr in
t y ret quidam mœchl, donabant « lapfi, vero nexabant 7
tes, idem ccnftituiffle Anailafium papam, refert DaniaSgit latiÆme. D. Cyprianus ad presbyteros bc dUcoomi.
Ais, exftatquc eius epiftola decretalis de eadem re ad
i'vpn.ai' epift.
f&eniam
tamen vijee facuharem venieaAl ad tu. nen- ■ j. ad preiomnes Germania tt Burgundi* epiftapos.
Jam ejfr. Vf jam a fiatem tapifit. quefltempu; infi-mitλ- b> ter. A dtaR.
Quod G in ciero )*iu adferipti fini , cupiantque ad
tibu' a/finuir Vf fratiiui infeftat , «-cmrevAsv pute frairi· con qucm
majores ordines aCeodere » nili de prima ordinatione ex
bar naftrir { wa ç«> libeller a m.rrtyribirr acceperam .tfpra- snorcin rrpe.
I‘neris coiumendatitlis fuorum epifeoporum , noneflefur., d.fl f.ipiendoa ad nuiores, ex couft itutione In nocent ii 111.
retallea rerum apufl Drum aAjuvaei pefiunt « fliacemmefle t it epiftola
14. ad prefiiquet.
bvteroafc
Hodie autem non fofum tranftnarini homines » vel pe(entrer·, vel ft pre<àytee irperiur aea fuerit . Vf turfere
revitfi ex regno alio vel provincia adventantes , fed qui
e*itur e je perit . apttti Jiatenum ^uojU.· . exaneeieieftm faalternis funt dlocctfis, clero adùribi non poliunt , ab
Hs
rz’C eMifii j'ui pcjfiu . m raaruifle in paaitearianr inrpealterius diœcefia epifeopo , nifi litteris comniendatltiis
hbi isp».
ili, D ftia . veniant aii tieminugr rue· pate . y·**» etari martyre.
feu dimlfloriis proprii epifcopi fini invitati , concil..
iiterlt a4 >κ>· faflh Jrpaeraverant. Cetera yery» plepera
Trideirtini decreto, ea pana (latuta, ut ordinans a coiVfr.
Harum
autem
literarusu
(quas
dabant
co
nferiores
)
latione ordinum per annum, & ordioaius a fuiceproium
ordinum executions , quaindiu proprio ordinario videbi­ _ exemplar in Tertulliano vel Cypriano cxprelTum non
Inveni inveni ramen fpecinren quoddanr inepiflula l.utur expedire, fit lufpcnfus. Nec ordines tantum pere­
ciani ad Celcinuur. qun extat inter opera Cypriani . Lucian. epift.
grini hi fufclpere vetantur in ahenis p'ovlncils, fed nec
Agens enim de Paulo martyre libellos dante, fic in­ adCelert- .
facrofanfluin ml fla facrificium per agere, emfdero Tn13em Irflnuit. Cum peneriiilut martyr Paulur aeUut iri rerpere num inter
dentini de.reto.
eflet a vetavit "te Vf tilxit mi ii ; Lucinae, ceravt Ciri- opersCypr
Confiat hinc non folun. perfon» privat*, fed St proft e tiii elice, ut (i quit peft acceeftenem aream . abi te t. o>œ. epift.
vinii» vel civitat.u. iufpctl* pericula cautiOims praeca­
pacem petit'it . etee in aemlue mea i fefl C7 rmaee . qnet >>■
venda .· quod fanum prudenfque confilium, non eccleeieme nue in tanta tribulatiene nccerftrb Jr^naiej eft . Epift. 17 iuitt
fiafticorum tantum, fed St facularium principum obferSimile eft etiam in epiftola Luciani nomine omnium con- Cypriani.
satione dignilUmum eft, ne advenis ex fufpeclis pro­
fetiorum coufcripta. quam mox referemus.
vinciis (nili fide f< morum inte;rirste probatiflimls)faHanc autem pacem dare coufeiTores lapiis . vel liters,
nuliariter utantur, vel eos ad privata confilia, aut re­
pacificas, idem cft. ‘quod hareticos vel a communione
rum publicarum traflationem admittant : hoc piefereeclefia (emotos > ec.lefiafticar communioni ante expletum
tim tempore, quo çxterarum quarumdam provinciarum
nu-nitenti e tempus fociarc . Decernit ergo concilium» in
hxrefes, fraudes, doli & omne genus improbitatis adeo
honoreru & reverentiam deputatorum naftyruni. vel Ii
crevit, ut quod nlim de fui temporis calamitatibus diΓ> Fjipluii. xit Eplphantus, de his quas hodie in convicmis pro viti­ ff mivis coideirorum. ut lapfis qui attulerint litera» con­
ic florias, liter* dentur communicatoris, quibus conilet
eris dolentes imurmur, commodius dici pofle videatur.
fidelibus , eos ad unitatem tf. eeclefia catholic* eommu
nionem fore admittendos. Quod decrevit etiam conci­
lium A relate nfe primum, quod paulo poft in Galliaoft
eaaiiuat·, qu.-d eu e^virri ntiijl'e fti . Sed Ut impleri ilia
habitum, quo Illibericanum hoc in Hifpania . De bit c nc Arei»
omnia cernimus. fir & illa oportet caveri.
y»? ienteftfrum lite>ai afferunt > piaculi > 1».· fablatir eit
’■
l;:e-tc . aiiai aecipruai temmunicater/at.
Cnnon XXV.
Vulgatus.
Sed qua fit' canonis huius lententia, dum ait : eo quod
fub hac nominis gloria partim concutiant Cmphces , non
De tpi/iohs communicatoriii confejjorum.
adeo facilis erit explicatio» nili obier vernus verbum il-.
lud'■ partim » pro pajfim. depravate legi. Paftiniautem
Omnis qui attulerit h teras confefsorias, fubla- fimplites concuti literis cotilefloriis . ideo patres dixerunt
to nomine confeisoris, eo quod fub hac no- ut explicarent, quaie auferre illas jullctint , & in ea­
rum locum iubftituerint cnmmunicatorias ; ea autem b*e
minis gloria partim concutiant limplices ,1 eft. Cum in litftri.r ilii, fcu libello martyres v*l eontelfores in numme fuo navem dan liplis dicerent, quoj
communicatui i* dandar funt ci liter*.
fulls

T

I

»17

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

»«t

ορίΓίβΗΐ comK'rtoti Ut tollatur D. Cyprianai » A ritu· f»ndi e.ifUrurenc rudiora* .· & ut oMera.to I«€ieiHtimabant noonuJII ItaplieM* ft ( tlt
CypriBOUI
tLniA'
l'ihftnirn abfolutionii
·1·ίΧΙ···ΪΑ.Μΐ· ordinet. eoa>nunlon<nt
μ·*·»*·μΙλη*μ«
tinw >«jue cahoniro
‘Χλ^ **"*
i <irte *>»’«UleM«tan· initu» laAionii pilnui ptriti,
pacl«'(<ir inoriterat) epilïnporoticedcMt, dablra «thm
id.Bia taift. P·***·· dlnUtti in Pauli «aartyrl» ( verbi <r»tü) »«l »1ratio dcliAorum ft meritorum in Anguli» lapfi* nbfar, adaraf. “*·“* cnwMorU nonla· * non «ero in nomina Chrlfli :
raretur ; m ob uimiam-& gerwrafem eoafeflorum indui,
- di*.
quod Ipfit In Luelas· notat « rdnvahandltqua rmrllEaiia
gentiant « trcleCaflica di Cei pii na vigor «ut frigeCcaret, aut Eifttt later
byt. k
tenefexret Quod fecerat I.ucianu» nomina omnium icon- eprftol Cy·
<·<■. Rema «orbi* j quaa» > quod fac·· hia ftafvrat ft alii* q»
difturi (u*u*i c*for likM reaitar».
fanorum* in epiItala ad Cyprianum' hia v«rbi*. Uafaerf ptun» a. ·
•ealitta».
4»«/ fata/ad aer ittarar t jaaeeer ravdfmJ t peribat adar
etafeferet Cypetaay papa pilatam, teiet aet aelverfi ,
aefer atpejkae tf. d/fttpltaa at dillgeytie paaatvlaev*·.
de patbat aead te retia rvafitterit X ^aed peji remmifam
pae etffa dtelatata eft allad areejjit t paed aeetpfamlaegeriat, dedife patm .· 0 baat famam per te & alite
iere sat debate, Haae frater aefev Zattaaae ft Ipfe attat
epifeeplr taaatefrere vaiaimvj. Opfamat te tam fa»Sit
marlpvtbai pateat babere. Prafrate de clere > ft rveretfa
legare, Laeiaaat fcripfe.
imperiti jam feiftftu fe vulgi aaftmem fuaftitueatvvi maQuod & ipfe Cypri*nui longiori fermone.
fermone, refert , ft .
tua etucrfcripti libelle gregattm multit aemiai Pauli daftvgraviori
prolequltur «4
ad pretbyicroa
pratbyiero* ft diacon··
diacon·* '
■avlorl dolore prol'»qultur
Mappalitu· euaetye caMttt ft verecvadut legit *
‘ iple
- clarui
·
-,
Roma ronfiftentei, ft
Rotnanu*. adeumdem
4* deftifltaa euemm, uullar eeutra evaageltum Jtearat fe-_
Cyprianaea* quorum epiftola» lubana omitto > ne illa-D.Cypr·*"·
eeeii : fed tautvue duméfitca ptetate eemmetau , matri fua ft
«pirtol* >*.
rum recitatio pariat molaAiam.
/*r*r/, <·< lapfa faeraat, maadaverit factat dari : Sa- Q
uum
ni* Uteri» in
any· «·»*«.
lulti* «dprMbyt,
Cum martyr·»
martyr·* igitur*
igitur* concedendi»
concadendi*hi*literis
in multi*
imaiuut puepete peft tc-rmeata adbut fa taretre "afiitu. a ptccalfeat » <“ concedendo e*i paftim & fine deleflu o- * diacono»
*u' ’ ··"*/ tpufmtdl luerat emiferit. lueiattut vere aeu
mnibu» hpfil* In eo quod fui» libelli» non delignaffcnt R»·»» coali.
tadium Paula adbuctu emeare pefite, ueiuiae illine libellée nominarim eo» quibn» pacem ittdulgeti vellent* fed geamaau fua fcriptet pafm dedit, fed ftp,/ ejutenefum,
neraliter dketon< ·' cemmunicet ille cum fuie, non obierΰ
eadem facere fub etur nemi ve perfeveravit, dicent bec fibi
varo ordine quem enteceflure» martyre* vbferraverant, illa jeB,‘cvon*.
ab iU. ^-nd.i----------- a—i---------- -------------- anilBtdwti yuit , eonfelToribtM , In epiftola ad Jpfo»,
Λ f — -- . .- jr.j*.. —---·~-ρ·--,,ι ·«! <»W Wgg· ft·*
^uam recitare vifum efi ·* quod non folum hi*, fed ft |O
beftt nemine, hbelli multi dad -fane , ejufdem Ludeni
aierdotibn* modum preferibat » quem In abfolutionc ]<!,,« Cypr
taaaa fcrfpH, gued litterat ilia nen at fet : tat rat ut alilapforum* ft iq execution· literartun pacificarum vellet epift.n.
dualenut paffrt vbfiftf, liltrar udet'feci, paar afiictfxb
obfervarl. Sellicitude leciv luqult» neftri V timer de­
aprjtala prime tr.Mjmlfi ; faibar pete-e ft faatiam aaa iiamini cemtollit, fertifimi ac beatijfimi upamyrer * admefintt at deminicahgftt » V euangelii rati» teneretur. ta/eeere ttee Uterit neftric, *r* a puibur tam devela ft fertiter fervatur fidat demine, ab ilfdem lea puepue tt dlfctplina drmini refervetur j nam cum emnet militet Cbr>fti
cuftedlre eperteat precept a imperaierii fui * fum w» magh
lam fidpi , ft Umaj DeZ, ft mandatum daminN& evangepreceptit ejut ebtemperare p/ùt caaventi f pul eatmffum
1,1 ffinfUtat Vfirmitat felveretur. Scrtpfir euim emnium
cetrrh falli rfit ft virtutit ftft timerir Iftet. Et credideram
puidem pretlyteret ft diacenet * pnl ilhc firefentet funt, me ·
·** aliit epifcvpir iuileiefcere veliti
nere ver ft ia/ruere plenijfime circa euangelii legem , fient .■
puibutbarQin prateritum femper fub anticejferibut ueftrit faflum eft
—et liucti
carcerem cemmranter * martyrum defideria
crnfiltit fuit O fcrlpturarum precept it gubar>U'*"· iffd nunc
f*< atidlre, & enatare t apart mat » videamur muldtnecum meaime animi ddare cegttafce,. neu tantum illic vebtc
far* > qrred fe nunc emaet jallant a maityrlbur & cenfeffe»·" fnggeri divinaprarrpta , fedadbuc petiuc impediri, ve
• •’bnr accepijfe, Denique bttiur fedidenir erige jam cepit,
ea pue a vebit ipfit & circa Deum caute', ft circa f·,«·«» ta pravi asta nafira per eliquet ddtater,, >'aprape/icerdetem Del benerifice fiunt , a gnibujdam fretijterlt re‘tet taapetai maltitadiaam fallar r ly V fatam t/aam fe~
lelvantur, put nec Umerem Dei, nec epifcepi bensrrhdce.
ani taaSlt a martyieai ff teafeferibat datam tlamilagltantet , cum ver ad me iitterar dieeneritii > fuibv< ri jbam » tenp'efiirr· fbt reprafevtari t >egr’vat t territii tf fa"‘t"**1 'tofiderle veftra, ft puibufdam lapfir pacem dari
betlii preprint fait , pat ad rrfifandum miaar vinate
peftulaftir * cum peefecUtiene finite ceuvenire ia unum cum
clere ft recelligi caperlmur ; llh centra rpantgelU legem *
centra vefiram pursue benerificam petillenem , ante ÔAam
pfulteatiam, ante examelegefim graiAjfiml at^ue yxcremi
* X... r-.r>·;»»— 7,.<r«p , pin, exaraejcere ,
deliih fallam, ante manum ab epifeepa tt clere in pfCf pacrm fill datum exter puere cttpe’unt. De pu/bus quanitentiam imprfitam, efferre lapfir pacem ,ft rvcbarlftiam

P-Crr**

?

■remp/e ya,»»,

* V»,w ad Ladanum eumdem
n fw/d Lurlaaur ei refcdpferft.
mr/ί
genii
„__ __ ________ . ..... , . ..........
. —
Cenferfcr quern ft mcderarur & caviar * tf bamflttate
at Umere C fella ad·· verecunda, : Zudanut vtra clr.
la imetligendam deminice leilienit, ar dial, meant pe-

Match.

U.

eam fcriptam fit i <put ederit paaeat » eat biberit Caliceta
denial iadigae , rent erit cerperis , tf faaeviat, denial ;

CrZrr*·/ )ft lapfir paidtm priefi ia bec veata centedi. fal,· enlia

Mi*r Patdt V F lid ft Jp/./rwr f,«r7z Gr«trr r/,χ·;, ft
” baptifme preterit a peccata dimitti i bit precept! ti le-,

ara mertvat vivificari preberet ? ffuii ara ad fylvtem
faam veaire fefilaet ? Sed prapefiteraia efi patef iam tr.
aere * ff te/ preperaatet y vel igxereatet iafruere , repat'
eviarn pafte-et effe debeat , lauti fi.iai . Ea talia retu­
dere t aaa ia peraltieat vertaut * deripere eft j ere erigitur
:fic laffai t fed per Del efeaf.im , aeagli impellitur ad rui.
aam. Vel r, vebtt ttapae diftaat , paed decere debteeraat. Petitleaei ft defideria vefira eHfcepe ferveat , ft ad
parem vvbit feleailbat daadam maturam V pacatam temput eafedieat. Aate a demiae pacem mater pier fumat·.

'~r ■ act ge,n,mrm m«.gp«F j ^0r;r^4VZ φ
Jnfirff *
impudrntie ver quarumdam premi , ft verecunHatn vejbam
iiterir eiufdem Luctae! ad Ceirrtaam faclit aalmadverviat pali J ere ver qulbut parfum predbuj , ai euaagdn
ieilt ■ ÿjiibat mtetme ceufiderahlt * pued nae martyrer evaaPalat. i.
"••merer, & eenfiderattler qua & qualia In preteritum
geburu taciaut * fed fer evaagelium martyrer fiaat g puaaantecrrfere' veftri martymt cencerfrriet , qnam fellidd in
d, t3 fiaulut apefi viat , puemdemlaut vat eieüieait fua
dint ypefuer't iu epifiela fua , dictat { ueirer puad fic tam
defideeiayra^'etirê^pen'amû/dêtjai’.'v 7t^'îl7,
cite deeuutam ai ab ee, put ver vacavit /a yatiam, fed paftmedam pudicaturi iafpjilatit , ft adum tf ,pfra ft
aliud edaageliumi aued nea eft aliud, aififi faut aliqui, v merita fiapulerym j tpferum paeaue deUdraram geaera ft
,VZ
Ç *»«’■·> ceeverter, evaageltum C brifti .·
pua Iit ater cegiletit , »e fi paid abrupte ft iadigae vel a
table premlfium, vel a utili fadlum fuerit , <^>ud Oeattlet puepue ipfet ecclefia aaftea erubefeere imc/iiat. Viktamur ealm V caftigamur feepueufer , &*κι ia uabtj de­
mie! maadàta tt iucerrupta
iavielata permaueaat ,
Cum enim ha* literal coofe/fore»* animo folum iataradmeaemar, pued puldem aec illic apud ver celare cegyu·,
cadendi pro laofii * ad eplfcopo* feribereot * epifcopi ve.
jet, pue mi aut plurimet puepur e* vebit iujiuuai ad ter· condignum confedioni & martyrio honorem tribuco.
tltfia difctpliaam dltdaa ctajura . Hec autem teturapaiefi
ree* integram earum haberent rationem * rudiore* quidam
fieri, fi ea pua a vebit petuatur, ue facile tribuaMur ,
a plebh non petebant veniam illam dari ab aplfcopl»
reilgiefa ceutemplatieae maderem!ai , iatelligratrt tJ.cem,
r
·„—ta (curn epifcopi folum aam dare poftcnr) fed quali jam
primeatet eet, peti prrfeaar aCclpieatec , ia beaeficiie vedatam a confeflorihu*. vindicabant ab epifcopi**ktanftrit * aut gratifie eatur , aut illicita aegeclatleal. uuadlbyrrr<M»
J"·· »“r« debitam etttorquehanc , eodem Cypriano «rptfcopo*
“*■ · ^‘-ul m*'° ut obviam iret concilium, decernit* au/*,.;·
. I
" ~
ft ~rw ·»····»· . »· *« ü <4«
Romjrcoali- ferenda* a/Te lirer»· cun’etforum* ne in eorum nomine
'** «X diligentiam veftram redlgete Cf e-ne abate debett, .
Àea
pacem dari* noa vero u. noiuine Patii* jr filii* Sp<“< «»«*»·»/>· defigntth res yutbui pacem deri defidera-

ti9

CONCILIORUM

OMNIUM

»»o

tenacius eam amicum mctncrl» qued hr·*·, iuteillgunt
.
oir.iMta , oui multa pollent , qui mediocri , qui nulla.
.
'
Q»a de cauta ofln» Grecoruni & Romanorum legisla­
tores re & uomina fapientla dari , lanea qulbaa univerfam rempublicam contineri devinclrlque volebant , adeo
itf tr^'en
:■;/*·, dfttd , gM frapinqui Zf afiiaei y
brevi verborum contextu concipiebant » ut tanquaaa ctrC! liberti
’filet rlfc afevereme? ejm , qui accipit
■itina breviflima a puer!» publice In vtia recitarentur.
Hanc mirifice placttifle hujus concilii patribus Cati» di­
di· , pueram i
lucide apparet , e» omnibus his quoi condiderunt cano­
ritii , daàtnrii
nes s eanrdernque placere νβΐΐςιη recemiorlbu» Icjum «I■ I.'· a;'fir.’getii. opte vel , fravdiutn 2r cccletieilicatum Jatotibui . Brevitatem autetn
limi in demine , jempte bene
luno dilucidam,efle opoitet, uqe eontifam» ne antlquq
l.ii.··.··, Cl nc/fri, r;nti:r.'fr
fenientia locus aperiatur ; obfcurus fio » dum brevi»
.
elle laboro · Intellexit hoc l>. Ifidorus » dum docent D
Ex qca er'ftoü mil t'a notant digna elici poffuat.
quit leges , qui leges con lunr »-obierrare debuiffenc , »■ ·*.*"““*·
frii'iinn . quantus iiorwt sohtcfliiribus Olim defer.e*ur ,
illam prati pue refert , quod lex iit jrunilidi i ne ali- *' **’
dut» eorudi librilis ante expletum pernitentia tempus ,
quid, in-.|u.t, per obf.ûritatem I» captionem obtineat ,
’
Jipfi an cvii.niunloncni admittet entar. H. t.cn .recentem ,
ut calumclxqtur ‘-«.etici. Gd antlouiflirou nefle > Indul­
quod antea ssbuycrat Hutarchus. Expedit ( ai: ) ut le- piu..rr:,u, in
gent xtitn t f int ; tie·· ad tempora Gtegoril I. ut n ngea flot populo uotjt , unde vetejes ea» >n tabulis & $0·ΟΟΓ.
nulli -.fiunt i, fed r.ult.· alt:»t· renetexdani earum ori-p aibo defciiptas public!’·.»» exhibebant, quo cunSiseflent
gl.n.-tu , rl.tn, xt.'C Cypriani & Te.tullixni ( ut veru·** co nlpicua» ; deinde ut verbis apertis mmlmeqt.e perplexis
fluita ntme o>.-;:ta;»us Jrs» v>Jeanuis m ι.Γιι. III. çbfei.
def.ripr* fint , ne contraria lagisUtoris menti irruen­
vatutu oli·» rilni-lei·' nr.unetu m paru feu ind ilpentiatia quandoque'eruatur .· quod ufu evenifle in huius ca­
sut.s «uiuliunt, m-em h'ylic ùfurpaii iidçuiusq ro fo­
nonis interpretatione conflat , quibuidam recentInribu»
in» cX'tf.tri,
I per tpifeopos fieret tunc, quod nunc
hoc canone contendeutibus jejunium fabbati prohiberi po­
ivlus lack Roihanus portitex.,'Ii brevioris temporis in­
tius , quam pi accipi . Sed contrarium vero multo mihi
vifum e<I fensper > & quia D- Hier, affirmat Romano-Hieiosym »ii tum 't
8r quod epifeopo fiebat illa cvH ni<.-.t-y'eti ; ab epîf.cno ad eam rem
rum & Hilpaniaruin efie yunfuetudiuem ut fabbatira· i
’ b»
jejunaret.r
A euchariflian» qnotid’e acciperent ■ & qma *-uul,u,n
e iv .i-e .oncpflt, prit.lcgio crucii ( vulgo
'ieput-c'
aci Jr.nrt I cuius faverdotr eieclo * p»·builani
al aliquid conflltuendum non prohibendum , firrrli Iohlt;M
ordit.-.in» p. obato committitur. IV antiqnen.fl formula hujus com illi paties ufos » ex alio ca- t0HCjjii
..u,......... ric » , v diacopi in carcetciu ui trciconone anparei > ut confliiuercnt enim ,‘ uno die ab om­
■ ut , ut nu.tMun: delideria ftiis confiHis gubernarent,
nibus diem pentecoflaa celebrandum , hi» verbis ufi
n; vi’elliet r η».ι !apf.,itru importunitate aut de..;nu
f.nt. P-.tva··,
'i emendari.-, piarnit , juxta
tt .t
ιη ,-'ΐΐ.; , pto i in iihus vel prt» ti.v apud epifeopo»
i.vt- :.. ‘ei-.-nt , & quibus no graritfisna ctlmiua pa-iiitenIcl’-enui · quid qui nan f.·uv--7 , quafi nqn.im barefim*'iatiaui augeri magis, quam relaxari dereret ; & fi. vel
duxifiet , /retetur . Simile eft quod hie ipii decernunt .·
dllfiparcrtir fanflus ccflefia thelaurus , vel vegetentur
qua i darius dixiflent, errorem rofli : fi fabbati jejunii
cp kopi fpreta debita martyribus reverentia , libellos
fupei politionem celebremus : quod antea quidam non feren.we. Qiod fi di*>;ori Ά presbyteri hint admunhio £ ciltvii. vel pravaru inftitutloneniemcndari , fi cunfli diei
nem omitterent i fii.rbant ep.fcoyi verbo vel llteti>( ur
pen-*<r(!e, una non e-erint feftivitatem . Jejunium an­
levit nunc Cyprianus Jconfeflorct monere, ne in dandi»
te»' fabbati i.hto jejunii fuperpofirIonem’ vocplfe patres
1.teris pacis , nimis lapforum petitionibus inlulgerent.
Hlfpacos crediderim, quod foliti eflent" olim fexta feria
V. libellos generaliter non efle concipiendo», fed nomi­
jeiunsre , quod jejunium cu:n ad iabbatum extendere
pl^.-uiflce, Ideo jejunii fu per poli tionem nuncuparunt.
natius in diis effe defignasidos, qt.tbtis pax effet indulSed pr.rtcpro huic fabbati .jciunfo ad ver far i videtur
,
genda VI. ers tantum libellas psu< eife concedendos ,
D. Ignatil lententia, dum ad Philippenfes .feribens ale : °’ ?<’“ ?
quos vere confelfures mucerent , Sr quorum potniten^utcumque demini, em aut Iabbatum jejuna terit , frater £! . '
nam fatisfsH.oni proximam'confpcerent. Λ. tandemex
1
his omnibus conflat , qua fuerint coufc.T.riar lucre vel · u, ,m f.ibberun pafeba, /pfe efi Cb-tjh interfadlar. Nec
flum D. Ignat Ius hujus fententia fuit auélor - fed St omnes ’
confeflbtumi qü> l.terjs pacis , ou* liter* communica­
apo
ft
oli
:
quos
hac
Jecrevifle
D.
Clemens
Petri
fucceltor
jj,
Cf
tm. ea·
tori* , ac tan leru q ia sarione fublatis prim s, feeumias
concilium fubftituendas conftititat . Ex quo etiam no-'
refert . Si qui/ d.‘em deminicam , aut /abbatum , une* aone ap·/b,'a
dempte, jejunare depreireadatur , dipmil er . Multo rtol,
‘
tandum eft, tu-.nns reâe e -igrs p'un ( quant fuaimari^rn
.
vocant ) adiêâam l.iilTe huic .anoni, cui» dicit . de epiclarius idem Clemens "l-.iiyis decreti rationem reddidit ,
ftolis communicatoriil cviifcffvrum :cun» literas commudum iitrfu! fcrlbit : Sabbati Cf deminicum diem fefiumXietn lib. ragite ■ qaaniam illud flatura cendita e]t menumentnm, blc af^tot cOnft·
n*catorlas -ertum iit , ab epitropis t-adi ronfuevitfe .
rejureeilienir, Ijnum autem fabbatum fereahdum nebit in c. eq­
Hodie autem cum fumma Del providentia & catholicotrirn p-imlpum rel’gio diut.iinam ecclefia pa.eni pepererit libcraqve pradicami* veii.aris lacullas fi; , deferve- — jejunare
jr,unare apertet
aperiri,, neu
nan fefium
jrjeu
agree. Horum autetu tt aicente adverfariorum ecclrt.* aflu , martyri: exercendi
liorum
patrum
_ fanâorum
___ r
i , feriptorumque antiquorum
occafio fublata <ft· ,
kseraruqs harum fcr.bcndarum
‘----- r
<■fentçntias
■
diverfas
>ut ad concordiam reducamus , obabol.de confietudo . Ih tj- autem provinciis, in quibus
feryandutu eft , diverfan» fuifle olim orientalium ecclefia·
orthodoxi ca» fidei vOtdeiltonen. , variis & tx.,i:iGiis
rufii a multi, occidentis in obfervando fabbati jejunio
al> h«:.:i<.., . el infidelibus apkiulir.rr, fi
five legem live ronfuetudinem » ut Ai|gnftioua fcrlbir Aug·*?'11·’>
Hieronymo . Vellem me deceret eenigna finrbriter in» , . *<· B. H"»
deteat V ■ilis p<o tels apud ipifipo» intervellerint ,
•trvw jiirtulete__________ feudur erieat uti tr, rum ^»wsm«»( ,γ0·?·#' *’
fpernen.la. pias ill i.um preces non putarimVtne-it , jejunet' feibete , 'i. repit ille 4ie pefcbelit utgl'lea
R«< J ji mulum ejfe Jfxerimur , «*» felem HemeC»non XXW.
Vuigams.
nem e.clejium^ jeei rttum muitu ei uiclues Ό eliquande
ramener., damnakimu, y ulU mjf idem tenetur Cf maner.
De bit, ut omn: fabb.Uo jejunetur.
d< autem urn jejunare fajkate malum putaver/mui , tet
erelefar erientir, Cf mulle mejerem eriir Cirifli^ei fartrm , y va temr’rute rriminaiimur > Id ipfum docet Idem Id·· spiftot·
Errorem
Auguftinus ad Cafulanam contra Urbicum quemdam ec- Is. ad Csfajeiiiniorum iuperpotitionem celebremus.
defias orientis accufanrem, quod fabbato non jejunarent. Ian.
Quad utinamj inquit poft alia, fe quareret t ant fic af-

Ht
A»dt-> enim quibufdam Jt> libelle. fic,/ , «r Λ(*.
*................
" "
‘

placuit corrigi : ut omni ûbbati die

Canon XX\ 1.

Emini.ttus

ui / , Cf adbur pauci i eccidentalibut, ajertij/ime neu bla? Ifbemarel er defiam. Hunc uere quii ferat per emner »rieni ale/ f jf militer etiam eccideatiflet papulet Cbrifiiaret drift tantifque famulit famuiabufqne Cbrifii fabbai»
Errorem placuit rt.rrigj · tat omni fabbati dic Jririe
mede/lrque prandentibat , ab ite dici , quadl"Cdr~
jejunii iuperpoiit.onem celebremus.
ne fiat > Ia hac varia regionum confuetudine , quid te­
nendum efleti viri pii olim· hsfitarunt, ungentibus hinc
fabè.,:> rm >n e.nefia .•itidemjli fra rp'ti.m ,
inde rationibus vards, quas lingula fibi provincia dele­
gerant. His tssotus Lucinus Hifpsaus confulait D. Hie­
ronymum, an liceret fabbato jejunare, ut in Hlfpariia ' .
tunc decreto hujus conciiii non conftitututa modo, led
dr moribus receptum erar & obfervacum . Quod «utens
CAPUT
LIE
illi refponderit Hieronymus, ejufdem' vertis proposmm : Hhrom «pift.
De fabbate qued quafdr , /neam jejunandum fit q Cf de »|. adl_,/
UVAT leÛorVM oration's brevius , femino benefi­
eur bartjf/a , num arripienda quettdie , qued Remana be- nem.
cio . In primis » ut minore ruw labore > St majore
tletfa Cf Hijpania eiferuam perbibentur ; f.ripfit quidam
cum voluptate le-ac . deinde , ut Iréls intelligat faci­
H-ppelyiut iir difcrr/jj! mat , _Cf , neptim di verfi fcrlpte·
lius, intelieÜa pligp.r tnemorir promptii:» , 6t retineat
rti e variir auchrlbus rd;deed ,· frd ege lliud te breviter

Ut omni fat>i>4to jejunttur .

J

I

«i

AMPLISriM A COLLECTIO.

222

traAtpfami eaekfiaftitni , preferUm qua fig uiEui fimulium ipfe Petre apeftelii safeltsat eft , fe faifJfltutfiJtM, iu etfmpmEAm> Ito » sau/svtfer tee·
Eat»
a(/yua mm/e,·** maufiga . Intreml. '·
faat , ■«* allvaa rrtffuJ/nra alxnn remeari»
naEtiii eft ifia cementi», generant Ittat , a»a finient qaq.
feEvmit. Jd Ipfemmbeati Ambrofii(eatearia D. Au.
Jhaaar, Sit art» "afi/tit animefa qua uEiqu» Ailatarue
sdfeearadtoarfe*· ,

ms refpoadit presbytero CafaUao aacipiti fee dMK« impedito. Wttate qaiA aiV Ae Eet rtquirqntl

fe/ mJI» m»A» mmAiajtA» vtrum tfi , imptArtur, Si ccr<q enim apoftali, quod a D. Clemente refertur, decre- D. Hi«roe.·. '
tum odldluent » AuguftInu* qui apofloloruta stari vici- pift.
«a
rantiEur, H
ulrum facuajum mraior (ults & primitiva ecclefia noa lege* tantum, (adde Lucinieas
____
,_______ j_______JrfuaaaAum , an rttraditionea non ierint** inveftlgar* & perpetuo ufucon- A ancae
tlrfia M»Jeaiaùqafii mean fianJtaAum, ut Aat ram tunfeAnr* nixu* eft » nane utique de qua f(pe eft interm/latlnm liprrarrm , intrrrrgpvi Eat fupra Alilam Aamjarm
gatu*, non pratermififlet nec Hyeroa. orientali ecclenq
xm. At Hi» . HpiApagum, inquit, tine Amer» ampliet ,
propinquior. Id etiam Siivqftrum PP. in reCponfione ad Frsacifcrt
qatmepfr fati» ft/Airg» putaveram nitil tum iftar»fp»nfi»%»
-----------------------------------------------Grsco*
quam Cupra retulimus , non omiflurum , argu- Tarrisau, ia
prgtafiff» yuifiut faUat» praxArramur : Are quippe iffumfamantpfatia
’ ' ‘ Idoneo conjici poi
ite ft t nec Innocentium, & tibro defez.
cerrjaitAam ,· feAIli» fetatur aAtacit ; f^aufia iitfum,eae ‘ reliquos,
jejunio
. ,____ ...qui__de
_____
.... fabb
tbati vel tege* tulerunt, vel t» fyaodo.
j»jua»fai^u», quauA» ^eaaufem, j»pun» faEEat», tf »A
‘
'
latae
confirmarunt
.i, apocryphum enim eflêeumcanonem
qexmcum^t» acelrfiam Vrnrrltit , inquit , rjut mm»m frrvaapoftolorum , non folum vifusaueft hi* qui reliquorum
tf, fi patifcanJalum ara vuhrt , aut fattrr. ffre repen
m—­ ‘ auAoritatem, ut kyiflimam conantur infringer*, fed&’
tem retell aA matrem ,eique fefetH , net AuEitaeit ege *ferir- D illi* qui fumma ingenii, doflrina ftr eruditionis’ vi, eoa
AieeJemi Eet etiam n»t faceti fumer. feAquexiumienfartos, tcâofque confer vare Audent.
tinglt , maxime in Africa, ut ana retlefia , tel uniar r».
Utriuiqu e ecclefia confuetudinem , quod fidei rationi
flrnli ecclefia , aliti EaEeant, faefiata pranAtatrr , aller
non repugnet, rade obfervari, non folum ecclefia Romana ianâiÀïmipatres docent, Ambrof. Hieron.& Au- co.noawnto *
ftjuaantai , maternum miEifeqmmfur uiAetur , quiEat te­
ram pepuleram crngregatle regenAa temmiga eft. guxpreguft. fed & Gruei etiam fcripjores. Nce»· Latinarum , jAilofopha,
ptrr fi ceufili» m»r , peafrrtim quin in Eae mlur ferte ,
inquit Tbeorlanu* Philofophus, tieltfiajhfa tanfurtuj» , jn.piftolssd
quam fati, fuit, te peirni» atque nreeete ΙαΛι [em, linryur nafiraq Id eft Gracorum, quiAquam qurA itnrfia fscerdotes d*
Eenter acquttftcr : epeferp» tue in Eat re nelr rtjiftere , tf
fine at Aataniia tarant , at rapil aut trnrt j quin patlnr jajuaio fsbqtnA facit ipfe » firm ulle fpeupal» vel Alfeepteiiene feliar».
utriufqa» taafuttujinii Alvinum prapafitum tf mam at. bail.
PruAtxtJiut arg» r»ü» easa/a, tantra vtr» impauArxtiiur
celebrando fsbbati jejunio inquiramus. Ecclefiam Ro­
amnia faut p»-icula tf ruina. In hoc reâe quidem illa,
manam & Illas nun ab ipfa ndoèta .& inftitutn funt , ideo
ni fi paulo po(l*i«&a fententia tramite deflexiflet, >it
Obbato jejunaflë quidam aflerunt , quod eamdiem in je­
enim cinoaem LV. fynodi Vl.Conftantlaopolitana In
junio egerit D. Patrua, certaturus dia dominico cum Si­
Trullo, qui ecclefia Romana confuetudinem jejunandi^
mone mago, a quo obtenta vici bria, Petrum diem il­
fabbato t «tuere, improbat , & non jejunare jubet, a Vi­
lum in poflerum jejunio celebrandum eonft ituifle .· Cc regilio Pont. Romano fui(T* approbatum , cujus hi ft or ia
'Caffiaa.collât f<rt Caftianus . Sed hiftorla hujus veritatem CulpeAam favel fabella fidem , auAoritatem & originem paulo al­
> c· ··cit D. Ausuftlttus ad Cafolanum. £r fu/^ra», ait , β
___ ,_
r____ _______
____ pretium, ne Thcorlgnl
tius
repetere,
vifum...
eft opera
a r- t
•ÿ"** H»**w«* » juaanlt ptrHiqat aft falfam pit- rUpfus, aliis etiam labandi· occa fio fit .
··■ *a ^a'·· rlqut qatnaai, qa»J afafialut fatrui ruat Siatan» mai»^ι·
’
-----J* ----------------------------- ·> In Trullo ConIn
ear-------fvoodo
qua'Conftsntlnopoll
De trigive &
,al<*
Jaualnita ttriaiumr , pânpttr ipfum m«g«« tantaii»ait parituftantino Iv. cognomento Pogonato, & Agsthonls'PP. a*n»’>ia‘t
itiraty friaiia tum tfafJana uriit attlafia tr/anatarit, (J tanlegati· adfifientibu* ad ver fu, Sergium , Paulum , Pyr­ laveaem /ta­
faiut» tant paafpar» firritfnqua futirgu , aunalna nanam taxairhum , Petrum, Cyrum A Theodorum archlcplfcopos ta fjvelr ·
l··01 *P·"· ·■ rit aumqat» iuiUata fini Uannulla utijaniii ttt.’tfia. 1 nnocenConftantinopolltano, Monothellta* habita eft , multi
ad Deere- t(u| Μ|>η pp, |. eum vallet idem jejuuium (abbati ftacanone* conditi dicuntui ( funt enim numero centum
t'KiT biiirts’diretfam ab bac rationem adftruit , nonomiflurus
it eo amplius ) inter eos autem LV. hunc fuiiT· perhi­
pumnu| i ·4^ΜΙΚ> fi Uiam pro certa veraque habulftet. Na» ari»n»r
bent . Herniam ixtallaxlmur in Hrmanrrnm tivitat» in
■ *
, fctiblt ad Decentiumepifeopun» Eugubinun»,/·»fanRit quaAragrfima Airier , in tint faUath , jaiunar»
tafaria ja/nnanJnm > ftJ JMmut & laMat» nat auaJum ;
prrtrr trclafafiham iraAitam trnjUftuAlnrm , fan/lafyquia nati» Jirr rrtfiitiam apnfialit » mf Eii qui CErijlum frtunaAa vifum aft , at in H»man»ram attlafia tanta Intraw—K.· f/f""1 » ie^errq·» · Eamdem rationem retulit cardinalis
tufa rhinaat, qui Abit : fi quit claricet lavantur Arrif
hbrh
" , Huaibtttua doâilEntua Silva candida epifeoput, Leonis • an /anilr Aaminita vrl faiiatt ia/unaarr , pratrramm tf
adrerfascai" ,3{· ·* Conftantinopolitanos legatus. Latiae autrm tcfriem, Arpanet ar f fi lalcut , famgrtur. Cinonem hunc
mnie.Jiicha-alia, r»m»»t,aut pag» & frpuln Janaiconfirmatum fulffe a Vigilio PP.· idem Thcorianus af­
ells, patnar- "·> ® fan Jat rrj artant 1 tn ai» Armini ce , quanA» Juiaat
firmat j fed'falfo, cum non folum poft Vigilium( pri­
thgConflta-irintla rerupanit mafiltia , tf tufirAat frpulrrt taxait Juni
ce flit enim Vigilius Agathodem multis ennis ) fed msft
tmopolit.ni i»rrumpar» prtuxia . UnJt uri traJttirnrm ufqua in fixtm
ipfuin Agathongm, cujus stare concilium illud indidum
a
minar» ........n
tupi»ntat, &t. nni,
Alne Hurabertum
. Leonis
Livnn A«.
nunTOium &
α Innocentium
snnvccntium — eft -βτ cujus legati Theodorus fit Georgius presbyteri,
cridaai arcbicridcai
archt-eatàdem
eatftdem rationem Silveftrum
Silveflrum PPi
PP. G
Gra^squ
taqlsqu arenti bus exMac Joanne, diaconus in eo interfuerunt , feptem A virpiicopi Bel- Latlnia,
cur
fabba(o jejunarent , ..<·
rcfpondifle
i
.... r.Li.i..
..«r. reiert EuCeanno, canones hos qui VI. fynodi «flit fe­
(ari* pro d<- bius in illius vita his verbis : Cuna tmnir' Aamixitut Airr
runtor, edito* fuifle couftet i ut Anaftafiu, bibliothefrauoataaym^vArum Cirifiia»»rum , »rgs amnii Alat faicariu,, & ante illum Theophanes epifeopus Nicaa aper­
mi (cripüi .
airputanJu, at \rpuliu-a airrrtratiaxrm JuAAArum :
ta docent. Hle enim in prafatione in VILfyndJum ad
■J, rmnrt rnlm Jifelpulr Alt faMati fi»tum iaiatarunt, frpulJoaauctu VIII. Romanum pontificem fiç dcriptîf,· rrg»
tum fufpiranirr ,· tf JuAalt tpulaxitiur Umla inarat i aptragiat quat Grati ia VI.fyntA» prrkiktnt rAllat, ita in
firlh axirm jrjuxaxiikur infiitia imprraiat. Trifitmur itaiac VU. fy*aJ» prixaipalir faAtr aJmlllit , Ui nuitan­
qar, tam trifiaxtU ut J» fapaltura , fi valemur tum arfiam
nul tx ih Illa recipiantur , qua prlaa/iut ranralpar vel
Aar^urrrfflru» Armini tauAar» i Nec Latinorum Colum,
Aatmir fax ifarem frAlr iujut prat!ficum , aat farta i,ted Bt Gr<coruot teftinionio redditam hanc rationem con­
firmabo. Eant anim (e audivifte aquibuidam Latinis ecclefia
Theod
Bal-fludiuiis reflatur Theodorus Balia mon . Egr aurrm ,nii ,
interpretata : f»A art in ceterarum ^atriarceqllum , licet
f»m lacomquafJam Lallari , quitum prrptaraa rrprtianArrantury
Grata utantur lingua, repertuatn» artEivjt >‘nlmi ru m «
?***!!r. 'inanim quaqua ratufatianam agaratanl i aA fanilum Aa~
quia nulla earum, tuna eAerrqpur , aut premulgam , ana
•fhtlio **
mini 0 jtrvatrrii nrfiri Jafu Cirtfil jrpultrum aAitienrm,
*
’ t”' Cfaagratia r» hnga aanfuatuAina ixvaluig» jarvatimqaat
eeJUem petrel iliac Grad peemuleage perEieeant : qui iu
tga ftiuniunt. Quare Silveftri aila apud Metaphraftem ,
Vt.fyneA» funt invent!, feA nul111 earn preEare peguar
qua habent , PP. Silveftruiu jejunium (abbati (uftulifle,
.............
..............
ixAitiir
Hat.....
ille.....
Hie auteoi, r
jd. eft Theophanes" TaaGrecis retentioribus depravata hinc liquet ; quo enim p -rafii Conftantihopolitaui
Syncellus ,, ς_:
qui _a teipporibua
·:
. l... '' Gcorgiam
Sitvefter & Ijtnocentlus rebus geftis propinquiores, di-4- rstovl»,i<n>
— ■ ■
■Leoni» r
Diocletiani i.....i.
imperatoria ufiiua-ad a
Michaeiem
fi­ <«® Theo,
gnitate te fanûitate fupcricrcs, eo mihi illorum quoque
lium annales reâos & fimplic*· fideliffime perduaifle di­ pliant coRratio fide 8c auâoritatc certior & major eft .
citur, ex originali Greoo , quod in bibliotheca exftac fuAdit tc *t.
' In ecclefia orientali jejuniumdabbati apoftolos interVaticana ., Tic tranftulit Turrianus . IliuA apertet nen
D. Clemrns di ti ile cum Clemens PP. referat , videamus non décré­
Igaerare , cagum, Cf nugaterium eg,, queA quiAam Attas*).«poft. tum falloapoftolis imponatur .1. namque cpm D. Auguft.
Hitanit ter qui eg»Vl. cexfiiii canener apuA ipfet fnif» Tu'runm Je
A I. ? eoa-orientalis , Λ occidentalis ecdciba^couiuctudinem a prima
ferantur y B'ft quatuer année eJllet fuift : ut aximintt·
ftuut. «poft. eius antiquitate vellet repetere , ut dubiam & ambiguam
tarit emniim falfitatlr cearguuntur, ita in Eac re qua- pt me (yuo.
‘-•P·. Mrem in medio reliquit. 9ξ·Α fi rafprnAatur, fcrlbit ad
■a,.·*" Gsfulanum , dec Aatuifr Jataium Hirrafalymir , Epiafi
H» i Vf, cenuliam maximum centra MeneiEehiae i*Ai.
faltatra mat, tatrrafju» allii letir : quaA Artult H»ma PaHum eft Au»Jedme anna imperti Cexfiaqtlni , qui fuit Hr·
*
* / ss^7 tr"‘t Ά afi ,ut JaHalrprjunttur , jrj aA iat Aailrlaa ratatlH nrftt , a mauAe cenJiteAufi, fmperavlt autem lAeeqt
.pl I.
atqur »»·»
·’ Ô at.ntrari»
Cenftantenut peftea alHt qaig^ce aaalr. Eu ver» ira Ae>d Catalan, rr/a'inr, attiAratir patiar aliqua bta, i» qnikur f(emaafit
fenil», Imperavit ejut filial Juftlnianut aauit 10. eu»
nrn ftruafa, quaA apaftali.traAiJrruai ; rrirnii/ arratrrejefie , Laaaiiar taxait imperium trienni» . Ltaatia jtrerat , unAt aupit taangri.um praAitari , in ar qu»A a» cm(•fit TlEeriar , qui Abfimarur eiiam eft femlnatar : fail.

Amit uentraaAut AmEeefiar., a qu» Eapitqalurfam,

■MWOW

F

1*3

*

CONCILIORU-M OMNIUM

»»4

«·' ft ia faerie Mir frptei. DHede JefHU attat ft pel 4 r<t .^De canon· eutam hoc audiamus Haasbartuni etyntra
ferret eepalfet, ta /teperiA er redaOei eft , letpieratJlfiar
Nicatam, Sf ralreeagr*, Inqftt, ^W««r fW/da/edda*·
'*rfr/r fra avait , art fare frreade aqae fetat praeierit C/u. . eetrfrm ; refpeadefaat, reducer deaual. t· G tacit { ddraa
per/z Jvftlaiiai drfcrlptat fatfte caaeaer , arZ rs/Jp ter.
fj are aileddieeat t e*2«/U/«raataM drfir ftuet, iaea/ar'
J<« caaear evldeer ft, ia t/a» itataataer tjltbtcetlati
atafraV-teeefelr leafdeal. «ee tr*d>r/«teres , laquk,/
W» ί»ΛΛ,Ίί: faaiaatla
Alli Lit --- ------- JuaaaIa»'. M
>«ar^a«> ΛΛ 4αα·1.αα—..α__ A B.aaaaI. a.a
_>»_ ,_ t

eea»t»r. Hac Thaophanta XXVII. anno» a condito ha.
.bito ufque ad defcrlptoa canones nutnarana i eumque fecutui Anaftafiut Et hihc fit, Tarotium , qui in IV.
iafiloM V 11. coa'llii, quatuor aut quinque anni» poft fes­
tam fynodutp adito· nos riiw-nsi refert, eorum G r «co­
tum fententiani fequutum videri , a quibus Id additum
fuit tt fuppofitum , ut nsajor his canonibus auâoritaa
,
eccrefceret. Nec minus ditontaaeum apparet, quod aliqui p«tanc, editos hos canooes fulto in altero aefsri·
conclliabuloy quod fextam etiameft nuncupatum, con­
tra auélorltatem huius conciliii (i nefarie
netarie enim ia
ta illo
uio «.
poft hoc, qui fait
hoc & damnatum eft ) anno quinto
<
primus imperii Philippici, ut doâe
<
notatum (ft a Fra»Ftaaeifees
c,^iO Turriano.
Tatnsnv· ia' Nec Theophanes tahtum fit Anaftafius hos canones
“ it, poft multa tempora fuppofitos fuifle docent , fed fit Hum­
is
bertus cardinalis ahipliffiaiua» Leonis IX. ad Conflanti• a ly
aopolitanos legatul in eo enim libro quem adverfua ca­
lumnias Michaelis patdarcha.Conftsnilnopolitanl , A
Leonis Acridanl archiepifcopi Bulgaria ante fexeentos
fere annos fcripfit , hac ait : Nae aataet te/raat , β ripa,
tfaei papa tf caafllt patr/fat eefrra lerpetatii dei<raatea.

ft· ( >·»■» d/ai frrtra fitf 4patbear J>J>. Vr.fyaade» faff,
taatr ia tatarafriifeejulrpatn) ufftlitltHiujej».
•a»' faffata , pratar'aaaardepeaeretur , atagif dCcaadear afr
Naparaaruaaag»·, aaaaaapajalaetaiai Carl at h V Kffaafr
•"agit » faara freta fyardl, W PP. dgatfealr. Cui fanecapituloepiflcla Pauli apart· contradicit, ubi ait .* Nmaeu
f edicat ta <i\a aar pat» , aut pariaditi fafri, aat
eia tf faffataraat, peafvei eerfrafetararaar. tjeda H*·
aurai prattle aeitarl & aeaglfrr» Û e attear iafrdaV turi.'
tata efediaatet , aellf faffate fafete eelMlear depeadeat ;
/eat aepae aeataeela i pala JadLfcafeattS st
rem. Eundem canonem reprehendit , moremqui improbat,
— in
m libro
nnro advelfuaealumnlaa
advenus calumnias Michaelis patriarcha Cotfftana tlnopolitanl , fit Leoms AcrldarUm archiepifcopi Bulgaria, pro defenGone aiyml. X/ s«r
fadai^eUt, inquit,

<· vrfira faad'agefi··» frlvIUi a iefaele «»» /sW,i««,
prarer anew. Ill/ι iapiei eft caefa celefraad! fafbatear y re
pracepte Mtfr’
& tjaadceatriftalli d/fcipellr yipfifacre at
*-*> · ■* Ja 2 — J . AA. AAa " a ~ r a a Jλ! a aa a
. .Ω a. - 'Λ - I

cc.'rirar/' dit·* 4naCafcum , eifrnutti Ia tali tifr^iafirfr rilrrearr fr/ltm
aratrate , ye/ rtcipiaat Chri/iaacfateer , er ara Jttrtillaet Jadaifraear . Latiaa aarrerac·
fipauata. (Jade en frleale
clrfiacitrtratttaipaffaV fr-felraJcmtae·,*) taarittreferfte·
data farrfim Maaateelllare
HI» d/r demfaica , ç««ed* f edaer ataria accefaelt araHeaeaait artat ieafiltaliea<
fritta , V cafrdrr frf* 1er! creati feat errraarprta pacer
uch: fee tier aaÜaritata ι
ala* aada aar traditiaaaat vf^aa Ia Miaraaar diaaf da
g»i» priera t3 aptfleï/ca far
,r.. .
/ affair rctiaratr: , éf affer /a ferar rrtfeere cepirate.. spud Grat.
er,,ee rffrrvat bafleaer : tel» ea , aat "alla , aat al te.
__
__
Quod __________
fi adverfus____
hzc ________
objiciatur
Adrian!
pontifici» de(voodum
fil / ie.s , depravata jaat : fieet depraradit fraaeli C fry-Q aetum
■> apud Gratianum,
. “
-------- . -quo
- Vl.fynodum,
—i, cul
:um om­ dUbod.
Jefiemi ftf ai/erere ert fedeaeraae patraar Jiiir , Cf eeflbai.
"
rfui»
' canonibus
------------------------nibus
ratam..volutfta videtur, his verbis,
frit le eadear fyeede jeata . Et in libro altero â outmad·
VI. fyardata faefiata rrcip/a cata atea/fat caaaa/far feli,
vetfus Nieetam fcripfit .· De papa , inquit, Jpaifeae im.
non magi» morabor, quodfciaiu verba illa non Adriani
aiae fri tear y ^a!a negae fréta freede per fr iffut» prafr.
PP. fed Tarafii archiepifeopi ConftantiBopoiitani efle.·
Adtianus enitn in epiftolaiua, qua referi bit Tara fio, ta .
retulit qua dixerat idem Taraliu» in prima epiftola ad Adnani hae
drtar eada fac fafaatii ; c/eta rci iafia l^emaea faiiaaat
Adrianum, nec in epiftola Tatafii verba funt , qua retu­
dllols i
‘iarraeit. Hia omnibus,fubfcripCt Theodori , Ballit Gratianus, feJ longediverfa ; ficeulmretulir Adriaa'afium
•Theo dot
;n fanion , dum fatetur, in quinta fynodo , qua «ongregata
eft fub Juftiniano , & in fiexta fob Conftantino PogoVil. iynodi.. tlaodi »*to» nullos canones editos/tdeoque illam faflamfuifAa/rrrai
Tiuho
fe ad fupplemcntum duarum, ob idque proprie fextam
i
non nominari, fed eûit'erk» id eft quini fe»:am , rim
quod iMiinta & fexta fynodi deerat , tpfs replevit, tn
tZÀ/ effet , C* fraie ce/
hoc recle, fed in reliquo paulo minus : alTetlt cniiu , oh­
ms canones in ea fexta fynodo editos ftoto cum eenfenI
fu & fubfcrlptîone legatorum pontifiiis Romani. Aai/~
!eJ/i r,et ieepatatie

?

D

</«grqg»r« eft, adrraat ·</>·',·««/ G

a
a
.
wftrate ceafej.
effr firaeaee CT ftaft lam . lave,
a f^erd/ca vrfira epiftaia y yux«r«
fi‘ ceefegrets retla fidrr rrftrj Circa carat fierai , 6r

I
S.WMi , Hrtaclraaur ta Teracia Ό l-r-r/aiflat epijcept .
I
Id Ipfuni retulk confitnuvitque fecundo averfus RotnaIdrmpThrodo- n* ecckfiu more in in jciunio hoc fabbati idem Balfa-

pint, Vc. Hie in antiqua tran,lationeepiftola . Ex quibus
erui non noteft Adrisnum PP. confirmato omnia qua Talafiur archtepifeopm iu CUa fvnodica retulerat, quoniam de fit »>■ 4*<eomnibua canonibua qui V I. fynodi nomine feruntur, tunc ». yr. v/,djputare , nec Tarafii , necAdriani aoimuacrar ; fed de hi, ρ»··Λ"·*.
qua ad facrar imaginer· piOuram prefertimagni digito precurfuris demonfttart fpeilabaut. Quare cum cum<anonem
retulerit tantum Tatafiur ,& alio» qui in VI. fynodo editi
funt, ( fee futto Hmcmarur refert i non confiât ex hoc lo­
co centum& duoa qui exftanr nunc, Tarafium rerullto > nee
e/ E Adrianum confirmato; cum nihil minue ad utrlufqua propo*·
iitum fpeilatet. Quod fi recant iorem Grnci cone UH & epiflola tn eo contenta translationem confide’emur, multo la­
ne minus , aut Tarafii lententia , aut Adrian! Oberit confir­
matio.· cum illa generaliter omnium fex fynoddrum canone»
potius , quam folm» fexti & referantur A confirmantur . Sic
enim ait > ut ia cmendatfone Gregorian! decreti exrat .· /·»
nraznrnr «nrrw i* prati/il» fyarcUcc rp/Jltft faailHetft *«βι» pUaitaJiecmfiJti V crafrfitacia frttr! f^atktU ,
ira»·/, fM· caaaaat. Hac Theodorus Balfanson,’ ad labeafata fttafltram lyerjrraat ,
de Jtcr/r ac er errati/Hat
faâandam Romana ecclefia confuetudlnem, & confirma·ciarailrrlfet, etiracelem laujr·, ac vracratirar cilfeijfrittete ·
damhu)U» fynodi * canonis autlorra reni. Sed his serio·
» s" i·1 “J?’*0 *unt Ί“· de fynodo Theophsnes h Aniftsfius
F·»·· Icripferunt . Et poft eofdemlvo, qui refert ex pontifiEn non fynodi, lea fex fynodorum delicti St cano-’
C"1 •SL1y‘,odi c»®ones xJuftiniano Augufto, ad Sernes referri Be confirmati. Qua verba, ut vera eto poftium PIT mirtb» , & ab eo rejeflos , tum deinde ad Joanlint > fat eft, fi m nonnulli, eorum canones editi fuermt,
xueeVll. ut quos vellet probat er. .μ·ο» nollet, tnduceut editor conftit in Niczuo, Couftantinopolitano pri­
ma &
F*/<

ο,

amflissîma C Ο L L E C ΤΊ Ο

u6

mo
atiia : alioqtrin ù omnia comcilt» canones conflltuiffe A m i’ monav'n »s vicarius miejtal.uns epifcoportim «fiilt ,
dicerentur » falfo id nnn folum Sexto, fed & Quinto imcamque
' ■ Grntuil: 'In eadem VII. fynodo > adlione V.
poacratnr / aqoo etiam eft certum nullo» fuiffe c-ndims , Nec dr leliqi is canonibus egit Elias , vel Sabcanone». Quod 6 canoni» posui ne, quidquid in concilio
has, vel Petrus, vel TpraGotf nec G ejlffer- , tart .m
«Quta decretumque fuityromprehendi dicamus » quod Γsrae<Tct eor im rgjatio momentum habitura ; ftm quia au·
l'orbite condlivconfirmata non eft» u nV-.uia in adhiben­
Gu» dixit» it retulit Adrianu» ( fe toripere fex fynodos tam
fui» canonfbû» ) tn omnia concilia convenire poteft t'çuod
da retia annor-rm fvppuiarione t.nruis diligentem f.iiflr'
TartfiuT. conftat' nam quatuor aut un^ue anno» poft
in orunilwa-ilU» aliquid decretum conftitutumque Tuerit ,
festam fyrlodum editos canones refers’, eum ax fid.fttma
et fi de canonis nomine Bt decretorum numero non conftec .
Idque etiam refpondendum eft ad caaonem prbura »jufΛ «era Ί ’.eophmir, fir Anaftafî b.'bliothecar ;| teli rie­
•p/r.«/«r
dem feptima fynodi, in qoo déconfit urat Ione fex fynodone fit catti t» X X VII. anno» poft conciliuuïeàitos fuitle.·
rw«. : f» rutu Sr earumcuoftituttonum h«c verba funt : C«»r»ccr·
Nec ilJ.td ’ erum efte pctaft , quod idem TaraGu» refert,
enflons patres canonibus fubfcripGffe > qtt· fubfenpferunr
_.V «!■/, molit
txirHrrit, tt/ffn»! nunntr 1/irnir’ a»tipftfext· fy nodo, jam quatuor autqbinOJ» annos antea
finitr , cum eorum preclpui legari. ftilicet Agathonis
fltflfoter trrnto*»if ffot/roUeofo·
fi
bilrnr. C*«#r)»4iM«r , cm nth a fttrtft « ftnill jp-l'/iur
KioU>.jamibfuiffcnt ,’nec de eorum fubferiprinnibui conat£ C'»t/"enipi lanisliu, pontifex, non Agatno» qui
• vivis ex^eileritncc Leo I K. qui >ili fucceffit , nec Ben·di3us II. nèc foanne» V'. ne<-Conon : fad-Sargiui I,qua­
pa.-r/d»<. Qu.»d G item objiciatur aûio quarta feprima
tuor enim, aut quinque annorum fps tin , omnes illos
AAio quant i\nodi : /?«?<.« , inquit » Î^iroot tnUttiuni -awanar D pon-.itLps fedes Roma apoftoiica habuit.- «ral ftmCoe
feptidir <v- fooB* froto foitsili. d'arw-'arr*» iigtt, »sr/dam fra'tJt·
ftjntinopoli aliu» patriarcha, alll eplfcopi multi, alius
numerus, alia patrum rjomitu .■ quod dr ab Anaftafio
rat etiatn a.
/'exta
(eofutt frett ; Jx/jot rrft , ç*<·bibiiothecarlo admonitum animadverfomque eft.
Ifrio
Quod vero d» rtumeto «anonitni, ex eadem feptima —,
** habeo s»
Wr t gp/ Z'rrÿ.ser sssw
tS ·-««■ »»fynoTo aOione VI. idem Gratianus tetulit, ex ipfius ti«m
loolotrot tf» ioCivifi , /·
jooBt porrtt /’.’>< hi i'cr·*
concilii exemplari repetendum eft, u; rei gefta vetitas c hio.-o K.
Jiffx Hx.otixnetl^«ti’riiKt,
·>; is/exam Ji/rsv rxpfeaadifrutati’r.e & diliqcntia dn-cf-jt. Poftquam feptima sbft.
fvno ius in .qu.nquc aclionibu» piare lentibus late trac'affet de factarum muginum in ecdeGa ufu » antiquita­
te e« auQoritate, vifum tandaqt eft, ne harctlcl illi ,
tifii»! »·«»«<
/e
J-iiiri.
qui in netatio concilio ( feptiniuni illi vocabunt ) congre­
-oitH foi <
gati dc abjiciendo imaginum cultu errorem Tuum de'ende■OHt^rpHrtrÎHl m/i
f>> f"*
rsnt pertinaciter, Ir firipti»evulgaverant , occaiinetn
la fus dirent cathçlu'a, fumniani fua dolirina five trRefpon.lebimus, eam non faiffe confli tutlonem aut de­
roris le’crte , mm brev I etïam catholicoiutneplfcoporuni,
qui id poftuiatuot tef-mnf.iS refutatione quart antidoti
cretum aincilii ieptimi, fed cum in cius aûionibus re­
loco . Com ergo fummtnt alius conciliabull epifcopus
ferrentur omnium epifeoporuhi fentcnrle & diôa de facris characteribus ive imaginibus
iitnibus
contigit, ut Elias
Neocaiaree r«ferret , ad finem tomi ». inter alia qu«
domina
venerabili» protopresbyter IIsnfla
____ eccleGz
_
_ ___ nofira £ Epiphania» diaconus lejeodo refpondit , retulitcue da
------ x) tlegeret
—
.i.....
.maninum nfti antiquo, & earum in concilus fails condeipaia In Blach»rri« ( fic. vovatut
ex charta,
qu» diffinitiones fsnOa fit uni* etfalis VI. fynodi coa­
htmatione. Sac fubjunxit .· Jorro anrrv» Iren V uulu··
ti nebam, cano nem de piéhtrà agni dlgit-o pracurforis
indicat· , ad confirmandas imaginum piûura»
Sc cum
C iri i' * ,/»A C»«/t«»i?·», foi firrro troiptr-o
objiceret Elia venerabilis mt.nachut Sabba», qu» de
/«47.7·. , p' '*Hncie^ft,
/«prrptsrew Jr »<'ia Jrcaufa cancr ille, non extibro, fed ex charta legererur ;
xtdtrt juftinlano autem ejus fillo imperium adfumen-e,
Tarafius patriarcha relnon.iit his verbi,; <;·»·/« «· r Au-t» <?/’·»· rfl
y« j fuifcc/pfeeum parrer .
iierum unanimiter ouioes divina voluntate poft quatuor,
Iit firmiorem redderet fementiam EEa, & confitiua:ioncm
ant quinque annos congregati , de rebus écelefiafticis , ftaTarafii Petrus epifcopus Nicomedia , adieeit ftatim ,
tufque eorum cnrrcftione circiter duos &· centum canone*
fe habete fibrum continentem canones VI. fynodi, his
edidere, iq quorum nSuagertmo fecundo de Imaginibus
verb:,, qua In »aden» atd.ooc IV. referuntur ■ Petrin
fie tradiderunt . I» g-.<Às»/dam leirreuMda'vw Zn»ag/«>M
f. fiHrXr, ag«»r //jets p»ar«r/»e/> , Cf· Hac patres inter
al·* hxrcticis refpondenint privata auâoritaie, ut inJ.cat lelatio I eon.sfecretarii in principio fexta aitioni, tili
mtblice recitari in concilio petierint , legique concilii»
placuerit , de confirmatione autem non conftat
quiriSii epifeopi Nicomedi» codici ad perftringendsn, cano­
rao fi canones illosea confirniaiiore ( ut a unt) qua ari fi­
nem fepdma titionis evtat , >Hi adprobalîént ; quod
nis illius .sucloriiattni, Cr evertendum imaginum cultum,
notam aliu» objl eret · ut objereraj Elia Sabba»
mter D oon fecirte legitu is ; illud vel ex fententia Tarafii pa­
eludere aditum voluit idem TaraGus archiepifcopus Con
triarcha Conftantinr>pt»btani, «el alterius , qui aliquid
ftantinopoliranus , his verbir , qua in eadem a£li.>ne
aufloritatls adjici concilio illi vcljir, additum eft, re­
fixum poft pircedentla referuntur Sf>at"'a·pugnante ierunt geftarum hiilo.·:», euan hdel.rtime re­
colit Theophanes . Ut ccnfirnMvic b bfiotheearius.
Quare quod in principio con, i Eorum , de
J_ torum
_ ori- Theophsaes.
vt. f^ét
gmc ex 0. iGdoro repetit Gtatianus , integram fidem non A.itH.m,
habet, five Grarianu» illius capitis > G .*e IGdorus, five bibliotheca
quieumque ille fît auélo.- ( IGdorui enim hic Hifpatenfi·
ep feopus ciTr non potuit, quia ia.it mentionem de VI
Grsnsa
fynodo, ea poll 1 fidorum hunc habita eft ) rutu de ori­
►

K I h Iftlpt’

PoH ximx

foif. riflrrntt

gine, & tempora conciliorum generalium inftitucre' fer■■oiiem, poftquam de Nicana , de Coilantinopduana E
de Ephefina . rfe Chalcedonenrt , de altera Confiant i.iopo
' cana , qua V . fy nodus dicitur , de fexta hae tr.be: Sr*t·

JrUtib.

In quarta acliona Vil. concilii , & Elia» \ Sabbas , Λ Pe­
trus tt TaraGus » qui cum de VL fynodi canone , qui ad
Imaginem picluia agni digito pracurfctis inrtgmri » feiUbat, vallent folunr agere , ad confirmandam reli­
quorum auâoritatfiu non lac.uut Catta .· nec eon;m fententiam approbavit conciliuu » fed folum 'eipondir,
v«rc impios Hebraos & ve iiatis hoflc» ede ilio», .,ui
Imaginem Chrifti Sr reliquias fufivertete niterentur
Ideo autem imp.os Hcbrxos eoa vocavit , <tuia primum
hujus erroris aut>orem Hcbuum quemdam nomme Sarantapechym in TvberiaJc initie, Jeanne» ; -by ο'.ί'Γ»·
■ CtOtil, Crtt:,-.! ΓCliti U

i*eii/aii;a»^« ,<'«»i|»re»r iu7» topittxl» ■ Gratianus vero
novem caoitula inferius annexa . Illa novem extant, qu·
retulir ex vetufto codice monafterii $. Bavonis urbi·
Gandavcnfis , Laurentina Surius ad finem VI. fynodi .
Havemm minus «era funt. Gcut fic illud quod Hitincur»·
.
i.4urf.iui>t$uiomo
rus atchicrikopu» R'lcmcn:';., qui vixit tempore Nico­
lai lin libro de quibufdaru canonicis capitulis teflaturaf
ferena in VE fynod·, nullos canones pratei fex editos
fuiife Verius enim eft. nullos in es ediro», fed feyieoi& vigintipoft annua» ut Theophanes & AnaftaGus
retulerunt. Quibus 'audens omdibus ( ut eore vocetur
quo egretla eft oratio) ubfer.a'.ionem iciutno f.bbati
in e.cleti» occisentali l'.iftr obfervari cot.ftabit , relido
XXCVI, canone VI. fynodi, quem apocryphum talfum ■
fjue St uiinv-d ani ercle.'ia Romai c ab buiuEs ejus conh . '
cluui· e.x Nj <»'.·« jam dixiivut. fati» perfp. rue appaP
'
iet.

1*7

ON CILIOR Ü M

OMNI Ù M

ijS

ree. Qu» ideo · me traftata funt, quod de fexr» fyno- Λ lubiutroducerent . Eorum enim vitam cnm non Colunt
a, canonibus
-------- :u... n.
.......... .......................
---------- -ir>
al>
i malo t M ab omnt mi|(
di
ft »horum
auftoritare r.
frequens
elfe f.a...
folear
difreptatio , eorum tamen plure» qui ii meram pr· fe fe­
voluiilent , a fufpi.iune prafertim ft vjtio carnis i qua
runt doÔrinam , St veritati» & veturtati» ;»r«rogaiivam»
cum puritate & fantTmonia ChriAiatta vita omnino
nnnonrninocenfuerimfpernenjxs, quod prêter AHrianuns
pugnat ; ideo omnem ad confortium firmi narum aditum
-PP. I. Sixtu» erum V. Pont Max. can mem de feminapracluferuqt., rati videlicet id quod rea eft , flammam
x .rum abortu, difertis ex ill·» verbi» fuerit mutuatus.
iumo, ut ille ait, proximatu efle, Aeque ejus qu°d vi­
Irfi.tntui D.
Quod aurem Ignatiua J^annis difcipulut ad Philippentare »«''* » periculi occafiooeru mature fitjicnoxm, ut
ftn- fes f.ripfit ; drift,· effc Cntr'fe.lerem ,
d»nrini<n>a nul -qui corrumpi nolit, a corrumpentium abftioadt confuetrttt» ·<»"><*
, prater fniintnm pv/cAe : aliorefpe
tudfne. ft qui r.on jacete cum fœtuina , ne ad|aceat:& p:>ut.i· Ce."
•r;»·!·’·/»*- xit ; illud enim dixit contra hereticos Marcioniftas , qui
qui nec cubare, nc accumbat : & qui necdorm>re i ne una cultoae.
eo tempore >ejunabant fabbato & dominica » in qpprovigilet, vel aflîduus fit, ne locus fiat ei quod Spiritus
Fpilias Iit» » brium Dei JuJeorum, quod feptimo die requieviUet ab
fanÛuidoeuit : Qui periculum amat, peribit in illo. In gctitfiai.
, ''ad'» ! hergi omni-opere quod patrarat, ut divus Epiphamus eft au­
ex autem prarepto illas petfonas excepit, qua tanta ef­
rem
r 4 1 Ar.r . deaderew uer» temnent ei tnne mejent , yN««/a«v
fient propinquitate vel confanguiuitare cop junci», ut fuIlei, inquiunt, Jndaerum efi re^uiet, t/tri neendune
per eis meiuiri fama vereretur, ceftantc obreverentiam
ni , O in jtptlrnn Oie qtrieuil. ftei jerfinamut tene ars
ft natura fadus omnis periculi fufpiclone . Extraneas
ne egiiinnt Dei Jndeemn, fη,ι.&ηι. Salutare igitur fabbati
igitur eas dici, que nullo fanguinis jure vel matrimonii
re umum diu’urno ecclefia niti ft auâu-rtare , utfanÛiflîvimulo pertinerent (tametfi non elTcnt concubina > mul­
mc captum receptum eft » ira conftantiAitnè «A retinen­ tatis demon ft rabo. Concilium Getundenfc, ut ab Hifpadum. b u· autem indicendi auctores decreto interpofito,
nis ordiamur: De ht , ait, y»*z fine ureriput erd.naa· Cone Grrund
patre» iuilTe llltbcrritatios vel ex hoc canone Λ» fatis
probabile .
Pcrfcûum aurein huius diei jejunium in ecclefia Hifftrui*
cantca jam diu abiit in defuetbdinem > ft commutari
expit pro alio tmperfeâo. a c~arne enim folum abftine,a
™us ; quod jejunium imperfeOum vocat Joannes Dama*'*
* "feenus , Tcrtulliauus autem portionale: ova enimftcafeutncomederem fabbato, faltera qua.lrageiintx & dotnicauonct interpretant & confirmans, extraneas mulieres
p'10 nixo , antiquum eft in ecclefia Graea Armeniorum :
omne» inteliigit » qu» in quocumque minilicrio fit obfe
•oiwia
v I -juod nfdemhis canonibus, qui Vi. fyuodi elfe teiuntnp,
quio eflent clericorum, ob (aratam peccandi occafionem .
.ablatum reperio. ilneitrier en Iplntut
ix Armeniemni t Concilium Ilerdenfe < a noue J. t entiiinritalem extranea- Concil lleret ·* eh,· hiit , infeieeiit ti afminiiit fanliee
rum mulierum, litet e* tela janili patret anirfiul mani· deo. caa. s·
tieniiut perceperint e.c/efiafiiclt euitandam , id nunc te.
.men nebifeum efi, ut qut talir preiaiitur , fi pn/l primam
C fecundam Ccmr-nnitienem , fe emendare nepjlenerit, denae
in uitie perfeterat, efiim fui dienitate priùatur : sued fi ,
Dee f ovante terrexit , fa nil, m.n,fieeie ee/inuret ur. Coo-Co‘‘t''·
r
cilium Tulctanum II. !litti w ptdttfw
·· tan *
ci» Gothos, & e Gothis Hifpanos uGim romedendi ova,
cafeum & ichqua lacbcinia, fabbatis accepii'c magis credi­
derim, nam ante illorum adventum , te ionium hoc imperfeduri Hifpamatn agnoviâë nufquam legimus.

Canon XXVII.

, Cf fupra, in cenf-rtio famrliariiath bnieai
w/ ingenuam , vel libertam , w<’ ancillam -, fed
ddi») medi feralia matri, velJereri , »«,’«///
<nvrr<rZ»r » CT quidquid [air manibut perfecerit,
m» déféraiur . nui fi propinqui tat it memoria

Vulgatus,

De itericii, nt extraneam mulierem tn domo non
habeant .

Epifeopus, rei quilibet clericus alius , aut fo­
torem, aut filiam virginem, dicatam Deo ,
tantum fecum habeat, extraneam vero nequa­
quam letum habeat.
Canon XXV11.

Emenl^ttnt.

CemMVHJin· pffin

Concilium Hifpalenfel. tn- C«»c H><p»t

D

De cierict!, xt extraneat terminas in dome non
habeant,

Epifeopus, vel quilibet clericus alius , aut lororetn, aqt filiam virginem, dicaram Deo ,
tantum fecum hibeat ; extraneam vero nequaquam fetum habeat.

. nuper edifium concilii Teiitani decretum
i in fu /eiHt eiifiunt , proinde platu/t , ut

vel

nri.'.u a-le .efiltuant .

te' fi.

irfi

tudi,

ejrun, indigentriur aljeeefetur . Concilium Toletanum VI. Cone. Tolet.
Cure lier,iit ertrenee t'nneine nulietenut huiltent , nlfi ttt).
tentum mater Ct jerer , fiUe , amita, in ^uièut perfenie nikil
j.eirrii nfiimari neture fedat permittit i id enimtJ eenftqutie enti^uerum patrum detrepil, Non dilTeafit ab hia
concilium Bracaretife III. quinimo fevcriu» multo fa
geftit
dum- ----------omnem cohabitatioisem
non —
folum
cum
uibus prafuit ofiu.
........ ..,.ru> u,..c.
— —
---------------------------, —
— —
—
ta, ut honellati» & telig.onis plera , lingula· i pietate E extranei» («minis, fed it cum fotoribus & reliqui* conft prudentia contendit remvari. In Nicxn.» enins hun.
*
mterdiait
1
» rfotam
"’
matrem excipient
—>-i
. £■>«■»·
«
'va cauenum infiitutie dr pufufmedi prafum·
ςϋΧη. callonem totidem pene verbis translatum legimu» . Om.
iutat CJ multiplicet difcipliaat , atque tenfiibui mdit interdixi: janila jrncdt,, , ne;ue epljlope, >

Q

t <■ Ό/ί« , i*/ warrr.'r.·
Cf Λ.,-κο fimlllbu, ,

1er inf αγι , periclitatur ar <ïrre. Qua autem diceretur
niulier extranea , qua alas fub.ntroducla, dubii & an­
xii vacillant feriptores , cum tamen perfpicuum videa­
tur varii» conciliorum decretis & pontificum conAitutionibus , eam extraneam dici qua r.ullo fanguuiis iu- .
Nicephor Itb te ’ ve‘ matrimonii vinculo tenetur
fubiniroduflani
* m .ο
Pr,mos vocafle Antiocheno» , N.crphortis reiert , quod
'
clam & contra canones domum ducer»nt clerici , vel

•ηι aullerii ^te tenendum , »< ««//·< faterdetum > «»·
que quifquam a» clere abfque benefio C competenti tefii-

1.ΚΊΙ penitent!* .egteur fuhiacere . Quod C Gallicana
imd.a requiraniuvV occurrent nmlta . Arelatenfe I I. Cone. Artltt
muiie-

zt9

AMPLISSIMA COLLECTIO.
·*** fiufaiupfrrMipa ea·»gaufer Cf etalieeeer rife
. Arveranfe. Aufan
> ta tertfiiatieue faaximer·" eealdnnm tMpauAa
antre r feeepp ,mI aepltpt

r
·
<—~~ f —g—- ~r v mi III m garni
parti natura eeujlilnity fufpicari . tncubltuiemMmbprum
atpat eifah ud familiare puehbetfanhH y nupetefauAlartnialir aller "fpat tairaaea a»aUfe»y arpea eatfiia ulle
**Λ aAaAttatee. £·«/ / prit ptaeefrareat Det Haeen.
ater treAiAerit eeMe^aeeAe^ t faut fi paJitrnate raata·

ajo

tern ad meridiem convertamur , penile ftrat non «orΙο _
Λ
n. Coticiiinm enim Carthegiaenâ f ftb Graeo tfnBI ci <-·“ ■ C"*
vltatls epifiopn bac dmnralt. Orasur epe/rtpes d/a-t , Kr »■»·*<*»·«
1 iltuA pratfrme, flArrue urfra Atlellieae r taueuAnar ef , C*“ »
us pafeen tara peantaae Aebet (3 petef , eafitlaeit pin·
AenHa praureaear r ut aulüt liera'ab ^»Λ· rbf'ueeilbut

'•«rw ■ ··■■'■>·*> Jww* w>»wirw»r > w ruMrrb*· rnitWT in
fpititat· , puiri frit/Um JlaPJl fah prJTeiiu carhati
& Attribuait intatuet animae eri Paeana· irrrtirr rraftte
a... NnMw agA«r« mstfaga» ,*
__ Z___________
_______
eft.
/*0*4/«··/«
«f mrpinitau
Atftrairaij prapne HafpHemiaat ertlaiay f aeiti'flate·
ta uea Aeaee reae taleaaeit aaairtu teaaue^art AePeat. Uat

gm caueuice tiptm aduerit, ipfe frmeitatt feutetnla.faia- firult feAnepae babem»Aft aiipmm acetfum . Concilium
Com Agarh. *·*· Concilium Agathenfb. IA etiam aA cafteAieaAaat »Mb Caribnglneal· ftb Aurelio. Ut cam rmmPut, alt-emaeae Cone Orth
<.·· t·
» am σ famam fpeciali trAieatiene peaetpimae y at nullut clmbttf ttArama fumina utn · ababetem y feA feta mater·, fab Au’»!
cleri, erum extranea muUeriaaalibrt reUatitne aut famiUa-ft an·Λ tpmfiemmay caite, fame’ 9 f ba fratmt'm aat cam <r
r/totr
<s- enan
,Uiui -rtttranea
— - /••garas.
«a —
---r — —ft
- -turn
— in Arme *vw·
-m·' trn'ww mu'
·■ v Ofeeteum t V mtacumpat AaeatJUta tecefiatt, euam aatrher net acceAat , fai eryer iffefrepueatanAi
si _
.. extraneum ·»paamtrAiaa^aiuey jameumeet btbuabaaty utl ffilnet
ft
■ Z/rrcw Patrat pacetat em / feA cam matre tantum , faece ,
eumy jam teAleatle fieeueMbat, tueetr actepmaataut
’
' ferait Urn babltautib»' in Atmr , enardWcear, alia»Ar Au.
cere aK^tet fuH. Carthagfnenfs IV. Ciertcae. alt, cum ο,,,^,ί(pitari. Et Inferius, Attilia' w/ beatraaeie maâeribut ata babitet Jj tandem nd fepgentrln- t „„ emei.
14ti» ran

turnrefpexaris, concilium exftat ' fUmmtnlb in GellU

g, 419

puarlemcui neaeer y plaeutt ertaepeei. Tnronicum
Bnifta
“
cnjuacMone XXII. bupu noftri fententUmex-Con>-. Card)
lia nuHune Alabeta leeuut Aaei tpeeret, bat fiatipat - prcHect
confirmatam repqrio. Ut a faeerAetebuc , inquit , IV can pt
r»,1eAfenAnae
Attreulmei
, . _
_______
___________
_ fanAita· maAltetur, cum puibuf Coat Rlwm
.-7?-=;
, ut
arUaar elerUi
cent ertraaem
. __entait
jMbicir
muDerum
- ft fetat’ Patenae fentilieriia'eeer atpee alieiu eeuMepeeeAa
eiiaaru
_______
________
_ <r
___
muZe
babClaeie
tit ________
ceuceAiiurp
prater
ellam pua in <’·■ >·
Cant· Turon. w/ JenitenAi pruri atp» i aAtteuetriPexa | peiefPapeauterfir
NitàaafyaaAe
iArfr
aut frèerear
,
*
* fienittituer
----- ‘ ‘ aratrent
'
" S«ptsauk>
’ iin *
Paat iaAeeeaitaretrafeueueteaftefit t at Aiaiaàii pai raf.
latear tautaer firfeuat t a tufbat eautet fnfpttlraei efu- at p'opio'es
ifant. Hia (âne ontalbue fententlam noftam, qua pla­ fu* Aaux

cuit fublnttodnAaa muftetea, vel extraneae, non concu­

qvatn t

mil,erit etCh··'extranearum feminarum udaeeitiabareetya
binas vel libidini quoqaoaaoto infarvientea Intelligl, ut
cemmunlene pebtatur aitenut. Confirmavit poftrn Turoni
alit volunt.- fed aaa tantum que la obfequio Gnt dt
cum 11. Or famill ritaiibue « inquit a mulitrum liret reemlnifterfo clerlcetvm (vulgo emar vel rriaAat dicunt )
Cone. Turo». Àr/or fit incunenibur
replicatu·» ■. ΑϋΛΑΜ»
. naft
£rrmpuentufar
Mraere n Ati-iOt
arerg e v/l,
sst^
vel altas quafcumque («rvlentm, Gtisconfirmatamputapea <naJepullulaueeaetrr»'fu>fiAMfai-'~fppa. Sed ut nihil utile omittamua, ponti fi tum decret ia,
■efueciAantar Etiam 'aJicteuirraautur. Nullul Adncep,
imparatorum Λ ruto conftltutionibua rttn ipfamadhuclericeram pre ecrafene neerfita'ti, fatituA'u nefti'y apt
comprobabo. D. Gregorhu. FaAwms, Inquit, at feter*
Arter pat ia Ceefit renriferaeiire ^fiebiPerJ Aebeaar , ne 7V'‘' ’ * »
Cur» araheetbr^ ern^efratae . tarnhe Αηι,·ι· taeter - ’ " ! 5^'"’

- lafultw .'

jerert r are uxeee t peu taire rtftaaa .afi . urarrlutld r·- mlchu· de
preheadlffe Grntorltuu refert Grattamu · Htpet eaZw f»B(or
P*t firm Arate « pæA ter» prati aulaei lAjhlr Aire rfa Apud Grat.
terAere· tear faerial> Murn reafpie>et pUeA afartaa c. reluatu
idem can tt.
tlwicrrum t ·»» epefcepu·, ara pretbytet . aa»
*·£ Ahtmr eel aeAire r V teetee faiffereae feeeaata .It dift
faatiia·. epi file tait· teainraraetieai eePaPitatie r oa- ldfec. opor
tipui Paf.it fitaialt ape Aefaal r tfeafiu uAnteaeaAl Ceetp ig. sad. did
ar era aPtipai iefit Aetiptnaiur fraaAe, puateeat luata
.mefrk ertear, nen lAurpmier nriatflenuae nafruar. Eo
nitr prepluquablt aAculpam, Jam ceinafcitn- flebjrila Aeenim rati''·· quod anhidiaconua Caralitauusturn mub'eminatu. S> ♦«■'t epljcepur aut preipyter , />· Aiacinut n»t
tibus habitare pertifterrr, Λιηβίοο· facri ordinis inter.
fxrAlacrnut Ae bac re Halata pateam ycf neftra teme-mc
did us eft ab «odetr Gregorio. Qui etiam alibi maniae o,tj.
C»sc. Μοχαη. prvfawp/Trf», exctmmnnicetvr. Moguntlnum L fub C»
Optato dotenforis ut Nut fia facardotes cum extraneis le.’>4d Isn
I· <«b Csrolo ro|o Auyrsfto. Qmnibur lt>tar clerKit ,feminat faumin
- mulieribus habitantes, montres primum > deinde euntu ·ριί<. CaraA·»»»» ‘»«· J,mib», ■ - ■ ·
' renanaar f’arittr jf/Tj maces epifeopo Spoletano delatos adnumltkioe facecdocemraAtjlum. Severiu, Moguruinant. u
II. r»u
fub Arnulph»
a.-..i_u ;. a-r tai( premiftb, 9t fibres exigit, canonica criarn difclpli.
Mogem. fub
nam omnem feminam, etiam fororem a domi clericosi
na adhibita, ejufdem aufioricacecorrogo» firftinet emen­
Arnulpho
habere vetat. Ut clftcir 'InirrACcatur , ait , mulieret i»
dare. Nec cum extraneis tantum, led nec ce® furore
tsn tt
i
habitare placuit Auguftirso, ut refert Poflidius In ejus Idem <.r«|Or,
vita ; dicebat enim. ί«· near feneae aera faar t feretri lib u «fwft.
r<ch in ana arata paiHtare permittant . Tantra , pueAt
Mta nee feat. Idipfum decresifte Slricium pspasnretiert
multam Aetenxium eft , fepe auAlti mu < , per illam cencrfidem GratiamiS' Fafaaetr alt, are aliae eft patiatur
fientm plurime falera rjfe cemrniftay ita at pu.· Jam faia AearfPet tleriteeum, aif t'ai tuaient puer firp'rt fê­
cerjetum tuar pruprll/ faar, but erneumbentet, filitt trail
lai eettgiraAlumt Iirfai, PaPitaet earn llfita fyfti·’
Hetaia peeneift. Quare cum Gregorius quidam presby­
»:Alu> pertbyter uiintn feminei» ferum iu Arme firpma
ter nomine * ntaie (erat enim feptuageoartas ) femI- l<rminM,
permittat , qttaiemut errefie male fufpirieai· uri fail!
nans quamdam fiW fervientem, domi haberet , gravibus «d d it
'■r/y»', penita naferatur. Si fpegcuuis " Gtrnuniatu ,
Icvcriiati, aculeia a be*to Mafilio Cnlârienfis Cappado­
Arraiftr»cia archicpifeopo, in epiftola ad eumlem Gregarium
num ub ad & epifeoporum e jot provincia decreta , in prnniptu eft
presbyteri»! raprehenfus, coaâufqiae eft fçmitsa la viGti:.sm r«. Aquifgranenfe fub Ludovico Augufto. Repetens enim
rorom sninifterium , fàmulatuasque coneertera, ut in ea'crem fpeAat quem adduximus concilii Niml canonem IU. ait. Γ·-.
ifUtit per ratai» ma^na fjaaAuit»e»efifeeperneafmfquae M k
dem epiftola refertur.
(uunacum
bytern·, neu Alerent , ner alicui emaiae par in ciere efty
Nec in re hac Imperatorum & ragam placita oaaitt eCoae. AyuiA fitter ftepinf-iuilam bebem mal/rmm , mf ferte aat ma-mna. Juftinianua Imp* in novella conftitntioaM de fisutmmy aut ferreem , aut amitam, uel ter lentum peefe- .t fiifimli epfcopia, hac decernit. fmrPyreaei , sit , & luftiaian •u<n.
«at, pe» jrfpicl-nt' efutfunc . Hnc ia occidente afanAleueait ύΤ juPAiateairt fp aaeaiiut ia Aut teaferifihi
’
dcisndUlf.
juftocan jp. eis patribus ccnlhtuta funt. Si aurem ad orientiscon..
neu Paienitpet eaeret , feraaAuar farter eanaaet, laterAicilia animum convertamus, non provincialia tantum, fed
ilairi etlaar nes» ftnaAuar faiAvta regalaraea airta- prssbvtcns
trnctalta in eatndem lenlpIraiTe fententiam repetleuMis.
riaa r atuliemur aiepuaae M fiefiia Ature fapeeinAuilain cella·. «.
Prater Ntcanum 1. quod retulimus» in Nicaaafynodo
PaPem i taaeea titra aiatrea· , mat fereeeae rautjUlaai ©
Coae. Nicaa. H·
decrevilTc patres» memoria proditum eft. Siae
l.eaa. j. Ni- ·/*»/♦<■* ef*x etiam Ht pal tetra faute lapait Aiulnae
can. U. caa afefttint : italferet autem tn ep/fcepatibae eel mean·
bet » f·· patr/ fi frfplttiat· Inferre y tf femely9farts».
. fteriir tarfaei, eft email effrnfeni· caufa. Si pait rrge
At a fur epifcep»y a»t » fa’ clerici» admeaMMr, w ra«s
• t·'· so.
eueillmu tel liberami a tpiftepaia peJiAem Aepeebeiifue fee­
tali nmltrrt babil«w, ejicere eam Ar fit» Arme mdaerit,
rite vd in manafierit -, aA minifttri »m alipurA abeunAem·,
aut attafatarr Uppamnee , approbetur iubenefte C··, ··here cenurrfnri i tuae epifeeput ajar « faaÛAum eccleftapunimur t ft aacem firfetmt , uapmeetue. fi vereetiumen
ftmurbanit malieeet ejfe centife-it y Aft lilrcrit tf/fttfei u!
mtnaftrrii preftilut illic iter facem prafente ififtepe·, ·*/
_____ __________ -r
r- - - ___ .
■menaftrrci prefeJbey muller re tempter nulle meAr min!Am
autlfnem baiter , ata cum ea babitam ptemittlmui . T
Hen treaty feA elit ia itce feerium A'^ei yAenec 'terfferit
artem prrbetae ntpaapuam Pec cafteAienr, epifeepm·· ρ-κ
Cemil. Grnerai Tom. il.
.
P »
flcia-

CONCILIORUM
£>b I. 1er.
"*β* ν*'* r“"r.t*’* iufiiciOy kahitare perm'tiimut . In le- .
F.anc per
β·®“» F’sncici, per Carotum magnum edltl» cone. NjCarolum in*- £*ni c*non renovatur. hem in eadem fynodo, alt > ingnain egit. tord/clem efl pfu/Pyterit C diacombut , rv/ r··»».·'*·/ qui
op. 4.
’ ■ —
~-··
■ ■
· - ·
- ----- r^sjoarmruni

rj«

OMNIUM

Virginem dicatam Deo tatatum fccnm hab^Jrt.
Cur Virginee Pujut cenalll tempore in parentum deml*■
put Paiitare permitierenlur .
CAPUT

L I V.

j’w/<1 , qua fufpicloieei e fugiunt . Ba mariorum lex. Nulli
preipyerr tel 'diacone lutet haierr fecum in domo r>t't·
rteam tcjmlnamy nr pgrillam oc.afiorre drc'triatur , ÇJ pjllatui efrrat jacrifiriumdoruino , ntt pith per ejut offentonem corruat, Cf plagam ftifltneat .· prept t rtn ./ni f re­
lie feter dotali fulciuntur , extranearum multorum inter-'
elite anefertia .ognofront / .Pae t‘> tantum facuhaiecon.rfla , nt inerret , filial , atque 1er err I oermanar , inter

UO ex hujus canonis decreto elici poliunt. Alte­
rum eft, antiquo huius concilii nvo, ut anre di- «
simus, virgines Deo dicatas (quas moniales feu fan■Λ i moniales dicimus) In Hifpania Roruifte. Nec recens,
tunc inventum dicitur, fed antiquius fuiife Infinuatur.
Alterum licuifle Jn domibus privatis parentum tommetari ,* quia non folum monafteria tunc principibus &
prafidibu. Ethnicis couftrur dc adificari commode ' non
poterant, fed vix & ecclefia, ut ex Arnobio colligitur. Arnobius Iste
. z___
Quare cum mortuis parentibus, virgines velat· aliquao- »■ sdverf.
Quod f> adeerfus horum conciliorum decreta > ponti-— do vagarentur, in opprobrium ecclefia, 3t hira pu di- Gears».
Sium conftitutiones, A imperatorum leges,'callidi ar- O citi» periculum, Afris panibus placuit In concilio Car- Cone. Car*
gumentatores, fit jurtfpetlti fallaces ( ut loquar cumCy1
— j.c’n;
thiginenfi
III. gravioribus famini» eaa commendari, vel -c
’hsg.
intra feptutn monafticum virginum cuftodiri , ut una
(••prunJib de nr ia no ) obiecerint, ‘vel apoftolorum , vel Helix , vel
habitantes, fe ipfat integras & inviolatas confervarent.
tincui de.
ipfius Chrifti exempla qui cum mulietibus Çc cohabha( ζ
re Λ illas circumducere non recufarunt, confulendu., eft '
tZr tAg/rrrr fa.rat , fl parentiPut, n quibat infodieban­
tur v privat.f fuerin: y eplfcepi pOiidentiq vel prfcbyieri ,
Nmi «ft S. idem ' Cyprianus, a quo illa omnia, ut futii'a & If*i< rpifcepei abjruc eP, in menafierio tdrqinumy w/grat ypriani Ii vdlinia, copiofiffime & dofliffime refelluntur.
lleribu. fngninir lOm/uendentur y "i jimuT pepitantet inNec mirabitur cum psulictibus clericos habitare proI ibuilfe fanÛos patre» A catholicos principes, qui ob-- vi. trn J· mjittiiani , nt paflim vagantet e.clefln ladani
cynitnt.
.
fcrva.erit concilio Aurcllaneqfi II. caututn etiam fuifCone
I-, ne clerici cunfulto epifeopo , cum hominibus fecuFa-dus autem naturale cum divina fidei pollicitatione
laiibus habitue pixlumcrei.it
quod fi feci fient , abofcon'ui'ûum omnem levare turpitudinis'fufpicionetn per· PolTidlus in
vtaAuguftlficii communione pellcicntur. Voluerunt enim fanfliffuafi funt majores : ideoque epifeopis , presbyteris &
ntc >». Fofimi nattes cc.lefiafiua, perlona., ut fiudioium ft mo­
dn-on.t licentiam permiferunt , ut his cohabitare imrum fi m 1111 u.i i ne <.uoiiiiicU, , fic afiiduo commercio St
Îiune poffint ; quo tamen privilegio Auguftinuniuti no- Mttentiscj.
r.tiruo concifiu luvsri, ne labe» aliqua ex profanis peruiifc Fotlidius narrat .- fed po ft er iorum conciliorum dé­ NannetenC»
fonis «ontt»4ls dignitatem fanâitatetnque ncerdotii ali­
croîs fublatum eft, nullique jam epifeopo, presbytero, c.1- Tare. ».
quo m xio dcturpait t , vel tanta laltcm fermonum mo­
diacono vel fubducono licet, aut religiofam aut f«nii- i n.Mop»·
tumque ft vi’» Ίifiim,Iitudi ne dtrpttim
excolenda, ,per,
nam aliam quamcumque etiam ad ufus neceflarirs dumi tins fub Arlïqucntlaque virmti·■ funi
<·■— letardarct.
--·
is cui
Quare cum D. £ retinere ■ quia qu» ad religlofas «et beatas (olent acce- nulfo cap- »»·
G
regor
in,
amplificando
ii
cohoneftando
facerdot
unr
or
­
Bracarenfis,
r,
r.^-.i
........
.......
dere,
leligiofa' omnes vel beat» non funt .· a quarum
in <o(idini hrmmopete invigilaret , peculiari decreto (eoiilo cunomnium afpeûu , oe.tum convielu St familiaritate cavere c. 4. Roaiani
Rv.i
riiio Romano ) fauxit , ut ex familia pontificia , qu»
debent, qui teli, i. fx ft beat» vite cui funt fecillter age­ fub Zacharie
exemplar morum St clerici forma efle deberet , ft pro­
re volunt. Moniales autem profcll> etiam ft patentes
fani homme, ft l'atculaies St pueri ablegarentur , adhi­
habeant, pontificum decreto ad arftiorem ft fanelioretn
bui; ad pontificia obfequia cleric s, vel monachis tanvit» condicionem tcdaél» funt , nam tametfi peiiculofifum. f t hinc primum ori» ( ii' onino> ) laudabili, infime zv.rotent, e feptis monaftero ad parentum «des
fequcntiiim pontificum conluetud,, q.ia rufi facti, ini —
curationis caufa commigrare non poflTunt, ni morbi con­
liato, ad fui cubiculi -obfcqura new, admittitur . f7tagio p:aiens ceteris importet periculum .

Canon ΧΧΠΙΙ.
pario. it u:ta tilf r-'f t.l.r,

q:u· iirr- i, q't-iit !n fr.r,·;:’ pr rlta
P’eripiir ne·
front, QUIT,,
ti-.iu-n r'rf, \;u!arf purrifiunr . ne
qU I ’r {>r,- ‘trt>
---tf .,λ.'·
»,· qulrln’n ex ilertlls
tri ttiar^ rv ‘uerte ri, elr.'li minllierto curi.irli trntifi,i-.r te/'queniur , · ,. ,-u/ in Irto rcj/.n. xz, rfi , iaal taie.· , qui et ι·;.!. ..· feJete eremriKm p-etrilui fu-

De ehletleniiut exru ni , pel nen eernmnnicent.

Epifcopum, placuif, ab eo qui non communicat, munera accipere non debere.
Canon XXVIII.

l‘.,nc
>
f

*J

C<,r*f
cv '

Vulgatus.

J i-tet in r irrupln , pteremr·

Enttndatni.

N'eque epifeopos A clctiro, tantum cum famini, non
De 'hljtltnipur eerum , qui nen communicant.
cohabitate, aut familiaritatem inire, olhn erat inhibi­
tum, icd ii cui torinit:» cum epifeopi, negocium eflët
traflandum , line duorum precbyteioruni aut diaconoEpilcopum, placuit, ab eo qui non communi­
. runi prafentia fieri η-n li.ebat , con.ilio Matifeoncnfi
cat r munus accipere non debere.
111
[, iit nulle mu c-, air, >v . .·Άζ.
epfieri epfrueJnetur p‘f hyteri, , eut terte einxaulaitt ineretil perm italur.
Ivo tetulit hunc canonem, p. t». c. 67.
Quoi! fi illi» ad la nnnari.ni cornu . a<ce.iere neceffe efhpair-. fc< > iifJeni legibus tenebantur. Concilium Epaunenfe .
Cur teram qui nen communicant y munera non acceptet ecΛ.
fr-j.-O», preipytere V tile, eno y tel ei/ie-h deriejr , teriejiuy explicato canone XHX. c.in.iléi LaoJlceni .
rti ineehiif , iJ efl rner/Jienit tri tej’periinit, eP femina> prehihemni eiteffum ; qui ternen piàuf-m pehuerit, tune pretbytererum .tel tlerlienn teflimenie t-PeeC A P U T
L V.
iur. Id Iploni obfervandum , cum illorum elfet domic lium adeundum , qu> fanguini, -ure pertinerent , TarINGULARIS pietas eft , qua ecclefia fanfl» filio,
* un ■ raconeufe, epilcopi voluerunt. Dr».; / tioujium propj·
propter vos allicit, vel curat Infirmos. Cum enim
’
” rr-tirin prexrmit. e hnherl [rrm-ititur e.t eouteln urum
videt eos, a fide orthodoxa, vel a fanis moribu, de­
nrrrji ettt lufllneelt , ut pleltilii imep. /j , qua rit funt
viare , nullum lapidem non movet, ut ad redam vita
n-feflqr. e prelrant , fyfl ur-e pre n/rir/.'r el, cum ingref- t? inftitutiunem revocentur . Quod omitfis alii,, liquet ex
fl •urr/nlt itleri (o.ntatl.ne rttnrrnnt ■ nrc ih fetient
hoc canone · Voluit enim, ut futfeji ueeecnnJia a cemmrtnlone propter peccata repulfi refipljcerent V ex toto ani.•naxy~nern i qui ternrn ael eurum i.’hnticnem perdunt ,
tejirm felatii fui j.'ue tf ntu'e p~etintum dilo/rei·:: fe­
mn ccnterteremur y ut a divo Iront memoria traditui» p jr0 epid.
cum . S· ouïr bec u a.r.’-'r flatuta teetrmpferlt , fl clereeft , munera offerre non poflTe patribus: quod fi obtu1(j l»u.
,ut efl y del 'jui e.rgn toie pr/ietur ; fi tera rel/giefur tel
Ierint, oblata ab illi, non recipienda: eft enim hic ta- r<nIiam momrnee eut y in ctlru mtnntierii inclusu, pfnitentin tùrteencitu, quidam conviOus 6t comniunkario, quim non fb- naffeni X’atif intumpet i tepi fagt.il effiliViene puni, C? aqua , tiIum epifeopi cum excommunicatis, fed Chriftiani omnes ritatu.
iivm et abbati/ urpln.t:i-ne percipiat . Eaderti honeftetis
debenc fubi et fugere . Doni, impii, ait Cicaro , ne pia- Cicer, lib. a.
St facrofanflx dignitai's ratlonc conftitutum eft conci­
care audeant Dear. Platonrm audiant qui vetat dubita- de legib.
to Limenfi , ne ullu, in facri, cenftitutu,, f«mini, farr, qua flt mente futnrut Dear, cum vir nemo Pena/ai Pl»<o lib. 4nidiare minillerium exhibear, ita ut equitando ducat a
imp>oho fe donari tel>t. De epifeopis concilium meminit, *1· A*P· tergo, aut ambulando manu teneat, sut comitetur ,
quia oliin epifeopi ob ardentem religioni,, fidei St cari­
η.ιι foror vel mater fit . alioquin cieram & lamina
tatis amorem, fn facrificii oblatione, in baprifmi , in
contra agentes arbitrio epifeopi puniantur : quod con­
p.enitcntia & reliquorum facramentorum adniimftra­
ci notione fynodali diæccfi, l olctan» Caurum etiam eft .
tiore , idem quod nunc presbyteri munus obire folebam ; qua latione, ut fempei clfcut parati, ad baptlfmi 6c

S

Mî-

„ A M P Je I S S I M A

C O L L E C T I O.

mi * «ItorM fiscrameMorum mini fierIum, velle Ulaal- 4*w, / Λ >Z*ra bUmitne cammuaimnettt. Voeat ho'
U (quem nuae <ra*we vacant )iadutw elTefempererat
minem idonea» di* tile locupletem, oui ροίΐι ee oro" -

>1L

aeceeb. Quod de eccoeamueleatia hic renovavit poftaa
pela fubftantia * patrimonio facere oblatione» i nem *7CrF'.J i
Coee
NUa.«•J*!·· Nkonum. ftwrva^ev, ait, fivrft λ fantU- peuper» ab oblafione eacufantur. Eademeft D, Crprla*
«Macaa. »>· ’* *1«»*»» foamwe <aAim«eôe<· po/nr fit , nvv tfi tfi t»
ni querela.iLtttplrt V tt/ttr er* Invehitur In mulierem·"·“*■
apud Alfca·
«Ww*»» tttf tHtw ^ttt"t t>^'fttkfi»a»
divita» , 9\Z*mZ«Zrew
ittrfjlt,
cerdewaw
_
·
■ - -,
J<doi».
ewaZua w ab/Wr/r. f·# >· demZvWm fittr fttfrifio» »
faaPifoM*
'«r. » — - tMt ftHattta
wv/r, qw3r>»»rdmfartfitf·
M*b" ·ίι*/·ι , /«-------- ,--------------Λ»**·*» Nec
■.//· Unde ia VI. fut perdat) fynodu. Canwu'eu/u·» VI. Syeod.
recent eft ee cepftlctirio, nam eb apoftolkir «m Inde
efi fMet* tftrreat tilet/ettHw ttJ ntjftnntt Mw/a . »»« » Coae.
D.Clement
ortam teftauir D. Clement, dum docet,
Id renovatum
cope.
U. frew jfe- ManiC a.
lib.,. «.·. * eacoaamnnkatla munus accipiendum oon effe. Quarecum tam», inquit, tu «we/de, atavZu/.Vr tbtb»t aliArtt ,b- ea*· eIib.qc. 4.
EufabUta Coaftaatii imparatot ia A rieni ad Libarium pe· Ut/» ad aonwde/ e/rZr ftr »tuUtt/b»t Ajf»r»ui»t te»·»»·
« »■
pam Iqfattu, U. Fetri templum IngreTua , tnuha i Hi
a/, f<Ma, vzaz , «a p»r
zmaae/ârzeeer ftr percuraram. _ » .,
DUMti confroaffer , fravi id tulit annuo Liberius, ma{*»»ηια “ f^fiUtu re<ve«t, d ram AM M tntrtt jtt- W·* ·
gaoperaque ecclefie cuftodem.Increpa vit , quod mupera
fi» «/^<MratZdur;'pra«wtraerer νΛ rra/irwr.
_ ..
illa inferri peftua effer, iodeqoe projreffu* , dona Illa
Ea hia placet imeliigi canoAn XLIX· concilii Leo- * *.,
ut
ut Illicitam
illicitam viâlmam
vtaimam pro
pro ierit
ierit ab
ab eeclafia
ecclefia ,, ut
ut a
auQor aft
dirent, iubeotem * et in quq^ratelrma pania non effera- ,7ι"< £«,azD Athaaafia
Athaa»fia T>. Athanafiua. Eufebius etiam alter epifeopus Vennitur, ni Λ fabbato & dominica tantum, quia lilia diebus tnt.
epift adfo- lenis,
lenia, infigo! pletare
pietate ctarus
clerus,, adeo munus
munua her
hortticorum — folum olim Iu eccleGis orientis, in quadragaGma, mlffo
Jitarlao vi—deteftatui'
deteftatui eft
eft , ut
ut carcere
carctre detentus gloslufiua
gloalufius^ <duxerit
litariam
_____ , , B dicebantur, & In illis tantum diebua communicatio fie>
tam agcntei. emori firme, quam cibo Mb ArUni, mlffo fuflentarl,ut
. .
bet : unde IIHa camum oblationem pania oportebat fie­
ia epiftola eiufdem refertur ad Patropbilum.
ri. Cum autem frequens communicatio in ufueffedefiit,
Nec folum oua offhrebant excommunkati, recipere renanla ft farine loco denarii offerri <onfucr»runc . Λ«·
*··*·
cufabat ecclefia , fed ft quu Illi in eam antea ftaares
Aorem laudo verutum de antiquo ritu miffarum. Fracoatuitrant,
folebat
lapfis
reddere.
Tertullianus.
Mam·
ttu , inquit, i»»A ‘‘/f
At fitgel/t Atu/bat M
Terret. 1. de
fatn/Uh
att/p/»b»at^ ptt»A »Ab*t Gr»t>firiuutt·, mllh'Aoi <·
pieicriptio. cita pu/Atm, inquit, cum Ancturis ,H. J. paatccirfia In·
,S. erlitt /n.
if /»At Artt/mtat» pavrat f»rt»b»rt^ ptt/ prt ptfttl» tjf»·
edrerf. har. tultrsU, ntuljfim» In ftrpttuum fiijfiAium rtltgatas erae»
ttr em qui
rtbattt, CI banc ctnfrctataat t/t A/fir/batbant. Nan fin
na Atllrinarum fuarum Aifitaalnauit, Nec admirabitur
4« reba, it­
norro lefbor, ecclefiam quu afflante divino Spiritu gu­
fait fa*/n»m »ffttnttaat rtuffa /an'farmat, Cp pre bit ent feripiebernatur, excommunicat! munera & oblationes conte­
ta cantat A/ftbuar : Kl ttaniur» c/rcantfiantiam , f«Z
mnere * repudiare i cum 8t animantes railone carentes’
libt btc fac/fic/au laaA/t ejftraat. Ptfiqaam treftfia nafuperoaturalem A divinam excommunicationis virtutem
Aftrt yaJArat aagtbalar , ftA faaii/iatt at/aatiatar , pre·
Petras Dam. prufentiant. Petrus enim Da miaous epilcopA Hoflienpttr ca'nalti fiatatam tfi , at qai pejfevr,
AtnU·
epift. , ad
fis in epiftola ad Hildebrendum papam ( Grcgoriua VII,
ca/c/t , mI in A-at/n/ca·, vtl faatnUr ftfi/a/taiiba'iarl lit
Hildebrand fuit) refert, excommunicari cujufdam nobilis penes,
pipate.
canes Ipfoe quibus oblati fuerant , fulffe dedignatos .
Hac, InquItS mutrebU/t il!t ui' taptrtas fatras , p/»t
U/Aebctl Apfartnfif ep/feepus , p»l rpiferpatum Annifit, it
_
,
. ...
At Clattatafbu rt/n» Itabam ntu/gant btttribut Anet- Q papulat pe» tblat/tnt farina Aenar/tt afitrrtt, prt
•t pu/bus
nltana nebit appH/utt : it m/bt Aum tetius circa fe regn/
Acmsnum iruAiinm rtctfUefctrtr. . JjvZ tamen
--------- jen
-.narll in
eettrantlam ctnpurfius ettptnteet , ac m»bfiu inpuittuAiufum pauperum, . pal
, ceAert
, membra
tbra funtCbrl/ll
funt cbrlfil,
ttArrtaf, vel
i» ahpu/A, putfi a A btc (tfrificium ptrttmi . Hne ille.
tftit tuA/a nuntiaret { inter cetera una
isti la’trt »»n patiar,
rhhU't·
Cum eutem oblaiiones panis fic vini aliarumque rerum
In ecclefia fiebant, non ftatlm inferebantur Ine.'alefiatu,
rfeaZr^JgjrZd p/ura’prvfiZdZfit ad altare a populo offerebantur ( id enim ad diaco- —
num fpeAabat, ut D. ICdorus feribit ad Ludifredum) D' ·- - - “
a/irdr, ttttsmput eccltfiafabulat Aeputafed adducebantur extra corpus ealefin, In loco adeam difred reUta
rem deputato ( gaaophylaclum vocabant, aliquando fe. ,nfBn »«.tigit , « ^aae/ A» nupt/^/p», meufit i» plateas aatt ca­
cretariuni, noa vero vulgo facrifiia dkimut, ut colligi- |,aia «s·
num era pre/»/>/ wra/w» tangerentur. De Juliano autem
tur ex Poffidio in vita Auguflini, dr ar concilio Car- 4,(1.
Gregor. Na- apoftata G mile quid refert Gregorius Natianrenua. J-w
thaeincnfi IV, & ex vetufto Illo libro de atuiquo ritu Poilid ia vita
aua. oratte. i««|uit r /ewpra*/^'w/< yareqw martyrum menumeaii s, V
miffarum loquens enim de epifeopo rem divinam faflu- Aeg c
t in talia·
Aenarttrum m»n-‘)icenill, emnlPujy»» altis rebus , pu/bur
ro, illum da factetarIo ornatum debere procedere refert) coac. Canh.
Aivinut time» nclat neta
e*pr/m>t»r « />pZratZ«
in eo efférentes munera exquirebantur e diacono, an di- i·'··· »··
lib de
^edzew Cdrz/Zfw'smwrar ZsdZcaLeer , loquitur de Gal­
gni effent , ut eorum oblationes acceptaret ecclefia : non veiuft
'
J'
lo it Juliano « alter pù/Atm, utre Cf ferit aee/tatem pre­
enim fine deleflu maximo r er i piabant epifeopi omnium aaciqao ritu
oblationes, fed eorum tantum qui vite integritatepra- miller c. ,.
fiautes, in catholica ecclefia different communione . Peer. Dea.
'tnt , fiHapue pietatis fpeci» D Petrus Damianus
eplfcopu,
Hoftieufis
—
*, , ad fratre, in epift. i. ad
.· yarv/ pulAem /» tt cent Kfrt
Gamunni cremo
fnim aer
-------- conftitutos,
------------- atrt, inquit, Atta
licebit
coaftitatoa .
preterirt putam, at pete lliufir» V erfom/ra , etyea
I«/»/w«dZ , ·* multis impiis Arcamentam afi'rrre p»fit ;
(cr/ptum . hnmelanr ta /ait/at , tblacit tfi maculatis man
martyr/but, ar A/x/mn<
funt brnrpiac/ia fubfannatitatt iu/^atrant. fis rarf»f
,« v iDana in/futram nev prtbat ah/jfimat , aac rtfp/cit i»
multam
multis /mpenfit aAeme»
ablaiitnibat /arpatrum , ate Ia mallltaA/nt facr/ficlarum D Cleat 1 j.
atram frtp/tiab/tar pr» ptesat/t. Ante Pbcrum Damia- apottcoaft.
P'fiP‘fi‘
num D. Clemens. Vtram tt/am H , ait, e«z /· paccatD
atrfaniar t nifi paniitutram titrint^ ntn falam n»a taaa·
Aluntur , cum ftt pi/cant , ftA tt/am Dtam Irritant t in
rite prectAebat > Dee v>Atlhet manat i/iuA libenter aAm/t- - numtr/am V r/ rtAuctnttr fuam Imprtbtlactm , V/tatc
iy/tur taba mini fler/a taapuam can/< prttlum it «ae-re-“·
Srar», er «Z/M Abel J aer!fictum « rae» rite ebhst'.m , raw
dZa/pras : a>fae dar «S/aiZa sv/aiz qw«d«w g./wegra/r/
Arm mtrttr/CH} ulrunrput tn/m In left tfi prtb/b/tam :
nam ntc Htbfuut ab fiUAtlt mantra aliata acctp/t, ne~ S· A»g< s;
Ÿ«e Acb/at a Jtrtbeam» .
fi Dtl p.tpbtta ab !m~
pfir taia'a mantra rtptetruat , Zrew rejicitf, a rpifcepi - AH·· *>
«ea Jvrar ac Cain ftc'ifi./um, Dr»<
Je.l tuam Simtn ma^at , mib! Pt,rt 'V fitanm ptcanlat
ejftrem , cenitat tfi at prtt!» Inafilmablltm gratiam e• ment ; puibui rfftii/t , extcrat/taibut ptrpttuit illum Aralm/mut : patulam Alnum Dtl trtn beata»ItatIa erga
Deum, ftA ptcunla eclfilmaalt ptfiAtrl, Fagft» trga »b·
latitnet alia/h Dtl a mala ctnfcttmia prtatnitnttt; pum.
eput issfepuuta ’pfi»’ sentweacia C amentia .iywrinie«'-«·, abfilar it, inquit, ab /njufit, V ntn tlmtbic ,
P»e I» martyres , /.·».’» ·./■,.· /e
fan îles aatic^n/um
« pavtr ne» apprtpin^aabit Ubi. Et n»OX. StA fi Aica- V*l· 4S<·*ΖΛ* exfiltit : a/Zjj quiAem fellent, sr’trum perfect·.
«ό, putA H (unt, pui elttmtfynat Aaat , apulbus nific»- ld«n Cie
eereaa ienge aut»
, eryw Impietatis punas ante
piatur, na,! erit unAe t/Au/t minifirttur, <*T ‘ lutmt pe- ·· eo^’
figalficans. Hac Grejr.oriu» .
•»A iAte accepi
Alia erat particulam oblatio > de qua concilium etiam
• ra· lev/tarum
ff wbH , it'
intelligi poteft, ut oblationem non accipiat epifeopus in
ecclefia ab eo, qui non communicat : erat enimolim in
CcdeGa ufur receptus, ut omnes Chriftiani oblationem
Dr/ atipu/A rfitti /n ctmanttl/ai» V irrtfimtfa atn/ct- ffala. ueμ panis fic vini offcricnt , de qua fanüam communionem
raw ryut.
At Hr f-tpbtta Ah/i : ofruw ptrcrtfi, ‘
'effent fufecpturi. D. Auguibuus : oblatianri , y a a Ze
nan /’«pintaft tapai tuum. PrrbaHtntra tytur tallam
port·
altari» ctufecrratur , efi'erie. irubeftere Artet 6*·»» zdefaiitc, at^ut ab He fu/ ftris funt , nrlitt toftre,, friaf.

temporisa

ab

eft jam

MaUfeoneoG

„

c ONC I L I O R ϋ Μ OM N IU M
’
otia faUaat Safemen άη .· Hfnera, fieminn·» Jr t*i patte
faeetPpt . cr primitiae 4u illi Λ taie fatOiinf/afin»,

°

>

J}a

fi - peeesptsoH faSTtfmmnvimti,
„
rear, H Λ eeelffe, μ«μ·μ<μι»>, prvft» ter tfafjjfa £* hTc «T
wa* » fftfttetia fntUtet ffa,4fffa , « fffftt·, Wl,
Π""·
A"«
PMT« Aa'ti«h«o.
------------------- e.----------a-------------‘
i.apo-j^’

> iac
.
. —„----- r ■>-.-»— — r------ f <uet4iett»· facru sa.d*
wws B e*Z fttibfft frt fatr4nalt tatalffe · fet^a filatioat (vpuiter*»·
*/ « ifffar tfianJa , tatuitf , ttt fafaatter ia rrfieeaOM fMtmenUfivffH , Mr tatefam 4ieat. w< ftretffmrtiti Coae Aati»
ptianf m fanfiee»»t liferantafi ftr*rK fnpH—t , vtnHtt ,
farit' **i»m MBfepee»·» . itet fi ·»« Jitt-H. texe»
cb. can. t.
igveftinia nffar* , fiamnatee pnpet» am»,a Cirifit » 4f
salem· mvaetiir ^MOfOeaa 1lti pfa, taeefa
tttttf Apoltol*
a > .
iaannmam fienftat/a , afi menmaaeiiae V afi marie*. 1».
r# . ■ 4m ftfaeiaetem 4f ff <»r farifieavii ,
»»■ fA*t eoirt
fcril*ur*· i-^Osf.az fintantar afi mmt,n*V
«m «dser4e/t. Qoam aetem hk clericis, Icquemi isicia J’*·" AP?
uA ad Boeenf*i ♦ γ parear Quare Bonlfarius come* cum
canone pornam adjecerunt. Oatxer jfalrt gas rawaea/Nes "°1* n*· ··■
mi r»iet* la Η“^“8·β· *·» «C«e6· «xtrgxiTfer, communione pchratu*a
ia fatma/fm [ttrii ei errlefen , jplfttm efiftlnen
c. miros er J·*” Auguflino, prohibitus eft ne offerret.· quod fi οίCf fnuffflfvm a»4laft mi arete» ena perCeveraveeit tet
q. «.
ferret. oblata ab e<» clericos'noluit rectnere Idem deeraUfitt tefat 4te» eetiffa peraiiteert mt fatam teaernu
Nscol ΡΡ. crevlfta.de Burjurfdo quodam fa cri lego À fat* fatellltlteffoem perc/pZaer, ae/ar faamte4itn<' eeciffia mavrares. ·ςοικ. Tolat.
apift. Λ Ni- bus Nicolaum PP. Icghne* in epl-ftoi* ad Fiotarlumar• tftnefaft tammeeieieete privari. Concilium Toletanum I. , can. tj.
culaialt.
chiepifcopum BurdegalaAfem. trennfi, wr, ann»t'inquit, n Dv b/r, f«/ intra»» iavttlrfiam y <& 4ffefif»4nntter ana
EC?.- in.Pcd 4"/r
cmaminHit nt a* a at- .Tfrtie
ae.
—
^
Λη» ctenmanitare V afimfxfatptnr » gov/
fi nan
temmam .
j.
^•».e»<»^i"'tarf^a4»fnfae(t»r^
1»iJfi
lnnffmmet»
ietxn et.'Ltêm £
“r amenta» ~
. 9
e '*
mtr
„ tnat
ea* rt afi
efi panrifietlm
pan.tfnttlm aerefiaat
aaefinat ,; fieemmaiteant
fi cmmnutant ,, usd
».«
*’J?*.
e* .
er,
^fa»-"·*» "f» mnnfiniMt,,
emn,·» nffi*
nep*
Juft.
«caarrt raraew
f»>"pfr affiituaniter
afifiimantter ,, fi
fi n,n
nea fatrlm
ftetrlett·,, affi.atantv.
affi-vtantttr Juft.
^,,γι,Α
Martyr.
Preciitti p.-rt,fli.t, if
e fratiamm
.rat/areem aif.en,
eii.om ,, Pr0C*’F’’·
Eshs PP. 111.
’*ζ“7>ΛίίΙ?''M,rt
yr· Preeiitei/ererfu.
. «fa . apudi:<7'.kE1‘mdf1,B P·*» ‘«’Μ-»·I >«KM
«i». f
,„/„ «w afi,fi,
Mitt,,
aetlamnt .t M
if —
aerehx PP.
PPa H«·
HI. ’dlit
6·Μτ/·χ
irwX/r//.
Crate, voa
fe ,h *·»*<«*<* tfUpt ItandU deduTeot Ttifnt a»· ,i„t , 4*». UH it pa. peaefi . fir/ur ftft, if pefatee
;u·» de cou- air etuet aafiitntrt hat p feptf^t^atfm aanit fapateaat
emole' lenefiiait , fi* reffleet evil , pel etiftifi left fiijrenl.
iur dift ,.*7* panltfntf, enani£x< lareref,tamt dsmder extern anfi* mtnlfiri 4/enntnr, filfirlfannt unfeii»f eetam ,mfi
feet, panew,
Cfifsa·,·
ruse grviiarue
atliene eenfetreen ftent. pniint, ut pauto poft habanl
cujus interpretat .one labi gloffa videtur, dum de obù
uuv/ÿaz/pae partiebat. Poft communionem autem idjrçUnae ad altare IntelKgit decretum, eptu oa oblatio nec
ra offerebant ditiore» ( qnu collectas vocebaa· ) ad vi­
fietec tunc a laicls, fed a diacono - ut ex D. Ifidero
duarem. pupillorum Br pad peruni fuftentatiooetit, ui.to·
Conc Carth. probavi fapcriuf , nec recipi faifta edet a clericis, nili
(lis eft idem Jnftinu*. sed multo clarju» in Hifpani*
c», Gm, in gatophylaclo. In concilio enim Cart haginenfi IV. dlfiId confirmat concilium Emrrltenlc ; Jn fenile Deir.tlec. oblativae» fidentium fratrum oblationes eadem ratione vel recipi
m dut.
veritum eft, nec in farrario, nec in gaxophylacio. Oi
iatitart, inquit, fiifiieienteam fratrem nrpet in far eri,
eenctllap fiant refitted nit pener, mye.
Cenc. CartK ·** /e j«<»*ByfarM reeipiantnr
; Eorum qui pauperas
-.·
,...·■
c,- op.
----- -— ->i titre temmnnli lafier manti tn efieeie
IV. can eq priniunt, dona aon
non efle reclmenda
recipienda,, eodem conci
concilio
Ho Car- C
emn/fiat penta mentam en fiet repenfiatar oieif
fV rai.SHki
A. J
et
L
Λ I·
. «
1
refvt» idem thagincnfi IV.
cautum *A
eft. Catholici «..I
qui £htv.k«.«.LI.
filto*haretki*
/>«<«· 54 trg0 ab apoflohs cxcooitnunicauoncm oropoCrat ia βι. baptitando* tradiderit, oblsttoMm refutandam monet
fitam, his qui cosnmunionem omitterent 4· miifc facriC. prread. concilium Uerdenfe ; quod aleo fewre & ftria* obferfi.-Io, legimus, quod fufpHoneui darent macula notato,
Coac. itcd. rabant primitivo ecclefia apifeopi, ut fi aliquando co aelfe aut ipfofmtt, aut celebrante* i non Immerito illo­
Α’°λ,Μ .V
Iniquo* * impio» homines, vi facer dot Ibus obrum muqera refutari hic Hifpani epifeopi prneeperunt,
° \>rft
‘ffe Ρίη",ι·πι’ i,lam ®0D !n viûum, fed In ligna &
quod voluerint ad fuperanias Imminente* ecclefin csla
aooft>'Π
carbones Impend. & confum. prnctpe'ini, auéloreeodem
mitâtes, ad depellenda prafi lutn & imperatorum beila.
•p·
c. to. Clemente Ronis no. St nenffefit, ait. alinaani, at alt~
divina facrofsoâi liilu, facrlfidi ope Br virtute mumetsenniatr. .epe.e. in Irpna ff corpenet
dos : ve>u» enim hoc Hifpanin inft .tutum quotidie com­ D. Hieron
Irlfiua Oil erptanne Λ ftfement le­
municandi , refert divui Hieronymus.
Latin Ba­
vai net petem fipe emerf ,· epenm efi
lkan.
>Ρ.
'mpei' venineti . ipnii painlnm . teen ■
CtMH
XXIX.
Vulgatus,
t .
,
.
Hat puepre Iri prarepit , pea
firrnrn [eret/anm n,n eemeelenaitm appeHai, & Ifni' ten·
Dt ntrgttHftnitp qanhttr bnieanittr.
/»«> pn'et , nsv enim in* nattera mela teal , pa, efemnt* , j»4 fenientia ill .rem pat ilia nfifittteel. Hef er·

Encrgumenum, qui ab erratico ipiritu exagita.eti/em'efie, àeffr ianfa., taie., « fn^fi,tient, f,fa.
{°Γ ’ hu^*
“4“β * a,tare «“» θ1>tatern. η* iattenu., J,„11,, fi»fi* f,*,
prrfterO
latione cile recitandum : neque pcnnitteneenetiemm tefiram. Sed nec eorum tantum qui vitatur‘
dum, ut ûia manu in ecclcâa
mint ikec
ptrudiac, fed eorum etiam qui /itio corpori, laboraConc. Mobafl, > velutl meoftt ua.arum mulierum, oblationes refuCanon XXIX.
EmtndatKt.
·■·' 5?°· 4 tabet e.<Iefia, m ex concilia Moguntino, probat Hurapud Uurch thardu». Quid li illa offerrent pmnitentia trium hebDr rntTgnmcnh t qttahttr hnbranter i» ecclefin .
ib.
de
imponebatur. Mnlte-er menfirtee temfuee^e-

•uni folum in turpi «ita viventium» fed ir eorum qui
turpiter vita iunûi Cunt » oblationes refat aba nr . Cone.

Energumenum, qui ab erratico fpiritu exagita­
tur, hu/us nomen neque ad altare cum ob­
latione recitandum: neque permittendum ut
fua manu in ecclcfia mmiftret.

r/p/rrtwr/r, «ur fere perreejfaii » etet peeelifet eecefirne
Bee feleem f»t erretiee fpiritn ifi» enaiitanter <»«
wlerptate fe murti trefilJerft ; ifiernm
,t* n»* reeiasm»«v trmprtfienfii.
Coac. Bracar. pz»er»r. Id ipiuni conftitui: concilium Bracarenfe I.niat. can j» nlfeftoi ufursrlos damni ns. Alexander III. in concilio
Cone, latet Lateranenfi generali torum obhri.me,, tt illorum qui
CAPUT
LVI.
T docerent patre* Hifpani, «o» fatum energumeno,.
Alaxand
haretkorum eflent fautores» lepelll voluit; ficut raptocan ar-apod ,Bin fp violatorum ecclefiar , Eugeniualll. tft en rn Inec- J?
(
ab altaris communione Bt Wiinifterio reiltd » non qui
'quondam, fed qui adhuc perverfa fpiritu exagitantur »
G't'tatt. IX. Jelia ea regula loeu commendare doârlna , ut quibas vlvla
c. quy ·
non communicamus
» nec communicemns etiam detundi,,
ideo dixerunt, cnergumenum, qui ab erratico fpiritu
omiutu·
nt Leo HP. I. Urbanus II. & Innocentius Iit. docent.
exagitatur.· cum Graea vox, eaergnvr»··», idem prorfas comprehendat » quod Larina » erratico A maligno
Confiât ergo ex hoc Canon* ab excosnmuqkatls mu­
Idem concil.
Ipiritu exagitatus.· Ita enim dlfli putentur «v^wrtmnus Ceu oblationem non *(Tc recipiendam : quo.| tt ho­
>«k» Id eft ab operationibus dnmonum , quas In Ipfia
die
in
ufu
ecclelia
eft
:
iicut
e
courra,
ut
excommuulCcut sit beo- — - ------- -,
—
peti videmus. Orlgene* . Mtnifefie fit malli, infiieiieOril·* 1, ,.
__ _ munus dare
2
___ non· ,poflint
" t , qui in ec.... l,0 4, catis
Ceu mttei*
menfirntar , p»efi finmane anima tient i» fiet efi rerpm, , Per Ivehon
defin pace & communione perii "
(lunt. i ,·
<jun mittuntur e'·
heretic.
<·*--recipere
pete fi fiiverfa energiae, ifi efi tpgralitner fa'»~ c' >
~
___
■
L
‘
i
,
a
qua
ftaoSagea. III. c. trim exprefla communicar.oni» vicem habent
reew fiiverfervm neelertem ne Bmvm*·. £r ava/er»wf«za. de raptor, tea cum lapfis maxime debent abftinere.
firm finplici fperie. »4 efio tel t»Hr ftnitui feint*irfp»Ç.
Leo. e.iX
Ç_
' alii
-J.’ allant
'
. '..5.
------- feBtentlam
--------------Quod· fi
faille Lhorum ,patrum
fr4rritU unium ; tta ttt ttiiil fmtUttf fff yaar »ff»4rri"ty
»». ad Ra- contendant» munus ab epifeopis recipi prohibentem,qui
f
. ' noB communicat
.
—
- corpus, dum rei facra celebraiatthiffrf vel fniJrt prrmitiatrt { fint rttempir f»>n h,
fticum tpifc.
Chrifti
Naiho c. ' tiool intereft » quam peragit epifcopus» non Impediam»
•fttet att/g* eavrgam/ssr vm"t , pva» a»e« ft & infant
aped Gist, quod fciam ollm omnes qui facrificio huic intererant ,
vi4f»v· » mtitr frater illi » ftr> it eo.ingelie a faealfff
de tomme· communkare folitoi. Cone. Anuocbcnum. C»w>
eurati eji’f ’ffrntm,,. Ipfa.n antea· tfflatum damonutn
tutae >4 q.
ener-

U

337

A M P L ï s s 1 M A C O L L B C T Ï O. r

23g

Iride

Twtall.
avnan.itoaa eimpnw
ertsrgem» eeeat Tertullianus . ut
-............................................
IntelllgeremiM ------etiam A **«'«,». Neque enim par efi y mea quidem fementia· id
- —
------------------------------------------ -------------Ι-ΙΛfnuffijimirum famamentdmti
pnrfcripsM».
soa ownM
qui‘ nsolcffanrur
a----dwmope,
alraria
minifleaib. advarf. rio It commualone removeri , fed ·«» tantum » qui <*/
, ftdotiam comrarilt, aut mluflatibui , aut perturba^
har«Jou> «niB^mado exqgltanttir gt perturbantur ,· alio* •nimenertieuiiut cenfinHum tonetur y. Nqaod penitst fuerit initiaCaffisa. cot .naMMe, noe propter peccata , nec onmlno mente prllatio. ,. a ralM, quibus hoc decretum non congruit, recenfmjoanM» Csffiqnu*, Dlonyfius Areopagita, & alii.
feqaea.
rum 3ui emttino dlt>inui,fit.y qui dlinut fit y cuiadrrr fiCgiDioa.Àreop.
uat aditet patrat, gui afi fummum dietnee fimibtudini,
deecelef. h«Qui ab erratico fpiritu exagitatur.
ipeclei^ue t meam quidem rotffrqm pofit, g-odum , aifolnHty
ac perficiendi v/m iaienitiui medii , quiiur ad divinitatem
. OomoooiJcn^fplritut errattei dicantur.
centendit , elatut fit .· ne ru quidam que carnit faut , nlfi
η.οχ
He quofiatura necefitatem maximam afferunt , Hnpu/rum ,
C A P U T
LVll.
quad tufe mulet y quafi alrnd afrntrm perfeMumm rffr: 0
templum prsterna , nffeilateremquo fore divini hirttut yie
tjRRANTIUl(< fpirltuum nomine Hemone* nuircuJ umma Illa flea di vi nitutit imi talione , infimili fimiX-r pato* , St fanflornm It philofophorum placiti* con­
hm locantem .■ prefefle qui eiufmodl off , nunquam
ftat : quia, ur aufipr qft «!lvu* Petrus tanquam 1er ru­
acentrariic uifit > nui terreriiu. maaiilur , fed eoi videbit y
gient eirruit querent
quem, devoret. A Platone aliquan.
.
0 fi incident y expugnabit ac pmfequetur y faejotquo potior
do fera» HttUti, interdum ftygios cane*, nonnunquam j-quam mm externam accipiot * 0 quafi patietur ee anHui fui
Impiorum domicilii* lp.habitan>e», vocari legimus ■ LtutflUu», in quem nulla cadit perturbatio y 0 qui nulli ipfe·
alia omittamus, l aftapsius teiert, ipium dnmonem infuccumbh , aliifqueeiufmodiobfidionum medirurmdrillur.
ferrogatuni ab Apollinis fa<»rdotibu»v qui» eflêt 3 quid F.gr«·mre pratura
, ·atque
fcio,
r —-Γ-txifiime
— - —v
·ν·7^adeecrrtt
wwvv itirr
j t r t^rerum
furitrtr, ÿaut
V**
aeerf t ) quid
nuU peteretur?'
natmretitr ? »xiiM
rm/nomiri miixifl*
kdeu maskd.·* tremit
ο-Λ j
ί'Λ... y ai amni ajmittitnr
_ J.. . ..
».·
_0 ft·
c»»
ageret?
edito tefponfo
-dixltfe *., inïrim
fplri- ' Utrartbifi
funi
hitram
'tum erraticum fe e(Te> ipfoque qrratico dlfcurfu torque­
emam pr-iJrnriam y antf iri ftim ftlefiifima 0 maatmt
ri, & teluti irrequieto quodam labore agi.- de qua re
"*ί**,Λ impulsant agitari, art emat fui ilrfarfafiiulna vita
ea carmina refert.
y fratrutia y at mrriiut y eum pnnirltfit lamentent etuDumiurt rrruutfi par trrrur 0 mart frmprr >
fenttunt : yaad f,i quiJem pua utra faut, 0 immortaliter,
j£lrrunt pascunt Jiuitu vtritrr patrat.
ptfi^rnja , 0 fempor jucunda uelup!atif/vt plena , ptr fum.
Eamdem damoni* vagationem ac circuitionem errati­
mam ipfiffue ta>t/afam amtatinm attrftntur ; tum matt,
cam (ut cudor'eft Plutarchus ) Ia» carminibu* cecinit
ria autem ceniunilum plurlmifjut ptrturbatlenlkuf impii,
Empedocle*.
catum y quad alienum tfi natu-a ttn/lrsy peccatum· pereunÆfiarrur mrtur in paulula Jrjlcit illtt *
tefifUf ac ix’tr.tum aficremir veluptattt y 0 iafiaiilrr iurePtniat 0 in ttrram pt<’/lt , frJ trrra rtmitlit
im alienit yaa neu funt, fed uidentur, profperitatei opertet
, Neque
Vagag ‘gitur hait & erratica* peregrination^* de mo­
facrum ,
nt bu* pro peritia dau», theologies A phtlofophie promehora
leffbre^ confentiunt s & ea ratione erratico* fpiritu» a
concilio in prqfitnti & *b ailla vocati.
£ pieniteatie fust y
e! aliquando interfuerint y arcet ÿ
Duobus pcivai-con ilium cnegnrueno*. Primum efts
ut eorum nomen cum obiaii..ne ad altare non recitetur.
Alteruyu vero, ne fua tnanu in ecclelia nfiniftrent.Agamu* de primo: non tant pane energumenis inferendas
•
quam honori* ecdcGa caufa, multa interdifla funt oCsn■ apott sI. lini «umoniaei*. Cancpe enim apoftolo uni cqutum eft,
ne damonla u« eum fidelibus prece* funderet . Si quit
ut dlgnl.
precari nen poffunl, multo magic
damené* initat y elerleur non efcitor ,· ftd nec tum fi.
erum y qui perturbatiombut oti­
dtUiut peccet fundito. mundatur wc recipitor , 6f fi dium 0 afoSlu 0 cemmuniom .tl\
Co-c Antyr. tMU' tKer,i » •fit/tfr. Quare in concilio Ancyrano ( Cc
ante confecrationem receler» ab ecdefia per diaconum
>*,
nuncupandum ab Ancyta civitate ' Gsllacia , non Anjubebantur, hi communicare In ecclefia non poterant «
' Gsbue
q.iirauum, aut Anqviriienum, ve! Ancyritinum) cum
quare non Immerito eorum nomen cum oblatione reci­
:>-ipccdun . de his eg>lFet > qui ,um beftiu irrationabiliter congredi
tari hic epifcopi nuftri non pcrniifcrunt, cum ut in ca­
luce can.
font s non folum hos, fed & horum complices jubet ea
none fuperiori diximus, ilfi in ecclefia offerrent qui ianputna aflvi , ut non inter fideles, fed inter daim ni aco*
£1» communionis futuri erant participe».
pieces fundant.
e.faem fune
folum leprefet critum· hnjufntrJi falli , fed 0 allot ifiet fur morbe reHujus nomen nec ad altare cum oblatione
plrnttt y placuit Inter eet urere , ,··/ ItixptUait laflantur:
effe recitandum.
1** n uai.it exergume·! ixielbgxntur . J-fcrum omnium
Dion- Arvop. rationem docuit Dionyliu* Areopagita . Catecbumeno.Ti

cominuuio- merum modula.ienem , d.vinamque furorum fcr.piu’urum
°r
re>. lationem : ad jacra oui cm opéra que a'elneepr fequun/•'r, oiqur myfieria fpeHauda y non rot convrca: y fed per-

.que pro
S'UlUWH

NMia jti»t > ttftjiM

jlfitum
qjUJ itt
oriuqur irnpfiity bobent y fed et.urn pat-i. m-bit fd>enrury litalivujyue figurorienihut 0 lineamenti, finguntury
oU beotum idum Vrogreffum vita lucifque prindoer-y qui
a a.tine rrirt profit,i.itur. Ut igitn· fi Incboati 'ac non-

G

effe par nuper.
A ip
ü
T

LVIII.

"'iZ ETUS erit ecciefi a confuerudo,ut eorum nomina *’qul
V pia munera ecciefi» obtuli/Tent, per diaconum ex
facri* tabulis recitarentur, ut docet D. Ifidorusa i Lu·
difre lum eplfcopum Cordubenfem · Ad iifum , Inquit
agens de diacono, pertinet tficium fracum 0 recitatio
neminnm. Concilium Etnericenfe . Prtinde faluiri deliieratitne anfemut, ut pro finiulit aultufaue eccletii in
iuiiut preiiyter jufia> fuerit , per fui eMIcepi orfiinatio­
nem y proelfe y pre fintulit dierut dtminlcit fncrlficiane
Dre preturet efferre- 0 rerum nomina y a puiiut eat re­
défini cenflat effe ctnfiruilat y gel ysM aliquid iitfaniiit
e. défit! videnidry out nifi funt contubffey fi uimntrr in

D. Ifidor. ta
epii. ad Lu-

difredute «p.
Coidubsnfeaa. Eaftac

aped Grsiin c. p«rre­
ais. ss.dift.
Coac Eae-

rrteafe c. s y.

tfum r//um I,
id quad aptaret

’·· cum d-funHlt fidelibut récitentur , fur iu ordine. D.
Hieronymus . Publice diaconut iu erclefia mitât offeree, D.Hia. ta
tltim nomina y tantum effert ills y tantum elle peUitHut y commentar,
pl.icentque fihi ad plaufum pepuli , torquente rot jufiilia , taper Kiech.

Ρ·ιΓ·*» ■·
* jcrlpiontm, qua formandi vilaque
y·» infiituendo 0 Introducenda

-------w entéeo
pontificum Imo· edxca'lonlr atque vita
multitude afacri,
w;

minibus recitandis ante Hieronymum morem refert D
Cyprianus.· cum conquereretur enim a4 clarum Jo ilflo D- Cyprian
epif. te. ad
qui lanfo* abfqoe canonica punirent ia ad facrorum comclcrem.
mmio-em reciperent; iïc ait. Nam cum in mineribut

catirnlt a.clplenr ; nunc crude tempore y perfecutiene adbue perfeverante , •-•ea'i.q* reftituta ecclefia ipfiut pace ad
communicationem admittuntur y 0 effertur eemeaeerww.
Ante

C O N C I L I O R U Μ

»39

O M N FU M

»<«

1)ίσ· Arson

Ante Cy pt nr urn , beatus Dinny Cus Areopsgirs . rt^ fit, ^en tee pnegaf am, mI u»litain «Arem.,
<««« ft y S't a amsri zva/aa falatuat-int y oty Vlra fatra. .
. .
.r.
•am taiulaeum reiHail* fiat. Cum ante preces celebraturi
’'•4* [tntt aiiaen , leaena fle/ent y afluant faaarlui tampreban·
fieret yer diaconum; non fatis confentaneum videbatur.
eify utv ff^nia par Deam fari , # p·· aHUiate anlmaeam
Ulmi raiionein haberi, cujus mnnus adhuc oblatum non
Jiftnafare natiaefa fraeiamae r nyn fala*· 'aryaayaa*· >r»
μΊμ>.
'udiet ■■ qua talione Innocentius 1 ftatu t ut poft preces
fpliletnat ea, , fej et,am fra ipfi. tanpuat, pea malubrlt
fa.er.brtuu, recitatio nominum offerent.un· fieret
D»
Itnflrer , Inreifanter trabiaiae , eljfua tail, ulftarlbae at ple­
a.'ntaiiu· , inquit ad Decent i 1, .1 Eugubinumepifcopunia
at tamflnrlenew afiflu rnmlealm palitar nnam mten.
beam y remparetalur tnurta membra* jilfaif nat abfae
illlt, Htpele mtrnbrlr aefirit , eiaalenajle nnfitinneare n*n'
Peffe- t/uemaeitnteiaen leftmu· , ne anteritret ^ulJem ne- **
fire, fia, nebit reprtmljfiialt famepaat etnfe.ini petu./fe ,
• aitpKitum fis*lefa Je lilii aptfleb peenunilanie', St b/ em'net itfnn; em a
4a , ailmet ferum
fifie,- temprtball aen ettteperunt eepeamifientr , Dea pre '
nabit mellut atiqniel pravi Jenta , ne fine nebit tenfunirnarentur^ eemmunienem vera <»/· fatrat'anflam a femarèba, .
Hfftrit Wbvyaeav mentiaemut tnteralilam ; fuitiine* fi peji
tabula»'!deo voca-.il beatus Dionyfius, qui» dua tabu­
lùle effet y etiam «uetrj.e ait· impertiri eam Jebere .»»;,·
la erant · alte’a i» qu< vicorum, ep'fi'oporutn,. itoffe­
rentium 4 «liera in qua mortuorum nomina feri pre erant,·
'A :x i!l>·' recitabantur, nt indicat citatus canon conci­
ti! 1'ntcriurfi».· Diptychadicebaut » tramlato vocabulo ab
oflreoium diptycho , de quibus, alibi uberior tr aflat io.
Hinc confiait videtur er,e·gumepos 1 uon fplum non
membr.·· ejut InfiJet fplrilum , fe* tn Ipfi· l.itftt-t iena.
a ini.treni»» aa fauflam euchariftia communionem y fed
te.* y teint eram f"$*t incenJia
Hei natn^u. meJj
i.c.· eorum nomina c,nu oblatione recitanda.
. aratum ft abbatem Anjrenleum nuper afcexhrrui , a/ljf
Sed ad, er fatur hinc fententia alteia concilii Arauiica
vue itt<A.rlyihret. Mu^it va.-o./ar , at *tafl’ iHimiiu. · n‘"f’ η ΐ'ΐ inii > qua energumenos a Iaera comurunione perci»
/uliaplt elrfrfff y eum eum t c</c.4> mejidnl, mJei· te1 ’< picnJa ! non folitm uon repelli, fclcxpreffo decietoadgrega, um ,·- tante^ue Jfriut ac fri inetttiui attentait; .tfianre eum *:> fplriiuaii remeiie la.tfiui fe*ferit akjilaltim
(vent y tf je fiiliic/tuJln· cteeicaram t*f
Nec id tntnun ei vrdebimr , qui inor.uis euchai iftiam a.
.. J
ne eblempe-eal y arnalrneJe remmuuicent
tradi, ad fugandos damnnes , apud antiquos 'legei it » tgo,to,t t4n.
quod in occidente'concilium Altlfiodorenfe, In .oriente
Sexta
airem festam fynojum intardiv ifle ferunt : quod ad c.tm·'ritte ili.· p»>iai'tr. ,Idque ufitatnm iuiife dim In ev­
dem fynodum a I heodoro ftalfamonc notatum cft Ho­ CunfUntin
il· a ; n 'Iviia er Profpero " Aquitanico JidiJ* qui rctert miradie aurem huju* lllibciritani canoni» decretum ( omifto
ii.'imn . s.c. kri, '"o dr moniacus futnptione ejcharifti* liberatus
Arauficano) oblervsn ium cft nec licebit communionem
N.'n eft
eil · b'c enim inquitluttutula Araba natlme
corporis domini damoniaiis (dum eo fpiritu exagitan­
’neu
..rutila Del baritum pflant y enen In balata lavant y jitur ) vel fuiioiis iniparti-i ; nec eorum nomina iingulaq>sv
■ mu.u.rtrm .)*··<'Jam l’en/fli IrnpieJlet tefpleèrrty Cf jt' ’- £ t ni & pub! -e in facriticio recitare ■ etfi generali ora­
ta'rt elue ft ιβηρηιι,Ιαηι , Jante e iHum je eiiabtrla frairrti..
tione pro energumenis orare facerdos poffit
ut divina β. CleitifM .
Sirt’i'a ii!.· .’te y ;ni enflent (treuil y tfltaut </* arebat, Iafacnficii & urationi, virtute favent e , reflet perverfa tenitltU 4po*>
tatlo . quod edocuit nos D. Glesmcu, , ipfuis orationis
czp.
* «
formuham tiadens.
. ·.· tetijern.'ue neüPr y je runiunt fill èlabclu
Neque permittendum, ut fua manu in eoΡ·ι'»21·.··' !-«;< e.bibuit , Ηλ manfiru·· pare
ρ·.· if* Jiemm fpatium auferri peffe fpe-an:ei .
clefta miniftret
,
raium ulte-iur telerare nt* puffer.· y *■·.:·! run
D.i ■r.ealatJi

f
able·

a.i/d!·.

CAPUT

L1X.

RAT1ANUS in decretorum collcâioae a aiitiquiim
rife in eccleûa demomacos miniftrare » nec debe.c,
nee porte docuit > quod ut confirmai et decretum Pit p·
pre retuiit in c. communiter delinimus XXXIlI. diftin-

G
putllam
•ffil.

Je bit

Jamtnibut ellJnMnr ,
mhuflrare , se/ InJifcuffe felafe·

■f"'"'

■Jiat ύ λ>.« f"!?'”!’ · d·*"/?** uninr an η! fpatle
•f.reteanem effeti y inveniantur ab encurfn Janet

*ilb

■Jetty

(Λ
<"i.V

reile tr.b-ii' , cunt Pii nan lit, fed concilii Toletani XI.
can. XIII. multi» anni» poft Pium habiti ; cui ta ιηf.riptin etiam in decreto Gregoriano icftituenda eft.
S. aulcm pontificum antiqua» cunft it utioncs queramus,
omülo canone apoftoloium S esftat epiftola Pelagii PP. ad
uni verlo, epifcopo.r per 1 .ucamara conft ituto», inqua ait.
U/que *Jee fa*· tfruftrimut , ifli.-itn quaque prerumpere , ms
41>·,■·*!bu. , fimil.'buf iue pefiijnibut irretiiit y min/jlertufatrafa*^la trailer· fibuMur ■ qnlbm fi In iff epere pefitiry
aitqu.'J pr-.rtq nt effitatir Mcurrnt , yo/r fl JrItum 4e fua falute rfnpJaty ubi mlnlftret ipj 'ee .nraileafr itnaea tanin
Ε^Ί?"'·
■ "
'
.•.H'buiilùec pre quean· Cbrifiue efi neertuue ,/«·«*»
•rrittr infirmit . Peftremc , fi cerpere fauci arum

■•mf··
fp.aree itat; r
χ,αΙ. ari.mU.fiet·· r p.,e.t flt*
luerr fteil.1!., per.;p,e„, . er. a m tm·. , , prrf.e t/i reJJiiau) r.i.
verum eft ol m energuiu.ni, fa.ramentum euchariftU
porrigi Λ amentibus, ut iefUulll u.,t can-,., con.ihi
rsuQ. Arauficam 1. bed multo clari,., J,.annes Cudiann» Cum
,-n. cmni Germauus camdtm e?1aft.or..m nr ,p .tuiilec , S«renus refpondit. Germana
i^e iogat . St . *e-

nilsi. jumcnis

P""

r.te de encr-

creJenJum ,

,· menu yquerl f/i Jeifriat a mfaie pereullet i Nicolaus PP.
c.'.trirl nul I* ..elfieferitia a Jamf*ib*i ce^etefcuntar adtr^i . a4 iUperlttm face/ retlmial! paeium afetaeitee aan
peffuMi . Idem decrevit Gregorim, ut vohtit Gratianut, live quod vetius videturs auflor libelli de acclefiaft.oc dci^mttibm , qui inter opera D. Augnftioi év­
itai. fr.ineimui Alcuiuum fuitfe voluit « alii llidorum ; ac plure» fr uuiori tuiiorittte prsftaates Gennadium, ut dicemus poftca ; Ccd I). Gregorium ejufdein
fententia fuiiïê . ipfemet his verbis edocuit . fadrna

venerabili Vire Ceaflant.e efuf-

Ctnell* In-

>aa r t >. dyf
Can 7*.spoil
Pelagie» PP.
inepift ad
univerlo»
Lucent, con
ttltuiu· tip
s r.. epud
Grst.in can.
uf<]«· adco ,
jj· dutNicolao tri·
buuir decre­
tum hoc

elertet at.

difl. alter
pane ia.de-

mantum } ,.
dift. hb. ».
cap. <·.
O. Greg. Jib.
s. dialog.

MI

lueremt ef fuuimutJeimt ir/tuire .
Mene^Xe ιτμ/^μμΖΖμτ mJ··

..
- - *-

Xr <

SX X^/eXT^
>

Ateeue neeeJere pe^ituipferbt t fetim juri ÀiuMi iteru»
ntanetpabeei,. Hifiefh etMur eleritur /ne»,, e/ree ter­
rere letet ani»u» aerae reteri , ea yo# ait Dei prutpe··
ral , interi» tafeMuit , C»« aere pejb uaetet plun»et
. meeer prient /litat,4e b* k^e tetiprufent, V »ineni
fuet Mint» fitperp»» nt fueAt enU»/bur tetaeret , a»ba
J®**’
** ^"t· ttnp*^ eblitut pejtpefail, atçat
___ _

ifLmjd

--------

“· · Nlcenum !.

2^'·*', "/ *"-^7' ·"
eiretun/i ,
frit (ali^am »e4Mna» fattn^aaJe in ntiaa.
tbeiiam meidrt , r./er mfaaiu m» nea > eauja i» ipfe,
•eyw fl eu damne bab/lantt in et , are peebibeat taprtdi ia titra» t eetae eetM eaire » puare jabemut, ai
.
‘ da»eninfut ata pejfi adnitli ad titra» . ArauGcanum
Coae. Araefi. Mtem non folurn clericum fieri .vetat ,. fed jam fafluur
cane·, can. deponi» jubet, ftaerp,a»eni, alt » nee fêla» ara afin*<*
»eadi faut ad aUa» erdinen elerieaiur, fed tl elle pni
eediaati ja» feat , ab inpefte ejfeie jaM npeUendi.
■ Quem canonembodle obfervatecclefia, tempore quoepertumenua eratico fpiritu exeritatut .· quod fie· malo li­
beretur, fir ad ordlaet ecctefi· tt communionem admisti
ftelote·.
pofla» et apoAolte Clemens retulit , tt paît de»·»»
bibe» » ebèptat aea eftiier , fed net ta» fidelibui prêtât
fundite, rnundatat eere reeepHer , V f depuar fatr,t %
ejfèitrr. Olimautem In ecclefia Africana, tt fi non pof.
Ceae Cartb. lent minlftrl efle rerum factarum» cogebantur pavimenta
_4.can.qr
ecclefia verrere , deerejp concilii Carthaginenfis IV. in
Alfeafim
Pifaaun 1. h

*·

P^moveH non poCent./ir lanomnriu» fitribie M oelf-,
M erado a i» , fupervacuum erat, eum ordine f'»b- V

S·4 JUmu

<·»· -tdlm.ionvm commirum, <
ad Hat
ibaldum.
Hmihaldnm.

polle, fufeopti,
5"·· Λ
«O oV»·*"
uraimou» repellatur
repellatur ,, rthm
«iimwtttl
lu(coptta.. RaKa- ■.k,—.ia—.
archlepifcopu»
‘«^rif-Pua Moguntinua
Moeumlnu. ftrlbit
fer Ibit
»» bit erre nijumefi uee/r frrlbendam , f·* faeret eedi- ......2T.r
tt»i baientt thmf, uél f'J/'iuilutu, reosamlontar.
·Λ eaplinbbat triminibut fe-efe prefiteutur : in puibett
“« m/A/ uldetue , bat difiantia efie debe· , ut bi p» ,de-'~
feebeafi teleepti fuerint fuMlee iaperjurim Jw*·» nèpue
“ fern/eatiene , V eeter/t buiufmedi erimiaibut , ferendum
fatrerum raneaum inftituia^ a p-adu prépaie depaamtitrr .pma ftendalem efi ptpele Dei , talet perfeaat fuper fe
tw « φ mrM/irr

vt—------- --

·Μ·® *·“Γ· ‘”n 4*SU"‘ ,·“·"»

d .

Ut

>MPLISSIMA COLLECTIO.

clefia per exorciftu tribuemur

Ç/da» pejeret, fiunt, itat euenja» filHt Heli pe/tanUbu, fteif- Kaitrr illvd ■
» Çt fantur fai eaita. JepruiiiX/t pe./etV,, abferujite a Bur lib. a;,
p adnift , per titaha» ienfejfitat» , tiré» tenlir Dei . decret.c,ife
peafe», ,tiam jaterdete , y ai et! indiiluru, etpf nitentia» , l»o p (. c.
eenfiitntur , 0 ftretlipftr -rranttr ttlieaift aaeratuar. t
f,t ^rr jejauia & eln»efynai tipiliaffueO fairat eraiieart tan lairynii tureare terteuerint , bit eliam e'ada uttiqut itled
concilie Iter.
f,ry
ateti (pet
feet unit·
Dai premi
annitnat*
fer
vate
unit· ^aUCttintdia
de mtfeeieeedia Dei
ttenda efi
tribuerit : m.
tribut ctiare
Eo quod, poft modum, pet fubreptionem , ad panit Ro·,
rit I c. at
altiorem gradum non Gt promovendus. ·
Grat. citar.
is c. da his.
Car ftte la adeieftemia fuit «etbut, fubdiareaut
,·■ ΛΛ.
e-diaari prebibeatw.

CAPUT

LXl.

ON farte confonaat verba ftafufqiie bu jus eaaoala
1* reddenda decreti ratione . Nam fi machuru in
M*»’· em»· quo « mud additum, utviCtu, quotidiano. illis ab *c- Cadolefcentla , ante ordinem fubd
|tw
ίΟΒί1|Η (ub3lacooum n
Aeri, quod

N

moechi fubdiaccni efle m-n poiTent .· quid aouiopu» aflir,
eo quod per fubreptionem ad altiorem gradum non fit
CdBdB XXX
VulgafuJ.
promovendus> Sat enim erat, fi-dixiflent : placuit nec
fubJiaconem fieri, nec ad ahiorei gradu* promovendum .
De kit a qtti fefi lavacritm maethatt fuerint,
fi autrni fubdiaconum fieri vellent, leclflcnt etiimfiui,
fi dixilîent ■■ plecuir eum diaconem fieri, nec alalttorci
ne fuHiutbÿl fiunt.
gradua provehi : f*p« enim’ in inferlorlhts pradibua vel
poenitentia raufa nnnitlrare permiflbi, demonftrat con­
Subdtabpnum eum ordinari non dcberc , qui cilium Arelatenfe ll. Difficultatem hanc diluit archie- Coacil.Arela·
in adolefcentia fua fuerit mœchatus ; eo pifeopua Mogununua Rabanut ia fuo pani tent lura libro,
I. Rabsaus
quod Xgo ii modum , per fubreptionem , ad in quo, divofi* canonem hunc verbi» conceptum retu­
lit: Sub^ieeeutt, ait, eei trjiaeri ueeMtrttui ittitIrb.
alt iorem pradum non fit promovendus .· G laftrim jt/a fue-int matball, te perd per febreptieae·· ,
autem aliqui font in prxteritum ordinati, ad •lutrtnt gradaw promènera ma . Rabano confcntiunt
CG MS. la quibus vol promoveantur, vol promoveban­
amoveamur.
tur , fine neçatione edirum legitur. Oümenim non tan­
ta fubdiaconis eligendis » quanta in diaconis Λ pre,byEmendatUf.
p. teri» ( quod tt hoJie obfervatitr ) adhibebatur cura , crû
Canon XXX.
U entra mæchum in adolefcentia videri poflet quibul'dam
ordinari fub.liaccnum poflê > na tamen is gradu fufcrpto,
De kii , yoi peft lavacrum ntacbati fuerint
per fubrsptiouem portes , tacltovita ante afla crimne
n» ftthdeateni firmi.
ad alriure* iviifieodecet » qui fandiorem pofcebam vit*
integnt'atem : iilao vilum eft patribus, aditum etiamsd
bupc gradum nuachi» praeludere, ut cautiue adolefccnSubdiaconus eos ordinari non dcberc , qui tca viverent, fit fanclius.

*

-

in adokûcntia Gut fuerint mcchati ; co
quod^poÛmoduxn , per tubreprionem , ad
altiorem gradum promovebantur .- G au­
tem aliqui funt in praeteritum ordinati >
amoveantur.

R

Meiiit .rimtn impedit tteri tum erdinari
di netam drpenit.

ETULIT hunc canonem Rabanut In fuo penitentium libro- c.

C

4.

Met bin erimea i» adtltffenti· ttmmifu» febdia-

A

P

U *T

,e

m

LXIL

• "ITERE in. hoc dixit Tertullianus, tuachoa cum ido-Tertii. Iit» de
lolatri» f*pe comparari . Quemadmodum enim er midKiii,.
p hurefi venientes , poftea ordinatos deponi voluerunt Haja» coecii.
Hifpanl pat.es , In hoc Ipfb concilio , fic tt mmcbla <»aon tt.
CAPUT
LX.
fordibu, fadatoa hic . Simile la presbyteris confli tuit
concilium Neocufsrienfe : Rj* admiferh eeeperale per- ^oacil. Nvo
OECHIÆcrimine vel rtevinflo» vel notatos, tantatam, tt bit pejha pretbyter erdinaiai ef , fi tenfefuf caf.caa.-y
quam damnatos irrcmiftbile peccato nec ad pceuifuerit , peed ante erd/n.tienem frta pereauerit , neu
Tertan.lib.de *e*tiamdamnatos contendit Tertullianus.?tide»
Sa.leumttroeferat , maneat tamen i» dlli efeiit prepter tier
rem, in quem nimio xelotypla furora lapias eft» uam
adii uilietetm i «as» tetera ftttata eenjuerent plurimi
diu satbol. a eeriafia improbavit , aee probavit unqfiam
etiam udinaiitue prinari. Xytd fi debit ate fuerit <··■
feffut , aee ab atifulbur pttejf maaifefie eeevinei, baie
ipfi de fe patefiat efi temmittenda. Et mox , Idem defini- . .
M
vit de diaconis. Similiter flf diaeenut fi in eede» ttbewn
autem ad criminis detellationem & retinendam factior,
geaen fuerit inytlmut , fe fe am/nifitrie teb/bebit. Ho­
decernit eoe » qui ad facroe or iinas
eligerentur , ea morum tt vita integritate pre ft are de­
die autem peccatum machin ante ordinis fufeeptionem
qui in adolefcentia fua fulflent mâchait » fubcommifliiau, ooa v ideo impedire clericum ordine poflaa
diaconl »o» ordinarentur ( videant hareticl quam fit
fufeepto perfungi» tt fi noflet Impedire ttfufeipiendum,
aai tquuaordo fabdiaconacu» ) quia cumdettâo flagltio,
obfervatis primitiva ecclefia moribus.
fmtU. Ornerai Ton*. H.
Q^
Caneo.
eeaam impedit erdinari.

M

-,Φ-Ρμ'

Si autem aliqui funt in prxteritum ordinati
amoveantur.

dials digaltetem ,
bere» «t

V

MJ

344

CONCILIORUM OMNIUM
—

Co»» XXXI.

Vulgatus

De MJcenttbns, ni prf b^rntet maebnti
fnermt.

A*® reconciliatio penitent lum.- hanc fila foil* epifeopi* _
_
ccmpeter», v«l hujut concilii & Carthagineafia Π, ea- <*·»-<-·*«>»·.
none adatoeeawr. Fw-raaerar eprfiapue d/e/t , fi jeiet gin. *l. cae.*·
Jtitfliiti aefira f"gt*ri ,
·*«·*« pcerer/re tenetlre
fiatniniet, a* zlr/fo»* , ve/ eecene/l/atie ffniren-

fi » Aunhttr tfjftffttr JitU : uttjfeit tUinate»
e>It* /"M’/7··*· frttttit Cf
tttjlre Fermant/ f
ftt/J. ati lac 4/t/t/t ? Λ > aa/errfit ff/Jitfil ilfl·» efi·.
/ir/jatatit eèaftét/φ^ C> fturll'areae eaafenatte a fretiyterit aen fiant , et( rn^ntil/ar* ^ttetayeaat /n fati/, a at/f·.
fa frettyier/1 eta t/tere .· iae eatti/iat ylattt. N* autem
• qui* refervattoni huic reconciliandorum pcanitcnitum *
epifeopi* <aâ«, putaret tunc locum non eff*, cum pmCanon XXXI.
Etnendtttn/
fiiteote* gravi lapfu in ruinam morti* ioctd>ft«ct , ut
^loquuntur patre*
ideo Aureliui concilii Carthaglnanfi« prafei, alterum canonemadjecit * in quo docet, aoc
De tdsiefcnttbtu , nt pefl ievncrm mœbati
in
extremo
morbi
licere
preibyteri* , pernitentem abfolfnerrnt.
vere, eptfcopo Inconfolto. tlneel/ar ef/fetfat ti>a/t , fi f
‘ *'
a/f^tant /a fer/tale fan/t fenfi/tatat , & fe •ertaeJl/aΊ
Aaolclcentes, qui poll fidem lavacri Gluraris, r* din/mt ahar/ia. fettertt , fi tftfttfat aifent faer/it
-------- ·— , cum duxerint -uxores
dtht
tti/yae fetriyter ftafnltre ey/ftefane ; C3 fit yericltiucrint mœchati
, aâa
taateta tint yrx.eyte re.ent/l/are ; ^aaat rent Meaeat
legitima pœnitentia , placuit aJ communio* falaitl
ctatiltt ttrrtitrât : ai anfnerfit ep'fttfii Jiflaae
nem eos admitti debere.
•fi · ρΖ·«νι , fM*y faailitat aefira ntctfdria nat /efieat.
re thfaata efi . Quod pluribu* poftea Africani verbi*
promulgarunt ,' paucioribu» antea in hoc canone Hif­
X dit hic canon apud Rabanum Maurum , in foo
pani epifeopi ftaiuctaot ; ut fi qui, videlicet, ex peni­
pm.tcntium lib. c. «. m principio.
tent ibo* gravi valetudine premetetur , non reconcilia­
retur
a pteibytefo, epifiopo inconfolto, quod reconci­
Harkis
ra/<7#o /·/,< etttjt>iU f»1et.
liant» feli* epifeopi* tunc competeret .· at pan<<*uti«m
pro abfolufione five reconciliatione veteret uforpefle,
'
CAPUT
LXIir.
obfervo ex concilio Carthaginenli IV. h , ait, <■> *«·;■ Cone Cvih
ttat/aat /n /afirat/tate fettt, fi <afa étant ad eant farer- IV.can.y*.
DOLESCENTES, Ut calorem ferventi*atati* condet iar/tatat veni/ , eyprefiai tafirae/tate eiatatae-it , tel
rugalj lege pravtnirent , reile decernunt Hifpani pa­
in fi-enefitn aerfat fatrit , dent lefiiateniam , y*y enat
tre,, ut fi poft admift'um concupiscenti« crimen vagandi
aaMerant , ftf artifiat pe ni ran r/a'at , C fi ctal/a»e ereanunum dimiferint, te certum, Habile & callum connunttrltarvt
,-, reteaellietar
pr* atanar irafefiUeaeat
,
bium
legitima ptrnircnrii
penirentla y, armrria
arbitrio _ diiar
wiM... conttaxerint
iwMt*·**· ···* ,> ail* «H'*'»»
t ..
.
.
s.
-r j·· ·
•piûuportim, ad communionem admittantur, reraitfa or .o-C ~ '"/«•d·»·* *fi ejvt eatltar/flta i f /apera/arrit
Simile eft ouod
T***'.'?*
tafi/i»' , fttit/ea! Jan f.
itum canonum feveritare . _____
,___ canone qui
pr «effit in virgine* mschante,
mâchante,,, fi poftea matrimonium
fi·"····
ft«/eent/,
Je^tu
yu
. &
.
r
.
. „------ ,. fuemd/a
prscctfit
farerder
pfa/tent/βΉ ded<t , freiaterit.
tum eidem inirent , iidem ftatucrunt epifeopi. Nec hanc

Adolefcentes , qui poft fidem lavacri falutaris
fuerint mrechati, cum duxerint uxores, aâa
legitima pœmtentia , placuit ad communio­
nem cos admitti debere.

.

,

“f

n

E

A

Ολο»
Caaoae

pujuiiia curam in vidui* adolcfctntihui neglexerunt,
infertur,· ponar» enim crimini impolitam, In aliam le­
ntorem commutarunt, h peccati commiffi for der > conju­
gii contraâi honefiate eluerentur. Pari de caufaab im­
peratoribus Chriftiani* poftea conditurum ed , ut filii
antaa ex turpi concubitu fof.epti , fi pater cum eorum
matra concubium celebrarer· , filii efficiantur legitimi i
quo.l ut aticlef cntar ex t<pi vita ad caftitatem con.........
1JStti revocarentur, & ut maitimomi dignité* cxtoUcrctn c tanta* 1Jr’ *cicte, cdivitfc Alexander 111. refcripfit.

Cnnon. XXXII.

Vulgatus.

De excttrnnttnicntis presbyteris , nt tn neteffitete
communtrsnem dent.

Non eft presbyterorum aut diaconorupi tali­
bus prellari debere , mfi cix juflcrit
epifeopus.
gcudum . Ctfreit ternee infirm.,„t· , ueiefirrft prei• m ttantanienem prafiare y Ό diateannt > Ji rJ ynjjO/cfor/e pf ntnu/nit
fejftt itoferri tÜM-tiO,
etpSJtatt li ram -r· D. Cjpr/ane.

CAPUT

LXV.

D^l de dominica communione miriftranda llliberritanl
O patre, folum hic agerent, nihil in hi* verbis effet dif­
.· <ed cumde rccunciliatione pirnitentiuru live abfoSi quis gravi lapfu in ruinam mortis inciderit, ficile
lut ’one ab dpifeopis induljerrrta, egerint piius, it cam­
placuit agere penitenuam non debere, fine dem nunc tiaâatioirem to piesbyicri, βτ diaconi* videan­
epifeopi confultu ; led potius apud epilco- tur lepcrcte, non eft illud iarile , cur non preabyteri*
pum agat. Cogente tamen infirmitate , non modo, fed quod magi* eft , diaconi,, eiu, imperriendsr
non nexent tacuiiatgm cum ,ut libandi arqua fol vendi
eft presbyterorum aut diaconorum commu­ fob, fai-crdotihu. coocelfum doceant Ambroliu,, Hieto·
nionem talibus pneftan debete, rufi eis juf-. rymui , Bilaiius Λ alu . Hoc ur intclligi pcrfpicique
poifit , duplicem in pretbyteri,
prerbyteri, &
3< epifeopi
epifo-pii , cum theopotin
ferit epifeopus.
!oc>», obf.ftro poteftatem alterain oidini, ,
rifoléîinnu. Qu· ordim, font , iricrioril», aln» ut vi­
Canon. XXXII.
Emendatas.
ce, fua* agant , committere non puftunt preibyierT', qua­
le eft Chrifti focrificium peragere, confection i, facramenmunu, mutuo prebere : qua jurituichoiii, funt ,
De excemmnniettti , ut tit presbyteri in’ neeefli- tali,
polfe, Inter omne* convenit.· at panltentlum reconci­
tnte cnumnionetn deni.
liationem magi, ad henc, quem ad illam pertinere qui*
negaverit <* ldeoque olim hrc diaconi* in abfentia epif-

Apud presbyterum, fi cuis gravi lapfu in rui-E?porum & P^’bytetorum permittebatur . Quemadmoauâor
Γ
r
.n .
r
dum emftii cMconmiuotcare diiconb bctbrr > ut*ut
auâor
nam morus incident , placuit agere p<rm- eft Clemens, lie & excnmmunicatum folvcra vel recon­
tentiam non debere, fed potius apud eptico- ciliare: >uin ejufdem fit folvere ( ut d·*!') cuju» & IIpamtente* autem excummuoicatM efle > hoc eft
pum. Cogente tamen inKnnitate, necelleeft,
f‘rivato* commitniooe racramentorui» h orationum fi da­
presbyterum communionem praelia re debere,
tum, iu ecclefia , omnibus in coafofto eft.
& diaconum, ft ei juflèrit faccrdos.
Hinc inteHigendus D. Cypriauu* in apiftola ad pre·by tero, & diaconos i cuju* verba ni Cano & vero hoc
ienfo inierptcientur , in difficili font , ftatan/^a» Zaarct·
vrtfiv , ait , )mltiifi· leiJenb
, η/η^νν* effr : Cf
rc/u/r,
rraagnr infirmHirthn igidtUt
<3 jfttHÎti. njejiil i eecttrnnJim ·»,» frit
tu »»firh ,
CAPUT
LXIV.
vr y-, ueellu » mttrtyt.itt, «ivgcr.n,,
frrfr»Mr/na
Care·, Mge/ Dtttm ttÀjttetri f/ftii i ji inmümeJ» «Z/yM
X ecclefia cilicii*, multa fibl,folia enifeopi , indi*
(J
ptrtfi:· tttttjMi fuTtin , ··· rxpcA·*·
de caufir refervarunt , qua tempo, i* trailu , ad
tilin. Abld» ürflt Vltrm
presbytero» pude* tedicrunt . Inter illa autem, habita

fyreaefktlt,tutat ftxiittiinm al tf 'l'irtitt ftïtt
J ft, i art.

E

D Ambrof. I.
de pynit.Hi».
ronym.lt Hi-·
lana, in il­
lud Marth.

D. Clemen, I.
* Conftitut.
aputt.cap.

D- Cyprianu,

prmbytaro*
A dtacoao*.

_

„

_

."·
*t
1

J

a45

AMPLISSIMA COLLECTIO
C«mn ΧΧΧΠΙ

»4*
Vulgatus

Laofeseaim, ut publico· pmnicenΛ «pr/coptJ <r mi*tftr,I , ftt ttb **9T**J ebfi,
tm> ft excommunicatoa reconciliari non potuiflfe, mfiab
ntent.
Mifenpla» «mm diXi. Epl Cepi» autem vel impediti· ml
aMêntitaa » curam harts committi porte preabyteri· ft du»
coula Cypriano» docet quo! illa magi· tftet abfolutloa
Placuit in totum prohiberi epifeopis » pres­
publice pmniteetl» legita· » quam faeramentallbur Sed fi
byteris , diaconibus, fit inbdiaconibus po­
quia urgear verba illa CyptUal. Wvvmvlqiv/m /azvwdrlitis in minifterio » abftinere fe a conjugiitilifvtpejuH. Hoc eft» cxaileffionen·, aSum fupponere
pawtancil» non vero reconciliantia, illud npn negabo »
bus fuis, fit non generare films quod quineque admittam, ad conlèrtionem auricularem (acramentacumque fecerit , ab honore clericatus exter­
<vm vrrba ttk teteiande» quod ab antiquis patribus di
minetur.
dicerim ia antiqua penlteati» rtr excommunicatt rtcoociliatioM folleo· faille ipfoa reo» dclldum ft peccatum
propter quod a communioat repuIfi fuerant · publice co
Canon XXXIII
Bmtxietns
>am epifeopo reconciliant», & omni plebe palamquc con­
fiteri, illiafque indalgeatigm fuuplica·] poftularc cuju»M _
z
.
,
antiquam foraaulam na nimia defuetudine oblitcata pe-©
tftjctfis φ tHim/trit : ut nb uxorilue [· nb
ftineent
reat» fad valut digflg poftrritati» memo na confervetur,
n.
ex concilio Arauiicano recitabo

[titt gr/UKiKrw

.......

Jlefert dem
Cnw «4yofr eaevaememcecer < inquit, eri aMecAeinarr
tam hoc en yate^, p<*>>»«·»·« deMar » uraZam pe/n/af , 0 rmvadnl'·
concilio A aval
, rpe/capa» pnZ rem exce«e*aM»7aev7 , aere
rakdiceiio
/«aaarn ttflfitt tratr* ÀW · rtSdaedec/·· *>vrdw«rZ cam
joverie»

ad

Jfgw <lli , ftuh>tι·ι·ι>ι » »♦/

damavav

flucta viafy
g
<ιβ!Λ)v, r«w.
η*"**''
■ V*ï*J' HHtrtf&f tfifufU) » fptuuutHtm juti*
’*
*£** e·*/·»»··»· pracZpZnnr » pr» prvpvtratZr
fifc/pfH
eum .ha.
·**■
& >tl* »*"· pc»Â«**‘ on·»·»» S*/·/·» » ClZEPdht

Placuit » in totuni prohiberi epifeopi» , pres­
byteris , diaconibus & fubdiacombus pofitis in minifterio, abljAiere fe a conjugibus fuis , & non generare filios : quicum­
que vero fecerit, ab honore clericatus exter­
minetur .
ETULIT 6r probavit
Vvormacienfe can. 9.

R
ftfrtetf» Chnjbeeeet
Ô
P"V'
tr*n*ln daraam » <a»vZ/Zr preezbet , Kyrieeielfon, Pa
ter nofter» EtMO*M» Salvum fisc fervunt tuum, Deut
meus» fperantemin te. Mitre e!, domine, auxilium de £
faeâo, ft de Sion tuere eum Nihil proficiat inimica»***
io eo» & filiu» iniquitati· non apponat noceri ei. Efto
et, domine, turris fonitudini·, a facie inimici ■ Domine
exaudi, ftc Dominus vobiftnm, ftc.

hunt

canentis

concilium

Çear/arerZa Ivi»"· l»«p*'· fiinUnt fttri,

t» t((!rfix , rxpltcxt* tm.llii KH
-

CAPUT

LXVI.

UOTIES Angn Alni fentent!* illa in mentem venir, D. Au» m
.qua docet eaa feriptura» maxima efte obfcrvatlone, & «ptl
·
commendatione digna·, que contutandi· hatreticorum narratu
Oruh
crrorlbui prodelTe polfunt : quoties altera occur· it Tenui
liani monenti· eis maxime deferendum, quarum vetuftate
"pitaft*» quafumu· demi ne » huic famulo tuo dignum
adverfu· haretlco» praferibitur
totie· animo commoveor
___; ut ecclefia
tua fanâa, a cuius lu* pqnitentic frufium
et
vehementiut ad fummam religioforum horum patrum ve­
tegritate deviaverat peccancfo* aJmiflbrum veniam connerationem» qui tot armorum pralidia ad labelaâaitda·
Tequendo, reddatur innoxiu* . Per Chriflutn dominum
hareticorum machina·de reti 1 hia tam fanâiilîmii quam
noftrum» amen.
vetuftirtimia reliquerunt. non convenit ergo cum illi ad
promerendum de ecclefia ft religione tam fuerint expedi­
ti, fidei & religionis ftudlofoa ad referendam gratiam effe
tardiores Inter reliqua enim que ad retundenda harenAjcftatem tuam quafumu» , domine fanflc 1 nater
corum telaappofite (anxerunt, hoc unum ad pudicitie»
omnipotent, atern» Dem , qui non mortem» fed pec­
& continentia facra propugnationem adverfu· Lut herum,
catorum vitaro letnper inquiri·, refpice flcuicm famulum
Calvinum , & reliquo» antiquo» ft recent lorei fcflarioa
tuum, attende pi oft rarum , ejut piantium >n gaudium tua —^magni momcn-.l eft , quo ab initio ecclefia decernunt, ib
miferationi» converte *. fcinle del itorum farcum, & in lue Lrcroa homine·, ut divino cultui mancipati diligentium in­
tum lentia falutai 1 , ut poft longam peregrinationi» famem,
vigilent, matrimonio abftinere. Antea enim i quemadmo­
dum inio hvtnani geferit initio Inter forore» & fratres
defanâi»altaribia faiietur , iugrefluCque cubiculum regi, »
conjugia contrahebantlr , quia alii non eraut » inter quo»
i» ipfiujaula benedicat nomen glori* tua fempci , emeti.
Illa contrahi pollent , qua confuetudo diu pernunfit »
AU.
quoufque fœc-nda jam ipfius humani generi· propaga­
tione, HU Interdlfla eft» fic &· principionafcenti» eccleiia & rcliginnia, quia alii arate, virtute et prudenti*
E tu mlfeticors » Dtui clemetu » qui fecundum multi
predict non erant, qui tantooficio fungi pollent, opus
tudinem miferacionuru tuarum » peccata ptxu>«untium
luit ex marida diaconos , (acerdotee ft epifeopo· elige­
dele· » dt protêtitorum criminum culpa· verna remilfioni»
re i quorum uxore· quamvis nullo facro munere fungi
evacua·» refpice fuper hunc famulum tuutu N. & renufportent » epifcopiffâ· , presbyterirta* » diaconitfis* & fubfionem omnium peccatorum fututu fibi tota cordi» confcf
diaconiffa» vocata· , quod his faeerdotibua nupta cf**
fione poCcmcm > deprecatu· exaudi innova m eo» pfirti·
fatit ( exenipH noftro , quod marchlonirta , comit ifme nater , qui iquid terrena fragilitate corruptum , vel qulcfa & duci(T* illa dicuntur , qua ducibua , comitibus
quid diabolica fraude violatilm eft » & unitaii curporU ec& niarchionibu» nupta funt ) ex conciLo AltilEodo- /»·»·»»·■«»
clelia membri» redemptioni· annefte . Mifcrere domine
renfi, Turonenfi, ft aliis didicimus. Marito» autem jam ··'/··«<(«»
gemituum » miferere lacrymarucu ejua , & non habentem
ekdota fufeip endi» liberis temperantia lege » ftpraclara ·*■*'■*' '»~
fiduciam mû in tua tuagua mitti icordia » ad tu« facraapoftolotum imitatione» ft traditione femper abftiouitf» “* *"/*>
•uentum reconciliation!· admitte. Per Chr i ft u tu dominum
i_
—..I;
U:*»·*»* FnlhsImnil AraliAiiim eat.
* ’*
noftrum» amen. Pe/ ia /rc-dr·· >·»/··< re/pa p«*z- p In ecclefia occidentali.» Hicron. Epiphanil & alio<um au·,ConcAttiHio
âoritate non ambigo .· eo prsfirrtim tempore» qàl mirta dor<M· CAR.
facrificiuni aut offerre, aut 'nrniftrare détaillant. Sed cum ai Turoneaex aliorum Incontinentium» eel non continentium expepr·*·. dMiKAa tpifttpit it* nutu* ftcitl. N*li*r ae­
riracotoagnovirtènt porte*» multa redundare incommoda H leron.eptft.
re w v ZpvptH afeer/vr parwdZaaiVM r«'r«.n»’rcw fl reex mdtuailla con jugum raritate » dum recenti carni* vo­ I». in Hn. *
<e«cZ//arr eea/aata», jMe ttuftufe ttl
luptate refoluti, mateidique toti > ad traOandum ftcoo- 1.
»dv»rla«
eptfc^pi. Noa licebat ergo preabyteri», vel diaconi»» etiam
fummandum immaculatum Chrifti corpus accederent» tt
n/k
urgente periculo, putnitente» reconciliare » fiat epifeopi
ia medio forfaa facrificlo , fe occafio offerret cogitandi» D- fipiphs· Iconfultat Ioae · quod fi epifeopu» abfena eflet » ut confulcre
quomodo uxoilbus placere dcb-iilfent > tt illo finito» «.rota. 1 ha
terna na*’ U,tte> ‘«'•Ρ®'1· anguilla minime pateantur , pofle met­
(anflihcatas priua manu» Chrifti corpote » ftatim Hiat ·*· »·
em»,
j byterum, vel diaconum illum reconciliare una cumHifad traâandam feminarum turpitudinem turpius admo­
'1*/· «Wa· F*n‘* P*,r‘b«* D. Cypranu» conientit.
verem » divioo fpiritu afflati decreverunt > m totum pro­
gvac’iertTie«tfdee» item côllïfitur , epifeopo· m fu» dityceu
hibere » ut qui iam mariti * vel epifeopi » vel presby­
” r·/· jkl eefua fibi porte rafeivar:
cur igitur tua beatitudiai»
teri , vel diaconi aut fubdiaconl ordinati tint ( hoc
**·»> pvw». *1*1 ceteris divina potel.atli amplitudine longe prafta··
amni figniheae poni in miivfterio » vel polito· effe In
*·'' βκ
epifeoporum ft fidelium graviore» cafu· ftcaufat tuoiuminiftcr.c ) uxorio» poflhac amplexu» recufarent »
ditto refer vari baret ici jutriuniur
O »
con.
Cee/zz GpwrnJ. Toni l!

M

D

Q

CONCILIORUMOMNIUM,

«47

Μ®

congruentem fando int»i9e’io quod g«rabaut» suent Is fr A affeecrana. SntoMtaunt dklt Theodoel Mopfueftia «pif p.Çi«go»>iK
«api
i«* cotppile integriraceiu fctvan'rca. Ha«c «rq· coariMetU
copi dtharetkl
* beret kl laudatoces,
laudatores, «aque
«aque da
4· canfa
caafa Hlm*
illius hiftohiftn- ^ap*.u»d
*·Ρ»·'·ηί«·
c«, ,».«r
c^tr.^titr
aaaroat.'.

C^r

A

H ur-

,e<«·· <
«ni» malo , «uatn calibatua iifam nuncupar· «
’r'·® magi» » quam. Latino dr proprio CeraioM uCur!'lot
· cum Riant coiibet eoa i· par* maeeupari»
qui neque funt» neque fuerunt «inquam mariti» quod ad
banc rnu 1er.t non raâe accommodatur » cum mariti» )«m
deGnSi» uxoi ibur 8t vlvcotibue con-.erfit, tt continen­
te* efta ti ad facerdotium pilfiar admitti. ) Hanc igi­
tur eoatinenria legem ab Hifpania priOKi.u «diro hoc
canone a Gallia poftea renova'ani in concilio Areiaicnfi
Ii. legitnu».
aô'e»c»
/«rvedar/aw nr» firjfr t»

riamunMi Me» attdloritam* proiaabilKatr care-e , seca JT'** ,,·β'
fedeapoftolica receptam» ut taftaiu» D.Cregorlat ad Eu- ?... ..
Ugium «pifopom Alexandrinus, /v Ufirrte e»utr St\r- ,,.’ad
··* » iwyalt, d> «asdas SuJte/tfeJCrefieeir»tgJn«ee
tcclrfia tfifrrfarere
•pifeapas
rrtefat
frrf ifferr psqw À»/*r**w j
Akaandrt·
«wr'/f»,

fwerav

view lartrlai·, aa^trr afaat
...
.
ticlrfia f»if* pafMtt. Hefiat t'gt > et fi «Wr
/ZGm bèfitatear rtrifh , frétait ■, fie #·< <err»tne .fefi·
ettiri trιeu,·^,,,
Mie·rtpitUi ftut tfi > ttetrtrhttr
Xrflreew

1G» na> rperrr;. Ab Air il dein.te repetitam Carrhagi•tnfc» pur.-» dcraon(lr«nt, .tec noviter a Ce Habilitera
dixerunt » fed «ntiq.ilffiraa apoDolorum tradition* fanclaro. lit \
y inquiunt» t3 rreJrrti farrtfairfltr *·-

1ht

et Ttftilrn. Qui hua & illtirl adilcere pocuifTetTnrrianui ;
minorem fidem & aucloritatem in hiftoria Niconi cooci·»'
Scie mei» tribui polfc » quod laplum illum In tempora
ejuf.lemcoa.-ihi & <.infirmatione legamu· ; refert coin, il­
lud habitum fuiife fub Julid» cum abfnlutum fuerit temia Dt· fiifin’ttt, ZW|Xi»«- _ port Sllveftri » pradereiTor » non folum Jnlii, fed & Mar& frft ftrtavrt aar/yarZia, , » ci, cui Juiiui fu xertit » ut dcmonflrat epiftola prafidum
Ofii e« Viti, ac Vincentii legatorum ad cumdem Sil*e-Ofi>, Viti a
ftrum- Socratem autem Novatianh fuifte beMvolum 8c
Romana ecclefia parum amicum a flet it » aliaqne in fiiftoria Nicani concilii fuifte racntltum » ut quod pafch* two· eptft ad S il
fbiutrunt Hifoani epiTcopl in concilio Toletano 1. ut
quam celebraretur , nifi «x verere contuetudine cuiufqn· vcftrunsrepetmo’ifl videll.-xt , vel ptesbyteri liberie opérera dantes»
regioni» , nihilqu* Nicanani fynodum ( ut nonmilli » fieut ritur ad fines
ad elt. ie n ?radum non afeendettnt. Pltcart nr Jitititem ait» vulgo jaélarcnr J da hoc fel\a palcha innnutalfe .· quod perindeetf» videtur» fiuttumque comparetur» D Epiph *datque dicere» nullum de pafcha canoneni lanxiffc.' cam verleiAuducentra fint gravififinil ecclefia feriutore» Epiphanias , Theo­
err rp/ftrp,
humi/irntr |»w
dor e tur, Ambrofiiia » Gregwiu* Cappadox |n encotnio
CCCXVIU. epifeoporum hA alii quos dicit fit praterite
Marctaat.
idem quoque Socratem aalbm fitlff· Mentiri » aut cacte Ambrol lib.
pr/rr » rir prtihtierr tJ tpefrrpeieee v»« ëjimittlirr .
<<uod ignorabat pro certo aCrmarc, eetlefiam Romanam ,·. epift. .
Λρ· Concilio A gat hen fi placuit Vi*”* » ut fi pretbyteri vel
m qpadragalima
trea tantum
fab Ctcg Cappp,______
______ hebdomadal
_______ _ excepti·
.
,
iro ». dia.rtni cc niujati , ad torum uxorum fuaruni ledire vobato tr dominico pjunare : jam qd|p fide» habeatur in «ia« ·ι «nroi-crint , pip·· Innocentn ordinatio vel Siticii epifeopi
veterl hiltorla» mentientl in praientl > Hac Turrianirt wt »|,»«ptf
auc’oriras , qua eft h’« canoni bua inferta fervetur.
.. contta. Socratem:
.
- in quo etiam .................................
dt alio adminiculo ille coponou.
p aJ cltprc' f irmule
rirl.ptfiire litr » ttrnr- CTr^pofln .uvari. Socratem euimninlta ex Iciii libru» praeiΛ. i.te.:
«.W— Λ. t·
J ~
~r
_____ _ _
_
_ 'qua duobut
»._·
___ i _
-Aeft,_ »abA.fcrlptis
, - · _ «a Rufinipre·_»_____ S*’··1 ··>«'*
oue
complexu·

rmenf ran.».
Aintlius «.
• 1 Λ »♦ T»·
.Or-I Iran.
—
HI

li "c.et,iiin
VC-ilCOpCO

lenocer.tiu»
m cii.lto.’e e
Vi'i r.i imn
•t>«ô upntn
Rothvmej-i
fiutUt f G«-

laGi.»

rvteri fe accepilfe > ipfemet narrat» eodem libro; at Ra
fi num gr ejus operaQelafium PP. D. Hicronyamra.feiutnm ut apocgypba da rana fie , & reieciffe In Concilie Ro-ConciliamRo.
mano compenn. Sicque viderur hiAoria ba< de Paphnu- maaum apud
Iu confillo & Nice ni concilii decreto» hiidaobus fotfulf.-.'/r ferma.
ta anâoribus» minus ponderis habitura.· cum prafertim » c»n. Isalla
nec EufcbiusCafarlenfi», qui interfuit concilio Nice no, Roman* . et
nec poll illum Theodoretui » nec Theophanes» nec Geor­ *ift.
gius Cedrenut » de ca hiftoria mentiones fecerint. Et
quia in eanone IH.ejufdem concilii Niennl» fubintroduflrs habere ep.fcopi· » presbyteris» tc diaconi· interdiAum
fuit i tanti«nab'ta eft, non folum caftitatl» & continen­
tia» fed honcftati· a concilio ratio» cui non congruit de
Idem d«rrev<t poflea, Tauriiicnlia fynodus , Arauficana,
matrimonio permittendo tanta licentia. Hac Turrianua
Turonenii* I. Aurel unenfi» III. Altifiodorcnfi·, Matif& qui ilHua parte· fufecperuat , Ingerunt nobis» ut cre­
cocnfi» I. Toletana II. III. IV. .VIII. IX. Br alla quidamus totam de Paphnurii confeftoris confilio, ft Nicabu, llb<n
,tf. .bftioer»,
f · tandem Lateranenûs genera­
____
______ . fed
iH concilii decreto» confidam e.fie hi ftor iam vel fabeilam.
- · lis fub Innocentlo 111. A Tridentina.
Sed · cum attenta animi cogitatione confidere » qu·
Ex pontificibus autem Clement papa pH<nua in dfto- D fandus confefibr epifcopufque Paphnutius conluluit » &
Nicznum concilium decrevit , non poffiim non fati· mi­
la Icunda ( fi .llius epifin)» efl ) J.ucius it Stephana*
PP. clariua St fieveûua multo Siricios ad Hinierium Tarrari » qua caufa fuerit» quava tanta in cananc difficulté·»
rxcnenfcni A Inn xentiut papa I. ad Vielricium il» t Viqua T<rnanus commotus in tara antiquo· & graves ecclelia feri pt ores , trm acres ferment» 8r dilpulat tonis
clormum , ut Cï'arunus legit, aut Vitricum (ut ex Roibcmagtnfiùm prafulum caiaioy.o Robertus Canallt epifaculee· contorferit . S, ut Calvinum confutaret , qui Lib. de Mil
copus Abrin.enfit refert ) in al:e:a epiftola ad Anaflahujus concilii Nicant & Paphnutii audontale conten­ chriftiani.

fiam epiico; iun ThcITalonicenfem, Ût in altera ad Rufti<u:i> epifopum NarboncnCcm, hem Pelagii.» live Gela­
tine papa ad Cethegum Pstrc.um.
IHud t air en hic pratetmitti nec licet , nec expedit -,
quod concilium N icanuni decrevidc, Paphnutli tuafiouc »
So.ratr» , Sot imenue St Ciffiodt ru» tradiderunt » apud
Gratianum. V<cvau Jj va», c , iit, cwZjprr meer ht-

dit , lu-ere iam ordinatis nuptias contrahere » at tea·
' tius confidence Ille potuifiet » quod Paphnutius Con­
ic/Tur , non confuluit concilio , ut facardoiet cteltbet
matrimonium inirent : ut impie ex cadrm hiltorla col­
legit Calvinus ( huc enim nec in «rctidentali nec in 0rientali ecclefia eft unquam receptum ) fed id lanium»
ut juxta Romane & Hifpanicc ecclefia confoetudinem
( propofiicrac furfan obfervandum id Ofius ) Grutci om­
nes ir or ientales mat it) ad facerdotiani proruoti, ab Sociatcsftb.
uxoribus antea dudis » tali pracepto uun abftrabercn- c **’
ti:r : his enim verbis eam htftoriam Socrates completit-

n-Ârb.

tfMjrz

pep»· dr» Paf»·»».

fia rrirtHrrtr*
rirnr r^iuffbur

'.P c,”,-Triperii;» ' «·
cap te eail.it
epmt Crét in
< N rer-aiv.»udv»,id.it
h',»> ...i .»
Γ,ι i i I
fe·

(tafriiaat , fa^CfercÀftmethér fur facerr /»«» lertiati , arae-

C raw r. «<· verra*·, »/·« onp/Z»

λυ-itj

’· <·0*'

farw. ..r/rv/r ’/«Zyfrrc; '■ tj hit jnr/~

Jr-t Psjbwtr, beet nuptiarum e.Tet inexpertu», rufrfa.'l
<t*.r.ii.i irnnunh rlltj , nibrl rt btt
yrrr· fttrinn , jtJ he.' ■'·· r/ru'tfi nt*t'tirrtttir i me
^,Γ,ΰ',··ΐ·
· Grave n,nu« vifuni eft Eranciûo
Turriano utr iut,pie ii terat ug« , ti,u< diiinr, tuinhunun* ,J“de digno . Ni.ant cnn. dii decretum , &Piphnut i
monachi & cptfcoai conlt'ium , ,i>d;gni>rnq'iecenfuit utrumq te > lie tanto .ntiilio, Λ trio «.onkfti te t ider^i»» nlum diipuiat.oni» » non *d inttrprctatîduin cor..ilium»
lcd a-i tnfi-mpendam ecclefiaft"coruiù l.t.ptcrum . ,|ui id
liieri» irijidciunc, aucioriratem <'invert it , hIl» m tora hic Paphautu litllcr.a impudentei A impie meutitoc

C

piicopi ,--pre»byicri , tt diaconi » e»m n»trütu

•mftHttttm rj(t
v» , or «iwn «fM/jf/n trjftr/ptitot , rtthfitm
*■'• tfirrrrelUntn >*/M .unfrftr frrrt. ntr»'

lllr</<p>r

>

Mf

AMPLISSIMA

COLLECTIO

«jo

dft·» !««·> /ampnÂabm rue» laitat teatr tnna<li>lfri ,
ft/ntfl Mât

IftnH tpifiapaeata ttttntt rnfhim

da attifMf. Htaaai
ta H/iïîfiaaqta gpwnr

patiai. Ee poR alia. Kt e·» atiaat ia alitat etaragataraart odio fcilket conjugii » fattrt prtttia faAafjat
’ Irfpiiiaata atfapt aatatra , it tblatit /« iUtt rta/aprttraar
laiaiSat ata partMpata | f*iprttiyttrtt erajaratri taataataaati aaairaftt Îfntrgiai ata aitnffaai. Vt hinc graiitatm
«MMarWrWr P,
trtttrfa ab *ac tatrta ftaitat ftinirjl ,
perirer aliqua cannai IV. ejufdem coacdil Gaugrenfi» lux Μ , <Μ.
mfjfa ealaat pce arbitrant ai artraar taajattiliat "β!·
prnferetor. liraittaijUatarItprtrPyttnttaitatur·, pata ιιΓ<· Oae
aralt. Hoc Socrate» i <mi ioomnibue pene etiam verbi»
ttfatrifitaatt^ ata tpttltal iühu tpiatitalatlfttnfieia etar· fet)ii
confcntlt Sotomettua. Nec Socrate» * Soaomenut fotum
■rnaArenr, aaaHtara tit. Non calm Id definivit conci­
hifior am htne literl» tradiderunt, fed * Aurellu» Caflium ( uv haretlci aoBri tempori» impia .contendunt ,
ftodo»u», * Nlceaboni». At utrumque . CaftSodorum *
canoni» fententiam vel ignorantia noa aflequenle» , vel
SoieaMiwtt. Nicepborum a Socrate 8t So»oniron defnmpfiff», Hte requod peobablliu» eft, Impietate labefa&antc» ) quod vo­
Λ|Λ1*; . fpondcUr? defumpfifib non d;Siren ,· fed Ia Illo», nec _ luerit concilium omne» prtibjrtero» ft faerrdotet uxo­
i» kütorià No vatie narum hereC», ime Theodori Mopfaellaniami-B rum vinculi» ligari .,· fed ut damnarer Euftachii errorem ,
ίηη,ηιιι I. f1*'·» h**" Romana ecclefio odium, aut concepta a Grequi odio exorant rei (aeramenti matrimonii, pretbyteru»
». c. »*· ' <°r’· magoofufpkio , ut io alio» retorquebitur ,· quini-, Ut Gracia marito» , Ut impio» ft cxqerabile» dacquaSat.
Niceuliure» ’"° <*■· Gnteoriu» mageua $<»romcnl fidem auAoritaCum hoc autem (ut eo unde egreffi fumut reverrtiHic )
■ ·
<5*. temque dani Fer, quod a Theodori partibu» ftetiOec, recognitum haberet ft exploratum Paphnutiu», fuperioci,
tuliflitt nrofitAo, qua errone tanto ( ut voluit Turriama» )
Thebaida epifcqpu» & conftFor , rilvino potiet fpicMu
de Paphnutlo confeflbce ft concilio Nicono impudenter
afflatu» « quam hc-maoo aliquo coafiUo Innixu», cafta» nu­
fila confinxerat,- cum tanti videri polfir ad eornm cauptu» efla dixit ft eaftiiatem cum propria conjuga con­
fa coafirmationem. Facit undem «d ftabillendam hiftocubitum·,- at fi forfan lu taoto concilio, miantum erat
ria fidem, quod ex codice verufto bibliotheca» Vatica­
N ice num » nupti* «lerkorum in lateo habiti» ft ftatu
na > in quo illa iifdem pene verbi» contineatur, Alfoninit» rejicerentur , rudet auidam ft imperiti , nuptiaa
Ntra- f*4· Pifanu» refert, ttar ft^rt fitrifjh·, inquit, ipfi faaut quid turpe damnari fait» cxlfflmarent , altiort-lque
c··»- aMRj Bat trraat ttafrfar ia ftajtatia Dtt lihBijfari tf /at· radice» ageret excitata jem Cuflacbii monachi herefi»,
'
- de
· eiclrfiaji.a
_· - /■
_ ■
, ..
AUeMwn
^"ίΐ·Ι
'H'f - gnberaaWv*»
ad quam confutandaaa nhtefle fuit illud concilium Gan/rjjtai tpifetpir pmpemre
p^ptarrt, goam
Pii·*»» lit». irai·»'*·»
/rgeatepZ/êvp/r
grenfe convocari ; culOfiua Cerdnheufi», paulo poft Nij. d< »ân 1riant prélevait Pépiait"" * le faa anefaeiaa» et'fi_c«num , interfuit.
ad ■>«·/ aer»*»· almiretirât tea*"aa lignata d/ge>/*m .
Qu» conjuge» ratio refpidt, illa luit. Omne» enim fer­
fi··"».
Plrteiat <fai‘ '‘
./· -ra non poflfe tam atrfteramdifciplinam, tanaque ab omni
eeiltfata iali
tiata.
animi perturbatione va.-uam» neque a Pinguiorum uxotlh" « tta <
•per- Q ribn» fortafte eam caftimonU normam tuto poft» fervori :
aiitr.
propofitum enim erat print In concilio, ut Socrarc, »». Soerew» Ubfert, novam legem in occicfiam introducere, ut qui ef- *
**
ni reliait I f at tpifrepeti fat lypeliaètaet , /·» elif^ta
feot ferri» initiati, cumuxoribue, qua» laid ^re in ma­
n f»·» fataliori lerau.aeaar ereriliet , »<ra> addar/eJtrimonium duxiient, minime donuimnt : hoc enim ge­
ti fferaeae». Hit ita lifotftlt , fergenr ia arelte tarie
neraliter eonftitul volebant , prscipuc in Oriente, in
eplftapneata liniant f^l
~ » mxgoa tne elatrat" ,
quo concilium agebatur , ft cuju» eo confeatudo lungiw»
iHtnt : " ji"tlli j^ta tl^hfta fair! arlia" : kterat prngrcfie i nam In piuribu» ocddantU panlbeï c»,
tetralUe aaiat iaqnit , ttaaaHaat ia tataihat , tf trret
vel traditione, vel decreto abiata fuerat, ut antea ani­
"anraealaetr r at perfeAiee" tanfa teelefaar "refit lamadverti . Illud aut grave vi Turn eft Faphnutio, cum
let" , atfattaua ttaatr frrrt peft ait', nacram •ftffüat
propter harefim Euftachii j tum ob uxorum pei'Culato
rrm"atieaear : àratt, ut opiner , ta cafitete tttfr·"·
continenti*: ipfaenim turn nullo roeoeffrer devinda.fi caft it âceiu cogerentur fer vare , quam non voverant ,
cum fe continere non pollent , nuritoiuin fide & cmitaiaa ftfaratl iti irgr Kit tant fua Tirer trajet*" ,
'c irau.iata, in periculo eiant iaKndi in deteriora, a
© panai feartl l*nr Itiltr effet , ant Carter , art laicnt
quo rtiam peticuln eFerrefcentm nurltorura juvenum ani­
:
Irait . St ln fiiJta lit" Pafbaatiat , tant
mi atatl» ardore no» multum aberant . quo» aliquando
•fri errait rtaja^i rrnerni ftffi/ttt , pari ia tern a afie­
eligi facerdotet , exlguu» , qui lune erat catholicorum
ri" a tatritia flebat tlatataty tletpat lajet niri ttaChrlftianorum nuntera», ft ecltfi» nyaflita» poftulabanr.
flit ptrfeafa ttta tpifrepeeeta cercie , le lac perficere
—j------- _ Qu» ratio non folum Paphnutium, ne Htjimuiparumcatac·/», jalidt neleniCnie relfepeeer ttatiataUata te« ran-D ftitati» amicum repellant no.Ori, vel fufpe&um hebeane
£afa a prepriit tree'll··. Quoi S Eufebiu» , & qui IIfanOiffml concilii Nic«ni decretam, m<ri»clqùn j>allom fane fequuntur R.u£nu» ft Theodorttu» » fi luerunt ;
ri» ft confeflori» Paphnutii eonfilium > fed mulro an­
ea cauta fuit t quod Nleani concilii hiftoriam , val
te Paphnutium, Dlonyfium Corinthiorum epiicopum
•tare, vel necoriit aliU Impeditu» Eufebiu» omiferit,
commovit , ut ad Pinytum GnolEs ecclefi* epifcvpun»
val ut a* GeUfio & Zonar» eolllgitur, quod eju» fif.t iheret, commonefacient illum , ne grave fervenda ,
Qalafi·' ia «I** (u>* «· qu* *** Nicano concilio prodita eft , non
Imo cotnpulf* caftitari» onnt, »cnocetftaiem, fratrum,
cexdioRo- <atu conveniret « fatiufque. duxit ft merito, hiftoriim
ac difclpulorum animis imponeret, ia quo auiltorumpe­
umoo »« c. toucilii Nicntti pruierire » quam in earn quid grave 8c
riclitaretur infi imita» i cujtu rationeiu hobera, ft fuoiuod tonR·- reprebenfione dignum fertbete.
rum imbecillitati fe attemperare erat neceffe, quod
con Eafvb. lib· «
"■ftp·· «ί·
$ed exquiramu» a *v!iqui» , quibuaeft ratioaibu» perfuafilium laudavit, amplexufquee(l Pinytu»', utEufebiu», hiti. »«Ιί
r. >> Nfua fan£*101 mu: epdeoput & coafefior Paphodtiu» a ut
& Nlcephora» rrediderunt.
crph ΙΛ 4
ata tan·1’ am de continentia facerdotali legem Nice no coaNe« novi quid confuluit Paphnutiu», ft decrevit conci­
cilio dUiuafertt i Tarffti ia atelia Pafiaallar ienfefer*
lium, eum Temper In oriente ea impunita»ft litantia perajvnt iterate» 8c Soromenua , Peaceat· let craftfat aamifla fuerit. Qui volebant enim , altkiri» tit» faftifsiat , © catilaifa tft liera· , rata frrpria traitft tractgium confcendeic, continenter fe gerebant i nec pqft »ainara f faaftfat ctattlra·, ar t airar fratrtt Irfrar , i<-actrdocium acceptum, ficu» in occidente, uxorum »mple­
atat^at aftrtat raafaart fta ia iff· aat ttraar ttaiailxi bu» implicabantur . Hi autem quibu» hanc fanAam
tar arca/t ftraitaiiratr taifirrrt . Duplex ergo ( ni fallor )
continent ia traditionem fequi drfpUcebat , uxore» antea
caufa e* tela verbi» Paphnutii elici poteft..- altera qua ,p duAa», domi retinebant , ft liberi» tanqnam fera lare» 5oc»e»e· lib.
matrimonium ipfuma altera qua conjugea refpiclt. Qua 1&operam dabant, ut idem Socrate»afièrit ft Nkephoriu
in quo ftatu legem continenti* relinquendam Paphnutiu» t,p* ***
■Batrlmooium, gravitfiiuafui: > nrqui»putet twfuaâorie
conluluit, ft concilium decrevit, cujuafeattntia, omlflto c'
illum dixifle i honorabile» eflo nuptlaa, 8t eaftiiatem cum
propria conjuga concubitum. Suxrexerat paulo ante Eufuit potiu», quam decretum, cum nibil novi decreverit.
Socratoa lib «•“’i"*» «nonachua» qui poftea Sabaftea faâuaett epifeoSed progrediamur , difquiramnique , an Paphnutiu» , C
». c. »». P®·» ft“i » et Socrate» refert» nuptiaa fieri prohibuit » a
pcimit» Mn fu<t hujui continentia dilTuafor, an ultlmu»
. tibi» abftiMndum docuit» unde uonnullo» qui nupt Ia» con­
fuerit? At non fuiffe ultimum, refer i ptum indicat catho HnaftTheo
traxerant a conmibio legregarit, tantoque» tau»crudeli»
licorum principem , Honorii ft ThaodoG ad Palladium dof. I» I.
tam impio t tam nefario in nupria» irtuit odio, ut in adiP. V. hac poft alia dicentium. tUa· ratera ara rtlia^ar vatn Sul
lafUaUt laetatae ajft&le i ^aa aait facteletirn ataeittrtua
*
but conjugat orum , precatione, fieri Vetuerit, bcncdtâioBfHiiaam raeraerr ttafegiaia , an taira eiefich ia retape· "*β'"·ζ·
•tmqua preabyteri hebenti» uxorem, quam laicua duxiftriti rljetiia fait t f"* ^l**· faeerlttit tien far teafet, tumun fcelu» declinandam pra.cptrit ,· quem qui­
dem, «ufl alia plota ht, ûnalu leciilec , docuiiletquo ,
•erfattear fneeaa·. Hi» accedit Stepharan PP. lllier.
inquit , ft teieataliaat tralitle iaiat tnlefmaa , aliter *ap m-j
Cea» Cm- Gaàgrie In Paphlagonia coaOum concilium gradu epifeob»y«r faaUa Uretrr ntlefia,. Naer terara faeerlaet G,M
r
grvefe ia
Mji dimovit, emfque dogmata anathemate damnavi: , ut
preiMroae
p«t<» Socratem, Ipla fynod u» Gange entia dotet ad tpiIrareai
feiliateal, ttatrUttatit tepalttltr i ifiat aa- »H»er,i dift

C O N C I L I O R V Μ O M N I V M

Mi

ija

tent tttkfift mI eetifimitu». tuJht fettréitm <t (<*· K^,tul.'****£?
dtaone s/ew a/ rpifinfei bcmHui htirt rreiHgi·» ftr·
frereiitui
“ Mtkitlient
L,.^e. prrerttr
e- t QjkM
-. ft
a. Oemeae
«ttaji Cum - item suriofoiM occlefia confoetudloemreIII. Ρ·Ρ» do.uk, dum air: Qn+fiHn tfi sstrmm fncertulirtvt, 'neurrans, ui evaaeelkis apoftoliclfoue inftiradaszhr» Gercii . yWSor Irg/tm «MsrvmM·· btrt uti ,
t>e repugnantem reprobavit , aisod foâurus non eflèe
fenitrun pniUeu fit iuirernAt, fi mprfiuiiut fin
pontifex,
orlemaluifittraditionem
fi^J> rfpnjfi· mjeûgir Ge.H iltte emmin Graciamarri- eatnitvat. ft
pontifex, G
C orlentaliodi
traditionem Chriftiana
Chriftiana doârüus
doftriaa
mai··
- t adverfommonlo uti n>n liceret, non ntiane Id pontifex aCramfi
agnovi flu
Inqua epiftola , quia verbum unum,
fet, oppreflfoMmque.infitMla majori feverkate damnafdurhtfouLm quibufdam vifumeft , e» illo Gniftre admo­
fot Nec in concilio LateraaeaG generali fob l anoce»·
dum elicientibus, focerdotes orients», tam facrassss or­
tlo 111. an coafoetudo improbata efl . nam cum Lati
dinibus, matrimonia poffeeoatrshere, oportet ut Inter·
nis clerici» omnium femineram oonunerciuin pmnis gra­
£retat ion» molliatur. Matrimonio enim focerdotes copuvi Λmis interdiceretur, de Gracia hoc patres decernunt
>ri, idem eft pcotftu, quod matrimonii ufum fi ve ton
Cunt »»»»» freunJui ngluai· fun ruerent , ««· aPd(«acubitum exercere i ut prater alia Beds demonftrat ■ lu
a.· £<n«ho »"***· » ait, tSM^qgqfi-^r^.·. , © ra Λ. ZkW^cc, ©
neetunry ttm Ufitti» inrtmeit tu· pejfint. Hti loaI mum /e f·"** /**Λ· · o i* Jr II Λ frrtn, rrt^fgnlr. rrutltr^
giiu ad defenfionem Paphnutli, magis quant G racontas,
deduere adducareqM placuit , m tanta patri tanto >
epifeopo, dr confcfftwi imwdicitiar « val incontineotln
ê niim efi, fi étant* fil·j·» pefi LVl. Eodem fenfo vernota imponatur , nev« concilio Nice s» haretici iatfo
turn Opulari u( irpavit vécut translatio canonum fext»
·>»<<»
putent leges offlnu a quas ipfi impudentia faaciuat -,
(jnodi ÿuuntuii in Henaeni > iuquir
dieteni tel B confirmari , cum illud non decernat « nec approbet
irao -ree.'tum MOtVivur < Λ./ «W erdinele I
Gracorum coofoetudlntm « fed ne ob barelitu Eu,
>
s pre.hytfri pHfi.rr»·.
ut» lut fn rtpnltiUef »*»ri
ftachü , tunc recenter exortam « impingerent ad eum
br>t Copulari igitur verbum, pro marls ft fieasinn cor·
dent fcopulum, erroris enfant ex concilio finlrtre fomen­
porumcoojunâione inteiligenJenseft , nam jam fensel foj>
te·
, Ideo foperfederunt continenti* legi in Gracia fo­
crato, in orieiHc, ut >n occidente · celebrare connubm
tam & oriente ·. nam de ejus facetdocibua folum natn
Sucrsic.. So- r>n poiuifle, iidem qui hifloriaus Paphnutii retulerunt,
fuerat
difeeptatio, & id eia folum » opus erat nova il­
jominu, a l"er>, cotuprobarunt , Socrates, Sotomenut , ft Nicelius legis conftitutlone, cum in reliquis occidentis pro­
N'ti-rhorui, ohorus, ft plater hoe concilii Neocnforieafis patres .
vinciis,
live traditidne , five lata conii i ratione M jam
:« ii.i i luSed ad hidoriam Paphnutii redeamus , videainulque
obfervaretur : quod ft confuluiffet Ipfe Turriamis « fi ia
*<"·'’ “·»- an illius cceGlium reliqui poft Stephanum pontifices îm·
cone. Grace ft Gracorum epifcopomm majori ex par­
... < a» probavetint. Grrgorlus mtgnus ( cum peulo ante Pelate coado iuterfuiffer , vidiiletqus concilii taciturnitate
gius fec. ndus, qu) illum in ea dignitate pracelfit , fub
ft conairentta, harefoos ft urorum periculis f qua ex
d a.jnos Sied.» uxoribus fuis peraàfoerl Romana eccle·
prohibitione redundabant ) aditum iaterdudi. Illa autem
ir legibus mohibuilTet ) duram ejus cenftituiionen, exlΛ abfoiffent, non Latini modo, fed ft ipfi Graci com
(Intans iubflulit, decernens, ut qui jam mari moo io
t i nentia legem peculiari decreto procul dubio indixif!'·< unurrSl· <οπ!ίΓ.ίΙι erant, ab eo minime fepararentttr t fed perffor : nam in e»m fententiam fot fuifib propenfos «pir».ttceniur copulari. A»trtr'nnim, inquit , »«·/«·<
Îropos cxanei « Socrates * Soiomeniu icripitruar · at
•juft 4> Ex­ ri-.irfitrirt l’rbjttftn» Sicili i f>rii,bibit» farm , «r itn
prudentes legislatores temporum vicirtitudiai cedere ft
.........
______ ,,
Unun tdrfir , fuir nctribu nnllrtriun
mifctraner
ilai upud
tr-ibt /'.raw argue iHctmfrtt»· oidtlir, ·»
ut y,
ai ( »/«■ r p>IT< ft debere, phiiofophorum placitis > etperimantifoua
<·—— fremifit
.—
—
muhu edoâi fumus.
isn-iittilr tt» introit·, ttjut ctlfilw
, ctntmm
Quod autem dé fobiniroduâis ad refellendam Paphpt.'.iiir a jka tfirrr Cefmri , itfur pre ite , guad r fi' ,
aiQ
nuti) hliloriam alii referunt, leviffiœum eft . quia fub·
in ititriut .récu. Eftne aliud quod Paphnutius confu­
introdudfos habere Illis folum intardiélum fuit , qui
tuit, ab eo, qnod Gregorius in Sicilia pracepit ; nifi
uxores nlmiuam duxerant, vel duâis carebant
quod ille generaliter in Gracia in omnibus ordinibus
*·* Coae. Trosi»
flantur concilii TrostejMi patres. Ji*
focris, quia de omnibus oblata fueiat Hifceptatio, Gre­
rutui uruntur
Uqi renuerunt avi
gorius autern peculiariter de fubdiacoais Sicilia , quia de
nis folum inditurus fermo ft quart io orti in Sicilia erat >
fil*·
iUud folum Grc*orio, quod fubdiaconi in pofterum in
Idem
eerteeffe : jed pu>e fui teeefiene ifierum perfrieeruue , rlit
Sicilia non or.Hnsrentur , ni prius csflitatis legibus fo
tnnenet
di fer tie verbii addixiflicnt. Unrir tijrirr nJbt·. Inquit , •mlirm jubintrtduti tftrruth f·*^1
•r a prrja i ilit tprfcrfli tmbnr timer , u, ·*//■«,

cvnj«(at.

fie preurij'erit queienui & preterite mele , «no preaefîte
elicui CbeifiieMi^ © r. Hinc Ju fi inlanoa imperator, ejufmeittir eppetite ne» fini, title mer nen vz/goer·»·, CT/·ture mule tente ceteentnr . Nec Gregorius folum condem concilii Ni-ani probans decretum , feetintern,, alt* fttffim.«pift.
tHettuit V fnifiincenit & nliit tu rlert feriptit arme >♦· 4 Presbytefuetudinem Gracorum non improbavit . fed nec Inno­
uentibur uie-e> % Jecun^nee regulu» ditinef t interd/tintte rit «Vilar, p.
centius III Cum enim ab eo quateretur , pei A.h.e
rontinum arrhiepifcopum
an filius --------------fscerdotis Graci
---------**'
» ’
*·♦»»* t" f»»
Vr.
irtet ptomoveti
Illud autem poftremo loco refervavi, i-Kerturu 'effe,
ad epikonatum Anglorienfcui portet
promoveri ( filiosD
filios
' '
aq hic Paphnutius Idem fit cum eo , quem tandem In
enim fs.crdotum , ad ccJcCafficis dignitates ecclefia
hareGm Mdcrianorum lapfom admonuit D. Epiphaaiw, - ». . .
vix unquam «dmilit ) elegerant enim illum canonici
eumdem enim Indicant Paphnutii nomen , Ægypti IoAnglor.sof» . refwndii arehiepifeopo Inncceotiu» , ut
eus, Conftantini imperium « alium vero, maturitas ute­ lus Karel»
ad confimia !onem illius , & confccratioocco . fine du­
bio , pro>«dat . Ner igitur ettrejenle·
f.ribit ,
ns hujus quiete, pure, pie, ft fopienter peraân, fpoftara prudentia, fingularia morum integritas, clara li­
terarum cognitio, lofignis prnterltn confeffionis gloria,
linerrbut erdi»ibu>
ac tandem divina illa edendi miracula virtus : in re
dubia pietatis & religionis confideratio, nquiorem tuo­
ri partem foedetmfdi <»Hte'fe»lur j irf,o«l' Ctnl'uttudi nfugutt

DE

♦ '

DE

CONFIRMA. N D O

CONCILIO ILLIBERRITANO,
Z

Cmm

xxxrr.

I

9

B

Vulgatus

Ne nui à» eemfttertb itcnùniiff

Cereos per diem placuit * in coemeterio non
incendi : inquietandi enim fandorum fpiritus non funt . Qui hac non obfervavermt ,
arceantur ab ecciefuc communione.

Canon XXXIV.

EnttnJUiKJ.

R

III.

proplw-

Λ te. Cum enim mortuo Samuale viro fan&o, ft
ta, Saul ia eipeditioae effet belli adverfus FhlUAooa ,
venifleraue Ia Galboe, ft vidiffet caftra Philiftoorum , *· Λ ί’
gravi Illum teirore fuiffb commotum ftcri codice» ferunt i
oaquadecuefa coulMulCe dominum : ft cum abeorefptmfum *on accepi ffet, not per itaei* , «toqueper farerdot e»,
neque per rropbetas, fervis fui» fic proceplffe. f^arttr xuU
tealUreai babtataai Pytbeatra , tf aadaaa adtaai ( t/ frifti·

fatal , w/Zrs/f·»»/ aliit vtfiarratir , ff abHt ifft Vf dee
ri’/ ttttt tt i etw«Mfnr ad aralitrrar milf
(Ut : iio/ea raibi !» Pythiae, Ct fafnta artbi ,
dfrvee tibi r
Vf all atllrr^na ; trtt ta iufl, fteata frrtrit Seal , tf

Nt tfni iu ceeuttttriir iaceadantirr.

Ccrelb per diem placuit, in coemeteriis non

ever .· pfr« dsae/*ar» , goz* *«*»»*«*· r/Hfozdg·*** smX»
pvaprw Sone **av. OialtfPt ti taallar : fatal fafritabe ti·
bi f Îg* ait : duwawfew. Kacfrasuelr net av«g*« , tf diait

incendi: inquietandi enim fandorum fpiritus __ _ _______ ^-r· —
nonfiint. Qui hfec non obfervavermt, arcean-Be* *
· ·>·1*
9jfU vidifn tf ait aàtlirr ad
tur ab ecclehft communione.
'
tt**‘ eidi ^Uadaatar d·J^· matteae iri.aaabt
Ceretr ia rfttattrlir ia tradi f/nbilitaar ad iaftittaadtr faallarat 'fpiriter ; & feid ft
ffintat i^aittart.

C A ? V T

L

tf ftrata ifafl gea ait.· air ftata afetadit, tfiifraaiitiai tf fallit. Et iatrUttit Seal y fard S earatI tftty tf
iatiiaaeit ft faftr fatitarfaaat ta titra y tf adttaeit. Oi·
alt aattn Saatatl ad Saal. ggart ia^tittafi at y atjalfiiarrri tf ait Saal ; ttarflt aiatit . f naidat PbiUfiiat
fa/aaat adatrfat ot, tf Dnirmft at*i tf traadir. ataaiait, atfeaia'taaaaftfbtteraeiy atfet ff fttaala. Fe-

C>i»ii fap·- Of catholic! feriptores, beat iflime peter , ingenii ft do­
ri·· lib. ·. O ârlnolaude proflante», tam audeôer, ft acerbe car<·Ρ· · ·
pont , quam plene non oapiuntconolii fententlam i ft pro­ .. Iteuiar tf ia max area , Vf friadet rvgmra» renas dt ataaa
priam erroris talpam in fanâiffimos ecclefia partes concitea , tf dabit illaat fraaiatt let Daèid { fa>a ata tbtdiilorum auftores reilclunt .· non adeo mirum, fi harpti.
fi arti dtariai , at^tafbtifi treat farrrir ajar ia Jaraltib.
ei, piet at ia ft religionis Chriftiaoa, vel lanati » vel hoIdeirtt qatd pattrir ftrit tibidtatiaat btdit. Eccequomo­
fles, ia eadem ignoranti*, vel temeritatis vefilgia In­
do verbum, inquietare, pro educere equiefe, vel fufeicurrant . Atfe erant nonnulli » canonis fenteatiam a
tare, ufurpet fcriptura.Qu* evocandi mane» profeffio , ft
Chriftlaa* doftrlna, ft antiqua ecclefia moribus alie­
ars , quam nectomantUm vocabant , apud Romanos ,
nem, quodcercoe
teindefunAurum,
indefunâurum, vet
vel fanAorum monumonuHifpanos & alias nationeeerat frequent Iflima : ejufqueermenti»accendi, prohibitoa
1 - ‘ > · fed
· C paulo ait lu,, V> ror tapto altiu» illorum animi· inhafarat « quanto mejor
judiçarint
patrumaaantem plenii&m*m itligloni» perpendifant, rede admirabili ejufdem auAori, lapientia concepta erat
perlfaat prof* A o , noo hoc pietati» documentum; fed
opinio ft exiflinuitio . Mercurium enim Trifmegiftuns
antiquas fuperftitionis radices convellere voluiffe. Perti­
fui fa , Prudent lui hi· verbi» cecinit.
net enim ad epifcvpo* non minus in fuperftitione ex ho­
Prad<a·· I.
minum animis evellenda, curam , ac diligentiam Impen­
Sartr/fl ft Hi iarftrie rtrrvftitr alar :
'
dere , ae in religione ftabilianda , & augenda induftria
ft* 4 dteair ri/Mti HrHi fere/rt rtleaer .
laboreque invigilare . Quocirca prafrnti «onflirutlone non
Expfttr feraadi btraiaer hi iahu artf
prohibent generaliter , cereos in crxmetcriia accendi ; id
Mercerie,, Maia ft ait ar , tear era^aar lairtar
enim eum ex natura fua ( ut phllofuplrl docent ) indiffe­
lilt Draiy ra far dtdil txyrrirntia fartr.
rens fit , £ juflo ft pio religioni» telo accendantur,
JVrr ata 7 brffeJief defl’jjfhaer ilia taayia
pium ft religioiuiuerit ; fin minus, profanum ft impium;
TradUar. rxiiailtt faatfta artdtraariar W'g4
quod huius canonis fenfirene prohibuiile pare , ratio
la hirer rratrajft attar ar y Ctrylia let bi
eonft itutlonia reddita perfricui» verbi» denwnftrat . la~
Jara rrfitaaf» farfare retulaanbai arabrlr.
faittaadi eaire , ait , /a«4erow />V*rr»r ara fear. Cum
ealm hoc fit ptaclpue ferenda ft lata legi» tatio, periode ac fi dixiffent patres ; Cereo» placuit In camcteiiis non
incendi, ad inquietamioa faoâotum frlritus ; non quod
Mererer» a.ra raafirt traatt ric(rt fferai
vere Inquietari poffit animas crediderint Hifpani patres,quioifrs* frpahbraltit fritt iaraata't fafillat
nimo ut plenum fu per Ait Ionis crimen illud interdixerunt, θ
I'in >rideer fftliart aUtt »·ι er ria artit.
ft anathemate damnarunt, fed quod inquietari polle puta­
■Arilfilter frr.'rmet fierflr* erirata talafar
rem , ft vellent hi, qui animas evocare cereis comende,
beat: quorum errorem epifeopi conintur creikrc, decernentes ne cerei Incenderentur ad eam evocationi· foperftitionem, qua vere ad magiam, f*u necromantlam fpeâaCum e*im inter alios hujut fuperfiltloai· errore» pu♦
bat. Inquietare enim, feu inquietare velle fanAoruiu
<tarent « mortuorum animatcirca tumulo·,, & corporum
fpiritus. Idem eft prorfu» , quod velle e quiete, Jn qua
fuor um reliquia» vbarrarc, ut tradit LaAantiu» , per- .
i
morantur, educere, &ad prafentisufuram lucis revoca­
iuaù etiam erant , vet borum quorumdam virtute edu- . a(.1M
re, quod alii folicitare, elicere, educere, evocare, evel­
ci facile , adducique polii . De Appione feri bit Pliniu» J*
r>
lere, inclamare, ciete manes dicunt . Oltm caioi evo,mane» Homeri evocaffe , ut ftiret qua patria , quibufve pi,n. J»b- j,
care , fr Inquietare piorum manes » ad confidendum
parentibus genitus effet < non tamen aufum fuifa pro­
eos de futurarum rerum eventu ft veritate fe velle ft
fiteri, quid libi refpondiffet. De Ç. Vatinio .Cicero
poffit, magi quidam, feu necromantici jaAabtnt perntclo.
Et perire atraiaar rr-aar w faaraar , ait, a diit iarmtr Cicero or·io darnuioum aftu , ut dum hanc fibi rerum futurarudi' dij
viaationetn ufurpareor, fupernam Dei potentiam ft divini,
tatem «mulari viderentqc ,· quo ft facilius portent primos
<
Chtifllana religionis ieclatores a vero Dei culru , ad ina4ί·nes ftfelfss illorum fuperflitione» falfis praftigris traduce,
τ.;;ιειΑο.!?’Λ· ratione'eorum arrem fecundam, idololatriam reiaftrtraat aaiai^t tbttrt ,
T*r"“,’1‘···
Tertullianus nuncupavit . Qui e·», exercebant manes E atr ater!»>t jrlrar / aefft,
satas· c fi- infamando, inqutcc.ie Ipiriru-, e! anima· dicebantur ; id
r/, aeilet tarait rtffeblm
que non probabili aiodvsonjeAura > fed gr*viffimo omnium
midi* , & Sagana veneficii· Ho
Horstms lib■
teftitnomo ,£sn*li videlicet, lf.-ir.tu· dothina conh/maVid!

’51

CONCILIORUM

Vidi epemei aitra fuccialtam'valere palla
Canidiam pedibut and/', vafieqw cattle,
Cum Xapaaa matere ululant rm ( pullae atrafaat
fecerat be. reniât afteBu ) (celiam ternate
(Ja^aPai , Cf pullam Jitellere meadicut ajuam
Ceverent .· c ear ia ftfam renlaj'm i ut indu
Manet elicerent .animat refpexfa lateral.
h-anea ts efityet *rat j altera carta : mUf'ev
Lanea , qua tenir cempefcerrt inferiarem ;
Cerea fepplititer fiaiat fervilibut » utque
fiampentu-q, medit. Heeatem vecat altera faiam,
Attira Tifipbenem, ferpeetair, Nque videret ,
Inferxat errare canqi ; lu namque rubentem ,
Ne feret bit tefin χ pefi meina latere fepufebra .

Htff* Cratidta ®* rfi·
ce Ncepol*·

omnium
pra^mvrar··· *p*

mus eqe

w-

, m Mawe «urOrMI «KÀWM»· SarerpeMAM·
Hnc Tertullianus adverfa Hamato
mati» At «M feAaterum penftlglas.- qui aaa rudioribus

rhuh

préfixât juline .

bam , f· anima* fanAecum, Ar prophetarum a quiete,
qua fruebantur, edmera poft. Quem errorem ab anti­
qua, At van» Gant Ium fuperftlt Iona bautornat/ quufolita· daorunt, ret dawoaum potius mmi evocare pnsftiqiis multi* , Vilnius docet. Herba enim Agtoopnot, Pliai·· 1. >*.
Illo* «vocaft manae* Gamma Anaacbltida * * alii* esui- c.

ti> teftatur. Quorum omnium Impto errari* m In Hifpn* Id»· lib. n
nia invatofaret * aditum Intercludar· voleate» fanAidimi <· «'· •<j*·
Hifpanla patras'* prohibuerunt accendi capsos t non ia l···· “P1
ecclefii», ut nonnulli parum reâa. feripferunt(quis da
Fhr»itr*ia«
Dr Abellenie Tpence Pillefiratar cemmemerat, quel
IpruinaribuaeccUfia ad celebranda divine non agant * nec
ia vua Aj-oi- turn ven.fie t ad fepulcbrum A tililli , ebtefiatut efi illiut
Ia acclefiis tinefepellebaatur mortui ) fed ia csmeterlik*
l«ali
manat , ut file antiquam illini imaÿnem deutenfirarent ;
(n qulbu· fesAorutu, At dafunAorum corpora repofita
lene autem tumulet leviter intremuit, mea [avenir quijam -, erant. In his folum incendi ceraos ad inquietandosfanapiaru.'t brime fiat nr a cubit emm quinque , paule pefi lueJe. B' Aotum fpirltu» noluerunt .· hoc enim , nop fignificant mo- ,
»/»», pule frier quam lid beffit yiKteree&aun autem quajam
do, fed explicant » dum rationem conftitutionl· addentes,
f'ivela ; vietaar autem alelefreptem nimirum lafeivirntem t
ajunt ; Inquiet anJi enim fanilarum fpiritut nan funt. Fuit
eelteavit euaq a lament ettupatum efe cempuiitque lame~
namque ufitatum ti» patribus, qubdprincipaliter condinem eerpatejut telineitere . De Nerone autem prodit Sv«tuere volebant , ut breviori context^ canones conciperent*
in viiu rationi· referre ; quod dlfertls. huju* At aliorum
Ncionh toniur cum matri·· fe.octi Γη fpecie exagitaretur, »«rbe>
ribu· furiarum ac tndir ardcotibut* illius mane·educe·
canonum verbis comprobabo, XXXVI. praferaim, laquo
re, & exorare faâo pgr matos ferra tentaiTe. Quod &
ajunt: placuit piilurat in e.clefia efie neu Jehere t ne quel
ait’* pofteriorl h«rn vonfuc,'.fie, collidi videtur cxAucalitur Cf aleratue , in parMihue Jepiufatue. Non enim
guftino, dum nec certum fibl efle tunc refpondit ad Slmpll• cneraliter fa r** omnes piAurs* placuit illi» prohiberi *
' ianum, an anima defunâorum fie evocata tnagici* carfed ea* folum, qua coli Ac adorari debent, ne pingeren­
minibus fufeitari poflent , profundioretnque Ac perple­
tur io pari*ilbos, ut In elu» canonis interpretatione Nurixiorem e(Tc inquiûtiouem, quanta fe tunc in ve ft! gar t pofbu* difleremu·. Cereos autem ia omnibus (acris adhibe­
fet .· idquc videtur etiam fenfifle Laûantlur > dum probant
Lm» l.b
ri , & In. hi* qua ad eliciendas mortuorum animas teri
d...·■·. ufl· mime imm· rtalitateui-contra Gente· . Fallu efi ergr't
confueversnt, notius eft, quam ut a nobisfulius debeat >
ac, Vem.trWt Cf fpieuri, Cf Dieuarcii Je anima lifim comprobari: ae tamen teftes defiat* Plinium
hluliene f'eeteaiia ,· qui prefeüe uea anlerent Je interitu
qui de (anguine bysna toquen*. Celem Inquit * tuAtr piia.
,j
animarum , mafe qlique prafente Jlfferere ,· queJ firel etr~
pefiihut uhicvmqne materem infefiaei artet, nen elici Me , t
i"tt ‘ΐ"ί/Λ^Ι>ί
>eJ,r/r
f'*'
nue
nec cetiequr
Cellequi,, pie
fite reterar/
lacerait , fire ptlvir,.pm
fiveaj-e
aquâ ,p**
fivepma
pilay,
ieie fe humanet et..,.'viJ.nAa,^ leqni , Cf future pre- Ç?th, tener, tvetenlur . Et poft loquen» d« ntan·:·'· .· Cf p aujerent , re ipfa Cf leeumeniit prafentihnt
gis.
·
- · narravit Ofiaaetq [fecit
Ul
r......r eJut piaret
—!r__.
funt. Âr****
» — M*1ix·’
t-t u./renur, Audaciu» multo Simon I1U » ob excellentiam
que er ex aqua , Ci e* fphurit·, « ex aere, 0 fiellie, Cf
hujus artit magu· nuncupatu·, qui evocare tnanei, fufeiInter ait , ne pelvihui , fecnrifaifqæ, CT multit aliit me~
• are mortuo* , Ar alia mira efficere fe pofle divina virtulit Jivina preaifttlt ; praterta amhrarum infererumque
re, iaâiiabxt, Cuju· hnretici feûatore· , a J co feexiultellequia., Pofteriorl etiam state cereos accoudera conlebant, ut non Croplicium tantum hominum, fed fit SS.
fuevlflë mage* , »4 exercendam eamdem fuptrftitlonis
Ar proohe arum anima· fe aducere pefle glotiarêntur i
vaniiatcm , ex lib. Honorii necromantic! , qui tbefauut auüor eft Tertull. a quo Uli graviflin» refutamur .
rii* ne<f'rnantin appellabantur , quo* ipfe legerat, tra­
Sit <3 in illa , ait, alia fit if mafia , qua tarn quitft ent. r
dit Eymvriuui : neque ab eadem hodie fuperftitione deanimat eeellere ah inferii trejltur t Cf tenfpe^ui eaéièere,
tlitifle, fed tofdem accendere folito·, ad evocando* danee aAafailatia vii efi eperatier plane , quia Cf phentalma
monet, cx iplorummet confeflione teftatum facit Franprefialtte , quia Cf carpet aJfinpitur , net mafnumillc exitcifcu· Penna* ad eumdem Eymerimm. Per diem autem £rantrM
riant .culet circumf.rihere , qui interierem mentit norm exideo adjecerunt, ne cereos ad'celebrandas noâ urnas vi- p, gjnftor.
iicareperfatilqeft Carper a Jenique viJeiantur Pier.tent,
gtltos ( qun tunc erant frequantlifima ) fuftullfle vida- q. 4J.
Ætj^tii' , mafl/arem virgprum Jraeene, ,· fej Mefei
rentur, de quibus in canone fequenti. Et .quia facrlfi- Frtntifca*
cia , quibus ad follcitaudo* fanAmum At defunâorum PeessdEyomnium (pirituf abutebantur , ut tradit Svatàaîua > wtricem >.
i^er Hiem» non autem rer noAem fieri (olebant : nam
dtreAnrit

adieram,

g;

Λ-- - ··
V_. fine caufa noceflaria calebra- <ΟβΙβΚ*{β“
' npoil'pMnJiuni
non
Ikcbat
_ t. ut ________________
Au.uCinui teftatur .· per
per noil
noil em
em enim
enim *1(ύΐ·>
vialHs ,ie,< ■·"
, tantum, pfalnmrum cantus , fartorum librorum toaio-

i.A'j· »»

ne* At interpretationes frequentabantur.
N»roiw«.*a.
SanAorum autem nuncupatio olim Chriftîanls fideli- g* Aue. ia
bu· tribu.batur, ut Paulus feribit ad Corinthios. Pan.
tu. , ait y^apefielvi Jefu' Chrifii per velumatem Ilei, Cf
·
rblmetheUf frater ec.lefia Del qua efi Cerinthi', cum ,,'aJC»t.
emnihut far Jt: , qui funt in univerfa otchaia. EtadPhilippenf,s Paxh.r Cf Thimelheut fervi fiefu C h/ifii » amni.
bu. fan flit tn Chrifie fiefu , qui funt Philippii , cumtplfte- Ah THUf. ·
pit <3 Aiaiemhut. Quate fanAorum nomen pro fidelibus
patres hujus '■oncilil ufurpefls loteliigi poflec : quali de­
cernerent , quo:uutcumque fidelium manes e quiete, que
fruebantur , educi non debere i quia incoimateriis juxta
faneln* martyres, At confeflbre* (olebant quondam fidele·
fepeliri. llllUtuni enimfemper putarunt HifpMi in pro­
fani* Geniifts fepulchris recondi : nam ut vivorum, fie
& mettuorutftbentiliumcommunicationem, ux nefariam»
noftrw de itaffe memorat D. Cyprianus ad ctorum At D.Cypr-spi*.
E plebem in HHpania confittentes. Oe Martiali enfmepi- «t. *d cl«fcopo A ft ut inii Ispfohstc feribit* Marlialil quaque pra- 'rem « pleter Gemi.ium turpia , Cf lutulenta caxvivia ,Cf cellefia Jin b«m in HIfrequentata , Cf filiet in velem ceUeqfe eilerarum fentlum . fpsniaconl,mere apaJprefanafepulchea levefilet, Cf alienipauli leafe- teats* c. j.
pallet, aHh etiam pubbee habent, afui precneatarem Ia"Variarum, ebtemperafie fe ilalelatrla, Cf Cfirifium ter·
fafie tentefiatut fit., fît hinc etiam obfervemu*· quanta
olim ab Hifpania in elcAione fepultur* , pietatis Atrei- f,mpe,hiKiL·
ligloni, cura fit habita» adverfus gravem Iliorum hera- pa^a ftvulticorutu ermrem Ar impietatem,quiauilam tUrrn facrn,aut \χ,β imran
prufau* In lepulturi* Chriftianorumhabendam radonam jUtiihm amimpudenter contendunt. Corporis enim quamqua^juthil mmamtman
interiit, sn humus illud facra > vel profana contegat * an habitant
fern diiipiant, an maria confumant, an.flamma fubdneat, cum cadaveribus omnis fitpulcura, fi feaclunc,
na tir ; fi n;n fcntiuut, ipfa conficiendi celeritate medi­

'g

r.

,»·

editurut ,
, fi fieri poflic , .Ι,.Ί,· Jtrluavit,
fiftrtt tuneprepvetamfe Del a/ztvr.·» , Cf «/;»./ Sauli , ia
que jam ipfe merebatur , ne puta, aiium futfie, qui pean·
'*Γ·^ almfaifieabaf , aliam qui cemmendahat ; fed eumJrmjpiri.um , Cf ia pfeude prepbeti de , Cf in ap.fi ata facile
mentiri, quad fecerat creJi ,
quem Saulir tb/fauru. -Ilii

’ i
j
— —- - »
« >gv-«* prr y ·»<»»» iMiaz»
CfcreJ.Jit : Cf fi Je aellurnit im tpi^ibu, eppenltur , />p»
nanfrufirari me.tuet vivat : nam Cf Na/umraai prepria era• ala , neuf parentum fepuiebra manfite*de captare , at
HerachJet feribit , w/Ννχιι^Λ·»,. vel H.r.Jeiur : Ct

let femnierum Je e feiln , nee Je cenfpeliu renuaciatur .
Nulll autem anima emnina infere' patere fati/ Jemiqut
argumenta illa pauperit requlefitntlr , Cf Jiviiii inaa.
mlfceutit ex perfena Ahrahe lam/ι ; nen p.ffe reletatl re.
nutuianmem 1/fpefit/enit inferna: qu.J xql tune iicer,
Jetuifrl . Ul Meyfi O prephetit treJeretn, ,· f,J ςρ g
qnajuam revecavu in cerpara Deimnu, ia ae.umen,a
JitP/t jtfj t *4» i4Hr<9
JÙtà y tf
cia mafeenmt Cf fallacia femnierum, Cf liiemia paetarum. Atqui in refu/reflliait exemph, , li;w DtJ
five per frephetac , film fer Chrifirm , fit„.
z’

Λ·

pe­

cina)

AMPLISSIMA COLLECTIO.
>jS
iMlltullue , m pel» ·

*11

einn) fpirlMa t«me· » aternltatl.fi ratio habenda eft, A lio Krecareufi IL in quo «r|«m derernaat , toallam »c- Cwc
a
- ----------------------- it—a--------- c
--------- <ltGlllt gfc
"Γ
oedefin jure mu detpteieuda, fi totlu* tandem rellgkmi*
fundator» (ut vocat) luminaribus necefiarta miulftre- Mam cent,
arcana nqo μμμμμμ· * eoacnlcamda < matai iuterten tut. Ad fanûarum etiam reliquisrum μμτμΙομ»
eft aaalnpeafiuaieGmaehnn, Rd InloclaCbrifiianorum
fiugull* nofttbu* lumlnarla accendi* fidem fedt cond­
facile («paHrl» ad <w fidei» coaveniant, orationes*ft
itum Toletanum fub Recaredo. li titan plaçant ait , Coec. Tofat
proces (Uppticm Deo yanefturi, alfi labous, cur h»
Del facarintiat » fo foiffoaat aatifot Infra faàar para, (ab ftetarerettas* , aat bsmticM leûmu* non negeverlt.QuInlnm
acciofie ft fidefam AtfitaUa omlfils, curam feptÂtuta»
___________ __________ ___ ______________
_____
ft fiiMraae a eatbolkl* fidelibus, quibo* ranque»orga. nia larpna· a». Eodem loco, f^arlpfar façaaiara pria·
alt ft eafie ad omaiaboaa opora spiritu* faamus 'eft »· ran raaaaaia iarata irforaiear latrat, tt / prariyttraat
fus, fpsrasodam mu afi«, ipfiu* humauu Matura * ft rs fataltar Mara ata parrantitt ai iiataaar iainaa*
V. Asc· H. t. t^i· divino confidenti· fiiadet , ut' (apient»r ft pie rev. Carta f tataar tf -ttafat, aiiariat a fatariata foa^
ds civtt.Dsi deceit Au<. Hat iiaa iatata aaataaaaaaia V atjitnaia ' irflvtt
Itflat t tat
M anarrn
anaran iafoa faat jaaXa
JaaMa fti»tafaalaf,pal
tftlriafat/al.fai
,-------

- ,------ .

--------- -------------------

es /··Ans afar af fpianut -.faairapataraa ttfort
»·» » ar fi paii
taata tartar at prfiartr,

ff faaSaraat rr/ttaittrara larataarta aataifalfoftraati aa·
Ht.atcaaiat , Nora efi eHam aped srudltoa antleul lu­
tartntM memoria, dç que la eoucilto Teletaao I. Lu- Cooc-Xeta.

carnarium vocabant v*fpn*tinumo<clu*n , quod so tempo- »· «··· »·

rrpa paraatar tarjrr ajfoXar t aalh artiaipfcfprr.
re lucern· accenderentur “ D- Cbryfoftotnu* j ai fit< »*ear tiapna^ pta attpar aaalta faatibariat atpae ~taftatt alt, putiatiaatlataraarnnaapptüaaiartaraaiaia, V"· *· *Uar^.paaar paaMat iaiataaata pafiaraar . Hat ·> ftllitriy paiatara ri Dai Iraafil aar Dca foatiar aataiatAÜ- ttntarin»,ti
------a.— ^..a aL.L^
dorus . Pafi ttrttan , faatan t aaaaat·, ta yafoanMr af- Ϊ^Τ ’Γ*’
------ a ------------------------ 1
Mr rxr-M/èrer ; fri ai iffaat msMreev trialair yr,μmat.
font, patata lettraaafaran iaiaiapfaiatl iatf rpfoafariat^
*
Unit tf aarSfurrua* ye/arem /araww afenfa ptafata rat. . awes, & laaiatt CT fiyataat^ atpaa acatia iHaaia afi. jj. Chrvfofi
rata faat » W rXVfoA* trlrirata {
/rpu/tor* prauifa .·
Hint boraa» undecimam ft ultiniam dial vocat lucernulam j, pr,i. ,,ι
Μ/far ian Werrrar, dlr ffftliialii , «eleaMan araer/ex·SoaaoeaCafihuu* i Incarnaient eratiarum aS I oh* tn D. Ba- D Mdor in
»- in fair tarpaniut fililr naniauaruat .· tf Tahiar fapelius, quo «» bora Don reddebatur .· pfal mo* lucerna lea r*0i* **oInair arariart Deane fnatralff > s»/r aàfai» , tanaaenie.
D. Epipbaniu* : quod fane patres Hifpaal minims decre- »*chor e. t.
tar f tpfa paapaa iamiaat in tenia rafantOarat nlltlafa
vifieat'fiM alloue faite» aatiqiti juris revocations , fiCeHiae. I. j.
aaabarit iaaaat epar praHtai yprailtaniaaiput creemrmta,
concilium Hifpsnicum Ilfibsrritaaem luminar la ecclrGs* de iaftk.
fard aagaaataat prettpfeut feprr· nemira afar rjfuitrit ,
iuterdlallfst : » quo non latsrdifta modo, fed tad to ,qui- -5“"°® 5 »·
«tfaar hat ai aara fopebeaiuut focarii : Cf laaiaiilitn
oimo etprsITo confenfu approbate* eaeaooM inlequeati D-BsU·· d*
tnaararr^na ia nrrftln, aai carpar ajar it crata at· conabor adUroare : la quo fpecialiter eaerpumcni probl- $Pirit“
aaptaat iiliftaiar , atptrt Marifor lepraiuu, pprZ/raAsmbentur ascender* la oedefia ppMlc» luminar la ; qiu* fa-' *· ·· A
qaar tarareat. Tarata Ifia aaMaritatar aaa iat aiataaaaaty
ne peculiari* eneriumaaoruae -ihtsrdlflio , contrarium P"‘ '
Hiipania* ecdefia ufum* ft generalem luminar iorum fa- C4W 17
yateal Infit aUat taiauerlittr frafat i fai ai Dei preti" iaatiaaa·» tai plateet atlaat talia foataUt ejfota : trrparçt
cultatem ac pietatem pro bar, Nee oedefia modo coral

J

hyiu* concilii decreto non prohibentur* Rd nec came·
.
. —- - - ,teridrum, fi cultu* & pietati* ergo accendantur. VigifMSf. pafol afa maaaaratta pra ainnrfyatr * paar os- (· lantiur calm harctlcus, «tfi natione
*x F·'"·*
provin- - Gallus
l·.·.· ·*
1 ·/■»
J!
ttauM V ftatlaatHar ttlilanat * fi aepaa fiat apti
da Narbonenfi
tsfie Gennadio,
GsnnadlO* pr*»bv*er
pr«*by»»r remeo
tamso Bar- GsaasOiu*
d·
Narbonenfi,* refte
dnoneafis,
eu» Osreoram
cureoru» afum
uium ad
ad Cultam
cultam martyrum
martyrum J," *' „
Dtaat pnH t paai taaatn/r lan/aan tatnlrtt , afotli
ci
none nfi*, cum
-Ji.lt„. Mie■; <·»"·
Mippatiapaa parfalana··,’ &t. Probabilius tamen eft no- . adeo
vdlet
v
----- impugnaro
.. „
- --------_ - * ut ,- referent»
- ------- Hieronymo
.
-, ido- ViaUMtiuai
mon fitafecrum ho* patres martyribus ft epofefforibu*
Iolatrat
**
loUtrat app«ll»t«t
appellaret qui
qui ad
ad cultum
cultum martyrum
martyrum lumina
lumina acac. erreauandafie ; quorum anima* at bsatiorct, ft utero*
cend»r«nt
ccndartnt ,> iacrcdilrile
incredibile eft
eft ,, cum
cum machins*
machina* ontnst
omnea undeunde- : :
felicitate gaudento*, fe Inquieter» It educcre ροΙΓ» ad
cumque conquireret, ft buju* caaonl* tclum ad msnnni
futnraraae rerun, pranotiouem gloriabantur ineptllCni»
------------·ν—
-·—.»·- .in
-------------------effet ,'llludfamen
non avide
arrlpuilT*,
quo timeratcfirSimoeiani, Impio ft fuperftitlslo Gentium ertore t cul
mumfua eeufa prafidium .· con relent la tamen diflante tt ·
•ecurrare Hlfpanos epifeopo* prafsnti hoc decreto vo­
ftimulante, non allam ob caufam quem o> -contentlentem
la ifib, lubén* repeto.
«unorthodox* fidedoârloam penitus sbeO abflluuit-Hoa
Hodie aurem tantum abeft, ut huju* decreti fentenerit igitur pii & Chrlftiani homini» oficiuma* calumniatu in>ti* errori* cenfura'notari poffit ,· ut nihil pietati, roll, ' ponere immerentibus, A de pl aciers hac petrum no(lro­
gioal, ft cotôaainl fandi renatus iaquifitorum praxi fir rum religion» pqjua Vigiltntio veil» merer I-.
•sagi* confentaaeum - a quibus omnes magos, necromanticoe, afitologos, vel quovis alio noiula* nuncupatos ,
Inquietandi enim fanôorum fpiritus non funt.
fi·.’ acciti* mortuorum, vel domoaum potlu* maaibu* ,
reruns naturalium occultarum vel fupernaturalium caufa*,
lafuntari fanSIr'UU fpirllur , far */>* /ire/b pajfo
. XFburiofe, aut fuperftitiofe potius exquirunt , veltit haiatfUii».
**', rettas* puniri Icimus .· quod prtster alia recenti Josnni* _.
XXII. coafiitutlooe ( quam extravagante» vocant ) Eymertas» comprobat.
caput

ur.

I omnia mentis notae, ft cogitationi* fenfa liceat
Cereos in coemeteriis non incendi.
exprimere, fateor mt aliquandoexcogitafle, Ulud fo­
lum hic ab Hifpani* epifcopl* prohiberi, neincerdiuc*-1
CfifW/ r^tr/
M
rei in retmeterli* a pii* fidelibus Incenderentur i -ne lucentibu» tot laminlbu*, Gentes de martyrum («pulchri* red­
derentur certiore*, iodequ* faaftorum corpora abducerent,
CAPUT
IL
ft clericorum fpiritu* majori cuftodin periculo ft folïcltudlMurgerentur, & inquietarentur ,utpeifeoconcilii ver­
INC llqu*t,nufquam ia Hifpaala ( ut calumnian­
bo utar. Ollm ani» ad confervendam martyrua* memo­
tur hnreticl ) eccieliarum iumiaaria laterdiâa <
riam, ft cuftodienda* beatorum corporum reliquia», pru­
dentia
k pietatefingulari mapsre, noftri (latuerunt, ut cle­
JuiniaM concilium Taeraconenfe, graviter in eos facer
­
ote*, ft diacono* lavabitur, qui finguli»diebus v«fperici, antequam presbyteratus tc diaconatu» ordine infigalra» & matutina» omittunt ; nam ex illorum defidia ft
rentur, ,per aliquod tempus cemetetii* martyrum adhnr»rent, cuftodefqueeficereqtur faaftorua* corporum·- qtsn
stexllgeatie, illud incommodum redundare ait , nt Ia ec­
clesia leaslnerU non miniftterent ur. Diattfaalr rrtlafilt
. r _
Gente* illa idololatra non immanitate minus·* quamr*aal tina U platan iefiuin, or pnriptm, aaf i' kmv*
ligione barbara* affifikt curaexquirebant, ut perderent*
par taibi taafiltati fart , run cirncit frptinaaar aiftr. p Ulufiremqoe iliorum memoriam ( fi fieri pollet ) aut
attU i ii tfi at prriiyttr uaan facial Miauaiai i,, f»··*
t _ ’ oblivione obruerent, aut fiamm* extinguerent , aut
aaplaiay fotniat ri iiairam pnlUtrr , ta frrptrt taait.
■quarum inundatione delerent . Quinque anno* huic
ptam fataMa , at aatai ,'icrn iit faliati , ai aafptran
faaSa cur* ft cuftodin praCuipCOTe Silveftrum papam Theodoret·*
fo paratae , paa fatibw dit iaau ai jriraaitat na aar.
ia concilia Romano refertur. Hn , ait', nuar tama id ceftarer
prarbiia tnaian taafalia-crajinan nt fynaia % at farti- llb. *. hift
attua ppafratia crltlrttur i na tu ii anaiiat inter * erfparar , tf aratatiaat nlrirral , pala itfifiMrrlrra * puai
ficlan ah arit ara ia frrtcf paaaa^ aat riaila t ptUfpaara ecclef. c. ttrltlrort prafuau-rt r fri Ia para haaa ai rptjtrpa taafr- Coae. fto».

S

H

foaaraaa. taaaatta i/fttpUaaCaltbaiar. Gravem etiam

pstttam propouit concilium Toletanum XIII. in eo*,qui
Case. <·!·*. ndio fratrum, oedefiu lumlnarla val sxtinguerent » vel
.. can. > iubtr*h*.eat. Nec cereo» folum ft laminaria accaadi lu
•ectefiia Hifpani epifcopl voluerunt * fed redditu* ecdafiaftlcoa hie fttftlnesMi* aifignatl : tertiam enim partem
oblation·» hsmlaar i bnt ecUefin prafcripferuot lu conci-

rrçrr. ramaa fttlltn l>»t pritraala atoaa taairatat ‘ **'“
tityrrr iaariat atfiri foftr Cinfit ta fiaitat naaiaf
tam fott , er fi pati irfiirrarat ia aitlrfia atfUtan
prafinrr , ut tfoitprlat afiiarttu, db/*dr Mar , CT

ceaci· '

.ν'
»
T
·
a
r
»
E^VftXtftua Ifi
f*v , iiatiaat aaair ftiapar , prttlyttr, aaair trtatr ,
praianr trt rat! parti. ld»m/sdnotavlr Damafu* lo- i*vit*Si|.
ouens de Silvcftro
Crafotan . ait , atitirni»·', at vcftri p*p
R
f pair

*59

efti
eea/r 4m»«s, letter aantr jo. pro quore" ponendum puto 3. rxsrr/yfa dars X X X,- oeetysas aaa/r
ya/qyw , /WdZacvaar «aafr gazae·# , snsrryrsM» rajfsr
aaofr q*ir»f*w, dZarssurr aanit fatam, Si ergo oftiaril,
leffiorea, cxorelftn , fubdiaconl , ut ad diaconatus flt
presbyteratus ordinem promoveri poftnt, cuftode* mar­
tyrum ta ectmeteriis ena debebant, fit piam hanc cuft.odla curam quinquennio impendere : metito equidem
fidelibus Interdiu cereo* in camerarii* Incendere inter­
dictum eft, ne pietatis honorem, quem martyribus fi­
deles exhibere volebant, in facrilegii contumeliam Gen­
tes converterent, vel Tandis martyribus, vel fanâlicuftoffibu* vim iniuriamque inferbnte,. Hanc aatem coniuetudlnem incendendi cereos, poffiu , ob metuM tyranPrudential i* nor uni, ad honorem martyrum, fit inibi, lacta peragen­
di, olim obfervatam Prudentius Hifpanus docet la parhytnuo de
(indo L*u-fana prafeâi tyranni ad Laurentium loquentiarentto.

#

•

OMNIUM

CONCILIORUM

Js/vr.r , Inquit, «ayseri,
Jawr* net fee amphu>,
C«w CPrifliaaa (tapera
Plufaam meate frinAimut.
Xdr# flrKlnrlim
Cenfura feruent mllflur.
ft/aaA* V gniete efflagita,
utt epire Mfn . '♦
Λ»·* e/e uefirtt ergUr
Merem^ue,
artem preA.ru>
Hili Alfrlpllaam fnéerit ,
Llhtl ut ama tmifiliH ,
Argentei t fopht ferunt
fumant ferum fantuiaem,
Aureque nsAere/r ferti
AAfiart fixit (treat.
Tum ftttxmn tnra tfi fettihit
L't
tifienrr hfxtuty
Oftrrt fuxiiir Otxtiltit
irxlrrtltrxm txiUia.
AAtü Ht nvaree* pruAin
feJts fini tuDlttfixr ,
Sttctrjftr alfHt bttrtt ftmit
Stnil/i'
ptrvtttliut.
Hxt titulentur aÎA/tir

NeAare Auhei llperer.

c«m·

xxxv.

Vulgatui.

Nefenetn* in ctmeeteriu ffrvigilnt

Placuit prohiberi , ne fœmins in càmeterio
pervigilent, eo quod fiepe, Tub obtentu ora­
tionis , feeler* latenter committant.
Canon XXXV.

M

Emendatu.

fentin* in cateuteriu ftrtrigiitnt.

Placuit prohiberi , ne fœmins in coemeteriis
pervigilent, eo. quod fspe, fub obtenta oraB
jioms, fcelera latenter committant.
VO p. ■ t.c.So. concilio Meldenfi tribuit .· qua cita­
tio, huje noftro reftituenda eft i nifi dicamus, con­
cilii Meldenfi* decrero hoc re no v at ραν fuiffe. Phrutr ,
ait:, prtilirrt^ et ffrtfltu in tenttttrit ptrtlfiltni , m
^utti )Apt fe tiltutu trntfinit tf rtlititnit , lattiiitr
jttlrrx ttnunlitnni. Editorum codicum leâionem vitufta
noftra conciliorum colltfiio retinet, quam probo.

I

D* ptrniiiliit) tà tnrum entifuitntt

t»t iit fu Hit n
ttplltate CtnftintU tup. ttnfiimUint tn lift F.C.
Titfefinni At ferifitpif pdgwnarviw.

C

A

P

u. T

-

IV.

UID non tentarunt 'olim patret hujus concilii ut

Q

^erecundia fit pudicitia muliebris in tuto effet ?
fcicbanr enim illam reliquarum virtutum efle eti-

C Undem, ideoque tatnctfi vigilias ad memoriami fit ve­
nerationem fanâorum celebrandam , ad Dei beneficia
mente repetenda, fanâe & religiofe ihftituta»vldyrint;
quia tâmeu nonnuftquam fufpicione turpitudini* non va­
cabant i ea ratione lilas fanütii* interdixerunt , ut ■ iaterdi&um viri* fuiffe olin. In Veftalltim 'ade pernoctare,
feribit Hallcarnaffeus. Solebant primi Chriftlani (quem­
Halicarnaf. .
admodum hodie in vigilia nativitati* dominica ) vefpcra
diei fefll, in orationibus pernoflare. D. Bafiliu* Magnus.
Rom

anti­

Non «Hfftmili etiam propofito idola Gentilium infrin­
quit.
gere, canone I. X. peina propofita prohibuerat quod ta ·
D Bafiliu·
fuflinuifiit ufe»
taut Altai mfirunr aAntnlum ttxpt
met fi qui ea diruiflent , heroica fortitudini* documen­
Hanttt ,· nati! tuiftat llltit·, ftf fteiaJ W quittii, </h r
tum darent, quia a Gentlbu* tamen occa fio Tumebatur,
in ptntrrnt ntartyrnm ff Dtl aAarttfrntni iatbtnAlfiit ,
vel fidele, maiori crudelitate perfequendl, vel irruendi
profit tH nttrttt. Et ad clerico* fcribenieceleba Neoca
In templa Sanctorum, ideo Chriftlani, rem per fe lau­
fariana, formulam hanc vigilandi fic Turgendi anteluca­ Idara in «pift.
dati ffhnim exe;uendi aditui interclufus eft .
**. ad cleri­
no- tempore > tt eundi ad ecclefia* 6t inibi pfitllcndi , co* .««’«Λ»
Abioluco autem jam hoe opere, aliud ad me mittit
communem fuiffe Ægyptii*, Libyis, Thabcls, PalaftiG.t'ciat Loayfa, & diligentia & eruditioni* laude maNeocaiar .
nis, Arabibus, Pbenicibua, Syriis fir hl* qui ad Kufragiftro regio dlgniffimunt ; in quod, cum ad expedienda,
ou* in hoc cantae, & concilio funt difficilia , parem do-,—. ten, habirtnt, tradit. Ante Batillum Tertullianus hujus
ârina pietatem contulerit.- vifum eft opera, pretium ,'U confuetudini* meminit. JQUx taint fiaat ttafiegrat fua'ai Tartu! 1. lib.
vffitanAaruai fratruai irnuanitaliat alitna tf puiAtm pat.
illa noftru lucubrationibus ad jungere. Sanilo, hic intelptrltra
ΐηρηΠι tlnuirt ? fu't mil arair ttnutcatitei·
liglt fideles, multi* id probana & veteri, , fit nova fcrl1er, fi it a tptriutrlt , alatrrtfe lihnttr ftrtt » El pof
ptura facra teftimonii*, quo* noluiffe concilium cereos
alia. Latthifnt ta, rum Itflatam ·, rem ttrpuftalum tuUm
per diem in ctsmererii* accendere , ne ipforttm fpiritu*
fiinar , rum ah jut A immunAum flatu tepuit , tum tliam
dum orationi* caufa ad ecclefiam accedunt , inquietentur
ptr ntfltm taurgit aratam? Ab initio naÇcenti*
frequentia & cura immodica cereorum ardentium. Hac
eumdem quoque'morem diferte Pliniu, junior adnotavi t, Plinia» janior
ad rem fati* Garcia, Loayfa, cui debet Hifpanialibe­
feriben* ad Trajanum imp. Aflrmàiant servas, inquit •a «pift. Μ
ralem Or piam Philippi principi* luftitutionem, cui de­
loquen* de Chr <ft lanis a ···* fejf* fummam uti talpa Trajaa. lib.
bet ecdefia elaboratam, & doflsm Hifpanorum conci­
io. «pift.
fua mi trrtri. , puaA.tjftut failli fiait Ait anu lurtm ftautliorum colleâioncm ; cui debent litet» politiore* affinirt, tarmtn^at Ctrlfit tfuefi Dta Aluit, ftrum iauium ,
duam 6r acrem in reftttuendo Ifidoro, tt vetufti* Hiffaut fatramtnta ata !n ftrlut allftuA ahftrin^rt . Cyrillu*
panica ecclefia fcriptoribu* curam < & cui denique non
Hierofolymicanus. Naflt , ait, aA fapireuam niAil tam· D. Cyril.
hi' folum , fed ipfimet etiam veteres, fe fere totos de­
maAlut , Aat talmptrfapr , At- Dtt ragilamu\i, Itlilaal , Hisrofo.C*bebunt ; quo* nili -lingulari* eju, diligentia vetuftatefeunttmplatiaai Aleiaatem fuipiatarum ratamut , pfafl/iur , rvchsfl.
pulto* in vitam (ut cœpir ) reduxeriy.., nunquam fane
aratur. Hujus noâurna prati on la five vlgUiarumfruâu*
Λ
vixerint, qui aliquando, fanâ* , fapiêhter , & gioriofe
nemo doâiu* A elegantlua Ambrofio In PlaLCXVIlI. —
vixerunt.
verficulo, media node Turgebam. AXfiiAit, lnquit,e»d>a
, I **
Alii funt praterea, tum Ingenio, tum judicio At nic­
tare graves, quizfanâorum nomen hic, nec ad fandos p• aafla faruPam , Aaunt ,«» furiraAam tft maAia a»Av.
vita felici defundo* , nec ad fideles lateo* referendum ' Nat atlajum tfi , quaA aAjaaait t AA reafiieuAem Uh , -.-Jj.
hr tfi , at ilia maaiuu Umpart Aapettari Deem t Opta- lunPm .
putent, fed ad eplfcopo*, facerdote*, & reliquo* eccle­
pria Athamut Atflart ptcrata s net felum prattriUt er- .
miuiftroi, quorum animo*, dum hi minift rant, illi
"lam pafiulart, ftA ttiam prafeutia Atrliaare t futura m·
facra faciunt » nimia .cereorum ardentium multitudine
Vtrt. Malta taim ilia ia umpart tentamtata preftrpant.
Impediri 8t inqui«'ari eplfcopo* noftro, noluiffe ajunr :
Tear ftrutt ruralt illtuha , tune taatater illuAil ; rvequibus canonis verba non repugnant.
ta^uitat.
tflut , petufee Aiprtiur , fiamathut agu , meat
In tanta ergo idonearum intcrpretationumcopia, cur
famaaltnia, animet arrepatur, tfi. liague ant guiefunti
redarguendam potius tt ia pravum ufum detorquendam,
ruler terperit augetur , aut vigilaiiie neaAum plantar
quam fane intelllgehdam rcligioforuai patrum doârinam,
refufut tfi viger ,
errerem ranere pefill iaturfat .
alll contendant, non video. Quantopraciarius, G quod
Mai tint ia
Tear tgitua tentairr ^fifin , tent retia feut * puihu
olim Socratem refpondifl* refer t Laertius ( quod & me
Sortit*.
turpare pejfii meaiem impetuiAam. Tune fpiritualer athic uon dicere modo, fed aperte bt ingenue affirmare
guitie ttneptn· effunAuat, tear emnt nefar fuaAere ten' lubens profiteor) Idl Iplum una illi libere laterentur :
ttnAnnt, gaaaAe nallat arpiter rulpe , nailer rrimlnlt
-interrogatu* enim quid vifum illi effet, de obfcuroquo­
r.‘after, auHut petefi age errerir tefiir . Tant uariat
dam Heracliti libro quem legiffitr ■ fig» <sr»//r»z , reAijttptatituet peflari AermitaaUr infanAunt , at prifpondit , preha fini
cr/de Cf y·* nia intrlleai.

ecdefia

j.

fia

F

B

AMPLISSIMA COLLECTIO
me fie fetu mearer d«r7«/«es iv/»4«m«w, Cf alipuerum A
Herrer ub‘iur, animet fmui ipfe flenti» terrene.
gm /eaΛί Asfaetur* m*p««wMe mtea^duav* gae/ ilUaii· *.- Η·5, Hieronymus . Similia de cametsrio Cyrlac· ia menfie firli<uerlni * M pefea mire /•sedrpr»*
f
,
et »ragro Vereno pofico , hac retire Prudentius.
·?·**
AM Λ a U S*— μα
a
variat fuperiaea MBt, Ntertf umemnitifiie»

trii! Irleini eeefut fit * saanea ed tvwpw * ss* faris
msesir wmm pegit elffiere iprateafiit futuram /Mua·
: Man* M frefenti» peccat» perfrmfieat .· <r COMI/mpoLwr
aliquem ü erreei. efteftei, fi vifieett m» jam m emare virtutii » talpa > [efi pain tmmfltHrer «rnerar/*
inferii un» étfeeftMi»»»! * sir dicar JW. gjrfr m* ·#-,
«W ? 0 tenefr» ttrrumfUeet -aw * ét pardWer : gpt·· ·»·
reeet »e» enlet rh/freu, »r» m! 'enet feret»» ètjh»
’

Uujut i» eeeultum gr»Jib»t »i» peeve refienii
Ire fer enfreinte luet leteme fieret.
Primer neaepne ferer femme tenet intret fiieutp
lllufiretpve fiiet limine vefiibuli.
In fie nbi pregrejf» ferili nifreffere vife efit
Nen ebfe»rn leti fer ffeeat eenbigunm ;
Decurrunt relfit immenfe fer»min» teilit *
1»· for/Mnr rleree entre fufer refiiet.
fiiutltt! enclpltet teneat bint infie eefefieu t
Arfie fab umbrefit efr!» fertiribnt.
Attamen encifi fubtev cm vifree» mèaUt
Crebre terebrete ferulee In» finir».
J/c
ebfentit fir fabterreaea felit
Certtere' fuigerem , laminibuffite fret.

ferreeieet i »m d!i»et»r ffe^eee w ^»» inrfi»f»et.Hi<
mifee efe rreetflefêf re^'efèMù. Nrm· retet fete/efe
refer r ie»i»Ueeli. fragam m ùeefru ithh ier teei»ere»tit,. ti» eti»et teeefni' e/ ffe» , gn«y r< AA/««e tit~
•*e- P·/"»·» "inert. Ne» eetee ettefe Jee&rtH De»t :
ee/er^ re» fefet. giMcamg*r eteeeeeie frieitite» t£gyf·
lineet» rgilagwr», ier ramea teenfet Je/ere Cleft et frtreieeihrr epfeeieeiet ietkrev·. . ttr teiei frtifyue eft j _
Ijtfa eeadra eeMe frieenfreiti Ægvfeemu» Λ e»tereM~ 3
•«*7* /** t»Mm»fli ·. iinf» fuim Jtiyfn freftet» *
SI hominum Improborum lloaatia, tempore Intempeet ire frreeetrei teetfet, er fier SMreeeea freeze tree,
*a noftls, offui· tenebrarum calleisw, loci fubterranei
fret, ognawa aarr tetneltMt ■ fine efi eeffeni i ar b*aadanatura la ventibus ad foKeltaadoa feminarum aalmoeyid
.r«at«r «am* 0 fnfri» tint»!»! reieireeteti ere err»f»tentandam pudkitlam* ad »lm quandoqbe inftrendans
reeiee eeieretieetneir iefiMtn. »e terreret tf eeféer f^tri~
audacior fit* non imaterito epifeopi noftri diligente* *
relit eliere»M »eN»r»efftiel»teeehrefi iefitt tffriieereei .
proclari, & Averi boneft*t1·, pudicitiasque vindices,hi*

Hanim priginem in’ nqvo teftamento a Gnrifto repcr KI ?“ , lit «wtçlHum Aquifgtsaenfe, etfi in vetari teftatnento,
^Ludovu-o
irt ufu, hb.V€1W1 demonftret. Aetieee efi »M£/·> '*!
Λ'·»’·· Nettie·, feetll/ere feeeee ete»lier fee Hit ,· gf»•f
·*·
let Jenifer freinte ettUieJt »J .Jeeneeet Jtre»t : De
nette Mgtiet fft'ltnr ment »i te Drar, g*la /·· fr»~
reft» tea feet feftr terrei». Item DeelJ reffe 0 feefirme feefltfirnier aavarase , it» teeii . MeJl» nett»
fergeiei» »J ««a/rradaas trit fair jnJtti» jnfiiUetee.

Maiib.

Heed trace/ ««*««■· cedre ad fimeti» vallet

*

virorum St feminarum conventibus aditum interduferunt* volentes mulierum pudicitiam & famam , A mul­
torum oculis ftt clara foils dieique luce co ftodiri .■ quod
multo antea prudenter Ati* e Romulo Roman· reipubllca inftitutoreffi legislatore cautumeft, dum uoâurna»
has mulierum cum'viris , non modoln agtla* fed intra ur­
bes Ipfais in templis pervigilatione* fleti vetuit * auflore
Halicarnaseo, quod, nondifplicuit Tullio, dumeamdem Η·ι«·™ιί
.Roms
Romuli legem Inter fuas retulit * probavit, in media lib
'
Grscl· Diagonda Thebanum lege perpetua hac f»ya aariq... Cicti
_ ________ ______________________
,_____ _,_______________
noûurnrfnftuliffe
Ibidem commemorat
fublndicans fe- lib-u.ι· d· leg.
"*tu* tonfultum
tonfultum,, quOannoab urbecondita I*
LXVllf,
natus
lx LXV1H,
Q COSS. SP. Poft humio Albino, & Q. Martio Philippo
(tzn noAurna hefsndaque ’·!· Bacchanali·, qun tn urbe irrepcfersnt referentes, lapleatlffimo eonfula SP. Poft.
humio fublata omnino fuiflë « poftea autem cum Magnen­
tius tyrannoi illa reflituiffet, indigna vifc funt fuo indperio Conftantio imperatori * a quo illa abolita funt.
Afr/eneter, tit Iu ediclo ad Cerealem P. V· ferrrfiile Coeftsnr.

Her n»"ffee ttetfere refiner eegehu ireejirer t frieney.
»·!»
Ætyflteren
fetiefiit
.vr _ - r
----- ~ i aad« « net ηΙ^Ιητη
4._._ efrriett
----- —
m ferifule
fertceli^Æ^yftiereee
efimfeenter. liffiemetinm
liffiem etient beri.
ier.^
ne
Ætyptieeum afimifienmar
Venturam fe ege i» eveagelie fely itm egerait .· nnfie 0
»Ja--------Hgiie»jni»
feet etfefrlteer * ‘-.
Jitit
___
-»-- -erJiteret
«·-------- «·-it . geesi.
(enJ tilt feet * ret» rreerit , CT fi erejie nette , 0 fi in
gelh c«w.«, 0 invenerit eei vigilanter,beet! funt ferai illi.
Itu<tue 0 ve· efietepereii * gm· uejittir * g»a ber» filial be·
minet venturni efi. sipnifiem nec verbh fylnm fiecait vigi·
lini , fefi eti im tenfirmevil exemple. Mem lefiaiur evente·
hum , «·«· e-at firfm ferneHear in eretiene Dei. Peulvt .
putpue 0 gelet in eufiefife publice tirt» mefiium neclit ere»,
tn bymaum·, eufiieaiibm ctrilli , ιΰηίΐι fiiKige memeren-

”nr»» fiteMetie
**' “
■ eethre
”
* ' ieiereft
'■
t impm 1 f.
nett
firent"
f» * 0 nefert»
lift nite repelleter> Def. IX. Kelt»J. DeitfH, Cfefieetie C- Th*<xi
Afzefie Vi. 0 Cenfi^ei. C»f. /7. CoJX.Quam conftitu­ d* isriiticii*
tionem ctft pletiqu* ad noâuriH* noftraa vlgjDas facres ac­ pagano rae
commodaverint* verius eft ( ut indicat titulus codicis
feinte. Unie efernt .,,t ferit pfeileeJt, erenJlfee frefnn- ' TheoJduani da peganis facrificiis tt templis* in quo ex­
tiem er. infenit/i febere ejfirt.i » finemfer nefirem , vel
flat ) de peganorum faert* intclleiidê. Magnentius enim,
fi efiveerrit fvi teli elle , enpeliere fernrt, gjl entrer fueiimpius etbqicufque tyrannus* qui vlâus · ConftantU
Jem fteet beeetlcrrnm-i fépe’fiuer exlfitmentlvm ferret
ducibus * primum ejus matrem > deinde fratrem, poftea
■vililiet , Cfplrl.ve!.· efene infrnUarfe’, Jieretivm fure
vero feipfam occidit, eodem anno quo data eft hac Con­
temere’! Jivirte * fui erilem ferit efi requiem , fient Jtem
flanti! lex* Conftantio Auguflo VI. 8c GalloCeft.il.
.
ieberem . ®v/ bereiirt Greet ferment Nyiteieeter , fer
COSS. ut .traditum eft a Nlcephoro* illa in gratiam Niceph t,b>«
accepit concilium a D. IC- — Gentium impie renovavit * fed fubftulit religioft Con- c >’
D IGdot.l. i·»# jimntculefi
, retenter, Qua
_____
de officii·
dore in
doro
:r. libro
1Λ" de
Jz officiis
officii; ecclefia
;.;l;f;j , in quo hac exftant . Dftantius imperator citata fuperius conftitutioneecclefia c
Non folum autem apud Chriftianos, f*d apud Gente*
Difficileeft tamen* quod AltiftodorenGs conciliiexnon £ΟΙΚ »>.,
hac noâurna facra in ufu fuiffe* pofteriorlbus tetupodecernit : vigilia* enim omne< fubftuUffe videtur dumaii.
O(1 ' "'n '
Mscrob. Ii. '· ribUs cx Macrobio conftat . Cuiu vero pienain religio­
Omnine 0 leter feprn ititet reeJiUenet , ilftlle/ feet.fe
Saturae! K». nis inftitutionem ut pleraque alia hominum audacia ,litenere iereini rJferrent, eereifet frektfeieer. Cujus- ca­
■·■ c»p '· bido , & imptidkitia contain]naflee * ideo patres Hifpani
nonis fenrentiam* ut difficultate expediamus, «pwndaci
definierunt, ne fccmina una cum vüi* ooclu ad noAu r_________________
vetufti
codices MS._________
auxilium__________________
ferent, la editi* _______
Francifci,
tus preces dicendas convenirent, ne camereris ,qu« Del'-y joveril & Carrant· legitur. Intenere Jemini effervent,
tt fandorum martyrum domus erant, iu turpiffiusa lu$ed Io MS. ( quod & retulit ex aliis Laurentius Surlot
ftra & lupanaria converterentur.
" Alone) nomen Merlin!additur .· hoc aurem
in 'fua colle
£,Mt
Quo* fupra
QM°d quia pietatis regalis adverfari caufaatur quidam*
it reliqui* ( ut par eft ) reflituamus « agoofatmus prof·reculitaua
illud obfervabo, defun&orum corpora olim , non modo in
ilo illi* non omi·*· vigilia* fimpliciter , mc vigilias do­
lib t. c. «. eccJeliisfed nec intra urbem ftpcliri bcuifle ; quod pri­
mini noftri JcfuChrifti, fed domini tentum Mprrlnl
mum · Solone inftitutum* pofteaque in leges XII. tabula­
fublata* -. quod vefpe'e illiu* diei « feftivitati* foknntbu* .
rum translatum refert Cicero : idque Roma obfervatom
inlokntiu* abuterentur* eboreis , cantu* ludi* * R coCicer lib. >. femper eft * his folumexceptis, qui ttiumphum egiffent*
rueifttionibui turpius * quam rcligioGus felium celebran­
tes* in vigiliis praclpue noâurnl*, quibus diffbluti iu- . ’
de legibea. ut eft auflor Fiutarchus : quod ad reliquas civitares &
, PI urarc/ia
provincias conftitutione Adrian! extenfum feribit Ulpi·-- venes ad «cclcfias aerrdeutes bonetatemdr pudicitiam t<epioblcmar.'
nus. Similem Antonini Pii conftitutioMm ( forfanquod ab
mlnarum lentarent , vane fit turpiter colloquerentur *
Rom. qu.Adriano effet adoptatus ) refert Capitol mut : Intra urbes P' ftrepitu» excitarent * occafioMurçue'tandem offerrent hi*
■ ** Τν"1
(‘“ft11·1 ) fepelïrl vetuit. Cutu autem tempore hu jas conci- **'ut religionis cultus, qui Deo «fanâoejus tribuebatur*
a«I· * Hifpani· Romanorum legibus fubderetur * cogebantur
in grave fcandalum It animarum perniciem convertere­
violato*
° Chriftiani non modoallos Chriftianos , fed & martyiesettur. Cut Gtnilem tulit conftitutionem Clemens Papa V. Cone. Viea.
Capitohêut iam extra uitrnla urbis in cameteriisfepelu e .· Ula autem
in concilio. Viennenfi. Nennulli «rem* inquit* rem «Ar- ncnfrtaCIvf*·* luit! ,Jiee/vrr'se ia fefeeum temeramvtgllüf. mentma
tn *„a a·- fuiffe in ioffis fubterranei* tc loci natura fubofcuris refert
des» !» ecclefit fiÆtent ereiie^ Infigere^ nen wrver e> vl de cela­
toniai.
D. Hieron. DvMefie», inquit, ^eM» puerff lliernlibue
D> Hiero·, firnitii eemfiirer , feMem rumreterii efeffie··» etetlt ff prere ipfii * «ereavfaw. eameceriir ebereet facere fiigelatec , oration*
iuper fi se- f»fiH * éJeb»! Jeminteh fepnlrfre efefielerum 0 mnrtyrum
tf faivrduw canere caatileuatarevn/iar iafelentiatper· “'“‘lu··
ch. c. qe.
etrruetirey rreb't^te crypter inferii * ge< In tbrremm p-epetraee , »« quibat ecclefiarum 0 ca materteram vielefie.
' fenJeJefefiet e» utrefue fene Ingrefiieettnm fer permet
net * Salear/a esrZayo* fieU3e gaaafiejue fr^eeeter ,
ffel *·.
bebent eerpere fetuiterem * Cf it e rbfcure funi emnln , m
Ct ectlefiafiicum plerumpue perturbetur egnium * !» .JifrefemeJum t illuJ frefbeiieum rempleeiu' : DefcenJent !n
Vi*» mafeftatit agrafa m t 0 afifiaatlum ftanfialnm pr?*"·"* . . Leâionem autem caponi*
AltiGodorvnG*
addito verbo Martini* germanam elle , inde etiamconiicio, quod canone XI. fcquentl forma exprimatur .·
re fiemijfi lameUt! puiei, rurlnmiine pejneniim eciefiitur,
η Λ ælie cireumfieni ilia» Virgllienam prepenttue.
qua in celebranda pafche vigilia oblcrvari deberet.
Ce·.//. Gtntrrl. fan. 11.
R »
Na»

Wimmi*

M,
N.

Maul*<W ·
M MartiZ, nuaei

, _

CONCÏ11ORVM OMNIUM

S «c*», ait, *· Wgvita pafrta sate imam fematam AC«W XXXVII.

l/fs/r fAumtatibut . Onod concilia» doctraere aoa po­
tuerat , fi >■ caaona V. qui praeeftêrer, omnaa generaliter vigiliae domiat fubftaliflat. At D. Martlnum ·
dcnslsum Martinum vocari la Gatt|a * Germania, ob(ervo ex concilio Tsfonaafi 1. in principle * XvwHae ,
isqslt» u*e ti^fime t,nfrJe fri 4* XVltt. Ka4 D*-

ia Uatlia & eemieit , es» bd/ar-arZ/,····· frf /Wtstaw, qaataaa-ti
Soass.»
Martini rerepUe celebrante it cl aitett Tareaarum fpr.
Et in canape XIII. poft alia . fr daasitr*·*/, *·/'«
<*v/zrat*e, at ri/.nitr
alfirlririlt raient nrftdMt frnBi rr Irn/fri facrrÀMir dinto Hmlri ·
r
'
♦»« »»· acj»>M */, A'inabH interceffr. Et in concilio
Turosenfi IL grra·, Inquit, pre reuerenteaAomtni Mar­
Il <··

Ht

w

»«♦
Vulgatus.

tttltjia fient. .

Placuit, piâuru in ecclefia eûe (taon éfebere,
ne quod colitur mt adoratur, in paricubtu
depingatur.
Canon XXXVU.

Eumittn».

Ht pt&srt in tctltfin fini

Plscuit, pi&uras m ecclefia efse non debeifc^-i

Sed adverfu· hac urget canon. IU etnfdem concilii
jac quod colitur & adoratur, m parietibus A
Altiftodorenfit, qno generaliter· fi non ChriSi fando­
depingatur.
- —Δ
rum , faltent vigilia omne· videntur fublats. Neu liter
•it , tempmfar ia Aemilur peepeiit , art uigillar ia fefti- B .
URCHARDUS lib. j. decretorum c. H lifdem
eitetiiu, faeBerum /mv-e. Eo tamen decreto, eiu* con­
•crbir caouocm retulit, ft Ivo p. )■ decretorum
.
cilii patre· «lio refpexernnt i voluerunt enim non ngic. 40. ft in panormia lib. a. c. $j. quibua coofentiunt ve·
li»f interdici fandorum, fed no >n domibus proprii*eaa
1
tufli CG MS. jurta quo« vulgata leâio ÎSurii , ft Car* '
fidele· celebrarent . ut Galli tuae egere folebant , veranas emendanda eft > qua pro St, Aut, habet.
tuftum Euftachil monachi ft epifeopi Sebafts errorem
<Xmi« <%·■£>. fefeante· damnatum In concilio Gangrenfi, vel antiquam
Imaginer farrar ei apefeleruen temfertiut faif· ia et*·■ * ft <. Gentium vanitatem, qus fecrificta & fiera apud arbo­
' tlrjia .
ter eat piagi iee .aaeae iattr^iBune βι.
re* vel fente· exfolvebant : ad auferendam enim eam ido­
lolatria, hsrefeo·, ft fuperftltionl· omni· materiam ,
C A P V T
V.
- voluit ut-conventu· ( fic enim legi debet, non compesi
»
fe» ) non fecfent In domlbh* proprii*. Nec ia eifdem
UM.multe
rei
la
hoc
concilio
non
fetfe adhuc ex­
dnmibu· vigilia· in Anftonim celebri tat Ibu* agant, se­
plicata funt t tum perdifficilia eft, ClemcnafanOii*
que' inter fente·,-aut arbore· , ac rivos , vel ad fes­
fime
.
ft
perobfeura
qunftlo
de
fcnâarum
imaginum pite· vota exfolvant. Hauc autemfulffe eius concilii men­
Suriaj qua ft ad pernklofe· hareticotum errore· con­
tem eo magi* putarim, quod flarim fubjunxerit , hac
futando*.
stlite
eft;
ft
ad
colendam
divise
relieionii
. .
omnia ia ecclefia ftrtvi, (eu fieri debere -- fedquicumque,
fenftitatem neceflaria. Ha* aurem cum Hifpani patre· lamiaa,
ait , votum habuerit , Ia ecclefia vigilet * ft matriculs
hic
·
Chtiftianorum
templi
i
fuftulifte
videantur
,utcoa·
ipfum votum aut pauperibus reddat. Antiquam iu:em
fen «x Csl·
h*K Gallis five confuetudlnem five œrruptelam per-x-. tendunt Calviuua, ft Balthafar Hiema/τί: sec Calviagendi fecra extra ecclefias iu horti· vel domibu· facu- 1 nui folum ft haretki alii * fed , quod magi* miremur , 4« coatrocatholici alurei, acre* nimii ft acerbi hu tui concilii cen- v*rdi· Chrt.
faliXrm patie* concilii Parifieufis docent , affirmantes mif.
forei, afliverante» canones· ut falfo eonfiûume * gra­ ftiaaa Adll
finn Ipfem nedum vigilia· fatiu· cfle uoo audite, quam
vi ffimi erroria labe contaminatam a concilio expungen­ Irb. t.
cem audire ubi nos licet, nec oportet.
dum, <■«! petret ranonii auâorea, turpiori Ignorantis» Bt Bahhafir.
Antiquam'autem hanc vigiltaa «gendiconfuetudlnem,
ft impietati* crimine damnando* veniam feno illi da­
monachi tantum retinent , clerici autem in luibufdam fo­
bunt , Ci nuam ipfi ab Hifpani* paartbu* » eamdem ft haretki ob
tum ecciefiis cathedra]'bus, quarum nonnulla lentarunt
not ab 'p»· viciffim dilfenticadi libertatem aucupante·, neniaaciaaa
aliquando, ut tuedls noOis tempus innututlnum rranfVienaacomconcilii auâorltatem , canoni* doftriaam, doftnne refetrttur, fed tnx)or par* capituli, ne id conftitueretur
baft· libre
lig oOcio, cum religioforum epifeoporum pietate conjun- advert·· .
impedimento fuit, ut de eccfefis Pirificnii refert Phift-im aon moJo eb obsfta- calumnia vlndicemu* , fed
Philippu»
JiPPu* Probu». Quod fi totiu* cleri ft capituli confeneam 'eoi cum fanftorum patrum fententUi , cum fum- •en Sixtes
p.ob-s i,
fu» accederet · nec id jure effici poffe, vravibu» ooftri
morum pontificum cotiAi.utlooibu», cum prsclaro , ft SeaeaAa lib.
su«u><
tempori» «lOoribu, placuit, quod conciliorum decreti·
publico totiu* Chrifliam* religioni* ' confenfu mirifice g.biblioth.
ir.O»rt c ftatutum fit, fin^ili c.ffi.ia fu'· temporibus peragenda
convenire adftruamut. Ea fuit olim Gentium de divina (•■a> ··.
, dt s«.«- dc.trneatibus : quibu* conciliorum decreti, minore, pranatura, aut vana religio, aut fluita ignoratio, ut Deum ■oracioM
b>«i.i«»
Istos & capitula derogare poffe negant, ni antiqua ronuHflstum
fur udine pontificum confenfu vel taciturnitate a.proIpfum, <-el deo* quorum confilio, meate ,atque raflime CC XLVltl
univerfam
nui nd I atachinam regi
ft adminilrari
cenr
b»ia receptum fit . Hac enim potifliinum de caufa in>- _
---------------''
nat u ralibua humanornm
humanornm corporum
corporum ft
ft xnbmbro-Anobi··
mtmbro- Arnobi·· 1IA.
I vui.dsm rrobandum non vfdctur, <fhod vel pontificum gratia ,
febant
, naturalibus
,M
tel inveterata coofuetudinc , apud 'plerafque e<<!<d>*s re- D r"m lineamenti· fbnnarent . ^Srnobiua. At aere eer^Dee t
p.rum ei
aemfeae, file
ce tum efl , ut vigilia quarta vigili»
‘ fermamm feeJ
, aimieBlatue
, n..
e, et - Geate».
...m.
iam aiterrainatit huataae , V queri injlgaiur oeone efiq
luculum eft : id enim tem-ua ad orandum commo IitGterrmmua rerferuia eirmmeifum fiatUr . frul erge 4iee~
mutn elfe inter pios omnes con-enit , cuod neccffc non
mar caper Aeer gefaee tereti retuaAltate telleBaai, fft.
ft , poft orationem finitam iterum cubitum Ire , ut
Nec humana tentum forma fimifitudiae eorttm naturam
'.Ci.na, d> fkflirnui docet. Idem cfto de his hor·· dicendi·, cum
reprufentabant t fed quod ineptiuiefl» leonum,caaua^
inibt ten,. * i»cfper»fcit , ludicium
quod nxinules pleraque facere
hiorum lib. felent . Cum vero ha cauta nou fublint , tetupu* pra.
ca Tarum , arietum, hir.orura » ferpentum etiamnonuuoquanr, ft alitum formam exprimente·. Tertulliano·.Jrd
• c »·■
feriptua» prnterire non licebit ■ quod olim» clerici* »illi deledant aAerare getia, Hferme aamea ,· mia V ta~ Tertell. Ia
deo ftrifil· obfervari voluerunt patre*, ut fi infenf* cor­
•pol. c.
poris illi sale'uJine non impedirentur, feptem dierum
ariete ternuiet'tS a ZsiwÀ/r */rr«>, Ct s rrsr/i*z/<rpe»r>,
excommunicat tone feriendo* decreverint, (i his horis abM
iaatim Fe­
tS planta ml terga alttet Jr.i retaperont. Mioutiui Fe.
.
v
eflTcnt . Clrrrtui , ait concilium Veneticum, quem /utra
lix iaOA·v‘:·**· wvrsr eiuriattr fra mate,, ceaftilerit , <ÿ marntia/t bylix
Item *«·«· raprr* , Cf capita wrwcaa» O Inntl.·
«t*m <d«* <<·
£mmmmALm±j/l m a mime Λ ama eammtSeaJl mi e iη aam.a. il..
Hr & uUHr
Dr capea ni.» V
mi*1*1 tee>,tf
tep/fie , ,6prvw Jieiur
ier num V cenam vultu dwr dedicati,. Neant t3 Apim
iamm tene Ægypt/ie Mderati. V pafcirir f Nae deos fuoa
'hominum & animalium vel alitum figura folum depin­
rfl * Çalapri teffrue. Huic aliam panam adjecerat antea
gebant, fed quo abfurdhu nihil vel fingi vel excogitaCoat CirTh concilium Carthajlnettfe IV. ClrHnr , ai » ,
abffue pti poteft , rude palum, & informe iiguunt, ut dene ve- TenaU. ia
« tan 4,a tarpujrua, [ai màqualitate vlgiliii Jeeg, f/penitir pri- Uberabantur. Ita Tertullianus. St truam quante difiio- apol.eap.il.
G«l»iiu« P«eatemraaa/.-rtur ; fi/pmJ/a, ut {d obiter notemu*
guitar a cratit flpiit Pallat Attira* V Cerer ferrea ,
ο» ια «. I «d probanda» earum diftributionnm, qua hodie in ecqua fine efigit, ruri, fait, tf iafermi ligne féefaàt i
iearherivaclefis ufn fuat , antiquitatem, clrric/t vel teaenit/t eePalladem «nkn five Minervam ft Cererem inter duode­
dtgiaSioa*. fiAmtilUt elim rr/pal bine liquet: e la/cir amem uifil/ar
cim rufticorum deos numerat Varro» quorum fimulaera Varro.iib. ».
piflriimnuee iq, miaime teieirari, feri earum /«r* jejunium iajhttu
folebant fine effigie io fuJe quapiam, aut informi ligno, dereraftiem
quuiiiaaa, frigi, eujaftamqtte fegi relririt, anuauir patrtbur ela~
cum in domoruru limitibus, tum in agria erigere i ft ut
euaraaaekir
_ ____________ .j’.a i ■ ' Deos adorare·- quod Lucanu· fignificafle videtur · dump y. ta». >.
icripGt.

,

B

C

Mf'Mai

antique religime tf rmnmr/a,

»/ > px

Ne ergo vefano hoc ethaicomm error· pstanst vel
ipfa Gentes, vel catholici fimpliciorv,, Den·noftrust
•erum, sternum , & invifibllem, at quid corporeum ,
idolorum (Iuka imitatione pingi debere., aat pofln g

1«,

A M P L I s S I MA COLLECTIO

Mee· imagine, larifibill» Del I· ecdefitt pinfi , Nifpani &tum fuijeat aaa Men alfi De· . g
epifcopi InrerdiMrunt .· de Hs.eaim lateUexiAe con.ina ue-Pi Paint emaiua 1^/faia.
Item, m| retioadra nb aa redditam isfierlc pmar rente, didus Cyprtautu : A TaraCuain eplf
proludo mm
* teqnit, <*·* Mtrar &
Prateronoeaii VL Hier Mina, ait , fcripi»a Meer : **·“ «·*aMataa , in pm'etiPeu iepingMur , Aianùaàit «niai
TMrm iaa» aJ»aiit t V ilii fait crha»tePt»Nt · 4M
aoaae· aaa diCtonr * pee âw» calm ( ut Graci vorapit aifalnte yaailt
ajftcli fait t at fymjhatnr aea ”LTT.-λΪϊΓ
caet ) fcvpe h, fcripeara afurpngl. SicBaUam pronus ia
terre aderâfiê aagelam Mrar . JoAse «clam angelum :
iivrrfe naHanir ·, V apeieaca : eeha» a»· a^Metir * t__
Ji» larpiet, feli , 4iait . fîpta» ai tra/'in Initia» rai M ?
Saul Surinam Suaefii, Abdlsu Heliam, A fic alia»* Sed
ad latrie cuirweWMul MI Dno debetqr,'ifiud frtoueuDee trfpaiawt > atp» p4 illam afrinit, Hn< Tara- nrv;<r··. p.
. 7^t ‘
fiua . Quod fi colere verbum Tea iofervire ( idem auim Tarsi·, use»·
tiu» refovrl , »x aliis focra feripeur». locis codaprobave» fteg
rim
.
Frlme
enem
aarrator
Mardochaum
Amano
genu
utrumque
Cgoificat ) ut in eidem fynodo NfcnaaTaraj. qvg.
fteaera tsoluH» Arerfas, ad Deum idem Merdocbaus - fias napiicavit, ad fotam divinitatem referri debuts fit OafUaüfoiet., ut Tarafins approbatus a fjrnodo «mtuU Nicmait · /c#r, pura «W fuperDa ,.9f eeanunelia’» ff elip·*
n-i..
glartu eupeMatefteruu far, ars ·»■ aMarem .dwen/nna alleverat .· probabile efi
concilio uofiro imagines ,
pmdqfisM··,', Maetaueni» peefalate Ifrael uetiglapeJuup
qua coli A adorari debenr, inrerdiceate fcslas Dei ima­
ejut 4eefculari permet eft» , fe4,timui y aeieiemm Det
gines prohiberi : quod liquido videtur ofieodere cano­
mei tntetfierem ai Lemiarm p ff ne gteempnam aMem
nis , & verborusq ipffus contextus
Cra enim prius
eieepte Dee mea· Cum Cornelius etiam adoraret Pytrura,
materiam couftirutioaia exprimant , piAutas multitudi­
Surge (Inquit ) A ego. ipfa bomo fam Et poftea Peu- o nis voces five pluralis numeri ufu prohibe 1e r <um vo­
Hit A Barnabas a Lycaonibus adorari rqceforunr . Ange- B ro formam coaftltutioalsexpufuic, decernens, quorum,
alit cujus piâora vetarentur, brevioribus Gngularis nu­
Ius Dmuiol Johannl Ipfum adoranti dixitViie up fecemeri eam finibus circumfcripfit.
inquit, p»a4 tM
<nt t cenferuus ani» tant fum , ff fratrum tuet·» , Draw
aima In q· a lignification» falam Deum efiê adorandum
tar tf aMaiar·, ia paeietiPat 4epiat,atar , Aliter enim
1st! »»η i doceatorelel.adoAores, Juftinu,martyr, Hieronymus,
fi martyrum * coufefibrum imagines Interdicerentur ·
- apolog. Hie- Auguftinus, Pulaentiu, , Gregorius , Tarafins gravifl·-^ quorfum tam geperali praeopto , tam brevem firiâamKic. -ptfi sd mu, patriarcha Conftsntlnopolitauu, . ti uere fepiur i
que rationem addidiflet.
Confirmat hanc interpretatioMm, quod lavifilml» his
Ktpsriao,
ait , in ftrirtura V elegantlPut aefirit pmrtput aieratie.
A»«. dever» WOT
d/xrr/r, p» cultu fine latrie , punie fpiniu jit,
temporibus de fandorum in>,finibus nec cogitarint epi­
*' ♦•f· r,,‘- fumi nen negamur ffc. In hdc adorationis acceptione dofcopi t non quod putarent eum honos is fit religionis cul­
gioMC,, » cuetuat nec homines , Mc aageloe efie adorando, „ D.
tum ianâls A eloaU Del deferendum non efib ·■ fclcbant
r ’a-M? AtUnafiu», Ambrofiu, Augufiinus, ALeoPP.I, Sic
quippe fe non fiudiofe fofom, fod pie, religiofe A fan­
ât, «os coler», A augufte venerari debere, ut venera­
D. Eptpbanius beatam virginem m· efieedoraadamaflqFalcea. 1. rlt * « *> A^bmtina. At ne puit , aitloquena deadornbantur continuo, non Interiori tantum, fed exteriori,
,4 Doeab tione Spiritu, faaâl, ierleet ai mrgluem Mariam · erat
A publico cultu, dum graflântisperfocutionis abmat pe­
fi. Greger, nmpt·» D* , »·’ t>rar templi i ff iAee ille felur eieran·
riculum. De quo praciarum exemplum prabuic Sabimsa
pif edSma. dbr, pui eperaPaiur ia temple. Joaasetlam AureiTncnfis
epifcopu* riu^ulenfis, qui huic concilio intepuit , dum jj, Sahlae id
paulo poft hujus concilii exitum, egregiam navavit ope- rtirrt btttiaMallii ep.fr. cun, decnltu agrnet imaginum adverfus Claudium Tau________ Virgine»
„ .
,pua
-rpeperit
r
,
.■, ntn ________
rate, ut Jufin A Rufiina martyrum corpora A reliquia
•aercfistli riaeafem.
CLrifium
aieramut ,
fe4J faaffam
Dei f.enitricem rvagrau Paaare aenrrama’ .Q partim ex puteo, partira ex amphiteatro Hifpalenfi col» iaAA « f
"
Nee rmmente p»ppe, pueniam per eam , aefferem tHa
ligcrentur, A honorifice fepellreatur cufiodirenturqM . π»ί».
fafeipere menu mm , ff pre ee 1"'4 eaèem frail* tgim- .equo par non eft, ut credamus, oorumdem nmrtyruM &
. .
— *__________ aliarum relitum imagines irrearetuer traâati, proh ibé­
fc
4 ί»<Λ/ι
rique. Sed abft i nebant ( ut dixi )ad temptu, aa piâuras
«■vil. ·■·-z#1//rer diHp/i tf
c*«erdv/«r i·»/**. Quinlnto eofa nil orum hominum , quo, aliquando agnoviflent , con­
θ .*t
dem fenfu Damafreouthumanitatem Cbrifti, fi oogitatione
temptui Gentes haberent, teputadtes religionum elle lu­
de spùua · 'rerbo feneretur, elTe ioadorabileaa tradit , 3t concilium
dibria: vel Gbi falfo perfuaderent, Illos q noftri» , ut
r—a»c IS. Antiocheaum in coni elbone fidei, qua exAat inconcilio
veros Deos, latrla veneratione coli. Eufebius enim ttlosesAerelie. EpfieÜM i ait : Tata» rarfat aaieraprir» rtia» tiara·
cenfet, quod cum tempore Diocletiani gravitfima inChri- Eefcb. hb. t.
lit», de cultu par's f'4 aaafaraajan carpar aJarailltm . Item Auguftianos exerceretur perfecutio, pagani martyrum reliquias hifi.ecci.e e.
iasagiaum , filous. Sg' 4a»iaica» carar» , ait , r»a fn'lilaa ia
projiciebant in mtrt, dicentes . Ne ferte 4ii ejfcianier
Cprifiianerum, fj rib , pai Dret a4erare reluat , ferret
nefiret ipeipiant artrrprr. Ex quo duo plane conficqunnae»f»m
paranerit a Der , er PPetieat , tel Paulas iamefatrnnt
tur ; alterum, fanâo, tune, A eleâos Dei a Chriftiani,
D.Atbao fer. illi eye aumpaam mjet aer fertie relut f pair tafrtrm ,
coli receptum ; alterum, ne infandas martyrum reliquias
a coatXrm· pat purpuram , aut 4ia4ema recale jacent iapeaiat , aure_
r___________
_ ____
_ _________p____
, , quam prudent ia
impii
defcsvkeat
, non
minori re'igioni,
AAmbrJac. V·-*·i raae tere ea rex fuerit iujut «c,
laude, inter eofdam Chriftiaoos conveoiiTe , ut in locis
eoifi. *d
mertit incurrit
ea fmal cum rege aJerate pair
publicis, cujufmodi erant eeclefia, non folum imagines
It» mas D.
· Qysre cum Confiant tous Cnaftaotis epileomartyrum A fandorum non depingeremur i fed neque
I coTP iersa. ftua bnrrfm abjuraret, quam contra imagines fcquutus fue- Deorum corpora fepulchris, A monumenti, tiublicitrecooat nativi- Γ·* ·· quadam pfeudo-fynodo, poftea in Nkena ILaâione
- ''
t- his autem
' ( ut
·■··---·
dcrentur
. Da
dial ) epifcopi noAri non me­
IM, D Bpi- HI. hanc loquendi formulam ufurpavit. Sufcipa ff cemttleminerunt , quod de his etiam nec Gentes oMmiaitfeor i fed
phaa. hateteneeauM imapiner , aMatienem entem pua jit fecea.
deOeiooftri imaginibus .· quia fermoft difparatio adret ri pp.
4um latrla» , Pec ejp , Dei culturam , lautum neJe trinitati
Tua harctico, facras fanâorum imagines impugnantes , ut
Coecil. Aa* cenferte . Quod etiam docuit D. Gregorio, Sei cnutn Mafliimpugnant hodie » non inftituebatur, nectunt illi extirtocheaass liantium epifcopum . Et fl puis imagines fact’e reiuertt , miterunt .· fed'adverfus Gentea « quarum affidua, * Invia
prolMtem ab uimecrePiPe : aMare tere imaginet r emmiui me4ir Jatiobjurgatione quidam for fan catholici ineptam etapt Dei
Epbafiao JO te . yf4 Paefallicite frete·nitar tua a4maneal , wr c« uifiene
formaturi plfluram, fi Id decreto hujus concilii non prohi­
r
»
arcerem cempuaSienit percipiant i Ü ia aJeratiene
beretur, & eorum religiofa vel fuperftltiofa potius fiaspli»
A··· "r- ♦»· emnipeteatir fanHa trinltmtr Pumiliter prrferuaniur .
citate forfan Gentes , vel alii catholici fimplicfons arbitrati
Quod fi verbum , a4arare , apud fanûos patres pro
cffënt Deumnoftrum quid corporeumeflê » idnoque linea­
Gies libsia-cu,,u *·*"■’ frequentius accipitur , multo magis camdem
mentis i vel hominum , vel animalium , v<l alitum, vel
did *. 'P··· *atria adorationem verbum» celt , quod in hoc canone
aliarum ren -n corporalium figurari poffe, ut pingebantur ,
'cum altero, edara-/, conjungitur, Cgiuficablt i ut Aufit dolabantur quotidie vaniffima fuurucu deorum vel damo>
Aeg lib. t da gufiinus docet. Latrie tere·, a’t , fecuneium ceafeetuJinum imagines At Cmulacra. Qyod aliquando tentaA» Gen­
civiutc Dû ne»·» pna lacuti funt·, pnl npPis tiiaiaa elapaia ceu4i4ete» in religionis noftra ludibrium , Tertullianus reftstur.

InfietaMtw.

v*..

• ar
'
,1
,
---a a
--V.-W
aj, , «« ^ar»·
te ir»Kr»Ke*r "Kiir
«r f MMVOTW*/» r*/r*r
©r/
F ·ισί<*χΓ/·»ι «#x/vr pz/fotww
4/t»
ai4atart iicinu, raimrlia» calrrrPtaaiatr , par, PaaaHpfrripUaaa. D£(JS C H H.IST14NOfUM ONOUrC ΗI.
ce ari rtcarjallaaa , ral prafratia J reparatenat. Nec falam
TUS ; it arat aariiar af niait, aheap pe4a aeealatar ip.
*'·"■ f»/*»' ® tegere/. Çurns piâurn occafioaem paulo an­
tea his verbis retulit : Na» ut puidam femuiaHt·, Caput
», pre aerpe aerieela « tf frirai , CT iaerla anaatar : ff ipfer
a/aiaa» effe Deu» aafira» : Pane Cernebar Tacitut fufpie Co.nri Tarit.
Deet aaa at aliuiappellant. uhtelat, nip particalam celaui,
fiaaa»tialma4i iajrralt . Jr rai»Mlam JaJaita» rpaa^ 11. s- hlAo-.
aàa atipaa aaaaraaiia , fed iupapitande , taefaaw ctli ptcefjirr aP tritiaa tpatit , & rtia» 4aiffa la»ariaiatt aaa»
da» telenet·, ara/uat appellantur tairai pal cenditieninp
Λ» Λ»ββΛ»βΛΛ
aa!iaia-r
»aa^a.a.t^4a __ Λ__ __ ____
iepettl gemtali fele prepter agrii alt uram ('up dernimepajfefecerarentur, eaagrit ,
ieiaju peta» petituri ajiraai-Hiar·, indicitut frr.iPyjA, , ai ara, gratiam ea»·
. fiatll;. Pafiia [aparficiar- reafimaik. 4tpue Ha ia^aaataar
it inceleaie rai» telenet recamt , nen aP agricuhma .
pre] ample», net purer. ». J r. A a ruligiem. prepinpuet t
Klar fftieitmer amaieriPut iiuiiatltn Trial pepuleram
Haem pmulac.t imtiari. Eamiicip afinina fupcrfiitioni,
•eaatimPat credit a , celenia nutter;aaiut . a: per Pei < iri*
vs.itatem nob’, falfo obieâaiu confutat Minutius. N«
Urpt amipun fuit, Tyrii tenuere Cthei.

igitur

i67

CONCILIORU M OMNIUM

irfl

Muratu,· Fe- iejIur hit A allia waiiTmii* imaginum Dei noftri fuper-A·" vido-οϊ num ipfam animam nam nun utuffituNt, tf
lix ia Oda· ftitioaib <( ut*
jamdixi
......... ) locut daretur,
· -- ne»e
- Gentet
r'--------fto*loquor,., nec afficere pefic , net tenere > fidenim Dv.r, 9t.
vro
Jid« arbitrarentur Deum noftrum eremum & invifibiΛ r nob i ut ad verfu, aofdem. Defexu boNeaur, meae adfpe- Araeota* ■
lem fuorutn idolorum tf fimulacrorum corporea fimilitutie n uoaia-y, «F forma tquibu, effe deferifto, deo, fufieeo, »·"*
treJm, , quila, imo formath , Cf remt^eaa· nmphijfhmit tet. U*WM*
dineaquandum, juftiffmé prohibita funt Dei imaginet:
Illo enim errore non Gentet folum , fed & Chriftiani
doârina A auâoritate gravet > imbute* aliquando iepeTvrtaJ. dib-datimut. Terr. enim. Cum aatem fit , habeat neceffe efi aU.
cara* Chrtfti qUifi per quel eft i fi babeq aliquid fee quel efi y bec erit
terput ejpi. jMd eft eerpur, eft fui generit, a// eft interidea irb. ·. feeale y nifi quej urn eft. Alibi, Nam & dexteram , ianeaehifcum; nut fi faut crédita fotia, quareadi feet noble
ad>«( Mar- quit, Cf etale, ,
pedet Det legi mu<. Quem errorem illi
ahiorir intelligoniia deOerei, per quo· pejfitit addifhere ,
cro.x D-Aat. tribuunt D. Auguftinua »1 D- Fuljentiut , Gennadiua, ft
♦·»>·, wv/Zz ten noHiar birrarum illarum euber atque invo­
rb J* , “*el'i » taroetfi ab eodem Au’urtinoextenuari verius mulio,
lucra retexere; eeftra dohetfruteaiia taiiteft. Nataram
Grui, ad iiel£Uf4fl errorem lègamut . Ille autem ne loagiiu
omnium dieteetit ,' fM arque ceperit eliquande, net vitalem
a ûs'd* ha '«’F*»*' ’ hor decreto ab Hifpani* epifeopi* provifum
til.àdQucd *β ’ interdicentibua bid , ne Dei imagine» .in ecclefia
Vult ilèuinc pingerentur · quod fane bon abeo tempore tantum, ied
·« D Fui'K1 apoftoioruni «tare Hifpanicam , Africanam eo ·
geairui h ». defiam tt catholicam otfervarte fcimut , nullam enim n -htine-e perpetuam créditant avitatem y qued extremic coerci­
de fide ad Del imaginem (utDeuteft) pingi linebat.
° tum finihut y aeteffaria clrtumdudit extremitar . · At vere
Penum·
Quare cumAdiianus imperator (attendant Calvinus,
ver, deer forum eftfermaeum quod amflefhmur monfienr ,
Ceauadiea dr Hiemayru, & reliqui prefentit facul i Iconomachi ) atrofilo etiam attmmiuatit humano, CF quod > adigatut multe
doematibu» cilfima poft Neronem, Domitianum, & Trajanum perfeeft, terrenorum corp erum cirtumcifura finiti, . fMdergo dirrr'a a abi. cut jne excitaChriflidnOt exagitaiTpt i'ad extremum poft
Ο^χΊγ*11 epifeopi Athenienfit dicatam ei proChriftiann
Qua l*te continenti ferment profequitur afin* dereliquit
O 'ud r \· !tl'Rioni* defitr.fione apologiam ; poft ornatam & gravem ,
mtmbrii, qua fecundum Gentium vanitatem & errorem
/Wrn c'u ‘!“*m pro Chriftiamt habuit prelcnee imperatore oratio­
Des inerte deberent i nullo tamen modo poffc.competere
nem Aiiftl.le* vir fia^ularia eloquentia ; poft Serennii
probat > ad fi netu addent. Si neftri animi metum neu recu­
GriiiarJ leçati literal, quibqs clamitabat, iniquum videri
lant audire, tantum abeft, ut uetDeo corporalia lineamenChriftianci nullo objcflo crimine indidaque caufa, quo
infani populi ac<l*n»tioaibut fatitfieig: ♦ neci dari, folaqueChriftiann religionig nrolefltone reoa fieri, perfecut Io­
aferi here, f^tit Deum enim fileerit fertam , cruftentemy
nem icmilit , Minii.io'Fundano Afi* proconfuli referi,
fruity fepirntem i qtriiprehetm? ^ult febrium ? fuit ime
bens » Cht lftianorum neminem abfque jufto crimine inten­
al^uiJ uefie ? f ait intellipere > petit freuiJere ? puit afifitter
tato, & accuratione rite péraâi, morte moltdnduai, [9efiitieram eertet aflieaum fueram Jerretn Jiripeatemi Halamqut Chriftianifmi proielfionem pena obnoxiam efle nomana feet hae hena y Cf rxetpefitiene ait ieram > exifiimaFulcb lib. *. *u*f ' ut Eufebiut refert, & Nicéphore*. Nec eo folum
tienrrn-miruerunt inhere IxuJahllem . ga/z eft aatem tam
, r Nitrpiv Chriftianoi beneficio devinxit, fed cum latelllçeret eo*
eitufi peiherir T tam irati ypai hum ani t haut r Deam di tat
I’>b. J C. f, nihil hoftiliter contra rempublicam *molit i, 8c a ledit ionii Cejfr mapnum ) aat ifiee neminit majrftate fratellete > feed
Judaic* principe Barchocheba immane* notiut cruciatu*
ait ieram t areat ftritiate ? gwdfti/X 1e Dea lixerit > fuitlpaifoi, quam ut cum eo fcditionem contra Romano* con­
puiJ latita mentit tegit aliene tenteperit y ia humanam iram
citarent , capit in eo* magii propendere , ac cogitare *>
filii y V terrumpitur fenfum y net hahet feepria fignifitarienit netam t aueii neftrit licitar uerhtt, atatre ai negotia hu­
«juibut polfet illorum innocentiam 3c (anilitatem conrpenUrebeneh.u, cutnquc aguovi/fet Jcnruin eo* Cprttit Genmana temfafiti. Uner eft heminit inlelieilut 1e Dei Halura
til umdii. icHdoli*, (oli, uni, Vero, Optimo, It Ma­
certijfimur y fi fclat <f fealiat nihi! ile illo fejfe meri ali ma­
ximo honorem habere , templaque *de;u» cultum defide­
lien· Jepremi . Kt hat prima eft neftrerum neminem tenturate ■ Chrilliam, templa, Chtiftiane tun: religi oni* ufu
mrlia , quam le fermit
fuihut , irai fellitet uiajicer tf
tt lorma fiuc i.nmU.ru Dei veri, Bt incorporei, ne ureligiefi eenftituifiit aufioret. Et alibi ; Ia hac enim » in- , .
quit t tenfuifiir parte crimen nebit maximum impietati· af. j*" ”
ui le fui, profane Gente, arbitrarentur, & iine aliqua et>.ni deoi uin fuorum effigie & forma , quibu, refer ta& con­
figere y quel neque aiet fatrat ( ante Conftantini tempora Μ*"«·Ρ·ο·
temnat* erant delubra gentilium , neChriftlani, pro gra­
(citum eft Chriftlanoa in Africa templa > aut quod idem eft ,
ti» exh.beiet moleftiat», ettrui juffit , ut in eiu* vita
fplendidat ftruâas edet non habui fle » fed toluni oratoria
L-mpridiu, in fellatur Lampridius. Quaraimne illa, quod numina non
quadam privatis in locia, in quibat feorfum convenirent,
>'’■< Adnini. haberent , uf)ue ad tempus Conftantini magni templa
ut & hoc loco Arnobii y fi ali it Tertulliani conftat ) C t»~
Adriani nuncunata funt. Ne' Roma tantum & in Ita­
neratieair aiefcla tenftruamut y non fieerum alicujut filia hoc catholici v,rr oot’ervabant , fe I & in reliquit pro­
mulacrum tenftituxmur, aut fer mem i neu altaria fahrivinciis. Quod ridebant Gen.te,, objiciente· nobu,quod ’ temni y neu arat. Et poftea . Ver haherefexut fieer , alief- Μ·· 1Λ· f·
nullam Dei formaremus picluram,-occultare quod cole-rrx que ex hir marec ; famininigeneric aller effe fenfeiir ,· nec
.Mniuiiu, Fe banius. Minutiu» Felix fic Gente, "inducit adverfus teli-* petentiat cqiilut Itfcretai effe fexihur ahaegamet f quaniam
Hftrlmen bupufmeii rerrenit aaimantihnr latam eft y quae
•i» π. i>ta gionem n°ft>am loquente, . Multa praterre tenfulte i nam
cei-e y quat generare aitBer triait rerum y fuhftiiuenftit per
libifinem prelibut . Vet beminum fimi litujinem gerere y
iragnrper· nituntur ,· cumhtnefta jlmper puhlite gaudeant

tulit eft terperit , tf fi ferte eft ulla , ttmprabendere aeminem paffe , indui,tabili affeueratieae juramur . Cui et­
iam obieâioui nobii aGentibu* olim proppCtu refponden* Tertulliaqu». O impia vocet,
y e fatrilega navil>»y infrendite , iafpumatey iidem efl,t, qui fe aecam aliquemplurihut fj majerifut de ueftrafaperftilieaeperorantem
Gentilitat
reprebendijiit. Igitur It ftatuat & imagine, frigida* mor­
tuorum fuoruni fimillima* non aloramua , qua* milvi ,
Jtiuiir , (<r,
& mure* , & aranez intelligunt , nonne laudem migi*
pcfftafft ,
quam pcenatu merebatur repudium agaiti errori* ? Foffumu* enim videri Indere eoa > quod certi fuma* odio
tenta confingunt > Drum illum fuum , quem net eftendere pof
non e fie ? Quod non eft , nihil ab ullo patitur , quia
•tnnium meret y otlu: omnium ,cr’bo
___ _________
... _____
________ , quod
__ fimulacra
,
non eft.
Illudebant
nobi* Gentet,
aoo.1 alicuju*
« _
r,-·
- ; -ipfi
e y) noe
agitatione, diligenter inquirere . Et£2run»r_ vel
Dei (ut
non habereimia
habercmui , quiIcem in *od. *’i* '?*'* •’«Ipondci
bua rcfpcndet J ertulllanu* magi* aliena confutando ,
quam confirmandp propria? illud tamen in confeflbeft,
illud tamquam errorem nobi, objecirte Gente* . Quem
etiam refellit Juftinut martyr. A que, ait, perfuafino,
affeveromur, gentet errerum talium aaileret , neu felem
prater effe, verum etiam fceleftety atque impier -, ne vief*rj'<r/nDfpprjm
rit quidem benic aquiparandet ; CF idee beftet deorum le­
·' , .-uw ferenat. Nec
mi rerif , fi Drum non n,/f,
if fidtlbnt. omnia imH'tierem , et nsn eiliur te-i/fimi Dei fatrlt juftitia ,
prudratiuqve Cf ceterarum tirtutum , tuellerum expertir
citiorum, Et paulo poft. Ceterum , inquit , f«i»/ viflimit Cf cerentr fimulacra in templit conjecrata non bone•nenti intuonti. Metetur ; Vfi χ,ηι,η, infpiciat , em­
remut , in teuje eft , quia fcimut en carere fenfu , atqm
et' tijur extinguitar fgnd ipfu„ frit, ,-nficem , illum
anima , ac Hr jlrmanc quidem habere Dee fimilom . Ne·
lemieit fewrrn poffi, fufiinrrr > tum toabejat fulge-,hut
lemut e im bene effe Dei formam, quam quidam ajunt
difflat r
‘J
s —
l*
1·1 '1‘n fuat effglet & nomine damonumy
quel

Tertul.ia apo
loget. adver
Grace* ta

hftin.man. ».
apologet.pro
Chirfttaui.

»

«H

A Μ P I I $ S I Μ Λ COLLECTIO.

guet itlu tfiitfiftiif
•a ,
ignmaHr dedeierta et
rtttfer «^torsuto
nmrnNr t 9 AmMM

«M '
/«Μ/»

aPemni uUme Ha

/4M*

ff

•demlfiitmepiMdu, VPumaaaepe

•AM

e/toeas , Q eor
•ant mPir aPjitWe * «M eadem mPifcum mrmlna wnr_
M»»*tor .· « pW ÂfewdVermm «vaWtor oAferar νβΙ/Ρβa^swvyov «NMmrarA eereàat dllfiritl «v· ·/.
ffrtMn, Neftit mi eafdem animante, aüPi pre du, ,

dem feemidtm adigi paeuimut, utcelmemac Lipmum Se­
mele, , Cf Apedinem Latena fiber , pmPrefee pue-mum
ameeCpa,,aue Prefeeplnam,V,nemummInfaneamem Aderaidit ce» after pereitat , »wm«w eeleSraU, myfiëria , eut
Æfcalcium, aUum Deam iSHtan , fed feeeeté Jrfu
— r..e
,
.r
net Dee ingenite & la­
rder» Ganymedem , eut
ed TPet!dit prêtât aie.

·£%£?%

Laüaa.llb.·. cnAr/WW. Lafl
diviaamm
ne, murt«seeav,

WMe fingendarumfimilundimu» ratie idtire· »P PemiutPmt
intenta eft ,ut peffeteeeum memerla retrace*, p»i ·»/ ·«·»<
fuPtraâi , tel aPfrntia fuerim Ctparedl i drr, igitur in pur·
nM numere FSOseem·, * Si in ·»ι·ι»ι , ys/r tam /tui­
tur, arrv/ar ’ St inaPfeneiam » teleadi ergemnfunt, /
wrWdbsv ve.fw/wer* wr er/MvwrdAuM yw pwMvor J
Si mm J/l ttfmtuth tuptÎti» « fW ywW.m d>vvM

//•«I uMmrfa ; fi^rrutiu «vgv faut fmlun iflit uPipm
fr^lmtihft I tumfetit fit audientium nemine preciPut admcure. At raim peafetetet mu ntfi sdSevsg/err/M.r adfxai.

*70.

imagiiem Cf fimilifudinem Dei PaPere dtfitue ; iHmeee- y««-><· ad
eialit enim ff ineeepereau tmeUeAualit rmieaaiifpae per
efemiem eft uHttuit , wyw fapientis eapan P 9pdfi
pumana anima , «pw mentit fermant , aepue ^pgfra· ptoperatiene
tap·
·/, pueniam nee fenf· pereiUtm· i pnit «vaegvli.c..
adre finitur fit y ut bgrieum fimdlatmm at eftgiem , Del
freertrit fitmlnum fimilitudcnem PaPeee arPitraretur I anHira enint dPpina amnem materiam Cf amnia pua perefpimut eatadit. Sic Conftantinus magnus in orations ad
fanAnrnm catum. Num pued patefio inquit, emellifrn- Ceaftaiuinee
Ha fePumparfipi y Cf cempeepeadi mm, net appetit far- aped EufeK
mam puaeearnftecur y nee figuram aduènut ut imaginem ■ia orarieec
Cfefgiem. D. Leo Papa. if-wWr
adfaaftorem
Inquit, ualde fuerit epfa me grfid ferma miraPilir , mt “·»“·„$,♦.■
dufium fit in tile emn/um Pumanamem emum eatdtaafe DX?>”o™s,
----------- tagefiatem Spirit»/ fan&i fulffeprafentem f », *l?r
*
euiftimet in Pit ana tirpemit eifa fretmlir, a®»·*···
d/Waei
ror appamffe fuPfiantiam. Natura enim in.eipatri , filtepne temmunitt puahtatem mmtarit,
t fui puamluit figmfieatiene menfirault. Pre.
. jere effentia f»a infua deitate mutinait / puta ·
fient me Patrem·, net Pileum, tea me Spiritum fauN»m
Pumauut peteft dfei attingere. Quare Cum in VI. ft VII.
fynodo omnium horeticorum tarn ahtiqui, quam illius fo­
culi fefiu , opiniones, rationes, ft auctoritates proterrea­
tur t nufquam videmus eos hujus canonis antiqullGmi decre­
tum ia fui confirmationem recttade i quod ratione conviât
agnofeerent ilhtd de fols Dei Increati ft iavifibilis imagine
inteilexiflè ; quam exprimi, feu depingi non poffe ut In
concilio decernitur, ita In eadem fynodo VII. iterum fen­
ei tum efl. Epiftola enim Germani fanâlflîmi patriarch· Confiant Inopoleos adjoénnem epifeopum Synadon reci­
tatur ft approbator, la qua fic inquit : Nen enim tnei- Septimsfyeofitilir dehatit imagtmm , aut firnllltudlmm, aut figuram, dat'aft «. ia
aut fmmam eupmffam , pain etiam ipfemm fanCerum en- «s* hmu»
gelerum prafiantet eedemt, nepm ini ellegere, mpueottre- Gereuni *p
fiigare emaim peffumur . Sed puande unigenita, filiui , rscitstsr
pal I» fia» pétrir etifient, fuam creaturam a meetit adje, diene remeande , Pétrir Cf SpMtur faudi Peneplacite

emnia nePif fimilit failai, excepte pectat». IgHur pumaaitali· iliint cParaiierit , Cf junte tamem iadiftrete Pemiait ferma imagiiym fmatith ipfiat iaeamprePèafiH.
lem deitatem, etpee ieaifiptlemt tende en paa nrfirefi.
deipeatipea f""ty eefeaatar ( egendere nepaimei. Et-ln
«piftolaad Tnotuinicp'CcopatnCtatidÎopoiao·«x D. Ath·nafio Infcrmone centra idpla h«e promit . geemedm·· pun· i«n
dem igitnr nalia temmanie terniet cam teneprîi , nepae do action.
alfa Cprifie cam Sellai centerdia : Ha malle Cprifiientr ,
pai Deam anam taenerraPili gleria V petentia adeeanter , telam ( cam Pit pat Deam , at Dear efi « efilngere β
farmare intendant. Poll autem recitatur lententia Joan,
„
nU eplfcopl TheiTaloalcenfia > In qua poft alia. Del autem do •ara»*;;
imaginem dite Jefa Cprifii fertalerii nefiri > puemadma ■
« jrnfiPile dePet effe
dam ■ ipfe faper terrem tarn hemtnlpat cenxerfatat efi
piagimu >
nea ut in ipfa nature Dent efi , puj enim
peffet effe De! fimllitudr·, eut pua figure intrvperei y nen
tluat » net manentur ? Itapie fimtdacrit Dei nen 'i Had ry\egigiepiiifpue vrrpi Patri/ f Dear enimy ut ftriptum eft , 7·** <·
efi « pued digit it Peminit re lerpide , ant are t altane mafpirituc eft, patruam aifum efi Dee Petri > at unigeni­
teria faPritetury fed ipfe Pemey pueniem Ό fem It , Cf
tum fuum filium e talit dimitteret, pun pee ueftra fala.
metetur > Cf multat magnafpue aOienet Paper . Hac er­
te e* Spirit» fenile & letirlm nirgitu Deipara incar­
go deçaufa aGenribue non foluni irrifi« fed ut Athei»
naretur t net tint Pumanitatem earatienepingimur y nen
id eft fine Deo» criminis poftulati ft damnati foot , ut
illfur interpeream dettatem. Eplphanlut autem in eadem
Araob· lib··' te flatur Arnobius , Juft inus martyr » Dion» Nictpborus
fynodo . Veri autem CPrifiiaai fii/an unicum Cprrfiam
•dverCQca* & alii. <^uar« cum Dona tl ft ar uni ftrages in eccicGas» in
<Cf demiaum tpnfiteutur . Kt cum imaginem llliut, puem- la ««Jcn> itadmedam tare faffur efi t
PaPitanH en nePir-t perfeflat p«i·· fyao*
emmetaria « |n templaChriftiauorum» .Optan. « Milevitajuitia. Apoio. w ideominutatim exprimeret, ut non foium de iucen,
ni.n.Th!ïl' *· likrI· I*"1*’ da temjjis deftruâis, de confraflis caj
SnaS* wl’' aaSSraCrafis, fad ft d. partibus ,
ne» /gje ae/rei cen/raermur mgeeta. fream rmm , ur ait , w- yvo». ·.
v·. Nicepb.
quod illos afpexiflênt Chriftiani, ft refles cultus
i me vidit unpu.··» , figuidem , mpae drpimi mpm uideri ,
JiKj.hift.ee- DeuCbrifto adhibiti, literis proderet contra Pajmcniampm cemprependt petefi ,frd tantummede ichur Pumanitat. 7m·. «.
cl«i. c. »»■ naa> * nunquam tamen mentionem fecit de imaginibus
ι Quod fape in eadem aclione enifeopi & fequentl repetie­
Optate, Mi- P*1· tel P·®*4’ vcI febrefsâis» confraôis » delcti»»e »
i
runt.
Qusie ioHifpenia concilio Toletano 111. idem eo­
levitsa··liK quai & vidiftent Donatifla, corrumpere in odiutnChriirum error , qui putabant divinitatem depingi debere »
«centra Par. ftianorum non erubuiflent» neque id orni fi flet Opta tua,
t
aut
poTc, iterum confutatus eft. In ea enim fidei conmeauaum . qui reliqua
retulit minutiora —
. Sic .
Joannes
Damafcenut,
- .
-----------------fetfione ft ansthematifmls adverfus errores antiquo, ab Aâioa.s. a T.
|o··. Dsmsfc. ft Ulii D.
Dit Thomas
Thema, confenticn,, Chriflianos docent»
docent nui‘
epifeopi, cathulid,, ft prnclpui, Gothica Gentis viris, in
habere,
quod
fumma e fle dementia, E principio concilii faâis , hac ajnnt . Qiuitumgue filium
lib «. de ftde lam imaginem
i_ ____
_ Dei
_
___
__ ___________
—:------ , ducant,
.-------- divinitatem
U.
----------- ,
------- -----,1.
Dti fecundam druenitatem fuam uifPHem aut paftPilem
orthodoxa ,
extrema 1impietatis
( ouani
nulla
_5*f. ·*·.
ratio , nullumque ingenium confequi poteft ) eflingere
« u»fat fuerit perferre, aaatPema fit. Poftremo id reccnΓ> ino. jp.q. y^iig,
figurare. Sic D. Augufliuus nefas cfle ducit in
itloti concilii Trident ini decreto cautum eft, dum docet z--.fOlmad t * Chriftiano templo imagines Elei collocare. Alibi autem
<
divina,
perfona, ping1 , ft figurari, cum antiques vereri,, ί<β· ’
DAet.libde rc^ert Varronem dicentem, qui primi deorum fitnulacra
i
aut
novi teftamenti hifloria, ft narratione, exprimi ex- priac.
gg, * [.fir. iaduxnruat, eoa ft timorem dempCfle , ft errorem aui
pediens
fuerit , ft tunc pracipit, ut moneatur docoatur­
holu)(tJ,r..xifle. Rurfus etiam Seneca querimoniam refert , dolen<
que
popuitH a parocho, non pro peerea divinitatem figu­
Ideas liKade **» ineiolabile· deos in materia viliftima , atque ignobii
rari,
qua fi corporei, oculis infpici , aut figuris exprimi
civitate Dei II dedicari .· quod ad Fort unstianum epifeopum Siccen,
poflit
« fed ut prafentem faciant eamfpoclem ftlbrmam,
cap. j·.
fem graviftimo verborum ft fententiorum pondere Jcti<
quam
Deu, aliquando fufeipere, ft fe ante hominum ocu­
Idea I «.c.,e. bit , ipfe errore confutato. Ideui Eufebius. fitted enim
los ponere dignatus efl . Si autem ab hac ver itateaberran­
Ides «p. tu. rwpor , inquit, intellectu diurne fimiliiudenem PaPepn t i tes divinas perfonas rerum creatarum fimilitudiae depin­
ud Ferreae- tum net menfit Pumana imaginem Patere peffe eegnej gant alii, Imoiunt fir ft deteftandum fscnleglum.
Nec Ia loge nova ramum voluit Deua imaginem ad
fui fimilitudinem pingi, tum eam nemo viderit unquam
mfi-fiiiu, ; fed ft in veteri id prohibuit. Inter prnceptt

Wr partgre Cffilittl rmtmfltn i^nt , Cf «« va /·/·>
Hum tapial aiifpniit j «··· idem fanai effe »!dealer , fi rv
reverfr atpm prefentr in centemplanda imagine perfemrvr, v«pwps«?er puam rpfiat Seminit afprflu frai petit l
Minime prefrih, Ktemm Prrnimt image mceffaria turn
videtur , cum preeul aSeft , fuperaacua futur» , cam prafte
efi . Del autem, enfer fpiretu, ac numen uPipuediffufum
aSefe nunguam fetrfi , fearper utlpue image fupervmua
efi. Sed vereatur , eu emnir errem religia inanit fit cr
Oman, fi et! t» frefetU videant , perd ederent ; Cf idee
fmulacra ctnfiituunt , f·· pria mertmeum fait imagi-

enim

371

CONCILIORUM OMNIUM
«ta Mortf dédit,
eft.
χ
CT

*7»

estai
bec uaaaa
üta fatiat tiM
ftalpuit·, Mpnrtaatffat fatilMaftatar* pas tf ·· tait Jaftpttv
pas ta ftrva Jttrjvat { att tttaat pas faat ta
axfa/t foi rtwa. Et paukapoA * ut hac interpretaretur,
addidit » Deer aarttr ff argrattar ara ftlHIIl nattant .
Quad diceret t Nes facietis imagines aureus , vel argenteae
qua figuram Dei neprarearent : hoceeim Efala verba doc areaperte videntur. Cm faaiina » iuquit vftriftt IMatat
«·*«/" artificer eMHftM , felt templa β anent afto lolarsia e. »
eat ftana taaagtarat praprtt ai f MatapaM fcvlpatir ttaerant , fient in befiernam pniiaffane heir. aetafattt m/tcUl faitrt ant arufta aaat figftraMt Hilly pg laaafnir
fitgfa fftuvi. Noe Ulud omifit HntnrdMo. /« prie- PtetsRlwe te
argrattti argtntaMai » Pofiea .■ tat afinailatti art y V
rifini « inqult , centumfeptveainta avail , templa ffUra vita Nm«
Miapaafi' 0 ctmaavafi, ata , V fnailtaa fttlfir , pel tan·
aflficabaat , faerapne tatarfa tMgeitnpj fadwa ve·
frrttr tarant ft ftuait\ &arfrataat ftttra ptaMvtfitf
re vallwn rtrftrtaat ftMcaiane. Mac tacuit Dtooyfius
canfact nt tt tumfetm at fatiat Danna) Et In; Levltlco.
HalkarnafiTeus, addesis Tarqulafum Prifcum vanitate ft
Nee fatlrtit nomr ifalvat tf fcalptiia , nafta thalar trigtAultltia Gracarum religionum HatrufcarutnqcM domi im­
tlt , atpar tnf^ntnr ifpiiima prnrtit tn ttrra vtfra * at
butum , Romanos docuirtê fimuiaeva dits posera. Quod
.
aJatrlir tnm t *g* taint fana ftaainat Drat vtftr , raft·
ex (ementia Varroni» pronuntiat ftoompeobac D.Au- D.Aag.1ib.«.
fHr faUata anta, Pgpavitt affanAaartant nttnaa ; Kgt
ad Marcellianas, his verbis. Dfcfl etiam anti- 4« civitate
faatiaat . Voluit ergo dominus prohibere fifiia Ifrael *
pati Remuant , plafyuam annet tentam Pf ftptaapfata , De, ad Matesui ad idololatriam propenfi eraat » ne ullum divins ma- _ d~r fiat fimulacte flatft, feed f eftorc > inquit , man- «U. c. r».
iciiatU fiuralacrum facerost , (ad ante tabernaculum »0 fifei , cafiiat fit tiftraaàtatar. Cajat fentemin faa tequod Ip Gm Del, gloriam repeâimuabat, paverent
ftat o/fztes, inter cetera etiam Gentem Jafaam { art
Quod planius expofitit, eum reddens huius prscepti ra­
fabitat eam letant Ha eentlafere , M filat , pai primi
ZX.r +
tionem, fic ait. NaaMfifir aliptam fmilitafintm » in
fmltrtt feemm papa lit pefueraal » tat eitotatebur fait . ,
J:t taa lacatat af vaiii ftmiaat in Harrp ft tntfia ignit
& anta ^afjfi, tf errarem Mlflftj prafenter tat·
nr farta fterpti fatialit vaf/c fcaipiam favilitafiatm , aat
fitment feet faille ptft ta fimalatrernm fMltar tenimaglatm maftaii, ti famiaa. Sic Douter. V. refertur
ttntat . fuef attt ata alt, trrtrtat tttflfmtt·, fef afdominum de medio caliginis locututn fuifle ad filios li­
flferant, jam allfee faifa etiam fine fimalaerit tairtl/gt
tati : nihilque eos prater Ignem, nubem , atque csllgitali e-rerem. f^apmpter turn fete· fieri animafpettift, güf
nem infpcâare ooquam potulfl*) ut animadverterent, R
•fH Deary pul earn c referent animam manfnm gubernantem
intelligeient, Deum non ede talem, qui humano inge­
tafiafgae exlfiimat fiaefimaffreU abfeevato religienem , pUe
nio , vel arte pingi poliet, vel figurari « nam fi aliquam
ata Mfeat, paantum peepinpuamrn veritati ? St taint ait·
(orniam vidident Dei, cum eos alloquebatur , tali eum
préditumutique arbitrarentur. Quam ignorantiam, vel
fee mnnduas trefertt gabaraarl , PJ fat fimvlacre
iuiaoiam potius, notat, reprehend itque Is Romanis D.
’ Paulu, , qui mutaverunt gloriam Incorruptibilis Dei *
in Gmilitudloem isnajmu corruptibilis hominis , vet
volucrom > Qr quadrupedum flr ierpentum : ilii toiiu,
ur juftinus martjr tradit
(e formans
formam expriexpri­
•t, divinitatis fe
d A LacaJamoall,aquibashaefitalaRonmniaceeperant»
------ . , ------------mere
taiique Deum etfij
sale
' pyadituaileftê
" arbitrabantur, £ ejufdem (eattatlafaeruat. Lycurgus enim Laccedamoaiolog·.
<iualem fpeâra ipfa pra fe ferebant. Nullam etgo imajirutn legislator , et iamfi multarum ceremoniarum apud Gen................................
.Janicnto efficiam^ vel tosamtam
fos*Mtam fuifnem
Dcj in vereri reftaniento
tiles inftitutor effet, nulla tamen apud cura fia» deorum
(e, ut (actis, fic Ar profanu et ia tu sudoribus liquet·. I®"
1oImago fuit, quippe hominum aut animalium fpecies diis
Joftpb lib i, fephui enim contra Apionem ex He<aiatoantl|uifliinoniint^ujffimohitriku) ntferimn putavit. Perfas necftatuas, nec templa,
ionrj. 4p>o- Dorico Jr rempli Hlerofolymltsni dclcriptione refert, nulMcarasextraxlife diis, proditum eft, putentes deos ex
·*«
Ium ineo Gmulacrum» aut aliquod anathema (uifle pohominibus ortos non cfle , ut Grnci, Heràdoto aaâore j it Herodot lib.
Idcm ilo
flea pluribur, eidem refpondet Apioni , oblidenti, quod
asundum unlvcrfum templum Illius afferunt. Socraticqs ..
Γ......__
i. Pluribuv
Judei imperatoribus ftatuas nen erigerent, eum admira­
Xenophon formae De! veri negat vider) poflcvft ideoquari Alsx.abAl·ri potius debere ait , t.tagnitad'ncm modeftiamque Roma­
non oportere. Arlfto Chius comprehendi omnino tsoapof- xaadro lib.
norum , quod fubieâos non cogerent petria jura violare.
fe,ut refert Minutias. Plato etiam id videtur.fenfiffe la a.
" geaialtcm
—**'—
Cornelius etiam Tacitus Cotium Pompeium refert, cum
Titnno , dum ait , unlverfi hujus patrem ft effbftoresn In­ dieramc. a».
Minuitui Fe­
expuinasis Hierofolymis templum adiilTet (peculaturus
venire, effedifikUe, ft cum inveneris, fieri non podfe ut
lix
la OefeJudaica religionis arcana , nullum illic repcrlfTe fiOsulaeum amincies . Si enim lingua exprimi sos poteft , quomo­
crum , tc utique fi id coleretur > ut Tertullianus animaddo pcnnicillo ft coloribus» vel alia vili materiaexprlmetur ?
Tcitu'isspo-vcr|ii adverius Gentes , Cornelii auâoritatem Illis obiiId quoque fymbolicedocuit Idem Plato, dhmoaara me- Ustoai, f,«i</«. c. it k::n, , quod aliqua effigie reprn (emebatur . uufquam ma­
teriani ad cCugeadoedeos minus aptam dixit : Haut naram ’,BUA" ”*
Cr argantam, ioqulc , tf ia allii ti UtaHÎni prttattar t tf in *"· Clemaae
gs atque in (aerario fuc exhiberetur ; eo magis , quia ve­
farni rat tf iaaifitfa i tina aattm ttrpnrit patf tmiit aal· " ** ***** f*
rebitur extraneos arbitro, vana cultura Idque affirmst
Outer contis Oriyene, contra CcKum
num.. Nec
·'=<■ id
m tu.um
folum ^v.···..
poltriva .«..u.confli- _ mam , tf ntfarivat ftaarittm j frrram atutm Pf aifaatin· “ree*t«'“·
t.elium H , uniunt Gve nova , five
f
antiqua cavetur , ' fed
' iu.c /
1 pio IJfiramtatatolltmm , Pft. Qua refertClemeM Alexandri-Ideas Ia orat.
nat ut x aquiffimaque ratione ; nam cum corporea figura,
nus. Hanc autem veritatem ab Hebrals mutuatum Plato- adhort. ad
non niti rem corpoream rcorafeotet , impoffibDe erit
n»m adftruit idem Clemens. Ariflotelea item Dei formem Genres.
Dei veritatem , prout in fe eft , exprini port* ; fed n-crife
nec intelligi portecenfuitauûore Tullio. Affëatitar Anti- Tall.exArJft.
flhenes Socratis familiaris', dicens nulli orte fimilem, Gcque >**'n *>·■■ **·
Aium I,
et4t •I*·1” in mendacium ( ut D. Paulus ait Jcommurari
neminem eum porte difeere ex imagine. Neque diferepat Xe- ■*"*'* <lte
Quibus fetis conflat, imaginem Dei , prout in feefl,
tam m veteri, quam in novo teflamento prohiberi. Cuius
nophon Athenlenfis.Re/, inquit, amnia mavtt, ÇT ftitta rBe
tnaiori veneratione & cul u , ipfeira adhuc Dei nomen
rgic» , magnai f vifam tf , Pf apart fftttnt, ftf tajafmafi
apud patriarchas & prophetas erat ineffabile : exiftimannamfttcrmn^ ana apparat : ftf nat ftlpM tmni parta Mfa­
tes , non line magno conGlio , abflrulirtimadiviaitatlt mytur eft Incifat pf ttafplcaar , ipft ftipfam Uftrt parmi/·
fteria , fe & reliquos tileniio reverer'· debere, potius quam
ttt ftf f fuit ipfom impnftatrr fatrit tanttmplatac , tofn
enuntiare
idque comprehendit Ipfius Dei vocabulum ,
tcultramprivatur , Hac Clemens eodem loco, infuper il­
(|
quod ut Juftinus martyr interpretatur , non tam Del
lud addens - Unfa nam igitar arufitnr Grylli flint , aaptr
ζ 'Jr0*' .’,e nomen eft , quam itsenarrabllia rei hominibus Innata ορμ
ab Habraaram praptotijfa , fci/icri , pat ite maft vatitina·
< hrillia:-;s . n,u eaque de caufe , illum quandoque feipium fine no­
tari SyblUam Intelligit ■
mine siuncupartc . & dixilTe Moyfi . £g» fam rat ilit ·
cara tnitftm pattr/t, varampat turri
Idem in fe’tn. Idem Juft mu, mat t y r tradit. Drtir naram aafar faparlr·
Humana ftrtir ^1 tnptrt in arrtirr tali
Sf Dent f afttrftt rafter nepae etrntrt felit
, jiiui Zr fe ipje
MiHtlii paffaat 4e*/e*r « Internant altvuta .
V ege
»E
Pythagorii hoc diÛo, non arte gr ft «udos annutos, fymbollce docuit ■■ ne, ut idem Ctemena obfervat, deorum
cvm Mtÿfrm af Hrhrati mittmt . van ntmiat afit/ rfv
effigies ( ut «ori* tunc erat ) In eu infculperent. Ut X>«/, ClemeasAler.
(rf participia farfan t far Jr aaam , Jalamfat Dram aft
iuquit , majrfat to lit , f3 eeniempta reffatur , tfitti faa H· i.ftroaaat.
fgaifca». Wat ille.
tf tit pttiapta ai^rnJi etafarta/t > C pas iattUlgtaHa ptr·
Eamdem banc Hebraoruns it Cbriflianorum catholico­
tfpitary Cjjfcer/tat calm-ptr taattriaatjtf taat'ptr ftafata'alrum veram fententiam ethnicorum plures auâotitate &
liptaJtrt . Quocirca Ægyptlorum upientilnai Minerva
fepientie praftantiotes feâarifunt. De Nuam eoimClesdetn fub diu efle conftitucrunt. Ztaa aattta Sttictmm ft- 2^,^ la
... Ài. mens Alexandrinus hac refert . Hama tta Stvaanamm
liapriairptt V aaütr « attttatpla% arttittraat iatagi'att jgeMbJica.
aaed inuslé Γ** pMftm Pptpagvrtnr , tx tot fax a Mtyfr trafeta
PaPm valait, ni PU cataptStvat Mi/ iiigaaat ratat. Orpbeua
t fttoinar i’‘"t t^/ntat , pratoiait femaaii , ar animali fmiltm Dti
autem Theologus de Dco esc ait.
facrttai imaginata , fattat if furf tf rptimam , ara li·
N allai Cf ipfaat
.m nili alia incitat^ paam fala manta altiagrrr , ifaat
Mm alit ftrMtt vtraat tatatt africit ipft.
Xenuphania Colophonii de Deo hse etiam fententia.
Maximal /« gratta af tlivam atti ittaiaavt Dtat aaai.
,’
... . - .
Cuius Terrulliar.iM juoqoc meminit. No
RfU arc rtrptrtt nac maalt af attrtaiiiat allit
/.-i i :Γ" ia<iuil» cenerpta ef crcr/efta fi'pr-fiHefa
Afatili’

.

fdemldeld·-

guftimis

ornem.

efiiûam,

Que

171

AMPLISSIMA

COLLECTIO.
bemUti, teafiia m friget, aig tegitA

**5^5 la. , r«pr«h««4it « q«l fp*ie· hoMiale dite «Caiiffent > qua,
StTaa.· «‘P* <·«»*» iMieadrta·cunaUt. Pyth^r.apr.ur£ trMUm, cam .d iaferoed^amilftt, £«£<41 <pl·
*'
Λν» «ΜΜΜΙ UM coJumtia aiUncam eridamam » Hom·
rum nroa« aifeura fwadwtam Carraote circumdatam »id|ft: «ued turn* aha dad iit fiaxlnaftt, at Saidairadart.
NacGracl. ÆcyptH * Romani ftlum d« Dao» (ad k
Sanma Id naftirunc da diia » eum McreuriaW ea gene
coUrac, * ahoa tampiU iadudara daoe· k haaqaa fpaeial
»- à u—— aŒmUlara aro di» ialtatU magnitudine» a dignitate, «αη·
ίΧ
«ΤΐΓν»* >· »·'·*·· indawinc.· tefte Joanna Bohemo, k
•χ,ΐ
taiikbuUo. Idem da Perfij membeU mandant Hero.
Hum '
doma» k Strabo, a qalbua dlalatearem auUa ha mana
V.uKhiada. (poêla teprnfaiarl poft, creditum femper eft.
da rabaa gaLeviorit natem pOnd«rte<M«t , quem referri dabatffene «
ttuSaxoaam. kcoafetari, quo Audiu» horerfcut attulit telle EpiphaHcrod. lib. alo,--------- ‘----- *"---------------------------Kia «ft
Λ efigura u.
booitoi, forIU Deus locuruseft dicent :
i
Strabo
mat«i
Imaginem
noftnra_,_k
feiib- r».
......
.... ..........
>_____ _________
_____
Ό Epipb. lib. eundum fimUltudinem (quu ad Intelleûut k reâa ro-

‘74

D*· <w»w ttfftrlt, rv/ar wZiwm

■u— r»_____ ww« wcMiucMBMaci·» noamaa nnuuum

far eg ilAm,nlm,felifvlieUA eg, tmm afaaUt eg , V
tarer afteaaef, Nea ebim babet infe Aenrfitatem fat pviA
pvlieg (afirt. fi« referirara fa iiveegtatem membrerum
reclinat, pea veniant ex nativitate ia itgelmleaem. iff
1er paa beatreta nee fear , ftaiire era pafear , f»*d eaim
immeetala eg felifnii eg , eliai ipfam vaam <9 gmplmt 9
frmperegr 9 cAe gala vaam eg Affiai eaafeteg : feraeme
ftuipeiieg i illnitpfam extra tint AfeAtlenit pegtam , /»gibe, eg mmtit felatam. SeiiUei, gneiAtü Amlmttfp/titra Deem, pete epe ft lecvtem Cbeigvm A pater, a, aiAt aiipaii flat intellegi mill , yearnfftira Devra. W»nûnibat enim Ifen iaeaaaprlre fee fateUigevAi /atreaeeata
fatieatfbai Afpeiet | fat tamen eftffrft aibar A Dee h
enitar bemlnlbat, peameA pefavt aibvt anAee velcepem
o httt at ilriatif ia agntteeeem Det religiefe iam faeere fa

Uatatla ratiouem fuat rofcrtuda , utdivut AthaaaeuedoBdltluaMagmu, Auguftiuua k alii ) kett hie quu
Moyfa. ·« /fert Deae teeetaem lata arrepte Ae teere % flabiuraltt , D«em corporeum eft, quod homo adejua
u
i»Mtamk Imllltadincm formatu<corporem «c.Coofirma.
m homd i» Ipftk «JudWIaMM· errorem«««JUa feripturu lock,
ao- D, Aad- »lmln|m.OeokXeedta//i^m paeperem rrf^ee/àat, C aeree
uadrarther.

’°- *^*·

ch,

J} Aib.m ora- gg

lib.,. ie Oa-ifg*r
ffrf· iiUae .· ll araaat geatlni ferit iet Petala,
vet Aaa eeraWt : tt ; telam atlbi t betant, O terra fitabeliaae peJnm mearam , * quocumque talia do do fcrlpt*
ftint. Ir piAbam Amfaam febaetb feAntem fa tbreae
ahe Velate,
ifget wdur
veler laaaalba V
ami« elate, V
tg erat tabet
tafaeffgat
tf amftalem ipgae
telam
epgae grab
gtap ala. Ex
E» hltaftrebear
hi, aftrtbeat eft corpus,
corpue » Id
ah quod eft
e* ftcundum
ftcondum lmag<„:~
Imaginem !??
Del.
pro*
eft
’.- Addebant: za ~:z
. . vlfMa eft ~
.... quod.fine
.a
phettai
Deam,
corpora percipi noss

aefi contra

Maaichaoa
«. tJ.

Aatgt^egut gam meat heminam inteUigenA effet fiitft
ffiritam,
at
.preftlt
,
„
. teaverfa jam ipfa in fpiriie^Mvgpala
- .____ ,______
pklet perfptritvmteajleeee
pegii.
pHetper
frfrftaae teaiftere Deam tfe
tfepegit
’. MtVapA·
televfm ^veJeg
fnertiea
, aer
ferattAua tlpuirji
fi pavi eg ,, aer
net pvmave
bamanefmtarae
fermentegftf
eAu,
vet beatal
ait
feagbat telllpl
eftaarfpat
arnAatpertipt
perripi,,net
aerbamaaft
bamanirfeagbvt
eelligf peteg.
peteg.Nam
g
gpaa
gaaprapaeavit
peapaeavit Dear
Dent blenni
bit faiAlipeat
Abigant Muante
illem^nereeafvt
attaint vfJtt,
aeraaeit paAvir* art ree bemtnit eat meat ftfa perrepit,
ppaiitV
paAitV petaatvtegiUeipfe
paaatat eg ille ipfe ,pvf
, pal baerepremt
bar repeemlnit, aj paa iateHtjfeaAr tl
teMtgeaA
V meat beatiait
bemiAt β
V aatara
aetaraAferit
Afuit > Denipaeg atrrpeift,fpMtam,fvbgaatiaia
D«S
------ * Λ*------ Λ “
*
“
‘ mataram ferent Deem.
Qmaliemm fpMiateeeafiaa eg. grit erpepamfaAat Dent.

(

poterat. Audii (Miamfecutlfont multi, aCuopriacfoek
auAora Audlani nuncupati, Chriftlanoram nausea fper*
nentes , ut illis objicit D. Eplphaalu, , k ex eiftem fa- C giwrem iaevertt p

era feriptura tods eiufdem Impietatis errori pertinaciter

---------- ·— fi

_
adhafeniat» ut latifiSme refert D. Auguft. ed Fortunanete àrgameate fpiritatefeprefertar, at mftAee gg trea­
01*** ad' ’tonum epifeopum Slccenfem , de videndo Deo, k ad FeuFortuiâtta- ,ioaat· Adhacau;em& alia, qua exfacra feripturaIo*
ter ia AUAlt Jett raeetaeeam per bane beaMatem teniata treAatlbat inAtlgtatIa trtaprebetar. Hoc. Tartu Ilia- ClemcnrAlre.
aam h «·'«·
Andiaxi five Anthropomorphita'( Udem enim funt )
nur fiea. Norat îebut quibus fi milia adftrt Clcmene Alora,.a. ad tepetebanr, audiamus Novatiaoum doAa k polita oratione
xandrlout, quo, m lonjior excurrat oratio , libentias *·*’" .***
Paelieam
ceipoodentem-ir licet,inquit, ftriptara rplegit aggemebam
Terta! Ice fternam feriam Atinam fepe tenvertat, gam iirit : OtaGciemui mift i tum k Illa , qu· D. Augueinus k ex
fe, k ex aliis patribus congerit , illis duabus «oilUlis ,.7,MoTi.Î
Novat ;aaaa U iemlalfaper leget « eat Jvm : Qieratvt eg Amihat Dea,
de crinitae egerem Ana fragrantia .· nat gam ira Anter Mtyg tabala
ad Fqrttinatiaeum epifeopum Siccenfemk ad Peu litum,
c. <■ *
fcripta Agite DA : aat Am papale, gHervm Ifrael, A
in .quarum poArema copiofe explicat, quomodo viderint
Λ“ *
terra iEgypti meae vallia V b-athie eaceife Uberata, ;
Deum Abraham ,liaac , Jacob, Moyles, Michear , Efaiat
jyw·.
.eat Aim Atii t pt eniv! Amial lentam eg bat ; ant iam
k fi qui funt alii, qui Deum in feriptura vidift dicantur .·
terra ftabeliam pmivm Del efe perbibere, : eat inmAtlt :
eoe enim dicit Deum vidift , non ncut ifta natura videtur,
incline aaeem team V anA j feint, galgltlmvs , pnia lex
iaa voluntate viius eft fpecie, qua voluit appareas, la­
Ifai. «.
fpiritallt eg t ven intra bar aagri teepeeit lineamenta metente natura atque >n fe incommutablliter permanente.
tfa ««.
Am, aat ggvram glAaa maiegaU, I act aA me, , fei felt
Eadem fere tfidorus.
jj
Ifidoru,
e·
·>·
ittam Ihtermiaala
dixerim..,............
ram------- magaiivglnl.r
-_e------- — ,· ut
-- ita
-- ..............
DivinarumIgiturTetfoMrumfivedeitatiaImagines pin- jjg.
d
pit » gaa aUe fee AfenAmet . Scriptam eg enim·, f afreagere non licebit,licebit tamen qua, Deua ipfh Pater , vel Fi- (ammo boao
4re» iv tatam, ea ibi e, ; gAfrenAre ad inferet, aget ,· Dlius, vel Spiritu, fandus fufeipere aliquando digaatue eft · c
k»
V/ garapfmalat meat, V Alere tree < mare , ibi manet
Quidquid repugnent impie huius loculi harctici. Nam fi
r·* appcebenAt me , fp Amrra tvaAtinebet me. gntienem
verbis cani, quam dominus fornum induit, narrare poftfnim^gieiea frriptvre A tempe-ameete Afpefiienh ce^ne- > mua, air k non· imaginibus aut figuris, quas ipfit voluit
ftimvr. Uaeabelif enim agbvt ferentia* fiel tempe,, A
fufeipere, cum facrarum rerum imagines non minus Dei
Dee peepbete, tant Imfvebatm, nen peemeA Devi erat, fri ' verbe fiat , quam voces, quibus illo explicantur , aut ipfo
j.
...
rr. ...
i., a. j. —
quibus coaferiptu funt , literarum nota , nt docuerunt Au* n A_.
> A« ·.
guftious, k Theodofiua reilglotitfimus Amorti epifcopus t* gTJôkriber naeviam «»gav Srpofe eermlttltar . ner Mae· Dent int'i
in fyoodo Nkena 11. imagines vocans corupeodionm -1 chrtftiaralrraaraSatae iitijiii temlnerar ,· gt tf Imflm entraiferiptutarum narrationem k eruditionem populi, maxi- as.Tbrod.ia
ta* . nec tamen Dent intra ttanii anpvffar rmnine fefutne :
me fimpliUoris. D. Gregorius ad Serenum MaÇllenfiom Nrcaaafyao.
van igitvr meAetvft eg Dent , feg pepuli meglttri, ft fenfv, i
epifeopum: ÿjtei legeaUbvt ftriptara , alt, bet lAetfepi- do s. eklo·
Aera feagetiernpatibv, .· pala tn Ipfa ignerantee viAat aa s.
d.
ga/Z fepai Abeant , ia ipfa Utvar pel literal aefeAnt .· D. Gret. Ift
aiebat i gemsa neptefin mente ige , nepae in Hiervfalem
vnA 3 pratipae Oentibet .pre ieAlene piitera eg. Alias »·*?·«·. ·■
agerabititpatrem, Ό ravfat regAAt, Arent·, spiritar eg
aurem (ut dixi) divinarum perfonaram imagines, nulla adMalhlisa·
Dent , tfemeege eat narrant ,ta fpirita tH veritate agerare ^ecdefia tra-1 itione vel decreto recepta,, pubfice priva'- •«β··Ρ“«·epeeiet .Ajgtatia iiitvr ibi A Ana pm membra mengrantar,
timque proponi funintopere cavendum eft. In quota- F··?/·ί. n
nen habitat Dei , are terperalia lineamenta pemtmnr. Nam
meo ecvlcfi· pa ftor Ibus «a cura demandanda ioret , ut
«· Ari· »♦.
CcametvU Afrrtbvntve, gvegemMa NAat, eaprimitvr.
diligentifiimc inquirant , ne piâores , qua folent licenM.------- a------- A
—a------ --------------lia fua, ad res indignas figurandas abufi , animos ru­
. gigftvt , fgvfftanUaaaaiam aalaatatfi aperitar . ft ram
dium a debito <ul u k veneratione eorum qua repraaarm , precem aaap aAram perceptte rfieathtar. Etevmmafontantur, ad errores k fuperftItiooea traducant.
, faaft creataea A tarait aaHar peeéatvr. it paanA
.De pili uris autem harum Imaginum in pariet ibus ex^refAatbfam, taai aalia aatvra extra rebar ipgvt repaenare
Gs , ideo hic uicnuo imeâaeft , quodoHm primi Ch,ifl ta­
nt , cum ad evitandum Gentium errorem» quo deosfuos,
gt pviipaam abl aaa ft Drat , explicarer, Nepae aatarfaat
five Idola fimulacris k ftatuis reprafentàretolcbant i tum
ti eat memAa mu membroram egula netegaeia i ai tajat
etiam na oftiariorum negligencia a Gentilibus fimuiecra ex­
feivatetfam tatftata aebitriam Cf ferment, B lifutintraherentur . vel infringerentur » nidoris Ipfi frequentius »
quamftatuisuti foiebant
cumChriftihumanitatem, cum
Dci patrts» vel Spiritus fenili in hiftociis entiqai, aftmJàfaa extrafepeeg.eA pigUl tat rar manat expeâat , taj'ur
tas formas , cum fandorum martyrum k coaleflprum
at aarata AgitAiaa artifeneg, V gleet mln mar ? Nee
aAo| de tyrannorum iniounitate triumphes vellent de­
a^bvteget , yndsr/nm tatltaiaevit vetemmet. Ant peefer ibere ; k cum piâarum imsgi.num ufur eftt frequentior
far «M* ranfam » liagaam ptgpat , tat eager are jefig, eg .»
(quod hodie Grocorum moribus receptum eft ) ideo de
Nacagarfa rater tat memera Krefafitu faveant , aaa Dee ,
piâuri» folum , non de (latui, meinineruor.
S
SsJ
.

jHmaiiL

»71

CONCILIORUM

OMNIUM

rfi

Herat ki vel catbolM noaacrtai urgaaat* voleatet, non
•anaraiitar Dai * fivadeitatiapieur··» fed fpmdaliter* ne
«?<*·* > etiametpfai fi fupmeaeriai f faaüaat tfaPut 9
rnparlatibu»nlUlmag>na»aengerai»tur, hoc docraro pro­
partir margaritae ■, litre ae» tau jtSeieiU, fieaplftitMee»
hiberi, non repugnabo i dmn lUud mecum confeatieate·
uafau efe peefirafaaem ilftipli»», tajf peart art tare»
•gnolceat * imagine· e ju»,eüi coli A adorari deker , fialuaa
leaeeiaium ueeaat. Voluerunt Temper primi Chriftiani*
laterdiA·· i quod canon ipfe camfequeetibua verbi· ratlofacrarum int«lligentia ftuMm decreti redden*v apacult *'Ne* Inquit, paei telnar
diofe arcerl i ruai enim recipiebantur ad catecheam * qua­
9 aiaratarriapaeieUPae ifaaiatar ; Id eft, ne vel Parti·,
dam dumtaxat focramentorum fomma velut par tranfbuvel Verbi, vel Spiritu· <âaAl forma ab ipfia aliquando funan» UtU foppoditabatur» exaâiori traâa^ione peoveAiofcapraad eum repcefemaadumbomlalb··* Iu parietibu·
ribui ialilatli rafervita r quoi D. Cyrille· Hierofoly·
depiagatu*. Cejuacenilltotionbnoauaaratiooftopotnit.
aaoruai epifeopu· fapiSme docet, laitloealaa operla ad ju­
InprinUteuh·* aulacum omaeiccclcfie uafeoatia tmaglrat fanâiifimat ne oui* iafidellbu· * cateckumeei· fua»
nm pUhtri· , non natui· fraquentiua «formarentur * ad eoafarvaodamdivlaianmial· ma^eftatem* Illud Hifpaalepi----- ---------------------------------------------------------------------tradat
catechefaa. Quod
de hu catechumente eeUaui infcopi f« t i· pie axeogitafta video; nr , ne in parietibu· eerie- - teillgi, qui priraotibu» tantum labii· rudimenta Chrift ia*
fiaChriftl Imeginm val divinarum perfonarum plugereona dlfdpliM guftarant ,· non autem de adulti· jam ara­
tur, et Intelligerent Chrlfl lani oame* · ramdoâl* quam -te multa in Chrifto & ejua. doâriaa prografi·. Hoatafiatplicfore·, & honoratiori loco, fttaueuftiori veneratioman poftea ( competentm Intelligo ) docet* ne audita
•e divine, perform· , quam humana· foaAorum dlfoeral di- * proforaut in vulgu·. Ferrer* Inquit, ta alipaaaie teftlngeiqu· uportere. Et hinc fit probabile* antiquitatem *· tetPamaaar * are tamea prepefiia tlpi aepferia aaarraPa».
Pt originem eorum altarium (que Hifpenl RetaMor voter. Poftea varo beptltatum alloquen·. Ceafiera * n/r*
eant) Hifpania deberi* cum rabuliaporlu*, quam pariepaaataae Dem ieiepft tipi iiealiaieat j tatPetaeueaae ne.
tlbu* epifeopi noftri ferra· imagine* religioni·ergo* pin- ' taParte, ferte fahffeat / aaiiePet fpee» , 9 aefriaPai p
*
*■
' decreto videantur.
aniiePat aejgeriay9 »M Unelligrpar, aaUepae ftripi».
. gl vofttWfo*
hoe ■ipfo
Fuit & alia (qu«Gentmrefplclt > idonee f«tl», Aconrait 9 igaeeapat . D. ChryfoftooMu. Duae eaiae itate,
fcntanea ratio, ut vel Chrlfti humanitatem , val Patii»
tnet iitn * alt , pre patetPeuueaie iafatuer ereenar, niPii D Cbryf. b·.
A Spiritu· faeAl aftumptam formam In parietibu· de­
pingi eo tempore Hifoani epifeopi interdixerint quis
tunc aefo· putarent, abftrufiora trinitati· myfterla pu­
blicari, nr nunc fitpalfim, In hiapmfortlm provlacli··
,_________ „____ _ Λ..β.__
in qurbu· verarum Ilia religio in promendi· myfterli» Ivre- ’ atf fau f fa f pre aePie ePfeeraaiaat ef9 leagt anete
•«renter foblata eft. Sed lapieater A rdligiofo voluerunt ,
faeUaiaatef preareaePrte aeJUtt. OP Peeaanae% au^iaea· in altarlbu· ex ubulli compaâi» depingi, ut com‘---------------------- *
·■
mode velifobduâl·, nr hoile, rexi ooflent ,&ad cultum
Pau· temporibu» · Chriftiani· exnibendum reverenter
jWaia, ae<sekCfoz/« /adnAnae i ecWtM» «vaad/ jMndetegi· Summa enim cura cavebant epifeopi, neretlgi··
r/«w fetitifuat /friagent iniematu aheruae f«Z fafat lai.
ni· noflra myfteria ludibrio cum auâor· haberentur ·- timefaut. aipaejhat tetra alria regeliaipeefa afaevir ta». .
A irriderentur a Gentlbua. Sciebant quippe huju· «ut·
------ - . Et paulo r-»
ttUii
poft fobntuglt : Pef fier prait iepretatieur
cilli tempore* quo metor populi para erat ethnicorum, £«
μ/μ·* fat
•nient·,
fai aater
aetrea */
ef elle
ilia,-, ae
tel Deae
Drue aperiat aaree tarifa»
nomen Chrifti av«rfi» auribu· Gente·, excipere | quiniino iUrnae
illarumlÿ aiPat
ali» eaiae
enimeptaeat»
aPneat»feat
faut 9 real·fa . Ceterae»
memoriam eju·, molefto A Iniquo >erre animo,■ nafan*»-*< M Pat d>«/· eeteeaati ftluiai, ne auiire pefi ae ,
doque A facrilego errore* aut extrema porlu* dementia
ftttnlti»» md>r, aatem aaifvtt, an tattr Peaeiaie
irridere A damnare Chrtftiano·, quod audirent illo· ho­
afevaieruat / unirem auiierum tagjfaia pua fat ne» ejl
minem quemdam t ut ajebant ) pe·* caufa afirum crue/erra.· fei atnmfa fatal 9 entant fautijam uere ut aaAmobiu hb. ci colere A adorare * ut Arnoblu· A Minutia* Felix
Jiaai, ata perceptual urne pua iiraan·· / pueiea mul.. .d.r.ia» pluribus tcftaniur.
tara iefieraut fae&gtatfa»» aet faite pf utauHantur
G<m«» Mi·
Ne igitur buk periculo gravi A oerniclnfo exponereset ifi •euium faut Meat aarer, «w«w X>*sr Z* mzi/
nutfst F*lix tur Chrifti imagine* parietibu* ecclefia deplâs* ideoab
Zrqguaw eruiiiam ) ai feiaar puaaie aperteat preferm ferO*·»1·· HiCpanl* patiibua hoc canon· in'erdiâa font. Nec ab·
meeem ,pue»iamipfr miPi epe-ilet ^eieitt mipi ma··/^aiilrufiora folum humanitati* Chrifti * A divinitati* myJiiit mipl aurem auiiea-em · punrfafa etiam fappeta
Heria publice in ecclefis parietibu* pingi, difficult olim
jetât inifart puam valent 9 fielet aliter auiiuat^ ptiam
epifeopi·, verummc aliaChrlftianu dotlrinaarcana iiterto
eatetPumeai ·, 9e. Eadem ratiaae eo»abecclefia « abfolucunCgimti, vel palam puHimque doceri, fa· ede cenfeta icâione factat par dincoeum dlmiftoe, vtterea tradi­
I k bant : ne ia fani* ethnicorum ludibrii* A rifu illa (ut dlderunt . nee facramentoemha iftiu conficiendo, eut jam
ΐΓίί «ct xi ) «ttlperrerur. Sototnenuscutn concilii Niconi hiftoconteûo infulciendo lnt«reT« notèrent « «t teftantnr D.
i*
rian> 'r*·'·'’ & formulam fidei inibi expreffam cbntinuo
Ba61iu« , Augoftiaue, * Ifidorue, * ante boa Dionpfiut DBsftlimd·
addere cffei Mcefie j illam fe proterminer·, tam ptoAreopagita. Part eatetfaaeeaet 9 Mtng»*a*o«r, «r ear Spirite fanpri* > quam communi anticorum pietate A hortatu * hi· ver­
-a/ ta pp aitfala fuat , fatrefaaX» faeeeia.alit iahi.ntia *· c.i».O,
bi· narret. Ceteram , ait · paampaae» tuteffam parari ,

«eteebumenoe a pealtlotI raram

paejympelam fiet tam apprepaia ie terere pe fait ari tam
ratam maaerei, tam eepleratt tefatam effet ·, ipfam iliiat
feemalam ai.veritatem planter ietlaraaiam Per le. e rirare .·
âmea tum pU viri , Ufa amiti , 9 rerum ejur eeuerirpei me interenti ret ejufmeii a faterimiPur felem 9 epi.

9 itin ret dfrnsrom s/saAr/r «diets,
A/m/ae^s/WrpMrandr, Γη·4«/·>^ρΑΜ/.· 9 uni

·* «

Mdoc lib.

Werar. p.

f.

D. Dioeyu. Z
myfair, ietat UPram perMlierer . B. Dlonyfiu·
Areopag. da Areopagita, £r er/dZ,ait, «■» prefamu eifrepal , asA.
ecclat hi«r»r. lut y«z rfamemit taleftiput careat « pergat ai viieaium .

ftrticfyn Λ99
4
feraatitalt pia faipaatia * patraaegae aiiete Mil fete».
taeeiapaHt : ferreifate aitijteie aiiiataaae eUaae ritaae
huit aa9eeeat9 ieataat e paaeaitaiaa regtaeraeitae preeeait > efapaatar tirât». tgeaeaiaeaiai» Mit» tat»
lepallr faailapee iafitutie * <>*/«·· *■/·><
1er iafeater prier paaae perfUaaraet atpae ferateatar^ /
terafaaiefiineaiar^ 9 aitfate eigetrieaae ataaifae eati.
liul,
μ aiertiei
*A»h/»Z 9
© eeaeetai
émanai tefea tUaae tagraitaaee 9
. .
....
iaat, at
AU»i% pari fae earaere iaiiine aPatereatar e alfait y re- eita latepae eareateae ia terra iaiitari faat · NepaefrepaUt., perjtift. Prater Gentile·. cU quoque myftena refeOe fafaan reOe featiear ilaeei»·» »i iipaei etieu»
condita efla volebant* qui baptifmo recipiendo ηοηκη re- g tateaiear » /· lateat illae e eeaetete eeaerer eaeirgtre. Oifa
D liidot. diK '■«n» dadiUeat. D. ICdoraa eft auâor catechdbacni· fymtMeaiae perite eerpeeaea feraatria ateiifiaat &eeae ia Ut
> H* orti.ii» bolum fidei tradi non ΓοΙΐιηιρ* nifi Ipfofere baptifterii felan eferarit pe» laete tapaeta faet Ha 9 fa»9arae»
«c.l. r »i. limine coafifteatibu>, eo nimirum tempore quo diceban. · renat fapieatlfeaa ilfripllaa raie» pria" atpue lafeeanrr aaitaae
ia eaaaMïr
fiàai 9 teaeee abtaeate ferae»,
tur competent··* dr tuae ait . «na/ ereaataaifateriaea
. ...
.
faet 9 faaUa tfaejfieaie iaiMany faiiaf-aili apae.
aaee M . pailae 9 /HaaeJaaaJi 9 alaifieaaii 9i aéef *
ftaat ppakt pare ai gratian Cbetfi etMen fe ieieaat.
tarai t fetet, at aatrie . OU tree fUenut fapgeueUaae
D> Ambrofiu· ad Mareaillaam fororem re^aren· quid in
a4 ii perfeHieait aiiaterht m ai iitiaaae tegeaeratie.
D. Amb epi. tBufa j, bafilW» tradendi* aflum eftat. pepaeaU ile ,
aeat ititari fiat : taat ieapaae fae eeiia»falairiter iUirtta.
’’:
ait * erat aaeen eleeateUea * pag Mlteaee atfa tralfaa·»
fertiaea ai ea ea» faat laeit at perfe9featt iaialpet. Nec
ienlfit tateeiaeaeait, fanfare» alifafa ceiapeeeatiiai
facranteoto folum euchariftlu coaBciead* iataraftb noa
ia Paperferti i traieian : lefae·, 9t. Quare fui tempoterant * fed nae orare fiouii «m fidellbui licebat. ,
Tettuli lib de pocla hnteticit Tertulliano· velut pudendum objicit *
Cone. Laodiceaum. ^aeateae taeeeiauaeae eraUeaeea fe.
9Λ»Λί>9Λ M AaJaip MaJeaf/r 9È» ~
—i aKaoM* —****** ^^
ft*·. rip<.ad- quod ethnici· & catechumeni* catholica religioni· my-

-rrt h», c. fltria quemadmodum & fidclibu· communia facerent .
X·· mittam^ Inquit * tpfiae etiam teaaerfaiieait Paretfte ieftripiieaeae * feaae frtiltr * paaee terreae * pvaae

4'

'*?’

de oratio.

ηΤ

AMPLISSIMA

~»«C Land. Imeti ftfuiiattaHat, ait , ft tratttat ^atraUat , f·*
«••'C-Ceac. MmsoT® ttMa tartfat ai/aabt St talttiaattait fatAraelca. *·/fatat/Aua

iataaaiaat tf, gaaaiaat ataiaat ài Îaat

COLLECTIO.

ι78

Hodie vero propagat* >m rdi*loM. * eonfuMudtne
at conftitutkne ecclefia receptam «ft, ImtglMt Chrifti - „ w
it fanfloruminpar let ibus dapiagl porte. Conciliem eaim C
». 1*’
Niennum II. fie dorerait. Uli Sa Ct haitauiai —j— a»'»H»4io.

n iV *Ϊ·Τ fararattaJUattaata aaSii aattat, Vt. Manna impofitio*.~_**?ynem Asper ordlnandoe fieri Ulla adftaeeibua concilium
(■^T^^ LaoslKmmveeuic g eroisgoilom Ulh legi iaoociofia, bop , i ,
aai»aioaem cum «deiibùfimnl fufciporenoluit, fcdtbfaaAat fffrtrtH Maittai, ttaiMttaa» aiftrtaattr, ia.
* peratim, coacMteaiArauficantim. JfiftUdefuollorumeao- fatal, aa ttaaiiibgtaUa t> tara, atatraaiat V
faaMat laagiatt, ai ataiaat W fttataat atattaaia t3
eeiie , orattoasbue fit fepulturn non laterefib . Dioayâsu Aroopaglta. Qniuimo tanta orat ia celandis facraatat/haabt ttatit » V ttlaatiar tS ttftlltt, aat aita aaaatt atatttta aaatb fatatar^ itittaaia· > Ct ia ttatpbr
v
meutia religio» M ia canclooibw publicis,a quibuscafaabir Dat tt/ittaaiat, kaktaiafgat tata ta fatrtr aafit
techameai fr GeatUw w>n arcebaatur » nunquam pro­
tf atjMàt t tata fa patMMai fit taiabr j ta ailiat pttprii» aemialboe faeramenta coram' ipfis oaprlmerontur ;
■aattt, ia aMt faUtttr, ataattat aataat itaaHat» itiatat
ftd eam formulam uAupabaat qui coacioMbaotur , ( per
«T Dat frtaaurit aa/ri Jrfa Cirtfi, ittait iattiatrata
hoc aat illud fac»a mantum quod norunt fideles) quefi
iUle tantum divinitatis It raiigionis amne pudenda foiaaHka atjfta ittfara s aratraaittata aagtCaraat Bf ttaaiaia
irfait faa^araat atttraai, tft. Quod fit Tarafiue etiam
reat» ethnicis autem & catechumeni» occultanda dt reciad Ceaftaatlmim It Irenem dltucHe eepralGt cum fctitaada.· qua for fearat Ione hujus concilii eetres ab eapri>fit. |h»m*drom
faai atattaa- _ .
meada imagine Chrifti in hoc candhe abftiouiffe , it»Cnfit.
Kgwmrdroa» ataitt
attit, ataafiat
aa,atia> rttifftaia
tttifft
------ itanat
.---------- atfirf
------------..
Eaftet ia ea.
nusfle taama Chrlftianis latente illorum rerborum fen- n ia iatagtatt
9tfa----Cittjii
tat, , faa Hfitita
·**’”
fu, Nt latitaUiat ttaitratar ta paHatfitf itHafarat ,*· ftrfrDat forne fa», V ii gatgat t>ai
verofimlle eft i ut G decreta farfan la etbaleorum ma­
nu, incldiftbnt » quid obooeumfoâa errores a ignorantiam
de Chrlfto » religionis auâortt * oins iertginlbiis ia
parietibus ollm depiflis, Br danuo prohibitis > Chriftiaal & rallgiofi epifcopi coali Ituirtêat « compertum non
haberent. Neca focratnentls folum, a imaginibus Chrifti
faerie lafpiciendis rejeflos at holcos & catechumenos ollm
ac<eplmusg fed ft ab a^peflu etiam lUiua fpMtaalia lavaCmt a—a cd » quoi rôtie omnibur exoptare debebant , conHHl Arao<· cm « * Âc··! «lecreto aecepjmus, ae forfan cmleftis Inminto, le

fataa rfcaftftrrT<>jrf — dlrrr**--! ^OromaaMdnem > min.aa 1-

tractata itatiaa

Coacilti

Νί-

faat > brat faafftraat aaaahtat gatrata praba ft rtrtaatlaa ItMlt ff farbltiat , fatrtt ittat atJMat tf aafi itfta>'fata aatarf ititat « ^ttataiattiaaa tatWita tttltfa atakit ttttt fatabt ta ·*(*·
tnJInSj,

D. autem Ivo, Ι«ΐ(1ηβ»ι>ΐαβη« i a ecciefi U, canone Dlmppsd·bocnm folrtb latordlflaa conntit, fod piflorups perk tum cw.cm.
fire materia ipforum Imaginum cultam ft adurat Ionem. II.
llberritanos cairn patrar ad prototypa refplcieu.fom la cul­
te imaginem, decrevtrta, non ad marertamipfarum Ima-

ecclefiaftka dlfclplia· cognltloaa, deftltutl « Naamanl ve­
cordiam hnitarenter , ftcoafueta Gentium balnea efib co­
git aeree, talem illic corporis ablutionem parari fibt Λ alite
iœpiirtime per Auderent ; quod fane cum hac parietum plfluta oencllto noftroprohibita decreti fimtltraJIna conto­
ft' »*» ai
ta ttatfbt thkrtlUf
t^XXin. Idlpfttm dwelt Serenum MaftUlenfiasiapinare ridetur « eaaetdm in parietibusecclefia ipingl nolue­
runt, ae ethnici rei eatechumeai fimplidores, vel qujad
fcrem D. Gregorius. Λι fat tit i/traiaaa, alt, fht
iafraDitatat
aatt^attar
a faat , D· Gregerhw
InrlmeGhrlftiana religioni, non adhuc penetrarent (omnes
----------------- ,, ai
__ .«·«·
,-------- iatagfatr
----- Λ-------------,--------- fail
- -----------------------------_
enim tam Infideles» quam eatechumtnos ecdefiam iaftaii QiaSartaakirtatrrbfa,tat attiir ttaaiiat Gjtori, iaitrl- ·» > '»«·*·
potuifiê nique ad mifiam catechumenorum concilium Carfar pmuPns. 4rper taitta, taai ara Hit tffa 91S. it. *· *P“1· »·
------ »- docet)
-------- i *---·
--------- mortuum
—----------- ·-ft ----------------a....------- -.a------- -.a. faaitiaar, itffbtarrtl, fti illa
thsxieeafo
hominem
cruci· -a:
aftixnm,
'·» iattaptltartr txilitta ,· atjyr
Conc Canhag. s Del Invifibilis , ft imasilibilis patera longealieniffimum
Statairtatitat ai eaataritaat taxas
eae S,. eflecxederqnt, aafl^remqueChriftiane religionis fperneotea, ipfam atiam religionem contemnerent, quod Arno­
iiit, aiitart atra taragtan, tatafiat artiit ittita.
bii At MiautH teft'mouio diximus fuperlu».· non tamen
Laudo etiam a horam dediri aam A pietatem, que canoni
negat concilium imagines Chrifti depingi in alteri porta,
nt fno tempore ft loco debita adoratione a Chrifliairfs co­
bule ptarlaMa *ec*1 attulerunt. Sanflorum enim & mar­
tyrum pldturas ( alunt ) hoc canona folum prohiberi, ne
leremur, ut ft antes, ft pofteaufqrpartâ ChrirtUnos ve­
parietum doeruftatioM , debita fandiorum imaginibus ro­
teres, rocentiores pii & eruditi viti coplofoantrotarilnt.
rer» ntia detraherptur . Alu nero ut Imminente perfoHanc auree» piam ft Chriftianam .religionis traditionem
cutiooo Chrifthsol illas focum deferre polfont , m lu­
pingendi imaginas ia altari, ab ipfo apoftolorum tem­
dibrio otbnirorum * Judsorum export tu relin]qerenrur ,
pore deduflam decrete confirmare omiferunt , pari qua
portatiloB rolnilfe epUcoons Hifpen!* , pen parletlbs»
diximus ratione» ne v|deli.eKj»t*nici, ft caiechatnenls
piflas contendunt : quibus (âne praeleram ( quatu meren­
exploratum'foret , quid a Chriftianls quoquo loco At
tur ) pietatis laudem importîof lubentirtime.
tempore fieret, ft celebraretur .· neve catechumeni Ju­
Cun» tot Iglrur catholicis & comnsodilfimis interpreta­
daice proditionis crimen incurrentes, myfteria fidei, ft
tionibus hujus canonis resba locum relinquant commslifreligionis arcana, nmximo fidelium difpendio & religionis
jadura ethnirla stlis pcofaniflrme evulgarent. Neque »b_n....u,,
_ iiiuuni, cur
.... erronea potitas
^..w. ’&
». aeesba
—-— ». a
. qua lot»3<ffni«
imagine Cnrifti mfoicUnda catechumenos olin, prohibi- D abfuerunt, quam fons fcntenra &
* 'benieoa», sJ "utm li·
ï» coac.Araa. toe mirabitur, qui legerit, antiquorum conciliorum Areune dubio refpexerutu
________
___
.- epifcopi aoftri ,. G.Iviiitus, Hienuy.
tus flr
illa, ' f«d exafperaot »
ne.,.»». rv- ficani ft Mogumini decretis cautum fuiffe, catheeume* reliqui
’ chnsoticl non leuiunt>·■fe.-t Bure.lib- nos ab initiatorum baptlfmo infpicicndo , a communi
cur fanflam epifeoporum doflrinam non illorum promis
4 décret, c. convieht , ab ofculo ft abis eius generi, civilis foiutareligione , fed vefans ipforumimpietate metiri volunt ? cur
■· £'..** tionis ofteiis non fccus repulfos fulrte, ac fi adhuc srtenr
antiquum Chrifti cultum cum Ipfo Chrifto (n Hifpania fe­
tone. Mo- Gentiles. Nec ethaids folum ft catechumenis , fe.1 Chriliciter nafceotatu, hoc canone fonflifiimn felicius eacultutu,
impie contendunt antiquari ? cur altas fidei radice» adeo te­
* fo*nl* >·“* perfoflls , myfteria difciplinn ecclcfiaftic·
*
*
' *' occultabant veteres , ni epifcopi > ederu v«l fo erdotea.
mere convelli l cur dlelnnm religionis noftra femen, vi­
tiari, corrumpi» cur n>ar<iytum& confelTorum egregia faB Dion de H>diUo ft auelorltaie graves. Ut
Dionyfius Areooaecc.’. hicrar. A*’· docuit . Sti tifrrta Stligtaitar , at faafia faaAtfla, difla > cdifla & placita rorverti t cur Hifpaniarum
fpleudorem tam impudenti mendacio inquinari? Ô fi felix
»n ponopso. raat tjftrar , ara frt^iaair laia/atiat atria,Ja prraiilat ,
ille martyr Valerius , c<xlcfti.fcde ad tempus ralifla, rediat-aat rtttrritrft atagit · tttatojat Dtt ayftrta fftrHaayiva» Iterum vitales aurae carperer , Calvinum & reliquo»
lliat' iatifMiiaffat attitaAat iaatrai··, ai^at laitaura­
hareticos taoquavu falfarioe, fisifin doflrlnaitupoftores his
ta .frraaür : arfaa^aaa· ta fajfar raitiar traitai , fti
Tertulliani verbis, caufa huic fotis mdicio noftro con- Tsrtull. d»
ftaBit ftiit faa ara» rtraat lattlligtaUat fatraitat faa.
fontaneis alloqueretur ( omitto lubeetifilme catholicos, fi pr»(criP«io .
Stat. S/t tafar, at tkrtitgia atUt fait faittSr talt-rinegligentU culpa non omnino vacuos, impietatis tameacri- advetiut bx»
iat traifiti , tffr fatear JtrUï, atà>'aa f.frlit at^at
tninc omnino Hberos.
liberos. ) Qui efti»
eftls bnretlci
burotlci » quando , ft retices c. n·
tatai faifaatta faftriw attat·, & iitraniia tatair , fty
mine
tafiattaatr , at tiit^aa abtaair tatttata tt faijiaat/a , aa- p unde veni ft is? eo id in meo agitis non mei i quodenique,
gv/rjfimefo» v/rtar, itati^aui tibi }pi.ftttau tt aaiit aaCalvine* jure
____fyl
t________
vam meam
im cadis ?1 qua licencia
licentia, Bal
Maltchafer
ha far
I fontes
tranfvartis
i qua poteftate limites
tarait iigaftatt Itagt fra/iaatHat , ataatft/iar fatal
HieMM·^
---------msos
\. -—-atfat f^trituahiat latu , ttf^at art atrtiar ai lath faa
sncos^Mmoves
» mea
noCdeo» prie.
boves»
mea eft
eft potfertso,
poffeftso, olim
olimnoCdeo,
prior
r____
. habee
habee origines
origine» firmas
firmas ., ^ab
ab Ijc6s
ipfis' aufloribm
aufloribm ,,
farHnail-rat traàtfrtt. Ktfrtt titra vaart, V iaatfaapciiGdeT,
quorum fuit j ego fum hares Janobi » Flavius Cecihi ,
itt atttat itatfaruai aanrt rtraat ta naa fartait, atf
at
Melanthius Eugenli ft Dioayfii Ateopegit·, Fella Tor­
fat iattaitait, tanfir/aiit & ttatpHtat, fl ta aaaat at
quati, Quintianus Maatii Chrifti dilcipuli t ficut cavo,
ifaiaata ftrfitii tliaat; Cou flat ergo ( ut opinor ) Hlfrunt Chrtftus & apoftoli ceftsmeato fuo » ficut fidei
paaoa epifeonos, non fimnlicl tantum, fed geminapietatia lauds decora ndos ; alica quod imagines fatras ab
comnuferuut, ficut adjuraverunt » ira tene· , ita rene­
mus . vo» certe exheredaverunt femper ft abdicaverunt
initio ‘ecelefia· venerationis ergo, In parietibus etiam
ut extraneos ft inimicos. Unde autem extranei, ft ini- ■
ecclefia depinxerint : altera quod pari ports* enitr.i pro­
miel apoftolü hsretlcl , nifi ex diver fits te deftrina ,
bitate» fixant cultp, ft eadem religione, ut his quadiquam uoufqiiiique da fu© ©rbîirto aJrcriu* apo A olea
nimns ft periculis ft erroribus occurrerent, eafdem pio*
aut protulit aut recepit ) Illic igitur ft fcripttrra ft
gendas recentiori conflltutiona interdixerint : quod ad
poGtiorrum adulteratio deputo^· eft > uM dlTetfita» its·
liifignem Hifpani· coeMiesMistiqnem pertinere vel turrevenitur d<>fltina. Si dominus .lefus Ghdftits ap >rtoios
tiens ipfoe fateri necertea<oft·
v
S a
u-iti:
Ctatil, Gtarral. Ton». 15.
■%

mrwwew *ro«M«fom

«79

CONCILIORUM

oVn

(UM

«So

mifit ad pradicaadum» alraenon efle refplciMdoe prndl- A elufdem conciDi Francfordlenfu / in hu ealm de error· foeatorea,
catore»» quamquoa Ghriftu»
Ghriftuinftit
iaftitul
ultt,» quia Medina
nocaliu» Pahim Elipandi archieplfcopl Toletani » ft Felki» Urg«llitanf
trtN novit nlfi FiHn», * «d FiHui revelavit. «Kalii»
de adopttOMCbrifth firfervitutedecratum·* / quodea
videtur revalafleFlliua,quamapoftolia,quoe mific adurafoluntcanfiaefet tunc in Hifpwii· later epifcopoecontrodicaadam» uclqtaqood illi» CtelftM revelavit» A hic pr«verfa. Sod permittamu» Interim in Francfordlenfi aâura
ferite·» non diter penteri dater·» nlfi per eefJamecciede Imaalnam cultu*, quite» argumenti» aut conjeâuti·
fia», qua» Ipfiapoftoli condiderunt» ipi »J»pr»dicabdo,
(rogoabeifdetehifen antiquarii») protere poterunt » hutam viva ( quod ajnm ) voce » quam par nniftolMpoftaa t
HMcnndiii decretum facri» imaginibua deroaafl*·» fit iUo»
fi hac ita fiat » confiât proinde aaatem doâriaana, qua
huju» audoritatem fuiffe abrogatam? SI Theophilu» fit
Steptenu» «pifeopi Adrian i PP. legati la Frencfordlenfi
tum lUu «eclefiia apoftoteia matrleite» Bt orlginaliboa fi.
ptafuerunt, fit auAerltate.Adriani, lliiterritenum (ut
dei coni'pire t, veritatedeputandam i id Cee dubio tenen­
tem » qùod «ceMa abanoftoU», apoftoli aCfirlfio» Chriipfi alunt ) improbarunt .· cur Adrian·» ipfe mox oblata
propria caufa canone» llliterrltnni non laudavit modo t
fiua a Doofufcapit » rallqnam vero onanemdo&rinam da
mendacio pra judicandam » qua Capiat contra veritatem ocfed hia Ipfi» ut fan&lflimi· rem graviflimam firmari fit <cbir
clefiarum, tt apoftolorum» A Cbrifti» fit Del. Quod fi
liri voluit» In eooperequod ex diverG» Graeafir Latina
ecclcfia» concilii· collegit, A Ingilremmo Medlotnetril»
doârln«»aiu verboruna poilu» ambiguitate pretutntur
fert de pre- heretic! * tene regulam obfarvandam tradit idemTertulliaurbi» epifeopo tradidit? Ac dirent , Felicem Urgetticanum
Rtiptio.c.ia Mi, Uw ra/w appwaw/t, inquit» */e vwVtairav dr/faepifcooua» io concilio Francfordienfi damnatum , quem
pfaaaCfjidfa Ctel/Zaaa» illUtrit vw/rar, «ea/aZawJcr/facria* imaginibu» bellum grave intendifle ferunt Piétina,
Idem in eo- pr «raram, fri ff rapeillraami & tmaitam tra/latiream _ Sabailicu» & concilium Seaonenfe. Damnatom Fcllcvm

ruerat » /ta Cf

eft/tiicf nra cMUrer/a adZdJ/frar ap«/eitf ,
eoteat atr, att Cter/e , «rr Dee c»aj»«<«» ,
•r/ dcJluna··, a*l liKrfxuilntm fjljamt i f«Za nec

ap*/»Z»raw ctafiltma » ear ΟΡτ/βί

, arc Drir’e//.

B Urgelllianumaflentior , fed ob bellum infidum facri» i rtaglnite» di (Te otior omnino, quod nec in epiftola Adrian I,
n«c in libro facrofyllabo, nec in acli» ejufdetn concilii mertio
ex ft et da errore Felici» ,· quinitno in libro facofyllate
a concilio approbato dicitur , quod fi «beo errore adopt!·uit A fervituti» Chrifti refipi feerent Eitpandu» A Fella,
admitterentur ab ecclefia communionem : quod utiqu·
concilium non permifilTet, fi alio grav.i iconomachia e·*
rore eflent iufeâi . £//paedaw aaaaywr, ait , Cf F»Ar»m
«•ver tejio
fr/i *etrm»fa fatr pfrfitiJa
,
tufi ak kM β^^/lJtlar^βί>fl·ΛΛt , Cf ftr rfAa fiéti [attifa Ο"·
«•aa, lawrat/r /v at laaat pg aitratta , taJigatj ft iafra·
tat atr ataafartlt tatbalitara at parpataa aaiitaatlatriaaa al!·
•Heart Jactraiatat ;
a I'ftHa artkaaltta aedafia taaft-

■

.

.

__

>*r.
* ''·■·*.
|tâtai>t»

<··ί« dvfea
filavit , h»
ina concilii

poft·· pro­
prii»
loci·
ad notabo.
Platina u

Λ, ■

?j
Coeeihue
Stn.e»a. t«.
in fin·,
~ '
F«lK«a
Ur.

aitat aaUa aβ , anriit Cf lalit Aft/pitta a/ : at apt Daat »
apt tea at ia.Dtaaii fat tf iatUaa, fapfaatta i aP tar­
(«Ilitaaaaa
tar ta Draw, apt graijtat Ptmft^ 0 Mftaila atttainon fnifl* i- /
conoanacha*
taiV tatafaiii/taiO aéiaAta tiflaratay tf ttaataaairatta
dWeadit er.
éallparaiat & praeaatir ttaerita 1 tlfabjaAta rriipbfa » Of
apparttrr batata , Cf prattfia autiatia , Cf atdefia terra ,
Com· dial.
Cf Dai aaaeta. Sod omittamur ho» left·» A juftitia cultu,
> c. >4 Li­
A vita intajrltata, A veritate doûrioa, A fidei religione
ter facrofyli
ut ilnâiore» , fie «bique dubio mehorei' : nec Aridi» fando­
ttaanfepitiei/f baaJ fafi·'· · (p»i aoZwaw /»«·» pafait pra aei- tabp» Ia eoa
rum patrum reguli», fed vel paganorum teftimonii» rem
bat [titt tj atmlaamaali parira)tlamaatlam imprttamar·, Fraacfordt*»
adhuc ipfatu at tent Iu» «xpendaiuu». Nonae Ulpianuado_ rtllHaarrara·,
____
,________________
__ __Cb/ifiet approbati» ·» rparfiila
ai teaw tarait ait< r·, Ύpea
cet vel in ethnicorum contra&ibu» A ftipulationttetquorft\ is
it ipfa
ip[a rabar
rriat at parbataa:e .· faataaat ia faa rtatrir
itipufa.ioui· tica ambigua fit oratio» id eft quot te» idem ftrmo duae f] actlafa Mlailtaali feftrpii aaaplaaa ,' tratfa/Ha [aaaitarfiexprimat lententia» » commodiflimum efle id accipi , quo
aiaipata ftlrÇaraiti iarfifita fataat abare baa/iaitr Dati
P» h>» I ubi ,e’ de Ί.“* ·€“υΓ» in tuto fit ? uoune gcneraKu» fcripfit
’
.
- —
»*tvcKioium
dubii», id fciuper a^cudum efle, uc ree bona
de rebj, du- h*1· conttacl·» quan» tutifliinoJoco couftituatur? nonne
pr[ci · Haâenu» liter facrofyllate», qui Felicem perfpicue
p„,.
Ulpitnu» commodilfiouim efle id accipi» quo re» de qua
admitti vult » depolite errore adoptioni» fit fervltutia» A
Vipiaca, 1.
aguur magi» valeat quampcrcat > nonne voluit Metianua
pertinacem in ille damnari.· nulla vel abfulutioni» vel d··
quoru-i de in ambigui» orhrionibua id fpcÛari debere quod lenierit
nmatiuni» propter imagines mentione intefta. Qui pute*
runt itaque in concilio Frtncford lenii aùum de imaglpiretuudubii». i»» qui orattooem ptotulit > Nonne fcripfit Paulu, inobMetwnu» 1. m fauri» illud infpici debere , quod yerifiiniliu» eft > fÿa
bur» fallo A temere adjiciente» (ut Hifpania vel «ede*
a'libigm, C».
ait rufie Cicero, qaaj [nanti taa[u>iatat qaaai aiafia potiut catholica conflarent invidiam ) in eo damna­
u. rrr
gtjtrataaaa aailüaet, featifajui aut falli· » ftrti, at ai
tum efle hoc lliibcrritanum » tanquam fi in iplo demira­
F ml. : 1» ni· gratatas, rvt rairaaa , trfaataatum , fta jut/Mai aat β/~
tu» «flet facrarum imaginum cultu» · caufam dederunt
nu· π,, d· ptiailaaar , eat pafli Cf eaaamti faaantla era itfir mari aat
allii » ut dicerent Felicem in 'concilio damnatum » «U
j.
'Ci JU' ,0
taatalij pat/β , fi aittrba ram iafiailara irilme, , ratfiliam
ejufdpm errori» imaginum auQorem
cum certum fit »
tac in concilie Frandbtdienfi ailutu de lUlbetritano. »
nec Fdiccm Imaginum cultum fuftullifa. Qui pripra» eo
c,iaraHi , fi irrpa itiar eat aacapabim/tr » Reâe etiam
tempore» eju» errori» venenum diffefbitiavit » non Fella
Seneca monet, lempcr, cum quid dubium eft, humanita­
Urgeltiiauu» in Hifpanla» fed Claudia» fuit iaurlnenSrnec 1 epi · tem io meiiua inclinandam : ne fraudem innocentia doiib <&
x ouia
. ,1»
fi» ια
in »»*
Italia
Gallia χ( in Hiftania enim nunquam eft
lui laciat, harefit religioni, veritati mtndacluru : quoDaufu» ) Feiki»
•’J:.:. difdpului
2'.f :r_'j*» cuju» impietate eflcâauu efl»
impudentiflime faoâiota huju» concilii decreta harcticl
ut a dlfcipulo in magiftrum aliorum errorum au&erem»
crimen alterum referretur. Sed utiàam qui Claudii im­
hoc tempore Angulari impietate debilitare» contaminare
b corrumpere conantor. Sed ··>iffimum tandem illud efpietatem imitantur, facti» imaginibu» obii (lent et » ingeIcrull l.b d- *6 compeito» quod Tertullianua fcripfit, hoc inter ethninii faheiu m hoc, fimilitudfae » eilcfam veftigii» Infifta• inr < i ' . çoe A haretlco» interefle » quod «tbnki non credendo crerent ; efficerent fane , ut faerofanâa haberi remeer debuiflet, non modo apud catholico» » fed apud 'hareticoa
H, \ ti.
Junt » h«r<ui«i verociedendo non credunt ·■ quinitno audicuuo non audiunt, intelligeudo non lni«iligunt»duiu fanquoque huju» concilii doâriaa» cum «tu» religione Clau­
élani A catholica
epifeoporum Hifpania dotlrioam, &
dine impeditu» ab «a citanda fampet abftinucrit i pru­
conciliorum decreti», A antiqui»patrum inftitutl», A fumdenter fcilicet , aut callide potiu» fuUolfacien» facti concilii
morum pontificum fanâioaibua confcntancam pro erro­
fententiam, ia ipfum gravioclbu» aculei» potui fle retor­
quet! . Quod Indicant Jot>* Aureiiauenfi» libri ' quo» ., , ,4,,,,,,
nea A impia interpretantur.
Carali magni infla advetfutCfaudiuqi Taurineafem pan- lut
Nec minui ftulta eft , procax, & impia aliorum quo­
lo poft coucilinm Francfbrdicnfe , tempore quo ipfa ha- catvi.
1
rumdam hareticorum petulantia, qul omnem huic farefit in Gallia orta eft » fcripfit ,· ia quibu» vel Clau­
cr.o concilio, alio concilio facroauaoritatem contendunt
. fliblataru.- ridiculofo fane A impudenti quodam menda­
dium propofuifle , vet Jonam refpoadiffc obteâo huju» cuncliii decreto » mirum aut Mccflariuoa potitu ficio» Indlgnoque ut in eo detegendo vel leviflima a nobia
it illi
lentium.
opera ponatur ponenda tamen eft» ne aut
Illi ubi
ubi vivi­
tgnum aliquid
aliouid
Poftrtmotandem » ad eximia» Hifpanic· religioni» l»u- Aifpaefta/ >«»
deantur dum profana verte depromunt » magnum
obti- p dem illud maxime pertinere animadverto , quod fumma <M*r »·/»·«
dicere, aut fi talibu» no» continuerimu» · liribua,
I "
»on aflertorum
Dei benignitate «venifle tradi par eft , nulla videlicet he- ********* ,r'
nu.ticfe caufam puteat » viOarnfui vitio, non
aflertorum
.. dian Arao*—
refee» val errori» konumachta macula, a principio na- ’*^*^*^
A ιοόι.κ iit>. Glcntio deftitutam, quod dcGcntibu» oh»
> â.b'eifa, b u,. Aiunt enim» vel elfittiunt potiu» Impudenter ; confremi» acciefia, ad hanc nfqrie diem ecclefia» Hifpenica»
vel leviter notata» » nedum polluta» A contaminata» lui fle ; “·*
Gea r,.
cilium boc Hifpanicnm joulo atite Fiancfotdienfa peraâum, A in «o (ob fubiatum fcilket facrarumimaginum
û antiquiora A recent i ora concilia, C traditione» m» jo­
rum » u vctuflo· regni annale»» attentiori ftudioconfulacultum) hoc noftrum fulfle damnatum i ut ex murtmu». Quid enim fi rem praeclaro hoc A fingulafi religionie
Arnil-fatPoa. fart. Arnaldu» Fotu acu» epifeopu» Vafatenfi». Sed taucultu A obfecvantiy» divina Hifpano» elegit fapienùa, ne
r
.11 jwuno. tumeximii» hiaecciefi® dodoribu» in aperienda huius congr/plua.
cilii A Francfordienfii dodrina file, nunc tribuendum,
fandam «ju» fidem» uc religionem catholicam, ut facta­
quantum tnaxinti» iifdcm ( uc fe >a£lant ) ecclefie anti­
rum imaginum cultum, quem Galli, & Germani A An­
gi! tam pertiuacl A obftinatooppugnant animo » ndco faquarii» Inexploranda concilii antiquitate indulgentium an­
licite» aufpicii» ad extremum orientem A occidenteruHifpatea protevlmu». In primi» enim in concilio Francforni propagarim ? Qui» enim ipfo», non ipfa» dico , led
l.ib. ». ero. ·. dienl» nihil adum reperio de facrarum cultu ifiujiauiui
nec in epiftola Adrian» papa ad epifeopo» Idifpania, nec
atetuam ciga ipi·» Del optimi A maximi teneficetiin libro facrofyltabo Pau'ioi Aquiliicnfi, , e/ufdcm concilii
tiam non admitetut , non fufpiciet, non cofat A fetn- .
t
piitrnis qflerat laudibua , quod piu ipfotum Audio»
acdctitaieedito probateque > n<: in adi: tandem reliqui»

quod

,

iSi

.

■

A Μ P L I S S I Μ À

&

*8»

C Ο LL E C T I Ο.

quod religlofa folicltudlae , quod solo chrifttano to< oppi- A difmrt itam targata fiamti. Ad quae» Theodora* fiel­
ds, Cet
«et orbes,
urban, totpopuli
tot populi , ttot gspte* , tot nationes,
frmoe hac adfteit /
Meat iaftifmmr ittat maat
de.
quaaChriftovnlimpraMtaiefiiaHM,
aat■„ignorsnliaaberiairadi , Mrnmtim»ae ai Hi
maaa, trelefiafiiram
qunaChrlfto vel ituproWtaiefui------- —
---------------- -·* tenebris
· - «arrose
. depofito
-n-c—ut,
taarrafaai
rabant * depuli*
, abiefla
fupelfl l-t /»rgs, inquit, irfmtfta mahmina^aam mtloae, eoaftaâls idolie , ad voram evengelit lucem ad­
pHiaaia, ia fiaaam mrafiramam UmiMtt * goeoda Jtfti iaftr^aet > Hit '"amam dww faim rtffaaM , faatt
huc convertantur i * Chriftum verum Deum ft homi­
faaada fargata fimeif .· tdaate ratm frafiiimi Mr peanem fiut^iCmo aofirn religioni» suaorem» agaofcaot*
tmim/at t tmfaea rfr jaMaHlar if ata iafUtafihm ,
venerentur, ft teveraater adosont t ipüulqu* prompta
am tiiaiair myfimut ttgaa MMitae.
fludiofiStM compleâaotur ? Faxit ergo ob oierMoi &
internamIpfint benignitatem Dens, ut confervata pura ft
Sta torn antiqua* orthodoxa religione, reteotaque tam
Si vero fideles fuerint, dandam effe
tifitana hac faeri erga imagines cultus felicitste, diu
cis communionem.
poffit g| femper Hifpenla in ipfo fdafiiffiuie gloriari.

Cam XXmZ.

Vulgatus.

D

E antiqua acctefla confuetudlne , tribuendi com- Llb. s· <
munionetu-energumenis fidehbu* , aâum iste fu- «·
peritu* at de ejus obfervatioae.

Dt tntfgumtitû baphiendis.

!
Prohibendum etiam, ne lucernas publice
Eos qui a fpiritibus immundis vexantur, fi i»B
accendant.
C
Λ.........
L
fine mortis C
fuerint conftituti,
baptizari pla­ Lamfaaeia aetraéi ttafntUft ia tcrlefia iafm Statilii
tempter. ra^at petkala efi ki> fatriiat , -ara frtcet; fi vero fideles fuerint, dandam eis effe
HlHe , Ct ear ta aeetafimr tatrgMmeaf
communionem . Prohibendum etiam , ne
frtkiktaatar.
lucernas publice accendant
Si facere con­
tra tnterdiâum voluerint, abfiineant a com­
caput
vn.
munione.
Rimo hum* canonis verfleuio aâumeft de infidelibus,
farrnda/nr-

Canon XXXV IL

D» ntrgitnitnis beptuumdis.

ι

'■

P

qui extremo vita periculo conftituti , baptitari cu­
piunt. II. <ero de fidelibus, quibus «nergtHueais fitâls
communionem concept? hoc autem polirem'* dedericl*
agitur quo* ecolyto* didmui/ ed no* enim pertinebat
obmv ecclefia laminaria accendere, ut ex com ilio Cart ha- Conciliat.
giacnfi IV. accepimus.
sit , foenr trrl/aatar· Cathagiaraai rprfetpa , Mantat , faauttr ia ajfieie far after fit4 «a», a

Eos qui ab fptritibus immundis vexantur, fi in
iam : fed ai nef Udiaenaa atttpiat 'emefmartam tam etfine mortis fuerint conftituti, baptizari pla­ •w, at ftiai fr ad amradrada meiria laminaria manci­
cet : fi vero fideles fuerint, dandam eis eflt: pari. Quare illo* volunt petro*, n damoniacl fine, ab
ofiiclo itio erte fufpenfo* . Nec id tsntum olim in ofu ,
comtnnnionem . Prohibendum etiam . ne^.
|
, f«l later audiente* coaftltuebantur, iit ex canone _
lucernas hi publice accendant. Si facere con- ^*erst
. V1. condlii Aureltiqenfi* retire Aurcbardus/ft I vo . Si
t
. tra interdidum voluerint, abftineanf a com­ fait limitât 1 ait * sva^rer fterit _· Mmaalat datem ea- -irM
munione.

..
-V
*

«I ■*· aaaararnr. cr near ruerer, w ftr

gratiam «tecreT
liierat at faerii , filia rtUfalt yfieiir eeriefiafiirit. Simi*

’

,*p
r‘

Ie ex decretis Nicolai retulit Ivo. Idem decrerfr coati- idem p
liun> Arsuficanum. faergamem y ait, aen falam ata af- c*pt*4x*n.
faamadi faat ad allant aediearn tltrlcalat, pd & iUifai ><·
mdiaaii jam fern * at iaarefite afiuie faal repelleadi.

fmlralt.

C A P U T
VI.
Conflat etiam ax hoc eanone, Hifpaoe* eplfropo, ac­
ie C a luminari·» ia hoc concilio apprqbsflê» aon interDultl catechumeni , fufeepturi baptifmum , cum
dUiflb.
omnibus fidei interrogationibus rcfpohdcte deberent, ut docet Auguftinus . dubium erat , an fi mali"L* € J;
gni fplritu* poflaflBone correpti , expertes «flent ratio­
Cana» XXXVIH.
Vulgatos
nis , ad fnlcipiandum baptifmum forent admittendi.
Angebat & illud dubitandi ocyafionem ; nam cum per
baptifmam Spiritus fanâu* daretur , Indecen*, ft inde·
W in ntceffitatr & fiblts baptizent.
corune videbatur > ut in maligni fplritu* habitaculo >
Spiritus fanâu* defrendere quodammodo cogeretur „Γ\ n
, _
Sed obtinuit apud patre* clementi·. * benignitati* r»Peregre navigantes, aut fi ecclefia in proximo
(io, nave religiofr ilia ft fanâa cogitatio , 8c <i e (i denon fuerit, poflèfidelem-(quilavatrumfeum
quo primum catechumenus voluit cflêChrlftunm,
integrum habet, nec fit bigamus > baptiza­
pramio fuo fraudaretur, placuit* ut ad fidentftifrlpienre in neceffitate , ita ut fi fupètvixerit, ad
dam catechumeni admitterentur , ü extremo vita urge­
remus periculo . .Quod primum hic Hifpani pitre, »■
’ epifeopum eum pèrducat, ut per manus imAfricani poftea a concilio CarthaginehG 111. definierant.
Concilia·
poiittonem
perfici poflit> .
Csrihag· HI Ut egrmaaiett ajom , fi per fe nCfanfiere aea pefieat *

A

rlum

tam itfaalaiii raram it/lat»lta fai dixerint kapeijrnirn. Idem couftitult concilium Arauficanum. Satira aii[r<xuto matefeept , ftaaf fimatam efi yiepti^mi, en" ffait em tam
dccoefacra* arripere frerfi » fi nlnttih freterit a tefiirneaiam tilt«bft 4»
tam amiti inire » mt prtfenht in faatiata. Et poftea.
Knerfameait raahattUi Hftttlta, ml atttfifitat e*etna , trl mpmeaailat ftratftrff, de l^l/fatit efi tta_____
Tfileadam . Iu hoc autem canone duplex concedunt Hi-

Caa.tr. «inf- fpeot petrae privilegium. A herum eft, quod qui ratio­
ri·» comi ui nis capocee non funt *■ fiam faetseentoram participer.
AI terent, ut extra tempore canonibus dilfinita bapilfTireothra, e-■“>· accipiant . quod Infaquentiem temporarii pattes £’
pricepua A- perpetua oblervsntla coluerunt. Timotheus fsndiflinuts
IcxudriMN Alexanitlrinu* epifeopu·, hia verbis refoondit . Siraierta.
ad.iataHO- aeree, « deareor emrepiataty CT athtrrll iffe* vel fni *
gauoMSafe. M faaUvm itulfata accipiat , Mat at accivere , a»
cudam. ■ ο··, ® aanatmr fi merci frtflagaar farni t > Kefpea. ft
fit'ff « imam Cervifitnr^ ara famti at' immaàda fpi~
*o mandatât » *·* fmrfi faaAam itpeifmam arripere :
/*d la talia a «VS·, deps/xvter. Tanta enl* erst ottm

in baptifrnO fiifctptendo religio
ut non domeniac; foMMc mulierne menftraat» ed baptifaumobfinKle»adiMee.adteMm eina CaoaaMftl reverentiam admitteremur * ut
tngatieae
Timotheusrefpoadit. ft malim cmechamemt ·, ait*

bm,
m idem

’ ea die depfA.
tyjftad. deim

Canon XXXVIil.

EmnuUlar.

U in nacrffitnlr tf fideles ifpti&nta

Peregre navigantes, aut fi ecdefia in proximo
non fuerit, poffe fidelem Ç qui lavacrum
fuum integrum habet, nec fit bigamus} ba­
ptizare iihkDeceifirate, ita ut fi fupervixerit,
ad epiicopum eum perducat, ut per manus
impofitionem perfici poffit.

fijtlti pmfict ficttniar.

CAPUT

VIII.

T7 Pifrppos primum olim beptifal dandi jus' haboifX-jfe t 'presbyteri* vero ft diaconis, poftea id concef- n Clcm
frim, auctor Clemens . Sri ar^aa latrat , inquit , r»·, iib',o«i
tri/mat, alApmi fatrrdtlalt maaat ratrrtrr , urlatt farrifirianty iafiffntaatmaaat imfrfit/antm , atl'ftnti.'r
iitaarrn atagra/a , fiat farvam . Kta raiat fiir atrfa»/,

,poA- c.

a

CONCILIORUM OMNIUM
ItmAar . £n/ ve-e ad earn |
fib, ofuepai » Of/tt ftteti ft
Jdatth. ··

Wettamdocutt Tertullianus · Supereft, inquit,
Edendam materieiomy de ebfervatiede mmone dundt, © attipiendl aaptffmnm , temmenrfaiem. band/ gut-

*— .
dmednm enim prft οο-ο, d
iniquilarantipua purgata eft , pefi bapttfr
tmuudiy patemy taieftit tea prate
adJhatiavH d/mifa en emu y V turn elee

D Hieroi ia Dirui etiam HieroepuMi* ia dialogi adverfu* LucifediiJojo ad- rlatKM, in perfoaa orthodoxi, primum puidemt dicit >
etcitfinei' tree fpmatn. Anta Tertullianum « beatus
beat
D. Dianyt.
nitui Laci- inde venit m fae epiftepi puffeae , aenee pembyter neDionpfiu Areopagita. Sed fr.tpfit ait, putfaertt/fime
"‘“tme Araopu. de
f euinoi .
fae dimenat , im Paveant bapUtundi. Hac aal«m diregenerntieatt mrferie renfeerntur , adventam fanili f»iu Ambruib t. ,u, Ambtofiiu, (fidorut, tt Tbaodoretut , dum mcoeitnt eenfuenutane IniSji iu^iv uagneuti : fuhfignidentr.cMa, lluaOB
<U(Uf4iai (luta es aurait Elia cootexta t
jfcome « pugauarm nrhitree, lecra dejrriptieie^fyaaram
D* Adorat ^ί*"’ “"P·*·"* Confliniiaua ad ecclefiam Hierofoly? ώ“/ ‘ffa I** >***’*' ··' ζ· ·Ρο"ψ· taene divine Spirit
lib » deof. “,!ι,η·,Β coh··»·®·» t»» » Micario illius urbis epifetipo Ofatigiffeatui tf , imenutthili fuijlaatiolie dtMatit hahuu
tic. icclai ' dona»crat, ut ea amidui ΓκτοΓιοάΐ baptiimitis minifenilijffmum Spiritum dart. D. Cpprianui ad Juba>a>
cip i|
fterium oHret. Id tamen fic incaliigendum eft , fi nenum. f^ed nant faepne apud net geritur , ut pti ineteie- D Crpriuic
ia epi ft u
^hcodurit.. ceflitas abfit > nun fi <a id(lriu;im<ir, non folumptefpt taetiiantur , prapefitir ettiefia eferuatur «3 per uefram ad labile
'lib t h'ft. byteris , A diaconis, fed & iaicii hominibus competere
erat it nem , at manat iaeaefuieaem , Spiretum ftntlum tenestlef. c >T ius bip itiuji, ut in'hoc canone decernitur, TertulIvgaaetnr
figneeale Jeminhe Cjnfammvnitir. Et in epi­
Idem in ep’ft
Tc’tait c t, liiuus antea etiam admonuit. Suffeiar ftil/eet, inquit'
ftola ad Januarium , Saturainum tt alioa. Ungi ^uepue ne- 14 linuid'bip'liam loquens cum laico, ea aeieffitatibm , ut uiarit , |ί<υ*/ ,
"ffvej earn puiSaptitaia. ft t ut aecepta thr/fniaie , id et
anüiene , efft oaRnt Dei , W habere ia fe gratiam Chrifti ainum , ·
Cunt eaim teaftanUa futeurreatit incipitur^ eum urgef
pefit. Putt omoei utiut, fc cliriui ________________________
D. Ifidorus differ em de alioi cap. i
,r
i'’<*mftamia amtUtaatii. Gelafitu papa in epiftolaad
nunui im ofitioa
· atitMM . Sedqueniam_________D lûdorai c.
4 unieerCm epifeopos per Lucaniam, & Brutios, A Siclptifmum ( egerat
---------------------------- --------------------- - T »<■ lib s <·<
eo<|cm
capite
da baptiftno),
oi conoic . *m ’ co"®it'»M·· -dd/r* enfeepe , ait poft aha , a*/
___ ___impeitie-____ ~
eccleli otb
per epiftepet datur Spiritui ftuflu, eam mannam
r
pre-bptere baptizare aea prafvmat dimenat , tuft .prodi­
■nam.
L^aJan
^UsÀ.m.a apefejamm
.t.ti.e..^
.
... .
Γ 4 ·
·» » bar
it oAibur
fte/ft , meminimut
apôfolê,.
·ΛΙ>· 1
tii, f'ertaffe effidit leagiut rea/htutit\ aetejftar eetmma
Λ enim legitur . faHumely dum dfolle effet Cerinthi , ut
Pnnin, peragrath fuper/or/but partibur veniret Rpbefumy
O Aug id tea.edt;or. Ex diro Auguft eo adTortumtuni, retulit
Ibique , ram intenfffet pnejJem Slfeipnler , iinit nd illet .
Forfuacum. fenientum eamdem Gratianus. Poft Auguftinum , Ifif Spiritum faafif nt nteepiiit eredentetf Λι ilb diterunt nd
Giii. rin ·ι dorus : Unde ttnfiat ba^i.’fmà fiti, faeerdrilbn, ejfe tra*»m '.fed nepuef Spintut fonHut eft , nitdloiaeeit. Ule pern
mcfrmudsd/ruw , tuiufque Utyftvrium , net ipfti diaeentbn, enplere
confreur ' rft lithumy abfque epif.epit , vel pretbyierh , nrfi till, prenri*.’ .hb^ abfentibnry ul.ima langueri, tegat neeejfiia, quad CT
' --oibre
fdelieut plerumque permittitur j ne qnifquam fine
■» crederent , bereft io }ejem Cbrifium. feed rum andlf< ’ c "> Γ *’r,",*dr» falntari de jaiule evetetur.
f·*'·, bapti^ati foot io a. mine demini Jefu, totumimpe*'
’’
Sed fi perfcâi.·» ell baptifmu, i lalci* collatus r quid ueftH fttW. manum Pooler , venit Spirim, Ι'.η^ηι feper,!lint hujus concilii patres, dum addunt ■ ita ut fi fupefviitt , σ (*/·/*.<««■ liagtut ,£T prepbetabant . Etiam in alio
x.rit , ad epifeopum eum rerducat » ut per manus imoofitioocni perfici poffit in difficili eft, nifianimadvertimus
prius, hic non in'el'i’.i de manus' im mfitione, qua fit a
pre, by iero, dum erorciiat bapi itandum, de <ua i"telleSanünm atttpemat ,■ Itt^ti
Vm.-.-i iThi- *·' V n entius e Thibari m c ncillo Carihaginenfi fubtyhiri n tunc. pHan« , dicens : erge phme per mc-~ ---- ------------ ------Cir .bigia.
eijme , feeundrper baptij ni regeae·
.’ubC»p' iso Cb-ifti regeneraHearm
inlanoctatiw ·
ata peffumnr
detur
■1 epift id
Den.
. nqnedpoft bap -, — j—
papajanOut taaeeeaiiur ftribit fubfitlam : dKit Decutiam
tab alie y quam ab eppftepe fieri lltere : num pretby•
Quo.i it iic.ebeor olim exorc ft a , ut tradunt conciiuCirteri , Ihet fine fnteedetei, pentifitatut tamen aditem nan bo: r.u^inenfii IV. pairei. omm die exorcifta, energumenis
(ioneil .'

.■W.I·/, σ patete pe.efatem imponendi menu. Jeptr
,mevmy fir i-pUfatom y pit tatecbumenum. De
<..«etli minus impofitione 'niell'Rcndui eft hie ra­
ce <1!« videlicet qua vacatur aafirmatio . ftit,m
. mi ipi'i- tupiilni.'· cim admiuiftrari, idonei affirmant
. In pt,nùi Hicroci) mus. M»«d fi bet leerquari, ,
eitufia bafiitatu, , nifi per muw.r epi, · epi ne­
tt Sprrttum Janilumy quem nen alfer-mu, in vtre
A’v.biu:

Hr'llrte defeerderri yued p»ft ajeenlam demini Spiritur
fanilnr ai 'a:'eprler dejeendit. Ambrofiut. Sec tor fpi.
rituale priait,.rm , quad audifti. bed/e leg, , qriapeft fPnUm fuprreft , ui pe>feii,a fiat, quande ad .ntetaiienem

jam bapti-qath traderent SptritumfanÜum . Luiabius etiam Ennffcnus humilia de pcntecofta- fued num on nee·
pbythy manui tmpefttie tribuit ftnauU, y baetunt Sptrhnt
fan^l defeeafie ia < rede nt turn papule danouH uniomfit. Ono
loco de maniu impofit i >ne, A confirmati me gratia , quata
regeneratis per baptif uum, inde conferri dicit , copie*
fe tri0at BL Parianus fermons de baptiftua. Maty inquit , eempleri aliat rj. meant , nifi lavardy f9 tbeifmathy ÇJ antiflhh Jatram, ate: larame en-m peetatapur·
gemar ebrifmate Spirt ut fanetur futa-fundiiur · utran- e ve-e tftay manu y S3· ere antifthit , impetramur
cm Rihanui Maurus.. Ex
2. pontificibus,
___ Miltiades
rt- bit
h. -pipa ad omnes Hifpanin. epifeopos feribit .·. De
w.

Befebias bomill· de peattcofte Bei­
ra· P.cian.S

baptifmo .
Kabinat
Minnis de
taftitaiiOM
cltrkoraa
lib. ·. c. it.
un...j____

Milt lid·» pa—
I. id omni

<& intellrClu, y fpr-hur crnfilti , ateue viriuth , fpr-itu,
ivgnilionhy atque pietai , Jp.e.im fanili timer/,. Se,-em quafi virintee farrim. Ante utrutnque Tertuliu- E
nus de baptifmo. F«»>/>, inquir, of'/Jt de ut-.i.»» ,

Jp-

'ff'

Hilptnt* e>"»r/*«r perfit! non peteft , it a

nifi m,,rie proveniente, nullateaut pejftnt fegregaH .- gf
unum pit alter, rit. parfis
WK/». Id Ipfum docuit F.bl<,uip.p,
r abisuus rapa ad omne, orientales epifeopos . In ilia .O1n . ,<t o
d-e, ιωύΊι, /«Mu ?efut peflquam conavh rum difti- nm otiealetdl eerum pedet , ftfut a fanilh apefte- ,>lw eplfco
/- r-adMflern neilr/ a.cepfrunt , nebifque reliquerunt , pot.

tfro my Cf Meteff,

Mttth. j

Cbriftum fmv

laatl/jfimut Spiri.

fl-trnm , firnifteat iayifmnmt quoade fuuili chrifmatie
u^iliene perfieitur, at^ne .efftmatur. Urbanus papa ad
ornnea Chriftianoi. Qmaat mim fielebet , Inquit, per ma·
re: impefsietiem ep,feeparam , ipiritum funibum , paft UrbinM papa
Vapiijmrim ardpt-e aebt-li , u· plena Cbriftiani invenia— in epift. id
tnr ju/u ltm. S;.-r/tuf )an.‘h,i infnedi. u.- , ter fidele jOmtiu Chri·
ftunoi c>p.
•
ad pruul.t.

.

<jr»t· iacafk
«•M» J«
*
COafeCVM.

^«o· lit miA.i.

«f»

CItUMM

cea«ite,.

-._sv_ «___ _____________ _

-

i». ,·

D.

AMPLISSIMA COLLECTIO,

*«J

>Stf

w paArttan, ff taafiaahtm AHatatar. Joanne, at- A**" vZar»c«w

lUfcrc·' »

atttft·!·
*·/·/_.
______
hn»t, fim maaar iarU-fithaa , fi faftrUtariat .

/mprartaor. HltnnaBihnaan-

Adeo
nâe, baptlfml « confirma· Ionia , * peaitenriu lagea
omne, obfarvari > nlfque teneri opram > prilci patrm vo.
luerunt.

4

■ trf» rfifttft » inquit t itu

. Aut ecclctia iq proximo non fuerit

* /“* · /·* •«f**»' » ·** faabt· , fo fi^arfbuUaUt
baftrfmt. PeAed» eed t» aptfttfat^ »tj Uib fi^aAat
frmbyUt , [t<*a fafta tfftr Atta»r at aaLtaaat taMeoamoMn* Aauu , V f/lut « ^tounat faaAt^ *—
ptirabtf tat t»
s at attat» fafttUat ihit··! ,
maUuata Atataatfat a» aver irtjnit Itfrtttlillli fi·
odmaor^vem»■. fafta tptfrtfat Mtltt
bafU^atat

potatae.

Cout. Parili-Pwifienfo. Xeawft'ta/Zr«a rtfttbtafi^
cale.febU-*^*»·
>-* lactat afot, m gned , fattfaa,
dovko , ^tbaar^-^
-------- ‘
pregwdZr·,*/
Lotl,»rto.ira. «em

•aat faaAt IfMtat paa ataaat tataafitlaaaat traAiAlft .
*■*·■ 1·^* afafithti varaavfne facrrfaUbat ■, preA •ft-t 1'»^» fh^ta» faaAaet, bitr afafiab·

M

Kx/r* rttltfti» fafr tufmt
nmjfrnrr ,
C

A

P

U

T

baftifmam

<·

IX.

N omnlbua vicia , aut oppidlt Hifpania , ecdefiet tem­
pore huiu, condlii oon fuiftë, fod ip maximi» fir no·
billoribot urbibut non miranddm · quod illae ad promul­
gationem evangel U, A pcopaqat|oeem Chtiftiaaa doArlna, uoamin ripietarle, quam prudenti* laude»epifcopi
noftri qlegAftnt, nor In aliqua orbia privlacla, tot gen*
“
‘ “ j ter epIftoM u» ioftitutot accepimua, quot e-> t e moore in ΗίήΜηΐ* lejlmti extltift.· fi urgeret tamen perictrium, poft extra
eeclefia» baptlfmum coqferri hic decernitur.

I

P*

Qyi lavacrum fisum integrum hebet
fytaaUatb AtCttfaU^ faaraat faratat» ta»»»» tbarafijif
a^afiab faaaaat Jatrtfatat faat aftftatt , traAtn
beat tfùtÛK» baaAaatt «r. Load icenum. operate , ioquit, ÀaptdMer, pq/ bafUfaMat^jatrauàamtattb->f<aa
fttafjiartteut fart. Clâriut mulco Id

Aft. I.
Coar.

apparet ex canona L X X VIL. huiua concilii i fi ya/a
d>«Mer* ait, rtaaat aMtat fiat auftata· ari Uatbmr^

■•febra, lib.
«· c. „ y*.
•Celei,

Ab lafiM/bar frjfr rrafrrri baftifraam , tbftraara

CAPUT

X,

UI docet, poft fidelem, qui lavacrum Aram Into,
gram habeat, baptltare catechumeno,, necedltati,
temnora, non oegat, Infidelem Id facere poft, fed co- _ a
pit eft fidelem. Nam & fi de hoc ollm confroverfum U-Aaj. ira»,
fuift referat D. A ugu ft imu. |r Aerfnrdbm, inquit, alia “'’a**'
faafi*· tfi , atrata & ab Iit, faf aaafaam fatraat Cbri- ' *J* .

Q

fUat fafifit hafiiiraat Aart. Hat •Ufa/J traaarr , t»At af-

» r·* n^*m, abi tttutffiaraaa uafifitr^ fUrtr» tl~
ttL.-------- aa
t, tr„ÇaZm orrd.m
tatifitirt y )» IrA* t» fu
far . ftpw/ntam arrtftf. fi
'mtw aa^/Jfr Juratam fit >
----- — .-------------------------- r.-»» avfw retrr*, father prfi
baftrfataat frtaefiatit rtrlrft taaaaraa itabat tfartatrat ,
atfatfiatt^atfar Jhtatat fiitN» ab rUftafiaabfiiaatarfai^
faafatfiara aratifaata fariar ftratrja faafa tfiriram faa·
Thaedor. lib. Aaat aJtftar tfi . Hufu» Novati, aut Novatlani feâ».
t·
torea, ut Theodoretuaeft auAor, focrofanQum hocchii-

! f»n*idra e/ , /n» aeAtttata taatt rattUUi* faaatam
tama mi
. De Ut an t>/ ab mltft aaUattfrfarati faat, »»Ua faat faafiu tfi. Poftea tamen refponfione Nicolai ad Bulgare·, ree adeo pertytena faâaefi,
ut «Bar tergi verlaudi iocua relinquatur, quin verua
fit'baptltau, fi eam formam, quameeclefia tenet , Ju- Nkol.u. PK
doua* vel Pageant, le e iue adminifirationa obier vari t: ®‘ ·,·♦-,
ad confitlta eaim Balgarorum, hoc docet. A faaAam
fiam taafalitit. Hi frrff&ti f ia nemZnv faaAa tuai·
tatit' mi faatam i» Cir^p aaaUaty
ia aAibai
afafiriaram Itf/amt , bafUfati Jaat , ··» faifft & iAr*
afi, at fttffti Arabrafiar ttftiui, tttjlti art at» rft

cvaiecr. <Ud.

<ma noo tradebant, quare qui ex illa harefi ad eeclefia
__ .,
_ unitatem revertebamur, hoc illi ungi erat necqft, ut
ai
»
**’ h,Be ‘’’"'U'1 Niconi decretum interpretemur.
Nec fit bigamus
C«r ianmUl·
«’•••■•«I® ·<&» olim, ut baptiaatta ftatim
v·.— -f, a baptifmo* etanua impofitfoae epltcoporam, confirma_ .
, , _
aamt haït· »*· ‘tibooretur , reâe addite f nt ab hia patribua ea
bttaaur .< t» trrlrfia Aama»a b<iaa*r
fioaatar it·***, tta at fi fafarUatrit, aJ rpiferfara n<a frrJatat ,D
«·■
»rr aliam UrrgaiaUtatit
aanaU ve- o» frr aaattat imfrititarm frrfiu ftfrt -, non quod pu0»«· babrattt.
tamUiartmar tarent iblum baptiltamm, ad falut*n> uternam non pro
C A P U T XL
tuttfia.
dqftb : ( oam prodeft )am declararunt inferia, .) led quad
C, ·.
be- plenum, A perfoftnm, la robore, A virtute* adverfue
IG A MOS "a multorum (heramentorum ordine, *
H* coaciUi. diaboli teatntioom, Chriftlanum fieri non putarent .· A
•dminiilratlona repulit femner vetaftaa ·. non tamen
\
.
refoe, aifi fufeepto «o Cacramento, quod ad eam prnnegavit hk, baptifmum adminliraeum a bigamo, «ia»
a-n. *a»daae divin Iran iaftltutum eft, & confirmatio vofuam
Integram obtinnift: «<fi canoni, verba indkaat,
-_y A_ IU~ catur , olim vero memu impofitio. Concilium A ureliavolulft patrer , ut bigami ab llliua adminlftratioM fq
*' atafit. Ut jtfaatt Inquit , afi rtafiratatitarm arutaat ,
temperarent.
Illud autem hk , Clemen, fanâifllme, CnftrfrAa ataUr, w amaaaataa taafrffiaarm facara friar ,
.
—ituri Dtl
DelJprovidentia,
(utcredi per eft ) fteeaMna
M ataafii Jaaaar faaAt ffMtar talaaru ateifm.' JS» fai»
>l
:r;5im animadverte « bigamo. nimirum. Iu ifto
atutfaaat mit Cbûfiiaaar , aifi taafirmatirnr rUfcrfr^t
f·" «>o«en»i
auguftiftimo
Urb.aa.PFia fatrit tbrifmatar. Urbenu» papa. Qatar, fiJahr, inquit, —
-··<«·— · throno nunquam fodlflc, nec ulla alia Ir­
regularitati. arata vera impedito», cum in alita ecdefii,
•ptft.
ad far maaar imfafiuaarm rfiftefatUm , Sftrttam faaAam
pluri mia uda venifte vMeaum», & bigamoa, A alii, cor­
omact CJm-ftfi br 'ifatam attifrrr Mrat^at fltai Cbrifiia»! iatr.
pori, vitii, deformato,, ad epifcopalea fodea cooceft pre
fttaao. c. *. ruaatar : faia ram Sfirtiar faaAat'iafaaJtrar, rat fi·
tempore gratia « rvtûo, Ailft.
Kttarc Gru.
(
fraJtatlaatt V irafiaatiam jilatatar. Hiqronymaa adverfue Lucltari.no,. Nra^uJrmabaatt Inquit,

B

dm.

“ *··** *f* Uiltfieraar iaafattajiarm , ai aJ rrr ftU iaafa
/a
•'bib·' » r* b~>byrtmr , U Jiartarr baft/·

D. Hioôa. ad-

f·*' ψΐ*·?" **

Gimm

XXXIX,

Vulgatus.

Ut Qratilibar fitfifitraatibat ma»*>r iarfraatar*

"** tarfafrarar rararrat. Illud igitur Hifpanl epifcopi m .
ïüaxbrMt hoc oanoM, ut quod catechumtnl, fimul cum ^^-·
Gentiles ti Jn infirmitate detideraeerint tibi ma>
generationi» lavacro impetrare debuerant ; St ob loci ,
nus imponi; fi fuerit eorum ex aliqua par­
temporifiiM nectCtatem A epifcopi abfentlam , vel mor­
te honefta vita, placuit, eis manus imponi ,
tem, omiffum eft, quafi pofthuuM hac, forura gt cer­
ta diligentia compemecar . Hac Ipfa de caufa, aravi
& fieri Chriftianos.
ogritudtoe perklltaatibu, , A baprlfmem Aagiranrlbu, ,
«once i| jettt concilium Laodkeaum, ita tamen addit ,
J&mrmfdZn/:
Canon XXXIX.
n ._ . _
ut fi fapetvlxqrint, tide fgmbolum addifcant, quod catodmmenie perdlfcere, aaemoric mandare, * fabbatta
Ut Gratilibat ArfiArraatihat m»aat imfraattr.
-, SrinFiie^ —te bnpeifmmo raper.ro erat neceft, Ut AuguftiWM
Coac. lorad, ft·®·*» * ejufdem cone.lit Laodiceni patre». De paelGentiles ti in infirmitate detideraverint tibi ma­
caa4,iQiac. toutibu», quid fifoile definierunt Africani eplfeop», In
Carthag. «. concilioCarthaginenfi: Sifftltratti , aiunt, iaiafirminus imponi, ti fuerit eorum ex aliqua |>ar-

varia, Luci• foriaaoeCoe·
cil. Laed.
tea. a,.

I7
CONCILIORUM
te honefta vita, placuit, eis maniis imponi,A"rmm,
& fieri Chriftianos

OMNIUM

>88

fmt fed/tu, eueiianiur.
/riitim, /Eetific

VRCHAROUS hb· 4. decretorum c. jn. cirât bone
canonem ex conoilio Agathenfi c. t· que citatio
noftro reftituenda eK .

B

Geniibint in tfrrnt per/tnle nptnibu iept/(ati,ttt
iaptifntum , nec eenfirtpatienene "tonAam.

Xpifcopic ftMfM* lacerum Lae iff* prrliLendi eetbfiufilta
mavvr trUrbmui fa. allaient .· fodicet autem X X. librarum
auri pana confiaiazimut, Cf pan ferma ofibeoearam, fi
CAPUT
XIΪ.
bec eorum fuerint ifintbiltet ne^bUa . Ab bis fumpjibus praftaadls non Colum abdiaere debuiflê fideles , fed p.
UM plenus, perfefitas, A omnibus aumerlsabfolu& catechumenos etiam docet D. Ambrofius ad £uget| t<J
tusChriftienus , quis non efficiatur, aifi accepta ma­
nium Auguftutn. Quod ergo hic prohibeat paires , illud Eiigraium
nus impofitioneepifcopell, qua cum 'baptifmo coojua&aeft, ne videlicet domini ( -hos pofleffores vocari alio ea- -Aneat. Can­
olit» dabatur . (ccnfirnsat io nunc dicitur , at antea dice­
tione conftat ) cum accipiunt rationes ab aconomls fuis, a, huluicon.
bam > ) merito tradiderunt patres, quod fi Gentiles In
fi'e patrimonii a^tni niftratoribus , ( ad quosolim hac cilii,
infirmitate dcfideraverlot fibl suanns Imponi, hoc eft ,
facrlbciorum cura Ipullabat, ur e* Columella colligi-Celumctla lib.
efiri veros, dt perfectos Chriflieaoe .(retulerunt enim.notur) illud acceptum habeant, quod illi fine eorum prn- s.deiemftiftcriori, fa> ramenti memoriam . quod fepponat prioris) fi B cepto ad idola dederint, live ad facrificia externa, .C- '* c ·■
I., cac. pr«c. fl-eiit er aliqua parte honefta vita , hia maqus imponatur ,
ve domcftica, ffve ad convivia, & fella Gentilium', fi­
c. f.
& Chrifliant et&ciaotur.Confirmationeeolnidici perfitfitos
ve ad aliud , quod idololatriam redolear > ne fi acceptum
Chriftlanos, isni fupra pontificum* conciliorum decretis
illud hebeant dominii videantur tarire idololatria fer­
confirmavimus i infavdrem enim Gentilium editus hic
vorum ,liveadauiniftratorum confenfitfe. Tantopereen:ni
canon eft i ut videlicet non eitpeâetur tempos baptifmo
ab ea bdeles abftn.ere Voluerunt primi ecclefra patres,rv.n.icnio prafetiptum, fi forte illi tnorbi ne.cflitate
ut C açnofoerent, carnes, quibus ob neccflitatem vita
adlltlugantur : ut fi cafu ante lucis ufura fuiventut >'
effer vcfccndum, idolis oblatas, efle potius moriendum,
p> attritorum deliâorum culpa , & pçna rcmilfa , ad
quem illis yefcctsdum judicaverint, uti 1λ Auguftious D. Aug. iaeat etna poCnt confceadere tabernacula. D. Auguftinus.
docet ad Publicolam. Ketai ni fallar, inanit, ut tUte- P'<* <<♦· -*d
DAurdt fi A SeJ priai, Inquit, iafHietar ,·
Aeea:ur, yW/ aei
itoyti.b cap. ienam e/tane, neaeeff"pertineat. Fit Lee , abi fttentfttam
rufii tiflen furnii eettfilett t / e!M 0folum enuener/t,
• ‘
frrte Jiet arfM ealeeantt, tu ataerfe putui/una , pMlut
mfi cibum ia Hebe peftum, "i nuitur· m/ut r/ Lomi.
tenua emaia eeutinentue, treéat : /arramemnaifae per.
cipiat , ut fiet Lae alta mlfraait , bierutut eteal a eeatn

C

temper reperiri pecefi, gw atuliUt, puentaelmeJum fielele,
fieri, ae uiuere Jreeant , /eam illuA, eunt attentiore ani.
me, at^ue ipfe rebtiene fapeaje falaoerrima fi*"f“ramentam eaiii >

Cases XL.

Vulgatus.

Arc de boc , quod idolit detarn eft, fidele/
accipiant.

Placuit prohiberi , ut cum rationes fugs ac­
cipiunt pofleffores , quidquid ad idolum
datum fuerit , acceptum nen inferant ; fi
vero poft interdidum fccennt , per quinJueunii fpatia temporis a communione eie arcendos.

Canon xL

aL eir ftl Jpl aL i.inero diuerten'et torpet refeeerant ,
"liuieee, fru noluntate Jimitti , uelUlieeL aliam caefam
auaml/Let peni , Lreeiter refpoeAre .· aut certatu efi efie
h
, tm , aut certum efi non ejfe j aut /gneretur : Fi
r
erfa certum efi efe, mellei Ctrifilana tirtute refpnJtur·,
fi autem uel eoa efi ftitur , uel ^^aoratu· , fine ulle coafcientia frrnule, in afem aecelfiiaiit ajfam/tur.
Vel imelligl poteft" canon de his, qua Idolis ab allii pau|. adftom.
data, vel oblata
>lata funt.funt.- carnes enim idolothyta poftea
notice D. Aug. M.
L Au- pofirioM
in niacello venundantur , telle Paulo ad Romanas■at
guftioo in expolitione eiufdem epiftole, a quibas emen­ eÿufdem ·.
di», & vendendis primi Chriftiani abft luebant, ne vide- pife. c. ,«
reptur quem honotein diis Jlorum habere. SI ergo ad fa­
milia alimenta «conomi has carnes Immolatirias emerint
( ut delicatiores, A pinguiores, emebant multi, nam ta­
les ad facrificia offferebant Gentiles ) funiptus in hia
comparandis faflos , non efle acceptos ferendos a dominis,
hoc renone decernitur t ne quem bonotem (ut dixi)
diis fallis ut cotum (artificiis tribuifle viderentur.

Acceptum non inftsant
Emendatu».

He ifi quad Holothitnm eft, fidele/ accipiant.

Placuit prohiberi , ut cum rationes fuas ac­
cipiunt pofleffores , quidquid ad idolum
datum fuent , acceptum non ferant ; fi
vero poft interdidum fecerint , per quin­
quennii fpatia temporis a communione efle
arcendos.
•diaraav idatit ai etteaemit non efe a
* pafrfr-'euc ; & qui pofefierei

G

A

P

V

T

XI

M. 9. reâlus, Aereptuat esa ferant . Afcotifaa
.EL Pedianus quid fit acceptum ferre, his verbis expli­
cat. tCeeit autem fuif anne·fee^ue ^mefiieeat raiieaem Afcoalu, Pe.
fiit teitut neta {na per β/er fi"iuler feriLeie, Sa
ap. diaaesaft. p.
pareret,
ceifpult ile reJiiiiiur fuit , fWd d»' arte , h Verrem.
fenere. luereae Jeprfutfirt : yetaftfir, Cf gul/ ftent fetnptu/,
Jamniue fetifet. Op:lmum lutem viHicum docpt Colermella a fismptibua fatriheiorum Bt sAlto fisse voluntate do- Col,uHll»lib.
mini abftincre debuilû. Faerlfieia, Inquit, alf e* pro. »-de re rufiieepte imini ne feeeret : Arufpieet , frpaftlue fua utrafue <» » «· ·- tenera nana fupeefiltieae ruAet animer aA impenfar, at
îfeincepr aA AatHia eempellunt , ne eUlueiferit , etc.

Canon XLI.

Vulgatus.

Ut ftokikeant damini idola colote fervi/.

T hodie primitias & decimas ad ecclefiarum
Admonere placuit fideles, ut quantum poflint,
tutionen» , ad facrificioruin Comptas , ad___
Λ rorum alimenta, prucipi pe'cipique videmus : Ce 6t F.
Cohibeant, ne idola in domibus fuis haolin» iu ethnicorum republics ad facrorum adniinillra“ant: fi vero vim metuunt Urvorum , vel
tiunem, ad facerdotum viâuni, ad cereorum, Bt facrife ipfos puros confervent : fi non fecerint ,
Tcrtull lib.de fteiorum fumptus copftituta v»ûigalii» tradit Teitulalieni ab ecclefia habeantur.
idololsin* lianus. Crsdasenr, inquit , itaque j'ucceJére obtui peffe ,
<>p
as in fo.’foa Lanare, as ih frio Lonrrif nemine ince­
dat , neque fooeifitet , u4ar fonifi/iit auHorltnlem
Emendatut.
Canon XLÏ,
.
.
u fw» arirww^t, n«n Lefiiat letet , non curet rrw* ’ *delepet , nsn ueHi^aba errem procuret , a»v/pr~
Uf ffluktent dox/ini idol* ce&rr fervit.
*od ' ThraT i^culo edet. Ad fua ulque tempora perJuraffc te Ren­
de Psgan. il· tur Arcudius A Honotlus, dum ea hac lege iubftuleAdmoneri placuit fidekf, ut quanruni poflin»,
oiL
ruat.
Imtp. Arced. He", t} Tie. A A. Cmiio FF. F. Fefirelie ,
prohibeant , ne Üola in (lomibus fuis ha­

U

fall" tonfifiani ,

w/ atclplunt po^n-

beant: fi ver© vim metuunt fervorum, vel
fe ipfos puros confervent : fi non fecerint ,
alieni ab ecclefia habeantur.
Dr pri-

k

AMPLIS SI MA COLLECTJ0
‘
A**** °»·'

290

·»/ό# AptvdvaXzmZaZ ? T .
__ ___ _____
X*a friMUt ÇttUr eMifimun fi>fr r*A*r«« :
ff, , orgfrgzrzr
f»«, tZamrZi , AjTraZrZ, .· aaar crZaw
MaA/Zw, J C»*AmZ capp. nÇtrift».
utuUtiUr
. JWaw,faZ*
_
.
_
r»mof"r*ir*rc«Az/r.ar><*«*gwr*»*cadr*Zz,*/imA*Zr.’
C
A
F
Ü
T
XIV.
pr*fera»*Zrr*aaHlar*lravZar*a«,»amlt«**»pM*/prMvAav,
*aU* aer ΑβΛι £m
V
am λι
»λ dUfmHit
““
—
_
qu/*>ec»ardr*eF*erepra»*Meav.
Joa»
·»·
reareaenWr“oner
Tanill lib-d* \/ E^DM ·· qnod Tertulliann, fcrlpfit . Crf»-»©
rrprthtif, part rtpraiaatlt^ tfiia/tra hkUmH,, Ht»
fpcdsc.li· c. y J4»** » & f"*f * <*
»? fihala 'P
' ·»ί"Τ*Ρ*β···*"·· i β*·! IM rajafpat Paftaata, afii.

g,

deare» ae/r», jfwZdXZ/ereaZan *»*faut .· rat·»·/ara/aw atatftatpraitiat. Dnnuttrti^u-iifKitffiihtu»».
faraaaz, fî an^rU rjat rtpitamat. Nec domut tantum,
Mgtt ,Cf nefande éataaaftt. Dtattfiictt titte y paît La-rt
fed ftomno, parta* don», dii, , & aorun» fimulacri* repleMthh, imfit· finhn tnilttlt, piratriaity atajfTenelLdeco- bantur . D« lanuia , bac idem Tertullianus. Xr carra
reads,,dMaaraade,
---------------- , _/faaade
nfagoande Z»Z*re»«"aar
Z» caca*«"ear ît
Jt Sataraty
Salatat y
reaa militi* CMfirme ntt
fti htmUt irfimtM , fi ntrPt
ιΐ^βηύ !· traikua dft Nihtm , as tt/fft μ«Λ»ι *r<a»
••F ·/^naeter Hftt etHi hfllt tUtMn iftnrrit, Jimn 1
reatafare/, dae* Ait trlitar, at ptufpat derezaar /ae/lze/a*·», XZawwtznnm ii/ennty Farcafese , tf Cnr/ttnt t
rem eaperrar e/deree^zcao, awreftirarere . Putluif rp»t p«ftrPMi V tirelPiMu : V ipn^ Qriert , Td>r»a>w Xp«4zH»ct jan ftJtUi ,
z* dodaree arltP^altt M/m : /
Jdna *dv«r<u, »·"· , V Aurltti fmunrt. Et adverfu, Gnofllco, . ft^it
CapZralh·*,/elzzertom/eromprezzae, /ê» cadra» aacepe*eeaZr, /bl cadra* la/a , /'«À «ife· onaetaNeae faaffertr ,
Gaefttce, t. aeZlZ, Inquit, fnthltt ftUtrlttt i^fitnnt juti ^«mo­
ta.
oea fttpftfi/tlrtnm , Crrtitm pemreim ,
Fercafow , W
dlezaziar aJMh rtatUrPtar. Irridet hic Gentilium Dnoa ,
AZmrerZe»» , paît 1 ruttllir , trjiut prttfinttf f Et n'tarn publient, quam private* , «o quod te* ta fupell*Tertell.lib.de ·ΑΝ. CerrZ tuti tgt jltftint y fi put frttt ptrffrm*- 0 âili, ratione computarent n- am perinde ab iltla oppi­
Idolelatriac. <****· ItllerMirifitnlirtt » tUm tfiim» ttrrt iptui Hr~
gnerabantur , * vendebantur , ac reliqua inflramenta
t».
renear, Cor/*** « trrjlttiitrt ipptllrtin, tf Ftrtehtu
domaftica, Inflante mcefitatn. Quod. £ Illa numina efaftrthty^fL»itt/itiiu>ir!limtyt3>pj‘ti<H fiituneif^.
fentdivlua, poilu*exoranda effêot, ut urgantam inopiam ,
»ei i tf Mfitfete**' , Utri itrtiii initr itpat tttfiiii
defenderent , quant commutanda pro re vili, & pecuniaria .
fit y
tum» fn fttfrrfiHitnr» tirénfMttn , rturrt if ft
Nec commutabamur folum, fed frangebamur , & con­
jhmtntiy ff tatam fpMim PmtnvHtltun ftr ttifirritlti/i
terebantur , adeo ut quod print domi Saturnu, erat
tiUxintUm. Alttpala ^arttttfa mlltutr kifrat atatta fit( verbi gratia 1 vel Minerva, ver poftea conflatum defer tttlMta y /rd zlz aeree* /attafaat, adz Cf fPfaat. CtZare
virât culina Nec de privatla diit hoc tantum adteieba*p»X Orarer ApMam, trfaltr V Aattltttituiui tfitt~
tur , fed tt de publici» .· vectigale, enim Ar tributaria genrata trrfititt Ittfatat. Hat Igttar ai PattPt fraaiJtat SpPrtte,» cum prnfemem pecuniam non haberent, publicani,,
'■ '
tar fnAai y tthat tfiti Pa faptrfittttatar atatari praettiitt
aut quatfloribus, argenteo*, aureofque deo* addicebam «
prr aattpaif^aia prapittiat fatti, Np«* CT alia ifiia ia
ut fapenutnrro batlaiio , veoditienique auâionari* , e
ialatPt aJrrari atjtraat. Eadem fere fetulk D. Cyprlaprneon* venirent. Habebant ergo patre» familia* domi
® C\F· ·»·nut, Augftinut quoque, & Arnobio,. Deam Scanfnm
lu*, facra privata, qu* perpetua voluit Cicero I* ea , Cktt» Jib. ,.
Q-··4 i*î*· abafceufibu, dlAum idem Cyprianus reflatur Ho» doquam ipfe formavit, republic»- dorr*, inquit, peZeara d» legibaa
noîi?îl' «eflico, deo,, flt Lare, vocatfe antiqupe , Tertulli.au*
ptrprtn matait
Et adeo perpetue , ut morte patri*
j’ ..λ rui adfirmat. Idem Ifidoru». Ftaattty Inquit, Otmitt ii
familia, factorum memoriam perire notuerit, fed pontifi­
c,_ r‘
' tthat tatatt tittt t ptttt thati ttlthait tf priaitr i/Ut
___________________
„______________
_ ___
cum auâotitate effici
, et Ulireacrtcnt
ediunâa, ad quot
'■
g moreuj ep.
Atnobiu, llb» f·*' 'f*** P" ftatrrtltiat y fftfi ta [rr-tt/r. f/tat Jlit 'Ç(lufdetu
morte pecunia perveniflet .« Qtusd
,. adverte, tata/iar V paiUtit paÜPta triât fitra , Sic &hi«dii»pri____________
font
harede, ,_____
facra...
eum-----------------confervam voluit
.-fuit , qui dqbonit
Grata*
veri» facra privata erant , ut Scxtu» Pompeio» tradit .
...
- mortui,
legati caufa
accapidet
plurimum, £ vero nemo
D.Cypriaa li Sarra , PapaPt , tmaPa , trl pailtta fait , M prPnla.
offer, qui uilam rem teflamento cepiflet, de credi torlbur
Quod idel» PailPtiy par paiitrt faarpta , p-e pepaZe firrtat , parejua , qui plurimum fervaffer .· æ tandem perfonam il­
non iaat dii pat pat ataaiPht , pagZ, , rmPPt , ff fittllii ■ pr/ttti ,
lam, qu* *1 qui mortuu, fit, pecuniam debuerit, nemlnicap ».
par prt fiagaùt MnPatiar , ff faatP/.Pr . D* hi, fenfit
queeamparfblverit, ut extremam nonit, ad hoc .ut te­
jctral-i*ape- D. Clement, dum ait, fingulo, homines, finguio, deot
neatur filer· ejus confervam « quali eam pecuniam cepe­
oge.litdor. ïtnetatl.
rit , n» videlicet Interiret privatorum facrorum memo­
C’IB ·"*·*" **·5 fc·· » fe« fecra privata celcbrarenria . Quod pluribua Cicero eleganter pcofecutus eft.
alc. S—m tur, omae, lUitu familin conreaiebant. Macrobiu,. Sir
Hac entem private facra, etft e privati*,' ad quot per­
tinebant , eodam honor* flt reverentia , quo ftt public» co­
lerentur, a reliqui* vero aon fle. QuaratloMlIlorumftBl·D. CleeM-T""» ·”
r» Zw/*,
lib. >o. race,
fiUliit e* if» Jmr/Hi Mtirltnir
1 itiamcoarguit Tertulliano*, quod «Xcujufqu* voluntate Tanuliaapo.
gnttioa*·. ·>/**·***. Quod unlu, elfent genti*, gentilitia aliquando penderet,
,,&
-inderet , anhk
anhk vel
velille
ille ut
ut d*u,
d*u, confectori
confectori
& coli
coliAde- logeticoc.i,
MacrobhttSa- vorentur. Cicero. Milufui , »it, zafecwAac, fazf*. bu i flet. Ex quo poreudu»*· lot(|l*ftu> ad Paulum dui
■rtjittiftt^iltmrlim·
tpftfutUrjl.
curaal.
rrifiti»
ilU /ffr [ntllfiniH liet
i .
Crffftiriit. Llviut. **»·>
... y______ */, fwXta
Cicerod*Are- f*ffHirint
$(«*«pnr
par rtfirt
w/**iw/*17aw
Xr f»zprz**ra/area , ee/ndzfpicem · r·- rd/Xzv«r
d/dzvw nttptr
mrprr /·
z« iff-r^
cgrrg.a
t nMtfnitt
nMtfmit· C.
C.teiPf
FiiPr ttta
ar» mZarrr dr_________r_______ ________ ___ r. _
__________ _____
fponfi,.
jlMn «emZretZaw , facm w/r*
r/ra ttnÇptflimτβίβP prem
remi tattr —. foaaa/acrZfegZ awware*. Hoc autem ideo Paulo» fcripfit,
Ltvim lib. j. OilUt» tfltuitfrtf·’ rt iret,, fthmtu
FrHi
Otith
li
..
/a/rma» Falz» OearZr Z» re/fel-*quia cum facrilegil crimen publicum eflet ,&de re Acre pu^jttrtiiU Ottt. rtn Gr*tzJ>t/*/*.-r« , <u i» Mit ftnJtK
“ z.’
Mica letum , non poterat ad privata» res facra» extendi .·
rmmlrrz, pad/Zr* fien tf /(truitt Jttt tth» inftft Jtftrl
et fi fateatur magi* quam rerum folum privatarum furet , «f- \
plirrt, qr paarejfcrr X«a^arffor mUttiUtrtt puiliemn
fe punleadot. In cujua expofition* mirum eft quantopere
rtl/lirlim tft > f**m prZa«r*r Z» pfemaZ gvarZr fturlt.
laborarit Accurfius , ut intelllgtret qu* facra privata PauHordeo, aliquando extradomem In privato faccllo, ali­
. Iu» dixerit. Nuncoa effe putat., qu* per principem conquando domi In foci», in penu ( unde penaie, ) in larario re­
fecrata funt .· nunc fepulcra, qu* per illationem mortuo­
condito, habebant. Cicero. XzdX fnherr , etdz/ *m«z rrirrum fiunt rdigiofa: poftremore»focetdotum,qua«profe,
Cirero pro gZ»a* wavftrér , ptnn Jteun tmiferjifait civitim , M tri
ftr occlcGa habeat. Quafi Paulus homo ethnicus, de rebut
domo fea. yovr , M fui , izc JliprietttyM Citri rrliittih ctrtntn/i
farerdotum Chrifti, kncdefin aoftra amminiffet, ia li­
Coleamll· d* e*"f>■ Wnde Columella optimum patrem familia*
bro de publici, Romeai Imperii mdiciit.
re raltica lib. domo egreflum , cum regrederetur, deo, penates viGtaNec mi au, laborat in expofirtone illine ver ficuiI. KXedz, ». g.
re jubet. Hinc veteres cum ad bellum nroficifcerentur ,
t»h' imfictlJtir ieareemZM. Putat enim*dk*la,illa,ef­
hoc fibi primam proponere fvlebant , effe pro arit &
fe domunculas, non facra», fedfarerdotibut rellâaa, ftc
foci, pugnandum, ut eoa ad attua impellere, nonftam
propter vilitatem Incuftodltat, nt domuncula* qu* funt '
•mor patria, patrimonii, poflèlüonumqwe eonfervmto,
extra ecclefiam, in quibo* Cacer dugee morantur , qoa, voquam quadam erga Deoa, ïr publient, & privato*, re­
camuscanouicaa ( ficait AccwfiudQ vol illa», inqulbu, fa­
ligio concepta videretur. Sic Alexandrum Severum do­
cra vafa reponuntur. Semper cum ex antiquitate, Aecurmi Aia, In larario, Apollonium, Abraham* k Orpheum
fio, k fui» leAatorlbu» quid petendum eft , Illud ex fui
1
,r habullfe, tefli, eft Lempridiu,. Nec folum boa, fed *£ tempori* moributflt inftitutiaiaterptetaatar ,quali de illi*
AUaa·. *·s^Chriftum
AUSU.
, .------ -- ·Jefum,
_ - Deum , in laratio fuo coloifl» refert vnterea jurifconfult i cogitaverint ■ dorebua pr*clpuo occleI*·*
k!-------- - > iequn ------—a·.. quarum illo* ut Gentile», * idololatra· mlmia cur*
ejf, β tn it" tint tih/β— ___________ —. ______
babuiue , nullu* nili antiquitati» Ignaru» infitiabitur . Sa­
vaeZe /·*, /· f*e tf itvtt prineipri y ftj rptirni titiitr
cre ergo privata , ea funt qu* diximus, lâcra propria aUCt aaZmar [millmi , Z» ftut< V Aptllrihnn , 0 ftuur- cuju» domui , vel genti* vel farni·'* . Ædical* iocur~
mferifttr ftttnunitnfmn tl/tUy Cbr/ftuiy Atriiitnt
ftodiro templa erant privata , leo domu» privat* i*
)
fSOrpMiity v htfifrttitt^ rifti hMit , it nnjertmt tf.
Jiuitalt facra hue private celebrari foiebaat ; non eaim
fift, *rm XrWaaa» fititiit. Plura autem lararia vete­
olum Ia proprio habitationi* domicilio , facn hac
ret habnifle , inde elici pote* , quod idem Lampridi*· ccfebrabant » fed extra domum i* alio (acallo ehu fa­
paalo poft referat, «modem Alexandrum Severum inter milia proprio , cui honor facrorum publicorum tribue­
divo» or optimo* in larario majori Alexandrum magnum retur, no* facetiam , vel femplum , fed ado* vel adiTenel.ia^o-enttfocrafl» . Huc pertinent qua Tertullianus refert .
cular vocabant , *t conflat *x Tertulliano , M*· ***** T»n»|.d«ido.
lept-cap.·*. Cum enim da dii»Gentium, tam poblici» quam priva­
ait , iMrhtrfo
ni taiuMnt , /·. lolat. c. «.
ti» ageret » ut Illorum vanitatem , fupcrftirionemqne
rrad/r,
fifr/r
Mfger»r t .net3
refelleret , fi» Inquit. Xnd **dz, Dr/ /ecr, itftnh , C
ff
cam aAcafe' *ar/ga* fiirttly fr^ffnn iitnfhunn^.
mmmZ» wr t tttttTMr ^tnpti ftt frtriirrt *
IrrtlWti
'ff
***** . Et poftea . Jaw ettnflnr/ηψ erUnm fpftiit , y, c,
T
n*

»9»

CONCILIORUM OMNIUM

»>>

fttrlj tftarratiafaaa iiamaftblctilfaa , t,wa ta
&
fc Theonis
TbeoeU ,» ad
ad omnia
omnia exempla,
exempla, qus
qua doeeadt
doceadt eaufa
caufa propro­
fat faliat idrla aiail ptfaat , ttdtat rr. atiaa eapadittat ,
—
— —
----------------------------rldet
· : jurifconfulto,
— . A_,_
ponerent.
Qua
ration* Cicero
Itz.,
,___ u
art tatat iattrtjl, aa tttraat ari taaratr , fi ttatplaat, t
ia alieajat, Inquit, lilrii) taampli laafae ifi uanl/ι- ,ieBt m '
ara* , β aditalan ajat itbiitrli ,· β brailtaat atprafi­
ni , aatiafiaiat aat atiaar dttaaat faintaaarit. Has er­
go adicula, qui tentaverint, magis quam fures, minus
noaufpiclo Incipetat matrimonium. Cum Tanaquil ( hac
vero quam facrileaos effe pnniandos, Paulus docuit.
«ainsfic vocabatur , antequam Roruam ingrederetur , RoConi ergo pacer familias lacta haberet privat*, qui'illine
mim vepolngreffa, Caja Caci lia, uxor Tarquinii Prifd,
familia, tt poteflatl fubdltl erant, tam filii quam fervi,
Romanorum regis) tanta fuiffèt induti Ia, tanta pro­
facra illa venerari, * colere tenebantur. Quo pertinent
bitati, & virtuti,, ut illi ftatusmareaas i» tempi· Mar­
frequentes illa jurlfieonfultorum, & Imperatorum loquendi
ci! Anci coaftituerint, auâor* Pholo , eum lana, colo*
formula.- In factis paternis effe , 'in Cieris paternis conftifufo, pudlciti* fu«, fc induflri* monumento.- Indabo„
tui .· hocefl, manere in facrh patris vel patria poteftste. ' al ominis caufa, Caja nomen acceperunt fotmina nuben­
L· ·■*· c- "•Cum ab hac vero per emancipationem liberabantur, fact is
te, , ut Titus Probus refert, addens , ideo iaftitutum Pliai** lib. I
taemrroi·. patctnlsdicebantur.abfolvi, quia jam egreffi exfamifia pafulff* , ut nova nupta ante januam mariti interrogata _C»P· a··
o ' ί Loti ! ,ri·' f*tr· privata patria colere non tenebantnr .· quafi j«tu
quanam vocaretur, Gajam fi* effe diceret. Ex quo Intel-Tu·· Probe,
id tt ·1(·,,υ> fantijia efftnt , * propria facra arbitratu fuoconftiligltur in his matrimonii* qua coemptione fiebant , nomi- ‘^'vVhi
n,tufconf»tt.,oere *<olerepotulflent· Unde qui adoptantur, cum In
na hac Csii, * Caia ufurpari i veramque effe Plutar- JJ·
Tcrvl : > G adoptantis patris ttanfirtnt potefiatem , in familiam, *
chi conicâuram, eo verborum ufu parem utriufque do<<»ίο,
* >·
>,k
.e. facra
··,·· illius
hiiu, tranfire
munit dicebantur.. Valerius
Taiviiu, Maximus cum
minationem fignificari .· quod a Romulo tam in facris,
.haivd.de filio Mare.
Marti Anci
Carfeolani
adoptato
a SuFenate iviin· B quant
in bonis * poffeffionibus fuifle confiitutum ferigitun.harvd.de
-—
... __ ----,------- ------------------------..........
T , C.d,
fic ait. ·.
it t6 al^aaataitat
adjataiat
iabit Halicarnaflèu,
. bon.’culo loqueretur , n....
.t,
t
jt .i.
--------T.
. Si meritu* prater** vir claritTitnus HaltcaraaC
mate
rtdrr , <)atd Marti dati filler ia Sajfaaatlt faatihaat,
eft, famine
fotmina nome
nomen clariffima, & aaâoritatemconfequi- 1<b- *-, **"’
tur . Quo<i ftdlverfa habeant domicilia, propter condi- qmtatamB®L. i. *. ult .de at frira traafr'at . Grave erat hoc fa rorum venerananaai.escep. dorum onus, unde reâs apud Plant urn teftatur ill*, fc
tiootm matrimonii, domicilii snsrlti illa efficitur. Uxor ",nv· *-·
1.jt.defidvi-hereditatem adeptum effe fine facris opulentifllmam.
adeo inroteftate erat mariti, * communione bonorum,
*
commit! lib.
Ex hi, peodet vera interpretatio refcripti impjxGorut illi tanquam fuus heres fuccederet, «que inftituenda .
at
v" “,Cv« **’ diani adBaffutui dum mulierem nupt in> re'ert effedivieffet , vel exheredanda , ut Ulpianus rradit. Sal iaredtt · jvdicit, I.ulI
η* Λ humana domus fociam cura marito : * alterius,
induit, iafi/taeadi fait ) ttl exba-edtidi. Sai aatem ia·
Piae/ ,* trt- Modeft ini, dum matrimonium defini: effeConfort iumomreder fait bien , fate ia petefiate taiemai, tarn aata- r.w,,„ „
HB.
ni, vita, divini & humani juris communicationem i adeurelet) faam adap/iai : Item aatr, fea la taaau efit tf manKipal.,
Gordisv imp. jus expofii ionem, Accurfius & ïIHus fc&atore, offendunt.
aaeat , t/aa la mala ell fiill , farm ia patefiat· haitmat. Ulpis. in frag'
A. Gelljus. Matremtamiliar , ait, apptllaal tarn eft ft- meatis tit.,*
sd Beffum ia Nara virum & uxorem, divini & humani juris participes,
lam) paa ia mariti'at··· ) maaeipiapat , eat ia ejat) qui heredes
L j C.decu-interpretantur , elleejuf.lem feQa , five religioni,, ut Ju­
ia cajat maritat maaa , maacifitfat tftt , patenam ata inftuac'adl
lii 11.« exp·-daa nnbst Judao, ChriftianaChriftiano .- juxta I.nequi,
ia matrimtaiam taatam , fed V ia familiam patpae ma- f«« ·
1st. Kattdit. C. dojudai, . qusfi Gordianus , & Modeftinus, deconriti h ia fai kartdir Ittam aeaifet. IdetO retulit Bo«‘ A". ·*
Modcttinus i* ftnittione Valentiniani, ThvoJofii, * Arcadii, qua in ea
L-1 de ut* |t£r refertur, * qua maximo temporis intervallo poftea
thius. Ex quibus fane dilucide confiât , quid Indicari*
“™·
Modeftinus, cum dixit , matrimonium' efle confnttium * c ■" »
•apt*4’
laraeft, cogitare potuerint, vel cogitantes potuerinfdi_________
vinars . Sed verius eft , uxorem fieri fociam divina * hu- q omnis vita
-...a, divlui fc humani juria communicationem »
ja
mana domui.■’& matrimonium, divini * humani juri, w
- r
'—
"quidve
Gordianus
imperator, cum ictipfit, uxorem «fle
Cke,
r«i human* fc divina fociam i privata enim facra fuifcommunicat tonent vocari : quia uxor per matrinionium ,
in potellateui & in familiam mariti tranfibat : fi eque ef­
fe, quorum participes erant uxores.
ficiebatur particeps omnium facrorum mariti: fc IJeo fo­
Ceterum quando hec privatorum facrorum ratio in
ci* divina & humana domus nuncupatur. Egdem caufa
defuetudinem abierit, vel contraria lege fuerit fublata, iscntic.iaC.
rtvrirch ·* Plutsrchu, jubet, ut uxor, in religione fit mariti, nequarl audio , fc affirmare nonnullos , cani primum hac Ίhtodoliavo
prsceptis
v( a|:*m peregrinam admit tat. Na
Hi litr, inquit,
imperatoris Conftantini leg· interdiâam.
co.uivbia.
facra tecaba tt afifiradita freta faat. Quare uxor nove
nupta poftridie nuptiarum libertatem aunnean, uxoriam ,
Mrcrob lib.i. rstn divioaoi facris mariti faciebat, ut aMacrobio'pro'S-iuiua! c , dirum eft , oiigo autem, & antiquité, huju, facra foDiobvi Hslucietati, inter virum fc i xoreoi, fc communi, utriufqne
deeafiatam falgere eft rtafiberit , rettatt mare aelerti
csrrsiicu, 'i.
ab ipfo Romulo eft ; ipfum enim conftituiffe » ut
•ifertaerit) paid perteadat ai arafpiciiai repaieatm , Cf
i. fceman,. nlu|,ere, participe, effent luiium maritorum, tradit Hsdibgeatifime fcrtp^aracellefla, ad atfirem feit atiam ëefirΗΙΠ1 *n<'qi‘i-||(.lrni(fiuJ
MuUrrrar arptaett inquit, cum de legibus
ratar : reterit etiam afarpaada iajat ceafaetadi^i licia­
ratura.
Romuli ageret, ^aa extra farratae leger ceateaiffet ca*
ti· triiatadat datamadt CacrificUt dtmefiitit aifiiaeaat,
"' prfftfieaaat , Cf facreraaf latita .
jtcialitee prtiibita faat. $«d magis ptao antea mulpatres
hoc ,genus- Idololatria/
fibe reactferit , Mjsveeav dacertifpanos
,
___ ,_____
_ ____ prafentia camerai jaxtale^et participe·! , panoni, decreto'
flul i fla :; probabileque
epifeopo
decreto fu
fuftuliff»
probabileque eftf
eft, bfio
Ofioepifo
tri pefiiac n»Z/«M rwr iefie tteadeaél.fibaae. Et quia di- DCurdubenfi fuggtrente ( quem fingulari fitaora * rav·. humana
L---------- domui,
.------—­
renita , Conftantinus magnus femn«r
) Im­
xitnus uxorcm effë foriam livin* fc
ex
fitmper profecntua
profocai
polita rouiniuniatione domus divins , quid lit fociam
peratoriam
m hanc conftltutionem flabilius*
fiabililo· . Cu
Cuas au teal
elle Jomut humana» aperiendum eft . Famina per coem­
fol* excommunicationi* pana abepifeopi, lata, nacfio*.
ptionem, in jus, pureftatem, & familiam viri tranfibat ,
nlex Conftantini imperatoris cnnft i tu t io , errorem hunc,
Baribin, in adeo ut fili» loco haberetur , ut ait Boethius. Cavapr/»
in omnium anitnl, radicitus infidentem, evellere potnifTopic.C*c«r. t„i,m , inquit . firiat ier made . ^vgaiar s·.- , et fit!
fet , graviori, acriorique remedio, improbis opus fuit .·
miber mairrfamibat eft tellet. til· rrfpeidrbal , till·.
eaque ratione, Theodofi*, fc Arcadius impn. fub pana l_.,,.dvpaga
domui privata confifcationia; hnc privata facra Intetdi- fscr.C.Theo• •plia per cefmplmem , Cf erat mater familiar tire ,
xerunt in referipto ad Ruffinum pref. pra .
dqf.
Cellius no· l*‘*
Idem tradit Gellius , matrem familias appelNailer enaiae ea ^atbhet geaere , ardi at te talmeae t tiiftium Alti- 1·«·« «··» «*Te folam » qua in mariti manu , uiao.ipiogabatam) tai iapelefiatt Pefiiar, tal itanr perfaaffat)
raiain lib ■(. que » aut in ejus , Iis cuius maritus manu, mancipioqna
fine pel eat {rrte aafretdi , ft· pamilit t fleet » cvsX/W··* »
cap. s.
effet: quoniam non in matrimonium tantum, fed & in
ferta··) >· aellt ptaetar lee·) ■'a aaUa tr-ie , feefe earear·
familiam quoque mariti, & in fui heredi, locum veni fi­
Hier fimaiacrit , beltafearem riSlmam tadat , ·»/ fecr·fe:. Suum heredem dicit matrifamilias effe, quod filiititrt
, /s-er· , Zgww e-sgre/as* » peaater , »iim
tam<lias loco fit , qui & fuus hjrres dicitur. Un ie quem­
admodum filii nomina, & qua nunc cognomina patris,
fise gentili* vocamus , affumebant , tie tt uxores : filiabus
enim patre, cognomina non imponebant antequam nube g aieab raratplt attirait, jaaittfat tpfa Vtl rajiatlta 9itit
ariarr, itl traita ajftfit ara tafpiniat, aaaat iaaagiatr t
Titus Frobus tent , ut ex Quinto Scevola, Titus Probus refei t. Nupi n
It ,· epitom. v(ro nonpaixi», fed nsariti cognomen , tt ejus familia fuaatail>,rt Itttl ·, aatrii praarif , taatra plaaa raiifitter
iajaria , itatrara tratararit , /, a/prtr aitlata rM^tatif
Valer. Mas. nebant : quod hodie in nonnulli, provinciis ufitatumeft.
rtar, ta draft fra '» frjiaaa ataltainar , ia faa atutga».
Ia prine.
Erat ergo uxor dim particeps non folum divinorum,
fed & familia cognomini,, tum etiam & bonorum. ColutilHia raajiitrrit fttptrju.itat faatalataai, Naatfttaaataia
CohmellB
Kil ,·!·,, inquit, ia deme eeajagali apadprifcei
S"'” «Λ '
taaffieiikatar , aihil, <ieed aat m iritat , eat fa**
T
miaaprepriam fai ferit eft diceret , frd O iieemmeie ceaftiraiatar ab vtrecae. Unde hac verha erant nupta', cum
adebn , agrias alitait , tala peeifpiam facrificaadi geaae
viri domum primum ingrederetur . Ul· ia Cajat, sg» Caja.
exercere t» at atari t » jf fgamaate denti·· afarpata Ctafiitem,
Quibus qqafi pacifcebatur , commune fibi cum viro rerum
XXF. hirat tari atalOa atmiat eegftar i·ferre·. eeaiUomniuqt dominium , & aquile domi imperium , utferipiit
ttattat tere kait [ttltri par at [acrifieaatem ) paaa retirietauhM in Plutarchus : ac ii diceret Ubi tu dominus fc lam.lis prinatitt. Sed. nec his pani, Hifpance pmnca fuifle coafioa,
prabltmul cepa , ego fum hera · & familia etiam domina : nam in om­
ut antiqua idololatria obllvifcerentur, ( tam partiàaéiea
nibus aupttr» hn nominibus utebantur ut juriûonfulti,
in deferen ia femel fufeepta antiqua fuperftitiouis fe­
Sempronii » Cali , Lucii, Titii, &philofophi, Dionis,
cla fuere , ut confiantes adhuc in v«ra religion· reti-

AMPLISSIMA COLLECTIO.

»>r

·** T***-e*nda ,_____ — ———

—..........

Λ

.»»—..

"

SfrUoMu /***!*< dMfra* ,

V4

w«».

'«*· xw

Am mm trafrafa girrir*

°* Ls * f“» ** JW"» ’*«'“** I rrme^e U

“"O" fr

fiienlitr.

Eos qui ad prinum credulitati* fidem accedunt,
( fi bon» fuerint canverfarionis ) intip bien­
nium temporis placuit ad baptifini gratiam
admitti debere : nifi infirmitate compellent·
coegerit ratio, velfocio fubvenire periclitan­
ti, vel gratiam poftulanti.
1

SMcaw·**, falae ififiaitt «d<w,
mZauuhnfrar t
/ oqgfeam/a, , frl»n fr
vi/fH nntmaiffUHit prrHaiaar rjfr ^inr»i
st
ttn AraHat SrtApmv Am ataiaat *[φΑ>*
gfrarHar^ art faarriia f"a fratiArra arlarriat , ** tfi)«H 9 iff a ttamlMt ftHutur. Sed multo poQ ad-

hateuaeJem «rwi· perdurate UtmlHgltur ex concilio
Cme. Tolet. Toletaa* XVI. Ia quo , mvifrads pani* praceptum
*«. ea*. *. efteHfeopl·, prubyterli, & omalba, caufarwm civilium
prafefill*, at IdoloUvia fit fuporftitiMl* radiet* evelle­
rent , raaovato antiquo huju» concilii decreto .

Si vero vim metuunt fervorum > vel feipfos
puros confervent.
*m*mC* ftnma iArla imtlitl W*«w Àfrarrr

C

A

fut

xv

Canon XLII

B

jEfrviwta«/.

De ktf, ftti aJ fiinu vniiM, frunde Aa~
ftuuntur

Eos qui ad primam credulitatis fidem accedunt,
(fi bon» luerint converiationis ) ΐηΛ bien
nii tempus placuit ad baptifini gratiam ad­
mitti debere t nifi infirmitate. compellente
coegerit ratio, vel foeto fubvenire periclitan­
ti, vel gratiam poftulanti.

noanulloi
lufarù ·Κ· Rouunorut
________ , ducum
___ ,
,
_
\χ,»11οι,ΐίο, vitiati millia fervorum poMtdiffi, uoa
Incompadibu* ( ut folubant Gn*cl) mttaUifvu «tfbdlun­
di* damnato*, ftd ux lilia piari mot fucum dabunt*, , £
qui quo proficifcubantur domini , afidua fubfuquurunfi^aaAt Irtrt tranat tafU^aaA^ 9 ftitAt ia~
tnr, aon mirabitur , quod ia hoc canoau dafiaiuac patr«*a dumioo* vMoUcm, quicoguata* farvot, ut ab Ido­
lolatria errorlbu* ad Chrlâlaaa rcligioala difclpliaam ,
ravocaruntur, fi viq* eorum txtiatefcant, faltem ipfi (b
CAPUT
XVU
puro, ab Wqlolatrie coaferveat. Suvcrlu* atulto, «οτToleta"<7AR.fA
tempore
catechumeni*
adulti* baptlaandliC»». *. h,M
r-.., Tai» «· f*’0· » « ««· domino, 6 guÆt coacillum T-·—.. r.. »’ >m>"» XH· pv&pa» ··»« idololatria crimen graiviffimi,Q V prafetip-a ia boc concilio tegimu* r flamlnibu, concilii.
"
“ verM* cattarafltr , bac addidit . Λ» fuitnt· m taat fatriennii ter i*; f«mlnl* necantibu* quinquennii .· om· Caa. ...huju*
MikgHtM iititUirtf, Mi iMtlfxiti tlhn »β , rear
tra Jaanibu, autem Communiter biennii bip . Quod fr confijr- ,”·*1"1.·
mavit noAea JufllaUuu*. ludai* v*ro 0Δ0 atenfes proiep·
Hmh fAa * ia fM ia/fitatu Ata/Mt taftivati , //<*fcripfit concilium Agachent* , nifi va’etndinl, n*c«iEm*
AtUtit teltaMt tafarMaat , fturrtirtit, Mijatiicit itfi·»btevltu exegerit temporis fpetiom . Hodie autem iudl- c®*· ,γ*
tia iaMatiat , M fatritigia eraJaetar , 9 fttrrta/atta
traanatar . Mvr mm qai ti tairai trrmM KOrtmt , tg
clo eplfcoporum, fr eorum presbyterorum, in cujus r*'*
•MriarHat eatmaat , çmv/cr frrrr italtii fait irtitti.
■Ione aut parochia funt refervetur : an doârlna Chrik
ΛΙ taana dbm/w eeram , frr jarttiaraajii atit/atliana
fliana tnyfterllt adeo imbuti Cur, fr iâformati, ut me­
'fraauttaati Ant tti— jriirtif taMirfi at altra Ht ata
rito poÆnt faafro regenerari lavecro . saA MrUtria
iHtattalaaifat iaiafaitttrt. 'tjMa f Jtatiai atrata artiat
Dai JairrAtirti monuit ple fati* fr prudenter coacillum
it/tfatM ff*. fafiJr far fijitfati fatu at rit trrrtM
_______ _ , aif ia fiAr ai tftrtn ia/raJiar tapHfrai^ m! Conr.Liomfe
Limenf*
faaty rrtit fafp. ititat prafrattatar, u friaripalit aaAr^ ■ a frtfatit akC /arat-t1 ft 9graaAi 'famitglr rtaraMiaia· *4.». «n-4.
9 a»tntarrn 'rtit « apaA Aijbiflaai Dai faAir/ata
ritat , UMraar Ar tabipi AruaaAi prlrjatrta ritiarat .
-m ’, "
E 'aHai taarra rara ta , fai aaariatrt fAiiaiiaat frrMtaai
rrAArrtt 9r. Maxime ealmChrftl· ecclefiem dadecet larrrmt altifti arlttrriM , Cf tatrarataaHatirati
fratratiart
---------- ,--------------fideles multi* Idololatria, fr mwnm corruptelis vont aftrfrraai , tt jara frrti llllat tttm rarrrrrr
t_____ arlnraai ,
minatos, antequamfemiestecbumeaos, pleaos fieriCbrii._
eunoe.
---------------fr aratffr ttfarfcaat . Ru«d p iatraat,
-m prrfaaa
Ait
‘
rrrrrihiu farriat iaplltata < tf prrprtaa minmaa/caHav* entem ve, Mauras, vel Tapes, vel Indos, set
Qua
ait fratratia frriaatar . Ct arQtrri tttiUr alriftaatar .
raliqu
reliquos infidele,, ecdefiarum prapofitl docere nunc de­
Coae Cw* H»c d* domini, fncularlbut, ut vocant. IHecclcfiafttciaDbeaat
beant, exprefite olim B,Clemen, ft btiffiem EK Auru<h*c. < can aliam legum non dlfpari pietate tulit Africa .· decrevit
ftiaus . Sed ilia brevi retulit compendio concilium U- RClem 1L{»·
,,
aalm * et epifeopi, pre,byren . & diaconi, non ordinaren­
maofe bb Verbi*. Can Artiar ptarr/rr raratt Ctnjkaai apoft.conftic.
tur, prlufouam omne* qui ia domo eorum erant, ChrirAalti trataiuar prr far taftajHrr ,
aArrilgtaatt CtrH «· *»·
ftlaao* catholico, facerent : ia quo aflequer.do cumomnea
/fata, faaar prrfiiraiart fat/aMian frritarat : ftaiia D Aas.libd*
aervo*'contenderent , ecclefiaftku mut*eriba, ad fer lpt1,
faai trtpprria AAri praUfaa , faa iratiaratar ia' fyatMrt S”****.*·?*:
Mcfpefrnftrtreniut, gravi, & iniquo animo tulilTe, Jur
llannm imp. ap >ft*ta<a , Sotomcaiu .efert. Matfatr aa<** aMifarHialfM fafttpHaAafaati raw Àwuf»
1 , V tata , Inquit, m··/·· mmv aagrtat, farti aaAirrt Patrrt
Dm fritta , 9 rnrUrrr ArAranH , /*«*<* dbmtfafr« srai/sa

Aimuum lih.

<ap. If.

Hiata , htartraV ftrMi MaitaraiafafrrJataMifiJrai Ctrl.
Jtfnfiurt, $ad quanto frafiantiu·, fr meliu,, qui Uil

fuccedit ia imperio Jovlaau·. Cum enim In Perfide, ad
imperium raperetur, clamabat nolle fein&deilbu* impe­
rare, cum Ipfe effer Chriftianu,. C i refponfum a aaiNiccpbax.jt. litibus omnibus eft » icfo quoque Chrifti fidei (fle ob»
Setropim L ». noxio*.

Si non fecerint * alieni ab ecclefia habeantur

MtMfTUtMMti ΜΛΜβΜΜΜΗΜΙ^ 1·Λ·, TESOMp**, M*S- ,. ρ„. ,»
»7, frr taftffat iagpaMt 9 rfpmaailatfi ar paMftf
Mtrif igatraalia, ar/zpqj(«v, frtHlilHKM, OmaAwdo- D«coafvei.e.
··» fttratHittm ίβ ·, il faHaaifar arfaratalt^ arfartttlrtaptisaeteAiMiaMAiaatar^aiHaMittrdiffaMelraMMaCAnjkaaM Je» · fi» «■

__ _____ ___
rtlln Mu/

_

_ aAaUttMM
__
taMifin
,

honil. ,·.
Mf Cuuc.ftr. fe.

- *“ »
tf t »
__ j__ Λ_Λ____
·
M»®
Inari^
m ara
fytatilaM
% 9 MaStataiAHaiaHaMiaM.
ItamHpr·^
— priai
F"""r faittn
JV^-VW —w gj-*9 V
·■ ·— · w» «■ liu
> ' a^v - »
I tot fervo* domini eoa habent, ut vim Ulortim me- ** aurittr rrAAiAtrii. litant ia farraanarit eaMtraUr - m *d flere ■
cito perhorrefceni , ab idololuria cultu illo* revoco· tHÎratiltti imftniMiHutmirrttutf taMfif trint· C^*· Μ·»··(S debenti quod fi non fecerint , diri* vovendo* decer­
ufitMit Mtiettl» , m/uiMi'aImm#Mtt » mA tnritmiiiUt. “*· °·' **’
nitur. Hinc obfervar* licet, quanto Audio fr diligen­
ti* patre* familia* in domefticoe, vel Ctrvo·, vel famu­
* gara
/■·»»·* V«r>7*mw«
*
lo* lavigilare debeant : quanta cura eniti , ut ab erro,
iitfaMar. Xj/ WM Ht taatit iatpaAimrMit l"MUftr· C<w£ | jlr
riba* Uli refipifeant religioni, fr motum. Eft enim ma­
gnificum , quemquam fe ab omni contagione vitiorum
reprimi fr revodari : fed magnificant in, & fuo*. Quaqto
Dmm·, *o«Aua rmi* *aA«w*e, fdi nrrAraltt adjraiia fetT.*.c*a.
. eatm magi, ardiium eft , alio* prnftarc quam f*, canto
<**μο* tmaattn, itnprtirr fr rfttilit fttrUi/tffhtitiif a
fr laudabili** ,■ cum ipfe fit optitnu,, fui fi mi le, frfuo,
quoqdb roddldirte. Alter vero , eximia quaque proprio
virtuti,laus, ulmi* familia vitiorum patienti* luditur ,·
fr nimia fervorum commoaio dominico communioni, i*ceadlâio·· coercetur.

S

tmieear. PrtHtrtajUiata Dti

Crarik Qtatrai. TfffH It

CONCILIORUM

OMNIUM

faAatn buataua e» oUgiae Maria y ,pre A Del, fepee CXTE. difeipaiet , Mefatee ataUt «ornem , */·' tr.
aebirpefeaty Cf uerteeu y et teedee»
-------^.atr.. ne—
eeafinatet. SMatdcu trbac fefitaitar , atiad ebUaet fapeer· re etereru. Steer efe Jefeat Cbrifide·, deetleeefr’ eraueatera . Ceefiat eater et 'feptiarana feptimaearear .
V feleeteeeu eefireu. Pefireeeey aeuetaeae peg· ege falSed dieeaar prrldtu fcpttentea generant raudtu pentece·"·, a^fi eredeet ta fefae» C betfiae· , tS peattear de peefieay teqaa fit peccati reuifie per Sptrnata fandi·*· . datatli cetetaifi. , facraaueta tffia, feffadet : Eaptfjuatit
aérant· vere lepiiuaaa, finiaqnagefiatau aaaeu faeiaat t
fix' aped Siebrnet jabilavt dlcUar , ia qne fitnifaer ter­
ra fit reaufie , V ferverant llbertar , ff pefrfienau refie/ee^e frac'fleet. perate fineua efi , et Dette» dtltgM
filtutie» pea pretie erant eetnfiarata , Sepuet rtraiu fe.
fapreeueie , prtUteeee fùec feipfeat. Jetefageàt tgiree
piem uakipfaetty qeCaqaageear/aia e*fe geaeraet anate,
Det fecerdetety e>fi te fide y et epertet y iafireclet bëpurata» afetnpta oteoade , quant ea fnleri~fateli figetra y
qeety trel epecceUt ebfeleeer yfetf greedt feertlegieceuereprafuaeptant efe, tnajerutn anfleritat tradrdtt. F. celat
cnleee. l ingua catechliari propria te vuJçati InlbruMadM
ffifa V eflata fruper , V pr/eta , iatme tpfa efi fetapee
,,
catechumene», ad inteiligsndaui & rit inandam tenaclu, doana y pea efi dtar/eica diet. Necefie efi ea/ea fabbaufannt
*» Cone, ârlnans, fatis appoCie cavit idem concilium LiiMnfe.
ttlnain y pepnli Det fiilae eccurrere , atque ibi eeueplert,
I.l·. tln.
abi datur part bit qui elle .· fient qridaut diftreat, SaCmee XLIIL
Vulgatus. logeait d/fia fab/entrr eaprfuit : ideirci auteur tetlai quiaquagefinta diet y pefi demini refurrefjieeem refeluta abfit-dUtUf. a a
aetutay in feû iatHia cçiebraatary prefer figerem fu··'
De celebratione pen/fcefles.
-, ra referreflteal· : abi .tam uea laber , fed reqmet erit iaO Utia, Ideepae bit dirbnt, aee geaua ia erattene fiefhta-

tavif.

>1.

Pravam inftitutienem emendari placuit , juxta
auûoritarent icripturarum , ut eundi diem
pentecoftes celebremus .* quod qui non tècerit, quafi novam hatrefim induxide notetur ,

geeeq efe fiefleedey eb reeer-eite» demieire refereeihe- »et ,'Jreeatt
e/r tredidueet. Nec eum diem Colum feflivum , fit cela* Cegù·. qfi
brem ollm fuiiTe , in ecclefia conftat .· in pracipuia enim ullet. ai. «.
ecdeiïn
feftivitatibu· venerandam, & toto terrarum orbe a». '
Canon XLIII.
venerabilem dixit Leo pape. Sed totos illos quinquaginta L·® -papa ia
diei, fu i ile leriato», tcftis «ft Tertullianus, omnet iAw <*>· ’· * >·
De celebratione penhecofits
peotecoftes nomine, comprehendens : prius enim his ver- pmtecoft.
bis, celebre*dixit. Oeufae fidet eteUpeee, fefune*/r-Tejtull.hbds
fleet ·, qee eelUerfeleeutltetere Cbelfiteeereee fibi niedt- •delolatuac.
( Pravam inftitutionem emendari placuit, jux­ cat
y eeedeeetetceie dieu , eie peetecefiee. Etieee fi tuf- **
ta auâoritatem feriprurarum , ut eundi feet y eeblfceu ute ceuueelcefeet : tienreet eetet , ae
diem pentecoftes port pafcha celebremus ; Cbrifiuetntdereeter : eer eeetbetet prenueeteuer y aee ee.' ”
St quid
tJ ----caret -iedelgeedete
efi «, —
beber
dlceee
VII M»V^*
a
T
Λ— ,»-eee
- - —
—
non wuuuaiiLb*tiuetu
quadrageiimam ·: quod MUI
qui 1I
non
fece­ reeter
teret. Neer rtieiih feeteleeeeej
rit , «quafi
' novam *hvrefim
- *
· · - , no-j. J
indu,ita
• r, e-e - e ■ ---- ·Λ·»· gtUpet dit. EtCerpt fiWtetur,
let feieeniratei
feleeetteter ttalieabm
eetteebu , ftt ia
Ce erdlaem
erdleete teiCy
rete, peeretefiee
implere ntnpeterent. Quare quemednaodum diebus dominkis
laetes
orabant
fideles,
ia
lignum
Uti tie refurreTrfium penteeefier ab tbfir feife afbfie/e
flIonis , fic etiam In his diebus* qui a pafchata funt ,
temperibut,
ufque ad pemecoften. Tertullianus. Die demimce » in-Tsrtall ftb.de
quit, jejunia’" tufat ducimue : ad de fpa/culit edere- corOna nili.
CA PUT
XVII.
re. Eadem immanitate a die peftbe /a penimtfiea afque tis c. j.
•andemnt. Id lpfutn ronfirmat Juftinus Martyr , five leftin. Msr.Ji.
ACESSAb/τ Jam qui feftum.hoc celebre interGhriquicumque ille fit auâor rcfponfionum ad orthodoxos, tvipo··’· ad
Ôueaean· eafdem viret , inquit , bebet peuteceficy quai «f'ihodoxo»,
ftianos , fe nelcire ajunt , an apoftolorum tempo­
re, Gentium auribus notum fclffêt : cum prster exprefdemtaica, Jrcendum caefam de ea diXam. UeOl pror- ’· ··»■ .
fus concilium N ice num, A Auguftinas : ficqut die pair-tuac' Nlf*'
fum hoc fan&orum patrum Hifpania leftimonium , ex
- Luca co n ftet , cum refert maxime contendilTe Paulum le
teroftes» ut In diebus pafcha , bamifmum olini folum n*?..!*,"·
,fc
expedire, ut fi fieri polfct diem pentecoftes cedari, confiât excondllo GerundanU. Et lapentecnfta,
*'
Λ*
<«p- >♦·
lebraret HierOfoiymis . Quot fu m enim tanta In Paulo
ut In pafqhate, folicnm Antonium veftem Pauli pflmi Cl»
folicltudo , fi diei celebritate nm urgeretur ? Eamdem
eremita ferre, D. Hieronymus commeemrat. Qui MtemCou.Garaad.
ίρφ. a. «4 >pf( infinuat adCocinthloa, dum ait, Ic Ephtfi moratantum feftum celebtqrc qmittercitt » de adventu fan&i cs*. <.
Cv. >ep. ,s. turud, ufque ad pentecoften, quam Hierofolymls deftiSp.ritus dubitare infinusnt epifeop, .· eeque rot idee , Can. <iv catvCatllas. coli, natat. Sed confirmat Caflianua . Cajat fefiiaitatit tra- _..U4«.UI
tanqusm hnrefis nove
nova »uuw<i
suûoret ,, oonn.
notari. inquam
En quam aeier
fulee- themtnta do
inquit» per apefirheer airet ad net affae traafucf-Oti rura Hifpanl
' · paties. :herafutn
---- Z... novitatibus Inducendi
--------Us eoarecdtda.
iere tenere fereanda efi. D. Ambrolius adeo celeobftiterint .· quanturaque
inconfervan
. iraque ecclefia catholka ia
conferveo- Q.Hi«oa. ta
prélat, •n brem peardkevit « et · die Chrifti paflîonit , jûbilnum
da pure A integra étirera fijoi doârina , Hifpania *i,a P*1^1
pial. i·. L*- Chriftlanorum elfe fcrlpfcrlt. Et le lege baber , inquit,
olim debuerit, debeat A hodie.
.
aramita.
quia jubilent dicitur numerat quinquaginta .anàtrum retn codicibus manuferiptis , non ut celebretur Ctftum
curfut , ceiebrabilit admedum, que débit· vereeeter , ren­
peutecoftes, fed ut Intra quinquagefimumdiem apefidhare
fermant ur Hebrarrttm libertaire , tefefienum refefieeet.
vb omnibus celebretur, decernitur, iifdem, qua intextu
' Heec numerum lut! celebramur pefi demini pufimnemy renoftro retulimus» verbi,. Pravam iafiitutletmm emendari
c»l,f. ».
mife culpa tetiat débité , cblregrapba que que tacuata ; ab
tlarult , junta attfleritatem fletptureaum , ut cuuHt diem
•mai eete liberi, & fefetpireer advenientem le net gra­
peatec efiet pefi pafeba telebream t q nee qeadragefimam ,
tiam Spirltur fanfii , die peetetefiet « tac ante /»/■«/»
fed qu/aquagefimam .· qui ana feter/t , quafi nr earn beleet diciter Dee, elleluie cemete^. Id pluribus probarrfim indentfet , tutetur . Grave enlm, A attfito, extX> Aug- i" «P- vlt D-Auruftinui : en in brève compendium redegit D.
fi imarunt , rum omne> umtm corpus fimus in Cbrifio ,
ad la- lüdoru», qua quia hu/ua fefti initium originemqua reuna omnium fides, unum baptifma, unus Deus A petor
Huar. e. 1«. petunt, con£tntancum cenfui, bkadveriua contra prave
omnium, non uoo eodcmque tempore aenlverfarium aft.
&
opinantes recitare- letttam feee, inquit , et ceai· feventus Sand i fpiritus feftum celebrat I , fed per eofd«m
U.ifid. 11b. a “--------- -------- “·- - ’ ' ·
’
· - '
dies, alto, lian es, alios flexi, genibus orate, allo· fa­
de oflu. *criari A conquicicere , A vacate conviviis, alios jejuniis A
- clef, c .
Slaa mente y defuper inteaani't audita efi y <2 le* data
corporis ali» afflifliontbus macerari. ReOc calm a Da- —
. .
rwad. >·
Meyfi. In ne»e autem tefiamenle pent te· de cer-t, quan>-£ mafo PP. 1er i pt uni pr (mum , A a Leone magno repetitum
a» admotum faufil Spirite,·, qurmCbrtjiut prctnifity e*pofteael, aliter unus grex uunique pallor non fumus»
r
bibuit ; ,«»« ait tue efe ventarem , nifi ipfe afceuder-t
nifi, quemadmodum apoftolus docet , id ipfam dkamua
j.
te colum ; dea/que dUm partam celt Cbrifiut intrafet, drcn
omnes, tt pcriefli fimus in eodem fenfu A cadam fend.ebui tatertdfitit intremuit fubtta ereeUiet apefiellt le­
tentia - A nifi tandem uno eodemque tempora praKipua
tet t tf defcendeete Spirite fanfie fuperr’., injfammati
leligionis noli ta my Aeria celebremus . Quluquagsfimo
fuat y ita uilingmt emnlarn Gtetlnu , Del magnalia leautem dic poli pafcha pentecoftes feftum agendum do­
quereatur . Aduntui itaqur faufil spcrctut Z· cale y fuoa
cet Λ mbroiiu, . Indem/nlca, inquit, re(urfea> tdluater y n A—s- to .
epefeiet , te Varietate dfifufur linguarum , felrnai.atrm
revrrfut ad bemlntr efi » V pet refurrefl/taem tel a quiatraafmifit te peferet , caque etc caufa peatecefie teiehequagefima cum bemlnibut cemmeratut ef . Et peulo In-.
tn'y tf diet ifje prelude infignti labetur. Ceocerdat nu­
fer Iu,, Nen igitur jejuaamut ia quinquagefima , quia ia
tem bac fefiivitat et ange fa, .»OT fiefinit aie fa H . Ufa
tit diebu’ urbifcum devinât numeratur .'Divus «*'·■ D, Hilaria, i,
enim ,
♦*·*' agnut imraelatut efi , intrrpejit.’r qttin___
. . ______
riu,________
loquenr de
numero quinquagenario, qui ex feptem ρ,,ί,,ιοΜ ia
quagtnta ffaeu< , data efi le* Megfi y [tripla digite Dr! ; ' conficitur
fcprimani» . F.t bar quidem y ,it y . jabbata pfaimos.
'citur fcpriiuani,
btl pefiqnam eecifue efi Cbt'fiui , qui feet ente adimme-' jaebaterum
ή ap -pefielii· reilgtcac celebrata funt , M
_
im , ra
laudum duUu, efi , cetebratv vr-ampafeba : V inieepefiitr
bit qataquagejÎmà
qatajiuagrpmh diybu
d.-but , nullut aeque in iCTram firaquinquaginta cfaba, ydatar Spirittt [enfla, , qu' efi dig'tut
le
’.-rt,> ne.
tr .e/uic
<· /u-tc aduder.,-et
ucyve jejnnie y frfiltdtetem fpirltua-

F

A M P t I S S I MA COLLECTIO.
_ _
CaffiM d*
tad

eoae-

198

frr dmratr .fosMradUaerdamsdteve .· fofozds*fl<i· tatiifttiu βhttphmitrft>t
Requiriturergoad boc,
erfoaM4ikfiardb»raiMre/«*^«M*Me. Caffiasm* . Mac
ut que famine meretrix dicatur* valqeetum corpore fa­
inquit* mfbdbdMBM» owjforajfofosr, q»<r/«ciet , ur multorum pereat libidini t fic enim definit D. _
tttttntèatt

ra fo—fosairrm·,

Mbron. apud Gratianum. JWm*r/d, lnq*it,q/, f·*

·?'*'■. 1"
weZfo··»· /zdzdz«zp«rer. In oijos expolit fote , .*erbo^«« ffi*.· ·"«·
«svf/snte·* mirumefl, quam turpia, dtaeeroaonsm jeHornqan citat * fepfu abhorrentia rettdprit gioffis ; volesu Λ.ΤΓ. i·...
ut meretrix, quu multos admittit, juxta Gntentlam HbΛ.
ronpml, phtrmquam XXIII. millia hmnlMm admifolt i ginit. Gio|f
argumento* ut alt » cap. difcinlina XLV. diftlnâiotie, vel iaejuidem
«*«** ϊλι.
faitem fexaginta ; juxta cap. Latores* de eleeicoexcommn-' ctp.tspoAnkato quorum.jusiumrationes, quem'iint aliena ab ** nose,verbo,
p«/rv/amvd^MV* rase d^CiptUZr/wrZZ cent Merate/. Th»*'- D. Hieronymi, dubitabit nqmo, qui slicujus fit io relite- qua mulso
reriajudjcil. Multorum enim appella t Ione, pluralia nu- ruas,
u/. Nra iMoaptuitUroof/otU av/raNlhti·· imeffreiu*
meras eontfoetur .· quod ad animi, A voluntatis rationem
ptiiftHf»»·"
tmrefori debar, ut excludatur (angularis i quod effi. do· pro/r/, f«a fofoh*q|foer«/iMVvfo*«/refor fo/ar/ dZe,apeprla.tatiOM concubino, feu pellicis , non autem meretri­
jMi »v*sv/ d» awar* O/z*rrz, ra e**ft adfeue» ff/pot fracis; cuius turpitudo venali*e0, ut D. Auguflinus docet. » .
hit tattuadet» f fient otio» »H»n» afojMortuo Miio eeaSi ergof«mina onum, vel duos receperit obquafom , cum -aaft,p(a(
•tittfrftrttmttr : 'ftihif txflttit^ ^tut·- — hoc perate ad allee qurdeumque recipiendos , meretrix dici- ,, ti ( tJ‘
q«qgr/a»Îeemdf«nM* gafo/s fa/crperMr i tf ito r/ pe» iat » poteft * R debet t' ut commodis * vel incommodis > mere- Ca>i. m,r*irl.
----- . .
..----- —...------- o.----tricibuaelegeptopofitiefinl, velnflaclpolGt. Quod fi de ce*
q.*.
animo hoc, in futuram recipiendi quemcumque, non congawd.», βΓ|4·
fliterlt: eam qua duos trefve, cb quali nmadmitiir* fuerit
couspeobetuni, meretricem judicane par et it : quod cos,
pe/efonwgeadtror/saMS, ps<sr*q SfibllM tpoctoaaM Agu·' multorum appellatione In eo aAu comprehendi cenfuerim.
titreJ f»fehu», edfoar dbas/a» seaMrsdMar i arear fnCuique fsmm efo judicium· Meretrkum Initium Acori..
alMma Venere repetit |Uadantlus / eam enim, quam ex *-aa*MiM 1. j
h<n
petut, fiM ■**« dMVr/no /e/ZhU«Me
, fpuma maris procreatam pqct* tefontur, onmi laid via , °***Mr'
, pataqser ettltohu afteraw e/ra /ea «h»onv p.
Impudentia, & turpitudine feiflb iafigoem notius eft quam
rMT/r, pr/m/MMH· dir /snfotr. C^rf/fMeram pepnftMo^r.
a nobis explicari debeat .· nam ex fiimolo Martis’ ftupro , _
■Masreqffveawr. XtzdMv» iiepiqordbrrmdfo, <«■/»genuit Harmqniam, deque Plutarchusex Mercurio Her·
raaphrodltum:ex Jove Cupidinem: ex Anchiia Æaeam: v'.’,· re 0
ttiihaadi, Cttjot ftfiiuitaett traditio fie tftftlitu wrer
A ex Bute Erycem.· deque de cauf* amorum , gratia- I’14*'
ad not afp» tnefatifii todt» Utor* feftuM q/. idee
rum * puldiriradlni* , deliciarum , voluptatum , A omni*
libidinis, illa dea habita eft. Hnc autem, na lol* im- tti
pudica videretur, omnium prima,.rete JLaâantio, Medivii»*.
retridsiu artem inft ituit i aufiorqoe mulieribus in Cypro, inftuut.
infula
fait,
uti
valgo
quaftum
corpore
facerent.
Mife·
c*p.
,*·
«*» jtjtutitua ajtadetati om geaw rf> db4fo/
urOtMatn rfforritüioteit dbot/aZca Srfo/dliMHW.
r*rum, turpem, fordidum«t infonem,'herum meretricum
fletum,
ut
illa
defererear;
multa'
adverfu,
est*
in
di·,
_ -r-ιQ«w« autem aece&rio* dis preferip,a, «4
η***';, cele£ra«dum « concilium Toletaoum X. expofuii
ver fis provinciis conftltuta prudenter, legimus . Apud
Romano* ume fait, auâora Tacito, ut qua corpora vellent quaftum facere, ftqpri licenttem epododilm MM»- 1 · ''*’* ’’
V«fofo/rraapmufoswA<^/érwrav, Vttyêfofoaeradtycz/a
clareat, ut eo pndore fuflbfa, ab Impudico· meretrican­
di officio retraherent ur: Xfora tuta» , inquit, gra a/foz ft·
tt oitali potomvor, V fotrooHttetraat utilou toofiare ·««
ttttttti JttrtUt , Mfad* fttJutttt tttrttfa > roWa«ry>v,
•adwe. Mfoce/v gofo paftMr/v/fo· » «?/ «w du tel*·

arfasodb**' »
cofofov AS afr /«/««menm wgsdam.
' Sad met ftserit iBamie, quare qusdragefimo die fo
fom celforesMlMn quibufdam eWum fuerit (quod im­
probat coMiUnm) * qulnquagefimo, ut decernit, do0a bls oarbis MprodBt Joannes Caftanus.R»s»« Vgzran·

-------------—t

'trrtttttt. Hin

m tttjhtat ttrpvt f

“ ■

foww■«>/fodi/JpMZsO,, f»t itftnrtil/tot», Dot, oi)i tt-.
ftfftteat .· rempew
tbtrtua , /ttni ftf tnutttrt, «n*

rHtt· tftttr ^t»tf
fodtogea/M,
liteaUM
“*'J------ '*----- -

talitri t tjifit· tflrtttf hl»t fsw»’am fi eo*
rot fltoitofiioit tuttatre , tarer* fottfi tf atjtfitrU fatroateiUf.

r» /«rrrarrrrer wrxr, MtffoSreenaraw, «/»*</·,/mee- *· *’,*!*'
4ic„, Λ/pf«pe*f>^*Atd"/vdr*p«r . Ad qnemloeim14*"
foit in Tranquillus in Tiberio, famsfa Frm/«a, Inquit, L "P

p*/*daeaz

Ολμ XUF.

oe^·***1·*"*-

Vulgatui.

Dt mtrttritihut pernis·, β ctnvtritntitr.

OUiufauudia/tt ροβί^ίβ»*
«"«Z- »«» *>“"»'·
pera freoo, artoaf»* edtaia jeoet»j<.taf»u*feri* null,
pariter/adtaM totauffOoufoMiiot : ne/ ra/yiar Coaftaat.
earner , «v refeefom Zo MM /rmrfo ra.'foçar tfitt , oaiUo

•

Meretrix
que* aliquando
fuerit,
de poftea
hft-D«/êr/z.
Quod B pudicitiam apud adiles not, vulgarent,
«
a
t*
t\
a
I
a t·
m -- ——>
-* - fr — -.- —
flk
a.-.*
ftuprl pteoa afficiebamur.
Ut Lia··
bine intallcâam obfarye«· 1‘b«t·
huent maritum, fi poftmodum ad crudeli­ ■tus
antiquam Marcelli jutifcoufultl fotrentlam , Jr·- Dmc>ct. *
tatem venerit, incunâantcr placuit effereci­ p»«M, inquit, itneilitfttir, /rZaea in hi aehifthtt ff* Τ4*.**"1*··
ft, aaa tterpHtr eiureat, au/raysw poa/aae fauotnt | J" *· ί “.*
piendam.
,rz«w/«e« rafaw. Acceptait legat*, « bared itate*
facultatem illis,ademit Domitianus Cofer lego perpetua,
ut a Srdoolo traditur. Donationes ia ear colletas, kritas foit Conflant laus iasparatoe .· fafta revocaùeyls pbtaftata legitima loboli. donanti*, aut fratri, farad,vel
Dt Httrtiricihu pt&Mii, β ctttvtrtMiKt■
aliis aius proximis. Ut legitima, jnre natura debita, a
patre privari polleat, a plocfoiaaa, a MaximianodeMeretrix qua: aliquando fuerit
------ , ,- de
. poftea -ha­ cretum eft in refolpto ad Apollinarem, probatum pobuerit maritum, fi iftmodum ad crudclita- *«· · Miniam», rereptumque tandem apjtd Vjiigottam»
■,,«.·----------------- «Π1«ί· antiqua.
natronarum fen booeflarum le­
..,Vcftibus
-----------------------------------tem venerit, incui
nter placuit eue reaminantaeuti,
illi»
interdifow ladltaatTaruslHaeu*, at
piendam.
Ulpiaaut: l«d confie sarit graviori pan* pevpofits JuUat
IlLpapa, deinde P»u1m IV. ac tendent favoriffium confl. tut lone, Pius IV. Trecentis Mira lAlbus affitiete : gon*/*
itita.
— beatur left Vvifigoefaxum primo, fltexulabat ab urbe
,£*qaod fi itérant earn Ingrederetur» Λ la taraioffidoperCAPUT
XVII!.

Canon XLIV.

Emendafar.

AMERENDO

f“«'

λ
’ **

p«ll coghofckt.fi rero
collât. ·.-1·
Isgib. Vrifigothorea* If.

τΛ*Μ.
P**1»» *
·’«··· *
fat·'-

r

go bardorum coafuetudine receptum erat: £ pareae em- riu.
meretricem difom , ao quod pretium
____
libidinis mereatur, docuit D. Ifidorus. Illatetricis
otitum illam ab ofoio non tettaberet, »el aliqae pena *«ca. 1»«
puniret:
tandem (at alia omittamu) tarpit adiau i uflat ii. >.
"ie/ëtrmôi. mereri dicitur , quu publice corpori que (turn
facit. ac
Quu
& infamia-nuta, apud omaet foe MttoaesnlperfiafMt· legam Veiautem dicamur {Miblice quaflum focre, nemo melius (11Qua ratieae apud Romanos loge Confondais * antea* <««.
4.
aeogoMtwt Mj
fanator i Mn licuit , non folum cum blàqas» font in lu- >- >r
panari, foi ngc ‘um eis qusr quocumque medo carpere *********
'<olipoaatee/a&or
2ua*um foetent, foident-ve, in me tr Iasonii fandus tren- ·“■
re. Apud Cerma'nos non folum famtorfbats , M * *^*“*' **-*
dbfoPu * «fo/ «m. fooMzr/r , ^/«prasarzfo. f,
is nominibus, mtre trlcasuaores ducendi jass daaega- „<ΊΓ,
nemiinit yfrtif»» iit·» frtjjnma fitjkttft ■ Ne autem qui*
: cum rirginas folum dnd ροΛ, fit auftor Tacitus . t-,™, j,
inteHiaeret, eam, quo cum uno, mat altero pocunia ac.adorn boueΛat is ba impontaed Utopieofibes Info- 'moribasGer.
cupcaUcommifotit, effitemforicem, addidit. /rr«,f««,
lanis-' mufierlbus culm perpetue auptia interdicuntur, anaoram.
sumsMte', oitfoZreru/epecan/oarcrpap crwwf/coz,·, ara Wq»«

piMeidexpruT

U fossa* 4« L

*“T
.’ÏJ"·

.

»99

CONCILIORUM

OMNIUM

joo

■■ qua anm cnnnnblum convlAa fuîffcne (arriva libidinis , A «a , * f«4o vohaptatts renuaeietioae eluar· debebantr
_.
ω reft· Tboma Moro. Quod A a Conflant Ino Paloologo
--------------------- ------- -·* '—'r------------ ·-·--· λ—./·—
Thomas Mo- Otieutto imaeratore, ne matrimonia ollam malam habe*
mJla *
cautam, decretam fuit. Idem nuptiarum jus me*
dkfti* «sejuga» comatur s<Mt, ptentat yatrai* forte
ute «MtriiMMiMi com,«A·», fonte «μμΙ«μ·Η fort·aT.ZsL
tetrici multo entia negatum in fua republics a Moyfe,
coaAusu
t·**· ·* fofophua, ut cuius proptep Injuriam foo eoe*
w»ecw »»»—
VAt^t ««eaaNMN*»
Referta* Li. Ρ·Γ1 IsAam nuptiale facrum pens no* admittat. "tNm 4ite4ft caufa techwnuK fapcthu, a( « ad·iatta « «· etferaari u.lJe iateeefit Inqnlt, ·* peeler Bufratae ft^elafcMrtM, qui pot fidaas laracti fohetaria nmchati fisa- «MtUtf.
talis.eoeells.uvo, V ·/ /·/»·· aeritailr ert3at fetat tmrpiyaat
sint, poftea auraa 4»xarirt, eAa logleUM peaitaatia,
viufdea, ». ellrieraU matrimeai» Uafeatar. Dent. Mon eeit brervw*·
ad coaanmaloocm admitterentur. Cum «ntm peceetum
lotcpbu» lib. Je jUiaktu Ifraet, .tepe fcertatae Je filMt tfreet. Ne aumachio, longiori axcommun IcatMM pualrctqr.· voluc
4. amiqer tem In hominum cogitationem veniret, espteri & redi*
hint hanc feveritatem finyularl clementia temperare «ut
<* “u·
mi poffa hoc peccatum, fi quid in templo offerraturyaa
ea turpi vhp, adpodlcam tt Monetam anatrjmoaii alDtet. <»MI
caufa fubfaqulcur tree efeter mercrjem peefiiktji ,
licereatur.
fvl/ford wtrr/r i pala akemiaati» efi eprut »cum,Quo4
Nec in mtectrleibos tantum, ab antlqno hac dufia
fi rationem laveftigare «enemur, quare neterte fait P*°confuetud· obfcrvataur · fad in omnibus publice pec- Cap. <·
hibcye pretium Illicito corporis nfa qusfitum, «el Deo,
cantibus: nunquam enim eis a4 bepfiftnum patebat adi*
vel templo facro inferre, cum noe effe, nec vivere me*
tus, mi vltn, quam agebant, tarpittUlnrreuuociaffeat·'
, retrices, Moyfis leges permitterent .* ut agnofeit ellam
CleiMM Air. c^tnee, Alexandrina* . illud decurrit, legem banc, idprateritaque peccata lacrymia A pmuitentia deleffenr t
»
*° a M°yf· Utl"·’ CUIU at debitum oCdumArovaren- B ut inferius dicemus·

4'

rhite

tee.

tiam locis facrls prattandam erprlmeret > tum etiam ut
femina hac Ignominiofa perna deterrita, minori bono
ducerent, lucrofia tt voluptuofa huic firdicatl, onerant
dare. Nifi quls dicat (quod A mihi magis placet) non
publici, fed privati & feereti qoaftus oblationem etiam
prohibere voluiffet ut aditus redimendi hoc carnis pec­
catum intercluderetur. Hanc ponam in mpretricer,an­
te Moyiis legem, vel ufu, vel conventione «apud Hebraoi (utile receptam, erui pofie videtur er his qua Philo'
ludas*. doAus Hebraico antiquitatis feriptor, de JoCepho loquens retulit . illum enim foficitatum ab hera, fortius
- refiftentem,acrerpoadentenil<bereGelnducit.*»a/rm··
r/lv» W/rj/israr/war, ner Meeraerum pe/eeT. Jlteien*

C*»·» XLr.

Vulgatus

De Cetiretmtnir, fats tcclifitm M* frefaenlant

Qui aliquando fuerit catechumenus per infini*
ta tempora, & nunquam ecclefiam acceflerit .· fi eum de clero quifquam agnoverit vo­
latile erte Chriftianum, aut teftes aliqui ex*
titerint fideles; placuit, ei baptifmum non

apnJ ne/ratet aalla efi »eretrl* ; capitaliftfpliiie peepefite,
t ale» qusfia» exercentitur : eme legiti»a» eepala» nliet
Kmaubtiu·
Ceng-efiur ca» muliere nefieres : cefiicafiit a/rglaiiat eeaiungi mue . Nlfi quis dicat, attenta recent lori Philonis Q
contue:udine , Illum finxifle orationem, ut efiA» funt
Dr· cettthtantnit
m* fr^nentaitt
U Livio multa, & finguntur quotidie ab hiftoririeHoc
•tiam hodie Juduontm ptaxl receptum audio apud quos
metetrlces non permittuntur. Quod in novo orbe , in
Qui aliquando fuerit catechumenus per infini­
regione Palmaria nfitatum eft : quid fit coire nemo inta tempora, & nunquam, ad ecclefiam accefe
teTligit , donec nubat, nefafque , A morte piandum eft,
Vrtrar mu· *|iter accedere j ut Petrus Martyr refert*. Apud Pertes
ferit: 11 eum de clero quiiquam agnoverit
oVbi.d."^' 00,1 ί°,“Λ «•'«‘•'hes uxore» ddeere turpe, fed illashuvoluifie efle Chriftianum , aut teftes aliqui «
(j, nektt meris publice deterre per urbem, fumtua ignominia fuit,
extiterint fideles/placuit, ei baptifmum non
iepritis.
Scribij, eniru Piutarchus, Artaxerxem luifilTe, Arbacem
negari; eo quod in veteri homine deliquifle
piJisxhM Is defertorem, A apud te transfugam delatum pro pena
vi.i'Arta, capitali, qua erat puniendus, humeri, meretriculam (u
videatur.
9
aer,.,
via publice tora die deferte, quam fuiffe apud Illo* graviffitnam ignominiam teftatur . Pana etiam loco adulte­
CeUeiteeeaer greet elt^ne tteerie eineetrfreatet iaptifert
'. peffe: O gatJ Je pf niteatAtrr .
ra femins, in anguftas quafdam meretricum udiculas,
A pro Albula {qua Cftra vccabsnt ) detrudebantur olim,
> ·
. A»cxplcqda omnium libidini exponebantur ; tinfinnabuCAPUT
XIX.
■' lo etiam, fub obfcanl operi, rompus adhibito, ut illo
commuto, quando Aagi-ium committeretur, pratereun-—.ι/ΛΠοι Tertullianus, Cyprianus, Auguftinus, A alilMD-Aeg. 1. d*
te, non lateret ; fed potius illiu, fonitu pena ilia cumLz V/aius tttatU Latini fcrlptorgs, audientes , ab au* 4d« * op«r. ■
Nicepbo-u, I. ignominU coniunâa Indicaretur, ut refert Nkcphoru·,
.
diendo verbo Chrlftbno,.illoacatoc^umesmGra* · i» aliode
11. <*p 11 Socrates, A Diaconus. Tanta igitur ignominia noraci appellarunt. A. G racis enim,»,Ur esprlmandis. etiam *?£***
fidei noftre mÿfteriia', ob vetoorum irtopUsa nomioa **,K
.
Sooat. 1 , < bantur olim femina, qua extra matrimonii jura ttjrplil OU in ter vivebant, ut ante Conft'anrini tempora, cum illis
multa Graea mutuamur: Cathecumcni autem diceban*
?' .**·*
mparute-i' r.utrioK nil fedu, inire, viri, non permitteretur ; ut retur adulti, qtsi dum baptifmum expeAabanc, Chrlftla- **’".y’
,. ap », fert Xtno imperatur. Nec poft ipftu, Zenoni, tempora,
nc fidei my&crll, erudiebantur, Noa enim mox aequis q
t
XSiacona, rr. g <ju|, illam turpiter aguoverat, poterat Jeiode cum ca
fe Chrlftlaaa religionis Audio teneri oftencarat, baptl- 4, d«cm.
rem Roma» nutrinronium contrahere. Quod eonftirutuni eft ob )ufmi gratiam recemffa docet Aueufiiatu, A aatea feplua
h râ­
*’■ r
vuiiofa vita feditatvm. Sihac Gente,, quafJam napants noftrl lllibarritaai, ‘in Decretis pracedearibûe . miff.cap.,·
t "r* ι'ιΓΓ* D
« quafla·» lingua, quafdam religione , quafdam na­
Cum autem pafchatis tempus Inflaret ( eo enim folabant Idem Aug. I
tu'» Â moribus barbaras, adverfu, turpem , A miferaablui fanâo hoc regenerat Ionis ia.'aero ) competentes vo> S.dcbaptit.
bilen, mere.ritum ft,tum fsnxiffe legimus: quid mirum
cabantur, qnafi Cmul petentes. Hi ergo catechumeni ad coatrs Do
c.
G Hifpanka evclefin. patres Gngulari morum probitar·
ecclefiam tenebantur accedere , quemadmodum A fideles.· natift. a. «<
DI , V,lt preftantei, ab ,piarum fordibus maxime abhorrentes ,
fed non omnibus facrificii
factificii myAeriis Intareffe,
IntarelTe, multoquc
multoque Aia.
Ara. ia
la niai.
nisi,
dccreveiint, ne illa ad primum divinum, ac venerabile
minus participare.-: ut
ut teftatur
tcAatur D.
D. Auguftlnus,
Augufiinus, AJ
AJ fafe- ··»■
··*■ "*"■
raft.
fidei facramcntuhr , ad rcmiflîunem deliflorum, ad abereareataraioqult, fanlla eeeafa rite aerae ηίβ iaptl- ?*' *'
folutioneni mortis, ad confecrationcm Spiritu, faoâi ac­
inter accejit. Ipfa Jenl^ae eeclefie te trajltata tenet , îîf'.F®
cederent, ni priu, eam v»t· turpitudinem abjurarent ;
.
at kearinen, fae kapufXr,
aJ altare prerfar aea pefit
ς
hoc enim in primitiva acclefia cunabulis ufiutum teftaaJmittere.
Arnobius.
$(·//·«/<
,
.. 2,
><" ta» fenilaat , faeav **
*· »
.
ia’’loan.
Beds
II Auf de
tur D. Auguftinu·. Hec β ira eft , inquit, fateamur %
----- Ckr/fit
Λ' ■'·- perripere}* tt ptUJ ta» talgf»» ,
reèrrannlenea,
lit>. ». t. t
oioTluki- •fier lauJaUli caritate cen'ari ·, at emnet inJifcrete aJyv«iH fi aea bapH^atur eamJe» fa»at I 14 Ipfam do­ hift. acciat.
mittantur aJ peprlfmam , nen felem ajulleel , tt aJulterent Juftinu, martyr, Cyrillus, Bade A alii . Nec a B.fil.deSpJ*
,« in piin(tntrn featentiem Je»im falfat aaplia' pe at enJe nfumptione tantum euchirillin', fird A,a eonfoeAu pro­ itta (aaA·
a,ue ■
tet ·. ueram etiam eailica memtricer, !n lurpifima prehibit! font ,· auAore. Ba 61 Io A AnguAlno. Quines erat cap. »,. ' ...
fefierte perfeeeraniet ; yvar certe nulla etiam negllgentifIn celando hoc faersmento veterum petrum religio, ut D. Aag.traA.
fima ecclepa cenfueuit aJmlitere, nlfi ni ilia permit ar
in publicis concionibus, a quibus nec pagani arceban­ ea. » »«■
preftltatlene likeralar. Sr/ »/· retient , ter fee «„·/
tur , nec catechumeni, non nlfi parclffime teAlfirmeque ia loan·.
D Adg. lip. me Je ajmiltantar, earnfne nen'aiJee. Et' In llbro d«
de eo loquetentur. Hic freqdehter occurrit apud Augu- D.Ayg.1.,·.
dr fide I
Ainum A alios, faciamen’um quod norunt fideles. Ac­ deeivtt. Dat
openb. e.
_______
, _
„
_ _
Λ. ia
cedebant ergo catechumeni ad ecclefiam , ut audirent *JP·
Je»laipaltaiepe^ere> Jirpillteraatemjlelpete^^petklievangeliiim A ejus Interpretationem, ut conftatexcon- pr**‘
tat ateretrieer\<(uer at/pae aJAeptlfmaet,, nipjtkilia turpicilio Valentino.· poftea vero diaconus exclamata . Ite
' v. '
\
tujlnelikeratai , ealia aJarJlr ertlefia , petulffeiJeeaire
eatecka»enr. Egrediebantur tunc catochunttni ecclefiam,
Notam ergo torpltudii^ff & labem, quamfemira me­
A ea oass facrifi.-ii ante oblationem , vocabatur mlffa oa ,
retrices ante baptifmum*oatraxcran’., pernitentia poflcattcbnmcDornm : de qua concUUsm Cantugfnenfe IV.

Canon XLV. '

, f*»

A ple-

Λ»

'»
got

AMPLISSIMACOLLECTIO.

3ot

Coac.Carch. * pleraque alia. Cumque ob deliAa aliqui fidele* pe·-A *»· rrvdzra» wwvr·»·*, m·»///·*» *evmomrr/mMdv/eIV. cea. 4. nitrati* aftkurantur , ilHa Injungebatur , ut tacrificluneoem, «f /«f««drtw er/ »/·» eacdeN//*. se f^erpiwrity
defin api ihaerertiet, «Ifi ufeuo' ad mlfiarn catochumo» admeerarnr « faruMUr wfiiiaty
ftut faNifanor**, v*t m orarent ram lp& . Quam llncoftuofi* ,
&""·* V fritiiv
Ir^hi, pmamdb
lapfi·, tt rebeptiaatle tatptrfMt eoacUlum lierdénié At
Jarred·*, cui p faiteattere ded'r, prrdawrZt. Hoc Ipfum DA“t |ih·
Coae Iter. Agathenfe. In occlefta ehim petat* occitane» cetechurao
dorait Pollentium D. Auguftinu» : poftquam ani* ca- de .d«u«r
deaf* c··. ·. *erum dfc»ba*t*r : pafte* hi* agreflh t’pernireatium .· tochumno* pbmutefcente·
tnorbtogravitate , bnotitari r»d><*S 'a'
a » *A(*t. Me autem finiti·, * Mit abepntibui, fidelium, tt ia- pofio fc debere fcrlpferat, addit, ftes »*tmiaptifuea- 'Poli*'"*··
t> « «m togra faevlfieia peragebamur. Cqnciltem Laodice·*·* . r/r, radra» rvceacZl/uiNvn
caefa, fi fmi pf elleate» *· fiu
Coae. Leodi- gûaa/aai eararSmnma/, loqui*, ueur/eama /rpanarM·, C* /nfrade
pvrCcN»·, eruewupowrZr. Nec mfer ramea
ftf fifi taeMu /•'fftw·*!···, itr paefw «yredmr/finr , ..hac concilii tt patre* pani reniibu· publici·· obgravlo»
mat fMt trart dM*··». *gentm tf9t mtheti fiM
va déliât a Chrifti 3r ecdefia comtnuhion· repulfi· fc
«a» fWdr*, td*e/ pv/*M, p*e /AoMom : fatiaJ* aera,
gravi «gritudiM obmutefeentibu· impertiunt, utramque
<p trritur
rfior drawm
illi*
extremo
vitet fpiritu
i tuente* « cur reliqui·
tP
trrfiit fe»
f»r wMr
·***/ prMMMNacmoem
Α···»*·»**»» .·' V tilt
Amam
i
,Ia
______
______
_r___ reft
_________
•fada* petit
efad·*·
p*n*r Juri
daN Zrdaw
Z«d««r.·.· «T
«f pe/«a
pqjlea paarn
prae· freriyfMeftprttiyttMrptpeecatorilma
Mccateriba* privati·
privati* eadem morbi A
fc lingua
Ite
gravitate
fraw paca*·
fresa
pacem drdvNer
dedrNar , tant
rear ttieta
et/am laMt
IttMt tier»
titre , (V
9 r··*
reae
loqai Impediti*
Impediti*·, fi aliqu* vel -figni*, vel nutu, vel verMmtt •firretur.
tferetur. SI catechumeni
eatnchumeni, qui ad eruditionem
v'---------------------------------"
Mntf»
hi*
paulo
ante pernitentia r
fignaexprefferunt
, ilUdene.
A doârinam Chrifti fufeipiendam, ad occhfiam tene- > gabitarl rotiadndam enim firmiter cenfco, quam' paulo Am .kiiue,
bantur accedere, fc ad legendum ia eccleCaf mlnifterio *> faportau ex Auguftlno leatcntiam citavimua.
t .. na
>oAnr»m firidb ptapofcto· In ecclefi* Alexandrina,cum
agree·»/* oa/»wa« /aerrr· /r, «·/«· fatu tfi·
’ i· reliqui· omaibua <Wti obfarvaracur, audor eft Sodmv, f*··· eetnut mx*·,
e» athr βι eri ep"
citat··) per infinita tempora, hoc eft, per fo«gi tem- ' parer, «f r«w* ovd/Nfc·* // »·«■, / ρ*/«» , w//,* ft
potit fpatlum, ed illam no» aoceftcrlnt, fc morbogra- · px*er fin/· dz/fnrem efê feere<Ht»te per//p«re, >«*«»/.
viori correpti,■ vel phrenefi obvmtefeamo* , loqui aon
' J j"
polfiat, nec facrofanfci baptifmatla remedium « ab ecelefia expreflh val tacit· depofeere. fi clcricua.nnu*, vcF Si eum de clero quifquam agnoverit, voIuiCTc
fidei·· aliqui teftba extiterint, efferenttalHum autequan»
«fle Chriftianum, aut idles aliqui
ad ecdefiam aecefium omittor·*, fc la morbum i ne ide­
extiterint fideles.
fer, Chrlftlanum efle volulffe , no· denegandum fee·
Uli baptlfmum/ quod In veteri hnminedefiqulfle rld··ANTA fuit jam inde · prifci» temporibue facer·
' tur. De phrenbfi enim.i vel alio gravi morbo impadit·*,
dotum apad grave· virae audorita·, tanta teftW
fc obnmtefcentibn* , trafcafte hoc pam* mihi probabile
monlITpforum fida * tenruni aflërtn ab tilt & confirme«ft : nam quid opna arat teftimonlo clerici, vel ahoram
ttf raritati» pondu· i ut unlua fenteutia (qnod ta bx
fidelium, qood ille aliquando voluerit ede Ghrlftlanua,
canon* apparat ) aeultorum fidaliM* interpofitaai idem
fi ipfe voe* clara, pium religioni· Chrlftianedefidaium
ad«que rerit.
. poflet exprimere » ear qua ena no fiet ambMendl ' ratio
an caàlÎMFAfiAiA WEtt
laAO eiMehiMMM da ni·
♦

T

ta ratri homi“

te Impeditu· animi fui renfa non pofiet jam exprtanerb,
. dubium prubabilo oriebatur, an baptlimo effet t inguendue ’ nam ncdeGa frequentatio pmiflâ , fc petendi tunc
baptifraatie pratermiflutu oCdum filentio, epifeoporum
animo* in contrariam pofiet iadlaare fententiam . Sed
<
obtinnit apud illo· pietati* magf·, quam ftriâifcfummi juri* confidoratio, placuitque ut nd conferendum baptifmum non tam prafentie , quam prateriti temporie
ratio habdrqtur. quod ia hoc null·· ia iUo titra ali­
qua fidei * religioni· faiclpltnda, non adumbrat^ fed
« .
•’Ρ*·Λ fttaiumenta dediOent. Quod fc Afro* docuit
• it , Auguftinu* Hifpanoram confiliumfoquoctu. Ca/erdamr.
’ "· ·**” Nr vrge, »it» /» da/ar Wra a/t/aw cead/rat/r, t enrlr
' petrr·
fi» trftffetui* ·*/ ad fetrrregete rffpeajrrr
tu»
.· (rtfii etr , qaod »·»»■» /a/dr CbvAaae/a*·
avr* eihuMtrt fjl, at rr r»»4tttip»i\*etar , p» aredede·
prrqaarnr' t»fe*trry vrenu* vithanet eaU* ejbur petiit.

’^γ·

Perrare aete infU[nniiif tw Inlti caAganda , pueai
pv<e peft ieptifeeaæ ceueeeifa.
C

A

P

U

T

XX.

DECCATA ante baptitaud, facilius remitti debere
JL tente*t epifcopl « quod ipfa humana natura ImbecUlItaa (ratio ferramentorum defiluita, & primi paren­
ti* peccato debilitata, ut labendi habet facilitatem,fic
tt venin 'promerendn, tt impetranda diCcuitate afiki »
premique non debeat. Veterem homiaem vocant patre*
primam parentem.· St delinquere Ia v*teri hon»ine,id*n·
eft prorfut > quod peccato origini* imbecillem labltquod
referunt eft crime* extenuandum . Ideo Augufilmu recenter nator, ante baptifmum membra i*imi homini*
vocat i poft baptifemm vero» membra Chrifti.
.
Ia codici but i*eauftri*tto legitur ; Quod veterem bo'minem derelIquiffe «ideeaturl· qua halo minue placet,
quia quod patre* contendunt illud eft, ur Ad fuicepcio*em baptihui catechumeni· non obfit nogligentia lita
*te dellâum, quod ad ecclefiam per infinita tempora non
<
accedorint
· qùod elevant, ad primi parenti· peccatum.·
& natura debilitatem· eulpa rationem referente·. Cui
'noo coufonet ratio verborutu reddita In mcnufcnpli· ,
'quod veterem homloem derellqulfto videantur.

ttifrreefrej/tttimprriiittftieiitceiitlitrjiiiiterrr^uiffe jtultct»er : felit fu/ppe 7a teiUet rrfpitiretinu eft tl/ad ep»fi»Uy uki dicit : Ue^feifyet etfirm fr>fer‘eUt~
arae rrddrt Dr.-. Nee rt^e eteplier fevierut /ejiceret",
*·« |Z
f""1
’ ·** etiem ie clU: tifmeeda*a fteteety perd
Jntheet l/jieeei ; Nelite feeMetti. ,.
Λ*· ^*** caedar, vepre peefecerlt/t merferiter vefiret
eete percer, Bt ite felueterit eerie ivfereeter y iepti^e·
Canan" XLVT.
Vulgatus.
re »ea eudeet eer , fa/ pre fe fefpeedere eepttieerlet , ae
• .
»
ferte gereet ceetreriset teller ei it eriitrieee . fytad de.
Df fidthbttifi dftdfUtavrrmt y qnamtlitt patuttanl
per ea111 dici eee peirfi , i» ptaiet retieeit ediec eellet
eUttfee. Sed eee felite ituredWle rfy etc i e fittt eiteiefuty iepttrert retrrheeeturee ee Ile , eeelte eiiete f veSi quis fidelis apoftata per infinita tempora ad
■ Ittefet ejn iecrrte eft j reteUe fetier eft eelreti dure ,
ecclefiam nort accelserit, fi tamen aliquando
Oanr Ariufie V·*"» wfr*r/ legere, hii eeiJi en eelit fic eee epperety
" tf teteee crfdtiiliet fit ew*a, fi pefiet y uelle fe peMar
fuerit revenus, nêc fuerit idololatra , poft
fetife
tbHeee
tft
fecreeteete
percipere
y
fi»e
geiiet
]
ere
Cep
decem annos placuit, cum communionem
credidit y eue fe epyrtere de terpere eeire. Quod non fo- E
accipere. lum ad imnetranduni equa baptifmum fuffirere, fed ad
confequendam'ateroam Ici ici ratem prodefie : (quia flam­
ini nie baptifmua erat ) dic*mu» poftea. Quod autem pa­
Canon XL Vf.
rra hic-in baptifmo, hoc idem in beptifmo fc psnlten·
lia, feu qbfolutione pernitenti· edixerunt concilii ADt
fititlibm fi efoftetawrinp, i*mtdiit pomittant.
rauficaai epifcopl. * eiite et teetefete/ , predt fteteteee e/,
'
forfan huju· concilii decretum iorelfexeranc.- nam aliud
tunc fuiflfe aaibi non occurrit, iepti^eriy eat p^eitre-p i
Si
quis fidelis apoftata per infinita tempora ad
tfeee etecipere, fi eeleetettr preterite teftieueieie , elle'
ecdefiam non accefserit, fi tamen aliquando
reee eerdit daèet, car prafeetit ie lue rute. In |>«a>tentia, (au ablolutiotM fc eucharirfl*obmur<f«entidao
v fuerit revertusnec fuerit idololatra , poft
d* conciti! Carthaginenfi· IV. eft conftitutio . Jr pa/
decem annos placuit , eum communionem
'”· petiiteetiaee , air , *« tefireeitate petit , fi cefu , jdbm ad

accipere. "

‘

«f*

2>. A«t Ii· ·
de imp·, fc
coaceprfe.
<·

CONCILIORUM-OMNI UM

3°3

C

A

P

U

T

. **

A

gw ape/etar»'·· aonw hr centlrrr

Vulgatui

Cftuon XLVJl·.

XXI.

De n fui ttKortet bubet, fi /‘tftti macbutur

/'AVI defert»

violat» Chriftian»

reli/ioni» pro*

iefTtone.

apoftata» olinr
non Ùpâtut, T'ieodofi 1;. tt Valent'nanus AA. telle» :
■'·' *■ f um enim de eo'um crmiirfe puniendo agerent, qui i. « ' poftatsrum noinint ccmprehendl deberent ,; Gc explica....
____
tium , vel
rruia

°4 1

.·

L...Æ

I poll-

c.ps
'

/■»

liteU!

itt i»·

’«rUr», fetrifici» fucr/let.
baffe. & docuille vi etur Mriciu» papa . Additi
inquit,
C A'>/Za»», , a/ ape/apaa

Si quis fidelis habens uxorem, non femel, fed
ixpe fuerit mœchatus, in fine mortis eft con­
veniendus : quod it fe' promilerit cetfaturum,
detur ei c onununio:v fi refufeitatusrurfus fue­
rit mœchatus, placuit
ul terius non edere
eum de conununionc pacis.
Canon XLVII.

Emendu tuf

Il v

«.. -.f/ave ejl* f-rfi··»/.’» , ÿ»»' * Cbrifti rem
De «a jm uxartm htbtt, fi fupiui machatur ·
.,.r> Cf f·"'··’"'·* <:"» dndnm redempti fuerunt renufren»., ' ·</e·· u‘ aL·’·' »»·■ De hi» tamen humi concilii pa- D
tre, m.i ineo indfe, illa -crba i.iduant. .V rr fuerit tde~
quis fidelis habens uxorem, non femel, fed
I·!,.,·. Quod i»m prlonbu» canonibus de eifdem tub
fsepe fuerit mœchatus, in fine mortis eftcon­
i Moljttauim » A faefihear >rum nomme latiu» efflent.
veniendus.· quod fi le promiferit cefsaturutn,
Volunt trincn cq», qu' ' e'ut Athei Chriftianam rellfitinem defcrueniii» quam femel. fufeeperint , & ad ecdetur ei communio: fi refufeiratusrurfusfue­
clefism accedere rc.ufaverint
rit mœchatus , placuit , ulterius eum non
poll de.ennii tempora ,
ludere de communione pacis. '■>
communii nem fufviper» , pana (ut ita dixerim) oaiifGuni potius, quam Γοηιηηβΐ’πι imoohta, hoc eft, deIC
exftat apud Rabanum Maurum in pernitentium
t.'*iciii fi.lcr potiui, quam Gentili» e.roin admixtioni
lib c 4. etfi ex can. 4»· hujus concilii citet, cum fit
-uditi , Nitr aqr ftatl» lue pro n«.-etici» «Turpari qui»
47. Cape etiam variat in adfignando canonum numero,
ditv <-u«d la.de non improbarim, quod Ciam apoftaquoi indicat dlverfo olim» ac hodie otdiue , canone»
ra.. hrctcw effe , Λ h*reti.>runr ρ»η·ι coer.endot
ludie exfstipto». Ivo p.1, cap. loj. perperam ex .canone
B„n,f».-,, \ 111.conftitutione. Quate Tenullianua: Perhuiu» concilii ?· omiffis verbi» coftremi» . Si qui» fldeI,» habent uxorem, non femel fed fiapius fuerit nrœcbatu», in fine morti» eft conven.cndu» . Quod fi fe proa -■
miferii sedaturum, detur eV romutunlo. Burchard. Ii. 9.
namifth Μ$λ/ιλ·
decr ca. 67. ex canone etiam 4*. & veibl»paulo diverfi».
'Si qu » fideli» haben» uxorem, non femel fed fapiusfue­
l'I't f»A
rit mœchatus, in fine morti» eft convemendu» . Quod
fi fc proni’fierit ceftaturuni, detur ei communio. Si refufiitatu» rutfus fuerit mœchaïus ,· placuit, ultetiu» non
illudere alio» de cumnutnione pacis.

«

Si

S

Bon ·.
VIII

De nuiJ feet ndulttrii.

CAPUT

XXIII.

IMPLEX adulterium, quinquennii penaciftigandum,
patres huius concilii conftiruerunt canone l.XIX.
Quod fi fctuel turgatum, aâa legitima pquitentia ,devribu, heretic» pravitati, tub ici , Λ po-nn harenuo
repeterent, nec in fine communionem accipere eo*
m cc-er.e r f. itum eft : refipifceme» ramen admuti
debere, io canone LXXV. Illud autem hic ab eifdem
Λ debete ad crcLiu uniiatem» omilla damnatiode.crnitur : quod fi non femel aut bis, fed fape fuetic
fidelis uxorem habeas, mfchatus, In fine mori it con­
t ■ « j iu, lent en ti»n> pleniori ( quod aiunt )
veniatur, fit fi fe promilet it 'ceifaturum , communionem,
kihiim affiduoque & l’reiucnti inquiindulgenti» faela, poffe fufeipere : quod fi poftea fidem
defle proba » pie tonhrnut. Si emin denum.» & be- Dhan. datam 1 e mere viotaftet. In perpetuum communio­
Frn
ne privandum. Verba autem illa. Plauft nllerlui »e<i
mtnuaii adnu» ab ecclefia erga apollaia» refipif.entc»
mr< eum ie iimneeinu feii> , aliter la C. MS. fanûi
Æ.rni IUni. Ultrftvr ttm»
ituirrt 4» ttmmuttitttt pet·
itui
cum tamen mreil t tulrlia ma
t·· , Quam formulam iidem patret uiurparuac (upariut
em roanlueruutnc & leotiate invitari
de»
tirne , i il -s ad
can. 1ΙΪ. liem y aiunt , ifjt fi feUfitAiteitiimfuer/itinf.
nou »q»orc à i. —- - ibeii, flAiuit , ttlieriet e/r ne» effe Jinleei caavwenz».
PoHemu» etiam» apoft>t·' hic eoe interpretari , quî
»rm , ai infife d* demirtn e nnKeeieu videeKiur. In
longtiFmi folum tempvf·* ipitio db ecJcfia abluillent &
C.C. aliis, non communio paci», fed pani» legitur. Qu» Ignifusep ■>
frequenti favramcBtoram fuCcpt one ·
kclio non eft improbabili», natu facramentutn euchaticommunionem pani» , vetere» nuncupa (Te , tefti» eft
Si tamen aliquando fuerit reverfus, nec fuerit ft»,
Ignatiu» '■ ad Romanos enim feriben» ait.' Heu [Audee
idololjtra : poli decem annos, eutn
ΙΙ'Ίeeur/memet nec wleefteHiiet infut vi!a tfeeem Del tele i penem iflefiem·,
eft enee Chrifti filii
communionem lulcipere.
Dei. Quod ortum habuiffe videri poteft ex eo, quod Ja- ?·»».·. a.
annet refert dominum dixifiTe . Puter meer d»t vehii penem
Aer fle verum , punir enim De/ eft, fte/de e fle dejrendit ,
Cf Aut vitem monde. Cuju» religione, dr olim i hodie ·
communem panem decuti in tertam., aut pedibus calcari,
C A P U
Γ
XXII.
p moiefte ierimus. quod Tertullianus teftatur .· tuitae ««» Tenull. hb.
pnmr
, an , ereum nefiri uilfUid decreti in terrem, uetxie d· coron.
F.MEL lapfo» non eff» ad communionem A put niten­
petimur. Pari enatu ratione facratuentum hoc, quod Chtl- tnilit. c. ».
tia m admit.«odos, antiqua fu t Novatiani berefi» ,
<li
pu» M.
contineat c, corpus Chrifti &
fti cor
corpus
tt corpus domini Tertull.in It.
D C» · π s 1υΑη1 n >nnul*o» epif.opj» Atros probaife , tefti»
eft
de pudicitia.
antiqui patre» nuncuparunt/eodem Tertulliano telle.
iib α^’ίρΐΐ» Cyprianus. Han
tacite , quiniuro expreffe reprobant
e‘ °
epif.opt Hifpani m hoc canon», dum ii/ι» reverfis, poli
oration·
Canon XLVIII.
'
decennem annorum pceniientiam » communionem indulVulgatus. ulttaao.
'
geat , fi idololatria crimine non fe polluiffenr nam his
communionem dominicam, etiam in ultono vira fpiriDr baptizandis, ut nibil occipiant clerici.
>
tu, noa pan tentiam negaverunt, in canone primo It
eliis hu)us concilii .
Emendari placuit, ut hi qui baptizantur , ut
Hmc etiam apparet, falio huic concilio errorem ob­
jici Novatiani , eidam hpfis denegant·,, cum apoflao»
fieri folebat, nummos in concham non mit­
hic refipllceniibus non folum veniam, poft decennii curtant, ne faccrdos quod gratis accepit , pre-,
Ltb » r»p s fum , f» I & euchaiifti.a cctntru.nior.eni conceflciit, quam
tio diftrahere videatur. Neque pedes eorum
folum aliis criminibus denegaram , noa eblolutlOncm,

Modie iu:em apofta<ii omne.

un.us fiJei dog-

S

S

obfcrvavi fupcriu».

lavandi funt a facerdotibus, vel clericis.

CO L L E C T < O.

A M P !» 1 S S I M A

joy
Canon XLVIIÏ.

Dt ietptizandei , nt nijnl accipiant clerici.

Emendari placuit, ut h’
baptizantur , ut
fieri foleaatnummos h. concham non mit-,
tant, ne ûcerdos quodgratis accepit, pretio
diftrahere videatur Neque pedes eorum la­
vandi funt a facerdotibus, vel clericis.
Relert hunc ι-ιηοηπι Gratianu,quaff,

i»' cap. emendari .

}<>6

tea, bac Me ii^linen't» e clelia nbffrvatio Htfpanicarum Idem Amb Γ
um edet teccpta tandem re perfpefla nteliu, ', iUart,. d« l.„ aui
abdcti hoc decreto imperarunt , Ronume emtfoetudi nent
ampieâcnte» . Quod u Romana cont efferat lone > quod
• aput ea lit fit matrix totiua ecclaria ,a»n juani certiflitno quo lam reAa fidei fir firrrtra religioni» fign >, reli­
qua ecclefia m;bo*tqp »bv h-rrerk,, difeerni,folent , ut
1 reocu, lit Tertullianus docent fit IiieronymBe ; indi­
gnum fane imperii tut tua,effare, re « (limaturum fpero ,
gravitfma hac Hlfpanorum epifeoporum comitia t»n,
rrofpcri» , auguftii & ritnclla aufpiclu c apta ( r< nteiferationem Intelllgo catholica tuc ecrlef'a ) « 1er» fa­
cile contemni ,Λ felicifljq»uia Chriftiana fi le! ptogrcfTum
H
quorumdam fotam haretdeorum impietate, 8t caiholicorui.i
negligcntiB vet been tie culpa retardari. l.otlo autem 1! la , «pot · . tlt>
quoiempore, quo die ,quo titueffet peragenda, qua eiu,
origo, qoa vi» ,qua auilorita» , name Λ uguftino aaeliu».

Emendam».

«·

XXIV

«·Λ./ m

/“XUONI AM non folum malum ca-. ere , verum et- B
^■Jr *·»· oninern ruali fufpicionem f.igetc oportet , eo»
prater tlm · qui divino cultui dicati funt, & minill randi- facramentls prafeRI .· jdao Hifpani pairej <!e.reve»unt, Ut qui baptitantur ( ut antea fieri folebar ) nnq mittrrant nummo» io concham, ( couchant vocant vasa,rta
bapt ifmatit , iic nuncupatum , ou -d concha foc. -cm (>< z 1«
tierrei ) naex hac fidelium pietate facerdote» .Spiritum ianAum, quem grati» acceperant, pretiodiftrahere viderentur Cum huiu» canoni» decretum ad fidele» tantumretulerit concilium , nonadeplfccyxi», fit presbytero» ; evene­
rat fotfan, fidele» pietate nugis, quam uecefti.-ate ads­
it os, folito» aliquid in baptifmo femptr offerre: audie­
rant enim, ad confpeûum dtnnini vacuos accedere non
oportere · cum vero police propagea rtligione, non in­
tegra atatit tantum viri , fed infante» etiam recenter na­
ti ex Chrlftiani» parentibus ad baptifmum adducerentut,
folebant patre» eorum aliquid, religioni»
pietati»Chriffiana caufa, factrdotibu» largiri. Quod principiumn»tumtx religione primum, ir. praceptum it nc.’eftustcmg-,
cum nonnulli facerdote» ecdefia avaic 11.mi» icnvertif-*■·
fent : adeo ut fi pr.cunii» Carerent mifcr i & paupcic» nerente», pignui ab ill,» exigerent, ex quo e»enlebat , ut
multi eorum a petendo baptitni» retraheremur , commo­
dius tempu» expeilantes
ideo facerdotibus eum aditum
Coe Bus »· Bracatenfe concilium fccun.ium interdixit ,.quim fol »
canone ,
fidelibus , noftrum Uliberr itannm antea pr«.-|,iferat.P/a-

ergoqmnta fcria , ultima hebdomad <», quant fandant dicirZ cum hit latere vrlueruat , r//·.·/»··,»» relaxer,· hiKIil·
sem rutu rictet poll evangelism ledlum , quo apofloli» pe­
de» laviffe Çhriffut narïatur , & par |v>ntifii.eni fuednέΙ:·π, utll). A mbrofio traditur , in mcmtmv-J .inde
eam consuetudinem mazuffe , qua in otnnibu» «cele­
ria catholica provimiic receptum videmur, ut die ctna
domini «d Cnrifti imitationem . Rotuanur pontifes &
ceteri utriufque ordini» principes ad· duodr, m pau?eruia pede» lavando» fe dimittant , lotofju-lmteo e.stargant.
Pto antiqua pedum catechumenorum lotione , fuccef·
rilfc aliam capiti» bapt itandorum in H.fpana, concou­ Ilido
rant facio ex Diodoro, qui hanc rie>l dominica pal.
marum, & oh id cara diem, vulgo c.mtilavium voca­
tam, na obfervatione quadragefitna capita fordidata ,
ad unitionem accenderent , ait hi, verbi»· T»ei >tixt·
taler a‘He·.
,'elb JefaCe

faut pref fat» ceclait

■ Oiaaat, Ar
l)^ef. F./χ.

«,/» plefauM aiv/a

ri

fieri fcliturn fâibit m dominica pahnatuni.

crate’ , fille, a bept.
fia.· f.,,,
ae..fe eft, ut ab i·’

i«um

Admoneri placuit poflelTores, ut non patiantur
frudus fuos , quos a Deo percipiunt cum
-- D
gratiarum actione , a Ittdxis benedici ; ne
noOram irruam & inhrmam faciant benediAionem . Si quis poli interdidum l.iccre
’Λ
ufurpaiit, penitus ab ecclelia abiiciatur,

f»Z frerrbita clefrebeni turri at admtfiff, y
nan fietiat fua Ipeate cerrexenat , pr-Z.
/»t’zra»z
prZZ fia·, faaerit . Illud pratcrea, cum prava & dctctlabili confuetudine receptum effet , baptiiato» infante» in
altari collocare, ut munertbu» comparrem tnderedimetentut , ab illuftriffimo cardinal. Borromao, antique
C'»c Medici, probi,,,;, & ecJefuftica dife plma acetr.mo a.'latorc,
P· f *
in concilia NJediolaocnfi fublalum eft .

Neque pedes eonim lavandi font a iaeerdonbus, vel clericis
liis C. Ms

C

M

P

benedicantur .

legem confli

pteWbt Û·
di/frri

Rio non temere immutandi
& fandt Æmiliani.

Vulgatus.

'

De frugibut fidelium, ne a Judceu

eeruae ptrjilh
Λ
ί* rft-jxfttni.
>un«€PP ί- tuçrat intea GcUhus PP. I.
'■ «P"'
ppr.f
·
'WW-—
UQBMffl,*
lultpa ,
Siu)’imcon- r .
,

C.tnon XLIλ'·

'<'■» ■ Sed editi

m «<· -,
lOilH b

EncndatHf.

Canon XLIX.
/ί-<·.ι«»ι,

Atimoncn placuit pofleflbres, ut non patiantur
truâus iuos, quos a Deo pen. ipiunt cum gra-.
tiarum adione, a Judxis Ixnedici, ne no
liram irritam & infirmam faciant benedidionem. St quis poll interdiAnm facere uiür»
Mrit, penitus ab ectkTta abiiciatur.

P

u

irum eft, quantoper» eccltl,. Ron,tn.

u

T

XXVI.

mHiiM teligtonis

litu,

.
, HifrMnk.
■
femper placuc, mr . L.vandl pedr
baptiiandorum, five <aterhumcnnruni , MeHmhnenG
O Amb hh.r. ecciefin mos erit, non vero Romana, tefte R Ambr .fi
«r r»erun*ac. Seuclailut , Inquit, lorvwor teierj·,.
- a
J--______
__ J
/ _· Λ
Jl*J

ne Λ }ndai< benedicantur .

<-

,'fi-uuni nnffrowtrt fiin-ma
•-erunt , ut turn tun.io um

01 tn n

u>. fuo, .tiler benedict­
am praftatl a Jud’ », n

non

,r Idc-r'ur ,
fed con ft tu

terlt. Eiufdrqi confuetud<nis itctum

jjirini

PI’

C.«

vfiit

CONCILIORUM

.V'7

\ 308

OMNIUM

P"'' 1
’tl.ir.ibus'benedirefenter nec antea fanii a popaiu lictbi
Id■ f rates, , inqult E»lvchiaau»»
p-i.-w/.-4’^,· , .

P

ti.uni, Mctenle, Meldcnfc

Mat.lconenfe . P. Ambro- Coas. Metenl
r, in juit, ./wr K alendi Ufa4 Con.

fU.em trued:.1····ι.ι ■> te»ede.‘:.t demum n pefulu fumantur .
fab f tame. CT tit » ,
fife
t ap 'lici/ , ,,n/ii:uer,m: , ûpe· .mare eif.·· >■.··.-. N ec col le flo s it uA ua benedici fol.ni

BuT.-Hi'b-s.

>J:nin Lao.licenJin
<

Manion.

commune fnii JeUtos ad M.etdot.im dornis fed n rise, ,
Λ\ιο»·, ·. cl drnm. , ·.·»! famdiam ad fui;ando« demotas, . el
ob aliam canfaihwo>’!<nt ia.erdotum b·.iicditlinmbu? e.xp a
ri , uti’-.e easpriftirc fa.er dotes debenant prirent» cjn.sBurcbsrdo. <
In

I) Anuiof’.n

Hoc .t’flltii Jerrei iffe.m H l’ranu Gothos maiorer tviftros;,
e\\: ;e Reeva red i regie u-nftat . C«w e.ait,
npfi
V . nifoiho.

_>Non fit'ftan.rrum _
.Va» ..?»·- B

& uVi ep.-rtet <3 abjici llehtl
••Ί:· traditirait Cf ufuati rv«/ »er«w
mmundi· diiudiret efcu, , nent»

c L-Jd.

bencd.itionet t»*> 'bna'’i yenui idololatria Chrieerc doc.i.t Tertullianus. .ί:,·>·ι, ait·, 4/«., . r..i:.ent”n
«’.■ijtM ·ο« jufflnebit ,
•r ρ,ιΐ /·ηηΐιιΛ«ι itnrd/H·. rem, CT eum firi
Drr>

e

Canfn L.

Vulgatus

liud ufu't

deteliur tenfi.iutii e-.'i /wpp.’A·?»/ additeaaut. Qu xl po­
ftea renovavit Flavius Ervigîus marori fentent iarani > &
verboruni ambitu. Inter £.·4 omnes qui VI. fy no Ji no­

ni.ne feiuntur XI. non : Juin id p.ohibuit, fed ne Judzorim aryma comedant, sel faiml a.tateni rumen ineant,
vel <i> morbis aceericant , tel medicinas fuicip'ant, vel una
cuin ei, liventur. In cuius . nt er pre at lone adjecit Theodotus tjaliainon , Jr eutn t‘c<utus Catianra , patres in co
canone nun prohibmlTc atvmum panem consedete fed
p«i aiymi more Judako feft.t celebrare . Ό«ο.Ι pirum
refis a 1 hevd.'ro Balfauione norarum eft : num primum
eilam interdicitur, m aditus fecundo intercludatur
quod concilii Laodiceni duobus canonibus illulliabo.
Ç N w
rtet y inqu it · J nd tti f 4 - \ ph a frf're’t yaut t<**s/wwrj

De Chr.jlienis y qui cum JuJxis vrfcuntxr.

Si ver^ aliquis clericus, five fidelis fuerit, qui
cum Jiidæis cibum iumpferit, placuit, eum a
communione abAmcrc, Ut debeat emendari.
Emendatuf.

S

P

X
·» «vn? :tnt · t V» ctum refpexerunt corwilii Nk*m pat.es, .furti
t,- P.- u,:‘Iot 14n Γ' ’
sor-hl um fc^uuri decreverunt . N
u

a\·^

'I>r,_ (

nr.tc· /H* t ”t
fol. /a' y
J ΑΛλι · ha-ftt t *i<‘ *·
-w v rr . u/
«til yeit!‘»· jt·"ut . S-.;:itdr>n facile ü".· ήoti
Con*· I 1'Jt ?. Λλ: a.*rh r' y C* be* jitt-rt / aff>f efe'·,:
i-jr· (,e a
· iiumfi uni. λι , Poll NuOim»
tri ain <w· coof.l.um Epauneoic. A
in:u t « ►,♦»»».·.-/·
11
f'.r.ipri !ai, 9t
p-'ehjUJ’y&ne * U”1 ft >9 . .Λ-I u'.
Gv·· Au’C· pjeifTj iomt.iat y ,-fui ·. yuh in Jtni^eru·^
in·
,#r

I .Hat

Th«osd Ball'·
it< ,,n ,
(1>1U
lani.
CorM.

Laod.

un. jr

V

can.·, )· Cba

/or
ribuf nun acclpiendij Angularem reddidit rationem Hivius hruxius (joihorum rex propria lege Uta, t)uim F.av fcrvij.
S4ia v^r.K .iti I aodiceni lanonem Rite interpretatur, red· res <jotho.
j. ir>. quwex
nus eu·. .Iccicii uticiie, rectabo.
fit t .trantum

ftat hb is
J1‘t’
y ‘]«r dtùy'rtfm jrter/iasir in- Ilium Vvifu
jimuiar , <- ir-ι; altui rpfatu ruuut’uui acerpiiont trnyrim· tot Ut. J I
cu-it’t “un ei tentr.i <t fu epiri
diielteui · pre r. ^acti
argtyta iujlun, , ς. -icrr
tal.tjmtu.
;a
e.it t^e
/apri· v,h , ji.ut findrr pl^ndrum
De Cbn/iianit, qui cum Judaic vefcuntur.
ryrirnfur,, <3 peribit tuf,i a ie.'->ceC farti, „f,b.
linerrt ilrtatem juanty f3 rebujlut n»n ftluabit nr^tm
Si vero quis clericus fuerit , five fidelis , qui num, et tentu, urium n.u yi-J-r, it vrle.t pr.i.ôu: fuit
na laltetitur y <3 uj.eujrr t^Vi nitri fulvabit animam
cum ludais cibu.n iumpterir, placuit, cuma
u,im , ts raeujiu· urde irlf firte nudu< rfugrtl . gu/r
communione abltineri, ut debeat emendari. , ιγ» ili tend,fur araneo iudu<
. *r y iri pauper pre
Le ractameate , niji unljrnliui F,{,;.r lir/ Patrii , ,«ta,
- L Ru»K bardus 1 b ι ί· de<re·. c. i ; t. I vo p. i 3. c. t t ς.
rnnatUt. laurui. XX X, „’.ιη α Judait lutatu, ar^rnΛ p is. c.n:, Rabaru» i-i’em ·η pa-n'icinun’ li­
tri. , quf.idir vrn-inda’H’ au illrPcribut ve-llatii ’ Fs
bro i, :b. he y» i* s .,ut' atrii··, if!
cmn "/u..ite Ju*t quidam ex jidrl.um «i.mv-i, qui qutji y!f fi.
1 ' ..&·» < .a/'jpj.-·// > f .'sJ·/, ï fitt a cetr.wt .nnt abfi*·
d.1 fuaauri.nt lu/pat ;e drt^ere vfl pieflt’e u.fida ia.
* r» a ur
. Ex can. 55*
tojxJii oIfilh-r:,· p-rmr II.tn· ,
tu^lfn drp-arat Jilita cuaidit ai , v i.m 1. : dud.· 5
tai. t .e.rpra. Mam f tai.ii., qutdeum;». fsrjan fuerit
a infidi i in aimn a . eila:igne cb.aiurn , illita reticeJ
A
Cr* a ’/ο
cisili
J.un:, C frtrri ΐα.η,.η, qur. uindi.are V dtttjrrt an.
it pr.nljitn fia/ , enrfi.iu n niiebantur . perrepte m.fe-airf quaf.u I npuni. e, trunji^ ptrmiiiunt . Unde nulli
Ci-rfiiana Ineprt , .uqu-,u„^,if fi; ^tnerii , au: dif_nltaC
A
P
u
T
X .X V II.
tn , tidinti, jn.< prri.ne, pue ,, rt!ifieji< y five eri.imer
larCK , quedtum.qat titnrfinurn centra fidem Cbrifil a que.
Rof. bueruDt epiCLopi Chr ’P um’s in canone priceJentÎ «
t. let J'-U<eo , ve' tud - a , five etiam per errem intemunne truélus fuoi pa:crentur a luJ<. s bene bci ♦ in hoc
veru decern ;iu »ne ΛΙη uni vdun.ur ) neve menfe eorum
’ P'1-’d.umqur lui i liat: m a, t ,pere y neque fe eblaliui.l
Undi.utûnrm . .utra repu.., fij,. Cvijtinna eblat:, fibi
icftnvr dtivunibanc . Eor.im ad’emhic pra.-puus iVi'pUf
E.u , ne ex duitatra JjJi’cx n<nf« cumoiGi ione p'a.ci
//wp.z.j-/ , t ^u/r itu’./tn
t .r^s ipforum tnuiei & 1 uaei il : ioue, Adeles imbibery.b,./.e,ne
rr/wie-

Canon L.

C

imy’tict ·ef.'rum » nee f'fit rr/ft'in’-t') itl mane·
. ft aJ.b'i,
nen ^>tft a
b^reiiyii ^^ιΛιίίΛ
Λίι Zpc'.’V ,
etim rit dij.
jeriasot . Cu.ius de‘ret i de mune-

11

apud G-a. 11

t ftf,t

1 iiu M
Concilium Aurctia.ncole III Cb+i'tianst
»nAfiid vo p cuit t esnvitia tmerâi mut
f in cjuifu. ft f^rtf
7T* prfu*»lltr > 4ΛΊ1»^·#ιίι»Λ»Μ·«/·.^Γ/ί«ι??^
;Uf tnaAi
Ihci «··“ 4*
ftib]net./um . Con.'I'inn A;’itncnll· - Ο"ΐ-.Ύ.·
Acud'uaf in
filf ln»\i 5 inquu > 9ua.e :··ηι . ,'Mtr t. a ; f .*/, nr.
tvnrfi.^iii 1
4^Wl/w>W ttuii^t, in
u -n .ipu^C^rttrpi ; 8 q i hinntt d^ic upenntun/fiui nyn a
ai‘

jop -

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

310

pum Novstianum * fchifmate revertentem i ut
tu ecck-fia reisperst ut er eius sd Fabianum
____ .___
.... .ramen
i decreti
ebenum epiftola Eiifebius rradtt
Cu;u*
ecdefia
non i.iit auélor Cornelius > fed
f._ quod
,
’ rprimuni
’
fpetialiter obfcri-abant , reneral, conllliutione renova­
vit. Nam liertulliaous refert,
t, Marrionam
f-'_.net
...- ad
1 ! ec<
_ lefi* pacem adn,i'Tuoi, ni prior quot fun errote decepe­
rat, & ab eeclefia unitate alienaverat, red uisi flit ; quod
Innocentius PP. ut veteri jure re-epruni docet. Ne/ire
Inno.(nt. PP.
sera let efi , air, er.drà>, tealeatlhr ab bar'Hti·, fut
umen èllie befit· tut/ jie., laic em textura erteaere "*■

Non diffmill propofito com Idolothytis Gentium vefcj
Ivo n.,· de- ChriftlanU fuerit InwrdiAum, ut otunis ocrafio tollcre*^7c. a». tuf eocum errori, , nrohibitum
animalia · qi>· Gen­
tiles, vel percuderint, vc! occiderint, aChriftianisedan·
turf ur ejt Nicolao ad contuita Rnlgamrum ictulttlvo.
'
He<t't e ’nqtflt , pa*d Ctrfp/emee perfyuitvr ,
apags«» t>erceeUt»r t er tKlPiln
: myw
pagoiv··
m vt.» ι,κ
» i» CfirV/As.srr etr/UH , teeeee/exjut, efi .
coallir a f^mnes eafm R. Clementis exemplum confeOati funt ,
«>ρ<·1 Csr. <,uem **·* dominé legimus . Ο.ίιΛ·, « epertei feeleiee f*.
£·- sportol. " fr'e liapteeaiu cacat , Gear enem ti fa.lrerixey relidit,
rxeaaiee bureH;en‘» l »♦ ait eeee* , «m, eit ie^xuic,^ »eet^ ■ eelgteam ftbragjre. Eanidem eccleCar cr-ufuetud.nem renn xefietr latteeet fere/enei . NccmiraripofiiflctCatran- * Cert D. Augtiftinus. Qa’d cum non ribfet vallet ahqusn D. Aug rpifl
’· Chtlftlenl» atyma edere cumjudai, prohiberi, fiaaiido Acatiua Contient inopol.taiui, epifdnpus , Kta.ibur y, ad Bo.rf
Mlib de uni­
1
, noo folta-m mm Judxis , & Gentilibus ,
verbia noratua repreh-nfufque ell a reli e PP. III. Quod
rob,put r
/humeei, etiam antiquos Chtiflianos cibum
fi aliguando hujus difctpline fever tear aninut ellet perFeliaPp 111 m
liti, ut et concilio Movuntino retuhrlvo.
cx^gmoda
,
nonnihil
detrahebant
de
ilia
vetoes
cpifoodecret.
ept it. *< Aea> inquit >
n pi, indulgentiam quamdam tempori defervlenteni
. imper- ti.un rpne.
raw Rad CM ‘“"’I "»*"» ··· «fcrlum aerei yvaet» magZr <èe»tilei . "lien ter; ut idem Augufttnua fuibit : idque
idque obfetvrrunt
obfiervsrunt
*····
Striâiut mvlto iTinciPuni K*fileenfe ; <ntiquoru<u enim
olim'eum Novatiania Nkanl petrea. 5/
w/r.r-/m,
conciliorum derreti, renovatis, multa ad deiaftandani8c
aiunt , nenrre eU e.clefijiu intbei/ca-t et Nileheei't ·ρι|| Ja. Mt<
avertendam Judeorum familiaritatem Chriftianos edo­
filetait feaile reac/liet at e'rfiiaeatar^ 03 pc xeereeK» Bon f epiit.
cuit i Sei'er Ziefieper , ait , caeeare reaeeaaiei prar/pemm^
clere'. Eodem exemplo Macedonian! quidam refipdreni-s, ··,
■e·» dlfiefeeli ,
perefietrhit
eet χητί/ι eeaeiiui
a Liberto pontifice, tt ex eius fententia a cathôltci, m Co«< Ntoa
*r^.br Ceext, au Jxelei, ext alt) CafiJelet eat Cbrijtia.
oriente in fvnodo Tyananfi, ecclclic reconciliati, ft in
cathedras fuas reftituti funt , auiioribus Rufii.o , Socra­ O B
Ueneee I'acraae uv’e.'rrt fiabeaat, ·( «a Ck'ifitet
te, & Sodonietio. Quare cum idolis A fraudibus Atia­
tvpi !a ee-uae fefinutatlbai , warps/·', & reanlii/l<
norum Ingens epifeoporum numerus Arlminenfi conci­
lio, vel concil'abulo fubfuipiidct : mortuo Confiant io
imperatote, A revocat i, 4!' exilio Atbtnafio, Hlla.-io ,
Enleblo Ver.ellenfi , 'etcrifquc contetforibua, vifumert
eeclefia· ad farciendam concordiam & pacem catholica Socra. hi·. 4 c.
que j'r.ielejtlcet efimlti^ett arc ei<
fidei, ut epifcopi refipif.entet ex Arianu fervaroenlfco- ■ ■
Sorom
„ltl nfifirtuc erilejiefiiil. freblbeeati
pl gradu, ad priftinos honores & dignitatem reftitt'e- l'b. i c le
renrur . quod confenfu Romani poatIlicis In Alexandri- ... _
eut pleure fu h ft "a amifna lynodo conftiturum luit Cui gratia fit ordinationi, Kalia, i
cum Lucifer Caralitanus in Sardinia epiÇcopus, vel ftulCta, vel infans fjperbii alfcntlri recufartet , & faclutn
eeclefia pertinaciter damnare auderet, ipfe ut fchifma- pif ad Ruh
ticus damnari meruli , telle Rufino , & Athanafio, &
ex Liberio, Hieronymo, AAuguftlno. Malfslianorun,
etiam feu l.uchitarum hxrefis pc'niciofa cum per orienti,
>//r. fe/v«aadi«< tefilKitAtAm apetbepartes defeviret , clericos m'»n ab illis redeuntes inco­
lumi gradu recip'«ndos luifix f0<oJus III. F.phefina . CoaAa ea et at adverfus Nertorianos . quos In errore per tins, r. H»*· <j ».
gravi anathemate afle-erat , & facerdotii dignitate pr,v,Cunwa U.
Vulgatm.
verat .· illos tamen , fi teli jiRersnt , >0 honoribus fui,
recepit Cyrillus Alexandrinus , ut fatetur ipfe . Idem f<
De bareticis, ut nd rUrum non promoveantur
ciife artvmat l’r mIumConllant'no;xjlitar>um. Eadem indulgentis recepit quofdaru Iconomachos eadem feptima fv Ideo) tp,tl ,,
Β.'-,ιί,ς.
Ex omni h^reii qui aJ nos fidelis venerit, mi­ nodus , quod inibi, A multis doliorum tertimoniis > A c. Cad
c lefi s rt ici, exemplis defenditur . Cum Theodor erus in tvn- ÿ-’ A..-«,··
nime eft ad cleium promovendus, vel fi qui cilio C.halcedonenfi , Nert.irlj , quem prius defenderat , er­ 1» Colli ,tl
iunt in przientunx ordinati, fine dubio de­ rorem abjuraret, omne, epifcopi clamaverunt : Theodotc- M>.<
tus dignusefi fede ecclefi e , Thcodoreto catholico dvelori a<» . ·,·> VI!
ponentur .
In ts.l-.r cp.i..
reddatur eeclefia . Ame ho,omîtes Miltiades papa in conCone < h,b c·
Pl cilio Romano , quod ad caudam Cxciliani A Donati, an-r
(ion
Canon LI.
Emendatus.
Nkanun>& Arelatenfs convocarunt crt > Donat (la, fal . 0
epifeopatus hon· re in vrattam fe recepturum proislin. ell ,
£ depolito fchifmate ad eccldir unitatem redo e vellent' itt
De bareticis, ut ad cirrum non promoveantur
Auguftinus teflatur . Quod exemplum A'ricani poflca
patres fequuti (emper funt, in concilio prafe tim GarEt omni harrefi qui ad nos fidelis venerit .mi­ thxginenfi , in quolegatio decernitur ad papam Anarta- 1) Aut, rpr ·.
nime ad clerum promovendus : vel fi qui ftum, ut id ratum habere vallet, non obllanrc trsnfma· t'7n< Or’a’y
rino decreto , quo de gradu fuo rejici praeceptum ert .
iunt in prrceniutn ordinati, fine dubio de­ Hanc gratiam hsrefiareni, non fidet eeclefia concedere rxftA .·, ro
ponantur .
quos ut tanti psali auâores maiori affici puna coufcti- quo I . vu'g >
tancum cenfet . Tartuilisnus ( ut antea dixi ) refert vocent Atrleanui.i
Maccionent, ne ad eeclefia nuiJern narem admiflum ,
Bf'lir: aea e{fe c-plieapsr , <ÿ ereixatet Prrenentei .
T«r-.il.ds p-a.
nili reduflis hi, quos decepto» ab ea fegrcgallet. Sed il­
IcriptiOnibuS
lud
eft
pttfertim
rbfer,andum
>
<;uod
&
fi
manfisetudicaput
xxvm.
hrierirorainnis & piv.at , e-clcfiafti. a ratione hzretlci veifchlftna- D t.»o p»p,
ti-l rcfipif-ente, , Sd pnftlnor honoris gradu· foleant re
epot
ad
ftirpi ; ad maiores tarnen admirtendos pronioiendofqur cpiicooun
non erté, epillola D. Leonis papa edo di fumus.
Aqun-jd·

E Vel fi qui iunt in prztentuni ordinati , line
dubio deponentur

CAPUT

D. Cypra-,,
epit. «I.

p‘orf»nalius , ex heiefi veniente’, lapfos refipificntes
interpretabitur , quot ap faoo, i.rdine, eromvxt! ve­
tus eecktia lex Impediebat
Nec pri iuo'. ei 1 folint,
fed fukeptls jam gtadibu, fungi. Quud ol,m a < ι·ι·
ftelio PP. toto orbe Giu lLano
niei.u-rirc , de.re­
turn luitis teiert l>. t.yp' ,nu», durii relpoudi'. · Marrialenv it Bafilidem Hilpanir cp.!vop>>< m p»ri<<uti<>ne lupio, , id priftinut-i honurem adm^icnde- hou clCe ter'4, Qeterrei Torn. 11·

XXIX.

RIMEN Mrefens, ut omnium gravbTirouin ΗίΓ’ίni pane, ,ncr c-.» t'en’i'er "idkarunt . eiire dccau*
fa coi anfv. Qr d>n*1 ιυηςπι cv«uinih»KM , s c« vehemti»
ter fuCpclloft 3 Gvvrdcrum convemu rennove»unt. Pr«-

C

clara emm D. BrriiArdi Γ-ntentia cft ■

nu rn^io< $r/tpre .
CoïKÎliütn Nirrnum

·(t *»t f'r’feti
£*'7**^ *c

l t

fu»ft

r*<

‘r pt

nr

,

* fuj'tu flh
prr
UW/ fit! C'fiitnH
9f*n

V

Ï

**'

»’i
|tu

vont.
<<iu lia-’·*

31«

CONCILIORUM

OMNIUM

3i2
Cinot m hu· ««wp^rvMi fber/r, /rpe»aer«r . Idem ln mttehis Hifpa-^tor.· dum ob carmen fanrofum damnatum, inteftabiiem
pi rur.cilu. ni patre, funer i,isedixerunt . S uadi te tuum , aiunt , tum
fieri tefpondit. Digniflimus certe eft , qui aliorum famam
l<dere curat, ut tanta infamia ipfe afficiatur, utne<el
teflimoniuni vel dicer·, «el dici licear. Quod moribus ‘
recipi oporteret : ne ( qua folet ) feelers impunitate reÎutendi crimini, crefcaj audacia t impunitatem intelligo
t’BW. pap· i
-,
’ - ---------- ------ --------evinrem coercionem
At Ulpianus eadem poitu ex
urpift *»*d
promulgavit leniçnUan» loft'xentiui papa L AH· ctA ics cpu. 'im buiu, decreti ratio fuit , quia ex hareii reverrentes pçfenatufconfulto teneri etiam eum docet, qui iriytup- Uipian.ln1.1.
cip ,
nr’cntUm publicani agere debebant ; qui autem femel tueμ·*, aliudve quid fine feriptura in notatu aliquorum
ul'..d,in.
dcmlniOc in rant in es ρα-nitcntia , a clero removebantur. Utrumque
produxerit. Quo autem tempores aut quo auriore fa- )ur
epift. s,, ad lunocentius I. docet refer,bon, au epifeopoa Macedonia .
riumlu illud ieMtulconfuhtim, nonconftat, 3c ambigunt
>cceotlurct, «XAugufto, anve Tiberio tiibui debeat : t
fed ego'Auguftovmagls , quam Tiberio tribui porte ,
Canon L1I.
VulgâtUS
ex Svetonio elicio'. Std advrrfur cantHiu, ait, maltjM Julr ttrmlm, firm," ac

De lut qui in ecclefia libellos faînefoi ponunt.

Si qui inventi fuerint libellos famofos in eccieiia ponere, anathematizentur.

Canon LU.

.

,il4

i« cieitete libara, liH^uum
Ef queridum ft it al u ctfult ac rail flafjtania : utn
înqulc^ tUi irafarntu
mbit

B

Emendatur

iniictm rum tdrrt. Cujus fentent iam Theodofiu, , Ar­
cadius fit Honorius probarunt in edirio ad,Rufi num P.
P. probo intelligentes non omnia ad vim leverit a·,, nor­
Si qui inventi fuerint libellos famofos iri ec- ms m femper ede revocanda , quinimo oportere nonnus·
quam reg im prudentium , quod in fubditi, ex levitate pro­
cleGa ponere, anathematizentur.
ce dit , contemnere, quod es infania , mucrei i .· quod ab
iniuria > remitter^' ut dignum imperio, quod lufreperunt,
DR! ANUS papa l. in coileriione decretorum , quam
probitatis exemplum, modcftits βτ patientis icliqui, imi­
ex diverfis concilii, Grzci, & Latinis compilavit, ad
tandum proposant. Quod fi temporum , locorum & reruns
ju.il.ium liti,, quam ei Tarafiusarthieplfcopus Conftan-ftaius naturaque vel coertioneni leviorem, vel impunita­
t.nopolitanus intenderat, hunc canonem retulit . Sed di­
tem & indulgentiam non permiferiitt, cum vindicandum
vertis paulo verbis & fentenria conceptum , fic enim ait
fuerit , fever· «indicandum ; ut decemvirorum olim lanxu
prudent la Nec olim folum libellis farno fis > vel quacumque
r ,< nminurim . In hoc concilio qui pofuerunt, ab
alia publica injuria , turpitudinis notam prin.rpibus inurere
Adtiano qui cantarunt s aut legerunt , communione pri­
impune l icebat , fed nec illorum facul uni quoquomodo tri
vantur. Burchardu, I-b
decret, cap.
rimpsr. j.
. putab4nt inh>1 principesr » nec immerito , ad nuci­
cap. ta,, aliter . Si
, aiunt, iumn. furrim iibru.Ju- U
pertinere laudes,7>c
nus ipforum pertinere laudes, fzculi juft it iam, nu rum pro
bitatem , legum vim,aurioricatem judiciorum , integrita­
rummer»· - Gratianus In cap. fi qui j. quaftione 1.
tem magiftratuum ,& omnis tandem St publiez Λ privais
communem huius concilii leriionem retinet it cod. porter
felicitatis prsdicationem, ut telles funt Juftimanus &
M.S. conciliorum, quam probo . SI </ui Imruti fu trial
Theodoricus, de hi, crçbro in fur* conliitutiombusgloriantes. Qu· ratione Gra.u» fcholiatles Baliiuon, eum
qui principis fiaculum criminatur, ptmeipi ipfi docet vi.
enu librili fumtfi auile·
deri maledi.-e’e·
Adtiquatn autem huius criminis oena fe-eriratem , non
C Λ P U T
X
■uodo renovarunt > fed au verone Valctiniauus Λ Valens
iinpp. edirio gwi«'ali propoiito decernent», » u; Irquis ta­
UI ingenio & virtute carent, cum illatam injut iam
mo funi libellum, non folum diriaverit, fed ip.niruseju.r,
propulfare non poliunt, putant , fe l ialfo , quod
lie dotni , five tn publico , ve! alio quocumque Iworctzin-enii vel virium iiAbe. dii ta:e perdiderunt , fparfa lirerit
­
, nec corruperit prius, quam alter inveniat , fed vini
bellorum infamia porte rslarcire. quod levitfimi & ;'U·
illius manifeftaverit , quafi auriorent delirii capitali puma
filii animi indicium eft, gtavique pina dirnuin; fi enim
puniendum. Illud preterea prudenter adipientes, nequi
inur a voce privatim i .lata (convitium vocamus )qu?d
libello famofo fuirtent notati, aliquod aut tam», aut vita
honori detrahat, pena vm I icac->a eft ; tametfi vocisûpericulum paterentur. Quod plui ibus conftituticn'bus com­
cile oblivilcamur , quanto mag.s que liren, publicis &
probavit antea Conftantinus imperator . Innoccn, enim ref.iiptura confulto fafta , qu* cum er plurinior.ini I1U-' riecreditur, dui cum defuerit accufator , non defuerit ini­
nus lonpe lateque vagetur, tam diu fublift it dedecus & ' micus, ut a Conftartino imperatore ad populum refcriptuui
iniatma , quamdiu illiu, memoria infixa hominum animis
eft. Ex quibus illud obfervati licebit , famofum libellum
durarent. Ideoque m omni bere inftruta rcpubli.a acer­
(nifi i patiat im id cautum & exprelïùm fi· ) impedimento
bius & atrixiu, hanc, quam 1 erbmum injur.am pruden­
non effe turnrum. his qui ad ecçlefiafticaruni dignitatum vel
te, i in luarunt , Grzuos » & a Gre.n R-manos muoriiinum militai Pini - aut regular ium houorein afpiranr : a
rnanre., crû lene, A molle, |w,!.i,, at.iue indulgente,
quihua recipiendis internet, aut aliqua nota rurpi afpcrfi re­
r.>, & dc;iriu fuennt, acerbo, ,
pelluntur. Sfftd tnfm , m Ciceronis verbis utar , cr/'»//·
n puii endis famofotum libellorum
ptitfijiar anufetttr > gfcz feuttmiu pur canfiLt ·’

De bis, qui in ecclefia libellos famofos ponunt

fc Hmioriu
Ii cuis imper.

A

Jufhnia. J. 6»

Q

aurionous J.s.fTe

u-fa duo.le.ini tabula uni indicat s
' . - , .»r

teftc» funt Cicero

■ ct- ΙΙΛ I !
.
''
guft nu< & tin
ri’ ri , inde con 'et.... ------

Quod fi eorum audacia acri pfni'entia reprimenda
eft qui libellos probrqfis verbi, Λ fententii, concepto, ,
ad illorum infamiam ediderint > & publicaverint , multo
fane magi, eorum nefaria temeiira, refrenanda , .«cu­
______ _
_______ , qui __
_ ___
r____ verbi,
_____ . , vel
landa,
& rpunienda
facra
Icripturz
fcritentiu ad eamdem contumeliam 6t infamiam aburuo-

Arnoh:ui

- ------------ -

ri'' fit, non nun.is vehemens, quam niacftari, effè voluerit

du no/bueum
temporum

$uii impca
cori nuM
itaiori no·
ftiotun» itm·
pôrufb)Thc.i-

j no­

litftct Balibcon lib. 4«.
nus, .Wa1«na
d» lainoiis

imp. in 1.1 r.
1· «. , cod.
Thendof· de
iatnof. libe!I.
IdvmCoiiftsntinusimp m
J < cod.
Theodof de
famof'libell.
C-nci'.iuai
livre s.

1?*“ irf/‘

U’pun in!

E

laeui e'iiui

in ! ,, a β fi' . ·Γ·ι idfe.C, , init fi at
0.1, dr injur, U Ipianu, . Si ^ul 1 , iu
Csi-as u l.cam "‘r , jt uuiulcenjul, t r.xp

• i initftobill’ f' ■ Qj> < i

Irjtm dc m- autem effet inte ft abii it,
>u’·

“T./

Vulgttus

De epijcopn, qui excommunicato alieno communicant.

farium
nu>. j

iu:‘ff»biii' juvriur tfli
A nd. impa, niumrtiifltu·’, <3
■
" ' obrar-dicuiurttfiitntnium.

Canon LUI.

■

,

Eigo, nec teibs effe poterat ,
nec teftamcntum facete , nc quidq.iari njzre ex slioriins
teltaweut s. S ,^ue inieiligcndu, elt Arcadius i.npera-

Placuit cunilis , ut ab eo epifeopo quis reci­
piat communionem, a quo abllentus in cri­
mine aliquo luerit. Quod fi aliquis epifeo­
pus pixfumpfcrit cum admittere, illo adhuc
minime fciente, vel conlêntiente, a quo fue­
rat communione privatus, fciat fe hujuftnodi cautis inter fratres cum itatus fui pericu­
lo prxllaturum.
Ciuoq

.-AMPLISSIMA

3U

COLLECTIO.
A

lierunt parentes. Si vero in eodem fuerint
vitio & polluerint fe confenticndo, fuperior
fententia fervatur.

Eiâtndatiu.

Onon LUI

/

Dt rpifeopit, <jni cmommnnicato alieno communicant.

Canon. UV.

Placuit cunôis, ut ab eoepifeopo quis, recipiat
communionem, a quo abitemus in crimine
aliquo fuerit. Quodfi «litis epilcopus pnefiimpferit eum admittere, illo adhuc minime fcien.te, vel confentiente, a quo fuerat commu­
nione privatus, fciat fe hujufmodi caufas inter
fratres cum flatus fui periculo prsftiturum.

Si qui parente* fidem -fregerint fponfaliorum ,
i triennii tempore abftineant fe a communio­
ne.* fi tamen tidem fponfus vel 1'ponfa in il­
lo gravi , crimine fuerint dcprehenfi, excufati erunt parentes. Si vero in eodem fuerint
vitio & polluerint ic confenticndo , fuperior
fententia fervatur.
>

■Jb uno eplftepe eteemrmunieeiei t ei elilt nm efie
receneilieejet.

C

P

U

T

XXX IL

Coacil. Sirdi·
esu. can. »·.

B

Ve p. S. e. «β. tl ftei paeeotee fieliik fregerint fpe»felieÜm in canonum pr«cedentium À fabfequent lutu de­
n>» , trieeeii tempe-e « ttmreteniene fe «Stf/aea·/ · fi
creti» edendis , verbo fulo PLACE f , epifeopeu
lemeit ijem fpenfut vel fpenfe /« grevi rei mi er fue-im
ufos legamus : tn hoc autem nqnicn, ounHii f*adie<ii{« ,
Jeprehfnji, exrvfeti erunt pneentet. Gratlanua autem in
indicium fane eft ecmniuaif omnium patruru coefcnfus ,
cap. I< qui jt. q. j. ne«atloaeiB adjicit non rtfle fe
nec in eo owndeado diicortfes animo» habuiffe , quas
quadam alia . J/
peremet , ait , /tfcw fm^rrlnt
,ons* dehutiTer placare difputatto . -Rcâe enim docuit
fpeufeilerum, triennii tempere eifiineent fe e eemmunieArirtotele», «gre ferta quensqium fuo honora privari.
ne: fi tamen iiOem jpenjnt vel fp.nfet In iiie grevi.iriIdcirco patres hujus concilii communi confenfu d«cermine nen fnerint fietrekenfi , evenfert erunt perenrti : fi
nant, ad confervendam fingulotum & omnium auûorlvere in erfient fuerint ville·, tf petiverint Je tenfent Un­
ta tem, u' ab eq percipiat is communionem, a quo an­
fit·, fuperler fententia fervetur.
tea abftentua fuerat
Tranftylit hunc cauooeni Ofiua
Sardicenft» concilii pr»<es . tn illud , ubi Cc pralatur.
Velantale parentum rvntrafii vUm <ff filjfelvl
·ρΐ}<·?»< fiieit ■'
pn^ne e malim placet , ut fite
frnfalia.

C

A
t I·.
Anftutei lio.
*
<0,u '

Emendata/

De farcntihuj, fui fidem fponfaliorttm fregerint.

epifrepue ; G ferverit ille afi qmm e-afugit , eum d» ep·feeee fee fuifie abjeil.m i neu 'pertere u, t/
nem. aJnl-eet · yvstf fifermai , fciat fe cenuecai·) rpiftepee
re vier efe Silurum. Uviief pluerunt : be< flaiutum <ÿ
pacem fr-vablf , W benrerMam cuftefiiei. Nec inSardicenfe tantum tranftulit Ofiua , fed paulo antea tranflulerat
Nicea ,B Niczoum· Jvrt*'··· ύΡ rfia fenieaiia , ait , u/ tf/ yaZ «tf
waar.aarx», afi cemmunltnem nen eedplaniur.
fune > «* ferte aliqua Infitenatlene , aut ten­
uet qualibet temmrtlene epij.epl fui eucemmte-

I

CAPUT

XXXII.

Pouf.Ha abCpondendodict, Florentlnus fcripfit ; nam J-loreminMln
snore mlh.utoque maiorum receptum fuit, Aipulari I.». defpoe<» ftbi fponderequeuxores futuras, Ulpianoauflore & mde fponft & fponfe inditumnotnea, natamqu. appellatio- Ulptsaesla Ioeni, prodit Idem Florentlnus. Sic Servius Sulpltlu, . *-d· fp00’*·
tuerem , tnqutr , fiuUnrui erat in Latie , fiipulaie- .l,lh
tuream !n matrimeeium Julium iri. puifiullnru, .... . Idem Florear.
ifiem fpenfieeai. it ctHfallut fiipulailenum fpenfienum- in
f" In(,'rllbd®
fue fi/eeiatur fpenfalle . tunc pua premifia erat .ipenfaap· $er,11À, Sulp).
pelluiaiur , y«Z fpepeejerat auiturum , Jpenfr/ , Formulam ,iu, ,n|ibdn
ri , relie o/f·»·
fllpulatIonis £ve fponiioms Varro refert . sponfirt ne dviibuijteft*
b ufqueprevlntiir
tuam natam verrem M f rpenfiee . De futuro ergo Aulo Gcl’io
matrimonio contrahendo faâp pronriflto , val fpon- ht <· ooU.
fio, fponfall vocantur hac enim pracedebant matrimo­ AnHiruni c.
nium. N«, nt Auguftitius du.tt, ullei babeant ftat/m
rivat ifi/gni etiam e te:eric , axes’» »»'».<-dtr fimliiter bntrenmerer mariti fiam , fwar fpenfi-fulpirabuiti Jllatat , Otl. dclisgus La­
tur : quevfque te cemrnuH , cv/ ipfe epijt epe fee vifum
run. enimauget raritatis dc amori, defi.ierium,ciusrciquam tina.
fuerit , bumanierrm circa ee, ferre fentrntiam . Placuit
ames dilatio, idqug receptutn :ft etiam apud nos, ut in­ PAuguff tib.
mire hoc ipfum decretum coni dii Antiocheni patribus ,
terim ante ciupcias proponi polEt In. ecclefia a parcchis B conirinoCarthaginenits, J iturmatenlt· , Cal'niaugullaui , Epaumatrimonium luiururn, cum interprtita temporii inter­
* uenfra ■' Siricio et ani pap«, & Inno.enno . Omne, eu·
capedine, Ui quod iit impedimentum, vel confanguinirem mutuo re.epiiie potuerunt a canone apoftolorum,
' [J tatis , vel afimtteti» , aut alia his fiunlia , opponemur
interim, ft. pivbentur ad impediendum lururuns matri­
monium. Hat auiem fponfalla oliintinc parentum boa·
fcnlu oon cciebrabantur, ut Paulus docet. Infpenjall- Piulul lib. )f.
eum Jefrepere refntjritur. Q^°» omne, canone· in viri­
but , ait, enem Iffrejur eerum eclrenJur eil , quorum >d «ditium ta
di hodie efle obier, ani ia, ignorat nemo .
• n nuptlir aefineratvr . At in nuptiis patentum coiifcnfum 1. 7, de IponJJeo autem concilium dicit , non efte admittendum ad
dehderarl, idem Paulus affirmat. Nvptia , ait, cevfiiieli epift. «d commuuinnetn. ab alx. epifeopi» ex.otninun'catum, & ad­
re nen pefiunr , utfi tenfentiant .muet nul ceeunt , querum- Idem Paul eo­
epilcoptx per mit tenti graeem feieritat;» fenrentiam conternatur , nul­
que in petrpare junt. Neque e;us fcluntq.il fn poteftace dem Jib. •tf
lo dilcrimme conftnuto, an fcientcr, an ignoranter il­
habet, fed eorum etiaui in quotum font poftea 'itafu- tdulum L d·
le a.luniTus‘ (it : quia dim excommun-c, torum nomina,
ti, confenfus requlritut · ut neposqui in poteftate avi eft , nt.nupt
non ad presbyteros folum eiufdem di<rceli». fed adeptetiam
de patri, voluntate uxorem debet ducere c quamvis
eptft. t. c.
feopos ahartnn provinciarum remitti, folebant , ut no­
non fit in eius poteflate ; fat »n|m eft, quod fpes iit,
Canon apoftorunt effet ommbis qui ad ecdeiix communionem e lient
fure illum aliquando cum omnibus fui, liberis» quod ea
admittendi. Divus Auguftuu, . Dr Splenaenie vere ,
ratiunq eft conftitatum, quia maxime noftra intereft ex
qua uxore nobis generentur , qui nominis noftri, fenguinis oc fanulix haredes futuri funt Ar fucceftores. Qj»re
Paulus. Nepeti ueerem fiucenti , Cf filin' teefentl e fif- .
<rwj a?**
bet i neptir f»,» fi nubat , eeltum
aailerltat avi fuf- 1
ex Gallia ad Atricaru, nex Africam folum, ted Africa
. A.zr.Qucd Accur(iu,& reiiqunuifeâatoresomnisRomainteriora eccvoirnuniiatoruin numina temittebant olicn J?"
• nz antiquitati, perhi Ideo inftltutumputaor > quia opor­ •upt.
epiliopi > de pe-.aio exiumniunicatorunt quoquo modo
tet mulierum accelerari nuptias, ne quid inerim turpitudi­
pciv-rci , aut contaminari pullent fideles , maximam
nis admittam . Que ratio non fatis Idonea eft : congruenfui/Tc apparet fre car itatis è* C.htiftiana religion's m an­
tior mulio, qux e.x antiquis Romanorum moribus erui
tiquis eptfcopvs curam.
peteft
liber i enim qui ex nepote def.cndunt, non avi
tantum, fed & patri, nomen , familiam Ur agnationem , âr
Canon LIV.
1'cyui & conterere debebant.- quod lattu, diximus ad
Vulgatus
canoneni XLI. pracedcntem. Non ergo Immerito fit.
a, i & pa-t n cotifcnfum , auduritatemque lege, defideDe partntiisu, qtti fidem fponfaliornm frangunt
raiun.· .' quod maxime utriulque intereuet, qui eorum lam.liz inieti debuifleut. At filii dcfccqdentefiùe ex ne­
Si qui parentes fidem fregerint fponfahorum , cte, non pa'ri, aut avi nomen retinebant» fed in manti
nomen , tamil.am te gentilitatem abibant . Pr«nomen
triennii tempore abitinc.int ic a communio­ enitu virgiin nun Imponebatur, antequam nuberet ; nu­
ne.· fi tamen lidein fponius vel 1’ponla in il­ bens vero quod manti erat induebat . Quare pair» ma­
io gravi crimine fuerint dcprchenli, cxvufa- terni υώ.Ι intererat» ad agaatioiiu & tamihe auâ>.r>ta·
rem,

S

"

«i· ·
•

'

.♦

*

r

CONCILIOR U M

•

·’

\

OMNI U Μ

’·

’

·

3ii

'on.et ηοο patret lilia libr.o» eiliet fufctptura ad confervan- Afponfatia ful ti filiorum «omina contrahens, & contrarlam autem patriam pcreftatem fat erat, li ari conlâlto ,con- _
diilolvere, ta irrita fiseerant , trieanil tempora a
fenfuve ovrirum elegiftet Quod fi abfque parentum vbcommunione abflineteut.
rtt
filiave matrimonia·») iniret (de filii» In poConftat bine etiam, antiquum a Romanis hu parentibus
bLv-iui.
«eft»’· intelllgo : nam emancipati ranquam extranei hac
ad fpoafaliafiliorumdelstum, ab ecclefianon Improbati i
Λ
le<e follebantur ) irrfurn er*'& nullum , natique e» illo - quinimo fle probatum legimua , ut uiinUa legitimam habe­
AtSd'iu» It*». I'bwl prorfu·» iHegitinu habebantur. Apuleius
retur metiimonium, quod fiq»eorumconfenfu celebrare­
,
ir.qult ,
©grsr»r*s z«»z//s, ©psrre ·»»<»*/»«tur. Evatiftu» papa hanc mu noram Inftltutlonsra a ft. Starlit pp.
taaie faSa, legitima nen prffuat videri , «c pfr. i», ώ».
fed antiquam a Γαηΰΐ» patribus « apoftolle traditam feri- «W<. «- ad
r.u in I. i, r1"'
"*)*·>·'· Pautua etiam, f··, inquit , fe/Λ,ζbit adeptfcopo» Africa. X/Zrvr,inquit/ivgVt/essi··,/re» epif. AM.
ùc Itsiu bo·
© ZX<r»re«r»yzc«»rBeZÏ/aee/Z/e .««.epavzv/,
a patrthrt arrruimur Cf a fan dii t afrflrlii , rrruar^ar futf w.
r îanm .
tj‘tt P*/*»·'»*» aW *W·/fit , jufium filium ejuiett quatentrfarlitrt traditum dnttnfmnt , «*· fit taejuptuat, aifi ai
cfitu· tfi, ■«« azd»'/. lilir, enim uuptiir neu tenfeafit pa­
ii,- ^tufaftr tpfam faminam deminatianam babrrr vidrn- f^ftf^ia.
rr'- Quod C contradunt ruatrimonjurn tacite falteA ra­
n-'r G a faite 'tufiadifirr f uaar frtatà· , © a bartatiYth
tum habui/T«t, uafceretur ifte patri fut» legitimus , ut Ale­
iu. & pr^la^tariia, ftanfatur , « f»*/*sr datttar, © dartudnnuiZ
xander imperator refcripfit ad Maximam. St ut perpauli ,
Inu irarburajaerrdatalitrr , nt war t» ,rampratibat © fila-, f,,,,,,
Λ:χιη
rn.-rr .nsya/aa» ■»/!/!»/, iniujut fuit petefiatr , «»gM,raz
tiaaiiut ajarrrfiatr irnrdaatrar. Alitrr , addit poft alia , msrg.er*.
.JMix.ium Htytij, ^fia, aeateniradivit , vereri aen debet, ne nebaprnfampta ara trriufr, frd adulltria , tui ttaiairraia ,· Cfafoltita,,
1 ’ ’ 6 »'*> Jmpfn agneftat. Sed quia dubium videri portet ■
eal fiapra fat faraitaltanr fatfar, 'quam ZègXi. na ta aiugid rlirrfi. ■,«„
1 “t’1
cur cum matrimonium ab initio nullum , defunélo jamavo, •mtf· aaa dubitatur ; rtiamf ualuntai frapri^ fujfrafavrril . fi et >a <>■>.
lef,ibus confirmator f filius exeo fufeeptus illegitimus ha; "Eadem qua Evarlftus dixerat a'htea Tertullianus A fier & «varier ζ»χ·.
beatur
ea ratio eft « qu(a matrimonii confirmatio Id folum
IpCt, quod àd epiftola auâorltarem contra MâxJcburgetv *<nri Aÿf t·tempus refpicit , quo Ar avug dcfunAus eft « & em filius
fes additum velint, Unda·, inquit, fufit. ia <n ad réarma- fnntat praconceptus .· at filium in rufle cqncemim pro jufto haberi,
daaa ftliiilatrm rjat naatrimatUt ·, quad rttlrfia . JUiiliat , f’1* '
aquunv Romani « non luit , cfticxl/wiien m filii» concubins
Cf taafirmat ablatia , © aifignatum angeli rruua.iant , pe- ·»··"■<· tat
)wqiC ,n ( a Juft.aiano emendatum eft .· décrivit enim, filio/ injutrr rata iaiat i aarra nrt(ia trrra fila fiat tanfrafu partartmi qu·· c ®e ^Iceptos matrimonio fequentl reddi legitimos , & ha­
tuSr rita © >urr nairitt. Sic etiam F.varifti decretum cita- Lro» * ,T
it- u-tat. Iit» '«ditati· rerumqueomniuhi, cum hirqui in ipfo matrimonio
to proprio Evaiifti nomine (ne qui» temere illius epiftp'^.·
Siafcuntur , fere rarticipcs. Cvn, gr<arZ<s, vgrrv , a\l,fratriU elevet auilori.tatem) renovandum placuit recentiorls piit,umdtfi.
bru f-ri· pefierierr, debeant , ,«ι/»η
,pfi faut jvfii
conciliii Coloaienfi» patribus . Idem fete Hormifda PP. dna.i,fita.
, tf nemen G erdiaem jubfecufl ^Kmor euim fufeead Eufeblum epifeopum. Tua (anilitar , Inquit, rrqaifi·. rmrfdta ren­
ptorutu antea filiorum jungendi poftea matrimonii defideuit a nrarrfmttr trnrraadr , filat adulte ftrnm pater ( in dtm /ufi.nn
rium volunratetnque videtur conciliate. bad cur non idem
alii» legitur mater, parum retle) matrlmaniam rentra- 'ut rtjftn. a
«Jectetum fuerit in eo quod Paulus refpondlt, in promotu
iere vult, fi fiar ualeatate filtl adulti facte petefi . ad quad Craaaae.
ufiocft · nam fi filii ex eo matrimonio luftpti, quod fine
ditimu', fi aliqua made ae.t reafentii filter , fieri aaapef- Cra. H can
putris confenfu calebrarun· eft , eius morte confirmato mafe i betefi tamae de tilia nunquam adulte ueluntat tuiu, ·*Ι«»Γ. j»
trimonio efficerentur legitimi, nullfiieflet, qui fpreto pm
nendum differed pete fi , pater eum tui vult in matrjme- 1“*a »· ®
• c ; u confenfU uxorem ducere & filicis procreare non mallet i
n>um tradere , © petiqeam filler perpenerit ad perfeti am ”*"*·.,Λ
quod certam haberet fpem, defunÜo pert- , juftum matriatatem , emninealfervare © adimplere debet. Ha-· amni- P«ft· »<> cpiic.
.nonium futurum » liberofque antea injufte concerno» , ju\lur artb.’dexa fidei fantimut , © t.-iZV- tenende manda- , "'ûb *Γ"
P is habendos ftt legitimos. Quod ut patria poteftatisflt
mur. In cuius ioretpreiatioM, glolfa ver bo, cjafratii ,
pudicitia etiam legibus contrarium repudiavit Romanorum
tc verbo, deiet, antiquum jus, ut. foist, miCens cum „„ ?
prudentia - at hoc in filiis concqblne, contrariam habuit
recentiorl, ad debitum illud refert honeftant, non autem Cone. Coi-on.
aqu.talis rationem, ut videlicet/nuam turpi concubitu
necelfitati·.- quod poftrema decreti verba, qua in oeigi- p^,. f t4e^
qu ique tenebat, eam ut luftsm & legitimam uxorem fibi
nali exftant, non admi'tunt. Hat, ait, emniiui t'tia- 4J. Hur.mid»
-vellet poftea focis re Sine parepjum ergo confenfu filius
deia fidei faacimut , © vebir tenenda maada'rna y Λ FP ia cpiit.
•ilute, neque nuptias, neque fn'nfalia con:rabere pote­
ilia eiiant qua in ipfd contexnf funt. Omaou'deiet iat *4 Eufeb.
rant . Sed an contraâa jam diflrdlvere portent, audiamus
adimplere : qua ne-itiqusni dictums eflet pontifex , lî epiic
,
,A 1 ti|pigauol. Inpatefiate, inquit , ImaneUte fiha , par»- j.anconfilitim folum, nun autem prsceptum ea conflitutione Retenu' inc.
'
' (r "VVcZwvs remdiere petrfi , Cf lpa*ta'la diffelve-e . 14 t,vellet contineri. Con film, ηhac , qua D. Bsijl-uv feri
,,d»J,fponf.
>r.en -ure v-teri Latinorum nec pare», nec fponfi facere
bit ad Amphilochium Icon.i epitcopum . Pv./.'Zr, ir.quit ,
poreiant fi i c caufa . quod fi facerent , ex Γ.κ-ηΓα aflioda.,«< pratfrpairir fearentiam ferntin'ere. ferula f"nr , rr- "
ba--r. Quod pufle* lej» civili Rcu.anoruni fublsrunieft ,
t..nullAtir parvntiiur videtur ,t! remrdium actiue. e , fed nee rpl ’ ”
c maior c;lct matrim iniorum libc-rias . Quod A. <àgliiu»
P’ttinur ad eemmanienem refiituuntar , fed triera.a pa,
ret h,- ex Sulpiru» & Ne-atio. Sfrafa·/», inquit » Zv
nantur. In cujus interpretatione , quia Evarlfli decre- “'“r -i
Vi
, f.t-ir ! i -j l r
Lalim cfpr^rtnr , for ntrrt ryr
tun, confirmant, qUa'incodoru. Balfsmon docuit, pau­
*
‘t. At· rr fe.'lr prr! ;.r>'pfii Sftiur
in lirrr rjtrrm frlcis recitavero. /War , inquit , ile feeflut , ear qua Theod. Bal* ' c ♦·
.u; J- d.’t:i-r, . ^»Z u^frrm, inquit ,
erat,
Jn'It In petefiate parentum, .repedat. Di.it »,gj , quadfi ,*m
·’"
-« - >_-r ,irfu , rnar r-rl , /'< 'i.ljpatur trw ia iNrftmtalr-n
al.iHin. puella tradent fripjar (air amateribur , pruier fur- ' P,“c*:'ol>·
rtùrl-nn iri , y-ui drltfn· fjt , idrm fpra.irkr; . tr nnr,·
'ram pnrentum iretentiam , © ab illit litium tlirr alia- **“2 a I Γ
tum pt, e tarn fi matrimeaie fibi effe cmj-mila videanΒ4'“ '·
. iu dz,.i./ar.c-iMJW Iptn/if·’·--! tur , /Z. fontr .'·>.'«/a.'/a ; »»»f
.tua pr.raijfr rr i, /?c«' a
ur ,· ,u> ) ’... j i.irrrr du.
rw-, matrimeaiamejur que rfiin parentir petefine, nan
.'lu-ltrn , iPr'j'ur. t rd /l injt rr< t’
, lti.tr
d lpef: ceapfir-e fine paifaa v.ilaeutr. SiUautem parentet
■'.uhr , ,.tt a.v· d . //■
r i ;at n*
, - > / ■>.-r, .·< ageictarum ell recenelllati faer.nt , © eat cum amaterilbt
r,t
-udr.-rr, ntafj.rrrat ■, ^•tr — rr-.a, /:'a ....-ρ/.,ι» ara
cebabltarr voluerat, ri -e'illa retient Udetur >rmedium
r.lrt aier , mdrr /rtarttrat fimiit'>uda tjufa ndriatnr ,
afferr! . fitund tai"· ab imiie malefaiium ejl , parent it a
/tr». pe. BS/u ,.yriuiacar , y urtri^r-e ia.rrfurrai rant axrpeliea canfeafa· reparare udetur , ut fernicatie en mairl• rui ai'ipi aut dari, tum ^ui I
■•tdr-.it , aat ^ui fiipularnenium fiedutatur. s,d ea nee efi fiatim ltd cemmunafur rrul , rr tdrmarbat d.’..."r Ip. a; ar.ururtf tui ii.lt rf.
u .-nem rrcipaeda, fed p.:fi tret anner. Ne falli autem
'<tri>atu<n fu./i'r at' ar id >d 'r-rpu· , .;ur thita, unitr-ta
de.Um bet ia late fic p-iutri, , raptam fulffe puellam .
l .!·<· 'r^r Jt.l.r arta rd. ,2 a. radrm Nrratiu, j'.riÿu in
Ex trierfime enim c anene, © e* aha didatfil, quad fi
i,,rn, a*rm dr ntlpl'it , rmf rt :ιίl . Hxc Gellius . Eo »Uraptu, faitu, fuerit, fi-je cum purlla voluntate, fiie e.t
itm ,i. ,','ort utma-i'. fpomalia habitura terent iintiennelrnte, aaa coafifiii matrimeniam , etiam fi qui bâta nt in
io n, p.cnaci iiii cer atu (olebant addere, quam poftea,
potefiatt, cenfeniient. Sed pene , eam que rfi in potrfiute,
< uod nictt.m-n i libet tatein impediret , irritam dedaraτ·ιη rap:am_,rum qui illi finprum iniu./t , feqni i prapter, a
Eaul i 'T “nf ftirir.nnfulti, Pauio refercire. Honeflius eiiimptrt':.m uqeain .efienf,, facit, «.· a culpa nematum Jitter.·
m . T|. [âfunl , IUU)
iUsium non ii r c!._.i , q tam duo. um vo,:<rir,m. Hqc autem ut rutui videtur, ircum babepaur ,
v»'b* c*.!]1"* iuntaie.· undeqiiaque con'eittici-.ic., ilhi i amote potiur,
..nande fe/e ceufrnfu .capfleaa: ruairlmenium. Hedir au.,ua.n p<vpa metu , aut com.I.ari , aut ret meri
eaque de
jii
(i pintii?;
vaufa mintiafirnium paflum elie vpluerunt , qr.od 1'beram
, n»* jw
tum far* ί*ΛΗϋ&».>·ι*
Fompo., ,n. impeditet vel dteorrii licentiam, ut Fomponiui Icripfit .
n/fi trri ; t Ί. .-fniiu
e
uti
<a d. ...p, $, rutem illud i.iramencu firmaretur relaxatione & indui.
jUfi ^rhlfdiu *4 f f/rppkf »rc tfu f
fut *
tUtCRI
«•I i»
gentia principis opus fuifle indicar Svctonius, dum reHal.liu, «,i »cit poftea , priorem hanc fugm Rntentiara ,drin B*1'· cÿveton ιηΤι- fert Tiberium equit| cuidam Romano jurisjurandi gr>apertius çx, beabunt.
fi'.e iit, ait, qui bebent pete- «·- «iufdem
b*r- ‘ap. ||. tiam fecirte, ut uxorem in ftupro generi compertam difiaiem , punt matri-n mi a , funi farniealienet . Nec erga ’P'®
n uteret , quam fe nunquam repu liaturuni imav-rat .
livente pane, ne. domine, i> ,ui cenveaiuat , faut ab acCum ergo tempore huius conciTi de fponfaliorcim vi
cujatiene liberi , d.nec cenjug.e damini annuerint : tunc
Jr auâoritate leviu» judicaretur, adeoque fimplice» haeni"! aaipa firmitatem canua.t.m. Ob parentum igitur
betentur fututarum nuptiarum repromillrtne» , ut libe.
poteflaieni tc religionem, ob filiorum pudorem teobfer• c infringi portent & dirtidvi t indignum vifum eft pa­
vani lain, ob uiat> imcimorun, fidem fit honcftarem , ob
tribus «tata fua A religione, hdem ad tantum fa.la­
communcmque bene infln.ne leipublic» rationem , ta­
nient um datant, tan-a iaulitate violari ; cum nihil fit
lem contcnium non folum delideraife, fed exegdfe prf- ‘
aquiiati naturali magi» conlentancuin s quam illam in
ois ecJel'* paires non immerito videntur ad tam diu­
rebus omnibus, fed in fponfahbur rrc.ipue obiervari
turnam A inlcparabilem v i i x coniunâionem · tameth
idcoqus decreverunt , ut fi pa re ad quos pertinebat
Ui.il* peilc-riori» ccclcfi* tonllitutionibu» cautum fit ,
*

ob

f

3V

’

AMPLISSIMA

ob reiiglonem fasranienti folum eontugum five jqpgendotum confenfum fuCccre , ut Nicolaus l’P. ad confn.'• Nice! pp ad ta Bulgarorum refpondit. Sufficiat
inquit , fctuedum
> «oaiuh.Bul- ieget fetu, errum caufeafu.r , \de queram caafun.henibut

Ji’S

COLLECTIO.

Si tamen iidem fponfus, vêl fponfa, in illo
gravi-crimine fuerint deprehenfi.
CeWrnf/um ffanfaleerum ab eecleffa irritandum >

Sic etiam Innocentius III. matrimonium contrahi per le­

quali. >■ I'noc. 1(1. u> gitimum vlrl & mulieris confenfum , Brixienfi epifeopo

refcripjit.
Sed «Tuiii h»c rtftiitiorum .multi finiftre interpretan­
tur, alfcrentca matrimonium crlgmjure ipfo canonico ,
fine parentum confenfu contrahi valida non pofle , taflimoniis altis re'm ipfani confirmabo. LA£.Ius III. in epi­
1 u.iiis 111. ia ftola ad Biirgenfeni- epifeopum matrimonium inter ra. piarem tt reptemt non folum non confentlcntibui fed
r,«ii 'P''c. ,qVviti, jj; contradicentibus parentibus, ratum fit firmum
ca cum caul*
^ejfieuAewu/ , JnrftXlc , quad cum ilei raptu, di­
de raptonb
aeffffX d. nuptu. atlrue, efi. eatt· de ίροα-

C«nr

Txtd

A
P U T
XXXIV.
|i
tTm datam igitur In fpon fallor uni contrafiu fidem
fallere> grave crimen ejfe Hifpani patrer hoc ca­
none admoneant, idqoe eonfentanerm fit antiquis, & receotioribus fatsflorum patrum inftlturis : rem fahe fece­
ris B. pater j prudenria ôt auflorltate tua dlgniffimam,
fi had effugiendam & fugandam turpem illorum Impuden­
tiam , qui futuri matrimonii prsatextu, puellas incautas
in fraudem i^ciunt , fponfatia fine certa folennifate noptar dici ruet debet : cune babuertt malieri, adfenfunf , Cf
prtur.eam def-enfaie-.fi, quatn cegltatfertt ; Ucrt parentet _ tarii
cui, falteni
laucu , & teftium, aut alia fimili fortna'contrare. lamavertnt , a qulbutCeam dicitur rapuife .. Clarius B ita
_ _ , irrita
..a fpte & nulla decreveris, ut publica juftitin
Concil TuauÂorltàs
multo concilium Trtdentinum. Tanutfi
’ ‘
~ . . privatis dolis, "& fraudibus aditum interclu­ dent.leU >·
dar, exemplo fanfliffinsi illius decteti, quod uberrimo,
&- ecclefiat bt fidelium fruâu , in matrimoniis clan deft i- tioaa
nis concilium Tridentinuru conftituit.'

C

ysM ea vera Ct rata etfe negant , quique falfe affirmai- ,
Excufati erunt parentes.
matri menta a finit familia. fiie ceufeafu patentum ,jn.
t rafle , irrita rfe, vel irrita facere pefe , <ÿc, Et. hoc tu­
Parentet , fi filth fpenfalia infringentibut crafentlaitt
re utimur, tametfi cbneedere neceffêlit, ad debiramofpeccare , jecur fi uitt cenfenttant
fidi & matrimonii honeftatem, congruentius decem iufque filios fatluros, fi parentum contentum ex polea nt ,
XXXV.
t.t illis commoda”quadret, quo Chrifti ore prolatum M*tSfattb . i,. fh<u, retulit .
Dent cenjunxil . Aliter enim q.riI dilTidvendi fponfalia, filii, non
r.”
parente, , caufarn
inodo coaiunxUfc illos Deum credendum eft, quos non
prrftitsrint ( poterant id. facere
.
i, non emancipati , fed
cionolla, conpsgn , non obiequium & reverentia paren­
tt fibi familias,
quos
|uo,
ad adiit,
nuptias cogendos non e<Te,Te'
tum, fed intemperans libido effrenae* (Ue animi cuptJ>rentius Clemens fcripfit ) 'excufandos parentes a pana
Γ> lenvt cptft- 141 conciliavit’ Hac enim de caufa.D. Ignatius, non
ad Polvc*:- cum
conlenfu
parentum ,, .._
fed ίτ epiKopi
coniiba decernit concilium, Hio addito . Quod confenfum tali
___ ......
...........modo r________
,
arbitratu ir ineunda .onjugia ad Polycarpuin finpiit . «-> dirtidio non praftiterint. Praftito enim, ut confentienpum. ’
&&arbitratu
Dacrt , inquit , ut t) Amentet unaret ύ> nuéeuter cum epites & participes criminis puniendos
r»nni«ndn« n«»n.ni:,
pernitentia r.,r,«rinfuperioi i triennii declarat . Sed mirum, eft de filiorum potnifcepi arbitria ranfieugautur , ui nupti a junta praceptum
Aa-nini , neu aù'meeb i em uplf.enteam ceiijfe uiAeantu-.
tentia > epiCcoporutu filentbim ; cos ramea eadem per­
ns puniendos fin fu magis , quam verbis decreti alius
creliderit , quos ideo patres hujus condilf! omiferunt ,
Triennii temporeab ft i neant fe a communione. quod
frequentius a parentibus , quam a filiis fponfalia
3t contraherentur & dillolverentur . At In lege ferenda, frequentiora referri debere, St omitti infrequentia,
philofophorum placitis , it jurifconfultorum imperatoC
rumque cojaftitutionibus cavetur. ■
P u

S

Cone Mciden.

Ocent praelate concilii MelJeofis -pitres excommunicativnem pro peccato mortali folum imponi. Qua­
re lateri neceliatio tenemur, Iponfaliortnn fidem frangen­
tes, vel impediente., | cum non Cujum limpliU excommu­
nicatione, fed excommunicatione triennii puniantur ) erimen admittere capitale
hoc enim fignificalfe patres ,
quinimo dtferci, verbis docuiffc videntur i dum ftatim
fub,unguor , loquentes de fpfis fponfu. Si tamen tue t

D

Canon LV.

TerentiasCle
ΠΚΜ hh j.
td legem k

cos>;.jr ...
d. HtU BU-

Vulgatus.

De facerdot tint Gentilium , qui non facrificant.

Sacerdotes, qui tantum facrificantium coronam
portant, nec facrificant, nec de fuis fumprifeenfur vel fpenia in ille ^ravi irimine fuerint Aep rben-fj)
bus aliquid idolis prxilant , placuit , poll
fi . Grave crimen locant , tanquam capitale, & morta­
biennium accipere communionem.
le. alioquin (i leve effet ,.aut cesvale, a gravis quidenJ
nomine oraamo abftmuitfen' . Quod fi grave eft ilkuuni
pareat mi crimen , & exconnnunicattoms panam mere­
tur, qui fidem filiorum humanam in iposifalibus datam
impediunt , qua pana illos cenfebis dignos, qui fidem
sutorum Deo sterno optimo dr prapotenti datant ,
etiamii non folenni, fed fimptici voto confirmatam labefadare, aut quoquo modo impedite conantur ’ Si prius
crimen eft excommunicationis cenfura puniendum , pofteriu-i protectu velat fatrilepium Chriftiano viro indigsiifmuni, acriori ρα-na vindicandum.
Nec ecdefia minus decreta & juris naturalis divintqu·
rationem often·lunr ilii, 'tui ad fponfal>a vel matrimo­
nium contiahendum adigunt invitos , iponiis enim cum
adempra proptia contrael.tr libertate du· .flitnuni fi.rvitutis mjuhi imponunt gravioribus fe aterna legis vin-

Canon LV

Emendatur

De facerdotι!>κ> Gentilium, qui jam non
facrificant.
Sacerdotes, qui tantum laetificantium coronas
ponanr, nec facrificant, nec de fuis fumpri- .
bus aliquid ad idola prxftant, placuit , poli
biennium accipere communionem.
Cur Coronif uti facerdetiiut interdiilum fit . C*

tius declararunt
dum ia illos .laninarunr anathemate ,
C
qui principis alicuius gratia & favore fulti, fine proptiaf-·
XXXVI.
P
U
vel parentum voluntate «liquans duxiftent in matrimi
Oronis ornari facer dotes ethnicorum, cum, diis facra
n um, ici rapuiifent potius uxorem. Quorum judicium
facerent, Tertullianus eft auflor, Ipfa denique fe­
ratum habentes faiiültlimi 'iridentini pact·.-, ipfo-etiam
re, t inquit, irlu hefila O area, ipfi miuifiri tl (aeerfie.
principe*, vel magiftratus diris devovent , q.ii terreno
( ut ajunt ) ahbflu » Or cupiditate obcxcati , ,ci vitot >
tu.'rum cerenatapud CtauAium. Cyprianus.
• el muliere, fub eorum )urif.lIOiosae- degentes > maximedivites , vel fpeus magna hereditatis habentes , minis
in ρπηςψιο
vel pcenii a.li» ant curti itis matrimonium inv itos coatrahere , quos .pu principes
.uag.tlrat us pra'crinferm: "•‘f’ ·*' Ante hos Ptmlus. Anriquitu qt.iArm

C

1
d; '-WM
• ione c. y.

t arena , nip Dee dabatur . ob i A Homrrur ca
<Sf pralit univerfa tribl.it . lirili,; utre ,
Pejlea dte

C O N C I L t O R U M OMNIUM
A
/
facerdotes tantum coronabantur, fed & unmet

3’9

,

ab
' AI*

idem Teitul-

corona

\

apologet

C-<« Λ «β

tu. Nec
qui ea rleoruni ethnicorum fetia celebrabant , vel folen.
ni prêt nions fupplicationaa faciebant , politis enim per
omnia fans St delubra rulvlaaribut , fens fores , pdtrlcii,
nonnunquam omne· tribu, bi ordines cum eonjugibus,
& I.betit i praeunte pontifice maximo, aliquaiidh duum­
viri,, puciis, ingenui», libertinis virginibusque patrinyn
ac matrimi, coronati incedebant, lauream manu tenen­
tes. ut docet Tertullianus, fit aliis congeftis auAoi-ibu,
probant iccennorcs. Corona, autem facerdotum provin
cialium fufle aureas, feribit idem Tertullianus & Svotomus. Aliquando contexta, eX ftorihus idem Feriullianiu, Clemen» Alexandnnui . & Minutius Felix Tameth cmm ûcerdote, , nec laetificarent, n<c pra 11 arent
aliquid ad facra diis facienda de fuis fumptlbn*
voluit
concilium, nec coronas ferre porte, quod ,n ιρΠ, Chri
lliang religioni, initiis, congruum videretur . utqviChrlfto nomen darent , non folum a ‘profani, Gentdluim ce­
remoniis caverent, fir ab hii qua" tnamfe’lam pr» fe fe­
rebant inmieiarcm, fed ab hi, et',m temperarent', qua
indifferenti, ( ut vocant > videri pollent Coronen cmm,
vel auream vel-frondem/m repue faire, vel non ferre
rrrum Unt retulerat ; verum quia Gentile» in deOruin
I».r,hciis , vel facri, il’am ulurpabant , merito Chriiliani, illis uti > Inte. litium fuit : ne profani, illorum
idublitria ritibu, fubf<r,b«re viderentur , nec aliqua
inler.ederet fidelfbus conventio cum Belial' Quate non
a fuerdotibua tantum ethnicorum ad fidem cunverfis ,
férf & ab omni Chriftiano aatholico.it a catechumeno,
il Cumme cavendum monet Tertullianus. Heminam di·

CÀpUT

m

XXXVI M.

Arids ethnicorum prlnclmim cônfiitutioner, qua a
Nerone primum , de i nae a Domitiano, a Traia- »0 poftea, ab Antonino, a Severo , Maximino , De- .
cio. fir -Valeriano, ad vectu» catholica fidei aufbrrem, fir
Chriftiani nominis profefiirrei odit» funt, recenfent latilfime e.-clefiifiici feriptores , Tertullianus, Cyprianus,,
luftinu, Martyr, Arnobius, Otcliuii Hegefippu,'; Eufebiu, . Nicephoru, & alii . e<>» enim non patrimoniis pH- .
vate loliitii,‘non honprlbus fir dignitatibus Interdicere>.
& fp.iiis.-e, fed In »r tl i ffî mu incarcérera includere, exi(ki multare, & rd ne.em uf|ue varii» tormentorum generibur alfi-ere St conficere coqft itue-'unt ; ut vel hi, p-rnis , illo,-a gloriofa ti iei & Chri-ftiasil nominis . profefli.,ne deterrerent. ÿL^fleuSt Cariftianum, ait imperatdt
K
B Nero Ir fuo β-ΙΐΑο,'/ν efe cdnjitettir , h inuif1·*”* g*’”'·
rz. humani ce»vlitu< Iffli , pue ulierlarl fui defeniiene ♦
capri, f/r.?4rr.. Non tamen hi fif reliqui eo, perfecutl funç
limpet v A eorum auâorem , fed, valut furiofi dilucidi,
inrervjll·, acquiefcente» , Chriftia'nll & Chrifto honorem
adhibuerunt
Confulcnti ADgufto oraculum , Pythin·
Apollo retpoiidifie fertur, puerum Hebraum, fibl filenliiim imperare, A in Tartara regreffum. quo refpprifo
raotuj Auguftu, aram Chrifto pofult , ut ttadit Nice- Niceph. lib.,,
phorus Tiberius recipi Chriftum inter fuo, deo» voluit, * ~·/
ut refett Tertullianus .· potentiam ejus auditis mi tactilis Teri in apo-^
ille St VefpeCanu, reveriti funt Eum in larario coluit log« c ‘,
Alexander, totic» abftinens ab uvore . eique templum Lamprid ia v
P*
■I Aieiaal
dicare votuit .xtritum'Hud Chriftianorum ore proverbium
Seret 1. Ro,
Temper in horexhabens. $"eti tiii fieri nanititt ed alter!
bertus C.atae fecerit Qiiin Rubertus Ccnali.t epifeopu, Abrinrenfir,
ya/Zfi' d aliud in flaribut blandi <a/a’z'i
ejus matiis blanunaa favore Sc opibus adjutum Orige- Abritirenlis in
b 't enim &
utimur , maldbur , v
netn , quotquot evftant opera TcripfiiTe inemorat Nec.id pine0uco
λt-tii u lla tampleilimur. Sane quad tape
mirum, nam fœtninam religiofam voca( Hieronymus, fit ad FrinciCOrigeni, difcinulam Eufcbius. I’nft ' Alexandrum, A'n- fciun Gaill*««« eccipm , tapilliÇve l'aiemur banrire. Coronal atitctii
toninus Hel'iogabal is imaginem Chrifti In proprium ten>Ιί, fleetJote, IJe.v circunteulirte , ut honorem diis, vtl
plum induxit , ut teftatur Lampridius ■ Ei ftatuerai " srrat.
eorum leer.ficii, adhiberent , verollmile erat, fit-ur honoI «c
temple ab/'que ftmubcri, Adrianus , ut prodit Joliu, Tufeb.
r
ribui praterea facerdotutu ethnicorum & privilegiu'frueCapitolinus , fed non fucceffir , intercéderont enim ali- IT J.lUlfMI
rcmur. Conflat entra lilia multa furftê cOixctfa
que1
qui, cjufante,, hoc ρ,άο brevi fututo, omne, Chriftia­ dull in viti
propitiata religione Cbriftiana , fublata fuilTe conftituno,. Marcus Aurelius Antoninus cum in expeditione Heliogabal
Julia, Capi
t. >ne Arcadii , Bt Honorii compertum eft 1 io refvtipto
Germanum ipfe fit e;u, exercitus gravifljma liti labora­
ret . & Chrflljanorum mltitum precationibus, imber de Adrisu·
vario defcendeiet , ut eo, recrearet, grando vero maxi­
ma rruxta fulminibus in hoftes , ut r-adunt fuftinus , hiftm ■ «polo.
Nec facrihcant.
«pote
Tertullianus. Nicephorii, Bt Orofiu», Chriftiano, bene- Tert.ir
F<r
volentia A' amore lingulari profecutus etl. Dion enim £*
On folum in facrificirs idololatria crimen contrahi­
iiiftnri.ui
iiiftor i.ui .. feu
feu potius
potius .Xipiiilrnus
Xipirihnus 1■ copiofe
copiofe St
St plurib|>,
plurib|>, ^em
tur , led In omnibus his qua ad cultum deorum
teftatur
teftitur , & cutis
cum eo
en Apollinari,
A pollinarii epifeopu»
epifeopu, , legionem e'c
quoquomodo fpeclant : quare iu concilio additum eft ipfam
:
Clitiftianorum > in rei mempriatit nomine mutato
Vr. , fcc.
ab imperatore , appellatam fuitfe «orw-vSi'x·» , hcr eft
fuhnuiatrlcein. Nec eo contentus, (.hriftiano, honorum
& dignitatum omnium, a quibus an-ecelToruni imperato­
Nec de fuis fumptibus aliquid ad idola
rum tyrannide exclufi fuerant, participe, effe voluit, con
prællant.
fticutlone in rei mcmoriarogratitudtnis cauli promulga­
ta; quaiii
quam refert Ulpianus
Ulpianus.. Err,
£>'» inquis,
inquit, que Judanam
Judattam vipian. «a 1.
fuperftirimem fejuun'ur, dic/ Verat Cf Anteninut bene­ gen«rjti>cr
fit adipi/ir/ per mijer.-int . fed tJ netefiiatem ait i-npefue· $ ulti d«
CAPUT
xxxvu
rua: y pui Jupe-fiilienem aerum mn inderent. Non loqui­ decQuanib»
tur autem Ulpianus dp Judci, 8t eorum fuperftitione
rrere , qui fumotum aliquem
N >doh
/ιι· cum Accurfio putant nonnulli) fed de Chriftiani, ,
Teruilliaaus docet . Plane
orafiit
ut iam viri eruditi notarunt ; etfi ante victoriam hanc,
Te.tuWfcie „rfG.rrZ,
nriviiegtum illud Chriftiani, coticefTum alii contendant.
canhlie , neque
Suoerftitionem Judaicam ideo Chriftiani fequi diceban­
E' pod alia ,
tur, quia a Judn, doflrinz fua primordia hau fi lient.
Svetoniux ip Claudib. Judaee, Inquit , i'npulfere CbriA, ,uayu> , aliniur (afiftcii teecefiaeie adfutcrii, miniter
fie, atfidue tumaltuantee Iftma expui.l. Tacitus de Ne- Sveroaia, tn 1
baaebrtur id.b!ai-‘* . Ante Tertullianum, apoftoli. Si
rone loques»,. f.'i» abeieade, inquit, runeerl AVm /'·/- Claudio ese
inquiunt
did‘1 ree -, tf rx^ntfrtjfini/r partit afficis , y»rr f*r fi*-· ζ,.Τ,χίι 14
em in feflir aerum detu/eait
7wu//»r vuipur Cbriftranci appefiatar , ufnd/sr nr- r anaaliuw
nmmuulene exiiajite'.
mittl, v/«r chr/tiur ,
rsit-i> tarirrrantr per prectfatortrn Petilium Plinium luppltile affeciut erat repreffa<fue in prafent exitiaii·· f'vpe'fl/iëe raffut cnmpebat , ne*
Vulgatus
Çanoei LVL·

V

>

é

M'natui F<
].< m O^l

de p>:

N

I

'fi-i TJ a^QAo'orum »

De magiftvatibut , & dantinantibur.

MagiÜratuni vero , anno quo agit duumviratum ,
prulubcrc placet , ut fe ab ecclefia cohibeat.
Canon LVL

Entendatm

De magiflratibuj , & alnum viïis.

Magiftratum vero, anno uno quo agit duum­
viratum, prohiberi placet, ut fe ab eccleiia
cohibeat.

B

. ffr
Galileo, etiam aliquando vocabant tefte
fheodoreto , & Chrift.m Galilzum con’inuo Julianu,
apoftata , ut de illo reiei.ftt '' Eufcbiu,
Afinario,
er nm ut Judiroi, reddita eu, re> ratione > Terrullianu,,
1'oft Verum & Antoninum, Valerianus imperator ma­
gna Chnfttknos benevolentia initio imperii fui -com­
plexui eft ; eoa quam familiatiffime & amiclime ( fic
teftatus'loquitur Eufebiu» ) id que in oculi, omnium
excepit, adeoque fuam domum his piis hominibus com­
plevit , ut eam Dei «cckliain plane judicares , auÜoie
eodem Eufebio . Vctum paulo port , cloélor quidetu fit
princeps magorum ALgypti, illum tandem perdito ionlilio depravavit, 6' non impulit folum, ut omne» cul­
pa vacuos & fa.rclns Pe' 1 utpote fcelefiorum ac execrabiiium inrant.iincniornm adyerfarior & oppugna m«

perfeqw

Theodor. lib,

prmctplo
Eufcb i.
hilt cap

Telt. if. apolbt«t. cap.
16
Euleb. lib.r
hili. sedet,
cap. f.

3*i

A M P L I i S I M A C O L ξ. E C T Ï O.

etiam u; impuras cere'tnoniat obiret i prolati·» caerreret prafttgiat « exerranda myftvia e.'c.pHtretûr, tu tei.~
i
qua faceret, qua commemorat idem Eufebius . Amo
M«ni iule- ergee IV. irroerii fui - ofiavam inChriftianos pe lecciio1>ius diAe
n<m
agsrefllts eft. Interjetas autem pan·», quibu»
> Chiiftiant·» exercuit » una lad/t dignitatum omnium abd>.·
ratio, ut exepitlola Oionyfii epifcopi^lexandriri refer.t
Eufeb. lib 1. F.ufebius.
ifia,_ inquit » .de atih >ahw. adverdt qba
c. I».
fibi ,»< < 'drraat , ita fcr/iit .i At atahit fidei staftfiiai.

! t>*"fi dvrius Cu"i τ-0”'
hot
'
> “d *4
Ad lubditos quod attinet, qu<a cum omnes illieffent
Gentile» , periculum erar , ·· <aput ob afliduam & frr- q-0|rl J
qututem communicationem, Cinile fieret re|iauis mem- t,n
hri, mliiorbii» : nam, e« fentenssa Menandri Paulus re- £Οικ. Ai’,»<
Sert - Ciri.umpunt bonos mores colloquia pra,a . Hac nrni( <i» f
etiam '(itione pr«.-eptum eft cuikilio Toletano 111. & ah is, One .Mcl
ne ludai ChrilLsrii» populis tudicel pissponeientur , Za droites· »»
charia» eelam papa 1 Venetis pfsrcepifte dicitur, ne capti One. Mati■ vos Chnlliaaot Sarraceni», aut Gentllibpi penderent > ut lco««n(e s
ilit a.ianii prej'triptienelqnt brntravt > qua* ftriaaarum dimercatore» antea eonluevsraet Eadem etiam de cauta e» Ceuc Lat·'
rrftirnr.. ? qett abdicalirats diga/tatam f Quare mortuo
communicationis panam adiecit rnncfium Cbrthaginetdic, t«b laaocen
Valeriano,'cum GaKenps illius Elius fuccernïTet, hac de
IV. his qui caufa» ad judice» Gentilium deferrent . Caibe/i- 'iu I-"*· ·’
Marino, & fcerere lllullri, 6t divitiis locupletes 8t uno
eat, Inquit, qui (avfam fuam , fiat / uilam ,f-rr .■ ajvfiant ν»κ4· * ,ft
ex hrt q jl in exercitu Romano magnum decus & hono­ ' ad jaditiam alierius fidet nuditis »-·»·. at , tmamaevairt- “l1, " .f*'
kiftn
lar . Quod antiquum.fuit eoclefiz inftitutum , ipforunt a,di;io ht». ; tem lueiant iohiecuti, Eufebios vecenfet. F.ti v*/Jaw> it~
at',- inquit,
.
- aped
,
Hirtianas·,
»
. qai.tbiuu
r«", ·«·.»·· a^pruaiurn/urm
abptllaltrrvqum
poftolorum ufu& aufloiitate comprobatum. I>.'cnrm !’au
qui
ad/plfeunlae
,
e*t
teaiylear,
fiqri
aient.
Spartianus
.
Ius Cbtinthlo» monet, ur fi caufa fit intqr Chr iflunc:
Spirtiasiu» n
Zschsna pa
in Adriano ·*».·»» vitei», interpretatur, & vitem pro ern-β eligatur fipiens aliqui» ex el» , fpretisGentilium ju.li. ib.i
Adiiano.
turlnnatu accipit , quod centurionibus creandis vitis de-- qui
- , ■inquit
· , tt fratribus
>
* Mscvr. 1» 1
Si
emqetia /cabrai
"iter fi, at (
ferri fol!ta‘effet’, qua illi milites oereebant. Caret htm
apud cegn/ieres fetali jud·'.t ni ur. 'Ver b<> eriuiill.i, la­
uararet, ardu, paftalabat , ut Marina' e» digest alit graie//, Ji(linxit. Gentille aChrift'inis : nam faculum ollm
verfi.
pro Gentilitate , & judice» faculai e, pro Gentilibu» ufur- catholic u·
pari i o fl end it Cajus papa ad Felicem epifeopum , dum. miht
e-et,1 'ArjiZeena/ ; jvw» quid impnaieribm ·«· Zasa»»/af«iecet . epifeopos & clericos apud indice» facubre» non elfc P P·'*1
ftt. Ac prepare a , ioquit 1 ·» wt-«« /rguw irsfiitutis
■ccufando», tempore quo pruleflura civile» non delere- Cprinrh.
u
M' Kt· litet eum dipnltatit gradtim apud
a/zp/bantur Chtilliani» .· quocirca qui ad Geni ium errorem re ·
C*;<-« pippin
vertebant ut , ad faculum dicebantur redire concilio A
Atiti. Quod satie obfersatum eft ufque ad temporaC tnrelatenfi II. & dominum Gcmllem, facularem dominum
ftantini imperaturis : nani ut varia Imperatorum condi­
nuncuper D. Gyprumn. Qyale O. Paulus eofden. Co­ (input·
tio ferebat
Cc varis Chriftiani ad dignitates civiles ad·
rinthi»», qui fratres coeam Gcuiibu» conveniebant . re
midi vel tepulfi funt. De Conftantlno autem bate proprehendit. Neu efi inter «vr , inquit» fabiens qmfquam,
Bufeo. lib. ». didit Eufebius. Er iit atra briar /arferatar ab/rat,tl/ai
de vtaCon· rrf ι/Ι^βηι, ef ata^ai arraMati tfpit a^md/ f ac priftannarc s». muta. Gratifirt ^r ΐΛ'/ar privlmlar d/fptrft , prefriitr
O. Paulum Atnbrofius contra Aurrntium, ilium mire- cep. ,
tfui m.ixratÂ/a tertia* falutari Cbrlfi/ jidti/- addirifrat,
pire » quod In caula fidtl Gentile] judice» popofruTër. P •’•«h
"atiir S·/ vrra Grntl//ea* ciafariadlarm ·.· r ut iv*iU a» erjo fratre, ,
.
..
-.
* (,,· . fid crrsc
I) A«>t> twi
-.‘n fid·! , vefirum

■Xej·;

(tone m A·-,
irniiunr

appe/iatiaair ipjrram dignitas btjluiaiat : aes fiaiitrr aar .
me afti/i, mandavit, n* idillt iifl/as efrrreat . Poli
Gondantlnum autem Julianus imperator apoflata Chrlflianis adi'us ad prafcfluras » fub fpecic religioni» InterJocrat lib. ». d,xie > de illo enim heiorentorat Socrate» . Pme ab «o-

fli : tint’s i'.li
trailanU qutti.

firatas ^rrerent. Ptam ita if/erur-t , fnquii
.
...
ottadvm, trs
Sotom. lib. ,. e
„

Car/ aped ia.yun , <j tira apad l'tafirt ? Eodem Γγγ.Γ.ι
Pauli fententiam iotellexi/Te Aufpifturum » Po'li.l.us m PofCniu» epiillius vita refert, trtaadum «ptiirtt Kur*ur ftairatram ,
Inquit, dicmt/i : Andri guijqaanr va/lrum ndvrrfut ailrrum argitium iairat, judicari ai talqua „ V aan afiud
n a«.

hui

ccclri

ear Cbrifilants it· pt rater >

fins efi ? v-JJ & ipsarum fntenilem ternira

Am

qucd ide/it hrnni·
r*w/w«v/f imaMo* f**}'*?*'

'Λ

a'.lum dignltaltr gtadune eit/nere pemifit. Cum ergo ad
dicandum .
digni'are» civiles admitterentur interdum, interdum re­
pellerentur; v Juni eft Hifpani» pattlbu» cavere, non ut
dlcare , fed
Chrftiani illis non uterentur . hoc cw m eo terapore , quo
'1rs. tmrrprilatut rr^t bratu. Aagufllaus a Ci-/ ά· a
duriftimo ftrvitutis tugo nremebantur ethnicis principi­
vel a rafajcantqur ftti-ac itat Inibas , taafa, audiebat
bus fubdlti, coQtnxtde noftri decernere non pore'anc ,
ne Illorum imperium viderentur contemnere i fed id tan­
dictrtiit fe malit tmer insignitas , quam inter aen/m , autum» ur eo anno quo duumviratum gererent , ab ecJ as audire·, e* quad de inergnitis , bre que ariitrata aqul
ctefi» ingreffu Λ communione Chrtftianl arceremur , ut
tale tuditaretur, amrsurn prllrl adqutrere ; de anticis wquod t*o pcena a Gentilibus impp, datunt ell , tdChrir» ilnunt effet , unira quem j'ectentla perferretur , perdiftiani pro gratia, couiilloque reciperent ; fe< n.;ue fit rr*iwm . £t ea' aliqua edr nique ad berarn reteli/anir , alr>. Amb- i» nr.uui religio, quod perfidia putabat ede fupplicium, ur
«ptft ad Va· non diffinulj prepejito dixit Ambrofiu,, ad Valcn.inia1»arta·an
niira imperatorem'.
amperatoaem
$^4 qUS a|js praterea caufa fuerint » quibus Chrlle'abbir deficeret. Aique temperii, rerum epper.
Aienl adeo gravi puina ab adminillratione civilium di­
gnitatum retraherentur, diligentius inquiramus. Plures
ur ililf iMc.uicA^ét , & »*f tff»é
vittHl jtfr.
enim fuiffe, antiquorum me feriptorum moottmcnra do?"’’’ edicebat & admeneiat. Id ciariu» O· Clemens .
D Clement
cent, qua partim dignitatem concedentis, pan m quz 1
’rzc/ara, ioquit , Cirz/Zai·/
efi , cum nulle beurre lib. j.coi’fr·
fubdirorun», At partim tandem qua ipfiu» digni tar is con',ff°‘“"n· $0*4 fi f* u/iqua veeeUene·, vel te et atteint !,< »l>oH.C«p.«$
cefla incommoda periculaque fpeflant^ Ante huius con­
cilii iodifMonav , 6t eo tempore quo indicium & habi­
tum eft, iao> oil end i fuperlu» Imperatores ethnicos luiffa : incommodum fane & merito vifuru eft, fervo» Det
a fervis damonum dignitatem acciper·, & Illis ea ra­
tione fore devinâos . Si enim ethnico jr publicano nec
l'e ” ru«iMor'»rtr icwpeaerr. El
L0>
'' Ave dkere licebar fideli ie ferv-i Del , fecundum prae­
max
gr ■> Inquit, Gratti lentrauerfias Idem Cletn.
ceptum apoftoli ; multo minus li.ere credebatur, ab eo
neque eentga ver tafideli am lefts.
dignitarem expetere, etperiratu deprecari > deprecatam
adipifei, adeptaque tandem frui. f^uam rationem obfervante» apoftoli fanxerunr » ut pribh, >s adininiftrationibus , tua ad omnet cp.l.opor
flolotai
epifeopi & presbyteri minime uterentur. Dit/mm^iuni,
*?««f fjufdem nrjfuh n
quad nen apertent epifeepum , aut prêta .serar-e pub!/. ·' fe
• U'H
epiuopm
admittifieatirrniau· imuiiltert i fed tarare
tem-eitdaa*
<{.·!>., J fe,rr , rr Z».'JZ<
de/erea».

3U
'*«· V h odo.

CONCILIORUM

luit . Idem conftituit Alexander I. palatum·.inquit, af
afia.,,1 janrtad apafiartta fafii'apicam t c»i fummarum

OMNIUM

324

fiari Palfa. Jan tara fia-fala futgrflud appabatu aanaait
rairartanfium ■ prapri», babitur uninfiu fuffua afi , tam afi
& ****** t***Uir fr»fiVtiiiiifB « rrXrw
'* Æ^yprïtr & S^yfottur fixfaxi* tr**t <&$*//,

‘L·
lift

famlllarltatam ragum mambantur . Utti* 'd purpurati rtgum
Pacabanturt a -purpura , ji. ar apufi nat attga
pra.tptlr eiut. Lallat hac apud Gratianum. Sed in «tus
BfJatf ; C,i utn utfuggcfiut illa facta fiet iit quaque , aat all.
mtei oreta. ione (ut hoc obiter admoneam) glolTa ; cum
quibat ifialarum atfi.Hr afifi cingeretur. Jiam fi Ita effet,
mdiie, Cam lares non animadverteret Gentiles intelligenaii.tua tanta faurtiratic Cf .inflantia vir! fatim babitut tndos, dixit , fecundum prim iivum flatum ecclefis intel,
qnlnatat reeuf.; rnt i flatime*· apparuifiat , Danialemifi,- nuill
Le ïaU J.f.'t llC «u. - »./__ ____ _ J.
t
lotenduin, nimiiutu , ut caufa fxculares ad iu.lices ecf«A# pfiût-Λ fibtytrtfJl. J/ Wi/rx Ζχ/ziiF fr/rp*<
Jcfiafticos referrentur.· cum boc nrc Alexander , nec Anacletus, nec Clemens, nec Paulus pia.-epcrmt r* fed id
•W4Z/r
» />/ Î*9f**iT*Ut ain*J À.
tantum, ut civiles caufa a civilibus prafe&lsin ecclefia
prefente .epifrono, vel eo qui eius viceni gereret, iu li­
niai «■/ per
tarentur , non a Gentilibus, ob eaqua fuperius diximus —.iyl.niam Cf
peric ula
Λ’ ne ut Clemens rfctulir, putarent Gentes in O àarlra Carat
crclefia ’u.Ii.c, Λ elfe faPicntr s, qui eo nuineie funql pofpvfHi/
fent . ft fi Ic’ttalle prafeiiorum civilium lententiis res
fi‘!‘
■equiefeere recufarent, cxccmmunicaiicinis iiitoronc affentiri cogerrntur , tunc tn.iu nulla alia pana frequentiur inter Chriiliano, erat, nec alio gladio commode uti
O pat’ftatiiut ijartlatçf
poterant cum omne, fere judices fe.uli, fcu faculares,
aaUzerr /«< worwpw i
'>'·<! 4 Ho. ethnici clfent ufoue ad tetupus cathuli oium imperato­
rum Ar.adii , A Honorii .· ho, enim in fiJei gratiam
uegletlam Condimini legem retention couftitutlonc fclflfiralUl fa
rtlrgH infignla , fafcri
mus tenovafle, decernentes, ut ethnici judices effè non
pollent , quorum conlortium & communionem vitare
r.hriflianos, gp.itliJoruni & reliquorum pontificum fanmunfiir *««/·« vifiari paitfi. Tunlum f
clioiu., pr.dvbebint . fV.am anainematts fcntentiain, ut
j .lle ep'f.opi proferre portent » judiciis iplis intererte de­
frJ tu par lllam mutant rjfr He* patrrlt .· jam nunqutj fia
bebant, u: ilaiim ad exituni judicium ipfum perduceJrjrpb d ntalala argumantarir , ffi;a nan ftmpar tarnCt·. 41
leur, » ea latione dixilfc potuit AnaJctus judicium £eparanja affa vatfra d naiai rutila d palita , capra d rxDar.ti.
culate, mdicio fa.erdotali terminari i eo piccipue 'em­
prtcita , fri-virtay d librrarta. Xamilrt aliam frrvl lfnpote, quo l;re, A controvetfix inter Chriftianos , tam
Mtitna arant y fu tara nulliut fartmt , /nquamum fartu.
biev.bus erant terminis circunif.ripta , ut a fecundafe-£ Cbriflii qulltttlamcaptllitatifarulilibaratity d firma
ria a i fabbatum uTque diffiniri deberent ; ut die domi­
Jaminica agr* fltMi< l irtt filmlnu, in humilitata d igntBl.ltara Ιη,ηΛι .
auforrai. . —
i —__ ·
tu. o omnes m peace interetfè facrificlo A oblationem fa­
f"i’l lib
cere pollent, auctore eodem Clement·. Quin.mo divus
-portu,.
Paulus a.ten Gentil'um indicia fugienda cenfuir, nt do­
cuerit fpretis peritiorbua eotutu judicibus( CdoiliChrift anis deertent ) adeundos fore ex ipfis Chritlianls li­
teris A auelntitate inferiores. Λη nafeiri- , injuir,.p»«■> -plft.
a ft fi ragam fa fia niqua fiari , canfc.ui fui ragni, ra fugit ,
p.rnijima Jrfirt formam Jan fiirlgtnfi) amni fafiitfa <Sjug- Kfat .
fufil-ljp nur
gcilu tam filgnJtarlt y quam bftaflali. .
taim bit ma- ?·*«■
1*am Da! firtut, qualat d quanti tum 3»··
Sic enim interpretatur Paulum Chrvfoflomu, .
■ xV’A.’iz a . » Cf <· i ■/;«· ar/«tz «.·< rz/ζλ, dz/Zrz^azd

ajarafii ,‘ quifiquifi r* aaat-

D,
I x parte iplius Ji n tari, , multa erant incommoda
m <un> Chrifliani illius temporis, pallio ut & mitibus
ff.rrenr ah ethnicis , rede Ter rnlbano , res mitius apta
debatur , ή Ulem Ch- ft.a.ium purpura , vel prétexta,
l ’rat>ei infi.;nn ut cfimcum , iafces it virga, aure fc
ί'Άι:ι·> pramem is tient bum irretiri , curam habere
r.'eclaiulo'um |.< . r ;fi.ns iJ< lor. in auilontatcin praflare:
de I uirtf ι > ki s a 1 > I. i'.la tr,ain t; celantibus , de colligendis
eon’nine eOi, ahbus Micirutn elfe ■ at tandem de re, de
honoic, de viia ChrilTanoi un» ague: quod tunc necctTe
ι it » ut impel a'utibus a quibus dignitatem accrpei a nr, obIcouiL.ru praflatetur
hat autem cuiuad dirritatem (*rriim idololatriam iugacn.lam homini C.hr illiano ctiam
fpecic, fcite
tia putaret liberum lore ab omni ι.·
docuit Tertullianus. he·’· r■■χι.-ζ
inquit » zzHi.
λ n )ftu! t)ri

sm»ti bu.ui /><».'/ patrftaltr & filgaitatar

hi
}'trW JtfppJiiJ* (trtfyll* f*J9t , f»* ilhb
Cf ptna afi impiet parala igniranttr , ftfi d nati vilui
Cf Ji.nflaiiia tua melrfta Ubi fu it aCvtrfu. ifielrtatriam,
aj ev.tanfium remefi.o, fieefie nau fefl unt ; cum d fi file,
furrlat , Juprrfit unitum liluj, qua falitiar fartui > »an
‘U tarrir mapifiratui , frj in tulit. Hil igitur de caufia
concilium decrevit , tnagiflratuni, dum ferit duumvira­
tum, ab ccdcfia cohibendum, quod graviflitnis periculis
fe exponeret agendi, vel adverfua Dei veri cultunt, vel
ecclcfi* libertatfni, vel (robitatem morum, velfanâioren> teligionis nafientis difciplinam. Quaie veterer ChniIhani nen lolumeas dignitates non expetlviffe, fed ob­
latas reçu fade leguntur. Minutius Felix. Nrc ultima ,
Miouuua
inquit , liatim pitea tanfiflimur, fi bauarat vafira<dpnrΟΛ,,ιο .
nam
, tatltm cangragati quitta, qua fingurt. Ter­
tullianus in dcfenûooe pallii ( vertis erat Chriftianuruin, de pallio.
aut noviicr cunwi forum) hsc inducit verba » quail pal- cap. j.
bl inter loquentia. £g», inquit pallium » niblI ftti} ni-

.in:

,L
W' pu Bab).
mtlrt ,
»ζΛ/χ«7
« s.À/a.

> · 1 "an tuai.» y nan militai nan ragna , frtrfi Jr papu/z, ima unitum nagatium mi»i afi i nat alinat ma tura
quam mr. Lenius paulo erga or «fides fe gcfllt conci­
lium Arelatcnle primum, dum decrevit, illis , cum pro Coae. Are
moti edent , daodaseile litcras communicatoriasj fie ta- >· can. j
men ut curam eorum non fpe.-nercn: epifeopi t nec omit- inpHum
rcrent feseritate ecclefialtica punire, quoties a t>r«cla-/<M-r,fM
ru difeederent ecdelie inftitutionibua. l>a prafiJibm , -d'***· *·
in.tllir. ataafi iiJa'a, .J
c
£it
fia fii. ut .
lift, gif

tjitpi: r.uffitm laci cura fia illit aga-

3*5

AMPLISSIMA

r«v .· pt cum rgperim centra difripl. nam pail,cam agere,ran A
V»a»rmrea re ^re A
adama aaaL· Λ
m—
are
J1

COLLECTIO
peste 're·.d.rr , riue.ia aa» kpmi
,r

<e· tantum abethnlci· Impp. recipere initio pr.iUti”»
clefia non licebat, WtrMwrtit milit em tub eifdem ,
Terr . lib. d< tancuam rem·· qnodda* idololatria reie.it Idem Tertull,»idolotauia . nu». P effet in if» capite, inquit, etiam d· militia defnn.nre.re
_ mam m Λ m · ma. Jam m.i. - a- —
____ . *1

/a, mal tatae rii· greet er tenerem egena
■am keener dignum, facere M·» deceret .
elelre ditium, cum peteret ce»friatum
hum iudiCiarum. Hen crane nit famamente diei ne C3 k·.
man·, fane Cpreft, es ft»· diakrii : eafrit Intis , gff
•afrit Ifri'am ,· urn M>rf *·· atrima détint drperi,
t>e» es Cafari. Kt ni'gam pertamt Me,f·', finiam ff

pariifper aàfcedt
pedit ienemm meum , re Ιρ·Λ»»ι· ineptui effe neu peffum.
dt re·· ege nullius amarem turpi ageetatitne pr amerut ■
tern Mlarit
niril feci ineptum, niptl egi , t»*dfp*ftar· Matium eri­
lem, »·» mede nullum papnlarium deperratus fum, fed te
litet nd feannem, fef farmam eiferuaHtalt arteperga·,
guidem im», guemrirare prurfamm , cui peccer adkiierrplrf etiam centurie cedidernt amnem prfea milium demi- BI nlfimum dignit at tt ef , terte falsem àdii, fptnte infami·
aut t» Petre eaarmand· dlfcinait ,ηηΙΙηι kakilui li.iliam di ut num ifud manat iafufum ef.
tu. ef, apud net illicite ηβηΙ adferiptut. Quod plot ibu» ille difleruit. Poll Tertullianum, quod turpa , &
Cd"nLV7L
Vulgitus.
illicitum haberetur, fe quemquam mitto dare , tanquin»
aAui profanlffinto, ftt a niodeftia, tt religione qnaa,
tunc Chrlftlanl primitiva ecclefia obfervare debebant ,
De bn, qtti vejhmtntd ad
taem
alieno, Ii bellum gerendum effet adverfu» fidele», prodederint.
h bitum eft In concilio Toletano 1. oec etiam addiaco.
Coae Tolet. natum admitterentur » qui fe aailltlo dediftîtnt Stpeis,
* “** *’
inquit» pe/ kaptlfmum militaueeit, V cHampdem fumMatrons, vel earum mariti, veilimenta fua ad
pje.it, aut cingulum ad taecandtt fdelet , eriamf gratia
ornandam ûeculanter pompam non dent: &
neu admlje.lt, f ad ririum admiffut fuerit, diacam na»
fi fecerint, triennii tempore abPincanr.
pctlpiat dignitatem.
ViJcamu», num hui»» cannai* decretum hodie' obfervandom fit. Cumrefpublkra ooa ethnici» tyr.nni», fed
Canon LVÏI.
Eme ^tUttit.
regibn» catholici*, fr Gbriftiani»regatur , nec lubditl in­
fidele» fioc » ceffant pericula qua ex eo munere fufeepto re­
fJt his, qui veftimenta ad amandam pantaant
dundabant : quare ab ecdefia communiore non eft cohiben­
dus, qui duumviratum , vel aliam faeularem adminiftra-r·
dederint.
lionem a reglbu», vel domini» facularibu» receperint, cum
coercente» )ufte , prudenter St pie, pramio multo tuagi»
Matrons, ve! earum marin, veftimenta fua ad
quam pena fine digni. Simul tamen fateri oportet, quod fi
tege», principe·, vel refpublka infidele»effent ( ut.ho­
Ornandam iieculariter pompam non dent ; &
die funt mulca in «rientalibut, oeci lent tlibu» , & fepienΛ fecerint, triennii tempore abftineantur.
t rionalibu» pro, incii» ) non liceret Chriftunn , magi Aratu·
feculare» ab Ipfi» demandato» gerere ; ne idololatria eo­
rum incurrat periculum ; quod Jr a.l bareiicos non pari roo do.'ted praftantiorl rarione referendum cenfeo. Sienin)
Criifiani
ptlncepa hareticu» eft , tt refpublica » vel communita» harefum erroribv« Infefla , tametfi huiut decreti ronftitution: noe prohibeatur. confultiu» tamen catholicum virum
CAPUT
XL.
faâurttm putarent. fi fprctl» munii» Illorum , integram dt
fineeram fidem privarim coleret ,nc frequenti illorumconU OOS Circeafci praei put» nomine pompam fuifle nun­
viilu , & contagione, vel houorum iHecebrii, errorum
cupato» indicat Svetoniu»; fed aperuflime teftatur
fuorum tenebriiobcacaretur ; ut cbce<-a:o· hodie In Illo­
Tertullianus. Ceuamuni. igitur , inquit, ·Ίρ· b.derum
rum provincii» plure·, non fine niatr.o Chriftiana reipuutr/ufgue geuerit, t emmures tt tituli, ut de .-mmuniiu·
D Aiki»,r,«imalo cernimu». Olim autem ab haretici· ade* abfti'auft , prelude apparatui t··.·,»»·! ieieaat , ne, rffa td, de
φ,η
tn vn* D. nendum» dmuit I). Antnniu», authore magno Athnafio,
Arioaii
u’ *·< Juxta eoiq-iidem accedendum conluleret cuju» pra- D
clarum confiliunt, prudentia, Λ religioni» plenum catho r··^ r
, —
Ik·» viro, vellemcapelfere.
,
Circae.amem iat^i rempam mincupatm «e
dvderim, quia dic ipfo muneri» adenli, vei eladurure» or
dine daduci in arenam , ν»Ι reliquo» circi fpeila.ulor in |u<
miniftros, ino> fuit ; & inibi foleuni quidaru pom'* ru
Anno quo agit duumviratum ·
eun^uci Quintiliani!». Jam diet aderat , pam adfprila·
inlnm fapplmi ..fi peprint cenueaerat , tam e freta! a pet
an. . -nm·—
nmr^mu 0 -amma »· > J ·»·»
ranae· uret, a ««·
Varrounam rationem reddidit , cur clrcu» dicatur, quod
CAPUT
XXXIX.
ibi circum meta» pompa feratur . Quo pertinet illud quod ''«ro ,a,d
Cicero fcripiit . Cauendnm, ne tardltatH/ai utamurIngrej.
"'t‘“ 1‘‘
R AT olim in Hifpani* duumviratu» monidpatl» anfu mrl/itriiar , ut pemparum ferculi, fmi1er effe nldea- /'*’*„ !lh ,
Mlemenut. Hi» duumviri» fijnile» hodie ntihi video,
mnr. Et illud Ovidii. Circa, C'lt pempa celeirit. D. Ad- oHktmein
tur hi iudlce» , quo* Arabum voce Alcale» , live Alcalde·gutlinu». dmater ef gnlfpiam cirti t grid deleiiat incirte,
noft rate» dicunt ,oorurnd*incnim lingua rudice» fignificantot . apud quo» cuiufcumque privati oppidi fu mrna eft . In
practpui» & mayn’t urbibus tafpubhra duorum arbitrio aon
gentem, ifaejtemnirdelrHatie, clamare quia ricit , quem irtrenu
regitur, feduniu», quem a corrigenda republ. correâorem
Jiaielat er.it : exaltare Cf iaft.it are , quad aduerfa par r pe'· f‘*m fp·:
vocant. Ut huiu»
autem
honorem
adi. , cam It qui tali (prilarri· dririlatur, tam - feret····.
------ annul ntagiftratoi
„
didarit equum
pif.erentur antiqui , qu bur fatigarentur & cruciarentur Ia- p perdiderit animum . Et npt. sed f ia pampa illa tt ti<···, a ?·?··'·
boribu»» belle TeetuHianu» defcripfij . fed enim, ajr ,
cquerum .··»■>·fit ie , turmam traeiat , <ÿ auriga fufrijia»·

L

E

r» C

•

eum juerum. £·./ nt» iguek’litaft veflam affeilam P
que aa» atria uetiarais , tf erudit /'alataiefallut •ccupant*
ad amnem et.nrfum majtrlr tujufaut ptefette decrefcetuet ,
nuUtt ttaulu/lt teieirtt, ten!Iit .emeffatitueiat cengreget ,
fed taules a liiertath , Cf les ili a felicitate ,· idi»· tatam
prtptee uniat ana · relatuum gaudium . l>. Cyprianus, tg/fpetilum Hderldcu ttiflratlbu» loquitur ) fui arniliu clarterecmtfpcc·»;, fs gere f ii ttidetur i» purpura, fiant km
ferdedut emit, ut 'frigeat ; putt amtgamium fafut print
pen alet ,· guat fuperia· feret matrrtinut fa'utater eifed-'e >
guat tumentium .a··':"»elicia ueflg.a !» sheH .u.n .·»··.<

ftmpa deltela^. Quare rura In baotifm» rcnuiiciamu· di*·
bolo, pompa, bt angeli» eju», idololatria etiam qua in
fpeflacutis, dt ludi» admittitur, not renuaclare , idem
Tcrtullianui probat. Cucenfe» autem Indo» * loro io
quo celebrabantur, circe dido» nuncupari qui» ambifar ? In hoc autem circo qua ludorum pompa , qua
biennia , qua turpia adhiberentur , Tertullianus vi­
vi» depinxit coloribat», a quo ifta ."c etenda funt : r»d
Cir.enfum, inquit, pania pamparier fuggeftiti »
prepie if nemea aemea, preterit , gureum gr ia femel·
•PJa prtians , de pmularremm ferle , de imaginum ag.»;·

X

labui j ii
l.intxit.i

CONCILIORUM

3‘7

318

OMNIUM

A >n ilii» fpaüacutis contrahi erat neceffa . Non enim (o
turn (doter refl e Tertullianus ) idololatria comm.ttitur,
cum quis immolati incendi t> aut facris aliquibus vql fa.
cerdonis obligatur; nec. cum adiculas aut (iqna fabricat,
fed etiam cum templum exornat ; vel quo alio paflo ad
relebt itatem facrorum vel ludorum vel fpeflarulcrum ad-

rap. r loan.
Botrr dr m·.

fiat·)

;uo/ii»:rn erSgint, fntinrt. I'idr

quo rlji «*· furhrfuut idrloru.

idu.olu.

fai'icat*rii. Moi·' rfi

fs··. Et paulo poft , heu ad circi , & . ircenfii.m lude
turpiiud nem exntimen.lam addidit · Ht V 4r ln.
euoouro prtpcf.tum rxr,./ar, elHU< , f»!i p'iuctpolii·'
tr.'oiH-(t))u, oJrr rnait fpotir »
·βχ ·ι dt j

• ofrrt , ftdauH'"l Ofm.

.jfifi, u,l
& n'-‘ appr.'lotien»m «/ja
fl, uti.u· it'iHiUm jrfit ire

. p nim ethnicorum Chi ·(! .anos uti , fjenu, elTe idololatn* ,
v T» idem Teriul'ianus atliimat t quod Chriftiani, ttr>n vita
tantum, fed moribus, vette & verbit abethmcn J.fferre debeant , merito idololatria loco habendam cetifent
HTpam patres, quod matrona & errom mariti ad or­
nandam facularircr pompam Idolorum, /.tie, fuat ac­
commodent. Quod ii fjrinina vel viro Chrlftiano «enes
ladiv circeulibus <k eorum apps'atui dare non luet, non
licebit fane ad fefta Gcnii’mii vel hareticorum propria,
quidqtta.u Chriftiano , aut dono , aut nrifuo, aut com­
modato dare·' na eoiurn .ar.itati & erroribus aflenfum
praftit.fle videatur.
t
Veterem autem hanc coefuetudineru commodandi ve­
rtes ad frenans vel ludos, gt cdferas publicas apparuio jj
nes, Ulpianus rrlert . lutrrduni, Inquit, Z/*m (tlam

Ortpbin·.

Cfnjibu

Soli profil fut ο , l'ir/’w»·» -,u,y
" >■·· J· 'Elppt· fupt'fi’tl, 'fi . F-if'ool ',ium:
' '

a^i'irmat,

i or· mod» Ί

y«u>
D»

fpi'huc ·.<>■?<
di » adfrire
reZ/w , in.,:,:.

to.

trtrli

timph,
■»< loci ·,χ„.

p'Of'i <»Zr uh'» fmmrdovrt. Meminit aurem prêtons _ ,
fiQ ................................
l,,<p'aDU* (qui* funt qui pro pretore, nric.ipcm pal
srum
.
.. - fpe
ÎpeOaretie interpretentur ) quod ad pr a tor er Romanus
dcd
culorum pertinerent editiones, ut Tertullianus docet ,
utrumque Afconius Pqdianus. Non· u<l/b , inquit, ot­

,n,n

fpetlKulii

rn»j4,

dianut ,<t j.
is Verre·,
vrrli Dim

fair ot tokulit piÎlif

Not
Dr·

ici h argentum gr fupeliefli'.ein commodari cunfueviffe Aifrnu, Varue
fer 1 bit. Ce<w io trfi erneot', ait , olirul argemvin fw·*’ ml can in
uiut fui ioufo porotuot ritei , lerorttur , iitutcur or Hi. out t«ft»m«aro

,ρ· » leco di. ontur . Qua omnia ex Tee

'·“ fin·.: y

υ Ind I ,1 • uli ano accepit D. tfiiorus. Ut nihil autem quod ad pomriin & no» ludus pert.nebar , emitteret Tertullianus , hac
<*11010 »,

.n'erms adierit
Itu defpe
'■·'· ξ.
auu.it ι 9
Dr/

'!■
fretum bnbrrrt , quo ipf» η,·η trmtr· utrrotu', fr,
tommrdort od ludet & od tnrrat oppo'itfnrr ftirrrt
fr mofli ploeri, f a.d tiflur ftt’ couf'o pomtum 'fokr’l Ctiu· * U!
1 ionium ctniintri. Nec cotnotodari filum, fed & ____
etiam accepta merce de Certe;, gr reliqua ad eum ufuft» piau.l 1«. i.
parata, folebant, ut Cajus gr Ulpianus referunt . Sed t. deufiir. *
an id turpe"fit, ut ejus canonis fanflione prohibitum ia 1 (rd *
li quid if
dicamus ? quod verius puro · Eft enim indignum Chri- de uiuir
fliano viro, lucrum velle facere religionis jaclura

/«X»

Canon LVIII.
Friftbrninr curru. & quota·' oufu.
e,"·· , ropldufqur rjl.i infiftr-r ν,/Μ .
triflbtoiot Miot'tio CT Vuleool filio, (ÿ quidrm »1»
Conoco i» trrrom titio,»» ptrimlurt rfl Jomroi.uuiyiut»
rliobtlot ipfr, aen fluit'. Si iof Trahi,, Argium
or,ii»r ,/litrrai, prloi» Joutai ij spur fuu/n JrAicovil. Si
H'UtuIu' quoJ'lgoro p'iUfUt. tfi'Utii y putt c ipft
inf' iÀclo ffuCfiptu, , fi iJrm rjl 'Huirinu. . T oh but
artilrri»*' quoj'ito prtjutln , mtrif CT oti'itir crlrnbut
Oltblalriota ffiitrunt, <S obioHi, Jtffflifa'M»' alhu,
Ό 'ujfrttt. A Hut by, ml , »b nlvt, Condi Jot ; 'uffru, r.'lo*1 » v^ jplir raborrm , x tn rrnnt . Srd prfirn tom
urr
<; fm fvpt'fiitiour p'ttullo , 'u^ru-n tin Mn-ti , ahi »1.
bum Ifphy'i, itnjrerof'uni. ProHnum w, t'rro motri
rul w. Vtntmu, tfl, Ό mof
,Cu„ uuttm •mnit fprcitiidtltloi'io domno:» fit a U,· ,
t 4"u abotrnil, mundiolibm prrfauoiur.
OtHlnem ««. Hec rcttulnanut > ut oftenderet , qua veoitate >qiu ruricm pumpx pitudine. quot /-ericidi, idololarrie plena eflent fpeflaqui ajnocula, non cd irione folum, fed afpeôu. Quod fi pericuimd k le- lumerat idololatria intereffe pompa dll, fej circo ,· quangend, Itadio to magis damnandum m his qui non folumafpeOu ceroer*» ’«* ’««‘bus ornare eorum p/ mpam curarent . Volunt
On. v ,m. crwo patre, hi,!U, co^;!,,, ut ,
& e4r.„n n)4rlti
r«4umi
«fle, fuu ηοη accommodent ad pompam, ludorum cir■ t Huas
cer.fwm, ne participe, fiant erectu idolobnl* , qutin

I

Vulgatus

Dr bis , qui communicators literas portant
Placuit, ubicumque, & maxime in eo loco,in
quo primx cathedre conllitutus e 11 epico­
pus, ut interrogentur hi, quicommumcatoE rias literas tradunt : an otnnia reâe habeant,"
is tuo teiiimomo comprobent.
Canon LVIII.

Emendatus.

Dt bis, qui communicator^, literas portant , ut
Jc fide interrogentur.

Placuit, ut ubique, & maxime in eo loco, in
quo prima cathedra conftituti eftepilcopatUJ,
ut interrogentur hi, qui rommunicatorias literas tradunt; an omnia recte habeant, & luo
teftimon:o comprobent.

AMPLISSIMA
D»

lillrri, cemmuuicaierllt, V tari» iliartm rfu .

CAPUT

COLLECTIO

33®

r»r tti/tihi

XLI.

Nuar
tpifieiam Greet, limi, bier iaJe manir» Jecretimu, , ff annale eeclefia nefir» bullare renfuimu,. Cbrifie, pafierum princep, , temnente beati Petri , caifperiaUter etile Jeminlcum c»mmJfam efi, frattmfiatem afrta
ret ante Arii ortum ,*A cancdil Nicaei indiâionem,
«JItfieJiam fuigmgZr dfn nebit cenferpel iaeelumen , Aper .
fulffie In Hifpania communem. Ofium enim concilii NiJsaea berum. Mille CD. XXXIX, v, », ·."
" Vide Mae
cqnl prafidesu, ex bo< concilio ia illud ufum literarumv ut
Quod autem primum in concUto Nicano conrtitutum «uftiorem *
pleraque alia , tranftuliffie fi dicemus, quid vetat f Nec
full!· cenfeo, Illud eft, ut parfoua feilicet Patris . & Fi­ COrt*dior«M
in Hifpania tunc primum excogitari , fed jam diu excogi­
lii, A Spiritus (ânâit In eplftolaru* exordio exprime­ a Sinnonda
tatam earum formulam confarvari, ad jefiU nova lege ΓηGouatut. A prinapio enim eeclefia ufnm earum cœplffie firetur, addocendam divinarumperfonaruniaMuslitateni , ■oftro cum
damnandamque Arii harefim, inter Patrem & Filium inagnificat Paulus ad Corinthio,. Incipimur ait , irerum nefvduam fub
qualitatem conftltuentlt .· à quo ut difeernerentur carbo*
, mrripfar cemmeaelare , ani uumpuij egeme, , fient perJam ,
lici, ea exordii formula Inventa eft .
cemmanJatitilt epifelit aJ te, , ani e* nebit ? Tpifiela
II. coacIIio­
,
Has autem epiftolas aonnifi epifcopi tantum darepo- rum GsUia
nefira »e< rfiir , feripea in ctrjibur nefirit -,, pea
feller tt
..__ abemnibur
_________
inibat
regner
bem··
· .■“Qoas communicatoris» hjc _ terant, vel ehorepifcopl. Cum enim epifcopi docere puD Aug epift· alibi, eliquando Cornuta» dici Dv AuguAînu, docer ad B Mice & curare omnia , qua erant fui inftltutl, non pof.»« «d hleu- Eieuùum,
omnibus formaobfervatttur
forma obfervarttur . Eclent, ethnicorum potentia AltltMrum difficultatibus im­
__
___ quod una in onmibu,
pediti .· aeceffie fuit deligi ab illis viros acate graves ,
clefiafticas A canonicas etiam vocabant , quod concilio­
doârina nobiles, probitate religioanque fpeftatos , qui
rum A pontificum riioonibus approbarentur . Sine illis
eorum loco in civitatibus minoribus feu vicis publkeA
autem In principiis eeclefia noluerunt epifcopi Hifpani,
privarim populum docerem , A ( ut commoditEruum erst )
ullos clerice, vel laicos fidele, proficifei , ad occurrendum
cplfcopoe In toto hoc regenda Chriftiana rei publica mu­
multorum fraudibus, ne videlicet hvretkl aut aeoftata
nere juvarent, quoe Graea voce, cbwrepifcopos nuncu­
fc vero, catholicos fingentes, abepifeopis A Chriftisnis ,
parunt , quafi epifeopohi* vicarios .· fed titulo A funut digni fus communions reeipersntur, poftea vero illa
âione vicaria tantum, ut hodie titulares epifcopi. Ad
pollui contingeret : titre profani homiue, fe minifterio fa­
vicino, autemepifeopo, presbyteri, perochlanis has Utera»
cto InitlMO, apud exteros mentirentur. Eramque ha li­
dare licebat, ut conflat ex concilio Antiocheno. Sed C
ters relut argumenta A tefteca ftacete fidei, quibus ca­
longius effiet progrediendum,ehorepifcopl val epifcopi for­
tholici apud catholico» comaseadari folebaat acatholiJs,
matis erat utendum, Ut in eodem concilio decernitur. Quod
OfJ ui lih., ut Optatus docuit. IUI, autem peregrini carente, , tanautem
hic epifcopi ooftrl conftituunt, illud eft .· ut in
qiuna
gravi
ftifpidone
harefeos
notati
,
a
communione
re
de lahiim
omni loco , in, eo prafertim , in quo primam fuam ca­
pelltbantxr. Quas liid impetrabant A clerici, ad fignum
thedram conftltutam habetepifeopus, Interrogentur om­
etthodoxa fidei , pacificas & communicatori·, in genere:
nes, qui communicatoris» lirreras portant (ab aftu tra­
qua» clerici ut minifterio ccclefi, ft ico fungerentur ia aliis
ditionis, quo Ilias eplfcopnrum manibus offerunt, ttaprovinciis , dimiffiorls, peculiari nomine vocatas obfervo.
tur ) an omnia in illi, contenta reels intelli­
Quod fi fufpiclona fi<fei aliquando notati , vel snathe- Q dere dicunt:
gent.
mati, cenfura de-méli, de abfolutlone A pernitentia pu—
— fCum
'~— enim compendiariis quibufdam notis conte­
xerentur ordine quem fupcrlu, retulimus, oportebat fa­
blkum peterent teflimonium, literas commcndatltia» ctTbee.i. B,]. iam impetrabant, ut esconcilio Chalcedonenfi Theodone , illorum omnium eum reddere rationem » qui com­
municatori as liters» deferret . ut earum fruûu liceret
iia< incuse.IU* Balfamon A alii antiqui recent lorcfque multi alnofrui · Hoc autem ubique & in ontni loco ficti oporte­
Cbalccdon. tarant, ex translatione Hermti apudSuriuin. Sed ma­
cs». >r.
gis probo antiquam translative* ab Ivone retentam ,
bat ^-efTThfidoll & fraudulenti homines illas poffitnt ex
rapite confingere,. Sed quamvis in omni loco eas exa­
Iro <tr caef. docentem , commendat it las ma jori In eeclefia honorepraminari oporteret , in eo nrnfertim , in quo prima ca­
cltr.c «Mi» djtls darifollta, . Si enim'verbi proprietatem fpeftemua ,
thedra conftituta effiet epiteopatus : quia cum ia maio­
». p. decr. ausm patres antiquo, obfervaffie equum eft lud Icare, furibus civitatibus cathedra eplfcopalis conft'tuerctur ,
fpeCo, purgare magis quam commcnlare folctnu, .· quo,
acriorem diligentiam inhia adhiberi erat neceffie, ne tur­
enim commendamus, ut diguitate , virtute , vel rel>gio*
ne magi, pratentes commendamus ■ quod conAatctiam
pi forfan portantium falfa» literas communione civitas
D Psal dift» CK Paulo in eadem epiftola ad Corinthios.
tota fcofim ac latenter eodem errore notaretur, vel ca­
reretur. Nec ab his examinari tantum concilio placuit,
ep i.adCoDe harum literaruni formatarum feu canonicarumforrTa. c. ,.
mula Hifpanis olim communi quod dicam certo , nihil
led A tcftimonio epifeoporum comprobari ut certior de
his populus redderetur , qui ad ccclcfiafticam commu­
habeo i quod in re tam antiqua line tcftibus non liceat
nionem, qui ad humanum conviftum fee ure poffient ad«
divinare, probabili tamen conieâura duci poffiumu, eamdemfuiffic, vel fi*Ileni Illi, quam ex concilio Nicano re­
mitti.
ferunt Ivo, Burchardu, A Gratianus. Texenda autem—
Ivor Ρ· Ί"'· sjas rationem ex port remis verbis concilii Chplccdonenfis θ M·*.
ir> m lru-n
•O4H
c"“>
Attira, epifeopus , eleme»,»
Μ«ΙΠΜ. IB CO 1OCOi, in quo prime cathedrr
Butchsrd.il
?
nallut nui tel te
Butchsrd. It
, aaam-ei etiaat
expriiaere
confli rt.r,.
tutus eil epifeopus .
ζ, nailer Qreli jrrattli neliliam bebet ,
. rvrrj/.w
/rapa CT pr/uunrer , a>, >»dsr, ferri at elim in
&
diti ia fetiea^rt rpifiriit eaaenitit , qaar aret Latiaat feraeaHifpania tempem bujui cencllii .
tsftal
de- ,Λ> aeeM y aiifaa fraat falftatit trarere frafuaeeretar {
prompt» M ** afaMbar freeeatit Jectm & eil» Nleaa tenf'tfatir
PUT
Xl.IL
<'-/-a~r-7siaeevrvmvjf , O eeaf Halem : at frrmaia epiC
taieelatitait fee (epperalienir raiienem babeani,
ctd
X hi, verbis funt qui intelligent olim In Hifnenla,
___
_
. . J afnmantee in feppeualienem p-lma Grata electpioyj.dtffi «esca. Patri r , (f filii , (j ipiritet fenili , beta·,·,».
tempore hujus concilii , archieplftopo» A primates
éxftitifls i quoe prim* cathedra epifeopo^uocupebant.
fee elementa ebiefenariam <7 ,«adr/og<i,tr/svw« , β prZQuod certe verum effe vohtiffiem , & firmioribus vel
mem finijiteat nemeram . Petri fee^ee apefeli prima li­
argumentis vel conjefturis Innixum , ut laudem hanc
ma·, i4 ef, », fee namerem LXXX. figaiftat f ejet
^impte feifrripft epifiniam prima lima i tei ftribiter , fe- 'hierarchicl ordinis jam in Hifpania conftituti fundatiÎiue (ut opto) deferre poffiem j fed cum videam ia (Ubcriptlonjbus epifeoporum, five tcftimonio notarii» ordi­
nem hqnc primatus obfervatum non fulffie (quod inter
liet temperi, , «ew/rar ajfaaasr·
OraUr drtrrd. , f«a , M d>»z>w·
reliqua privilegia primatus referunt divus Gregorius A D.Grut.hbT.
'siva.ran A iguftlnu, , concilium Bracarenfe 6t Milevitanum ) non »plft «pi I I»
unumjuiiit , «»<■ « frrrsaqi
manirat " poffum fane ineam fententia* induci. Subfcrlpfiffiê enim sd Sysgrlan»
rp//«/a rearer ,· Saar qaZ fefcipi,
primo (oj? , fedtffib & confirmaffe concilium , Felicem Split. Aagu
•pifeopum' Accit a num , coofqariunt codice, omnes , A flroduueu in­
».
editi, it MS. quem primum locum A (bdem Inrar epi- dic».
etmee. Exemplum autem epiftola forms ta huc Ivo refert.
fcopoe. Hifpanos obtlnulffie , nulli, vetuflb antiquitatis D-Aag epift.
Ia nemine e, Patre, , W · , TilH, tfa, Spirite, fen­
conftat
monumenti,
.
At
fipoftremo
loco
fediffit
A
fub··
’
-,
“ Viili. ^atbbe^et fenfla Tretere»fit ettle/a ae plebit ipfier
fcrlpGffe , honorificentias olim quifpUm dixerit , pobemiiit famule, , Retberte , eeeerenfia fanfla Mataafii aeftrema loco fubfcripfit Eutychianns epifeopus Baft ite- ,
·
iiefia aniifiue , i» Cbrifi» printipi pafierem , maafaeam eum
gau^ieprefpentatit ac perpetuitati, fileeiam . Ootreta famfet
probabilius,
Toletanos
nimirum
,
vel
Hifpaleaf«,'
lieram trecentarum Jecem
eSe patrum Hirae renfiiiutefecundo A feptla* loco fediffie rei confirmait» conci­
lium, fide notarii publica coofignstum repetimus. Qua*'
te bujutcanonis allatu effit fenticiam placet. Cu* em*
epifialareaerernm tajbram fanHiiairm »
verba patre» caoonisauftores, non ad rplfcopn» , fed ad
licet iniimanJ», puta praftnii preibv,
loca & fedc, epifcoporum retulerint ( voluerunt eeim in
GirlemarTy bar Jimiferiar drdiiu» Utt
fi'a Jiac»f»eilefi»eice 'Je, alum, /r a
orno· locos fed in eo maxime > in quo prime cathedra

E

CONCILIORUM

OMNIUM

3 5t

«cafiliatu» eft epifeopus > qui deferrent litteras communi- A '»·» > *·< nilfuam iineeftu pertinent , pefeAene^nn fui je,
» «tonas , examinati, probar ique ) perinde eft, aifid.vif
/tn· , Satius enmi erat & commodiu, > omina tanti itineri,
fent, in omni loco oportere littera» communicatorias de­
navigat ionil'que diCcultaee & porienlia , in fua provincia ,
terente, examinari, & comprobari -· fed Ineo preferrim , In
quam aliena obortam caufiim foplrl fit terminari. Hanc au­
quo prinum cathedram fuam epifeopi conftituilîènt, hoc
tem formam hierarchlci ordittlt anteain Hifpania , nnrcpieft incathedralia Cve.ma.rkia ecclefia urbe : aliter enim'
•copi obfervarc , nec denuo inducar· potuerunt , qnia ad il­
qui fieri poteft , ut credamus , concilium primatum fedç»
lam generali decreto in omnibu» H'fpaniarum r*gni, ftabiiolas exprimere , & epifeoporum fede» retKere eoluirfc ’
liendam, «-ohfihu omnium «pifcopornm communi cnatuetsm multo magi, fede, epifeoporum, quam primatum deraquo deliberatione opu» erat . At convener* In unum
buiflet recenfere , quod ex nujori illarum numero plura
locum, tu,p lmi*ertroru<n ethnicorum metu, tummaXi& gravio.areduudare portent pericula. Quam fanefentenmi» it merum drfit.-ultatibtu non poterant e nam impera­
t.am confirmant vetufti bt enr»ndatioreatC. MS. Inquito» e « conyen'u» lio, quart collegia lllkita peragi non fa­
bi , exftat : In ii>ra p'im^ iutpe^m een/iiatae/epifeepatur
cile pallebantur ; ut PlioUr» fecundus procondul Ponti At pimi„ f, |a
ca»* t UOt ^oc *uren’ Ideo dixeruet hu jus concilii patre- , quia po­
Bithyni* fe non pati fcrlpftr ad Trajanum .· At Maxi- de»
lib. ,·.
terant inomnilocolittetaiconununicatorlaedarecompro·
nonum n* ad civmeteria convenirent, prohlbuirte. Eu- aptft. Maleb,
baraque pretbyteii , iu villi, videlicet, fi ad epifeopo, »ifebius tradit . Ar inrondlio hbc, Iden eam caufaru pri­ irt». e h.ft
einos iter effet agendum, vel u efler progrediendum Ionmatum, &pa triarcharum omi/tere putuerunt, quia ipfi
j;n>», 101 cvifeopi ( qui vicarii erant epi/roperum invillutanta animi moderatione , , ittute At fattelitat· pollebant,
bi & oppida ) fi.quc decreverunt patre», ut inlocoquo
nt abfqu* primatum legtbir» Λ/udicii», non folum irieceftent presbv tei i & «horepifcopl , lifer ar it carum delato- .. clcfiaftica difciplina, A inftitutiode, fed inuram carita­
re., examinai entur » t< tenimunio fuo ills cationi< s proba- ® tis officio cnntincrcninr. Nec fine hierarchici ordini» le­
• cnti.r, fc.t iu co prakrcmi, quem ad primeur cathedram
gibus eo» vivifié putemus, rum ant iquiuribu» ordinatio·
ne eam ipfam curam demandalfc , dixerim fuperius.
’ *' *' a’
tuam couti nuendam elegerant epitropi; ne catholica fi­
dei radiics, qua, gravi illi ftudio Ar pia foHIcitudine in
Non Ignoro eplftolam Lucii papa , multo ante hoc (,wci„
concilium ad cplfrupo» Hlfpetiin , At Galba perhiberi : In epift. adept*,
pre. ipuu urbibu» aflixerant , hareticorunr verfutia 8t eallidiiaie evellerentur. De cathedra mentio fit, nam r<qua fit meniiode metropolitanis, inhibentuique Hifpam Ar «copo, Hicentuni fuilfe i.’im a primi, fete apoftolorum temporibua
Galll metropolitan!, oifi quod ad fusm pertineret paro- fpan.AGslcathedra, confti ui epifeopi, ineccleiu in locoevcelftori ,
chiam , line confitlo, Ar confenfu omnium comprovincialium li» c , ar,.
ad demunftrandam iurifdiâioni, & turonl potcftatem ·
epifeoporum, quidquam agere.· fed jam fuperiu, animad-M · ·. j.
trbanl.inep Urbanu, ptimua l*P. ad omnec Chr.ftianci» docet.
verfumeft, «piftolant illam Lucii fufpicione nonvaiare,
‘ I , ,?1”'au,em , Uiquit , Jrdai tn epefeepernne eirirp;, e*·· '!fa ten·
redditi fentanti* ratiorequam effet moleft am repet·»·.
Illud tamen addo, non videri probabile in Hifpania tantam
C r», r/rarrw iudCceuae CJ feluendi aipue litande a demi~
tempore Lucii pap* luter apilroparua , archiepifeopatu, , Ar
tr»
,ό ·»»ιη»ι«'>.ιι·Λι<»ί. Unde iife faleatee in eten· • ptiniatia» induà»m.diftinAioncm, cum multo poft ancipltl
H'l.c
t?
H^avt-srlf fnper terram , area»/.'gara
dubitatione laborantem vider imu» SeveruraepfcopumCor<— /e
H al.hJ·, an· tute Spirt! nenfenitum, quernea
dubeafem, Diot.yfium papamexpoftulafit, At exquirt v.fic , Di«R,fralpp.
rreejiutlt pet.ain , remtiiuntur eit ·. & anerem ret I uveriquemotsfinent in du i hone parochiarum tenera debuiffiec .·
t,.·, r-rrne fmi. Romano pontifici fuMciibuttt Africa­
cui pontifex non rcfpondet, ut antiquum teneat receptum Sererum ep«
,
. . in
In ama ecclefia, vcl'i" ec'cfii, Hifpani· , fed a fe novi te» CordutHnf.
in. 1 π. υιι,ί) 10 Cai 1 ha-ineiiC . Ui epifieent ,. inquiunt,
• <ι'··1α .·,»·. ;»/!·» p'/ âyf»r»ruw jubiilneler fedeat : intra
Rem* induflum : eamque formam , ut generalem per omdet-t.-i i - ? c.'iieinm fe pre,pyt’erun_ »«k.
D H·.
r»
ne» provincia» faceret divulgari. Illiu» i,*c rei ba funt. I>*
f :.im Hic»onytnu, adftipulatur cifdent, dum
elegii er^epaeecDnnet , unde ηρ»βηΙϋη·η feetem cenf u!ert
tf Al. xand'la a Mari* αναη^ίιβα afy»» ad h
■Ιη/βί , qealtter fnt enfiediende per Cerdubenfem previaΧ'ΛΛ"
rpsfi^owM jim./Qi; *
fftff imfrMfffiii fad*! - D. Augurtînm

■t M

mana ecclefia nape' ».?'#» egg··/?/»»· » ecclefi.

'viri ep.i.apotutn intelligit , altiote fublata, faft'gio,
. .hrrrii a item velat» » qtod velit dim fact* dtgmun cauia i!l* te?i confueviflenr. Quod ergo In ea urliter ecclepam , & plebem fiel cemmif·
i- , nnina hoc eft ptacipua cathedra «pif-opl conftituta
i t , -u.n fequebatur ptesby tero»um conventui t ideo de
[»u..* schedra , hoceft, de urbe tn qua ea cathedra ab
pint. Hane enthee nerneant yearl^nee ^teV etunti apifiaper
ch.tvopo fl'< & tunjata fir, huju» concilii petrae meIrani tan ne nit , 0 f*»d libijcribfiur , amateur petéufrumm nennt
«.i.ebarr.tr eOii» Interdum epifeopi favienre
a» p.lue.H , natent factat ,· u' nen fpecialtr , fed faneraitt
pc·'cmtorum tyrsnnide » propria loca deferere , 8t in
fiat t fia pe ecepiie. Ned irnoro et iam quod fert prit Joannas
a!., petit Gii'iit.a.'.c & faluu» ac vita suffodienda cauepifeopu» Get unditiA» , dr poft illum Vaffau» , hoc conci1« cummigi »re , translato inibi dignitati, & pote ft at i» _lium , v ideloet lllibarrltanum , habitpm fuiffe anao domini
ihrono, quam eat hedt atu secabant. Voluerunt tgit ur in DCCCXXXV II I. in ea Illibati, qua eft ad radicas montis
Pyren»ix, interfuiffsqua Condantiaum magnuoi cum maun loco , fed in hi» pralcttim qua ad propr am hatte Helena, tuneque divifan, Hlfpauiam In quinque pro.at.onem elege rant epifeopi , religmuu & disciplina
vlncin, l'arraconenûm . Carjhaglnanfem , Hat icam, Luiichalb.a maximam babe·, curam, Λ rationem abadlitaniam, fit Gallotciani, bt lingulis pro vincli» arirgnatos
rntanfbu, oumibtn tlrikifiinie exigi , Bc de.fide illofuiffe epifcooot merropolitano,. Hac aaitu illi honorifi­
im tai'.rtune interrogari ,· na urbe< qua« epiGopi eleu.u n sor.ftuucndum habitation.» & religioni» domi ce obfervaffe videri poffunt > fed plena probaffe videri
non poffunt, ut plutibu» antea demon it ravi.
lii.ni, vat a letcticcium verfutia aliquam fidei jacluin lacerent . Quod & amea apoftolorum conftitatiooe
lutum repeuo. Suitur > ait, ^a/raparv», ,*yf.a»ra· ,
Cantu LIX.
Vulgatus,

De fideliknt, ne jJ Capitolinm canfa facrificandi

Non ergo conflat e« hoc canona . archiepifcopo» At
piintate» fuiffe tum. in Hifcania , aligna»!» n^tropolitanorum f-fftaganeie , Atconftitut* «a urbium differentia,
E
& prtvi'egu», qua illi retinent hodi*· Nani fi i, ordo
h erjrch^u, crlt in H fp.nia, quare oborta ciufa f :miivjin ganlij,» & Martiali, cptftoporum, non ad metropol.iiiiuin eiufdem p’u»iiici* , fea ad Africam recu-rerunt ,
Ctyttpidsl. ad Garthagineniem videlicet epifeopum Cyprianum ‘
cum epitroporum caufa» ad pr matent effë defe»endat fcianiut . ituiffui) epil.rrcruu, anujaiur^ dicitur in conclu»
>· Gtrthaginenfi, ad primait, prev-a.ia >pfi«t taulam def e.
III.

prater men , uifn em'
■

u fairlbut nefiri· revalu,

Prohibendum, ne quis Chriftianiu, aut Gen­
tilis ad idolum Capitolii , facrificandi caufa
akeiidat, aut videat : quod <> fecerit , pari
cnmine teneatur: ii fuerit fidelis , poft de­
veni annos atta pernitentia recipiatur.
Canon LIX.

Emendatu f.

De fiariibn < > ne nd Capitalium canin facrificandi

amendant,

Prohibendum , ne quis Chriftianus, ut Gentilis ad idolum Capitolii t fdcnficandi ca^.a
alccndar, & videat : quod fi fccçrir, pari
mine teneatur : fi fuerit fidelis , poft decem
anno» asta pivnitcntia recipiatur.
Capi.

Ioann·» «pile,
Gerundeali»
*· FaralipomenoHtfpa··■·
”·“* *"
<Jru«*-Hif|
*J*· ’· *· *'

33,

AMPLISSIMA COLLECTIO.

334

A runt. Romanum autem fuifle in loco preexeelfo conflat .·
erat enim cxtruâum in Saturnio monte, fieque facri fica tu­
ri, aut precaturi, afeenderecogebantur . Tncitau' *</» Taetra, Jib ,.
lati Catrhelium ft an Jani , Jeefqae taaJem uenerautm . Et aaaaitum
alibi. Met fifie geieraatft βχJentet aer reajunüa eJificia y\.hm Ttcuat
CAPUT
XLIH.
quo h ia multa pace ia altum eJhn fhum C egitelii agna- ,lb i.htftor.
kam. Svetoniuado Julio. AfrenJii Capitelmm, aJlume- Sretoei» ta
Areobia, h.«. /CAPITOLIUM a capite Toll hominis Vulcentaniditta fuajraginta elepiaatir ieelea algaefinifira Niimteht ge- ’·ι*° ·
advert Cea- V-s Aum Arnobins refert . Cum enim templum udififianiihtt.
Plinius ad Trajanum. Tlhafiendeati Jemeee Phaiu, mpa.
care , A Jovi dicare vellet Roma , fundamentaque illius
Capitellum iltiam clamert ut jam priadpit eccureit. Et poft n«|yrico ad
jaceret, in fundaminum fedibu, fepulcrum Toli Inventura
alia.
Oh
aertiapifii
Capitel/uai efceaj^·· { guamlaiaem- Γ<>ηβ<*ι·
eft, A in eo caput illius integrum. Nee emiuit tihtat manihtt aJepilenii tOa reeeeJatie. Lampridius in Alexandro . Lampridius ia
alma , ai t Araobioa , 0 memenum euniterum tultrix , tum
Capitelium ftptim· Jie tum in arte effet , aftenjit . Hinc Alexandre,
ueeahelum lemplejareft ex Teli e agile Cfpitelenm , quam
frequens eft jurisconfultorum noftroruna de aaconditione Uipunu» i«t«
e* nemine ffehe anaeeepare. Ad fimultudinem Romani Ca­
memoria, ti Titiat yuel Mauiut in Capit ellam afreaJerit. »· * »■ »··»
pitolii , olla in reliquis provinciis Gentes «di fi caverunt, A
Commodiflïma funt ad facrifitandum, rei orandam, ut *’*** dc
ibrmam , A nomen , ficut A alterum palatii a Romano mu­
hominum tumultibus liberiora, qua in alto funt 1**11^' * c
tuantes. Fuifle capitalia in Hlfpania hinc liquet, ( nec au­
ficque in montibus olim Gentes Deum adorafle , fine*"
*
'
diendi qui de Romano Capitolio H ifpanos eplfcopos intelaliis templis, fuperius dixi, eaque tatione nafeentb reiexiffe finiftre interpretantur ). Aliud fuilTe Carthagioe
Cyprianus. De Capitolio Narbonenfi
©. cypuuat memorat O.
D.Cyprianus.
Narbonenfi,. RaRr - liaionis ecdefias noftras In edicis locis conftruûss Ter-Tertuf ad»«r.
frToiofano,
mentionem
(scit Sidonius. De alio t> tulliaauia docet, & reliquiis earum quas ipfa delevit re- (tt’ vaientrep.*1ib. venaati,f_
T___ _____
i...J
‘
tuftss, edoâi fumus, idque obferrare debent, qui de- !»'»"<>’, «1d« ispfii.
Capoa Capitolio Sveroaias.
In Illis deorum erant Idola, in
nuo eas conflriiunt, vel conftru&uri funt.
Sidonia, ta illisfaçrificiaoaiaia foleania peragebantur, ad illa coavevita
niebaat omnes, vel facra fefiuri » vel vifuri j qua tatione
r,,n* Apoi»-Capitolium omnium damoaum templum vocat TertulliaVulgatus,
CmmLX
”.*■ £«**·**, •ddltqu· : Tel iUieimmuaJifpiritutctnfiJunt, quat
.’ôntaâ'i·Tll ***/*rr c-p». NeergaChrlftianl recenter coaverfi, anDe bi/, qui defiraenie/ idola occidantur
b*no t»p
‘Ιφ1·°» femorum coafuetudineta jara iutermiflam · afpeAu
l eimlUsmis Γ·βο*·Γ*ηι » aeve ethnici Invetbratocc-afirmarentur erroJib. dr fpe.1*· ü ChriftiMorumconaiventla profana facr 1 licia tacite
Si quis idola fregerit, & ibidem fuerit occifus,
ct»c. c. »,· lyntricoufpieent, ruAllfimohoccpIfcopocum confilio,
fuccorfum eft pff iculo tanto i praceptumque, ne quis Chriquia in evangelio non eft fcriptuin, nec inftlanus fide, aut propofito, hoc eft fidelis, eut caacliaiue. venitur abapoftolisunquamfaâum, placuit,
uus ad Idolum Capitolii facrl&caadl cau(a alcendat A vleum in numerum non recipi martyrum.
_
,
deat :quod fi fecerit, pari crimine teneatur . Tertullianus.
Fcrtuldc ido.
la
, net ia faerifieHt fit titular effeti , 0 egere mea
■wauls c.,4 ex^tijt
teK,
Jam # Utinam quijem ne.· uiJerepefEmendatu/
Canon LX.
fimut , <ma faeem nebit nefat efi. fejqueniam na malit tirfumJedn faculam idelelatr/a, iHeht aJefft in quitufJam ,

Capitalia fuiffe i· Hlfyeaia, 0 aliit peehnaiit aJ

De
ea in ejufmaji fungar. S/ hepter fa'lficium uetetut nJiJiam , er» pmlicept lUelelairia : fi me otia caufaceujungit )a-rifiranti, emrvntsrav fpeüatee faertfien. Et alibi. Crfrr»· C pt-iee
ferum
hlneu , Cf fielula ,tfrpfaJemur nefira, fine Helit em nine nenfunt, tuum faci•lumfa-

, qni definiente/ idola occidantur,

Si quis idola fregerit, & ibidem fuerit occifus,
quia in evangeliis non eft feriatum, nec in­
venitur ab apoftolis unquam faaum, placuit,
eum in numerum non recipi martyrum.

URCH, hb. β. decretorum c. «f. ex canone yo. huius
fumat , a De» eaiJimur : fejfiqaiJJefeculi crlmihiur atcitat, cum fit 6o- & verbis paulo diverfis. Jl quit
l igeri mut. PrmnJ· fCaiileUum , fi Serapeum facrificater
tJela fregerit , Cf ihJem eetifat fueeft , quia in etranget! tJt'tlit intrauee· , a Dee exciJam : ftnattiatiita tirliit frriptum neu efi , neque ineenetar fui apefiellt un­
(d.m 1ib d* '**· et·! thairum fpeiiater. Quod fi non (artificii facienquam fallam , plaruit eum in numernm neu retipi mar­
iprUaculia di , vel lufplciendi caufa, tempore quo offendiculum cathotyrum·, fic etiam Ivo p. to. cap. i ju.
<-. B·
licia, ve> Infidelibus Inilciatur, fed alio exquirenda rei Au­
dio, nullam culpam fuftlnere Idem Tertullianus faretur .
fiuiJentm inquit , ait , fi alie in temper· tin am aji·-· , pvUtla etihieeum Jiraeaiet, cur in numerum retipi mar­
ritlitaisr Je inpuinamentt i nulla efi'pref,r/pue Je lech.
tyrum Hifpani patret interjiaerlnt .
N am nen fele efia cenciliahela fp·/latui'erum , /ir/ etiam
templa ipfafine périrait iifrlplina aJire fertur Deipetefi f
CAPUT
X L V.
urgent' fauja , fimplhi Jumtaxat yqua nen periineai ajpre- D
petam ejut hi hgteium , tel iffthem. Et poft alia. Leta
UM docuerit Chriftus, beatiflime pater, amicum pio
Hernt ieenlam/aunt perfr, feJ
in hclt fiunt , uqn/htr
amico, nihil fide praclarjus , rei amore excellentius , J**n. n.
V ipfe ite., tent eminari , alterenti fumu· ,■ J· -eutaminatir
vel pietate iltuftrius , vel beneficentia prçftantius , vel ma­
. Prepterea autem temmemerumut yaMSer
jori denique laude dignius efficere poffc, quam ut & in
eruUrrtJl !tca Jicentftr , ut eerum Jemenftremur effe , fut in
capitis periculum , 1k vita diferimen inferat i qulnonfuht leti r fiunt > quigut ipfe lecn Jicantur .
biit tantum vitat periculum, fed vitatnipûm admirabili & Citati (cripco
fumma animi conflantia, ad ardentem fidei coafedEonem >«, Ub. ■ r,
exprimendam, ad gloriamChrtftiaai nomini» amplifican­
Ne quis ChriiUanus, aut Gentilis.
dam, ad evertendam idolorum fervlrutem conftaotilfime
fudit, plurcs mirentur fer i pt ores, qua caufa impalfi epL
ROHIBER! Chriftisnom a facrificando, fubcrcomfcopi naftri, hunc debito gloriofi martyrii fruAu , eme­
municacionis rana , fat ile eft , fed Gentilem , in quem
rita heroica fortitudinis laude, condiguoque future lau­
excommunicatio non cadit ( de hi, qui feris funt quid ad reola pramio, minori forfan ( quam par effet ) pietate
»0, ? ) diu vifumeft difficile, ob depiav.tos Surii, & Carprivaverint. Eoque perduxit iljos, ve) canonis dlffkuitss ,
rantz codiceà : fed emendatiores MS. tem lecerunt manifevelChriftUirs pietatis amor, vel catholica religionis xeftam, in quibus pro disjuntlfene > (aut,) ( ut ) legitur .·
lu, , vel ptopenfum in martyre, (ludium, ut certoaAr. quafi clarius dicerent patres. Nr quit Chifiiatmt catechemaverint, canonem hunc fttypofitumefle, ffr indignum , ue
meaut , tel fiJelir , ut Geni/hr aii Capttelium jac'ejtanàl
fancViffitna alia patrum noflmrum decreta referremur .
/ Ii
Λ
··
tacmfieanae
inter fani
<1* e\crnJxi. Qua latione ad finem dicitur. 9^>»Jujur- p ~$e(j‘ ’ “t, ut tam .fanâa dofjripa , umprudenti confifidili!, pefi artem anne,- ait· Denltentia recidetur , id "üo,
am pio & religiofo praeopto , . adeo gravem * acer­
.™, ttam
eft , Chnftianus, qui tamquam Gentilis ad Capitolium la­
bam erroris nuculam afpergamus. Olim enim obfsvitiam
etificandi diis caufa afeenderit , par· crimine idololatria >
tytannidemque imperatorum ( amnes fere ante Conftanti­
ut Gentili, teneatur .· fed fidelis, afla pandentia, poft
num» Chr iflianam religionem jsm feliciter nafeentem, va­
decennium admittatur : nam catechumeni alia ratio erat.
rii» modi, conato»fuifle opprimere, nullum perfecutfools
genus omittente,, quisnefciat ? / multi fideles,' cum vin- .
.alia,
verbera ,fufle,,equuleum,fcorpiones,ungulas,beAd idolum Capitolii , facrificandi caufa
fiiaa, flammas, exilium, latumias, metalla, allaoue torafccudat .
menrorum genera, ad necem ufque pMtoreorur : alii Item
nnn folum mortem oblatam ferrent libenter , fed fe Ipfos
offerrent conftantiflime : everriebat plerumque, conflanti
.traflrui jelila.
illa & gloriofa uiartyrumeonfeffione adeo prafidumani­
mos exacerbari, ut exuentes quam prius induerant barba­
CAPUT
X L I V.
‘
rorum favitlamA immanitatem, atrocem poflea bclluarum
APITO1.1A exterarum provinciarum, ut nomtn a
feritatem imitantes, nou in ho« modo, led in reliquae thri­
Rmnauo , fc fitum & It.tun utu ationc exprclFeft i fideles A lEiuiftro» atrociflime graflarentur : quod Cnan.

B

C

P

C

CONCILIORUM OMNIUM
periculum multo ante a Chrirtlani»

idee jrjft fumer xibil retinere er ber

33«

A «··», «. za taafemi.. paiJem (lam iJ babaeeant. Htaie
dam,»o ocrurruor prudenter hoc decrero Hifpsnl epifeo­
pi.» * occurrerunt atram ( nt audio ) alio fimlli pontifi­
ce, tua.xlml e dum peacaperunt jam diu facerdorlbua ic
monachi, Hturofotywiitanl* fubgravi caniora anathamatis,
ne verbutn domini publice prudicarent « quia tametfi Chsifttana doArIn· propagatio re* fit favflifiim» ; n* tamen
excitati Turearum inlmi favirant iu Chriftiano» crude­
lius , iuft iftime <i» illud IntardiOum eft.
Fuit etiam allafaris folar* & pro»kia in edendo hoc de­
creto patrum noftrorumratio, qua huic fe martyilo olftrente, ,.privari martyrii dignitate confentancun» judicaverunt;
quia erant inter C.htlft iano» nlim pauperes > Bt immdlci mul­
ti , qui non tara Chriftiano religioni, telo, quam ter,• poralium bonorum jaflura fe martyrio exponebant, ut de­
tenti videlicet in Carre. , alerentur abccclefia, & debiti,
quibus nrgebontur , plene ab ea fat Isti erat, urauâor eft
Autuftinus. jtuiJam rtitmy ( ait in eadem epiftoli, qua Aut. h brevi
eft Menfurii Carthayinenfi» epifeopi ad Secundum Tifigità- c“l°
B num y fat/aerej a'^urbanrU'
fifei alebiiarr , yvi ertaftene tioaam
perfecuiienii , ael carerr irilrui enrrefa maltft Jtbitir vita, diei c. ,i.

at nemra maleJiil’f appetant . Qu» fane
caufa Hifpanos epifeopo» in rani indu» it fententiam , ut
nomine, honoro & <li ; nitate mart y rum eo» privando, decreverint, qui nullo fidei au; fupei loris praceprocoaQi ,
qui nulla catholice confeflioni, rtceffitate conrtrii»; , Idola
Geutiumfrangerent. Occafio autem ea for fan fuir. Nam
in Hîfpali du» fuifient ûrorei Chriftianç f D. Ifidoro
__ ... cum
D llidu.
bre:»!.□<'>. autlnie ) diftrahendi» vafis fifldibus quarente, villum,
thico
“
}iio fe& alios Chrirtiancs egeno, mderar .oni, ergo fuftentai-nt i ( tam ear.e enim * & pie vixifie femper , teftatur
Idem IGrtoiu» ) evenit , ut cum ipfi in fi to cl '’peri efieut
intenta , quatnpiure, ethnica muliere, per forum more fua
terte aeputrere paeaniam , ét in (ufteJia JeDtiii perf-ai Je ebcu.ulau rio idulum aal.muona dea .>rci.m'errent ( Salem
frfaie C Irlftlanarum . Eatndem confuatudinem fuppeditanbonam autem H.lpalenfe, ficut & A Tyrii eam deam voca­
di ne-edaiia confeftbribu» iudkat Tertullianus , dum ii- T,rral. lib.ad
bant ,'qu*m Romani ?< alii Vereretu, ut Lampridius tra­
brum ad martyre» lie exorditur. inter tarait af/weara , ait,
L·* w '<* ■·“
Hcbo***·*· de ) cumque ut, x imo vintl» romiracu , chciei» & faluta· .obene J; ili ana’tyear dri^uati y fu a eabir tf démina mater ee­ principio
mbus liiéluoii, ( ut fvrebat mos-) feftum celebrarent, porie fa de uberibut fait , tfβημίβ feat'et Jr epeeibae fait prefrentes a lingulis vel ft inein , vel res alia, qualcumque , ut
flii ta <rfr.er#a» fabmimftram , eapite abquid danabtt j
eas vel templo , ve! fact i fici ia dc* faciaretit, accefterunt ad
W»r/<
eued feriat ad fpiritum ./aayar edurandam. Cyprianus et- Cypri, ep. j
Iuft ani 8r Rufi nam , vas qnoddam fiillle ex hi» qa* venun­
iam > hoc pietatis otidum confeffbribus exhibendum confudabant , poftulantes A t illo nequeni fimulactisfaffe deu
llt clero, poft alia enim que ad hanc rem fcrlpfit In princi­
habcicr.t bonoresn , (rol,no idololatria fe crimino polpio, ad finem addit. Pauparibut queqne y ·/ />p» j·" feri.
lueipe* , munia, offrit revufirupt : illud afteverante, « fe
f f, rara at dill^eat/a uefi’a nen deftt ; ih tamen <;ni ia fide
foil Deo sero, non autem falfi, Idoli» ex Tigno vel lapide
Jantri CJ neblfram farther milltamet , Cbrifti taftra nen
ιοη,'Λ'*·> tuitum ptaft itura,. Indignata Gentile», i-efa
rrlifarruat , quibat quidem attat rnajer a nebit y tf dtleiiie
tatfilnlav
fi«hliapco)*Oo in ea iiloio conftegeruDt , ipfoquafi
O tara praftauda et , quad art paupertate aJail· , ner perft.
lavat czixm
expetente
vindifkm.
At illa
non■--·tam
i-w· honoti,abnegati
V
'
Λ
“------»rwvva«jv V’?»r·,· ' ρρτ W»r^r-»»^··ι··..Γ J·-»·ιτι, J
.ft. Mauri 'ndignat» cfcrum, qunmflo «terni Dpi in Io Bt r (fter>< ^ν,,ηη paaparlbai exemplum ftJei crafvervvr. Et hoc
•f p.erxte commet», acœlTeruBt d idrfum , & illud indc V- t.ndem précepte fanxerunt epifeopi Africani inconcilio
i;», labin içnteg confregerunt De |ufta enim id refert D. Ifijo·
Carthaginenfi IV.
IV. Cariftiaaam
Chriftiaaam iallftlitant
< all>elleum ,, ajunr,
ajunr» y»/pr»_
y«/pr»
Carthaginenii
f .
vu, ·-ru* . Ho·-autem cum ad Dlogenianum tune Hlfpali, & toiaibalifa ftJa fS pra aeilrfaftita re Jft Gbriftiana rrii^iaaa fiâH **-(t mi Batk a prafidem deffretur, ilia* eqdulco diftorfir.
balatiaarnt tattiar, banerr amni a fateralitibae.baaeraajem;
*"■·*- £t, ut Utuardu» refert, aayaluram laaiat/anr verat/itf
at iana prr Jlaeeaane ei a/iiar aJarialfiretar. Ut hi» ergo
contmodia iruerentur, folebant fequidam temere martyrio
e ve emanare J^nreaman^ aarefnv·· ·
m f e ra w VV1 v t *r ,v c
exponere , quo, non honorando, ut martyre*» idem Meuce’h*,<»
fralla efl intenfefftenejamini . Que ad annum domini C.Cfuriu» referipiit , ut paulo poft dicemur.
lifca'.tlvZ n LXXXVII. principio imperii Divcktiani ronslc, noftri
Hia przterea accedebat, quod nafi entia ecclefia patrA
wior·
,v re:*rpnt. Cum autem martyrum proleftio, ad indignatiomaxime optariot , ut in perferendi» Idolorum facrificiia
j.hl
nem commo videt Diogeniamim , qui tunc in Chrlftianos
tunc profanis & impiis luperftitionibus, patientia, moA,.,b-.>.·. M». Hlfpaui» imperatorum prstcepto omne perfecutioni, genus
deftia, manfuetudiuis & humilitati» virtutibu» refulge­
,al i,h ,0 exercebat'.· ne alii Cmili exemplo vel illi; » vel fu.urorum
rent Chriftlani, neque vi & armis ethnicorum delubra*
hii< Hi n- piafidum & fucceftbrum animos ad maiorem fzvitiatu or
fed pierate & religione deturbari, volebant .- quo ficadaain re r u
> rudeiitatcm incitarent ( de Eulalia taceo Emetitenfi,quod
rabiliur Chrifti poteftàs» ύτ catholica eccleda progreiTua
multo ante illius martyrium canon hic editus fit ) idcirco
humanis non tribueretur auxiliis .- quod facile »veniret >
decretum eft concilio hoc llliberrltano ( adfuit enin» ineo
f templa» vel idola Gentium viribus potius quam eccleSabinus eplfcopus Hifpalenfis, aquo forfan condendi huius
fiaftica difclplina perfringerent, & eadem feverltateChricam nls ratio profeOa eft) ne quifquam
idola Gent ilium di.
(Iitna religioni, femina latius propagare adniterentur.
fturbaret, ne hac occafione illl, vel
» ‘ in
___
' Quemadmodum enin» Philofopho» & oratore* , mundique
tenipla noflra , vet J)
>u perfonas liberius graffarentur ; ...
ut atrociftime
ctiam
------- :/r-------*.. Aujlulu, fapientes primum non elegit Chriftua , per quos_
'
ctrleftl doflrtna hominum genus erudiretur ; fel illite- .*e' Ko'
guftini temporibus, in Chriftianosgraftatu, ell Gororanes
Periarum rex , quod Abdas epifeopu, fan£ii<Tiuu>, difturratos pifcatorcs, quorum opera & ph'dofophi, & oratnc
•pud Bur­
’ Ci.'.'iodor bb. baflet Ignis maximi apud Perfa, Dai templa, ut fcribit Cafre»,io ecclefia retia pertraherentur , ne '.«d'licet humane chard. lib. t.
,c h it Fit- findorus quod te Alexandrin evtniife TheodoGi imperio
fapientiz viribus convertit» Gentium adf.rlbeterur’.· in decr. c. ,·.
pacta. So. auâor eft Socrate*. Cum enim Theophili epifeopi Vooulio ,
qua fua gratia vim Deus illbflrem videri volebat , ita Ivon. ». par.
<ta..i , C I* imperatur ediéfo fanxiftet , Gentium evertI delubra, ilad propagationem evangelii , & idolorum everfionem, d«cr*ioruea
fudque opera eflici ejufJcm Theophili , 8r cum Serapidis gt
noluerunt humanarum virium fieri periçulqm ; fedutriuf- tap. „·
Nlltbra templa dlruiftet , acerbiflimum Genies dolorena
oue tationetn divina providentia referveri : ur palans
concepiffe ait , nec conceptum ferre potuifle , quin comtnufie :t non humana aliqoa prefumptlonq , aut virtute ,
r.i coafenfu in Chriftiano, graviflimo impetu irruerent , nec
fed divina prorfus fapientia , & noteftata novam tunc
antea a cad i but volui (Te abft.ncre , quam conceptam dolori*
nomine Chrifti religionem introduci 8t liabillrl inter
acerbitatem, maior' Chr.ftianorun» pernicie 8t fanguinis
Gente*. Qua ratione uou vi ,. non armorum ft repi tu fi­
effutiene lénifient. De Arabibus, Aeropolitis, Phanicidem noftram propagari, fed omni & religioni* & pietati*
Soromenu* Ii. bus, Syri, Λ aliis hac mandavit literis Sotomenus . 4Jl>*f
oificio monuit Tertullianus. Nae rfi rtUfieaft, inquit,
regere reliiieaamy <pte fpantr jafeipl ftebal > reae a». Ita IpBÎWD
a r. ·,.
auleta ia .jUlbufJam cititatibur pre templi: fait alatriter
Nicolaus papa adcobfulra Bulgar or uni. De Hr y Inquit , jJkoIiu· p*.
Pbanitia H qui
<l»i CbriJianltaHr
qui
CbriJianitaHt bjgaae
b^geue fufeieere
fajeltrrr remeant & iiJtlii
délit /w- pa sd eooliilHrllepalitu initiant :
naelant, tf janua eaMgnt, mbil alimi peffaaaut feribere t, Bairsro.
. -Ze.
--- * J
^.-.L_ _
·
inteHreiy aJ preteiîianem lamplerum fueram frefuentn „«»'///< afer beminurn Galilaenm , tf eellrileramrepagir LiTiatatit. EtpoAea. Nudarum bit, inquit, qui aea crf.
Jvnt , UrbiH aJaraar , ntififaJa ceattuala rβ . Parvailtir Vitltntia at frrJaat , aallaltaut infrrraJarjl·. Naat »mnr yaaJ r* arta art aft , bvnnaa rffr naa pttrft . fd in fubd.
liat a friari japarftltltar p^jfr eeatrrti , trntpla ^na ia urii
toa fuoa nondum cuuverfo» ulurpafTc F.dilbertum Anglo*
ec in faf r bairbal , rrntit , tf <m/ar faiinr in Autant
rum regem refert , fit laudat Beda. Sjtaret fijri , inquir , geda lib. ,.
( ia tft ua&ua Apameorum provincia ) trarpiamt^t aanplij··
ita trniratal.ttar rffr rr* prrilbriur y at aailant tantrattfr- «cd hift.
fintuaa , aalliiUui alifiaatail>t>ilataribu<an'aaiptifaJtrrrrt aJ Câriftlanlfniuni, frJttnlnmmaJv crrJratrt arël- t- Gantla Aa·.
jat IftaJ tantaeJrbat . Cal tare vpprapln^tftrr t axtratrlari Jiirtlirnr <iaaft tanttatf βί/ rr](al tahftit aarflaHm- glor c. »<·.
rufa jaOaaaipjrvtJhiit ·. arat anfnpr tltm iriiif,. CT »*,·.rur . OU/trrat tarim a Jotlvtirur aa^ltrlbaffar fahfth ,
paigearv, atjve befirm fagrrr ; nal fajarr pttrral . MiliiifrrUtiunr C brifli valantariam nan raaii-'ti«nr Jtbrrtajfr.
aur iriaJa a» ^leJaeiae/bar in Jrftvurnie lamela ar rupal’'rtr*
Quod ix antea magnum Conftantinum fecifte Cape pradicat F.ufebiu», Jr Nicephorua. Maxtntei , inquit , illt Efllh. li., da
pafeair ^t.iaam , inttllafb» , iuaJ/i.> H>< rfiifiat aljrt friat,
Ctfftantinaf j y»/ l-rjtnir>a fai^rm , mliiarnri tataa nir· vitaCoafta·tw.t
pluria ii<a , trajjfaata·· rfi lanJata , V puteat tiri c.. n·

»w<f>vsi

I

3J7

^AMPLISSIMA COLLECTIO
re/ >

rtltto m

Grc; M*·
|n«« in ep
«d Petreo» vanduaq decrevit concilium To!"in. IV. & Gregor.

ih

33«
»S

f*-

irr» feriptir, parlim ao» ftripn, fuit iufiiiuriaaiiar ,
facrafauUi' lapihui aobit ttofiititruat . Eadem Ireneur .
.
fcripfi: , edoAu, a Polycarpe Joannis difcipulo .
''/'““ι,.,,Δ
rnim 4T fli quibut Jt ab qua mullea quafiltnr diferapatio h * ?',
*1)0’ , »ca»t aptrttrat i» aatiquifiimai eteurrtrt recte/iai ,

tlfiem feripturat rtliquifieainobrr, aenae oportebat erfiiarm fequl trafiillcait , yvx», trafiifieruut iit, quibat et t» tulit about rctlefa,? Cni orfiina*“'*»· i / Wysrv

Quia in evangcliis non eft fcripium
■ . r,/ift. <p.
• y fc in
PiRhjiiutn , No» te neri quemquam brioata oui!eri late ifiela aeadurn
infriapero , pojfr tamt" fu» temptet 43 Imo .
CAPUT

XLVl.

. »»
wT/>kr _. , .
.
...
iinct- MON *"* ’f*’iP*u’n ie evangeltis, Ut quis privata audift.
eoritate fe offerar martyrio, dando ilii anfatn tr*.
&is idolis, certum eft , A Hifpani patre, hic affirmant:
quinimo confilium exftat apud Matthaum, ut cum nos
-¥at<4.
perfecuti fuerint in una civitate , fugiamus in aliam .
Hale autem fugiendi licenti* non modo non eft locu,,
cum heroica, virtutis documentumeft dandum, quin po­
tius ad percipiendam oblatam martyrii coronant ,ινοιο
alacri currendum eft, ut infigni pietate & eruditione pro­
X). trulog.
bavit lat i ffinie D. EulogiusCordubenfia epifcopus , &eleAus portes archiepifeopus Toletanus , in toto eo libro ,
cui titulum dedit, Memoriale fauAorum. In hoc tamen,.
non pietatis modo, & religioni,, fed prudentia etiamratloobfittvandaell : cum fapienter doceat D. Bern, fciimtn .
tujiait matrtm effis prufitallom ■ WC fariituiintia ,ftJ teI> Bern
mtritattm quamlibtt aufum qutm uaa pm turi vit pruJtatia .
Quod & ab hi, obfervari impcnfiu, vellem, qui orientis &
occidenti, India Gente, ex errorum tenebri, ad verita­
tis Cbrlflian* lufem Audent revocare : felo enim non­
nullos in propagando evangelio, & In affigendis publice
crucibus, nervos omne, contendirtê imprudentia tansen
tWigionem & pietatem nonnunquam fruftrante. ,

Neque invenitur ab apoftolis unquam faftum.

piam babtaltt ptr fpiritum i» Cardibut fui, faluttm, 4}
uettrtm trafiititatm Jiliftattr tufiafiitatte , ia uaum Titum
treJtaiet fairitaltrtn, culi tfi ttrra , ίϊ omiaiumqua ia
r,r faut, ptr Cknfium Jtfum M JÎIluM. Hoat fj.m
qui fiat burit CHbiJtruat , quantum a^ firmant" »m
, barbari faut: qutatum φηιοηο afi ftntaatiam ,
'
- i, 43
a-,-ftattrrfaHtatm
.· .
etafattutltatat
tpr»pttr fijtm ,pt' quam
fapJtatijjimi fuat , t3 plartat Dtt , tt»ftrfaattr ia tm»>
‘
ju^iira , V taftitatt, 43 fapJtatlal Ruitur jiaiiqulf au
. auadaUfii ta qaa ai itittltlt atliautata funt, prtqrlt fttattat tatam ttUtqat»i , fi at i·» tt fila Jiat au'ti , Itapt
f»3>t»t -, at auJttt qf Jtm fujiiatairt ilafpitmum
ctlttqa/um . *fit ptr illam atttrtm aptfltltram trailn/aatui·,
at ia ttattptiaatm· qaijtm attat it afim/ttaat ,quoatumqu»
ttram ptttraiiltqalam tfi : atqat taim csvgreg*//» fuit apt4
tat , atqnt Jtflriaa iafiltuta . Trajititat iitta» qu» tfi ab
apifitlit, fie ft boitait ia Mtltfia , 43 ptrmaatatr aquJ·
at/, rtttrfamat ati tam, qua tfi t* frriptu»i/ tfitaftat-af
torum qui 6f tva»itlium ctnftripft’uat ottrfitltram. Sei
ebr noa omnia feriptis tradiderint apoftoli, fed feimine Baül'u, m il
multa retineri, & conferveri voluerint, hac docet Bs- dc bpimu
filius. Hoaat, Inquit,ex jtltriaa qutm patrtr ktfiri in Unitoc, »z·'
filtntit, ya#d earitftr , 43 tHoftt fuimtbtl , ftret'ta; ,
puhtrt quijtm illi, ulmitum aoUi, arcaaaram atatrorir(ytm fiIo utif etaftraart ? Ham, qua at, Intutri fat tfi a.·»
initialit { qui ttattaitbat iorum Jrflr/aam puil/cHut r,reumftrri (cripta t Daiufit Mtyfir titmplt prtian , qui at»
amati aJ pttHtior» fatramtata ajmifit ,· prtoo^nquir-/ntnc r
prt fua fafiitatio, rtt "fu iri/at , 6f Uafiteumqut paraUiitr,

■X< «p»/Itii freforint M»y»*>· Cratium ifiela. 4f

quanti frafiitionei apjfiellcai ab initie eccbfia
H'jlaai patret It.trlai ;
pefioli, 4f patrer, i» cccaltt filent ieque myfieriit

CAPUT

XLV.H.

N codice Lucenti. N/y»n •«eeaZzrur fui apofieli. «vqua "litu·
yus<" faüam. Utraque leftio ver* eft, '-ei cunr de
dominico e»su<eho f.ipra .ntemiucrunr, pr<babi!us eft ,
de f«âi, apuftolici, nunc etiam patrre .r,etc volaille figqje
de illa contra doArlna , atque (aeramentorum profanato· Grtj Nizia»primam leâionem relinendam elle . Cui cotdonant qua de
rea Gregoril Natianteni gravia querela. Uiufi fab-.», re* >»
L). Paulo, Petro, A alii. D.Cyprian is & Athanaiius re­
lheolcçu .
terunt .■ qu* tamctfi hutu, loci Tint propria, compendii
caufa omittam . Sed five fub apoftolis, vel ab apoftolia
tferri aefai efi, prejHiamut , at alioqvi ftnfiet m, put
D. Athan ii
nunquam faflum le.tamui, utraque leélio difficultate noir ^yfiamonet afioraat , Ct Zar-p/n-M/*>«<*'«*» , aéa terum <-«/caret
caret,, cam
cum D. Joar.nem
Joar.nen, evangeliftam.
evangeliftan». Apollinis templum
tum profitentur, nebit faviiatt fuptr/orM tffe : yv.'ppz,»/
diruifte in “Infula
’ ~ Pathmo,
‘
’ qua fuer*t^elegacus
in
r
‘
, 1—’rocho>
bit, qui ne» itffiem facric initiati funt, eruerent potitet
Procho: ·>,
Juum, quam fermonet qujjfiam impe-tirent . Anriquiffihut spottol. ru, referat eiusdifcipulu, j inACavero Ephefina Dane
templum et iam evertilTe, Abdis, narrat; & aliud Matiqo igitur hoc Hifpanoruui epifcopoiutn decreto, heretiii
ihxtim. in Æthinpia . Sed hi diruerunt , non fregerunt ;
coa recentiore, qui apoftolici, traditionibus derogant,
* ,■ hift.
labefaAarunt oratione , non manibus ; difturbarunt celeconvinci porte facia rnanifeftum fit . dum mille & tre­
«M
ft·, non humana virtute : ut iidero Prochor is St' Abdia,
centis ab hinc annis tam gravis afffanA* fuerit earum apud
teftantur , quos fequi A insrari fidele, voluerunt Hifpani
iplus &omnes au&oritas. Nec Hifpanorum etiamepifeo
patres. Scriptura pratcrca facr* it apoftolicaruni conftlporunt doArinam & pietatem minus licebit hic vel a ri­
tutionum dignitatem quanta veneratione caluerint doclrlgidi* eorum cenforibas commendari, quod non folum
■a hiefanâa & e«emplo demooftrarunt, dum Gentium ievangel icis & apoftollcis loftituti, repugnantes fententias
dola humanis viribus profternl ideo noluerunt, qupd nec
tradere noluerint, fed Me latum quideu\ unguens ab eo­
divinis literis, nec ap.iftr>lici, exemplis fulciretur Inquo
rum fcriptls & non feripti» traditionibus vel difccdere,
praeieris D. Pauli veftigiisdnftitcrunt , dum ad TheiTatotam fani·)*., qmm. aperta fententia declaraverint . Sed
ri'f ·· ssicanfes feribans , ait. Iiaqua frafrtt , fiait 43 ttattt trabene ianr habet acerba Ifta tt mala traclatio ; auget enim
ditioati , auat Âtdletfiii , βι>» par fttmratm , fiat ptr rpipectioni virtuti, audire mele, cum bene feceris.
Jlolam. A raulocamdem f« haufirtc doârinam teftatur bea..
tus Dionyfiut Areopagita D. f ugenii megifter , a quo
Placuit, eum in numerum non recipi martyrum.
lb I £'** ·“*!*» pietatis & dignitatis hares Melantlu, . Htfir, ,
âccl. hisrer. In9u‘r»
ui< tmali i» vorbit , qua a Dss tbefiilo E
t .
'/«·,, ctraitur . Saalïifima auttm vt atrati a aequo ^iparffiz» fie cerni ai Hifpaait ptqripuq ia bel tat
}
ma vorba t» tfit fiieimut, qu» aobit a facrifoaBlt atfirit
tyrem non effr, y·/ ifir/afrefe-it .· frfitn «
praceptoribut , infaaffrr at que Tberlrpicli fcripiura bbrit
marlyum ai etrltfia ne» rrferri ,43 i
futrt probito , quaqut ob ilfbtm faaflii oiri. i nfiii ut itatqqua
mnqii a materia abbarrerai , prfiimaqut jam quefiammtJ»
CAPUT
XLV1II.
tftt^at fim/lit colefii bierorcbit, tt notait ia mo»ttm vtr.
ON decreverunt patres Hifpani (ut falfe Illi, ob­
bo corpebeoillt qu/Jem, ftfi queJaoinut tfi materia parti"f > fr* ^'ipiofiu^ooum ntfirorum Jucet priacipofqut fielisi folet ) martyrem verum non erte > omnem
fiietruui Er paulo poft Sl^tilrc j , primi illi bieran bio
qui Gentium idola confregerit : cum omnis s qui pio tt
"afire fiucot at prtucipoi, cum Ipfi a fit noa bonitate pleat < «prudenti animo liugulntm vel vitam profuderit pro
mulatoqut fauUum toe muuut occepifital , 43 a fiii-itfa beChtifto, certus tt verus Iit martyr. Si enim martyrem D A«i η»«Λ·
ulqaitaif eyat apufi pofieror mtpaianfii prt'.'nauitifue caufa
(ut Auguftind, docuit) tson facit pmna , fed cauia.qui
mi^ efonf. iifiemqae valfit », fiit/Hti pofimc aacobfiia,
cum caula peuitq conjugJtit , quare apud Deum marty­
mo »?. <··
43 fiiainitaUh fimilitufifntm trafiuem cuptreat : fiftirf quo
ri, nomine &. honore non decorabitur
Quod decer,eibn dofui fenfum cafiaat cultfila , ttaritiateaue or multnufiim
num ijitur . d folum eft » eum qui profteruens idola
Ctnail. Ornerai Tom 1|.
Y
Cen-

I

Λ

N

CONCILIORUMOMNIUM

n?

j4<>

Λ

H,«rur »b Gentium inter feclu» fuerit, in nwraeruni mart yrum non re-ceffim ; partim ut eorum precibus adjuventur fideles
Inui-, t. < cipi, hoc eft in catalogum ecciefi sfticum mart yrum t*onef'K qui’ orant
---■*
■«·
ipfi
. Auguftin.
cum locum ilium Joannie in­
um Msitbs^f,. referendum. Similem conftitutlonem tulit in Africa, eoterpretaretur : maiorem hac dile&ioncin. Idee quippe'ad
<t. .. cbrsr (jem fcr< tempore» Menfutius epifeopus Carthaginenfis: eos
ipf·*· s inquit « me”fam , non tic ret connumeremur ,
MU tj. tip.
n. ft»r»u*.
er-im qui ultro martyrio fe oBcrrent » nor*honorandos ut
furmaXareZsw aller , ψν/ /« pace requ/efeunt , ut etiarn
W A*,»
«W’i.vres Chtiftianis prsctpit . ut tefiis eft Auguftinu* :
fr- elr »»zw«r fed magir it oreut ipfi pee nrbit , it eoleA»-«e,»i S't » ret yu· f.· etf'.erent perferni.enibut neu eemru», veftig.it adbare.mur , pa>Zi impleverunt ipfi tarltntem, ,,ιζ.ί dam.twr d.tit, rten pejfe 'effe mo f erem . Cyrildie C. >| ^/'*ΛΙ (inquirebant tunc Donatefta baretici ftripturar JanJus et>am Hicrofolymitanus « verba ilia mitts Grace-Cyrill. Hiete.
*
liat , ut eat igni Undercut ) a quibit bot æme quafierat , dirum'exponens. Stium offertmut t<bi pre omnibur pit a lol. ia fuis
fplit uijfe Mrnfurio ; tj ab eit benoraudir eum jrebibuife
J ocule ubi placuerunt foati
Eodem modo exponit . caterhelibea.
afryw bec fonfidum , inquit , tibi offerimur , it, MeweCbriflianet. Quemadmodum ergo veri funt martyre* , qui
ultro fe martyrio afferunt * A illud perferunt conftantirtirrt finir primum rerum , yo/ dormierunt » patriarcharum ,
rne* quorum exemplis pleni funt ecclefiafi ici annale*' tapropbetarum, apofteloenm » wartyratio, tu Drut orationi[Ί (jtmtnr b ΓιΙί( j||a ob|*tio prohibita fuerit a D. Clemente, Julio PP.
bit Cf interceffienibut eorum noftram depeecallonem J'ufti..ii. it
Cypriano , Athanafio & alii» .-fic & illi veri martyre* funt,
Oil. c
qui fi*“-'*iS>tes pietati* & religioni* xdo Idola opportuno
tempore fregerint * tame; fi ob exempla Aratione* a nobis
tefii’-.nt * meguem militarem trefirutet ateegirem eenm
cita:.’'· fupetius » idola frangere ;nhibitum fuerit a concilio ;
• Uimpbur, pre fUibxt effertur * eg erutieue folii , ut
ne videlicet c..-afu nrr.i durent Gentilibus liberius & inhu- _ tremendi fecrifirii . Huc ipfum docuit di vu* Clemens . D.Ctem.Hb.K
emereH,ut , Inquit , mgetyrei foffer , ut mereebnur ter- ’Ρ<>Λ· conft
nuiiius reliquos Corifti lihos noviter tunc ad ecclefiamcon- o
........
.. verto* 1'etic juen ii . laque de caufa non definit conci·’
remiui. eernm participer fieri. Et hoc efi, quod B.Cy- ‘J»
primus dixit, façrificia pto elt offerri, ideft m bono- PS,Tp'rf
.^o.ugi*’ d* Ilum mjrtyies ni.lt effe .· qui* fi vere natura fua roartuva
syre-, funt ( ut d.xi )■ core ilium efficere non potuit , ut
rem, «c «ommensotationem torum ut ficut a*r beatus Dio-iu , TJV "
tiylius* huiufcetnodi commemoratione no* ad beatam Viri.i hietar.hia cutlcfli * nartyrunr illi ordini a Deo non adtutem hortemur* & addi.inam fortem eorum obtitten- ”
feribetentuf . fed illud cantum decernit, ut in ecclcfiaftica *
honore mart vrum non decorentur. Confuevit enim ecclefia
dam per imitationem. Qus res inde nat* videtur* quod
in facrifidlt* juxta ritum veteri* ecclefia * poft fytnbolum.
viic.itc» & ini rtuo*confelfitres & martyres multi* Orn. e
piivilegiis. Et m omittamus litteras confeffoti is, quibus,
decantatum * tt mutuam confalutptioneni * nomina pie
.
pc.-.atorum indulgentiam tj if.vporum confcnfu lapfis da­
'defurâorum fcrlpta in libello , qu*m In altari pone­
bant , recitabantur * non f:nt laude dr pra inio virtu-’
bant , de quibus abuude fupecius : eos inter tenratiOnes
l.ib *.car» n ( f. eninj vx>c*bant olim epifeopj perfecutionuni calamitatum, qua in illi* viventibus illuxerantita divus Au- D.Aug lib.e«
gufiinus. Perbibet e^m, inquit, peutlarijfimum tefiime- »‘rX'«‘b·
c'.n. t ,riu.
oifi.ij fuo .n.urabentes qrajibut fubliman tos decreve^
*. can |> IUI1. Λ 1’ricaiii pr. rc< * in con.illo Car; hayinenfi IV. quinlHum ectlefieftice euaerite, , in <fi» fidelibut netum efi,
JJetn ca.i.aj. n, . omai hon
honoie
fue Iere meetyrrr , V que drfuna» foaimeninjer udnl- .
·’ atfi· iendo», A deteiitq* Incarcéré, viflu
s , adjecerunt ,Cbriflianum cat le­
tarir foremente recitemur. lll(* diebu* peffione* eorum
legenda* in, ecclefia, concilio Africano cautum repario .· CoacAfricaa.
quod A fuo tempore vigere fcripfit D. Gregorius. Ner, c*a.
ja.erdoiibut bau bandum : etiam V'e diaf.mm e> viaui
... ,. pene
,__ _______
ait
emnium martyrum dlfiinBir per d/et fineulet D Greg.ta readminiftretu'. Cum autem e vita cvceffiffeitt , 'memoriam C pefi*"·^·· teUtae .------------- e..i . . ... , ....
i Horum inrer alios fanilos fpit itt.· » celebrabant . Nec id fe' dir
a.-ibut t» rrruut vrurrettrir ulfimu frie»·
furiet y Hit
' 'r»· s», radiet, s
eg.'w«r. Hine ni ta martyrologla * quo inter libro*
me! tantum » fed fin^ulis quibulque annis cum is riics recurikr?· Barchsr. li.so"
facerdottbu* necettarin* annumerat Bur.bar.lu*. Hinc
ritlet. quo illi fe martyrio c. nfecrar. nt * ut auôor eft Cy.... ce—· <|t<r e J
libres de coruhi Itudibot conclùiMM >
î,
prianu*. Sacrifii.a preei., inquu , jmpe., ut miniftHt
t,
ï?
!
r
"r
/iVD·
B*fil. ia ■
in eorum piam memoriam infl ituram red
,.jn.
îit Bafihus
*.ί·ΐ! .. . "îtà
m.,

niant
rial mart \ru*a ietebra>e ycfimur

J/l./Iir’ r. d Jevoujimu. t'a’-er
'fitmni d'jrqtt/jtpfta·

Cf forifilia , cb cemmemsratlcner r.-cHt , qua cita icbrj.um demine
per ante ce’.ebrab.mut . Neque id state folum Cypriani,
commune <’u ifle in ecclefia confiât ; rum Origines ait. ire#

Mcth.

celrb>

mttre/pli· parenrim . Hoc idem fen-

in Ter:

' inquit , pre detunliir, pre natatiti.. uanua dir facimut ■
‘ Quod Cin.fi re adm idum quidam accommodarunt a'd diea na­
talities e hni o ui». cum res fit indubitata, apud antt.,uo* , nataiitia martyrum , pro die pafiioms ufurpari i uti
viiereefi t uf omit tanin» alia) ex concilio Laodiceuo vet an­
te nataliria martyrum in quadragefima celebrari
quod
lempur. luilu* teftiva .Ila folemnia eo die pet agenda, non
latis tongtuerent. Sniyrncnfis ecckfia diem pafiionis divi
» I'vlycarpi, d.f. ipuli divi Joannis BaptilV» celebrat ; de qua
faciens mentionem Eufebius air : JL·» «« /■>«» ar/am »»«r

Viter rerun, inquit, y»/ i»piet»te bjrefitperfeuererult ,
rneufenit * plerifitenut aeinun detuinunper ftruer'·, lau­
demur euren juHet per teHimeulum eerum , jee ietdmur,
pepulum vfl,e per beuefienn folerm uurretieuem exbilaranit. Nem etbertetie ed temperantem efi vite Jefef,
O’edfoiitidinem vite itfii’ Senffo/r . H>ne die* le­
ft!* quibus ho.lie etiam Chriftlani feriantur , qui olim
tant* sgebaut.tr celebritate > ut illis diebus convivis tc
fpeâa.ula fieietic , chorea Ju-erentur * it ia!.itiones*
ut prodic O. BaGllus. Autre, (njuii, fiebeet feuaerum
Merter, it fiefepb mertem , ut Semiel . uun neu en-

habui' pro
Gordio taartyre.·

D· BsHI. in
lerm.dsBsr.

aivinitur inffi'ati· , Jupe· jepulcra t)ti ibmi Ji.-I.nr .
Gregorius NyiTcfius h»c de popular! ietitia in honorem β*·Γ Niflen.
martyrum ait. DfJcendCt , iirqult , nrfi' iu urben , tf
eme/ itrt» repirte· itdi^vr ptrefite·, ru prr liarer e, ad- ^*Μββ,“·
divinm inflitueb.

rii cirluli
bitum cengregati letabantur in beuerem neam
agenter . Et paulo pbfi lingularem hujus
communi* latitia rationem reddens. Cum aaimpdvertif·
fet, inquit, eued prepirr ceeperii ueluptaret , fimplee t>
imperitum vulgur in errem fimulaC’eeum cultur pe. manerrt , fue maaime id qued perfpintum eft , interim ia eir
afequrrerpr , nempe ut venir fuperftiiien'bnt titlllir, ad
Deurft creverterentur ; pr-rnifir. ut in memoriam foBorum'fefe egbllarnrrnt ,
eb leftarent , ar yas i» latiitem
Cone
Canadpracejferit ι·αΜ remplir infignibut fodientur . Quaoffunderentur. Verum cum nihil tam pium fit* tam leligiofum* tamfanâum, quod humana pravitate non pofg tniccan so re teûe concilium Gangrgnfe ante anno* ampliu* mille uufit perverti : temporum decurfu effêâum efi * ut llldlafia»
centos * anathemate fent t.uftachium , & illius fcflatorc* ,
qui colleflaa * que per baiil'ca* martyrum fiebant , velet
v '
p chore* A foleun.catei aliquando turpiter fierent» ficut
■am qua ibidem celebrabantur oblationes» memoriafque
'que ip-matrooali*
lphonor, i: innumerabilium feminarum pudor
forum reprehendebant . Quod fi altius originem hujuscondevote venientium- ad facratiflimo* illoa diea » injurii*
P Ormrnili. foetudini. repetamus , do ipfo tempore apoftolorum ortum
iafeivientiutu appeteretur : qua de caufa decreverunt
‘7·' °
li,lt’u'('e repetiemu* . L). enim Clemens * cum conftituAf ricani patre* ab imçeratoribiu pofiulare, ut illa fpe-Coae. Aide,
eur.iti, c*jionem Jacobi fratri* Joanni* rerenfetet , Joquen* de
élacula, α convivia itupofita pana gravi prohiberent.
»>·
'
oblatione . Adhuc * inquit * offerimur tibi pre emuibur
Sed redeamus ad martyre* * perfequamurqut reliqua
l.tiitir, qui a Jaculo placueruat , patriarcbir , prepbetir *
privjlegia, qua relati* in numerum eorum « verere* ecclcfis more* impertiebant * Ut quibus > ola frangente*
jujiir * Opnfieiir, martyrtbur , eoafefior.bur , Atque Ut id
obiter notemu*
ne quid ad Clenientis hunc* & alte­
privari in hoc canone decernitur. Poftquam enim e vi­
vis excetterant « non folum eoi um corpora fidele* , utSS.
rum Cypriani locum* pauloantecitatumoffehdat-. aniV Ari icitno. tnadvertendum, nihil obftsre hi* * qua de amplitudine
venerabantur* & exofculabantur * fed vulnera ipfa « (sane»;drvrr. d.gnitatia martyrum Auguftinu* prxdicat hi* verbi*,
guineas, orta , vel reliquas partes (qua* idcirco reliquia*
bi* zj.oi;^.! ■ leiunea fot mi-tqri, qui erat pro martyre . Nam non
vocamus ) profequebantur eximio cultu . D. iBaulius D- B*fil. In
oftendcits* quam pretiofa fit eorum mors* qui proChri- expolitione
oratur pro rnartyie* ad delitiorum expiationem * fed
fio mortem occubuittcnt. fifftando Judaice, ait* morte- Pf*l· ><i
partim* ad gratiaium afbonem* qua* Deo reddere de­
cet, ub-conftautism dt anityi firmitatem martyribui conbalur * abominabilia erat raortr.iilii ,- ritu pra Cbrifte

vero

j4«

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

34*

tara MMiUftt meet , pan
tiua. DHeeatne , inquic
maeziez ad atitrfiam tin.’tatit pna friande dUitvr , «*/
"drputatuty farti. " Depenarus
affamit y at fin aarpmt iaUratt , Hinc liquet quan­
'»<<# •eearedZZr mauamantum. Prime· pZawZa Mdrmdetum fanilotum reliquiis tribuendum 1st , citos eorum
filirnpeMtfr* pant meruit , «4/ mvZZew aweraa*· , arvae/a«
contaAu quausdam (anAlficaitanu focietareus eoutrahi
rvrXa/v*, aeyav ZaZraatpaa/ZrZ rea/aerauZa /aria) awr'aaa «
dicat Bafiliu*. Nec fohsas olla tt corporum cinetaa» qua
I'd MMjaa vit dilefiieh remeurbat Impedimentum einfuetu·
templa Spirit·* fisaâl qnonJam fuerant , faoâarumqu*
dinit y amMajprifutaltarpt tlidPut « © Zana /·*·*« Xeevoperationum orgaaa » fed etiam baculos, fudariola » v-c/z»«e paareatlbat « er μ·ζ air faailui Cf Dee amailht feerat
ftes» latluloa, f*.les> tt reliqua, que illi corpoce ge(l>
teaferratat y iii arafZaaZP»/ jiegeZerwav femper atlam Je-,
■
vesaac » eel OMniba. contrectaverant , Λ etiam vincula
taliter e/dfriur etd)aullut. Qua rations honorificum fuit
Tertall.libad ,eligi<>6®niaoMttv*baM ; str taftatnr Tertullianus. Vul­
poftak fideljbus « juxta martyrum fepuhuraa & monumenta fcpeliri, ut docuit D-Ghryioftowus. Cujus pii defidcrii Idem Chtyr.
gare » dt tritum eft, quo honore i qua reverentia , quo
Athanarinvifngailarem rationem reditidir P. Ambrofius vel Maximù* dlAa homi.
cultu & religione, aMims Athansliu» fufeeperit pallium,
**O Antoa.i (t nxlotcm» qua Ilii in teftasoenii» legaverat mlignl» il­
Taunncnfi*. Idea y ’mquit, a mn/eriPur peerijam »β , at quod Chrile 8t magoua Antonius . cujiu legaci meminit honorifi­
JaaZZvmai aJÏPar a«yfraa*epara/*z/ewa. .· ar rZa·· z/Jer rar- ftutfit Dees.
D. Atnbr. vel
ce Athanafiua. AntoniuUi cii.smveftem Pauli primi ere­
Μιιιο.Γι*
mi t· geftare folitum diebus folennibus pafch· & pente_ _____ e
„
r.nenli, Iront.
mariyrliat palrft nutat, auadiaaai infra)taaairaj aarauafrcD.Hieroaym. coftes » D. Hieronymus tefert. Jacnbi\apofloli(qul doia vitaPw.1. mini liate* cogMminatnsy & ecJefia Hierofolymltan· "pr/z. mariait , aut tamrnerafiil faa&nata. Ne» in ecelelia
primus epifeopatum geflit) cathedram feu fed em epifeofolum, fed in loco iubtimiori , inaltari fcilicet , repone·
palem ab «jusfurcefforibiu, honorifice cu(lodi.tam , often,
bantur, non uc is honos eis tanquam Deo dcfcrietur , ur
tatamque advenis cultu* caufa , Eufebii adhuc anni*,
olimcalumniabantur heretici. D. Augufiinus· Papalu. au- DAuglib.a*.
annaiium memoria proditum eft.
r««- ctrifianai
mamarlat
ma’lpram
art ..
fr)a
. „ _
------- ------,
, ,frlanHata contra Fau-. '
tenteieerat « <ÿ ayracZraaZfM ZM/zaZ/aaca , «Γ meritet eu- RmnManidi.
Ad lepulturans efferebantur maximo honore , dt pomram c«a/'*«e.'ar y M**ù»r^.Zaa/A«r ak/attf. ar, Xra.anara wt a».
p.Crpr.vpift. pa , ut hgnificat B.Cypri*nus. Carpar/put atlum amatam ,
taalli marlyruntyfed ipfi Dr» martyrum tenfituamwt ai'art a.
*j. «dpitrtj. inquit, yeZ atfifaüi funt inrjrtara-y tanaplcriafaaxit»
enim antifilum la letit XJ. .«rfiarua, affiant atari, ,
A diacuasH. wtlt alafaat , imparUatar, © t'ailanti.i & tum p-v-

·«*/.*, <ifr. Inaitaribueetiamrecondcbantur corpora, in
S- Stcphanu. itftl/f’tni na tir) tlatarail y t) fetnltl
vxfrvl.t nonnanquaraaureis, ut Hieronymus refert adver- p Hiero»,
^ict < yP^^am rnaftab japtr rata.. Planclut enim nomine « fufu* Vigilantium de reliquiis P-Andre·, Luo· , Λ Timo­ contrt V jil.
D Hieioa».’B<ri* ••e***·» * pompam l.mam ligplficaife tradit Hiethei translatis aConftantipO Contlaniinopolim, ft beati
epift. af< ad ronyauu. tjaaj .tftpaaaay inquit « frttrlat Hirrafa.'yata
Samuelis iu Thrtciam per Arcadium. Quod Ii aliquando
Paulum , * /'■arnar plaaiiam ar^favm & aUfar fiaaflat aiapaat ara
non in u. nis collocandas, (qd humi condenda* voluit D.
il ad Ripa· '« plaa^aat>«m taaaiatatlavr y ut ta pat ai y fri la paarOa
rium , fcaic. faarri, , ftp axa^alaraat f.tffar·»*· tntrlUfra^aa fit . fet
Alhanaftut, ut csftarumex illq facit Damafcvnus, hoc ideo
Huit y fe.ii. hoc fame non in martyrum folum»
led à ...
in r
piorum
fu......................
_______
illum coufuluiffe eft Intelllgcndum.ut Ægypeiorum inorem Daaatcrn.
Α>··!Η. u it. ucr.bua tape e»Znite. lingulari potius
|
~Dei
' pK.vi.leuiia , (^.abrogaret ,qui inftkuoa fuo* non fub terr* copdebant , fed
nnaginib.
inieauliaB fyot oJii*collocabant , utauUorcll idem Daquam humano con filio ccrmuius.. Efferuntur
_______ rnitn nonmafeenu* Sepulcris eoru.n ephaphia plena houori* fttlaununquam Del gratia privari humiiHt Innocente» , &.vir­
tuti* la mie pc a A antea > majori pompa « majori dud redi^attgebantur , <it cecinit PruJen’iu*.
PiuJentiu» ir
ligioforunty nobilium» & popula, iumcumi.aiu » piiaoblaVite
tioaibeu & fu(Tragii« » quam fuleant mulriy impend.it fa~ p'idl ma? , « Citriβ i Valeriana fata·.
H.ppo ef .fc.
♦li»» qui dUnitatia honora» v*lqui «tobilhatis pre liant
latlfat tnmnlir liiatat , © βη&νία paarii
N omina , difntlr af tti rrfJice-f jurant .»
dignitate» nChrlfliana nobilitate careint : qdorum utcum­
que nee conGlio caret » mi fruilu » ut vitio ac virtuti
juft* mereas » diverfa funeri» eftimailme ac.edat » nee
pl/trim
/>;«/. ra laqua n Ht '
elevenc prttmla «inuri*, qui probo*·.«>$& jufto* fel.ciua
Martyr h aut ne me a , aar «pzpraaeaea ali,/art.
alpexerint fepeliri, quam vicere flagittofoa 8c impie».
Super bac iepukra martyrum feu aharia milTai esteCuui aj (epuituran. olim nia.tytea deferebantur » dalfcraji conftiluit F*lix PP. 1 inepiftola adcpifcopoaGal- Fcli» PP i"
tnatica, aut colobio purpuraro inlignicbantur, co till i tu­
Diauian ia ti one Eutychiani PP. ut Da ma lu» ie<itrt. H/.· rrwpcr/*·.
».<»
Euty- fatly inquit , par lata Mtrrja CCI: X L 11. atari frar aaa·
ye/.uavfaa ji«huai .
«11*

prlfri prriibrri . Tyranni enim » ut fuperiu* dicebam»
purpurata , nuU.urnv, l 'rpr/irri : dam tamrn tapai caaJU
memo.ia» delere marcyrubt pro viribus contendebant .
tutitnii aa illaaa parmalfl'et natiiNt. Ut vet hinc inter·■
prêt t tour de. r et Un. concilii Romani fecundi, fub Gis?·. DUnJe Euûbiu* refert y quod cum tvmpore Diocletiani
Cmsc. Roma*, rio inagno . Dalmaticam enim h an» poftca fidele* par
gtaviHiuia iu Chtilliano* élire perfccutio , pagani -idololub C regar. tiebantur , & ut tsnela» martyrum reliquia* venetabanLitre Vilhdiebanc corpora martyrum » & projiciebant in
marc. Cl.ventée. Na faria ali rgitlaaïu.· ei-ji'aaarum :
tur ; fcd.um in funerandis Romanoium pontificum cor­
Cl -Hl iji'i .irai otinrara aataat , frraar aajtrai ianpJaat
poribus eam adhiberent nonnulli , nsoleft* tulit Grego­
rius L i tique fieri omnino prohibuit, iu conci lio II. Ro­
adrrara. H*.- q;nur de caufa monts Felix decrevit y lcr
lu per Irpulcra utartyruni( uc diuturnior & celebrior efmane» sitat iadlinai y inquit» ·. apef·:: Pr:-< viaranict eorum ntenu.ria ) milia dicerentur. Nec nulla* fotmprnfa p!>l
1 lum , fed eccleiuis iplàs in- eorumdam nomine 8c honore
>i*W fida'..
contestari Auguftinu», Gennadiu» · At Theoloretut re
(lantuPy ilt ante ho* Aitadetu» , cum ordinem patriarchalium fedtum aflignarct,
o_ .__ - ecclcfiam .divo Petro ereflanr
anre lifta dilcipulo cjut commemorat.
lapi at
a lahdo Marco
Satanda y inquit
tr) na mina , .. Jl _ . ....T.
. _ . ._ w .
jia tralr,rata . Cum vero aliquando eCcUfta 8t altaria
nomine niaityrutn conii ruerentur , per v Ia* & agros > io
quibus nulls vr.int martyrum reliqui· , fed folum ad
coriadeuda» jy fidelium devotione pecunia* r id fieri omp nina prohibuit coiuiLum Gar i bag· iienfe V. decernens «
■‘■'ut nulla memoria martyrum acceptaretur » (ficait ) nifi
errai erarneyâbct tn-a-r agiront « rr.ilhn.i d .
Sepeliebantur hi fuiuiu in eerie tu s , non autent alii ca- ' aut corpus aut alique certa reliquia client , vel origo
effet altcujùs habitationi*, poliisift>’ni», aut partioni, : ut
t’..^bci, ut queinadiuodunt (in. ul.tribu. ipli praftitiffe.it
hinc etiam . ruant hsrcrirl, non lolum ecdeiia» erigi in
virtutibuà * ira uracipuo & (insulari fe pu It tira honore
piam & fanüain martyrum memoriam, le.l locum marty­
Cone. Rncai- decorarentur. De H itpaniar confuetud i ne telle» funt con­
ri» & habitationi», et pvftertmncm i piam fanctorum marcilii Rracareniu pane», de Gracia , Ghr yibttomus . ((»■
I>. Chrvi.
ma t Uiquity ^aa aril rfi rr^ai. Ji»<a y rrl'iln cm H) but art . tyrutn, in m.txitno luilic Λ hsinore 8c reverent.*·
hoa. QiH»d /Z paîtra plfcaiartr
in illi» ma.ryrum ccckCifttjiutori» lupplictoruin copel!irait carraat y tS rr^tt , Of fs·
Ch.ittvi iu ftJrty Çf aii/ltv. t C? i.a CrnââaUatt,»:; tr^ri aafirt ata·
rumdetu depingebantur . D. Baiiliu» Mirat imaginem
Deus.
________ ____ __ ____
- - J___ _ /LJ L'-t..
fandi Barlaaui in templo rfepiflam, feque gaudere ait.
quod melius piilore* cspreffednl manum aju* proChri1 rji
tr* arram aa/rba/u y t ."para μια jrprh'aaia’ , fiaaiaar pl.
dXTrl t c'friaram cjllr-il rrfι . Hine Intclligcndi lunt Impp. Giatto combuftai», quam ipfc oratione dcfrripferit
. E.vo»
diu» feribit · iu ecclcfia fandi-Stcphani, inqu*
i- ;·_■- cjuCJecn
d« laiiofan. <>anua» Valent in.» nut, & I heodofiuc > dutn ajunt. Urmt
reliqui· ferverentur, Itiille imaginem ejus martvrithgu■ etcl. AvAor apa^rlaram i.r‘ mn’tyram frjew bamaa.t tarpfibat at).
vitaFulgcn‘ fa trryfm. In ruku fcptlir.' pr nium B Fulratam , ad quam vifcndain homine» coauurierc loliti
erant. Prudentius dc faneto Gafljano ii. ceeuiit
gentio cunliffiui tn Afri.* indultum ict. it iiliut U.lci-

Frlici

PP. i.
Eufeb lib I
juft. ccc.'c'

D.Aug eoht
no ad Hcrnoratum .
Geanadi.it li

Th»od<
<-"*c
niC *

<p"c'

D Balil in Hn
(’UtlOHli »H
s*nÜmn Ai»
!i*m .
tsr<M hb-> *>·

aïs·"*»*.»
’
„
|»IJC|Ki,
h,.n
Lciti·1

34?

CONCILIO R U M

OMNIUM

?44

A id fafium effe propter quemdam Maximam, qui marty­
rio coronatu» eft , né una cum vita bene agentium me»_
moria aboleretur. Sed minori videtur id diligent te Piatina ad not aS* , cum Demain* non pronunciet illu*r pri­
, Item de Tanfio Hyopolvto .
mum fuilft, fed a notarii* folum gefta martyrum exqul/«per tumulum Çfelei llfee^.t elget embrh,
fiviffe- dr recondidiffa in ecclefia i ex quo eonfeoul vi­
fr-fOl eeemire treetue etri.
detur, eam curam notario» ante Illud tempo» babuifl*
& quia Anterum PP. ob id martyrem cflMum a quo,
Imagine» autem & paConea martyrum ideo In eccfedam Maximo prafeAo idem Damafu» perbibet.· août*·
fia depingebantur , ut frequenti eorum recordatione fi­
Am ergo martyr Maxima* , fed martyrem Maxima*
dele» ad cultum pietati» inflammarentur, & eorum prefecit Attterum < quod faAa martyrum perpeit-a vellet'
I
r
cibus Deo commendari ardentiu» frequentlufque pofluniemociaconfervari. Tyranni enim in»pp- invidente* glo­
r ho·
· *"hu·' feniumD. lUfitlu*. H,e< , inquit, ieielria martyrum, ut eorum niemorte aboleretur, inhibue­
D»*'·'
gr/ar , iem ehgeee'fe iemi eet fetemeeeere , Ina*
runt Cepe , ne re* ab lilia gafta lltteri» mandarentur .
Anta Fabianum βι Anterum notario* huic negotio fet! utrijue muheieri feeiituJivru rxtitent .
ptem prapofuilte Clementem Romanum, idem Damafu* Οι«·Γ«» in
(rrmti Btfieri e fer euiHium rehlet « ee ρΆ*>
eft auAor. HZr* Inquit, frr/r Fff. -*</··»» dr»»ZXZ*d»- ait*CI«a>eobiet eetleflM , fW gv/a meriorem , jeileite t) miefe aevffeiffee fer retfeeem feem fer^etreret . Tametfi enim eiif, Se lith ^Ulffulr ille ejt, toiler em efe mutem feefim. n vitatem Ronuream Ia quatuordecim fnllTe regione* diIn eccleCi» vel.cemeterii, tnaAytum cuftode, atfigna- " (tributam tradant Sextu» Rutu* , Publia* ViAoe , ft
bantur , qui reliquia» fanft» a Gentibu» profanati non
Corneliu* Tacitu» .· compendii tamen caufa in feptem re­
finerent .· nec diaconatu, vel pretbyteratn, ordinent fugione, a pontificibu» illa difpertlta eft , & harum fiof. ipere an>ea fubdiaconi , vel minoret clerici poterant,
gull» fingulo» diacono» ( quo» ob id regionario· vocabaat )
quam triennium huic cuftodiu inipandfffent, ut ex Dapra fecerunt. Quot vero diaconi, tot lubdlaconlt Jtquot
ni*fo ft. rôncllio Romano fub Silveftro dicabam . Quifubdiaconl, tot notarii, defigaabantur. Ho* autem il­
L,b<i~c i s i- n>ntn Epauncnf* concilium fub Gelafio , faoAorurfl r»lili» fu Iff* fubieAo» , feribit Damafu*. Hit rejfetmt, ait,
£α.< Fc-auc quia» in oratorii» villaribu» recondi veruit . Hi ferfeat
ituft iieneeiieet , © fech f.flem fei^leeeeet , yuZ feptem vira I abiaai
n(r.( 'vbGr air, tleritet tutrf.um^ue fe-etile ui.inet effr rvsr/njar,
eeierHt immieereet , jlffe eelfee ee ieteyem tel- I
j* ter ·< ,·/■ re.rir tieerihu, plelleuji fremeret le femuleetur.
hterret
Paulinui etiam D. Ambrofil notariu, ft qui taD-Aabrn ·
In hi* martyrum c<r meter iis, feu ecclefii» Romani ponvitam ciu* confcfllpfit , ait fe luilfe fub curaTaeiti dlailtiitt ftationc! , .Λ oniw idui publico» pont i finale, cnmnl, ad quem cunAa aAa referret . Neque Romanam
tebiabant , epifeopi peragebant divina ntyfteria, vigilia»
tantum ecete fiant eam caram fuftinuiffe coullar, fad ft
. decantabant < baptifmuni , ordine* ft omni* facramenra
omne, reliquarum provinciarum, quod «b omnibu* eam
adituniftrabtnt, verbum Dei contionabantur , lateftdofufeipiendam Fabianu* PP· manderit . Quare eum mopy
Qnuf.-u. P · ■· Ae probat Onufriu» Panviniu» . Ad hec fepulcra marrem percrebuiffe in Hifpania Prudentiu»ift D. Ifidoru» j, ,p d«cn»
, .-mfro’ tvtutn ene'gumenoa , feu dsmoniaco» afferri ut eorum
ftgnihcant, dum in martyrio fanfll Eme>*rii ft Celedo- prBa*niw» tn
„t i-ji < u .oteritifipn* liberarentur , teftantur concilii Meldanfi» panii prneaptum fuiflfe aiunt a Maximo A Arteria, neChri- vita S. Em*
tre», & Auguftinu». Chryfoftotnu» veroafirmat, quod ' ftlani fetipti» fuo» martyre* celebrarent , conquifitaqus terii k Dlfi
fut vutu» erat in vefte Pauli, ft umbra Petri ad fa- Q fuÿfe omnia, ut igni traderentur.· nec potnit aliter ipfe dore, la ta>
-------------» Ita infanAorum
,_r._a-----------dneribui,
:—u... ad
-jexpel------- .
Prudentiu» tot fanAorum martyrum qui eum multi» an­ miffali Mo
1> Α·|*Ρ’ΐ’ nandum «srotoi
D.Ch·)1 |(' icndoa d<monea. De aliU valetudinariis ad ipfum refait
ni» state ptacefleraat , aAa coûteribere, nifi vetufta il­ (•rabam
J· <i”l' ,u’ Jivi:» Augvrftinn» , Cgcum enim quemdam illuminatum
ii horum notariorum exemplaria opem fuppedftaffent . In
1Π f’, ii ' le «ontaüu corporum fanâorum martyrum fcrjbir ,
Africa eamdem operam hi» colligendi» dediffe Afro» pa­
r' *n de <er c 1 ucdlum prsierea quemffsm dolore & apoftemate firrae indicat D. Cyprianu» , moneo» pretbytero» ft dia- D Cypr.inep
Λο Uae »m, fl"I· ! cu'“’ <i*rpcrat* curatio erat* Gratum fuiffi concono», ut dia» quibu» martyre» toratenti» fuirtent aflfis- t1. adp'»»b
Ai , *adnotarcnt. Quod ft ante Cyprianum Inufu Afri- ft diacono»
cinurcilefia fuiffe rontiu» feribit illius diaconu». Mefe- Canh.
eet eefiri , inquit , fleleft C cetecieeeeatt meetyrlem Pontia* di»·
teefecerlt , leetem leeertt fee mertyrli Iffei eeaeralle- *®Β· *■ v*1·
D α·ι ,,b
ee Jeierentf et dr pefeeliet rerum mulle eut prepe ÀI- CyP>«*ai·
rrrim feet eitufle teejrrfpferiut t tu el eejbem jeteur
ee:itiem fUl eeujum uete feimutf ferveelreet. Hi, er­
Pr
go honoribut non aficiendum,eum qui in idoli» fran­
gendi, occupata» fuerit occifu», concilio placuit > ne ni­
ivrâcrvw Wc9«/mia primum audacia proicAi, neve inani» gloria cupidi
7«i life tertlifime pf
(ut de Circumcelllonibu* ait Auguftinu» ) ornamenta borum bonorum martyrum aucupante* , fe martyrio con- ;
pt ».->r«r efieuMuut , Cf ipf-rum me-tyrum virtut ,
fijrntcr
fiJrnter offerrent : poftea vero tormenti»
tormentI, cederent
ederent leyeem tyfi teluereut Deum , verem efe Deem Me./uret, C<. U viffinie ; ne»e tandem forti & intrepido animo ad idola
Hac autem miracula ut «Agna pofteritatia tnemori» » li­
confriogeuda prodirent reliqui nimi» imprudenter ; eatent conûgnare Colebant , Λ dei ni* in ec.lefia populo’ que ratione a Gentllibu» In eo» furentibu* necarentur. Si
recitaret ad-olendam gratam & G nd am Del beneficioautem fuo tempore ft loro pie ft fruAuofc evertendi»
A
d«· run1 ® fe”'oruln t,u’ memoriam» Au-ufVno refte. Nec
idoli, operam collocarent , neiu i fana oieuii, legaverit
r"! 'àtc üii *r't illud martyrum privilegium erat» quod Theodoreco» & eximiam laudent ft martyrii titulum mereri , qui
t' g
tu» relett - Nomma videlicet e rum » qui pro Chrifto
vitam pro religione ft relqjion.t aucdore Chrirto profuTliecd-it Iit» gloriolam mortem capeffeienr » erismfi humile», abiefli
d 'T'eut . Quod & multi, fanAorutu exempli, poffumu*
t <·<■ G· itu ft ex media fçce plebi» deiutnpti eiTent » nobihcr», illudcmoriftrare . In primi, enim conciL Nicenum II. ex Nitam eoae.
-im
·<»■*. ftrioia & celebratiora effici, quam principem » Return
I contio epifeopo Neapuleo» Cypri, libro quinto apoloaôic *
cu ltione.
ft imperatarum ,· illorumquc nominibus multo ms-i,
«I» pro Chriftiani» contra Judso» h»c refert. Me aer*,
quam horum libi impoiiri» .ieleRari Chriftiano», relut
itIQUI
«ciri» piifjue argumenti» perfoafo» > una cum noniinibut,
rtfeliim ittjivirtutibus etiam martyrum At di.ina illorum intercefT.iti,
fone protegi, defendi, & a multi» periculis liberari. Nec
■ ea pieta», ecclefia approbatu-ne ,V concilio;um decreti»
,
v.vr Jeftituia eft» sum concilium Nusrrum ftric>e pracpe’it
■urn nmartyrum d fandorum n-m.na , non ethr,'eorum Chri­
ae.t Abvn· ftlaui» indi detere . Qoatecu. Herculi» » Heélori» , Achiliteje ejl ,
f rea.e erj.reet
«u-n Piiitui-n Iu , fit 'imilibu» ethnicorum nontiti'bu»Chriftiauoa nun- ’g vreerer ut iret , © glerejiee * yd» feile ipfer w<*ff
»·► > d- »3i,'cupari debere Rnpferunt , videant an concilii Nicsni ‘ y·/ /etuer llgeeer eeefregeruet , heeere freftfuer f
cone N'sa- decreti» advertentur. D. Ghryfoftomu, , «ngelo» circumX"» » ur Meet fierifee , ^uemeeie veeerer Cf uJere
cur lit are martyrum templa» tradit ; βί ideo etiam fuptyrei , © efefele. , fui leflrleer effiet felMSerum
D Clirvf
plkarlone» fieri fua «rate · tota populo ConftantinoC.ircutPceliionibm D. Auguftinu» prodit, & Ph
riu* : D Awj-ap i».
' * * poli tano, ad templum fandorum martyrum feribit Ex­
quod cum vamffimi effent , & furore pleni , afteAarent- « PhtI*A d*
tra civitatem juramenta fdennia frayer eorum reliquia»
que glo'laiu manyrum , ut illam affequerentur , folc- CiKuaccI
I.Cn domi.a
fieri teftantur D. Auguftinu,, & Gregonù».. Ac tan­
bsnt ipfi fefta paganorum cum illi» celebrare > templa
dem ut perpetua effer erum memoria, vir» illorum Ii
ingredi , ft ibi idola frangere , non quidem uc frange­
»o teri» mandabatur a notariis, qui huic ftudto di'igentrm
rent idola , fed ut IJola frangente» occiderentur a pa­
adt.aitoi mai navabant operam. Septem ducena, conftituifle per legani, , ft fic intet martyre» referrentur : quod facere
notaimm i:b piet» regione»', ut feptem naretiie imminerent , & ree
non tentaffent , β vidirtent e veriore, idolorum a nu me­
1 usdift » gefta, martyrum in integrum colligerent» Fabitno papa, to martyrum excludi. Er fortartâ hac etiam ratione qui
tnbuit'Damafu, ; fed ante Fabianum fefta marcyruma
idol* confringebant, hic a concilio in MOterutu tuartvnotarii» e.xquiuviflc & in ecclefia recoud id i de A merum ,
rum non effe adferibendos decernitur i quia inter Hj- n'au. i nes.
idem Damafu, notavit .· le hunc fuiffe iuAorem primum
fpano, & Afro» multa tunc erant communia . Ille eue «ffloau
fcribendl re» gefta» martyrum Platina affirmat i dierit»
iem ,. inquii Auguftinu» , rerriiuritiei mele pre huit , ce^ll(a

tutti telerum pl#e Z»Mg» m myrti.
Hrfr' mille fertur t teter leter et λ fer

7/

345

344

AMPLISSIMACOLLECTIO,

ai iiiil ililrlbBit refiiet , et alla» Ιΐ- Ιί tfju .«»«ttlslat magnam laudem cenfet utter. πη
Hi* wmait
Mm Jit murrynmrtv·
Prudcatie*
num fanAs Eninliu Emèritenfi* , de qua
.
_____
____
but in eje* laudem cgatt , poft all··

crddelitatii paftaut likJdinem, art atiaat
•didige rideantur accidendarum ieminum pa'autem aafttaat eeafretadlnim lUarrua , pu­

,

/<rc fan*
adfiac taliut faarat ideÎemem ad paganarum reledernmat fa
ieanitalet, ingentia tetefqrum agmina traAait, at Idala frangerent, fad at ttrtarfaarmtar a cuhMut iMamar.
Nam iùad f aeaapta ia^tttaia fatafatafaint atliam « f fiaHt
ait aiiJifn , ftfrat
mnialani, a· imapit tdalit

—"

'

Martyr ad ifa fiiMt ftd aria
Infremi: , eaque tyranni atalar ■
ΐ· rit , taralaara tialfiaa
Difffai , nupefiamqeee melam
Tariialit fade prefulifit,

·

hymno ia
Uadcm r··Aa BaUlie,

'

Et u» p<ura alia graviori cobpend io repeusuu, hi«
n foe* adpii>t<ndaqua J· Macedonio t Theodulo, & Ta»U-

cnberri iduiamm, quit <■*/ tcudreai y ifft Mailt tttm ■> no refdrt Munnemu de beato ftenedi&o Grego/iai Ma- $^0«+. U
cmfueeermu : flit» tiiaat fr trueldandrt armati. Hategaw ■ de ftnfto Martyrio Boafiaiua : do boar· VigiUo. ( up ,·.
rilut ingrmlant y ptrcuJurat m fr nip al eit frrlarrrra~
Trident inoEgnatiui - deVVolfredo A agio Kraatiiu; de © Gi«t U
w, tarriiilltar eammlnantar : mvrunquam Oa pndwiur
beat· Geroldo Atdetairgeafi epifeopo Heimoldttt.- de (Tn- ■ di>. a
at^ntt/iti erterqualun vielmtre y at a carm/cipu. ,
ruano HambnrgenC aatifttre Kraatta i de Jufta & Ruf- h>A Cal. I
mi aieficieferirmiur Unde quidam illat ft iUufgr ptrliCaaconfringentibor idolum Veoerit dtob id aaityr'o afe- » c- »v
palm, at ent tanquam pm latitude' lif tri , V dmritli ft
Al»» I>. Ibdorut. Quibat cool'onat quod de tupfyecioex ft®·*» *> I
ieref, alque Ha*erum impetum incnmtut Ville fat aimPatrleiL Cafarea Cappadoci a oriundo Soioioeout adfe’t : decad. ·

TlwoJot. I*
t . cap. fi

pre üdeienim Audio , cum Fortuna tesiptaiù evertiffet> •***i ·’ *·
la carcerem deiruAu, praclaro daro gt air tut it * pier·
tat it teftimooio, Gtcttrl percuftua coronatu* eft.
a*Ll<«> * a
Hacauteu* diruendorum idolorum licentia, & principe»! η,(Λ^ ,.
tUit ia pianltia patratum «. fait a/
fui far la· ·, it fubdiri uti debeat » non abuti quorum poteftatem tri- «hror
pua rf mit. but hi* pietati* i Bt prudentia reguli* vellem circumfcrlbi. Scltroau»
•ultima, laturaMqc efi Qaatilrr retardate faceΛ >
Prima, ut in protiocii»catholica fide» A religione iatu im-D. ihdon.»
•tina, drmnu
but i», aulia patiantur antiqua Idololatria » vel fuperfti- m B,«»uk»
tionl* teftigia. Quod, ut omittaaau*vetari* legi* prece- Goib
- --- l- “
pta, recenttoriburcoocUiorumdecreti» graviter tt favere Soroemj»
mw errent ÂJÙI* war»» A*·* *w At·/*· ■·· f»w mlId iatercedentlbu*confirmabo . Admamra platnit fdtlat, l'b. r-hdUkatrtlartnan pr- Q docet concilium ootlrom, ut fuaatamprfint, praHlaani , '»· ·*■·’
.----------------- V— 'mrdala in damilm fmt daivao*. Tolete num Xlf camdem /*·· ··;_
ragulam prefcripfit peincipibu*. Sed iterata graviori fan- Ce,c ·Πι1,Γ*
Aion* repetitura eft in concilio Toletano XVI. hir verbi». J**
Maniftf.fimtUpurtifuadlafit lumani ttmri. y ur aftf,-Caa^ f J’ “

hlftorla , «tuae· de beato Cyrille dr diacouo&mar(yre confer ipfit Theodoretu*. S cela.·

sant : fa/rmm rtnbt triait funt : m-ι» talamitatifur
mrafirtattt nit tiara fradtraia af. Faret hit anartyrium
SoioaaMf •«"«rauJl ftnU & epifeopi Marti ArethuCi, dcquO So ιο­
ί ib f Ctrl nwoea fciibit. Pammsrm Arrtlufl Mannm fatum rpifit|ύΛ c. p pam , jam admadum ftnrm ·, lanitir V Uta pta uRa mnarandum mtfrraiiltir' aterdrmut , quippr tantra «·« jam prt.
dam adlumtantiparant turn par'd Gtntilrr ajm impulfu mul­
ti alatriar t'fiam f»ajv imprratrrit Canfmt.i fa ad fi­
drm Cdrtfi iranfiulrrans . turn paid lalafiraat apud ipfat
imp mfaflifimum maintftantifimaput /ralhtm yal ilia
drtnrletum furrat. UH mt imparium Jurium dalatum tfy

fat . V mmdtmimi fratifiat i Nan fatlrt ‘ili ftaJptrla ,
rtr^m ammm fmilitudiatm , fua rf an talo dtfupa. ,
ia trrra dtarfum ,· V ralifUl. Et!<«run>. Nan fafirtit tt- *
lisiitlntit Vftulpniry ttat titaltr.trifttir y an infimat
ImrJlM ttaAilh fit
. at aJaaatl a -----

till ft aarft fmltfii iirn^il , cutieretiitlmn afit luatur,
atarratcrrt lapidum , atcmfreer facularum, arttltaltt fa­

•al iffr Htfintm»

tum irrmema cum lit caniuntla Juieundi, rrdiit Aratia·
Cam, V faa ffienia fr papula tradidi. . at quad Itilt am teat
in Cpfqm rdmnt. fili autem al idem iffam fallurn , quad
•t aeneitee tnr fir V fepie He dif num laudare Mair art t ar
raft taataatar ariitraci , emnet grefaiim ta rum tmere , raf tara pat plairai , trudere , oeilere , fnfuli deaiqie tîtralra

fummrpm rrilarilut actifarum Dai canutmi /udrrr, ·*
'pmt malli·· ri.fuafamprr diet.fa facrilaiia fli Irfit Idam
fuijrrrrat > datfur jura tallrmri , fur tat radi luant irri­
tari Dt fuliui uidrlirat facrtiriNi rutirpaudit , *·♦*/*·»
muhtmtdafanOarumfaimmia dimfi ranciliit .ilarrnt rditia , niflunst frnfnum indafatim! ptrlnfrani mu t , at d/.
(cm a granttat it pmdrrr y Imm infituta parfrudimnt . Fr
quia drill 1 ratiruir plmitudint mfrni, eum trnfrnfu, ai
frrimttfima puffu rabpaffiml drmtni najlri ggiraut t^i »
iufiiumtrt drifnimut , ut ammi rfifttpi , fru prafipirri ,

efilent
Jilrt a,
ant candiliantt y Jen

faflum

turn drrnr ratimm fpUr , fuira, rum tfrrlr V ctudtltir.

fat tai,fairtlrpr
drditanaa crediderant
irtdidmanl ,, i
ialtndapmm»Aj» dedicanda
alenda ft
tin. mfaranim . ^••d
»~ad f
f ferf
farftan
tau tpafttfiui
ep/fcepui ,, mt
ma frtrK'tr.
partly
F tf' •uMi,’Ki—‘ idlntfpir.mm Buttlal, .Hum mr^ p />e rll,m ,uAax ad'fnrm la.m ilia partimtr. t , mdnitafafitabUtuamimuniunt, imtnnunt .njpartuiam, pua taia^mnm. ar pmlatifimum
tntHfpiam
fattllaiii fact
fmim, pram_
. ."fpi am faertleiii
a, math ttmtrta mt , injuifimt drnatm{,jpanami.
/ir„ ktt
ml.rmrndamnejnrrrit, Imifut dimita.
ni ratrtmendttre
nef‘terril
malJam lamfiara ra-a. mal am. « mi a. m fit -Λη. mJ mm am m A a. .t
.
»
.
', led>.
·
tepriuatnt, anni utrin. fpatir erit fui patmittntia imtiruta, , lace fie i· paf nardum redltueut : fuli
tnmparr , qm ilia a Irai fui prapnlfui fmrit <
a principe elifutur , put Umere demini pieu
ani/ta fr litant. Traînant rf fr attira , rampai tun il.
fpeciab srlaaitmfut , fum jadiUint fUu „
______
liat lati frafa&ui arat liram > Irtrt fuprrfitiaui Gannitum
in/unRity V facrilrftum , ymdlnienerlnt, immmade r·
infrlmit BrAitam , mariiut tamru a/iafui aJtt fra/aailrm^
ar ttiam a2lat ttlalrtr fama Ar tt trrminftrrat » Marti
rmfanttam V fatirntiam aJmirwum » lilarr tutparaiaram >
t··· adamantft, sum intefafa » prtptrraa trad tpf< ai aut
V nan pattur turn rlt ra1ulftarn , n/ia*r, fm aatitpaiam,
tam< ariminitaaliiarint , fat anatiammatmfprlla indiutdua trinilan > V tafnprr , « naiili/ftrf Λ/mn: , am li­
reretur dedrcari. , d turn .?,i .mnciur r.aituli . <«« ////
entra quae ejuCmedt fatima niijr'ini < illatrat V gZ*.

CONCILIORUM OMNIUM

547

J48

r.-KM fnaraw fif.i Mnhn aMfaai·*'. Et his fans con- A fanguiai* , fi vita periculum prafene fit · Gloriofum *

fe.itarea tunt qua Nannetenfi comilii patres ediderunt.
folie mortis genua , quo aternn vita premium tanta
·Χ1ΑΤ'’
« W
fecuritate comparatur. His enim de rants, vel uM iU
raa.
tla-aral/ar r.afrrrt* y
aal.
larMm commoti fuere, naotquot idofoeum dominera dl>
flurbaates , honore A corona martyrum decorari funt .
In quorum aumeruai potior! rure funt referendi , qi ’
afRante divino fpiritu eadem labe&flhtnre* occiduntur .
er
Ittriific ar Italia. tiarapUy
fed «Me· pervidendum, nam fpiritu* «» Deo fit.
Illud amem Chriflianoe veteres Ia demoliendis Gen­
tium idolis mire obie^vaffc animadverto « ut eruta, vel
trxrrar, p.fit al . Kt aataiiar adaaacirfablata, non afui privato, fed publico deputarent i ne
potius avaririu, quem telo C.hriflhuso, ea direptio agen­
tibus nibucretur. D. Anfuftlaoe ad Publicolam. F-· n
.aa, tra^la , Inquit, /Ma , /ver, «
dsspa/m**·
fiata pewdarr, emyremm, faaaae/« MaaifrfiaM.fi , rnm
i^afiataty aaaraaa· ira·.».., f.J
irtrfiarii /èra
taxera la afar a-firrt friraitt JaMtaaat a V prrpriar a-a

<Ma.

a„- ,
*

bticolam,

ffi rata. .- aavatr tf rrddita da-

dûmifi .

t.ax!pr,ffK, far.it y fia.M prrji./lty ςτ
irrite ·, er iécirtr tMa-Mtéa a fa χ.Ίχ r.. lria ceafm/t
aa.n^atarx G v «, a/fi J.Xx. f(a.ta,r.t , ..c/far^r .
Itxc m hi, provmcii, ubfervaoda , qua religionis ChilPuna femina frn.cl fufceperlnt .
In Paganorum >utc,n rrovlncii, regulam alteram, fc
noflra, & (Kiffer.tsis obfcri atione dignam , Auijuflinus
do,er, illorutii > ideli.ct, idol* profternenda non effb ,
antcquaiu .Ili ditioni uoffru fubdantur. 1'r.tl. , innuit,

J'a.r/1.^, , k/ larp/ir ia rt.aat r.b^rarM aiataatar .
J heo.lohiioi imperatorem Alexandri» Gentium delubra $,ν
Ί heuphili epifcopl confilio Jifturbancem, ornamenta onuua templorum in ufnm pauperum convertiffc, a So- t,j
crate memorir proditutp eft

Placet in numerum non recipi martyrum.
OJji

repraxraw tfi.
CAPUT

XLIX.

. L' PISCO Pt ergo olim, fc concilia provincialia

z>r«r. r fc rs. p 'r/

aartl.

• irfi ar:i. * lafci

quit

<•1 rfi data patrfi

Schnee continuo cum paganorum provincia iiotlrx
pcteftati fubduntur, flatim idol* illorum c-miriopc , 1,cebit , led maturo prius (letatis, & nrudcntia ccniilio
adhibito. Quod idem Augurtinu, obfervavit, dump,ft
ilia lubjunxu. Mahi f.rXaat ia.rxr Ijla' aaraitai·> -a.e
• a Ixadn latt . xxx^xid atirdima. y C7 . < afriaehaxt >
Frit
(I idtla i.

X, n 'raj.

decla-

XZs randi martyres. Jr erclcrtium numero .idf.nbendi
habebant pot eft st cm. QuoJ fignificar etiam D. f.yp.ia- D Cypr. »p
>ua, unnens presbyteros fc di.tcouos, ut cum <crt«'ien> ><■
faciant , cum quift e vita illfccJcdi torment is affeiiu, ,
ut·»·*, metnoriatn inter mlftyres celebrate peffitt . Dr-

ft poll 11..

i«t ifi·»*. fra·,
ft'a , yva>n fr

I'f" dltlly f.ripfrtc.
y.„ Jv. ia career ire
f,}artel.t· OTorZ.'j rxi
σ f.
Acxtiaa p.rtrXtatr a .rlf-rairM-ai . Optatus quoque M < Ic ■ Qf.( a; tt$ fcfj.
..(anus sJvrrfj, I'armcnlanum, ,s>in <le Lucilia potent>, Icvitsnu, li.
& fatViofa fçmint loquet etiir , fie air . Can ccrrepilex···.. , adveriy,

”'li:
•en. Martyr!. * l/iarr dl.rratxrt 0 <"·" p'Apaarrrt calici
ia/atari ri arfiia ta far àcmiait MtrILl , Cf fi Martyri i ,
na W dm aiaJlcaci y ttrrrpta , r·"· caafafiaar , 'irata
dtf.r.Ki. Quibus videtur Optatus oftendere, nefas fuilfc
veneiari e.rns martyiis reliquias , qui vel facri fenatu,
corfuiro, vel alkuius laltcm epifcopl ludit io it auclorit ste nondum effer s ind e ttur, hoc eff , probatus fc rcseptu» vindicate enim verbum m huc fenlu veteres u- Op.
luipaffl· , teftis nnhi ..ft 'I e.tulusmi, . S.<1 aeai, hr!

■£.

jpulu^e· ko

!iXijfi rrr.i ά-.j Jrp.e£rx£.c wi γ· ·..ιti< , il >ctli:l. . Et alibi , loqncns d. lu» qui
■-ft· aaifi.

llxr Au^uftinu*. Qua hiudia aut e* lem iere funt cum Ι·ι
q ux epifeopi η<·fl ri hoc concilio autc Je rc cru ιο ,Juiu idol
ex adibus privatorum, Λ tolli,
c rrti v. luerunt, ri
v,ui feivoruincxtimefcerei t , t'o. efl n· h >Sabitt ci .on.i
ccrent, commodam leg., r. 'd r r nrupagai nuem impediri
V»! fer vorum ei hn.torum an.mo.

nd mi ο

fiWr.

Genie, <i
Iu-» »d Ibtum c. t

'.»'· f «r»*’ al.rr, r.-n..afin··, H'pafi·. Ép:
i/'tur hanc olim fs.ultatcm hibui'lc, Auguftir.u.
pr.ano confentit, Ji.rni .· quod Sc undus Tigilits
>pu·
Initient arlcûi luar-vrio, co quod Ο-Το» cudices, iuMa Idem Au&uft,
£ Piocfet snl edieluni tiadc.e noluiffent i quo» omt.cs loca prxdtnurt\r..itt honore d !lt,„ , & rile rei.riplît. Alios veto Λ j < eodem.
ui;l><no>

■ n·. Hoc e” m catu shft ioentluni a b

A grippnutiG I*1”·*6 quid

leo es cone.
Ajripp'nene

per pls- toff , , teiisli raulo luperiu» , , m.'ilio ( ut opmor )

uiagtii Of’i epifeop» Gor.luoenfi» , a cuju, fcntentia , nec
in min-mis iulabar Czmrtannnut dil<eJ,re..
Pofterior prsfcjipito’ Λ reguli efl
ut quoties aJ Cicrificandum idolis, nos rrwtu pagani , vel vi ad.,ani ,
quoties fraude, ici quo alio milo conf.lio impellant ,
ea conflanti <5r hermea virtute diftutbemus, prortemamu«, conculcemus : <um nefaUam vim, vi fanda liceat
propulsera .· etiam in iplia eorum rerruoriis, m media
populi luce, etiam 6 in sioftra poteffate piov.ncia ilio,
tun non i’nt ; etiam ή corda illorum ad ciedcndum du­
ra, K letrea lint. etiam C. patntnjnn, u honoris . h

tuendam rei dignitatem, & de vitanda incommoda & pe-

ii-ula inulta, ■ :(,ur ct wminuni hac licentia redundabant, Alexindir, *
Romano pontili,', mctiio tclervatam effe confluuuone
Alexandri. A Innectit.! ill. receptura jam videmus.
Un/I

AMPLISSIMACOLLECTIO

349

Vuleatus .

Cano* LXI.

319
rvtato la I.

A’7»"* etiam fi gua pefi interitum ·

**

tonctiffimc /eai/Jerh mfOitamaa^vn»a · ai/

ea'fi 'ea bec ceatubernie, nec filii legitimi habebuntur , He imeft
De bit, qui dafibu/ fororibut copulantui
nec ia facrer pairlr erunt, mt paternam al faijafeipieat nupc in G
Tlieodmiato
berefi/iatem. Cum autem hac aMLaitatis impedimenta ,
natura, fed pufitiva lege confiant, ut ea ftabilitf
Si quis.poft obitum uxoris fuse, fororem ejus non
font a eadem étiam ». caufa oeceffaria oberra» tolli po­
duxerit : & ipfa fit fidfiis , quinquennio a terunt. Quid en un eft tam naturale? Rationem 'huius
communione placuit abfiineri .· nifi torte impedimenti reddidit concilium CabilonenTe fub Cat olo Coac.CabiioS-ne, inquit, t»< ia p'eprie t‘he , bar nimirum nenit, <ub
velocius dari pacein neccffitas coegerit infii- luagno.
ia' uxerh parentela tie lege nuptiarum , relaie cufiafifenfia Carolo ms.
m i tatis.
fjd. Rv/a erga ceufiat' eat finer effe ia carae una: cata- gno can >».
munit illit utrimgue parentela effe crefieafia efi ,ficut feri-Gtmxtul u
p:um efi : Erunt fin· ia carae aaa . Aliam docuit D. rasione la at
Emendatur.
Canon LXI.
- ■
Ivo ad- Lifiardum
SueffionenGum
eplfcopum. t^aa
fer ronf.aguiaibanc, inquit poft alia, licentiam fallente ihebele peftet
multa in be nefia, & iacefiuef'a peeveaire cenjugia * f·*
De hit, qui du abut fororibut copulentur.
ceffaat fervat a prebibitiene legitima. Idque nondiflimlli
(urdàm,
caufa docuit D. Ambrofiui. Rn/d tam feleuae , ait «
SveflionenSi quis poft obitum uxoris fu«, fororem ejus
efculum inter avunculum , <3 neptem ,guefi tfie faafi
B fit!a fiebet , bac gu afi pare ail ? Hrc igitur ineffenfa fift­ fiuss rpifc.

duxerit ; & ipfa fuerit fidelis , quinquennio
a communione placuit abftineri : nifi forte
dari pacem velocius nccclfitas coegerit infir­
mitatis .
JNC canonem retulit Rabanu, ia libro
tium cap. V

Uxere marina ■, aea licere eam ejut
eant rabere .

CAPUT

ieth efcalam fufpeilum fac!e< fie talebut cegitanfif nupiHt,
CT religlefiffimum facrameatum carh pigneribut triplet >
Contendebant enim, Paternus, cul refcribit Ambrofius,
filio neptem ex filia copulare ; quarum nuptiarum fteriI itat em his verbis minatur. Uade apertet ab ea fiifcefiat

ptniten­
prapagaret , fiebet eelm tibi filter nefier nepti er, Xrrthrm ncpth cariffima peeaepetei.

forare matrimonium

Vulgatus.

Canon LXH.
L.

De euguribus, & pantomimi! fi convertentur

RIMUM (ut opinor ) eccleftn decretum literis confignatum, quo conftirunitn eft» matrimonium affini
Si aùgur , aut paniomimi credere voluerint ,
tate impediri» hoc Hifpanorum epifciirorum videtur ,
placuit , ut prius artibus fuis renuncient ,
antiquo Romtnorum jure abrogato , nuo licebat cum
& tunc demum fufeipiantur , ita ut ulte­
defunâa uxoris forore matrimonium contrahere. Cncilius Metellus uxore defuncts » illms furorem Jefponfain
rius non revertantur . Quod fi facere con­
tulit. CralTum defunfli fratris uxorem duxilfe prodic
tra interdi^um lentaverint, projiciantur ab
Plutarchus - Pudent.liant tabulas nuptiales fiteifle cum
eeclefia.
Apuleiut Spo. viri mortui lr <tre » Apuleius. Congruie autem cumantiIvg ·
quo legi, Mofairz , in quo hsc matrimonia cum fratre , vel
Zrv.-< it r furor^trsmortui interdict* funt. Hoc autem lexlllaanoCanon LXII.
Emendatu/.
Puetu extat
qr4 differebat , quod uxor pratnortui fiatns fine filiis » neC<«r tap. *». teflTariu tenebatur» cum fratre prioris mariti » & iofe cum
De aurait, tff pantomimif fi convertantur.
Illa matrimonio conjungi » ni panam illa lege praferiptam
fiibire vellet. Hoc autem in lege noftra non litet hujus
/concilii decreto & Altifio.lorcnfis. Piia l/tet, ait, fiuat

P

pere Quod autem hic, !r in concilio Altifiodorenfi de » iro
Cnn. Altlfied-can. jk ftatutumeft, ne cum forore uxoris etiam premortua qui*
nuptias celebret » id a fqmina obfervandum, ne duobus
fratribus nubat, concilium cavit Neocafarienfe. Muhe’ fi
Conr. Neoca. fiuebar aapferh fratribut abjhiatu' afpuela filem merthfefi

matrfmeaie fe/ateafi paeiteatiam afimiitatur. Quem cano θ
nem five prior frater vivat, five jam e vivis cx. e.ierit ( ui*^
de uxoris (orore hic dicitur) inteliigendum generalia ejus
verba tnamfcfte damonftrant. Quinimo de fratre pramortui eo magis inttlligendumeft , quod de vivi mariti fratre
minor, aut nulla e(Te poftet dubitatio . Utrumque vetuit
ConcMojan- concilium Moguhtinutn I. Si tjuet exarem vifinem finxerit ,

Si auriga , aut pantomimi credere voluerint ,
placuit , ut prius artibus fuis renuncient,
& tunc demum "fulcipiantur , ita ut ulte­
rius ad eas non revertantur. Quod fi facere
contra interdictum lentaverint , projiciantur
ab eeclefia.
De uuriih egi in bec enarer, « ·* auguribur ; ff cur
tam fieri pena auri’a feriantur .
CAPUT

L I.

UIS augures unquam cum pantomimis conjunxit? qui*
Js.erdotum collegia, cum clr;o , vel tbaatro? quia
divinandi, cum agitandi , v*I reprefentandi paritis ,
nifi dtpravata editorum codicum exemplaria ? P-to augure »
fiferit , fea
auriga legendum eft . Quod prater emendatiores côdi.e*
MSS. ex convilii* Aielatenfibus 1. & ii. liquet , in quibus ç0BC
omnes fere canone, hum· concilii translati funt. In primo ,
Conc. Aurcl. C°nciliun» Aurellanenfe I. NeTfe^hfiffifrater tarum firfua.
Arélatenfi. De agitateribur gui fifitter faut, placuir , tu Cone Ar«l»’
t. caa. »·.
fratret .afcenfial , necfe puiffuam amiffu jixrric fertri
puamfiiu agitant , <s cemmunieru frpa'arl. In fecundo. Ha: *. caa s
Conc Turoa
aufieat feCiare fU-J pul fecerint , ecclefiefilca fitfiriiliene
fie agitairrfbu' five tbeatrhi t , gui fifiele, funt , placait^ar,
». can. »». feriantur. Inradem funt lententia concilium Turonenfe
guamfiiu agunt,« cemmunltae feparari. Agitatores autem,
Cone Paiit. » 11.8t Parifienfe I. Quare cum Diodorus Tarfenfi* epifeopus
& aurigas eofdem eft* conflat ex referipto Valentiniani,
can. *.
aliquando interrogatus , an liceret cum forore uxoris preTheodofii, & Arcadii impo. ad Albinum PP. f^refifipu/f· Valeat TheoD Bsiil. in nmrtun niarrimonioconjunp.1 ? & licere refpondiftet : feveauam , aiunt , ex agitateribur , /fiefi , alirigir , fenea per- dolius,a Arepid ad
re & graviter repreheofus eft a D. Bafiiio, illud adverfus
libet alie genere heminam centra bec interfiiifum . Id etiam “diui, i·Diodotum . recCptam, it antiquam eeclefia confuetudinem teftante - E Ifidorus probat , utriufque originem tradens, drt circi , f*'’'
ft.>
Pnti t----O" (.uiuuiviuui
t-oncili<>r,!m<,ectet,<
& lancxorum
fsnûorum patrum
mavexrctis »’ α
Patrum fententiis
...........................
inquit, auriga & currar , equitet vel pefiiter , Auriga pre- ,
j ”
aiuinu»
conleatiunt catholicorum
Orift
11** ,ΐ * trimonia hac
nec interdicentibus
interaiccnuc
prie fiiilur , cuefi curram ague, five guefi feriat iuniltt etne<,
C TkèZài principum ,conflit
* ut
. iones
— .·· impp. enim Onftsntinus, &
Pfam baurit , frrh fiicimur, ut / Latut inurit apertum. " k"C *
~ incoeot. Conflans Λ.,.,.Λι
u.
i..·:,
Augufti, & Julianus Cat far ad Voluüanusn vi­
IpjeeftV aghatar, ifiefi , verberater , ab agenfie filffu, »
.1
ne ineta.
carium urbis fic referipferunt. Er licitum veterer errfitDe aurigis prxrerea patres Hifpenos hic una & pantomimis tI,eol.
nppeite.
fieriat· aupiiir fratrit friati r , fiucrre fratrie anerem : li­
cogitaflc , multoeft probabilius , quamde augurbus nam (ap „
citum etiam pefi mertem mulierii, aut fiiuertiam
ceaars aurigerum , etfi in reliquis provituiis fre jucn, , in Hitrabere cum ejuffiem furere ceajeiiam ; abfiiaeaat bajuÇfpenia fuit femper fre;uentiflin>a , obequmum Hlfpanicomefii nuptih u ai verfi , nec efiiment , pefe leiit imae libe­
rum alacritatem, tc celeritatem .· quorum ufus ad ludos
rer ea bec ceafrrtle precreari , aam fparler effe ceuurah
circeiifc» , non Hifpania tantum, fed Rom* fepe requtiî vit.
mei auferatur. Ut inceftuofoa tali contubernio copulatos
Auretiuicnim Symmachus urbis Roma prafeelu, mpratu- Svemarhas
Honos-lua» ftt Theodofius A A· poftea decreverunt. Γ en­
ra filii , cutu fpcAacula effet exhibiturus, ab Hifpania,
,, u.
TheodoGise
fin·* intifium, aiunt, cemmifrrh, babratitr , pal pefi
equo,
educi Romam curavit -, & dc ea cura pluris, ill.n,
10 edido ad
Spiftola ad Niellaient, luftrueafia, inquit, mihi,argue
Aureliaaa· prier/t cta/ugh amijfieaem , fererem e fur ·· matrimuaifier^aafia pratura it » efi cupur aer rfiiUenem mateitupr*.·· pra.· ainm prepriam c-efiifierit featieafiam ; pari ae fimili refihtit

Q

CONCILIORUM OMNIUM

35«

35*
Idam lib. 4.
, ep. ultima .

que fergrniibnr
l ιι-t S vrertia- g ' j
mn cadi
ci>u» J.o p inquit, facn.
«mft. >> i* tur h.it mei mi

vrriutum genere fu! Irreifiinrii, fuii eveiticnebut >u .

rilaln. advoaeri: , agifi ut ceufeni rberi dite'fir cgattii
•’vditi ■ tunc dj feafuum manat oculi r canarum carent
•r.ptnit , Cf per fige, comnafita, tuui qulbufdtm Iit eri.
’docet inierat.. affeflum; iu iliaque leguntur atrrr. re

tacenda eft. jguare ;uaj
’> mi (Iri n:.Ua iar ditat

pref u tujr tfreput. Veie . Aim e i»m I me eiuf.icui Sym­
machi , mquibus fit mentio curuhum quadrigarum, uve
equorum cir.cid'Uin H.fpani faup-ini» ; Je c.uihus ,· irrj
vendendi»denegara , . cl co»ccfla l> ci>: '* memiuerunt iinpp·
Valer,iini»nus, Vdi.u, & <jta: un >>. M infice einm piaThep
luci

ni-orum .eleritare concept

Hanc Tiberio Imperatori Γιο tens· Sviei» verbo
pote natem Svide·: .'crible, & eam adei illi Jifp/icuilTe
refert Dio, ut Re.
omnes pancomimoa exegerit . Jluod

mi ni , 6 R. r u , A pro.v.n.ie .tef.Jerarunr. Aurigerum
i ut a doth ma. teligion1» noftre alienum
Iolaum inipiobanmt vetuftilfimi ecdcim
.iu!liar.u<» Auguilints & alii quos lupeled hoc l^co uon omittendus Salviatius
lotum JuJnruin a-ci r.ine eft Inicflatus ir.-

*“f gefttculaier, y««v> mirent etiam per muliere
""at. Jrtu-e puderi, ex.eminanr , ui fatiliw, Z.i

& pier
H ·

D .

fi pol e fi.

■ .. Cb.ifti.ta.rum milii,
•‘•ri-dia .ommerantur : pet

Athenodoro*
Dio lib. r?.

cv itrrttm 1'riuno ..dum commendat Plinius. Hi' au­
tem aOus fuos edebt.it in theatro : qua ratione rhearrum
v..at Tertullianus, privatum impudicitia coniiftoiium ,
ulp mimorum A p.i»tont;mjruui turpitudinem ad vivunt 'jy^eucef.
— expi*ffit. Sirntliter , inquit» imfufiiiit/um emuem ume- r
m !,,/ finimur, HiC .etrur merie ellum u tbeutru ieurru.
•J eft peltain-u canfifterium impudicitia , ·</

prajenria fqminarum , quibat j'

E.

r Deu

Ipfe r.te puJ rir fui iuteremptritu Jegeft/iut fuir uti/«·
'Cw CT tepulum uxpetef eutlbur ]em·! uuue erubeftau:
f^peJ fi nebit emult impudicitia exeerundu eft , tu· licte

> Λ·
Drr.fr/amar ) tur aeque

bac tamen » ar p,lr lelfaiteue,
rem tete u"t immaturum , taraner baberr arln .imu’? Faciebai rdelcrum fuerum J.-fkiar
e hac facimur ,qu- r.h f'r Deum
.
,
Et cum aliquamo poft Chri
ft iam qui hac exercebant circenfia, accurata fcexcufatio.
ue defenderent , non in deorum ethnicorum, CedChtifti
hoiiotcm, (e illa exhibere aifirmautes , qui
vifun ei­
dem Salviano fpeâemus. Cbrifie, ait, e ameni/a m>»
firueja Cbrifie tir,enfe< eft't'lmur , 0 mimae , CJ tunc bec

»·!<·« if

apparem aurer 0 oculi, nae pegit mundur preftari , ra)Ut arparlterer inquinantur. Hebet igitur 0 tie at-i interdilllonem , de interdiUione impudicitiae . Multo cla­
rius aurigarum, & pantomimorum turpitudine* reprehen­
dit idetn fertullianus JQhkw igitur buma
recordqtlc, Idem Terta)!.
inquit , etiam ebfi,er,ett g.atla vcluitati,
damnandot cap. »j. k
rmdamf.o. »♦ hbro de
Ha in e,uf- *P«d«·

n preCperftallr

at tribuit ur

■ftrb». a tHui-

1ur-u curru rapiendum diabclu, adherfm Halium exarna»'r > Placebit if /!U , qui vu!tm fuel novacula mutat ,
•••fideli, erga faciem fuam , quam non cantentur Saturu»
0 t Ifidi
0 Libero fer
premmeeemmeru
ximam Jfacere,
•
JI
'
uqrrr y *infuper lcontumect.iner peteuter ut ii- ~lt‘‘ elupu'um ft ebillt, quui Zr pr^trpte Jemiui lujttl
I,- fit jerzut il.e , qui >J Ef-tet Jtilifee Jiubelut verberuujum muxilUm putienttr
qui beuemereuti <eu.
e ferre . Sit tf trutuJet .etiuruir retulit .· MUr eemu
meada-

irriiamm

D

tirueja C bri fe circeuje, ejfertmui 0 nivei, Cirtile pre
bempriir fuit, ibeairerum ifequa reddimur , Cbrifie ludicrerum i urpefimerum b*fiia· immttlamu. i Cf r. A t tendant
hnc hi qui Chnfto & fanâit marts ribus taurorum agitarienem vovente» maximum fe obfequium & pietatis offi,φ* cium eifdem prcftiiiiTe putant. Sed quid Ai gufttousin pa­
ri caufa doceat , audiamus. Tu«. , Inquit» dignantur pre

Chryfoftomu».

rum, quare an Dea placeat , qui emaem fim/litudiaem
terat fieri , quanta megtr imaginit fuu. Hen qmat fal- *"·*■ *·■
fun, antler verltatlr ,■ adulterium efi apud illum emne
I"*· fingitur , Prelude vecem , fexut , atatet mentientrm,
amaret, ,’ar, gemliut , lacrymar adjeverantem nan pro­
babit, qui amnem byprerifim damnat. Ceterum cum in
/vj» prafenbit » male ’diilum ege que muhebribut curatur; ...
,
Jane 0 ille ariifex pugnorum impunitur. Salv’ >US . T·- j
*’J
ha y inquit, funt, quo fiunt in theatre, at ea nen fo- j ProW-.
tum dicere , <rd etiam rocardaA .li.ui, due ert:..,.·.— «■”*·
frfit :

Hebent enim tf
pefiularutaa.

Aut pantomimi.
fmimi , Cf <ur tum OC-it illi, pani-

CAPUT

P
f

LII.

ANTOMIMI dicebantur, qui molli & Impudicafaltatione, qui fraôo corpori» motu, indocentique ga­
ll iculat Ione ita res geftas reprafentabant, ut loqui ma­
ul bus magis» quam agere viderentur. Ciffiodoius. Ceaftttuatur a nebit prafini paviemimu. » quaienut fumptum
quem pre fpeilacule cintiarii inipendimu, , e!eblit cantulife videamur . Λ une pariem mufica dijciplinu mutam

fordida animer
Ha ut cum ex bi< unum ali..tuid erraverit, reliquapejfint
carere pem’ir : in tbeatrit vere nibi/ rerum reatu Vacat r
quia C rancupifceuiiit anlmu, , 0 auditu auree, 0 a‘.çrilu eculi pelluuntur. gjGe quidem emuta tum fiagU
> n* riitm
ta
Jelite pudere neu valeat. Huit enim integre veretundia
jimu dicere queat, Hiat rerum turpium imltalieaer s il.
lar tutum ac prebreeum ebfcuHtatet ,■ Hiat metuum turpitudinet i e!!a< geftuum fadilatet f qua quanti fiat tri.
minit , vi! bine iitelllgl pareft, quad rtHgienem (ai in~
•erdicunt. Poft fubdens . Alia quaque emuta mala agentet » peiluunt videniet vel andleniet » fiqtcidem etfi ula-

juin

35j

A M P L I S S I M A C O L L È C T I O.

JJ4

«·/« Algal font mette , Μ felum pal fetiam ea, feAet· ft. rum ίΛ <ΛΑΤ» beftium tranfit, nifi prajefbii ear
«ea» end "tefiminnt faeMxtibm. Itefve ia ilii, imegirtl·
mfi Aeftiratir ftgalt H fatramenti, rn^eMt fat,
^ee fmnitaUenmm emnie emniam plebe anime feenieata*·.
itn< fimalperire. D.Cyprianu» eidem fenteatia
?/**. -f*”* nA fpeHaea/am pari venerant, Ae tbea:rea.~ bit. Omnia , Inquit, ifia fpeflatnieram frame A.
«wv»··'·". 1*·· *·«· *<* taatamnmAe paanAa
pvanAa iApleJatriam faifialit, laAmam wninm
tiaaam . *
'•Aeant , feA etiam paanAe veniant, fmnitenrm· i nam
anAe bar vaaitatlt H levitatii menftra veaervn,
il
f» "*'· > *>A J^Aat fine fee,ill» ? Ate. cap. 3.
' “
"*
"
“*
Λζ»Α ten »men aea tenfetratam mmtxeb faij inter bet
·* »·*· agimue, neglige aer a Aivinilatr taufamur ,
Cbrifiiaant fiAellt fadt , ft iAelelatriam ^glt, pviA leΛ rebnpui aee a Armine neftre Aielmur , turn ipfi Aemlnum
paitar>
tern fenilae fit, Ae rebat rrlndnefi, velaL»9aat. I* reiiupuamut. LaAantiui. φζίΑ Ae eiair lepuar, terr».
p'atem tapit i
rentra Drum fieperftititu,, prebat ;
JlvininftU. perlavare prefereat/iat Alftiplinam f pul Ament aAulteHa,
puat amat Aam fpeflat > Ceterum friat bar émulainven­
ta Aemaaitrum neu Del. ImpeAenter in ertlepa Aamenia
aeaer eat aireiaer fatiaat » eave bae tf fieri five paAeee
exerriiat, pueram adaptarer in fpvMaruit· laaAat .· H rum
tf fpeiiaei libe ater ab eveaibvt teraaai ? AAmeveatvv aeiJemel illi venaaeianr , reftiffa fit ret emnlr la baptifmate·..
pae paiA fatere peftlx», tf iafiavemaatar UbiA/ae , fwe
Aumfieft Cbeiftw aA Aiabah fpe^arulnm vaAir, Qbnft»
afpelia maxirae eeatitetvr , at fe pvifpae pre feaaia il·
tanauam Aiabel» renuntiat. Salvianu». In faeibatalir e. r . .
,
------------- -am apeftaiatie fiAei efi ; » e ff^bnllt iph, V
lit imailvibat peafi^vrat « prebaxipan illa An<a rlAevtftS
aAbareatlbat vitUr, terrentiever aA tabirata revert avi are
fare a me at i, letali r peavarbrati». ■ g^ea eg enim .i.*!».!
art pveei taeAa part peamatarit vtUie irnbvl aie epertet ,
battu
ftlmaei Cbrifiianerum prima ranfafief paa frlfeA etiaea feaer , paet pete are jam aea Artet , ia talem D letet
vitiaram femitam Allabaatvr . Et mox . VitaaAa ergefpe.
e lataia emala, nea falam ne paiA vitieeam pebieriia,
infAeat , pax feAata t! patlfita effe Aebeat, feA ne ta.
vr, e Cbrifi'aae, fpelletvla peft baptifmam
jae aet velaptati· tevfvetaAe Aeiiaiat, β a Dee Ct benlr
epat elfe Aiabetl teaftterh > Heavetiaftl fr·
eperibvt avertat : nam laAernH teleiratiener Araram feta
f fpetfaealrr ejat i at per bet aetefv eft »
faat ; fi peeiAem ab aatalrr raram ve/templervm
telea, , Aaaa aA fpeflatala remeat , aA Aia~
AeAicatieart faat eevftilvti, Kt primAtar palArm veaatiaaer, paa vetantur manrva, fatarne attribata faut ,-laAi extern ftenHi Ubere ,· tlnepfer Heptane : paxlat/m ir.
verterit, aAatrameae reeteaftl ; Abreeaatle eaim , iaquu ,
r» tf telerit AUt iAem baver tniai tapir » finvatipve luAiabele, petapH , fpeflatallt V eperibar ejar .· H 9aiA a»Ai mtmlrubvt eeram teafeerati faut v fret Sifiiita, Capi­
ftea> CreAe, inquli, la Dram pairear emaipetrateae, if
te in llbvlt fpeUaenlervm A^rer. Si pair igirer fperlaeuCb'fftara ftLiweejet. Κν^ν pri-aw reaaatiatar
Aiabele, at treAatar Dee f pela 9al aea reaantiat Aiabeh,
aeacreAit Dee : tf /Aee pal revert leer aA Aiabelara,reli xpalr
Mhiatw· F·-/*/· celebravit. Minutlu, Felix, le ftruli etiam nen
Dew, Dlaielae atuem et la fpetlaealli > pexepli fait » at
11* I» Ofca- miner furar » turpituA, prelider : ««<» <·/»·
■«/
per bet , raw reAiatar aA fpeilatalam , rellapalmvr fiAera
vlo ad ήa»». repent, aAr/teria vel meefint .· «*«<■ enervir blfrie , ame.
Cbriftl. Het Itepae nraAe vernale fymbell farraauata fel--------- la
r — L.r. r- rtvelxbefall alar tfrixpat.
-rs
».— /·*'·»/·/>'"'«» **** AeAetirat. Qua ration· B. Chry. C ·-»'■’’. Rtbelenim feeuent fi,
ft prirttHtafe aea ftett’- t .
u. ui.nm. foftomu,, tbaatraiem chorum malorum omnium fontrm,
D/c»/fci»C^/ww; eve·.
tte teaer, fepvtaiiv fynebell
fcaturiginem ac fomitem appellat, theatra , peftilencia
pater, ta far prladpia perAlAffti f eaeaebra far capHe nibll
bom a»
cathedram» Incontinentia gymnafium, luxuria officinam,
prrfaat i & afteterAla fee > taaSa refpitiaal : *·« atlpae
oopalumAa- •’"P’tdlcitta orcheftram, Babylonicam fornacem: ir ideo
f perteri at, exeat* peffaae trabaat. SlpaiAem ftl'pe fab.
tkxh A hom. theatrorum ingrefTum Chrlftianiq interdixit. Sk Epiphalata , eat aea faat reliera ; aat ft feat , fee emelarnvate
iaplai.»·
niu», Auguftlnu», ffidorut, Arnobius & alii. A quo*
faat, pal* fee taplte albll cea/lat, D. Ifidorui. Drum,, a
D.Kpiph. ad tum fententU non diffanfir vetu» ethnicorum proviJenquit , »»f«r , pal taira peafamit , ftArt Cbeifttaea pr atan- D
flneœ bbro* tia , cum prifei Maffilieofes , quorum difsiplinam & gra­
titer efteflateft, pal ia Aeaee appetit, talia favatre jam «
te» qeo»
vitarem Gracia, dt cunAi» Gentibu» anteponere CiceprlAexe reaaariavit t lAeft Alabele , pempttO epeelbai epvr.
eoacr, h*re- ro non dubitavit , antequam ad eorum aure» Chrifti do­
Hoc eft ergo quMbplfcopi Hifpani in hoe eanone dacre»eit, Icripüt. Artae & religio pervenilfet, mimi», quorum argumenta
ruoti eos nimirum qui credere voluerint» id eft qui baD.Aug. 1 ». majori ex parte ftuprorum continebant aSu, , nullum
ptifinum fofcepturl funt» in ejus lufceptione cirri ftr
de contrat. |n fetuara adkum dabant, ne ut eleganter a Valerio
theatri artibua , quibo» antea dediti erant» renuntiatu­
«vanscap», Maximo traditum eft, talia fpcAandi confuetudo,etialn
ros. Nec folum exercitationem ic ufum earum delerer»
t»aib « a*
licontiam Tumeret. Ob eam turpitudinem fc gedebent» fed dr afpeSum. Antiqua enim fuit ecclcrte conD Ifid U »t Bu* idololatria quod in omnlbua circi fc theatri aAibu,
fuetudo» non recipiendi ab baptiAnum indifferenter quoferymoto^ ci fo*eklt
non folum fidele» ah ei» peragendi» fub
cutnque » fed tot tantum qnoa vite honeftas commen­
jr Ciceroix «»«ommunicati<»ne arcebantur, fed antequam ‘fidem fudabiles ecs-lefia red did i .let. Quare non folum bis Audi!»
«stMione pro fsiperent, eia fe non adfuturoa in baptifmo promitte- — dediti
ded
qua idololatriam redolerent» qulbu» nullum graFlacco.
bant^ut
·
docet D. Clcmen», «c ,poft illum Tertulfie- D viu«
ex'ftare polfa
porta certum
certun eft » arcebantur a baptifmo ,
.14« extiare
Valcr. Maxi* «1»«. Nr pair , ait, arj»m>-«/arZ ari puter, aA principaut D. Auguftinua teftatur»
tefiati
f»d & allia minoribus irre­ O. Aj{ li
«nat i e. ». letre aufbarltaiem reavirtae , ipfiu, fignacnli eeftn . Cum
titi» ni priu» profiterentur eam vite turpitudinem de- ueicudefide
Λ Clem 1.·. apuam >*£*& Cbrifiianam fiAem in irgir fax verba pre·
ferturos. Her fi ,ta eft, inquit D. AuguftinUt » fatea- fc opcrib. conA apoft. fitemar , renunciaffe eat Atabele & peaepe if a vieil, e/ai
me eftet laaAvbilf tvritate teaavi, et eeeaer iaAeftrete
<»P- J»·
ere aeflre eentrfiamur. £g»/ erit fummum ae prxeipuum,
Tertall. III. /» fM Alabalar & petape , if aagrli ejar revfeaniurmuam
ZV'r·" fi
> raejîa-

•err*, f«« Arabeie & pempa tj angeli r ejut fin, man, IP»(a » p'Mri per iAelalalriam . Cemmemerabimur er/giner
firgUaraoi, »»*>«» MrsxaWA /o fr< w/r a^.Zrwr/ar ,· rx/«rertr tituler prerxmAvm , puiiur namraibur
,
#>?·/» apparatur, putbur fuperflidrniem infimantur num

Ideal iaeo*
ratieaem pertinebit. Er noft. ^veA aAiru.· merle t tarera.
den cap. »fc bi mm, aibll ex Hr pax fpeflaculii Aepatantur » placitum
Dee effe'-nut tmg'uenr Dei fervi, , pueA Aemiae vlacitum
aea fit, fi emnla prepier Aiabelum inftituta, He* Ala·
bell rebut, iufirufla menfiralrmur , aibil ealm aea Alabeb eft > φηΑ^νίΑ Dei aea eft , vel Dee AifpHcei : bet e.

"*1·" P'effteHu puniripare Aebemur .Ceterum

veruA etiam pupllia meretrieer In turplffima prefefiene qeaft.qexft '·
perfeirtrvaier, ybar rerte ellam nulla negllgevtifffma ertlefia toni revit aAmlttere , nifi ab illa primi,ur preftitu.
tiene liberatur. Tanti enim facra ment i participe» nolulr
ecclefia eo» fieri, quorum vita turpitudo Spiritui fanAo accipiendo impedimento effet. Sicut eaim indigne cor­
pus domini a/Tumentem, judicium fibi aaandudare & bi­
bere apoftolu» docuit - fic 8r ad baptifmum accedentem
Dr Auguftinua. Sieur enim, ioquir , ped manAurat , ■ Ct »■ *’,r· *··
bibit fangui arm Armini iuAlgne, jufiitium fibl manAurat,·^
’*
fi. H put arripit laAlgne baptifma, juAirium aetipll,aan ·"*“·
lalutem. Nam H ftiAa, priAiter benum teepur, tf SiJ? men magur benum baft ifma Cbrifit perrepit , feA pnia be·
*** f
ae nen bene aft feat, male male uteaAa Aeletifaut. ·»- ,
it.
num efi baptlfm», beaum eft Cbrtfii faagult H terpu, ,
rtmeib- »·

Ita ut ulterius non rever tan tu r.Quod fi facere
oontra interdidum lentaverint» pro
jiciantur ab ecclefia.

ON licet ei», qui ludicram artem exercuerunt » tt
illi ad fufeiniendum baptifmum renunetprune » ad
rira noflea reverti .■ quod fi facere contr· Interdlâum
afrit refpenfum fiaritemur> llil lln
renuarieat ,
tentafte»r » projiciendo» ab ecclefia concilium fanxit .
«* liceat Cbriftiaals fpeflacuie at;. A, pain bint vel ma- . Sed ii exquiratur, qua caufa fuerit quare dixerit conci*
rime intelligent farjum Cbrigianum, be retmAi, ffieilaJium, quod fi contra interdiAum iacere tentarerinr.-non
falarum. hupur riegat manijett, '
ataefrl.
vero, quod fi contra interdiAum fecerint i occurrit id
ter, tellit. guiA aulrm Jpel tape,eft in ejufmeAi blmrne?
faAum, quod olim qui femel ludicra» arte» exercuifCanell. General. Tom. IL
Z
icat.

/
J»
MX»

N

CONCILIORUM OMNIUM

W

jj6

feni , ad eafdans eompelli pbteranr : quare nt renitacia- A urium ahfeato marito conceperit .· idque pofi faeinu, attionl in baprifmo faAa fraudem facerent, poterant Ipfi
- a
j
j
.
eo quod feminaverit fcelut . Sic etiam cum adverbio ( vix )
non ptopria voluntate expreffe > fed tacite euiti, ut co­
gerentur a judicibus ethnicis ad cafdem reverti . Quod
ex concilio Arelatanfi can. t$. Refert idam Burehardua
prohibere volens concilium, dixit, quod five fecerint >
cap.
ex Eliberitaao Rabaniss Mauros in penitentium
vel facere fimulaia ea diligentia lentaverint , proiicianlib. cap, 11. Bt ptrniteoilale Romanum, apud Antonium
»ur ab ecclefia , ob turpitudinem, quam animo, ialtem
Auguftinnm tlt. r.&cap. ay. Sed communem coneilii laflioconcepiffe certum erat : hanc in mulieribus fevera lege
uem magis probo ; qaod frequentius foieat conciliem cum
Gratianus Valentinianus, Bt Tbeodofius vindicarunt.
gravia funt crimina, etiam io extremo conftituti* comC:»t V*ltvt.
- - - munronetu negare. Quod fi fimplki adulterio fine crimioe
& 1 hci^of.l
Senna mulier fi vacationem relifieni^ naeniae fefnloeity
homicidii, tanidem panam conftituerunt patres, cano­
obtentu quidem petit lenit nenia nen defit verum fi poft turpine <a. quanto magi* adulterio cum homicidio cnamodlo?
buc volutata cempleubui , CT relifienOm , quam eupetierit ,
Sic etiam concilium Ancyranum , quod poft lllibttritamun, Lib.
p'edidiffiyti peroro quod rficie defieret , anime tamen feenifa
habitum ante oftendl , cum elufJemcriminia meminiffer, *.
detefetur , eviratio in pulpitum , fine fpe atfelettenir ulantequam refertdiftnitlonem fuiffe, ut ufque *dobitum
hut , ih ee ufque permaneat, dente anu, ridicula fenecontaminati non communicarent. Ite mulienhuc , inquit,
ilute defer mit. Nec tunc puidem aifeltrUen.· patiatur y cum
can .at. qua feeaicantue , & partu, fuo, necant y fed V de
aliud Huam enfin e fio nen pefit . D«. » Ill. Id. Mai.
Pi, qua Of uni focum y ut utero ceatepcer recutiant y anti­
Aqulay Syafrie C? Sucberie Cc/f. .Qua ratione In et»
qua quidem d,fini H0 eft y ufque ad e tit urn vita ah ecclefia
Cone. Alne*. <'on<:,io ' quod Afruasii titulo citaai Tolct , inter alia
removeri y antiquam diffinitionem , huius concilii decre­
num can j· T4· *b imperatoribus po flutanda proponuntur, illud eft x’tum voter. Immanent autem d,fie aimat y ut ei, decem
ne quifquam Chriiiianu* qui ad Chi iftianitatia gratiam
annorum tribuetur. Id infum indicar- videtur-divus Bavenire voluerit ex cualibet ludi.-ra arte, cogatur ad eam
filius feriben, ad Amphilochium Iconii epifeopum can.
a. referens eiufdem criminis panam, ait. Oportet oMent
non ufque fd ebitum eorum cenfefionem entendero * fed
voccerii , ac l.ber jb illa macule permanere « nen eum
decem quidem adnorum metfuram admittere y definim au­
hceet e fsieyea.w iterum ad eadem exercenda reduci ,
tem nen tempore , fed mede pt"iieoHo medicinam . Sa
·<■/ irpi. Quam f.ratiam ab impp. Gratiano , Valen­
etiam Martinus ( ut vocatur ) papa five epifeopus Bra­
ce re nil, In colleÀione Hee re torum , cum tmjua concilii
tiniano , & Theocnfio impetraflc, liquet ex-hac «*g*.
canonem referret, negantem, etiam pariem retinuit . Si

He deelinere ludicri, miniferit, de)
t.im fanilijfima eellfieni , Cf in p
f.ienet .'epic Jecreierum reterentia

piet , elaborat , five ea adtdterie , Jar eg Ifpilimo centofie ba, ult!
, net in xtm mlftrt communio-

cordiay five tale, mulieret , fine eenfcia, fceierum ipfoHanc futnmi privilegii Ineo habuerunt Chriftiani , quod
rum , -decem anni, Otrrf puniteatiam fudlcamui. Exftat
antea cogerentur a Gentilibus ptena A fupplicii caufa , vel
.. _____
in collc&ionu
conciliorum Martini cap. 7*. Concilium
gladiatorum , vel venatorum , vel comadorum, trageedo-£ etiam
et iim Moguntinum
Mogi
Tub Rabano archiepifcopo cap, 11.
L —- concilii
— "
I> Cltmiaa rum, & fcenkorum munus obire, ut au£lor eft Clemens.
hutus
meminit , Bt eanonem refert, fed in con­
Quod fi Gentile* olim, ut gratiam affequerent.ir , &
1> i ipoflotextu Br ad marginem utraque leflio, nec in fine , Bt ,
Jic. coaft.
communionem ecclefia in percipiendo baptifmo , omne ge­
vix rn fine, refertur, negantem magis probo.
up. I
nus turpitudini, in cantu , vel faltatione fpernere cogeban­
tur, quid failuri iint MtnChriftiani fando regenerati la­
De pena parentum propriet fa'ur interimentium y
vacro , ut a tertum coofcqutnter bestitudinem , hinc rogo,
ut eruant. Cujus ftudii cura quanta St a fidelibusdc a ma’
CAPUT
LUI.
giftiatibus habenda fit, vel Platoni* ethnici Chriftiani
jam doârinam exaudiamus.Negat emm muficas lege, muta­
FFARIUM fcelus 8r exeerandam Impietatem earum
ri poffê fine mu tatione legum pubi narum, Ideoqua valde
parentum ( fi parente* nuncupande funt ) qua vel ,
forte timendum, ne no, is rurpiffimi cantus vel faltatioois
immaturos fatus intra propria vifcera latente*, vel re­
inventis antique M lalurare, Irgus mutentur, A nova dein­
center natos, Ot ut ( inqu» UI* ) · partu adhucruben-.
te; ad libldinla turpitudinem & infamiam tegendam in
de pernicies fcnfim tllapfa livium animos malis ftudiis ft do,T» ienter.ti» ârinis mali, totas repente civitates evertat . Affertler
terimunt ( fident enim materna adulteria in fucem editi
iiberl paren' uni ItmUitudlne tc forma prodere Jmultia Bt hia
lotophi ier.raviflTimi, legibus re pr effit femner , coercuit, & vindica­
vt pel eft ,
H-ettqciep.irtrm : ra-nque ff
vit reien,, & antiquaeccjefie dtfciplina. Patre* Hifpeni communionem ad exitum ufque denegarunt in hoc
uno ne : nec immerito, quod parente* iftu triplici* fint
de rtpuchc*. 1
c: illunis rea : homicida fui , maritorum adultera , Bt filii
de legih.
nondum nati atroces patricid* . Concilii Ancyrani epi- (;oa< J^nty.
fcopi ilecenr annorum pienitentiem ; hutnaniu* poftea lier- llR flB ,
denfi» concilii parres fcotcnneiii tantum prefcripferunt Coae.Ilerdea.
N/teroy aiunt, qui mole concepto, et adulterio fqtu, , vec te can. *.
éditée , necaie fiuduerrnt , vel in ventre matrum potienibu,

N

rm

tn ft*- /apem

,

veretur .

neper enitn mutai pojfe

Canon LXIII.

lefet

Vulgatus

De texortiucy <pnt fihos ex adulterii necent.

Si qua mulier per adulterium abfente marito
conceperit; idque poft facinus occiderit; pla­
cuit, ei nec in fine dandam efle communio­
nem, eo quod geminaverit fcelus.
<
Canon LXIH.

Extrudat*!.

Dt MXtribuiy cjtcx filtot ex adulterio nteint.

Si qua mulier per adulterium abtêntefuo marito
conceperit, idque poli facinus occiderit: pla­
cuit, ci nec in fine dandam efle communio­
nem , eo quod geminaverit fcelus.

Β
I

υRÇH ARDUS libro ι 7. decretorum cap.5 I. Ivo lib.
i. <ap. i ςι. aliter . Si qua multer, inquiuut , pct adui·

tempore vita funftetibur , CT humilitati infifiant. Poil hac,
concilium Arelatenfe decem annorum penitent lam ad je- _
· . .
cit fuperioribu» Ancyrani, llliberritani , fit llerdenfis con- ,; ",e *" *.
ftuutiouibus renovatis, ut Burchardus refert, 6c peni- Burchir
tentiaie Romanum. Mulier quadam , ait, ut audivi mu t-y lf CÀ,’,
'
qua e* fornicatione concipiente, , metuente, , ne frein, quod |a ùrniteati*·
occulte perpetraverunt , manifefium fieret ; iufantet quoi h Roa. tir.
pepererunt occiderunt , C terra convoie cooperuerunt , aut *. c. *.,.
in aquae profecerunt. tjfvd quantum uvfat fit y rananer
Ancyrani y Hieeriionly pro quo reponendum eft llliber­
ritani, atque Ilerdenfit concilii tefie, funt : kh Haque via
F, iu fine dandam ege communionem decernunt : fed humantur
trailantec y poft decennem pfnitentium , labr placuit nd
communionem recipi. Idem Burehardua alterum canonem idea Bar.
ex innominato concilio refert .' eft autem concilium Ancy- chird.cip.j*.
r.anuni. De mulieripu, , luquit , qua fornicantur & per-Cone. Ancyra
. tu< fuo, necant y vel qua afunt fecum y ut utere concepter caa. >■·
recutiant, antiqua quidem definitieq ufque ad eiitum vi-

*·' pudut pqniientia lo'iiatur. Ut homicidal punienda*
decrevit coin ditrm Vvorniacienfe. Muliere, taltur , inquit «
ecutiunt , at homicide peecuiduHa pudiconilla vero quo dormiende filio, fujfecere vi- n A,, |,h ,
Her do Pit tudicart otartet ) quia nelentet β d, *Jpt *
nen confeariendo , ad bunt devoluta f
f_
Juut^cafnrn
. *...
Im- coacupilcent.
t..... -... . A!is.,,
pictat.· maxima c*j coargiit D. Auguftituis

357

A M PL I SS IM A CO LL BC T ΙΟ.

pteanday ait » e» ufeo pert eu.’t fiet tifiidinofa crudrlitai
vel iiiide traduite, at etiam fieeliciaiit venena procuret,'
. <» fi eùfiii.noluerit , cenceploef'atar sdlpuemede Sa.raiifeeea eafiinguar , ac fundae·, oriende prine interire , puam
•itraue : am f in utere jam timfiat, occidi, amepua·»
Laftsat lib». noft·’ pepefue. Ante Auguftinuni La&antiu». std vitam
divinarum ia. enim , Inquit, D»«r infpirot animat, neu ad mertem.
ft'K. cup se. Verum fiemSner ne <fuod fit facina. , fw» manne fuu· era
poUcmnt , eudlfiui adfiue G fimpüclfini animit aOnrfat
lueem neu u fo datam. ggpeOet vera alipuit , er aliene
Minuta, »·- ceuteemrfia fcelerati G tnjafll.
Ante Laflantlum Mi1 aiuoSa- Bu,,*ie Felix. Sunt, ait, pus ·*«
tdfrevlfiut medica'
’ minitat epoth mipimm futuet fieminit exlin.enn' , <ÿ pur­

358

qui prohibet fertus in lurent edi , abortiti!»
pharmacis infantes corrumpi jubet.

Canon LXIF.

profeflo

Vulgatu*.

Defentinh, qua ufaue ad mortem , cum alienis
vint adulterant.

Si qua mulier, ufque in finem mortis fur> cun
alieno fuerit viro mœchata, placuit , nec in
fine dandam ei efle communionem. Si vero
eum reliquerit , poft decem annos recipiar
communionem, ada legitima·poenitentia.

ree,dium faciunt , antequam pariant . An’e Minut.um
Terr in aoo- Tertulliano». Nolit , itrâuit, iMuic.'die feme! interd<llr ,
loe
~ Niam conceptum «rare, dum affine jentate in komimm
"S· “T- · dehfi^ur, diffivivere nan fleet. Homicidii fefienatie efi,
prodi iere aafei, nec refert nate quit eripiat animam. an
Emtnddhu·
Canon LXIV.
nefrentem dlfiurfiet. Hemeefi G ani efi futura r , G
One rmttir fiam in femine efi. Apud medicos enim ,B
De
famims,
ytee
ufyite
ad
mortem
,
corn alienis
* fi Ia qaaftione fuerit aliquando, an partus In utero
animal fit *r ht>mo obtinuit tamen hominem eifc·. ut
viris adulterant.
docet Hippocrate», * Galenus quod & apud iurifeonlyppocra. ife fuitol receptum eft', a quibus pana homicidii fanciesetl ,
Si qua mulier, ufque in finem morti» fu», cum
de puer, aa- io <um onn,e, qUj qUev» partuei animatum ab utero
alieno fuerit viro mœchata, placuit, nec in
Galea m·- ’begetit, vel abortum procuraverit .· nec enim le» iu»efie
tni» libello. P“'*nt ο«ι·Η» impedire, quam interimere naros , quod
fine dandam ei effc communionem. Si vero
j_. Γ, q„, aii·* fatus abigatur non animatus, In erilium mittitur qui
eum reliquerit , poft decem annos accipia
qeid ». ab<>r. 'Ullr. Nec lege Cornelia tenetur uxor adultera vel
communionem, ada legitima poenitentiatien. I. C»<»· adulter qui partum abigi facit , led lege Pompeia de
erro de pa- parricidii,. Quod crimen adeo gtave tempore Juftiniani
ni, f. A ««· imperatoris A Leonis Ceteris habitum eft , ut eoeftilie,, ad Irg. rutio edita ùt, permiffa licentia marito dirimendi tuaCarnal. d« Ii· trlmonii, û mulier fponte abortum feci flet, Juftloiano
<*’ 1* ίιΓ“* telle & Haimenopuio . Quod tamen iuris canoulci de­
deextra.ord. cretis abrogatum eft . Vvifigothi etiam majores noftri hanc
U
T
LIV.
C A
crimtn.
adverfua abortum procurantes legem fanxerunt. fbfi mu*- *r *"
l;„ladZiïumaiï:^
eminent.· Uesnlnm UeÂerie .1 ner-indutn
' sr 2’
C’e
'Ucvli, adftriû., five f.
uti , falere
______
________
efmt.fiJ,. d anctl^.t . 'dfe.ix tardifC<L C ~
’ in perpetuo eunt marito alieno vixerit adulterio ,
jéft'nM» i» au- ’.“· -f'"’*
». / onciUa pfi , ducenta finteUa fuplacuit patribus, ut etiam in extremo viti fpiritu com­
thrndrnnat-A"*'" * /
rurent ditnie ate peritas , G HU inf.
munio illi denegaretur : quod fi antea turpi ejus confer*
». has itaque 1·'··»ηι feevitura tradat ne . Panam auxit Flavius Cladaf^io difrefliflet , decent annorum, illi injangl panltentiam
csufai colis- vindus rex, quam ur pietatis laude plenilbnum placuit
quibus elapfis, Illi prpftari pofle communionem . Notan­
tineas. Hac. referre, miilttt Inquit, eorum praeit ate dnerie. , pui
dum bic, quam acri St ftvera lege earum feminarum li­
aenopul lib. pictatit immemeret , fiterum fttornm uecateret ex.· faut .
bidinem, qua viro alieno turpiter adharerent, epifeopi
4. l>t»1 11.
quia vitium per previnciat reg»< nefin fic luenoftri coercuerint. Si adulterii enim crimen morte vin­
Vviegutbu.
narratur t ut tam rv>/*, puam femina f tler.t ludicandum committunt uxores, cum ad folato» accedunt i
»·" ''f'*1*· iut auHeret ege .referiantur ; ede» fiant hcemiam prefii.
cum ad uxoratos, duplici» fane adulterii, rea cenferi de­
Ii.Cindafvia.
detirnimut , wr feu lifier a, feu mtcilla natum f^·
bent, ut cenfebantur tt puniebantur olim, Beda telle : Bed» de α·
dat tax ΙΑ »
Ù,.
./
a, ■*
. .
quod violata duplici facramentl religione, duplicem fa- m»<J pcccaciant injuriam , fuo tnatito , tl alieno : & hanc tanto tor. cap. a
«. Vv.ligo.
thorum.
graviorem , quanto altera illius uxor gravius ferat fua
■--*■■. .
,
, : -------- tt.'1'·' ' ’
‘j
dignitate ht honore pudicitia privari .· quod illis elfe
’
morti tendeΛ ρ<η1π, jurgiorum diff.diiqur occafio„ ; aut fi Wrz refouaee voluerit , ,mnem vifi.nom
nem , p,„denter mémth Arillireles. Id diliglntlu.ab his Arift l.b. .
ierum ejur neu^retur exHngmre : ledetiam fi mariquj
, animadverti vellem, & aerio- «rco-togntco. dfut
Jxtrut<nti4 eb hi, reoj caiHpri » abieOa rrorfu» aTaetiam Vindifle ρνιΓι infidere n.n recvfoi . Graviorem
A^j. vfoB,ro0ni àUa
'qu* /ibimet Com PsrlSiatui naver n’“lt" r,n3L,t. b*c
P«P· *·«» nomin.squu,- L>
n
_ârren4o> nun p.rc.t.
Ί
fi.ri.nfe .
p*pnr· (U1 aifB0 ful pontificatus quarto , decernens, ut qui ,
*
r
r
c. ...
*" ^dc Ü- <iu’e*· abortum facere fictive jufliiiet , ,el curalVet , ea
noae c · <xcommun|catiene puniretur , qua folvi a nemine pofVulgatui.
Canon LXT.
»rocur*iHi- fel , prefer Romann feiflr epifeopum. Sed antiquo juti
bv» abortum. rctlituit Grqgoriu, XIV.
De adulteris axorifet clericorum
Olim autem ad evitandam tanti crimini» gravitatem,
aut crudelitatem potius , illud remedium excogitarunt epi­
feopi , vel ut minus nul uni elegerunt , ut fingidi presby­
Si cujus clerici uxor fuerit moechata, dc faciat
teri infui» parochiis publice feminas promonerent, ut fi
eam maritus luus moechari , & eam non
qua furtivo ir iojufto concubitu concep.ffet , ne partum ene­
caret , led clam illuni deferri fiuerct ante januas ecdefia,
ftatim projecerit, nec in fine accipiat com­
ut fidelibus aliis & pii» fera,ni> nutriendum vel epifeopi ,
munionem : ne ab Itis qui exemplum borne
vel presbyteri traderent. Hec faille ‘concilie·, Matifcoconverfationis efle debent , videantur magi*
neafe fuiile refert Burchardus, decretum efi , ur unufeu/J foe
îûm a 'ftot'
in fua pleie pufilrce annuncie, , m fi ollprafaileria federum procedere
<h»fdo h. |.

cvntMfid coiio'f-it , C*

> **q*o<p*r*

fne cumque provolet infrnie, aure januar eccitjia parcum
deportari. ifiique poni fastat ; ne ie-am fucerdtte m era- p
fiinum delatuc , at alipue fideli fufeipiatur » G natria- *■·
tur: G tali eu caufa fiemreidii reatum , quod ma/ui efi ,
»
parricidium e eastat : nam qui filium ani filiam interficte
parricida'amnimodit texetur. Hoc tamen niti ad evitan­
dum niajua illud malum turpe e fle docuerunt Auguftinu,, Ladantiu», Tertullianus, J< alii.
Hinc fit, Platonis tententiara ut erroneam iniquamTheod. lib. ». que ju 11 i tfi me refelli & accufari a Theodoreto . Ajebat
de Cretatam enim Plato, viror ac qtul.eres , dum praferiptum a Ce
iStdios. ca- gigendi tempt., excedetcnr , libere pofie confervari, hoc
'•rtamen excepto, ne quem amplius conceptum fetum ia
lucem ederent·* fi quia autetn inftitutum hoc violaflet,i
ut' fatum ad partum perduceret , ita cum exponi, iit ■
omni alimento careret ; quid vero unquam tale vel £chetus, vel .Phalaris (ait Theodoretu, ) legibus fuit iaftituit ? quii tale parricidii aenus eft unquam aisfus? Nam
Cute. Generat. Tom. II.

Canon LXV.
De adulteris uxoribus cleriforitm

Si cujus cler;ci uxor fuerit mœchata , & fciat
eam maritus luus moechari , & eam non
ftatim projecerit ; nec in fine accipiat cotrimunioiMfc
“b h’s (lu* templum bon»
converfanKnis eftie debent , videantur magifteria fcclcrum procedere.

Z

·

c
CONCILIORUM OMNIUM
A w*, M» fil, efe pfnamlaittuÜamq ff fit HeAfirsvIe
weeWr, pefi fmueumferce Uiri reditum, qui id areimud.

CAPUT

LV.

precari

Fnltatrm manti uxo-eni tduheram retinentis ut nk
·»/;»·»<■»; «/WMrrv, Ρ<Λ·. d'ffieiuN , a,..
t*. dd.J«at,
t-»_.
t n
i risiu rcoiobarum. o ia viri piuuente, : cenfueruateu«. cana m>n ede f«ren’em, fed tanqoam veri lenocinii
c',n>«n damnan l.m . Ptulu* tam, rnqult,fa/^-prv4e·fam m tUeltrlt atrrtm A.-n fittim d' mifi: , ream leu ffInii
fununtnr tft tl/AU· Aliti fattAfft trimtnu tHr _ tbttttli Cf
pnfinltri platan. 1.1 caput orer reliqua lejis Julia comMsrcrl ia I. pre^enfins f-'ibil Marce’lus. Claudium Gerjtuni virum
tp d* adul-Clariflim m ieno< iui · fine aro fatura damuaium tradit
ter
Ulpianus .,uod uxoieni ut adultrttc deprchcnfatn retiVipiai- in 1., nlicut. Η·>< ipfum antiquis ccdete patribus nondifplitxiulum. a uea pufi/cr fr-pfem c,„.
$. u> d; deiU1fle) Te| tx ho» .anonc Λ LXX inferius apparet :
ft. S.· en/m dieerir, publier /.iHaih
•d“:·
Tcd u.ulto cljiiuv ev comitio Nanneteuli , a quo pana
W ueluti in triumphum eg, fiuêlnm
Co: c Nsnne ft etcn, âi;n<>rum tctio' nrl ad. Itarem couftituitur . J/ eaVir» dt~
i nqu 11
» fi.ue- «
ffiKhlii-A °
nulla'
Nt de mu. retail!; r inajam mertii , ceniiflb f.tlieet U
fvblicaii, per pcear . ne dixerit cencedl enmiti, atefr/'a.
}’“·> mul-e-e. i-tterji.ere: in fêla enim peepria dem,infa·
utr/?j, deprebenjAm pctefl marite- aduherum ,,/,.ΰ,, , (£·
turn ferrie une, tel alium qui fit infami, . f-t !ege XXI .
wr tint Adulterabit. Concilium Autefianeufe , fiveAtecap. XXXVII. lit, LX. lib. XXb'Jf. XXIX.
ubu
lateflfc, five Het me, doit or in palloris libro (omnibus
>. his tiibuitui canon d·# , apud Gregoriun» IX. Si
, ait
, fctie. it axertrn diii^tige, ÇT nea «··■ ■·■ pet-tentlam mu.
lier , led permane' in feraicatiene fua , & rien camilla·.

L

deeet reciter, peccatricem , </«« panitent/Am egit , fed nen
D Hier, ad fape. D· Hieronyiuui. Je/a ferai cutie , inquit > rfi qua

Nulli ticere fine judirie triltfiii'fxtrtA. rtpujit'r .

.Ve/z*. f

brtiiAt't·, nt ι/ira m yHsfvv faa mjltdiüt fah'Alt trente
ftrfptarA : jl»/ linet adulteram > fiait at tfi , impiat tfi.
D. Hier, in Idem Hieroufmus eamdem fententiam iterato defendit.
'pift P»Bll
ad Coria. rit , uen p'rariam infufeat cen/ugemy flld fernicatie uteremcein^uinal, ut famata fit uire fue licita , fed adul­
duii domt- tera. Eadem confirmat D. Tfidorua. Poftquatu enimpracedeatem Hieronymi fente miam retulit, addidit iofe.
Ueicumpue efi igitur fernicatle , tf furnteetienb fufpicie ,
- , ■,
. Ithere uner dtmuiiiur. Theodorus. Si uuieuxerem fuam

D

Et eam ftatim non projecerit, nec in fine
accipiat communioncin.

Imioru, I. .·

Adult.ram . a A„n ^uit dlmlt.e^

f.C c

CAPUT

LVI.

Ο^^Τθη <·*!>« qui» («cularis, 'r.ed.iie det iras, jJu> cra.n
AN privato fuo confilio dimittere » fed rubliva judicis
ecclefiaftiei aufloritatr& judi.io. Oiimemmin primitiva
ecclefia omnia dclifla ad facer dot es dcfercbsntur , u* eo­
rum auctores ecdefiafttca dif.iplinacoercerent, fotennefque & ftata ceufurst erant, ac para libri, panoentsa­
libus Infcripta , quibus ili> a.if>ri deberent. Da adulterio
habetur tneutio al· Inn.uvnrio PI*. I ad F.xuperium epi

•pit. j- ad
Exuparivin
«piicoputn
ntt! , xkfiiAtat ft Ab /Ha . Cujus ea ratio fuie , ne
Tolo.
videlicet uiariti uxorum turpitudinem nrutua cohabilatione , tel exprete , tel tacite approbantes, crude­
apud facerdetet^drfé­
tu idee muHfuibui
le nunir £ injuftum knonutn ofH.iuiu exer.uite vide­
rentur . t.enomin enim ete , aut plane 'ferreum ne·<”· utrmr rriww.jjr , nete jac'., tperjqeeam ex JUjpr.rexecete eft > .ui f. ivnti prudenti.pe line dolote tanta infe­
it·. xbfii netur, gfii utique /rbmeuebiiur, fietut fiaeitium
D- Chrvfoft. ratur injuria. Quod 1 D.Chryfoflomo didicimus. J/rat ■ derepatur. Caw erge par cauCa fit , interdum preb.tr lene
h»m
fu <rttJe!i< ύΤ
tfi, inquit, yu/ lafiAm dimittit u*tttJfaAtt , ui.ndtilu ratie texquiefeit . Quod 'li vir non per­
'?"* A‘ futuar efi , 0 Irrrnfirt, y«z rfliutt m-rtlrietm :
nitent iam uxoria folum, fed divortium defideraret , ad
p^eufJem e.clefiat judice, confugiebat. Crnc. Agathenfe . Cone. Aj,Quod Innocentium ili. m rei.ripto ad Genuenfciu ar- J-rj/ l-rrefacuiaeer , ait, yfcZ cavysfgcaZr cenferclum nuilaeul. theeeiu.
lunoc II! tn .hicoifcop m> approbate le;iniur. Idqueadco placuit ΛΙpu g’Avieri dimittunt , uel etiam dim/feruat , er arar/Aer tett~
rcitripi ad |.>nfo X.Hifpinie re ;1 fipicnt iftimu , t;t dixerit fub pefu. difidli frebubillle· peepeeeente, , peepterea mAltim.fU4
Gr'iurnictn na capitalis culpa quemquam tenuri eam uxorem dimitreaiclnep tela. r< , ,|Wa, icr:a Kit adultérai, , & in adulterio «bfque
to m u» emendationis fpe eam fore per tina, em ■ £ ttfit bt’At, ait.
flucoiddmo·
dum* illud,
♦ c’ii e qu”'>d
fi C\prefle dt
iu reiui
A!toni' X- H irpsnutam

uca] a* fientend-e-e ..ue ft ne q .ie-e partir del prend,, que
..ai·'· u/uar de! « Cf fi «·· it fa^e < pr. a mtrttlmt’t r . Qu 4re leAoics & oftiarios, qui uxoribus alureru ad here banc >
removendos a clero dcocvit con.ilium Tarriconem’c .
l'xut atttem adultera illa dicebatur , »d hoc m retineri
nnn poPct » non qualibet fufpicionc nota, fed adulterii
luipitudutc deprehenfa , vel cenvieU. ut ab imperatori­
bus Se.ero & Antonmo tcl.riptunt eft. Cr.men, aiunt,

!■>'. Ad epifeopos ergo caufa matrimonii non ad iudi»ct fa»alares fpc&ant , ut hodie recenti conditi J riden-Crat. ia cals,
nui decreto confirmatum eft; quidquid Mat loratus Cal- frculsrn t,- .
vinianus antiqui juris ecclefa lanatus repugner. Quod atiai.s.coac.
fi canfam ecclefia imperator ecnuicua Aurelianna , fit Tnd ivff '»■
Chriftiana fidei hoftis acerrimus , ad epifeopos detulit, «n- >·:
caufam videlicet Pauli Saaaofateni , ut ab Eufeblo «r Bafeb ith-r-c.
Nicephoro traditum eft ; cautam non ecclefiafticsm «οdo, fed fpiritualem , bt ad unum tt magnum.ecclefia fa* c·**·
•liu.-r~:.i··, . .· ,,:i fufpeflam .tdul·
IMI
ci amentum fpeilantent, qui.l cauf* eft, quare Marlora— - ■ .o'e imdle céi.c antiquos cede fie pa­
ne», confiât ex D. Ratiliu ad A inphtlovbium Iconii epi_____
_
tus
ad,____
judices
facuii deferri velit . cum non apudChriadulter
icopum. Aauceretu, manerer , >i,q iit , C cenfilentei, E’ftianOS
*________
«odo
2_ . led fit apud Cientes caufa, matrimonii
D. Baliliut
t·.·:
,ev:,/ci,. t/udi.^re quidem put r, njjiri
pontifi.-ibus delatas dim, ex Ius Taciti verbis intclliga- Tatlru»tsb tv.
UMS ? Nr. dimtfittit abjienebutar t nariuttA Nrrenl fttr, hlft A»|·
epifi. ,. ad
’ene unt , nt ιηηι.·,1,< m <’:ir .-.infam prabeamur , eat
Aaphtl. lio- antnn ttare fere
JKr /nfwt.e: , dente impleretur
t* eeafnlii per ladtbriam pentifi.er , da teairptep nudam
Biiepifc.c.j,.pnnitenria. Quem acri enim & fagaci cuts, 1«.
edit» puri a rite nait'ft.
minatι.ηι adulteria v ntn pattes ιι.,η publicanda, fed feQua in hoc canone decreverunt patres , etfi de uxo­
rreto caftigsnda cenfucrint , q».e ad Haftiium adjecit
ribus clericorum exprcfta fiat , in viris facularlbua et­
Theod. Bal- Theodorus bailsman, pcrfpicue probant, ddu/teri, j».
iam locum habere ’pote , religione facramentl , Λ ra­
tionis fimilitudinc'colligitur ex canosae LXX. inferius,
Atutr annir cum drjfrn.
dr his qua nuper dixi, qua ad ifi culares etiam fpeûant ;
l t/UAiner cum fupplictbut i Cf duebutcnm i.
(«d nobiles pratiertim, quorum ex»?mpium & mores reli ·
qtm populi pars folet imitari . Quod ü clericus uxorem
a fe tejiccre voluiiTet. » quid fiteere pofte" »
onfulamus
_ .
uel . aemedecumqut cenuicla fi;
concilii Toletaai I. patres. Placuit, aiunt, ui
c““e T€j|X.’.
fair fiatt
fttmfut rierlrerum uxerei peeeauerint, n» ferte licentiam
’
pecc.tndi piat babtant , accipiant mariti tarum fiant pn.
'ita entai ne inttlliget , prepter adulterii critejtaiem^ prater ntitm y cttfiediendi, ac ligandi in deme
fan ,

AMPLISSIMA COLLECTIO.
/·»,
fejonfa fihltrifiitn atfilftrt , eae tegente, ;*
ita m imitem fibs tleeiti oaapeee, mMibum feram, / fereilio ferte aea bobednt. CianrHl>»i trim<!ff.'if<if )t<·
eaueriai , *ec tiber fumant.-aif fart* ad imerem Dei,
tfitfiniittilt, revertantur, Hoc nten irt u»wi adul­
ter» deriri obfervanJum eft. Si auteur illa- adulterium
eommifetir , anioquanSfmaritua ecclefi* or^llmbu· in.tieConcNtee· tUr ' *“* ***** •“»'d«J,,en· ordinari porte* -non porte,
... coecdio Nnorafarienfi »doc«mur. fi «,«1»^«, »‘t.
g
**" adn/teeium etamijdfe t Oror eget laitut , fuerit cempreba' tum, kit Mutuali/trinta ecciepapscum admit ti nenpciefi,
O»ed fi te citer ala jam crepiture ** . adultemvit , dat,
repudia death tere «m» debet .■ fi 1er.·· metuere e-jar tmfierHum triti , aea pcrrjt fufeepte aeinifieeie perfrui.

Casum Z..YF7/.

Λ eeajqçw cotec/iMieiut fatting.
Prohibendum, ne qua hdtlis , vel catechume­
na, aut conficoi, aut virof fcenicos habeat;
quxeumque hoc fecerit , a communione ar­
ceatur .
Canon LXVIL

Nec ab his, qui exemplum bons converfationij effe debent videantur magifteria
farlcrum procedere.
S*ed innocentia df inttfritatis fpetimen clerici ■
prabar* ariraar .

C

|A

P

U

T

Μχ

•b
Vulgatus.

Etnendatus,

De conjttgio catechumena famines.

Prohibendum, ne qua fidelis , vel catechume­
na , aut comicos, aut viros iconicos habeat ;
quxeumque hoc fecerit a communione ar­
ceatur .

B

LVIÏ.

Uantn homine» officio , ft dignitate Deo proplnN codice Luotofi regicr^lcgitur . Out cemaier, aui
^qulore» , tanto magis divina bonitatis imitatores
i"i' c, err trier , quant kélionein non probarim , quod
"lôncilu No
<f** ',e^*nt » ut fapienter Nicuni concilii
patie, congruant non folum reliqui CC. MS. fed
cam vulgata
Czni , ,pud cxjnfiderarunt Citriei , aiunt , faeri rrdiuii efi.■ dehat tyA decreti raùoues , & epifcopuruin coufilium , ut mox
AiiomumPi- »“■' ’ W image tebflium . Fpiftepfu drift rfe typut Der ,
oftcndcraus.
t
Ixnun».eeod r«»e»<twraput ptfi iilutnenbfin\ farm retepil . Preriytr·
dtlmnptur» lettre deirfl ftdr»t, Cf Iteum ffHphtum. Diacrnu,- ure
Iftt.-ifS , qui fcerr.rl,
tnr malri menium ,um
viJexrar aB eh-rabrem. Quanto'ergo eplt-opi a Dei bonitate , pre,• hr interdiHunr.
Dioayfto A-byteri a Cdaphinorui» caritate, diaconi » cheruoinorum
reopagtra m fanfiiorl divine natura lontu .phtione im<catloneque
CAPUT
LIX.
prine. Kb dr Reflexerint > tanto a reda At debita fui muneris funâlona
«cl. hurar. difs,<?4[,uiM. Videant ergo omne, la.ri ordinibus initiaf>Omici , qui fc comod' , a comtadla nuncupati .
i.h.
’ Hu*m,' n,1SBt’ * ilh‘ft re integritati» , & omnium
V* ComutJia , auflotc Caflioduro, a pagis dida eft . CalTiod lib .4.
J.
n®" Chrifto
C^ifto folum
foium?, uon clero, non
C.imus enim pagui
pagu, vocatur, ubiruftidgcl
ubi ruftkl geltientes humanos **Π1Γ· «F**
4« .b.r;..:
i ita Coa. f»·«»!"«·Jpefj'.*"»
‘1*7"*". noa
C.imuV
temp' < ·· e‘"f'thu fa'"?*1 comtniffia, fed pupi.lo & plebi inten- f"
»4u»
Istiflitnis carminibus irridebant
. H*
_
___________
«c prima ejus ori ceac. Acuit. r< » * '«‘S101· animi folicu.xli .c prxbere debeant ; ne
----- r.j
—r-.rf.
-----------addidit r ata. futfequeut mh
go:
fed...ut idem
Caffiouorus
t
itraai c?,«".1u';>^ pr«cepti, i pii , & hortatu sdificant , «ita» moriftenr luirita prtfterum inarifta traxit ad Stila t tJ <juod it- «,βοί C.J,
•
’bus, fc exemplo deft ruant , lib. enim habcieJebenc perrufie caufa debilatie alr rerrrtum efitad aelupiatet terperea: 1 ■
iuafuiu, culpacar«r« uon pofle, fi aliqua virtute careaut.
pracipitatit mentitur impulerunt, Unde comcrdi,lfidoro te­
rte , fuut , qui privatorum hominum acia , diflisaut geftu
canebant, atque ftupra.virjinum, ft amores merptricum
Cono» LXH.
Vulgatus
in fui» fabulis nxpriniebanr. P»r ratio e ft de fccnicis, qui
» fcena nomen (uni mutuati ■ Siena autem , ( co^cmCaf'1 De his,
privignos fas dficoni.
liodoro interprete ) freni erat tiealei ai entire iuci denfif- .
fimut ubi a pafie-liut lut beante tume, diaerfi, fenlt termina
cantabantur ; ibi ailui mefiti , tÿ pr admit/fimi fatuli ditia
Si quis privignam fuam duxerit uxorem , eo fi.merunt·, fed paiflaiim faHum efi , “t beeefiifima difei3uod fit inceitus, placuit , nec in fine dan­ fl/na impraiemm cmferrta fufimiei , uerecunde fe exinde
cmfideraiime fubtmberent . Qul ergo artis ludicre p.oam eflfe ei communionem.
nun, iandive caufa in fivnam prodiiftent , fenicos appellatos
Jubanu, docet. Srena autem , ( ut ex Labeone refert UI- Jàliaeu, lib- r.
Canon LXVI.
Emrnd.i/sts.
pianns,) »/«■<* iaderu*· fatienderum raufa , ^uebbet irce •d ediilum
ubi <iulr cjnfiftat , met eatur^ue fpeCiacuium fui pradliurui , in lib. 1. de
-^pejita fit in.publice, privateve , uti Intrite j fine tamen le- bit qui noDe his, tjxi phvtgnos foot dactsnt.
iJcefafii-a beminei fpefl.buli caufa admittantur. Solebat au- tantur ivfamtetufcena\ ut Ifidorus tradit , fieri in theatro, in modum Ulpianur lib·
nd ediSi quis privignam fuam duxerit uxorem , co ddtnua iullruâo , cum pulpito , qui pulpitus oichirtra vo­ ».
fl.m 1. a.
3uod fit inceftus, placuit , nec in fine dan-· cabatur, ubi «amabant coinicl, tragici, atque faltabant
hiftrionci, fc minii. Diflaautem flens Graea appellatio­ de h» qui
am efle ei communionem.
ne , eo quod ia fpccicm domus erat inftruâa. Unde &
apud Hvbrnos tabernaculorum dedicatio, a^fiuiilitudioe
malrimen" tnterdiile turn privigna.
domiciliorum exweetrym appellabatur, ideft fceoopegia. lfideraslib.il.
Scenesum autem tria genera tradit Vitruvius, uaum tra- «jasolog. c.
CAPUT
LVUI.
gicum, fecundum comicum, rertium fatyricum, quorum >>·
ornatua diffimili erant difparique rktione. Seen* tragi­
Modeauie.ii PR?ï'£n,<lU’'.<*t’ M®d««iliut explicat. Unes, inquit,
ca deformat* columnis erant, ft falligli,, fit figais re­
J
J 4. d« “■ ‘‘earir ex aba uteri unfit , neverta diciiur ; mairie
liqui fque regalibus tebus : comic* vero adificloruniprb
tradib idiait vir **’ Λ^**
*Λ,ί'
v-'tiltui apptHatu· : etruxf^utervatornm , fc nwniorurn hsbebant fpecicm, profpeAulque
t <tat uatf· a'luaOr . pifyi^ner , pritif uafyut arrant , Et
feoeftris difpofitos , imitatione , ft communium ndifimox. Prlaiftrar tfi u*r*ii turn fiiiur , t* aiiu air· uaciorum ratium. ; fistyrien fetna,prnabantur arboribus, ■
(■»» fi*,‘i·' irritai . D>âus autem privignu·, quod ante­
fpeiunci», moutlbus > fc reliqui» agreltibus rebus, in to­
quam mate, fecundo nuberet, etï ffo^enitua , />r;,enim
piarii fueclem deformata , ut Vitrubiùs ait. Omne» eo»
X. adojxivua antiquos Jixiffi: , pro, pr«., Feilut, eft auttob. PrSaigaa
|ui in his fceni» fpeftaculum fui laâdri quaftus gratia
tt i. ultimo guogw nanJfirmi ia taihi irtflb,„ur ), y«A umtr 'Mta
orodibant infames faille , ax Pegafo .ft. Narva , idem
de tu» na- fiht efiyj/J cJ arptit S3 prcatntit . Mattimvr.iuni tff<,
Ulpianus docet in hi» verbis- ierenim qui fuefiui cum n
.
?“"■ ;
eontrabere prohibent bfc patre», cum «lia , ve) nepti
Jfi ia certamina defrendum , V emeer eb premium ia
■ *·“·"*·
prim* uxorii, quod ad aflinitateiq pertinet ■■ & hoc edi
Jcenam peedeunfer famefer ege Pegafut, <3 Nema fibut
fecundum a®altatis impedimentum, abepifeopis Hifp»rrtfpendemnt. TertuiliaOVS . Otenim , ait , ipfi aacîeret ·, γ,.,Τ, ul
nia in boc cbmilio prsRripiutn. Quod renovarunt pri.
admi nifi reteret fpeiittopfierum ,
drigariet , fcenlter , fpeitacebsc.
Conc. Mo- m· «MHilli Moguatini patre,, irriTum fi fic coatrabaxyfiicej , barenariet -, ille< amans.‘jftmet rfuibnt Olet ani- ,,
gnat. I. cab. tur matrlmonran, thulartates. OS fair Urrfrem , ait, ai,i.
Ouata Oaaarii , 0 ptfirataai Oiiafira fua faraitaiut faePompoaiM
r'r, feu Ouoiat jaeariiur uuifrrlt ; aut fi fua duriet fraUbjesPla·- Itifiut aapfrril I fee tum patre tf fibe lain t^ulatieatr
>«., C? tapetit abantione,
Ito in f A- «ausdaaMSStawd i tg dltjaapl pratipiatur ,· art naote^m
arrenter
.
"tarif40e benerb
n*o. 4·. Ou'
taajeela teptdan , fed aug** difiriiiieae ferbit
---------— at ernamentir, Qu· vita turpitudo,
ru. napt.
e»,. Quod amni ta Ha impadimaatum ad contrahendum
Oc tafiunia aftpo vilaa , & abjeâaa reddebat çerfona» ,

Q

I

a?

éf

E

matrinaoaium aaotibus.etiam Romanis receptum fuiffe *
auAoc Pomponia».

ludticam hanc artem exerçante», ut kge Julia lata, fanames, 8t corum filii & nepote? a coturabendo matrl. ruomo cum fcanici* mulieribus impedicantur , ut Paulus
refert.

·

CONCILIORUM
lib. ·. lefctt, vrl cum earum filiabn, , juxta conllittitiancm
ad rj«m )«- Vaicoti, fi- Martian!. Nec filii, & nepote, per virilem feiiam a Pa- xum defeendentea , led AfiLa, nepti, , A pronepti,, a
yiarn in 1. ««. -matrimonio eorum hominum qui in Ice nam prodiiftent,
de r.r. tiupt. arf<reolur , ut, Modellinu, fcTil-it, Quod fi ethnici, hotelΜ η a’rea ta nlbu· ram»rtem profeffi lanvncre difplicuerunt, m»ran; 1 c* d, ja. du1» no° e(l » qnod ftpientitlimi ecclefia patre·, obeaaa<c»l nap.· ' drm vit» lurritudinsm, A allant Icrpe-dateriorem, m»;
Modt’i'rv» ' t'înicnluui fidehbtH faminia, <u»u hia feeniti, prohibuebb fiapilarl rim . Nam in romirdiir A f.-enl, gravilfimo Idololatris
de m» >,· crimine implicabantur , du, falfir honorem cultumqur
pi.,, ia I. adhibentes, ut fupra dixima, ; a quorum confovtlo Chti4». euidem ilijoa», A càtechonwnatIçmina, voluerunt abftinere , ne
•irvi
run dem crimini, fordibut f«darer.tur. Addebant bale
Sepi*'·."; li’..
.m.n· feniti , & comedi aliud lacrilegium graviMmum :
J- ‘ i·
,;,idebant enini in fpcfiacuin Chriftianorum more, , Sc
«aiholtcn religioni, myttfria . Quare cum Geocfiu, tnimu, m theatio, imperatore fpeftante , caufam rclieiqnie
ni.ili* illuderer, repente Ilei virtute» A fpititqatftatu,,
quo.! loccifa ante Mêlabat , ferio agere civpit ,Chrittun»iavocan», A feChriftiamim aperta coofertioee proclamat» 1
quod aaui-pi dedit, ut fièKm finiulatumque martyrium,
• <i etrutn cenvertetetur . Quod et iam de Aidalione, Grjtccrcniir Latinorum tabui* tcftantur , n,talea, e/u, diem
XV 111. Kal. Ma.i edentantes. Simile dc Diofooro ArD Am «p , (hiibcarrq, ad AI) pium retulit Auguftintts , qui io deriThcodo_r
jer,ji, ChHflianorum rebmefle fvleret effufu, , eftêâuaA
*«?!Γ'V ‘ -4 'p'*f»pe f'uftta returent, Chriftianu, ■ ficque plene
*d li».""
- 'id·· quod ftriptum eft, Dotnim», illufore, deludet.
'
TheoJoirbi» . At c.e ryr , inquit , ν·ν·»ΰ'»ι (rencce terere
Paelu»

A

enim hac eonftijutioae Bitumai iovefilbea hixua coer­

ceatur,. & in hi, prefect ia ea, que purpaara tlnçebantur .· pro ( rubor ) r»>»; , virarla ( o ) in ( v ) cbmmotatiooe perperam a librarii, fubftitultur.

Vel catechumen*

CAPUT

B

ftifoftur Itrwt» ere·» ia i teret
o> , ρ.’β ceielreta'·

•

Ilo.i:. Id»-n Porphyrio mitnO cor»» Juliano apoftata

'J &< < ’

tirxi Cum per jocuin enirneorani itnp. Juliano haptifrrum fuliiprc·, mut»’» De. virtute repente voluntate,
C Siiftiamim fe eftr profeiTut eft : quem mo»fecuti percut ‘« .n Ji liapua prxeepit » « quo marryr.l corona Porphj riu< ornatui eft , & ab ecdeua Ronuna In Martyrum
numerum relatui. Ne et"->, vel f«m!na fideli» recenter
runtetfa, » el iatechuroena talium maritorum cunfortio a
pt., cflifitc letuel fufceptp fidei, vel fufciplend* reraherentur, interdira merito matrimonii focletai eft i ne
cernam pro temporali turpitînnc commutarent .
Nec a*ma>r inion io contrahendo Iulum cumhrnit i tanquam cum turplffvni» perfvni, , Aidololatii, abftinere vo­
luerunt Chriftlanaa , A catechumena, femina, Htfpani epi­
tropi
ted A. ani coni ratium , & confuixnutuni dÙFvIvi, fi
non quoad «imulum, quoad totum falcem cunft ituerunt .
hoc enim videmur fanxiite . cum ear vtroa fcenico, haberi
pr<4iib.ierunt ■ Quod non d· ftitnili propolito explica» It, A
docuit Tet tullianui. ti'le' cenr q'>*dam , inquit, r/ter

3*4

OMNIUM

Rufioum PF. P. · quo levequodda
cefteeft. Neffi», alunt, urfmo graua
feri dt arttnth utatur aurati'·. Ifti
1’
‘

LX.

E catechumena autem ideo mentio leda eft, quia
et fi de hiaqul ieri» fint, nihil ad no, , dixerit Pau­
luli catechumeni non omnino erant extra ecclefiam, cum
_.e tilia ratione fioia propofiii maxima Temper cura habita
fuerit ab epifeopi,. Quare' concubina, habere, ab Aug·- DAag lib f.
Aino illi non permittebantur , quarumdam oratiunum qua Honul hewi.
In rmlfa fiebant erant pai ticipei ulque ad eamperyem, qaa
♦* c- *'
mtffa catechumenorum dicebatnr, de qua Auguft Inu, , Gre- nr
guriur, Ifidoi α, , A al,i. Quate aJ eccieùam accedere tape °’ ■"•ft·*®·*
tenebantut , ut huius concilii decreto cautum fuperlu, rjetu- r·™· * jf"*'
li, in quo aontuilla aiiadixioKi, . Hac iplà ratione catechu- tow*’ *·’**
uicui, lapli» pauitentiam adknpht concilium Nicenum.
P/ucwr, inquit, vv/c/amiZ, , tf magav een.iliede cate- Can. „ beju»
rierwre/r, » iritat «■*'· inter euJieeiet wrkamfiat ta«- euncilii.
ruMme/a ,· fefi lac aere ereat c*w cererla me nie . Delatoria
catechumeni pernitentia extat inferiua, ut ante quinquennii Terrui lib βη
tempuaadmitti nonpotfet ad hapcifmnm. Sed latio,cate- P“*»te»u««·
chumenotum peenltentiam , ut utilem , &. neceOariam , *
. .
C ftequentetu fuifle iu ecclefia fetiptit Tectulliaau, . Ab
*[ "“*"*
hoc etgo ecclefia ingreïTu , Aora. ioimm communione repelieudar 'catecbumenal hic decernunt Hifpani patret, fi
comuuj viro·, & fceaico, non dimiferint . Quod fi adul­
teram peccantem dimittere mariti rubebamur canone
fupcricri, cur non A' ipfa viro» ijvlolatrai, aliifque gia’
vibu, ct iminlbua contamina tot i Reliqua dc catechume­
ni, dicemur capite fcqucnti.

D

'Car. a* LXnil.

Vulgatus

Dt calerbu mena adulterλ , yua filtnm necat

Catechumena ft per adulterium conceperit , ft.
conceptum necaverit, placuit cam in tine
bapticari.
»'
s

D

Canon LXV1II.

Emendatna.

De catechumena adultera,

iw«t. « Del
inquit , fi-

IbJern

f

D<
codbr

fu*

filium necat

Catechumena ft per adulterium conceperit, ft
conceptum praüocaverit, placuit cam in fine
baptizari.
Df frli'. c mere admittendi rufidele. ad iaptlf

i^eihun.euum , Ue cenfecratieae , depluli/ene

'ute m non a i.”at ri tnor.io fuluio » fed a bapt ifnro er- £
ebantur, ni price tu· um a» t um unitati, A turrctiutu tarent , ut traJnunieft aCleniente . Seem.
d,it , inquit, /it » ww/rr' (ad baptifmum itelli-

vr . Id ct.ain u’nllrt cx cancnc p.~r eipi fmo «buTrabant , non folum hotum
fpeüa.uior.ni edit.<>nen» iciebtatn.ncnv.-e , fed i’ afpc3um,
ut ,cftant’ r Tei tulltanu» , Gyprtanut, Mmutitu Felis iu
Otiar.ο , A coiicdiutn Ca" hajinenfe Quod fi poft baptilnmm vincuR» ciufdem crimini» implicarentur , ab aliorum
etiam facrarventoruni fufi eptione repellebantur. Abonlimbu, repulit», liquet ex lunccentlo I. Ab euchariftia com­
munione, ex concilio Cat thatjineufi IU N’ec facramen'oriim fafceprionc fviuin indignor eo, tudicarunt olim
Coo» ■
Africani epifeopi» fed & teftimon.i krendi fJc» conci­
lii Carthaijiienfi, m;tloritate . M.iberet etiam fcvnicaa
gemmit, «eftibu, fetkis ·> t·. rutati, interdixei unt TheoTheodoi. A. dofius, Arcadiu» , Λ Hvnoriui ·ιι»ρρ. in Teùnpto ad

CAPUT

4,

LXI.

RavliTmu fuit olim hinc inde petiti» rationibu,
agitata contentio, an ecclefia de vita eotum, qui
ante bapiiimum pereaffeut , altquam rationem habete debulliet, «’{•'la/^ernandrtaiar, ait Augullinu, , /m.
r» hene mati ^d«n/tt«»d<i »/’» «d /atr.rta rejenvrarr».

G

fide , · op'·
nl»u« in prin­
cipio.

i.» O.Cotiarrh ,·
<
I ‘P-

· i*d fefleu /,«*»·<
7" peefeti.
tT

drinle loftier/. U'rd rer,je*l fra~

ampliSsimacollectio

3*f

,n

3<ί 6

eeierefl^idmi (aerantMvm, at ieiaie favptar via ate- fifSi itmmeaiaim iemiai te ii envie
ieMriaa : ffam f teaere O tefleiire velaehp, atiei fervar , lajbaatar aaemaimeiem

<vm*w

ivdzr/e-

*s/*M fW aiifitaaeert fafa faaiameat^m » fmM ei Cirt. a>r fiieOt , fdeat fertam t*» aaeillata feraitari , taam an
■··«■»*·» aegrsrtnw, laciet jaetlefar % fei
iat ferat aeeeetn te!attiilla atram, eate»ata»»em^. tf »·»·
/«*·■»/th1·'·' ^îç··
»"fi·*
»"lltfrt
iameaem iaiet e eraiiatar ia tietatf t fei amt metfiaaaeia
fisse Aufuftiaus, quas privato toar^eemmaaieaea»,friaffaamfar»etae. Si mart iafiet , ratifie
Ciba adverfu* M fcrlpCt, qui omnes ad baptifaraascit/a
tar. Sifai. fit teae t mlham»aiamiefiaai,telrejidaim .
difittimaaadmittebant. Origo autem, A principium ejtu
Memen* fiaeteiat, mliefifiat, mlrefidatm. Anifea tiedlfpatatloeis abundam refertur his verbis. Aiiaaeaa.
ieeamyfiaefeiat-,aelie(aat,telreiMatae. Steaita, fi attf.

f.
C*mm

temtfieatae ilffatatiemmlmfalfi, patiet» meaerit * aea
eiadttiaiimt/lmam iUee fMitmifif, aeadiar , aliae ia.
amSu* i lifeaiutftaiiaffit aine ,alüt aaffedat -.fala
a L·.. M •••fdtfagiat fei aialteeia efe iamiaae CMfiat fiae
haja* alta iairtatiaae tefiatm. $ed contrarium, m melius mul-

iat , five vir fit·, five mailer . Jtariaa, elaiiater, emfee
fiain , hiiae » elvmaiat , eknmtht , eieimaiat * ffrifiet »
faltater ,eavfe j irffim vel rejleiatm. Siilat fi aeteiat , era.
itatvr ,aemiai iatariam faeere . aea eatamman.reattalam

sTT ”. k—‘e *«*βη»·»Ι·· prudentia Chnftianu , elegit ecdefia ,
de* id* η "°n Afrkaj“ foi“· »
teftatur Aoguftiau* , nec H If
. punit» tantum, ut ex hoc canone conftat , fc ex canone
prandenti, ia quo aurigas, * pantomimo* ad baptifmum
non «nua admittendos, quam vtibu*fin renune'ent, de­
cernitur, fed catholica etiam, & Konsana, ut pofteaoftendemus .■ quod amiti* tt craviffimi* teAimoaii* probavit D;
Auguftinua.
allai t ioquit , eapeetaaiat temfat eepei

iaierpret , aijeraeai ia enarfa ejfeafieaet eevleram , feiam ,
aviam , feliam carmiaam, aaiitieaam fymMllaram , ternpete preieta· : aifi pareat * rejidatar. Pelha , iafiielit ao­

ren fetafiv faasaiiatt faemaiaiaiamfiieb'fien, aevi-

a eradet eateeiijaieaam·, tv

fpfit

(«/hl

tatft bi tavtar , ·ι·ηΙΙ··ι·' -, [rwttitr

aeatee i edamfet iaptlfmam , aea aev» temian , Jei nr
vete-ei i at viiebtet perverfitate miraldi priât alt fiieatvr
Xaiatte temlaem aeaam i earn ‘ai.tii faerie, , paflea ilea,
far: trana veterem ,· tarn apefl da, faaam eriiaem teaeat
ileal : K*a»te veterem flemlaem , ff iaiaite aeaam ■ V ipfe
iemiaar damet : aeave ajfait paaaam aevam veflimeate ve·

Cd.

docuit B. DionyGus Areopagita. Alia autem multa quibus ρΛΒ Art-r
Imbui oportebat catechumeno·, idem Clemens recenfuit. i,t» d* «Τί.
Sed ea latius multo Auguftinna opere integro de caturhi. h„, p*,. /
tendi* rudibus qua a catechiftis A aftidue legi dr continuo r
(J*·
obfavari impenfe capio, ut fufeeptum mag'fterii Inftitntum Pl*. lib , r.
uberrimo audi torum truân fitlicirer exoptantur Temnor* >t
autem quod catechumeni in hac fidei f utf ita dkam I proba- D Aag iota
tione conterebant , boo folumqua ad peccati & priori* vita. 1,6
'“**
odium , qua ad iafidelireti* , ignoranti·& recitati* det·- <>>it*adi,i·.
Rationem pertinent , Illi edocebantur , fed 9t omnia que ad
bene beateque vivendum, ad morum imearitarem, ctaleCftemque in fufciplanda religione deinropa freururam vitam
fpeAaot .· eaque non ore folum pfytiacorum more, fed
diurna noâuraaqoe manu exercere verfareqoa tanquam ve­
ri Chriftianl interdum monebantur, interdum cogeban­
tur. D. Ambrofiu*. Cui
' --■
·
I) Atnb' Kb.

aatem allai agit telam tempe, fee cate: »vmt aeram leeam,
éf a, mea traaat , aifi at aailaai , *■* /drr , flf paa III alta
iehat efeCinfleaait , at evmfeipfej prêta vehat , taae ie
attafa (it ml ai maaiaceai , V} ie ealite Meat. geealam
fvi maeiveat Iviigae, jaiieiam Uti maaivea. ff t-Hi.
fgreiavtem fit per amat trana pvei ia eedtfia falakriter
(aafittatata efi, at ai vemaChlflr atieieeter , catreia-

peiiatar, faam at hr iafermati etfve tafiitat» afar
ftaar majervm iagnii that * at iivieil traraiit ePeilre

pfisquc peccarent, pmnitenti* ut fidele* , fed nonoumquualeviori,puniebantur. Concilium Neocnfarienfe^, c* CoocNrocel
techameni* peccantibus pcsuitenriam pcrfcripbt , ur ge­
nibus flexii
...
...
ter ft antea ût colligitur ex D. Auguftioo, Crnntam*. n ... ....
a·
concilium, Ü efi aaileat, fat iagreinar ia
et
fiat (am ratedameai··, fi penare faent pi· tt ,,

jraanat m> verrai , fatear cempeteater vecaatar, tam aa
ferdpreaivm iaftifmam faa aaadaa jam ieieraai. Quo
nutem ordine hac omnia olim fiereot in ecdefia, conicataneum eft , ijr ax «ctuftis patribus repetamus . Cum prip*
mum epifcopi curam haberent catechumenorum , portes __ g,
Nicsno , lanii catechumeni Co»·
credente indic* hdelinm multitudine, & ίρύ» aloaeccle-L*h
revit tait faade t) magae da
aam
(urum negatu* diftentis, cura uni preiby.ero demanda­
ta eft *, qaem catechumenorum five audientium doâorcm
nuocupaoant. EooAcic 00ft apoftoloi, apud Alexandriani
(·"· <air. iouni, Catechuamsus habentia «Irum reaii c‘" ”
Panteoui primus funâu* eft , fecundus _p<r ordinem Cle­
cum vel fccmcum, paeiteafa etftat canone prnc*d*n
»" ‘
mens
Alexandrinus
tertia*
Clementis
.
------------------- - Or>(ene<
~
- -------------— - ·. d'feipur
tl, t»■ tumen
crimen alterius wwicsov
deferentis fauci ta «·««
«lia pun·
perna «π
eft »«·
>a·
lus, a Deasctrioepifcopoeleâui , ut teftatur Eufebius,
Hoc autem, ut quondam Illi calumniabantur ,
« fipoftea a diacono oficium id exercui flit tradiderit AuΟΟη elfe novum m ecfetta abunde probet D. Aaguftinu* n Sm de
lafcWlib? gull Issus. Quali, nutem isma'itlcr, v*l doâor eftê debelllaifaae mirahdeefi , au, paei fratret api aiderfemaat, fid* aop*
■c-s.hift.ecc1. ret, ex B- Petro Clemens nap* refet t.
eateeM·»· »
earn iefeam ai ifla vel aeva vet mtere pmaMefa tamea nir. c ./
1>. Aa» >· mquit, iiefi, fvl verte iafiraaat iaeipievte, mime efertet, *aipieve ilfeeiM, iffi iafapm ideae aevam efe ieihd
ptiac hbdevtipfi iafirvlllfiati ie eatma eeim ogZre» lemivam , O
aam, pa* aefaifimi iemeaet, la fait fiadtUr fe pmfever
...
V^o
m^a-roremm» yrm^ss^ivsw
βρΛΤτ p V
AJΛ Jew Ρ·Ρ·
, Î>fhi
ia epi* 1. (^et affrime rfie train ai tf irllv< , irnfeeleafiUllt , matarat , imfaviiat , fitat iffi freiaiitlt ftre eiemeatem ieai
fefime. Eot um autem locum obtinaxe eos cat bed· alium ecciefi* rum canonico», quo* dodorales nuncupant, iam dlu
mihi petfuaii . Quem autcm ordinem in hac inftitutione is β
«Mloe fcholsfttcus, feu cathecifta obfervare debui fle t ,
fit tile qttem ipfe novusChriftiana difeiplina feâator , tae­
quatu fidei fua fponforem adhibuerat ( noneunn temere
Clem paps omnes ad catecbefim admittebantur, fed illi folum quoa
a.ioaft.apuft antiqui Cht iftiatii probata vit* , fidei A religionis pontific jl. I* edt-tibu* tnftttucndti* obtuliftent , fincetum iplorum ftuduim

·

vfi
(i9jt
ear ai iemiaieam feemevem a/trgrriat .· Cfl ii, patrat
tiiaatraat , leflificeatar , jia^ala id, frater rrtxaeate/ . t*.
fairaviv. atram teram ma-r· ac vita,C aa terar fiat Vei liteatqe* nane
r._____________
______ ..__ '.... j___ ...
.. .

capi

a

aat-farm ÎÉT 'tie tarn mmem faaffaeedefia nteaeme
dia friUtet Irfviiejima veritate veaieatem a faa em

ali» vttia aamaaflilia aprath fadit t ravi at1 , reiarpaifee
tat pejfent ? preavpr/t lenta tf eaierhfmlt eallitjfirre
flagrllaat , alftre emeer t alet metata a mdiat velvetete ■

a“';n»,

Vult favi*

H'*

Ctrl,

ttideal

abev*, a*eee< eavfvam faat ideal > e*i famiaa aliem
mariter alita» i
ttaiW ititrt aitenerpat

367

CONCILIORUM

OMNIUM

rer· ptrblicemu terpitii4im"t & fcrlrm^ brrfrfferrj y irc ri j^lic enim canon ait . /reae p/acv/i
urrriricti y irrrrtt ^leJieierer at f fuid bxjrferr^i rfi
trJri"piir"f ’
Stfutilit' ftili mrJ»t aefiae
rtirer /■ il.'.’i «««/.’/ prrmawCM.'c· , rjotfttf rpr-trrr rrbilrt.
U”h
rrmertMtrreti» » "r^ttt pftlltiul tnrfr»rlattir
t·.· . OtttUe <)Upu ill* fneepe/rl», r,„,„„ , tretlttriret
rgHtiuir : waw CT trr prr tittnrtli" ’ftrfl·" rf.
Huius timtn Canonis feqtentiatn longe effe diverfan
«X*»/ » afu'rtue />,*/ .'«a«*M#xffe 7«ervps«r ,
cenfeo .* nam cum baptifmus Heminis » eanidem quam
.<{*»» 7« »7/ fr (*n*r»furtr prrfiieurr , eJeutaqua» habear virtutem, ut docnlt concilium ΛrauCca­
num fub Leonel. D. Atubrofius , Auguftinua, Be ruar- DAmbrof
α.!····" »r* ej&itunt. Aliam pr a terta diffi|U»m iidem IpO obtererent , huc etiam fpaâancius , & H ugo .· qui , Inquam , fieri poteft » nt precatorum
b» expedivit idem AuguUlnu» . r»/ it ι-ζλ»,
Indulgentiam tt lantil Spiritus grsrlam, qttam catechu- ”,™,,r·menis exantlati In audienjo Bt flando triennii labores» 2”?·
i/vruarr , fva. · «t 4<t tr’/irl.' bip, l^jnrt , C' -<
quam fevera & rigida jejunii, abii ineo tie, tt pcrnltenT*·
tia obfervatio , quam ardemilfimum 6del, it fpei Btca- <οβηιΐ)00Μ
tiratis fludiuiu, apud Deum harum rerum omnium non |ift c >t
fjsontaneum folum» fed lludlofiffimum acceptatoremcon- jj Hriaard.ia
cibarunt Br pepererunt, eam polles perexiguo temporia «pft.
intervallo » quadam folum morbi non fpiritualis » fed Hugo·,
corporalis neceffita» eripiat , evertat, labefaâet, expu- Hugo de (aagnet ? Deum enim tam immitem bt ferreum effe» ut hia ûo Vidorc '
fanâis muneribus nonleniatur ; tam obii viol um nt nui- hb-dtiacra.
rabr illerrri
' lam retineat divina fnn pollicitationis memoriam; tam meai.p.a.c.7.
irrii' tr/lific
ingratum, ut fingularem cordis Bt animi (quam Ipfe re» Cone Araefic.
quirit ) obfervantiam Bt obfequium fere Chrlftianum de- f»b Leone I.
Ipiciat , fpernat , neB cogitari, nedum fer ibi, aut atfir- c,n' **'
mari tiseft. De fuo enim Valentiniano fic locutum Ambrofium accepimus. Nea /rirt ^rrtirm taeat drfdrr»·
"r Hbrr»te< mtllct eàmttt/t rcrltju
•it ? ··" irlrt ffi"
: V fit fprftit, altrpit.
•^i'iipat raw .rrXrvr/M-wP'r tel G«
Nec ab hic benigna Chrifliana pietatis fententiadlf.eepaffe cathobcsiii & fandam Hilpanica ecclefia manfuetudinem St levitatem, facilius probaverim, fiobfervaverim prius olim primitiva ecclefia patres tam fexeramBc
ftriOam vita Chriflianc inftitutionem a primis exegi (Te
,4 vrUrUil··' ejirptlfmtmi Cirtfii ,prfChriftianls» qualem uti nam hodie, not» dicam vulgares
!’”· Cttnr^ttNO’aifKtt rtirm IfiariiC.hrilliani » fed 6c omnes qui ad cxceifum vita inftin»ht -Xala'S pre./e ΡτφΙ·’/Γ>, CT effu^ijj'r
tuttim afpirant » adeo praeleram redderent : erat enim
W» »* lit ftclir prUttu nr~
inter eos quafi fumnis religio » vel leviter poll baptif­
mum peccaffe . Qua ratione nmlti catechumenorum , ut
flccntiua interim viverent , lufcfplendi baptifmi nccaI fut , fats/· Cé-//f»»-r ■«<.
flonem omittebant , fibi perfuafum habentes, cum voCirifintri nci.ifx’t . pun<
Cluiffcnt, ab his fordibus quas. longiori vita contraxe^rant » baptifmi fuf-eptione polle mundari. Quod refert j,,,
notat (ue D. Auguftinu» . -V»· rmtut, inquit, ftntut p A*t. fare .
Jr"Ht" Dri,
*«« »w«rr Jtjitirrtitt «fvar·
» Js n<M dillvft"’
f«s rtiem ·· clrttrUfatt /eprUp rv.'xv <7r.fdr»arret , *a«iiv.»w circe fr beptifmi fetre- itndobsprif.
».
r·»·, jeJfdtti H'»tt· » f"<r prr J.!ritir"t'n rpr-rtu· . Nec
•trHte Jijfrrrm.
d· fr prt"""cle»t , tj t/te ftre eio^hb. d«
Ce.’»/, r.
ca» peccatorum labes quis .jam adhuc catechumenus » fed
irif/>w-a.’MW prrdunt ,
·>1·"Ι tertiat irpti{erl, estechiasnd.
·' ”
& omnes quas antea infideles turnirer contraxerant , og•r ffag/r;» tf ftdrre uu/ra rswM/rravr. Nr/i Jifcrrr t M· <.
irxtt ■, rtttriie frlxrb » tic. Id infun» teftarur D. Chry-D. Chryfoffnitentia inietla eluebant
non pernitentis, ut fmSiffif.iftoiti'i, . Eo malo laboraffe Marcioniflas auâor eft hoeif. ». m
mumeft ecclefia facraruentuin, htfecunlum» poft >ntinTertullianus. Baptifmum euim itetabaut > vel ad «tatis *A* *P®*·
élic>nis dominica monumenta » lalutare fubfidiuuit ut vcextremum protendebant. Ne ergo occafionem ftifclperent Tertal.
T*n“' adversdwrTrrtJ. bb. d- <"at fertuflianu» ) vel fecunda ( ut Hieronymus ) port
laM.crp u naufragium tabula
fed ut eft peccatorum & anteaâa
hberius peccandi temigre quo in ftatu effent catechume­ f», MarcioHiero» ι.κρ. vite Jeteftatio » ut quidquid error vetus inqumaffet >
norum, retie concilium decrevit : non quod catechumeni
idDcmtr », quidquid ·η corde hominis ignorantia contamlnaffet »
mortui fine baptlfmo , fpirltiuli vita priventur : nam
du'i * c. ». id poenitentia verrens & radens funerventur.i Spiritu
& hoc alverfatur maxime virtuti St animo fufcipiendl
*'■'** _
fantlo pararet « quo fe ille cum cveleftibm bonis libens
bapt ifmum , quem catechumenos habuiffe St pra fe tulil‘ .
Idem Ttr'u'· inferret . Quare carnibus βτ vino eo» fernixr abftincre
fe cerium eft .· fei quod illis oblationis fanQa comme­
«Mta 1 ( ut abftiucc hodie qui rigidus religionum inftltutum
morat io non impendat.ir , neque pfallendi officium, hoc
_f ’·_
. profitentur) cone ilio Car thaginenfi J V. cautumeft. Qui
eft , ne pro illi» facrificium fiat , neve pfalntorum reel0,1 ’
” hac afauâiffimis ccJefir pa'ribu* inftitu's legei it , nonD tat in. Solebant enim olim memorias defunâurutu annlverfariis orationibus, vigiliis, pfalmorum laude Bt mif.
fi» celebrate, ut auAor eft Reda, referens , ad crucem “*“* ib ,a.s.
adulterii gracrffnium obm habitum . etiam
quam Ofwaldus in Anglia erexerat , fratres Haguftalbaptifmum omt.es in lit'c.enrer adnn'tibant
con'cfli
denfi»
V.Aut dr fide 'unt » telle Augutbno. Si autem bric aliud
------- ecclefia , quotannis pridie ante illum dieui , quo
is occifiis fuerat , vigilias cun. plurniu pfalmorum lau­
Λ 0| tri. cap. ri pcena dignum, homicidium nrivruai, nec honlici liant
de conttnuaffe; Bt viâimatn facra oblationi, pro faluta
1tantum» fed parricidium adte<erunt » (decutuS gravita­
anima ejus offerre folito» Griffe . Gçfta enim ( ut alia
te aâum efl fupta ) n< n 'tumento h», pana conllituta
eft, ut uiqua ad obitum n >a baptiretrtur. Qiienudtnotrita omittamus ) epifeoporum Metedlium referunt da
Clodulfo epif-opo , quod ipfi fepulto , clerici ejus per
dum enini pro graciffma p.xna inip ilitum eft fidelibus,
dies triginta miffaruni folennibui , orationibus conti­
icrufai'éti corpom & fiingum.» doni.nl non titrent
nuis , vigiliis Bt pfalniodiis pietati, intuitu jufta perparri.ipe» , fie & 'atecliumcm» inhdelib·.’ ne baptilmi,
folvctunt . In Hifpani* autem religioforum hominum
ur ü lortaffe nen fidc ad ilium fui-ip.rnduni ec.efliffent»
tatitunt It in pace ecclefia decedentium corpora defer­
fed ea quam cftcivarant telig’one » dilato regeneratio­
ri ad fepulturain pfalmorum cantu, apparet ex concilio
ns beneficio maiora cera.oraque v ercr conver iioni» argu­
Toletano III. Impii, vero neque loto folito juxta ce- *<·“*···**·«·
antur» prodentes, di-niore, ur reciperent» efficerentur;
tero, Chriftiano, tumulus datus eft , neque preces «U
nlg. 1:
imeriinque uli pana detc’titi . ab abi, etiam peccati,
exhibita, neque miff» diA·» neque pfisimi cantati, ut 1
i4_
><ttahercnt..r Quod fi defictum non adeo grave effet ,
idem Bed* refert . Quare cum da catechumenis » qui
~
ad brevioiis temporis tpatium haptitmus differebatur .·
catechumeno, enim bdeliim delatore* quinquennio non P baptifmi fufeeptionem ad obicum ufque diftulerant» fufpicio effer injeO* , quod animo hâo potias , quam
effe baptirandos, pro pana decrettini eft ab eibleoi invere Chriftiano catechumenorum flatum fuiffent profefCart. rt-hurut feriu» . De h>« qu« partu» créent, & earum pcena
fi , ut In concilio Neooelaricafi dicitur : vel fi veto, Conc.Ncoc»f.
euM
atlum (upetius. De ea autem <]u« hic conftituitut , ut
H«x bb. J. ad fcilicec non nifi initie baptiremur·, agendum. Gravlf.
eo confilio difluliffc » ut interim licentius peccarent > <·»· ··■
quod multis exprimentis cognoverant
juftiffime In
c. r»·
fima hec p«na etl » ut qui» non niti in morti» difcrlm.pernam decretum eft , pro ei, fine baptifmo aqua,
ne baptitan poffit .· quod turpe adeo obm habitumefl,
£ ("ponte qui» differiet baptilmum ufqur ad id tempus. * defunâi, , neque fecrificuim offerri , neque pfalmo,
cantari . quod non folum io catechumeno, fine ba­
Ut fi pot’e» longiori pertrueretur luci» u'ura » ordinari
ptifmo defundo» (latuit concilium Rracarenfa , fed flr
presbyter non nodet , quod antiqua ecdefi· conluetudiin omne, qui ob gravia feeler*· » panam At fupplicium
ne receptum trkdit Lulebiua , & dectcto concit.i Neomorti» judicis lententia paterentur , t amet fi da sterna
crlcritofis fsuciium eft .
,
eorum felicitate non effet defperunduni, quod panlten-»
Sed quid fi eo tempo;’.» intervallo» catechumenus lntia duAl extremum Illud fuppjicMm pati potuiflant .
Jenfa & aravi valetudine abfinmcrctur 1 morareturq ia fine
Concilii Brxcareufis verba hap funi. Itrt· pUcxic , ut Coae. Braea».
baptifmo, an «terna ille fali-iiate piivaretur , ouar, pbii ,iui jif,! ipfi, , Λχι prr j'-rjm , tes prr precipitl·"· , t,B· ’*·
tert ? Et audio ex fententia & ^decreto concilii nracaeut /•'Jbreelitm
>Jc sZc/ra/aw ittfrreet
renb» 1. nu.!:o» notaffc , ea catechumeno* pnvandoa :

JO

Λ M P L I S S I M A

C O L L E C T I Ο.

37o

entrai nulla pre illit ia ehlatienc cammemeratie $ai,fifbvwt, fententiaro ituro» non ambi go , Ct t tchusieno* vl■efaar tum pfalmit efi fepulturam eerum cafiavera fiefitm
dclicet nulla propria culpo « Cad mortis uecefifitate tina
baptifmo Mua delunâo·, hareditbai* cqleft ia Ut fiho»
jam regenerato* fora participes.
untue. Quod* ia Gallia aliquando oWcrvatum, & fubla-.
Quod ti adverfus doOrinam hanc objiciatur tandem
tum peft·· ooacllio Vvormadenfi fati* conflat. Nec aAuguflioi lenteatis « apud Gratianum , dicenti*. Nullum u Awg. I.d«
Coae V von
«rba fit dura videri debet concilii coaftitucio , qua de­
catecbumeaum quamvic in benit eperiput fiefuatium,vitam eccledaft.
crevit , diferentea baptiimum , oblatione A pfahnia priateraam kakere rrefiimm yeareme martyria. Refpondebo 1 dogn-aiib.
Varl r cam durior multo fuerit D. Cyprianu* erga eoa,
librum illum Au(uft<ai non ede» fed Gennadii; quod fi cap. ?>.
D. Cypr. ep.
iliant opinionem teauilTer aliquando Atiguftinua,( quefiia Grat. u> cat
,>.d Aa- qui petnitentiam ad morti* periculum diflulerant i & io
ejut liprit me leytfe ueu memini) revocaeit• ·»«·
Mm r
po00 {ocem* penitentiam petebant : cenfuitenim illi* p<— cuechune·
tomanum,
«xmd.coa
ilea dum aporta dotat contra Donat i ft aa , catechume«—___
-..j.
cap. «.
' ■yaitentUaidenegandam. Sic enimfrrjbirad Antonianum.
*
i«cr. dift. 4.
Kt ificarce , frater irifim , paniteatiam ner atenter , nec
num » fi forte baptifmi ferramentum non eoatempfit»
fielerem fieblleeum fueram tute eerfie V manifefia lamen­
fe 4 repente abfque illo, neceflirata netur· cadent interiit, D. Aag· I 4
de baptifmo
tat ienir fua prefefeae tefiantet, prphiPqafiet emuine eeagloria non carere .· paiera e ait, «er ege fiePile, catecoat ta Do·
fuimur a fpe cemmunicatieuir & facit i fi infirmitate at­
tlumenum eaipelirum, fiiuiml raritate flagrantem , Pareque penicule ceperint fiepeeeari q quia regere iller neu fiellllt
tertit urgeutir
fenitentia, fefi merttr
urgentit afiminilie
afimeaitie crmpellit
rempellit : nec
Uwm /srrawesrv Aapr/y wariz , f*· Ζ/»·»·Λ>«·, ili» j.
fiignut efi ia merle accipere
acrifere felatium , qui fe nen ceghnvtt e'~efCelrftiapipaP mernurumu. Quod· Inufufuifle
' ad tempora
r -- Cale ft“ini .
|.mep ad P*P>
papa I. A
& Lsonit
Leoni* etiam (.argumento
l. argumento eft,
eft , quod contrarium *
definierint obfervandum. Pana enim hsc pro levioribus
aliquem catechumenum al/qne ΡαριΙχαια fifielierem mebe«pfiC.
dehille ( et fi «rariora tunc viderentur ) etiam Illi* qai
remque cegnefcimur. Mellee enim centurie Cerneliur nenLee papa l. baptifmum fufeeperant, imponi folebat, D. enim Cy­
iin kaptixatm Si meae baptigate. ifle enim V ante ba­
«p. «»· ad prianus pro Geminio Viûore monet non offerri . neque
ptifmum fanüa Spiritu reple tui efi , ille V pefi bapnfmum Λϋ
Thvador
immunfie fpiritu inflatui efi. Verumtemen C,’aelini ,fiet.
pro Illius dormitione (acrificium celebrari, proeofolutn
Forojaliea. quod de fisculo excedent Cemlnlum Fauftinum presby­
iam spiritu fanHe arrepte bapliqmt nelujfet. reutempti tan­
fcm epifc.
ti ferramenti rent fieret. Confequenter poft ea tiec adjiciant.
terum tutorem teftainento fuo oomiuaflet. Ruefi tam
Crvt. »a caa.
Baptifmtfane utrem , aliquaafie implere pafieaem , fie Iafeifiem, Inquit, »· cenciiie epifeeperum flaturum fuerit,
agoovimv**
ne quit, fie clerici & Dei miaiflrit tutarem velcuraeerem
Irene ille y cui nen *aptiqate fiiclumefl .· Hefiie merum eri<
inpaeafiifet nen leve fiecameatum , ifiem t. Cyprinum aft,Pernentefue eenfiituerei. Et bec erat excommunicatio
D. Cypr. ia ^rJ «nathama defendxrum* de qua iateiligendum eft
«d «dΓ pref· concilium Carthaginanf*, apod Balfamonam A Gregofieerat
bVtero.,* tium
-i— IX. - dum
------------r-— -----------------------------r—
epifcopo.
qui
extraneo* > -■
»el —
eonfangui·
myftcium bapnfmlin a«g«/*/( i,K
*·, k
diicono,, ac rena hareticva heriJta inftituerit, anathema poll mor­
pl'bem Fur­ tem dici jubet, hoc eft, pro illis* nec Catrlfidum of­
r
, · Neque enim latra fili pre ae",1’,t Cp-ifii crucifient efi, fefi pre multi r farinarum fuemm ;
ni* coauftaa· ferri, nec prece*, & reliqua eeclefia fufragia.
Conflat ergo ex hoc concilio, pro catechumeni* fine
"»<■ ί·ΖΜ rre*6Ztr, pafur efi, fefifium patitur, crefiifiit .
Seorsa* /Ssf·*
βνών*, ,...
tliem fine mfibili faeramenti babaptifmo defunûla facrifidum 8r laudat dici uon polTe.
------------Coae.
— Carih
~
t P,e M*1* Intelligo, qui in culpa fuerunt, ur fine bapeif- ηηΡ*ιί"·ι
, quefi ait -:
Âpefielur
‘
r.‘..'-- :; Cerfie c-efi/tur Afi iufiiliam.ere
i?" ·♦■ ·!**· mo decederent .' vel quia fiflo aninio afpirabant ad bacenfefe fit afifalutem qi in
inille
.
cenfr(fi,fit
latrent fieclaratum efi ; /r/
Theodor.
ptifiaum. rei C vero, quia recufabant illum fufeipere,
tum impletu, invlfibibter , tant myfierlum Paptifml nen ren.
F*fta"°*padu’ •iberiu* letarim vitam «gerent. Si autetn none* ratemptuc religicair , />— articular neceffitatit exclufiit. Et H"
G*e*. ».>nc.
fad împknd» inrunâs panltanti* caufa, ut in
tnox. *sA autem nabat, Induit, àf qaifi agat in herniae
Si qaii rp. hoc concilio i vel prapartndi fui gritia baptifmum difcerperaliter afibibita fanflificatiefacraraenti, jiaequatameu „
ille lat-e nen fuit ,quia neu ejut accipienfia treluntar Jefuit,' *
dc betet,
ferrent, putarem illit sterns vice aditum minime in­
ftJ nen accip,enfin necegitat afuit, fiifficile efi fiicere. Nifi
tercludi, quia tunc in lueiito funt magi*, quam incul­
pai idque fecerunt olim viti pietate & religione clariftamen plurimum valeret , nia fervi baptifmum fiemiuur m,
repifet : verum quia pe, f, itfa ce nfifieranfia efi , e erepta fefimi. Conftantlnu* enim magnui, ut feribit divin Aminavm Lemlnf.
n.a.»mm.£.a J_ ft.il___
Λ Λ . J. *
1 ,
brofiu* . 8t Tbeodofue Ipfe, tota fus vit» e* ratione
P A"bror»t diflulerunt baptifmum ; nuo* nemo fani judiciireprehenThot>aym
det. Pro Illi* ergo cate.humehi», qui fine culpa fu* Criant , ipfe Integra efi i cum illi nifi cerrigant u, falutam PeTneoo.
baptifmo difcefterint , 81 in f«cr(ficio fecretam offer­
iere aea pajfint. Sicut autem In latrem , quia per necefitatem cerperaliter Paptifmut fiefait , pe, felt a falur efi , auifi
ri orationem, & in funere educendo pfalmo*cantari pofpe, Pietatem fpirlluallter afuit , fie (S cum ipfa prefie efi / fi
fe ."vtjfeo ; quod non minor fit baptifmi flamini* «quam
aqaa vlrtua/dijnofque illo* cenfeo ecclefiaftica fepultuprr necefitatem fiefit puafi lateral afuit , perficitur falur :
t»rd trafiltum tenet uniuerfitat eccleia , cum pa’vultin fanrat de qua filuit concilium, quod eo tempore perfeâi
adhuc catholici In ea non fepelirentur, ejufdem concilii
ter lapidantur n qui certe neufium pefunt re,fie cefiere afi
Bracarenfi* decreto.
"
,----------,______
_
jufiitiam
fis ere
renfiteriaajalutam.
Et rurfu» ■ Kt ficut
_
Nec squiori amnio tulerim D. Chryfoftomum i.i con-£),
'U* ---latreae,
Inquit,
en r'-ejru.jremn
baptifmi }facramenta
fie~ - e---1--- · quefi
Ύ---- -mu r eu
*· » V ^T·
Cenc Bracar 1 t,arjenl gjhuc fententiam citari, quod dixerit, pto car------- y cemplavit
------ --------------------------...
fucat
emnipetenHt Penlgnltar
: quia neufupe,- licta ·■
iVrhXinA «echumeni», nec faciificlum offerendum, uec orationem
Pia vel rentemptu yfefi nerefitcte fiefnerat f fic in infantiim
1hon| t. ' habendam. Catechumeni vere, inquit, ne. Par firgni cenqui iaptixati meriuntur , eafiem gratia emniprtentir implere
f-rlttat·’ D.frtuHene cenfentur , fefi ernei funt tali tufregie privati.
crfienfiaefi. quefi nen ea impia veluntute, fefi ea ntatir
br». Alio enim refpexit Chryfoftomu* : agebat enim de fufinfiigentia . nec rerfie crefiere afi jufiitiam pe(funt, nec ere
j
'
fragii* & oratior.ibm publici* ecclefis abapofloli* indi­
cerfiteri afi felui em . Itent poft ea . f^iim reiur , ait , emturi*, ut In miTs Gcriticid defun&i fidele* commenda­
niiur efieafierir·. aièufi elfe facrameatum PaPlifmi , aiiuficeerentur ; in hi* autem alt aflum non affe de catechume­
ucfienem cerfiir i fefi falutem P:mini, ea utreque cempleri ·
ni* defuncli* i ideot.ue non licere In publico midi* facrlnet fi mnam Perum fiefuerit , ific putare fiePemut tenfectenr
ficio pro illi* offerre , ne infiiturionibu* apoftolicl* ali­
efi, ut 0 alterum fiept i quia & illafifine ifie pate fi ife in
fiaiamta
Lar fiaa ill.
Λ_ t _
>
quid adderetur. Non tamen voluit Chryfoftomu* , illo*
• terni* (ut el objicitur) tormentir cruciari , tanquam
infidele*, cum In eodem capite docuerit, pii* oblatlonibua & cleemofynia eorum anima* juvari | quod de eth­
nici*, nec cogitaflet Chryfoftomu*. Hanc autem fuifle
Chryfoftomi mentem, ill* fanc comprobare videntur :
Nas temere , ait, ab apefieli' Puc fancita fuere t ut ia
afi Deum, cum Dei Sacramentum camemnitue . Multo D A»( 1 ’
Sciunt enim illit multum centrngere lucrum, utilitatem
»■·<<■>
cfariut ■»
id ·ρ>υο<
ipfum unti
docet nuguirinus
Auguftinut reemeai
rafldea, omnium ra- d* aduitmmultam. Cum enim tetuc ceafiiterit papulat eztenfir ma- E tionem
,. conteodenfque, hi* faM* fieri ,qu. contraria «d- M, co»r«pu
- “nibut, fuce-fietit plenitufie Ό inmenfium frepenat facri*—r------------"—1----------------------(teferant
opinioni.
Catechumena erie (inquit}*· butut capte * >’·
irfre ultime cenfiitutit , fi me,Pe, fa rafu aUque fic epfidum , quirum Deum nen ezeravimur pre iit fieprecau­
tel > Sefi Pec quafiem fie pii qui cum fifie migrarunt.Caprefi fiat, ut, quamvir afiPuc uivant, petere fibi tamen
tecbumeni vere , nec pac fiigni ceafelatreae ceufenturfefi
bapt/fmum, uel afi interregate refpenfiem neu pefiat t
amni funt tali fufregie privati * prater anum felum .
peefit eir, quefi eerum ia fifie CPrifiiana, tum neta ue-

'

-

-_‘. :'.i

fi en

tranquillitate net jt'fit eram ? Square rum pie ubique
fiat latrone gg furet ac fac-ilegi, CT infinitit pleni fe-.
cineupur, Cf tamen pre emai.ut precamur, fer fit an aliqua fiet errem mutatic P Sicut itaque ;-r viteatiput pm.
earner, qui eipii a mertuit fi.frrunt, ita pre illit queque beet arare . H«c Chryfoftomu» , quibu* fane pio*
omne, in contraiiam quum untt* Chryfoftorto imponeCancil. eienrru- Τυιη,.11.

quam nepi, v/fietur agi et>
crefiita imprePiur , quam
mur. Sat/r quipt' c^
iΛ tallhut refpiclenfium eft illufi apefieii, ubi film : Uaufquifque
fiet Dee. Nen e,ge amplia
mm qui vel in fh , vel et
tant, quefi Jcrif, fiemtaut

CONCILIOR U Μ O M N I u M

Î7»

J71

,t ratifiai, attat ffjtffriut
ntflrjn turn··
.enim inquit / Num cant pair ave feln/a per foc enatent une
<·. . St <rfa fa.ialrdt arrha rtftrrntr.· yfiaMifart <·!>■ tu·
ft^ti y l'tfi pt’ fl firm elinat fncrneetati efficietur precuifiu·
firnr m y toi prr It rrfpanfi.er ariuitrrint : «e ft*trc»n~
bit membrum Chrilfi g V fui Cbe./um hobet par fifirm,
t-tr/utf rt'ant atltalatir arbitrium, ÿurfi fit fartui/r fil­
il la mfi fi apt?/ran m ara bebent , initat utifur funfit meuii nm put fi y ta tacfiat afifiuc ratita. < ne.'.'ut tj) afut.Srfi
»“*·» prater furfi tiiefi ptafi ata pitefi y fuefi efi Citi/fiat
ai” /»/"«· lerrcfitélir tfi , nt t>t fiat cita bufur baptizari
Jtfai ÿ juyerefi.fi-orr puff, vifitter. fdque tandem diSConeTnd.
t.li-rb-wt nrlîr y urrum rtiantfi orluntar rjut inctrta
nitum eirtit retention’ concilii Tn Jen tini decreto.
ieflT. «. CM.q.
»/» taultt farter ntittti fiarr , »«·*> tairait angora ,· **<
vaJit , tt nrltt, fic are apparat y CT terne» crefiifiiitu< fit
Cfinon LX1X.
Vulgatus·
tam y /i ptflri , unir fr pttiut fuiflt filfl ara ut tlftyfarra·
"•rata ptrc.prrt x fiat quifiut jam c-tfilfiit , ata fr rptrtr.t
fit .-fpt~t rx.tr. tt nuira· fitminut y ufii oit- Ntiitt fia­
Dfi viris caw? fit it y poft" in adulttriam lapfij .
it fandunt (ty^i ; fi..- auefi ijfi caionfiunt putaniyvriirt iatri.lgiy "ta tpjr fut trafiitmi fitfiifrt : qutfilnfuant
Si <|t>is forte habens uxorem, femel fuerit la­
iUr ferai irtty /»» evlpa fiant!, y cura e^gv/r Infilgau,
ariefl:. Unfit . uta hrc fi'rrrtt Otntiaui , c'efirnfiem rfl
pins, placuit, eum quinquennio agere pœnifitmprare vain! ifr , ,,etfi ierrrn !-ftiilgeniit fpir/tolrr iratentiam , & fic reconciliari ; niil neceifitas in­
mi.nfia cc-fin "tu ferlant ,. F<, prrtanfia fietl.- ingtfrr.iy
firmitatis coegerit ante tempus dare com­
■;:·α nt" refit accipiunt y onia ata copiant , vel reprefitufiea/r. "••rfitai incernat , tri .•i.Hirtaarrtir. retabant. Si —
munionem . Hoc βς circa fnatninas obfervantt.ai ttatur a- licitu , yuamrii /a Chrula , are renjlii , B
dum.
tamrn afiiue pt-ieil· , ,'^c fi;.:· ;r S-firde, ara ejrnm i
Ne. fient enlm pe’eeat·. , ( n.m’ ) fefi ·». nfi bue fuifie ne
fit. air. Si atnifur <plr U .·: nui elecltr npelleiir fiinte :
Canon LXIX.
Emtndaftts.
A fiber mtita iniet wi/. Al.et : (rfi "tu clef,. illnptrtnrt
. r.ur pcft
Dt viris on^fifisy poftea in adahennm Ltpfis ,
•<r fi;,ee::i-y .‘ - .nnafia r...:tr imp-trant f Qiia oninit
>on le''b<i< con ed ins > (c.l JarifFmis rerum noti» comtebar.t L). A j;;i;tlinL'm c: u temper fen.entis fuiiTe, ut
Si quis forte habens uXozcni % (cmf( fuerit Ia;e !t cr do.-eretque, latec^umenum, dvm baptlfmi Sapfus, placuit, cum quinquennio *ë€re P<tni.
timentum non comemrtit \ ti nne dio. neceflôate natentiam, ic fic reconciliari ; nifi necelfiias
-.t* , decederet · a.l atetna conf.endere tabernacula . Sicm ep
infirmitatis
coegerit ante tempus dare com­
>< J: .m intel texit & interputatur eft Ir.nocentiui II. ad
n.i.orum Creminenfem . Ap< lirii. α·π (inquit) j/firm
munionem. Hoc & circa fieminas obiervan-

dum.

apud

feintant y
.fitti.'r patria ratifilcru
intui inrunfltnir . Lrgr luprr b'Il t
i ax i fidi.

.rit.fiit

•fat y pinrail
tertixle Romanum an iquuni apud Antonium Augufti·
.mint tit. J. cap. 4. tie : j/ fair fmit finiret atfttay/t
mrl latija/ ferrit y piare: 1 , tata fainfUtantuai fifitrt fit.
nip nrrrfirar infi.

Sepeli

lit ffta
ttnttaJtttatlr,
In citatione tamen Au^uftmi, memoria iapfu, eft ponti­
fex , cum integro libro V III. de civitate De·, ninil de caCAPUT
LXH.
te.humeno mortuO fine baptifmodifferqt Auguftinus.nec
i.i omnibus XXII. in decimo te.tio tantum capit. Vll.de
EFERRI olim ad epifeopos vel presbyteros fide­
ecqui moritur fincbaptlfnio aqu« cum baptifnro fanguinis,
lium delifla, ut deferuntur hodie ad abbatem vel
id tft mattvrii, traflat. Sententiam autem Auguftini,
reflarem monachorum peccata, obfervavl fuperius. De
quam retulit & p'obac it pont ilex , exftare eifdem verbis
crimine adulterii tcfti: eft Innocentius I. teferibens ad Innoc.f.iaep.
verbi, conf, riptam in diflo bbro de baptifmocontra DonaExuperium epifeopum Tolofanutu. fn hoc ergo Chrifti . - ad.
-- ExuoeI---.
t .flas , nemo lute infic. ibuur , qui legeri t qua paulo fupe­
& ecdefis foro, impolita pqnirentia marito adulteranti Γ“"” eptfc.
rius retulimus cuatici enim kuotum unius pro altero, vel
quinquennium eft. Severyyi deliflum mulcarunt conci- Tolofanum
lanflorum', referend o unum pro alio , ad materiam fidei
rammurata a
Hum - Ancyranum & Vveimacienfe · femennis enim fuit./’P·»·
Cion fpeflat , quare fepe nnnori diligentia
* Di' *“*'
nomina ---------funt, —
uc··
Cç(>“4«" An.,·,anum ) rcmnuf.rit , Cone Ancyr.
pontificibus,vel eorum potius notariis r__________ _
Jrprrmannrilnpenlttaiiacnmpir.ii,nrrfritltfiirrfifia-^**-*a·
Icftinuin padam II I. citafle Gregorium pro Ambrofio iç fetury freanfiant pr.Jiatt grafiur. VvOrmtcicnfe
„
-unda ccmcnlatitxnr , notavimus fuperius.
Quare caput illud, catechumenum , quod a Gratiano in
fus d iicurdantium 1 anonunt concordia infertum eft, omni
ftnia tamen Concilium GerundenCe, dum voluit, ut qui Cone. GerasinHdcl Can.
prorfus aufloritate <ai,te mihi perfua.leo . tui* quia il­
io bd)4*
uxorçAt altcriux agnoviifet , fi illi uxor effet , ad clerum dea.-can. S.
lud Aiii'.uflmi non eft, non Tertulliani , non Fulgentii,
tion admitteretur. Si yuit fir inici t , inquit, ftft uttran Il.don . non Gregorii ( omnibus enim hia tribyi foDe .
rrnt, aliant cujafrumqur (tnfiititnit ctgntvtrit ataUtrtnty ·
. !cr ! 1 dii tandem ali. utu, probatI dotioris 1 fed Gennadii
<*.rt.
in tirrt nailaltnar bfimiitniur. St^rfi ji .juinjutaeii itntMaffilienfi» m GalLa ptesby te,l, qui fupplevit catalogum ,
ptrt tfiprrfa Valttufiint alatur, p mtriir inflrt ptrita.
quem f.tipieiacD Hietonymus de viris illufti Ibus . Sic
tuer y rriniaanirntHt acriprrt pajfr , gra:<a faiia y fircriniVvllatridu, Strabo . Crnaafilui (inquit) Mafiiitnfr
t«’. Si vero convaluerit, & poll ,d tempuj ia peni t en­
I prr bylrr in fitgmatr rrrlrpafiiit. Eidem Gennadio tritia tranfaâum & impetratam reconciliationem iterumla- buit Algerus, K Petrus Lombardut. In editione Lovapfur fuerit, >n morte tantum effe conveniendum doce­
' nienfi , etfi iss aliis recentioribus nimis audaflerquidam,
mur capone XLV1I. fuperiori. Quod fi promiferit cefAljetuiii de! Auguftini nomen falfo adfcripftrlnt. E'ufdem Gennadii,
faturum, dandam ei cummuin^nei]^. Si autem a morbo
non Auguftini noniiue citavit Beatus Thomas . Item
liberatus, iterum mgehatus lue.it, ne detur ei commu­
ύ juin· do.' Platina Gennadio tribuit Maffilienfi ,'etfi non reâe il­
nio pa.ii vel ranis, ne .It dominica comnurnione lufiflum epifeopum nominet , cum presbyter tantum fuerit ,
(e videatur. ·
, i in priori
' de ea laflione Gallorum, coarta quam feribunt Profper g
cdr..^ne.Pc& Hilanus Auguftino, & contra qua na habitum tui,
tlul Lo·.Concilium
Arauticanum
fecwndum.
in
hoc
autem
libro
Hoc <Sc circa feminas obfervandum.
batdus lib >. ..............--------------------------...
Unientia di- nonnulla a pus leftvr .bus cavenda fcripfiffe Gennadium,
flin. ».in
ut fcripferat antea multa erroribus confpcrfs gravfffimis,
Uirr nfialtrrit ttvtatijfa mari; prfttt ,· ι·> ,
editione Lo in catalogo virorum, lilufttium, jam diu pie fatlsflcdovscit.-.li
fle notaiunt Canonici Lovanienfc, in principio tc cenPUT' LXIII,C
Id.Tho quod fur4 ciufdcni libri, uionemes, librum non effe catholiI liait 11. Cl feriptoris , led Gennadii: liccue diverfia confcriptum
ECRETO
huic
mnlta repugnare videntur, dum pa­
ecreto
hu
;.
* *·
eharaflerlbus , ut reliqua falfo Auguftino Impolita , a carem fçmina
fçmine & viri adulterio penam prsfcriblt.· fic
ad r. caput u|olo fuoruDt librorum fcite recrerunt . Tum etiam ,
Mauhai.
ja ne|j frfum e/ufdem Auguftini, fed Ambrofii & ·ennn videtur parent utriutque culpam docere. Primum
Piatuu ia
jlomm fanflorum fententia ab ecclefia communi confer- . repugnat D. Auguftinur , qui maritoa kdulterot, ma­
iori pena quam u corer atBciendox cenfet. fafii^aaatar , D· Aug. ii. a
fu recepta clariffinie illum eanonem adverfari videmus:
lnno<<
inquit · attriti , fi naiiiani nfiahtrrr irirtr frnfitrt. /i· de adulret.
‘tr ( quod pluris facio) Innocent-.o papa HI· qui apermiitf nfiaittrir faminit pannt ; ruat tnatt grattai rtt roojufi c. t
plç,tiffime definivit, fine baptrimo aqua, fed per fidem fa­
puniri tptrtutr.t ,
tangit afi rtt prrfiittt , tf vtrtuu
tum baper. 1 ramenti, quXm habent catechumeni , poffc fuvan : fic

D

D

AMPLI SS1MACOLLECTIO

J73
Idam I
*

4a Ί
Γ
*

3T4

Et alibi .· ffea ma-\ bltcum ertt deliflum, hoc tantum priOtum « A adeo 1. i. rod
ptibaeuu», ut h^reO ta
olim nou «onMttrtt k Theod 1. ,
"f
*** adunem, Vaux
g
g,, M fuW1M fo<r1, M juftiBUn(,.
Cil <». de
**
i ** M
" ^‘t^ t'acedere
*
&1O<I vtro caBOn hujua coicdii, A D Chryfoftomu. aotib.
lufttn (a 1.
******: <·
«
*
<
**
*f
Wr<
/: r·
*
docent
v
ad
paria
mdkarldtbtrc
maritvni
&
uk<irtm.·
dt
docent, ad parta judicari debere maritum & uxorem.· de
ledidiait cadit
psnitentla ecclefiaftica intelligeadum eft , quam meritu» fic
ped. leaic
agere debet ob violatum torum uxori», fient A uxor ob vio· t taeaat *
a"f
·
tijmttfU et, YltJma tuam capite Jeerfum pendere >
latum torum mariti : utrifqu
*
aulm ( Maker conqueri pof- r«l. aaot.a
*
fet de alio ) parem ponant ccaflltuerent leger canonic
*»
Coee Ancyr.
A ex eat, ··
ut conflat «x concilio Ancyrano,» Vvormaclenfi,
vvormacienn,or
meliat dedet vivereyw"· atelier , Cf fracedere la amellus
Innocentio PP. quorum decrqta fu peri na recitavimus. Cok 'Vvor.
denti fallu tuwvo. Repugnant etiam lex Julia, Seve­
vivat , cum allaqee mac «an ··
Sed quid fi vir ead«m» turpitudine vivat,
*
A Aattmimia Impp. docent·
*,
marito» aceufare
(MperstorAa- rnij·
adulteretur, an limiter ejufdem crimini» caufam marito lenoce» ΡΓ
porte uxore» adultera
*,
uxore» verb mon fie mar ho
*.
objicere poffit, Ulyanu» confulendu
*
eft. jaiea a^al~ »■ ·« *”*
·
Sed Angelina
*
non obftat, quod Hie noncontenda,
terti ante, etulet intere Met, Cf e»fnitere·, aa atar/tut ·’
*»
prober
*
magi
peccare violat· caftitati
*
crimine virum
pnjlce vivent, enniiere fswyw tenet merer Mentis naffer
foloi
c
Refert Gra»
..........
•duhernm,
qaam feminam (callIra
* ........ enim pudicitiaque
faerη perinitan m enim vitier nr efe , at
'
Wpiaa. ta
---- ide(x}udocet
,
'» <·» *pu« C
famines
magia multo quam viros ) |<
pi arere enlial , pvam ipfe nex ettiheat
mifericor.
nn, turn ob uhanccanfam, tumobpartu
*periculum,
ma­
Cf Virnm damnare > nex rem et umeenfatlenem metvl m/. ' J (^7»,«d
gi» peccant quam Hr) «confunduntur ealm earum adulterio
minir
inter
vttrfaee
temmunieare.
Quod
ex
refcrlpto
Ani.luldeadvi
fi ia adelIncerta Air pe familia, & parentibus non fui» illegitima x> toniai imp. fumptpm etiam videtur ,cujus pqrremexeo*
prole
adfcrlbuotur, ut cum lufli
*
liberi» eandem par­
dire G regor la no D. Auguftinu» refert ad Pollentium- D. A
*g
Ii »
*
tana mea litera nalia ea parte caufa prepadicaiunt. Ne- 4
* Hali
JwrilMM·1 tem ferant. Quod fanagraviflimumeft , nec Auguftipu
negavit» fod folum ait, magi»poccafle virum, ob fcanfee eaim, fifeaet te culpa fuit, at matriaeaaium felne· ro»juj. ad
dalum, A exemplum» quod imperii ratione ille fubditla
retnr, tt fecundum lepem Juliam uxer tua tapafa an~ Pollentia
*·
prnbere tenebitur / tum etiam ne mari tu
*
uxor, indi­
teret , prfpter iec referietum meutn adulterii damnata erit, c. A
gnaretur adulter·, eum talibu» Irritata moribu» , aut
mf ceejlei effr cemmiffum. Hakepunt autem ante ecalee
imitari fe putet, eut vindicare, ut roâe poft Quinti-·
iec iafuieere, aa cum tu padice viveret, illi pempue M
Lex autem «Julia ,- imperatorafaer meree celeadi atffar fulfil. feriaipuum mili mdetue
H <; lia nom dixit
------- LaAantlu».
----------- -----divior, in- Φ
*·
Srrcfoi It Antoninus de gravitate cri minii non Mtfpuege , ut pudicitiam ad anere exiiat, puam ipft nea radi.
fittM. c
*. · j >aat ;fad de accufatione civili dt publica: hanc enim no­
luerunt uxoribur adverfu» marito
*
» ficutnmrln
*
ai.erfut
uxore» concedi . eum ob decori
*,
honeflati» reverentiaque
caufam fuffi tellere. Quo decreto fumm
*
juri» nat ttrali, *
*
conjugali
rationem, ad quam obfervandam· arfiiu» uxo
quitu A religio continetur, dum quia ea jubetur alii» face­
re» ut fccniina tenentur adftrlO» .· tum pretertaob pe­
re, qu
*
fibi luftc fieri velit,, idemque jur mtritia prafertriculum tcloiypie, ad quam procliviore
*
efle formini,
bit ( quod Laâantluadocuit ) pxore» videlicet ut fe cafte LaAse. ·
agnoverant illi i ficqu
*
ad accufandum facilin» commo­
garant , exemplo continenti
*
efle ducendas : iniquumeaim divir..uu>
veri quibu» intercludere aditum lex Julia A imperato­
eft , ut >d exige» quod ipfe prsftare vej noli
*
vel nop poffis:
re» voluerunt ■ nc fi forfan hi» nimium eflent indulgen
. .­
quod A Seneca fcripfit. Imperent efi. Inquit, i*
» ad anere
ad l.uci'iuBi
omnia judicum
te», nxornm
t______ moleftii» A litibus, ------------- tribu-Q
‘
~ pudicitiam exieit^pfe alienarum cerrupteraxerum E( An- ,e lucl
nalia ---non__implerentur
fed :-----impedirentur.
~juftinus. NlitliniiU/ur efi , inquit, puam caufa fernica1--------------- folum, r.t
j;---------D
Aüg J i,
Quod autem Papiirianu» fcripfit. Vtre aient exert taetienit dimittere uxeeem , fitf ipfe canit uretur ferait ari . Oc­
Papimaaat la
ret tae/teae aecafaatiiai , caajam /HaerHi atruiaeae
cur rit in illud ■ in fue 'alterum judicet , temee/pfum cendemnat , eadem enim agi/ pua tu judicat. gtuefr.fpter guiffult mon
feeaaaelataa efl , ii ita ace^l.Met , at ea .'ree feant
(et lauri
aetle eeateatfjerant, viaS'ietae : patria ea.'ee e/eleilefatafer a/ι at lenit caufa vult a'-fierre anerem , prier dedet ege a
ferale atlene purgat ai , V immuuic . Et rurfn
*
alio in loco. Idem
*inkzo>
tea tfapeafaliene liiffeltemar . Hi» non repugnat , fi ad­
vert amu» , di»erfam efle accufationem de adulterio, a
X/ dull uri efilr aneret , fervere ver uxeridat vefirlr, gualet
morum accufatione. de adulterio enim, conflante ma­
valtit eat invenire , taler & tpfa iavdniaat vat . ^t juve­ doniai ■
trimonio, accufatio inflituebatur, morum vero accufani t efi , gui aen cafiam vein dueere uueeem f & fi ateeptaru'
efi virginem , fuit nen iatallam defderet > ituaffam guarlr>
tio, matrimonio foluto. Qua ideo Inftituebantur , ut
intaffut efle : Varam fuerit f neli ege impurat. Nam
Λ.
*
ρ
dotal. pronundarerur alterutrius culpa divortium faâum elfe «
ealm illa p-irfi, CT ta neu petet ? Poterit ergo crimen L, ,. dtpab>,
intereret enim multum ad doti» repetitionem, an bona
gratia, an culpa alterlu
*
conjuguaimitrimonium diflbladulterii adultera mulier viro adultero objicere, non ut jedi
ipfa cxcufetur, fed ut vir. *<
tnn
qu
occaGo fu
*
turpitu­
verctur, idque In aflione rei uxori
*
vtxarl foiitnn, in
dini, puniatur; quia coiiftitutionibu, cautum fui: ,"'ne
quuftionem, Quintii i anu» refert. Si enim bona gratia
Qùattl. lib. matrlmbnium eîlêt diflblutum , utique conjugi fahum
relatione criminum, fyd iunocqn·.;
*
reqs pkrgetur.
'■ cap. ».
A imminutum ju
*
manebat. Si vero culpa conjugum,&
L. «aorû îe
illa mariti effer , prafentem dotem A integram reddere
Cmm LXX
Vulgatu»
cogebatur, uc teflantur Cicero A Ulpianu». Et fi alio- _
tdtihi.
quia» In die tantum reddere debui flet. Si vero culpa L>
*
divortium fieret» doti» parte uxor multabatur t
De fmttnii, j«< confeiis nttrilii adultérant
pici·
Ul­ uxori
*.
pi»
>a ia. morum enim graviorum aâione( ut a Boethio A_ Ulpiano
tllt.de datib. fcrlptumexftat ) fextam in fingulo» libero» ddtit partem
Si confcio manto, fuerit mœchata uxor, pla
Boatbiu» la nutri tu» retinebat .■ 1er iorum autem , oflavam. More» gra­
*cenfebant
.· levime, autem reliquo» : A
topic Cictr. viore», adulteri
cuit , nec ia âne dandam ei else commu­
Ulpiam ia
.
_____
___ _________
___
* funt __
b
*,qua»
retentione
fieri olim
ob more»yJuflinianu»
renionem : fi vero eam reliquerit, pofi decem
__________________
_______
______
_
*■caufam
■ jt
indit, tu.de fert.
Hinc fit, mulierem
* ·_ ;ob
qu
fuos more»
dedu
eotib.
..
.
.
...
r..., λ1— —...
jinnos accipiat communionem , fi cam cum
divortio , integra doti» damnum non fubiiffc : hoc enin»
>ufttn. ia 1. quinque tantum legibua fancitum feribit Ulpianu» , Juli·
fciérit adulteram aliquo tempore in domoiua
majeftati», vi» publica, parricidii, veneficii, A de fica­
retinuit.
.
*
rii
Cui jure antiquo Theodofii conftitutione derogatum
rer «xçnaâ
'arbitror / ia enim decrevit, mulitremqu
*
culpas locale·
Canon LXX.
Emrtidefen
* ge diAnita» pontraxerit, totiuadoti» A donation·» pro­
pter nupti
*»
araiflione puniri. Quibu»alia, tres caufa» ad­
jecit
Juflinianu»:
Illud
non
omittens
,
quod
fi
fine
dote
Theodof. ia
De famini f, 9
*4
confeiis maritif adulterantur
J. covleafa uxor dubia fuerit, quart· partis reliquorum b»nzrum ( ii
?ua habeat) damnum fuftfneat , Exquo confequitur , redo lepub.
ponfa prtrdentum, A imperatoiutn conftitutione
*,
qux
htdi. ta 1.
Si confcio marito, & ipfo conientiente fuerit
ante Tbeodofium faâ
*
referuntur , ex quibus conflat, cui- p
uxor mœchata, placuit nec in fine eis dan­
repad.
pa mulieri
*
foluto matrimonio , dotem apud virum rema­
dam efse communionem: fi vero eam reli­
ne»·, Tribonianum immuta (Te , Ainvertifle, ut cum rc*
centiortbusconflitutlonibu
congruerent
cum antiqui A
querit, & ieparati fuerint , fit digne pœnicerti juri» fuerit, dotis· tantum partem mulieri erum adul­
tneiint, pofi decem annos accipiant commu­
tera periiffe , retinebat enim eam partem maritus, v<i
nionem ,
.
judicio de nioribu» repetebat i nifi ipfe quoque turpiter A
Itu pudice vivens, ad peccandum munerem induxiflet, vel
OENITENTIA LK antiquum Rsemmu apud An­
eam ob qusftum adulterari partus effet : eo «nlmcafu uxo.
Scarole ia >. 1 ia merae aceufare ad retinendam partem doti» non per­
tonium Auguflnjm tit. '}. cap. a. retulit hunc cacae, maliar • mittebatur.
---"Quod
■ - Scsvqla
· ..
.. . -----------:-------------.
nonero i etû non r«Ae concilio Moguotino tribuat * III
docuit
C·»
atelier
, inquit,
foist. ma- ai'1 Uneeiaie a^alteratafeerlt, niiif e* Me retienne· cech)u> nont Iden» Antouu, Augufl<nus Ce uno re per iff,
in connjii» hunc canonem ait ' fed exftat ia hoc Uliberritand. Burchardua lib. 9· -ep. 64. A luo part. t. cap.
io». coi.-iliu-Moguntino rrlbuuat etiam : fed huic noftro
L. »i )»di____ ’abat ergo in hoc accufatio dt adulterio
illa tell it it i debet.
<bhr usaiti.
aecufatloM morum ; differebat otiar, quia illud puAa *
De
Cencil. General. TomJ i
dream char·

’

ait» /< <£» «m /A/r

P

CONCILIORUM

371

OMNIUM

<

376
MteMtUû*

CAPUT

LXIV.
t* IP lu/lmSce, àialierata fit, fi fe teat!aere nan petefl

OLUERUNT hujtu eoneilil guttus, iahotrange
dépens Colam feminarum, qua (cientia A coo-

N

ÎcnCu mariti aduliarantur trsâare, ar api graph· habet»
fed de pena etiam i piorum mari tomae. qui fi-luof ta ~»B_
fcnriunt ipforum uxor·· efie adulter·· .· quod ofieadit
pofireoaus verficulu· qui praredentl connahitur, Si *·.
r* ·»·» rell/uarll , Inquit» pe/ ierant annat aealpint <··»aaaataaa»·. Sed confirmat nugis e'uidem canoaia contex­
tu», quem (operio» ea penitential, RoarfWimeatullim» .
J, arae, a jiant, eant religuerlt fTftptrntUfuerint » t) i,jjec funit tu. In: , pafl Jacaaa annet ixrifn·! pfnHeniiam.
»P
Olim enim nonnulla uxore·, audiente· quod Ipf· non
habent poteftatem Cui corpori·, Cad vir, licer» fibi po­
tabant ad torum alterius viri accedere cor.ni vente fuo,
vel licentiam Jaute i in quo hifioriam antiquam tempoP Aug· Ji.a. re Conflantii imp. ad propofitum fati» accommodatam B
d< ici».do- refert O. Auguftinus. Sri tamen, inquit, arram gnei
'n,,ll?““V ·" aecrfielnt ·. mulier aa» babae falafar»»· liai taapaatr ,
,e paulopon
&
a^
ptpi in
*r· y«^ mnfUniif ft^rb

*

itHt fpe in perperum» ata»·ar. tf/a autem f eeafeneienr
fuerar , eaiene jajaaat , fee tifti frapafta fane , er flue
fp* «ν·Λχ" manear. Qu· leges quamque* ton «rate*
retînt dicentur·, fed impunitatem In for· perminslMi
coat rar ila tamea ccckfia anoribua » * eaeAkwiMiku*
•bi ogata fiaat.

Cdwn L

Stupratoribus puerorum, nee in fine dandam
efle communionem

Canon LXXI.

til·* ;

4d»M

Vulganu.
fapriluribtu peeertntut.

fimruZsta

Dt fitifratoritur ptifrmut.

W»,

Stupratoribus puerorum» nec in fine dandam
else communionem.
De pt»e ftepni aafanii.

fa tee /labara Wieatur , feat Antieclia fail»»· afa perbibe-

CAPUT

LXV.

V

ULTA, A »a gra»ilfaw crimina incolumi boeeftats reierrl poftunt A argui ; homicidium enim,
latrocinium, facrileglum , A ali» quia ·»■ ate··fa ? At
hoc, cujus mentionem facers llliberrireoi patre·nosco»
.
---------- ---------- ■;---------- j------- guat « Ipfoe »ero ftdiifima quorumIsm turpitudo , vrf
rer/e pefeliebUeineenpai^ai ilei ateiaeaiat iaeneleera, p execmbiH· potius, A fumma infanls , adeo gra»· eA »
r traftifuarrrtfai ; aa
aterfaa palttarriaaaaay
trprefiaeaarecfpit
V Jtata
ferte aaaara·
bababa-nuere»,
nuirbeari»,»^.
adto putidum, ut etiam fi hone Sus fit qui <11· accu fa­
ri aailiai paean,» fua faiaaaira pafiat »lra. Cajat nantirait
re velit, hoeeftats tamen integra» nec aecufiinlo portit
rlrbrliaj·»», tant <ia>Ja»< 4/va. afjai aatrafat, tf tataecnvociare vicit enim tlagu* officium» f.elerla msialtntfat mariium ajar in Illa flltrimina tarfltvlarr·, , ml ii ai
do. Quem apte, quam Icite, quam prudenter Coela»,
paliltant pra una nafia , ft ai naihari artiri , Jir anri
tlua A Confiant impp. AA. dum voletnes gladii pqua Coafiaati··,*
fcelus tantum vindlnre, fit ad populum icripferunt. Confiaai in
n- Cniw c/r nabit, ia
pante^a puiifaplatnrP
ebi fetat prrilitt lacune ) ubi fcefat eft puni nea perficit ad 1<£. ItlUm d· ad·!,
drhr-vrnr
frire ? ubi Venar nantit·' i» al'c'atn fermât» ? abi antea
ceriia .
fueritar ner aiieturl pube·»», iafuegere leget, arma·! fa­
re glaire nitere, ut eeqalfiilt pgnit fubiaatur /a^antet i
pnt futet , tel gui futuri faut rei. Sodoma, A Gonaorrta> rarilat fa factita, <7 aalaaia fatftarat. Yaa/t taal/ar
rh« incolas hujus criminis turpitudine fqdatoe , divina
aft ailla», /Hiat Jtt/Ur , faaH »aaft aahtrt IvfaJ/tat > f/Jiljufiitia ultrice, incendii pqna confiagra facris litetis
!a ic-fi' , aa» aiji aaariia JaJll , ■·« raataatbara , ■< falatf
proditum efi . A id merite, nt quarta nfiusatl turpia
J'aJ 1/rw» .afiaail. Actaf/i aaraat , /«d Illa ia/ âailt »
libidinis aidore coipum coutraxcrant, nen dilfimili alJrtaf jabi'ai/t fill ftejarat , tf fappafa/r faalla hiaaaaa·
aiabi mnliarjeneian/ifaafafi/aiaaaalt,
vinum hoc eMmpluni Valent lnl»nus, theodofiu» , A Ar-pateat,
«e», baiam tnarlll raritate eiaraatar» ,
cgdlus ΑΑΛ. faquuti fuBt » d*M ad OrontiiStB vicariam Thtod. A
f»»<< ft'
facere taaifaeft . Interpellat prafeilamt D utbi· fer i piarunt. Omnar falbni' jtagll/l afut eft »Mle Areati, f.
I—u.— n^a·^ .f... .a.-c. f—
teapat a/aliebeiter tenftitniane alieni fanat ianeaare pe- th· »· Ii. eliantia, aibil eaiae iiftaetane bebare aiieattta reae ffiai- ·*<· Theodl
ait, bujafieii fcelat , fpallante papula ftatatafr ainiMbat enpiabaut. Hoc Ipfum apud Hi (panos, lege A ■»· Htype·!*· I»
ribu· receptam eft , adwdla boaorum eoafi(cations. In !<“"*· '><.
rplfrl t /«dec/. Nib,I bic ,» alteram pa·
regno autem Arago·!· ob criminis immanitatem , facto ·*’
*'a<c*
rar .n/çnr eft, mare gaei at lit
ne» end
inquifitorum fenatui ejus punitio rsferrata «R .· q«odfcn”.?n.j . t.
In regno Valenii· obfervari audio.
ut tensuri·.
ritalibau ieprentpta biflarla tft , f*i t,
cobet Si.
Clericos autem hujus criminis reos» degradandos» R
judici (oculari tradendos, joRiifima A fanâa PU V.con- catholici·
ftitutio docravit. Quam non folam in eos exerceri»qel iaftit.c j».
deliâum eon(utt>m*nenc , fed A eos qui teotaMent » cenIum, fed exemplo, » rl olim Capientia, A auâoritata
fuerim equiffimum. M atrox illud A grave iu rempablipraAantes docuctunt. Gravifliniuni enien RomanorumCa>
cani ChrMtianam redundet periculum» quod ex per nie lo­
tonem uxorem fu»ni Martiam alterius domum, Hortenis tanti poccati contagione immisere jam diu GaHicaui
fu Kiliiet, filiis impleturam tradidifle D. Auguftinu·
patre» i· concilio Parifisufi fanditHma pradixetuac.tfpc u** ™rrf·
D
ref» rt. Socratem pra teres, quem Apollinis oraculo» ut
nauteae peccatnne, sjuot, fanffl patret ilu>»e fpMta af- **·«·«·Ρ
lapientifttMum omnium tumu» iudica-um, tanquam ar­
flati, ueerlte t» facrlt canenrbar acrlat celeri, jailca»menti matricem aniico fuo »J
t ‘ propagandam
__ 2.__ fobolem
'f_ ;__ _ , p »d*m ir.-reaeran, .· quotient ee regnante, β /«turn. CM·
nxnrrni ttadidiftc fmbit , irndetque
iderque otrtuf^ue
otriufquc fapientiam
fapientiaoa
ft, e.clepa infirmer, , <J reg··» ftri/liiitl aperte svgneTertullianus .· cetto enim certius eft, neutrum coniutarait. .Sed <<· his tat ia : prudentius hac aiUm tac··gum, etiam alierius permulu, pode alieoq indulgere li­
lop.
ur , & dotliu, inulto nefciUncur .
bidini, fine crimine adulterii - idqueadeoigrave cenfuetuot patre, Hifpani , u »d<nittcr.tibu,&ronfcntientibus
Etunhtiif
Canon
LXXII.
cummuntonem etiam in ultimo »ita fpiritu qègaverlnt»qaod
•on ntfi m peccatis greviifimii facete cot>fuev«riint.
Oinftat ex hoc canone, quam antiqua fit In Hifpania
De vidait mttebit, fi tttmJeM pefiea μμίΙμλ
hnnnum maritorum nota A iotsnua. Qut>d fi tanta efduxereot.
feat animi tui pitudine , ur uxores pudoijAn proft<tuere
cogerent, fevere lenocinium olim Gothi v^hdkarunt,fam cultate uxori corteclf·, ut dimilTo illo turpi meriticonSi qua vidua fuerit mcechata , & eumdem
• to.r *u^*rn'°» honeftas aiterius nuptias jufle ppiTet contrapollea habuerit maritum , poft quinquen­
\4‘(1 bete ■ quod patmilfum lego in penitential· Romano an­
nii tempus , ada legi rima poenitentia, pla­
tiquo. Caaiifji tipi, inquit, ai una· '»*i te ranfeiatt
Liuer paei- barcani e , caar alia vire » illa anta·» atlanta, aiul.arlau»
cuit , eam communioni reconciliari : u «-

M

liu«

I

I

TZU* -4?

AMPLISSIMA COLLECTIO.

177

J7I

linm duxerit reliâo illo , nee in fine dan- A
’ '"Φ*1' « ♦»*■«., eaftiaa
oadrwoam, tiduitMH, *
li. ·. contra
dam ei efle communionem : vel fi fuerit il- "f***·*» ·»/»«-»■« ·** ··· */, */*
/λ. adrerf
>r(iS
le Wdb . V" «.pent , communioncin
4k prtyhsta·
tam, * con­
non accipiat, fitfi poft decem annos , aâa "·. ·»» dM/spw .«ri·» /.<··*&, w/rarw., Mt>a- tre
Fraftu*
légitima'ponitenria*, nifi infirmitas coege­
Mralchxu*
V— "«wn-r» , p atrftae ttUUtIH·!^teina «MS
rit. vclodus dare communionem.
, iittta taelrali fefe Ϊ
JMM dw. D Bpqj»

Canon LXXII.
D» VtJttfr

/./.r-Z.rca.yskg/.^/.wasr,, la tafinala famae- «r.Moarajrrtet. Coafuraraot «tiamraadaai errore* gravi areto- ΜΜ nsr.fi
num , fsnreattanim , & loom* Mtrlufque teftaaMSuI
poodera , D. Aabrofius , Htorooysoua » Aagatlau·, Cathares.
Eplphenius, & alii. Slcdt ergo anipsles focuedas dama- Guido cou­
re, * Copra rd forakMtooi comperara, Oriflfeaoru* ira G/acos.
catholicorum no« aft, fod Monuai, Terra Hteal , aat Siricies papa
Novati ; fie iliac facro coanuare vkgfnltatl, loviaiuai , *·,,·Μ· ·*
Helvidii, aut Bafilidlscft, aaa catholici Chrlftieoi < at

Ewaderas.

«mcAû ,

Ji tmtitm ffaa uteriltnu
fexmet.

Si qua vidua fuerit mcechata, & eumdetn poilea habuerit maritum, poft quinquennii tem­
pus, aâa legitima poenitentia, placuit, eam
communioni reconciliari : fi alium duxerit B
relido illo, nec in find dandam ei efle com­ Si alium duxerit, relido illo, nec infine dan­
dam ei efse communionem.
munionem : vel fi fuerit ille fidelis , quem
accepitcommunionem non accipiat , nifi Grew feta
/«praeoZs, gtr. alif eeifty railUt
tty· gate [tun/ catena tfi.
poft decem annos , aâa legitima perniten­
tia; nifi infirmitas coegerit velocius dare com­
C Λ
P U
T
LXVII1.
munionem ,

oluerunt m»«m aoAn tat era turpitudinis
buÿua canoaia pan eiftat a pud Gratianum
viduarum teftea St conicios i caque da caufa derarc. G qua fuerit jt. quail. I. St fat fart ft , ait ,
nuut, quod 6 nuptias coatrahant cum alio, reliâo ca
. aJ·· tartina , ftt p»/ra ra»«Z«*· iaasr.-Z/ taarliamcuje*
,
turpe coafortium atuea agnoverant , nec in fine
raiarataaij trrefer, aila IrjtUera faaittatla , pZ*communione* acci piant ■■ Inhonettu enim conjunfltonia
aait, tea· tateeraaieai rtteetUiari . loiegrun UOMt·
p*M aliquo futuri .matrimonii pratextu , G non excula­
rrierunt «rtufti CC MS.
ri» relevari tatneaporefti fed tune profecti*, cu*ma>
trimoniv* cua eodem pollea celebrator . At cum ee
Vitffata V aiJaat atetiaeitr etiatri free iftlteJtt β
fpreto ante rannublua Initum , alter ad SMirimouta*
teat atflare airit eefiiat taiairtaf .
eligitur, accufari smtlra magia, quam defendi excufar i re
petal! .· quod profer turpitudinem, Indgne fit aatotl levis
CAPUT
LXVL
& incoattint ia indicium. Ex quo coafequitur, multo mi­
mis excufari eas, qua plurium, quam qua naius tanto*
f'lUOD de vlrglnibva ftatueruat patres foparlae, hoc
impudica abutuntur contuetudine : uaum eaim admittere ,
da vi.luis oblarvaudu* htc deterauat > at i ilia
intemperantis animi ett .·-atduos vel plurdr, fer vilis tur­
videlicet , cun ii> , quo. ad concubitum antea edtnlfcpitudinis A libidinis meretricia nota perfpicuas ideoque
rant , nuptlaa pottea tea traxerint , minori pana affi­
patres majorem feveritatem ia has, quam ia litos exerceat.
ciantur. lare tamen canoe iUe'ab hoc difirrepet, qyod
in illo vtrgia* peccantes, unius tantum anni paaitenVel
fi fuerit ille fidelis, quem acceperit,
lia, hic autans qutoqueanii aftdaotur. Cum snira virglattatls atagi fterlttm, viduatu* continent Ia ftsxtinplis
communionem non accipiat , nifi poft
vahfvosa debeat , ut doctut D. Ambrofiur, jure magis
decem annos , aâa legitima pernitentia ,
illa puniantur, qua cum pendar itu hooaftatis, * ioonifi infirmitas coegerit velocius dare com­
rum de Ta pre bare debeant exemplum, turpius, deiormtba. de defiabiUut prabesnt.
munionem .

P

N

RIMA

C

c

·«·

.
I). Ambr. ia
principio libn de vidui,

Et eumdem poft» habuerit maritum.

Sscemfar

aafliar ilott'tMi.

CAPUT

ON folum pealteatia a Scitur vidua, cum atll aupfit diverfo ab eo » a quo antea cognita eft -infi­
deli , fed etiam G ifideli ; eo tamen dlfirimloe, quod &
infideli , perpetuo > fi fideli , decem tantum aaporum
Dfpatio communione privetur.

N

LXVIL

Cmoh LXXIIL
.
Vulgatus.
T fi c 1er lorei eas viduas doceas D-Ambrofius, qua
adolefoent ia calorem, & effer vefcentsm junioris sta­
tis edoceant ardorem, nec maritorum gratiam, aecubeDe dtUteriitts.
priMipio.
riora liberorum daleâamenta MeGdcrant « cum tamen
>. Car. j.
atas lubrica, Sroxpetta etiam matrimonii voluptas, iatDelator fi quis extiterit fidelis , êt per dela­
Tenull.HKde pudicitia poftaa ofu repetita & confit natu , exiguam
nonogsmia , (pern prabeant Aabilis, ft perpetua continuati·, nubctionem ejus aliquis fuerit proferiptus , vd
ashodecs- re po/fc ptocutt epifcopls noftrlr, Pauli apofioli doflninterledus, placuit, nec in fine accipere com­
hortatione
feflantifiut, nubere praftaotius effe , quam uri domunionem . Si levior caufa fuerit , intra
*“ *2*1 cent'*1 prnfiat enim hismagls conaubtutn, quod Chrifti
*2° membra , conjugali honelUte far vara , leoonis membra
quinquennium accipere poterit communio­
Nk. ·,Γ· *°· finMt » ·*φ*·
· purum De· templum,
nem . Si catechumenus fuerit , poft quitv
s
prophanum libellais, aut impurum fieri permittat.
quennii tempora admittatur ad baptifmum.
Cone. Carth»;
Hinc etiam 4t , licere culcumque Chriftieno abfque
, caa. >.
poetato fecund* Inire nuptias, adver fus antiquem Mon-'
Com Tolna.‘tam errorem , quem pofiea haretlci ejus foâacores MonCanon LXX11I.
EhumUihi.
j caa. ia. t ani fi», leu Cataphrigct, ft Pepulianl cum Novato, ft
E
'
Cant l:lertr>- TertuUttnus nima amoris erga louju^em Intemperantia
Ds JeUterihti.
tiMim , fitb lapfus, omnibus Ingeaii ft doâr^ta ratals defenderunt «
F,;.,» ,■ feJ confutarunt illum, non multo poft, us aborthodoD A»>br. lib. xa veritate alienum , ft cum appftolorum doftrina puDelator fi quis extiterit fidelis, & per delatio­
<Ja Vidais.
gnatnean Niconi patres. St φιί àaitwtai, ajunt, aaatrr
D H ero, ep
m^aae ratMtaat f* NtvaiJaair , flatari faaffa (*»nem ejus aliquis fuerit proferiptus, vel interde tnonoga- riitf w ndiaratar , ίΓ ft ataaraal ia tiara . Λ ait aatala
ferius, placuit, eum necin fine acdperecomΓΐΰ ’»d gT
iaatMaaat ai tit tteftfiaaaa, , faaat far frriftam unionem. Si levior caufa fiierit, intra quin­
nisil.·
de
,Λ,1f
« <nfn»nuttr ft tart tmai .taftafv tttlt.
quennium accipere poterit communionem .
vidait MS
/stat Mitt fatale tiftraaieret : H tfi , taaaataaltatatet
D.Aaa.lit>'u.f' 0
jf^ftMt fetaaiat atfilat taftrii faa· . Conci­
Si catechumenus fiserit , poft quinquennii
de civic Del La* Cartiaglaenfe l V. inter * quo ab epifrapo confetempora admittatur ad baptifmum.
<·,, » lib.de craodo exquiraada deeernh , illud unu* eft , au* foranda
hsrefib. edi snatrimouledMMtot. Similequid inCMcilio Toletano III.
URCHARDUS lib/d. d*T*oru« c a», «x ep. ».
harefi', * legitur, ft In Ffocentmo , quod^fub Eugenio IV. pro
aliodtboM unione Gracorn* habitum eft. ft·.*.’.'· raonadfar qfhujos rancilll cxaoara cita» * co* fit 7J. verba
Idrta Ambtvf'.

E

B

•ioa

*»P <■

m

CONCILIOR

w

Μ O M N I V M

3 Io

• luspauto diverte. Deleter fi pvh trifiiterii fifalfa, fS AQuialnks ab illo «atinflos omnes Capitolinus referd. De OpitalbuMie
ftr ft^irxif wbfflt fiieiie»
vel
OplUo Macrino, idem recon fee Herodianusde Traja- vis· Pii Au
faierfaHer, plaçait, tv» are vifi eafiae eecepene <eav*ono Plinius ■ de Periinac· A Gordiano , Herodianus : do eoaiai
vieemm, tf Hei» reefa fm*1 , ialre paiapeeaeiV» e ·
Tibet io Dion Caftius .· tamctfi ealm lilia faviflet prius, Herodsaaas
tlpcreibtxaeHaleae» peterit. Sifateibev»aat feerif , pvft
eonsperiens tamen poftaa perniclofum sflfe hoasItMiai ge. life if«Zofwa·;/ tempera afiafiptatae aeiiauifaiam. h‘o part.
nus : fapeque cotscefla hacabufum ftalffe pouftate ; & ob PHafe· Ι·Ρ>*
40. c. rjO. Delate, .fit pair eafifteri, fiielii, tS per iele*
levo vel fituulatum, A confiâam crimen, |ra, odio. A, a«tysfco,d·
Here» ejet alipair fiieliem faerit prefariptvr , vel ieterr
pretio , optlmorqn» civium moras , fortunae , faluteas, Traj*o.
& vitam, in diferimen adduxiflê , oninti qu) inter de*7??1
arerem. JI levior cavfa fittfft , iattXo pvlapeeapia» ac­
latores pcftcipui erant, una die occidi luftir, or a Dio- ΐτ*Λ·Ι?,ββ·
cipe» cemantaiexe» peterit. Si catecbavMXar feerit, pefi ■ np nsetnar » traditumeft. Prudenter autemConftantinus Caffiml. >«.
Dio·
Cafliae
pninpaeeaU tempera, aimiitetar ai taptlfarem . Sic 6t
magnus cavit, ne quifquam privatae delator effet , fed •odeei U.
Gratianus ia canona, fi quis fidelia j. qua ft. d. Vulga* -delatione, ab avocato fi/i-i efle proponendos
Co»ft*»<l«M
tam concilif irâiopcm , cum negatione : Ntt Sa
,·
cnaglt probo, quod f«piffinse, eadem paua pro fimiiibes
ditto ad pro­
. delifli» in hoç concilio fanciatur
Vel iQterfeâus fuerit
vinciale, re-

1>* vexa ielateram , & peu iicereatur preferipti

CAPUT

UXIX-

•uh .de dei·,
tosib. lib. se

CAPUT

B

LXX.

v|. /^RAVITER tuliffe antiquos ecciefic patres, ut ira
, Λ DEO fingu^rl pietate A modefl la left 1 tuendo· Chritu
aut odlomagis , quam pietate, Chrifti fideles al ίο- . XX ftianos prifei patres voluerunt, ut ab fpeâacuiis ita
lib *
te rum crimina,ad judices punienda deferrent, Laâantius
quibus homines interficerentur, abftinere praceperiat , ut
tradidi(funerius. Vlfuenim, diâu , auditu nihil effe vo-Hoc lib j.cap.
lebaut Chriftiano cuminfania ei rei , cum atrocitate are* i·
px.-iem imbllt.
na, cum favit ia fpeflaculi, quanto ergo magis nec cum
'ipfius editione .* edit enim fpcflaculum qtit rratrem pu­
rajir iiceeit, cajat reUlitia efi , ia iffa jafiii/a i teepee
blice de>ert, ut publice interficiatur: nec defert folum,
vere aecafare fve»pea» cr/»J*e capitali , pala a! ii! Üfel interfi.it. Quid enim interefi ferro, an verbo oed-*
fiet ; Vtea»ae fare , aa verte patiat eceliai .< paexia» eedas , ut fcripfit La&intius ? Ifidorus autem · fteaspr , Lsftaat. lib,i.
,
Cifi, irt'a prrbiietar, Itapae ia ief Dei précepte aalla»
tutar t.efir»raJt faatfrai ai fetle» eijeOt parcat at : i»· divia. tnft.c.
pre.'Hc eteeptieae» fieri apertet'i ptu'a eccfiere ie»iae»
pla< , ifiifi prtiilfeet ttia» faiqevt ptri»ner . Neqer ’··
pt faraeer aefai , eae» Deae faaUa» ’aai»al effe vehit.
ea;» ietet cirlfi/aae» anrti eia,aie» faiiere , ftf
I fi dotas lib. >.
Qui »>g > aliorum crimina deferrent, jit interficerentur ,
efiaajreia» faeceiae» iaftlftfe»vere tefiifiealfeait
famrao
vel profcribereMur , in perpetuum communione privantur
prabere jer»t’le». Ser», enf» fefii , faate» ai afiai~ boaoc. Jf.
Burchsrd lib *** H ‘’ iP,^C0P** · Burchsrdus perperam legit pre ' fitrie» Met effe falatir ; ira vere iailiaatJeart, V triiriiptu, , oro , proferiptut . Vocaban’ur olim proferibalalfefi: QJ l»»lffjait per ae^elei »alet . Alio prutepti, qu irum nomina inforo, libellis publice fisis fctipta exftabam : ut qunrerentur ad necem , A praimoC rea animum intendere In hoc canone potuerunt patres ,
ne videlicet cum etfiQa imperatorum aut prafidum ethni­
perculfori , A fupplicio occultatori propofito . Ab Appia­
co· um adverfus Chriftiano fidei profeffbrcs proponerentur ,
no traditum eft Ludum Syllam harum prof,riptionum
auderent fideles, vel catechumeni, aliosChriftianos vel
prin-ipem, ac inventoremfuifle ; Icy.c autem Pania l'opfratres odio deferre , iit aliena pmfidum manu proprias
paa certa criminum delatoribus premia pro po fît a , ne
iniuriss vindicarent : ut vindicate multos olim antiquo­
perditi & facinorofi hohiines, clandcftina facinora admit­
rum monumentis teftatum eft .* vel faltem ediâorum &
tente, impuniti relinquerentur , Svetonius refert . F.s
crafeûorum metu . _In afin enim paflionls beati Cypriani
in
autem cum dimidium muIfla illatas antea fuiflent , Nero
l’aternus proconful. Veie faire este, qvi fiat preriyerf , p. Cyptisai.
imperator delatorum licentiam volens comprimere . ad
qai ia hae ff vitate ceaflfiaat'. Cypriaaat epifaepa, tefipea·.
'
quartas revocavit , ut In illius vita feribit Svetoinut .·
iit. Lefaba t vefirir ieae at aliUHr eeaferfiii , itlaterer
unde quadruplatores difll, quod quartani partem de proaer aea effe. Itaqae ietefa ftp ieJerri a eae aee peffeat :
fciiptoruni bonis (quos detulerant ) aiTequeremur , ut a
ia Civitatibvt fait ieveaieatar. Pateraat preeeafel Jiait :
P^iano proditum eft. Cum autem multi eOquaftu tur­
F*<» icite faite leceeafafire, Cypriavar ifairr-Caaeifx
Α'ίΟ-IU* Pcrpiter vitam tolerarent, temporumque licentia ad calumnias
farpliaa pre iiteat, at pair fa altre aea efferat , tf tea
tape abuterentur , de iliorum premi is abrogandi » pruden­
qaeqae bec ce afar a ilfaUceat , aec efferre faipfi pefaat ,
te: cotperunt fenatores Romani cogitare .· fed Tiberius
fai a te eaqaifiti iavenipatar . Quate in eos qgi fideles
Csfat obftitit , dictitant jura fubverti, fi cult ode, legum
ethnicis magifttatlbus deferrent, vel judicarent, ponam
amoverentur, ut f.ripfit Tacitus tt Svetonius : ficquein
ftacuit concilium Ancyranum, A paulo ante, concilium
Aacy·
immenfum hoc modo ajfla, fuifle opes fub Tiberio♦ Dion
Arelatenfe I. De Ut, Inquit, qai faripterarfaailar tra· taa*cqn.p. ·
Caflîi's refert. Vitellius quoque tantam delatoribus fecit D<W//r i.fuaiar, vel vafa ieatlaita, vel aereiea fratre» Coae. Aralac.
fidem, ut mathematicos delatos , & inauditos capite pufaera», tletvft aebit, ar paica»pae eera» ia aBit fa·. I. cans sg.
meta, ut .in Illius \lta prodit Svetonius. Domitianus
pile!r faerlt ieteffar , vel verih aaiir , ai erilee tier/
a»,veetar. Noluerunt enim Hifpani A Gallicani epifeoJ<b
hie. qperuni &' munerum iqipenGs exhauftus, nihil penfi ha­
buit , quin pradarctur omni modo : bona vivorum ac
pi, Chriftianos Ira fratrum & odio, in religionis Avi­
conia, in niottuorum , ufquequaque, quolibet" & acculatore & cri­
ta diferimen inferri ; tamctfi* ipfi fideles judicari, cafti"I Vitellii mine corripiebantur i fatis erat objici qualccumque fagarl, puniri , interfici ffpiffime optarent pro Ghr.ifto .
Aeiu , diclumqtie , adverfus majeftatem principis, ut idem
Tertullianus. Çbrffileavr lere'qali fi»'ie > ^gant prius Tvrtalâaapo­
S»ctoni;«
m
Svetonius eft auilor, Ne ergo fideles, vel prxiuio, vel
de delinquentibus ethnicis , ae»iaf» faiet , ae»iae» pa~ logvt. csp. s*.
»114
gratia ini'eratorum , aut prafeclorum alleiti , aliorum
ire aea faiffe > fi ieaetatar , glerfe*
C*p t..
orimina detegerent , pana ab his patribus conftiiuta cft.
aea iefeaii, { iatrrreaatar , ahr, eea__ __1. ....
■_____r.-a
___r
Nec pie folum & chriftiane rempublicam fuam gerunt
Hifpani patres , fed prudenter , ablatis enim h,s dela­
tionibus, odium & Invidia civium ceflst, contentio tol­
iefajretfjxem.'
iff »aii efi , ca
litur, (ludium maledicendi minuitur, & quod pluris eft
afcafatie vetaxerji , <ÿ pp aa félicitât.
arftimandum, eradicatur male adquirendi cupiditas; qui­
bus pax A concordia proborum civium t urbari & pertur­
Si levior caufa fuerit, intra quinquennium
bari folent, ut doile maglftratus omnes a.lmonuitAriAnftor. !ib S. floteles . jfaare eperiet ,C·· , ait, qui caram Jfahlir iaieat
accipere poterit communionem.
&
politic f.
ceaira mellr! , leter teaexie ; ·< irrrnapteram
ΖλΟΑΜ feveri & acres fuerint Hifpani patres Invia*,
dicanda delatorum.audacia , hinc confiât | dum
non folum graviora crimina , ex quibus profcrlptio ho­
tun xibllpt aiitKxlh rs dan»nar/s«» /vjreprvroi
nor un», aut interfeftio redundet, led tt leviora, acriori
f,t.aiifxi arrw/'ai/«ner , ÿ«em rarlffmar Jeter,
muiâent pernitenti* , quamfoisat hodie adulterium , ince*
pena ceaflitaia ·, aiti’fa< en , pel falfa eccufarlxt
(lus, vel homicidium, dum quinque aunorutu pani κα­
ι i· tu injungant.

DolFM.

tier. pel,fi , emeet reiiere bexevrlel , puri fi ii fieri nepaeat , iehr» ceaari , ae befei eaifiimeat ter , qaipxberneat. Intellexerunt <d olim Vefpefianua , · Titus impp.
quo* tanto profeeutos odio fuifle delatores Dion comme*,
morat, ut Aagellis calas, per amphiteatri arenam fpe' Üandos traducerent : ut penis coerciti , a noxis deferen­
di, abflinerent. Pius vero Antoninus, eo, qui crimina
deferebant, fi non probaflent , capitali pana affecit ; fi
probafient , oblato pratulo prlveto, , dimuit infamet .

I

Si catechumenus fuerit, poft quinqiiennii tem­
pora admittatur ad baptifmum .
ON fidelium i*in & Chriftianorun» tamam curam
gcffir olim ecclefia , ut fuperiusaft enimadvarium,
fed & catechu mènuruiu . Cum enim HH Chrjftiano relEublica cives Ken cupiant , iron injuria Chriflcsnorum
gibus fubdtintur'. Qui slicujus enim republic· hono'
»·»

N

AMPLISSIMA XOLLÈCT.IO. >
A

j8i
Λ commoda

res
SAitlre mit, iacbmmoda dtonera( fihdc
. .
oneraCunc ) ut (antiae, noceffbefl , ia hia prefertim qua
Y" *,*.
au aamdem raufem fpcâaet. Quare cum catechumeni* ad
baptifaMm reripiendum bleaalempraScripfifleat ance pa­
tre· i i poftea crimen aliquod admiteriar, ut illitu iorHoc lib-,.ιφ.
pu‘.x*r® »aiaa»t, triennium additum <* ia praient4.
li. Dc aliis pani» catecbumenoram aftum latefuperius.

Cawn &xny.

Si autcm non probaverit in conventu ..cleri­
cdrum t placuit per quinquennium
abftineri.
X

temper» apefie.'erum ecclefinm babulfie

Vulgatus

.· De falfij tifiiht'·

Fallut teftis, prout crimen eft , abftinebit : <i
tamen non ruerit mortis, quod objecit . Et
' ft probaverit , quod diu tacuerit , biennii
tempore abftinebit .< Si autem non probavçrit in conventu clericorum, placuit per quin*
quennium abftinere.

Οαση LXXIV

Emendattti

Falfas tertis , prout crimen eft-, abftinebitur .
Si tamen non fuerit mortis quod objecit.* &
probaverit, quod.diu tacuerit , biennii tem-.■
pore abftinebitur. Si autem non probaverit
in conventu dericorum , placuit per quin­
quennium abftineri.

C

P

U

T

iurlfdifjlaaem

LXXÏÏ^

X hia etiam patrum re'bit obfervara licebit , audien­
tiam olim, ii c* mrifdiftionem forenfetn ep.ifcopo»
& clericos habuifle inChriftiano· · nec de foro panltcntiall tantum, fed d* exteriori judiciali decretum l.ocintelligl oportere t ne hnretlcj externam hanc ecclefia jurifdiâionem ftrpoteftatem, vel ftulte negent, vel imple
calumnicntur , ut nimii recentem fit novatu jââîtaatei.
Nec aConftantinl magni state ejua initium repetendum
ed, fed ab ipfi* apoftolorum temporibu» apofiolic* auAoritate firmitum , ut prater hoc HiCpanorum episco­
porum decretum, Auguftinus probat’ & de mole Λ ia li- _ .
;
tium & litigantium pertinacia hi* verbi» conqueftus. fuit
. A“J,
utiefi· & neget/ffir cupiiitat/bue adiuvandir at eccuperuar, tf eii m-ft-a tempera intpeadamut, ut efflapitaat, ”
aut teete tufirmei ttremuat \ ut raafat fuat ad aer defer­
re eenrpeUaal , φ>ί··ηι dicere aia audemat
O/r i»m»,
Cer- i·
quit a»e reaflituit tuditem aat diaife-em iateruei f rea- ‘
fiitult eaim iatall^ut /aa/it apejtaltu e-clefiaUiiet tepuiteret , ia f»r» prakiieat fuepaee Ciri/hauet . ffer illit
^Hdem,e»i uea alieaa repluat , fed fua capide repetnatt
dicimat : Caaete ai emai rapiditate , teaftitueater e!t
aute eralet iemiaem , tui defiam e/ .· ftulte
aefle
aaferetae a te aaima tua , f»a préparai!/ rujur eruat >
quia Cf puaad» dirimar , aea retedaat, det dethaaat a
nebit, fediajlant , argent y precantur , tumultuantur ,/a-

E

B

URCH ARDUS lib. ie.eap tt. exeanoneio. hujus vandit Det maudaatir eue diligimat, tccupemur . O quan­
concilii citat decretum, cum fit y«. faifnr tefii. t
---------------------------------------------- , C7 ««.<«)«
------------defidert»
^„r., ...
te
tadl» turbarum
turbulentarum
diair, preut
*fi, abfiinebltu» .· /i tamen aea fuerit (n vinarum elequlerum diflum eft : Declinate· a me maligni
mertir , qued tbi'C/i , if p-ebaveret qurd diu tacuii , bieniff ferutaber
fient aber mandata
mandata Dei
Dei mei
nefcant ebedleater
abedleater fi.
V
mei-fg
Ipaeftaat
fi-,
ali tempen abftinebitur, st autem ataprebaverit in cenven.
delet, qui pe» fait facalariiat canfit rara aat quarun: ,
in clerlcerum , plaçait per quinquennium aaflnerl. Bernar­
U jadiciit aaftrit facillime acquiefcuut , nec aet itrnedus autem PapienGs pmpofitus In prima epiflolarum decre­
raat i/tigaad» , ftd ebtemperande petiut cenfrljntttrCertalium coilaâione lib j. titu. «. de crimine falfi c. t. aliter.
fiaffut teftit , «i* , pr»ut crimen et , punietur , fi tamen n»n
fuerlt menir qutd ebj.-eit , O prebaverit quad diu tacuit,
f«e atilt perire tempera rebut eregaadit dir! nit ; cert)iu*
bleanii tempiee peu 'tebil : fi autem ata prebaver/t in canveafaem peepter ift»t, er nebit llcent taclamare in hat till
tu flerlcerum, placuit per quinquennium a fil nere . In C.
Carpar/t Cbr/fti : Declinate’ « me , mal'tul if fcrutaber
M. Locenfi Oc S. Æmiliani. Falf»·· teftit print Crimen eft
mandata Det met. Et rut Sus. Deminnm fteÇnm , Inquit, p/e.’m. til.
abftinebit, fi tamen flan fuerlt mtrrh qu >d ebjMt , etfipr».
in cujut namine fecurut bac dite ,
f"Pf* D.Aug .i'i l'b.
baverit , quad neu tacuerit biennii temp,re abftinebit . Sed
palmam menm , qutniam quantum tniv admeumpernmagi* placet la&io editorum codicum .· quod diu tacuerit/
m»dum, matte mallem per fingalet diet territ b»rit, qua» riihui. cap.
quibus alii etiam CG noftti MS. confentiunt.

B

De pena falfi teftir.

araneum , aut alicula a» acueaer ipterit agenaum liit'at ;
puam tumulruefjftmar perpl/xitaier, caufarum alienarum
pati de tregtriit facularitur , v'l iudr.and» dirimendir ,
vel Intervenite t» prafrlndendit . qu/lui net melrjit/. affir, 1i ), OCRIRÎT (fidprui falfun» tclteni triplicem iniuriatn ir-D »/t app/falui
t
» n*n utieue fu» , }ed e/iii qui In te tceur/icinuiu» ÇX rogare : primam Deo , cujui pralentiam contempfit :
tur , u'diiri· . Idem docdr D. Clemens , Ambrofio,, Cfirytv.
‘r* i» >'e<undA<u judici , quent mentiendo <e(ellit : poftremam
fo ft ornus ftr Poffidius epifeopus Calamenti', quorum fen­
inooccoti , 'tucm fuo tcft Im >nio feu mendacio Ia6c. l.leo
tentia*, quia Superius alio tulimus, non eft Sane vituni
tam fe era ab Hifpanis epifeopi»excommunicatione mul­
open* pretium eafdem iterum hic repetere.
tatur. Sitriuicn inquo depofuit, moriu effet» perpetua
Deconventu autem clericorum ideo meminerunt, quod hoa.
excommunicatione puniri voluifle credijetim , ut dela­
epifeopi olim nihil iitconfulto clero agere Solerent, ut reflan­
tore* canone precedent] / etff expreffum hic non fit. Si
tur i idem Clemens , 3c Chryfoftomus . Unde divus Igna­
■ vero illud non edet monlt, & probaverit refit» accu fa­
tius ad Tralliano» , presbyteros, confiliario* & confeffore»
tua fe non Sponte ad tefiim.>nium ferendum profiliiffe ,
ep i Scoporum appellat , quod illorum confilio publica» re<
Foltidiu, tpifed diu tacuilfe , & velut adaûum defer oras tmpulfu ,
capefferent .- nsc emm ernf antiquorum epifcnporum con- fcOpU» <·-»■
biennio communione privandum . fi ceto hoc non profuetudo , hsc fanAitas fir prudentia . U: f ferte nliquande mcr.tii tn vi­
batiet, quinquennio, quod majori ciSe. culpa obnoxius.
qulfpiam etrvm vellet qdiquaeeaur devia'» , quod de pontifi­ ta D-Aug. c.
Ar.ftltb.ipo- Ariftotele» cum Charondan» Catmcofium'legislatotem
ce & ejus confillarii. fcripfit divus Bernardus, ipfi n»nfine- »♦·
Summi* afferret laudibus , illud unicum llliui inventum
rent , fraaareat pracipi:em; .dermilaatem
ejtclia»ent ii yoo· D .Clemen» IIw rccliatent
Aul Get ! «0. commemorat, q^od piirnus omnium fallis tcftibu* legem
rum reverrniia éf ll'-ertai ipfum eitrllenlem reprimeret
,
I « ce- a' coutiir.
noct. Attic. multamque potuerit . Apud Romano* Tarpcio monte
nutaatem apoft.cap.fi.
dentem cer’igetet : fueram fudfiaatia t/f'srlirad*
‘
dejici , Gellius ed auclor . Lege divina a Moyfe promutfirmam-, difiideutem erigiret i ‘lueram fift' C fanflii.
lofeph.iib. *.
japana afficiendo*, quam effent paffuri hi, qaibu*
quaque fan fi a, ad quaque itaejta , ad quaque pudica,_
c'<C ,n ,<*' impoiuer^nr calumotam , fi verum fuller teftimonium, . qutque amabilia tf bene fame petvacaret. Qu id adeo proba- ceidocio .
E• runt patre< Africani in Concil. Carthagineuli IV. ut Irritam *7.
. T.__ tradit Jofephu* , quod legibus nortri» receptum eft .
decreverint eorum epifeoporum Sententiam , quam Illi fine *.·*,ιζ*<’ *
'
•
’ Quod fi cfericu* fit , qui falfo teftlenonio alterius vi­
tam, fortuna», aut famam feciIr , capitalis criminis reum
prefentia clericorum tuliffêot . Ut epifcapur , ajunt', nulliui
gtrn‘ar(1 )L
caufam audiat, abfquevrafeqna clericerum fueram, aliaquin ."econiideCone. Vane- ceafendum docuit concilium V eneticum ; & ab officii houotlc. can. ij. re depolitum in tuonafterium detrudendum, Agathenf*.
irtita erit fenteari» epifrepi , nifiprufentin cleeieerum cenf’' rlt<ad Pege- '
Couc. Agatt».
Dc hi* autem, qui ttftcm ad falfo jurandum induxe­
metar. Nec forenSes caufa* tantum civiles, aut criinin*le», ,rlunl, tlp.,.
ras.r*. Ex- ruat, nulla hic pana ex ftat » ni mavis, utfalfum teftem
fed nec Spirituales traflabant, nec a<i Sacerdotium fideles Cone. Canh*.
Itat
apud illum puniendum; quid enim intereft , fua, an aliorum
admittebant fine clericorum prefentaa, ut una illi pro- *. can. »/.
Grst mc.fi impta ipfe noceat ? exilât tamen expreffa in concilio
fpiccrent cumepifeopis, an qui Sacro Senatui Soient ad- Esftat apud
epifeop. tm Matifconenfi. f··/
fuerit, aller adfalfamte.
Scribendi , digni effcajxxantn dignitatis honores nv illis Gtstia- ia csJ*1"·,. , d*m»»iumveipeefu lumaiteaaife,aut uuatumamecerruptieinconSultis,-reSpubiiaChriftiana quid detiiroenti cape- aelliu» »».q.
Coac.ldai.dc. ae fei»enafe,»pf quidem t^pue adeallum nae remmunicent i
ret , uc/eodetn coaeili» Carthagincnfi IV. decernitur . r
tieu»eumaleieupüejm»i· taafeafffe peed antae , ρ»β adamat
Quam antiquam ecdefiae inter epifeopos fit clerum, pacem, Cone. Cantu,
fatu tejlmeni» peaMeadi i V fetandum legem, infamia
vel nnitatem potius, hoc, utinaui, ata* no lira fidelius *·
’’·
ipetadantue, fed
dit aul mendaci» veritatem, ifnanifatre·
bbfervaffct : Ynon enim tot ater epifeopos & capitula ( ut
faucium venerati dededaat , uielafe cempem fxat .
vocant ) dlScqrdia» lites, fit contentione» orirentur.
,

C'A

I

P

U

T

LXXÎ.

CONCILIORUM OMNIUM
A quod aliquando commiferit;
Vulgatus·'

C«M·' Ζ.ΧΧΓ.

■

e

De his qui facerdotis act sejant , nec probant.

Si quis autem epifeopum , presbyterum , vel
diaconem faliis criminibus appetierit, & pro­
bare non potuerit, nec in hne dandam ci
effe communionem.

De his qui facerdotet , vel miniftros accufant
nec probant.

Si quis autem epifeopum , presbyterum , vel
diaconum falfis criminibus appetierit, & pro­
bare non potuerit , nec in fine dandam ei
cflc communionem.
DR! ANUS pana io ea colleâione canonum, quam
fu per I ut H1 k i ad caufa. fu» tuitionem fee i (Te , hunc
cinonem 60. illorum numero retulit. Jz y«z, , «ir,
i.rff.’; ,
p-r. bjterum > «»//<«reztar>· /nifi' /’ZmZ«Z*»r
ntertierri , & ρ,-sbare neu feteer/t i ure Z« fine nandam
·' efe emmonirnrrn . Extat etiam canonconfirm>tu> in
«fli» concilii apud fanftuns Medardum in fuburbio Sueflivt enii, tempore Caroli regi· Francorum anno domati
*5.: A apud Ivenem β· parr, décréter, c. tti. etfi conci-

A

ho ( λ 11 hapinenfi tribuerit , ficut 8t Laurentio· Suriu·
pt>mu tomo com.lictum ad finem .Catthagincnfi· ΠΙ.
Lvilst Λ apud Gratianum in cap. ft quii epifeopum |.
5

D/acenw <u crSmSae mertit eteleclut , vZZaor ···« ardi"alienam admlffa , elepeartur. 0 f«vd effet
' erimen meetit.

C

Emendatus :

Canon LXXV.

& Anfelnwm lib. 3. cap. 91. Ivo & Sunns

Nlft in fine; non tcQc.

A

P

U

T

A

P

Ü

T

LXXIV

ETUS eft Phavorini phllofophi ftntentla, loquen­ Phavorlaaaadum elfe fermcine recenti , vivendum autem anti­ pud Gallium
qui· inor i bu· . quod fi priu· ut obfervant multi, obferaoclium A·
varent pofteriui, vel pauciores vel meliore· cette client neat. lib. ·.
In ecctqfia mimftri . Olim enim, ut ex hoe canone ap­ e«p. i*.
B parer, ea morum integritate & Innocentia praeditos eli­
gi oportebit , oon epif.opoa tantum 6t presbltesos, fed
etiam diacono·, ut ob antiquum crimen , ante ordinem
admirtum , ilio poftea fungi impedirentur .· fi vel pro­
pria coqfctfione, vel pfobationibui legitimi·, illud «cxle­
ft* poftea conftitirtct . Simile eft quod de harctlcl· or­ Sapai tu· cay.
dinati· edixerunt , fuperm· · quod St platart concilii n.Conc N>.
Nintni patribua. Jt y»z , aiunt, fur examinat tene p.e- oenum can.·.
ep*·
utri/ p-e.tyleri juaty (J petra terminate , erufrgi faut
pe.cata |«a, Cf cum HHt'rJi fu/fent . nt'a regulam »vniruin ieminet mauur /. / trurr-e impefue-unt, be tere le.
fiafilcut erde utu reclp/t . Iu emnlbur enim quad IrrrpretanfUile rS , defendit et ciefia cat bailee . Concilium Coae. Br*caBracareufe 11. St quit prerbyter, aut dleeanut fine aliqua ren.i.can.i*.
eeaminatlsne premetl (utt v aut certe eum d/fculrrruru’ ,
cnminefa peccata fna .elaterunt , fig pe fi crdinatlenem
ut all.t funt detefle , abiitlantur a clere / fimlilter &
de uuiie.ft erdlne iler> ferretur : nam g»
, çw»Z Zrreprebeaiibrle efi , j anci a C? latbelica defendit eeelrfu.

V

In crimine deteftus mortis.

Dr/af/e rplferptrum , Ü r/rrZ.rnrm a. i-i.frt/rurptiuiiutfa .

C

384

fi fponte fuerit
confeflus , placuit, eum , arta legitima pas
nitentia, pofttriennium accipere communio­
nem ·· quod fi alius eum detexent , pçft
quinquennium, aàa pcenitentra, accipere com­
munionem laicam debere.

LXXIII.

UID morti· crimen fit, ind’eat fane etymon ipiiua
nomioti , doceique Theodor ut Bal fa mon . Pecca - Theodors· ,
T ex lo.o A· tempore , fic ex dignitatis gradu viturn art merttue , ioquit , mitt i/aeiur e(fe oatae recca- Çalû-noa i»
tvq.c mento attocita· iniurie crcfjr . Qua de
tttpn g f··/ tapetale tajucit fuppl/./unt . eue-teut fiSl'ret epift 1. ad
caufa > 'alta enifcoporiim > presbyterorum & dta.nno-pec.alert . Ante Theodorum Cytillu· , D. Chrvfofto- Antpillodu.
tuni, c..an· facutariuri accufatio ucriua fane aft pueiennut, Origcnea, Clemen· Alexandtinua . Nec a Gurcit um Icomi
da. l’na, quinquennii . altera , p.-rpetu'a ex.omniumcadill'entlunt I aiini, Padanui narauefi ad pernitent tam . rpifropum
i t e m. liatiir. Arcefft huic & alia ratio, ne videlicet
ubi legit , id eft , peccatum quod oticit ad mortem.
.
tertit la.ci ad .lai icorum accufationem profil.rent , d.f·
Eiufdem fentenef* fuere beatu· Ambr fius , Hierony­ Cyr*l hue. in
t: 'rSant enim ohm ab ei« odio capital, .· ideo acriori
mus, & Bernardus quijd autem levius eft, hoc venia­ Lett· Divi
Chryt. in
pat i cohiberi debebant . Nec laid quicumque clerico·
le dicitur, quod ex fe , hoc veniam ob levitatem mate­
'
a...'»·« poterant , fed omni crimine vacui, & tale·, ut
ria & Ipfius humana natura imbecillitatem ; illud au­ gritv, hora,
• b ordinibus fufjipiendi· repelli non poftent . ut refert
tem mortem ob gravitatem mereatur. Ex his edocemur
Ad ...a, Kp J, comprobat Adrianu· parai. Pluru/r, ait, ut uuUut
quam antiqua cenaque fuerit femper |n ecclclia peccati
‘t ‘ <o..c, nul.ui htr.lui , nulla intrmlt prrfraa faerrdrirtu
mortalis ( ut vocant ) venialifque differentia, nec omnia rind lih
'•'■’c ciccirn.itif,
emurf va-c. rufwurr rXr dit/utur qurt irft< l uede aqualia, ut cum veteri Stoicorum paradoxe. Impie
1 '°tuli intufr.et upptV.tnt ,· f erunt, ^ui lu/pir rn'ientSiui , licenfuit Jovlnlanus, auâore Auguftino . Nec omnia cfté D Ainbr. lib.
.14 air-Àenuui urn p-rfTunt ρ-.-ι/ήζ . luà.^uum efi entruy
mortalia, ut nove afteruit Calvious ; nam non ex omni dc pani' <».
ut
a.·, .u.uj'ent , . t.i rile tcu prjfu ut çutÀ >ήί f urti
peccato, etiam leviftimo, deponebantur olim a fufeepto p.Abb. ac·,
fi. w; urej^rer a mrnerieut usa jujifaniur , tta
ordine diaconi .· nam fic qui portent en munere fungi? J®
n«. fimrrrur.: fr^unt. I n accufa: .une aurern furcumbenDeponebatur ergo ex gravibu·, illis videlicet, quorum Hieron. eoaCun.-, Rr*c». ’e» da .uiati anathemate coucilium ftracarenfe co.-iftireatus mortali· erat, hoc eft, panant merebatur «ter. *'4 ·°»Ι·<»·

U

r"'··· cai.. a tu r aeufat lOnem aner hanc coram epifeopi· & prïpur.:., ecclclia ptoponendai . vel ex canor.e precedent·
in:clfgi poteft .

C.mon LXX11.

Vulgatus.

De dijcombxf , Ji ante honorem pecca/Je pro­
bentur .

Q

Si fponte fuerit confeflus , placuit , eum ftâa
legitima pernitentia, poil triennium, accipe­
re communionem . quod fi alius detexerit ,
poft quinquennium , arta pernitentia , acci­
pere communionem laicam debere.

ncotdta.

Lev/ui^ fui [e Jeferunt* quam ceaililet punleudet.

Si quis diaconum le permiferit ordinari , &
C
A
P
U y T
LXXV.
poftea fuerit in crimine detertus morus ,
quod aliquando commiferit ; fi fponte fue-E
T modefll & Chrift.tnl «nlnst eit , Ingeouiqn· pu­
nt confeflus , pl-icint , eum , arta legitima
dor i« peccata propria, lapfufque fpontt f*c.. i z Cc
duri obftiuati 8r pertinacis, probatiore· indicii , fsnnenptrmtentia , poli triennium accipere com­
tisnMue expeûarc forenfem· Recfte enim Tcrtullianu· .
munionem ; quod fi altus detexerit , poll Tantum , inquit, releti.it ienf rfjie eieltüeeuae quantum dlfquinquennium , arta pœnitentia , accipere ji'nulatrn euatierat : leafejfia eatm CaHcfaHlauit eeafiltum
eli , drjiimurarlc . -n.timed a . Ceafejieue praterea fatiifacommunionem laicam debere.

U

Canon LXXVT.

Emendatus.

De diacomr , Ji ante honorem peccaffe probentur .

Si quis diaconum fe permiferit ordinari , &
pollca fuerit in crimine detertus mortis ,

ii ce a>f: se/tur , eeafetfieae pe an eat i a aafciter , et ut pfuiientra IScut , jic Q tuete* Pfniteat/a mitlfatur. Efi enim
ufiuei ec-fp. atauea a.cufatle yu/fa eicujatie f jpealanea
eiarrina·· ,'y tara abidul/e . Ideoque decrevit concilium , ut
£ diaconus cr imen quod adnnlit , vel anre ordinem fufca­
ptum. vel poft, fponte e.cleCc detuiirtet, vclietque maculas
illiusecdeiialLce difopl.na medicina purgare,non nifi duo• um mnorum tpai i.> pandentia illi ln/uur:ereiur:quod f. nvito illo & repuenarve, »liu.v dctuliiTct; leji titneque p’ubsf·
fet ·

3»r

AMPLISSIMA

COLLEC T I O

3*6

exem-^A
alii, biec lo.o tantum fed S materia laieam comntu____
nionent a facet dotali dilcretant -inde volligirur « quod
Felix’papa jubeat cpif«eq*>s > presbytero* , vel diacono*
r«bapiiaa:in«es ia fe admittente* > ufqu* ad obitirm com.muoione ptivandos, in obitu -ero communionem Ui.am
illam illis teddendam t non euitn eft probabile illoa pio*
rieni** ad ecdefiam elfe deducendo* > vel fi in eeclcfia
morarentur s leclulls tacentes ad eam erile fi a pattern s
qua laicis prnfctipta erat < fed probabilius multo , illos
crtere fettete rtn/eemtni ftnrimi riinrn rJ/neUee» p-Sntralu & niimftesii funflione «le e flos , ih ordinem populi
Ί. Et mox. Sintilittr ij Jiertnui ft r-erm tulle &·**·
fu ific redaflq* s ut eunt laicis ad coinniuntenem venirent
r> fuerit Ineelutet y fe fe e mini/ierie eybii-ebit. Comi·
five uniusfpeciel s in his provinciis » io quibus una. fpe.ie*
Ilum Btacarenfc II. Si 9ηΙ, prv.rysy. a a.e erOlneiitm»·
laicis concedebatur ■ five utrtafque in aliis > qua utriufquc
Biara-preenerit , fg
er^/nef renem etefefiu· fut’H , fete
fpeflei ufuoi receplficnc . ficque legimus in concilio Sardicenfi. In fine vite communionem lineant epifcopl* amplrjicm epifeomuum ambientibut denegati.
'd-,
Quod aurem» Int^rlaicoscommsni.are , & la<cantcôm·
tuunionemaccip»re(eccle(ie mmiftti-fuppltcti & panitenna caufa jubercnrut· i.teo a’ [jaaJu Inter lateo* p<rnl_ tentlam agere dicebantur. Nou quod pcinlun lam publiAccipere communionem laicam debere.
Beam agerent fi cut laid t nam abe* arcebamur eccleli»
mlntftrl, ut cautum eft in copciliu Cathag nenti V. & a
Siriclo PP. 8t Leone!. Sed ea ( ut Jisi ) ratione l quod
pormrcittiam communioni* lake impolitam agerent, com­
C
A
P
U
LXXVL
municando cum laicis : ut hicaperi
cilii Neocnfarienfis, dum ait. P'
Us fuerit laica communio , adhuc Inter, dofllores non
ttrnimui fut
•t/, eb rrMee fee illute Jefenl Mere
conver.it. quIbufdatn a materia , alii* a loco , nomen

tlOChStUn t

tel . quinquennii fi»ppliflut_ Indiceretur.
___________ Ëodeni
______

_
e K.S—
Ρ··ΜΒ te««· diverfam con ft U uer U nr hi patre* fi.
e
Caa. el. tMX· jc|j
atoreiD, fi *UM ludva vel Gentili mocha*
coaolii
~“r‘“
·“»> Λ ipfum dctuliftet , vel invito Ulo alius dctcxifCoacN»oc»<
fiet. Simile efi quod decrevit concilium Ne j<«f*r enfe.

Coae,

frb.

j
D C>| »ptfl.
ph»PuT> pj.
p»m, A; rp’ft.
tom.

’ele.n
in
i/puiiia
cuol'iftrrtxi
Inutx ineptflol ti. ad
•epitrapoa
Maiedum*

K

lib , mdii»
n epift l;

]

Q

’n<** Thrugstduin i ■
pi«f| j Fe­
lix papa >
in cpnt i.

lake inditum Interpretantibus j ted mag is placet a ma­
teri· & toco G ma I laics nomen, communionem la u*oi ac­
tam grave doflis faceiTerunt negotium , ut tollenda Illa ex
‘‘P *
cepi de i ted a loco pre tert iru. Ollm enit^ In ecclcfia ad au­
contextu * ut fislfo addita , juxta vctftonent Dionyfii
t|*' *'
diendam teat facra, percipiendatnque fatri corporla cotnExigui
contendant,
ut
notatitm
eft
in
decreti
G
regor
iani
Q
Oai
tuuoioiurmv diver fa loca fidelibus a clericis pr* fcripta erant:
noti* ad Gratianum. Sed cum commodam eam Interpre- f <>1( >(
itura cancellos enim cc.lefia ( hodle chorutu » oca mu s. &
rationem admittant ut esftant in rcllou<* exemplaribu* i gITI<. ( lp4
in ceclefii* minnribiM > capellam naajoretu ) non intrabant
non video fane, cur illa fint expungenda . Qjidcnim in- eptft *1 H,
laki> nec ibi orare, aut communicare peu erant , quod
tereft , ficum concilio dicamus, pernitentiam agere inter
hiicrph 1 ■>- preciarum D. Arubrofil faflun* , omnium epiteoporum
laicos, vel panitenti· caufa inter laico* communicare , rtcoccnleoi
tod. eccki. imitatione digttilYitnum, perfpicue probat. TbeodoGum
ut
uiürpafte Γ).Cyprianum, Gregorium, Innocentium» epiûopui®
* »>enim imperator em, poft oblatum munus ad «bare, in­
Nicolaum, etaho», fupra eft antmadvetfum > Quanquam
tra ad cancellai harentem « per d a.onum interrogari
■
■
-non ’—
t, facerdote* ol‘m * derlcog gravibus »·■ »rf Xu.
tuflit s nunquid vellet , quod ifthlc hsreret .· dicenti te ni-C
e,,<n
itretit<>*
, publica potuiffe aliquando pani- ftlCUOl Cflif.
Kil aliud vel>e> quaniut divina myfi.r·· peragi videret.
■··
— .·— criminibus
it.
tentia
multari,
fui* tamen prit** ordinibus degradato», Nsrbonet iein
Ga s Innuit Ille , l^Mec vtjtrt r/»z tue Ihtt , bearet ie Oti
ut hodie fieri folet cum hi», qui ob atrociora delifla carceitetplt fecrrJ»lf< > iebtel
leici !. te/e luent. Inconcilio
Com Nsori perpetuo, vel triremibus addicuntur.· quod miror , ut
(in ,
C»ae. Lsodi· enim t.aodi-tqo id decretum eft . St!:. , air, etinlfithelnovutu & Infolcns dofliftimo* Gregoriani decreti cenfople,b .
ceavn caa. terh linet /ageedz ej e.’iert, Cf IPIeti" t»e>munt< ert. Q^od
re»
rejecilTe,
cum
Id
conipertirtimim
habeatur
antiquolcf
'
·»
io Hifpnnia cavit concilium Bracarenfc 1./irrvpivckvt , «r
rum conciliorum decretis. Toletanum IV. Si
clrti- ^ιη
Cure. Bricat. tufntli fefreriuet, ad centetenttenSnnt *·* Λι/at lnhi< ,
rut y inquit, in MtutUtnèii fattltMir fuerU JrprrMnlm , c ti qm, ptis vas. n. €./,/ζ * eel emilltribut t eifi teemnt tltritH . /csh V enti·
bltet.;* dift
.
tuti teeteiiut tefiHeiuetrfi . Et m fexta ( ut perhibetur )
1» *. a»*od° fy0OJ<(. ttelt/ , aity
fil te le/ttrun· eumrri· Uirei Λ
bite ptirftetr W euii»rilut»mf.

Cent.

Totet. concilium loictanum. N tenvi.

>i . Quod fi de hi* d»gr»dati* potnitantiam publicam
agenttbu* intelligatuua decretum a Mar ino oapa , h.* Matunui pa­
epifeopo Bracarcnfi relatum io fua coltefliona a Gratia­ pa in iuacol­
no, dun* air. SI ■/·»/. p.t.bytrr f.rptrr pubbtem pfnittn· lect iv num.

fffii·" »
Greut fefttJttttv'ltMie nnir Mint» iemmunUrm y m ib»»-^ «orn * Nicolai )im citatos
i.ihtl obetit , quod reccn·
«teres, rti-urir.n papm'er. I.aici autem t ut refert
hu'c & antiquo eccleli» ufu. in aontentanaum.
crologu», confidebant ad meridiem, fcctniua ad aquiloDtoivf Areo-nem. Monachi autem ( auctore Dionyfto Areopazita )
Canon LXXni.
Vulgatus.
pag. Clemens caacellia proximi eram . tanquam clero viciniores . Introipapa lib· e. tua vitorumcuftodicbant ofttaril .· ftxtninarutn vero diaco<«p. «i.eoa- niff· , u< refert Clemens rapa . Quare cum epilcopi *el
Dt baptiZditij , gei nomiem confirmsti marientnr .
(lit apoft.
piesbyterl , vel diacvni , vcl alu <|iu.umpie ex dero
( his enim foil» ptsna communion s lai'· mponebatur ,
Si quu diaconus regens plebem, fine epifeopo
non laicis ) aliquod crimen j.*»,e adnnliflcnt , c loco fuo
detrudebantur, tubeban·utque i.ni Ui.u efle , tc cut**
vel presbytero, aliquostapticavent.epifcopus
illi» extra cancello» per mutiftcrium a.bidiaconi , -oft
eos per benediâionem perficere debebit :
♦tel efiafti.os communicare . I?c epii.op’» exftat e xemquod fi ante de fieculo recelierit , fub fide
Conc. Sardi- plum in concilio SarJicenfi. 0/i·· e..zfc»pv<
i . N»n
sea. can. «. etinui mule cvurj vrrvka , ,«»» ptrniitcft ccrruprlt funMqua quis crediderit, potèrit efse jultus.
tut
fj! , «» cel littei rpifnpn
· yite f ait titiet
Irenftrf tivit elrtn ; ntenlfrfit rfi tn/m .iijt > yva beefeEmtndater.
Canon LXXVII.
ftrt itnienl yium nellei ie eef n inieniw {Ί epit'eput ..;uJ
dt eteftri dull tit , ad tnln.tr>·" irit/i'ti
‘t"J> tynrrr ,
• vasvr/c* arderw, rcr Inflemmjrl y & j»,*<rZ»·/ ffrvlre.
Dr beptiz.ilii ,
nandum confirmati
<3 et idnintUtntm »ttn‘. St jmilru. p.'.tcrt , bu/<tf-no.it E
minentur.
p*r<vr/rs , /xU»r C
t.njl.nu· , e> ">■ teiinm
ymmunitn»" babfety mi l-'l> 'f ■
"ft unint·f ; pletft. Et mox, ram.lcm pxnam laica communio­
Si quis diaconus regens plebem , fine epifeo­
ni» epifeopis translatio em quucutnjue pratexru affepo vel presbytero , aliquos baptizaverit ,
flantibus decet nit. De ep.Lopo, piesbytero, N diacoConc. Aga- ne f4|farlil
eft i0 concilio Ayathenfi, ut commuepifcopus eos per benediâionem perficere
_hca.c*n.
nionem laicini fufcipiant. Aliquando autem non lakam
debebit : quod fi ante de frculo reccfsccommunionem fumete, fed inter laicos communicare /urtt , fub fide qua quis crediderit , pote­
gjj ” ’*
bebantur. Concilium Toletanum 1. agen» de fubdiaiorit efse luilus.
ConcTolet, 1,0 tertiam uxorem accipiente - SLü' er··» irritent , mqun ,
■
eet ^trnjuet r/, edipmii, ab^mtui M/ηβ;» , ρ»flte intr» lmi»> rt.tedlietui y y,r pen/imitet ,,ιη,·"!ARTINVS Pareti us Ayala epifcopus GutdiCornel, papa "te- Cornell·* papa loqnens de epifeppi» qui NovatiaXcnfis , In hbro da traditionibus apuftolicis g.
m cap
«.num ordinaverant. Unum rrmet inquit , ad ..rzea", .av*.
par. confidetat iooa t. after. 6. & ab illo mutuaepiftola ad menirerm mepimuf . D. Cyprianu» eatndein loquendi
tu* Alfonfu* Pifan.is l,b- j. de aflis concilii Nicnni
Fabium Aa* formulam ufurpavit, Innocentiu» * Gregoriu*, Ni.ulaus,
ad canoiKui 55. Arabicum , decepti videatur , dum
Caïd!. GrnrrnÎ. Tom.lL
B b
cano-

M

.It.

CONCILIOR U Μ

38 7

'
.

(inoiwm hue fep’nagefimam feplfmum concilii Nicsni
e'fe ίβπΜΐΐί, cun» ser-nmum je proprium hujut con·
cih. llfibe-niani & peftbrnini’ lH> retl.ruriidam ex hoc
runiieilym fit ; n'fi ddarnu* >.*·» ho.· in NiMMUI >
Ofium'etm confilii prsfi.tern , ur plerofqie abus traniluhffe. Bur.bariltu preteres libro *. decretorum cap.
ça ho:>c .anonen» roccili.» Turonicocan. t. t"buir . led
ea c'itaiio bu·. r<atn rcrtituenda ef.

O M N I ü M

Cana» L mW.

388
Vulgatus.

»

De .fidelity 1 coniu^atir, fi cum Judaa vel Gtn
tih meecbati fini,
t
Si quis fidelis habens uxorem cum Judæa
vel Glntilî fueru mœchatus , a commu­
Si quis diaconus regens plebem, fine epifeopo
nione arceatur . Quod ii alius eum dere
vt-f pfesbyiero aliquos baptizavent
xerit , poli quinquennium , arta legitima
Inc obfti vandum , -'urifdiclionis ecc Je fia II ic^ diaco­
pernitentia , potfrit domimee fociari com­
num ütu pojlé |Mm<ipem. Ideqque ex.-firtnnuniSijpr» ->o< :>b iglç paiVe· , beatu» Clemens & Cyprianus , munioni
docent ut.

H

• <

r.

luperi .· orten.di
Hic rcçcre porte pltbrm, diacnnum ,
hoc tü, uiani fs-och-a- h a bare · Hifpin: cpilconl docent , Λ baptitare porte

Epitcopus per benedidionem perficere
debebit.
J,iA. .:/,ι·’"ΐ ·’<· fa. nrm»«r« w re-firmatieuer Inte'll^l,
Cf ..■<’■ Cerifiiuni u pe>n<l deien.ue

c λ

pu

t

lxxvh.

Canon LXXVIII.

Emrndatut.

B Si quis fidelis habens uxorem , cum Judxa
vel, Gentili fuerit moechatus , a commu­
nione arceatur . Quod f» altus eum dete­
xerit poft quinquennium , afta légitima
poenitentia , poterit dominie* fociari com­
munioni

1 fide tu verbis retulit 1«o hupe canonem p. S, cap.
onfirms:»'<- s factamentum fuirti^ femnei insecclc*11. fi, , tx hic can.in: difcimu* non ad catechcfini
quinibm. oua aJolef.entia orotinri fidei lui rationem
Ravi ctnfui» Interdixerunt patret fuperiut , fiolu- C·0· «l-t* ’*
.■I-I.m er.'lrf'am exponebant . ut perverfe efTutju»t ha­
tum fidelem iungi cum Judç< vel infideli mrtriie-. ti, ici al conftsntiam Chnftianain, prudentiamque
m.,nii nexu . nunc 'eo In nraritoa fe cum ei fidem adul­
a' -p.en.isrn> pe' nnpofitioncm marut epifeopi , ut diterio
pol luem e» , quinquennii penltentla merito an-tnadlerte
toqurur
Fabianus
potit
dea
,
divinitus
inflitutam
r.N.-js pr
v.rtunt- Gravius enim vir fidelis delinquit , fi ad Juυ· st-irt. .· ad F.docem ir ptstterea hoc cs'ione confirmationis fatramenrt-cam
vel infidelem accerterit , quam (emina fidelis , ii
tum
ad
fi
lo»
ep-Copo,
fpetlare,
conrra
Luthemm
,
nui
Olv llJ:ir,
ad virtim Judnum vel infidelem. Cum enim proles nitrrobv-er s id muneris deern impuden er affevetar
en:·.
quod adverfu* cumdem ferito fpi’iiu siflaii patrescon- X-, treni, non patrem fcqui debeat , fi juris civilis fipefle. Jii Trident .ni . pari judicio À confenfu (latuerunt '“'inus prneepta, que In filiis e-fu.andis obfiervarl foknt ,
Co t.T’*d«ri
periculum erat grave , û fçmiua Judas vel ethnica ex
l-β , de lllu.i prate-e» obfervandum , confirmai lone in olim va­
viro fideli liberos fuficipeiet , nan» /udaifml vania fu
l JC-1 T .1 .40· ri s rL-m.n bui. coniignai Ionem fi.ili-.et , manus impoli
nerllitionibu*, vel gentilitati* vefanis error,bus rlh jn>
li.mem , obligniculum ; benedic)-vient , operat|.ir;rn
hui poterant Λ cui-um uarl»
s.-r-rus laircli, chrtfnra , chrifnia is fia-j-ament uni appel­
lar; , Prip-us , ut opinor , qui ex rc facramenro apte
1 ui.ien indijit , >vn6imsti->nem vocavit, bc-ru. Λιη
Quod fi alius eum detexerit , poil quinquen­
btori.i» I -it , enem patres re.entic-es feqtauti fiunt .
nium . aéta legitima prenitentia , pote­
\ oluerunt ergo IU.berritani epifioni , fi diaconi abfent4F te epHccro vti rieabvrer.i bapt-Imum niiniftrartcm
rit dominie* fociari communioni
q, od ron-ium ncrfeclns C.hrifliarns ertci fine evi.fii nutioDiyrrfe i'H ru*t qui fe defert, vel qui (ββΙ/ΐΛrt , :.l efi . c i' iu-e & fortitud-ne ertet d.ft-tutm , qua
cHur , pfrrs f»:tieed«
viTii-ts fidc’cc fa.ramento confirmationis ad decettan
du;;i <c.r-. boile, ruinosi eu in JifcrimiM corroborantur,
CAPUT
LXXIX.
u: Jiuni baptirar-.m de lucane ad epif.opum , ut euni
pe- bene f fi’ - rem fi . e manui inipofitionem confirmet .
I
îpfe
crimen
palam
confitetur,
ur majorem pudoria
1‘v.vpfcnt endi r> , fi presbvter abfente eplf.opo ba& ntodcfttar fiuclum peulperet 1 nullum eicommuniI-: t.n-ri c-srt' u11 fiet - aJ epifcopbm enim baptiratua
rationi tempus pi atfcribilur .- Ii alter detexerit ., quineu deducendus ·< e;->Qc'n confirmationis mipe-.ranJ*
fjqnennii . quo elaplo reconciliari communioni porte de<e mtui . Dccffc duo vertes in prims parte hujus putop
ut congruat ciini canone LXXVI. pr s cedent i , in quo
Quod G .inte de fxculo recetTct it, hib f Jp qua diacono lapio, fi crimen -onfireatur, tpG triennii tem­
Gius cicduiervit, potent else juftus
pus ad petiiuenriam prafcnoitur fin auietn alius dete
teccrii , quinquennii, hcque fi ipfe confiteatur, triennio
J.-A»
<n nrrhr.-.n ,
temnam
abrtuicre debere, lin aliter, quinquennio inteiiigeu Jum
t et ‘i u m pe^i.
aibitror

1
G

C

S

C A P U

T

LXXVIII.

Cjnjf;

Vulgatus

l< ·. erbis fatis miniQrtum fit , pa-res huius con-Df bis <jm t.tbyh ludunt
,.Ι,ι non ide-·· anics dixirte , per tie, Chr (liatiutn
r.-nbiivutione > -juo-l f-lo bipt-fino q...s non efti.ereiut
CuriiLauu* , & paiti.eps sterne ^atitudin s nam e»
Si quis fidelis alea, id efi tabula, luierit, pia
tide qua . uis cre'i.l'..· in b-a-'t Gm , eum f4j>urrl f;crj
cuit , eum abftinere; & fi emendatus certa­
• ■.-ife , n.-do nullo f.elcic obflr-et.., fir , de.brant :
ri t . poli annum poterit communioni recon·
ΜιΙι-Μ,,ρρ perfici autem C.hrift-anum ideo dixerunt, quoad ple­
ciliari.
ro -'sol
n'-i” robur failli Spiritus , quod fStr confirmationem
■‘""r- e., c< nfertur. liet,am do.-uic M ,lt .a.ies i’P. ad omnes Hi-

H

E

Canon LXXIX

Emendatus.

De bis <^ui alea ludunt ■

Si quis fidelis alea, id eft tabula, luferit, placuit,
eum abftinere ; & fi emendatus ceisaverit ,
port annum potent communioni reconciliari.
De ? enitenti* *lee Itdefllt.

C

L

P

U

T

L X X x.

UJum ifl.se a Gracis In otio Troiani belli » q«K>dat»-, inil'te Alea uotfnnv inventum, & ab Hio «0
no-

J8?

AMPLISSIMA

p.fddor.

hb. nomine nuncepatum. D. Hidorus tradit, quod in tabula fieret, ludutn tabula etiam appellarunt. Tabula a«log· ctf' »»· ttm , ut idem Ifidorus rVert, ludebatur pgrgo, calculi, ,
«‘T*''/»·*. Pfirgu· dicebatur, quod per eum tejjera perge­
rent , qued tueri r fpteiem dedebat , nam Greet turrim vuj/··
terant . Calculi vocafl quod levet fine V rotundi,unde & calculut dicitur lapit brevi t, qui fine morifiiafui brevitate cai-

COLLECTIO
A

fimo,
quidam find,ο lite·arum dene eruditu. , multum meditar,
a »
tam peroici-fium fiudlum adi-tuoelt .
iufilnclu lallat faduli, qui eum artitu. fuit repleverat :
ran. ergo artem ofendit , quam gfi celandam [calfturi, cum
Jua im.cg.no fabricavit. Statuit itaque imaginem fuam cum
nemini, fui fubfcriptiem·, fuggerente fibi amice, qui ut haac
.artem etcegitqret, >« peccatorem fubtAnit. Sic ergo fe in
.//'a/»f.

·»

lieede dijeur-ant. olim autem trfiera incuta aptullabani"'t a jaciendo. Hoc aurem ludi genu,quare prohibue­
rint patres* Idem lirJocus recénfet . Ab hac arte » n-

'”·* adinvenlt, quo f, ab im.rataelbut fuit colendum
fi»f
«r an/ lalè/t
hm4«/iwwîi^u|iî/miwh/iw» «/i
nominat Teuth ) inventas efle, «r ad Tha.npm Ægypti
ri..:
»‘J»rZ ri.,..
bu/u: frit/, facrificafrt , ,„r farium efi , »/ abnq
regem deUt», Anftotffes eoam aleatores Grès atque la- n qui torn, fumai, V facinorit admiXoni. adulter, pofi
trônes illiberales diciteiTe, quia m turpilucro vertantur, w tern a proni,, V er’antibr, fub firimo nomine Dee
Q. omm* qu«Rug <4„ru ruflinrnt probra, Adeo Aurem iree.
·.
...
quens erat hic hidus olim , ul Imperator Caligula ci ulu il­
noffe debet ,j quod a Del (eruit longe βι j f ient quoniam
lius compendium non fnreveiït · riibuto illius nomine hi,
forlt malefient , Cf oeuenarfur , Vitreum in ftdirii diem
qui lucrum fecerant, impolito , ur .η illius vira tradit Sveea igne terrente torquebitur. Alea tabula qui ludit , print
tonius. Cum autem pe.unie dccilent , libertatem iplau»
.tuitori tint lucrificare debet -, quod Cbrifiianl, non li.rt ,
(qttam rebusonimbus pretmliorerti lanoiudicii ncgabir nedicente domino .■ Sacrificant diet eradicabitur , n, f Der
tao ) periculo alee exponebant, ut la. itus retet t . Inter
feli. Ft iterem: Nolite facrificare dlir aheuir , ne ia.itrJeria, Inquit, fobrli Germane nteam exercent ,. tenta lu­
tit me in opeeivut manuum vefirarum , ad difperdeudum
crandi perdendi ve temeritate , ut cum omnia dei*-e’vnr ,ecvot. Cbrifiiaaut qui et, V alea tabjeia ludit .- ifbft ΜΟΛ
trema ai noviffi‘me jori■ de lirertate , ac decorp.ro conten­
facrlficet , lege bufut facineelt particept et. Ft utique do­
dant v Qua ratione Juftinianus imperator providere volens
mina. occurrit , V dicit. Fei de ea popular meut, ne fi'
his malis, null· licere voluit, aut in privatis domibus, vel
participe deliriorum rju, . Ft iterum- D/ftedlte , difcrdUr
alea ludere, velinfoicere. Alia prerereatn ludo hoc nefa­
l*de, echo de medioejuty qui perlalir vafa domini, V
ria admitti folita reftantur veteres. Zabulo quippe illius
immundum ne teligeri Ht. Cbeifiianut quicumque 'et, V
primo inventoii ante erat facrifican Ium ,quam qui, man nq
alea ludit , bec prrmnm in loco credere defiet, quia no/t Ch’>>n tabula portigeret, ut D. Cyqjianu, tetlatur. fjivam
Alanum frd etbeicum tirl nome» efi, V illud qued ad fe ■
dtajjia, inquit, V ri-ga pictae Dei fili! , qu.a c n futcrun
^‘fi·- - 1..................................
' '
prajciut neilt canfulalt ne quit frater .ncautu, drosc»
dicit
D
"“"''flo l'S'···' f"»·
Ob n«c it jiJia multi « qu« e* uh Judo redundant « Pluto
Unfit, aleam fcrdiquai pernkious irtes a cUmone (cuem

c»p «··
Taeii de satiq meritat
Juftin. imp i»
lib uit de
relrgiol. *
lurnpt Uner.
D Cy prisa,
lib. de alea­
toribus cap

J ,:rl’

*1*''
k

ι,ύι.

C

efie fugit

Cbrlfiianunt tt diNon dilTenlu a Cypriano I>. Ifidorq,

tefiimenia

dina fingt’e. -New
deletio.

n r·’"

tritu.’ tefferic ludere perbleent

liante /rd decurrunt, Sed CJ /fiat
diflinciat ■, p-rtter at at es dominum , .

HiuJ

drf, rips am dicunt linei t. H»c luntqu» moverunt Hifoarus patres, ut ludum alea (eu tabula prit excommu­
nicationis propoGta prohibuerint . quoruni leirtentiaru iequmi funt , qui Conftsntinop.iliiau· fynido canones Cone
fcdtficrbinr»
inquii^nr , omnino v #t>.· tlffitwt y
five latcum ad bec deinccpi tempo’e alea ludere , qui fe-

pr- quod tuemur

f neverunt , id eft , atro tabule ,
/·«·, tl delirii vulnus injanfiril·
diadelut trano en, ad cap.rnd:

fe. rrit eccommunicrtnr .

Conftat etianre\ hoc canone , pofle epifeopos, & con­
cilia provincialia , ludis taculaiium leges imponere , Se­
cat violantes eccletiaftica coercere dil-ipl ina .

perjurium , i
biefa amicit,

Canon LXXX.

Vulgatus.
De liberti t.

tia , jedentaria , C? -Zg-a nequit,

"'f·· armata Λ que f-J.difiml
dii i cum tot efici: as.gr nb c ’,
abundantia epum , »,■«,. ,-,.·;·. C
lex edit e alea rfi quam frquitur
nifrjia tentaeio V ^rjeftu.i
fupplantatie amice , quo nec lue

Prohibendum eft , ut liberti, quorum patro­
ni m lieculo fuerint , ad clerirm non pro­
vehantur .
Canon LXXX.

Emendatm .
De ttbrrlii

fanabit

-E

tunt. quatit efi lit , ut auc. nemo per;equitur , ft /p
per inv.alam perfequan’ur ’ ut rase-nat juat i^-..fcr i.<,
j"d befiiumje—um multi tormi numere divergent ’ F fi Cf

Prohibendum eft , ut liberti , quorum patro­
ni in iæculo luerint , nd clerum non ptomoveantur
RATIANUS retulit hunc canonem in ca’. prohi­
bendum 54. diftinflionc.

G

repelle neu·· .

iiile duplex aut geminum crimen admittunt. Hin.
Oelio dlgultatlt fua refperiu , fine uli
fere fludie cedere bénit fuit cogitur :
venenum bibitur. Unde fiat facrilega
Cea,ei. General. Torn. Ii,

CAPUT

LXXXf,
vi effr de· U»p 1 :

unt . Loldcm

Oh.

B o

C'
·>··

J?!

C O NC IL IORUMOMNIUM

391

Appii Caci temporibus , tfdeincepa ali-A mus , id fir facergnt nunc ’uxores ’ Vifumoe vobis eft , peaurem, id eft, t.

Mmjeflinu»

ni dicebantur,
nerali hac relira conftitutione , laicprui» uxores exprelTe ,
‘i ’‘f· 1 *'* quandiu , libertini
——— ------ -- .non
— -Ipfi
r- qui manumitte------------ exutis
procreati : quod
quod Modcftinus
Modeftinus
tacite tamen clericorum quas habebant, vel diaconorum,faaxculai- tur. tanturT fe.l ingenuii ea
nis procreati
cerdoturu,
tt epifeoporum, quas habuerunt i & domi ut
obCcr valle videtur .· fed clarlus Sver >nius in Claudio. Poft
ibrores aiebant, fore fubventum <* Aliquifne teiotjrpia (li­
vita Ciad “T<to, alterum ufurpari pro altero a jurifconfjliis perfoimulus
pAÿbyteros
, & diaconos vcftco cœrul adftantes ad
LiuWriua
iuum ·** ‘ Q“*te iliorusu tentent 1» non eft locus » qui Jihanc conftltutloocm ferendam folicitavit ’ vel adeo pro.
Valia lib.'s. bertini nomen , (latum ipfum, bberrt , perfonam deGfrefta
eft
religio
veftra,
fanflitas , piufque Chrifti te­
r:,ti;i'.ia · c. gnare fcnpfciunt. Libertini autcei, five liberti, ideo ad
ns, ut nitamini, fortuinaa,Chriftianas in primitive ec,·
clerum promoveri vetantur,qtrt»-inbrtequamingrarituclefia initiis » religions, non przfentis, fed aut iqui Ca­
finpp. Valéîir. dinis cauCam advenus patronum committerent, licentiam
tuli fore pei fituiles i quib is deinceps harum-epiftolarum
Valrn·-. n habebat patronus, revocandi illositerum in Cervitutem.
fvriptione vetuftl & fanrtiftîmi patre, , Auiuftinus fir
<;·»:ι·η.Ι i. Sdrvos autem clericos fieri non debere, iain ab ipfo iere
Benedirtus interdixerunt f Cunt hac, best illime pater L ab
c ingrat. h apofl olorum tempore teceptum fuerat. Erant 0t‘ alia pa­
enifeop s Hifpanisquufivifrcnt, mihi tefponderunt omnes .·
r .·,. Imp. troni viventis in libertum tuta , qu>dignitatem cleri non
PLACET· Nec défunt his temporibus , quibus non di.onftan. 'o’, decebant. Tencbanjur enim liberti operas praftarc pa­
fpli.eat , in i^uibufdent provinciis hujps canoni, decretum
tronis: iunt autem opera ( aurt< 'ibus Paulo £r Pomponio J
renovari, eafque llrcrula, , qudruni nf.s efl frequentifotfidum diurnum: oifi.ii vero praftatio', ad nutum efle
fimus, non a.i uxores, vel virgines , qu.ouslspe illae fo,'ebebat patroni , ut docet Cajus. Ienebantup patronum
Cone. Tolct
licitantur, A quar.fi> pe f.ilic.tant , fed ad maritos , vel
inopem alere, ut itupp be.etus, dt Antonius refcnpleu. plqfpu*r- _
runt, & liberto locupleti mortuo, ei fcihcet qui
_ propinquiores parente, , quibus rarum cura mandata,eft , infuccede- B f.ribi, ref.ribiquu, ut aditus Ventanda fueminai um pu­
po.1 lii quam centum aureos haberet It» Cacuhatibus , C------- \ dicitia ( quini tam late patere dolent multi ) aliqua
de ope bat patronus , adhibita etiam artione Calviliana, qua re­
ex parte iuurdudatur . Quod (i uxoris domum ingredi
vocabantur afieoatn, in.fiaudcm nu iu, lu.ee flion is .-Sub­
quemquam, line exprellb viri nrsi-ento , ad eam vifenlato autem e vivis patrono, mra fiuiul hac tolleban­
nini, vd leni lonigft-caiii irartanjsin, ι·υη debere pertur ; ei fi afia Cupereflènt in eorum filns, dr CuccefCoriin.ticre , Ariftotelrplacuit homini ethnico . Vtrettm .
G;.. que ut m uorls momenti ad im;<djenduin lacerdoinqU't j rr-atfmr ν*·»Λ ,
de mui/erum ct-mpieit iirI um, pai ■ i le.-erunt hujus cun ilii partes.
e.rmfrrHiK' . F. i ji .,n>d imo,
, *r fih mtum βι
Potuit & alu rario ad hoc detrcti.it· ferendum eofdetn

peu

>

I>. Aug. is
«gula mo«»choru·
qa« caesi
·’·*
“ey“
‘J .
*

Ariftdteles I.
a. aconotnlcoi. cap. >.

pe» r> rrm /ir «n.'pa . Ne jue hummer urbanus tantum ,
te per inaniiniilTionctn vmdicaii, clero adicriberentur ,
qirbd At iftotrlem dixi'fe legimus , fed nequr medicos
iwm oc.aliune oblata, dutu oairom vjvcent, eorum do
mulierem ingenuam infirrmni, Gothi aurores uoftri pern.us ventitandi, & infidelium artibus Ce plerumque immi­
nntcruuc curare puife , lice pieicntia patris , matris,
nendi, quod Colebant fzpitfime, ut fiifieprz libertatis
liatri, , filii. «Ut i.un.-'il, vel ulterius propinqui r ex­
beneficium, fide benevolentia , obfeq.iiis , St omni gracepto fi necefli·», cmcifiifet agritu.liois ( eorum verbis
:.:o<iinis ite ne 1 e compenfarent .· peti culum erat, vel apoI v-iuor , ) quo·! ii trine ese pertonas a be fle contigiflet *
IIalia in libertis vel prodiiisnis fibrorum Ca rorum , Jt
't ine aut cora.-n c i,ini» honeftis , aut .oram Cervis aut
rituum ivcletiallicoium quos inepto & prolano ritu le­
ancillis idoneis, medicum acceiTurum .
J> efitr-fugere t ilcbant Gentes . ueve pcilona ]iin e-clefiaftca
[umpfrrà , inquit Rex s deum )»bda< praprt^rrJi avi met­
infidelium moleftns oneribus &" gravibus picmerentur .‘fi , ar /vi Feftat h*c
Quam rationem obfervafle vitientur concilii Nicani pa- £ ri.t ft.ul-fi ra;'■ t«t , 7.7/u J fiulbmum
tigs lancienies, ut Chr. Il .cru infidelium tervi, imn prius
rum fi Chriftiani, & religiofr patres , litctss, quz tsciio legum Vvi
ordinarentur , quam manum (fi , & maiuro iuitri nni
fcrmonis exprerti offi. io lunjantur > nun art furû n prohi­ flgoi horum
imluio examinati, -Γ«·-ιζ, in mit , »«,*.λ>.7»λ» , ..uumUr
I

I.

e. in. >.

Li qu.-t ivi >r ex hoc canone , Hifpanis patribus iuftiua
mu'to eus laudi* nreconium tribui porte, quod Sacrati
elirn n >n >1. fi. e imperi itus eft Cicero , cos nimii um, phiIciptiiam invrum nc-n «calo lanium devocaflc, coHrxafle
in uib'bU’i & i» donki« etiam introduxirte fed m Ipfis
■ etiam hdili liii animi, , fu.nma cura Inlerere ftuduitie ,
Canon λ'Χζ7.
Vulgatus.
. dum non Irbfilinem tantum, led llbidtuia indicia coer -eri
voluci 111 . Grace enim detirti , dt turpitudinis genus
eft, in form.ni, prafertim nobilibus, turpes videri, etDt famin.frunt fpifttnit.
tinni non flnr . Urinam omnes antiqua pudicin* , ho-, & omnium virtutum, non vero ( ur quadam
bée fa-minx fuo potius, quam maritorum no­ neflatis
IoUuji ) turpitudinis, br vitiorum hypoc.itz efle, f." vlminibus, Jaicis tcribere audeant , qui fideles <fen .u'cr.nc ; , natu hac 'aoto pcftilentior hypocrifts,
Jr.nr, sel tireras alicuius pacificas ad tuum cua^-o exempla vitiorum magis quam virtuturn nocere pof• t.-n;1, & (Jcni . Julius CaCar Pompejam uxorem, manomen kriptas accipiant.
O?in 1’umpei filiam, Glo.lianz turpit .tinis fufpicione no­
taram repudiavit , dirtitan, erus torum non rantuin cri­
mine, led & . riniinia Cui' irione carere oportere . Ma­
Canon XXCI.
xime enim Titcrcft 1 e :publ i.ce , ob cumme nem parentum ,
& com.m mutulum pacem, ob maritorum concordiam,
IX' tarrii’i-irum epifto.
ob lair.iiisrurn r .morem , ob certitud.nein liberorum, ob
ha-editatuin , & lu.-.-efttonum fecuntarem » dimidiam
Ni- tœminx tuo potius, quam maritorum no- populi partem, qu», ut Ariftoele, prudenter co.ill- Ariflotcir, I
ainulnit, laicix Lriberc audeam , tjui Udeies-, J.rt.it · ιαιη·liaium eft , fanrtü lontinenux fit ho- ■ polit.c. ».
nefldi, legio.i. uiGrins.'. At illarum pudiiitiam qui
tui’t , vel ineras alicujus pacilxas ad iuum quave , folo venere* libidini, contemptu · n in etiam
nonlen leriptas accipiant.
de.enti vcft.-ini , Λ ornatu, .uitu , .ravi utuloruin
alpe<i.i , temperato lingua i:tu , vatia aurium alienCur jtmirtir J-r/eerf fi*? rn.t.arum neminituf ,
tiviic , ac tandem niodelto lotius corporis haoitu
a*r tn r-j.m.i n» iiuau.
coni ’ vari, ayt violari putant, falluntur ; c· enim de
ca.ila olim Ca-tina xe.eru, gravem in fenatu orationem
C
A
P U
Γ
LXKXII.
habuit adveifus matrontm m publico prodeuntem iit', ftoia
i.eniul.que au/i.r.s contuitis , qua ita (c cxauclorair.1 , pro rtu,ro 'rm tuit , ut refert 'lertullianus . Tcrtull.Iib.dr
«/■.<«/ i/.redr rt , ait,
~u, eujiadtl'qut di-l>tii.nh Jrui ·■ Γ*1 '1<l c ·. .. , CT 'ree /.iz/ juiii-unài imped. mttiλ . Quare CajUi
Si I'i I i. Gail.is U.xorem repudiafle dicitur , quod aperio Valf lusMax.
ei»/., Ion s fuiflet. Γ. Sempronius Sophus eadem nota
· C1P >·
.· n:U4<-iti affex-it , quod Iu ignorante ludos fpcdallet.
Quiimus Autiftiux Vetus no., al ter fctilh » uxorem enim
1 ei>i d..< ■ u , qu"d Jiam in publi.o cum quadam liberti­
na ruljatii lecreto loqucntctn vi.iiflèt . Quod ù hunc de.■««!» .|u* imo obie: vai uni , er ralle dic an.isr , errabunt
i.iue i< illcipux ubi peiiuadent, honellarum niatruminmba» numen , auctotitatcmqne retinere polle , 3c
toiifervaic, etiam fi itlpcclaruiu atn’Ciiiam i tuant , U
luipcclis lucrulaa Icribam , vel recipiant .· ti fuipeit,>> au. Juipcrta» grato, & hilari vultu excipiant: (i a
L
nun iul mi munera , fed-neque honorem de-t>
in
11:11 [’laci-ai . Sequantur uxores, vel carum nurui , Λι<Χ4ηά S<
Ah .,.J>1 h.■·■.·:. «.xciu/Um, quem tradit Lampridius, T</0.

Cf

39i

A M P L I S S I M A

C O L L E C T I O.

394

ab Impudlela mulieribus matrem fnem . A uxorem fslu-concilii doArineni A adeo veterem, ut fitre cum ipfamet
tail vetullTc : omnia enim quahnefliffims non Ium In Chtifilen* reli/jione cçpilTe videatur. G relut florenti tuo
fjusinis, inhoaefta funt , feda funt, turpsa funt·, dlgmfimperio in de» , A proficiat, ram fin^ulorud: , quam
fimaque tandem, ut a matronis nobfbbus, tanjuem c*p>omnium, tam Hifpamsruor, qugm alisruns prov Inoarum;
talia, A fuoeAapellis honoris» &auâorita:is fugiantur,
ram concilii unius, qu\mtntlu* ecJehs, fa ra dignitas,
*·-*
·
’
-■»
—
*
-----t_»__j·Λ
-iL.·.
u.
facra ao£or»ras% Carra raiiinai· Crtreat. rarum divinaut · patribus Hlfpsnls In litsris recipiendis, vel feribendis ,
tum cognitio, fciemia, fapiantia: fed in fuo dumtaxat
In hoc canon· bsipsAiOime fapi«ntifllm«qu· admonentur.
genere, in eodem fcilicet degmate, eodem fcnfu, esjem
Hae. funr, beatlflïu* pater , qua in religioni, adokfintelligent ia Imiretur religio noftra corporum rationem,
cemls, sut nsicsntis potius Incunabulis , Hifnsni etiifctrqua licet annorum decurfu numeros omnes fuos e-'olpi, ad retinendam A propaeanlam ec<lefl,(li.a diftlplivant A explicent , eadem remet» permanent, qu« antea
Da integritatem , quem apofioli, Petro , Paulo, A Jaco­
erant, tmer pueritia florem, A maturitate·» fenefluti,
bo divinitus «cceperant, non lingulari modo humana fsintertfl plurimum , Ctd iidetn tamen Ipfi fenes fiunt, qui
pientin, A prudentia lauds fctipferunt ; f»d divina mo­
rum, & «ita fanflitatc ftabllierunt, At glnrlofs proprii,, fuerant antea adokfcentes: ut quam·» unius ciufdetnque homin’s flatu» hgbitufque murquir, una tamen nihi­
faoguinls fubfitintions confignaront. Qua licet feditua
lominus, eadenx]ue nature» una eademque perfona fit,
facrofapâa d.fiS.illimiseccIcfa temporibus, non fine ma­
Quod fi humana fpevies ln qliquam deincep», non fui ge­
xima obfequii laude retulerint, A pnlTuna religionis fide
neris vertatur effigiem, aut cette addatur quidpiam memconfecrariot : deouo umen^ fapientiffimo & mqjitno bea'biurum numero, vel detrsfti loco, quid aliud non pro­
titudihia tna judicio renovari cupiunt, At renovata con­
firmari Impenfius optant: ne temporis diuturnitate fuf, —prium, fed alienum ful;ji<latur , necefie eft, ut totum
fulta'A corroborata ( ut fulet ) quorumdam audacia,"'corpus, vel Intercidat, vel prodigiofum fist, vel certe
debili Ciur. Abfis ergo, ut fsnn Hifpano cor|mri, ut faquas concilio c.tpit adimere, fibi vires conciliet ; pareas­
cro 'Hifpano concilio , ut fanela llifpanica religioni,
que laciat lacluiam Hifpanorum dignitas A relitio ,
quinimo A catholica , quid temerarium, quid profanum,
quam fufecpit a Inue concilii vetufia,. Quod fi id labo­
quid
impuimfalfb tribuatur. Afclii, ut pro c^left. dog­
res noflri c lucubrationes , ftudia» A prc.es a te non
i
ma i e hunuuia fuperftitiones ii\rroducan-ur . Abfi* , ut
impetraverint , hoc-impetraie ipfa caufa.Jebet , hoc e<··
bene
fundata
antiquitas impia novitate fuhvertatur. Quod
clefia auilcritas , hec tf.nfi>una pieu·, hoc divius re­
fi fcnefcenrc , aut caduca pene iam ataie ( ut rerum eft
ligio · qua dolet fane , nec dolet tantu’h:, feJ conque­
viciffitudo)
fi
temporum iniuria, fi hxicri.-orum impie­
ritur , hums ccnulii dlgni/atjm, cum in eadem, qua
tate,
f: catholi orum incuria, quid im.miratum, qui.l
cetere, caufa fit, n:>n ih eadertr efle exifiimafion s pui
ereptum,
quid
detradum, vel ablatum de religione hu­
bliea , A sufloritstis conjiiione qmm demum l> tu
ius concilii, vel de honore potius eft ; hoc ipfuin lingu­
conceffctls , vel olim S Cbrifto, A ferle tua conevffâm,
lari
tus pietate A clementis rc.-uncrari, fvrciri , Γ»ιΙιιμιfed Invidia temporum , A quorumdam licentia comem1
pram, ac pene coliapfam refeceris, erexeris, A in prill:·que oportet ut quod iu Hifpanl.s ecclelt* veterum pa­
sium antiqua, majeftatis flatum reduxeris,· efficies pml trum fides, quod iiritas A leiigio, qioJ fspicntia doélornm
, quoi conf..for un: conii tntia , quod martyrum
feflo, ut te η.·η reffiiutorem folum, fed aélorcmnoft'»
I
languis, quod Ipfiu» tandem optimi A prvpotemis Dei ·
dignitatis, defenfurem fidei, propugnatorem avite reli­
a*riculrura fevit , hoc ipfuu: revulfa hereticorum sisagionis, A rsnquam piiffimum patrie pstentem sj nofcat,
a «te fapientlfii.neexioUtnr, excultum floreat, miveneretur, A colat Hifpani* tot*, quod eon minorem
r'* · a
_ .t, proficiat & perficiatur: ac tandem veriffimum
luteDlgat
Q tutefcat
line
’ll;;.! tibl, virturIs , pie:atiJ
------- -, -& beneficentia
------- - - -glorum
,
fiat his temporibus , in rcccmi hac Hifpamcx religionis
deferehdam, in erigenda labafccnre ism concini auclotirrelTura, quod fupetioribusetiam de catholica dixit Hitare, ac infis epifeopis concilii aucto:ibus in condenda.
Quinimo fuperiorem longe hane illa nec'inviti fatebun­
a-sf*/rer: reav »rttrtrt, tntn tirferitur : Ànβ^-i>n!m·· Λ
tur omnes, qui agnolcant fincerius, tanto elle pra(tan­
, -rj'iity e/unt perfefu;tur , fh'tt : Jint rentrn^uii^r , p-e/itius , gratiuique futurum , refiit.ii injuria lublsiutn,
i!l : seoc flet , '«"· j'nfrre'r trijetur : prefiiir
quam tribui recenter, quanto etiam m fcrabilms, acce­
niter , /angBur·» mertyrum rrriytwr : trifiitta t'igi
,
ptum perdidifle c quam omnino non a.c.pi.fe beneficium.
enfnflin leintur , jrfunlii rrflihur . Aliter enim , beatfPrafla igitur illud, prefix , GoitJfime Ckmcns , aut
linie Clemens, fi permutari antiquorum decreta , fi ad
redde potius catholics Hifpanix , catholice ecclefia, ca­
• urufeumque fani , vel infani arbitrium inrelligi , vel»iotholica religioni , qu» tina a te habete omne, impenfç
lari potius, & pollui patrum inftituta, (Î extra factate ,
cupiunt, & a te folo habere nofiunt , redde illud liben­
atque incorrupta vetuflaiis fines egredi, profana aenoter, redde benigne, ut veridica· de te predicate poffir
vella curiofitatts libidinem, vel vagati permiieri», fi lapofi er itas, quod de fanÎliffimo PP. Stephano gluriofe
f.lvientem hanc hare:lcorum I centtam, vel impudentiam
retulit, A laudavit antiquitas. Cum ad novitatem eoiin
potius, debacchandi in catholica ecJilir concilia, non co­
erroris Asrippini Carthaginenfis epilcopi eunti i reclamahibueris ; horreo dicere , quantum excidenda , atque sbo, rent ,· atque omnes undique orthodoxi facerdotes , pro
kndz religionis periculum confequatur ! abdicata enim
fuo quifquc Audio retinerentur , tene beata menn ri*
quilibet parte catholica religionis ( obti..ent enitn non
’ Stephanus apoftoltca tua fedis antifies ( ut auélor eft
minimam ---·facra »
ecclefia
concilia, fed prefertim antiquioVincentius Lirioenfis ) cum cete· la quidem collegis fms,
------- -- --------fed tamen pra ceteris reftitit , dlgn; m. ut opinor ) exi-D ra ). ali* quoque atque etiam
ic den eo· alia, &
(limans, fi reliquos omne, tantum fiJei devotione vinceret , quantum loci aufitoriute f.ipcrahat . Qjod A in
tu: Lirlnenfiv peifequitur j quid aliud j.l extremum
epiftola ad Africam mdfa, his icrbrs lanxir. Nibii <nconfequetur, niii ut cocon: pariter repudietur’ Si novel­
nthil rerun· ju.t
f»it a
la qua Jam & infolita , vel infolentes potius, J.-cte.orum
mtfrr/but, fatis intelligent vir fanflus ac prudenspieec. I·.»* 'interpretatione: , pro antiqui· ec. lena fententtis ,
ii extranea pro domeibei» , fi pro factatis profana , fi
fide a patribus fuf.epta forent, eadem file filiis conûimpia pro catholicis inferuntur, traluntur, & publican­
gnarenrur .· nofque religionem, & predara religionis de­
tur : proierpat hic mos , In universum necefie eiic, uc ni­
creta , n >n qua vellemus ducere, ieJ qua nos illa duce­
hil poflhav apud eccleliam intaelum, nihj illibatum, ni­
rent , agnofee-re , fequi , smpletli ,· colere , & venerari
hil fanflum, nihil integrum, nihil tandem immaculatum
oportere : Idque elfe proprium Ghriftianx modetVs , fic
relm-pietur : fed f.t ibidemdeinceu» impiorum & turpium
. gravitatis, non fua pofteris tra Iere , fed tradita a majo­
errorum ftminarium, ubi erat antea cart ·. A incorrupta
ribus pra.lare cognita , & accepta (urvare. Si omnia er­
farrarium vernans, a quo ve! leviter diffitnulanJo , tam
go ( ut vidifti ) hujus concilii de reta , fatida doctri­
pia & religioia lancla Romana, & catholics eccleiie cu­
na plena, plena pietatis Chiifliana , plena catholica re­
ra & folicitudo debet abefTe, quam ipfa prater‘reliquae
ligio ni s , plene probavimus
ne patiatis illa profana
omnium Gluti, A Incolumitati majoris » & farratioris im­
quorumdam audacia immutari, labeùélari, perverti. Si
perii ratione 6c confulere , & providere cenetur . Hoc
auruth purum purum a.cépimus a catholicis ; ne feras
autem facilius confequl pofi* tradiderunt maiores, fi ve­
plumbum impudenter , vel zramcnra ab harctices fraudu­
lenter fuppons. Sifalubren: ajuam, fi perennem , fi cla­ E tera fideliter fapienterque tractando, fi qua funt anti­
quitus informata & inchoata accuret & expleat , fi qua
ram, fi calellem a divino fanfli Spiritu, tonte hauftam
obfcura declaret, fi qua recondita exprimar, fi expre/Ta
rei ig it fi epili-opi in hoc ton,ili.i reconditam reliquerunt :
& enucleata confohdet , firmet: fi qua confolidac* fit fir­
ne a perfidis putidam , ca-nofam, A pcllilentcm, vel
mata cuftodiat : hoc enim Nicani , Ephefinl , Chalcefio1'ubiici, vel niifcri permittas. Si unione,-A gemmas
nenGt, Courtantinopoiitaooru·»., Lateranensium, i ridenpretiofas., tua feJi landdfima Chnfli membra obtule­
tini & reliquorum conciliorum decretis ( quotquot exilant
runt, ne paliure imnuras quafdam A adulterinas inMri :
hodie ) cmxa femper efl catholica eccletia i ho. Semper
fed Ii ne.vile iit , oblata, ab his polias , fi ab his A
Hifpanica evetclia polita,, catholica artificiels infere · fi
neque quidquam aliud haretlcorum erroribus, aut rt ent iorum commenti, excitata contendit. Hoc etiam Hilpsinferta, iatn a p. ntificibu· alu · , tu tutare fideliter , ador­
nica prit claris catholica vcftigits infiftens adverfus vanas
na fapianter , adjice venurt stem , fplcodorem , & gratiam i
Gentium fuperftitiones v|& wfanai hareri.orum novitates
uc re poliente reddatur ill firms, quod antea obfeunus
hoc concilio olim conftituit , decrevir . & hoc tpfuos ho­
credebatur ; per te inrelleûum gratuleiur ppflcrnas,
die declarari, ftabiliri A. confirmari lata a te recemiconquod antea venerabatur n >n a leo intellectum veiuftas.
flitut one expofeir, exoptat , & orat. F.n oratum enasn
Doce fideles omne<qu>J aGh.-ifto didkifti, Joce A in­
firma nove, non novant, fed fanélun, & veterent hujua
v-i.licit ani iquiifimi Hilpani* confeflbres > & mart,-res,

CONCILIORUM O M N I ϋ M
,\

tuis pedibus humillime advolvi cupiente,‘
refervafl* providenti* i tt ad «teviwr beatltudi-------- i»i f·
& ubduôas
cicatricpa
ala premium feliciffioae fuccalTuriim . Nam fi omnibua
jam fulcipta pro religione vulnere,
1tuodeftlus potius , rquam eloriofius
>-- -e
tua fanOitati mea
iliis, quod poft Platonem, aut potius ex Plarone Tui»
*dû»Bt
heroesfanfliflinii
,
ettrni
g*o-J
liua
fcripfit
, qui patrlaai co»ferv*verint , /adjuverint,
(hantes. Ecce jam.___ .. ..
_
dante» fcliciraie, tuatamea divina clementia it pietatis
nuxeritrt , certuseft Itsctxlo *c difinitus locus, ut beati
uberrimum hunc fraâum.adhuc oxpe&antei . Ecce^Jn- . avo fempltcrn» fruanrur .- alhll eft. enim iUl principi
flant acrius , tt urgent beari: udi nem tuam', ut fi Wtd ‘ Deo, qui ornum hunc mundum regit, quod qui «em In
de eeclefia, liquid de fide, liquid de religione bene fine·
terrle nae, acceptius,'quam concilia ccerufque notaioum
eeclefia
exordio
foclatl,
civlrptea appellantur,
reflates
meritl, fi quod lumen... ------— —
------ Gentium 8tha,jure
----------------- qua
,— ..........
rl--------------- quorum
-,--------- -------------retivorum tenebris· propria s aut cackfli potius fatifh Spi& confervatorÿt , talitua’ profeâi , illuc revertantur:
hin*
intulerunt,
fi quod
poftcritatr benefiuuni ■' quanto magis merebitur , qui militantem h*»c ecclefimu ,
ritusidof
doâ
riqp intul
______ ..
n----- r-----------tam fanât Idbores
labores companniM
compararunt , fi non yivi-modo,
vixi.modo, fed
muniriffimam Dei clvjtatem, Inexpugnabilem 'arcem fi­
mi-cidntea ( fi muri potuerunt , quorum mortal·ta* magis . dei, cujus imperii amplitudo i piius lallis finibus tcrmlquam vita finita eft) tarfquam athleta fintitlîml pro co. . narur, quam ca'iifltmam fibl fponfam Impendio'fui fancletia pugnantes, diviasm eccfcfia ab eeclefia inimicis»
euinis Chriftua de'ihfhm tenet , φι! omni officiorum
pacis & unitatis viftoriam trophaaque reportarunt i hoc
genere coluerit ,'qui fummo Audio St pietate protexerit,
a te relut prantii dr «Hercedl*1 loco confequanfur , ut non
qui ab Impugnandum cella fingulad vigilantia defende­
different faltem, non inferiorem In terri, apud hotmnea
rit, qui ardentiffim* caritate adamaverit, quanto , In­
fanéhilîiiia illorum reliqui* & doilrina^ ac la celt* apud
quam, uberiorem frudum > au&iorem mercedem , amDeutn auguftiffimi illorum fpiritu» dignitatem & aucto­ — pliora premia, a Deo opq. bf max. aquiffimo bt liberaritatem obtineant
ne divin» fententia praiudkium "liffitno daborum aeque virtutum aftimatore percipiet ?
eum enim esaâis longlffims & feliclftima vita fpatiis,
proiana quorumdam ifvitata '{pernetur , ne hi quos ut
doâiore», quos ut meliores « quos ut faaâiores efegit be
inter put iffitnaa mentes colitum, merito fperabi«|us a ter­
amplexus eft.Chriftus, tanquam ob imnianiffima fréte­
na beasitudine fruiiurum.
ras bonis facris iaterdiâi ab ecclcba deMKtentur
fed
Ceterum, fi quid in bis tandem eft , Clemens fanfliffiquos alii indices « ft ceafores « aulli» 'fulFagiis creatis
tne, aut culpa negligent·» omiiTum, âut rerun» igno­
nulla auflor.tate feteâi, fed fevero nituit it rixjdo pri­
ratione offenfum , aut statis conditione peccatum ■ eju*
vato fjo tudiiio relegarunt « aquilas tu* lingularis &.
e te veniam precor , (c quam humillimis poffium precibua
clementia . patefaâa uni poft tot annorum decurfum,
fupplax rogo, fupplex efflagito. A'te ignarum doceri,
qu* haâenus opprefia eft. veritates revocet 8t reft Ituat
tardum impelli, elatum reprimi, errantem corrigi, la­
pfum erigi, ftantem fi r mai i me cupio vehementer. Ha­
Nihil tnim habet, nec facra tua dignitas majus» quam
bes , habebifquc femper fummo Ingenio alios , Cngutarl
ut poflis < tie fanâa nions tua melius» quam ut relis,
ooini-.ni, fad fsnâorum prefervm auftnritatem confer»
alioi eloquentia, praelatis ftudlis, St eruditione alios,
van, fubla am reftitul , reftitutam augeri , fit auclani
multo ( quod lubcntrlfiiiie fatear ) fü per lores : fed qui
laniem quo poffit fnlendore exornari: & ut felicitatis eft
fidem Petri firmius teneat, qui fedem Petri fanâms co­
lat, qui te in ea divina providentia fvdfntem rcligiofius
poiie quamum velit » fic & magnitudinis velle quantum
•polii,. Longiorenitotfan difputationemCalviui » Magdeveneretur, habebis neminem.
------- ~Scio cum {hmaeflo
‘ ., quam
7
p Bernards
in Chrifti eeclefia perfonan» geras. "
Te tt r
ft»
burgenfum, & reliquorum hatcticorittn impietas poftuiaHMtf
,
r»
fntlift*
miitintut
,
»»
priettpt
tpij'itptrttn»
, i
bat
«quitas a item canf» & natura tua multo brevio»
---- ,
r. .. .
.
...
de eouûdera.
& ma'tyribuss * fini ‘Crfi con- £ rtt ept/tl«tu>» , /aprZmsiu Ait!, guAerustu Na* , ,p»triat. Clone »d£urein
.,· . L ....
—
,>stu Ah'»itixt , «’^o* MritkJfeJ-ch, d/gadta/« jftrrsw > gen 1 up c I
silii disnirsti utilius futurum cfle arbitrer.,
»e iplum,
ttulit'iiMt Mfyfrt , jujtenm SnintrJ , ptiefittr Pttmt , V lib. a.
q.iamau: me , aut quemquam alium loqui tecurn , finem
unil/tnt Ci'tfu!, Faieor cum Cypriae», ecclefiam Ro­
ura duendi faciam .· ,fi modo orlus illud foluui a Idide.
manam ( cui tueam dodrmarn aiwftoli cum fanguloa D-Cyprisnu,
!
sim , tefii'utt hu ut condii digni ate , non taittum marfuo profuderunt I <eiholi<» radiiem elle fit matricem , m ep<ft. 4f.
tyribi.» & confeiforibus Hiipania rem te iucruid ifinxcn
ft in hac una fanda, catholica» &apuftolica, (it invar» *d Cm »c
grai itr>man»)uc laclurum , ut & ipfi stlam aiatem hanc
liubi papam
finu matris acquisfro . Huius doârinam fanflam cum
tuam ur.>pn » tus » irtutibus florentem, fed ingravefeenlade nutricis Infans haufi, puer didici s ft confiant! jam praltilfK.
tem diu publicis cahmitat bus , perpetua apud dominum
foveant intcr.eff ..ne , div Inum bcnctiviUi»' benefit io d i vfstat* confiant retineo s amplector, defendo, & in hac adverius ha
tandem confsncfcere & empri cupio , huic me meaque. rstico» c. »i
Π·' mi tuo compenfanres, Nec un.verlani folum Illfpaomnia, uti re '-er enter , It* it libenter fah)lcio , 8t fi quid
n a n , q lod In ea exornanda, siull.im amène , nullum
yeI ingenitus patiis amor, vcJ tufta in gra.iffimi ft vetl.id.., nullum wiet»iis offi.ium piatermi.crit , fed Jiatufiirfimi hums cctKilii tenrebenfires intemperantius diâuhi extorfe'it indigqatio i 6 pii huiut operis dignita­
__ __
b·» qr iv.n.ia» cx>inn» benefi, I 4 111
te» At faiiél i ffi UM tua ma left at is gravifflms dr «ruditifiticie, , quod inJincnien» i»m hu :ui com dii erifimis auribus indignum aliquid vel me invito fiis tradi­
fl jntere.ii, nfdem nrovincu», qu* ab huc contum monumentis exciderit ; hoc in primis Imum» & juiK.ne», ·Ν Jo.reia lubentiffimo feiemur »..epiffe.
(V Hi ma er>* (idem fedemque iflam tuam apoftolçcam
c di naqur pro, i<en: >* -mprobes , delendas, fuhaiediiaria êr peculiari quadam Mcndoiqa gentis noftra
uin iCaCiHvi ji«iv'«vhui
, conhr mes d*
ui fineiJai'a »letn*n:ia,OiImaxinus femper ab «adem honoribus écornai» , obfettibi ipfi & n .m i,'s &
.mein ul'Tianuiue a ft pfa
<vantia fitubtequio, hoc flagranti eruenda & propugnan­
.latulabitut ·,ιη u. j-fleri»». , quoj
ida: ver.-atis Audio, hoc fin«ulari in divos fir ecclcfiam
catholicam pietatis & religioni» telo, fiu.eraqu* tandem
;u .111 mi
St prcclcr* mea conftieniia & fidei tcilinionio excufari, mJulgeri & condonari obnixe rogo , & certo m·
; p >rfir p, Ahl. I.
impetraturum lingularis bt nominis 3t animi tui CLE­
MENTIA fpem firiinirim/in pollicetur . Deus opt. max,
m
S. T. quam drutifilme feriet incolumem » ur te guber­
is ciiiimiifam . n·’· < liini fartam
nante s feiatis temporum difficili.murum fluflibus , ft
:ce1.nnq-ie cufl'.d»c
parta de communi holle v.flori^', lefpublica Chrifiian*
l»r> c: '»J· vuâ··!
in oprara pace, *st tranquil!.rate conqnieicat . D»t. Frex»
ad obfeni apud for irum IV. Kal. Aprdu, doto. Xi.lli.
quiun, Chnlb , ad .I'griuatem e.Jefic , ai h.,mirent
r»r
ni tmimiH -nnt FrftinunJu, JtMeeJut.t
Hif in.», ad juundam Λ gr.um in n.mnnla reeoria-

lionenu I cui tam egiegiam Λ dluftrem laudem divina

AL RE

........

'

19«

m

AL RE NUESTR&SeROR

DON PH E L I P PE IL
SOBRE Ï.A DEFENSA Y APPROVACION

'

dei concilio IlUberitano.

DON FERNANDO DE MENDOCA.

S E N O R.
l el eftudlo y dillgetsHa* qua be pracurado poner en Aï* · hablar del muchps» conso fi fuera conciliabule de'
efte trabajoa 'qua ofreaco aora e V. M. coirefpoaNevada no» de Ario» de Macedonio, o Vig.lancio : y
han dicho
folo en lot Itbro» df
dieflen βΐ telo con que le empece * y «cabe* penlarla efto *oo lo ......................................
.. -apartkvftrtt
cfparcîdof f mnqut cfloifon
avia hecbo g V. M. un fer vicia muv.dq fu.gufto ’.*5*'*
cho» a (fi de eftrangero,, como de naturale, defle revno )
quanto fe alcaorafle del de D**· > <fe fu ig’elil *-y de fl os
lino' que tambien en lot tonio, de concilies generale» y
. reynos, a que fe »n<terecai tanto es cierto aune alcanprovinciales* que tien» la Iglefia para fu govicrno . y
cado del Je V. M. «intendo · fer en cfto todos uno.
Es defenfa dé- pn concilie de Efpaûa * que aunque en
adondeno fefuelc* ni deve, ni pue de potier cofa que no
.fea faccofanfla * y que fe tenga rom pur régla y canon
dotrina y religion, es nsuy conforme nloa damas aprode la iglcfia* en la edition ail i ima de cinco tomos dlribados de la igkfta , en numero «Je decretos yguaf a mu­
gida a fu fantidad de- Sixto V. fe pone al principio defle
chos.· yen antiguedad de tiempo fuperlor a rodes · non
como por cabcca * que e» concilio nunci recibido de la
han taltado hereges en Inglsterra* Francia, y Alemania*
iglefia por los canones erroneos que tient .v injuria por
que en lo prlmero y poftrero · ayasi intantado. haacrlc.
' dos injurias, tan proprias Je fus aurores, Calvino» lacierto bien indigna de la religion de tal concuio: y que
convenia derhaterfe* refpondiendo y fatlsfatienjo a los
glefcs» y Maçdebwgenfes, quan age nas de la le y reli­
catolicos con eftndio y cuydado yguai a fu defcuydo gion de los iantos martyres y confcflores, que fe hallaton en el i eu ya autoridad y dotrina , fue antes defte — y-r a los heregcs con peha y caftigo corporal muy con­
forme a. fu impiedad y deliAo . Eflo fegundo toca al
concilio muy eflitnada en lu provincia» de Efpiha
y ° fo
emperador y rey de Francia * en cuyos reyno, fe mal
rfefpues tenlda, y fegulda en las demis de la Chriftiantrata eflafanta dotrina r pero lo prlmero a V. M. y a fur
dad , por todoslos concilio, generale, y provinciales que
raflallot * por quicnes convient fe refponda a las, calu­
en aquella era celebrorla iglefia.
mnias que oponcn a efte reyno y a fu religion.
La que toca al tiempo» es de los hereges Ingtefes y
Entre tnuchos que EfpsAa ha crlado en virtud y letra*
Magdeburgenfcs, que le procurm quilsr los unes nove■
ciento,, y los otros quatrocienktr anno, entero, de fu
muyinfigne,, no he vifloquehafta aora aya querido tlguno encargarfe defla emprefa * firviendo a fu ley , a fu rey »
« Bx Arnaldo antiguedad , · con mener fe , y caridad , y mayor :my a fu naclon » como pedla U^bligacion de todoefto junto ■
Poistscoepifi piedad, que lo que Gêna
porque non (blo pretenden
aviendo aora y fictnpre «cudido con gran valor a rodas
COF? ’?{·· quitar a Efpafia lahpnra que de jufticia fe le deve , afli
Co?
porta «■ Iguedad de la religion , como por la confeflionda
las que en armas y letra, fe les han ofrecido . Solo ha
iertu^UbT 1* k’ flue *lu* 1,110 <,·ϊο efcr''· ■ fin<* .‘•"’bien previfto le pucos diasa efta parte acabada yaeftobra, que
la deficnde en otra fuÿa , Garcia de Loayfa nlaeftrodel
c » hujusli- tenden quitar a la iglcfia catholica, la patte de los arguprincipe nueftro fcfior * y limofnero mayor de V. M.quebn- de coa- mento, y fuercas que t iene , enochenta y un decreto, defte
parece, que efte cargo que tlene de ayudar y favorecet
firm cent concilio, p*ra prober la antiguedad de la, ttadicione, dia los probres bi os» ha querido tambien eflertderle con
illiber. »d vlnas, y ecciefiaftica, : porque con ellos fe compruevsn
Çnucvo genero de pie fa»! a los difunto» * tan neceffitados
Clctaeatcm . cafi Coda, las que oy conferva y guards la iglefia.
Jefta deiênfa, como eftotros de fu limofria .
f fte agtavio pretendo lé de,haga, .y que fe convierta
Perocomo cl fi de Garcia de Loayfa ha fido mas gene­
en una honra mayor, taa dévida e efte concilio i quanta
ral’* que es recoger y- corregir la tetra de todos los con­
olu l,J* de todos los efrrltqres defte reyno i que es, fer
cilio, de. Efpafia * conforme a divetfos originales antiefte EL PRIMER CONCILIO de la iglcfia i no folode
guos que ha tenido ,· y que h.m bien aprovechado para
la Efpafia, fino aun tambien delà çathoKî^, y deqolen
emendar las faite, de los comune» > y defpuet afiadir alfe han aptovechado cali todos lo, que eir mil ytreriengunaspottsen declaracion de los canones diflieuTof isque
. to, afi-„ fe h»n celebradoep ali·. Dexo lo, quehuieron
fi: oiredan : no pudo , ni convioo a la hrevedad de. fis
losapofli'le, çn Jeruûilera, defpues de la muerrq deChriinftituto* falisfaser tan copiofatnente a la maücia de loi
fto * que por refer trio· S. Lucas en los aflos de lo, apohereges, y a la necelfidad que a via de uua deienfa par­
fioles., vlcnen a fer mu parte del nuevo teftamento en
que eftan, que concilies de ^or fi : y con efta cot.fi Jerscion
ticular defte concilio* conttu loserrore* que le oponcn
cosno en otro ttempo la tonso a fit cargo cel F.plièfino
ja tnas fe han puefto en er numero, y tomos dellos.
S. Cyrilo, contra Neflorio Arcoblfpo de ConftantinoLa honraque digo deverfe a Efpafia* por fer délia el
pla.· yen defenfa de nueftra religion', contra lo» errores'
primero de lo» concilio, que ay delà Iglalia, aunque es
que
en elle notavan los Gentiles* hitieron lo mifmo fan
tan grande, pienfo fe la han de Venir a concéder faci Inten­
juftino martyr, en la apologia que olrecio a el etnpete tas demas na.ione, del mundo ; pues fabiendo que fue
la primera que nueftro le nor quifo hoursr , y regslar, aflî
a“ M rador Antonino Pio * Mejito Sardenfe * Apolinqi y Achenagoras en las qtie ofrederon a Antonino Vero , Qua*
en fu nac,imiento * como «iclpue, de fu muqrte : en fu
«irato difcipulp Je los spoil oles, y Ariftldes filofopfro
nacimiento , hatien lo pareter en Efpafia ( como refiere
* S Th ». p. 5· l’humas i ) très foie, de y gual grandeta , que pirco a
Athenienfe en las que prefentaron al ttuoerador Adria*
no.' y fiualmente conto efcrlvieron Cobra laoofma .defcnq /*r
1 poco fe venieron a runtsr, y convertir en πιο represxlolut.ad
Qrrtanlo ladiftincton y igualdad de las perfora, divinas,
Ca Tertulliano en fu apologetico* contra Scaoula , y S
Cypriano contra Demetriano, y S. Auguftin en loi libro»
y U uni lad de la eflêmia . y que louno, ylootro, avia
que intitulo.de la ciudad «1« Dio» a Marcelltno.
de fer conocido en efle teyno * antei que en otto del
Muchosdia, ha que yo he defleado hater ello, con fin
mundo* y tan fielnrente fiempre confer ado .· defpues de
de fuplicar a V. M. fe lirva de bolvqr en efta caufa ( conio
fu muerte, en quaqurfo, y otdeno, que fueiTe tambien
en toda, 1 por ia religion de le iglefia, portaautorl lad
la primera adonde fe predicate . y publicalfe <■> evangede fu» fantor * y por Ia honra de Dio» y de fur reynoa
lio ; e, forcofo que confieflen ^con ello, no folo que tt
Y que por medio de V.M.( vida y avetiguada Ia verdad
efte concilio Efpafiol . et primero de todo, lo, quetiene
de Ia domna y religion dette concilio * cnn» le procura
la Igleita , fino que tenia Efpaùa procifa obligacion y neprobat enefle mifmo libro) fe perfuada fu fantidaJqne
ceflidad dehaterie, y profeflar en el publi.amente * y por
eonviene confirntarle , dejerando fer lu dotrina mu y conefcrito* como lo ..................
biro, todu , . o lo mas fuftancial^de la
religlon, que de palab’a avia rercbido de loi apoftoles : g forme a la de Chnfto, y fu evengeho * y a coder lo»
*............... muy
i. uno*
----_ ta
i.
demar dectetor de concilies* pontifice» y fantor* que ha
pue, era efte reconotimiento
Jevido: lo
a
avido ha ft a oy en la iglefia : para que nilos hetegcr fe
antiguedad de la religion , lo otro, a la grandeta del
arrevan* nilos catolicos tedefcuyien en habUr del * con
beneficio y gracia que avia rnebidomener refpeélo y confiilct»'ion de la.que fe le de»e.
Con la fegunJa injuria han procuralo Calvino , y otro,
Bienvco, 1er efte irabaio muy fuperior a nü* fuercas: per»
hereges* y lo que es ma, de kn.ir* :u> hereges lolor,
com3
fe que e» ygual a la religion, piodad y telo deV. M.
fino muebo, catholico, quitar toda fu autoridad a efte
vengo a cobrar las que por mi me faltan : y a efpe'ar que
concilio.' los uo« confirmando con cl fus errore.* : i»,
ta
autwridad
de V. M. con U gullicia de h ‘■‘■u ha je
«uro* afirmandooo fer catolica lu dotnna, y afli vienrn'
reft ituyr

S

3«9

M»«v> Ut
>a

Mail .

C O N C 1 JU 1 U k u Ivl

ττ Μ

4ΛΟ

tellituyr en muy brsvt tiampo afu, reynoi y a fa religion 4 a faits deeferitura, no, diten U mucha autotlda·
nen
■ >Λ
devait
apoftollcea
de'laïgreGe«-ati Les ta qua le han quuado loi muchos qve fia <qrW
---------------- -tener lasvcedicioMts
------------n-n... j-·
El tigtnpo en que efte concilio fe celebro tambien Am
I» rc'tbro efte concilio, y la ‘mpiedad de toi heregea.
fanro, por qui' ftllamanto» t’tempofanto, al qtse partielsPara alcanear eft», » par eryer que la dotrina defte conci­
iarmenre fe&Jica a. las co fias de Dtos·» *Lqu» efcegjeroa
lia , es catholica y lent» « conçurren torf« las rgtonesqu· ft
los obifpos pare celebrer efle concilio , er* dos vexes
podian ofrectr '«deffear, afli tntran.lbel lugar dondeie cele­
fanro
fanto por fer en qtiarcfma, caque fe repreTcuta
bro . y e.1 t iempo : como lai perfona» que le celebçaron « porla niemoriade la muertedeCbrlfto, y de oueftra redemque cl loger fue fanto, fanilo el tiempo, y los obifpos fantos.
pciorj. y fanro tambitn por juatasfe a cofa tan fanta,
El lut;«tr lue Illiberis, una clqdadgrande y antiguade
coni» reprover los errores de lot ludlôs , y Gentiles,
EfpaAa , dé cuyas rn»»n fe ”:ηο defpuei aedificar la de
reformar lag coft umbres df' los fielts , confirmer y deGranada , que cfta a dos léguas y quarto della. Fur fem pre
clarer la dotrioa de nueftra fanta fe y religion.
,
Illibcrrls ciudad muy noble»a<Ti por la anthptedad de fu fon­
Puéïlasperfonas queaftïftleron en el, nofiseron ntenos
dation, que eide las mas antiguasde Elpafia, ydequien
fautas, porque. fe hallaron entre otras Valprio obifpo de
I't'demeo," Eftephano, y Plipio hasonfionrada memoria $
Zaaagoia, quedcfpues cn la pcrfecucion dé.Diocleciano y
.i-m-t por la amiguedad delà fe y relij-ionChrilbauaque
Maximiano pade>io por dçleitfd dévia fe un k martyrio
r .·. «bio tu elle, antes tuuchoque ptrts deftojreym't. v Para
tan gloilofucomo fanto, y anfi te celebra la iglefiaalos
que a S.'Cec«lio, difeipulo de S. Pedro, le recibieron con
veynte yoche d^Hcnero. HalioG jimtantente S Vicentante gufto , y pyeron fu dotriiit con tan buena atencion y.
te martyr fu d acono e interprete , cuyas vidas y maertes
«clé > que holgo poner alli fu eate.ira principal, y tomarla
como por cabec< y femioario de kqutjlfa provincia, De nia- » fantas porqùe los / ntartyr tbgios deU igkfia ertan He' nos délias, dexb d< re’erir ; perotfcieti bafta faber, fer
itéra que vietufi-fer U iglefia Illibcrritana , fundadainfti- "

‘

»««"·

ȣita>ur
lib,,”a4Cl«. mi S*eai de
' cottfimt.ron. ■
tjitberrltx i.

· '
* Mattytologtuin-Jiom.
.'Τ·'*’'·»’· '

‘

'
'

''fantos canoniiadoa de la iglefia : y cotno tils n t pue le
ruyda, y e rife \a J a-por poteftady orden de fan Pedro , y
errar en la aprov-acton que hate de fu miterte y de fu vi­
per tan Get-ψο Λ primer obifpo , iglefia fanta y ipoftolida .· a® tambien fe deve creer, noerraron ellos, priorica , que aftV folUUlantar la antaguedâd a las que los apoftopalmente en cofas tan graves de la fe ; nienfuvida, men ■
1«, o fuociiifctpulos'Aindaron: y honravanlas y vemravanlas
tant», que quando feoflreciaalgunaduda, o en materia de ■ fu rriuerîe . riallofe tambien Ofio obifpo de Cordoua, con- « Arbsiisf\tt
• feftor y fanto , .que a lit lellanta de S. w A t hanafio : n Theo, apoioj. d«
la fe, ode tradiciunes divinas y ccdelraQ i cas , el tuytio
doro Bal fa mon patriarcha de Antiochia dite , que par fu »vg»
»“£» ·
que folian barer, era acudir a lo que téiiiau y guarda■ Thsod. Balvirtud v fanital le dteronefte nombre deOGo,.que en "ahao
w» ellas ijlefias .· pateciendolcs ( y con mucha raton ) que
fa. lu pnne.
.
Grlego
fi-nifi-a
fanto
,
Y
no
folo
tue
fanto
,
iiao
tun
frtv<i
loque losc’bifposa.tan recibidps de.loi apo’ftolcs fu»raaelonctl Sardicn dignMad, tant doêlo en letras , tan ble t repsitado cer.a
ftto», y lus apofttSles deChrift^, yChrifto de Dios, lo
de los emperadores y pontifices de a puellos tlempos ; queel
t»t«btu, 1.
ternianniasen la memoria , y aurlan procured» guardarlo
primeroqueembio a Egypto vCunftantino maçno a compo­
ftempre y exccutarlo n^joe. AK fe aprove.ho deftearrter las dinin<ione»de Alexandria entre Arriu y Aleran- Çonfta;«ti«t
1 ci'rusl gumctvo S. «f Iriueodifputanjo centra Valentino , Mam­
dro , y a reprobar error tan grave com3 el de Arrio, que « · « » So< r»elon, y Menandro, difeipulo dé Simon, y fatisfaciendo
ncçava la r gualda l del hljoconel Padre, fue Oùo El pri­
cou la dott ina de la iglefia de Smvéna , inftuuyda , yenfemera quebico abfolver a Ceciliano obifpo de Cartago y prifta-la por fan l’olycarpo , dik-ipufu de S. luan. Defte mifmado de Africa en cl cogbilio Arolatenfe primtro, del Socriin. l;b.
nic· fe apin-e«hofa-n Ignacio cfcfivlendo a fus le Philadel­
. .......................
teftimonio ^ifputando
y eérbr quecontra
le avian
pho ■ y del mifmo
« Tertulliano,
los'levantado, y conJcnar a
los
qualet
opone
la
Ivletia
de
Corlnto
en
C
Donato y fu feiftua y heregla , cofa tan importants para ia
a
(inofticos ; t
. 1
de pis'·'
. ..c..
.
iglgGj (como t'ÜBiAi;p Au4u*
Auguftin
!“}
) fut Λβ
Oûo
“ . El ptiincro p. D Aug. lib.
Achaya, la de
Phili poos en ..
Macedonia,
la deEpheloen
,, r
_7_ juntaflé el concilio s.contraeptque
efeogio S. yfiieAièeapa , para
que
A fia, enfeftadai por fan Pablo. Ella mifniadotrinaenl'eprefi'dentc
NicenogeneralAnBitbyaia, <con, cargo
'fi de y.fi'
rT"‘—■- del ■ ttolam P»tfia S.y Augufttn alos catolicos el quai aun eftiendg la opi­
fueOfio. Ei rihnero ifquien
K'UUIC'I encomcndu todo
— el
-· coneid"
nion y eftitna que fe de«-e tener deftas iglefias a tanto , que
ilo de nueftra rfe~ ». qfte
T AdaAtab,Jio compufieftefi.
fi* 'lillamamos
"
dite, que G en algun tiempo fe dudare , quai fea libro ca- iul
■lo,, ca cûr.ciln
IPI
«B«
,
,
comtuunmen
’
e
el
Niceno,
para
declaration
mayor
de
ncuico, o divino de la fagrada efcrttura , ( conioantijuaquels· *!‘ra
articulos, en que aviah reparadu los bereges , y 4 quête
mente fe Judo por alguno-, de loi de lo» Machabcos , y
AlioniumP·compufo,
como
refiere
fan
r
Athausfio
,'
tue
Ouo
.
Elpridel de Tobias, vdelacpiftoia de S. Pablo a los Hebrcos )
laauin , & e
mero que ayudo a teprobar la hcrcgia de Eufta.’hlo mtnjcy
dire, queaquel lé tenga por canonico ydiyino, queeftas
pifloia Ont,
obifpo deScbaftla, juntaaJo en Paphlagynia el concilio j V’tii , Vint-ldias tu-.-ieren pot tal ; y atft vino a convencera g bauGangrenfe , ûcOCo. El prefidente del cbn-ilio SardkentKm car
Manlcheo, que neyava fer el cvangelio Je S. Matheo
fe » general en Thracia de cafi quatrocientos obifpos, en rum adStlvc*■ fuyo, con tenerle por tal lai tglcfias , que loi spoftoles, o
tiemoo de lulto papa primero, fue Οΰο : el que fu(len­ Arum pa­
fus difeipulo» fjo.taron oenfeftaron .Tfo ei cola pues decen­
to y' defendio eo toda a quelle era la religion caeolica pam ,que et.
te ni.’ufta, que fe rerrueve por fofpechofa y errada ladocontra los Atrlanos y Novacianos» fue Ofio : a cl quai Art «d Hnca
trma de una iglefia apoft j’tca y fanta , que para concenter
cftimabau tanto los fide, > que dite ■ Nicephoroquele u- ejatdem con­
lus errer et .le loshcreet, la fiçuieron frempre lot.tantôt,
nisn y reverenciaban com; J un ntilagro dei mundo : ypor clut
y a confetar«»nque licnipre laligantos. Y (i de una i-lefia
otra parte Je temian tauto lo» herfcges, que tenienJo de ’ D. Atha. in
fois, lundaJapor los apoftoles, o fu» difeipulo» , fe fa,a
fu parte g/an numéro de obifpo», presbyteros y diaco- epi. ad loltarqumenn ballante para prosar la verdad de uns dotrina o'mudlts fantos enfeftau ; nue fe devedetiro penfar U'uos, y mpcho major de lo» principale, del pueblo, con
todo derian y xafitmavan , que niavlan acabado, niem- Λ ,. :
de die? y uue.e iÿlefias joutas , que catî toda» lo f.m pero
pecado fu négocie, mieutras tuvielfen aOfu por contra- ,co£c Ganpar; :-ul.i-:u «rte » ‘uera delà que dïgo 4e Hl.berri, , «quano.
Pues conforme aeftofuplico aV.M fc firva mandar -r<1g,
e.
’
ta l’undara por el apoftol Santiago, la
t
confiderar,
que fi Olio por fuftsutar la dotrtna catolica
(().
rugento, JiRi, ul » de S. Dionilio-Areo,
de
nueft.-a
religioni
fufrto
deftierro
,
ytrodeftierro
folo
,
011t
.
■ ta por S. Mahc.’u diûipulo de C.httftc
ftno finale, imprefta» con fuego cn la y trente, que la , Csneae,
dcGua.hx por fan Torquato difeipulo
n.cftro left’
mando poner, por fu conflanda y coofelGun Daciauo conc. Saidia pr inter a V alcr io , por la ùgtntda Medg S. Pedr««
prefidente e» Efpafta de Diucleciano y Maximiano, en la cenlis, Ar clanthto , pet
dè.ima pcifecu.ion de la iglefia.· fi fufrto otro deftier- pift. «jufdetn
Deksqu»
.
.
ro en e lad tan mandata, y con auroridsJ y canas taa
queiadeque ub.c.li n iido tanipoco agra.Jevido, a fui maefvenerable., por Conflando ; rmpera.ior y lo, Arriano, .
<tos , que en todo cl cc q« «lio no hit ie/Ten mentor ta dcllo, , o
fi S» Valerio y S. V «vente pa lecieron lus tormentor y clef, carholtrampoco zelofos «Ici ben de fui difiouloi, y fuyo promuette que fe fabe, por defenfa no folo de la dotrina
p. io , que quifieffcn «.aller » y en. ubt ir el or igen y auror ida.i
de Chritlo , lino aun por confervacion de los libro, fa- ftar apad D.
«lu lu dornna , faire» lo q>‘« pub'.vandzda venian a alcanvar
gridn, que pretendia queniar «u Diocteciano .· como fe Theodorei 1.
irc'nr cl'ru-ro, y fin que preicndian della « y delloi ■ pues
ihtft eccjei.
deve, ni puede creer, que a quienes no movlcron'ansen«. f.tlo ay argumento, c indicio» probabiles de que no fe
naras, azote-, fuego, ,tormento,, deftierro» , aquienc,
ofr.liron deflo, (inoqre ay centdumbre y evidentia tan
Nicephot. I.
no pudo perfua.itr cola illicita la eloquentia y alagos de
Clara delà f.nra menions que dellos, para entranrbos fi­
nir t u vier ?n « que aun los cootrario, adv«ri«cn-.-lo bien > p los Gentiles , a quienes no pudo cfpanfiar , ni vida, ni
D. Ath»n»f.
muerte,
ni
finalntctite
mundu
,
carne,
ni
deruonios
,
en
'j
B
tpi(ÿ
no podran dexar de coniclfarla, Turque duJandofe en à
tanta, guerre y tam grave, como les hlxieiou , como foluariuavi.
una felf. ·η defte concilio, iieracofa liçita deribar y de­
es
de
creer,
que
la
fortalerta
y
conftanvia
que
tuvicror»
t.m
agentes,
bater con fuerca los id -lo.» de lo, Gentile, > para a<"<para rcliftii y venccr tan lelizmente rodas ctla» «Jtfivui j Ntcephor. 1.
bar de deftruyr fa l'alla léâla y fupet fticion t las raiotades,
le,
rii.iciTen
a
taltar
tan
miferablemcntc
,
cn
un
·
btft.
ecclcf.
nei que dan para refolvetfe trn que no lo era » ton dos.
ttcmpo fanto, en una quictud y paz fanta» e una conLa primera , de£ir , que no Yteàsn defto dotrina civilX.D- Athanaf.
gregacion
fan
a
»
y
que
ello,
a.
tan
procurado
juntar
con
ta eu el evangclto ; la fejunda , que m faben » ni haltan fanto zelo, «Je.tan diierfas y disantes provincia», m d -pti. «d .
lau traiictonde lo» apc ft oies fui maeftro» que lo nuvicf«.umo ton la, de Catlilla , Leon, Aragon, Navarra, Por­ lolitarlam ri
fen ellos hecho o enfeiSado en fu vida. Deque podemôs
tugal, y el Aniialuzia , ms» con efpîrlcu «le Dior que de
cambicn ccllegir otras dos cotai para borna -particular
»λ Prudentia,
irontbrei Como fc pucJc luftantente aifegurar , dexir,
delloi fanto» ubifpcs. La una, fu gran model*ia y hu>n Peritlepti.
ni sue peufar, que cü cl fecroro de aquel concilio tra- hymno i*
mildad ■ putt en materia de religion, no quifieron dar
taflen detnturiar a quenhoutavan, y de of«ndcr aquteti laudem S.
régla propriade nuevo, Cno téniendo y hanendoel recopublicamenre
«lcfeiiil.an
«
>n
peligro
de
hazieoda
»
de
nocrmiento, que devian a fu, Xuarftrus , leguir la que trtos
Vmcentn .
' SiGhrifto é.» enfeüa , qucalfiftrfâ a la
a» tan ttecho o enfeftadoen fi vida la otra , el exemple y
:s huteten eu lu nombre,, porque he’dm 4
dott ma que nos dciaan > para cPflvcnccr a loi hercgçs , pues
aut

AM P

4·!
—-

" ·ν

I S S I M A

COLLECTIO

401

'’Jyfr·'·’.» ru»ve «blfpo,. y en-A ’’Mo ’ y «qui no lo.fon folo, lo, font»· que M rbferido

Irne alto, faute, y eonfaflùrt», da treyiq· y tey» prafoy
taroa, y nevanta y tanto, dlaeoniMmltaPe? uno baft*.
stator, a mevavno» I» bundad y fantidad da lo, horn

fannque tona»·} ur “
~
“
ipot da
4« Africa,
Africa, #Afu
ΑΛ», \ Europe, qu*
4efpot
fpu·· tlft çorxilio , o loque en «I foe decret ado.
- Y fi la iftpir ia b agravio que f» to,îat>n ΓοΙο obilpo y
bréi : podrihMt a lo <toMa mover la Angular pcovi,
d«Mi* dv DlMv.qab no e, d· crt«r fol tail· · fu Iglafia 'preabvfaro, odiaoono juiganon foafonto, deftacancilio
en~T.enrpoqua ent* nere(11 dad t«dia de fu «iumto»■ a®
( de»ando otro, «««mpJo» de I· anrrguadad ) queer* tendi
per I*, p«ca, ray,·» qua avia ee ha do an aqualia adad »
jno de caftigarfe a«en>pl»rmairte » que le vtatarou · porter
μι» de Im ma, grava, pcti**quc lain·,ha ufodocontre de
.
«orno per Im muchM pdrfocuclonat qua «vi» padacid· »
liqutnue tn igfofia > parece que adivinaudu con «<pnitu de
y p*de<ix, da lo, emperador·, Génrile:.
Y lue· ittacho rnaiaft· fu dtvin, providenti», G ea·
DlM . el que a elloe le Im ,vi, <l« hagareon el cicnfpo ■ f
ftgnificando a V.M. /untainanra, to qua ayian de frr'"
fidaraano» » que parée· que.qui eon eAe concit 10 , y eoa.
el comutuui da todoa, purr del de Joe particuhtes-detei·-·
lojr anmplate»·. qu»'ia faiaron dal
dar um »ran etminavan aquello ■ ‘m»(W»ron puer, >> qu«el qu· inru>i»f hu)u> co“‘>
foompenfo » la iglefi» d· loa mu chu* libru». divino». qu·
Prudenuu» lo, et amperador·· de alti a pobo mandaron rocoger y
fo , 4P levamafta falfo teftimonlo a algun obifpq^ pratby
i» Ferid^rh. quetnar, «ftt «q tea provincia» dr'Efptfta ' como «n la*
tero·, o diacono. le pr I vt/Uada 1« emttumon· no folo
por todor lor dial 'da fu vie·, lino tambien en ai m i Geo
Avmno m d(R**> da fu itnpafio
laadcn, S. a TcmlenNo voy colar a V · M. con rvlacion tan larga . pe
nrricuJo da. 1« ntuerte . pateciatoole, .( noli" much· confldecacion, coma a efle urepofito enfonan (an Cragario
,
Vincvnut· ro bare rac fi,»r. elver que *1 fin m memoria Me tan m, y d·
Smote·· lib.
vn.follo, de V M qua ton dot preuda, bien grande,, » *♦ y el concilio Aquiljyananfe, ) quequlan Injuria*» »1 ** " “'**· f
4. adverfM p4re ^u< yo créa que puedo proponef· V M . fu caufa con D1 mini liro'de Dio»·, tn derta tnanero Inpxiev* i*mbien a > I? ‘.
fu feftor Jr fe venj* con eft° 4 hater rnefigno d·.· reci·
ccôtor lib I «ttfo-lfo'rn’Q * > efpctar que la oya Y M. con gufto
birle j*m*, <omo »or* tambien lo vernie tier de V.M
hiff1 °ccl c
<^o,,
noftoiero reter.r, aunqua le* maçfio eui ru conTub Ludov
racibefte en iu gracia y cafa bar tendo la mifma merced
’ firmicloe y defenfo,· otro, fonte,dhcrfui , pootihee» y
que amet, a quier. hu. terte miuiado a uti preiideiua, o $>mina<huc
concilio», que-de Italia, Alcruania. Francia, ftltica, y
• una pertona dei conte/o de »fl»do de V M por aver- «po «4 4«
Grec!·, endifeurfode mil y treciento, ano, fe a proverb·
f« oeupado en cutuplii muy
t reAatlteatc» lar co­
ron .defte. No quiero derir , »unque pudiera , que hvdo·,lar del farviclo da V M. que eftuv.adan a fu cargo ·
dd D· com-o lo, i*ticanone, de! soiniii<»dd Nicer.», del Sardi.er.·
inique el otro pur ignoranti,. « mall,.a lo quiliviteen
•un. toc
fo , dei Antiocheno , de lo» Arelatcnfe, prlmeru y fogundotender a! revet Poet 6 efto fe determine contia riagra
pvnnftcuin* je lo» Moguntin·»» de· Vvormacienfe, del Sueftiooenfc ,
Concdiorum , de
- algunô»
■
.....
.
------ r_. , ..y ------. r. fcfacaion
r.-...«vio d· m folo ο6»Γρο, pre,bytero, o ^iacono. que di·
Toledano,,
Btacarenfo,
oiro»'·
•ppmtotioM dqfle palabra, o huiendo det particular nu nr ion . No
vamo, dal que fe hate a mar de trey 'mil ivru-ot . y
f»fe «gitar ï. quiero ram poco viferir la out haien . del Innocencio pri­
μιηιοτ en forma de cencilio, adonde ordiftarlameni.* lue
,. Ml Cr mers » y Adriano papaa No la oue S. I lidoro , y S Y von
le a/Tiftir el Efpiritu fanro, qua lento» ύ muthor mat
u.rntem de
.vienan a fer, fi Men queotan lor que a/ltfyeroii e<> In
obifpo
Carnownfc
Nolaque-Mattyro
Bracareule,
Bureoi<lîtn.caB
aonciltet 4c Gieeia. de Italia, de Atemanib , y Fran
cardo Vvormacienfe, luan Gallenfe,. y Grarlano en ta,
liiitotritx 4
ca ·> qua apiobaroo afte, que pb aver tnuarr· v*
rumpi laclone, de decrero,, qua la iglefu ha fiempre tenido
f en gracia de uuaftro fedor, q lo que fe qeba creer.
p.eia fu govierno. que pue,no, deaan cafi ningunodefta
V poj padecer ...
inori»
c<>n,ito> que no retician, ca bucna feftal, que en cudo,
¥
.... de ran falfo teftiitionio'r, y ufti~ monio an ma»»r,a tant grave, qua auO · lot rhuerto, m
tiampoa fue tenida por catolic* y font» Ia dottnua dei , Ç
poet—el—materia
da beregia , y violari» reUgion ,
pue, no fe huvieran , ni pudieran aver aprovechado , loan‘i.11,1
— · , -----—-1·
dan damore, fantor defde ci cielo
pultando el favor
dol· y citandule con irrita veneranon, f> vieiap que av ia
Ic Dioa , y <te V. M. para aue en recompanf· de lo
confirmando arrure, X»n grave, como fon lo, que Ia opoqua
por
el
padcclMon
,
y
de
la
fangre
que de ramaroi,
nen. Todo efto quiero derar, cvntetuandome co,» denr ,
por fu iglalia , fa haga fiquier.» con ello,» Iu qua ordique no foi» no», ciei to queerro.· pero, que »»muypr·narlauwntc
fuels
concedar
la
fanta
irwuilicion
* qualquier
bebla, que no pudo eirar
pues fue:* de la dotmna y fanho-nor· particular a qulcn ayanacufado (alternent», re­
tidad de lo, obifpo» de Efpaha, fe hallaron Icgitrc·, dei»
ft, cuyendole con aprovacion publica la hone* qua partifode apoftoiiea de Roma , corno fe refiere en lo» ,ailo« d«l
cuiaie; le han quitado .
concilio « Sucffonenfe, en Franeia , en tiempo de Carlo»
De D)oa poaamoa muy bien eraar , qua aura oydo lait
• hiio de Lutovuo tay , que por fer concilio France, lar
luftos cfoaiore, » nua lient· macho f· haga a nadic ion»·
nrniit vpudI antiguo, y ax confirmacion defte d« Efparia , d·*· lener
ria, pe'o a quelle» ujucho area, como di co Platan, qua
Itnlium Me-’much» tutre»! De lo qual irmbien podemos dcTcabrir
le ton en pledad , y vit tud algo conforme», y d« V M.
datdvœ.
cl aelo y rcItApn entigna dello* fani·» odjlpot , ptie,
que procura tam o imitar fu to nd ad y (oyiarno » clpr
„1 quifieron elfttjglacer decreto, en mater,* de ia Te, y
ran lo miftno eftoa fan’oa. Porque ft loaque bafta aqut
de lq» facramento, y tradicionasdg )· iglefia , m auneor
haneftado fuara da fur igleftaa, aunquo honradoe y reppear a traiar dello, fin que aftitïl»ft*e en al coocilro la
verenctadoo por lot catolicua» han alcando de V. M. for
régla ma, ciert* e imalible que Chrillole, avi* <le<adc
reftltuydo, a. ellaacon ala ba nca da fu nombre muyconque figeieffen, quefueel iuytio y ienlcncia d» fan Pedro,
e
luccoiKHcn
.
—
forme
ab merecimiento de fu religion, la qu»l, °y «” 4ia
y da loa que en fu iglefi» fucadieffen .
on di'
diligenda
Y C queterho, renovar cer
gt··'1· yy ruydadola memo-Deftan teioneciendo la de Toledo con fan Eugenio , y
r
‘
font·
Lcocadla
. yji de Cartagena con $. Fulgencio y Flo­
lia de la antiguedad , tollaremos claramenle , no futoque
rentina tant, mayor parece que ha de fer aora'el ruer·-,
lus obifpo» fanro, y doAo, defte conciho »o fueron heredtmeniu
de
V.M.
volviando por la cap)· de Hot, quanto
ûarc*'», - que taie, veman a ici . fi Tuera verdad » que a».an
fidoaurore, deflo, errore, quelstoponen pei.'tt. aun de . tt nxjoi el Iruto qua elioa reciton de for raft iruydot a
fu
honra
,
one
loa
otto· al lugar donde lo* facaron.
hombre, paniculate, ignorante, o impio, te Ice, ni le la­
Y como han villo defde el cielo tacior muebo qu»
be , <pae huv lelfen mventando algo na heregt* cn Etpaha , en
nofotru,
la
veneration
que V.M. ha tocho y baa·, a
aquel Heinρ<· , »l aim en den ahonafi defpue, . 1’orqu· .fo
todo, loi que lo han lido, o lo fon ; y aviendo conocido
Pr.lcihano folo fe dice, que fueel priaoer h«reli»lcto de
•I cuydado , y telo pjedofo con qu· V
M. tratado
Efpaha en tiem^o de biruio y«P* y de Valent .mano fe
lempre fui caufae ■ y como ton fabido la, fanta fol,ei yundo. Y eflo todo fe confirma maa con fator , que
tud con V. M. ha procuradoa'.-ancar de la fed·. apoftot n H
avien.lojVViqdancio fierege pre,hvtcro en Barcelona , »unlica d· Roma, la canenixadon aora daftot, Me· de lot
. · *'^n que de Htcion
Fringes* reprovado tanta las rallumai
otro,, vientn, n· Colo a concgbieyguata» prend·»· lino
lüaLtmm l' Y vcneracto» de ioslanios, y Ια» ισκ>. o lutes >
p^i
prometerfa, y atlcgurarfe ygual gracia de ·’ M pu at
ta Genaadmi
» ϊ Γ«,'»'βη
ρ^βίβπ «ü f«a Upu^os y awtaido
nn han ftdo defigualet I’m tnertcimiAlo», »-.< P“f5 ·■'”·.
. ia raialoio procurado .o’ hrmar lu erro* eoa iodo» Ms ,rgiunerue,
Chr
fto y fu iglcba , coax, par* efloe rcynoa tfo V M.
viroi.m t»u- flacr, que pudo, >an»a, a lego , ■ fi. a* >r«fo da io» cano
A yudauie umbiao para alcpncar (o que pretcaden,
Urium C. tf. M, defle concilie, que en la cmlara materut it raprahen
con
deair
, que no e> folo caufa fuya pro pti a Cao d·
da» ■ Lo wufmohiao Claudio prafoyfero Eipahol, y «te·
fpue, cbifpp Taur.naufo, en lo, eirore, que tuvoacerc* g Dioi, cuyo iniruftro et V. M. en eanta* provinciae y
rcynoi
de
fo iglefia, qua parece aver querido cargar a
de la, imagine,, que tamas ίο acordo de! dtfte cencilio
V, M el cayda.lodc la le y religion, que eurtguamenque a coûta a , porque aunque heregav, cooocia» y fabiaa
te
folia
dar
a quitta», o veynre reye· catcdlco» febal
bien, qua fu, errores ante, le deliruyan , que cotahrnuvan
λ fu pareeer mu y clara, ,«r ha tollado er* V M. folo
con lo, caaona, defte concilio · de r-uya dotrioa non ay
•1
caudal
qu·
podia deflfoerfc en cedor lunto* ; y qua a
par· que tratar adu» η»4!* *
lê haie t*® lar|amcntc
dll» Jev« correfponder ( como fiempre lo ha hecho ) ·(
en eftor tre, i.bro, que otreied a V. M. Solodigo, que
rccoaoki
mien
to
de tantit obligation·, .
pue, alla e, tan calohe* y famaquanto a pareci.lv a toAtodcn, qua freon far caufa de Die* y 4e taeta, igle
dis las perfania doÔai que pot mandado de V M. leu
oar, fo >un·» tambian cl farlo de la Roman» y cuiolrfervido defandarl» y amparaHa corn» rcy v <eho* loca, pot aver afliftido aqu fu» lagado·., y defpue, ater
berano de fo» que la di«ron Parqua fi el οΛησ oel rey »
refarido y coShrma.Io muebo; decr«to« dell» conciho
Π ιΛλτ, *»»"*» d!,en r·*1 Ifido™* y fo’ *i ‘00c i?’ P4”(fon‘t’
lo» remittee, que fuceJieroit, que a naide toe* tancola
l.h . m
Aqmfgranenfo, yM.gumfoo, e» barer prft>ua , ydemadafonfa de la religion caroiica como a un i«y catoli.
f.-mo kanu «er agrav or, HO veu not» , :e*fo‘ , q" «»«·'«"
co Uculo qnc parece ave fo coiK'cd.dr a lo* progenito­
c j Cône, qu» *Û« fo ·Ρ ofoacaraV.M. para coimi n*»r el reluque
re- de V M, |>or gracia: y a V M <l« »«' Ici· ,le lut!,,
Ρ»ηά.»(«iii>. délia ha lïamere mofleato . pueraicierio , que crecela gca
tie ; por el zr.'o de la relittito aue uenrote h> moftr*dc
». * i 4 ». vedtd de la injuria con la aucoeidad > ««ntidad del emu·
C
D^Ct.ttJ. Gtinti, Tom

4ej

CO N C I L IORUM

OMN I U M,

4«4

Daflaan qnaV.
M fe »·.·
fiera .....
traer · -la ----------------bmmwI·- elaiy»*» y» »*cam:ad· de V M. en la protection y defeofa
Loaiiaan
uw
. A°u
'
Vha -.a»------ --- —
a— I»
deft eosKilioconfirmando por fu fantidad , porque aunque
dado que tien·, y fiempre
renido deqma
rodas
las
Dofotros , y loaque noehan de fuceder , las laoran con tan
cofa, fe da fu proprio lugar. con tan fingu 1er prndeeda
juftas, cosm f·»· Buchaalas rasoncs : pero al fin tleaea«ft·
o provide· la, a® en las civiles y drigovUreo fcgUrda
peligro, queeaaftar fu jetas al ttempo, y que coa la injuria
fu»eflad<s, coeoee las acclefiaftic*»» F
tef?" .·,
del, o fe pierd a fu valor , o fe defmlnuya fu ruemoria ; anas
rtlieio· : qtse reprefeeta bien, «n las unes , la dignidad
la que alcancare V. M. dafte bénéficie , o fer vlelo que hate a
de tan rran rey y monarch· como Dios le bito, y «a
ia religion , ha de venir a fer eterna ; y no es tnucho fea eterlafaniafoli itudde la otras, lad· r«y y pontifie» junto,
na, puas ha de duras loque durare la iglefia .· porquglo
y que Ceodoefto a®, es cofa Buy indigna de la feheidad
que u.,a vet fuerecaoonicament· aprorado por la de Rodette Ai imperio » que coofeot*» que todo· leamoe otte
sua,
slanaja ceriidutabse de verdadqu· nuaftra fe , y.le
fobervios , o tan ignorantes > que vengansos a dar mas
i
serdad, Ift mifnia duracion y eternidad, que Dlos ·
inferior y ba,« lugar a eftos Cantos, Y fu dotrlna en la
Bien
fe el poco eafoque V. M. basa de qualquier genero
Sierra, del qua fabemo, cierto les ha dado Dios nueftro
dehenra, que nueftraedad y las veuideras pueden darle .
fetor, eon tantas venta joe neel cielo, y que fera bien imiporque
faba, que es tsn gloriofo cl meretarlas, fin te­
rando efte juytio y fentencia divisa , que V. M. Intercéda
ndas, quan cierto el confejuirfe y tenerlas de toda, las
con fu fsntidad , como fuele , · que ta rtftltnya a elles y a
cofa,
en
que V. M.feocupare pero efta que digo , ni puelu dot uns el lugar que tan fin raton les han quitado.
dc, nideve V. M. menofpreciarla, porque fiendode iuftiD.ten, que aunquten tantôt anoos como han paffado,
cia
ydepiedad,
ea muy propria de lacondicion de V. M.
dcfpucs que algunos eferitores empecaron a defacreditar fu
dotrna, puJteran muy bien aver intercedido con nueftro — y delà religion que profitfta, a la quai, que quitt», que
feftor , para que moviera la deuoclon ,’ y auteridad dealgun ° noquiera V. M. ha de corrcfponder el fer , valor y pretmo ,
que Dio, y la naturaleta le han dado, y han dado tantos
principe de fus progenitores, o loseftudios y dlligencia d«
a efte beneficio, o fervicio que pideaoraa V. M la igle­
algun fubdito fuyo de lo, antlguos muy nembrados .· con
fia, quanto, fen los que vernan a go tarie, y gctaranle
todo eflb nolo ban querido hater hafta aora, efperando
la edad de V. M. y en fu edad la parte tuas prudente
1 machos .· porque no folo le reciben los prefentes, que lo
y madura, porque pats la fatisfacion publica de todo el
I fuplican aora a V. M. ni la pofteriiad de lu. jue han
de fuceder, que tanibien fe han dcaprovechae del , fine
nu-’ilo, quando faltada a V. M. la autoridad y grander»
que luntaménte le reciben , y quedan obligado, c m nuevo
de fu imperio , fo!a fu fabiduria y religion era la que
genero de libetalidad , y beneficentia de V. M. lo, qua
podian deùcsr, pari que yguaiafie con la autoridad d«
parece que por fu naturaleta cflaa intpoflîbditados de rela empreffa v fatisfseion de fu injuria. Y a lo que pocibirle digo, los que y a paflaron y murieron , lo, qua­
demos penfar, no f. lo ha fido eft juytio de los fantos,
le, aunqae gotando de Diod, viren en un» fonima biefno ordena.ion pa>tiai!sr de Dios que ha querido referna venturanca, con todo eflb eftan apra Jefl’eando que
var a V. M. como xntiguamente a Salomon, la grande­
V. M. lo, ayude asleancar efta de fu Tanti lad, rua le,
ta y fruto de he,ho tan fanto y rcligiofb, por parecerfera fin duda una glor.s accidentai muy grande. Y fi e,
te, que le, m.ichos que V M. ha emptenuido y acabafclicidadde lo, reye, , hatar a fu,fubdito, felice», fumdt» en fu vida, lo uiio aaran merecido eft, lo otro fama felicidsd fera cierto de V. M»syudar a q ue tenga te
cilitaran tnucho fu bnena v fanta expedition.
lit fuceflo lacaufa de aquellos, que pueden ayuùar tan
Tam·'·· fuplican eftomifmo aV.M.las iglefias de Efto con Dio, a hâter ma, felit cl iir.perio de V. M.
panna , queas.endo hecho de fu parte, con» catolicas y
Y fi lo, de Francia, Italia y Alcmauia, los de Ir-laterra,
fanta,, todo lo que podian , y devian a la fe que avian C;
Suevia y Polonia, losde Africa ,Grecia, y Arment», y de
proleffado , embianlo en tiempos tan trabajos , de tan dilas ultimas pattes dei mundo, di <odcl lapon, y enirambas
eerfss provincias a elle concilio fus oblfpofos, folo pa­
India, , han allado fiempre , y hallan en V. M. Gvor t y ainra afl’cntar la, cofa, dei fervido de Dioa y de fu religion,
paro, efto, para cobrar fu, reynos » aquellos para defender
y a reprevar l.-s errore, de lo, ludios , y Gent.le,, fienfu,
republics, , los dema, para rcflituyr y confervat
reli­
ren yduelenfe, tnucho, que tan extraordinarias y fentes
gion 3 tufto es que defta bonded y clentencla , no participe·
mueftra, de fu fe y carldad , no folo ko fe reconotcan,
me no, los proprios que los eft ratios, los conflantes que lo,
peroque con efcaadalo publico de los'iele, y de la re­
fiscos, los juftos, piosy fanto,, que losuotalei, pue,
ligion , fe la, mudeny perviertan, diciendo, que fuerou
en el teconocimiento que V. M. hatecada dia taata, vstes
• utores de los mifmo, ei rores que ellos reprobaron.
a nueftro feftor en toda, fu, prov.fiones y celulat reales ,
Y nof< lo Iss iglefias acudenaefto, finotodod tevno lo
ditiendo, que tiene eftos reyno, deCaftilla, de Leon, de
plde a V. M. para ccnfervacion de fu autoridad prelente,
Aragon,de Purtugal, de Navarra, y lo,demis, por gra­
y prueva defu religion antigua : todo, como lo piden , lo
cia de Dios,"»"· en elfe mifmo confiefla,que efta nu» obligaC9[|f
•fpersn ; fiado, en laobediencia y amer que V. M. le» de­
do
a nueftro feftor e^eftos, que en aquellos.· y aflî que le fe- trente Tub
ve , yen la benignidad y clcmencia que eilo, deven a V. M.
ra-nias acepta la piedadTtcletnencia que con ello, ufarc V.M- LudovKO 1.
Y mal digo que lo piden , no lo piden, fefior, finoacuerYdefto, feftor, no felo ha de redundar honra y autoti- , t
danlo a V. M . porque eftan cierto, , que el anior de la reli­ —.
dad a la religion , y a la iàlefia , a lo, teyno, <’e Efpafta · y a »> Fj'pn: m
gion , y de la, cofa» publicas deftos teyno,, mueuetantu
la
perfona de V. M. fino qUecomo fuele fuceder en toda, las hb dt uuna V M. y ma, que a todo, el de la, prennes, y a® fu cuycofasdeDios, affi ha de vbnir con efta a los que b.e dicho, te j.rsdeftidaJo roc· n! fera de fupli.ar a V. M. scuda a remediar
honra
y provecho todo junt« l'orque con mnguna rlquets , natrm-i, Sc
efia fu ne.efiidad y rtra, , fino folo que las fepa porque al­
ni prefidio,, nî con prndshcia humana, ni goviernos, fe gratta,
io, faber , que Cl eftr d me tor medio que para fu remedio
fufter
an y augmentsn tanto las republic»,, como cvn el ’*
podian deflear y aff di: en , que aunque hafta aqui ha eftacufdado de la religion, y de la» cofss queto.an al fervi- 'tncnielib. t
do F.fpaii* , y con raton muy hufaua y a.:radccida a fus
<>ia
de
Dios nue ft ri feftor : como I o cnlcftan fan "t Fulgen­
Traian",, Adrisnos, y'I beojcdros , que aunque reconoc»
Co„c. Acio , y io« dctiùlio, ,«· Parifienfe , pp Aquifgranenfe , y Γ'»
quiijt«ne:»ie
a lis Recsredo, , Vv ambas, Su y ni,las , Srl'ebuto, , que aun­
gunttno
aflî fanf/l^Bi paca , hablando crtn b empcr«trit iub LudovU
que entai-· y lo» * los l’elayo, , a los Alfonfo, , a lo,
l'ulcheria, Jixo , que tn nmjur.a msnera los priucipes
UKipcf po- <o k 14 c t,
Ferr.an los y Carlo, alorunos pur prudente, , alosotros
0 teo ptd<ao alfcgurar lus eftado, de fu, icyno, , finoera iunienjuie
po. pode vlo, yfab.on, y a lo.· detus, por buenos , pios y
.on lus pontifice,, para autoritar y defender las eufas to­
rel'giofof ; ma,» que ya t->do, eftos ofi.lt» y reconoc.mienft
Cote
Ma­
cante,
allio..
VelconciliorrMoguntinoiquelosprincito, fe defen a V. M. nue* ha Fallado fienrnre , γ va hal'pes no «ieven .lar credito a los que quilieretr ertgaftatle, , di- ssai, fis· Ka­
laudn en V. M. rodas cftas grander», junta,. No e, efta
nendo.· que nolcsin.itn.be tantoacudtr a 1» defeofa de la, ba no c ».
adula, ion, ni querr a der >rla a V. M. porque niefteinfti·
cofss de Dios, cumo a la cnnlervacion de fu* reyno, .· por­ szConc Chai,
into le fuite, ni lo pernote la ccndicion de V. M.pero al
que quanta venta ia hate Dt->« al hombre ( dite ) tanto «dou.acltoa.
fin es verdad , ouefe viflo en fu felizedad, torn laicosna, ereel-nte y funenor e, el cuydadq que tiene, y.de»· Epift > s
flracla, de nl.tr hos y divetfos principe,. El conter car en F. ve teusrr .onia caufa divioade la igle'ia , que con la fe «a Lus. 4. de
> lar y humana de lo, ft ados de lo, hombres. Y de lama
p*.’ v quietud loi reyno,· here.bdoi, ha dado aaljunoi
tep
liera que los. principe, te ocuparen en detenter la, cati- t·» Plutarch.
re-.uibte de prudentes. Elavercobrado parte de lo, per■ ■*·
'
jlelia, aflî Dio* .scienueta fa.Je 1B eiu, vita.
.....................
· . / — ’
dides, o ganado parte de !<>s no heredado» , hi he.-ho
1 s principes, y de fus reynos
reynos, conso dtxeron r.lpido ,r
j.
ioaifea otros devalerofo,. Con aver adniiniftrado juft.en el concilio < ' Chalcedonenfe > v S. Leon zr papa , ha-'· cia en Îu» reynos puntual y feveramenti;, fin accept ion de
bien v
Theod.
blando con cl emoeran-r l'heodofio
£------------ . fmcniierun -----peribnas, le han cobrado de judos . Con aver perdenvio
edo aun los, Gentile,, Ciicgos, y Romànos r pue, <·■«
injurias proprias . de clementes. Con honrar a hombre, doPlaton, cuirienio format uns republies peritiis, Iss pr ­
fio, y Ubios , fe ban tenido algu nas veres pot fa bios y
imeras leyes conque dixo fe avis de ,f ar , cftablecei , y «■pitc Alo an.
dofio,. Y ft queretuo, yr difeurriendo por otras virt'idcs ,
confirmer, eran, las que tocavan al »ulto de Dios. Lo dunam ,qu«
los (ados gran, des de temples, de iglefia,, y edific es
mifmo enrcndieron N-nu ,r Pompilio, pues con ninfunrpruofo, ban heeho a muchos magnificos . Poe refpetar
guna cota procuro tanto a.'lencar , y roner eu orders· IM
los ckrigos, los facerdotes, y religiofo,, y verserai las
republics
de loi Romanas, que con el refptâa y reve­
cofas de Dios, y de fus fanto,, han fido mueno, venetados
renda de las cofa, de la religion. Lo mifmo entienderon'
eoa» facerdotes fantos , y religiofos : pues todo efto junto
Gondantino y, mjgm , Theodoûo ,
Valentiniano,
averfe vifto en la edad de V. M. no ay hombre que fe tenomne· <p«c
loviaoo , λλλ Mariiano., (udimano , Carolo magno,
ga por tanruyn, que lo megue, ni por tan poco fabio
Ludovico , y fos dema, emperadotes antepaflados , qua
que io ignore . Peroconfer todaseftas proctas tan grandes ,
por a er dateodido a la iglefia,. y» la religion, ayudaay tan dignes deun principe carolico, con todo vieaen a fer, y
do a celebiar concifo, nue.os, o harieodo guardar de t* roMcthum
fera· fiempre uniy inferiores , compaiadas co· la que efpero,
CbUer^M
■
nu·

AMPLISSIMA

4®5

COLLECTIO

40ά

uu'uto renembie » autondad que ov · vtviendo c· me­

cèempio Theodoûo «nmetedor y

que cttindo ya al tin

moria de «xlne ei earmplo J» juftrua, prudentia y rahgiun . que in «as V. M. enleaando ; 10· que hsn

fetot «

de tu imperto, y de (u arda , ningui» otro preccpto dexo a fua hiio* par· confirmation de Cut eftadoa , que
encargariee tueèeflen gran cuvdado del fcrvicto de Dio»
v de fu igtefia . Poequa «on etlu ( dire ) eonfervaraya
en pat y quiatud vneftros rcynoa, dateyi fin gloitofe

de recibir de V, M. cl piIncipe nueftro

a vue ft ras guerra·· uaymyi fiempre can temor · >u«-

que V. M de «ara. lot reiooa taenbun le reciben, pur que goveroanda* por hijo de V. M. nuJu, iniluuvdo
y anlabado ton fudottiaa « yran ftempre perfuadldoi,

•IrMeMtnlgo» r y «I «abo al cancareys da iodo· trium
ohoe v aiftoria».
Y no folo c»n efto- faftor , Ce affagurao y conierven lui teynoa, y la» efladae ( coeno d'«o Tbnodofio )

y

ios

rernor . un finguler beneficio, (λ Altera en yr panando ea edad tan tier na , fabidaria > y prudentia de orta
ian madwra · que e* el mayor teloro que puede rccibir»
para vgualsr a ta grande·· det govlcrno de lot aftadoi »

y con mu cm raton a ercea , que loi mandator de fu
Aller· i Ion proprios de V. M. v afti et uno terne niai

'no due tambren creee y le augmaata ei ttempo del
gnvlamor v dei imperio r que lue le aeabarfe , coma el

potier y autoridad en et impetro .· y toi damai queJa­
ra n CM mai facrXdad , y gui een la obe«li»ncia. Y elle

de las odade» · Porque lot priactpei no nven y re.-run
iolo vieiendor fine que aud tambien reynan y jovter. sen fus republie*· « con ia memoria y exemplo de fut

vetnas fupllcar a nueftro febor mas per iu conleiva(iO(t t que por quetro augmento de 01 roi, Uuo Ι0Ι0 no«

v.rtudw defpues de muertos .

otnir efpero

en

Efta

eftado, a mi pareter et > ran telle para todus, quede-

grande»· foera de _ qued· que deflear r para venir a fer ma· dichotoi· y ca
M. porque ” que (« (ïrva Dkr» nueftro tebor dar a V. M. un far-

Ooa fe h» de ver <le V.

rrecitndo r»da dia mas ron fn edad » al numéro y exrelcncra de iai obras Je predad y religion r en que lîempre le h» ex*rci:aJo y cxernts , ba de Tenir

aiabar en i'us feikts

diss

lantas >

Ctnctl. Gtnergl. Jom. II.

V.

M. s

que al fip de pwy

yos sonos de vida, quanior lr citai· pid'cndo el terririo Cuyo y de ία ï’Ietia , y quantos ha metrefter Irnt«elfdad de elm rcynos. En Madrid a X. de Mario
de çj* k. XCIV.

P*«

/rfutit df

Ce 1

CON·

HABITUM CIRCA ANNUM CHRISTI cccvn %
Onciiium ifl.-.d 4 Petro Ep./copo A & in perfecurione martyr declaratus, Meletium
Epitcopum Ægypti nominatum multis convidum
Alexandrino, 70 éT martyr fuit,
c ingregatum eft viginti plut mi­ criminibus., & in primis quod idolis laetificatlet, in communi Epifeoporum fynodo depofuit.
nus annis ante Eicanum a JeerMentionem tjltus ret fecit etiam Patritius Ararjus Mtlefium Epr'copum Lycofiai tn oratione qua Oceanus cognominatur, cujus
polit in TJseèaiùe ; in coque idem
Mtlctius multorum criminum reie ac coneiflus , fragmentum ext at pofl caputxx*l i.ltkelh fynodici.
Meletium , inquit, Epifcopum Thebaidos, quiin
& in primts quod ntoitt facrificjffet ', communi
perdecutione facrificaverat, bt infinitorum aliorum
Epijcoporum judicio depojitie eJi. Huiui rei tejits
eji omni exceptione major fan flas Àtfanajîus m
criminum reus fuerat deprehcniusJandtiTimusA-

apologia fecunda adverjui Arrtanos pag. 777· Pe-

trus apud nos ante perfeentionem Epiicopus .

lexandri.r Epiicopus Petrus ante acceptam marty­
rii coronam dcpofuerat.Chri flio; Ecclefiaejecerat.

CONCILIUM C. ARTHAGINENSE I
l. SCHISMATICORUM DON A T 1ST A R U M ,
’ Iwno pn

Sub * Martella celebratur)

1'lrr«·», ;·> .« f^Onctlivm . ) Hw tom rhum feu poirusl
lo'uh,'**4 V-i concihabulum Ciartiiagine celebtatum
cil an. jo6. qui ell Marcelli pontificis tet'rus <!x
Qyoi e.
Conllantmi imperatoris annus primus. In hoc
’,λ’,ηΓ»'?' fcluimatici Donatitlx epitropi fere 70. acre '
us ex Numidia epikopis aliis , adverfus Cx .liani.m , MenfutioCxtthagtnenfis ecclefia· anii•I'.ti lubrogatuni , quemdam Majorinum pleudoepikupum cicaiciunr , n‘ inquit Augullinus
in brc.vic. col! die 3. cap. 1^. & Optatus libro J.
Bli\contra Parmi nianum. Ipium veto Cxcihannm
' ;alib accuùtum, utpote <jui tempore perfecutio1(;s |At!os codices tradidiilet , a Felice Aptungit.mo epilcopo traditmcordinatus efict, viclumque marty ·. ibus m c.ircerc conflitutis aflerre prohibuillet. mjufle condemnarunt, omniiimque fi-1
de!mm commun.une pris .H unt ; Cateilianus veto,
quantumvis tamo hotlium numero çircumieptus diet, a crimine objecto tutiilimus , tutum
te fatis ex illimas it, quod communicatione ad­
huc conjundus ciTctR.om.uiv ecclefix epilcopo,
ex quo omnis communicatio catholica notnen

anno Cbri/li 4

CCCVl.

Temper accipere conlncvir .
*

Augufimus epift.

102.

A S:h: ·muticorum Donatijiarum.) Hocfchifma <“*· n
prxeipue a Boiro Λ 6 Carlefio Carthaginenfis
reelehæ epilcopis iedem ambitiofe, expetentibus, o c«i«uiio.
& ab illis lenioribus qui depofita ornamenta ecilefur negavciant, exortum .eft. Secundus vero
Tigifitanus epiicopus, Numidarum primas, hoc
fchifma plurimum auxit, & demum Majorini
creatio valde idipfum flabilivit. Denominatum C«r *« quo
etl hoc fchifma Donatillarum a Donato Car- ^7Z^,t’p'
ihagincnfi epilcopo ; quem cum pro magno ha- Asomuu
bcrent , & ab omni labe puriflimum defende­
rent, ab hoc fe Donatifias nominati patieban­
tur, maxime quod hic viribus eloquentiae, qua
i pollebat, labeutem errorem firmius fiabiliviflet.
A Donaro illo, qui c loco dictus cfl Donatus a
Cafis nigris, ficut etiam a primis adoribus tux
faftionis appellari refugiebant, eo quod illum a
Melchiadc, hos ab aliis epilcopis condemnatos
efle conflaret ■ Vide Atigurt. de hzrcf. cap. 69.
Baion. anno Chrifli 306. num. 2S. ulqtic ad^f.

_________________________________ IDEhT

'n lr<1‘cc C
tomi pnmi.
1 Ad innum i.ruter
rej c tur hoc Conçût :tn it>
in > ..ri ·> ιτΐ' ΐ 1’irtiullarum I’d IIma > ut ofletjdit V'*..
t Non .u·’? dr-um ;»«· t;t rceic «idmonct Labt*iu>»
««m Γ*ε·*η *4
Cbulti j'i6. nui»i. <9. Se
1«»>.
în DdUf \ ά;-Sii nate DoiiaiiiUrwiB > &

409

A M P L 1 S S I M A

C O L .1 E C T I Ό

4»ο

IDEM EX NOVA BALUZII C0LLECTIONE.
‘Um
l'*r excitata perjerutio fuiffel edt
odveijm Btdt-Averuns , ifilrntsm licet, >«' In epiftola Cl.XU ut
fiam Dei in Africa confiimt am, quia Felix
l*ffjfi'-.:> , <7 'VfjJoriitwiw qui Le0or .·» d.uco-

G

quidam Diaconus , qui propter famofan. nefc:.
</·· (Vcliani fuerat . Epifcopum adverjui eumor
quam , *f Optet er dit , de Peranno Imperatordînai·'*r.t. mittentes ubiqæ Uteres hvore ditto»
trite /eftam opiftolam »a pe» ecu. am addutluc ,
te ϋΉ,α ιρίΜ . qitbiss j amant tint deboutfturv'
Her :ol.etta ier\gJ verbun. (unt ex Opiato 0
apud Menfurium Cartbaginenjem Fpijcopum deli
tuiffe dicebatur , ntiffo reftrspto Menjunut julïdi
fiotÿuftina
nierridèrimt enim afl.- iflius Concilii
eft ire ed palatium, id eft, ad comitatum Max’*
Sahs M.irci.m· Epifcbpf fententia , quam ttqu·
tii qui tum Africe imperitabat . rrofettut :au(tpcuagmta qui adedant non tmpwbabutit , refertur
fam dixit . JuJfar eft reverti Carthe^net/- ; que
apud Augaftinum ιή libra adverint ^'ulgentium
pervenire non potuit, morte nimirum -nt· rea fu!·
Donatiftam cap. xxvi Aô verbu ■ In evantjeliv
latui. Tempeftas perjecutDnii peratta & definit:·
u.» Dominus Ait : Ego fum vins ven . & p»·
eft. Jubente Deo, indulgentiam mittente Maxentio,
ter meus «gricola Omnem palmitem in me
Cbriftiants U0erl.it eft leftiiuta , anno niu.irum
oor afierentem fruftum exudct & projiriei ,
trecentefimo undecimo. Tum de fabfiituemO sn
βί omnem manentem in me & tniftum ft
Menjurti locum Epifcopo agi coeptum eft Cum- Brentem purgat illumi
Stent ergo palmites in
que conveniffent Carthaginem vicinarum urbium
■ " ·
iruftuoh
amputati projiciuntur , ita thurificaEpijcopi, Juffragio totius populi Coalisais) eligi­
ti , traditore·· , & qui in khifmate a tradi
tur, & manui imponente Felice Aptungitano E
tonbus ordinantur , manere in Eccleiia Det
piftopui ordinatur . Ai Botrus èT Celcfiu. , qui
non poflunt, mit cognito ululam iuo jtr pœ.
epifiopatum Garthaginenfis Eceleftte fopttixierant ,
nitentiam reconcilientur . Unde Ocdîano in
cum fpe fua je dejettos viderent, conjuravere ad(ehifinatc a traditoribus ordinato non commu­
verfus Cacilianxm -, Ù adbibita in focietatem Lunicare oportet.
citla potenti 0 fa&iofa fee mino , qua intmic.t Cacihano erat, 0 fenioribas plebis catholica, quibu ■
Observatio Philippi Laibe-, S. J.
Menfuriui di/cedens ornamenta Erfiefiu commen­
Coululend·· de toto bo< frhifma e Oonatifltrum mo­
daverat , qui faucibus avaritia commendatam ebi­
neo ejufdcnt fenili Augutlini epitlol·' «S. ,o. tfl. t;t.
berant prudam, ad Secundum Tigifitarum Eptbo
io i6j. iAj. >6<. t
ciiafqiM,
rctfiftli
pum miftrunt petentes ufiQaridijginem venirent» .
tionum, breviculo colijr'vn'» > libris contra 'itor·· l’··
Tenii ille cum Epijcopts qiu Concilium Cir^nfe
tiluni> »4»»'ύι< Parn>*oi4nu<n . contre Crete, rium grant.
fibi pin- C waimitn. de nnitere eccielr* , de unico baptifmo » ad
ante fex annot cclebraver tnt ; fid-Mndtiiijue
. " “
i
.
vetfu» Pulgaottum Donatrttam ti taaien emi eft . no
ribut altu Epijcopts ufque ad Jeptuaginta, Cacimil >. in piitirn. J6. lib. contra «ofdcm Donati atTcclaa
lutuum cum fuis collegii 0 ordinatoribus danenajtofl collationem , hc.

cVr.Nst°«

cVmVA

Λ CONCILIUM CAR THAGI NENSE II.
SCHISMATICO
tub £ui»bro

ta"*

RUM,

Suh * Marcello habitum anno CCCVHL
* f"*0aciliunc Carthagmenjc ) Anno domini }o8. Dque immunditiam eorum detegeret, illud fumrno-

fub Marcello p2nu it ice &■ imperio Coniian- pere oderunt, & maximo conatu obhteratum elle
ee. roiegi, tini, Carthagine in Afttca Donatillx (chiimatici voluerunt. ..
. -■
VideBaronium
anno Chriili
}o8. n.
n°"*'e conoiHum celebrarunt, in quo lOltquam 7$.die­ 18.& 19. Auguibnum epift.48. qua ad Vincentium
bus
acntei
dilceptatum
iuifiei,
ducentis
Icpmaeviicopo
feribens de hoc concilio Icribitea qus fequuntut .·
Co.ciiu t«ra
'· ginta epifcopis Donatillis commun: conlcniu pla­ Scribit enim ille Tjchomus, homo ut dixi, veftrj
par
cuit
,
ut
traditores
,
ctiamfi
baptizari
nollen
,
ad
communionis , t ducentis ir Jeptuagir.ta epijcopn
Locut.
C.ul.
communionem reciperentur atque ita vigore htitus veftru concilium Carthagine celebratum. In quo ;
'Veeretutn
decreti Donatus una cum omnibu ·. Iu» fa^iotus l‘e- concilio per ?$. dies, pofrpqfitn omnibus pratenti' ,
dariis, Deuterio Macrinenlis ecclciix, univerfif- limitatam efje Jentent tam, atque decretum, ut tra­
que Maurorum epdcopis deinceps ul'quead perte
ditoribus tmrneufi crimims reis, fi baptizari r.ollenf,
cutionem Macartanam ρ·τ
anno* jugiter com­ p> οιηιφη< communicaretur. Deuterium etiam eptfmunicarunt AuguOinus epid. 48. Ut hoc conci- copum Macnnenjem communionis vefba dicit trade·
*■ lium
penitus ab hominum
memoria
deleretur,. Do- torum plebem congregatam ecclefia mijcuilfc, 0 fe·
luto lonex. Λ·
y
,
,
habuUmob. π·ΐιπχ Hugno huche curarunt Cumenim'kpu____
______ „a ducentis
. ......... G feptuacaudam. vfiat
ut .t __
illini concilii
lueraium v». ri(Titnos& innocentitlimos elle oftentarent, nulla Egntxa epifcopis vcftrn foiti, fecifte cum traditori.iwrunc
........
‘
'
bui
unitatem,
rique
Deuterio
,
poft
hoc faBum ju­
tmditionii macula kedaroa unquam huile glorroic
admodum prardicarent, ac propterea adverius Cie- giter communii offe Donatum : nec folum huic Deu­
cihamun eivfqpe lofios traditionis notaconipeiios terio , fed etiam univerfis Maurorum epifcopis, pgr
le luftitue ibliw* amore bellum gerere ja&itarent, 40. annos, quos dicit nique ad perfecutionem per
concilium vero hoc nuineroiiiltmum, ex tradito­ Micariam foliam t nimirum ad annum Chrifl i
rum grege coUcCtwn . mendacia, impretaiemat
348 ,) Traditoribus fine baptijmo comm.smcaffé
NicenuJ^r

V IT A
1 Ex nl» verbis dedunt Biromur . O1»-·' un ifl jil' 1
celebr.turn qn^drefini* »nie MeierieniCr i^rr ■
ftoitioncm ttm»> ten ante aai.uia Cluilie CGCaLVIU , *·( «.lu'uej ,
c. petit ratio es.iat* rt» . m V.i

4M

CONCILIORUM

EPISTOLÆ ET
EU SE B I I

OMNIUM,

4U

DECRETA
P A PÆ.

Ex libro 'Pontificali Damafi Papa.
Uiebius natione (a) G reçus , ex patre A
«·;« Helen·, œque g'"
medico ,_éό lledit
annis ièx,
lex, menl'e
mente uno
uno ,, âomÎi^^rt "eÆuX N<<·»·"· «opdüjm, otnaium
JL·s medico,
’cdir annis
diebus tribus. Fuit temporibus (ί) Conftanti­ prope «Dt*<>ni(Fmorum confenÎu inventa dicatur, ut leinfra »> not., .d epi'lolam ï·
’ ·«·"»'«'«·
ni . Sub c hujus tempore crux domini noflri •tius
veritate abeft id quud hic auâor Itbri poBt>bf*in
Jeiu Chrifti v. nonas Maii inventa eft. Raptita­ aflerlt , ctucem domint fub Eufebu ponhfice Hiventara
tur quoque & Judas, poft Quiriacus vocatus , elle· Haro». «tiiw ) *■ num. 4'
crucis inventor. Hic fcilicet Etifebit», hsereticos invenit in urbe Roma, (c) quos ibla manuuan anpofitione reconciliavit Fecit hic ordi­
epistola i
nationem unam mente Decembri , presbyteros
τ?. diaconos J. epifeopos per loca 14 Sepuln»
etl in cœmeteno Calhlb via Appia, vi. nonas
Oâobris. Et ccfbvit epilcoparus dies feptem.

E

.

EUSEB1 1

N o 11 S e v
QmMu Buk
biu· Marvel
l< ieecaftot
fsrHi iit.

Qais ftMu,
ecclrha ;QI,
Eatable .

Qujatii· f»
dei*: ?
in lab EuQ
bio < rus >n

e

Ki

n

t

Binii.

a CeniOe κ
(parte Om­
asa .

P A PÆ

AD OMNES GALL1Æ EPISCOPOS.

I. ZzdfCt ab actafaliont factrdMteat probtbentar ,
a r»;'rtfm . ) Cum poft msrtyrium Mane'li Cede,
>0. diebus vacaflet , Eufebius natione Creent, 5. Fe­
pnuliter tlu
ei/ ahl*O modo /abditi
bruarii , anno Chrifti J09. qui *r«c Conflemini impera­
/nnt.
toris quartus, pontifex creatur . Quod Theodore tus li­
II.
‘
accu/Ationes
λ
judicii·'
r eicltfiifi.cii au­
bro s. cap, j. aflirman» Melcbiadom Marcellmo fuceeffifle, hunc Éufebium brut te Marcellum, fotus nouidiri non debeant ; & 9'0 ac cuja torti ab ac« noverit , mirum eft > cum eumdem prater Eufebium
cafatione fab/noveamar
Optatus libro contra Parm. Auguft. epift. >4,. sluque
omnes recentiorei agnofcaiat . Hoc tempore Maxannui
Caripimis fratribus domino &
dileflii epifeoraft.flïmarum virgiuum8r matronarum pudicitia hoirtnde infid'atur . fuaque impudicitia plure» facratiflimat
pis omnibus per Gallicanas provincias
vngioes ad fur ipflus interpecionem adegit . Galerius,
conjlitutis, Eu/ebtus.
poftquam m oriente plurimo, Chriftianos e vivi, hifti:litTet , tandem diviqitu» arcibiflîino Sr horiibili «notbo
percudas, hoc fibi ob fnam coni ra Chr ifl ano, ImnxniCCript* b fanftitatis ' veftrar cum magna gra- b s.Greghb.
letsm exerritam evenire agnofeens , perferuiionam adi­
tiarum aâiooe fufeepi , gavifus fcilicet de " 'f ·*
tio relaxat , & Chrifliam, liberum uium fu· religionis
veftra Ibipitate , fed contriftatus nimis de ve
permittit , eolque admmrt, ut De» Tuo , pro lua &
tot.u, teipublita faluie fupplicent . F.ufebm, bbrn j. C lira oppreftionc. Quod ftgnifkaftis * enim, quid’ «“*·
tap. it. St »o Inopia ftriptorum , ' el (criptarum re­
de convertis haereticis fieri debuiflet, Ici tote nos
rum jaflura, Eufebii memoria plsne obfema eft.
* Tra.r »s»Z. 6. ) Ex initio tt Une pon'ifi.arus, Bt . eos, qui fana» Trinitaiis Ede haptizaii fung ,
t* indice Crrfconitno , etnn anni, 1. luenlibu, S die­
.per impofitionem manus fulcipere.
bus 16. (Vulle conflat . Anio enim jOp. $. Februarii
ponliticaium inereflus , ob.it 10. .Septeniori, anno 3*1.
c Htw fr—pr.r /·>>
. ) Cum hoc tempore

I. De
leG U1 in Dirtert. de Schilniate D0r.1t ft. catx 3· obfervat , nequaquam id innuit Auguflinu,. Sad tantum dicit S
Doâor , feu potius Tyc*r«.«<r , Donatum Deuterio it reliquia Maurorum Epifcopl, per quadraginta annos com­
muni calle, eofdetnuue Maurorum Fpifeopos Temper ufque ad M*r<rz/a»a trmptrA Traditoribus *b(qM iteratione b·pttfmi comniunicafle. Quid enim aliud fonent hac verb· Auguftini ?
Daar/err· pa/ itt faâut» i·#!*·
tnun/teg» ν»·ι·1κ>η : ·»Γ
Dmtrrl» , ftti rtietn VAlvtrpt MAArtrum Spftfiat ptr ^Aart^iittA AfWt «SMr -ditH
uifAr »JprrftriniiAfr» f—· M.n'/n- fi R λα» , TredilrriÎAt pa* ÎAptlf»·» rtmntiAitAf» . Quibus SX Vtflila Colligi
poteft, Epifeopos Mauritania, qui erant paitis Donati , non rebapcitafTe , nifi poft tempora Macariana. Nam
ant» har tempora Catholico, ad fe venientes, fi rebaptitaii uollent tanquam integros fufciplebaat . Poft parfit
cutionem siuem Macati, , Catholicos non nifi rebaptitatos communioni fun fociarunt » la odlm , ut Vidttor ,
perfecutioni» .lliu» ; ruin, auflores Catholicos elîe criminabantur.
Sed quidquid fit , Synodus illa ducentorum ac feptuagmta Epifcoporum hoc anno calabrarl nou-potnlt , eam
frh.fma Donatiftirum ante annum trecentafimum duodecimum conflatum non fuerit. ExiftiuM Itaqna rpm VaU*
£0» Synodum iltem congtegatam fui.Te Daaarz CactAag/xra/i Epifcopi temporibus, aliquot pnft Nkansm aania .
Mim novo adhuc & recenti fchifmate lot Epifeopos Donatifta habere non potuerunt. Roborata quippe Λ maxi­
me confirmata fuetit hac fiilio, cum tantus Epifcoporum numerus in urbem Africa primariam convenit . Caaftst autem, Deaui/pimm fail ionem magni illius Donati temporibus pracjpue vigui (Te. Itaque fub Illitu JBpIfcopatu hoc Concilium coaâam. Certe falvo ac iuperftite Caciliano id v’datur fieri noti potniffa . Nam tt Caritianv, plurimum poterat apud Conllantinum , poftquam innocentiam luam ai coram approbaverat , nec ImpcratM
ipfe id laturus fu i flet i quippe qni & Eafilica, Donatiftis ademerit . Sed tt Auguftini, £ai potius Tychoaii,
ba indicare videmur Synodum hanc Tub Donato celebratam. Poftquam caim dixit , Deuiardaa· faenndum Aatura
Illius Concilii pet.ifle cum Traditoribus unitatem, addit . eidem Qeutetio poft hac faAum jugiter communie·!·
DeaarMiw . Ex quibus rede infert Valefius , hoc Concilium Dauttiii Λ DoMli temporibus congregaciap fui!· .
ad aeaax· Chrlfil jot. ». j. tf «.
_
(a) Lat. legit ,· Cm<«< d mtdititt. .
{0 ) Ltu. C»ipa"tlr.
(r) Lai. yw> per OTasai

,

4<3

A.MPL1SSIMA

COLLECTIO.

414

A rlefMt mentem . rapacium luporum more & na­
tura, fervare: quia poftquam nos maculat for­
L
te pro defideriU eorum cruenta diicuftio, edea
D, De accufationibua vero clericorum , fuper &um »n his , · quo tendunt , non habebunt , ’«’t κ·6»«Γ
McvUiio».- rufius maudaftis, fcitore, a tempore apoflcdo- dicente b nobis propheta : Ponamur cmaiam in t» *«ω«.
Uh ο«κ·- ιβΓη in faç
^rbe fervMum efle, accula- vatribue aerum, fjr froamm tu Mmz , D reducotores & acenfatioaes quas exterarum coniucru- mut ear in viam reDam. Qui» eodem propheta
> H«u e«H dinum leges nqn * adtcifcunt, a clericorum ac. afferente , impugnanlur,qui dicunt ; Erunt quofi '
........
cufauone Tubmotas. Similiter , laicos non ac- non fiat. Dperibunt viri qui contradicunt* nebit. t α·ι»·
, culille eptfeopos, hamnus opfervatum At cou- Infamos emm f«nt proculdqbio immignatores
C»Mt«
flinjtum eft, b quia eiufdem non funt conver- epifeoporum, omnefque qui bdvérins patre· ar­
faüonia. Et opnidoeis quidam intefti exiftunr, mant ur, & conctilcatoraa ecdeüarum, fixerdoquippe cum vita eorum Ac conwrfatio debeat tutnque ejus , & qui de publkis fugiunt preefle feereta, At alaicorum aftibus Iris,
remota.
Nec ..._
F „contemnunt
______________
, _ Ί_____
& mandata
Dei
, dc qui.aliab his impeti debeant, quorum caftitatem & qua culpa iniamjs afperguntur maculis, hts omgravitaiem nolunt imitari, maxime cum nec hiBnibus impugnandi apifcopoc, patrum fequentes
eos in fuis-volunt recipere accufationibus. De inftituta, At nos licentiam 1'ubmovemuJ , quia
iplis vero , fuis videlicet agricultoribus atque fa odit Deus eos 4 qui patres perfequuntur , a pt<x>M .
xniniftns , dominus laicis At cunfiis eos perfe- ut patrum invafotes, qui in omni mundo inia- Ε>·ηβ'Β1"
quentibus
Molua tangere Chriftot meor , dy
mia notantur, Λ ideo juflé & regulariter sef-# t4wo 1B
in prophétie meir nolite molignan. Ei ipfa iacia puuntur. s Nunc longa non opus eft admoni- *«·«"
fcriptura dieit; Qui ver tangit, tergit papillam tione. Jam perditis dium debemus operire , ’ ’J*’1 *
ondi mei. Talia enim Ac bis fimilia lanfti pa­ de-quibus jam non fuperefl, quod damnetur ,
tres pranidentes pericula, laicos foculo militan­ auâoribus. De quibus dominus per prophetam
tes, ab accufatione facerdotum prohibuere.* fi- loquitur, dicens; fttprohantes verbum, /per»#//
»··
miiiter fervet Ac liberos, atque ceniibus pubb
jb ca/anmuaor D te tumaltum . & nmmt eftu <n
cis vel privatis fubjugatos, omnefque infames , n ■
emt vebit iv^u/u hac fient inter-1 (rm·! «d»)
ab eadem accufarione vel tergi ver latione <ub- repris . Rurfus etiam de talibus propbeta da- ,:n* * <··'
**
mat
,
dicens
:
Awdiri ive i I /inara» ’ àdalltriî’D
mortrunt. Non enim oportet, ut perron tant ur
camales fpirituales perieqm , nec (celeribus ir- * fermcorii. Super qurm lafiftu? fuper quem dila- * Ι···»·^·
retili, vel foculo militantes, cpilcopos infama- tefttr, D ejecifttt Unguam ? Namqutd non ver filii
re'vel lacerare, aut crimen opponere. Nam 11 fcelefti
' ‘ ”' eftu
“' , femen
'
mendax? Coflent iropri comhoc apoftoli aut fucceflores eorum permitte- * mencitia ad verius ftmplices jam fraude mentiri ?
rent, perpauci remaofifleut oui domino in Ca- Caftodi, inquit propheta, Itagaem tuam a me-*/·'■■ »·
*cîf« d·.*' cardotali ordine militaflent. Idcirco Ac nos fe- i», Û labia tua ne loquantur dolem. Areedr » ;«<·
E< t , «■ quentes patrum vefligia, pro falvatione fervo- lo,D foc bonam quarepanem, Ô*parfrquereeum.
rura
quafcumque ad accufationem perfo- Oculi demini ad juftar, & Mint eju/ ad claaforrm
c Εο»β4ί·.ι· nas leges 1 publica non admittunt , his impu- eerum. Vultur entem domini fuper fmieuteMnala,
1
do-,n<^’ alterum At nos licentiam fubmovemus., ut perdat de terre memoriam eerum. Et paulo
*
«"•no»",. Et null» accnfationes a judicibus audiantur cc- poft : Interficitf impium mahtia , Hj edmtee » ?.·. «.
renc jt.Cir.clefiafticis, qua legibus ûcculi prohibentur.
juftom culpabantur. Nos quamquam multa pa­
tiamur a talibus, diligomur net, eatriffimi, »qt>/

I I

r^cem, quoniam caritur ex Dea eft. Et menu qui dt ■
i%it, ex Dee natur eft, <*T cognofeit Deum,
Quapropter illi, quibus indita non eft ad un­ nen diligit, nen nevit Deem, quia Deuf tantôt
guem polita perfettio talia fi iere debent , ita cft. In hoc appâtait tantôt Dei in noiirf quaaiem
4 vmuiHmw, ut
4 mutilentur , nec proponantur
Nec Filium fmtm unigenitum mifit Dent m-mundam ,
r s > iih illi , qui aut m fide catholica , aut inimicitia at Ttroamut per eum. Jn hoc eft tentât, non quafi
iufpeât funt, ad pulfotianem pnedictorum ad- net diiexer/muj Deum , fed quoniam ipfe dibmit
• »·<·«. »a mittantur; quia veritatem * profefTionis infide- net, ts mifit Filium fnum propitiationem pro pec­
tu*! ft·**'.
inimicitia impeoire folet. Nec illi crecatu noftnr. Cerftftmi, fi Deeu diteKit net, Dnet
'*'
* dendi funt. aut admittendi, qui aliorum fpon- debemur alteruirwn diûgere, Deme nome vidit un­
rc crimina, confitentur. Et ideo replicanda fo- quam . Si diligafrutt ixuicem, Dent m nobir ma­
t Bi«o4 <>«.],ptc eorum veritas r^quam fponre f prolata in net, D curiter ejnf in nobir perfeffe eft. In bot
illis vox habere non poteft, hanc divertis cru­ inlelhgimru, quoniem-in e» monemur, Ü ipfe in
ciatibus e latebris fuis rigorofus tortor exigere nobir. quomam de fprritu fue dédit nobit. Et, net
debet, utdnm pernis corpora fubjiduntur, qua vidunut, D tefttficamu , qtmmam Pater mifit Fipcfta font fideliter & veraciter exquirantur. Un- g______
___ , ________
_ mundi
___ _. Quifqieir confeffu,
__
liant fuxm
folvetanm
de, quafo , primum ad leges publicas , deinde fuerit quenium Je/tu tfl PthujDv,'Dear ineo mo­
te judees, ora convertite, qui potfunr it vo- net, 0*
‘ ipfit
~ m Doo. Et
“ not agncmunut, <r crab·»
( fu« £<-·(». iunt io delenfionc a omnium julte loqitL Nos mut veritati, quam habet Dear in aehie. Deue co­
,ul‘
enim (quos Der fervitium poft iflarum rentm nfer efi: D qui menât ho caritote. »■ Dee manet,
abjeâionem fecit ingenuos, qui talium infulta- & Dent in eo. In hoc perfeHa tftfiaritat nohtfeum,
tioues aut contumelias aut defpicimus aut de- ut fiduciem hoheomut in die judicii : quia fient ille
_
ridemus, quibusfcriptttm eft de famulis&* vul- eft, D nor futrtut in hoc mundo. Timor non eft in
’οοΰΓα^ β* hominibus per apoftoium
Mementote, quia caritate, fed perfoila pariter forer mittit Emerem,
ve^tr; D illorum dominar in cerlir eft} ad hec qui timor petpem habet. gei autem tineet \ non eft
fault anal» revocabimur ? Faciendum a nobis perfeGur in caritate. Mot ergo diligamur Deum :
eft, quod, feciente altero, profanum affe con­ quoniam Dear prior ddirnt nor ■ St quit dixerit
tendimus ? Qpod per irunifteriutn juftonis & quoniam diligo Deum, & fratrem fuum aderit , ■
manus aliens inceftaret afpeûum, noftro pera­ mendax eft . Rai oittem non diligit fratrem fuum ,
getur imperio? Nolite hanc per univerfiu ec- quem videt, Deum quem non videt, quomodo pe-

<

4M

CON CIL ΙΟΙ

U Μ

O M N. I U M

. ttd diligere: Ee hoc mandatum λ De· Aaivwar,
«i f*i diligit Deum, dilifattTfretreinhum. OmE P I S T Ç L A II.
nii qut credit, quoniamjefut eft Cbrtftut, eft Deo
natus eft. Er omnis qui diligit rum qui genuir,
• nf—fin·*· diligit tn earn qui natas efi ex ra. In hoc * eqgMvtmus, quoniam diligimus notai Dei, emit Deem
dihguunit, & mandata ejusfaciamus Hoc eft esùm
AD · ÆGYPTIOS
. .44lt MS
caritas Dei , ut mandata ejus cuftodiamus
Et
mandate ejus gravia non funt: quia omne quod
De epifeopis rebus fuis (poliatis , aut · (ede ,ie'
netum eft ex Deo, vincit mundum. Et bet eft vi~
pulfis, nifi in integnim reflituantur, non ju­
Horta , que vincit mundum, fides uoftr a . Quis eft
dicandis, nec ad fynodos convocandis, ut ab
Vw< vincit mundum, nifi qui credit quoniam le/us
omnibus fur provinciae epi(copis audianiur
eft Filius Dei '* Hic eft qui' venit per equum &Janeumem, ie/ur Chriflur , non tn eque folum, j'd
Eufebius Romana & apefiolica ecclefia epifeopus,
m equa G /anguine Et fpl/tlus eft qai teftifiee·
diledliftimis ijp caritate Chrifti uxanmeis , cart
icr, quoniam Chnftut eft veritas. Quoniam tres B
tatis glutino connexis fratribus , per Akxandriam
funt qui teftimonium dent. fptrilus, /unguit 1*7
& Ægjptum domino militantibus , £7 re clam fi
ur
aqua : G be iret unum funt'. Si nftimunium bomi
dem tenentibus, i» domino fetarem.
num accipimus , tefliiveniam Dei majut efi Quomam hoc eft tefiimonium Dei, quod majus eft, quia
Enedidlue Deus G pater demini noftri Je/u ChN- , Ct.
teHificatus eft, ile Filio /uo. Qui credit in Filium
fti, <7 Deu\ totius confutationis, qui con/ola
Det, bebet feftimanium Dei in fe . Qui non credit
1er nos in omm Iribnlatinnenoftra , ut po(ftmur, (g
Filio . mendacem facit eum , quia mo» erodit m tetpfi cenfolari tos, qui in omm prefaro funt fet
(limonium, quot left tfit a tut eft de Filio fuo Deus
exhort itt ionem qua exhortamur & ipfi a Dee Quo­
- Et hoc 'odimonium eft, quoniam vitam .tternam
niam ficut abundant paffusr.es Cbrifti m nobis, sta
dedit nobis D'sr. Et bac eftta in e'tus Filio efi
G per Cbrtftum abundat cen/ofatio noftm Sive
Qui babet Filium , babel vitam : qui non babet
autem tribulemur pro veftra exbcrtutsore G falo­
Filium Dei, non habet vitam. Hac feribo vobis,
te, 'fiveexbortjniur pro veftra exhortatione D fa- )
ut /ciatis quoniam vitam * habebitis aiernam .
lute, que G operatur tolerantiam eorundem pafftOqui 'reditis in nemine Ftbi Dei. Et beer eft fidanam, qsrar G nor patimur ■ Et (pes veftra firma
ria . quam habemur ad eum: quia quodeumque petit- C eft pro vobis, fcientes quoniam ficut foeti pafitonum
rimut fecundum voluntatem eju r, * audiet nos Ei
eftis, fic eritis G confutationis. Vetera ( dilelfiffl- · <«
fcimus , quia audit nos , quidquid petierimus: Sii­
mi) tranfierunt, G ecce foda funt nova. Omntk
mus quoniam habemus petitiones, quat poftulamus
autem ex Deo, qui reconciliavit nos fibt per Cbri
ab eo . Qui Jcit fratrem fuum peccare peccatum non
fium, G dedit nobis minifterium reconciliationis
ad mortem, petat, & dabitur ci vita peccanti non ad
quoniam qmdem Deyt erat in Cbrifto, mundum ré­
mort'm Eli peccatum ad mortem: non pro illo di
conciliant fibi , non reputant illis deliila spforum ,
co, utrogeiquis Omnis iniquitas peccatum ΊΙ, Ô
0 pojuit in nobis verbum reconciliationis . Pro
eft peccatam ad mortem Scimus quia omnis qui
Cbrifto ergo legit tone fungimur, tanquam Deo ex
naras eft ex Deo. non peccat; fed geoeratto Dei
hortante per nos Objectamus pro Cbrifto, recon­
confervet eum, t7 malignus non taagil eum. Sci
ciliamini Deo. Eum , qui n sn noverat peccatum
mu< enim, quoniam ex Deo fumus . C7 mundm to­
pro nobis peccatum ferit, ut nor efficeremur jufttla sn maligno pofitus eft Et jcuxui, quoniam fitia Dei in ipfo . Adjuvantes aurem exhortamur, ne * ("
uui Dei venit, & dedit nobis fenfum, ut cognofcain vacuum gratiam Dei recipiatis Ati -omm · Temmat Deum verum, & fsmur in vero Filio ejus Tepore accepto exaudivi te , G in die /alunt adjuvi
Hic eft verus Deus
vue aterna . 1'routrr mala Jrr. Ecc' nunc tempus acceptable, ecce nunc dies
(ua midt· potmte, opprrfii /uut valde,
gioriofi
....... , ut non
(alutis, biemim _____
dantes_____
ullam ojfenfionem
iract:r: !anl m manui alterorum. FenediHio autem vituperetur miniftersxm noftrum, fed in omnibus '
Det m mercedum juH> iefimat, tj in' honore·1 veloct
exuibeiimus nofmettpfos ficut Dei mmtftro.t, inmulprocefttts silius fruihficat. Idea tus vir, qui non eft ta patientia , tn regulationibus, in .neceffitatibut .
l.ipfus ve'bo m ore fua, Cf non eft ftimulatxs
in
‘
in angufliit, m plagii, in carcerihur, in /editioni­
• S t«otp triftitia deftfli. Scitote, caiiifiini, pro ea · pie- bus, m taboribu:, sn vigiliis, in jejunus, incafti4·
i»te,. qux vobis De< famulis impendenda efi , tate , m /cientia, in longanimitate & fuavitate ,
omnes fu&gefltones vellus fidei catholicae pro
in Spiritu faniln, iu caritate non fltla , m verbo
futuras*, mc dignanter fufaepifla , ut ipiarum ventatis, in virtute Dei, per arma juftitia a dex­
tris tt.afiniftris, pfy gloriam (SF ignobilitatem ,,
quoque opera (k pux Chrtihana reparati. & er
ror impius poiTn aboleri. Et fi amplius de ta­ per infimiam tX bonam /amam, ut /eduHores tX
libus aut de hit fimilibus aliquid fuerit delibe­ veraces , firut qui ignoti & cogniti : quafi morienrandum, celeriter ad nos relatio dirigatur, ur ...
_ ecce
__ vivimur:
______ ut
... 'cafttgafe &
_ xon mortifites . G
pertraftata qualitate horum, noftra , quid ob-pear/ quafi tnftes, femner auTem gaudentes t fiCut
iervari deboat, folicitudo conftitnar. Dara νιΛ egentes, multos .wtem locupletantes · tanquam ni
’con"/."'1" Kalen<laï Augufti, * Conflammo b coulule.
b,l habente:, & omnia poffsdentet. Os noftrumpa*
b obwt I<d<
tetadvvs b, Corinthii, cor noftrum dilatatum eft.* OjUi at ac.
*V*“ ’♦· ,
Non axtuftiarusni sn ’ carnalibus, anguftiammt
*
autem tn
ipiriruallbus. Eamdem autem habent es Y.r
remunerationem, tanquam filiis dico, dilatam mi »!^w ·· *■·
<7 vat. Nolite jugum ducere cum infidelibus.
autem participai io jufltfia cum iniquitate ?. Aut ’ ‘·ηΐχΜτΛΛί
qua /ocietas Imi ad tenebras? Qua autem cotbvenJio Chrifti ad Beital? Aut qva pars fideli cum in.
• 7'*'

E US E B J I

P A P Æ,

B

■

ytde i >

417

AMPLISSIMA COLLECTIO.

fidolil Qftts nutem cotefeofus templo Dei ram ido-\ njurita, E mm nitUntrtt, ittal: Ntefui : aat
bt? Fas enim eflis tempdum Dee vom, ficut ditet fi Jeterit, m iterum addat lectrt. Corripe proxi­
demimis : Quoniam inbabitabo m tUù, Ej inambu­ mum, m forte mm diueril: E fi dixerit, nt forte
labo, Εί ero iMrum Dotu, Ef ipfi orant mH po- itérât. Corripe amicum, fitpe enimfit commqfio ,
puhts . Propter auod exite da medio eonm, & ft- <7 umt omni varie credas. Efl. qui labitur in Z»··
paramin; It medio eorum, docit domimts: ff im- gua fua, fed-imu eu untme. Q/tis efl enim ,*« mm
mtqudum m tetigeritis. & qgo recipient vos , Ef deliquerit i» Ingua fua ? Corripe proximum, mmero vobis in patrem, Ef vos eritis mibi in filios ttquam commineris: E da locum timeri altifflat ,
Etfihas, dicet domimts omnipotens. Has igitur bo- qstia emeet fapientia E fetentia, timer Dei, E
beates promifioms , corifflari, mundemus nos ab in ewMi fapientia difpqfitio Iggis. A’** efl fapien­
omni inquinamento carnis Ef fpiritus, perficitntts tia, * Nff«r feintia, E ms efl cogitatus bonus
fax/Ufectsenem intimera Dee. Errorem veftrum nifi tn Hla. * Peccatarum prudentia efi nequitia ,
corrigite , fratres, & ab omni erroris macula & in ipfa exec ratio: E tfl infigunt, que immivo» cuiloditc , ut purum’ Deo munus offerte nuitur fapientia. Melior tfl bpmo, qui déficit (avalaatis. Servos Det nolite perfcqui, epifeopos f
___ y , E deficient
_____ yJtnfu
. _______________
, 7, „quam
___
piantia
tn timere Det
nolite infamare , neque accuûre , quia Deus gj», abundat fenfu, & trenfgreditxr k7em'aitijji

·
fi»··* r·!

/·*·<<«,»/
Fffâ* ***

eos fuo judicio voluit refervan . Quod enim mi,
··--<·
*- tpfa
■ r iniqua
· ·
‘Efl folertta certa, E
: £T efl qui
non ab humanis aut prave vite hominibus eos emittit verbum certum, enarrans veritatem. Efi
depravari aut accuiâri voluit, ipfe dedit exem
excm·­ ψ»; nequiier humiliat ft, E interiora ejus pit*·
ι 5 Cr«i
plum, quaudo per ieipfum *, Γ& non per alium, Juki Λμ . *£$ enim juflut,
ft nitmum fulmm.
1« lib I
negotiantes eiern facerdotes de templo, &mcn- titaTaulta humilitate: E efl juflus qui inclinat
mer«H»-n
<a$ nummulariorum proprio evertit flagello, Bc: faciem: E fingit mm videre ft quod ignoratum eft.
ejecit de templo- Et faut alibi ait; Daas flet itf Et fi ai imbecillitate virium vetetuH peccare , fi
iu fyuagoga decrum, tn medio autem deos difeernit.• __________
___ _____
,_______ ,________
__. __
immmtK temput
malefaciendi
malefaciet
Ex viDei ergo ordinationem accufat , qui epiicopos fu cognofciturvir, Ù ab occurfu~fâcie> 'cognolfitur
occulat vel condemnat, dum minus fpiritualia fenfatus. AmiHus corporis, E rtfut dentium , El
b li<J. ieid
quam terrena> feftatur . Caufa enim fldei & mgcefflus bornims enuntiant de sllol-Efl · correptio. «^φβ.
/· If!
diledionis
‘ quibus ialus Chriftiana confiftit , _ mendax m
’·
c S L«o ip
in * ore
ère contumeliqfii
conlxmeliqfi : Elefliudiciam,
E eftjudiciom, quod'
quod * ··'·
non urebatur
probatur elTe
effle bonum: Ei
E efl tofans
tacent,. èTt
E ipfeefte*,l,J' ’,0
multa me folieitudine laborare compellit ,
°’
tuentem, ne pravitas, qu» in fuis fuerat;am­ prudens . ‘Quam bonam efl arguere, quam srafei ,
putanda principiis, procellit temporis, & perti­ 6* confitentem in aratiane mm prohibere ! Coonpi- ,
nacior fiat & sitior. Nam inimicum nimis etl fcentia fpadonit devirginavit juvenculam : fic qui
il S Lt»> φ d atque incongruum, eos, quiepiicopos vel re­
facit per vtm judicium iniquum. Quam imam efi
liquos' veros (aeerdotes fua periecutione vexant, h qorrtpia neanifeflare pernitentiam : fic enim effu­
catholicorum nominibus fine diferetione mifce- gies voluntarium peccatum. Efl tacem , qui mve-b
ri, cum damnatam impietatem non deferentes, futur fugiens : E efl odibilis, qui procax efl ad /·
ipft fua pravitate condemnantur, quos convenit quendum. Efl autem tacens, non babens fenjum
percelli pro perfidia, aut * liberari pro venia : loquela .· efl E tacent tempus fetent apti temporis.
quia ficut plenum r pietatis efl, oppreflis cari­ Homo fapient ‘tacebit ufque ad tempus, lafcrvut ‘
( Tdtn hb
c »·
tatem dominicam < reddi, ita. iuflnm efl, om­ autem E imprudens non fervabit temput. Qai mid
< Γ»46ι0<η .
nia perturbantis auctoritatem amputari. Miror,> tis utitur verbis * ludit animam fuam: E qui pa’ t·*' „
cartlfimi , quare tem cito movemini , atque avcflro teflatem fiii afflumit tnjufle, odietur . Eft proceffto
fenju transferimini ; cum feriptum fit : Foft eonmalis viro indùfciplinato, Et efl inventio in da~
cupifcentias tuas mm eas, E* voluntate tua aver­ trimentum. Efl datum, quod non efl utile : %P efl

h « <
imm '

‘ venui.

tere. Si profler anima tua concuptfcentiat ejus ,> datum, cujut retributio duplex. Efl propier gloriam
faciet te in gaudium inimicis tuh . Ne obleHeris in1 minoratio : tP tfl qui ab bums litate ievabif tapeti. Efl
turbis, nec ip modicis. ‘ Adefl^enim commifflto il­ qui multa redimat modico pretio, ÎJP tfl reji;tuent ea
lorum. Ne fuerit mediocri s-tn contentione èx J amu­ feptuplum. Sapien t in verbi t fetpium amabilem Ja­
re , Ef efl hbt nibtl in fecculo. Errs enim invidus cit : gratia autem fatuorum*effundentur. * Datum
vita tua. Operarias ebriofui non locupletabitur : infipienti non erit utile libi, oculi enim Mas fep- 'm^i
El qui fpernit modica , paulatim decidet. Vinum Û* tempiices funi. Exigua dabit, & mulla imprope­
mulitrts opoftatare faciunt fapientes, Ef arguunt rabit : & apertio oris illius, inflammatio eft. Hofaifotos' Ef qoi J'e jungit fornicariis , trit nequam.■ die faner at quit, tp cras expetit, 6 pdibiln bomo
Pqtredo E * vermis hareditabnnt ilium, E extol­ hujufmodi . Futuo non erit amicus, tP non erit
letur in oxemnlam majus, E tolletur de numeroJ c gloria bonis iuins. Qui enim edunt panem illiut,
anima ejus. Qui credit cito, levis corde efl , E falfa lingua Juni. Quotier, t!P quanti irridebunt
minorabitur: E qui delinquit m annuam fuam,’ e.?
....mr
n____ιίι[| rr<i
rr
’ f*** babendum
erat, direpto
infuper ' habebitur. Qui gaudet iniquitate, deno- fenfu dt/tribuit, fimditer & "quod mm erat baben°tabitur; & qui odit correptionem, minuetur vita: dum. EapJus
r
c.n^ hngmt
1.------ , quafi
. .c qui
_ a pavimento
falfa
E qui odit loquacitatem, extingmt· malitiam. Qm cadent, fic cafut malorum fleftinauter vernent. Ho­
peccat in animam Juam, pernitebit : & qui suctm- mo * ingratus quafi fabula vana in ore tndtfctph- ,
datur in malitia , denotabitur. Ne itéré> verbum natorum affidus erit. Ex ore fatui reprobabitur p.imquom E durum, E non minoraberis. Amico E rabois : mm enim dicit illam in tempore fue. Eft
inimico noli enarrare fenfum tuum, Efi efl tibi qui vetatur peccare, * ab impia,
R nquie fua .
delidl'ibm, null denudare. Audiet enem te, Ecuflo- fiimulabiiur. Eft qui perdet animam fuam
pro <i pZ
diet tetpE quqfi defendens peccatum , odiet te, E
confufioae, éT ab imprudenti perfona perdet eam ,
\flc *· adbarebit tibi femper. Auditii verbum adver- perfana autem acceptione perdet fe. Eft, qui pra
fut proximum ? commoriatur in te, fident quoniam confnfione ‘ promittit pro atmeo , Et lucratus eft.
Ma te difntmpet. A facte verbi parturit fatuus, eum inimicum gratis. Opprobrium nequam in boi unquam'gemit ut partus infantis. Sagitta infixu mine mendacium, tS in ore mdsfctpEnatorxm affifemore carnis, fic verbam /m corde flulti. Corripe due erit. ’ Laudat fierem afflduitas viri mendacis, · T„ v z
amicum, m forte im intellexarit : E eum fectnS perditionem autrae embo »ared,takunt. Mires bo^ »·««
*
Concil. General. Tom II
Dd
minum

4’9
ft*·/ ♦·

W 61.

CONCILIORUM

OMNIUM.

410

emnuia mendaeimm fine benere, & cnafirfie Udorum Ares ecdefi® vel propriae aot fiibûanÜM £i«a ,
tum ip/ts fine mtermifliene·. Vos (fratres) admo- perdidilfa noicuntur ante accuTatioMm· autres

nemus, profatura homiuibusinvicemtndefinen- ' gularem
...u—» ad
-j fynodutn
r—^j.— vocatio
-d
—— , it
a.
«orum
tur Ceftari in cantate Chrifti : fimilirer oblecra- reliqua. Eft «tiam in antiqui» «cctote AaUitis
mui 70s in domino , «r <bj·* ambuietis veca- decretum, ut qui «lien· invadit, noe«Kaarimtione, qua vocuii eftu , cum emm humilitate & punitns.'<fed cum multipi/cationf omnia refttmMfuetudmo, cum pot/entin , /apportantes invt- tuat. Unde ôc ia evangelic» icuptum eft. 9*4ίΛ '*
tem in caritate, feliciti fervere unitatem fptritut fi quid aliquem defmudavi, nrdda quadruplum. Bt
in vinculo pacis. Unum carpus & unus,/piritus , infegibus Cuculi cautum habetur: qui rem fubfient vocati eftis in une /pe vocationis veflre : anus ripit alienam, illi cujus res direpta eft, in de­
dominus, una fides, unum bepti/mn , ums Deus cuplum, que fublata funt, reftituat. Et in le
pater omnium, qui /uper omnes , & per amnia , ,ge divina legitur. Maleds&ut omnis, quu trans 9*“t' ’9
<7 ia omnibut nebit. Unicuique autem neftrune fert terminos prosum i fui; Et dice t omnis populus.
data eft gratia fecundum menfurant donationis dri­
Arnen. Talia ergo non pi«fumantur abfque ulft* . Propter quod dicit : Afcendens in altum,. cap
. ­ tione, nec exerceantur ubique fua damnatione.
tivam
captivitutem: dedit defui
dena hominibus ..β* Pacem, ύς, non damnum, aut injnftitiam
nri/Wf duxit captivitatem:
autem ajcendit, quid1 eft, nifi' quia t/ defeen- cujus (edamini invicem, fit ui omnet. Ferito-' «ζ,ι,ι ’ρ7μ»
dit primum in inferiores partet terra f
t defien- tem aut facienter in cantate , crefcamuj , ιη illo ·"
dit, ipfe eft & qui a/rrndit, /uper omnes cerios, per omnia, qui eft caput Cbnftus, «* qup totum
ut adimpleret omnia. Et ipfe dedit quftdam qui
corpia compoflum & connexum per omn/em junflu·
,
dem apoftoiot, quefdatn autem propbetas, qiics ve­ 'ram Jubmsniftrationis , jerundum operationem in
ro evangeliftat, ohe/ autem poftores , èr dofîoréï , menjuram uniufru/afque mesnbri, augnftntam corad consummationem fanflarum^, m opus mini]terti, ■ porn ,‘ecit tu âdtfieananem fui in caritote. De rrm adificationem corporir Chrifti, donec octurramui
tero, tariffimi, gaudete, <*X perfeih ehotc: exhor­
ontnet in unitatem fidei & agnitionis FdtiDei, m tamini, idem fapite, pacem habete, & Deus pacis
vinum'prrfedbum , tn rneofuram atatit plenitudinis G diiefttonis erit vobi/çutn . Doitlinus euftodiat rm.
Cbrtfii, ut /am nonfimut parvuli fluctuant e i, & .vos fie nunc,' ff in die tternitotit. Amen. Da­
circumferamur omni vento doctrina, in nequitia ta lx. Kalendat Oftobns ‘ Conflanti no clarif . C(>â#thtl<
hominum, tn aftutta ad circumventionem erroris. fimo confute.

De occultis * enim cordis alient temere judi­
care iniquum eft: dc eum, cujus n<m videntur C
nifi opera bona, peccatum eft ex fufptcione reE P I S T O L A HL
. prehendere. Oves k ergo, que paftori fuo commilTr ium , eum nec reprehendere ( niti a refla
fide exorbitaverit) debent, nec ullatenus accuc Ο··» <Μίο fart poliunt, quia tafta paftorum 1 oris gladio
ferienda non font, quamquam d tçâe reprehen­
BPISCOP1STHUSCIÆ ET CAMPAN1Æ
denda videantur . Ideo ifta dicimus , quia m
fanpturis vefths repcritmis, quofdam epifeopos
• i ·· ·"
♦etlris in partibus a propriis ovibus accufatos,
fcr.pcarù
aliquos videlicet ex fuipictone , & aliquos ex
v«ftnt.
certa ratione : de idcirco quofdam efte rebus De infamibus ad teftimonium non admitten­
dis, & qui dicuntur infimes, fie de Juereticis
fuis expoliatos, quofdam vero a propria fede
rite baptiratis, fi ad fidem revertantur , per
pullos. Quod kiatis nee ad fynodum compro­
manus impolitiooem recipiendis; quae quidem
vincialem, nec ad generalem poffe vocari, nec
in aliquo judicari , antequam cunâa, quae eis D manus impofitio ad fummos facerdotes tan­
tummodo pertinere monftratur.
fublata funt , iegibus pote ft at i eorum · redin­
tegremur. Prius ergo oportet omnia illis legi­
ctiJrft
Dilefiijjimif
[retribui univtrfit epifeopis ptr Cambus redintegrari , & ecciefias , qu® eis fublatae
pamamij Tbafciam confiitutu , Euftbius.
funt, cum omn> privilegio f fibi reilitui, êçpoftrnodurn, non fub angufti temporis (patio, fed
Enediflus dominus Deus noiler,.qui 1‘ per b Hermiw·
tantum tempons fpaiium eis mdulgeatur, quan­
miiericoixiiam iuam Rpmanam ecclefiam *p
tum expoliati vel expulfi efle videntur . ante­
quam ad fynodum convocentur, & ab omnibus B. Petri apoftolorum principis facerdotio dita­
» quibufque fu® provincias epjcop.is audiantur. vit, nobifque viam moti ftrandam circa nos (pro- ‘
dec·.
Nam nec convoc.»ti ad canlam, nec dijudicari pter univerlalem curam, ‘ que nobis eft prop-1 AMn*t ■»
potsft expolimus vel expulfus : q;u non eft pri­ pter privilegium eiufdein ecdefia: ) invicem ca- c,t
vilegio, qu.· expoliari potfit iarn nudatus. Un­ ntatis indulfit , ut qui cohaeremus firmitati fi­
de δ< amtqiMius decretum gfl , ut omnes pol- dei, jungemur quoque d votivi jucunditate coi- d r0"··4·
feftiones , fit omnia ftbi lublata, atque fruftus loquu, quo facilius dum per literarunx. mini fle- .
cunâos
ante lirem comeftatain perceptor vd ria ad vos ufque pertendimus, etiam corda ve­
b primas polleffon refliniai. Et alibi icriptum il ra ad religiofum cultum apoftoiicis admonitioN.l
habetur tile qui violentiam pertulit , umverf» £ mhuS incitemus : & dum * dilectionis noftrx ’ d,leaie·'
iin ftatu, ’ quo "fuerant, recipiat
- ■
- qua pofli
_.....
, &
(pei reddimus vclur quoddam debitum, plenum
*' det
Ju, teiurus teneat. Et alibi in fynodahbus pa
circa Deum monflremus aftedum - Jungamus
irum decretis & regunt 1 ediftis legitur flatu
ergo, dtieftiflimi fracres , continuas &' humiles
tum: rcdiivegranda funt omnia expoliatis vel preces: & Deum noftrum, ori» & cordis lacryefcdis epilcopis, prstientialiter ordinatione pon­ mis fupplicantes, jugi deprecatione pofcamus ,
tificum , & m eorum , unde abfoeiferunt, Joca ut inftiiuticnc & opere illi, cujus elfe membra
funditus revocanda quacumque conditione tem­ cupimus, hrreamus, nec unquam ab illa via ,
poris , au: dolo, aut captivitate , aut virtute qu® Chrtftus eft , devio tramite declinemus ,
majorum, aut per quateumque injutlas c-iulas, ne ab eo jufle, quem nos impie relinquimus ,
defci Preffxrl
i«»(. at

EU S E Bl I

B

PAPÆ

4»<

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

43»

deferamur infelices . Quod fuperni favoris au- A ficut fetuum veterafeet, & ficut foiium fruflifleans
xilio , ea nobis poteft ratione contingere , G in arbore viridi. Alia generantur, & alia dejicite*.
apoftolica dogmata, G patrum mandata ferva- tur : fic generatio camis & fanguinu, alia finitur,
mus. Dicit enim dominus nofter :
diligit dr alia nafcitur. Omrns opus corruptibile in fine
dejiciet: O qui illud operatur, ibit cum ilio. Et
omne bpus ekflum juftificabitur: & qui operatur ’
illud, honorabitur in iilo. Beatus vir qui in. faraliter dj&a fufficere , ut vel declinemus erra- pientia morabitur, tt qui in juftitia fua meditabi•
ta, vel cuftodiamus catholica: ab apoftolis ta­ tur, Ü in fenfu cogitabit circumfpeflionem Dei.
men eorumque fuccetforibus novimus conditu
Qui excogitatviat illius in corde fuo, & in abfeonaSiuu ien-tum, * criminationes adverfus doâores non de- fis illiut intelligent erit, vadens poft iftam quefi
H*a* Yi*’ hefe
neC * PffCgrina judicia Geri, nec, ueveftigator, Ü in viis illius confiflent. Qui refcip’
quemauam alterius ,judicis quam fui fenteni- pictt per feneftram ejus, dT in januam illiut aub Cod.ThKKt. tia debere conftringi . c Caput enim ecclcfic . diens. Qpi requiefeit juxta domum silius, tr in
‘ J’ *ιζ· '-Chriftus eft . Chrifti autem vicarii facerdo- parietibus illius figent palum . Statuet cafulano
c Cad. hft. tes funtquivice Chrifti legatione funguntur B fuam ad manus iliiui ; dX requiefecnt in cafula ii■ ce.ft’,il ** 4 'n ecc*c^1* · Idcirco quidquid ad eorum Gt in- Husbona per avum, Statuet filios fuos fub.tegmijuriam, ad Chriftum pertinet , qui dixit: Qui ne Ulius, & fub ramis'ejus morabitur. Protegetur
•P ■, )»nV0s audit, me audit: dX qui vos fpernit, mefper- fub ramis illius a fervore, dX ingloria ejus requienit. Et qui fpernit me , fpernit eum, qui me mi- ‘Jcet. QuiΛtimet
- · ’-Jdominum
—’------ , faciet
r . · . .‘ Hind·,
■» i &
a~ qui· *,M.·
**
fit. Ifta frat-yes , terribilia funt & oppido dili­ continent eft juflitia, apprehendet illam : & obvia- t“l,f V
genter conGderanda & cavenda , & tam prop­ bit ilii quqfi mater honoriJitata', tf qu qfi multer a
ter eos, qui feipios aut cupiditate , aut avati- virginitate fufeipiet illum . Cibabit illum pane vi­
tia, aut invidia perdere moliuntur, ne in pro^ te CT intellcflus, & aqùa fapientia faint aris po­
funda labantur ; aut in talia incidant mala , tabit ilium. Et firmobiter in tllo, & non flefle­
quam propter perfecutionesccclefiat, fervorum- tur : èX continebit illum, tX non confundetur, &
que ejus, qui juxta veritatis vocem, oculos ha-· exaltabit eumnepud proximos fuos. Et in medio ec­
bentes, aes , vident , dX aures habentes, r.on au- clefia aperiet ot ejus , & implebit eum fpsritu fa*·
diunt, nec intelhgunt qn-t placent Deo. Sequentes pientie & intelleflus, & flola gloria veftiet illum.
& exaltationem tbefaurizabit fuper
itaque in omnibusapoftolicamregulam, &præ- Jucunditatem
Jucunditai
*(ρίί"ηι”Γ*,ρ; dicant.es ejus · omnia conftituta, ob çuftodiam C‘ f.......
sflum, & nomine eterno
aterno lutreditabit
htreditabit illum. Homi
Homi-­
paft Hotmii- epticejOrum, qui column» ecclefia a Deo diili nes ftulti non apprehendent illam, & homines fenfunt , & ceterorum verorum facerdotum , fir­ fati obviabunt illi. Homines ftulti non videbunt
mantes cana patrum ftatuta; ftatuimus iterum illam: longe enixe%,abeft a fuperbia tf dolo. Viri
cum .
cum omnibus, qui nobilcum iunt , epifeopis , mendaces non erunt illiut memores, ÎX viri vera­
ficut dudum decretpm reperiiruis , ut homici- ces invenientur in illa, & ‘ acceffum babebunt uf-.
f H»<fr coii.dx, malefici, fures, facrilegi, raptores, fadulque ad tnfpeflionem Dei. Non eji Jpectofa laus m
*>
tcr*> incefti, venefici, fufpefti , criminoG, do- ore peccatoris, quoniam a Deo pro/efla eft fapienL*yihi*a»''meftici, peijuri, & qui raptum fecerunt, vel tia. Sapientia enim Dei flabit laus, & in ore fi­
fwp»
lallum teftimonium dixerunt, fcu qui ad < fa- deli abundabit, & dominator dabit eam illi. Non
^cp o'côà- cri,e6°s divinofque concurrerunt, Gmilclque eodixeris: Fer dominum abeft: qua enim odit, non
)cu. Laiinu. rum, nullatenus ad accufationcm, vel ad tefti
Jeceris. Non dicar; Ille me implanavit : non enim
monium fint admittendi, quia infames funt,
necejfaru funt illi homines impti. Omne exeeramen­
jufte repellendi, quia funelta eft vox eoium . tum erreris odit Deus, D'non erit pmabile timen­
hCodThcod. Vocem h enim funeftam in omnibus interdici tibus eum. Deus ab initio conftituit hominem, £x
Co«a ni * potius quam audiri oportet. Periculum ergo , i-) reliquit illum in manu ccmfilii fui. Adjecit manda­
*’ quod doctonbus imminet , fummopere -Temper ta & pracepta fua. Si· voluerit * mandata, con·’
cavendum eft & declinandum , & illi funt a' fervaiunt te, & in perpetuum fidem placitam fa- '‘"Ί'"’*''
eundis portandi &. cuftodiendi, dicente domi- cert. Appofuit tibi aquam & ignem : ad quod vo­
MniiS-fO, ho: Quod ubi ex minimis meis feci-hs , mibi feciluerit', porrige manum tuam. Ante hominem vita
i Horœiid»· ftit. Prima 1 enim Talus eft , recite fidei regu- & mori, bonum & malum. Quod placuerit et ,
las cuftodire , & a conftitutis patrum nullate- dabitur tUi : quoniam multa-fapient ia Dei, Cf/or­
a »P- ,i. nusdeviare. Nec poteft domini nollri Jcfu Chri- tis in potentia, videns ofemes fine intermtffione .
Mnttu. ,t
ft’ prsrtermitti fententia dicentis: Tu es Petrus, Oculi domini ad timentes eum, dX ipfe cognofcit
Mt'to. u' êX juper banc petram adificabo ecclefiam meam .
omnem operam hominis. Nemini mandavit impie ■
>♦ s <· i» Et hrc, qux dida funt, ter m probantur çf- agere, & nemini dedit fpatium peccandi. Non enim e dt^
f«d< apofto- z- «·.
* ·
.· . ·
.·> .
—
------ i-...
fe&tbus, quia in iede apoftohea extra maculam concupifcit multitudinem filiorum infidelium & inu­
1K<
Temper eft catholica fervata religio·4deo, ca- tilium. Ne jucunderis in filus impiis, fi multipli­
ridimi, \ vos juxta fanitam knpturam difctte centur, nec oblcfleris fuper ipfos, fi sati
--- eji .......
timor
i.
benefacere, & mala declinare, & patrum regulis Dei cum illis. Non credas vita illorum; & * a»n
k temper
fc imbui, ficut kriptum eft: Fili, fi habes, be-^· refpexeris rv labores eorum. Melior eft enim unus
i«k/. .*
ne fac tecum, & Deo dignat oblationes offer. Me- . timens Deum., quam mille filii impii . Et utile
mor efto, quoniam mors non tardat,
teflamen- meri
>*vr» fine filiis,
filii's, quam
f««nr t^baquere
tUfitquere filtos impios
imptos. Ab
tum inferorum, quia demonftratum eft tibi ; Tefta- uno fenfato inhabitabitur .patria, & a tribus im­
mentum hujus mundi morte morietur. Ante mOr- piis dejeretur. Mull a * alia vidit oculus meus, & * ,*1’*
tem bene fac amico tuo, dT fecundum vires tuas fortiora Àor«w audivit
___ auris mea . ~In „
-c,.nfynagoga
exporrigens, da pauperi. Non defrauderis a die be- peccantium exardebit ignis, in gente incredibili exar- '
na, tj particula * boni doni -non te pratereat r defiet
‘ r
ira.
■
Non exoraverunt pro peccatu fuis an­
Nonne aliis relinques dolores Ij labores tuos in di- tiqui £yj*»/rr >f«u deftrulii funt, confidentes fne
vifione fortis? Da, & accipe , iffjuftifica animam virtuti. Et non pepercit peregrinationi illorum ,
tuam. Ante obitum tuum operare jufljtiam, qnsa fed percuffit eat, & execralus eft iUos, pre fupernon eft apud inferos invenire cibittu. Omn:> caro bia verbi illorum . Non' ufi,fertur eft ilitt, totam
Concil. General. _Tom, 11.
Dd I
genme, fermonem meum fervabit, Stater mu diliget tum, dX ad eum veniemus , & marfionom
^pud emit faciemus. Et licet haec pofGht gene-

CONCILIORUM

.

r>

■*k,J e-

,

Z*'/ r

OMNIUM,

414

geiteti
& txtollentrt fe in fats pereatis. \ mere Cbrifle.
Crucis · ergo domini noftri JeiZt J*, nt jrxeenta milha pecitnm , 9«» cangregstti
fu ChatU, qu® nuper,
>r, nobis gu!
gubernaculi iari- c,«i,’dot.·. Junt itt d-sri'u lord t fat: # Ji anus faijfet ctrΛχ Romane '■ccleue tenentibus, quinto nonas nl Hoc quidem clt conVKat'ns, mi rum fi fatfit trnnttiis . Mtftrieerdjj
Maii inventa eft, in prrrdido Kaleudarum die lia Junlènentrn (J ,rn eJi cum itio, fioivis exerstticy if ef- b’ inventionis
'
feftum vobis iblenniter celebrare fast
jundent tram. Srcnndum mi/ericordtam fa.im, fic
mandamus. Similiter & haereticos omnes, qui­
torreptie tlims. Hstrirrm Iecttnfane open fast fa·
cumque Dei gratia converruntur ; & in land® pit dittum.
. i-'FlT'+ffagtet tn ruptna peceator ,. ét nan
trinitatis b nomine credentes baptizati funt, Ro­ eft . a'nund*
igitur huit
retardabit fasfarentiajjuienta mifrricordiam . 0mman® ecciefi® regulam tenentes , per manus loco aüuliun
ntt mijc itardta faciet locnm ur:cutqne fecundum
impofitionem reconciliari percipimus . Manus e ft meritum <. penem fa-runt, èj fee unfam inieUeffam quoque impeditionis (atramentum , magna ve­
ijt
percerinnfiani i epfius. A'o» dicusc A Deo abjeon.—
neratione teuendum eft , quod ab aliis perftei
dtr , àT ex famma qui< r.ei memor ibttur ? Inponon poteft , nifi a fumniis facerdotibus . Nec De
dirt ,. ma
pub mi^t tun aar'^ar .
r// e-.im anima tempore apollolonim ab aliis quam ab ipfis
mea tn tam imme-fa creatum7 Eçce cerium, (J apoAobs legitur aut icitur peraâum elle: neque impohtiopu
«rù cerloïumy atrtff.ituni*jcr(a terra, & qnx in B ab aliis
‘ 5 (ficut iam diâutn ell) quam ab illis ,
enfant, inconjpetlu nliut cimmovebnnticr, mon­
qui eorum locum tenent , unquam perfici potes fimul , C cOtltt , & jundunienta terra. Et
teft, aut fieri debet . Nam fi aliter prxlumpcum confpexent tlla Deus, tr mote concutientur.
tutn * fuerit, irritum habeatur & vacuum, nec S. Grej
Lt ns omnibus ht tnfenfatum 'jl cor ; & omne
inter ecclefiafiica*unquam reputabitur lacramen- n. lib.
f,r inteUigitur ab- illo , ÎT fias ilhus quit mtelta. Dc cetero, fratres , gaudete & exultate in
i’fat, *
procellam, ^uam nec 'oculus fidit bo- domino, ut fandi Spiritus gratia illuminari & 'uin
‘°5
mmts 7 Nam pfanma opera i.hut funt tn abfeon· confortati, vos ad pafcua ®retnx vit* pervenifis'■ fed opera fajiitue ilhui quis enarrabit , aut
re, vellrofque perducere, adminiculante domi-» c.. «j
qun fafltneoit7 Lon$e cum ejl teflamentum a quino valeatis. Gratia domini nofiri Jcfu Chrifti,^' · *’■
biel im, & interroga,10 bominum in confamma& caritas Dei, & communicatio Spiritus fimdi <·,*.,/*?
ti^ne e,'l. Qui minai atur corde, cogitat * mala
fit femper cum omnibus nobis . Amen. Data
dj tir imprudent ii errans cogitat flint a. Omnis
odavo Kalendas Septembris, ' Conftantino dcla- d tu*^«· u.
faatres^ fermp malus de ore veflro noa proriflimo confulc
1
'■•••qu. '“»·
pora
cedat, Jed fi quii bonus efi ad aedificationem op­
portunitatis, ut det gratiam audientibus. Et no-C
Notæ Sevebini IINU.
htc contrillare Spiritum fanilum Dei, m qui fia C-u S.
nef-t, JJ· Ch·!fii ,
"
gnati eftis in die redemptionis . Omnis amaritu­
pe-, i-l”'· X»»er
/untla Ρ»ι*.··λ 'cfie nuentido, iT tra, & indignai 10, & clamor, t? ri.ifabt'
t>x/,
tt.) Crucera domini tenipo’e Eufebii pa­
mia tollatur a vobis cum omni malitia. Eftote
pa non fuillc tarci.tam, lie^.ie e* que hoc I0.0 epiftul* huic cdjuntur, ut ait Sar>ut iri noti, mirjinxliautem invicem berignt, mtferteordes , donantes in­
bui. furreprnia effe, tt extrinfecui addita Gifla, cervicem, faut G Deus in Cbrijh donavit vobii .
tiflima ConicJura (latuere licc: . Nam telle Eufebio
Eftote ergo imitatores D’i, Jk.it filii carifiimi. Ô”
libro J cap. 46. conila: Helenam poli Conftintinum
ambulate in di.eilione , & ficu! Cfatjfas diiexit nos , Chriflianam rehgionem amoiexatam eft. Si igitur hoc 5 en|’
éT tradidit femetipfam pro nobis cblattonem , tj tempore F.ufebù papa Conftantinua necdum Chtillianui fuerit , quomodo Heleua deorum adhuc cultrix In­
b'fliam Deo in odorem juavitatis. Fornicatio au­
venienda crucii Chrifti adeo ftndiofa fuifle potuit > Ac­
tem, & omnis immunditia, aut Ovantia, nec nocedit quod communia patrum & hifloricorum lententia
q^Rrmet , poll Nlcenum concilium > aS Helena oilomsnetur in vobis, ficut decet fan flos, aut turpi­
genaria , i» ΓοριηΙι divmitui admonita , a Judxii totitudo, aut /lultiloquium, aut fcurnhtas , qua ad
quifliinia, Chriftiani· adjuroribui , confultoribu· tt indiribui, inftruâa ____
, magno paudio quatentium 14. Se- 'ux
omial
rem non pertinet , Jed magis gratiarum aflio . ......,
.-r-------> , mnaculofe a latro- ^*Ββθ
Hoc enim fcitote, intelligentes , quod omnis fornidD P.;...»..,
ptembrii ..u<<u.
crucem d»..,i...
domini repertam
num crucibu· difereram ede. Ita es patribua S- Pauli- ”
caior, aut immundus, aut ,svaru< (quod efi ido­
nui epift. tt. ad Sererum , S. Hieronymu, epiftola aj

lorum Je>vitu< ) now babet bstrethtaicm in regno
Pic inum de ioflit. tponach. S- Aiubrof. oratione in
Cbrifii G Dn. Nemo fnr feducat inani.-us. ver­
funere Teodofi’. , S. Ciyioft. hom. It- In Joan. Andieu Crttenlii hom. da exalt. S. Crucii, A demum hia
bi' . Fropter L ee ewm venit ira Dei tn filic dif­
antiquior Cyrillus Hierofol. epift- ad Confiant um .
fidentia. Nolite e>go effin participes eontm . Era­
Idem ex Hiftoncu Eufebiui in Chronico, & libro }· de
X ita Cu.nflanr ini cap. X®. Hieron. Ia chrcnlc. Vrofper tn
tis enim ahqiando tenebra , nunc autem lux tn
chronie. Sclpitiui lib. a. f«r* hiftoria, Rufinua lib. t.
donjmo. Ct filu lucis ambulate, (fruflus enim lucap. 7. A S. fheod. lib-t. hid. cap.it. Soiomcnui lib- ’.
eis ed tn bonitate
fa/litia& ventate) proban­
cap. t. Socrate· libro t. cap, 17. Gteg. lurun. I.b. 1.
tes, quid fit beneplacitum Deo. Et nolite commu­
hift. Francia can. 16. Nhephor. libro S. cap- *«. Julhniani imperatom novell, tl. Taceo .mille alio· recentionicare cpenbns mfrufiuofis tenebrarum : magn
lei. Vide Raron. anno jt t. num. 41. item anno jiS.
autem redarguite . Qua enim in occulto fiunt ab
num. U. A Icquentibus : Greifeium libro 1. de cruce
cap. 54. A’feq-entibu·.
^eftatn.aeea*pfis, turpe efi ij dicere . Omnia autem qua ar­
i iHi-ffi.·,· '
Hoc feftum.quod Latinaec· ,r ‘'“Γ* *
guuntur, a lumine m.mififl.intur. Omae enim quod
défia
Maii
celebrat
,
cuo
aufiore
A
inflirurore
manifeflatur, lumen e-i. Propter quod dicit: Sur­ p celebretur, incertum cil‘. N.'ni quod hic A apud (ira- *
ge qui dormis,
exurge a mortuis , & ifami- ’ tianuni, -an. crucn dtft. 3. de contL legitur, Eufebium
nabit teCbri/ius. Videte itaque , fratres , quomo­
pontih.eni hoc Îeftcm inllïtuiflc probabile non eft . cum
do caute ambuletis : non qu^fi infipientes , fed utj crux non (uh Eufcbio, fed fub Silveflro fnent inven- χβ , Creti·
ta, ut fupra cftenditnui. Grnci non habent hoc teftum in celebretur Ά
fapientes redimentes tempus ; quantam diet malt
fuo menohi|,io, ea de caule, ut inquit Baro» in notii quando?
fait. Propterea nolite fieri imprudentes , fed inad matt Renan. 3. Mail, quod apud ipGs inter mobilia
lalla Humere:ur . Teni* en.m die a refurrvOionc dotelhgent*s ,qua Jit voluntas Dei. Et nolite inebria­
mini celebrabant ctucii refurleOionem , cum feilicet ·
ri vino, in quo efi luxuria, led impleamini Spi­
larebri , Audio A opera Helen* Augufl* qua It refurritu fauBo, lequentes vobfanctipfi: m pfalmts &
gens m ra-ul.i darel-ete capit. Vide Baron, loco alléfamnis (g canticis fpintualtbus, ■ ar.tantes &pfal­ Sato.
‘
lantes m cordibus veflns domino, gratias agentes
femper pro omnibus, m nomine domini nofiri Jefu Cbrifii, Deo iX Patri : fabjcfH mvicem tn ti-

EJUS-

■
.

4Π

AMPIISSIMA

COLLECTIO

4’5

K

EJUSDEM EUSEBII PaP.E DECRETA ,
a Gratiano tf aliunde defumpea, numerg^uatuor.
PRIMUM.

Q.U ART U M

EJUSDEM

DECRETUM

fecundum codicem 5.librorum, lib. j.
cap. 41,

Dtfponfttt ptriU non proinbefrtr menOfle·
.fiunt eligere.

perfonn fnctrdotxm rpnht debeentinttrtffit.

•
Defponfxram puellam non. licet parentibux
‘“fl) alii viro tradere, *1R« tamen illi monafterium
Oportet epifeopum moderatis epulis conten- Βρί^μ
ûbt eljgere.
tum effie, iuoique convivas ad comedendum êc "f ‘
SECU N DUM.
bibendum non urgere .· quin putius iobricutis
praebeat exemplum. Removeantur ab ejus con..
AFt» in ferito pennb, fed in lineo, fncrifititM B vivio eunda turpitudinis ’ augmenta : non Iu- ’ f·’··
tonfeeretxr nltnrit.
dkraifpeftacula , non acroamatum vaniloquia, «»“■*·“·
non fatuorum ftultiloquia, non feurrilium ad­
D< cottar.
Confulto omnium ftatuimus, ut facrificmm mittantur rrseftigia . Adfui' peregrini & pau­
d<ft r. Co·altaris nuo in ferico panno aut tinâo quifquam peres & debiles , qui- de iacerdotali menfa
ftlto M*
celebrare przfumat, fed in puro lineo vel lin­ Chriftum benedicentes, bcnediâionem perci­
teo ab epifeopo confecrato, terreno feilicet li­ piant . Recitetur fecra leftio . fubfequatur vino procreato atque contexto, ficut corpus do­ v« vocis exhortatio ; ut non tantum corpora»
mini noftri JefuChrilti in Undone linea mun­ Ii cibo, imo verbi fpiritualis alimento, convi­
da fepu'ium fuit.
vantes fe refeftos gratulentur , ut in omnibus
honorificetur Deus per Jefum Chriftum domi­
TERTIUM,
num noftrum.
J9W4 non folventitT legitime, ebfote neceffteto
t* Iv'tnit Cwttif' Aer.t/rfr rp. 16.
prbbnbili.
* lictt lieu
■Oui fttt i«n>
«lifer* , ta
velwtK.

Virgine» qua virginitatem non euftodierint > fed ·οΓ-

D< eenfcrr.

dHI. ,. Jri·

Jejunia, in «ekfi. . Çire.dnnl,». ennfeuia,C&.«*£,·<;,
fine neceflitate rationabili non lolvantur.
Ri recoD<ii>cnter.
a

7Ρ,\Ρ*'

a».
*A N N O
CHKIJTJ

ANNO
CHRISTI

MELCHIADIS PAPÆ

Ex libro Tontificali Oamafi, Papœ
lairElchiades
natione Afer, b fedit an-Dct rJ<'·» pratcrlipfi eflent , M»,isn.nu» im,r»es»tor
qui uni o.m Luinio uricnixle Imperium rcgcblt , no1VJL nos très ( a ) menfes feptem . dies
vutn bellum «truciffiinum pro lugandi» Chnftiioi· or­
ofto,
die Nonarum Julii, a c contulatu ( b ) bi/, ur dicebam·. f*«ibut, 6t mtlo-um omnium »uftorv
Maximini nono, ufque ad Maxentium fecun­ bu», eft indictum· Fufebiu» lib. o sxp. ». corns.,cur»
quibufdam «I Chrifti contumeliam eonfiift.i, qui <ndo, qui fuit menfe Septembri , Vclulîano & rin
ieribebentur ·Τ)1. Pilati, pueri m fchole cdif.-n.4i, ill.e,
Rufino confulibus. Hic conftituit, ne ulla ra­ odio quodam contra C, rifttim imbuebantur : EuCcbiua li­
tione die dominica, aut quinta feria jejunium bro 9. can ♦. Verum atroc perfecutio . <w« paraba­
quis fidelium agvret, quia cos dF^ pagani qua­ tur. Tamil, peftii . te belli rladibua eft «oeni·,a . Maxentiui rK<ideniale Imperium dira tyrxnn'rle premebat.
li iacrum jejunium celebrant. Er Manichatiin- Conftantinua vero partim contumelila, partim Romano­
venti funt in urbe Roma ab eodem . d Hic fe­ rum precibus induitu· . dum ilii bellum i Mme cogitaret,
cit, ut oblationes confecratz perzcclcfias cx con- deorum gentilium auxilia apud Te de<’p«*it . tf creato­
cjli ac terra, quem peter Corftantiul coluerat ,
fccratu epifcopi dirigerentur , quod declaratur ris
implorare de revit .· ideoque arcidit , quod cum ab eo
Hic fecit ordinationem unam Tautla ac lelic.- peterer, poft meridiem ilii , crucis ΛLores, o: »i-i. fermentum .
per menfeth Decembrem , presbyteros (c) 6. gnum, ex fucis Tplendore fi/nuijm, in ipfo calomanitefte apparuerit , in qua K»c >rerha , Ta dar v>tir .
rupt··.
diaconos j. epifeopos per loca 11. Hic fepul- continebant
<>' . Quorum exçl ,cariunem » cum a Chrifti do­
tus eft in cœmeterioCalliUi via Appia , iv. Idus E mino fibi dormien'i apparente tt,ufque farerdoiJbus <iiDecembris. e Et cciTavit epfeopatus dies ( d ) 17, di.iftet. bellum contra Maxentium aggreditur , ir »g•I.

Mihia- «

1

N O T JE S F. V E R I N I

B ί,ΝΤ t .

Mc'rhiades .
Mrh^td·/.') Poft inrerreyn.ini pcii:i6'>um 7. dieqasndopoe- rum 3. Oâcbrls
' 't , anno Chr>tl> 311. Conftahirni >m‘ite* 1st*»»’ peratum renio , Mclchitdes frdere cerpit . Huiu«
S atas ettle pontificatu , cum
cui
necdum uMutca icx a reddita p*-

greftitm feliciter lupcrar . Qua
ta, illam uni Deo iovifibih
reus ,'trophaum crucis in

Jorf rtfii*; .

Et ut

imperator

vieloria

1 <bc<<· 11 rat ■ *

fus fptiinæa prsberet > poutifi..

( t ) Ouod veriut eft Theodori Cantu», ienfi».
.
(·) i.«*,..IV. («J L»v. Ma&cnüi IX. ui'pe ad Maximum II.

(<) £,»«·.

VII.

gloritafie

Mcl-hadi

(/) t».. XVI.

obten­

picutic

publi'im
domum

A*»· Pi

Mxxcni.i ty·
ft»r.in»

CONCILIORUM

OMNIUM,

428

domum In Laterano, qu» otlm Fautla Impera-rkl· fee-A
rat > dono dedit . Optimo Miiiiaji te» ecclefi· ablaCor.ftiit.iA »
u» reftltul.· rlcricn, < n>ni imrnuaitatc*f*donatos, *ofq
c fiiblicie fumoribu» alendo» eife, proniuljtato ediilio
ecCtdecUrtt ac pte.ion . In
Donat’ftar.iin& Cec.lianî,
ham.
quid fub hoc ponvhee aflum f..crh , infra patebit 4α
tintitad coucit'um Romanum fub Mekhixdc celebratum.
AD OMNES HISPANIÆ EPISCOPOS.
Vide Hitoniutn anno ji t. tt J'V
♦ J.d.'t aere- j. uur'o, 7.
S. ) Annis s.menGbua
totidem, bt diebua 7. fejitre, prater Vaticaoos indice·»
De accufationibus & jurgiis, fit ut nemo al­
Fa.- ratio çAcndit « quod die 10. De.erabrls in label·· ecteri infeftus fit; de baptifmo & impofitione ma­
cieiuftun obi'u· illiut (igaetur ; qaodcuc icncilijtu Arelanus
epifeoporum, utrum eorum aliud line alte­
tei'ie 1. VoluGxno & Aniano confuliburanno domini J14.
iub Vive ft to Mekhiaiii fucorftore celebratum Gt . Unro fuiiciat, àut majus efle videatur.
ue colbjuur MekhiaJem non jt^. fed pottur jty. die
to. De.etnbr:· objillc , atque tta nunieraudo ab ini­
J. De judicii t epifeoporum, five majoribus eaufis
tio capti mutiGcam· » eunrdtm ptaticlo tempore fa­
de u pcntiGcism tenuiife. Aarcniutanno
j num. ey.
ad apofioheam fedem deferendis ; & ft nullus
e CorÇ^tatii Maximal noro, in.) Omnia h«c qua fceam prohibeatur appellare.
ç’tuntur ufque ad verba, lire tontnr’i, plane inverfa <
cil» conftat. Nihil enim commune habet Maxentii con- B11. Quod fit majus /aeramentum, impofitio ma­
fc.iar.1· iec.n.lur cutn confu'atu Vol-ilianl atque Rufini ,
nus epifeoporum , an bapti/mus.
«|ui biennio
occifum Mtxentium contigit . Maxi-■ JII. De jejunio dominiea diei, (J quinta feriet.
1:1'0' .onfulitui nonu», neque faftis adferipta»» neque
a.ll.i‘bi potui'. Maximiani Gelrrii confuhtus ultimu-,
Dilefhjsmu fratribus, Manno, BenediUo, LeonJnno domini ju. a.lfcrirtu», eft e/uf-lem oflavua dum­
taxat cottfjlatur
Maximiani ilet ulu nonttt notatur
tio , & cetera Hifpuniarum , ac
«ur.i anno Chiiftl joy. quo temnor· ajnuc Marcellum
lu in partibus conftitutis epifc.l.ile » cxpluratifti.iiuiii eft es ot^. edent ibus. Siye ergo
1
feopu , b Aïtlchiades.
h»; ad Maximiani Galerii »el c’iam Hervulil confulaturu
referantur, rentrâtietare» undequrque fefe offcrunt. Ba­
ron. an ;
Poftolici prxeepti verba funt, apud Judaos
y m.
Pi"n feimen.

•EPISTOLA

« Conüftam

MELCHIADIS PAPÆ. *—

ηκι·*ΐα» 13
<<i ’em co·'H’d’jJ <4
r:.;< ande.
Î » bu i » » » m ta!um via·

A

b Mei. iade«
aut Mi'ltxde·.

■ <»,. 1·.
atque Gentiles fine offenfiane nos effe debere^------- »

-i.r.uw) I.oc.i» fane obf.uru· » ita tamen explnanc Hoc quilquis jChriflianus eft, tota animi virdu». Mekhiade» pontifex inllitulr . ut partem termentute, cuiïodit. Quod cum ira fit, non parum
tttum a populo aut presbyteri· oblatum > ab epif.upu
periculi illi manere poterit ante Deum, qui
coule.ratum fm;'ulotun> titulorum < aut panciiarum
presbyteri» in fymboluru catholica unionis ac commu­
hoc detreâiit etiam fidelibus exhibere . Nam
nii r. i non modo infi acrijctent , xerumei 'ibiri'liL^ncnqualiter nos, qui neminem perire volumus, i fla
but fub fe conflitutis, qui fau at illin.a e. contriftcnt , qux audoribus Chriftianjs percel­
coitin.unicaiTent , ctrt.o tempore d.ftribuercot . Explica­
lunt animos Chriftianos , dominicus in evantio hac declaratur optime ex aotiqu.ftimo canone l’il pa­
pa Λ martyr.s fupra ertante » qui G< habet : (Λ <:>
gelio fermo tcftatur . Ait enim ipic falva-

Caiio».

tor, quid expediat fcandalizanti unum de pifillis, in maris profundum demergi. Ideo, qux i«- >r
parem bearJieium ) i>m»l elrjwi.r, ύί

leniar (

,1» aietv< fr/' e,> ude
» yxa c»w se τ.Ρ/Λ. .or
p. h. ù./ri, hem ex illo Innocentii» ep ftola ad De-

0 prop:
ifun.· ,

& c. mniun
diflr.butum

*^ut legem Clrifti adimpleat. Et nolite judicare in­
vicem, fed (juxta eumdem apoilolum) hoc ju r··»
dicate magis, ne ponatn offendiculum fratri vel
feu bene: .clune» a.ir confefcanda.um Primo femper ante omnia diligenter
c ..ft la quadam Epipbaniiad

, . Ad d'H
i.nii. .iba-u'

incmum , G.u pania
ia ex pane krmentaidum a plebe .cl a

bene I.fl.·
fl one conlijo.ireHane ceremoniam
li , fed etiam u
canone > a. Jt- &
i-emui t prater pu
qu.bur h.c» fuilfe ai.ar f rieatas, iu·*'
. cirr.ziue dore arque accipere coniuc11 nota» itoftiar ad epiftulam lunor ad Jlr.rrtiuin . iti-iii Baiunuui en­

,nj uuc ne-ii e-ilcoi
.ttrmc.iium eft ap,
. urr. n R .ntai.a &

no Ji J

1··

reinrore
. dtebui.

fit ejus jam perna, quxramus, cui tale iupplicium legimus expedire. Quapropter sfta, carilfimi, verba valde funi ponderanda , & caven­
da, ne pro temporalibus xtema, & pro caducis
man lura, & pro parvitlimis temporalibus per­
damur (quod abfit ) perpetua gaudia. Unde vos
rogamus, & oblectamus, ut nullus alteri no­
ceat , neque imeitus aut nocens exiftat , fed
(juxta anollolum ) alter alterius onera portet,6·1·' «·.

inquirite, ut cum jufiitia & ’ veritate definiatis, CtrltJlr
’ Neminem condemneris ante verum & jufium · /tlrrnt/trinr
judicium. Nullum fufpicionis arbitrio judicetis, “•'t"*"··"»
fc.l primum probate, & poftea caritativampro-. **'*
ferre lententiam . Et quod vobis non vultis fie- Ttt. 4
ri, alteri nolite facere. d Mementote lermonts 4 Hic mei.
domini femper, qui ait.· iNolite judicare, &non
judicabimini. Molite condemnare, ut non condem· Lv. t.
nemini. In quo enim judicio judicaveritis, judica- M*"i· ’·
bimini. Epi'copos nolite judicare , nolite con­

demnare

abfque

e fenis hujus anâoritate .*

E Quod fi feceritis irrita erunt veftra j.idicia, &

vos condemnabimini. a Hoc enim privilegium
huic fanilx ledi a temporibus apoftolorum ftatutum eft f lervare , quod illxfnm manet uf-ff"**"·
que in hodiernum diem. Epiicoposergo, quos z«*· «·
libi dominus tanquam oculos elegit , & co­
lumnas ecclef- efle voluit , quibus etiam ligandi dedit poteftatcm, fuo judicio refervavit,
hocque privilegium beato clavigero Petro fua
vice folummcdo commilit . Quod » ejus ju- s Qm«pr»rofte prxrogativum luccrelcit fedi. futuris hxreditandum atque tenendum temporibus, quoniam
& in-

J

4ï*
AMPLISSIMA C O L L E C- --------------T I O.
4$®
,
lOs fuit · quadam difcre- A tua abpffus multa . Homines Cr jumenta fakse*
A inMr beatos apc
Ho poteftatis .El
!t lic«
__ . cunflorum par eleâio facies , damine : quam pretiofa mifericordia tu»
n
er.
-Λ eft , u<*
alarum ttmrum/
foret, beato tamen Petro
coaceffum
aliis b pneminaret , eonunque que ad quere­ fparabunt. Inebriabuntur de pinguedine domat tmt,
lam venirent caulas ôc interrogationes pruden­ & torrente deliciarum tuarum-potabis eos . .Sffp·
ter dtfpoaeret. Quod Dei ordinatione «aliter niam tecum eft fons vita, if in bcmine tuo qfiordinatum etfe credimus, ne omnes pofteroruart dtbimus lumen. Attrahe miferkordiamtnmnfcitnc cun&a fibi vindicarent , fed fempcr maiores tibus te, dit juftitiam tuam replis corde. Nanve·
caufe, ficut funt epifcoporum, & putiorum cu- niat mibi pes fuperbia, & manas impiorum non
ne negotiorum , ad nuam beati principis apo- me commoveat. Ibi ceddtrnnl operantes iniquita­
ftolorum Petri ledem confluerent , ur inde fu- tem, estpuifi font, άΓ non potueruntfurgere. Au­
fripiant finem jndiciortun, unde acceperunt ini­ divimus a quibufdam fratribus , quibus infefti
tium mftitutiomim, ne quandoque a fitodifcre- cratis nimis, quod jurgia tc difeordix fint in­
parent capite.
ter vos. Proptereaiftaferipiimus vobis mandan­
tes, ut ita teneatis, ficut ftapoilolica fede voB bis tenenda mandamur. Unde & domini prreurL
for in evangelio militibus interrogantibus te­
Si verofeviderit qudquatn veftram prxgrava- fpondit dicens. Neminem concutiatis, nequecalum-ΐκ ,.
ri, hanc fedem appellet, huc recurrat, ut ferti- ntam faciatis
'
, fed contexti eftvte fttpeqdiii vejlris.
per inftituta fuit confuetudo ; quia & volunta­ Concutit enim hominem, qui illuminfuftecon*»a«*J*<*e . DeI*·*
rie eis compatiemur , & libentes , prout do- 'turbat
hisit**.··
hxc vobis*ΙηΙΑιϊη*
interim fufliciant .
.)
minus dederit, adminiculum feremus , Nec a Si autem majoribus indigueritis, vita comite
' quoquam, fratres inhibeatur, aut objurgetur, mittite & mittentur vobis.
qui noftras conlbrs communionis effe voluerit,
(
led magis ei veniendi auxilium preftetur * quia
Π.
tm
feffcît unicuique objurgatio quae fit a plurimis,
.i
ut ( juxta apoftolum) magisdonetis ,&confolemiDe his vero, fuper quibus rogitaftis vos in­
,*
'•"s** f**1' obundantiori triftitia ahforbeatur qui in formari , id cft , utrum maius eflet b (aera­
i' **
angufba eft. Propter quod objet re vos , ut ipfe. mentum, c manus impolitic epifcoporum , aut
ait , set confirmetis
Eorum bapeifinus: icitote, utcumque magnum effe fa---- in dh caritatem
------------ . --------e H«ar. coti, enim os · accufandi,'facerdotes, vel teftifican· Ccramentum. Et ficut d unum a majoribus fit,
**
di iq^eos, obit mi mus, quos non humanis, fed id eft, a fummis pontificibus, quod a minoridivinis vocibus mortuos effe fcimns , quoniam
' — bus perfici non poteft, ita & majori veneratio­
f Suti f<m « infidelis f homo môrtuut eft in corpore viven- ni venerandum .& tenendum eft. Sed ita conPufoi'
tc· Nee in fufpicionem veniat homo fidelis,sut junria funt haec duo (aeramenta, ut abinvioem
•
dicat aut faciat ea que pati non vult . Si quis nifi morte prxvcniente nullatenus pofline feftH.i.i» fide|is eft, videat ne falfa loquafur , aut cui- gregari, Annum fine altero rite perfioTnon po­
.ΝΓ- Suam infidias ponat. Facile h eft ergo hominem
teft . Nam unum ( praeveniente morte ) («Ivere
illere, non tamen Deum. Sapiens non eft, qui fine altero poteft , aliud autem non poteft .
nocet, £t nihil mali vult, qui eft fidelis. In his Unde feri p tum eft. Tn diebus Mis, dicit demmusjxi. ,
enim fidelem & infidelem hominem cognofcerc effundam · de fptritx meo fuper omnem canin . B
pofliimus, in nocendo & adjuvando ut ipM veritas Advertamus fummas divitia» bonitatis Dei ..
ρ«Μ·Γ««·
ait: flm; bomoexbono tbejaxro cordis fai profert Quod in confirmandis neophytis manus impo­ Maftfcto B·'
bona;
malus homo ex malo tbefsuro cordis fui pro­ litic tribuit lingulis , hoc tunc Spiritus l«nûiI »!>··· pal.
r«i ut*
fert mala. Ex abundatio enim cordis os
.. loquitur.
,____
dcfcenlio m credentium b populos donavituni-, /i·
fo tribu··
V· 4>
Pro nobis enim dicit dominus per prophetam : Ei>/Dverfis . Sed quia diximus, quod manus impo-' «ni·· «*β·»
vrra qm judicant ut/, ego judicabo . .Et iterum fitio & e confirmat io c ad baptifmi perfeftionem
ad fcrvoafuosdixit: Nolite /intere opprobriumbo- pertineat, & *· qui jam regeneratus in Chrifto
rnmxm, C blafpbemias torum n< metuatis. De ta- eft,
" confirmare aliquid ponit, forte cogitat fib<
libus quoque propheta canit dicens .· Non fic m»· aliquis: quid mihi prodeft poft myfteritimbappit, fed tanqnam pulvis quem projicit ventus. tifmatis,
______ , myfterium
,___________
__________
confirmationis?
Aut quan- νι·'»«·«»
Propierea non refurgent
judicio , neque tum video, non totum de fonte fulcepimus
ftri mrrçi
peccatores in congregatione jufarum : quoniam no- fi poft fontem
foüîêin adjeâione
âdjeûiOûê novi
fiovi generis
geüêiis indigemus
indigemuî. ten,
vit dominas viam juftorum , iT iter impiorum Non ita dilediifimi . Attendat caritas veftra . t» ρ·ρ·ι°
mribit. Quare conturbata funt genfes, & plebei. Sicut exigit militaris ordo, ut cum imperator, ~
*“*"
med’fabuntur inania ? Confurgont reges terrse,
quemcumque in militum receperit numerum, u·»
principes traflabunt pariter adverfus dominum , non folum .fignat receptum , fed etiam armis
Ù adverfus Chrifium ejus. Difrumpamus Vincula competentibus inftruat pugnaturum: ita in baeorum, & projiciamus a nobis jugumt ipjorum
ipforum . pcizato benediâio illa munitio eft. Dedifti miHabitator caeli ridebit , & dommus fubfannabit
f.'.f___
litem,' da ei adjumentum militis. Numquid pro
.
_
j- E deft , f» quifquam parentum magnam 4 pupil, e
eos tunc loquetur ad eos in ira /ua, & in ,..
furo1re Juo conturbabit
‘
"
eos. Et alibi dixit: fetiustm- lo conferat facultatem , nifi providere ftudeat
j . cordis
i ejut,
/> . non efi
„ . limor Dei ante
tutorem ? JUque Paracletus regeneratis it»
ph in medio
H«r ρ/«>·.
oculos
ejus.
Quoniam
« dolofe egit adverfut eum Chrifto , euftos ÔC. confolator & tutor eft .
1« S·· h
in oculst ejus, ut inveniret iniquitatem ejus ad Ideo dicit fermo divinus : Nifi Dominus cufto-rf»i ,·<.
c<r»m«r.

• KXr*

Odium. Verba oris ejus iniquitas C dolus: cefavit cogitare, ut benefaceret . Iniquitatem cogitat
in cubili fno, fiabit in via non bona,, malum non.
Ejiciet. Domine in calo miferitordia tua ufque
ml nubes, Jufiitia tua ficut montes Dei , judkia

dierit civitatem, fruftra vigilat qui cuftodit eam.

Ergo Spiritus fan&us, qui fuper equas baptifmi
falutifero defeendit illapiu, in font· olanitadi.nem tribuit ad innocentiam , in confirmaiione
augmentum praeftat ad gratiam . Et quia ia
hoc

CT *e, qui reopn..... cenferre abqu/d, ex Eufcblo E®i feno· tiardu/etu.

I

JM—

D« conQci
Οιβ. T- Spi­
rit*· /‘•■flu·

43t

7«·. ,4

CONCILIORUMOMNIUM

4J1

hcc minida tott mate vtâurij , inter itvifibi- A .enif
dicet m cibo vz
ff fviu
potu,| aut 1«
m parte AffJ
diei JWJ99
fitfii, 99·
out
let hortes fit pericula gradkndum efl , in ba­ neomenia, eut fabbatorum, y«* /μβΓ umbrafutu­
ptifmo raganeratruir aa vitam, poli baptifmum rorum; carpet autem Cbrifii. Nemo vos ftducai
confirmamur ad pugnam : in baptifmo ablui­ volent m bumiistste & religioni «qp/eram, fu»
mur, poft baptifmum noboramur. At ii conti- non vtJit, ambulansfreUra, iejfalti fenft cantit
nno tranfituris fufficiant regenerationis beneficia, i>4, df ut teneat caput , «x quo tot tene carpat
w,
vnfhtris tamen necefTaria font confirmationis au­ per * nexans & conjxnfboneno jubrnmiftratuin
xilia Regeneratio per fc falvat mox in pace confiruOum, crefeit tn augmentum fidei. Si ergo !··«<«■"
beati fxculi recipiendos t confinnatio autem ar- mortui eflis cum Cbnjh ab dementit bujus mun­
inat& inllrurtad agones mundi hujus& praelia diquid adhuc tunquam viventes in ntusido decer­
refervandos. Qui autem poil haptifinum cum nitis? Ne tetigeritis, neque gufiaveritii, nequeconacquitta innocentia immaculatus pervenit ad treiiaveritir, que funt omnia in interitum ipfo
mortem, confirmatur morte, quia non poteft •fit y fecundum praccpta & doOrmas hominum ,
peccare poft mortem. Hic, fi forte illud etiam qua funt rationem quidem habentia fapientia, in
fif
htale, Ù
ad. ,
parcendum
requirere velimus, port paeonem Rrefurreitio- fuperfitttone
...
_ .burnt
.......
_ non
_______
nem Chrifti, quid apoftohs proluerit adventus B corpori·, non m imiore aliquo ai faturitattm carSpiritus findi, ipfe donilnus eis evidenter ex- ms. Igitur β eonfurrexifiis tum Cl-ifio, qua furpoi'it- Qua dico, inquit, vobis, non potefin ea fumfont qtutrite, ubi Cbrifius eft in dexter., Dei ' ’

fident : quot fxrfum funt fapite , non qua fuper terram . Mortui enim eUis , & vita vejlra
<ivs, quia cum Spiritus fandus infunditur, cor abfcoudita efi cum Cbrifio m Deo . Cum Cbrifiui
fidele ad prudentiam & conllantiam dilatatur f apparuerit vita vejira, tune (j vos appambrtu
Itaque ante dcfcenfionctn Spiritus fandi ufque cum ipfo in gloria . Mortificate er&o membra t ead negationem, apofloli deterrentur : poft vi­ ftra , qua funt fuper terram, fornicetionom , im­
munditiam, libidinem, coocupefcentum matam t)
olationem vero e»us ufque aa martyrium, con
temptu falutis armantur Secundum hoc per Httaritiam, qua efi fimulacrorum fervitus , pro
Chnftum redimimur, per Spiritum vero lan- pter qua venit ira Dei m filios incredulitatis, m
f.uin dono fapientir fpirirualis illuminamur , quibus (7 voe ambulafili aliquando , cum vive
«dificamur, erudifnur, inftmimur, confumma- retis cum illis. Nunc autem depomte if vos ‘om ·
irt
mur, ut illam fandi Spiritni vocem audire pof- nem iram, indignationem, malitiam, blafpbemiam
Lf'·
Ρ·,Μ ’’
fimns: InttlUilum tibi dabo, if iniirujm te jnC turpem /ermonem de ore vefiro. Nolite mentiri in­
via bat qua gradieris. De Spiritu taodoaccipi- vicem, expohantet vos veterem hominem cum adti*
1
mus , ot fprrituales efficumur quta animalis bus fuis, tf induentes novum, eum qui renova­
borna non pe-vipit ea quu funt Spiritus Dei . Dc tur in agnitionem fecundum imaginem e')ui qui crea­
Spiritus lanfto accipimus , ut faptamux inter vit eum, ut ubi non efi /udituiCfgentibs. e»rcumbonum malumque diicerncre , jutta diligere , ct/»o if praputium, barbarus & Scytha , fervus
iniufti refpucre, ut insliri* ac fiperbiæ repu­ Et liber, fed omnti if in omnibus Cbrifiut . in­
gnemus, ut luiunr ac diverfis illeceiin» , & duite ergo vos ficut eiedli Dei, fandli, if diiffit,
Icedis indignilque cupiditatibus rel.ftamus . De Vijcera mifericordia, benignitatem , humilitatem ,
Spiritu ianito accipimus Vitae ainorem btglour ntodefitam, patientiam, lupportantes invicem, tf
ardorem, ut fuccenfi dtvin.tus , ctigrte a ter- denantes vobifmetipfis , fi quis adverfus aiiquem
a H.t u'.·*. renis mentem ad fupeina & divina x aleamus * habet querelam: ficut if Cbriftus donavit vobis ,
t Jr- ftr ruti .
1
ita if vos ■ Super autem οτηκια hac caritatem ha­
HI.
bente s, quod efi vincul.im perfedhonis. Et pau CbriHi
vigeat in cordibus vefins, m qua tf voc ati ejtis
Λΐη«
» Conft. <μ
f Jejunium vero dominiu diei ,- R quintæ te-ji
in nno corpore , Ô grtit eftote. Eerbt-m Dei ba '
d'C /wiui
a
, 01 I rix
I «V HXnemo
< UV \ celebrare
X U Ifl O1\ debet
k’W · . , ut inter /e/umurn bitet m vcbis sbund.i-.trr, in omni (aptentia dopolie<or„
hbr<«pui ■ Cnwflienonim βτ Genti'uiin
centei iff commonentes vcfmetipjos pjalmis , hy­
tiuin atquv infidelium
h.neticotum , ver.i 6c mnis if cant.-ts fpirituahbm, m gratia cantan­
non lalla «lilcritio hbbeMitt' Unde leripmm eft . to tn cordibus vellrts Deo. Omnr quodeumqur fa­
<£«■» par/ Chrifii ad BeiiaP .».</ y»< ;>>r> fide it citis in verbo aut tn opere , omnia m nomine domini
cum infidelD Qua' aut'm partnipatio iuititi.e ci,ut
nofiri }e[v Cbri ii facile, gratias agentes Deo is
iniquitatt. Et iterum Nolite ϋ,ξί'η» lucere c»ttl
patri per iplum. Kos, cartffimi, nolite deficere be-,, r^f ,.
infidelibsei. De cetero fratres , videte , ne
nefacientes. ii^od fi -Aiqiuj fuerit , qui non obe­
C-M
V(>’ decspiflt i.-.arshus verbis , ζι,./w, per pbilnjodient verbis atiojio.icis , lune notate, i) non comobiam (f intncm fallaciam ftc.indwn traditionem
mifce.tmmi cum tllo , ut confundatur . Et nolite
hominum, f-’cunslum eleme-f.i rnniJi, & non fequafi mimicum cxtUimare, f-d corripite ut fratrem. ■
(uni.·—. Chr.fi.m: fw/j m CΊα ha-itat omnis
Deus au tent pjcu det vobis idip/um fapere in al· >■
plenitudo diui-.stat.· vsrporsliter , Ô" sfiis in il­
terutrum , if' m omr.es , if ipje fit femper vobslo repleti , qui efi caput οη·ηι< principitu- tf pefcjm m omni loca. Amen. Dira Kalendis Mar­
tcfiatii , in quo&cirium·ifiefiit circitmcifioue, non E tii, VetuGano “ & R.ufino viris clariffimiscon• anno ji*
rnanufaft.i, tn expoiiatioie corplrtt carni f, fed m
fulibus.
^ao iim *
I fete τ*«η·
circinucifione Cbnfii, confepuin ei m baptifmo, ir.
Abul obteret
•tuo rejurrexiflis per fiaem operationi, Dei, quifuK o T « Severini Binii.
Mekhudet
fcitavit illum .1 mortuts. E.tvos, cum mortui ef
die t· Dec
•η IM
fetis mdeliDis S prapuno carnis vefir* , convivifi­
«
"»-·*
a ttHeptroiui Epifcopalftim
Ut epifeopu»um c*uf*
Rowne caiifarum ju­
cavit cum ilio, donans vobis omnia deliita, delens
«ccleii» ftden» deferentur «poftoluo canone 73. & 74. dex Komijnod adverfum vot er.it , chirograpiutm decreti
tonRiiiiium eft ; idemque omnium fere pontificum dequod erat contrarii,r; nobis , Ü talum tulit de
«etebbus epiPohs ccnfirmitum eft.
pur.
medii, tf a<fi:ent illud rru-t, expolians ρ-inctpcb S acra^AAftdfn . ) Illi » a quibus
q ___ Metc^iiades
,
____ ________
confule- 5icri»neAtum
" p.jsfupponebanr
oatur
f confirmari 'octn ficramentuni ciTt. conhrtnar
tus tf pnfefiite, , traduxit confidenter , p.s.im
Errant ijitur , qui quod iupra in tioria ad Urbani II. ni· *quo ·
Cr umpbjn> illos m t,met ipfo · tremo ergo vo, ja­
Pabtani > £< CotncUÎ cpiftolas aoPocavi > hoc facrai*en· (Yr.utjm .

portare modo. Cum autem venerit vie Spiritus
' 1eritatis, ipft dccrfiit vos imnuin veritatem. Vj.

cum

AMPLISSIMA COLLECTIO.

4JJ

434

tume Melchiado inftitutum «fie tradunt. cuius enim exturqit liain.. tg pmkatakaat. Its gloftâ ·. quaft. caprefea mentio fit in mnlosantlqnonsm pontificum eptftoli/·»
"*
.
- .
none, Manus
impqfitio.
aatiquiero Elibeitino concilio fupra cap. jl & yy.pluritir pratifiti Coaareiatiod tinaar a araftMiat fil* M rfl, a ft
Λ mia retuBierlbus eccleCa psttibua ac doAoribes fupra a · iat pat J a ariafriiat ptrfiti ata pntf )___K_____
idem___
Eu- ·’* ··»'*«·
F nobis recenfitls, quommodo a Mefcbiada laftliatumalfe
feb. epiftola j. In fine ait his verbis .· masse iatprfiua- ordinarias
ait -farraaraaraar raapaa vtarratlrat ttatugaar tf , f«ad
potuit ?
Manas iuoor Mevnr amptfiiia apifiapantar ) Non qualibet aunur
ai abit ptrfid .ata attrfi, aif a fataarit fartrjrtiiar .
i,tio.
impolitic eft facramemnm ,ftd ramum confirmatio
Qeod quidem jure divino ordinario reAe & convenien­
,. Carativa. Multiplex «alea Ia faiptura manus impofirio iegittfr ,
ter conftltutum eft. Ita tamen , ut nihllcminiis iufta·
una kurativa, de qua Intelligeadum eft Illud Mare. ult.
ac rationabili de caufa a pontifice difpemari podfit, li­
Tatar apra· araaat impaatut , tg hut fiaitiaat item U
eue * frequenter difpenfatnni eft, ut presbyter hoc faItidaâ 0. Aim Aaatiar, tf larpratur ti uratur fiidf
crementum conferat. Nam Ambr. in c. 74. ad Epheftaafr frart· , fitadaar urifif att Jtfat , «« pifirar tf it·
teftater In Æ&ypto presbyteros confirmare in abfentla
pita-li Spiritu faaBt ■ ficur etiam illud aâ. |t. Cautiepifeoporum Item cum Grqgorin pontifici , ut fcrlbltur
epiftola eft lib- j. relatum fuiftêt, in Infula Sardinia
git aattm patrtm Pallii fal-.pu.· & Jyjrattria atraiaar
iarr,tt aa parat Paaiar tatraarl, tf tata arafftt gf iatf.“.._ fadfla
folltos
r_—. preâbyteroa
. :■_____ _______________
bap'laatos coafiroiar·,
*______ ::M ' fa- «,
____ --L.L..1.
-___
c <·.■_ .
____ “ niipari·». Ordinati- ’ ptf'aifftt ti arm, frltiai.it na. Alia eft manus impo­
cere cos prohibait ex qua prohibitione» eum feanda- tlooa R··.
sa.
fitio , que dici poceft ordinativa vel confecrativa
----i » de
lum ortum efle videret, fie prndiâo loco fcribit. Net SM. fscsrNali atplifftayadaaaaaa
mdftar ftcaatlata ajara wtrrvav tctltfia trfra ftdautt ,
qua dicitur i. ad Timotb 4.
<
* impie
raaaara prrtiydrdt
ia re r/f ptr iarpafliaatar ar.
.
,
- Ac. Ter-_pd fi rarnt iae fit rt ahpai caatritaatw , trit tpifet- coaflriaartl» efi Impofitio manas ceremonialis
emoniaiit ad'baptlfmum, qua
qm- *» pi 'firfaat , at prttiyttri tdaar. ia fraatjhr, iapd\atar poaaft.
quamdam cathecumeni fanelificacionem , dc
cU qua
( imprelR omnes corrupte legunt , iapmaafitr ) rprifma!.. >d hap- intc||;genduai eft niud Auguftini libro a. da peccat,
peccat.
ft itaptrt firitaat. (Inde eon-. Florent. In Deer. Eugemerit. & remif. cap. *·. abi ait.· Cerwbsweser ftcaanii, loluai apifropum poff» c&nferte eant unftlooem, que
Aaar patatJaar attfiaat faaar ptr fyaaar Cirifi V aragft confirmationis ferramentum » fubdit ;
mwe
a kecoarllia r^··»·, arraai iatfrfititar faa&ifitJii item in concit.
alipuaufit par atrflrli.a frfiir filfptafalirarm ai ratitta­
ri»a.
’ Hifpalenfi H c. p. Cathagineafi IV. canone »j. Quar­
ilI/ tf rrrgr'r afi.trfiua raafafiarphttm farrrjritm tirifta efi peccatorum reconciliat i va : de qua AureiihnenK f
aaate par rp'ftapHm crafiBa irt agmiaifi.afa rrafi-matitaJ' fatramrataru. Qua difpenfatione aihi! juris divi­
j. Deprvca- c. a. fit j. & ran S. concilii · ArelataaCs . Quinta efi
ni Immutari, pulchre declarant Bell. & Suarez de fauva.
qusdam manus itnpotitlo deprecati va. quatir videtur il­
cram. confirm, tui ni ftro , a pud quoi plaça hoc da re el­
la, de qua eft ferino aâ. t> Tssr_ itjaaaattt C rraa
tet, iarparrtattfpat iit araaat, giauftraal illtt , Paulun»
ders poterii.
e Caafirma'tit afi laplifmi ptrftBiai
.. partiarat.yZan- An Aqaomo
>arur
nempe & Barnabam jam ante confirmatos fit ordinatos
firmat io appellatur perfeftio boptlimi non tantum hoc do contira>aabeuntibus igitur manus imponendo, bene tantum pre­
ci Confinas- catl funt. Sexta eft manus impofitio Confirmativa, qua
loco, verum etiam in concilia Eliherltano c. pp. Item a lio bap’rfDionrfio A reop. de ecdeilaftka Hierar. c. 4. n. j. Illius
ti/s.
gratis, que in baptifmo ad retuilftonim peccati fulficapitia, ubi eam.· D-e«< ftur-adaair far-ajatilam ptrcientiffme data eft, alia ad gratiam baotiimatu augen­
friliratt appellat. Ambrof. lib. a. de fact. cap. 1.earndam & roborandam fuperaddltur, eo fine ur bapt i ta­
.............
r.____ fufceptam
j___ ______
r___ requ|dem nominat» Spirituali fifaacaluar , paafi fat frutrtn
rns
fidem io baptifmo
loco___
ac„...
tempore
fito confiante· credat, fidemque ' confiteatur . De hae Qfapttvf r ■« ptrfrflia fi** ■ Non fane , quod baptifmua
. ......................eft
- hic
.. locus
..... ..
. .. ..____ ficut
«...
eHra confirmationem nihil gratis tribuat, aut baptira­
pofterior» intelligendus
Melchiadls,
ti peccatum plene ac per Cede non tollat » fed quod per
& illud aâ. cap. |. Tear- imptariaat araaaj Çaptr iliti,
tf atfipifiaat Sprr:tarn Saa^aar . Item illud . Cura uiconfirmationem baptitato augmentum & robur gratis
fuperaddatur ad fidem in baptifmo fufecptam conftanJ/Qrr a attar Λ/arra^ an!a ptr irapafitirarm araaar aptftrlrraar Jarttar SpJ-ttui faaflat, ritulrr lit ptcaaiaar ,
ter profitendam. Suarat tomo j. difput. 14- de confir­
matione fed. ».
f Jrjaaiam fitudaid Jiti. ) Vide qu· diximus inne­
fuft traaat y antpiai
Λ··· p««7»w. Eodem modo
tis can. apoft. 6j dr aliorum.
accipiendum eft Illud aft. >9- P·Jff«·>" '··':>·jri ι Patiar
iliir aratur « we/t Spiritui faaliur Juptr illrt -, Irpuriraa·.

ANNO
:i<RlSTI

ANNO
^CHRISTI

,

CONC I. LIUM ROMANUM

"

SUB

MELCHIADE,

Apmsmw) Hoc concilium, te-Dpromotonalibus literis, tranfmittat ; petitioni
fte Auguft. cpitl iyi. & cap. 3. colla- eorum proconful acijuiefcit. Literas ptoconfulis
“
“ habitum
- —eft -Conftantino
-J­ 4---------------r----------icnptas
ichiimatici
ipfi una
ttonis, Romae
& Li
ad imperatorem
, ichiimatici
ipfiCm>ftaatia«s
un
— -- dedisse fedL
cinio tertium confulibus anno domini 313. qui cum fuo adjundo libello in Gallias deferunt , civm «piico.
eft imperii Conftanrini odavus , hanc ob cau- iifque Conftantino imperatori oblatis, quoldam poruia.
£im. Cum Donatiftc indigne ferrent Caecilia­ Gallir epifeopos, iue caufie judices & arbitros
num epiicopum nihil fchiunaticorum omnium conftitui poftulant. Imperator , quamquam prin­
fadionibus, conciliis , ac contumeliis , quibus cipio indignum efle refpondcrit, ut eorum, qui
eum afficiebant, commoveri, atque uno dum­ ▼ice Chrifti funguntur, cauiam judex faxularia
taxat unius apoftolicae fedis pnefidio ac com­ & inferior cognofcat, aut dijudicet; tamen cum
municatione fulciri ; Tuos vero potius univerios adhuc m fide rudis effet, & formam ecclefia-'
conatus in fchiftnate promovendo irritos fieri , fticorum judiciorum ignoraret, tres Gallicepifummo ftudio laborant, ut Csecilianum, quem icopos. Maternum Agrippineniem , Rheticium
aliter Carthaginenfis
w
ccdefuE fede exturbare non Auguftodtineniem, & Marinum Arelatenfctr ,
poflent , Anulino Africe proconfuli , ipfique ’ judices allegate caufc conftituit, ea lege , ut
Conftantino imperatori Caeciliani amantiflimoEcitra fcitum, confenTum , & audoritatem Roac ftudiofiflimo. exol'um reddant. Rogant igi- mani pontificis con fti tuti judices nihil defaiani.
1. BpiftoiaA-tur iplum Anubnum proconfulem, ut fuumli- Sciebat enim ex divine legis praefaiptoincmiaaiiaiadt*. bellum, quem ndverius Caecilianum flripferant,
fa &' accufatione epifeoporum , abfque primaadbitis ad Condantinum in Galliis agentem ri« (edis antiHite aliquid ftatuere aut cognoCiKil Gtinrrtl. Tom. II.
Ee
icere

C

Oaciliatrt

s A4 sa. jtx. me mors t Hsrduiaui in Indic· Conc||. tam. i. Concilium 'CsrchsglMafe »la qaa Cnetfisaas
fuerit «blolutus . Et fene poft Sclpn>.it icor um Concilium, ia quo Cacilaous an. )■»■ damnatus fuit, vcrofiasil·
eft Catholico, Epifeopos convenifie , ut Schifnuticoruni audaciam reprimerent ; fc Cxcilispi innocentiam tueren­
tur. HujuZmodi Concilium refpexi/fe potuit Graru^, cum In Concilio Cxrtheginen. an. Jcl filtlr . Jaat mfia
arr rrliatrty ntaiti. Cru.llHt a (atrtPu. arftrit tf trafit-iratm ttaurariam t^t fiaataatara , tf ftpaptift^ah ratpirtattar eft paaitafiara. Verum b>c incerti fatis funt, & inexplorata.

435

-CONCILIORUM OMNIUM

^6

Icere nefas & illicitum efte. Interea dum haecAipfumque Melchiadem traditorem faille, afleimpérator decerneret, fecundas ab Anulinopro- rebant
rebant:: quam vere utnunque pi
probaverint , ex
confule lirer.is accepit; quibus ille ad fchifau ‘ ipfis publicis adis apud Augufti
Augultinuin in breviculo
collationis
die
3.
cap.
'12.
At 18. exrantitollendum ac componendum , neceflum* 'efte
indicat , ut fervata legitima ■ judicii forma ,. bus patet . Vide Baronium anno Chrifti 313.
prxiéntibus accufatoribus , Cxfi Hanus de tra­ num. 17- ufque ad 44.
ditionis crimine accufatus, przfens fuam ipSYNODUS ROMANA MILTIADIS.
fius caufam defendat , Coniilium Proconfulis
imperatori placuit : qui deinde praecepit , ut
Ex libello fynodico.
prarter conftitutos judices tres, quidam alii Gal1 x aut vicinorum locorum epifeopi convocen­
tur, & Romx in prxfentia Mélchiadis Roma­
"'voSof
tfp« rtirtxn , o-uu'»$poeni pontificis caufam definiartt. Accufato Cxci­
f) terret CJt Ρώμη, t'?ro ΜίλπχΙβ τβ αliano , ficut & accufantibus Donatiftis, praecipitur γιωτΰτα ΐΓΛΊίΛ, χ} Μχρχβ τβ" ο<Γΐωηίτ8, χΐ Κ/ut ad prxftitutum diem Rome huic judicio ec«ιλληχνβ £®ζσχό«Β Καρθ«Ο^»5 * ùrr τη
clefiaftico prxfentes interfint ; plnresvero, quam B
decem accufatores aut Cæciliani dçfenfores non τύν tr.vmiirvH . ταύτΐω n/vtu>, »yq’ rftù cat
■n admittantur.· De quibus ita conftitytis imperator Α'ριλοΐτω, τροταξ^ συγχροτϊβΐιιαι ο μιγκς
’ ad Melchiadem, pontificem Romanum literas fixer,ιλιίΐς
απβραΐ από nSv rtrirti- futuri ibidem Romx judicii prxnuncias , quas
f 'Tz Ttt tfa χω&χ , άμίτΐ’Χptπτί. airxss’
intra ex Eufebio huc tranftulimus , prxmifit . μη πθίαχώ, Σ/λβίΓρον t irtawito't & τύ ζτρό/ω
Cum citati omnes in urbem veuillent, vi. No­
Ρώμης, α’?λ’ tut ΜιΛτι«5β α’νχγωρηιτχί , οθϋ»
nas Octob. feria 6. illius hebdomad® , Conαλκ^ι-'φον tfi xpxrésv , μη fiffiatitTià^xt aùnv
_ftantino ôc Licinio tertium coii, anno mmirum
, αλλ’ΰ' Νιχομη&φ.
•pnuj-onuu Chrifti 313. in Laterano in domum Fauftz dv
tum Melchiade 19. epifeopi convenerunt , in
Ynodus divina & facra provincialis, colleda
quorum conleiTu caufa indidi cohcilii proponi­
Romae a Miltiade fandiftimo papa, & Mar­
tur , qua Cxcilianus a Donatiftis accufabatur ;
co fandiflimo , & Cxciliano Carthaginis epif­
& contra a Catholicis, qui ftahant a panibus
fuper unione epiicoporum. Hanc igitur,
illius, defendebatur : ipfe vero Donatus a Cafis eopo,
1
nigris fchifmati originem dedifle redarguitur , C ut & Arelatenfem , Conftantinus magnus im& fuorum a fe contra Cxcilianum produdorum perator calligi praecepit, cum ab occidentalibus
loca
, nunquam * reverturus diteftium confelfione & teftimonio de calumnia ad1 orientalia
1
’
, :i> illata convincitur. Pontifex igitur cum concilio icetliflet, non \uo Silveftro epifeopo in throno
hac inquifitione prxvia Cxcilianum , tanquam Rom®. Sub M Itiade enim recellit : unde ve­
innocenter & cahunniofe accufatum , abfolvit , rius eft, ut teneamus , non baptizatum ipfnm
cumque in communione ecdcftx retinendum elle Rom®, led Nicomediae.
Dur.
' elfe julte diiudicat . Donatum vero eo quod lapfos , non per iolam manus impofirionem , led Stnodus Eadem ex Optati Libro I.
potius rebaptuftndo ecclefix reconciliaflet, CxAdvei fus Parmenianum Donahfiam.
ciiianum calumniatus fuiifet , juxta propriam
confetfionem ôc teftium depofirionem, jufto ju­
Oftras chartas probant & conflidus caula­
dicio condemnat, ut patet ex Opt. lib. 1. con­
rum Cc contentiones partium & exitus ju­
tra P.IHI1. & ex ad. fynodi, qux extant apud
diciorum-,&
epiftolx
Conftantini
. Nam
------------------------------ . ____
-,___ quod
D.>»v>rt r a Anguli, in brevic. coli, die 5- c- 1?· A ien«t tentia pontificis & concilii definitiva Donatiftx D de
nobis dicitis,
quid
"
r Cbrifiianis cum regibus? eut
......................
condemnati , * ad imperatorem 1 appellant . quid "epifeopis cum’ palatio? Si nota eft'nolle reges,
iiie Pontifex ad fchifma. tollendum , & ad pacem vos tanta perfundit invidia. Nam majores ve;i»·. cumponeiAm oftert, ut Carciliano Carthagine ftri Lucianus, Dignus, Nafutius, Capito, Fi­
dentius , & ceteri imperatorem Conftantinum,
pevvfc'p’u relido, Majorino de alio epi.fc.opatu providere
i.su-s Aut tur. Illi (quod hxreticis & ichilmaticis in mo- harum rerum adhuc ignarum , his precibus ro­
re cfi ) opportunas pacis conditiones comtempfe- gaverunt: quarum exemplum infra icriptumeft.
Rogamus te, o Confiantine, optime imperator,
v.'eilu,, 4 runt, firainque appellationem, apud imperato' fM*'> n in rcm introduit im leduloprofequuntur, non fine quoniam de genere jufto es , cujus pater inter ce­
e.\'f»a("'o ' nlai'na ipfius imperatoris admiratione & dete- teros imperatores perfecutionem non exercuit , tf
to‘
ftatione , ut videre eft ex literis Conftantini , ab hoc jacinore immunis efi Gallia. Fiam in Afri­
qux extant in appendice Optati, quafque ifthinc ca inter ner & ceteros epifeopos contentiones·funt.
huc tranftulimus . Imperator, ut dilfentientes Petimus ut de Gallia nobis judices dari pracipiat
conciliaret , Cxcilianum cum Donatiftis Bri­ pietas tua. Data a Luciano, Digno , Nufutio ,
xiam convocat, ipfofque apud le ad tempus re- Capitone , Fidentia , & ceteris epifeopis partis b 1 meliu»
ConcoHn tjnet , atqUe pacem &. concordiam inter eos 1'Donah.,
impei atore . componere tentât; fed Donatiftis refragantibus
Quibus ledis Conftantinus pleno livore ref- ·
«uilotibu»
omnia fruftra conatus eft: atque na, re mfe- g pondit . In qua rclponftonc fit Cotum preces
Ifuitrj
fimul -& fchitmaticos in A- prodidit, dum ait: Pehtis a me in jaculo judi­
<rni4ta cf» . da , catholicos
fricam redire pérmiiit . Hxc conditio pa­ cium , cum ego ipfe Chrifii judiciim fxpefiem . Et
cts a pontifice & imperatore oblata , pofte- tamen dati funt judices , Maternus ex Agrip.
rioribus Donatiftis in magna illa collatione , pina civitate, Reticius ab Auguftoduno civita­
?,c‘rca *nnum domini 411. Carthagine habita , te, Marinus Arelatenlis.
oiitmu. cavillandi occafietiem prabuit ; hanc enim ob
Ad urbem Romam ventum eft, ab iis tribus
"·’
caufam Cxcilianum a Conftantino damnatum, Gallis: & ab aliis quindecim Italis. Convene­
runt

S

N

» An pnratiQr i Mel-hit.b'
Cui , Aili.'tianc Sihelllr atp' , &

apxlidrint non fun-etnt ja rr Erudito* . Negant Stfoiundut) & Vale*
Pag’ . qutm confuk «d au. Οϊ. ji j. u. S. & ('^

AMPLISSIMA COLLECTIO.

438

runt In domum Faults in Laterano, Conftan- A
EPISTOLA
tin· ter A Licinio ter confulibus fexto nonas
Odbobris j die fexta ferta . Cum confediflent '
Mikiades epifeopus utbis Rom* & ReticiusA ANULINI PROCONSULIS
Maternus & Marinus epilcopi Gallicani ; AMe. rodes a Mediolano, rlorianus a Caefena, Za>
AD CONSTANTINUM
tlcus a Qyintiano, Stemmu* ab Arimino, Fe­
lix
Florentia Tufcorun^, .Gaudentius a Pilis,
cum libello Donatiflarum imperatori oblata.
Conflandus a Faventia , Protenus a Capua ,
Theophilus a Benevento, Savinus a Terrae ma,
Anulinus
proconful Africa.
Secungp^ Pmnefte, Felix a tribus Tabernis,
Maximûs *b Oftia, Evandrus ab Urfino, Do- OCripta ccrleftia majeflatis veftrat accepta at0 que adorata, Ccciliano, A his qui fub eo­
natianus a Foro Claudii.
His decem A novem confidentibus epifeopis dem agunt, quique clerici appellantur, devotio
caufa Donati A Caxiliani in medium rnifla eft parvitatis mea:
mec mfinuare
inlmuare curavit , eofdemque
eoidemqu
a lingulis. In Donatum funt liat lententia: la-B hortataeft, ut unitate confenfu omnium facti
ta. Sued cenfeffus fit Je rtkaptùtajf»
eptfeopis cum omni omnino munere indulgentiae tnajelapfir manum tmpofuifft ; quad ok ecclefia alienum ftatis veftræ liberati efle videantur catholici ,
eft. Feftes indufti a Donato confeiTi funt fe cuftodita Ian ditate legis, debita reverentia divi­
non habere quod inCattilianum dicerent. Cat- nis rebus inferviant . Verum poft paucos dies
cilianus omnium fupra memoratorum fenteutiis extiterunt quidam , adunata fecum populi
innocens eft pronunciatus : etiam Miltiadis fen- multitudine, qui Caeciliano contradicendum pu­
tentia: quafiudicium claufum eft his verbis.
tarent , quique falciculum in aluta lignatum ,
Cum conftiterii Cuciltanum ok its qui cum Do­
& libellum fine ligno obtulerunt dicationi meae;
nato venerunt,' Junta profitfftonem fuam »on ae- .atque impendio poflularunt , ut ad facrum &.
eufari : nec - a Donato eonviHum effe tn aliqua venerabilem comitatum nominis veflri dirige­
parte conftiterit fua, eemmunioni eeclefiaftica in­
rem.- quas manente Caeciliano in flatu fuo,
tegro ftata retinendum merito effe cenfeo. 1
__
,____________
______sâis , quo cunfta majeftas
fubjeâis
eorumdem
Suflicit ergo A Donatum tot fentenriis efle ;veftra poflir dighofeere
~
parvitas mea dirigere
percuiTum, ACsecilianum tanto judicioeflepur- curavit,
garum . Er tamen Donatus appellandum cfleC
ab epiicopis credidit . Ad quam appellationem
Observatio Philiffi Labbe, S.J.
Conftantinus imperator fic rei pondit : 0 rabi­
da fureris audacia ! ficut in confit Gentilium fieri
folet, appellationem tnterpefuerunt . Et paulo

Extu »puJ Eufçb. lift. X. cap. j. exemplum conftitutioni, ad hunc Anutluum, qua Iiupp. ConftjntinuVR
Licinius Coli ecclefia ra'hcLca beneficium « fc concciTum
indicarunt. Alia quoque legitur cap. j. qua rlcrkoa. *
e.clefixrum prafidea at> otunibut publici* funâionibui
immune* e Te pracipit idem Conftaatinu*.

poft ■
.Sed quia in ipfii caufa duorum videbantur
laborare perfonac , A ordinati A ordinatoris :
poftquam ordinatus in urbe purgatus eft, pur­
gandus adhuc rem inferat ordinator.
EPISTOLA
Tunc Conftantinus · ad Ælianum proconfulem fcripfit, ur amotis neceftitatibus publicis,
ikj ç
a
wj
»-r, y XT T
___ v'»a' Felicis Atitungitani publice quiererctur.
V.WJNOI
Λ n 1
1 IN 1
iiiiii.il. Inducti funt Claudius Saturianus curator reipuX*i Μ·η
nUi fuit tem00re perfecutionis in civitaAD MELCH IA DEM PAPAM.
<crpl<_ C0t«
r-· »· ·
_,
1 r
■ r-w
$. Aujufti.·te relicts A curator praeieritis tunc temporis D
ρ.ι«’,ι*«··ι»- quando caufa flagitabatur , Callidius Gratianus Petit R omar concilium congregari in caufa G®·
U ■ t Atltt & magillratus
» r» ■ i b ··*»·· «■ AAltius
I Av . · a> f'Cccilianns ; FL»
J JLr
· · μ λλ ­
fed
fic CSupe
cihani & Don.itillarum ·
conciliai·
A relatant·. rius ftarionarius ( lie enim legendum eft ) prrdutftus , & Ingentius feriba publicus pependit
Conftantinus Auguflus Melchiadis epijcope Ro4 Λ Marte Sfub metu imminentium toi mentorum . Kelponm*w · bierarcka.
rn <dIrion·
fis omnium nihil tale inventum eft quo vitam
»o. GhnftoFelicis epilcopi iordidare potifflct
Uoniam hujufniodi liters: complures ab phorfoni.c»Habemur volumina adorum b in quibus ccnb Anhlino eariflimo Africa: proconfiile >■« hir
Mirtonopri-tioentur prarièniium nomina , qui furrant in
ad me miflir funt , in quibus conflat Caecilia- 4><ι^ΐχ£»*«ηu.r tdi<* caufa, Claudii Saiunani curatoris , & Catcilia- num epifeopum civitatis Carthagincnfium aqui- bitiir apud
raagiftratus, & Superii llationarii & ten bar bufdam collegis fuis in Africa ordinatis epilco- BuQb- A nχΓ»·< : A ni*
έΦΜ ΐι Ar«- Ingenui & Solonis officialis ipfius temporis . pis multis de rebus in crimen vocari ; & illud
*w,a·
Poft quqrum refponia a tupra memorato pro- mihi pcrmoleflum videtur, ut in his provinciis, ■onauaqum
coniute hxc pars lententia dicla eft.
,
... .....
1____
... _providentia
_____ ______
f_______
quas
divina
ultro
ac fuafpontcfub Aaihno.
Felicem autem rehgtojum tpijcopam liberumef- E meum lubiunxerit imperium, & in illis locis ,
fe ab txufttone infirumentorum deificorum manife- in
- quibus
'
·
·
" frequentia
' verfatur,
z’
^tobra hominum"
lium eft, cum nemo
eum aliquid probarepotue­ non modo Tnulutudo ad deteriora defleftat A '
rit , quod rehgiofiffimas fcriptura> tradiderit vel diflraharur diflidiis , led epifeopi etiam difeoreuujjerit. Omnium enim interrogatio Jnprajcnota diam inter le ipfi exerceant : vifurti eft mihi ,
manifeftaeft, nullas feripturas deificas vel inven­
ut idem Crcilianus cum decem epiicopis , qui
tas vel corruptas vel incenjas juiffe.
illum reum facere videantui , & decem aliis ,
Hoc aciis continetur quod Felix epifeopus rcli- quos iple fnae litis dijudicationi neceflarios exlgiolus illius temporibus neque pratfens fuerit, ne­ ftimaverir, Romam navigio trajiciat: ut ibi coque confcitntiam accommodaverit, neque aliquid ram vobis, & Rheticio etiam. & Materno, A
ia!e fieri iuflerit. Unde pulla atque ex terta inlamia Marino collegis veflris, quos ea de caufa Rocum ingeuli lau^e de illo judicio nxeflit.
. mam maturare iuflerim, poiiit audiri, ficut fanl'oncil. General. Tom. ‘II.
Et 2
ûiflima

Q

439

CONCILIORUM OMNIUM

<40

Aiftima Dei lex, ut noflis, poftulat. Atque ut At) θ«<ηκ νμάί τί μτγάλου 0te διαφτ>Χά£«
de omnibus hifee plenitfunam accuratiffimam- χολλβΓί
- - ιτιατ
·
τιμιΰπιηque notitiam poftitis habere . exemplaria lite­
rarum ad me ab Anulino miftarum, literis meis ExeMplttnt epulo!* Confiantini imperatoris ,
5·*
fubferipta, adveriuS pnrdnftos collegas mifi .·
eptfcoporum conctiiune Roma fieri jubet /”··
quas cum veftra gravitas perlegerit , exquiGte
umt at e G concordia ecciefiarunt.
ponderabit, quomodo , quave ratione lis illa ,
quam fupra diximus , diligentiflime reailfimeConftantinus Auguftus Miltiadi epifeopo urque dimnatur, & ex juris prælcripto tandem bis Roman & Marco. Quoniam huiufmodi plualiquando abfolvatur : quandoquidem-illud ve- res libelli a viro clariftiino Anulino Africa prollrum ftudium minime latet, me tantam reve­ confule ad me funt miffi , in quibus contine­
rentiam fanftæ & catholic® ccciefiæ tribuere , tur Czcilianum CarthaginenGum urbis eplfcout velim vos nullam generare Ichifma, nullam pum a quibufdam collegis fuis per Africam condifcordiam ufto in loco omniito relinquere . ititutis multis de caulis infnnulari. Quod quiSomma Dei majcftas vos, honoratidimi viri , dem permoleltum mihi videtut , in iftis promultos annos confervet ® cinciis quas divina providentia mea devotio­
ni fpontanea deditione tradidit , & m quibus
EADEM G. ET L.
maxima eft populi multitudo, plebem quaG in
duas partes divifam ad deteriora dcflcftere, &
E x Versions
epifeopos inter fe\ diflentire . Placuit mihi ut
idem Caecilianus una cum decem epifeopis qui
Α\τ/^ρ»φο>· βαοΆιχη;
, δι rii «τυίοδο» accufare ipfum videntur, & cum jo. aliis qups
ΐπισκόηιύν trti Ρώμη; xcAdCti γινι&χι ύπιρ ipfe ad fuam caufam neceflarios etfe judicave­
rit, Romam naviget; ut ibi coram vobis & co­
τη; τύν taxTwtù·/ όώτίώ» τι qjq' ο’μονβ/αί.
ram Reticio, Materno ac Marino collegis; veflris
, quoS ea caufa Romam properare jufli ,
Kcj/s-jr'/rfpo; σί/3χ«το; Μιλτιάδη ιχιτχότω
Ρ'ωμα/ω? ' qjq
ιτη-ώ* ntnnt χχρττιι potfit audiri , quemadmodum fan^iftime legi
convenire optime noftis. Porro ut totius nego­
τχρχ AvuAi'vb τ« λχμτροπιτν ανΌ'υψαίτΒΤη; Αtii plenifltmam valeatis habere notitiam, exemcearn; ητρόςμι πλ^ς ατίΓοιλησχ», σν οι; ι’μ- . pia libellprum ab Anulino ad me miliorum ,
φιρίπι KaixiAiayol· Tty ixtononov ττ; Kapnt^CV- C
ris fubjefta ad collegas veftros fupradiâos
«oAf«c, totp χ rnoiJ xoW.riyav sjutb n$v tranfmifi. Quibus leftis perpendeat gravitas vexani τίιύ Α’φε,ιχ'ιύ χαθίΓώτων , c’v τολλοι; ftra, quonam modo fupra memorata controverχρχγμχτιν Χθιύίίοθαι ' X, τοτίμοι βχκ) σ-ψο- fia accuratiflime dijudicanda fit, & ex pratferi$ρχ δοχ«7 , το ca TBontts πας ιττβρχιχις âc * pto juftirix terminanda · Siquidem nec tuam
Jedulitatcm latet , tantam a me reverentiam
τί ιμτ χαθοτιώσΉ αυ^χίριπς ri
προβιά
fancbilimx eccleltx catholic® exhiberi , ur ge­
C.ïtyf'Pt'Tt, XdtXHCt Τίολν Ελίθβνλβ» , ο^λον f- neraliter nullum fchifma ant. difeidium ullibi a
sri τ# ιραυλοπρο·.' tntuZWtu
<dαι uxrctvn , vobis relinqui velim . Divinitas fummi Dei
Îr^orarJyn: ,ιςμιταζύ ΐπκΓκόπκ', àtxçepxc
,
multis vos annis fervet carilftme.
ί£οξ«' μοι, t'y'αιΐτίς ό Καιχιλιχνο<
Jtxa ίirtTxiirtoj nS> αι'πί* X 5’iu>é<'·' Soxxjtm> , χ} δΐχχ
i E itat ia ap­
EPISTOLA ·
pendice ad
ίτίρων « eti-TW τη ί’χυτί δ<χη άναγχχί»ς ύ·τοOptatumMiΧχβοι, η; τίιύ P'uulw' τλύ xiriCaxt · t>f’xfi<Tf
t uât πχρο'.τι», α’λλα μΐιά χ, P'fnx/b
Mat-D
τίο-s >ù Μαζ,ι’-χ rtft χοϊλήγνν ι'μω-·, »> tbts
AD EPISCOPOS.
. câixc-v ùi TÎù P'fiultu ττροτίηιζχ itet<T7fÙ<TXt ,
cwvn^n a’xbO/uar, ώ; xt xamuat^orTE r<J tsepoft Concilium fcripta.
βχτμί^τύτρ '.όμφ αίρμόττ(Γΐ’ tva uCum xj xttl vxvTiot «Crib TttTtav χληρί^Λτίιυ
Confiantinus Auguftus epifeopis catholicis carifiimts fratribus 5,
y'ù'Tt·/, τα άΊτίτύτχ rjv ίγγρ-χφον nSv

CONSTANTIN I

Ttpo; μί χαρχ Α'νυλίνν « woraAorw , γράμμασιν t'uoïi όοοπιξχ; , ττρός τιίς προ&ρημζήζ
χολλη^-ας όνων ϋζίχίμφχ ’ ot; c.tw^f<Tx η'
ΰμπχρχ ς-,ρρότικ , ϊοχιμάτίΐ οντινχ ^ρη'“^όττον

τΐώ χρβΗρημΟΛίω Sixliu tEtutXt’çam JrXxttννιται,
xotTuni Sti^ov -ηρμχτίχχι. όπότι μη
δί τίιυ ήμίτίρχν ίτιμιλαοα Axv^xvfc , πα~χύτΐιυ μι αιδώ τη ê* ζ)ίσ-μο> χαθολζχη ί’χχλησια
ατονιμί/ν, ώ; μηδσ» χαθολ» yja-μα η δι^οΓαciav cànvt ήχω βαλι^χίμι υμάς χαΠίλ/ίΓΗν.

levit, ep.P*»
rilihalis edi­
tionis ea bi­
bliotheca P«
tri Puhvei.
Hai.c Binius
ad hoc Ro­
manum con­
cilium retulit
poft Baro,
aium . Sir.
■ondes vero

ad Arclaraaft I Regios

Terna , religiofa , & incomprehenGbilis autem collo»
pietas Dei noftri nequaquam permittit abr bis edi»
dit, & utri­
humanam conditionem diutius in tenebrisqueo*fubjeck
berrare : neque patitur exofas quorumdam vo­ concilio non
re­
luntates ufque in tantum pervadere , ut non neceffarta
petitione.
fuis przclariftimis luminibus dentio pandens
iter falutare, eas det ad regulam juftitia con­
verti . Habeo quippe cognitum , &c.
poft

Æ

Concilium Arelatevfe I. edentur poftea fuo loco.

EPIs Vslrfiui in Notis id librum io. Eufebii cap. I. ait :
fmnjifum rfft exffivmat XtrfeOH tettant , V
μ» trrht %· Mü'fifi , fi ’Ittxàunt rfr, i',f«f>». Virent tac emeiutalle ,
p»cf jummi Virt
fit , ferri urtt
feufi. Cam en! m MllUeÀei vctnlni fit F.'fcepui urkit l^eittn-, fnfi/rXnwn efi midere i'»teif^Ue. AXete fteefi ea W*
infrient efi Cf nffj.ilntt s ipm tente titnlut ne Atgn/tnt eufttftue nfirnte vecniuù enpUmntur. fiejeffn itaque *4renii eenjeilurn eeifiime , Mn-ttm b;i rffr Pretïyiernn· Fie lefin t^enrena y gnem nnn faut Miltinfie interefie finie
SyneJe nelult Cenfinntinn. . Hh efi , tel ninety Mnrenty qni pefi Syltefiram P nient E pifeepatHne Urfiir ^enea
i'ifit. Ita Valtlîus, cujus corticibus valde probabilis, prefer lini cum Auctor Sy nod ici tradat , Synodum Rom*
convocaram fuhTe a Miltiade fanH.flïmo PP. & Marco; M.ltiadi Marcum adjungens, perinde ac iu epiftola CoAftantini utcumque jutUum nominati animadverterat. Inquit ibidem ValcCus. Pn^n, nd nn. Cb.-ifii jij. », 7.

■ «i?
44«

AMPLISSIMA COLLECTIO.-

44>

Aid potiffimnm vifum eft, ut quoniam fcioquof.
EPISTOLA
dant ex veftris turbulentos fatis, & obftinato
animo reitum judicium & integre veritatis ratio­
nem minime reipiccre, ac per hoc venire forfitan, ut Ii ibidem cognofcatur, non ut condecet,
& veritatis ratio expoftulat, res finem accipiat,
AD EPISCOPOS
atque aliquid talç eveniat nimia veftra obftinatione, quod & divinitati cclefti difplieear, &
(Hos Brixiam ad pacem componendam convocat. exiftimationi meat, quam Temper illibatam cupio
perfeverare , plurimum impediat : placuit mtConUantinus Augufius, Epifeopi ι. ni ( ficut d»xi ) ut Crciliantis juxta pnus tradatum huc potius yeniat, quem credo juxta liANte paucos quidem dies, juxta poflulatum teras meas mox adfuturum. Polliceor autem voveftrum,)hoc mihi placuerat, ut ad Afri- bis, quod fi prrfente ipfo de uno tantum crimicam reverteremini, ut illic omnis caufa, quae vobis ne vel facinore ejus peèvofmetipfos aliquid pro
adverfus Ciecilianum competere videtur , ab ami-B baventis ; id apud me iit, ac fi univeria quaeincis meis, quos elegiflem, cognofceretur, atque tenditis probata cfte videantur. Deus omnipotens
finem debitum reciperet. Verum diu mihi cogi- perpetuam tribuat fectir tatcm
tanti, & in animo meo mon immerito volventi,

CONSTANTINI

SELEUCIENSE IN PERSIDE CONCILIUM
/» caufa Papa ejus uriis Epifcopt prafde S. Mùltfto Sufarum epifeopo,
Anno cccxiv. celebratum.
Joffyb Stmoniut Afemanus >■ faaBibho- C furiis, & Sacrum Codicem impia manu conibtca Orientali Clementina - Vaticana Synodi
”
tundens, loquere,
ait , Evangelium, loquere .
hujus plane alita ignota iiftoriam, produite alto­ Ad has voces commotus S. Milies, accurrens,
rum S. Milles Sufarum epifeopi fragmento Ara­
Evangelium manibus complexus, ofculatufqtte,
bico , fuppeditavtt. Eam vero bis ipjis Arabi fert- fuis oculis admovit : Deinde, audiente frequenti
ploris verbis Latme ab eodem Affemano redditis
populo alta voce Papam compellens; Quia, in­
trhdo. Mox ad A rameos feu Aftyrios (B. Mil­
quit, o fuperbe, talia aufus es adverfus verba

M»»fi 5··ρρΐ.

Vu

Τ'Λ t
iu.

ies ) profedus Seleucix & Ctefiphontis Eccle- vitx Domini noftri, eccc adftinl Angeius ejus,’
fiam teterrimo fchifrnate fciffam reperit. Cati-, & corporis dimidium tui arefaciet ad terrorem
fa mali tanti ejufdem ‘Ecclcfix Epifcopus Pa­ multorum; neque fimul exanimaberis, fed tibi
pa , Aghxi filius putabatur , homo intolerandi manebit vita diu iri fignum & portentum* Eo­
failus, & ambitionis immcnfx; adeout Antifti- dem momento Papa e ocio ta&us, dimidia cor­
tes, qui ex diverfis locis ejus caufam cognitu- poris parte obriguit, & ad alterum latus collapri
1 ad Synodum convenerant , fuperbe afperna- fus, in eo fitu per duodecim annos ad mortem
retur; Presbyteros vero, & Diaconos fux Ec- . ufque cum incredibili dolore jacuit ? qux res
ciefix
indignis
modis tradaret . Milies homi-Dingenti terrore populum univerfum perculit.
i
„
~
'
Quamquam vero banc, qua m his aEtis indica­
nem Deo
odiofum , & civibus fuis
infeftum
publice adoritur. Ecquod te, inquit , fratrum tur, cogenda Synodi caufam, patres babuifle ad­
tuorum crimen impulit , ut talia adverfus eos mitto; alit tamen alias pratendunt. Mares enim
audeas, membra tua fuperbe defpiciens, eaque in vita ejufdem Papa apud eundem /ffemanum
abfque caufa & przcipiti odio exagitans, qisafi. tom. I. pag- CLXX. dejedtum illum fmbit, quod
Deum fabulam putes
An non fcripruA eft , uni eidemque Eccl&a binos epifeopot prafériffet.
Qui fuerit princeps intbr vos, Jit vefter fervas ?

Ad hanc ipfsm Srnodxm datam 'cenfet vir do-

Hxc Milies: Cui Papa. Tu me», ait, ifta dp- Êliffimus epifiolsm S. lacobi ttifibienfii epifeopi ad
ces infulfiiTimum caput, quafi non illa ego no­ Epifcopos , Presbyteros & Diaconos Seleucix
rim? Tum vero Milles tradum ex pera CodL & Ctefiphontis de diifenfionibus &’ contraditio• cem Evangehorum , in medio fuper pulvinar nibus qux ex fuperbia oriuntur. Qua turbas in
depofuit, fimulque ad Paparii cpnverfus: Site, Sfleucienfi ecclcfia commotas ex arrogantia Papa
inquit, piget ifta a me, qui mortalis fiim, dt- epifeopi perftrtngit. Pori*, ut addit vir iftt na, bujusioncilti
tuitus. fuit,
fcerc, agedum judicium pete ab Evangelio Do- rtffimus
_
.
, ut Papa depomini, quod exterius oculis tuis patet , quando-E Λ·, Aiwrea in ejus loco fubjtitueretur } Ita illa
tom.
J.
pag.
611.
Annui
Synodi
ab
eodem*Affemana
quidem internus ruat mentis oculus ad ejus *— ' — "*·*
------mandata excutit. Hic vero Papa diabolicis adus cum anno Chriftt 314. componitor.

VITA

CONCILIORUM

OMNIUM

444

VITA
EPISTÔLÆ ET DECRETA
SILVESTRI PAPÆ L

Ex libro Pontificali Damafi Papa .
a Qllvcfter natione Romanus ex patre Rufi-A tinum, fit Sabeilium, vel (equates eorum: Er
no, b ledit annis viginti tribus, mentibus in urbe 1 Roma congregavit ipfe cum ronfilio

’,ζΓ\'7π>

.

iterum &
dc,eir. diebus undecim, ruit autem tempori- Augulli
‘
‘ epifeopos 177. fit damnavit,
‘
‘**
bu· Confiantini & Volufiani, ex die Kalenda- Calixtum, &. Arium, fit Phoimur.i , 3t Sabelrum Februarii, ulque in diem Kalendaruin Ja­ lium. Et conftituit, ut presbyter Arianum rcnuarii , («'Conftantinofic Vohtfiano confulibus. lipikentem non fnfeiperer , nifi epifeopus loci
Hic < in exilio fuit in monte (i) Sora&enfi, * delignaret eum . Conftituit & chrifma  ab» «*'»·*“
·* fic poftmodum d rediens cum gloria, e bapti- epifeopo confici. Et privilegium epifeopts con­
asi·. Coitftantinum Auguftum,/ quem curavit tulit, ut baptitatum contignent, propter h«rec. > ";nu> lepra , cujus pcrfecutionem primo fu- V'cam lüafionem . Hic & hoc conftituit, l ut
gen», m exilio fuiffe cognofcitur. Hic fecit in bapuratum bmat presbyter chrifmale levatum
ume Roma ecclefiam in praedio cujuidam presby­ de aqua, propter occafioncm tranfitus morris.
te.· iu·, quicognomin.*'..-tut Equittus, (c)jux- Hic quoque conflit hit, ut nullus laicus crimen
t.t thermas Trajanas; quem titulum Romanum clerico audeat inferre. Et hoc conftituit, mut
< o.iitituit, fic ulque in hodiernum diem appel- diaconi
______ dalmancis
________ in ecclefia uterentur, ficpallatut titulus Equitii , g ubi fic hotc dona con-B la lineftima laeva eorum tegeretur . Idemque
tulit; Patenam argenteam penfataru libras io. conftituit
"■ ‘ , ut nullus clericus propter quamüber
ex dono Augulli Conftantini. Donavit autem caufam in curiam introiret , nec ante indi­
à. iesphos argenteos j. qui penfaierunt fingulr cem cinâum ci ala m diccrrt , nifi in ecdelimas denas. Calicem aureum, penlantcm libras fia Sed & contfituit , ut b facrificium altaris
duas. Calices minilleriales quinque , penfantes non in lérico, neque in panno tinâo b con(efingulos binas librat . Amas argenteas duas , crarctur, nifi tantum in lineo ex terta procrea**
penfantes lingulas libras denas. Patenam argen­ to, licut corpus domini noifri Jefu C^rifti in '*
tea n chrilmalcm, auro claulam, pentantem li­ Sindone linea & munda iepultuna fait/. Con- 7«··
bras quinque. Pharos coronatos decem, penfan­ llituit nihilominus, ut f> quis defideraret in ec- ‘^,"'^*„7’
défia militare, aut proficere, ut effet (oftiarius
tes fingulos libras offonas . Pharos xreos 10
penfantes fingulos libras denas . Cantharos ce- annis dccem , > leâor annis 30. exorcisa dies
lollrorosta xreos, penfantes fingulos libtas ?o. 30. acolythus annis 5. fubdiaconus annis ç.',"nl
Fupdum Valerianum m territorio Sabmcnfi , (cuftos martyrum annis 5.) diaconus annis 7.
annis 3. probatus ex omni ,parte, ut £ζί,'*‘ûlV.
qui prxftat fobdos So. Fundum (lationum in presbyter
t
territorio Sabmcnfi, qut prrftat folidos (d) So.Cetum ab his, qui foria funt, habeat bonum te( Fundum (lationum tn territorioSabineri-'i, qui ftimunium. Unius uxoris vir, uxore a facerdo­
prxllat folidos 55. Fundum ad duas calas m te benedicta : & fic ad ordinem epifeopatus aterritorio Sabinenfi, qm prxllat (olidos quadra­ icenderet, nullum majoris vel prioris locum in­
ginta. Fundum Pcrc lunitn: in territorio .Sabi­ vaderet , nifi ordine temporum cum pudore eo- 4
nenfi , qui prxftat iolidos io. ) Fundum Cor- gnolceret omnium clericorum d vota grata ; n«u».
bianum in territorio Sorano, qui ptxftat (oli­ nullo ornnmo clerico contradicente, (g) vel fi­
dos 60. Domum
balneo in urbe in ( e )Si- deli . ( A ) Htc fecit ordinationes feptem pet
ciminj regione, qux prxftat folidos S$. Hortum mentem Decembrem , presbyteros 4a. di aco- · ,
inna urbem Romam , in regione ad duos a- nos *
epifeopos per diverfa loca & tempo- .
inantes, prxfhntem (olidos 15. Domum in re­ ra * 66
gione Orphea intra urbem, qux prxllat Iolidos
sS. fic tremiffem. Hic fecit conditurum etiam
Ex libella de munificentia Confiant ini
de omni ecclefia.
Hujus temporibus 6 fachim eft conciliumcum
eius* confenfu m Nicxa Bithynix. Et congre D c Hujir temporibus fecit Conftantinus Augati funt $1S. cpilcopi catholici, qui expofiie- guftus bafilicas itfas, quas&-(i) ornavit; p Barunt fidem integram , (r) tan&am , catholicam, filicam Conllantinianam , ubi pofuit donaifta.
ÜC immaculatam. Et damnaverunt Arium, Pho- Faliiginm argenteum , habens in fronte y fal£ ^3
vtttorem
(λ ) Lnc Coiiflintio
"
(i} Lh.. Syriptin
t. ) Lut. .zr.« «;uem tituh. ui Kctiurut cor.ftituu , juxt» Ί nerru*» Dominatus
ta) Lut. XX
( · ) Lu,. Itftti SHnin:
( f I n Lue. deeft lanilwn
< * ) '· t- '·. ’·*Λ ‘et HiWll
(-1 L .C.-U’g ic ;-t · t>: ,^.··.··
y « J.j
't,i- peΑΛΙ’;.’, ti
t-ui.-ttu, .* L·.. Λ
tUt LXt . '
i

viJ.u

t

fit(e>r>br,< K L11. dt^Hu

f

445
AMPLISSIMA COLLECTIO.
446
▼atorem Pedentem in fella, quinque pedum , A penfantes lingulas libras trecentas , portantes
penfantem libras Jio * . Et duodecim apoflo-_^4nedimnos decem . Candelabra
1 *
1 1
ex orichalco
,
los, habentes fingulos quinos pedes, profanas* (i) num. 7.que habent pedes denos cum or­
libras 90. cum coronis ex argento puriftimo . natu ex argento , interclufa ligiilis propheta­
Item a tergo refpicientem in abfide falvatorem, rum , penfantia lingula libras trecentas. Qus
fedentem in throno in pedibus quinque, ex ar­ conftituit in iervitio luminum. Maftam Gargilgento puriftimo, penfantem libras 140. Et an­ lanam in territorio Sueffano , proflantem foli­
gelos quatuor ex argento in quinis pedibus , dos 400. Maftam (/) Bauronicam in territorio
qui penfant finguli libras ( λ ) 115. cum gem­ Sueflano, preftantem folidos 360. Maftam Aumis (i) Alabandems . Faftifjjum ipfum penfat rianam in territorio Laurentino , proflantem
libras duo millia 25. (c) Coronas quatuor ex folidos joo. Urbanam in territorio Antiano ,
auro puriftimo, cum delphinis viginti, penfan- preftantem iolidos »40. Maftam in * Caflis in ’ c,Pn*
tes finguias libras jj. Pharum ex auro purifti­ territorio Catanenfi, preftantem iolidos mille.
mo, cum delphinis * quingentis, cum catena , Maftam Trapeas in territorio Catanenfi, pre­
qui penfant libras ay.Cameram bafilioe ex au- ftantem iolidos (*») mille iexcentos quinquagin10, penfantem in longum & in latum libras $o.Bta. Thymiamateria duo ex auro puriftimo
Akaria feptem ex argento puqiffimo, penfantia penfantia
. .
· ·
libras
triginta
. —
Donum aromaticum
libras ducentas . (d) Patenas aureas frpi em , ante altaria, lingulis annis libras ’150.
penlantcs finguias libras triginta (e)’Patenas
Fontem ianâum , ubi baptizatur eft Attgut>*1’
argenteas (/) fcxdecim , penfantes lingulas li­ ftusConftantini·’ ex lapide porphyretico, & ex Conflinti·)
bras * triginta. Scyphos ex auro puriftimo fep­ omni parte coopertum intrinfecus & foris&de··*■
tem, penfantes fingulos libras decem. Scyphum luper, & quantum aqua continet , ex argento ‘°’
lingularem ex metallo , coralio ornatum , & puriftimo, libras (a) 3008. In medio fontis co­
undique de gemmis prafinis & hyacinthinis , lumna porphyretica, que ponar phialam ex au­
auro intcrclulum cx omni parte, qui penfat li­ ro puriftimo (0), penfantem libras 30. r ubi
bras viginti & uncias tres. Scyphos argenteos ardent (p) balfami libre ducente. * Annexum *
viginti , penfantes fingulos libras quindecim . ex * ftipa armanti . In labro fontis agnum ex
uf“
Amas ex auro puriftimo duas , penfantes lin­ auro puriftimo, fundentem aquam , penfantem
gulas libras quinquaginta , poi tantes finguias libras 30. Ad dexteram agni , falvatorem ex
medimnos tres. Amas argenteas 20. penfantes (7)
V// argento
.,6V11,„ puriftimo, in pedibus quinnue,penfinguias libras 10. portantes finguias mcdim-Cfantem libras I7o.>- In
1
leva agni B. Joannem
nosfingulos. Calices minores aureos puriftimoslji Baptiftam ex argent.
... pedibus
___
to in
quinque , te40 penfantes fingulos libras finguias . Calices > nentçm titulum feriptum,, qui
. i hoc habet : Ec-· ·
minores minifteriales (χ) quingentos , penfan- Γ ce
-- agnus
-' ecce qui tollit peccata mundi ,·
Dei,
tes fingulos libras duàs.
1 penfantem libras (r) joo. Cervos ex argento
Ornamenta in bafilica , phanim cantharum 7. fundentes aquam , penfantes fingulos libras
ex auro puriftimo ante altare , in nuo ardeat (r) 800. Thymiamaterium cx auro puriftimo,
oleum nardinum pifticum, cum delphinis odo(i) penfans libras jo. cum gemmis pralims &
ginta,*penfanrein libras (6) 3.Pharum cantha­ hyacinthinis undique, numero gemmfc 45 Do­
rum argenteum cum delphinis viginti, qui pen- num fando fonti : Mafta Fefti ex territorio
fanr libras (
quadraginta, ubi ardet oleum nar­ Pramcftino, «rxftans iolidos 300. Mafta Caba
dinum pifticum. Pharos cantharos argenteos in ex territorio Gabmenli præUans folidos ducen­
gremio bàfilicx 45. penfantes fingulos libras tri­ tos & duos: Mafta Pida<, cx territorio lupra·
ginta, ubi ardet oleum fupraferiptum. In parte dido, proflans folidos ioy. Mafta Statilianaex
dextera bafilicx pharos argenteos 40. penfantes territorio
_____ _
.«.·ι«ι·, mnuos
o.
(m,) Sorano,, Γpratftans
folidos <O
300.
fingulos libras 20. Pharos cantharos in Urva ba-θ Mafta intra Siciliam Taurana ex territorio (x)Pafilicat argenteos 25. penfantes fingulos libras vi- rentienfi, proflans folidos quingentos. Intra urginti. Cantharqs cercftrotos in gremio bafili- bem Romam domus vel (») horti, proflantes
caj argenteos quinquaginta , peniantes fingulos folidos bis mille trecentos. FundusBafti, prarlibras 20. Metretas 3. ex argento puriftimo , ftans folidos centum viginti. Mafta (4) Lam­
nas

- Μ-·»·

447
CONCILIORUM OMNIUM
44«
*
nJ « ex territorio Carfiolano , jprxftans folidos A re & columba , c» auro puriffiuno , ornatam * ·■"··
•luccntos. Fundus i<e) Cyttlhex territorio No­ gemmis prafinis & hyacinthinis, margariftique,
mentano, prxftans foluios quinqu.iginta. Maffia numero xij. penfantem libras triginta. Pate­
Statiana ex territorio Sabir.cniî, prxftans loli- nas argenteas quinque. penfantes fingulas libras
dos trecentos quinquaginta . Mafia Murina ex quindecim. Coronam auream ante corpus, que
territorio Appiano Aibuncnti, prxftans folidos eft pharus cantharus, cum delphinis (r) quin
30c. Maffia Virginis ex territorio Sorano, prr- gentis, penfantem libras trtgintaquinque Pha­
ftans folidos îoo. J'ranfmarina (A) intra partes ros argenteos in gremio baftlicc (s) cum del­
Africx. Maffia (r) Vincis ea territorio *
* (d) Mu
phinis , penfantes fingulos libras decem . Ad
carlo , prxftans folidos 800. Maffia Captas ex dexteram bafilice pharos argenteos triginta ,
tetritono * Caplitano , prxftans folidos 600. penfantes fingulos libra^ ofto. Ipfurn altare ex
Maffia Varia ' Sardana (e), prxftans folidos auro & argento claufum cum gemmis prafinis
quingentos. Maffia Camaras ex territorio ' (/) & hyacinthinis (/) & albis 210. penfans libras
Curtalupi, prxftans folidos (g) 405. Maffia (A) 350. Thymiamaterium aureum cum gemmis
Mnmmas ex territorio Numidic, prxftans folidos undique exornatum ( n), penfans libras qum650. Maffia Sulfurata ex territorio Numidia , Bdecim. In reditibus donum, quod obtulitCon­
prxftans folidos (/) 170. Maffia (A) Baldario- ftantinus Auguftus B. Petro a pu ft olo per diœlaru ex territorio Numidiæ , prxftans folidos cefes in oriente. In civitate Antiochia domum
S10. In Grxcia.
*
Maffia Cephalenia , prxftans Datiani, prxftantem folidos 140. Domunculam
lolidos quingentos. In * Mengaulo, maffia A- ( * ) Nicxnam , prxftantem folidos viginti &
mato, prxftans folidos 222. (/)
tremiffiem. Celias in Aphrodifia, preftantes foEodem tempore Conftantinus Auguftus fecit tidos * viginti. Balneum in * Cererhea , pre- ,
r baGlicam B. Petro apoftolo in templo Apol­ ftans folidos quadraginta duos. Piftrinum, ubi. c)n«nc»
linis, t cujus loculum, cum coi pus S. Perri re­ fup'J, prxftans folidos viginti tres. Popinas ubi
condidit, undique ex xrc Cyprio condufit, quod fupra, prxftantes folidos decem. Hortum Ma­
eft immobile. Ad caput, ppdes 5. Ad pedes, pe­ ronis, f») ubifupra, pneftantemfolidos(r)dedes quinque. Ad latus dextrum , pedes quinque. crm Hortum, ubi fupra , prxftantem folidos
Ad latus finiftrum, pedes quinque. Subter, pe­ undecim . Sub civitate Antiochena , poffcffiiodes quinque Supra,uedes quinque. Sic tnclufit nem Sibyllinam donatam Augufto, prxftantem
corpus B. Petri apoltvU, & recondidit, λ' ex- _ folidos
______ 3 at. Cartadecadas
___________ 150. _Aromatum
________ ..li­
ornavit fuper columnas porphyreticas , & alias C|>ras ducentas, («a) Balfanft libras trigintaquincolumnas tres ’ thyneas , quas de Gixcia que . Sub
- . civitate
· ·
..
.
- —
Alexandrina
, poflclTionem
perduxit . Fecit autem &. cameram baliJicx , Ttmialkam donatam Augufto Conftantino ab
ex * (m) crimma auri fulgentem Et fuper cor­ (AA) Ambronio, prxftantem folidos 020. Car­
pus B Petri , fuper (·) os quo conclufit il- tadecadas 300. Olei nardini libras 300. Balfa'Mud, fecit crucem auream puriftimam, penfan- mi, fexaginta. Aromatum libras centum quintetn libras i$o (s ) ubi feriptum eft hoc .· quaginta. Storacis Ifauricx libras quinquaginta.
Conftantinus Auguftus flr Helena Augufta luno Poffieilionem Eutimi Caduci prxftantem folidos
domum regali fnmli fulgore corukantem , au­ quingentos Canedecadas 70 PcrÆgyptum fub
ro circumdant · Scriptum eft ex literis nigellis civitate Armenie, poffieffitonetn Agapii , quam
in Cruce. Fecit autem «-andelabra ex orichalco donavitConftantino Augufto. Pofleffioncm * Pa^ ap0'r'
in pedibus decem , numero quamor , argento1 nopoliten, prxftantem folidos 800. Cartadecadas *
coneiufa. cum iigillis argenteis, undeaétus apo- 400. Piperis medimnos50.Croci libras centum.
ftolorum cernebantur , penfantia fmgtila libras Storacis libras 150. Aromatum cafix libras 200.
trecentas, tt Calices aureos (/») tres cum gem­ Oiei nardini libras 300. Balfami libras 100.Li­
mis prafinis (9) quadraginta cumque, penfân-D ni faccos centum. Caryoohyllorum libras cen­
tes fingulos libras duodecim. Metretas argen­ tum quinquaginta . Olei Cyprini hbras centum .
teas
duas, peniantes bbras ducentas. Calices
Papyrii ( ec ) canas mundas mitte. Poffeflio- . _
argenteos v ginti, penfanrcs fingulos libras de­ nem quam donavit Conftantino Augufto Ibrocem. Amas aureas ». penfanrcs lingulas, libras nms, prxftantem folidos 450. Cartadecadas 200.
denas. Amas argenteas quinque, pen fan tes fin- Aromatum cafut libras 50. (dd) Balfamj libras
gulas libras viginti. Patenam auream cum‘thu- 50. In provincia * Euphratenfi fub civitate ·ί·ρ»ιι««4<·
______________ _____________________ ’ <«)
(· )
(»)
< . )
( X)
( · )

U-Lh.
L.r, Iranfmatin* pirttj
£*.. lun..»
Let. Mu ci no
Lu.. *Jd.t
(/) Let. Ctypt.iupi
(jQ Let DC CGC V.
( Λ ) Let. Νιιπμι
( > ) Let. DCC X I.
( k ) Let. Valfariobrl*

(I) t«. DCC. XXII.
et ) Let. trimitam
·) Let,, .era
( · ) Luc. *HJic : ie rete'ere it:» eS! βΓ».
\ Let IV.

Î

(i) Lar. addir: Cf S^ettetL—ir prr eettt fegeitt likret Xlt.
< r ) t·*. I..
( ») Lu. addit ; XX Xlt.
( « ) Lmc. add it : ereetae, rx
etetere rte,eteree> CCCC.
( M ) Luc. addit treet. LX.
( ») Let. i· Can*
I ,) Ubi fupra, dr./
Let.
(t) Let. XL
( -4 ) Luc. addit ·
LL·?*» cc.
(àà ) Lma AmWofio
/
( . <· ) l t<te racaiàis mundas CC.
Luc. addic.
CC.

449

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

450

* Ch«n

* ( a ) Cyro , poflfeftionem Annanazon, prae»· A Patras, præftantem folidos centu^i viginti Sub
ftantein (olidos 380. (i) Sub Tarfo Cilicix , civitate Nepe.fina, pofteftionem Anglcfis , præ­
Coccorum,
infulam * Cordtonum, præftantem folidos 900
ftantem folidos (A) ducentos quinquaginta. Sub
Éodem tempore Conftantinus Auguftus x fe­ civitate fupra feripta pofteifionem (i) Terega ,
Bafiîki S.
Paul» apo­ cit bafilicam B. Paulo apoftolo, ex (uggeftione
qu« prrftat (olidos centum fexaginta Sub ci­
ftoli
fiindi Silveftri epifeopi , cuius corpus lanftum vitate Falifca pofteftionem (4) prcftantem fo.
ita recondidit in ere & conclufit, fient B-Pe­ dos cintum quindecim Item fub civitate Fatri, & dona obtulit . Nam omnia vafa facra litca pofteftionem Herculis, quam donavit Auaurea, vel argentea, aut «rea , ita pofuit, fi­ gufto, & Auguftus obtulit ecclefic Jerufalem.
ent in bafilica beati Petri apoftoli. & iu beati prcftantem folidos centum quadraginta Sub
civitate Tuder, pofteifionem Angulas, prcftan­
Pauli apoftoli ornavit, ftcut illam. Sed & cru
cem auream lupei ’ locum beati Pauli apoftoli tem folidos tyd.
‘ lorvlam
pofuit, penfantem libras 150. Sub civitate Ty­
z Eodem tempore fircit bafilicam fandae marSa
ria poflefllonem (c) Comitam, prcftantem fo- tyris Agnetis, ex rogatu filic fur, & baprifte- »»«<>· »i»v
lidos (d) quingentos quinquaginta - Pofteftionem rium in eodem loco , ^-ubi baptizata eft foror
Fromimufa preftanren* folidos 700. Poffeftio- B ejus (2) Conftantia , una cum filia Augufti .
nem Timiam , præftantem folidos zyo. Olei Et ibidem conftituit hcc .* patenam auream ,
nardini libras feptuaginta - Aromatum libras quin- penfantem libras viginti. Calicem aureum, pen­
quaginta. Cafix libras quinquaginta. Sub civi
fantem libras decem. Coronam, pharum can­
tateÆgyptra pofteftionem (e) Cyreos prarftan- tharum ex auro puriftimo, cum delphinis tri­
tem folidos 710. Olei nardini ilibras feptuagin
ginta , peniantem libras quindecim . Patenas ar­
ta. Balfami libras triginta. Aromatum libras genteas duas, penfantes Cingulas libras viginti
feptuaginta. Storacis libras triginta. Stades li­ Calices argenteos quinque , penfantes fingulos
bros centum quinquaginta. Pofteifionexn (/) Ba­ libras decem. Pharos cantharos argenteos tri­
filicam, præftantem (olidos quingentos quinqua­ ginta , penfantes fingulos libras odo Pharos
ginta. Aromatum libras quinquaginta. Olei nar­ (*») xreos ex onchalco quadraginta. Ceroftrotos
dini libras fexaginta . Balfami libras viginti - ex otichalco , argento clufos, quadraginta fiCroci libras fexaginta . Pofteftionem iufulæ ‘ giliatos . Lucernas aureas duodecim * (») ni- · irchnom»
Maichahse, præftantem folidos quingentos de­ xas fuper fontem. In reditibus circa civitatem
cem . Papyri * racanas mundas 500. Lini fac- Fidenas , omnem agrum , præftantem foliC dos (e) centum fexaginta: ( Via falaria fub ai)fll!i,intlliri
cos 300.
B-H·.» S.
» Eodem tempore fecit Conftantinus Augu­ Parento undique omnem agrum , præftantem d^rt u, 1...
< rue ia in
ftus bafilicam in Palatio Seftoriano, ubi de li­ folidos centum quinque. Agrum Muci, prsrftan
Jeinültm
gno fandae cnicis pofuit, & in auro & gemmis tem folidos oâoginta. ) Pofteifionem in vico Piconclufit. Ubi & nomen ecclefic dedicavit, quo fonis, præftantem folidos (p) ducentos quinqua­
nominatur ufque in hodiernum diem, Jentfa- ginta. Agrum Cafulas, prcftantem folidos centum.
lem. In quo loco conftituit dona ifta : cande­
Eodem tempore Conftantinus Auguftus fecit
'<· s.
labra ante lignum fandum lucentia argentea aa bafilicam beato Laurentio martyri via Tiburquatuor , fecundum numerum quatuor evange- tina in agro Verano fupra arenarium cryptr
Itorum, penfantia fingula libras oâoginta . Pha­ Et ufque ad corpus fanât Laurentii martyris
ros cantharos argenteos quinquaginta , penfan­ fecit gradus afcenfionis & dcfcenfionis. In eo
tes fingulos libras quindecim. Scyphum aureum k>co conftruxit abfidetn , A ornavit marmori­
puiiftimum, penfantem libras decem. Calice» bus porphyreticis , & defuper locum conclufit
aureos minitleriales quinque, penfautesfmgulos de argento, & * (y) cancellos de argento pu- ·
libras fingulas. Scyphos argenteos tres, penfan- ri(limo
_____ ornavit,
___
· penfantes
.
- , mille.
-libras (r)
Et
tes fingulos libras oâo . Calices minifteriales Dante ipfum locum in crypta pofuit lucernam ex
argenteos
decem
,
penfantes
fingulos
libras
*
duas
.
auro
puriftimo
(»)
lychnorum
decem,
penfan
­
Vin,»·
Patenam argenteam auro indufam cum gem
tem libras viginti. Coronam eX argento purif
mis , penfantem libra? (g) iy. Altare argen­ fimo cum. delphinis yo. penfantem libras trigin­
teum, penfans libras ducentas quinquaginta. A- ta. Candelabra «rea duo in pedibus denis, penmas argenteas tres , penfantes fingulas libras fantia fingula libras (/) trecentas
Ante cor­
viginti. Et omnes agros circa palatium eccle- pus B Laurentii martyris argento clufit figilla
fix dono dedit . Pofteftionem ad Sponfas
patTionum ipfius , cum lucernis m ' nixu ar- * ·><·»
Lavicana, præftantem folidos ducentos fexagin­ fente is, penfantibus lingulis libras quindecim
ta tres . Sub civitate Laurento , pofteftionem
n eodem loco pofteftionem cujufdam («) QtiiConal. General. Tom. II.
Ff
riacetis
(») Pro fcqueotibus le^it Lu.-. Peffrflie oi·’^
nuntur Inter dona oblata templo S- 1'auli
(c ) Lue. Comitum
( S) L»r. DC.
f ) Ciro».

(t-hjn CCLX

qua vero h!c leguntur de Tarfo po­

Lue. B»tr>!e*tn
;ff)) txt.
U

* ) L«c. C L.

( i ) L«c. Teregia
( k ) Lie. ttltiit Nympha»
(/) Lue.
: CoDlUnti* Augufta , & nihil aliud
(m) Lue. Phare camara aur>ch*ki XI( «r ) Lut. nixorum XIL qui penfint Lb. XX. fuper fontem penfantr» tib. XV. tc donum irreditum circa ci­
vitatem Figlina», omnem &c.

(a) z.^. L XXX(
(
(
(
(
(

p )
,· )
r)
f )
t )
■)

L»c. CCCL
m LtK. jeeft cancello»
Lvt. c C.
i»r. nitorum
L-.·. cc.
Cyrlars Ita In

451

■

CONCILIORUM

OMNIUM

45»

riacetis religiofc foemine, quam fifcus occupa-A nem agrum G) a poft Seftbrianam viam , &
verat tempore perfecutionis. Veranum fundum, in «rarium,
----- ·'■— ufquc
r— -ad
J viam
—rLatinam
— ·’----- , ad
-Jmon
------ ­
pneftantem folidos centum fcxaginra. Pofleflio- tem Gabum . Ipfum montem Gabum, poffefncra aqua Tufcia ad latus, pneftantem. folidos fionem Auguft* Helen* , pneftantem folidos.
153. Poffeflionem Augufti in territorio Sabi- (w) mille‘centum viginti. Infidam Sardiniam*
nenfi , pneftantem (a) folidos ixo. Poflcflio- cum poffeffionibns omnibus ( * ) praedantem
nem Micenas Augufti, pneftantem folidos cen­ iolidos ( a ) mille vigintiquatuor. ( p ) Meffatum decem. Poffeflionem Thermulas, preftan- nam cutn pofleffionibus (f) fuis omnibus, prae­
tem folidos (f) fexaginta. Poffeflionem Aranas, dantem folidos βίο. Infidam (r) Matyziam ,
przftantem folidos feotuaginta. ( c ) Pharos ar­ praedantem folidos 600. Poflcffionem in terri­
genteos triginta, penfantes fingulos libras oâo. torio ( j ) Sabinenfi, que appellatur ad duas
Eifdem temporibus Conftantinus Auguftus cafas, fub monte (r) Laureti, pneftantem fomtaanyrvt». fecit bâfilicam via Lavicana inter duas lauros , lidos 200.
clrititeO(*} Eodem tempore fecit Conftantinus Au- Taftia,
B.Petro & Marcellino martyribus. Et maufobaùlice
<
leum , ubi beatifliaum Auguftam matrem guftus ^afilicam in civitate Odia, juxta portum SS. Ferri *
loan.
Cuam pofuit in farcophago porphyretico . Ubi Bί urbis Romie , beatorum apoftolorum Petri & Pauli*
Bapa.
& donavit patenam auream ex puriflimo auro, Pauli & Joannis Baptifte , ubi obtulit luec :
penfantem libras (d) trigintaquinque. Candela­ patenam argenteam, penfantem libras 30. Ca­
bra argentea , auro clufa in pedibus ix. qua­ lices argenteos decem, penfantes fingulos libras
tuor , penfantia Cingula libras ( e ) ducentas . (x) quinque. Amas argenteas duas, penfantes
Coronam auream, que eft pharus cantharus , Cingulas libras decem. Pharos (7) argenteos tri­
cum delphinis 1x0. penfantem libras </) tri­ ginta , penfantes fingulos libras quinque . Scy­
ginta. Calices aureos tres , penfantes fingulos phos argenteos duos, penfantes fingulos libras
libras decem, cum gemmis phrafinis & hyacin­ 0Ô0. Patenam argenteam chrifinalem Cingula­
thinis , Amas aureas duas , penfantes fingulas rem, penfantem libras decem . Pelvem ex ar­
libras (g) 40-Altare ex argento puriflimo, pen- gento ab baptifmum, penfantem libras viginti.
fans libras ducentas (6). Pharos cantharos ar­ Infidam, ane dicitur Aflis, que eft inter Por­
genteos viginti, penfantes fingulos libras vigin­ tum & Oitiam, & poffediones omnes mariti­
ti. (») Item altare ex argento puriflimo, pen- mas, ufque ad Digitum folis, praedantes foli­
fans libras ducentas . Patenas ex auro duas , dos
uu» (z) trecentos.
rrcccmos. roueuionem
vsraccnoPoffeflionem (m) Gracchopenfimtes fingulas libras ly. Patenas argenteas C rum in territorio Ardeatino, pneftantem folidos
duas , penfantes fingulas libras ly. Scyphum (W)
■··-■
- - —Poffeflionem
^ ...Quirini
.
triginta.
in territorio
majorem ex auro puriflimo, (ubi nomen Au­ Oftienfi, pneftantem folidos 311. Poffeflionem
gufti defignatur) penfantem libras 20. Scyphum Balniolum in territorioOftienfi, pneftantem fo­
aureum minorem, penfantem libras io.Scyphos lidos 42. Poffeflionem Nymphula , pneftantem
argenteos 5. penfantes fingulos libras 12. Cali­ folidos triginta. Item , que obtulit Gallicanus
ces minifteriales argenteos viginti , penfantes bafilicz fupnfcriptae fandorum apoftolorum Pe­
fingulos libras 3. Amas argenteas 4. penfantes tri & Pauli & Joannis Baptifte. Obtulit autem
fingulas libras ly. Annis Cingulis olei nardini hzc: coronam argenteam cum delphinis, pen­
piftici libras 900. Balfami libras 100. Aroma­ fantem libras 20. Calicem argenteum anaglytum in incenCum fandis martyribus B. Marcel­ phum, penfantem libras (ec) 17. (<U) Maflatn
lino fic Petro. libras centum. Fundum Lauren­ Mallianam in territorio Sabinenfi, pneftantem
tinum juxta (f) Formiam cum balneo, & om-< folidos ii 5. & tremiflem. Fundum ri duras in
terri( ·< ) Lac. aJAt nomini thrift Unorum
( b ) Lac. L XV.
,
(r) Poft hxc verba Luc. legit: Pxfrw» ewvew
lib. XX. Parttas arptattas II. ptaÇantrr .lib. X XX.
fiift-tit· t* aart purifisat ptaÇaatrm lit. XH f.ifbt. arfaatrts 11. ptafatirs fagaln lib, X. salitas art»st: ns mlnsjlr-ialrs X. pttftatef
lib II- Anas friuttu II. ptafaasrs
ht. X. Pbara arftatta XXX. pe«l/i. XX. wrtam rx areata pt»j. lib. CL. pertaattm mcAamassII.
{4) L„. X X V.
Lac. XXXI.
r.ar. LX.
Luc. aJouante fepalrbram brat a Hrltaa Aepijia farJ frpth

•fi fl mttall» ptrp byrrlicit ricalptt faillir.

Cfi.
( · ) Luc. Inferit ittm Saaflis mftyribtt

t A ) Luc, Furmam
'··
(/) Ltc. * porta SeiTuriana uf^ue ad viamPeneftlnam & »ia kineti» Latine ufque ad leontem Gabuta» poffefbonetn &c.
( m ) Lts, jia.
·) Ltc. aifit ad aandetn intulam pertinentibaa
»\ Ltc. 1Ϊ4.
vP) L«c. luit ·. Infulkm Mefeno
f) Las. ad eandem infulani pertinentibaa
r ) l-ac. Matldic, quod eft montem argentarium
( · ) Lat. Sauoeoie
t») Lac. Lucreti.

ί
i

Lfficaia mftUfrlf III. Ct ft» lie» W fr» mm matris fta CT vtttretlftf /atUirtm peftit Dftta ten its
fftam etrram, Or. rtlifta at la ScUt.
' ‘
’ r·
( « ) ia Lae. deed faetpaa

aconua

453

A M P L I S S I M A

C O L L B C T I O.

474

territorio Veliterno , proflantem folidos 43. A milliaria oâo. F»cit autem fit forum (*»),&
Fundum Surorum via Clodia in territorio ve- donum obtuht; Pofleflionem Macarii, prasftan- .
jentano, praedantem
folidos 56. Maffam Gar- tem folidos j 50. Poflefliooem Cimbra nam, pro­
/i-_.
Îilianam in territorio Sueflano , proflantem flantem folidos centum quinque. Poffeflionem
ilidos ( » ) dyd.
Sclinam, preftantem folidos centumoâo. PoflaciviMteAiEifdem temporibus fecit Con flanti nusAugu- feflipnem ( a ) Afllas , preftantem folidos cen­
ΐκΓ^μα ^οϊ bafilican» in civitate AlbanenA fanâijoan- tum quadraginta . Pofleflionem Nymphulas ,
B^iift·. nis Baptiftc, ubi pofuit hoc.* Patenam argen­ preftantem folidos nonaginta. Pofleflionem In­
team , penfantem libras 30. Scyphum' argenteum fui· cum caftro, preftantem folidos oâoginta.
deauraium, penfantem libras 12. Calices (4) mi­
Eifdem temporibus condituit beatus Silvefter τ<·ι«. i««inifteriales decem, penfantes Angulos libras ter­ in urbe Roma titulum fuum in regionem ter- *
*
nas. Amat argenteas duas , penfantes Angulas tiam juxta thermas Domitianas, que cognomi­ BA «·ι·« htlibras ao. Podeffiones (c ) Laurentinas cum ad­ nantur Trajane, titulum feilicet Silveftri, ubi filka hikrti
jacentibus campeftribus, przftantas folidos (d) 60. donavit ConftanAnus Auguftus patenam argen­
(Fundum Molas prrftantem folidos 50.) Pof- team, penftintem libras viginti. Scyphos argen­
feflioncm Albanenfem cum lacu Albano, prx- B teos duos-, penfantes Angulos libras oâo. (e)
flantem folidos tjo. MafTam
Muci,
preftantem
______ _.
o_______
, r._________ _ _
Amam
argenteam
, penfantem
libras
decem
folidos (r) 170. Omnia Scheneca deferta, vel Pharos cantharos argenteos decem , penfantes
domos civitatis in urbe AlbanenA, omnia in cir- Angulos libras quinque. Cantharos ceroftrotos
cuitu ecdeAs Conftantinianu obtulit Auguftus. «reos fexdecim, penfantes Angulo* libras quaPofleflionem horti, prsftantem folidos 20. Pof- draginta . Calices argenteos minifteriales quinfeftionem Tjberii Ciefaris , proflantem folidos que,
nenftm
""
.....................
lue, penfantes
Angulo*
libras duas . ”
Fundum
1—;<—in territorio Sabinenfi, proflantem
(/*) 80. Poffoflionem Marinas , proflantem fo- 'Percilianum
lidos 50. Pofleflionem Armatianam in territo- folidos quinquagintai Fundum Barbatianum in
• $vimm
lio * Corano, preftantem folidos tjo. PofleC* territorio Ferentino, proflantem folidos trigin­
iionem Statili anim, preftantem. folidos 70. Pof- ta quinque ___
fit _________
tremiflem. Fundum Statianum
feflionem Medianam, preftantem folidos Jo.
in territorio .Trebulano, preftantem
«reflantem folidos 66.
liuhCmi
Eifdem temporibus fecit Conftantinus Augu- & tremiflem . Fundum Beruclas in
ii territorio
ftu* intra urbem Capuanam bafilicam apoftoio- Corano
Γ
, proflantem folidos (p)<-quadraginta
apofloloruo, rum, quamcognominavitConftantinianam.·Ubi
quam cognominavi tConflantinianam. Ubi quinque . Funddm Sulpitianum in territorio
«« durtar
Corane , proflantemfolidosfeptuaginta
,
.
. FunCmAiMi- & obtulit dona bare: Patenas argenteas duas ,C* Corano,
penfantes Angulas libras 20. Scyphos argenteos dum Tauri in territorio Vejentano, proflantem
profta
tres, penfantes Angulos libras (g)
(e) oâo. Cali- folidos quadraginta duos. Fundum Sent iiianum
ees minifteriales 15. penfantes Angulos libras in territorio Tiburtino, pneftantem folidos
folidc triduas. Amas argenteas, duas, penfantes Angulas ’ ginta. ”
'
"---··
·- · —
Fundum
(y)Cejanum in territorio
Prolibras (6) 18. Candelabra arrea in pedibus de­ neflioo, proflantem folidos quinquaginta. Fun­
cem, numero quatuor, penfantia fingula libras dum Termulas in territorio Proneftino , pro­
180. Pharos cantharos argenteos numéro tri­ flantem folidos triginta quinque, Pofleflionem
ginta, penfantes Cingulos lib. j. Pharos cantharos Cylonis in territorio Praeneftino , proflantem
«reos, numero triginta. Et obtulit poftefliones folidos quinquaginta oâo . Obtulit & omnia
Maflam Statilianam in territorio (i) Menturino, neceflaria titulo Equitii. HicSitvefter fecit or­
proflantem folidos 315. Pofleffionem in territorio dinationes, fex per menfem Decembrem, pres­
Cajetano , proflantem folidos 85. PoiTeifionem byteros quadraginta duos, diacones viginti fex:
Paterni in territorio Sueflano, proflantem folir epifeopos per diverfa loca numero 65. Hic fe·
dos ijo.
ccemeterio
Prifcill» via Salaria
, Pofletfionem ad Centum in territorio pultus
r_:____eft
1:in
_________
2,
Capuano, proflantem folidos 60. PofleflionemDapud urbem Hornam milliario tertio, pridie
Gauronicam in territorio Sueflano, proflantem* Kalend. Januar. Qui catholicus & confeflor quiefolidos quadraginta. Poflcftionem Leonis, pre­ vit . Et ceflavit epifcopatus dies quindecim .
Haec Damafus.
ftantem folidos 60.
a ilvitat·
Nupoli
Eifdem temporibus fecit Conftantinut AuguBadlka.
Nots StTEUxr Bimii.
!
flus baiilicam kb in urbe Neapoli, ubi obtulit
hax; Patenas argenteas duas, penfan tes finguλ
Siïwftr
.
)
Poftquam
epifcopatus
Romanus
per
las libras ( 4 ) vigintiquinque . Scyphos argen­
Melchiadis non Teptemderim diebus dumta-Si,****r
teos duos , penfantes Angulos libras decem . obitum
xat (ut fuiipfius immemorauâorpontificalisaflèrit)
f0*"
Calices minifteriales (/) decem, pedfantes fm- fed integro mente vacaftet, ipfis Kalendfs Februa- *“ "
f;ukr libras duas, Amas argenteas duas, peo- riis, anno Chrifli ,«<· jui eft Confisatin i imperato­
ris nonus,
nonus, onveiter
Silvefter π<τκ>π·
nation· κοπιπ»,
Romanus, a marcein->imn«r
Marcelli- Siinft«r «
antes Cingulas libras quindecim. Pharos argen- ns
teos viginti , penfantes Angulos libras oâo , «κ>. non (quod habent ada Silveftri) a Melchiade
Ph^Leo,’
T
presoyter orainarus, ponqncaram aocpnis eir. maximino & Licinio noftibus &. periecutoribus oriendecem . Fecit autem fornum aquar dudus per ftl!j
jqd«h feditionem moventi«t
Ceacil. Geaeraf Tom. IL
Ff a
bus,
bus
,
Luc. inferit perneti
Lee. Lauâurai

P·» raddtt·
«ft.

4Π

CONCILIORUM OMNIUM

4J6

bus, per Conftantinum eorum auriculas amputan- A decim minus uno die » migravit e vita pridie Kalen*
tem, A rebellionis fignum corpori illorum impri- datum Januarii, anno Chriftinati jjj. Aliiquidem
mentem, féliciter oppreflis, toti orbi dc imprimit aliter» fed eum in lib.de Roman.pontif. ejus inerefuniverf» ecclefir pax & tranquillitas concéda eft . fus ponatur fubcbnfulatu Volufiani, tempore Con­
Qua obtenta ittbitn vaftats ecclefue extrui , & ad flamini ( fic enim hic legendum eft ) rurfum vero
corruptos mores emendandos, (anâiftàmae leges ab Marci fuccefloris illius fubragatio ponatur fub con­
Coneiib pia- ecclenaftict & frculatis imperii monarchis promulfutatu Nepotiani atque Facundi, qui incidit in an­
J- Silvefter exceffifle
tuna habita Mr' wepeiunt. Et demum ad contumaciam fchif- num Chrifti JJ<. fano ann.
(vbSUvcâro. maticorum Donatiflarum, terve quaterve in caufa nequaquam potuit . Baronius in appendice decimi
Crciliani appellantium, frsenandam ; ad incendium tomi ad annum jak. numero I.
Ar-anae haareiisexortum Akxandriz reftinguendum;
c Hic in exili·fuitin monte Soraci e . ) Silveftrum cru­
ad Achanglii eleâioncm contra -Atianorum A Me- delitatem imperatoris metuentem ab urbe exulalfe ,
letianorum fa ft ionem confirmandam, divertis locis ac prxter *Λ· fpuus .probabiliter indicant Zofimus libro
temporibus Arelgtenfe , Ancyranum , Neocxfa- Jecundo, Sozom. libri primi cap. s-ex eo quod Conftantinus
fui expiationem
qurrens. non Ro­
reenfe, Alexandrinum , Laodicenum , Romanum » -,
------- criminis
------------r—
manum antiftitem ,, fed peregi
peregrinum hominem. Ofium
„
.
Nternum,.aliaque plura conciliaindifta, congrega- manumantiftitem
Cordubenfein epik
epifeopum confului(Tet . He­
Coa u er cele^r:»til fuerunt. Inter leges, quas imperator nimirum Cordubeniem
Zofimus, ipfe
ig/e fibi confcius
ctnfcius , V propteadhuc catechumenus, Abaptifini expers, piiflime edi- _ram
rM* >, inquit Zofimus,
xit aç promulgavit', notatu digniifimx funt ills , Brra,. contempts
/aeramentorum religionis
a miner
;■
--f.ad
—Jt—
}
quibus ingenuos,-per tyrannum fervituti fubjeftos, accedens
t—. , «dwijforam
----- i^a.—^.
—
,n... Illis
_ .r res­
luftrationes
pofcebat
in libertatem vindicavit : puerorum concubitus fodo- pondentibus , non ejfe traditum Inftretionis modum ,
miticos interdixit; parentum inopia: in alendis &
tam foeda piacula pofet eluere . quidam Hifpaeducandis prolibus fuccurrit: pœnam, qua mifero- aar ienere cui nome» ejet £grpti», » ( ita Ofium
rum hominum vultus inferibebantur, fultulir: Cliri- epifeopum Cordubenfem appellat, tum quod a fuftianos exulesA ad metalla damnato», Licinio devifto, fcepta legatione ex Ægypto rediiflet , tum etiam
revocavit, de gradu de jeftos, bonifque omnibus fpo- quod. quales erant pene omnes. Ægyptii, omnelque
liatos reftituit,quaque leges Juliam & Papiam adverfus gentilium opinione Chriftiani facerJotes , magam
turpem »fiftum A fieriIqm celibatum olim fancitas, A efte puta vent ) Romam delatus , & ad Confiantiwi
contra verum, fanftum atque fycundum Chriflianorum colloquium admijus, fententiam doHrinx CbriftianUrnm
cathbatumcpnverfas, abrogavit : denique qua ad Ma­ habere vim abolendi quodeumque peccatum confirmaximum praefeftum urbis de arufpicibus, ne privatas vit, &c. Baron, ann. p*. num. 17. A »7.
domos adirent, refcriplit ; quippe qui ea occalione
d Rediens cum gloria. ) quippe qui julfu beatorum
clandeftin* idolnlatrir venena mftillarent; Verum Petri it Pauli » noftu per quietem & Ibmnutn impera­
1
cum hoc fuo decreto multorum animos graviter exa­ tori apparentium , ah exilio, revocatus in urbem rediit.
cerbari , ac fere feditionemconcitari videret,, fpecie Afta Silvellri, aux recitantur ab Hadriano papa,
mitigandae fedttionis, ad eumdem Maximum referi- À νν.,ν.·.
concil. Nterno 11. ad. t. Item’tomo fecundo epiflo©turn priori contrarium edidit , quo arufpiees , fi Clarum decretalium,
fulgur teftum aliquod tetigiflet , confutendo» , tibie Baptizavlt Conflantinum ^dugufum ) Conftantinum
que quod refpondiftent , renunciandum elle decre­ anno Chrifti j»4-CnfpoAConllantino tertium convit. Quamobrem, uti A ipfe imperatordifeeret, aliof- fulibus bapt iratum efte , Romanum concilium prrdique fuo exemplo doceret .quanta cum Dei oftenfa con- ftis confulibus celebratum, apertiffime proba In
’ e,
junftutn fit,religionem temporalis commodi caufa dif- xordio enim illius conciiii hart narrantur . Eodem tem­
fimulare, Deo vindicepenniiTum eft, ut imperium ejus pore, (Crifpo nimirum A Conftantino tertium con­ Confhuli^vm
1*4 ba' ante feliciilimum , in fummam infelicitatem" relahere- fulibus , ut ex fubfeiptione con'lat ) cum multi no­ AMBO
«Γ·
tur ,’ipfaque Neroniana frcula quibufdam reemdefeere biles gauderent, quod Condantinus baptizatur a Sii- ptitatRm
. probttur
QjuoccafioM diderentur. Cum enim Licinium juniorem ile re- veftro epifeopo urbis Rom*, V mandatus fuijet c le­ LURCilui .
pinKidum^ bellione fufpeftum occidillet, optimum deinde Cri- pra ; pro boc beneficio, quod accepit a domino nofro
cowniient . cp|Un Cxfarem Chriftianum, praeclaris viftoriis au- Jefu Cbnflo, per Silvefirum epifeopum, coepit tntegre
ftum, rebus fortitergeftls vere magnum, callirate, praedicare dominum Jefum Cbriftum , ZT confiteri eiuc
ceterifque moribus mfignem , quali noverce ftu- beneficia, &c. Audoritate ejufdem concilii Analia-A"]M'·
prumintentaflet, una cum Fauftaconjuge fua, mul- fius bthliothecaricus in chronico perbrevi, qnod feri*'"*·
tifque prrterea fpeftatr virtutis viris , crudelifliine plit, recenfet Conftantini baptifmum Rom» habitum
Periremiam interfecit, Ob hxc fcelera imperator a Deo lepra anno imperii illius decimo odavo , nimiriim-^s*. niomo.
crimint»»j>t. percufTus, cum ab arufpicutn refponfis,
refponlis quibus adle- Chrifti nati, quo si. Conftantini finitur , A ty/îit
fanguini in-Dchoatur. H*c eadem teftimonio Zofitni libro a. a’’*"·* ‘J*,?* pram curandam , innocentium fanguinem
f
On’lCuno nocenter eftufo addere monebatur, matrum A rnfantu- liorumque Gentilium . quorum Soeomenus lib.t.c.j.
•uBMwcruM.. lorum ejulatu deterritus effet ; ad mentem rediit, Ia? meminit, confirmantur .· Horum enim omnium una
ftumdeteftarur, A criminis fnnul ac perna expiatio­ eadetnque eft fentcnûa ,Canftantinum poft Crifpi filii
nem quaerit Ab OfioCordubenfi epifeopo , faixftontm- necem, de crimine admiflô poenitentiam agentem,
queapoftolorum Petri A Pauli appjritionedidicit.Sil- ejufque expiationem folicite qu*rentem,Geiitilibu» A
veftrume latebris ab exilio revocandum , ab eoque la­ Chriftianis auftorjbus didicifte , veniam parricidii non
vacrum, baptifmatisefleexpetendum : quod fifacerer, nili per baptifmum refte, ac legitime adminiftratum
futurum elfe iidem imperatori promiferunt, ut ab ani­ obtineri pofte , ideaque baptifinate ChriftiaiHirum probatur r·mi fimul A corporis contagione emundetur. Obtem­ fufcepto , ab omni corporis & animi contagione sionibas
perat apoftolorum A epifeopi monitis , Silveftrum abluendum fore .’Accedit , quod hiftoricorum te­
ab exilio revocat, A poftquam aliquot diebus per re omnium conlenfu communi receptum fit , im­
eumdem in fide inftirunis fuiflet , baptizatus , A peratorem concilio Nicrno univerfa!i, quo non tan­
fjbi· . a lepra mundatus eft. Hujus ille accepti be- tum de moribus, verum etiam de fide difpuubarur,
«neficu memor, ur fuum erga Deum A ecclefiain inteifuiife, adeoqite ante baptifmate initiatum fuifaffeftum notum faceret, fubito deorum gentilium fa­ fe : cum , tefte Serero libro fecundo/, Couftantio
na diruit, plurimas divino cultui confecrandas ec- adhuc catechumeno Mediolajjenfi contilio intereffe
permiflum,
anno prrdifto nuclehas extruxit? eaiaue ampliffimis donismunificen- non
.
rfuerit
.— , —
........ - Baronins
, A
~ fequentibus
.
itque ad trigefinium. Item
Munificentia tiflime exornavit. Et cum indignum efle tuditarer, E mero 17.
ufqueadjrigel
Coottantiai . eam urbem, in qua monarcha totius ecclefir Chri- anno jry. n. undecimo.
’
~Quod
1 ”Eutebiuf Pamphili Retetlilarf·»trMia
ftique in terris vicarius relidebat , irrcitlaris princi- epifcopus Crfarex Palrftinr, libro*. irv vira Con­ Eufabn
, de
DonMioCwi- P,s imperiu fubjeftam eftè ; non urbis Rornz dtim- fiant. cap.61. A et- aftiimat Conftantinum in ex­ tapiiime
tta.uni
taxat, fed tot i iu’ fere Itali» aliarumque provinciarum tremo vitae ctirfu inultis annis, poft celebratum Ni- Cojiftanl mi
“\
dominium A jurifdiftionem temporalem Silveftro , cirnum concilium in fuburbiis Nicomedi* ab -Eufe1
ejufque legitimis i. cathedra Perri fucceftoribus bio Nicomedienfi Arianorum antefignann baptiaatum , impium & ab etclefia «atholica penitus alie­
f
munifieentiflime donavit. Qua ratione crucem do­
minicam tribus integris faeculis in terra larenrem num ex hac vita migrxffe , figmentum eft_ in Craac reconditam exaltarit; quibus miraculis a latro­ tiaih Conftantii imperatoris Aristii, ab Arienarum
num crucibus eaindem difi reverit, quae templa in lignifero ( ita eum Hieronymus appellat in chron.)
honorem Dei «dificarit , quafve res alus pratclare excogitatum. Gr.rci ÏQ luoMenologioConftantinum
«efferit, partim fupra in notis ad ternam epifiolam inter fanfto» retulerunt : univerfa ecdeiia nomen
piiftimt imperatoris, tefte Nicolao epiftola ad Mi
Eufebii diximus , part'in infra recenfebim.is .
Sedis tempus 6 Sedit annts i}, menpbus decem, dteb>< i n. Sil- < haelein imperatorem , ex Diptychis recirare con­
fire» it. P.atres concilii Chalcedon. Marcianum vi­
Si!»«iir>
vefter cum fedifiet annis viginti uno, menfibus unrum

I

*

t

.

457

A M P L I S S I M A

C O L L E C T I O.

«j» '

ntm piiflimtun ac religiofiflimum , Novum Con- A efl . fed etiam eidem gravia comminatu» eft , de
ftantiaum acclamarunt; quomodo,
Euftbius quibus infra fun loco. Ne putas ariaSilveftri mutluomodo, fi quem Eufebius
dolofa fcribit ab Arlarso oaptiaatum
, impie deceffi
fi­ ns
L—
-i—
referta ; hac in re vacillare êc fide
fe, ecclefia catholica tantopere commendabit ? Tuo deftrui; fcias idem a patribus Romani concilii fùb
Ipfius Eufebi , teftimonio condat , imperatorem Sitveftro habki, ftattm in* principio tynodalium
Jpfb facrariflîmo pafchatis tempore facrii mvfleriis aftorum confirmari t hase enitn ibidem leguntur :
interfuiflè, dt in facro Niczno conventu fedesn in­ Caw· multi nobiles gauderent quod Confiantinus bapti·
ter epifeopos habuiflê ; quomodo, hxc omnibus a- zatm « Siiveflro urbis fiomm epijeopo t CIT mundutut
liis catechumenis & peccatoribus interdiria impe­ fuifiet a lepra ; pro fa beneficio tSPc.
ratori multij neccath obndkio , dt adhuc catechu­
Quern curavit dMarêxr « lepra. ) De Conftantini Hiftoria Conmeno reoncefla fuifle opinaris? Przterea lib. t-eso. lepra , A rer baptifinum curatione fafta , futuris ftintioi
a la.
‘
1. ais imperatorem multis annis ante finem vitz ie fzculis eadem credita, atque abfque ambiguitate re,- P’*
in tabula deptria omnium oculis contemplandum cepta eflè, Gregorius Turonenfis, cum agit de bap- dtftaditar
propofuiflè t falutareque paflionis infigne fupra ca­ tifino Ctodovei Francorum, regis, teftatur his verput imaginis locatum in piriura expreflifle , Ini­ -bis: procedit nevus Conflantinut ad lavacrum , de­
micam autem illam &. hoftilem belluam, qux ec- leturus leprae -veteris morbum , fordentefaue maculet
clefiam Dei impiorum tyrannide oppugnaflet , in geflorum
________
____ ___________
antiquorum
recenti latice ________
deleturus. Eadem
f.-AÎ D m Î-Î2
____ lt:_ — _ —. □-/“--•-/'ι
altum demerfam , draconu fpecie, « figura deferi- io ..1»^
vita fanrit
Remigii, quam
Hincmanudefcripfit
bendam curalia. HxC quo pario Conflanti no appli-JJQi! I, quod
nec o
gentiles
hiftorici hujus
rei aami
______
_____ ______
____ ___
_ Imicari pedium, fi nondum baptmtus erat ? fiquidem rahilem
hiftoriamtacuerint?
tacuerint?Inter
Interaltos
alios Michael
T.C ’ » Chriftianu,
------ hiftoriam
Oiriflitnui
omnis catechumenus & energumenus , tantumque Glycas ·in -fuis annalibus libro quarto, hxc deCon- hicf«it|«m
abeft ut ipfum ferpentem occidat, uc potius ab eo ftanfino fcripfit ifecundum fac denuo per uxorem ■<>· C. AL.
poflideatur : nam aliter a catechumeno non expellitur, Feuflam ad deaflrornm.eatlxm exorbitantem, Dent per 6·Ρ*Γ «didiquam per baptifmum,qui eft mare illud in quod ferpens lepram retraxit, &c.Chrifti morum igitur ac gentilium ““**
enocarus demergitur. .Sed dices. In extremo vi tz fine feriproruni teftimonio firmata vera funt, qux de le­
baptizarem fuifle, teftatur fanrius Λ mbrofius in ora­ pra Conftantini In ariis Silveftri narrantur ; quod
tione habita in funereTheod. ubi hzc ait .Cuilicet bap· nimirum CmflantinoS imperator adhuc avita feria­
JhfcllH»» <4 ti/mi gratia in ultimis (onfiituto omnia peccata dimi/erit ,*
tus i adverfus Dei ecclefiam perfecurionem concita­
>*Aio «<
taxvre, 'good primus imperatorum Credit, &pofl fe here­ verit; adquam evirandam, Silvcfter una cum ali­
Ambret ·
ditatem fidei principibus dtrelionit, magno mc'iti lo­ quibus fuis fecreta montis Sorariis perierit : quod­
cum reperit Refpondeo, nifi nrc de Hh rgrirudl- que Conftantinus ob admiflâi flagitia Deo lepra
ne, a qua omnium medicorum au?ilio deflitutus, per percnflus , juxta refponfiim quotf ab arufpkibus
Silveftrum libbratus eft, intelligat; Ipfe eodem ver­ acceperat, e vilioribus perfbnis infantes , quo­
borum contextu fibi contraria locutus erit: nam quo­ rum fanguine curaretur, ad necem quzrimandave­
modo magni, ut ait, meriti Conftantinuseft. fi ab rit quidem, verum matrum planriu, ad miferendum A
Refdluurab- Arianis
Que autem in cnroni- ________
* ’ ’ baptizatus
‘
‘ deceffit?
' ^uod
,_____
r ______
_____ cum fuis
commotus
, a nece _______
abftineri
, matrefijue
..... feribitur,
_______ .Conftj
______ tinum extremo vi-r'infantulis
dimitti praecei
_ infantulis muneribus douaras dimitti,praeceperit
:
awonkHir.
Hieronymi
γμ7·
tempore ab Eufebio Nkomedicnfi epifeopo 3~
--uod
1 3------·· Petrus
demum illi cubanti ideo1 ----beati Λλ
apoftoli
feiiiuiobj*. baptizarem, in Λ
'
'
.
Arianum
dogma
doclinaflê
, <■furrept Paulus, apparuerint, & ut Silreftmm in, monte
aiee«,«aci. titium
& ab
alio potius, quam a fanrio Hie­
____ eft, __
ib alio
latentem accerfat, & ab. eo baptizetur ( admonue­
litArimironymo fuppofitum . Demum , quod objicitur fy* rint: quo fufeepto, u lepra corporis fubito munda­
Mll epift. nodicam Arimincdlis concilii epiftolam ad Conflan­ tus ac curatus fuerit. Vide «ria Silveftri , quorum
tium (criptam, quam Theod. libri fecundi cap. *9. fragmenta in concilio Nkzno recitata, & ab Ha­
Socrates libri fecundi cap. 19. Sozomenus libri quar­ driano contra Inconoctaflas produria reperiuntur .
ti cap. 17. recitant, evidenter atteftari, Conftantino epiftola prima Hadriani pape 1. ad Conftantmum
imperatori paulo ante mortem baptifmatis facramen· & Irenem; item epiftola tertia ad Caroium regent
tumadminiftratumfuifle; non tam mendofe,quam Francorum: item ariione prima concilii Nicrni II.
falfo ibidem auriorum vel librariorum culpe fcriplum
ftem a Baronio auno domini pf. num. }>.& fequeneft. Sanrius enim Athanafius tn commentario illo ,
ibus confirmata.
quem de fynodo fcripfit, eandem ipfam epifeoporum
g Ubi dT fac dona rmtelit: patenam argenteam , Β’Γ·» ttmpo·.
epiftotam ad Copftantium feriptam recitat, in qua loco Ac.) Harc qqz fequuntur confirmant ea que fupra '»lu p®1’··**
Conftantini, Conflantem habet : hzc emm ibidem diximus non efle illicitum ecclefix bona ad cultum i‘cet.
feribit : Fuitque nobisperfuafifflmum t iniquum effe, cum & honorem Dei , ad miniftrorum fallen rationem
imperator Conflant ab obitu luo dignus omni memoria, collate, poflidere : de quibus vide qux fupra dixibanc fidem amni cura C? diligentia confertptam promu!· nmus in notis ad eptftolam fecundam Pii l. verbis ,
gerit , tunc demum ex quo i(le bapticatus ex bomini- ne pr*die , item in vira Zephirini , verbis , ut
bus in requiemfibidebitam translatus efl. (nimirum, patenat , & ad vitam Urbani , verbis, Hic fecit
paulo poft fufeeptum baptifmum a Magnentio ty- mimfleria, Ac. & notas ejufdem Urbani epiftolz,
ranrio necatu») Baroniusanno domini pq.num. r8.
Verbis, Scimus vos non ignorare.
»7. & fequentibus, ufque ad num. jy. Vide epi*
b Hufuc temporibus faBum efl concilium.) De quo
ftolam I. concilii Arimmenfis fub Liberto infra.
vide infra.
QuM m boe
De
fufeepto
bapriftnate
aria
emendatiora
hiftoriam
i Et in uibe R'w». ) Vide notas ad concilium
IwptiftMU
Romanum III. fub Silveftro infra.
CoaftaNini nane referunt.* quod cutp ad mandatum Silveftri
pontificis feptem diebus fegja corona depofita , in
k. Conflituit tr cbrifma ab epijcapo confici , ) Chri- Choftaa *Ce
aacidarit I
pœnitentia, ^litarium egiflet , & fideles publicas fti inftitutione conftitutum eft, ut chrifmatis bene- 10 'p!^ope
preces atque jejunium hanc ob caufam indictum didendi foliis epiicopus minifter fir , ut diximus 5“"".°,
celebraflent . (abbato adveniente A fonte ex mo- in notis ad eniftolain Urbani, & Fabiani II. Uu-$atrtœeB(4I1j
' re rrecibus benedirio , In eumque Conftantino fi­ de quomodo hzc inretfigenda fint patebit.
·ηιι·οchar.
mul ingreflb & baptizato, caelitus divinum fplent Hic & boc conftituit, ut baptizatem liniatpre>br~ auti· <n iro«.
dprem afiutiifle , cc quod a Jepra animi Λ corpo­ ter.) Hxc non.de facramentali unriionechriûnaris ’« ρ·»**»ι»ris mundatus eflét , Chriftum eidem illo fulgore in fronribus, fed de ea ceremoniali unriione , qux riatocwditta.
apparentem , manu porreriacongratulatumefle. Hxc in. Ibtenni
__
. baptifino
____ _____________
t___________
fit in vertice baptizandi
, intel
ex ariri probatillimis Silveftri, qux ab Hadriano epi- gligenda eflè, teftatur Hugo Viriorinus libro fecun
flot a quadam decretali, A concilio Nicsrnoll ari.prido de facramentis, pagina feptima, capite tertio :.
ma citantur. Baronius numera 41. anno praecedenti. ubi hanc conftitutionem Silveftri referens dicit :
Cvaftaati··
f Quem curavit dominus a lepra ) Conftantius fi­ Primis temporibus omnis un&io cbrifmatit per folot
lius Conftantini eam hiftoriam, qua parens ob ficepontifices fiebat : fed pofiquam conftitntem efl, ut baptipan«’kpra ,era · fe atrociflîma committi, leo a percnflus fue- zatum facerdcr in vertite liniet , confignaiio
■mv tamen
lumen .
<ant> lap. rat, fumwio Audio oblitetatam efle cupivit ; ideo- frontis jolis pontificibus refervetur. Unde
_ — patethano
prini «Sia- que accidifle opinor, ut adulatoris potius quam
..
ceremoniam olint.................................
presbyteris interdiriam
, & non
*h
. hiflorici officio perfiinrivs Eufebius, ficut baptifmum nifi cum licent a epifeopi ab i fdemufurpatam fuifimperatoris in fine vint fufcepn|m falfo & dolofe nar­ fe. Quod idem confirmatum eft concilii Toletani
ravit; ita hiftofiam leprr, ytTcilicet filio placerent 1. capite vigefimo, ubi dicitur: Statutum efi· diaco­
quas fcripferat fabulas, ftudîolê fuppreflerit . Quod num non cbrifmare , fed presbrtermfi , abfenteepejcopo ;
*
vero Liberius adis quibufdam a fe confiriptis in prafrnte vero ntm, nifi ob ifflofuerit prmeeptum. *c.
vulgus fparfiflêt , Conftantinum per Silveftrum a Vide Suarec de facrainento confirmationis difputalepra mundatum fuiflê , Conilantius imperator ob tione tngefima fexta, feriione fecunda , & notas ad
eam caufam non modo graviter in eum commotui canonem '-o. concilii Toletani I.
UI IA

·)

459

Ç O N C I L I O R U Μ

O M N I U M

4*0

ur.« d.intt,. w yt diaeoui daimaticie. ) Quid dalmatics, fupra Aut tradit Orof. lib. 7. cap. 39. pr* magnitudine ’
c-·
in Eutychiano diximus. Ufus dalmatic* olim epi- pulchritudine, pondere A diverfitate, Gothos attofcoçis dumtaxatconcelfus,,auâoreSi)veftro, Aeon- nitos redidderunt, Λ ab iifdem, divino numine fic '
cilii Romani can. 6. eft przceptus . Nunc autem difponertte , cum liouore eidem bafilicz refticuta
illis diaconi A fubdiacohi utuntur 'Suarea tomo j. funt. Baron, uum. 64.
ζ
difput. 8·.feAion.X.
* Pedi bafilieam B. Paulo apafolo.) BafilicaPan- Bifliea Pauli
Corpor»l« i·» Ut facri/cium altaris no» infecte·.) Confirmatur ' li, qu» cum etlet aedificata, ubi corpus ejus pofitum a■oConflaMI-«
P«i 4»e t»t baccohftitutioneSi)veftripontificis,quod abEufebio erat, inter viam Oftienfein & Tiberim , anguflia Valcmiaiaao
loufeiutio
.......... . .-praedeceiTore ftatutum fiierat
; utconfecratio
corporis ι^ι
non potuit, ut par erat , amplio­ auda.
' SdMt” ,U< domini fiat fuper palla quadam confecrata , linea non ribus fpatiis xdificari , Valentinianus autem junior
ferica. Idque communi confenfu & confuetdine , Be- imperator,' prxtergreftiis viam illam , ainpliflimam
da A Burvhardo teftibus, in ecclefia receptum'eft. reddidit. Vide Baron, ann. 314 num. 66.
Cur diftumfit & ex concilio Rheinenfi capite tertioconnrmatum,
y Eodem tempore fecit bajlltcam in palatio Sefof,,.
can, farratas diflinltione 14. appellatur palla facra, riano.) Hanc bafilicain poft crucem ann. Chrifti iiil(a >pud
quia eft veluti pallium & tnduruentuift Chrifii in' ja6. inventam, zdificatam efte, crucis particula in templu»V«altari. Coin mu mter vero appellatur corporale: quia eadem religofiftiino cultu collocata, evidenter often- ·«'· «*<·“lindonein reprzlentat, qua corpus Chrifti involutum dit : fed cur qwefo in atrio Seftôriano, apud Ve- a*·
fuit; vel quft in eo corpus domini fuperponitur. nerisA
___________
__ templum?
___ t___ Utfcilicer
________ ,jufteulcifcc________
Cupidinis
Vide Alcmnum ,-Durandum , aliofque plures , qui β retur icqmane fcelus, quod a gentilibus in odium cru­
de divinis orticiis fcripferunt. Suarex torn. t. difput. cis fuerat perpetratum : dum
'
' fanflo
' ~ Golgotha
'' ■
in
in
8x. led. 6.
ftticis rupe ( quod teftatur S. Hieronvjji. epift. r j. )
L>btll«« de
» Hujus temporibus fecit.) Haec, qu* deinceps fequun­
impudica Veneris ftatua fuerat collocità , & locus
luamncentia tur, Ime translata funt ex libello de munificentia Con­
iple crucis titulo adeo illuftratus, ab iifdem Vene­
CoxOaeli.n
flamini, quem Anaftaftus bjbliothecanus ex archi­ rarium appellatum. Quamobem templum Veneris ,*
vis facra: Roman* ecclefi» in lucem edidit. Baron, quod Rom» pr» atiis celebre erat, dignum vifum
an.
nu. yr. A 6j. &. 6j,
■
eft, ut cum ignominia eyerfuin ; fanftilïim* cruci
Bihltca I_at<
p Baphcam Confiantimanam . ) Hr'c alias Latera- cederet , qu» , proculcatis impudicitiis , virtutum
nenlis appellatur, ideo qu<>d Conftantino fundatore omnium fplendore nitefeeret. Baron, ann.pt. num.
in monte Carlio in ampliflimis zdibus Laterani zdi- toy.
tuata ht : quas zdes Conflantinus primum Fau­
z Eodem tempore fecit bafilieam dignetis. ) Roga- S®1*»**."*
lt* Auguftz, ac deinde Melchiadi papa: ceflerat . tu fili» Conftantiz hanc bafilieam extruxifte certum f£, u*
Nam concilium illud, quod in caufa Czciliani fub eft ; quo tempore , incertum eft . Nam quo tempo-.Coaftantia fo­
Mekhiade celebratumeflè fupra diximus, in Late­ re, A foror A filia imp. baptizatz funt, non con- ror Coaftaa·
rano in domo Fault* habitum fuit. Vide Baronium ftat. Qua autem vtftone admqnita filia Conflantia hnk imagiaono )i«. numero octavo Sc fequentibus. Item an- fuerit, apud Ainbrofium ferm. de paflT. Agnetis , ■*“
res gefta ab incerto audore narratur. Verba illius videra
·''**’* deâ*““·
Baillie, Salξ Salvatorem fedentem. ) Salvatoris imaginem f. c vide apud Baron, num. 107. Conflantia altera , cu- deiat.
Ht»ni tut
pedes
qua celebri Salvatoris imagine, cui jus hic fit mentio , foror Conftantini , *A relifla
•des altam, aa'qua
Sc difta J
bafilica etiam dicata fuit, difta fuit bafilica Salvatoris Licinii uxor, illa*, quz aliquando Nicomedi» cum
putius quam Conftantiniana ; ad dilferentiam alte­ ageret titulo Auguft» cariilima, miro ardore fuccenrius batilicz ejufdem nominis, pubi icis nepoti is man­ fa videndi Chrifti humani generis redemptoris ,
cipatae qu» polita erat in regione tertia apud tem­ quem Deum colebat , imaginem , ut voti compos f
plum pacis ut habent Sixtus Rufus, A Publius Vidor.
fieret, ad Eufebium Pamphili Czfare* totius Pa«
Baronius anno przdiAo , num. 68.
latftinz , in qua Chriflus verfatus erat , metropoliBalfamum
r [76/
Ubi ardent Balfami libra·
libra, Ac. )Balf»mumfumnii
)Balf*mumfummi tanum epifeopum literas dedit, ut patet ex epift. repretii oleum , quod profufiflhnus principum Heliogafponforia , qua idem Eufeb. przdid» Conflanti*
balus (ut feribit Lampridius in Heliogabalo) in lu­ refpondit: extat aft. 6. in concil. Nic«n.*II. Vide
cernis exhibuit, quod Conftantinus cultui fac rat re­ Baronium num. 109.
ligionis applicafle invenitur. Baronius numero y6.
an Bafilieam B. Laurentio. ) Hic notat Baronius Sepulcr» «arS
· B-filteam B. Petro Ac.) S. Paulinus , qui hoc loca ubi corpora martyrum ponebantur, .ufu prifeo
u?quid’ *" eodem quarto fzculo vixit, ad Aiethium feribens, confefliooes appellata , A fumptuofiflime exornata apptu»u.
H
ept. p. bililic* &'S. Petri meminit his verbis : eflé : ipfasvero corporum reliquias olim in ccemete- Cvitut «li­
Quanto ipfum apofiolnm attollebas gaudio , Cum totam
liis A recellibus fuoterraneis, nunc ereflis de fuper
.ejus bafihcam denfis tnopum ceetibns fiipavijfes , •vel
balilicis, iifque auro A argento exornatis, coli ac
*
<iua Jub alto fui culminis medns ampla linearibus q utinarori
venerati coepillè*.
/vn/wm patet, & apo/lolico eminus foil o corujcans inbb In urbe Nea
Neapoli. ) Iq honoremapoftolqrum A
gndientium lumina firingit , CT corda Letificat, Ac.
martyrum , tëfte Adone in chron. Vidi» ' Baronium
M.KcvIau d<
t Cujus loculum cum corpus S. Petri) De Petri anno $*4. num. tif. Ac.
(ep«kto S.
aoolloli fepultura S. Gregorius papa in epift. <o.
Epiftola Silyeftri pap» de confirmatione concilii
P«tn
lib. }. ad Conftantiam Auguftain tradit , ad r f. Niczni extat infra m notis ad concilium Nicznum.
pedes extra Petri fepulcrum fuiflè defuper locum
Adla Silveftri pap® germana A authentica , a
illum argento conteflum : quod cum iofius deceflor Graecorum corruptelis expurgata, fuoamatim deferimutare voluiflet, apparente figno quodam,non par­ pta, vide in epiftola prima Hadriani papa: I. ad
vo terrore abfterritum , ab hujufmodi confilio de- Conftantinum A Irenem imperatores , it epiftola
ftitiflé. Baronius przd. ann. num. 6?.
'tertia ejufdem Hadriani, ad Carolum regem Fran­
VaÎa Sl omau Calices aureas tres, Ac.) H*c qu» fequuntur vafa
corum. Quibus locis, quibufque temporibus eadem
"«"i’ucHI* & ornamenta bafilic* S.Petri collate, funt eadem il- afla per itnpoftores Grzcos corrupta fuerint , vide
aio dekaia. I» > quz poft 86. annos, cum ab Alarico urbscapta infra in notis ad ediAum Conftantini imperatoris ;
eft, occultata apud facratn virginem, & inventa , cui eadem aâa inferta leguntur

AP-

l■■■■ ,1 'I,■■

hg»

W><>ηh

/

I,

.......... .................................

4«ι

.

·

AMPLISSIMA COLLECTIO.

4«ι

πτί - gr nrr εβ : izj», ο ..ga -j gxcûj i

S

APPENDIX AD EPltTOLAS S. SILVESTRI PATÆ.

Λ

fanerait faierù tabulât Pramotùtie Colk&erit.

M»r> Saf^i. jNter multas apocryphas feripturas, quibus no-A tores Çhriftianam religionem profeffus cft,no1 R-'"· X men venerabile primorum eccleft® pontifi- men & pietas in Armeniam ufque penetravit ;
cum authoritatem canonicam apod rudes pofte- eademque .Principis fama exciti Tirida tes. Arme­
rôs conciliavit, fuum fibi locum merentur ta­ nie rex, fle Gregorius Armençrum patriarcha
bui® ili® mutui foederis fle amoris quibus Lati­ Chriftiani, Romam proficifci ftatuerunt, ut foe­
ni Armenique, conciliantibus S. Gregorio Ar- dus & amicitiam religtofiun ac politicam ftrinmenorum Patriarcha , fle S. Silveftro Romano gerent. Res iliis pro voto fiicoenit ; ftederifque
pontifice fe invicem obftÉnxerunt . Arment , junfti fequentes tabulas fcripfiffe feruntur. Eas
quos confinxiffe eas tabuSs non dubito, ubi­ vero ego nullibi integras na&us, hinc inde ex­
que illas obtruferunt, indeque fibi decus pluri­ cerptas, ut extant apud Galanum in Conciliat.
mum , & gloriam partam recognofcunt. Qua Eccl. Armen® cum Roman, t. I. cap. II. pag.
feript® fuerint caufam hanc“ narrant Conftan­ 31. refero.
tini, qui forte primus inter Remanas imperaAUTOGRAPHUM AMORIS

ET CONCOR.D1Æ FOEDUS

Inttr nugmtm Imperattrem Cnflantbutm, faaflam^ue Silvefintf» Papam, & TiridaOm rfgem Armtma, div*m<{tte Grtgtriam Anutumtm iUttmtnafnm.

Oluntate atque potentia cpnfubft antialis Rfandorum fuorum glorificatorem benedicentes.
fanft® Trinitatis, Parris incomgrehenfibi- Tam
aliaperpiara hac fatt*»tar. Volunta­
tis, & unigeniti Filii ejus Domini ac Redem- te divina, mediantibus Dei genitrice , fim&is
‘ ptoris noftri Jefu Chrifti, & vivificatoris ac li­ Apoftolis fle omnibus San&is. Nos ftrenuiflimi
bratoris fpiritus Sanâi, noftrum hoc Cariareum latini, fle infupersbiles Turaomanni ; videlicet
in Deo firmum, atque immutabile teftamentum uterque rex, uterque Pontifex, fle utraque Ro­
literarum monumentis reliâum eft potenti, ac manorum fle Armeniorum natio , in fraternam
independent! mandato noftro femper Viftoris , unionem, concordiamque unanimiter .conjura­
& gloria Augufti, Conftantini Magni Regis Re­ vimus : hoc amiçiti® votum , ac foedus inter
gum , atque Romanorum œcumenici quocum­ nos fempiternum coram gloriofo Crucis Chri­
que terrarum Orbis extenti , & infuperabilis fti vexillo firmavimus ; atque in fidem ejufdem
principatus Imperatoris, qui potentia veri Dei foederis noftri firmi fle indelebilis, hanc utriuf& gloriofe Crucis Chrifti virtute, a finibus va- que occidentalis fle orientalis nationis fraterni­
fti Oceani .ufque ad folis ortum Vi dores uni- tatem tremendo ac pretiofifiimo Jefu Chrifti
verfo dominamur in orbe ; nec non juffu no- fanguine confcripfimus ; .quatenus fidem amoftro Maximi Romanorum Pontificis Silveftri , Crem fit concordiam ita nobis ipfu invicem dePetri fit Pauli principum Apoftolorum fuccef- beamus, quemadmodum
..................................
$ illi y qui....frater noforis, qui clavibus regni calorum fuper omnes ftpr effectus eft Chrifto Deo ; alterutros defen­
Chriftianorum nationes ab occafu ad ortum li­ dentes ufque ad mortem , 6c fuper alterutros.
gandi, atque folvendi in Cœlô fle in terra po- libentiffune morientes; alterutrorum amicorum
teftatem habemus, univerfeque Chrifti ecdefix exiftentes amici, fle inimicorum inimici: nulli­
pr®fidemus. His igitur tabulis teftatum apud que ex duabus hifce nationibus audeant cnfem
omnes relinquimus quod a Spiritu'Sando vo­ adverfus alterutrum ftringere : quique hoc vio­
cati , magnus Armeniorum Rex Joannes, qui labunt, gladius eorum intret in corda ipiorum,
fle Tiridates, atque vivus Chrifti martyr ac ftre- fle arcus eorum'confringatur · Hoc autem f<enuus confeffor Domnus GregoriiA Orientalium <oius inter has duas initum natione/, firmum
fle Septentrionalium Illuminator, noftri m Gini · 1uffque ad fcculi confummationem permaneat ;
fto fratres diié&iiÿmi, pracipuique lüblimûUut- uuicumque vero ab illo fe fubtraxerit, aChrijus «noftri principatus amici fle fideliffimi -Du­ ftiana fit lands fide difeiffus , Cainique, Jud®
ces, confiliorum noftrorum participes , ad nos & Chrifticidarum Sacerdotum maledi&onem
huc pervenerunt f vifendi ftudio Urbem hancD■ incurrat ; dicant Angeli & homines,fiat fiat .
occidentis fle orientis dominatricem, fanftorum- Deindt bat iterant babtt : Nos autem Silvefter
que principum Apoftolorum heredem, illorum fupremusRoma fle totius mundi pontifex, poftpreterea fucceffoigm, venerabilem Papam atque quam vidimus quod ornatiflùnùs filius nofter
gloriofum Chriftian® recensé fidei dicatum Im- Conftantinus imperator coronatum Armenia reperatorem, magnamque potentiffimam impera- gem Tiridatem
’
totamque Armeniorum gentem
tricem
____ Helenam
._
. Qtia
---------------------------------------de caufa toto hoc no- & regionem pro viribus fuis magnificayit, fumftrOinDeo confirmato imperio exultante, fum- mifque affecit hfinoribus: fle ipfi pariter animo
S® perfufo l®titia, obviam tantis viris no- lubentiffuno inclinavimus ad honorem ftrenui
imo proceflimus comitatu: atque ultro ci- confelloris Jefu Chrifti fle Coepiicopi noftriGretroque confalutati fle debito nos ipfos honore gorii amplificandum. Etpefi alia fatitt: Unde
invicem
prolequuti
obtulimus
ιρίιμη
'—‘_________
---- - adorationem
----- :---------------------no—
ipfqm in nomine Sanâil
Sanâiffim® Trinitatis, bene- j
imponentes capiti ejus\/enerando dex­
f ftro immortali Regi Jefu Chrifto ; mox vero <diximus
'
ecclefiam fandorum Apoftolorum ingreffi, fa- tteram Divi Petri
___ Apoftoli,
____ , —
_________
fle -facrum
linteum
crasipforumreliquias venerati fumus, Chriftum Jefu Chrifti ; atque conftituimus eum unaque
t
cum

V

46j

concilior UM OMNIUM

C A PI TU LU M

(I

464

bis fignificare deberet . pontifici Armeniorum
ii gu i fire t ; illum etenim iu Alir media regione
illa no/lrum Vicarium iniliiumjus . P·»/? alu
t indent bi< conebipit idem 5. Sibvefar ·. Quamobrem ex hoc fublimi noftro mandato poteftas pontifici Armeniorum tribuitur ligandi ,
atque folvendl iu Cxlo & in Terra quemcurri';ue juxta canones Apoftoliços ipfe volue­
rit . Ab eodem igitur Armeniorum pruitifice
bcnedttfi, fint etiam a Chrifto Domino, a fancits Apoftolis, cieteritque fandis & a nobis Ipfis
benedidi : atque ab illo cxcomujunicatt, in ea­
dem retineantur excommunicatione , ' quoufque
ad poenitentiam convenantut

cum illo iuos etiam fucceflbrqs ^ftimmùm Armemotum omnium Patriarcham : voliimiifene
ut in pofterum Pontifex Armenia: ordinet Pa­
triarcham Georgianorum, <x poteftarem habeat
abus inftitucndi epiicopo; fuper ill·λ Armenio?,
qui inrei alias Chritlianorum nationes ubique
difi<erfi icpermntur : Jum quod Albanenfium
regio tub peculiaris P.i:narchx obedientiam re
d’.’.itifr. qui ex Aibaneuti rege promotus , ab
toaem Armeniorum pontifice coniveretur Præ
rrre.i quando très Parr archx, nimirum AlexandiinuS, Antiochenus fie Hierolohmnanus noiimn Patriarcham initiabunt id fia' voluntate
5. lonciirfit pontificis Armenia- ; fidcique proIcilionem, quam novitei eleèlus Patriarcha no-

S

SI L V EST M.

*’ Ç1 quis filiam , aut fotorem ex tacro fonte Bdantur, agant poenitentiam annis V.
O ve! ihrifmarc in con ugio focMvent. dis:
*

Mtnit..

E .V

D h C Λ E T I S

S

S l L V E 5 T R 1

P A P Æ

Onftituimus & Anno 314. praefenti decreto dies a pace & communione fandae ecclefia: fufcenfemus ut in primis pat^rnaliter vocen­ penfis ; deinde vero aliis duobus diebus fub
eadem expeclataMte^xei deportentur . Qjjibus
tur lx. per feptem dies expetentur, nullius ecuno die fuper|®ldito7>>mni cxpe&atione veluti
clefiaflic.r rei interdicta licentia. Huicvcroexpcd.itioni iterum addantur dies feptem, inter­ jam defperatxL - reus Jmox anathematis gladio
«
dicis licentia ecclefiam intrandi, & omnia divi­ feriatur. (a) \j J
na otlicia audiendi . Poti vero adjicientur duo

C

-~~~q q .,

ANNO
CHRISTI

CHKijn

4 CONCILIUM ARELATENSE I.
CONSTANTINI MAGNI JUSSU IN CÆCILIANI
& Donatiftarum caufa b celebratum Voluftano & Anniano coss. anno Chrifti
cccxtv. Silveftri Paper primo, Conftantini ejufdem Augufti nono, cum Mari­
nus ejus urbis effet epifcopus.
pradidam urbem noftram Romam quofdam
epifeopos ex Galliis ire prarceperam ; ut tam
hi pro integritate vitae fuse, atqfie laudabili inftitiito , fed ôcfeptem eiufdem communionis, quam
etiam urbis Romir
epifcopus , atque illi qui
FUm.
GONSTAX I ISVS AUfilKll’S x 3 ÆLAI'IO. b
cum irfdem cognofcerent , poffent rei qur vi­
u< . I Λ , ,
debatur efle commota, finem debitum adhibe­
i*,·. /
I AM quidem antehac, cum perlatum hiiflet
re . Qyi quidem ea quaecumque in pracfentia eo
V"’
J ad foentiam meam, apud Africam nôftram
1 im fuerunt gefta, eunda ad icientiam meam
u
plures > .efano furore vano criminationibus etiam aciis habitis retulerunt,- verbo infuper af
'/■ - ·■· -icmtra le mviccm fuper obfervantia f.inftillimx
fumantes, quod judicium fuum pro rerum fuif“
fidei catholica: ' dididere cœpilTe, dinmendx
fet a-quitate depromptum, eofque potius cauftc
- ■
. ,L"r dulcnfionis hnjufmodi caufa placuerat mihi, ut obnoxios efle dicentes, qut contra Caecilianum
urbem Romam tam Carcilianus C^rthagi- quxdam putaverunt commovere, adeout r iftud
nenfisepiicopus. ,entra quem vel maxinjc uni- pofl judicium habitum Africam ipfos remeafle
-ac verfi fæpe me convenerant, quam etiam.aliqui] < perhiberent. Inde propter haw omnia proba
Q.'?7,"'.e ; c* his, qui ei quaedam obticienda crediderant, bili rerum atftimatione iperaveram , quod om­
N°"·
prxfennam fut exhiberent Nam etiam ad tu- nibus omnino (editionibus fir contentionibus ,
■·
quae
’ · EPISTOLA CONSTANTINI Al'GCSTI

ir <--·>.»'> j.
'··' ' ' ■
' in 'IV4:

ad

vicanum 3 .4;rz,x , ut Arei.item ad can
tre jubeat partir inter γ,-rjr
erat controversa

( j ) In Coit . c \tir.ano Palatino 574. in quo continetur Collectio quzdiin Conciliorum, legitur etiim fub
hoc t'-'.ilo <-' ” ■■ · - ’ .4 -Jru/r. Sylvefter Epifonu» uni ver (is Ερίύορί» per Galliu , Λ fcprem Provin0«. Plj.uit 5,'ciloiic» Sed: , ut Γ> quii ex quolibet E-cie lia ft ico gradu &c. & eft totum primum ciput epiftol»
V. Zcf-mi Ρ40Λ , fed pto
.l'r.'asrufi , ut ibi legitur, fubftitutum eft Mtirepftflene AufifJtMfn/fr ,
t,_ rto Pji-rr.i,. Itg.tut %/:':<·. Sinpli fraude in MS. Floriatenli eadem Zofiini epiftola Sylveftto tribuitur , fc
• J V’ienncnfem F.cclefan» ttadu r.u> apud Patrem Coudant in Append, tom. 1. epift. Rora. Potitifi. coL JJ. Ita
Hallerini fratre» tn Diirut·' ·> Ar. iq C. lleû. Canon, par. a. cap. X. jj. j.
a (1 apogtapSo p h--’bi Xt.-nm-nJi qui ex MtlT. eruit. Ha-auiiu , cu-ui funt lequenter nota.
a I ta MSi. ’·.’■» Aetac.e .
y

AI.

a ΛΙ.

·' .

■

* AI.
ç AL »

‘ζ AI.

·

4*5

A'MPLISSIMA

COLLECTIO.

4*5

qua ab iis hominibus videbantur fubito com-A debito cultu catholic* religionis fand^imum
mote, finis debitus fuiifet impolitus. Sed cufn Deum* concordis obfervahtia fraternitatis ve- I cencord i ot>
d id adonis tu* feripta legilfem, qu* ad Nica- —
·—
; .
ner
«ri
fervtutlr fr*
fium.& ceteros fiiper iifdem fimulationibus gra­
vitas tua mittenda crediderat, evidenter agnovi, Exempium altennr b epiflol* Conflanfini ad epif- b Apud Eui..
quod neque refpedum (alutis iuac, neque, quod
copum Sjracufanum, ut tum duobm aim pereft majus, Dei omnipotentis venerationem an­
ad Concilium Arelatenfe.
«<i’f ?
te oculos fuos velint ponere. Siquidem ea age*
re perftftanl, qu® non modo ad ipforum dede­ CONSTANTINUS AUGUSTUS
cus infamiamque pertineant, fed etiam his hoChreflo eptjcopo Srracufano.
* hciiimen minibus detrahendi dent * facpltatem, qui lonf[e ab hujuftnodi (andiflitna obfervantia fenfus^ ~y^Am quidem & antea c, cum quidam im- c aiu «λ *
____ _
uos nofcuntur avertere . Nam id quoque te'
y probo ac perverto (ludio de fandi ccrle·
m .;»αοΐ..“*fere convenit, quod ex iifdem venerunt, afle- leitlique numinis cultu & fide catholica diffidere OntWof
lom
<'*Z. rentes quod minus dignus idem Cxcihamis cui-.^
r,. BU, ,^,
„aa»
cœpiflent
adcua
refecandas
illorum hujulmodi contu b GmUiffimae religionis habeatur. Et contra B tentiones ita conllituerain
.... >, ut miffis aliquot e
Ptr»·*··*· -j ^u<xj iidem refponderam , frullra eos id ja- Gallia
“ epifcopis, tum advenire julfis ab Africa
t'Xcnflîm· dare, quippe cum res fuiifet apud urbem Ro­ iis, qui diverfaruni partium erant , atque ob­
mam ab idoneis ac probatitfimis viris epifcopis nixius inter fe , pcrtinaciufque contendebant ,
terminata, obnixe ac pertinaciter refpondendum prefente infuper Romano epifeopo , peffirt id
«(limaverunt , quod.eorum omnis caufa non omne, quod commotum videbatur, pnelcntibus
fuiifet audita ; (ed potius iidem epifeopi quo­ ipfts accurata difeeptatione componi. Sed quia
dam loco le claulilfent , & prout iplis aptum nonnulli, ut fere fit , fu« ipforum (alutis , &
fuerat, judicaflent. Quare cum hxc tot & tanta reverentias, qux fandiffimz fidet debetur, obli­
nimium obnixas diffen/iones protrahere pervi­ ti , privatas adhuc fimultates exercere non cefderem , ita ut nullo modo finis iitdem dare fant, dum prolato jam judicio acquicfcere no­
Kffe videretur, nifi & Caxilianus idem, & ex lunt, câufanturque a paucis videlicet didas leni qui contra eum dillident, tres aliqui in ju­ tentias fuiffe, atque hos ipfos non omnibus que
dicium eorum, qui · cum Qeciliano kntiunt inquiri ante oportebat, diligenter examinatis
confeniumque <* debent , ad Arelatenfe oppi­ ad depromendum judicium prepropere feilinartdum venerint: injungendum folertia: tuae duxi,C terque procelfiffe. Quo fit, ut & ipfi, quosfraut mox has literas meas acccpcns, cum Ca’ci- ternum
--------- &
.. concordem
.
r ■' conienluin re­
animorum
hanum fupradtftum, cum aliquibus ex his quos tinere par erat, turpi aut nefaria potius diflenipfe delegerit ; (fed & de Byzacenz, Tripolita­ lione dilcrepent, & averlis a fandillima religio­
na?, Nu midi arum, & Mauritaniarum r provin­ ne hominibus ludibrii occationem praebeant .
ciis , iinguli quique aliquantos ex luis perduce­ Propterea mihi fedulo providendum fuit , ut
re debebunt , quos ipfi putaverint eligendos ) hrc quar poti judicium prolatum ledari volun­
Z
fed etiam aliquos qui contra eumdem Cacilia- tario atlenfu debuerant, vel nunc tandem mul­
num diflicnt/unt , data evedione publica , per tis prrfentibus exitum (brtiantur. Quoniam er­
Africain λ Mauritaniam , inde ad Hifpanias go phirimos ex divertis compluribus locis cptfbrevi tradu facias navigare. Et inde nihilomi­ copos in Arelateniium oppido ad Kakndas Aunus his in fingulis epifcopis lingulas tradornis gulh convenire praecepimus , tibi etiam per litnbuas , ut ipfi ad fupradidum locum intra teras (ignificandum duximus, ut accepto a cladiem Kalendarum Augutlarum potfint perveni­ riflimo viro Latroniano ’ corredore Siciliar pu­
re: celeriter intimaturus iifdem , ut antequam blico
___ vehiculo,
_______ , cum
___ ____________
_____ ? ledis,
duobus aliis .fecunde
proficifcantur, debeant difponere, quatenus ab Dquos ipfe deligendos judicaveris
s,, tribuique una
(entibus ipfis & difciplina competens habeatur, famulis,
*’
’
‘ , · in via
· mimftrent
«
V . ,
qui· vobis
, adlcitis
& nulla forte (editio, vel aliquorum altercatio, delignatum in locum ad diem prxdidam te con­
quae ad maximum dedecus (pedet, oriatur. De feras .· ut per gravitatem tuam , & ceterorum
cetero plena cognitione fufeepta finis adhibea­ qui conventuri funt unanimem conlpirantemtur . Quia cum przfentiam fui exhibuerint , que prudentiam , diffidium hoc , quod male
univerfa qux nunc in contentione ede nofcun­ hadenus per fordas quafdam contentiones per­
tur, non immerito finem debent accipere ma­ leverat, omnibus auditis, que ab iis qui inter
turum; ut prqtinus potfint terminari atque com­ fe nunc diffident, quoique pariter adeffe jurtiponi . Nam cum apud me certum iit, te quo­ mus , in medium proferentur, ad debitam re­
que Dei fummi effe cultorem, confiteor gravi­ ligionem & fidem, fraternamque concordiam ,
tati tuae, quod nequaquam fas etfe ducam, ut vel fero tandem revocari queat. Incolumcn te
cjufmodi contentiones & altercationes dilfimu- Deus omnipotens multis annis cuftodiat.
lentur a nobis , ex quibus forfitan commoveri
potGr fumma divinitas, non folum contra hu­
manum genus , fed etiam in meipfum , cujus E
eure nutu fuo ccelefti terrena omnia moderan­
da commifit * ut fecus aliquid hadenus incita­
ta · decernat- Tunc enim revera & pleni (lime
Etero effe fecurus, & Temper de promptiflimà
te volenti a potentiffimi Dei pro(perrima& op­
tima queque (perire , cum untverfos fenfero
Concily General. Tom. 11.
EA-

y

Λ Lege , Rabent.
>·.ΑΙ· CJ prévins ;<t

i Erata bac ifltcrprttatto cX apographo P. Jacobi Slrtnondl.

Ί

CONCILIO

4*7

RUM

OMNIUM

468

A ληλω^ δ/frwTuy, Str^tp ομοί'-κ vapttvou «χίλΛEADEM

G.

ET

L.

Ex 'Versions Valejii.

-

Aντι^ραφ» βασιλικοί ir/Γολής Sim
δΛπραν
σιιΐοδον ύττίρ τί xae"®*
triTXonw rftifÂHF διγοςοατίαν.

βταμ^», διιυηθή w« τίώ όφΗλομ^ύάχ» ^pnntixv
- ίό'τίΓζχ, άδζλφζχ/υύπ ομόνοιαν , χίν βράδι toi
αίαχλι&1ιυαι, νγιαόνοντή <τι ό Θίβ» o’ χανηχρχ^
ήΐρρ δζαφυλάξοζ ttt τολλοϊς *τίοτ».
Exemplum tpifiohCottftontini imperatorii, qua al­
teram epifeoporum fvnoÀtm fieri jokei, ut om­
nis epifeoporum dijfei^o^toliatiir.

QvrovTÎiof β-ίβατος, Χρή<τ·> tWxôxy ■
Onftanrinus AuguftuS ChreiloSyracufanoΣυραχ»τζων· ήδ» fjfy Ό^οπρόπ ο φαυλως
rum epifeopo. Jam quidem antea cum non­
χ, όνδιαΓρόφως τηϊί trtù τήί θpr^xUots τής άnulli prxyo ac perverfo animo a fanâa religio­
^/ας >Ç tnupavtn δωυάμκχ xj της «ipta-fw? της
ne cœleftique virtute & ab ecclelîæ catholicae
χαθολιχηί άποδιι^χ^χι ηρξιχντο , ί'πιπμνίδαι. B fententia difliderc cœpifient, hujufmodi eorum
ni nttujTui αυ/$ φ/λοκαιβί, Sna contentionem praecidere cupiens ita couilitueδΐίτηιπιόχΜ, wet «’xoraAcaruv άπο τη? Γαλ­
ram, ut mittis e Gallia quibuldatn epitcopis ;
λίας τινών ινισκόπΐΜ, άλλα μίώ xJ
χλη- accitis etiam ex Africa iis qui duas in par­
Ocrr*v άπο τής Α'φβ,ίχή;
ύξ ο*αντιάΐ tes diviii,'pertinaciter inter fe atque obfiinate
μοίρας * χαπιλλήλως {χτατιχώς η3Μ ΐηιμόνως contendunt ; pratfente quoque Romans urbis
cpiicopo, id quod commotum fuitte videbatur,
frfayuvtfypfyrtv. παρόντος η £ τβ τη? Ρ'μαης
fub horum przientia pottet diligentiilima exa­
ίτ/σχοτβ , Tan» δπιρ ίδοχΗ xixtvn&at , δαυη- minatione componi. Sed quoniam nonnulli, ut
^j» «χρό της παράκτιας ajjtfS μ^ *à<svn tetr- fere Ht, & proprix falutis fie venerationis, qux
μιλάς διαχ^ΐσιως , χατορθωτιως π>χί7». α’>λ
fandi(Ttmz ndei debetur, obliti, privatas adhuc
truin , uiç σιμ^αιΐΉ, ι’χιλαθόμ&Λ/ τινίς qçft fimultates prorogare non cettant .■ prolate jam
■πης σωττ^αΐί τής /δόχς, >£ τη π&χτματος τί iententix acquiekere nolentes, aflcrentefque pau­
cos admodum epifeopos fentfntiam tulitte,qui
όφ^λομ^ώ τη άγιωηίτη atpiïH , trt ^aj nui
nec omnibus qux prius inquiri oportebat diliτύς (’δια? ϊγθρας παρατ«’/τ:ν m TTaùovmr, μή Cgenter excuflis, ad depromendum judicium pro­
3b?.o,u!^cî τη ήδη όζίνίχθΜτη *fjsn σ-αχτ/θί- peranter acceflilTent. Unde ut & ipti quos con­
oi?a/. xl δίθ*/ζδμ$υβζ δτν δή άρα ολίγοι τινις cordi ac fraterno imer fe animo efle decuerat,
τνς γνώμας £ τΰς αποφάσεις taiïty Ι^Ιυίνιγ- turpi feu potius deteflanda feceflrone ditfideant ;
χαν, η* Hji μή •wfÔTfpo'/ αβάντων τφ όφηλον- & iis hominibus qui a fandiflima religione alie­
Tup ^ητηθίιυαι a’xgj/3<5i ifyn^ziw Όρος τ» no funt animo, fubfannandi occafio przbeatur.
Idcirco mihi fedulo providendum fuit, ut hxc
τίΐΛ xeinv ί%Ζ*ΐγχ$ι naw ηχίως
όξινς t, qux poll depromptum judicium voluntaria afσπ^χταν^ ίχπ τ»τυ> άτάχτυν txôtva συμβαίνει fenlione jam finitaefle debuerant, nunc tandem
'fyfàat, το χ, rare? αυτής αδίλφζχ/lù κ, ομό­
multorum interventu finem poflint accipere .
χρονα ο’φόλοίτας QHV όμοψιτχ/αν » αιγρώς , Quoniam igitur plurimos ex divertis ac prope
μάλλον it μ-'Τίρ^ς ά*ληλων άίΓοδ/ίΓαάαζ " Kjq infinitis locis epifeopos in urbem Arelatcnfem
intra Kalcndas Augufli jufliinus convenire: ti­
τνι, άν^ρώποις το7ς άλλοτ^ας Qiun tb? 4/V“
bi quoque feribendum efle centuimus, ut acce­
χα: α’ηό τής άγιωπίττ,ς ^ρητχεΐας , ηύτΐυυ
pto publico vehiculo a viro clarifsimo LatroΌτρο^αατν >λ<ί,η? διδοιαι. o-^CS’ mn^ovcnnovμαι Dmgno corredore Sicilix , adjunâis tibi duobus
QCnro, ότα;; τ7η οπιρ ιγρίώ μ^' τύν îJ£f- fecundi ordinis quos tu eligendos putaveris ,
if^vHcrai' ήδη χς/ττί' , αυθα/ριτμ σιγχαη^ί- tribus item fervulis qui in itinere vobis mini<γη τ.·ταΓλ*αζ, χχ,· T.Ù Χβτ» δ'νυηθ» οολλώ^ flrare poflint , intra eumdem. diem ad prxdiTTapcmw πλ»; τιχ^ν. ί’χΗδη πίνιχυ νλ&ιίΌΐ/ς dum locum occurras; quod tum per tuam gra­
vitatem , tum per ceterorum in unum coeun­
ι’κ èixtpopuv >£ άμΐ'^ητων τίχων tirtTKontti é<ç
tium unanimem concordcraque folertiam conrliu ’ A‘pηιλήτζωχ τιολιν τισν Καλα^δίδ/ Αι<troverfia hxc , qux per fcedifsimam altercatio­
yr-ç^i σιυυίλ^Μ ίχζλάσαμ^'. Μ, <τοι γρχ^χ:
nem ad hoc ufque temporis perduravit, auditis
ι'Λομισχμβ^ι ·, fix λχβΐύν -tsafà ts Aauœ»-oTtTè omnibus eorum qui nunc mter fc difsident ,
Aa'fù»i«v» τί Λ xonr.xTopoi Σζχζλάα? êruocroy quos etiam adefle jufsimus, allegationibus, ad
congruam religionis & fidei obiervantiam fraόχημα,-<t: ζΆξα; σίΟΛ'τ.δ
ivo γίτινχί
κ τί διί-πρΗ ·ί>ρον8 à; χν <ri ccur»; ιπιλ(£&- ternamque concordiam tandem aliquando pofiit revocari . Incolumem te Deus omnipotens
Λ?αζ χρί'.Ύ.ς , αλλά μίιύ
'ffii Txlêxi τκ'<ί
diutifsime lervet.
δ'Λυησ·ομ^ί«ί ϋμ7ν χαηχ τ[ω όδον όηηρτη<τα$αζ E
παραλαβών, t-'σω τής αυτής ήμΐρας ήτζ τύπροΜριμίμφ τόηω άιτά/τησο·.' · ώ; αν διά π τη» ar^i
Γίράότητβς , hjm διά τήί λοίχίς
o-uu/revruy
όμοψύχ» χ} όμόφρονος α-αυί'σί«ς, χ} τίτο οκιρ
a^ex τί δώρο φουνλως δί αι\ρά;τινας ζυγω~
μαγιχς ναραμιμ^ότ,χίζν y
τ^3
μίλλά'ΠΛ' λτχθήσ·ίχ*αί τιαρά τ*£5 ιαυ απ' αλ­
* EP1-

K

ί pro EijeijTiw».
β I eRe ·. ·«»' ·

γ h pAar·^/ «rr .
4 Lege ,

G

.

<ά9

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

'470

tum una die oblervari. De his quoque qui qui* EPISTOLA - SYNODI ARELATENSIS buicumque locis ordinari fuerint miniftri , * in ,<p. ,,
ad Stlveflrum papam , de rebus m ca gcipfis locis perlcvcrent. De his etiam qui arqj
*
·
ftis, & canonibus ab ea conftitutis ·
in pace projiciunt, placuit abftineri eos a com­
munione. Dc Circinariis agitatoribus qui fideles
Dilefiiffimo Pafyt Sitoeftro , Marinus ,
Agrae­
funt, placuit eos quamdiu agunt , ■ commu­
cius , Nataln , TAeederwr, Protenus, , Potias, nione iéparari' De hîs qui in infirmitate funt
• P’ot>**u».
Verus, » Probatius j Cetcilianu t, Faufimui , tyer- conftituti, & ° credere volunt, placuit eis ma- b ,«,3,,,
gentius, Gregorius , Aeticiui, Ambi taufut ,+Ter- num imponi. De przfidibus autem, qui fideles
ti»«. ’
matius, Merulti, Perdus, Adelfius, * Hiber­
iunt, & ad przfidatum confiliunt, ita placuit,
nius, Fortunatus , · Ariilafiut , Lampadias , ut cum promoti fuerint , literas quidem acci­
Vitalis, Maternus , Liberius , Gregorius, Crepiant ecclefiafticas communicatorias ; ita tamen,
Jcens, Avttianur, Dafnus , Orientali/ , &utptaut in quibufeumque locis geflerint , ab epileo’
fius, Vilior , Epiitetus , in domino aternam
pis ejutdem loci cura cie illis agatur ; & (i coe­
falutem. ( a )
perint contra difciplinam agere, tunc demum a
B communione excludantur . Et de his quidem,
Ommuni copula caritatis & unitate matris qui in repub. agere volunt, fimiliter. ! De Aecclcii® catholics vinculo inhzrentcs , ad tris autem , quod propria fua lege utuntur ut
Arelatenfium civitatem piiftimi imperatoris .vorebaptizent , placuit ut ad cccleliam fi aliquis
<· rdipoiim lunate addudi, inde te, c gloriofiftime papa, hzreticus venerit, interrogent eum fymbolum ;
». ‘
commerita reverentia falutamus.. Ubi graves ac
& fi perviderint cum in Patre , & Filio , βζ
perniciofos legi noftrz atque traditioni , effrz- Spiritu fando e(Tc baptizatum , manus tantum
'
nateque mentis homines pertulimus : quos & ei imponatur. Quod fi interrogatus fymbolum,
Dei noftri przfcns auâoritas, & traditio ac re­ non rcfponderit trinitatem hanc, 1 merito ba- c tunc
gula veritatis ita refpuit , ut nulla in illis aut ptizetur, &c. Tunc tzihans · juflit omnes ad
dicendi ratio fubfifteret, aut accufandi modus luas fedés redire. Arnen.
ullus, aut probatio conveniret. Ideo judice Deo
ôç matre ecclefia , qu® fuos novit & compro­ s St nodi ejufdem editio vulgata, folos canones tJ
epijcoportem nomina compleitens , cum brebat , aut damnati iunt, aut repulli. Et utinam,
viario epijiola jupraferipta.
frater dilcâiilïme , ad hoc tantum Ipedaculum
intereffe tanti feciiTes ; profecto credimus, qma C
in eos feverior fuiffet lententia prolata : &; te SYNODUS EPISCOPORUM, QJJI IN
c.vitatc Arelatenfium apud Marinum epifcopariter nobilcum judicante, cœtus noller majo­
pum ecclçfiz catholicz , temporibus Con-·
re -Irtitia exukaiTet . Sed quoniam recedere a
ftantini Augufti, Volufiano & Anniano coss.
Sartibus illis minime potuifti, in quibus & apoconvenerunt.
oli quotidie fedent, & eruor ipibrum fine intermiflione Dei gloriam teftatur . Non tamen
hzc fola nobis viia iunt traâanda, frater carifTITULI CANONUM. ·
fime, ad quz fueramus invitati. Sed & confiilendum nobisiplis cenfuimus & cum.divcrfx J..C7 uno die & tempore pafeba celebretur.
fmt provinci® ex quibus advenimus, ita & va­ II. Ut ubi quijque ordinatur, ibi permaneat.
ria contingunt , qu® nos ceniemus obiervare
III. Ut qui m * pace arma projiciunt , excom- *
.
debere. Placuit ergo, przfente Spiritu fando&
manicentur.
angelis ejus, ut & his qui fingulos quos r mo­ iv. Ut auriga, dum agitant, excommunicentur.
&
vebat judicare, proferremus de quiete przfcn- v. 17 theatrici, quamdiu agunt, excommunicentur.
ti. Placuit etiam a te qui majores diœcefes te Dvi. 17 m infirmitate converfi manus impofitiones, per.te potiifimum omnibus infinuari. Quid
nem accipiant.
.
autem fit quod lenierimus, feripto noftrz me­ VI1. De fidelibus, qui prafidet fiunt, vel rempublicam agere vclunt.
diocritatis fubjunximus . At id primo in loco
de vita noftra atque utilitate tra&andum fuit , vili. De baptifmo eorum qui ab betrefi conver­
ut quia unus pro multis mortuus eft & refurtuntur .
rexit , ab omnibus _tempu$ ipfum ita relijpofa ix. Ut qui cpnfefforum literas afferunt , alias ac­
mente obfervetur, ^iFdivifiones vel ditfeniiones
cipiant .
'° t^nto obfequio devotionis poffint exurgere . x. Ut is cujus uxor adulteraverit, aliam illa vi­
num mon.s. d Ceniemus ergo pafcha domini per orbem tovente non accipiat.
Concil. General. Tom. I.
Gg a
xi. D
*

C

a> Ex edi'ione Jacobi Sirmondl ; & ex M/Γ. Collegii Pa r i lien lis Soc. Jefu . In uno eorum, colle/.1 ionl , quam
Dlonylianam quidam vacant, prafisua Consiliorum indirulus , hac habet de Arelatenfi,, verbi* llidori IpGus ;
Ceic./iuu, .1-rl*lri>(' I. Irjurntarun ep'fitporu’* , lu put /futui/funt Cuujùer X X 11. funrum auilur mau/tuf Sytuefitr
urOii l(eaf« Pup· per Lryetci ,
j. hSa'lnui Arelutenji, Kprfcepur exl/ierunt : fubfiriteutliut girt ifle Ejuerurir,
Veeeie Lvgeuueu/i Cf irte’h . aHum te>u>er:bus Ceitftenfinl Αν^Λι , ut pullem aferunt . Qu» serba
In Ha­
ereto Gratiani leguntur ax parte, xi d>(l. 16. Contulimus etiam hanc Epiflolam Sflveftri cum MS- Colbert.
ι«$ι. C a noues cum M S Y 514t. m Srhedo Pithœani· l'eriptam état, Cttni/l.um fp/J ceperunt Aretote celebratum ,
VS Jireiiune Syltiefire f./tfiepe . Harjluinua qui fequentia quoque «dnotavit .
A MS. Acre!/Mt .
> MS. r«r/., .
J forte El«r>«tr .
a fortt Anefefur .
«· Ita MS. Cçlbert. qui & Pithtzan. Cert locua videtur efle mutilu».
f MS Colbert, iqti. Dr afn(t .
■ Conflantmui videlicet juflh per refcriptum , quod poft Arelatenfe* Canonet fubjunflum eft .
• Ex Collcffione hidori.
( a ) In colleflionei, qu« continetur in MS. Vaticano — Palatino $74. Synodo huic titulua ifte prafigitur .■
SyneAue Arelatrnfi, frx.ruttrum rp/fitparttru. liem/nr /'untiffirue Frutrl S,lu.prr .etu> Eplfcrpurum feucent.ruu, ,
fut nJnnntl fecunt /n Ofpltie a-elelen/i ,
/iecrever/mut ctmmufnl c enfi'./e cer/tetl tue p^n/ficev/neue. Tum fubduntur Canones XXr Hac Ballerini Fratres in DrtFert. de Antiq. coll eft. GanOn. par. *. cap. X. tf. ». pcabxa

tona j. Operum S. Leoni* edic. Veneta anni 175’.

471

c ο

C1LIORUMOMNIUM

47*

XI. De puellis
gentili
*junguntur.
„
Afidatum profiliunt, · placuit ut cum pro­
XII. Ut clerici faneratores excomm renuentur. \
moti fuerint, literas accipiant ecclcfiaxiii. De us qui fersot aras fatras , vafa domt-^
fticas communicatorias ; ita tamen, ut
nica , vel nommar fratrum tradid^fe dicuntur.
xiv. Ut qui falfo occufant fratres fuos> ufque "ad in quibufeumque locis geflerint, ab epiicopo ejufdem loci cura de illis agatur,
exttum excommunicentur.
XV. Ut diacone 1 non offerant.
& cum coeperint contra difciplinam age­
XVI. Ut ubi quifque fuit excomrnunicsUus, ibi com­ re, tum demum a communione exclu­
munionem conferuntur.
dantur. Similiter & de his qui rempuxvil. Ut nullus epifeopas alium contaltet epifcoblicam agere voldnt.
pum.
VIII.
XV111. De diaconibus urbicis , ut fine presbytero­
’ De * Afris, r quod propria lego fua d» coaf"
rum confcienita nihil agant.
utuntur ut rebaptisent, placuit ut u ad a··..»
XIX. Ut peregrinis lotus Jacrt/candidetar.
xx. Ut .6ne tribus epifeopis nullas epifcapus ordi­ ecclefiam aliquis de * bat refi venerit, innetur .
J
terroeent eum fymbolum ; & fi pervi-*deb»c
XXI. Ut presbyteri, ant diacones, qui ad alia Ιοderint eum in Patre, & Filio, & Spi­
ta fe transferunt, deponantur.
ritu fanélo efle baptizatum , manus ei
XXII. De apoflatis, qui in infirmitate communio­
tantum imponatur, ut accipiat Spiritum
nem petunt.

fandum, Quod fi interrogatus non refponderit hanc trinitatem , baptizetur.

BREVIARIUM EPISTOLÆ.
Domino faniitffimo fratri Silveftro Mannus, vel
catus epifeoporum qui adunati fuerant
. »· oppido Arelateafi.
caiitaii»*
“I

• 7"\Uid decreverimus communi confilio * caritau tux fignificavimus, ut omnes fciant
quid iu futurum oofervare debeant

uateeeu, refail Suriat, puetn Hiethuut tf Uniat exfrrep.
Jeraai ; De Afris, quod propria lega fua utuntur , ut
rebaptitent, placuit ut fi ad ecclefiam, &c.

IX.
/ De his qui confcflbrum literas affe­
runt, placuit, ut fublatis cis literis ac^cipiant communicatorias.

x.

De bis qui conjuges fuas in adulterio
deprehendunt, & iidem funt adolefcèntes fideles, & prohibentur nubere, pla­
cuit ut inquantum poflit confilium cis
detur, ne viventibus uxoribus fuis, licet
adulteris, alias accipiant.
XI.
De puellis fidelibus qux gentilibus
junguntur, placuit ut aliquanto tempore
a communione feparentur.

I.
D*
di»

confcc
>

ne

oUettKioo·
païebs

Rimo loco d de obfervatione * P*fchz * dominici, ut uno die & uno
tempore per omnem orbem a nobis obfervetur, & juxta confuetudinem literas
ad omnes tu dirigas.

P

II.

,
N« part
«e ··
. poho

1

r.

Hera/

fl

w

'c
bello

De his qui in quibufeumque focis or­
dinati fuerint miniflri, in ipfis locis peffeverent.
III.
De his qui arma projiciunt in · pace,
placuit
abflineri eos
r
w a communione.

η

z

Χΐί·

De miniflris qui fenerant, placuit eos M , , Mi>>.
juxta formam divinitus datam a com- ««Μ»·*»»
munione f abftineri.
XIII.
k De his qui feripturas fandas tradie De agitatoribus qui fideles funt ,
___ . . _
placuit eos, quamdiu
r agitant, a com- diflè dicuntur ,- vel vafa dominica , vel
nomina fratrum fuorum, placuit nobis,
nwnione fcparari.
ut quicumque eorum ex adis publicis
V.
* De theatricis, & ipfos placuit quam- fuerit detedus , non verbis nudis, ab
ordine cleri amoveatur. Nam fi iidem
diu agunt, a communione leparari.
aliquos ordinafle fuerint deprehenfi , &
VI.
f De his qui in infirmitate credere vo­ « de his quos ordinaverint ratio fubfi-· in,,·»,»»·
* ....
. ”
..
.
—.
itinevuiat.
lunt, placuit eis debere manum imponi.pftit, ’ non illis obiit ordinatio. Et qao- rational·*
(Bbûftast.
VII.
niam multi funt qui contra ecclefiaftig De prx fidi bus, qui fideles ad prx- cam regulam pugnare videntur, & per
telles

« Cue tilba» MIT. ParificnSbu· Cellegil Soc. Jt(u\ in quibaa eft Colleûio IfiJorl, «intulit hot Canone* Harduinu, piareique notula» adjecit. No» ila outil»·, qac e Simoodi noti» taira adferendi· decerpta funt, rchqua»
hic fub|iciniu».
4 MS- Dmhin Merlinl edttk». D·-..»/,
> M$. ag««t.
/ Elibeiitanam cap. St.
e Merliatu, eta piaeuit.
f MlE uoftri qaataor antiquiffimi , qoippe anneradi ( ut harum'rerum aftimitorei
ifentlaat) ampliae »00. habent, Ae Λη»ι. Colleûio Cjooouoi retur MS. in eodem CoNegi» Pàrif Sof. Jefu, &
MS> Colbert. 0.5141. & Mcrlini, dioruinque vêtu ft a editione», qaemadmodum Gratiano» top, de Confecr. dift.4.
D* Arrlanir. Neque aftunt »ideo appellari codicem, prêter unum Titianum , in quo legatur fe Afris, qucniadaaodara Sariat edidit, quem Biitiu, > te alii funt fccutl . Tamen in Epift. fynodica Λ Afrit,, rei Ae Afrisa ex­
hibet Codex MS. Pithei, qni uaoc eft Coibar tinus ipja· Hardtuttus.
{ AI. abfi aert .
- » Merlin. d«« tasoaa Me falf/ai rr-ii-H.’.

«J

47,

AMPLISSIMA

COLLECTIO

474

teftes redemptos putant fe ad accufatio-A
\
nem admitti debere, omnino non admit- In Cod. Leteeufi 1*4. regeri concilio Me Arela, tantur, nifi ut fuprt diximus, adis pu-/<
yror fiatim fnUo ,
Micis docuerint. *
·*" yumyeam mAr gerfaafiim eft nd alutm fort·

r*‘T

I De his qui falfo accu&nt fratres
fuos, placuit eos ufque ad exitum non
communicare. *

Arelatenfem fynodecm pertinere . dUjapiuntter
notem continuata nnmerontm /trie cape pratcedtntifaf. dUmomtifti mctem IcBortt jttvat Jin·
ceror Anlatrnfiir^tammei hie nmieerari XX111fww duo ibideAP in tnutm coaluerint.

De diaconibus quos* cognovimus multis locis offerre, placuit minime fieri debere.

Placuit ut Quantum poteft inhibeatur
Ύ’ΓΟ nc dimifla uxore vivente liceat ,

XVf'.

ut aliam ducat fuper eam. Quicumque

xnrt -

XXIV.

De his qui pro delido fuo a commu-B autem hoc fecerit alienus erit a catnonione feparantur, placuit ut in quibufi· lica communione.
cumque locis fuerint exclu fi, eodem ΙοXXV.
co communionem confcquantur. *
Placuit ut mulierem corruptam deriXVII. >
eus non ducat uxorem , vel is qui lai* c.oralr.t.
Ut nullus epifeopus alium epifeopum* eus mulierem corruptam duxerit, non
Ivo put v.
inculcet.
admittatur ad clerum.
cap. a» I.
XXVI.
ς
XVIII.
De aliena ecclefia clericum ordinare
De diaconibus urbicis, ut non » fibi
tantum prarfumant; fed honore presby­ alibi nullus epifeopus ufurpet; quod fi
teris refervent, ut fine confcientia ipfo- fecerit; fciatfeefle judicandum cum in­
ter fratres de hoc fuerit appetitus.
rum nihil tale faciant.
XXVII.
XIX.
Abftentum clericum ( alia manus fed
De epifeopis peregrinis qui in urbe^
folent venire , * placuit eis locum dari antiqua addic vel 'alfentm ) alterius ecclefix alia non admittat; fed pacem in
ut offerant.
ecclefia inter fratres fimplicem tenere coXX.
De his qui ufurpant fibi quod foli de. gnofeat.
XXVIII.
beant epifeopos ordinare, placuit ut nul­
Venientem de Donatifiis vel de Monlus hoc fibi prxfumat, nifi aflumptis fe­
cum aliis feptem epifeopis . Si tamen tenfibus per manus impofitionis fufcipiannon potuerit feptem, infra tres non au­ tur ; ex eo quod contra ecclefiafi1 cum
ordinem baptizare videntur.
deat ordinare.
XXIX.
XXL
Praeterea, quod dignum, pudicum, &
In» p r,
De presbyteris , aut diaconibus , qui
«•p. i,». £o|cnt dimittere loca fua in quibus or­ hone Hum efi, fu ad em us fratribus ut £idinati funt, & ad alia Joca le transfe­ Dcerdotes & Levitae cum uxoribus luis
runt , placuit ut eis locis miniftrent , non coeant , quia minifterio quotidiano
quibus praefixi funt. Quod li relidis lo­ occupantur . Quicumquc contra hanc
cis fuis ad alium fe locum transfert^ vo­ conftltutionem fecerit a clericatus hono­
re deponatur.
luerint, deponantur.
XXII.
ί I T U L I,
• De his qui apofiatant, & nunquam
fe ad Ecclefiam repraefentant ~ ne qui­
Sett epitome Canonum Artlatrnfinm ex vetrefta
dem poenitentiam agere quaerunt, & pocolleilione MS. Codicis 490. £*. «Η™*,. ftca infirmitate · arrepti petunt commueenfir ferigti Sac. VIII.
nionem . placuit eis non dandam comAitovuonm. munionem nifi revaluerint , & egerint
EX CONCILIO AJLELATENSS.
I.
dignos frudus poenitentiae. I
Uno die uno tempore Pafcha tenea­
tur.

II.
« Addunt Merhnuj & Crabbe .' fed fatfum leflem ptfia feripi uram impunitum non licere tfe. ,
/3 Cutu ifto Canone m quibuGlam MS. tanquam mttubtum ejui ftqu«n.< conjungitur.- fed aill cum Burcb. ît
Ivone diftinguunt.
> Merbnuj. ut Crabbe. ·» »*· nir^ui per\& prufumant.
e Ivo p· 9. c. ,»i. & Burch.
1. >. c. 1 14. hic addant:
irretitor Epafofet flmut ege c< Cotkil. Arti. l. c. to.
· Ellbtri tannra c. 46.
cui Concilio hunc canonem Arblatenfem tribuit Bmchardui L 19. α t}<f Meti loua retlc «e. fvz/ra·.
t Poft relatos Canone. MIT. CoJicer Tarif. Collegii Soc. Jefu h*c habent.. EiplicltmtCifHMr Arelatenfet, <i»»r
Epifeopi ferienti
9·/ in litfitatem Arelatrnftum apud Marinum Epifeopum Ecdegt Catbelle .e , temporisai
Conjontiai
VoiuflaMa,
Anniana Ceg. «nw/iri-nnr. In Cod. Corb. quem in hi> fubferiptlombua fecutua efi SirmondM. H omina tyiltiparem <«m CUrhit Inii , et!
, ri /ptihh prrvincHf λ· Arrletrnfem SyerJei» trneenrritt
Mariae Eyiftaf , tetuperiiut Consentini, ad dirimenda fibifmata. ve! praaar emotlum In
'retirft, yf!ffpma tf Anniana Ceg. Hard.

4J5

.

CON

I O R U Μ
A

Quis ubi ordinat^ fuerat permaneat.

*· Qui arma projicit in pace excommu­
nicetur.
.

IV.
Agitatores
nicentur.

dum agitant excommu

O M N I U M
,
"
ΧΧΠ.

476

.De his qui apoftatant, & Mrdius re­
vertentur non recipiendis nih dignam
poenitentiam egerint. .
.
’· Nomine epifcoporum cum clericis fuir, omnem,
dr ex qmbies provinciis pel Areletenjem _
jynodum convenerint.
m Z^Hreflus)epifeopus, Florus diaconus, ex

Similiter & Theatrici.

VU civitate Syracufanonun , provincia Si­
cilia.
Proterius epifeopus , Agrippa & Pinus diacones, dc civitate Capucnfium ,· provincia CamVII.
® pania.
De Priiidebus (fic) ut cum confcien- Pardus epifeopus, Crefcens diaconus , d^ civi­
tate Arpienfiuin , provincia Apulia .
tia epifcopi fui communicet.
Theodorus epifeopus , Agathon diaconus , de
VIII.
civitate Aquilejenfi, provincia Dalmatia.
Ex Arrio veniens in Catholico fi in
Claudianus & Vitus presbyteri , Eugenius &
Trinitate confeflus baprizatus fuerit ma­
» Cytiacus diacones, * ex urbe Roma mifli
nus impofitionem accipiat; finon, bapti­
a Silveftro epife.
zetur.
Meroclçs epifeopus, Severus diaconus, de civi­
tate Mediolanenfi, provincia Italia.
IX.
Qui confeflbrum literas portant alias > Orefius epifeopus, Nazariusledor , de civi­
tate Matfilienfi, provincia Viennenfi.
recipiant.
Marinus epifeopus, Salamas presbyter, NicaXfiu$,,Afer , Urfinus , tx Petrus, diacones ,
Si cujus^ uxor adulteraverit , non li­
de civitate ArelatenfiunS , provincia Vicnaccipere.
cet aliam
• G nehfi.
Verus epifeopus * Bedas exorcifla , de civitate
XI.
Viennenfi, provincia fupraferipra. ■
Puellx fideles quæ. cum Gentilibus
Daphnus epifeopus, Vidor exorcifla, de civita­
junguntur excommunicentur.
te Vafenfi, provincia Viennenfi.
XII.
FauflinuS presbyter, dc civitate Arauficorum ,
Clerici qui fenerant excommunicenprovincia quz fupra.
tur.
liinocrntius diaconus , Agapius exorcifla , ex
XIII.
portu Nicaenfi.
Romanus presbyter, Vidor exorcifla, de civiSi quis Scripturas , vafa dominica
• tate Aptenlium.
vel nomina fratrum per fe aut per alios
detexerit cum verberibus deponatur.
H TE M DE G ALLIIS.
XIV.
Qui falfa accufant fratres ufque in exi­ » Imbetaufius epifeopus, Primigenius diaconus,
tum excommunicentur.
D de civitate Rliemotum·
• Avitianus„ epifeopus,
Nicetius’ diaconus
, de *
r
■
live Avide.
civitate Kotonragenfium.
nut.
Diaconus non offerat.
Reticius epifeopus, < Amandus presbyter, PhiXVI.
lomatius diaconus , de civitate AuguftoduPœnitens ubi acceperit orationem ibi
nenfium.
& communicet.
Vocius epifeopus, Γ Petulinus exorcifla, deciXVII.
1.
I vitate Lugdunenfium.
*
epifeopum /Maternus epifeopus, Macrinus diaconus, de ci- .
Nullus epifeopus nullum
i
vitate Agrippinenfium.
conculcet.
XVIII.
” Genialis b diaconus, de civitate Gabalum ,f’ ePlfc0Pu’·
Diacones urbicus nihil agat fine presprov‘ncia Aquitanica.
,
.
oi
Orientalis epikopus, rlavius diaconus, de civtbytero luo.
,
tate Burdegalenfi.
XIX·
Agrcecius epifeopus, Felix exorcifla, de civitaEpifcopo peregrino detur locus oflèrre.E ‘tc Treverorum.
XX.
Mamertinus epifeopus, Leontius diaconus , ·’
de civitate ( a ) Elofatium.
Sine tribus epifeopis non ordinetur epif­
’ Ebonus epifeopus, de civitate (4) Eboraceneopus.
fi, provincia Britannia..
XXL
Reflitutus epifeopus , dc civitate Londinenfi ,
Si quis clericus dimiferit locum fuum
provincia fuprakripta.
& in alio fuerit excommunicetur.
Adclfius epifeopus, de civitate Colonia Londinen-

VI.

Qui in infirmitate çonverti volunt ma­
nus impofitionem acc^iant.

xv.

al t-' r-xtur.
fi Al. qu»i Silvrflfr FfsifitfiMs mifit.
> Duo MSS. Hwfiut.
S MS. nofter.'JEx PrtPlHtlt
.
<- AI. XumlMor .
f AI. PtltJliut.
■ Al. MS. Hherlur.
( < ) Coibed^iit Co..’ca apud P. C. uftant legit
.
(>) Idem lubricantium.

-

♦

477
AMPLISSI MA COLLECTIO.
478
henfium ;
façerdoi pyetbyler,
ftmiuf A. ipfam.arm» » inducentes gentibus fe copulave- ·
diaconus. .
·** - .
.
- rant. Qui fi vel nunc vera fide voluerint obfe·
' Liberius epifeopus, Flofentius diaconus, çeci- quia fanditliinx legi*deferre ', intelligere pote­
vitate Juucrita, provincia Hilpania. „
runt, quanttiin fibi nutu Der fit provifum. Et
Sabinus presbyter, dc civitate Bxtica.
hoc quidem, fanififfimi fnatres, fperabam etiam
Natalis presbyter, Cytherius diaconus, de cièi
in eis quibus ingenita eft maxima durities ani­
tate UXolenfium.
\
mi, porte- b reprehendi. Sed non profuit apud.t’ M«pr«iif'»<H
Probatius presbyter, Caftorius diaconus, de ci­ eqf refla - dijudicatio , neque in eorum fenfus ,'"i‘
vitate Tarracone.
ingrçrta eft divinitas propina . Re vera enim
Clementius presbyter , Rufinus exorcifta, dc non immerito ab his procul abfcefferit Chrifti
civitate Cefaraugufta.
.clementia, in quibus manifefta luce'claret, hu•
· · Termatius presbyter, Viâor leftor, de ci­ jufmodi crte, ut eos etiam a ciekfti provifione
vitate Baftigenfium.
exofos cernamus; <* qux in ipfos unta vefania« qu:· mipi>»
Fortunatus epifeopus, Deuterius diaconus, de perleverat , cum incredibili arrogantia perfuacivitate Cxfarienfi, Provincia Mauritania.
... . fibi3__________
________
____ ____
deant
qux nec dici
nec audiri
fas ,eft , de
Qyintafius epifeopus, Ammonius presbyter, deBfçifcentesλ reito judicio dato, quo ccelefti provcivitate Caralis,
Sardinia.
r',,.!;. provincia
—
vifione meum judicium eos compcri poftulare,
qux vis malignitatis in eorumdem pedoribus
ITEM PROVINCIA AFRICA,
perleverat. Quotiens a me jam ipfo imprpbiiTi.
mis aditionibus fuis funt condigna refpohfione
'
Cxcilianus epifeopus, de civitate Carthaginen- opprerti ? qui utique fi hoc ante oculos habere
fi ; aim ipfo Sperandus diaconus.
voliuffent, minime hoc.ipfum interpofuiffent .
Laiupadius epifeopus, de civitate Utma.
Meum iudicium poftulanr , qui ipfe judi­
Vidor epilcopus, de civitate. Utica.
cium Chrifti expedo . Dico cniin ut fe ve­
Anaftafius epifeopus, de civitate Beneventina .
ritas habet , taccrdotum judjcium ita debet
rauftus epilcopus, de civitate Tuborbuana
haberi , ac fi ipfe d dominus refidens judiSurgentius epifeopus, de~civkate Pocofeltis.
cet . Nihil enim licet his aliud, femirc , Dcicûario
.Vidor epifeopus , de civitate Legifvolumini , vel aliud judicare , nifi quod Chrifti magiprovincia Numidia.
fterio funt edo&i . Quid igitur fentiunt ma- n"‘
Vitalis epifeopus,
.
, . de civitate- Verenfium.
--------------ligni homiqes, officia ut vere
· dixit diabo-· d>»> .Opi·r
··
·
■
—
■
Gregor. epilcopus, de loco qui eft (a) inpor-Cli? Perquirunt fxcularia, relinquentes ctrleft ia. comr· Par­
tu
Romx.
... d-,~_
θ rabida furoris audacia! ficut in caufis gen- <ae·
Epiderus epifeopus, a Centumcellis.
lium fieri folet, appellationem interpofuerunt.
Leoniius & Mercurius presbyteri ab Oftiis.
Equidem gentes, minora interdum judicia re­
fugientes , ubi juftitia f deprehendi poteft, ma- '
bffijlthimf. Jiefcriptuttr^Conflantini Angufti pojl f nodum, ad gis ad majora judicia auétoritate interpofira ad Î2,"*" "
ίepifeopos qui interfuerant , ut ad fuas
appellationem fe conferre funt folitx. Quid fu
in coti·»,
prévint ias revertantur.
detraftores legis , qui renuentes cœlcfte judi­ lenia
di«l )
cium , meum putaverunt poftulandum, fie fen­ contra «p.
CONSTANTINUS AUGUSTUS tire de Chrifto falvatore : Ecce jam prodito­ Pcctliani
1.» *1 amuhit er
epifcoDis catbolicit car:[fmii fratribui
res, ecce fine ulla acriori difquifitione, ipfi per con: i a Cra(alutem.
femet prodiderunt facinora fua. Qux ab ipfis fconiu^
Otfi^trnr eefentitur humanitas, qui r in ipfo Deo imma­ cap ?·
Terna & religiofa incomprehenfibilis pie- nes profilierunt ? Equidem , fratres cariifimi ,
& -aCXL us Dei noftri nequaquam permittit hu- licet
___ ____
________ depreheiifa
_ _____
hxc_______
in ipfis videantur
, nihi
.fodica manam conditionem diutius in tenebris ober-Diomirfus vos / qui domini falvatoris (equimini
θ’*·'"·.. rare;
rare: neque
neaue patitur
natitur exofas
exolas quorumdam volun
volun-­ viam
nati^nfum
h
i
Ka·
f
x»
Jeta
hi<
iJkn/'
viam, patientiam adhibete, data his adhuc αλ
op. ­
F/rif.
tates ufque in tantum pervadere , ut non fuis tione quid putent deligendum ; ac fi cos in iif­
prrclariifimis luminibus denuo pandens iter fa- dem videritis perfeverare, protinus cum his quos .
lutare,. cas'det ad regulam juftttix converti . dominus dignas cultu fuo judicavit proficifciHabeo quippe cognitum multis exemplis, hxc mini & redite ad proprias fedes ; meique me­
eadem ex mei pio metior. Fuerant enim in me mentote, ut mei uilvator nofter fem per mifeprimitus , qux juftitia carere videbantur ; nec reatur. Ceterum direxi meos homines, qui eofulla putabam videre fupernam potentiam, qux dem infandos deceptores religionis protinus ad
c juxta fecreta pedoris mei gererem. Equidem comitatum meum perducant, ut ibi degant, ibi
hsec, ut dixi, xquam fortunam debuerunt for- fibi mortem pervideant . Dedi quoque literas
tiri, fcilicet omnibus malis redundantem : fed competentes ad eum, qui vicariam prxfeâuram
Deus omnipotens in cœlis per fxcula refidens per Africam tuetur, ut quotquot hujus infanix
tribuit quod non merebar . Certo jam neque fimiles invenerit, ftatim eos ad comitatum meum
dici, neque enumerari poliunt ea, qux ccelefti dirigat, ne ulterius fub tanta claritate Dei nqfua in me famulum fuum benevolentia concef- E ftri ea ab iplis fiant, qux maximam iracundiam
Gt, f^ndifiTimi antiftites Chrifti falvatoris, fra­ cœleftis providentis poflint incitare. Incolumes
tres cariifimi. Gaudeo igitur equidem fpecrali- vos Deus omnipotens tribuat votis meis & veter , gaudeo quod tandem habita juftilTima diju­ ftris per^lxcula, fratres cariflimi
dicatione, eos ad meliorem fpem fortunamque
revocaftis, quos malignitas diaboli videbatur a
praxlariflima luce legis catholics fu* perfuafione avertiflc. O vere vidrix providentia Chrifti
falvatoris , ut etiam his confideret , qui jam
defcifcentes a veritate , quodammodo adveilus
No« Tunf·! ia MS. ooftro-

3 MS.

γ pro en ifjnm η.'υηι.

( « ) Colbert, f.t ff'tH eb L'ebe’

C ON C I L I O R U M

479
Nori R. P.

Jac.

Ejusdem

S. J.

Sikmondi

OMNIUM
Sikmondi

480
ObservatIo.

Epiftola Conftantini. -Hanc epiftolam, cumalte.£* prafatione ad le3orem t*mi 1. ÇMCi/iariM»
fynodica ad bilveftrum, primus ante annotuXL.
Galltà.
■ ‘
... lucem dedit Petrus Pitnoeus?>& partem efte
\ .altorum concilii Arelatenfr» relie judicavit. Ideo&
Agtiflimum vifum eft fynodos noftras ab e· ca­
tous illas ditis hic Aoc is reddendas çuravimus.
pite Inchoari, unde originem ducunt etiam œcu> if-lafio.) Ita veteres fchedr Pithœanx, pro quo .menicx, primamque omnium ftatui Arelatenfem ,
al4l poftea conjed’urx indulgentes f. .Ablavio edide- qua, .five fpedentur epiteopi, qui ad eam conve­
V'i runt. Quod vero
vicarium Africae appeHavimus nere : five res in ea^eflat, nulla ufquam poft œcum
. r^oftra fuit çonjellurà , quia vicariae.peteftaticongrue- menicas habita fit illuftrior. In ea quippe A DoviirtùTnc
•’f'* videbantur qui ztlatio praecipit imperator,
natiftarum pertinax contentio, qui AfriVam vexa­
detentu, «
> l ο· reti ore Sicilia . ) Interpres Eufebii corruptum bat, iterum difcuftii eft, ac pro parteconjpofitar &
«κ cprimpp nallus Gixcum exemplar, · ohdultorem reddidit : &
de baptifmo haereticorum ecclefiar lex tradita, ejufcd Probu
corrupte, non etiam in vulgatis «·ό·-^«/legitur ,
que iterandi prava confuctudo , qux irj eadem Λxum »n u
pru
,. t Siciliahi enim , quae confutares pofrica inoleverat , penitus reprefta in pofterum atittud'Zu
’ua,‘e’ habuit i correctoribus aliquando paruifté B que ituerdicfta . Epifcopi vero tam multi, tam di­
num ρι«όπ confirmat vetus inferiptio IJlybxtana , Ze/oofilo v.
vertis ex Italixc Africr , Hifpaniar, Brirannir, G'allulem 101
<· ionrjflori provincia Sicilia.
lirque provinciis confluxere, ut praeterea concilium
pt>m n»nc
4 Epiftola ivtodi. ). Huic titulus in ijfdem fclie- hoc non dubitarit S. Auguftinus contra Donatiftas " Lib· nd«
'•pcltoom 1
Jj,
Concilium epijcpornm .drelate celebratum , tT
difputans plenarium & unizarfale, & univerfa eccle- bijxdmo
direftum Silve/ho epijcopo . Et hanc quoque, agno- fia concilium appellare. Cuam in rem extat peculiarie
foanmi I^aunoii diatriba Teflon antiquitati! ectlcfitftt- ***
muitlm d,r i‘lint antiqua; canonum colletliones , una Andega• -<P»r.:
veniis, altera S. Benigni Divionenfis, qux primum
ca ftudiofo non fine frufi a percurrenda.
i,»r hujus yonulii canonem iifdem , quibus infra texiΛ·*- · Λ
t.ir, verbis proferunt: Cenfuimus ergo pafeba domini
Ejusdem Note Posthume
Fi libbei
ipptrd
tom I.

per orbem totum una dio celebrare. ·
5 Smodi editio vulgata) Qux fola nimirum hade-

■*"·'·■'

"

■

nus, cum fubdito epifeoporum catalogo, concilii hujus, nomine circumferebatur.
6 Ραιίΰ-e dominici.) Aut legendum pafeba domi­
ni /faut in epiftola fynodica , & apud Ivonem &
Gratianum legitur^ aut , ut optimi quique codices
habent, pajeba dominica, ufu apud multos tum re­
cepto , qui in eo cafu fic enunciabant : ut Gauden-C
tius Biixianus trait, iv. Judaica pajcha obfervutionrm , Λ lex celebranda ρα/cba apud eumdem tract,
vi 11. Item diei futura pahba in concilio Maxiniiamftaruin, quod recitat Auguftinus in expolitio­
ne

plalini xxxs i.

^dfrti.)

7 De
Certa Icilio, quam afferunt codices
antiqui, & epiftola fynodica . Male in vulgatis &

décriants :

apud Gratianum legitur
Ariani bquidem
exorti ho.- tempore nondum erant.

IH nullus epi/copus alium epifeopum inculcet . )

S
Diftmctus eft Canon in vulgatis , & apud Burehardum

y

Nunc primam edita .

Onciiium hoc S. Auguftinus lib. de baptifmo
contra Donatiftas, ejus authoritate, tacito li­
cet nomine, illos impugnans , plenarium ,( 1 ) univerfale, atque univerfx ecc.lelix concilium vocat :
quod eo nimirum non ex Gallicanis modo,'verum
etiam ex univerlis propemodum Itali* , Africx ,
Hifpanix, Britannix, totnifque Occidentis provin­
ciis , epifcopi convenerint . Totum orbem , ficut ·
uniserfam ecclefiam dicere, qur toto Occidente pa­
teret , tum Auguftino, tum aliis olim facris fcriptoribus, mos fuit. Quare de hac ifta fynodo agens con­
cilium ll. Arelatenie can.xvur. fic loquitur · ^d ^4rela-

C

tenfli epijcopi arbitrium fynodue congregata ■ ad quam ur­
bem ex omnibus mundi partibur, Jub S biarint tempore
legimus celebratum fuife concilium atque conventum

Cxciliani Et DoNsrtsT*»uM Causa.) De Dona- ·’** '4sr A
ttftis , qui contra Cxcilianum epifeopum ichifma
iecerant in Africa, judicatum fuperiore anno jam
h , Δ aliis, cum fuperiore tanquam ejus membrum
fuerat in concilio Romano , cui prxfidens Melchiad.es
conjungitur .
papa Cxcilianum, re pu His illorum criminationibus,
9 De diacenibuf urbiite.) Canonem hunc cum fe
innocentem pronunciarat. Sed quia Donatiftr , de
quenti , pro tribus qui vulgo male concepti erant ,
coni ilii Romani judicio quamvis injufte conouereex veterum librorum fide reilituimus.
0buntur, ceflit illorum pertinacix Imperator, Jecre10 Nomina epifeoporum ' Secuti fumus in hoc i
vifqae ut in altero epifeoporum confertu iterum au­
direntur . Itaque fynodum apud Arelatem ea de
ivitatum nominibus prjrponuntur , cum in aliis
caufa congregari juflit . S. Auguftinus epiftola
ra , ut m Rhemenh , (icut in Suriam editione.
cLxn. Judicer, inquit, ccclefiafticos , tanta aufioritatu
&

Ivonem atque in collectione S. Benigni .

ReCtius

autem, mea fententia , in effdice Rhemenli, Follaten-

S»,
ita

acu/anorum , ( hr-.Ηχι epif opus, Florui dtaicnus, &.
deiiueps m «eteri'.

Verum

in

C>»rbeien(i

pro

g>-,cen>,

Chreflo I-egitur
quemadmodum in epiftola
fynodha, ut une anbigi queat, utrum nomen fue

t it ep if. opi
11

SvracuUni .

dij.onuf. ; Ita Λ in
(iiniahs epifcopus,

G.->i.'j/i<

nonnulli

Rhemcnii ,

ficut

nota état

for raflé

in

vnlga-

Toioja ,

Elofatium.'

τι De
i
Τι>.Μΐ:«ι» , eorum

in

Quidam
ludicio , quibus

vel
minus

in itav Elo'atium .

Confiantini

ij Rey. -ip/xw
) F.xtat in i.fdein fche
dis Pithirann, feu Tiliaius, poll collationem Do

hoc ritulo . Epiftola impciatori· (onftantim , ubi dixit quia pars Donati , quomo­
do fortnjes , fic lingunt, ut drnun. 1ent CT appellent’, Cj
imperatorem dcpdeient audire poft epijioporum fudiiia .
n:i'O?r.im editum rum

Perttn<*re autem

:· quod

rum eft) ad concilium

Pithtrum non -vidiile

Aielatenle. tum

mi-

aliis argu

mentis depiehendimu> , turn mdu to epiftola·

<_lxh.

S. Auguftint , ubi eamdem Conftantint adverlus
Donatiftas deteftationem commemorat. Sed epiftola
concilii, cui
perta non

Coiiftantinua refpondet ,

eft.

hacflenus re­

epijcopos , quorum judicio iZ Caciham innocentia, tZ
eerum improbitas declarata eft , apud imperatorem accufart- auji junt quod male tudicarint. Dedit tlle aliud
-■Delatenle judicium : altorum JCilicct epifeoporum , non
quia jam necefte erat, jed coium perverftlatibus ceaen. , gj omnimodo cupiens tantam impudentiam co­
hibere . Meminit fynodi ejufdem & alibi fipe , ut

in epift. txviit. cixv. clxvi. clxv i t. ci xxt. lib. 1
contra eptftolam Parmeniani, it aliis locis.
Efistola Const αντιχί) Hanc inter ceteras defignat Ibid.
Auguft. epift. idj. documenta enumerans, qux ad
Donatiftarum caufam pertinebant : Itemque alias ,
inquit, literas , ubi declarat memoratus imperator , eos
£ apud je de collegarum juorum judicio, id eft epifeopo>um, quos ad urbem Romam miferat , fuiffe conqueftosf ubi etiam altos epifeopos voluit apud ^relatum
judicare. Ad judicium Arelacenfé convocari opor-;

tuit primum partes ipfas, qux diffidebant, tum fu
turos judices epifeopos. Partes igitur, hoceftCxci
lianum & ejus xmulos Donatiftas, ex Africa veni­
re jullit hai epiftola. Judices epifeopos ex Italia ,
Gallia, Hifpania, Britannia, altis literis evocavit ,
quarum (petimen eft in iequenti epiftola ad Chreftum Syracufiinum. Tempus autem habendo con­
cilio prxfixum, ut ex utrilque epillolis patet , dies
Kalendarum Auguftarum.
!r

'.’-q.

, h;:.-. .cir. .

·’■·’■· ''·><· fvtfl'e hoc CnncIHum late twobat Pagitis ad an.

Sin-

ji j. n. 1. fr feqq.

B.

481
fap.i

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

48»

TraAorixdicebantur A gum cap. tt. Sicarios enim <Sc homicidas defignat,
.diplomata feu codicilli , quibus
is Topia
copia fiebat ufur- quos a facra communione patltm canones excludunt.
pandi curfus publici. Glofta furis; f
— ratiori*,
~
Quare-proiicere arma, hoc loco non eft arma abji­
I i, »»«,*·. f ., .
s »*' »»>ni· ri·,’»»
cere, fed ίη alium conficere1 . Quod dum itjfblens
·.?'·«». Jufio pr.efeFH , five combina vel fsntbema de
quibufdam videtur , canonem non ad homicidas,
rurfuahbus animalibus . A’Ogarialis etiam dicitur fed ad
4 miliri.r deferto res, retulerunt,
m epiftola ^rarfesftorum ad Celfun» vicarium Afri­ ut Ivo Carnotenfis , qui pro eo quod in pace ferica:, de Donatiftis, aui in Gallias Cxcilianum ac- ptum.eft, in pr*ho lejir ; parte to. cap. t*>.
• Cufaturi venerant ad Conftantiuuin ; .Angarialem
Dt ACitAioaieus. ) Circiffarii agitatores didi funt c·
fits cum annonaria competentia ufque ad .Arelaten- In Synodica ad Silveftrum. Aurigx nimirum Cirfem portum fecundum imperatum clementifimi prin­ cenfes , feu quadrigarii, qui quadrigas agitabant m
cipis dedimus. Ceterum ut at fynodum Arelaten- Circo. Dehis fynodus Eliberitana, qux Arelatenfem venturis hoc loco, fic ad fynodum poftea Ni- fem paucis annis antecellit, canone exit. , eodem
exnam evocatis , concertât» a Conftantino eve- modo ftatuit, ut fi poft fufeentam fidem ad priftiflwiwm’ pubhcarà , au flo res funt Eufehius lib. }. nam artem reverfi fuerint, ab ecclefia projiciantur.
de ejus vita cap. 6. Ac Theodoretur lib. 1. cap. 7.
De thé a» ruis.Ϊ Scenicos quoque hittriones, ut Ter- c
Conftantini vero exemplum alii deinceps, quifvno- tullianus in libro de Idololatria docet, Dei difciplidos coegere, principes imitati funt.
na non recipit«\ltaque hoc loco excommunicantur
’
Chresto Episcopo Syracusano . ) Vera Conftantii-Bquamdiu
­
agunt « attemexercent. Etepifeopi Afrini ad Chreftum epiftola non extat . Noftra hax a*lil expetendum axi Imperatoribusftatuunt fvno.fl AfnGrrcam ejus interpretationem eftiJa eft , quam ex cartas can. xxxj. ne hiftriones, qui Chrilliani fiebant,
latina Conftantini exprertam habet Eufebius lib. 10. ad artem exenepdam reduci vel cogi iiteat . At
hiftor.cap. r. Net vero ad Syracufanum tantuin epif­ S. Cyprianus epiftola <1. ad Eucratium. etiam hieopum mi (Ia eft, fed ad alios etiam diverfarum pro­ ftrioni, quia theatro ipfe certaverat, fed artem alios
vinciarum antiftites . Qiiud genus epiftolas genera­ docebat, negandam communionem decrevit.
Manum Imponi.) Hoc ipfum eft quod patres E- Ca«.
les appellabant, quia uno exemplo, paucis mutans,
ad diverfos mittebantur. Cu)ufmodi eft illa , quam Jiberjtani canone xxxtx, perceperant gentilibus, li
fuo loco reddidimus, Ravennii Arelat. epiftola ge­ ■in infirmitate defideraverint, manum imponi , &
neralis, qua epifeopos ad fynodum evocat in caufa Chrift'anos fieri. Ad fidem Chrifti venientibus pri­
infui» Lirinenfis.
x
mum omnium manus imponebatur , & Chriftiani
Episiola ■ Synopi Arblat. ) Synodic» hujus pars
exinde credentefque vocabantur, poftea catechumeni,
prior Ppnatiftis perftringlt, eofque fynodi fenten- ac demum fufcepto baptifmo , fideles. SulpitiuvSevetia damnatos ac reputfos docet. Pars altera canones rus de vita fandi Martini cap.to. Nemo fere eximcontinet, quia fynodo, difculTà dç finita Donatifta- finani ille multitudine gentilium fuit, qut nr-x tmporum caufa, fanciti funt. Sed In mutilo exemplari, fitione manus defides ata, i» Dominum Jfi·"· Chrifium,
prxter canones plurimos j qui defiderantur , dee- reiifio
... impietatis
t ___ ____
_____ . ____
, ...
errer/w , crediderit
Idem___
cap
>4.
rat etiam mentio epiftolx quam fvnodus de rebus ς] Quo vtfo Tetradius Dominum nafirum Jejum credidit,
in ea getiis ad Conftantinuin fcripferat , iifque re- ftatimque
λ ——-----·L
r
"
.
catechumenus faéfus , nec multopt.fi baptica'fcribere Imperator taedians , ut ait, fufiil omnes ad tus · Denique fyqodus prima Conftantinopolitana
fuar jedes redire . Neque enim , quod nonnulli canone vu. de hzreticis quibufdam f
»*uyaÇ g
faiiimt , fic accipi debent hxc verba, auafi Con- inquit,
1 M *4·» 'TfVTiut
<·!·>!» C.tir’c
t hv /·' JA’ifXa
r * M ► · ί y « *»
>· .
llaX^nus fynodo interfuerit,quem abfuiiledocebimus: ,> je»
fed ad ejus reliriptum reietenda faut , quod infra Kelut gentiles admittimus ; ύτ primo quidem dir rot
Christianos facimus , altero catechumenos , drind.· bap­
poft canones editum eft fuo loco .
tizamus. Can. XLV Eliberirano, catechumeni di­
cuntur Chriftiani, A Aug. de Paffor cap. t vConftxt
C Λ N O N E $.
ergo impolitionem manus in his canombu. non .id
baptifmum, quo«l nonnullis placuit, neque ad (.in­
Ut uno me ft uno tempore,) Idem poftea con­
ftituit fynodus Nicxna . Conftantinus ta epiftola firmationem , rclerri oportere ; fed atl ritum il­
de fynodi decretis apud Eufebium lib. }. de epis lum quo Chriftiani fiebant . Aliud enim , ut di­
xi , Chriftiani & credentes erant, aliud fideles
vita cap. 18. ”·■" "'w' ·ι·’»
. r
-a r«s «
». T>' «_>«' .,11«
.
Auguftinus epiftola LXVII. ad Alypnim , Nar­
/«r» eft , inquit, communi omnium judicio , fanflifimum ra», inquit , gaudia de Gabiniano, quod non folum
Pajcb-r fefium uno eodemque
s
die
_ . celebrandum
. .
.fe .

Chs ifiianus, Jed etiam fidelis fit valde bonus per Pa-

fufio.

gentibus, impofittone manus tT exorcijmts ante a deemone purgatur ,
apertionem aurium percipit , ut fi
dei capere pofist auditum. Ef Cod. Theod. lex », de

PAntea
— enim,
„·._ ...
;_U.3... ile eadem re agensob- £)Jcha proaime baptizatur. Gaudentius Brixianus Trad.
ut T7_
Epiphantus
Jfierce
'---- * 1hxrefi
----- r' 69.
---- ------- -- », «»<—
y. Hujus agni carnem tam fideles m mrfierio , quam
a· «-wr.t *v' ««.'
Non eodem Qmnei tem­ fimul univerfi credentes , in fide debemus edere . Chrypore obfervabant, & fumma erat per iiiud tempus confologus vero fermone jj. Hinc efi, quod veniens ex

iu x ra GONSucruuiNVM . ) Moris hujus meminit In­
nocentius papa epiftola >0. ad Aurelium epifeopum
Orthaeinienfem , cui fuam de anni, ut reor cnxiv.
Pale Itali die fententiam expromens, quid ipfe cum
fui> ientiat lefcnbi ppftulat t quo deliberatum , in
quit, Pafchalem diem jam literis ante, ut moris efi ,
feriandam juo tempore prxj.nbamui . Meminit A
Leo magnus epiftola 9. editionis noftrx ad Raven
nium Arelatenfein , ubi ad fuam id folicitudinem
Divina mllitutione, Ac raterna traditione, pertine­
re ligni ficat.
Oroinaii Fuerint ministri.) Miniftros hoc loto
interpretor fubdiaconos , <3c reliquos interioris ordini.'
clericos: ut apud Optatum lib. 1, Certa membra fua p
habet ecclefia, epij^npm t presbiteros , diaconos , minifiror, fj turbam fidelium , &. Concilii Laoditenlis
canone xx. Λ alus - » n. minifiri peculiari nomi­

ne dicuntur fubdiaconi , Diaconos fane hoc loco
non comprehendi con jedura eft , quia de his poftea
prreipitur can. χχι. Alios miniftros proprie appel­
lari diaconos vox ipfa deinonftrat, & minfftrare in
ecclefia generarim omnes dici, etiam epifeopos , docet
titulus epiftolx atj. Auguftini: Sand* plebi cui mi-

nt/lro , membris Cbrifii , Jtugufiinus .

Qui «ima Prouciumt in pace ) Qui extra belhitn infertis armis alios petunt, eîfque vim aut ne­
cem inferunt, hoc'eft qui effundunt fanguinem belli
in pace, ut de Joabo faerx Itterx loquuntur, lib.}. ReCoucil. General. Tom. II.

apoftatis, diftinguit .Chriflianos ac fideles, a Chrillianis Ac catechumenis tantum.
Dt Mtnixiuf Q.HI udeles . ) Chriftiani olim ,C<
«Ium pagani principes fuerunt, a publicis fere adminiflratirmibus abftinebanr, ut docet Tertullianus
libro <!e Idob-latria cap.. 17. quia propter curam
facrorum fpedaculorumque , quam fuflinere magiftratus folebant .difficillimum erat, ut omnem idoloïa*
rriz labem evaderent. Idcirco qui magiftratum ali­
quem capefferenr, eos, quamdiu in eo verfabantur,
a communione prohibebant : Quod Eliberitani canones ollendunt, prrcipue LVi. Magifiratum , an<io

quo agit duumviratum , psobibereplacuit, ut fe abecrlr
fia cohibeat. Nunc vero, quia fub principe ( hriftia-

no minus erat periculi, faciliusuue a vetitis ablline
re Tuebat : res in hac fynodo ad hunc modum tem
perata eft, ut profeftuns ad regendas provincias fi
delibus literx quidem communicatori» cohcecUn- ■
tur; ira tamen ut illos obfervent locorum epifeopi,ac Ii quid contra difciplinam agere ctrperint, tum
demum eos a communione prohibeant. Quod ipfum
de ii' quoque flatuit, qui rempublicam in urbe ali­
qua gerere volunt, ut duumviri in coloniis Λ mir
Littras com miinicator 1 as. ) .Perfides aliive reito
res piov inciarum, ex provinciis iptis deligi non ioHh
lehant.

»7.

483

484

OMNIUM

CONCILIORUM

lebant , fed aliunde mittebantur . Proinde literis A«um Auguftinum libro de fide êc operibus car. t?.
commumcatoi iu five formatis indigebant, line qui- /s™-.
-----.<, inquit,
—»
. .
(yprtanut
ad metior morer pertinere
confirmat
bu> aditus ad communionem peregrinis apud exte­ fan^ere cum tnfidehlus vincula matrimonii mbil aituj
ros non foret.
effe afferens, quam profiituere tentibus membra (brtDr

Artit.

) Quidam legunt

Cee

de

de Ariani»,

ut Gratia­

vulgati

nus
con
ratione dift. 4.
hadenus libri,
errore mantfefto, cum Atianorum f fynodi hujùs

tempore , nondum

exortum

nomen

fuerit .

Vera

De jifrit .

igitur veterum
codicum leilio
autem eos intelligit , qui African»
fynodi

de

tes, baptifmum iterare,

non

Afros
Cypriano

fub

fe< la n-

errorem

hzreticls

rebaptizandis

Quo e\·

dubitabant .

numéro Donatum Cafthagineniem rmulum Caeciliani

faille liquet, in quem proxime , ut Optatus

libro

1.

tradit , latz in Concilio Romano ha· fententi.r fuerant:

Quod confefius fit fe rtbaptizaffet& epfccpis lapfis manum
tmpcfuiffe. Eumdçm erronem pofteri Donatiftz per-

fii .
Hcdrit temporibu s jam non putantur peccata ,
quoniam revera tn nsrtO tefiamento nihil' inde prreceptum : &· td-.o aut licere Creditum efi , aut velut du­
bium derelictum. Hieronymus tamen Tertulliani lib.
11. ad uxorem veltigiis tnfiftens, ejuimodi

ut ab

nuptias,

1. <n Jovi-

Apoftolo vetitas, reprehendit lib.

mauum.
nunc , inquir, contemnentes -dpodoit juffionem , junguntur gentilibus, & templa Chriflt idolis
proflituunt. Ignnjcit ..Ipofiolu1 infidelium conjunchoni,
qu.e hcl entes ma. itor , in Chrifium ρο,Ί.-a credide­
runt , non iis, qu.e cum Cbri/lian.e effent , nupd-runt
gi nuiibus . Tandemquc omnis fidelium cum infideli

«

bus conjunctio , cscleliz legibus interdicta penitus
tinacillimi.s animis tenherunt : non in his lolum
.. abrogata
_____v
A
eft, cultufque difparitate dirimi matri
qui ab hareli veniebant, fed in iis etiam , qui in » monta creperum,

catholica bepti^ati fuerant baptifmum peftinio exem-

pio repetentes.

Manus

IHi.

nem nimirum.

,'*·
Dr

Misii.nis Qi , rostror.) Miniftrosdis it , de r<

quibas canone

Imaonatux .) Adcor.fi Hiatio­

Γλχ-tum

n

Leo

magnus epiftola

Uj.

.m

Nice-

tain cap. 7. i^ui bapti/mam ab bceretjcii rrrcpt -iit ,
J<. a ;an,!t Spi>itus invocatione per imptpiticnem manu. su
c normandi funt. Synodi hate eft fententia. Q.i ad

F.vcleftam veniunt ao hzreli, aut juxta foi mulam ba-

ptizati funt m Trinitate ; Acum rite baptiz.iti lint ,
rebaptizandi non funt: aut baptifmi formam non fuicepcnir.t, A baptizandi tuut, «juia baptizati m>n funt.
Ita omnem iterandi baptifmaus anfam excludit ac pe­

Quare

nitus interdic it.
concilii hujus audloi itate ad­
venus Donatiftax magnopere pugnat Augutlinus .&

«
1

u. clericos inferiores: non qtibd his

fopnerare

iulis

fit

vetitum ,

pixcipi res poftulabat .

his bien

quia de

fed

Clericos ergo fenerantes hic

1
i

Nicrnus xvti. gradu

canon excommunicari jubet ,

Eliberinns xx. utrumque
Siqun
clericus, inquit, deterius fuerit ujuraj accipeir , pla­
cuit degradari V abfimere .
f.

ecileluftico dejici,

IxAOioust dkonuh) Inde traditores eo urculo ap­

fa­

pellati, qui in perfecutione Diocletiani codices
ctos exurendos t; adiderant, autqui vafa

A

inftumen:

ta

Eoclefit, vel latenyum fratrum nomina prodide­
rant. Quo fpcclant illa, qur in geftis Cirtenlib is

Pirhtro ed-i<s leguntur: Proferte /cripturas legis ,
U~ fi aliquid aliud hic habetis : & prolati funt , cali­
co duo aurei , calices fex argentei, urceola iex argen­
bapt'fmo contra Donatiftas cap.
Ρο/lea tamen, in­ tea, cucumellam argenteum . lucernx- argentere feptem ,
quit, dum inter multos ex utraque parte tiaitaiur C 'c/Pc. Item de aliis : Protulit codices quinque , piotuht co­
quaeritur , non iclum inventa rd verita^ , ;ed etiam ad
dices octo. Et rurfus, Λίοη/hate nebir lectore 1 : fi ubi
manent non nofiis , nominamaopum dicite.

Cvpnani fynodo , cujus
jasftitabant ,

re

illi aurtoritate fe rebaptiza­

anteponendam

docet

tr.

lib

a

de

Placvit

s'Bis. )

Poil

Romanam,

(Wodum

qua

Λ

Cxcilianus purgatus eft , Felicem. Aptungenfmm epi-

icopmn ,

quam in i'depst fon-uetudine commutanda . Si
aut.m concilium rsus attend: I hi- , buic cP. unc.-erlr
E..iefix pdciut .oniiiium proponendum . Kam C7
(ok. ma pvjtcriora p icribus apud poderes pra-ponuntur,
ÛJ unt iirijum pa tibu r femper jure optimo pra-ponitu.·.

da,

Czoliani

ordinatorem^

Confia, 11 i-

apud

accufaverunt Donatiilr, dicentei, ut fatiAuS
Auguftinus epiftola t66. feribit, eum effetraditorem,
Z7 tdeo Csecihanum epuccpum effe non poffe , quod a
traditore fuerit ordinatus . Cecerum caula jufiu Im­

num

peratoris per ÆJranum proconfulem Africa· cogni­

a

trardmarinum Λ

U”i-

ta, Felix
Div.narum feripturarum proditisine ,
qu.e illi obi's iebatnr , innocens probatus eft: quod

ver.iale jam dixerat, hic ruriuin plenarium Λ

uni-

&■

(ajociliuin Arelatenle, quod
satfar Eiclefix concilium

? i's et fa

ox

vocat, quia

Lcclefia co com encrant , 11: dntnm eft.

Occidenti»

Qsi COXI rs.son-M

Ulin».) Pei

qua* pironAju»

communii ariom

ad

impetra

ibidem atque aliis in

Auguftinus

S.

tefta­

locis

adta

tur, & ipfa qua· reliant Ædiani
.!<■> lirant , quorum partem recitat

proconfularia
Optatus lib
t

ca­

fub linem . His igitur de caufis fancitumell hoc
none, primum quidem traditores, quorum crimen

non nudis verbis ab accufatoribus jadatum ut in
caufa Felicis, fed ex adfis publicis compertum fue­

Martyre» ,

rit, ex clericorum albo expungendos efle.

tai

um fue-0 fi

Harum literarum q :rdam mrercefl. 1 it
runt, quibus ep.lcopos rogabant , ur lapf*
impertirent:

ceialmodi erant ill.r ,

nus epiftola

it

ad

tyre» ac Confeftores

obiiftat , id

qua»

Cum vo· ad m
a'loq.tirm ! - tria· di.

rt iponder .

a tr.idiroie ordtnirus (it , quod

qui'

Ma.

in

Demde
Czcilia-

Donatiftar , huic, fi aliud

num falib dixeram

t:audi elle non

nihil

pofle , quo minus legiti­

ma fir otdinarm, Poftremo propter eos qur

redem-

tefiibus utebantur, accufttorem deinceps , nifi

p’ s

nudum de­

lei no,

qui,

da£

m

Specimen

in eadcm

epulo'a

fynodus, ut

Ins qui eas aftenint . ■$ <ub-

indita cur ira ftatueret canone xxv.

Οζλι>.·,^μ,

attulerit iit; ra’ ci-stieffo> um , .'ub.'ato nomine . onfe,i,·.>.
eo ifutd ι-mnts ih!> fia. nomini < gloria paicm concutiant
pmpii.es , .cmmuni.atori^ ei dand.e j-unt !i te rte .
Qu* ceNTiur."

ium.c s>u« . ) Concilium Ε.!ώ?ι ita

Propter copiam puellarum , tenttiibur minime rn matrimonium dandje /sent v>i fi ne Cbri
/hanse, ne .rtas in fore lumens in adulterio animx
'e'o’.vaiur. Hir levi puna percelluntur, qua· gentinum canone xv.

ibus

nupferint ,

ut

ahquo

tempore

communione

careant. Nam varium'plane olim fuit de l.vj ifmvdi copulauonibua judicium , ut videre eft a pud : ar.-

Æ'.liari aifta docent, firbernatus

tsiso

cdianum &
nodu'

fuerat, ut

Felici per mendacium athneeret.

i.adtuonis ciimen

Ur DonatiftzC.at-,

Accti-Avr i<*ni«s.)

Felicem. De l-.is ft-verius ftatueos

Efiberitai’a can.

:w.

nec

in

fine

fy-

dandam

c.i.n noftra lie tempera:, ut non ante finem, fed in
permittar.

hr.e tamen dati

Arelvcnlis U

Mitior

pofthat

qn.e exseptionem adjecit

rurfum

can. xx»v.

,>ι:·ί ;ai · ί> ats ibus luis rapiïaha objeiijie conVCII luerint , placuit u;-}uc ad exitum n<:n tcsmmt.iu
,. . peut ma^na hucdu. ante ionjfiluit ,ιιρ ιί·ξηα jati ■:arhene pcenit-.serint.
/.·>

cauia

ut

■Q 1

_4
dicatur

Cypnani:

bufdam , inquit , /i. libel·’■* fen , «ί
meet ille cum luis. Et in. epiftola 17. qux
tellorum ad Cyprianum; Scias ne· dhi de.h le pa­
cem, & banc j 'tmam per te C a.iti epijccpu mnateptese vo!uimu‘. De hm.ilmodr ergolonlelloruir. liie1 is pracipit

q ii aslis publicis crimen doceat, recipi
bere . Quod propter Ingentium adjedurn videtur,

. · nqi: i t

Df imcoxii’ s. Quod diaconibus often», ideftfacrific.ire vel Eue hariftiam conlecrare non licear, fi­
dem

tant canon

xvin.

mat diaconos'<£·-··-«

/iai:-m non habere .

H;nc

lyuodi

Nu.en.r, qui affir­

··■ 1 >*■ . o-f e, endi potei< ire HieronK !tVi. ad ver lus

Hilandi .
cum dia nui de ecctefia r.’.:’ff- -'‘t, p lur/ne , utputai tfvbapt mundi , m jue eurhau ham s.p. ei e poteft,
tpipopoj Cp p,-ft byte ros non babtn' , neque bapt-fina jt
nr iuioa. : dia trader. . Epiphaniae item utro.tTle proLuciferiatios de Hiiario illorum diacono.
4i; .

nun

Xp

4V

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

·,- Collyridianoruin, diaconis in A rwii gr^dtu facerdotes, tn·/
<onceflum feribit, non ut myfteria
ipli per­ ieon»w» epi/iopo.-Mw pofunt ad
‘

nuncuni hcrefi

esvtelia
ficiant, fed et eorum que perficiuntur miniftn (int.
Km
·'» iiurfl tr
·’!· «‘· »ττ<,-·/·>■<».
r,
»·»,«·*·.’», »ΊΧ· ">'-··
Qu*cum ita fint, merito Urbanus III. m diaconum
Eègionenfem , 9'" Millam celebrare aufus eflet ,
levere animadvertit cap., h r Uteri, . De non ordina­

48tf

alii clerici , coaeeffione
alui ecclepai transmi­

grare . De iis vero, qui prefer epifeopi fui concef-

lionem in aliis locis confiftunt, dt revocati redine
nolunt, fy nodus Antiochena can; us. fie (latuit .

to m, nifi route.

χιχ.

Quirao suo delicto.; Burchardus lib. r. Ivo par­
te v. dt libri excufi , ac veteres etiam nonnulii ,
hoc membrum a fupeiionbusfejungunr, &canonem
numerant xvit. Alii optime notx antiquilhmi co­ ).ι» ΐ)!·( •n<,ws-<ri.(. Si nif , inquit , presbyter
emaina qailibet ex clere , paraitam
dices, cum proximo velut partem ejus conne&unt, atrt dialem»,
quibus ego libenter .lilentior : tum quia unum idem- p>opiiam deferent ad aliam fe traafialerit, loiqne tenlet
<l*o
migravit
longo tempore manere . nlterias nox
que omnibus concilii hujus canonibus efi exordium,
a quo hic folus difereparer. ru:n quia cum prjrce; minifiret, maxime fi vocanti epifeopo fxo , ύτ regre­
commonenti
dentibus hate bevera cohxrent, caulamque continent, di ad rprop.-iam
r --- rparadam
—----- —
...... -,,t obedire cantemtn hac pe
perverfitate
perdxrat
cur alterius excommunicatuin nefas fit recipere, ne B pjerit. ijaed fi /*
rverfitate P'
r<^raa* , ob ofiividelicet epifeopus in epifeopum incurrat, reufque ~ cio
' medii cmntbnt deponatnr, ita »» refiitntionh lo
mm
no»
habeat.
fraternitatis, rationem in concilio reddere cogatur,
De us qui afostatant . ) Apoftatis , id eft , fidei c·. xxtt
ut eft in eodem Eliberino, canone mi. & tn lyChriibanr defertoribus , communionem in mortis
nodi Arelatenfis II.canone vnt.
periculo
negandam ftatuit, ii ante id tempus con­
De diaconibus esbicis. ) Cujufmodi ea fuerint ,
qux adverfus presbyteros hac aetate fibi arrogabant verti & ptrnitentiam agere neglexerint. Quomodo
&
de
lapfis,
<jui in perfecutionis infertarione fiicriecclefiat Romans diaconi, non liquet. Hoc certum
eft, urbicorum diaconorum fartum non fatis hoc ca­ ticiis fe illicitis maculaffent, in Africa fuo tempore
none repreflum, pofterioribus etiam fxcuiis notatum conftiturum, docet fandusCyprianus ; epiftola tn.
atque exagitatum iuifte
Nam Cc illorum fuperci- ad Antonianum, Et idcirco, inquit , frater carifi
lium, ex diaconorum, ut putat, paucitate, presby- me , franitentiam non agentes, nec, dolorem delicto­
terorumaue* turba natum , perftringit Hieronymus, rem Jaoram toto corde , Cr manifrfia lamcxtitionis
in epiftola 8f. ad Evagrium . Et quaeiliottum ex fuse pio/effmne tefiantes , prohibendos omnia- iinfuimu:
utroque mixtiin reftamento, quz apud Auguftinutn α (pe communicationis <S" pacis , fi m infirmitate atque
leguntur, audor fane vetus, & Augullino ipfo an­ in periculo caperint deprecari . quia rogare illo, , non
tiquior, quzflione toa. Falcidium quemdam refellit, delicii poenitentia, fed morti, n>gentis admonitio om
qui diaconos urbis Rome presbyteus jrquandm , aut pellit, nec dignus efi in morte aci ipere filatium , qui
etiamprxferendos contendebat. Qpamquam non in Cjc non cogitavit elfe, moriturum . Proptenea igitur
Romana tantntn ecclefia, fed in aliis ubique gen­ communionem monentibus non dabant ; quia hxe
tium admonendos menfurae fuat, atque oflicii Λ <>b- illotum pœnitentia pamireiiriiv potius lirr.ufttio vifervantir erga presbyteros, iuifte diaconos, docent debantr . Sed hoc nimirum de apoftatr: , qui ante
mortis periculum non convertuntur. Nam fi ante
canones ea de re palTim editi.
De ertscons mucuak .1 Polycarpo Epifeopo Smyr- refinuerint: pœnitentiam, quam'diu vivunt , agere
nz, cum Romam veniflet, offerendi faciam ab Ani ■ jubentur, &. in ultimo fine fuo reconcifiationis gra­
ceto Papa poteftatem. Irenari verbis docemur apud tiam confequuntur, Sirkil Papx decreto in epHUjx
la ad Himetium cap. ut.
\
Eufebium lib. y. hiftorix cap. «4· »*
V ·
* »i » < rip · A»g*w>c tW 4’v ' s;/«r
NOMINA EPISCOPORUM.
rd Π·ίί<·«»« » »”■’ SrjivW ?,> — >. , Communicarunt ,
inquit, inter ft mutuo , O in'ec:lefiu .dnicetas PolrE munero eorum nui ad (ynodmn A icla.··· ifc r,.
ca-po confie rand* eniracifii* pot.fatem couccfin, olreverentiam jrilicet qua earn psof-çuebaiar. Quod Poconvenere, incertumeft . Adoenim Vienncniis
tn chronico , fexcentomm eniicopornm concilium vo­
lycarpi reverentiar id tnbutum ait, argumento eft
aliis concedi non confuefie. Q.iare ut omnibus dein­ cat: qui nunwus incredibilis sidetur rametfi ex­
ceps peregrinis epifeopis offerre :n urbe liceat, i.m- pretius idem Ixftat in codicibus nonnullis. Cod.
ciendum patres hoc canone ceitfuerunt. Concil. vc- p.Lug. 'Expliriunt canonei qus: fecerunt epifiopt frx.rnh
roCarthag.IV.c.qj.ftaruitutepiKopi ve! presbyteri , 17im civitate ^drelatenfi . Item Coro. S. Auguftinus
C caufa vilirandx ecclefia· ad alteram cnleliam ve­ ducentos numeiat lio. i. contra eniftularn Tlatme
nerint, in gradu fuo fufcipianrur, A ramadveibum niani cap. j. Ufque adeo, itiqinr, dmrniei funt ho­
faciendum, quam ad oblationem confecrandain, in­ mines, ut ducentos jud' e, , apud-qm·’ ■•.-i.lt iu-i, viiiit
litigatoribus credant effe pofiponendo: . Nam de fynovitentur .
di Arelatenfis judicio, quod Romano lucceflh , illic
Jnfxa rars non audeant t»;s<oaos dapina»e.) Ne
a paucioribus quam a tribus epifeopis ordinetur e- agi, afteniior Cardinali Baron io . Ducentos porro
nifeopus , poftmodum etiam fynodus Nicaena con- interfuillê minus abfurduin efi . ( i } lu libris ta­
ftituit can. jv. Statnit enim , ut ad ordinandum men antiquis, quibus uii fumus non pauci·· , r.tifepifeopum, epifeopi omnes provincix.fi fieri po- quam plures leguntur, quam hic a nobis nrpr«'>n
teft , fin minus tres ialtem , conveniant ceteris tari Iunt , in univerfum xxcv. eoilcopi nimirum
per literas confentientibus , ~ · n
»>«·- xxxiii. presbyteri xvr. diaconi xxvi. leclorex n.
Exorciftat v. in quinus digerendis fecutus fi:m ordi
*<· » cy iM ordinatiosiem fieri. Quam exinde legem
&· formam, eccleliar omnes amplexar funt: iri Gal­ nem & formam optimi anriquiftimique codicis Corbelia quidem adeo retigio'e , ut in concilio Regenli jentis. in quo epifeoporum nomina , prosinciarum
Armentarii cujufdam, qui in ecclefia Ebredunenfi A civitatum nominibus prsrponunrur, cum in altis,
abfque trium epifeoporum pratfentia temere a duo­ ficut in Nuriana editione, poftponantar hoc modo:
bus fuetat ordinatus, irrita atque inanis habita fit Jx provincia Sicilia civitate Srracujanorum jChrefius eptordinatio; ordinatorefque ejus ab omnibus deinceps U-fiopm, florui Diaconus: & ita deinceps in ceteris
Chius-iUs Eiist.orus . ) Chreftuin vocanr codices /it/
epifeoporum ordinationibus concilirfque excluli. Arauficani vero concilii patres , can. xxi. depolitio­ Remeniis Λ Metçnfis , quomodo A in fupetiori
nis pornam in prrfurnptores irropnt , fi duo foti Conitamini epiftola legitur apud Eufebium
, r,»., ..
ChreltoepifeopoSyracufanorum.
epifeopum ufpiam facere aufi efient.
At in codice Corbejenfi Crefceus appeliatur , eo
De raisBYiEius tr diaconibus.) Quod de inferio­
ribus clericis ftarutum eft canone tt. idem nunc de demque modo in epiftola fynodi ad Silveftrum: ut
presbyteris & diaconibus praecipitur, ne loca di­ verum nomen utrum fuerir, ambigi merito queat .
Msii.w< Aarcar. ) Qui fuperiore anno cum aliis u»
mittant in quibus ordinati funt : ac deponi' juben­
duobus e Gallia interfuerat fynodo Romanr . Nam
tur, qui ad alia, rnigrarint. Qubd ita nimirum in
telligendum eft, Ii nolente migrent epifeopo : nam cum a Conftantino judice.’ e Gallia fibi dari preci­
cum ejus permiftu licet. Statuta ecdefix antiqua bus oblatis poftulaflêjit poiutift» : dati Jant , a<t
in concilio IV. Catthaginenfi , can. xxvu/ I»/r- Optatus lib. t. judites.. Matern is ex ^tgr:ppina ct_________ H h a
vitate,
Camil. General. Torn. Jl.

D

I

•5

( i ) Ban>n»i fcD«jQt<4m ailercntù durén:oï'ci>U<npu> huit <^nc Lu inierfuilic cuctur > & (Qni>r0w7'pji|^u>ad,

3»3· num. ti. i ].

487

r

1

CONCILIORUM OMNIUM

488

iciut ub jtufufiudeamt , Marimu Arelu- A O mabum ruaoai* audacia . ) Haec illa eft Con-^-«7! <
vituu .Xbeticiut
tenin. Et mox
* ___________
.
>x fynodi
iftius aâa recitans:
Citmmt- ftantini adverfusDonatiftanim appellationem, dete' ,*MiAaddrs
...................
" ' ~Xmm- , 0* ftatio, quam innuit Auguftinus epift.i<>.
, in­
fedtfeut, inquit
rptfapue nrbu
R beticiu , O* Hiateraas Û* Huriuua ,
GtJiicf nuit, apud Arelatem judices epifnfu Mit, a φή~
w , dr Menacfr/ u Mediolana, &c. Sed Marini pne- iu tumen iUi ·ί ipfum nrfm imperuterem pmvn·
terea fit mentio in fynodoll.Arelatenfi can.xvn>. cure muluenmt. Qm ·» ™
ftenudmdt» dete­
è c Fac’stinus raEsarna. ) Fauftini Hujus nomen fupra getur Mijlù Eamdem verbis ipfis commemorat
politum inter epifeopoa qui fynodicam fcripferunt ad Optatus libv 1. Sed mutilus Optati locus , in quo
Silveftrum, quia vices nimirum gerebat epifeopi A- nulla fynodi Arelatenfis fit mentio , nonnullos in

rauficani. Eamdemque ob caufam in eadem epifto­ fraudem induxit, ut appellationemDonatiftarum ad
la pominantur etiam Natalis, Probatius , dt Ter- fynodum Romanam referendam crederent, qur tri­
inatius, presbyteri, qui pro epifeopis fuis venerant buenda erat Arelatenfi. De fynodo Romana murex Hifpania. Duo enim ad concilia venire folebant muraflê vififos Donatiftas, illam accufafle ac repreginera presbyterorum. Quidam cum epifeopis fuis , hendiflè , de illa queftos efle , multis locis docet
alti pro epifeopis, eorumloco ac vice, cum epifeo­ Auguftinus : ab ea provocaflè nufquam proditum
pi ipfi non aderant. Illi jus fuffragii nullum habe­ eft fed ajb Arelatenfi.
Ao coMiTAtUM mkum.) In comitatu deinceps cum
t»
bant: hi cumepifeopis fententiain dicebant, dccum
iifdem fubfcribebant*
ad Imperatoris fententiam provocatum eflet, auditz
T*l m D.
Imbctausus ariscoaus. ) Sic habent codices pleri- B font partes convenire juflz , primum Romam, tum po­
**s
que : fed in his nonnulli primam fyllabam expun­ ftea Mediolanum,ubi caufa cognita,Caecilianum innogendam notant, ut verum epifeopi nomen intelli- centiflimum , Donatiftas improbiflimos judicavit : ac
primus
in
eos
legem
conftituit
,
ut
illorum
loca
fifco
gatur foifTe Betaulius : quo fcilicet modo in antiquis
catalogis, dt apud Flodoardum legitur lib. 1. Hi- vindicarentur , ut eft apud fandum Auguftinum
ftoriz Remenfis cap. j.
epiftola<1.1*4.& aliis locis. Itaque triplici judicio
Raucu s triscorus . ) Judex fuit , ut dirtum Conftantini temporlM· difcufla eft caufa Donatifta­
efl, cum Materno dt Manno in,caufa Donatifta- rum : Romz primum apud Mekhiadem, deinde in
rum . Et quidem primp inter 4iss loco numeratur fynodo Arelatenfi, poftremoapud Conftantinum ipetiam in epiftola Conftantini adMelchiadem quam fom, a quo finita demum k .terminata eft. Quam
recitat Eufebius lib. 10. Hiftoriz c. f. S. Augufti­ verecunde autem cunftanterque ad ecclefiafticum
"
nus hominem Del vocat, dt magnz fu i fle aurteri- judicium defeenderit Chriftianus Imperator, dt to
tatis in ecclefia, feribit in libris contra Julianum . ta epiflolz hujus oratio declarat ,
praeclare in
S.Hieronymus item Λ beatum Rhericium appellat eadem epiftola ids. oblfervat Auguftinus : quippe
epiftola' d. ad Florentium, & celeberrimi fami ha­ qui nec delata primum ad fe caufa ex Africa ,
ejus cognitionem fibi arrogavit , fed ecdefiafticoa
bitum in Gallia teftatur , de feriptoribus ecclefiafticis cap. Ms. ubi ejus lucubrationes commemorat , judices epifeopos dedit : k poftea , cum ab his
male ,judicatum
calumniarentur _Donatitte ,, __
non
commentarios in Canticum Canticorum ; & gran- ___
_______ ____________
de volumen adverfus Nosatianum. Quo quidem ex C «ufus eft ipfe de judicio epifeoporum judicafle fed
volumine deprompta videri ea poliunt, quae Rheti- alios rurfus epifeopos judices dedit : tum denique
tii verbis laudat Auguflinus lib. 1. contra Julia- cum ab his etiam ad ipfum provocaffent , ita ilnini cap. 11. Ex Commentariis vere in Cantica torum ceflit infanir , caufzque poft epifeopos juilluflris eft locus apud Berinperum fcolaftichum in 'dicium fufeepit, ut ab epifeopis poftea venum poApologetico.
ftularit.
,
(
V<HH’s rnscorus.) ProVocio Lugdunenfium , in
vulgatis haftenus libris editus efl, E-uotim Epifcopue
Not* Se te hini Bin ii
<« (i-„itatc ffiveduno. Fuit autem Nivedunus ca­
put olim initatis Equeflrium ad lacum Lemanum,
.iio nunc etiam Nionum oppidum prifei nominis veu Cmcilîum jirelatenfe,) Hu tus concilii celebrati CnficewilU
Kig'a refert. At Nivernenfes noftri, quia Nivedie caufa hsrc eft. Donatiftz Rome concilio fub Mel·
num alterum Julii Cxfaris fuum efle contendunt , chiade habito condemnati, a ’fententia epifeoporum
Fvotium quoque in epifeoporum fuonnn elencho ad imperatorem appellarent, ideo quod de Felicis <
libi adfeiverunt , mendofa huius loci leilione fru- Aprongitani epifeopi traditoris, Czcifiaoum , utca-' rta appcll»
llia dehifi. Nam Evotius in hac fynodo nullus fuit, lumniabantur, traditorem ordinantis caufa k concum optima quique exemolana Vocium exhibeant; trove rfi a nihil definitum edet. Conftantinus impe­
qui nono inter epiicopos Lugdunenfes loco catbe- rator
___ ________
antequam _appcllantium^fentenri»
rr_______ _____ _ deferar,
_____ , apdr«in tenuit.
rj pel lationem, qua ab ecclefiaftko judicio ad facculaMimuvni'i Dt c. rtoSAntiM . ) In Mamertini no- ' “
------ 1---------u-“· · ; impiam
■—- ■*·
λτχ.
re —
tribunal
provocabant
dt Injuftam -efle
mine confentiunt manuferipti, non item innomine ©Rendit, eo fine, ut temere appellantes ad paren­
civitatis. Quidam enim non Elofatixm , fed Tolof»·
dum & acquiefcendum inducat. Verum cum id ,
ti«m legunt. Nos C orbeienfem in primis codicem obftante eorum contumacia & (editione, fruftni co­
natus eflet, tandem ne qua illis denegatae juftitis
fecuti fornus, hac inter cetera conjeâura nixi, quod
praetextus aut excufatio competeret novum judicium
cum Elufa civitas fit Aquitanir , Tofofa provin­
ce Narbonenfis , nihil caufe erat cur Tolofam in decernit. Antequam tamen illius initium fieret ,
huni locum rejiceret intei civitates Galliarum , fimulque ea omnia, que in caufa Felicis epifeopi
qui diflingui folebant a provincia Narbonenli, re­ Aptungitani controvertebantur, ( hunc enim ficut
que ipfa hoc loco dillinitr fciunAzque font.
dt Caecilianum de facris voluminibus perfecutori
traditis Donatiftae accufarant ) uno judicio finiren­
tur , proconfuli Africano imperator demandat, ut de
RFSCKIPTCM constxntîni.
fado Λ traditione Felicis epifeopi diligenter inquirat
quidve inter ceteros telles Ingenuus feriba a Dolrtis iterum damnatifque in fynodo Arelatenfi
Donatiflis, multi eorum fchifmate relido cum natiftis produrtus deponeret, fedulo examinet. Qui­
Crciliano in gratiam redierunt, alii obfinnata perbus
­ peraftis , proconful Felicis innocentiam dt Do­
tinacia fynodi judicium refptlentes, ad Imperatorem nat iit a rupi calumniam multis reftimoniis confirmaappellarunt. Auguflinus epiftola 6t. Uiuie tlir, in P tam cognovit. Ipfe enim Ineentius feriba ad ca'·***
quit, jlteren» fpijioptle jikiiciut» dedit b*bend*»t in E’lumniandum, mentiendum,» Crciliani epiftolam
’
. -feeietenfi Gelli f rivttete, »bi multi veftrt , veria ad Felicem epifeopum feripram ( quam infra hic
CT dmlch. e jijfenfime damnata , cum C^ciliuuc iit
nunc recens excudimus ) falfandam mercede conduftus , metu tormentorum imminentium crimen
ancerdiam redieruut : ulii pertinacijjimi Cr litiliofijnmi , ad eundem Imperataeem appellarunt. Qua de re lalli fuapte fponte confeflitt eft . Unde , quod
cum relationem epifeopi ad Conftantinum miliflent, erat jufti judicis çflScium , Felicem a calumnia
exfpedarentque quid iis auditis fieri piberet .· referi- Donatiftanim abfolvit . A qua fenttntia Æfia-Felix precaa.
bit Imperator , ut ad proprias fedes redeant , libi ni proconfulis cum homine! MbaGy vici Aim ad raianfeaw»curi futurum, ut cetera exfeqiutur, Cum igitur ad > m pera rorem in Galliis morantenr appellarent , J'" ··’·*»··
Conftantinum Imperatorem appellatum fu i fle conflet proconful per literas dr afta proconfularia tranf- - ”
ex fynodo ; atque ab epifeopi’»d eum abfentem lit­ mifla de tota caufa euindem imperatorem infor­
teras datas, ab eodemque redditas . errare fallique mat : ipfum- vero Ingentium feribam carceribus man­
eos neceflè efl , qui Conftantinum huic fynodo cipatum detinet^ ut confelGonem ante feme! in Africa editam, in Gallia, fi necefliim fuetit , coram
putant interfuifle
impe-

V

I

4S9

Amplissima

collectio

490

·«*
imperatore dk eptfcopis ecclefi* viciffim emittat A A r-Daema» er/mffrJfeM/Xn Sr/w/rv. ) His verrepetat . Cooftantinus poftquam mrtia appellatio bis continetur inferiptio orprocemlum illius finodeDonatiftarum apud fe interpofita effet , liaerafque lis epiftol*, quam epifeopi z una cum canonibus a
de rebus ia Africa geftis accepirtèt , a Probiano fe ftatutis ad Sdveftrum miferunt, ut ea que fta>·
Æliani defondi fucceflore per literas ( quas nos in­ tuiifent, Ipfe anAoritate pontificia confirmaret, tofra fubjungitnu* ) petit lugendum in Galliam tran- tique orbi oblêrvanda promulgaret, Integram vero
finitti, ur temere appellantes in omnium confpedu fynodicam epiftolam vide fupra.
refutari poflènt . Et quia negotium occletiafttcum
d De ebfervetieue faebn.) Hoc canone patres id τ—ttU.
erat ; neque per fe . neque per fuos magiftratus, quod haâenus per Romane ecclefic epifeopos fieri braadi
bnadi mî.
fed per epifeopos radices illud definiri voluit : ideo-. conftaevit » denuo confirmarunt, nimirum , ut per chaclt AlaLor«> habiti «ue cum ia Galbis moraretur , Arelate qu* eft
Romanum pontificem definiretur , èjufque literis aaadnaa*
Ar* civitas Galli*, concilium in caufa Caeciliani haben- ad
_______________________
r
unlverfos Chriftianos fcriptis
promulgaretur, quo Rom··»
--- :o-.------ -tempore
-------------r-v----f tnno ____ ______ •OMlflci
“
’
dum Indixit, ft ad illud pluri mos epifeopos ner literas potiflimum
pafcha
quolibet
icnb«bat ■
ejufdem argumenti, » quarum exemplar eft epiftola dum foret, ne ex privaris diverforum fueputationibas po»tiîts MConftantinl ad Chreftum fupra polita) ad fingulos illuddiverfistemporibuscelebrantm/ufpicionemfchif- rop«i «naat
metropolitanos feriptas convocavit. Et, ne qui fuinp- matte
matis in ecclefia exorti pnebere poflèt
poflèt.. Baron, n. j·.
j·. orMm pr».
tuum difficultate territi venire recufarent, pro pu- Dum autem Nic*ni
Nic
· di- ««'sab·1
concilii tempore apud■ -·
fideles
blico viatico aflèquendo a praftdibus provinciarum verfa
* fupputatione
'
itatione deceptos, non iifdem dominicis
trattorias literas iifdem dari feripto mandavit : de B Pafcha
celebrari
peculia-­
___
_ _L~iri contingeret , Ægyptiique peculia
quo vide epiftolam Conflanti ni ad Ælafium fu-' rem fidentiam aftrologut libi vindicarent, placuit
Tfiftorlali- P*1··'
fande fynodo Nicsetue Alexandrino epifcoro, ejufur» «ptr<·Ad petitionem igitur imperatoris Conftantini qua fuccefloribus imponere, ut illi ex officio quo
pu Sua.
Arelate comparcerant epifcoai, non ut fcribitAdo pbtiffimum die lingulis annis pafcha celebrandum
Dettra»for.
chronico, fexcenti, led ducenti dumtaxat illi , forer, Roman* ecclefic certiores redderentur.Hect
». vid. B».
ma—J, ex
fubfcriptos habe* · “ -lonim
quamdiu catholic* communionis in ecclefia Ale­
numero Claudius & Vteua presbyteri
ius & xandrina epifeopi fédérant, obfervata fuiflèS. Leo
coporum
Cyriacus diaconi, nomine pontificis
lega- epift. «4. teftatur. Vide Baron, ann. 3»j. num.ito.
Siirâirr p«r tiouls munere fungentes, interfuerunt, A concilio
& s«r.
irguot ruier. prefederunt. Quod autem pneter morem Conftant De afitatarifa fa fidelet fan ) Cum frequen- c.a «.
*uW
tinus imperator adhuc catechumenus eidem inter­ ter accideret, ut Chriftiani qui incircenfibus foeda-Agu»·»·HI»
fuerit , id ipfum propter Donatiftarum turbas ac culis aurigs & agitatores erant diverfaram fadio- ,· tw»«nfeditiones arcendas petiviflè t patres vero propter num, in legem ecclefiafticam peccantes, a commu- "· <'■<« *·»*>
caufam concilii , qua non agebatur de fide, fed de nione catholica exciderent, eorumque quibus infer- Chn1’*·»·»
judicio Ccciliani , quod fafti erat, concefliflè vi­ viebant . fXionibus fefe implicarent, ac demum 7” "
inter ipioe fideles, pio diverto affèdu erga aurigas
dentur.
Hi omnes prsaiifto loco congregati, dum ex aflis divert*
_____ fadiones
_______________________
& ftudia orirentur,
,___________
ut conftat ex
Qu, ratiM» proconfularibus ,\|Uid in Africa apud Ælianum Ç iis qu* 5 Hieronymus tradit in rebus geftis S.
proconlulem in hac caufa definitum fuerat, corno- Hilarionist ad h*c omnia incommoda & pericula
•dhuc cm» viifent, quidve Ingentius icriba de fua & adverevitanda* S. Synodus noluit Chriftianos'in circo
fariorum impoflura confitebatur , coram finguli au- agitatores'agere. Baron, nu. «.
1 diviffent* Caecilianum innocenter fecundo accufa~ bit qui i» iufnuiteU
— credere
—........................
fr De
valuin') Hicca-Cta «
aa· h»m tutT> * calumnia adverfariorum fchifmatiCorum ec- bon intelligendus eft de manuum impofitione cere- €·<»<>»····)
tyaoSi fu.clefiaftico judicio fecundo abfolvunt . Si autem moniali illa, qu* in baptifmo adhiberi folet . D» ■°1' P*' '·
judicium ia Africa fub Æliano proconfule habi­ qua Auguftinus lib. 3. de unico baptifmo c. 10. lo- “’•“L·*.*'
tum annumeretur , triplici fententia condemna­ quem1 ait. Qrad eufa efi aliud muuut tuMfiiie ,
ti , nequaquam fuerant audiendi ; quia tamen mfi arati· juper bomtueua i Item illud ejuldem A- a*piiimi trimperator futurum fperabat, ut imperatoriam ma- guft. lib. *. da pecc. meritis ft remifT cap. id. ubi C||H«a4i
jeftatem veriti . fuo judicio acquieicerent & ob­ ait : Catechumenos fecundum quemdam modum
temperarent , ad fchifma African* ecclefi* evitan- fuum per fignum Chrifti, & orationem manus impodum, quart* eorum appellationi contra pis ft cquita- fitionis fanftificari: Ut iifdem manus impolitic re'Γ tem deferens, caufa cognitionem fufeepit, & tanconciliativa imponetur nefas eft & plane illicitum.
dem poft longam fafti inquifirionem, hoc quod fug De ptefidibut qui fideiet ) Hanc legem optimo Cia. ».
inpcratortm. prt definitum, eft, confirmavit: quo eventu, vide­
rep. flatui utilem, qua fchiftnatici atque hcretici a Schiimxici a
re eft apud Baronium anno Chrlfti pi.num <r.ft Srefedhiris, ceterifque magiftratibus penitus exclu- bawio ·
endi forent, ipfo Conftantino imperatore auftore —
Casciliani abfbluta, qu* ad optimumeccle- promulgatam efle, inde colligere licet, quod huic «rctiMut
C,»OPt, c»a.
regimen pertinere videbantur , patres concilii 'aero conventui imperator ipfe interfuerit, nihilque
<bu »«*!«· canonibus fupra pofitn decreverunt : quibus omni­ contradixerit. Vide Baron, praad. loco.
bus aMblutis, epifeopi eadem munificentia ab im­
b De fricuit fa pre lege fat ) OccaCone Dona··.
peratore dimifli funt , qua ad concilium convocati tiliarum , quofvis ad fe transfugas baptizares
'
fuerant. H*c ex S. Augullino epiftola St. Eufeb. velut immundos & traditione pollutos rebaptizas»lib. so. cap. j. & ex Optato Milevit., lib. contra tium , hac fynodo confirmatur id, quod ante ftatuParmen. Baron, ann. 314. num. ai. ft fèqq. ufque tum fuit ; nimirum eorum dumtaxat baptifmum
ad num. 7a. exclufive : item anno 31«. num. j?.ft iterandum eflè, qui non ea forma , qua folet uti
H»c cotci^oc concilium a Dqnatiftis depravatum ft mu- eccefia , per expreflâm fcilicet facrofanas Trinita­
tis invocationem baptizari eflent. Vide notas ad can.
iiua · Do-ulatum fui He , ex duplici caufa colligimus ; quarum
a poll. j·.
Ç·"· ►
n.nft), d·- prim* eft, quod Cociliann» Carthaginenfis epifcoi De bit fa ceufefaruua literal ) De literis confeï
.
pu* m hac fynodo abfolutus , presbyter dumtaxat foriis ft communicatoriis vide notas noftras in vitam
appelletur in fubfcriptionibiM . Secunda eft quod Sixti I. ft ad concit. Eliberit.
oftavo canone rebapatizantes Donatifl*condemnati,
4 De bit qui fcrtpturet) Optat. Milevit. lib.t.con­ iunfliooe·
id de Artante flaturum fuiflë indicare votuerint . tra
_______________
______ _____
_____
Parm.. ftribit Donatum
a Cafis
nigris duplici de epilcop·!·®
r«<ipi«i>·
Baron, ann. 314. num y>.
p caufa condemhatum fuiffe; tum quod
, >od rebapttzaflèr, caad*ana.
«Η»- I Celebeetetr». ) Hoc concilium in Gallia confuli- ---------J
1
—
Λ
---------1
-----r-.ife-. fk
tum, quod epifeopis lapfis manum impofuiflèt^,
bi«i
bus Volufiano ft Anniano celebratum, anno Chri- ut in eccleli* communionem recepti , in fundione c·»·». t*.
Arciatufi· . (li 314. qui eft Silveflri pontificis primus, ft Con» . Λ munere epifcopuli adhuc perfererarent Quod D«r«··» ·«.
flamini imperatoris nonus, habitum eflè, ex faftts con· cum Donatus /thifmaticus contra difciplinam eccle- ·«''··
fularibus conftat ■' quia cum confulatu Volufiani & An­ fiafticam facere prefumpfit, ne prefumpram Icehis •«<·ιί·«>»·»niani Jfecundum veriorem temporis computationem, latius ferperet , hanc regulam ftatuerunt . Baron.
predial 'anni pontificis & imperatoris coïncidant . pr«d. ann. num. is.
AA
* ·"'«*·Aki «hron».
1 Unde quod paulo poft " fubjungitur, circe oMaMvd»I De bit fa fafo aecttfan.) Cum patres concilii loji» ■•tir,·
Buui.
mmw trecnctefiacMn vitefatu» Jexttu», ab aliquo fu- C*cillanutn & Felicem Aptungitanum calumniis cir­ l»b« Chnfti
peradditum fuillè certum eft, cum exploratum fit, cumventos fuiflè, ex aft is caul* coram fe ventita­ * DienyÙO
aâa etiam ecclefiaftica non nifi confulibus configna- te probe cpgnoviflênt , adverfus falfos accula rores aoian cnrpt·.
4i confuevtflè. Nam ut anni a Çhriftr adventu no­ hoc decretum ediderunt.
tarentur, a Dionyfio Exiguo primo faftum efle ,
m Cbrefitu epijcapat'. ) Ducentorum epifeoporum,
Beda de ratione temporum cap. 43. teftatur.
qui huic concilio, telle Auguft. adverfus Parmen. pou(» .
lib. J

491

ί·Η* <iplûmui ^ur;·

•a* mendo

'CONCILIORUM

OM NI U. M

492

lib. ». cap. f. dntetfuerani , nomina qsirdam hic A
fubfcribuntui . Eadem vero prioribu» editionibus
Nora G*»i. Ai-»A*rin·' E». Av
conciliorum , fecundx Arelarenfi fynodô pra-fixa
^D CANON. III. CONCIUI AR.El.-4IENSIS 1.
fuerunt, fed mendofê Λ cum gravi errore. Nemo
enim fere omnium eplfcoporum hic fublcriptorum
MetiaphoriiA , feti translatione quadam lumpta
ea tempora attigit, quibus A relatenie consilium fe­
cundum celebratum eft . Canones iu eo politi evi- non exiilrmarim, ut cjuibul'dum placet interpretibus
dentitliine offendunt, illud non modo poft conci­ verbum hoc ama poni, fed ut imperatoria Conttantlni benevolentia conciliaretur , qui forte conquereba­
lium Nicxnum, verum etiain poft herarum Phorini
emergentem, poftque Vafenfeconcilium , celebratum tur plurimos fpecie, feu obtentu religionis militiam
elfe ; -quo tempore epifeopo* omnes hic fubfci iptos iubterfugere, Se ab armi* capiendis revocari. Nam
r.on fnpervixiife , certum eft . Maternum .Af.rip- non pauci difficillimis Illis ante C.onfiantinum temVnenfein annum Çhnffi
Verum epifeopum poribut, quibus eccleha divexaretur , militiam de­
iennenfem
non exceflifle, fucceflbrum tempo­ ferebant, eamque ut odiofam averfabantur, & dera inJicanr : accedit., quod non tantum Maternus treftabanc, quod pene impoflibile eflet extra noxam
(iolonienfis, fed etiam Marinus Arelatenfis, Mc*o- militare, & militibus fatisunquâm cavere, quin ali­
cles Medioianenfis , Probus Capuanos , R het icitis quam in idololatria: ipectem impingerent, cum miAuguftodunenli.sepifcbpi, Romano concilio fubMel- litiz munia & officia fungerentur: Ut igitur a conchiade habito anno Ui. aiktore Optato Mile» itano Btemptu bel.i armifque fugiendis reddita eccleiiepa
libro primo contra Parmen, interffiiife conlcribuntur : ce adducerenturC.hrilliani, patres proftexerunt tem­
■n; ergo iidem Valenti concilio interfuerint, credi­ pore pacis ecclefie & imperatorum Chriftianorum
bile non ell. Hxc eadem inferiptione ibidem po­ ne militare defmerent : quando iltefa fide ft i pend ia
lita confirmantur, quae fic habet ; Celebratum efi idem ■in caftris Chriftianorum imperatorum merere' poft
omet itum tempore beati Silvefi ri, Scc.Volufiano
^4n- fient. Idem etiam ftatuerunt patres ut inde intellima>to virii elariffmn eonjultbut, anno nimirum un­ p.erent, & conjefturam facerent imperatores foie ,
decimo ante Nicaenum concilium.
ut fi crudelius in ecclefiam fievirent ipforum ediNomina epifconorum inendofe admodum fubfcri- do, in bellis gerendi* milite* non obtemperaturos.
p:a reperiuntur. Nam Joco Merocli* epifcqpi Me- 4raque patres hoc canone, ut imperatori Chriftiano
diolanenfi*, Orufius; loco Probi epifeopi Gapuani , obfequerentur, &■ non folum «b ecclefia , e* quae
qui innui ambo Romano concilio fub Melchiade , ut ad animi falutem, fed etiam ad imperium ftabilienex Optato Milevitano confiât, interfueiunt , Pro­ dum attinerent, confejjueretur, omnia illa refeide
rei m* lepitûr . Et qui graviflimus eft error, loro runt decreta, quibus Ghriftiani a militia revocaban­
Chtefli, habent Sixtum Syracufanum epifeopum , tur .
ut ex Luciano in Philop. {satet ; quafi nimirum
Im pate.} Ecclefix fcilket, & pofitis perfecutio
rndeoirum fuerit, proprio nomine, quod gentilibus num procellis.
aque ulitatum erst, aliquem Chi iftianum appellari:
____ _____
________. ,) _________
ζ
.Abfiinere
a couMottnione
Pauco^tempore
a fo­
& pro Anunfio Rhemenfi epifeopo, »c primogeni-cietate fidelium abftineant ; leviscaftigatio intelligicum ejus modus & tempus--------------------non apponuntur .”
to diacono, corrupte (ut apud Flodoardum lib. 1. ‘ vit, ----------------------------------c. t. patet ) habent 1'nethanrum feu Retanfium. Vi­
de Baron, ann. $14. n. jt. Quod feribir Ado in
.4D C^NOff. n. EJUSDEM CONC.
chron. cum Mariano Arelarenli Claudhim Viennenfem huic concilio interluifle, erroneum efle offen­
Baptixati in infirmitate confirmandi funt ; de hujus
ditur; quis Verus illius anteceflbr hic fubfcriprus , canonis explicatione plura dicuntur in canone trilegitur. Caufam errandi error in tempore habiti gefimo nono concilii Elibertini.
concilii ftippeditavit. putant enim tempore Niceni
concilii prunam Arelatenfem fynodmn celebratam
yfD C.4N0N. ΕΊ1. EJUSDEM.
fuifle. Vide Baron, num. *9.
Nonnulli hunc canonem de fchifmaticis & hae­
Nor* Fsontoni* Duc«i S. J.
reticis interpretantur, eoque ftatvrum putant, ut*
reipnblicr adminiftratione excludantur : quorum
bn editione conciliorum Binii G. & L. anno rtfil
explicationi , etfi' audoritate fua plurimum apud
L’ubl'cc.td cx'anr nonnultr obfeic ationcs feu potius
me * aleant , fubfcribere nequeo ; quod ne ver­
variante» k-fl ore> ex (odic.btis MSS. FiVanis Fa
bo qualem cte fchifniàtici* & hxreticis flto in ca­
none agatur , aut quidquam aliud qued probabranifque , ftuJw arque opera R. P. Frontonis Du<xi, quas prxtermilit co!!e<h>r regius, quod pteraf- pybilem
hujufce fenfus inducat fufpicionein repeque ea:um R. P Jacobus Sirmondu* in fuam edi­ riatur. Deinde ft quis ea tempora velit confidere ,
tionem tranftuliflet, iiidem ufus ac longe pluribus
atque animo repetere, quo anno Conftantini , quilibiis calamo exaratis tota Gallia maximo ac perti­
bufve confulibus hrc lex fit lata , nondum annos
naci rniiltoium annorum Audio conquititis . Verum
quinque aut fex fuifle , cum ipft Conftantinus a
un-.iîii non debuerat fequens obfervatio .
ialfa deorum religione recefliflêt : ab ethnicis & ‘
c. si. Si tamen nst potuerint leptem . I Non potue­
Îgentilibus prrfidtbus , non folum fub Conftantino;
ed etiam multo poll eundem Copftantinum apn>
rint , inhatres non audeant ordinate. Ita TÜ. Falx
confulibus Ethnicis rempubheam, &1 provincia* ipHo. nimirum elt quod in tertio canone apoftolorum legitur: »»< *«<»·,- >·,»«»-/« iri « »<ηιτκ a.· e
ias efle adminiflraras. fatis erit, ut ab ejufmodi ex­
..., epijcopui a duobui tut tribui epifeopis ordinetur ; plicatione defeifeat . Poftremo quzro, quam vetifiin quem locum Zonaras admonet quartum canonem mite fit patres, qui in illa aderant provinciali fy no­
primr fynodi Nicatr coaftat definire;
·'» do, fiiffragiis fuis aliquid fanxiflr, cujus obfervatio
t*iruri/ v«f-i »a»wr 14 *»i
ί» *TX·r**’ · Tt*C
in eorum non effet, fed in principis poteilate. Na
* V λ.-r»·»
creandum effe quis fchifmaticus, aut hzreticus quamvis effet proepifeopum ab omnibui epifopii provinciae, vel falle»
vinciat pr»fes ceterorum communioni fodaretur,
i.ibuj, ceterii etiam per Jr. ipta conjentientibui . Itadecernere quidem & merito poterant > fed eo quod
qtie videtur Nicaenum canonem de fola eledione ac­ quifpiam effet hxreticus ut a reipublicaradininiftracipere , quemadmodum &. 1 heodorus Balfamon ; p tione removeretur , principi* non eccleiiae erat julied vetus tamen intereres --»··»<«. ordinationem in “
«n;,,· proftxfto
..«(’.λ,. erat imperium prelidibus .k
“ .·>■■:■■■·
«licium.·· illius
ab­
illo quarto canone contilii Nicaeni, & Epiphania*
rogate , non ecclefiae.
Rholafticus lib. 9. c. 16. hift. Tripartite
Quod vero rem caufamque hujufce canbnis con­
·'■«, ut celebrent oedinationer , ex libro r.
tinet, eft quod ecclefiam noftri majores tam pruden­
,c. 9. Theodoreti , apud quem citatur a patribus ti confilio temperabant, ut nullus omniM profit iConflantinopulitani* idem canon. Gratianus difl. <». fci poflet extra fuam dioecefim fine liters commis·
conjungit illum cum alte'ro pari concilii Carthagi- nkatoriis , ne fieret communio paflîva , & qui in uea
nenfis fecundi c. u. Tres epifeopi eunt primatis diœcelieflènt excommunicari , in alia communionem
praecepto ordinare debeant epifeopum . Vide cano­ adfecuti, Chrifti corpus Λ gregem inficerent, Sta­
nem j. Arelatenfis fecundi. Hac ille, qu* vifa funt tuat gravitai' vefira, ut nnufquijque clerical vel laino» omittenda.

cui, non communicet i» aliena plebe, fine literii epil.opi (»i. G ratui epifeoput dixit, nifi bec obfervaty»
fuerit communio fiet pajfiva. Canone 4 t. concilii l.aodicenfis, ATo» oportet mtnifirum altarii, vel etiam lai-

493

aImPLISSIM/

C O L L B C T I O.

494

fla* fine canonicis literis , id eft formata , alicubi pro- m ejus admmiftratione, ita fefe gerere non poffênt
ficifct. Canone feptimo Antiocheni ,can. y*. Agathen- quod advertas difciplinam publicam aliquid facerent :
fis, can. yi. concilii Elibenni. Quod cum ita fit, fufpi- ita tamen qui peregrinabantur C literis communi­
cari neceffe eft nobtles 4 potentes viros, poftquam catoriis
------ ~—,r- quafi
r'1-' fidei teflènm
— 4
·- fymbolum
A—l-*— oftendealicuiprovinciz prasfefei f nam patriz fuz przeflfc prz- rent, ut Jratres 4 fideles quocumque tranfirefit ,
fefturamque adlequi nemini concedebatur ) eamque excipiebantur, nihilominus a nullo poterant corri­
adepti efient, non fotum hanc de communicatoriis gi { aut abfolvi, 4* fi in peregrinatione quicquam
literis legem, fed etiam epifcoporum, in quorum ammadverfione dienurn commiferant, ad proprium
diœcefi nta effet urbs pnecipua provinciz , autho- remittebantur epifeopum ; propterea ajunt patres
rltatem fp’eviffe. In quos hoc canone animadver­ hoc canone ita tamen, id eft , fi litteras deterant
titur, jubenturque cum ejufmodi literis in provin­ communicarorias : ttonen quia diutius in provincia
ciam proficifei. 4 epifeopo provinciz" morem ge­ remanere debent,'epifeopis locorum fubjefli funto.
rere; fed hzc hujufce canonis verba brevi illuftraVerum aliam inftirai apud me horum verborum,
tione lubet perftringere.
prafidibur qui fidelei ad prafUatum impetu prof·
m ad prafidotum impetu profitant ) Chriftiani de
Hunt, fententiam quzrere : quia hzc non fatis mi­
quamvis genere infignes & optimis ellent-familiis hi commoda videbatur.-Hzc igitur Verba ad canati, a cujuslibet magiftratus, aut muneris publici ntJhis titulum, non ad ipfum canonem, pertinent ;
petitione abhorrebant, credo propterea quod, pro- atque
_.B______
r uti opinor,
___ F____
________
hunc,
fentam
habere deprehenvincizfibi impofitz , atque trfficio fatisfacere vix Qduntur, de przfidibus qiti contra regulam eeclefia- ■
potuiffent illis temporibus, quin fefe idolorum riti- fticam, non
non ‘acceptis.
acceptis, a"fro
a feo epifeopo
epifeopo,,"ut
ut ■ mos erat ,
bus pagànorumque ceremoniis inquinaffent , «aut
impetu
ul literis communicatoriis, iir
—— quodam
·*—J— ad
—1 przfe­
to aliquod idotolatriz
... verba impetu proidolblatriz negotium impeeifient
impegiftent . Quo- «uras
Auras proficifcuntur. Hzc t
enim
dftsdo
fidem per deos, perque Gefarum
™>do enim
enim^fidem
Celatum lalu- jflimit,
jfliunt, fic intelligo per faltum;
faltum, non habita difciplitem, ipfis Czfaribus obftrmgere, facris deorum in- nz ecclefiafticz
. - «■
ratione; quemadmodum hodie di­
tereffe, ludos dtre, freclacula edere, militiz przef- cimus eos per faltum ad ordines promotos effe ,
fe 4 ceteris, quibus ne provinciz 4 inuneridèefiê 3ui omiffâ tontara quam vocant, ad fuperioresgra­
viderentur defungi tenebantur, inviolata 4 incor­
tis adleAi funt.
,
rupta fide 4 religione Chriftiana potuilfent? Ter­
Qui fdelet, hpc eft , fi tant fideles, quia fi eflent
tullianus de idololat. cap. 17. Htac proxime difpu- catechumeni, aliter erant puniendi :

Q

tatio fuborta ef, an Jervui Dei , alicajur digxitatii
aut patefiatis , adminifrationem capiat , fi aï omni
AD CANON. XIII. EJUSDEM CONC.
fpecte idololatria intuitum fe, aut gratia, aut aflutia
etiam prafiare pofit : fecundam axod & Jofepb ύτ Da­
Canon hic tripartito dividendus eft, ut ejus fenniel mundi ab idololatria, tr dignitatem & potefta- tentia perfriciatur, 4 quid eo tandem ftatuatur extem adminifiravemni, tu ornamento & purpura exti- Îûïcari pofiîmus. Prima parte docent patres qui pertere totiuc Ægipti, five Babylonia. Credamus itaque _________
,_____ vafa facra aut feripturas
ècutionuœ ___
temporibus
faceedere alicui pojge, at in quoquo honore, ut in /olo C: fanâas
- “ tradiderant,
’■ ’___ , vel
■ cChriftianos traduxerant
’________ , ut:
honoris nomine incedat, neque facrifteet, neque facri- ait
-·■ ^"·
■ magiftratus
"------ -4 nrarfîdes
■
·de­
Tertullianus
, ·4 ad
ficiis autboritatem fuam accommodet, non boftias li­
tulerant, a gradû 4 eeclefia deturbandos effe ; fi
tet , non caras templorum- deleget, non vectigalia eo­
aâis publicis non teftimoniis ad eofdem hrc ipfa
rum procuret, non /pedacxla edat de fuo, aut de pu­ crimina pertinere dignofeantur. Altera a tradito­
blico, aut edendis prafit : nibil folemne pronuaciet Vel
ribus ejufmodi epifeopis, etfi quidam efient ordina­
edicat, ne juret quidem. Jam vero qua font poteft atis, ti, ordinationem tamen valere, fi nihit-aliud comneque judicet de capite aticujus vel pudore (feras enim meruiflent. Tertio, admittendum effeneminem ad
de pecunia) neque damnet, neque pradamuet·, neminem aliquem accufandum, nifi aâis p.ublicB\non reftU
vinciat, neminem recludat aut torqu. at : fi bac credibile bus doceret vera effe quz intentaret, quotnodo au­
efifieripofe. Item, Nxmdamonia uiagiftratusfuntfa- tem docere poflét adis publicis, accufationemfuam
culi bojas , unius collegii infignia fafces & purpuras · e- omni Jiifricione vacare, dicetur poftea.
ftans. I rem ,Tufi diaboli pompam ejerafii, quicquid ex ea
Omnis Africa duplici malo 4 cafemitate eodem
attigeris, id fcias effe idolo.’ iam, vel boc te commone­ pene temper’ ' punflo pervaftafe 4 dilacerata fuit :
facias , omnes bajus faculi poieftates
dignitates, non . vix enim perfecutiones defierant, redd itaque pace
fotum alienas, verum & inimicas Dei efie , quod per­ fruebatur, cum repente fchtfmatis rabies 4 difeoritias adverfus Dei fervos fupplicia confuha font, per dia
...............
....... ..............
.........................
tacceffrt,
quz eam
non minus quam lapforum
illas & perna ad impios parata rrroganiar . Eodem 4 proftratorum acervi affidavit 4 opprellit.* Opconcilii Eliberini canones referendi a. j. 4. jy. jd. Qtatus lib. 1.
quoniam traditionis reos principes veMagifiratum vero anno ouo agit duumviratum probi- ft ros fuige monfi ratam eft, confequcnseft eofdem faiffe
here placet, ut fe ab eeclefia prohibeat , quia feilicet axtbores
autbares fcbijmatis
febijmatis :·, ita Africz
Africe eeclefia in duas faftiofailio-

Chriftiani przfides vel facerdotes, etli fub imperio
Conftantini a facrificiis 4 folennitatibus publicis
fefe abftinere pollent , nihilominus officium fuutn
nequaquam adimplere poterant, quin idololatrizin­
fers irent aut faverent: Innocentius primus epiftota
3. canone 11. Pratcrea frequenter quidam ex fratri­

nes difceflit, 4 quoniam tanta contenttone & par*
tium libidine in fefe invicem inveherentur, ftatuerunt patres Arelatenfes, ut nemo deponeretur ob
ea crimina, quzdum agitaretur eeclefia, 4 in eam
fzvirent imperatores", fada dicebantur, nifi ea adis
publicis ( ne feilicet falfis teftibus locus daretur )
probarentur.
Scripturas^fanUas, Optatus, inPramenta divina Jbgis impie tradiderunt ex actis publicis, delationes li­
bellis Sc aflis publicis przfidum inferebantur : ex
quibus patres probationem eorum quz objiciebantur
perendam effe volunt; non vero ex teftibus .· vel
ada publica ca potiunt intelligi, non folum quz a
judicibus, fed étiam quz ab eeclefia componeban­
tur: de quibus loquitur Optatus. Sicut fcnptaNuso-

bus noftris chriulcs , vel quibuslibet publicis fundioutbus
occupatos, clericos facere contendunt, quibus poftea ma­
jor triftitia, quum de revocandis eis aliquid ab impe­
ratore prxeipitur, quam gratiaua/citurde accito. Con­
fiat emm eos in ipfts maniis etiam voluptates exhibere
quas a diabolo inventas effe non dubium eft, & ludo­
rum yel munerum apparatibus , aut prxeffe, aut forfitan intereffe. Sit certe in exemplum & folicitudo &
triftitia fratrum , quam /ape protulimus, imperatore
prafente, cum pro bis fapias rogaremus, quamjpfeno- gdinarii tunc diaconi teftantar, & vetuftas membrana­
bifeum pofitus cogncvifti, ex quibus non folum inferio__ teflimonium
......
rum
perbibet, quas dubitasetibur proferre
res clerici ex curialibus; verum etiam in facerdotio
poterimus,
conftituti ingens moleflia , ut redderentur , inflabat .
Non verbit audii, non nudis teftimoniis .
Ob hanc caüfam, in illos conftitutum eft hoc judi­
Si Udem t epifcopi qui perfecutionum tempore

cium canonis
Quz cum perfricua faita fiot , fratres tradiderant.
redeo nunc ad explicationem canonis noftri . Qui-v__ ..........................
Bfltiofubfiftit,
nihil aliud contra eos qui ............
ordinati
dain igitur ambitione addudi , aut imperitandi 'funt afferatur/quam ordinantis peccatum,
gloria obezeati , nulla religionis habita ratione maNon obpt
Von
obft UNe
illis ordinatio
orünafio,, non illis obiit
obfit, quod
quodatraa tra­
giftratum petebant 4 prenfabapt ; hunceife fentam ditore
<”
__ ‘lapfo
\ ordinati
”__ ‘. funt,
__ ,_______
___
aut
maneant'in gradu
4
norum1 «d prafidatum impetu profilire, przter eaquz officio,
adduximus , quz fequuntur plurimum ut credam
Contra ' regulam ecclefiafticam , telles fubomant ,
efficiunt, ut cum ceorrint contra difciplinum publi- quod
~"~J —
'-11----------effet
/r- .
prohibitum
cx* «gere, quafi velit dicere eos impetu, 4 contra
jîJû publicis docuerint omni ft fufpicioiu carere .
difciplinatn ChriiUanam' provinciam peùiffè , quod Hoc eft, probaverint per arta publica, eum quem
accu-

4<>5

CONCILIOR U M

acculïrent crimen admififlê, quod objiceretur, put· j
va fa dominie·, feri ptu ras aut fratre· tradidifle ( ad
ea enim qux ini penecutionibus evenerant totus ca­
non eft reterendus) non enim «liter ia qui accufaret «aie publici» a fufoicione fe proçul efle poterat
docere, nifi iifdem adis reum eum faceret, quem
criminaretur , puta proferendo ipfa aâa publica
eçclefiz aut· perfidum , qux reflarentur, criminis
poftulatum fratre· olim tradidifle & detuliflê.
νίΟ CANON. XVII. EJUSDEM CONC.

OjM N I u M

496

i nime tortum, quod fe decurionem ZJquenflum
civitatis aileveraverit< Unde volumus, ut eumdem ipfum Vigentium fub idonea profecutionc
ad comitatum meum Conftantini Augufti mittas; ur illis qui impnefentiarum agunt, atque,
diuturnis diebus interpellare non delinunt, au­
dientibus, & coram a&ftentibus apparere & in­
timari poflit, fruftra eos Caciliano.epifcopo in­
vidiam comparare, atque adverfus eum violen­
ter infurgere voluifle. ha enim fiet, ut omiffis, ficutoportet, ejufmodi contentionibus,‘ po­
pulus fine diffenfione aliqua religioni propriae
cum debita veneratione deferviat.

Conculcare in hoc canone ineo quidem judicio
Idem plane eft atque id quod dicitur, can.no. côncil. Carthag. primi , Ne quit tranfcexdat cptftopum
cellctom fuum, hoc eft involare in vicini fui ai<ecetim.eique paroecias prrripere , quod undecimo
canone Carthag. fecundi, Puljure difcejmt <tr plebes S^uituque alia epiftola eodem fpeUantes, ex appen­
tlteriut. Et can. *o. tertii Carthag. Supergrediatur J
dice ad 7. libret Optati Atilevitani ep.
/a diar.ryi ce/Zrgaa» funm.
contra Parmenianum.
AD CANON. XX1IL 'EJUSDEM CONC.

, Apoftatz qui nullo metu mortis «d ecclefiamre­
vertuntur, poll decem annos e« aetate ad commu­
nionem admittebantur, can. 4$. concilii Etiberini :
qui vero futuri judicii timore potius quam pecca­
torum dolore eam peterent, ne quidem in morte ex
hoc canoné reconciliabantur.

• iaqnit Binlu.
E»<*i «pail
Β·>ο«· (nu

L
Epiftola Conftantini ad epifeopos partir Donati
defuper nomine Cactliani.

CONSTANTINUS AUGUSTUS EPISCOPIS.

Nte paucos quidem dies juxta , poftulafum
. veftrum hoc. mihi plapuerat, ut ad Afri­
cam * reverteremini, ut illic omnis caufa, qux
I Hinc «pivobis adverfus Qecilianum competere videtur , ftoiam t.b
M.khxri·
EPISTOLA CÆCILIANI AD FELICEM. ab amicis meis quos elegiflem,, cognofeeretur , colto.il Bi2 atque finem debitum reciperet, &c. fupra pag, niu< , vitui»
poft conci­
441. A.
Cacilianus parenti Felici falutem .
liem Arti·,
Epiftola quarum fupra verbo , concilium , me­
minimus. *

A

II.
UM Ingentius collega meus Augeniiantim
■ Γ
amicum fuum conveniret , & inquififlet
Ubi promittit Conftantinus ad Africam fe venturum,
anno duoviratus inei, an aliqux feripturar legis
ut inter Cacilianum & Donatum de jcbtfveftrx fecundum facram legem adufle funt ,
mate in Africa fallo judicet..
quam Galatius unus ex lege vellra publice
epillolas 1’alutatorias de bafdica protulerit. Op­
.
CELSO
VICARIO » AFRJCÆ.
to te, parens cari (Time, bene valere.

C

tente fub $11·
veftro Icnp.
cam long,
piobabihu»
•It anno ,tf.

b aino Chrt*
fti jt<. ’

Erfeverare Menalium ' eum quam jamdu- « »» «*
dum fufeeperat infania cetcrqlque qui a ve­
ntate Dei digrtffi errori fe praviflimo d dede- <1 «triidwant.
bianui de quo
_____
-- ·
runt» , < proxima
etiam tux gravitatis feripta tetk
imperator" Cefares, Flavius Conftantinus Maxi- D flata funt , quibus inhxrenrem te juflioni noj
Λρρ
T
Λ.1
e
nrs
llrx * de merito feditionis ipforum, eoque tn- * “’·"**'*
mus & Valerius Licinius, ad Probi,-.num
c tsnoo Chri·
multu quem apparabant,' inhibitum efle memo*
proconfulem c Africa.
rti Jtl.
rafti , frater cariffime . 'Unde quoniam ex eo
£mi ipuri
Aujult. ep
ΓΤ Lianus praedeceflbr tuus merito, dum vir patuit ipfos nefarias res Cÿgitafle , quod cum.
et. a tbroa.
LL· perfeftiflimus Verus vicarius prxtcZiorum flatuiflem inter ipfos & Cxcilianum pleniflimc
v!dtndui<].o- tunc per Africam veftram incommoda valejudt- fuper allegationibus diverfis requirere , prxfenne teneretur , ejufdem partibus funflus , inter tix mez wfufceptam fugam fubtrahere labora-i fc ·ί·Γ«ρ»· ·
s Aus .dv. ceteri ettam id negotium , vel invidiam, qux*• verant, h8a ipfo turpiflimo fafto confefli ad eà fei‘‘
fe redire properare , qux & antea fecerant &
Crefconum. ^e Crciliano epiicopo cccleiix catholica vide­
tur efle commota, «d examen fuum atque juf- nunc agere perleverant : «r cum confler mini­
fionem credidit effe revocandam. Etenim cum me unumquerqque propria penitus delida lucra­
jamSuperium centurionem, & Caecilianum ma­ ri, etiamh paulifper eorum fuerif coercitio di­
ri Stition».
gillrarum Aprungitanorum , fic d Saturninum lata , mandandum gravitati tuz duxi , ut inte­
rim quidem
eofdem
omittas, <&
excuratorem, & · Calibium juniorem ejufdem nu.
^u·»». vv,.
Mv... «.«·...«·,
a diflimulandum
άλίΐΜ <>u ci 'itatis curatorem, etque Solonem fervum pu-E fuper ipfos effe cognoicas . Verum lefla hac
C.iidu. s*. blicum fuprafcriptx civitatis, pr.rtcntcs efle fe- epiftola
Λ
, tam Cxcifiano quam iifdem palam
ill λ . a » · SJ · A M · · «·
· I · aΓΛΖ»
ft «I
ePf\
Caudtym cillet, audientiam praebuit competentem: adeo facias, quod cum favente pietate divina Afri­
Gr«Uin«m
ut cum Crciliano fuiflet objedum, quod a Fe­ cam venero, pleniflimc uuiverfis tatn excilialice eidem epifeopatus videretur efle delatus , no, quam his qui contra eum agere vraentur
cui divinarum fcripturarum proditio atque exu- ledo dilucido judicio demonftrarurus fum,qux
ftio videretur objefla ; innocentem de e<5 Feli­ & qualis fummx divinitati fit adhibenda vene­
cem fuifle conftittfrit. Denique cum Maximus ratio & cujufmodi cultu deledari videatur ad- .,
Ingeoeiatn
Vigentium ’ , decurionem Ziquenfium civita­ hibiro etiam diligenti examine ea qux nunc
tis, epiftolam Caeciliani ex divino jure falfafle aliqui exinde s inlecebris mentis ignorantiz- ( i· i.»«bri,,
contenderet: eumdem ipfitin Vigentium fufpcn- que occultare fe putant : pleniflimc lum reperfum aftis qux fuberant pervidimus, ficideomi- turus etque in lucem faflutus venire . Eafdem
perfo-

b 1< «fePetrori., F,»-

EPÏSTOLA CONSTANTINI AD
b Probianum, qua perit Ingentium ad ie
tranfmitti.

P

497

AM P\L ISSIMA

COLLECTIO.

458

perfonas quas res iftiufmodil concitant, faciunt- A eft, dum totum hoc per paucos fedit, in populum
Î|ue , ut non cum ea qua oportet veneratione omnipotent^
.·. «
>·- mitigetur.
· ·------ »Inde
jDei· miiericordia
ummus Deus colatur, perda n atque diicutiam
difeutiam. enim remedium fperare debemus, cum omnia
Cumque latis clareat neminem polle beatitudi- bona vota, & farta referuptur. Verum dum cœnes martyris eo genere conquirere quod alie­ left is. medicina procedat, hadenus funt confilia
congruum elle
num a veritate religionis & in
:--------------~a~ noftra moderanda, ut patientiam percolamus,
videatur eôs quos contra fai & religionem ip- & quidquid infolentia illorum pro confuetudinc
fam recognovero reofque vit lentes competentis intemperantias tentât aut facit, id totum tran­
venerationis deprehendero fine
fii ulla dubitatione quillitatis virtute toleremus. Nihil ex recipro­
infanic
i / ’ bbftinationifque temtrariz faciam me­ co reponatur injurias: vindidam enim , quam
rita exitia perfolvere . Scire itaque pro certo Deo fervare debemus, infipieotis eft manibus
quae habere debeant, ad pleniifimam fidem· fa- ii lu r pare.· maxime cum debeat fides noftra'con·.
lute etiam tefte invocata, quod tam fuper ple- fidere, quidquid ab hujufinodi hominum furore
><e quam fuper clericis his qiki primi funt , fum patietur, martyrii gratia apud Deum elfe vali­
diligentilfime quatfiturus, idque judicaturus quod turum. Quid
_
eft eriirn aliud in hoc leculo m
venlltmum fle, religiofiffimunri efl’e manifeftumJJ nomine Dei vjneere , quam inconditos homifit : demonftraturus etiam ilicem, qui & qualis num impetus quietas legis populum laceftentes,
~
divinitati cultusj adhibendus fît . Nam nequa- conftanti pedore liibftinere’ Quod fi obferva!|uam tnc aliter maximum reatum effugere pof- verit veftra finccriias, cito videbitis pergratum
e credo, nuam ut hoc, quod improbe fit, mi­ fummz divinitatis, ut langueicentibus rorum
nime exiftimem diflimulandum : cum nihil po- mftitutis vel moribus, qui fe miferrimat con­
* tius a me agi pro inftituto meo ipfiufque prin­ tentionis vexillarios pnebent, fciant omnes non
cipis munere oporteat, quam ut difcums erro­ debere fe paucorum perfitafione pereuntes fem- _
ribus omnibufque temeritatibus amputatis, ve­ piterno letno dare, quo poflint pcenitentix gra- *
ram religionem utuverfos concordemque fim- tia , femper vite aeterne , corrertis erroribus
plicitatcm atque meritam omnipotenti Deo cul­ ■fuis, integrati. Valete voto communi per fe­
turam pratfentare perficiam.
cula jubente Dep, fratres cariflimi.

v.

in

G Exemplum epiftola Conftantini, eamferipto epifeoporam Namidaram: abi haretici talebant hufilicaa , xt ad aliam bafiheam faciendam
PETRONIUS, ANNIANUS ET JULIANUS
fibi locant, vel domam eu dent.

Exemplam epiftola prafedloram palatio ad
Celfam Vicariam.

Domitio Celfo vicario Africa.

CONST ANTI NUS VICTOR MAXIMUS
ac triumphatorfemper Aagaftar ,Ζύαζίο, Gallico,
Fidlorino , Sperantia, Januaria, Felici, Crefer*tio, Pantto, Fidiori, Babbatio, Donato epifeoptt.

Uoniam Lucianum, Capitonem, Fidentium
& Nafutium epifeopos & Mammarium pres­
byterum, qui fecundum cxlefte preceptum do­
mini Conftantini maximi, invidi femper AuUM fummi Dei , qui hujus mundi aurtot
gulli, ad Gallias cum aliis legis ejus hominibus
& pater eft , cujus beneficio vitam car­
venerant, dignitas ejus ad lares proprios venire
pimus, cœlum fui^tcimus, humana etiam fo
, præcepit, angarialem his cum annonaria com­ cietate gaudemus, hanc voluntatem elle conpetentia ufque ad Arçlatenicm pçrtum, fectin- ftel
_ , _, ur_____
_______
omne_ humanum
genus in commune
dum imperatum aeternitatis ejufdem clementi!-Dconfentiat, & quodam focietatis> afiedt4Qk|uafi
fimi principis dedimus, frater, qua inde Afri­ mutuis amplexibus glutinetur.- non dubium eft
cam navigent- Quod folertiam tuam literis no- harrefes & fchilma a diabolo, qui caput e(l ma­
ftris fcirc conveniat. Optamus te, frater , feli- litia:, proceififle. Et ideo quidquid ab hzreciihmum bene valereA Hilarius princeps obtulit ticis geritur, ejus inftindu fieret, qui eorum
iv. Kalcndas Maias.-Tribcris.
fenfus , mentes , cogitationefque poflidet, nui
la dubitatio eft. Nam cum ejufmodi homines
IV.
in fua poteftate redegerit , iifdem ufquequa
S^ue dominatur. Quid autem boni efficere inExemplum epiftola Conftantini ad Catholicam.
anus, perfidus, inreligiofus, profanus, Deôcon­
trarius, ecclefiaa fandae inimicus poteft, qui a
CONSTANTINUS AUGUSTUS UNIVERSIS
Deo fanâo, vero, jufto, fiimmo , atque om­
epifeopit per Africam t\ & plebi ecclefia catholica.
nium domino recedens qui nos conftituit &. in,
hac luce produxit, qui fpirjtum âd vitam, quam
Uod fides debuit, quantum prudentia va- carpimus,
carpimus, dedit,
dedit, ’fic
fle qui'
qui nos
nos id
id quod
quod fuuir
fuurn eimeper E fe vuiuu,
voluit, uc
& υιηιιικ
omnia tua
lua wiuiuaic
voluntate penccit
perfecit , ad
-«O· luit,
*u>> . prout puritas potuit, tentafle ....
omnia humanitatis & moderationis officia diaboli partem prono errore decurrit ? Sed quia
optime icitis, ut, juxta magifteria legis noftrr, fcmel poiTcflus animus a malo, necefle eft
- do■
pax illa fanrtiffimx fraternitatis, cujus gratiam dori$ fui operibus inftare, ea pcificiat qua
Deos fummus famulorum fuonfm pedoribus aequitati & juftiriae contraria videantur, idcir­
inimifeuit , Habilita per omnem concordiam co, hi qui a diabolo poflefti funt, eius falfitati
teneretur. Sed quia-vim illam fceleris infufi , & nequitia ohfcquuntur. Non autem miratum
paucorum - licet, fenfibus pervicaciter inhaeren­ eft a bonis improbos, difcedere. Nam Gc re­
tem, intentionis noftrae ratio non potuit edo­ de proverbio fignatumefi, pares cum paribus con­
mare- favenrc adhuc fibi huic nequitis patro­ gregari : qui malo impiae mentis inferti funt, nccel cinio, ut extorqueri fibi omnia non finerent , ie eft a noftra focietate diffideant. Homo fiquidem
in quo fe deliquiae gauderent. Spedandum nobis malus ut feriptura loquitur, de malo thefauro proConed. General. Tom. Π.
.
.

Q

C

Q

Γ
499
CONCILIORUM OMNIUM
joo
fert mala; bonus vero ex bono profert bonum. A Deum qui unus & verus, qui omnium judex
Sed quia , ut didum eft , hxretici & ichiimatici,qui eft, vel fero confugerent. Sed quia conftat eos
. bonum relinquentes & malum fedan tes , ea per­ in fua malitia manere, & in fuis facinoribus mori
ficiunt qux Deo difpliceant, diabolo, qui eorum velle, fufficit iifdemcommonitionoftra, &prxpatereft, adprobanturadhxrere, reftiftime&fa- cedens afliduacohortatio. Si enim juftîonibus nopienter gravitas veftrafacit, & fecundum fandum ftris obtemperare voluiflent, ab omni malo Ubera­
fidei praeceptum, ab eorum perve.rfis contentio­ rentur. Nos tamen, fratres, fequamurqux no­
nibus temperando, & iifdem remittendo quod ftra funt, mandatis initemus, cuftodiamusdivi­
idem fibi indebitum atque alienumufurpare con­ na prxeepta, ex bonis altibus vitam noftram
tendunt .· ne, ficuti eft eorum pervertiras ma­ ab erroribus vindicantes ; favente Dei mifericorligna & perfida , ad fcditiones ufque prorum­ dia, per reftum limitem dirigamus.
perent, ά inter turbas atque concentus fui fi mi­
les incitarent, atque ija aliquid exifteret, quod
fedari non oporteret. Sceleratum quippe eorum
. propfifitu.m femper requirit diaboli opera per­ INCIPIUN T GESTA , QUIBUS ·.
«ldtm
ficere. Et ideo cum a facerdotibus Dei per pa-B
'
conftat traditorem Sil vanum,, qui cum ceteris »pp«n<hc«:.d
ordinavit Majorinum, cui Donatusfucceftit. $£Λ| h'
tientiam cum iplo luo patre * fuperant : fibi hi
qui cultores Dei fummi gloriam * illi verodamnationem comparant, & condigna fupplicia . Ex
Onftanttno maximd Augufto βζ Conftanhoc quippe majus Dei/ummi exiftat juftiufque ju­
tino juniore nobiliflimis Cxfanb. b eonft. ib Anno tr«
dicium , quod eos xquo animo tolçrat, & patien­ Idibus Decembribus. Sexto Thamugudienfi in­ Ch'ittunr
no ( i )ift*
tia condemnat, his omnia qux ab ipfisproceffe- duito, & applicito Viliore grammatico, adfi- contigerunt
,
runr, fullinendo. Deus fiquidem fe omnium vin­ ftente etiam Nundinatio diacono, Zenofilus non <nno
)o«. ut rendicem promiiit. Et ideo cum vindifta Deo per­ vir clariftimus coniularis dixit , Quis vocaris ? iu>t Bern
mittitur, acrius de inimicis fupplicium fumitur . Refpondit
_t ___ . ____
________
. Vidor.
Zcrtofilus V. C. confutaris
Quod vos nunc famulos icfaçerdotts Dei libenter dixit. Cuius conditionis es? Viftor dixit, Profev.it le cognovi , & fatis gratulatus fum, quo de feftor fam literarum Romanarum, grammaimpiis Ôc fcelelatis, facrilegis & profanis, per- ticus Latinus. Zenofilus V. C. conful. dixit :
fid.s dc irireligiofis, & Deo ingratis , & ecclc- Cujus dignitatis es’ Vidor dixit, Patre 'decufi x inimicis nullam vindiftam pofeitis, & ut idem rione Conftantinienfium, avo milite, in comi-,
potius ad veniam pertineant , poftulatis . HocCtatu ipilitaverat. Nam origo nortr* de fanguieft vere ac penitus Deum nolle, hoc eft prae­ ne Mauro defeendit. Zenofilus V. C.conful. di­
ceptis infidere, hoc ell feliciter credepe, hoc eft xit : Memor fidei & honeftatis tux fimplicivere Ventire, hoc eft fcire, quod major vindifta ter defigna, qux caufa fuerit diffenfionis inter
in contrarios eeclefix provocetur , cum iifdem Chrifti'anos Vidor dixit, Ego diftenfionis ori­
in fxculo parcitur. Accepta igiturjsepiftola fa- ginem nelcio : unus lum de populo Chriftiapientix & gravitatis veftrx , comperi haereticos χιοπιιη. Siquidem cum eftem apud Carthaginem, .
five fchifmaticos earn balilicain ecclefia catho­ Secundus epifeopus cum Carthaginem tandem
lica, quam in Cbnftantina civitate jufferamfa- aliquando veniftet , dicufttur invenifle Cxcibiicari ,folita improbitate invadendamputatTe,& lianum bpifeopum , nefeio quibus non refte
icequenter tarn a nobis quam a judicibus ex no- conftitutum : illi contra alium inftituerunc .
ilra lullione commonitos, ύί reddere, quod fuum Inde illic apud Carthaginem coepta diflennon erat, noluifte, vos aurem imitatores patienti® fio ■ eft : & inde originem fcire diffenfionis
plene non poftum , quoniam temper civitas
Dei fuinini, eorum malitix placida mente , ea
unam -----------ecdefiam habet ., -& fi habuit
qux vctlra funt, relinquentes, & potius locum noftra ------vobis invicem alium fifcalem fcilicet pofcere .Ddiftenfionem, nefeimus omnino. Zenofilus V.
Quam petitionem, more inftituti mei, libenter C. conful.
- ■ dixit
·■
■ Silvano
<·.
communicas
-- . 1Vilior
■
Zenofilus V.. C. confixi,
amplexus lum , & ftatim ad rationalem competen­ refpondit , Ipfi
tes dedit, ut domum bonorum noftrorum tranfgre- dixit , Cur ergo intermiffo eo, cujus inno- „
di faciat, cum omni jure fuo, ad domum ec- centia probata eft’»’& adjecit, Adfeveratur prae
ilclix catholtcx. quam prompta liberalitate do­ terea te aliud ceniiTime fcire, quod Silvanus
navi, ac vobis tradi protinus jufli. In quo tamen traditor fit : de eo confitere . Vilior refpon­
loco fumptu fifcali bafilicam erigj pr.ecepi, ad dit, Hoc nefeio. Zenofilus vicarius confutaris
conlularem quoque ieribi mandavi Numidix , ut Nundinario diacono dixit: NegatKVilior fcire,
ipie in cjufdein ecclefix fabricatione in omnibus quod Sylvantis traditor fit . Nundinarius dia­
lanftsmoniam vetlram juvaret Lectores etiam conus dixit: Scit ipfe, nam tradidit codices
ecclefix catholicx , & hypodiacones , reliquos Viftor refpondit , Eugeram Ifanc tempeftatem.
quoque inftin.Au memoratorum ^uibufdam pro &, fi mentior peream. Cum incurfum patere
moribus ad munera , vel ad decurionatum vocati mur repentinx pei lecutionis, fugimus in mon
funt, juxta ftatutum legis mex ad nullum mu- tem
__ Bellonx . Ego fedebam cum Marte dia& Viftot presbyter , cum ab eodem
nusftatui evocandos. Sed & eos , quiduftifuut Econo
haereticorum inftinchi, juftimus protinus moleftis Marte quxrerentur codices omnes , negavit fe
perfunctionibus abiolvi . De cetero etiam legem habere . Tunc Viftor dedit nomina omni un»
ineam luper ecclefiallicos catholicos datam cu- ledorum: Ventum eft ad domum meam ;
ftodiri, mandavi.· qux omnia ut veftrx patien­ cum abiens eftem afeenfum cil a magift rati
tia: palam fierent, harum liteiarum teftificatione bus , &. fublati funt codices mei . Cum ego
perlcripta funt. Et utmam quidem hxretici vel veniflcm, inveni codices fublatos. Nund.narius
ichiimatici aliquando fux faluti providerent, & diaconus dixit: Tu ergo rcipondifti apud afta,
deterlis eorum tenebris ad vifionem verx lucis quoniam dedifti codices : quare negantur hxc
oculos aperirent, & a diabolo fecederent tx. ad qux prodi poffunt ? Zenofilus V. C. confixi.

C

Vi( i ) Ut lute probit Vilnius io buîcrnr. de S.Minute Doruîitl. & ex co Pagiui »J «no. Chrifti jod. n,
Ac leqq.

C

^-WP^WF'1

501

AMPLISSIMA

t!» ÎW^^M****’’**»’

COLLECTIO.

50B

Viâori dixit: Simpliciter confitere, ne ftiiâius A curator reipublicx dixit Eugenio: Profer feriinterrogeris. Nundinarius diaconus dixit; L«j- fturas quas habes, ut praecepto parere poflis :
« A âlB gantur ada. Zenofiltis V.Gconful dixit; Le- fie protulit codices quatuor..Felix F. P P- euliK 111 ton. gantur. Et dedit Nundinarius, fic egeeptorre- ratorrei publicas Silvano, & Carofo dixit. Detr« Creic. citavit, Diocletiano viu. fit Maximiano yji. monftrate ceteros leâores. Silvanus & Carolüs
»*♦» * coniulib. xtv. Kalcndas Juntas, cxaâisMuna- dixerunt. Jam dixit epifeopus, quia Edufius fic
*tr
tii Felicis F. P. P. curatoris coloni'x Cirthen- Junius exceptores omnes noverunt. Ipfi tibi de­
lîum. Cum ventum effet ad domum in qua monftrent ad domos eorum Edtinius fie JuChriftiani conveniebant, Felix F. P. P. cura
nius exceptores dixerunt: Nos eos demonftrator Paulo epifeopo dixit : Proferte Scripturas mus, domine. Et dum ventum fuiflet ad do­
legis, fic fi quid’ aliud hic habetis,, ut prxeemum Felicis farforis, protulit codices quinque,
pium eft, ut juffioni. parere poffitis. Paulus eoi
tpi- Et cum -ventum effet ad domum Viâorini ,
Icopus dixit r Scripturas leâores habent, wd
f . protulit Codices oâo. Et cum ventum fuiflet
nos quod hic habemus, damus. Fefix F.P.P“ Λ
ad domum Projeâi, protulitcodicesv.majores,
curator Paulo epifeono dixit ; Oftende leâores, & minoras n. Et cum ad grammatici domum
■ aut mitte ad illos. rac
‘aulusepifeopusdixit : Om-B ventum fuiflet, Felix F. P. P. curator Vi&ones eognofeitis «. Felix F. ~P. ~
P. ~
curator reipu­ ri grammatico dixit t profer feripturas quas
blicx. dixit: Non dos novimus. Paulus epiico­ habes, ut prxeepto parerepoflis- Vidor gram­
pus dixit: Novit eos officium publicum, id.eft, maticus obtulit codices it. fic quiniones qua­
Edefius, fic Junius exceptores. Felix F. P. P. tuor Felix F P.P. curator Viâoridixit: Pro­
curator reipublicx dixit: Manente ratione de fer feripturas, plus habes Vidor grammaticus
le&oribu» quosdemonftrabit officium*, vos quod dixit, Si plus habuiffem, dediflem . Et cum
habetis date. Sedente Paulo epifeopo, Monta­ ventum fuiflet ad domum Eutici Cefarienfis ,
no fit Viâore, Deufiitelio fic Memorio presby­
Fe|ijjj F. P. P. curator Euticio dixit : Profer feri­
teris, adftante Marte cutn Helio diacono, Mar­ pturas quas habes, ut prxeepto parere poflis ,
cuclio, Catullino, Silvano fit Carofo fubdia- Euticius dixit; Non habeo. Felix F.P.P. cu­
conis, JanUarioMeraclo, Fruâuofo,Miggine, rator
____ Euticio
_____________
___ _ tua
______________
dixit:____
Profeflio
adis hxrct.
Saturnino, Viftore fic ceterisfoftonbus, contra Et cum ventum fuiflet ad domumCoddeonis.
feribente Viâore Aufidii,-in brevi fit: Calices protulit uxor ejus codices fex. Felix· F. P P
duo aurei: item calices fex argentei: urceola curator reipublicx
1
L1' - dixit:
1 Λ
·
·ha­
Quat/e, ne- plus,
fex argentea : cucuasellum argenteum : lucer- C beatis :· ■ grofen.
Mulier refponait ; Non habeo.
n» argentes feptem : cereofala duo : candelx Felix F. P. P.‘ curator reipublicx, Bovi lèrvo
breves xner cum lucernis fiais feptem : item publico dixit: intra fic quxre, ne plus habeat
lucem· xnbx undecim, cum catenis fuis : tu­ Servus publicus dixit; Quefivi, fit non invent
rner muliebres lxxxii. mafortea xxxviii. tu- Felix F. P. P. curator reipublicx Viâorino ,
nicx viriles xvi. caligx viriles paria xiu. ca- Silvano, fit Clrofo dixit : Si quid minus faligx muliebres paria xlvii. coplr ruftican* duih fuerit, vos contingit periculum. Quibus
xix. Felix F. P; P. curator reipublicx Mar­ ledis , Zenofiltis V. C. couful. Viâori dixit .
cuclio , Silvano , fic Carofo fofforibus dixit ; Confitere fimplicitcr. Viftor rcfpondit, Non fui
Proferte hoc quod habetis- Silvanus, &Caro- prxfcns . Nundinarius diaconus dixit : Legimus
fus dixerunt.* Quod hic fuit, totum hoc eje­ cpiftolas cpilcoporum fadas a Forte :'fic legtf
cimus. Felix F. P. P· curator reipublicx Acu- exemplar libelli traditi epifeopis a Nundinario
clio, Silvano, fic Carofo dixit: Kefponfio vo- diacono . Teftis eft Cluilius fi; angeli ejus ,
ftra adis hxret. Pofteaquam pe,rventum eft in quoniam tradiderunt quibus communicaftrs, id
inventa funt
inania:. iu,
ibi eft; Silvanus a Cirtha traditor eft fic lur rerum
cjp bibliothecam,
oiunuuiciBin, >u»cui«
«un armaria iimum
llb.
protulit Silvanus capitula argentea, fic lucernasDpauperum. Quod omnes vos epilcopf, presbyargenteas, quod diceret fe poll orcam eas hj,- teri,
· diacones,
·■
-*
.....de quadringentis
feniores
fcitis
veniffe. Viâor Aufidi Silvano dixit. Mortuus follibus Lu cillar clariflmuc foqninx , pro quo
fueras fi non illas inveniffes. Felix F. P P. cu­ vobis conjuraftis ut fieret Majorinus epifeopus:
rator reipublicx Silvano dixit ; quxre diligen­ & indjp fadum eftichifma. Nam ficVÎftorFtiltius ne quid hic remanient. Silvanus dixit : lo, idlri prrfcntia fic populi, dedit folles vsNihil remanfit, totum hoc ejecimus. Et cum ginii
ginti Mat factus effet presbyter, quodfqitChnapertum effet triclinium, inventa funt ibi dolia
ftus fi^uigeli ejus: fic recitatum eft exemplum .
tv. fic ©reae fex. Felix F. P. P. curator reipublicx epiflolz~Purpurius epifeopus Silvano coepifcodixit; Proferte hripturas quas habetis, ut prarcé
po in Jomino taiutem. Veuit ad tne Nundi­
ptis imperatorum & jutlîôni parere poffimu». Ca­ narius diaconus filius no (1er , fic petiit has litetulinus protulit codicem unum pernimium majo­ ras deprecatorias a me, ad te, fanftiffime, di­
rem. Felix F. P. P. curator reipublicx Marcuclio rigerem,' ut fi fieri pollet, pax inter te fic ipfum
& Silvano dixit. Quare -unum tantummodo co­ fit. hoc enim volo fieri, ut nemo (ciat, quid
dicem- dediftis ? Proferte feripturas quas habe- inter nos
„w> agaj^r. Si volueris
,„ινν,„ feripto
,v,.|>w ,tuo
M„ * ut
tis Catulinus & Marcuclius dixerunt: Plus non E &
jgf in --^prxfenti
re^irxfenti veniam,
veniam, fic.diffitdif*' cgo
—
.-L.
hpbemus, quia lubduconcs lumus: led leâores (enfionem ipfarn de inter vos amputem. Manu
habent codices. Felix Γ.ΡΡ. curator reipublicx fua enim mihi tradidit libellum reigelbt, pro
Marcuclio fic Catulino dixit : Mon It rate nobis le­ qua caufa fuerit tuo prxeepto lapidatus. Non
âores. Marcuclius fic Catulinus dixerunt, Non eft verum, ut pater caftiget filium contra veicimus ubi maneant. Felix F. P. P. reipublicx t itarem, fic fcio quia vera funt, qux in libello mihi
Catuline fic Marcuclio dixit: Si ubi manent tradito funt conlcripta . Quaere remedium . quo­
non noftis, nomina eorum dicite. Catulinus fic
modo poterit ibi malignitas iflaextingui, ante
Marcuclius dixerunt; Nos 'non fumus ptodiio» quam Hamma exurgat, qux poft demum ex tinres: ecce fumus: jube nos occidi. Felix F.P.P. gui non poterit fine fanguinc fpirirali. Adhibete
curator reipublicx dixit; Rccipiaptur. Et cum eonclencos &, feniores plebis ecclefiafticos viros,
ventum eflet ad domum Eugeni, Felix F. P. P. ficinquirant diligenter, qux funtiftr diffenfio.
Ce«et7. Genera/. Torn. ll. s
Ii *1
nes,

CONCILIORUM OMNIUM
504
5°3
facite ut nemo fciat, ut cum pa­
nes, ut ea que funt fecundum fidei prccepta, Afpiritales efti
■ hant. Non declinabis ad dexteram vel ad fi- ce paie ha celebremus, & hortemini eos paci re­
niftram- Libenter autem commodare nolis ma­ conciliari, 6c dificnlï'o non lit, n| àim ad pu­
lis inftruftonbus qui nolunt pacem. Omnes nos blicum ventum fuerit, incipiatis & vos periclitari
• occidiftis.· fic alia manu, vale. Item fic exem­ fi hoc faftum fuerit, & pol lea vobis impuretis.
plum epiftolx * clericis fit fenioribus Cirthen- Dabitis quam plurime, tu pofleflor Donati prêt·
(ium mdominoxternana falutem. ClamatMoy- byter, finguli Valeri ,& VnSor qui omnia, Icitis
fes ad omnem fenatum filiorum Ifrael, dixit- adurum date operam ut pax fit vobifcutn. Item
. que illis, quae dominus jubeat fieri·; fineconfi- alia recitata'In domino «ternam ia lutem. Per-'Silvia·'«pt.
lio leniorun^ nihil agebatur. Ita ne & yos ea­ venit ad nçs Nundinarius filius tuus non tantum ,<UP°·
nt fimi, quos fcio omnem fapientiam cœleftem ad me, fed & ad fratrem noftrum Fortem , &
Λ Ipmralem habete, omni vertra virtute co- gravem querelam referens. Miror graxitari tue",’ \
gnotcue que fit diflenfio hsec, fic perducite ad lie te egiflie cum filio. quem tu nutrift i & ordihafti.
pacem. Dicit enim Nundinarius diaconus. quod Si enim aedificium terra ftruftum fit, non ad­
ditur quid ccdefte, quod per manum faccrdonihil vos lateat, unde h«c diflenfio eft inter
·
caritlimum noftrum Silvanum ficipfum. Tradi-B; tis atdihcatur. Sed non eft tibi mirandum, feridu enim nubi libellum, in quo omnia funt ptura dicente. Perdam fapientiam lapientium,
conlcnpta. Dixit enim fic vos non latere. Ego & prudentiam prudentium reprobabo. Er iterum
fcio quia auris non eft bonum. Quxrite reme­ dicit : Potius dilexcmnt homines tenebras magis
dium quomodo extinguatut htte res fine peri­ quam lucem, ficuti & tu facis. Sufficiat vobis,
culo animx vcftvx , ne fubito cum perfonam omnia fcifr : fiiper quod & pater nofter Fortis
accipitis in judicio, ruatis. Jnftumjudiciurmin- tibi fcripfit. Nunc petierim de caritate tua, fra­
trr partes indicate kcundüm gravitatem veftrani ter benigni dime, ut fuppleas didum Ifairprofi. htftitiam. Cayetë vobis ne declinetis in dex­ phetx, Expellite malignitatem de animis veter.im, neque in fmiftram. Dei res agitur, qui ftns, & venite, ddputemus, dicit dominus. Et
fcru.jtur cogitationes fingulorum : elaborate , iterum: Projicite malum de medio veftrum . Sic
nemo fi ial, qux iit conjuratio hxc : veftra funt, 1& tu fac. Subjugafic.nerte (editiones, qux no­
qux libello continentur, non eft bonum. Di-, luerunt efle pacem inter te & filium tuum .· fed
c>t enim dominus; Ex ore tuo condemnabe­ filius tuus Nundinarius in pace tecum pafcha
, ne res
veniat ------praeterea
ris, fic cx ore tuo juftificaberis. Item aliacelebret
reci- —
- , ad publicum
-- — ,---------r--------, tata. r fratri cariilimo Fortis in domipo arter-C jam omnibus nobis nota. Rogavètim
~
'
te fraterr
.
benigniflime,
mediocritatis
meae
compleas
peti
­
nam falutem. Venit ad me filius nofter Nundi­
narius diaconus, fic retulit ca, qux incerte fic tionem. Nemo fetat. Item alia recitata. Fratri
’Ilum contigerint, ut prr malivoti interceflu , Forti Sabinus in domino «ternam falutem. Quae
qui vult animas veftrorum a via veritatis aver­ fit caritas juxta omnes collegas,certus fum peculia­
tere. Cum audirem mente defeftus fum r quod riter, tamen-fecundum Dei voluntatem qui dixit,
talis diflenfio inter nos venit. Dei enim facer- Quofdam diligo fuper animain meam , Silvanum
dels ut ad hoc veniat quod non nobis expe­ te coluifle certus fum. Quare non dubitavi haec
diat ' fiat. Nunc ergo petite eum , ut quod feripta ad te dare, quia feripta tua adeumfapeteft , cum ipfo pax domini falsatorisChrifti tla dari feci propter nomen Nundinarii, & qui
lit. Non ad publicum veniamus, fic agentibus impigre agit, fcinper res Dei impetu procedit.
damnemur. Scriptum eft enim: Videte ne dum Ne prxtendas excutationetn. Occupatio namque
mordetis, fic caufamini inimicitiam, ab invicem nos diebus iftis ftringer, incumftanter commo­
conlumamini. Ergo peto dominum, ut tolla­ te! circa haec ufque ante diem iolemniflimum
ut. per te fiat...
pitiguiffima, pax, ut ditur de medio noftrum hoc fcandalmn, ut pof- pafchae,
.
fit res Dei cum gratiarum aftione celebrari , Dgni cohzredes, Chrifti inveniamur, qui dixit :
domino dicente: Pacem meam do vobis , pa- pacem meam do
* vobis, pacem meam relinquo
vobis. Et iterum, Peto ut facias: & alia manu,
cem meam relinquo vobis. Qux pax poteritclfc, ubi diflenfio eft7 xmulationes tunt. Nam Opto tc in domino bene valere, & noftrime­
morem efle. Vale. Sed togo tc, Nemo fciat.
cum ego .-i milite eflem aff’ feparatus fic in illo
Quibus leitis Zenofilns V. C. confutaris dixit fic
.unillrn, cum injuria tali, Deo commendavi
animam meam, fit remit'» tibi, quia Deus vi­ adis & literis qux recitata: funt, traditorem con­
ftat elfe Silvanum, fic Victori dixit: Simplici­
det mentes hominum fic eorum five a te ad
ter confitere, utrum fciaseum aliquid tradidifte*.
illos perductus fum: led Deus nos liberavit, &
Vidor dixit, Tradidit, fed non me prrfente . Ze­
tecum feivimus. Ergo, ficuti d^iftum eft no­
nobius V.C. confuUdixit ; Quid ad mini ftrabat
bis, fi. vos reconciliamini paci, ut in nomine
tunc Silvanus in clero7 Vidor refpondic, Sub
Chrifti polfimus u»m gaudio pacem celebrare.
Nemo iciat · Fratribus, fi. filus, clero fic lenio­ Paulo epifeopo orta eft perfccutio, fic Silvanus
Lfubdiaconus
fuit. Nundinarius diaconus refponribus . Fortis i/i domino a tcrnain falutem . Ve­
nit ad me filius meus Nundinariusdi.uonus ve- dit: Quando ventum eft illic, ait, utfaitusef­
fter, fic ietuli.t ea qux contra vos funt gella , nec fet epifcopus, refpondit populus; .Alius fiat,
non utique debuit a vobis componi, ne ventum exaudi Deus*. Zenofilus V.C. cortful. Victori di­
effet ut talem intanram pafli, a qilibus lapidaren­ xit : Didum eft a populo, Silvanus traditor ?
tur pro veritate , quod & vos & nos icimus ,· ficuti Viftor dixit, Ego ipfeludatusfum. Epifcopus.
nobis reluhftts, & feriptumeft. Noneftiapiens Zenofihis V. C confuf. Vidori dixit : Ergo
quiiquam inter vos, quipoflit judicare inter fra­ fciebas traditorem? de hoc confitere Vidor ref­
tres? fed fiater cum fratre judicio contendit,, fic pondit, Traditor fiiit. Nundinarius diaconus di­
huc apud infideles, ficuti vos nunc in judicio xit , Vos leniores clamabatis: Exaudi Deus ci
contenditis. Sic ad hoc exilitumeft ut gentibus vem noftrum, ille traditor eft. Zenofilus V.C '
demus tale exemplum, ut qui per nos Deo cre­ coniul. Viftori dixit /Clamafti ergo populo, quod
debant, ipli nobis maledicant, cum ad publicum traditor eflet Silvanus, fic non deberet fieri epi­
pervenimus 7 Ergo, ne ad hoc veniatur, vos qui fcopus? Viftor dixit.- Clamavi fic ego, fic po­
pulus
•8

joy

'AMPLISSIMA

COLLECT I O.

· ...
■
tebamusin-A
pulus. Nos enfin civem noftrumpetebamus
in-. Zeriofilu» V.C, conful. Saturrtino dixit; Tradiregnum virum . Zenofilus V1C. confal dixit, Quia lorem'clamavit Silvanum ? Saturninus dixit ? '
caufa putabatis eum non mereri? Vidor dixit: Utique. Nundinarius dixit : Qjiando faftus eft
Ituegrum petebamus , fic ei vim noftrum : fciebam epiicopus non illi communicavimus, quia dice­
enim caufam imperatorum Ad hoc nos efle ven­ batur proditor cfte. Saturninus dixit*, quod dicit
turos : dum
talibus committitur. * Item terunt eft Nundinarfasdixit .· Vidi <)uia Mutus
induitis fic adpltcitis Vittore Samfarici, fic Sa­ harenirius tulit in collo. Zenofilus V.C.con­
turnino foftorib. Zenofilus V.C. confal. dixit; fal. Saturnino dixit: Sic (aftumeft? Saturninus
Quis vocaris7 Refpondit^ Saturninus, Zenofi­ dixit, Sic. Zenofaus V.C. confal. dixit.· Ver*
lus vicarius dixit'/Cujus conditions es’ Satur­ fant omnia que dicit Nundinarius, quia ab hareninus refpondit, Foflbr. Zenofilus V. C. conful. nariis faâus eft epiicopusSilvanus? Saturninus
dixit, Silvanum fais eflfe traditorem ? Saturni­ dixit, Vera Nundinarius dixit: proftibubeillic
nus dixit, Scio lucernam tradidifle argenteam. fderunt. Zenofilus V. C. confal. Saturnino dixit :
Zenofilus V- C. confal. Saturnino dixit, Quid Harenarii illumgeftaverunt ? Saturninus dixit,
____ __Saturninus
____________
t____ , ___________
, ..nifi Ipfi cum tulerunt, fic populus Nam cives in
aliud?
refpondit,
Aliud nefaio,
quia dcpolt orcam eam ejecit. Et remoto Sa- B area martyrum faeruntindufi.Nundinariusdiaturnino Zenofilus V.C. confal. dixit adftanti : Et conus dixit; Nunquid populus Dei ibi fait’Sa­
tu, quis vocaris’ Refpondit, Vidor Samfarici. turninus dixit, In cala majore fuit indufash
Zenofilus V.C.confal. dixit, Cuius conditionis- Zenofilus V.C. confal. dixit, Certe omnia qua:
es? Viftor dixit, Artifex fam. ZenofilusV.C. dicit Nundinarius vera fant. Saturninusdixit,
dixit: Tabulam argenteam quis tradidit 7 Vidor yera. Zenofilus V.C. conful. dixit: Tu quid di­
refpondit, Non vidi : quod fcio, hoc dico. Ze­ cis ? Viftor dixit ,.Vera fant omnia domine. Nun­
dinarius dixit ; Purpurius epifeopus tulit centum
nofilus V.C.confal.dixit Vidori, Licet jam con
itiieriiex refponfione eorum qui fapra fant in­ folles.* Zenofilus V.C.confal. dixit Nundinarioterrogati, taincn tu confitere, utrum Silvanus De quadringentis follibus, quos putas interrogan­
traditor iit..Vidor dixit, Secundo petito: quo­ dos? Nundinarfasdixit ; Lucianus diaconus ex­
modo hoc dimilit ut duceremur ad Carthagi­ hibeatur, quia ipfe totum icit. ZenofilusV.C.
nem, ore ipfius epifeopi audivi. Data eftmihi confal. Nundinario dixit; Hi iciunt ? Nundina­
lucerna argentea, ficcapitulata argentea, fichas rius dixit, Non faiunt. Zenofilus V.C.confal.
.
_ V.C. dixit
___ Vidori
. . Samfarici:
, .
dixit; Exhibeatur Lucianus. Nundinarius ditradidi.
Zenofilus
A quo audifti ? Viftor dixit, A Silvano epileo-Cxit, Sciunt ifti acceptos elTcquadringentosfolpo. Zenofilus V.C.confal. Viftoridixit, Ab ipfa les ; quia epifeopi eos diviferunt, nefeiunt. Zcaudtfti quod tradidiffet? Viftor dixit. Ab ipfa notii
—
r- conful.
—r..i xi
.—j:---- j; & Viftori di­
us V.C.
Nundinario,
audivi quod fuis manibus tradiditfet illas, Ze·. xit: Scitis acceptos die folles a Lucilia ’ Satur­
nofilus V. C. dixit,' Ubi audifti ’ Viftor di­ ninus & Vidor dixerunt, Scimus. Zenofilus V.
xit, In bafdica..Zenofilus V. C. contui, di­ C. confal. dixit : Pauperes non acceperunt ? Di­
xit , Apud Confiantinam ? Viftor dixit: Ibi xerunt . Nemo mhil accepit. Zenofilus V.C. con­
ccrpir alloqui populum dicens, De quo dicunt fab Saturnino, & Vidori dixit : Nihil de fano Se­
me traditorem cfte? de lucerna fic capitulata . rapis furiatum eft ? Saturninus fic Vidor dixerunt,
Zenofilus vicarius conful. Nundinario dixit : Quid Purpur ι us tulit cupas, & Silvanus epifeopus, fic
«liud putas ex his efle quarreridum ? Nundina- Donatus & Superius presbyteri, & Lucuntis d iariusdixit: De cupis fitei, quis ill'as tulit .Zeno- , conus tulerunt acetum. Zenofilus V.C.confal.
filus vicarius coniuL^Nundiittr io dixit : Intern- dixit;
-· · Refponfione Vidoris grammatici, fie Vi­
pio Serapis fuerunt, fic tulit illasPurpuriusepi­ dons Sam furi ci, fic Saturnini claruit vera elle
icopus; acetum quod habuerunt, tulit illud Sil- omnia
_____ , , nque
__ __________
faggefferit ____________
Nundinarius : _____
fubmovanus epiicopus, Donatius presbyter, & Lucia- Dveantur fic exeant. Zenofilus V.C. confal· dixir,
nus. Zenofilus V.C.conful. Nundinario dixit: Quos
~
alios putas interrogandos ’ Nundinarius
Sciunt id faftum qui adfiftunt ? Nundinarius dixit, Caftum diaconum, ut dicat (i non eft tradi­
tor
.
Ipfe
illum ordinavit. Et indudo, fit applicito
refpondit, Sciunt. Diaconus Saturninus dixit ;
Dicebant ma/ores noftri quia fublatæ funt. Ze­ Cafto diacone, Zenofilus V. C. confal. dixit.
nofilus V. C. confal. dixit, A quo lublatx di­ Quis vocaris? Refpondit, Caftus. Zenofaus V.
cuntur? Saturninus dixit, A Purpurio epilco- C. confutaris Cafto dixit: Cujus conditionis es ?
po, fic acetum a Silvano A. Donatio fie Lucia­ Caftus dixit. Nullam dignitatem habeo. Zcnono presbyteris, fie Luciano diacono. Nundina- hlus V.C. contui. Caftodixit : Licet nunc per Virnjsdixit: Viginti follesdedits fiUaftuseft pref- dorem grammaticum, quam etiam per Vjftobyter Viftor. Saturninus dixit, * ficcum dice­ rem Samfarici firSaturninum venerunt, incohret, Zenofilus V. C. conk* Saturnino dixit ; Cui feftionem que Nundinarius objecit : tamen et­
dedit’ Saturninus dixit, Silvano epiicopo.Zc- iam tu confitere, utrum traditor fit Silvanus .
nofilus V. C. contui. Saturnino dixit ; Ergo ut fie­ Caftus refpondit. Dicebat quod invenerint lu­
ret presbyter, Silvano epifeopo viginti folles prx- cernam
______ rpoft
__. ______
. Cconfal.di
_ ___ _____ ­
orcam._________
Zenofilus V
miuin dedit·’ Saiuiminis dixit. Dedit. Zenofi- E x
jt Cafto
xit
Cafto:: Etiam de cupis de fano Serapis fab
fab-­
ius V.C. confal. Sanirnino dixit. Ante Silvanum ·latis
—fic aceto confitere - Catius
~
'
refpondit, Purpu­
pofi tum eft’ Saturninusdixit, Ante cathedram rins epiicopus tulit cupas. Zenofilus V.C.con­
epiicoporum . Zenotilus V. C. contui. Nundinario fal. dixit: Acetum quis? Refpondit Caftus,
dixit ; A quo pecunia lublata eft ? Nundinarius Quod tulerunt inde acetum Silvanusepiicopus,
dixit, Ipfi epilcopi diviferunt eam inter fe. Ze­ Donatus & Superius presbyteri. Zenofilus V.C.
nofilus V.C. contutaris Nundinatio dixit: Dona­ confal. Cafto dixit : Confitere, quot folles de­
tum dcfideias exhibeit Nundinariusdixit ; Uti­ dit Viftor, ut presbyter fieret? Caftus dixit ,
que veniat, dequo clamavit populus biduopoft Obtulit domine faccellum , fic quid habuerit ,
* pare: Exaudi Dens, civemnoftrum volumus. neicio. Zenofilus V.C.cpntufiCafto dixit: Cui
Zenofilus V.C contui. Nundinario dixit ; Certe datum eft faccellum ? CaftusMixit, Ille tulit
damavit hoc populus ? Refpondit , Clamavit . eum in cala majore. Zenofilus V.C.confal.di­
xit

■I

I
•Î

'àSiiB&îl

507

CONCILIQRUMOMNIUM

50«

-xit Cafto : Populo non eft divifa pecunia ? Ca-A dus dixit, Ipfumeft. ZenofilüiV. C onfutdiftus refpondit, Non eft data, necvidi. Zeno- xit,
· ~Quoniam
·
.de omnibusCrcfcenrianus
—
fubdiafilus V. G conful. Cafto dixit : De follibus, qujtw conus (impliciter confcffus eft, fubmoveatur. Item
·.. Lucilia dedit, populus minutus nihil accepit ? itidu&o & applicito Januario fubdiacono « ZenofiCaftus dixit, non vidi accipere neminem. Ze- lus V.C.coalui.dixit, Quis vocaris? Refpondit.
nofilus V.C. conful. Cafto dixit: Quo ergo per­
venerunt ? Caftus dixit , Nefcio. Nundinarius Vide Optât. Mileuit iii.l. A»gttfiin. ii» hwiml.
collet. 3. c. 23.6*24. Ad Donetifl.pofttollet, c.
dixit, Utique vel audifti, vel vidifll
diftum
33 Centre Crtfcemeetlib. 7. e. 28.6 70. l>b.4
eil pauperibus, Dat & vobis de re fua Lucilia ■
c. 56. De unitett ntltfie tep. 18. epifl.· 68.
Caftus dixit: Non vidi aliquem accipere. Ze
15». 161. 165
nofilus V. C. coniul. dixit ; Manifefta eft Cafti
confeflio, quod folles quos Lucilia donavit, populodivifos effe nefciret, & ideo amoveatur ■ Et PURGATIO CÆC1LIANI CORAM
ÆJiano proconfule
applicito Crefcentiauofubdiacono, Zenofilus V.
C. conful. dixit .· Quis vocaris7 Refpondit, CreGallienus "
y
feentianus. Zenofilus V. C. conful. Crefcentiano B 1N municipio Autumnitanorum
frunt inno '
dixit, Simpliciter ficyt & ceteri confitere, uX duumvir dixit, Quoniam
prarfc
_
prrlens esCrcilia- ji« et*
trum fcias traditorem SitvXnum. Crefcentianus ne , audi (itéras domini mei· Æli
-■ Paulini
' agen­ Chrirt,...» ,
Voluliino tt
dixit Priores qui fuerunt clerici, ipfi retulerunt tis vicanam prstfeChn am, quid jubere fit digna­ Anniinocoa.
fiHgulis Zenofilus vir dariflimus coniularis tus fecundum epiftolain ad nosdarain, ήυζ de­ Iu!lb««
Crefcentiano dixit, Quid retulerunt7 Crefccn- clarare te compellit, & fcnbain querri habuifti
tianus dixit’ Referebant quod traditor effet Ze- tunc temporis admimftrationis tur, & tabula­
nolihis V.C.conlulans Crefcentiano dixit, Di­ rium. Sed quoniam tabularius eius temporis vi­
xerunt illum traditorem 7 & adjecit, Qui dice­ ta functus eft, & omnes aftus adminiftrauonis
bant 7 Crefcentianus dixit ; Qui cum illo cqn- tuz , fecundum fidem literarum ejufdem mei do­
verfab.mtur in plebe, dixerunt quodaliquando mini, tecum perferre debebis, & ad coloniam
tradidiftet. Zenohlus V.C. conful.Crefcentiano Carthaginienfemscum fcnba tuo proficifei necefdixit ; De Silvano dicebant 7 Crefcentianus di­ fe eft Przfens eftcurator, fubcujusprafentia
xit , Utique. Zenofilus V C.conful Crefccntia- vos compellimus: quid ad hoc refpondes? Cse110 dixit, Cum fadus fuiffet epifcopus, prxfto cilianus dïxit, Mox ad *me epiftolatn Æli Paufuifti7 Crefcentianus dixit. Praefens cutn popu-Ci lini
*-: * agentis vicariam perfecturam pertuliftis
I:n-- ,
lo fui, luclufus in cafa majore Nundinarius ftatim ad feribam Micci uni mift, ' venit, ut afta
ipftus
temporis
confeda
mihi
obtuhflcr
,&
ufque
diaconus dixit, Campenfes & harenarii fecerunt
illum epifeopum . Zenofilus V G conful. Crefcen­ adhuc inquirit : & quoniam non modicum temtiano dixit, Mutus harenanus certe eumfuftu- fiuseft, ex quo duovirarum adminiftravi : anni
unt xi. Itaque cum iuvcncrit , parebo tanto
lit. Dtxit, Manifefte. Zenofilus V. C. conful
Crefcentiano dixit, Cupas de fanoSarapis fcis praecepto, Gallienus duovir dixit. Tuaintereft,
elle fublatas’ Crefcentianus dixit; PlureSdice­ ittilioni parere: Vides enim juflioncm eftie fabant quod Purpunus epifcopus ipfe fuftulerir crirn Gxcilianusdixit, Devotus fum tanto prarcupas, & acetum quod ad fenem noftrumSil­ cepto . Item, cum paulo poft Icriba Micciusfuvanum perveniffet & hlii .Llionts dicebant. Ze­ perveniffet, Fufcius duovir dixit, Audifti & tu
nobius V.C. conful. Crefcentiano dix it, Quid au- Micci, quod & tu una cum Caeciliano necefdiftt Crefcentianus dixit, Acetum lublatum a farius es ire ad officium* vicanum, inftruûiofc.ie Silvano, Ct Donato, & Superiopresbyte- nem ejus· temporis ut vobifeum perferatis. Ad
htec quid dicis - Miccius refpondit, Magiftratus
Iis, & Luciano diacono. Zenofilus V.C. con
hilaris Crefcentiano dixit. Et quadringentis folli­ fup ple to anno omnes adus fuos domum fuam
bus, quos Lucilia donavit, populus aliquid acce­ tulit ; fi in ei in cera poflit inveniri inquiro .
pit ' Ciefcentianus dixit, Nihil inde nemo acce-p & cum quxreret, Quintus Sicenna duumvir di­
pit, nefcio, nec quis illos erogaverit Nundina­ xit , Quod cognovit officium 7 refpondit, * Apro­
rius dixit . Aniculx nunquam inde aliquid accepe­ nianus dixir Si omnes jâus tuos tulerat tn.irunt < Crefcentianus dixit, Nihil. ZenofilusV. gi ft rarus, unde afta, qux tunc emitTa erant',
vel confeâa tanto tempore ? Et cum diceret ,
C. conful. dixit. Certe quot^ns aliquid tale dona
Ælianus proconful dixit, Et mea interogatio,
tur ,omnes inde populare publice accipiunt. Cre
feentianus dixit, Non audivi, vel vidi dediffc &. lingularum perfonarum reiponfio aftiscontiillum aliquos Zenofilus V C. coniul. Crefcenria- netur Agefilaus dixit, Sunt prsrrerea & alix
no dixit: Nihil ergo datum eft de cccc. folli­ epiftolx huic rei neccftanx : intereft ut legantur.
bus populor Crefcentianus dixit, Nihil, utique Ælianus proconful dixit, Lege Caeciliano audien­
te, ut agnolcatan ipfe didaverit. Agefilaus reperventifct aliqua portiuncula ad nos . Zenofi­
it Anniano confulibus nil. Kal.Sc* ~
lus V C-conful. dixit, Q110 ergo lublati funt7 citavit
Crcficntianus dixit , Ncfc.o, Nemo nihil ac­ ptembr. in jure apud Aurelium, Didymum,
cepit. Nundinarius dixit, Vidor qtiot tolles de­ Sperecium lacer dotem Jovisoptimi maximiduocolonix Carthaginien- .
dit , ut fieret presbyter7 Crefcentianus dixit : Vi- sir recitavit. Splendidae
#
di allatos cophinos cum pecunia. Zenofilus V. £ fium Maximus dixit, Loquor nomine fenioitun
populi catholica: legis. Apud maxi­
C. conful. dixit Crefcentiano, Cui dati funt co- Chnftiani
Λ
phini ? Crefcentianus dixit, epifeopo Silvano . mos imperatores caufa agenda erit contra Cae­
Zenofilus V. C.Conful. dixit, Silvano dati funt? cilianum tx. Felicem, qui principatum ejufdem
Crefcentianus dixit, Silvano. Zenofilus V. G legis omnia conatur invadere. Cdptra i pfos do­
conful. dixit, Populo nihil datum eft Refpon- cumenta criminum ejus conquiruntur. Nam cum
- dit, Nihil Necefle eft ut & nos aliud accipe­ perfecutio elTet indicia Chriftianis, id eft , ut
remus, fi diftnbuerentur ficut folet Zenofilus laetificarent, aut quafcumque feripturas habe­
V . C. confularisNundinario dixit, Quid aliud de rent incendio traderent, Felix qui tuncepifco­
Creicentiano putasefle requirendum ' Nundma- pus fuit * Authumnis, conlenfum ad tulerat, ut - Apum;·»
de ma-

I

jio
jo$ .
amplissima COLLECTIO.
de manu Galatis fcriptur® traderentur, ut igni ; qui modicum curforis haberet, qui ad catholiconcremari portent, « erat tunc temporiima- cz unitatis veniret, atque eos indiceret, & ter­
giftratus Alhus Czcilianus quem praetentem vi­ rerer. Derefta igitur faftioeft. Namcpmporfedere dignaris -Et qponiam ejus temporis offi­ batur Felici i eligiofiffuno epifeopo per menda­
cium incumbebat, ut ex juflione proconfulati cium, ut videretur fcripturas prodidifTe & exufomnes facrificarent, & ft quas fcripturas habe­ fifle . Ingentius quidem cnm hoc totum quicquid
rent, offerrent fecundum i aeram legem: que- agebat, obeffet fanditati & religioni Caeciliani,
fo, Secundus fenex eft fic fenem vides, & non fubornatus eft, ut veniret cum literis Felicis
poteft ad comitatum facrum pergere : apudafta epifeopi ad Cœcilianum duovirum, & ei con­
deponat, utrumne jam de pactione fecundum fingeret a Felice feeffe mandatum .* Dicat ipfa
ab eodem habita, literas dedit , & utrum ea verba' quibus hoc eft confiftum. ÆJianus pro-'
quas in literis contulerit, vera Tint; ut horum Conful dixit, Drc. Apronianus dixit, Dic, in­
aôus & fides in judiciofacrodetegi poflit. Ad- quit, amico meo Geciliano, quod codices ac­
ûanti Caeciliano Speretius duumvir dixit: Au­ cepi pretiofos dei ficos Xi.quiaque me nunc con­
dis quae apud afta fint depofita Alhus Caecilia­ venit ut illos reftituam, dic quod anno maginus dixit, Zam® eram propter lineas compa­ Bftratus tui eos exufferis, ne reddam illos. Qya
randas cum Saturnino. Et cum veniremus illo, de re igitur de fngentio querendum eft, qua­
mittunt ad me in praetorio ipfi Chriftiani, ut tenus hxc machinata fint ac fabricata, & qua­
dicerent, Sacrum praeceptum ad te pervenit ? Ego tenus voluerit circumfcribere magiftratum ad
dixi, Non, fed vidi jam exempla. Et Zama, mendacium, ut Felicem afpergeretinfamia:di­
& Fumis dirui bafilicas, & uri fcripturas vidi. cat a quo mirtus.fit: veruntamén fimulationem
Itaque proferte ft quas fcripturas habetis , ut i ft am in confeientiam Felicis, quo Caeciliani pu­
jurtioni faerx pareatur. Tunc mittunt in domum dori & initio derogaret. Eft enim quidam qui *
epifeopi Felicis, ut tollerent inde fcripturas, ut per Mauritaniam & Numidiam legatus mifiiis
exuri portent fecundum facrum praeceptum. Sic fit ex adverfa parte: & adftantefngentioÆlia- *
Galatius nobifeum perrexit ad locum, .ubi ora­ nus proconful dixit, Cujus praecepio ea fufcctiones celebrare confueti fuerant. Inde cathe­ pifti agenda, qux tibi objiciuntur? Ingentius
dram tulimus, ftepiftolas ialutatorias, & oïl i a dixit, Übi? Ælianusproconfuldixit, Quoniam
omnia combufta funt fecundum facrum praece­ fingis te non inteftigfere quod interrogaris, di­
ptum . Et cum ad domum ciuldem Felicis epi- cam apertius: quis te ad magiftratum Caecilia­
kopt mitteremus, renunciaverunt officiales pu-C num1 mifit? Ingentius dixit, nemo me mifit .
blici, illum .tbfentem elfe. Nam cumpofterio- Ælianus proconful dixit, Quomodo ergoveniri tempore adveniret Ingentius feriba Augenti, fti ad Magiftratum Caecilianum? Ingentius di­
cum quo Ædilitarem adminiftravi, diffaviepi- xit. Cum veniffemus, & ageretur caufa Mauri
ftojam eidem collcgæ, quam feci ad eumdém ab Utica epifeopi, qui epilcopatum fibi rede­
epifeopum Felicem . Maximus, dixit, Prxfens eft: mit, ad urbem afccndit Autumnitanus epifeo­
eadem epiflola ei offeratur ut eam recognofeat. pus Felix, ut traftaret, & dixit, Nemo com­
Refpondit, Ipfacft. Maximus dixit. Quoniam re­ municet, quia falfum admifit. Et dixi illi ego
cognovit epiftolam fuam, hanc lego, & oro , & contra, Nec tibi, nec illi, qui traditores.
plena adis inferatur. Et recitavit Cxcilianus : Dolui enim caufam, Mauri holpitis mei, quia
Parenti Felici falutem. Cum Ingentius collega communicaveram cum illo in peregre, quiaevafi
meusAugentianum amicumfuumconveniret, & pcrfecutionem. Exinde ibi in patria ipfius Fe­
inquififfet anno duoviratus mei, an aliqux feri- licis , duxi mecum tres feniores, ut viderent an
pturx legis veftrx fecundum facrarn legem adu- verum tradidiffet, an non . Apronianus dixit ,
itx fint, * quam Galatius unus ex lege veftra
Non ita venit ad Caecilianum quaerere de Catpublice cpiftolas falutatorias de bafilica prot-u- Dciliano . Ælianus proconful Czciliâno dixit, Quo­
lent. Opto te bene valere. Hoc fignum quod modo ad te venit Ingentius ? Ca-cilianus refpon­
deprecatorium ad me miferant Chriftiani &ipfe dit, Domi ad me venit: prandebam cum ope­
cujus eft prxtorium; €c dixifti, Tolledavem & rariis; venit illuc; ftetit in janua. Caecilianus
quos inveneris in cathedra libros, & fuperla­ ubi eft, dixit: refpondi, hic. Ego dico ci, quid
pide codices, tolles illos. Sane vide officiales eft? Omnia rcftc? Omnia, dicit. Refpondi il­
ne tollant oleum _Ac_tfiricuin. Et ego dixi ti­ li, Si nonfaftidis prandere, veni, prande .Di­
bi, Tu nefeis quia uWI fcriptur® inveniuntur , cit mihi, Revertor huc venit illuc lolus; dicere
ipfa domus diruitur? Et dixifti, Quid ctgo fa­ mihi erepit, Ecce f< mihi curare & inquirere
cimus? & dixi ego vobis, Tollat aliquis de ve- an adufta fuerit fcriptura anno duoviratus mei.
ftris in arca ubi orationes facitis, & illic po­ Dico illi ego, Moleftus es mihi, tu homoimnantur: & ego venio cum officialibus , & tollo, miftus es. laxa hinc te, a me. Et fpreviillum
ôc nos illo vem tus, &. omnia tulimus fecun­ g a me. Et venit illo iterato cum collcgameo,
dum facrum prxeeprum. Maximus dixit, Quo­ cum quo fui adtlis. Ait r,uhicollcgameu., Feniam ejus epiftolx leftic apud a&a recitata eft, lix nofter epifeopus mint huc hominem, uf ta­
quam ipfe agnovit fe tnilifle, qux dixit, mix- rdas illi litrras, quia accepit ccdices pretiofos.
lumus adis hxreat. Speret ius duovir dixit, Qua: & noluit revicere illos : teri bas illo, quodandixifti feripta funt. Agelilaus dixit ; Adprzlen- no duoviratus tuico’obulii funt- Et dix? cg°te epillola recognovit, reiiduam partem quam Hac eft fide, Ch»ift‘anoru ,n ' Ingentiusdixit,
nunc legit fallam efle dicit. Cxcilianus dixit, Domine veniai Λ· Auxentius. Er
honori­
Domine, uique ad hoc di&aviufqucquohabet, ficus fum & honoi meus pereat, « ejuslite­
Opto te, parens caritfime, bene valere. Apro­ ras habemus. Ælianus proconful Ingentio di, Revinceris alio titulo. Ælianus proconful
nianus dixit, Semper fic falfum, per terrorem,
per fceuam, per inrcligiofam mentem a$um eft dixit ad officium. Apta rtlum. Cumque apta­
ab his qui catholicas ecclefia» confentire nolue­ retur, Ælianus proconful dixit, Sufpendatur ,
runt Nam Paulino hic adminiftrante vices phe- Cumque fufpenderetur, Ælianus proconful Cae­
fcuorum, fubornatus eft quidam privatus homo, ciliano dixit, Quomodo ad tc Ingcutiusvenit?
Ref-

5n

CONCILIORUM

OMNIUM

.511

Refpondit Mifit huc me Felix, dixit, nofter, A Ælianus proconful dixit ad officium, Submitte
ut fcnhas illo, quia eft unus perditus nefeio illum.* quo fubmifTb, Ælianus proconful Czqui hebens penes mc codices pretioios, & nolo ciltano
- ·- -- dixit,
■* ·- ·■'
■-* dicis
·· quae dixifti
■ ■*· . Cccilûuius
Falfa
illos reftituere. Itaque fac literal, quia adulli refpondit, Non domine ■ Is qui fcripfit epiftofunt, ne revocem illos. Et ego dixi, Chriftia­ lam, jube veniat. Amicus ipfius eft. Ipfe dicet,
ni fides hzctft? Et ccepi illum corripere. Et quoufque diâavi epiftoiam . Ælianus proconait collega meus. Scribe illo Felicinoftro. Et lul dixit, Quis eft ille, quem veniredelideras?
fic ego epiftoiam didavi, qu* paret ufquequodi- Cccilianus dixit , Augentium , cum nuo fui
ftavi. Ælianus proconful dixit, Audi fine me­ aedilis. Non polium probare nifiperipfum Au­
tu reotationam epiftolz tue. Recognateequo­ gentium qui fcripfit epiftoiam : quoufque di­
ufque dtâaveris. Agcfilaus recitavit. Opto ic, âavi illi, ipfe dicere poteft. Ælianus procon- . ■
parens cari (Time, multos annos bene valere . fui d.ixit, Confiat ergo fallam efte epiftoiam .
Ælianus proconful Czciliano dixit, Hucufquc Cccilianus refpondit , Confiat domine , non
didafti? Kefpondit Hucufquc.* reliquumfalfum mentior in fanguine meo . Ælianus proconful Ag|uft
,
in .patria tua ,. c->nr,*<>«£·
efi. Agcfilaus recitavit . Hoc figno quod dc dixit, Cum duoviratum egeris
„
pretorium ad me mifî0i nifi ego & tu & cu-B oportet fidem verbis tuis habere . Apronianus
jus eft prztorium.· & dixit. Tolle elavem, & dixit,
’ *- Nec
K’
n illius, hoc
*
rfatere. Ce­
novum eft
quos invenies in cathedra libros, & fu per lapi­ terum ôc adis addiderunt quod voluerunt. Jam z t
de codice}, tolle illos: fane vide, officiales ne artificium eft illis . Ælianus proconful dixit,
tollant oleum & triticum. Et egodixi. Tync- Ex proteffione Cxciliani, qui aâa falfata efte
feis, quijt ubi feriatur* inveniuntur. Et dixi- dicit, atque epiftolz plurima addita manifeftum
fti, Quid ergo faciemus 7 Et dixi ego vobis , eft qua voluntate hzc geflerit Ingentius: &
Tollat aliquis de vobis in areis ubi orationes ideo recipiatur in carcerem. Eft enim'ardiori
facitis, A. illic ponantur*. Et ego venio cumbffi- interrogationi neceflarius . Felicem autem recialibus fic tollo , & nos illo venimus & omnia hgiofum epifeopum liberam efte ab exufttone fo!l°
tulimus fecundum placitum, & aduflitnus ' fe­ inftrumentoium deificorum manifeftum eft,
cundum facrum praeceptum. Maximus dixit , cum nemo in eum aliquid probare potuerk ,
Quoniam ejus epiftolz tenor etiam apud aâa quod religiofiflimas ieripturas tradiderit , vel
recitatus eft, quam ipfe agnovifle acmilifiedi­ exuflerit . Omnium enim interiogatio fupra
xit, quzfumus hoc adis tuis hzrear. Sperccius _ fcripta manifefta eft, nullas feripturas deificas
dixit, Quz dixiftls fcripta funt. Caecilianus rei-C vel inventas, vel corruptas, vel incenfas fuifie:
pondît, ‘ Cillo eft fallum, quoufque eft epi- hoc
‘
"■ continetur , Quod
~ ‘ —
adis,
Felix cpilcopus
fiola mea, quoulque dixi, Bene vale parens ca- religiofus, illis temporibus, neque prartenslue­
rifltme. Ælianus proconful dixit, Quem dicis nt , neque confcientiam accommodaverit , ni­
addidifle ad epiftoiam ? Caecilianus dixit, Ingen­ que tale aliquid fieri juflerit. Agcfilaus dixit ,
tium . Ælianus proconful dixit , Profelfio tua De his , qui ad poteftatem veftram inftruenadis hzret. Ælianus proconful Ingentio dixit, dam venerunt , quid jubet poteftas tua ? AL··
Torqueris, ne mentiaris. Ingentius dixit, Er­ lianus proconful dixit, Revertantur ad fedes
ravi , huic epiftolz ego addidi , dolens caufa luas.
Mauri hofpitis mei. Ælianus proconful dixit.
* * Maximus femper Auguftus & Licinius CzExpliciunt gefta pxrgatiohii Felicit epifeopi * Am- 1 Aptunji.
iar iu pietatem Chriftianis exhibere dignantur,
tumnitani ordmatonr Cetciltani Cartbaginenfis,
ut dilciplinam corrumpi nolint, lipd potiusoblervari religionem iftam, & coli velint. Noli
Sententiam ve-o ab Æliano proconfule pro­
itaque tibi blandiri, quod aim mihi dicas, Dei latam
____ _____
________
„ ..i. quem .confuteiis»
dedit Optatus
libro
cultorem te efte, ac propterea non poflis tor-Daut adi fupra pag. 1418. C.
queri. Torqueris, ne mentiaris, quod Alienum
Chriftianis efte videtur: & ideo dic fimplicitet
ARELATENSIS SYNODUS ·» CHRESTI
ne torquearis. Ingentius dixit, Jam confeflus
«p. tui pri
fum fine tormento - Apronianus-dixit, Dignare
Ex libello fy»odico.
rynodi
*■"
ca iabicrip.
de eo qurrere, quaaudoritate, quo dolo, qua
inlama çircuierit Mauriranias omnes, N'.unidias
X^ TWoj θ«α w iffxx n™), C* A’pfXatetiam·* qua ratione (editionem commoverit ca
tw, xjw' Xpéru σιωζθρΜολϊβ** τ« ο»
tholicz ecclefie. Ælianus proconfiih, Ad NurtwruTV ItwniitM S&paxwtw τί» StuA/ac ,
midias fiiifti ? Refpondit, Non , domine : fu
τϋ
ΚκιΧλιαήί
tut τί
qui probet. Ælianus proconful dixit , Nec in
fxrcTtwrw,
Mauritania ? Refpondit , Negotiari illo fui .
Apronianus dixit, Et in hoc mentitur, domi­
ne. Nam ad Mauritania fitum non nifi per CYnodus divina & facra provincialis , in
Numidias peigitur: quatenus dicit fe in Mau- O urbe Arelatenfi, a Chrefto fandi (fimo Syritania fuifte, non fuifie in Numidia . Ælia- E racufiorum Siciliz , & prznommato Caecilia­
nus proconful dixit, Cujus conditionis es?In- no, epilcopts congregata, pro unione cpiicopogentius refpondit , decurio fum Zagucnfium . rum.

ANCY-

fU

SU

æ·'ANCYRANUM CONCILIUM,?^
'
TEMPORE * SILVESTRI PAPÆ
CELEBRATUM.
froiotxxi
ΚΑΝΟΝΕΣ

Τ£ΓΝ

λ

Leone IV. J. a©, r. Jt liMHr»

Ε*Ν

Α’ΓΚΤΡΑ,

pgxaeiur

rrr^w «Tiw
««ndc/ruy x«0H>wt

oixop^MÜt

ΕΤΝΕΛΘΟΝΤΩΝ

ffîeiei ?JJ & Nixaip
ULrtp^xm ii itti rkv ris ,
«uuéffv «û^car/aty,

REGULÆ · SANCTORUM PATRUM , QUI ANC YRÆ • cnnftitate.
convenerunt : qusc quidem canonibus Nicsenis priores funt, fed
propter b œcumenicr fynodi au&oritatem poftponuntur.
bÎMât*»*·
(»1

Gkntiano Heuvito Intirprkti.

tn codkAn»

l.
«.
A
ΡΕΣΒΤΤΕΡΟΤΣ tw /«Awrw , r pRisnnsos, quifacrificarunt,
JL deinde contra reludlati funt , non
«r» t rawerχλκΛ«ην( , μχη ix fuS·
Jsv τηος, «Ιλ’άξ <»AwS«k, μΐη «ρβχχπκη- fraudulenter Ac infidiofe, fed vere , nec
xJUewnv KjM t rrmJÆrévntf χ,} mincmtg , hoc prius machinati funt, neccoofulto ac
*r«
pÿ* 3®·**·*«
, τκύ- de tnduftria id fecerant,Ac perfuaferunt,
<w H nJ iutSv xff ni expert wporr^î- ut tormentis fubjict viderentur, cum ea
WN · τβτ» îl«£» της
τιμξς της xarm τύι) fpecie & opinione tantum inferrentur: vitat^lipoof ptrij^ut , esjwoi'pfO ii αύης , ί ium eft eos cathedrae quidem honoris effe
όμιλί» , η ϊλνς
rt fÇS iepcrixtb participes, non licere autem ipfis offerre,
feufermonem conferre, vel omnino iacerfanfrtiir, μη
Snuu.
dotale aliquod munus obire.

Π

3;

Δ/αχο»κ όμοιας θΰτβντβί , μζ1 H τκυτα 1 B Diaconos fimilitèr qui facrificarunt, po­
αχηλατ^αντα;, τϊώ μ$» crMku tiuIuj Q«y, ftea autem relu&ati funt,alium quidem ho*
norem habere, ipfos autem ab omnie facer- c: Suroap*»»»
s»<rt .£»»«
TtiM&eu ii mtÙc ττχσ-ης * της ttpHç λ«™44UrtDio
loupytai , ττς π ηΣ αφιην η οοοτήι/ατ α»®dotali minifterio ceffare, Ac panem vel cali, h«φτ'ρΜ^ η χηρΣατΜ. Έα μ$>ηι τηις 1$ ixt- cem offerendi, ve! praedicandi : fed fi ex epifi
«cteri’
*
<rxo«wv rum; στοΗΪο/Ο χάμχτν ηνκ η τη- copis aliqui in iis vel aflfi&ionem aliquam, prttetran*·
treiwiif 4»*««τχτκ , xjf ιθίλΟίΟ* χλϋόν I/
vel humilitatem ac manfuetudinem vide­
itiôvxt η x<pxtpf7v , i τ’ <ώπΐς fivxt τίώ c/ξκ- rint , & aliquid amplius dare vel offerre vo­
σάα.
luerint , in eorum potcftace id effe.

m.

Eos qui fugientes comprehenfi funt, vel
Ttk çxfyovnr; η# vuJAxpdOTUÇ , η ύβ»
otxHw* xap«i»&crntf . η «Μ«ς ni ύτχχρχον- funt a fuis traditi j vej fuis alioqui facultatiη «Φβφίθθ*τ«ί
ντ9«ί<χ«>Ήΐί
βατόης
, privati, vel tormenta perpefli, vel in
_ ____ __ .. , a _______
,
, bus
n lii St<rμ/uritκη Ζμ^ληθάίηβ, /JecJrrtK t» ô-^carcerem conjeéti funt, clamantes fe effe

·’.

». f-rd
«>;___________
r«
, ».
xjq' *

*'’"· ·

ek τβί

i™.
λτ»(
χϋρχί xxpii βι'χν tpfixiïÀHw fyS /3/«, η βρ^μά τι
xrxyxLu) itfaju-

»ί, ·μβλο^ϊ<ντΐί Jî StiAv ort M ^cwmw1,
τ»
ηυ ΰ~υμβήτ&^ α« ittiftxru·
τ· wirn χαηίΓΡλϊ, r' τ«5 ^ήμαπ , χ}
ιϊϊ τ* βί» ηχ^νΐτηη ■ τ«ης «ί »ξ« χμαρτή-,
ματ& όντΒί, της xotvuftm μη χώλύί&αι. ei

,. 'it£

ίχ<Λλύ^η~χν Jwotîv#' , Χί&χιοήρκς <ί~
κυβείας dtxCJ» , fi x«/ τη>ον àytotx , £9ύς
«focrjtydluaf. Tàr» Ji όμοιας tri n
»x
τ» χλυ'ρβ x, ?{S sty* AaZxoJr· Π/>ο<πξηπ®3>ΐ

;

ii xocxeitOf ei SujüxtntffÇ λχϊχοί ri ouiri wiy^»9 ύτοπίτόνπς * «ootrô^e^xt eif
·

P

Coxcil. General:
r »<. ▼«^•uSIrw, .

Tom II.__________

Chrifttahos, dcdivulfi acdiftra&ifunt, vel
iis qui vim afferebant thus in manus im­
mittentibus, vel cibo aliquo per neceffitatem fufeepto , Ce tamen effe Chriftianos perpetuo fatentes, & ejus quod acci­
dit dolorem Ac ami&u, & habitu, & vi­
tae humilitate pne fe ferentes, a com*
munione non arceri. Sin autem etiam ab
aliquo funt prohibiti , majoris cautionis
gratia, vel etiam propter aliquorum igno­
rantiam, ffatim admittantur. Hoc Autem
fimiliter in de; icis & aliis laicis . Hoc
quoque eft examinatum, an poffintetiam
laid, qui in eamdem neceflitatem inci­
li k
de-

5*5

C Ο N C I L I Ο R U Μ

Ο Μ N I U Μ

Ji«

dcrtint, 3d ordinem promoveri. Vifum AEÏeÇci «y iÇ τ»τ«, «$ μχΙοΙ ήμβρτηχβηις
βΓ8<>, & co» ut’ qui nihil peccaflent, ti >ζ ή <WMXàt0à<r« X^Àrxorr» ορθή tS (Sint
Ci etiam præcedens eorum yitacinftituen- xtàtTfla, «^νχπ&ίζη&ακ.
dr ratio reéU inveniatur, promoveri.

IV.

•

O

I‘.

Πίς} ïÇî api; fit»! .^iwatvTUy, txi It ti-,
De iic qui vi facri fiearn ot, & praete­
rea ad idota pranfi font, quicumqueabdu- twî * MM ?y iMTwratruy ti; n't κί«λ«, &- *' * **
.**·■
éli, quidem ,&Ixtiore habitu accélérant, cti μ$> «τα^β'μ^υ» , μη %«μ«τί * φβιΙρστί& verte fumptuofiore'ufi funt, & parati P? ά>»λθο» , mH t&nrt ι^ρήτκνη χολυπλί- **’ν>
prandii, non aegre id ferentes , partici­ rt'p« , ΜΗ /«π^·7 τΐ ταρατχ&αιΟ&ης 5ηpes fuerunt, Jvifumeftanno audire, tri­ πτου ά$&φόρ<>>ς · fleece Cttcwiw àxpcâc^ai ,
bus autem annis fubfterni ac fupplices ef- wnvurtiv Si Tgx tir , æyns Si μόνης χ·«twt ίλθπτ iri ni ήfe, foli autem rorationi duobus annis com­ y^nrai Fr» Ilie ,
municare, & tunc ad id quod eft /per-BXwey.
fedum accedere.

*’

V·

1. cote. m.
Quicumque autem cum vefte lugubri
Cf«v Si άιϋλθον μ? ίδΐίτ®·· τονθι·«« fdRo acceïferunt, & accumbentes comederunt, χϊς, μ4 cbartrimi ιφαγη μιπιξύ St ολικ
MopitK interea toto accubitus tempore lacrymas της άναχλιατως Sxxpûtvn; , ci ότλϊρνταν
fundentes, â triennale fübftrationistern- riy τϊς uroirrurn* τ^τχ ^péwy ,
ν«’. Pus ^Plevcrunt, fine oblatione recipien- xpes-φβράς Ι»^θιίπΛΓ«> . U Si μη t<payw ,
ίο^Αηοί* tur. Si autem non comederunt, cum duo· Si* vuvawsmt ïth , τύ Tfjm xwMn«àa>bus annis fupplices fubftratique fuerint, «câ χα^ς ‘αμτφαράς , i'y« ri TsXney · τΗ
tertio anno communicent fine oblatione, * nf<rr/« ίλάβαη · i*J« Si fWacour ’ **· *«■»<»
ut id quod perfe&um eft, triennio acci- ô^otxr/oty i^«y τίν finr της trirpoon; I»piant. Statuimus autem utepifcopi, πιο χιμάτατης Qt\atàp<>>x&«$at , i
• €<»»»erfionn* converfationîs examinato, potefta-Cχρ«πθο»« JtP*”’ » ’xpi
f* πβίχωΐ
πβΛυ1 If
1« \S4
W o·
tem habeant vel utendi clementia, vel plus rpwyw (Hk , MH o- μττΰ -ntvnt , 0^mttemporis adjiciendi. Ante omnia autem & ζί^ο · vu
—‘ »η>ς ή φιλα»$ραιτΐα txtpu^fiprxcedensvita, &quzconfecutaeft. exa­
minetur, & fic eis clementia impertiatur.
Γ*.
j
VI.
Üe iis, qui fupplicii minis, & bono­
ατΗλϊ μά/νι nÇaoruy κολάTLei
rum ablationis, vel exterminationis tan­ βτ»ς , MN d&ufwuK ύιαρχάίΜ , η μιπιtum ccrterunt, & facrificaverunt, 6c ad «{’«$ , mm' χΗτάτΟί» , ΜΗ μΐχυ Ta ν«φ·ντ>$
prkfens uique tempus poenitentiam noù MHP»
1
μη pTwvitrevn», μηί/ ίχκριφχτηΜ ,
egerunt, nec converti funt; nunc autem κώ
1
If Τ«φα w tgtfè? τϊ; etwelav «/>·.
t tjgt fiç Stcbctar τϊί f«rp«^M
circa tempus fynodi proceflerunt, &con- ffX^fyruy
1
vcrfionis cogitationem induerunt : vifum
· Γίαξί μ>\Ό τϊς μφαλκ f^u’peç
c* ad magnum ufque diem cos ad audi- '«ς ««ροχστν Sc%$liwtt , mm μτπτ τύχ μι~
tionem admitti, & poft magnum diem tri­ γάλΐιυ τμΐ'ρΜ ùmxfs-ür re/« "τη , μη' μίbus annis erte fupplices & fubfterni, & τη άλλα ίι< tn» , xenw/ije-er χ«εκ τροβ-φ®-

fâi , ΜΜ χηκ ΖλθΛ tri to nÀ«oy , Jrt
τΐώ τχτχι ιξχίτιατ <ηληρόί«αι ♦ η It τηνς
trpa τη; σ-ιιυοί*/ τκιίτης f|fg$m«v wç μιτώο/av, dr ίχκηυ τ» χρόη» Ατλο^/ιθαί» αΰη>7ς rluj αργίώ της ίξβίττβς. ci pfyjnt xtrΜΗ* ^wxnv xparSada, ix yia·» i» àXλ»; Trtèi τ^φάατνς «-κμ/λχζη, Tttns; hi opp

poft alios duos annos communicaret fine
oblatione, & fic ad idquodperfedumeft
venire, ut totum fexennium impleant : fi
qui autem ante hanc fynodum ad poeniten­
tiam admilfi funt, ab illo tempore eis fe­
xennium reputari. Sed fi periculum, mortifquc cxpcAatio ex morbo , vel aliqua
alia occatione evenerit, ii fub definitio­
ne recipiantur.

VII.
De iis qui in fefto ethnico, in loco gen­
tilibus deputato, convivati funt,& proprios
cibos attulerunt, & comederunt : vifum eft,
cum biennio fubftrati fuerint, effe recipien­
dos . < An unumque mque autem cum obla­
tione recipere oporteat, eft epifcoporum
examinare, & aliam vitam in unoquo­
que inquirere.

Si%$llùja .
E

ïlfd

ζ».

e-awr/a^cvfwy c» ί'ορτη »θνα|

C# τπρ c^ttejxrfjSfo ρΰς i&txttf, ÎSta βρύμκτα ίχιχομιβ-αρ^Μν χ} φο^νηα · ΐΐβξί Ίπτ/» ό»οβίβ·ώτΜ? Ιτχ^ύΜΐ . To |t U τρη
μ^ τϊς προοτφορίς, tx«roy
tirtvxerwXl·χιμαϊτχι,
τ»μ aMey βίή iφ" ixxsv * a^ti- ,
«■at.

«

o;
I Zomtm rXoffir^f e\ Tf.«n»(, poft exaûam tricnniaœ. Hv^mi .

i

ji7

Οι

AMPLISSIMA COLLECTIO,
ps
j w. A
'rlrr
VIII.
Qui autem bis velterfacrificarunt per
ii SXnpw w' y/m θν««>τκ funi

-

vim, trienniofubfternantur, duobus autem
annis fine oblatione Communicent, & feptimo perfert e fufeipiantur,
IX.
Quicumque autem non folum defeiveCfft a μη μ·*· «v/bwvty, «*>λα nJ trx·
wrnracr xj luieyutf» »iû^ùst ι$βΰτη< tyt- runt, fed etiam jnfurrexerunt, & fratres
rwr» τϊ «nQ'Xsm&Iiùm . Jtw tn μ^» τ^β. τί» iuos coegerunt,dccaufxfuerunt utfcogerenτης f&pMhTMK &ξ«ο%χτβο τί»·/ , es ii «Μη tur,ii annis quidem tribus auditionis locum
ίζ«ττ/« TW. ric iJramiewf. «Μ·» it cvmmw fufeipiant, fex fubftrationis, alio autem anxorrwnjewoxw χ·<< νρ·το·ρ«ς . Twc
"---rlu>
’ ■' it~
î*
no fine oblatione communicent, ut decenxeuritt rAeptMwnç , ri πΛη» ytnfyvnv . nioexpleto, ejus quod eft perfertum, fint
B participes. Eorum autem in eo quoque
Er /4»«w nrrp τψ ?ty>«yp >$ ”* «>X«y
tempore vitam examinare oportet.
ivmpftâei βία»,

βήί »

> LI·

τρτφιρίί MMmvfao, xj τύ ίβίίμν ηλί«κ ί0φΐρ*·«ν,

«X>·

k Quicumque diaconi conftituti, in ipià
Otitum , Sft uiïÎrtinu , vxp «uîrfu
conftitutione teftificati funt & dixerunt,
tÜù xemtrxffTT fi tyxprùpxtn vjj ιφβατβη χρη~
nt γβψϋνβα , yA iuwijjfyft àn^ç yüjkt» * »- oportere fe uxores ducere, cum non poflint
tw
Tvünt yxyâmiK , Ιγμγο cr ri ù- fic manere,ii fi uxorem poftea duxerint, fint
mprip, it* τί tvtfafàu aùrvf bit ri t- inminifterio, eo quod hoc fit illis ab epifco»«rx«r». tst» ii «<rme runrtoortK, xJ **~ po conceflum3i qui autem hoc filentio prae­
nt3f£«/4v* & P» £*«pw/7 yafat Στοκ, μ? terito , & in ordinatione, ut ita manerent,
nùm ηλθ·> »wi ^«μ·ν, τπτνυ·?# tujnç ης fufeepti funt, poftea autem ad matrimo­
nium venerunt, ii a diaconatu ceflent.
iivtwicts.
td.
XL
Τ«ς'μη>τΧθΗ ν«( χβμκ, xj
nwra wrC Defponfas aliis puellas, & ab aliis poftea
«M·* ttpret^eiretç, ί$·ξθ* dvsi/ife&dU iwf vpt~ raptas, vifum
"" eft
Λ its,
' quibus defponfx erant,
reddi, etiam fi vim paflx funt.
yw&rtfAciw * ft ^fitter ûr’odr^î x«ûeiea.
Λ
.
·
XII.
Eos qui antebaptifmum facrificarunt, &
Tiîi rpi rS βχτττΐα-μΛΤΚ πδνχίηχ,
poftea baptizati funt, vifum eft ad ordinem
•niïm fagTH&cjini, tit^ctr hî τάξη
promoveri, ut qui abluti funt.*
i&eu, wc àv»A«T«/*c*i5.
XIII.
Chorefpifcopos non licere presbyteros
Xqpfvrrxôrr; μη ü^filveu
fl ittt‘xttfnnvM., β>λ« μηϋ * iptrfltrtifw v·- vel diaconos ordinare, fed neque urbis pres­
Awç , “χνρΐί rS t'gt^xtlûjxt cJro ri fvfvxsrw byteros , nifi cum liceris ab epifcopopermiffum fuerit, in aliena parochia.
γρχμμκτΜ * c* trip* txpaKi'f.
XIV.
; it..
Tàç er xAn’fy TpwjSôn'fMi n itttxivvç orrai , D /Qui in clero funt,presbyteros vel diaconos a carnibus abftinentes, vifum eft eas at­
jÇ «ππ^·μθΜ( xprdy, ΐ!·ξά· ίφατπο&«<, >Ç
rw$, fZ fitbwvn , xp«TH» Jajufji . fi èV £«'- tingere, &fic, ut velint, ab eis abftinere.
Xotvn, dff μηΐί m
λ*- Si autem nolint olera, quxcum carnibus
γνΐΛ ii? .v , iÇ μ μη iIvhxmc#
luoini , apponuntur, comedere, & canoni non ce­
dant, ab ordine ceiTarc.
rtirxüe?*t obtei rii τκξΜΧ.
XV.
Ex iis que pertinent ad dominicum,quas­
cumque dum non effet epifeopus, presbyte-'
'*■
ri vendiderunt,revocare dominicumrepifcopi autem judicio relinqui, an oporteat preτιμίώ, «π >Ç μη* $f« τ» vo>Aeu$ tÛju ewv- tittpVecipefe, an non : utpotequod eorum
S«y iÇJ ιητρΛμϋ*»· àmifiaxestu «ùntç rvntç P que funt vendita, eis ipfis majus pretium
reddiderit.
«Amsm Wu) τιμάύ.
XVI.
tr. i
De iis,qui rationis expertia animalia inie­
Πτρι
άλφ&τβμ&ή>ν 9 d àAo^Jiopurunt , vel iheunt ·
Quicumque prius quam viginti quidem η<κ
Cfft vpn fixtremis
, Σμβφην ,
«C*n
î«e tnm Îvexwoms, xtttnies -ruy- annos nati effent,peccarunt,poftquam quinac fupplices
fuerint, r<l
p««>·^-*
.
χβχίτοτ» τχς ei( m vp*r<tyaç. 4m cr τη decim annis fubftrati
i
rr
‘«or»BiK lC a
Ctitil. Gttttrtl. Tom. II.
_________ »
COm—comcudum can

f f.

Ilfpi iÇS itanfpÎvTw τύ * xufjexi , if
fxrrxoVM μ>ί Smi rpta-(iùnp9t iini^nref , *
àieifiatétâtu ri xugjaaii' es ii n tpirft τί
itttrxin mv», àiup irptu-wt etihxfiftt riuj

· lu *»lf*mon * Zoear*,: ac Joann«s Anciech«nu· Ut.»·. 4« Ferrandut ia Br«». & cudtx EccJ.Row. «t Latlai ietaryut·· Iqmt «ήτΑ-λ'γ»^» quia & Rie» x»f·»««·»·<«· H-.«b/bb,.
» Omnaa L*'!** Iniarpre**» ell(,lf,rt,
eum Joaane Antiocheno ait. ai. hic legunt
<·»·««».
.
j K»r««e» eft lacra Dao adu .· Daajpfelht Idattaii in fàftii.

1

Ί

PJ>

CONCILIORUM OMNIUM.,

j*o

communionem ad precec aflequantur .AxwMv/jt JjfatiAidwnc îrn xctn, *w» «J tfif
Deinde & cum in communione quinque
Ζ^«»ηο&α>σ·«ν. Εξ»τβζ*«&Λ>

anni$ perfeveraverint, oblationem att-in-

l A·

~

‘

gant. Examinetur autem decorum in fab> τυγχοαίτναβ» της φιλ»ν3ρ»νί·ί . Ex’ It tzκκηχόροις cm Ton όίμΜρτήμΜ<η γνγόναη ,
Aratione vita, & ita humanitatem confequantur. Si qui autem improbe ac ma­ tLuj μχχ-fxxr ίχίηχΓβν ύτόπνπν . O'erw ii
ligne in peccatis fuerunt, longe fubftratio- ÛTfpfixvTif tIjuù nktxiav mjrluj , xj ^uv«7x«s
nem habeant. Quicumquc autem hanc - ΐχβτπ;, aitiTivnitawz rd ^χρτήμχτι, srcA*
, «tatem tranigreffî, & habentes uxores, Vj moot »τ») àçeTfTrtv«-«F w xotvtmtK τνγin hoc peccatum inciderunt, viginti annis ^erfiuTxv της πς ής' ατροσ&,χάς " «ru irn~
,
fubArati,communionem ad preces aflequan- λίΐτχνης vcm trn άτ ri χοιννη^ι
tur. Deinde cum in precum communio­ Tuy^tmnxraa rnf τΜρτφοράς. E/ Si ruti <?
ΐχηης,
νιτιρβάτη: tw acrmxevne quinque annos peregerint, oblationem yuitoitxxf
f .
n „
aftequantur Si qui autem & mulieres haben- B ratrn χρ»»ο», ημκρτν ΐτϊ τη iJ^oiu τΐ /Itu
tes ,&quinquagefimum annum traufgrefli, Tvy^xviruo-av τη; χοινο»ίας.
'
peccaverunt’, in vitae exitu communionem
affequantur.
<·
.
XVIL
Teç αλοχ^αμ!^ xj λίτ/nk orna , ήο<
Eos qui rationis expertia animantia inie­
runt, & qui leproû funt vel fuerunt, julTit λίjrpwe-tcmtç, tbtbç τ/>·σίτβξθ » aryia. ruûoetf της %Ημαζομ$ΜΚ fuyte3tu.
iifléïa fynodus inter hiemantes orare.
XVIII.
tn.
Ε< niff tutrttnai χχτας·χ·3αίης,. £ μη àrSi qui conflit uti epifeopi, & ab illa paro­
chia , in quam nominati fuerunt, non fufee- ^dcjTK dire τη; TBtpîix/as txriwK , hc ùuû J»optj,alias velint parochias invadere, & iis qui μΰάηται, ίηραις βήλοινπ τχροιχίχις irttfat^
conftitutifunt,vim afferre,&feditione$ ad- «UH
w1 βίάΐίδαι tbç
>□» xaOrrJnis , )Ç riw
.--r.» «verfustUosexcitare,eo$fegregari.Sin autem
xcrr’«0f$, tbtwç κφοόζΐ^οα. Ear μφ/'nt
A«(M
ri!<9ptrfiurttpv
χχ3ΐζί*3αι
velint in presbyterio rc fidere, in quo prius 0
Λh''
—v tiç—
----- n~— --«χ-'»·-·*
— , câerant presbyteri, i pios honore non moveri. θ« now Ttpinpoj αοροσ-βύτιροι, μη χηβάί^ιQuod û adverfuseos,qui illic conllituti funt, t3xt αί>·η; τη; τιμής . Ε’«ν if |r«raer<«^Mdrz
epilcopos ièditiones excitaverint, hondrem τορος τβ; xer^ffaJru; f’x« ΐηισκόχης , xçtupiî, xj
quoque presbyterii ab eis auferri : & illos o3vt otüTtk iÇ τίιυ τ'ιμίώ τί
ytvtâxt Μ’τιίκ ιχχη&χτχζ.
abdicatos effici.

XIX.
Quicumque virginitatem profitentes,
profeflionem fuamirritam reddunt, ii biga­
morum definitionem impleant. Virgines
quidem certe , quæ cum quibufdam tanquam cum fratribus congrediuntur pro-

hibuimus.

tff.
Οτοι -rxp3cjtx» fX'xyyr^o/^uoi , à3mb-

<rt τίΐυ ιηαγγιΚίχν , tw
iiyxpuv opov
èxxXnpôrutrxv .
tùi μ£Λ ni euutp^tyiicàeç
rapôcvowç τιτίν ' , wç α'&λφα; , ixtjûrx-

μ^/.
D^*

XX.
Si alicujus uxor adulterata fuerit,vel quis
eam adulteraverit, oportet eum in feptem
annis quod perfeôlum eft aflequi,per gradus
qui eo deducunt.

XXI.

Έ.’οίν τιν(^ ^αυη
τιί . & ίητύ ιππ
TV^Hl’ ,

xartt

Τδ(Λ

x.
μο/^-Χθη , w μοιχΑτη
2οχη aism τον nÀfiav
βχ3μούς ηυς »ρβα><(ν-

m.

χβ.

De mulieribus, quæ funt fornicatae, &c foeΠίς}
ytw.mx<Sy
ixxopvXowrJr , >Ç
, ' >£ βΊηώχζχτύτ <>θθtusjn utero perimunt ,& foetuum necatoriis àwtlfwÀv ΤΜ
medicamentis faciendis dant operam, prior ewt Ίτοιϋν, ο ματ τρόπρβΗ ορ©' μίχνί <■%,··
quidem definitio ufque ad vitae exitum pro- Sa ΐχΐίλίΗΤΟΛΙ. X, ΤΜΤφ (Tiuw'-Oonif . Φ<λ«νhibebat, & ei quidam aflentiuntur. Sed hu­ 3pu oivnpov ii rt <£pomç , ώ&κητμ^ν itx«fmanitate tamen utentes , decrevimus, ut τη χρονοι κβτύ 7w?s βα3μους τους ΰυ<τμίdecennium per gradus praefinitos impleïst. E 1WÇ.

ΧΧΠ.
De voluntariis cxdibus/upplices quidem
fubfternantur : eo autem quod perfectum
cil, in fide vitx digni habeantur.

*3'. f

risgj îkstÎmo Φ<ήω> , ΰτνηπτήτΜΤχν μεο ,
râ èi πλώ c# T<J tfAm Τβ 3<β χ*τκξζ«Ο®e«v.

. ΧΧΙΠ.
De involuntariis czdibus, prior quidem
conftitutio jubet in feptennio per praefinitos

ρ@~
E’tî αχ8β*ίων φόνων,
r
„ ό μα»
ι__ report
-,--.Γ
, όρος
Τ*Κ TrXris
Τχλ^'^Μ μΐτη^ν
iifrwrtiz-7^
XflfTV
cv fwntinat χιλί'β ri
TMÇ

1 le* Z>on*r*s ,

8t «Me eeu» Jo*o»e» AutioeKenut Ht, x*. Afli «; «7>λ*»<'( H«z^v/»«r,

5n
ν*ς

AMPLISSIMA COLLECTIO.
ùarpcÀuf βαδμ*. · 1» Mvf&*, m A gradus effe perMHparticipes :

•vernuri» XP··* χληρ«τ»«·
xT.
Qi ηαπψΑΡτ4*μ%ιοι > w' tiu? *u*»w3««K

* xpnoue ifatnoXattnt, » M-dyamcrt-.
eii rus iuur^S ««·* t’ai àifirte φαρμ*xuJo, B xj M^apfft, «ra n* wwe itfrtv«

tearatv τί« <οπατ/«ί xmt nie βαθ/xw
μαι«ί, rpïet tn» ΰνβχτύτίάκ, mJ Jô· «ru

Τρθ<Γφορας.

yta
fecunda ve-

ro, quinquennium implere.

XXIV.
Qui vaticinantur,A gentium confuetudidiues fequu/itur, vel in fuas aedes aliquos in*
tro,ducunt ad medicamentorum inventio­
nem, vel luftrationem,in quinquennii canonem incidant, fecundum gradus prxfinitos,
tres annos fubftrationis, & duos annos ora­
tionis fine oblatione»

XXV.

X »·

Quidam cui erat puella defponfa, ejus ioMvnrAra/iJJuM tiî xéfUu , χροηφ^ύρ^ τρ
αϊΑφΓ aiÆÎk, îùs 1Ç (ηφ4ρι<τ«ζ oa/rlui. *7* rori vitium attulit, ita ut ea etiam concjpept ii rUù μοικίω
ηντυ. >ΐ Si
Bret.Sponfam autem poftea uxorem dux it.Ea
oMrfocn. ai srwxeboni fx?A<G3>ux> ce ><- autem cui vitium erat allatum,fe fuffocavit.
xatriqt StxàlÛMt tè, tbs euwcdrus, χ«« τ« 'Qui-confciifuerant, Juflî funt decennio in
JexMCiw βα3μ4.
eosquiconfiftunttrecipiper gradus definitos.

CON CILII
Εκ
TITULI

a niieiii

interpretatione

C A N O N U

ANCYRANI.
Dionyfii Exigui.

M.

AlVi. -D· bit, qui in pecudes vel sn mafculos, ant
eUrn polluti funt, aut ba&enue bee vitio tabqfcunt.

Addimut h*c
*4Η{ΒΗ! «X
fer·flo
S«<ulo XI

impio

Γ· ΓΛ® pttihteris qui immolaverunt Jemp*
XVII. De bis, qui ad epifeopatum pre met i feet,
perfecutionit.
II. De diaconis qui immo/averunt.
nee reeepti.
,
11 i. De tit qui e* fngn cmoeprcben/ί funt
XVI11. De bit , qui virginitatem profefli [uni ,
vim pqgani ritus ait quid pertulerunt.
iT (/) que fub forent habitu cum aliquibus
commoraptur.
iv. De bis , qut diverfis caufis gentilitatis ritus
aliquid peregerunt.
r XIX. De his qui adulteras bebent uxores , vel fi
v. De bis qui timore nias gentilium peregerunt.
tpfi adulteri compresbentus .
VI. De bis, qui in locis idolorum manducaverunt. xx. De bis , qua p^rtusf fees ex fornicatione divu. De bis, qui frequenter idolis immolaverunt.
Vtrfis modis interimant.
vili. De hit, qui 0 alus finertfic audr caufa t at­ XXI. De homicidiis.
tulerunt .
XXII. De bis, qui (e ) ■ fponte homicidium com- » »<»>
IX. De diacomt, qui tempore ordinationis de nup­
miferunt.
BxxiII. De bis, qut divinationes expetunt.
tiis Aftefiati funt.
t
x. De defponfatis pwl/is, & ah aliis corruptis.
XXlv. De his, qui virginum corruptionibus *“ con- b conici!
XI. De his , qui cum sfient catechumeni , idolis
fentiunt.
■
iu"‘·
rmmdlaverunt.
xri. fixed, non oporteat eborepifeepot ordinare clerkum, nifi tq agris & * villit.
XIII. De bis, qui efium carnium , in clero co»·

CANONES.

Ja er
XV. De bis , qui fornicantur irranonabtliler ■ id
efi, qui mifcentnr pecoribus, aut cum mafculis polluuntur.

· DResbyteros immolantes, & iterumDift
r lua.me„ adaunte.
f. bm non

1.,,uQPncm a,19uam, fed « ventatq
fecerint, (/)f ut iterum teneri viderçntur, c Nu. <·.'
aut tormentis fubjici, quo facinus pati
*
'vide-

» In Godicibu, MIT. quatuor Bibliotheca Parif. Soc. Jefu , qnibuFcum hanc 'interpretadonem contulit Haiduiam, hnc legitur, prarfitio. 7".//.»«r rrnJx Xarjraaz CeuHiU . Jt*
futi Nieums ■■ fr/l ,,C,o
■ Ni.uuu fir.u, fer/pis j-.ut , pr<£/rr aulla, itatem ejxjJe* mhenl, DuHftet Ct.mili/
ufud Hicua»,. Sciiirwt in .agriqtiit cimum coHe&ionîbm Nic»nt cetecb j raie\untuf.
(o) Io Hs. Corbe/enfi Cr.ult VI. poll titulum hac interlocutio, tebe P. Coirflaniio Cubjuatltnr.
fu,
ftnavZon multa praiwtffu ( f.
funt, f», aU -atu,
frrllutut , jaa ~ar- '
rZ fyaodo XajwV/t-no , Cetarie ofi, Crenitub ( Qawf) cmftt-jt, fani. « aene pro »anHut dabenmt , preUp'Jt iraHeaXa eofiro. Ut lifi.tr» pouJaatur, tu» ooutrr (f. totnfiat I
uttj» ientuftaut , pur a prfOrltur o—
frit 08Jiunt rrrnetthrr. ki recitata
InHrlocutionem hanc ad Nicnoam fynodtuu pertinere, putat ÇouftanlÏL’ ‘i? ptntorqoamqao4 ad Sjrdlceofe, Concilium potior pertinere videtor, Cufptrioram etSclr omnium altorum
M$$. hlentium. Maalt. (f) Luc. 4<ÎunKionr (c) Lue. rpoj (d) Luc. d, hi, qua (r) Lue. Inierit non
» K* tac Gado« Ib MSS. ndttrh em»n<Utior hoc mdv .·
/r#z»w /nihw**
f bec um p» Inrlu^u, allquu.-o, frj
utrHaU fecerint, nec ante furant, tf afoil ante. , otter fdodentee , Ut
opimenturjurJon. tormeutu optari, fej U. tffte tante* t/ ioiUiu fut piri : b„ plaruit honorem oulXoar reUrer,
arofria fejf, efetee nero aut al/opui pmntu*, aut οηη,Ιη, feeepdotubbut funtl efeH, , nont/eore^ Hariuinu», cui
debente > fequent» notii. ( f ) Loc.pojf boe utrbuaJJ/l ■ ooa ante parante. , & «Bellante· , atque (tradente,, utexiftimen-tur quidem per tormenta ap*«<, Fed Ιΐκ vili Fauttun ex habitu Fnb;ici, ho, placuit honorem Ac. m m cedxe H«.7.

'

C O NCILIORUM O M N IUM

534

viderentur inviti *, hos ergo placuit ho-A manducaverunt, biennio fuhje&i paninorem quidem fedis retinere, offerre au­ tentix, tertio anno fine oblatione com­
tem illis, & fermonem ad populum fa­ municent ,ut perteftionem (<·) quadriennio
cere , aut aliquibus facérdotalibus offi­ confequantur .. Penes autem epifeopos
ciis fungi, nOn liceat,
erat poteftas , modum * converfationis
ii.
eorum probantes, vel.humanius erga eos rt·* * l“'
otTuro.
Diaconi fimiliter' qui immolaverunt , agere, vel amplius tempus »> adjicere-.b adduf„
honorem quidem habeant: * certare ve- Ante omnia vero praecedens eorum vita,
'n«k’°c
ro ab ornn* iaert» minifterio, five a pa­ & poilerior inquiratur , & ita eis im­
ne , five a calice offerendo , vel prxdi- pertiatur humanitas.
cando . Quod fi quidam epifeoporum
V.
confcii funt laboris eorum, &. humilita­
e De hi», qui minis tantum cedere ·. Hic canon
tis, & manfuetudinis , & voluerint eis pccnarum, aut privatione facultatum ter««.•u.me-t, aliquid amplius tribuere, * penes ipfos erit B riti, aut demigratione, facrificaverunt
1:. i
pOtcflas.
& haflenus poenitudinis négligentes, ne­
111que converfi, nunc hujus concilii, tem­
t».ft ·<·
Qui fugientes comprchenfi funt, ve! pore femet obtulerunt t converfionis fur
f' b.',t0,a domefticis traditi, vel ademptis facul­ confilia capientes : placuit ufque 1 ad
tatibus furtinuere tormenta, aut in cu- magnum diem eos inter audientes fuflodiam trufi, proclamaverunt fe Chri- fcipi ,& port magnum diem triennio (b} pce*.
ftianos effe, & eo ufque aftri&i funt , nitentiam agere, & portmodum duobus
ut manus eorum comprehendentes, vio­ d diebus fine oblatione communicare ,<i
lenter attraherent, & funeftis facrificiis’ & tunc demum fex annis completis , * i“
admoverent, aut aliquid polluti cibiper ad ( c ) perfedionis gratiam pervenire .
neccllitarem fumere cogerentur ; confiten- Si vero quidaln ante hanc fy nodum fu
tes jugiter fe Chriftianos efle, & lucium fcepti funt ad poenitentiam, ex illo temrei, qux contigit, inceilabiliter often C pore initium eis fexennii computetur .
dentes omni dejedione & habitu &hu- Si
-'* quod· autem
· periculum
·
·
, vel
mortis
militate vitat: b hos velut extra delicium cxpeiflatio·, aut ex infirmitate , aut ex
condituros, a communionis gratia non aliqua occatione contigerit his fub defi­
* vetamus. Si vero prohibiti iunt^ab nitione ftatuta communio non negetur.
aliquibus, propter ampliorem cautelam,
VI.
vel propter quorumdam ignorantiam ,
Dc his qui fertis diebus gentilium ,
ftatim recipiantur. Hoc autem fimiliter m remotis eorum locis convivii celcbrade clericis, & de laicis ceteris obler- runt, cibofque proprios deferentes, ibi­
vari conveniet . Pcrquifitum eft autem dem comederunt: placuit, poft poeniten­
& illud, fi poliunt etiam laici , qui in tiam biennii cos fufeipi : utrum vero
has neceflicatis anguftias inciderunt . ad cum oblatione , linguli epifeoporum , pro­
x*lericatus ordinem promoveri : placuit bantes vitam eorum & fingulos aéins ,
ergo. & hos, canquam qui nihil pecca-D examinent.
verunt, fi & prxcedens eorum vita pro­
VII.
babilis fit, ad hoc officium provehi.
(</) Hi, qui fecundo & tertio facrifiIV.
caverunt, coaéli , quatuor annis pœniDe his qui facrificare condi funt, in-^ tentix iubjiciantur; duobus autem(r)aliis
»
fuper & ccenavcrunt in idolio, quicum­ line oblatione communicent, &feptimo
que eorum, cum ducerentur , { latiore anno perfede recipiantur ,
habitu fuerunt, & veftimentis pretiolioVIII.
ribus uft funt, & prxparatac cœnx 4 in­
Quotquot autem non folum ipfi de- ν·γ ...
differenter participes extiterunt placuit, viarunt ,fcd etiam infurrexerunt, & com­
eos.· inter audientes uno anno conftitui , pulerunt fratres , & caulas prxbuerunt
fuccumbere vero tribus annis , in ora­ ut cogerentur: hi per triennium quidem
tione autem communicare biennio , & locum inter audientes accipiant, per aliud
tunc ad perfcdlionis gratiam pervenire . E vero fexenniuin poenitentia: fubjiciantur
·“·'
‘ Quotquot autem afeenderunt tem- acriori, & alio anno communionem fine
pia vefteiugubri, & recumbentes per cm- oblatione percipiant", ut perfeélionem
ne tempus flevere dilcubitus , fi compleve­ ( expletcr^decennio ) confequantur . In­
runt poenitentiam triennii temporis , fi­
ter hxJ\^?tem St eorum vita penianda
ne oblatione fufeipiantur. Si autem non eft.
IX.
I MS. tfiTft , it* & Lur.
i MS. tH—z , ita βτ Luc.
i MS.
« Glofl'a. M. Bib! fUf» . it
Colle’ii Parif. Soc. Jefu ad kuiw Cauone-n
f ” iiftrmtrr , tWhutr .
, Hue cl, ufque ad diein Patch* .
(<) Lu, pctrcftiorem
( *) I «f. triennnm
(<) i_ve. provecl ior U,
(
) Lv<. Si qui
( * ) dfcfl * *»

AMPLISSIMA COLLECTIO.
_Atur. Quod fi inexpkbiliter
IX.
Dj* .i
Diaconi, quicumque ordinantur, fi in
<«,« ’’*■ ipfa ordinatione protefiati funt , & di­
xerunt velle fe conjugio copularr^quia
n«a uciu· fic manere non poliunt ; bi, fi/poftmo5F^ocômdum uxores duxerint, in minifteriomaX dÎLT.ÎÎneant » propterca quod eis epifeopus li­
centiam dederit. Quicumque fane tacue­
rint, & fufeeperint manus impofitionem,
proferti continentiam , & porte* nuptiis
obligati funt, a minirterio cellare debe­
bunt.
V’ s

ix-

r^du«n

criminibus,

ad agendam

5*6
his hzfere
poenitentiam

prolixius tempus infumant
Quotquot
autem pcradia viginti annorum ztate,
&'uxores habentes, hoc peccato prolapfi funt, vigintiquinque annis poenitudi­
nem gerentes, in communionem fufeipiantur orationum. In qua quinquennio
perdurantes, tunc demum oblationis facramenta percipiant.. Quod fi qui & uxo­
res habentes, & tranfccndcntes quinquagefimum annum xtatis , ita delique­
X.
rint, ad exitum vitae communionis graDclponfatas puellas , & port ab aliis B tiara confcquantur.
raptas, placuit erui, &
eis
reddi,
qui. .................................
XVI.

/7 bus antc fuerant defponfatz , etiam fi
* ·“ '»·«' > cis a raptoribus · vim illatam conftite-

Eos qui irrationabiliter vixerint , &
lepra * inufti criminis alios polluerint ,
prxeepit fanâa fynodus inter eos ora­
XI.
re, qui fpiritu periclitantur immundo.
Nk
Eos, qui ante bàptifmafacrificaverunt
XVII.
Nc^cxl ;
idolis, & poilca baptifma confecutifunt,
Si qui epifeopi ordinati funt, nec re- *>ift »··
placuit ad ordinem provehi , eo quod cepci ab illa parochia , in qua fuerant p· oidinan
denominati. voluerintque alias occupare
1T
probentur abluti.
XII.
parochias, & vim przfulibus earum in- An>o<i>.
Chorepifcopis non licere presbyteros ferre , feditiones ad verfus eos excitan- ” ’*
I >4
N««*i
t aut diaconos ordinare . fed nec presby­ do, hos abjici placuit. Quod fi volueteris civitatis, fine prxeepto epifeopi , crint in presbyterii ordine , ubi prius
S Q.« fc-

u vel literis, in unaquaque parochia b ali- fuerant (c) ut presbyteri refidere , non
<e quid imperare, nec fine audoritate lite- abjiciantur propria dignitate. Si autem
* rarum ejus, in unaquaque parochia ali­ feditiones commovent ibidem conftitutis
quid agere.
epifeopis, presbyterii quoque honor tali­
bus auferatur, fiantque damnatione no­
XIII.
c·»*’ »
Hi qui in clero funt presbyteri & tabiles
diaconi , & a carnibus abftinent, pla­
XVIII.
cuit eas quidem contingere , & ita , fi
Quotquot virginitatem promittentes
voluerint, continere. Quod fi in tantum irritam faciunt fponfionem , inter biga·
eay abominantur , ut nec olera , qux mos cenfeantur . Virgine* aiitcm qux pol licit i.
cum cis coquuntur, exiftiment comeden­ conveniunt cum aliquibus, tanquam foda, tanquam non confentientes rcguJx, ..rores, habitare prohibemus
U
XIX.
ab ordine certare debebunt.
XIV.
Si cujus uxor b adultera fuerit, vel fi b adulterat»
,,
t s
1 De his qux pertinent adecclefiam, ipfe adulterium commiferit, feptem an* n.
J*' d‘ K quxeumque, cum non ertet epifeopus , norum poenitentia oportet eum perfe&io- *>·**·
presbyteri vendiderunt. placuit refeiflb nem confcqui, fecundum ptiftinos gra­
conrra&u, ad jura ccclefiaftica revocari. dus.
In judicio autem erit epifeopi , fi pre­
XX.
tium debeat recipi, i a) necne; (b) quia
De mulieribus qux fornicantur , &
plerumque rerum dillra&arum reditu* partus fuos necant, vel qux agunt feampliorem fumm^m pfo pretio dato red­ cum, ut utero conceptos excutiant, an- *’
diderit.
tiqua quidem definitio ufque ad exitum
XV.
vitx eas ab ecclefia removet. Humanius
Di n.· -«i
c Quotquot ante vicefimum annum ta- £ autem nunc definimus , ut eis decem
tT'.'ohi? 1® cr‘mcn commiferint , quindecim an- annorum tempus fecundum prefixos gra­
fcu, »... nis exactis in pernitentia, communio- dus pœnitentiz largiamur.
’ nem mereantur orationum. Deinde quinXXI.
ac. <t> * quennio in hac communione durantes ,
Qui voluntarie homicidium fecerint , cr«t ·» «i
g.7( Th» tunc demum oblationis facramenta conpœnitentiz quidem jugiter fe fubmittant : M ,J
tingant. Difcutiatur autem & vita eo- pcrfedlionem vero circa vitz exitum
*»· «»
rum, J quales tempore pcenitudinis ex- confcquantur.
titerinr, & ita nÿfericordiam confequanH» & X«
v
XXII.
, Io MS. <lt«IO BOÛrn, D» 4'», fUH ael
( 4 ) Stctt ia
( S ) £«. m <pi·

J»r Kitlrfa
(r) ta Lat.

.
Secft et.

CONCILIORUM OMNIUM
Afuas hujufcemodi.homines
XXII.

$ι7

5x8
introducunt ,
exquirendi aliquid arte malefica, autex>
piandi caufa, fub regula quinquennii ja­
ceant , fecundum gradus pœnitentix de­
finitos.

BaAUi «f. ·+
De homicidiis non fpontc commiflis,
**’
prior quidem definitio poft feptennem
poenitentiam perfe&ionem con(equi przcipit ; fecunda vero quinquennii tempus
explere. (Modus autem hujus pœnîtcntir in epifeoporum fit arbitrio, ut fecun­
dum convcrfationcm pernitentium poffint
& extendere tardantibus, & minuere ftudiofe feftinantibus. )

XXIV.
Quidam fponfam habens , fororem
ejus violavit, & gravidam reddidit ; poftmodum defponfatam fibi duxit uxorem .·
illa vero que corrupta eft, laqueo fe pe­
remit. Hi qui fuerunt confcii, poft de­
cennem fatisfaftionem juifi funt fufeipi,
fecundum gradus pœnitentix conftitutos. · (a)

XXIII.
I""','·
Qui divinationes expetunt, & morem
** gentilium fubfequuntur , aut in domos

(i)
XI

Ecdeti»

M.jor Lu
• u-fi» i·' - P’ ·■
1« VIII

CONCILII

ANCYRANI,

(c)

Ex interpretatione · Ifidori Mercatoris
« ornpiUftQ·

TITULI

CANONUM.

I.

b hn v· I»mola.dom

B xviIjDe bit qui alios addnt édifia peccata induxerint.
xvi 11. De epifeopis qui ordinati non fufeipiuntur,

Dt presbyteris lapfit m perfecutione.
ii. De diaconibus qut immolaverunt.
ni. De *· tierlessfive laici r, quorum manus alii
cwn injuria fuper idolorum facrificia pofuc·

vel qui ad epijcopatum promoti funt, nec re­
cepti .
XIX. De his qui virginitatem profitentur; & qua
fub ferons habitu cum aliquibus commorantur.
xx. De adulteris & eorum pani tent ia , five vir
fit an mulier .
xxi. De mulieribus qua fornicata , partas fuos
necant.
xxil. De bit qui volentes homicidium fecerunt.
xxi II. De bis qui more gentilium vivunt.
xxiv. De eo qui fororem fponfa fua vitiavit ,
vel virginum corruptionibus confcii funt.

stuftt fant.

iv. Dr his qui in templis idolorum caenaverunt.

v. De hisc qui timore ritus gentilium peregerunt.
vi. De bit, qui in lotis idolorum manducaverunt.
vi i. De hir, qui frequenter idolis immolaverunt.
vili. De hs qui coafli vi idolis immolaverunt.
IX. De hic qui Λ aliis facnficandi caufam attu­

bn

om.·

x.

lerunt .
De diaconibus proteflantibur, cum ordinantur,

fi<c.

xi. De defponfatu puelhr, & ab aliir corruptis.
xii. De hir qui antt baptifmum facrijicaverunt
idolis.
xili. De chorepifcopit,
eorum pottftate& aufloritate .
Xlv. De prerbrterir a carnibut fe ab/linentibut.
xv. Non debere presbytères erclefiafiiea jjra ven­
dere : vel de rebus eccltfiaflicii eo tempore
diflraftn , quo ipfa ecclefia viduantur epif­
eopis.
xvi. De bis qui irrationabiliter vixerint, aut qui
cum pecudibus verfantur. «

ριικ|·ιι lan­
gui·· cutn■a>fcrvnt,*irt
cum mafculia
concubueruat.

CANONES.

C

I.
ï)Resbyteros qui immolaverunt , &
Jf poftea · certamen iterum inie­ refipuerunt, fi hoc ipfum ex fide, & non ali­
quo argumento fibimet praeparantes ,
egerunt , ut iterum teneri viderentur ,
(aut tormentis fubjici putarentur, tan· ,wwhi»cw.
quam inviti:) fi ex fide ergo iu&ati funt,
& non ex b compado , ad oftentatio- i^coXk.
nem,
*

« Poft relatos Canones hac bibetur in M. Parif. Coll. Soc. ïefu Dionyfil adnotatlo. Et foilt'illertirrt XVIlt'
Fp.f.i-fi <)“! '·
.
\ it»lis Antiochernij. (/1* Ns. ) Marcellu» Anquiranut. ( /■· Mt. ) Agrtcolau» Cefarienfi». Ltipu» de Tarfo.
RiGlius Abncntfs (
Mr.) Phil^dtlphtus He^opol·tanui . F.uftolics NicomeJienüs. Heraclius ZclonenÎi*. Pe♦ rui iconieniij. Nunechiuc Laudkrnfis. Sergünut Anttocenlis. (/7^ Mï. ) Epiliurui VifiiHcnfn . Ntrciiïut Perîtnfu. Leontiu* NeromanenGs. Longinus Dicafionenfn. Amphion . . . Sehui . . . Germinui . . . (Nomina h»c
Epllsoporuni deeffe in non mtetpoiati» OlonyCi Codicibus MSS. admonent Ballerini In Di flirt. deColleâion.Canon.
3 θΙ*Γ· ί·Ι»γ· Ν{· XXII. P. Mouft.)
a Hanc partter Interprétâtionean contuflr Hard υί nu» cum multi»
Nili, codicibus Blbl. Panl. Soc. Jeta , tn quorum uno bac eft adnotatlo liidori tpfiu», rutata ex parte in Gratia­
ni decretum xt. dift. xvi.
.s.n.ne Ariens Syoedi eft . .
. . iu fuo °olrrt Jeteur 3? tftt ftotiurunt
Loucuor yiyittl e*att»r : quorum eu Hcr enoxlme Γ/tol/r Aetietbeuu! Ep/feepur exft/tit, ÇobCe'ibeut/bUt Morte'o Aucyroy, Alefteloe Coforieoi, £
Je Torfe, Oofibe Amofeofi , t? celee/r .
j j*. OA 50. Presbytero, 9ui*,
ex alla verfione. Verfionem tamen Dlonyfit Burchard·» Îc Ivo · rerüoncm Ifidori tnagh Teeutu» eft Gratianua .·
Grxcum lermoaetn nunc uterque. Dionyûu» , & IGdotu» ; nunc alter eorum optlrnu *tpr«flit. Moret.
( ο } C.oiel: Lucenlis fublcripstones afluet eardem, qua» codex Hardutnl additi» hifce variantibu». Atriceloier Cuferienfir. Bofillot Afufrefi·. PbbeJelpbiur Heliopolitooor. Eofielur Niitmediertfir. Eerfionur Aotiorbeodr. £»»«A ipbier. Seloo, Cermouos.
(b) Lot. Canone» A nqulrenfium.
I f ) Ht> Canones priores quidem funt Nice ni» canonibus expetitis, Ced tamen Nicxni primo accepti funt propier iutlorititem S. Λ 5?*κη’ ^on€illï 9UO<1
«ft in
. Cum apud Urbem Anquintanam ventum ΓυίΓfet . Hk exprimuntur. Notnina
inferlut k^untur j In edito &c. ftituta Cunt &b eis qux mfr» fcrtpU ÎuM·

I

conbutcoa■ixti fuM ,
•ut more pe-

AMPLISSIMA COLLECT/ Q.
5jo
nem, ut caperentur, ipfi fecerunt , hos tmunicare, tertio autem anno reconcilia­
■ rte««da«t placuit honorem quidem a fedis proprix ri facramentis.
ctthedn» rctjnere. oflèrre autem illis , & fermoV.
.
nem ad populum facere, aut aliquibus
a (d) Quotquot autem aiccnderunt templa
fa cerdo tali bus officiis fungi, non liceat. cum vefte lugubri, & recumbentes in- du-mci»
II.
ter alios manducaverunt, flentes; G cora- iXWp*.
r» d<«. >·
Diaconos fimiliter qui immolaverunt, pleverint poenitentiam triennii temporis, 'K,r‘ rp*·
vi ♦"d’»- poftea autem iterum relu&ati funt, il- fine oblatione (t ) fufcipiantur ad commu.’'"p.i<0.1 dmii. |um quidem habere oportet : certare ve- nionem/, id eft, ut ipfi oblationem non "Τ**!/'
tp^uaca-ro debent ab omni facro minifterio b, offerant . ) Si autem perduéli ad temw.
pia, non manducaverunt , biennio ma- '
portai* ac- ita ut nec panem, nec calicem offerant,
nec pronuncient.■ nifi forte aliquiepifeo- neant in poenitentia. Tertio vero anno
porum confcii fint laboris eorum, &hu- communicent, (ed fine oblatione, ut dimilitatis , manfuetudinis , & voluerint Bdium eft. (In quarto autem anno per- kUu.kmi
eis aliquid amplius tribuere, vel adime- fedlionem fuam recipiant . ) Epifeopum
'*/*·
re. Penes ipfos ergo de his erit pote- autem hanc habere licentiam oportet, ut
flas.
r perfpedla Angulorum converfatione, normam regulamque converfationis attri­
III.
’’oU/ùè™
Q?’ fugfentea c timore perfecutionis buat: id eft,. aut humanius agens, fe­
, <· comprchenfi funt, vel a familiaribus, cundum vitx modum , tempus alicui
ίΎΛί"
^cu a domefticis traditi, vel ebona pro- ( poenitentix ) breviet, aut etiam proli-a*en m z«.
«
pria amiferunt , vel fuftinuerunt tor- lixius, quod correctione ncteifarium vi­
ΧΓ '* menta, vel etiam carceribus inclufi funt, derit , addat . Difcutiatur autem om­
& tamen proclamaverunt fe efte Chri- nium horum & prxcedens vita, & poftianos; quin etiam, perfeverante vio­ fterior; & ita circa eos facerdotalis fe
lentia, ad id ufque perduéli font , ut humanitas moderetur.
VI.
manus eorum apprehenfas & violenter c
attra&as fuper facrificia imponerent, il­
De his qui minis tantum certcrunt ,
lis fcilicet perfeverant ibus in fide ? & aut ^bonorum ablatione , aut tranfportaChriftianos fe efte vociferantibus : hoc tionis poena deterriti * facrificaverunt , * ' fl i'erriergo quod eis invitis , aliis cogentibus, h & nunc ufque non pœnicuerunt , necontigit, fi ludlu & moerore animi (m) acer­ que converfi funt .· modo autem , ( id h
be fe ferre demonftrent, iplique humili eft), tempore hujus fynodi , fe obtule-f«
per bonam converlationcm habitu ince­ runt, converfionis fux confilium capien­
dentes, dolere fe id quod inviti coadli
tes: placuit eos ufque ad magnam diem
funt, doceant, hostanquam (b) inculpatos inter audientes fufeipi, ac poenitentiam
a communiüne non vetari . Si autem agere triennio, & poft duos alios annos
jam prohibiti funt ab aliquibus a com­ fine oblatione communicare, & ita de­
mum fex annis (f) peraélis, ad pertemunione, majoris diligentix & inquifitionis çaufa , aut per aliquorum igno­ Uflum pervenire. Quod fi aliqui ante hoc
rantiam, ftatim recipi oportet. Hoc au­ concilium fufeepti fint ad poenitentiam,
tem obfervari convenit & de clericis, ex illo tempore imputabitur eis initium
& de laicis omnibus. Laicos fane , qui fexennii conftituti . Quod fi alicui ho­
in fimiles neceflitatis caufas inciderunt , rum quodlibet mortis periculum aut ex
tanquam nihil peccaverint , maxime fi xgritudine, aut ex qualibet caufa im­
eos probabilis vita commendet, ad ordi­ mineat, his communio propter viaticum
fuum non negabitur.
nationem recipi placuit,
IV.
VII.
Dè his qui facrificare coatfti funt, ( c )
De his qui (χ) feftis diebus pagano­
infuper in templis idolorum cœnave- rum , in c remotis 13cis eorum convi- c λ™,.,»
runt, fi qui eorum cum habitu cultiore viis interfuerunt , & fua$ nihilominus J'*
adtempla perdudli funt, atque ibi, pre-„epulas ibidem portaverunt & comedetiofiori velle adhuc mutata, cœnr par-11 runt, placuit, ut poft biennii pœnitenticipes faili funt idolorum , indifferen­ tiam fufcipiantur, ita tamen, ut utrum
ter fumentes omnia qux fuerant appo- cum oblatione recipiendi fint, an ad fofita : placuit eos inter audientes uno an­ lam 'communionem admitti debeant ,
no cdnftitui , tribus autem aliis annis unufquifque epifeoporum examinet, vi­
agere poenitentiam : fed ex ipfo triennio tx eorum prxteritx ac prxfentis habita
per biennium tantummodo o. tionicom- confideratione.
LI
Concil. Gtner·!. Tom. II.
VIII.
( «) Z«r. acerba arte &
(i) Lut. inculcatos
( c) Lut. ittftrtt fed etiam
de Jiis qui in Ac.
Canon ifle cum priori conjungitur io Z.«r. fit deinceps unitate deficit ab editis.
(e) Lut. percipiantur
(/) Lut. perfeâü
(χ) Lut. addrt c«m.

CONCILIORUM OMNIUM
VIII.
A
XIV.
De his qui in clero
Hi autem qui fecundo & tertio fa-

53*

font presbyteri
vel diaconi , & abftinent a carnibus ,
(hoc placuit ftatui, ) ut ( t ) non eas
duobus autem aliis fine oblatione com­ tanquam immundas contemnant, fedeonmunicent , feptimo anno perfe&ioncm tingant. A quibus quidem fi feabftinerecepturi communionis.
re volunt, habeant poteftatem ; (/) ita ta­
men;'ut fi quando cum oleribus coquun­
IX.
» *pOft*r».
Quotquot autem non folum · a fide tur , eadem tanquam carnibus polluta
dominica deviarunt, fed etiam infurre- non judicent, fed ex his ad cibum ef­
xerunt in alios, & fratribusperfuaferunt, fumant , quamvis a carnibus fe abfti«•lH^hocqm.& rei fafti funt b perfuafionis .· hi per neant. Quod fi in tantum (/) immundas &
triennium quidem c inter catechume- abominabiles judicaverint, ut nec olera,
J-- nos habeantur, per aliud autem fexen-Bqyx cum carnibus coquuntur, atftimenc
" nium pcenitentix recipiant locum, alio comedenda, tanquam non ( b) confenvero anno, id eft decimo, communio- * tientes huic
'
rcgulx,
~
ce (Tare eos oportet
nem (A) fine oblatione recipiant, ut com­ & 3 minifterio & ordine fuo. (i) Si quis
pleto decennio, perfeélione fruantur. In autem huic regulae monitus non obedie­
eo autem ipfo tempore etiam vita eorum nt ; fed carnes, ut diâum eft, immun­
& converfatio conhderanda eft.
das & abominandas cxiftimaveiit, ceflsre debebit ab ordine fuo.
< o i .i
X·
lqn.,inio
Diaconi 11 quicumque , cum ordinanXV.
ntur, fi in ipfa ordinatione proteftati funt,
Si » qua de rebus ecclefix, cum epi-4»» XIH ·.
.
1 int . It r < ■ dicentes, velle fc habere uxores, nec fcopus non eft , presbyteri vendiderint,. li“qu*
{ qua adprr* . ’ "uc.· P°^e fe contingere; hi poftea fi ad.nuplacuit, refeifio contraélu, ad jus cccle- liiKnt domiiKO .
ppu,(-.’c ■*' prias venerint, maneant in minifterio , fiafticum revocari. In judicio autem erit
propterea quod his epifeopus licentiam Cepifcopi, fi conftitutum pretium debeat
n ' Vxv dederit. Quicumque fane tacuerunt, & recipi, necne; propter quod fsepe con1
fufeeperunt manus impofitionem, profef-■ tingit, diftratftarumrerum reditusampliofi continentiam, fi poftea ad nuptias ve­■ rem fummam pro dato pretioreddidifle .
nerint, a minifterio vel clero ceflare de­
XVI.
bebunt, (r) ( laicam tantum recipientes
b (4) Quotquot igitur ante vigefimum b qui
aetatis fua: annum tale crimen admife- lrter
,a *r*l<
nl’
communionem . )
maübui
XI.
rint , ( / ) quindecim annis in poeni­ ■ liquid conmiitunt.
»
ο ·
Defponfatas puellas, & poftea ab aliis tentia
pera&is, orationi tantum in­
’' raptas, placuit erui & his reddi , qui­ cipiant communicare : (&quinquennium «Br«i<4 <·«ΐαί·
bus fuerant ante defponfatac , etidmfi ai altçrum in communione orationis folius d'r““'",I"<
upterijnis florem pudoris fui aitiififiepon- perdurantes,) poft vigefimum cum obla­
tione ad communionem fufeipiantur .
U Dift-utiatur autem & vira eorum , qua­
•iiiuhi,,,.
Eos qui ante baptifmum ' faci dica­ lis fuerit tempore poenitentiae; & juxta
verunt, & poftea baptifmum confecuti hanc, humanitatemconfequantur . Quod
(unt , placuit ad ordinem promoveri ,, fi quis perlcverantius abufus fuerit noc
tanquam ab omni crimine, lavacri falu- crimine, hic prolixius tempus, viginti
taris lanftificatione purgatos.
annorum poenitentiam fufeipiat. (n ) Qui
XIII.
vero exacta viginti annorum xtate , &
't.,?
Vicariis epifeoporum , quos Græci * uxores habentes, in hoc crimen incide­
»ii. chorepiteopos (J) vocant, non licere { vel runt, poft viginti & quinque annos poe­
bt. diaconos ordtnare · led nec presbyteris nitentia a<fta, ad communionem oratio­
a» j civitatis , ime epilcopi pracepto , am­ num admittantur ; in qua communione ora­
plius aliquid imperare, vel fine auftori- tionum altero quinquennio perdurantes,
tate liteiariim eius in unaquaque paro­ ad plenam communionem cum oblatione
chia aliquid agere.
iufeipiantur. Quod fi aliqui & uxores
habentes, & excedentesquinquagefimum
aeta-

crificaverunt , ( λ ) vi coaxfti , quatuor
annis fete ad poenitentiam fubmictanc ,

( .< I Lu.. pet vim
(i) decll in L">‘.
( ' ) d«eft in L»f.
( ^ ) I·*·'· dicunt
(*) in Lit. dee ft tun
( f) l ue. legit ut eat vontingant quidem > & (i fic voluerint ab Ha comedendi· abtVineant quod See.
(x) dee ft in Luc. ί«η»«Λι C"
( i ) Lu.-. fentieniei.
(*) Lue. /.-g.» ordine fuo. Ut non ea» tanquam im­
munda» contemnant « contingant tamen» quibui quidem ή ab (linere volunt habeant poteftateni , Ita tamen « ut C

quando cum oleribus coquuntur eadem tanquam carnibus polluta non judicent » fed cx hia ad cibum adfumant »
quamvis a carnibus temperent. Si qui»
( k ) Luceufi» feriptor ponit hic graca verba latinia lit erit , fed im- '
perite expreita » ita enim habet . /’·*·* tfba ktc fuii Ptri Ut allt^rui aiirisutttfkr ,
«ar !»thu M/fawai

f«/r* fuirrlhi iH)k<tv . aut Jr bit t/ui <*m pritribm etitum minii fuit , aut u/trr prttrum i ntt]
alfuint 'rrimtti funt. Qustqittf 't‘tur aile ufifimm ffe. ut in edit.
( J) Lit. his decem
ζ n ) L»r. /rj/l ut uxore» habente, in hoc crimine &c.
·

•w

( Λ») «Mil·

533

AMPLI SSIMA

COLLECTIO,

aetatis fux annum, in hoc prolapfi funtAnimus, ut eis decem annorum tempus
(«) fcelere, ad exitum tantum vitat com- pœnitentic
poenitentias tribuatur.
tribuatur,
munionem mereantur.
XXII.
XVII.
_________________________________
Qui voluntarie
homicidium fecerint w,
Ho» eofdem fime npn folum leprofoa ad poenitentiam quidem jugiter fe fub.
crimine hujufmodi failos , fed & alios mittant
—------ . Circa
s"— exitum
—n— autem
---— vitae ,
ifto fuo morbo replentes , placuit in­ communione digni habeantur. · Eos vero Dionvfiu ,
ter eos orare, qui tempeftate (b) ja- Î|«ài non voluntate, fed cafuhomicidium Inique Iu»,
Mna <·>< iptl
*««^»«7 iïahtur, qui a nobis * energumeni apeccrine, prior quidem regula poft fep- canon <tra
quidam
pellantur.
tem annorum poenitentiam communioni <11
>; Dion a t.
fociavit fecundum gradus conftitutos .
,
MS.
fiitt fit knht pro hl» qui In aninuliHzc vero humanior definitio quinquen­
(iKefc.mt ,
ut animalia " iricifeunt, .ei in mafculn leprofi ef­
ficiuntur , de ÜU prnteptuui eft , ut cum cie qui tempenii tempus tribuit.
fiatem patiuntur, orare. Utu fvrfur tuberi Mss.ian- j»
XXIII.
taai pat/aatar leftiiub fièirrlitniriu /n ire fnfrrthn <·(vil. ya/ a.vaoafa^w XVI. aa«srarar , ut vit liur
Qui auguria vel aufpicia, fivefomnia
inter fr perfréle trnfenliunt . Iit in nn r.-m ebffrrtntievel divinationes quaslibet , fecundum
nrtr ertrnnrrtt rtr iUrifiriifinut nt fcirnti.r tnnruicn ceu
fuhifimi iutrfiifeter Print
Afav.-a nrciirfifceput
morem Gentilium obfervant, aut in do­
1 elrfnm» ' ad P.irfirulrut tetieJ'ar* n rr·· nemtuntut
mos fuas hujufmodi homines introdu­
cunt bin exquirendis aliquibus arte male- b<X‘,‘,,‘'i«.
XVIII.
fica, aut ut domos fuas 1 ufirent ; con■<><«» .λ
Si qui epifeopi fufeepti non funt a feifi , quinquennio poenitentiam agant , iXiwa“*
fua diœcefi, in quia fuerant denomina* fecundum regulas antiquitus conftitutas.
ti, & voluerint alias ecclefiasoccupare,
XXIV. & vim facere epifeopis quos ibi inve­
Si quis fponfam habens, forpri ejus
nerint , fcditiones excitando adverfus eos , forfitan intulerit*vitium eique inhxfcrit *‘
hosfegregari oportet. Quod fi volunt in xanquam fux.- hac autem deeepta, poftea
presbyterii honore (c) in citltfi*, ubi /nuiC uxorem duxerit defponfatam ..·· illa vejo
futrnntj refidere, non repellantur a pro- quz
qua: vitium
vitium pafla
pafla eft,
eft, fi
fi forte
forte r necemf
<>
fibi intulerit; omnes hi qui fait i hujus
’*
pria dignitate. Quod fi etiam ibi feditiones concitare probantur epifeopis ibi- funt confcii, decem annis in poeniten­
» eipdii eo« dem conftitutis , b fegregari eos necefic
tiam redigantur, fecundum d canonesJ
f*,’*'
eft, & nihilominus presbyterii dignitate conftitutos.
u·*
priwi.
« Nemine tpi/taporum <jxi nd Ancy renem finedicjteic, .
XIX.
M. XXVII
dum amjentrunt, êX fatycripferuni.
Quotquot virginitatem c pollicitam
q i quot.
quo<.

praevaricati funt, profeilione contempta,
(?) Vitalis Antiochenus Syri» Caries.
inter digamos , (d) id eft, qui ad fe­
Agricolaus Carfare» Palcftinc.
cundas nuptias tranficrunt, haberi debe­ Marcellus Ancyrae Galati» prim».
bunt. Virgines autem puellas, quartan- lupus
Lupus Tarfenfis Cilici»,
Cilicia.
quam forores cum nonnullis yiris habi-DBafiliqs Amafenus * Hellefponti.
ture volunt, ab eorum confortio prohi­ * Philadelphia* ’ Juliopolis Galatix ptimar.
‘ Ettftolius Nicomedi» Bithyni».
bemus .
Heraclitis * · Zrclenhs Armenie majoris.
XX.
Petrus Iconienfis * Lycaoni».
I
d
Si
quis
adulterium
commiferit
,
fep4 ii ihcujei
Nunechius Laodice» Phrygi» Pacati ane.
nxor idulieSergianus Antiochi» Pifidiz, five Cari».
nti fumt '
, tcm annis in pœnitentia completis, perZm «feit·/ feftioni reddatur fecundum priftinos gra- Epidaurus < Pifidenfts Pamphili»'.
(ijmrir ini j
Narciffus Neroniadis Cilici».
«ommiCrrit . dUS .
* Leontius Cefareenfis Cappadoci» prime.
XXI.
Longinus Ncocxûrecnfis Ponti Polemoniaci.
De mulieribus
Hsuucouua qux
qu« fornicantur
wnucamur ,, & Amphion Epiphani» Cilicie fecunde.
partus fuos necant; fed & de his qux h $a|arncnus Germanicis Cmies Sytie.
Æt* a.8unt fccu.m’ ut .utcro inceptos ex- Germanus Neapolis Palxftin».
cutianr, antiqua quidem 1 definitio eft,
ufque ad exitum vitx c.ts ab ecclefia
removeri. Humanius autem nunc defiC»nc»ï. Gtntrel. Tom. II.
Ll i
CA: polhritt.

i MS. nofter , fi
vr! fin. Hard.
X Forte, Hrlitprlify In Galati·. H nrUttinnt.
j 1
noponto. HnrJ4 A Muni bi a cod. MS. Juftelil, & ηυίΐιί·. Herfi.
(n) deeft In Lie.
(S> Lit. ^Oabancur
(t) defeat in Liu.
(d) deeft in Luc.
( · ) 1»
hoc ordine reanfentur epifeopi qui tamen ia principio tantummodo defetibuntur .
Marcelin* Anqairitanm .
B.fiBu» Ammalen··. .
Vitali· Antlochenn».
"
Eutolui NicomedienCi.
Philadelfu· Juliepolitanu,
Patrua Iconlanfi*.
Hcradiut Zalonenfi·.
'AgrkolafiiXafarwntia.
MuMtiua Laudlc··*·
Epldauriu Parga menu*.
NarcUTat Nerodienha
Sergianui Antiochia Ptfdiw.
Lnpui Tatfeefi*.

, in Htl.

« Pluladelphua.
f Furtolui.
• Zclcncnii· ■
* Pindu .

g Pargrt .
./..r Pr;g>
mener .

h

<
CONCII IORUM

535

OMNIUM

,0

A nes apoftolus Apoealypfis facramentum in fpi'·
» CAPITULA OUO ANCYRANI ritu, non in corpore , vidit & audivit , ficut *
concilii, ex quodam libello fexdecini libro­ ipfe dicit.·* Statim , inquit, fui in fpiritu . Et
rum partialium defumpt* i. 6- cap- 6.
Paulus non audet dicere ie raptum in corpore.
Omnibus itaque ^ubliccannunciandumeft ,quod
qui talia fic his fimilia credit, fidem pendit. Et
De illo qui domino /m jubente homicidium
fecerit
qui fidem redam in domino non habet , hic 1
non eft ejus, lêd illius in quem credit, id eft,
I quis liber ( jubente domino fuo ) fervum diaboli. Nam de domino noftro feriptum eft :
ejus occiderit, ut homicidium fponte com· Omnia per ipfum fulta funt Quifquis ergo cre- J···· sdit polle fieri, aliquam creaturam aut m me­
miiTum, pceniteat. (*)
lius aut in deterius immutari, aut transformaEX EODEM CONCILIO JUXTA ri in aliam fpeciem vel iirnilitudinem , nifi ab
exemplar prxdtâum, lib. 6. cap. 7.
ipfo creatore qui omnia fecit , fic per quem
omnia fada funt, proculdubio infidelis eft, fic
Vt epifeopi de parochiis fuis fortilegos & ma­
B pagano deterior. ( b )

S

r ■.

leficos expellant.

s. c i > r. r j'T epjicopi eorumque mimftri omnibus viribits elaborare lludeant , ut pernicioiam
& a diabolo inventam, lortilegam fic maleficam
'
artem penitus ex parochiis luis eradicent. Et
fi aliquem virim aut fœnainam hujufmodi fcelens, ledatorem invenerint, turpiter dehoneftatum, de parochiis fuis ejiciant. Ait enim apot
Holds : Harencum hominem poft fecundam & ter­

c,r ,,

*

Notje Severini Binii.

- e Ancyranum cenfltium . Poftquam per obitum Ma- Csafaconcilri
X(mlni perfecutoris , ab ecclcfia omnis metu* tyrannidis
propulfatu, eflet , orientales cpilcopi hac pacis ocrafio- t
ne freti, ad inftaatiam lapforum in ecclefis communio­
nem , a qua toimentorum metu exciderant , r«cipi pe­
tentium ,· auilore Vitali Antiocheno epifeopo, ut pro­
babile eft , convocati Ancyr* convenerunt , Idea quod
ad eam urbem in meditullio regionis fitam , minaris
ΑΓ·» epifeopi, Cappadoces , Pdntici , Arment, & C,‘Namtm, tp>
tiam roireptionem devita, Jciens <Juiu Jubverjus
lire», 6< Syri facilius convenire pollent. Oilodecim epi- ftQporumh’
f<opi
, qui fere omnes 8t Unguli etiam Nicano concilio
eft, qui ejufmodi eft. Subverfi furit, fic a diabo­
Interfuerunt, congregati ip caufa laplcrum, afflatu Spi­
lo capti tenentur, qui dereliilo creatore fuo,a ritus
fandi edofti , illud idem coaliItucrunt , quod
diabolo tuftragia quxrunt. Et ideo a tali pelle fub Deciana perfecutlone Rom* Cornelius, Carthagine
mundari decet fanftam ecclefiaxn . Ilhid etiam(7
( Cyprianus . m Ponto Gregorius , * demum fub Dio­
non rtl omittendum , quod quzdam federate· cletiani tyrannide Petrus Alexandrinus epifcopus in A£gypto, epifeopi Hifpani* Eliberini, unanimi confenfu > Q_ul{j hoc
mulieres, retro poft fatanam convertir, daemo­ quantumvis loeoae tempore feparati fuerint, ple ac fan- coacilio llanum illufionibus, & ' phantalmatibus (educte , Ae decreverunt ; ne fcilicet quifquara lapforum ad ec- tutum lit
credunt fic profitentur fe nmfhtcnis horis cum délia communionem admittatur , qui non ante pe ni­
delifto convenientem' egerit, fic pro crimine de­
Diana paganorum dea , vel cum Herodiade & tendam
bite fatisfecerit . In quem fioem viginti quatuor cano­
innumera multitudine mulierum, equitare fuper· ne, ediderunt , unde quam qeifque psnitraliam agere
quafdam beftias, fic multa terrarum fpatia in- debeat , facile cognofcere poteft . Duos reliquo* , qui
finem adjet>i funt , verifimilius eft a Damafo pon- Q*<x canones
tempcftr nodis fpatio pertranlire, ejufque juf- ad
tifice » non a patribus hujus concilii conftjtutos elfe . ftatuti.
fionibus velut dominae obedire, fic certis nofti- Exilât autem tanonum triplex editio , quarum primam ■
bus ad ejus fcrvitmm evocari. Sed utinam hæ <;ua eft Dioayfii Exigui, jure meritoque fequiinur. Hoc^
a Nicena fy nodo univerfali approbatum elfe Concilium
Γοΐχ in fua perfidia periiiTent , fic non multos concilium
conftat aift. a· concilii Florentini.
approbatum
fecum in infidelitatis interitum pertraxiflent .
Ancyra autem, tefte Plinio lib. j. cap. ult. difla eft ·“·
'
Nam innumera multitudo , irae talla opinione ab incoris navium capttrum a Mithridate , qua* Ptolemsua
/E.gypti
rex
iuppetias
Galatis,
feu
Gallogr*c>s
decepta, hxc vera elle credit , & credendo a
miterat. Hurus meminit Ptolemaus lib» .5. cap-e-Conreda fide deviat, fic in errores paganorum re-r)"
- cibum Ancyranum celebratum in civitate Ancyra h>
volvitur , cum aliquid divinitatis aut nüminis provincia Galafiz, antiquius eft Nlccno.
ή Temyerr SiSvefiri. ) Anno pontificatus Silveftri pri- Tempe,hsbiextra unum Deum arbitratur. Quapropter ia, Conftantini imperatoris nono, qui eft Chrifti nati tl ίΟΒ<1ΐιί
ccrdotes per ecclefias tibi commilïas populo mo
■ji*. Hoc anno paulo poft feftum pafcha , hanc facram
omm inflantia prxdicare debent, ut noverint lynodum celebratam elle , Ita probatur. Anno jtd. in
hxc omnimodis efle falfa , <’< non a divino , perfecutlone Licinii tunc cuspta , Bafiliiu Amafenus efed a maligno fpiritu talia phantaimata menti- pifeopus , quem huic concilio interfultte fubfcriptio in­
dicat ,-martyrium fublit. Initio anni y 14. Maximinus >
bus fidelium irrogari . Siquidem ipfe fatanas , peftis ecclefi»', pcftifero morbo , ut feribit Eufebius ,
qui transfigurai le m angelum lucis, cum men­ cxtinflus eft . Üt caufam lapforum celeritate indigen­
«
tem cujufque muliercul® ceperit , fic hanc fibi tem ultra annum , in fequentem annum gtj. patres
fanfiliffimi diftulerint , verihmile non eft .
per infidelitatem fub/ugaverir, illico transformat
r Pnibytcres. } Hoc idem tempore Dtcian* perfecu-Can. r. Semel
fe in diverfarum perlonarum fpecies atque fi- ttunit cunftitutum fuittic , conftat cx Cypriano de Ia- lapftamuncmilitudmes, fic mentem quam captivam tenet, pfn, ubi dicit ecclcfiam tanto candore confpicuo* mi- re clericali '
niftro, fuos elfe voluiftc\ ubi licet hoftem priore vi- abftiaere de
de.­
in lomnis deludens, modo læt.t, modo triftia ; floria
elatum, fecundo certamine fuperalfcnt , ac pro> *tu,n
modo cognitas, modo incognitas perionas oilen- inde labe negationi, fe einaculatfent ; non tamen ido- 6 drier»?» «»
— neo* amplius exiftimaverit
-·
—Tfeculioae
dens , per devia quaeque deducit. Et curn iolus E
, qui facrü funâionibus
mini- pjrfeculiona

fpiritus hoc patitur, infidelis mens haec non in
r .
, J r
.
animo, led in corpore opinatur

evenire . Quis

enim non in fomnis fie nocturnis viûonibus
extra fe educitur, fic multa videt dormiendo ,
quæ nunquam viderat vigilando ' Quis vero tam
ftultus fic hebes eft , qui hzc omnia, quz in
folO fpiritu fiunt, etiam in corporeacciderearFiethiei in
bitretur ; cum Ezechiel propheta vifiones domi"bu»’ t,P\
fpiritu, non in corpore vidit ? Et Joan-

,>ΓίΓί"'/ ν,,β B,rw’· ·πη· ilf‘ “Ji*”*
l
fi fiîêrmt.*"
<f 1'f*"· rjt aune audire. ) Id eft , catechumenae { J*
r...
qni a4 pr.di^.onemevangahi audiendam admitti, dumc“' ♦ „Y·*·'
qui ad pr«dicationemevangelii audiendam admittit aum tj,ueJtni <ar
mi fla fidehum & publiez orationes incipiebantur , ab cc- ,ud1<nt„ d, .
elefia expellebantur.
Tniut annir [uiftrni. ) Fanitenti* nimirum ; quam Quid fit com.
dum agerent , indar catechumenorum » a precibus pu- manicare m
blicis & eucharifti* perceptione excludebantur.
oratione:
e Orationi duebut annlt . ) Qui injunâam paniteniam peregerant , ad publicas quidem precea non autem
ad corporis & fangumis Chrifti iumptionem admitte­
bantur, donec reliquum tempus pgniteoti* abfolvillènt.
Et

(z) Duobsc e^Burchardo accepta funt.
(A) VerfitHrm -quam Pr-ftam vetant , ioruri Canenum , dadSmut ,·<,
Appeadhe ad ternum lertrum hu/ur Gclltttienlt.

5)7

AMPLISSIMA COLLECtlO.

jj8

_____Et quod eft hoe loro reeernoa/dor» /p «wtfroe » *,ec A*’in»« opinor eoe Intclllglt qui fplritu Immundo afflati »
Quid comma. y<m fignificant verbs qua frequenterfeqventibu» ano—-----------------··
■ r mentefutlofi
aut
correpti »
*0* qui
etfent
;

Imminuta

nequ*

*'bu· ufurpentur , amaro-Zrenr /er «d/el/eoe.
nam utrlfque ut reft* interprete* animadverterunt » fi lu­
■ f PerfHee, . ) Sumptio corpori* ftt fangulnl* Chricidi* gauderent intervalli* eueharift ia praberl poterat ex
P,7 2^1«.’ ·« » ·" ·»"«»
quibufdam , perfeftlo
Tlmothai Alexandrini can. 3. Hos vero de quibus in hoc
coioeMO
Va“· »
Vlhufdam H·»» eomasunio appellatur. Uncanone eft mentio» In alkuju* rei puta eucharifti*, aut
hir euid
qui peraà* peenlteati», vel
perfeâiorem gratiam
orationum participationem admittere nefas erat , nam
emfictat.
vel ad communicandum eum oblatione admittuntur ,·
proximo caaone, ft prascedentl in eofdem grave· pana
iidem non tantum
veru met iam ad
inftituta funt. Neque.propterea Baifamoni* mihi pro­
„
part idpationem Acramentalem corpori* & fanguipi* Cbribatur fententia » qui byemante* eo* erte dicit, qui fufi
fti |n eeclefia recipiuntur.· ut dum ceteris fidelibus ni­
ferula divina* literas audiebant » Id eft panltentes qui
hil minus conlêquuntur , ad perfefiam gratiam » plenamde integro » tanqqam rudes ft catechumeni erudiendi
tradebentur. Nam ex ejus explicatione quid gravius ftaque
admitto* Ipfi intelligent . fiaron.
*nn. prad. num. ly.
tuitur ia hos peccatore· quam tn eos de quibus proce­
Can. f. p»rJ, yv/ba» a/ aA aaagaaae .) Id cft » fanfium pafrha
denti canone refertur? Nihilominus snanifeftum eft Cfchatis d»· qUe di* cum domina* retergendo nobis vitam repara­
nodum graviorem in hos » quam in alio· pteoam inftitur magnus vtr)t % *deoque maximum beneficium contulerit » in mstuere volulfte. At vero G nihil aliud hoc canone jube­
d<ea spoils. >|iwi benefio memoriam ac gratiarum aâionem, a patur» quam utrdlque divinis concionibus iatereffë porte»
’ ‘ '
tribu*, hujus conditi magnus die* merito eft appellatu*
quompdo horum, deilâorum gener* diftlnâa» aut dtfpa• quem apoftolu* tn A pool. Ignatius, aliique plure* do- .£ res pqtut* erte reperles? Deinde omnes omnino ponitenr
° te* ante fubftrationem» fcrlptura*cum catechumenisauminicum sopellaverunt.
i Sine eklatieaeceaeneualrarr.) Id e* » ad communican­
diebeat i auditio enim fecundus erat gradus perniten­
dum dumtaxat in orationibus pubjicis, non ad faersmentia » quem decurrere» ft per quem ad exitum perniten­
, tum corpori* tc fanguioU domini participandum, admittere
tia pervenire omnes omnino tenerentur pernitentes »
placuit. Pro eodem enim reneareutieare eunt aratiaat { O
can. St. epi ft. 3. D. Bafilii. Dajtara aA faret tulafia
temraanitare fat allaitant » hic accipi» fupra » diximus,
frtaaAa autaa· ati aujiiitataf aJatitH : tertia aA paai•n-mr-wftm . ) Hinc patet a patribus hujus
taatiaat : gaaeta aA taagrefatiaaaaa « AtlaAa aA iaal taaa .
cum obla
concilii eodem fignlficatu uterpstri huc .· rrmasaa/rerr
ataaiaaaaa : an. i >. D. Gregor. Thaum. aaAnia » fait.oec , q.<d ί·~ **'"*·»· *
grewaw mrwa/m .· perjleatlat taaffitatia , faetiripatia ; can. it. cone Nicssfigmfice»? M? "“F* * > p»/rAz»»»w» eenfegai , Qui entai poft
nl : canonibus *■ y.
7.
9. conc. Ancyrani : quare
.expletum pu niteat Iu tempus ad corpori* ft fangulnl*
nihil opus erat ab hac fynodo decerni ut inter audien­
domini » quod perfeAfouls gratia Gye plena communio
tes remanerent, qqiapernitendam, ut dixi, nequaquam
dicebatur » fumptionem ft participaHoarns admrttcbaa
expiet* potui flent ejufmodi impudici » quin denuo feritur, perfeAe recipi dkcbantqr. Vidb ea qua fupra diptura* (aera* sudiftent. Ceterum non magi* rationi cotoximua ad'can. q. verbis» aA ferfeSleaeae grattant.
fentaneum cft audientes vocari hyemante* , quam flen­
C»n. ». Call* £tarex*f«e /Saread . ) Quod apoftorica lege non
tes » aut fub ft ratos . Imo hoc nomine citius flentes inbetus cleri- facerdotes tantum» fed etiam diaconi abique uxor* cu­
tclligerentur quant audientes , -quod pro foribus templi
corum jure libem vitam ducere ab exordio aaicenti* eeclefia oblimanerent » ibique continuis lacrvtai* veniam deprecaren«poftuhco
|atl fuerint » hic canon
alios
apoftolorum
& Eii---------,---------------_ —
. tur-. audientibus vero fore* eeclefia peterent cum feri----- .poft
'a‘r»d“a“· ■ bertini concilii ôli
"V/'r confirmat.
' _2
' ..ve- C pturn legerqntur . Denique verifimileefl hi* verbis, later
lures». '
folidirtime
Quod
—..r..,— ...
».- , <11-----------------cum hytaaatet arare·, jqdldum fynodi pesoaasque integram»
ro patret cOndlli permilerint,
ut diaconi
Illi » qui
ordinarentur invhl » conteftatique fulftent fe'noo pofte
pertem pena contineri .· at auditio erat pars
continentes vivere» poft facrum diaconatus ordinem fupan* ft ludictl , quod panitentes fubirent . Quid >
fceptutu uxorem durant »· non aliter fane concefiumed ,
concilii Eliberiril ap. 71. perpetua panitentia pu­
quam quod'* facri muneris exercitio abftineatet » non
niuntur ftunratore* puerorum , quanto graviori digni
amplius cum facri* mlnlflrl* » fed cum populo extra
funt aoimadverfione qui hoc canone recenlcntur . Me­
cancello* l«ica communione communicarent . Quod exlio* certe ft magis ingenue rcfpondet Joan. Zonarss
cum fatetur fe non percipere quid fit inter hyemanpreftius
quam in reliqui* duabus editioni­
bus» hic afterltur .
ann. 31*. nuaaer.
Vide
te* erare.
cumdem an*, yg. aum. »r.
Quacaobrem aliud quldpiam excogitandum eft ut ho­
C»no*. »|.
fe*
/*·’ · ) Hoc canone quo In ordinem
rum (enfu* enucleetur. Qui ob grqvia deliâ* verbi
tia fornicationi! aut adulterii panitentiim a<ebant ,
Viebtoiv* bigamorum rediguntur illi qui virginitatem fervare provoti csftrts- miferunt » & votum irritum'fecerunt » confirmantur ea
aut e*m petebant t certum eft fob quodsiu teflulo pro
m ù mstri-qu* diximus fupra in notis ad canone* apoftolorum.
templi foribus eos ritu* panitentia , ft exomoiog*fim
monuimcon
a> Naaiiaa rp/fcaparàat gai ati . ) Hi qui fubfcripfcperegifle , id eft presbyteria advolutos , aris Dei &
ttahant, bi- runt'» fere omne* concilio Nicfeno interfuerunt · Vttsmartyribds adgenlculatos » veniam deprecato* erte , ce­
gami feat
fa Antiochenus» *0 quod primo loco poGtus fit » contero· denique fratr··,' ut fi bi deprecatores crtem , orsfintrroMatl. ciitu«n hoc indixlfie videtur . Agricolaus Eufebii Cssfe : verum qui graviora deliâ* » ut funt c* qua hi fee
vc. Bpifcopi faretnfis anteceflbr fuit . Marcellus Ancyranus epi- — ,α noni bus conimcnlorsorur , commiferant > quique perp;'cuam agerent panitentiam» non folum ab eccfefi* , fed
t '
fropu* » poftquam adverfu* Arium in magno concilio
ab Illo teâulo arcebantur » quo* hic hyemanies vocari
„
. egregie operam uavaffet » ab Arianis atagnopere exagic 7or.ru.». *·*“· » *b orientalibus Sabeliianifmo notate* » a Julio
cxlftimo » ft Inter eos, ho» Impudicos isprofos orare ju­
? * Romano pontifice » & a concilio Ssrdicenfi abfolutus »
beri .· hyemante» autem dici videntur, vel quia ab hoc
vixit ad annum duminl 376· qui eft ValentinUnl &
teâulo femori , fub dio orare , & ραnitentiam agere
Valenfa annus Imperii decimus . Epiphan. harefi *1cogerentur, vel certe qui* in eeclefia portum nunquam
ft 77. Lupus Tarfenfi* epifeopus inter egregios catho­
reciperentur, ut ait Balfemo.'Tertulliani veri»· dc pu­
dicitia totam hanc rem & locum illuftrant ■· ^r/zy«·»
lics* fidei propugnatore* ab Athsnafio lib. 1. contra
4rianos reccnf*tur . Bafilius epifeopus A mafenus fub Li­
cinio Cbriftianorum perfecutor* anno Chrifti 316. Ilintltfa telle faiaeepetaat » ftae aea /aer Aeliila » feA
ft re martyrium fubiit . Hum* pre*, loco Athanafiu*
aeeajlra . Quid fit caufa quamobretn hi leprofi gravius
mag** cum gloria ft honore propugnata fidei meminit.
puniantur qutm alii non invenio, nifi quod hi pecudes
.
Euftoliu* Nlcomedfenfis epifeopus Anthimi Jims fucit
cetera animalia» qua ad viAum maftantur , conta­
ceftor » quem Galerius obChrifti fidem necaverat atque
gione inficere poterant.
igni tradiderat . Hcraeliu* Zeleneafis majori· Armenia
Eft tt ali* explicatio fi quis hanc faftidiat » qua a
epifeopus. Narciffu* NeroniaJi»~pofl·· defecit ad AriaMartino Bracarenu affertur » fvaX f Cf ia a, aeeafaraae
no* . Leonti** Cefsre* Cappadocia epifeopus eft life
iafmnis» qui veaiens ad fliennum concilium , Naxianraafegaatar , apaetet talar taler later /a’ava'S/afrz erAlaare.
zum cum pervenilTet » invifit ft baptiaavit Gregorium
patrem GrtgorH Nszianteni . Qui hic Longinus dici- £ Hyemante· intciligic cor qui immundi* ipiriiibu» agi­
tantur* quibu» cum quidam in eeclefia locu* » a fideli­
tur» inter coryphnos oriodoxs ndei Nlcnnn *b A th*,
bui » catechumenis » pernitentibus procul femotu* adfinafio numeratur » ft ab eodem Longianus nominatur e
gnsretur , in quo cum non verarentur orare pollent :
a Capitula
Aatyaai raartlu. ) Hanc appendicem
noc canone inter eofdem ejufmodi feelerati tt' perditi
duorum capitulorum *d fy nodum Ancyrtsnam» nequeCrehomine» tanqüstn impuriflimt relegantur , tt idem» in
Duopoftctio- fconiana » neque *lia editio habet": ideoque huic fy.
eeclefia locu,, fi precibus Dei iram mollire rupeteht »
r» e*p*a!a Dodo perperam sdfcribuntur » qu* Dsmaforpotiu* *tprofer ibi tur': inter byetnantcs igitur orare eft inter ehuju» fjno- tribuendi e(Te infra fuo loco patebit. Bsron. anno prnncrgnmenos tt eodem loco otare porte quemadmodum
d< furrspti- diûo num. I9.
pf nitentes inter ' catechumeno* orare» quo loquendi for­
tu funt
mula frequentius occurrit in canonibus» quaque nihil *Nota Gab a. Albaspinæi ep. Avr. liud fignlficatur , quam panitentibua pote ft at em fieri
ftandl in eeclefia cum catechumenis · atque eodem loco.
& tempore orare polle , ita hoe ordinari tt orare Inter
AD CANON. xyiJ. CONCILII ANCTfANI
energumeno», nihil aliud eft quam eis licere eodem lo­
co preces fuas o fierre tt orare.
Quid «ft in Hoc Ancyrano concilio & eanone iater Iyaaier arare? itaenim in vulgar! verfione legitur ? non e-

fi-k

*d
ad publica» prece* ,

communionem 6

à.

S.

non vero

in fecund* ,

Bsron.

It.

gr^

AN

C
CONCILIORUM
O N t 1
i u *. u n»

jjp

OMNIUM
wmixAvm

A N C Y RANA S Y N O DU S

J4®

MARCELLI.

Ex libello fynodico.

'V“'T're&i θ·Μ £ tepet twroà,
ΐ’τ(<Γχοτ«ν, <nu«Opo«&H™
,« r^„, Λ
x, Α^.λακ
dox/ac* xcmvtxds Tuxturourv
ίινγμύ

(iv

b

tîuu

ίυ·

ώί

qj) Jùa A QYnodus divina &
A>u^
cim epifeoporum

KaroJrdp^ùww

facra provincialis duodecollega Ancyr. Galatir,

ca^
«nendatænem eorum , qui in
pcrfccutione cecidiflem.

irepewreww. i '

SUB SILVESTRO IN QUO XIV. CANONES EDITI.
c Tnbttum « Leone IV. d.

ac.

e. de hbeilii.

ΚΑΝΟΝΕΣ TON EN ΝΕΟΚΑΙΣΑ-BC A NONES SS. ET BE ΑΤΟ RU Μ
Patrum ,· qui convenerunt Neoczp&n EuwAûô/rwv άγι'νν
μαχαςΛ» ««ripw ot rivt; b£rtpot

farex : qui quidem pofteriores funt
Ancyranis, priores vero Nicxnis, fed
propter dignitatem Nicxni eifdem prxponuntur.

T?£J CÙ> A’y-

xtfa ,

«· ·ί

?JS ot c* Naa/'a xfMr^jQjvtetpoi .
ira bi ο-ίβαεμιότνπη ^ροτίηχτζιι cu/ïfô ♦ cv

Nrxa/a.

Genti a no Her veto Interprete.

I.

C

.

Ρισβότΐρος ta» γνμη , τίί
outw
μίτητί^ί^Λΐ . iàv Sf '•opyAffn $ μο/~
χ£<τν>, έ^ωθποθα» cwriv ■πλίβν ,
«ytâtxt

π

t-ii ‘(tu7«yw«y.

d

Presbyter fi uxorem duxerit, orJL dîné fuo moveatur. Si autem for-«·

nicatus fuerit , vel adulterium commi­
rent, penitus extrudatur , & ad poeni­
tendam deducatur.
· .

' II.

β'-

Fœmina fi duobus fratribus nupferit,
extrudatur ufque ad mortem . Sed in
morte, propter humanitatem, fi dixerit,
quod ubi convaluerit, folvet matrimo­
nium, habebit poenitentiam. Sed fi mor­
·
· >
»_ .·. _<■
... ·______
j
η™ · α’χηρ ,
τώ μ^νχνιι π μίτύ- tua fuerit mulier exiftens, vel ejus mariνοιαι,
1Dtus, in tali conjugio, difficilis eft poeni­
tentia.
7·
UL·
De iis qui in plurima matrimonia in­
rifftj
»Xfko« γίμοις «ftiTZïTïvnir , ό
cidunt, tempus quidem przftitutum eiTe
χρόνφ- «ταφή; ο
· »>
Γ/>βφ») W ή χ/γκ
άανπμ>Η tw χρό­ manifeftum eft. Sed converfio & pœni­
νον.
tentia eorum tempus contrahit.,
ί·
t
!V.
Si quis propofuerit concupilcere mu­
Ear <wpôûnnu τις ίττι^υμτ^χι yujuatxèi ,
* συ^χαθ<£ί^<τα/ μετ' αΰττί, μό *λθ/1 ί« «’« lierem ad dormiendum cum ipfa, ejus
ΐρχον αΰη >Γ άν&νμηοκ , 1 φχινιται ïrt Ciri autem defiderium ad opus non venerit,
της χαςιτΟ- ιρρύΟη.
videtur effc a gratia liberatus.

Γαυη f’atv ^.ημηηη ίόο αίίλφο/< ,
’/ ^χνάτγ , ί/gt'
•θω μίχζΐ θανατ». «λΐιυ ·Ζϊ
“vüù 'φ(λα.·θρωιπαν, ί<τ£<τα, uK
( üytxvota-a λΰjUFHOaW . Εα’/ it
arti tw yciuov , ίξ<-τ τΙα>
rlu> μετώοιχν
τϊλΛτήση η j-ui»’ ο» ηιοι/τν χχμρ οι·<τλ ,

ί.

Κατιιχτίμ^φ·*

fàv «βτρ^όμξυος th

V.

xueiaxo'y

t

e Catechumenus fi in dominicum in-

__________________________________
t Tarntn ptieMu fubfcriSIt VlUli. Antioch«au>.
i Titulu· hic eft in recenti Nomocenonc , quem edidit
Cotcleriar tam. i. Manum. EccleC. Grsa». p. ft. Heuittiatu.
) V>de Au(U*iMm fcrn>. ej. de verbi» Do», cp. 1*. Hartl.

TwSSSOBSSæS

J4t

,M"·

It. quvft. I.
Qui idtnifit
cotpoùle .
Ft in d«.r
Ivo lib. ].

Ubi Cupra
• hypudiaconi tel lefto

ΟιΛιπ.

ν?.
.Si quit lk
cjntudm^.

Choeeyiicopl

1“

A M P L I S S I M A

C O L L E C T I O,

y4*

grediens, in catechumenorum ordine fte- A ce τ» ÎÇS xa-n^B/jfyUw τάξ« nfwi, * 5τ»ς 5r .
terit » is autem peccat : fi Çena quidem xptynnv · i«y μΰβ yfru χλίνην , «xp««<d%»
fleftens* audiat* non amphui peccans, μηχΐπ .αμβφτήτω* . <ô JZ φΐ
r-' àtpoùptyjK
Jj“
tri ,
Sin autem etiam audiens adhiic peccet* αμαρπσ», ϋξρδκ&ω.
extrudatur.
VI.
Γ.
De ea qur uterum gerit* quod eam .
Π<ΐ χυοφορώτς , In Xt< φ*π'ζί9$Μ
φαη'ζιάχι iόoporteat illuipinari quando velit.* neque ran βουλιπυ . oviao γχρ ce* nüru xonwH
cnimea quae park, cum feetu qui pari- ή τ/χρυσα
ττχημ^ΰω, 5/α η ixxr* iitxv
tur* ea in re habet aliquid commune* τίώ
Ήιύ Όροχίριατν
Όροχίριατ» * τΰύ
τΐχύ ιτΛτίϊ
ι χΛ τϋ ομολσ^/α
ομολογία J
it<x~
hxquod proprium uniufcujufque inftitutum ηχθβχ. ac propoutum in confeflione oftendatur.
‘
. iVn.< .
.
.?·
fPresbyter in nuptiis ejus qui duas uxo- B
Dpea-βύηρον ώςγχμοις ίιγχμοιώηύν μ4
res ducit* feu digamus efficitur, neconvi- «πϊ<θ» · ivh μιτάοιχν α/rotur^ τ»δ &vetur. Cum enim requirat pœnitentiam di- γχμβυ , τις trxi β Όρκτβύηρ®- , « id
gamus, qui erit presbyter ; qui eo quod 'της tnxftan χνγχχηιη$ίpfyfà* ηις γχ~
:i· fit convivioa acceptus, nuptiis affbntiatur? μις ;
«n

vin.

ii·

Sialicujus uxor, eum effet Iaicus, adul­
» Γαυιίτζν®-* μο/χΑθ^α λα/'xS όντ9^ ,
terata fuiffe conviâa fuerit, is nonpoteft ad ixv thiyxpîi φχνίρίς, i τΛϊης tiç ùmptxixv
minifterium accedere. Sin autem etiam poll itâüv i SuMCTUi. Ε αν it x}
τΐιύ ^wpeordinationem adulterata fuerit * debet eam twÎxi μοΓχ&^’ό^ ο’φΜλ» άτολΰσ-αι αύτύώ. Ζάν
dimittere. Quod fi cohabitet* nonpoteft it χνζη , « Juoanu ίχμδχι της
fibi commiffum miniftcriurh excqui.
et) fimis αΰηί ύτηρια-ίχς.
IX.
γ.
Si presbyter, qui corpore prius pecca- C
ΠρΗτβύπρ(&• , t«v ^ροπμαρτηχάς ναμχτι
verat, promotus fuerit, & fi ante ordina­
tionem pecca (Te confeffus fuerit, ne offerat,
manensin aliis * propter aliud ejus bonz vitx (ludium. Reliqua enim peccata dicunt
multi manuum impolitione tolli. Quod fi
ipfa non confiteatur, aperte autem convin­
ci noff potuerit, illius quoque ei fiat poteftas·
X.
Similiter & diaconus fi in idem peccatumindderit, *miniftriordinem habeat .
XL
Presbyter ante triginta annos non ordi­
netur , etiam fi fuerit homb valde dignus,
fed refervetur. Dominusqnim JcfusChriflus in trigefimo anno baptizatus eft, &
cœpit docere.
XII. d
i Si quis xgrotans fuerit illuminatus, non
poteft in presbyterum evehi. Fides enim
.ejus non eft ex inftituto, fedexneceifitate
nifi forte propter confequens ejus ftudium
& fidem, hominumque raritatem.
XHI.
Vicani trtrtem presbyteri
non poflunt in
esbyteri noi
dominico offerre praetente
epifeopo, yel ur­
aeiente epife
bis presbyteris: neque panem dare precatio­
nis, neque calicem . Sin autem abfint, &
folus ad precationem vocatus fuerit, dat.
XIV.
Chorepifcopi autem funt quidem in figu

* φ) ομολο^ήβΊΐ * ότι ημαρη Όρο
της ^ροηνίβς , μη Όρημφιριτί) , μαίνν du
*η7ς λοιιπϊς , îtx τΙα>
σ-χχΜώ . Τα
γ«ρ λοινιχ Λμχρτημχηι ΐφχιτχν μ πολλοί φ)
τίαΐ ·χ&ρο9ίβ·ΐβ& χφ/CjÎxi . Έαν St αύής μη

όμολογη ,

θϋ *

ίλιγχ^ΙίΜΐ

iit «urd

ιχΜΤω

it

φανιρύς μη iuvn-

rofHvdar ‘ τΐιύ

cJ^ol’-·

σια».

Ομοίως x} Jiowoyo; te$ ce r<J cu/VJ άμαρriuxTt π^π/ο·», tIu> tJ ύττηρίη τΐ^ιν ιχίτιζ .
tx.

Πρί<τβότϊρ(&" <®*o

τ&χχονπι

r?Çi μί

■^ufonvetadu -, txv 1Ç παϊν p ό ίν^ρ»9ος xjξιος , αλλά xnorripHt&u. O' γχρ χύρ^ος Ι’ιχτίζ
Χζ,/Γος ο* τ<5 TtMtJtofd fTM ιφωτ/Λη, χ} ip-

ξαη î/JxAgv .
..
. 8
. ,φνπο&η , «ς ιτριτβιίηρον χ~
Ear rotrdyrr;
ytSieu e Juiiarw . Οώτ rx «pco/pfewc yxp
ή π/Γ<ς αυτί , αλλ’ό^ βόα^ιοκ* κ μι) τνχκ
id τ(α μ^ -mùm αυτί xirnili» ιζ itirn * xj
Jid vir»·.·» dvdptiirw.
* Έ>'τιιχ<ύ»ίθί -irpttrftônpot or t«S ηυ^μαύ της
πόλιως τperφιρί# « Jiwamu , άχρονης ιχια-χόπ« ί Ttpfff^ripo)/ πολιως , ân μΐώ içnv itiivtu

’ ce
*^ί irmiejov · E a» ï« «w&i * W
4ίς £y(u κληθί μάχφ*, itiow.
·
-.
■
Οΐ it ^t^utrxmnt * n’ir< μοί tlç τύχοι,

_____________
i Joanaav Aatiochtnuv tit. ]$. /·< /> ·«’?
4· peccaro carnia intalligltar . Nicon, a. IX·
XIV. & ftc ab onnibut interpretibua. H^·
» Jo: Antiodh. tit. jé. »« t»'
»‘«m »/Μλ·γ>φ. Ηβ,Ι.
j Sk etiam Joanaea Antioch, tit. XLI. H»rJ.
4 Joan. Antioch, tit. ai. ieglt
νν<’*>*γ« f <w>Mv
χ«τ'ν·<5 η mox ; % «ί
»λ·»;Γ · »ά·>«ί fu>H. Htrtf.
5 Zenarai , # ·*>» foi t» Λ^ίκ *«**>'> dum
rei ftcra peragitat. MarJ^eiu.

MM

«

y

OMNIUM'
G O N C I L I O R U ΝΎ Ο
Μ N I ϋ M

Î4J

r;
T44

ιβίομιίχον™ · «k Jt' ΐτυΜκηργοι, 5t« τάύ Ara· /«ptuaginta .· ut autem ijomminiftri
«s TiJ; Tiuytk
‘
Λftudium
1·--— :in
----------------—U.
φοσ·φί'ρ«<π τ:μύμί- propter
pauperesΑ.4Γ
^offerunt
ho­

-tH..
hi< unoa

norati .
\
XV.
Diaconi feptem efle debent ex canone, o·*· ♦»
etiam fi nt magnacivitas. tjus autem rei tm dd>.
fidem faciet liber aélorum.

/f.

ûmo.o.- ,-τπ: οφ^λκο-σ hv«< κχτά τνν χ«νοix. xîv r»t, μιγχλη «n » πόλις. imvct St
ΛΓο τίς 0ί|3λ» fy |ΐ/>αξίν·..

k

Addimg·/ ve­

CONCILII

Ex interpretatione

TITULI

il.

NE O C Æ S A R E E N S I S,
Dionyfii Exigui.

CANONUM.

me at: fur.t .

IV.

A

I. De presteri < qui uxore t acceperunt, vel for­

2>- /·.> o;<t duobur fratnbui

cnpto.

*

Si quis mulierem concupifcens, propofuerit cum ea concumbere , & cogi,
tatio ejus non perveniat ad effeftum ,
appafret quod gratia Dei liberatus eft.

nupfermt , vel
a:<: du.it jororer accepeunt uxore r.
V.
Ill De multinudii .
I\. De in (pi propor.enter formeart, vetantur.
- Catechumenus ii ingrediaturecclefiam,
v. De catecbumenii peccantiou t.
' & in ordine eorum qui inftruuntur, afli- Amy/4,,
vi. De catechumena prenante.
ftat ; his autem deprehenfus fuerit pec­
vi i. Quod non oporteat in (4) bigami nuptiit
cans. fi quidem genufleéfit, audiat, ut
'•rare preibrterum .
non delinquat ulterius : fi vero & au­
vili. De kic qui muheribut adulterii junfti funt.
i Hr< vocu­
diens peccaverit expellatur · i
IX. De ki< qui ad preibftenum promoventur, Cf
la daeft in
ante ordinationemfunt fibi peccatorum t onjcn .
eod «ileli*
ir
x. De diacontkui fimiliter .
B’ Gravidam oportet baptizari quando Romans
vidât», ex
XI. Quo tempore conventat preibrterum ordtnpre .
<eq
numéro
voluerit
.
Nihil
enim
in
hoc
qux
parit
xii. De hit qm in ergritudine baptifma confenafcenti communicat , propterea quod
quuntur.
uniufcujufque Aium propofitum in conXi II. De preiptferii agrorum.
feflione declaretur.
xiv. De numero certo diaconorum.
II.

VII.
Presbyteris in nuptiis bigami prandeq- *
re non convenit, quia cum poenitentia $«..«. Btm
i.
bigamus egeat, quis erit presbyter, qui f"'/’”
Ο.Π. il
Resbyter fi uxorem acceperit , ab or­
Prcepytet
propter convivium talibus nuptiis bpof- 5,'κ,ί «··
dine deponatur. Si vero fornicatus
fit <n d<
fit pratbere confenfum?
‘r
l,bfuerit , vel adulterium perpetraverit ,
audeat
VIII.
amplius pelli debet, & ad pœnitentiam
Mulier cujufdam adulterata Jaici conM. Dirt Si
redigi.
C
ftituti, fi evidenter arguatur, talis ad
II.
minifterium cleri venire non poterit. Si ÀB(.vt t
Mulier fi duobus fratribus nupfcrit ,
vero poft ordinationem adulterata fuerit,
abjiciatur ufque ad mortem . Verumtadimittere eam convenit . Quod fi cum
men in exitu , propter mifericordiam ,
illa convixerit , minifterium libi comii promiferit , quod faifta incolumis hu­
mifliim obtinere non poterit.
jus conjunihonis vincula diflblvat, fru­
stum poenitentiae confequatur . Quod ft
IX.
Presbyter fi praeoccupatus corporali
defecerit, mulier aut vir in talibus nu­
ptiis , difficilis erit pernitentia in vita peccato provehatur , & confeflus fuerit
de fe, quod ante ordinationem delique­ qui admifit.
permanenti.
rit, oblata non confecret , manens in
u
. De
h’s Su’ ’n plurimas nuptias inci- reliquis officiis, propter ftudiumbonum.
hw" qu'l ire* der un t, tempus quidem prarfinitum ma-D Nam peccata reliqua pleriqjue dixerunt inn«<
^aent .
. - - ·
■
nifeftum eft: fed converfatio eorum & per manus impofitionem pofle dimitti .
fides tempus (c) abbreviat.
Quod fi de fe non fuerit ipfe confeflus,

CANONES.

P

m.

Sirkii

___

_________________

& ar-

1 Qui hanc prxmittit adnotationem . Inupiuut repix prêtai» in Srteeie NtMufur.eng, numere X 111.
i» rf.
gulr feft ear pijem presenter ,ÿ, , ,νχ
Airyreu. tel Cafere»? ( i*i MS. ) mef:» fu,, , f,J Nicuni, entf.
rieref referiemur. Hardt.iouj.
(») In Lucenli leguntur, pariter illa . qux in Cod. Harduini in hxc verbi' Inelfiutt reptu preietn in SyneJe N’ etc ufarient» num.XIl'. CT i» rrpl» fefire i/uijem prehntvr fff'r gyr
Λ neu/,
earn let Ctrfnrruen tefe/te jdrtt fi<i N/.enir unierierei' repertuniur .
(i j Luc. bigamü
(cj Lue. abbreviet.

'

'

545
AMPLISSIMA COLLECTIO.
546
& argui manifefte nequiverit, poteflatis A dem, atqtfe hominum fV) raritatem ,
fuz judicio relinquatur.*
talis poflit admitti.

X.
Simili modo etiam diaconus fi eodem

Ν,-a.i e-

/-^ΧΙΠ.

Presbyteri ruris in ecclefia civitatis , a«»t ·»
An-r’· ·· peccato fuccubueric, ab ordine minifte- epifeopo praefente vel presbyteris urbisf b ) Αβ(1<κ*
ipfius, offerre non poliunt, nec panem
rii fubtrahatur.
fan&ificatum dare, calicemque porri­
XI·
Presbyter ante tricefiraum xtatis fur gere . Si vero abfentes hi fuerint , &
pn.Mtt... annum nuj|atcnus ordinetur, licet valde ad dandam orationemvocentur, foli da­
* fit dignus, fed hoc tempus obfervec . re ( c ) debebunt. \fehorepifcopi quo­
Nam dominus ndfter tricefimo zt.itis que ad exemplum quMem(d) & formam
fuz anno baptizatus eft , & fic ccrpit Septuaginta videntur efle.· ut comminiftri autem, propter ftudium quod erga
docere.
B pauperes exhibent, honorentur.
XII.
XIV.
land «r
Si quis in aegritudine fuerit baptiiatu5» ad honorem presbyterii non poteft
b Diaconi feptem debent efle juxta
"
promoveri, quod non ex propofito fides regulam, licet & valde magna fit civi­
ejus, fed ex neceflitate defeendit : nifi tas . Idipfum autem & actuum apoftolo- xe »
forte propter fequens ftudium ejus &fi- rum liber infinuat. ’ (e)

cipuuU.

CONCILII
Ex

TITULI

NE OCÆSAREE N S I S

interpretatione

k I fido ri

Mercatoris .

(/)

CANONUM.

Cfi fornicatus fuerit ,· vel adulterium commiiêrit, extraecclefiamabjiciatur, &pœnitentiam(j) inter laicos reda&us agat.
II.
Mulier fi duobus nupferit fratribus ,
abjiciatur ufque ad diem mortis . Sed
propter humanitatem * in extremis fuis
facramentis reconciliari oportet ; ita ta­
men, ut fi forte fanitatem recuperaverit,
matrimonio foluto, ad poenitentiam ad­
mittatur. Quod fi defundla fuerit mulier
in huiufmodi confortio çonftituta, diffici­
XI. De presbytero minar triginta annorum mini­ lis erit poenitentia remanenti..Qua fentenme ordinando.
Dtia tam viri quam mulieres teneri debebunt.
XII. De bis qui m égritudme funt bnpttzati.
III.
c q·· co»re-Xlli· De presbyteris ‘ alterius regionis.
De his qui frequenter uxores ducunt,
j;ian«le«non XIV. £)f diaconibus feptem.
& de his ( b) quae firpius nubunt, tem­
pus quidem ( i ) poenitentix , quod his
Sa
conftitutum , obfervabunt : fed converi.
Resbyter fi uxorem duxerit, ab or- fatio & fides eorum tempus abbrevia­
dine fuo illum deponi debere. Quod bit .

j.

De presbyteris , quod uxorem ducere non debeant.
il. De muliere, duobus fratribus ibibere non licere ·
jii. De bis qui multis nuptus communicaverunt.
IV. De concupifcentia non confummata .
v. De catechumeni > peccantibus.
VI. De pronantibus baptizandis.
v 11. Pre rbytero t m fecundis nuptu r non debere orare.
v 11 i. 1'xorii adultera virum, clericum fieri non
debere .
IX. De presbyteris corporali peccato préoccupât i·.
x. De diaconibus corporali peccato praoccupatis .

C A N ON E

P
i

».

Concil. General,

Tom. II.

Mm

IV.

Adnotaf deinde Llionyfius Exiguus fequencia.·

• tevtnrrum tutu, tu unum ianUt , Ct rn utrubi It t Upifctfl In U’bt Neciaiu'tn , hi funt . Vilalii, Saltmines , Ccmaeu’ , t^tdn< , Grejtrlur , Diccajiur , AlpbJus , Htructru, ,
Safillus , Lr.”t:iu< ,
Sitphnnni , Htrtirlni , Lupu< , Vultntluui , Gr-rntlui , Nnrciffus , Leuflnus , Je«itus·· & cttfi 4<·ι fin;urmei fufrhnt frrtpta. Hard. (Sed hac detune in putis Dionyfianii , ut monent Baflcrini
in Differt, de Canon. Cilicii. In III. tom. Oper S. Leonis pag. XXII. A. Manfi. )
a In cunis uno cod.MC

Bibi. Patii. Sor. Jefu etl 'Ila nidori iphus adnolatio, relata ex pane * Gratiano XL did. XVI. qu dicuntur
In hac fynodo Pas.ts (rar/trim Jiuiusffr Crrrrri Xtr. ferrum auflrr mauHur Yrlul.i Sulumleni tnfiltil < fuif.rlrft'tr', inpUt , Lrrnlit , CT itlrrir . Hardu.n .l.
.
(Λ) Luc. ipfi .
(r) Lttr. dehentur.
(d) ex forma Lar.
.(#) Lecenfh DZ»a<lonvencrunr autem in unum Sa nil i & Venerabiles Epifconi in urbe f^a fares , Ideft : Vigoriua, Alfius, Radius, Anfion, Stcnhan·» , Salatninus , ReJus ,Dicafius , Heraclius , Lconiifui, Pei.iiua, Lupus, Valentinus Sanûus. Et eaten (latuerunt fuprafcriota.
fiu», Garanfiu:
uff'ff.mus ita exorlitur: i neryls lyntcius Nrtcafaritefs . 1/li canters Jtcendi funs Aecirtein fuei rxprprt , CI bl pritrrr fuel HIcuhIi, tituli XlV.
till ac Vtetrjhiiihut tprfctpri In urht Caft'ta, Yiteih , Grmanus, Grt^triui , Alfies , Slafi<r , Saltmines·, Sttiw, Îlicefius , Hrrac.'lm , Lrtniiet , Alplte , Stbtfneu’ , Uriciu. , Lepus, Paltnllnni, Ctrteu< , Hnrcrfur, Ltng’nur , LanUur Jiaisttrnnt has fen refra fsrlpta funt.

(g) Luc. legit x utre inter ’ti‘cs rtd'L1 eperset.

(Aj Lar. qui.

(/) Lar. dec ft .

viatKutn ac .
eput .

Μ
CONCILIO Ri U M

547

OMNIUM

548

IV.
item non ordinetur, qi.amvis fit probaSi quis co'ncupita muliere, etiam con-I bilis vitx, fed obferver ufque ad prxcubitus ejus defiderium habear, non au- finitum tempus. Dominus enim nofter
qu, tem fubfequatur effectus : * rnanifeftum ÎJefus Chriftus trigeiimo anno baptizatus
' ^unc tu‘^c Pcr divinam gratiam U- rft. & tunc prxd>cavit.
bcratnm.
«
ΧΠ.
• Si quis in xgritudine conftitutus fueV.
Catechumenus , id eft , audiens qui njt baptizarus, presbyter ordinari non
b Ho®;■·(«■>>■ j^gredirur b ecclefiam, & ftateum cate­ debet. Non enim fides illius (b) volun­
chumenis, fi peccare fueritvifus, figens taria, fed ex neceffitate eft : nifi forte
geiwa audiat verbum, (e) ut fe abfti- â poftea ipfius ftudium & fides proba- » p<opt<i <«·.
neat ab illo peccaro , (A) quod fecit: bilis fuerit, aut hominum b raritas cogat. .“Τόΐρ.^ιί
tatem homi­
XIII.
■
quod ii in eo perdurat } abjici omnino
num .
B
Presbyteri qui conregionales c funt , b> <arita·.
debet.
; it*
’ in ecclefia prxientibus epifeopis vel (edit
t Nonit Ai
VI.
ft ti­
De prxgnantibus , quod oportet eas presbyterisdcivitatis, offerre nonpoffunt, »ll i min*, tt*
fie · 7*firtn
baptizari quando volunt. Nihil enim in (i)' nec dare panem fanéfificatum , ( £ ) ncc .
r
hoc facramento commune eft paritura,- , calicem porrigere. Quod fi abfentes fine diiKcntiutn
,
X illi qui de ejus utero fuerit editus ; civitatis facerdotes , & fuerint invitati îjÎ rtt nr <»<·.
é<> jiœ<enu*i
quia uniufcuiutque in illa confeffione li­ ad dandam orationem, fol i poterunt da­ /ft" prctirvfc·
re. ( Vicarii autem epifoporum , quos
bertas arbitrii declaratur.
Grxci chorcpifcopos vocant , conftituti d η·«ιμ<·
Presbyterum f convivio fecundarum funt quidem ad exemplum feptuaginta ,7,‘X'on.
. nuptiarum intereifc non debere , maxi­ feniorum; (ed, f tanquam confacerdotes
me cum (c) prxeipiatur, fecundis nuptiis propter s folicitudinem& ftudium, quod g* curam paupcrnitentiam tribuere. Quis ergo erit pres­ in pauperes agunt, ofterant, & honora- Xju™inilu(1
dtlunt <n £.««.
byter, qui propter convivium diis con-C biles habeantur.)
XIV.
fentiac nuptiis'
Diaconi feptem efle debent fecundum
VIII.
regulam, quamvis magna fi civitas; cui
(V Si cujus uxorem adulterium commilifle, cum diet laicus, fuerit compro­ regulx auctoritas cric liber actuum apobatum , hic ad minifterium ecclcfiafti- ftolofum. (/)
cutn admitti penitus non debet . Quod
Convenerunt autem in unum 1 fnniti fy vénérait- Χ·. Dirt. 14
ii in (e) clericatu jam conftituto co,
Prima *d®oles epifeopi bt qui infra jcripti funt ·. & cum
adulteravit, dato repudio dimittere eam
tMiu.
ceteris, qui iiatuerunt Jupertus Jcrspdebet. Si vero retinere ejus confortium
la, fttbjcripferunt.
velit, non poteft fufeepto mioifterioperVitalis * Antiochenus Codes Syrix• ZeUmitanu t
Germanus Neapolis Palxfbnx.
IX.
• Cmon en.
D
Gregorius
*
*
Cynnenfis
Galatiae
primx.
fil
Qui a admiferit corporale peccatum
h Alphion
h Alpinus Apamcx C<rles Syrix.
• Zclenui
hic poilea presbyter ordinatus eft ,
Heradius ’ ’ Zdoneiil-is Armenix majoris.
u conteflus fuerit
quod ante ordinatio­ BafiliiisAtnafcx Helletponti velAnnemx majoris
nem luam peccaverit, non quidem of­ Leontius Cxfarex Cappadocias prima?.
i Amuhitrtdi
ferat ; maneat tamen in aliis ofticiis , ' Amphion Epiphanix Cilicix fecundae.
five Aiophipropter ejus ftudii utilitatem. ' Nam Stephaniis chorepifcopus Cappadocia.
ti'on
'
Eretius
k
«
Placianenfis
Galatix
primx.
k
Hirtrum
, cetera peccata cenlurtunt plurimi etiam
Γιιηυπί»<€ΝLupus laricnhs, Cilicix primx.
in ordinatione 1 privari . Quod ft de
h» OppadoGcrontius Lariilx Cedes Syrix.
cii Poiemo·
u ·
h-λ non luerit conteilus, nec ab
aliquo N.irciftus Neroniadis Cilicix fecundae.
macenti· ·
fir) t nu».
(f) poteft manitefte convinci ; s huic
Longinus Neocefarecnfis Ponti Polemoniaci.
; ipli de te poteftas eft permittenda.
Salaminiis Germanicix 1 Coeles Syrix.
• Rodut.
* Rudus chorepifcopus Cappadocix.
Rvdon.
Similiter <5c diaconus, fi in eodem * D'caims ’ · lavicnhs Galatix.
* PccNhut
- (t) culpx genere luent involutus, fete L i Vafentmunus.
•n
"
i -i
Leontius.
a mimtterio cohibeat .

vu.

I,

.

XL
. .

V

IrCsb^tCl antC triginta annorum Xta-

InCod.l. MSS. adduntur Paulus, Sebius, Xant.ulut,
leu Sanilii» , Alphion , Phalminon , J< torte alii. fed m lis
rnulta abain.nueniibu. imperitis inferta aique eoi rupta .

i MiT. omne··, .ι.·σ r'uw, ut &' editio Merlini .· reâe . Ferr.niius in Breviat. Canonum tit. m;.
ZZr Pre.f'ytr,. .àt.■...
,
, p,t \n.·.■ z prz<6,' .n ri'itru: , Harduinus.
a K< >.» Galatix IteeJ
j >> · .. ► in H, Irnep nt.·. Hj-J. 4 Fotic »’>■>·’*'->'>/· · Hard. s F.upnratclit . HWtt. 6 Fada'a Galati* .
( ■' ' t-'· ■ le i u.
i ‘) deed in tu,.
(. ) Lur. petatur
( a ) Luc. lejit. /< tuiut «xnr «ktMmn tem,λ..:. f.r,,; u··^:
um
{«) l. ».. clericum
(r j poterit
( e ) culpa fuerix.
adi.: ,’f
vlcuft iit tu (cj ponir '·> <>-a:,c”··.
i 't ) Z . aut lalireui dabunt.
(' ! * "·· a.Ut
>■ " ,·!*-:
m’,: ■ r.
.Addit et .mi m fine ajmatsltionctn ,
m pnnsipu aj-p ituerat lft‘ e annue Ce.

A KPL I S.S I M A’ COLL EC T I O.

549

j$o

A fanâa componepdos , feqaentes quatuordeeim canones
ediderant. Baron, anno ji-4 aam. »o.
M
TITULI
i J·* ja/ar/r». )Cum Bafilius Amafeaus sano Chii-.
Oi ttd. jafle Licinii martyrio affbfhas , huic concilio'•***T“ *
prsfetu Interfuerit· ut infra ex Cubfcriptioaibua patet » ‘
Illud poll pcadifrum annum 314. ccleWstum fuiffe di- q-ta)rat
cl non powft .· ut ante jse- annum Chrifti nati habi- t, comiIii
Ex veteri colleftionc in Codice Lucenfi
tum fuerit, Maximini tunc adhuc viventia dt cccicftam
Sec. VIII. icripto.
orientalem perfoqaentls favitia & crudelitas non Mb
tiabatur. Illo Igitur tempore, quod inter obitum Ma­
EX CONCILIA NEQCÆSARIÆ
ximini , fit. Initiumjperfecutionia Liciniana intercedit,
anuo ni mirem Cftggiftl 3'14. qui eft Silveftrl primus, &
Conftantini Imperatoria 9. vel faltem initio anni fequen-.
tis, epifeopos praadiâos loco fupra nominato convensffe> ac fequente, canones conftituiffe, snaxlma cutnpioResbyter fi uxorem duxerit aut adul­
bibilitaie full inert pot eft. Hac confirmantur prafentia
it fubferiptione Vitalis Antiocheni epifcopi , quern ante
teravit deponatur in clero.
Liciniana perfecutibnis Inlliura vita defunâmn , etqa*
II.
ita hanc fynoduus jam ante abfolutam fuiffe , Philogonil fucceffbris illius tempora evidenter indicant ■ Huoc
Mulier fi duos fratres maritos habue­ Bfub
Licinio Antiochena ecclefia prafuiffe '1 heodoret.
rit in exitu communicet.
lib. -r. cap. j. affiemat .J Paulo poft fedatam Maximini
perfacutloueoi ill© tempore , quo adhuc reliquia ejufdem
III.
fu per erant, evmdern Phllogonium epifeopatum cathedra
Cathechuminus fi peccaverit pœniteat ; Antiochena ingreffum effe, Chrifoft. orat, de B. Philo/ I
fi poft poenitentiam peccaverit non re­ genio circa medium tom. j. in fine, teftatur. Horum Ph'iog'”·'"
igitur teftimonio certum eft bieocafartenfe concilium ,
cipiatur
cui Vitalis Phllogonii doceffbr interfuit poft fpdstam Maximinl , & ante initium Liciniana perfecutionis, circa „4,1.
!V.
primum aut fecundum annum Silveftrl , qui cum anno
Prxgnans baptizetur & pofieainfans.
Chrifti 314. & 313. colncidunt, celebratum fuiffe. Vi­
de Baron, anno 314. num. 90. & 9*.
V.
t Praiaiaat. ) Hoc concilium ficut it Ancyranum a
ilium
Presbyter in fecundas nuptias intçrcf- patribus Nlcsnl concilii approbatum fuiffe , petet felf. Cmi<
hoc appro­
7. eâ. -4. concilii Florentini - Bell. lib. a. de conc. batum cft.

CONCILII NEOCÆSARIENSIS

P

fe non debet.

Caaon. ■ .D».

VI.
d Prerdyrer. ) Hoc conftituitnr hic, quod fuP1’· con­
cilio Etib. cap. 33. tt Ancyrano can, 9. confliturum cot libita cl«
Maritus adulter in clero non promo­ eft
· nimirum ut clerici vitam callbem vivant i vel fi ■koiuoi .
veatur.
C nolint, ad laicam communionem redigantur
redigentur .
e Cetrtiimnnft
<
. c . ). Vide
e
pj* UtvtJaicm
Baron, aon. Caaoa f.
VII.
3 >4. nam. 49. ubi per hunc canonem Eufebium acriter
Clerici uxor fi fornicata fuerit & non
perfttingit .
f Prtiiytrrit /n auptJh. ) Hunc canonem gloffa jt. Canon? Trieam dimiferit non promoveatur in ho­ ζ *. can. de hia, nonnulli da lia » qui fltnul glarea u- plea Ί«Utqnore.
xorea habere volant > explicant. Alii eunsdem inteUi- pretauo h·■ ·'
.·
.
..
.. —. .·___ canoni·.
gunt■ da
iia , qol. fcpiua
nuptias
contrahunt
fucceffive ,
VIII.
eoCque peccare aiunt,.Don contrahendo , fed
f—1 earn
..... cèle..1. Tru»· $“··'
Poft ordinationem presbyter, diaconus hr itate m adhibendo, que iulum In primis nuptiis adhi­ da Terti· ·
beri folet · i deoque penitentiain injungi, non quod fe­
fi detexerint non habeant tantum ( fie). cundas
nuptias tanquam illicitas & diffolvendss efle ju­
IX.
dicent , led quod indebitam falennirstem A celebrita­
tem fuis Qinrtiia licite contraftis adbibet i Importune fo* Si ab aliis nec hoc ipfum.
lititsrint RcAius vero dicitur, quod ficut Laodice num
X.
canon. 1. Nicanum canon. I. fecundas maptias appro­
bant, ipfis tamen contrabentlbui pèr Laodiceni conci­
Presbyter ante viginti quinque annos
lii esuonem allegatum , propter emiffum incontinentia
lignum certi temporia ptznitentiam injungunt .· ita hoc
ztate non ordinetur.
cone, a bigamla panitentiam requiri , non quod fecunXI.
θ dum'matrimonium contrahendo peccent ; fed quod fuam
In infirmitate baptizatus presbyter non ipfiua incontinentiam manifeftent , Dr biga miam i qua
in humane Imbe.itlltatl· remediem , 1. Cor. cap. 7. in­
fiat.
ii itut a eft , licentius ufurpent . Ita Baron, ann. 314.
num. 91. Bell, itb 1. de facram. matr. cap. 9. Qua fue­
XII.
rit ifla fclamnitsa, ex tfidoro Bt Ambrof. fcnbtt Bell,
Presbyteri peregrini non offerant.
lib. de conc. cap. 8.
g J7 ju/r agra/aar fturll )Humi aat ur . ) Hunc cano­
XIII.
Caaon. i>.
nem a patribus hujus concilii editum, antiquo ufu ee- Antiq·· I·Corepifcopi in honore Sacerdotes ha­ clefia
fancitum fuiffe , patet ex «pift. Cornelii ad Fa­ g« clencs/irbeant.
/
bium Antiochenum, qua docet Novatianum In fchifmate rcgalaiaa
epifeopum creatum & ordinatum, illegitime A nequaquam (■CIC .
XIV.
canonice eletlum & confecrarem fuiffe,- ideo quod con­
tra illum antiquiffimum ecdefia canoneqi in clerum afIn ecclefia feniore VII. diacones fiant
famptua fit clinicus , propter morbum in ieOo baptiaatua ,
qui jure meritoque ab omni ordinum fufeeptione ar­

Addenda hic effet aba Concilii hajnt interpreta­
cendus fuerat . Verba epiftola hac* funt ■■
fuiJer*
tio vetMjia ex Codtce , olirrt vulgato a Jujiello',
rpifttpm μί,πιΛ» ab uaivrrÇ* tlfr», ftd riiam a mul­
fed cum integram iliam colleilionent canonum, da- ■■ ti ‘ lai.ii latltar , r.r.Jaa «·/</·» lieebal aaaataaata/a
e conliituerim in appendice ad Tomum Tert.untE
Conciliorum ideo bic omittendam diam cen/u>V ’ notas epiftolu
Λ ’ Cornelii ad Fabium Antioche­
Vide
N OT «

S E V E Μ N 1

B I N I I .

Λ Neeraracenfe
. ) Cum Ancyrano coecilioea
puco U°* *' <,umore, ecclefia orientalia , n.· pracipue ecclefiaioer.P. '"ί*1 fl‘COTUn* minlftroium, retor man dpi rec.uirebhntur , noniuucili?*‘*un’ P^4Ue 1C perfc^e conft.tuta fuiffent , epifcojq tre1
decim , lidem fere omnet qui Ancyrano interfuerant .
Neocrfarea , qua telle Pliuio lib. 6. cap -j. & Ptoletnao in prima tabula Atia, eft urba Cappadocia, quam
1.y<.ua arums praterfluit , congregati hanc fynodum ce­
lebrarunt
In qua patres ad «cunomiam ecclefiaflicam
recie infl ituendatn , omniutuque fidelrum mores jaie St.
Caas/A GrarraA Tdm. II.

Continent·.

nam.
k Dtatta/. ) Przter hunc canonem , * Nicsma fy no­
do omnes alios receptos effe , patet fc(E 7. conc. Flo,
rentmi.
i SaaÎlt ta Vfurabiltt ηφφ . ) Pruter numerato,
* „,|r,
fuperIus, 'qui huic A Ancyrana fynodo interfuerunt , ^*
tpticopt ■huic
ponitur Gregorius , alias Gorgonlus Qyrenenfis epifco­
pus, qui etiam inter Galatia antiftitei fubfcriptus ha­
betur magno illi Nicuno concilio, par,jerqueGerontiu,»
alias Leontius, l.ariffu Cclefyria civitatis epifcopus ,
qm. itidem Nicznz fynodo fnbfcripfit, ficut A Alphiai
Apamea cplfcopu·. Vide Baron a mi. 314 num. 90.

NO-

5>I

CONCILIORUM
A

Notæ Gaik. Aliasmnîi bp. λ

o r.

AD CANONSM Vt. NSOCÆSAi(TSNtEM.

propnxm nniufctjufatepeepefiHiun de-fijr ioterrog.bxntur catechumeni antequam baptiiseentur nique
sliterxd fontem lavari ad mi flo« repcrir· , nifi cius ratmpttn afluam reddidiflint > ieftrroganl t»t ntfira fidei
' ldr»rd»t»\ & fi frer/dorint i» F»tr** Ό Fili» , <? Spir.tfi f»fl\ '“t i»p>if»t»r . Arelatenfe primum can. S.
PrÇterca paulo antiquam mergeretur , baptifmum fe
* optaret fe baptuari velle magna wore conteftabantur 1
quo cum ab fis qui parentum utero includerentur non
potient fieri , Ad eofdetn bapiifmi eia 8t gratia perve­
nire & penetrare non poterat : hunc ipfum canonem ita
interpretatur Marttnuj Bracarenfia , nem niht in i»c
p»'ti<>p»t mtltr infanti qui ntfrirar , prtplr’»» ^utd u~
prtpria nohmtoi in ctnftfioat mtnfirrtxr.

CÆSARIENSIS

’

OMNIUM

ad canonsm xii. conc.

553
t/utoM.

De hujus canonis AntentU. dubitari video » k eam
aliter a quibufdsm accipi , quam a patribus Concepta
fit . nimirum hoc canone a facer dot io eos penitus arce­
re v qui in obicum ufque baptifmum prorogèrent, qaod
Infamia quadam notarentur ,· verum halluclnantur egre­
gie
nam in hoc canone non agitur de his qui tn mo'
tem baptifmum dilluhflint■» fed da Ms , quos mors in
ipfo catechumenatu & antequam ad ejus temporis exi-,
tum potuitfent pervenires occupaffet . Neque a facerdotio ptopterea arcentur > quod ea de cautfa etTant infa­
mes, aut male audirent , &d ordinari 'nequaquam .pote­
rant v ( ut in quodam canone hebetur ) quod docere ,
.fidei arcana tradere, exponere, fc cetera tacerdotii of­
ficia implere non pufTe» viderentur, quos valetudo pri­
ma fidei elementa non fivlflèt edifeere , & rerum ora·
niun. ignaros & rudes baptitari cocgiflet . Hac eft ra­
tio quamoBrem ad ordines non adlegerentur.
FiJtr enim tjut non tfi tx prtptfift , metu mortis po­
tius, quamquod fidei fua rationem reddere poflrt , pro­
fitetur fe in Deum & Chriftuin qfedere.

PONTICA,

VITALIS.

Ex libello fynodico.

V“' Tvoàoc θπα £ îtpà τοττίχη, μοοί (ς Tiai
fTTiTxonuv y wv àÇnpyt Β/τηλ/ο;, truuor-

--ίτ/θκβνπ»» » >î- c^c/jtwrajU^owv,
Trj- nt
*
^Λσαρί^ύω
*
η
>9
<®f
oç
τίιύ
διαφο
­
.
v
,
rlu. Stoppaρά» της ταΡ«τ/Ίάβ·ίως , aVxXojOP
---- ■**
-'
σΊν «vor/Xiifc έιίτύχωσΌ
*
-

CH HIs Tl

concilium
b

SUB

OYnodus divina & fanda provincialis , vigin£* nuum epiicoçorum , quorum præfcs fuit
Ponti : de iis , qui
in' perfecutionc faenheaflent
aut abjuraffent ,
.aut idolothyta gull alien t ; qux etiam fecundum
differentiam tranfgreffionis, rationabilem emendationem canonice prxfcripfit.

Roma n

um

i

CHRIST I

SILVESTRO.

‘4

. ) Hoc concilio Romx in prx- Cmimxio domino protegente·, ( Ctatonis phiiofoZenophili v. c. quos ad id elegerant ,
ientia Conilantini imperatoris celeber- phi, & —
arbitrio) vitforei effelfiJunt. Hxc prolixius aéla AtU Stiv.Vi
Silvcitri, quorum ante Gelalium tanta fuit auiloritas, ut & R.omx & in multis aliis eccleiiis
legerentur, imo etiam .poli Cseiafium ab Hadiiano pontifice præd. epill. 3. ad Carolum
Magnum , velut authentica vitata fuerint .
Prout vero eadem hodie extant, pluribus men­
daciis qirx aliunde trrepierant, Icatent . Nam
quod referunt , Conflantinum ante Helenam
Chrilbanuni tuiife.· Conflantium & Coollantem
dem lonverteretur imperator Con;Îan!inui mjler Cæfares Au;·,ullos hoc tempore in oncate de- ΑΛ1 Siivvftn
bielrn.i Ai'gujia ad ei-m cum duodecim Jcribii , giile : Ifaac apud ludæos fuininuin pontifica- crr<m<«.
_ ,
t
.
tum adminillratlc : Helenam ex Bithynia oriunr <m m uriem Romam vena , éT ip'a una ct<mD dam fuifle : jejunium fabbati per Silvcllrum
jitia [e) (. '^η/ίακίιη.) .iioi'a/io , cor.fiiiumjudxo^cum
abrogatum : dicin dominicum per eurndem inCdrihanit jaiei' lenjuenm! . In ipao prsddens fanilitutum ; iplumque Silveltrum pontificem a
Hu· Papa Si.vejlcr tum plurima JanPl:jJimt< cptjMelchiade' ordinatum futile ; aliaque plura a
lopn , in ampliorem jlatum ddaCantei Chrijhano- veritate omnino aliena elle, pratterquam quod
rum ndem, tam per ja,ram jaipturum pamper
id pulchre uikndat Baron, anno 315. num. 12.
& fcrima illa dtlputatio inter Judiros ik Silvcllrum
hafita ell , qua ad inllantiam imperatoris ac
matris illius Hclenx , utrimque viti dovbfTimi
convenerunt eo’fine, ut tcripturis i.mui &. mi­
raculo lingularum partium dci-. nlorcs lua: teligionis ventatem probarent
mantfeftarent .
I>e cutus eventu aila 5il'.ellti, qux ab Hadria­
no Romano Pontifice ad Carolum Magnum
icnbuntur
epifl. his verbo citata leperiuntur . In
exordii> Cloijit.mοκ»ι· , cum ad Ji-

1 NeuiXfiriedfir dici oportuit , fed de idolothytis , eut iis qui in perfecutione facrificalfent , nulla in Canoni­
bus mentio eft . Acrepiile hac ille videtur ex epiftola < anonica Cregorh Ncocafarienfis. Hard. Couftant vero
.in prafationc ad Epift Roman. Pontificum notat in antiquidîmo. fexti fzculi finonum MS. Corbeienli Codice ,
aliifque Mff. Codici, a Queitiello vulgati conftanter legi .· Cleaf»< Canona. , nunquam .Ve». »fari»nir·.
*Narrant Afla S. Silveftri taflam Rome Synodum, cui dlverfarum Provinciarum Epifcopi n. 75· interfuerint,
Bt Helenam tunc adhuc grntilcm, fed a JuJais pene Judzam etfeflam Conftantinum filium ad Judcorum religio­
nem amplectendam invitalle. Qua, ii'miliave nar rafle, confutafle eft . Quis emm fibi perfuadeat , in unum ConeiItum convcnilTe C.hriftianorum Anrifttter, & Judaorum Sacerdotes ad difputationem de rcllgiune ineundam’ Quis
duodecim Kabbinos ab Ifachar fummo Sacerdpte Jelefloa fibi fingat , qui contra Chriilianam fidem difputarent ,
CUT 1
excidii Hierofolymitani defierint. creari fuuimi Pontifice, ; Quate hanc Synodum, «que ac S. Sylvcftiu acta plane fuppofititia, licet antiqua, «fle minitat dubitandum eft· Pnginr »d »n. Cfirifii 315.

«S

553

A M P L I S S J M A

Ç O L L E C T I O.

W.

fic fequenlibus , etiam ipfi canones apotlolo- Aieditionem concitarent, ad injuriam a Chnftiarum , fic notat quas ibi confcripfimus , aperte norum capitibus propulianda\n , allegata lege
_
. · demonftrant.
adverfus illos promulgata conftituit, ut fi
ft cui
fur fefitr defectori Chriftiano lapidibus, aut
«.obi * ·
b Sub Silvefim.) Conftantino fic Licinio quardirpuiMtenit tum confutatum agentibus , anno nimirum alio inunani fuppltcio motefti eflent , ftatim
habita.
Chrifti Jiy qui eft Silveftri fecundus, ficCon­ flammis dederentur . Ut vero rebellionem &
ftantini decimus, hunc conventum celebratum fedrtionem eorum cotnpefceret, feditiofos, au­
fuifle, afta Silveftri, fic lex 1. de Judaeis , C. riculis eorum amputatu, corporique illorum fix Theodof. his confulibus confignata teftantur . > gno impreflb , veiut mancipia fugitiva fif ver­
Cum enim hac difputatione confufi, non tan­ berones per omnia loca circumducebat f^Chrytum Chriftianis contumelias fic graves injurias (oftomus orat, adverfus ]udato$ hoih. z. Baron.
inferrent , verum in ipfum etiam imperatorem 4>rædtfto anno num. 9. fie ι ο.
\

Mxras inloiratu A Ittfitiv cttmp*-

CONCILIUM ALEXANDRINUM I
b
C«uf* *

n>

S U B S ILVESTRO

One ilium Alexandrinum . ) Caufam huic B cite? annum fcilicet Chrifli 316. Ariana barre-

1 concilio ab Alexandro Alexandrino epif- lis vulgata , difleminata , ac concilio defuper
. copo Îndifto , & Alexandri e centum'iere .epif- habito condemnata fuerit . Sed dices : feptua­
*co"ul“ copis przlentibus celebratos dedit Arius ejufginta illas Alexandri epifeopi encyclicas literas
dem ecclcfue presbyter ambitiofus, qui cum ha- ( harum duo exemplaria extant , fic infra fubdenus veiut Proteus, modo catholicis , modo junguntur:) de Arii dogmatibus ad Silveftrum
fchifmaticts adhxretcens, fub diverfis formis la- Romanum pontificem, aliofque orbis catholici
tuiflet, hoc der^um tempore ( ut infra often- epifeopos (criptas fic tranfmiflas , anno Chrifti
demus ) virulentam impietatem ac blafphemiam
31S. qui eft Silveftn j.certiflimo indicio (crip­
luam, quam hadenus in pedore occultam cir- tas videri ; ideoque non ante przdiâum 318.
cumgeftavit, < hanc nimirum.· Filium Dei non . annum Chrifti hanc fynodum haberi potuifle' .
fine principio a patre genitum, led in tempo­ Et quod amplius eft, apertiflime conflat , iix
re creatum efle,) turpiter evomuit. Ad quam ante 319. annum Chrifti nati, Ofiutn Cordurevocandam , dum illum Alexander epifeopus benfem cum literis Conftantini ad epifeopos
frequenter admonuiflet ; ille vero, cum iociis orientales de Anani incendii flamma extinguenimpietatis duodecim, quos ieduxerat , perleve-Cda leriptis, m orientem pervenifle . Igitur vel
rans hsrcfim fuam pertinaciter defenderet : pontifex negotium tanti momenti tanto tem­
pore, qudd nulla ratione verifimile ap^i
Numeralepif convocato centum fere, ut ftipra dixi , epifeoapparet,diftulit; vel, quod probabilius eft, alite
atite h
hacc teiftPorUfn concilio, perverfi atque harctici dogma- ftulit
i.Ktnian» tis tenaciflimus condemnatur , a communione pora Ariana haerefis nondum cognita , multo Enryrl'»»
Aloandri
P<ri,‘u',0,’M catholica ejicitur, & presbyteratus ordine exui- minus judicio ecclefia; proferipta fuit. Rationes quando
bum h.brt.m‘ur. Baron, anno 317. n. jç.Çç 31b. n-4X.
objeflx difficultatem haberent, fi poft fatam m fcrtp«*.
fuiffc irilMur
b-Sub S/ivriiit). ) Anno Chrifti nati 315.SilAnum depolitionis & excommunicationis fenOivtim .
veftri Pontituis 11 Conftantini imperatoris 10. tentiam, prxdi&as encyclicas hteras Alexander
hanc lynodum celebratam luiflc, tradii Orofius ftatim fcripfiflet : verum cum manifeftum fit ,
lib. 7. cap. 28. dum an, co tempore Arium luam
eum halce tum demum icripfifle, quando poft
hatrefim in vulgus fparliiïc, quo Crifpus & Çon- debellatum Licinium & pacem ecclefiae reddi­
llantinus Cæiarcs ireati funt , anno nimirum tam, Auus urbe eje&us, Eufebii in primis Ni31 j. .Idem evidentius aflerit Laftantius , quan­ comedienfis auxilium fic concilium pro fe foliLafl»«li«i.
do lib. 4. cap.ult. ad Conftantinum, Arianam citavit, literafque illius encyclicas ad defeÔiohxrefim inter alias olim damnatas & judicio D-nem alios epifeopos foliotantes obtinuiflet: quiecclefix proferiptas recenlens, m præiat. eorum- bus
1
*- -- defenderetur,
j-c. -j---- cum
Arius
Alex^pder autem Cur fcd
dem librorum indicat fe eoldem libros fcripfif- de calumnia ubique locorum fallo accufaretur :
fe, nuando 1.icimus cccldiam perlequebatur , ille , ut malo contrario remedio fiiccurreret ,
nimirum circiter annum Chrilli 316. ante, qux contra multas haereticorum circulares , ad Siltempota Arium cjufquv hærefim ecclehæ cogni­ ftrum aliofque catholicos epifeopos feptuaginta
tam elle oportuit. Demum ex actis Bafilii A- encyclicas vel circulares literas Ariana dogma­
Aa» RUilii
maleni epifeopi certum eft, quod cum ipfe pau­ ta concernentes fic refutantes fcripfit fic tranfsiattytra ,
lo poll martyrium lubiturus m carcere detine­ mifit . Quas cum Silvefter pontifex accepifretur, eum Elpidiphoru» Joannes presbyter Ni- fet, Ofmm Cordubenfctn epifeopum in orien- Ofiu»
comedienhs adierit , petens ab eo inflrui, quæ- tem ablegavit, dans illi mandatum , ut ad in- PO0‘,,î;I,·
nam vera eflet catholicæ fidei aflertio num cendium facilius extm^uendum, a Conftâîïlînô
fcilicct aliorum dicentium; Dei hlium tine prin­ nnperatore in Bithynia agente literas ad epif­
cipio a patre genitum elle . an potius eorum eopos Ægypti exaratas fibi communicari petat.
qui cum Ario aflererent, ipfum in tempoiecrea- Imperator
a
j
________
a___ , ,
officium imploratum
non denegavit
tum efle. Qyæ cum anno 316. contigerit, ut E fie dc mutua reconciliatione ad Alexandrum liex aftis ejufdem Bafilii epifeopi & martyris
teras, infra poft fecundum Ale
Alexandrinum conconftat, nullum dubium amplius efle poteft , cilium fubjunftas,
fubjunflas, fcripfit quidi
quidem ; fed refponquin ante exqrtam Licinii perfecutionero , cir- forias
ab
Ario
fatis
inurbanas\recepit
. Incivili­
forias ab Ario fatis inurbanas)
tate
I Hoc Concilium Alexandrinum, in quo Ariut damnatus, in annumChriili jt 5. rejicit cum Baroaio Labbetis ;
varum ηοαηίύ anno j*t. habitum fut Ha probat Papius in obtitrvationc allata > quem fequitur Hm.

CONCILIORUM

OMNIUM

. Λ CCCX^l. ut credidit Baronlu», fini poft annuta CCCÏ-

tâte vel potius infanta hsrefiarchs pcrtinacifll·
tni Confiant mus
huraaruflimus inciviliter
provocatus, tales viciflim fecundas ad cum Iiteras reddidit, quales infanum hatreliarchani ac­
cipere decebat. Baron, anno jij. num. 20. &
fequentibus . Itcnyanno 318. num. 41. & lèquentibus . Exemplaria epiilolarum Alexandri
lupra memoratarum -vide inferius in concilio
Nicxno. *

XIX. in lucem emtflfam . Nec alteram Baronli arguBUyitum a martyrio S; BaGIci EpifcopE-Amafenl patltum urget . I· enim anno trecepiefimo «kafiiwo , orta
jam Licinii nerfecutione , martyrio coronatu» eft , ut
anno jt«. oflendam. Poftquatn h«c fcfipferatu legi Har; mannum ContraAum, oui damnationem Arii eonfigaat
anno CCCXXI. Ac Prolperum i· Chronico , ubildem
ierrbie . Quare gari fu» fum antiquo· hu(u» fen tenti* pa­
trono· invcnlffe.
.
Verum'Artans harefis Initiym mql· explicandum ,
advertendupqua cum Valefio in Noti· ad lib. 1. Theo­
dorei, cap. 4. duas Syaodot vario tempore adverfu»
Artum & focios collegiffe Alexandrum : in priore deObservatio P. A n τ o n i r Pagi.
• cem dumtaxat damnato· effe Clerico» Alexandrino», &
nutato· Ire» Epifeopo» Syri· , & epiftoiam Synodic»»
Ad An Chrifti jty. u. 6. & iaft.
ab Alexandro (criptam effe ad Alexandrum Bÿtantil
Epifeopum , quam recitat Theodoretus lib. ·. cap. 4.
ia fecunda aurem Synodo , in qua centum'fere EpiRoArrut» Herefi» initio quidem Alexandri Alexandri­
pi
Ægypll federunt., damnato· effe duodecim Clerico»
ni Epifeopi innotefoere capit , fed ante annum trecentefimum vicefinnim primum in Cbocilio Alexandrino , B Alexandrino», ae duo» preterea Epifcbpos , Jervad·»»
fc. it Tbteeure , & notatum elle Kv/irftua· JVZr»a»rd/ra■ n quo fçre centum Epifeopi Ægyoti fédérant ,1'aiFeo
ftm Epifeopum
ac denique feriptam Synodlcam ad onon damnata . Ex epiftola enim S. Athanafii ad Epi­
-mnes ubique terrarum Collega· , quam nobi» confervafeopo· Ægypti & Lybia , qux titulo prinis Orationis
vir Socrate· lib. ·. c»p. 10. Baronius in Annalibus
contra Arianot haud recle infignitur, ubiafferit, quod
hanc fecundam SynoJicam , in qua mentio Eufebii NiAriani aarr a···'., tr>cr/i»rtierr fertrrrrr Hx^ettci Aecluru.
comedicnfi· , feriptam putavit ante atteram Synodicam
ti ntgut »h Etcbfin fuiieet.' , funt, manifefte deducitur
ad Alexandrum Bytantii Epifeopum direâam . Sed ex
Synodum Alexandrinam adverfu· Arium congregatam
hac ad Alexandrum Byxantinum epiftola liquet , eam
effe anno· rrecentefiino vlcefituo, »ut infequenti , fi Aante Epiftoiam ad omne» Epifeopo» datam effe. In il­
thanatiu· anno» incompleto· , ut plerumque fit , pro
la
enim Alexander non folum Presbyteros ac Diacono»
complet|> numerarii , cum, ut fao loço videbimus, an­
notat , qui Ario favebant , fed & Epifeopo· Illos tret
no CGCLVL feripta fuerit . Nam quod rb' jujici» ttProvincia
Syria indicat , qui Arii opinionem uefendeti-<' '.yxrJ; Qetemeuicrr fubjungit Athanafiu· , aliter
bant , de quibu· antea in eadem epiftola locutu· fuerat
.ntclbgi non poteft , quam qaod Synodus eo-ando ce­
hi·'verbi·
.· dr orft/v yutrrroAf trjituti i» Syri» fret
lebrata Alexandrina fententiani confirmant . Porro
£pt/e»p/, illtr
y Hr rtjprjtr» iecitrter . Qua­
Papebrociu· die fecunda Mail in Vita S. Athanafii re­
re
de
omnibu»
fimul poftea in eadem epiftola loquitur
tie obtervat , epiftoiam qua ante illam Synodum ab
Alexander » quando ait ■■ jjrifarr ( fc/ Apuftolici, EccieAlexandro Epifeopo Alexandrino in alia Synodo Ale­
fia dogmatibus ) eJvrrfentrr Ariur
Achilla , Cf y»/
xandrina, de qua mox agam , ad Alexandrum Epifeo­
pum Conftxnrinopolitanum data eft contra Arium, qua-£ f„»· iijit funt beftrt etritetii Er défia ertpttlfi fret. Non
igitur
fine
caufa
Eufebiu»
Ccfaricnfi»
Epifeopu·,
Pauqua refertur a Theodoreto lib. 1. cap. 4. in eo.notabi­
linu» Tyrius , At Theodotus kaodicenu» anathematiza­
lem effe, quod in Hlftoria Concilii Nicsul GelafioCy.
to» fe effe ab Alexandro querebantur , ut feribit Arlu»
aiceno adferipta addantur eidem fubfcriptlone· Presby­
in epiftola ad Eulebium Nibomedienfem , quam refert
terorum & Diaconorum Alexandrie & M*reotidosr»»TheodSbetua lib. 1. cap. <f. Laudato enim loco , licet
fruttrmitrre Arjriireru' Arii ; ubi- inter Alexandrinos
fuppreffb eorum nomine anathematitantur ab Alexandro Diacono· quarto loco invenitur Atbuetfer Di»r«»ur
qui de Eufcblo NicomedienG in hac epiftola Synodiea
• limi liter.
ad Alexandrum CP. nihil dicit i nec Arter inter Epi­
Concilium Itaque Alexandrinum II. perperam ,anno
feopo·, qui anathematizati fuerant ab Alexandro , Éu■j t 5. tam inAnnxlibus quam iu editione Labbeana Con­
febium Nicomedienfem nominat: non omiffuru» utique,
ciliorum confignaruni . Male etiam, ab Henfchemo die
fi ab Alexandro id faAum fuiffet . Ex quo reüe de­
a6. Februarii i 11 Vita S. Alexandri Epifeopi Alexan­
ducit
Valefiu» citatu» , epiftoiam Synodlcam ad Ale­
drini in annum CCCXXVIl. collatum quod Orofiu»
xandrum CP. feriptam effe ab AltxeeJr· Alexandri*
l.b. 7 cap. ». pollquam de Cxfaium nuncupatione eo
Epifeopo
ante epiftoiam illam ejufdem AleeeeJrt ad oanno faita locutus eft , de Arii ejecdione ab Eicclefia
mne· Ecclefia». In hac enim poflariori Eefebfei Niceetefermobem inftituu. Hac enim diverfis anni» afl» . lladirtfir
ab -------Alexandro ut patronus tc fignlfer
ion>u»Yut offenderet Aruntin hsrefim ante Licinianam
----------denotatur
------------ —
pcifecuiionem diffamatam fuufe, d.xit, hanc perftcutio D Atianorum.
" :
”Unde
2. apparet
t , epiftoiam iftam pofteriore
cum
fc. Eefrbiur HicentJitrtfr pa­
nem anno CCGXllI. exortam , & Lsilsntium lib. 4.
1loco feriptam effe,
-rr
...
rtrocinium Arianl dogmati» iufcepiffirt . Porro utraque
Divinarum Inllitutiocum cap. 30 inter alios Hsieticos
Synodiea epiftola ab Alexandro fcrlpta, priufquam Cuequos enumerat,
nornimare , apparere autem ex
fluxtiuttf epiftoiam fcripfiffet ad Alexandrum s Arium,
ejufJcm Itbn Prztatior.e , cum icriptum elfe gralfante
quod faâum poft viOum anno CCCXXIV. Licinium, '
pertecutione Liciniana. At prsterquan, quoj hac pernunc minime in dubium revocandum. Sed dus memo­
ic-utio anno tantum trecentehmo decimo nono excitata,
rats Synodic* diu antea feripta , eodemque , ut conient certis argumentis iiifia adtlruam , Laiffantru· illam
ilura
eft , circiter anno . Ex verbis autem Athanafii in
non mox oiituram , ut expj -at Katoniu» » fed potiu·
epiftola ad Epifeopo» Ægypti & Lybiz fppra laudata
idmodum advertit Hankius
jam orum indi.
apparet
eum Intelligendum de fecundo Concilio Ale­
• ;b:o de Byun:----------- ---------- ,
.
xandrino , in quo centum tere Epifeopo» Ægypti fedlfre i cap. i num. 64. & feqq. H<c en m Laébntii ad
ie dixnnu· i nam Synodum paucorum Epifeoporum JyConiDntinum .ciba . Mu/'· .
afj-rjU> juHc,nvdt oriumenir» nomine Athanafiu» non appellaret .
Demque_ quacumque de HarreiG Ariaqa ante annum
CCCXX. ia Anaabbu» habentur, poft cum annutneoocbac itaoiic lun. Lionu perfe.ucio, quando I adtantigere.
opus illi.J Cor.rtandno di-avit , ideoque non »nno

SY( Synodiea ad Alexandrum Bytantiuum Epifeopum fcrlpta habetur in hoc tomo, prima Inter JEpiftolas, quae
Concilium Nlcxnum anteceffercnt t alter» »d omne» Epifeopo, feripta habetur pariter In eodem iroc tomo In
Gdafio Cyziceno «dfrriptx Nicarni Concilii bifton* lib. ». c»p.

AMPEÏSSIMACOLLECTIO.

jj7

τίοπτ

.

*

’

L

r

·

a n

.

?nr

CHh.‘t’

SYNODUS. ALEXANDRI N Aw .

CHF.1.ST*

*

558

Poft Concilium Alexandrinum fuperius memoratum , peculiari mdida Synodo presbyterorum
Alexandri» & Mareot®^ Alexander Epifeopus Alexandrinus hanc ad ipfos *dlod
cutionemhabuit, quam ex codice Mf. Regio 1417. hic reprrientamus.-

ΚΑΘΑΓΡΕΣΙΣ Α’ΡΕΙΌΤ,

Dipositio Arii,

A

'•‘‘ζ’1

£ r’Jt? <ruà ctunJ ύβ» Α’λίζανίρβ àp%tt*e<rxb- & eorum qui cum illo funt, per Alexann Α’λιξανfy*«t5.
drum Archiepifcopum Alexandria:
A- ’Ai£«vJpoç <®pw-/3«np«C
J/«*o;orç ΑλίfytySpféag xj M«puant, vxpsSv π«ρ«σιν,άγατηηΐς άίίλφοις, & KUfju Xxipuv. Ε*’ κλ'
. φ&Λα-αντκ ÔTiypatJxrr» «7c ϊχίΓΗλα πϊς trtfi

lexander nresbyteris & diaconis Alexan­
dri® & Mareotae , prarfens prxfentibus ,
diledis fratribus , in Domino ' faluten» . Ta­
metfi jam fubfcripfiftis his , qux mifi ad Arium, adhortans eum ad abnegandam impieta­
Α'ρββν, srpo^tirw * ajùntg àpy lieraοθ at μ&τΐώ
tem, βζ ad alTentiendum lanx & catholic® fi­
art
mfst&lwxt Jr τρ t^Muvae-» xj χαθοdei; redumqueoftenderitis propofitum vellrum,
ΛαιΓ a/r«. «j iJttÇen tcwffS ορθΐώτώχροβι- & in dogmatibus confenfum Ecclefix Catholicx : tamen quoniam & ad omnes ubique comptrit, £ t/w ώ» ηΐς ivÿpArt σνμφωνίκν tri
χαχόλικης wûwixg’ ρμως trftJn
ττρο'ί τ»ι>ς B mini 11 ros literas mifi de Ario, ncceffarium du­
xi, vos quidem civitatis clericos congregare ,
«trempa
ί’τίΓΡϊλα Tret
πζ)
vos autem qui deMareote eftis acceriere: prxA*p«w, xrxywiior n^ryau.'tu, νμχζ μζί nôç fertim cum ex vobis Chares & Piftijs presby­
της troÀitoç xÀntixe'ç
, υμχς Je ràs
teri , & Sarapion , & Parammon , & Zoli«>· τί Μαριαίτν μιπηίux^oc&xt, μχλκα Sri mus, & Irenxus diatoni, Iecuti(fint Arium ,
xj «φ’ό/aJv X«p»K x. ΠίΓος πρίτβύπροι, ΐΣϊ- & voluerint cum illo deponi : ut & ea qux
p«»7«», ‘ x' -Παραμμων , >ù Ζ^στμ©··, £ Erpn- ’ nunc feribuntur noveritis , veftnunque in his
confenfum oftendatis, & depoGtioni Arii & Pivxtog itxxorot, «ιηιχβλβθητ»» η!ς 7f»J A’p^oy,
111 adftipulatores iitis . Decet enimvero noflie
>C w^xinvaw «tu afnig xxdxiptSÎüxi. fret xj
vos ea qux a me perferibuntur ; & unumquem­
tu ru? •ypxçèijfyx
, rlu rt c* τ«'τ»ις <τυμque eadem , ran quam a fe perferipta , corde
Φ«>ν/αν ΐχίΐτ&
x, τη~ x.xJaiptwnf/
retinere.
Ttit\ A ptei
κ. rtf’ irrct Π/r w ατμιΐοφοι nfltnj„
ΗI > } < · ”o
· — S<'iiir/pt/»Mr itrxm prtil·*
•3« - l
7txt n' ”«P
^γρομ!$υα yrw- C
Λ.ά
XH1 tux\, < txatrey
ττχρ aura νραφόμΧυ* , <■></·· Λ>. ». <^ρ. j. t* /«*

XjL

C* τη

χαράίτ

.

A

r

T

r-/

Γ-

.

'S??

cæ??

CONCILIUM PALÆSTINUM

-

Habitum anno cccxvin.
Amnttxi ah Alexandro Archiepifcopo Alexan-Djia colligere, pwiidrm farm prim Preshyterorxxi ob->
K« Btlutii
nu»· Coll·dnno Anns, ejedJxt ex Ecclefia, ac tola ci- ttnentiom
tmentibus eradam : banc enim morem ejj'e
ejje AlcpcanAlcfxantbuae.
vitate projcnptus . Alexandria jugiens , at Epipha­
dria, at Jab xno Epifcopo, gal oxenibas praefi ,

D

nias fcrtbit, tn Palaihnam abiit, ibique fingulot
Epifeopos adire ac prenfare adalari^xe capit ut
eos in partes funs traheret. Sed Sog>oinenus hb.i.
cap. xv. td per legatos fatfitm fcrtbit abAriomiffos ad Pauhnum Epijcopum Tyri , èT ad Eufebium Pamphili, sjui Cafarienfem in Palaftma re­
gebat Ecclefiam, & ad Patropbilum Scytbopohtanxm antifittem, petstffe^ue ab eis ut fibi una cum
fuit concederetur plebem igfis adbarentem in Eccle-

_________

Presbyteri feparatim Ecdefias obtineant O' popu­
lum ad Hint convenire folitam colligant. IUi ve­
ro ana sam alm Emfeepit in Palafiina cOngregatt, Arie petitioni J abferipferant , bortantes nt
plebem sjaidem colligerent, ficati antea facere confueverant, Alexandro tamen Archiepifcopo fnbjefH
'ffent, ac fine tntermiffiene ei fxpplicavent

ejat

pace 4*T communisme frutgentur « Mcmdut ifiiui
rei, licet fubobfcxre, au&or libelli fjnodici.

CON-

i Ita Rtluxlu* i at fi 'Artus nonni fi anno jtt. fuerit dsninstu, in Concilio Alesandnuo fupra relato, aon po­
tuit hoc Paluuinum Goyinuty ante cumdcm anuum haberi.

55?

A KH Ο
CHRI JTI

CONCILIORUM

560

CONCILIUM ALEXANDRINUM IL
S (J B

O, a

OMNIUM

S I L VE S T R p.

CHRIST l

*

AlexandrinumHoc concilium A fit, penuria adorum, quae interierunt, nonconHat.
& Socrate tik
lib..
<*«' Auilor Athanalio a pol. ,2. a,

o domini 319.. qui eftCSilveftri
V/ amio
dFSilveftri 6.

1

& ConHar tini imperatoris 14. ann.*Alexandrie
in Ægyptq habitum ell, cui omnes epifeopi ,
qui Alexaqdnno primati parebant, una cum O(io Cordubcnfe epifeopo, qui legationis- pontiheiæ munere fungebatur ,’ atque ideo huic fyi?u>
nodo præfidebat, interfuere. Ob quam caufam ’
duHn.ue<n A(|,ariaflus apologia 2, hanc fynodum generale
concilium appellanti, quod nimirum illi per le­
gatum pontifex una cum prxdido numero epitCiu(» b»Sn coporum interfuerit. Cauta primaria hujus conc«<ku<i.
C|jjj hax
Cum Silvefler pontifex per encyclicas ab Alexandro feriptas , Arianorum tur'
bas ibi excitatas cognoviffet, OfiumCordubeniem epifeopum legatum luunt itlhuc ablegavit, B
qm iûmptis a Conilantino imperatore lireris
quas illi communicavit , extantque intra apud
Gelabunt .lib. 2. cap. 4. pacis & concordix fuaforiis , in Ægyptum veniens , ad Arianorum
motus componendos iynodum indicit, eorumque caulam in judicium praedictorum epiicoporum deducit . Quid autem illo concilio ailum
Nittn?rut eptt·
ceportun .

EX

3.cap.5. confiât, qubd non modo Arianorum,
fed etiam Meletianorum ac ColluthÎlnorum
ichifmatieorum caufa, Impiaque Sabellii defacrofanéta trinitate dogmata, hoc concilio co­
gnita & dijudicata fuerint. Colluthum presbyterum Alexandrinum, quod qui non erat epif­
copus epifcopale munus obiiflet, multofque or­
dinare tentaflet, ab Ollo in ordinem redaâum
effe fcribrt Athanafius apolog. i. & merito ;
praeterquam enim quod munus indebitum ufurpare conatus fuerit , docebat · Deum malorum
conditorem, non cfle, fuitque origo Coli ut hi anorum Ichifmatieorum ., eorum qui
contra ca4
thoheos poll Nicatnum concilium fe cum Meletianis
&- Arianis conjunxerunt ·* v;,u
Vide Baron
I*»:·»:® λ
η,-^r.
ann. jtj. num. «d. Perverfdlïmum de gionoliffima trinitate Sabellianum dogma ex Alexan­
drina eccleGa , telle Socrasp lib. 3. cap. 5. ab .
eodem prorfus exploium eli. Vide Baron, ann.
319. num. 12. & feqq.
*

LIBELLO, SYNODICO.

Ilarepua Apaptrf» τ3 μχ*χρ<& , tx τ» λο^οο CPatricii Ararfii famfli, ex oratione ipfius,
αϋτβ, r» io^ûa Ω«ανί.
qua: Oceanus cognominatur.
Ελ/rrov n/xw initrwtw Θη,3χιίος ,

Elttinm igitur tpifeopunt Thebaidos, ijui in
perfeeutione jacrificaverat , 6* infini torum
aliorum criminum reut fuerat deprebenfus, fan·
iîi/fimui Alexandria epifcopus Pet rui, 4i»/e accep­
11/foi ΑΆιξαοίρ^α; Λτήτχοιτοί, ττςηηΐ τ»ν -ηυ
tam martini coronam depojuerat, Cbrijii^ue ecclefia
μαρτυρώ Σηφχνο? α.αϊτσα.-θβ», χ«θΐ«λί, th; ejecerat ; itemtjue Arium diaconum, tanquam yui
Xgzrs f'xxXrriJtc
‘ kl A pevo ? èia'ovov , d. verjam/ub/lantiam de Deo Verbo , atque etiam
aï rà inpOKmo» <wfuTtbd.ovTU tut ts Θιβ Ao^b , tjla, ex non entibus, (!Τ, erat aliquando , cum
x. Tt>,
«a ovru'.·, < Te, lu) irorf, orraxiu i non ejfrt fiiiut Dei & Patris ajfereret , diaconi
υιός r»
< irat^oc, âiaxovwv χαθάιταζ xrxcé- munere fungi omnino prohibuerat. Petro autem m
dimino defuniioy Achillas jucceffif. qui Arium ipλ: xr. Il/f» êt d* χι ςίω πλ^ω^ζίης, Α’^τλJ.i harrji & dominandi cupiditate viElum, & Meλχ; iiait^rnit, χ, A'ftiO’z τη αιριΤΜ )Ç $zAjtp-O
idii aufis nefarie coopérantes» , deceptu r presbyte­
■χιχ χρβτϊμ^ον , χ) w ; Μίλιτζ'β τολμnμχσιν jôrum 'conjhtuit , Ô- fchola Alexandrina prafecit .
σ·ίμ·αγαττβνm , διλιαο?(Α papon/f-i itperAchilla vero non ita multo pofl fa nile dejunElo ,
ille
apoflohcorum dogmatum propugnator Alexan­
Αυτίςι; , ><5Μ th CV Α’λί£οοώρ«·ιχ £ζ3ασ·χαλ»4οο
der Jucce/fit. Ariut igitur, quod Alexandro pralaίε »
ttoÀc, οτ/ακ
θ;.ΛΓ77ΐ, ο ήϋ αητςολζχών ίο^μχτν·/ ΰηίρμχγος tut non effet, magit jam dominandi cupiditate tnjolejcere, φ abjiraihs ab ecclefia, Euzoto diaco­
A ’>t£av<T)>o;
γιπζζ. Αρπσς^ν , ώς μη
no, A-.itbafi, Ô* alni qutbufdam, contra ecclefiam
Α’λίξαί’ίρΒ, μ^ζο^' τηφίλχργιχ αυΚχ- & Alexandrum, conventicula coepit cogere·. HetefosÆfTttz, χ, χτοσπάσχς τής ιχχληζτζβις Ευζ&ΐζον roufii doflrmam confirmare conatui . Beatiffimut
w Jzaxow?, A Η^αλίΟ', x, »rrpeÇ τ^χς , χάπι autem Alexander, cum multis ante admonitionibus
τηί txx/arfas χ,
, <ppafzjif«v άττηρ- uiu> effet, ad illud tandem apoflolicum pruceptum
ξαη>, xparuùxt Tfzf>JLzJ^cs n t rtροΰσtov . ô èt .frt^e Tonfiitutionem deverrrt , qme jubet b^retteum
hominem po/i unam
alteram admonitionem vi­
ραχαίιώητος Α’λιξίο^?'0' ττο>?.α7ς η°^ίσιας ·χρη~
tari : cum quidem videret ilioS jcriptararum teσάρ^Λί·> îxï τΐω χ π or άλικου èixn^tv ff^rnu ? lhmoniti omnino defiitui.
ολ>

Μ nJ ξιωγμώ θήταιηι , £ txi μυ^οις ίτΐ- M
ρσις φωρχζτζίτιι
, ό /jtaxaeiainiT®-

τΐιύ λι^ησαν , αιριτιχόν άνθρωπον
μιχν
ÿdLrùxxv sbOotixy χαραιτο. tàùv ikhvu» xat?cz\a
rb avfniypx^o·!.
_________________ ALE

t Hoc /ecunjuni in Arii <»uli Cuniihun» A nr ioc henuin , . u i Οΐλ> pr-rC-du ,
njbirurn hic luélo» xu’uiwat cuiti
Bgrunu» inno Chili) i ) i »· Verum turn ConP.intmm Orientis lm_i>eiio pviituj
taniuru bt
314. riou poruit

561

AMPLISSIMA
XL E X AN D RIN A

COLLECTIO.

561

ALEXANDRI.

< Ex eodem Hbello fynodico.
J», oiç φι-A C Ynodus divina & lan<fta , fed particularis ,
ita dicendm eft eorum , qui nitper &
f«‘le reptncb.imr q>.fcoporum «mven.u. )
k’o'
· Λ--Χ.Χ *. » * < am r < *
uu® Alexandria a beato Alexandro colleda
Α’λίξαν^χ νχο Αλίξαν^ροο ^dicavir, * anathemati fubjecit, tanquam in
τβ μχΧΛρος, απκνρυξηζ ανα&μχτι xctSimfa- infidelitate perfeverantes , & putredinem five
Aûr, ω’ί
τί ατ«θί^ι,
onstJeva ttlcus ecclefur afferentes , Arium , Euzoium ,
,
τη iJutAno-ioc <ejae<reQ«»Tuç, A/«®*, Eu^wiw, Achillam
A-1'·"— , Æithalem , τLucium, Sarmatium
c.,·™,
Α’χ»>λίι, Α«θ«λα», Àdx/w, Σαρμχτιοχ , Julium , Menan? , Arium alium , & HellaI’tsArpv, Μάναν, A“pwor enpoy, < E’Malr·/. dium: ipforumque depofitionem ubiqtie emilit :
cui fubfcnplerunt epifcopi Libya, ά Pentapo­
iÇ τ'ιύ cu/r^î χαθα/ρισ-ο irxvTtt^S
.
lis, Syria: & Lycix , Cappadocia « Aiia, at­
«ς Ιώ ύπν^ρχφασ-ιν tricrwnt Αιβΰκ, xj Πη*>que etiam Alexander Conilantinopolis . Que
TurrdAiwi, Συ^ίχς, £ Λι/xrof, Καχταίοπ'ας, vero acciderant, ea Arius ad Eufebium Nico___’α-ιχς,
. _________
« ιζ7Α
1Ç Α'λ/ξανίρος ο_________
KùwravrmiirôÀHtfs. medix & alterum Palaftinx , huic & confenφάφΜ JtÀ'w
<vf>K w’Nncojun-B tientem & cognominem perferibit : qui cum'
^ράφΜ
Jt A’etOi Tù\uu£otvnt
TB C
■·
—
·■·
...
.
jn impietate idem fentirent , contra Alexan­
ittaf EJerr/Jrov, tyq w txtsva —
FlaXarç/w .^μίdrum & Chrifti ecclefiam , multa vi & verliiφρονχ iyq βΊινύνυμον ‘ ot oytwoiwavTfi τη . atrftia aciem inftruunt ; unde Clinlli amans im
/3wa, χατν. Α’λίξαιΧρβ, w T»f Xe^o ί’χχλη- pcrator Conftantinus fynodiinv congregari pra«τι'αί Jtwa'/uw iÇ xax»fy tjt ττ·Μη Trapanrrw/Tur. cepit.
«θο e φτλοξςίΓος βατιλ^ί Kwwamvoi
χροτηθάΰατ ^ισΊΐίζΐΗ τΐώ rtujoia?.

X^TvoJot θ«ά Id'.rrpa,
ZL·
»rr,

"Μά im

Ofui, fi,< * Silvcftro Pontifice, ut hic afTerit auctor, five a ConftantinO, ut plerique afiinnint , nnftua Lega­
tus cum ejufrlen, Conltancin· lircrta AlesanJriani ante cum annum pervenire, fit cogera prediftutn Concilium. An
no igitur 3*«. aut initio jiY. confonaniiutii. Hujua nictu io ία libelli» Clericorum Marcoticorum allatis in hoc
tomo ad au. 335. poft Concilium Tyrium.

Coutil. General,

p'om. II.

Nn

CON-

5*4

5&3

CONCILIUM ‘ LAODICENUM^
‘SUB * SILVESTRO.
"l/'X. ' ΚΑΝΟΝΕΣ TON ΕΝ ΛΑΟΔΙΚΕΙΑ,
ΠΚ2Μ-

t.,h

D

lj(h

J

τ«{ φρι^ία, c-uwXOoyiw? àytw χ. μχχχ^'ν
παπρων.

ΪήΡΙ'.?^"’J’
ta

CANONES SS. ET BEATORUM
Patrum, qui Laodicez Phrygiz con­
venerunt. *

Gentiana Herveto Interprete.

11

p

n Λ F

r i u

n

c u i

λ.

' K'yix σιιύοΑο;, η χατύ Aao^rxtia? τη; A t Ç'anci a fynodus, quz Laodicez, qux eft
O urbs Phrygiæ Pacatianx,exdiverfis AΦουγίαΐ * Παχχτιαιϋς Guyxpvrv^wx
ι'χ ô^ÿipopwv ttexp'^ttiv της Α’σια-ρ;, ορο> ύζ7- fjz provinciis congregata eft ,conftitutiones
ecclciiafticas çdidic, ut hic iubje&um eft.
?γτϊ ιχχληστας-txsi, * « t'wonntxntt.

H

a.

Π.-ÿi

t»,

χα.'ή iw ΐκκληιηχϊϊκέν xama

TSs

νν.υαφ3&ίτας

ytux;, μιΐ.λφ^αΐί/ roo-yayra; , i\iyo-j

τχρλθό/τ»» , xl ^ολχσ-aiiuv rufî <®*05-JCvr"t-ix/ç, χαηί σιryy. uiutiu άττοδ<3οχ)α<
cwTTS liti xofiwnat·· Jtjrau.^.
/3'· ,
• I]fç) τβ, τ«ς ζ/ζχμχρ-ηΐ'.ονπις άν δ^αχφόροις
■πτϊύσμαζΊ, κ. <wft>crxaprrpàvru; τη «N-os-Xyn τη;
iJfouoy ^yri^nK κ, μιTTtvota;, x_ t/u> x^orpoj.luj
r\i AJtxJ» πΑπαν xort·/^.-ς , χα.'ΐ! τι’ιύ oite?.oj. r’av
Th τττπσ-ματ»; , »jrp ρ·".ρι; <Ό>νΩ*ττς η7ς
TOificr; , èix τχς οΐχτιρμχς >c τίιύ α^ανοτηπι τί
Θ.ί .Όρ^οιταρ^Cai
xcnaina.
ILel ΤΧ , μτι
Όμάα-φχην Çwi&cjTUS
UFOGayicdat Ci> τύγμχτι Ιιρχτιχώ.
Iltti r» , μη

y.
ttfarixs; ίακ-Ζπ) ,

/Oportere ex ecclefiaft ico canones eos,qui
libere & legitime fecundo matrimqnioconjunéli funt, & non clam uxores duxerunt
cum exiguum tempus prxterierit, & ora­
tionibus & jejuniis vacaverint, eisexvenia dari communionem.
II.
Eos qui in di verbs deliftis peccant, &
B in oratione / confcilionequc & poenitentia
fortiter perfeverant, & fe a malis perfefle convertunt, tempore, poenitentia: eis
pro delifli proportione dato, propter Dei
miferationes & bonitatem, oftèrri com­
munioni .
III.
Νοη oportere eos qui funt recens illumi­
nati , in orüinem faccrdotalcm promoveri.
IV.
Non oportere hominem facraturn fœncra-

i Hir («ro-ib’5 H rjulus apud Zonnrim , f» Balfamonem prafixut ert ■ In omnibus autem cullertI »|, bu»C*·
τπ,ν:··.ι I .i.'di.rm p ll < .anrrenier » A A m inchen 'S .'.'llocantut . P >41 Sardi.enie C rnJI.um a Mattheo Blallare >
A al.ia antiq.us ab Alexin Λ r. 11 ·■ ■ in l.h.Jris ad Can. VI. poft a» ;;i. quo BatiLu» Magnut m omm..... oneui
a.iin 'ole \ aln ’em Aug ah ttuduii plerifqrie pioditur. A E>anne Antiocheno, proxiee ante Conflant inopohtann>' Oe-omen cani. S. ti'.m a S> nodo Ii.illana, P'roti > , aliifque, Ha-a'i./M’u.
*
i J notha bi. i ;> (.cricilii .n.eria. In ; lena .erre I.Jcf.r pace e-ut canone» conditos, perfyicuum eft ; ac N>.«» ρ,.Π p»:>i u‘uin , i r rerle . n,i c t i’ctr.sPe S’ar.a, J >’!emontiu« » l’a«iu< > Bevetejiu» » HarJunru» > aliique
poli ariruin ;nA· »d 57° >H<:J .<>:ΐ·>. ante» , l.cet n anna i pio H>ftran>. Verum-placet hic afferre » qu· da hurui
f» -.'I. Lp.xha >.'iHeri: 1’ag.us a.l ai' rrn C. >:,ili ; 14. n. t;. Mar."a Iit», j <ie Ç.'n'ord. Sacc'd. & Iiiip.>.ap $.»··,· ..t <l'e » Scr 'A tn I «.idi.vnaru p.> !
zn.i >, eclebratant otlen.iit . Primo, qu·* Canone Cepi.mo damnantur P*»·
r<» .»·" Hzrcri.r > :ui ai.-i.-’i rr-oi. p »rt
N vc»/ia:>> eirrerlerc. Secundo » in antiqua Colteflrooe l.aadr
cein lo.ur r Inoni obrr.-e· ρ.'ίϊ A nr i.-cii. ■< in anno CCGXLI coaelain. Ecrllttuai itaque Marea , eam Synodum an*
n» rreenre'o'. le » a pen m<> q rintn v..i>;i<?i'am , .quod e· anno SynoduJ ///yk ;...»· celebrata fuerit ab Epifeopu
A l a, z
tar.r-.·*»« vem ( doerhe Pro» n.ijc Atiane Di-reefeos habit* lu Z-arif/rez, que ert Merrop i , I'hr'. ijz Pi.itunf . Se.i h,c PraTuii, Jij£1 jIimi con .cl'ira fublifle e η >n η Ίerl . rum Syno.lua lllyriciana
ai a. n ini <A.CI
λ perimrat, qu» temps» Patratur Ecclrham Kominam adminift fear. Got hotredu, in No!.i .1 Ph ! off >i«,uin it.
V c. o f, . uh, Pbil rflorg.iu air » Tbr.-iirfiu or I.vale F.pilopum in lo.ietatem & roinmuni nemι»'··»'' » Piflt A 4»i<i.«ki L d * finite.>p,c Si ii'ijurn coe.'illc , & coimnum cakulo li.eiaa f.r.piilf· ad
fur·"'·' A ΛΙ.ι>. . afvciii.s dr,··;, (
, & aliorum ordinarii net ..mqu.nl in;tiilc & illegitime ta­
fia.· lio kdre.li.ii m ,ua.n , Is per-erfu. emllimat
-n ilium, qui Philadelphia: in Lydia Epifcopus fuit»
te'!.·' I piplunm hirrii ί XXIII, , il. im ipfum omnim» Tl codiiliiim videri qui Cao nn^n I.max.me Au
floi <·· .i II t » ut ic'triur atsud G t al unum diftinilii ne U. rip. tl. Quo.I confirm*', es PbiloftorRio , qai ait 7 r·'
«/·■». r·· .» mil .e br .bus s olupi ar. bus pro : fus abhocruiHc , A i n Gar on .bus I a ori i cenis I , X’ , XXX, X X X I, X I IV » 1. 11 »
j III, & L!\ , illis voh. pi aiibu» » i'upt idque >’*rie fibula imo.'liatur I’rz'erea ait Philoflrogiut » damnatas elle Artu
A aliorum Ordinationes Κικριιΐιι lile^uim· Uôlas , eu-ui«tanina;ionia veil>»iuni aliquod intermicat inter Canones Lar»·
ducvis» quorun IV, \ , XII & XIII lari furv anvenu» illegitimas urdinati.onum feu »i distandorum format. Qu*
ccpieilur* > aide veuHimdes , ideoque udetur Synode ) in.licei.a ad anuum trecentefiuium fcxagefiinum tertiuin
jett neie. Lo o enim laudato PmloflorgisM de i.» ag.r , qua |>.»ι*ιιό imperante gefta funt. Porro Laodiceni Sy­
nodus» non t-..e.i'.'· m Siria , fen > ».·<ι .ea in I vdia feu Phrygia , « quidem Pacauana , fub qua Lyai» , ut
yiafe'unt Canones Laodiceni apud Ballanio»in>, eclebuta fuit, fxee mirum. Concilium ab Hzreticit nabttUmCodki*.Canonum EcJebz univerfc partem fa.ere , tum ab Ec-lefa receptum tutut , 8< nihil eius moribus contra­
rium continear. Es quibus Harun.i tonjelluris facile eft ifipsnderc. Hnttror,·
l.-ro r’rtn.":.
; In MS Bsbl. Cotifct t.fle I amber.> Lb. S. I!
, nl & ir: parictuflu sodice Canonum Ecclcli* Gt»t» c tsibl- Corlesii Parti' Suco·. Jefu. Ho,aui»n· .

\ \.

0$

AMPLISSIMACOLLECTIO.

5<i5

nerari, & ufuras, & quae dicuntur fcf-Amsi , v) το; λίγα^χς ήμιολιχς
■ quialteras accipere.

λχμβύΐ-

rut -

Non oportere ordinationes fieri in prae fentia eorum qui audiunt.

VI.

t. Fiiez τί , μη &<r ικ ^npanttxt tel
vefufftat
yasüxt.
r.
lift/"*rà, μ« <η··?χνρ£ϊ η~ς a/protols fl~
ffiziau «î W o/xor τκ Θιμ » ι’χίμ$υο»ηζ; r»

Non permittere hxreticis, ut in do­
mum domini ingrediantur, ti in hatrefi
a/ff<rf<.
permaneant.
VII.
...
ritez TM , TMÎ tx ryî ittpiÏKA y TÏT tri ,
Eoe qui ex hxrefibus, hoc eft, Novatianis > fivePhotinianis, velTcffaradeca- Nawariavdr , ή ni ΦωτανάΙνύν , » TiarafWtitisco.nvertuntur,fivecatechumenos,five njqSnweT/r^ . 'τΗΓρίφθ].ΰ£<ζ y · ’ ί n rrrev; *
qui apud illos fideles dicuntur, non admitti Btmî iteptnfiwi , μη <νρο<Γύί)(ίδχι
* xxxv
atpftjw , UÇxtpt
>νς J»
priufquam omnem hxrefim anathematiza- »«θίματ/'σ·«σν
“
'
“
~
1
wr Xcnror tm λι?*μ£verint, & prxeipue eam in qua detineban­ C* η χχτ»χονη·
tur ;& tunc deinceps eos, qui apud illos fi­ ι«ς πχρ&ύηϊί x/roèç , ΐχμχ^ιαονης π< τη?
deles dicebantur, fidei fymbola difccntes, ιτι'ηως 'ΐύμ&λχ , χνδάηιςη nJ αχ'Λ χύ~
& fan&o chrifinate inunélos , fic fando σμχπ, «Πώ κομμι* * τύ μναην? τ$ ά· ’
myfterio communicare.
ιί.
VIII.
liiez τβ, tmî ατβ της a/fi«-twÇ τ$ λφομίi Eos qui ab eorum hzrefi qui Phryges
dicuntur, convertuntur, five fint in clero νω> Φρ-tQxJv t π<ς·ρίφο»τιη , « χ} eV χΛ’-ρ-ΰ νομιqui apud illos exiftimatur, five maximi di­ ζομ^> χχρ «ώτβ?$ τνγχχναι^Λ , ι ’ ' μ-γπαι As nrnntr /C/ τα*» . ./μιλιάς «βτπ»cantur; omnes eos cum omni ftudio catechi- γαινη'
zari feu initiari & baptizari abecclefia: epi­ χΐίτθα? η >Ç 3αττ/ζκτθα/ ότβ ήΰ της ι’χχλη.
feopis & presbyteris.
'Cff/a; fWxoxMm χ}
6'.
IX.
Πίό ΤΪ, μη συγ-χνρϋι ί^ς nt xo/^«T>iezx ,
Non concedendum efle, ut in coemete­
αιria, vel in ca qux dicuntur martyria quo­ η Uç to λφβμφυα μχρη^/χ ταίπυ·/
tijç ιχχληβ-ζαΐ,
rumvis haereticorum , abeant ii qui funt cc- pfTtxti» , otsKuiar
clefix,orationis vel venerationis gratia. Sed η θφα«ΐας Ο*ιχ« ' αλλά tïî tmÎts; , txt'
μίχυ
tales fi fint fideles, efte aliquantifper ex- wxt ‘Xirot, ακίααηηίης
communicatos : fin autem poenitentia du­ ptTWObtnti 3f , >Ç c^OUOAo^aU^lfSS ί<Γφαλ5βί(,
cantur, & fe deliquifle confiteantur, fu- πχραώίχκτ^Χί ·
fcipi.
X.
Π1€Ζ to y μη Shv tmç της ùrxAh<rzaf α’ίιαNon oportere eos qui funt ecclefix, in-,
difcriminatim fuos Alios hx retie is ma­ φόρως <arf>ài γχμα xanMÎav xiwxrrttv tu txjjD
Trouva atpcrtxaïç.
trimonio co? iungere .
tx.
XI.
* Πΐ£ζ τί , μη èàv ruï Af^o/u^wr; «pwNon oportere cas, k qux dicuntur prefhyteiie & præfidcntes, in eeelefiis confti- 0?T/Jaç, nnt t(sroxa$nfjfy>xi, ci· ixxA»*ijc xatui.
*
Crraff^ar ·
XII.
10Fiiez T» , tbç inazcrxoïrbi xp'<rtf
μη^βιτοUt epifeopi metropolitanotum & eo­
rum, qui funt circumcirca, epifeoporum AzT^I, >Ç 1$ τΐ£ζξ iirreTtoW , χαθ^ββ·-?»'
judicio, in ecclefiaftico magiftratuconftj- ΐ-ΐς ritu txxAnz-taaxbjJ xp^iiu . o>ra<i tx τολtuantur, diu examinati, & in ratione fi­ A» ζί^οχιμχχρδ^Μ^ cJt? ιύ λό^ω r»; τ/Γίωί,
jÇ τη TB Χ’θκί Ao?,» «ολ/τώα.
dei, & in reôlx rationis .difpenfatione.
/Z'’
,
, ,
Turbis noneffe permittendum, eorum
Πιρ tb
τ»7ς'βχλοις iji^tT&tv
ijt^ixft» Ttti
rùg txriff?
ΤΒ,, μη τνΓί'βχλοΐί
qui funt in facerdotio conftituendi, ele- Ελο^άς
μίλλοπον xx^lrur^xt mc
étionem facere.
s ίιρχτ&ν.
X!V.
Ktÿ.
m Ne fanéïa inftar benediélionum, in
Πφ» tb , μη rd xytx «ς λο^ον
χαfefto pâfchte, in alias parochias tranfmit- to t!w' ι·ρτΙα> tm χαχα, hç t'ryas xxpamtxç
tantur.
διχτιμιπάκι.

xm.

Canal. GtntrtJ.
I

Apud Zonaram. ·τ» riçJt.

f

Itr^ujKnt.

No

Tom. II.
Baliain. Λ'τ·» ,βτ.χ»/.» ·<{ » «τ»

Ht/j,

*

Jo.

1

t».

Anliochenu» Π<<.

t*4k> rrleiç ·
*·"*
.· <//«4**. Vide Athonem Vervel. tum. I· ipicit p<< * *♦·
j. Zoiiar, X Bjliamoo. <■ frrilytrmt·, Anflmas. '·. tffcvpet* . Har<l

CONCILIORUM
A
Fltei r», μ* S£v τιλιάν
wcwxJr ψαλnJy
tvt m άμβανα άναβαηό'νη^ν,
°ίπο
ϊιφθΐρα? ψβΜόπνν ,
rtvài -ψάλλΗν Or
ί’χχλητ/α.

OMNIUM.
XV.

n Non oportere praeter canonicos canto­
res , qui fuggeftum afcendunt, & ex mem­
brana legunt , aliquos alios canere in ec­
clefia .

XVI.

»/.
Πί£ί τκ, ζν α-αββάτν Αίαγγιλια
γραφών άναγη.ώατα^αι.
'K*

,

.

tTtpvv

Ut evangelium cum aliis fcripturisfabbato legatur.

XVII.

-

o Non oportere pfalmos in conventibus
Πίβί τβ , μη &7y smyauatTr^v c* τυις συcontexere, fed in unoquoque pfalmoinναζιπ tb'î ψαλμ«ς ,. αΧλβ Sià μι
χαθ
''xterjeélo fpatio, ledionem fieri.
ψαλ/xèy γίνι&αΛ άνάγνωσιν.

XVIII.

ι ή,

Idem precum minifterium omnino de­
Πφ< τη, τίώ αΰτίυΰ λ&τζργίαν
Αγών B
•tBavrtn
cv τπίς ζιατηις , >Ç 04- τπΓί fOTrf'pati bere fieri in nonis & vefperis.
c<pmAw γήκ&αι.
XIX.
/θ'. '
. Πφ.' τ», êt-ïy ιδία nrptirey μ^1 ττί οαίλίαζ
p Oportere feorfum primum, pojl epi-·
î’fj ΐπια-χόπνν, w nJr χατηγχρ^Λ»
ί- feoporum iêrmones, catechumenorum ora­
τπττλΜοθα/. χίμ^ » ôÇ/Adèo1 τ*ς χατη%νμί- tionem peragi; & poftquam exierint cate­
χ(Κ , nJy ον μιηνοία τΐιυ £yluj γίνιτ^αι ' iÇ chumeni, eorum qui poenitentiam agunt,
T«rvv O^ce-fX^ovTuv cz» ^wp« ,
ύπ»γ&>- fieri orationem.· & cum ii tub manum accefpwxvtw, β’τνς rdv T/r«v
dC^-otç ^'/ytjjatr ferint, & (ecefleriht, fidelium preces fie ter
Içfti ' μίαν μ$μ t(u) <w«àrltu Sta trttMni ■> τΐιύ fieri : unam quidem , fcilicet primam, fi­
St Sàripav X, τρίτίαι Stà <ρ®οσφωνΛτ/ωί ττλη- lent io . fecundam autem&tertiam per pronunciationem impleri, deinde fie paeçm da­
pSoOaf, Η-θ’βπχ τίώ t-rpiuùtuj à/Jost'au. K a/
μ^ t® Wfτβυπρχ 3»w nJ t ritrxory τΙα ei- G ri. E: poftquam presbyteri pacemepifcopàiZu>, ττγε τχί >a?xwç r(w t-ipnvlit> SiSovat ·
po dedefint, tunc laicos etiam pacem dare :
X, shj r'iù αγίαν ιροοτφοράν ίπιτιλά&αι ■> >C & fic fanAam oblationem perfici,
fo­
ils licere factatis ad altare accedere, & com­
μο.οις ù^cy Hvcj/ Tt/\' όρχτ/χοΓ; t/e/Ora/ t-iç τΰ
vif/ariitiov, >çj χοινων^ν.
municare.

x’.
Or; »

XX

Stàxovov ϊμισοθ!&Ζ* -wyxefîcnps

Quod non oportet diaconum ante pres­
byterum federe, fed federe cum iuliu pres­
byteri, Similiter autem etiam haberi hono­
rem diaconis a miniftris & omnibus cleri­
cis oportet.

χτθ/ζκθα/, a»a μ^' χιλΑπως τ» κτρκτβυτίρχ xadfÇfx^a/. ομοίως St
τιμήν ιφ4 mk
Siaxo-.sç i-nô nJy t'rrpfnJy, >Ç τιάνη^ τύν χλη-

eixî’t' ■

x a.

XXI.

O' τι » Jf7 ’ imrpïniç t γειν μοίραν c’y rj Staxo»(xü5 , £ αττη^αι StrtCiTtxQv ax&ùv.

Quod non oportet miniflros locum habe­
re in r diaconis, & facra vafa tangere »
XXII.
r Quod non oportet miniftrum ferre
orarium, neque fores relinquereXXIII.
Quod non oportet Ie<ftores vel canto­
res ferre orarium, & fic legere vel canere

C/vi 8 ίπ vWtiT'w vpotnov <poft7y, eot Ti:f
Ονρας ΐγχαπιΧιμτα t-iv .
Ο vt s
a χγ· ώςας ϊ ν^χληις ώρά(μον φορί^ν, χ, υπ«ί αίναγινωτχκν η \^Μ>λι-ιν.
xS‘.
O't? h
ί-pxrtx*: aro «BpfTfttTipuv tax Sia·
χονων,
ιξρς της t χχλτισιαςιχνίς τιίξκρς twç ύ-

XXIV.
Quod non oportet facratos, apresbyteris ufque ad diaconos , & deinceps quemli'
bet ecclefiaftici ordinis ufque ad miniflros.
vel leétorcs, vel cantores, velexercitatotorum ordinis, in cauponam ingredi.

mofvdv, à «.iywrw», n 1 ψχλπ5ν, n tiropxtrJy, ηθ:·ρωρωκ, r τί η\γμαη>ς τύν βίτχητύν,
cÿç χαοιλΜ©!» eistziat.

xi.
O"rr
e»ov

E

υνηρίτας àp-nv StSôvat, «St πότη-

.

XXV.
Quod non oportet miniflros panem dare. vel calicem benedicere.

xr.

XXVI.

CÏti e
tnopxi^iv τής μτ, <ν>ρααγ^ζίτυς
ότο Atitxotw, ju»n c*-rufi ι«λησ/αΐ5, μήτΐ
c# ΓΜ^οίχίαις.

Qu?d eos adjuvare non oportet, qui ab
cpifcopispromotinoniunt,nequeinecclefi)s> neque in atdibus .

XXVII.
t Zon»r«, 8f Ralfinion
nontino & m Anïlocli. X.

H u’Ji

evtJ

(uni.

2 Balfamonl , & Hirmenopulo in hune Ca-

-jnt.

.

yd?

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

57°

χχνιι.
A
„
'
’<'·
.
«
Quod non oportet eos qui facrati funt or­
Ο'η e Jh iipartik, ti xAntixatj η λ«·
fk aiytMat , μΐρη
dinis , vel clericos vel laicos, /ad agapes
vocatos, partes tollere, eo quod ignomi­ r» tIu) vfejy rji,
ηΓ ««nia inuratur ordini facerdot ali.
χλη<π«Γ«ί.
XXVIII.
x η.
Cf τι â 3« c*
iveMxoTc , i c*
Quod non oportet n in locis dominicis,
vel in ecclefiis, eas quz dicuntur agapas fa­ txxAiWiaiÇ, tw htytijfyxK ά^α<« ποών , x}
tgq wflm
cere, & in domo Dei comedere, & accu­ c* t J o’xy ri &tï
bitus fternerc.

XXIX.
Quod non oportet Chriftianos judaizare, & x in fabbato otiari, fed ipfoseodie
operari : diem autem dominicum przferentes otiari, fi modo polline, ut Chriftianos.
Quod fi inventi fuerint judaizantes, fint
anathema apud Chriftum.

χθ*.
Cfrt i $£ %tjs-ieiws ιώκιζκτ t Ksti & tjw
σχββχτν χβλχζ«* , «>λά
Λύτης
C.»rjiaff» ιιμιρα’ TV et xu*/«xuu aaparxjuailH
m, wj* ίαΰαστ® , ^ολάζ/η* wf ^e/r/oso/ .
E7 Jf' ΧφίθΗΟ* ZxJois·®/ , trwere» iwftqut
verpe Xejr<J.

XXX.
Quod non oportet eum qui eft facrarus,
vel clericus, vel exercitator, in balneo
cum mulieribus lavari, neque omnem peni­
tus Chrifiianum vel laicum. Hzceftenim
prima apud gentes condemnatio.

λ'-.
Οτι à

-

Jh πραταβς, axAxie/x·*, iwwtif,

c* βαλανκρ μ£ yJUMiXM άιτ»λώκ>«ι, μτΛί
ττάντιι ■^jçix'vov y ti Aeixo/. Αυτή yàf> wpûrn
xanpwtt impi tws

λά.
XXXI.
Οτι i Sh «w>ôf ταότπς xtptrtxài trty*•Quod non oportet cum omni hzret ico
αλ­
matrimonium contrahere, vel dare filios μΐ«; twMv, a lierai w»s, ti
aut filias: fed magis accipere, ^fe Chri­ λά μίλλο» λχμβχΜ, άγτ ίτ«γγί)λΜ>η ^e>rtcMi ytvtàgt.
ftianos futuros profiteantur.
λβ’·
XXXII.
σ« cù
eiptnnuf &λ9·γίιχς λχμβκQuod non oportet y hzreticorum be­
, a? τιτίς ùriv πλνγίαι μχλλοχ, >ΐ Χλ··
nedictiones accipere , quz funt potius
malcdifliones, quam benediftiones.
y tut.
XXXIII.
Cfτι à
ae’ptTtxeti à χΜτματ/χβΐ'ί rpyXQuod non oportet una cum hzreticis
vel fchifmaticis orare.
XXXIV.
λ
Quod non oportet omnem Chriftianum
Οτι à Jm
fyxentàwM μύρàntCJÎau -WV« τ»ς ψΧΙομάρτμChrifti z martyres relinquere, ficadfalfos τυραί ΧζΛ» >
martyres, hoc eft, hxreticos abire, vel ρας, τβτ’ trη χιριτιχνι, ti χντνς Ityiç ης rpofteos qui prius harretici fuere. Hi enim funt Dpappus atpmxK ^Λμ8^α' int γνρ α^ό^ιν
a Deo alieni. Sint ergo anathema, qui ri Θί» Tvy^gAitTiv. ETr«eay w άΐ«θίμ« ·< dvfpXOpfyct
gùrii.
ad eos abeunt.
λί.
XXXV.
Cfτι i Sü
1 ni* /««« Quod non oportet Chriftianos ,relida
Dei eeclefia, abire, & angelos nominare, χλητι'β» ri 0fi, xJ artOMr, xJ βγγτλνς ό'/βμβvel congregationes facere; quod eft prohi­ ζ«ν, «Çatu^x^HÇ vtiiiv. grip «im^pJlnu, Eî
bitum. Si quis ergo inventus fuerirhuic tîî «v λριθ* ruwHi τη χτχρυμμονη HÎwAaAaffije
occultz idololatriz vacare, fit anathe­ ^ολά^ων , Frw βίνχδτμκ , iri tyxamKirt tw
ma , quia reliquit dominum noftrum Jefum xtztjw ύμνν Γ>κΓ8* Xe/fô», TÙ viit τϊ Θ«,
w’JfctXeXa^fia «^β^ίλθο.
Chriftum, & accedit ad idololatriam .
λ Γ.
XXXVI.
tipgrixii ί χλ>ι*>ιχοΰς, μάγβυς i
Quod non oportet eos qui funt facrati, P Cfτι 8
vel clerici, elfe magos, vel incantatores, " ι πχοιίοός Mxt, ti μα&ιψΛΤίχους )? «Γρολό^ν;,
vel mathematicos , vel aftrologos , vel fa­ μ TTo/fïr π! Afyipfy/g φέ/λαχηίβ/α , a r/y«
cere ca quz dicuntur amuleta, quz quidem ki άισμωτήεΐΛ τύν
αχ^* * τη$
©·funt ipfarum.animarum vincula eos autem ροαυπιί pt9Tt<&.«i ιχ ris »’χχλη»ι'αί ίχι\£cafj^v.
qui ferunt, ejici ex eeclefia julfimus.

XXXVII.
Quod non oportet quz a Judzis vel hzTettcis mittuntur feftiva accipere, neque
una cum eis fetam agere.

Οτι « 3/ί νχρά τύ» î’tiSgtvy ιϊ «ιριτικντ rd
ιορτνίιχιχ λαμβχτΜ, μηίι ruwep-

•ηίζ^ν <wn7;.

A4.
X Jot Anttochtik tit. J/· legit ♦ ’<*■ rf*l" τ· °»· *S rt·' .-«**<·» ου·».

CONCILIORUM
λ4. ,
/
A

57«

σ»
/üküe> ,

i iH χνβρά
η

Γοι^α/ù» ίζυμ» ^Λμ·

j7»

OMNIUM
XXXVIII.

Quod non oportet a Jqdzîs azyma acci­
pere, vel cotum impietatibus communi­

xofVtiVM rv7cj|<(0«cus αΰί}£.

cate .
λ».

XXXIX.

àtuwspTiîÇfty, >Ç mi~
j SU τοίς
wthv ττ Λ&ότητι ανφ.
μ·
Cfri w sa I.raxeinsç xaXs/^we «C <nuW»v
xartuppoviâ , άλλ’ àvtcixt ΐ($4 δίδάτχΗΤ η δ<-

Quod non oportet cum gentibus fed uni
agere, & corum impietaticommunicare .

Quod non oportet epifcopos qui vocan­
tur adfynodum, negligere, fed abire, &
Sàrxi&xt , Οί χαπΐρδαστν της ιχχληπ'χς xsh docere vel doceri, ad corregionem ecclefix
•ήκ? λοιχιίν . Ε7 δί χαταφρονήτας* β τ«ϊτ^ς , & reliquorum . Si quis autem neglexerit,is
taunv atTmantir ναριχης ii μη S’ανωμαλίαν feipfum accuftbit ; praeterquam fi propter
άβολίμτάνοίτ».
B intemperiem & aegritudinem non veniat.

Μ«·

,

„ t

XLI.

ι

Quod non oportet eum qui eft facratus vel
clericus,^ fine canonicis literis iter ingredi.

ΐπχτιχόν i xAnox®* «r* xxvo-

Cfri β

·> viKiL· γρζ’μμχΐΐύν diX«v ·

XLII.

^·
Cfτι « SU /ιρατιχον n
λ/χτίωί tTrtirxluts ôS&uv.

xAneixoy av<L xt-

Quod non oportet eos qui funt facrati vel
clerici, fine juifu epifeopi iter ingredi.

.·
xxv βραχύ , ·™ί
τη
χολά-

Quod non oportet'4, miniftros ve! brevi
tempore fores relinquere, & orationi va­
care.

ώτηρίτας , *

Cfτι où S£

θυ^ας ί^χαταλΜίΤΗΐ ,

XLIJI.

XLIV.
Cfri δ SU γαναΐχας du ni £u<n«rne»w r-1i

Quod non oportet mulierem
Cingredi.

σφ^-ίοδ’α/.

XLV.

μί.
On, 8 Îf7 μ^ ίύβ ί'3ίομάΐ« της mvatρχχοςης ^ΐχι^χι fiç τ» <ρώπσ·μα.

Quod non oportet poftdttashebdotiiadas
quadragefimte ad illuminationem admitti.

XLVI.

.

μτ;

Quod oportet eos qui illuminantur, fi­
dem difeere, & quinta hebdomadis feria
epifeopo renunciare vel presbyteris.

Cfri
τ«ί φ«τ/ζομ^υ8ς τίω 7Π$7ν ιχμανθανϋν, >ς τη τίΐμτττη της ίβ^άμάδοί àirx^yt>^nv
τύ fXtxxoTTUf η η7ς «α^ίσβ^τφοί? μζ· ·

XLVII.
Quod oportet eos , qui in morbo baptif­
mum accipiunt , & deinde refurgunt
fidem ediicerc, & noflequod divino munere digni habiti funt.

Cfri Sii Tac c> yd(F« ττχραλχμβΛνοντας tb
φώτζτμα, x, 4tu «νατάντης, ί’χμανθάν«ν τίω
κίςιν, £ γιννίσχαν δτϊ

δωρίάί χατηξί»-

ύηο-χν.

,

μν',

D

Cfπ δπ τις φντιζο^ις μ£ « βατπξμα
X&ti&at χδχματ/ ί’πκρανιρ, >Ç μτήχνς ^Λ1
της βαπλΟας τ5 Xfciri.
F&- ~

,

Cl·τι 8 δ« τη TfcvapaxKri apnv /tspoeytpuv ,
*< μη c* σαββάτφ iÇ xutfaxi μόνον.
ν'.
Cfτι » SJ c.v τταταραχοςη τη t'çîpa ΐβϊομάδ« τΐιύ -χίμπτίχυ Ac«v , xj ολίχυ τΐώ twσαραχοτίυΰ ατίμαζαν. αϊλά Sù αίταν τΐιυ πσ·-

σαραχοςίιν νη?£&ν ξηροφα^^ντυς.

Cf-rt s
c* ηατιραχοτη μχρτΰρΐΜ yiνιθλίον (’πιτίλέϊν , άλλα r^S àyiuv μαρτύ­
ριαν μνείαν ww c* τ»“ς ο-χββάηις κ} χο^αχα7ς·.

Cfri b δ«

ν β'.
d* TwapaxorÎ γάμκ ιϊ 'fyt-

•θλ/α ιτίπλΗ»·
»y;
Cfri

ad altare

où &7 xtjnayws «ί γαμους αίπρχα-

XLV III.
Quod te oportet eos qui illuminantur,poft
baptifma inungi fuper ccelefti chrifmate, &
efle regni Chrifti participes.

XLIX.
Quod non oportet </</ in quadragefima pa­
nem offerre, nifi fabbatp & folis dominicis .
Quod non oportet inquadragefimx poftrema feptimana* jejunium fol vere , & to- · quim» to­
tem quadragefimam injuria afficere: fed
oportet totam quadragefimam jejunare ari­
dis vefeentes.
E
LL

ee Quod non oportet in quadragefima
martyrum natales peragere , fed fanâorum martyrum facere commemorationes
in fabbatis & dominicis.

LII.
Quod non oportet in quadragefima nu­
ptias vel natalitia celebrare.

LHI.
Quod non oportet Chriftianosad nuptias

ve

5H

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

J74

venientes,(c turpiter & indecore gerere vel A /&'ws. ’ βαλλίζ»» » ipyfdai , άλλα <πμfaltare, féd modefte cœnare, & prandere,
SuTryUy 4 αΐκ-ib , ws «wivw xttrtaut decet Chriftianos.
wh.
LIV.
*5·.
Quod non oportet facratos & clericos in
(Τη η Sh tffxrixHi η xtatixs's Tiras Orw*
nuptiis vel conviviis aliqua fpeftaculacon­
, Stwpiiy c* ^αμαϊτ; n Îktwî, α>λα «r»o
templari , fed priufquam ingrediantur thy­ τϊ «α·?ρχτ»&α/ t«ç δυμιλιχχ, tyeipirSat αϊ­
melici , furgere & fecedere.
τός, tÇ «ναχωρή».
J

LV.
σΤί «ί 5£ ίίραηαάς η χλχοχ»; ίχ σνμ- .
συμπόσια ίπιπλύν , αΧλ’ oùSi λαίχοΰς·
LVI.
rr.
Quod non oportet presbyteros ante epi- B
(Τη μί Jh «ρητ/λ/τφοιχ <αρό τίί aîa-o Js
fcopi introitum facrum tribunal ingredi ,& ην
~~ /τκτχότορ
7----κστοαζ
χαθ?ζικ>αζ c*
federe in tribunali .-fedeumepifeopo ingre­ 7Ü βόμαπ ,' αλλα μ^· τϊ ixztxoxs κσΐί’.αζ ,
di, prxterquam fi epiicopus fit mala vale­ ττλίώ d μτι α\ωμαλο?>, η άτολμοί i ίπίαϊΒtudine , vel profcdlus Iit peregre.
Quod ndn oportet (aeratos & clericos
ex collatione convivia peragere, fed ne­
que laicos.

βοληί

LVH.

Cfrt i SU da Tins χνμαις, xj dv τκΖς ytipatv
Quod non oportet in vicis & pagis epifeopos conftitui, fed periodeutas, hoc eft, χαθ?Γα»&αι fTtrxorsi. ** η αλλά χιιιηΙΛ.τής.
circumcurfatores : eos autem qui prius con- tmç fj^im qÿ>j <wpox«wa£cénu /ηώοϊ ®f«t
ftiruti fuerunt, nihil agere fine mente epi- tw àvA. γννμικ tS fviiTtôm tm d» rji ιτολκ.
Icopj qui eft in civitate. Similiter autem & JtraÔTus ύί ιζ ras 4κ/^αβυττρος μηίοί ^àrrw
presbyteros nihil agere finementeepiicopi. âvit res γ,νμνκ τβ ιτιακόη
LVIIl.
y a.
Quod non oportet in domibus fieri obla- c
(Tn « 3« es «j οΓχκς ^οιτφοράζ ytvt*>α< παρά iTiaxixuv i a^f<rfiuripuv.
tiones ab epifeopis vel presbyteris.
y&.
LIX.
(Ττι ad Sh iSiarrWLx, ·ψαλμμς Xt^wSai
Quod non oportet privatos & vulgares
aliquos pfalmos dici in ecclefia, nec libros dv ri ίχαλητΐα, auSt àxanvtra βιβλία, βλ·
non canonicos, fed folos canonicos vete- λα μόνα τη xavwàà
xaw/xot rfi
τ»ς w/fc
W?ik ι$ παλααά'.
παλααάς
^5>ixns.
ris & novi tellement».
e '.
LX.
Ciaa àü βιβλία àvaytvwntaJai τϋζ ταHate funt qux legi oportet ex veteri teftaSia&WK. à. Γακστί xo<rp«c/. β'. Ε'~
mento. I Genefi s. II. Exodus, id eft, exi- λαιας...
tusex Ægypto.III.Leviticum.IVNumeri. ξοΐ<9Η
Ktyuicnu- γ. ΛΧ/τιχον. ί'. Α­
ν. Deuteronomium. VI. JefusNave. VII. ςχθ/χβ/. ί. ΰ,Λ,ηρονόμιον. τ'. Γησ-ïç Naun.
Judices. Ruth. VIII. Hcfter.lX. Regnorurri ζ*. Kemu · Ρ ώθ- . «. Ε'βθιίρ . Θ . BanI. & IL X. Regnorum III. &IV.XI.Parali-^X«<3p, à. βί. l. Βασι뀫2χ , y. S', tà. Π»pomenon I. &II. XII.Efdrat 1.& Π. XIII. ραλί,ιττόμίμα, ά. β· ιβ'- ETeipat, α. β. tyt.
Β/βλφDet/W*1*** ΧολσLiber pfalmorum ÇL. XIV. Proverbia Sa- ~
* ψαλ^/ P*·
lomonis.XV.Ecclctiaftes.XVI.Cantiea can­ μιίνης. tî. E’xxAinnaris · τί· Αίαμα αογιαticorum .XVII. Job -XVIII. Duodecim pro­ tuv . ιζ.Υΰβ. m. Δ&χα ^9φηηι. ιθ'.Ηphetae. XIX. Efaias XX.Jeremias & Baru­ ταιη. κ. Υιριμίας^ Βαρκγ^ θρίιντ * *?«’’»ch, lamentationes &epîftola^. XXI.Ezc- Γολα/, χβ. Γίζιχηίλ. <3· ΰαν/ηλ. Τ« J» τίί
chiel.XXII. Daniel Novi autem teftamen- »wx«ç ί/χθιίχικ» τούτη Eùxyyfyta ιάβαρα ,
χατ» Ματθαίον, κατά Μαρχ·» xaniAexâl·,
tihzc;Evangeliaquatuor,fecundum Mat­
thaeum,fecundum Marcum, fecundum Lu­ χαηί ΓβάΜιυ · Πρ«ξ«ί ’αχοτολων . E‘nf^cam , fecundum Jôannem. Aftus Apofto- _, λα? xa?oAr»{j( ιπτη Stus ’ Γαχύβχ μία., Πι^ίίς
,- Γ&£« μία
Ε’τ/Γβίυ0' Γωαν.Ίί
’ ’
~
Iprum. Epiftolac catholicae feptem, videlicet
μία
Jacobi una.Petri duaejoannis tresjudx una. λα, Πούλι; Sixarwapff · «ή»ος_Ρ'αιμαίας
,
«j»»C ΓαλατΗί μία ,
Epiftolx Pauli quatuordeeim: Ad Roma­ an>t>; Ke*»^cow ίύ»
nos una, ad Corinthios dux , ad Galatas «cyoî Ε φ£<π<κ4 μία , αρ«ί ‘KXzwurna/tec
ΚολαναΛ μία , <a«oç Θκναλβuna, ad Ephelios una , ad Philippenfes una, tua ,
adColoflenics una,adThcfta!omcenfes dux, νικΡ.ς υυο , «wyo; E’/3pa?cvs μία , wpôç Ττι έύο , ττροί Τ/τβτ μία , xpèj Φ/λ^ΜΟadHebrxos una, ad Timotheum dux , ad
Titum una, ad Philemonem una.
να μία.

CAi Simeon Mig in Synopfi » μι/ΐιζ···, Z,oiur. ’
1 In MS. ·' »>ft,>/·«·<. H ../»/«/.
j !<i et .am MS. fle

Be Reliant. «

Ba^mou. At Xunar.n habet «’»·/· λ·'.

bt»'t·»,

HjM'J.
-

Eft tap.it vi. libri

Baiuch.

Hw

CO frç ILIORUM

J75

OMNIUM

ί74

CANONES
,.

CONCILII

LAODICENI, (<)

CÆ.X
MS. Codée.

Ex Interpretatione Dionyfii Exigui.

TITULI

CANONUM,

I. De bigamis.
11. De bis qui (c.) pro diverJit erratis poenitudi­
nem feyventius exegerunt.

w. Quod non oporteat ad clerum ftatim poft bap-

l

A XXVIII. Zi» ecclcfiis prandia fieri non debere .
XXIX. De Cbriftianis, qui fabbatizare, vel juxta quemdam modum judaizare no/cunlur.

XXX. De viris cum mulieribus lavacra celebran­
tibus .

cuk· bareticis jungunt /a- · i«» hemn/ma promoveri.
dtra nuptiarum.
IV. De tempore ordinationum.
XXXII. Ab fmreticis eulogias accipere non debe­
V. Ut f>i
/aerario ferviunt, ufuras non exi­
re (/).
gant .
XXXIII. De /cbifmaticis.
VI. De hareticis intrantibus in ecclefias, vel ba- XXXIV. De martyribus buret icorum.
(
filices martyrum.
XXXV. De bit qui angelos colunt.
VII. De bis qui ad ecclefias ab bsereticis veniunt. XXXVI. De bis qui incantationibus vel pbylaVHI. De bh qui veniunt ab b-trefi Cat.ip triga­
fleriis utuntur.
rum .
XXXVII. De bis qui ab buret icis vel Juduis feIX. De bis qui ad .bareticorum /peluncas caxfaB
ftîvitatis eorum dona fufcipiunt.
orationis accedunt.
XXXVIII. De Cbriftianis, qui Juduorum azyma
X. De bis qui cum buret,icis nuptiarum copula
comedunt.
junguntur.
XXXIX. De Cbriftianis celebrantibus fefla genti­
'
XI. Non congruere , presbyteras in mulieribus' or­
lium.
dinare.
XL. De epifeopis, qui eas qua fiunt, evocationes
i
XII. De epi/copahbus ordinationibus.
ad /ynodum * vitant,
* shimi.
XIII. Judicio multitudinis ordinationes fieri non XLI. Quod fine literis minifier io facro fervientes
debere.
proficifci non debeant.
XIV. Ad alias parochias eulogias , quu oblata XLII.
prater epifeopum clericus proficifci
funt, minime dejlinandat.
non debeat.
XV De bis qvi debeant in ambons , id eft , in XLII1. Ut fubdtaconi ad oftia perfeverent.
pulpito pfalie re.
XLIV. Ut ad /aerarium mulieres non introeant.
XVL De leihonibus , ( d) qua debeant fabbatis XLV. De bis qui circa mediam feptimanam ad
recenfert.
baptijma veniunt.
c
XVII. Quod interftittumpfalmorumdebeat m *fab- C XLVI. De reditione (£ ) fidei baptizandorum.
>1*
bâtis fieri
XLVII. De bis qui tn agritudsne baptizantur.
L';c
i( XVIII. De precibus nona & b veipera ceiebian- XLVIIL Ut pofi baptijma chrifma detur.
A L·.. ’
dis .
XLIX. Oblationes offerri in quadragefima non opor·
XIX. De precibus· poft bomtlias, id eft, poft fertere.
•
mones baoitos ad pupu.um . proferendis . £t
L. Non. debere jejunium folvi in quinta feria ma­
de
quos intya Jaciarmm communicare
joris ' /eptimanu .
*
cnnvem.it
LI. Non debere in diebus jejuniorum commemoraXX. ZV honore quem presbyteris diaconi, iff diattones martyrum fieri.
cor.if hi qui funt ipfis inferiores, debeant ex
LII. Ut nat alit ia vel nuptiu in quadragefime son
bibere.
fiant.
’ “S
ducor.o XXI. Quod fubaiaconi a c di.iconio, ideft, a^je- L1II. Ut in Chrijlianorum non falletur nuptiis.
1
‘°
'
cret.iv.o jint remoti
LIV. Non licere clericis ludicris (A) /peilaculis
XXII. Stibdtaconos cum orarm .iftiftere non debere .
interefie.
&
XXIII. Letlores cantorejque cum oranti agere LV. (i) Non congruere penituf Chnfttunis, cofuam officium non aetnre
j-j
meffationibus intereffe .
·
XXIV Q.vsd nullus ecciefiafttccrum in tabernis LVI Don licere presbyteris introire ad altare priufk e ) c 'medere debeat.
quam ingrediatur b epifeopus.
b ••"’P"*
XXV. Quod Jubdmconi non debeant benedicere ,
LVII. Qui in agris vel poffeffionibus debeant or­
vel bened.fttonem tribuere .
dinari.
XXVI. De cxorciftn , qui non Juni ab epifeopis LVIII. Oblationes offerri m domibus non opor­
ordinali .
tere .
XXVII. Quod de conviviis, qua ex agape fiunt , LIX. Qua pfallere vel legere in « ecclcfia cowve- c
ejearum partes accipi non debeant.
niai
*'
__________ ______________ ____ ______________________ __________________CA·

ion^/contulk’
ri., Canonum Concfi.i f \
iitulx, led resuis Iuh, “1 ! y"1'
(·) In cod>cRe
(’ ) u' Je btimh
/ .t
f ) lue. Iddu ‘g±n’
’

f <) t.u... e^rut.,

XXXI. De bis 1 qui

Exigui BibL hrii. S«. Jef. hxnc LtoJi.enl Concilii ver­
ρ.,Π tnulos Cx.vonu.n h«. hebetur Dionyfi, Exijui adnotitio. lucifit »/*é
t-uuU/eiam Phrygia numéro
ollo, ( in Lue. adeft ifte
£eau.enffl cot’ «rxbiile nuniens dillina», ab Hardnino deprompte funt.
z
Canouum o?uj LauUSeS.m Feon^t/num. LIX.
Luf· ·*«“
f^'·' ·
(')
<!“» · ■ . Sabhaii
( ί) Lue ingredere,
L“r·detft

COLljECTIO.
y?8
Arint, & fi maximi nominentur, hosfub
omni diligentia ab epifeopis ecdefix vel
presbyteris mftrui & baptizari conveniet.
Anâa fynodus, qu« apud Laodiceam Phry­
IX.
gi» · («) Pacatianc convenit ex diverfis
regionibus Afix, definitiones expofuit ecdciia- Quod non permittantur ecclefiaftici
ad hxrcticorum coemeteria , vel ad ea
fticas, quas fubter annexe funt.
qux ab eis martyria appellantur , ora­
tionis c^ufa vel fanitatis accedere : fed
I.
*' De his qui fecundum ecclefiafticam hujufmodi, (c) fi fideles, fuerint , certo
regulam libere ac legitime fecundis nu­ tempore communione privari : pœnitenptiis jun&i funt, nec occulte nuptiarum co­ tes autem, & confitentcs fe deiiquifle ,
pulam fecerunt, oportet, ut parvotem-1 convenit fufeipi.
pore tranfe&o, vacent orationibus &jeX.
juniis ; quibus etiam, juxta indulgen-B
Quod nbn oporteat ’ indifferenter ectiam , communionem reddi
decrevi­ clefiafticos fœderç nuptiarum haereticis?
fuos filios filiafque conjungere.
mus .XL
Quod non oporteat eas,*qux dicun- o.ft >..eλ«. .
De his qui diverfis facinoribus pecca­
verunt , & perfeverances in oratione tur presbyterx vel J prxfidentes, incc- A pnfeiltct
confeflionis & poenitentix, converfionem clefiis ordinari.
XII.
a malis habuere perfedam , pro quali­
Ut epifeopi judicio metropolitanorum d,» m <_
tate deliifti, talibus pcenitentix tempus
impenfûm, propter clementiam & boni­ & eorum epifeoporum, qui circumcirca «wk0P‘
funt , provehantur ad ecclefiafiicam
tatem Dei communio concedatur.
III.
tporeftatem , hi videlicet,. qui
.
.plurimo
De his qui nuper funt illuminati bap- tempore probantur tam verbo fidei, quam
tifmate, quod eos in facerdotali non^re^t.x converfationis exemplo,
conveniat ordine promoveri.
XIIL
IV.
Quod non fit permittendum turbis ele- r>ift «
Quod non oporteat ordinationes fub étiones eorum facere, qui funt adfaccr- No:. »
peim.
confpe&u audientium celebrari.
dotium provehendi.
V.
XIV.
Quod non oporteat facerdotes & cie· Quod fanda nullo modo, caufa euricos fenerantes, ufuras , vel qux di- dogiarum tempore pafchalis fefti , ad
id eft, fummam ca- alias parochias debeant deftinari.
cuntur * fefcupla,
f '
.....................fummx percipere.
pitls, & dimidium
XV.
VI.
Quod non oporteat àmpl ius, prxter eos
Quod hxretici non permittendi fint qui regulariter cantores exiftunt, qui &
ingredi in domum (b), in hxrefi per- de codice canunt, alios in pulpitum conmanentes.
^feendere, & in ecdefia pfallere.
•
XVI.
*
VIL
577

AMPLISSIMA

κτ Λ

S

H.

Nm licet
f*ner.
' -i. fe(q«i.

ph

Tef.-eicr·

.

. I

De his qui ab haereticis convertuntur,
Quod in fabbatis evangelia cum aliis
id efi, Novatianis, aut J Photiniahis, feripturis legi conveniat.
aut * Teflaradccatitis, five baptizari fine
XVII.
illi, feu catechumeni , non ante fufeiQuod in conventu fidelium nequa­
piantur , quam omnes hxréfes '■ anathe­ quam pfalmos continuare conveniat, fed
matizent, & praecipue illam qua deti- per intervallum, id eft, per pfalmos finnebantur. Et tunc demum hi, qui apud gulos recenferi debeant leétiones.
eos dicebantur fideles , noftrx docean­
XVIII.
tur fidei fymbolum : * & un Λ i fanélo
Quod idipfum ( d) officium precum
chrifmate, fie myftcriis communicent fa- & nona & vefpera femper debcat c\hicrofanâis.
„ beri.
VIII.
E
XIX.
De his qui convertuntur ab hxrefi ,
Quod oporteat feorfum primum poft
qux dicitur Cataphrygarum, & fi in allocutiones epifeoporum , orationes fuclero, qui apud eos elle creditur, fue- per catechumenos ( e ) celebrari: &poft
Concil. Gtnrrel. Tom. II.
Oo
quam
• MS.
, i EcJefuAkani regulam d· nuptiis accipit ; IfiJoni» »' tt Gra'ca oratio de pealteatla.
iecuadum Ecchfiaftkam regulam obeunda. Η·Ά
iPhotinianoa Ferraadua omifit In collectione Canosam Can.
ijj. qui Dionyfiam antecellit. HtrJ.
4 Confer Theodoretue lib. 3. hnret. fab. cap. deNoeai lanis
inquit,
'/»«·' Petrf:
fwfrruat.
ftcltfit «arpar/ aJ/wagrrraiar . HarduilMU.
j GUffa MIT. Jam
in 'Bibi. Regia Chriftiaui/r tum in noRra Parlf. Soc. Jefu ad hunc Canorem X. Concil. Laodiceni : /«Λ/η,α»,
/faa diUtitn··, |d eft, fi»*
: Glofta oMcara. JfarZ
t Confer Epift. Innocenti! j. ad Detent, r. j.
tt de pin« mitti (blito ad amicos Eulogia feu benedlâloaia nomine ride inter eoi ft. Auguft. 31. 34. jj, ft je. Herd.
(a) Codes Luc. legit c^a//ns (i) Luc. addit D". (r) |j>c. a'/ (d ) Luc. addit ftr (e) Lue. ttlrlrtj.

CONCILIORUM OMNIUM
5I0
579
quem catechumeni, egrefli fuerint , fu-A
XXIX.
Quod non oporteat Chriftianos judai­
per cos qui funt in penitent ia precem fieri. Hia etiam accedentibus admanum zare, &. otiari in fabbalo , fed operari
1 4.<c».d<· faccrdotis, & * difcedentibus, tres ora- eos in eodem dic. Praeferentes autem in
,,bet *· tiones (λ) cdnfummari fidelium - ita ut veneratione dominioum diem ( * fi va­
prima quidero fub filentio, fecunda ve­ care voluerint ) ut Chriftiani hoc fa­
ro & tertia per exclamationes folitas ciant. Quod fi reperti fuerint judaiza­
expleantur: & ita demum pacem fibi in­ re, anathema fint a Chrifto.
XXX.
vicem dabunt . Et pofteaquam dederit
epifcopus presbyteris ofculum pacis ,
Quod non oporteat facris officiis de-orn »> ·.
tunc laici (b) fibi tribuent: & ita fan- ditos, aut clericos, aut continentes, vel
1« a<»4la celebrabitur oblatio . Solis autem omnem laicumChriftianum, laÿacracum
.*”*
minifterio faéro deditis ad altare ingre­ mulieribus celebrare, quia (e) hzc apud
di, & communicare ibidem liceat.
B gentes reprehenfio prima (f) eft.
N«n. opoit.
Et >« .o··
ctl. Ag.th,

xx.

XXXI.

Quod non oporteat diaconum coram
presbytero federe, fed juffione presbyteri
fedeat. Similiter autem & diaconis honor
habeatur abobfequentibus, ideft, a fubdiaconis & omnibus clericis.

fiiod non oporteat cum haereticis uni­
is nuptiarum foedera celebrare , nec
eis filios dare vel filias, fed magis ac­
cipere, fi tamen Chriftianos fe fieri pro­
mittant .

S

XXI.
D·* t> e
No· opart,
fit u, cone

XXXII.

Quod non oporteat fubdiaconos habe­
re locum in diaconico, & dominica vafa contingere.

Quod non oporteat ab hzreticis eulo-, . 4. 1. No»
h»giàs accipere, ’ quia funt maledi&iones oportet
rcticoni·)
bea«d.
potius quam benedidliones.

XXII.
Dia .j c.

nonopu“

XXXI.IJ.

Quod non oporteat fubdiaconum uti
Quod non oporteat cum hzreticisauc
orarw, nec oftia derelinquere.
Cfchifmaticis pariter orare.

XXIII.

XXXIV.

»0·
Quod non oporteat lertores aut can'* tores orariis uti, & ita legere vel pfallerc.
XXIV.
Dû».
c
Quod non oporteat Gero minifterio
N<»a ©por- deditos, a presbyteris ufque ad diacoc’
nos, & reliquum ecclefufticum ordinem,
id eft, ufque ad fubdiaconos , leélores ,
cantores, exorciftas, & oftiarios , & ex
numero continentium & monachorum ,
ingredi tabernas.
1

1

XXV.

Quod omnem Chriftianum non opor­
teat deferere · martyrem Chrifti, &. ire»"*^"·
ad pieudomartyres, ideft, haereticorum,
& quos ipfos conftet hzreticos excit i (Te.
Hi namque funt alienati a Deo . Sint
igitur anathema , qui ad tales acceflerint.

XXXV.

D

Dut
t.
Quod non oporteat fubdiaconos panem
άίΐόηοΓ* dare, vel calicem benedicere.

XXVI.
Quod hi qui non funt ab epifeopis
ordinati, tam in .ecclefiis quam in do­
mibus exorcizare non poflint.
XXVII.
i>m „ r
’ Quod non oporteat (c) minifterio
r: . oporM deditos, clericos, âut laicos ad agapen
vocatos , ciborum partes acppere , propterea quod hinc ecclefiafttco ordini fiat
injuria,
n.ft o c.

XXVIII.
Dift. 4>. c.
Quod non oporteat in (d) domiciliis
No. oport divinis, ideft, inecclefiis convivia, qux
vocantur agapz, fieri, nec intra domum
Dei comedere, vel accubitus fternere.

»

Quod non oporteat ecclefiam D,ei re­
linquere, & (g) abire, atque * angelos· ,npi0,
nominare, & congregationes facere ; qux
interdira nofcuntur. Si quis igitur in­
ventus fuerit huic occultae idololatrix
ferviens, fit anathema, .quia derelinquit
dominum noftrum Jefum Chriftum filiurn Dei, & fe idololatrix tradidit.

XXXVI.
Quod non oporteat facris officiis dedi*·
tos vel clericos , magos aut- incantatores
^xiftere, aut facere phyla&eria, qux ani­
marum fuarum vincula comprobantur .
Eos autem qui his utuntur, ab ecdefia
(à) pelli prxeipimus.

XXXVII.
E

Quod non oporteat a Judxis vel hxreticis qux mittuntur munera feftivafufcipere, nec cum eis fefta celebrare.

XXXVIIIQuod non oporteat azyma a Judzis
acci-

1 Confer Cooflit- Λpoft. lib. 1. c. *1. & Tertullianum lib. de jejunio cap ult HtrJ.
» Grece, f
. Photiu· in Noraootu. tit. XIII. e»p. ι τ.
1 MS. (ita Ar iff.)
. Grace «b?/· ftuitiir·» non
tit.
(<)
co.fumnure
( » ) Luc add.t r"'"
(<) Lue addit /ar,,
( J)
Datum ‘Ccdtfui.
* ( r J ter. her efi
( f ) tu Luc. deeÛ
f / 4 w, ire
( À )

X

in

domlnkia, idetl In
.

i<· quaft. t.
No· opantr
ite. * 1»
Apihc«.
Concilio

AMPLISSIMA COLLECTIO.
3β»
____ quinta
__________
_■·
feria jeaccipere , & communicare impietatibus A in · ultime feptimanat
junium folvere ,ztotamque quadragefieorum.
XXXIX.
mam fine veneratione tranfire ; magifQuod non oporteat cum gentilibus fe- que conveniat omnem quadragefimam
fta Telebrare, & communicare pravitati­

oiftritlo venerari jejunio.

bus eorum qui fine Deo funt·

LI.

XL.

Quod non oporteat in quadragefima
martyrum natalitia celebrari, fed eorum »j
fanâa commemoratio m diebus fabbatorum & dominicarum fieri conveniat
*
*
_un.CO.ciiit
I nodicrm ,
UL .
fed Mertini
Quod non oporteat in quadragefima
' tt. queft. «
aut nuptias aut natalitia celebrari.

D,ln*N«
Quod non oporteat epifeopos adfynove* dum vocatos omnino contemnere , fed
protinus ire, & docere vel difeere ea
que ad corregionem ecclefue vél reli­
quarum
.
.pertinent rerumi. Sci .pium vero,
qui contempièrit, accufavit ; nifi forte

~~-------- ------- ·---------- pèr
rgritudinem
ire non» poflit.
XLI.

„
,
die t
No. «νοκ*.

ellMB. r,.
<«ti«
f

No*

Quod non oporteat fubdiaconos, faltem
paululum, januas deterere', & orationi
vacare,

Quod non oporteat Chriftianos edntes
ad nuptias, plaudere vel faltare, fed venerabiliter cœnare vel prandere , ficut
Chr i ft is nos decet.
·
LIV.
* Quod non oporteat facérdotes auc
clericos quibufeumque fpeéhculis in b
fcenis aut in nuptiis "fntereffe . fed antequam * thymelici ingrediantur , exurgere cos convenit, atque inde difee'
dere.

XUV.

LV.

Quod non oporteat facerdôterti vel
clericum fihe Ijteris Orbficifci. canonicis.
XLH.
Quod non oporteat f^cerdotem vel ciencum prêter juflionem fui prohciia pon-

XLIII.

opottai
IB 4·. aBt
O«
coefec

.

Llil-

B

dift

tc

Non

·»·

·"' w ‘

'

Gj un­
b*i*< m co4
red Ronit‘n«
y:. ““
* Id *A, tibi­

cinet

Quod non oporteat mulieres ingredi C
Quod non oporteat facerdotes aut cie·'·
*<âfcû. *j
«“« ‘ ‘.aec ea contingere, que
■
d altare
ricos e ex collatis vel cofenmiffaliis con-<»< «n·#
* ·· deputata
·
'
kobmb» ,· virorum omens
funt
. vivid celebrare . Hoc autem nec laids
* u‘'
XLV.
'
poffe congruere.
Quod non oporteat ad baptifmà quemLVI.
quam poft duas quadragefimx hebdoma­
Quod non oporteat presbyteros ante Olft ,, N.o
das admitti.
proceffiOncm epifeopi introire facrarium
& federe, fed cum epifeopo debent in- r<<r
XLVI.
Quod oporteat eos qui ab baptifma ιgredi, vel in fubfelliis federe: nifi fpr* veniunt, fidem difeere, & quinta feria Ifitan infirmitate detineatur aut profici*··
ieptimanæ majoris epifeopo aut presby- jfcatur epifeopus. '
teris reddere.
LV1I.
XLVII.
____oporteat
r_______in villulis
________
Quod non
vel in
Quod oporteat eos qui in sgritudine Dagris epifeopos conftitui, fed vifitatores.
percipmnt baptifma , poftquam conva- Vcrumtameif^ampridem
"
confticuti mhH
luerint’ fidem perdi (cere , & fcirc cu­ faciant przpter confcientiam epifeopi ci­
jus muneris participes faâi fint.
vitatis . Similiter & presbyteri praeter
XLVIII.
confilium epifeopi niml agant.
Quod oporteat eos qui baptizantur ,
.LVIM.
·
Quod non oporteat\n domibus oblab defte, fi. poft lavacrum chrifma b ecclefiz acciiiX’
*
pere, & regni Chrifti participes inveniri. tiones celebrari ab e pi (cepisvel presby-

(-)

XÙIX.

Quod non oporteat in quadragefima.
c bMedi λ to- Pancrn benediûum c offerri, nifi infab·*·.
bato & dominica.
L.
De eaafrcr.
d.ftj No·
Quod non oporteat in quadragefima ,

teris.

·

LIX.
* Quod non oportet 1 plebejos pfalmos
in ecclefia cantare, nec libros prztercanonem Tegi, fed d folum faqxa volumi-d fo(i
nt novi teftamenti vel veteri».
V

Concil. General. Tem. I/.

Oo

a

CA-

1 tfft
tnHugMi e·*
fu»t tbfunt a coffeOinn· Mf. Dionrfiana um . Htrti,
a Hum Canonem CollaOione, quadam Dtonjrftana nrairrinittunt, «x quo fit . ut Canon·, ille nsmaret tan.
tum LVIIL
( Deeft eti·» in Znr. undt lequent canon numeratur Lilii.)
t Gloffa Mf. parvctufta in CaooM* tao4iceno< aa verfioae Dionyfii Exigui · qua funt in SIM. ParlC Soc.
Jtlu-t
, Kahièt y
f reMflrnat H»r4.
(·) Oto.lfti Canon» ita efferunt ut In Luc. XL IX. «.«I -a.

ftri·
fe/arr* 1er. L.
tffrUM i»
•/v plwrr, >·(·*··· fwa/rafe/a*«a> fhtt KKtrmhf
Mrari
. Deeft μΓ·» in CMtae Luc, Caaoau XLIX. <itu*.

S·/»·

in
t» ·Λ<μ<

raawarat

, Za attoa*·
/r^/a>··· futar*

,

foi* jrjtt-

C O N C ! t I O R U M O M N I U Μ

5β,

,84

- ΐ
CONCILII

L AODICENI

Ex interpretatione 1 Ifidori Mercatoris. ·

TITULI

A. ui

CANONUM.

A XXXIII.

Non debere cum bareticis aut fchifmaticis orare.
I. De bigamis.
XXXIV. Non eundum ad falfos martyrer.
II. De i>:> qtrslsverjorum peccatorem lapfus in- XXXV. Non licere Chrifiiams, derelifla ecclefia,
ad angulorum congregationes colligi.
111. Zdr neophyti/ no» promovendi* ad fa<.erdo- XXXVI. Non licere clericos magor vel incantato­
res effe , aut pbylafleria facere.
IV. Aon .'icere aram c atechumenii cDrieoc fieri. XXXVII. Non licere ab beÀticis vel Judais feria­
N.n itcere clericis ufuram (4) vel J(Jcup',a
tica, qua mittuntur, accipere.
accipere'.
XXXV111. Λ’οη Itcere a Judeis azrma accipere.
\ I. Aon dcb'i'e bureticor, m barefi permanentes, XXXIX. Non Itcere cum paganis fefia celebrare.
f. eeclefitm -ingr/ai .
XL. Epifeopos adfmodum vocatos «an debere con­
VII. De Njvatianis , (J S* trto.lecimantr .
temnere .
Vin. De Cataphiygis ad^vclefiam venientibur.
XLI. Non debere clericum vel laicum fine ( i ) epifiolis peregrinari.
IX. -Vn debeie Catholicae in ea q:ece martyrii
fui besettci dicunt, intrare.
IjXLII. Nullum clericum debere fine epifeopi fut jufX. No*. debere catholicam hareticorum matrimo­
fione peregrinari. .
nio fociari.
XLIH. Mmijlros non debere ab ofilis recedere.
XL (b) De c.itet Dementi ecclefht.
XLIV. Non debere mulierem ingredi ad altare .
XII. De ordinandi t epifopic cum confibo metro- XLV. Non oportere per duas Jeptimanas quadragtpolit.ini & finitimorum epifcoporum.
fimte aliquem ad baptifmum fujcipere.
XIII. Non lucere populo minifiroi altarii e!fere . XLVI. Baptizandos debere jymbolum fidei & diXIV. S inflas oblationes pro eulogtu ( in feftivifcert cT docere.
tate pafchah') ad ali.u parochias non debere
XLVII. De bis qui in ugritudine baptizantur.
tranfmitti.
XLVIII. Sfisia poji baptifmum cbrifmandum efi.
XV. ( r ) De pf almi fits .
XLLX. fn quadragefima fobbato tantum & domi' nica offerendum efi.
XVI. ΙΛ janflum evangelism fa-jiatu legatur.
XVII. fjalmos Jparfim nsn licere confundi.
L. Non Itcere quinta fena feptimana majoris jeju­
XV III. ( Ï) De orationibus q.ci.’iJiani< .
nium Jolvt.
XIX’. De cedin' or.itionum cate'bumenorum(e) at- LI. Non debere tn quadragefima, nifi fabbato &
juc fid'lium, & communione.
,
d'HÂntca , natahtia martyrum celebrari.
c
XX. De disciplina at<j;<e rrrde/t:a clericorum.
LU. Non licere nuptias fieri m quadragefima.
LUI. Non licere Cbnfiianos ad nuptiae euntes ,
cantare, aut baltare.
XXII- I j > /V mimfirn , t,/ oraria non utanLIV. Non licere mi-iftroi altarii vel ceteros quos­
XXIII.
r.on oportet Icflores
) v:l
libet , fpeflacifits >ji<z in nuptiis aut tn ’ fee- **,i*
pfalv.ifias. orario Uti , <J7 hi leger' .
nts exhibentur, mterefie.
XXIV., ζζ/) D.· I'floubis. cT pfalmifiir, ut le­ LV. Non dtberc clericum vel luteum Cbriflianum
ev fymhohs convivia celebrare.
XXV. Non inet miK:'i>i> ptrem dare, (aut
LVI. Non oportere prerbyteros ante tngreffum epilicem benedicere )
Jcopi ingredi , aut ( k ) federe in tribunahXXVI. De eimidn.
bm.
XXVII. Aon deb
ad og.ipen
LVII. Non debere in vius & villii fpifeopes ordi­
nari, neque p> csbyteros pine procepto vel conXXVIII. Non inere m ecclefiis accubitui firmefiho epifopi aliquid agere.
LV1II. Non oportere tn domibus ab epifeopis vel
XXIX. Λ'οη debere C/iritbanof jabbatizare■
presbyteri* oblationem fieri .
XXX. ZV«,7/ C brijiiano in 're , c-jm muhc>ibu. la- LIX. Non licere pjalmos ab.idiotis compqfitot, tn s
ecclefia dici, nec libros, qui non funt canoni­
XXXI. De canendif barettc>am connubm.
ci, legere.
XX XU. Λ an licere ab baretuie eulogias acci­
pere.

Ck

t H»c quoque lûdon veriîo .'olUta c(l ib Hardmno <um «ei’emina (.allcâionc Mf. Ifidori Mercatori, Bibi,
papf. Soc. Jeta, quarum in una lir. eft Ifidori a.(notatio, relata e< parte ,n Decretum a GratianoXI; Drftiufl.
XVI L^tdl.-e-ipr
in ^«4 Pst-er iZjjier/ tur fltturnrut Cunutirt LIX. furruru tollor mni/,ι TbeeJe/iu.
Ufr)<.13t rtfiliil , lu^jirilirutlSui Hiefiu, MtieOonit , .Annelle , C er!erir . Ejufdem Hard· funt fequentet notula .
( - ) In Lui. Jeeft vel fefcupla.
(* ) In Lue. tit. XI. eft de pretbiteru» Sc deeft de catechumenis.
( . ) Lur de pfalniis Ecclefia. (d) i.ue. de ordine orationum. ( r ) Lu>. a.idir, panitentiuiu, & elrrji atque
cotnutuoue.
; f ) Lu.. habet , .|v· quibus fnpra.
( f ) In t.u . dt-cil rei pfalmillas.
(t>) Lsu. uon licele
der>.o» taberna, intrare.
(J ) Lu., cpiftolio.
( i ) Lue. pru.cdeic ad «cclefiain .

j8j

/ x
\a) Ku

AMPLISSIMA
a'

XT
XT Έ C
IN xJ IN JC.

COLLECTIO.
magni dicantur , hujufmodi çum omni
diligentia catechizari oportet , 6c bapti-

SAnfta fynodus-* apud Laodicen Phrygir “?kab ,ccdcf,r
Pacati anas convbcata ex divenis
diverfis pt
provinciis
< presbyteris.
uz Pacatiaiue
___

<^ho!icz epifeopis &

AGx, regulas expofuit ecdefiafticas, ficut infra
feriptum cft.

IX.

II.

X.

Non concedendum in cœmeteria j5c
quxmartyria haereticorum dicuntur,. cak
De eo quod oportet fecundum eccle- tholicos orationis gratia & petendz cufiafticum cano nem, eos qui libere & le- rationis intrare.
intrare, ^Sed
^ed & qui ierint, fi
gitimefecundo nuptiis.(6) connexi funt, iunt
funt fideles
fideles,, incommunicabiles fàétos,
fàdos,
nec occultam permixtionem operati funt, ad poenitentiam ufque ad aliquod tempauco tempore (c)exempto, vacare ora- pus redigi : pœnitentes autem eos , &
ttonibus & jejuniis, & fecundum veniam erraife (f) fe confitentes, fufeipi oporreddi eh communionem.
® tere.
Eos qui ad ecclefiam pertinent, indif­
ferenter filios prpprios hzrccieorum nup­
tiis minime fociare debere.
XI.
Mulieres qux apud Grxcos presbyterz appellantur , apud nos autem viduz
feni or es. * univirx & matriculariz no­
minantur, in eeclefia, tanquam ordina­
tas, conftitui * non debere.
XII.
Epifcopos non oportetprxter judicium
Non oportet neophytum pro moveri ad
C Metropolitanorum & finitimorum epi­
ordinem facerdotalem.
fcoporum conftitui adecclefix principaIV.
Non (J) licere manus impofitionem tum. Nec eligantur nifi hi, quos multo
Dt «. t.
Noa liters fuper ordinandos prxfentibus catechu- ante nota probabilifque vita commendat ;
nihilominus
in '------------fermone fidei
reda
menis fieri.
C&
—
’— λ.
fJJ &
t—
operatione per fuam converfationem fucV............................
Non licere fœnerari miniftris altaris ,, rint probati
XIII.
vel in Cacerdotali ordine conftitutis, vel
Dc eo quod non fit populis conce­
" ie:qo:pla. ufuras vel lucra, quz * fcfcupla jhcundendam , eledionem facere eorum qui
tur, accipere.
VI.
altaris minifterio funt (f) applicandi,
XIV.
Non concedendum haereticis ingrefSandas oblationes, ad vicem eulogiafum domus Dei, in hxrefi permanenti­
D rum, per feftivicacem pdfchalem ad alias
bus.
'i q M H>.

His qui ,diverforum peccatorum lapfus incurrunt, & inftant orationi, confeflioni ac pcenitentiz, malorum fuorum
perfedam converfionem demonftrantes ;
pro qualitate peccati, pcenitentiz tem­
pus tribuendum eft : propter mifericordiam & bonitatem Dei, qui hujufmodi
funt, revocandi & ad communionem funt
applicandi.

parochias mitti minime oportere.
VII.
XV.
Novatianos, vel etiam Quartodecima* Non licere prxter canonicos pfaltes,
nos, quos Grxci Teflaradecatites appel­
lant, id eft, qui quartadecima luna pri­ (id eft, qui regulariter cantores exiftunt, m t. Ani,,
mi mentis cum Judxis pafcha celebrant, quique) pulpitum aicendunt, & de cofe dc catechumenos eorum vel fideles dice legunt, alium quemlibet in ecclenon recipi , priufquam condemnent e*i- fia pfallere .
’
nem hxrefim pleniflïme ; ante omnia au­
XVI.
Sabbatis cvangelia cum aliis feripturis
tem, in qua detinebantur. Et nunc qui
apud cos fideles dicuntur, fymbolum fi­ legenda effe.
dei doceantur : atque ita unélos fanéloE
XVII.
In proceflionibus non connedere, id­
chrifmate, divino (aeramento communi­
eft, ex diverfis verfibus & fenfibus libri
care conveniet.
unum canticum minime conjungere, fed
VIII.
Eos qui convertuntur ab hxrefi, quz fingulorum pfalmorum ordinabiliter de
„ f.ril^uai dicitur b Cataphrygarum, feque in cle- medio debere fieri ledionem

’ tt’rO con^*tutos exiftimant , quamvis

(f)
XVIII.,

I Ia M(T.. aoAria , ftcinJ·» LtiJlCttu· Pir^t pefaUKtt·. In «Hero, PifeHt. Hard
& MC «e/Wr* dr Mtlri, tiaris .
J Mfl' ·>·· licriit.
4 Mf. Neo htrst.
(e) Bgo vere in htc editione prinum contali cum MS. Cod. Lurenfi . in quo prater verüoaem Dionyfii hac
quoque apparet ad-finem voluminis rejeiU. Eft «utein Codex Hie » cx quo variantes ad serfionem Dionyfianam
dedi 5 feriptu» (acu Io CalteniXI. (i )
conjuiuH fiant . ne»' -onculcaram ( t ) £«r. eveepto. ( J > £.,<·. Ij.e.t
oidiii.tontm Clcrsct ulhev. . vr) Lut. magnificantur.
f') Lttr. cenfeiTos .
'( g ) Lit. eligendi.

5«7

CONCILIORUM

OMNIUM
XXVII.

588

XVIII.
-----A
Non oportet roinitlros altaris , vel
De eo quod Temper («) eafdem fupf plicat tones orationum , & ad horam quoslibet clericos, aut etiam laicos, ad
nonam & veiperam , oportet celebra­ agapen vocatos , partes tollere , propter
injuriam qux ex hac occafione ecclefiari .
ftico ordini (/) poffit deputari.
XIX.
XXVIII.
Quoniam catechumenorum orationem
Non oportet in dominicis feu eccle­
. feparatim, & prius port tradlatum epifcoporum oporteat celebrari . Quibus fiis agapen facere, · & intus manduca- ‘J,"
re vel accubitus fternere.
egreiTis, orent etiam hi qui in poeniten­
XXIX.
“’***
tia funt conftituti; & port manus impo­
rt io nem his quoque abicedentibus, tunc
Non oportet Chriftianos judaizare, Sc
fideles orare debebunt . Quorum tres in fabbato vacare , fed operari eos in
orationes fiant , iuni quidem, (id eff ,B eadem die, dopiinicam pneponendo eifecunda vero & dem diei. Si hoc cis placet, vacent tanprima) per filenciutn
“ : quam Chriftiani. Quod fi inventi fue·
tertia pei; vocii pronunciationem. Et
tunc demum (i) ofculo. pacem dari de­■ rint judaizare, anathema fint.
bere . Et pofteaquam presbyteri epifeo­
XXX.
Quoniam non oportet miniftroa altapo pacem dederint , tunc etiam laicos
(c) dare. Et fic oblatio offeratur. So­■ ris ? .vel .etiam clericos quoslibet, aut
lis autem miniftris altaris liceat ingredii continentes b fc , aut omnem omnino k<*4*t

ad altare , & (d) ibidem communica­ Chriftjanum, cum mulieribus lavacra
• habere communia. Hzc eft enim prima
re .
XX.
apud gentiles reprehertfio.
Quoniam non oportet diaconum feXXXI.
dere prxiente presbytero, fed ex juffioQuoniam non oportet cum omnibus
" ne presbyteri fed eat . Similiter autem C hzreticis mi fee re (g) connubia, & vel
honorificetur & diaconus a miniAris in­ filios vel filias dare, fed potius accipe­
ferioribus, &omnibus clericis.
re; fi tamen profiteantur, Chriftianos fe
futuros effe catholicos.

XXI.
Quoniam non oportet · fubdiaconos
XXXII.
Non oportet hxreticomm benedictio­
licentiam habere ia iceretarium, ( t )
d.caniu*
quod Graeci * diaconicon appellant , in­ nes accipere, quoniam, iftx maledidliones magis funt, quam benedi&iones.
gredi, & contingere vafa dominica.
XXII.
XXXIII.
Non oportet cum hzreticis vel fchifMiniftrum non oportet orario uti, nec
maticis orare.
oflia derelinquere.
...........
XXXIV.
ΧΧΙΠ.
Quoniam non oportet leâores aut θ Non oportet Chriftianum dereli&is
martyribus Chrifti, abire ad falfos * mar­
pfaltes orario uti, & fic legere aut pfaltyres . Hi enim alieni a Deo funt .
.Iere.
Quicumque autem abire voluerint ana­
XXIV.
Quoniam non oportet akari dofer- thema fint.
vientes a presbyteris ufque ad diaconos,
XXXV.
& deinceps ordinis eccleliafi ici omnes uf­
Non oportet Chriftianos dereliéla ecque ad mini (Iros , aut Icflorcs , aut ** clefia Dei abire, ♦ & ’ angelos idolob puiHhii·, pialtes, aut exorcisas, autoftianos, auC latriz abominande ( b ) congregationes
etiam eos qui in propofito continentiae i acere , que omnia interdirafunt. Qui- fit *»·£«.
cumque autem inventus fuerit occulte
lunt, tabernas intrare .
XXV.
.
huic idololacriz vacans., Anathema
fit:
’ Non oportet miniftros panem dare, quoniam derelinquens dominum noftrum
nec calicem benedicere.
^Chr illum filium Dei» acceflit ad idola .

;

XXVI.
Non oportet exorcizare eos, qui nec­
dum ab epifeopis funt proveâi, neque
in ecclefiis, neque intra domos.

XXXVI.
Quoniam non oportet miniAros alta­
ris aut clericos magos & incantatores
efle, aut {acere qux dicuntur pbyla&e-

ria,
I Z«naru , 8c Anftiaus,
*r! tebttm ^rynlrtrerlnm fubdiacool , gutrirj Dractiftiet t w/ frrtiytrrtm»
i Mff. notlrl duo. «d frtfri mertyrtt feiltt .
; MIT. nolbl tre»; eA Augtln ettn/He»lr>»
f*··
rf , ytre Cft. Edi(10 Mertini » eJ aeguirt.
lr ) Decft MfdeBi In C«. ( b ) Lut. ofruluip perii. (rJ Ltu. Mdit, pacem. (/) !» Lett. dceft, ibidem.
(t ) Z·/. addit» five (auarmtn. (f) Lue. poterit. (,) Lut. convivia ( *) Lut. congregationera (a«re.*

AMPLISSIMA

•

v

COLLECTIO.

j9o

ria, qux funt magna obligamenta ani-A offert i, nifi (b) fabbato & dominica tanmirum : hot autem qui ralibus rebus tum.
utuntur, projici ablocdcfia juflimus.
XXXVII.
Non oportet in quadragefima quinta
t»
Non oportet a Judcis vel haereticis feria ultimx hebdomad* jejunium diflblferiatica, quse mittuntur, accipere, fnce vi, & totam quadragefimam inhonorari,
cum eis dies agere 4 feftos.)
fed per totos hos dies jejunare, dc efeis
XXXVIII.
abftinentiz convenientibus, id eft , ari­
Non oportet a Judzis azyma acci- dioribus uti.
LI.
s
pere, aut communicare impietatibus eo­
Non oportet in quadragefima * mar­
rum.
XXXIX.
tyrum natalia celebrari , fed eorum in
Non‘oportet cum paganis fefta cele­ fabbato & dominica tantum memoriam
brare, & impietatis eorum habere focie-B fieri,
LÏI.
tatem.
Non oportet in quadragefima aut nu­
XL.
Non oportet vocatos epifeopos ad fy- ptias aut quaelibet natalitia celebrare .
nodum contemnere, * fed abiredeberea
LIII.
& aut docere, aut doceri quat funt ad ecNon oportet Chriftianos ad nuptias
clefiz ceterorumque corre&ionem. Quod euntes, vel ballare, vel faltare, fed ca­
ji * contempferit, feipfum videbitur ac- fte (cjcarnare, vel prandere, licutcom­
cufafle: nifi forte per infirmitatem irc petit Chriftianis .
non poftit.
LIV.
XLI.
Non oportet miniftros altaris , vel
Non oportet miniftrum altaris, vel quoslibet clericos fpe&aculis aliquibus ,
etiam laicum , fine canonicis literi id qux aut in nuptiis, aut in · fceniscxLbibentur, interefle; fed antequam thy­ .iiiao lagcn
eft, formata, lliquo proficifci.
dume*, u:
XL1I.
melici ingrediantur furgere eos. & dc
Non oportet miniftrum altaris vel convivio abire.
• quemlibet,.clericum prxter juffionemepiLV.
icopi ad (a) peregrina proficifci.
Non oportet miniftros altaris , vel
XLIII.
quoslibet clericos, vel etiamlaicosChri­
oftuNon oportet mîniftrosb vel brevi tem­ ftianos , ex fymbolis (qux vulgus bcoin- bcM>a<r.m
pore ab oftiis deefle, & orationi vacare.
meofalia appellat) convivia celebrare.
XLIV.
LVI.
Non oportet mulieres * ingredi ad al­
Non oportet pre.byteros ante ingreflum
tare .
epifeopi ingredi, & federe in tribunalibus,
XLV.
fed cum epifeopo ingredi : nifi forte aut,
Non oportet poft duas hebdomadas
grot.ee epilcopus, aut in peregrinis eum
quadragefimx quemquam ad baptifmum θefle conftitcrit.
fufeipi.

LV1I.
XLVI.
Non oportet in villis & vicis epifcoBaptizandos oportet & fidei fymbo- pos ordinari, (d) fed vifitatores. id eft
lum difeere, & quinta feria utetrmoffc- qui circumeant , conftitui ; hos autem
ptimanar vel epifeopo vel presbyteris qui antehac ordinati funt , nihil agere
reddere.
fine conicientia epifeopi civitathk. Simi­
XLV1I.
liter etiam presbyteri nihil fine prxcepQui in argritudine conflituti baptif­ to & conii lio (e) epifeopi agant.
mum perceperunt, fail i fani, fidei fymLVIII.
bolum edoceantur, ut noverint qua do­
Non oportet in domibus oblationes
natione digni funt habiti.
ab epifopis five presbyteris fieri.
XLVII.
LIX.
Oportet baptizatos poft baptifmum
Non oportet 1 ab idiotis pfalmoscomchrifmatis quoque cœleftis , & regni pofitos & vulgares in ecclefiis dici, neChrifti participes fieri;
que libros qui funt extra canonem leXLIX.
gere, nifi folos canonicos novi&yeteris
Non oportet in quadragefima panem teftamenti.'
LX.
I Al. MC M
akin.
» Crananua ,
, Mf.
altare.
4 Au&or Mlcrologi
cap.
ataetyrec
aaaiur , iac iéea
aea^urn
autiqaas u.eu:srta Ceafe/fereru aJea ttitiih
fait.
J Pfalmos Salomoni adlcriptos Zonaras, & Balfamon hoc loco intciligutu . Alii ffataot » a privans hominibus compotitos, nec ab Excit lia approbatos.
i a 1 Lae. peregrinationem.
( l) Luc. Sabbatorum, St Dominicum tantum.
( t \ Lue. canere.
(ti) In Lut. dteft , vifitatores, fed habat, fed ee>. qui &c.
( r ) In Lut. det ft Epifeopi

*1·

Λ

CONCILIORUM
A
LX.

OMNIUM

J?»

:IX
Si quis Hcreticorum in oratorio ora­
verit pœnitentiam a^at.

ύ^4«γ”t>u

( Qux autem oporteat legi, & inau” éloritatcm recipi) hxc funt: Genefis
mundi , Exodus Ægypti, Leviticus, Nu­
Fideles filios vel filias Haereticis non
meri, Deuteronomium, Jcfus Nave, Ju­
dices, Ruth, Regnorum, libri quatuor, conjungere debet.
XI.
Paralipomenon libri duo, Efdrae (e)duo,
Vidua rejigiofitatis caufa non ordine­
'Liber pfalmorum 150. ( à ) Proverbia
Salomonis, Ecclefiaftes, Çàntica canti­ tur.
XII.
corum, Job, Hefter, (c) duodecim'froEpiicopus non ordinetur abfque Me­
phetx, ideit, Ofee, Amos, Johel, Abdias , Jonas .. Michaeas , Nahum , Ha- tropolitani , & reliquorum epifcoporum
bacuc, Sopl.onias, Aggxus, Zacharias , confenfu.
Malachias. Item Ifaias, Jeremias, Eze-®
Populus non eligat Sacerdos facras ob­
chid, D niel. Novi autem teftamenti :
Evange’ a quatuor, fecundum Matthxum, lationes per diœcefes ad vicem eulogia­
fecund m Marcum, fecundum Lucam, rum non dirigere.
XIV.
fecundam Joannem ; Aélus apoftolorum:
Non liceat nifi leilori fubire in pul­
Epifiolx cathohcx feptem j Jacobi una ,
Petri dux, prima & fecunda; Joannis pitum.
XV.
λ CICS, prima, fecunda, & tertia; Judae
Omni fabatho cvangelia legantur in
una : Epiftola: Pauli apoftoli quatuordeciin: ad Romanos, ad Corinthios prima ecclefia.
XVI.
& fecunda : ad Galatas , ad Ephefios ,
Non liceat de alio & alio libro conead Philippenfes, ad Coloflenfes, adThcf_ ________ _, , rprima
____ ___________________
ad ordinem
fa'.onicenics
& fecundat (d) ad&a (connexa) nifi pfalmos
Titum, ad Philemonem, ad Hebraeos.
dicere.

xm.

XVII.
g

Ad nonam & vefperas , femper non
ipfas dicantur fupplicationes. (fic)
Veteres ex colle&ione vetuftifTim* prout exilant
XVIII.
in Cod. MS. fee. VIII. · Lucenfi.
Poft ordinationem Cathecuminorum &
manus poenitendum impofitionem fic fa£Λ CONCILIO LAODICIÆ. PH/UGIÆ.
cerdos immolet , laici tunc tradant fibi
pacem.
I.
Qui venerit in fecundas nuptias poe­
XIX.
Miniftri tantum in Altario commu­
nitentiam agat.
II.
nicent.
XX.
Pœnirentes fecundum pœnitentiam fic
θ
Ut «diaconus non juffus non fedeat an­
recipiantur,

TITULI

III.
Neophytus non promoveatur in facer
dotio.
IV.
Ufuras & négocia non agant clerici.
V.
Nullus manus impofitionem accipiat
prxfente Cathecumino.
VI.
Hxrcticus non egrediatur in ecclefi .1 m.
VII.
Novatiani , vel Quartadecimati non
recipiantur nili anathematizaverint fidem
propriam &. fymbolum catholicum difcant, & poftea chrifmati communicent.
VIII.
Secundum Phrigas fi converfus fuerit
baptizetur.

te presbyterum & reliqui clerici ante
diaconum.
XXL
CJerici non ingrediantur in facrarium,
& contingant vafa Dominica.
XXII.
Leéloies fine oriario pfallant.
XXIII.
Nullus clericus in tabernam ingredia­
tur.
XXIV.
Panem & calicem miniftri non bene­
dicant .
XXV.
Nullus exorcizet, nifi qui ordinati fue­
rint.
XXVI.
Nulli liceat de agape partes tollere.
XXVII,
In ecclefia nullus manducet.
XXVIII.

(.) Lu.. F/Jr»». 8r
duo.
(i) [.tu. proveibioruin , rintka cintlrorum,
i i ) in Lwc. dccfl duodecim > & Id cil .
( d ) L«*. addit ad Timotheum 11.

Ecdciiaftci.

amplissima

w

.

XXVIII.

/

COLLECTI O.
XLVIII.

$94

Non oportet nuptias in Quadragefima
Si deis iabathum colat, anathema fit.
facere , nec in nuptias chnfimatos bal­
XXIX.
Nullus religiofus vel laicus fidelis cum lare .
XLIH.
muliere lavet.
Nullus clericorum in eipeftacula am­
XXX.
Nullus filiam fuam detHzretico; ac­ bulet, nec in nuptias.
L»
cipere vero fi profeflus fuerit catholi­
....... rt i melici ingreffi fuerint Clerici
cum fe efie ( liceat )
ambulent.
XXXI.
Non oportet haereticorum eulogias ac­
LI.
Minîftri feu laici fideles qux vulgus cucipere.
miferiam ( forte commetfationem ) appelXXXII.
Cum haereticis & fchifmaticis nulli li- - ' lat convivia non celebrent.
LII.
ceat orare.
Presbyter ante Epifeopum non ingre­
XXXIII.
Nullus chrifii&nus ad falfos martyres diatur & fedeat.
LUI.
oret.
In viciis & in villis Epifcopus non
XXXIV.
Nullus catholicus ecclefiam dimittat, ordinetur; & Presbyteri fine conficientia
Epifeopi nihil agant.
quafi angelos adoret.
XXXV.
Casteri tituli ibi non leguntur.
Nullus clericus per cantaturas vel filaderias faciat, fi fecerit deponatur.
No.tje Severini Binii
XXXVI.
e
) Hoc concilium antiqua nobilitata «- cauf» conci.
Non liceat Catholicum hzreticorum
£ Uberrimum , Gracorum atque Latinorum '.riptit cele- jl(.
*“'bri memoria commendatum fuit. In quo ad collapinm Epifeopi
vel judzorum dies obfervarc,
■ecclefia difcipllnpm rcftaur*ndam,*uAorc Nunechio Phry- qaot .
XXXVII.
pia Metropolitano, congregati fuerunt triginta du»epi­
Azima Judaeorum nullus chriftianus feopi , tc hofce quinquagin* novem .anoncv , ad morti
fiugulorum fidelium reformando* ediderunt, ut conflat
accipiat.
apud Gratianum canone uudecimo , dift.
Itera ex
XXXVIII.
compendio Baroni) . Quod pradlAum concilium in Sy­
AuAor fuit
ria fub Theodoto , vel Theodofio epifeopo celebratum ‘
Nullus cum Paganis fefta celebret ;* fuifle
turrit.
fcrlbltur, plane falfum eft. Hac enim fynodu» ,
Epifcopus in fynodo non excufet ire fi­ ut infra patebit, habita eft in Phrygia Pacatiana. Cum
ergo Theodotua , five Thcodofiui fuerit epifeopu· Lao-.
ne neceflitate.
dice· Syria, Stephani, ut teftatur Eufebiw lib. 7. cap.
XXXIX.
ultimo , fuceeflbr , habeaturque tertio loco fubfcriptu»
inter eoa epifeopo* , qui ex Colefytia magno Nicano
Nullus clericorum vel laicorum fine concilio
interfuerunt At fubfcripferunt · verum effe non
formata Epifeopi ambulet.
poteft, fy nodum hanc in Phrygia celebratam, illluaauAoritate indiûam 8t convocatam faille : fed potlua ex
XL.
errore accidiflc, ut cui vere Nuoechiu* Laodicenfi· eplNullus clericorum fine conlcientia E- fcupui ac metr^x>lieanu· prwfellt, Theodotua Laodicea
D in Syria epifeopu* prafcdiffe dicatur : propter** nimi­
pifeopi peregrinet.
rum, quod Theodori cekbri-j, nomen eflet , quam NuXLI.
nechii. Vid* Baron. In apeendic. 4. tomi.
» LarJiertrm. ) Sic diu uni a Laodicea urbe in qua Locu» habit
Non oportefe miniftros vel oftiarios celebratum
fuit . Sciendum autem eft , quod Strabone concilii .
diu peregrinire.
lib. 11. & 1 j. Plinio lib. j. cap. 10. At 1·. Ptolemao
lib. y..c»p. 15. ite. teftantibua, triplex fuerit Laodicea.
\
XLII.

&

Una in Syria , qua diAa eft Seluci* Tetrapoll* , eo quod a

Non oporteij poft duas hebdomadas Seleuco rege condita fuerit diftac vero eadem non pro­
a ponte Oronti* fluvii , eftque Chalcidi* contermi­
Quadragefimx quemquam ad Baptifmum cul
na. Altera fait in Media a Macedonlbu* coadlta, caju»
memoria apud unicum Strabonem lib. i>. repetitur.
iufeipi.
Tertia demum Laodicea ad Lycum fluvium fita , qua
XLIII.
praterquam quod ali*· Hlerapoli* diceretur , a fluvii
pradiAi
alluvione Laodice* ad Lycum fit* cognomina­
Non oportet mulieres ingredi ad akare.
ta eft . Civit*· illa quidem per fe nobili* cxftitlt, fed
XLIV.
elogia divina feriptura apocal. cap. g. e pi ft. Pguli ad
Et Cathecumeni fymbolum difeant , CoToflcnf. cap. ult. magna cum laude fit celebri memo­
ria pradicat* , multo nobilior eft laAa. Hoc , de quo
& quinta feria contignent.
n nunc agitnu·, concilium, non Ltodicea ia Syria , fed
■*- potiu* Laodicea in Phrygia Pacat Una celebratum fuifXLV.
fe , ipfiu* Synodi titulu* diferti* verbi* hifce aflërit :
Baptizari chrifmentur.
St»fi» fytrjtr , ftt» tfttJ Ltt^irttm
Ptfrtl/tt» crtornH t* fltrrfi nilnliti Af» , gtc. Unde
XLVI.
erroneum At diligenter corrigendum eft , quod priorlbua
Nullus quinta feria Pafchx mandu­ editionibu* conciliorum omnibu* dicitur In principio /
hoc concilium habitum efle Laoulcea qua eft ia Syria /
candi lolvant ( fic ) nec totam Quadra-

gefimam.
XLVII.
r
Non oporteat in Quadragefima natalitia San&orum celebrare, nifi Sabbato,
& Dominico.
Concil. Gcncrnl. Tom. II..

& qui gravior eft error, due* Laodicea* ia unam con­
flari, dum «fleritur eamdem etfe in Syria, qua eft ad
Lycum flumen . Nihil enim, commune habent Syrte fle
Lyctu flumen, ut ex pradiâo cofmograpborum teftlmonio conflat. Quod igitur verbahac« LttArrrt ardr Wti frrUiitttt & rltftim frlicitrrit (tMtrrimt Syri» Tvtreptllr^ Lyrr furni»/ imfrftt , 8rc. hinc fuftulcrlmui,
leâor amice, iniquo animo non fera*.
Pp
t

J9J

CONCILIORUM
A

OMNIUM

596

Quote"·?*'*
. sub S tleaflet. ) Medio tempore inter Neocafareeni Far qW , ite. ) Hic canon neque praecedenti > neque S1*®" *'
h«b'iuruiv«· ffcm
cm &
jf Nicanam
Nicsnam fynodunt
fynodum univerfalcm ,» qnando
enando SilvcSilvetraditioni apoftolic· » da qua fupra in noria ad conci- β·Ρ*'
lia' Africa·· fub Scephpno egimus, eft contrarius .· Ca^ando vi
ftar pontificatum etc le fie catholic· adminiflraret , fub
taphryg&rum baptifiuua iterari jubetur, quia non ea forprafidio Nutwchii nsetropolitani hoc concilium celebra­
nia > qua eccleGa utitur , collatu· fuerit .· reliquorum
tum fuifle , ha rationes perfuadere videntur . Prima .*
fiareticorum vero, qui hanc bapiitaudi formans riteobLsodiieuo concilio canon primus, quo bigamis penitentia aliqua injungitur , implicite allegatur , quem Neofeivabant, baptiftna ratum ac validum elfe, ideoque ne­
quaquam iterandum, ecdefia refle di judicavit . Vida que
cafareenfc concilium tertio loco & ordina aditum conrtituit .- proinde haec fynodutn ante Ancyranam* Neodiximus in notis ad can. apoft. 46. cf. Sc 4*·
Caaoa n.
* 4“·* dicunturprarfyiara . ) Presbyter· hoc loco ap­
R>ti· ».
cafareenfem habitam fuilfe, did non debet. Secunda .*
pellantur vidua fanlores , ut poltcrior aditio declarat .
liber Judith audorltsre hujus provincialis coneilil'Inter
apocryphus rejicitur , quem terte fanÛo Hieronynlo errequentiflime tamen presbyter· in conciliis nominantur mulieres colibem vitam agentes ili* s quitum viri
pift. j. patres Nicenl concilii , velut facrofatUlum, in
presbyteratus
ordina initiati vel étant , vel fuerant .
canoncm ffriptur· receperunt . Oportet Igitur conseda­
Ita intelligendus eft can. ai. concilii Antifiodorenfis »
re Laodicenlc concilium hoc anta Nicanum celebrhtum
quo inhibetur ne presbyter· cum fuo presbytero dor­
tuiflc , vel faltem , quod diAu inconvenientius eft , Ca­
miat . Obfervandum eft » quod ficut presbyteratum , Diacoaiffa
tholica ecdefia epifeopos ea qua de canonicis libris in
Ita etiam diaroniffarum & epifcoparutn mentio fatis fre­ qua, epiico.
cnagno ctcumenico concilio magna confidrratione decre­
quens apud feriptores reperiatur eadem fere fignificatio- pa qua feerit
ta erant, convellere & retraflsre aufos tuiflc. Tertia-'
mi conedii
concdii hifce
hi fee t. 4.
4. 140». De diacomflis vide qua noraviiuui fupra in fecun- diAa
quod quinqua canonibus Nlcani
idem
a ,patribus Lao-B do coaciHo apoft. item qua dicemus Vid concilio Turoil. & 1» conftitututn eft , hoc
I
'2
nenfi ; ubi can. 1 3. 1*. & ao.- haec nomina f»pe pradlducna fynodi ]. 5. t< 1. fine ulla commemoratione &
Aa acceptione ufurpatttur . Item Baron. Vide aan. 34.
allegatione priorum conftitutlonum decretum efle con­
num. iIS.
flet . Quorum fane epifoopt in hac fynodo Laodicea
iure meritoque magna cum reverentia meminiflent , ficut
i Ieram ysM funt in. ) Vide qu· notavimus fupra ad Ç»·· >)·
primuni A fecundum concilium apoft. ■
& Neocafareenfis, bigamis ponitentiam canone defuper
m A’r faaila
μ
/a»/7a iufla'
lufla' benediflceaum
denediflcaaum., ) Pafchalibus die-Can.
die­
14
edito imponenti! > honotificam in principio primi cano­
t
. C . 11 1
_ Λ _ ■
.
.
nis Laodiceni mentionem fererunt . Iiaque hanc fynobus fidelibus interdiOutn eft eulogiis communicate, quia
dum medio illo tempore, quod eft inter Neo,afareenfe
iifdem temporibus ad euchariilicatn communionem fu. Eulogia alus
it Nicanum concilium, celebratam fuilfe , certum eft .'
mendam obligati erant ■ Eulogia aurem eft panis fer- quis.
quo aurem anno , incertum . Quod apud Gratianum>
mentitos a populo oblatus , & ab epifeopo benedlflus
prxdiflo canone 11 Texta «umeretur poft Nicsnam, &c.
eo fine s ut presbyteri Ungularum parochiarum eumdem
en<meum eft . Quod Photinianoniui hareticorum longe
ad epife. acceptum Ia lignum catholica communionis fi­
R» f» I tittar
poft Nicsnam fynodnm exortorum feptimo canone men­
delibus fuis fub fe conftitutls diftribuerent tc imperti,
tio habeatur, nihil nollr· lententia de tempore Laodi­
rentur. A materia ex qua panis fiebat > dicebatur ferQuomodo
ceni concilii obftare , infra patebit in notis ad eumdem1
mentum, ad diftinAionem panis atyini, ex quo eucha- alias appal
riftia
confici folcret : ob facr· rei, catholic· nimirum lata
canonen:.
d Ca tenetJanHerum. ) Canoner quinquaginta novetn
communionis fignum, facerdotalemque benedifiionam el Eulogia du·
Quot canones
confthutos efle hac fynodo juxta numerum titulorum ,
impertitams eulogias , M eft benedifliones appe'laban- pl irai
eddi ■
aflem Baronii compendium. Gratianus vero pradiAo ((2 tur. Harum all* public· erant « alis privatas. Publi­
canone »1. diftinfL 16. a patribus triginta duobus, fecs ad id confecrabantur & dlftrlbuebantuc , ut e/fent
xaginta canones A unum decretos fuifle.
communionis catholic* ligna & indicia . De quibus fu­
e Senile fynedur yaa apad Laedicèam Phyt'* p*~
pra. .Privat· vero erant « quas amici inter fe ultro ciAaieimi apud catiaeie. ) Hinc Anielmus apud Gratianum cap. 1 1. ditroqtae dare & accipere coniuaverant. Cupis quidem an­
ft.nQ. it. qui putavit hanc fynodun, Laodice· Syri·
tiqui ufus exempla complura fuppetunt , tc inter alia
celebratam fuiffe , redarguitur. Vide qua fupra notavi­
fancti Pauli Nolani epllc. ad Severum fer i bent Is , epift.
s. in fine his verbis .· Pia»*·
dr cellula aemus xerbo, Lacdcteeum.
flta ilici pre eriegie mifmut . Et aid S. Aug. epift. Jt.
f Opertet ex ecclefleftice fflataue . ) Nempe feeundum
Caron I.
Pserw unam , j·»· aveieZmZ/arZ» /«dZcZe mifmut carl, Neocafareenfis concilii canoneni tertio loco politi»» :
tall ma, »»g*»»r scripzeada itnrdicar . Et api*. 3J.
cum enim Cataphryg· in orientali ecclefla diu magno
ad Alyplum : Panem e«»w fanflitet/ »■* unitaiir gra­
cum detrimento verfati fecuadas nuptias prorfus rejice­
cie mlflmar ,
ellam triait alit felidltat eentinrtur i
rent , ab epifeopis eiufdent ecdefia optime eadem rece­
itent fatum exlegium ejf* te faciet dignilete [umendi .
pte fuerunt, fic tamen, ut bigami non abfque pœnitenAuguft. etiam ad eurnlem Paulin, epift. 34. eafdem eu­
tia ad communionem admitterentur . Bafilius vero epi­
ftola canoni.a ad Amphilochium cap.'14. eumdem ad
logias mittens ait
Panli » y«»<w miflmur c akerier teaedlilie fiet dtlePliene actif antic veflra benignitati/ . Vi­
trigamos A polygames ex caufa ampliavit . Cur vero
de qu· notavimus in Mctchiadis vita, verbis , Hic feiifdem pernitentia Inrungenda fuerit, vida fupra eequ·
ef.· can. 7.
-·.
.
ctie ., ) Nora quod lege —
» Nen epertere prater . ) Nihil hic canon da cantu c··· '»·
. ÿ^arnm -zr/vvcr/zZr per-U ecclefiaft. apoft. traditioni contrarium pracipit. Ut fideChrift.
ConTrfTh
non remiferitis, non lunt
les in fuis conventibus pfalmis & hymnis alternarim
cata·, celante fu’:.· .· id eft
‘
... . & Paulo
corde fimut & ore. decantatis
Deum laudent
rennfli inftltutum eft , ut
•d Coi. c, 33. 8t
* ad’ Eph.
'
...
cap.
y. precept uni, efle fate- Cantus eccie
ce coram facerdote ju-ifdiAionem habente emittatur ,
mur : fed dum olim una cum clericis etiam populus pro- usftici aa
id antiquo ufu m ecclcfia receptum fuifle , atque etiammifcue cantaret, facerdotique orationem concludenti ma­ Hor quit.
nutu refle ufurpari .
gno cum boatu sd fimilitudinem era left i, tonitru ( ita Cet
laid·
» Site Piatieiani. ) Hoc canone decernirur , urh»rein
Hier, in praf. «p. ad Gal. lib. a. ) refpondere foleret, centare
tici Novariani A Quarta decimani id ecclefiam redeun­
imperitia canentium aliquando accidebat , ut ii , quorum
mu,
corru tes , quud mni rurnle^itima furina baptifiuatis » mini­
vox inculta erat, aut abfona, harmonicum illuni cccle· terdiiluai
ptul rITc pro, fies obfervaia legitime baptuati lint , non per baptif­
lia ft. dignitati congruentem concentum ( in quos Chryf.
btfur
mum. led per citechliationem, manuum impofitionem,
Prune .
in cap. t. Ifa. honi- t. acerbe invehitur ) planecortumA faeri chiiimaiis iiiséhonem , ad facrans ecdefia com·
perent . Ad hoc ergo incommodum a cantu religiofo
munionem recipiantur . Quod an etiam de 1'hotinianis
tollendum, ecclcfiaft. inftit. hifce optime provifum eft,
conflitutum fuerit , ideoque hac verba , aut PhrtiaJane prater certos ad hoc opus adferiptos > alii in ccde»>'r » qua in duabus dumtaxat editionibus, non in ter­
fia pfallefent . Nam ut cantus eccl. prout convenit, pie,C»nt. ecetena habentur < inferenda vel omnino expungenda fint ,
religiofe, aetnodefle concinatur, fludiofiflime patres hp.V*1'*
inerito dubitatur . bed quia suftoniaie concilii AreUjus concilii cumlgnatio, Juflino, Tertulliano ,; Cypria- e“* «beat,
tenfij fe.undi canone i 6. decretum eft, blptifinumPhono , Hieronymo , Auguflino, Chryfoftotno , alufque
tuiiinorum » quod filium Dei dumtaxat hominem fuifle
aliererer.t , nullum efle
veriorem & magis germanam p, pluribus , quorum verba prolixe recitat Raron. anno
Chrifti 60. num. »4. & feq. in ecdefia Temper curave­
editionem putamus illam , a qua pr«difla verba , eat
Secundo.

Pfacialaaif , abfunt
atque Ita «Jem a reliquis dua­
bus editionibus elfe vel expungenda , vel laltcm valut
fubreptici· diligenter notanda . Accedit quod Tbcod.
lib. a. heret. fxb. aflirmat , Photinum cum Paulo Samofateno de fanOiflima trinitate eadem feniiffe , eadem
docu.fle . S.,ut igitur ex decreto cont. Nicen· can. 19.
ftatiilum eft , ut Pauliantftic ad ecclefiam venientes bspticenrur , ita & de Photir.ianis fervatum oportuit effe. Et licet fanfli Hieronymi contra Luciferum , aborumque auâoritate conflet ) Atianorum baptifmum eeekfiam catholiran. recipere confuevitfe · bapttfmus tamen
Photinianorum nunquam ab ea receptus luit : nam eorum in impugnanda Chrifti divinitate tanta impietar
erat, ut ipfi Ariaol eos, ut tnax nxe impios, ab ecclefis ejecerint. Vide Barooiuns in appendice 4. tomi

runt .

» Neu apertat. ) Hoc can. docemur, his& interiori­
bus temporibus fideles aliquando procedentes , publico Proce flioaum
anti­
conventu preces fuas ad Deum fundere confuevifle 1 quod ulus
etiamnum ecdefia reâe facit. De horum ritu pradican- ques.
Cui Litanie
di , tc de proceffionibus eft iutelligcndun, illud Tertnll.
dicbntar
ad uxorem lib. a. cap. 4. Si practtien^um erit , vuxyuaw
rtraglr familia accuputio adveniat. Has, quod expiatio­
nis caufa publice indicantur , Litanias nominatas fuif­
fe , multa exempla declarant. Tempore Greg. Thaumaturgi Neocxf. habitas efle . tellatur Bsfil. epi. Oj. De
his aliifquc precandi ritibus plura vide apud Baron, in
not. ad mart. Rom. .item in annal, an. Chrifti yt.
num. 10$
f Ofttrirrt factfam . ) Hoc canone confit.itantur ea qua
fupra

597

C O L L E C-T I O.

AMPLISSIMA

5?S

■ In letit Aernimeir. ) Sicut focus ifte , in qutm ad Nossina loci
fupre In noti, ad foire· Ancyranum diximtt, can. >· * A
factos conventus celebrandos fideles convenire folebant · f—-'·■·" "»■
faq. nnnirum, quod pisniteatium alii inftar cetachumehic dominicam appellatur, ita idem alibi ecclefia, alibi
* lat<r- nocum 4 commumoneosationum Cmui fit facramentorui» r
elle Irruent.
tlntu01 a fois corporia fir fa. filial, participatione
domus oratoria, bafilica, memoria, martyrium, conci­ lu· hdebutn
lium fandorum , titulus ac templum nominari confusprohibiti luerint > donne inmnâum pani ten tin tempus
vit. 'Delubrum vel fanum , qua gentilium templis ma­
compleflent.
gi, conveniunt ; a patribus nufquam ufurpata reperiuoLaicaconaa
« gt felee //.·»·* . ) Hine quid lalca coAaunk» fit ,
mo qua di,- evidenter iatell igitur : nimirum' eam corpori» dt fangulrur ; quibus recewtlore, nunnulli improprie fait em , fi
non Improbe, utuntur. Rationes finguloruru vocabulo­
c*“"
nia dominici participationem, qua non apud altare cum
rum vide apud Barouium in notis ad martyrol. Rotnafacri, miniftrh, fed extra cancellos eo loco, ubi popu­
num.,die 5. Auguft! i Item In annalibus ann. 57. n. 1 x7.
lus confidebat, fieri ac difpenfari folebat > laicam com­
* tn jeiieie teiuri . ) Prohibetur Judaica feriat io Can.,,
munionem appellatam effit . Hac clericis impolita. , ut
diei dominici «c fabbati. Ebioasl enim, ut feribit Eu- Ομ»
pulo , viri ex notis ad y. ran. Arclat. concilii fupra condat , lo­
febius lib, j. cap, as. Judaice dominicum inftar fabbati prohibited
co pana erat. Quod autemficut olim , ita Iu ecclefia
rculwnba,
colebant .· pie autem it rcligiofe utroque die jejunare
_primitiva orientali fimuldc in rxci lernali facerdote, a poaut feftum agere ( quod in orientali ecclefia «d herefes
fepart'i lue. pulo, viri a mulieribus , devirgines a nuptis, locodiftindlverforuni verbo fir opera fimul impugnandas, obferva­
ruat_______ fili fuerint > fic ut in gremio ecclefia epifeopu, unarum
rum effis Clemens lib. 7. cap. 14. Socrates lib. 6. cap.
clero ad utrumque latus polito federit ·■ viri aurem fit. Anaftàfius Nicaeus lib. qunft. q. 77. aperte reftsnv
tnftram partem templi, fit tamine dextram ociuparint,
patet ex Cieni. condit, lib. s» cap.6t.de Amb.advttg. , tnr ) nulla lege prohibitum fuit. Vide qua diximus 111
1
noti, ad canonem apoft. yq. Item Karonium anno %j.<
lapiam.
*
num. aoa fit roy. item anno y(. num. 90 ubi longilr f« Aiuevnit t 1 Loca ecclefia apud apfidem pblita ,
fimam Auguft.ni inveâivam recitat illam, qua vehemen­
qua
hic
&
a
Paulino
«pi
fi.
is
Secteiaria
nominantur,
quid
ter invehitur in illos, qui feria quinta in honorem Jo­
eadem a Clem. lib. r. condit, cap. is paftophoria, id
vis fuperftitlofe feriabantur.
efi , ut explicat Hier, in Exach, cap. ,»· duo thalami
y H eretirermn peneAiiirenrr. ) Benediflioues St eulo- Caa. j»
feu interiora cubicula, appellantur .· ubi dicit , ij> om­
glu , ut fupra diximus, erant fymbolacommuqionis ca­
nibus ecclefiis duo paftophoria exirui confueviffc , eatholica. Itaque illa ab hareticis, qui ab ecckfia com­
Uius Secret·- que hlne inde apud apfidero pofita fuiffe aderit pred.
munione exciderant, i deoque ut plurimum vitandi erant,
111
loco Paulinus. Quorum quis edet ufus, duo hac diftipencuiofe accipiebantur .
cha ab eodem defuper infcrlpta declarant ■■ a dextra
g c^rijii mnrtyrer reUnevere , tJ nA fnlfet mnrty'er Clun haic(i
apfidis.
iereiicerum . ) Prohibetur hoc canona , ne fub pana '(|t Bon
excommunicationi, hareticorum martyribus aliquis teli- (omlu4,_
giofus cultus deferatur ; Ideo quod extra communionem candum aut
A fini Ara eiufdem.
ecclefiz fine fide fit caritate Dei de.edentes, perpetua ronverfanSi <inrii· /avfla rverr mrAittnJl in irgr velum
Dei amicitia fpuliati , omni religlofo cultu fit honore dum.
Hit pet e’it rr/iÀre< ftU'ii imen Arre llitrit.
Indigni , ab aditu regni colefiis prsrciufi fint . Contra Can. teCsn
Vide Durantum de ritibus cap. 14.
vero convenientiflimum ac maxime reiigiofum «fle de­
...c... Λ_
I'
”·· epeetet ueimfirvtn ferre ernrfttae, ) Orarium
X».ficat fto- idem eft in antiquis patribus , quod ftola t qua eft vecernitur
----, ut quos univerfa ecclefia incolas regni calc~.s , fanflos atque artilco, Dei effit profitetur , non
Ism qua u·
facra, longa, non lata, cujus ufus facet dotibus ac Q fits
V‘","r .Pj
diaconis conceflus, fabdiacoms interdiâus eft . Significat
-·"■
quidem
ut auflores fic largitore, bonorum, ( hoc enim
f.‘!i Deo debitum eft ) fed tantum 'ut amici Dei , fit
con/*
autem my ft ice jutum Chrifti . üntje in ordinatione f«heredes regni caleftis, fic coheredes Chrifti , cultu dum­
cerdotls, cum ei fto!* imponitur, dicitur.· Aicipe/agaav
taxat dulia, ut loquuntur theologi, colantur fit o b fer­
Armini , fitc. Hac figni Rest tone vox illa futuitur cone.
vent ur , Huc facit , quod infra canone yt- fanilorum
i
Bracar. 1. cap. 17. Ubi diaconi pracipiuntur fsrre ora­
fefta
celebrari , corumque commemoratio certis diebu»
*
rium fuper frapulas Item conr. Brae. j. cap. ;. ubi.lahaberi concedatur. Ex quibus quid de fanclorum cultu
cerdotl precipitur, »; fterifi/urn eklmmut , u«r fetrnac veneratione In ecdefia primitiva creditum fuerit, fa­
tis menifefte condar.
en ίίηνΑ nrn eprrtrt aA nr^rlet iAeUlntrin nieneinen· Can. j«.
navre cireumfeptut ; Un «M Ae une eeAermfae ινί· .rrtvAn. ) Vari· funt hujus canonis Interpretatione,. Un* Prie» «xpofi.·«· puriter & wiiaqw humerum prtMim , ffuitm · *
Theod. ad Confeff".-cap. 3. dicentis hoc canone damnari tiocaaonu.
fete peflere prupnrer crueit . Simili lignifie»clone accipi­
illo, harreticos , qui’ docebant -, angelos efle colendos .
tur hi, cabohibu, , quibus ufus orsrii fubdiaconis Inter­
Quod fi de cultu latrie Intelligi voluerit , fuftlncri po- D« cultu an­
dicitur. Et cône. Tcdet. 4 ubi dicitur , »««» emrium
teii ac debet . N',nl Bellarminu, lib. 1. de SS. beat. e. gelorum.
»c. hanc expolitionem eiufdem Theodoreti fic expoli­
tam approbat dicens , per hunè canonem concilii uon
piam quamlibet angelorum venerationem, fed eam dum­
'
Zyierrat . Unde Alrmnus lib de divin. off-. cap. de ce­
taxat qua Deo propria eft , prohiberi .- Thcodoretum
ltibus facri» · Rabauus lib i. de mftit. cleri, cap. io.
Theoddc cul­
Durant, deriubu, ecclefia
nutant orarium elle difilutn »lA _____
autem___________________
ab hsrcticorum calumnia
defendi
1....... J-'Ù..Jlt
, fit merito.
tu' injelo­
Nam eumdem dc angelorum cultu fit veneratione refle rum
quod oratoribus feu predicatOribus evangctil concedatur.
quid
fit
orthodoxe
(enfiffc
,
dubium
nullum
eft
,
qui
Ipfos
_
Secundo etiam non raro hzc «os oiarium accipitur
ivafent . .
pou*"
Pr ° facerdotali «efte hone fia & talari : Ha enim fumiangelos n'i> rintum veneratur, fed eofdem acerna fauiiando pco'ur in €OOC'*· Mogunt. fub Carolo cap. 17. ubi monenluti, adu.inifttoa nobis a Deo coaceflbs , noftros apud
vefte lace” ,ur P’cbyteti , ut fine inrermilGone orariis utantur ,
Deum i met ce flores fit patronos efle-, conftanter affir­
mat , uc videre «ft lib. ejufdem Thoodoreti.divin. de­
detail.
propter differentiam facer.lotali, Jigniiati, frniiliter acci­
cret. s. de angalis , fir in Dan. cap. 4. Quia tamen ,
pitur cap. nullus , xt.queft 4. V ide Suare* toni. j. difput.
quod fupra in notia ad fecundam'epiftoiam PII, verbis i
.
ta. fe£l. a. Durant, de litibus cccl. each. lib. a. cap. 9.
neme vet feAmnt in relitiene nngrimne : ex Bgronio
Cm ι,.Α,ι.
t ΛΑ Afupen vecuiet . ) Agape eft convivium publidiximus, neque Simon Magus , neque Cerinthus, ne­
Agapc quid . cum , quod olim in acJcfia in fanclorum martyrum oatalitiis celeb.-au confuevit . ficut & duo alia , funebre
que quifquam Judaorum hareticorum angelos adorandos
effe docuit, ipfe vero Theod. ad Coloflcnf. cap. ». hac
gorius Nati,menus de vita differ. Neu infuper eA fu- v contra hafeticos legem Judaicam defendentes decreta ac
conftltuta fu i ile fcripiit , juftam illuftriflimi Cardinalis
eram a.VyvuJ r/io/aw uri netubtiune funebre ve! unnuQtubiM tetaBaroni! cenfurani hac in re non evadit. Poflet alioquin
, hirte tum ptwihu, current . Soliras «fle quoque exhibeporff>u, ci '
pro hac fententu dici, J^c canonem editum fuiffe con­
|
brats
I ‘· ri agapes in ecclefiarum dedicationibus , fati, demonftrant
**■ qua Gregorius papa lib. t. epift. 14. dedicaturus otatra hsreticos angelicosIftns , ideo quod telle Eplphanio herefi 60. fir A^uft. hare fi j«. angelos ado­
toriutn beate Maria proagape pprar i mandat, Cc feribens ad Petrum iubdiaconuoi . J»d
telle ipf"t te· r? rando, , cultuque Istri· fpll Deo debito colendos efle
docerent. Altera qua magis placet expolitio, eft Baro- Secanda
nuilm exigit , Aebere act in ipfn Aiei feflvitute rra.trmi, qui ait, hoc canone piam ac religlofam veneratio­ politio
rrrr·, prrpfrrru felumur , »1 rii i fir^rnniiuift Jrdicatirmm
nem fal forum deorum, illorum nempe , quos Idololarr·, nor.
<w*v, vini euefintni tri^imn^ nnnenn meAret Aucenter ,
gentile, tu magi venerabantur , Cnrlftiania interdiflam
alfe , idque fic probat ; pritno , procedente canone J4.
firc. Qua Igitur conyi'i* publica optima ratlnne in ecvcri purtyri* cultus religiofua recipitur
falforum vero
cleflin introdutia , fit haftenus frequentata reperiuntur ,
a patribus orientali, ecclefia in hoc concilio pratenti­
martÿrum fupcrflitiofa venetatio prohibetur .· dum ergo
bus temperata funt ,z ut deinccos in ecclefia non cele­
fequente canone fubtungttur decretum ad cultum ange­
brentur . Hac enim «Sape, circumflantia Ambrofio >
lorum reformandum pertinens , .exprefle petet · TacroAuguftino , fic fanclo Paulino difplicuit , de qua ipfe
fanflam fynodum voluiffie, ut veri angeli, qui «reroam
faiucem adepti·'funt, ficut veri martyres colantur : falh«c feribit.
. .
.
.forum autem angelotum, ficut fir pfieudoanarty.um, cul­
Verum Utinnm fuerit ufereAf ine ituAin velit.
Net fut limi-riut enijeerem IntfAru fnnftii.
tu, ac veneratio lub pane anathemati, evitetur. Ange­
quo
Ideoque refle concilio, Carthagiusnfi tertio, can. yo. ea­
li natura fic gratia donis omne, fere fando, excellunt: Angtli
calro
qui, ergo credat patres huiufmodi. martyribus nb fan- di.
dem circumflantia loci interdira ell. Barouium vide ,
àitatem qua donati funt , cultum,ac venerationem «danno y 7. num. *7.'· fiy fequetitibus
CtetH. G enerei. lotn. 11.
Fp a
ludical-

Qjnbui A

B

IMI

599

CONCILIORUM

OMNIUM

6OO

___ ·. . ut mea fert fentenria» eft intelligendus. Nam de
judicalfb angelice autem creatura excellentiori & fan-non
.·» non loquitur qui abfofutionem confecuti erant i e*·
fliori omnem honorem ac piam obfervantlam adenoffe
**·"*»■· Falfos autem angelos , quos gentries ft magi religtoje
communicati enim non erant
neque pernitentia Indige­
quidluatur.
, geniPS fuifle ait Baronius. quorum gratia i pii ,
bant . Peniteniia enim anfiqvittis ante abfolutionem p«ilgebatur . Nie etiam loquitur de ils qui In inftanti
ut ex CcnforinO de di< natali , & Macrobio m Satur­
veiligio coofelXioiiss fua ad pynitentiaih admlffî fuerant.
nalibus conftat , diem natalitiuin celebrantes » affines
Nmi enin^obfcurum eft loqui de ii* qui panitentiam
tt amices fuos convocabant, & quod at canon, ad eaexuta malignitate erigebant, fed nondum erant adepti.
frlar iUrlaat'ia xiamiaaaAa can^re^atiaair )at*rfani .
Non poteft ergo accipi , nid de viris ennfitentibus ·Quamquam'probabilius effe judicet , per falfos angelos
trocia fcelerao A ob ea excommunicatis.' fir fane omnia
intelligi debere dzmones , quo, <uin illi ad magias luas
canonis verba huic explicationi mirifice congruunt. Nam
perficienda, occulte invocarent , a pati ibus hujus con­
per hate ,' J»»rf»t*ra»trr in aratiant tanfefianit C
cilii idolo'sti· nominati font ; aim veto ad impofturas
itaiia, intellieende veniunt lacrynid 8t alKiflajione»
fuas hone 11 o nomine velandas,' profiteremur le angelos
invocai-e, ut ait Tertullianus' in apologet, cap. i j. idoquas longo tempore fufferre & perpeti debebant , ut
f >"
4'
blaira oçeulli appellantur , quod uitniu.m idololatriam
tandem paniientia gratiam mererentur . Hnc nanique
C«nor.ic* .. j10ne β ,Πΐ,ννο nomine angelorum i elatam &/ occultatam
cundiuo neceffaria apponitur a patribus in fuis decifio.rv ^us
committerent. Vide Baron, anno Chnlii nati 00. num.
n>bus , que convenire non poteft .n abfolutionem confecutos , aut eos quibus conceffa arat panitentia · Ad
ao. & icquenribue.
>
extienmiu nullas mihi videtur dubitandi locus» cum caiion apertflinie dicat , e->s perlilTe pe intent lam &' excom- w
e nociicuritur » alibi formata ac communica.ori»
B mutiicatos Ι ιηίΓς , imn ergo a blnlutipnem confecuti eraut »
minibus appellantur. Vide qu« diximus >ri
nec erat eis coucrffa pçnirentia . St ergo ipteiiigendus
tam- lixti .
icmt canon de excommunicatis , & fi in eo queritur
r Operttt tat e*i iliuininattiu’. ) Ex pracepto Chri1 fl. , vel falcem eiclclie , bapt ratos fub petcaio ad fautrum danda fit panitentia iis quorum animus in ne­
.entWmaliO ciameniuni confirmationis 1.1Γ.ipiendum, dum commode
quitia peregrinatus non eft , fed habitavit , unde ana­
themate iil i funt, Λ qui perfeverant in ontni humilita­
^ixMliuit obligari , colligunt nonnulli ex hoc canone , li’ cut & ex epiftola Melchiad», ubi dicit .· jjf~a",v/. .·»«·
te A aulleritate, ui mereamur panitCnti* giatian» » prouildubio hac verbi, prr(*i.e>-am»/
aratlanr aantrffimit
llaaa marimat/ Ja^icaanc if-arattatiana <
, so.ffnCT pfaiimt.a , releiri non poliunt ad confeffione’m farij tamen nratlfnria ejlt cannrntai. enlt autilia . &c. Hat
crsinentalem , utpote qu* excommunicationem prscedetum theologorum fcholafticorum & fumtniftarum alii af­
ret . Addequod quorum hicinentio fit, conleffi fuerant
firment, alii negent, ego fefitentic neganti potius fub·
tiim excommunicat i funt,, & quanto tempore in limina
Ic.ibendutn effe putarem.
ecclefiarum volutabantur , ut lacrymls pernitentia grq• A In iftnùrate/ima . Gao fa prohibitionis fequenti qaQu«di<ehilim promererentur non confitebantur. Demum hac ver­
none lubiungitur .· quia follices quadragefimahbus dieba , perjrwi-aasrr i» aratiant tanfrffianii , conditio eft qua
'bs integris jejunandum erat. Ne igitur fuinptione eu­
soluerunt patres.pœnitent'an» eis concedi. At qui tantenilogiarum live panis benedici! , qui al ai fermentem di­
g··-* ibit i. ca­
xc eiftagitabar infuper habuilfet confeffionem detreâaie.
cebatur, 'conum violaretur, conftituitur hoc canone,
dum eft
Sed’ quoniam plurimi qui panitentiam pollulabant pon fat
ut neque ponubis canem in hunc finem offerat , nc;ue
evidenter
probabant
vere_tt- ex
anmso
doler e » it angi
eoifcopu» eumdem in fymbolu n communionis catholi.»
.......... .... ,______
___ --fe -----. —
φ fe cunfecraruns » quadiajelimali tempore diftribui pa-Ç quod Deum oflendiftent : idcirco conditio qu· fub horum .
tiatur.
verborum
verboruminvolucris
involucrislatet
latet, > confeifio
confeifio non
noneft
eft, , led
iedaâus
aâus exex­
terni penitentia ,quod veteies exomologefint appellabant,
Denique nunquam patres confeffionem lacramentalem ora­
iai- /»a , Ri. vu;
ΐίΙί+τΛ·/. ;Or>inor, ne agapico &
tionem appellaverunt , neque prnitenteoi in confeffione
mar-nuptiali conviviis , quorum illud ·ι> nataliiiis mai ty.-i.m ,
perieverare debere reperietnus , fiifScit fçtuel confiteri :
rft·1 > boc in folenm 'itione nupt'arutn exhiberi (olebar » ut
Hoc tameo frequenter occurrit, pçnitentes te Bar i debe­
i’1·'4' fupra >n notis ad canonetu 17. & a >. diximus, ;e'un'.um
re afbbus externis quam actiter çomniifïorum dolore an­
' 'on violaretur.
gantur , quod vocatur exomofogefis
Hinc Terruilianua
fcr.bit , Veniri ji/imt i* fai'a Ό Hntta nirnaala^afi^
Notje Ga'ik.
l b λ s p i n æ i ep.
u r.
D-c agr-r/ . Similiter. D, Cyprianus .· Avariai aprmit
a> l~unna , <? rxametantjir» fatiraas Dra jia: ttamaiax»,
rr.elapiim facirm Jalmitr , ae> dium : Daar/aa Vrai seaAD CANOREM II. I. AODICENUM
gvivz preea vimui , /ai7«ur ad^r/fasar , impii famati , tranf^'tih :umuf , ac a'rfa-tiimur ptaerpre taa
Eadem ratio­
Ex hoc canone nonnihil probationis pro facrsuiental i
ne patres orationçm exomujogefeos appellant , qnando
confefflone clin ouife luficia, non iverim. Quo cnmi mo­
pannens in limine .eccleliz proftrarus fufpinis , tr ge­
do ptzfiribi potuiffet panitentia aJaquata peccatis «
mitibus fatebatur fefe peccatorum omnium miferrimum,
n li peccata peifoefla fuilfent ei qui prrniieiitiam Impo­
nec
param deprecari. Omnis enim aflue externus,-five
nebat . Quapropter fefla’ios deficere debet obtreflatio i
;
lateri liquident coguntur tempore huiulce canonis cun-—. verba , five jejunium, five laerycoa: , . five quid rapdem
fcflioneni in ufu futlfe : Non tamen abnuerim hac ver-U,quo teftamur nos Deum offendtffê, appellatur exotnologefis . Finem faciam , ubi monuero leflorem in hoe
ba > l>e-/r nv-a »./. i* irimir lenfrfittl: V puailrWa s
ad confcllionem (acrameiitakm non pertinere , ad.iuflu*
,canone hoc verbum, PctHrxtia repeti.' Primoenins 00nltur pro tnorfu interiori, quo quis dolet DeUSTl offenrationibus qua fecuuntur , ub· que ad in'ell igen· iam
diffe , deinde pro atHiflalione qua ab ecclefia prsfcti,
hujus canonis faciunt exoofuero . Si quis fu ponendi
callldiffiuius, hujus canonis bypothefin effe latebitur ,
bebatur ad latisfaclionem.
eonftare debere utrum pœnirentla & communio’ dand*
fint eis qui permulta capitalia fcelera adindermr . Ra­
tio dubitandi h«c erat . quod qui plurimis criminibus
urgeretur, indignus erat omnino grat a & pœniteniia .·
cum videlicet·, qui foium crimen conceperat < & fiecetat
per viginti quinque aut tliginta annos in peniteniia deI,tel.ere cogeretur , Ii illud effet capitale , ut patet in
DE PRIMITIVA ECCLESIA, ET
eoucilio Eliberino . Qui peccatum maximum alnnfit ,
irrogatur pœnitejitia
fi plura» denegatur. De.iuo ta­
munificentia Conttantini magni impera­
men patrum-vult , quod Ii iri eiflagitauda pernitentia
toris erga eamdem, b Melchiadi.
perfevereot, affliAstiombufque corporis teffenrur , in­
falfo adlçripta.
genti dolore Deum offendiffe remorderi , infulgeatur
illis pernitentia, tum demum communio.
Amplius notandum ut peripeflior iit fenfus canonis,^
Emo ,
divinas fcriptiiras legit , igno-'affi··»
quod qui confiterentur, aut ftatim ablolutos luiifc , aut
cis ftat.m concedam fuiffe panitentiam li inetuilïênt .·
rat, quoi in princi^o nalcentis ecclcfuc
aut excommunicato, , fi reatus eorum cxcommuni.ai iodilcipuli in unum congregati funt cum multi­
netn merebatur . Ad hac (na genera confeffiones , Bc
tudine credentium, in quibus çrac cor unum
non nitra ufurpabantur . Qui poll con’elfionem excom­
& anima una, quique vendentes pnedia & pofmunicabantur , litura fua lalutis eos tangeret , in Iqua.
lore tu mi feriis limina ecclefiarum pen-trabant , cum laieifiones fuas, atterebant (e) pretia, & divide­
’erymis & liiigultibus tonabamur a' prxtfleuntibus mi-

1',

A

A

a EPISTOLA

N

faricordiam extorquere > oftentantes quama aigri t udi ne ,
quanti· .erumpis diferuciareniur propter cotiimjffa , proihernebant fe bumi ante epitropos . advolvebant fe ge­
nibus presbyterorum» veftigi*-fidelium adorabant . Qui­
nus frequenter repetitis milericordiam alliciebant , &
tum demum panitentia eis concedebatur . De itis ca-

(·) m 4«"- dscft

B

yri··

<.i) Lw.

expellendi erant.

batur Gngulis, prout cuique opus erat . Futu­
ram namque ecclefiam in gentibus apoftoli prxvidebant, maximeque quia dominus pnrdixerat .Eunte f in mundum univerjum, predicate evnngeiinm. Vel quia (A) expellendos fe noverant
a Ju-

a.

♦·

tur.am eccle<um apofto-

C Ο L L È C T I ο.

A Μ P L I S S I Μ A

dot

doa

a“« * .M···*» A in gentibus difpergendos, ecde- A clefiafticarum rerum folicitudinem habere pre­ Mclchedi
itamque congregandam
ndam ex rudi populo; idcir
idetr-­ ciput. Ubi liquido patet, quia alia funt nego­
co prxdia m Judra minime funt adepti , fed tia frcularta, alia ecclefiaflica . Nonne Moy tes
pretia tantummodo ad fovendos egentes . At in frculo erat, cum crebro tabernaculum intra­
ret * & exiret? qui intus contemplatione raptus,
,CnKr,
vero cum inter turbines & adverfa mundi fuc
crefceret. ecclelia, (a) eoufque pervenitut non foris infirmantium negotiis urgebatur : intus âTrîa i.'h I*
b A ni harem folum gentes, fed etiam b Romani principes ,
Dei arcana conâderans, Toris onera carnalium «a r
hac nr>t»»t
portabat. Cujus typum facerdotes tn eeclefia
C.nfu nl.no qui pene totius orbis- monarchiam tenebant ,
M. tiuiquc ad fidem Chrifti fie-baptifmi facramenta con­ agere debent, ut dum foras exeunt ad exercen­
'«>reUi».ba» currerent . E quibus vir.religiofiflunus Conftanda negotia pro riacefli tau bus fubdtrorum, intus
fni'u°»nTi tinus,
tinus; primus fidem vernatis
verùatis patenter adeptus, ad fe redeant per contemplationem mandato­
4i>. qu» cr· licentiam dedit per univcrfum
univerfum orbem fub fuo rum: ficut Paulus, qui corleftibus fecretis in-., c„.
feritur, & tamen per eondefcenGonis vifcera,* f·’ ’■
èin7c”a*«- degentes imperio, non folum Heri Chriflianos,
carnalium cubile perferutatur. Sic & Jacob a*·"dontnu, « fed etiam fabricare ccclefias, & prxdia tribue• nno·. ,a.qao
(
"
poflc conftituit . Deniqile idem pnrfatus icendentes dt defeendentes angelos vidit , quia
c'.·»Xi princeps donaria immenla contulit, & fabricam B videlicet redores ecclefir non folum Deufti con­
< tnbuendi templi primat
primx fedis
fcdis b^ati
beati Perri
Petri principis apotlo- templando </) fu perna appettint, fed deorfum
lorum inllituit : adeo ut fedent ' imperialem , quoque ad membra- illius nu Cerando (g) condequam Romani principes polfedcrant, relinque­ feendunt. (Â) F.t domini facerdotes horum fa­
(■jucîTuî *· ret, & beato Petro, fuifque * prrfulibus pro­ da imitamur, & fe cuftodiunl , & fubditorum *
futuram cohcederet. Idem vero praefidens (*) onera portant , & ridentur tales elfe, quales
d annôchr.fii in fjnfla fynodo, qu« apud d. Nicaram congre- idem egregius </) prxdifator pisrxcpit : a/
l,,‘
gata erat, cum querelam quorumdam confpi- utuntur boc mundo, t unquam non utantur : èT qui
e Ruffe.» !.r. <crtft c<*ratn te delatam, ait ·.· Vos a nemine gaudent, torquem aaa gaudenter· & qui emunt r
'
T..od <. i dijudicari poteftis, quia iblius Dei judicio re- ranquani non poffidentes ,
ΐοχ ΐ'. c i< tervamini. Dii etenim vocati ellis, idcirconon
Notæ S bv ε r j n t Btv 11.
'k
»»'*’’ poteftis ab hominibus judicari. Ab illo etenim
tempore, & deinceps, viri religioliflimi non (o) Qu« hac epiftola <f« Cenftantini dena
lum pofleffiones & prxdia qux'polfederant, led ■ a
lione Melchiadl & SHvetlro coilata ftribuntur , vera ef |(ruirnt(
eii-im femetipfos domino confecrarunt , «diti- (C f® » "°" bine tantum , fed ttiam «uûar.tate Optati M<i<b.ad<
' cantes bafiliça» in fuis fundis in honorem fan­ Milcvitani probaciflimi ftartptorii firmtftim* confirmart- nrt Sona­
dorum martyrum per civitates, ac monafteria tur . H k «nim, lib.,. coiun Parm. fcrlbir, Contlanti- t«n fan
& Licinio j. colT. «uno nimirum Chrifti jij. Rona
innumera, in quibus cœtus dominofervientium no
in caufa Cneiliani & DonalUlaruin fynodum noaamde
’ conveniret . Denique reges &-przlides ac ma- cim epifeoporum in Laterano in doaaoPaufta, qua Ko
bb
, ■
gillratus, non libium hanc libentiam tribuere , mani pontificia fedea erat > celebratam fullft. Eam do
tuum Metchiadi ab imperatore donatamefle , Ille quIden
led etiam ipfi propria largiti funt per univcrla non
exprefte feribit : fed cum nalia ratio appareat , ob
regna terrarum , unde alerentur egentes, qui quam neeeffum fnerit , ut com ear ns iq. dumtaxat epif­
niiiil in mundo pollidebanr , ecclefueque (c) eoporum extra domum Melebadif ampliora «diam i pa­
na requireretillam in qua fyaodiu peeSi&a ceagrtgata
Dei fabricarentur atque rellaurarentur, Deo­ fuit,
domum Lataranûnm- live Ftuft· ( tic dââaa » Car Lataraque & eccleÇie ejus rite famulantibus, fervil- quod que ante'palatii Lartrani bomipia pradlvltit tue- a«aC« «pmIque illius fupplementa (d) ( ut abfqne necefli- rat , hfel inferlptioM fub Nerono publicatam. Faufta latam Iniit.
filia Roma ate na eam inhabitant ) Metcfiia·
taté çflent ) tribuerentur : ut harc accipientes, Maximiani
di Romano pontifici ab Imperator· donatam ede, nemo
poflent ( fecundum monita apoiloli ) orationes, prudens ïmpliua dubitare poteft : maxime eum prardiâépoftiilationes ,oblectationes, gratiarumque adio- rum ndium bucufque per- ij. focula concineaie poffcAio
1'! «Itual indicet, aut praluml concadat. Cum igitur
nes facere pro omnibus hominibus, pro
p-~ regi-1-,"'*
Xr Dhinc evidenter probatum fit, aueuft.ffimaa Laterakenfee
bus, & qui in fublimitate funt, ut quietam & udes Melohiadi ejufque /acceffbribus Romanis pontificitranquillam vitam habeant. £t hoc bonufri fic1 bu< ad inhabitandum ab imperator· coaceflas effe, ceracceptum efle coram Deo, idem magiftergen- titfimo indicio colligere licet, eumdem ChriftiaM reli^
gionk ani.ftitcm munificentia .imperatoris , indar'genti-'
. tium proteilatur, cui folicitudo omnium eccle- -Sitim
fu per ft itionis pontificis «vari mi publicas domos infiarum incumbit, quique epiicopos regere per .habitantis, in imperatorias ades i remistum pari.'ho­
Spiritum landum conniniit ecclefiam Dei. Qpi- nore & glotia-, quam haberent diverforum coUoaiorum
antifltites > a fe donatum ac condecoratum voIuitTe .
f.r. n
bus ait: Pafcite qui m'vobis eft , gregem‘'Dei
Quando autem id contigerit, infra ia notia ad ediaam
providentes non (oaite, fed/ponte feeundftmI^eum:.
neque turpis lucri gratin, fed voiuntùrie . (r) Qpi·
bus fic dicebat; Nemo militans Deo, implicat fe
negotiis fetcularibus. Quae autem lint negotia fx

i tu,.,.

,.Γί·.»

cularia, fandi canonqs manifeflantfic inhibent,
dum perfpicue docent, quod * quidam qui in
fchîtD«dq- cl«[o videntur eleâi, propter lucra turpia con--*V A·
c
Λ f
pcüî. c*aor« duüorcs alter. rum pouefbomim fiant> ôciacu/""··
laria negotia fub cura fua accipiant, ’ domini
o,.-Ata»
p.r„ pen.to.es, per tour'iLa .
lanum v«o dpmosdilcurrentes, ficpropteravalyuodu,
ntiam, patrimoniorum folicitudinem fumentes.
pl— nullum deuicep. dencum a.u pofleOioaa torn
ducere, aut negotiis fatcularibus fe mifcere, nili
i.roknbiiu, propter curam pupillorum fic orphanorum ac
Vi ’ quu «a- yjduarum, aut It forte epifeopus civitatis ecqu*a

hoc

’

(<) Lue.
kueeeutue.'
( b ) Lier,

r

Confiai,tini dicdmus.
k Mfkkturit fetÇt
. ) Hanc epifiolam Met- Meae erifto.
chiadi adferiptam fuiiTe paret canon, futuram « a, quaft. '*m
Μ·ι. .
i. Item can.,decrevit, dlftinâ It. qui Melchiadis no- ‘J'.·'*1 i,lto
men pre ft lectites, ·· qun hic ferttstatur* aiagna ex
parce habeat; & ex eo quod communiter haâeous po*
decreta Mekhiadis pepn ip conciliorans ediiionibua an- CTWI|,UM
(er.oiibut fubjunâa fuerit . Faifo-autem titulo ac no·^
umpor·
mine
'
iHtOC Mekhiadla
niBuniMH pramotatam
prenvisc··· fuifte
rwuie ,y inde condat,
πνιηβι) quia
<]·1· eelebraoiai
C«I«Wmh1
£ «tmionem Uctent Ν*·»ι ccocNt,
omnium com- ^r». ,
.

laa» Ifidôrua
f*nfu pad obitu· Mtkhiadi» p«pe, poâq* b·· it·
iu·,» Vide»i
£■vi4efin»u», «lebmtu· «a·, om«·* leu, ut uft· put»- ««« Uji
bit, hiftorki couftntiunt. Venu* igitar fotMlfc fiwrit,,

fulMioa· pelt
«f illoUai
Metehudl·

.-«.u ...
lib. i. Gregoni papa, * Ni<«ni concilii httt«ri·
pium» «<c conftat. Baroa. »mo j»». na·, io.
__

«aeoufqu·
( t ) Lue. fanO·
( t ) io Lue. dctfl Del.
(
(r) Lue. cum enim dicat
( f ) Lue. d*eft fvperua.
(g)
fit dutr
( ·«) Lue- decft pc»dic*ier .

com-

EDI-

/ ) Lue. Icglt akffue netejfuate tetLue. defetaduat
,

Ρ·Ρ«-

■ 1

CO NC ILIORUM

OMNIUM
604
A fetiis catiorum virtutibus ,
univerfie terrae
materiis, pio fapienyx luse nutu, ad imaginem
(
& fimilitudinem ft&m, primum de limo cerre
EDICTUM 4 DOMINI CONSTANTINI tingens hominem, hunc in paradifo pbfuit vo­
luptatis . * Quem antiquus fcrpens fit hoftis in- * Cji
pur COnftr
videns diabolus, per amari fiimum ligni vetiti
lati
domni
;
Conft. imp. In nomine fanAa G individua trinitatis, Patri
guliurn exulem ab eifdem fecit gaudiis: eoque
Jcilicet, & Filii, & Spiritui fanfli : impera­
ex pu lio, non · defivit Itu venenola multis mo-1K.
tor C-t'er Flavtut Confianttnus, ia Cbrififjedis protelare jacula, ut a via veritatis huma­
ju, uno ex eadem tnmtatefanfla,falvatoredo­
num abilrahcns genus, idolorum culturr, vi­
mino Deo noftro, fidelis ,manf*et*t ,b benefit*i,
delicet creaturx, & non creatori defervite fua*
Ale mancus , Gothicus, Sarmatie*t , Germanic* t,
deat: quatenus per hbc eos, quos fuis valuerit
B ritannte* t,Hunnic* ;, pius, felix, vifior ac trium­
irretire infidiis, fecum artemo- efficiat concre­
phator, femper Augufius, fanPtijfimo ac beatifiimo
mandos fupplicio. Sed Dens noller mifertus(d) ·
patri patrum Siiveftro urbit ’ Romana epifcop» b,piafmatis fui,
..... dirigens
.... ._ fanâos
.... ___
._J______ , **-P‘ain'*f·"*
mos1prophetas
1..,, 1______ C..:_____ _
. i ._.__ ‘ ..-.j-q
cJ pspe , atque omnibus e‘*i f*cceffbrib*r,
m B i *per hos lumen future v.t;r, adsentum videh- c pit QUO· Itc.
lede beati Petri ujque in finem foculi j'efi*ri Junt,
cet filii fiai, domini Dei & faivatoris nollri Je- »· c.ri,.»
pontificibus, nec non & omnibus reverendiffiwi 1 &
lu Chrilli, annuntians, miiir eumdem unige­
Deo amabilibus catholicis eptfcopis, eidem facronitum-filium iuum & lapientia: verbum . Qui
fanHx Romana ecclefia per hanc nofiram im ve­
defieudens de cœlis propter nollram falutein ,
ri aie m confiit ut tonem fufaffu in untverjoorbf
natus de Spiritu fando ex Maria virgine, ver­
terrarum , nunc & in pofierum cunilis retro tembum caro facium eil , & habitavit in nobis .
poribus confiitutu , grati* , pax t cantas, gau­
Non aniiftt quod luerat, led erepit efle quod
dium, 'longanimitas, mifericotdia a Deo patre
non erat· Deum perleilum , & hominem per­
fectum; ut Deus mirabilia perficiens, &ut ho'
omnipotente, é? Jrju Chrifio filio ejus , & Spirit*
fanils. cum omnibus vobis.
mo humanas pafliones fufhnens : ita, verbum
hominem, & verbum Deum, pr.vdicantepatre
noflro Silvellro himmo pontefice, intelligimus,
a.vum h*c 1C'A ‘ qux falvator & redemptor nolter do4 qmbuiJim JL_a minus Jefus Chriftus, altitfimi patris filius, ut verum Deum, •verum hominem fuilfc , nul­
lo mwuw
modo «1..,».^«...«..
ambigamus. Elodilque
«hlb/i-fer ^UOS lan^°s apoilolos Petrum & Paulum, .u
.JMfc duodecim apoLeoIX.p*pà interveniente patre noftroSilvellro fummo pon- Cttolts, miraculis coram eis & innumerabilis po“ "■* 1 ''· tifice
'*
* univerfali
r‘ papa, mirabiliter
’ * ■’■··■ dignatus
*·---■·’ puli multitudine corufcavit. Çonfitemiir eum­
&
efl
dem Mominum Jefum Ch.riflum adimplefie le­
r.-ni <»pi> ‘‘operari, liquida enarratione per hujus noftrx
imperialis inllitutionis paginam, ad cognitionem gem & prophetas, palfum , crucifixum lccun:
omnium populorum in univerfo orbe terrarum dum feripturas, tertia dic a mortuis refurreGrirua Xj) iluduit * propalare nollra manfuetulima fe- xifTe, alfumptum in cados, atque fedentem ad (
a‘.n,Op /“Trenitas. Primum quidem noilram fidem,quam dexteram patris, inde venturum judicare vivds*
Βη·7..„.>''*’a prxlibato beatnFimo patre & oratore nolito & mortuos, cujus imperti non erit finis. Harc
iiH^ue-. vè Silvellro univerfali pontifice dodi /iimus, inti- eil enim fides nollra (r) catholica orthodoxa,
tj”’
ma COrdis confcfVione ad inflruendas omnium a bealifiimo patre noflro Silvellro fummo pon­
veftrum mentes proferentes, & ita demum Dei tifice nobis pfblata, </') Exhortamur idcirco oMet mifericordiaih luper nos difiufam annuuciantes,
mntm populum, & dtverfas gentium nationes,
nolle vos volumus , ficut per anteriorem no­ hanc fidem renere, coiere & prardicare , Cç in
Ch.ifti
ilram facram pragmaticam julTionem fignifica- fancier trinitatis nomine baptifmi gratiam con..... , _____
vimus,
nos_____
a culturis idolorum , firnubu 1 is mu- fequi, & dominum nollrum Jelum Chriftum
tis Ce furdis·, manufaâis, diaboliciscompofrno DfM|vatorcm nollrum, qui cum Patre & Spiritu
Merl.m,.
mbus, atque ab omnibus faranc pomp.-s rrcef- fando
' per infinita faecula
. vivit
■ - & regnat
- , quem
........ filTe, & ad integram ChrHlianorum hdem. qur Sdvefter bcatifiimns pater nolter univerfalis
Bimi.,. cd vere lux & vita perpetua, pervenille , cre- pr.rdicat pontifex, corde devoto adorare. Ipie
dentes, juxta id quod nos idem almificus & enim 4 dominus noller, miferttis mihi pecca- d Η·«
<t4rC fummti' pater & doctor noller Sdveflcr pont·- rori, miiir fandos iuos apoilolos e ad viiitan- pf»l
.«II
fex d inilruit ; in Deum patrem omnipotentem, dum nos, & lumen lui fplcndoris inhilfit no- chium
.
fadorem cœli Λ terrx, sifibilitim ommum & bis, ut abilr.iclum a tenebris, ad veram lucem : nen»
Hide I m
“a, ‘ * invilibilium :*& in fetum Chrillum, filium ejus* & agnitionem veritatis me (.g) vemfie gratula­
umgemtum, dominum nollrum , perquem crea­ remini . Nam dum valida fqualoris 1 lepra to­
ta nint omnia.· & in Spiritum fandum , domi­ tam mei corporis invafiflet carnem, & multo­ <ju< htlKiur
num & vivificatorem univcrfx creatura· . ζά) rum medicorum convenientium cura adhibere­ m feptimi
Vhs, Patrem, bc Fihum , & Spiritum fandum , tur, nec (A) ullius quidem cura promeruiflemus
confitemur ita, ut in trinitate perfeda & plc- falutem, ad hoc » venerunt facerdotes Capito­ Gregor 1 u·
mihi debere fieri fontem m Capi- i,.1' ■■ Hil
mtudo fit divinitatis, & unitas poteilatis. Pg- lii, dicentes
c
tcr'Deus, Films Deus, & Spiritus fandus Deus, E tolioj, & compleri huiu/innàccntinm langnine ,a(,
ro mc:, polle mundari, i »« uniu»
fit tres unum funt in JeluChrillo. Tres itaque & ύ) eo '· calente
formx, fed una poteftas . Nam fapiens retro Et fecundum eoru
_^a, aggregatis phiriims
nr lacrilegi Imcni'
lemper Deus edidit ex fe, per quod lemper innocentibus infantibus,
erant gignenda fa-cula, verbum. Et quando eo- paganorum faccrdotes eos maétarc ,
dem folo lux lapient.æ verbo univerfam ex ni­ rum langnine fontem * repleri, cernens le ren
hilo formavit creaturam, cum eo erat, eunda tas noflr.i lacrymas matrum eorum, illico ex
iolum
fuo arcano componens (c)myiterio. Igitur per- horrui facinus: 1 mileratulquc eas, proprios
<$OJ

———v——■

Suppoiip· um elFe hnc Ediilvni
a ) l». mtb’iiit propagare
t, t ) L
t ) L···
l.\hjrtan:e>.
(·;) L~.
> it r e, !(..
( / ) r. i.r. & . ikntc

■

t—«

3d ion. Chr.
iiaCE 16.
l’atnic (/■> m Lu,. dc*<! af holica

umus quidem prome* w<t Ad itlu-

c a t u m. p roi t»

nui.

do,
AMPLISSIMA COLLECTIO.
Μ
lit ivfi i tui prccepimus filios foot, dacifqu* ve·,Acrucif injaidi fronre lufivit, dirent.* Sigact re
hiculis dc donis conceflu, gaudentes ad propria Deus fiïillo fidei fur, in nomine Petris , &
relaxavimus. Eadem igitur tranfaâa die , no- Filii, t£ Spiritus fanrti, in contignatione fidei.
âurao nobis fade fidendo, dum fomni tempus Cunàufque clerus refpondit, amen. Er adtec it
adveniflet, adfunt apoftoli SS. Petrus dc Pau­ prxiul, Pax tibi · Prima itaque die poft perce­
lus, dicentes mihi : quoniam ftagitiis pofuiftt ptum facri baptifmatis myfterium, ft poft cu­
terminum, & efinConem fanguims innocentis rationem corporis met a lepre fqualore, agno
borruifti, mifli fumus a Chrifto domino Deo vi non efle alium Deum, nifi Patreih ft Ei­
noftro, dare tibi factitatis recuperanaae àonfi­ lium & Spiritum fandum, quem beatus Silvelium. Audi ergo monita noftra, fie faç quod- fter papa praedicat, trinitatem in unitate , &
cttmque indicamus tibi. Silvefter epifeopus hu­ unitatem in trinitate. Nam omnes dii gentium,
jus civitatis ad montem (a) Soracte periecutio- quos ufque haftenus colui, drmonia, opera ho-^
nes tuas fugiens, in cavernis petrarum cum fuis minum manufartacomprobantur. Etenimquan’?/,/ ,,,
clericis latebram fovet. Hunc ad te cum addu­ tam poteftatem idem falvator nofter fuo apo
xeris, ipfe tibi pifeinam pietatis oftendet , in ftolo B. Petro contulerit in coelo ac terra,luqua du,m tertio te merferit, omnis te valetudo B ciditfime nobis idem venerabilis parer edixit,
‘
Λ Quod dum' fartum
'" 'rfuerit
, dum
fidelem eum in fua interrogatione*inve*
ifta deferet
leprx.
,
hanc viciflitudinem tuo ülvatori compenfa, ut niens, ait: Ttt es Petrus, & f*per bane petrone’t<
omnes juflu tuo per totum orbem reftaurontur ttdiftcobo ecclejiem meant y & porte inferi non prttvtlehttnt adverfnt eem (j) Advertite potentes ,
ecclefir. Te autem ipfum in hac parte purifi
ca , ut relirta omni fuperftitione idolorum , & aure cordis intendite, quid bonus magifter
Deum vivum ft verum, qui folus cft verus , fit dominus fuo difcipulo adjunxit, mquiensÇg)
adores & excolas, ut ad ejus voluntatem attin­ Qnodtitmqtie legaveris fuper terram, erit ligatam Ul*n> ·
gas. Exurgens igitur a fomno, protentis juxta 0* in ctelis. (A) Minim eft hoc valde fic gloid quod a fandis apoftolis admonitus fum,pe­ riofum, in terra ligare & folvere, & in coelo
regi. advocatonuc eodem praecipuo & magnifi­ ligatum & folutum efle. Et dum haec, praedi- D(ft
co patre & illuminatore noftro Silveftro univer- cante beato Silveftro, agnofeerem, & beneficiis Co«».mî...
l.nli papa, omnia a fandis apoftolis mihi prr- ipfius Petri (0 integerrime ianitati me compc£·"· M
cepta dixt verba: percontatique fiimus ab éo , nreftitutum.
qui ifti cflent c Petrus & Paulus. Ille vero,
Δι’ον * ιχίή'αμΧυ urm χαντβν
θ«<» »η·
non eos deos vere dici, fed apoftolos talvato-C
.
»
iri|m«nta
πάβτκ τϋί σνγχλΐτ» , £
*ρχί*- Th «odoro
ri* noftri Domini Dei Jrfu Chrifti,refpondit. γμύν ,
Et rurfum interrogare capimus eumdem bca- TUV, nÿi μτη τανηί τ» λ«· η ύο» τίιύ c£otz- Baltanoal
, tva ùf ô ayro; ΠιtitTimum papam, utrum illorum apoftolorum σΐν της Ρύίμαί'χης
imagines expreflas haberet, ut expictura difee- Fv; CM «βροχώιτκτί vtè Tb€>ià fcivtii nv yi?, irXoli.» ti
α,.ι ■.
remus hos effe, quos reyclatio docuerat .Tunc Sruç <£ ο/' ZWexovot w à/aJoyw τί xepti©ar«
Tiluli I NOmocaaont
idem d venerabilis pater imagines eoriimdem
eWcXa» , ccpç^txiijù
fit τία γΐώ ΐχ<Λ- PWotia··
apoftolorum per diaconum fuum exhiberi prae­
σι, ιιλι'ον τταρ S ’χπ η 3«<nXri« της ^οξης ή· p«X .,»,bibl.
cepit : quas dum afpicerem, & eorum quos in
tJt» , irepr^apé^n αφ* ήμ»» , X, ατ·
fonoo videram, figuratos in ipfis imaginibus μών ,
cognoviflem vultus,.ingenti clamore coram o- της βαιπλάαί ϋμίν. ty θιλομο ήμϋς oùtiv tw
mnibus (i) latrapis meis confcflus fum eos efle, xcfwçatov
βχβτόλύΐν , ιζ ης
αιίτνο
quos in fomno videram . Ad hxc bcatiilimus ί’χ <tBpo<rûm <uèn βρώηις erpôç w Θ#ον ταήρας
idem Silveftrr pater nofter, urbis Komx epifeo­
pus, indixit nobis
tempus :intra
nobirpœmtemix
----- -........................
----- V*aLitium noftrum Lateranenfe , in uno cilicio , D”/2^
Ttu/yiu. α^βιηι ^ τιματνι , «ru -ch­
ut de omnibus qux a nohis impie perafta,at­ «rir/ζομ^ν σι/ίονβζ W ττμίθαζ rtui αγίαν
que injufte dilpofita fuerant, vigiliis, jejuniis, Ρωμαίων ιχχλητιαν ,
*λί·ν χαρα τ'α βαηatque lacrymts & orationibus, apud dominum λ«αν ήμων ,
w
θρώβν , τίιο ίγίβ»
Deum noftrum Jefum Chriftum talvatorem (c) ΧΛ^ιίραν tS κγΐ» Πί^κ iaÇeÇrs^eziÇ νφν*^αζ.
>
veniam impetraremus. Deinde per manus imδ/âévnc αΰτϋ λίΜμιν < ίοξηί
, < ί^ιpofuionetn clericorum, ufque ad ipium prxfuy
iJ^vetwap^txluj,
lem veni. Ibiqtic i.nuncians iatanx, pompis & χςίνονττί θί<Γπιζο^φ ,
ierat tultIu· χφαλίιύ if) nccrapw Sptévw,
operibus eius, vel univerfis idolis manufadis ,
credere me in Deum patrem omnipotentem, η ηi τν θρον» rns Α’Λιξαιίρί*» , ι^Η A’.rrofartorem creli fit. terrx , viiibilium omnium fic γί4« , fyS Frροσνλΰμων, τϋς Kwravrmirôinvifibilium, fic in Jefum Chriftum filium eius Àfwç, 1Ç άηλ·2ς fèf ολας ni tvt^ritr/ai àtrâaiK
unicum dominum, noftrum, qui (d) conceptus
tîïç βΖχβμ^ίι-ί .
ό ι’τ/σ·*οιτΦ* » μΐΥΚνν
cft de Spiritu fando, natus ex Maria virgine,
Ρ^μα/ωχ txxhnatctr , àçùfpontanea voluntate coram omni populoprofefi­ fèf τΐιύ àyiav
υψηλοπρ®* τταρα xavras
lus fum. Benedictoque r tfonte, illic me trina E^«
‘
Τιίς
-,-ς· χοσ-μν.
tert hi «pec OrpavUev
' " ° i» io mcr^,one * unda falutis purificavit . "
Pofuoque
feuPii»»<~.ine >n b fontis c gremio, manum de calo me
t» 0f8 iÇ irpo'i ίιορθνττν
rrptaiGi» της r/rwas
»t .jirfK.M contingentem propriis oculis vidi. DequamunXttctavùv, i'v« xaimnir xap tuèri.
Conft.«(inil· jus exaTgen$j
omni me leprx fqualoremunyap htv , tva ixiett à ayt®* yepQb*
rlu> .
: medio
djitum 14 agnofftte:
datum
agnofftte : levatoque me de vqnerabili
venerabili
νομοδίτης, -d
fonte, induto jttftibuscandidis, feptifoimisgra­ χίφαλίιυ xj αρ^ία), Ôtb d
X^jrdi , rtv paxà^jat àtrôtiae fanfti Spiritus (r).confignationcm adhibuit σ»τιφ ήμνν
beati chrjfmatis titidione, & vexillum fanâz roAoy Tïi^ov ιχίλΖσν xparôiv tiu. tutSiipav ,
R·»'
(■) Lut. Sareptem (f) Lut. fatrapibut (t) in Luc. «teeft i'«'»"i (/) £*r. natu» ( · ) Lar. Inierit M
(/) Luc· ad veritaiem (< ) l-uc inierit, er r/tz Zr*a rluvtt ’■rfui <■</,»,»w cjuatituurtur. (♦) i^r.-inferi
^ttrcituurfuf i’flufrt. iuffr tt'rtia tril (•luium C in .r.'Ji (ÿ.. (‘ ) Luc inrcjre ·

6o7

CONCILÎORUMOMNIVM

<5o8

oxs ri χ«θ^* TO t-aups txa^t , xi μοΜτςί» Aac praedicati fancimus, ficut per alianoflra.imZa xrs <rcr^ ‘txtn ,
t’^n <χχολβθ^
d^rc/a conlhtuimus
Conftruximus

quoque ecclefias beatorum Petri <x Pauli* pri- * prinOfum.
τ» μβιcapos X, Xi>t^ Vtr« . >Ç tx« TO tvvn «»« inorum apoftolorum, quas auro & argento lo­
χλζ νωη to; χιψβλα; «wnSv , ί/x τίιύ ύζομολό- cupletavimus, ubi & facratiflima eorum corpo­
ywnv TS ό\όμχτ&· ts Xttrs , οτκ a iiiarxa- ra cum magno honore recondentes, thecas i pio­
eàiiSv · pxxitt^* arocoZ®* ΠβΰλΦ* ,
rum ex * eledro (cui nulla fortitudo praevalet* «•Cypiiiim
iyy m Xtrro'» ixrHva; rtv ^αγχλον , π'φχνο'? elementorum) conftruximus, & crucem ex auva­
η μχρτν»^ ΐ'ΐιζαη . χί εα>ί ri πλ@~ τβ χόσ- io puriflimo, & gemmis pretiofiflimis, per fin- <ι»>α<ι<»âfluit
μβ, Ι,α «/«ζηπίη w itJxrxxZov , ότχ to njr gulas eorum thecas pofuimus, & clavis aureis
confiximus. Quibus ecclefus pro concinnationeonit.ntinu·
άγιων λόψανα a’vaxauoynt · kj} ϊ’χμ rnrrtot
luminariorum, poffeflionum prxdia contulimus, ""P
<1‘*
τΐώ yhZ ήχλωρΰ^οι , τβ fpavts βχσιλίΐιΚ χ^
fic rebus diveriis eas bditavimus*, fic per noftram b
(?.·ί χ, σ^τηρ®* νμώ·; Ι'χσϊ ΧςιΓβ, ίβλ/α>μ!{υ imperialem jutfionem facram, tam in oriente,
οφφ/xre , oxa «’ieAdCruf.u^v rù ^τε^φχιαι îxji- quam in occidente, vel etiam feptcmtrionali&
B meridiana plaga, videlicet in Judxa, Graecia ,
νμ 3«τίλε7.
Afia, Thracia, Africa & Italia, veldiverfisin­
» «. /...η
a Utile f judicavimus, una cum omnibusno- fulis, noftra largitate eis libertatem concedimus,
ftris fatrapis, & univerfo ienatu, optimatibuf- ea prorfus ratione, ut per manusbeatiffimi pa­
p.>n que meis , etiam & eundo populo Romanae tris noftri Silveftri pontificis fuccefforumquc eius
omnia difponantur. Gaudeat ergo una nobif?<-4>p sii«-R'orix >rrip^r·0 fubjacenti, ut ficut in terris fan
η o
ih»i
cuis Petrus vicarius hlii Dei efle videtur con- cum omnis populus, & gentium nationes in
fl'iutus, etiam & pontifices, qui b fucceffores univerfo orbe terrarum; & exhortantes, mone­
"ι·\ι>.«*«'■'* In'” ipfius principis apoftolorum , principatus
mus omnes, ut Deo noftro & falvatori Jefu
a<
η,ι,,ι poteftatem , amplius quam terrena imperialis Chrifto immenfas una nobdeum referant gra­
tias
; quoniam ipfe Deus in ccrlis deluper , &
4 ·. άη.ι/«^ noftiæ ferenitatis manfuetudo habere videtur ,
L<n<
, conccffam a nobis noftroque c imperio obti- in terra deorfum , nos per fuos fandos apoftonc'*nt ’ e^cntes nobis ipfum principemapofto- los vifitans, fandum baptifmatis (aeramentum
;.»X’ οςηο lorum , fit ejus fucceffores, firmos apud Deum percipere & corporis fanitatem, dignos effecit.
»i, u■·:,«.< en’e pattonos. Et. ficut noftramd terrenam im* Παφ«$«£·«μ!$υ eu» tusnii nïf άγίοις àiroperialem potentiam, fic ejus facrofiandam Ro-Cfo'Zo/ç ηις μαχα^ίιοις χν^οις μΣ, τύ
locec·»»».
»itei
manain ecclefiam decrevimus veneranter hono- Ποώλ,φ, >c μιτ cwr»î ni μαχα&ρ Σ/λβΛρν (r
'\*“,sa“4‘nn norari, .fic amplius quam noftrum imperium &
riaft »ΐμώι·, τώμ^άλμ ôrwxdrp,
χαθολιχΰ
m^u? ,Htc terrenum thronum, fedem facratiflimam beati
ven,- Henr p'.trj giorjofc exaltari, tribuentes ei poteftatem ira ire rri iroAtwi Ρ«μικ , < »χβ·* ηις <J^gt$d^otç
“n & gloriæ dignitatem atque vigorem & honoti- αΰτν, « rnti toi; τβ ηλ»ί τβ χόβμα μι^ΜΊ ιροnom obticentiam imperialem.· atque decernentes^ fan- xaSü&ai ùi riv θρόνοττβ μαχ«(ίβ Πί£β αίχο
** "* c,mus’ ut ptinf'P’tunt» teneat tam fuperquatuor τί; ατίμιρον, ri îfjLtrfpw βα<τιλιχοϊ Ταλάπον ri
e noil , eft prxeipuas tedes, Antiochenam , Alexandrinam, Λαπρα'.ίnor, ri υχιρβαΐνον zj vxipvtxuy τα τβ ολβ
Hierofolymitanam , & * Conftantinopolitanam χόσμβ παλάτια · tirtx^a St iÇ ri Stàfyuut im
fleiiibçs’p’f qu’raque etiam fuper omnes in univerfo orbe
r»».™ pr». terrarum Dei ecclefias. Et pontifex, qui pro riv Γί'φ«>βν τϋς χεφχλχς nuuôv αμ« xj ri-j λώ­
i.'.·'»’ o<t> tcmP°rc 'pfms facrofandx Romans ccclefix ex- ρον^ χ. τν ώμοφό^,ιον , οτερ χοχλοΓ ην βασιλικοί
t.umer,iur titerit, celfior & princeps eundis fiteerdotibus ίχ^χλβν’ άμα Si ri rw πορφύραν γλαμνδα y f^
ncrvnt ru β»τ/λ/χ« άιδύμαtotius mundi exiftat, & ejus judicio , quxque χπϋνβ xôxxrvov,
«nnNoXad cultum Dei, vel fidei Chriftianorum ftabr-D' rtt, x, to αξζωμχτη nSv βββνλτχών άλογων · i·»>
υ litacem piocuranda fuerint,difponantur. luftum μοι&ς £ to βασιλικά trxxirFa, *- πάντη to σίX'? ‘“quippe eft, ut ibi lex fanda caput teneat printo Zerox χοσμήματν. τϋί *
Chaiirio- cipatus, ubi fandarum legum inititutor , falva- yva x} ri * βάνπι ,
τία> ίόξατν τη; ή’* tor n°ftcri beatum Petrum apoflolatus obtme- βασιλικής μφαλΜττιης ,
po:i Romi re prxeepit cathedram.· ubi fit crucis patibulum μ«ν c^em’x; . âvSpam ^σιβιταης xZrfcxat'c
iuftinens, beatx mortis fumpfit poculum , fiii- πολλών πίξ<ωντη αοτί «j/fe Ρ'«μ«?χη '·χλησίχ
W«!Bitmu ^u(? )na.,jflri jç demini imitator apparuit . Et isXdCovms ,
χοσμΰάδαι , iÇ εχε/ν
ibi gentes pro Chrifti nominis cordeflionc col­ «xt-iv/tju τίιύ ΰ|ριλοη)Τ8 μ»;>ιλωσ-αιΖοι, rivxfla flectant , ubi eorum dodor beatus Paulus
χοτμητ»/ »ί με^χλχ σύγκλητος ημών, rnc οι itaapoftolus pro Chrifto, extenfo collo, martyrio
toronatus eft. Illic ufque in finem quxrant do- Τζά,ιοι y χ^ of χοακηιλο/, nni ο/' virant, x, to
dorem, ubi fandum dodoris quiefeit corpus. Ζο/πβ ά^ώματη . χ; β βασιλιχη τρατιά χεχο<τ& tb; proni ac humiliati , cœlcftis regis Dei μητι ι , aru Stailtfopfyj χοσμ&ί&αι y x.riv χληfalvatori» noftri Jefu Chrifti famulentur off.cio, r.ov της άγιας Ρ ώμης ικχλησίχς , κ, οι ον ξάi fuferbo.
ug( t fuperbi terreni regis ferviebant imperio. E tcv ή βατιλιχή, ϊαίαμίί ίιά πολλών ·φφ<χ/νν χεInterea nofle volumus omnem populum uniχοσμηηι/, *nt x*3axa>«<yaiy , ττορίΓ^α» ΰζχβverfarum gentium ac nationum per totum orbem
terratum , conflruxiffe A nos intra palatium no- fttmv , arws >- t(lu «γιαοι niv Ρ'νμαίνν ε’χχλχftnim Lateranenfc eidem falsatori noftro do­ σια* χοσ-μ^ϊ^αι θελοα^. >ζ ίχχ χαττί -aaZJ^-φ*
mino Deo Jefu Chrifto ecclefiam a fundamen­ τχ ίΐτκτχοπυιύν , φώς νχίρλαμττι ,
tis cum baptifterio, fic duodecim nos fciatisde χ; tin , t\a oi χλχβίχο/ τις aryiai Ρωμαία
eius fundamentis, fecundum numerum duode­ ίχχλτ<τίας χαβαΧλΐ)ΐ£ω3·/ν αλο^-α, χίχοσμχρΰ^ΐα
cim apoftolorum, cophinos terr® onuftatos pro­ ί/χ οθον/ων Zdlxwv. >Ç ώ{ f ήμετίρα σό^χλχπί
priis afportaffe humeris, quam facrofandamec­
clefiam, caput fit verticem omnium ecclefiarum φίρ« κχηΜμαπι, fini <ravJ«Zt« λΛχά Jt« ο’-^οin univerfo orbe terrarum dici, coli, venerari, π'ων , ίη,ς χ, ηί «ράνια, ώί xj TO yüya , xpos
aiyf-

tfo?

AMPLISSIMACOLLECTIO.

610

a’wTiv τϊ Θ'». Ύ’χίχΜα it Tzxrrur, StSôajjfy A palatiis: deinde diadema, videlicet coronam caI frigi··.
«îcw, xj τ«ρ«χορ»^υ euJaS τ4 «jawTtéw r«- puis noftri, fimulque 1 phrygium, ideft, mi­ Not» Phry­
gian »» p«·tram,
necnon
&
luperhuroeralem,
videlicet
lo
­
ήμύν nJ Σίλβΐτργ ιχιαπόπφ
πβτ« roai> pavoaaa
rum, quod imperiale circumdare aflblet collum · fittua
.
X«lî Pafiffif , >d trier »f itetJe^orç «uJtï μαverum etiam fit chlamydem purpuream atque tu­
xoeâw; aiwtétwi w( rifjJw <
τϊ xufjou nicam coccineam, & omnia imperialia indumen­
σ-οτϊρ®- >ίμΐ>ν I’»W» XtÆ» ,
τίώ <Mjj ta , led & dignitatem imperialium praefidentium
μ/γαλύυ iÇ «roroArxZw ι’χχλχσίκν , <;·« *«v τις
equitum i conferentes etiam & imperialia fceptra, fimulque & b eunda figna, atque banta t> «>mi
τϊς συγχλήη βαληδχ
iiiv $ιλόματ& $
u **
X'veira 'fai&at αλν^/χός, iù dr nJ «£ΐ9μ«$ ni» etiam, & diverfa ornamenta imperialia , & oninem proceflionem imperialis culminis, & glo­
άγινν χληςμ^ν σηι«ς<θμ*νο5Λΐ , μη τις τολμά
riam poteftatis noftrc. Viris autem reverendifάτο' r«rw <μχβίίζ«ν τίτν . ίθίβτίτα^υ St fimis clericis in di ver fu ordinibus eidem iacro- bakheum trχρός τχηις , "νχ xj · eu>nî Stortfinc αατηρ η­
Cinâa Komane ccclefic lervientibus, illud cul­
μών Σ/λ/3«·ρ®* , μΐγας «χισχβχΦ* , >Ç ταόmen fingularitate, potentia & prrcellentia ham Μ 3«ίΐ·*«βϋτί vi Ze/rxew/, tva iapimBbere fanamus, cujus ampliflimus nofter fena- ■·
.........................
·* ταρι$ώχχρΰρ>
► ’
»
tus videtur gloria ‘ adorari, id eft , patricios « *Hon>»ri
τ6• ίιάίημα
, irai
τίώ rtveblw, lut
«Jnî ix τής χνφαλχς όμών , 7« T&wi* χ«θ«ρ« atque d conlules effici , necnon & ceteris di- d >· *=r. v,r/.
gmtatibus imperialibus eos promulgamus deco- £a·'
>3 μαμγαιιηιιώων ατίμητων. χ} <να χυτοί χρήαων- rari. Et ficut imperialis militia ornatur, ita&
ται ώς της χίφαλας suùttSv , «ς πμΐώ τί αγίου
clerum fanftz Romanx ecclefix ornari decerni­
χχρνφαί» < αττο-ολ». ονής it · μαχ«6Α>τητ®*
mus. Et quemadmodum imperialis potentia of­
πάνας ΣιλβίΓρ®- ώπρ rtu) Γίφανίω > ήτοι τόν , ficiis diverfis, cubiculariorum nempe & oftiaπβτβλιΐθρσ, lu> teyt προς δόξαν τϊ άγιο Π7- riorum, atque omnium · excubitorum, orna-«
, ή ίΟίλι Qarafa ςφά+ιυ h χρυαιχ, ■ tur; ita & fandam Romanam ecslefiam deco­
rari volumus. Et ut ampliftime pontificale* de­
μαργαιιτιιϋων . ήμώιί if , iron ή i^eAcr ό
cus praefulgeat, decernimus & hoc, clericorum
«ryi®* Σιλβ*<τρ®* tx χρυαίχ rrçâWiu , w ùejufdem fanftx Romanx ecclclîx * manipulis &
πίρλαμχρον λώρον, βημαίνο^η. τίώ αγίαν άνάlinteaminibus, id eft, candidilfnno colore «de,ί<Λ ”
Γα<ην , τρ «>/jr Χίφαλη αχΐτϊ ίίίαις χιραίν t- corari equos, 3c ita equitare. Et ficut nofters eou.·
η&ήχαιάυ . xj χρατϊνης rw χαλινόν τού fraa
irnatus calceamentis utitur cum udonibus , id
candido
utantur
αυτϊ irai τίώ wf^xtuijw
τον φόβον τϊ ώγίου eft, c
'nAitVo linteamine iliuftratis, fic «»>n»**r
fit clerici ; & fic cceleftia ficut terrena ad lau­
Πί^β, rparvç όφφιχαν ί™ν*μ^, θιβ-χίζννης,
dem Dei decorentur. Pre omnibus autem li­
*να αάνης « διάδοχοι αντί τύ λώρρ χμιτυντν.ι centiam tribuimus ipfi fanililfimo patri noftro
&ί ης τροίλΛτ«ς , χρόςμίμητη της βασιλέας.
Silveftro urbis Romae epifeopo & pape, & oΔια TÎW it , η a μη η αξ/ωμ« της t ηΐΓχοτης
mnibus qui poft eum in fucceflum, & perpe­
tius temporibus advenerint, beatiflimis pontifi­
χατηφρανητνι, «»« ήλιον ταρχ τόν βααιλιίαν ήμΰν
cibus, pro honore & gloria Chrifti Det noftri,
τΐιύ γηίνίχυ , >Ç xfànt>ç JôÇn χοσμίίηι. 73« τ»
tn cadent Dei magna catholica & apoftolicaec­
ναλάτιον ήμΛ, w; npotinropî^
τΙωΡ'αμαίΐύν
clefia, ex noftro " indicto, ut quem placatus h fynciim
τιόλιν , χ} πάστ,ς της Γτηλία; η $υι~μών χωράν
proprio confilio * clericali voluerit, d< in nu · <:,Γκ,ι«,
ιταρχίας, ήτ»ς , >ζ χάςρα τώ ηρογιγραμμ^Μ
mero religioforum .clericorum connumerare , >·.* a mss
μχχα^ιωτύτω ιαιτχόαφ 9 xjM w®Ti τμάν^ ΣΑ·
nullum ex omnibus prxfumentem fuperbe age·
βίςρω., χα^ολανi xaxa
χάχα ,, χαραδώόαρόμ
άnap<xvicva/.vp> ,. £
x, are. Decrevimus itaque & hoc, ut idem vene­
ψηχαμ^υ οωτώ , ti;
ι T»7c ίχχίόχο/ς oJr« cJ^siriav Drabilis pater nofter Silvefter fummus pontifex,
■ ·
s ~
& omnes ejus fucceffores pontifices, diadema­
Sarautv rtptàv βαιηλαίιυ τί τρο?άγματ<& ,
te ( videlicet corona, quam ex capite noftro
Six ταΰτΐιυ rixù
χίλ£στ, , >Ç πραγματικόν
illi conceflimus ) ex auro puriifimo & gemmis
s,.., r dc- fft/Γημα , ί3ί&πίζαν8μ&ιαμ8ρ>~<ν )Ç * ηΤςάνίρχ- Bcciofis uti debeant, fc in capite ad laudem
'u'.f'en τηΐ άγιας της Ρωμαίων txxjwia: πς τί»
ei & pro honore beati Petri geftare ■ Ipfe
a«t qui ailui «twwt xapf)(O)pwapfyi · eta run dt χρχημον t- vero beariifimus papa , quia fuper ‘ coronam » toefar·»
tat'eVpiM f νονκταμΰμ τώ) βχσιλέαν τμάν , < ri χράης της clericatus, quam gerit ad gloriam beati Petri,
«’t. 1” L*tèv *. ^ίσ7λ^βς ’ βίς Tttç άναηλιχας χώρας μ^φίρ^ιν^ omnino ipfa ex auro non eft paftus uti coro- «m»/·«..
na : nos k phrygium quoque candidi nitofis , s Phrv«iUi·
ν<ι.»;«yr Bc-ζβσηχ χώρα , ητφ χρητΐμω τΐω
fplendidam refurreclionem dominicam defignans, tore fyltndi'*'
τιολιν txt τ<3 όνόματι ημών têpu^lxiiat,
Ιιυ
ejus farratiflinio vertici manibus noftris impo- dum , ,<<Z 1
ΐμάν βασιλέα. tXRffuf?y«t. c/ότι onistiiv άρ·
iuimus. & tenentes ,frxnum equi illius , pro • t l-rhr Mf,
'.fo.ftlh, f,i.
χ:χη ιιρατ^ία , Χ3Η ή χιφαλη της χί/τιανιαχς reverentia beati Petri, ftratorisofficium illicx- pum Vito
Spn<rx^ac , «το nSv fa-àv StSopt^ùn » άδικόν hibuimus, ftatuente* , eodem phrygio omnes ctndido
Iplcadure ni·
fiiccciTores fingulariter uti in proceflionilidum, λΙ,ιτ
ιΐιν , iva ix£ ό γήινος βασιλ^ς ίχη t(u
bus ad imitationem imperii noun . Unde ut Mirtfrygiuin ·
αίαν.
pontificalis apex non vilefcat, fed amplius et­
Pro quo concedimus ipits Îanâis apoAolis , iam quam terreni imperii dignitas , & gloriz
dominis meis beatillimis Petro & Paulo,&per potentia decoretur ·* ecce tam palatium noftrum,
eos etiam beato Silveftro patri no(lro,iummo ut pratdiclum eft, quamque urbem Romam &
b uaivertati pontifici, & b univerfalis urbis Romx papas,& omnes totius Italie & occidentium regionum
D d »4Con.omnjbus ejus fucceHbribus pontificibus, quiuf- provincias , loca & civitates, * praffisto beatifli j iep«flto
r»^7“’dic 5ue '° 6ncra mundi in fede beati Petri erunt mo pontifici noftro Silveftro univerfali pape * COFt rude».
ieiiuri, atque de prxfenti contradimus palatium concedimus atque relinquimus, fle fiseceflbrum '·* ·*»'·*r’imperii i noftri Lateranenle, quod omnibus in tpfius pontificum potetlati & ditioni, firmaimtoto orbe terrarum praefertur atque praecellit periali cenfura, per hanc divalem noftram &
Coxcil. Central. Tom. II.
0Λ
P«g
A

CONCILIORUM OMNIUM

611

roanmri* *

dit

diiponen- A ™ «einibti* jtifta rmulatio , fatis aperte ttftanrar *
pragmaticum conftitutum , decernimus difpoi
- - Romanx
—
·
Quod Francorum Chriftianiffimi principes tuis ipforusn
dum, atque ‘juri- iantlar
eccleiiar
con­ diplomat
ibus, ea a Longobardis ablata, fe Romana eccedimus v pennanfurum . Unde congruum pro- defia reti ituere profeffi funt, magnum fane de coitui, a
Conftantino
Romana ecclefia muneribus argumentum
: (peximus, noftrum imperium & regni poteflaeft . Nam fi tam ante collate illa a Francorum regibua
tem in orientalibus transferri ac tranfmutari re­ privilegia, dominio return Romana ecclefia potiebatur,
gionibus, & in c Byzantiae i provincix optimo non aliunde fanc , quam lure fibi illud vendicafle po­
loco, nomini noftro civitatem jedihcari, ÔCno- tuit certiffiruum enim eft, nulla viarmoram, aut vio­
lenta graffationc Id faOum <flc , cui. imperatore, orien­
flrum illic conftitui imperium : quoniam ubi tales,
( qui Romana: ccdefia , quam fub tributo redi­
principatus iacerdotum & Chriftiaox religionis gere tentarunr , non parum fnfcnfi erant , ) non quidem
caput ab imperatore cœlefti conftitutum eft , ju- non reclamarunt, aut contradixerunt , fed potius amprivilegiis ratum habuerunt . Hoc ediâum a Edidum do
llum non eft ut. illic imperator terrenus habeat pbffimis
Grids perfida donatione, s quo luxta illud Virg. ». ΒΙΓΙΟΑΙΙ 4
poteftatein.
Æncid. rimt»
<? devo
, donare folent Gratis corH.n vero omnia, <* & per alia divalia de- acceptum, mutilatum elle, ac dolofe depravatum , ha nqxun efle.
rationes evidenter Jemonftrant
Principio enim prima- probatur
Γ
’’ ιγΛ (latuimus atque confirmavimus, hique irt
tum ecclefia Romana Conftantino imperatori nomiri daplici ra
■ finem mundi illibata & inconcyiTa
* permanelaico «VLÇpiUm
acceptum reis
refer
quem «W
ab ipfo MÇU
lito «K
it u
domino
no- none.
•
».
— l«KU
’ l », X|UC·»»
«j
,2
„
..
-, , e)[
Potuit «que
ir decernimus. Lmle coram Deo vivo,qui nos B ftro Jefu Chrifto eidem
in Petro collatum effe
a Lit nu» id
regnare pr.rcepn , & coram terribili ejus judicio que Cupra in notii ad vitam Petri , Λ alibi ftspe diximus apertiflime conftac. Petro enim & Petri fucreff· rt-

fieri hiftori»

obtcftafnur, per hoc noftium imperiale confti­ bus didam eft illud Marrh. »6. Ί * rr Ptirit , <& j*«fuxdam
Φ ρ·ΗΧ
tutum, omne* noftros fucceiTorcs imperatores,
alii. Prim*
vel cunJtos optimates, fatrapas, ctiain amplifnho.
&c. H/Î // 1 lit
limum (enatum, & umverfum populum , in to­
Epinh. in Ancorato, y». ^ud/nr , fejif vwr irr, , riM
to orbe terrarum, nunc & in poft enim cuneis <. «. -r^iinv· rft ei*>r . Oves ergo fus» n"n uniua civita­
reiro temporibus imperio noltro (ubiacentem , tis » au: regni , fed totius orbi» retiarum , non unius
la uli, fed eas etuin, qua utque ad mundi confuiiinunulli eorum quoquo modo licere, hxc qux a
tionem future erunt, Petro ac Petr, fusrefforibusChrinobis imperiali fanlbone lacrofanftar Romanae ftu. dormnus paf<enda>, fr gubernandas iple tradidit ·
Itaque non line dolo & fraude homini attribuitur ,
ccclehx, vel eius omnibus pontificibus concefDeu audori eft attribuendum . Secundo, hoc «°-Secued* n
ta iunt, refragari aut confringere, vel m quo­ q.iod
dem ediüo idem imperator Gonftantmopolitana eccle- tio
quam ' convellere. Si quis au^etn (quod non fi* patriarchalem dignitatem contuliffe narratur . Quod
fi verum eft, quomodo Anatolius Conftantinopolitanus
credimus) in hoc temerator, aut contemptor
extifcnt , aeternis condemnationibus fubiaceat epifeopus., poft Chak-cdonenfe concilium abfoiutum ,
1
........ pitrîarchaletn
, ':
1
» Leone, Gelafio , aliifh.
C h*nc demutem
prineapes apoftolorum G que
_
R7raM„;, pontifie.
p0^i6<,bus
bus reclamantibus
Iefl.
innodatus, &
» fanâos Dei .....
Romanis
s fibi vendicaflie
Petrum & Paulqm fibi in przfenti & futura Ciribltur > QuomodoConftantinopolitana ecclefia patriarvita fvniiat contrarios, atque in inferno infe­ chabs effie potui, hoc tempore » quo n jmeo Cuuftantinopolis By tant io nondum impofirum fuit ’ -Quare e'riori concrematus, cum diabolo ftomnibe
licin fide Cooftantinopoliianain , pati iarchai u, ,'Roma­
ficiat impiis.
Taro it Tt ύφφ* τϋί /satcnXiW ιήμ^ν ίξίακ

nam, primatus honore ac dignitate ab imperatore dona­
ram effe, credere licet. Vide qua diximus fupra in oo-

π< τιαιχ
twJ
ayis aixOToXa x' xopt/ç>a/s Π: > a t-5nxxu!£u , x}
tiiltu πάχτκ α’ιταρχθραυ^α è'rat-

γ,Γ·5·/ ΧΛΠΤρώβ-βΤΛί

Hoc ediOum dc Conftcntioi donatione, ex aAis Silveflri pap« , fub Eufebii Ccfxrecnfis nomine falfo Gr«- 1
ce feriptis, pr.mum ' edidit Theodorus Balfamon , non „m tli0S
ut rem gratam faceret Romane ecclefie ,* fed ut Con“
pafriarchatum oftenderet
antiquiffi- {«mpora BalAcrTTcqr . χ; th'; Ααίογβζ -ίαω/ /3«<ηλ«ς eV ftantiDOpolitanuni
in.-in. Conftat ernm duplicia teoeririafta Silvcft' i, Fa­ iamonii üvc
Tt?. Cuoudiua.-T/ hti -l ΤίιΓπι φολάττΗν natpx- una rr.m.iin, qua: & ad Grecos funt derivata , ut que
hàbentur in plerifque antiqui, codicibus, & ex Latinis doasüenem
irdaixx/x^ ·
ΤΓΛΤζ) VUM τύ
χαθο.acceptas quaque a Metaphralle , Zonara, Ge.treno, ab
Hadriano I. in epift s- ad Ccnftatltinum & Irenem
,λ.'χ ό {’rnrxorrta
vjj èi ocurà παβν twc
imperatores, & epifl.
ad Catulum regem Francorum maaliuam
i/x?o.yoK αχra fTWXOXor; , ra xt gja rwMV M,
Df.inimatim tecitantur. Alia qu* port h>c rt’ninie miii- partem luit

I ihra Xfcica ττροχν^£ο:·η;, Ta·'a^/aoetutyj

lelimum Chrifti annum cognita ab aliquo Grccorura opcrtbut i»commenta fucunt, tx fub Eufebii nomine ex libro de
martyribus prodierunt , & hoc Conftantini edlilo · iiidoiut
Mere »<or,
Gravis Grsce feripto, a Theodoro Balfamone in com­
Leo u Dsmentariis fuper nomocanune Photii recitato, aufta fuifHuius vero imperialis decreti noftri paginam
misnu, lvo,
fc noftuntur , in Romana ecclefi» od.um & fui ueilitaGistUnu,
propriis manibus roborantes, luper venerandum‘
uni. In odium, inquam, Romane ecclefia , ut que ipfa
poffidet , non a Chrifto ( quod fanflifltmoj Romanos nit HL di­
corpus beati Pern principis .ips.ftolotuni potui­
pontifices
Gelafium,
Nicolaum,
aliofi^ue
a.berfus
Gre
­
mus, >bi*eidem Dei apoftolo^jjondens, nos eun­
ploma , A
en, agentes fiepius proteftatos effe inlra videbitur ) fed a!u omitrim
da inviolabilité! conlervare, & noitus fuccefa Conftaniiuo imperatore ea accepiffe diceretur: in fui de qutbut in
veio utilitatem , eo quod, an hoc cdifilo affiitnstur,
ti iibus imperatoribus conierv.mda m mandatis
;ini antiquitus fub Conflantino ecdefiam Conftantino- ‘ videtur porelinquere, ac beato patri noAro Silvetlro lum­
■■S. Leone,
”■
. ­ tiu· e Launa
p.lhanaiii pattlaichalcni effe: quod a
Gela
ino pontfici & univerfali papae, eiufque eun­
tio, aliilq ie pontificibus impugnatutn fuiffc , fub fiequen- Ungus 'n
Gruam fuifdis inccedoribus pontificibus, domino Deo di'
t.bus punnfi-ibur cognoficruus .
Noystores harretici magno conatu « ftudioqne Inani fe transla­
(aleatore noftro Jefu Chrifto annuente , tradi­
tam
idque
hoc Con ft a ori.ni editlum e Gr«co io Latinum transla
probant vel
mus ' perenniter atque icltcitcr poibdenda.
pr.im impugnantes ,· fiant fit in his potius noftram'caufiaemeaEt lubtcriptio imperialis: Divinitas sos con ■ F' |jn, agere , quam con.ra nos pugnare , qui profiremur ipfa
ta a Balfatvni Irenxo , Cypriano , aliifque fanflis patribus tam mone exhi(enet per multos annos fanftilhmi ac beatilli
Grxcis quam Latinis , Romstia ecsleiie privilegia nou
mi patres. Datum Rcnnae, tub tertio die Ka
ab hominibus , fed a Chrifto in Petrum , ,a Perro io A fuit .quoqiis
Jen larum Aprilium, ilbtuino noftro Flavio Con­
fusccffbres effe collate & transfufa.
c
Dominia rdrum temporaliumeccleii» stillatarum, ipfo- ucinus amoflammo Augufto quatei & Gallicano viris cla
t.iin iinpp. donantium diplomatibus in originali extsn- litutLeuAlriftimis confuitbus.
nbus , ipfa prnbat, i, quiete poflidet. Jura autem «idem Heimi pag-,
—Romana ecclefi* concelia S. Leo , Felix, Rumar.us , >»i-Concor­
B I N i
Gelatins, Hormifda, Gregorius, aliique fucceffbres pon­ dia , A BarON o r æ
tifices, qui a Gonftantir.i temporibus deruerunt , nou hu­ , niutn r*cico
noraiue rcfeljus editli Gonftantiniani, fed potius divina & evangehea
auiluticare vontra earumdem impugnator» fera per defen­
ver i fi mil·.;
' Ifidorut
.Ha
Romane lcdi
derunt - Nemo omnium eorum qui ante annum " mille· 1T
,c,t<ru(
Mer
caror ,
fi­
fimum ecdcfi* praiederunt, quorum plures germana acta Mitft crrljl:£.
spetai .iis 'iiir.juam laris laudata muS.iveftti, dequibus fupra- viderunt, & recitarunt, hu- anuo cîfCHe

ολΛ

tu

xxAJç t-r’c m xriJior Six-

Iigionem Chr iftiana.n pietas , luner fl it io-

.

Ju>

Choit. ίο·.

Ci3

COLLECTIO.

AMPLISSIMA

614

lea ediâl ulla»· amationem ferHTe legitur t iutpote qeod A g Dteemealtt faatlatat. ) Hac qua de primatu RoIpfia aAU commentitium ediûum a Grnci» impoftoribut 'mane*
—— &
·■ patriarchal·
—k-n honore
·--------- Conftantinopolitana
n—------------------------ec.
cleft· coUato fubjunguatut » falfa a· furreptitia elfe,
aoedem feperadditum fuerit . Inter eo» qui aua Syifupra
diximus
in
principio.
veftrl huju» commentitii edlfil additamento mala arte»
i Cltfmlfl MM Intra
atJIrune. ) De *<mala fide Gnrcorum correpta» ex oriente in occiden­
clefils ab imperatore conftruâis , vide libellum de
tem tranatata bona fide acceperunt » eaque tanqmm
germana ac legitima fit ab omni impolluta Bt fraude pu­
munificentia Conftantini a tt notas in turn confer I pt a a
iupra.
ra defenderent» primus repetitur fuiffê Leo papa IX.
/ Palatium taaper// aefin Lateranenfe. ) Vide qua dixi­
qui Iu epiftola ad Michaelem Confiantinopolltanum» Bt
mus fupra in notls ad eplftolam de primitiva eeelefia.
Leonem Acrldanum epifeopo» anno redemptoris 'Otd.
hujus ediAl Conftantiniaol de donatione Siiveilro fiifta
A la Py^antia fmalaria. ) Confiantlnus paulo poft CealHatin·.
baptifmum
novam Romam'omul* Idololatria expertem P·!·· quaade
meminit. Ex quo cum eidem multum fidei Br auâorlI
tatis acceffcrit» faâum elle credo» quodpofterorum et1ad i fi care propofuit r ideoque anno 3**. Chrifti nati ab ndifieari c<a-'
lam graviffimornm Be doAiflimorum plurimi abfque aliqua
I
Ilii
reftauratione divino numine prohibitu»> Byiantlum F**·
fufpicione fnudls Btfmpofiur·» idem bona fide legerint
|
profe&us»
eam urbem mirifice exornavit» fuoque nomi­
ne
it imperiali fede condecoravit. Ejt fano non fine ma­
& receperint. Tempore Benedict pape XIL anno ni1
ena Dei providentia faâum eilê videtur « ut poft tranfmirumChrifti tige- fub nomine Othon. Ill- imp. diploma
Tatam imperil fed em Confiant inopoiim» nullus unquam
quodam apud Baron, tom. 1 a. integre excufum In lucem
imperatorum orientalium vel etiam occidentalium fodem
' Illud etiam merfit» " quo hqc idem de donatione faâa edlAum Con.
fao tempore flantlnisaum ab auâore Joanne diacono effiâum Bt ex- ». Romam tranftulerit . Zonaras de Confiante- Heraci i i
leftari eahi- cogitatum efts fcribitur .· fed cum illud diploma multi»·* nepote ait» enm de imperio In urbem Romam transfe­
bebimatOde ,;5(er»»que firmlffiml» argumenti» a Baron, ibidem impurendo cogitaffê quidem» fed nequaquam fucceffiffis .· ut
pin· fapped- enetur» iifque ejufdem auüorlta» enervetur > ad prointelligamus non fine nutu divino voluntati» Romam
ttooa aoltru Abandon, Jatiu» fspe nominatum Conftantini ediâum»
urbium principem fummo eccleGa principi deftinarana
effe. Vide quo dicemus infra ad concit· Confiant. ».
reliâo illo Othoni» Tuppofitltio diplomate» addo quod
**" Gregor. Vll. Alexander IlL aliique polleri pontifice»
I Ceafiaattue Arft/t fttlr’, tl G allicant ceg ) Du­
plex errot in horum coniulum chronologie. Primoenim
jurium ecclafia acerrimi defcnlôres » hutu» ediâi relut
mendofum eft « Conftantinum quartum confulem » Gal­
rei vere geft· non meminerunt i quodque Plpir i» &
Carolus-·Othone anteriore»» Henricu»» aliique itnpp. in
licanum non Licinium habuiffe collegam-. Secundo er­
roneum eft » raa fupra geftaa hoc confutatu notari » qui
fui» dlplomatibu» » quibat S. Petro urbe» Bt rexione»
in annum 31 j. Chrifti incidit ; cum certum fir ex pradonarunt , munificem iffimi donatores » hoc Conftantfa
cedentibu»» Conftantinum non ante ja«. annum -CJtrinlanum ediâum ue verbo quidem attigerint { eaque de
fti nati bsptifmate luitiatum cffc.
caula pontifices donataril nullam querelam interpofuerint» fufpeâlffimam rcdJunt fidem huju» ediâi » quod
juribur ac privilegiis eccltfi· fupra firmam petram fun­
Observatio Philippi Labbe S. I.
dat» » certioribus -nequaquam derogat » aut dcrogqre
poteft .
Bartholomeus
quidam Pi cerna» de Monte-arduo e'GraDonatio conk Ipfe enim . ) Hadrianus pontlfax epi ft. ad Conflant.
co quodam exemplari afteveravit fe In Latinum vertifAaatisiCoa-A fren. qu» fecundo concilio inferta ertat» hanc totam
fe
termonem
famofn
huju» donationis ediflum » Bread·......
hiftoriam eodem fere modo recenter » adeoque veritatem Q
re ad Julium If. Romanum pontificem epi ft olap» dedit
hujus ediâi confirmat. Vide qu» diximus fupra in no­
in
hnc
verba
;
Cm*
later
Ir/idta la tae tea ctlthrreti» ad vitam Silveftrl .
ata PiHittieea (Vaticanam» opinor» intelllgit )ieat'gër fiW ifii Jll egent Petrar tf Paalat . ) Sicut Me­
mt paler , tccttrrlgei arltl i/trUar pa!Jam Grata» » far/
nue pater Samfoni» Jud. 1 μ cum angejuna domini vldiffas qua rafaoJenaUtaem Ctnfiaalini ctaHnepat : apuum atltl v/faat
■■dn appel­ fet » uxori fu» dixit .· Mertemur »· pala vJhmut jemi•t Illum e Graft I» Lallana· ttaarritrt »
earn tip! »
aum ; it muller dr anima Samueli» ». regum at. Deet
le Mur .
/ untilg me pater» infcrlier.· Jehert, pttl ulearlut C hrlfil CJ
aitie afreaJentet Je terra·, ita imperator apoftolorum prin­
Petri at Stinefir! fuccegt' ea'fiit, Rs/pp* cum multi fiat ,
cipes » auos homines effe novent » deos appellat : vel
f»/ falfam Cingemini JenaUtaem tgtagfratrlat : later
quia de ipfia fic apparentibus aliquid fuper humanum
putt efi Laurentini Valleafit . air iauj fane inert Jitut\
mente concepit » vel demum tales effit deos cenfuit » de
pui liiruat tt falfa Jtaaiitat CtafiaatiaJ feriiere aufat
quibus feriptur* pfal. 11. ait » Kpe Jlxt JU efili » Cf fi·
fit. Cajat tpittitniiut uptime rtfref,atar Huertnjegimut ■
IU eaetlfi taenet. Quo tenfu idem imperator ConftantiCardinal»! AlexanJrlnat jarit utritgpue etafuluffimat »
nus i pio» epifeopo» , qui Nicns ad concilium convene­
CT illlat tlirila Jiliyentigime cenfatat. Saifiimaiat air
rant» deos nominavit. Vide Baron, ann. 314. num. 39.
»llt fartage » at puej ipfe ata Ι·ρ*τηΙ » nea ttget apuJ
J Tune ijtm aenerahlir pater ima^iaet apefieirrum . )
Imagines Fstri
'
.
„
. ;
.. . r .· . alitt »fperiri . Jfet atlraatf yearn taata nmrJutltaHt ex* Pauli tn Vanerandaa imagine» Petri & Pauli « atque tn primnial·
ad fua quoque tempora in
tlterit » at Arifietelem phlefepiertm principem carptre
ecclerta salvatoris noflri JcG rChrifti»
'L-’n? -·
atty tlnpitarlt fit tatner llayaa Latina aajltrtt Ita naaamitrva far- eccleGa contervatas effe » feque eas afpexlffe » teftatur'
Eufebius lib. 7. <ap. 14. in fine his verbis .- Cam O —, re\ at atntial peptrttrlt. Jed at Itnyltr fiat·, Ctnfiaatiner Petri (f Paul/ apefitleram , Ct Ctrlfil ellam Ipfiui L*'nn Ifj'nnt nailatnai . Hac ille. turn fubiicic ipuuaediûi elaboratam a fe » ut glorjatur » verlionem » vet ut
imnplnet ia pleine! 1 eeltram narietate expmgat eenferva·
alH fentlunt» dumtaxat interpolatam» veteri intjuibuftaftat afpexmimut, Ac. Qua G in Pale ft ina tot prnlii» dsdam Latinitate commutata. Interpretationem hum» Pivaffata errabant» A vitebsntur ; quanto magis Horna
cernatl» recudlt Coloni· Agrippina Ortuvinua a Graea
eadem Integra atque lineer a eorumdem vultus accura­
Daventrienfi» preabyter anno ijjs. No» qua reperimu»
tius exprimentes affervari potuerunt » ubi i idem apoftoGraea fragmenta apud Balfamonem» quorum duplex ha­
II diutius vixerunt» A tandem martyrioaffieAi fuerunt?
betur veriio Henrlci Agylui alrera, altera Gentiani Her1
e eenejifleput fente. )' Baptifterii nimirum» qui ad­
veti» bona fide reprafentavimiu » rei<qM etiam additu­
Conftaatiai huc extat, A a Mtrceliino eius «tatis feriptore ethnico
ri» cum in annui noftra» pervenerint. Et quidem A uquotnodo a lib. -a 7. hlft. appellatur Conflant i nianum lavacrum r quibu»
Msrrelliao
. _ imperatoris
. , . __________
r_____ » prater multorum alioguftinu» Steuchu» » qui fit ipfe in hoc fcammate certare
verbis Ipfe
baptifmo
voluit , quatuor fe Graea vidlffe exemplaria in eadem
aoniaatum . rum fcriptorum
fidem
, .teftimonium
non contemnendum
'
‘ _____
‘‘
’
______ ·
t
lumini pontifici» bibliotheca affirmat t cumque hac jam
prabet.
fub pralo effent, accepimu» iiteri» R. P. PETRI POSf Ville juJitamut una cum emniiu». ) Hac Crace
SIN! for. noftra theologi eruditiffimi noblfque amiciffi& Latine habentur in nomocanon» Photii epifeopi Con­
mi Roma dati» «. Junii » etiamnum integram efferveri
fisa tinopolitani. Vide qua fupra diximus > 6t notas »
in Vaticani» codiclbu» 6x4. folio 76. ylg. foLrSq. 97J.
qua juffu Gregarii decimite. tii addita funt ad can. Conloi. 39. 141 <. fol. u;. & forte etiam pluribtu. Quod vo­
ftantinu» dift. 96. aliofque plure». Patrimonii S. Petri
S. Gregorius I. in fui» epiftolis frequentet meminit.
lui nefeiut ne cftet ·

[

. Ctncil. Gentrtl. Tom. IL

Qq

1

CON-

CONCILIORUM

m*

‘ CONCILIUM ‘ ROMANUM ii.

c«’~"
ta<

OMNIUM

Sac.

SUB SILVESTRO PAPA PRIMO. ·
It cellefi:»·

(^) EPILOGUS c-BAEVJS SE&JENTIS A mtgijirxm. Presbyter autem cardinalis, nifiquaconcilii · Aemani. »
draginta quatuor (4) teftibus non damnabitur

Diaconus cardinatius conftitutus urbis Romae ,
’T'EmPor,bus i*nâi Silveftri paps, & Con- nifi in
« 26. non damnabitur. Subdiaconus,· it
I’c'piiVt o.
A ftantini piiflimi Augufti, faftum eft ma· acolythus, exorcifta, leftor, oftiarius, nifi (fi­
«.pu ju«. gnum concilium in NiczaBithyniae, ôccongre- cut feriptum eft) in feptem teftibus non dam­
^hbV.jert"» §at‘ ^um regulariter ejufdem Silveftri pape vo- nabitur. Teftes autem fic accufatores fine aliqua
icaâi s.irc- catione in idipfum trecenti decem fit ofto epi· fint infamia, uxores fic filios habentes, fic om­
kopi catholici, qui expoiuerunt fidem integram, nino Chriftum praedicantes. Teftimonium ‘ lai- * ‘'"'d. **
catholicam, immaculatam e fic damnaverunt Α­ ci adverfus clericum nemo recipiat . Nemo ·
ν··
rium, ‘ d Photinum, Sabelliumque, atque fequa- enim clericum quemlibet in publico examinare 4. « Tefti«i eorum. Eodetn quoque tçmpore, fit 13. praefumat, nifi tn ecclefia. Nemo enim cleri- “°· ‘to*·
Kal. Juliarum die, quando memoratum conci­ eus, vel diaconus, aut presbyter, propter quam-· «ùm
lium magnum in Nicaea congregatum eft, ca- libet caufam intret in curiam, nec ante judi­
f.tu» pa. ' nonica jam * fafta papae vocatione in urbem cem cinftum caufam dicere przfumat : quoniam
p··
Romam congregavit'fic ipfe, cum confilio pre- Bomnis curia a cruore dicitur, fic * immolatione · immolatio
' »« ’ n. 1 fati Conflamini Augufti, ducentos * fexaginta . fimulacrorum · Et fi quis clericus, accufanscle- β»·ι·«·»·*
feptcm epifeopos, fic damnavit iterum tam Cal­ ricum, in curiam introiverit, anathema filici- *
lidum, quam Arium, fic Photinum, atque Sa- piat. Hic inter cetera prrdifta omnium *<»«·*£·££
bellium, & conftituit ut presbyterum Arianum fultu oonftituit ( c ) in fynodo ut facrificium
refipifeentem nemo fufeiperet , nifi epifcopus altaris non in ferico panno aut ( d ) tinfto quifk
eiuldem loci ,eum reconciliaret, fic facrofanfto piam celebrare prefumeret, fed in puro lineo
chrifn\ate, per epifcopalis manus impofitionem, ab epifeopo confecrato, terreno fcihcet lino pro­
. qutft
fandi Spiritus gratia , quas ab hzreticis dari creato atque contexto, ficut corpus domini nobiullu.
non poreft, confirmaret. In qua fic confenfufic 'ftri Jefu Chrifti in findone b munda fepultum b D« confee»
dilt. ■ (pud
fublcriptione omnium conftitutum eft, ut nul· fuit. Et fi quis defideraret in ecclefiamilitare, Gratianum
laicus cr‘rncn clerico audeat inferre. Et iit
aut proficere ; ut eilct prius oftiarius, deinde ubi findon
vcrVu.^/ot- presbyter non adverfus epifeopum, non diaco­
leftor, fit poftea exorcifta, per tempora qusee- line* dicitur
AUtr*. i;
ciiUn.
nus adverfus presbyterum, non lubdiaconusad­ pifeopus conftituerit , deinde acolythus annis
verfus diaconum, non acolythus adverfus fub- quinque , fubdiacpnus quincfùe annis, cuftos
diaconum, non exorciila adverfus acolythum,C martyrum annis quinque, diaconus annisquinnon leftor adverfus exorciftam, non oftiarius que, presbyter annis tribus, probatus ex omni
adverfus ledorem det accuiationem aliquam . parte in tantum, ut etiam ab his , qui foris
>. quaff. 4.
Et non damnabitur prrful, nifi m 72. teftibus funt, teftimonium habeat bonum, unius videPrêtai.
Neque praefui fummus a quoquam judicabitur, licet uxoris vir, quas tamen a facerdote fitbequoniam feriptum eft: A'o« tft thfctpulm Jxptr nedifta.,Et fi probatus fuerit dignus, fic vota rim.
- poput Hac Concilium fuppolftitium eft, Hlncmaro Rhemenfi , Petro de Marea t Labbeo, Lupo , allifque viri, erudi­
ti· teftibu,. Quomodo enim die 30. Menii, Man an. 3(4. ea Synodua Roma prafanre Conftantino celebrari po­
tuit, oui toto hoc anno, Λ aliquot menti but precedent!', bello Liciniano occupatu, in Oriente verfatua eft i qui
V III.
:u, Martia, Thcffalonica legam 4 Cod. Theodof, de Heviculariit ; 4t Vl. Id. April, legem ejufdem Cod.
Di éis qui veniam aiaiit in eadeo, urbe ^mi fit? Schelftratius in par. a. Antlq. illuftr. differt, j cap t. dia re­
fert fuppotitionum capta. In brevi enim epilogo da gefti, S. Silveftri excerpto, δτ huic Concilio prafxo habe­
tur , per Concilium Nicanuni damnato, Arium, Photinum it Sabcilium , & tamen ex Atlu Sirmienii, Concilii
Photinum longe poft hac tempora damnatum conflat. Secundo, Canone tertio ftatuitur , majorem a minori accufati nen potfe , quod adeo cunfli, canOnibu, adverfatur, ut Hincmaru, Métropolite Rhemenlî, Nicolai primi
tempore fuppofitionem olfecerit 1 Car».»»,, inquit epiftola *11. quenitm quidam quafi /t tvilt-iteirut rrfrruHt , S.
J'....,?·«·»
jirfrwflt ull/lf
Cmkciiia f.illfi· >»trr
*1»
, ya»
ixjt net tenentia feir ftefiertt reP^ttemnt , hic neee^fae/etne genere A*/»./ .· [eeifinne nnrnqne e/t tn quatint* See·
m, ,it Ute Eite^teri’ nentinf de £eflii J. Sz/payf./ excerpte, quene Iftderttt Ep/Jceput H'fpelenfii celle^ct y^eueet e»S.fieih Remana Sedit Pent/ficem λ S. Clemente teftpee ad β. Crefemtm , eunt J. Silvefirtetet decret»!ffe , tel nulhu

Lei.'Ut crtrnen Clerice audeat inferret tit, flea diCla fttaen auerfa a fanilit Canenrbut , a facrit le^/bet fntt
«· e/i .;ui dubitat , pel bac 4>da cum ratiene attenderit , cd facrar regulat etc lejet dtligentieu
. Plutibur id
probat Hincmaru, Antiquorum teftimonii, , & maiorem a minore accufari poiTe re, ipfa clamat. Tertio , canone
v:gefi.no ftatuitur, neque a Rcgibu, judicem fupremum judicari; cumuamen Rege, tunc in Orbe Remano nulli
fuerint. Unde Marea lib. ,. cap. 11, ait
Ariolo, oportuit effe Epifcopb,, qui non folum ab Auguftorum confiftono, qui Romz tempore Silveftri imperabant, fed a Regum judicii,) Romanum Pontificem immunem eftè de­
tte veru o: , cum Rege, Romam non tenuerint , nifi duceni i, fere poft Hzc anni,. Denique hoc Concilium fuppoficum effe liquet , quod non folum Dionyfiu, Exiguus viginti ciu, canone, oniiferit , falfam ConfuIunt citationein , ac Helena fubfcr iptionem, contra omnium fxculorui» praxim, qu> muliere, ab Epifeoporum Concilii,, &
multo magi, ab eorum fubfcriptiouibu, excludit, praferat , fed etiam varia alia falfa contineat . Pariter ad a".
Ci. ;e<. 'tt. 17. σ ιί.
a Hanc prafatlonem Fpile^um Concilii Poman! Gratlanu, vocat: Hincmaru, in Opufc. pag. yqj. torn, i- Ser­
monem fine exceptori! nemine , de ^efiit S. Silvefri excerptum , ^uem Ifdorut Epifceput Hifpalenjit collegit, Harduinu,.
_
■*
J Centrale Concilium Silveftri Papa Gratianu, appellat- Hardu/nut.
4 lia etiam Hincmaru» ; tt infra cap. 3. ;6. Harduinur.
.
~
(a) Luc. fic legit. Incipiunt excerpta quadam ex jfnedalibut grd/r S. Silveftri Papa de ma^ne coneilie Hicane ,
<? de Arrie, Ï3 Felino ,-,iabeiHeque ai frqttacieut eirum damnem ,
de fynvde t^ema iabjta , uH damnati funt
Calliftut , A'iut r Felinuiy atque Saoelliu .
(SJ m Lue. deeft teftibui.
(.) deeft in Luc. in.

(d)

Luc.

infinite.

tfij

AMPLISSIMA COLLECTIO.

&i8

populi & cleri concurrerint, canoniceepifcopus A /A· tmiur 1er addidn. Quod paulo ante da du·- ttniaa adittoacm eu
confeawur, quem «oftn n« clericus, nec poiaSdfii
ditbaa alu*
pulus perturbare debet: quiaepifcopi, qui thro- pri
earddem fruedum
„1„Γeuf,*», >n •Mtavie ,
ni Dei vocantur, non funt lacerandi, fed ma
Cnusu»IN/,**·)pr*a*oaitumeft, idem Me (em praa»■· De
—
—
nendum, vatuftatla honore St dNerfitatia exemplarium
eis portandi & venerandi.
quibus «it■ B.
Rtatia nullo propcmodnot in hia licet obfcurioribua cha.. η», j.
Paulus apoftofus : Seniorem ne increpaveris , fed raâerc mutato, tyed mre ad eafdem eyefielat fpeMat,
tm. t.
ut patrem obfecra. Legimus namque, ipfo docarr/jea/a» rg ie turtrfum errer HtS! , juin J«nV·
feife editor tradit , tum trmea mfijfima verba
rnino dicente, non eüc difcipulum fuper magi- primum
i
Peiri Cratbi, ut in teterie fere umnliuf dumtaeat eeArum, hoc eft non fibi debere quemquam,ad ferifferit, qui eat fe aferit repeeife iu uetufte biblietbe·
injuriam doftorum vindicare doArinam, nec ali­ ta Peadliateeum Celenieofiem evemylari . eafqqe de ver­
qua machinatione domini difcipulis, id. eft, apo­ te ad uertum puUrtafe, nelle addite deeerpteee.
ftolorum fucceflbribus detrahere, aut Cos infa­
mare; quia injuria doâorum ad Chriftum per­
tinet * cujus vice legatione funguntur. Qualiter'
V E L
enim' dominum contrôlent, qui hoc agerepre‘ Doniaicw fumunt, * dominus in evangelic teftatur . Ait n
' enim ipfe falvatqr, quod expediat fcandalizan-a ( b ) CONSTITUTIO · SILVESTAI · **·*·
ίι/ΐβ r« li unum de pufiilis illis, in maris profunda de­ ,
Epifcopi urbis De
R.omr
Hiacmaro at
pierilque ti­
mergi, fic molam iftnariam collo ejus fufpendi.
ll* «rudiiia
Si talis ergo pcena domini difcipulos fcandall·- ET DOMINI CONSTANTINI AUGUSTI x«. Ifta capi­
■ Qualiter ecdcfiaftici gradus cuftodianta, qaa 1ÛI zantibus hic promittitur, quid in futuro eis prodoru» fa>
J venire debeat, fummopere penfandumeft ;quotur, vel religio.
colktliOa.
nlam^non parum periculi illis manere pOterit
IntelUii.
TITULI CANONUM.
ante Deum, qui hcc derrc&ant fuis exhibere
miniftris. Quod ita demum probari poterit, fi
Deum timeant, qui talia exercere minime for­ I. De congregatione epifeoporum, vel diaconorum.
midant , fi impofito fibimet improbo filentio, II. De condemnatione. Callifti, Vittorini . Hip­
polyti
a talibus fe deinceps cuftodiant: quia nihil prodeft homini rehqua bona agere, nifi mens ab III. Perfingulosgradus, ut nullu:crimen objiciat,
iv.
Ut de reditibus eccûfia quatuor partes fiant .
iniquitate revocetur, & ab obtreftationibuslin­
gua cohibeatur. Uqde ait propheta: Cohibel/n-Q v. Ut nullus presbyter chrifma conficiat.
■rri
a malo, & labia tua ne loquantur
VI. De Diaconis paradarum,
diaconir cardi­
nalibus urbis Roma.
*'
dolum. Diverte a malo\ & fac bonum . Nemo
vu.
Ut
a
fubdiacono
ufque
ad
lettorem
, omnes ’
eniin bonum faciens alteri verbo aut fafto no­
/abditi fini diacono cardinali urbis Roma.
' Λ
cere vult. Et reliqua. Hic\m memorata fyno­
do conllituit omnium cum cbqfenfu, ut nullus vi ii. Ut nullus fubdsaconus ad nuptias tranfeat.
ix. Nullus lettor, nullus acolythus vafa faerata
presbyter miftas celebrare preftimat, nifi infacontingat.
cratis ab epilcopo locis, qui fui particeps de ce·
as*?ihi.ter0 vo,uer?t
facerdotii. Et pietatis affcûu X. Nullus epifcopus virginem facratam maritali
confortio benedicat.
Utprobyiw hic fanftiffimus papa fub gcfta fynodica revocavit apoftofica auftoritate multos ab aliis epifeo­ x. Ut nullus ex laica perfona ab bonore acolythi
ufyue ad epifeopatum elevetur, nifi perfingulot
pis excommunicatos, Ôï a tyrannis ejedos, ad
gradus
communionem, & reftituit cos in ecclefiis, qui­
bus fuerant olim inftituti, fub fatisfaftione li­ XII. Nemo det poenitentiam, nifi quadraginta an·
ÿ|. difticft. belli, atque (4) purgatos eos recepit, dans enorum.
ΝαΙΙα· ·Ιι- xempla futuris eruendi facerdotes de perfequen-θx 1 U. De myfterto quodam.
qut ratio··
Xlv.
Teftimonium
tium manibus. Conftituit etiam, nulla ratione
' 'J clerici adverfus laicumnema reaptet.
tranfmannum hominem penes nos in clericatus
gradu fufeipi, nifi * quinque epifeoporum dé­ xv. Nemo clericum in publico examinet.
eoanpliu*.
XVI. Ut nullus clericus vel diaconat'ant presbysignants fit chirographis.
• «i Sario
Nicolina* ac

Pramonitio * ad Ultorem, infequentemfynodum.
~
Ex

duobus vetuftis exemplaribus canones fcpferant-Cr*: quentes defcripti funt ad verbum , qui multis
mu «am ,cx in locis ob çxemplarium depravationem aut vix,
h““ntS“ro’j. aut omnino non poliunt intelligi. Leftor boni
liOretn <»hj. confulat, δζ, ii quid poteft habere certius, com■tau prano- municct.
"
a itionem *

ter, propter caufam fuam intret curiam.

xvii. Ut nullus peccantem clericum cade attingat. .
xviii. Ut nullus diaconus adverjus presbyterum
crimen efferat.

xix. Ut nullus presbyter a die presbyterii fumat
conjugium ·

xx. Ut nullus dijudicet primam fedem juftstsa.

ACTIO
(<) Lut, perle^atei , fej antiqua niiout «mandat yurgarn. (*) Lue.
capi Demsua Ceapanii ne Utu^ufie , & dec ft qualiter ufque .ad reb^le.

fic JagU :

irnifium canenet tiluefiri eplf.

CONCILIORUM

di?

P R I M A.

A C T I 0
E D I T I O . I.
'X
C a r u t I.

OMNIUM

A

E

D I

T I

Ο

II.

(b)

Capot I.

out.- »·;

re- Τ’? Odem tempore com multi nobiles Coii*»·, ,*
X^Anonum conftitutio, gradus vel
velrea
Γ“
_
_Ugio qualiter cuftodiatur,
Stive.F4 gauderent quod Conftantinus bapti- ”* lL/.s
MS. Luceafi ftro
“
—
epifeopo urbif Romz,
domino Conzatus a Silveftro urbis Romz, & mun- fec· vm.
fac. XI.
ftantino. Eodem'tempore cum multi no- datus fuiflet
lepra, per hoc beneficium
biles gaudereot, quod Conftantinus bap- quod accepit a domino Jefu Chrifto per
tizatus a Silveftro epifçopourbisRomz, Silveftrum epifeopum , coepit integre
& mundatus fuiftet a lepra,- pro bene- przdicare dominum Jefum Chriftum, &
Çcio quod accepit a domino noftro Je- confiteri ejus beneficia . Silvefter igitur
*
fu Chrifto, per Silveftrum epifeopum , epifeopus 'urbis Romz congregans fraccepit integre przdicare dominum Je- > tres compresbyteros & coepifeopos , vel.
fum Chriftum ; & confiteri ejus be- diaconos fuos cives Romanos . Et quo­
neficia. Silvefter igitur epifeopus urbis niam mater eeclefia genuerat filium caRomz congregans fratres compresbyte- rifiimum Conftantinum , (i) igitur Sil­
ros & coepilcopos vel diaconos fuos , vefter epifeopus urbis Romz cum fuis
cives Romanos, & ( a) quoniam mater eam ordinare defideravit, & filios ejus
eeclefia genuerat filium Conftantinum frequenter la&are, & gradus ejus ordi­
cariftimum% Integre igitur Silvefter epi­
nis dc confuetudines confternere. Colle­
feopus {b) urbis Rbmz fuis cum ordi­ git autem univerfam fynodum epifcopo­
rum cum confilio Augufti vel matris
nare (c) defiderat, & filios ejus fre­
quenter ladarc, & gradus ejus ordinii ejus, & fecit parari in urbe- Roma in­
Acconfuetudinis ( djconfternere. Collegit tra thermas Domitianas, quz nujnc co­
. .
autem univerfam fynodum epifcoporum gnominantur Trajanz . Collegit autem
cum concilio Augufti vel matris ejus , C in gremio fedis fust ducentos odoginta
& fecit parare in urbe Roma in ther- <quatuor epifeopos,
"
quibusAuguftusCon-*
~
mas Domitianas, quz nunc cognomi­ ftantinus vehicula & annonas (k) prznantur Trajanz. Collegit autem in gre­ ftari przcepit, & alii 57. epifcopi par­
mio ledis fuz 184. epifeopos , quibus Au­ tis Rinocoruris , quorum cirographus
guftus Conftantinus vehicula vel anno­ in eorum concilio declaratur , centum
nas omni loco przftjiri przcepit x & alii quadragintaduo- presbyteri urbis Romz,
57. epifcopi partis Rinocororis, quorum & diacones 6. fubdiacones " 6. acolythi
cyrographus in eorum concilio declara­
ejus concilio fadi (l) quadragintaquin- * " t
tur ; & ( r ) 61. (f) presbyteri ur­ que, exorciftz xx. ledores urbis Romz
bis Romi, & diacones (g) acolythi ejus nonaginta, quorum przfentes(m)paren­
confilio facti, exorciftz n. ledores ur­ tes audiebant. Notarii ecclefiz 14. qui
bis Rome go. quorum przfentes audie- gefta diverforum martyrum fufeipientes
bantur . Notarii ecclefiz 14. qui ge-DOrdinare narrabant. Hos omnes etiam
fta diverforum martyrum fufeipientes , dum uho examen articulo fanditatis
ordine * renarrabant. Hos omnes etiam
colligeret in thermas fupradidas , ita
jcduri Laii dum uno examen articulo fanditatis vero, ut nullus laicorum pr riens vide­
”'·
colligeret in thermas fupradidas , ita retur.
vero, ut nemo laicorum prxefle vide­
retur.

(λ) Sequuntur 139. epifcopi ex urbe ΛβΜΜ, vel non lange ab illa.
Caftus, Cyprus, Petrus, Abundius, Sevepnus, Lucianus, Capax, Herculanus, Joannes,Ùimilus, Andreas, Petrus, Renovatus, Crefconius, Ambrofius, Lucas, Hermogeniaftus , Augu­
ftus, Felix, Barbarus, Secundinus, Citonatus, Reparatus, Gaudentius, Sébaftianus , Grsecrs ,
aliar Cretces; Renatus, Hircnrus, Laurentius, Valerianus, Botudorus,Leo,Abundantius, AÎmachius, Honcftoius, Vidor, Plenus, Delphinus, Amabilis/Paulus, .Conflant ius,Six tus, Con'■

_____ __________________________________________________________

L»r. quam.
( a ) Conflituere .

(b) Lui. Urbem Tuam.
(r)XLV.

«

1

( t ) L«. de fiderant.

(/) Pre,by tero,.

addit

CO1-

VI.

&

SubdUcono,

VI. acolytho»

m vetuflifE cod. ecdefia Majori» lucenfii ex
quo variante» dedi , i»<>P't veroeodem exordio quo prima editio. C.n.t.m touflitutum ( Sic ) gruUur vtl rrl/ti·
^ual/trr cu/itÂiutur Λ Siloefirt epiftpe urbJr gtmt Dam/»· Cenftantiut . tt.ient ttmptrt.
( ! ) Lu.'. Integre.
<*) 4»r. infer It omni loco.
(/) In 4«c. dacft
.
( m ) in Lui. deefl .
( u ) ta Lut.
.défunt nomiAa epifcoporum , fed eorum loco legitur. Nawtau autem teifeeperum bat tant. Adcft locus ea feriben^
dt, fed Aeipfa non leguntur.

eiu, confilio facio, ,5.

(*) Hane fecundam editionem reperi

tfai

AMPLISSIMAC. OLLECTIO.

6n

cordius, Nepotianus, Bedandulus, Deuthcrius, Amabilis, Syrus, Quadratus, Mirabilis*, Audadus, Turcilianyr, Joannes, Marcus, Fidelis, Symmachus, Probianus, AfelhU, Crifpinus, Ruflicus, Fauftus, Turdus, Majorianus, Jobianus, Bkonofus, Sanâulus, .Coriçofus, Nepus , ’Çiburthu, Petrus, SytvcArianus, Turturanus, Leontius, Anaftafius, Agapitus," Veruftimilus , Afcllus, Jacobus, FeliciOimus, Quadratus, Alexander, Philippus, Exuperantius , · Hypolitus , · Hippoi,
Jordianus, Archidamus, Lollius, Martialis, Cari tofus, Concordius, Januarius, Felicianus, Redus, Auxibus, Timotheus, Bonifacius, Tranquillinus, Galbulus, Sixtus, Catellus, Epiphanes ,
Viâor, Ή abet Deum, Conterttus, Apronianus, Probus, Repofiibus, Paulus, Fideliffimus, Homobonus, Luminofus, Vitalis, Carpi lio, Volufianus, Petrus, Protinus, Honeftofus, Ariflon f
Bacanda, Pftrus, Marinus, Pr ifcillianus, Carito, Gaftus Januarius,Çxciliu$,Epiphanius,Lau­
rentius, Humahianus, Urbanus, Micinus, Caecilius. Prifcus, Tiburnus, Nonnonus, Anthimus,
Agapitus, Vindemius.

Ex Grttciti Mtrm ifli funt.
Petrus, Anaftafius, Hermes, Nieoftratus, Quod vuk Deus; Vitalis, Renatus, Vinulus,-Andriphorus*, Hirenseus, Olympius, Demeter, Theodolus, Anaftafius, Thefpias, Firminus, Clcopatris, Honorius, Simplex, Exitiofus, Joannes, Timotheus, Hermes, Paulus, Mctronius,SteÎhanus, Alexander, Contlantinus, Andreas, Exuperantius, Firmus, Quirillianus , Anaftafius,
lermogenius, Severus, Aconchis, Thomas, Joannes, Crcilianus,Theodolus,Theophilus, Pril?ilius, Feftus, Almacus, Andecius, Concordius,Deutherinnus,Thomas,Quadratus.TimothedSf
bteftas, Andreas, Philippus, Thomas, Vidorinus, Sevenanus, Domanicus, Eulogius,Deme­
ter, Nepotianus, Albinus, Petrus, Joannes, Exuperius, Theodolus , Joannes , Exuperantius ,
Sebaftianus, Theodorus, Claudius, Demetrianus, Rufinus, Spes in Deo, Reparatus , Petrus ,
Afellus, Archanus, Eufemius, Crifolatus, Lazarus , Leo, Anthimus, Andreas,CatharonVul­
tibus, Anaftafius, Hermes, Sempervivus, Titus, Orifeniis, Epiphanius, Anaftafius, Leo , Ul­
lius, Fortunatus, Caecilianus, Nieoftratus,. Audax, Joannes, Rufinus, Honorius,Felix, Petro­
nius, Andreas, Requtfirus, Bacauda, Terfiliuj, Zenon, Cari tofus, Majoranus, Leo, Hermes,
Demeter; Andreas, Spes in Deo, Timotheus, Jacobus, Zenon, Quadratus, Fufilis , Marcus,
Paulinus, Oyfenfts, Concordius, Prifcus, Herculanus, Leortinus, Androtilus, Eufimius, Squiro,
Martifius, Anaftafius

Dum hi omnes veniflent in fynodum, A
( Dum hi omnes veniflent in fyno- ânfnll,
& alii, quorum cyrographuscucurrit, & dum, dc aliquorum cirographus |tucur- '*
opinio fan&itatis , fedcrunr in eafdem rit, dt opinio fanélitatis, &. federuntin
afpe&u thermarum fupradidarum. Pres­ eodem . afpedlu thermarum fupradidabyteri autem Romani omnes, & diaco­ rum). Presbyteri aUtem Romani omnes,
ni ; clerufque veb gradus fequentes ad diaconi, clerufque vel gradus fcquentes, .
terga epifeoporum fteterunt . Nemo a tergo epifeoporum fteterunt . Nemo
enim fedit in eodem loco , nifi tantum enim fedic in eodem’tloco, nifi tantum ,
epifeopi, & Silvefter epifeopus , ponti- epifeopi, & Silvefter epifeopus , pontifex
v fex urbis Romat. Erat enim ibi & Cal- urbis Romx . Erat enim ibi &’ Calphurnius, qui primo gentilis, & poftea phurnius, qui primo gentilis, & poftea
Chriftianus, prxfedus urbis . Dicit au­ Chriftianus, dc prxfeftus urbis . Dicit
tem Silvefter epifeopus urbis Romae-· ra- autem Silvefter epifeopus urbis Romx
ticnem hanc: Audite me fratres & eoe-B rationem hanc. Audite me fratres &
pifeopi, & univerfus ordo ecclclix ko- coepilcopi , & univerfâs ordô ecclefix
manx , quoniam bonum eft , ut fixas Romanx quoniam bonum éft , ut fixas
cortinas habeat ecclefia, ut regix dccle- cortinas habeat ecclefi», ut regia eccle­
fix non vaticinentur, fed fit firma, & fia non vacilletur, fed fit firma, &clauclaudat oftium propter perfecutorem, & dat odium propter pdrfecutorem, deha­
beat firmum mururit , unde * expugnet
habeat fi Arnum murum, unde ( λ ) expu­
gnet (A) adverfarios.
adverfarios.
C a p u t II.
C a p ü t II.
Cognitum loquor, & probo Çaliflum
Cognitum ’oquor, & probo Califtum
& Viélorinum, qui axbitrio fuofecerunt & Viilorinum, qui arbitriofuo fecerunt
creaturam, & Jobinianum , qtii in fua creaturam (c), dc Jovianum, qui in iua
extollentia dicebat , non pafcha venire extollentia dicebat , non pafcha venire
die fuo^nccmehfem, fed decimo K!alen-C die fuo, nec men fended io. Kal. Maii
das Maji cuftodire. Ego enim (ficutlex cuftodire. Ego enim ficut lex memorat,
memorat) in veftro judicio commendo in veftro
Λ
' ’’
’ fermonem
r
judicio
commendo
fermonem , ut introducantur hi tres ut introducantur, hi très qüidcm primo
quidem primo arbitrio Califti damna­ arbitrio Calidus damnari (Λ )corroboretur
ri qorroboretur examen, qui fe Calift^s examen, qui feCalidum ita docuitSabelita docuit Sabcllianum, ut arbitrio fuo iianum , ut arbitrio fuo fumat unam
*
.
t
fu(«) Lm. propter, adterfarioj.

(>) In Lut. dec ft ·

( <· ) Lut. addit Creatorem.

addit tt/ht ftrertM.

CONCILIORUM

OMNIUM

«14

fumat unam perfonam effe trinitatis .Aperfonam effe trinitatis. Non enim cox& ruio
Filio « quante Patrem & Filium & Spiritu
Non enim coxquante Patre «
Spiritu fanélo Viétorinum - ità prxeipue lanîfto. Vi&orii
"“Torino itaque prxeipue prxantiftes, qui jn fua
religionis antiftitis·, qui in f»a ferocitate, ful
A»t (#
z ) ^regionis
"·Λ
' quidquid vellet, affirmabat nominibus , ferocitate quidquid.vellet hominibus, &
4 & cyclos pafchx pronunciabat fallaces , cyclos pafchx pronunciabat fallaces , ut.
ut hoc quod conftitjiit decimo Kalendâs , hoc quod co*nftituit 10. Kal. Maii cuMaii cuftodiri, veftro fermone , ficut ve­ ftpdiri , veftro fermone , ficut veritas
ritas habet, (a) ceffetur, & veftro (4) habet, caffetur, & ; i ) veftio judicio
indicio condemnetur, & fjliorum (c) no- condemnetur , & filiorum noftrorum
ilrum Auguftorum prxeurrat au&oritas prxeurret auéîoritas condemnandum Viad condemnandum Vi&orinum epifeopum Clorinum epifeopum. Et introjerunt (i)
(d) Damnavit autem Hippolytum diaco­
omnes., ut fuo fermone damnarentur in
num Valentinianiftam, & Califtum, qui B judicio . Damnavit autem Hippolytum
in fua extollentia feparabat trinitatem & /diaconum Valentinianiftam, &Califtum
Vi&orinum epifeopum, qui ignorans lu- qui in fua extollentia feparabat* triniranz rationem , fub * arbitrio fui tenacita- tem, & Viélorinumepifeopum, qui igno­
»rMn. «·< ce derumpebat veritatem, & prxfentix rans lunae rationem fub (l) arbitrio fui teepifeoporum fupradit^orum & presbyte- nacitate difrumpebat veritatem. Et prxHippolytum
Vi- fentia epifeoponim fupradi&orum & pres­
rorum (e) damnabit
'
ôtorinum, Calixtum, & dedit eis^ana- byterorum , <v/) aliorumque graduum,
thema, & damnavit cos extra urbes Tuas. damnavit Hippolytum, Vidorinum &Califtum. Et dedit eis anathema, &dam
(/)■
navit cos extra urbes fuas.
Caput ΙΙΓ.
Caput III.
Poftea autem fecit gradus in medio fy' Poftea autem fecit, gradus in gremio
fynodi, ut non presbyter adverfus epi-Cnodi, ut non presbyter adverfus(p) epi­
fcopum , non diaconus adverfus pres­ feopum , non diaconus adverfus presbyte­
byterum, non fubdiaconus adverfus dia­ rum , non fubdiaconus adverfus diaco­
conum (m) non exorcifta adverfus aco­ num , non acolythus adverfus fubdiacolythum, non letftor adverfus exorciftam, num, non exorcifta adverfusacolythum,
non oftiarius adverfus leitorem det accu- non lecftor adverfus exorciftam , non
. lationem aliquam , & non damnabitur oftiarius adverfus le&orem , non laicus
prxful, nifi in feptuaginta duobus ( n ), det acculationem aliquam . Et non
neaue prxful fummus a quoquam judi­ damnabitur prxful nili in feptuaginta
cabitur, quoniam his icriptum eft : Non duobus, neque prxful fummus a quoquam
ejt ehicipuim ]up(T
. Presbyter au­
judicabitur, quoniam feriptum eft. Non
tem nifi in quadraginta quatuor tefti- rfl.-itfcipulusfuper magiftrum. Presbyter aumonta non damnabitur. Diaconus au- tem, nifi in. quadraginta quatuor teftitem (o') cardine conftriilus urbis Ro-Idmoniis non damnabitur.‘Diaconus autem
mx, nifi in triginta fex, non condem­ cardine conftru&us urbis, nifi in 36. non
nabitur. Subdiaconus, acolythus , exor­ condemnabitur. Subdiaconus, (f ) acolycifta, ledor, nifi (ficut feriptum eft)in thus, exorcifta , leétor, nifi( ficut feriptum
frptem ceftimonia filios & uxorem ha­ eft) in feptem teftimomis , filios & uxo­
bentes , omnino Chriftum prxdicantes res habentes, & omnino Chriftum prae­
dicantes. Sic datur myftica veritas.
ficut datur myftica veritas.
C A R U T IV,
C A P U T IV.
Commoneo aurem veftrum confor­
Commoneo autem veftrum confortes
tes ‘ monimentum de reditibus ec- munimen, (') & de reditibus ecclefia;
clefias quatuor partes fiant , ( r ) & quatuor partes fieri ,& (r ) quarta pars exi­
quod primam partem exigat ecclefia, u- gatur ab ecclefia, unam partem pontjnam partem pontifici cum fratribus rele­ ficum, (u) fratribus dimidiam ad ecclevandis , dimidiam ecclefiam , dimidiam iias relevandas, dimidiam presbyteris &
pres-

*

i Forte «» mïn.wKw. Harduuiur .
t Aine». Parif in lib. adverf. Grecoi ton». ,·. Spicilcg. pag 101 hunc
locum citat » ut hic cdimui n.G quod pro
eca^ruHu· bibet eurdine erniliiutur . Harduinui
( 4 )
(*) !■·<·. ludxio.
( . ) L;<r. n>(lrorum.
(J) Lur.
. & introjerunt omne. ut
fuo fermon» damnarentur judicio.
(») Lue addit cleroque gradorum damnavit .
( f) Lue. addit in civit,
per ftnguhs gradua ut a nulli crimen obiiclat .
(g) L··. religionis .
(A) Lue. noftro.
(>) X,wc. hi trea .
. (k) Lue. arbitrii.
( l ) Lue. clcruorumque untveiforum graduum.
( m ) Addit non acolytm «dveriur fubdiaconum,
(*) addic tetteiut.
(·) cardinalia urbis .
(?) Lue. gremio.
f e ) Lue. uJJit Roma.
(e) addit
gujta ρα-t rxigutrrr , ia.
itui autem Eecltia una partrm ait tlevanelam Feele/ia-n , F«»»r«frx unwn Cf a!>am paupereiur C* quartam Prêtiiitrir
XHattnliUf eum reftjut Clara.
( r· ) Lue. ut.
(r) I ««. quodl.
( «“) 1 u,. aJ4’t cum. .
t

AMPLI S ST M A

6af
,

Ç O L L E Ç TT O.

,

C»ntiL Graftal. Tom. II.

1 Tcga ·.

Harduinu» . ita Lv.

(<) Lu. ·<·(·'!> duet.
diaconua.

{

parorhiaiit

R. r
1 fott ,
n,û *■<.

f„

. Hard

(< ) reptafrntantea tamam.

(/) leO«r

Abbae Mo

Src.
L··.
honorrm.
(f ) l„. r tort, ft t laftor .
(f ) /-·<■.
Addet
.»! S«b
( L) Ltu. addit quia aliud Mi ni tier aliud aiTiflem.
( . ) t-r. »<u
( * ) L“»· jUit-.m,

aacu« In omni
,

( I ) lit. cum.

MÜÎfcXW.

616.

tranfire de hoc mundo, dc fi neminem hoc munjo, fi neminem de fua genedc, fua generofitatehaberet confortem , rofitate haberet confortem , quidquid pau­
quidquid paupertas ejuahaberet, confer­
pertas ejus haberet, conferret ecclefiz-,·
ret ecclefiz , & exinde quatuor partes & exinde quatuor partes fierent ; ficut
fierent, ficut dl&um eft.
fupra di&um eft.
Caput V.
Caput V.
Conftituir etiam', voce dara Silvefter
Conftituit enim clara voce Silvçfler epi­
epifcopur’urbis Romr , ut nemo pres­ fcopus urbis Roma, ut nemo presbyter ·
byter chrifmaconficeret, dicens quoniam
chrifma conficeret., 1 diceret
quoniam
BChnftus a chrifmate vocatur.
Chriftus a chrfftnate -vocabitur.
C A p U 1
Vi.
C AÇP U t
VI.
Ut diaconi non eftent plus, vel amplius
Et diaconi non eftent plus nec am­
(b) per parochiarum examen , nifiduo, & plius per parochiarum examen , nifiduo,
diaconi f cardinales urbis Romz feptem : & diacones cardinales urbis Rome fep­
tem .
ita tamen, ut dalmaticis uterentur , &
pallia * linoftmia larvam eorum tegerent .
Caput VII.
Caput. VII.
Ita autem Silvefter clara vocc dicebat
Ita tamen Silvefter clara voce dicebar ad.
ad coepifcopos, ut a fubdiacono ufque coepifcopos, fubdiacono ufquc ad lecto­
ad ledo rem omnes fubditi eftent diaco­ rem omnes fubditi eftent diacono cardino cardinali urbis Romz , in ecdefia nali urbis Romae, inecdefia (c) reprzfenhonorem (c) reprzfentans tantum, pon­ tantes tantum. Pontifici vero presbytetifici vero presbyteri , fubdiaconi, diaco-Cri, diaconi, fubdiacones acolythi., ( / )
ni, acolythi , exorcifta ( </ ) ledori in exorciftas ledori in omni loco repraefenomni loco reprzfentans obfequium, five tantes obfequium , five in publico , li­
in publico, five in gremioecclefiz , tan­ ve in gremio , ecclefia: tantum ponti­
tum pontifici'.
fici ,
Caput VIIL
Caput VIIL
Nullum autem fubdiaconorum ad nu­
Nullum autem fubdiaconorum ad nu­
ptias tranfire przcipimus , ’ ne aliqua
ptias tranfire praecipimus , ne aliquam
praevaricatione prxfumpfcrit.
przvaricationem fumpferit.
C à p u τ IX.
Caput IX.
Nullus ledor vel oftiarius vafa facràNullus ledor vel oftiarius vaia facrata
ta contingeret, nullus acolythus rem fa­ contigerit, nullus acolythus (j ' rem fa­
cratam a presbytero jam alio porrige­ cratam a presbyrero jam alio porrigeret,
ret, nifi tantum fupportaret, quod ei fa-D(6) nifi tantum fupportaret, quod ei facerdos imponet fuo ore benedictum.
cerdos imponeret iuo ore benedidum.
Caput. X.
Caput X.
Nullus etiam epifeoporum virginem
Nullus etiam epifeoporum virginem
facratam maritali expeteret benedici, ni­
facratam maritali confortio expetierit be
fi eam probaverit feptuaginta duorum nedicere, nifi eam probaverit feptuagin­
annorum effe conflitutam, ubi probabi­
ta duorum annorum elfe conflitutam .
tur judicium, pudicitia (») vero, ut in Ibi probabitur (k) judici a pudicitia ve­
feptuaginta duos annos , requirens ve­
ra, (/) aut in feptuaginta annis requi­
rum Chriftum , pudicitia cuftodita un­ rens virum Chriftum, pudicitia cuftodida vertice introducatur ad nuptias Chri­ ta, unda vertice introducatur ad nup
fti , velamen captis ferens , non cor­ tias Chrifti; velamen capitis ferens, non
dis. Et fubfcriplerunt fupradiCli epifco­ cordis. (Et fubfcripferunt fupradidiepi1
pi in iftud, przdicante Silveftro epifeo- F.fcopi in iftud, przdicante Silveftro epipo urbis Romz . Et fubfcripfit autem fcopo urbis Romz. Subicriptit autem & Ar „
& noviifimus Calpurnus
prxfedus
urbis. noviifimus Calphurnius przfedus urbis . '·
“
'
Subfcripfit autem Auguftus Conftantinus, Subfcripfit Auguftus Conftantinus cum ·.«
matre Helena Augufta. Tunc dedit ora­ matre Helena Augufta . Tunc dedit
tionem , fcdens in eodem loco , & di· orationem, fedens m eodem loco,ôidi- ··fceflerunt. )
tl?
fceflerunt.

•

■

'

presbyteris & diaconibus cum omni cie-A(«} diaconibus cum omni clero, & pero, vel peregrinis conflituit hunc ordi- -----’
1 ----- , ut
regrinis
. Conflituit hunc ordinem
nem; ut fi quis de clero vel presbyte­
fi quis de clero vel presbyteris univerfi
ris univerfi loci , quod commune eft , loer, quod commune eft , trahfiret Je

“

él7

CONCILIORUM

OMNIUM

da8

In Lucinfi rrctntiort additur canon iflt
C

A

P

V

T

XI.

.

Nulla fcifmata (fchifmata) monacharum oportet fieri nifi XXV. ælatis annos
propter fcandala ut XXV. annos jam evacuata omnia fervora diaboli inveniat fibi mundum vas fpiritus fandus.

Alia autem die venerunt omnes près-A Alia autem die venerunt omnes pres­
byteri urbis Romx, &.diaconi omnes du-V byteriurbis Rom* , & diacones &epifeopi
centi ofloginta quatuor in thermas Domi­ omnes (a) ducenti odogintaquatuor, in­
tianas, quae nnne Trajanas, & fedit fe- tra thermas Domitianas., qur nunc Trajadem luam in eodem loco . Ubi autem nas, & fedit in fede fua in eodem lo-fecit feptem regiones & dividir diaconi­ co. Ibi autem fecit feptem regiones ,& di-,
bus. Erat autem diacones ifti, Fabianus, vifit diaconibus. Erant autemdiacones ifti,
Marcus, Liverius, Archidamus, Julius . Fabianus,(ft) Marcus, Liberius, ArchidaOrdinavit autem alios duos, Prifcum & mus , Julius.Ordinavit autem & alios duos,
Theodorum, univerfus fexus, presbyteri Prifcum & Theodorum. Univerius fexus
& diacones & clerus hoc popofcerùnt Sil- presbyteri & diacones & clericus hoc
veftrum epifeopum, ut eos ordinaret . popofcerùnt a Silveftro epiicopo, ut eos
Ibi autem in thermas hos duos Prilcum ordinaret . Ibi autem in thermis hos
& Theodorum fu bord i na v it, non ordina-B duos, Prifcum & Theodorum fubordinâvit aut confecravit eos, nifi in gremio vit, non ordinavit & confecravit eos ni­
bafilicae confecravit, & praeter fyiiodi fi in gremio bafilicx (c) confecravit, &
prxter fynodum conftituit.
conftituit.
Caput XI.
Caput XI.
Ut nullus ex laica perform ad hono­
Ut nullus ex laica perfona ad honotem acolythi ufque ad epifeopatum fub- rem acolythus ufque ad epifeopatum fublevaretur, nifi piius fuiffet ledor annis levaretur, nili prius fuiffet ledor annis
triginta. Deinde una die exorcifta , & triginta, deinde uno die exorcifta , &
poltea caperet onus acolythi, & faceret in poftea caperet onus acolythi, & faceret
eodem ordine acolythus annis decem, ut in eodem ordine acolythi annos deoem,
acciperet onus fubdiaconi, &infubdiaco- ut acciperet onus fubdiaconi, & infubnatu effet-annis quinque, deinde ad dia­ diaconatu eflet annos quinque . Deinde
conatus honorem pertingeret fixus , iro Cad diaconatus honorem pertingeret fixus
gantibus triginta presbyteris examen, ut
rogantibus triginta presbyteris examen ,
effet diaconus cardinalis, quia a prima ur effet fubdiaconus(e) cardinalis, quia a
fede erat confli urum , ut ferviret an­ prima fede conftitutum, ut ferviret annos
nis feptem . Hoc enim quod fi quis feptem, Hoc enim quod fi quis defidedefideraretur ordinem presbyterii , ita raret ordinem presbyteri, ita exigeretur
exigeretur, ut in feptem annos cuncto ut in feptem annis a cunéto clero Roma­
clero Romano privaretur dodrinx, na­ no probaretur dodritiz, nativitatis, getivitatis, generofitatis , & confilio , non
nerofitatis, & confilio non expetens prae­
expetens praedam a quaquam opinione dam a quoquam opinione clara (f) fir­
clara firma omnes presbyteri declararent marent omnes presbyteri declararent &
& firmarent , & fic ad ordinem pres­ firmarent, & fic ad ordinem presbyterii
byterii accederunr, & facerent ineodem accederet, & faceret in eodem ordine
ordine annos tres. Et fi exigit ordo, vel1^ annos tres - Et fi exigar ordo vel difpodifpofitio, vel cura pietatis, aut fandi
Citio vel cura pietatis aut fanditatis, ad
tatis, ad onus epifcopatus accedere, ut onus epifcopatus accederet, ut omnis
omnis clerus peteret ordinari ex uno vo­ clerus peteret ordinare ex uno voto pe­
to perenni. Quod ita geftum fit, & Ter­ renni, quod ira geftum fit, quod &fermonibus Silveftri epifeopi nil opponebat, monibus Silveftri epifeopi nil opponebat
(d) Ced magis firmabant , prece . Dixit fynodus, fed magis Armabat prece. Dixit
autem & hoc Silvefter epifeopus urbis autem & hoc Silvefter urbis Romae epi­
Romæ : Audite fandi & coepi fcopi. Ne- feopus: Audite fnndi & coepifcopi .Ne­
mo
!λ
ut.
(d) i,uc.

CC LXXI V.
addit fynodus

οι
(r

addit Saoinuj.
Ί Lee. d iconus.

(r) Lur. Con{'ecr»t»ntur
(f) l.ui. Grm».

ocrullo fynodo.

Il

6*9

*

AMPL1SSIMACOLLECTIO.

6jo

mo ablcondat, quod ci videtur juftitia Amo afeondet quod ei videretur juftitia
objurgare. RefpoAderuntcum omnesepi- objurgare. Reiponderunt omnes epifeopi,
fcopi, & dixerant , damantes univerfis & dixerunt damantes cum univerfis pres­
presbyteris clericifque:.(*) In te juftitia byteris clericifque . Vincet juftitia , &
& pietas a te non difcedat, quoniam a pietatis a te non difcedat. Quoniam a
nobis, nihil judicabitur, in opinionem nobis nihil judicabitur in opinione didodidorum tuortim, quoniam fapientia non rumtuorum, quoniam fapientia non'eft,
eft, nifi in patientia fuerit conftru&a. nifi in ( b ) -patientia fuerit con ft r uda. Di­
Dixit, autem Silvefter epifcopus .* Quoniam xit autem*Silvefter epifcopus: Quoniam
fi fapientia non eft , nifi in patientia, fi fapientia non eft , nifi in patientia ,
quidquid fermone fixero, veftrocyrogra- quidquid Termone fixero , veftro chyropho confirmetur.
grapho confirmetur.
Caput XII.
C a P U t XII.
Nemo enim det. pœnitentiam, nifi qua- B
Nemo enim det pœnitqÀtiam, nifi quae

draginta annorum petenti bapcifmum:omnibus enim praedicantes date (c), Matt.uk.
Caput XIII.
Nemo enim nifi velamen coeleIFe aes
ceperit, primum conjugi per manus Û. ... , . ccrdotis ad clericatus honorem nonacceAafbht indu
/ τ-»·
λ
λ
·
%
<> dtinnlindat ( FlOCtUS Cil CDlin.)

draginta annorum, petenti. Baptifmum
enim omnibus (J) date.
Caput XIII.
Nemo enim nifi velamen ccelefte ac­
ceperit primum conjugii per manus facerdotis, ad clericatus honorem accedat.
Teftimonium defici adverfus laicum non
admitti. Finduseft enim.
C A PUT XIV.
XIV.
C A
Teftimonium clerici adverfus laicum
Teftimonium clerici adverfus laicum
nemo recipiat.
nemo recipiat.
C A P U T XV.
C A PUT
XV.
Nemo enim clericum quemlibet inC
Nemo enim clericum quemlibet in pu­
publico examinet, nifi in ecclefia.
blico examinet, nifi in ecclefia.
c a p uW xy.
Caput XVI.
Nemo enim clericin^à^e! diaconus ,
Nemo enjm, clericus, (e) vel diaconus
aut presbyter (/) propter caufam fuam aut presbyter propter cauiàm fuam quam­
qualibet intret in curia , quoniam om­ libet intret in curiam quoniam omnis
nis curia a cruore dicitur , & immola­ curia a cruore dicitur, & immolatio fi­
tio fimulacrorum eft. Quod fi quis cle­ mulacrorum eft. Quoniam fi quis clcricus in curia introjerit, anathema fu- , ricus in curiam introjerit, anathema fufcipiat , nunquam rediens ad matrem fcipiat, nunquam rediens ad matrem ccecclefiam. A communione aurem non clefiam. A communione autem non pri­
privetur propter tempus turbidum.
vetur propter tempus turbidum.
Caput XVII.
Caput XVII.
Nemo enim quemquam peccantcmD►
Nemo enim quemquam peccantem cleclericum carde attingat, non presbyter ; ricum ca.de attingat, non presbyter,
non diaconus, non epifcopus (g) fupra non diaconus, non epifcopus fupra clcdericum vel fervitorem ecclcfisc ad cx- ricum vel fervitorem eccleiix ad exdem
dem perducat. Sed fi ita caufa exigit perducat. Sed fi ita caufa exigit dcrici,
clerici , triduo privetur honore , ut
duo priventut honore , ut peenitentes
pernitentes redeant ad matrem ecclc- (i) ad matrem ecclcfiam.
fiam.
Caput XVÎII.
Caput XVIII.
Nemo enim diaconus adverfus pres­
Nemo, enim diaconus adverfus presby­
byteros atterat crimen, turpitudinis. (») terum offerat crimen turpitudinis.
Caput XIX.
Caput XIX.
Nemo enim presbyter g a die onus
.v>yNemo enim presbyter a die onus r
prespresbyterii fumat conjugium (k) ut fiEbyterii fumat conjugium, ut ( n ) & fi
quis (/) negledo exierit, duodecim an- neglcAo pgerit (o) decem annis eumdinis eum dicimus privari honore. Quod cimus privari honore. Quod fi quis confi quis hunc cyrographum (m) praefen- tra hunc chyrographum prrfcntem ac
Cincii. Genertl. Tom. II.
Rr a
tem
/ ) I?1*
Pef.J Cf Peutetef»

,-*r-

( · ) Lue. iJ.lil ixfirmle ; Jtuir uuleifl jient

e»U»U>»ltet

(J} J.WC. .efnfi pcedx-jate».
(r) Lue. addit aat iebdiaconus.
(f) Lee. addit
, ( t ) dacfl fepra in /.·<·.
f A) Lue. .ddit reJcaat.
( > ) Lee. additor : ^teif
eeiefe
ter
grurrj/ kr.»nre».yUtue ettufrlur , Jr tineetur runf u rrr^refte fue z« «»«««"’«- perfetuu k,
. Multi
teim lit»» rtrrufii rumi» extrreeee.
(A)Z.w. & (/) /_»r. negteitor rjrrit duodecim aunor eum jubemu» Ac
(o») Lue. probylcr publier «gerit diUuMB fi ita egerit damnetur &.·,
( » ) Lue. fi <μιι«·
(·} Lue. duodecim.

aat Epifeopu».

6p

CONCILIOR UM

OMNIUM

àji

tem &. pubica egerit difttim. condem­ A publice (<) egerit diftum, condemnetur
in perpetuum.
netur in perpetuum.
Caput· XX.
Caput XX.,
* Nemo enim judicabit primam fedem,
'fNemo enim b dijudicet primam fedem jurtitisc deiiderant temperari ; neque quoniam omnes fedes a prima fede juftiab Augufto, neque gb omni clero neque tiam de fi de rant temperari. Neque (b) ab
«
<. a regibus, neque a populo judex judicabi- Augufto, neque ab omni clero, neque
J.’X»4*'-tur· Et fuOTfripfcrunt ducenti o&oginta a regibus, neque a populo judex judi­
ina.n mer quatuor epifeopi, & quadraginta quin- cabitur. £t fubicripferqne ducenti octo­
que presbyteri, & quinque diaconi, & ginta quatuor epifeopi , & quadraginta
«X, duo lequentcs, & Auguftus Copftanti- quinque presbyteri , & quinque diaco­
nes, &. duo fcqucntes & Auguftus Côn<tob<tn<><t nus, & mater ejus Heléna. Et fixit canonem hunc Stlvefter epifeopus urbis flantinus &· mater ejus, Helena. Et fixit
!°ô
Romae , & omnibus epifeopis afperfit. B canonem hunc Silvefter epifeopus in ur­
tuiife rege< ΑΛιιηι in Tralanas thermas , j. Kalen- be Roma, & omnibus epifeopisafperfit,
«“uXfte* das Junii, Donno Conftantino i Augufto Aôtuum in Trajanas thermas, (cj^.KaJ.
Junii, Donna Conftantino Auguft. (d)
tertio, & * Prifco confule.
Nit 4U| pap*
tertio, & Prifco confute,
ad ΜιΛ.<,
lew» nnp u

N ο τ

æ

Se

v k R I N I

0 1 N 1 I.

. Titrai ■»:*
wr/rnv trunt 7)4 Iu ^ntibHbtn
. N uris turr^i
> &c. Frrfer
/f iitrnpum
Cttm
> /«ywA bruti Âttjp/I·
t»t
jivivltrrit
5 /**’«»*'* Afowsi*
T«ropui.
impciator iotnnro omnium gaudio celebraset . Ducenti
Ampbi·
orioginta lev epifeopi » pontifice convixati , ab iinpetcaframi Pmttbfan mtra tltHvdiinf
’fffbbtn forratoic vehiculis adduAi, dt libersliffima annona fufteatati , .nnvenerunt Rome in Thermis Trajani , quem
Ptmffi' ly C/nutu
toi
trlttwpio/oi f tot uqu jtdu flu ϊ Λ tsi flt*
<
locum Silvefter pontifex nuper In titulum erexit , dunifque plurimis imperator exornavit . Accidit id , quod
tf*Af p^r tirbfm λ4
> dfftupiiijfr «r tJ*· ·
Jrm d/xijfc : MolttriW cufttf writ in t‘noui Urbrm efuex ultimo capitulo confiât, Cnfpo & Conflantiuo 111.
ibjff·, T/hrjf
λ j'optffntrtow url·**
,
contutibus, anno CJjrifti nati ;ta· qui eft Silvedri «l.
β ex Ijfere merijiennli OJliAm utrfur efjluit . SeJ fuiJ
Λ Couftsntim impeiatori» ι 9. Unde quod prini ipin epi plurA Je lAAt.i tnirrqae mAtitiflex urbr reH.>ne*r»re.-uf in qux
logi auiloi incertus aperte feribit, hanc fyuoJum poft
Ir^ilimu. <tf crjinariui'ftnil: Peli r jj.tefer , vi.it/zwvz
abfolutain Nicxnam , Ro.ius m pixfentia Cupii mtinl
ertlefa (ntb’hcA ptutifex refJet , »<·«/, xf.Jx janiieruat
imperatori, celebratam efle . fuireptitium eft : qaod rraAüefelerum Cf nr.rrtyrurn . er nuxl ur relequi x , ubi JUJ Cbr.·
allegato . .mone c i|clini.s , Prifcus loco Crifpi collega
JiAAe erb· fefjeribilur . In qua Jen,que fuxulfiure Me[e Qum c.uncilia
Conii anti ni ponitur mendofurn elle, ex Faills conflit .
Caufa * >di c,uia conveniendi bxc erat, ut e.ckfia ab hxreticorum J) ueeiverfjm Οάι,αμ Jeferexter , feJent xe Jemitilium in
Rmua lirfiiu
coocilu .
A holl.um mcurfn libesa fervaretur, fic qux ad diCiplitexerunt . net vertfine Ci.era Je r/AlterA· Jreru.n, hb J. fueiint
fub,
(•aJa! : jtf·mAjnreJurn mbel in un,l:e.f.i ’trim njtnra Sllvcftro .
nnn paceuique ecrletiefllcam confer «audain neceftaria erant,
fn.nJjr f- >A terre ξονι n.!bt! mslinr , nibel préfixaiuftituerentur , Ideoque primx aflionis exordio. Hippo
t.u. inuen.ri . Hie d« Roma Georg,ut BrsumUs be,lx
Ijium .haionum Valentiniane hxiclis feclatoieni, Calliftuin Sabcllu h ricti maculatum , & Vitlorlnum epifeopuni ,
Mrrlx Ub. Colon, ad grsdus deexnus.
< t.fife^ùe bttuie (equeeUe tetr, ta l^errrani. ) Sunt
|ui le.eptos ab clelia pslcbalcs cyclos redarguere prxqui auilontu* liuiu, epi log ι , duo concilia p.ift Nicxla Caufa Ar< fuinpfiffet , damiuiunt. Qux reliquis canonibus .onllinum, Romx fub Silvxftrd habits' fuiftc cxiftiment. ve-‘
de.eimtur
tuta hint, 1ère omnia ad tuerarchi. um clericorum ordiNi.anuin n£m fpet)Jnt. Quod in ha. fynodo de Ario <\ Ariana
rum cum esdatn , qux a ducenti, otlogiiita quatuor pa- 'J
«o-Kiln.m
l>ricf, , qu< orientalem e.Jetiani annis alquot ante latubus .snonibus viginti cnftitula Lunt , ib au clore epi- Phoi.inus lia
Ceiuc„l. aa pü> (,|ÜI
exagtavit , nulla ruentm tiat , es de caulogι bujur iiimmatim ac breviter teccnleanlur
Jr quod refum de­
d°<n,let> 4'' “
videtur quod pontifex & impetatur anno
de Photinianis hac fynodo conJcmnitis fcsibiiui
pls- moitus qus a
*m .
i-qneiile, rnajoie <um apparatu & numero epifeoporum
ne faljuui lit, ut tl noli, .Siruiienfi, concilii infra pa- d”·
tet.it , non alicujuj quart' , fed i'olius (ccun.li Roma
totius oibis concilium œ rumem cum Nic<« in oriente
tub Sl|loftfe hab'ti resgefts. ab suftore incei to hie decommuni confcnlu congressio decreverint eo fine , ut
fciiptas cunlincti , verms elle putamus. Baionius anno
ubi immortali ο.Ι,ο, &· obftinata pertinacia ab Atianis
di .ladiauim edet , bi fanfloruin cpif.oporum ciehis fajii. num. ιοί.
J Pb· tmxnr. ) Cum e x ailis .Sirmienfis concilii Γίιοcii lantla Dei caftta, ad immetatein eorum oppugnan­
dam , firmiter c dio. irent. Vide Baronum anno ji».
tiiiuin longe j*ift hxe tempura .hinnalum efte «outlet ,
bums epilogi initium' quod prrfationiv loco anti or innum st j. & fequentibos.
i £;au.a.r.<n . ) Patre, ducentos oeloginta quatuor in
certu, vern R.lsnano concilioll p: «finit, ad hate yfque Cap ι
verba , Cf e,’n/f,.';,'t ut ;, b-Cerum , de mend scio fufpe- Cor-feiFii,
ir
thermis Trajani , ubi Silvcllcr titulum a Conftantino
clum redditur . Rehqua qux fubjuuguntiu , sb endem lynodo <pa
pra.lare dolatum erexit , convenifle lupi 1 diximus. Ro­
ma , qux jute caput niùudi appellata ctl , qualis olim
geiinano concilio Romania defumpta Lunt,. &. in comeliair.num u.iftro tempore utbi fit , pixclare admodum
pendium redacts.
·- Fre,byeri autem f^rrn.-ni χ,,ιn,. Cf
neeni . ) Quod
& erudite reverend. D. Gcorgiu, Braumus m celeberlimo & infigni luo theatro urbiuin bis verbis declarat ;
hi. fob cpifcopi cum Silveilso puulifice Icdnlc, presby­
teri autem Λ dia.out mm reliquo uni ver fo clçro a ter­
ίίοη,,ηΛ Cf "t'”*
. afut ,
furrn v,rt
vrrf-.^ι
V'Hru”< "btu
gi fedeatium epifeoporum ftetiilc narrantur., id modeilix caufa tunc faltetu contigiile dicendum efl
cum
ttjji-ru
/ua
jub^ffral . O/
tyui .0«Λυ-Ο». tAm
hf UA'ly I'fittAtSj fajm Ji β.-rji . ri xlioqui , telle Hieronymo epiftola I; ad Evagriusti. io
pre·. , « nr
, Et infra. Csmntuiticr ftit cmiiim
Romans ecclefi* leceptum fuerit , ut c ram epifcupn
rfi, H»rnA·* a
J'<> . F.t paulo poll .
diaconi lanium flent > presbyteri vero fedeant , nam
piadiCla epiftola fic ait
Celerum etiam i a rrdma Rarta
7>tu e/ur srzj aJ Ιααια^α jApiftuJIirm JrtfAity ut in
li’.urlu
J.utur fj/t-nli mllli. p.ifuuut , fUA
prerbyleri fe/ie-ri , Cj fiant erarAA, . Liret p.1 ui.rtim inerequi'^ur frrt Ct'n-ΑΛ^ a m.'HiA'iA rfr.-utl . ffaimtu,
brr ir>.:i!>u tilii, , inter prtebytrrer Abfinl, rpr'e.-pa , fe·
quattrjr .nr
A.V.Jr^Alur- PorlAl / uburbr »,UW tt
Jere a.Airuum trrjerf.n . Imo in couuiio Cai ihaginenfi
urbit in UKioArfurn nunttri U'i-eli fAAiutr fnitft rrfrrt
IV. iancito hae de re canune trigefitno quarto ftatutum
repe-

a C.-.n.,l,um. ) Poftqùam imperator |imrt«ni bapti- ç* P'.nlui , Lr^jiu
ratu. e-.lcfiaœ donativis muoificentiffime Im-ripletaftèt ,
flerfnif
ho. .oiuiliun» a S'Iveftro pontifice indiflum impeufiinertq frrift )
Λο
kupoiu!n
'■ciIkhj pufTitnc prumovit, «o fin<i ot public*» quAnw
L·.»- όρη ι ‘*·*ηι S'*tu(Uin aélionem pro a,c*p»o beneficio Deo age
1,1. * ‘
ret, Λ Chtirtune pietatis encania primui Chtiftianus
| Λ,γΓ“”'

< Non funt in faltis hi Confutes. HarJu, .,u. .
a Æ.nea, Parilienfis l>.u cit. pag. 99 lie tegit . N.oia juJ·'u b'l Urirnarn leJem jubetiArn A,yie·untem temperari. Hardmnais.
( a ) £r... gerit .
( > ) L«r. A clero neque a Rege
i e ) Lu.. ΧΠ1
( J ) tur. IV.

t
*33

teperi tur, «t

AMPLISSIMA COLLECTIO.
6^4
Ite» /rdro/, Λ·" t"*- Ai #'·>· rn» d;<utel . > Hunc caaoum· Niculaur C*F *».

tu

r.
_
. K.»». ■
.
drz. J Qui Me appeOaatar dmcool
\rdiaalct c*ri,“**e· » R«»d ··«·* divert· *· ,ocl* «gerunt » uni··
«aiOMriiiMM" «rM·» «jefijoa primario cardine continerentur ;
dkaetat. 'm*·* *“K· i· *Ua Fabiani, diaconi regionaril noni inantur, qnod ex o&cio fiagnll bini· rcfioalbua urbir
prae®· , pauperumque la eic dogaatiam curem babece
tenerentur . Ia quem fiaem-quatuordeclm urbi» fetlootbur feptem cardinale· drtnoai pfwfeâi font , ut nimi­
rum Saguli» bina» .regione· folinte rurantibu· , loliu».
urbi· peuperib·· ben» profpeAum foret. Vide qua notavimu· ad vitem EvariAi gt Fabiani.
t
g Â Λ» unae pwijrfnW /ama» »«η/·χ»η«. ) Per eooC«f !»■
iugium b»c loco cum fotmiaa contubernium intelllge.
Coutubetai»
Uxorem ducere non tantum ncejbyterli , verum etiam
i Uiui que ■
fobdiMqui» boc coacilio prohibitum e® . Itaque mulie­
ri» fofpeAn contubernium vitandum efle, fob pen· ea ,
•m additur, ferio demandatur,
»

RomUnu. pontifex citaff· vifo» e® , cum luter alia qui- Ρι»··1«*»·<
b«i temeritatem Mkhaeli. luyeratorla tedtel·*» > Sc f^u *r°

w«j«/ Cae/awMeJ kafUxttt^
é'JhM·/· »
u* »«-M rime, »MW 4 paprfeTadra jad»·
t^Utur , t»ini
pote
...
/' Cnn/anite· •·<·Λ tll. tl tnfu
, ) O>din«nu .
il te legendum effe, Crtfft tf C»af^nt^a» Itl,
aou faCte'·
ter, ipfi Fa®» coofolare» ducent . Textum hac Ιαβο <o»iaiite»
*®ct, miruta
mirum arm
non e®
eft , cum vl< unum iutc- «>»■ η·**
c irruptum tit
arum cerium inventa· , in quem mendum non UrepC·· met·*
rit. Qüod luitio «ui jH· Cilfpu» a pâtre, occifoa fue­
rit , naju> fjrnodl celebrate tcmpOrl nihil ohttat. Qui}
but enim coofolib·· anau» aperiebatur ■ * dr nominari
iaciolebat i iifdem etiam ulque ad 6uam denominari
Mrfcverabat , >><·* detunsa, vel allier fe abdtceatF"^
bus ,- alii «n locem Ipforum foffeflt folffent.

Η E-N

4

'

r*

·

-

a

····

·

·.··.·■.

.

·’’

' ■*

■·'·

!

Ί

·

H EN ΝΙΚΑΙΑ ΠΡΩΤΗ
ΑΤΙΑ ΚΑΙ

ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΚΗ'

Σ T Ν Ο Δ Ο Σ*

SANCTUM CONCILIUM
NICÆNUM
PRIMUM
GENERALE.

b Ep<ph.ii

C O NC I LI I

in quertus & lacrymas etfuitis , vidiffe Ce retulit
A altare Dei multorum impetu , crebrifque calci­
N I C Æ N I.
bus diilurbatum; Artante immanitatis oflentum
Cum itaque Arii impietas feptuaginta ( virgines
h“*
La
Conilantini magni Deo facras, feptem presbyteros, & diaconos duo- ** ‘ *f'
decim pcftilenter infccilTet, Alexander » epifeo- c Theodoa.
, imperio Arius presbyter Ale' xandnnus ambitionis &* in­
pus hominem blandis cohortationibus ab ea men7φ*’
te deducere lluduit . Verum nec his Arii furor cap.,
vidi» fhmulis agitatus adverconquievit : bacchari h magis in dies , pellicere
fus Alexandmm , qui poll
quotcumque poiTet in fee Ieris confort ium, turba- ίιψ.
Petr i A. z\clulkf obitum Alere privatas domos , ipfos etiam cccldieram pa- ,lb *· <»p «·
xandrinam ecdefiam lanclifflores ut in lupos verteret, eniti; Eufebium in
fune legebat, cum ejus vipi uniis Nicomedienfem epifeopum : qui cum fupoflet , dourinam
dotirinam criminari inilituit .:
tam non pollet
ûeptp Ani patrocinio, reliquos epifeopos in ejus
utque elati mutui tirditatem, quam deformi b fa
cotmjnunionem
hortaretur ,. Alexander periculi
teb.itur afpethi , f-icrilega fateretur & lingua ,
.
novo atque impio dogmate dnlcminato, ad quem B magnitudine commotus , coada * ex Libya & *
ad ooiMi »-

H I ST OR I A

honoris gradum nequiverat ingredi per oihum ,
vduti fur
latio aliunde aicendere nitebatur .
Itaque de Uei hlio illa jatlabat in vulgus.- Erat
c aliquando , quando non erat : ex non extantibus
Suc.-e·,',1"Cadum cll, non dc Patiis iubllantia genitus · ex
tempore, non ab aeterno: haudquaquam Deus
pafl.n',"’1'
verus de Deo veto, led ex nihilo cieatus, mi­
nor Patre, voluntate naturaque mutabilis]. Qu:r
aliaquc id genus cum nnpie deluarct, multiviad An».„,Itv ,jC calamitatibus omnem afHixit ecclcliain , ut
I.»
A ‘ antea Petrus Alexandrinus hnditate lx maitySirtK) claiitbmus, & magnus Antonius abbas pia
N '· dixerant, quotum ille cum ad atam noi‘lu fupd‘'' M.u* plcx orsret, Clinrtum doiniuuui vidit dikilla ve-'"ui'
ile, audivitque ilebditer dicentem; Arius vehem
a\'o‘X' ,nrueam, qua: ell ecclefia , dilaceravit, hic c vero

7·«. .» «

Ægÿpto centum epifeopornm
fynodo
.
.
.
., Arium ,. pifeapud So.
“
L j
11
inagflamquc
hominum
illuviem,
qui in ejus ver- >·*. hb ··

ba jpraverant , anathemate percultos ab eccle’
expulit, remque totam per circulares, quas k Epiph.
Theodorrt.
appellant, litteras univerfis perfcripfit epifcopis. So^om. So.
Cete rum Anus, qui in Pakeliina, · & apud Eu- ttai uhiup.
iebiuim Nicomedia: exulabat , Eufebii machina- Λ Athae. otion< Arianorum epifcopôrum concilio apud Bythy u .am 10 cpaïlo, m ecclefix communionem re- t Ep»pi»· «>*tit>
flP' 'jubetur. Ad gravidimum hoc malum, quod
loiigt latequc ierpebat, opprimendum , Alexan- _ <»p.
Λ 11 ·
datis ad Conitantinum imperatorem littc1 pium principem etiam atque etiam obtella- n
tus < (l, ut Atiam incendii Hammas , quse plus
hu*'
nimio graliabantur, fua auftoritate reflingueret.
Qui milio in Ægyptum Ofio ° Cordubeufi epiζ.
fcopo

I

jaw·

637
A'M P I I S S I M A C O L L E C T I O.
538
“P*1^eod· fcopo, cum reszqui(Time componere conatus ef-A epifcopus, ob fidei eonfertîonem celebris, manu
ua ί‘f«t» tantum abeil'ut ex eo pax ecclefius reddrfa ferro
— candenti
—J~ “; femtuOa.*
r------ n- · Jacobjus*Nifibenus,
—......... :vir ■ Theod .bid
c«p- <>■
fit , ut Ariana in dies harefis magix ac rhagis plane apoftoficiis, & mortuorum lulcitator: Le
invalefceret.
jsntius b(C®fareae Cappadociae anttftee, prophetico b
*·*·
(ptritù commemorabilis ; quidum iter haberet “ ρ“*'*·
Erat & aliud per id temporis intefiinum in
\
» aum» «p»»nwlum auftore Meletio · Ægyptio epi- ad lynodum, Gregarii Nasianzciii patrem & ba
11<< > Sociu. fcopo : quem mullis conviftum criminibus , eo ptifmo luflravit · & futurum denuntiavit apifco.
e
· t4P ’· potifiimum quod idolis facriflcaffet, cum Petrus pum· Amphion c confeflbr eximius , Hypatias < Atka» »poi
martyrio, clarus: Nico- *
Alexandrinus epifcopus & martyr in Atquenti d Gangrenfis, meriti!
epifcoporum fynodo ab epifeopatu deruibafiet
laiu · Myrte epifcopus, cujut fanâiias in iftuftri / , < 1O
is rem indienitlime ferens , non modo Petrum excelioque loco femper fint; aliique compluree . <1 Manoiogium
Grec.
ipfum Jeiulque fuccefTores Achillam & Alexan­ Itaque cum ad f condiitam diem decimam ter- ■ Mtthod in
drum firuifiimis probris 3c criminationibus lare· tiam KahtndasJulii. Paulino & Jutiario confn-.
ravit, fed etiam tota fere bacchatus Aegypto, dt libus adfuifleiit, adfuit &. Conilanttnus religiofif- thcd «ft..
.
inultis per civitates diaconis, presbyteris, epifeo^ fimus imperator:'qui in omnem pietatis fignifi‘cenoiictn «nw'iu
pis creatis , pemieiofo fchilmate difcmdrbat éc Bcationem
«fiuiu , dum tot infigniuriT-patrurfi
I
clefiam. Ad hos Meletii Artique tumultus acce- c.
conieflum,
'
veluti
‘
Dei caftra, venerabundus
. ..admiΛ
debat & alia gravis atque inveterata dliTenfioex ratqr , amplediturs<?onfefrore«,eorumque exoicu-» Th?!y1 1 «
-b ^u(eh. L». Afianis b plerifque epifeopis , qui nec dominico Jatur cicatrices. Hujus celeberrimi
celeberrinfi conventus fame
fama f "
H, rt «c’rf die, quoChrifius dominus ab inferis relurrexrt, permoli complures gentium philofopnt
philofopni, »d
adepiicoepifcQfed ipfaquartadecima primi mentis luna, in quem
pos dialetticis captionibus, & Anitote>ic>s fubtili
[viti C»»· cumque incidiflet diem, Judaico ritu paicha ce
ta tibus vexalidos
‘ convent-re : quorum unus ceteri»
I SoCTiMib. »Jrinabant .· nec primum menfern eum numera
infblentior. verborum infiruftus præïttgils. cum
ah epifcoporum mabibus velut anguis elaberetur;
c , Theodor bant , cujus quartadecima luna in ipium itqui
I. , de ‘•b-Hoâii « verni diem, proximeve fequentem recurfemor h quidam , ex fanflis coqteftonbus unus, \K“r'
chÂmbrof. de re ret, fed qui per Judaicos emboliîmos Me pri- nihil aliud fciens ' nifi Jeium Chrifium. & hunc
p«fth« c»ie- mus objiceret. Quem ritum ab apofiolica tradi- crucifixum , loquendi facultate ab eoifeopis tm- ■f»1" 1 'f ·’
dbFui»M1b ! ’’one Pi'',,tus *bhorrentem fandus d Viilor R.o- peltata, In nomine, inquit, leiudtrifti , phi- ' ' ί,Γ *
hift. «p »> manus pontifex & martyr Roma: , Theophilus loiophe , audi quz vera funt . Quibus breviter
C«iarienfis in Palatfiina, Palma in Ponto, Ire- expofitis, iterum ad eum pene obmutrfcentem,
næus in Gallia, BacchillusCorinthi. & ecclçfia? nec refpondentem aliud , quam credere fc : Si
ad Ofroenam decretis variis damnaverunt . Ve- hæc. inquit, ita elle credis, furgé& fequere me .
■ Sev. fyn ruin his remediis cum non magis Afiani, quam Λ hujus fidei fignacuiutn fufeipe . Tum philo
•et
Meletius & Arius ad faniorem menrem rediif- Tophus ad eos t^ui aderant converfus ,.· Donec ,
’ Rut’''“S·1· fenr . Conllantinus imperator ut laboranti fi.b
inquit, verbis merum gefia res efi , verba ver­
K Strtb.
...veniret ecdefia:, Silveftri * fummi pontificis au- bis oppofui.· ubi vero pro verbis virtus procedit
h Ëufeb
v.i» uonft1* ^oritate, aliorumque ‘ facerdotum lententia, ex ex orc dicentis , non potuerunt relidere verba \
r. « * r·,. univerfis orbis terrarum partibus epifeopos m Ni- virtuti. Adornaverat autem imperator k in media k Ea»*b i ,
Theoaor.i.i. CJCim Bithyni* urbem, ad lacum Alcanium ab regia exedram fane ampJ'ffimam , fedilibus un
»f Euicb iixa Antigono s conditam honorificent illimis littedequaque difpofitis , in quibus fuo tiaguli ordi­
Socr.t i.1. i1 ris accerfivit , dilpofitis h ad itinera vehiculis . ne confiderent: quo cum epifeopi conveniflent, Theod I ■
a ] t Convenerant * autem, prseter innumerabiles dia- adfuit fit imperator omalu magnificenhffimo ;
Épip't" conos ac presbyteros , epifeopi numero “ trecenti quem pro fut in cpiicoporum ordinem reveren
i.Theo. & oâodecim , viri & vite fanftitate, & miracu- ua in fedili aureo infra epifeopos , uec nili an
*’ c ’’ lis, & divinarum fcripturatum fcientia plane ad- nuentibus illis fedentem, Eullathius1 Antioche 1 Thtorf ,bi
nomine totius fynodi eleganti oratione ex lup
I Lib I. c. i. mirabiles:
mirabiles : de quibus
mubus beatus Ambroiius^ad
Ambrofitic > ad Gra-Dnus
Gra­
de
tide ed
< inquit,
·
.
tianum Auguftum : Trecenti,
decem
& cepit, qua ejus piciatem ac (ludiumerga laban
Granin.
tem jam fic miferabilittr affiiftam religionem ,
■a Phot epift, câo facerdotes, tanquam Abrab* elerii judicio,
ad Michael, confona fidei virtute viftores, relut trophrum ,
luculentiihmis verbis ornuvir. Imperator ""contra,
c. < Socrat.
toto orbe fubadis perfidis, extulerunt : ut mihi Launa oratione humanitatis ac religioms plena, « i> Th«o4
lib. t. c. *.
Soxom. 1. i. videatur hoc efle divinum , quod eodem nume­
ad veram fidem 'explicandam, & ad fcandalade »t>i t-p
c. a»·
ro in conciliis fidei haberemus oraculum , quo legno Dei tollanda epifeopos cohortatus ett . Sozom 11. 'i
n Social. Soin hiftoria habemus ex.emplum . Inter hosjni- Quanta vero fuent Confiantini erga epifeopos
pra.
tnas obtinebant , ut totius agminis duftoies , obiervantia , vel ex eo colligi poieil , quod Ii
o Thcod t.i.
bellos ■ accipiens querelarum plenos, quos ei de "iR“f
< , Socrat. Ofius™ epifcopus Cordubenfis, Vitus & Vincena Stnom.uM ttus, qui a beato Silvetlro milii , ut apollolicæ
privatis injuriis obtulerant epifeopi, eos ne li^en
fupra
. fedis legati fynodo praeerant, & Alexander B Ale­ dos quidein fibi .elle putavit, fed continuo ttarn- Thtod t >
t il Soxom
« contra Λ xandrinus. Sequebatur EullathiusoAntiochenus,
nns tradidit, illud prophet» ulurpand: Deui fie
*d Oilit*lu* doôrina & fanfiitate Pconfpicuus, clarifiima tit in fynagoga deorum , in medio[autcm deo<
q^Epin'id F-( “I a'r beatus Hieronymus
t ) tuba in adverfa- dijudicat
.
Vos nobis a Deo dati eftis dii , A.' J’;,
Macarius
•‘v
1'rios ' bellicum cecinit:
'
‘
*&y
■
’ ’ Hierofolymi\ ' E indecorum ell ut homo judicet deos. Ego pla
’c^^Socra't’. taDUS epifajpuj,· quem Arius ut fuae bserefi acet...
ne fi mcechantem epifeopum viderem, fcelus ob­
Sotom. «bi rime adverfantem, apud Eufebium Nicomedientegerem paludamento- Non ad privatas ergo li­
f'Athanaf e
*° cr“”cu «dduxerat · Ex reliquis item ex- tes, fed ad holies fidei profligandos incumbitepitt *ad*focelluere in primis Potamon f Heracleenfis, alteItaque continuo", cum Arius cum fua facnlega
! Rahn.ub i.ro orbatus oculo ob teftimonium Jefu Chrifti; manu in ° fynodo adeflet, ipfius dogmata reci­
j Λ V'to Paphnutius* Thebaidos fuper ior is epifcopus, apo- tantur . Cohorruere P epifeopi , fit confceleratas tom 1
iom uoi fu. ftolicis clarjus miraculis , cui eadem de caufa alvoces obfiruâis etiam auribusexeerati funt. Le
Pr’finir
,c‘ effoffus oculus, & fiuiftrum genu fuerat fuc- guntur ôc Eufebii "t Nicomedtenfis, quo priecipuo P A,h*"
adjutore nitebatur Arius, pethlentes littera, at
Socrat'u.'cifiim: Spirido“ I rinuthuntis in Cypro epifcopus
c».
mirabilium patrator operum , & factarum ' pto- que ut blafphemiarum plenr iota fpedante ly- q
»p«d
nodo conlcindunlur. Proferuntur deinde, reda11
» Th«od. 11, pugnor fcripturatum: Paulus ’ Neoczlarienfis
ir.an*&t

639
1 7aliu·
mrplft «4
orkaV apud

CONCILIORUM

OMNIUM.

640

mantibus licet adverfarus , aAa Alexandrini » con-A poflent ignorari, ea omnia luculenter' literis t,ecilii, ut ihde , quô quzque res ordine gefla ef­ fti fica ta eft. Tandem · ad viu. Kal. Septembris · Att«u. On
Aihax apu fet, palam fieret. Tumbenigné invitantur a ca­ foluta fynodo , fui Cqnftantinus imperii vicen!·( >
nahabcum epifeopi», quibus & magnificentiori-b sir.b t.™’
b Athaa apift. tholicis Anani., k ut iuas fententias , carumque
rentra hetrf. rationes ( quo facilius his confutatis veritas' elumum inftruxit convivium, celebravit: fequ<poft'"UO»(tant, s- <4
cefceret ) adducerent in medium . Illi- contra , quam ipforum piis precibuj plurimum commen- Th
xVwxlurJib
rodor lib
haerere primum ; deinde inter ie depugnare at* davit, perhumaniter (mgulos dimiiit, tradi tis-Ad icu
"que altercari ; proferre mox fallacem quamdam -provihciarum przfides, ac municipales magiftrac Th<vd 1 ·. & commentitiam « fidei formulam ; ^qua ftatim tus literis & decretis , ut quotannis frumenta­
‘ »
exploit atque difcefpta , cum Conflantibus ma- rium c .quoddam veûi[.
tigal dependeretur ecclefiis .c
d EufthiiK». X'rno fludio ac folertia d fxpius'inllitifTct, ut fe­ Antequam autem diflblveretur
iflblveretur fynodus , fidem
ar <iuc·· datu tumultibus orthodoxa veritas omnium fen- & canones ad Silveftrutn pont, inax.^mifit^ qui <t Dia· Exi­
■· prxf.
ihn< yif.
& au&oritate conflaret ; plerique patres m Romana ducentorum feptuaginraquinque epi­ guae
cane. Nie·*·
,
adverfus hareticos dodiftime difpxitarunt ; inter feoporum tynodQeos confirmavit his verbis: Silr A»|un A- ftuos Athanafius
· ··
"■ ’Alexandrinus, adhuc diaconus, vefter epifeopus fanilz & apotlo’icz fedis , prz• ojum A
fb i* , ,
fingularj certamini cum Ano acerrime congtef B fui urbis Romx dixir . Quidquid in Nicza Bt- •padCrcicv·.
Renixu ius elf. Rebus itaque in utramque partem jadathyniæconftitutum eft ad robur fandx matris ectis , ôc ad certam divinarum fcrqstujarum nor­ cleliar catholica: & apoftolic® a fandis facerdotimal perpenfis, communi omnium fuftragio A- bus trecentis decem &.otio, noftro ore confor* rrus & Eufebius‘damnantur. Conclamatur una- rrtiter confirmamus. Omnes qui aufi fuerint dif•mftdrSyno nimi confenfu Dei Filius , Deus de Deo , lu- folvere definitionem fandi & magni concilii, quod
apud Niczam congregatum eft fub przfentia piifA' rhetor rnen *** lurn,ne > Deus verus de Deo vero , ‘
ubi
?·*’··< hoc eft, coniubfiantialis Patri: pronun- fimi ac venerandi principis Conftantmi Augufti
( Ath«n ru.ft ejatur & omnium nomine ab Ofio * Corduben- anathematizamus. Et dixerunt omnes : Placet.
■*d fol,t·
ft, dedis apoftohez legato, conccptafidei formu­ Deinceps vero aliquot poft annos , cum Con·,
la , non adferipto tamen d,ie feu confute , ne ftantinus ’Arium , quem refipuifTe falfo audje- « S°r 1 · f-‘v
novum videretur inventum, fed ab apoftolorum rat , ab exilio revocaflet , is Alexandriani ptitemporibus atque oraculis Accepta traditio . In mum, inde vero ab Athanafio ejeflus, qui Ale- ·» \
h Sosrxt l i Arium quoque & Ananos(quqs Porphyrianosh a xandro fuccefferat, Conftantinopolim contendit :
' ‘
Porphyrio , qui Chrifto domino fimilitrr obla­ cumque fpro eo, ut ih communionem adfcifcc-1 Athxn orat,
ti arat, Conflantinus appellabat )’anathema pro­ retur, Eufebius Nicomedienfis enixe pugnaret , rian. Epiph.
mulgatur. Imperator autem Arn libros lizrefi a repugnaret autem conftantiftimc Alexander Con- h>reC u
cr«t A Soxo.
lh( concilio damnata refertos , non folum combu- ç (lantinopohtanus epifeoput, Deumque magna ia- ubi fupr»
11 rr'joifit, verum etiaça ns qui Arii ThaLamle- crymarum vt obfecraret , ne lupum inter oves
verlari pateretur : Arius dum in ecclefiam duci­
k Soorf A gerent, aut occultarent, prrnam 11 capitis confbSoiom ubi tuit. Scupferat enim Arius librum, quem Tha- tur , alvo laceflrnte fecedere coaitus , teterrimo
fvpr·
loco male olentem animam diHufis vifceribus ex­
iit l»am , 1 hoc eft, convivium & crapulam voca
A- vit, quo per jocum & lafciviam , feu per mere­ halavit . Longum eft commemorare quam cafte
tricias choreas ic laltationes, multorum fibram- ac religiofe univerft patres Nicznam fynodum,
Dtui-Jl ronK
mos devincire ftuduit. Ejedi “ poftremo tunt in velm oraculum de cœlo editum , venerati fint .
exilium Arius, ejulque focii ; tametfi Eufebius “ Ad hanc tamquam inviolabilem legem ac tributum. ubi lu- £
nal
Athanafius
t
ubicumque
cum
Ario
,
cum
Afteg
In
orad
Nicomedienfis, Theogonius Nicrnus, & alii quibai rοπιΛκ
rio, cum Eufctbio pugnat, conftantiflime provo- Anan.
Arun *
* ajï
i i c. dam , qui pollen concilii decretis fc obtempera, Sunt i . turps tupplici libello fpoponderant , luis fedibus
cat. Hanc Hilarius h Piftavicnfis epifeopus Con- bi.
< i Sotom
h In libelli»
K“’’" relbtuti funt· Ceterum ne qua relinqueretur dii
ftantio fidei paternz defectori exprobrat , & rc' exhibiti·
* r ‘ 'f
liquarum fynodorum quafi iydium lapidem ac nor- onfUmio
n H‘<rvn. »d- fenlionis occabo, (ancitum ° eft etiam, ut pal>tr Liiulrr chatis lolennitas de qua non parum ante di (cre­
num elle contendit. Hanc perinde atque eccle- *id«r/«oSoil.lt 1: 1 c.
11 <. . i r, I. r «nrknr.rM in n-nartfc Ar .nrkrt, <ll· ■
io S otpm pabant ecclefia», non Judaico, led apoHulico ri- pfiæ fiuftuantis anchoram , in panariis & anchoExt«at et­
lib ·. C ir tu , hoc cil , lima plena poll vernum aequinorato przdicat Eptphanius. * Ad hanc non aliter*’ iam
ia hift.
o Epift lynodquam ad arcem & propugnaculum fidei , Gratia­ trip. lib. r.
« Euitb 1 j iftium., dic dominico ageretur, inllituto novemnum Augullum, a quo m bellum profeâuro de r. u * 14.
d« » it«Con. decim P annorum, quafi circulo quodam, ex quo
dus frquenft*r.t c i< ea temporis ratio magis
—
cilet m promptu . De fide fuerat inrerrogatus , deducit * Ambrofius*. t<> Alrxand
Sotoni I i
Qiiid attinet fingulos recenfere? Ipfz cecumenicz «pift rx anti­
c « Ihtod Meletio'i item , cujus petulantia turbaverat Æg)’»»r(ione
iynodi quidquid afturz, quidquid difputaturz ef- qua
ptum . ftatirtum , ut nudo epifeopi nomine re­
Epiph. S?hoient , principio Nicznz 11 fe fidei inhzrerc velle l.lt
tento , ime Junctionibus ullis Lycum incoleret;
veftigiis profeftz funt univerfz; ut magni quidam i Libri· <i«fi4 Thf.><· 1
qui autem abeo faens fuerant initiati, Alexan­
lapides videantur Niczno fuperextruâi fundamen‘d Cr*'
drino iubjacerent epilcopo, aliis ecclefiarum mito
. Jam vero hujus auguftiflimz fynodi doctri­ k PiUrm h»r
Editi quoque nonnulli cano­
Fl.ro 4 1- niftris portpsditi .
ln
nam Deus quot infignium doilorum dilputatio- hxbotvr
nes ' ad ea quae ditapf* videbantur, reftituenda,
Kufin. Sort.
mbus , quot cceleftibus miraculorum prodigiis , Soiumen
aut fancienda tirmius quz ut oportet gereban­
quot tandilUmorum virorum tolerantia ac mar­ Theodor.
tur. Tum fynodo lubfcnpierunt 1 univerfi ; Eu­
tyriis illuftravit . Gothorum reges in Italia &
febius ‘ etiam Czlanenlis , qui homoufion luis
ad Crfarienles literis, ut a majoribus traditum ,£ Hifpania , Vandalorum in Africa , Conftantius
'
‘
collaudavit ; agente Coniiantino
u immortales —
Deo & Valens1 Romanorum imperatores , toto ter-i Socr. *.
><bThruf J. i.
rarum orbe prztores , milites , exercitus . fyno- Thtodo»
gratias , quod cerneret, fuccifis diftidiorum ziza­
• 4, p*lhm
e I
dos ad hzc provinciarum , Ariminenlem etiam Smom i ·
1 blirk I )
niis
----, , ----------omr.es orientis
_
&
_ occidentis
----------ecclefias
------------ uno
Co·11 fidei vinculo ac fpintu copulatas . Eam ob rem
ac Scleucientem ex numcrofilumo epifeoporum *
* vmor.
Ulicrn. <H
grege conventum , advenus Nicxijos canones inB' t’u*,b ,s c. literis * ad epifeopos qui abfuerant, confcripus ,
,» Th«od
ad ea quz aila fuerant, ampleftcnda hortatus
ftruxerant . Quz tamen omnia fuerunt illis non Vind a *ΐϋ
tam holi îles ad exitium machinz , quam ad im­
, hpiph’h».
■' & 7 Ario feorlum per epiftolas impietatem
mortalem gloriam trophza vkftoriz , Deo per
t,
atque amentiam verbix graviffimis exprobravit..
hzc teftificante, foliditfima petra nixam ac fun­
Th«ad' i** If1’ ct’*m fynodus, ‘ ne quz gefferat , ab ullo
datam

AMPLISSIMA

i

b Xp.<

COLLECTIO.

datam finffe Nicznam fidem , quam tanta Au. A nçraliter ■ iqftetula funt , nulla commutatione vanenminum , ventorum .procellarum vis labe fail are tur. Et epirtola ad “Pu (cher
' i am : "f^uoniom ’ con- · F?'* f
non potuit. ApoAoiica denique fedes hujus cœ- ire llatuta paternorum canonum,. qua. ante longiffirme
leAis thefauri diligeutiflima cuAos , fub Julio. * etatu aneor m urbe Nicum fpirilahbut [uni fimda·
, fui» Siricio, & aliis, alterius nul- ta decretu , mitl quidquam audere eonceditw i ita
,'
hus.fynodi acriorem feprobavit propugnatricem, «Μ fi quit divtrju''· altquid deeernere velit , ft pOut nihil eorum que Nicaenis patribus placuere, tivt minuat, quamilla corrumpat :
ut ofor­
violari unquam , «ut revocari in dubium parta te! ) a tunfiti poxhficibu/ interner.ita fyventur, per
fit. Itaque ftnftiffimus Leo b prunus ad Analo- univerfat ecelefiat tranquille tnt past , &firme can­
hum Confiantmqpolitanum epifeopum ; Nulla, cerdi a , nulla de manfuru Larum difftrfionei , nulla
inquit, fibimet de multiplicatione cgngregationu fj. ; de ordirfationtlnet'liter , nulla de privilégia ambu
nodalia concilia blandiantur , neque frecentu tllu de- gui ta tel , nulla erunt de aliena ufurpatione certami­
cem & odto epifeopis qOan/umlibet cqpiqfior nume­ ne ,· fed ea que jure caritati/ rationabihi eft , &
rat fucerdotam, vel comparare fe audrat, vel ρτχ.
mnrunt & officjorwn. , fervabiiur umtmnutar . Et in
ferre , cum tanto divinetur privilegio Ntcuna fit epiûol. Lxvi. Tanta apud me eft Nielnrum canofjmdut cunfecrata t ut fipe per paucioret , five per _
B nn<tt reverentia fi ut qua ea funt a fanthr petnkuc
plurer ecclifiqftica judicia celebrentur , omet penitus . conftituta, nec permfferim , nec palier .iliqua nevi(
aucloritate fi/ vacuum , quidquid ai tllorum fuerit
tute violari , Ac. Sanftus Gregorius b ficut faufti b Βρ>Λ *< 1
canflituttona diverfum. Et paulo poft ; Sanfli illi
evangelii quatuor libros, lie quatuor concilia fu& venerabile/ patror, qui m urbe Nicano , facrtlefcipcre & venerari fe fatetyr , Nicznum feilicet,
fp Arto cum fua impietate damnato , manfura/ uf
Conilantinopolitanum , Ephefinutn , A Cholccque m finem mundi leget ecclefiqfticorum canonum donenfe . Et alibi ς inquit·' A’or generale/ fjmodo/ < Bp,n /f *
*
condiderunt, & apud **r , tT m toto orbe terrarum a Nicana mcipienler, cum reliquit quatuor venera· llb 7'
n fuir conftttuiionibut vivunt , Ü fi quid ufquam ntur , quia rpjam jequenter rncuufii/ fententii/ una·
aliter quam illi /latuerani, prafumitier, fine cunfkimmer cgifcordant.
tione caffatur, ut qua ad perpetuam utilitatem ge-

i

«ÂÂf&AF ΠΡΟ' ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΕΝ ΝΙΚΑΓΑ"^
»»f.

ΠΡΩΤΗΣ

Σ T Ν Ο Δ Ο Σ» Ε’ Π I Σ T Ο Λ A Γ.

EPISTOLÆ QUÆ ANTECESSERUNT
CONCILIUM

NICÆNUM.

ΕΠΙΣΤΟΛΗ" Α ΛΕΞΑΝΔΡΟΥ
1 EPISTOLA a ALEXANDRI*
Α’λίξχνίρ^ας. G
Epifcopi Alexandria:

Τώ τιμκύτΰτψ k; ομβψυχν Α’λιξά/δρω
Α’λι ζοη»if&" Cf xue*> ^β/pHv.

ΦΙΛΑΡΧΟΣ τύ» μσχ^ηράτ ai*3p?r»>*

Carifftmo fratri & unanimi Alexandro , Alexander
tn domno falutem.

ST quidem propofitum hominibus improbis,
l
in quorum annuis inexplebilis honoris &B|’bThc*4
pecuniae cupiditas iufita eft , ut ecdefiis, quae
*
μίΐζητι ηαροικιαίί πίφυχΟΜ ΐιτιβοι>λ^!ϊ ,
ία aoaiAav irpotpaa-tuv ,τϋν sxrwku» ιαπι&μί- videntur plus habere dignitatis , ex ocrtulto infidientur , qui pèr varias ac multiplices Vias finmn τη inxfimartectnf Λσιβοίν . oicpnfixrtspfyuoi
ccram ecclefiz pietatem oppugnare non'reflant.
y sp ùmi του Cffp^atWT#* Cf οώτ»Γί ί«3«- Nam impulfu’ diaboli, qui vim fuam ίμ eorum
λου «ς itui xpows/^Uuu cwn>7; ήίονίώ , wotk animis exercet, in furorem aft i , ad voluptates
tw t«ç xpr-Dqua: forte fe offerunt, feruntur praxipites :
at·
Λ’λαβ/«ς ùaotnqrrnTacvTti , »«TB<rr
ι
2„ avflQ-xaïov
λ------- i.T Ιώ
ab cunni pietate refugientes, timorem divi­
«πω; ην Θιοο φόβον . irtpi? «ν
ni judicii proterunt . De quibus ego , qui inde
μ»ι tjÔ ·»«<τχβντί ίηλώσ-αι τί ύμτπρχ Λ'λ«~
non pirum acceperim incommodi , neceffe ha­
fiera 9 ιτα φηΑάτπ>»3ί τού; ηιούηνί^, μητ/;
bui veftrr pietati Significare , ut id eefoeris ho­
αύηίν ηλμιίτ* χ} τιι7< ύμτήρακ π a pout at; t- mmes fedulo devitetis , ne forte quifqiiain illo­
ττβΐΰαι . «n ii’ tcumSi t «n Si αλλ«ν · ix«rum audacia fretus , vel per feiptuin , vel per
»o/ y»p ùnapénrSote ττρος cirrrUv ot γόη- alios , ( funt enim prxAigiatorcs adi fimulan■nç * η in γραμμάηιν ψ4ί«5ΐ χιηομφΑ,μί- dam fraudem , atque adeo inferendam ex. iè
apti & comparati ) vel per littera* omnis men­
νο* ,
ίιινβμξόνν ΰφαρττάβ-αι τον ααλη mi­
dacii elegantia t(c fuavitate fic conditas, ut fimtte
ùxipouv προπσγμόηί. A'pefifr γουώ
plicis ac tincerae fidei homipem facile a veritaConcil· General. Tom. 11.
Ss
U

Η

1Ç φιλοίρ?Ί>ρ(&’ τροθισκ τβ?; ίβχοοσαίί

E

* Hoe et EpifloU Synodic*, quam Alexander Alexandriani Epifcopui ad cognominem AleaaaJrum *y«au
tinum Epl Coo puts (cripfit
<x Alexandrino Concilio habito auu- Chrifti $tt. Λ Cum» a Rev. P- Labboo rclato. E»·» noble ter va vit Theudaretua in lib- i. bid. Ecdcf era e. Interpretatio eft Cbriflopharfaoi , recogol. ta tamea, qua etiain^ .ρΜμίι inutaUs, nfus e« Harduhwr , lamefti aune exculta SirmoadlaM ThoorloeeU verio
eadem vide, aloe . Habefer & alta vartio Epipbaiul Scholafl, in bill. Tripart. fib. i cap. 14. Noteln feqaenlat

Harduiui tent.

____________________________ _____________________________________

-J

F

<J4?

CONCILIORUM ’OMNIUM

Αχ^λάς <πα»μοαταν< οίβγχφ* *nntte abfirahant, in veftris ecclefiit erroris fui im- A W
pnmat veAtgia . Nam Anus it Achillas nuper σ»μ8μ* , τάυ Κολλάν φΑβρχ/ββ’ reXii ; ^rfalla conjuratione , dum Colluthi ambitionem
pw , η ixiii& , ίζηλαχταν . ·
yàp αύimitari Audent , eum ia eo vitiofitatis genere
longe fuperarunt. Ille enim hosipfos accurans, πις πύηκ ίγκχλνν , τίς «αντν μΛχ^φϋς *
i Ai probo fuo propofrto habuit quod prztexeret : τροθιατβνς n>pt τιρίφΛ^κ. βί if τίώ txtin · ^tthi autem cum illius nundinationem, qua Chri- cf/aaopRa OropouCnf , οόχ tri της /χχληα /ας
ftum ipfum vendidit, animadverterent, non am­ ύποχπ^ιοι ρφ»πν «apÎFWt» , «W tau η7ς
plius ecclefias legibus fubjcAi effe fuftinuerunt ; trirfaaw λχΐΰν βάβίβμήταντκ · «ίβίλάηκ/ς
fed fpeluncis latronum fibi conAruâis, conven­ ι'χυηις apoxàotoaint «riuxiets . νϋχτωρτι igq'
tus in illis fine intermirtione agere, no&es diefquc Chnilo & nobis maledice obtrcftare , om­ μί$’ ipipav c* τνις χατά XcjtsS >Ç ύμύν itx·? πάτηί της άτβτολοΜς
nem apoAolicam & piam doârinam criminari , . βολα7ς άτχοόρ^υοι,
.
fimulatione Judaica officinam ad ChriAum oppu- «Cnffaç 5·ξης χατ^ορκνης IWarrx^ «po^rptatgnandum inüruere , divinitatem falsatoris no- rt
-■ ^τομα^-βν
----------- - — σ--tu'txponwatv
.........-----------tpyxrtiuoy,
-------- '---- —
rtju)
ftn infitiari, eum ceteris hominibus nihilo prae-B Οίότητίί τι τωτηρος χμων apvi/jfyrtt , rÇ τχης
Hantiorem przdicarc , vocibufque omnibus pro πάστν ttrov hmu χηρΰσονπς , iraeav n αυτοί
ejus falutari in carne crconomia , & abjedione
fui nollra caufa fufeepta, ex facris litteris fele- της ownfjv οι’χύνομιχς «tSÙ it *μί$ ntTHvoiftis, iifdem impiam fuam prsrdicationem corro­ c-fwç φωνίώ t χλίξάρφχ/, όζ euir^î euvcrytipMï
borare ,* & verba , quibus aeterna ejus divinitas T^tpüvnu της α<π(3ί<Λ! ιαυ^ τι xtiptypa t
& gloria una cum Patre inefiabilis confirmatur», της αρ^ίθο* Ο to τη τις aûr? , vjq * πβρά τύ
averfantes , fubvertere nituntur. Quippe impiam ττατζ) έόξης « «λί’χτΒ τκς λό^ς άποΓρίφομιGentilium dc Judaeorum de ChriAo opinionem ιο<. τΐώ
κ. I tiSxiw αα-ffin rtdefendentes, fuam ipforum laudem ab iis (quan­
ei Xt^B Jo^av xpanujayfiEC, w π«ρ’ αΰί$
tum fieri potefi ) venari; &· in quibus eis ludi­
brio fumus , omnia enixe confedari Audent. ttratvov o'; cat pwtXrfa ^ρνντυι, travra ρφ),
Seditiones porro in nos quotidie concitare, gra­ όί-α χ«3·’ ημ»ν »αρ’ αΰηΐς ythetnu ,
ves ciere perfeçutiones , & interdum lites per μχτΖ,ορφΛ/, iattrwi Sf' ήμΓν χαθ’ rptf'pev
muliercularum impurarum lermones, quas ipfi in
' ns4 τ*1· tty i/xetine»·
fraudem impulerunt , intendere ; nonnumquam C tri^'XfOTWTtç it ôfTuytai yuuatxa^it arwxreligionem Chriflianam, fuas tenellas c invencuxruv , « Πάτησαν ‘ tbto if ny ^ζ/τιβνισμό»
las per lingulas plateas turpiter circumducendo,
gravilTimis contumeliis afficere ; quin etiam in- iJgn p&TK , f x T» τιιζίξιχχζ™ vae-av àyutàv
confutilem & indiflolubilem ChriAi tunicam , άσίμ^ΐ ης Sap’ àùxtîi vtuüpa;· αλλά x? riv
quam carnifices noluerunt difeindere , hi difeer. apprxm tb Xe»rà ^trGve , ev β: Ιημιύι Japerc non dubitarunt. Nos igitur ( ficut fcelera- Ahv bx
, aùni
tntywav.
ta eorum vita, & conatus execrabilis pollulat )
ημίϊί ρφ.
» * ’Ç TF*
» ’■j T?i avaa'/u.
luflragiis omnium tandem , licet fero propter
» zr^f«pr.<rf< <»pf
n AarSuvRV , fipxiiuç
rei ignorationem iAud fimus aggrefii , ecclefia ,
quse ChriAi divinitatem adorat , illos ejecimus*, txt-wtvTK, ταμ4>ηφ<-< της aaptxrxuuwiK Xt*-e ,
ut adorationem qua: ChriAi deitati debetur , mi­ r« τη/ * ΰίοτηπι ίχχληστ'ας ό^ηλάσαμγι , άς
nuentes. Itaque hi circumcurrere hac illae, quo της «ροβ-χανηβ-ίΐινς Xyri rUà θιοτηπι σμιχρόnobis obt relient , defieftere ad collegas nobi- ναντας . ÎTti-\fipr,<rav it τίφ»δρ»μ««ς
fcum in eadem fide confentientes , fpecie qui­ χαθ’ ήμων , zapfx/Ja/vRy
τκ'ς ίμόφρννας
dem pacem & concordiam fimulatc petere , fedD σ-υ^Ητχργας, χήμχη μζτ Hpluw χ, eswtrwe ,
rcveiu moliri , ut per iermonis lenocinia non­
ύοΜ^η'όμφζο/ , τΐ i'
9 rtwxpnullos- eoiuin in fui morbi contagionem per­
RC τΐώ iitav verov Λ/a' ^pntrahant : litteras quoque ab illis blandiores pe­ πάτα/ τινάς
rvuu^ùnpa ypàptere , ut coram iis , quos errore implicarint , Γβλο^/ας «rTBiàÇwnc,
ea» legentes, fuæ prolapfionis impœnitentes red­ paru itttp'
ar’TBVTttt. tva ταρανα^ηώτχοιdant , atque ad impietatem affucfaciant , quali πς aura τ»7ς ùv αυτών χ’πατημύάοζ» , α’μτπινοήepifiopos fu« lententia: & opinioni conientien- Τ8» ίφ’ «Γί ί’σφάληα-αν χατατχΧάζνΛν , fir/’Fttes haberent. Nam nec illis confiteri volunt ea
ββμ2»Βς Rç eortflux'j, «ς άτ βτιμφη'φΒΐ aùritf
qu.r tam nefarie impieque apud nos cum docue­
runt , tum fecerunt, quorum gratia ecclefia ex­ >4 «μόφρονας ϊχονπς fTrtrxoTB; . «χ xftp
pulit funt : fed vel Sientio tegere , vel pertim παρ’ ιμΓV τονχρως fitίχξάν η >Ç ittopafytm ,
termonibus commentitiis , partim literis vetera­ ίμολο^βση aùnt , ii ά x,' c^aw^vav, άλλ* iî
torie icriptis obfcurare nituntur , quo cos dolo cnwTw Tvùnt aapaiiioa-nv, η π/πλασ/χο/ΐοίς λάdeludant . Quapropter colloquiis tum probabi- 7-C··. *» ί’^ράφβις ivtmàZfiVTtç «κχηίσι - »/litate, tum facetiis dicacibus refertis , pcrnicio-E'7
·.
■^ayoïTTpatç
y»v mjm βνμ&ώχΝζ ίμιλίχκ rliù
fam fuam dodrinam tamquam velis obtenden.
tes , hominem fimplicem & fraudi expolitum in <j-5cpoTomv ανήίν itiaaxaTiiar iatxpvirrwnç ,
ànârlw txxtifjfyM , »wt
fuum errorem rapiunt : quin etiam ab obtre­ autapià^Bffi ny
ctando apud omnes nofirx fandae piaeque reli­ α’πί^όρφυοτ »C τι παρά πάτι cruxo^aymy rrjv
gioni haudquaquam fe abAinent. Unde fit , ut ημτήρβΜ XVf^Rav . όθθ Ç νυμβαιν^ rryàç
nonnulli qui eorum liter i s fublcnbunt, in eccle- nti γράμμασιν oùrùv όχ^ράφονταζ^ , RÇ rxfiam eos recipiant : quod talium ( mea quidem χλητιαν RC ί»χί<θαι· μιγί^ης, νςοϊμβα, tfg.·
lententia ) maximam inia mite notam collegis noAris , qui illud aufi funt , inuffit ; qui non mo­ βολής ίπ<χί<ρ*ο»ης η7ς τΐτ» τιλμωστ cttMw·
ι

Al

Λχ'»·κ,

‘t> legit

E)>iplia mut’^ihol.

x MS. Allalü

,

& ita Êp*ph»nlu» Scbolai.

f

*45
AMPLISSIMACOLLECTIO.
646
rupyàis , Tw uin n» «xaroAixw xat»aMt ran Ado id quod canon d apoftohcus non permittit,
«φρχρνν ‘ «»Ù $ lîwxxro'wv τ/ώ t r «onif faciunt
f*dunt ,· fid
ω eorum contra
conir* CKrtflum
Oiriflum conatum pla
»U-­
*^9«ληΖώ x«nt Xvrï cerp>*«r. St· ârt qpt ne diabolicum, qui illîs inert , vehemientiorem
ώαί itaMncwe, «ymnni , înXwvct dpu y rüù efficiunt . Quocirca, fratres cariflimi , abjerta
cuoftatiooe, ingemi mei vires , quo illorum vobis
ιύν nrvrwv ettrtvy , inaurit
, Ar- infidelitatem fignificarem. excitavi .· qui aderunt,
^wru», Sri Iwnrt, art « Iw a mb» η θιί, tempus aliquando finde , cum non edet filius
i^yt^wcv trip·» · ayerypav put ôvepjpy, nr- Dei; poftea faânm , cum non ante extiterit : ta­
tinc tfuâfjfyat Sn w van
, * «« qp) lem iuifTc tum, cura faâus erat, qualis huifqua
-jNtrty «v«i τίφυηαη .«v9pwnis * verra yàp , homo eft : omnia enim Deum ex nihilo tecilte Qua lententia Dei filium in creatione omnium
p*m,
mîitui evw'qrf · muNn«A«pirerum , live rationis funt ilbe participes , five
(Sciwnt rà nS» «v«mw Xa^twrrv >Ç «Av^w»
expertes , concludunt. Quibus etiam confequenxrtrwx. nv uièv τβΘ». biçmcbXbÛùK χρ/φα- ter addunt, eum natura porté mutari , virtutis
rrv tuirn ^ιχτίί 4v«r 4tiewc , «ptrï; rt
-xx~ & vitii capacem ede . Itaque hoc polito , eum
xïets Zv/JfXTrxdv, >Ç rp é^a’x era;»
xJ 1B ex nihilo laâum , literarum factarum, que Ver­
■rat ^ti«ç ri tbet juîey e’U «uveompims yp«- bi Dei aeternitatem, immutabilitatem, lapientie
Verbi divinitatem ( atmx* ί<1χ funt Chriftus ) doφάί, «î τβ i^nrw rî λβ>* < τ>ν θιοττ,πι ris
cent , pronus iat>etattatur audoritas. Eft enim
τνφΐ«ί η λφ« rapuuMsa*» , «t$*rv · Xed*o; · io noftra quoque fitum poteftate ( ille ecclefia
juMt^fdjt yiv xi ίμϋί , φβτίν «t «λχ’ρορκ, pedes ajunt ) filios Dei fieri , non aliter atque
w«* ·%Μ9$βι Oti , ώτπρ xxxhÏoî · ycypexrat die faâus eft. Scripturo natnque ede: Fiitti/f- r/-*; 1 · »
yep, υϋς tflpure < υψννν. /νφ/ημαά Si •su , tTrxeltevi ; Ac cum illis objicitur lenten­
tia , qua deinceps fcquitur : Ei tpfi_ fprrvennt
eunti τί Atyeviac » ξίίτίpr» , eunt Si μ» ήβι■nwwy * Strtp i ψυχτχο» in τύ «trrru Ivrt η»ί φύ- aw ; quod plane nature falvatoris, qui eft na­
tura immutabilis, repugnat: tum omni exuta er­
<μκ «Ίμ en · νβηΐί CAx/îwaK nutris tpqgakev- ga Deum pietate ac reverentia, ajunt, Deum ,
τκ, τίηφβνι, «payyairK
^pe^weix Vfgi cum prclcientia & prefentione pranovirtet, neuaturi niant η» θώ, Sri μ*χ «θϊτιίτΜ, όζ«tiquam ipfum afpernaturum , idcirco ex omnibus
λι^θβι cruTw «va vaivrav. à yip «ότΜ iù χ«τ ( elegide. Non enim eum aut natura , aut preroφότ«
?,tlV4 quidquam prater ceterae filios habuide
JÇnt'ptη» nS/
vivv tyoyrti τ."• ΜΠναρ -·'
—
-...J Z ~
c nullum namque natura filium Dei ede affuvrac rtc tri τϊθη, φβσό, in rrra ιχμν iStttmant , neque quemquam elle qui ulla cum eo
Twra «pas
Ù
utw · «»« < «un» ^rrrif τυ^χβ.
-, proprietate conjunâus fit) fed cum edet natura
i -“· . '
........>$
2
“
WW
mutabilis , & propter fingularem in vita «c mo‘ rà χίρο», ό£ιλιξχτ>· ύς
’
ι-ibus rite inftituqndis diligentiam ac ftudium non
e-ry μη $*frèp$uav èri
ad vitia deflcâetvt, Deum illum elegide ; adeo
ti nfl Π«ΰλθΗ τϊη fairem χρίΩιψος, μηϊί»
ut Paulum & Bctrum, fi in hoc & ipfi obnixe
Sfatytpc* rirw τί» Ζχ«λμ w’ernra, hç κ«ρ«τ«incubuiflent, eodem modo futuros fuifle aderant
en της φρΜ0λ«0Μ( TBÛhk èrîot(rx«A/«i, >Ç τα7ς
filios Dei , quo ille fuit . Ac quo infanam &
^ρβΦαΓς ιμτχρβηΜ'/τκ* >C ictpcrri'jiyfyiït η t*y peftiferam luam doârinam confirment, etiam in
ψαλμ»<( T»pi Χ41ΓΜ pnny btuc tyo/ · r’yxirt)- ipfas fcripturas vim faciunt , & iententiam m
«tc Sti^rwilw , iÇ ίμ/'ση«·« * àSiKtatv '
pfalmis de Chrifto traditam, qux ita fe habet:
,
τίη tT^tpri crt à ΘίΟί à θ»ρς r» tÀauoy «γχΚ~ Diltxtjh j^htiam , & »άιβι wytilxteitt ; praptrrex
λικΓΗΧ vapd ris μίήχηςτα. vtpl μζίν Sri

i υιός τί Θιί Jn

ax êyra» j nijùunu, ûn

Iw nvn , an mx UZ , «vrvf χχς ιβώίντχι

Γμο-

unxit tt Dt»tt Dtxt tnnt tin Iniitm prn parti-*' ** * *'
Daphx/ txif, ad fuum inftitutum detorquent. Ve­

rum quod filtus Dei non creatus fuent ex nihi­
lo, neque tempus furtTe cum non erat, Joannes
evangelifta abunde fatis docet . Sic enim de illo
feribit : Uatgtnttm Fihxt, qat tfl tn Jtnn Patrii . _
t *
Cum enim divinus ille magifter doceVe inftitue- *
rit Patrem & Filium duas res eflé qux feparari nequeunt , Filium in finu Patris efle dixit .
Quin etiam, quod,filius Dei non fit rebus ex
nihilo creatiy annumerandus, idem Joannes oftendiC, cum dicat, Omua ptr ip/xnt fafta tfft. Nam
· .< » i
proprium ejus fubfiftentix modum declaravit his
verbis: /· principia rrat Finiunt, & Ferhm rrat
·» «
aped Drum, iT Dtm erat ,,
1’erbine . Oetnia per

»r>- ό dCe^rXrrik» ^ρ«φν» â’rws tripi auri, ô
(utoyo^yàç υιοί à
wç η» »λτο» τ7 τ«^ήί.
vpovoMpéÿjOî yip ο’ θποί SnxvuM«t * StSirnaλοί «λ&ίλν»
Φχγμχπι. 5νβ, m *«·
τίρχ tÇ, m uièr t ôvrtt etu-riv ca m'i xoArwç
τί Trerrpis ν.ίμα<πν' «λλ« y«p xi Sri nis
wt nie» fynuRjnii ό λό^ο; τϊ Qts à αιιυβ(Μθ,ΟΗηκ, T«»nt St àut» γιγν&ίχι i βίυη;φησιν Γ«α»»Μ' τίυΐ yetp tSta^0x0j «,τβ Covrxc-zy
ilnAawce «’»·» · c’a «pyi άο ο λό^ί xi ο λόyts ίώ , βρίί TW 0t«y , w ©tes (ώ ί λό^ς · Ε
' ,
1. ,
. η.
.
-, · - .Λ·
>·*»«··· t■/»
i.· Quod ft omnia
vinma per ipfum
ipum fada
i«ua funt
luni ,»
verra Sr vc-tm rÿptT*, kjh yvpts «υτβ ιγ^χη qui■ fieri· poteft
>·
-r
r
’
, ut « qui rebu»
Creatis
eifentiarn
ùSicè * i yiywzJt· ti yip r«yra Si «uri tyvit- indulfcnt , qiwdim tempore non fiieritf Nulle
■n , vwc ό ηΤί ·$ΜμΖΜΐί n mmw χβ^τν^^υοί , enim ratio vult, ut quod creat, ejufdem fit cum
creati» nature . Quod fi ipfe fuit in principio ,
«uns νόη m (u> ; · y«p ν*ί « **y«S n vor­
atu nits '^u^tCJtcts τίί «uris Mtu ψύσ-ηκ Jw & omnia peripium faâa font, crearaque ex ni­
hilo ( nam quod cil, ac fubfillt t , ill is que Hunt
ριζιηυ . fîyt «uris μαί Uu c» «pyn , v«»ra
St Si èuri iyzitn , >Ç όξ «x ôrr»w rva/nrca* ex nihilo, contrarium eft, veliementerque rtpcr~ -■
gnat ; cum alterum , nullum cffc intervallum in­
drarrro; yèp Soxü nîs
m* a»rwy ^uèptcoeif
ter Patrem & filium , neque illud ulla animi
CnttU. GntTil. Tom. II.
St a
cogit I* MS. K·»· *·< * Ά ,Ι·ΜΛ d»*r»»»«.

» Ha du· r»«i , ,·

* Bafit f«d ftiat la MS. Allait», Si apad Epipb. S»hol*f

, ,^Λ feat la edit. Rob. J<«aK
(

4

tf47

•
’

'' *
*4 v. 4.

«'«/■ ' ·>.
i^hf. ,

·■ «.

ν'" “f IJ
* ’

. I.
i<

CONCILIORUM

OMNIUM

<48

cogitions pofle informari; alterum, mundum A n fer, x} αφΚΉχός <r$ôSpa. n pCÀ yàp μτηξυ
Siâfnpa, JV
>iSi
ex nihilo conditum oftendat: ) pcrfpicuum eft, αα^ός
*
' υίο
"" iSai Sfixvuan
-------- t"ναι
-J----------------mundum habeid nuperam generationem , quip­ ίχΐι τινός 'άτνοίας rim φαντυσιάται της -ψυχής
pe cum omnia a Patre per Filium talem tint ef- ίαυαμθ»Μ. τί it όζ βχ οντων Snpntpyétôat w
ientix originem confequuta. Itaque fanftiflimus
χόαμον, vfwipav ΐχ« της ιίτοταβ-ίως
πρόσφα­
Joannes, cum illud, £>4/, quod eft Verbum Dei
proprium, immenfum efle, delonge fupra mor­ τον την fi*™, Χύάότί τα"ξός tfy.' το υιί πάνtalium captum & cognitionem politum animad­ τβΛ «Ληφότων τίω ΤΜαύτίώ irtuarv . μαχρόν
verteret ; cjtisgenefim , creationemque dicere no­ yiv Swpfcaç τβ Θϊμ λόχβ , τ» ta , £ ùm- .
luit , nec aufus eft fyUabis iifdem auftorem re­ ρα~ρον της τϋν 1 ^juvimSv Sfavotaç , ο’ £λαβίni m fit res ipfas nominare
non quod verbum ςαης Γωαννχς, Q^wa/v αυτί xjq xotntrtv α’χηDei ingenitum fit, ( nam folus pater eft ingeni­
tus ) fed quod ineffabilis unigeniti filii Dei fub- ξι’ωσο* ftx«v, oSi τυϊς όμοϊοΐχοις σνϊλαβαΐς
ftantia non modo folertem intelligentiam evan- η τοην ηΐς ytvopcJvotç ονομάται ηλμήα-ας ·
geliftarum, verum fortalTc etiam artgelorum cora- χχ οτι ά-^όνηης Uu · ci yàp àyc wrmv i χαprehenfionem longe fuperat. Itaque meo quidem B T>ip ‘
ότι ffavotaç pd τύν diayytXtfuv ,.
]ik,
jud . , , . . ec inin pu.
pu quidem
quidem numerandi
numerandiiunt
funt, , qui
qui τζίχά s;
8t xj dy^t'Auv
ciyytAuv xantAmW
χατηλόψτως ùnfMXfXRvà
v«fR»fxw»«
in iftarum rerum inquilitionem intrare non dubi- fctv14 r» μονο^μους υιό tb Θιβ άντχδιηχτ,τνς
tant, fpreta rejeftaque ilia fententia : Altiers ne
νοίτασις ’ Æ<rf/3e7ç β’χ 0*pat * λογ’ζομζόους · Myrte te ijuxrss , & juèltmiorx te ne fcrulerit. QuOd fi
cognitio muharum aliarum rerum , qux non funt Τ8ί μίχ& τότ^ν ixtpuTÔêv τι ηλμωνης ,
tine dubio hïs longe imperfeûiores, comprehen- η ainxoey ηΓ, χαλίπωπρά <του μη ζήτ", W
fionem fugiat humanam ( qnales funt illae , de όψ^λόπρα troo μ^^ΐηζί * « 7«Ρ «τιρων
4a|t>u$ Paulus fie loquitur : g»*» ocxlxt non vi- πολλών η' χνωσ/ς, ttjj’rtiirwy άσνγχριτας χ·dit , nrc auris audivit, net in cor bominu afctr.de- λο;3ωτί’ρων , χόφωττβι τίιύ βίνδρντίνΐια χατήmit, ta <}ηλ prxparavit Dent dtligenttbns fe : qua­
Ζηψτν * οΐάιπ παρά Παόλω · a οφθαλμός
les tunt ptxterea ftellx , quas Deug Abrahamo
, w οοί ουχ όχοοσί , gSH ί*ί χαΡ~
numerari polTe negavit ; qualis denique eft are- aJx
na mans & ftillx pluvix ; quas res , inquit fcri- Slav ανθρώπου οόχ άνίβη , â ηηΐpaire* ό
ptura , quis enumerare poterit ? ) quid ergo eft Θιός τ»7ς ayaiwrry άυην ’ αλλά >C τη arp«
cur quifquam , nifi infanus & plane mente ca-C φησ/y ό Θίός τφ Α’βραάμ αζ&μη<ται μη Suptus fit, Veibi Dei fubftantiam curiofe pervefti- variai ’ nÿ) tri , άμμο» θαλαάχων , njM Γαgarc moliatur ? de qua ita fpiritus loquitur propbeticus .· Generatione*! ejnt quit enxrrabit f Per yôvaç ύίπΰ , φητι τις cJ£at&pn<rtt -, «ω€ αν
quam quidem fententiam ab animis eorum, qui nfiupyâo-atn τις rta τβΘιβ λόγα ùxôrartv,
erant velut columns fit principes omnium qui ΐχης η μη μιΚαγχολαχη Sia$f'<rfa ληφθΑ
in toto orbe vixerunt, falvator nofter, quo il­ τυχχάνοι » ’iriP,‘ ό? τ® «αιροφ/ΤΎχόν <wvtuuà φ>ΐlis gratificaretur , iftarum rerum notitiam tan- o-r · rta «j^way ocuw τις Sinyiimm ; ‘ nr «J
quam onus auferre ftuduit ; remque fupra natu­ αυτός ό «τωτιφ χρων , m'î πάντων <£ί/>χίη5ν
ram efle docuit, nt quifquam eas cogitatione de­
prehendat : nam foli Patri diviniftimi illiusmy- nSv Cv χόιτμφ κίονας, * tIw περί rnruv γνωflern cogitationem refervatam efle , fip enim <τιν άυπίν , οΐχοφορτΰταα-$α! tcrxûSart * τατι
locutus eft . Nemo novit quit fit Filius , nfi Pa- μοό «y αΰηΐς αφόσικο» n.-at λΐγυν eèî χαπί1er; & Patrem nemo novit, nfi Filius. De qua A>hpy , μόνα St τύ ira^c αναχ£<&αι τίιμ τ»
re aibitror Patrem hoc quoque diXifle : Secretum θ«οηίτΒ μυστρί» &Sn<rtv · àSeaç yàp tyvoi τις
mtutn mihi & mets . Quod autem extremx de-D,»,
triv ό υιός , XÎywv , ei μη ô πατήρ ’ χ, ην
mentix fit, Filium ex his qux non funt , or­
•toartpa bJhç tyva , π μη ό υιός · τιρι β £
tum , inque tempore produ&um exiftimare, ex- ‘
dem ipix voces, nimirum, Ex bis qu* ^nonfunt, TW ττατίρα οίμαι Atyetv · η μυςή^ιόν μ» Jp»i
fatis declarant , licet ilii flupidi fiiarum vocum 4 «7ί ίμοις· οτι Si μανιωίίς η εΖζ βχ om*
infamam non intelligent . Nam id quod dici­ TÎy υιόν ytyovojixi φρον^ν , χρ*ΜΛ» ιγοντυ.
tur , Non erat, aut in tempore fuifle necefle eft , ’ rlui <αφοβο“λΙιυ , άυτό^ιν ieixyontr η , ôÇ
aut in aliquo fxculi intervallo . Proinde fi ve­ βχ οττων , xiv αγνονσΊΤ οι aicVirw τΐυυ τίς
rum eft , omnia per ipfum facia efle , conftat φωνής αντύν μανίαν ’ ί yap ^ρόνοις ίμτολ#etiam omne fxculum , tempus, intervalla tem­
poris , fic illud , Quando , in quibus repentur id τ&ίό&αι Sî-ï η 9 όχ Ιιυ η αιωνόςτηι Staffquod dicitur , Non erat , per ipfum fa ft a efle . μάτι · η τοίyitu ,α’Τιηθίς τ» , κάντα St àvnC
χρόνος ,
Et quid eftquamobrem non fit ablurdum , eum f’ydfn , /ήλον οτι xJ tô< «/«y,
qui (xcula, tempora , opportunitates temporum
Starvp.a-m, >Ç τ», iron, c» οίς τ», βχ »ν,
quibufeum illud quod dicitur , Non erat, per­ dCpt'e-xmu, Si αυτί iyctfTo ·
χως βχ αχ< mixtum eft , produxit , quodam tempore non E θβνον , τ» χ; -χρόνος,
αιώνας,
WP&, ή
fuifle aflerere ; quippe cum infulfum fit, fic ple­
num cujulque inlcitix, eum qui ahcujus rei pro­ οις τ», βχ χν , συμπΐφυρηι, «wnaayrtt , mriyuron pf 3vat λιχ«ν; * aStavinnv yàp >ζ
creator extiterit , poft rei illius procreationem
ipfum procreatum efle . Nam , ut juftdrum fert ττάα-ης αμαλίας α’ναχλί**, w αίτιόν γρόμιopinio non lolum illttd intervallum temporis , νόντηος, αΰτίν pt-mr^piffpov "Kiynv tie t’x«vx
in quo Filium a Patre generatum non fuifleaf- ycÀtatwç · <9ροηγάτυι yàp χατ’ αυτός της η
kverant , prius erat quam Dei fapieQtia , qux
«λα Snptopyôtmi το Θ«β αοφ/ας rxetvo η Sieihanc univerfitatem conftruxit ; verum etiam feri.
Γημα,
i Legit ,
Epipbanlu», qui vertit tretinrarum .
« Forte »*» vel t‘ «»·
3 Addit hoc loco Sirnioadus, ·»,·
e.uZ
, Jtviux , tuquant , ap»Pel^i .
4 H«c verba, »4 ·'« «>»»t » Sirmoadiu expun­
xit : nee funt c» m Mi Allatii.
5 al. «r
.
f MS. Allatii , & Epiph. SchoL
, /trliiu .

1

A M P L

649

S S I M A

COLLECTIO.

djo

Γψα , Gr y φασι μη yrfyndou nv urw tv Aptura , 01ia· ilium primogenitum omnis creatu*
—
««r «ύη*»
n appellet
tppe“< , mentita eft . Accedit eodem Pauτντνχνν «liriv ftvet <Μ<ηκ χτίσ&ς tinry^tfi· lus , qui d« eo lus congruentia , voce clarifliu» fendit Sic emm ait fgym enfittutt ben a*,
ow >pa*«k · tnifiWHt ywZ tvuwrc 0·« w’ in» nxn , prr farm fiat & ftKulo. Quin et­
a p^uAaUctfsnrd^ Παυλφ* φιίην»
iam t» eo cooditô junl omunx tJ quel »w crlit, êT cus/
eure · όν ιθχχί κληρονόμο» iram* , Jr ου xj fw n terra , vifibili» iT irv’fibih» , fivt ptuaiporwç aèïSroK eni^C* ·
es atùrJ ixri- lus, fivt potefiotn , fivt donuaettntr, fivt tbnni;
wnn ptr ipfiea», & nipfnn condito fint, &ip]t
ni -semi tu ce twi νραίοϊί , xJ tu
φ Mit oonuo. Quocirca cum illud, Ex «ufa/e, feu,
tvc ^îî , n open x} ni weipomr, «η «φχβί,
Ex bu que no» fient, non fine fiiœino feelere &
«n îfÇurtat, mît roe/vrnni, nn operar, καα, neceflario
fequitur,
patrem
_ i ,
,
, , e
ara
’•■•J’’impietate
* ·"** f-»*··»ipofitum
M«a·
«a»f, fit
u\.v\uaiiw
ir^uitw
, WCICIH
Γ_
.
·
a . .
λ
x*

TU St «trav 1$ wç «uns îktmu , Λ, «onç tw. femper
pater ·νΧ1Ι|^Γ
temperj, ’
—patrem
^mipawaaa fuifie
luiuv ·· Atque eft
vu pihÇl
Op· estnwv · eo-ffiiS-atrns
φχν«<π,ς τϋί cJ^ cum
cum habeat
habeat filium,
filium, ob
ob quem
quem vocatur
vocatur pater.pater.- &
fle
cum fit ei femper
kx ôrrwv wnSt'crewç , ώχγχη w »«πρα «m
femperfilius, efi
eft femper pater, perΛ«τ«τώα· kt Si wrnpeot irepems w w^.Bfeftus, atque in ipfo quod vere bonum eft, cx* ’ Jed yaiuterifw r«r» · eU Si
Plctus o^ibuc fuis parubus.- qui filium unige«e χρημηηςπ xatrqp
es "τ’, *
nitum neque in tempore, neque ex intervallo
αντύ ve uitsy antri» · oanp nA«ef, awA■ , neque ex nihilo
· ’ genuit
’ - . Qui
- igitur
temporis
λικός τνγχάνντ d«· τ^ί χ«Λ<5, « χροναωΐ, «tôt
fieri poteft, ut non fit impium dicere, quodam
ί*χ Ιίαϊήμκης , eJt
όχ όντω» 1^>ν<ταί τΐν
tempore fapicntiam Dei non fuilfe, cum loqua­
tur de fe: Ego tram opted iHum compontns ; 'gPvrn a «κ
μηνβμη υιόν' ri Si ΰτ «ϊόβ-ίον ηλί^*»
μ>» niât -njr eoipîai ts Θμ , niv λίγ»τα.ν · tram car odgoudebot ? aut ad virtutem Dei ali­
ίγϋ ήμΐίιι ταρ αυτ<5 άρμόζασ·», t yai ημίυυ J quando non fuiiTe , aut verbum ejus mancum
fuiffe aliquando , aut alia negare, ex quibus &
^ροηΐζαιρτν ; η τήν άιναμιι τΐ Θι» μη ύτοφfilius cognoicitur , βξ pater velet notis quibufχβα mrt, r w Xéyao aùtù lixpvrwiSat To­ dam difeernitur ? Nam cum quis fplcndorem sr«*r ·.· >
rt·, ri rù ÔAï ,
4r · w’èc γιωόζ(ηι ; xJ gloriae negat effe, tollit fimul & primariam lu­
πατήρ ναραχτηρί^ππ ; τ» γάρ άτανγασμα της cem , cujus efi fplendor . Quod fi porro iiltago
ΐβξηί
&ναι
. auMoiatpn
τ» ΟΒρα- Dei non erat femper,· liquet neque illum , cu- ‘
τν’τυιτον φύί , 2 îrrv άΐκύγανμα ' η Si
i Cius imago efi, femper fuifie . Quin etiam cum /ii*·.
dicitur formam fubfiantie Dei non efie , tolii«χων τί Θιί μ wv àù , JiXay Sri ùJi χ ttur una etiam ille qui omnino ab ea figuratur.
rn nxùi vî Θ»3 , f<iv acft ‘ α’ΧΧα
t<J μ^
Unde licet perfpicere falvatoris noftri propsieniai TW t?ç ÙTbrâe-tvt tb && ^apaxripx ,I
tatem , qua filius eft , nihil cum aliorum filio■ rnm proprietate habere commune. Nam quem­
cvuuanupnnt xàtnroç i τάτηκ ταρ' αυτί
admodum inexplicabili* ejus febftantia propter
ραχτΐ|£τζο/4υος ·
i» trn iSnt τή» viorifm
eximiam ficfiogularem ipfius excellentiam ofteo·
tb enrrnpof ήμάι , ϋιμΐαν ϊχ&τα» xotiuttav
ditur rebus pcæilare omnibus, quibus ipfe effen«Wpeç niv nSv λω«Λ uiirrin.’ «y 1»drvy yàp tiam tribuerit ; pari etiam ratione quas ejufdem
' »ί àpfift^ avnti wrdswiç àev-yxpir? ûwt- eft ( ut ita dicam ) filiatio, quz eft fecundum
ρβχη ιΪΗΤζθη ûxtpxH/xJjun ««vroiv , ciç αυτός
naturam paterne divinitatis , ineffabili prrftanri nvat t\api<ran ’ δτως^ û vt'dnji αυτί xatia antecellit eorum filiationi , qui per ipfum
Tt! φύσ-σ nry^anra την κα'ζιχης <herer®“ , in filios adoptantur. Nam ille eft natura pkae
aXsxry ûxtpo-^ÿ ίιχφίρη nir St αυτί ih<r« immutabilis, omnis in fe perfeftionis cumulum
D habens , ullius plane rei indigens : hi autem
vioQm&ivTu» ‘ c fjtyi> yàp a’f’trm φάποκ ruycum converfioni utrolibet fabjcfti fint, illius
χάιη, ήληος ων ν' Six τάιταΒ àvcrJeiii ' or
egent auxilio . Qpi enim fieri uotcft , ut Dei
Jr τη e<{ txànpa 'ξοπη ΰ«οχήμ8ρ>οι, της χα­ fapientia ullos progrefius faciaWR aut ipfa veriρά τβ'τβ βοηθρίας Stonut ’ τι γχρ àv >Ç <®ρο-■ tas, omninoque ipfum Dei verbum fibi aliquid
χοψα» tyot η τβ Θίί σοφία ; η τί τροσλα- acquirat ? aut quomodo ipfa vita , lux vera,
przftabilior fiat ? Quod fi ita fe habet , quan­
fitëv ΰ «υτναλνθίΐα , η · ©roi λόγος ; τηΐς
to magis repugnat nature , ut fapientia ftultiiv tyot 0ίλτι»θη*αί ήζ<«η, τί άληθηιο» φως;
tie aliquando capax fuerit , aut potentia Dei
« Si τϊη, τόσφ «νλπον αφύσικοι τνγγάνη ,
implicata imbecillitate , aut obfcurata temerita­
μμρίας rori ϊιχτιχήν '^itdSat την σοφίαν ; η
te ratio , aut tenebrae denique cum vera luce
commixte
, przfertim cum & Apoftolus fimili
T»iv τν ©tv J'.uapu» ctâcofia xapoc-xXaxnrar ;
η άλνγία rvt λόγον αμανρω^ηναι ; n t<J άλη- caufa adduftus dicat .· Qiea focitlot luci od tent-c~e · ■
■θιν^φνπ tnury^nvxt σκιης ; τβρφί a’xoceA»j brat, out quo convent to Cbrtfio od Btleol ? Et Sa· ** » · *
lomon quoque, quod fieri nequit , ut vel cogi”
atm&c» λ/^οντνς · τις χοηωνία
φωτι «ρος
t ~φντι ny * gtatrShe-^ompseheudatar via ferpentis fuper perrxéwf , ί τις συμφώνησα 7'.
”Dt- tram *
, ut PjjjJuj ccnfet , Chuiftus .
λΐαλ; τί Jt Σολομΰντν; , ort àJujüanv a» «η
Qpi autem funt ejus creaturae, ut homines an­
xav ptryer <a*°v cvvoiac dCptSUvat eJîç οφιως geli , benediftionem accepere ut in dies profice­
rent , ut virtutibus mandatifque in lege pnefcri*xt oitf ας, ηης καηΠανλόνίπν i Xgjréç·
w Jd χτίσματα αυτά τυγγάνονης, ανθρωνοι η ptis exculti exercitatique non in vitia dilaberentur. Quapropter Dominus nofter jefes Chriαγγιλοι, >Ç £λογίβκ ηλήφασι -epexorreo ,
ftus , qui eft patris natura filius , «b omnibus
apmïr âaxipqoei xj νομΐμοις ώτηλα7ς , ^ρος
adoratur . f Ilii vero fpiritu lervitutis depofito
το μι( άμαρηνην * St· in ό χχί^ος ημών
abjeftoque , 0c fpiritu adoptionis filiorum ex reΧξχτίς φύση τί αικζος Μος τυγχάνω» , ύ- âc praxlaraque faftis , & ex progreflione in vir­
tute__
I li.

MS. &

Epiph. Schol. /< i.

w

f5i

CONCILIORUM

OMNIUM

*
«J

tute «ffiimpto , beneficio Chrirti, qui eft nxtu- A τό nvnw tepwxuMinu · ai ii àwo^Zjj^Mi W
ra Dei filiua , affeâi, fiunt filii adoptivi. Qjiod ^Hua r« i^Nùa; , & «vipayaSwTov £
vero ad germanam , propriam , naturalem , & WM0,?;
rfs wo$«rZ«
WfCu<.
cxwniam ejus filiationem attinet , Paulus apo- t . - .
—
_ __ · ç
>
ftolm explanat , de Deo loquen. his verbiT
,^^^μοζ,
im v ,a.
prvpm filn um pepertit , fed pro àebb.( vi- ni State υιοί· την μίν ouZ yvnaixv αντί,
*** c/Çcttptnv uiiτ>ιdelicet non natura filiis ) ipfxr» tradidit ., Nam ZizcÇ’orey, <£ φυτικήν t
Suo ab aliis filiis , qui non funt proprii , di- TO ό Πα"λ@~ χτν; «τΐφήναη ttpt Θίϊ ièmiy.
ingucrctur , eum proprium filium nominabit . ·$ yr TB iiix υζο 8* ίφίίσαη , α’λλ’ ùittρ νμ£ν t
Porro in evangelic fic fqriptum legimus : Hic ίηλανότι τύν μν φόσντ υί£ν , «aptSwxo au­
ar«ri.,«i, rft
mtAi diieftm , tn <]im atibi complicui ·
ro . ^τρος yip a’rrzSzaroXriv τύν « ι5/«>, ou'r‘*!’* v ’ Itemque in pfalmo falvaror ait de fe : Dvmuuu
*
JiKit ad me, fihtu meat et ta : fuam ipfius de- ■t» tinv uiàv tqwrCJt (evctt · ù> it t$S &ay
* y
monftrans veram & naturalem filiationem êcnul- yt\t'<?' initfrtv i υιός μα i iywrnn;, c
Λ/ι0»ν4 Ιο$ alios przter fe fui Patris filios efte natura­ rjùJàwa· CM ii ψχλμ«ς · σ-ατήρφητί * χυles. Quid quxfo illud : Ex olera nate htciferam 3
ααράί μι , uti;μαi 4 βτί · ynwzontro
genut te ? an non pcrfpicue ofkndrt naturalem Ζμφαν/ζων,
·------ 'x... ------.........μή
- -*.«ίναζάντί
.
αημαΐνκ
yvntix; uiàç
qux m filio eft , paternz generationis proprieta­ άλλ»ί Ttvati nap iuriv * τ< it xj n , in yatem , quam non (ludio in moribus pie tnflt»
Γράς <ppi Ζύχτφορχ Zycww«e-f ; iyi àvrixput
tuendis, non in virtute excolenda progrcffu , fed
prop· ia naturz vi eft confecutus ? Proinde uni­ natrejxi; * •^jjvwrtwi <ρυσ·ζχ»ης θνδ«χνΐ/πιζ υ/β*οχοτ?ς
άσχηgenitus patris filius hanc proprietatem qua fi­ τητα. « 'Ç’oirwy t αιμιλία, tÇ <β
lius eft , firmam & immutabilem tenet. At ado­ <rf-', α’λλά φότίωί ιδζ^αατζ tuùtIui λάχνη; ;
ptio filiorum , qwe eft in iis qui ratione utun­ ÔSCM xj αμίτΰητνην tytt njv utirnm i μοtur , quxque non natura ipfis , fed probitate νο$ι»ς νιος ra ηαξίς · την ii τύν Aoy/xüv
Gr- « ». .
morum & Dei beneficio ineft , ex facra fcri- utoSfrtxv , μ χατά φόβ-t» ύχαρχχτχ» α’οπΓς ,
ptura mutabilis oftenditur . Aui» videntei ,/ inir^
quit , flit Dei film hominum accepenmt fibi uxa· αλλά ÇoTibV tirtrniftÔTViTt, xi ivpta 0fs ,
τωην
*
$O
*
0
ό λο'^ος· tiivrt; yip ci utoi
' *·
res ; & qux fcquuntur . Ac rurfus : filial genui , μττύ
S Θίϊ___
πίς θυ>ατφ« τύν α^θρωχωι, ϊλαβον
Z7 exallmi ; ·ίρβ autem fpreverunt me; Deum t______
per Ifaiam prophetam dixiiTe cognovimus . Ve- C iKvnf; yuMuxa;t 1Ç to ίξή;. < υΖβς iycfirum quamvis de hac re multa habeam dicere ,
SsLtxra. iuni ii μι ή&ίηταν , iti
cantfimi fratres , tameri ea miffa propterea fa- H> r
θ{<).μ
>βλ.
cio , quod abturdum putem doâores fidet do, ,
“,
,
.,
Λ
}
Üiina confentientes pluribus admonere; quip- λαλί^ζνί^ων, ayawint, ταρι^ομαι, ψορpc cum ipfi litis dofti a Deo , & non ignore­ Ttxo'y ww ieui<ra; Jza ττλ^ότνν Ζώατχάλβ; όtis turn Ebionis & Artemr dodrinam effe, μΰφροναζ ντβμιμνήαΧΗν, «uni yip ùp£; Qin·
qux non ita pridem veram ccclefi® pietatem SièxxniiCt, « iyvavMTi; οτι ri ciayyoi »“
oppugnare cœpit ; tum peltiferum (ludium Pau­ aayarxra τη ZxxAwrzotrtxr Xtî/JU» itiaaxali Samolateni epifcopi Antiochie , qui confilto λία^ Εβίανόςΐπ «j Α'ρημά^ζήλ&^ηΰ A’v~
omnium ubique epifeoporum atque jideo judi­
τιό^Ηβν ΓΙααίλ» χαττί ri ΣαμΜταήως, atuiofy
cio , ecclefia ejeftus eft . Cujus perverte do­
xi xpZtrtt w αταντν.χν imtaxônw ixoxnpi/yGcMit rinæ » Luctantis e fucceilor tadus , multorum
*
Aauannorum fpatio, hoc eft, tantrlper dum » tres T&’ T>ïf ικχληαίας ’ w it«if£efjfy>&
epilcopi alius poft alium ecclefiam illam rexe­ xza>oi , âmerwiyuy^ ιμ&τ,ί t(jHv ixtTxi·
re , ■ exclûtes ab ecclefia manlit. Iftorum hxrc-D 7τω» Γολι^τπί ^ρό>8ς · «ν της àrt^cti τίιυ'
tuorum impietatis teces hi qui nuper exorti, '£ϊ^α ν\ρ^αψηχΜτκ, νιώ ήμ7ν oi
«χχ ovtvm ΖFilium Dei ex nihilo ortum afferunt , quippe
Ίηφύήναν, ni txiivw χιχρυμμί^α μντχ/^μΛπκ,
(unt velut llolones occulti ex illis nafcentcs,
«
*
>ç Α’^ίλλάί , >Ç ή τύν β-ιώ aùntt
animis hauferunt » Arium dico , Achillam , & Α7«
w»!/>Xc^^ifcr·'<riuioi« ■ xjwr wi‘ οτως iv'S.vplf,
reliqu un improborum illis adhaerentium turbam;
quin etiam ,♦ tres epifcopi in Sÿria f nefeio ^«ροττΜίθσίτκ î’tz'cxstoz'Fhç, iti riawKiVtiv
quomodo ordinati , quoniam iftorum errores uùn7i , t'ni τ» ytiptv Lntxx«ta.trt . mpt Mf ri
luo .confenfu approbarunt, videntur eo m amen­ xpitrt; ùnxvax&tQwrn ύμιτίρ^οχιμασιχ, cz tu;
tiam velut facibus noris admotis m-gis incen[jtybtnC σωτίφιου. ττά-^ους , TunwvvMi η φί
dillc . ut quos quidem accurate inquirendi poteftas veftro judicio permiffa eft , qui voces de xet«d-;«; , jÇ rfi χαλχ/^ώκ «ùnù Truyfix; ,
falvatons pailione , de abjectione fic exinanitio­ j£ «ν intxrnnu; i <τωτ?ρ it ήμά; «vtiffym
ne fui tpfrus , fic ejus ita vocata paupertate , φωνάς > iii μνήμη; ίχοντί» , Trapart^crrut
aliafque quibus tamquam adventitiis ic in fa­ tni ηχρ«γρ«φη τή; «vanéru
«ρχή9θΜ «u^
ms litteris nollra caufa deferibi paffus eft , af- E' Ttu θίοτητ©^. τύχ
*
i,' τ»ς φυτζχης ai’rtv 5®ferunt ut de fuprema ac fempiterna ipfius divi­ in; Tf ^iù- -d^ûf-Îas ,
napi τύ tatpi μρnitate detrahant, eoium verborum penitus obli­
Vîi
βτμαντζχβρκ
**
λό^
ΐηιλήαμϊνκ ytyôvati , quibus naturalis ejus gloria , nobjliL
*»ut"
ο τατήρ C
* ίαμζν,
rn a je ft as , fic aeterna cum patre r.lïfflTÔ figtitfi- σιν. οζοχ Zrz τ»} iyu
*
, oc
* natipa teumv iva~
7«· to · j». cantur I cujus genens funt illa : Ego Ù pater cnip φητίν ο χΰ^ιΦ
unum fumus . Quam fententiam dum protulit ytp&uri , oZit tu; τη ύηκάσί^ Ολ φΐ^ς ,
dominus, non fe patrem appellavit, neque duas μίαν wat trαφίιυίζΜ' ‘ α’Μ’ όπ 'riiu ιτατοfecundum hypoilafim naturas, unam effe dedaxilù
i MS. duo, M<zA'<revtt & iti edtdit Sirmondu·.
» φη! iochi a preibyter .· quern allutn quldanr
• b eo, cuiui martyrium ponitur anno J11·
3 Domnui, Timaus, Cyrtllu» , ΕρίΛυρί Antiochia.

Caitrtc j Theudorut Laodicea» Paulinus Tyri,

I

t*

Epiftola Arii ad Eufcb

Nkomed.

effe

putant
4 fiufcbiut

A M P L I S S I M A

■

C O L L E C T I O.

654

xluu' ίμφίμΐΜ ύινβύς τίφίΛί <rw£«v · w·ΐ A ravit , fed quod patris Altus ipfam patris effi~
»— -· ·μο/βτητκ
----- giem
ni
. τΐιυ κατά- αβαττά
«ô-plene atque perfeAe retineat & fervet :
nS tK φύαηκ άταμα^χμ^^ , 1Ç a’rotpxA- quippe cum ejus fimilitudinem natura in fie im»
λαχτφ* eût·» ηΰ wqfiç Tvy^anw» , xau vwJ preflam habeat ; & perfèftiffima fit patris ima»
go, & expréffa figura primani illius exempla»
wpwnrwrat» rxrvx®- χαραχτήρ . «Φον. >Ç
ris . Unde dominus Philippo quodam tempore
tlvMxeâim asa^auitr ii«v Φιλ/χχρ αφθοpatrem ejus videre cupienti , dicentique : 0#?«*ft
dt ttobu pitrnH ; aperte commonftrat : SL*i viwî i xûtj& ίμφ&ίζίί asp»; w λίγνηι ,
φΐι ni χαττρα, Xryw · · fwpoxak t- dii mt , vidit & ptlrem : quandoquidem pater
per ipfum , velut per fpeculum puriffimum ,
μί., ivftxt τ» τιπήρα . νακιρ Si trirfy didemque animatum , in quo Dei exprimitur &
xkXiSvtiu
, Owrt «x·»®·* «ùniï , elucet imago, manifefte cernitur : Filium por­
no xatÇoç, ‘ ®v optozoyew ψχλ- ro patri fimilem, in pfalmis pronunciatum me­
μοϊί 9t aytamtni φατιν . Ον t«S φντίαΐυ dmorant fanftiffimi viri, in quibus feriptum eft.*
• ψορί/θα φΰς . J/d ίη xJ ί'τιμάν tw tùiv , I» iuminr tuo vidtUxnu lumen. Quapropter * qui r/,1· '·
τιμά nv xeripa ·
Hxdnsf. x«r« yap art- B honorat filium, honorat & patrem : idque pla­
flto (pwvà Uç π» vr w Xiyn^er ηλιωμ$βη , ne merito. Nam omnis vox impia, qua teme­
re contra filium profertur , in patrem quoque
tk TW nanpa τιίν ttfatepopàiv »χ« . Και ri
recidit . Itaque nemini mirum debet videri ,
λβ/ινόν ts*r ôcu/jUardy , ο μιλλα»
, of- fratres car iffimi , ( hoc enim quoque perfequi
yaxarvr , tt tùç κατ’ ίμώ
iiafloanimus eft ) fi falfis confi&afque tum contrq
λ«ς, x. ni dCc-f/3frdroo >i/xwr λ«ί , ι’χθηίΌ- me, tum contra populum noftrum fanitiffimum
criminationes deinceps expofuero. Nam qui aciem
μαι; w' yap xarrù τϊί θίότχτ^· too uti το
©too ΧΌρβττβξβ/^νοι , oùSi thî χαθ’ li/Avy α- ad divinitatem filii Dei oppugdlndam inftruxerint, non mirum fi nos contumeiiofis maledi^«ptrauc καρ·ηΐας παραιηυνται λίγΜ. tt­
dis lacerare non vereantur, g Qui etiam nemi­
ys omSî nS» tfpyaci'aiv rmk evyxp/vwy ««onem volunt ex antiquis patribus fibi compara­
ntt ftfrôVrv , ovli otç ίμ£ς ικ Tiaiiw ΰμιri , neque illis, quibus nos ab ineuntej rtite
pneceptoribus, fe pares exiftimari fi­
λήο*«ρφι 5ι5«<τχ<χλ·ΐΐ ό^<«Γβοβ*θα< ανίατη» , ufi fumus ....
«W oüt nfr vuï τβισηνοί «^wrttpySv τι- »unt ; imo ne unum quidem collegarum no>« HS μΐτροτ «φι'.ς ^ηιζ μήι
^C?o?Tient«
'
»a Us μιτρον αοφίας xyaulinu μό»·ι «repet
fapientes
folo* * egçftatem * voluntariam · ,d f,ftiliaa
.
·
1 άκτήμοτίς ^ ίογματαν <Cpenufeftantes
;
folos
dogmaturn*
inventores
;
&
fibi Z^‘<»·«·
feftantes ; folos dogmatum" inventores
«ναι,
βα/Toiç aaoxrχβλιφθαι μοηις
,s ca
ea doftrinr
. patefiiôa effe myftetia , que V·""Γ,·
•ώοι nS» ôvd tw ίλι» trip? n^wteq »Aj* ' foie
' · cogitationem ac
nullius unquam fub
ntern venerint , arbitrantur . O impiam arHf C*»otav. ω a’voatou rupee id
rdgantiam ! o infamam immenfam ! inanem
μηκοί) iÇ * jutAay^oXixoZî ηρμοτμ^ύΐΐ Ê<
cum furore conjundam ! o fpiritus
xiaâf, xj atmvixw φρ^τήμαης ts nk ayoe*/vf
ne fatanicos , qui impiis eorum animis vetuînSr
’ άκοιτχιρμΐσαοτο;. oè xarqJrtfO
,.·,···.,
,
~
,
,-t callum malitiae obduxere ! Non , Deo graaures η τϋ» αρχαία γρα^ν φ/λον ιος r<rq»t- L· veterum feripturarum explanatio ullum ipfi*
ma,
ή nh e*o>A«r«pywv σΰ/ζφα»®' *tpi incuffit pudorem, non conicntiens collegarum ,
Xtts*8
ni» κατ’ αύτν δρασύττ,τν. αύιύν fit pia dp Chrifto doitrina eorum audaciam re* κμαύρναζα . vv èît τη δαιμόνια rns α’ιεσ-ηφpreflit : quorum fcelus nefarium ne daemones
yiaS a’yt'&Tm, qxwiiv βλααφημ^ χατά τϊ
quidem ( quippe qui fcdulo caveant , ne ullam
p _· . T-.."
—
m.?.D°mD,no maledicam e^
« uintlir
contumeliofam
το- n
Θ«~ rxrv -.i
φυλχττο^α
Taum
} omninovocem
|ple.

rabunt . Ita a nobis pro virili noftra parte in
praefentia aliata'"funt ad eos coarguendos, qui
m tam inepto contra Çhriftum latratu , tanμϋι αυκ^φαντΜ ατ^^μΟ^κί. φααι ydp νιμχς quam in pulvere fc exercent » & noftne erga
w φληταχ** ίφ4ρ«τχί μυθνν, «χοΓρίφο/^Μβ ilium piefati fallu obtrcâare nituntur . Nam .
τν έξ ex w'Tw α’στβη χ} άγραφη Kctm Xtt- ifti ridicularum fabularum inventores afferunt ,
ri βλααφνμίαν, «rycanrnt StîâaKnr Se* , Svo7v nos dum blafpbemiarn illam impiam , & a ne.
(nine unquam litteris proditam , nimirum que
θαπρβν λί^«νπ^ war w ànaîSA/ni , ιί όζ
Chriftum filium Dei ex nihilo ortum prédicat,
κκ ·»τ*# at/TW RWU φρονπν, ί roôrais ayoaaverfamur , duo ingenita tradere : atque , qua»
wiTU Xiyttv ίύ· , άγηίντις «t α\ασχ»το« , ύς eft eorum infeitia , dicunt ncceffe efte alterum
ex duobus iftis flatuere, nempe vel eum ex ni-·
ύχ* άυτί
« WTSW , Xoyt-^h,1° «eatum.,
vel omnino d^efle ingenftai »
E ii quidem propter inertiam ignorant prorfus .
xwvn ig «AeyW «Jv μιπτΑβαα, φύακ μηα~
multum intereffe inter patrem qui ingenitus eft,
ycvnç , St is tu ·λα ύξ ia friw «Wnrc» & res ab eo conditas ex nihilo , five rationis
ό ταττρ tS ©fi Aay« , η
alvri τϊ Ôyteç lint participes illae quidem , five expertes? qtaoxa^as yryci'.rTK/· ώς >Ç àurifn $αμαρτύρα- rum que mediaeft natura unigenita, perquam
τ· Aeya» ο χι^ι#- · · ayaxiv vw aaripa , P«ter P** »«bi hanc univerfitatem ex nihilo
.
Z, i
\
n t
t m a «w
«
4skr1 φ
fabricavit ,ανex λλϊλ
ipfoλμο
qui natav
pater*4»
eft , eaomarw
genita *··«»
fuit* ;
ayaxx Tw υιη γιγ&ννψΰμη οζ αυη
ficut

rM«y xarn w ταρ^ααν Ζαχαμη
**’ o^a> W*4» tous orVotredCT^ ύλαχ» χάπι τβ Ktlri Μΐιααμ^Μί, ι$ rà» r$ «t*nr £τίβει*ν X-

1 MS. «nu», & Edit. Bafii. ·»» ·>.«·,, hot ·Λ , ♦■/*»» /λ»<7/λ <·<···»»« /Λ PfalmU ·. hi Epiph. Schol. lefii
«>»·.
» Addit hoc loco Epiphtalu· ; C f»t
Pilr··· , i»a»za| <ÿ Fiiliuf· ttc.
j »r, /■*>·»»

4 MSS. omac»·.Λ«»λ«>·χ·λ··»{ . le Nlccphoru» omittit ■ vocem fequentem.
, Lefit Epiphaniu* a-»·»■«*,»»'»
wMoMUrr tefiirtti.
i Eplphan. Icjlt, »>»>·»·»» ·«»/·<■/>«a.
. 7 Sirmondn» edidit, »'»·«·»«>·>·.

<fss

CONCILIORUM

OMNIUM

4u , ωί τρ otxoCoXiitn
ficut ipfe dominus quodam in loco teflltur his A ών
ώ» ήμί-ς
fij
arwç »rr<
» 7»m t «., vt-rbu :
éih^st pestrem , dilidit qxo^nr flmm
('χχληαΐι« ioxie . πς iovov otycovnrov xotripx ,
φ>ι ex to gemitu ffi . De quibus nos fit credi­ ajcàa r » frixar aur« pw jutzoh
otrptmus , utt apoftoliac placet ccdefie : I· unum itrovTt :£ οαα'Κλοίωτον
I , àee xan» T» «t/W
<*nempe ingenitnm patrem , qui a nulle caufa
~
tm ινροχοπην ? «ή μπνοΊν ifuum eiTe habet:'qui nec «Kusèflê, nec muta­ σαΰτως r^oynt,
ri poteft : qui neque acceflionis, neque deceflio- πιί^ο^β·/· νόμα ; «ροφητύν x, ^otyythtM
Trareiapyw/ χ
X a«er»Xo*
α·«Γβλοτ* xj are
α»α'/τ«ν
nu capax eft: qui legem , prophetas , & evan- Jurnpa , ΊΤΛΤζαχρχύν
vgjov. >Ç
getia nobis tradidit : qui denique patriarcharum , «yto» Jiig/w.
xj frk
- /ciet Γη<τβαί Xeirdv
apoftolorum & omnium fandorum dominus eft . we» tÎ ©tS niv
, ycm$c*nt âjt.r’x
“· μον
Ft m unum Jcfum Chriilunt filium Det unige­
βντος παί? o», i χατο μη ovroc* «λλ*
nitum,, genitum quidem non ex eo quod non
eft , fed ex eo qui pater eft . neqiie id quidem τη nie ϋν «τωματΜί i χμο/oTHTwç ττίΐς τομαΐς
*— ----" ixtçt ύσ
~*-----irtp Σ«0ίλ·
more corporeo , per mcifionem , aut divrfionum n nue ΛX itxtptrtiov
• α’λλ’ αρρήτοκ x) otvfxfluxiones, ut Sabellio «St Valentino vifum eft .· λίψ
, iÇ ϊαλύατόφ
fed modo quodam qui verbis explicari i, expri- B jtnyn
, 'Ttwç xarù tAa
κ , ως χνωήρω irapfd*·
.
mivc omnino non poteft , (ecundtiin il|am pro- χαμ^ . τη» yoiav
•β τίς izxynTinû ; τηρ
/" rj-v.i. phetx vocem, quam fupra pofuimus : àtneratioùà»fa<rfCi>j aura irtxr τη” * yovxTÎï ipôtTH «wnem tjut <jxu enarrabit ? cum ejus fubftantia a
nulla natura mortali,perveftigari queat , quem- e^pyas’d Tvy^arw^ , χαθ«»ί xj «ν»«« ® τατήρ
ts-ôçin,
J--·-. Jri τ» μή χωρών την nJv λβ. admodum neque ipfe pater a quoquam indagari, aT«e>‘P—
propterea quod rationis particeps natura huma, yixàvi •fv, τί« tr«ç«>k d'foyacraç την ùbttcrtv ’
na cognitionem drvmz a patre geneiatiqnis com­ aitfp « xerp’ ΐμί ίπ μχ^πν ίνίροις τ«5 της αλ«prehendere nequit . Quas res non par eft , ut
vri-ματι χινκ/φβ;, υ’τηχΒίΤηί νμίς χ^της
viri fpiritu veritatis incitati , a me pefdifcant :
φθασ·α’ψ·1ί Xms-£ Wpt ηη φαινίκ t xj StSottnwprzfertim cum vox Chrifti de hac re ieftris au­
«τκ · b’Î ^ç o?J» rtçfca d’irarrip, h μη ό υίός ·
ribus circumtonet, & doceat, nimirum quodxeÙJhç: 9t$f τίςι'ιΐ o' w.eÇ, H μη ό τατηρ.
ufi films ; & Mino novit lÇ MW
‘ io.v si.no novit ejuts fit pater , nifi
Hunc
prrterea agnofci- a^rrtrov rSw >Ç Λ«ρλ·/ντβν aJç rw ταηρα, àyen fit filmt, nifi pater . I
’
mus perinde atque patrem
rm , nec alium atque <®*οσ$ίΜ1 Q ήλΜβν w’ôv , «μφτρη tJ ra^r μτ«η. , nullius irei indi-C
:_j: Γ·
. ι
alium elTe, nec mutari pofte
μ«^ηχβ(;φ»
, μονψ tj5 α’τονητρ À«xa;4uoy tgentem, perfeûum filium, fimilem patri, &eo xfira* ewxw* ya^iciv «τηχρ/βαιμί^όη iC αχαραλlolum quia ingenitus ille fit , illi cedentem.
λαχτφ4 |τ5 ■»«çoe , iram»» yap wntt ‘ τήχ
Nam eft accurata & exprefta patris imago .
Atque conftat imaginem plene complcfti debere frxova τ<ληρη , 17μχ * μώζ& (μφίρΗχ, οηλον..
eas omnes res , quibus exemplar ipiurn quod ως άισχ ι’τα/ί/Λτσ ό χόρ/βς , β τατηρμχ, λιmajus eft , perfeftjius exprimatur ficut ipfe do- ya»n, pujiÇw μχ/π . xj χατ» τϊτ· x} η àti
WrW \*u
minus docuit: b patpr major me eft . Atque bac
uvxt
ut ον i’x τ5 ira^ec arrrXopi^u * àttat>ratione induili , filjum a patre Temper exiftere ya^ajyap r’rr rfc ίο’ξης ,
yapaxnip τή;
credimus : eft enimj fplendor gloria , C cbaraittr
«xrprxfiçi ΰποΓαστύ» . «>λα pu( Ttç n y «fri,
putei nx [ubftanisa. Ah nemo hanc vocem , femηρρος uxUorav «’ycAnj-ni λαμ/JetvfTw, ύς oîovrtti
ptr, fic. intelligat , ut idem figuificet quod in­
«7<θηπίς»« imnpofj^oi . 5n
genuum , ficut ipij putant qui fenfus animo­ οι τά της
rum habent plapq ebezeatos . Nam neque yap τβ,ί vv, in t»„ a«, 5η τ», appô otîûrw,
quod dicitur , erat
Jemper , êX ante faexia ,
jxjuriv t’rlt τύ· ίίγαονήτ^ ’ otiti ii' 0 Tf» civOpoi>dem eft quod mgemtum ; uno vero nequeD
0>ψβΓ0,„ί(Γβ/ϊηλοι τί,
ulla vox , quam humana mens conetur efhnge- aycamTW
,
,
, Λ ,
~ «
· 1’ «v «redit»,
«à» <
aws fxJryrxta
re , exprimere poteft illud , ingenitum . Quod
quidem ipfe fretu» veftro rcito de omnibus re­ χ; TtS-xppnxx. τη neg} ττχντων ύμνν ορθή* «πτρ»- ■
bus judicio , vos quoque eoJem modo accipe­ θί<τ«, Χάπι μν!θ>α 'ξοποντήτων των όνβματ«ν
re confido ; quandoquidem hae voces non fi- ιν ayca'.rm <5r\s»rwv. toixt yap otovù χρίνοον
gntficant eile ingenitum . Nam he tamquam hvxi ««pîxtwkî tuÙtu τη βιώματα· την μύβηι
temporum produdionem videntur id fc com­ χχτ χξίαν τι μοι/eycwi θ»τ»ΤΒ , >C ο7·ν α’ρplecti , divmitatem autem unigeniti , ( ut ita χαιότητη ρυμχίνί# μ* ίαναρβμοΓ nîy 5» ëytt*
dicam ) antiquitatem , pro dignitate explanare
nequeunt . Unde evenit , ut fanfti viri , (cum ftWpan-, ώς euwiuw /χάτψ , ίμφοαίνοα τ» μυhoc myfterium explicare finguli pro viribus èni- rxtiov i3ra(op^xj»| xj συγγνώμην αάνάττων ττκ•xe contendant, veniam petant ab auditoribus , ρχ των ακροατών et XXc'ya a’woAoytac , Jia
& apud illos non fine caufa excutarc conentur , i s At'yrcv · «ç là ί’φθασ·αμθ · « Si τι xatpà
his iere verbis : Eatenus
iis rebus inftitui- tî àvSpûntvWj Jià ycrXrwv φθι^μα μώζόντι
mus, quatenus mentis noftr® vis confequi po- E
w iwepfç
lâiïpft , ni ix μίρος aiunti 1
left . Si qui turn qui expedient vocem ullam τροσ-ίοχκϋβ-η» w
, tu « μορχς «c
'--------'--1- --«*■— Afywnc
-------- , JiAw
Sri
perferiorem ore humano eftètri , qUam captus ym^t^nt
xaTOpyritfar
iip
fert hümanus, dicantque , ea quas inerant ipfis ’<©A;' τβ Ζλπζομ^ Xccrrrur τ», ην, xj n>>, «’«,
ex parte cognita, jam obfcurari ; eft fane per- . >£, τ»,, <φρο xtuvtov* otwp J’«v t?, ♦ ex
« tίππ»νfpicuum , quod illud , erat, femper , & tote fa- tv·. rd- àyCwtTv
·
>
..·
, bx
«v ■«·
t J μ& àycrv»!T«i τατςί
cula, longe abeft abeo quod illi expedant\ qux
o/xctw ορζίωμ* «ptAaxnov , μη£ο*« t? uvctt κν~
quidem cujufcumque generis fint , i non \int
tJ τίν aiTtov A/yemiç’ τ<2 Jr ι»ι’<5 την «ρμόζηidem cum mgenito : ac propterva & dignitas
, .
- ,
,- «
,
,
que eft ingeniti patris propria, ei ftrvanda eft , «ζ ™μην «χνημτιην , την xvxpy^v αντύ irjtpa

ft
ι

Mel· us yrtiri ireeta , ut Epiphaniui vertit-

« at- /■ nr, rei ta, ·>.

j ai

rrxiOt'.w .

. «π

AMPLISSIMA COLLECTIO.

6j8

ητιν «Ntn5e*ntc , < aie ΐφθ«- Adicendumque nullum ipfi efle ejus efTentiecau“
fam ; & honor filio debitus ei tribuendus, afti«wp$u «utjS m' Utç αίπονίμονης , μότο» Artfltiç
gnandaque illi generatio a patre initio carens .
nr
,
i;
to
<f<
,
>Ç
to
,
«ape
«Ζβί$
Et more folito cultus illi deferendus , dummomv ,
Atyomi ί» «υτϊ . την μ$ύτ»ι θίβτητη do.has voces, erat, femper, fj omo foculo , pie.
nifjfipoi
,
«Ζλλα
τή*
fèxovt
ιζ
tj
S
otvri μη ua&rt
r .
& fanfte, cum de eo loquimur , proferamus
^«ραχτη&ι tb tre^ec ατη^ιβΜμ^ΰην ίμφίραιαα non tamen ut quidquam de ejus divinitate de­
Jf οίχαννηην
αχο»νητ»ν τ«5
τρί trahamus , fed ut exquifitam omnino imagini
xard ταντη «ν«τ<θϋ4Π> ' to Jt'
-iront) μβν®ν tίίοομα itapéêvatf $οζ«'ζ·νττς,
do&cZww s an
«»» J>|
J»i & figure patris attribuamus fimilitudinem , dc
χ} acri φβίχβντος τδ mrrnpof · ό ranfp μ» μ4- ingeniti vocabulum patri , utpote ejus* folum
proprium , adferibendum propterea exiftimeζννμκ iri . ιοτρος Ji τη
πιύτη πιύ
mus , quod falvator ipfe dfeit ; Poter major wr
«κ^βς < υ/ί
, χαθ*κ ημ«ί «ι θ««/ γρ^ efi . Ac pneter iftam piam de patre & filio
φαί J/J««x»ewi »ν πναμααγην «μολφβφφ' ** fentemiam , unum praeterea Spiritum fanftum ,
χαζ»/ταν τόίη της παΚχιας Sfo&nuni άγιος ficut no* docent facne littere „ confitemur ; qui
<χνθρ«»ικ, xJtbc τη» χρημάτ/ζ«πς καηης παι- Bnon modo fandos homines veteris tcftamenti , <
JdLrôt θ«Βί L μίαν τί, μΐνΐίυ χα$ο&ιχΙα , τΐιύ fed etiam divinos novi teftamenti dodores in­
novavit . Ecclefiam porro apoftolicam , unam dc
αιητ^λικίιύ πκκλτ,τιαν , άκα&αιρίην ptyj «μ ,
lol am catliolicam agpofcimus ; ficut numquam
X«y πίς i χρβ*μβί αυτί πολιμάν fiouAÜnnu , expugnari poteft , etiam fi totus mundus eam
νηηφ^ρον Ji ί ποίαης της
tnpojd^wv α’τιβι- oppugnare inftituat ; fic omnem impiam aliter
ΓβΤης t T«wKlai«m; ; Χ'θ«ρτ«ς ήμαί Χβτηα-χΧ** fentientium’ incurfionem evincit ac profligat ;
xajZe-ïors «Ζτ»ς , J/at rS βοάν . quandoquidem ejus paterfamilias nos efficit fa­
σανης η
yaarxmta nv χοτμον. μ£ tbto tis fic animofqs , dum clamat ; Confidite : egoy^.,0.··
^αραϋη.,
ίκ .VfXpcit
s*«mv or§αμ$ν, ης αταρχη γ^γ^· vici mundum. Poft hzc credimus ex mortuis re- ·.<«.«»*
furre&tonem , cujus primitix fuit dominus noήμΰν
Γητ?ί Χ;;Γος, σϋμα φορΐ~
ycv i à
,
fter Jefus Chriftus, qui corpus non fpecie adum­
i π> θίοτβχΒΜα‘
J*
ifixi αλη&ΰψ * -Ο
,» Jôxi»5*m <4*
ι’χ τίϊί
bratum , fed verum ex deipara Maria fumpiit :
tie? , «τς nu>ττλ(4» ity araww «4 aiSiinsut. >a hne fxcnlorum ddeeudens ad genus huma^j«S «v^rwtwv,
hum ad delenda peccata: qui crucifixus eft , flt
αμαρτίας t ιίημήατας tj
r
TuZm τ?ί C mortuus , fine* ulla fux divinitatis imminutioraup^fti X ατο^ανα'ν, «λλ’ β·
ίύνς ·· «;xra;
ώανα; tx
ι’χ ne:
ne; qui
Hui relurrexit
Γ:^υπεχ'1 a· mortuis
mortui* ,ί attendit
afccndit ad coe
cce-­
tau·™ -^roT ito$ ητηιν
los, & fcdet ad dexteram majeftatis Dei . Ifta
vrxpA , ανα\ηφθίί; c> Jpaya/ς· χα^ήμ^υος t» quidem ex aliqua parte epiftola complexus fum,
Sf'^tX TÜC f) fyeXwe-tlWJÇ TB 0£B7. ΤαΓπιΖχμι- quandoquidem fingula accurate litteris profequi,
ptrç.
ξα r»f ι’χιΐολη , τ»
1-* χαθ’ «xatrevt»* abfurdum , ut dixi , ideo fum arbitratus, quod
4ν«( νο- ezdAn res vcftras pias ac ftudiofas mentes mi­
*cuetj3H«ç
φορτικόν, w; tçlw
nime fugiant . Ida docemus, ifta-praedicamus,
■ μΐνκί ,
η μηΐί την tfpàv νμύν τκυπι ÂrληθΟΛαι irrejiui. TWTu JrJerw/^u, τιιΓτζιχη- ifta funt apoftolica ecclefiz dogmata , pro qui­
bus mortem oppetere non dubitamus . Nec ve­
mira της ικκληΐίας ni ατος-ολιχχ
pOTTOjt^V
ro moramur- cos , qui nos ad hzc ejuranda &
'πι'ρ <2v ri. ατοθνήσχομ^υ, r$î όζοδόγμχπι
retraftainda compellere ftudent, fit licet nos tor­
μνιιάχι άυηβιχζομ^ι>ν νιτην κιφροντικόης
mentis cogère aggrediantur , non tamen fpem ,
$fçf (ix rdvw/ ava^xa£s.nt , τΐίυ
rL·' C.V
Zf αότοΐς
qux in hic fide eft, abjiciemus . Cui doâiin-τ
Arius , Achillas , & reliqui pariter veritatis hoiATtiba
ctTtwrpapiufyjoi. aivdfavTtw ^uouto/ Dftes refragati, eeclefia exturbati funt ; quippe
yw a αμβ r tov A’fHo·,' xjj A^r»«y,
cum lint a pia noftra doftrina prorfus averh ,
tüî αληθέςK ®w! <wro?5 iroX-'utoi , ατιώ»3ησ·«ν
juxta illam beati Pauli fent^ntiam : Si quit w- c*/.
της «χχλιχτ/α; , αΜοτς/οί
τη; X’-rsin rvangilizavcrit prtttrr id" quod accipi/iit , «>m’fâ; »|μΛν jjjarxxX/aç , xxnt ην,μχκαίίον Παύ­ tkfnte eflo, licet angelum « caelo fe fienulet · Quin ’ Tb
λον Àtywnr «τ/ς ΰμίί Αογγίλίζ^ι παρ' ξ etiam , fi quit aliud docrat , & nou occedat Jami
παριλάβίη η άναθίμ» ïr», xi» αγγιΧοςί^ J- Jermouifue dootiv naftri Jefu Chrtfti , doflrmo quM
ρανο Hvat ποροαποινίν»' «λλά >Ç «τις ίπροϊ»- fecundum pietatem efi , ii inflatui efi , uibil Jcieru ;
iaurxahS ,
μη «ajwtp^fTtu τ»~ς υγιαίνουη & qnz fequuntur . Iftos vero a fratribus ana­
themati addidos nemo veftrum excipiat , neque
λνγοις t? χυο» τμάΐν Γικγβ Χ&Γβ , »ζ τη κατ'
eorum verba vel icripta audire fuftineat : omnia
(inav Stjae-καλί « , ητύφωηι, μη£θ* Ζτ/ταenim przftigiatores ementiuntur ; veritatem lo­
μ^υος ' >Ç τΰ ίξης . tbtbî »ν à' χ^ιματι&ίντης qui nefeiunt . Na<n per urbes cjrcuincurfant ,
«τοτης «ΐίλφότητος, μηδ^ΐ όμ«5? ίιχίο&ω, μη- non alio quidem ftudio addufti , quam ut ami­
Jf «yt^éojw r^S λί^/ο υ^Λ>·; , η γραφομιζόνν ύπ ci tiat obtentu , & pacis nomine ", litteras per
<W?K. πάντα γάροι νόητκ JjLSoyrat, άλη'θ^ανΕ fimulationem attentat ionemque dent, accipiantx μη λαλητά . «iFyov«< γάρ ™
, *lue : S“° ί*Γ
m rrro™
F“*
./ , «
, » *r » <
* cas peccatis onuftas , quas dolo deceperint, fafa­
àîci
inpoy
β·ΤΒ$α(ονηί
,
η
sic»
απ^χζονης , n tJ ττς <ρ/λ(Λς ·αη»ο- cilius
fj|ius inducant ; & gui
aux fëqùuntur
fëatiuntur . Quapropter
Ouaorooter
χηματι, χ, t<J της «ρίιύης οϊομχη , Jr cToxgj- iftos , qui tot /cetera contra Chriftum aufi iunt,
owff, xj κολαχΰαςγράμματη StSôycu x, λαμβά- ’ qui religionem Chriftianam partim maledidbs
iw, τρος to irAayày Sfg.' tmuv tu tfr cuJ^S q- palam concidere , partim in judiciis .contumeτατημ^ύα βλ/yat γυυυαικάαα οττοοράμ^Μ άμαρ~ 1 iz exponere , qui tempore pacis , quantum ïh
»1 Jis eft , pcrfecutioncin contra nos concitare ;
τίακ ’ Xj tu ίξης · rar»; «y rài TOcravni χλτ»
qui denique arcanum Chrifti generationis myXtrri ηλμηβ-τντης , tbç tw γρεΊανισμον tbto
, ftcrium enervare impenfc laborarunt ; iftos,
juÿ| JtyMrrat SfaevpavTUi , tbto Jt tut Jrxatrq- inquam , fratres cariflimi , & fide nobifcum
Concif. General. Tom. II.
Tt
con-

■'cT' 'ÎHi

. tfdo
659
CONCILIORUM O'MNIUM).
confeutientes , averfati ,1una nobifeum contra A ejw iirtSwvHjgf φζλβπμΒμ^ώϊ, ts'ç ίαΛφάν *item adjungite fuftraf’v «ρΐιόά, ri όα-ον ιτ'αι/τνς, tvn^petvmc,
infaaam eorum temeritatem
■ gia , non aliter atque alii collega: noftri , qui ns η xppunt μυς-vtw tw Xeir*yynnwrwc «xydLrem sgre ieruot , qui epiftolaa contra iftoa
fcriptas ad me miferunt , qui libello adverfui tirantts, tutus eôrorpa^cm;, ayetrimi iÇ ®■ eos edito fubfcripierunt : que omnia per filium μόψοχ« «ΐίλφοί, «πΐμψηφΜ ybt&t mm της
αmeum Apionem 1 diaconum ad vos mifi ; ac pcnitiStü «utfS ήλμκ·, χβθ’ όμοζο'τητη
primum epi ft olas collegarum qui funt in tota 7««XT»r«vnav στλλΗτιφ^νν ημάν , χ} iviinÆgypto « Thebaide, deinde eorum qui Li­ λαντυν μοι χατ’ «νπίκ, < τJ τίμν συ jxvypxbyam , Pcntapolim , Syriam , Lyciam , Pam­ ψχισυν · 5 £ Sttτιμψχμίιυ ifa' ri uiï μ*, Aphyliam , Afiam , Cappadociam , & alias re­ χίνης * •nifativv' ηη μβμ χαίτης Alyôim
giones hifce finitimas incolunt : quorum exem­
&ηβχίSoi, rît» J» Λ//3ώΐί π
Ποσ«ϊολί«ς,
plum vos imitantes , perfuafum /tabeo ad nos
itidem daturos litteras. Et cum mulue aliae cu­ X, Σι^ίας, jÇtrr Ayxtxs, ^Πχμφυλίχς, Α’rationes ad eos fanandos qui hoc errore vulne- σΐχί, KxrrxSοχιάς, £ nSv ίϊλων τπ^ώρων ,
rati funt , adhibitae fint ; tum iftud etiam re- B ùv KXff· όμοιότητκ C irep ιΐμω» SfftâxttfirotQx .
med.um ad med.cinam populo ab iftis decepto «ολλών
βοΜω> yàpμει βον&τμχπΜ <®*e»; τβί/ΐλχβ/νηις
rii^x^nti
lactendam inventum eft , obtemperanti, & cum
confenfum collegarum noftrorum intelligant, eo­ XiKo^a-fJ^MV , xj ΤΒΤ» tupmu λυσιφχραχκον rS
rum auftoritate . ad poenitentiam le ferio reci­ ύχ ai/nSy «τ«τ»θθ*νης λ«» , irn$o/jfyw .
συγχχτκθία·(<πν h?
pienti i Salutate vofipfos mutuo una cum fratri­ •nu i τύν ox-MmtupjaJm
bus qyi vobifeuin funt. Opto , fratres cariffimi,- jUfTwwayirotTtfTUfp^r^atr ο·χκ3α^όντυν. Α’<γ7Γ«tum vos in domino valere plurimum, tum fru-< rxtSf αλλήΛ»; euu ττ * τταρ’νμων αΐίλφοτητϊ.
, . fttim ipfe. ex veftro pio in Chriftum animo per­ tfpu&at υμχζΖν xvgjy £χομαΐ, χγχττηηί, οcipere. Sunt autem haeretici anathemate damna­
ti, ex numero presbyterorum, Arius; ex diaco­ νχΐμΐίυ υμών τνί φίλοχςχτΒ ·ψν-\/!ί ·
norum autem , Achillas , Eurojus , Aithales , άνχ^ίματιβ^ο^ής xîpta-tùnu , α’πρ <®ρίί·3ί'ηρ<Λ
, A'pf-tof , etui ί^χονων St , Α’χιΤλάί ,
Lucius, Sarmata, Julius, Menas. Arius alter ,
& Hcfladius, :
Ενζαϊοί) Â’fr^xAiïi, Λ«χ«;, ΙΖχρμχτκi Ι«λζβί, Mîums, Α’ρ«ος tripes, Ε’Μάίζος·,
Nota Severini

binii.

C contrariam partem licentiua inclinafle . Et ficut ille ab
epifeopi, Libya, it* hk a ttibua Antiocbenl, epifcoFia
Inriceiu fibi fnecedentibut PtlCo accnfptu, eft , & finiul
In epiftolam Alexandri epifeopi Alexandrini ad *b cedrii* cjeOu, . Sed dum luam - Locknut caufani
.agens, feripti, Tape libelli, fidei fuatn'lnlegiit.»tèu>, finalterum Alexandrum, prxtermiflx
cèr*n><pie fidem catholicam, omnibut maniefttni redde­
a colleâore regio.
re conatur , perfecutione Maximini » dolo edveriarii
Slbelliani h aret Ici interceptu,, Cumme cum laude inir Iik'u««wo
.
*
) Alexander cum a catholici, epifeopi,
tyrium coiifumman* , magnam inde eforiem afiecutus «yn»™ ω®·ι ·
t« c °ft Ί 1 '
’ Thebaidi, , Lybi» > aliarumque plurimarum
eft
. Qu* abufi complurea lilina Jifcipuli jam eriote laiécaniir
P"1''llcl4Iun> epiftola, adverfu, Arium feripta, accepifp.fi , Arianam hartefiui conférant», , magiftri glori* exul­
‘
(et , iidemque contra Arianos confi-rlpto libello- fidei
tante,
felpfoe, ut p»tet ex iitterl, A.rii, Colluciantfla, Collucuiiiftx
lubfcripfiffent, optan, hcc eadem przftari a reliqui·,
nominabant,- turpiter mentlentei, ea fis docere, qur a haretici qui,
encyclicain rurfut aliam epiftolam fcripfit, cui & exemLucUno
accepi fient ■ Qu» de caufa Alexander cum re, * cur iic di"pLiia diflarum eplftolaram adjunxit , eafque cum fubadbuc recena effit ( noviffimo eutm perfecctioni, tempo- ai.
Icriptionibus eorumdem epifeoporum, hbello fijci oppore
ille
martyrium'fubiit
) inexplorati» adhuc Lucuni
litas App.oni diacono perferendas dedit.
elucubratioolbu,, que ferebat fama ore ipforum Atia­
lalciiptic vi
*
Aloxontirurn Confiantinopolltnnwn . ) Hanc innorum
ialfo
ublqbe
vulgata
, Alexander epifeopo, velui.
i.riptioiieni quam titulus pr» fe fert, non effe gerina... » .....
hementiu» in Ludanum inllo aelo commotu, , bec de CurAlexandr»
n.m sudoris , fed »1» ilio aliquo fuperadditam , ipfa
• In eoi-T-c *Pfo icripiit . Verum cumis, quem edidit libellum fidei, Lu< untun Aepiftola, epiftolz Infcriptio & tempora indicant11 eptloj-0*;^* co.XoltUJ * difquifitu, eft , non tantum ünflu,
'
ftola plurei epifeopi appellantur · pluribus igitur epiK„
Hieronymus de feript. ecclef. In Luciano , fed etiam
pis non uni Uuntaxat f<riptani effe oportuit. ConftanIpfe Athanafina' Alexandri fucceffur, Lueianum digno
trnos fuam hoc anno 318. ad Alexandrum &c Arium,
prxeonio celebrat. Vide Baron, anno p 8. num. 77.'
tranfmifit . Itaque quod hac epiftola ante illam Con ft an­
f
«'■«"· tree
Syfjt . ) Baron, pred. lo­ Eu/ebms C»ti 111 l.ripta, Alexander Conftantinopolitanu, epifeopus1
co
putat, inter hoa tre» epifeopos Ario adherentes, Uf<en6tAriaini.ribatur, fuireptitium efie , neceffario dicendum eft .
Eufebium Cefarlenfem Syria Paleftlne epifeopum an­ nus apoftat».
i.leo , quod Bytaolium hoc tempore in Conftantinopo­
numeratum effie. Verilitnile enim videtur, nr.n nifi· malim nondani mutatum fuerit . Errori, occafionem hanc
effe puto , quod cum eadem epiftola ( ut ditium eft )I lis irtlbut epifeopatum tam nob'U, e crie fi » . qu» totiu,
luerit .utnmuni, ad omne, epifeopos , ejufdem ab ipfu, .Syria Paleftins metropoli, erat , arnpuille eirW, quo
tempore perfecutionis fub Maximino timore pane a fi­
'dctcripta exemplar, inter Alexandri epifeopi Conflande excidillet.
tinopslitani monumenta repertum, eo titulo luerit pa­
g
rrZ.M Hrm/nrm nolunt rx tnti^u/t patribui pb! p[Irr,;cl ne.
riter confignatum. Bar. prsd. ann. num. 49·
tomfururJ, KffUt ill'r , Cfr. ) Sequcntibu, verbi,, qui- ,4Ute, muri­
Car Anu» ,οβ.
r -faar ttnollot mtrttrlmlur . ) Quas hic Alexander
bus
Alexander
Arianorum etfig-eni vivi, hifce Coloribu, baaAriani.
mcreiuculas tehella, Arianorum meretriculas nommât, erant ili· fedcpi£l*m exhiber, omnium plane novantiqm noftri tem­
ciruiiuduac- pHngent» profeffe virgiee, ecclefia Alexandrina, qua,
poris
hareiicorum
veram, certamque'imaginem r«pr«fenrrt
u< teftatur Epiphanius harefi i». Ariu, feduxit ac errcum.luxit; eo nimiruus fine, ut hi, deliciarumillecebris, ^tat .· ut plane appareat vultu nmiUimot , fratre, elle
get
mano,
.
qui
coder*
geniti
funt · eiuf"
perditiffimu, harefiarcha quofvi, feduceiet .
, q». wu.j patre diabolo s
— ·»·. ----"
J .aaja uattobcux arrmtfit. ) Canonem apo- Effue dominio foliu, parere. Illius legibus vivere, ejufque
SX' JpO,l°- ftolr
quem Alexander hic citat, plane iflum^effù
1intigiie
— 4frontibus
--»··-· rfui,
— impreffûm
:-----------------------------------------geftare , qui "*
eft rea
fuper omne, Alio, fuperbi».
conftat , q«o precipitur ■ btr tltri.! u fuo rp/fiopa /xb Putor mujer mt tf . ) Hunc locum ficut Alex,n-£xp|i<1(ut lu_
srviataa/.ars , ub ulio rpjfitpo rr.ipiuntur. Vide nota, in
der hic, ita eundem Hilarlu, lib. 9. d· tiinit. Nlvlan- c«»fenpiuta.
canonem apoft. 33.
icon, orat, a- de thcol. Bafilh* lib· t. de Eunom. Cyr.
prrBtrfu
Lur/unut furtrjfor fniltot. )
rillu, lib. Thef tau. j. Auguftiu. lib. a. de triifit. c.,
Suod hoc loco Lucianus Antiochene ecclefia presbyter
7. de divina generatione quatenu, ipfe pater in trinita­
> Alexandro Sabelliamfmi inlimulatur , accidit cX er­
te principium, fon, & origo quadam dicitur , iptellirore tali .- ficut Diouyfius Sabellium , ita Lacianut
gunt : communior tamen feptentia, pradiûa verba'ChriPaocratium urgente,· iis qui Cripta illorum legerant,
fti de humana illiu, generatione accipit & eleponit.
fenfism vero feriptorum non erant affecuti » vifi funt in
ALTE-

I Center cum bis Soroincnum lib. >. cap. xv. & Epiph. her. 69. nuru. r.
a Scripfilfe Alexatfdrum funilia ad
Philpgunium Antiochia, & ad Euftachinm Berrhsc addit hoc loco fheodoretu,: ad Silveftruin Papam, Liberiu,
in Eprft. ad Coaftantium.
j MS. Ailatii , & Nicephoru, -ni
4 Nicépboau» vuf ipolt, nol/fium

S>

I

661
AMPLISSIMA. COLLECTIO.
66*
ΛΛϊ*$τ TOT" ATTOT" A’AESA'NâPOT *A L T E R A EPISTOLA J«Sw V.
ht m.
Ai«reM 0.
Alexandri epifcopi Alexandrie.

ToTs ajêatvuniç xi ημιωτΰηις ανλλ&τνργοΐί,
■niti atwnÇç» tic χ«θ®λ«Ϊ5 ίχχλητύχχ,
Α'λίξό#$ρ<χ ύο wt»

··■ Ρ'ΝΟ'Σ rw.uarvs βντν$ res χαΟολιχίς f’xJEZ/ xAijer/as, cmAnç n hthî ç* nuc θΰχκ
γραφαις ,

τηρϋν lio

rtcéJnr^oy της ομονο/ας

Dilrfîit & bonorabiltbur', fui utifue funt catbolica
tcclefia commintftrn , Alexander in
domino faluttm.

UM fit unutn corpus ecclefiz catholicae ,
il.
cumque in divinis fcripturis praeceptum fit » E* Sobr··· ’·
ut concordi* ac pacis vinculum fervemus.

C

relujuum infra apud Gtlofum in aflit concilii Nicteni lib. 2, c. J.

κ Ο Ν Σ T A N T Γ N Ο T Β A ΣΙ ΛΕ ΩΣ ] CONSTANTINI IMPER.
B oratio ad concilium Nicaenum de pace.
wyoç τίιΰ trouai ο ν Tfgjt Upluinî· *
Uoniam miM admodum in optatis fuit ,
m
ϊ |ΛΤ*ΧΗ~Σ /jfyj ιμοι πλ©« ίω « φίλοι t
.armci cariiTimi , ifto veftro confeffu ali- »«Β·μ>.ιφ
T**ç «*À*fripes α’τολαοο-αζ χορ^ας ’ τ»του
if τνχνν , Ηο24»α< T<J βαηλά nSv *λ«ν τ'αυ cuando trui : jam ço potius» regt & moderato- confus.
ti omnium Deo ideo gratias me agere debere «· ««
χμυν ομολνχω, οτι μαι avpoç ηΐς αλλο/ί α- . fateor , quod mihi praeter alia pmnia largitus .“uu/co™ '
ττασι , xj ηΰτ» χρ£την αίχχνοό τανης li&v
eft , ut iftud quod omnibus bonis antecellit j ft. rn» ..
tiupfcxn. φιιμί όη ni
όμν wavnempe vos in unum convocatos, unamque om- ^"n*“ uj
.
Tttç ατολ«0ίίν , μϊχνη χοηΐιυ άτοΐνηον ομο- nes & confentientem habituros voluntatem ocuφρονα γουμίχυ ^fotactâat . μη ί« eu? β^ίιτκΛ- lis tandeqi afpicûun . Nolite igitur pati ut ulla
invidiæ tempeftas, nofl ris rebus profperts inimi­
νο, τι: ΐχ^ρος
ήμιτίροις χχλοϊς λυμχηί^·
ca , iftnd bonum labefaâet neque cum tyran­
νΰω · juuif t»»ç Tupatvitiv 9ίθμα^ιχς t’xiroSù·' norum dimicatio contra Deum fufeepta , jam
, 0fS erujTÎjp©- ^υνχμ^ι , friper i Dei
Cl virtute
VUIUIC prwiI
g.(<11
<,, ut
Ul UCI1UO
profligata
fit
denuo ^uuu,^·
perditus Jarρ.-λίτόνιφ©'· ίχιμύχι ri> -5woy »ομον βλααψη-Cmon divinamChrifti diîciplinam & religionem,
malevolorum obtrcftationibus lacerandam obji­
μίαις η(ΐ/βαλλτη> · cùs ίμοιγτ ττχνπ; ιτολΐciat : quandoquidem inteftma ledit io in eccleiia
μου να} μβγης Jrwà njq -χχλιττυήρχ r. της
Dei conflata multo plus molcfliarum & acerbita­
ixxAntrtxs τβ Θίοα ιμψύλι^ νο*όμις«ι ra­
tis, quam quodvis bellum pugnave, videtur mihi
ris· ιζ μάλλον Taint nSv
-λυχηρά χαin lé compleâi : atque hzc longe plus , quam
τηφαήτηιι. orr y ir τμς χχτά τώ> χολιμίνΜ νΐ- externa , doloris afferre videntur . Cum igitur
χχς νΧματ< ι^ rerfp^-t'a τ» xpeiw©· ήρχDei optimi maximi nutu & auxilio ’’adjutus ,
μχν , aicâït Amttw (ΐνόμιζον , >5 Θΐ(5 μ8μ νο- viâoriam ab hoftibus reportaflem, nihilque am­
plius mihi reliquum putarem , quam ut tum
μίζι^ιν τΐιύ ^àe/y , σνγ^_χίρ»ν it
πίς *
Deo gratias agerem , tum una cum his qui,
'J*· ·*■ ** ΰττιρ àvrS it ήμων ήλΛ^ίραμζόοκ ’
τίιύ νμίήρααι italrasr/ ττχρ ίληι^χ iriray t- Deo opem ferente , per me .«flent in- libertatem
vindicati , communem laetitiam animo perfpice,
ττυθομία<, cJx cx> if-rtpy τΐώ àxaluj t'^t- rem ut pritnum diflenfio veflra ad aures meas
μΐυ. . tu^hv it
rire ^tpaxeiai it tuni præter omnem fpem pervenit, rumorem illum
uxnffirixi, t
1 »$ vaivras αμίλλν,τ» M de ea allatum non plane neglexi ; fed optans
συμμΐΠΐϋλάμΙυ.) . hjù ‘Χ^ίρω uer όρων tIlv' in primis , ut huic rei mea opera & fedulitate
remedium inveniretur , omnes vos abfque mora
ΐ,μίτίραν όμηγι^, tin it υχλι^α χ^,ίνω χατ’
accerfivi . Ac tametfi laetor equidem vehemen­
dL’^at's ίμανην <φ*αξ<^ν , t’x&iiàv τυις
ter , cum jam veftrum confeflum intueor : tunc
a’yaxpa ^caraç ιίοιμι tbs ira vrac , μίχνη xot- tamen arbitror me res maxime ex animi fenten-

Q

*'**’ιβ*,β'

ïlu βραβ&ιίΓαν

·

n7i ττχσιν Uftiwxkù σνμφν-

fia gefturum ; ubi omnes vos animorum conjunâione colligatos, & unam e«mque communem
inter omnes , & tranquillam concordiam (quam
quidem vos, cum fitis Deo Confecrati, aliis «tiam a Deo impetrare confentaneum- eft ) vigere
florereque intellexero . Itaque ne ulla fit, quat­
io , in vobis mora , o cariflfimi , ac miniftri ,
bonique famuli Dei, & communis omnium noftrum domini fic filvatoris . ne gravemini , inEqmm, deinceps caufas diflenfionis inter vOs grafγία> νόμύ/f eipUum ίτίλυ t&ei · 3η> γκρ
τώ ί’νι πάντων &ίύ τύ aptrà ίιαΧΐΧΒρνχμί- fantis jam in medium afferre : primoque om-»
nium operam detis , ut omnia vincula , quibus
νοι η#π iv , χαμοί τιί ύμΐήρρ νυν^ίρχττοντι
conftriâa tenetur controverts , pacis legibus om­
άιαρβοί^»ν«ν ίώβτπ χχ^ν,
nino diflolvantur . Sic enim eftis & Deo om­
nium gubernatori rem gratam fafturi , & mihi
χ ■
veftro ccnfervo maximum prxftaturi beneficium .

π'αν ,

tripeis ι’μας <w*f)rov àv (’ri xept~
ν·β&0 , tbÎ tJ Θιώ χχδιίρωμίνους . μη J»)
eue μιλλίπ , ,ω yW^or, μη
, λίνηυρ^οι
Θίοΰ ,
του χορ*ι χάντνν ημών ίίσχόηυη
ϊ£ ffwTvip©· aya^ei θίρατοντκ , τ« τίς CV
ιμ~ν ijforaafvs aifta evrwOc*’ ηί» φϊ’ρΗ* ms
jufffov αίρξαμ^υοι ,
σιιύδίσμον α*μφΐλ«-

•

Condi· Genarxl.

Tom. IL

Tt

1

ORA-

τ

*
<

·

60?

CONCILIORUM

OMNIUM

6rf4

A fervi integram & inviolatam . Nul lus tereti- ΊΓΝ H 0‘
Partis i no ATIO
eus fubiens ecciefiam , de trinitate unum alI-CMM,,TI
sectio iv. Jz1'· Λ 1 1 w EUSTATHII
quid auferat , reliquum quod reliât aflêâum
*"
**<
EPISCOPI A N TI OC H E N 1
ignominia . Arius nobis , qui a furore accepit
denominationem , orationis caulà eft ficconven­
a
fs fyttodo Nictmo.
tus : qui nefeio quomodo alleftus in presbyte
*
* ratum ecclefic Alexandrinae nos latuit , eum
EO agimus gratias , o optime imperator , effet alienus a doftnna beatorum- apoftolo- ;
|>t
qui terrarum tibi regnum dirigit , quirum
er- & prophetarum . Unigenitum enim filiutn
toiem fimulacrorum- per te abolent, & in fidefle
­ verbum panis non veretur privare eadem dt
lium animis tranquillitatem collocavit. Ceflavit «quali tum patre fubftanlia , fle Creatorem cum
nidor dsmonum : multiplicis deorum cuitus fo- creatura creature cultor contendit connumera­
' lura efi (alfa‘religio : expelluntur tenebre im­ re . Eum autem per(uafcris , imperator , mu­
pietatis : lufc divine cognitionis orbit terrarum tata lententia , non repugnare doârins apom
*
fi vanat opinionis , cujus eft contllufiratui .· Pater glorificatur , Filius iunul ado­ IIqIicc :^a
ratur , Spiritus fandus annunciatur , trinitas con- B viâus , perftîntrit in impietate , cum de Chri­
fubliautialts, una divinitas in tribus perfonis & fti fle noftrouxeetu funditus fuftulcris , ne fui
*
hypoilafibus prodicatur. Per eum , o imperator, turbidis verborum blanditiis venetur animas fimtibi munitur tuz pietatis potentia . Eam nobis pliciorum.

D

a

Incipit * Prttfotio Niconi Concilii.

Ôî BEATISSIMO Silveftro in urbe Roma ApoftolR» C cupatu» eft, a Petro» Jacobo, Br Joanne Apoftoli
*
«mlCD fedii antillile , Conftantino Augufto , & Licinio
copu» eft or linatu· . Itaque fecundum antiquorum ra*rrr er. De Cafare
Confutatu Paullni , flr Juliani virorum ciariiT. - .
<■·_._ efl
tium dennitloneiu
Cade·
prime ....
in Hierofolyml
*
*
ma Ime dicitur, ne forte ab infi Iclibui aut Idiotl
*
, Ca­
ferihter aw morum
anno ab Alexandro , millcfimo trigefimo ferto,
det Domini noftri JESU Chrifti - qu
*
in cœ!o efl, in
g·· r« ftr.t menfe Junio , decimo tertio Kalenda, Julii
propter
er
infuigenier hsrefe» fide· catholica expolit· eft apud Nlterra efle putaretur. Efl enim feOej eju
*
r< fo
*i
> terra
n/ra.t. z»»· ceam Bithvma quam fanda & reverentiftima Romana
retia fnMm jei.n rjti. Quoniam Ipfa eft · per quem
vu Xpir./r- «ompleflitur & veneratur Ecclefia ■ quippe quam ire­
s''
*· cenii decem & ©Λο Patre», mediantibus Vifjore atque
»
Vincentia refigiofirtiini» Romane fedi· pietbvreii» > fnApud Ephefum vero baatiAmua Joanne» Apoftoiusfir
> Μ·Ίι· «d fpuanle Dea, À pro deftrueudo Atrii veneno procul
*rum
&
tegula
funt i qu»
ohlbruend·
runt ., Nam
k’
“ nonnulla
11
’
rfubnexa
’
Evanechfla, multo lampota poft Domini refurreâionem
memorata fufeiptens confirmavit E.clefia. Sciendum eft
k At enfionatn io celo· , divina infpiratioo
*
confcriCtH propn fane omnibu, caiholicu, quoniam r fanât Ecclefia Ro­
pfir. atque req i»»it. Et ob hoc epifeopu
*
*
Ephefiau
deflrv«"d»
pro tanti Apoftoli ft Evangellfls memoria cetaria aplf*
man
nulli» fvnodici
*
decreti· prslata eft, fed Evange­
*
lic
voce Domini k falvaiorit noftri J ESU Chrifti prlcopii metropolitan!· in fynodia hoaorablliordm obtinet
maiunt obtinuit ' ubi dixit beato Apoftolo Petro : Ta
fedem g
Wfxe Hgat-e.
& ./vxruin

h.bua eft etiam focixtai in eadem urbe Ro-.ini beaidlinii Pauli Apoftoli , vatis eieâiom» . qui uno die,
uuaque tempore, gloriofa morte cum Petio fub princi­
pe Nerone agonirait
*
coronatu» eft : k ambo pariter
Erciefiam fanftam Romanam Ghrifto Domino confecta­
verunt , aliifque ommbui urtnbu» in univerfo mundo
*
fu
piafentit atque venetando ttiumpho prsiulcrunt.
d ·1 prooa·- Et hcet J pro omn bu, aflidua apud Domioutn omnium
aiha» Eccle- finâoriAu fundatur oratio
hi· tamen vetbit Paufo·
G«a .
beatiAimu» Apoilolu, Romani» proprio chirographo poiA»— t ».
licetur, dicens. Tetl<. r.m ntik· tjl Orer , rv/ />-»/»
ift
mee, /·
F.iH rin
*
,
fi.t
'•'■repent mnecrfe>n utirt feete [emfe- ia e-.lieaJbat

.! Sedcieft
apud-Autioihiam
Apoftoli hibi
mn«t ho.
unribili»
.1 .«liiiuit

Puma ergo fede» efl calefti beneficio .Roma na . quam
be»i .flimi apoftoli Pciru» atque Paulu» fuo man pio deci.carunt . Secunda autem fede
*
, apud Alexandriani,
beati Petri nomine a Marco eju· difcipulo atque Evangeiifta confecrata eft : quia & ipfe in Ælgypto piimn»
verbum veritati» direQu» » Petro pr
dicavit
*
, & gloriofum fufcepit martytiunt
cui venerabili· fueceffit Abi!iu» . Tertia vero e fede· apud Antiochiam ejufdem
beati Petri Apofloh nom.ne habetui honorabili» .' quia
illic priufquam Romam venuet, habitavit, & Ignatium
epicopum f conftituit : & illi, primum nomen Chrifljaiiorunl novella geni i», exortum eti .
Nam & Hiarolbiymitanu
*
epifeopu· , pro tanti loei
iever<ll(ii ab omrtibu
*
habetur honorabili» :
maxime

quoniam .Ilie ptiniu» beatlflimu· Jacobu» , qui dicebatur
Jiiflus, qui etiam fecundum carnem frater Domini nuo-

·"··*
B

* Sed quoniam de Concilio NIcsno differendum eft ,
hoc facit caufa, nr poft illam Apoftolorum glorio- bha Merlin.
fam ar ad icat louem, qaa in omnem terram mirabiliter
Celbtre.
Ddiffufa eft, fub Conftantino Augufto tanti congrega­
remur epifeopi? Rufi oi no bit dacimu· l.bcr , qui con- awa Nlcsai
juaflur eft novem libri» Ecclefiaftlc· hlfloris, quo» vtr Concitu en­
erudi iffiiaiu EufebiuiCafarienfit edidit, neceflario pro­
fertur ad mediam: ut parva , qua eju
*
inter initia de
Arrti per, er fi tate conferipta funt, memorentur : quia acadi <»«r.
dubium "nom eft , ideo trecento
*
decem k oâo faaâiŒmo· patiet e» univerfo Orientali / orbe in Niceam Bi- t *Z.eddir.at*
thym
congregato· » ut Απ-il impium dogma Chrifti qveoccidca·
auxilio funditut damnateiur.t & falubrl providentiacoo- tali,
flituerent, quid in fauâ» Catholica ecclefia tfobcat obfervan .
Item ad locum ex libro decimo * Rutini- Igitur cum ‘
apud Adexaodrtam, poft l Achillem, qui m Petri mar- t
ryrio lucceftir, fufeepiflet Alexander facerdotiuru, quia |,e
"**
pax noftri A qui**'
*
perfecutkmibua erar, atque Eccle- „
ρΛΓβ’*
Eliarum gloria Confertorum meriti· gaudebat, profoetlta
*
martyri. „
rerum noli rarum domeftica contentione n turbabatut. *
an. M
E'enim preibyier quidam apud Alexandriani, nomine rarbatar
n
A"iu, , vir fpecie A forma magi· quam virtus
*
reli­
gions fed gloris, laudifque & novitati
*
improbe e p
r*
° K
*fi·· *■<»·
cupidu·, prava quadar» dcChrifti fide proferre, 8t qua P'du« · „
p arte inquifitioni, invenerat» capit- Abfcindcre enim P
ac feparare ab illa sterna Ce ineffabili D
i
*
*,
Patri
fub- »('"
*
’ ·*
*
ftanti
vel natura Filium conabatur . Qua re
*
in Ee- *”··■
»»
clefia plurimo
*
conturbabat , & a dulci menti» tranquil- n
*a<' "·
litate dimovebat
Sed cum Alexandet epifeopu
*,
natu'*
ra leni· fir quietu
*,
& cetera , qeea
t· ilefcril*
here, r«<w jit ffÇttm tettéeae tier hit cepat frineatet , jecnaJum Cf t'rtiam libri *. hi/ieria hrelef. t^ufine anilere,
cam merftit e faarte Cf fatale eaffte.

1 N• Ham-ex Jfidor, Collcflione ptrfationem Harduinu» edidit, ficut it gemmam fidei Nice na expo fit io nem, *|.
tcram ex MS. Co'bertm» Riblioth. Λ Bibi. P*rif. Societ. Jefu uno MS. alteram , qua cum in nonnulli* *b edi­
ta a 1 ahbeo 'veiem . mining orctermittenda* cenfuimut, fed ex Harduini col leâ lone in hanc novam Lab bea nam
dtixumui transferendas.
*
'

A Μ P L I S S I Μ A
INCIPIT

Μ

CONSTITUTIO ET FIDES

N IC Æ N I

(

C Ο L L E C T I Ο-

C O N C I L I I.

Subditi* Capitulis fuie. ‘
■ "M>/f "*·?**
fer*ft· ( ·*
t'ittfr ) aaa» CJw// ioS*. tt «a
·*·«/·»·«> « V .·
HthoM' fr*"M'Har t*e p*fanwale . Faâa ea ha. fyeoria» apuri Nteaa* Bithyn*. Confutatu Conir.n
tW Avgufi, tt Licinii: xiii. Kalenriartiq» Jniiarufe : queri ·· ag*ri Gvaaoe « tuf* w«(i wua f«

itttattrit.
:

ι^λ»ΛΛ.ι.

Λ» Mati

brrtiae

tiU.

qM

'i‘nn

P»ariu* ^laxasdrja·*, xxit. & placuit at bae omnia mitterentur ari Epifcapath Urbi. R«*a Mwftru* /a
Ctaerii, CtalerJtatafi > aXitat
Coqfalatu Pauliai * Initiat VV. CQ Conful»*, anno i poti Alt «ae­
rini· DCmri. # meet» laeanrin* CrncO» Dafii, Ati «wiotidae ,
«B xi i>. K aleari. Initas, ia Niut
«Mitoperi i Provincia Bithynias Crerii**, Arc. le CtUrXitar Canaan a. , aaa av^· C^fnaiaa* ’ ri.m.r
FeAu*
at Concilium «puri Nioaeaa Bithynis metropoli*, a riio at 11. Kalenri. Julia» , qttori tenuit ufque ari «ait.
KaL Septembre», Panlino A Jsilaaa Cotf. la »f. «a. t *·β*», ri» M/e*a* fy*aXa ripe feet iffitu 1^·>ί tt*· ,
•alate ta par.» ta Gretteal Xttrratet rq. D/β. xvi. Prime igitur hqtu* principalia* fvnerioru*. Mienne qft , ri
treceni oraa riece* tt 0Û0 epifeoporntè, fdb ConBaattno AuguAo, temporibus SUveffifPepo Roatani. Mecariiqpn Hierofolymitanl, atque AiaxaWrl Alcxaoririai ptraAa. Ia qua Arriaaa pertriti» conrieanate bUipht
mia, quasi rie iaaqualitat· Anfia Ttinitari» irin* Arrisa afferebat. «oafubBaatiale· Deo Patri Deum Filia*
earina fynoriua par. fyarbolum riefinion*. Statuit «tiara Canone» viginti: quorum auSor. maxiaan prafain» faaAiu Alexander epifeopu» fuit
fubfcribantibu» OCo Corriubeofi Pontifice, A ViâortoHk V inanito presbyte» U
fanda Bonn» Ecclefia , feu omoibua epifcopl» ibirie* congregatis'1·

’EtfOlITlO FIDII NlCJtHri

'Ucitifnoti

A

dc quo temgore habiti» fit.conventu·.' fit
nomina Epifcoporum.

rieceiHeetir.

apud Niceam eonfcripta ab EpiCcopis credpntibus cccxvm.

Interet*

Redimus in unum Deum, Patrem omnipo. /'“'’Redimus in unum Deum , Patrem omnitentem , omnium vifibilium & invifibilium >^ri potentem , omnium vtfibiliunr, nec non m , t
faâorem. & in unum Dominum noftrum JE- & invifibilium foâorem . Et in unum Domi- e‘"""*
SUM Chriftum Filium Dei : qui netus eft ex num noftrwn JESUM Chriftum Filium Dei , r tfru
Patre unigenitus, hoc eft, de fubftentia Patris: natum ex Patre unigenitum, hoc eft , ex fub- f·'·*·’
fkr»>»
Deum ex Deo, lumen ex lumine , Deum ve­ ftantia Patris : Deum de Deo , lumen de Iu- ·*·
£7. *
rum ex Deo vero, natum, non faftum: <'»«■- mine , Deum verum de Deo vero * natum
»«·, hoc eft , ejufdem cum Patre fubftantic : non creatum : homonfion , hoc eft , ejufdem *"
per quem omnia faâa funt, que in calo deque cum Patre fubdantin : per quem omnia lââa
& B font, cœleftia & terrena . Opi propter nos ho­
in terra iunt . Qui propter nos homines , C.
propter noftram falutem defeeodit , & incarna, mines , dt ftoft/u noftram faanem dépendit, &
tus eft > fc homo faâus : paflus eft , & refurre- incarnatus eft, ftt homo faâus : paftus eft , &
xit tertia die. Afiendit in ados , unde ventu­ refurrexit tenia die : afeendit in coelum, ventu
nas eft judicare vivoa fc mortuos . Et in Spiri­ rus inde judicare vivo· & mortuos . Et in Spi­
tum fandum credimus,. Eos autetn, qui dicunt: ritum fimftum. Eos autem qui dicunt ; Erat
Erat aliquando quando non erat : fc priufquam tempus quando non erat : 8c priufquam na icere­
nafceretur non «at : & quia cx nullis fubliften- tur non erat : dt quia nullis exfiftentibus faâus
tibus fââus eft .aut qtu ex alia fubftantia vel eft ; aut ex aha fubftantia vel edentia dicunt
edenti* dicunt ede,
hoc eft , convertibi­ ede, ’r*»»’· hoe eft , convertibilem aüt muta­
lem aut commutabilem Filium Dei : hos ana­ bilem Filium Dei.* hos anathematizat Catholica
h. Apoftolica Ecclefia.
thematizat Catholica & Apoftolica Ecclefia

G

f Hxe «B 6<U», qua* «xpeAicrunt Patre*, primum quUam arirerfr», Arrhi* blafpbvmaale* fcrileeate*, «rea
ta*
Filiam· Dei. pofteaqM arirerfu» omnem hertlim ««tollentem fc tt infuriate* contra Catholice* ftriem
gto , m «A a Apotolka* Ecdeham. Qua* hnr«fim ca* anAoribn· fui, ria*m«er«nt apori Nknam civitate* praritAa*
ri·**·
cccxvllt. Epifcuei Ia unun congregati
quorum nomine cum Provincil» futi tt thritalibu» fubter arim«a funt
g *. e/. Ut
Barilofi fervi Dei a*gia Curarerunt Orientalium nomiaa «pifeopora* confcribete, propter», quori Occirieaie
«•^qwri^pa *** "°* Goalhtet· quaBioae* rie harefibu» hahMiHeat. g
(«)

t M"t*tit
O··*?* tel-

^5Γ£*:ΣΤΜΒΟΛΟΝ τΗ~ς ATTH-X
a**"* **"
de Nrxora «τν·ί«.
C

^F.«Ath«· Ja TT 1XT ET OMEN * Ht »v« ©f«V , x«Xae*
JL JL np« «armapewp® , ^xecvTuv «punir n
TbX 1\.' S. «·*«"* XOttlTÜV . «: « fM
jy***
* cx ibfoa. Xtyçc* TW iXOV ttû ©« , ^rC/VW^fyTU ΙΛ T»
tT?cw* wf* ptnyctiï · i*/nn> sx rif ewr/et tw
caaoaam «ceferi* AMcaaa , altif-

symbolum nicæni

Concilii.

Redimus «a in unum Deum, patrem — v.e.x.»
omnipotentem,'omnium vifibilium& 7Γ ÙT.«
invifibilium^ faélorem. Et in unum domi- Μ-*·<·
num * Jeium Chriftum filium Dei , ex
patre natum unigenitum, id eft ex fubftan-

C

Ve«(« ) Coriex Luc face Io XL feripttu, ex quo «arlqnte» ari Dioayfii interpretat tone* riaturwa Iu*, na ·χβ.4:
h»r: la*fte»t »»■/»/*«, CF jirier Nitt* CtetlUt fatMm t*yitJi*i (»tt. VtB* ·β *"tt» t*< IfttMn aft J Nr*e*t tttbiett t**f"i»t* C»e/aa»ZW ring·/* » W
Kill KakaJarem , *k »/ «pari Crrrr/ tOataM./^a

»t*fi earn*

/creari» X4»»eriHa* ( Be )
<«riM SUw/ra* t CraMant Xie.

I la Lac. ri«B, ·*>;.«,

DCXXXll. tt fierait , at i*t eaaata

s. Aririit »·/>**

«Wfrewatw ari Spr/tepn*

U<-Ht

CONCILIORUM OMNIUM*
d<58
667
pàrhs 1 dantia patris ; Deum exDeo, lumen ex A
. ©rir û JEW
** <*"*, ’cVliln
ΪΤΛ'θ iv lumine, Deum verum ex Deo vero ; na- ©ros
~ ' αληθινό» ix €kS
Λ " αληθινού ’
b yn.u. ub- tUrn non * ' fadum,b confubftantialem pa- tu , od xoflt^cna , ομοοΰαην τ J tvw , δι
tri, per quem omnia fa&a funt, ’&qux ου rw »«rm ιγίνιη , tb π ύ τJ ουραν^ ,
a.-? · °q’«« ’n coe'° & quac *n terra ·
propter xat τη ivt της γης · riv it ημάς nùi άνu}U.>ur <.
nos homines, & propter noftram falutem δρώχους, >ù Jia rbui t μπίραν αωτχ^αν χαηλ- .
b’b: uu*’> defecndic, & incarnatus eft, & homo $àrru, χ} ο·αρχω$ίντα, < duav^parvrorm \
. »al?^US; Faffus eft , &· reiurrexic tertia iradôrru , t(ÿ) àvarârm τη* refirn ήμΐρα , ΐ(Μ
Hu<
, die : & ai’cendit in cœlos :c ‘ & iterum ven- άνιλθότπι Us -ηυς ουρανούς . hçm ίρχο'^υοιή
χαλιν χ£να: ζωντης ·& *»/>«* . ι& ek η
i», turns eft judicare vivos & mortuos. Et
etu ^m^ue jn fpiritum
fanélum.*1. Eos autem qui τιντύμα το άγιον . ηύς it λίγοντκς · Ιχυ ποtiNtaiuniH ,.
r
_
_
..
,
,
»
jr lubiUrim dicunt: Erat e * aliquando
quando non π Sn οόχ Ιμ , vi πελ ^Ο*νηθ/ι5α· ex Lui ,
«ς ότι c4£ οόχ ôyruy Q^inv , ή, ύξ .tripa; ΰ~
du?H.’dvd. erat» & ante quam naiceretur, non erat,
& quia {’ ex iis qux non funt, fadus eft ; B ηοτάαιως i άτΐας φάτχοντβς wve/, n xrrroy ,
aut ex alia fubftantîa vel effentia dicunt ή àXXwurw, n 'Çtirnvvnv υιόν τη ©tir ηύ~
Rd< :ubL
efte , * vel creatum, vel 5 mutabilem vel ■m άνα&ματίζΗ n χαδολιχη >Ç άτοτολιχη
ftetuibut »
JuUelh.
.
convertibilem filium Dei ; anathematizat ιχχλησ-ία.
catholica & apoftolrca pcclefia . ’

.7'.

(

M

canones trec ektoru μ
dtcem & oElo fandorum petrum, qui Ηι-

ΚΑΝΟΝΕΣ

7’

ΤΩ~Ν ΤΡΙΑΚΟΣΙΩΝ

cea convenerunt, confutatu Rauiini & Ju­
lian virorum clarijfimorum , anno eb Ale­

διχαοχτω άγιων πατίοωτ
C* Nixara συ- ,
Μΐλθοϊη»ν, du urfareia Παύλον x} Γκλιαty~*ap*roTWW * f»>><«’» «TBic^a-

xandro DCXXXVR. xiif, Kalcnd. Ju/ti qui
tjl apud Gratos xix. dits mtnfis L^coia ,

μΐιυί

id e[t > Junii.

xomori rtiatxerS t terti «το Α’λίξανίρ». dv mn·.
dmfouuuioutrn «jpô &xart/«v
χάλανδων IttXlwy.

h H<>k . Su-

ϊ::Λ,ΝΓ'

Gentiano h Herv ETo Interprete.

1.
____
ά.
CÏ quis a medicis in morbo exciius, vel a< i t f Γ ης ός vôaif> wrô ιαξων ίχ^Ρ^ργ^·^ ,
!ù*né'rR.'fj,
barbaris exedus eft, is in clero ma- JLj η tiro βαρβαρών Μζίτμήδη , »ro; fjfyjàp
< .egiuico'. neat. Si quis autem cum eftetianus, fcipc> τύ χλη/y · h Si τις ύγιαΐνων iaunv cfi-irt,fum execuit, eum etiam in clero exami- pu , rvnv >Ç f’x rJ χληρφ ί^ηζό/^ον τπτ.ιΰnatum ceffare convenit, & deinceps nul- tôat «wpornxR · >C ix tS διυρημηά&νχ ijîî ntû•t »mu<iîm Ium talem oportet promoveri. Quemadtov xpluïoti χροοάγίο^αι. unrtp Si τ«τύ xtpéSn«'oendcmtiaurem hoc manifeftum eft , quod
λσ» , ότι Ttd η3 iirrrni&imiv rç αοράγμα ,
de iis, qui de induftria hoc agant , &
TiXuwvRju icurnk tχπ/ΛΉν, txpvrmt. Sn>s r,
fc ipfos audent excidere , didum eft : τιπς ύ ira βαρβάρων r δίσποΡίυ
ita fi aliqui a barbaris vel dominis ca- <<£>σ-χθίνη> it «Χλως άξιο», τνς ηιίτνς «ς χληftrati hnt, inveniantur autem & ii alio- psv xnpoat'fTui ο* χάνων.
qui digni, tales in clerum admittit canon .
.
β' : ,
II.
I5
r.od ,
Quoniam multa, ve! ‘ neceffitate , vel
πολλά ητο» υπο άνάγχηί, η α^λως
s· -i ■)
urgentibus alioqui hominibus , prarterca- ίχ&ιγομονίων
άν^ρώιτων , Q/Crnv παρά ην
” nonem cccleii afticum fada funt, ut ho- χανάνχ τίν {’χχλ»(παΓΐχο> . ωπ άν^ρωτηυς άmines, qui e vita Gentili ad fidem nu­ πό ιωνικού βίου άρτι χοροδ-ίλ^όντκς τη τ/, njj dp ολιγφ χρήνιρ χαττυχν^ΐτης ,
per acceilerunt, & exiguo tempore cate­
chumeni, id eft, initiati fuere, ftatimad
iiri ri τη&ματιχοι Λούρον αγςιν ,
lavacrum fpiritale deducant. Et fimulac άμα τύ βατττκτ&Ιώαι αβοοάγ^ν w tmaxobaptizari fuerint , ad epifeopatum vel irluj η Λνρΐαβυττρ&ιον . χαλώ Ιδοξς* ’^rv
presbyteratum provehant, redle habere rttJ λο/του μηδζί maun γΐνια^αι . igq γάρ
vifum eft , ut deinceps nihil tale fiat. Nam KSH ^ρο'νου δπ τ<δ χατνχουρ^ω ,
μιτά
. ααφίς
& catechumeno tempore opuseft, &poft η βάπτιτμα δοχιμααΐας
baptifmum probatione majore. Apertum χάρ ri άτοΓολιχοχ γράμμα ri Arywv . μη
enim eft feriptum apoftolicum, quoddi- ^?ίθφΐ>η>ν , tva μη τυφω^ίάς nç χ&μχ ιμή~
cit, Kon neophytum, id eft, recens plan- oj) xgii παγΐδχ του δ^βόλου . eà St «ff*>oïw-

Utn , Horni

ης
, c.r.iMW,
4 Tentfr. trtrtle.

5

rfl r,uiVrm t*" Pitre
* C<rlrft,t, Cf terrent . J D<tft et iteratte.
Hnll/r j^pfiettltnr.
t Fret,» ( trepton ) ijrjf cenvertlhlet» , «ni mtttneilem.

«· Poft Uta vertu Coquuntur vertus . Concilium Sacrum ôte,
t tn MS. Pithonn , tcile Hirduino , tituluj eft
faetpittnt Canenr,

fatttli tf tungnl Nlcnnl Crncilti , ,nej
ieiHt» eti temfrre Cceflexiiei
Fμ)
ectx, t,,.
(ίΚΙ:ΛΙ, \·^,Λ metrepoli Xttbyn.n , Pnntin,
C jr'ian, Ccff. «m. Kfi. J*>1. Frn «clxiii. qui eft lunu» Chilfti cccxxv. Dcisde ftqu.iiur arnen a Labbao
laitici comi priai P· «♦· A. rcl-uum.

?

669

AMPLIS SIMA

COLLECTIO.

rf7o

‘ ψζχ«ο» τι άμαρτημα Λ- A tatum : nt infitim in fnjidnm incidat &dmMi partis i
CH*/ST *
” nrpôawrov , xxi ίλΐ^χο/η ύSi autem procedente tempore, SkCTI° Iv
xi Sùo à tfjù» μαρτύρ&ν · rirww-^oi ·* nt- animate aliquod peccatum circa perfonam
inventum fuerit, & a duobus vel tribui
βϋτ^ ηυ°κλήρ·υ . c Si τβφ« toDtk mtvv ,
ùf ùncwrta τί μίγαΧη σιωόδ*» θμχτανο- perfonis .convincatur : edict , quia talis
’ *t *x4ft.
f tuâriç «uvJujudurH * «e» * w χλίeft, a clero. Qui autem prxter hxc fa­
cit , ut qui magnz fynodo adverfus cite
pw,
audeat, ipfe de clericatu in periculum
veniet.
y·
t ■
III.
Α’ττ^ορ/^ν χαθόλοά r μιγάλη <ruwVetuit omnino magna fynodus, ne li­
5<3H , μη?« ixwxoTry , μήτι
,
ceat epifeopo, ncc presbytero, nec dia|urn
___ i&xé'.w , urn ολ«ς. riti fpj Cs tJ cono, nec ulli penitus eorum qui .funt
χλήρφ , J^-r,xi * exu*t'<raxm * iyw. xAlu>B.in clero, introducam4 habere mulierem, « Sy..^..
’
praeterquam utique matrem velfordrem,
4’ μ** apx
μηπμ»r , ηn άίίλφάύ
aàfXçlm ,, »
·»
,,
vel amitam, vel·eas folasperfonas, qux
Λ ά μόνα <w»9<rwira virât
omnem fufpicidnem effugiunt.
5·
EVtexovw «rfoernxM μαίλ/ra [jfy> tteo' irxy~
Epifeopum b oportet maxime quidem bL^fti,’
ab omnibus qui iunt in provincia, con-.A^h*.y,
rwy
d* ta ΐιταρχίχ χ«θ»Γ«·θα<. Er’
t» ntwn , n typ xartniâytua-m ftitui . Si autem fit hoc difficile, vel propter
‘:
àwyidw , n ij&f /tfir©'' «δ» , όξ ατχττφ'
urgentem neceiïkatem, vél vix longitu­
“Çhs tri ri <uir» vwMrptfJÎfai , σ-υμψη'ίχν^ yi- dinem tres omnino eumdem in locum
congregatos , abfentibus quoque iuflraχομο·»» >ζ ^<5 airowur, jÇ
tfo'
■χραμματυ», tin τάό yevpanviav xatH&ai. ri
gium ferentibus, feriptiique affentientiΐί xup®ytvopSpa-; StSoiSai χ*θ’ ixaiciw
bus, tunc ele&ionem heri , eorum auCtem qux fiunt, confirmationem in una­
.
ίχαρχίαΐ TcJ μ/^οίτολ/τ4 ·
quaque provincia a metropolitan© fieri .
V.
Flfti
otxflnwi'Tuy ^Οβμ^·/ , ro
De iis qui a c communione fegregati■<** A*n’
C# rd χλψω , «π c» A«rW ηγμχτι , ν- funt, five clericorum five laicorum fine uJh..
χο ήΰ χβθ* f'xa^kv fTjrf^rxy ί'τ.τχςχων , ordinis, ab epifeopis, qui funt io unaquaque provincia -, valeat fententia fe­
χ,-χγγηγο η γτιάμη χχη w χχνον* rèv
ρ<£βττκ , ηύς όφ ίπρων α^λήθοιίτκς , ΰφ’ . cundum canondm, qui pronunciat eos ,
»Τί/>4»χ μ»Ι «pixTiwS'xi · όζίΤκζί ,τΟω Si , μη qui ab ahis ejedi funt, non efle ab aliis
:μιχρο4#χί« , η φίλον&ιχίχ , ί το/ πιχΰτη
admittendos: examinetur autem , num
«ηί/χ ττι> ίχ/τχόιτα/ άτοταχ’α^α.·^>( yyojibjj- quid vel pufillanimitate, vel contentione,,
vel aliqua ejufmodi epifeopi acerbitate ,
TTif . tvx ouM nîn tW tyf/vcrray ôÇtTOtnv
>.»μΛ«·/η, χβλ«ίς ϊχαν ίίοξον, îxxçcu cwxm- congregatione pulfi fint . Ut hoc ergo
78 χαθ·: ixicltu ι\χρχίχν Sti -ni- nm o v-D convenientem examinationem accipiat ,reιόδους yitt^at ' tv« X9i.n ττά·.·η>ν nS» î’st- de habere vifum eft, ut fingulis annis in
Gnixw riç iirxfyjxs tri ri xvri
, . unaquaque provincia bis d in anno fynodi a Ap»« .
TÙ itiaZn. ζη-ηίματα ^ηίζο/τΒ iè ίη»ς «/ βμο- fiant: ut cum omnes provineix epifeopi in *X'Kh„
■ Λο^βμ^ύως ηοροιχχιχρηότις τρί ι'χισχόχν, xant eumdem locum communiter conveniant,
λβ^-oy βκ&νώ™™ vafx xxm er,xi Sofuri , cjufmodi quxftiones examinentur :. & fic
H’^eX «> τώ xw»d ni» ί’τ/σχότ»ν $άξη τίώ quos epifeopum offendifleconftiteric, jufte
çtXxvSpvtonpav ùnip «ιλϋ;· ?χθ iar Sai
cite a congregatione feparati apud om­
al Si avrioSoi yi.iffS<acrxt , μίχ
<w»i rit nes videantur, donecepifeoporurncongre­
• u-uve I»-THU<rpaxo7« , r;x νάπκ * J μιχρ^χΐαί à’ gationi videatur pro iis humaniorem pro­
dXr‘
” ^f0* X^*F°V ^οαφίρηηι τύ
ferre fententiam . Synodi autem fiant,
0t{j · Sdiaipx Si ,
tiv nù μίηκύρα» xxiuna quidem ante quadragefimam
n»m hic 8il· . ·
omnibus animi fordinus fublatis, ptirum
Udonem dj. poy .
crt , »K«r ûE munus Deo offeratur : fecunda autem au­
euI<*tc® .
tumni tempore.
VI.
Antiqui mores ferventur, qui funt in *^,*„4’’
Tat αρχαία ïSn xparrim , to Cp λιγώττφ
£ Λ/0ώι >Ç Ποκπίτολκ, «rt w ΑΆιξχνίρΗβς Ægypto, Libya & Pentapoli, ut Alexan- o,ft- ··
tatawrw «wru* rw’ruy
τΐαί 'Jfyeia* . »- drinus epifeopus horum omnium habeat
nuSr 1Ç
cr τη Ρ'ώμιι f ιισκνχρ τβτο σαχη- poteftatem, quandoquidem &epifeopo Ro. _______
mano

ΊΠΗΓΊδ- ns ni γ/»ννβυ

iv.

1 PcccatMi a/iimalc » peccarum carni· : unJ« PTychici , animale·, av*.«.(·,<». .'
<«y«· f». I-Chryfuft. apud
O Ecu meo. In «. Cor. ». ·♦·
» Joanna· Antiocbaau· »<s* τ· *λ·1· »·' </<·. Nar/Wa·/.
J Joanne· Antiochenur lit *«· ·«»«»■’. Hcfych.
.a...... .«r.aw»/ Harduinui
4 IU libri omne· · reilc ob ilUm wulfl patteeiam, y..««.'+♦ χ,<< unfHK·.. HarA/aer.

67ι
CONCILIORUM OMNIUM
mano hoc eft confueturn.Similiter & in Αη-Αθις/π» · ίμοίωζ Si xj χ«τ» τίώ Αντίο***®»,, αΗΊΠΓ
·'
·
'
>
n' v ·>
CHRISTI
το Wf<r(M-tx σώζε,m
tiochia,& in aliis provinciisfua privilegia ac x, Ci* tun <χ>λα»ς t
fu® dignitates & auctoritates ecclefiis fer­ α&βι TWi ιχιΚητίχκ . · χαθ/λ» St «roSnXov
ventur. Illud autem eft omnino manifeftum Zxh*o
Srt fîrzf
γ&μ>Λ tS μηξοχολιτν
quod fi quis abCquc metropolitan! fententia ycjom t wimwe; , iw n/Stw x μιγαλη <ruZofaôlus fit epifcopus,eum magna fynodus de­ i®· utiTt μχ $Λ Λβο rrîrxoïtw . t'xv uSjjàmt
finivit non elle epifeopum . Quod fi qui­ τη xoon" ravTuy 4«>ίφ*> «ί'λο^ «ri», If «ατό
Antioch
lnno> I
dem communi omnium eleélioni, qux & χάνον® t χχληβταταβν , Sôo r "Çdi Si oixdaot φίBo.rf <
ràtioni confentanea , & ex regula eccle- λο·Λ-<χ/αν (ίντιΆί^αη , xpxrdm 4 nSy »X«ôwy
iiaftica faéta eft , duo vel tres propter fuam, vfrtpoi.
qua delectantur, contentionem cofjiradi­
cant, vincant plurium fuftragia.
„
ζ ,
,
,
VII.
Quoniam obtinuit confuetudo & anti- B
Ε’τη5>) σ-αυ^θΗ® χιχρβτηχί
πάφαδοσκ αρqua traditio , ut qui eft in Ælia epifcopus', ^αια, Jrt τ» ce Α/λ/α {jirxcitof τιμαί^χι^
honoretur : habeat honoris confequentiam, ι^'τω τίώ αχολΒ^Ζαν της τιμηί , τρ μηπρτόΛη <τα^ομ^ί« τβ οίκίΛ άξιώμαπ;.
metropoli propria dignitate fervata.
VIII.
π.
Dc his a qui fe catharos, id eft pu­
flteJ nSv ονομάζονταν pty iχυης χαθαρκ ποτέ,
^ττΓ χαθοληοΓ >4 àxoroKtxî εχros quandoque nominant, ad catholicam
autem & apoftolicam ecclefiam accedunt, χλησ/χ, îÿoÇtTjf «γΐρϊ,μιγ&λη trtwiS<p9 ωΠ
fandæ magnx fynodo vifum eft, ut im­ ^ΜροθίΤΗμ^ύβί αώηές, pfyjuf Stus cvtJ χλχ'ρ».
politis eis manibus fic in clero maneant. *rp9 πάντων it tbto όμολο^η<ταζ àurèç ιγγρχAnte omnia autem hoc in feriptis ipfos ψωί «wf οιηίχΗ, Sri βτιοθήσοντβι xj άχολκθχβκστ
άποΓολτχης ιχχλησ-ίβς
profiteri convenit, quod adhxrebunt & το7ς rüs χβθολ/χης
fequentur catholic® ecclcfix decreta, id δόγμασι * τίτ’ îf» , ιζ διγχμοις xorvwvwv , xatr
eft qux & cum digamis communicabunt, C τοΖς c* τμ SittypÀt irxp«ntm.xôm . ε’φ’ «v
& cum iis qui in perfccutione lapfi funt, ^ρό',·@- ΤΕΤηχη» , )Ç xaupo* eue/rn» 4. «Γε aùrèi
in quibus &C tempus conftitutum eft , α>;ολ»3£ρ c* itâçt η7ς ίό^μκοΊ της χαθολε& opportunitas prxfinita, ut ipfirfequan- χης ίχχλητίχς , οίθα fjfy» tuS τχνης «η ον
tur in omnibus ecclefix decreta. Ubi er­ χνμχις , dm ο* τολίση χύηί μάνοι Aejewm
go omnes five in vicis, five in urbibus, •^ροηνη^αίης , κ Χ^τχομ^ or t<J χλήρμ
ipfi foli inveniuntur ordinati,'qui inve­ tarojTat cjv τύ atrj * ^ηματι . * d Si η rHi ’ ■κίγμ·η.
niuntur in clero , erunt in eodem ordi- χαθολτχίΐ ε’χχλησ7«ς ιχιτκόη »? ηρντβυΐίρω
ne. Si autem catholic® ecclefix epifeopo «yr®· , ejwfp^ovnu' nvti . «jwJnXov , ώς o
vel presbytero exiftente accedunt ali­ pfyj ιπιο-χοχ®* τί?ς ίχχλητ/ακ tfyt Tt αξ/ωμα
qui, clarum eft, quod ecclefix quidem tb tx/crxoTTB · ό Si όχομχζοΤήΜ®· x«p< n7i
epifcopus epifcopi dignitatem habebit :
χχδχροΐς ίιησχοττος, rluà τβ
qui autem apud eos, qui cathari dicun­ βΐ/τίρ» τιμ/u) ίζ« · πλίώ d μχ tipa Sown
tur, nominatur epifcopus, presbyteri ho-D τό ίΤίΐσ-χόην τχς τιμϋς τι» βνο'μβτνς αΰτ» μιnorem habebit: nifi utiqueepifeopo pla­ rr^«v . d Si ΤΜτν cu/Tpî μϋ «pf<rx°t , iiriv&i<n<
ceat ipfum nominis honorem impertire.. ήχον η χωρετισχότη» η
, ΰπίρ tb cr
, ,i. bSi autem hoc illi non placeat, velchorc- rj χλ4'<“ ολω< SoxÀry w«ty tva μη if τη ιτολκ
*' An'pifeopi, vel presbyteri locum excogita- Sûo tirtTxvrnt νστν ,
"‘Hh ’° bit, ut efle omnino in clero videatur,
ne m civitate duo fint epifcopi.
Ιχ.
E ’ Tivtç άνχξη^$·ως * · τροα^^ητ <®ff- *
Si qui c citra examinationem promoNlrv£C ‘ ti, funt presbyteri, vel examinati fua pec­ tr&jrfpot , η xvaxtffôpS^9t ώμολό^ηβ-α? ni τ»- **’·
cata confcfli funt, eifque confeflis, prx- μαρτιψ$α ανηΐς , χ«ι όμολο^ητάντυν αΰter canonem moti homines manus' im- τύί , η«ρχ χανόνχ xifoip^ot ebSpwrei ηΐς
pofuerunt, eos canon non admittit. Quod Tt.'bTt/ς χάρα ixtn^dxxm ' ηίηης ô xawr w
eft enim a reprehenfione alienum, de­ «Bfos-itntt . η> γάρ àvfxiïwrrw ixSixd ή »tfendit ecdefia.
θολιχη ίχχλιχπα.
X.
Qtf-ot
tùv χαρβχιιπμχο'Quicumque ex iis qui lapfi funt, vel
nSv wjrôper ignorantiam, vel feientibus iis qui na\atù iywtm , n hs4
promoverunt, ordinati funt, hoc eccle, τκτΐ » aRjpoxj/vh tJ χχνήνι tjS
liaftico canoni non prxjudicat. li enim fxxAfl7i«Crxp · pMarSojirv; γχρ xa^eùpwS·
cogniti deponuntur.
■ntt.
CANONES
N1CÆNI.

ti.
( > )

P

Juinnej Antiothenui ·»· /■ r»>

Herd

1

MeliUi »pud Ζυηίΐ.

i

Hard.

F
amplissima collectio.

e13
À N N 6
CHXISTI
>m.

\

<*74
XI.
-eÂTOCTs
lUeJ rt» 'τ«ρα0όη* yrnn weywgi , i
De iis, · qui fine neceffîtate, vel fi«*ne facultatum fuarum ablatione, velfi- ·*·«»»*·»
Itus , » r/»>* ri/eoTw , 3 yiyncjt tn τίχ ne ullo periculo , vel aliquo ejufmodi ,
rtfeow'J^* Ancfiw . <3·ζ· τη
xi» cranfgretfi funt, quod fub Licinii tyran­
αχΐίξίΝ Jew» «wAcodpwxZatf , ομας χρητΛ- nide faâum eft, fynodo vifum eft, & fi
rtnbtu Λ «unis . Sret Suu >νχ<τ/«ς μπημτhumanitate indigni funt, clementia ta­
λοτησ, τΰ« ί*τ» ce àxpev^Mc ro<ijret*ew β; men & benignitate in eos uti. Quicum­
'xnrot , xJ rrrü tni tliivwoujÙTui. 3ύο it inj que ergo germane & vere penitentia du­
^*»ex βΤ·*·φ«ρ«ΐ xeowvewr τρ Xotu nb etp»· cuntur , tres annos inter auditores exi
<τ4χ«».
gene, ut fideles, & feptem annis profternentur fupplices ; duobus autem annis
|
abfque oblatione erunt orationum cum
Bpopulo participes.
XIL
O/ ii »Μσχλη^ο>τκ μ3ρ dr· rnt >50Oui autem b a gratia quidem evoca-b1 N«<x. j
Abu. >·.
τ>·,
τίώ xsytrrfiju ορμίώ
,
ti, « primum fuum ardorem oftende- Saric. ».
χβ4 αήτοθ<74υο<
ζ**«* > /umi J»’ n^TB *· runt, & cingula depofuerunt, poflea au­ Inaec. a®·
Laonii >4·
<? tw ot’x£«r t μίτον «νβϊραμήπς wc xiî- tem ut canes ad fuiirri vomitum reverfi
WS, *k ημτς Ç ipytoe ‘9?if<r$ou, $ * /> funt, ut nonnulli etiam pecuniam pro­
ηφιχί·κ xerepftwrai τί aberpxr&rtttrSoci. »το» funderent, & beneficiis malitiam affequeJtx< trn ùxowmimeat^ μιτΰ rit τχς rutris rentur, hi decem annis profternantur fup­
άχρ·β«ως^χρβ>«» ’ w i-rxor Si tbtwî <&><>- plices, etiam poft triennii auditionis tem­
rnxm οξτπιζΗ» ni» «poaipttnr, >Ç
pus. In his autem omnibus examinare con­
venit confilium & fpeciem poenitentiae .
μχηιοιχς . »tm μ$ί γνρ
φόβρ χζ Sixpixrt
>4 wteprvn x} èyaàtfpyioitf , W<«» iS/rpa^lui Quicumque
____ ___________
,_____
f....... ,
enim & ____
metu,
ftlacrymis
»/>>y
b %«a*«t/ trz$HX%urttw · Stm χλ>τρ>-^& tolerantia, & bonis operibus convcrfio-----------tit
1- %pôw
„·.-----τβ»
>.. ûtja-fjtyov ris «κροκηνς,
.......j----nem & opère & habit u oftendmit , hi
rents
Uxérus nJ» dC^» xemnnrwt ,
τβ ÿÇfivaù
impleto auditionis tempore quod prxfi­
ri «rwxexv ,ιζ φίλχνδροοπόττρόν rt irtç} cuznitum eft , merito orationum communio­
TlS» ^BXdCraer^a/
orot Si ài&pifnx lùt>~ nem habebunt, cum eo quod liceat etiam
V.I..I i*·
x«», <î τί ^ημα * * τβ μη tiricioit Uç t!w epifeopo humanius aliquid de eis ftatuere*.
i.xxXnrrav οίρχύν «uzroîi xyiiewTO xspii rluù
Quicumque autem non adeo graviter tule­
ίΊπΓροφΙώ, ό/ξ ατχιτκ πληρΰηχταν η» χρβνο». runt, neo multum fua referre exiftim^runt, fatifque ede -putarunt in ecclefias
ingredi ad converfionem, tempus omnino
impleant.
XIII.
<>'·
De iis qui d excedunt, antiqua ôc ca-a Aral «.
rieei Sf rtv i^oiXovno» à TatXetrèi -,
< —
x«-■
..th , Va­
fï-^nonica lex nunc quoque fefvabitur , ut lear
MKkôf νόμ&- φυλαχθιχτίτυ» iÇ mÙ ■ (irt
à
ai I"τ/s JfySAot, τβ ττλΛπύί t(94 aiayxxtontny ft quis vita excedat, ultimo & maxime noc. ai C*·
left.
ϊφοδΐχ μή axbftHÔat · m 3« axoyva»^H> ,
neceflario viatico ne privetur. Si autem
* *θ4 xobaw/«i πάλη τυ^-ών , κοίλα c* ni; deploratus & communionem afiecutus
rurfus in vivos relatus ftt cum iis qui ora­
ζωσιν έ^ζίΤΒοθϋ, .ccj’ ^5 χβ/νωΐΒΤΐΛ» rni £-χ*ί
μο»η< ff«. κχ^όλα 3t < Ktù ποινής βτοοτΪ» tionum funt tantum communionis partici­
pes. In fumma autem, de quolibet exce­
c^o&AwtX, artrÙHK T«
^yoL^ifixi ,
dente & euchariftiat participationem peten­
o f’x/rxox®- μ£ $ο>υμχτίχζ * triion»·
te, eum examinatione oblationem imper­
tiat.
XIV.
!
ιδ'.
De catechumenis ", & qui lapn, vi­ t Ne««f t
' 3 rhei
ΧΛτηχ&μ$&ν £ ταφ«οί«·ό»ΠΛ» ,
Sirie. ,
Ζίβξς τ/ϊ <χγί« Η} μεγοΐλη «rtuicêw , ωίί Τιων fum eft & Cande & magnae lyjrodo ,
twriç χχρρωρ^ύαί μβνον,
mûni ^χ(- ut ii tribus tantum annis audientes pofteâ orent cum catechumenis.
*0«t μ£ Zjî χβπιχχμ^Αΐν
XV.
*
tf'
Propter f multum tumultum i: fedi- f Ar'ft·'
ùdè w χβλαο Ttifx^ov xJ ni cairHt rw
■
tiones quae fiunt, omnino vifum eft ut S«.4i<
yn9(j8f»tts , »3οξί xa»nxacn Kfg^pt^lûiat rlw
Ue.(l tr
confuetudo , que prxter canoni m in
auvtôRorv rkù ·βρ« τβν χσ»ό»α
CS Ttort μίρκη»" vft et xi niXfM pis ·ολ/> μη nonnullis partibus invenitor , co latur :
Vv
ut
Conti!. Genere!. Toni. II.

»*·

,

à

. ,

'?·

i--------» ReiUw «w'«*«'«<· «pi<i Zun«rtm. W^X.

/

Hui

j

!<ml. Aariorh.' lU.

» J^ann··

}f- Π»|Ζ

■>»

Ani.ochcnn, «r

•«’’«it·

. S. , ..«-Z.c

τ,χ„.

i

IV T····

i ■

)

675

CONCILIORUM

OMNIUM

|tf7<5

ut a civitate in civitatem nec/epifeopus, Λ μιναβκΐ^ , μ»ίτι
μηη ·9ρκτβΰη- ληνό
nec presbyter, nec diaconus tijanlcat. Si μ>ν f μήη Jwixowv . w Jt τις μ” rw
«-CH^STI
;
quis autem pofl fanftse & magna: fy no­ yixi iÇ μιγχληί <ηωό$κ opw, n/arw Tiw tV
4» definiiioi ie m taie quippiam aggreifus τιχρφήβ^» t η inSi’n taunv ΤΒΡχγμχτι ntiJ
’ fuerit, vèl te rei ejuimodi dederit, quod τν. αίχνρύ&ήστπιι
αχανής -η xcrn:<rxÆa<r!
factum < rit I, omnino infirmabitur , & μβ., xj anoxaruead wnu τι ûuûvvrtat , ή ο
j
ecdefiae re lituetur , cui epifeopus vel 4τ/«-χο7τφ- ί ο xvpte-βύηρ^ * *χ«/νι»Λ»7Τ».
j
presbytei o^dipatus fuerit.
XVI.
port » f
Qiiicui
temere & inejonfiderate,
Cfvti pi^xnSuiMi , μήη ri φ»β»ν τΰ Of*
'i
nee Dei I timorem prx oculis habentes , <νή 9φ$*Χ.μύν t
, μήττ w txxAntncte/xov
nrc eccWfiafticum canonem feientes pres­ xarwa «Sons , αναγα^χβχβ·/ riî ôftAiwias ,
byteri v|l diaconi , vel quicumque
om
]uicumque om«ρίβ-βοπρ·/ η Jroixwe/ , $ ςλως C* τύ xetvôvt
<9fw$ùnpt
ur , ab ecclefiis B όζίτκζομ^01i * Jrw
nino in ■anjonc recenfentur
Itxni cupettaew hfecefteridt , ii in aliena ecclefia nullo va; C# inpa fχχλ>ι<τ/α , αΛλα iràirav βώηΐς amodo recip debent·, ied omnino cogen- và^xhu traÿt&at γρη , ανατ/κφαν Uç ^itç t'ew
«αραχ/αί, i ήτιμΒρίντιις , axoiKMimti, A'.az
di lunt in uas ipforum parochias redire: vel fi berfeveren^, eus a communio
<wp<xrnxH . h St xJ ηλμιϊτΜ τκ« ύφαρχα<ται τίν
ne lepatùtos efle oportet. Sin autem et- nJ inpt> S^ptpovnt, x, ^«ροηνίνα/C« rr cuir»
ί Apoft
iani auflis b fuerit quifpiam cum, qui ad ίκχλητΐα·, fa συγχατηπι^ίμ^Μ τβ t’J/n titurxialium ptertinet furripere, & in ecclefia, th , b awyJpntro o cir nJ xarow ΰίιτυ.ζόμιnon confenriente proprio epiicopo, a quo v&. iwp& tew ή γ^ρα-ηνία.
receflit ^ui in canonc cenfetur, irrita fit
ordinatij.
XVH
·
j
'<
Apoft. 44.
Quoniam mufticqui in canone recenE'rf-ώ» tt»Mo/c*rd xarowό/ζοτιζο^ο/ τήμ
fentur, plura habendi ftudium & turpe C πλιοπζία*
*rlu> at^oxtpiracy Stàxovrti, rirflucrum perfèquentes , divina· feripturx λα^·π»
' γράμμβιτφ*
- - ·
/».. tλι^βντ©
------ - . 7ί
y/.;
ώ ίί«χθ »<? ηχω · >Ç Χακίζονobliti funt, quae dicit: Argentum Juurn àpy^^ytv
ά| dnanimv ' tStx&ivcC* ή άγια
r.<m dtdn ed ufuram : & fœnerantes, ccnni y rxx
telimas exigunt; æquumcenfuit fanfta& χ; /uwydAn #tuo5<^·, Je «ΐ τις <£ρ&(1η μ£ -ri»
inventifs fue- epev rin>y r»x*s λαμβάνω* ϊκ /xmi^wexriwf > d
magna fvnodus,, ,ut h qtfis
,
rit poft ftatutum uluras ex mutuo lu- α?λως μιτιργόμδμος η πράγμα. y À * ημαλίας
mere , rel earn rem aliter perfequi, vel <χ«αιτύν , ί» »*λωί tnpôvrt Ητιηύ» ni^fS xt’pjbs
* fefquialterns exigere , vel aliquid aliud Orna, na$dttpf3itrfTut τ« χληρν, κ, «Montes
excogitare turpis quxilus gratia, e clero τβ χ«ηόν©~* trai.
deponatur . & fit alienus a canone. .
tiiXV11I.
Η’λθο f-lf tUÙ «yt:ew xJ μφ«>&Μ tfUjieJ·»»,
Pervenit ad fan&am fynodum , quod
in nonnullis locis & civitatibus diaconi ‘^OTt οίτιοΊ ηίτ·;ΐ Xj χολίσ-/ , n7t xrptvfivnp^tf
oi Stxiavt it^iarn '· Smp in
dant presbyteris euchariftiam , quod nec τίώ
ό x«k<Jx , νη r στιυιί-^α ntptSoxt , τις ii£w~
canon neque confuetudo tradidit, ut qui
<rivn μη
^ξ^φίρ^ , ηΊς ^ortpfpturt
offerendi poteftatem non habent, iisqui
offerunt dent corpus Chrifti, Jam vero Sàévat ri <rw^a 7e X</ca . xâxfvr»
fjyv«ex, on T/vii$
tfspiivuv < <œw>
finillud etiam cognitum eil, quod jam qui
ôcTtnvntt. timtu μ8μ αν
dam ex diaconis etiam ante epifeopos ctaojtwv rni
euchariftiam attingunt. Hxc ergo omnia ατα)>ηι mtftpn&a ' >C ίμ^ίηύβη» ot Steixwt
auferantur^ & diaconi intrafuas mtnfuras 71 ïi ιίΐως ώίΚ&ς , &%όης iirt ri μ$> inirxoirt
permaneaht icientes quod funt qjidem ντηρΐηιι Uoi ,^·5 St Orpfriionpu» ίλαττβ τυγ^Λepifcopi miniftri, presbytetis vero mino- vmTt " ><ψ$*νίη>σβ& J/ xhtùτην nfyv rlù
T»?^(α-βυήρας, ήτ» ιχίβ·χοιτ« ΧιΪόκτ©*
res. Accipiant autem fuo ordine pucha» /J-è. χσρςϋβμήρ» '. α'λά μ& χα9η
riftiam poft presbyteros, eis praebente epi. _αι/τ»7<,
w
Laod 10
fco^o vel presbytero11. Sed nec in medio C*
d μίθγ
^rpt»(k>TÎpw
iiîç ffffvivtçValent, f g.
Gtlni. r.
quidem presbyterorum liceat diaconis (ede­ ntfxx xetvivâyÀp x} mtp» rjfavirf -ηγινΐμίμν».
μ£ τβτ« rii
re . Id fit enim prxter canonem Bc .or­ ti Si TK /Ur θίλο; «ët-3«y^wv
dinem · m quis autem non vult obedire poft ο( βς, χίκαμο^ν της Sfgxovtxi .
has «conftituliones, a diaconatu dcfiftat .
CA hqnbs
ΝΓ7λνι

X!X.
De Paulianiftis, qui deinde ad eccle-

t

' ...
'θ'.
Πί e}
Π<α»λ(α«<Γά>τν>- , ftru /wyotrtpt^onrur

Join. Antioch, tit. it. addit , · ·' Jrau.e;. Et « \ Uù. pto ·

vel i> C Hv.Z.

» lie hajr v0<e vide Svidam , Hetychlum , Gellium lib. i*. cap. 14. & tan. 5. $»rdi<. ex verfione Dionyûl
Eiijui.

C O L L E C τ|ΐ Ο.

A M P L I S S I M A

$77

d?8

"Â n n“ô wt» Μβ^·λαί ίχχλ>χπ>, Sf& Zxt&Mim «-A fiam confugerunt, ftatutumefi, ut ii om- canonés
CH*^αβα^τίζιο^αι αντηςά/ζχτχντ^. tiStrtftiCjr nino rebaptizentur. Si qui vero tempore N,CAN'
ταρίληλι^ότι X/>«)y & τύ χλιρο èfytdOn- przterito in clericorum numero erant, fi
βνο , « /4» «μιμγτΝ x} «wriXavm φακΐο» » quidem a culpa & reprehenfione alieni vifi
«ya^éxnadcâiK
ώο» rS της fuerint, rebaptizari ordinentur a catholicz
x«.^»XixÎfίκχλϊκτ/βς «vMTcdn* «' Si à «»«xpv-.' ecclefix epifeopo. Si veroexaminatioeos
9K α^ΤΓΠ&«ς «vràc AÎrxo* , χχθ;
leoftiv^eu non effe aptos deprehendit, deponi eos
...__ __________
..J φ
■urnk <αρΜΊΪχ*«
* νταώπχ St >Ç7 «e*
i · Sta- oportet. Similiter autem & de diaconifxwtcwSv , xj
I βλβΐ
“
aeel· —<· ·

χοτοη όξίΠιfis, & omnino de omnibus qui inter cleriζβ/χ^Λψ , · euirii τύτφ" «αραφυλβ^θχ^ίπιι . cos annumerantur,eadem ferma fervabitur.
if&tâwtyj Si' ÏMtxwKueu
c* TtS χάμχτι UÇt- Diaconiflarum autem meminimus qux in
»«« μηδί ^cepo^teriw rivat t^itan, habitu quidem .çenfentur, quoniam nec
•TriôÇaxeynç èvnts λαϊχοίς wTÛicJfynÇtâeu. ullam habent manuum impofitionem, ut
B omnino inter laicos ipfx connumerentur.

XX.

*λΐrorisç,
er ττπς της xcrmxernc όμΐρχις ύ»ι p τ5 Ttirru ώ> irday repaie φυλβτη&Λΐ ,
\ tcwruç ίΐβζί τη άγΐχ aiwdfp τΰς
ccro\SiSw»t TtS Θίώ.
E’xrλ r/Mfwtfn» cr t/ xuqyax» γόνυ

CANONES

Quoniam funt quidam, qui in die do­
minico genu fle&ant, & ipfis diebus pen>
tecofies, ut omnia fimiliter in omni pa­
rochia ferventur, vifum eft fanitxfynodo, ut flantes Deo orationes eftundant.

CON CILII

Ex interpretationi Dionyfii Exigui.

TITULI

CANONUM,

N I C Æ N I.
(»)

CANONES*

c

I.

. Dt Eunuchis, dr qui feipfos obfeiderunt .

I quis a medicis * propter languorem
defe&us efi, aut a barbaris abfeiflus;
tu. De /ubintroduElis mulieribus.
hic in clero permaneat. Si quis autem
:v. De bis qui ad epifeopotum in provinciis feipfum fanus abfeidit, hunc & in clero
pro nebuntur.
confiitutum abftinere cqavenit, & dein­
ceps nullum debere (t ) talium promoveri.
r. D excommunicatis .
■rj. Dc privi/egus , qua quibufdam civit oti- Sicut autem hoc claret, quod de his qui
beti competunt.
hanc rem affeélant, audentque femetipΉΧ. Dc epijcopo ^Elia , id efi , Hierofoly-D
“ fos abfeindere, di&um fit: ficeos, quos
ma rum.
, aut barbari, aut domini cafiraverunt , *
'ili. De bis qui dituntur Catbari , id fi inveniunt alias * dignitfimi, tales ad«<us»>>
eft , mundi.
clerum fufeipit regula.
X. Dc bis qui ad honorem presbyterii fine
ex mine provtEii funt.
Quoniam plura aut per neceffitatem »
:t. Di bis qui in pcrfecutionibus negaverunt
aut alias * (/) urgentibus hominibus, addy poflmodum in ciero promoti funt.
verfus ecclefiafticam faéla funt regulam,
: 11 · De laicis , qui negaverunt.
ut homines ex gentili vita nuper acceden­
itl 1.
De bis qui abrenunciavcrUftt , dr ite­
tes ad fidem, & inftruilos brevi tempo­
nt ad feculum funt regrejf.
re , mox ,ad lavacrum fpiritale perduceDe bis qui communionem tempore mar- jent, fimulque ut baptizari funt* ad epi"
‘
iis (b) dcptjcunt.
fcopatum
vel‘ ad presbyterium
promoveXIV. De c^tecbumems lapfis.
Erent: optime placuit, nihil tale de reli­
Quod
oporteat demigrari.
quo fieri. Nam & tempore opus efiei,
xvi.. De its qui in ecdefiis in quibut pro­ qui catechizatur, & poil baptifmum pro­
ve fli [uaty minime perdurarunt.
batione quam plurima . Manifefia efi
XVI . Dc clericis ufuras accipientibus.
enim apoftolica feriptura, qux dicit
bis, qui tx Gentilibus poft baptifmo
ad clericatus ordinem promoventur.

i. De

XVI
XIX.

i. De privilegiis presbyterorum.
W*'qui a Toula Snmofateno ad

(<)··.
XX. De fieflendo genua, (d)
Condi. Central. Tom. Π.

S

Non neophytum, ne in fuperbiam eiatus, in . τι» ·

ec-

judicium incidat , 0' in laqueum diaboli. Si .

vero proceflu ‘temporis aliquod deli&um
ahimz circa perfonam reperiatur hujufVv a
modi,

» a.
Hard.
* Hanc Dionyfii reffionem ron tulit Hardulm» «t» quatuor rod kl but M SS. QoN».
Ο'κ»Η DtonylUnu in colle <>o PariCenG Soc. J «Tu exiftentibiit, · quibus request·· varia» (tâiouet <i«c«r»rt . Oaan«l ï JS. fer Ιι»ι·ιη*.
j AU favea/aatae aateai.
4 MS. eegeaUtvr.
(a Dantar «atlante· ex .0 Codire Lur.de quo Cupra. (*) £·λ expoCcuat. (r) tor. addic , & de dUcoNSU
(d t Lee. «ddit, fc obfarvaUoiM Patch»
(e) ter. alium ordiMm
(/) tae. cofulibut.

«A

JSmm

*79 j

CONCILIORUM OMNIUM

6So

CANONES
..
NICANl. modi, <At a duobus vel

r*

f

tribus teftibus A tropolitani fuerit fad us epifcopus, hunc 'a"m n"<T
·-· a
- clero talis abftineat.
. Si
c;,,.,;.
aiguuur,
quis migaa fynodua definivit epifeopum efleCH*,J’T
auteri przter hzc fecerit, quafi contra non oportere . Sin autem communi eun­
rnagrum
urn concilium fe
feefferens,
efferens, ipfe de dorum decreto rationabili, & fecundum
cient a|tns honore periclitabitur.
ecclefiafticam regulam comprobato, düo
HI.
aut tres propter contentiones proprias
Imerdixic per omnia magna fynodus, contradicant , obtineat fententia- pluri­
pifcopo, non presbytero, non dia
dia-­ morum.
non :pifcopo,
cono , ncc alicui omnino qui in clero
VII.
Quia confuetudo obtinuit, & antiqua
eft , licere fubintroduAam habere mulierem nifi forte aut matrem , aut foro- traditio, yt Ælix epifcopus honoretur
icm,,aife amitam, vel eas tantum per- habeat honoris confequentiam , favla *
fonasl, 4uac * fufpicionem eftugiunt.
metropoli propria dignitate.
B
VIII.
r'-'
IV. .
Epiifcopum convenit maxime quidem
De his qui Cc * ‘ nominant Catha’
ab omnibus qui funt in provincia epi- ros , id eft mundos, fi aliquando vene­
fcopii ordinari. Si autem hoc difficile rint ad ecclefiam catholicam , placuit
fuerit, aut propter inflantem neceflitatem, fando & magno concilio, ut impofitioaut propter itineris longitudinem tribus nem manus accipientes, fic in clero per­
tamen omnimodis in idipfum convenien­ maneant. Hzc autem prz omnibus eos
tibus , & abfentibus quoque pari mo­ feriptis convenit profiteri, quod catholi­
do decernentibus, & per feriptaconfen- cae & apoftolicz ecclefic dogmata fufcipianc & fequantur; id eft, &bigamis
tientibus, tunc ordinatio celebretur. Fir­
mitas autem eorum quz geruntur, per fc communicare, & his qui in perfecuunamquamque provinciam mettopolita- tione prolapfi funt; erga quos & fpatia
conftituta funt, & tempora definita, ifa
no tribuatur epifeopo.
V.
Cut ecclefiz catholics & apoftolicz plaDe his qui communione privantur cit^ fequantur in omnibus. Ubicumque

ab
vero five in ■ vicis, five in civitatibus· «.«dpiu
feu ex clero, feu ex laico ordine , a
’u
epifcopl per unamquamque provinciam, ipfi
i_ ‘ foli reperti fuerint ordinati; qui ihfententia regularis obtineat , jit hi qui veniuntur in clero,.in eodem * habitu' ’,Λ*·
abjiciuntur ab aliis non recipiantur. Re- perfeverent.
]
*
Ubi autem catholiez eccle­
epifeopo vel presbytero conftitnto ,
quiratur autem, ne pufillanimitate, aut fiz
i
contentione, aut alio quolibet epifeopi vi- quidam
<
ex illis adveniunt , certum eft
tio , videantur a congregatione feclufi. Ut quod
<
epifcopus ecclefiz habebit epifeopi
hoc ergo decentius inquiratur, bene pla­ dignitatem. Is autem qui nomirtatur apud
cui t,annis fingulis per unaquamque provin­ eos epifcopus , honorem . * presbyterii
pretbyttri
ciam bis in anno concilia celebrari , ut poflidebit; nifi'forte placuerit epifeopo ,
comrhuniter omnibus fimul epifeopis^ nominis eum honore cenferi
Si vero
(<) provinciz congregatis , difcutianturD
i
hoc ei minime placuerit, providebit ei (b)
fuo aut chorepifcopatus , aut presbytiirii locum,
hujufmodi quzftiones ; & fic■,, qui
<_
peccaverint evidenter epifeopo, excom- ut in clero prorfusefle videatur : ne in una
- «ρ,κηρο. municati rationabiliter ad omnibus.zft·civitate duo epifeopi^srobentur exifterc.
m
pu mentur, ufquequo * vel in communi ,
“'■·
vel epifeopo placeat humaniorem pro ta­
Si qui presbyteri fine » examine funt
libus ferre fententiam Concilia vero ce­
proved», vel cumdifcutertntut, peccata
lebrentur, unum quidem ante quadrage- fua confefli funt, & homines contra ca­
fimam pafchz; ut omni diflenuone fub- nones commoti, manus confefflis impo­
lata, munus offeratur Deo puriffimum : nere tentaverunt; tales régulai don ad­
fecundum vero circa tempus autumni.
mittit : quia quod irreprehenfibile eft ,
qj* «ft
'
VI.
catholica defendit ecdefia.
h>;>an> k.j.j
'
Antiqua confuetudo fervetur · per
X.
a
' Ægyptum. Libyam, & Pentapolin, »taE
Quicumque de lapfis ad ordi nern de­
ut Afexandnnus epifcopus horum omnium ri promoti funt per ignorantiam , vel
«d. habeat poteftatem; quia & urbis Romz
per ordinantium diffimulatiomon ; hoc
km Rt°h*"* cPifcoP° Pâr*hs mos eft . Similiter auecdefiafticz non praejudicat regulae: co.
£&*%»·. tem & apud Antiochiam , czterafque gniti namque (c) deponuntur.
‘Xn, >%* Provi«xcias, fuis privilegia ferventur ccXI.
, ■« clefiisk aliud autem generaliter clarum
De his qui przter neceflitatem prae­
Akx.ndrMt , eft, quod fi quis przter fententiam mevaricati funt.· aut przter ablationem fa- '
<_______________ cul1

MS. MrtrKpelitt»,.

» MS.

( ») Lut. çonjregat.» pro.inciis,

B

.
3 MS. alter
(i) Lue. auBor *Epitcopatu».

.
(r) Lut. deponantur.

_·

*8t

A M P L I έ 5 I M A

L L E C T I Ο.

.

s’uVo cultatum, aut praeter periculum» velali-Aadmiflat ita ut de civitate ad civitatem cs'nonS
CM*’STI quid hujufinodi , quod fiuftnm eft (λ) non epifcopus, non presbyter, non diatub tyrannide Licinii : placuit fynodo , conus * transferatur. Si quis autem poft * i tutat
quamvis (1) humanitate probentur indi- definitionem
* *
'
‘ magni concilii ta­
fandi
&
5ni, tamen eis benevolentiam commo le quid agere tentaverit; & fe hujufceari. Qnicumque ergo veraciter poeni­ modi negotio mancipaverit, hocfadlum
tudinem gerunt, tribus annis fideles in- prorfus irritum ducatur.» & reftiiuatur
*te» audientes habeantur, & * fex annis ecclefiz, cujus fuit epifcopus, aut prefomni fe contritione dejiciant , duobus byter, vel diaconus ordinatus.
autem annis fine oblatione populo in
XVI,
oratione communicent.
Quicumque temere * aut periculofe,. ,
XII.
neque timorem Dei prx oculis habenQuicumque
vocati _per gratiam, pri- tes, nec agnofeentes ecclefiafticam regu_
w
> roi.MKc· mum quidem * impetum monftraverunt, B lam, difcedunt/ab ecclefia , presbyteri,
deponentes militix cingulum; poftmo- âut diaconi, vel quicumque fub regula
dum vero ad proprium vomitum funt prorfus exiftunt; hi nequaquam debent
relapfi, ita ut quidam & pecunias tri- in aliam ecclefiam recipi, fed omnem
buerent, & beneficiis militiam repete- neceflitaterfi coiivenit illis impOniÇ ut

rent: hi decem annis, poft triennii tem- ad fuas paroecias revertantur. Quod fi
*. ·
pus quo inter audientes erunt,* in affii- non
— fecerint,
r—
oportet
----------- eos
— communione
--------------:—
C*
dtione permaneant. Sed in his omnibus, privari. Si quis autem ad alium > perti­
propofitum & fpeciem pcenirentix con­ nentem audadter invadere, & in fua ec­
venit explorare. Quotquot enim mftu clefia ordinare tenta verit non confentien& lacrymis, atque patientia, vel bonis tc epilcopo, a quo di iceflit is, quireguoperibus, rebus ipfis converfionem fuam lx mancipatur , ordinatio hujnfcemodi
non (r) fi mulatto ne demonftrant ; hi de­ irrita comprobetur.
finitum tempus auditionis iinplentes ,C
XVII.
tum demum fidelibus in oratione com­
Quoniam multi fub regula conftituti,».
municent .· poftmodum vero licebit epi­ avaritiam & turpia lucra feâantur,'ob- «£·»<-··■'
feopo de his aliquid humanius * cogita­ litique divinz feripturx dicentis: gw/pe-«.
*
roa&lere re. Quicumque vero ’ indifferenter tule­
cuniem [tum non tlttiii nd trftortm ; mu­
runt, fit * aditum introeundi ecclefiam tuum dantes r centefimas exigunt : ju° H.bitum
ζ°·. »""£· fibi arbitrati funt ad converfionem pof- fte cenfuit fanda & magna fÿnodus,' ut
b»bnum n- fe fufficere; hi definitum
modis omni- fi quis inventus fuerit pofl/hanc defini­
Mocuadi.
bus tempus impleant.
tionem ufuras accipiens, aut f/Jcx*.ad­
inventione aliqua , vel quolibet ,rpodo v
XIII.
De his qui ad exitum veniunt, etiam negotium tran fi gens , aut hemiolia , id
v ..
nunc lex antiqua regularifque fervabi- eft · fefcupla exigens, vel ^aliquid tale
tur; ita ut fi quis egreditur e corpore, prorfu* excogitans turpis lucri gratia ;
ultimo&(d)maxime neceflario viatico mt-D dejiciatur a clero, & alienus exiftat a
nime (t) privetur. Quod fi defperatus, regula.
& confecutus communionem ,oblationifXVIII.
qne particeps fadlus , iterum convalue­
Pervenit ad fandum magnumque con- .
rit; fit inter eos qui commuhionemora- cilium, quod in quibufdam Jocis & citionis tantummodo confequuntur. Gene- vitatibus, presbyteris gratiam lacrx com­
*
raliter autem omni cuilibet in exitu ρο­ munionis diaconi porrigant, quod nec .<
ζ Cochniüi* fito, & pofcenti fibi * communion is. gra- regula, nec confuetudo tradidit, ut ab
tiam tribui, epifcopus * probabiliter ex his qui poteftatem non *habent offeren­
*«.
oblatiope dare debebit.
di, illi qui offerunt, Chrifti- corpus ac­
XIV.
cipiant. Nec non & illud innotuit, quod
De catechumenis *(/)lapfis, ,fanilo& quidam diaconi ante. epiicopprfV* lacra
magno concilio placuit, ut tribus annis oblata contingant. Hxc igitur omnia
fint inter audientes tantummodo; poft Erefecentur, & in fua diaconi menfpra perhxc«autem cum catechumenis orent.
maneant, fcientes quodepifeoporum qui­
dem minPftiifunt, inferiores autem pres­
XV.
Propter multam perturbationem, & byteris (t) habentur. Per ordinem er/editiones qux fiunt, placuit confuctudi- gq poft presbyteros gratiam faerx com­
nem omnimodis amputari, qux prxter munionis accipiant , aut epifeopo eis,
regulam in quibufdam partibus videtur put presbytero porrigente . Sed' nec fe- c^“ T"»1*

dere
i Glo/T» MSS. 4« Niceno Condi toln BiM. coll«gii Parii*. Soc Jafe ;
S A^
*
(«) L»r. dc
( 1) L*· caitat·
(< ) JLwc. £mulationcm
(^) ίη
communione.
(f) 1·
dccft lapfii.
(g) <-w. ad cxUreadoacm*

<hgft maxime.
4<r» addit
(>)
habemarur..

eM’T

CONCILIORUM

_

όβ4

OMNIUM

n *cæ*h £cre

Ija *1PC^‘° presbyterorum diaconis Λ rit, abjici tales convenit. Similiter au-'a n no,
„
nçeat : quia fi hoc fiat, praeter regulam tem & de diaconiflis, &-omnino deJusCHIM.
& ordinem probatur exi flere . Si quis qui fiib regula veriantur, haec forma ferautem etiam poft has definitiones obe-· vabicur . Meminimus autem de diaco­
dire noluerit, a minifterio ceflare de­
niflis, qux * in eodem habitu efle pro-» habn*
bebit
bantur, quod non habeant (a) aliquam
XIX.
manus impofitionem, & ideo modis om­
’ De Pauliapiftis ad ecclefiam catho­ nibus eas inter * laicas deputari, (i)
licam confqgientibus definitio prolata
XX.
■ feb.pi.it»-eft,. yt · baptizentur omnimodis. Si qui
Qppniam funt quidam in die domi­
~r
au[em de his praeterito tempore fuerint nico genua fledentes, & in diebuspenin clero,, fiquidem immaculati & irre- tecoftes.* ut omnia in univerfis locis con« ί^.ρ.ι.ιΐ. prehcnhbiles apparuerint, * baptizati or-Bfonanter obferventur, placuit fando con­
cinentur ab epifeopo ecclefix catholicz. cilio, liantes domino vota perfolvere .
Quod fi difeuifio incongrues eos invenecj

CANONES CONCILII NICÆNI.
vin
Ex Interpretatione

» »crc»i,v»
repemur · ·
coHfftiocf ,

d^ent

TITULI CANONUM,

m-

I. De Eunuchis, qui feipfos ’ abfeiderunt.
n. De bis, qui poft baptijma ftatim od cir­

Ifidori Mercatoris .
XIX. De TmtJianiflis é* Catapbry?is, rebaptizancis.
xx. De diebus dominicis ér pentecoftes, ut in
dt ftantes oremus.

rum applicantur.

-

IU. De fubiotroduElis mulieribus.
iv. Qualiter epifeopi delyeant ordinari.
v. De excommunicatis deficis * é“ laids.
vi. De primatibus epifeoporum Metropolitano­
rum.

vil. De honore epijcopi Hitrofolymitani.
■ VI IL. De Novationis .
IX. Dt presbyteris fine
*iutis.

examinariope confli-

Ex codice MS. V.C. Claudii Hardy.

1. De abfdjfftf, vtl · fe, vtl ab aliis r t. De neophytis , neque pnebyttds , neque
epifeopis faciendis.

III. De fynecoitis five fyncfaHis.
IV. De epifeopss a comprovincialibus ordinan­
dis.

X. Dt lapfis deruis ordinatis.
Xi. De bis qui fpontc

VDEM TITULI CANONUM.

V. De his qui ab epifeopis fuis excommuni­

lapfi funt, * qualiter,

cantur.

dtbeant pernitere.
.
vi. Dt prima ecdefia Roma.
xil. De excommunicatis a facula exeuntibus . vu. Dt bonort Hierojolymitani epifeopi.
xi it. De catechumenis lapfis.
vili. De bis qui mundi dicuntur, quod ve­
XIV. Dt diaconibus , ne corpus Chrifti tra­
re recipiantur.
dant presbyteris , velante presbyteros commu­
ix. De bis qui fine examinatione o» dinantur.
nicent .
X. De lapfis.
xv. De clericis temere ' ab ecdefia receden­
xi· De bis qui pravaricari funt recipiendis
tibus .
per pandentiam.
XVI. Dt presbyteris & diaconibus, vel clericis , xi i. De reconciliatione danda morsentibus.
qui ad altas civitates tranfeunt.
x 11 i. De catechumenis
xvtl. De clericis alienis, fine * conniventia •xiv. De diaconis ne Jupra presbyteros fint.
proprii epfcopi ab alio in fua Ecclefia non xv. De bis qui Ctdefias Juaf defeiunt, trad
ordinandis .
alias tranjeunt.
>
xvtu. Dt c/cricis ujuram vel ampliationem xvi. Df non JuJcipscndis alterius ecdefia cle­
occipientibus ,
ricis .
XVI I.

»

Abu» MS,

rv

»... Η,η.,ηΗ,ηΠν r.c.nt.

AlS.

Laitet.

·’

1

Hanc quoque IMari inter-

itionem tum MSS. collejii P»i,l. Soc; Jefu , & Colbeit. contulit Harduinus, · «nu. cuocdijrum edi Hone fe9Ueniei vil li Itii Iones. & notas deGmpfimu». Aliu» MS
.
. Altui MS. /»*.
< Alius MS. Ô
.
i Aliu.
.
(b) tor. adirt-^Slmlls,rr ontem £>.«»·?/d,
m Cutknbc· Catu-tr ata ba't /.A*. Cf/-»»·»-» mn ctnf.frarfi JcfidrniHr Jflmr FpifrcfS iK<n nr Ut rmnibttr , Br.ut D/aiaumm
s
\
_'rl L»r. addit ;
riffi-i-ftTnrPnfcSa aaufftU in Cnntm^t, prr fntm nnlln dt rtUqut ttarittnt nritrtttr
indidifttn, r.-t.Ypu^inniJn pt., C pdrdir O.l.nti' ,
, Ot.idtn’lt nnttibn, ηηβ, r.dfntn. firnaf A. Ht! d.
H.ptr.a ,.ttt:fn„t t.tdlntn,
c»... , Cf
a,,·,.,.
infr
■ Ofius Epiicopus &c. Ha. iuUuptiunc. e» noftro Codke 4abMM
i

.

,n

-

'ÂVVÔ
CH*’,STI

<8j
AMPLISSIMA COLLECTIO.
β8<$
xrtj. Dr »» ordiuandit dericis alunis fine A filaverunt, vel anfi funt ftipToj ibfcin- canonm
epfcopi fa
----------Λ·
'
dere, 1
hoc
que diximus, ftatuta
funt
.Nie·»,
Ν,ςΛΝ'
XVI11. Dt-ftHrtttrtbvt clerrcir.
ita. h qui vel a barbaris , vel a domi­
nis fuis · fedli, & probabilis vit* funt,
taies fufeipit ecclenaftica regula in cle- ‘«Xî’ Î’,j
xx^De peton New JltRendo in dominie*.
rum.
«· * iII.
Quoniam multa five perneccfiitalem,, d,H u
11 DEM TITUU CANONUM.
five ♦ b ex quacumque caufa contra re- O.»»»'*·
Κα· MS. codicc Colbrrtino , qui olim Tbuaneus. gulam e gefta funt, ita ut homines ex h aUu cuf...
vita Gentili nuper adhuc 4 catechiiati
l. Exftjitn fidei Nicana ·
- vel inftituti, ft at i m ad fpiritalem baptiu. De excifis.
finum veni fient, & continuo cum bsptim. Ne Neopbytipretbyteri vel Epicopi fient. Βχιύ funt, etiam, ad epifeopatum, vel ad j·1 »ς··
presbyterium pro ve A i funt: * re&e igi-«“ atZ\ir«
iv. De pravarieatoribut canonum.

* t *««>rM»xix. De ’Panlianflis quos » Homumcionitas
vocant.

▼· Ne clerici babitent cum mulieribus.

vi. De ordinationibus Epifcoporum.
v I ï. De pififltti metropolitan .
vi 11. Dr exeomtmtnicafis.
ix. De ConcUüt celebrandis.
X. De privilegiis primarum fedium.
XI. Ne fine vohmtatt metropoli toni quit or­
dinetur epifeopus.
i

tur vifum efi, de cetero nihil tale (e )
debere fieri. Nam dc tempore opusefi,
ut (f) fit catechumenus; & poft baptif­
mum multa probatione indiget. Evidens
namque eft apoftolicum prrcçptum, di­
cens. Non neophytum, tpt forte elatus ,
judicium incurrat , ér

laqueum

diabolt .

Siffff*'

vero procedente tempore aliquod * pec- » morlU,
catum (g) admiferit, fic convidus duo- tt?* l..

X II. De fequendo majori numero in tlefhone.
xi 11. Dc bonore Hierofolymarum epifcopi.
bus vel tribus teftibus fuerit ; ceftet a
xiv. Quomodo Cathars recipientur.
clero qui hujufmodi eft. f St quis vevî. De bis qui fine examinationeprovehuntur. Cro prxter hac * facit, tamquam contra- >“<·· «<<xvi. De lapfis ordino tit.
ria ftitutis fandi i (b) concilii gerens, etXVli. De provarica tis recipiendit.
iam ipfe h periclitabituf de ftatu fuifti)
XVIII. De bit fui poft bept fmum revertun­
cleri.
......

ΠΙ

tur ad militiam.

**’·

xix. De reconciliatione dando pardtentibus.
xx. De Catechumenis lapfis.

*··"· ”M
·«· /bc.rt·»

Omnibus modis interdixit fanda fynodus, neque epifeopo , neque presby-

XXI. Ne tranfeatur de Ecclcfi* in alteram,

tero, neque diacono, neque ulli clericoXXII. Nir rccipiaiur fui tranfitrit.
rum omnino (A) licere habere fecum »·».
xxi il. Ne epifeopus ordinet alterum clertmulierem extraneam, nifi forte mater ,
cum.
aut foror, aut (/) avia, aut amita , vel
xxiv. De feneratoribus Clericis.
matertera fit. In his namque folis perXXV. Ne Diaconi fupra presbyteros fint.
•fonis, fit harum fimilibus, omnis quae ex
° mulieribus eft, fufpicio (m) declinatur.
XXVI. De PauHaniflis .
xxvii. De discomfits emam.
Qui autem praeterhac, agit, periclitabi­
tur de clero fuo.
C

b per «<ntu·
linrm f«A„
«*· (D

A

N

0

N

E

S.

(a)

IV.
‘ Epifeopum oportet ab omnibus epi-,
fcopis, fi fiet i poteft, qui funt in provincta ejus, ordinari. Si vero hoc diffi- ··**"
cile fuerit, vel (a) aliqua urgente aeceffitate, vel itineris longitudine; certe tres
epifcopi, debent in unum eflecongrega­
ti, ita ut etiam carterorum, qui abfentes fune, confenfum » litteris teneant
fic ita

I (A) quis b in aegritudine (c) a me­
dicis fedus eft, vel a barbaris caftratus, placuit ut ifte permaneat in cle­
ro. Si quis autem faaus feipfum abfeidit, etiam (i eft in clero, ceflare debet:
fit ex hoc ς ‘ nullum talem oportet or­
dinari. Sicut (d) autem de his qui af-

S

i Ita
MSS.noftri. Aftug M3- noder.
w/.a, AL pre
. s AL
-·//·*·
J **·
Rafter, ft Colbvrtlnu».
q Altu
q Quartum vero locum occupat h«<
cUufuJa ir cod· Golïert ut ex fuora relatis tituhi patet.
ifte faxtua appellatur in ConciI. OekWo
ocnfi Au. ij. ut hic in MS» Colbertino· Vide tituloi Canonucn fupra relator*
(λ) Contuli r»«nc primum cum retuftlfftnM Co4lc Lucenft apta ann«a fer·'mill, feriato. Inciph i«tm .· !<rr.•zuM Cewnrr Jiiraiti CinclHi a tmrxf/s dee·» β ·Λ· Petri^ï Ι·ρα*ι·, Μ·ΐι X*t. Incipit pr.feilo <jufdcm
Onciul. C«aHU«« /«rr««i
tuleUua
Stc. Sunt autèrn r.rfm qui haarhu «Jitl funt. Tum additur ;

C«m
Suuilum , tS «·«·»·.· ComMum
fum , à <·-* dsmffa funt fua
νρΛ
I""* ’ “ pfecw», ut tmuia fira putatu funt ud
Ortir Stuma
oftttrfratur . hd» rjl
Ssmudtu UUau Oytyuiu ttafuiulu CtupuatinJ durufi, tf Z/r.ut
f·1*;
.(»)<>·*'
W/
<W> L·'· «'!*
(·> »«
^^r,·
·■ Lue. «etR p«
(g) Lur. inventum fuerit in en perfona
(i) Lue. addit
(») Lue. U«'>ei. . (A) Lar. uddrt ffru*Htt
(!) Lue. aut tir.i· , ideft re) amtU, »»l matertera it».
(·; tue. imil irata.
( ,) tn l·* fee ft «/>«·
\

—... . ' ....... mu'

i

r

**

d87
CONCILIORUMOMNIUM
«U
& ita faciant ordinationem. · ‘ Pote- A Jn <®<n^ \ 9 Î',!u4ii *i*f!*Jr <·“!*'« Parifienfi·, jCfTlTô
in FoOittnf. ( j) alüfqu· pluribui Ik ic habet. rccitfia C HR 1ST!
ftas fane vel confirmatio pertinebit, per
.
kX Ungula5 provincia» ad metropolitanum
tf,. epifeopum.

canones

îîh<ioH
?■’·"

/wpi mfsrtftbuii.

b flomtchi eb

,i;7hxl·

“ ·

Ct /<

rf

er*v/«rd// »r/-

f-/w /«< "tltfimt.

Servetur & i ft a lententia , ut hi qui
Codex entiquiffimq» V. C. Heariei JuftcUi peg. M«.
ab aliis excommunicantur
, ab aliis ad bibliotheca canonica huac titulem exhibet - De pr/wara
(<aute σ
Cf anaraaa
aZ/anr* (tutatam
Haitataa· ttpfttfrt , Dein
. .
n
, ttifafra Ktmaa*
communionem non recipiantur . Requi- fequnut camn - A»t>gu
»/ »· mt
ratur fane, (λ) fi forte aliqua indigna- *·" *-**·♦ T**0?'.’·*·* ^**/*/ζ<
tr' ~~
tionc aut contentione, aut qualibet com·
—J-—tffftpet
*r— essoeas
_„...hea» /»«r, AltaaaAria
i altatjtlSimfUtar aatta· V t<rta Aatittliaa· tt ·"
motione b epifeopi fui * excommunicat! IrtitaAiAt·"
Λ—
F^aiJagia t'agit
amlraftiitaiinc. c Ut ergo digna hx<f poffinr exa- ■>'} rerlrà
imAa aattm maatfaftam tf illuA, «s
• t/a>
'β
matrafaJ/ , fic «nlnl
minatione perquiri , reifte vifum eft , Dle»endunt,
11
ctafiUrtrit rfjf.ofv* , luat ttafiut faailam
per fingulos annos in Anguli» quibufque tt magna· ttatiliam ata tam tft rplrtpam. J» atra

provinciis, bis inannoepifeoporum conci/.z’, Hum fieri ; ut fimul in uhum convenientes

(trnmaai. tt·.
De ienfu varo ejufdem canoni, non cA quod addam
ronjcâuiaa meas , ad aa qua copiofiaa, leguntur apud
Ramnium > Bellar minutu, Petronium eminentilEmo· car­
dinales, Binhiia, Sirmondum, A leandrum , Dartlftum,
LefchaflfeiHini , Cuttherlum, Marram, l.aunojum, Ac­
ui taceam modo heicrodoxos novatores, Calvi num, Gothoiredum, Salinafiutn, Blondellum» fimilelque , inter
fc flr cum catholicis tafanc digladiantes»

ex communi provincia, hujufmodi exami­
nent quxftiones; ut ita demum hi,qui ob
culpas fues epifeoporum luorum often fas
merito contraxerunt, digne etiam a ex­
teris excommunicat! fimiliter habeantur,
VII.
quoulque in communi, vel ipfi epifeopo fuo,
vifum fuerit humaniorem circa eos ferre
* Quoniam mos antiquus obtinuit, &
*’
fententiam. Habeatur autem femel conci­ verufta traditio, ut Æliar, id eft, Hie- —*
lium ante (b) dies quadragefimz , ut rofqlymx épifeopo honor deferatur ; haomnibus fi qu» funt , fimultatibus am­ C beat confequenter honorem fuum ‘, ma- *^1^'
putatis . mundum & folemne Deo mu­ nente tamen metropolitans civitati ’pro- r·· H"“»·
nus potfit oflerri ; fecundum vero agatur pria dignitate.
. ω** ‘
circa tempus autumni.
VI.
Si qui voluerint venire ad ecclefiam bip”^
pcrdvr·'
* Mos antiquus * perdurat in Ægycatholicam (t) ex Novatianis , placuit roi t id «ft
pto, vel Libya & Pentapoli, ut Alexan­
fando concilio ut ordinentur, & (icma­
drinus epifeopus horum omnium ha­
neant in clero . Ante omnia autem « c niaat.
beat poteftatem, * quoniam quidem & hanc (/) habeant confeflionem , quam' fcripurem
epifeopo Romano d (r) parilis mos eft.
per feripturam exigi oportet, ut fatean- ^**““F*‘
Similiter autein & apud Antiochiam ,
tur fe communi confenfu catholicas deccæterafque provincias, honor fuus unicui­ clefix ftatuta obfirrvaturos, id eft com- **’ '*
que fervetur ecclcfix . · Per omnia aumunicaturos
forte fecunr λ .
-n
_ - i r
_ _
municaruros fe
ic &
oc his
nis qui
ui
rem manifeftum eft; quod fi quis prx-^, ,
.*
. r ’
.
λ,
r ■ .·
_ r
D das nuptias experti funr
vel
his qui
ter voluntatem c< conlcientiammetropoΓ
r
perfecutionis tempore lapfi funt, quibus
litani epilcopi fuerit ordinatus , hunc
tamen lapfis pœnitentix modus & tem­
concilium magnum & fanôum cenfuit
pus adferiptum eft, ut in omnibus feC Hat
non debere elfe epifeopum. f (d) Sane
quautur ea , qux in ecclefia catholica
uj»
fi communi omnium contentu rationabiobfervantur . Et fic ubi ( g ) iidem ipfi
r liter probato fecundum ecdefiafticamrefuerint inventi five in vicis five in ur­
gulam ,'duo vel tres animofitate duefti
£*../ m, per contentionem contradicant , obti- bibus clerici (i) ordinati a catholicis,
lie etiam in clero perfiftant, unufquif*'.J.
fleat plurimorum fententia facerdotum .
que tamen in (i) fuo ordine . Si vero
epifeopus vel presbyter ecdefix catho­
""*'7’
Observa no Puilifpi Labbe S. J.
lica: fuerit , ad quem aliqui ex his .ac­
/i«.· ?;■·’»·
(
>"*'· ·
PUce' hu;u< vexitilHmi apud eruditos omnes oxnonis
cedunt, certum eft quod epifeopus qui­
iexti var is cdiiione’ b'e»i(er hoc loo> proponere P'«dem catholicus fuam habeat dignitatem
'cs Hcrvetixniiv , If.onyüe.iam , atque veterem heneex
Ihdor.ina compilatione deprompiatn, nec non decantafimiliter autem presbyteri & diaconi
liiliruam ex Ruifinl AquilcenHs hiiluri* fuo pollea or(t) habeant. Hi vero qui ab iflis ve­
dtnç aftetendam .
niunt.

νπι.

t Iu Colbert, i.i, v> ■
x
, 1> il 6s. Mti aaiiftai Cfc. ut i» har editione. Alina MS. nofter
Aati^va
tta^r-.t.ds jrr\aiu’ , V
, Ct L'bya,
Ferrraprit : at .
’ } Et in Colbert, qui olim Thuaneu, , *c in alio
qui «Λ Bibi, vclleg. I‘ar4. See letu, icripto ( fi amanuenlt fides) an. Chrifti Boo. In Pitfifano veio . ' fttA B,f.r/i.t
'rraprr ttbait
. Trarat auirat O E/J^sas , atl Libya , V Fratapri/l ; ita al (fifctfar
Jtxita.it e*>. Nufq^sm n ali ;uo MS. vidimus ititat : ut aliqui ‘audactus ediderunt ex fols injenii fui eonjcâu·
t·
fed ubique legimu,, iaia.t . Ilatdilnur.
a MS. noder qu.a.
( « ) l ar m Corte quu , x aliqua iqttgrMKione anitnl .
(4) Lar. diem
(r) l.ur. hoc idem motis
(A) l.ti niû
( t i tll L·... .teeft ·· Nevadatii
(f) Lar. haitr ab cs confclfionen, per feriptutam ejdji
Oportet .
· i ) Lai. qu-acm omne, ipti
(d) Lat. ord.nentur a catboluu qui iuveniun ur & fic.
( ' / for. in flatu >uo
(> ) Lai. debent.

H
A M P L I S S I M A

489

C O L L E C T I O.

490

'anMO niunt, fi forte epifcopus fuerit, habeat A tempus ftatutum * etiam ab his fuerit câ'nônes
cuaiSTi(
z, facerdorii dignitatem:· nifi
nif. Γforte
Λγ^„
ι, ­ impletum, & orationibus jam cœperinc
λ)
pla
ceat catholico epiicopo concedere ei et­
iam epifcopalis nominis honorem . Si
vero non placuerit, inveniat ei locum,
* ut fi in parochia ( 4 ) chorepifeopus ,
aut in clero presbyter : ut in civitate
una non videantur duo epifcopi efle, &
ille omnimodis in clero permanere videa­
tur.

communicare; licebit epifeopohumanius *·
etiam circa eos aliquid cogitare. Qui
vero indifferenter habuerunt lapfum ,
& lutficere fibi quod ecclefiam introje- /·ι®
runt arbitrantur; ifti omnimodo tempora ftatuta complebunt.

v(r.

XII.

De his vero, qui recedunt ex corpo-, ,, , »
re, antiquat legis regula obfervabituretIX.
Si qui fint examinatione (c ) promoti jam nunc, ita ut fi forte quis recedit
4 d.ft >·■
presbyteri funt id), & poft c a examinati, ex corpore ·, · neceflario vitse fux viaconfefli funt peccatafua; Acum confefliB tico non defraudetur. Quod fi defperafuiflent contra regulam venientes homines tus aliquis recepta communione fupervi
manus cis temere impofuerunt : hoceccle- xerit, fit inter eos qui in fola oratione
fiafticus ordo non (e)recipit. In omnibus <communicant. b Dc omnibus tamen his 1,4«·« rm.
enim, quid irrepreheniibile eft, (/) fan­ qui a corpore recedunt c,4n tradendo
da defendit ecdefia.
cis communionem, cura & probatio fit •odu tumepifcopi.
X.
f"
ftt»m puft·.
*h>. <jU1
Quicumque ex b lapfis per ignoranΧΙΠ.
Im*
tiam funt ordinati, vel contemptu eo( /) Placuit, hoc fanélo A magno coni* rum qui eos ordinaverunt; hoc non prr- cilio ( de catechumenis qui lapfi funt),.^|„1Mlw,
«aT** judicat regulx ecdefiafticx : cum enim ut tribus annis inter audientes verbum ah··’·»*compertum fuerit, (g) deponantur.
„ fint tantummodo , poft hrc vero orent
XI.
cum catechumenis.
c pr<vtrkati
(h) De his qui cnegaveruntprxterne-C
XIV.
nVAir’?.'.’1'* ceflitatem, aut praster ablationem d fa­
Pervenit ad fandum concilium, quodc«.·. »« ..
il
cultatum aut przter periculum, vd sh- in locis quibufdam & civitatibus, près« .nnartiri®. quid hujufcemodi (quod fadum eft* fub byteris /aeramenta d diaconi porrigant . «·» c H
‘tyrannide Licinii) placuit fandae fyno­ Hoc neque (*») regula, neque confuetudo.
do, licet indigni lint mifericordia , ta­ tradidit, ut hi qui offerendi facrificii
men aliquid circa eos humanitatisoftennon habent poteftatem , his qui offe­
di . Si quos ergo ex animo pernitet , runt , corpus Chrifti porrigant . Sed &
• •udt«ntc« tribus annis inter · pœnitentes habean­ illud innotuit, quod qqidam diacones et­
tur: fi tamen fideles'funt, feptem annis iam ante epifeopos facramentar fumunt. *
"
r «t.. com-a]jjs jntcr pœnitentes fint , duobus au- Harc ergo omnia amputentur, · & ma- '*
munionem in

.

.

Ç

...

o..» (ou tem annis 1 udem line oblatione in o- neant diacones intra fuam propriam menfiMt^àio. ratione (ôla participent populo, s ’ Si
...
.
furam , fcientes quia
epifeoporum qulvcro F*r
gratiam vocati , pri-Ddem miniftri funt, presbyteris autem inurwun.L, mo quidem oftenderunt fidem luam , feriores: Accipiant ergo f fecundum ordi-1 eucharrAnm
nem poft presbyteros ab epifeopo , vel
j
depofito militia; cingulo ; poft hate au­
arUitiai
tem ad proprium vomitum funt re- a presbytero , facram communionem .
verfi, ut & pecunias darent , & ambi­ Quod fi non fuerit in praefenti vel epi­
rent redire rurfum ad militiam ; ifti de­ fcopus , vel presbyter , tunc ipfi profe­
rant , & edant. Sed nec federe quidem
cem annis fint inter pœnitentes, poft
primum triennium quo fuerint inter * licet in medio presbyterorum diacones,
•aditor*·
audientes. Ab omnibus vero illud pne- extra regulam enim s eft, ut hoc fiat. *4*^'*^
Si quis autem non vult b his fufticiens h*
h >r propoli cipue obfervetur, ut animus h eorum, &
fruélus pœnitentir (») attendatur. Qui­ efle poft hanc definitionem , ceflet efle ».Λ.'ι/ιΐ«.
cumque enim cum omni timore &lacrymis diaconus.
perfeverantibus, & operibus bonis, (k)
XV.
converfionem fuam non verbis folis , fed^
Propter multas perturbationes, &fre0atat> coat-

CO*

opere & veritate demonftrant , » cum
Cancil. General. Tom. II.

quentes tumultus feditionum, quae fieri
Xx
folent,

1 Et hic canon xii. incipit in Crrco , flr «puJ Dionylimn .
t Al. MS. addit uhieet Ό . M GratUoni
canoncm integrum edidit, qualem exhibet Labbeu».
j Hiilenu» Gratian·· , qui reliquum Canonem drfirilxt
ex'ver Gone Dion y fi i,
(4) Lac. presbyteri
(d) t»i. ·" cl.ro eplficopu· aut preabvtcr , dum tamen ut
(c) Law. prove&l
(/) Lur. addit a«t ep<[t-pe.
(/) L««. recipiat
( f) Lu.. ftthjllct
(f ) l.ae deponentur.
(S ) Lae. hic aliquid diverfum habet ab editi·. XI. Placuit Sa*Rr> C faillie licte /arl/jul fiat eeelftrlctrjla ia•ac a abeal/l cftfa ttr haataa/latit efitaJ!. SI pai trfa ea aaiait peaiteat t.liit ttth rater aajiealer haieaatar j /
taowo fiJelet fiat , C JapieiK .Hit aaalr later pealtate) er fiat·, Jaeheei it rea aaait talea ctaeataaltatn ia eratleae
fala part tr/pe at pepalt. X i l. S/ rfal' fera tie. nt in editi» Canon. XI.
(r) i.ac. obfiervetur '(A) iac. couverfationem (/) i Ite Canon ponitur poft can-XIV, in Lac. (at) Lar. canon.

I

691

CONCILIORUMOMNIUM

69 s

^nicænV

piguit omnimodo iftam abfeindi A tur, eadem forma 1 fervabitur , Com- anno
confuetudinem, quae contra regulam efi, memoravimus autem diaconifias, qu«inCH*,,JTI
• r»».·». t*. ficubi ‘tamen fit, id efi, ne de civitate hoc ordine invent»
font, qu»
quae nec mi
mae funt,
*,*.*;££ ad civitatem’ tranfeat velepifeopus, vel nus impofitionem aliquam habent , (f)
(/)
‘‘«presbyter, vel diaconus. Si quis vero poft ut fic Omnino inter laicas habeantur (j;
hr eft at ut a fan Λ i hujus concilii tale aliquid 'Similiter autem diaconifi», quae in ca­
b agere tentaverit, infringetur omni gene- tholico canone (A) non habentur, fimili
< «.i web re hujufcemodi conatus ; ficreftituatur pro- ( i ) modo, id eft laicz , & tamquam
ttr, v«l «pif. priar ecclefi», in qua c ordinatus eft.
non confecrat» deputentur. ( *)
«»Ρ·«
, «m
xvr
duro... ,
Λ Y *·
.
XX.
m. a i«.

Si qui vero fine refpedtu Dei agentes,
Quoniam font in die dominica quidam
& timorem Dei ante oeulos non haben­ ad, orationem genua fle&entes , & in
tes, neque ecclefiaftica ftatuta cuftodien- diebus a pentecoftes ; propterea itaque
tes, receflerint ab ecclefia fua , five prés- Bftatutum eft a fa nit a fynodo quoniam
byter, five diaebnus, vel in quocumque confina & conveniens per omnes eccleecclefiaftico ordine pofiti fuerit, non de- fias cuftodienda confuetudo eft, utftanbent fufeipi in alia ecclefia fed cum
tes ad orationem vota domino reddaomni neceffrtate cogantur ut redeant ad mus.
ecclefia m fuam . Quod fi permanferint
Nota Romani Edito a 1 S.
excommunicare eOs oportet.
XVII.
Ceotilitrom generalium.
,. D.ft.Si quis aufos foerit aliquem, qui ad
Nihil
eft
in
auOoribut
temporum injuria , & libraria,
'* »·"*·/«· alterum pertinet, ordinare in fua ecclerum grroribu, magia expolitum, quam propria tororum
fia, cum non habeat confenfum epifeopi parfonarumque nomi fia. Nam cum ut plurimum paregri·
iplius, a quo recefiit clericus, (e) irri­ aa δη», facillimum dkidem «ft corrumpi ac depravari.
Accadit, locorum affoa.llatlone, propter varias dlverfata fit hujufmodi ordinatio.
rum gentium In alicAoa fine* lacurfiooe,, St pena moÇ
mentaneat
imperiorum^vlcltudinaa, nullibi ftabllaa par*
XVIII.
maafifle. Hinc faAum «ut lo conciliorum fubfcriptioni·
Γ· quad
Quoniam multi clerici, avaritiz cau­ bur multa Itgantur , qua aut plana dapravata funt,aut
certa ii, nominibus habentur, qua,éo tempore vera &
fa turpia lucra fedantes, obliti funt di­
certa erant, nofiro 1*1 fa omnino & incognita. Sed cum
T/..
vini praecepti, quo di&um eft : Qui pe­
In oranibua editionibus haAenus r vulgat Ia pradUt» fubfcrlptioner extent, vifum eft omitti eaa non pofla.
cuniam fuam non dedit ad «furan: ; feneran­
Certe condonandum eft colleftori , Inquit Petrae Crab­
tes centefimas exigunt: ftatuit hoc fan- be ac peg eum Sariat, fi forte in affignatlone aut tenfcrlptione tam epifeoporum quam cplicopatuum fubfc€tum concilium, Si quis inventus fuerit quentium error Invenitur commitTus » maxime circa Illos,
poft hanc definitionem ufuras accipere , qui ultra Europa provinciam defignantur .· potlftrme quod
et Ii fuerunt exemplaria vetuftifliipa quatuor , ex quibus
vel ex quolibet (b) tali negotio turpia colleâio prafens fumpta eft , erant tumen adeo omnia
lucra feCtari , vel etiam (c) fpecies d & Gnguld depravata, ut colleftorem taderet Inepta ac
d fruge® .
multiplicis variationis. Nullius enim illorum cum altero
frumentorum ad fefcuplum dare; omnis convenienda
fuit.
qui tale aliquid conatus fuerit ad quæ• aWcind.tur. ftum , e dejiciatur cx clero', & alienus
Snbfcripfenmt trecenti decem & pflo tpifeopi , qui
j» eodem concilio cmrotmrwti.
ab ecclefiaftico habeatur gradu.

r» 1 q
"
f vor
nto

XIX.
Si quis confugit ad ecclefiam catholicam ( d ) de Paulianiftis &i’Cataphry-

g*s > ftatutum eft rebaptizari cos omnino ‘■^bere Si qui vero clerici erant apud
now’. »ut ». cos , fiquidem inculpati fuerint & irre£t.D,o’r prehenlibiles, (e) baptizati rurfus etiam
ordinentur ab epifeopo ecclefi» catholi­
cae. Si vero examinati , minus fuerint
apti deprehenfi. deponi eos oportet. Si­
militer autem & circa ’diaconos, &de
omnibus qui 4 iq eodem clero inveniun-

d«co.-

'

Ofius epifeopus civitatis Cordubenfis provincic b Hifpanie dixit : Ita credo ficut fuperius Sp,.,,
feriptum eft .
* Vidor · & Vincentius presbyteri urbis R.0-» Vltm u
m» pro venerabili viro papa & epifeopo noftro HiM.ViAor
fando Silveftro fubfcripfimus, ita credentes, fi­
cut fupra fcnptum eft.
Provincia Æpjdi.

Alexander Alexandrie magne.
* Alphocration ’ Naucrati tes.
Adamantius Cynopolites' Cincnfis.
* Alberion Pharbeti.
Antiochus Memphites.

Arpocra-

Cajus
I AI. Mi trtotfrretir .
» It» etiam MS. nefttr , & Gnti»nu>. Vide M iero logum cip. d.
J MS. noder D/vrewr.
4 AI. /· rtrrr teretu.
j AI. frrerter.
6 AL Vite: Socrati lib. 1. cap. 1 ]. Biw»
ex fynodico Athanafii.
7 Grare apud Socrat. loc. cit. A fxu*.r.
(«) Z*<. addit
/e Ceerer <tet,ertur.
(i) Z*r. alio
(r) Lee. addit turfrr
( J ) |n Lac. detft
d» PteÎiaK'fx
(v) Lee- rcbaptltati
(/) Lue. ita ut omni genere .
(d) h>c Inc.pit canon XX. In cod. Lue.
(I) detft
in Lu..
( i) L.ur, loco.
( * ) in Lue. poft h*c verba legitur : Ifttur Sfifttp/ eum dr Sit rmu/bur , p-rut Dlufuurum Irrutu rrtrrrtttie »»feriri
JreretijJeut . frJ fit Sr rbl'rrvet/rui Prfebu ueetiftHim Cetumeuty per e/uem uulta d* rtlieter tarirtat trirriur
Oeelrpite
, tmuiiut rltr rifprftir Beelr/eeerum frx , t} fieirt iu Orirntit, ut^ur Oeeijrrti, purtibut
v.WVMfvr frrerta rfl, Har de Bielejirjilcr Sterir ueergari» eredemm inferrttda XXI. f^enittm fuut in die DeteriR/cv
•’rtirrtm genua /telieuter tu dieiut ^utuquagepma , prepterea efi itaque eenfiitutum a Seni/e Syttedr , quo­
niam caafttaa , V teauenient per »r>r»«/ H<lr»iar cvfledtenda tmfuetude e/y ut Jiantti ad eratirnem Dement Bola reda

‘ Arbetitoo,
Artxt».

*9i

A M P L I S S IM Λ

COLLECTIO.

*94

A * Pegafit» · Aoorabenfis.
Christi Doaocheus PdufiMus.
Baflbous Gabenus.
Gerontius' Coans. 'Chariflunenfu.
•nlV«, PhiHppes · Panephyfcnfia.
ThMk«> * Pocamon ' Heradeenfis. ' Heradianenfis.
* Salomon· Germanici· Secundus Ptolemaidis.
Piwmkm Anti*.
Tiberius » Tentirites. 'Taucinenfis, Tarichetes. Nkomachus Bofirenfis.
PmvâKM Tfedaidv.
Cyrion Philadelphi·.
• Akb«iM. * Atlas Schedi·»
Gannadius'Jabrudorum. 'Ybutenfis.
•JJW· Mt Tynnmu Antinoe.
Severas Sodomorum.
Volufianus ' Lyoopolites. ' de Lyco,
SoTipater * Bethauoenfis. 'Sopater.
Severus Dionyfiadis.
M·'·'1?*
MtfofeHMt .
JuSÎJj*.’ ♦ Dathea Berenices.
••Ethibuu Edeflenus.
* A«<i(»r- Serapion *Λ Àntiphenfis.
Jacobus *· Nifibenfts . \
«**&’·
Zephyrus « Bare·.
Secundus'Tanitès.' Taucinatenfis. r
Antiochus * Rhefinatenfis.
Titus Parutonii. ‘ Liby· inferioris,
B* Marea» Macedonopolitanus.
Fraviane Pal^finut.

Macarius HieroTolymitadus.
Germanus Neapolitanus.
' Marius Scbaftenus. ' Marinus,
e i* mmss. * Cajanus Gadarenfis.
aih· «ft or- Ejufcbius Csferienfis.
a»
Sabinus Afealouitanus.
Longinus Nicopolitanus.
Petros 'Jamnienfis. ' Jamnites.
............... * Macrinus Eleuthtropolis.
Pinilatta.
Maximum Maximianopolitanus.
■bed a Μ * Paulus Maximinopolis.
iaouarius Jerichuotinus.
Iclioden» 4 Zabulonites.
ioilbow Aetius Lyddcnfis.
<*»
Silvanus. Azoti ·
Patrophilus Scythopolis.
Afdepius Gar·.
Petrus Ahike.
'Antiochus'Capitoliadis, ' Capitol ieniis.

>

Su8sc Ki.
PTION U
■Qm Pete
akaa al. Pal
Jadtoa
“ Acrabataa*·. al. Atabrariaaaaftt
• SaUataan

1 Ælhotaaa.
•I.Ælhelaa

Praevarae FeifiJit.
Marcet

Joannes Perfidis.
Praevarae Cilicie.

Theodorus Tarfenfis.
'Amphion " EpiphaoieGi. ' Aicnion.
NardlTus * Neronianus.
Moyfes Caftabalcnfia.
'Nicettf Flariadis. Nicefias..
\
Eudtemon chorepifcopus.
Paulinus Adaoorum.
Macedonius Mopfucftic.
Hefychius Alexandrie minoris.
Tarcoodimantns b Ægetam».
Narciflus' Hicrapoli»' Ircnopplis.
C
Prawaw^Cappodici·.
Leontius Gefarienfis.
' Eupfydiius'Tyanenfis. 'Eufidus.

’ Iwaopoli· .
hl«retf<»4it.

> Eant ht»
'Clblkrwfil
al. Châtra

Timotheus * Cyziftntnfis.

Fnwtcut Pbenicti.

* Minna·
* Thadoticuii
Taillie .
* Amelia»

Zenon Tyrius.
Æneas Ptolemaidis.
Magnus Damafcenus.
Theodoras Sidonius.
Hellanicus Tripolis.
Philocalis ' Paneadis. * Paneates.
Gregorius Beryti.
’ Marttnus Palmyrenus.
* ThalaiTius Alahus.
* Antonius Einiflcnus.
Prvvtaria Syrie Crier,

TheedMut .

Euftathius Antiochenus.
' Zenobius Scleucienfis·' Zenonius .
* Theodoras Laodice·.
* Alphius Apamez. ' Alypius.
' Baftianus RhaphaneenTu .'Alienus.
Philotimus Hierapolitanus .
Piperius Samoiatenus.

PhiioacM . *

Archelaus ' Dolkhenus. ' Doloenus.
Euphration ' Balaneorum. ' Bacaneotes
* Palladius chorepifcopus.
Zoilus 'Gabalenus. ' Gabalonites.
Gtroatiat
Faftaltaa

CyrtciM

* Euftathius Arethuiius.
9 Mauricius Epiphaneenfis.
Paulus Neoœtareeniù.
* Syrici
Syticius
us ' Cyrreticcnfis.

“£°li*'rSelcucius chorepifcopus.
ta*

Petrus Gindarenfis.

• Gorgeais»

< JUirMhM.

Theophanes cboyepiicopus.
Pmomrin aemaru
* Eulogius Scbaftenus.
* Evethhe Satalenfis.

XaUlMe
Racy chiai

Ppnwkm Anusau Mjtrù
D ' Arfaphins ' Sophe nenijs.' Arafphius 'Sophonenfis.
* Acritcs Diofponranus.
* Ariftarca*
al. Ariton
'Eutychianus Amafcus. 'Eutychius.
Heraclius Zelonenfis.
’ O**■»»·♦··
Elpidius * Etbonicnfis. 'Gosnanus,
fit. al. lu
PrvtMscM Feeti Ftlnttwei.
£m·.
Longinus Neocefareenfis.
Domnus Trapezuntis.
Stratophilus * Piyufii. 'Pityonita.>
Puyaatir,
PmwKM Pm* FapHegnte.
Philadelphus Pompejopolis.
Petronius ' Junopolis. ' lenopolitanus.
'Hefychius Amailridis.1 Eutychius .a/. Eupfychius.

PrvOMCM GaUfâa.

* Pancharius Ancyranus.
E Dicafius ' Tabicnfis. 'Thobarenfis.
Eretius'Platanenfis. **'ErecboreusGp<Unitanus.
' Gorgonius Cynrienfis. ' Gregorius Philadelphus Juliopolis .
Λοηβαο Λβ»
Thconas ' Cyzicenus. ' Marnwricenus.
mî_

Concil. General. Tent. IL
1MS. JufteUi new,". ■ >
Epiph. har. β». a. <
j MS. Malli
4 Al. DaH,„.
< At. eattfyeeatr.
<TAL
7 Forte TeaeHeMea/e.
8 AL Pallia,.
9 AL Maaaeiar.
De eo Athsaafius Orat. ».
ArU»oi p. *9«.
·«
·»· ’·< »«W«r» lae­
det u. inter fidei Nk«u« coolXTorc. ab A th*·- loc. cit. A MO* «'/·'··’··«’*»»·«». ··* «· “P- ·*
1* AL Je
at I re nopoli. ipfa «ft Neronia», de qua iupra. In Cilicia nalla aft Hiarspoli».
. «s Forte Pitaa/fe&r.

«/. Mateo

CONCILIORUM ΟΜΝΙϋ,Μ

$95

su es cri. Orion ' IlienGs. ' Helentenfis wl Joffas.
rnoNts. Eutychius Smyinenfis.
_

J S" r\7"··"

A r temidorus * SardienGs·.

Soron ThyStirenfis.
· Ethyma|îus; Philadelphi».
Pollion ’ PeperenGs.
Agogius TripÀHtanus.
Florentins * Anticyrrx ·.
Marcus Standi tenus.
■’Antiochu< Aureljopolitanus.
I
, Provincia Pirata.
Nunechius LaodiccoGs.
Flaccus * Sancnfis.
Procopius} Synnadenfis.
' Pillions AzanenGs. 'Phiflïcius Azanites.
Athenodorus Dory heus.
Paulus * Apqmenus.
Eugenius EttcarptenGs ·
Flaccus Hlerapblitanus. .

• Eibrumitie· *
Th©·",non.

Phr»»>«.
I Autpa i

• Sandenfi·.
Jrubcntii

'Provincia P{fidit.

•

Hefychius chorepifcopus ,
Cyrillus 'Sidenfa. ' Cuntanadeniis.
Theodoras'VafagadenGs. 'Vialbitanus
Theodoras chorepifcopus. A tuioiiuj chorepifcopus.

Mithres ' Popanenfis ». ' PopenGs.
Macrinus' Helcnopolis. ' Theopolir.

Paulus' Andertnfû.' Audcrenfis. ' Andenlîs.
■ Prowtori· Lydia.

Paulus * Laraodenfis.
Quintus chorepifcopus.
Tyberius Lyftrenfis.
Aquila ctorepilcopus.
Eufebius'Paralais Lycaonie. ' Parrici*·
'
t
Provincia Cypri .
Cyrillus « Paphenfis .
»
* Gclafius SalaminenGsZ
* Setinoa
Frotrim* Bithtyma. ‘
Eufebius Nkomedienfn.
B' Theognis Nitrous. 'Theogenius.
Maris Chaleedonenfis.
• a Chid
Cyrillus * Chius.
Hcfychius PrufenGs, juxta * Hippium fluvium.
. Gorgonius' Apollonienhs. 'ab Apollouiade.
Georgius Prufiadis , juxta Olympuiri montem .
E vet hi us ' Hadrianopolis. 'Hadnancnfis.
* Theophanes chorepifcopus.
Rufus Cxiarienfis.
Eulalius chorepifcopus ·.

Eulalius Iconidnfis.
» Provincia Eytropa.
Telemachus Hpdrianopolitanus.
* Phxdrius Heradex. .
Theodorus Uzelenfis.
Provincia Dana.,
' Eutychius Seleucienlis.
Protogenes Sardiceniis .
Hefychius Neapolitanus.
Marcus ' Metropolitanus. ' CalabrienCs.
Ur.nrjtSe· * Uraninn SelgenGs .
Provincia Myfia .
' LifioienGs. ' Aramius ' Limeneniis -C
Trntou» . < Apaeamtis
r 5’
'Piflus Marcianopolitanus. Pirtor.
laeticius Apamenus.
.
Marcus * ComeenGs .
Patricius Ambladenfis .
v Strategius'Hephrftienfis. EphefienGs .
Policaspus Metropolitanus.
Provincia Mactdonia.
' Acumedios Parinenfts. ' Academi us a Paro.
Alexander TheflalonicenGs.
Heraclius Barenfis.
·* Budion Thebeniis.
" " Theodorus Ufenfis.
ProtnacK Achaja··
" " Adoti Bycix.
Piflus Athenienfu.
Provincia Lyieta.
Feftius Strategidis.
Eudæmts'PatarenGs, ' Pataritanus.
)

• Htniî·· j;.
,
Sufton.-fl.

• Miprftrfi·
’^u',n‘

Provincia Pantpiylia.

'Callinicus Pergentis. 'Callidicus.
Eureiini ' TcrmeiTenus. ' Thermienfis.
* l euxius * Cyrbenfis. Zeuxtus "Siarbitanus.
Doninùj AfpendiuJ .
Quintianus SeleucienGs.
Patricius Maximianopolitanus.
Aphrodifius * Magidorum *.
' Pnvmcit InJoltTis.

Euphrofynus Kbodicobs,
Meliphroa Cous».
Strategius Lemnius.
Apollodorus Corcyixus .

ProvitKit Ifatait.

AMhcnn·
£»<Mns

Stephanus ' BaratrhenGs . ' Barthenfls.
* Athenaeus'Zoropaflenus . 'Corpiflitanuc .
· Ethefiqs Claudiopohtanus.
' Agapetus Seleuci*. ' Agapius .
v
Silvanus Metropolitanus.
Faullus 1 Phuphena tenfis. ' Phanemu t hicnGs.
Antonius Antiochenus.

*

* BuiUùur
Bodin·
Siobienfit
«ut Strldoa
nantit.
r

Provincia Tbcffalia.

'Claudianus Theflalix. 'Claudius.
* Chiontus Thebanus.

* Choaïcu»

PjfOvuKit CNairit.

Marcus Çalabrix
D

Province Africa.

Cxcilianus CarthaginenGs.
Provincia Dardania.

Dacius Macedoni*.
Prvviitcia · Dalmatia

· D»rd»»i·

' Bunins'Stoborun). ' Bodms' Stobiorum.
Provincia Pannonia.

Domnus Stridonentis.

Prwtncit Ctrit.

Eufebius Antiochenus.
Ammonips Aphrodifius.
Letou·
* Leoditjs Cybinfanus· 'Lxtodoris Cibyr.
« Mii«<o. Eufebius'* Miletius.

$9$

A Neflor'Syedrenfii. 'Suedriunus.

Provincia Galliarnm .

Nicafius^Divionenfis.
Provincia Gothia .

Dunin

Theophilus Gothi* Metropolis.
Provincia Bofpbori.

'Domnus BofphorenGs. 'Gathirius Bofpbori.
E ’ Observatio Philippi Labbe S.‘J.
E rubicriptionlbun epiftoporum qui interfuerant
concilio Nicaao multa congeÆt Joanne· Seldenus
in noti· ad fragmentum hiftori· Eutydili patriarch·
Alesandrini·, qu· pet otium confulere poterit barutu
rerum ftudiofu· leQorj âc pracipue nomina j t S. patrum·

D

a Lege
j Al. Clmlfifit.
« Cyrlorur apud Photlum Cod. aaq. BibL
Fori e
< Hypopf··/.
ex Ephrkmio Antioch.
j At efl Hypplut mon» · non fluviu».
6 Hafleniu Codex MS. JuAelli I in quo
fcilicat Orientalium duntaxat nomina defcripta funl.
y Qu^fdam Epitroporum fubicriptione· Grace defcripta· ex charta Niliaca , ut vocant , hoc loco adjecit Lab­
bet»· lid partinent illo ad Concilium CP. tertium· live textual Oecutnenicum » ubi totidem verbii Jagantur Afl.
.xrin. non ad Nicanum.
,
,

<*7

AMPLISSIMA

*S"W Wff a·· ·®·ι ■ Ari» «Kwi*"tw,n,r
£ H'**·
r
na...isti Ο««ί·ι
fiαία«xi*·
MJ Joftphi
c
in
finrnWT· dicitar fab annum Hagir· Muh.tnmadi x I M ·!» »r· CfctiftiM· »4ββ·λΝα» ϋ· m««w.
Biffii
miffia
true
eiua
cam.

“ rnpt'*·

i» e dumi.Mi
durolaxal «shibaWmua
«shlbaMmu· ·»<·>!»·
·»»>!»· quorumdam ··he
n i{M llllui Nknn· Γ/··4· ·< «b·*· N'IUca »
fi ruat fcli· amtqulliiuam *P**d Josancm Sambu­
u hU h«c dafcrip'· , qu· ftquuaw.

69*_______

COLLECTIO

"WlSCIürnoNn.

Adamantins Cini.
Atfcetion Pharbeti.
pan^k-«
Philippus Panephyii.
Pottfmion HtradeiS .

Secundus Ptolonuüdû
Dorotheas Pelufu.
Gajus Thomeis.
Antiochus Mempheus.
Tiberius. Ty tide.
Agathas Schediae.
*
Lybij Superioris.
' * Dachis Beronicix.
Zopyrus Archiftei Barces.
b Serapion Antipargi.
Secundus Tanei.
B
Lyiif hfttitfii.
Titus de Paraetonio.
' Paleeflinu
Macarius Hierofolyme.
Germanus Neapolis.
‘ Maximus Sebaftenus.
Gajanus Sebaftie.
Eufebius Caefarienlis.
Sabinus Gadarenfts.
4 Longinus Afcalone.
»
Petrus Nicopolitanus,
Macrinus Jamnic.
Maximus Eleutheropolitanus.
Paulus Maximianopolitanus.
Januarius Hierico.
C Heliodorus Zabulon.
Aetius Lyddorum.
Sylvanus Azoti.
Patrophilus Scythopolitanus.
• Afdepas Gazcnfis.
Petrus Atiae.
, Antiochus Capitoliados.

Ce*fer Jhia
TbeferA.ru.
ΙΛ. < <«».?.
b rer<rA A·-

a
<trai· ,

•·ΗΦ

•Srifb.lee.eit
n'rexéeeef

Pkotniciu.

Zenon de Tyro.
Æneas Ptolemaidis.
Magnus a Damalco.
Theodorus Sydoniae.
Hellanicus Tripolitanus.
Gregorius Beryti.
Mannus Palmyrae.
Εν<·ο><·; ·7«ξι««
«ti E»£·<■»» <·λ»·ί τ'ί I^Thadonius Talafir.
E'X»*««w» »
·> <->■
Anatolius Emiilae.
U<Tr< *·*!»« X»f«' · e»·
tTirtrrtf n( fHrlftPhilocalus a Paneade.
<«>*’ b<^e^eef‘ »·*··«» ·>· <>*■
’
...
Syrift.
Π»
«'XtaO«a~
η(ëûτ·λ·»»
................ ili· β«· Itiriiuf ila£<», if. «V.
Eullachius Antiochiae.
............ »>.'· βι. ιτ,κ.χ, r.W
a'f.*'·.
Zenobius Seleucix.
T*-’z*>» »ύ· Θ». « τ<>-.»»·; <ιλ»·; ■»...........
Theodorus Laodiciae.
Alfius Apamie.
Ctltrt «S iltiilt Ct in
ttmjf tlfliMpfrrr. J*»·'
Philoxenus H ieropoli tanus.
ner Semierxr .ox/itjerjur O iJjbrJcnr C^farrn, ex
eeitlanii m/jit
L. SthreJenm enne «$*}. OrZgZ··/·
Salamenes Germanicis.
Cf
. L- SCHRADER.
Piperius Satnofatenus.
Archelaus Doliches.
Ædtm fnbfcriptioner ex rnff. Collegii Pari/. Soc. Euphration BalanenGs.
JeJu , Ctlb.
, &c. »b Hard*ino edit-e cum Bajadus Chorcpifcopus.
ejufdem marginalibus notis,
Zoilus Gabalitanus.
Battus Zeugma ten us.
Oûus Cordubenfis Epifeopus dixit: Sic credo, Caftianus Kaphaneon.
quemadmodum di&iim eft.
Gerontius Lariflx.
Vt&or & Vincentius presbyteri Romani,pro Euftafius Arethufur
venerabili viro papa & epifeopo noftro fando Paulus Neoczfarir.
Silveftro fubfcripfimus, ita credentes lient 1eri- Diritius a Cyrrhis.
ptum eft.
Seleucus Chorepilcopus.
Ægypr» Tcbaidir.
Petrus Gindâri..
Alexander Alexaudnx.
Pegaltus Arbocadami.
Bailicinus Gabadx.
Tyrannus Antinoi.
Pelufianus Lyci.
,
'
Arulis.
Arpocration Alfuftanorum ■
Ni corn a s Boftri.

ISfèfb.leeait.

X*» <i* W

Cy·

C O N C I L IORUM

*99

PfejgM.

Niinechius Laudicie.
Flaccus b Sanai.
Hieropius Synnades.
Piftinus Axi ani.
Artemidorus Doriçnfis.
Leo Does.
£ugenius Eucarpix.
Flaccus Hicropolitanus.

Mtjopotemt^.

··*·«.

a ·) A4A4i* « Etolius Edeiïe.
m«.

•*
»«

Jacobus Nifibietifis.
Antiochus Rhefanas.
Marcus Macedoniapolitanus.
Ptrjitir.

Joannes Perfidis.
Ci/icit.

Theodorus Tarfi.
Amphion Epiphani*,
hlartifliis Neroniadis.
'Mofes Caftabalitanus.
Nicetas Flaviadis .
Eudemius Chorepiicopus.
Paidinus Adànorum.
‘ °\.Macedoniu$ 1 Manx i fton,
Tarctindimantus Ægeon.
E (ictus Alexandrie.
»·ι H;r«.po Narciflus t de Irçnopoli.
Cappadacre.

,‘**··*

*· Leontius Cefarienfis. Eupfychius Tyaneus.
i·'
Erythrius Colonenfis.
**
Timotheus Cybiftrianus.
Ambrofius Comancnfis.
Stephanas Chorepiicopus.
b «r Radon. h Rhodo Chorepiicopus.
Andro- Gorgonius. Chorepiicopus.
Armtnit ruituris

Eulalius Scbaftie»
Evethius Satalenus.
Eudromius Chorepiicopus.
Theophanes Chorepiicopus .

:

Armtnit mnjoris.

J »1. Arrtt.r-i Artftecîius Dioiponti.

pon(i

«° Thr.no.

Helenus Ponti.
Hclpidius Comancnfis.
Eutychius Amafix.
Heraclius Zelenfis.
Ponts Poltmonieci.

k ti. Longb k Longinus Neoçxfariénfis.
>.***»>·<. Domnus Trapezontenfis.
im Staccphilus Ptuontenfis.
Ftpifagoni*..

Philadelphus Pompejopolitanus,
Petronius Neapolitanus.
Euphronius Amaftridcnus .
Gniaiut.

1 T ΜΜ,ΓίΓ’· f Macarius Ancyre.
™ .rc'r.rho- Decaitus Pergami .
•eo..
m Erèfthius ” Daumafix,
B »l. G.diiiotrj.. H.ho-Philadclphius

«*'“"·*

° Euliopclitanus.
Afi* ntajoris.

Theonas Gyzici.
Menophantus Ephefi.
Arion Iliu.
Eutychilis Smymx.
Mtthres Ypalianenfis.
Marinus Liolypontianus.
HeUefponts.

r
5

bi

Paulus p Panex.
Artemidorus Sardis.
$«»» , Sgrnon Thyatirenfis .
Thomafius Philadelphie.
Pollion Barenfis.

OMNIUM

4 Agogius Tripoli.,
Florentius Ancyra ferree/
Antiochus Aureliopolitamu,
Marcus · Standi.

tuile Ri- Cyrion PhiladelphieGennadiuj · Bunnorum,
"dT.
Severus k Sodota*.
b ·> Socii. Sopater c Bataneon.
βΊ" B,n.- S**erus * Dofanis.

Wit.

/

Euialius Iconii.
B Telemachus Scomenfis.
Elicius Neapolitanus.
Eutychius Scleucic.
‘ Apagnius Lomenenfis.
Tartitius Apamenus.
Patricius Adii adorum.
Academius MortinenGs Piaporum.
Polycarpus Metropolitanus.
Theodorus Bartenfis.
Heraclius UfcuGs.
Odon Lycius.

Lyci*.
Eudemus PaterenAs.

P«mpbylnt.
Callides Pergenfis.
C Hxrefius Termtflenfis.
/Xeuxius Siarbitanus.
Domnus Afoendius .
Quintianus Seleuci*.
Patricius MaximilianopolitaniU·
Aphrodifius Magneufis.

InfisUrtitn1.
Euphrofynus Rhodius .
Meliphron a Coo.
Strategias a Lemno. *
Apollodorus Corcyr*.
Can<.

Eufebius Antiochi* Carie.
Ammonius Aphrodifienfis.
Eu genius Apolloniados.
Da Letojus Cybiraton.
Eufebius a Mileto.

Iftnrie.
Stephanus Baraton.
,, * · ’Athenaeus ComlGtanus.
Eudefius Clandiopolitanus.
Agapius Seleuci*.
Silanus Metropolitanus in Ifimro.
. e Fauftus Pançmutichorum.
Antonius Antiochi*.
Paftor Syedrenfis.
f Ificius Chorepiicopus.
*
Quartus Tymapodorum.
Paulus > Badarenfis.
Theodorus Valadarum.
E Anatolius Chorepiicopus.
Cinthus Chorepiicopus.
Tiberius Iliftron.
Aquilas Chorepiicopus.
Eufebius parochi* Jiauri*.
Cypri
CyriIlus Paphi.
GelaGus Salaminx.

Bytbhtist.
Eufebius Nicomedenfis.
Theogcnes Nice*.
* Riarius Chalcedonis.

hC*M.lUarh

M

70»

A M P L I S S I M A C O L L E C T I p.
à

W

n

o Q^irilhi» a Go.

CHT*· lucius Prufonfu.
*'■
Gorfoahis ApyoUoniados.
Georgius Pruuados.

Ca/alria.
Mancus Comageiue4.
Cccilianus Magnenfis.

Evethtus Adrianenfis

«Miste ,

Ut.

Pedonu Heraclee.
Marcus Cotnanfis.'
Protegees Sardice.

Hebet ^ftbenefhtj , leudete/ara vret.l. centre
’■ ,a4rien.png. 19^1.
«v· Murreç.

Claudianus Theflalienfis
Bonius Triporum.
Penne/iitc.·

Domnus Pannonienfis.
GeUienitr.

Nicafius f Dinienfir,

B

Mecedeeitt.
Alexandrus ThefTalohicenfis ·
Bundi fl us Thebienfis.
Acbej*

f al. D«K«
lia al. Nicheu» D»
ail· . Dfia
Theophilus Bofphoritanus.
— ,
I
«,
taar tamtam
Secreti , lib. a. <cep. jeu. Θίοφ,λής TW?

De Getbit.

.

£ùj». '

Γοτα» fv/e7t«veç.

* Domnus Bofphorenfis. *

Π'τ“ * Α». Pifius Athenienfis

.

Atkan.
it. aU

Dacus Maçedoniènfis.

9

Mjfitt.

Ne

K.K.JU...V »

Derdamitt. ·

'>Piftus Mareianopolitanus »

Àil
t»;

ptiones.

Dionhis Thebanus.
Budis Safonitanus.

Theophanes Chorepifcopus.
Bttnft».
n«4< M «
vi.

Tu» scri­

AFeftius Strategidis.

C al. Cathiriuv «I.C·»*
du.

EJUSDEM FIDEI NICÆNÆ

Expofitio, cum canonibus, ex capite 6. libri n. ecclefiafticx hiftoriæ Ruffÿii
Aquilejenfis presbyteri .

Credimus in unum Deum, & fitprepeg. C in fingulis quibufque provinciis fecundo
666.Statuunt prxterea obfervandum efle
in ecclefiis ■

I.
E quis ex his qui fometipfos impa­
tientia libidinis exciderunt, veniret,
ad clerum.

N

ab omnibus epifeopis provincialibus
cilia agi debere, & de hujufmodi ne
tiis judicari, ut fi forte ab uno inique
aliquid geftum efi , a exteris cm
detur. Si rede, ut ab omnibus con
metur.

II.

VI.

Et ne quis nuper afiumptps de vita
vel converfatione Gentili, accepto baptifmo, antequam cautius examinetur, cle­
ricus fiat.
>

Et ut apud Alexandrian», & in ur
Roma, vetufta confuetudo fervetur ,
ut vel ille Ægypti , vel hic fuburbica
riarum ecclefiarum follicitudinem g
rat.

HI.

Et ne quis epifcoporum cxterorum-D
VII.
Et ut fi forte in ordinando epifeopo,
que clericorum cum extraneis mulieri­
bus habitet , praeterquam cum matre , duo vel tres jiro aliqua contentione dii- \
vel forore, vel Jw», vel fi quse'funt hu- fonti ant, reliquorum auiloritas, & prae- \
cipue metropolitan! cum exteris firmior
■
jufmodi neceflitudinum perfonx.
habeatur.
\
IV.
7 VIII.
s
\
Et MUe^rlfcopus (fi fieri poteft) a to­
tius provincixepifcopis ordinetur. Si hoc
Et ut epifeopo- Hierofolymorum anti·
\
\
difficile eft , certe nbn minus quam a quitus tradita honoris prerogative fertribus, ita tamen-ut metropolitan! epi­ vetur , manente nihilominus dc metro·
\
feopi maxime vel pexfontia, vel ayélo- politani ipfius provincias dignitate.
♦
IX·
ritas habeatur. Abfque quo ordinationem
Et Catharos (qui apud nos Novatiairritam ede voluerunt.
V.
E ni funt ) fi forte poenitentes ad ecdeEt ne , quem alius epifcopus de ec- fiam convertantur, confefibs ecclefiafiica
clefia expulerit, five clericum , five lai- dogmata, clericos in ordine quidem fuô
cum, fufoipiat alius. Sane nc hoc aut fufcipi debere. Sed ordirittione data ,
iracundia aliqua , aut contentione ( ut fane fi epifcopus ipforum veniat adepi, fieri folet) injufte fadum remedium non fcopum noftrum debere eüm in presby. haberet , decernunt per fingulos annos terorum loco fodere. Epifeopi vero noχι
mea -

4

1 Valu» Codex Ecclefie Bellovarenfi· hoc loco fic habet nujufcull· lltterl· .· ' kat faat aaatiaa Orftataliaai. Of.·
titltalaliaat ttatttiaa .i/ira aaa faat fertft a , f aia aalia aftitl tat ait bertfi /afficit fuit. Hardulnui.
* '
», MS.
ve/ Hit. Harduiaui.
' 4
i
.

k

*

■*

7o3
CANONES
NICÆNl

CONCILIORUM

OMNIUM-

704

men manere apud illum folum, qui ea-A
XVI.
Et ne de civitate inferiori ad majo­
tholicam Temper tenuit- fidem , nili iua
voluntate ipfe eum tali nomine honorare rem-ecclefiam tranfire quis ambiat, five
voluerit; vel ft placuerit ut qnxrat ei epifcopus, live etiarn^ alius clericus.
XVII.
epifcopi locum vacantem, hoc ht inûpfius
Et ne quis clericus qui dereliila ec­
poteftate.
—
clefia fua, nulla exiftente caufa pfobabiX.
Et ne in una ci vitate duo epifcopi fini. li vagatur & oberrat per alias edtlelias, fufeipiatur in communionem.
Xi.
Et fi qui Torte indiferete ad facerdoXVIII.
Et ut nemo eum qtri ad alium perti­
tium proveûi, poftmodum vcl ipfî ali- quid de fe criminofum confelfi funt, vcl net, fubripiens, in fua ecclefia ordinet
ab aliis revidli, ut abjiciantur : fed & clericum abfque confenfu illius ad quem
fi qui de his lapfi funt, & per ignoran-® pertinet.
XIX.
1
tiam forte ordinati, recogniti fuerint ut
Et ne quis clericus aut ufpras accipiat,
aut frumenti vcl vini ampliationem ,
XII.
Et fi qui abfque tormentis in perfe- quod folct in novo datum , vel fefquicutionibus lapfi funt, & excorde agunt plum, vel etiam duplum recipi: quod fi
poenitentiam, quinque annos inter cate­ faciat, tamquam turpis lucri reum abji­
i
chumenos faciant , & duobus annis poft ciendum .
hoc fidelibus tantum 'n oratione jungan­
XX.
Et ne diaconi presbyteris prxferantur,
tur , & ita poftmodum lufcipiantur.
neve fedeant in confellu presbytero­
XIII.
Qui vero propter confeflionen\ mili­
rum, aut illis prxfentibus euchanftiaditiam abjecerant, & rurfum ad hancab- vidant, (ed illis agentibus folum minijerunt, hos tredecim annis poenitentiam ftrent. Si vero presbyter nullus fit in
gerere, & poftea fuicipi , fi tamen ex prxfenti, tunc demum etiam ipfis licere
corde poenitentiam gerant . EiTe tamen dividere; aliter vero agentes, abjici ju­
in poteftate epifcopi moderandi faculta­ bent .
XXI.
tem, fi eorum fruebuofam & attentam
Et ut Paulianiftat, qui funt Photiniapoenitentiam viderit.
ni rcbatizentur.
XIV.
• XXII.
De his vero qui vita excedunt per­
Sed & diaconiftas , quoniam quidem
nitentibus , decernunt vacuum nullum
debere dimitti. Si quis fane accepta com­ manus impofitionem non accipiunt , et­
iam ipfas inter laicosefle debere. Igitur
munione fupervixerir, debere eum ftatuta tempora cnmplere, vel certe, pro­ cum de his, prout divinarum legum re­
verentia popofeerat, decreviftent, fed &
ut moderari epifcopus voluerit .
D de obfervatione pafehæ antiquum canoXV.
De catechumenis qui prolapfi funt , nem, per quem nulla de reliquo varie­
ftatuerunt tribus annis eos a catechume­ tas oriretur, ecclefiis tredidiflent, omni­
norum oratione ieparatos, poftea recipi bus rite difpofitis. ecclefiarum pax & fi­
des in orientis atque occidentis partibus
debere.
una atque eadem fervabatur. 1 (*)
abjiciantur.

CAi Anteimus Haxelberg. lib. a. Dialog. can. si. toni. ij. Spicilegii fequen» hinc veriionem dixit ■ Symi iun
NtctHi CtnitiH Λ/ΙΙ'ΙΛ
« m, tt :l ·<■
C*
Cti.Hn
:t-ut C.it Λ< ..... /'«/‘.zj/v. Hird.
t Canones abos Nic»n<> Cojci lio Giitunui adicribit 3. dift. 61.
jtm/I. I. did. 73. Fwlv
tp'fii·!* ·, quae in Nlcena SynoJo a ccc.xvsii. patribus fafla eft . /·
!’■>”"
«. ri. quaff. 1. JuJirtr
auttm . quod delumpiutn ex refcripto Julii ad Orientales Epilcopo»; 1.16. quxft. 1. Plutuit emu/eus rtjtdtntiivi ·.
fttnile qu.ddan' legitur m can. 7e. qui verius «ft ex Arabuo.
.
(«) Vetfione» ali« antiquas Nicxnoruni canonum dabimus in Appendice huit volumini iubjeili.

7o?

COLLECTIO.

AMPLISSIMA

anno

C A'N O N U M

CHRIST»

7°β

NIC Æ N O R U M

PARAPHRASIS arabica,
Auclore Jofepho Ægyptio Presbytero.
E» Harduiio
Tom I
Co-.L

Eft m Bibliotheca Bodlejana Oxonia pertphrajit Arabica wC C i union fere omnium m F.cclefla Grata receptorum t cujus auilor tn prajatione dicitur foj<·:■<■*, presorter rEçrpti;<< , Prtpojîtus Ecclefia

Catholic*, y«^ Deipar* dicnta ru;, m ..Egrpto :

ord.na'u< a Marco Papa [u/ appto»; ) ij Pu-

triaribt mngn* civitatii Alexandri* atque fFgrpt ·’ > anno ab orbe condito 6936. hoc efi, annoChri-

Jh

1 398. Quamquam nuilus omr.in» Alarcui oaurrit in Jerie Patriarcharum Alexandrinorum , ap;-d

ranslebfum, Ord. Domtn. ab anno Chrifti jj6i.
annum 160Z. Eu hit Canombui ;>.irapbrafi illuftratis edidit Guihelmus Beveregius Anglui Canones prtorum quatuor Conciliorum Oecumonitorum. Magni momenti vija h*c nobis eft paraphr.fib< , turn ad· aho> ufus , turn al fenjiim
Canonum genuinum lubmde pernofeendum ■ Tamen unico interpres ufus eft exemplari: & auplor ip­
fe lo/eobus a reliquorum Arabum tdiomate. a '.:‘lgatis Grammaticorum regain , ÎT a z>etem linjgmt puritate Jubinde difeedit

LIBER

CANONUM SYNODI

TRECENTORUM

OCTODECIM:

E eque prima ex ixc.umenicis fuit: congregata confia Artum , 111 urbe Nicaa, tempore Conftantini
Magni Imperatoris, m prtrfentia Silvcftri Patr.archar Romam, & Alexandri Patnarchc
Alexandrini. Et Domino noflro gloria fit m trternum. Arnen.

malediftus Arius ad Imperatorem C011flaminum piofeùtus eft, auxilium ab eo implo­
rans contra Alexandrum Patriarcham Alexan­
menteis Jrnodis
drinum; eique comtpemorans, ut injuria ipfe
afteftus fuerat: ob hanc igitur aliafquerationes
Æc fanda eft prima fynodus fanflonim congregata eft hzc fynodus . Et interea dum
. patrum, qui in urbe Nicæa congregati Anus cum fando Concilio fupradifto coram
funt, quique erant epifeopi cccxvjjt. Inftituta Imperatore Conftantino conveniret , dicebat
eft autem eorum congregatio juflu Domini & Imperator Ario: Tu ad noftrum Imperium vemandato ejus, & difputar
ontra maledidum nifti opem implorans: nos autem neminem ,
Artum, & gregales c)us,
de Cbrifto Dei qui ad nos veriit dc accepta injuria conquerens,
filio, (qui poJens eft Dei ferbum , cuius ef- dimittere folemus : nifi miuriamei illatam prius
frntia creatrix eft, non creata) dixit quod crea­ infpexerimus. Quapropter explica nunc fententus fuit. Et fandi hi patres profetftotiem fuam tiam tuam, ut viri hi judices eam audiant,&
in fide de Filio genito determinabant, qui eft quid inter vos interfit, perfpeftum habeamus.
Verbum Dei, per quem omnia creavit, & qui B Arius igitur illico furgebat, & fidem tuam eex Patris fubftantia genitus eft, non creatus , nunciabat, fententiamque luam explicabat , di­
Et anathemate percutiebant, & maledicebant , cens.· Dico quod Pater fuit, cum noneffctFi·
fit fegregabant Atium Alexandrite presbyterum. Inis; & deinde quod ipfe poftea de novo ptoCelebrarum eft autem hoc Concilium Nicaeas, duxit Filium, qui fuit illi verbum, nifi quod
aufpiciis regis Conftantini Imperatoris Romani. creatus fit & de novo produHus. Deinde tra­
Et przfes in hoc Concilio erat Alexander Pa­ didit imperium huic Filio , qui Vetbum cius
triarcha civitatis Alexandri», fit. legati Silveftri
vocatur per conceilionem : & ipfe fuit conditor
Papie Romani; & poft eum EuftathiusPatriar­ eoiorum & terne , & omnium qur inter ea
cha Antiochenus, & Macarius Patriarcha Hic- funt: quemadmodum dicit ille , cujus potens eft
roiolymitanus: Quin etiam Julius Patriarcha in tantto fuo evangelio ( cui fit gloria ) verbum.’
Romanus cum iis aderat. Congregati funt au· Data eft mih hodie poteftas fuper ealot & tertem contra Arium hzreticum. Qui Anus qui· ram. Et ipfe fuit eorum conditor ex ea quz
dam erat presbyter ex populo Alexandri» : & i pit data fuerat poteftate . Deinde quod illud
opinio ejus erat, quod Pater folus fit verus Verbum corpus poftea affumpfit ex Spiutu fanDeus, & quod Filius creatus fit, & faints : & Cdo & ex Virgine Maria: faâuiquc eft per il­
quod fuit aliquando tempus, quando ille non lud unus Chriftus. Chriftus autem duas nunc
effet. Sanftus autem Alexander Patriarcha A- habet fignificationes, Verbum & corpus : qua»
lexandrinus, qui & ejus Patriarcha erat, eum tamen ambo creata funt. Tum reipondebat ifantehac ob improbam ejus opinionem admo­ lico Alexander Patriarcha Alexandrinus, eique
nuerat, eique prava ejus fidei profe'*· ne inter· coram Concilio dicebat; Dic modo nobis, quein
dixerat; eumque rogaverat ut ab ea recederet. nos oportet ex tua fententia potius colere : ctnn
Cum autem hoc reipuiffet, & illi inorem non qui nos creavit, an eum qu> nas non creanti
gereret, nec a pravitate opinionis lute rediret, Refpondit Anus: certe eun colere oportet,
Ecdefia eum abfcindebat & fegregabat
Quo- qui nos creavit Tum dixit 01 Alexander PaYγ
tria,·
Ctncil- General. fTorn. II.
In nomine

Dei Patris & Fihi & Spiritus f.tnPii
unius Dei : Srnodui
C
" trecentorum
~
‘
- oflodecim
Epifeoporum, eaqur pjtma eft ex ÎV>».

Ute®,

A

citcn

7°7

CONCILIORUM

OMNIUM

708

tri.irihn : Si Filius fit creatus, ut tibi videtur, A va leleda, qux; cius diebus effet. Etomnesctiam poll
nos amem nlc creavit;
& tamen
tameo juxia
juxta tc cx
p-a diiertas
■i·'·'"; rei explicationes, & drfceptarcavit; δί
tiones vehementes, & poll perfpicuas proba­
parte creatus eft, ut tu dixilli ; tunc
tionis, in hoc demum conlcntiebant, ut Pamagis tenemur Elium colere, qui creatus eft,
i. ha Chrifti tpio celebretur die, quo Dominus
quam colere Patrem qui non eft creatus. Sed
6t Servator nofter Jelus Chritluv c mortuis rc&. cultus Patris creatoris infidelitas erit ; &culfurrexit. Is autem eft fera pruna . five dies
tus, Filn creati, fides: qux omnium opinionum
Dommicus, qui Jtid.ucum P.itcha .fequitur : cu­
c'ft ablurdithma ■ Sanda igitur Synodus hxc a
ius etiam exemplar videre eft m computo, cu­
Papa Alexandrino dicta approbant; Ariiautem
jus ipfi per Spiritum fandum jecerunt funda­
piufcibmem hidam judicarunt: ejuique opinio
mentum
; ut quando Pafcha Judaicum incidit
iis abiurda vita eft. Et una fentcntia fanda fyin diem Dominicum, qui terminus eft kfti Onodus in anathem.itizationem ejus ac fegregalivar, d.fti <”;'*■■■ hoc eft, feili palmarum, Pa­
ttoncm^confentiebant .· ac proinde cum anathe­
fcha Chnftianutn peragetur Dominicoptoxime
mate p.rcuftcrunt, dc fegregarunt, όί maledi­
fequenti · vel cum Pafcha Judaicurrifin ifta hebxerunt , Si cxcommunicarunt . Et neceftanum
muco effecerunt, ut hærctici praus de religio Bdomade alio quovis die a Dominico Olivat uf­
que .id magnum fnbbatinn celebratur , Pafcha
ne opinionibus imbuti amoveantur, Jc anathe­
Chriflianum peragetur Dominico, qui proxime
mate peculiantur, & fegregemur ,· non autem
eum fequitur, quo Chriftus, qui eft Pafcha no­
occid.ii.mr. Eum igitur Imperatoris juflu iegreftrum , qui credimus relurrexit. In illud itaque
yabant, cx ufque ad intentum cius fegregarus
f\nodus confenfit ; & juxta hoc pratferiptus Pamanebat. Interiit autem & mortuus eft ex defchatis celebrandi ordo femper procedit . Hoc
laplu vifcerutn ejus, qux in ventre erant.Mors
autem nobis per Spiritum fandum vitx audoautem ipfiiiv poft anathema ei intiidiun accidit:
rem conftituerunt. Quare Domino Deo & Ser­
vidcl.cet poft duos propemodum annos, a quo
vatori noftro Jefu Chnilo, fit gloria, majeftas,
iegrega’us fuerat. Deinde ab illa eorum hora
cX honor, nunc & in xternum. Arnen.
ac tempore, Spiritus fandi ope prxdicaires ,
Poiro hic fequitur cxplicatio decretorii m qux
divulgarunt veram fandamquefidei profcilionem
confliruerant fandi Patres ik fpiritales Dodoqua continetur: Filium ex eftentia Patris ede,
À e fubftantia ejus; Sic cmm dixerunt:
res, five lynodus trecentorum ododecim epiPatrem omnipotenicoporum, qui in urbe Nicxa congregati funt
in unum Deum
ad.
impium gk
ÎX iimkujuuiii
maledidum nuunt
Arium expellendum,
ten , caeli ÎJ terra ÎT omni m-oua yidentur d" C «i
u ιιιγιιπιι
non videntur, creatorem. Dt in unym Dopolhjujm illum anathemate percufferint, & iegregarmt, & expolitionem lan&x & disnisr fi­
m.num Jctum Cbrijium, untcuai Det Filium ,pedei inft.tuerint, qux in omnibus facris per to­
tum mundum recitatur, omnibus qui Cnriftiawmc, Deum verum ex Deo vero: genitum, non
ntimo intuantur & ritu baptifmi . Et mode
creatu» , xqu.tlem Patri in Jurjlantia : per quem
omnia creata funt. Qui propier nos K.mmum ca­ commemoravimus eos tres compoiuiile Cano­
tum , iX propter nojiram falutem , de. caelo denum &. tlatutorum libros, ex iis quibus opus
Jcendif , Ô- corpus ajfumpfit ex Spiritu Jaxflo iS>
eft fidelibus, & fic quidem fe res habet . Pri­
ex l'usine Maria , & homo fallut& crucifixus
mus eft , magnus ille liber, qui ad hanc fynodum refertur, quique hunc librum fequitur;
ejl pro nvv tempore Pontii Ei.ati : & dahrem
propteiea quod multi lunt in eo Canones , ii­
palju, e,t, ia jepultui : & tertia die relurrexit ,
que ex iis quibus opus eft Chnftiants Orienta­
/i ut fcnptum c l, & afeendit ad coeioi :
jelibus,- & tradant de terminis, intra quos prr
det ad dexteram Patri >: atoue iterum rn £->rt.i
fuies & facerdotcs,. & monafteria , eorumque
cos judicef :
Spiritum
Janfium.ID
monachi & religiofi, & cremitx fe continere
rr^n/ >iu,..<i erit fin: i . ht
debent,- & de omnibus quibus conftringuntur
Huc ufque pervenerunt , nec alia praeterea
tacerdores, in matrimonio eorum, &c.de concommemoiarum : propterea quod nulla adhuc
ftitutione Ecclefiarum, &, quomodo ipfi admicontroverlix de Spiritu Undo iada tuiftet men­
mftrare, & fideles in iis fe gerere debent. Li­
tio. Tum demum in unam Spiritus fandi ope
ber fecundus hic prxiens eft, quem fub mani­
lententiam convenerunt, & anathemate pcixulbus hebemus, quo ftatuta quxdamdefiniuntur,
ferunt , & maledixerunt omnes qui dicunt ,
fimtque vtginti canones. Tertius autem liber ad
quod ad F.ltum, fuifle quando non erat.
Reges refertur; co quod omnia Quibus opus
In hoc etiam Concilio Patres hi Metrophanem
eft regibus, ahifque qui iis fimiies lunt &xquaPatriarcham luper urbem Conft.wtinopolim or­
les, in eo continentur. Congregabantur aurem
dinabant : quoniam nullus tunc temporis luper
ht Patres anno pcxxxvu xrx Alexandri , meneam Patriarcha erat. Didus autem Metropha­
fe Haziran, anno xvtr. imperii Conftantini Im­
nes Imperatoris juftu fuper eam conllitutusell.
peratoris, qui rn epocha a patre noftro Adamo
In hac etiam fynodo controverfiam de Palchaompurata,
cum anno quinquies millefimooftmte dilcutiebant. Nonnuili cm.n eorum dicebant
t
...
neceflarnim elle, ut Pafcha celebretur x i v. die E gentefimo odavo continet; idque in prtrfcntia
beati Imperatoris Conflantini, qui etiam con­
3 noviiunio, & quidem primo menie, qui vo­
ventui corutn przerat. Propitius fit ei Deus
catur Klan; iplo nimirum die, quo Judxi jux­
per iplbrum preces. Arnen. Haec autem Spirita veterem legem Palilia iuum peragunt. Ahi
ntus fandi ope fada funr. Porro mentis hic
autem dicebant, non ita faciendum elle : pro­
commemoratus Haziran, idem efi qui Graece
pterea quod in seteri teltamento legimus\Cum
uies azrmnrum ineunt, mbu inter t>or fermenti
:r.venietur: & apud ,jucmsumque aliquid jermenti
inveniatur , ijia anima ab c> demum tempore u)·

vocatur Julius. Gloria Domino noftro in aeter­
num . Arnen

. Per hoc autem lignificabatur infermencaA natura Chrifti venturi ,
qui eiat agnus Paichalis maciandus; & lex no‘fur ad atrrnum pereat

Ca

I

7o 9

* A M P L I S S I M À

COLLECTIO.

710

A mentum attulit. Et cum hoc ifti crimen adh»
Canon

I.

Dr r^fraf/aaç Ô* circamcifione.

reat, propterea condemnatur, & a fynodo npftra expellitur, iftique in pofterum nihil erit
nobifeum prorfus commercii'in religionis noflrr
myfteriis, & fanfta hre noflra fynodus cumin
perditionis foveam detrufit

Quicumque fe caftraverit aut circumciderit
propter morbum ηυϊ ifto in loco ei accidit, &
medici hoc ei praecipiunt , aut hoftis aliquis
Canon
III.
eum vicit, & vi caftravit vel circumcidit,; in
minifterio altaris conftituatur, fi Ipontc hoc cu­
De cobabitationt cum mulieribus.
piat, aut ab aliis eligatur, & eodignus fit :
quin & ad gradum etiam prcfulatus evehatur:
Prrcipit magna fynodus, ut quicumque fide­
nihil enim in eo mali, nihil impedimenti cft. lis cft, & cum extranea fibi muliere innupta
Sin hoc fponte fecerit, iftud eligens , fibique fine marito, aut virgine cohabitat, fegregetur:
gratum habens, cum fano fit corpore :' de Ιφ' cum quod iniquum eft fibi ptopofuerit , vel
iufmodi quidem viro praecipimus, quod li cxB concupifcentia 111 eam laboraverit, & eidem ic
altaris fit miniftris, facerdotio fuo deponatur ; expofuerit. Iftud autem nequaquam licitumcll.
& fi fit laicus fidelis , fegregetur : propk.·» Quoniam nos praecipimus ut tales una cum fe
quod fibimet fit hoftis in eo quod Deus eum gregatione etiam prohibeantur. & prohibemus
creavit. Et hoc de ifto dicimus, qui circum'· confortiuni eorum, & confabulationem, & fa­
cifionem aut caftrationem fibimet machinatus miliaritatem cum iis: atque etiam ut nec epi­
eft, camque fua voluntate cupit . Qui autem feopus, nec presbyter, nec diaconus,’nec mo­
aliam quam noftram religionem coluit, & hoc nachus, nec qui cmlibatum proiefluscfl, ( hxc
vite inftitutum elegit, illudque fua ipfius vo­ laciat,) niti fit mater ejus, aut tororejus,aut
luntate faftum eft, ac poftea baptizatur fuerit, matertera eius, art amita ejus, aut filiae carum
& con ft ans in eo pietas apparuerit, una cum cum ipfis privemur, nempe hlix aratris , aut
abftinentia a vetito, & bonis operibus, & di­ filix forons ejus, nec aliae ab iis ex proximis
gnus fuerit facerdotio, ordinetur, nemine im­ cognatis, aut qux illis propinquitate litnilcs funt,
pediente; cum in eo orthodoxa fides & bixu qux propinquis luis prohibentur, quarum conopera elucefcant, coque dignus videatur: quod tortium avertatur animus, ob arftam qux inter
enim ab eo faftum eft, in priore ipfms religio-C illos cft cognationem.· ut tint immunes ab on< falfa fuit
mni.fiilpicione, & fides fidelium per lacerdotcs
non diminuatur, nec multi ab ‘iis ipforum cau­
Canon
II.
fa diioedant. Et fic commatres etiam ab its
longius abfint , nec prorfus ad eos appropin­
Df to
retent faflui efi Cbnftianm , è? fit
quent. Maledictus enim fatanas hujufmodi re­
facer dos .
bus pugnare folct, propterea quod bene novit
eam ( commatrem ) in Deo propinquam efle ;
Quandoquidem nonnullos vidimus, qui ne·
eofque tam ab illo, quam a facerdotali ipfo­
ceftitate ex fe vel ex populo Ecclefix coafti , rum gradu , remftvere flagitat.
facerdotes faciunt, illofque iaccrdotii gradum
ftatim ingredi urgent, cum fanam noftram fi­
Canon
IV.
dem vixdum ingredi funt ; &. fic etiam cum
baptizati fuerunt, poftquam exiguo tempore eru­
De eo qui epifeopus fieri cu^it.
diti fuht; priutquam voluntas eorum ac inten­
tiones exquifite cognoicantur : mandamus ut abD Cum quifpiam epifeopum conftituere animo
hoc demum tempore nihil iftiulmodi fiat. O- habuerit, quando is fupet regionem, aut civi­
portet enim ut longo certoque tempore admo­ tatem, aut pagum, fub Metropolitanoconftitui
niti fint, & ad religionem excitati, ufquedum petit: oportet ut ad conftitutiouem illiusfyno­
fidei eorum ac intentionum integritas cognita dus epifcoporum provincia, qui -ircaeum fune
fuerit. Et cum illi poll admonitionem & ex­ fub poteftate metropolis ejus, aut Patriarcha,
citationem baptizati funt, δ< id quod requiri­ congregetur: vel fi illud iis difficile fuerit, ob
tur, ab iis cognitum eft; oportet etiam ut con- notam aliquam neceflitatcm ; aut res iis inoleverfatio eorum perfpicua experientia probetur. fta fuerit ob vix timorem, aut locorumdiftanJDivinus enim Apoftolus ille Paulus fic dicit : tiam: tres omnino epifcopi ad eum conveniant,
•Non oportet ut facerdot fiat, qui recent eft in re­ vel duo, vel unus fallem neceflario. Cum au­
ligion» fuo, aut «n lege; ne fui admiratione futem Patriarcha eft qui eum ordinat , ille his.
perbia infletur, & fit e fociu fatanx, quem ex omnibus fuperior erit, ut qui magnus cft ille
prrfefturr cius magnrfudine fuperbia ac info- Pater, quem nulla obtreflatio attingat . Poftlentia fubierunt, <*T m malum ejut laqueum in­ quam epifcopi piovincix ad métropolitain aut
cidat. Si vero multo ei temporis elapfo , tunc E Patriarcham fcripferunt, quod ipfi eum fibi gra­
demum peccatum animale, non corporale in eo tum habent ; & quod qui ordinatur, notus flt
perfpicue deprehendatur, veluti infirmitas, aut in presbyteratu olim fuifle ; & omnes provinnegleftus ipfi incumbentis officii, aut haeretico­ cix epifcopi nihil mali de religione ejus dici
rum, id eft, contradicentium opinionis confe- pofle, eumque idololatrem non efle, nec dia­
ftatio; in nullo prorlùs e iàcerdotii gradibus bolis lacitficafle cognotcunf, ut paulo ante di­
conftituatur ; vel fi in eo recens modo confti- ximus; & ab eo tempore illum epifeopum perfutus eft, eo deponatur. Quicumque autem no­ fcfttim conftituat. (ium autem populus provinftro hac in re decreto contradixerit, & pratfer cix eum tibi prxp.mi poftuient, Metropolitano
ea qux conftituimus facere aufur fuerit , aut licet illum iis ordinare. Quin etiam cum Pa­
fando huic magnoque Concilio fe oppofuent . triarcha conftitucndus eft , eleftio ejus ad thro­
injuriam quidem facerdotio fecit, eique detri- ni fui populum pertinet, & a.t omnes MetroCone il. General. Tom. II.
Yy 2
poh-

F"

7ir
CONCILIORUM OMNIUM
71»
poiitanos Cc epifeopos fuoa, qui ad eonftitutio- A fiam & a fidelium confortio repellatur. Sin Einjuriam affecerit,
fequefunem ejus specientes odeile debent: & quicutn- pitcopus hominem
*
LT
que ex ns non adfuerit, & a fynodo fe fepa- pra cum extulerit , eumve oppreflcnt > flatu
raverit, litteras tori bat indicantes , quem libi quo eft ne rrlintjuamr, neque hoc iu ejus fit
prxponi velit. Et cum quocumque ita fe res poteftate; & propterca caftigetur fecundum quod
habuerit, nullus e laicis, nec e facerdotibusei nos definivimus ; & fynodus eum reprehendat,
adverfetur, propterca quod ipforum voluntate eumque de peccato fuo admoneat. Et ii ipfe
conilitutus eft. Hoc anrem ei fit poft proba­ illud confertus fuerit, ei condonetur : ftn i J ma­
tam finceram ipfius religionem , & conditio­ levolentia & vehementi indignatione feceris,
nem de fe prchnitam, quod jura ad ie perti­ quo mentem fuam ledet; gradu fuo, id eft ,
nentia, & provmcix cuiprxhbitur inftitutacoh- prcfulatu omnino’ excidat. Termini autem qui­
fervabit, & alia non introducet inftituta eorum bus anno quovis currente celebrandi funt hr
loco, qux alius e pnfulibus prxcedenribus an­ fynodi, hi iint. Prima nimirum fynodus ha­
te eum ftabilivit. Siquidem A poti oli electi de beatur ante fandum jejunium, port feftum ·*'*
diclum, hoc eft, fertum Epiphamr. Secunda
integritate religionis caverunt, & antiqui Pa­
tres fimilitct : nc populi ad extraneas a nobis B autem fynodus celebretur, poft feftum glorioreligiones, quas ante commemoravimus, redi- ir
■· Crucis,
—
·
’
■
”
videlicet
in autumno
. Eas
autemrent: & iftud quidem ita aliquando fuit, nof- iliis temporibus fieri hic conftituttur, ea qui­
que illud cognovimus & vidimus: fed tnfpicia- dem ratione, ut pax & concordia inter prrfu
tur in poilcrum, & in iftud omni tempore in­ les, & facerdotes, & populum confervetur: ut
quiratur. omnis tranfgreilor ac fiiieticus, qui orthodo­
xi religioni contradicit, puniatur. Et prime
C Λ N Ο Μ
V.
quidem tempeftas, qux eft ante magnum landumque jejunium conftituttur, ut pax fit atque
D<- ut e facerdotiiut aut laieis , <jui Ecclefiam in­
amicitia inter certum, quemadmodum diximus;
gredi prohibentur, & ab una provincia
fintque in cordibus fuis a diabolicis cogitatio
ad aliam migrant.
mbits puri, & Angelorum ad inftar cordibus
purorum fandificati, & odia in fando jejunio
Si quis abrtinuerit ab Ecclefix ingreffu & fi­ ex Ecclefia Dei tollantur, & fic puras Deo ob­
delium contortio, aut fi quis facerdos abfti- lationes offerant . Secunda autem tempeftas ,
nuent ab ingrellu ad altare: ob iflud objurge-Ciqux eft poft feftum Crucis, fynodocelebrande
tur, & ab eo, quantum fieri poteft, cohibea­ idcirco deftinatuf ; quia tunc autumnum , &
tur: & in rem, ut par eft, inquiratur, donec hyemem, & multos morbos, & peftilentiam le­
• ejus in hac re animus perfpedus fuerit . Et fi talem futuram exfpedant ; & hxc amicitia , &
qms controverfix prxtextus inter eum & alium pax, & munera , & malorum amputatio ante mor­
hominem fuerit, arbiter inter eos intercedat , tem erunt : ut Chrifto obviam eant, cum ipfi
remque eorum componat: in fua autem lenten­ puri fint cordibus, & corporibus impolluti: ut
tia non reliquatur, ne ob illud iit icandalum digni fint qui milcricordiain ab eo& remilfioin religione. Unus autem epifeopus ne recipiat nem accipiant, atque a judicio gravique lupvirum, quem alius epifeopus excommunicavit : plicio liberentur.
fed in cautam eius inquirat. Fortallpenim oblünatio eum ad hoc impulit, aut improba qui­
Canon
VI.
dam fimultas eum huc incitavit, ut Ecclefiam
nimirum derelinqueret, vel epifeopus ei prepo- De ordine civitatum & provinciarum, atjue pri­
fitus eum caftigavit, quod corde fuo xgre tu­
mat* altarum ex in Juper alias .
lit : aut epifeopus eum ad mmifterium aliquodD
obeundum coegit , cui impar luit : aut poftAntiqua confuctudo, quam nos memoramus,
quain parum boni & multum mali in lito epi­ quamque antiqui Patres commemorarunt, ob­
feopo , aut parum religionis in eo , fed mul­ tineat apud omnes qui hint in Ægypto & Ly·
tum contemptus eius in feipfum viderit , pro­ bia & Pentapoli, live Barca & Giebala, & re
cul eo abeffe cupivit. Cumque epifeopus eum liquis illius civitatibus, qux Epifeopi Alexan­
hoc modo fe gerere intellexirtet, praetextum in drini potertati fubjiciuntur : λ needle eft ut ei
negotio ipfius efficere voluit, eumque Ecclefia morem gerat , bl ipfe fuper omnes eorum poexpulit, ne ipfum ob peccatum luum icprchcn- teflatem habeat, propterca quod ille prefes eft
deret ; aut propter aliam , quxeumque ex om­ fuper iynodum. Quemadmodum etiam cpi'.conibus tftiulmodi rebus accidat, caufam ;F hxc
pus Romx huic confuetudini adhxret , ôc ei
emm ab hominibus fipe fiunt. Cumque rem quoque necertarium etl, ut poteftatcm habeat
ita fe habere viderimus, (latuimus ut omnes fuper regiones ac provincias ejus, & quidquid
prosincix Epifeopi ad Metropolitanum, aut ad etiam ei (, Roma ) adjacet : ut ei fit principa­
Patriarcham futim congregentur, idque bis in tus iuper iynodum in loquendo & percipiendo
quovis anno.· cumque congregati funt, in o-E fuper omnes iftos
prifulcs, atque in fedendo
'os prrfulcs,
nines iftiufmodi res inquirent, atque etiam in etiam fuper eos. Et fic etiam ad prrtcclum
.· ,
An­
alias, qux coram ipfis m fynodo producentur .· tiochii pertinet , ut ipfe prrfeduram habeat
ut negotium ab illis unanimi confcnfu peraga­ iuper univerfas' ipfius provincias , & iub ejus fint
tur. Quoniam Dominus nofler Chnitus ,'cui poteftate centum quinquaginta tres epifeopi &
fit gloria, dicit, (Quando duo e voht aut trei in metropolitan! ; quoniam prcfeâus eft regioni
nomine meo congregat. Juni , ego etiam ih jum .
Perfn & Onentis. Sic etiam metropolitan! prae­
Cumque congregati fuerint, juxta quod llatui- ferantur omnibus fuis epifeopis . & epifeopus
mus, & manifefto res contra unum eorum,fi­ ne hat fine juflu metropolitan!, & dcftderio ipve epifeopum, five adverfarium probata fuerit; iiHS ac voluntate. Quod fi quis aliter iadus fue­
fi adverfanus injuria affecit epifeopum, lummc rit, modo prxcipimus, &. vilum eft fynodo ,
& exquifite caftigetur, &. ab ingreflu iu Ecclc- ut oimuno non iit ; & ut fynodo ejiciatur ,nili
Pa­

713
AMPLISSIMA COLLECTIO.
7t4
Patriarcha negotium ejus iuicepcrit, ut cui prin­ l Ecclefiis ipforum conftituti fuerint, in itidem
cipatus eft fuper fy nodum. Et quicumque epi­
feopus fiat juxta quod pnccepimu? , voluntate
Metropolitani, fit volnntate fyoodi .* & ii de ne­
gotio ejus tumultua aut controverfia ia populo
& hominum turba oriatur, refpeflm habeatur
ad inajorein & illullriorem hominum partem &
eorum in negotio ejus lententia admittatur: &
lupra thronum relinquatur, aut throno movea­
tur , cum eum fibi non gratum habet populus
provinciae, & ei adverfatur, aut aliter fe ge­
rit. Et hoc inftilutum temper obtineat.

C

a

n

o

n

permaneant, ftatu quo fuerant ; dummodo Epi
fcopo illius loci obedientiam pnrllent. Qui au­
tem ex iis epifeopus fuit, gradu fuo decidat :
hoc eft a gradu cpifcopali ad presbyterialem
deponatur; nifi loci illius epifeopovifumfuerit
cum nomine epifeopi honorare, & fuper illos
presbyterum praefeflum conftituere . Sin hoc
non voluerit, nec admiferit, eum chorepifeopum, hoc eft, epifeopum vici conllituet : ne
opinio de nobis concipiatur, quod praecipimus
ut duo.effent fuper unam civitatem, âutunam
ecclefiam , aut umim populum epifeopi, quorum
uterque poteftatem habeat.

VII.

De honore epifeopi Hierafyymitani.
Quandoquidem antiqua ebtihuit confuetudo
de magnifaciendo epifeopo Hierofolymitano^oque honorando ; hoc ei permaneat^ dummodo
iplé Metropolitano, ad quem thronus pertinet,
honorem, & primatum, & poteftatem, & re­
verentiam fuam confervet.* quoniam ille dignior
eft principatu, quem etiam habuit, ut pote qui
fuitSiquidem Patriarcha fuper ipfum
thronum conftitutus eft, atque eoetiam nomi­
ne honoratur, ob nobilitatem locortim , quas
lub eius funt poteftate. Et hoc notum fiat.

B

C

a

n^

o

n

IX.

De eo qui fit prtebjter fine inqui/itione in eum ,
nec fuit antea ordinatus in diaconatu, aut
aho Cleri gradu.

Quicumque presbyter conftituitur fine exa­
minatione aut difquifitiohe in eum , aut fuit
extraneus five incognitus in illa provincia ; nec
priorem habuit ordinationem ante iftud tempus
quo conftitutus eft i & de diverfis criminibus
magnifique peccatis fiufipeflus, priora fiua pecca­
ta confeffus fuerit; câquc ex iis funt peccans,
qux ipforum reo· excommunicationi fubjiciunr,
Canon
V1II.
& pro quibus lèvera illi opus eft pernitentia ;
C cujufmodi funt, duas vel tres uxores ducere ,
• r*’i« , Ca- D* bartfi imbuti·, y*i vocantur * Haretici : funt- aut eam que a viro difeettit , vel qui Deum
que certi quidam homines, qui poenitentiam ab blafphemavit, aut hzreticus antea fuir, aut et­
eo qui a peccato fuo convertitur , non admit­ iam idolis facerdos fuit, aut qui facrrficia iis
tunt . Et funt ifti, quos vocent fegregatorei eo­ immolavit, aut oblationes obtulit , aut futlimenta iis adolevit, aut aftrologusfuit, aut ha­
rum, quibus nulla eft fpes.
riolus, aut divinator, aut incantator, aut et­
Non admittetur iftorum , qui fegregatores di­ iam qui magia, augurio, & divinatione ufus
cuntur, pernitentia; nifi fit fub conditione ab eft, vel alia aliqua re a riobis prohibita , Qui
iis lignata.* quoniam nonnulli ex ii sad lanflam igitur hoc modo faâus fuerit presbyter, IlatuEcclefiam accedere, & in populi ejus cenfum ta noftra eum non admittent : quoniam fanda
referri cupiunt». Et quoniam fpe remilfionis Apoftolica Ecclefia nullum admittit , nifi qui
peccatorum a Deo exciderunt, luntque difeipu- integer vite fcelerifique pinus, & a culpis otnli Satanielis; nobis propterea de iis vifum eft, nibufque his criminibus immunis eft : nifi forut facras fcripturas confiteri perpetuo cogantur, fitan nujufmodi peccata ab eo perpetrata fue& omnia Ecdefiz Catholicae dogmata recipiant. Drint , priufquam religionem atque ordinatio­
Et recipient etiam pcsnitenthim ab eo qui duas nem amplexus eft. Et hx res de novo conftiuxores duxit, & cum iis congre ffus eft, modo tutz funt.
ab opere fuo redeat, & ab illo revertatur, fi­
Canon
X.
ve per mortem unius ex uxoribus, five per ejus
repudiationem unius earum, &confortiumcum
ejufmodi viris inibunt, cum finceram agunt poe­ De eo e facerdot ibus, qui metu pana ab infide­
libus Cbriflum abnegavit, & f^fteu reverfui
nitentiam: & focietatem etiam conjungent cum
ad facerdottum fuum reftitui cupit.
iis, qui religionem periecutionis fit difperfionis
temporibus propter infirmitatem ferre non po­
Quicumque facerdos Chriftum abnegavit, five
terant, fit ab eo revertuntur, idque confiten­
tur , & in communionem venient cum iis qui quod ftatuta Eccfefiaftica ignoravit, vel quod
fidem denegarunt Ifti enim dixerunt, nemini infirmus fuit: vel. etiam religionem vilipendit;
remiftionem fore peccatorum quse commifit ; aut deipeflui habuit cum qui iplura in gradu
feque puros elle, atque a peccato confervatos. ifto ordinavit, five is novit iftum, five ignoDeum etiam prrdicarunt non effe condona to­ Erans eum non repudiavit; hoc canonibus & le­
tem peccatorum. Hoc autem fignum eft blaf- gibus derrunentum non affert; verum depone­
phemie & infidelitatis ; fi quidem hacc funt no­ tur cum hacc quz commemoravimus de eo co­
mina Dei , mifericors , propitius, condonans gnita fuerint. Si autem rçiigiofus fuerit, exculatione dignus in ifta re, apud Deum & apud
peccata, & acceptam habens poenitentiam , &
tub his nominibus fc honoremque luum deferi- homines, in ftatu* fuo relinquatur.
pfit: cui fit gloria & laus. Sin hi confetti fue­
rint quodeumque Ecclefia vult , defiderat , 8c
facit , tunc qui ex eis presbyter fuit, aut dia«conus ordinationem denuo recipiat. Si autem
in vicis ant in locis quibuslibet ad eos perti­
nentibus, in quibus conveniunt; aut etiam in

Ca-

.1

*
t

k

C O N C I L I

7‘5

ô

RUM

OMNIUM

7itf

A
Cano

N

XI.

De laicit qui Cbrijlum abnegarunt.

Canon

XIII.

Dt eo qui excommunicatur efl & incident initia­
lem morbum Eucbariftiam fibi concedi
cupit.

Quandoquidem nonnulli e laicis.fine duritie ,
z
8c fi^e oppreftiône, Cc fine violentia , &
Quicumque vicinus morti eft , dum inter
ne facultatum litarum ablatione , & fine’ com­
minatione pirnse , & fine metu etiam ali­ • pcenitentes recehfetur, tuneque offerre cupit ;
cuius dqmni, Chriftum abnegarunt ; quemad­ ne ab eo prohibeatur, cum ad defperatutn fta­
modum Licinii Imperatoris tempore fidum eft: tum adduftus efti Si autem morbo ifto leve­
vilum eft nobis, ut hoc iis interdicamus , cof- tur, in precibus tantum cum «o communice­
que recipiamus, cum fincete cefipifcunt , & poe­ tur, & ad pœnitentium gradum ne revertatur.
nitentia fadi-manifefto ducuntur. Et quamvis Et in furnma mandamus, ut quicumque
t_____ ______
aninon digni Gnt qi;i recipiantur, & vix congruum num agens offerre cupit , epifcopus fle presby. nobis videatur, ut eos recipiamus; tamen mi-'B ter hoc ei indulgëat, cum bonum ei propofiiencordia in eos comfnoti Mandamus, ut tres tum eft. Nam Dominus nofter JefusChriftus
annos inter laieos audientes tranfiganf: Et fi milericordia. commotus peccatores admittit, fle
fideles fuerint religione fani, feptem etiam an- peccatis ignofeit.
nos cum iubftratis: tunc duos annos commu­
C A
Ο N
ΧΙξ.
nionem habebunt cum populo in Ecclefiam in­
troeundo, fle in precibus ; Hta^pmcn ut fanda
admonitis, qui Chri­
myfteria non participent. Pofrea autem inter De tftii e catechumenis,
ftum abnegarunt, Û" teverfi funt.
veros, puros, probofque fideles recenfebuntur.
.

Canon

XII.

De eo qui abfiintnttam a mundo profeffu’ eft, ei­
que renunciavit,
monuebut faflus eft : po/tra
autem re trover) ur, religtofam vitam relinquit,
& ad mundum redtt.
C

Vifum eft magna: fandatque fynodo, ut qui­
cumque ex iftis catechumenis fidcin abnega­
runt, cum ad nos convertuntur, in audien­
tium gradum reducamur, & cum iis maneant
tres annos: poftea fe catechumenisinamifeeant.

n
XV.
Qyicumque, Deo ei propitio adfiftente mun­
De
to
quod
non
nportet
facerdotem
ab tin a ad aliam
dum reliquit, & ad abftinentiam ab eo prope­
Ecclefiam migrare : nec prttfultm etiam
re fe contulit, eique renunciavit ; & omnes cu­
idem facere.
piditates ejus, fle lucra etiam atque opera abdi­
cavit, & rnonafticam vitam agere, Deoque fer- >
vire, & fe ab aliis feparare expetivit : poftea
De tumultibus, contentionibus, aliifquema­
nutem, relido Dei cultu, ad eadem in inundo lis , qua: inter facerdotes in Ecclefia oriuntur,
regrelfus eft, a quibus abftinuerat : quemadmo­ & presbyteri, diaconique propterea locis fuis
dum canis ad vomitum fuum redit ; ufque adeo emigrant.· pracipimus, ut corrupta haec confueut nonnulli eorum pecunia demulferunt , fle mu­ tudo praecidatur : propterea quod redis inftituneribus magnates provincia» eo corruperunt, ut tis in Canonibus Dei legibus advertatur . Et
non punirentur ob ea qusr fecerant : utique nos nullus epiicopus eos ab altaribus fuisfuperquae
mandamus,, ut ...
tn &
gradu
----- ---------------fubftratorum
--------Gnt de-r conftituti iunt, ad aliud inique transferat : fle
rem annos :: at ante illud cum audientibus tres^ quicumque hoc aufus fuerit, Synodus provin" poft~ illud,
cialis
eum anathemate percutiet . Praecipimus
alios annos manebunt. Et
oportet,
ut in res iplorum fle converlationem etiam in­ etiam, ut nec epifcopus ipfe , nec presbyter ,
quiratur, & ipii examinentur: fle (i tinccram, nec diaconus tranfihat, nec migret e loco cui
bonam, puramque poenitentiam egerint,fle ma­ pnepofitus eft, & nominatim aftignatus, in alum exitum timuerint, & duritiem atque ex­ lium, non fua nec alterius voluntate. Si quis
puitionem ns impolitam patienter tulennt.cum autem huic ftatuto repugnaverit, poftquam a
nobis mandatum fuit, & ab uno ad alium lo­
intentione ad pnfttnum abftmenti* ftatum re
vera fle non verbo tantum redeundi ; poftquam cum tranhlierit ; ei injungimus ut ab opinione
catligati fuerint, recipiantur, fle cum fidelibus iua recedat, & fe fubmittens ad locum fuum
contortium habeant in precibus. 'lotumautem
redeat ; fle ne audeat Ecclefia: repugnare ,
hoc negotium Epilcopo provincia:, cui ipfi Gib- & legem noftram atque prohibitionem trantgrejacetit, committimus, ut cum clementia fle mi- di.· nec enim fccurus erit a malo exitu a Deo
fericordia eos trailer: & ii eos dignos viderit, immittendo, nec ne ab hominibus male illi ce­
aliquid de tempore definito iis detrahat .· fin dat . Nos enim eum lanctx fynodo ejufque ana
res aliter le habuerit , antequam reftpuerint , E themati modo fubjicimus : & ira Dei fuper eum
idque hypocritice fecerint, fine intentione aut cito dciccndct.
adhibita pirnitentia, cum (ubtlratis & audien­
tibus tredecim annos maneant, juxta quod prae­
Canon
XVI.
cipimus .

De eo qui fac er dor etiam in Ecclefia aliqua conftitutureft, ir poftea ab ea ad aliam mi­
grat : Cf de eo qui ijti in ea re
adbaret.

Quicumque praefui praefumpferit ex ignorantia
fua contemnere canones ccdefiafticos, & illud
quod .

I

7t7

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

718

quod nos etiam definivimus, aut prx defedu A quod .ordo ipforum fimilis eft ordinibus caletimoris Dei ; adeo ut mandatum noftrum, & Ilibus, nui lunt Angeli, dc quod epilcopus, in­
Spiritum fandum in nobis ioquentem dclpedui ferior eft métropolite, dc' metropolita inferior
presbyter inferior eft
habuerit, dt.aufus fuerit presbyterum aur dia- Patriarcha,- & quod
...
.. epi.
conum ab tina bcclefia ad aliam transferre,aut ίίορο, eoque humilior gradu, dc diacbnusgraeum a diaconatu ad presbyteratum promovere, . du eft humilior presbytero. Quare prxeipimus
',uod diaconi fandam Euchariftiam non acciin alid quam quo conftitutus fuerat loco , dc quod
praocipue fi alius fuerit inSfta-ecclefia preful, pient, prxtcrquam a manu epifeopi aut prefatque hoc fecerit illum prxtermittens, dc voltin- byteri, quoniam iis inferiores .lunt . Neque ettatem fuam ftabilire quxrens: ifte facerdos in i■ ani diaconi
>
fibi invicem Euchariftiam
*' -*1dabunt:
> ’
altera ecclefia omnino non recipiatur, fed fub fed epicopus anr presbyter iis illam impertie­
poena gravis anathematis ad locum luum redi­ tur, nec'iis licebit coram presbytero in divi­
re cogatur. Et fi aliud ei lacerdotium collatum no minifterio fodere: quia hoc contre canone»
fuerit, ab eo deponatur ipic, & qui eum or- Ecclefia: eft , atque leges 4jus . Qui
_ autem rranfdinavit, ob injuriam dc ignorantiam flaturorum greflus fuerit imum ex his flaturis, dc autus
fanftx ecclefix; dc-ad priorem fuam ecdefiam Bfuerit contra quod decrevimus, gradu fuo deredeat. Quod li redire noluerint, a filiorum ec­ cidat ;
Nunciatum eft etiam fanftx magnxqut fyno­
clefix (ocietate arceantur. Et fi quis prrfulum
jus alterius, quod ci licitum noneft, fibiarri­ do, quod quibufdam in locis diaconi nonnulli
pere aafiis. fuerit, Ôt illum conftitucrit facer- contumaciter fe gerunt j quoniam fandam Eudotem in alia aliqua etiam ex luis ecclefiis, fi­ chariftiam fuis manibus presbyteris dare aufi
ne confenfu epifeopi a quo migravit; fciat ifte funt . Hoc autem nec canon nec lex requirit.
facerdotium fuum irritum fieri, eiquein mini­ Neque enim dare poteft Çôrpus Domini noftri
Jefu, nili qui illud confecravit. Sed & (nun­
fterio fuo perfiftcre non hcerc.
ciatum eft) praeterea, eos Euchanftiam etiam
accipere
ante epifeopos & presbyteros. Hxc au­
Canon
XVII.
tem omnia nos refeindimus modo atque abole­
mus : & mandamus, ut diaconi intra limites
De facerdotibut, qui ufuram accipiunt.
ordinefque fuos te firmos contineant ; fciantque
Quandoquidem multi e facerdotibus , hujus fe miniflros in fando altari efte epifeopo &
mundi turpifque lucri concupifcentix avide ni-C piesbytero : & fi ifti legem hanc noftram tranlgrefli fuerint, anathemate percudi funt, & a
rnis fe .addicunt, & obliti funt verbi quod m j,
libro Dei, cui fit gloria, dicitur: Non oportet iynodo per prxeeptum noftrum & judiciumexeos, qui in Dei excelfi, domo habitant, pecu- pulli.
nias fuas in fitnus dare ; & ab iis propterea,----Canon
XIX.
quibus pecunias fuas mutuo dederunt , prêter
portionem fuam, id eft, pecunixfux fummam,
incrementum etiam exigunt:, magnumfanaum- De /it qui a Paula Simofateno harctico ad naz
jlram religionem accedunt.
que Concilium prxeipit, quod fi quisfacerdos,
aut minifter Ecclefix, aut aliquis iis inferior,
Eecunias fuas fenori dedifle , dc quod a noVifum eft fanda: fynodo, ut ftatutum & ca­
is de eo ftatutum eft tranfiliifle , aut alio in non fiat de iis omnibus, qui PauliSampfateni
hac re aftu ufum fuifle, aut pro dimidio ufu- hxrefi imbuti funt: & ab ea decretum eft, ut
rx rem compofuifle ; aut aliquid aliud turpis, fi quis ex iis ad nos acccflerit, dentio baptizeimpuri, vetitique lucri gratia cogitafle poft hanc tur : quoniam baptifmus eorum nihil eft., nec
diem deprehenfus fuerit , facerdotum numero D reâe conftituitur. Et qui facerdotes etiam ex
ejiciatur, & abdicatus fanda Dei Ecclefia ex­ iis fuerunt, cum ad nos redeunt, nihili a no­
pellatur.
bis habetur facerdotium eorum, propterea quod
non rede conftitutum eft: quoniaminveftitura
eorum corrupta eft, & matrimonium etiam im­
Canon
XVIII.
mundum.· & non decet ut res ipforum divul­
De pr^ftantia presbyteri fuper alios.
gentur. Et qnicumqhe ex iis fincere & humi­
liter iefe geiferit, poftquam baptifmum a nobis
Ad magnam fanftamque fynodum pervenit, acceperit, facerdotium etiam abepifeopoin Ec­
quod in nonnullis locis atque etiam civitatibus, clefia Filii Dei viventis recipiat,. Quod fi inlenior aliquis , priorque diaconus tranfgreflus quilitum poftea in cos fuerit , & compertum
fit ; & Euchariftiam presbytero annis juniori eos vitiofos efle, & lapfos, fle ad priftinas et­
dedit, idque propter fuam feneftutem, depref- iam impuritates redituros, tf turpia in iftis obyteri juventutem . Hoc autem prorfus illici­ pera relidere, ex iis qux reos ipforum fegretum eft. Neque enim ei qui Euchariftiamnon gationi fubjiciunt ; quale eft matrimonium cum
fandificavit, ncc eam Candificandi poteftatemEi cognatis initum, cum matribus, materteris, &
habuit, illam presbyteris dare licet, qui purum amitis, dc earum filiabus; & cum uxoribus pa­
illud faerificium confecrant, quod divinum eft truorum & filiebus eorum ,' ôc cum uxoribus
myfterium corporis fanguinilque honorandi , avunculorum, & earum filiabus: led ifti etiam
Domini noftri Jefu Chnfti.
multas habent concubinas, & in matrimonium
Ad magnam etiam fynodum pervenit, non­ ducunt commatres fuas, &commatrum fuarum
nullos diaconos Euchariftiam, epifeopi inftar & filias.· & cum aliquis eorum feminam , qux vir­
presbyteri, manibus fui» accipere.Quammalam go eft, ducit, eam liberam dimittit, ut exeat
confuetudinem relinqui mandamus : atque etiam quocumque velit, dc fibi eligat virum qui rem
at diaconi intra limites fuos fe firmos conti­ cum ipfa habeat leptem dies, dc poftea ad ma­
neant: nec tranfiliant quod iis adfignatum eft, ritum fuum redeat: & hxc quidem omnia funt
nec quod iis definitum. Et fciant facerdotes, hxrericorum opera. Et quicumque aliqua ex hifce

L· auiiian

7i9

CONCILIORUM

Ur rcbu' et vetitis tenetur, eamque lirpius agit, A
gradu Itio i uritis ctuni deponau.i . Haec autem
li.itura ir.iungimus etiam diatonis , setcriiquc
Ecclelix viventis Dei ininillns. Sed diaconifl* inter moniales , eo quad in habitu tantumirvjtdo conftiiuuntnr, fic Incerdotium libi colla·
mm non habent, pro laicis habeantur, & ite et­
iam moniales. qui· religiofam vitam fukenerunt.

Canon

XX

Dr ador ienne lisdiebui ^uDai-non perfeil.im, fed
tantam dimidiam mvocat ionem fieri oportet. ·*

7*0

OMNIUM

rum quinquaginta , live pentecoflen ,/idnrare fe

humiliantes: m mandatis damus utunaeademque in omnibus, locis fic provinciis conluetudo
obfineat : fie ut hommes illis diebus omnino
non adorent, lé ad terranvttfquc humiliantes:
fed adoreut per flexionem tantummodo, fit in­
clinationem capitis, fit in illis Ixtitir diebus
Deo preces ofleramus flantes, & fumma laeti­
tia gel1, ten tes; quoniam ifli dies funt gaudii fit
hilaritatis . Domino uoftro gloria in ater- ■
num.
finiti fient Canone i fanflortem paror amqœ

cccxvtij. Petram & numeral eorum efi viginQuandoquidem λ! nos penenit , nonnullos B ti Canones·, yiei etiam exmagnit breve ijtftrl an t.
diebus Dominicis, & a Paichatead fcftnmdie- 1-a.ut Deo m J-renia fa alorum.

SYNODI. NICÆNÆ
AD

S ILVES T R U Μ

EPISTOLA
PAPAM.

Epiftola hxc a Surio primum edna fuit ex ve- RESCRIPTUM SILVESTRI EPÏSG
lufto hbro Colonienfi, qux repentur etiatn
* AD’SYNODUM NICÆ.NAM.
in anti<;ius codicibus manuferiptis Crefconia-£
nx collectionis, fed ubique valde corrupta. Sfivejler epifeopm fedir apoftolica^ ifi S. Ecciefi9
Jde.infT.mo ρ.ψα irrAr

Ksw-e

cum emni reverentia

ci.er-.l·, S .vejlro , (I/i.vj epijc.ipai’ provincia Hi-

Jpar.i^ eiZHtalis Corduba,

Aijcjrtuj

cntbolica , referenda religionis urbis Roma fratrihu ifi coepijcopis, <fai in Nicanam concilium
tonr eneruni, m Domine falatem.

larr flacariai
ift hoc rcfponfum, quart
comracautiuut A
mcadafitR.

tant u* far* ,
<it Binuit

eptjcopas

Aude\> promptam vos benignitatem fervapreibsteri urbis Roma ordinati’ ex direfliene
re. Nam & confit mo, ^figoque ad doâriΛΜ .
nx veflrx reclamantes de myrterio, vel unitate
trinitatis, chrifmatis vos fecundum diôta,&doUoniam omnia ‘ corroborata de divinis dtinam evangelicam, fandam accepi fle gratiam:
my (lenis eccleiiafticx utilitatis * qux ad de quo examinationis probo vera fuifle, fic. efle
rot'tir pertinent fandae ecclefix catholicx & amanfura, qux tn veftrutn noftrumque manavere
poftolicx, ad fedem tuam Romanam explana-D tnyilerium meum chirographum & dtfctpulorum
ta, & de Grtrco redafta icribere confitemur; meorum ofiero tn veftro tanâo jeoncilio, quid­
nunc itaque ad ' velite ledis argumentum ac­ quid conftituiflis, qna parem dare conienium .
currimus roborari. Iraque cenfeat veftraapofloAtque in gremio veftrr I y nodi parva propter di’ lica doctrina, epifeopos totius veftrr apoftolicat kiplinam ecclefue alligabo pracepta .· propter bh viacri»m
‘ urbis m unum convenire, veftrumque habere*
Viclorinum ,. qui arbitrio luo, quidquid stellet ,
'‘concilium, ficut docet myftica veritas; ‘utfir­ affirmabat, fic cyclos pafch· pronunciabat falmetur noftra fandimoma, gradufque fixos,vel laces, & cum epifeopis totius urbis Italixexami- *««■ «?·
textiH ordinationis tuae trfhètimoniæ naîtra pof- natam univerfitas vcftri fandi concilii dignetur
lit habere regula: quoniam decet numerumdt- accipere veritatem. Et aha manie·. Oret proηα- baid·» tort·
!» etorum tuorum coepilcoporum a te difeeregra­ bis beatitudo veftri fandi concilii trecentorum
dus, ‘ vel ordines continuere urbiS. Quidquid decem & odo, ut caritatis , qua vobis dataeft,
autem conilituimus in concilio Nicxno, preca- domini uoftri Jeiu Chrifti fervetur augmentum.
nmr seftri otis confomo confirmetur .Oret bea- Data quinto Kalendas Novembris, accepta quar­
, titudo tua pro univerlo concilio. Data VIII. to Idus Februarii, Conftantino fepties, ficCon" Kalendas Julias. Accepta XIII. Kalendas * E Ilantio Caelare * quarto coniulibus.
,i Novembris, Paulino & Juliano lurnmis contuhbiis.
• ITxc vocula, Quarto, delenda eft . anno enim jie.
ecclefia Jiierolobmitana , ‘

1'iflor ifi l'ineentim

G

Q

Conftantiui Cefar tum primuni fuie conful. Anno ve- ,
το ηα- cuo' Conflammo magno oSici confuta noa
Conflantia» fed Conftantinaa e;u« natu maior frater
conful quarto fuit. Itaque arravjt Blondellu» poft Bar.
Bimum. »li.>f|ue.

PRÆ-

I

PRÆMONITIO COLLECTORIS
IN

SEQUENTEM

EPISTOLAM.

Z» Veticeno Codice I 342. gemite ίβη apocryphe

Epiflole continentur; edjungitur é* tertie,
fue fecundo Joco ibidem exter, futmicum in eolleflionibus nemo bueuffue inferuerit, ideo,

btc eddende efl 1 prout profertur e Belltrinir in operi fepiur leudtto peg.

. ·

C2ÉC.

y

Incipit Epiftola Silveftri Epifeopi ad Concilium A Pafcha venire die fuo, nec menfe, fed X. KaL
Nicznum direfta per Abundantium Presbyte- Maii cuftodiri.
Λ Quos damnatos,fic ejedosextra
rum , Cc Abundium Diaconum Confulatu Ecclefiim & excommunicatos oinnis mundus
cognofcat. Qui in Concilio Sedis Apoftolicz
Paullini & Juliani XII. Kal. Odobris.
Z»
cognitione vulgata polluti fenfibus fuis non rede
Beetiffimij Frétribué fenilà & Coepifcopii , vel noiTe tacuerunt, & fcelefta perpetrare compunCompretbyieri/, 9*» congregeti font :* Mcc- ftionum innocentum exeeranda pollutione dam­
wo Concilio Silvefter Epijcopur P refitl apojioli­ natos. Et quia in (ecetfione funefta ipfi tibi mor­
ce & «etbohee Vrbù Rime in Domino feiutem. te praeventi ultimo die aufi funt pollutionem
Sacerdotii fua ordinatione relinquere quod in-,
Lodofifâmus atque piiftimu* filius nofter (innari ab hominibus fandis & ConfacerdotiConftantinus Auguftus cum conftiturio- bus noftra przdicationc fic apoftolicis dodrims praecipimus damnari, contra Photinum & Sanibus fandimonii veftri auribus fuis intimata coenolccret , una nobis Domino noftro Jefu Chri- bellium maxime fic Arium anathemate percufîlo jubente cum affedu iülcipimus, & hdcmre- fus (f. pcifrcuftos vel percuflum ) quali veftro
irmantes damnamus ; & quidquid in
dam atque declaratam univerfo orbi pandit in- B ore connri
troiium. Hoc fciret(fenicet) caritativeftraecre- Concilio Nicaeno Civitatis Birhyniz conftittiiilis
Ecclefiz
moderatio
didimus intimandum Concilium a nobis con- pro veritis ( f.* Univerfalis)
*"
~
gregatum in dicecefi noftra contra Vidorinum ne.pari forma cuftodimus: libra ponderatione
Epifeopum fic Hippolytum Diaconum, qui cla­ cenfetis . Dat. VI. Kal. Jan. Et alia msnu
ruerunt Mankhrormn coftfortio, & Jobianum, Dominus nofter Jefus Chriftus vos confervare
'λ
& Caiixtum, qui in fua extollentia dicebant non dignetur fandi fic Coepifcopi fratres.

G

Βΐ^λ^ΟΝ ΕΥΣΕΒί'ΟΤ ΕΠΙΣΚΟ'ΠΟΤ
Nιχομτ^Μί, xj Θιογνΐη Ναα/αί.
Τιφ- Situ. *,

LIBELLUS EUSEBII NICOMEDI ENSIS,
fit Thcogmi Niczni.

C

ΔΗ μζΛ eu* κοττα^ηφίScene * <®ροχςίAmet fi cum antea a veftra fanditate eftemus s. So« 1 .
condemnari, noftrum fuiflet, ea quzerant « ·♦·
o-fox χαρά τχς £λοιβύοτί ôuùv, C* nVua vobis fande fic religiofe judicata , tacite fic cum
*ktjt φίρ«ν tù xextnjfyiat mapx της ά-ριχς ύμαν
filentio culi fic .· tamen quoniam ablurdum eft ,
tTttxf/Ttuç u<pc-ÎXo/jfyj. άλλ* t’ir^ân άτνχον xaft*
filentio noftro contra nos locum dare calumnia­
itunùr iJvat nSv ovxotpaorrdr rli» a’tôS^tv τη
toribus quaft convi&i ; idcirco vobis figmficaviΦΗηπΓ « runt Catxa ùv«<pffofj^ * «>$
êA mus nos Adci deciiioni confcnfiftc , atque vi fic
ni iriret
iÇ τΐιύ clvwzv
notione verbi confubftantialis diligenter pondera­
STÛvevni iti ru ίμο^α-ίφ , ολοι ί'βρόμί^Λ τϋς
ta, paci nos totos addixifte, atque nullam haerefim fecutos ede ; fed tum , quo ccclefiarum fecuetpüxni, ai μηδχμ* rr αίpira ό^«χολΒθή<Γαν, ea quz in noflram
nc. ^αημνόβ-χνης vt
Si m
tri a<?a?crz\Wi<
ècrçatï&tat W
nSv ιχχλη- ritati ·.proinde confulerctur
- '
t
' « t
"zr -.cogitationem venerant, feggeflifle; lura quo ilrnSy , Γ
~
’7 7W λγιτμον γίν ,
uwfoa
,
j ooftro
J^ntentie MVI]efcere
«ΛηρβφΟρήβΌρπΐ t4s Si »ίμΛν rececQlùiet ·φ«- deberent, certa perfuaGooe confirmaremus , fidei
ΰνκτημΙυυάαί-^Λ τη χ/γη· τί Si βν«illi fubfcripfifle : anathemati antemArio a conci­
àfpufFtrpù
ΰτί^ραίψχμ^υ, βχ ίί της mi- lio denunciato, nos obeamcaufam non fubfcripfilTe , non quod fidem illam incufaremns, fed
Ttuç xarn^opeaum , ιχ’λλ’ «;
mürw
quod minime crederemus, cum qui erat accufatus,
tevei lir xaTnyefndceTu» f’x nSv tSiot «apec dhominem ejus genens finde .· przfertim cum ex
fûiç tap’ aùn Start iwoAiSv, xi nSv feç <œpo'illis, quzprivatim ad nos abeo tum per epiftola*
rwrov Staiïûfyw , Χί«λ»ίροφορ»μ^ο/ μη niinr relata erant, tum per ejus fermonem coram habi«vau . H Si ircî&ri ή «γίχ ύμών o-uwSO* , tum declarata, pro certo eftemus perfiuli, ipfum
longe alium efte. Quod fi fandum veftrura con­
ΰχ «ντιτίόονπς , αλλα vvurrtSipfyiOt τ»ΐς toep
cilium fibi de illo perfuafit, ea quas veftro judicio
ύμίν νηο;μ8^οκ , xJ Siù τητχ tS γράμμοίτ^
decreta funt, non contradicendo impugnare, fed
τλιφοφορϊρφι τΐώ αν^χατά^ίτιτ , * τΐιύ c^»confcntientibus animis confirmare decrevimus, fic
tionr fiotpiui φί'ρβντκ , άλλα t(u) όχονο/αν
της
,
^ r, hoc libello confenfum illum roboramus: non huc
«ipto-ws xeeSov^rtt. « γαρ χβπιξη-rm» viwfcinduâi, quod eMiIjum gr„jter & iniquo animo
^*v «S mooeunr /ηχναλαβττν ήμάίί ■, carter ferimus, fed quod libenter cupimus haerefis vitare
vàirt »υμψ*φΜί ânÀt&Svntç ι»7ς ταρ’ ΰα/y Xf- (ufpicidnem. Nam fi nos jam in veilrum coafpeCencil. GenernL Tom. IL
Zz
dum

Η

T

7jj
CONC IL 1ORUM OMNIUM
dum venirepermiferitis, comperietis nos veftrisAxeiu&ar;· a'aon cuîto ni» tri
f+αγομιdecretis omnino fuffragaturos. Et quoniam veftrx w' ’j0£f Tj ,γ,,Ι,
φζλανθρωνΤσ*reverenti® vifuin eft, illum qui rerum illarum reus
e&at , x. οΐναχαλίσαο^αι . «rvxoy if τ« ioxiragitur, humanitus excipere, & ad vos accerfere:
Hvcrr οιτΛθχώί , axrxfxXnu^w iÇ awcXoeft plane a ratione alienum, ut cumis, qui mini­
ne tenetur implicatus, accedi tus fit , illifquc qux J'Xrauijù» ιφ’ en à«(0à>Xtrv, ήμ«( σιωτάτν xarO’
ipfi objiciuntur, refponderit ; nes reticendo , nof- ttmnJy Sièôvrtti to ίλιγχρν. χ«πιξ:ώ-«7» yüiy,
metipiosculp® convincere videamur. Ne gravemini ώί αρμόζω τη φιλοχί/Γαι όμιίν &λ'αβ&α ,
igitur< ficut vellram benignam dece reverentiam ) to θίοφίλίΓατο? βασιλία ϋνομνησαι , w τυς
Dei amantitfimum imperatorem de hu commonefa­ δίήτας ruJv iy\c<tfaat , £ θαττ»·? 0oXær«cere,& nollra pollulata illi exponere & mature ea qnç
funt prudenti® veitr® conicntaoea,dc nobis flatuerc. •Saz nt ίμΐν άρμόζονη. ιφ’ ή/wy.

h

EPISTOLA CONCILII NICÆNI I.

Π
τϋί

g
κ.λ«

StnHa, fximtxque^ Dei grxtix, etelefix <yfie-

Z/*r,r'··'

j & viUt^iî fretribus .^Ægyptum,
JLiSjvam , é" ?ent»poiiin incolentibnt , rpiconvocati y

in domino

β/.ί «4 4

gv T*’*^· J· Z^vUoniam Dei graala, & religiofiflimo impe> < »·
ratore Conftantino nos ex variis provinciis
ôc civitatibus in unum congregante, magnum &
. Isncium concilium Nicartium coaâutn eft : Vide

ΠΕΙΔΗ' της τβ Θιβ >α4/τ(^, χ94 τάϊ
θίθφ/XfraTB 0αβ·ζλ/«ς Kw/Terr/vs oruutγαγόντφ* τμαί tx διαφόρων ί’παρχιων xjq ircXfa», ή μιγαλη x, αγία σ’αιοίΦ' cv Nzxaz'a ■
ο-αοίχροτη'θη. *

Ε

relt^uum infra apud Gei.ifixm m ailis concilii Λ7cani hb. i. cap. 3^.

EPISTOLA CONSTANTINI
imperatoris ^d ecclefia,.

Η'

T/ άγια £ μφ<αλη, χα£»τζ τβ Θίβ, Α’λίξαΐ'ipiv» ήτχλητζ* , £ τοΓς xarni τίώ Αίγυπτον
>Ç Αιβύίιυ >ζ Ποτιίχολσ α^αχητοζς α’έίλφο7; , οζ c* Nzxaz'at auua^$C*nf , χ?} τΐυί
μιγαλίω χζ άγιον extfojoy στ^χ^οτηιταντίί tm’rxcTTM cy xvtiw χαίραν.

fcopi Nicxa tongr^geti, & *4 magnum Jan-

fiumque concilium
falutem,

I
Σ
Τ
Ο
Λ
Ce Νζχαζ^ *nwr»K Σαυώί».

C

ΕΠΙΣΤΟΛΗΚΩΝΣΤ ANTI'NOT
βασιλι ως, πιϊΐ ι’χχλησζαζί .

*

Confiatimt eugnfiai eeclcfiii falutem,

ΚωνΓα.τΖιΟ' οτβαΓος τη7ς ί’χχλησζαζί.

E, sunt». 1 /^Um ex rebus pro republica feliciter geflis
k «k »iu
' quanta fit divine virtutis erga nos benigniC««*··' fc‘-tas , expertus fuerim ; Vide reliquum tnfra apud
** ”
Geloum m aflii concilie Mcaù lib. x. cap. ^6.

ΕΙΡΑΝ λαβών tx της nJy xozy<& £<βρ«ξζας , ο<τη της θ«αΐ Sava/Mwc wsφυχι χα’βΛ. ·
>

Π

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ

EPISTOLA CONSTANTINI
impetatoeis ad eccleGam Alexandrinam .
Qeafiaattmu aupfiut catholica Alexandrinorum

D
E* s»"* i.
> -«· 1

■ιφβΛ.

βασιλίως τη ίχχλησία Α'λίζανδρίων.
Kwvrevrzy®' σιβατός τρ~ χαθολζχιΓ
ξανδρίων ΐχχλ^τιχ.

A’Xf-

C Alvete plurimum fratres cariflimi . PermaΑΙΡΕΤΕ ayxrrrni αίζλφβζ'. Τίλώχν î^. m ·
O gnum certe & fingulare beneficium a divi.
παρά r»g θ«ας
^‘λ^φαμ^ *«na providentia in nos collatum eft , qiK5d om­ £ΐν. "rat τατης it Αχνης α’παλλα^τνς , μίαν νζ
ni errore liberati , unam eamdemque fidem
agnofeamus . Non eft profe&o diaboli infidiis τία αΰτΐώ t irrytvtaarxupfyu τι rn» . b£c* λβζτον.
contra nos intentatis de cetero quidquam lo­ τώ ίζαβολω ίξίΓ/ χαθ’ πμύν · παν * ητζ J’*ï>τ,,'·,’
ci teliâum : nam quidquid eft per fraudem αν χ«χοπχή*-«μ^Φ*( tTf^fêpvKrcv 9 « βάθρων
in nos molitus , illud funditus fublatum eft. «νήρηπ» . ττΐς jr^oywerf, τι: χισματα, ΤΒς^θοDiftenfiones animorum , fchifmata , tumultus ρύβας txeinç , Η04 πχ πίν διαφωνιών , tv bus?
illos , & lethalia difeordiarum ( ut ita dicam ) ίϊτω, θανάσιμα «papuetxa, χβπτ t(uJ τβ Xôrvenena , veritis fplendor ( juxta Chrifti mo­
*aW>~
nitum ) penitus obruit, delevi tque. Unum igi­ rS «XXzrzy, η της αληθ^αί
tur Deum omnes & nomine veneramur,, & ef­ τηί. cSa Tot^apouù’ axecmi xj τί ονοματί
niw^pfy)t >Ç «y«r irnrtr&xaijty) . "va St tbt®
fe credimus . Ut autem iftud ad exitum perduceretui Dei admonitione magnam epifeopo- E yyu^rut , &ημνιί<Κ4 0W ffUjutxdhtra fii rltu
rum turbam ad urbem Nicxam accerfivi ; qui- Nrxaz’wv xo'Xzv t« jrXfkt» niv tnnitxw , *. c<!
buicum ego, qui unus ex veftrum numero fum,
,Xe/&
μίθ’ nvxtp Μ
ύμδν ryà i auodfpaTw ^<^7
quique quod vefter fim confervus plurimum gau­
l'ui'np®xatf οιπρ3«λία) "ναι γαϊραν, xJ aôΛ,
deo , operam dedi ut veritas diligenter inveftigaretur . Proinde , omnia , qu® aut controver- τις rliù lif α’ληθ««ς i^tna/v αν^ζάμΙα>' ηli®, aut ditlenlionis materiam prxbere videban­ λί^χ^η oaJ âxaymjÇ άχ^βας όζηπ.·«·«ζ, ό­
tur , accurate excufta & exagitata funt. Quan­ σα Si αμφιβολίαν, η ξιχόνοιαν , «Β^όφατη ίta & quam exeerabilia probra < o bone Deus , iexw $νάν >Ç φ«β·α<\*« η θπα μχγαλΜνκ
fis nobis clemens & mifericors ) nonnulli in ήλίκα ιζ vi
ni *fù η μίγνλ* «τ«τχρί>-,
magnum Salvatorem , in fpem & vitam noτϊ>' ίλιΰϊ<& νζ ζ^ί ruùr autrui ί’3λ«ftram federate ndaricquc jecerunt , & feriptu-

Χ

σφΐ·

AMPLISSIMÂCOLLECTIO.
7»β
swarrta twc OmWLVw; TP*·· A ri» divioms infpiratis, fideique CterofimSa con­
efiucireniai
, fed
nate » *Ç τί ·>4« <«« ♦^*>^•/4*' π , φΐ
ι_ crati» non modo
. impudenter
·
.
- ·
«tsdlÂv ίμΛλφνΐης , τυ«χ·β·/ύ» 7**· W <ê it* eredem paten coairifi font : Nam cum
Ttaeowv ixtnivt» {fi «ηφμΝβύη) η <*?%,'- amplius trecenti epricopi , viri propter animi
modcftiam & Colertiam admirabile», unam eamWat Ο«υμ«ζ·|4*» » A*'0®
wrüv fiftf ,
demque fidem ( qux & veritate , de exquifitis
ê t$ nuç «XeôiFMK, £ axe^Mu; ri &fà νόμ^υ
Aegis divine teftimoniis vera fide» elfe confie*
rcfuxf *irx tbtu* fli&euinw9 μή& Apte·; matur ) uno ore faterentur ; folus Arius inven*
ί’φβρ«θη *ic 3iet(3Î\txi( Cftpj^ietc irnifj^fSl· , tus eft , qui vi ac fraude diabolica vi&us, ab
«J η xaxevrero wptjrav pfyi r«p ΰμάν , t*nm ea penitus defrivent ; quippe impia animi imxJ τχρ ftiftc irt&ti t«wwi J«(rirt<p« . άνα- pulfione incitatus , hanc erroris labem primum
apud vos , deinde apud alios iparierit · Quocir­
&ζγμιθα τβίΤβροαυ" /w 0 worrexpoinap vttpfjg ca eam, quam omnipotens tradidit * dofirinatn
7»,

νφ^μΜαι rntt,

γνάμΐιυ . <τανίλθ»μ$ι> ffi rit àyaxiinç *μ*ν

amplexemur ; ad fratres noftros ctrilfimos, a

ά9ίλφ{ς , wr fyutg τί 3ι<χβίλ» anxiirg τ« ÿnjquibus nequam fic impudens quidam diaboli miμηκ ijçitifCjr · tfi ri xon-e» β£μα , >04
> ~· Tu'Bnifter vos legregavit, redeamus : ad commune

corpus ecclehr, & ingenua noftra membra, to. -----■ ’ * ■ ■ to perfore, ut dicitur, revertamur . Illud enim
>Ç ηΓ ντΓΗ , tu τη' ctrtô•. ■ t ~ vcftnt prudentis , fidei , & fanftitati in primis
τητι τη ήμίτφ^ fOftfft , ?»α TÜC <AirwK»À»J^ couientaneum eft , ut errore illius , quem jam
γθ^της taire , ο» της oArôfta βλαχ
efle hoftctn veritatis perfpeâum eft, penitus de(Ftwirnxf, <βμός Ηώ itàav tfeviK&nt %àt0.
pulfo , ad Dei gratiam vos denuo recipiatis.
Nam quod trecentis epifeopis vifum eft , non
i 7«Ρ τβΓς rtwrxtxrrwç ipteZf iftnimn , βύell
aliud / quam Dei fententic : prarfertim cum
Sciinv tnpw , η τί ©« γνύμη , μαλττ«τ<
otgtc π> «χβν χνκ^αα, τοχόπΛ xeù τηλιχκπίχ βν- in talium & tam praeclarorum virorum menti­
bus facer inlideret Spiritus, qui illis divinam vo­
Spvy η/f Starerarç ίγχάμΒμ* , riu> θί«» (3aluntatem aperuerit . Qpapropler nemo vcftrttm
ληβ*π όζίφυπτι. iti ptàtli fyvt&ùkim , ιχη- hzfitet , nemo moram interponat ; fed omnes
&<ς vffpr&iv5v , α*Μά βννθ&μυς Earn; «ς Jubentibus ammis ad viam veritatis redire : ut
______
___
fimul atque ipfe ad vos adventavero , debitas
τΐα βίληθκΊχτίιυ
ο'ίβν__/ray.π»._____
rv s τηJar vrov
sifT» <9f*bMg βφίχνμΜ, ng οφίΑομί^ας wCR™"«* Deo, qui omnia luftrat , una vobifeum
- -____
- -_________
agam , tquod ndem Cmccram Oobis patefecerit ,
τβηηφβρυ Θη!
μι&· ύμϋν
«/xoXoyt‘’e-tu TfdtfTtti
& caritatem, qux omnibus optanda erat , pro­
Ort τ<υ) «λ/χ^/νϊ r/r/v t*7&<ξα; , τΐώ £κηΐασ
inde reddiderit. Deus vos, fratres car i fli mi, diu
ήμΐ» βγΛίΙιν αχοίίίυχο». · ©toi ύμαζ 3ι<χφυ~ fervet incolumes.
λαξαυ f «^«ιηιτοΖ βΰιλφβΖ,

>Wf« w^wv μίλη βΊΤΒΪιΓ «αστι î&fjfyj

>αρ «; τη

TOT" ΑΤΤΟΤΓ ΑΤΙΌΤ ΚΩΝΣΤΑΝΤΊΝΟΥ

EPISTOLA CONSTANTINI
imperatoris ad univerfo».

βατιλ/υς.

Νιχητης ΚυνταντΓνΦ4 , μίγκ^* , σίβαΓος ,
«itTxtror;
λαοΓί.

ΟΓΣ χονηρνς ηρΐ a<rr,^ μ{μ*τΰμ8μ& f''Um Arius fccleftosflc impios homines fit imita- E|So(rM Ilk
A>®· , tiw r’n riu' αότίώ ÎshwD^ tus,eamdemcumillisignominir&turpirudi- „ c. ..
nis notam merito fubire debet. Fidr rthqtutm ptfr»
ατιμ/βν. *
aMtd
m »Hu toxeilii Κκλλι lik. *.c. xd.

Τ

■v

••Μ

Γ»κ«

ΕΠΙΣΤΟΛΗ' ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ
βκσίλΐας τρ ίχχλησ-ΐχ Ν/χομη&’ων
χαπί EÜcrfiîr'e , ΐ, Θιογνια.

EPISTOLA ÔONSTANTINI IMPER.AT.

ΚυνίΌντΖνφ- «ΎβΛΓο’ί τη χλ3 ολ/χη ί’χχλησ/χ
Ν/χομηά(«ν/.

Ca^Mtiwi Mgtfitu, cnibolkf tttlffkt

ON irreér’ar ©rèv ίηλαίη xi awïpx
Xgjgov αχξΛ^ί ατανπί iff , α’7«Γητ·Γ
Τ'— άδιλφΜ , χατίραπ >Ç υιό» «ναι. *

T

Μ

Inflor Co»/h*liiutt , nuxiimt ,
rrfcoflf tf pftiiù fidett».

*’ IN * CO NCI LIU M i NICÆNUM

c primum d œcumenicum t approbatum , /tre­
centorum o&odecim epifeoporum, £ contra haerefes Atianorum i & Quartadecimanorum , i
fub Silveftro pontifice , À Paulino & Juliano
confulibus

Nota Sevehini Binii.
Poiwffte,, M.
« Cutibtuu, ) Hortatu , coaftlio βτ auâoritate SU»
Aorh«(«ja_ veflri Romani p»ati£ci» hrc Γ·ίΓθΓ»ηΛ· fyooà««
penttopucoa â 4 , Conflant loi imperatont confeofu» opéra & «uxibo
Ca«r»/. Gmrro/· TotH IL

ad ecclefiam Nicomedienfem, contra
Eufcbium & Tbcogniuru.

Mnes probe noftis, fratres dileâiftimi , do­
minum Deum fc il icet & fahratorem Chriftum Patrem & Filium efle. Pidr rv/te«w nj/ra

O

apttd Gtlffitan i» fBu cnàlü Nkmi M. J. cef. 1.
coii*rcs«ta fuit , hac ratloo*. Cu» OCa* Cov<tub««fii |»fa*t«ii■4 «cclcfi· orientali· turba, , fehifmata St fedition,· Uohacfrao
componenda· in orientem ablaeatu·, hsreticorum parti»·· dntiadiA,·
eia impeditu·, parum aut nihil elfaeidec , Aleaaadri , coua<«gau
Otii , aliorumquvapifcopaeum contiho , per Sllrettrum
auApritate pontificia , ob caufa· prndlâai , de quibua
infra , concilii univeriali» celebratio decernitor . Sed
?uia epifeoporum multitudo ea , quo ad arcvmanlcam
ynodum celebrandam requiritor , fin· Imperatorii
ni fietnt ilTmii fubfidlo, confarfa, dr auxilio, noqne coogregari , neque fuftentari porerar , Silvoftrl poMlficia
hortatu , & Alexandri epifeopi epiftola , Imparaior ad
confeofumfir impenfaa facienda· induâti·, litati· ad om­
it·· totiu· orbi· epifeopo, fcrlptit, locnm ft tempo·ha­
bendi concilii dcfigaavit, ibiqua tempora conditur. £■-

mu­

I

7*7

CONCILIORUM

OMNIUM

‘

7»8

guli ut adfint, rogavit. Hoc eft quod Rufious lita, «c Λ J“» Nlcwa fecunda appellaturr s noaslM difcernarur .
dicit . Conftaatiaum ex lententia facerdoium
Quamquam etiam Bon inconvenienter
inconvenl
primum , Id eft ,
m indinfla
prTmat.um
dici poffir .· quoai
...
....
.
iam in eo de re om­
cancilitsa.
............... .- ft
_ quod,
,----- . legimus
-,— . .in fexta fynodo
nium fumma , logitimo ft «rdinaiifllmo judicio , auâoaâ >1. Silveflram ft Conflantinum magnam fynodum
ritate pontificia Indiâo, prafentia legatorum pontificio­
•pad Nlcaant congrega fle- Idem teftatur auûor ponti­
ficalia ia vita Silvtftri. Sotoia» lib. i. cap. <6. Baron,
rum > Imperatori· » ft epifeoperum ordinate («dentium
condecorato, difeeptatum fuit. Poflev. in app- faero.
an. ;aj. num. ig. Bellar», lib. t. de conci I. cap. t j.
A OrcttKtttlitrt fnt
. ) Concilium acumeni- Oeeeaseaicam
Poitevin. Inapp. tsevo , verbo Nzc^aaw C»a.r/z»*v. Item
cum, quod alias uni ver fala , vel etiam general* nomi- «oaciHee
vide uotaa «pift. Marcelli ad epifeopos Antioch.
Locas habiri
natur,
eft,
cui
epifeopi
corius
orbis
» nlfi legitime iiu- quid,
fi N/caanw . ) Si- diflum , quod celebratum fuerit
concilii.
pediantur , interefli pofluat ac debent , cuique nemo
Nicsa, qua eft in Rithynla. Ob quod fciendum , hu­
alius,
quam
Romanus
pontifex
per
fe,
vel per legatos
ius nominis civitates plure, florentiditua, exti'ifle ,· uprefidere filer ■- unde mcumeaicum, id eft , totiusorbis
nam. in Gallia non procul a Varo fluvio a Alaflïliciilîterra concilium appellatur . Accidit autem non raro ,
Nicvv m
bus cond.tam» qun vulgo Nifla dicitur: alteram hujus
quod nationalia , quibus Ronunua pontifex per fe vel
Thracia A- uominis urbem Stephatuis apud Locros Epicnemidios
per legatos fuos interfuit, univerfalia aut generalia no­
conftituit . Tertia fuit in Thracia , qua tefte Hilario
minentur, ut diximus fupra in notie ad concilium Ale­
in poll, libro fragaaentorum, ante Uftodito nominaba­
tur . in qua Ariani fub Conftantio imperatore novatu
xandrinum , ftc.
Protides hujus concilii fuerunt, non quod volunt ha- ·—,oWf.
tide! formulam, C»afttijftioirK^r nomine omiflb,
retid , imperator, aut Athanafius, vel Euftathiu, An- Hi _>4, f>/
ce fimillt dolofe fubftituta, ediderunt , e-tmque NicaBiiochenus; fed Otius Cordubenfis epifeopus , Vitu, ft ll(/
nam appellari mandarunt, eo nimirum confilio,
Vincendus prefbyteri , Romani pontificis legati . Hoc
ra & orthodoxa Nicana catholica fidei formula tolle.
aoerte afleritur quadam prefatione concilii Sardicenfis .
re-ur, aut fattens d-bia & fufpcâa efficeretur. Qua de
— l_ «■_______ il . ____ -;_____ t___ ________
Hoc idem indicat Athanafius «pift. ad foiitariam vitam
agentes feripta , qua dicit Otium in boc concilio prin­
cipem fui (Te .· nomen vero iptius Otii , cum presbytero­
Urjti.ar rflffl
V fijtm NS·
rum Viti ft Vincendi nominibus, ente aliorum patriar­
charum nomina fubfcriptnm , non aliud lane indicat ,
quam tres primo loco fubfcriptos , cius vicem ac locum
fiJ·*
, qttf Ni.H
In fynodo obtinuifle , cui piunarius ac fupremus locus
F
jure meritoque debetur . CeJrcnus in compendio hlftoriarum, ft Photius libro de feptcni fynodi·, feribunt.
Siheftrum per fuos legato· Nicano concilio auilorita­
go pad rcwpvrv fjirfftlnn rfi, ill/qu» fffi IfAtirft fixfizrem contuiifle t quod fane non aliter Intelligi poteft ,
-,
_
,! · Baron, anno
num. ay Quarta Nicwa eft nsen‘‘4I
1 j* 'r°Poli· ^'thynir , hujua facrofaiifli concilii lucusftrequam facrofanâam fynodu· legatorum pontificiorum auOoritate inchoatam, pratidio eorumdem feliciter abfolucepivulum , de qua Strabo in ge 'graph, fib. ι *· hac
ratn , ac demum confirmatione pontificis approbatam ,
'
feribit . Nitttf
"trtrtftiJi jttrtt Jfttrm Af(finter oracula Spiritu, fandi receptam, probandi acconfirmiodi ea, qu* fidei funt , legitimam vim & aueloliliitr (ttii/Jfi , tf Attl^tilett ittutlitaiilt . Ptfltti çt rita em confecutam elfe . Ut concilii prafidem egerit Ae impetat··
Lifitrttrknr ftftt uxarit ntmlrr fili* Am/iJlri
Conftanrjnut imperator, qui, tefte Ruffino lib. so.cap. pra(<d«tu
Kpptl.KKli , L’rfi/r awfi/Cvr rfi fieAlr-n·* frAeti·» lx fit»·
a. fc epifeopie inferiorem , Ufque fubjeâum efle aperte concilio.
profelfus eft , qui non nifi annuentibus epifeopis , nt
feribit Eufebius in vita ejus, fede humiliore federe aufus fuit , qui non primo , fed ultimo loco poft omnes
qnt/utr ftrtf ttrfttfittr. H zc licet antea non ignobilis,
aliosepifeopoe, tefte Batillo in fineodava fynodi, fub
incolatu hujus concilii admirandia quib.ifJaot beneficiis
fcripfit,- ut hic, inquam, cendlii prefer fuerit , cui pri­
ma feles , primaque fubfcripUo debebatur, non eft cre­
libi divinitus impertitis potita , longe clarior St illn»,
au
ftrior efl reddita. De quibus hac Gregorius presbyter
dibile- Et Athanafins profeâo Ofius , atque Leontius
micaa Btrhy* or>t j p>tnbus Niczni concit. Crw par»», prfiriA.t rfConflantium, quod prafidium fynodi iflcgliime tibi venΛΙ» OfOOirr
,
r /
J
dicaflet, Ma tam acriter reprehendiflent , fi antea pa­
ter eju, Conftantinus in Nicano concilio prnfe, fuifliet . Arhaasbas
Athanafius epift. ad folltar. Conflantium , quod in con­
cilii» primas partes tepere vellet’, redarguens - J/, in­
quit , juAititft ffife»p»rt,Ht rfl , y«Zd r»· e» »·»««
itktt >Htwt<rr ? Ibidem refert Otium eidem Conflsn- Oiiat epifco.
/ritilttrfti rfitllui . Subjungit , fuo tempore cum A.fyt io Cripiilfe hoc .· Nf Htf!
rii Romanum imperium depopularentur, oniniaoue barea p».-/»r λ nPt Jiftt .· r.
btrica inlolentia confutuerent , rten tantum lotam utmH’ fft q*tt
fttlffi*
bem, quam faoe rlancuium & aper te a.l or t i erant, vc-0a fine,: j«>z, yvZw , inqui
f*fArrt jnAlcHf ft·
rum etiam Ipfos urbis incola, utuverfos a Babvlnnica
fi
.. f .. . —contumelia illafot lemanfifle · item quemdam tribunum
c
>«r raav Z»/aw afivwZna..........
_
_
.
Offrir prfA/il· fft >
militum magi.a opera ibiJem patrare in.ipientem , nutlurt
na vifioue & diurnis terroribus deterritum , ab imepto
1
Ubi
Conftanciuui , ideo quia aufus fuit in judi.io eccle- Leeocius.
daliifle , Chriftum verum Deum aceeofis in têmplo Iu|
fiafl'K.i
pix fidere , aperte antichriftum vocat. Svidas in
vita
Leonrii feribit , quod cusn Conflantium in concilio
cernis placa fle , atque ex e» tempore omnem Babylonicum
i
exercitum a templo barbaricam ferocitatem & ab in o|
prxli
Jentem & loquentem videret , ad eum dixerit.- Mi~
lis prohibuifle . Baron num. if5. Ccnftantii imperato< r-r
f>’fj>ri* ( bella nimirum , al laque civilia nego-,
, if iλ ellfifii ( id eft , ecdefia ilicis )
Ms decretum ac propofrum Nicxx in Bithynia celebran- 1 tia )
di concilii terremotu urbis illius impeditura iuifle, non
1
rxcv
rai'Z«/'sM prafiva, . Hac fane viri faucllffimi non
taptum concilia, fed ft ipfi urbi ad celebritatem ft no­
tanto telo filio , Atianorum patrono , objeciffent fi
mini, gloriam non parum ahecit . Qua de ie prater
paren, eius Conftanrinus Nicano concilio jam anreprxSosonu lib. 4. c. 15. pulchre fheodoret. 11 b- 1. 16. hcc
fo.liflct. UnH-erfale igitur & <a<.umrni cum fuifte oportet
ait .· Trrrftttttt t inquit , irrtprJ i* fttir ( Nl xna fynr>.
niagoum hoe concilium, cui cuds A'exandrina ft Antio­
dus intelligc, qux ibidem comilu EuJoxi Antiocheni ,
chena ecdefia patriarchis , rchquifque trecentis ft am­
Λ Conftantii imperatoris mandam , ad veram Ni.ansnj
plius epifeopis undequaque convocatis , Ronunus pon­
lidei formulam obfcurau.ism celebrari debebat. )
tifex jer le-jatos interfuh . Vide Brlla'ns. lib. ·. d«conqKlfrm ftFlt. n Aiviff pl.<rtr ΙκρΙ/Λΐί* KÀfirikrnAtitt *τi.l'tr. Ntirt t»Bt Za ill* u-h fiAtl fptfirlic* ftllri,,^ *
r Xpp^arvw. ) Hoc concilium ad petitionem[SS. P·- Contiliu„
fftilHi pfirliur Jrfir/ptf tfirt , (3 fin pffit* ilrl cavgrr- L· trum hic congregatorum juxta fy nodalem epiftolam hac

.

tHiHiMm ijluJ

prrftrrr t

, m 11 fim/inajit

rl»»i A”)f*rrHl fA frauArr* ; nftt A
Nlffntttn fvvitav KtftllffJr , fi'·/'/',
ftintt . Quamquam first , qui in aula palatii regalis
epifeopos couvcuiflc fcribant » vrruu tauten efle exillimo, quod Λά. ι. coned. C.haLei, narratur .· videlicet
ρ·Ι«Ιι<
in templo congregatoa certo ordine & loco , ut infra
ulium
veibo t'fit»nrK.Tt rlleAnlirt dicemur , fedente, quaerant
fynodali judicio difeutienda de judicanda , plene ft ptt• eâe abfolviflc.
.u> pnmem
< Printom . ) Sic diflum , non quod numero vc! or­

te
[4
0.
lt.

apprllnu,.

dine pii mu tn fuerit, fed ut « feptmta generali fynodo,

de caufa feriptam» Cupra poft canones estante», a Sil- approbant
veflro pontifice confirmatum efle» patet can. i. fequetstia concilii Romani, ubi haede re in tmftrls annotatio­
nibus plura dicemus.
Huic magnam fidem conciliaret Sil.efttl epiftola a.i
fynodum reddita , nifi eadem ob confules In lina ibi­
dem perperam politas, fufpccla auâoritatis redderetur.
Verum quia lupra dixi , notas confulares decretalibus
pontificum epiftolia tit plurimum obreptjlie iuperadditat , adeoque ea cantum de caufa nullam rejiciendam
efle
eam que prodiit evcolleflione Crefconii , in qua
fynodali eptftol» concilii Nicarni ad Silvcftrum conjunila habetur, lupra pofuimus , psg. yaj
Rcclillimc igitur haec facrolanfla fyuodua in nomine D» cencilU
Chri-

?

AMPLISSIMA

7M

COLLECTIO.

730

•aror hofca ooines , A quidam nonnullos
qualitatibus 0*1*1 legitime congregata* ab Eufebio lib. j. de vita A confiat, h
1 vehiculis, publici* faanptlbus adduxit )
Conflantia! ,
fanfre Auguftiao lib. s de Mptiimo
—
_____
__
*
bison eplfcopts convenient* ( epifc·■ sacte.
ra_ ,g_ ortas sert* concilium * cujus decreta ad cole*
pall mmitum benasUatOM raveranter ab Ipfi* accepea )
•ia mandata fiat, appellator. Eadem, alibi verbum do*
profacutus effer , Ufdssn Ia fiagolos die* cibaria munifi­
sninl , alibi divinum A (aaffilmmem oraculum Spiritus
ca a Imodum fuppoditari mandavit . Eufebius Ia vita
Sanfil nominatur , utpace cujos canones per Spiritum
Conflamini. Bgronlus nam. 1«. A faquemibus.
fiaaâum ordinati Atering . Ita Atbahafius epiftola ad

P·*··

A

Quibus ordinibus Gaguli coofsdertat , non fatis liquet. D* coacedv*
•pifcopoa Aftka > Le· epllleta <j. ad Anatolium, CyComblures f«dc* Iu utroque aula latere ordine dilpofi. Nicaao.
cillus x. de trinitate. Hoc, ficut Atria loquentia acu*
ta* fuifle, fiagulofque epifeopo* unam ex iit fibicooveroeaka facrohnÛa eoncilio , fe non minus quam qua­
■ieatasn oceupafle , ipfumque imperatorem , poll quam
tuor evangelU venerari affirmat fanâus Gregorius lib.
per medium confitffus» Intraffet , A ad fu minum locum
aplft. a». Qui bfic concilio contradicit, no· etfecjthoveniffet , ibioua aliquamdiu in madlo coartatu erefru*
Jlcum, ideoqoe dKcoimueokaodum, fandus Leo epi ft ola pp, A 7*. Qpod idem epiftola pt. Bafilins alter it ,
conflitiffet , fella quadam parva ex auro fabricat* , ac
fuimno loco in capite duorum ordinum collocata, ad nu­
dum ait ,· Solpeâi» de harefi decreta Nkani concilii
tum epifeoporum soniodlffc, feribit Eufebius lib. g
proponenda effe, propterea nimirum, quod hac ratione
hnretici a catholicis certiffime nota dlfcêtnantur , A fin*
vita Conftsntlni cap. ro. Eum varo epifeopum , qui
brevi qusdatn oratiuncula , quam fupra pofuimu* * im­
Dvfrafore*
gulorum fidas intime exploretur. Propter huius conciperatori gratias egit, quenrque Theodor*tu» lib. t. cap.
Nicsat «m- 'U fidem ac decreta fortiter propugnata, Arhanafius A
perfecutlonc
7. Euftathlum Antiochenum nominat . In dêxteto orcilii 5ul * Hilaries erilium » alii varo fub* Vandalica perfecutlonc
fu ft inner*.
Hieronymus
*» diae primam fedem occupaff* , Eufebius prndiâo loco
tormenta A violentam mortem
---------------------- ,----aperte profitetur. Cum ergo locus finifter dexter* Mr- sialftra dsxcontre Lucifrrlanos, Hilarius de iynodis, Viftor Afri" ­
tis loco in acclrfia finâior A dignior femper habitus ((ra <j(.
canus lib. de petfecur. Vandalie. Quorum exemplo fanfiterit, quod imagines Petri
Pauli in diplomatibus , gnior
âus Ambrofius epiftola Jt. dej»»-, inquit , XreZIetvm
beata virginis A Joannis crucifixo adjunct· , allaqua
N/cee/ rearilil, a f»e n· tur meet, «ec pleebut peterit
Refcllaar
Îdura, de quibus Bsroniu* hie num. jg. A Bcllartninus
Çepnreee
.
Ne
quis
exiflimet
,
fanfrum
Auguftitwm
de
ob»«Aio
lb. s. de Romanis pont if. cap. *7. Indicant ( Petri
ccncllti hujus auâoritste a pradiclorum patrum fenrenbeat· virgini* imagine* velut digniores
parte
tia ditfenfiffe i ideo quod lib. y. contra Maximinum
âoritatet
lava collocantur ) manifeft* colligitur in boc Nicano
‘
Mural coa- cap. la. ait: Net ege Nte^Kuae * »et m
poft legato* pontifirios, Alexandrina A Antiochena ecprtiujireleri" , prefeere te»
ctefia patriarchas tali ordine A loco confediffe * qualis
, net te llliet jiilerititte Jet/neri, ,
nA. ·· ChatcedoMnfi* concilii defcribitur .· nimirum a
«Il , dum Maximinus de fide cum fsnâo Auguftiao
lava parte velut digniore , digniorem poft tre* Ro­
difputaturus * Nice no concilio Arimlncnfe Ariaooru
mani pontificis legatos a later* , Ofium , Vitum ae
conciliabulum objiceret, ipfit v«ro Auguftinusad lmp··
Vincentium , Alexandrum Alexandrine ecclefia prlma■nandum hnraticum meliora argumenta In promptu ha­
em fediffis : a dextris vero Euftath’um , tenia fedis
beret * adeoque cum tartneafii temporis jaâura, de ut'<ufque concilii auâoriute prolixe difputare, inutileeflb
ntiochens epifeopum ac patriarcham , pc imum locum
tiauiffs, ac poft illo* fuo.ordine reliquos. Hac Bajudicaret, ait.· noque ego Nicaoum, nec tu Arimlneu­
num. ya. ufque ad ao. Bellarmln.1. i.de cone. c. to.
fs, Ac. quafi diceret ; nolo ut hac difputationc conci­
liorum aufroritatibus teneamur , (cd porlu, hi* omiffis β de
nfefluNlceni concilii contra Magdcbury. dlfnutans ftnttntiu dr
'■
f te»jeilitee liret tret erii err er»et ire tee- confeffu Mind fcripturas vanlamua. Unde non vult dicere, Maxi*
> 4e*trir, aZrer a
, Cf terrien i<e resnlnum non tener I ullo modo auâoritate hujus fynodi,
fed tantum hac difputatione non teneri. Vide Bellarni.
iter : ftf fazdbas /« iee tertie feMer atelier
lib. a. do coociL cap, J. A 7. item in penfationeie lib.
er eptfteper , Qfieeae le^eteae peatifitit , C?
eeifrepaae jletaetJriaaae , net nea Vitata C*
cioneil. A lita s. de cleric, cap. a.
. lepatee Heat apefeliret. DetaJe erJiairejat
/ Treeeteteretee eStee/etme eprfceperum . ) Ad banc <yNunivm,
i erat a Jeatrit , priatar feMat iafatHae fpiftepat
epifeopo run nodum trecentos oilodecim eplfcopos, de quibut infra ,
atiee^aat . Jllletiar aereae ardiair , ^al erat a fai4 a ivterfm- comrenifle teftatur qu^fidem prafen* interfuit Athanarit , CedePar priaeat Mararl'ar epiferpat Hierefeleàtd .
fius epiftola ad Jovian.imrerarorem, A in difputatione
•par iar ratieae fereadatar erda difaitath iater 'priarelio.
adverfus Arium ■ Epiphaniu* hnrefi «9. Hilarius lib.
War patr/arePat . Hoc BelUrmlnus . Baroni! (entent U Lores »vaa·
contra Conftantinm . Ruffin, lib. t. cap. 1· idem pro­
ml Μ ob caufas predicts* verior effe videtur .· leAor, u- gtln.
fitentur. Qurrn quoque fentent lam Hieronymus in chro­
tram,volet, eligat · Sacrofanfrum evsagelil codicem , qui
nico, Sulpltiu· lib. t. Theod. lib. i. cap. 7. ac demum
Dei iudici* perfonam rvprefcntsret, non minus in hoc
omne* omnino feriptores hoc tempore fequuncur ; urllulconcilio
, quam In Ephefino & Chalcedonenfi , fode re;
ttiu· plane, ne dicam temerarium, fit, hanc rem dein­
gia in medio confcfliis epifcopalis , ut cum omnium vul.
ceps In duhiuiu vocate
ita enim vulgata nunc eft h«c
tus intuerentur, collocatum fuifle, dubium noaeli. flafentcntla, ut quoties huius concilii mentio habetur , tre­
Nstrerut
centi oâodecim epifeopi recenfcantur. Hic numerus ianronlut numero 60. Epifeopis boc ordine confidentibus,
cpUcoporu* florum patrum, auilor» Ambrofio prufat- librorum de__ Euftathius Antiochenus habita adConBautinum orariofier eft, a ’ fide, facer eft , A myfti.e prafiguratus Jit. tiiilitibus U’ ne , de omnibus bonis erclcfio prrftitii gratias egit ,
it eft ire pr*. illis, quibus Abraham de quinque teglbus viflotiam re'
eutnque
rogavit , ut fidem coufubtlanrta,i* trinitatis ad·
hguratus.
verius Arium A omnes hnreticos fartam tedamque eft
portavit . Quod Eufebius lib. 3. de vita Conilamim ,
fe velit. Cum deinde Conftantinus imperator brevem ,
Eoftathiu* Antiochenus epiftola fua , quam rerkar I heoeamftue
ob Romani imperii majcftatem Latino A Ro­
doretus lib. 1. cap. <· ducen’o» quinquaginta dumtaxat
1
eoifeopo* convenifie feribuue , ingens fane piatudiciuui 1 snano idiomate prolatam , fubjunxit , qua epifeopis de
lententia communiori alferret , nifi textu* Eufebii no- > conventu A lato coafpcâu gratulabatur , aofque a fc
Diluitur
1
laudatos
, ad mutuant pacem ac concordiam exhorta­
obicâio p.i-.torte tnendofus atque corruptus, Buftathil epifiolam debatur.
pravataui elfe, probsbi'iter argueret. Socrates lib. 1. c.
1
5. verba Eufebii recitans ait, ad trecentorum cumerum
x Ceerr* de/v/e» .drSeaetaw . ) Habiti concilii cauic Csafa hata----r.----------------------.. .
... . . —· -.
. .
tj ce><i|jj
A amplius eo cooveniffe . Manifelliffimuni igitur eft
primaria
dun fuerunt. Una, ut de Chrifti domlnl noft ri di» Ini tare blafphema Aril fentenria In judklum ec- prtaana
mendum Eufebii. Theojoretus lib. t. cap. 7. trecentos
cleii·
vocata
difeateretur
,
A
quid
de
ea
fideles
fen
ti
­
oûodeclm epifeopo, huic concilio iotcrluiffè, gx fus (en­
tend* ucn fcripfiffct, A Euftathii. epiftola , quam cap.
re deberent, definitivo judicio decideretur. Altera, ut
(«quante recitqt , ducentos fepruaglnra dumtaxat patres
1sure fwpius.oppreffs Quartadecimsnorum ferla nunc revivifeens, ftmel radlcîïua evelleretur. Meletiani & Colhac (ynodo conveniffe, vere A citra mendum referret .
Numerum epifeoporum in ra fubteriptorum boc nuertero
luthiani , de quibus full loch fuora, bee quidam fyaoQbieAio
- longe minorem effe, es imrienfo atque irreparabili Nido vere condemned fuerunt: ted quia UH poft·· Ariacanotum aflorum naufragio vere accid.t. Ex provinciis
_________ _ ____
....rivi fcmel in flume* lasmifnit ____
fe conjunxerunt*
valut
Nicaa vicinioribus nullo» vel faljcm paucor, et remo. p G , antiquo nomine appellari deGerunt
dilakat.
tioribus Palaftina, Phœnicis» Æftypti, Cft. plurcsepi1
J~'
.
_ . -------------------------------------1—‘ ·___ r-.·—. . Ar lu s
.
fcopos fubfcripto» reperlri, Ingens naufragium itanunifed* animi elation* , facritega lingua , non contentu. Aril harefi·
fellat, ut prope miraculofum videatur, eos ibi conLrioppugnallq Alexaadram, qui poft Patrl A Achilla obi- V··
ptrs* haberi. Epifeoporum, qui interfuere, uc Infra pa­
sum Alexandrinam ecclefiam lanAMSme regebat, de Dai
Qui * ,u.
tebit, alii confeffionis gloria clariffitui , alii vita fanuifillo jafrabat in vulgu* .· Seat alipaaade , pnaade ata
let inerte:
tate celeberrimi , alii doârin* A virtutum ornamentis
epifeopi.
coafpioui extlterunt / adeo ut Marius Viâorinus lib 1.
adverfus Arium, Theodorettis lib. 1. cap. 7, vere dixe­
rint* in hac fynodo Del mlniftro* , totius urbis lumi­
Faire, veiaatatr aatara^tte avarad/Z/r. AthaneiiuSs Ru-Scripta erit
na, ruar : vrumqœ multitudinem in i*num colleflam confinui, Socrates, Ac. Prater bncArht* llbramouemdam <iu A ,v
veniftis. Quo ore igitur meu.hve, quare virulenta lingua
con&ripfcrat, qua· Thalajaa* » hoc eft > reeWstaw Cf ua.
Sabinus Heraclea epifeopus Maredoniaor bernteo* fectatrapalam preootirat, quo per jocum A lafrlviam , five
' riu* lsnpx>det.ter cft'rHve'it, hunc lacrum ac venerandum
per meretricias choreas A falutattoMs multorum fibi aepifcopriMU conventum b.x Indoli is, nuli vita, A re­
oimos devineire ftuduit , ut A Athanefias haberoratiorum ignini hotnin bus .crieclun* fuifle » fit’s evidrn.-er
a* a. contra Arianes . Quibus artibus Gptuaginta «ta-

de

A

calm A

a

fitaea

7Jt

CONCILIORUM OMNIUM

gines Doo fartu , ut habet Epiphania» hntefi ·». fe­ A Mai t oadon bac fynodo t taUt AaUlii aptfloU t j.
nd eplfcopo» provincia Æmiliu fcripta, eft eeaftltutua. _ ______
ptem presbytero», ftt diacono» dnodeclm poftIleerer In­
Tandem etiam ad bec decvetttm de pefehat» obfervan- *****
fecit , Eufebiumque Nkomedienfam ( a quo lUeai alia»
do « Ula appendix addita ad , ot «quia vitibus emnes
orr.
Eufcbiaai nuncupati fuerunt ) * alio» pallore» iu lu­
fandum dieat dominicaai agacent « Ulo die ftontei cota -e,
po» convertir.
fua perfol v treat, quo Qnartedecimiaal rtfurre&ioals dnEufrbiae»
Ad banc pellem Arii ab ecelefia evertendam · ante­
mialcn inimemore· , at in reliquia d tebaa genua flefleharviisi qui quam Coaftannnu» imperator adventaflet > privari, cnl-

bant . Poft eonftitutione··, de pefehat» uniformiter obfervaado, altéra fax Incendii oborti Meletina* qui, quod Melet'ma
idolla facrificaffet, ab epifeopatu , fynodall judicio fub (chi<maticu·
Petro Alexandrino habito, iule deturbatae , Petrum- q«>, & q“*
tur. Qua in re cum inter reliquo» viro» dodlflimo, Aque Ipfum propterea, ejufqae fucceiToees Achillam & Ale- 1»
thanafiu» Alexandrinaecclefia dlaconu», ingenio, & dif­
.xandrum fed ifftruls criminat Ionibus lacerana, toraqna fe­
ferendi peritia aeutiflimua , fnmmopere laboralftt ■ meri­
re /f-lgypto bacchatu·, & multi, per civitate, diaconi,,
toque contendiftet, ne quid ab eo, quo.l traditum eft,
presbyteria, epifcopi· creati» perniciofo fchifmat· eccleinnovaretur» ipfe pra ceteri» Arii omntitmquo Arianefiain fciadebat , in judicium deducitur i caufeque buju»
Caufa Alli
ruro odium atque invidiam iu fe provocavit . Rufinu»
diligenter cognita, ob pacem .ecciefix , cum eo tranfalib. t. cap. y. Soiontenui fib. ». cap. »6. St 1*. Poft
flum luit hac ratione , ut nomen epifcopi ipfe retine­
adventui» Conflamini fiafhim eft initium fynodi. Prin­
ret taatumque eplfcopali munere St fundione denceps .
cipio Arii St Eufebii Ni comedi enfia epifcopi littera re­
abftinerat ; illi quo» ordinaverat poft impetratam crdicitata fuerunt , a quarum blafphemia patre, fancliftinil
abhorrente, , aure» tua» obftruxerunt ( Athapafiu» ora­ B num fibi collatorum confirmationem flr fuficientem atteAationcm , officiu, muneribu,, & lunflionlbi, facti, re­
tione ». io Arium Jliteraijue ipfa» Eufebii biafpheniia
linquerentur .eftent vero inferiore» illi,, qui ab Alexan­
plemflima· difcerpferunt. Theodor, bb. t. eap. ». A3»
dro primate facro, ordine, fufctpiflent . Hac pleniu» fuilliu, fynodi Alexandrina, qua fub prxfiilio Oiii Corfiufque ex epiftola fvnodica a parribu» hujus concilii ad
dubenfis epifcopi, anno domini j» 0. hanc camdem ob can­
Alexandrino· fcrlpra cugnofcctc licet . Initium ciu» ta­
fam celebrata eft, eo confilio publicabantur* ut qualis
le
eft Alexandrini concilii fententia fueri» agno icerent , elque
deinceps in otnnlbu» morem gererem . hiliu, epift. ad
5<rn/7« cx/m/«gare Dti gratia ecciefi* Alexandrin*
Athanafmm. Hir omnibus publicati, caufa difcufliocrvpta etl · monentur Atiani , ut fua fentrnr'· ratio,
<jTr. i» domina fabetem .
ne, edant : qui equis pofluiatis obtemperante, , fubito nofttotum impugnatione convicii obmutefeunt, fuam·
qoe herefim deteftsntes , catholicorum fententia acce­
1ÜONTAM Dei gratia & mandato fanâiilîmi E.t.t apttd .
>
Arc
$<’«· 11b. t.
dunt. Catholici autem ne fimuUta hareticorum palino­
dia decipiantur , quadaan fidei formula, quam OGus comTheod. lib.
peifuit, quamque Nicanum fymbolum appellavit, edit»,
Qua d· rebui ta hac fynodo geftl» fupra enarravi­ t «P »
' Arii harefirn condemnarunt - cui cum omne» catooii.iic
mus ,·» diver fi» fragmenti» concilii, diverfifque feripto- Pifanum lib
plurimi hereticorum fubleripliffent , Eulebius Nlcotneribuy defumura f»nt . Aûa fynodi olim, tefte Athana- 4. concUII
dienfi,, Theognis Nicea epilcopo, , cum tribu, alii, *
Nk«"i
quo, Socrate, lib. >. cap. j. recenfet, id facere reci.Ct-( fi·, diligent iGm» confer!pta, ab Ariani, confulto con­
cremata, ab orthodoxi» fummo ftudio conquifita , & no’n
runt. Quamobrena fedibus fui» jure meritoque fpoliati,
invente,
eadem
u»
fint
,
qua
a
Gelafio
Cyticeno
epirelegati, ir.que locum eorum alii iufTcdi fuerunt; nau­
fcopo fub Bafilifco imperator»e tenebris in lucem eruta,
lo tamen poll , cnm hortatu impetaiori» ( ut ex illiu»
ab Alphonfo Pifano translata funt , alii doâiores &
epitlola ad Nicomedienfe» feripta patet ) me’uque »xlprudentioroa dijudicentlu ac depolitioni» ad rafipifcendum induêli eftem , obla­
i
. ) Mirum eft , quod Soxomehua lib. Sub quo
to libello, quem Infra »x Socrate huc tranfiulimn,, pai. c. ιβ. quem Nirephorus lib ». c. 1«. fequiiur, hanc poui.iu»
!inodiam recanunt»,, li, qua de fide Jrcrei» <ucr,nr »
f
y
nodum
fub
Julio
habitam fui fie e.xiflmarit , cum non
'.θγ1
fubfcriplcrunt . Artu, vero cum f<ripri, fu·', turp:ftiuii,
tantum Vitu, St Vincenliu, fui» fubfciprionibu» fe Silcondemnatu,, & lulfu imperator·, in exilium relegmp»,
braliun G·
veftti
pontifici»
legatos
efti
profiteantur
,
fed
etiam
pra
­
panitentiam iiinulan, a pair.o», concilii ea lege rece­
ter communem omnium fcnrenriam , diverfarum collcptu, fuit, ut ad vitanda, feditiooe», Alcxandtma urbi»
fiionum inferiptiones , ipfuoKjue Romanum concilium ,
aditu abftineret . Qua cum omnium epifeoporum judi­
quod infra funjungimus . idem manifefii, & apertis ver­
cio definita ellcn: , foretque jam neceftarium , ut llatini
bis confirment . Err ir Phocii , qui lib> de .7. conciL
exeeutioni mandarentur.; C inllantinir imperator editio
hanc eamdem Nicanam fy nodum fub Silveftro St Julio
nuodani publico , de quo infra , Ani nefaria & tnipia
•cclefia
Romane pontificibus celebratam tradidit , gra­
fcr.pta exuri practpit , fie ut panam capiti, inrurreret,
vior eft . Nam fi Nicene fyntvdys fub pontificatu Silqulcumque vel horum aliqua occulraret. Ad Alexandri.
veftd copra, fub Julio abfuluta pft , pradiOi, duobus
IW, nutem catholico, epiftola· f-rlplir, qua err
pontificibus tertius Marcus Roman» cxclefi* pontifex
vocat , ipfo, vero orthodoxo, ad cnnft.intlam Ii....____ .
Baroniu, ann i 5X5. num ya· & ‘ leqoentibu» ufque ad D adjungendus fuerat, qui medio te umore , quod eft inter
unius finem St alterius initium , ecdefia gubernacula futel. Polfcviilu, in tpp»’·tu ficro, rerbo
Ainuit.Et quod abfurdius eft , duodecimo ânno S il ve­
il r i pontificis inchoata temprire Julii pontificis abfoluA
. )ln antiqua pafchaii
ca fuiffict . Vide Baronium anno jay. noua. 10. & 11.
verfia , quam multi· ante concili·, fub Vitim
Vide-praiationem
Gelalio Cyticuoo prafixam infra.
manorum rtfopitan>, Syri maiorum tuorum ne ve'fz iradii.onl ·η·
4t PanUnt t/ JnUatn ctafaiei. ) Ita prater div»r- ,
f- fifiente· refufeitarxnt , ab bac fynodo pic fantlequc <onSvria rti
far
conciliorum
collectiones
, concilium ChaJcndonenf» toacibi.
ft nutum eft, vel faltem id quod canine S. «poftolorum
aOiooe fecunda, & Socrates lib. ». c. *. In fide . Cer- Qaoto aaao
traditur, confirmatum A renovatum eft , ut pull dejponitur
tiftimum igitur eft hanc fynodum anno Chrifti nati yay. imperatoria
mamquirtam lunam primi tnenfia, in ipfura «quinccliirm
Conflant ini io. Silveftri pontificia » a. celebratam elle.
vernum incidentem, vel ipfum proxime fequentem, pri­
Pradifia enim Chrifti nati , pontificia , imperatori» &
ma dominica, omne, ubique terrarum Chriftiani uno eoconfulum tempora cu.n idere ,
emendatioribus faftix
dernque dic pafeha celebrarent . Hoc patet ex epiftola
liquidiflime conftat. Anno imperatotbConftantini vlgefvnmlall, que fupra poft aéla concilii Nicani ex Socra­
fimo hoc concilium celebratum efle , Euftbiu* fibi ipfi
ti, lib. 1. hiftori» ecclcfiaftics cap. 6. & Theodorei!
-in chronico contrarius teftecnr lib. g. c. 14. dr lib. 4.
lib. i. cap. 9. excufa repetitur . Item can.
conci'.
c. 40 & 47· Graviter igitur aberrant, qui Enfebium feAntioch. Infra . Aeda lib. j. hift. ecclef. c. 15. & d»
cuti, hanc fynodum annoChrifti nati j»4· v»l ia». Con; Qaibu· eoarat. temp, cap, ea. 5». St feqq. Vide qua diximti, fu­
(laurini imperatetis. 1 5. Januario & fufto coniulibua ce- faltbm
pra in noti, can. t. apofl. & ad vitam Pii & Viflori»
c. 1.
lebratam elfe con ft an ter affirmant. Eatndem Paulino St
m ntificum . 1’eni Clavium in caL. Viteg.
Greg.c.
1. Ad
Ad pencu-p
peticudivert'»
temporum
fupJuliano confulibus inchoatam » vige fimo anno Otnftaalum autem difparitatia , qu» ex ci
. ..
' putatione oriri poterant , avertendum fanOs
fynodo
platin
­ i impeiatori, abfolutam efle, communior eft lenten­
tia, ut ex prnctdoatibui manifiefliflim» conftat. Quocuit , ut quod aut» munu, & officium Romani poorifimodo igitur , quod prntct Covarruviam St Scaligerum Q“*"di«
ci, , id deinceps Alexandro, ejufque fuccefloribus Ale­
Bellerminu» aderit , triennio duraffe potuit t Uno eo- “rivent,
AlCfd'intt» xandrina ecclefia epifcopi, harum rerum peritiflimi, »
demque anno fandam fynodum 11. Kalendas Septem­
demandaretur.· qui diligenter curarent , ut quo potiflGepilcopua
bri, abfolutam efle , vecuftifiima Crefœaiaaa colieflio
mum die fin-ulh annis pafcha celebrandum foret , Ro­
arbiter
teftatur hi» vetbisr Failai»
etaeiiltua aptij Nltt»··»
diet paie bâ­ mana ecclefia epifcopi, per litera, pafchaie, fignificarent ;
XVIII. KsVr«/ar*e Jn/tstit .
a quibu» reliqua omne· ecclefia certiore, redderentur ■
rem, qead tenaJt 'ufatu ‘»d eliea» VIII., KoZraZerstm S··
Aureus »«·
Qui dies ex Alexandrini, litteris co^mtu,, per apoftofirrnini , Pmliiit eg Jtlinm
. Noa poliunt
lics fedia epiftola, omuibus ecciefi:, promulgaretur , 8c
titrent im
igitur non graviter aberrare · qui Paulino St Juliano
ipfo die epiphania in lingulis ecJefii, inter miffaruiu
confulibus cteptum fub confulatu Januarii St Jufti , poft- Cafliodorf
foiennia a diaconis annunciaretur . Ad hunc anretn cuquam triennio duraflet, abfolutam efle fer i bunt. Çefljo- *,,<>, ·*^ο
jutlibet anni pafchalem diem facilius inveniendum , au­
du;o, omtnbiifque qui cùm fequuntur , cxordiuiflBCon- onul
rem ille numerus novendecnn annorumpenodutu conti?
Ret (eft*

laiionibu» epifeoporum , impia aftertloue, illius affiduo
uadaru difeutiebantur, quidv» adverfu» ea, reneri de­
beret , aut ftatui , fumma cum deliberatione quereba­

C

W

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

dam ini Imperatoris errandi otcafionem prabuil . Puts- Agio·, vldequs
vide qua feribit Vafaua
Vafeus in
In chroa. Hifpen.
Hifpan. eap.
rap. sasa­
vit ille Conftantinum imperii fcc pirum aneo poll Dio- n Baroni ua In noli» ad mart prolog Roman· die ta. Ofiob·
cletiaaum X. * Maximinum VU. qui fecundum amendr Garfia
Garfin Loayfa
Loa y fa ia notia ad condi,
condL gilbert Inum
im*·,, vtrfe
daiiores fa ft at cum anno Chrifti jo«. colnddit, confebo «r·.'
cutum aft· . Quod fi verem effet » ve'· Januario fit Ju) Quatmsam
XX. C««
Greet
mmms
omne,
. } a/Ttr.nt
__
Num
_______________
„„ ,a.
Ao confulibua, anno Chrifti jt>. atque Conflamini to.
& tueantur, Nlcani
canones viginti tantum
..
10I concilii canone*
„onuw, ....
χίCoaftantifanfio concilio finis impolitus fuiflet . Verum cum aufuiffe , idque Theodoretl Nb. s. c. t. fe Rufinl Itb. t. canorum
fioritate * teftimouio Socratis lib. .1. cap i.Caffiodocap. ·. ox his duos in duas alias partes dividentis, at- }d,nt».
tapru·
adaptas fit dorl· fui ipfiua immeeaoris , in tripartita hifloria · qua* que ita .viginti duos -canones enumerantis , auRorisaie
confirment, addantque poft diligentem inquifitIonem facollegit lib. t. c. ult. Conftantinum patri Conftanllo
Eboraci in Britannia defunfio » t. Kalendas augufti «
Dam, in archivis Alexandrina , Antiochena, fic Conftantinopolitana eeclefia ( «t conflat ex epiftole fic
, ...
anno t. olympiad·, tyt. Conftantlo fir Galerio lextuin
•die fynodi Carthagineafis fext« ) non plure* quam
confulibus, anno nimirum Chrifti jod. ut ex faftis pa­
viginti canone* reperto* efle i verbs* tamen eft plu- '
>s
tet > (beceflUTb maniieftuns fit · Id quod fere omnium
re* quam viginti a patribus Nlcani concilii confli tu- pIub,(,,.
communior aderit lententia , anno nimirum Chrifti yay.
tot luilTe, oorumque nonnullos naufragium pefi·· effe, r
Silveftri t a. Con ft ant ini imperatoria »o. Pgufino& Ju­
liano confulibua · hanc facrofanfiam fynodum celebra­
Idque rationibus evidenter oftendo. Primo , non extat
tam efle, veriflinsum effe conflat. Vide Baronium queo
caneo ille ,.qui , ut Eufebius lib. 3. de vita Conflant.
Chrifti· 3··. num. a. fit 9. Item anno 313. num. 1. ft reli­
Athtnaf. in eplft- de fynod· Arimin. tcftantur , unus
quis fequeutibus ufque ad num. it. exclu five . Poff* vi­ _ ex praclpui* fuit, quo decretum Sil, ut pafcha nonni- I Ratio.
num In apparatu facro* verbo N/rcnam cenr/f/nav.
o fi dominico die celebraretur . Secundo , neque extat i, S*mnd·.
( a) taÇrrifuit . ) Hnc inftriptio concilii partim falcanon de bigamis ab ordinibus arcendi* cooflltetu,, de
lefcriptu
fa , par tim depravata eft. Quod enim hapc fynodum ce­
quo Sanftu* Ambroiiu* epifl. ad Vercell. epifeopum hac
toadil
lebrat*, a effe refert Lkinio Cafare adhuc vivente : falait i tffl friat ttirrfrroutr ttre fr/itrt hrf aftjltieta Àr
fum eft .- quod de 31. anno Alexandri fubdltur, omni­
tfijcff· V frfiifttrr jktaigr , /r/ rtl·» faim
if»·
no depravatum eft. Verior igitur ft emendatior eft il­
tiUt NHaa· trrilMttt aUiJlffr i ttffttt elrricm frrt·
la, qu* in parvetufta Crcfconiana collefiione extat hi·
fua ifhtfftfty ftu fttaati» tfajaft» ftrUtttr fit. Ter- Tritia,
tie.· ubi quafo invenitur eenon de fcrlpturi* divinis fe
Jgzzdy·*;^ · d/r it. KadreZvz Joliat, gawd ttMtitafau
authenticis* cuius S. Hieron. eplft· 3· meminit his v,rat lit » ·. Kairatat ftptffirir , Paaliar ff }uUa*a bls? Xvd y·;· irttt Itira— ( Judith. ) fyttrJut N>ta»a
etafalilw v g·/ rjl afat Gratar 11, ilt asvisjKr vvrnw 4»ft («Μ·**· f««<0nrn« f.-r/M«r«ren> trfiirr ctnitttafr , ec- _
fnaati^ Jllaaaatrl
«3«.
fMvn/ frjittiflirai trfra. Quarto , S. Augufl. eplft. 111. Qi*·"'·
Litirala Cwfarv. ) Licinio alhùc fuper fl ite, quem au- allegat canquem Nice num , quo ne duo epifcopi In ea­
dem «cclefia fedeant, fanÔe fit ple cavetur ; concilio
fioritate
Eufebli
ia
chronico
In
privatam
vitam
redaquando
fium · Theffalonks fallu Conftantini imperatoris occiCarthag. 3. eap.4t. dicitur, a patribua Nlcani concilii
•ertuas.
fum effe conflat , banc fynodum calebrataos e(T« falconftitutum fuiffe, ut non niG a jejuno facrifidum offum eft.
fetatur. A concilio Carthagia. d. cap. J. citatur exNiIM'/aw ttrtlf Kairat Jpdr/,1 Ita afiion· vconclUl
______________
caao
canos d· appellatione ed epoftolicam fedem epiChait edonenfi· .- «pud Socratem lib. 1. cap. «. legitur 11.
fcopU conoeffa.·
conoeffa quem ante habitum Sardicenfe concilium
fcopie
Kalendas lu alas' la antique Crefcoalaaa collefiione , I. z> fasbltum
_____fuiffe
'-'.Γι * ex Theodorato confiât , qui de Juljo
Kalendas Julii. Da qua varietate , aifi error vitio HbrnRoma Athaaafii
A them
Romu
caufam cognofcent» lib. a. cap. 4. hstc
riorum irrrpfit, a Srmare neceffe eft , id ex diver fit fy•It: IU» fttlfjitf taoeatof fitifi , <6f m j·fit
and) ad tombas (cum fiagul· fuis diebus confignari eoa»
oaatraj tf d>W··· AsIm·/·*, »ai/ prv frfff· ia iaii.
fueverlat ) vel faltem ex dlverfis Conftantini litteris ditia riffaeAraf , nveen/r . Hoc eodem concilio Nicano
verfo tempore fcriptia ac coatigaati· accldifle . Baroa.
idem caaoa a patribus fancitus eft , quo cantum fuit,
num. >
M res cognita In mlnorl fyaodo* inmajorl Iterum exa­
minari atque traAarl potent : de quo Julius papa eplft.
r,__
,
ίνν,ΜτΛβ ftlraeeJrtf» Mfrfunn frhtttt : ) Haac lafcriptlcnem la annir ab Alexandri regno muneratis dead Arlaane bac ait .·
>· "*·χ··
N/irtr
------ t
- “
pravatam «11«, Crefcoaiana coWeflio indicat, qua ficha-' cvngeegma
, ·« Jac Off
Df taafUit ftriatffraat fr/trit fy“
taatafaaH. Demum la fine conbat.· cflranadhr <··« /MMvamiaw se/Waw jratf. Cuiua
««Jÿ
computationi· Initium fi a snort· Alexandri fumatur ,
^_________
ιη Chalcodonenfis
refc Attleva In Nkaao concilio
-_--------------refert
habita.
Ipfa computati· arroaaa cft . inde enim ufque ad pricanoMm quemdam oditum elfe, quippe ibidem cum ansoum aaaum Chrifti nati* ut minimum gay. anui compu­
notatioalbus ooftrl* reperitur, ut forma tarum litterarum
tantur. Nam Alexander , ut comaaunis chroaologorum
certa quadam Ctrlbend i forma ac ratio determinaretur,
fententia affertr , defunfius eft anno t. olympiad is 114.
qua apud epifeopos tantum catholico* fecreta retinere­
Cbrlfttu vero anno 3. vel 4. olympiadls t*·. natas eft .
tur , ne vulgatam formulam Impoftor aliquis haretku,
Sibus fi addantur anni yaj. quorum poflremo facrovel fchifmatkus per freudem confingens , f* pro cetho.
fia fyAodus Nicaea celebrata eft , fequeretur earn
lie· venditaret , fe catholicam communionem fu furare­
son
fed potius anno dyo. poft Alexandrum habiw fuerit _______
tur. Qu·
ratio fe________________
fiwma fcribenJI formata* , lo___allegat·
_________patebit.
itéblt. Ptarm
Plure» ergo
ergo canoncr,
canones qusm hir re­
latUaa m. tam effe. Siu vero initium horum fexcentorum trigintaD^
fex annorum conftituatur primo anno regni Grxcoiuni,
-------Λ r
----- J-------------------- r-faiff· , n* q ilpertu
ntur , -a (aaâe
fynodo
e -nftltuto*
dem ipfi Grad , numeri canosum vicenarii tenaciffiml
«ajus in libris Macbabnorum frequens mentio habetur,
cuftode* ac visdlees, nejtare noffust . Huc ilfod etiam Srii*.
pcacife ab Initio regni Grncocum , quod alias regmitn
Alexandtl appellari folet , uique ad tempus habiti conperlinet, qnod tefte Sotom. lib. 3. esp, 19. in'fine, ex
«UiiNicnnl* (exeanti triginta lex anni inveniuntur. C«Inftltuto hujuf concilii ad hymnum glorificationis hunc i
pit enim regnatu illud treeentefimo decimo vel an deci­
Glrria Pofri V Fili» tf FfMtai faafir ·, quem apofto- Hymns, »1··
sae anno ante Chriftum natum, decimo tertio vel de­
11 Inftltueraot, hac qua fequuntur.· fitut frit
riAcatiu«ii a
cimo quarto poft obitum Alexandri .· quibus ergo gtt.
tifia tf «smic, tf frtàfrrt tf i» fatale fataleraai > ad­ quo mrt tU'
fi addas 3»j poft Chriftum natum, vere fequitur , hanc
dita fuerint, ideo quod Ariosi biaipbemastés dicerent fuo laftuu
fynodum lexcentefimo trigefimo fex to anno poft Ale­
Filium a Patre In tempore ftAum * fe fuiffe tempus tut.
xandri regnum, quod alias Gratorum regnum nomi na­
quaado non erat. 'Vide qua dkemiis condi Vafe·. cap.
tur , colcbratam effe.
e. Mani&ftum ergo fatis e* , quod numéros canonum
aiW'
JE,f» jdj. ) Hoc cft anno Chrifti nati ysy. ora enim Nleaooru* vicenarium Illum a Gracia affertum vere
qeid.'
Ùâde'di'âa. aft noU numeri , qua in Hifpania res facro & profana
excefferlt. Fnerlstne pradfe yo» vel lo. ut ex eplftola
ctinfignabaatnr > fic difla * quod ad agendum triumphum
Athanafil ad Marcum, * Marci ad Athana tum, Fran­
da Cerretanis in Hifpania rebellent Ibus, per Domitium
cifeus TurrUMs fe Cyxkanl Interpres Alphoafu* Pi fa­
daviâis, ingentem vim aris AuguftoCafari contribulfstis , probant fala libris, queo hac de re fcrlptoe infra
_
fcat t idque Marcio Ccuforino Atr Calvifio
fubmnximus,
allii ditcutianoa
diCcutlesda renequiams.
roflaqulaans· Vide
^aivtuo Sabino
oaatno «onranlubmnxiaaas
« * anu
vim Baaa- » »MaBi )Iki
• rigtfia·
fnlibtu, anno nimirum poft triumviratum
quareviratum Augufti quar-_
ronium anno jaj· numero tjfc ulqua ad st* BellarB
' to, fir ante natumChriftum ----t
Λ
"
tngefinso octavo.
Cum
er- «-> minum lib. a. de Rom. pont. cap. ay. Poffeviàtun intoor» tub
tonutiluaram
-------- 3t. anno
--------------'
~
. Chytrai, fit (n apparat·
.
r
--go omnium fere feriptorum conleiifu
ante
futat.
David
facro.
duAi
fanr ,
’«« domiai
natalem Chrifti numerati captam fuiffe condet , is qui
quae, no·
copta.
hunc ara numerum ad Chrifti domini noftri annorum
fecuti luNOTÆ CANONUM SINGULORUM
rationem deducere votaerit, ab ara nota annos jl. de­
ducet· debet. Dedufiis igitur annis gLa >43. ara, qua
Hicannm hoc concilium celebratum fuiffe hac infcriptloejuGiem Severim Binii
tw notatur, relinquuntur anni poftChriftumnatum 3*5,
Quibus ea, qua luprade tempore hujus fynodi celebra­
• Can. i.J
_____________
_________________
) Hulua.
canoni·,._
(ancicndl
caufa* dodlff*. vi- Can >.
* ~ d«
‘ commeret·
----- cujufdani
..•..r·. ( L«>nl|„
tu copioft fcripfiem·, mirifice admodum 4k egregie con­
detur Leontius , qui accnfat*
firmantur. D« etymologia, hujus nominis, caufafit orijuveneni· muliaria * juffufque proiade, ut ab ejua condit bux
tub«r·

(„) Hic Bind nota quamvis ad aliam minus Cnccrae, Rioanl Concilii «ditionem · qua hic non comparet· e ta­
fia fiat» adime tam·· danda arant ad normam omnium praeodeatlsufe aditionum . Monendi tam»a erant hac d»
r« Lafioraa na fru lira Taie fuerant fcca quo ille pétrissent.

<ο·Λ>ι«ιίο
nt

73 5

CONCILIORUM OMNIUM

n6

im * pontificatum collatum effe
raberalo abfllndrat* felpf»· «··«·*«■ Mk* que Ica^mts· ecdefim primatui
aCrmat
la concilio Cbalcodonenfî aâ decl- Objaftia.
liber* ejus commerci· uti poTet { ft nihllominw turn
------ . Si
·■ dû
J‘ as
- i ma
fexta
legimas
»
quod
Romanus pontifex primatum
IB
cum presbyter affat , depofitiu eft * ft ad Arlaaoa dens
habuit n patribus NIrani* * ideo quod illa civitas toti
■
cit. A than, da fun ftaa ia firn ft epift. ad fall tar io» .
orbi imperaret. Refpondeo* iUud decretum non effele­
gitima faâam» quia legatis apoftolica fadiiabftntibus*
neceCtas fecit eunuchos * excepit , damnat autem qui
ft poftea reclamantibus latum eft 1 ideoque a Leone poa
fuapte fponte fe caftraverunt. vide qua diximus in no­
tifice aperte ft damnatum ft reprobatum . Et
F‘ marito
‘
.. priaMe, p».
ti* ad can. apoft. ft Baron, num. 14*·

Nicanum concilium enim non attribuit Romana ponti- u» eiafqne
Tadrr ia âaraat alatilin taaat^ . ) Vetus , feilieet »
fici primatum* quafi antea non habuerit ; fed axnovit fact «(Tori,
vlgeflmtu atm ft olorurn canon. Hum canonem hic cita­
eum habere , femperque habuiffs. I aceo quod unâus bat a Chriri declarat articulus * quo fynodus utitur : non anim
Diooyfiu» Alcxandtinu» epifeopus apud fanâum D10- fto colletas
dixit , tain a^atittlt ···< s' «αν«» * id eft , hie ca­
nyfium Romanum- pontificem arcu fatu» » eum judicem
non : neque dixit ««>·< Infinite ac fine articulo * fed
agnoverit » ejufque fentemia lubens mcrltoque fexagiata
dixit · ■·.■· cum articulo, Cenlficans de note acvetore canone fe loqui, qui In nulla fynodo repetitur , fed
circiter annis ante concilium Nicanum acquieverit . SI
ob eam caulâm» qna a decreto allegatur* primatus Ro­
tantum inter eos , qui ab apo ft olla traditi * ft a Cle­
mana ecclefia foret collatus « oportebat etiam poft *
mente confcripti funt.
Neopl.JH
Caa. ». ) Hoc'canone decernitur , ut neophyti , Id
Medlolanenfi * Trevirenfi » A Nieomedieofi * primatum
ecclefia effe collatum i cum Mediolanum * Ravenna »
eft, recens baptitsti, non ordinentur epifeopi aut pres­
byteri. Huic derogatum fuit in Ambrofio &Neâario,_ oirmium*
Sirmium* Treveri*
arweri* c*.
ftc. fades
'■«" imperii
·α>^τ>·ι wnu»
multis sempwiou·
temporibus
*d fedsndos concitatos tumultus, & ob infignioremali- ** fuerint . Bellarminus libro fecundo de Romam pontif.
capita decimo
reprimo . Errant Igltur omnes graviter
quan> perfonam . Vide qua diximus it» notia ad can.
‘
'*"* «
spoil. 79. Heron, num. S54.
qui putant hoc canona Alexandrinam Roman· adaqua­
ram effet cum · Romani» pontificibus diver fis, diverfi
Cat.y. ) Occafione eadem qua primus, etiam tertius
Alexandrini epifeopi, Qionyfius nimirum & Athanafîù*
canon fancitu* effe videtur, quo vetatur, ne quis quo­
accufatl & citati comparuerint » judicioqtse eorum value
vis pratextu apud fe mulierem · fubinduâam retineret
oraculo Spiritu» fandi acquieverint . Quod Ruflnl er- Raflai eapoaliam » quam vel martens , vel fororem , vel amitam ,
pofitio hac .· Alexandrinus habear curam.Ægyprl * ficut ftao ermvel fufpicione carentem , nul ia uxoris mentione falls ,
Romanus habet curam ecclefiarum fuburbkarum » qua aaa.
cuius fane nomen ante alis* fuerat exprimendum, fi ad
Romana ecclefia di«cefi peculiariter pra ceteri» luat
rogationem Papbnutii , ut referunt Socrates ft Soxome­
fubjeâl» ; mala flt » erronea» & ex ignorantia profeâa»
nu, , de ea dubitatum effet. Quare verius eft hoc con­
cilio ad rogationem Paphnutii non modo non liberum
patet i quia hoc concilium » neque ut hic» neque ut Ia
concilio Carthagin. fexto · vel edam m Chalcedonaafi »
phn.tii ufu» cuique teliâum effe uti uxoribus poft fufccptos fscros
aut ut a Diony fio citatum repentur» fuburbicariarum ectoniujli
ordinet 1 , ut mentiuntur Socrate» lib. 1. cap, t. & Soclefiarum ufquam meminit. Accedit quod |p6 ratio ia··
zomenus libro 1. capite aa. fed illud idem hlc* ficut ft
pia foret , fi Ita reflriogenda effet. Ante vlâoriam Igl·
in coneil. Arclatenfi a. cipite 1. expteffe vetitum effê ,
bentibui
tur novante» noftrl feculi triumphant » quafi hoc Joc·
& ahfque cont rover (ia ab omnibus obfervatum fuiffe .
definita fuerir Romana ecclefia {arlfdiâlo * ut tantum
Cuius ebfervationis teftis eft SanAus BaGlius epift. t .
fuent
prefit fuburbanis ecdafila . Baron num. 134. Qui vero BaKàeoaia
ad Parcgor. in addit, qui hujus canonis auâoritate n>. im Ralfamone fentiunt » hoc tempore ft Romanum* interprete*
fu», non permifit feptusgenarium fenertl fecum habitan-£ cui
ft reliquo» patriarchatus effe inftitutos » Ipfiqua Roma- **° ff·* *·
tem habere mulierem, fed inquit .· tjlca illa< — -J'
·no totius occidentalis ecclefia dumtaxat curam demae- ft*·1"·
datam effe» abfurde fentiunt * ut patet ex epifl. Nice·
lii*' ; iu IW»r airat atSttifira
•it
lai primi * quam fcripfit ad Michaelem imperatorem *
ftU >aaaift]lt iairrJlxIt » »/ fv»r «»■//»./· faUatraJu·
qna extat. Item patet ex fuperioribti». Vide pratens
Baron, .num. tjo - Bellarmin. lib. 1. de Romania pontifi/tm fuirai. Unde Hlcronymurepift. ,0. ia fine, ^psfi,h vrl tirflati , aal fafi attftiai tamiatam / apfirpi »
floiam Anae let I 3.
■>
, Jtacaal itl airflari tlipataa » «W oZda/ »
Raso/a·» fatJam tf »p>fiapa fyataaa farilit atari aJ. ) Ctaoais
aui ttrir fafi Çacaréaliaaa ta ataraaai
Vide Ba­
Hac verba corrupta funt * ne proIndr corrigenda fic : emeadauo.
ron. anno 3*5. num. t<(. ft crib*, feqq. Item anno do­
Rua/aas talit ap/ftafa Haataaa csa/oMa/ss/f
ita legen­
mini jl. num. 17. βι 11. feqq. Bellarm. lib. 1. de cle­
dum effe* canon deci mut fextua < quern ex Romann ec­
rici» cap. io. argumenti fextl folutiope . Vide annota­
clefia fcrinils Pafcbafinui B. Leonis 1. pontificis maxi­
tiones Francifcd Turrianl in canonem 4. Nicani concilii
mi legatus ad concit. Chalced. attulit* aperte Indicat .
Vide Pollêvlnum In app facto, verbo N/raaaw.
Can. 4. ) Citatur canon hlc ia fynodo fanAorum pa­
RWa «»/·«»/, aitiaait . ) HlerofolymltsM ecclefia C»·· r
trum, qui convenerunt ad fanâum acumenicum conci­
per annos quingentos fere ufque ad Juvenalem eiufdem Hierofolylium Conftantliiopolitanum , epiftola ad Da ma fum cum
ccclcfia
' epifeopum , patriarchal·» nomine · non re j ho· mitaaaephoc additamento: Ut f/tfuitruat
tti ‘'
fit
nore* non poteftate habita eft »■ fic ut epifeopus illius clella
uaa “f fiaiUath , aw/s tfft tia
fatrlt , t fes,j. Deceit fio quarto quidem loco lo concilii» federit » verum * qaoeaodo
fit. Vide Theodoret- lib. j. cap. 9. Baron, num.
nulli archlepifcopo vel epifeopo inftar aliorum potriar- Ρ**Ι*τΜ
C»». j. ) Confli tuitur hsc , ut inter epifeopos firma
charam profuerit. Ipfum autem Cafarlenfi archiepifco- *“·
sataque perduret concordia , ft ut bl* in anno concilia
po Palaftlna metropolitaoo, «Antiocheno patriarch·»
celebrentur fecundum canonem apoftolorum jl. Vide
Îui toti orienti prafidebat *-fubjeftutn fulflc* tcftantur
'
qua ibi notavimus » item Turri, annotationes In can.
Hcronymus ia epiftola ad ftammachium , Leo epiftola
7. infra.
fexagefima fecunda. ad Maximum Aotlochceum * Bel­
Cnn.
g.
)
Initium
hujus
canonis*
qnod
tale
«ft
:
erCarton fest·
lar minus libro primo de Romanis pontificibus cap. vifrutpar kaiait priatalutu j lo libri* vulga­
rw» aGntcto tlrfit
gefimo quarto · Nihil ergo magna fynodus Hierofoiytis decft " Ira enim citatur a conciLChalcedon patribus
natllutt.
suorum ecclefia contulit » nifi ut honor qui ea antiqu·
aâ. doctum fexta * Cum boc eodem initio extat Idem
canon a Dioayfio abbate e Grace in Latinum transla­
ufu el deferri folcbat , juribua A fubjeâione metropo- .
Inani falvi» , eidem deferatur . Idque propterca , quod
tus, ut refert Alanu* Copus ia 1. dialogo. Intelllgltur
Hierofolymitana ecclefia tnatar omnium aliarum ecdeft explicatur his verbis: P«vprod/*«r ·«·»« pr/w./«w
Bxpllcatvt
fiarum ( fic enim nominatur in epfftpla fy nodali conci­
er bsesre* frtrtiftniat frtaajaa· taatttrt tati^t Hf-aa
Dat amaetijfiat·
t quafi dicaret t ficut
lii Conflantinopolitanl mcumenici ad^Damafum * qu·
Petrus e inique fucteffôr Romanus epifeopus ac pontifex*
extat apud Theodoretum Ifbr· quinto , capita 9. ) ap­
pellata fuerit , adeoque non immerito Ipfius civitatis
ex infiitutione Chrifti divino jort primatumconfecutus
epifeopus eum honoram * ut inter apoftolicarum eccleeft , ft femper habuit , ac legitime ufurpavit i ita Ale­
xandrin· ecclefia epifeopus omnium ecdefiasum dumta­
fiarum antiffites feneret, & In litteris quoque ite noxat , qua funt ia tota Ægypto , primatum ft auâori- p> minaretur, anttauitds coafecutus fuifle videatur. Barotacent» quam Meletlu* fchlfmatlcua impugnaverat* iufte ’ nius anno pradiào numero 13p. Çrrat igitur Theodorns
ufprpet .■ * nou ex inllitutlone Chrifti, fed ex concefBalfamon non tantum hac inre* quod a patribus hujus B»Kaeon
concilii Hierofolymitanum patriarcham Romano » Ale- Mercrhev
Cone, ordinatione, ft inftitutioue Petri , ejufque fuccelfori» Romani pontificis, qui omsri Ægyptl provin­
xandrlno, & Antiocheno fuperadditum efle pujet . ve­
cias per Marcum Petri difcipohim , ft Marci fuccefforum & In eo» quod Conftanrinopolltanus patriarchatua
res , hucufquc regere ft gubernare confucvlt . Cum enim
eodem concilio fit inftitutus . Quod ConflantisKspolitanus in Coaftantfnop. L ft ChaTcedonanfi coneillo non
Chriftus i ple inflituerlt in Petro pontificatum duratu­
rum ufque ad finem mundi, Joan. *s. fit, ut quicum­
folnm patriarchatum adlplfcl » fed etiam fecundum lo­
cum inter patriarchales fed·· obtinere conatu» fuerit *
que Petro fuccedit , a Chrifto pontificatum accipiat .
Bcllarmlnus libro fecundo de Roman, pant if. capite
v< rum eft : ante Juftiniani autem tempera eumdem id
duodecimo . Cum igitur ex apoftolica tiadltlone , ex
a Romanis pontificibus in>p«rr»ffè » nullo authentico
conciliorum generalium ac pontificum decreti» <k com­
feripto probari poterit. Poft aanum domini 500. Juftb
muni -partum confcnfu conflet , folum Romanum epi­
niani-imperatori* opera, & Jlon pontificum penuiifA
feopum Petro in epifeopatu ac pontificatu fuccedere ,
ne, nullo amplius reclamante, Conftanriaopoli canum ut
fidem Chrifti itnpognat , qui aliter quam & Chrifto RnHierofolymitanum epifeopum la numerum patriarcha

I

7Π

\

AMPLISSIMACOLLECTIO.

71S

ram relatos fuiffe concedo , ut patet er Iis qua dixi A ne pernitentibus In extremo periculo vita con II i tu cis P»nu«nil·
communio
qua viaticum
appellari
folet , denegetur . but iu ago
fupra In notis ad epilloiam Anaclet. j, Vide Bellarm.
. ------------ , ------------------J----------------------------------Hule canoni primum Eliberit. concilii noaobftare, pro­ n< confirm
libro s. de Rom poatiC cap. >4.
lixe o fiend imu, fupra in nor i, ad
«sCea. t. Aced*
altf/tt, ) Novat iaais ad ecdefiam redire voniCncm :
nottem
concilii Eliberit.
ülNovatiaai lentibus, certis ouibufdam conditionibus expiaffis , ja1
«lf« d«n«·
Pvrevea s/ /avZfarw tratibaaa . ) Apud Ruffinum tiW|lm
d« conci Id» nua adaperitur. Gaufsm prabuic Accfius Novstianorum
'
Nwano fsn- ecclefia epifeopus, qui ab imperatote rotatu, , an idem I lib. ta. EM cap. ιβ. quadam pars canonis, qua hic
tentis.
quod do hdb in Chriftum , k fefto paichstit celebrati- 1 aufquam extar , reperitur , qua jubetur ut ia afifentla
presbyterorum
diaconi euchariftiam porrigant. Cum ita­
do -petres concilii defiaiviffent , Ipfe crederet ,· a Soto;
que
canones, quos' Ruffinus defcripfit , fint veri k au­
sneno libro primo capite vlgefimo primo refpoodiffe
1
fcribltur i aitil aeat Jftifaat
, taatllJl^aa jacmaat
1 thentici canones Niconi concilii , ut tollatur fanAus
Cyrillus
In eplft. ad eoncil. Carthagin. qua estât in
iaaJaft. Xit aaat^aa fr ai iaaaatr atatr Jitilrlfft, tear
<
fin. aâ. oonclL Africani, merito hac particula canonis,
frrjfajaat , tear frfta affajara rffr . Qtiafitus fecun­
do, cur ergo fe a catholicorum reâe credentium com­
quam Kemnitlu, Ideo in dubium revocare contendit ,
contra eumdom annotanda eft k ob fervauda . Et prn- Eachariftla
munione fegregaret, caufamque Ia peccatores k immun­
olim extra
cipue etiam propterea, ut hnjus canonis , tt nrn.eden- lacrificiuiu
(■persteris . dos , quos Hia reciperet , rejeciffet : itaprratrr , inquit
Coaftsniini _
____
tis auâoritate k ratione dlfcat k egnofeae, olim inec- prefer vat a.
Soeomeo.
arcrftr frrataaa ti/ait .· ( fatuum ironlce deriiscema» r.i- dtM1 J evVgZre tiii ftalaar Aerfi , © ta friat ia talata
clefia euchariftiam extra faerificium inufutn infirmorum
ponfam
prafervari foiitam fuiffe . Vide BeHarminum lib. 4. de
Plure, epiice- ' Ut ta aaa tlattatr ara rijraatar Jar rftftrfi tfr , )
, euch. capite 4. Polftvinum in app. facro.
♦
po, in una
>
X/ ftM cra/ngAsisr ad erqdr/faw. ) Pauliani, reliquia & Can te
A patribus Nicani concilii edita fynodali conftitutlone *>
ecclefia ef
feâarli Pauli Samofateni, de quo Aror a in coacti, duobus Psahsni sn
iibi. pennibitum fuiffe, ut plure, , quam unus, epifeopi fint
1« , prohi
Antiochenis pluribus egimus; hi, -fi ad ecdefiam redire' rebaptisant··
‘ * in una civitate, ex Innocent ii Romani potuiliUs epift.
contendant , rcbaptitari jubentur , non ut iterato baqua extat apud Soxomeu. libro oâavo, capite vigefimo
ptlfmate
abluantur, fed quod horum minifterio baptiffexto aperte conftat , qua in caufa fanûua Chryloftoma ipfis collatum initio nullum fuerit , idep quia forma ■
mus ad ver fu, eos qui in locum viventis alium epifeoeadam,
qua
utitur ecclefia , per etprefiam fcilicet S.
pum ireaftvnt , Nicanum canonem id prohibentem ci­
Trinitatis invocationem, oonfuerit adminiftratutii. Nam
5 Aujuft.
tat. Auguftinu, etiam epiftol. ito. k alibi fe per igno­
cur Vsierio rantiam excufat, quod Valerio pradeceffore fuo adhuc
in fide S. Trinitatis , quod neieffario fieri debet, haud
prxdrccflbvivente, contra Nicani coucilli canonem prohibentem ,
dubie
_____ —
non
r--------------haptitarunt
■
, qui Chriftum
------ ,
pururfl-------hominem
rc sdliuc »i. ne duo fint in una civitate epifeopi, ordinatu, fuerat.· effe docentes, gloriofiffuia trinitatis myfteria aboegavente epiVerba illius hac funt.· a^iat ta trrparr ftftr irata atr~
runt. ....
Id quod de ..
Novaiiani, tempore Stephani
r..L_, poqtifi-cur Novatiaiicpu, ordi.
& v»<7'r«p· «■»* /»·» Kv/rrr,
cis contra Africanos conftitutum fuit , huic canoni nihil ,>i »■*· fini
”
t^fttfat atriinatu, fuerit.
obftat. Hi enim fortna legit ima baptluri ante fuerant, rcôaptitaadi.
idaoque ipfo, per iteratum baptifmum in ecclefia com­
M/taat
affdrtaa» . Quod autem fubjungit ibi­
dem, bcatudi Valerium eanraem prohibitionem igaorafmunionem recipere, facrilegum fuiflet ·. juxta ea, qua
fe , his qua in vita fanâi. Auguftini capite (. refert
hac de re copiofe fcripfimus in notis ad caponem apoft.
4«. tt f<qq- in concit. Afric. J. k can. t concit. Lao­
Poffidius , plane repugnat . Ille enim feribit Valerium
corporo k atate Infirmum, nefua eeclefia facerdorepidiceni
-------------fupra.
fcopali munere k oficlo , proptqr admirabilem doflri- Q
T>iatta.'jfa . )* Diaconiffa qua , k cur fic appellata
vide qua —
notavimus
nam ae pietatem, dignitCaaus , 'ab aliis civitatibus epl- "fuerint,
Λ—
------- •Jad canonem si. concilii
Laodiceni.
fcopo carentibus eriperetur , ferretis litteris apud prh
RysVsjn [mt ia Jetaiaita aiit. ) Die dominico Quar- Csufr addua
matem epifcopuoi fedls Csrthagineafi egiffe , imbecillita­
tadecimanl refurrcâioni» donftnica i rume more, genu· sppcndici,
tem corporis fui, atatifque gravitatem allegsffe, & obfecraffa, at Hifpaataf ttihfa »t4iaartiar tfijufat , yet
ftq&ebant non aliter, quam reliquis diebus proleft i, .
/mv la/kttlra aea fata. ÇatttXfrfl , ftj faajatrriin att*~
Itaque horam occatione ad decretum de celebrando p,fJaiatiaaf. Atque (tateCripto imperraffe , quod
cbate, hac appendix addita fuit, ut fantlum diem do­
venerabilis* fenex exoptavit . Sunt qui prater ea qua
minicum omnes amite'ritibus peragerent , memofcfque
hic ponuntur, hac de re Cngularem eonft itutiooem, in­
fe cum Chrifto rafurgente, a morte anima refurrexiffa
juria temporis k Atianorum cum multis aliis deperdi­
in fpem vita ateraa, omnes fideles die dominico lian­
tam, editam fulfle , non chra probabilitatem , ut fupra
tes vota per fol verant. Vide Baron, an. jij. num. it y.
diximus, conjiciunt. Vide Baronium torn, quinto, an•eo jgj. numero js. k j*.
jusdem ok jh isciiftion iivs
Dv |fr fai fravaritaii Jaat.) Hoc k fequente cano­
Indulgentia ne ftatuitur, ut pro animi ardore , quo quis fufccpcrit
Dc numero epifeopornm tofum) qui huic concilio in­
Japfi. dari
injunâaro panltentiam peragere , epifeopus illi indul­
fail:·.
gentiam prnftare poffit, ne praftiturum integrum tem­
terfuerunt, fupra eginiu, In principio.· hoc loco de ce­
pus perfolvere teneatur. Qui hahe obfuorum facinorum
lebrioribus, _
qui
_________
cldra,_____________________
pre fente, alluerunt, ,pauca fp fi­
magnitudinem fe confeoul poffe diffidebant, commendajidemu . Inter eos qui fubfcripfiffe leguntur, Ofius oii«,. V.tue
titite fanâorum , qui fidei caufa i» carcere detenti ef- 1JCordubenfia occidentalis Occtefia ia Hifpania epifeopus,
lent , litteris , dc quibus fupra •in conciL
- · ElibeHtan.
..........
doâidimus, virtutum praftantia , in rebus agendis ιι» 1«(ΜΙ
dexteritate, prudentia, k confcfflonis gloria der itfimur, poai ific 11.
plura diximus, eam promereri Audebant . Tertullianus
Silvcftri pontificis perfonxm geffit , ejufquo legato priad martyr, capite primo feribens , indulgentiam pacem
mario fungitur cum Vito k Vincent io Romana ecclcnominans « 6c ait :
parvae yWdus· ra rttlrfia ara
fia presbyteria . Vide oe qua diximus fupra verbo Oeiairatrt , c «rartyr/d·, ra ccrrrsv rx*rcm /cc/bcnr-nwr .
raataaftaat. Item ouai
diximus In notis ad CuhSanâus Cyprianus multis In locis teftatur » quod mar­
tyres in gratiam lapiurutn libelli· fupplicibu, ad apifcoferiptiones concil. Ellbertial.
Alexander patriarcha Alexandrinus, univerfa erclefia Alexaadrtnu,
pos tranlmiffis, frequenter pro humilibus & fincere pœcatholica clariffimum decus k ornamentum, innumeris patriarchs
nltentibus indulgentiam obtinuerint ,· quandoque etiamferme fanâorum eloglia pr ad icat ut, totius agminis quafi
fi pro talibus intercederent , quibus vigor Uter do talis
dux, Ilie eft, qui primae omnium ad ver fus Arii impie­
ignofcenduni non effe |udicabat , nihil impetrafic. Vide
tatem k blafphemiam fubllme vexillum erexit . Vide
Ramnium anno jt. numero jp
<cv«v aad.<«r/ daArsaror . ) Catechumeni cur appel­
notas uttiufque concilii A laxator ini fupra peacodtntls.
Euftathius Antiochena ecclefia- primatum tenens pro- Avtiocflwo,
lentur audientes, item quid fit, quod bic dicitur com­
pter infignemvirtutum acdoârlna excellentiam, ex Bemunicare fola oratione , fine oblatione vel cum obla­
rmenfi
ad Antiochenam ecdefiam translatus, celeberri­
tion· communicare, vide qua diximus ia notia ad com
mus SdelcoafaSbr, pro fide exulnaa, k demum Ia exi­
«il. Ancyra·. can. 4
ùi
lio
occumbem
, ex tot
epifcopis
Dtf»fn
tiatala, ) Non omnis militia,
militia - ut
“* cn'·*l-·· ·»
Dtftftt Kllltlt
artutia t/atair,
lot tantlfqae
taatuqee fanâiffimto
fane»
Qm miliila luamiantur harttici, hic prohibetur: fed ea dumtaxat , J? daleâus eft, ut in «odem facto concilio
Mtcilio publica· Deo
b!kk<kaOI>,‘ *1“· <ft fifthun, idololatria . Olim enim cingulum miligratias ageret- Hic «k , qui
lui ,, nt
ut ait
ait R
R Hieronymus,
______________
Im bellicum
codait. Vldoqua
R™“
eia fuit ree matni honori, k commodi, propter magna clari
dim· tube ___________
In aJrafarfas
bellicumcet
•ul tl·,1*"
privilegia miUHbus conceffa .· k propterea antiqui imbediximus
diximus fupra
fupra de
de confeffu
ceafoffu epifeopornm,
epifeopornm, ’ verbo Trvrvmv‘
ratores ethnici, perfecutionis tempore , cingulum mili----*
--------------------3
‘-----rnxv.
Item
notas nd epi ft. A
ater-i.
Macerias Hierofoly ml tarse ecdefies patriarchal! hono­ Macarius Η Μ.
tia
Ite ·,qui
negarerecufabanr,
^^aufa fan—
f
—■ —Chr.il!iani —erant,
-—r r fidemque
.
.
■___ ?___
a r·Eufabium
f.a .
. I:
L·— q. csro venerandus aatlftea , qoartum locam peft legatos roioiveirtacisadi hujus Bt- P*«et
apod
IIbro ·. capit· 4.
libro
poatlfids occupans, Ipfis Adaau attoftaadbus, acerri­
caaoeis.
P'tt so. auferre , k exauûorsre confueverunt . Quam
pit·
ob cauiam cam plure· Chriftianorum militum arAora fi­
mus fidei Nicaea propugnator astitit, Jdooqae ab Ipfo
Ario apud Eufebium Nicomedteofem io Crimea addudei cingulum abjicerent , fine honore potius quam fide
vivere maleate·: ac draum pofteaqstam mundi k hoaoâua.
Fntamon Heraclea Ia A^ypto epifeopus ille eft,*»"···
■ rie tratatlonibu, devtâi eftbnt, idam cingulum , perati
delocepe fidem ejurare, viciffimambirent : conciliumiif­
qui ia pedecutiona Maximini, ilio nimirum certamine,
dem leveram hanc penitentiam impofuit . Vide Bcllarquo Eufebius Cafareeulis epifeopus Potamonis cooca- EafcbmiPam
pii vos fibi d« oculo effodiendo metuens, pre fidique ob
nh>li fidem
sninum lib. *. d· canclL cap. S.
Dr kit erre , garf rrqtfaat ta ttrftrt. ) Confli tuitur
temperans , timore mutilationis fidem abnegavit, eb "«tel
Aea
«|Γ·
Ctafil. Vtatral.
II.

ennsdem primum

E

Tom.

73P

740

CONCILIORUM OMNIUM

egregiam Chrifti nomini» confe Bionem altero oeuk» ef- AUluftrl excelftqoe loco femper fuit , cum alii» plurlbua
fofo privatu», atqup ita pro Chrifti nendae fiwri
*
ftlg- fanfiitat
*
acdofirlna confpicul» epifcopi» InterAiirte» ex
metibua condecoratu» , tandem poft Meletium content.

probatlftimia alii» kriptoribu» oftendit Baronina anno

ptum , caufam ejus defectam , noftque Arii hsrefim . jay.
--- num,an.
------ "
*
■ufque
r~-----ai
‘ »y. I netu five.
Adde, quod ficut olim cum venUlbnt filii Del , ut
•flirtèrent coram'domino, inter eoe fatan etiam adfuit /
Paulo» Neocafares epifeopu·, qui tempore perfecuita In hoc eodem fxnRiflimo patrum confeflu aftitlt
t^n|, Licinii ob.infignem fidei cohfeftionem manuum,
Idem diabolo
*
in membri
*
*
fui
hlfca ·· Eufebio Nlcomenervorum, fit quod magia horrendum eft , genitali
*
mem­
dlenfi epifeopo , Eufebio Cafareenfi , Paulino Tyri ,
Theognidi Nicnoo , aliifque pluribua , quot recenfet
bri feiro candente admoto combuflionem , ut feribit
Theodoret. lib. it. cap. 7. perpeflu», de impietate proBaron, haretlri
*
, qui licet magna ex parte huic con­
ftrata viRorie trophsum fecum portavit.
cilie fubleripfilTe legantur , tamen cum id In gratiam
*
broba
NifiJacobua Nifibeau
*
In Mefopotamia epifeopu», vir pla*
Imperatori
non tam veritati», quam gloria ftr dignita­
bcu.
ne apoftolicu
*
, feripto & dofirina celebri
*
, & mortuo­
ti» fus amore fecerint, ut conftat ex lia qua fupra dirum fufeitator, fidet fub Maximino infigni
*
confertbr.
*
xjmu
, verbi
*
rrarra barrfrt Ar/awnrw, certum eft,
Leoni ut Ca*
Laontiu
Csferes Cappadocia entitle
*
, columna ecquod fupra dlximu
*
, «M nae fynodo abfoluta e vaftltarer Cappa-clalia abAtbanafio nominatu», angelice vita imitator,
gio fidpm pravarlcatoe » Arium fecutot eif» . Vide Bad>xi« epifco- prophetico fpiritu commemorabili
*
, qui dum iter haberonium num. 40. dt «r. Partevin. in app. facro, verbo
i'u'·
ret ad hanc fynodutf, G rego
*
i i Natiaoienl patrem &
N/. r,»· rave/f/ea».
baniifmo luftravit, & futurum epifeopum denuueiavit. n Quod duo
*
*
epifeopo
jam vita defunflo
*
huic conci­
*,
Teli i* eft Gregoriu» Naxiantenu, oratione in funere lio par miraculum fubfcripfilTe feribunt Gregoriu» pre
*
patri
habita. SanRu
*
igitur Bafiliua memoria lepfu
*
byier in ora r. d
* magna Nice na fynodo, & Nicephorua
cil epiftola I*
.
qua Hermogenem Leontii 'fucccflbrem
lib. I. cap, aj. quodque d» AceGo Novatlanor im epif­
huic concilio Intcrfulfle feribit.
eopo lib, ». hiftor. eccleC cap. 7. Socrate
*
—
■·Arifteu, Ar*
Arifteu
*
epifeopu
Armenia , quem refliu
*
Aroftanem
*
, Hllariut
fide fufpeâum redditur » quod ' Athanafiu
menircpiico. noaiinaveri
*
, feecelTor illiu
*
Gregoni Armcni, qui rtaliique plure, , qui nihil plane IntaRum reliquerunt
pua.
geni majori
*
Armenia ad fidem convertit, eumque cum
hsrefim oppugnare potient
quo infultantem Arianam
f
impeiatore Conftantino ad idololatriam deft ruendam,
u nullam ment Ionem fecerint.
harum bifturlarum
& Chriftiauam religionem propagandam incitavit. Errat
i-itur Nlcephor. lib. I. cap. »a. ubi ait , Gtegorrim
jusdem db finb concilii
Aroftanii prndecelTorem huic concilio Intetfulffe. '■
..
.
Eutychianp, Ainafenu» epifeopu
*
, Bafidei martyria
.:
unui.
, aj, ipfo fecundum ÿrscedentaa prophetia»-de
Abfoluta fynodo , patre» concilii per Utera» ad SII- Qai baretkl
*
lignatu
.
veftrum Romanum pontificem feripta» , conftitutionum concilio ia.
*vt>Az/»r
TA
. ) Pmfcnila
fubfcrlptio Theopbili Gofuarum , juxta canonem apoftollcum, quo, ne decreta terfaeriat
,1 hora 111 ep.f.opi in.iicat eoi, qui apud Gotho
*
Chriftia»Hqu» abfque Content ia epifcopi Romani In eccleiia fanclantur & promulgentur, prohibitum eft
*
ut refert So«ύ erant, 'tctnpote huiu, Nicani .concilii omne
*
cathoEœi luilfe , & permantilf» tale
*
ufque ad Phritlgernia
crat.ilib. v cap· at. confirmationem petunt , St impe­
trant
. de-----qua---------confirmatione
in noti»—ad------------------------concit Romam
Jeledlionem, qui in gratiam Valenti» imperatori
*
men_____ ___
- ----------- --------------daeio Eudoxii Atiani, nidlant ulffeiemiam Inter caiho-ζ^ j. quod fequitur, plura dlcemn
*
Ipfra . Epiftola fynolicnj & Ariano
*
eiTe afterenti
*,
*,
deceptu
cum quibuf’ 1
.... ve «
>
dalia
ad.Sil
Arum, .......
Silveflriad ,
fynod. un», extant apud
dani tantum catholici
*»
vera & orthodoxa fide ad AriaPifanum lib. 4. Eufebiu
*
deinde oratione quadam habi­
rnluium defeci
*.
-Unde patet verum eflb quod alt S.
ta , Conftantinum imperatorem laudat. Imperator vero
*
epifeopo
*
omne
, ob infignem viRoriam contra boftea
*
Auguftinu
lib. 11. civit, cap. 5
*.
*
fy
*
/1
eccleiia obtentam, munificentilEine ex.eplt, eofqueamplitfimlt munerlbu
*
donavit / clerici» » virginibu
*
& vi­
t\rt» ttrmati faut. Adeoque falfum efte , quod feribit
— multa
r
----------- frumen
--------*__ _ ,per
dui
*
* .T---------- certum
provincia
*!------------- ----nuuaarum
*
Soromenu
lib. 6. cap. gl. eo» qui in perfecutionedGoTuppedirari mandavit: dextera» oculo» epifeoporum in
thi.a, authore Athalarico excitata, martyrium fubieperfecutloM efiblfo» pie exofculatu» eft, certo fibi pertunt , Atiano
*
iuiflie , imperloque Phritigerni»
*Arianl
ruqden» fe fanRorum ftlgmatum exofculatlone facratif-. .
pauiife. Illud etiam, quod ibidem de Gothorum prima imam bmiedjRionem confecti turum .Tandem , quo»
ad fidem converlione per Vulphilant faRa, eorumdemformula
"
*
favorlbu
& Audii» profecutue Ararat * admoni­
qae cum eodem Vylphila a fide catholica defefilione
*
tion
*
pietati
St amori
*
pleniffima ad pacem ft concor­
tempo.-e Cunftantii Imptrarotit j St concilii Gonftantidiam tranquille confervendam , pravia, finguioe a ft dimilii. Vide Baronium anno domini gaj. nuaa. 171. &
nopoliiani primi, peraRa feribit , commentitium eft» »
*
fequentibu
.
hoe eodem argumento convincitur.
Inter celebriore
*
, quorum nomina fubfcript» non

graviter Impugnatam, fub Philagrlo Ariane prafide favirtimo infrnRe animi robore, martyrium confupimavit.

Ptalui Necc»iir««niii.

E

funt , prima
*

jure meiitoque tenuit

Pitihnu'.a
Paphnutiu» Thebaido
*
fu perior i» epifeopo
*
, apoftoll-i-»
.
*
miuiuliiil
cie miraculi
*
clarut, qui verbodemone
*
fugabat, «gro»
*-·'
'm.
fola oratione curabat, crci
*
vifum reddebat , & para*
iytKO
ad Habilitatem corpori, revocabat ,■ ideoqua fub
perfecutione altero oculo orbatu», fr fi ni ft ri popliti
*
exeliioneru paflu, eft. Hunc Conflancinu
*
in tanta venez- λ _____ ratione fr affeRu habuit, ut faplu
*
eum intra palatium
evocatum coepleReretur , fr oculum Illum , qui illi In
confcffioM fidei evulfn» erat , avidioribu
*
ofcull, de­
mulceret. Ita Riufin. lib. ». cap. 4. Secret, lib. *
. cap,
7. ftr S.
Spyridoa Tramithunti
*
, alia
*
*
Irlmithunti
, in Cypro
Spyridon
*,
epifeopu
ob infignem fidei confeflioncm, poft de iter I
caeielfor.
Phil«f»phl
ocull rvulfionem , * finiftri popliti
*
fuccifioneiu, ad
rctutaniBi .
metalla damnatu·, multorum mirabilium operum patra­
tor , & fairarum feripturarum admirabili
*
propugna­
tor , ceieberrinn» buju
*
concilii defenfor, Tneodoreto
ί«·ί<Η
* RuWiao atteftantibu», eidem Interfuit. De quo duo
hac memoratu digniffima funt. Primum, quod phiiofo*
pho
tt fuphifta», qui ob famam tam celebri» conven-_
tu, , ad oftendenda
*
ingenii fui viret , &
f ad' Infultan-C
_
-------- ---------- ,
dnm Chriftiana religioni , ad Niceam. convenerant
admirabili quodam modo confutaverit . Alterum hoc
memorabile eft , quod cx honiine agrefti & ovium cutlode epifeopu
*
*
creatu
, Triphyllium virum eloquentifCmuni, quem ante ad fidem Chrifti miraculi
*
perdu­
xerat , in fynodo perorantem , & loco verborum Chri­
fti, Ttllrl’thirri tuuut , diceaiem, tolle leRura tuum
huniileni , objurgaverit ideo , quod verbi» Chrifti uti
St eloquentia efferretur . Sotom. lib. ’·
Alexander e- dedignaretur
pilcopu, pin-ap 'I.
*Alexendr'im
lofophoacirn:____

pGcotctts My
remit

Conflantmopobtanum

epifeopum

huic

cciKiiio interfuille, edfdemque phdofopho» , de quibu*
iupr» , foli» verbo elingue, reddidilfe ac confutallê > feribunt
Ruffinui libro ,. cap. 5. Sotom.1 lib- 1. cap. 7.
Nicolaum cpucopuui Myr» in Lycia, cujua fanRii.tr

NOTÆ GABR. ALBASPINEI
epiicopi Aurei iaocnGs.
jfD CANONEM PfyMUM NICÆNUM.
ERBUM hoc, u' ν<τ·Λ quod lahoe eaaoae Grsco habetur, nonnulli» temere, & quad gratia pslitum videtur , nec ad canonia fcatentlam iulo modo
pertinere : ,«lil arbitrantur ab ii» cenferi eoa qui deli­
querint , tt peccatum ia canoac ex pretium commlferlnt »
ea qua fidele» pesa aficiando», eoidemque remftteodoe

V

hoc G meum, ·/ *?
,<■
taaquam fidele
*,
aur ut fidele».
Contra autem judico verbum hoc son fine caufa, fit ra­
tione additum , neque Indicare, neque opottern reddi
tanquam fidele» * fed, fi [·<·» fi4tl»t, immo non immu­
tandam antiquam verfioném, qus Ita habet , fi ta
*u»
fuel fictift ·. peccata namque fidelium , & eorum qui baptlutti effent, non oadem qua catechumenorum ratione
puniebantur .· verbi caufa catachumenua ob cadmilTum
adulterium non penireotiam perpetuam, -aut annoruaa.
plurimorum, perinde aequa fi baptlaacua fulftar, fu Si­
nebat .- eccleiia paulo ao» humantu» , Aparn idolea troRare confueverat ■ ut alibi oftendlmtu . Ideo patrua ,
quotiefeumqua porna
*
*
aliqua
de peccati» repetes
**
praferibuot: femper cum Illa except i ose , fi f*
at fidtUt^
loquuntur, aut fi id omittunt, fubincslUgl placet, que­
madmodum patre» concilii Eliberlni casonibu» 7. 9. **
.
at. «4. 47. S'»· S·· «7· 7J· 7«· 7··
«»« eiufmodl
crinsn eft , quod pari psna , tam Ia carecbumaeo,
quam in fideli mulRaadun» videatur { atriafque
nerunt
ut canone 07. Eliberlni > frtMtiuhua at gss
jiiiilii ttl
aut tttfMti, «»M. rMeramer mo

*
me

da.baer. fte^comyo»

tur.

bar frrrrit a

arera-

Ita patre» Nicani adjunierunt verbum hoc »i ri.
y·/ , ad Icvcrnendo» a ca'cehumauU fidele
*
» mosaamurque

caao-

741
amplissima collectio
74»
' eanonem nndedmnm « decretuaaqee cocum quod ineo/
munerum toilliarinm , k fori cura ac cogitatione»
indufum eft* ad fidelna tantum pertineri * non autem' •e
catechumenorum caefis efle firikmnt qui quaaquam nulla voti poftea panitulflat ? idque quod profati fisesasrt re­
petant·· commiatfoaie vira, radio quodam aM>t»
impulfi* adaftkqoo Maeflkate poccaflanc* aoa adeo leve­ aaimum
k eogitarkMMm ad munera illa fncularia rarfue
re ia eos animadvertebatur: k eerqe patres cea.S4.ob
. idem crimen non nifi ia ponam triennium prorogarent * •djtcUfcht·
Ab
m
explicat i·ne noti aliena funt , neque omnino
quo inter audieram verfarentur * μ h teiiae aaate tu­
ter Mubeetee fettu qno dare colliges verbum iftud -abbemnt lUq verb·» w mnetUk Minee » quibus patre·
eoa
tafiamiant
k criminantur » quod eoa modo fui voti
ei atçei* de Indaftrla coafidtqque expeeflum , ut fideleg · catechumeni· ftpereatur ï atque aliter eftb omalno ac prodUC empiflet eos oblivio* verum etiam largitiode eorum ftatu faAifqne (satiandum. IUI autem qui Idem ne A ÿecuaia fua ad illa , qua deteftati fuerant « munera
verbum Latino ftrmone exnrimdbt * gMrnmqw «rg· ·*- publica curationefqunadmlniftrnndas fafe con »ert i (Tent,
. re faattree * tnitte aaaie Mu iee^e eMtreeere tMen- cum ea » poniteaüum habitum induentes » valere juflif■
ter» caliginem orundaar- feareatia canoni· * nec quod fcitt. -, ·
Vetare patrum memoria illud commemorabile prodi­
•flet patrum judicium, aut difttoftio allata, perfneXerunt : nam qui inter audient·· funt» non font fiosles» tur « P<anit«nt«s eo animo fuiiTe * ut pcsnitentlam M·
neque haberi fi deice polfunt, fed funt aut penitences t Λ unquam '( pabitent ia tempore ) depolituros» nec ha­
aut catechumeni . ware dici non poteram^ efte inter bitum veftitumque qui communis ac peculiaris edat ptenMrmee ut fidetm» neque enimuaquem fidglm fuerunt nitantiotn. voverent «.quo facilius deplorandum ac mife_ random fuo conditionis ftarum prntereuntium oculis
inter eudientm.

Λ fubjicerent * comata feu capillitium alerent » a coagrefl·
tt confneeudtae udorum abftinereac * · publicis fe ne­

«

gotiis temoverent * aaqun in publicum isicii· · tenebris
IHI omnino non placet ea explicatio , quam ad
domefticis emergerent, ur uno verbo cctmpleflar , nulevolvendum, ekpfleandumque canooem litue exHm mercaturam exercerent t res Ite glana k adeo ca—
-------------a.
....i......
s
-----ni.;_
nonibus
agitata* ut diutius. In earum rerum· commenta­
cogitarunt, ft attulerunt interpret·· i neque de militi­
tione ac narratione verfari putidum fit. Idcirco canon
bus videtur ullum efle verbum, aut mentio faâa , qui
Nicanus
illos vehehientiffime tnfcAatur & carpit, quod
cum pofirts abjefiifque armi· ad martyrii lauream advofolum munerumr—
publicorum
adntlniftrationem t Π“·
hfleàt , iidempoftea a fide daoque defecerant / pecunia -non
— ------------------------------------- -------------------------vi ac magnitudine iterum ad arma traâanda fibi viant, prius (ludio putattentla naglexarant, attigerli
rum etiam erdentlifimie
ea conquieti
aperuerant , ut opiaantut Zooacss ft Balfamo. Primo
·“«—t- animis
—t—i. —
»i.fi er in t ft
ainbitiofius pecunia vi maxima» rem unam redemerint ;
qui» maon nullo modo de martyribu· difputat. Secun­
,___ oblataet
______repudiate
;rJ ; j» ut adverfariam ac repugnan­
do quia Canon ift·, k qui praccdit, nulle modo inter . quam
tem voto qnod. emifqrant* debuiflen(.
fe dlfcraparent, k ad idem plan· crimen marque revoCererum alia concilia, ft patres qui eamdem rem f<u
caratur : quod dici eoa pote*. Quamobcem quafo cri­
qunftiooetn diremerunt poft concilium Nicanum * manimen , ceu peccatum eorum, qui ftudlo Chriftianp reli­
iefte'demonftrant k elocent canone ifto notari k coar­
gionis inceufi militiam deferuarunt , quique pofteaChiigui illos* qui parftentiam intermtferant i eadem quippe
ftym dominum ejurarent, differre videtur ab fcelere k
verba
ufurpant
perfidia «Horum, qui cum.jiullam eis vim, ulla neca®------- —
- .· reJlrt a4 eeatieam Cf w/Z/r/aw'Λρ··»tat adierrat » Chrlilo nunclun» rami ferent ? Num.ideo^r», éf
mtliiia refeiaere; quibus varbis admo·
•orum crimen tuaiut videbatur, quod militare* procuranemur, ne ientenuam horum . verborum a falam mitionci tr bonotum quofdam gradus ia bello comniflitiaw vertamus : atque m eo canone non egi de mill·
.? w
-« idololatra
j-·-·
- apoftatn ...
------.....
qllt vacatippam inilltl· fibi dari efflagitabant, ut
fent
Perinde quafi
.ft
crimen
“·!·
acceffinuc gravius foret, quod dignitatem quauJam mi­ - ad Chriftianifmuni tranGrent, fed agi d« pernitentibus «
litarem rejvonffint ? Qua natu qunfo CbriftiauU in bello ~ qui reftfta quam profqflt erant pcsnltentia , rurfus ani­
mum ad (neu laria negotia, atit ad militiam applicabant ■
dignitas, crimini aut fraudi elfe potuqrit nifi ob facmmentum quod fub imperatoribus Uiforum Deornm no­
Nam C confideremus & attendamur, hac varba Mtbua .
r/aga/tM, k v* , gbMtalèm quamdam loquendi mo­
mine fufeipiebatur , quoit fee fidei militeris tefte· fatu­
vi um efle, quo uon folum militaria tm>ipra, fad etiam.
ras proferebant ? Quoo temen idololatria genus inter
hupifcc criminis fpeuesniqimum ducebetur, neque ejue . forum, facularfe negotia,; marcetur· ipfa, accleGaftica
aug«re crimen poterat, qui palam k publice Chrifti &«
Infapar officia figaiheantur i k verbum hoc w/r.rta, fr aaud patres k sped canones ad quatuor explicanda dedem elfec dctaftatu.,, & qui immaniore hoc fa fg ido­
lolatria fcelere & fpeeie obligaflèt. Preterea nunquam . fumi, ad bellum, mercar uram', judicandi poteftafenift
ordinas facros, In eumdem fcnfum ft fcqtcatiatn bujumihi probabunt decreto aliquo prohibitum falfle , .ne
canonis verba accipiemus.
Chriftiant militatum abirent , quamvis non defint gra­
Canone t. Sirfcil api ft ad Tarrgconaofêai epifeopum
vi Minior uni aiithocum tcftimonia , qui Id cotifilii dede4
tint , ne ad bella profici icerentur Ethnicorum : quod cum
perfpicerc licet explicationem iftiers dnodecimi canoni* con-'
___________
rr
. ____„_____
cilli Nlcaoi, In quo non nwdo eamdem fententiam fenatrociftima qualem in Chrtftianos
fuppilcH_excogitereoquandoqua ,propofiti*
tet ante _ famque hujufca canopie faqnitur Siricius, fad k eadem
tur , verendum eifet, ne <_
.
- oculos vna periculis in idololatriam
____ . In-Mverba
.
Jololatriam prol
prolabarentur
retinuit : nam ilfdem omnino verbis utitur mJbnumerabilia namque in antiquorum patrum monumentis
tin c/si(sds>*, quibus munera reipublica feu fncnlaria
tvempla commamorantyr, militum maxime qui In caftris
defignantur, non entgm arma .· ft canone s. epi ft. j.
ad mertem graderentur Chrifti cauta perferendam ; va­
vox.lfta w'/Aare, quam fape pro negotio curationeque
lut eiua militi, egregium iilud lacions, qui decraft· fibi
reipublica ufurpatur,, nat
rMftebben e^rnerraat
corona, prodidit legiones abundalfe eiofmodi iortiŒmis
miletarr ; ad hunc aundbm modum fumi videas can. j.
viris. Quid quod nec iilcri illud poteft, quod hiftorin
epiftola ·. S. Innocent Ius ad epifeopum Rothomagehfem can ». In eamdem fententiam.' D. Leo ad Ruftiteftantur, impetatoras quandoque militum luoruoK, quos
Chtiftlsnos efle feirent , auxilio ufos ad prafidia quecuin canonib. io. _k IV cum eamdem qunftioifam de
dant impetranda.·
ponitentibua * qui votum faum Infringunt* difpurat,
impetranda .· que
quv pot
poi tenti ac miraculi loco duceduc«tentur, qua omnia perfpicue demonftrant eccleùam non >aodam verbo utitur vs/f/s/a* ubi agoofcaa k deprehendes
militia"
cingulum
adomuia
ilü, belligerandi mu­
prohibulUe, ne ad militiam quis reverteretur. Pollremo
"
'
------- - — » *
’ —........................
verba illa, et ntaeelb riinai frtttainie pirfuaJrrrKl V
nera* offic' ue reipublica (eu laculatis ufurparl fuleMibt/nne tenefii 'it «0.'ÿ»rrrb<i»r * adaugent accumuiant- re .· qec a miils eft faafaa verborum illorum canon·
que -r.man illud , quod hi· varbi· indicatur » «a /'·»·,
II Toletani .· ad axtramum in conciliia lier,
st. a-.co
tifconcnfi* verbum czega/am, ad ecdeliaftl·
hm/iim, reve-fi feit . Qua fi quo fenfe ac fisntcntia
denfi ft
•claranda referri videtur.
exponunt interpretes perpendas, hac aft Mtrum ea de
ca mener
re Interpretatio : qui non modoChrlftusj» dominum per»
garum , »C,rum
.fidiofe ft abiefie pernegarunt
vqrum etiatu
etiam non pcpeXIII.
, perceront pecunia - ··· fuos
f·"* illos ruUitia gradua hono-p
tums recuperarent .· qua una loquendi ratio » tarn infirUo facili
facilius ca
iataillgatar kompes dfficultt debilis fui ITct , poftrepaumqua illud quod add idefates
, fates qt
qua occurrent evolvantur, bipartito dividea/
ιή : prima quidem parte patre· Id decernunt,*
augendi k
fit exaggerandi primi criminis caufa , ita
due eft
ruatt «agendi
lava angaroriumque haberetur * ut non credibile. fit
... ita
..i
ne cui in cstrema mortis necqlStatc pofito nfure viatici
patrat efle locatos St fbnfifle . Hia aAadit * ç_
.2 Λfi
qnod
ultimi k neceflaril fubtrahatur . in portrema , rem ad
•rma caper· » ft ad ntllitUm fefe adferibere tribe, illia
certum vira pe'iculum adJuâuaqnlfpiam pmnltans, euprimis Caculis non licuiflec, tempora quidam concilii N1chariftlo facramentum requirit, epifeopum oportere to- .
Caai bellar* poterant » dccretunaque ilfad tefciilum erat _ tam ems vita ratldfi|p> explorare ft expendere ; qua
canone ]■ concilii A’aUtenfis primi , qwd· multo ante
* * »it» conquifitione duriflfima, fi ^ignum tanto be­
fafta
concilium Nicaeum viguerat » ae arpta fuitciaat i» fa·
neficio judicet * conferre poll·. Quod autem nradlo ra­
er» quamobrem aoa hujus canonis renias ad eos qui ar­ tion· fa nd tur, fi fumpto viatico mellufeule habuerit,
nOn eft opus dicerer nihil enim quod difficultatem pa­
ata tra&abant» aut qui cum ea reliqui lient ■> ea repetere
viderentur « traduci debet.
riat, ibi reperta,. Iu prima enim parte quod obfcurum
Mihi plane potius petfuafun» eft cahoae iflodefigna•ffe poteft, vox illa W.irSr··», id totum fuftinat, ni­
•I iapios pan i ten tes , quos Mnediâione percepta» famirum qua fic «jus fignificatio ft notio , ft quid, per
Ciiuil. GnvrraZ Tom. 11

M

74j

CONCILIORUM OMNIUM

744

vUtknrn tatellta veliat patro. Zonaraa ft Balfamoa A facile quis perfuafcrtr . eodem ta eoadfie « eaaone eoEuchariftiam defigaul purest « HfJ··» »iM»»ia»u »* de·,,
dem, quinque aut ftfex ‘lineis, partes aUqna later meoatrarla ft pugnea'ia deerevifle. Et quo commodius , fftsofl
ia fine easoaladifiam eft , conferatur cam eo, quod Ia
principio < Obfarvandum eft , quandoquidem nadrm
Ifted aeeeflvinm vocabanwi neceffario item faille porΛ/tt» fitUrtiU fnienua» ■ /er
riges^um ; ideoque qei illud largiri poterant, nt lacer*
Balfamou, /■**< «<■«··«, ri_ ,---------. fufMiUi rf pr/nesor,
dotes, fisw ulla mora ac tergiverfatione non explorato
fc· i»a»a»eain»if ·!·»!»· ·»· fri—ri /· rerrvew />/eplicopi coafisnfu , aut voluntate dare dehuUfe. Aliter
paarte*, eo quod neteffar.ç indigebar caraiflat i aut la­
rZre, Mm esem/Mt/eoe
Quorum featentla ac­
cedunt multi reccetlorm · atque Inter hereticoe Cafiauna viaticum iftud quod non nifi pcrmitenre eplfcop·
boous ia fuis exercitationibus. Alii mihi affentientur
prabere potulftent, abfoluta neceftarium'non fuiffet.
hoc verbo» Wurrcvw, Euchariftiam videlicet non decla­
His ita difcuffu ia fecunda ft ultiou perte mnoâtp
rari.· fed fimplicem tantum communionem ft jus com­
definite ftatuirar » in ipfo exitu fen morte esuhariffiam
municandi, quod pani tentibus tali prafertim tempore,
Incoafulto, eut invito epifeope non elle mlniffrasUam ,
vel abfolutione peccatorum , vel privata quadam ma­
laquifittirumque epifeopum in vitam morcfque poftulantia euchariftiam» ejuique arbitrio arque nutu poft eaaft id illi* largior· verbo hoc aliquoties Indicari faoâifSam eoaquifitloMm dandam eut negandam . Id autem
fimum ftcratncatam > vocetnque quasdam generatim fumquadrare ne, aut convenire poteft in tv.j/niw neceffa-·
ptam , qtu quidquid morientibus prodeffe magnopere v rium> Si euchariftia Cgnificatut & imelligitur verbo i fler*
poflit intclligimua■> cujus vis ft gratia ipfa ad aliam uf-e B/.i/rvav, quod io principio «anoni, <ft . inoc vZasZreav
qua vitam profequi ft comitari eos poflit , at alio quo­
omnioo ncceffarium eft . At G «Λ ncceffarium , quid
caufa effe poieft , cur in fine cqnonl, ftstuant» illam
dam loco demonftrabirur » atque lnt«(, cetera viatica aobihfliiuum occiipereftfibi vindicare locum euchariftiam«
non fine epifeopi auAoritate ac judicio conferendam, ft
cffeque poteutlffimam . Sed antequam noftra fcnteutln
faciant eam aran accflarium viaticum ? Quomodo Illa
feu explicationis petccnfcantu?' rationes ft argumentas
rttluerl aut negari poteft > Quamobrem examinandi Pernemini dubium effe poiefl * quin hoc canone difputetur
nofcendique mores cjui qui petit , fi neceffario illam
de pernitentibus , aut de iis qui extra ecclefia commuprnbcri oporteat l Re, una ad falutem omnino neceffa­
' nlonetu funt > quique i» eo vita ftatu accedente morte
ria , non dilationem ferre poteft f non tempus, non
e medio tolluntur : nam canon ait s fi morbo releva­
confiliunt, aut invaftigationem vita morumque , momenbuntur , iis ad pernitentium quam Inftltiterant perfi­
tumpunüumqne temporis, judi< iunt aliquid . Voxuna,
ciendam s revertendum i quod non aiG de pani tenti­
aut fignum voluntati, vultufque fatis valent ad extorbus » aut da lia qui peccati lechalis confeii fuerint, dsci
?uendam a pnesbytero abfolutionem ft viaticum oecefpoteft . Prateree Interpretes qui hoc verbum s euchariarium tali in periculo.· tantum sbeft , ut ad epifeopum
tlisra , quod eft io fecunda portes communionem red­
confugere aut concurrere quemquam deceat , aut eius
dunt, ut in variis editionibus videre eft, decipi omni­
qui ex hac vita ad aliam proficifcatur , examinandi mo­
no ft labi magnopere, nec eft ab antiqna verbone fa­
res fint ft conquirendi. Unde oerfpicias verbum hoc,
sZarrram , non pro euchariftia fumi inhio hujuice canocillime dlfcedcodum , in qua euchariftiam legas. Nam
nis, cum hnc duo decreta inter fe pugnarent tt confliquamvis euchariftia fit quoddam genus communioni,____
auguftiffimum fane ft multo perfeâiffimum, tamen pluri-Çgerent, quodque de emhariftia diûum eft , non poflGc
iftia,
viatico neceffario convenire , de quo initio laQa eft
mi funt communionis modi, qui non funt euchariftia,
, mentio.
nec erit difitile offendere olim apud maiores noftro,»
Illuflrabit ft illud explicationem noflram, G confide­
pernitentes ad ecclefia corpus adjungi 1'olere> ft ad foremus potuiffe accidere, ut pamteas » aut quivi, alius,
cietaies fidelium reduci aliis omnino viis atque rood is»
quam per euchariftiam , adeo ut qui ubi paflim legunt
quem noxa lethifera (erdalfet, in remotlflimis Imis ac
ad euchariftiam , ibi reponunt communionem , pati ia
regionibus ab epifeopi dominatione , terra marlque in
ctrore verfsotur atque ii » qui hic communionem collo­
periculum incideret mortis, cui viatico neceffario caren­
dum effet, G cu.harlftia pro viatico neceffario habftecarunt ad indicandam vocem hanc eucharifliam » genua
pro fpecie, ut alii fpeclem ioco generis pofuerunt.
tut, fi ad hunc modum ia ipfo canone legererur, auc
exponeretur . smm multo aatcqusm eplf.upw, eoafulereId autem planum fiet explicatione totius canonis : ra­
tiones afferantur . Decepti ut ego fufpicor fuerunt in­
tur, agro tique mores cognitos & pcrfpeûos haberet,
boni, lucis ufura pnvatus fuiffet . Unde quod canonis
terpretes » quod crediderint verbum hoc , vittirtru, aliud
nihil fonare in primis illis temporibus quam cue hari ft lam ,
initio fatxituui eft, ad facramcntum traded non poteft i
uti hpdie nihil aliud Tonat » folumque hoc fuiffe facracum poftrrma parte id totum ad epifeopi potcftatem
cognitionemque pertineat ft transferatur.
nientnm quod vicem viatici fubiret iis maxime qui mo­
Si antiqua difciplinn rationem ha boer is y quod ad eos
rerentur : ft tamen alibi ofteodimus baptifmuns, abfolutionem peccatorum» fimplicem manuum impofitiooeni,
fpeâat oui tempore panitentiar fato quodam fuo e mequia communionem fidelium panitentes
_____
re-uperabant »
dio tolluntur , aut eucharifliam pctjiendeii, , quanta
impofitionem manuum rcconciliatricem
icem potuilfe nque ■<
’
Stiiaii provlfione sut cautione iifdem pu-riitentibus porquantumvis
euchsrift
euchariftiam loco viatici prnbcri » q_
----------- !------U -1 iaO r igj debest , explicationem noftram, ut veram ft ratio- ■
potentiffima ft perfeâiffima dicitur .
ni confentaneam comprobabis . Nam patres poft ter­
tium fie.ulum cenfent
nemini ut liceat, fine ullo viaVerbum hoc atrf/eelintt » perpendi debet in bnjus
tko mori. Nrw» 'n/·
aanrdesMte
uter!».
canooia explicatione , Asm cum iffo canone pateat eu­
charifliam non effe viatUum neceffitata abfoluta, argfirsrr, ait Syncfius - Uter»
earner ftrnrennm»* ,
ait concilium Are ctenfe : ft faofiur Innocentius a (ferit
inento erit in prima parte verbum hoc v/at/i»w , non
futui debere pro euchariftia » quandoquidem patres de
dandum effet» ut a perpetuo exitio vindicentur , omDefque canones qui de panitentibus morientibus agues,
viatico neceffario in eo differant» & vere neccffitatc abfoluta non eft neceffaria euchariftia» quo panneas de
ncicffario iùbinroiftraodtsm durent . Sed quando de iifdem
pianitentibus dUlerunt , utrum fit eis euchariftia conce­
fua falute aterna certus fiat & flammas nunquam de­
denda, omne fatemur non niG istla ab epifcopo*potsftalituras evadet, cut periculo ac diferimini patres hoc ca­
tc , luere. Quartus canon fecundi concilii Catthagine·none profpicere & providere voluerunt » nec aliud in
Cs, & p, concilii Ci mei Canhagiamfia idem aflkmant i .
prima parte fanxexunt, quam id quod omnino neceffarlUm videatur , ut fempiterni exitii metu liberi redde­
qua ex re ubivis locorum femper ecclefia id retinnit ,
abfulutioncni i qua inflac erat viatici smceffaril , necefrentur . Non eo hac a me dicuntur, quod non multis
partibus abfolutione preli et euchariftia , aut viaticum
fano fuiffe impertiendam : quod ad eochdriftiam vero
attinet , tametfi paniteas propius a morte abfulftet «
ejus aliis omnibus non antecellat, aut quod paniteari
Optanda non rideatur j ideoque quidpiam de e/us digni­
camque obnire etnagitaret, denegandam omnino , donec
compertum luerit» «lapfis ante diebus , nihil fe ea intate ac praftantia detrahi ac eripi poffit : fed quemad­
modum mille aurei uumnii neccffiiaic abfoluta non lunr F_ dignum prabuiffc , cpilcopumque ei communicande poneeeflaril ei , qui Romam proficifci velit , tamen pre-' teffaiem icuffe . Ea enim religione ecclefia femper fuit
obftriâa, ft obligata, ut ncfeinl nifi integerrimo ft inponderanrur ft pravalenc minor i fumrn* , qua abfoluta
•eceflarta eft peregrinanti iter fac enti.· it* exeo quvd
noevhtiffjmo eucharifliam coadonaiet, cum eam ne Ia
pmnitenti licet moricntl & vitiis cat enti non daretur
■sorte quidem praberet. Atque hac mea explicatio, cum
olim euchariftia , huju, fact ament i dignitas admirabilis
non a praferipto canonum aberret , ejufque ret praxis
cOcporifiqne Chrlfli prafentia non minuitur.
quadam & ufu, tot annorum curriculo invaluerit » mihi
videog clare oflcadiffe verbum hoc, a/or/caia, in hoc ca­
Omnes autem interprete, , fic ut nullus diflentiat,
confitentur, poflrema paru renonis Ifliusde euchariftia
none abfvlutioaem, non euchariftiam nominandum.
verba fieri.· Imo ii qui communionem loco euchariftia
Sententia ergo hujUt canonis hac eft, in morte panifubftltuunt. Age vero , videamus utrum quod de en­
tenti abfolutionem negari, non debere . Quod u prater
chéri ft ia decretum eft ia pofteriori, & cum ep conveni­
abiblutionem copiam fibi fieri euchariflia poflulet, epl
re, & ad id referri poffit , quod de viatico in prima
fcopi effe exarainareft veftigare ejus mores, quiboe probe
parte definitum eft. Nara fi fine inter fe decteta diffdenterque cognitis, fententiam ferar. Eam ergo canonis
crcpant, quodque de uno afferitur, in alterum non ca­
fentcnciam, & patrum mentem ft intelligent iam , qui
dat » lari le erit dijudicare , verbum hoc s/ai/cain non1
ejus auâore, fuerunt, puto fuiffe ,· quo' autem res illnhabere vim ft figni fi cat iunem cucturiftie . Neque enim
fttior fiat, exempli apportions iliulhabo. Nam ut di»
*
ximus-

m gau/ efarfte

n illi»

745

AMPLISSIMACOLLECTIO.

74tf

ximua tora* Ula canon , prima fir nltiam parte de pm- A malum afloâuum ftruâa j dcih norint cetera·, fir con.
> rami- film dt Griatio invar· . ) Non Mum virginee ab hoc
fpetlo , muncr· · M etiam Aliarea qna oumqnam peperarant,
«at Ipfa morte
nine lu- arcebantur t Imo moeftram ait virginem io hoe grad·
• pnni- conftltutam eft·. Fhne fdo alkoM· virginem ip vlduaMorionem
-----------------peceaternm largiebarar

lena ab.--------focleta-

t· , Id eft in diaconatu , ab aaaie noodum vlglml
collocaram : Cui fi quid refrigerii debuerat eptfcopu· ,

tem fidellnm adfrifnabet imnofitlo·· manaam t fed quia aliter utique Cdvo rafpeâu diicipUnn pro tare potuit
•he peemta grovia com eflent non el Uh expiare , f«t , ne rah nunc miraculum , ne dixerim mon’ia Iknerat , accfe*
ari· occfefia dlfci-

ftrnm ia ecdefia nmafttetur t virga vidua hpc quldqm portentuefior , quod ac qu* dtw caput te­
xit * utrumqq· fa negan* & virgiacm qua vidua de­
I noftri augeftlCnut* c|bu* ,
putetur* ft videam qua virgo dicetur. Deindeobqnam
tat · eui* nequaquam m vitn
cautam facra fynodus, ha* virginea qua Deo conlecrata «flent, peryetuaqu· virginitbti ante dhcoostnra (·£·
obllgafleM, ( quamvis «xrra ordinem ft abiqua alia ma­
nu* Impofitiooe ad diaconatum 'iri· extulerant ) «traqua
hac honora fpoliaflet, ft eas later piabam rahgaflet ?
Adaona grave «aram arat peccatam, ut ea anlmadver*
ptgpirtntBr, *1
ft non folum indigna hac gradu )uqnoa mexlme «tile· fit acrammndatw ab difciplinam ec- D dicarentur i fed etiam
im qua
■
votum, quo nuptis* ia perfitre
In
pctunm tanunclaraot * i
num hrmonem tranftulifl·! « qaibu· ij. canon
feattenthm cardinal
aaero elj- qui er hoc canoae diacoaiflaa aliquo ritu ,
aut τι—* impofitiooe initiata·, aut coafecratu fuifl·
et intiftf
negat, atque ob hanc caufam Ia hac fyaodo eaa inter
lalca* anaumerata* fuifle. Quantumlibet prndiSn did.
cdmiflb curarent, non tamen erant ejufmodi , ut ficur
dlagoai manu· Impofitionem acciperem, vel aliquo {aera­
mento initiatu eflbut. Nam facrofanfia Nican» fynodu*
ea ex caufa eafdem inter lalco· adnumerat. Multa pofIn quo vid··· rarbum , η/ardraa· ,«x poni communionem,
f«m argumentari, quo apt· feqtemlam infirment ; ia
hoc ril abfolnttonem, * v*rbum<Mchar,ftiam , facramenpofterioribu* concilii· de earum confccration· fit initia­
*«me qnoamdo noftra expifcatiou· «xpofaimua , In eotione decreta mulca iaveuiri ; non nifi multo poft hanc
«·· canon* dlfllngui oc Iraeerai vlatknm ab euchari·
fynodum de ecclefia eaa fublata* efle. Ea* denique poft
eamdem fynodum rebu· ecriefiafticl·, matrimonii· pût·,
•ia ; nam verbum ,ov7ra, verbo communioni· fit aMbihttunl· explimt,· «uebarifiiamverbo facramend. De­
fit lavacri* fcrvlifle, ft ia inftruendi* fit docendi* femi­
nique bl· l«giba« vetcre* illam dlfcipiinamviguifle, «uni r’catechumeni* operam & fludlam confumpfiflb / fed
chariftlamque petnltantibua quandoque denegaflb, etiamr______
r_________
_ ________________
ex __
hoc .Ipfo
locor,..
perfplcuum
efl,
ea* non folum in cle­
£ um ferme moriente· peterent, canone quarto concilii g-» rlcorum numero , f«d etiam initiata* dt confecrataa fuifCartha|incnfia fecundi capfirmaiur. J/ fW/êamm /e p»'
------------j...
ft. "
Nam
cumr—
fynodu*
quafdam, ----quo_i__.«A.·,.*.
minui reel· ft ex­
r/rei* frfrii ι<·βη·ι·· , V f· ’«tmllUri iit/eii tintra ordinem loftituta «Hcat , inter lalca* deputanda*
rihn
, f If/fttf·! éifrm [uni , /rfet
efle ceafct - fubintelligendum prafaâo rell equit , quafproxlMf* cvn/nfvrr rpifrèf·»· , ff ft frrtiltt enttat rjnr
dara fuifle» qu* rite & ordine eonfecrataefleat. Deni­
rttHHilivt . Qjio canon* manifeftum fit , non
que quid toto canone ft «tuitur f quid pcocipitur ? que
nifi epifcopi niflu morlentibu· penltenclbu, conraflam
eft eiu* featenth? fi ab hereC redeunt·· diacoaifle*
fuilfe euchanftiam.
eamdem jubet apud orthodoxo· honori* locum retiaerc’
quem inter haretico* obtinuerant, nonne fequiturquafdam fulflb, qua initiata ft coaiecrato efleat ·
Venlo nunc nd hujuice lori explicationem qua facili*
IACGN tfSA^UM w mvw/v/wvr . QuuGtum
eft, fi e* totiu* canoni* fententia hauriatur / priore ea me plcrnrnque, quid verba Ili* eoncilli'Nicaal
aim parte dixerat fanda fynodu* , «as, ad cetero* In
fibivallant. Nam ZousruftBalfitmoni*explicatio, mei*
clero efl« retinendas , qua manus impofitiooe hoc mu­
tis cum argumenti* refelli portet , fed omnium ingenio
nus adepi · «ffvnt, fi modo eo honoro digna Inveniren­
judkioque committo, an qnifquamex eorum explicati*tur, ft modrfti.· ft pietati* erempiam Inter heretic··
m lucem aliquam, aut veriGmilitudini* auram aucupari
dediflent. H>ftrcma vero hac perte addit , ne quidem
poffit. Ex earum numero opportuno tempore, cum vi­
·*· pro diacuniflis habendas, qua prava licentia hanc
delicet quadragedmum annum Impiavirteot , diaconlila
_
_____ _& _______________________
dignitatem
habitum diaconioacum__________________
, fine manuum im
fufteiebantur .· verum ha autlierea quinto ft vlgeGmo politione Gbi abrogailent, ft in cieram, nullo aitftore
aiatu anno certum quemdam habitum
- - ab
-v epifeopia
—,r—
-···'ftictis
· ft
· ritlbua
-·■··■■.- irrepfiflent
----- - Λ--------------ac- Dnuliifve
< Qnai r— —
autsiri
cipiebant , ut decimo ferto allata
illata fy nodi videre
------- eft
. .
harum
diaconiflaram
fine _____
bmbui impofitloi
_____ ______
______ ____
»o«, dt Mitia
Eae ergo virginea diaconiffarum nomine qua habitu cenritibus ba muliere* potio* indu i flent apud haretico* ,
fetentur, manuum vero impofiilone facrata non eflbat*
quam ceteri ex clero, nefeio equidem nili quod muliere·
fy nodus intclligit » ac barcGm fu am confitchte* , laici*
heretic*, ut ait Tertulliano*, maxime fint procace· ,
ordinibus aduumerandasefle decernit. Non bone ex hia
aut quod licentia quadam, cum nulla fit apud haceric··
qua diu poft magnam ffoodum Habilita, dt ia ecclefiam
dlfclpliaa, hodie presbyter, qui era* laic·*, id
induâa fun", formam aliquam alii· antnaôi»' rebut prneffet. Ceterum quod olim diacouifln peculiari quodam
feribea
ecclefia enim perturbationlbu· expedita , ubi
nabi tu ornata de diftlnân «flant a crierls, aemini du­
cepit refplrare, multa r Iribus dt ce temoni i* addidit, fit
bium «C« puto , qui meminerit ceteri· mulieribn· ia ecin melius formavit , qua difitclUimi* illi· temporibus
clcfia dt alibi ea· prafeâa* «fie, viduafque , qna non
confulro feponebat. Quapropter non efl ex concilioCar•flent ordinata ex cano·· rigefiam feptlmo concilii Athaainenfi quarenda inierpretatio hujuice canoni* conci­
rauficani velle propria fit peculiari induta· fuifle, Doaiqae
lii Nlcani, fed ex ritibus, qui tum Ia ecclefia obferra­
io cano*· ren efimo quarto concilii quarti Carthaaloanfia
bantur, quo* huic explicationi omnino contrario* Inve­
hac verba habentur , ft vefte hic· abjeAa , tab ra­
ni·* . Virgine· enim ad diaconatum numquam eligeban­
ft imoa io epifcopi dt Ecclefia raligiofo habita ap rue
tur , fed vidua qua lexagcfiaaum annum , aur amplius
rlnt, ut in canone qninquagefimo quinto Toletani quar,
impleftcnt . Tcrcullianua de virginibu* velandi·
( ad
ti. Duo funt genera viduarum, facula*·· * Eanâimo­
quam ftdem prater anno· fexaeinta non tantum univi­
niales.- fnat qua jam mutato habit· fccuhri, fub rera, id eft nupta, aliquando dWfcuntur , fed matre· dt
Iiglofo culta in confpea· (acerdotl· It ecricfia apperanquidem educatrice* filiorum, fciiicet ut experimentis otunt.

Iu· dubitationi Incn· raUamnatar , eonfidbrandnm anno
domini j >«. Mairinum epucopam Btamraafem in Hifpaala natione GrMhm, miefdam colleglfle fit ooorarvaf- ____ _ ______
fe caanqee conciliorum Crneorum ex eorum numéro , Gone
m
chfiat kern la Hlfpenla
cenfebet, eoiqoe Latiiifdam bee

D

imobram

fafitnm

pa

/

EA

747

CONCILIORUM

OMNIUM

748

EADEM SYNODUS NICÆNA
Oecumenica prima CCCXVIII. Patrum, cum àliis, praecipue Atianorum, ab
anno Chrifti 315. ad Damaft Papae tempora.
Ex libello fynodico.
iyi , «χχμ^/χιΐ
Ynodus divina & &cra , cecumenica prima , A γΓΝΟΔΟΣ te
trecentorum & oAodecim patrum colleâa
mfvrn,
Ttiaxm-ivf Sinet 1$ oxnà 8mNiczx, metropoli Bithynie provinciae: cui prae­φόρων ταύρων, <ruoa^pe«3w<r« & τν N/xxtwv
fuerunt & pmfederunt Vito & Vincentius pref- μηξηολκ, τ»Β/θαΐΛ&<’««ρχ/ας· Ϊίέ^ίρχβν
byteri locum tenentes Silveftri pape Romani,
, B/'rbv
JBexcenx mpta-βύύ·
ejufque (uccefloru Julii : · Alexander, Alexan­
drie . Macarius , Hierofolymorum : Euftathius , pot, w nrw Ζτί'χονπς Σιλβΐίρ* τί ranter
Ιοχν αυτί Γβλ/Β · Α’λ/ξα»Antiochias : vice Metrophanis Conllantioopo- Ρώμης , tÇ τί
lirani , Alexander presbyter : Hofius , Cor­ Jpeç, Αλιξαν$ρΗ« · Matxflt'eios, Γφ*τ·λόμ** duba: epifcopus : & Conftantinus inter Chri- Εΰταθ/οί , Α’ντ/βχίΜί. ax twvas Μχ^οφαftianos imperatores apoftolus : Qu® fanda Sy­
vbç Kcvwa/rrvrreAiwi , Α*λίξαν3ρβς ατμτβύπnodus unitatem edenti® divin® , five ,·<**:·<„ fanâ® trinitati accommodans , & (anftum pef Cfam e ΚκρΙιφκ ίτΐσχονοος ' £ Kuvsovatque myfticum pafdia definiens , Contra om­ rîïoç, ideXt/rtavo/c^aaiAiwrffaVoroXec. H"nem hzrefim, divinam fid.i difciplinam expo- τις άγια σιαβίοςηΐ άμοάτιον hi τηί άγΐαί^ιά·
fuit
Arii videlicet , Sabelli i, * Photiui, Pau­ Β Soç αρμόα-ora, χ, τ» θί7ο*
μΐ/Γίχον πάγοι ·€»li Samofateni , Manetis , Valentini , Marcio, . araptybi, cJfyStn χαηπαατκ aipirtm »· vtepyw
nis, & eorum qui cum ipfis fentiunt. Abdi­ τϊςτΐπως μάδημα’ £'ροη, Σαβί>λ/ϋ , Φβιτκcavit eadem Meletium Thebaidis epifeopum una
cum ordinationibus ipfius : & Nicomedi® Eu- vb, ΠαόλΒττΈαμοσχηνς , Μαήοτκ , Οΰαλσfebium . Sacros etiam libros & -apocryphos, t/vb , Mapx/iwvoc, >Ç i|S nul αύηις. A’oroxn,hoc modo manifeftos fecit . In domo enitn pÛTTfc St' >9 w της Θηβαϊδος Μιλ/'τφ» ,
Dei, inferiore loco juxta divinam menfam om­ ■χ&ροηνιών cuJrv ·
w NrxopoiJfvaç Eùn£rov nibus collocatis, dominum invocans oravit : ut Τας ctStet&wç βίβλος xJ άτοχρύψος, ntûSt %ôqui divinitus infpirati edent, fuperius .· qui au­ ■vtS xantSrÂsi xwtitrwa . E’v >ap nS 9/xw m)
tem adulterini , inferius ( quod & fa&um eft )
©fis, xaru Tflrpà τί
Ι^απ/ζη auras ταροτθίinvenirentur. ·
noftxrr.tfycn · ως £f*$Îù*u Trie ^FOTvX'mç
a iràvu , rw xtigj»y c^arnwapiJJiJi , iÇ ras x/j3JiiAbî, o iÇ ytyovcjr, ùaoxa'rv^cr.

S

NICÆNA

EADIEM

SYNODUS,

Ex tp/lol» Tbotii T. CP. nd Aiicbatlcm Bulgnri* principem, feu libello
de feptem conciliis acumenicis.

* Ilfurrr 1Ç oixu^tnn άγΐχ ewWocdvr»
RIMUM & œcumenicum fandum conci-C
lium , in Nicaea Bithynie celebratum eft.
χαηί Β/θια>/αν N/xaup «rttutaperrO»), ni.
In quo trecentorum decem & odo divinorum rC, τξ^ΛΧοσίω'ΐ ^rt4w
οαήνυ&κ τ(ιό της
epifeoporum congregatio veritatis judicium fud XnÛHac xe/Γ/ν
via· on <θΛ·β*γοντκ
fcepit. Quibus praeerat & Alexander , qui tedem Conftantmopolitanam obtinebat , vir cum Α'λιξανίροί ττ ôtwtvk Κννίαντ/νΒΤολΛκάρ^ΐίfeneilute , tum prudentia gravis , vit aeque pxTtxav ^pérov λατχμ» Stt^iuietv àirip
iplendore , ac fummo pietatis fideique (ludio , itdhtx, τ^ρχ^λητίν Si ψρχηιματι α/μνω ομ^υος ,
& magna divinis in rebus loquendi libertate 0/Β Si Aatu<apÔT>)T/ >Ç ôa-tètvrrt,γνώμης £ mtTem «infigms .· & Silvefter & Julius illuftres ac cele­
Ÿ fiç n Qmv tetppnaie» vefàltÙMXfdpMOi ,
bres ecclefi® Romane pontifices . Quorum ta­
iÇiniù Σ/λ3<Γρ®ς iç laX/ocτης P’ayaaixic «χχλΛmen neuter interfuit : lied Bitonem & Vicen­
fjtys ίtium nomine fuo, uterque pontificatus fui tem­ σίχς ίτΐα-ημοί η xj Sixfionrot mfvSpot.
pore communi congreHui adede volueru.it , ho­ Sirtpoc τπχραγνγ^νώς , Brruya Si xj Β/χοντ/ον»χαmines virture 5c piesbyterii dignitate pratflan- TtpoçKV^
, . _ ’ iturns tum nvoùttiav τνίς àp^teparedeç
.
tes . Cum his conjunûus enat Condubenfis epi- D-ypo\ev r» xe/vp mapeevate-tuwAd&TH Μρ00α>λομίfcopus, qui in ethnicorum perfecutionibus no- νος,άνθ
· aμίτος
'
- aper
·. « τιμώντας,
r
------ λ----->.
·>$(* ri TB«pf<r/3vn*Je
men fiium reipfa verum eiTedemonftravit . Cum αξι vjuut itctpteypiλλοντης-οις jÇ à Kapiton? ft/'oxo•aim Ofius appellaretur , confcdionem fuam
tLuj
ab idolorum cultu puram integramque ferva- της σωκππτχτ·, Ις xxrù tms ιλλίιιχχβί

P

H

®λί-

t Photinuj mulco rofle* Tixirte ctr.li-ur.
i Hic ex libella Synorlieo tiiginr» Syaodoa ad di»»rfa tempora
fpeQantas coacerreverat Editor, mire periuibara temporum r*tione»_ac interrupta Niconi Concilii hui oria i quort
nor licet I.ibbeunim editionem omn.no reprxfentare decreverimus > ferre nullo mode potuimus , se proinde hiM

Iu tui qusique loca, ut par ctat , rejeci mus.

749
AMPLISSIMA COLLECTIO.
7Jo
χλΐβτ/ι*»αλ>ιβίΐί*Γ<»ίΐ«?ίν.0Γ<Γί·ς7«άρόι«μ«ζό^ΐί A vit . Praeterea Alexander archiepifcOpus Ale.
f—. officiis exornatus , qui cfecum
----xaodric , facris
comitem duxit Athanafium. Diaconorum
îtrriipvrn.ô jt^intA’Xf^wJpiZesA’Xi^e^peçcuhvs - etiam
tunc quidem Athanafius ordini preerat, haud
n xxfU» "poti caXewjMn» χχηρ9·μχχη. xpe Si multo poft autem illi iucceflic etiam in archie*wMty9inrüùttumSÇ A‘ft«eriw, as vm (jS^t» pifcopali fede. Aderat & preciarum Antioche­
φ iraxajwv wÿuên » μη i τβλύ 3i >Ç tï ne ccdefiae decus Euftathius, qui cura fidei pu­
ctffattptnaS àpinumn ύχϊχχχς. w 3»i Ç à χλ«- ritate fulgebat , tum verborum ac fententiaetOm χυμηηΐώ tfç A rrta^à* txxA»rr/« rum modeftia erat admirabilia . Macarius item
ίτισ-μα, xititK ffi&ttFpxnw tu&x· Hierofblymorum epifeopus , multis virtutum ge­
neribus approbatus , & complures alii gratiis
apoflolicis, & martyrii cruciatibus illuftres :
μιης.μ& m> ^φ Γφχίτ^λύμΜ’ Max«e»®f,T»>A«7c inter quoa Paphnutius ft Spyridon , Jacobus
dt Maximus , boni admirandique cœtus boni
tifM «îptffS cedLOuwQ^M* »
n «Air» 4tnn^iwi χχζίτμχβν >Ç paprueixoFs xatôiarr Siet- admirabilefque focii atque orufefti « In qui­
λημχνντκ, wv Παφ»«τ/·ς >Ç Σχυ^ίΪΜ', I«m>0«cB bus omnibus magnus & admiratione dignus
π £ Moquas rfyeOi i$ Otu^Mcrtv ewputns arye- Conftantinus Romani imperii moderator excel­
lebat , qui & concilium congregandum curave­
θ« xJ diu/Ltaw/M mparanttr ίγτανζονη. ίφ’ iit, rat a & illud pmfentia fua clarius efficiebat.
inri >Ç i μίγχί
Kûvr«rr7>oc t“ Faquati-'* Ex tot igitur ac talibus viris facer ille cretus
ans ap^nc lüOuiwr ru «une^e ΪΖμ»μχο τϊώη conflabat . Coaftus autem erat, ut . Artum
ewaiw χ9ρΐζχι» , «Ç λχμ^>·ήρχ»τ? νφΜταβ- quemdam rerum novarum ftudiofum , impieta­
•fp^eÇéjutyuo;. «Sa’ Zx nràw /φ> *j wwv» à it- tis condemnaret, & apoflolicam atque divinam
pàsi'xcèvoc auwre»» rJMe^oç. A’p«w rnwwwTF- predicationetn confirmaret . Erat infelix ifte
ex Alexandria , ft in clerum eleftus
pvntw ïvonfitlxt Xtxxt fit «MTii^^uat, >ζ τ» «το- oriundus
illius ecdefuB ad presbyteri gradum afeenderaAzxàr x. θ£ον νχταΰοπί κίρυγμχ. lu îi «w à rat. Primum adverfus uaftorem fuum fuperbam
&tX«oc Ιλχ*» $ n $pn tx tnt Α’λίζα^ρκ , ck mentem extulerat, deinde contra communem
χλίφβτ 3ïx«TttÂf>HC rit txüxt ι’χχλ wrdç njq' ce pallorem & dominum fororem exercuit fuum.
«ptaji/ripe βχδμν «κλθώ » «patipw ρφΐ __
χα- Filium enim ac verbum Dei (o temeraria lin·;**
>in rc?im *1«« e1re*te i,a<·
ν~^·»> ϊι
~
s» -17/ qt»€ funt numerum redigere conabatur; nec
....
,
, ·.·, .-' ,
-Λàliad quod
qood omnibus commune eft & per Te
fe
TcmrW«ww«r. wy«p wov £ λ^ Υνθ«, «ρωώ» , alebat coofidcrare , nempe filio.
u
ν*λμιφ«ς sukw γλύττκ >ζ tuoves; ^fXT/^.
de χτ/<τ« omne eamdem effentiam habere atque natu.
wnA^n^CixcmK^yAarTTiK^jMt»e<«;
μχ iÇ Ίηΰψχ κχηβίβχζοχ. w η η «humJh» fài- ram , quam patret habent, ex coque fieri ut
Τλλ , κανά ùrop^ey τ«στ iÇ eiïnSiïatxnf ίμβλν^ι^ filium creatum diceret, patrem quoque crea­
μχ, «k xxxtviiç τηςβαίτίΰ trtrj ye^uvxxoT/xj tum prooundaret . Quemadmodum qui patrem
mundi efièûricis } arque nature coixixt <$ et^wc, xj i ilx viav ήτπΜ & χτίτμχ<η, xj eflentias
gnofeit efle fempiternae, ejufdem quoque filium
iw χχήρχ ί»ιμηφγιχϋς irixt iù£iin ^ùrttu ίμ»·* confitetur « Praeterea ubi filii oroprictas eflet,
λφώ rrf cuiris üfxt ιζ n» uiw nuvpxhxyixtif , fi aliam pacer, filius aliam haberet effentiam i
χηΜ 2νΜΐΙγνΐσΐητΐίςνίίτχης$&ιιςμΰβίαΊχς
_ ? Nonne gentium error confirmaretur ,
Quid
T»ir«£of, tripes ja ni ucâ ^ρηματίζοντκ ; xâiîSi fi divinitas in majorem miooi
ίτηίί>λία·αρ<»^«»«ιλ|Λϊ4χολό^ν, «c îr> <,ÎflfeAe
ut nk "rin
opifici βί leniori, bec autem fecundo, βε
β'λκττυ «J
wt αχ πμπμφ'ικ m ^ιοτχτχ, iÇ £>que
miniftro atque juniori Deo tribueretur ί Hec
Tr s /φ «i mpi nv x; SiqjMfÿiv >Ç
0w ex improba Arti fetnente proficilcuonir . Sed
αφ^Χνιφύης,τϋς ii «fc SdCwpw &dv iÿjoquvo^t'nK nefariam atque impiam iftius, qui maledicam
^ùxup^w,x;vw)rapw^uûm>«pidTik Apdae-r»- in procreatorem linguam armaverat , facey ille
pontificum cœtus harefim patefecit , anathe­
ρίςχχχχρχίτί^χνμχτχ. «Matrmy
0λ«τφημ< x«nl n nwvini ο'χλΜχί/φυ*
'·“ mateque damnavit declarans ejufdem. eflentias
ptxrwiK i itfit χηγύμΜκηxiit^xyt, ritult iur· ejufdetnque natura dt fempiternom filium ae
Verbum Dei cum ipfius genitore ft eamdem
Ttfinxriuj iÇ $ημχχ<ν «vtw aûptmv ή} χνχ^μχτ» habere
poteftatem , atque idem imperium ,.
xx^v9fflxJ\QxitpÊtn^ x} ©Μβφώ» iÇ ewnxiitvr tiv quemadmodum divina oracula ft pii fecrique
viov Ç Aé^w rï €hi iü yrfonwrt xxrt) , >Ç τχς ieripeorex tnMcnu» . .Neque eum ignora­
autos ί^ξνβίχς iÇ xi<wrm»s, «k ·/
χρ^χμχί, bant , uc trinam monarchiam ft principatum
xj
τί Ktvx Αν^μχη ΐιμί^ν^χτκηκ in una peribna coadudcra Judaicum eft ft
» >«Aak μ’3·τκ , an &ττιρ ri ms tν rvy- _ odio Chriftnm orofeoneotium . ita omni efle^
pœftaatioeem ft fingularem
j
” j
divinitatem in naturas impares ft inaequales
mm /vJmxw/rt
arw $ si xamtrf- diflecare , aliarum gentium efle , que deorum
pHvris ah«awnurMCTUu vrtpwno/iÇurfpou>)qs4 muhttudioem colunt . Atque ira quidem fe
θΜα/«νθ»οττττΒ, «MIumxw Zxap^M iÇraAt^cw. habet fenftum ft cecumcuicum primum condα>λ«’ον7βτν« /φΐί «yt'« ig
q lnua Opwn).

EA-

7ji

CONCILIORUM

EADEM

SYNODUS

OMNIUM

EX NILI

7$ι

RHODI

Métropolite cturretione fy noptice , feu libelle de acmaetticit fynodii.

ANCTA & œcumenica prima fynodus Ni- TJ ’ ·>/« W
cuwJk i» cr
cstx congregata trecentorum o^odecim pa* JL X NiXotr « σcuw$paro&«ra i»to' τιή . θ*ηφορ«ν
Crum piorum , imperante magno imperatore
TtxTtpw txi της flamheûts ri μιγαλ» /3βσιλ/·ς
& apoftolts aequali Ccnftantino , advcriuy de*
mentem Arium Alexandrine ccckfix presbyte­ il /aatrofdAa Κ··.τ«ντή· aera τϊ αφρονος A
rum . Prxcrant fynodo Silvefter Rom· , Ale­ «wer/k/npa της Α'λτζανΙριο» ftxAatr/stf. ήγχτη
xander Alexandrin· , Euftathius Antiochiae , Si της trcuôêh Έΐλβίτρος Ρνμχς, A’XifynSp9*
ώί MaeariiK Hierofolymorum epifeopi . Habi­ KwyratirnwoAcaf, Α’λ/ξανΪρης Α’λίξαν$ρ«ας.
ta eft aurem anno 58 >5· a creatione muu- EhVàOwç Α’ντιογώχς , iÇ Maxa’fciK itpweAûdi , Chrilli 31$. A prima fynodo ulque ad μνν . ^ίλ-οΐί ir ««τη t» tatt. înf »ro «τ/οτως
1er undam funt anni 54. Nos ut accepimus
xctjyxB T T}S a’xd X*trînarra r» rté. arô της πρώ­
fic credimus, nempe dominum noftrum JcIum Cbriftum efte , non creaturam , fed Deum της o-uuôÎb rwç τϊς Sdxipas tm yS*. ήμέ<ς «ç t«Iuper omnia benedictum , fecundum apofto- ffAa/Jo/tiju < <w£ofjfy). on d χτ<«*μα · χΰς;©·
li vocem , & coniubftantialem Deo Panique ημών l’trèi Xetc»ί, αλλ’ ôwy. t·/ rentra Θ<βς dCfuo ac Spititui faniio fecundum divinitatem B λο^ηηΐς «ara τΐώ ri Πβαίλχ φβηώύ 1C e/taodnee 70
luam , & quifquis aliter fentit , eum anathe­ 0r J rar^J «Jre,<? r0 àyltf) nd^uert xatd την au
matizamus .
τβ θίοτητη, iÇ tw μη Sm QpwUrm άναθιματΐζομ^μ.

S

EADEM EX ANONY:MO DE VI. SYNODIS.
P H yrvakxRV In r'. ύνΐΐ eu α^/at, >C ·χ*·
CIENDUM eft elïe fex fandas & crcumts
meas fynodos . Et prima quidem habita
pSptMt truuojer. 1Ç n’ μ^Λ «. yiywcuo & Nreft Nicsue fub imperatore nollro Conftantino xa/at’ï? Ttf e» orbiori »5/*Jy /3a<nAr«c Kewavr/ra
magno , & fandis annumerando , & fub Sil- τ^μιγάλα, iÇ ÊtA/îf'rps τάνχα Ρύμης, xjAveftro papa Ronue , & Alexandro patriarcha
Co n fiant i nopolis . Intererant fandi patres tre­ λίξανίρβ πατριάρχη KwyrarrrMnrdXwf. urnp^or
centi oâodecim > Congregati funt autem ad- is οί aytoi irxrtptç Tfjaoiieit ιή. βια>ηλ$ον Si χα­
verlus Arium dementem , qui fuerat quidem C κί A’f** τϊ ματα/ο'φρονος Wf«j3c/ripi , -^ue^uat»
presbyter ecclcfiac Alexandrin· : blafphemabat μ^ύ τί»ς ΐχχλησ-ίας A’htÇavSpeiotç, Βλασφ>ιμΜΊν£
autem adverfus filium Dei dominum noftrum ίί v» viον tS0sJ tîv xûpjov ίμύν Γ«σΐ» Xyrto.
Jefum Chriftum. Creaturam enim illum efte χτία-μχγχρ ιυίτίΐ! ΐλτ^υ · ίυαηβης, >£>ίχ ίμ»ίdicebat impius ille, non autem confubftantiaσκν τύ Θιύ
χατ^ί. i&c*rîrT»y άςίχΡρντης
lem Deo & Patri . Quapropter illum verita­
tis inimicum , cum fuftragatoribus fuis anathe­ αλη*κ«ς άμα τ»7$ όμόφροοτν βντϊ àva^tpartmatizantes ejecerunt . Orthodoxam vero fidem σανπςαηβάλοντβ. τάύ Si ·ρθοΐβζ« Tlira ixfxL·
confirmarunt , confubftantialem Patri prxdican- Ttwav, βμοβσϊβ» τύ rareJ «ψΰξαντνς, xrlrUvSt
tes , creatorem omnium , non inquam , crea­
αταντυν, ι$ ύχτίσ-μα, a"»· ^sw αΆηθζνβν ,
turam , fed verum Deum , prout & tradit χαθως τν ημβολον
της χίγμκ ·ηρ «·
fidei fymbolum , quod infpirante Spiritu fan­
τν ττ fairvd&ee ηογίν χνΑμαης
do confcripfcrunt.

S

Obsekvatio Philippi Labbe, S. J.
Eade« farm* habet » fi»· idem, five alter Anoaymui,
qui de fcptetu fynodi» acumenku breviaria fcripfit ,edi­
ta G. & L.interprete Abrah.n.o Sculteto jy pia Commelinianis in folio anno 1*04. poft GelaCii Cyticeni ep.
hiftoriam aâorum concilii Nicani .· Grace autem dum­
taxat ab Elia Ehiogero anno 16 r 4. ex codic* MS. bi­
bliotheca Auguftana. Confulends quoquenoftri Michaelt«
Glyca Greco-Latina hiftoria pag. «7α editioni» Regio-Luparea anni 1660. iu-folio , xerfU» Michaelis Pfelli de fynodi» gcneralibu», Theophani» chronographis ,
S. Nicephori pan. C. P. excerpta ex Antirrhcticia , fituilefque epitomatiftz , ut omittam Eutbymiutu patr.

X

Alexandrinum in annalibus Arabice editis, fomaiantem
r^poft annum Bt duos menfe» Nicest convenilTe bis mille
i-'quadraglnta οΛο epifeopos fcnteaKiis fc religionibus in­
ter fe diferepantes» Ac. Afta Metrophanis atqne Ale
xandri teinruate *j·. bibliotheca
patriarcha
Photii, qui ledorem monet , in ils qundam contra at­
que ab aliis narrata funt reperiri ,· orationem GregorU
cujufdani Csfaricnli» in Cappadocia fequloris avi prefbyreri in SS. trecentos decem te oâo patres A Con
ftantinum imperatorem i aliofhne ejufdem falivn fer i mo­
re». qui in multi» recedunt ab antiquis psxrbatη fidei
traffatoribus Enfeblo, Rufino, Socrate . Sotonuno »
Theodoreto, Gelafto , &r. ideoque vix montuti ullius
effe debent apud veritatis ccclcfiaAicn fcdulos arefligatores.

IN

-i
J

Λ Μ P LS I Μ A

7Π

C Ο L L E C T I Ο.

7Η

. œœsesesiseseeeseeeæsseæssasêsi
^πππγΙΝ

CHRISTI
' ”’■

GEL ASII CYZICENI™
HISTORIAM

ADMONITIO AD LECTOREM
*

EX

ROMANA

EDITXONE.

O. * 1> M.

u.i
♦· “

MMin pENE confitium fuerat hanc fynodi Nicacnx A licere in occidente , neque in oriente ad facrum
fo’*· JL hiftoriam, ( que alioqui fuo loco inter ce- minifterium affumi nifi virgines, aut continen­
ter· ejufdcm fynodi colleftanea reponi debuiflct ) ces, eut qui, fi uxores habeant, mariti efle depenitus omittere! quod etG in urbe non deerant fidant. Quod idem in cooriliis naulo poll Nice·
varia ejus exemplaria , ut Vaticanum , ex quo num celebratis , ut in Arelatenn fecundo cano·
magnam Nteeni concilii fui panem excerofit ne fecundo
'
‘ iu fecundo
. Carthaginenfi
~
- cano­
, &
Alfouftis Pifenus , A-Start ia num , quod olim ne fecundo, confirmatum tegimus. Quid, quod
fiait Beflarionis cardinalis, dtque alia tn aliis bi­ in ipfa Niceoa fyoodo extat canon tertius ; quo
bliothecis ; omnia tamen aoftoris nomine care­ cavetUr, ne ulli epifeopo , vel presbytero, vel
bant , ft inceni auftoris opus in lucem dare non diacono liceat femioam aliquam domi-retinere,
placebat .· Illud quoque accedebat, quod non praeter matrem , lororeravel amitam 7 quo ca­
pauca in hac hiftoria leguntur , qux meliorum none fatis aperte excluditur uxor, qux primo
fcrtptorum fentemiis eum repugnent, illam fal- loco nominanda fuerat , fi vera effent qme in
fitatis coarguere videantur . Initio enim operis hoc libro dicuntur. Sfd nimirum auftor , non
anftor affinnat, Ariaoos concilii Niemi tempo- in aftis
__ concilii
.
hanc hifloriam reperit , fed a
re non fidum contra Filium Dei , fed etiam B Socrate libro primo capite oftavo , vel a Sosocootra Spiritum fenftum. blafphemaffe : & in Ii- meho
—*-*libro
L-----1— capfte
—=*■—
‘—r— fecundo
r----- J_ , —
primo
vigefimo
qui:
bro fecundo introducit difputatiooes de divinita­ primi eam tradiderant, defutnptam, in hac fua
te Spiritus faaftl in eodem concilio cum philo- colleftione inferuit. Quemadmodum autem non­
ibphis habitas . At id repugnare videtur verbis nulla in ea legimus a concilio Nicaeno aliena,
Epiphanii haerefi feptuagefima quarta, quas eft fi veteribus patribus credimus , fic etiam contra
Pneumatomachorum , qui in fine fic ait : Ntn multa défont , qu· ex eorumdem patrum fenfrit aamr ( id eft, .tempore Nicaeni concilii ) dr tentia inaftis ejufdem extare deberent. TeftauSpirit* fatB*
· item verbis fandi Bafilii tur enim fanftns Athanafius In oratione prima
in epiftola feptuagefima oâava, qux fidei Nice­ advertas Arianos , fit Theodotetus libro primo
ae confeflionem continet : Sprrtfar fnaffi rnt» , hiftoriarum capite oftavo, Arii feripta & epiftoinquit, in trenfturfn
(fi > null* iilignti* ii- lam Eufebii Nkomedienfis lefta fuifle in fynogu juActtn f fnpttrte
vaad*w mete r/fef ket doNicxna- Teftatur quoque Julius pontifex Ro­
, ftd Jtnttniin ie iyfo in nnintù ertdtntinnt manus in epiftola qwe extat apud Athanafium
mdUt niktK ntfünr ftfiinuifiit. Prxlerea idem hi- in apologis fecunda, in concilio Nkxno examiftoria hujus auftor libro fecundo, capite primo,.C nata faim afta fynodi AfcxSndrinae. At horum
Eufebium Oefarienfem ab Arianifmi fufpicione omntum in hac hiftoria nulla mentio habetur,
diligenter purgare nititur , cum tamen fanftns Nihilominus tamen, cum ex Photii teflimooio,
Athanafius librum integrum fcripferit de decre­ cujus bibliotheca paulo ante in lucem prodiit,
tis Niceear fynodi advertas Eufebium Csfarien- fetis confiet hujus operis anftorem fuifle Gelafem Arianum, ft feoftus Hieronymus libro fe­ fium Cyxteenum , ft ejus etiam nomine Grace £
cundo apologi· advertas Ruffinum, eumdem Eu­ ft Latine jam a pditum fit , atque in eo non- .· «*·. i»
febium modo non catholicum, modo Arianum, nulla habeantur , qux multis rebus ufui efle poialiquando etiam principem Atianorum nomina­ tant, ac praeterea veteres fcriptores ( quorum faUiιι*«·
verit. Denique ( ut alia leviora filcantur ) hic verba mox fubjicientur ) illius mentionem fit- î^^j*”**
ipfe auftor hbri fecundi capite trigeGmo fecundo ciant tamquam aftorom concilii Nioeni .· ne a
(cribit fynodum Niexnam prohibere vohtifle,. quopiam fbrtaffe defideretur, in hoc tomo * f*u». '
ne epifeopi , presbyteri , diaconi ÛC tabdiaconi adjiciendum cenfuimus.
cum uxoribus, quas antea cum laid eflent, du•aai »<>»·
xUfcnt, contaetudinem habere poflent: obfifteo.
VETERUM ALIQUOT SCRIPTORUM
te autem Paphnutio, nihil de hac re decretum^
de his libris ft eorum aoftoce tcftimoeia.
fiufle, & uuiufeujufquc arbitrio rdiftnm , fi ab
eis abftinere vellent . Sed hoc efle manifeftum
Φ«ηΦ* «xreHtfôitf Κ.Π. è»
figmentum , a veritate prorfus alienum , facile
deprehenditur ex fando Epiphanie , qui paulb
Α’ν»^»<θη |Ç «φβχτηώι τκ <αρ4πκ etwdpqft celebratum Nicaenum concilium feribens,
difertis verbis affirmavit hxrefi quioquagefima in ce ruri lipui-· IrAnrm U !φψ ii β<nona, qux eft Catharorum, (acris canonibus ad- βλίν iitypttfbù * - μη»Μν uarappv τραχττverfari quod epifeopus, presbyter, aut diaconus, xw , $ irtyxfy .. /JnMi ii. < •ncrunif τ(ώ
ex uxore liberos gignat. Sanftus etiam Ambro- φρβνν . τλίιΰ^ί λητημψίς ît^tm ni ce vy
fii» & fanftus Hieronymus Epiphanii «quales
( ille io libro primo de officiis capfte ultimo , rtunftat.
A’w^i&w β*βλί» , «Je es /H£MF tîw
ifte in libro advertas Vigilantium ) feribunt Aon

ChkÛ. Gntr^f Toni. IL

Bbb

rd

CONCILIOR U M

755

OMNIUM
tifi
L looa id temporis epifeopaam foiUa qui decrepi­
tam ob anatem in fynodo confidere noo pottaofMt Si ri β/βλΰ 'ζκς.
rit > cujus- tamen ncem Alexander fuppieverit
ont nr KepîâPfc,
Btna* x} BocJnep P*h
presbyter , cujus miniflerio fyoodicsE liter* in
μα/χάς itfixç , su ·ρ«Γ#η EiAf&rpi r£ P'a>Europam trantaKtebautur.
pmapêîvat· EcH&ioy 8< rèA’mt^fof, cùn» ôrôev. Α’λίζβνίρ* J* , St tb ^ptafivrfyo
Vwirm i KvawtMmhM SaaS^· 7· »φ. Sf·
άξίνμα «χο , fit ττρντντ* xJri tb Kwr»'τιηηόλΜζ Mitfepefoç neffàeû . fW/O* /yfip
Er re fiyla ττρύτη 6 m*xm|4mx? euveJy »
fXMÀMT* βα^υτΰτφ yfat' ô «Mp p$unr f«ro τϊί 81 Eùnfiia if! wnipw «twtkwc
ywrt Ttl «ùnt , ΓίλββτΜ tb iittfwn Kato*- «par tie φιλοσοφώ, fort, vomar it 9 in !ής
f**S TÎÿ naAeur/njç , ivpov τ» βιβλία» Ariten i xoes·* , · xrirttç τί/ιύ λαγττοΛώ ·>ypavipBptf·, $ cmqr^mu Si Sna· rti xarrù rw
φΐοτ «k «ρχάύ ïWr aura , Uu nfiÇhtrt nf
«y ta» Hj μνγΰίλΐιυ xj οι’χνμ^χ/ώ
t Turni£*<’’’
àv^pôm aùn.

•ni xani τίώ drN/xsuji auniro

• i

epay^carrt. τίSi tw fjty Cf-

*w ruvxSpati&tiraf σύ/aSov fx aar<Sv \ tiç i~
T®" Uxhv, φ T» P ufjuu» ioc/w ιτβρχιύ»,
Xjq rifpe-jà^* · φηνι Si «ώνν o avyyfm^A

βγκ (Wi BrrtKîruvy Sf ίχβαλον Hum* truράνγητΖ*) ακμάζω·
Pkotitu patriertha CP. i» Mtiotieea .

JeeoMt Cyparifina decadi/ 3. cap. 4.

In prima & œcumenica fynodo, exreiponfione patrum ad philofophum, quam Eufebius red­
didit. * Advertendum , inquiunt , eft bane efle‘LA.*· <·»>.
dominum , qui Tapientiam ratiocinantem creavit
principium viarum fuarum, quam praeparavit ho­
mini ad imaginem luam a fe creato.

Lefta lunt prime fynodi afta, tribus comprehenia libris. Gelafiî tiralum opus pcefert ; nec
σ mMt WJ·- /. xnp. jT.
tam a&a funt, quam hrttnria . Sermo fimplex
£ç humilis .* cetemtn minima quaeque in fynudo
gefta narrat.
A re ▼% vpdc Φκ/Ιμκ rie
Sutf,r, M
Legimus hiftori® forma res in Nfaena fyno- λίξτ*ί , 7x Twc apwnw auuSSv. w Si xrôaArdo geftas : Uber autem diritas eft intres partes, C χη aifti μίαν μόνΰν £Sr θΗτχηι , xj wrlur
* **· ·· c ’· Refert au&of · Otium Cordubae epifeopum , &
TpwjSXsv , xx^èç , tai, £ aipVa srpdCjuxv^ ·
Bitonem atque Vincentium Romanos facerdotes
rap Uù i Xryu&irmu iifatSilvcftri Romani pontificis legatos adfûKfe. Eu*
ftarlnum autem Antiochenum patriarcham per
1dm dvcadij 10. cap. a.
feipfum; Alexandrum vero presbyterum, Metro* ■f
phanis Conftantmopolitani legarunj. Neque enim
Ex difputatipne contra Phaadooem philoib- hic astate confonds adefle poterat . In alio ta­
Fidca , ia- *Uba.c.M.
men exemplari, quo eadem ptorfas contineban­ phum , qtm eft in prima lynodo
tur, hunc titulum libro infcriptnm repeti Ge- quit, catholica unam folam divinitatem novit ,
lafu Cafare* Palcftin* epifeopi Operis autem & hanc colit, Patris, Filii , & Spiritus ianfti.
ipfius principium ejufmodi eft. Que in prima Pheter hanc non reputabitur altera·
& magna & univerfali epifeopornm fynodo ex
omnibus, nt (k dicam, Romani orbis provin*
DE · TEMPORE QUO CELEBRATUM mu, .
ciit ipiaque adeo Perfide congregata , &c. Affirfuit concilium Nicenum · fl·??**^**·
mPrafat. m4t
icrj^tor · (c fu{, Bahlifeo t «jui Zenone
Π
i««s.
pulfo tyrannidetn occupant, vixiffe.
Oociliun Nioeoum fub papa Silveftro cele- k ■*». w

C«p. i».

G

bratum foifte , Λ k Latine fabforiptionn

urs^p* St d TIaçu^/λΒ o» τψ Tgby λό^
hi nv ^«ηλί« Kflwretrrîw, «ηίκΰφησι
iw KwvrarnvaxsAMX Stfi yioea · b âMof Si

fieant, uno excepto c Sozomcni depravato Joco,
Twa.
quem Cafflodorus hiftorâe tripartita concinna- wa. «d i.
tor, & alii recentiorcs fecuti foot · Inde orta
uku
eft de tempore concilii Niafeni ingens apud ρο- e i—«. blâ’.
fteros controveriia , aliis calculum mbfcriptionaun “*’·"*!■ ·■
Latinarum & auftnritatem Eufebii, Hicroaymi, *"**
Socratis , Theodoreti & Gelafii Cyziceni , qui
omnes illud vel diferte vel tacite ad Silveftri
xtatem referunt , proponentibus?! aliis Soaomo-

a} ni nara input* ecrr’ aùrv Si xapàrat irpta··
0urtf«S - 7« SI yt rpxxrnà της «ruhole StaïutpfSàwt M»1° οφαηι μ3μ
Kwrrtm/VBMeΛλχ sx/cwaw, Sia Si. βχθυ ynpaa
ruutèpfûfeu rà rmoSip , «Mat ir^nfaSurat ixMU wnum , qui contra omnium vel majorum vel *·
*·» A’Ài^avSpw. eç τρκτβύπρφ* vr, xjm twç
g qualium fuocura fidem , ipfan ad Julii pontifi­
rtiueSruMi τήτι ττ(άς id τη» Εόρωτης uipn Sm-

ανήσ-ατ» γρχμματι -

-

canonum & omnium veterum , qui de ea re pt·* » Hi·- ‘
fcripferunt, monumenta vd affirmant, valfigni-

Nor»w Xutetnrf C* TJtyexAty Styparncr.

‘

Piitttaj ChtataitJ ât ortMfxa fide US. 5. c. 6.

Eufebius Pamphili lib. 3. de vita Conflamini
Imperatoris, Conftantiuoyolitanunrquidem pon­
tificem a fynodo Nicrna abfui fle feribit propter
fenium ; at nomen ejus fupprimit : cujus loco
•|IK».c.ppreibyteri quidam comparcerint. At vero ex ’ fy­
nodi aflis conftat Metrophanem Conftantinopo-

catum mendofe deprimit, opponentibus. d Photins ut utramque partem conciliet, & Sneomo* r^»»
num çum Gelatio Cyziceno in concordiam re- wr· <ducat, fub Silveftro inceptum, fob Julio abfofotum ftatuit. Hssretici noftri ferculi (quotum in
omaibui ftudium eft officere Roman* ecdefi* ,
que ut'antiqutorem , ira (unorum fententiamtuetur ) Socomeni corruptum locum abripiunt ,
V 6i fub Julio celebratum fuiffe importune contun­
dunt . Quod falfo fundamento niti, mendnmque
maoifeftum in Sozomcni feriptione cfie, vel ex

: mar·

7)7

A M PLI SSIM A C OLLE C T I Û.

758

marginali annotatione , qua in textum irrepie. A pontifex, eodem Socomeno, ut mox ridebitur
m, vel ex voce, «·»·<, id eftfenex, canus, ve- tefte
* , inter Silveftrom
Λ
* Julium
* “
R
medius inter­
amandus, qu« virio feribe inra«< evaferit, fe cèdent? Accedit etiam querela Julii, ut^Soco- · $·« 1. ».
exSueameao ipfi» demooftratur. Primum, cau­ menus ipfe refert, apud epifeopoa orientales , «■ »·
le quam pretexit Soaomenu» , cur concilio Ni­ quod eum ad fynodsm Antiochenam noa vocafcaeno non interfuerit Romanus pontifex, decre­ ieot. Hoc autem ut flare poteft cum excufetiopitam fcilkat feneftntera, in Julium cadere nul­ ne feœâutis, ob quatn noa adfuit concilio Nilo modo poteft, qui juxta Socratem RSezome- ccno, quod fedecim annis Antiocheno illo an­
num Ipftim ufque. ad triginta fere annos poft tiquius fuit r Imo quare Julio feneântis cautam
praetexuit Sozomenus, cur a concilio Ntcano ab­
i fe»« kA CDoeiflnm Nicaoom «tatem produxit . Tradit
M<kJlK ». enim·Socrates, atgueexipfi»kSozomenus, Confuerit , non autem eam multo magjs attulit »
ftanlium poti tyrannos Manentium , Silvanum cur ad concilium Sardicenfe, quod duobus R vi­
& Gallum cafes, Sirmio Romam ad triumphan­ ginti annts pofterius Nicaeno fuit, non profeftus
dum profeftam, ac eodem tempore concilium in fit, fed tantum per legatos ei interfuerit i Sed
extet epud
apud SoItali· conrocafle , dumque ad illud epifcopi iter quid argumentis opus eft , cum cxtet
pararent , Julium epiftopum Romanum ç vivis B zomenum ipfum locus expreffus , qui uno iftu
exccflilfe . Magnentius autem cefus fuit, juxta c hanc difficultatem evacuat, difertifque verbis proc fea.iM. Socomcuum, fub fexto confulatu Conflandi, R
fitetur , Julium longo poft concilium Nicenum
fecundo GaUi , qui annus a concilio Nicaeno' intervallo , & circa tempora conciliabuli Antio­
XX Vin. numeratur ; Gallus vero juxta eumdem cheni adverfiu Euftathium ( qui in concilio Nicsa• fe» Md. 4 Sozomeoum , fub feptimo confidant Conftaono epiicopus Antiochenus fuerat ) celebrati, in
tii, R tertio fui ipfius, qui. annus eft XXIX. a pooti&cm Romanum eleâum futile, atque ideo
concilio : R Silvanus, tefte · Ammiano Marcel- nunquam Soromeno in mentem venire potuiffe,
' lino, poft Gatium - Q*ji ergo fieri potuit, ut qui ut concilium Nicaenum fub Julio collocaret? Ip­
ecclefiam Romanam , fecundum Sazomenum, fe enim Sozomcuus, qui hb. I. cap. XVI. ade­
trigeGtno fere poft concilium Nicenum anno re­ rit Romanum pontificem ob pondus «tatis con­
gebat , ob graviorem «tatem concilio. Ntceno cilio N««do non adfuifle, quique ultimo capi­
adefle nequiverit 7 Praeterea , Julii pontificatum te ejufdem primi libri univcrfam concilii Niotni hiftoriam omnino abfolvit, praefixa fronti fef«M. AW. fiiiffe viginti manque annorum (cribitf Sozomenus,
—, idque ettam mendofe, · in»(vetfo, ».
ut cou­ eundi libri hacclaufula: Haâenus finem habueS«Mr- iW. ftat ex > Socrate, undeSozomenus illa omniafe-Cre que in Nicea gefta funt: ac deinde tofe (ere «fe verbo ad verbum expteffit
"" , qui' folos
' ' quin­ eundo libro ad ea defeendit narranda, que fub
decim annos Julio tribuit. Sed concedamus Ju- reliquo Conftaetiai imperio contigerunt; is, in­
farm annis viginti quinque ecclefiam rtxifle .* quam, ipfe Sozomenus, poftquam rebus concilii
quomodo potuit qui viginti quinque annis in Niceoi finem impofitit , per integra priora fe­
fed· vixit, R obiit trigefimo fere poft concilium cundi libri feptemdecim capita percurrit ea, que
Nicamum anno, tempore concilii Nicaoi ponti­ inter concilium Nicaenum, R Antiochenum in
» Im. >*.] ficatum ttnuiflc f Adde k Soaomcni » ».**·· qui in caufa Euftachii celebratum, mterceflcrunt; R de­
praiegomenis concilii Nicent » ut exordium hi- mum XVI7I- capite , Antiocheni coocilii cele­
ftoruB fuaa temporis nota fignaret , Gc praelocu­ brationem, Euftathii abdicationem, R Euphronii
tus eft ; 'Crifpo R Conftantino Caefaribw con- fubrogationem dcfcripfit : tandem deveniens ad
iuUbau, Ramama ecclefia amift·» fuit Silvefter. XIX. libri fecundi caput , affirmat fub id tem­
Fuiffe autem tqm confuiaium Crifpi R Conftan- pus, Sylveftro mortuo, ac inejns locum ad bre­
«
tim tertium, idem* Sozomenus ita iu praefatio­ ve fpatinm , id eft fecundum k Hieronymum i’ e
ne operit fei atteftatur: Sum vero hiftoriam exor- menfes oAo, fwfiëâo Marco , „Julium iu fedem tk*·
»---------------r. _ fitifle
r■»- . ·»-»..
jujfueti’JRar» S·»·. t. ».
fus a Crifpo R Couftanrino Carfaribus jam ter-D- Romanam
eveRum
Verb· ej
tmm coutobbus. Atqui tertius confutatus Crifpi id tempus cum Marcus poft Silveftrum ad exi- «· ’»·
R Conftaatini, qui aunus Chrifti CCCXXIV. guum tempus epifeopatum Romanum guffi&t ,
fiait, imaaediate prnceffàt confialatum Pauliùi R Julius in-illam fedem fucceflit: in fedem autem
Juliani » id eft , annum Chrifti CCÇXXV. fub Hierofblymiranam poft Matarium, Maximus .
I quo celebrata eft fynodus Nk«oa , abffore k So­ Hnc non advertifle Bedam & ceteros Larinas
crate, R 1 Sozomeno ipfo , qui exitnin coocilii feriptores , qui pene Caffibdori vefttgiis inftite1 _s’x* L *' >n principium vicennalium Conftantini incidifle rnnr, minor culpa eft : non enim extabat apud
’**'
affirmat » Qaoarodo ergo dici poteft, legatos ec- eos integrum Sotomcni exemplar, ubi hic Jocus
dcfi« Romane ia Synodo Nicaraa miflo· feiffa habetur , fed taoQuu teflerate quadam in ifto
a Julio, quos ob locorum intervalla muko ante hiftoruB tripartita vermiculato opere inferta. At
concilium deftinatos oportuit, cym finis confu- novos ifto* cenfoSes R integro Soaomeni exem­
laaus Crifpi RCooftaotioi vix quatuor menfibus plari freto·, & adeo oculato·, nt fibi aihil non
m feet L s- concilium Nicenum menfe " Maio anni fequeavidere videantur, quia «scutae poterit ? Sed de
tis celebratum anteverterit, R Marcus Romanus his baftenus.

Gtitrel. Tom. II.

Bbb

>

ΓΕ-

7J9

cahVst°..·

CCNCILIORUM

ytfo

OMNIUM

ΓΕΛΑΣ 1 OT TOT KTZIKHNOTVhS?;
ΣΓΝΤΑΓΜΑ Τ£ΓΝ ΚΑΤΑ' ΤΗΝ E’N ΝΙΚΑΓΑ,
Α'γίαν

StuioJov β^αχθοΖαι».

GELASII ‘ CYZICENI COMMENTARIUS .
ACTORUM

LIBER

CONCILII NICÆNI.
ΛΟΓΟΣ

PRIMUS.

» Roberto iui./'AUz in fanda ·, magn* & univeriali epi-A
fu«o Scot» V^fcoporum fynodo ex omnibus , nt fic

A' χατή

T

πρατοχ.

τίχυάγίοα

iÇ μ^αλ/tu xj or’xK/^ur-

xluj
iXTtrxôtctw ffuua&fm&ùe-to etuioc* τη NtxatW, ex xartSv, νς ΐτος dxûr9
r» Ρ'αμαίπ χόαμκ trap^rJv , xJ Πίρσ» Jeç , î*

«rft^Aifoae
dicam, Romani orbis provinciis, & ex
Fii.n» s. I. Perfide, Dei gratia, & pii ac Deo cari im- ίβ»
ror1m°<k^
peratoris noftri Conflamini edido, Niceae
n tÂî τϊΘί» patins, x} θτβΤ/τμχης tu θ«Φ*aAarucn i. on congregata, pro apoftolica & orthodoxa fide,
iX” ud^c" contra Pervcrf«
itnpi· impii Arii dogma- λ»ς n$M Æa-f^bç ββπλ/ως Κμβγοτπμι tb ήμηφα,
ex xiiiAei'e-t· ·' omnia, inquam, que in prxclara ilia & ûvep τής axes’oArxrs
* ορθβίβξ» x/swç, xont · ««ÿomrfy
riN·, tenpro. f^nda fynodo dida, fada & conftituta fueμοχ&ηρώνιζβιβτβύν ίο^μαπ-ντί θΜμ«£< Αn»m in'l|v '«nt, jampridem, cum adhuc, in paterna doρ&Μ * τα ν nt τή CÙr extent τϊϊ CreptTfS < tM* Wtuipa.te. diftri-mo vitam degerem, legi, cum iliainveniffem
t* λ^θθτ«η
Λ - ** - 1 _ w^**nt
*.
/—. ,Δ\ κ/.
K/ ' _ A _
b— ..sr 1Π antiqurflimo libro in membres plane in- fy
:^î^u“Û. regris defcripta , qui fuit divini & celebris w
rr
hic ut in cete Dalmatîi, in illuftri Cyricenorum metropo- " xixàixyav, ^ηχω; adruor βι/3λ^βφ^βΜβππΊ| f 7*"
NKoïi»"*«dr *'
atque catholice ecclefie b archiepi- γιγρχμ/^α c* μιμβρχνβκ tmtnu
tione». R»· icopi ; quique tandem ad familie noftre do* vbcate *
fj8fi tS O'nv iù «faiifu ΔχλίΜ»iu· etrocoi- m
mil)um
, oatrem
patrem dico meum fecun- τζ» τίί ap^rnrtint^wb^yep^uaTRi ery/ofiCxe^aAe»
jiu.eerocoi
illum devenit .
no iuftuhi ut dum carnem, dignum habitum qui in or.
χπς ixxAw/ac της τ^ κόζίχάικίν λβμαραί
mmut n.cei dmem presbyterorum ejufdcm ecclefiz eoo·
phi'Tom.*^- piaretur .
In quem facrum librum cum in- ToAftkK, Τί{μλθ«<ηκ J» fis»» tb τοπ ιΐμτπρβοίa» ΐίβ-τότάν, Atyw W tw χχττί rxpxx xeripet t μία ,
rum.viG· cidilTem, multuinque in eo pofuiiTem Audii ,(
ncc potuiflem memoria omnia retinere, (ne-. τίς χύτης «^Μτηίηκ ιχχλ«σ/ας a^w/3unei*
duniinr pu- mo enim bqminum
immenfum illud ma-■ ρΦλ». ήτινι îtpi βίλν crru^iJ», >C
»·λ·
no°,yn» *” re omn'* ftuac ‘rt
recondebantur , memo-, λίώο*αυτί τοηιταμ^1^·, txt μημηςμ8ρ φίρ(·9
bToc'ttâvn riter ‘° ore h***re poterit ) plurima annoxxvTu
o7ôs n ίμΐιυ * ifi yip «r τις
»i.
tavi fandorum noftrorum patrum . (ans doο» αοτ» tyxt^/jSpiu»
drinae xpifeoporum dogmata , quzque lidem ηΛφΛην
jtun&wn· <AhT«t»
adverfus Ariomanitas objecerunt : & (criptas txl μνήμηςXtà τόμβιης
»’μίττίρα» etytv» Τβή·
redargutiones adverfus illorum blafphemiam ,C
1 ό'^α ίττίστψ^ίΛκΐμΙι» , tut»
qua fcdefti non folum contra Filium ·, ve­ ρ<ύν χ} »τ/σ·χοχαίτης η uytvvamcXvyn Stixnarum eiiam contra Spiritum fandum blaiphe- Αίας aMf ίόγματη, τής π <®jrà ης Λ’ρ^ημανΙτνς
mabant , & mercenariorum Arii philofopho- aùnSv àvTt^ta-f^pC, t«c χατή της ιχίίνν^βίλ,βαΓφημιας
rum adverfus epifeopos contradidioncs , &
noftrorum adverfus illorum fophifmata per ίγγράφκςιλίγγις\ηςΐβλαβ·φήμη<τβαar μιαροί Αdodrinam e ferrptura petitam firmas & aper- ρ^ομανΐττιι κατά τν υίχ τί Θίϊ , νμίυυίί α>λά 1Ç χ«·
A’peia
tas folutiones : & de una divinitate Filii -π! τη àyt’s σνΑίμαης * τής n
& Spiritus fandi , qux ante fecula exti- φιλοτόφοη <wpàç tbç t xt<ntimç αντφρ»ί<ΓΗς, τ»ς π η[5
tit, quzque principium non habet, fed fem- τμττί< ow χορός tXftaf Sti ^ραφιχύι ϋι^χγμάτντ χαΐύ
per cum Deo & Patre lubfiftit -· & de ejufαήπίν σ-οφζα-μαΠΰ» drapyiiç fr/Xi*rtK ‘ xi^Tt
dem Filii Dei verbi in noviflimis tempori­
τής àvipyn
a’U
»4 xarg/ atuMjnapyiffiK
bus pro fahit; noftra ex deipara virgine Ma­
ria ineffabili incarnatione ; & de apoftolicis tb utn aùniÇ τβ àytx χν<£μ«τ(9Η tapoanwin μιας
. ecclefix conftitutionibus , omnem omnino θίότητΦ*, Tffci n τής αιίτπ tb u*b tS Θίϊϊ λ<ί^βο
fradationetn illic habitam cum in facro il- *»’τ’ ι’ιχαΛ-ν, τής ήμιτί^ς doue ewneixe, ax τίίχ
lo libro legrtTcm , & omnium maxime fide- θίοτίχβ ταρθαήα Mettras ατορρίτΒ aapmiauK , R$4
Jiifimi imperatoris Condamini , qui in fyJ τής· ήχ*λη<τ(ας aVoraXrxJ» ^ρτι/vwrtai, τατβ»
nodo confédéral , divinae & vere apoftoli- άτλ(2;
.
i ία fxfia'f ^ιγ(^ημ8^μι «ραρτματ^α» Ο»ιcas (entcntias ; ita deledatus fum iis quz *

«■•pw-

i Cenfcr cuoc hir »>·· »0> rpud Nicaim , fiu verin» compenJIefim narrat ioeem rerum gellarum in «rufa Arii »
fed fufpe^ani r.iu crtibti», cu.nr Com Se fi fiu» Grzce edidit tom. a. Bibi. f>. 5 74. .ex eodem Phot io in Bibi- Cod.
sje. «4^'1.,»«·.
1 Ile Gelalio «tnlulendi AufHrej , qui de Scriptoribus Eccleliiftkla dilTèruar. Fuit patri»
Cyiuenw», ir-de GeCoe» io l’alaflma Epifeopus. Sciipht ure» annum Chr.fti 47«· haue Nic»ni Concilii hiftordm ex f.uicfim . Rdifim* . a'ufquc frripi0ribu,, & ijjrpriuba ex membrani* Jo- pre.byterl & DalmaciiCy»ie<»<»
ut 'pfc in praiationr r*i*tut, dryiompum.

Β

τ

Tdi

AMPLISSIMA

COL LE C T t O.

°' ydx

r«p40*«tf & n

•

..J»

Wrîv

'’f*
Ain facro illo libro continebantur , ut fubdixeiim
: -------(«μ» deJttarf»!.
<xyti>v της τϊ χ<γ·τιτμ ββηλινς Kawsxvrini, nv in4e ad
*J dominum
J“~:----- u:-*.;. «
ά> ιγ nunS^ fwutSpCnotr^* , θπας < «Αχθώς facikiit mu tlttfàe tn» , jxptr neturi avr«.
Sic
fupra
modum
admiratus
fum
que i)·
«xereXtiutidsvHaC* i^üu «S neint rwç τ/f jS/lie icripta erant de pwa , irreprebenfa, or­
βλφ ixeiniη» tsp® vsex^a^wc, w'i mthv μι
thodoxa , & apoftoiîca fide. Poft aliquot
vw χύκιον * «k y>t/xia r$ λίίφυγγϊ μχ ni λφκί <r-, annos cum huc, in provinciam dico Bithy­
Clip μίλι τύ répart pot. «nae ovfpi^x^ua* ce n7; norum , volente Deo perveniffem, ft com­
s km »βγ«^ρβψψΰΙ/ΛΚ xifti ràc ératXx xl ΰμνμύτ* , motio atque inquifiiio plurima fieret fub
Cf&eSëfy anreKtxèi xot'rttts. μ$ St <wpti; rt- impii Banliici · tyrannide adverftu catholi­ lio
ccclefam ♦, **
ft ··*
fi- Bauufca, aa>
ytK v^àraç can£$« . ri»
EU^uumi îtapyta cam &
~ apoftolicam Dei ""·"■"■···
' ,
.
*-λdem apoftolicaminea vigentem, iuecendente
Xs>w, XXT
re ©ta, χοχηοις π x, trtfr
ηαι^η1ΐ regj>
τχβτ«ς»λΗΠ»ς *<rnc, ye^cnpSfJK tut τχς a^rap- eorum fa&onc qai
_ hxretico
·___ ·
2_.
_rJ coo- felfooftteW·.
Euiychi
i LJ-l .
‘.i____
σ/«ς τΒ «'/acrw BumX/exv xsrnt ràc xseroX/xîk tri fentiebant : qui nobis lubdolc
ajtbant
, fe ko* Ι·ι«Ο*·
xeôoA/anftXJtXw/ec tb Θιβ >Ç της c* βωτρ waX^B fidem patrum, Nicenam , inquam, tenera .
• °' «»woA«i»i
----- '
-·T&efjSfai
rwc- , fwtqpi«im>>v
putXrrx Sed convincebantur a nobis illius fidei ho­
iÇ xzrivnsv τη fiaftXfta φ της τϊ aiptrtxi Ευ’τυ- lies . Neque enim noverant qux dico·
rent , aut de quibus, affirmarent . Nam
χ·ς όμοφρονν/rvuMoeMC , wpa/Jx^o/^wv fyûb ύ· cum proferrem qu® io facra illa corona
■τάλ&ς, τάιώ Naterparyju, Cui tmpt» xpa- orthodoxorum Dei (acerdotum in Spinta
tüv tira · e? ImAf^avre wrec »μύν rsXr>uet /fando de domino per cos fuerant expli­
xororc ùtMp^evns, b ycip rSftray rt Xr^anv, iî cata , refiliebant a nobis miferi , pejorem
‘Xt^rtiwt ^/βιβχΜΥΠίι. «ρ«φ/ρ·ντφ* yàp tm τη Artana bhfphcftuam lingua fua proferen­
ce t'x«v»i Tf «γίχ x*fx4f /fS cp^oSé^w r» Où tes contraea qux i Hic definita funt , &
anathema jacientes adverfus Cos qui ita fentfptvr C* τν&μβτι àyiv * tùrixvv» St
tiunt . Propter h®c aliaque multa qux mo­
f’x$w»)9e*ra, Λτηπτ,ίν/βφ' ήμ·^», χΜροτχήΰτϊ vebuntur contra fidem antiquam , primum
A pMB βλβτψψιύι xani fjS txCtrt àeto&crw Stè a fandis apoftolis ,, deinde ft a fandis pa-.
γλΰττκ * wperqiipevnc, >Ç νη&ίμβτιτμίν ρΐ- tribus noftris Nicea congregatis , in Dei
xwfft χβηίφ τηύπ» erue fperiw ·/ cfoX/e<.C«clcfo
*in£m
adhibui, ft ,
Sfa' TTtvnr >C jr eM« <·»« w;q5c»nt xant της omnino &
** ”ubique diligentiam
J'
quod dici folet , omnem rodentem movi ,
«Çi«( £ βρθνϊοξν «/γακ ήμΛ , της βτΗίαθοο tu ut perveftigarem. qtut in faofta ille fynoη Φ «γί« fartKtfi ή3
do aâa funt pro fanâc ft apoftolic* fidei
Terrais
dv ri? Nrxesaw riu*«Xi>pfy»* * determinatione , quam Det ccckfia non ab
ce τη* τ? Θτβ ι’χχλητν'χ nf μχηΐ ii/utaSr XvXrrA*· hominibus t neque per homines accepit,
ftyjK , xAmsÎui aria» tpLv«v irvwtquZtu rernt veram ab ipfo omnium noftrum falvatore
ac Deo Jefu Chrifto, Dei viventii filio,
tt x, χβηηχϊ\ ri St) λφβμ$υ«ν, xxvtu xaîXtw xtpoft adventus fui in carnem oecono­
rrlrai , a’vffX.viï<ro« τη dr l’xriwi Tif trpx eiweSp qui
miam , wajmtav etrtt pittetu Htffltritim , fi-r;>. ;
•WfOjpjr^p^M ÙTtip tS τίί αυτής àyieti < arareXr- cut feriptum eft , msMi/^lsAu ή cent, &
χης x/c'wc Spe ", άυ βχ «f àtàptiuw, an St ttr- engtlh v»fet : neque enim vel angelis vifibi<9pwWV >) TB ΘίΒΙΧχλητ/β ΤχρΜληφΟ, «Ζλ’αΧ lis
il* eft
rn unigenitus
uiiigeuiiu» in
IU fiue
IU* divinitatis
civiiniat» effet*·
eiicu·
ήJ
tuÎTB t5 T«'tw Μ» β·«τηρ^ <£ θ»8 Γχσ* Xe/-»·* ». n‘fl Mrncm sffumpfiffet : poftquam
4^
w
-m χ<χ *·
W ff
·
f a “»· »
μ·«* mai η· r_η ιτ n m· i a
iA^arnatiAHld
ra, re w« τη Θί« tm ζώ»τ»ς· ος μ^' τία/τηςο-D
Γ omnia qux ad œconomiam incarnationis
fu® fpeâabant complevi flet , voluntariam
rxpxu «vtî τβρηβτ'βς erxerep/xr, τ* μίγαιβληθύς pro nubis paflionem, fcpulturam , ft rclurrie £βιβ^ίβς (jutittfw , χαθ^ί ^t^patTut, φ«- reâionem in ilia fanâa ft peccato πόα ob­
η veptit ♦. tpi tiy^tXti
. in γ«ρ noxia carne fua, per quam genus noftrum
àyyiXtti ^Mt»»5 · pore^Otii χχτη τίώτχί θ«*τχ- a morte* liberavit , fecedens hinp , ft in
rfr. Be-trv, κ fri Îfapxù^n*· τη rxyrn τΧτρώσας coelum afccndens, hujus fanâx ft irrtpre■π) xarrù t(u Mxwep/sn » r>,n ùripz ηρϋ> tximv henfx fidei divinam ft adorandam formam
per feipfum ftabilivif, ft magnum intonuit,
τάθ®* , xi tÙju τηφίώ, id titc «»«Γασ1ν Tao^Zjt ficut feriptum eft : Dtmiut ή ccriti rftnZxii>n id jr-epstpntrat reptu * cuîrj xepe^w^rxç , tUt, & intwuàt , ft alibi : Et iftnitit St rrtl
St iii η ^μιηρύν ari&twtrtrt
gyajieu'tuit cttlt Dotitituu , & aitiffintu Mit vectet fteut. τ/μ. ·,■
ρς τβί àpaxk , τπντης της
X} «patptlTS^r/- Et quid intonuit f quam vocem dedit alΓ«ι>ς τ»ν '?hw idi «wxtumiw Spw St îwri tvn- tiflimus ? Eentti , inquit , ad apoftplos Ιο­
ν X'yMtjUUGaov
. xù- Ί0'®* >
eunti grârrr, hapticaaTr/ «es ^Mttn. t
ξι, x,p*7« /3ρβντ>σ·«ς «ni n
_
C . qpjdr’*■îrif^
.,■■ E ueiUiet Peint, & Filii, 9 tyirtHu fnè*&r. if»K , VM i’3pe*wt
' fli . Quamvis enim propter fuam erge ho- 1
tfyirn» CS ipetti i xdei®^ , «; ·
îSwot mines, caritatem , noftram carnem cum ani­
<<À«lw <ώτϊ . £ rr tjïpivTwc* ; wv Si Qwlu» ma ft mente cx veneranda plane ft fanâa
iïtnc* à wpfw-j ββρΛθο'ης» «ητι, <·ρ·ςτ«ς virgine Maria fufeepit , illa tamen 'carnis
«tawrXxi Xr'7«t·, p«û>iT^<ram xa'rm τη t^n > fulccptione , nulla, Sd Trinitatem Patris Fi­
βΛίτίζοίτα niûnç tis ri input ri Td^cç, xj4 riù lii , & Spiritus fanfti fafta eft acceffio, fed
Trinitas manet trinitas . Euntes igitur doce­
vit ,. τ^ τ»
xr<prr®H . fi γβρ Stel φιλ®*- te omnes gentes , baptizantes eos in nomi­
Spfcct*» , riur ipuh rstpxa ù*4*^·* *} ε***ζ l* ne Patris, & Filii, & Spiritus taodi. Hanc
TM xxrrrpi* >$ «cheats irepScAi M«é*< mporriXa- fanAsm
__________
,
ft adorandam fanfta ft_ irwpreheoaCr, «ίΛ’ ιΐ τίί cxpxei <qrecrX>np( «ρο^ιίχΐψ . lx fidei regulam cum fanât apoftoli ab ip-

fo·’

CONCILIORUM OMNIUM

7*4

fo domino acceptent, in umyerfa fub cœ -A τρ rS ταξος
w» >$ «
ιτΧματ·' re/etle
Ιο Dei ecclefia cam pnedicaveruut : ut ita ex
f ίτηίητνν
’ ■ — - , α>λαμθίί<»ΐτ<,ας.
J-t----- ------------------------*xopdCdcmt ov'
propheticum oraculum impleretur , quo dici­ μαθ»ιτ<€σατϊ τιόπι ni t^wi, 0αττ/ζ®ντκ «ûvotk
H·'·«■
tur : w MNWut terram exivit fonti eorum , «ί τ» βνομα τβ ToF^c ι£ τί uti 19 τβ βζ^'β τνίèr »■ Jmes oriuf arrae t*rd· ronow . Poft quam
fidei lummam , & adorandum iftud donum ματ®~ » τβτβτ τον ayeov xj «ροβτααηιτβν όρον της
xj «μ**^ήτβ Trrw$ ταρα’ τβ xotia λαβότκ
nobis per fanûos apoftolo* a Dei filio conceffum, cum plures jam annos eeclefie per- ®ί 'tifoi' ίςτοΓελοί , χάτχ τ? ύσ·' τον βρανο'ν
f» ·~αχί- " **f*r
fecutio ceiTaflet , noftras falutis hoftis ite­ Θίβ ιχχλιρπα (χιίρνζχν* ώς
rum per Arium contra fanâam & irrcpre- τβ το wov»-t*ôv λΐγίΟϊ , το <ρ®τχσν · άς x«<r®r
henfam fidem armatur , inufitata quatdam
, HJM ««
. ffrTiti
blafphema verba contra falvatorem nothum τία γΐίυ όίζηλθο ο
*"*
introducent , quibus Dei ecclefiam in to­ itipam τβί otnpc/m π» ρήματα twnSr . · ον rant
to orbe terrarum conturbavit . Quam ob ôfov < tüù dppommrrlw ηύτΐιυ Sttfaàr » τίώ «ς
«wro'Aw »«φα τβ we τϊ θιβ,
cautam fideliffimus imperator Conftantinus τίμάί !ià
numerofarn illam in urbe Ntcza fynodum B ^ομΖΛ'αυ
2 ; ’ * - -- *'-■ », * xAsuCec oenç xoupec ναυτβμοϊβ τβ **Wr·'
congregavit
Cujus afta omnia cum , ut x«nt· tîc
- t■χχληα7® τβ ©fs
, ii A’peit τβίλλ ·
fupra dixi , cogoovifietn prius , perquifivi :
ex ns t\9pôi της ήμίττρας ç-umt'iai xarà rit θύτης ttyraç
vix tamen invenire potui nonnulla ex iis
* r _ erant
2 _”.t ,, apttd κ, άμα»αήτ»^λιζίηι Ttirwi^^iaTtvetiraMar^iptaf
qux ilhc traihta & confcripta
, ut apud xartlrai Twrn^os βλάο·φ>ιμ« ρήματα, Ji. w» t(u«hç
rlures viros
ν’—- literanim
’’-----"ftudiolos
" '
oannem quemdam presbyterum , antiquum xà<ra>srio' ^ι^μΖΛίυ/ί'χχληαια» ri χχιςλ» »’πφ«ξθ.
vimm & feribendi admodum peritum , in b γα£Λ ^· τίιό πολυανθρ»»·» fxnv/u' iri Ww /fi
quaterniombus valde antiquis .* neque ta­ N/xatwv τολ" o’ νιςόηης βα<ηλ<£ς KoawcnrrFv··
men omnia inde habui, fed ex aliis etiam auuriyayt tnuioiov , iç η ττκφραγυίμα mima 4*·®«^
kriptoribus variis , ut ex Eufebio Pamphi' ' . .
· .
. » '#
» «
Ii epifcbpo Crfare. , & Ruffino · presbyως av®mp« ΐφάν, x, Sttp&WttyV'
ί’&απίθΐιυ dCp«v çcotpà φ Iwvt ίσταμa(
tero R.otnino »
qui etiam fana* ilh fy- μόλτς
i
^λοAitova fii» nodo interfuerunt , aliifque plurimis . Ne­ pSfÎA» iÇ fyypaçcânit τταρά run
pi TMfiv , que tamen tonus harmonia confequentiam μα^ΐην àvipanv · Ι ωάννη μΟΛΤΜ ^fe-flunp^
InTiawpi* ‘nveni > ut *n ,acro ',!o codice, in quem ,C'àvSt) αάλα» J, άγ«ν γραφαύ, C* π$ά$ι*Κ
I«»i< B4.to- ut fupra dixi, prius incideram . Solus nam- λαιαΐς λ/«ν, β μία/όλα. κ,
άλλοι»it avyyp»tu*' m»
^uc odmirandus ille Eufebius Pamphili Φιω., Ευ<πβί'β τβ ΓΊαμφ/λβ firtrxoxe Καπταροα;,
"’· confiantes publicam veritati viam ab ad­
xj τη άγια · *
ite. Rom»· ventu domini ufque ad magni Conftantini r Ρ'βφ/'/β arrtf$uripts Ρ «μικ ,
ûhT TÎbi^’ fcmP°r« ingreffus eft. Sed neque omnia in- ixt>v»i xcnw.TTavna» <rtu/ôj>>, χ} «λλβίν tàrToiv ό­
* fubft<tx<> venire potui , prxter nota mihi &-verita» σων . β fjdu> τΐιό αχολβ&ιαν της Σλτκ άρματίας et
mi“> 1,1 Γ™!”·** ’ cx 00 libro qnem prius ego ie- poy χατα tliù ίιράν ίχΜιυ βίβλον, i ^epoCOtTv·
fdpcn«icr« geram . Cum autem ex utrifque alioua c»l- ■χον, «ς â'.vnpu μ« οΐρητηι. μο’νφ*
Crv«· Nit«>, legiffem, neccffarium exiftimavi illa m hoc
otX.TruM , ,'^ΓΟ defcnbere ad communem utilitatem , βι& ο θαι/μαστΟ- ο Παμ</λβ αξπτί τρ Amo»
du· Ru* atque confirmationem eorum qm in lire ς-ίρμ ττς οίλη^οίας aro' tÜç τβ xae# ταρβσ/oc Zwc
j’. fenpta inciderint. Exordiemur deinceps ler- iVJ τϋ,μίγάλχ Κωντarrive χρ®»«* JnwI^rC#. βίλλ*
!Λΐ··<·«(- monem nollrum ( preeunte atque ducente iài tu ολα Χφπν
τλίω era γνοί^ιμα
ι,ο Niti·» nos Deo verbo Temper vivente ) a tempo- μοι iÇ τής άληθπα; <5ια , xenà rhù νροαααγηοΒ»ί<ί.7,β1" r|bus regni religiofiflimi & chriftigen regisD Βθπ<τάνμοι βίβλον, tupov. <
ixarifnn άναλιConftantini , qui fynodum epifeoporum in
£χ, αναγκαίο? νή-^Ιω ίγγραψατ τώϊί τ«$
civitate Nicxa congregari juflit . In alto
Κιβλίφ χάρος ό^ίλαοη χοινίώ, ü τήιτγμα
commentario , fi Deo placet , nativitatem
ipfitts Deo cariflimi Conftantini, ac'flatum τΧξομ^ντ^έί τύγράμμαπ. οφξπτα ϊιίμοι λοιtemporum quibus pater ejus regnavit , refe- Tror ô λόγ&^, <pyoo5oiroi8VTÔs uor
xoîr^evwç
ram.
τβ àût ζώνης Θίβ λόγα , a’το
ΧΡ·*·* τίί β*’
σιλόα» τβ dt<n/3tr0T8 £
αφόρα 0ασιλι«ς Κω>rarr/vs , τβ xi τΐυί σύνοδον
«τισχοτων C* ri
N/xaruv atuMt^pot&lwat χοροτάζανης τολ«. d»
trip? γάρ , η nJ Θι^ φίλον , tu τής ^ίατως adτβ , >q
χρόνων τνς τϊ ττα'ξός aùri * Kwrarr/- · «V. lu»
νβ τϊ θίοφιλίΓατΒ βασΊλπαί τίιύ liaeyotyld orni- Γ·’η’*·
^.ξω συγ^ράμματι.
C

A

P

D

T

ΚΕΦΑΛΑΙΟΝ

I.

I*[*h 1 ’· VT OM "nito poft tempore (ut inquit Eu' *" ’* \ fabius ) yvam tyrami Dioclettams &
Maximtantu dtpôftto regalt purpura , priva­
tam xntom elegermt , imperator Confiantttu
( tota vita cirmentiffimat ) fukjefiit kenevaIntifimui, (f erga divinum verbum amtciffi·

ά.

ET A' τά·> are θτστν της βαίπλικτς άλουρ>ιδΦ* τηζ τ*ίύ Tuptbvw ûrexAurravr xff
Μαξια/α;·?, τώ tSturtnov α’τπλχφόινν αυτύνβί*,
χαδά φχσσ <É«ft'0r©- ,
β
μτηξνγονομ3^ίο, βαο-ιλΛ^Κωίταντινί^, * ( τη| τβότπ βίο»

M

I Rulfinu» tamen >»ud*lur ab flicronymo >n Gbron.fo ad aD. j;z. len^c p«ft CotKilium Νκβα««. Vida capnt fcqiscoi. Hviuîihh ,
.
- <

7*5

AM P LISS I M A

«^•ntWC ·,)

t$

»S

CuwotS

XwMajntws,

COLLECTIO.

766

afan^s , cum germanum /lixia fimm Conftantimfm imperatorem tF Axgigbim pre fe

rj π A w

·*-' o - , τ«7mpoopi>jfarer icuone im^if^uoi
3« ^tioMplfamtreyrnop uûntfmnpu^rffixrôv trft"
mini xcntXrab, xe/rÿS pûme ημρ ηλ£τ« v*
flim. tontine
, InfainKfcTK «y

xore gui imperatori debebatur , φύρρο ver tF
apttaeat if manfuetiffimus fait , farywe felat
rittr imperatores neftra memoria , tMnm rt·
fui tempuc , u imperii dignitas poftulat ,
: c cum ή alus emmbai bumeniffi"txae b ben/ficntifimum Jefe proberet , laudabiitm admodum tF beatum vita exitum
neftratxi eft . Solui ex imperatoribus ob β.
ham ingenuum , gmm poft fe ή imperio facceffbrem reheait, principem in omnibus mo__ dejhffiream
& fanfliffimam
, pnfpere ac glo_
____ _

fimrlKdü yayoMiç. âç W ô
i» «βθ’ *μας
rùi ûytporiai niv ràvm r»îç àp^ùi îixrt~
Xrawt jffôvm, i^ni^e η7ς τάοι Sf^tùrunr ιζ
à^Ternaéntm nupcc^àr ieurm, τ»λ·*
. >£ re/rjumuteMt âutifape n fa's, μόης, iri '
TÛi afin fan/Fuiai dUfJ^péi fi, itàôfy* iti Staiëγηρτίρ Teuit, n> râm cnppatrffûmTt iÇ £·
otfafùrp, Tthdbriras. τΰτν irutç Kn#fU)mf& B rtofe excefftt e vite. Hujut filim Co^lantidCOÛ aep^ûtÿ,^*, /tarrXA ηλ^ι&τκτκ >Ç rtfia- aut
*" , fatim a principio imperator famatat
/------ ætF
^agtfiat tam ab exenitibeu , tam multo au·
fvç mpit
fpmuiiSue, x}Trr τολν rén.» mpo- te
ab ipfo Dee farnum ematttm imperatore de­
npor nap «ûrî tù ταμβανιΚίνζ θ» àrarpe^fa- clarata/ , paterna pietatis erga rtligtonem no, {qXanùù tmrtrn tJç trereAW ”0 T"' ΰμίττ· firam amulam fefe tF imitatorem profatit.
pw Xa^w dCrr^Mtt χχππτηπ» . xJ pitJ’tnpa · Et poft aliqua : Cam fic Conflantium ( gmm
i
Sa» Sà K*iW«VTr», Sr fatrthia i’x βαπλΐοκ , £~ tmperatorem ex imperatore, rehgiefam ex re- “P «
rrfain «Ιξ dCrtfarun a^rù ranru *»)φροΜΓ<ΓΜ yt- hgriflfitmo patre tF omnino modefaflimo na­
tum dtximur ) prudentia tF pietate enatat,
•pouzieu ripûxuft^l, euuim n >Ç £refaiu ηπμη- iD«i
imperatorii omnium b falvatorit vflm, ταρά r» ταμφαοΊλίνί ©tS
·λ* >Ç σ«- \fht , contra tmpiifimoi tyronmi excitatur efτίρ·· autTti
ivastfaroen* -nipaw/v àrryrrptp- 1" : Roma tftudem , Dee opem ferente, Mafjfyai, ©fi ανμμαγύπος tuh^, Tapaie^ônm τΐ· xentiai prater omnium opmionem ab ipfo dé­
free ρφΐ/Tt Ρνμηςύσο'Καοταντιη M^cèrt^* vidât cadit : <pti
, vero tn oriente
___ erat tyraa.
*
a Lid F tT àranfini i raXtw twrÇtires ixrèt^ ypirw,C’*r » ·· "t"lto tempore
ilh■ /.
fuperfter
nendam infamente ( gmm religi^ffimut
»\ky^«îrès &σατγ ùri Aaurni, ira τ,π μα- ctnie
1
imperaior Conflantimu eo entra illam mtfe.
terns, ·
xrr afiri ùnd Kansw/n» tot ) fuperatm , turpifima morte vitam fi­
τί θΜφ(Χ(ΤΑτν £«πλάκ, xacivrpiçee em faw. niit . Conflantium autem bourne tF imperii
mpètepè^yt fJL·» a ημη tÇ ηξ« ης facrtXfmç gradu furnmas , prior ipfe eorum gxi fame
mpêÎT^ KM’TerrîvO' ?JJ ter P*a>pu»s xrmrv- tyranmde opprimebantur , antea mtfertu/ , poftλα/îwr , dror nk ipàvtw , rwn quam Deum ccrit , verbumfue ejm Jefmu
Cbnfatm falvutorem mum , adjuterem fibi
tvt« Xe^ev, uùrio W tw renrur πιτϊρα Γη^βαΰ
precibus tuoocaffet, famam cum omnibus eoXesrw ήμμαχη dî Αχύν iχηαλί<τ<ίμ%Μ, mpo'ee· pii/ proficifcitur , ut famam/ pnflmam liber­
at Txrfparti rd τϋς ix mpvpivM
tatem , quum a majorfau acceperunt , rtftiΤαμαύοος *ρομχίβ& . τηοτπ a Eùaifa&. i tueret. Haec Eufcbiua . ftuffiaut vero licet
■
ii Ρημ»- , a £ /udi tard τάξη τίώ ewXeO/ar» non ordine rentM omnem coaTcqaennam, (t
£ 4ùi) τίκ «rXuO«« άρμοηη Eùaifau r» T*M'eT“ί | veritatis harmoniam kcutm, illuftrts illius
ΓΙαμφϊλ» rüù irotjaa GoiSwCJt , α>λ’ Ιμοκ Soa'D Eufebii Pamphili htftoriam ntpofaerit : ta­
ego quaecumque affima Euiebianaa biανχΑη TW Edotfauaupotypanie» ίΐίροιμ/. in τη men
ftorie invenero , cum in RuAno, tum in
auri r ηφίιο >Ç
âi9mo αυγγρα^ΐιο» Λβλίξβ- fcriptoribus aliis , colligens , m fupra drici,
yBpft
, xa^a âvenipu npnxa, Tfite ni fa· huic operi inferam. Ilk vero fie ait ■ ·
fiÂfa · X/yw a £ e m.
7» TB Διηλητιατη r^ Pofauam "Diecletiomu C Maocimiamu rerm inMat^r/umom drô^tan, TÎutnXLrùù Kuvfarrivs,t figo ia depofutjfent , ac Cmftaxtim emrffiflei e
ÔTaXfaanrnir ris P νμαίοη άρχης όμόχροιοί favrt- vita , rthipii famam imperii reget pu β·
mal imperabant , bi erant · Cenftamtmu ' in
XfaS mit. KuofafTir^ /4“ tiw τη τα'ζός μοίραν
«λ>ΐφ·κ· eûm ii ku aiâ n ris χβλ·/4^ fy***
ctp-gOf/S^m , eut rt m Tfpov J<t)ttr« , Ση&ΐαν τι protenditur , utramym Scytbiam , Celiac amixocripa», d, K fXniça tooths , Γ>λυ^κηι£ Σαα- «/ , Hlyriet , Sarmatas , tF man barba­
ρομάταΐ, < τίώ tri ην PùÎar τοημοο χα^χα- rorum terram qua ad fammm fluvium porri­
οον -fÿ βαρβάρα»
τύχ η MaxtÎoriav , qy) gitur , atfm Macedoniam , tF Vicinum more
E complexe , Tbeffaliam , tF Acbajam , tF qmo·
τίώ aqvos auâriu' ^«Xaarao , BtosaXiet η pi Λ’
cumqm ad occidentem foiem vergentia, Jtaie ter­
γαίατ, <£ er« «Ρ·ί JXrav Ινομ^ον trtrptforni , minantur atari . Maxtmtnui Dtedriiaat fi¥· Powav ètJ&t T^Xatj^#· . >$ Madjquuv·* ii à liat ( ut ait Eufebius ) exeat ad orientem
AivxXurtew T«tS , άτοπη tu xani τίώ άναηλίώ gnltt : Max entnu vert famam , (F glut ab
, Μδάφκητ è Eûrifa^ . Μ«ξθττζ^π Italia ad octamm protenduntur t udminifira·
τ(ώ Pàfàbu), d, τ« β·ν της 1'n.Fuai «♦« aùrèt
xa^vrim. τβν «Jxhovt, itÜTm·
CAa»-

a

HaCna· tea*c~ah«M «ff« oportet ab «o, & copia none e<tat rcrSohiâoria EcciaCaftka
M apa4 Iftoa* Latimua fontana» athU bajaiM) Itjitur HarAuam.

fcipta·

ab Eofebio Groco

wms.'iHWfr* -ww1-

767

CON

C

A

CILIORUM
A

PUT

II.

7*8

OMNIUM
K E Φ A A.

β-

■pOSTQUAM Conflantinus patri legitime
ΩΝΣΤΑΝΤΙ ΝΟΣ Jv μ? rid nJ
JL parentalïet , & conluetos perfolvitlct hocave/btoz
νομιζομ&ας
notes, otium in ea Romanorum calamitate
fibi damnum elle duxit . Audivit eniin Ro­ ζημίαν ήγησαη * τίί Ρ ωμαίων συμφοράς riui >ί> · Γ». »»/
mam Maxentii improbitate graviter affligi , συγίαν . ex»/ γάρ rlu, Ρ'ωμαίο» τολ/y χάμηισαν
qui regni moderationem in ixvam tyranni- η7ί Μαξβττή» χαχοΓί · ΰςγάρ ωμότητα τραηίδος
dem commutaverat · Multos enim principes ο τίς βασιλείας «ιίτώ μιττβάλλιη ^οαος. τολλός
viros indi&a caufa neci dedit : fupplicia & c- π γάρ «xtlruç nJ* d» τίλει θαν«τν παραδιδχ;, ζηxilia irrogabat , agros & honores fine deleφυγάς χί τϋς γης αναδασμόν , 1Ç χροττdti tribuebat : alienas conjuges , quarum amo­ μίας η
re capiebatur, aut fraude in fluprum illexit, μίσ«ς ανίξίΤΒΓωί t rrβα>λθ*. ηδη δί χΐ γιυ-αιχων
aut imperiis ad flagitium impulit : nulli tu­ α’λλοτ£>ωΡ f’pJv , η xatx/jt 3/ί'φθ«ρθ,τ , η tw« «X/tum erat furmofam uxorem habere : pudici- g τκγυασίν ίβιάζιη . xi, λοιπόν χνασφαλίς Ιυυ γυtiar tutanda caula multa erat in tota urbe vain* ιγειν /.'ριπή · >2 δ/à σωφροσύνης φύλαχίχύ
cades . Cum harc aliaquc plurima, mi-t hu­ πολλήτκ Ια χατιι'τίαΰ πόλη μιαίφονια. τνίτη xj
jus inflitun non funt, Conflantinus Deo ca­
tulimus audivifTet , graviter commotus eft . rAt-rfa ιπρα άχίων ο •^ίΟφίλίΓατβ; Kotvravrt W ,
Vitis enim piis proprium dolorem commovet â μη της ταρόστ,ς tri βχα>πτξί»ς , παρωζύνιη .
πο/Η γάρ oixc-iav Aurata» ηΰς φίλοθιοις ανδρασιν
aliena injuria.
ή π5> άλλοτύων πραγμάτων αδικία.

Κ

De

rrçr Ο<ι/?41.'ρμ , qnmedo exercitant conlrt
hrjnr.um Maxentium

CAPUT

Πί£> τί βασιλιως Κωνταντινν, όπως κατά τί τυράννα Μαξοτικ ίΓρ«ππίΐΛσ·«τ».

K Ε Φ A Λ.

III.

γ.

’ΔΟ'ΚΕΙ
αιίπΐ λο/το»
όχλονν άπηLACUI Γ ergo Conflantino Arm* capere , & Romanos a talibus injuriis vin (C
οθαι, £ nt"& rtrauTK tradam Ρωμαίοις ίπαdicate; nam illos ex malis eripere perindeμηναι. η γάρ (κπνας
χαχών άζιλίοθαι, ίσον
elle dicebat, atque omnes homines fervare . Ιι?> éiirc*, xj πάντης ά'θρώανς διασώσαι. βολίχύ
Primum (latuit revocare utbes qux a Roma­
no imperio defeiverant ; alias quidem ver­ J't λαμβάνει, iwoTfpov rri; άπος-ατάσας πόλςκ της
bis , alias vero armis, nonnullas etiam bene­ Ρ ωμαίων ήγίμο.ίας άναχαΆισα^αι, ης pfy η7ς
ficentia & humanitatis officiis. Nam tributa λόγοις, -ni, Ji η7ς οπλοις , τη{ 3ί' τη τίίς φ<λατleviora reddidit, in hominibus audiendis ad- $(ωττΐαί Χ·β//α . τάς π γάρ φόρας ανη7ς χαφοτίmittcndifque xquabilem fe prxbuit : rerum ρ*ς άπΐφία ν, ni, τ(ιύ της άχροάσνως ισατητν «αnovarum (ludia & inlolentias caute fuflu- ρκ>ί, πίςπ νιωπροποίιας ιύάπονοίας ηα>^ςδη~
Iit, filentio magis quam metu : (ciens Sauλ-jt, σιωπάν μη^,ον η φοβάν ' (άδως n Έαϋρω* iL
rorum , Francorum , & Germanorum gen­
tes novitatis (ludioias , contra reges motus Tti Φράγχων >Ç πί Γιρμανάν ΐ^νη φίλόη^μνάτι 4-

Ε

P

βασιλίων ίπχναεάσΗς <£&■facile concitare , ac (xpc animi (culum tau. vat , < 9?ός τΐις
quam legem fequi . Adduxit etiam Hifpa- πι^ον ιχςαν ορμίμ., Ç νόμον πο^λάχις τΐχύγνώμΐω
nos, Britannos, \ infularum qux illiciunt DxofHxJat. ύπηγάγί-n δί
Σπανόςt
BfiTowic,
incolis , atque nationes reliquas : omnes et­
>2 ττίς ajùri^t νήσνί, K?f τκ AorXa 7^*1» χ, axavrttÇ
iam occatus tolis telles , qui fe fcire glo­
riantur unum (ol vere occano immergatur, τ»> ήΰ Tü n'Ar'n δυσμάν γ/νορ$μις μάρτνρχς. ’ Η"
live Circum aquas currens , rurfum aha sia δζναι ψασίν, ûn αλτ.δάς η$ ώχκχνώ χατνδύνηι,
ad nos redeat : barbaras illic gentes vi & ηπ ν: «reJ τ» ύδωρ φθατας, πάλ/ν δί ίηρας όδοο
armis cepit , hac velut belli acceflione ad <Φ·ός ήμά: α"'αχάμπ-n . £λι δί
τ^ χρατκ fjS
fufeeptum opus opportune ulus . Ex iis enim οπλών πί αύτό-^ι βάρβαρα φύλα, παρίργ^δ rr ' putpopulis alios quidem fubegit , aliis (lipendia ■χν,ς ιυ*>ός τβ ιργον συγχρησάρβ^>9^ · τάς
γάρ
folvit , nonnullos etiam ex Iwflibus ami­
cos , ex veteribus inimicis familiares & con- νσβητξχί , τάς δί μιάοδοτήσας , τκς φ/λβς αντί
jundos reddidit : omnes vero futuri belli fo- πολίμίων, χ, <τ<α·ήθΗ5 αντί ταλαιύν (·χ9ράν παcios fibi adjunxit , neminem Izdeus , nec τα<τήσας , ίπανήγαγι νάντης σνμμάγνσ , u’Scaa
obfidione premens , & ad aliorum falutem λυ·ητας, άδί πολιορχήσας , «C tirt τϊμ. ΐτ^>ωνσω~
magna feilnutione properans . Deo enim τη^αν ίπ&χ&ίς. δπαγάρό Θίός σνμμαχά, »*νbelli adjutore , omnia reite geruntur , & Ε n. xaT^^iwTtii, < τν ανθρώπινον λογισμόν ύτηres fupra humana confiha ad meltores pro­
patpt-t. μ£ ηιαάτης φίλοθία γνώμης ό πάντα πι~
vehuntur exitus . Cum hoc igitur tam pium
contihum in animo haberet fideliflimus im­ çônrr^ Κωΐ'Γαντ/ρφ* τ»ν P7u» ίπί δι^ιχ διαperator Condantinus , Rhenum flumen ad βάς, χ' χν>λα μ^ί όρη, ολλιίΐ δί πσταμώς άνωνύdextram trajecit ; multos montes , multos μ«ς όλίγφ ^ρχτά πιραιωθίΤς , jo^àrt βάρβαρα
etiam fine nomine fluvios cum exiguis pri­ » θνη χΗρωσαβν& , Γάλλ·>ν π W Φράγχύν ιφ)
mum copiis tranfmifit : deinde barbaris mui- Σπάνων δίχα ΐθντ, ^:ooσaγόp^J^, , προσηγί λοι­
tis fuba&is, Gallorum , Francorum , & Hifpanorum,decem nationibus fibi adjunibs , πόν της Γταλιχς ôpicn το ϊρατάμα . τιιίτα a’xfcr

σαντι
Forte , ·<* »A»«> j

I

HurJuhtur .

-

.w

70
Λ M P L T S S I M A C O L L E C T I Ο.
770
mm ty Mafon? , ηρκχίτις b» Mon* . 1? A reliquum omnem exercitum ad Italie mon.
• «vrvrr
■
· · χνφαν
'
*dp
ητβύτίω
itotfilÛMU
xpartiaxa, tes perduxit. Maxentium tam Inopinate rei
magnopere commovit. Nunquam eφβσι, tÇxam/Mrc, ^ΧΜη^βαρΡΑρηβχιρριφ- nuueius
nim putavit tote , ut quifpiam exercitum
petit», 3 -nuç «aiwqxa'et τηςίμφίβς ίυχρώυς, per tam latas regiones trajiceret , eafqus
ptt^aa poip yinnu xeMahuc ίητκχ/τμΛ βάάνλΜΚ montibus, fluviis , & multorum barbarorum
» rÇS mens ipnpiot. xj 14 îliw, eu» aaAaS nk armis intcfclufas, atque altis etiam difficul­
tatibus , que in locis defertis fua fpoftte
tw FJ/bUK ό»ιξ·λθ<νπτ TSF rpxrsv Mvn·
ξίφΜ>, χ} της VrxûJxs n Ttpwnwirtt&tu . «m proveniunt ■ Regnorum enim pnafidium ma­
ii nrrtTxprmmvn , qp) ttt eqptAt ali* tb^nla» , ximum plerumque fit ipfa locorum fohtudo. Placuit interim exercitum clam Roaaa
ώτπήΦη » μκχη Xsrxsv étaw ifytrlw ι’λχ/ία . egreflum multa cum celeritate adverfum du­
a/ pai yetp «n FJ/λκ wpeansScswc, w «ni cere , fic hoftem ab Italia depellere. Ubi veφηλβχτ«$/χχίο/4υ«
9 iÇZx xa>Afcfwj^ei<e
Sms- ro contra inftrude erant acies, & vifs uT . ., .
_
M0RUÙ01MK srnf , iiiw βξώμκχ* xtnpetmMt trimque militaria figna ; rem non eadem fpe
Mnwt *ip">
rnexsAw
ai &’Bpugnaturi videbantur. Romani enim expofiμ* KmrmT/wVxpererr.'/^ xsMto^ xoree- ? * P? Ph?bn8e*
. ‘um
“<■
ii(iooc de quiete recreati , digni videbantur
Aijqwev 7ÜC, xeMa ii Aefupe >Ç <τχ£λα τϊ τν- qui pugnam cunv-hûde committerent, fpiλί'μ* «Tui^mraftw, ipip» ii jumXKm της vix*, ritus magnos gerentes & urbe ipfa di­
η ατολχύστΗ
t^nppahn ^ura/kjuor. nin ii gone . Conftantini vero militet in armis
Aorear τσο προς ror κοίμκτν ercyop£nr* > qp} itantes inftrudi , multam quidem terram oc­
cupaverant , multa vero fpolia & exuvias bel­
rüù Twnônrn: nîv xAw cMÂNvm.
li collegerant, curfu magis vidorie utentes ,
quam frudum aliquem percipientes ex rebus
captis. Ceterum longa defatigatione fradi, ni­
mia laborum afliduitat? languentes erant &
remitti.

Fieri rï

tour tu

0αβνλ£

<^θο*τκ dr ήχη! rf
Kawornsy. C

K E Φ A Λ.

Dt mut
rade.
C

Γ.

apparmt Ctnfauine in
A P

U

T

IV.

xnupcfa της μ»χκ, tîc r«UM ad bunc modum pugnare decreviC
penittK inppâ-nu Sent , tpavsdcr é &tiç
fent, & copia viribus pares utrimque
1£a0SWTÏi>a> ίτλΐζν, i&Çtii aùrjS t·
« flarent inflrudae, Deus Conftantinum reli­
ftwpi
^urtuS^i cr fyioni * γρήμμβπί tus armat , oftendens ei in cedo faiutarc cru­
ii ipluM τίς ·\·,Η#ς tiw ίυυΐβμητ, Xtyorm · τύ- cis Tignum ex lucis fplendore in coelo figu­
ratum; littera vero vilionis vim omnem &
Τ>ι »/χ<· Γβτντο itn^npat nit pci ίτίτ^ς pfàaç fenfum explicabant, quibus feribebatur: Hoc
«va/ iutt
χλβτσμα , w7c ii ήμ/ήρηκ Îoypa<rt vince. Haec narratio infidelibus fabula &
Xf\«ttTpcéai · η7ί ί* άλχθί ir/rdC«v
commentum efle videtur in gratiam dodripcèti , ca<p7>k η πρά^μαης η α’«ο&/ξ<; · γϋρ nas noflr* : fed vera credere afluetis , certa
n
ii&cefpï? fL^rw- rei „gefla declaratio . Nam Deus qui fiτη τίώ α’ληΟΧσαναν τί γρβίμμΛης
?,n5‘lt , reipfa poflea oftendit
?;ratiam litteris fignificaram , minime vanam
pui»·» »«θ·/4υ 4 γρήφ·^· Kpirtpavyep rVsdas
uiffe . Qjiod fi nondum perfuademus quod
it«i το pnpir
ίμ£ς τιί %pfct- fcribimus, (prius enim biftoriam feribimus ,
μΛ
nfe rxséq» ^k/înv^c/aw. dXX’ » c» eo quod rem omnem paulo altius arceflcnT»<Ç
artwr«vJ«, aiÇ f«r tsî ημπίρ«ςγο- tes, colligamus quse ab ilio utiliter gefla
nie at Kanrrvartu ni Rurrarr/vs Touit αυμττ- funt in vita ) verum iis qu« deinceps feρατηξά^υβι, >Ç euinmivenK, ritu ταλα/àv a rr- quuntur credere oportet, quae cum noflra etçixv notptùç ·ψ<Ώ* fàfpthrlsToo - es η γ*ρ E- tiam aetate qui fiib Coonanuo Conftantini
militabant , fuis vidiflett oculis , vete­
fipoüat cïc* al τήηις Ατι^γηης , xv^jS tktuv filio
rem infidelitatem novu vifionibus fanarunt .
οίκι^οσνηρα πΐ ά» η7ς ttuivio βίβλοις ττκΛ.όμί- Si Hebrci his contradixerint , multa cx eo­
XX · ^άλαατα
, υίνρ τ«χ/ζ·ν , w rum libris incredibiliora proferri poflunt ,
ΧίλατΦ* àianapifjfyjor , iÇ θτν< ce βχτρφ&ιγ- quae tamen vera efle creduntur : ut maria
W Φλό>ξ ννμνθίτ^α , w «ταίλτ^ξ pedibus peragrari , aquas
. vetat mures cnocre«vd. tpya« τ/α«ρη/«·
, η^ηγγ^οι Ει« ^_&ίη ,ΐ! ’.J?*
ovpTxpnTtnrifjtyM , χρ) οΐριχκρχπφοι iuniprtoç ferre
- ’ , tubam
.
.
“8e*
fine organo in folitudine per­
xûesM της φ<ϋλΛγ^9* όχτρ/υανϊντκ,
λ/θβ/^-α- tonare , angelos ad praelium inftrui , princi­
λαζτ,δ ,
ρίλη τυρός ivrl rj3 <πα»ίθο» Sopdruv pes militia domini pro exercitu pugnare ,
|9α>Α4/4υβ ’ xl apt* a’vf^rntrex xams ai w φρ- & lapides vetat grandinem cadere , & tela
Oms ewrt^tfM&t. Θαΐ yip fliAofÿpt vid i- ignea pro confuetss haftis emitti : nihilomi­
tiuivno . «η Ε^λλίαχ; tJcs ai n &t»pat u4 xa- nus omnes qui rede fapinws, iftis 'citra exa­
men aftentimur . Deo enim volente , nihil
podf^ifj^uat, χ·>λα tj&fjfyt.firw, £ μη fixhopt- eft
quod fieri non pottit. Si vero gentiles

O

pTTQ Jt

CnacÜ, Gourai.

C

Toro. II.

miraculum iftud minus probaverint , multa
dicere poffumus , quibus nunc cenfemus efle
Ccc
fuper-

77>

CONCILIORUM

OMNIUM

77*

pM.K* i· fupcrfedendum. Quanta Alexandro volenti co- A ράτυξη,ι'χιθίίαααν 9t •χρνκτμολόγοιρφι'ηι nt fxsivwv
a*»»··
p(a, Granicum flumen trajicere & bellum χλβτμχτη
-* --------- τώ»
·■' -φαη·$&ι»
--ott-J*.
r_ »„ »— -vsfc
tοήτΖΙχζσνχ

£>ario inferre , vaticinati funt arioli ? atqui η
Jsu/jtovwirx
<epa«hcc eorum commenta nullam evidentem fui μΐώ/ι
wpctxTWV iftù f χ/ΐχστν ; x^ntratitL·detnonftrationem habent . Quomodo Socra­
tis philofophi daemonium voce prxnunciabat δαγόρ» τν Σαμΐα lira ip tofine μα9νηΰο ffuvilli rerum oon agendarum eventus ? Q110- Ttr^-^canr ; i» λίγ«ν xJ ηΐ ijî xaort^J αλάαμαmodo vero qux de Pythagora Samio ab w, iÇ TtSi rrvtç ifî ταραΰηΐς ÆStai/uu*,
αυμipfius dtfcipulis feripta funt ? Poetarum fig­ χβλιμ&ν eùniïiTivotç ïp r<P cuinte νομιόο^παν
menta , ac quo paâo inter illos nonnulli ©tJv · "v« μή rts tu μυθώδη nti αλχδίβν, £ ni
fama celebres , quofdam eorum quos deos
efle extftimant , una cum ipfis militare & μρίχμύς <·*αχθί'π« ηις <9ραχ$ΐΐ<πν άτη^ηζκν
, * Xa*·
bellare feribant , con fu Ito praetereo , ne quis νομ/ση . τάύ γάρ woAoSojm^ov τν · Θιν
cr v’pacvJ , qfj
fabulofa cum veris , & qux nufquam gefta «V i trip eef «νθρώτν» bù^nrt,
cum geftis comparare me putet . Prxpoten- ttt yiç, lyq c* θαλχΛτη, ·($} cr φοτ»Γί,
Cr
tein enim Chrifti gratiam , ex quo inter ho- B ξύλβζς, < ç> ίματίοις, x} cr yâe>,
Cr φ«φ9
mines ea exuberavit & in ccelo, & m terra, XSM or βρνηΐς , qjq cr τοη“; , αλτζιφχρρΜαώ ?v
& in mari, & in plantis, & in lignis, & in
, xJ T-no/xJbiiu xi ήτομετάυ drp«TW«v ,
veftibus, & in morbo, & in fanitate , & in
cibo, & in potu , tutilfimum prxfidiuin , & £ or wc«<Ocrn; /UCr tram, >d ήμ£( Si κατά liy
malorum tam prxfentium quam futurorum re­ ΐδιον καιρόν «jsefvenç τη; rroewi ίχ&νρίμ&α »
medium efle, experti norunt , & nos etiam
in progreflu hiftorix fuo tempore exponemus.
Dr vexillo qmd fecit Conflantium aj exemplam
crocit in calo λ fe vifit «

CAPUT

rittÎTv alyvu v imtnac» i βαπλ& Kww«rr7reç
άντίτυτηρ τν o’^ûcrni αύτύ raupv cr àfxtvjS.

V.

K E ♦ A A.

/,

ONSTANTINUS igitur lignum quod viΔ’ vv Κ«ντ«ντ7ννς τίιύ τϊ θαμαχτ#* ·ψ*
dcrat , in vexillum fuum tranftulit , C
tk ‘Ç’orx/v χίμα μηνβχλΛ/ν, χρντκβλidque auro fle lapidibus pretiofis intextum:Aijnrs λΐ$·κ σιΐΛ>αρμίσ·ας,
ί·ραής η αχχρπ»ac in iongiflimso haftx cufpide prxfigens ,
primis equitibus perferendum dedit t littera­ ααί lApiXonÎTv £ψ/ν, f’J/Jv φΐρίττ τ»7ς^ρηατην.
rum promi (Ta reipfa deinceps explorare cu­ στ , rhv nSv γραμμαΜ ύαοχίσττ J«t nSv
piens . Nec fpe fua fiuftratus eft : cito enim Aanrov t’ir/^nnSv. xj τηςιλτ/ί·^ vlri^ucpT», wrcum credidi flet iis qux viderat , pene citius w μα) οι i TtSt'antt trir^aas s TW^tnfpaty St iwif
vidoria potitus eft.
éslAwç τίώ rbdjv ùfStfytjjfyfiç»

Ο

C

Dr Viflorm

fint Cinflantium ab impio
Maxentio reportavit.

CAPUT

Tiff; t»ç xxni τ» αβιβΟς ΜχξοτΑ» v/itW τί Λ·»·
βνί βααΊλί'νς Kawrernw,

VI.

K Ε ♦ A A.

s'.

ONSTANTINUS magnum belli labo.
' Mc» νν ΚοινΓβστΐν& lir raXtui τϊ xbAarem fide prxeidens , & Romanum DI
μα χάμαπν τϊ %/γη ύιηημήμ^Λ* , πίν
exercitura minime reformidans , fuos con­
ύφοροίμ^Μ#* ,
tra fortitir inftruxit . Maxentius «ero Con- 1«το ττί Ρ’ώμης rpxw
ftantini vires metuens , & Romanorum in 1àvTÎiraprtürnn. Μχξοότζφ* Si riuù 'KanTcCfTirw
fe odium fufpeftum habens ( plurimis enim ·αλχίιυ Stiff« , tTiTT ι$ τί /juffO* PaMiut/a»y c<po
ob nequitiam fuam invifus erat ) dolo mo- pufjSp®·'
,
· aafcc yàp τνς tArtvc Stà ni» davrita
liebatur infidias : dolum in ponte parabat, αυτί δηβιβλητ» · ί<τκίψχτ» jdAp tü» ίτιβχλίώ
quem hac arte compegit . Quod aperte μιτιλ&Ϊν · a Si ίόλ®- ^ί’φνρα ΙιΣ fit μιΐχβίΜ
extabat & apparebat , Conflantinum reci­ hSO' α»β nSv τνηίπών αυμΊταγϋτα, » ν»' μαα yàf
pere fle traniitum prxbere pofle videbatur :
fed latebat occulte deceptionis laqueus , ad φαινόμί^ιοτ ίν^θο* , Stàfiaatç lw τίν Kwwotrrîrav
illius pedes irretiendos paratus . Nam pro­ ΰτο5ίξομο»»ΐ · η Si λχνθ«ν«* > 90ptc~9 »λ»ήηκΜ
gredi folum in eo paulum oportebat ho- τν?ί txMfl» βήμασι συντιθόβ-β. Sta0UÎMuyàp μι·
*
item , ut foluta machina captus , inopina­ xpôv tSiJ, tÇ,Toμχχάπιμα'λίΤνη, 1Ç · xsAtjuu^*
ta morte in eo loco periret . Atque fic il­ «ληττ» , τρφον àSôxnnv t»c amAoas τον τβ’χβν
le flumen traje&uris retia pofuit . Sed divi-E
'λαβών · αλλ* ο μ&ν Sw irx£ctrt τκ itifivina
na gratia malorum artificem fuis ipfius te­
chnis implicuit . Nam antequam caperetur ni ^ήρχ^α’ 0η« Si χατςχί nite oîxfàoK α^φίαμκatptv γαρ
Conftantinus , tyrannus ipfe prior progreflus at τον τίίν χαχύν tr^irh»
in fua incidit retia ; & illic fui ipfius ty­ K«vr«vr7vov aAtSvar , ç&àaas αντίς ùnttirrm
rannicida fa&us , non inutiles ipfe fibi in­ τυ.7ς a xtftxrç τιγγαις ô ηρανν9“, χοομ ftpetwarrifidias in confpe&u Romx |>ofuifle vifus , ad V®* fxur» γιγο'ιώζ , xi ypvjs-fu) ιηβιίλΐι» χχΟ7 ίDb s.hit.Ec. pontem Milvrum didum , Maxentius iple
α»τί ffxLaffdtc <αρο τη; Ρ’ώμιΚ , tNf) rLuJ καλ9υ~
«<i*i.«. s.
demerfus in flumen , fuflbeatus periit ; ut
merito (quemadmodum inquit Eufebins Pam­ μο,ίίιυ MaAauJtv γΐφυραν , ο’ OPpoppn^tif Μαζοτ*
phili ) exclamarit umveriu? populus Roma- τι®' tuvTvv «trt:St>’s s·’; τον τηηιμον ± olttoavtyi»
τον SÀpov ÔAay P'wjMtfwv , Χαθ« φηJtnaa.it.
QUS ; Caniemm ilommo , gloriae enim rnagnt- ÛÀfTv .

C

O

«s

77$
AMPLISSIMA COLLECTIO.
774
40 EursjMB* · Π«^Μ*/λν, (harm λΐγηηη’ è-A.fictttu qf, «pneav dr q^éraar jrjfàt i» are9·Α» ryS wûf·» (fejdfmydp IsIéÇorm» oartf
~ z“ z ~'
'
met md staÂMu» qm4<ca «« àtibnerta. fiet9ù £ rwrarik tjpriput sic enragi».
rie

fKM jUu tM ,
i» fatfîit , titttre.
Mû in Intifitu , jncitm prniigit? Quibus bsc
guaiac rar tfe Owe aietti ricLnrifr·, Ι&ξχτ- _(____
addit__
idem y>
), aliequc .infapcr bis fimilia de
jucd>*<fe «p/ese , Ouapurfc&SéÇaK ηιύ» ή- germana
germanaCootanîinua
Contantinua om
omnium ducam dt viâo.
fWi e?c ïriKiytt · m/vdc ruunt , £ ôest tmwc ri·
r» anâorcra Deum de ui
unigenitum ejus fQium
' celebrans , Romam
«ίιλφη η ιζ
KomtrrFHP* rw ηνχγψΐ- Jcfam Chriftum rriria
Nt £ t?s r<«u «τι· θοό>, t rer pteye^à cuæw cu^-*"umPh?
celebriri pompa ingreditur,
. tam qtü Cenatorio or.
w·» Fnm
«nwc tpyttç
, tri dioe
.,,1. Λ1
dine ,.quani «pu aliis dignitatum ornamentis
Peudu» prr itrvtaint tîniïutiM, ttm» ttdphi illuftres erant, cum toto populo Romano ,
erfnr nfen «ri rue wytttàni JfeXâ$, iÇ nfe «Α­ infant ibat fimul dt mulieribus , beto oculo,
λως Ji«sT!(ueTtnvia, <ud rmi Ιήαρ Ριμμμμτ ·- ram obtutu dc lubfntibus animis , tanquam
fut ko/jtfli ηρπ'«ς >Ç ytmttÇi, φυίριχς νμμβσιν , B liberatorem , (erratorem & beneficum patro.
uuTWî^iymç, nia λι/futW , c«rïpd π £ Λ'φ- ?««·*«» »
«clamationibus &
t mt #

T»

»

v a x

μ

»Λ

i

«y”1*?!, ·
VCTO IttUCM IQ MCUei fNOCltC tflMMKItf > >►·

VT **, . -2
**&*· piaufii ülo flœpitoqne populari miUo pafto
ίλης ht πις β*νς «φβπλΧο- elatus, fed auxilii a Deo allati fibi probe
τϋς h θή»fint- conta· , tarira falutari» padionii trophxum
OçW, rnrr/mr τι τϊ ewnteéi irci&ac fermer tîed iâ manu proprâ imaginis poni ^jubtt.j de
Wns ΛΛό*
. < Λ4 «·«"
«pf*us dcxtr« crucis firnum teRonue
loco populi frequentia
nufï expueer dr τ| λξ<« mmxerm «vrw dv t0 oeo‘tem
.eBI », .R
.o,n* in ^°.
celebri coUocaflent , banc infcriptio(MiÂfTu nS» ht Ρημ* ithptrtAfioitit rittt rd- maxime
|>πΜ
nem bis ipiis vcrbis_ Latino fermone in ca
«!rlw'W imdrûu ^pejiipiglw^^CCTU^- incidi mandavit : Hoc falutari figoo
w
---- —---- r ■ —. ——— --ο—— > rero
$iv«c
uuntf fyxsXXnw
’ ” Po/amair fortitudinis indicio , civitatem veflram tyrauAdGtmr t» rp
rtyulp t
ήλχθηνϊ ei- nidis jugo liberavi , dt S. P. Q^
0MVÎÎ- edr^ ry rwmejs»« <ΊΜ«Ρ
TJ «λοθοί
_ JR. in libetXayy· TM Jthhf ·
xdXiy tu^r <ȏ
Cutem «indicans, pri A i oc amplitudini dt fplcnnft iif*»
M9lp^ ■
*>" «««·! · H- E^bw..

*
peJ9*t

niut rbytXmw < ter ϋμη> Vttfteut» τρ
ht*KK<f 1Ç Xa/aimsmrr ίλ&δφίηβ wx*rintm· rsnuim EorfMP'*
*
Tlag/ Aonis ττμτ·μο·ν r«pd τβ £nfiit Kuvrov*
rrn» xctni w ir ήτχηλϋς τνράνα.

K E ♦ A A.

Ç.

Dt Limit » Ctrfimti*· fit Mtifft caftfrs
tremem fri n trintt ertt.
CAPUT

VII.

/^JTE/Au' Pm>7y>% η^ϊ» Γιλββ-ί®-, rai\y raXip<c«sUf.
nriJra Arurrav τ<«μ(3ρ·ν
νυχκτΝΡηι Τβ 9sofA»fK«vr«rr/ni trt Tf sfeA-

-p UFPINUS autem ( five Gelatas ) fie
XX. art . _Poft tec rogavit fenau· tdeiuium
Conftantini
illius
L-_— CoaRantie
~"—— tauris
—
- 9t Kwreri,, ημβ^ΑΛα rj Kwr«m>. «»»“ ““«T > ut
« una
- cum Contamino re_
1
in
orientem
eontra
ty­
™ Λ>« .·«'
rannum qui iMic erat miût , (alutem Cbrivta ifttor Μ£<νΐ£<4* )UO^ ™
rvperw, vüu ftianorura qui illic eraot » procurans . Pius
«ΓΜη*ήθ nfrfiMv-i yus-tetà
el· enim imperator tamis beneficiis a Deo afleχηληΰτνκ yep nSv raAouno dCq^onw ri Sai
èdTnddcKMrevTrv**, Λχ<·χ»Οβ tw Xrpÿe'qi
mmrWpto Znréds^s. nira Jtku τ· Ac«y«r tw aflli&ioncm quiete aliqua dt temiflione leva­
^reKssoà; τί dauesidnr,
τνς ce c^aeip «vrac te , & alios de exflte rbducete, quotam «
dt vinculis emittere , noaoulta cum
<A«*aAi7«&ar, -n< (fe Îar/wniefetC i^tt^tu, qyt carcere
bonis tas psMicaaoe, io intégnMa reftituerp,
Twc JnudL^wo-/ tÙ ht es swnfe <hnxe9tre&itt , dt iptaum ocdefim mtaurare: omnia vero
nfcn txxAar/m hrdt tÎnpSt&ea' i$-nomiùntti tanma cum animi alacritate ferit t ea quu
<ηυυ<9ρ*5υμ]ρ*ιϊλϊ, ni rs Xgo opw«S». ni τάττκ Chrifti funt fepicuc io ocnuibus. Cum Cbrijfi/Ftevèi 0» , aJç^e«-/amT<yT» »·ρ«τ7η>, tbr^et- ftianus effet, omnia tamquam Chriftiaras fe.
pus TnctaxAm-rstcnC, C
~ ί‘ η>«ιλ.7. TmAE™· 0,1
es,
f"·*®·* .“>"“··* r·»Λ ÊXXwm raèt tut&uf**- J!?®’
*“?“·“·.*·“!«“ ·«" “*■**·
trt ϋ^ης
dirui jubens dc incendi.
f^et , >$ wugj
e/pteem*.

Πΐί> rfc τί

<ν«ηλΖα»' τνρτην Μαξιpu/K erttotet.

K E Φ A A.

d.

Mc4w «ord viu? tbta&liv riperv^· vk
ri dm taAartoc /rspOw. ixrrt/ϊλθι ίι
CmkU, Gnt^tl. Tom. IL

O

Dt MtuanM trintii gnmai
dramata.

CAPUT

VIII.

<yRIENTlS autem tyrannus Dei ecdefae
V^r interea depopulabatur . Decapit ipfa·
Ccc a
hujuf.

ch.

CONCILlpRUMOMNIUM
77«
Magnitudinem imperii t A tufa τναύττης turi· . τα μ^αθΦ* tfc i ««r
quod ei fupra meritum
ft—. obtigerat , ferre at­ e~(<>
a’erfmrdn» *w»lag μίη Jisn

77;

hojuûnodi

caufa ;

que fuftinere non poferac , fed- boqefli regii­ φιροα «b, α’λλα δη απ^ΐα» αύφρ*0*
βααιque ingenii expert, inepte & perperam res
λαί
λ·^ί9·μί
«ηφαχαλ·* ιΰς ααράγματη φγκgerebat. Gravi tandem atque intolerabili ar­
rogantia elatus , etiam contra.imperii focios, Ρ*α tnt τάαι St ÔTfpufofiac μιγάλανχΐφ tu»
maxime vero contra Gonilantinum ( qui re­ 4#χΙι» αληχοκ 4ρθί4ί, ôSt^ κατά τύν ris faribus omnibus illi longe antecellebat > genere, Μας. xor/wyJy, <jm’ τϊ μάλιία Kawrarr/nt, ηΰ
educatione ,‘ inftitutioné , dignitate , & pru­ τάντα αντί ίιχφΐρνης , ififen «C
»«·
dentia ; quippe , quçd omnium caput eft, Seif , άζκόματί τ» xj «rura«η» , >Ç raya TÔtrwt τη~
animi moderatione & vera erga Deum pie­
ρυ^αιόπιην t α<οφροαντκ,
τϊ r%i roe αλχθί
tate pnefnlgebat ) audere quaevis & attentare
animum induxit , & in noooribns votifque Oaèv £<rtfaa δ<αλάμχα»τφ* , ταλμά»«ρμ>ι»Μ«·
publicis fefe primo loco renunciare; mox ftul- ζ/μΐχ#4 δρατΰΗΐ&αι , >Ç ατρύτη aaurroy nû( rttiriam in furorem vertens , feeders cum Li- (μαϊς ΰταγορ^α» · iambos ii «éc βήτοχοτατ μ$·
cinio pads rupit; ac bellum atrox concita-tu'ç n’σννθήχαΐ, β «p* Anbtw rtxwqvit . Poftremo cum brevi omnia mifcuiifet,
TJtparreyi>iaac, τίλιμ» àoTvSv αίρίϊηα omnefque civitates turbaiiet , atque numero. .
. ^ .
- ce βραχώ τ» τάντη xvx>k«c, aàrdvrt τάfiflimum confecittet exercitum , exit ad pu- HTtt
1
gnam , tam contra Licinium ipfum , quam λπ ι’χτκρα'ζαί, ngj τάν Γρανιτών pupj&Spv τό
qui illum miferat , Conftantinum. Sed ma­ τλίθΦ*owayvfaf, tfytnv μα'χίω «7·« Atnus conferens , divina ope deftituitur , vi- x/yrov» κατά τι αντί ιζ τϊ αυτόν Γαίλαπ·- Kwrdoria tunc ab ipfo uno omnium Deo rerum Γ<ντ/ν&, >ς Μ βνμβαλύν ώς χώρας fau&TK
fxnienti Conftantino fubminiftrata . Primum tx 9tn xaStramt fTtowrîif, df£ «tzrÎTÏf vixnt
(celeratus ille eam armatorum militum ma­ τϊ x«yruv μόνο θίϊ epvmydLÿUnti τί τδηχρβnum , cui confidebat , amifit .* mox fatellitum prefidio nudatus , & ab aliis omnibus, τίντ; ΚαίΓΓβντ/νρ . α’τολλυαι μ& «pint τό ίφ*
ίττηΐ^αίτλιτηάί τλίθΦ' ·
· τύτ
?ini relido illo ad vidorem confugerant, delertus , clam difeettit mifer ; &^egium or- η άμφ avr^y δβρνφβρ«χ yV|t*>«*&MÇ> >Ç *ayn*> anatum, qui parum fane illum decebat, timi­ ρηματ βύτν χατβλίλβ/Wru», τίπ xparirrr <ροde limul & iracunde & muliebriter exuens,C β·τίφ4^βα» , ^ηώύς
ντηώύς Ô» ίώλαι^βίς
ί&λαι&ύς ηίχιτα, τα
“J’ν"
nM.ltitud.nl fefe tmm.fcet ; fuga deinde eia- ν, TpfTvrm αυτύ β^,λ/χον
Moy ίκλύς
βαβτλικν xs<r
χήαμον
ίπλύί C S»O*
pius , & m agris vicifque lati Una , vix ho.7
‘ ,
, »,
. Γ.
.
ilium manu, evitavit , faluti fu. rônfulens .
S
Atqui inde reipfa oftendere licet, certa ad-·
ithtu StaStipaffKM t κρυττηζημψιοςττ ava not
modum veraque effe divina oracula , in .qui- aypii^ τύς χίμας, μόλις τύτ Ό^μιτύν neyfib
bus dicitur : Nn fevitnr rtx per ondtai co- ρβς iti^um, πίτϊί
aCrfi τραμνίΰφΛ*.
pin
J*·
war fat
fat y, &
& gigni
tiw mm
non fevoSitftr
foivMtw tu
in ntnltitnamltitn^^ίς fv μάλα Tirât >C αΆηθ«ί TÜ
dmt fortituHnû fa . Fnllvc tfuu od fobttna :
άτηφνναι eôtrtv vSt χσηβμης , C# etc «punir· ci
in nhmdontio ontem virtntù fa ■ non fevnbirwr . Ecct octdi domini foor mttntntci enm, 'ούζιπα ^wrXdCi J'X •wotoftv δννα/uuv , *- îz#’>*ç
à au^ôatTKi Ci χλ»ίθ«
αύτί. ψΖ4>κ ·τ~
& in rii fnt feront facr mîfcrtcordio cjni ;
*®©- «ç β·«τ»&»αν · or Si
Siaoptat «ντϊ
nt ■ mot o mortt animas tmm . Porro imt«r.h i. ». piys ille repentina Dei plaga pereuffus , in Μ αωθάβττκτ. t’îè or όφ^αλμοί xvtN ini τ»ί φβü»â a6"*' fêcuoda belli confliâatidoe occumbit, alium faicônç αυτόν , τής ιλτίζνης tfi τόΪλί·* rtP'
v,« ex.tum fortittu , quam qui ducibus bel·

/χ ^eTM·

. .· χ

licofis contingere lolet , qui pro virtute α „
, ,- ,
,
,
·'
pro amici, fSrtiter fe gerentes , fidenti amμαΓ^ι , C» Unfa
mo gloriofam mortem oppetunt. Ille vero ·ολ_ίΜ“[ονμβολη xorurpripH τον βίαν. ^vfmtSt
impius & Dei adverfarius , dum adhuc exer- αιτί nt τϊί χαπίΓροφης , νχ ota Γραταχις χολ^
citus fuus in armis liaret , ipfe domi mora­ μάρχαις ώπρ αρτήκ «ί >> «όμαιν χολλαχζί sojeZ*"
tus , intra parietes latitans , debitas luit pce- μ0*'ο« CS πόλιμρ τΐω æxArï TfAdLrflt' dC^atonas , inopinato Dei flagello percuffus : fic .«■wç άκομ£ναι οννίβη . a’tàà χάρ «τι Hi δι«Γίρ«ς
ut gravi dolone , & acerbo cruciatus fenfu >C $iqjcr%&‘ , t£ç Tapanfe* !τ* αντί τρό nu
agitatus , priufquam occideret , dira fame
conficeretur ; ejus etiam caro univerfa igni TtSts αντιτύοικ » e’xw μθί»ι αυτός tÇ κρυτηζοnon confpicuo & per Dei iram immitto in- μ&ΛΤ , τΐαι' χρβσιίχκτ·/ τιμωρίαν ύτΐχ» , «Bp··*
tabefeeret , fic ut diffluens priflina forma θιί τλφ& μάτιχτ ύς αλ^νί Sweat xj xteffigies tota deleretur , cxficcatufque in nu­ tfaw'ait ιλαννο/^νβς , τύ» 0 τκηχντΜ , Arda offa ipfe redigeretur , & tamquam fimu- μύ η SfaçSeiptdSat, τύί τι σάρκας αύη βλας άαlacrum qnoddam longinquitate temporis ex- E ρχτφ χ, θί»λατ« πυρ) xanrmixie&atr · if l^fprchaufluin attenuatumque relinqueretur : in ut
qui prztto aderant , ejus corpus nihil aliud σαν ri fjfy, τάν etS®- τϊί ταλαιας μ·ρφϊ( οίφαη·
elfe exiftimarent , quam fepuicrum anima , edlÙMti , ξιψβν δ* tu/rw μόνον i^n yr^avc^u ,
qua in eo jam mortuo & plane putrido de- όιόντι μακρύ χρόνγ χατ?<τχίλπ·Λμθ'βν ί4«λοχ υfoffa effet . Æflu porro intimas adhuc me­ πολΗφθίώατ ’ ύί
άλλο τι νομίζω τός ταdullas vehementius perurente , exilierunt ei ρό·/Π(ί, r ττίφον αυ’τ^τίί
^t^avCJMU τΐαίoculi , & e fuis fedibus excidentes , cce-j μα y co ίδχι vopy χ; τανηλύς άηορρ&ταατι xarucum reliquerunt : qui poft hac zgre fpiri-!·
tum ducens , domino confitetur , mortem* ρυχμϊττ,ς · αφοδροπφον Si tri μάλλον ττς δίρμης
que invocat : ad extremum confetti» fe αύιΐιίκ βά^κίμυίλύνκαταφλτχήανκ^ «jwwWw
tfla propter amem i ani , qua contra Qui* δι αίτί rà άμμχτιι, κ, τ« Ζδ/αΐ ÀnÇia*«xcw

«ΟΙΤΒ,

<

AM P L I S S ÎMACOLLECTIO.

m

77s

r*rm9
«ύΛ «φκαν- « I/ Z»/ Τ*π*ί ανβ-Aflum ufus fuerat , merito perpeti, animam
Itfcv, aadapaAs?*^** τ* xt*jpt Givtcnv i- ««ûttit.

· $ ei taoôranv crirwc wutîî »*nltvXor* vttptfits cvete vnraadCMr όμβλο*
γ^ηκ, tift^rt -Ηώ ψοχώΐ.

Dad rfc φ AtxAarftû»

àmvrtvi.

Dt Kclém

.

K E ♦ A A» r.
rm

O irAairw

TM

CAPUT
IX.
k
!£>>’’«<«’» V, ur rd
ρί<.|Β,„ hofte,

.fc

tbanvuia , m
me r>) ZxxAa- rimas , e medio fublaius eftet : eccleii*, gra<n*v tMttintti <** &ψίλΐνΐ9
θη m XJtv- tia Dei omnipotent^ , ab ipfis fuhdamcnWtpotnp®* teytiffn * f ,n ra Xesra
&B‘>* erigebamur , ft Chrifti verbum ad gloΙ«ξ«ν ti φ
Θ»
τίί η*πα
"rum omnium moderatoris eftior/Mepoo^ce arrtAaqidSatM wfinriav, noru pr dr- rd'ceoa , majori quam antea libertate prasdicabatur. Hec in nono libro ecdefiaflic»
ν<τρι ημμ rîfctx&WNtrwk trt^ecç a «««nt «têi- hiftoric feripfit optimus ille Eufebius Pam­
r®- euvnnr^ce e ΠαμφΖλν Εοσι'βΛ*.
phili : ex illius enim dc aliorum laboribus,
«dru edwv, ak titinipttptt tfanv,
ÎÇS «Ma# ut fupra dixi , fumma capita decerpens t
Hu) «ν«λ<ζ<ν ewé^u^' ♦ T* iMM/a t«t¥ 4^'
~
prxfentcrrr'hunc libellum qua po0um brevi.
■t» _ rXUrn .«τη
jSpaQ'f'wv /^χβρβττη»
rtumir
— t4tc contego , fummo ftudio klliatot fermonem deducere ad fumonum illum*, illuenriîJr τΰΰ mpeiav r5 Ad^a
s’»r τν ιίψηftrem nme
, fandum.euueüm>
& divinum
montem
apodoAjv xl Aaquw^C ^ev
- .’pi TÏf x«m
Iytwui
„wwlum
IJcc illius & laudabilis fynodi .lâcerdotum
N<wev «τκιλαικ w CieyiTS φ η Θά rquuv i>i , qux Nicxx fuit : maxime cum pro:tam velut manu prehendentem me' &
rtwaîu * iptit μάλιτα sèt «ρρφκτ&ν xptrnrmpi pheti
__laniem videam , Fmtr , inquit , a/ceWa*
TÏi TÊflW >$
Juin, fue/y,
norti

'*

„ C W<J( ** ttttittt d*·"»‘ , êT ad d»Mww Dei
ify rç vi .p·* tî xugje j >£ têt riv tixtt τϊ θιϊ
Mxmciaiit
Tttxtip· atayffXfil άμΰΐν rkùtÎtv «ητϊ, r»· Jacti : 6* *""**
,*,< ■utili vitat fatat t G
MiUiHiiMi ra ra . £x Sita ntat txiitt hx ,
pXe-a'/ff^u Cv βντί 9 in yàp Xniv
va- (f veriaat Domitu ex jtraftittt . Vere enim

H3H
xughv
Γν/*ταλ«μ. άληθΛ
Prd^p Σλ)τ x; rtpee-aAtya, iÇ àp®" xuç/s tnpjA.nttw, ig wits' τϊ θ« I’scxai/l^ a ■&«♦* txwy*'
ÎÇj tw
ttpïuf ./juAO% η£μκτι
à&iy
1$ eepurttravrw Juin τρ«fwv «pefuTnwv € dCct^^Âixwr
tft< τϊ Ad^nt tâc^wnc, τίτ’ in τϊ υι’ϊ τϊθίϊ, wc
«λη&νς βχτκ-φ* rjî rïç -$ίβτ»τφ* φΰτΗ, qpj ου
orie-μα^ χ«θ«ν( · θι.μα'χφ' iÇ ànQt^ar^ χ«τ’
aura vjSAee^i^meœ A’pwQ' · xi err m αΰτηί
WI’«C ·
c a oWrac
φ
• , ’ « 7 *r b . - » ~ 1
a.

Sion & Jerufalem , dc mons domini allidi­
mus , ft domus Dd Jacob , eft divinus ille
orthodoxorum Dei fecerdotum fœtus , qui
in Spiritu fando perferutati docuerunt per
feripturas propheticas, evangelicas ft apoftolicas ,de verbo vitas , hoc eft , Filio Dei,
quod vere inercarus fit fecundum naturam
divinitatis , non creatus, quemadmodum con­
tra illum blafpbemavit Dei hoflis ft impins
ille Arius : quod ejufdem natum ft fubflantia fit cum Patre qui eum ante
· „ omnia fatIT™11 · 4^ dengue & Sp.ritm fan3ftus
ix rtuidrm
ejufdem nanter
pariter divinititic
divinitatis A
ft fflfntia
eflenti·
aiwmty
rrrVt
τ* Λ^η XPW*™*
fit cum Patre ft Filio , manifcftiflime often,
όμΐνς )i x} r» mtCptt w iytw rrc acris θίο- derunt . Et vere- altus Dei mons, que no­
ηιτ^* we*/«c, wc è xatrrp xl d ω·ς, σαφί^α- bis ab initio eft , ut antea declaravit fer­
tu fjfr^atv.
tÀplAcy ορφ'θιϊ, «vwÇcj' me , ab' ipfo domino per apoftoloa nobis
ιίμ7ν, χβθ« ·ρ.ί$ι|\«Γ0ν · A.y#* ηρ αυτίί τ« tradita , ft nunc per ipuus facerdotes Nicana
congregatos feripturas teftimoniis clare expli­
xbtiw tfa' ί*ίιί e’xw.Aaiv
>Ç vue
cata veneranda illa ft fanda fidei regula ,
«/τϊ iipioH xaru Huù Nstitwr φχκφιχαις μβρτυde qua darius*, juvante Deo, progredienta
tituç
t ν^νβΊΜΜίήςαΊ^^άγι^ Τ?ί longius fermone a nabis differetur. Sed ad
άμνμν,τν xirwc Sp^ · Tfti i α*αφ^7(|^
piopofitum ccclefiafticse biftoric argumentum
e^ufpyetf TÏÎ TB Θί»
«yoi'wv α’χβί^ξκ revertamur , repetentes ea , quibus Deus po­
• Aeÿ·*. e>A’ iti Tiiàtfftitupcâlu} άμίντνς tx- pulo fuo fubvenerit , ft tyrannos e medio
χλχβτ«ιηχϊς /reeÜK oxé-^wnfίχ«νιλ^«μ!}υ, tua- fuftiderit per dileftum fervum fuum impevtthe&tmi
Ht »rei της τϊ βαβ-ιλίας Θιϊ fii τί; <4 E ratorem Confiantinum : quam per cumdem
.,*</> .7,
χ ~
,
*
pacem
pacemconciliaverit
conciliaverittuis
fuisin intoto
totooroe
orbe ecclem
fiis . Solti aitfftti domvuii ,. fà
. ’ fecit
~ f *»ra· g.rrf., j.
ni ^ίραΛντφ-αντϊ τϊ θί·φ<λιιςΚων- ktlit 9!9£gn* film , Ô* infcntfdili* , fwriv·»/ hift r

liû St aCrü tipluûiw i<9fvrëv&atnSi rum τΐιυ 9ΐΜμεάίωαυτϊ txxAnfiotiç. ό
μ»ν^ μάγος ®5e^*, • xWJv -^lu/xatta μφ*αλα
μήΦ* «J «w^r^VMtfflt, wr wx Fstv a’e/θμκ. è «Mwwv
xarpès £ ^pa>« , μα^ιτύν β«σιλ«ς n tÇxadrrwy,
rarrrvw τϊ Ctcrt^tta '

s^Rptfrdxd 7nç rru^dv1, il «u. xeTelac <vtrj.«v
TCRm·· *«3tHÀf^a*ar«î «>. ^pd>w, 15 ρψω-

sea eft nemerm : ywi rtrum opporieniratej G
* ’*
‘ tempora commetat, φύ deponit regti G et* r/»i ■>«
flitait : Sufcitmt t terra mopem G dr jlerco i,u ·■
re ierigenr panperem : depoflut ptttetfi de fa­
de , G exaltavit immiti t terra : efttrimtti
tmplnnK bmui , G divitet dtmffit iaamf, ft

brachia fuperboium conttivA : qui eft rerum

admirabilium opifex k qui magnarum arc hiteftus,

MgWWWW'

77$
Tjai. t,,.

CONCILIORUM

OMNIUM

triius, qui univerforum-dominw r qui to- A« TtrrMttli ’ rcswknrf ΕμΊτΑμτ
AfytrtrtiAt xcric, f^anjwats thqpifdN·
this mundi fabricator ; qei omnipotens, io- rimt
'
tus bonus, «nus & folus
... .De us.. , coi novum «umtcaJc** • ■Οβμμχτηφτ^ί , ίμφ&φγύ, ·
canticum cantemus ,
fecit ntirMie wqÇM ftbu, fwaaMW ta fece··
ap>*c, ·
· n»<><5#* » · & >$
lum mtftricerJiu ejus : fri ferait rrgrt mmμβΛ* &f'i · y ii vpdv font «νβτχιμ^/Φ ,
&” . * ecctâti rt/ts ^rtec , qunium tn ft.
eywrbirtnriavnç nf nanti dwÿuirtat μιγάΜ μύatlxm uiiftrictmlia vjm ; - pria ri bumiltlaic wvw, cri tif nvatâve ri tAi®* «ντί * τφ «τι^βκ
ftra rtcordatus tfl mftri Aoûtstutt. Ob hxc om­
nia nu aquam delinamus celebrare uni verfo­ τι · /latrrÀHC μιγβλχ , qf} λγμτμτλτγ/ βύοΊλύς
rum Deu in , unigenitum ejus filium Jcfum xfΛίγης · In «ç tw «»« ri ίλί®* βώτ?· ht
Ghriftutn dominum noftrum', illum cum Pa­
tre omnium bonorum nobis auâorem, divi­ dt rîi tuvhnm-m χμΰν tpwtân τιμάν i xtit>®' *
ne nobis cognitionis doâorem , verr erga ΐφ c7s «rwtv άνυμΛτης μά ί&λώφβ»μ$υ ri» iJJ
ipfum pietatis magiftrum , impiorum ever- ολω» Θίο», iÇ ri» τνη μονν^υχ &iàv Jjtcrâv Xe/>
lorem , interfoderam
i '
n
" \
, ’
tyrannorum
, vi|r no- Bçq» riv xderiv ημϋν^ riv rdv rp nrreJ Λστυνιίμ/ν
ftrz moderatorem,
&noftrum omnium
omnium,, cum ·φ e’?a^r. ^TWt, riv ry ^Hxr/ef Λ/τϊ άleratorem . &
reiédi & repudiati edemus , falvatovem }eίμίν , ri» χτς eîç «oriv dCe-f/3ri«c διδ«fum , uno omnes ore , unoque corde cele­
arr/Jàv dXrripa, riv wp«woxribremus : qiiod foliis tamquam optimi Patris σχαλον, riv
ί/ορθ»τίώ, riv r$j
unus ipfe optimus Filius , paterna , fua ip- »«v, riv tï
fius &. Spiritus etiam Sanâi clementia , fa- σωτϋρα Γ»<τ«ν du cit ^ίμβτι x} μι» xepitf »e»luti noftix , cum in peccatorum corruptio­ rti
’ Sri îd /uw®* , of» τανβ^βθ» >®ne & (ordibus jaceremus , profpiciens , na­ "Foi μονώτΒτ®- ίπάρχμν
xaui , ώ
turam noftram libenter induerit : & tam­ >ιλί τίκ varrtncvjc , Û4 i’ernî, x^ tm tt^i» wvdBquam optimus medicus infirmitatem noftram
χάη» η xtqtcit* ά>
iukipiens , & morbos auferens, tunc dt fem- ματ®* φ*λίΐνθρ*>τ/«,

,

ημά»
» ώμάper falutem & vitam noftno generi raftitqe- φθβρί
rit . Qui rex regum populi fui curam agetis, λα προ^ύμνς ria ιίμπτραν ûrojuc φύση , χ«θ«dilectum Cervum fuum Conftantinum pietatis χτρ rrc «fctT®*
τάς iù&Cttieg χμΰν atvahe-·
erga fe & fidei armis munitum , in impiosC βάν,
'
‘
.
m νοσχί
$f’f**v , W....
rin dri» awneJav
tyrannos, Maxentium Romae, dtMaximinum >ί ζω/w -raj ?JS «νθρώτωχ xacru^artac
.
βς
io oriente , concitavit .* quibus per illum c
taedio fublatis, fummam & tranquillam pa- Sn ββσιλ£ί (iaifftbhw, < τϊ iiiv λ«5 «si τρ·μη» riv άυτνφίλη ^^tpaixwnt 'SmvKm*cem populo fuo reddidit.
Γιχντίν» ηΐς τχς *4« atriv £πβά*ς
vfcttK

xXetç Φράξχς, Λβιτά

àtrtfiSv τυράνη». τίη

χχηί ΡνμΙιυ MaÇerrtu , W τί
TsAfcu' Μ«ξ<μ/ν» «’vf^i^P*0** *ί
λ»ν, φαιίράν βχ$£αν eipvlw

τίώ «’»««ΰ™ *’*'

cfxi^f λχφ

CtTI0ÎiS<MCJ) >
Dt pravi i ï-icinii montas .

C

A

P

υ

T

Πις} τϊί ΛίχινίΜ xaxv'Ç’erief,

X.

ΚΕΦΑΑ.

/.

tf

D
c·*·· TTERÛM ihvidix probitatis hofti ( inquit
ΎΚ Ιιυ H «ρ« ,
i ΤΙβιμφΙλχ ΕόV Eufebius Pamphili ) omnifque ‘impie- I
β·/βτ®- , TfJ μινχάλμ
, tjS η $λtatis fautori diabolo neqfiaquam ba^m re­
λοηονχρύ δαμονι φορπης »
θ/«·
rum fpeâaculutn tolerandum videbatur .· ne­
que itidem Licinio velut jam murato , ea ώ'ύ-χίρ J» «δί Atxivtçj μ?ΤΆζβπΚΛΤΐ irv^etc»
qux tyrannis prioribus obtigerant, fatis exem­ Λΰτνρχχ «pof σ«φρον« λ«γιβ·μόν rd rite
pli ad modeftiam & animi moderationem βθο δίδηλωμ^ίί wpevvwi «νμ/3^ΐ|χβηι . «ς w
excolendam dederunt . Qjti cum imperio ς*ρομ$Μ> eÛTfi τχς άργίς^ rifc ββηλτβκ μτ>«profpere frueretur , fit fecundas in honore
poft imperatorem Conftantinum magnum ob­ λ» Kmv$-«xtivh JdLnpdiiv ημα^ {τηγΛμβρίίκη
, μιμικτΛί μο’ τχς φ
tineret, & conjunftionc atque affinitate ejus, ιζ σνγ^μάα
diguur habitus effet : rehâa tamen praecla­ χαλων «rsA^ivdvfri, riç Si iÇS àa-tfiùr ηφάνrorum hominum imitatione , perditos impio­ vwv μο^χρίβς ίζνλχ tlu> χβχοζϋ9ΐ'ν» ‘ qfj Jp
rum tyrannorum mores zmulatus eft : & quo­ τ« βία τΐιυ xccnifpctylw tir&ic* «ύηΐς fâuArum rniferum vita exitum oculis confpcxif- Εμο?ς, τχτνν «τίιθβι τί γνάμη μ&9& , i τη τϋ
fet , eorum perditam mentem fequi ma­
χρ^τηνος φιλί'» Tt
Sjgfyfïvn ‘ιμμ^Λα νβ»ί>Λ·
luit , quam in praftantioris viri amicitia at­
que propofito perfeverare . Invidia enim con­ τ» · δπχφθβνηθ^ ·π>/7*Ρ“* ’Υ nofiAffirx , WSfnmrtmr
«trrw (Χφίρκ,
tra Conftantinum , a quo plurima beneficia λίμον Sue-ayx
accepit , inflammatus, peftiferum & crude­ β φύ^ιαί ήμντ
·ρ*ιμ®β·/·ν ,
le bellum illi infert : non natura leges re­
«ΐ'ματ®* , i o-ujuSwwy ^jrifAW C» L«vetjc
veritus , non jurisjürandi , nem fanguinis , λ«β*>ν. .· μ^ύ γ«ρ auTcJ, ·<« χ·*ν«τ«θ®* ββτ
non foederum recordatus . Conftantinus enim
ο-ιλΑς, Xvorac τταρΐχαν αλιιθίκ σύμβϊ>Μ, evy-tanquam optimus princeps , quo in eum cla­
τχς «pc$ aôriv βχ /φθόνηβτ , γάμντ tt
ra vera benevolentia indicia oftenderet, fuam
iplius affinitatem illi non invidit , illuftres AauOf-ùv Λ^ίλ^ί μιτννίβιν ùx «nyrreran. qjy
•

Ο

7tf
AMPLISSIMA collectio .
puy Isape· «KMè ntswi nbuvftc Λαό»** Ita- A nuptias fororis illi non denegavit. Et poll «•κ­
«ontrsria
hh
uperrnse, mennfetf irÿtbtu turrd TÎxpwrm®· P*uC*ι :* Sed impiat LiciOHU ΛΛ
"'
»β««ίπ

qrf.
τρ» << lut ef**&9S
τρ K
KuvravWw
λΐφλΦ*, XnJfpnb >$ φΜξ», Tpi
mv«ot?h» λΐ^mr, fi aahyl Wc Cr a&radpns^ iÇ nir« μη~
a qnrjAanr ûv4 vu upon· tTtfÛkàt tk φ*ί <5?_
«^5»» ♦ Àrrnc id iu’-vs vïc
yv &ys>y - nr«w
w ££t

admittere , omnes machinas quotidie contra
pratflantkxem excogitare , omnes intidiarum
viâ> ioveftig.re <£ÿt, ut po Cummi. b«neficiis mafeheia rependeret . Quibus huc
ini u per addit : Verum Deus huic ( Conftantmo inquiens ) amict$ fuit, curator ejus
& cuttqs, qui infidias in occulto de tenebris '
ei ■· tyranno comparatas , in lucem produpatefeci?? Tantum ûnâa fetatis

KMI 3r fvAaouu «a»Tqpi« Aj^w. ?

etiana noftrsc propugnationem pneftdiiha· θηριλΖηη#4
.i **’ bent t quibus fanftiflimus imperator nofter
writ#’, Tf »x τϊ Θ»* jtaiOcsft tdc tS Iupmxlare feptus, nfultiplices dc callidas exeirwtWw etf\tTAtvw finjSKAs^^&sIripnraC·. · IrBcrabiiis hollis infidias divino auxilio eftn~
· · - - ' " · · ·*■
git . Licinius deinde ubi clandeftfooe cona­
fuos neutiquam ex animi fententia fucidpa Ηκτύγνίμα* wpâie-0' τϊθοί «érmlsAsy tus
cedere vidit (Deus enim omnem dolum ac
w,qp»
θνφλΜ /3ατιλ£ denip·»- fallaciam pio imperatori aperuerat ) nec pofpu rwirO*· «*rt s?eçn or /wapômCur , fet amplius facinus fuum celare, bellum pe-‘
npapavÿ χίίλψΰν «rpÂrw* e/sfev IvraKaMOv» lam movet : ac cum cum Conftantino bel­
Ttiq» wsAapfcry Impede, wfci xJ xanl t2 <&ϊτ$ lum tufeipere confli tui t , jam etiam contra
bét tif
Kwnrvr/w , & n’w/rare rf/3d» univerforum Deum Conftantini cuftodcm,
porat Coaftantimim colere, aciem
at/m, Trprnrrn&au sqopuiTter · xjôrwnt rk ôw quemque
inftruere inftituit : dc ab *So tempore pios
aûrp
wXuùw «
htfur < · *Ç4- homines imperio fuo fubditos milcre vexa. »♦* Ji Ti xatr’ «if& pu*
’* ’
' xit. Et poft alia quaedam : Modus autem
- m — * —- —· -_____
-*—i
—- v—
Λ
,
dc ratio
caedis qua eos. perdere conftituit,
oaroo gpl rè Aamtr t» Oferv xeX«f s«u« peregrina fuit, & antea nunquam ulla &xaxtfc mZrZhtr «MrsWs, was «wp0M>bCculorum memoria audita. Nam Amafiam flc
/
,m____________ nlw. Λ£
reliquas Ponti civitates, quantis malis afflia^nr^- vmpjwywca .
Φ tmXwrov
,
oranem ^^San, crudelitatis
« e» «t
ιψ* « «Μ*··»;» fupCTat< piic ex ccdtSis Dei alia» dejecit
npprwmt», m Is aha«Aa«»&<r txaXArca, t* &
dc foto
foto adaquavit
adaquavit,, alias
alias ocSudi
ocSudi juflit
juflit ,, ne
ne
<b pui «UMt^onanc iP»i»5«TW, μηΙ< τ>ΐθ#«5 quifquami eorum qui eas frequentdTe con*nàc ·Φ»*λ·μ&·«τ
>$ dCydç dr»liÎ*»er . lueyerat,
fueverat, eo commearet, neve debitos cui•uvnÀcva&srt τ«ίρ
v^cm wrfp wn niïnts ‘ . tus dc
* vota Deo redderet . Non enim pro
9tSç Tarp titbit J» nndwwe ift μ«-·θί·ν ; fe illa Apri exiftimahpt (quomodo cnin> ali­
ter cogitare potuit q»i Deum odit, prava
φαΰλ^ tftcuMidfr τϊϊ·
* Mp Si confcientia iuud fecum ipfe reputans ? ) fed
Κοντηντ/ηι iS àftçttâç βκβΊλΰα «pohrso é- nos pro imperatote pio Conftantino omnia
,μίς , i$ tip θ»λ î^Adtu hnittre . ·θθ <x agere,
perfuafiim habebat.
habebat,
—re, dc. Deum placare perfuafum
nerv repepsotdwf, τι» ·5υ/χπ«^’ ίμ£ιiittnir- Hac itaque opinione concitatus, omnem furrw. Λ αί* jWw'<· Λ l>» atovem ζβλλοι fK ”>«« fo» impetum in nos intorquete ftatuit.
STar^vw,
Zx^<am «wxtrtrwç ,
W1?
Mylti epifeopprum fineomvC*c ____ J~-r- ·»'
a 1
**
Wpphcium, flt pumebanTUi IMWftitK ttJSWO* i 1N«WS»K , wvipo
timqqam ficprii, qui nihil mah commivrsMcaevnc πλΛτχν, ξ/ρβι τ»
ferant; novum mortis genus fubtbant.* cor•rptJfMm MTwtfGtfQMityjtt , qji
την awn pora eorum primum gkdio in multas partiTUbVav ιζ ntanvnrnp θ/etv.» vwc τής θαλα.-φκ calas diflecabantur, deinde poft crudele ik
ntt
«i ίχδύβ-ιν
*yW_. ek
... 0eptr ibimm.
... φυx. lad & horrendum fpe&acuhim in altos ma·“ ti^K
·“ * M· rih»«
'“r * $Ηβηβίίν ‘amtnv*
f- ris gurgites, quo a pifeibus devorarentur,
γ*ι* Si
abjiciebantur. Ad'hare rurfits piorum omuk
•piri tnifSr qy} ><wauxûfr rui mptSS nttttç
,
um fuga, virosum pariter dc mulierum atiybrm*
xdAtv ahfsi, ι$ τάλΛ ί’ρημ/ei, wc*’ que etiant infantium : dc ex Dei fervis alii
x«tn 1Ç spursc liX^ffS^funnrnc ΰχιΐίχνιπ», in unos,'nonnulli in fotftudines , quidam
xoni xatvrav α’^κοήταπφ*
.
_ τ2 SuanfiSt
__ . . iit χ·- in uvas fefe abdiderant, cum aeque omniλο^ν. £
fifvtf·* M pi Tdvra W μ/Mav bus nefarius ille bellum indixiflfet. Et paucis
(>
________________
inrerieAis:: Nifi Deus
Dm fervorum fuoram
tuorum pronro.
s W_ L—-zs.L. T
· JVC
φ «Zxhw
ψίγίν ύοίραα- - interjeftis
v·«.'«J tf»
x/-7· & vertiffet
pugnator, edernme
quod futuram erat prryT. AJè MC r.
<2* Ή ' ’T
dc Conftantinum
famulum fuum

TÙ J

tamquajn
uci$ qu
oddam fplcndidum
tamouam ilucis
quoddam
iplendidum jubar
jubai
in obfeuris tenebris Ac caligmofa node repen­
te oftendiflet, & liberatorem exci rafle t om­
réiy peà eux <w3>ù·
Jrarov χαρ- nibus K & excelfo brachio , ac generofa ma­
nu duxiflet : cui quidem trophasa viâoriai
wiv
Xtfi0H«K fat&av
, ^4r«u«
xani»_<·r|J —α’βτβοι
--------.<». . _.»____ _
l
»1
»*___ ’_____
Λ '
contra impio·, quafi frudum ipfins pietati
debitum caelitus largitus eft, faentegum au­
tem ilium una cum coafiliariis omnibus dc
mpnm xaniflnAc·
· KwwaorrZm xj xxvrov fyUfr
...»
·
amicis fub Conftantini pedibus proftravit,
* *6 7«PJ« <%<**
td *«T’
v Conftantini fle noftrum omnium Deus. Nam
teuTntto-Wt ^rfj-nva^pwc^wmjpnwc xa-

t

A
78J

CONCILIORUM

OMNIUM

784

ubi ejus infama ad extremam progreffa eft Λ xXaovce, dx fr arsxw ί$νατ'λογτάρ$ι/&' β«amentiam, imperator Deo tarai non am- σ,χ£ς KrJWavrZy©- · rw Θίρφί'λ©*» -ηνϊμ·
pirus ferendum putavit, fed infita fibi&mo- φυην fffc)
σωφρϋα xi dtcrqSr ανυοαγαγων λο^μ*,
λογισμόν,
della animi ratione piaquc rem reputans, \ ,
77
~-v . , -r·
'
„
«-’
•t<|ue leveram |oris rçgulam cum bu.nan.ta- χ^
« tw
™ Γίρρ·» τϊ δίκαια ψότβν
«
ιπαμμΰαι κρίνα
ύο» τγ
te & clementia temperans, eos qui tyranni- pxarapfyJv'
pwe/φ·' ,, rzat^tuiatr
xp/sw ηΐί
re G yen
ry τυράντυραν‘ >ζ τίγί χλ«νβν eîvôf*>irwv■
dis jugo opprimebantur , juvandos centet , νφ
’ ‘ ταλαινωρκμζάαις
~Λ
......
atque paucis -nefariis c medio fublatis , ma­ qfyj©-, βραχτίς λυμιώνας ]κποδών νοιησά$/& ,
ximam ittortalium pattern fervare properat . άνασνσαόθαι όρμάτνι . μόνη 5-βρ φιλανθρωπία
Nam cum antea imperator humaniflnnus fo- γρωμαν* τί φιλαν&ρωαοηίτα ρατιλίως K«wavla clementia v.fus fuiller, & miieratus cflet
nulla commilcratione dignum, impio quidem τίνη tw «Dfq rara ‘tyso’vw , xj w » συμπάθιά:
illi a pravitate neutiquain decedenti, kd po­ άξιον fAtïrr©- , rp μο,ί δυαπβόί àurp t’ytim
tius rabiem luam conna gentes libi iubieiUs χλιοχ JJci, της χαχίας àx άτχΧλχι ημ&όρ, auaugenti,. nihil dementia ilia profuit ; nfrii- ξοντι if υάλλα'; τι·? χατα rfy υποχείριων ιθνώ»
άι» vero fic ab immani ilL bellua diicxatis, β
‘ τόϊς éi x«x«uC«cg bitμία rv αωτηριας
a . Quapro
-----­
. lii «
nulla nbne
plane km
luit lalut.s
falutis 1res
fpes neliû
neli&a
pter bonorum ille fiibimniflrator Conltanti- r<p φίλανθρώπν μίίας τ» μι^οζονπρον c
à~
nus, nequitix odium cum humanitate perΤ-χθ-*»’ >β/”>7’β>· » iwyccrwsT? αμα τταιδί Κ,ρΐττρ
mtlcens, fimul cum Crifpo filio, principe
humaniflimo , ab occidentis urbe maxima ΐίΜΓ.'λΗ φίλανθρ^ποτΰτ^ ατο’ rrs irrtfiM riji
Roma in orientem contra tyrannum profi­ μιγιΓης Ρώμης tai τή? όα> x«rù η τυράννα f
cite itur , falutarem dextram omnibus per­ σωττ.ρ/ας όιζιάν άπατι τνις άιη^υμζίοΐί ιχτηeuntibus porrigens .· pater fimul ac filius , νας · παμβτα-ιλώί Θ^"» ν) παιδί
ffvrxe/
Deo patre renim univeriarum reclore , & ποδτγφ xj συμμαχώ χρώμ^οι, πατήρ Κ(·ΨΓ«>ChriHo filio omnium falvatore, duce & au­
τοφ- βασιλΑί άμα ύιχ βασιλίϊ Κρισπω, αμxiliatore utentes, undique acie contra impios
circumjeda & difpofira , perfacilem repor­ ψω κύκλω 5<(λ4ντνς τ»?? «ni rfy θημισων τκκαη
tant vidoriam, cum omnia in eo connidu ράηξιν, ρφδι'αν τβν νίκην άαοφίρονπυ,
συμ&λην Tavntv ό^Λ,μααίθοάηη
αυηις xyj
ex animi fententia ipfis complanata client την
.......
_
ab omnium imperatore Deo ut teftatur ve C χ<πί γνώμην ùn τϊ παμβασιλίως Θίϊ, «Se­
ritatis ftudiofiflimns Eufebius 'celeberrimi φητσ ί φ4λαληθίίατ<9"
~ Ευσίβι^ β τϊ~ »χνΛt
Pamphili. Ruffinus vero licet nullam fere φήμν Παμφιλ». PapZv®' δΐφηαη^ fi χ! μηδί~
partem rerum a Licinio -geftarum comme­
moraverit , tamén illius voculas velut in u- μίαν μοίραν ify ^η^μημοάνν tut Αικητα ταραγ·
num corpus colligens , huic commentario μάτυν ίμαημον&σο*, ’όμως xjq' αυτά η! λιπίδια
inieram. Sic inquit ille : Licinius qui una τϊ /treeppnScjÎT^- αναλιζβμ^^* , οΐ^τίσ* τ>
cum Conflantino imperatore regnabat, gen­ βντΤ'ραΦ’ί · φησί St ίτ®~ ’ Αυάνιφ* μΒρ> «ν <5
tilium opinionibus imbutus , odifle cœpit αυμίδασιλ^ων, aùr<S δηλονότι
jix<r/Zfî KwvChritlianos: fed Conftantinum imperatorem WTiW, ηί{ Ε'λλίοΜχβς ίχων δόξας, *μί<™
ventus, cum aperte eos vexare non auJe- rta. ός * χ, διωγμόν μ^ό νεοφανή κατ’ af?fy φοβω
ret, multos occuli is infidiis perimebat ; de­
inde progrediente tempore palam omnes in τί βασιλιως Κωπαντιν* ΐ'.ινϋν :'ττι:ι>λιη , λίλτ,orientis partibus perfequebatur, fic ut plu- θοτως δί πόλεις ίσ~κ£ωρηπ. κοτοιών δι , φανιρωί
res ChriiL inartyics in diverfis locis often- τι·? χ«ηί irxitrur διωγμόν άηκιν^ι ολ ηΐς άναηλης
derentur. Ex eo tempore maxiinuin fui <- ΟτίΓ0/ίΐ
(r
τϊ XfA» μάρτυρα: α’ναέ«χdium Conftantino excitavit , faâique hint θηναι
-· διαφόροι;
'
’ «· ' τ»τκ
’
ζα
τίπας
t ικ
& άχΐχhoftes fibi invicem infenfi . Haec quidem il­
την <αρ*ς αυηι^ μιγίΗιυ tw βασιλία Κ«νle. Qui vero Eufeoii veritati adhzrere ma­
χαττΓνον /xiiiwc* . ήταν !ί «mdc αλλ»Λ^ πολίlunt, ajuut imperatores ambos, patrem Con
flaminum fic Crifpum filium, divifo exerci­ μιοι . τηΰτυ μί(ιΐ ar©-. οι δί λοιποί , οσοι riiî
tu contra impium tyrannum profeâos, Crif­ Εΰσιβί» τϊ Πο^χφ/λδ αληθιίας σαυήγοροι, ϊηpum quidem filium cum copiis fuis in A- λό»ης, ψασίν^ αμφω τόν Tfantàv, πατήρ Kwvfiam iter Intendifle, patrem vero cum fatel- Γανη·.'©* βασιλΑί , xj υιός Ktwx®- βασιλ&ς ,
litibus fuis per Europam viam confecilTe . χατύ τϊ «<π0ϊ« Tuf.ms «ρμΐιυτ». ό fty *ν υιός
Impurus vero ille tyrannus, omni impietate
Kewnr©4 /πί rù xatnt rèv Α’σίαν μΐρη itum τη άυ- '
paritet fic exde pollutus, ex oriente exerci­
tum numerofum ducens contra cos, fic ma­ τϊ rpccTti τι)’? πορίατ τοηίμ^Μ©'* ο δι πατήρ Κωνgna fpirans , Nicomediam venit : fic cum Γα?τ7ν®- χατν της Ευ'ρώπης τ*7» άμφ’ αυτίν δορυ­
prooe iciret, pium principem Conflantinum φόροι ττ)Χ ό£όν àinvuC* . · J« μισόθί^ , ι£ πάDei facerdotcs magna oblcrvantia colere , E σης άσιβωας xj μιαίφονίας ιμπλίφ*·, ά/ξ α»αηfit. lummo in honore habere, Eufcbium Ni­ λων
xAfka ο«-« ςρατ! κατ’ «i/Vfy παρατηττόcomediae epilcopum , qui jam antea illius
,
μφαλαυγων ήρχιη · φθάσας δί Ζ» τϊ
partibus adnzferat, contra religiofum impe­
ratorem mercede conducit*, exiftimans per Ι^ιχομηδίων , ίγςωκώς <£ ώδως την tw θιοφιλόυς
illum fic illius focios, Conflantinum inexpu­ Κωνςαντίνη \μυχήν σί^σαν τι»« τ· Θιϊ trpsTi , »q
gnabilibus Dei armis munitum c medio tol­ ότι διά πάσης άγοι τιμής, μ««&οίβτΗ ην της Nclere. Societatem ergo cum Licinio init ad­ πομηδίων ίπισκαπον Εΰσίβΐβν, πάλαι πρόσφυγα
mirandus file Eufebius, multis promiflioni- αυτά όντη , χαηΐ τϊ άίσιβϊς βασιλ ιως Κωνς-αντίbus ab impietatis focio indultus. Atque hare η , otôfjfy& δί αΰτϊ xj ify άμφ* αυτάν άννλ^ίν tw
ita fe habere, ex ipfius Chrifti amantis im­
τ»7$ τβ Θίϊ πίφραγμφΜ άκατνματ^ηις δπλοις
peratoris epiftola , quam ad Ntcomedienfes
Kw-

7ld
7S5
A Μ P I S S I Μ A jÇOLLICTlO.
• Κ&*ταντ7>αν. n*Tt'-9fTKf Στ «ni ο θαύματός Εχλ A mifit, compertum
rtumi effe poteft. 'Sic enim m
riftr©*, Zr<Q^tA/«r$ λί·βρηθί< xvpx t» <n*a- fine illius epiftoic ait : Quis innocentem mul
etfiis tà/ri Aomts. Srt num tints
, ό*ξ aà- titudinem ma docuit? Eufebius videlicet ty­
rannice crudelitatis focius . Nam quod exτης τί φίλβ^ιτ* j3otrrAt'w$ ιχιτβληί tutst χληροçubaret & omnino 'Vigilaret pro tyranno ,
φβρηθχ»«, ηί ν»7ς Ν/χβμηδκϊπν ι>ιτ«λο, dit ex multis illius rebus geftis facile poteft inTW Ar^ow βρός tJ rihn της ΐ’τ<<ολη? · Tt'ctÇi»
telligu Siquidem iftud epifeoporum, eorumà twctu
ίηχ «xexey »AnMk ; Etirnβ/©* que vere epifeoporum cardes teftanlur: tftud
δηλαδη · της τυραν»«ηςτ«μότητ©“ συμμύςης · «- cftidcliffima Chriftianorum perfecutio palam
'clamat. Neque certe de iis qur contra me
Tt yap Jroorrr^B tb τυρανν» yt'fljMTtu
,
τηΐ^Λχι^ο* tri avvtpfiif. tin pty» at TfS ixfaxi- e^it, hoc loco verba faciam , per qua ad-vverfariorum contra me concurfus quantum
«rtv f^eu IrajxapTupovnrr , «Αλα«Aq^i £erj
m„ime procurabantur. qui oatrrrxexw tbt» St η χαλτχΜπίτη Λ) ^(jsttxnni culis tamquam (peculatoribus mc obfervavit.'
^xSltiftç StappuMw fi*i. a$C* ypto Od fis (μι yt~
quin etiam mimfterio prope militari, quo
'^υημΧύωκ χαρ αύή ytu> tpù, St ών άτι μάλκααι B tyranno opem ferret, perfuuftus eft. Ac nemo exiftiinet me imparatum, rninuique in
ï*Çf csmot/mv utpwv xxfl' χμάίν ΐβ9ρχγμχτΑ,»η^υΊ·· ~
ftruHum elTc etiam ad Hias res, ii opus fue­
Sf^fuu'' bt©οφθαΑμικ xarttcawnr; ίηιμχί
rit, certiiiunu argumentis couÂrmandâs ; vex«r’ ιμά, μοχοι ύχ cadxAwî τί τορανν^ cvKiriçf
ritlune enim oftendi poteft , tum presbytepC* vxttfrles. μηί’ ΐμίης ettâw iSret τρ*ί την
roi, tum diaconos a me manifefto dcprenio>y «χοίπξσ axopekxdUv ·
γάρίτα
hcnfos, qui Eufebium atfiduc ftipabant. Sed
sixties » ·τ» τίί βρ·τ|3υτ^*ί
τκς Siatoxas ταλ luec non eo dicuntur a me , quod ipfe ea
graviter At iniquo ammo feram , fed quo
" Etio-ffitf * ταραχτμχομα^χί φανίρώς ύτ’ ίμϋ συcos fuz ipforum pudeat inlaniz . Illud to
■ι·- Ν/λη^θα<, · «vrtrrxo. α>λ« τυυηι μ8£ χαρ ήlum metuo, illud animo verfo, quod voa
μ*ίν ηω νκ aytnex-nitrtw cmxCt, α’λλ’ tk eu\i>video in hujus> criminis focietatem vocari :
iJjju txfévwy iBpecwp'UTtu. txün μί** itita , ι’nam inihtutione Euiebii & converfatione ,
xmo S/aAoytζαμΛΐ, ·τ< υμάς ipù
την τ»υ confcientia vcftra a veritate deflexit. Verum
ινχΑηματ©* xacAs7o^«r xwvun'av · ètà yàp της hujusi rei expedita cll & facilis curatio , f>
modo
Έΰτφίχ Statywyxe η χΐ διατροφής, συνΗδησιν xtm°do epifeopum fidelem & integrum naât, της α’Αηθ«ας κ’Αηφαπ. a»-’ irty aj oculos ad Deum denuo converteritis. Quod
quidem in pradentia efl in veftra fitum po­
Ppabexa Sfpcnr&a. h yt txiantxw xtrôv n
άνtentate, quodque etiam dudum veftri arbitrii
ραιον v<u> y«w λαβόττκ, <ν**ς &tàv diiSrrt. S- fuiflet, nift Eufebius ipfe, de quo dixi,pra­
Xfp k9i t? ιταροιτ®- c* ΰμίνιπν, i >Ç χαλαι tvo eorum qui cum juverunt confilio huc prz
χρϊντϊς fumea; xoitrtw nprna^at, f-t μή ôsapoêtfens ruifler, & reâum eligendi ordinem imEudenter conturbaflet. Sed quoniam mihi de
Εια/βι©- à&vn
tin xvïkafio
oc ipfo Eufebio pauca apud vos dicenda
aCrj> xpoaipim α,τπΰ’θα ιληλύθ« , nçu την της
funt, qurfo libenter attendite. Non vos pre­
rtiffvç όρθότηπι α’. αι^ιαίπχ * azvtTfxpdyti . αΜ’
terit concilium Niczz celebratum, cui ipie.
. /τπδη «f»? τί αυτί Ευ’τιβι» xpiç τη· uurripan α- ficut conlcientiz mez munus poftulabat. in­
yarnv cKtysi xpornxf φράχαι , μχχ(χ&υμως iciterfui non alio fane animo, quam ut tum
σ«ΐΐ . ιύμνητιιι η {μπίρα eo r^tKtuiit, ini τί>» Νι- concordiam inter omnes ronflituerem ,· tum
........ . ôwxôruy
, J omnium maxime ut reprimerem penitus it
χαιων χόλιως ytfyn&at αιαίοδβν
’ytè
a^nîàrtw
D fubmoverem eam rerum perturbationem,qtir
r\ ttôni
——t?_
..« xpfxàvTW
——'--- -- τβ
—r.τη; ίμης-------tj
- —
■
*- > ·
- - ■ « —
- ·
ex Arii Alexandrini amentia orta, illico ex
Aa1?f«r χαρτμητ , bJcJ fttpw βύλόμ$ι&~ ,ηόabfnrdo A pemiciofo conatu Eufebii vires
μΰηιχν <xjra<ro tpyarae^au, «Ç xpô wayruv iAiycollegit- Nam quanta concurtione , araantifξαι £ «’«σβΈΐααιθαι τ» τρίγμΛ nn, S τήν fy, fimi honoratiflimique fratres, putatis iftum
αρ^η-' «’AnpH δ/i τητ Apws rs ΑΆιξαιδρίως cùro- Euicbiiiru , ut pote ipfa conlcicnlia. conviνο/ας, îyvpeint£n Si χαρα^ρημα Stà της Ευσιβζ* ftum , quauta cum ignominia . mendaciis
arvae π κ, ολ&ρίας <τ»«ίη<. αΑλ’ αυτός «τ»ς Ευ- nndique deprchenfw, aggreflum effe primum
atft®-, τροσ-φ/Αί'ταm »t, τια/»πχτβι, μι·5’ όσνς certos quofdam homines fuboruare qui pro
eo dcprc» arentur, deinde a me attxilinru pe­
νομϊζιη <Γ'Λ$ρομΪΜ άττ δη υον τ^ς a-uvtiSra-fW αυ­
tere, ne tantt fccleris damnatus, de honoris
τής ηττΰμ$υ©“ , μιθ’ icr; àt αίχμΰκ t>| irxyrtt- lui gradu dejiceretur? Hujus rei teftis eft
^όθθ4 f AnAtyp^n φδίδολο^-ιααυτί<τυ/’raw, {- mihi Deus, qui tum mihi, tum vobis beni­
gnus perpetuo adiit, quod & meum perver­
χαηΐμννν μα* μαι dz.rpdfb» τύς ύχι'ρ auri α’ζινντνς, èJ£aiT'îfjtyj& ât ταρ r’u« σνμμοτχΐαν Ttrà , tit judicium, & turpiter a veritate abduxit .
E Sed divina providentia ad redam me redu­
crut μη tvt TTxrirrv ί’λι^γθΜί -η^χμμιλήματι ,
xit viam . Quod & vos nosiliis, Λ cogno
της ι’τα^χΜστς aJrcJ ίχτιαο» τιμής ; μαρτυς /’ι tcetis amplius. Nam tum omnia gefta funt
μοι TBTUV αύτος ό Θίος, ός Ζμο/τι >ζ ύμάν φιλαγχex ejus impii, Eufcbit, inquam, lententia ,
\>«S ιτιμθ*6ΐ' ότι
ϊμί αι/πίς
Ευ^βΐ'^
qui perniciem omnem adhuc intra cogitatio­
« *! ατρτχίϋς ϊ·φ^ρτα<τζ* · a’»X‘ η (tax nem fuam abditam & occultam tenuit . Ac
primum, ut cetera illius nequitis facinora
μα χρόνοια txt τη/ α’ληθ'ίΓάττν αυτϊς didv î’tju«prjeteream, audite quzfo, quid cum Theoywfip * ό >9 i/μ^ς txiyvurt, il txt^yt-irfe^f. χάν­
gnio, quem impii inftituti lui focium habe­
ι* μΟΛ yàp ί’ηρα^θη *αρ αύτν τόπ , Etirtfit's τβ
bat, perpetraverit. Ipie quofdam Alexandri-*
«yw/β Aqw, χα·?ώ', αυτκ ι’τόθΗ, Wî, τγοίο nos, qui a fide noftra defecerant, huc mit­
xacxày îxi rr.î «ι/rS Stayoiai «Otwpvmip^u^. ai\- ti jufferam, quandoquidem coram opera dilCttuil. GetterΛ. Tom. II.
DJd
Γιφι

Μ

CONCILIORUM OMNIUM
78Î
787
fida flamma incenia det . Sed ifli Itonefl 1 A Ax irpoir.r r rv« .τι λοιπά τηί Tien:
bonique icdicet eoifcopi/quos vera condiit πα/χϋ, Τι μχλιτχ
θ'νχνί*, όν riç «fwi'cm
diiudicatio ad ptrnitemiam agendam refer- αυη» xpxtptxfWi ίχ& xo/wvov
, αχβv iverat non folum «*os admiterunt ad fe ,
j-xiT, παραχαλώ’. Α'λι^χνδρίχς τσ« της ήμζπAr fecum tuto collocarunt, verum enant il­
ρχς aiiwi a-orryprurerrttf· , ότζώθα /xfxrAXxMv
lorum depravatis moribus communicarunt .
Qttamodfcm ingratos iftos aliquo p.sâo pu­ χχοΐχληνχι, i-Twèr ίιαί της Terai Jaenprtr/'ας , î<niendos. cenfui, fle iutTi ut a futs abrepti fe- χανοιχς nyai.Ptt» ιυρ&ός. aX^’anter χχλοι m xJ «·
dtbus , quam longiflime relegarentur . Jam yaSoi t αι^χοτοι, ii άπαξ η τός σύνοδο α’λη^να
nollrum efi , ea tide m Deum aciem men­ Ttpàs μίηνοιχν όπτηρήχΗ , ό μόνον iiifyvio Ληtis veilrx intrudere , in qua nos femper rs;, χ, nap itu/ΐοϊς η’β·φαΛ//πντ» . α’>λ« il Λο/πώtuanhflc conflat : & nunc etiam manere de­
y»î<ray αυ’τι'ς της fié fôxtiv χαχοηθίχαί · Α»ά τχτ»
ces, omnemque xtatem ita degere, ut epifcopos integritate vitx , doilrmx puritate , ■gfpi nk «.vxptnti Tb’rx; ζχ&οα πράξβι . xpioffiptum benignitate etiam in omnes , eximios Ttis “pap at-ni txtA&trx ώ; xopfvTÛtu· cJppfjtdηIxtemur. Si quis autem te-Bv<i. yuù rut πρόν fît τ·ρός rw θίόν »β«νη τό fi·
habentes, jure
)
mere.pelles illas vel memoria, vel laudibus
V navnn x. yeftndou ήαάί
4celebrare audeat ; confeilim lervi Dei ope­ var npi »n , X,' ί.απράξαν&αζ en-c , tvx tvttfxéra ( meiplum dico ) pernas fux audacix da­
Tsi αχνός re x,
£ φ/λαν^ρώββ, »^οντκ
bit. Deus vos , fratres cariflimi , incolumes
τ.ρος μ-ημην 7$ Ao/XMvwav ifervet. Hxc aliaque Ius fimilia pii impera­ χαίραιμίμ . »<τζς
toris Conflantini epillola manifeiliillme o- xMwav , r x't’A fxxtvor , χπρονοήπ^; cJfyxçSHwtt
flendit de impio illo Eufebio Nicomediir e- ηλμζί' ΐ, πχρχχρϋμχ της t^tx; τόλμης, Jr« της
pifeopo, qui non folum icelefli Licinii con­ τϊ ^. parrorr@^ τβ θίβ , Trir’trn tpH,
fers ator, led tyrannidis atque impietatis ejus χνχίχλητιτηι. c Θ?ο; ϋμχς διχφυλχζοι 9 αί(λminifter erat & adjutor . Redeo deinceps φοί χγχττηηί · rrtCru χ. τ« ntxCn ή τβ ^roerad ccclcfuflicæ hifloriæ argumentum.
λ?ς βχτιλίνς Κ«ν<"αντ/νβ ι’τ/Γολη σ-χφίΐχτα t&e£ τη pi τϋ «<rr3èfc Eûrf3i« τβ Νιχομτ.δ^χς, h
ττρο&φύλχ^ i uô'.oj yiyt'Jt τϋ ^ιομια-ίς Λ/χζτ/β 9
Cg7>x χ. ΰτ^μυ»™; χ. ΐ’'τ*ργόΐ της ?xmvs τνροϋΐχ; χσ-iflfèai. βχδιοό it crrcuOc* »tî τήν
προκ&ιμζίην της ι'χχλητΛχς·tens iropt'x; ύτόθιτιτ .
Π:£λ της xjtnî τβ οίο^βος Λιχι>/β ν/'χης τβ •ÿte·

Dt vifforia
ai impio Licinio religiofiet
imperator Conjh»tinnr reportavit.

CAPUT

φζλβς βχδΊλίν; KuifarThu.

K Ε Φ Λ Λ.

XI.

α.

ικινιότ ττιν'.ιυ fftuî rpatrrx τη crcuJ αιΐ- ·
ICINII S igitur ex Niromedientutm re­
rj από ττ„ N/xc/a/i5fur ί$ρρμήτχνπς hi
gione una cum exercitu Byzantium pro­
greditur contra imperatorem Conflantuium,
-λ Βυζάντιον χάπι Τβ θίίφ.' « ΚωΛ’ανπ'ΐ'β τβ fatqu< tum illic fubhflebat . Sed cum ambas σ/λιως l’xHirt πη ττχρόνης . rty J’ ΐχχηροα τρχmilitares acies Chrifligerum imperatorem co­ ritvTixib φχλχγγνν τ»ν Χ^ς-οφόρβ·/ βαπλίχ <>
rona cingere videret flagitiofus ille , & fe
a luis ad prxflanttoium clypeum transit:.1-' χόχλοι ecju^fèJ ίγβτΛ, fisi):' ό άλιτη*ιθί , Κ,·/—
gtentibus defertum confpicaretur , primum xf '-wr it -fxrtuty tpr.uo-e iavriv $tx<rxjjfy>0Ç, ht
χζ^τπ·.ων χσττιδχ <β^π{φ^>-όπ.ρ, πίμβ*
m oppidum Bithynix Chryfopolim ( nava­ 1
le hoc etl Chalcedonis) fefe abdere cogita­
x^ rrtehdxt Ζσ-π-βέαζοτσ» Χρυτβπόλκ τ?
bat . cum vero id non pollet , & videret Βι?ιαώ ' i.Ti.ROv Si τίτ» της Χαλ«τ.5·ν·ς Λ7 ·
fe fub Conitamini pedibus quafi pronum ja­ μη ίιαηθ^ί Si , tè«» tacri' »>£η
XMjuJbW
centem , ieipfum dedidit . Cttm igitur xquiflimus , juxta ac religiofitTunus imperator ι'πο τι7ς Κα>νΓαντ/νβ τβ βχ<τιλ(οκ τοχιν t
vivum cepitTet, humaniter admodum illum xcv ΐαυτόν. ζνντιι β/ (τυ^χβύν · txti&tretnf
iraftavit , nec occidit, fed quietum & otio­ dCcTF^tς-χης βχσίλ£;, φίλα- θρα>π£ί rr/, < xrwlum Theflalonicam habitare jufljt. Ille ali­ VH jjSfi ιΐδχμΰς , olvnv Si tIu θιβταλοτίxlu»
quamdiu fele continere videbatur ; fed non βΎτττζΜ ητυ^αζοντπ. c J» -®ηός ολίγον -χρόνον ».
ita inulto poll, barbaris quibufdam convoca­ χιτγάζπν iSâtn ‘ μ£ St rt-b m βαφβχρος τηχς ngpo·
tis, una cum ipfis inflaurare bellum, & cla­
dem acceptam rependere meditabatur . Hoc β-χαλβ/^οος , xi' <ruX «otlTç ^χκτττόμ^,ος , Α'ν«·
cum refeiviflet fidelifltmus imperator , tolh E uoi\fbxt τΐίώ nr ray ίτχάδχζι · τβτ» yk βασι~
; , x\ xipf 9lunu tw θτβμκτη ίχ*'-. j
illum Deo invifum e medio juflir -· atque Adi; ο' τιΐόηιης
ita CLrilli & fervi ejus opera fublatus ille AÂ-rt · χ: avipf Jn * ό τβ Xcai·» xj Τβ αυτίθί/ΜΤ’
tvrannu» eft.
Λ
70 'Τβ, Tl /MTtO» ·

Λ

L

A

T

7 89

AMPLISSIMA COLLECTIO
,
A
ΛΟΓΟΣ

ΔΕΤΤΕΡΟΪ.

àvxipf<m τϊ άπβϊς Λιχζτ/a , iÇ

Πί^ ήτ5

αόηχρχττάχί τν βχσιλΧύΚ Κω*cαχ ma, >ς
eipLud^ tyS τ» Θ« ίχχλη<π«».

X Ε Φ A Λ. «.

De

»

SECUNDUS

gefiii poft fdilatum Litinium , iT
rfgif Confttntini t
ptet KeltJiuntm Dt i.

CAPUT

.

L

*
ONSTANTINUS itaque rerum potitus ,
ΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ »ι'»αυ Tetvruy 'βμόμιper · prudentiam fibi a Deo datam, & ι Alfo.fi Fi
νος iyxpaniiy S'd της ùt Θιμ ^σ^Ησ-η; <wlui SJ. rtfluinmus imperator declaratus, rea ChriftiaAn tMupol··
Tfi * ύ-avapTivi , χάηχρχινρ βατιλΧς ά.βί^χnorum in dies magis ac magis augere omni
$f<S , τζί ye/rzo&wv aû^HV cirfTt μ£>Χον xj Μάλ­
Audio coutendebat. fdque vanis modis pre· B.Ifoiro Λ
λον ùrjrot»3a£o». ι’τ·/«τ» τϊτβ ζ&φόρο/ςτνί £ό- flabat, igneam habens fidem, fit innatam in Ro^>aoit«diτηις y t μχΐΛ ovîy<M Tzrz»,Mjΐμφυτη τηνm τνν τ £λ«*Β Deum univerforum fidiffimam pietatem : fit iottbv·
λλ_. τζΓοτύτίω
------- '-t- ..“ τ<X’-'
— . -»x? i.
♦ irx<r«
------ ή: .·ύπ·'
—> _
l
tota fub cœlo eedefia alta pace fruebatur .
0tey
t»7/iîhau
ku
a»
«panai·/ ixxÀwra CS
π'ρίαη . dxdrupfyj J4 Audiamus fane quid hic dicat pulcherrimus
ecclefiaftici fundi arator, ille veri ftudiofiffiri <·ι~:υθ« λίγ?< Tj c βροτηρ · * χαλλ/ίος της ιχmus Eufebius celeberrimi Pamphili. Licinius, Llh le hie
χλίβΊαηχηί ytvpy.xi , ο’ φιλαλη^ίςατνς Ewn- inquit, perfimilem cum impiis tyrannis viam «p. r
/3roç 0' t» τχμφήμ» ίίχμφΐλχ . · pfyù οαυ Αιχί- fecutus, ad perfunile etiam cum iifdem ca­
lamitatis praxipitium non fine caufa ruit . ■
vtoi y φηαι , τΐιύ όμοίαν ηΐς ddïotç rvpawoti τη»
αιτίβ^ας μτηλ^ών βίον , ίχι rw itrtv αυύηΤς cw Atqui ifte hoc modo tandem pcrcuflus &
$/χως ·»ιςρ»νίγθη χμμνοτ. βί>λ’ inç/jfyi πα/τη τι- profligatus occubuit; Conftantinus autem ma­
ximus, viâor, auguftus, omni genere pieta­
4ΐ/3ί/3λη^’ο< ixf-iTB ’ ο'ίι χμτρηχηη της $fo<rf(ki«i
tis ornatus, una cum filio Crifpo imperato­
txapiirtw υάγιςος, νιχητή»-, Aûyïoç Kwfoerriyoç
re Deo canllimo, & patris rebus in omnibus

C

Κ

·**"*·

LIBER

790

inuùirxtÎi Kgjrrtu βχπλέϊ θίοφτλετατ^ χχη παντνν

,

fimillimo, orientem in fuam redegit poteftaTjtfS irarpi
τιατρι ομνιοΓατν
or»h»i ιψατ
tern, atque Romanorum imperium , ficut jam
tj
όμοιοπίτφ,, tiw
rlwotxMn
tÿetf απίΆχμν,αν»
άπιλχμζχνι,.
>l μίατ bjwfjfyw ττνΡνμχΐ&ΧΛτάηχβλχιο'ΐχ&μϊ- Colim erat, m unum redegit, & regnum umyoy «’pyw, Ttjv «V «yzvom» ήλζ» ™<r«y · iyx6- *crf«m a fo,c °7°« u"di<lue
«tremas
\
r\,’. .
~
n
»
· ~ , occidentis oras, & ad alteras utrafque munχλιονχα^ 'xcnpxrv ο/χκ^ης, «pxmn 0^ t, di ,
iUr & meria?em>cum
μ«νμβρι«ν, h; r%orra όίομοΜτ,ί^ ημέρας υτο τη» tranquilla pace obtinuit: proinde metus maau t â^oi rfç fiprvw
· . αφηρ«τν J’oiw j o..«τθρω.
lorum quibus antea premebantur, tum ex ho­
x<«*ir«v Jtoi
itptv αύτ»ς ttiîÇoikj» ' λαμχβράς
minum vita prorfus fublatus fuit. Tunc fre­
St tTtÀMui
’rxvnyutsxaç toprxSv ημ/'ρας ' ή» if quentes conventus adi, tum fefti dies cele­
φωτνς ίμχλια nr vetru · Ç μ^ιΰτι «wpoe-Jvez; , brati, tunc omnia laetitia redundarunt.Tunc
qui ante demifla & contraâa fronte erant ;
ομμχσΊ τι φαιίροΐς,
χατηφΛ, αλληλονς
hilari vultu fic Icto oculorum obtutu fe mu­
tjSAta» ’ ( Ttxprv it αυτβις . ) ιζ ύμνοι «<χτ« το- tuo afpexerunt. Tunc choreis, tum hymnis
λ/ν όμα χ, dypài ri» ββτιλ/α Θιον ,
τνν τκηι ^»η- tam per finguias civitates, quam per agros,
<TW rotZia XtiSOv «ρώτ/Γα xaivruv , ότι ίη rire Ïtrimum omnium regem Deum & germanum
r._ y7 lyq
wirt-ini
.......... tw
... «ί,
___
.
ilium ejus Jefum Chriftum (hoc enim edosίιόχ^^ησχν, tytpxtpov
’σ-ιβη,
dCpwuouu . x«-Ddi c^nt) predicaverunt : deinde pium impe­
Λ ^μΛ fguari * θίβφίλίβ-ηι
,
ratorem ac liberos Deo in primis caros lau­
XMV Si άμνητία ττχΚχιύν ην , >C ληθη παιτης έι«τdibus extulerunt. Tunc veterum nuQa recor­
στβίΜί · · τ$ J» etytâüv άπολαιχης , iÇ «Bp&ridatio malorum, tunc omnis impietatis obli­
τι μί^.όντ\ύΐ-αροα-ίακιχ. ΰττλωνη oiu> χατΰ τα. τκ
vio, tunc fuavis praefentium bonorum ufus fic
liiroy της ri vixujtS βατι’λινΐ φιλ,χν^ρωχιχί ΐμ- obleâatio, tunc jucunda futurorum expeftaττλίΜ ίιατύ^ις ^ ι.όμοιη μίγχλοόωριχς
αληθίς tio : tunc denique non decreta folum impe­
dCe-r0Hac γνωρίχμχτη Ιγμτος . «πο 5ητπ ιτααης ratoris , vidoris illuftriflimi, plena humanita­
tis & clementis, verum etiam leges,eximia
■ηρχννϋος Ζχχαθαρθϊ^της , μόνοις ι’φυλαττίτν τη
magnificentiz illius fic vere pietatis judicia
της <αγοβΊ^χά<ηκ βασιλέας β>βχιχ η χ; άνιχζφθονχ complementer, in locis quibulque divulgate.
ΚωνΓβντιιψ
ni·, tbts χοιοί . τ»σ-<χυπ: o' r$ a’fSic ergo peftifcra totius tyrannidis labe pur­
yai«v ιχχλη<τζχΓζχων σ-ν^^ραφίων αζίοχ/Γοτίΐτν» gata, deletaque, Conftantinus folum fic libe­
Ευρϊβ'ος ο τί Παμφιλκ , ττλΜΓβς Smi xyù'.'xt ri, imperii ad ipfos jure pertinentis guberna­
cula , auftoritare fic prefidio firma , invJiie
y w itfpAwxpfyoç y ix τφ βΐχλω» ryôyrw» rlu> avxXoyliu xotrfixpâ^^ , caâfxa τί- Eae metus expertia deinceps polTederunt. Ha.
denus veterum ecclefiafticorum feriptorum
μοις ί^τς πΐ τη» ιχχλη<ηαςιχϋί ήμχν trofjai&xtrfide digmdimus Eufebius Pamphili: qui fumβύ χατκλι'λβζχο*. dp^x^^ μίμάχο της τβ χι>ma contentione enitens, tum exquirens fmeia xxpwies y ηλτρώΰ-χς Si (-ίς τι* if τβς γρόν«ς, gula, fic ex his que (impliciter fc habebaut,
μ ΛΧοηχ · *ύί ydp oiw Tf lù> nrcuÎTÜu ai/aitcongruam parttum meniuram efficiens , de­
cem integris libris hiftoriam nobis ecdeiiafti\dyBjpm tytortiSorti SfaawTx&xi της ntdç it <τνλXeync tIu) dp/uMniav ; αλλ ώςαρτιως ιφΖαι, χολ- cam per ledam reliquit, incipiens ab adventu
domini, definens autem in hate tempora,
Alu) tioxiotyxdfj^u^ rlajj mSliù xJ xXaw άφβnon fine labore. Quomodo enim aliter fieri
ConciL Gtntral Tom. II.
Ddd a
pote­
i

L»t

Hit

««tew

/gfr leitrrrant.

S«d hac, qua feat

iixlaf· parenthet , aan le£itatur apud

Eufchiuiu.

Ηλ>

-j

CONCILIORUM OMNIUM
79»
79«
poterat ab eo qui tantam curam iu(ceperat,A tjv tovb , α’λλά μηξ&ΐς οΛ·£» η·> ivSpoc »x
»<ut talis colleihoms harmoniam nobisconfer, «i» τήέ Α'ρύα βλχα·φη~
varet? imo vero, ut paulo ante dixi, fumωί fengq
mum (ludium ôc ineffabilem laboris copiam μίχζ ποάπ T«ippow)«a. αΤλά
μαρν/η
A’pwx
ad id contulerat. Nemo autem xflimet vi­ τν/' άν /λαλητό* η
, β μίινχατά -ιίώάσιβπ i’xcivB Crovwav, 1
rum hunc ex his qux de illo fama circum­
άτλότητ®"· , χαθ»ς χ} αυτός c.v
feruntur, quali Arii blalphemix conienierit; α>λ*ς/ξ
op- “*r' >er
(ed credat, ft qux protulit aut icripiif, Ani rd «xoAo^zrrxJ, * ω J.uiU-ω^ό» η
dogma tantillum fubolentia, ea noneximpto θοίοξον·? ίχισχοπων χοη-όν μαρτυραί
, τνϋτν
illius leniti protulifle unquam aut icripfiffe , ίπληροφόρ^π .
χλη&£&/ m^xvèpx ΰτολΰβοι
fed ex minus curiofa parumque folicita (im­
cxm'/b tccplicitate · ut ipfe in libro apologetico, quem- πας τις f * φρον»»., oxers Tuarci, €
ad orthodoxos omnes, epifeopos miiit , ple­ c?éwar μιΐτιω ήη χ.τοπ τιΐ A’pii» ά*8λ^σορι$υα.
âf tu & τϋ ctu-’ota τ>) χ«Γ.·ί τίω Nrxat/ων
nius illa probavit. Vera autem dicere homi­
nem conjiciet quicumque prudens conGderat αζΐτώ νγωνιτράμβ. xjtto της άτίβίιαί A’pète ir.fp της
quo tempore ille vixit ; & ex illo credat , B axocoAari £ ο'ρ&οδοζχ πίςινς . άλλ άί τΐιυ ά·
quod nondum ca qux funt Arii, illo tempo­ χολεθ/χν τβί ί’χχληρrarzxii /roeia; Ζταν/ωρι^υ .
re audita ulquam fuerunt . Dcinonftrabunt
rr'i b? a cr rkv o/xbA<^vÎio /«χλησ/ας Xfcirài TB <r<Dvero idem ipfius in (ynodo Nic.vna contra
/^βσης , <tBj>urtty<Limpietatem Arii pro apoilohca & orthodoxa τ^ρφ* nuùv ίίρίώτ.ν
fide certamina. Sed ad cccieliaflicx hiilonx ■Shtvç αΰτρ Tourne παρά πν π&μβχτιλίως Θίου,
r^î αυτί
ordinem revertamur. Cum igitur peruniver- ty.' τη θ«ρα»ο;Γ©- auiJ ΚωνΓαντ/ν»
fum orbem ecclefia Chrifli ialvatoris noilri πα/ta? , μ£ η μάρτυραν τβ θισΧΗτ/» Π/Fs τϊ
protunda pace gauderet, quam Deusunivcr- τηΓ Α’λίξα:iptνν /χχλτο/αί /titxotb ^ou^ot' ,
luium rex ei paraverat per fervum (numConπλΗοιθο#·»^' abri cr οιντώ τΛ μχρν^ΐύ, xj riv
flantinum, ejulquc filios; port divini Petri
martyrium, qui tint epifeopus eccletix Ale- της άθλήσίωίάφ^αρπιν ΐιφα.ο,1 άναδηταμ?^*Β, ·χηxandrinx, & in ipfo martyrio fuit contum- pdlfr ή tKiïa-t i*K>WTt(t dviuj-ny ΟΛΛ ' μ^ it riv
matus, & incoriupt.i fui certaminis corona CAtsuj-m ^pcnvHÎtit «i tw θρόνον αιίτβ tb oÎ^/b
redimitus; vidua remanlit ecclefia illa annum μαρπρ©- rït^s A’^îX\«c, άνηρ, ηβαρός κ, μιunum: tranlaflo autem anno, ordinatur inC ^•αλοφοη;, a^.'ëipfc«* > XAvilêta cub iÇ<τοφ/α rrAf-tlede fanili martyris Petri Achillas vir gravis rn Strui
rov , χχθνί ιίμ'ϊν ni ταλα/ά ngq ·
magnanimus, ac (ancle prudens , religioάτλαν»; t^omt itf.yv.rv.t α-υγ^ρχμμχτιι’ ός κολneqtie pariter ac lapientia plurima ornatus ,
ut nobis antiqui & omni carentes errore com­ λα' παραχληθΜ urfifFan· τόν A preoy (-ti rlu, Sfamentarii referunt : qui multa prius exhorta­ χονίιχν. t/τβ ί» ί τ.β/oiravr©·' μΐώαί nC-irt μόνον ,
i/iroÎQfrrtr ιίιυ της tffwctuinc α;^·(αι τί; αυη&ι ■
tione ulus, fufeepit Arium in ordinem dia­
conorum. Cum autem hic menfibus tadtum
Α’λιξανέρ/ων ίχαλητ/ας Α*λ»ξανίρος
quinque fu per vix i flet, fufeepit facerdotit prin­ τίμια cï τάσι, τα’-τΖ τ^ τί)$ ιχχλησίας χλη'ρ»
cipatum ibidem in Alexandrina ecclefia Ale­ χί; λα^ * ^^αλο-α^ίτιίς , Χ’μι κάνης , άλαλος
xander, vir in fiimmo honore ab omni ecclciix clero & populo habitus , magnificus , ί’τικχη;, φιλοθίος, φιλά? έρωτος, φ/λοτπί^τβς ,
■χρν\ίός , /©poffiuni
καντκς , f^irtp τις άλλος *
liberalis, facundus, xquus, Dei amator, amans hominum, pauperum fludiofus, bonus Si χ, auri; xanfr.rr τν? A*f**ov ■iBf-frfivitpav tyyi~
6. manfuetus erga omnes, fi quis aliusr qui ca /aoTB. hi τβτβ τη< π’ράώκ τ$ Ζχκλησζων 6<τηΛ ipfe j^rium proximum fibi presbyterumD μ/ρ«'
ιτι μί^ον η, ριά/Αον λαμ<αφινυομ^ς ,
conllituit. Sub hoc cum ccclcliarum pax ma­ χ. (4ς μι X/ όμόνοιχν fftu.f<-»<n)c , χ, ηΐζ ιπα^λοκ
gis ac magis quotidie reluceret, cum in unam
concordiam confpiiarent omnes , & in lan- ?yô àj-i/a? fjucr.Tipaiv -tram-^B γ'ν( e-fp^uuo/uS^a ·
6 i/άβθλφ' rlu TWCU/tIuJ t» TrrOTÛTU
ftoium martyrum prarmiis ubique locorum »
gloriarentur : non ferens diabolus tantum fi- 7lis fxxAv/aç λαβ txt τη cv <wt>T «ιρο; iiv Θίόν
deliflimi ecclefix populi in cxlcllierga Deum tpxvip 9pwwx αΰξησ??, πχλιν ϊ* th®^ φιλοναcultu incrementum, iterum per quamdam ec- χιaç ity <yv αο’τη τνρχχΐώ ύφιΐατυ/.
clefiaflicorum contentionem turbas cxciiat.
Πίό
De

betrtfi

C

Λ

Dr.

A

P

/n .0 inventa.

b’

T

11.

ί’φΧρίΟ|Η<πις

αί’ρΐδ'Κύς ùri τ3
3ίομχ·χα Α'ριία.

K Ε Φ A Λ.

β'.

RESBY'TER. enim ille, quem dicebamus
Γάρ
/xFiv^, βν
τνς
tali honore dignum exiflimatum fuilfeE
TDtxr^f ιΐξιο^χι τιμνίς ώτά Α’λίξάχίρΒ ηυ
ab Alexandro Alexandria epifeopo, nomine ΐτπτχοΤΒ Α>/ξα έ.^α;, A’pn®' ήνομα ’ ivip
Artus, sir Ipecie quidem magis pius·, cetera
vero vanitatis ôc gloria· callidus amator;cœ- ΛΒ/·ο<χνμχτι μκ^λο/ /.·ηβν>ί, τύ 5ί αλλα So£rÇ xj
pit circa fidem in Chriflum peregrina qux· χΟ'οτητΦ' θιρμόί fporri·’», ηρξατ» «/τοφίρ&ν τινά
dam proferre, qux prioribus temporibus ne­ ξο*α rre? τμ νίς Xfcirov jrtffvs t à mi νμ«ιραmo quxlierat unquam aut introduxerat : co­ cDc: χρόνοι; »ta'ç τώτοπ fÇijTWC* , η Tittpua-rpnatus unigenitum «lominum nolirum Jefum ν^γκι'Λ' ίκιχΗρήο-ας τίν μονο^μη xt'^iov nptJv In­
Chriflum a Patris ineHabih & a-terna divi­ ta? Xe?çdv ta?uàv τηί τβ Xaifo’i αρρήτί)
aiSiou
nitate leparare, magnx m ecclefia perturba­
tionis au’tor fuit . Verum duin Alexander $icrnrt&~., πολλής xani ràù Ζχχληο-rotvHapatTr^·
. αλλά oô τβ Α’λίξά’/ίρΒ , <0f?o·
ingenita naturx fu*· benignitate Arium in mc- Typa^i
τηπ

P

Ο

AMPLISSIMA

793

COLLECTIO.

791

turi φυσ«*ί, w A’phw tetri άμυναν ^ίλοντ®- A lins mutare vellet decentibus admonitionibus,
’ Tdl‘? “atuerct fententia uti: imerea con
tigit ob hoc, ut pcftilenti hardis calamitate
·~ multi abtumcrentur j & tamquam ex parva
(cintilla magnus ignis accenderetur . Malum
incipiens ab Alexandrinorum ecdefia, plures
άρζαμ^ονπ si xaxèv axe της Α’λι- alias civitates atque provincias percurrebat.
\oolpt<M ixxAwrratç , xj xam roÂHÇ a >λα;
f’xap- Poftremo cum videret Alexander malum in
■χιας Stt^tyt. ήλος, ώς
»» χάρον ji pejus progredi r fynodum (ubjeftorum fibi epi­
x«xo'v «speiefeer, Tufoicy
ûy’euîm iτισχόχων av- feoporum convocans , & Arium facerdotio
deliciens, ftris collegis rationem reddidit; &
Γησά;$οος, xJ x«-5tA«v t»v A’fHov, JiÎwjvhî τας
qux contra Arium tufiusexponens, ftudiumffuXXHTMfyisi rlui ύτόθκην ό Α’λίξ«·δρβς * τλχτύque exftirpandx hxrefis iis injiciens, ut ad
Ttpôr η τβ χατυ nv A’p&oy t xnôt<x«;,<rxB?ium catUs
judicium prxpararentur, ipfos adhortatur, in
hunc modum ad eos fcnbens.
/epof «Wpecnv της «/ρίΐτκνς tes «αρατχΑημ της frfg.χνώσιως αύτος ί’τβιμαζιτ^χι ττχραχιλ&πιι, ypâ- Β
xpac βρος αυτούς TOtaSi.
Dejeiiio Arii & fociornm ejut, miffa ab Aii
xandro eptjcopo omnibxe
KaSatftrixov A’pàis
σιιχαι'ηί, ί^ιτπμφθο*
epifeopis.
<αρ« Α’λίξβ’νίρ» ιχισχόιτη Α’λ.·ξχ>5ρ»-<«ς ηΐς

’
'·
L
· .
.. a. t ·
αηψασκ χρησα&αι, η&; <·τΐΉμί<£αιύια
rare toMmc τία λ·/μ/χίώ jrfpJrajrv της atptoMÇ
yeyovc.v,
wi «rè μηρό στιινδηρος μΐγa xfp

rorrO*

axarrtt^e ίπισιρότοις.
K Ε Φ A Λ. y.

CAPUT

ΤβΓς àyotrrintç iÇ τιμιωτνηις ΐτρΧλΗηφ^/οΓς τνΤς
οίιτανπιχΖ της χαθολιχη» ύχλητ/ας , Α’λί^α·ίρος cr xmÛw yaiptsv.

III.

Cariffimis honorat iffimil que fratribus, qui ubi­
que gentium funt nebifeum m ecdefia minifterio conjunfli , Alexander falutem in do­
mino .

Ε'Ν O' Σ

■ /^UM fit unum corpus ecclefix catholi- Λ(ΗμΙ Swr
σώματος οντβς της χαχόλικης itV-dcse , cumque in (acris literis traditum l,h· > hi·
χλτρίας t όνηλης τί ίσης C# τ»?ς 3άαις
& prxeeptum nobis fit, ut concordis acpa-^T.*
γραφαΓς , τηράν ην σΐυί$(σμον της ομονοίας kjmC cis vinculum teneamus: confentaneum eft ,
*
fipUûnt, àxiÂs^ôvtrt ypa^xsv ημάς, >ί στμαί>it per literas colloquamur inter nos , alii­

y«v ά>ληλο/ς rit trap txxroiç ynôfipia ♦ *va ά­
que alios mutuo de rebus qu» apud fingulos
<
τι
, άτι χαίρ^< es μίλος , η συμπάχω- geruntur, certiores faciamus, quo five unum « t,r· **
Ι^μ , η auyyatpwfjfyj αλληλβ/ς . Ο* τη ημίτνρα ex membris patitur, five Ixtatur, nos inter
nos ve! patiamur una, vel una Ixtemur. In
τίΓ.αυ itxpotxix ύ^ηλθον mû ανίρις -χαράνομοι
ϊιδάσχονπς βχ-οΓατίχν, Ιυό άχο- noftra quidem'provincia prodierunt jam vi­
ri , qui leges refcirtdunt, Chriftum ipfum im­
niç iv rtf χβροίρομον τϊ άντιχύεν * fxeyora-^i
pugnant, animos hominum defeitionero ( quam
χαλισΜ. χ} ιββλόμΐιυ fjfy <ηωτη irapaisvat η quidem prxnuntiam antichrifti efte , merito
τοια-τη , θνως Ον ηΐς ά.ττος’άτυ/ς μόνο/ς άιαλω- quifpiam fufpicaretur & vocaret) docere ni­
tuntur . Ac mihi certe in animo erat de illo
τ» χαχον, >ζ μη άς ίτΐρας ήτης ffafiav τ®
facinore penitus reticuifte, ut ejus labes , ft
•ntÛTv, puxùan τιτων ακραίων τύς «*ο«ς. tntsίη Se Εύσιβ/ος ytiw Ce τη" Ν/χομηίπα , νομί- quo modo fieri potuiftet, ena cum eis folia
jjqui ab ecdefia defeiverant, abfumerctur, nec
τ« t»' αυτώ xüâou τ» της ι’χχλητιας , οτ»1
in aliM loca evagata, fimpiicium quorumdam
*ΛΤΒλ«ό|«ς τΐώ Βηρυτν , ((Μ ιτοφ^αλμίσας τη aures fuis fordibus inficeret. Verum quoniam

■“

. ιχχλητίχ Νζχ·μηδ»'ύ» , ή * ίχ5»5:χηηο TÙ χατ’
«uns, «ρ·ίΊΓ«τιι/ χ, rinev ifcî ατοςατιίν,
-^ράφ«ν ί’χίγπρηβ-ί ταοητ^κ σιωπών αύτύς , 1 όχως

Eufebins, qui - nunc Nicomedia: epifcopus eft,
quique totum ecclefix ftatum in fua manu
politum arbitratur, cuma nemine, quod ec­
ντησύρη nvàc àyvoùvnti Ης τίιύ ιχατίιυ ττίτην clefiam Beryti deferuerit , quodque oculos
χ€/^°μοίχον atpiarv· àvotyxliu
«ίώς τ> cupiditatis & ambitionis fue ad epifeopatum
ecclefi» Nicomedienfis obtinendum adjecerit,
Ον τφ νομ<ρ> ^χραμρβρΛν, μηχί’πμον σιωττϋσαι, in fe animadverfum efle videat, iftorum et­
Si λοιττόν χασιν ΐμ7ν , *να γινώσκη- iam qui ab ecdefia defecerunt, patrocinium
τι τία τι αττοΓατης
■>
της αίρίσιως
fulci pit, & ad omnes qui funt ubique gen­
aùtfS SbTvivx ρήματα ». χ, tàv χράφνι Εύσιβης ,
tium literas feribere conatur, eofque in eii* /νασιχτη, κάλαιχν yàp αυτά xaxovotav , τΐώ dem commendat plurimum , que imperitos
χρόνο» σιωση^άσαν , yuC (fgt thfus àvctvftSaas quofdam in graviuimam hereum , Cnrifto0β/\όμ!μ?ος , χημχτίζιται tjfyj ώς ύχιρ Tiinay * ypà-^ qne penitus adverfariam, rapiat: necefle h*
beo, idque fententia quadam que in lege
φπν, epyv St ^άχνυσιν , οτι ύπιρ αυτ5 a-TsSâ- feripta eft, indnftus, filehtium rumpere, rem­
ζων τίτ» χοιά. οι μΒρ, «ι* aTorâmt
,
que vobis omnibus indicare: quo non modo Ln,,t' **'
άσίι «A’p^cÇ, £ * Α’^λλΛς, χ; * Θχλης, >Ç
eos qui defecerunt a Chrifto, exeerabtiiaque
Kepvw'ir? > xj ”ινρος A ρειος , χ, Σαρμβτης, xgq verba qux illorum hxrefis ufurpar , cognofcatis, verum etiam, fi forte Eufebius lite,
EvlJUt’sç, *xj Λάοος, xj Γυλιός,
Μη»«ί ,
ras fcripferit, ad eas animum non advertatis.
Ε'λΛοτΙ/ος ,
I αιος , <£ euv αΐ/'τ>7ς Erxcuârjcc ,
Nam inveteratam fuam malevolentiam , fiÇ Θ*ω«ς , οι πόα λί^θθ»πς Ιχίσχοκοι. χοία letitio ad tempus obrutam, jam per iftos re­
novare
t

Aliam ceterii

x. Rnrna.v'âr .

pj«f<ren4am verContui huius

» Sixniei

EpiBoI» cJUlt

Hurdueimi.

Epiphanua Scholaft. in MR. tripart. lib

q» In MS. Allatii «»»(·

HaednSum .

·. au

m

795

CONCILIORUM

OMNIUM

79d

novare ftudet: & licet iimtilaUone quadam AAr trapd τύ γραφάς ιφάροντις λαλβατν, <ί
«X
η
pr« fe ferat eorum caula-litetas fcribtjfre, re τν.Ύόγμα Α>Λ*
*
' 6 Θζ*
“
tamen ipfa declarat pcrfpicue, fc irwrem litam dM’ Lu ort ο Θίβ; irarnp βχ
ΙιΖ οοχ απ Ιομ
feno iftud ipfum agere· Qui autem defece­ ο «ί Θιού λόγος-, άλλ’ c£ οι’χ onuv γι'γονή ·
runt ab ecclefia , funt , Arius, Achillx,Ta- • ο* γχρ' ων θκκ w JU’’ °ν77ί
cmi
> les, Carpones , Arius alter , Sarmates, Euioowe lu· · χτίσμα
ms , Lucius Julius, Menas , Helladius, Caius, xfir«»xr . ito' £ Lu iron , Sn
Secundus item, ôt Theonas , qui olim didi funt γάρ iVr xi Toriyaec ο υιός. ουη it ομοιος χατ
φυσΗepilcopi, Qux vero ifti contra fcripturas ex- 'ουτ/βν tw Ttxrfjfirtv , «art dXnÛrtài
cogrtarmt, temereque' effutiverint, funt hu- ηϋ παξό; λογο; τίν, ot'rt αλη-Jon σοφία αυ­
jutinodi ·■ Deum non Temper Patrem fuifle , τοί· ir tv · dWfJt &ς'μ&
κοιημαΜ χ, $υηfed tempus aliquando extitilTe , cum Deus
r^trr , χαταχρη^ιχω; it Atyrnt λογος χ, σο­
non effet Paler: non ab aeterno Dei Ver­
bum fuifle, led ex nihilo ortum elle , nam φία , γ$ιόμ$υος KW χυτρ» τώ iii?. ηυ Θιού λοο* »
ni χάν­
Deum qm eft, eum cum non erat, ex eo 7«, xi τη ο» τ ί θ'Λ
‘Ç’îttbç
quod non eft, procreati? : & propterea 'teni- B mι, χ, αυττν ttiiroinxZv 0' 0fO4 · ito
pus tirilie aliquandor cum non effet ; creatum f$-r ,
α’λλο/.νΠί nïù φΐση, ùi HJ4 νχντυ. rd
enim & fatlum fmffe^ilittm , neque ellen- λογιχχ. ξθο;η x} άλλοτ^ο·;, κ, χϋΓ^ινντρ^ος
tia Patri itmilem , neque natura verum ιςίν ο' λογος της tof Θ·οϋ οισιχς ,
άρρητός
Patris Verbum, neque veram lapientiatn ejus
elle, fed ex iis qu.e creata faftaque funt , ί’ςιν ο ιτχτόρ τώ viiZ. oJn γχρ ττλ4ω,' xj axga-

J·»··. α

F/^. 44.
τ>'-· ·.».

unum ; per abufionem autem Verbum & la­ βωζ γηωτχ(< ο υιό; ην πχτίρχ, ουτι όρη χυ­
pientiam dici. Ipfum faânm elle proprio Dei τή itiüxrt'.i - Φ γ<*Ρ χ, «ΰηυ τΐώ ovcrixv ουχ ο/Verbo, & lapientia qux in Deo eft , per Jc* ο' υιό;, «s «η . ii όμχ; γχρ ηιπαΐητνι ,
quam cum cqtera omnia, tum illum iplum Γνα κμχ; it χΰηυ «* ί/ ο’ργχν» χτ/ιηι ο’ Θίο’ς.
fecit Deus; δι ob eam caufam natura fu*
ot’x αϊ ύπιςΐ) , « μ»ΐ όρόίς ο' Θέός »θίλ*
poffe converti <5c mutari, ficut animantia oinnia ratione utentia. Verbum effie peregri­ τιοιητχι . xptoTrvTt γουΰ0 τι; χυηυς , η ίύνατκι ο
num, alienum & fejunftum ab eflentia Ôeip ηυ Θίου λόγος ^atrijvat t vi 0' ζιχβολος t%iiPatrem a Filio minime explicari poflTe;namv m * >ζ ovx tφοβιίθήσ-αν «τ«7ν , ότι vxt ititem.
I’att'em a Filio neque plene & accurate co-C^fTTÿç
tft, > Carne, xl χτιτός ύπαρgnotci, neque exquifite cerni poffe ; etenim
- <
· Tree)' A
**----- , »yii
- ■f»?
—>
γνν. TuÙTtt λΐγονης
-ηός
iplins eiTentiam, ut eft» Filium non perci­
τορτνις χνχιγυ.υηαΣτης , αυτούς η χ, rn-s iruuaxopere : quippe Filium noftra cauf* faitiun el­
λ8θηταΐ’Πίί aùnis , χμΜ
χατ Αιfe , ut Deus per ipfum tamquam perinftrunientum nos crearet: neque extitiffet aliquan­ yrvtmv >Ç tuc Λιβύας txicrxôttw, ιγγυς ix«tw
do , nifi Deus nos creare in animum indu- ovTuv , σηνίλθόνπΐ, άνί^(μοττύταμ8μ . οι it »ίxiflet. Qurfitum eft igitur ab illis , utrum eJ Εο’τίΤΐιον «poTfif^ortTB, ιπηώάζονπς ιγχχτυDei Verbum poflet tnutari , quemadmodum μι^αι η χΙ^ύίος τί α’ληθβία » W τ» Χιτϊ/ϊη^
diabolus mutatus eft : & non veriti iimt reτον xGtfi&av άλλ’ ούχ ιγύντί . νιχχ γαρ η «fpondere: Certe poteft , cum enim & gigni &
ουίιμίχ tri χοινννια φντι «wpoirxoheu poilit , certum eft ejus naturam polle mu­ λίθ««.
tari . Ario igitur & ejus fautoribus qui ifta τ»ς , oc'Ss συμφΰντκτι; Χ^« <»ι*ός βύλιαρ ■ τις
afferunt, & de eitdem tam impudenti ore lo­ γαρ ίχοι,σ-f nuron maùm ; η τϊί νια» α’χουνο
vitip ηϋ fri
quuntur, una cum illis qui ejus opinioni af- ου ξο*ι^τ«ι , nau Ttic α’χοχϊ
fentiuntur, nos
r
cum ahis fere centum Ægy- ~
D^„
ρόμάτιαν ψχύται της a’xofc ;
pti & Libyæe cpiiconis
epifeopis in unum convenientes.
convenientes,
> ’ .
>
ι>
. _·
~ 3„
Tt; γχρ axobvv 1 tMwn λιγοντος
CF «ρχη *>v
anathema denumtavimus Ceterum Eutebius
eos ad fe admittit, operamque fedulo dat , ό λογος , ου χατηγινοότχ^ι ττύπ^ν λιγοντΜ . Ί*
ut mendacium cum ventate, & cum pietate Tort ert ex Ltv ; η τις α’χόων c# nS &αγγιλιω''
ii αυτί ifflxnγιάντα. à
impietatem admifeeat. Veium ad hoc prx- ό μονο^ιός υιός ’
ftandum non latis habet vinum. Nam vincit * μιτν,σ+ί Turne φ^ιγγομ^ρΑΚ , οτι πς tri
veritas; nec ulla eft lociefas luci cum tene­ Trernuotnar, irtii γάρ itwami «ς eivxt ffS ii cuibris , nulla conknho Chrifti cum Beli a l.Qu is τβ >^υομ^υνι , f χ<Ζς μονο'βμτς ό ηΐς ττχσι ,
enim unqu.m talia audivit ’ aut quis ft jam
χατ’ fxfivBC, ffuixei
; trtS; ii
otii
audiret, non ea tamquam infohta &.peregri­
na obftupelceret, aureique obturaret, ne ejuf­ èvmv àv tin, τβ ιταμός λιγοντ^ · cJ^np/^ατο
modi verborum lordes in audiendi lenium il- i xapiîa μα λόγον άγαμόν ‘ χ^, ix γατρόςχοοό
laberentur’ Aut qms eft qui cum Joannem ίω<τφόρχ ύγίννητχ at ; η
α\όμοι&' τί) ôaix
audiat dicentem : in principio rrat Verbum, τβ χαζός ό <2ν t-ixtùv τιλ(ια njq άηοΛγχσμα τβ
non illos condemnaverit dicenres : Erat tem- E πχ'ζΐ;, q?) λίγων ' ό ύμό ίνραχνς , ivpxxt ην
pus aliquando, cum non effet’ Aut quis eft,
πχτ'οχ ; χός H , câ λόγ<&" ttçH σοφία tri του
qui cum audiat in evangelic: L'nigenitui Ft
Θ«β ό υιό; , ίιχιτητΐ ότι àx lu. ; ίσον γάρ irtv
hat , & , Per -.pjum / tfla funt
omnia ; non
illos odio habuerit, affirmantes Filium unam αυτζ; λιγ»ν άλογον >Ç ασοφόν non m Θίόν .
efle ex creaturis’ Nam qui poterit ipfe elle rrJc it ζιττί; ,
άλλοινης ί λίγο» H ίαυη
ex iis qux per iplum facta funt ’ aut quomo­ μ$υ, ϊγω C* ηί πχτζι , Xj ό ττατηρ (ft ίμοί ·
do unigenitus, (1 < ut illorum fert opinio ) cum xj, ι'γώ xj ό πατήρ ο» ίσμ8ρν ’ d$f it τ5 «βροaliis rebus univerfi» numeretur ? aut quomodo
ψίτΒ · (δίπμ» , οτι ίγώι-ίμι, xj u’x ήϊλοίνμαι ;
ex nihilo faâus eft cum Pafer dicat. Eruitatî γάρ nj) tif αιίτή τις τίν παηρα iuuartu τ»
Vit cor meum Verbum bonam:
Ex utrro an­
ρητόν χνχφίρςιν^ ά>λα άρμοίιώηρον αν ηχ , xifc)
te luciferum genui te '·’ aut qua ratione eflentia
ti

“

*

HI
Xoyu

AMPLISSIMA
Ε*γ·ι3μν9 iit £

COLL E C T I Ο.

/pi

/*' Λ Patri ύίφβΓ ac diflimilii,q»m fit pcrfeâa ima*

i^oi'mnttt «λλ’ <·>> fixes' ο βη- go & iplendor Patris? cumque ipfe deal·*
Γηο-iç ^escàç χθ»ί xi οίμιρ^’ ·,·**■ <w vtJiT me, vidtt ti Petrrm: aut quo pa· *** ··
,άο, fi Verbum & lapientia fit Dei Filins ,7»«.
7»ί ιβΐ Μ τ«·- ofdtvat. rt if βρχ eixM xûrwi
erat tempus aliquando cum non effet? Nam
îvHrC^a
JZ ’’/xeÇ ?*>**» W ”/ ™ P*1” perinde eft ac fi dicerent, Deum aliquando
Am Αφ«π4ί*\ it ·ν id «στ», xj.J/ ? ™ x*»· & fermone dc lapientia caruiffe: atitquoparto
converti muprive poteft, cum ita loquatur
η.π& yif τϊ /ÎÀaw^w/nw <ùnk, ·τ< « ™ipfe de fe : Eg· in Entre & Enter in nee eft : J^- ·
it tiX&c · viii sw r«np«, « Jh δηνμβζ,Μ.
fit £ge èX Enter ttnwti'fnmne? ÿf. per prophe­
Ûtu% yip *po$ifjfyjde χντομκχ**, xapxxpiov- tam etiam: Viiete quoi ego fane Dent. ti m»m %%,!*·
TO »$ ** φ»ας «υτί λ^ντ#-. χ«θώί χ/ή ~
...........
r.M.„
nentor. Et quamquam hoc diâum ad ipfiiin ‘
Εχιημ» i >*πν»
yn*wxa» nr r«npa . « Patrem referri poteft, tamen aptius ôcmagij
μφ) tSf ίχ μΙρκς · ter^p ymieitfe lie w'ôx, ίί- prourie
pronri* de
J- Filio
c:,:~ Verbo
v*-u- jam
-—> dicitur,
J-··-- quod
—jcum
----faâus, non mutatus eft, fed utâAav Jrr >£ · waç μ+ n^smK yewnot ri» xxra- fit nomo
ho
&ρνιτ'·9· t

’

“ çoftolus
, “ * . ait:: Jefns Cbriftnt heri ti hodie, idem "***· “·
ytt ti if τβη Xiyon ù δίμκ, «& ü wAiéeç B
ti ,Λ
in !*
fucttln. Quid igitur illos in hanc
i Ttrrdp ntt uïov, JnAw ·τι χαθ«*« yowrxee « ipfe &

perduxit fententiam, eum fcilicet propter nos
fa&um effe,.cum tamen Paulus feribat ;Pra-β«*,
pter queue omùin, ti per qnem omnin ? Quod
nt XùywtK, ^ererniwomf
autem falfo calumniati funt, Filium non ple­
xaMatxK 6n^iiL»lS/» tùvis . χ^τβ'λπ art χ«- ne & perfefte Patrem noviffe, nemini mirum
μβιλΐοοης ptnftif^em9 φιλ»warns eis ixunt
videri debet. Nam cum femel ftatuiflent con­
tra Chriftum bellum gerere, rejecerunt peni­
t^tXxûm τί ^γραμμοίχτ · ίτπν infiis ίλθη
tus voces ipfius dicentis : Sicut cegnofcit me 7·"· ··■
•k ββθ·* ao*4r, xent^pww. xaMeti' yeux «<psrHC «p· suJiJJ ytyfaim , » nwe χλισν nu Enter, ti ego oognofco Entrent. Quod fi ex
parte Pater cygnofeit Filium, penpicuum eft
liwr9* nApufe-snrer > wrmiuwn» oiq «φρχνυΰΐιυ.
Filium etiam ex parte Patrem cognofccre .
»m ii tyt r«m»v ssumfr iÇî ρηματιν·
ιτιχ^ah w» 1
Verum fi hoc diftu nefas eft , & Pater plene
..........i
.. ...
J Xfyf
θίότη- Filium cognofcit, conftat quod ficut Pater copirerns
ois ........................
irutpeaw τχς τϊ
i
7W««r«v (X siumJv ixtie* , ak iyyùn-Cgnofcit fuum ipfius Verbum, fic& Verbum
cujnseft Ver­
pas τϊÏ ^mwfea
«rrqjtin· ^odrA-r
jcsd^w* .· I/.
i··’ £
*i /«χη^θη- !liura J£f,,,s PitrCm
bum. Ceterum quamquam ifta recetnendo,
rarr, itft ewûr/Mrt/ixo τίκ fxxXwtxs .
atque adeo facras & divinas feripturasaperte
Χνήμ^Λ μ$) 3> ixl τρ ixvXfif nirwv , < μχ~
explanando, eos fiepenumero convicimus: ta­
λ/Γ«, Srt fjmàôms sraH £ euùni τ» της ι’χχλη- men illi rurfus velut chamaeleontes fefe mu­
tabant, dictumque illud fapientis in fua ipfo­
trlat, ku7 et«rnJn<rrv · à ξο^ζομιθα 3î . τ»rum capita torquere magnopere contendebant,
n ΰ t ΊΓurxtf £ Φίλχτίς τγτοι·3·«<π, ιί <®«ο
videlicet : Jmpiitr , cone in profundum mulorum r,n fl
«uJhJ/ Γκίβκ * ·' 4χ·λχ^χ’β·«ς τύ σ·«τη^ , tffvenerit, contemnit. Ac tametfi ccmrlurescerte
ρην «ρ·3·πκ £ «ρ»ί·«της yyw. xi xtfj tmtu/ luerefes ante illorum setatem exortae erant ,
li αώιίχ mV «Irlakrw μιμί^τχαρίμ , «A* ό μ^ΰ qux quidem extra modum audaciae evagatr,
η’^κς «p9Hpu». (ÜKixtn μή τις ΰμίς χΧχντσκ, ad extremam dementiam fnnt tandem prolaπολλβί yip iXMvwvu tni τ^ ·ι·μ«τί μη , λι- pfx: ifti tamen qui omni fermone fuo Verbi
ywm · Ιτι iyi &μι, xjm' ·’ wpis iyytxf ’ xs4 divinitatem tollere nituntur, ut pote ad anίαλλν’ς
ud mnp^nrt oTttree ^.Dtichnfti tempora propms accedentes , >11«
i
* ,
,
— - ■
-· hacrefes pr« fuorum errorum impietate juttas
• it- Πχϋλβς
μαθ«ΐχ luurt rapi τϊ ατωττρος ,
effe quodammodo declarant. Quapropter illis
ίγρ»4£** *Tt
ùçtp^tsiuttp9tçixnsitF9vnÎτηης ecclefia interdictum eft, atque adeo anathema
ixi ris ùyxnirïK iKStvs, χο^τίχντης τη^μουη denunciation . Et quamquam de eorum exitio
νλαηκ» iÇ ItlttnotXlxts ieupwtvr άκκ-ριφορ^Μν permagnum animis dolorem capimus, & ma­
τ<ω βλήΟ**». τϊ re/vtw xveix «i «-«τχιρβί ΐμνν xime quod ecclefiae inftiruta aliquando agno­
Γησί Xexï typ'n ixurn irepacyytiXennç , nfl' verant , jamque ab illis exciderunt : de illis
non magnopere miramtt r. Idem namque *'
*·
tfap τ» αχοτβλΜ ^χμβίνβαης xiei ήΰ τ»/ϊα>? , tamen
non Hymene» folum, & Philetocontigerat,
ixeXi&tK ημϋς χνηίκ··/ τϊί irtP^es αύτύν yt- fed Juda: etiam ante illos, qui falvatoris diyc’p^vW, ανιθ<μ«Τΐ(ΤΜμ^, xac^« * ΛΒρ·άχ·μ8μ , fcipuku fuit , poftea autem proditor & defec­
τ«ς TerxTbç, awoÎU^afyrii xùrii β^χτιίης τηςχα- tor illius faâus. Atque rftarum rerum neu ti­
Ο·λίχχς ΐχχληβτΛπ iÇ Ttt'rws . ϋηλ»ίβ·βρ$υ ïr qua in ignari ertatimus. Dominus enim pro­
τϊ ύμιήρχ ^wer/îUpc , «yanrniW a-u^nroup- dixerat: Videte ne quit vet Jeducet .Nutet multi Mmit. >·.
Tttvip tw iturn Adyev , Snx xj · λή®* y{~

trt Xôy&· ruu­
-rej Ow«ç ypxçit «

otirxec rw («arra χαηρβ, J xj

•*· *·’

W·#»’·

yni , îvu μ>ίη τινύς ê% atu’riSy f h f9*9Trtr<£rar>rt E venient in nomine meo, dicentet : Cgo Jum, ti
tempue nppropinqnnvit : ti muitot Jeducent. Ne
uptf νμχί «λ^Λ v μη -ejxsi-Sijjl’pS'i , μήη eutit poft illnt. Paulus enim cum iftaafalvaEûtrffliv, n iripv mi ypiçtvri «ti xùrùv » t«- tore didiciffet, feripfit .* $uod novtftimu tem~
•3nn. <v»ftr yip ημχς XtCTowii ·τπ<ί, <·«'/- poribut quidum dejicerent « fide funu , nttenden·
•mu tvrç x«tr Xtaraù XiywtK n xjm <>perouï> tes fpiritibut errorit, ti ΗηΛπηίι dumonierum

z xi

W , wf θίομχγκς χρι φθοριβκ

α-

& mcpiw^rti * mj4 μτάι x^» yxipM ntt nnü•ηις Xr’yH» · tv«c μχτβπ iÇ ruts ύμκρτικκ; αρ.
rifr lactvjti γιιιύμι^χ9 Ας «xpviyyiXc» · μχxicJti
· «fxo-MWaTi TM4 χβρ ύμ7ν «-

veritntem uverfuntinm. Jam vero cum dominus

& falvator nofter JefusChriftus hoc praecepe­
rit , fie per apoftolum de ejufmodi hominibus
fignificaverit: nos certe quoniam illorum im­
pietatem noftris ipforum auribus accepimus,
non fine caufa ejus generis hominibus, ficur
ante

7PP

CONCILIORUM

OMNIUM

800

ante diximus, anathema denuntiavimus, eof-A
. ύμίς er <παλ/ ιμοι «ρμτβγορ&υ·
que ab ecclefia catholica fideque alienos palam declaravimus : veftramque pietatem fe­
cimus certiorem, cariffimi ά honoratiflimi fratres , qui eftis nobifeum in ecclefir minifterio
conjunfti, ut, fi forte quidam ex illis temeritate impulfi, ad vos venire non verentur , ne eoa
admittatis, neve Eqlebio , vel alteri cuipiam, qui eorum caufa ad vos feribat, omnino cred»tis. Nam par eft, ut nos qui fumus Chrittiani, omnes qui contra Chriftum loquantur, animo­
que fint ab eo abalienato, tanquam De? hottes , & corruptores animarum devitemus, neque id
genus hominibus vel Ave dicamus , Jicut przcepit beatus Joannes: nequando illorum peccatis
communicemus. Salutate qtti apud vos funt fratres: qui metum vero funt vos itidem falutant1:

vjltxenêrùt Presbyteri.

*I

COllutHus presbyter, confent io

ΟΛΛΟΤ0ΟΣ <œ»îτβ’ πρ«πίμ^υφο'ς

Hur ηίί
, κ,ι.τίΐ xa^xtptrtt
pratdi&is, & dejedioni Arii, &
Α’ρ·.™, 1$
ru» οω’τύ alrfffurrvrw’.
corum qui cum ipfo impie fentiunt.
Α’λίξ<τ.$ρ&Λ •αμ^τβότΐρ^', ομοίως.
Alexander presbyter, fimiliter.
Atcjx.op&‘
, ομοίως.
Diofcorus presbyter, fimiliter.
Δ/ονύτι©·*
, ομοίως .
Dionyfius presbyter, fimiliter.
Ότο-τβύττρφ" , ίμοίως .
Eufebius presbyter, fimiliter.
Α’λίζ&'Χρφ·’ ΑΡρίτ/ίοπρΦ', ομοίως ·
Alexander presbyter, fimiliter.
Σίλ&ς <wptrfiàrfp^‘, ομοίως .
Silas presbyter, fimiliter.
Α’ρτταχρατιω/ ^ίτβυηρ^, ομοίως .
Harpocracion presbyter, fimiliter.
Agathus presbyter, fimiliter.
1C Αγαθοί '«piirfk/'npoS, ομ/οίως.
Νίμίπος ^ρίσβνηρος , ομοίως .
Nemefius presbyter, fimiliter.
Κογγος <ppf(T|36npoç, ομοίως .
Longus presbyter, fimiliter.
Σιλβ&ός saptr(bônpoi, ομοίως
Silvanus presbyter, fimiliter.
rirpwai -wptr&rtpoç, ομοίως .
Plrotis presbyter, fimiliter.
Α*τπς iwpfa-j'krffot, ομοίως .
Apis presbyter, fimiliter,
Τίροττζ,ιος Ότρκτβίηρος , ομοίως.
Proterius presbyter, fimiliter.
Πχΰλο< <νρί<τβΐιπρος, ομοίως .
Paulus presbyter, fimiliter.
Κίφοί tasytrfiirtpος, ομοίως.
Cyrus presbyter, fimiliter.
Δ/a'xevw.
Ditto»».
Α’μμωνιος λα'χονος, ομοίως.
Ammonius diaconus, fimiliter.
Μαχα^κκ j i/xxovoÿ , ομοίως.
Macarius diaconus, fimiliter.
Π/ΓΟί ζιαχονος , ομοίως .
Pidus diaconus, fimiliter.
θ
Athanafius diaconus, fimiliter.
' Α’θα.άαιος Jraxovo;, ομοίως.
Apollonius diaconus, fimiliter.
Eumenes diaconus, fimiliter.
Olympius diaconus, fimiliter.
Aphthonius diaconus, fimiliter.
Macarius diaconus, fimiliter.
Paulus diaconus, fimiliter.
Petrus diaconus, fimiL.er.
Amyntianus diaconus, fimiliter.
Caius diaconus , fimiliter .
Mariotyàis presbyteri.
Apollo presbyter, fimiliter.
Ingenius presbyter, fimiliter.
Ammonas presbyter, fimiliter.
Diofcorus presbyter, fimilitet .
Softras , presbyter, fimiliter.
Theon presbyter, fimiliter.
Tyrannus presbyter, fimiliter.
Copres presbyter, fimiliter.
Ammonas presbyter, fimiliter.
Orion presbyter, fimiliter.
Serenus presbyter, fimiliter.
Didymus presbyter, fimiliter.
O Hercules presbyter, fimijiter.
Brecon presbyter, fimiliter.
Agathus presbyter, fimiliter.
Achillas presbyter, fimiliter.

Α'ττοϊλώπος ίΐΛΧΟ,ος , ομοίως.

Εύμί^,ης f/oixoyoç, ομοίως.
Ο'λίμπιος Sixχάνος , ομοίως.
Α’φ&όνης ίιχχονος, ομοίως ■

i

Maxa'eicc διαχονος, ομοίως ,
Πβωλος Arxxoro;, ομοίως.
ΪΊίξος S.-xx’.'tt, ομοίως ■
Α μιχςιτιανο; ίιίχο',ος , ομοίως ,

Γχίος itotxovo;, ομοίως.

MoerJre trfpiTpiimpot.
A’ro>Xw <DAfrf3ônc<x;. ομοίως
Vyfytot /arpirCCrfpo; 3 ομοίως.

Ε Αμμωύχίς ^sr»;rQn.rxr.ct, ομοίως.
Δ<ο*<τχ.οροί <ω* -ϊ&Μρυς y ομοίως.
ΣωΓρχο
-κ, ομοίως .
Qtiov /rrpsr^Txaot. όαοίως ,
Τΐ>ρ»νος «vyty^ittpoo , ομοίως.
Kàwvr; <9ΐ*σβύηρος, ομοίω^ .
Α'μμω'.χς *Βμ<τβι/προς , ομοίως.
Ω ^ίων ΧΒμσ-βίηροί, ομοίως.

Σιράυος ngytrfiorfpot , ομοίως .
Δίδυμος <9ί>ί<τβνττρος, ομοίως.

Ηραχλης <&μα·βίπρος , ομοίως·
Βοχχων «wpêcr/îonpoç , ομοίως .
Α’^χ^ος
ος, ομοίως .
Α\:λλ«ς 'φ^(σ·.3^πί ος, ομοίως.

*

8οι

'AMP LI SS IM A
Ardxsfw.
Scparr/aw irdaow, όμοιοκ.
Tarer JrdxeNf, όμοιάί.
0J Χαμός Jinmm, βμοί·^.
ΔΐμίτίΜ SuiatvtÇ, èpa/atf ·
Moxfos Sahtttoç, άμοίοοςΚομάν jiû^rec, όμηίοχ.
Mapxêç Jroixevec, όμαίοχ.
A^àfynSpot J«xow, όμοίοος.
Τυρφών Jfâtom, όμοιας.

COL LECT l0.
A

Bot

Diaconi.

Serapion diaconus, fimiliter.
Juftus diaconus, iimiliter.
Didymus diaconus, iimiliter.
Demetrius diaconus, iimiliter.
Maurus diaconus, iimiliter.
. Comon diaconus, iimiliter.
Marcus diaconus, iimiliter.
Alexander diaconus, iimiliter.
Tryphon diaconus, iimiliter.
Α’μμάοιος διάκονος, όμοιας.
Ammonius diaconus, iimiliter.
Δίδυμος JrotxaMç, ομοίως.
Didymus diaconus, iimiliter.
rhuAefijtk» Ji«xove$, όμοΐοχ.
Ptolarion diaconus, iimiliter.
"Σίρας διάΐονος , ομοίως.
BSeras diaconus, iimiliter.
Γούος διάκονος, ομοίως.
Cajus diaconus, iimiliter.
?
Γΐρβξ χιάχονος , όμοιας .
Hicrax diaconus, iimiliter.
ΙΑάρχος διάχοης, ομοίως.
Marcus diaconus, iimiliter.
Τοιαυηχ wî άτοστα^ϋ χατά τιόλιν Α'λί^ανδρο
Cum Alexander talia pailim per (ingulas .
γράφονης ,
cv t-fytn το χαχόν. ταυη γνχς ο
civitates frripliilirt , malum ipfum deterius evaftt. Hare cum leftiviflet imperator Conftanβασιλ^ς Kwratyrtvoc , >Ç rkè
ύτ^βλγχtinus, maçnum animo dolorem cepit, rem­
νας, συμφοράν re otxtiav το κοράγμα ν/γομονοος,
que eam luam i piius calamitatem reputans ,
χαρα^ρημα τ» χϊ«φθθ' χαχο» χατησ-βίται νταδάfic malum, jam accenfum protinus ex fi nguere
'ζων, γράμματα χαράς Α’λίξανίρο»
A'phw Jtd- contendens, litteras ad Alexandrum fic Λττίμπιται δί άνδρος ά^ιοτίςν , tirie-χότη ττόλτως
rium mittit per virum tide dignum epifeopum
Cordubx civitatis cujufdam Hifpaniar : fi qui­
μιας
Σίτονtut KepJaônç· sxti cuire? ήγάιτα ιζ
dem illum diligebat imperator , fic liunmo
διά τιμής η^μ i'βασιλΑς'
C profequebatur honore.
\
„ Ε’ίΓΓΤβλη Κω?Γ<χ»τπ« 0α<πλι’ωί «ρο'ς Α’λι’ξβοδρο» L.pHlola imperatoris Conftantini ad Alexandrum
κ, AMf*<w
J« O'<rù
& Artxm per Ofium epifcopum
ί’.τ/β-χότΓβ Κορδόβης.
Corduba mijfa.

(

Κ Ε Φ A Λ.

y.

CAPUT

ΝίΧΊτηί ΚωίΤαντ7»ο< , μιγιςος , <πβχςάς ,
Λ’λίξ«»5ρν

ΜΑΝΘΑ'ΝΟ

xj A'pcrp.

txMÔC*

ri

IV.

Vifior Conftantinus, maxi mm , axguflur ,
A/rxa«dro & Aria.

r«-

• TJRÆSENTIS con troverfie fundamentum Arui ButHi,
lib. · d« vi­
Λ inde jaâutn eiTe intelligo , quod tu Pa­ ti
ter Alexander , a presbyteris de loco <juo> Seer
dam in iacris litteris feripto quaerebas , uno llk· hi*.
pw ίζητΗί , τί ίη χοτί awih «xacaç φρ·»ό ύνίρ
^ero de inani quadam quxftionis particula ficiτίνος tara τ$ co nS νόμρ γιγραμμϋμω* , μάλ-D
feiubaris, quid quifque illorum feni iret: tu
Αβν ίι ύκίρμαηιια τίνος ζητήματος μίρος τιη/0<- quoque, Ari, iftud quod nec initio animo
W<o ■ <tvtï ω A’pto , «<fp * μήη τΐώ άργίυύ &- complefti oportuit, aut cum fui fles complexus,
s ^νμη^Ιιυαί « t J«, 4 ΰτθρμηθΰίσ« <rwirà ταρ«filent io praeteriifGe equum erat, inconfidera·
te etiutivifli. Unde difeordia inter vos conci­
Sivat ovpotrixov bZ , άοοροότηας «νπθχχβκ. ο0ιτ
tata , concordia vero negata eft , fic fanftiftiτης C* ΰμϊν Jtywe/atç tysp^féntf , ή μ$ύ σύνοδος
mus populus varie in utramque partem diftra, ·’ δι άγιωπτης λαός «ς άμφοτίμος ·χιâus, ex totius corporis ecclefic compage daο^&ίς , ù τής τβ χοη>ί σώματος αρμονίας
vulftts eft · Proinde uterque veftrum -viciflim
cOn · èwv ίκάπρος ΐμων
r<rx rliù · γοωμίω alteri veniam tribuens, illud approbet , ad
ταραχών , ôxtp Λ ΰμϊν ο* mwûtpd·*» ΰμων St·
quod non fine caufa vefter coniervus vos co­
χαίως tapouvpi,
. W J» τ»ΰη it π ; eure
hortatur . At quid illud eft ? neque interro­
gare de rebus nujuftnodi % principio sequum
ίρωτχν ôvtp ?fS -mevru» c4£ «PX»C <ejpoe->ùt*ç Lu,
erat , nec ad rogatum refpondere .Tales enim
oùn ύπρωτύβονν άποχύναάαι. ηίί γάρ ηιαύτας
qurftiones, quales nulla lex neceflario pnrζητόσΐ^ς κάσας od νάμα τίνος ανάγκη ttWarrrH , Ε
feribit, fed inanis diftbluti otii çertatio pro­
«>λ« aw$fXauc αργίας t ροσόλι a OpoTtàww ♦ ti ponit, licet ad exercendi ingenii acumenmxj φυσιχϋςτηος γνμνααίaxzatxa yr'wr», όμως ό- ftituantur, tamen interiore mentis cogitatio­
fierai TW typotat l’yxÀHfcv , >Ç μη *ορο- ne continere debemus, fiç neque in publkoa
populi conventus temere efferre, neque vul- «*
γοίροκ ύς ίημοαίας ηκαοίας fK^tpuv, μιΜ τάΐς
gi auribus inconfulto concredere. Quotus evarrur «xasûc ««ρονοηπκ »rcdLf-n». κότας γάρ itu
nim
quifque eft , qui rerum tam gravium ,
txarof, άιΓΐ<9ρ*γμάιν**τνμιγάλ<Μ£λίαο$όφ·,
tanmque obfcuritate ^volutarum vim vel fa­
ρνν Χύναμ/ν 4 «r*C ni àxt^tttrtujtSôu, η κατ’ αξ/«τ
,tis accurate pervidere, vel pro dignitate exρόντος ζητήμαπς τ(υύ χαΤτ»3·λίώ , ότι συ
<dnif, « ττάπρ Α’λίξανδρ* , w«pd
atpteiiuri-

Coutil, General. Tom. II.

1 Fr«fcr<n4» vwfi·

Stholafl. ia hid. Tripart. lib. i. cap. «·.

-Bce

plica-

8oj
CONCILIORUM OMNIUM
,’*.4.
φ&ΠΗ* 04
plicare valeat7 Et port pauca: Quocirca in A iρμΐυχ'υΰχι ;; xj ^ty1‘ StWlUJ
talibus rebus loquacitas fugienda eft, ne vel rv?5 Twoora/i τίώ
?r* μχηκ
cum nos prz no fin ingemi imbecillitate,quod
της φόιΓΗνί τ»
ΓρμύυΛβτυ μύ
propofitum eft , explicare non poffimus : vd
, η φ itbtrvtfÿj'* ùttfteaù» fifubauditores inter docendum pre intelligentic
tutfbù -ni f»Oci»»c «fwAm|A
tarditate , ad accuratam termonis ioftituti άρχ σ-ύησκ
μη *
, «·θΐί dÇ
vautto»
comprehenGonem pervenire non queant, ex
, n
· 55re alterutra populus aut in blafpheraiaB, aut n
in dilfenfionis neceftitaten incurrat Et paulo μβί 1‘tfiain . x,
. τ» pxp Sqgu£» ··
poti .· Diffidere enim a fc invicem neque ho- π «wrrxov, tun oAtos δτμιτΐν Hfett rttoi&nt. bu
neftum nec omnino fas effe creditur .Verum
5t μικρύ πχρβάαγμκτι tw» «μιπραν rôvfjiv s|e·ut prudentiam veftram parvo exemplo com­
monefaciam, non vos preterit, opinor, phi- μνηοΌκμι , *rt 5iir» Ç ttôf ipiÀorapuç eunw ak
lofophos ipfos unius quidem difciplinx profef- ca- cair μϋμ «r«m;5i^urn ruvrrôerw, xoMaierâofMMrwv μίρά
fione omnes inter fe confentire ; fxpe tamen χις iî t xftJxv cirai
poftquam in aliqua park- opinionum , quasB,^,.
' ,T
Us ιτνήμης
νωσιν. H
ηχ
τn
?t
της
t rκνήμης «pmj
uprrii >υ^ζ·νή rf.
affcveratione affirmant, diffenferint, licet diη· τνι ν^ύ- »* σώμχης
'
- .?_.·«
2%... /μ- * **η^··
ciwrH xaA/v
«ς αΛληλικ
fciplinx caufa, quam quifquc illorum tuetur,
ri Si Tvùrtf’rr , Tvi w Τβλλί 5nuqvnp«v
difeordet, tamen ob profeffioncm qua confpirare videntur , denuo in gratiam redeunt.Qjiod ύμβς , nt’i ηί μιγίί* ®f» θιμότυτη t xxOtSiïfr res ita fe habet, quid eft cur non fit mul­ ης, c* nitairrt /tuf*ttipi<re< ^putrùius βμβψύ^οος
μπζ·*
to convenientius, ut qui famuli prepotentis α'λληλο/ς Uwu; t «χιψύμ^χ Jfi
Dei conftituti farnus, propter ipfum religio­ η , «J ινλίήηι <nw/<rM η pnSvi
,
nis inftitutum quod profitemur, contenden­ Harp
ί^Η , ϋ ολ/τ«ί S
ρημ*»*!’
tibus animis inter nos ipfos concordemus? C» ύμ?ν ®<λwMxr'as , «ίίλφυ'ί «5ιλφΝ( ùrrvtiôQei ,
Ceterum accuratiore cogitatione confideremus, XjM Thru τη'^βιπ, nd η τϋς ryfiêj» τιμι*&&ΐ
& mente attentiore hoc quod jam a me diit ύμ»ν . enriï/ty txo'rftnm eft, circumfpiciatnus.· num rede feha­ ίιχονοια
τκ<ρβα·μϋγ . i μΐγκί ήμ£ν
beat, ut propter levem & inanium verborum η;
lontentronem fratres fratribus reluftcntur, fit Θίο’ς, e‘ <r«rrp ret'rruv , xariw firetai -τί φύς cJ^ïliberi parentibus ; & eximia concordia
ia,, impia C
τούτην ίμ»ι TjS ^tpuiimultatc per vos inifere difeerpatur.. 1Noftra
nptirnrot τι» rtrviiv eti n\oç ctvytM»
fpjote igitur diabolicas fentationes eviremus:
«τ^^ωρήσνιπ, Suet ύμίί îAk
ϋμνς t'Lfi
δ; quomam Deas optimus maximus ialvator
omnium, communem fux graticlucem om­ «•οσ-φοι.ήΐΉ ni bnpt^ix, ιζη^θκτιχί ώταίβΉ
nibus porrexit, idcirco mihi eju» famulo qux· την rii e-uyo'S» iyixt notmnita ίτβγΰ^νμι. qjq'
sepowatf (ΜΛ rti
fo per vos licear, ut illius providentis prx- μτθ’ fnfxx · Xftx (J$b t5i
iidio adjutus, ineum conatum feliciter ad exi­ Cjh ùpar tn> vifti, μζ’χ ίχήχσκ ,
ru&iin nù
tum perducam: atque etiam ut iplius popu­ xp&iTTWoi . a Si bvip
eAer^fr·» τνότι»» ζητ»lum, tum verbis compellando, tum minifte- ri«» Cjt aZAÛAciï axe«/3oAo^w^f , χλ μη
nuui erga Deum difgenter prxllendu , tum
μίχιγτάμν» βνμφΐρτ,η^ ftyttr ùrtr λ/φ/τμ* totf*acriter admonendo, ad mutuam concordiam
tiaducam. Et paulo poft: Verum de divina σ-ijxw , rj της ί^νοιατ aroppnrai πφοόμ^χ . t»
providentia, una vobis lir omnino tides,unus ρύμ m τηί xoonc qwAaxi όξαιρτη» , xj 5 τ?ί βιληanimorum conlentus, una de Deo feritentia. θπαί ni nt , η η rtff} m Θ«·» iù> >όμ* ^puQux vero de leviffimis iftis quxftionibus in-D <ΓΧΗ«> τιμή μ^υτπί καρ υμ/ν'χίτχλΧ,ιυέ . rrtO^Ater vos argute & fubtiiiter exquiritis , hcet ûf.-f 3>j «®ρο; τήιι αλληλων φιλί*»η <
· «non in eamdem fententiam pedibus catis,ca
tamen intra cogitationis veftrr fines contine­ •ncèoTi τρ5 βτίμχαττ/ λαύ ηίς «xfits *φνλοχ«( *
te debetis, intimo menus rcceffu recondita. υμάς* wmi , χβθάχίρ τΰς îaurûv ψιτ^βίί ittxu- 'Ha.
Communis autem amicitix bonum, vera fi­ θχρανης, otiati χλλύλ»» ittiynarf , * itSüu yùp
des, reverentia erga Deum & legis obferva- m^ixti yivint φι\ίχ μ^ την rit ιχ&Ρ# «,,r·*
tionem, flabilis firmaque apud nos manent.
3«ην, at&tc Uç rwmiXAx^nv rr»iA^rv<re. «νίRedite in gratiam, & mutuam iotervos ne- Jcrr ouv uot γαλ^βίς μα> ήμ/puç , ηκης Si iceffitudinem colite, univerfoque populo fuos
μί^ιμι^ζ , irai χίμοΐ τι; ηίονη χχθτφυυ*»ràc, )Ç βία
mutuos complexus reddite ; atque vetlris ipeiit μη, rca**
foram animis contentionis fabe purgatis, ite­ λο<7βν ήσί/χη dCçywrtgrn
rum amice & benevole vos mutuo excipite. ώκγχη , iÇ Scap&as Si ολα aruvr%t<&tu , χ, μχϋί rit
Nam fxpenumero poft inimicitias depontas, ■mi ζην αι’ωνα «νρ«ίυ( ufucav^at.
yàpm rto
amicitia rteium reconciliata plus folet habere 0
fo<f λαίν
Z.-ü
—Zt, >Ç σ-ονθφχϊόπυν Aq«
ιμ£», eujucunditatis. Dare igitur mihi dies tranquil E τως ùiixv κ, βλχ&ρΐί wfo; «XAnAuç φιλον«χ/χ xtlos, & noftes curx ac moleftiarum expertes,
, ιμί
ζτχφρϋ τ«5 λν^ια-μά runrut voluptas aUqua folidi gaudii , & tranquil!*
vitx Ixtitia mihi in pofterutn confervetur . γλτλ.' Aei.Tor; ί>* Si τγ; ί’νί niru λναηί rlw ùQuod quidem fi miniis contingat, neceffeeft ταρβολίιυκι£ϊ)ττ.·$(, tixicrart, 4Ppa>Tu> trtïùi τί ■
ingemtfcere. lacrymrs λ mcerore omnino con­ Νζχομη5ί&* πόλ*/ τ«ρα^ρημχ m0tIu7 iûm ή»Ηfici . nec fieri poteft ut vitx curium de reli- >όμΖίν τη γ»<ί>μ·ι · crx^ianTt Siμαι βρος ΰμίς ή3uo tranquillet fedatetranfigam . Namqiram- 5η Ρ χ, τί xAf?wr M<pM <γμ> ύμϊν «ντι, ή τϋί τϊ
iu Dei popolns ( eum dico qui communi meα^Λγμχτ^ ùyyûûu -βρος τνΖμταλιν η» Aoy/rcum erga Deum obfcquio fungitur) iniqua
pemiciofaque contentione ab fe mutuo diffidet, μον « vf^-α/τζσΟ · ινχ μή rtfs οφ&άλμιΖί ipi» ά~
â μτ,έί τα?; άχ·χ?ί
St>~
quomodo fieri poteft ut ipfe annuo tranquillo

-ve

•·5
AMPLISSIMACOLLECTIO.
S«é
Mwè vyifAt». «Μτξ«· Jwμκ Xw*m <S* rf «θ’ Aœofiftm ? A1^m uiacradiWlamêolotfMF qimWplit ·ρ« Tiu*Ur, tôwfc ·Τ*«λ- ~
'
toitot fiXmMfaK «fawArirtft^Nt * <
«r 3«ttw iftStn ·μϋ £ τ* «Μνρ «twtwcI**
|mk AnlAr ya^NMMt, £ i&£ v*if τ£ί umic «T0W ^MVW«w
bM&i
χμer 9 «V Χφ^ηκ Xvjwt «vt&j^mwv > «μνλοχν-

efle riderer, rd hujtucc maciat ia contra­
riam cogitarioacta oompolit.* ne oculiacavi­
dere cogerer, qae ne«uribasanidenatolerare
me poue plane exiftunabam. Deincepc igitur
vcftra concordia patefacite mihi adorientem
aditem, quetn voa veftriadi&diia ultro citroψκ ferventibus interclafiftis: feeflîcitc brevi,
ut cum vos pariter, tumreJ^uumunivcrftun
B populum Ictitia geftientem cernam, & omnes
una pro communi omnium concordia flt li­
bertate , cooientienhbus laudum prneoniis,
debitas gratias Deo optimo agamus.
Talia quidem mirabiliter A Apieater fiiaTamam fjfi ^•upttS'à ,
ptri xatpji- debat imperatoris epiftola. Sed mafasm ufipie
«Η 4 tv (AunSUwc /«Γ·λ4> τ» î« x«* ittxfxm- adeo invaluerat, ut nec imperatoris cura ,nec
ripw £ rw petrtkHK rosi» » $ rif ^mi- auâoritale eyus qui Irtrras attulerat, repri­
mi poflet.
r/« TV d^tmvùrn/#*' twV γμκμμβη.
$WMMda infere 1er Cta/lMtiiur Ottcerifietui,

Cta i OteptAs r«m |nrô£c KmncnFiw eumJw tarxsxee M tm Nncntov uà£h

K E ♦ A A.

Z.

’PffN
τβρ«ττ·/4"φ
O
«taner , rujiejw «t*ημώχνίώ
τνς
Ipt*

fi»ejnn tfifcefentn Nitent ttMren jifftrù .

CAPUT

V.

C

CUM videret imperator perturbatam ectùù t *>
deCam, concilium generale convocat,
wy*p·™ ,
τβητχίδΌ» innin
γ^μμχτν» mî eptfcopos undecumque per iiteras, ut Niceam
Bithynie concurrerent, exhortant. Agebatur
N/qppr -rw Bt9vrlec «enmtem repexeXaiv * w aatem
regni ejus amms (extafdccimus , &
A? «jrj tKtu&Mumv it·* £ μΐώκ Π; vis fheey menfis praeterea fextus, cum haec ab illo pro
Xante , Sn nim «ΰτρΙ ùuf rit iahnnerntUt ecclefise pace fumma cura agebantur. Aderant
rijpiuwc ιβτηίλττ». repêrév n h weftwr iτβρχΜΪτ autem ex pluribus provinciis It civitatibus
n >Ç vvXfwT ·! Îtlntn , «ei wv · Πβμριλβυ epifcopi, de quibus Eufebius Pamohiti libro
Ec,’<r^Mb* c* tjÎ nr· βιβλ/y iÇJ si tw Kwr- tertig de vita Conftantini, hax ipia verba re­
fert: Ex omnibus ecdefiis, quse frequentes in Cm
Γβτπ’τ» fit», viitiumi >Jfn f*rvr'
tota Europa, Africa & Afia extitensnt,Dei
xAarswv erwr·», «J dw Èùftimr erevwr, A/-_ facerdotes qui facile primas ferre putabantur,
·μί
ruriùrrs φ
τ» in unum convocantur: una etiam «des facra,
»βύνη
—^·· £
-9 riiù Α'χήν/τλφ·,
» -r
--------------·- -f* ~ Asmpÿwr
λ Λ__ J?___ 1 J__ WÎ__ _ -Τ-_
0w
vd depe^/mc* ttsn
£*r*i-D velut Dei nutu adauâa, intra parietes fuos,
•
* θιϊ
Λ ' ίτλβτντ^φ*
‘
’ · 5 » c-**■·
ΙΜ « «ϊβττ^
««
·*” »Ζ*Ρ« Syros pariter A Cilkes, Phcenices A Arabes,
ηκηΐ τ» aud Tiff* ίμη
KîTujuk , Φκ'π- A Palnftinos, Ægyptios porro, Thebanos ,
aliofque ex MefopotamsaprofeAoare­
μκττ 3 Α’ρβββί ι$ Πβλβκ-άνί ,
ûrr tûtwç ΑΖ- -Afros,
cepit . Aderat etiam una in concilio Perfidis
jctttm, θ^βχ/νί, Λ/£μκ, τμλ ίκ
epifeopus, nec ab hoc choro Scytha abfuit:
τητπψΛ» ippttfj&ti. ii* W χ} Πϊρπκ Ζχ/τχβτκ Pontus item A Afia, Phrygianus A Pamphy­
η η»ϋφ rttpbZ, Λι Sm&m ύτπλιμτχηη τίς lia viros apud fe leAiflimoe tappeditarunc .
gaprinc* Πνπκη «ί Artu, Φρυ^ίβπ i Π*μ Quin etiam Thraces, Macedones, Aduri,&
ρ<Α/« τνς τ«ρ aèntç τ<ρί7χο» ixxtrrw. αλλνχ^ Epirote, A quorum domicilia multo longio­
GfwtK xj MmnMsf , Α’χμηίη
Heep·™,, re locorum intervallo diftabam, eo advoca­
Ipfe etiam Ofius ex Hifponis, nomims
* at * ϊτί <*fr*vin» μμοΣικ «rixZrwr . «tiw runt.
A Canus celebritate infignb, quiSifveftrieptη Σΐό· · »ών &&>* · <Τ«« « Zvquv fcopi maxim· Homes locum obtinebat, aat
TW new τϊ τκ pwy«rw Υύμ* htnivw cum Romanis presbyteris Bitone A Vinrwi
ZAflt’q*,
mp«*iflorip« ?*>* Btrow w’lEtio, cum aliis multis in coofefftt iBo adfiait.
Btacvri· , seîc
ΰμ» evnifÆt* . rît η Urbis autem Slins, penes quam imperium eft,
ή ββπΜήτ* ι**κ i /4» <··*·* » Mxf·- ^7"’, * Metrophanes nomine,
icente* anate praepeditus aMrit: fed
purM wnpse , tfa'
ùrtf" , •wtopw ejus qui aderant, illius locum
îi tairi vafinti τίώ eùn niFw ΖηλΛ . Λ · quorum nmu Alexander illi
in qjne
ώ Α*λ^β4μ« US» · μ& «*"» ί’τ/rxmCTM urbis epifcopatu facorifit. Talem coronam ex
«ÆM >«>«ΝΚ ΛλΜ< . TWÏW ^NS < Λϋήκ omni preterit· ntatis memoria musa imperaCML Gwmi. Tom. IL
nitui i β*πλ£ς

So7

Soft

CONCILIO RUMOMNIUM

0α<τΛ<£ΐ Kwraurtîvai
tor Confiant i mn pacis vinculo ad Chrifti glo­
riam devinxit: dc quo ialvatori fuo gratias
ùpbxri »
χύτί«writ/ rie
χ«&πί~
ageret, iftud eximium vi&oric ab hoftibus qji χολιμ/'wy yrxM θίΟβρίΧΚ
Ac inimicis parte monumentum obtulit, effi­ ea«y , frétée
orwaceAaàc , ηύτχν «<■&’
giem chori apoftolici, quam in noftro con­
ventu pulchre expreftit. Nam & de illis fer­ iui^ru^roi^Pi, irti ^rpr‘ iwnp
¥*»·»
me fparfus, ex omni gente que fub cutlo eft, λβ^-as, «ri τβντκ ίθ*ηί Φ ώτ·
viros pios in tuum conveni ite , ut in adis $/>α; ΧλαβΜί χβ^ ο» nti <ap»£trt
or·-.
apoftolorum feribitur, inter quos erant Par­ roAwv, C* ors
MîJac φ
thi, Medi, Elamitar. Verum iliis hoc defuit, ETux/arrnr. rÀlut trw f’xôwrç fty ur«pHT>, /ai
quod non omnes qui eo venerunt, ex Dei
tK Θτ» λί-crvp^** nwratvar ris *«yTri. tri Si
miniftrorum numero erant illi quidem : fed
, srnnt···» μ$ΰ χληθνς i»
in hoc prefenti choro fuitepifcoporum mul­ riç repe'enç
titudo ad numerum trecentorum Ac amplius: TfjMovion tiifipi* ΰηρο&οντίζνβ* ·. iropSpuo
presbyterorum autem,diaconorum , acolytho- fi nnti «jMrjlrTÿw», sÇ Sfaortov, αχολβΟνΛ
rum, Ac aliorum qui iftos comi labantur, tur­ vXtkwr «dVv inp·"
ba «u9p»i Js xerntba vix numerari potuit. Atque ex his Dei ®ληψτ·- ·
« θ'* λ^ηιρτίν or pty ί/ίατρfacerdotibus alii prudenter Ac difertedicendo,
rov σΌφ/χς λό^- ·» Ü fai τιρροτητί € xxpwalii vite gravitate. Ac conftanti rerum ardua­
rum perpeflfione ; nonnulli quafi media inter tÛK ύχοΜονρ· or· J» rpi μισν 'foxw χ«η*·τμΪνypit.-^pnn^ ητι^μίeos interjefta vivendi confuetudine eximii,in- n. wbn tvm> ot
rxpf ^λβμχβνfignem laudem adepti funt. Erant etiam in­ yor. or ti νιότητι w
ter eos non pauci, qui propter longinquum nc- or ii άρτι ηοιμλ^ήης tri rw τής λκτχρtemporis fpatium quo vixerant, multum ho­ γίη ipopov. ·ΐί i»} rient i βΛίπλέί tφ’ ίχάnoris Ac gloria: collegerunt : alii qui in ipfo
mc rptpn tb mripw/e ίαψιλω, ^ορη>*«β·3«
artatis flore propter ingeniorum acumen funt
magnum fplendorem confecuti : quidam nuper «epocriTBTTv. or«ira. μ^ΰ rt^Ji tlU »xcê ατι/ν(λ&09των ο ΠαμφίλΜ ίηζηλθο* Eiin/Sroi.
facerdotii curfum ingrefli funt. Quibus omni­
bus cibaria in fingulos dies imperator large
Ac liberaliter hippeditari piarcrpit. Sic dc his
qui eo convenerant,Eutebius Pamphili differuit.

Sfcvvwed· rex cum epifcoptr confident.

CAPUT

Ο"a»

ό

βοατλ&ς ruvtSp&<
K E ♦ A A.

VI.

n“s

ttminn·

r’.

Soo»u<)b < Z^UM autem imperator feftum ob viito
ΠΠΈΛΕΣΑΣ ii ·
irntum
‘ *’
vu nam contra Licinium partam abfulvifx«r* Arxrvra ίβρτάό, erüümiÇ, aùiif ùç riv \
fet , venit Ac ipfe Nicaeam . Poftridie om­ Nrqppo . τί Si ίξίκ χβηκ «ua ttuxntt
nes epifcopi in unum locum convenerunt :
orov σ-ΐ/νηργ·νη ’ «φή« J« xj · β*τίλ&ί μιτ «ûaureflerat autem & poft iplos imperator ; Ac
poft quam accedit, m medio conftitit , nec τκ· χ, str «ρΐΑθό , sk pirer »>«, qfi «J
prius federe voluit , quam epifcopi innuilfcnt ; •yertf ον χ«^ιζ«ν apàw , «prv a» w’ trinert i«P»
tanta religio Ac reverentia erga viros illos rni.7noct. wrevTUTtç Χλββπχ x, «riw
imperatorem occupavit. Ad quos laudatifii- ipiv niy fiotn^éu xrrw^r. ·ρ·$ Sf ό 0ββ*ιλΧ$ ·
mus imperator exhortatoriam Ac eruditam . ^«ν^ημοί rttpatvfTtwr 1Ç JrênrxeAzxov
orationem habuit, in laudem Ac gloriam AcD
νοχι λόγον t Ηίΐίμνν/ν^Ι·^·^·»^
gratiarum adionem Dei univei forum , qui
T? tuv xe’yruy©fï, τ» nrxùm «vry$ χβςιτβμ^νΐι ·
tantam fibi grauam conceiferat
conceiTerat : ira lôcu
loeu
m StroK λιγοτν.
tus.

Ε

Sermo orofpboneticai Confiant mi angnfii ad
J an3am fynodum.

CAPUT

λίγος Κυανήν» β^βακ» ·ρ·β·φ*»ιιτ«^ «p^s
τίιύ οίγιιο evroiov.

K Ε ♦ A Λ. ζ.

VII.

ΟΛΛΑ'Σ
<9pèi dCvw/evTjJ φ
rw
fTr^«rfr«nte«ji* η τ· xemlwe·
μ» θι» Έόφψκ Jr^ori/va àriypawce , «χ ^«'r«

Π

LUR.ES quidem illuftres vias humano
generi ad fuam redemptionem , magni
Dei omnipotentis juftitia praeparavit, Ac in­
ter alias iniigniorem illam Ac maxime reful­ it intèelut trtmporipocv rsn μοιλιΤΛ dfpxrrwer ,
gentem , Ar q«afi legis fux fanftiftinue fum- lut & τύ ηφκλβιρ ri βγηηϋη top· r*t χ«θ»>
mam, qua nos omnes in finfta eeclefia ca- E
λιχηί r xxAnrtsK rirn ήμϊν, imtync^upunw piètholica, quafi in quodam dominico fidei do­
micilio congiegavit . quod omni miraculo ζ·ν, ή^ροιβ-ι, τϋς rirtoKruepnoroirnnepo. tJmajus eft. Hujus autem domicilii verticem τ» èt τΐώ /jtyt χβΓοφάύ pt-ypri φίγγ^κ T^î«vp«av
ufque ad ftderum fplendorem videmus per­ r>r?^5c»er ipifjSjp ’ riiSi ^ψίλιβς , trt οίρχοtingere : fundamenta vero in ipfo adhuc ope­ μ%Μ τβ ιργη , Snx
, iÇ rtrdf ίρρζύάια
ns initio, divino nutu tam alte Ac fideliter
vdCuarr γηνατιο^ν , ·κ rirer rüù mrnpiegifie radices novimus , ut univerfus terra­
tiw eît^viaw t ίτβ Xji/Jhv . Jri rii ropv^ii niviP
rum orbis id fenfu percipere potuerit- Ver­
AwxtJv όλο» oxtptice igitur prxdido <|Ui reliquis omnibus fu- rr,i iVPOfipvijjfym , àrerûv
perjacct, uique ad finem exitus ipfius vitx, ΧΗμ$ώ)ί, ot^t* Ti πλ»ς τϋί ^êiit ^ouftnu · μα-

P

λη

ft

'

•of

amplissima

collectio.

Ad
Aratsta Taptie
mprie », n»
Aii £ Arar4«
Aa/iwarwir tm <v»C A totum iter aquabilc ac planum conMcitur »
irfyilri
M M| » ursuirw «rpaUn τφφΐ* * fplendore lucis quafi colore eerfufum.cu‘
*uim rir
ri» atü
«asOui»
irr—;-yi|àar , banattatft
pit »em
mam .» Ç£ * fronurpicium fidereo figilk» exornatur*
Duodecim numero turn column» nive can­
grim Aa»iftiyar , surt» , ra Oirw ra« xididiores atque immobiles, &, qux fidei corn
ηκ , tùlit* ri rît Oriram, τί ίμιπρβ *^τ·£* ftitutioocm per potentiam divinitatis notai
jBnrdÇum- ram ntmu τί τχλ:«*ΤΜ ιρ- lalvatoris perpetuo iuftinent. Hoc igitur tan­
**■
>· * · rijpnm oparAe^Burim
< tiliari tum opus cum arte nulla nos afiequemmur,
*»· vp*.
ψφΐ; jism'av mr» , tm a^awrra «ûri ripw «î & animo juftam fidem non comprehendere­
awttacca ifùr rhirtprintm' amp mm τίς ru* mus, immortalis legis fânâimoniam menti
Αώος âScè t npw, « /*w «7*9$
trtfh- noftrx Deos indidit : per cu/us portas nullo
alio ducente nifi cafto pioque defiderio, cum
fum txuytonti, μύρ nadepii
wre/04·
*"· ni>>. ch eapwxtfty · 0«λ·/4>Μ . * rî» U «ûr^ ·0«μ< pure mentis fide qui vult ingreditur. Eidem
autem tau&urc mirabilem quemdam orna*
menti fplendorem falubris attulit cogitatio ,
pucr&LWM MTμ» λβμΜρίτηη Mptri^n
γτ λ^ιτμίί *
►· ,—
» erSpri*
’ “ ' B interna, inquam, hominum fides per totum
li
câledca
Ttri«
~ χτΟίσι
~“
domicilii ambitum Horentibus coronis deco­
va* ,
xtnrn τί ^re^MAe τί μ^μχμ
rata, immortalitatis fruftum colligens, qiua
ΓΐψχνΝί ητιμημΒί/Λ t '
βτίν Mprw
caftos vite humana felendores in apertum
«■«, <^vèf n>< ris fui; « ά&ρητΗΛς ris ·** agens illutaat: ac rarius ibidem ca left is exi. wO/f drnb9z» tamatio exterius operiens, fiecub* fempernartpèr c^m-« Zr/<Hwi xa9t
i i£vdé* ipx»t Ι·ξ« tcffi
, τί «ùSm «r fcentis , aut potius jam nati praemia deli­
mn/jty*, puiAXer 3« qcn/4*
^mm vrevpô- neat, & nutrita cum decenti laude totam
Ôteawf itain , «' xdificii perfetaonem fuftentans exornat · Do­
te» xarjuJ * · mus autem ifta domini a duobus tantum ex­
rarer τί urrv tp>·
n
cubitoribus cuftoditur: & timor quidem di­
r·
itie^ww
o<A«« vinus quorumdam cogitationem caftigat, reit <avm dm · rvti«di Λ·;
MpintTi τί iww <ftc autem fapieatibus favor divinus femper
awÿpHpwTW* ϊ φίβκμΒί/ί
'. ηφρκκΊΪΜ·*'
V7
·r^srr
’
** ** ^
‘pnefto eft, quali prudentis pnemium . His
rirtrw
evwersK βρ«- —
duobus
ad .loci fanAiflimi januas aflidentiMm» · ♦•eri
Mpai τ· 0·<·Τ fî®
,, >tm
T» W|ZT»WTW»
·»—··- —
riw yip itomp,"htwuoi" mç w^ô-Cbm, oftia cam aperiuntur, >ftîttam fufcipare tm ryrwrwrv rixa,
iac>
fttf«qu«PlttOt
» qn«intus
habit
ans permanet
ibitans
incor­
u— *^qarudfu>
Ajv
„ «rpiunt,
mtus
habitans permanet
incorrupta : iniquitatem autem fas non eft por­
«rirrrsrt/ucsau Je^wnr , «ira n
«tars^svera, tis appropinquare, fed ab illis excubitonbus
pain àxipxns * ra H ilmtfiii θιμις ittrc θό- repuua,loco esduditur. H«c, fratres honoρβκ «ΜβνλθΗν» rf»«
r»11» « ™ΊΙ F’«· ratitami, omnique laude digni, cum its fint
«Arirrar* mti/iu, « TtftMmnt xj rtonis tvainu manîfcfta, me ad «tcsni de immortalis lu­
â^nt alrKpfi, rd Μρβγμχηι Sn» Ta^i βλ rliù ri minis felendoccm deduxerunt ne fi longius
eulix ii. «*^«v«tm ewnc AdQuxyriTijnt iyeffy. i'»a a me hiifiet, ambigua fortaffis animi fides
veritatem redderet inconcinnam. Veram quid
/ώ riplupa trim αμφίβολος τκ tnvc τίς ψ/γη'ί
primum confirmabo? nuraquid felicitatis for­
airn ànpyirantt ris «XrJhm; àtapputt». «>λ« mam, qu» intra petals meum concepta la­
ri wv»nr tfoi fautierpat ; Ttripas ri; Xlvr.uv- tet ? an divina erga mc benefieri , que ab
itas V ririn, ans ht» tm πί·7< tm îfjùi n4«<Aa,tf- omnipotente Deo jam demontarata font,quo­
rum numerum ad multa opera fuflkcre afi/jù ri rv»2t*apOi θιί, êX J» ri» β^5μό» τ»λ- D ferimus, ut meam mediocritatem idem Deus
nofter dt omnium rerum pater merito in
ÀJr tpft*, ixaxix μ» \ty*ÿtyj, qxwri» àΪΊ
τή»
fuam fërvîtutem redegerit. Credite, fratres
ifJLitXf Métrante aùnç ifttttfç Θ»Κ, < rdmiv honoratifihni, & integram fidem di&is ad­
«pa^-uirw xnrip , ·*»·α.ς taurJ χχηλιλ«<Γ«τ> · hibete: etfi maxime animus meus Dei be­
vrrdLrn , «* r/jwriruiw «thApM » mpwAa/s^drer- neficiis plenus , felix effevidetur, 8t obeam
m àxipanr mrtv, ηίςλ/γ^μΐ,ίις' « xj μ*λ/Γ< caufam immenfas laudes eidem ptriFe perfot
ή »μ<ί Ιιχν<Μ« φ θ*4*» £ίρ?ττιιμήηη xaptàùmt vere.* tamen ut fides veritatis aperte oftendit, neque vox neque lingua mentis impe­
dftsqtfsvMV Ivbti , κ, «η τίηι «ρφΙ·4*™
rio fervire iuftkiunt ; idque jure optimo .
trains xXxp<ieat l'JÀa^at pabmu * ·μ*Κ , iirtp
Cum enim immenfa fit beneficiorum magni­
τίς m'àiOhms q »«■* &*Τ)Ίί iiixxvfrf, in ο»- tudo, mens quidem altior exiftens fublimioni, in γλΔτπι r^ «ρ·τη?>μ«τι τίς typriasu
ra corporis loca occupat: lingue autem via
mpyivat ripwet « 1Ç u«X« hxs α»ς. apuTayapM
in anguitum admodum locum conetafa, fe­
re cum loqui creditur, omnino coaticefcit .
m tm μίγί^ϋ tfft /èp^veiL , w μθ> tavern »
φΑ» m Jr«, τίς χημ^μιτμ tniarnt rira; xara·t. EQjjis enim noftram tam praceps efi cogita­
tione , ut hujus opinionis coafiderationem
Χκμβύηχ' i li ric γλύττ*: wpeia th
rrrir Μ...
omnem refiraat. ideonuc adKrmare audeat m* è
M. _"* ___.
_ __ I.L* ___
fs4q riwet^riAsar^stru,
idaiuecqffIsrAtyurx,
admodum effe, omnipotenti Deo A
amritaei raurp. riV y«P
yap i/uuSv
i/uulv «n»
an» w»»nri
wrarrat A·- rerum omumm
omnium pukherrimanim
pulcherrimarum opifici, glo, rrir worirni TtraSiirMK
uriru^dranc Μτ^ΐρτψ»
«τνβρρτψι λίAd- rioias
riofas & illo dignas laudes dicare
dicare?? Qpando»
AW , U : tâta, «» wA^whs «mu ÀAâAuc τ/i Ί“^« &
«■« ejus , ·ui eum nata
T .
·
».
'
»
«
«t
t
^AcnmMu» . MaonBaMaa
mmm ia*
m.
MM,. G
fciens
Λ*1· {

** Tif /Mltuf Λ.—<ί

mhw Ttnc^^m ripaadrraemw λο^άην» , dmk

■mm

5X““·
, quod Deo dignon eloqui uucat. <^id ergô ii
pmnwaiHXH
.
diocritatis jtfnificationc dicere oportebat
quam quod divinus veritatis lermo demon-

»11

Jne t·

B

CONCIL1ORUMOMN1UM

·

ftranet 7 Hsec eft magnitudo , hcc maxima A it nninit priai iùtr^rt Xpaôiuau , râm
veneratio . Corrideretur aperte, an incideθ«
Θκ AryMwrn
λτχ&ΜΜΒ Jwvdrmu
Süviernu . ri rrhuv
rvtouv eft
iw ifi
tpk
re, an nullo errore illabi poteft m ea qua prrtprrns τίυ» MtSwvamv \iynv fytâ * « pi
de ipfo dicuntur. Atque utinam mihi , qui
▼obis in Dei minifterio fùm conjunâus, co- vît», htf> i δΰκ kifs rjif ik&tfttfidKMrn ;
ptofa dicendi facultas fuppeteret , «t laudi- i w pfyfife ητκ prym «prrwsrft cmqrsm»
emt^sk, ci x*tnvTvwr«r Jtumcmu àr evrêts twî «nu celebrarem illa pnedicatione digna, qua
divinus falvator nofter , omnium rerum cu- t) twrv Xry«/4iÎw$ , iÇ vitpitt χλάνη wJri» «Xn&*>
ftos, principio fui adventus, quando redem­ <rn . «ς ffitprt n} ùptrip» nu/Sfattbp hatyic
ptionis noftra gratia, puri corporis domici­ dCree.« t» Atycw «puf«c», ihi ùt£vr «ξι« tvn
lium ex virgine aflumere dignatus eft , om­
nibus hominibus exemplum fua mifericor- ri xrpcrrtt^at tyrtiptéett , <πρ · θ«Κ rvrif i
diK offendens, tranquillo fua divinitatis nu­ ipirtprs, rrfecypimrn Terror *όλ«ζ, lits*/*tu demonftravit. Unde igitur incipiam 7 an pits ris dùri repuritts , «ton t*c ipnipes At>ab ejus doârina & majeftate? an potius a στπλόχς cûxa, «yvi eripums vtvtriipv χχη,ζ/·»documentis illis , qua ipfe per feipfum fo- Bl<rcr «ίπτρθοΛι λββϋν, rï<rn è&pirts SiSttylus magifter nullo docente declaravit ? At­ p» ri τ«ρ <«ni οΓχτμ δχλ«ί» , γ*λ1ν>φ*ν£ρβτι
qui rcfpirarunt ejus providentia tot populi , τίί αΰτί θίοτχτκ ϊί«ξί. τίνς ttffyprt ip» i <quot numero comprehendi non ponunt ,
parvo quodam alimento , ac minimis ciba­ »β τη «υ’τί διδβχίς χ; <τί^>·τι»ϊ»5;
riis, & folis duobus pifeibus , per divinam la<rx«Xr«b, wr«ms St ix»rit prSoris StScn»*
ejus induftriam. Laiari etiam poft mortem ns , pivrs StSintàrs xi'twce ; *λλ’ iiw «Wbrevi quadam linea refurrectionem operatus- TnLaroa, tfp rrs 4®τί rpanitts, neint Srprt ,
eft, & ad hujus lucis fplendorem iterum re- •σας
‘
Hi «’e/ty/jS
·<·» π > /*«pjî Tnt T*·
duxit. Quomodo dicam de pura etiam divi­ fi ,
tXx^kis fftrits , iÇ pints 3ώ» ιχΟότι,
nitate ,' per quam mulierem quamdam inef­ τη rin Jwe^n/x; xj Λ«£«ρ«
rùd πλ4fabili modo intuitus , eamque fuc dumta- *
βρβχΜβττη pifiStp btftrn mpvm , C ·<
xat colloquio dignatos^, fanam rurfus atque riu
1
w------------------------------------^tmg ^epepirnru βιθκ Àiiyeyr·
λ* Γ
omni morbo liberam ofrendit? Quis autem rho
t------,
digne praedicet ejus immortale faâum , per «v wntpt -ritu »>νΙώ«ότϊθι«τχηι, W *C ><UMU·*
quod qui continuo & diu abfumente mor- C x« Tn< irrtfrinipK StrffiptyiK, £-rif ùwriNbo detinebatur , membris omnibus folutis pAies μ&Κ κκηξαίβτκ^
. ùvmneîôtc.
ùytçn rtfon, C
·ζ wWatque divulus jacens, repente divino medica­ rii iwi'/«ni tXdL^tpo sirçt i τις J* ir ner‘rfmento faustus, grabatum fuum in quo ja­
cebat , humeris impofuit, & laudes gratia­ ξ/w sôrar «KzrS w «θ«ν«Λν spy·», Si mç ηνβχύΐ
partf vin nmSivt «MtAvCteb, qp) ifj p0wt
rum aftionis fundens , per patriam & fines
(hos cucurrit? & divinum ac ftabilem ejus «vtï yuOcrnfftfi Mcm<^nw buv w^uImc ·
ingreftum, quo incedens, & faeviens mare
calcans connexuit , &. divinis veftigiis pro- ίφ f trt<n9 nie
ι$
Â
■ fundifiimi maris humorem compegit, fit per »</ηκ ffe^Îa», fy'n rrs renebat» 1$ rit ce·medium pelagus nulla profunditatis menfura definitum, quafi per terram iter fecit ? e>$ StÎSpqûpi αλλβ τ» θΛν et/ris , g re&çèv
irtfiaivtn ilu> ryfpof
fic fimplicem patientiam, per quam in om- ' firStep»
, / . , *i$
„ ÔdAocuw» ««i !* Λ
A __ ·*
«a '___ ■ ______ - wnibus viftor, infipientium populorum contu- Tuxanirec ιΊτίζΛτ», iÇ ws
rrt fi**
maciam edomuit, fic domitam eorum fero- ^υηίτηί Οαλχτηκτάηι^ροτχτΒιχχξί,
aam
" - , |procul ab iis peregrinatus, legi fub- D^
JJo, pty QctStrt"*
jectt ; & in* divina & maxima ejus diviaiy>K, nw vapRXv rvaiaren; «Ma ruurrie»
tatis opera, quibus vivimus, quibas appro­
bamur, quicumque non folum future beati- «υτϊ tcfftyaoueci;, St rf w»rr«K «v > cSr r«cs
tudiais fpem ex (pedamus, fed quodammodo avorrw δήμ»; rlii <ru$tHSn*t iiipm, £ Srprrluj Jk^prr*
iam tenemus; Ego quidem exiguo orationis K>ric«v xeppw «t
mei apparatu plus non audeo dicere, quam w , r*5 vipp crin^av; iW irttvtt ri iripfapr·
hoc folum , animam meam juftibcatam in «pa £ piètre, ris ruri Aseram , «Zf ζύφ , Λ
finccrrtate feu puritate verfari oportere.Qua- Χδνχίμ^υ , ürrns ris
£teup»vtes rlti
hs igitur eft omnipotens Deus qui coelum fortin « pivrv rrpffïvaS/jfy , «^’ Otrtp rni fahabitat, circa totum genus humanum, ma­
t^prr*
xime autem ac praecipue circa pulcherrimam, r<f> Wn χβηχ«^; ri r\ir» πλρύ
& omni laude majorem jultitiam , quando­ «om rrs pnp£s rï Xayv wptnAfs, tî pi pivrr
quidem proprium divinum fpiritum merito rin, tttp rrs ipis rràttntftyp
lanctifiimum ipGus corpus inhabitare, & f>c wu
rww χρτ ιΐώ
-w^_ x<d«pdr»)«·
j._____ »·«"·?
______w
___
.. -a r·’w* —
srrv
omnibus humanis corporibus falutarem dfe E
0W, · A ipoi»
< rtf) rSv
dignum duxit7 Si quidem immenfa hoftium ri efàpîrmv
·
~·
-·
-*·
·
^»S , p&trr Ü $
τηύ·
infania , qnafi caligine quadam perntdofn riu, xaHirU» »$ rtetris intrt
topprtfumbnc confufa , fan&iiTunam & falutarem
omnipotentis Dei difpodtionem interpreta­ Wtu · e'xon τϊ i’J/v OU» rv^fptSt ri
rn» «wri non dubitat : breviter id ego, quatenus rw xrr’ «ξ««» rtipr ôwxïvw «Arf,
fides1, & ammi juftificatio facultatem dicen­ TWtrJdei nts «vÿpwrvwç «wjmow ttvttt xen^rat-.,
di dederit, «narrate tentabo . Et quidem ear. fwSi «v ne/ ris Smseyntrirrc t^ «wr rti»
harum gentium prave opiniones id impu­ ris rirm SimuÂpK θιϊ
ipifa 43 t\denti* genus inducunt, ut ore impio dice­
rtvi nyn^p/^ôr irr·
re non expavefeant , Deum omnipotentem 9piv prvitx, mrwp
omnia que divina lege notantur, neque Ai 5ei* ffxemrrns, tpiriwW rrpfà* i* ^ρφ^
*

tM

AMPLISSIMA COLLECTIO.

IK

â*MfT« iff
**$ ersv 5
xj * *<Α>- Acreaftc, neque creare volutfc. O verem im~ τ*--·
'· · J«*
piam, fit qua.digue omnem fitpplicii cxube·
rZawtf - ‘
*****
dCasge»
4#XÀsne, inpew^i^MVMparejuuu*
r8· rantiam in fe poftulat! lune infane ac ant
daller divini hujus beneficii gloriam , quam
. tw ÎÇJ
xaetarem/ nrerav ^vk * sinQsr «- nullus homo poteft comprehendere, inausas
tirçurn·*, im όηβΛτίμβσι μι) φοβχθ1ΰ*« si­ reddere defiderat ? Qyid enim puritate Dee
gnor , vfe Θη» , sw xatmJi/vd^Xuev, xatrni ra r«S dignius J que ex fenftiflima ejus converfatione cum fonte juftitia promanavit, & per
$afe vapp
wtansnefeu , /udn xwnrtu ftfftbAitôat . w tms nnnirw infiik Φ·*ίκ , totum orbis circuitum inundavit, & fanAit»
ris w'
aratra» ύηρ&λΐώ τψΛ*«α x«9’ fimarum virtutum facultates hominibus da>
monftravit , quas Aftyriorum afteâu fibi
cauris imurirvs. few sjussnw;
ηλμιφ»( tm prius inimicas exiftimarunt : quorum ma­
raarst Ap>w/ac -Hui Myxi ritu prAuri
lum exemplum antecedens , rebasas gentes
meAwdbferr ΙυηψάίΙιυ t αφβοΗ *α- le illis accommodare perfeafit . In quibus ,
vurqr«< Απ3ιμ£ ♦ τί γ«ρ μ*>λβ» · «γϊοτης <x- ut nos proprio theoremate comprobamus ,
ξην τϊ Θμ» arts sa τί> oQwninK ίμίλίαε pt- Bfalvatorir noftri Dei divinam dementiam
cooperari videmus ; quandoquidem &. quo­
111 ns tnyfe VÏS ίιη/μαν»κ ·ρντληλυθ<,
tidie & pluribus annis illorum infeniam fer­
«uriti τίί me^âa τν Mxayucré ΐχλήμμνμ ,
venter concitatam , in ülutaris medicamen­
7W feodpres if! «jeasnrnav tÎpmin niç ά&ρνχο/ί ti tolerantiam pervenire juflit . Neque fic
ûo-xspscuwf «5sJrwi\^petS ro/^trar- tamen ad reliquos ejus beneficii magnitu­
m »«Owtife Atnueâa» ’ *S
ri φου­ do in gratiam poteft pertingere , ut omni
λ* rntpeMppttnc » 4 ** Aarva s3w» <ntàt&«i oratione inter homines puritatem & divi»
. eûrvà
Caire, osmp^s ilfedsuàp nârn P01·"^*® nùi"° <ue«b & exa1*’
>_
r.’.. ™
.’«J»
;
tAm ,n ‘“blime confirmare : imo ut ils.
‘ ram
mm potius deponerent, atque diftblvcrent
diftblvcrent,
ajjdju rtmp>4*v wxm , exert
netpstr Vt conUgit . quamvis erat id rebus humanu
* xmr ^pfeaf xsftie όξ avnif nptilas μβηto w- plane sdverfutn
'
—
.
. Etfi enim Deus omnipo­
Spapcdlu/ , · «uzric hs 1ÛÙ rv
iàpetiti tens tacito fuc divinitatis nutu omnia fejivrfwstwavixiXAirceanixwv. jCvJiaruf -rvTiλβ/- cere propofiiit ; hominum tamen infama
«Z* «*
»
t
t'K ïdâ.TwCfrequemiôr
fef
AM »■ Μ.» faâa λeft.
Λ
JL·& /ΐfi k..*,·*·!»**
m£
humanitas 1infi- —
■ ■
. . ' .
nita omnes animas correxit, aliaumen plu­
«p«C
ΓλθΛ , TÛù xepa «v^paixw aynuo
rima , quar m mundi converfationc in ordi.
tü£ ^ciar iuveertito Sôttttdet mont λ·^«ν ΰψηα» ,
ne proprio miniftrant, emergere non potue­
>Ç a* νψκ «p9o»nt /kfisuwrm&fcr ,
xstdi- runt: led fimul omnia poft divinitatis igno­
Ami
' α’>λα
rvZc etàpuattvw rationem cito perierunt , & invidus iniqui­
cmrrritn it
9 fi i Okàf a ni tas & ingratitudinis brevi excitata eft · Amrvni Îbaàj&of
ris ettlrS θιότητκ r£pu- lienus autem a malignitate nemo inventus
•w reoni «parreo eapetûrr·. pi^vrytip Jb/ή njv eft, fiiperftitionum generibus longe iateque
•Impexe» /MM« ύ$Μτβ σ-αγ/η , χ} η' vô^pwxwa in animos hominum ufqueadeo diffufis, ut
carum turpitudine hujus noftri fplendoris
fe syuff* sripstç, miani à» τ»
t npdwc* lumen dignis fuerit circumfufum tenebris ,
vli «r ni stNüt xXwfa fera, imp ce ri τϊ xie-- tt ipfi femper luce privati. Nulla itaque ra­
μ» imop^i rüà titto λ"ηρ?£ rt^o , α»«φα- tio poterit meam de pranliftis fidem ex ani­
yUStuStSùnfnu' «ί>λ*·μϊ xsfvra * μα/της a’^ve/ae. mo meo avellere . Nullo enim malo impet»
η^ζίαζ «ν«ηλολ«, ri Sè φθ·νν <2 της Ddientc fuccedit perfefta potentia , & vivus
veritatis , unus omnipotens , omnium
βοηχαιβς ii üaer few & * ùu'yts pipitipn. fertno
rerum cuftos , A ooftrr /alutis procurator .
éfek âv tiupt^n mirus ris βααταοιβα «)λ·- Ita igitur videtur quodammodo fiioftifluiu
v&of, iùiBptonft^ià^<i^ttfnrîiT9>pryiAstiTt Verbi abundantia , ejus qtiem liberat conxÂarfes fis sfe 4xq*cs nb àtiptim» ί^-χυθζΛ- veriationem cuftodire , & lucis fpltodoram
n» t ôs βζίνς ή rsa»» et^penm T» φώ radroc nobis praebere . Quam ob cautam ergo gen­
rfe iptrtpes λκμχ^όητηί imrxim^zi acirsFc, ài tium" omnium populi celefte lumen non at
, & nobiiiflimam-pietatem contem­
■nei/nts sefedf mtlrw^ai ûfek if Ά·γ«ς SuwrnH picientes
nentes , quod de terra eft inquirent , nul­
ni» ίψψαί·» tùv ipiuLt mro «xi riïs ίμης ίίξίλ~ lum habet veritatis fiusdamentom , neque
«H» ψ/£ΐκ· tmnuytip «ύτ? , pxicns φανλχ tpi- puri Qdendoris claritatem , neque caiettM
xefeJv ferae » $ώ>«μκ nAria , e' ζύν r»f «λη&ίκς·- divinitatis potentiam t O indignum facinns :
λχγοί > ns xfera SumptyMS, «όλαζ irastuv «ρ«>- adhuc fle nunc cum nihil imptum omittant,
puctuv , της ipuripttç arunyas xtfitpti» . few fit nec in Deum refpsaant , & in mtfitram erδ««Η rm^ixtt rî «jurant avri λν^νΙαψτλΧ^- E rorem prolabantur , non vident , & iordidis
operibus mundi fplendnicm contaminare
Cet τίχώ ορυλι'χ» tu iKi^tpims ί^φυλαίττΐ^ι, his
non ceflant . Nempe lignum, lapidem , « ,
1Ç rv fame ?ü» Xstpmperwra ιίμ/ν xqtpsvH. τίνος asgentum , & auram , fic hujufinodi alia do
Tsmai Cmm x} sûe referov rdv ιθηΐν « 1ίμ·<, τ» tenta fiimpta, ut adorentur proponentes ,
fefertt μΛ xft&fpthns
, < τϊ ceiaÇerara orta fic ad ca vitas fpem publice referentes , tem­
•Vfp*pnfenre, riyii»· «’χ/ζχτύτσ, iitpim ϊχ» pla ipfis infigni ornatu ndifiatat, fic poftea
ùrfenetv βιληθΜ* , iii φβώρΐηπι tt^is λχμ- in fua adorationis additamenca gloriantur r
fi quidem ftrnfturat magnitudo quam ipfi fe.
mpsntrsg > ili lufttttixt ns iptola dserores ; «3 cerant, dignum eorum confpeftu miracuhun
sfl*£ta ipd^wrrac; Iri < M
tANxevnc txc exhibet. Qusndoauidam putem talia fecere
*»r«pS»r^'
> juwis <·£« * w fe· a’p»p4mi, tixs της videntur , manifefte mteUigitar ipfe· pofif-

8iJ

CONCILIORUM

OMNIUM

Ιιί

firnt^n η»φιβ fenfu neque »ifu prédit» efle ; A»3Xi«$»X«»W xotmrrrrems«Yi^er t^TMffvrer
k arroganter in iuu ftruflurie Teie jtftare m7( rév^ t^rc ne<τν
τ AaquayerimUre­
convincuntur . Qualis igitur , Λ quantus eft
μί^ηί^^η^^λί^^χα^, ί
omnipotens Deus, non cotrfptcumt, onratucn
x.
”
.*»>ealenmM»
auftor & judex ; quem ouiZm pr^n. , ut Z
JT
opinantur , virtutis pcruiaGone latent . lp- rwrnv tut&tSptmf, X,aremruojlAnae rwiÇwac
fius enim diipoiiuone noflri corporis ipe» »«*
cies debitam formam accepit ; ut harmonie wxaJo/aSvnc, < **·' w* ww iafyn* •υιψ'τΐί
vigorem haberemus : ipfe membrorum om­ «i^rxuviwwç nijtft&utti ' frnSwf> ηρίγ&ι*
nium connexionem nervis fortiflimia colliga­ nSr αχ·$·μ*ψώη» ûx eùù» yfyqutyto·, «ξ»ν rit
vit , ut in omni noftre intentionis aftione , turrù êtpwC rtt^f^mu ri Swp» . »Wn -ra/rt/v
proprie harmonie robur indefeflum retine­
remus . His igitur ialubri difpoGtione abfo- tbvto. rtiiv Ιχχμμγι, treftls m*MWi , « xJ Jii M·*
lutis fpirituin etiam , qui hcc omnia move­ Xrçct aiirxt mm eu «Averrar, euJfapdjew, ·τζ rtlf
re ac roborare pOffrt , infpiravit ; viiumque (Λυτψι fpytç thrtfMÇMKtÇ αώχΜ iw.MÎw aKtrit*·
oculis noflris conceflit , Λ intelleftum capili Βτβι. ήλ/wÇ roriv» JÉ roretn Ô SviitT» i TOT·noilro indtdit , & intra regionem hanc to­ JuroTW ·ΰχ * iptifty* , rif < xatyrw ett&ctyf ' >. 4**,
tam noftrx cogitationis rationem conduire .
tft Mi *t»T* » <” ‘TWf «v™ τ* »««θ>ί«·Μ JM r·’ ’
Quapropter ii quis reâe fapicns hujus diTpofuionis rationem confideret , omittat autem 75/ai, lif νμίζασν , «pfrïç Aao^avww , eùnü
yaft T» i^tTWTJMH <î t» «J* ™ ΐμίγ* eduralia , que neque verbo neque numero com
prehendi pcdTunt , celeri attentione faluta­ τος tAst/k rw οφ«λομ^υο> rvrw , w <p« %"(Ap
rem & x ter nam immortalis Dei potentiam τϋί ίρμηικζ r»iv α’χμίόΰ , a aûrvç nJ» ntw fMvidere atque inteiligere poterit : non pote­ Awv lia' τυζυγίν ίχμρχτΰτΜς >&pw ruw bvç* ■
rit autem errore aliquo temere implicari , b» & terri <ajr«^H tm ήμίτΐραί ίτπώκ «ui/Mled manifefte contemplari licebit, atque vi­
tw ’γοζμ^υ t6ju οΐχμίιΰ τϋς «xUoec βρμ»ί»5. τνόdere omnia Dei potentia fafta elle , ficut
ipie omnia hcc exifiere voluit . Ut autem tw Ttiniv roirrtfjûiè^ &&τυτΰτ(< nAfrtvp^n-Sc»peripicere liceat, quod aliqua illicita in mun­ Tuy, >Ç Tyti/xat ipb , fva twnt iratm «rvH<3<r£
do converfatio ignorationem Dei apud homi- Λχμαζ^ν
r >
Juyjtiro
___
, C*bn£rf ,
θί’«ν της rçumms effecerit, ροΛ natum effe illufione inimi-Cpoji ^ιχλμοτς awt^aipnrt, xj * «pai <rM*T» rf
o m miferis infelicium hominum animis pri- *μϊήρρ.ΧίφΛλιι ifjwxr » x, nra> rnt
ηύτκ
me
wvw>,
mum rationis peccatum , ex divina lege da­
iratmjf m SfamirÇ rnç tyurip«Ç w >\φτμν> rv~
tur nobis perfpicuam hujus rei demonflrationem accipere . Ab illo enim tempore quo VfxAurt, Tftyapow «wç ΰφροΜ* na/nn rislj&ta duobus illis in principio creatis , conve­ TUTvrfws vw ‘λν^ίΓμίν rxenirtu , ni Ιχ Aonvt
nienti diligentia divinum & fanâutn manda­ TxurfiCT , S μύη λίγη , μτη άνδμψ rrgjAnq»tum obfervatum non eft , natus eft deinceps θάϋχί ί(Λ«τκ( , τνχπα dv5v/uwe*< Xj ZJ«v
rw
hujus appellationis , ignorationis icilicet flos» ridât Suviirmt τάΖ «Zeirtw £ ewnewJn ταυ r&tfaffus eft autem continuus ac magis auAus ,
vàn Qfëj cJÇurtxx , xj où Sûntni Ιχμμτ xAatmc
poftquam prxdiffi duo illi voluntate divina
repudiati font ; eoique autem materia illa rtrof j^ufjs èttàpwni crinret · nimehu re^tif
jÇ lifb ravmni ytyninutei Juvatmilerix humane prove&a eft , ut orientis & aÙT$
«ύτκ τύτι* nun hhu (War
occidentis fundamenta damnaverit: ipfa etiam μκ t«ù θιον ,
adverlariæ poteftatis vuftoria mentes hominum λ»τ«ζ. <’y« Si wtXii»-, ότι πς ά&μιης χάτμβυ
<
circumvenit
, & obicuravit . In ipfo nimirum Οπβληΐ;β
a’>w*rrar ro7f MfltinK r·ν» ·Μ λ *· *·» I « « X/
t
(
' ' «
praecepto «Π
eft fanfta & · immortalis
& inialift·*
infatiga
jg^ ir«pyot<r«ro , λαγιτμον «μβ^τήμβτης Tgfmf· η^ζbilis Dei omnipotentis clementia ; omni—
S
c4t« Z< ττλχτικ τού ι'χ9?^ ο» τ»7ί fùf rxe*»r
enim diebus & temporibus pnrteritis innume­

ήμ» ^·
ras populorum multitudines ab hoc onere , oùtyÙTw ά$λί«* ·φιχ«ϊς, tx
cujus lervituti addiftx fuerant , per me fer- (irir * χμάϊν bffi <τ«φη ifyù τΐ(} ηύη αΓοΙκξη» . · >. jÿttM
vum iuum Deus liberat , k in perfedum
t xdvü "yèf xetf^ù,
eu tiiro nS» Jue txttvtxr , rd*
rterni luminis fplendorem deducit . Poft hrc c#
x«Twa3c4?tov, n θ«ον eyne ινρίτβφμχ
igitur, fratres delideratiflimi, propinquiore qua­ tTÙjfin ,
rnç <af>wmoûrxç ίτιμύ^ΜΛ otîx »’<*/dam providentia, & illuftribus immortalis Dei
Tvim tHî ^orriyeies mûrw t» £>noftri beneficiis mfigniorem me in pofterum Λάχθη
futurum , puriffima erga ipfum fide fum per- θο<· γίγwt 5» rtnr^ii, χ^μ«^ν> im^Çr^C*,
foafos . Suictpias ergo me finceriifimum con- *
ot ‘9ft4f>tyiüéoi iûo
>Αμιχπ άττβλιΐ&ιcilium fanâitatis veftrr , nec mihi fanftifti- raV · "»ç it raroûrv n υλτ> <vnj μ^ rüf βτικίντηmam ecclefiam , & communis omnium no- τος nS» βύτθρώπ** ^Λΐΐχ9η , drt τϋί n tenf,
flrum caftaeque matris portas opponi fullinea- E n^D «?·< iêenr xpnn'Sw χτηψνφ/τατβ. avnin n
tis . Quamvis enim. nunc potiflimum animi
weç ιύν
mei ratio perfeftam catholicae fidei puritatem ύττρβολη της daayrtai 3ιΜ»μΜί rig
invefligans , hoc fibi fieri dignum non efle αιόρωτ·* ΧίτηΚββί HJM ΐμ»ύμ>*<& . C* >> /^ίτ·»
arbitratur , luadet tamen atque admonet . Er ^pof ιϊχμκτι £γιοί xfi «θ<*«τ·5 ift TÎ ™ rotrm
propriat quidem verecundis frons omnium
Θα»' ό «Μ«μ«τβ« «X1W. T«rw /'«^ n7f
pulcherrimarum virtutum figifium extulit, por. n^ifkMiç , >Ç το7ς γρό"* T*if
λ~
tafque immortalitatis carpit contingart , ip- ΐΛ^ϋμήης nîr iri/juw τηλυτλ*5ΰα( èiri η£ β£fafqwe pullare > ut dt voa ccepiftis noftrse fra­
ο 0iôç Μ»ternitatis imprudentis veniam dare , pacem μκ *ηίη it ϊμί η «ùnt
, u, wçcrnÀr atwtt* fwm όζαίfidet catholice refpicieatea . Hoc enim &
Deum decet , tt ecclefi* catholice fidei con- ξίν A«juwf«nym, »τ· τόση* -nypui t’ÿw, «IÀ>

I

•x7

amplissima collectio.

ili
ut
pa­
ri» /wmyaaef* row τϊ eip« «uria ««^atpvmip ce dignam gratiarum aâiooem ejus grati·
largitori communiter omnes referamus , Gra­
r/rw rrirw^n . JsÇds3a> Tw^afew/M w «r^Mmrrn ve enim cflet, imo vero quam acerbum, hoηνηΐκ TV ύμπίμκ atytinnt ,
μ* tm> <rv- ftibua jam panilieati», dc nemine ex diverto
^fettratrlva hxto*"»9 < ns eyntf xewjkx, xar- fe opponere audente , invicem fe oppugna­
vs* iftSr μχίξ* tw $ip<rç imn9liSauive^(i^tj re , & betiliam inimicis atque adeo, rifurn
fl Td/MtAtr« »? · λβγκτμκ rie ΐμ^ί ψν^ϊ; praebere ; dc pnefertim cum dc rebus divinis
difputcmus , habeamufque doftrinam facratifcmAi i/u) xe3epénmt ττ; χβθολαήκ irtnaçixt*
fimi Spiritus, litterarum monumentis prodi­
Cuniv, TaÔT» àuuryS <fyt&au oa\ aûrw i«ut x£«y » tam . Nam libri evangeliftarum dc apoftoloo/sav «ρ»ο^ίχ« <C ύτημιμιιντχ» , >Ç τ»/Μτυχντν rum , quin etiam veterum prophetarum ora­
e/xsiras «r’Jatk tcwtwv niv χηλλ/rwy «pmi» όξίνή- cula nos dvidenter docent , quid de divino
__
ve^s rfpst>iî«, >Ç nSv χνλ»ν
w a3«i«r/«ç ip- numine fentiendum fit . Omni igitur icditio«A — - — — — — ^* »
a a*ao «Λ
«.itejr «aatar
depulfa
, litterarum divinitus
CW··
r><M<C % x^rat/roi
tu iw»n»*?'wnr · ex^g
vws^y £
ma όμάί
n^a^v9 τη;
·<<7 B
— fit contentione
#
■

fat radHVamrar, wasaanpf w warorp Ç cuja-A venit , fle reipublic· negotiis utile eft ;
^ae
n aldemfo x, ysawro Ow , ri Aro- pro divinitus nobis conema pwetiaiiflfima

·*

i

~

a

v

inftit rifkritm

ttAimriniic

r*«

in

nttrAiftnam

flfluitij» TM ΧβθολίΧΜ Mtv TtÎfti 0λ«ψ«ν~
nt. toSto
τύ
mptxwle , x} rr nt x«-

>Ç

UxAnrZn; r/rac «>/asJrav, )ù tJ xany
^βΓ«γμαηίνα·υμφίρη' tn τ?;>3ίβθο* ifûb mρ·*ρ3ΰτν cerquentw UptuÀs «ξΖ» βμΜβίώ rÇi ηΜμι tijuZv χαζ^«ι^> xanüt «noms «»pw
ri>xa»/4v ·
«w «λ»»3·ί Λ Λι, t$ «>«' $ta^9 χβπβλυθοία» nSv τηλιαίαν,
μπίοτός
etrmvMP trt n^ftirrt, 0η>λΗ» μ/Λ ^«ίλ», $ tw; Jwt^Omv ίΜώ ιζ >/λ»πι «Μζο»7ν,
«&λΜί η Û £ x»eJ θβί·» ^λιρΛ
<α^β^μάη»ν , <τ τί ran^tii τν^ματβς ιίώ SrS*rx«A/ar
rM^parrrer t^tnt.. dCwyyaAnw'
Ç arroraAnw*, i$ nSv τ«λ«ών wnpnnSv *rà 3rηΐτμκη. r«fà ipii imp fcp»i
rao Oait
t xmttStairt. τ(ώ xaAf^xew Λ άηλαnmf t^j91 Zx nSr ArarvdCrwv λ '
ζνημ&ήη tIuj AJarnt.
TnûntxjTu’ nmt nferAtirm·’ xuwifa;0smt-C Ifta aliaque id genus fspientiffimus impeΑΑ,ΛΜ^φΛβ^,τν-ηίρ^Λτη^
‘‘“«J. dodrio· «Γ»^· conienlum
__ L--to^re moliretur tanquam films patris amantiflimus , epifeopis de facerdotibus velut pa«P^MT44^ei. TW J* rwaÎvTÙ» trvwAJir™ tribui produit. Erant autfm qui ad fynoitt n au/ri tmnimr * i&oxmw w arer ifxe
dnm fimul convenerant , epifcopi trecenti dc
Acril· e&A’ai μοί rttexari·^ «wp«; tms \τγ·μί- oftodecim : fed trecenti quidem ante predi__ perfuafi erant, flc.confenfum
pwrrn^am, <? τίώπ «pW «>λΑκ a^avarorv , As
flc confenAim ad invi
invicem
τίώττ nSv if^pânw vyitter
. ei St Aw* ac dogmatum fanitatem ampleâebantur : re­
liqui autem, ut jam pridem diximus, adverT·, m3sk xatAatr eîfwut/jfyt , τβ^ς «χογοΑ/χμ";
iua apoftohca dogmata pugnabant , qui Arii
alm/Mt^am
’'•t rmt τία riô A’pc· 3«ξ«ν
fententiam magnifice concelebrare Audebant ,
μτ>«λβφΜΜ er^xparesy icxeôixÇey, fixe » ttù riy numero icpterndecim : Eofebius fcihccr Ni*
Λί&μιί» âme, ΈΧτίβιήη i Ncu|m$&, sk x) comedienfis_, cnjus fle foperiui mentionem
;nis Niaenus
, Maria Chat*
•η^ημ. W>o'npw èiftmtt, * 0féynt à rit Nouent; , M«- fecimus; Theognis
Nie
μκ XnAxnrtva; , βτ4«φτ; Η ρτχλ^ί 0pd- Drodonenfis , Theodorusi Heraclee Thracias ,
—· —
—■
—
- '
Menophantus Epbefi , Patrophilus Scythopo·
XV, -- ■
Epsra,
ΠβΚόφίλος
Σχυθβτνfis , NarcitTus Neroniadis leeuud· Ciliciae ,
AroC , Natpanvac NrpwvMtlo; KArx/at; Simpxt x
quam · nunc Irenopolim appellamus , Theo lit wr ftyvwreA· ν·μάζ·μ$», Btanït ô M«p- nas Marmarice , Secundus Ptolemaidis Ægyμβύηκ t Xaaûvl·; Πτβλίμα/ϊκ Κίγύτη , iÇ pti, dc cum eis alii o&o, qui feipfos , qua­
rit Arrêt trtpt ·χτϋ m ttwî iwnèt rp nSr ^tat- li effent orthodoxi , trecentorum choro mittortvr «ryje* χφρί ΐττιμΐξντκ , tit ίίθιν ο’ρθό- fcentes , apoftoHcis dogmatis repugnabant ,
Jafar , vw; «creraAzxaZc β'ντέ·ρατην ίΐγμχτπ , Ario confentientes . Cura h» generofe de*
certabant fandi patres noftri, Alexander tqnc
Apsip ruvuvapauvn; * nrna
κνηγνιίScsbyter Conftantinopotitanus , & Athana*
ζβν· at crevai; muipti ίμ&ι Α’λίξκώρ* i Kam·
n archidiaconus ecdefic Alexandrinorum .
Fterrtwri^MiC ntt
ir i$ A’3«w«c Quamobrem invidia contra eos arma movit ,
atfjaWxavaf τίκ A%£eJprô» Ζχχλητ/ίκ * W >Ç ut poftea dicemus . Noftri autem fanât epi*
„ fcopi Arium ad fynodum vocabant , permit•3#·* «SrAmutr* «wür, ait frqpey AÆerfu. t
£E
tentes’ ei
propria
J ΐμι'ηρ* &nt ÎTÎru^ xstAîtn w
w
”
’’./"Τ
’· dogmata
ewS™ . proponere , nutu
’.....’t nam & ille, ut
Μηίύβ,
m{ IIÎK
f™
paulo ante diximus, in fynodo confidebat.
3e^Mun , vdC/Mm tb tu xuvtu vtxi^apu JlaerArw · ίχώηρ, it ayrlatt fipâutfjl^j, κ, atviig τη
ftwefy ruwjJpdLcs’.

CuM. GunreT. Tom. II.

Fff

CONCILIORUM
Qfmoodo imper/tlor ItMlai epifcaporum
accepit.

CAPUT

I..

τ« λιβΖλλ*» ffS htniw i βασιλίς
htXtrw.

Κ Ε Φ Λ Λ.

VIII.

i

* Λ Λ A' τ> χατϊί tW ffwjojey

^<uEnitn admirabile illud facinus quod m
μαϊον παρά tb ni νάντη νικηφόρα βασι­
lynodo ab imperatore fcmper viâore
faflum cû , non debet Glentio praetermittiλιάς
. , βχ άξ/βν <rw»» ταρατΐμψαάαι. Μ γάρ
Etenim cum in unum epdcopi conveniflent , tTr«rtu>ec^3c»nav χβήτων ip ιπισκόχων, $ χαθ^ί
& ut fieri folet in difputatione contentiofa ,
Jiuxtlionea & controveriiat inter tos mcidif- ί’θβΐ f r? , ^o/j^wy ζητϋβ-ίων η < e-i^xéieiwv »αent * & alii alios acculaient , cumque libel» ράτηνν i$J Ζίπ<γχ0ιγ«> , ιριγιλιών clfxa 9 άλλου
los offerrent , 6i criminationes compofitas ad ' <weï άλλον ΐγοντΟ-, λιβιλλων τι tirtStfyjfyiw ύκ
pium deferrent imperatorem .* ille acceptos aunSv, κ, ιγκλημάταν σνγχροηρφων irapi τύ &
libellos & annulo fuo obfignatos, lervari præ- Β σιβίί βασιλ». ?ίξά/^υ©“ τάζ λίβϊλλιις , σφραγίcepit : & cum talium epifeoporum mutuam σας η tw ίαχτυλιω αυτβ , fxi'ALe’t φυλβίτη&</contentionem perfpiceret , dixit oportere om­
diopiiv re ZJS Twtiruv ίτισχόττων τάν χάροςα’λλήλ»ί ζι^
nes fimul certo die ad res eas difeeptandas
convenire - Praellitutus autem ’dies cum venif- γομαχιαν , μμ , ·τι χρ»ΐ ηάντας όμα C* μιαι χμ»ρ«
fet , confedit in medio impèrator , & ftlen- σιυυίλθο'Λπις, -wie) tb'tuv ^λαβίιν - >Ç c^aorw
tio opportune fado * omnium libellos afferri τη i ^ο^ισμίας, tli μισόν tarifai β βασίλΑς
iuiht ; quo$ cum accepiflct * & in finu fuo xj ησυχίας '^υορί^κ τω ηιμρόί -wrrTBOK , πάνηιν
jOiLiiifet , nec voluiflet in delationes eas in­ tsç λιβίΧλΒΐ -wwZtkÇc* Cfry^luiat · >ζ Sn JfÇeicumbere , ita ad epifeopos loquitur : Portea- frfy/b* , >Ç d* τί «Zxr'w χόλτω θ/>φΦ* * μίίτ*
quarn Deus vos facerdotes & judices defiιγχύφαα ηις ιμφίρομ^ίοις Ζθίλήσ-αί , λ/^Η· ri,
gnavit ad difeeptandas & dijudicandas popu­ Θιβύμαςη^χΗ^«/^·ιρόί<η^άρχβνιν^
κ^li controverfias , vofque deos feribendos cen«*«’ » ««
fuit , tanquam hominibus ceteris longe prae- VHV η ιζ S^pttivM TW «X>iS», |Ç
ftantiores f diftum enim eft , Ego dixi , dii ίη àv9poino»
______ ________
_ ____ i^apâpnt , χλ~
«τάντνν____
ύηρίχατηΐί,
ver ellu , & filii altifrait omnn ; & , Dewlietit q
li^pnL&iov, tyà HilsSfOt irt
uî'of tXjMSW
in /jiugoga deorm») certe vulgaria illa negliger.—r,
. c . _
.
" ~ - »
αοάνχκ, iÇ τ». ο’ Θίο; ΐπι ύν σα^αγοιγη θ«Λ* *
Te oportet , omnique cura & ftudio in· res
/jtyi χοινύν όλιγνρόίν Λβραγμάηχν , Ιτασα»
divinas incumbere · Cumque jufTiifct ignem χρη
χιλΧσας
afferri , libellos omnes exuri praecepit . Da­ if τΐιυσηίΐυί πίζ) rù^Mt mtiH&ai.
bat enim operam ne cuiquam exterorum ta­ CMxPUiïoi nip , ΐμυ9ρη<&1ύϋαι τ& àz/WMbç <ep«rZ~
lium epifeoporum iniqui coqatus innotefee- TO^Cr. iewZSiyàp/x>iScia iÇî t^tt ιτιγννναι iff
rent : tanta fcilicet imperatoris erga Dei fa­ ■nttnuv Zrwxe»·» t{u «yw^utXoy ίχιχ«ρ»»β*ιτ « τ»cerdotes reverentia fuit , quantam mirari de­ frtuini ή τβ βασιλΐνί ntpit tbî ttpâi tS θ«ί Χλ^«
bent omnes qui refte lapiunt . Illud etiam
βπα, (ώ θ<α>μά<ΓΗα> άτονης οι » φρνΛνης, κλtimile huic ab eo faftum , non arbitror aequ­
um effe Glentio tradere . Viri quidam pro­ χόίνο 3ι όμοιό^οην ts'tw ύκ αι/τχ yt^nfrS^v, i

V

W*.

Α Ο’χ«ς

Sio

OMNIUM

A

ίίηίμον άγομαι napaSàvat σιγτ , φιλαηχ^ημηκ

caces & laici , qui conviciis rixilque delega­
bantur , epifeopos quofdam accufabant * & γάρ âvipti >ζ φίλολοιίοροι λαϊκοί ίγράψχνίο ιύν
criminationes feriptas imperatori tradiderunt, ___
_ ____
_ r >$ τφ βασιλ£ ης ιγγράφοί ΧΛιιπσχότΗΗ
rifài
iiique antequam res ad concordiam adduci [yVnywiaK f ίιίίοσαν
poruiflet . Ille & eas quoque recepit , led mçzèuovo/aç.
.
,
. Si
*.< >ζ tooths 3ίξάμ8μος , «ni ϊινμον
r
λ
λ
v*c nitavotac
- ft if
1
vinculo comtriaas , & annulo tuo obsigna­
, < rÿ δάχτυλό» συμίινάμίμος , φολ«^tas , çullodiri tuAil * Deinde cum concordiz gratiarque reconciliationem fecillet, fta- 9lù>xt ϊτκΰτιΐζ fxtXLrc*. ^.riiv σύμβαση τχτς
tim eas omnes afferri jutfit , & præfennbus όμοιοι ας ϊργασάβμος, TOontf «pftrxc/xts&lûiw/ <Bp*omnibus epifeopis igne aduffit, poflquam prius Γαξαί, -wxpeVrwv àxctvruv όπΓχόοων , TfgjiÇTaôfande juravi flet fe nihil eorum quz in iis τυς xxnxaurc*, ô uw/xoxwç ixrfc* nfo ίγγιγραμferipta fuiffent , legifle . Ajcbat enim faccr- pfyuv àvfywxciat. » γάρ ίφη xglùai nSv ttfit»
dotum delifb vulgo ignota effe oportere ,
ne inde fcandali occafione arrepta , minore m πλημμιλάματα δ?λ« η7ς τη^λοις γΐνι&αι. tv*
cum metu delinquant . Fetum ipfum & hoc μά «·χχνΐχλ»<·τ>όφασηο·τίΐ>θα* λαμβα'νβνπί, ®J

etiam addidifle , quod G quando ipfe fuis StJi άμαρτάκοσι. φασί 3ΐ αύνίν S tbv» ôpo&tavou *
oculis videret epifeopum aliene uxori ftu- νς k’ αύτΜΎηρ ôrwxÔT* ♦'Zγιγόνοι γάμον αλλότ- * τί™
prum inferentem, fe tua purpura flagitium τςιον διορύτηντος , συγκαλυφαι * ώ> τη ΊΓορφυ^βι ’ ·*conteâurum , ne intuenuum oculi facinore
Ε τ» χαρανόμως yn'o/.^jw , ai* αν μη βλα4<β< τ«$
ipfo offenderentur : tanta erat imperatoris &
θίωαε^ βς nJ'/ SpttuCJHrt >» οψτς . τοσαύτη Η ri βα­
tam pia atque admirabilis prudentia . Per
plures poftea dies , imo vero & per menfes σιλίδας ΰιοφίλης «Î αξ/α^αίχ σνάισις - fin ’Ά­
pftires cum epilcopis in unum locum conve­ λα* S»' άμίρας , » μΐώ ii β>λα qjq' η&ράς
niebat , A una cum iis dc fide difeeptabat , σιυ.·ιρχομ$>ος τιΤς ισισκόνοις ό βασίλάς^ αμα
atque diverfas eorum fentcniias fupputabat . αυτοίς to aie) ^ni ττίτΗύς διιλάμβανί , 7βΐη g*”
Erant enim , ut fatpe jam diximus , inter φόρας αυτιίν γνάμας άνιλιγιη. ησανγαρ > jtacWç
eos nonmlli qui nefariis Arii dogmatis fuffragabantur , & multitudini fandorum epi­ τολλάχι» άρήχαμβυ , C* β/ύηΤς πης ηΤς ά\)(μιη'ϊ
leo porum veritatem propugnantium adverte­ Λ’ρύα ίόγμασι συμφιρόμ^Μ , χ} tÇ πλήθ*
bantur ledulo. Alii vero optimi & fanâif- αγίων ίπισι’παν, ηάν τ it άλ&ίαί υτ/ρμαχΜ**-

AMPLISSIMA C 0 L L E C T I Ο,
8o
8a x
•ft «
er xtfit
xtfit £ T٠Ϋ« tfpùrv- A funi patres noftri veritatis qrmir muniti ,
imx^imvni. ·»
τί rnca>-_
TM xïu&ixi «λύ λτφ«- gtoîiof·® » ,mculpaUn» fidem magne cum >
tw rave ijpafr ,, τί
’
- libertate pnedicabant : cum qutbus magnus ,
λχτμα^Μ, vitii Μμορ®»,
<αμίμητα
xtfLujp^
ctiim confertorum nunlens erat, qui volen­
uxorius iwifurr* ’ μ& Jy
a^aXa^i^r τοtibus perverts Arii dogmata,defendere > flreλ&«όθμ«, «fi^er^ioawTwci^iAtwr tt^twr- nue refiftebaot.
' ,
βθαχ d μν&φί τ* A’fei» ϋγμβηη»
Π*β>

τν βγί» ΠβφηπΛ.

Dr

< C

9.

K Ε ♦ A A.

fxnlh Pxfkvttiw.

A

P

U T

_

IX.

’

'I

ΤΤ*Ν Si C* αιλοϊί «ζ ο μίγχς χ} eytes Παφν«R AT inter eos inagnuj ille fenftufque
Paphnutiuj , confeflbrum & epifeopo­
JLJL τλ; τον 715» βραλβ^ίΐπίν ^ίττκηβη» xxturum coetui non parum» ornamenti afferens »
χΜτμιίτ γνρύν t «*ΤΡ ΑΖ^οχτινς , Θλ Si άρθρο*- _
rat , ix τ« ίμηγΰρί·* ixüns , 2 Metj&un^
Μ-^—~ — o- B genere Ægyptius , homo Dei, ex iliis quos
..λ.S ili -~- Maximinus dextèro oculo effoffo , & lini- .
&Βπλ£ς w SiÇro» όξίρυζα» νφθαλ^ιον,
xjm Tnç
ftro poplite fuccifo, ad metalla danftarerat.
λχΐβΐς &4^ότη*Γ&κγ*ύλ<χς Txf>xSvs rwç μιτύλ- Sed in hoc tanta Dei gratia elucebat , ut
Aorç ηα^χτ#θ«/. C* μ nrxvm Uu. »i τί Θιί χά- miracula per num fierent non minora his ,
ejs, «Sri χτψΛΐχ χύηίν TMÏy μ»&4> ιλΛτη» nfy τά- que olim ab a^ftolis fafta feint. Nam de- -λχι iàrdnJy «xaraAwy?^yq|UûZ«v· λύγνγχρ μύ- monas iolo yerbo fugibat, & «gros pluies
νρ τβΰς ΐχΐμΑΉκ içuycli&t,
£χη &fap<>p»i α- oratione curabat : · led & oecis vifiim, fufis
(Ôîwwtbç fàfpxni*, τυφλοί ττ τί βλίτων, τ»ν ad Deum precibus·, tribuebat : & paralyti­
cis naturalem firmitatem rcftituebat, efficiens .
Θηνίΐξμτηΰμ^ος. χαρκχίτο· χΐ irupfSciiius <9ράς ut membra fena fuis fungerentur officiis .
lîw χχτά fZw n^CJf χχμην , η« μΐλη ctrpyêjv Hunc imparator fiimmo in honore habuit,
mtvy ifytiii . βν · βχβιλ&ς ιτφίδρχ' Sid τιμής η- & fepius cum intra palatium evocatum comyt, 4HU»t£&n Μ id /3wr'A«« μίητημιηη, χ} pleftebaltft* , dt oculum efFoflum fubinde
w ϋξχ(νγμ& χαηφΐΛ^> τοσαύτη «pocriiv τί 4- cxofeulabatur : tanta erat apud pium imperaC torem fanftorum virosum auftoritas * gratia.
rr/3£ βασιλύ xpii ηύς βφίνς
·

E

Πί<)

Se

τν àtyiv ZjrudJw/os·

K Ε Φ A Λ.

f»n£io Sfyridoitt.

CAPUT

i.

X.

ΑΓ Si t ExudJw Κότσος tiç «y»> lnlr*juoc cr xveAl, x; tW rx Wo‘Ç ‘
. > TUfw
~
L- ™μη
·
xW
Tf~ TV- ·ν
Xt^v
χχ^^βς ,

ÇPYRIDON etiam Cyprius vir infignis in v-<« S·^
‘
Ρ*Λογμ1'’ vihç “ *
rudimenta Chrifti gregi
devovens,
& proKmRinootuitî
quique
Fepi.

«Wf™? 0<p

fcopatum etiain adminiftrans, nondeftitit o-

Κ

ί^ι^ίτο . eS

yt Siivw τίάι ίτηβτηχίιυ , τ« χνιμΟΛ^ν tu i Six ves fuas pafeere ; adeo bonus erat & patiens,
<we^3am eût itowtv. ootu Ji »y χρητος χζ αν*ξι- ut cum latrones quidam noâu in ovile ejus
xaxoc , ·τι Aurwy «’·& S·*? epe<r/3«Xwa»y iji irrupiffent, fit occultis ac invifis quibufdam
, «’opewn JktuoZî χρατ«μ^,
- Aculis detinerentur, nec inde movere fefe
.r ’ t
o ‘ __ T
·. ·
- D ufque ad auroram poflent : fupervemensbeawn/an
, iirnxi . μ***· ”^ obnnuit prec£ ut foj^tur vineu.
Ji Λγ»ΐί «Χίθτνβζαυηυς τηί «ταυοχχ'ς twpï
. jmo vcro arætetn iOnge pneftantiflî'» μην χ)9Μ ^ ηίτ x&S» TtyxpitTtTw χτγχομ^ς mum abeuntibus dedit , ihquiens: Accipite
SiSva-n^ βήτνν* λχβτη w wetyi’e-xeTWec α«όχρη- hunc, juvenes, adufum v eftrum, ne re infeeny vaÛNV , μη dxffaxru άχιόιτκ τη η>χτι ηότη &* difeçdentes,.me hac node inopi· vcftr·
Si ίμί tw χΐτΐοτι TT.i dr^xi χχημιμψη^.
Rufetis. Plura etiam alia mirabi-,
.VCJ μ^ W «**« θανμαηι «rd ™ χγν
J|a de hoc fanâo
γΧλα
mluaudivimus: unumautemex
xxnxoa/jfy, 04 di tx χολλων ταρα-σιχτομ^Μ. y
ts»>?

σ»

a^. «λ»TW ίμηρον.
ΚΕΦΑΛ.

ryrATEPA

yx βατοί τν Θη»

.>% ώ- ^“"”Λ Λ/ί"

1

-_
ri

C

Λ

P U T

XI.

i immK w' Μμκ EBÉlta™hirit £ι^ϊιι>ΐϊ7
«yjfwieç, Ειρηνην nnp, util^r miniftrans , virg> vitam omnem

Μ τί» yr’pern
iwtxeyiMW* » C* τ«φθί-4·Ψμ<μιy/jr τν» cûr^pwTtw βΐον · Siffy'p%fTttf . τηύτηί {μ$
re.
^«wJctk , όζ ατο^μ/ας T/f «y«r« ΐμτορφ* , repx^nxUvxxim w ytpwm , itû rÿ cuzrâ^i^a^t,
rji τχρδ&ίμ t Uu πχρχ&ΐ(tyto* ' · Si μχχχ&&*
Ση^ίν» rpvàyrt ττΛΥηλύί τΐώ ù»ù9w . wi Si

Cmtcil. Gtiurtl.

Tom. II·

i MS. Cedax Bibi. Pwt£ See. /«Λ

cafttifcme egit . Poft ejus mortem mercator quidam peregre rediens, ro£at fenem
depontum , quod ejus fili· virgini jam pri­
dem crediderat . Rem omnem beatus Spyridoh prorfus ignoravit : fed cum homo
depofitum feepius flagitaret , fenex poftea
quam illud per domum furtum ac deorfum
Pff a
per-

tMwt.

81}

CONCILIORUM

OMNIUM

8,+

perquiü'viffet
nec repe ri flet ufquam , «ni- A ζολύί itu t»rx4/^»®' αυτιί · iv9p«nt&* , πολλοί
mo angebatur graviter : & virum monuit , aw «J xatru w acxw itfp4mrast0 yipw , qgq ran
nec fcire fe quidquatn de depolito, nec efluitân α·φ9$ρα> x. αηρος n» àxSpà ίλ^υ,
fe in tota domo. Mercator tunc altius io*
filin siicâat,μίη Mai τι, C* π5 ο/χν. · it ιμιτμ>&'
clamatu , & lacrymans ejulanfque pofeit
Χ,όλοψυρόα^υος »τη
depolitum , plamitans quoque fe manus vx>- ίχβαύν, iaxpue-i η
lentas fibi illaturum , nifi quod credidit , τχ\ τιαραχαηθκχίμι, At^a» aùnv &fa-)(t4Wa<&at τ»ί
reciperet - Nam , inquit , fe quod unicum άηνλΰας \àtp, h μη λαβοι τη xxp«xjrt»nOc«ns,
fer va vit feneâu(u fu« fubfidinm & fola- φάηχνν Cttxa
<wnî nirlw tiiu παραμυθία»
tium , apud virginem depofuiffe . Coadus »ίφ^λα^θα/, κααρ auri ri παρ-^c*» νταρα^Ιμχigitur fandus dic fenex una cum mercato­
. άναγκαζιτοι τνήαυ · ^t'pav β aynç ti^ui
re ad fepulchrum filir properat, ad percon­
tandum ea de re ; eamque ex nomine in­ tn η μνήμα ris ^υγαζίί αμα τ^/μβόρ^ι ·ρμη~
clamat , Filia , inquiens . Irene . Ula de trat «pt>$ πκχην τϊ ααράγμαηί' · 5' ίλθ»»χαλΗ
όνομαης , XJ4 φΜΐ «r»? «ώτ/ιΰ,*
fepulchro reipondensl· Quid vis , pater ? tum τΐιύ duyxiipa
leuex : Ubi pofuifti , filia , quod bic bo Βήχνονμ» EipUin
. ti' it
άπ·
" ’, '
- aixextJ&t-tra
'
_"~
, s, τϊηίφβ
mo tibi cicdidit t At illa locum aperte pa- At>f< <r»o; u)™ · τι θίλ«ί, «J
” ζάπρ; d....
Si yt->
tri indicans.- In eo , inquit , loco )acet , pair «wèi xùrlw' χϊ «τ»θ« rkù rsit τϊ αιΌρω·»
pater. Ille ad filiam
Vade in pace, filia
Irene . Senex domum regreffus , depofitum napa^mlui, » θΰ>χπρ ; xxxmvi «οόςαοην ΐφη’
in eo ipfo loco , quem puella defignavit , ύτ nSifxàrur τψ rira) ntrtp · σαφώς riv ήχον iinventum viro tradidit. Multa ille aha llu- ησνμχνχσα ni πατς» · β ii <wdî curHw . rropdCa
penda & admiranda fecit . qux omnium c* Uptw/ τίχιον ub Eignw) . o e> yipov ίκιςρίφαζ
ore celebrantur , qurque adhuc "ab indige­ •Ixot , xj <£pùv «φ «»Cr ή «αρθοήί xho&ou tw
nis oflenduntur ad plenam perfuafionem fi­ τχρχθηχ/υι, àniaxt nT àvit). πολλά 3i xi «>λ«
dei in Jcfum Chriflum , iis qui in ea re
mentem curamque fuam defigunt . Talibus τί ανίρός âiaxwt θαύματα, rlirapxiojpirottai π«λJêicytwigitur viris ufque ad ea tempora florebat λ«?, ai xj μίγιιίιυρ· <α*ος η3
ecclefia , ex quibus plurimi Nicxnc fyno­ Tut τνΐί ΐφίςαμ^ύαμ «wos χληροφ·ΰχν τνςαληθίς
do interfuerunt . Qtiinetiam Athanaftum , ημών
__
Μ ___
Xerôv «<Γί»$ . ntènis -ntyxpiv μί^
cujus antea memini, tunc diaconum , »C$
dvipàai» Î ικκλνχπχ îrtfacra illa fanâorum corona minime abftuf- <®/vec*, όζ
- - χοΚλο/ Tarpâax»
· «x
■ -»
x«ni· rw
Nrfe omnes fatentur . Erat autem una cum
xxi
a truùoiov . aAfca μή» x, A‘3ao«mpc , srtei à >Ç
Alexandro Alexandrie epifeopo , quem m
multis fideli opera & confdio jiivit - Com­ «piZuu ΗρήχΛμί^υ, rluuttdSt Τοίχον»; ùv , κχ άμν·
άγίκν όκόων χορί uvai vri aàmiv aimunicabant igitur quotidie fandi epifeopi ρβ$ τί
noftri multo tempore permulta inter fe dc μολόγατν · <nu.'»jv it rd Α'Κιζανίρψ Tjj τη A’fide , rati nihil cito aut temere de ne tan­ Af^avjprwv »χχλ»ι«7αί txicrx&iyi, βο^ός ig/rcç ùta ftatui debere . Arium frequenter accerfe- τιάρχων οω'τί. · dvfKtvfV y»v 9ανιμιραι ·/ >^xtrtp« ι».Λ,»·«■<·
bant , & crebris interrogationibus propofitto­
nes ejus refutabant ; omnique cura ac cogi­ âyt«t ittawitWy ter wXtèrov ββ"·ν ·χρβνον, «αμtatione quxrebantj, quomodo nefaria illius ττβλλα T»ei ’n\’ itirwiy otop^jci Stîv μτ»ί(3» 4.’^rdogmata evertere , quid ve contra ca ftatuere pti η τνλμιφώ xtei rnAcxaturnc {imKf«i itx^parfit decernere oporteret, acri femper tonfide- rttScu . ανχνύί n tw Α’μτβν μ»πτ/μχοντΒ , xj rt/xratione ufi, fit tufis ad Deiun precibus illa »? «vaxejiTH τκζ
<wr« drxxTiiajroyrvc d»ttradabanr. Quamobrem fapicnter admodumO λυον · 'TÀHffln arn errmân «üh' φονττί nr îu»t»7s ,
atque congruenter contra impia Arii & fefla- udi Qpïv <wy«s tw ανακοπήν
αδιαμίύν aûnù
torum ejus dogmata reprehentiones fuas op­
ponebant , impuras eorum contra Dei Fi­ ίο^μάτ^ν xpnaxraadau xi Λν5·οτα«θχ«. μ^ πολ­
lium blafpbemias radicitus evellentes, fit de­ λής «ν τη; σ-χι'ψτ^ς , χ,τής t^f«i nvQtav tutata^
lentes funditus. Et ei quidem quod illi affe­ TuuTM λ»λ«μ0χ/ον. àrd x, «npdâpa <ro<p<Jç, xjA/αν
rebant , non ex Deo effe Dei Filium , illud, «ρμοί«»ς , τϊί κατά
«^ίμ/τνν ίαγμάηιν Α'Deum de Deo, noftri oppofuerunt . Ei ve­ pt«, χ,τ$ fftui αχήν, τλ/^ec «ντνθηχβν, αρόρro quod ilh dicebant , non effe Deum ve­ μζβ;· α»ατ·»«<ΓχνΠί τώ" *χπΙ τϊ υ/ί τϊ Θίβ μιαrum, definiverunt noftri effe Deum verum dc
Deo vero. Cumque illi cenfercnt creatum ip- ρα; αΰτύν βλασ-ψ^μιαί, X, J^xtpavttraiTfi. Hjfi rf
ex i< τϊ Θίϊ Atyttv ixùvei riv utàv aùrS , aiv~
fum , noftri contra (latuerunt genitum , non
faâum . Poflreino cum illi alterius fubftan- Tt^rtKav or χμί'τφ·»», τν, &toy tx Θίϊ. xj τ», μη
tiae Filium effe contenderent, noftri epifeo- aAnOr/dr Θίόν κατ' ixMtti , iypa^arn οι ημ/τίpi eum ejufdem effe oppofuerunt , hoc eft , ρο», Θίϊ» βληό/m f’x Θί« βληθ/χχ *
« χτ/χ• ex fubftantia Patris genitum , creatoremque E μα αυ-ην
t'xMHf t a’v^c^avn o/ ήμίηρο/,
ipfum atque opificem omnium vifibilium pa­
riter fie non vifibilmin praedicaverunt , fe­ Τ^υνηθεότα, β τοπ&ίm. τψ inpnc-ΐψ in t xnanidyixav
i/UTtpot intrxwt
cundam fidem apoftolicam jampridem eccle- wvv
tix ipfius traditam , expreflis teftimoniis il­ T» ίμιασαν Mai nv υίάν τψ none) , tbt t’rr fa
lud demonftrantes - ut progreffu orationis vtâivntix Tiii driai tb xa^os · xrrmvTf outwxJ
parebit . Hoc antidoto lethalia venena tub- Snpitfpyàv àpanivrt £ α'ορ·η»ν txnpu(aty, χχτοτην
vertentes , clariorem in poftemm apoftoli- «ν«χ«θθ ταραΜάσ& νγ txxÂn<rt’otawTB ï’nrocam fidem uno omnes coufcnfu deferibunt.
λιχη» »<Γσ , ypavtxtâi μαρη^αί ns «χο^ζ·*
ravni τη
φάρμακα
ι’χίωσαντίς , xxdaiç τρβΐων é Aayoç àiroi^M . iwp
>;i àvrtiw rà
·- θανάσιμα
------ 1— --rr_ «χ__ L. ατνμφννοκ ΐγγρχφ^νται “"nttv.
KtCn.
«ιχ^'ψχττίί , Ç«wnp«v crrtùûc* tjîn Aoriror rwaaoroÀaw
rite/

,«<

AMPLISSIMA
r
, .
rw# ΤΪ S&
τβ·<** «><*ejswc r«< της âffèw τν r«Fds < vS w'S v6
âryèn ηίμβης μτ£ς θίβτηικ.
*
K E t A Λ. «0.

coll b c T to
a
ifeMsede

s *c

rpnrtert tree perfert nrtlligere&rrtJrrt
mm iû· rotfJkh Pntrü , O FiUt,
& Sptnttu feOt Ovanto».

Mdc#r m

CAPUT ΧΠ.

ANCTA ât magna & generalis fjmodns
’ ATTA
maWte
fanAorahi patrum Nioe* congragatoium,
iji ce Nixet'p ffuuet^pcéna»
eenper beatum & fandam Otium cptfeopum ci­
puv ap& Jrir tm μκχκρίη
vitatis Coadubc in Hifpania · tenentem lo­
ireAwc Kapsifles της ήβ Σ««*· iantn^ee , r- cum epifcopi Romani , cum pradidis ejuf­
vfveync a} rit www r? tfi Faijwt/aw intexnev dem fedis presbyteris , altero ipfum interpre­
eue twe tn η βα!τη θρ«* TfeerepernSûe» vpttr- tante dixit Divinitas non eft una pertona ,
βυήρ*ς, fpjuvXfvm «îriv iiipn, άτκ* ‘ n 3ti- ut Judei exiftimant, fed tees perform vere
mc ιΐχ ir apavwaértrr, x«nî rm> rdv IWa/a* l-B nubfillen tes, non folo nomine: λ hoc pluri­
bus teftimoniia in novo & veteri' teftamenxr&mpv , «>*« Çr* xpntrvea «·&’ ùveretoiv «ληto praedicatur . Vetus quidem magis corporeo
« ovqu«Tr xpXy* <? τίτν paprvpixK roA- adhuc modo diflerens, Verbum quafi loquens
Xeît aîttTt ngXauài £ ries Sre^iixnt xyirrmt. exhibuit.* novum autem, Verbum Deum ef­
ri /jtyi xxXeuè xent rw en^rnuirtpai tu
fe demonftravit , juxta illud : in printtfe
errt t'irritmr , tJ VerSte» etrt rpnd Deem, iff
SteXfyfjBfj» , Aa^av tk
repirnecn ·
Si qppri rw Arijw ©w tiiriS^t, wni ή· de«p- Dent erat Vitin» ; & perfooam perfedam ex
vâ ifr d Ad^ac , «î à Aéj-ac n » apoe rw Θύν, xJ perfe&a . Deus enim eft, non pars , Filius,
fed perfedus ficut & Pater : ejufdem cflen0uk b d Aa^oc · χ* trpnrwrt» nhtm ia wAsjn · tise , cujus & qui eum ineffabili modo ge­
θίίς p*«p, * f*ip^ ·
« «*>A« riAcvo; «wnrtp · nuit Pater: Sicut Pater & Filius, fimul iubsrerrip, tüç «ôr?ç ve/as Λ, χς xJ · Q^erieec «ï'- fiftit Spiritus fandus , ejufdem cftentic dt
rw t^pérttç xevrip . truiMNtpxte St «Λα'-πχ rp poteftatis , cujus Pater & Filius Unum igi­
ιβζι ■$ τρ vp n ayw η£μΛ, rie ttuvnt ri- tur conlilium, unum regnum, unam volunrrei
rï évrn γβήαατης or- ïrrp i teriip qpj à'C tatem, unam dominationem io res omnes
um quas vifu, quam que mente &
vint μ/βτντχ'κω 0mAvv, μΐη ftcaiAcarv, μίαηάυ' creatas,
intelligcntia percipiuntur , unam divinitatem
àcrrleo , μία» iteitvTfieo ini nirrur nfy «rrrciv & eamdem cflentism confiteri nos oportet ,
tpiatve
n, >Ç ras^Mw, \μία» Orér^nt >ζ Patris & Filii fit Spiritus fandi : non praedi­
rriv «vnjv rie*/» ίμηλν^τη» vpàc ήμ&ν , τϊ τλ· cantes confiifionem aut divifionem perfonarum ineffabilis dt beat* illius trinitatis, fed
Çac , xj τϊ wi , xJ τη àyin
. ή
γχπ» d Jw'prvw nie rik xpprirh i’xhvtk ιζ μαχαρίας femper vere Patrem veri Filii femper exifteutem ; & Filium vere Filium veri Pa­
T(jnS«. ÙTtn^ttnv» , «nptmwTLw ήμϋ», α>λβ Tem­ tris
femper cxiftenttm ac fubfiftentcm ; ' flt
pe «W eiAtà&s vanpa αληθον «β été Sent ù- vere etiam Spiritum fandum femper exiftenφ«τ«ϊτη. iÇ was αληθωί wav «Αχθη· τα^ος ùft tem quoque & fubfiftentem : trinitatem in­
irm ύφίΓωνβ , <£ ηχαίμα «yen» αλιεύς nru^x dividuam , ineffabilem , que neque animo
αγη», «U ίν ι£ ùetfk ’ τϊμάα «\w<y«v, ίρρη- concipi , neque , fatis exprimi fermone po­
wy, < άληθωΐ «vtesva'nTW qpi' en'χφρβτνβν , μχχί teft: unam divinitatem & eamdem ejus ef_·τς„ OLO/ό mArw
Λ.»# tKjfM
credimn» & ,· confitemur
fecundum
-Jf«Tvrns, X, _χ
TW OLTWV
TmzTXÇ Hveu
TKOAV Dfentiam
. Λ
.
.
. 7
. . - »
, > , ,
fandam illam tam
jam olim a domino oer
per l*nfan­
ΓΚ.
TVirmn ημηλογημ^, xmtnivnvfxx^cv να- fan&atn
dos ejus apoilolos & antiquos fandos patres
pd nu χυρ/ιι, J<« nSv rrpoïv vtjnC aaaço'AoPV UH noftros, qui illam apoftolorum fidem illiba­
nSv nb fxsôwv àyîa» χΐς» $uA«£ôtw aVr/Awc, tam confervarum , nobis ab initio traditam
ap^du'»' àyÎe» ripwv varripwr, irapaSn&siaw ήμά» fidei veram dogmatum integritatem , parati
της erras rktes «Αηθη ίηγμάηιν êxf>Î(ktw , i- ex Sandi Spiritus arbitrio per plurima divi­
Τϋίμνς Ζχννιυν ήμν», rori
nü àytn rvC- narum feriaturarum teftimooia demonftrare
ita fe habere. Cum haec ab ipfis , vel
μαης , ità irAferuv nmv μ«ρτρ·οϊν rüv fx nSv hac
a Spiritu fando per ipios pronuntiaren­
Ovwv ^p«t*«S» ίϋζαι, TUVTU Svl»< t^wv. τϊτυι» «wap potius
tur , qui impietatem Arii aftercbant (erant
auûnJv , |U«>Aav St St aJnJv cwe τϊ eyt» τν&μχτφ* autem · pro Eufebio Nicomedi*, dt Then- · <*· St'
ixqwnityatt ni ιηςα<ττβΗας A’fntn àrrtmtép^· gnio Niaec, quos jampridem indicavimus ) r'w*·
nra» & V«fp Eûrtfitw tw Nrxsprôriat , x? Oie- refpiciebant pariter io conduditioa Arii pbiy»n> rw ris N/xatas , Si ipM9pe«&cv nSn tSnXà- kdophos qumdam maxime difenoa, quoacnm

S

H

ρψ· «’«SArxnv St ίμν* ά τ^ς

st

A’-E '"1Ηύχ i“*JP?‘"?°’

ρΗνφΑοβΐφΚ rrnti Xoylni ünpixyen y St rwntyip< της oixtiaç

<rtu» currwf nxcerâ τέυΰ
xkù ewiedev . ταρησην
φι , aéc ίύ ιίλτικβτα ,
της βίληδύας πλίμηι,

Kpno;,

«r^«> txMw ι£ ηί*ημ»ηyàp xA£ew arar etXrreak «ρτ/«* (Ιρμκχμίμ , ar
Uxéner ί«Amvtoi xj μ£ η

τάί βλααφαμ/βςαντύ» StSatnetXs. αΧηρημ^μης it'
αύηί <ζβύπΪν Tvcrt^uc >ρ«Φ>κ λτ>όη»ς· ittwiçt-

Tftwtèr9p»mt, f ίχκιύι «AxiJx «ΰτϊ ι χ <y-

’»·’ «n,t * ftoû—
nodum. Aderant autem

Αη“» «T

>

& plurimi philofophi, in quibus fperantcs , ut paulo ante Siximus, veritatis advcrfarii, merito cum in»
blafphemia magiftro damnati fisnt : impleta
in ipfo & ia ipfuficra feriptum, qu* dicit:
MnMHhu ittn p» cmjUt/ in teariw , & λ
Irati»» rtuffii ter rjni . Recedit enim vere a
domino bhrfphemtun cor Arii cum Dea pu­
gnantis, & eorum qui ejus impictad commu­
nicant, audentium dicem Filium Dei crea·

teram

8»7

818

CONCILIORUMOMNIUM

turam atqoe faAuram, cum fit omnium »ifi- A
, x, «ro eut» àeisu « xapSie eùn . «A
bibam & invtfbilium creatarum naturarum r„
ôvn»s àre rix<«* a βλάσ·φ*μ9* xepSie ta
creator & eficâor.
Aparé, >Ç
xowwkJ» tÜC irtfkiat αυ­
τή , κτίτμα w τανψα τίλμητάνη» λίγ&ν nr
uiev τίθτί, tw rarrw xr/rZro xj ίημηφΤ'β», «»part» iÇ *p«rp xrrraS» fdmv .
fyeveoie a pMefepit» Arii phriaut centra Janfixai îÙm ttpeftelKenme Dfi faccrdelnm
fftmùne prelate fittriei,

CAPUT

r/μ· >>t

r.

φ/λοτοψ*η> Apr*» xara ris άγιας ixtt-

vne nS» άχοτολ/xtJv τί ©ta itpiot rtu/oix,
χλάτα «■« άτηφ^ίγγιτνι.

K E Φ A A.

X1IÏ.

.>'.

NUS ex mercenariis illis Arii philofoΓΣ à» rts ni» μι&ωτών Α’/»ή <nX»<ro<>@- .
phis, qui pr* ceteris omnibus admira­
λίχν τβφαττα/τβί ràiàxx» θ«υμ«ζ·^Μβί »
tioni fuit, plurima pro Ario contre noftros
χολλα χ} χάμίολλα ùrip A/** arpèç ris swwxe'epifeopos plura» dies diiTcruit : fic ut quoti­
xmç τις «ΐμιτϊ^βί JaTwrm tri χλΜτας era? τίμτdie propter diTputationi· confliâum ingens
eiTct concurfus multarum ad audiendum pto- p«ç, «iff γίνομαι ίφ ixàsvis tx ri? ïfai ni» λ·συμβολής μιγάλίω a’xpàxm» τί xXrOxi ni»
perantium . Philoiophus interim multa effun­
debat m ea qux a fanda fynodo dicebantur, νΐυ ίρχομ^χΛ'· ί’χ/σΐ'Τ'^ίΟχτΦ'τΐ Jr φ/λ·0*4φχχά­
atque objiciebat impias Ani blafphemias de πι ni» rapà τϋς άγιας enwiSe λί^ομ^ίω» , ης àFilio Dei, inquiens tempus aliquod fuifle cum «3«î A’pHu βλατφχμ/ας «βι^βαλλομ!^», Arye»-.
ille non effet : fic quod creatus fa&ufqué ef­
ης rrtî ri pre ri Θ« τ» , η rvn mûlu . i$
fet ex iis qux non funt,- quodque alterius ef­
ίτίρας
fet naturx & fubfiantix quam Pater . At­ Zrt χτίσμα χ$Μ χοι'χμα c% xx ίντων , X,'
que hzc kelcfta Arii dogmata magna animi ivies 4 ύββτοίστώςι’η . < ùrip rvmv ni» μ/apcfr
et tû>
contentione & orationis flumine propugna- υογμάτων A*pd» χολυς US atr<J o a^wV,
bat. Cum liac ille rabie contra Dei Filium _ λόγον νιφά$κ· Avrhîrr^-’ aûrS xxrâ τ» vie nu
fureret, & Sandorum patrum coronam infe-Cg^j ,ς xara'Fsywri^**
~ - · ri ru» άγιων îtpun ιχώη»
daretur acriter, loquente in ipfo & per ip? λ^χητ ώχη’τι
. i, Ααλίντκ d» euro , x} Si αυτϊ n ris ii»
fum human» falutis holte: e contra venta- A«L.
Λν^ρώνων αντηΰας t\9pè · ·< Si ris άλί&υΐας ù~
tis propugnatores epifeopi nofiri rationes con­
venientes & decentes pro apoflolicis dogmatis ιτίρμαγρι , w iptnptt ίτΐτχνηι , nk όφ^λομίfiiie tumultu & ilrepitu philofopho oppofue- νας qjM OptT&ras ùrip rù» άχκαλιχύν ίογματη»
nftit , magnum illum prophetam juxta &re- èrriStims άτηράγως τφ <χλοβ*4φν erpft φιρη ’ rw
rem Davidem imitati , dicentem : Perettu μίγαν «ροφήτϊα» » μ» xj βαηλΐα ùaviS μιμόμίJuo, & wifitvnu turbet*t. Omnes enim ver- ni» λΐγοη’ άηιμά^ΐώ^ >ζίχ i ταραχήluv» xw·
fuUs & implicatas philofophi rationes, ceu
fiupas , divini verbi flamma abiumpferunt . res γχρ ni? ri φιλντόφα ιηλι/χλόχχς «fenira? ,

U

'

Çfve

Ε

Verum ille diabolica verborum arte fretus , ώς tn<ô, τ« θΗ£ λόγφ., survie Xixlui t xawHpr«dicatam ab epifeopi» veritatem vexare non λ,ιτχον . αλλά xj bt®* · φιλίιηφ9~ r» tu» λόγον
defiit, facile, ut putabat, cum quovis obvio ίιχβολιχη din^vix ^χρρύν , τΐχυ Six nüv rrroTto·
manus conferens , diffolvere nitebatur obje- <νω» αλΛθπα» χηρυτημ^ιΖιυ άντ/ηξΑπν cVirare ·
das quziliones , ex argumentis etiam fortio-lD rJ μαλα pisa own η7ς txayop^uotç aùrô ός ûtribus , quibus conflringi fibi ipfi videbatur ,
n, 4Bp(&$tp0ijfyJ&’ , ίηλίιπνη ίβιάζιη ri xtin/lar angutllse elubens . Licet ad hunc ille
modum furens , multo faftu in tranuuillam χύμξυα Sliduj iγχίλυφ' · cv eti γάρ t’Sèiui ίαυfynodum fele inferret infolentiws , exiltimans τν viwisαβ&ατ , διολιδαΐη» iùv irrxpanstpeiv
irwf xefe vincere porte invidam increati Spiritus aÛTÙ νορ^φιρορύ^ον νοψήνον . a’Mà
Chrifti qui in iis erat , potentiam, ex fuis pu&aiTiÀv άλαζοηός χατη της^ρηνιχοητης «tweipfius verbis convidus fuccubuit tandem : ut ίβ ιφι'ρίτο , »λ»ίζα>» wxx» Ta* c» αΰτοΓς αίχτ/~
oflendciet Deus , qui comprehendit fapien- ΓΜ ττ>4'ματθ" Χ^ιγμ τίώ αχχτκμάχηη» ίιώαμζν,
tes in affût ia eorum , quod non in termone,
fed in virtute regnum ipfius litum fit , per tx tu» οίχνΛ>ν ριμάτων α’λτσ-χομί^Μ®^ βρ^χατίτπquemdam ex fervis fuis qui illic aderant , πτο,ν ινα δ«4ξη ό ©ώί ό δρααημ^υΦ" nie σοφχς
malum daemonem in philofopho loquentem C» τη ηχηργίχ aùriiv , eu χχ c’» λόγρ i βα<ηnon folum imperiofe tacere juflit , verum Αηα αι’τΒ~, άλλ’ό» διιυάμει ruvisanu, Si dns rùv
etiam ejecit inde . Quidam enim ex fandis ixtHVf JbAa» aure nv d» τγ φίλονόφφ λαλητή
confefTonbus qui fynodo intererant, vir fun- E xwnfôv ίατμοτα ι’χυρύς xanT/ynaC* , e μόον ,
plex oAtura & apertus , fi quis alius ex eo
cœtu, qui nihil aliud noverat prêter Chri- άλλα >Ç ιοβόλο» . iri? γάρ τις tx τω ταρήτωι
iltim , & hunc crucifixum in carne , fecun­ τη αηυόίνάγίων ομ9λβγηιύν, αχλοο? τίιύ φΰην,
dum feripturas : cum una cum epifeopis ef­ ιιττίρτις άλλφ·* tu» άγια» , X, pnScè Γηρον «$«?
fet, & videret philofophum infultantem pii» fi μο Γηναιϋ Xetsàv, iÇ ηϋτ» istwpvfjfyiw rapnoftris epifeopis, & difputationis verfutia fefe xi, xani τκί γρν<ράί·> ηα.·ων Tcfj /rrexorors, îÇ
jadantem , pofeit ab epifeopis Dei facerdo- êp<<$v nv φίλοσίφν χαηναιράρδρην tu» ήμιτΐραη ά­
tibus veniam colloquendi & congrediendi
cum philofopho. Tum vero epifeopi noflri , γιων ixiarxôoov, χ, τΐϊ μοχθηρά aùrê" «τι/ζητχιΓΜ
cum fimplicitatem viri & literarum imperi­
tiam viderent, fi adebant ei in medium non

χαΓβλ«^ο»Λόμ^Μβ», ai™ νχρά τΰ» irtvxârov τί»
■η ΘηΓ itpian X'-ipa» αϋτω «ταυομίλί'αί trap aaru»
/tuns

B

Α Μ PL I SSI Μ A COLLECTIO.

t/o

•MC w φίλβοφ·* Mtâtu . -rlnoi *·& ήμ*( A prod ire, ne fena ab improbi» & veritftis ho­
Syti trinorot
nF «Wpk τΜ «»λ·- ftibus irrideretur . Ille cum continere ïe non
τχ«, X, nkwpw «unr «νβ» γραμμόπ» , ivte- poiTet, phlloiophutn agmditur , & ad eum
inquit : In nomine J<Iu Chrifti Dei Verbi
9o> /M îmumu town* *tt n μ»**? » μ^*οη »«ρ« fetnper cum Patre exiftentic , audi veritati»
nFfpw^frxpeFc, £ tîç βλ>»5«« «χθρ*ί » ><λ*κ dogmata , o philofophe. CerteT^*|ait ili·»

^tnntu. è Ji·*·«<« tÇ^rA·^
<fyt XJÎW»<epk«aw* άι Μμχη Γφτζ Xfjfi
τν «U ru» ri rxrçjm·' θ» λφ«, «««·>«
τϋί «λη^Ηβί Ιίγμταη* i ythôroyr. oit «pk »n» ‘
f«2r mxwç . iÇ· «φτκ aspk «hw · «f tm i 0tof,

ü dixeris . Tum fanftu»; Deu», inquit, u>
mu eft, qui poftquam cœlum, terram, ma­
ria, dc quascumque in tis continentur, fabri*
cadet, ά hominem ex terra fioxiflet , om­
nia fuftentavic rerbo iuo, dc Spiritu fanAo . *
Hoc Verbum, o phikdbphe, Dei Filium ef­
^nrb, otwvpaow, ^TÛjùyiû/,iÇτίώ^βλβασβ», fe cognoiceflfc·» adoramus, credentes illum ,
ut nos redimeret , ex virgine carnem aflomX»’yw pGfle, natum effe , & hominem fikhim effe,
* Bdc
- - per carni»
‘
------ in cruce
αύτν", id r? dylÿ π&μχτί. iwn» Λλφ·, ί
fire pafliooein
in & mor_____ damoaPone
_____ pone no» liberaviffe ,
φτλο«οφτ, θηΤ way ήμ£ς (Horn «pniuitù/fyt ,cm » ___
*b «terna
perque rciurreftiooem ftum » sternam nobis
x/rdCavTK tfa' 4u> ήμιτήχη β»βλυ£«*π» ix τβρθΐvitam contuhffe .· quem ad calo* regreflum ,
nt aura» ηβ-βφχύ^ατ,
·πήχ$Λΐ iÇ crtui9fvrif fperamus iterum venturum , & judicem fu tu­
«cast,
Sr* nF τ?ί νβψχίς «vnT τβ^Κ -η
rum omnium que in vita gefftmu». Hsccireuyp >Ç τ«Γ ^«wtm wXXr^fpiMCéer «un» ιίμβί ix nc credis, o philofopbe? Ille tamquam difle^
τηί o/Wa «emxeîrrac Î/arn rfç ifatsirua «trnT rendi dc contradicendi imperitus obftupuit, d(
ζ«Λύχμ7» «urk» xh^tvr ntptttü&at · I» xJ «c ûp«- velut furdu» aut muiu» obticuit : hoc folum
' m <ηλJa'rm ί*λτι ζηΑι <«λπ »X/Ârw^«r, xfjniiû n jVOce ad commiferationem inflexa dicere po­
tuit : Mihi hax ita fe habere videntur , nec
tfMÎe «ei Tafnv» J» ΐ*βρ*ξοφαθ«. rtfUm τν- aliud quidquam vertu» effe credo , quam quod
tu dixifti. fum fenex ait t Si hcc ita fe ha­
rapo* λφ·» HE «FtC^Wt» φΦΜΚ, «rtuwet&M , Xj bere credis, philosophe, furge , fequere me ,
ik χμφ»( < β^βλβς, Sruc nwwW rin μή* ad ecciefiam properemus, in qua hujus fidei
•ÎK^fKt'ttr r? purifie caîiir dpwuk, SrtxxpM Cftgillum accipias . Philofophi» autem cum
nu-ru Sn* t^ur Joàtti.^ï^ei "np«VM»«t,i xrerat x«- mentem fuam ad veram in Deum pietatem
flexiffet, furrexit dc fecutu» eft fenem. Con0«k αρκφιιχαΕ.· Ii’ yipvr ·ρ·ς «un* !φ*Γ « tkutumverfus vero ad difcipulos fuos, dc ad eos qui
ruc tym rtfdttf^i 0<X4e^,«Ncr«{ «xeAet&crpar, audiendi gratia illuc confluxerant .* Audite ,
ιζ fast ? t xxX»wt«vπηϊύανβυ,ίν f ^’’Φ” iimp£w inquit, o viri : quamdiu verbis contendeba­
Tuûrqç m irr'rwK · · If φ/λ^<τβφ·ί prrrtfietKth βλβν mus , verba verbis oppofui, de objeâa, dicen­
ίβυην τρβί nh αίληθη hî I τ 8λ« θ*®* dCrf/3«»,<r»*· di arte refelli: fed ubi pro verbis divina vir­
Γ«« ηχολουθΗ τ£ γ·ί prrrt^ tvtrpet^cii ylyti nti μχ- tus ex ore dicentis prodiit , non potuerunt
verba virtuti refiftere, nec homo ad-ÿtintFς αΰτ8,< τ«<π τοίς rtwtX^oÛe-n fis ? αχράχση · amplius
veriari Deo valuit. Et ideo fi qui» veftrum
ΛΧΜ-em ΦΜΤι, ««τίρκ,ΰκ on >ογαν ίχοηΰμην intclligere potuerit, qwe mihi intellexiffe vi*
miUùt λφΗ$ èmrt
, iÇ ni «poo-^tfομ^,’α πχηι deor , credat in Chriftum ·, dc fequatur hunc
■n'Ktyc* «ôt^rww
___ · en
___& ini λφ»*
, Ζοχαμΐς rtç. fenem , in quo locutus eft Deu». Hoc itaque
^fleAreiwtrvt ηΓ^χινυτίβΕτροίλήλυθο*, βυ’χΐχυ- pafto philofophus illuminatu», de Chriftianus
σΛ«λίΜ>τλ·/τ·»τη louden^rrr^r^arvn^«>D
’ fc
«Je* ■·
grarolabatur .

MTttu^r&uWrarcuufcfat, w; Z·^*} rcr^puxa, irt- magnifica Dci fafta exultaverit, fynodos ipfa
rdiw m Xtfiroi·, xJ «xoXvftnrsrrw tout® ry yiporrt, gaudebat
C* y àttàMpt · ©wç.toÛtwI ^cto·. «»«λ«βά» ô φιλάτοφβς ,$*frro&tk, iÇ ^fjfyfOi yttriam, Γχ«//χ2*
ïfrmSHE ΰ«· η γίρονητ mn Si η φ/λιχτοφ» β*■rrtsSctTOi
η ©nFι’χχΖησ/χ β-αυβφθο/τος ,
νξ jr«wmu»/4À χ, e^«MftS»nc iiri πχ{ jUU^oAHWf
7V*0fM, η «rcuieSeç f χαιριν A rrtflimr* irif* φίλοβ-οφχ ηίνομβ. Φ«ιίί*»ος, lotvΦ «uriT nif λφκ ùirip η θημίχ» A'ptif)
>$ της ι'φΧρ«θ«σΊ^ or βΰηυ βλχβτφημίβκ.

K Ε ♦ A A.

ty.

Tlpérw/c nF φίλοϋφχ vpec -dutàytg» cumSw m
ή

mtnf**i^p efàpvn».

Refittrtir rlttrw pMffepbi, ni

P£«de aoaam ,

blxfpitmit
tb ili» ixvntt, writ fteit.

fMt Hrêwpra twpre Λ·»·, êf

CAPUT

XIV.

Pnf^fitie pbiltfopbi ti ftnBem fjxtit» fttptr
iU»J: Fteimutt bwtitwr.

T’vlXITQUE Detu: ititem btXMtw
vwiiow^ ·&?*** Ld
nuytunt êf AMs/aidnse* mftraw. S quitixovet ^μη^ρβν , t^gi tut^* ·μ»ί*τde(n igitur, ut vos indicat , mens etiam ern . d
? qjô d r*vc
rai feparatim ïubfiften» , Deum dixerit ali.
U^«w«Xd«« , β»9ρντ·μι*ρφο9 ài m λιζ·τ vw quis habere hominis effigiem ; novimus au­
tem

ΚΑΓ Ηχον«u?* Otée
«k w
xkt’

βρ

OMNIUM

CONCILIORUM

lj»

tcm Deum fimplicem efle ac fine figura.Quid Δ θί· . rit ii ®*’> trfyi ««AttuT ,
ergo fibi «olunt appellationum ifiarum figni- μ«τ/Γ«’. η’ oua/’ βούλονται
Λ *'
— - «à’ av^otriM
ficatioacs f dicite , numquid Deus hominis crfytApv ni>na> , facri, fri ùf»
habet figuram?
ri
»

^Svp·»

A’rvxtMHî 'ijsî ûyltav xerrvpar· Sut Ewcadra ittrxm A’rrrt^éati.

Rtfpaafio J"anfi»nuH patrum per Fj^iatbutm opi.

/copam Antiochio.
Λ>«.,

••'2Ç’*"

Non fic , o philosophe, fed quod Deus di»
Ονχ
u φ/λΜΉ* , «>λ’ί ηώκίιινθίοΓ
iit : Prxfiat univerfr terre , & dominentur àpyirwrat νατκς ττ»ί yifc ' Λ ni , xaraweadL^wei, & omnibus qux in ea (unt '. hoc accom­ iùwetr auris 0 W ταντατν φ CV ούτρ , τΐη τ»
modatum eft ei, facere fcilicet hominem ad
imaginem Dei , >V prxefle illum univerfir v'ttiv irt t τ» mirat iw άν^ραην xorr câa*<
fis yis. irtemp ,
terre . Nam ut Deus prreft rori terras , & ©tS, )Ç άρχ·* «rt*
tirârvts ris yist <
cr «uomnibus qua: in ea funt ; lie hominem to- •K «PX«
,~ à
tius terrx A eorum quae tn ea funt , veluti Bτ£ xarrar/, Sru 1Ç iw av^potnrov Mrspev
alterum prsefidem conftiluit. Hoc dico efle, ru νάα-ηί rrs
- yns x, -Τμ
wr cr
’ «u»rit
’ “ xenmp-s. vahommem ad imaginem & Similitudinem Dei ta errer rv, xatr’ MÔva €he
Χ®θ’ ipuoont >ifaâ um elle

vtâat w

Altera adhuc rrfponfe fanfhrum patrum per
eumdeni epifeopum Fuftatbium.

CAPUT

♦»!/«'-

àytwt laripuv iti ri aùn
tirmon Etira^tx.

En avntTwte/tns ^3

XV.

K E Φ A A.

TXIXTTQUE Deui: Fnciamui hominem ni
U imaginem & Jimilitudimm mftrem . Sed
cui dixit, inquiramus, o plnlofophc. In eo

ΑΓ ΗΤΟοθιβς. TanjrwA^u itàpvw xer’
fâtâra ipmpav >Ç xtotf όμοια nv ■ obtà *pdç

Κriva t

ψχ , ζητήνΜ^φ φολόταφο. e» nf yàp a/rât. iÇ
^οο^·&/ός,ιονχ9νμ1^^ρντ»'!ηγαγολίγ«ιρ.
mm: «d imaj-rvw Dei fecit illum , mitulumC imiwZt · Θτος TV JtV^pwW Χ«τ’«»>«©W
tJ
U faminam
faminttm fecit
fecit eoi.
eos. Verbi
Verbi ergo,
erro. Faciamus
Faciumut , iT^'t)^c^viptiprÇpi^9i^iT0t'v)repai!nf.i!p
fignificatio perfbnam eflt concreantem indi­
cat , A cqualcm appellationem inducit . Ut tx xotirufJ^ ηψαοτΐα n üvou mfdromv ruuinfmpenim Pater Deus eft qui dixit ; Faciamui ho­ yov muatvte , a, cniutrpm^oriyopmi cireytt .ois^àp
©t oî 0 rarrifp 1 rw,·
<v ÿptwr ents
minem : ita & Deus is eft cui dixit, /aciamut, cum fit eadem eflentia divinitatis utriufi &tis tri tÇ «gFôc 8v η τβπίον^
» !u*i
que perfonas , & ejus quas dixit , Faciamar
αμφη^οη «poràrw 9tdntnç ,rï ntr tims,
heniuum ni imaginem & fimilitudinem noftram,
xwijn»^ âv&poorov xetr* texova ΰμπΐρβο iÇ
i
enim quod dicitur: Dixitque Deui faciamus homiuem, fubjccit dicens : Et fecit- Dent bemi.
-

& ejus quae hominem fecit. Illa enim vox,
Faciamui, fanftam prorfus & nequaquam di• verfam Patris & Filii divinitatem exprimit .
Ima^o enim Dei fimplex eft, & omnis compofitionis expers, cum fit ignis natura.
Confers rtfpoofio fanftorum patrum .

σ&μΐμ, r»τ«να^«θο>i£ av»atp«»«xiw ΤΚΤ» 1*^oi x, uti θϊοτηης rotf/ntev liφνηί. iyàp ri©vî
fitàv άχλη x} àrtu&tris tn, np S«-« r? φότκ ·
θ

αΰμφο*φ· tfS àyiuv meripw.

Α’χοχ&σκ

Lumen inaccctTibile eft , fic natura incomprthenfibilis eft fanftsE trinitatis eflentia . Hic
tft fenfus verbi, Faciamus .

Φάςχνρόπτνν iÇ etrtxrfc s*rr φύτκ , rrvir^raC
Çrotàas à<rre . aSm trtv >i Stoma t5 , mtim»[J^·

Centradiitio philofopbt pro Ario.

Α,’ηίρρνρτκ τ» φίλοτόφ* vxip A’ptii.

CAPUT

K E Φ A A.

XVI.

«■·.

iptS ni w θιο’ν fltrAxv »rv<r, 1(9)
’ERÜM dicam Deum fimplicem elle, fi­
α^μάτιτον , <£ artw&sn». «Je 5v ipa
ne figura & compotitione . Quomodo igi­
ra»rwv, r», xrr’ ώί>β ififiipocr,
όμοιοι
tur intelligendum eft illud ; Ad imaginem &
fimihtudinem noftram' & quo paflo qui dixit, <rro», < ni μη <οτ·οντοίργ«)' w Uvam ri trpiç
Faciamus hommem, & qu« uquuntur , non
5v thtyt, wonjawu^u ir^pavv» · >Ç tw ίξηί ; φβiubiiftat ante illum cui dicebat t Enunciate E
ri rtftàr
τίιύ wteà risTW)' «τνίίνξιΧ, t! Sunobis perfpicuam de his demonftrationem, fi
votât.
potefli*.

r

Sanfli epifeopi per Ofium fpifcopunt Ctvitatit
Corduba, interpretante illum
alterof dixerunt.

Si, ut tu dicis, Pater ante Filium extitit , ûç pofterior Filius poft aliqua tempora
creatus eft · Deo & poftea Filius ab eodem
Patre declaratus, ut impie blaiphemantcs af-

Π

Οι

ΑΆΙΝ

crytot imin&cot St« O’rtu ίτιαηότη n~

Afwf Kw>S»'3nc,

tpubu>4wns uùnv

E/νρβΰ·»ϊρ^ο,
«τοφίΓς, nul! ômocrnp,TL·
prnfyistpQr · woijpwvwτσ«ί «rra^k ύ··
τϊΘίί,
turri
nvn ύα’αιΜίri nfôf
atwt-

B

t9s

AMPLISSIMA COLLECTIO.

t>4

«pa>«pLdric, x«3df«?f «w^afc ^λαβ-φπμιίντίί ,Afaritis, priua tum ab ipfo faidTe creatum ad
«TOW^XWlbpt^tfriW^WWnrÙr' creationem naturarum -ΛΑ;_
que faftn «,-,
funt .·. j
di-

xiffet utique juxta impietatem veftram, io­
creatus Deus ad creatum , fecundum vos ,
Filium ; Facias mihi hominem ad imaginem
ft Amlhtudinetn meam. Sed ftquidem Pa­
ter femper eft Deus, ut perna oftendimus, Fi­
lius etiam cum patre femper exiftit, non
^««φρατύτΝφ, «*X* temporibus pofterior, non poteftate minor,
Λκ £ tinùntt
»w, γιγ*- . non loco circumferlptus, fed femper itidem
iÆ ®dro «raùNwm ç «swtypWrau , χαθα' perpetuo cum Patre fobfiftens, ex ipfo juxta
ptwdifta incompeehenfibiliter ftinefTabilitergevpsepfaar/^s &&&*&·& «bdri, Iknati*·'
mtw, venis Deu» femper exiftens ; ex vero
r4h «λχ5όν Θμ* > ^χα^Η,»Ηυ<ν«ρ^*ιηίι»·- Deo ft Patre femper exiftente, dominans
τί*, fruu«/fo®“ tjJ votftî, r^u^oviAdU» «Uni cum Pâtre, eoeternus
Patrf,
regi»nans Temper
“
“

«*ίτϊ· Ac* ο , χαπί tÙù qpflqpov ari/Jwav-, ·
ixrtc9* Θ»Η·ρ·ί Ά xnrtr«·» Μ0fyif ’ xar'nοβν μ* rnOpatw ucr’tÎM*
άμνοτπ. α>λ’
ÎrdwqnW x*njp ·’ Θη« , «Η χροαήΗρρφ, > ·$ «*’
aruaxmû^MsqSw^/· taie, dpemef^ertfi^-^pô-

wwtl, à^^Tjwwrtx,/raîuà^>-ni«IV»Bcu'n P*tre, conlbbftaotialis Patri,
P*£>
««» Ρ««

.

omn,a p"

Rn°x
ώτ *""·
V
i vox , tr fi* ipft faflam eft *M ,
a
(
fwvrf faihe* eft: te fimul, non divifim a Pa.
tra creavit.· liquident una eft divinitas, ftfenteutia iina Patris ft Filii & Spiritus fanûi ,
nunquam feparato Patre a Filio, neque Fi­
lio a Patre.· Intelligendum ergo eft, o philo
fophe, quod Pater ft Filius fecundum ftiMlan*
tiam deitatis unum funt, ficut & in evangelio ipfe Filius clamat ;
O’ Pater tn** fu­
mat ; cui dicebat: ParMimrr Awwistm ad inragwm tr /iiM/Zrwdrsem *ftra*.

«tum ytjmrdjtüica aycyoso, α>9\.·μ*ς* ίιχα
W arafit ’Jajuripvvwce · aJA’f rrixvp μία Stiïtti,
xjβυλχ μία ηϊ-κοξας^ ï, n7 wa, x, r* àyh »»<£μ«τφ“ .a^Mejhrax au arm ra *α“ξκ »Ç·® «*·’ >
£ nT two rpk ris «ατφκ ’ verni·» *·* , v ><Aara^s ,
Sri e* xeril rkù της θιοτχίνί arrêt· ·’ »rràp Ç ·’ wk,
χαθ« x, de dCa^Atorça αι/ric uric 0eâ · »>ri
·’
itarnpditrpfyj. xfrit wfAr>f varnr»/^*^^
w mot’cadre ημπήρητ^χηά* ίμ·ΐατσ.

C

A’vrZffnerç τί*

Ktà âî» ό» τοϊς τρνήρβις trepwirterff Γφβτify , pq Mgi τ»> Oter «ϊθρωτο’μορφον . τι να
ow? t^« rüù βχμβΜΪαν η pnarç αυτή , Ή χατ*
sixéwt χμίτίρα» )Ç χαθ* àpoîtxrn ; φαπ »ΐμΓv. a’
γάρ pi*pàr rp7y n’ λίξίί xapr^R a^Jra . rwç

n Xîxîw.
A’xaxêjWtCTnçd^rai ffOucjM
Orra χολτως

tm

Sià tmoutb

ί’τ/νχβΐΒ

Couraitfli» piiitjtpbi.

Jam etiam in prioribus interrogationibus
dicebamus Deum non habere hominis effi­
giem: quam ergo figmficattonem habet hiec
oratio: M inurixent tj fintiUtriteem neflram?
dicite nobis . Non erum parvam nobis hic
fermo exhibet difficultatem; interim hoc di­
cendum eft .
Ktfpofi» frxHa jjrtedi per exmiletn epifttpunt
Qfi>* civitatir Corduba.

T·’ χατ’fixera , J φ/λΐ'αο,ρί, wnev « xanl rfu
Illud , ad imagine*, o philofophe, non ad
σιιμάτνν rtui^MTv, a’Ma xarù ympov cvtFruxJe&ar corporum conditutionem, fed ad mentem reο τηa>>t$éài vaejsTTTi λόγ^“. Λ* nbuMiÇ σΰ- O latum & expreftum effe docet fermo verita­
tis. Audi ergo ft intelb'ge. Deus cum (it na­
Vff. α^-αθός ur d ©tdî τη φΐ'σΉ , cat ν>ιξί τη rotpa
tura bonus , intelligent· hominis fubftantic
η dv^pdtsa iviet rd, xdr’ wtova aùri iptiavtr,
infculpfit illud, ad imagine* & fimihtadime* ,
erev9 àya^imru, ? άιτλότητα, τ d^rdrum, ? χα- ut bonitatem , iimplicitatem, fanftitatem, pu­
δαρίττιηι, 9 άφθμa»t >^ϊττ.τη , ?μαχαβχο- ritatem , candorem , probitatem, felicitatem ,
•ητπ:, χ' τΰ τβτ»κ ομο*α ’ i ra drtp t π» ο* Θ«κ τϋ φύ- ft his fimilia : ut qu· Deus eft per naturam,
eadem per ipfius gratiam habere poffet ab ip­
4Τ& , Ttura χαπ: Hu) oJtb ^de«v
Sujun^i xj o'
ιναντΜΧτηθ«ςάνθρ«»Φ*, tbt’t’er ri νβ^>λ «vtb . fo creatus homo , hoc eft , iptms hominis
mens. Et ut piAotea periti fimilitudines imaufTttp ύ¥Çoijfaewy Ζχ/οίμονι; ypάψονπς C* <raginum in tabulis, non ex uno femper colo­
vtort toc άμοιΰατ^ς i}S fixwuv , tx ΐιαφόρτ*

lix

re , fed ex variis perpetuo depingunt : ftc

dit ·γρΰμ*τ& toc Rxcvac a’^apaAfirrvc ^paqwwrv * Deus homini etiam quem creavit, in animae
Jru Jtiwxce o 0riçτ£> βτνθροίχφ τψ ù* obtS xti&tv- Intel!icentis conditorio, hoc eft in mente ,
rrd» ϊ^νοφ^τπμίίφ TÎcÿ^^r;, TÏt’trt -r? iy, conceftit, ut per virtutes haberet illud , ut
£ id imaginem & fimilitudinem fuam finge­
'χην Itdfp βψίΉί ™ x*^’ «*®y«
>Ç όμοίντη · retur : .cum in homine abunde confpiciatur
Tt? π’χόνφ* α'χαραλΗΓτν £tt<rv>fjS/kK c* ry ανθρ»'imago per prediâas illas res divinas , quas
vy ira ?J3 mpeppnôo'ruv ^riwv αρα^μάηιν , «v aevr- Deus in ipfo repofuit , dicens : Paciamar Cr,_

^TWCeavry·' ©toc, «xw. renjrwp^u ày^/*v»oi
.w’ dxria ίμιήρατ »Ç xa£’ e^oûw/y.

Caxtii. General. Tam. IL

be*i**

ad

tutati** O fituilitudt**

Ggg

xs-

Con-

«35

S0

CONCILIOR U Μ Ο M N.t U M .
Λ
Contraètliio pbdofopki .

CAPUT

A'yri ppr.tr tç ri φ/λβτοφ*.

XVII.

K E Φ A Λ.

I

<ζ*.

D’lFFERANTUR ifta hoc prcfenti tem­

'ΠΕΡΚΕΓΣΘΟ μο< ratrnttai τί τ«ρ»ντ·ζ
pore : Illud potius querendum eft » de
qjqpâ · tχ«τ· if t atponriti» «d T*> i>
eo Icilicct, per quod Deus hominem fecit,
& omnia que videntur & que non videntur. a » TC/nrc# ·' ©tac r «ν£ρατβν,ι£ τβντη nrn ipùpmt,
Non enim mihi videntur n de fe habere que τύπμη
ùyotp μι iwè tu t·**# ^ocarp &p*·
dixiftis, quod unum pariter fuent femper Fi­ χχπ,ίτι ci xarù ri «υ’τ» ·’ τβηφ >Ç a’ w àc àtiitts ίμβ»
lius cum Patre in idipfum , & quod Filius
femper fuerit Deus cum Patre. Égo vero di- / χζ ert ©tèc cÎh ουμνρούτόρχνν τ* ao$t i uiii. tyJ
cerem a Deo fadum fuiffe, ut in^reaturty ii φβ/Ιιυ wrvpj-avd» wîç xrirpatriyeftfttat afminiftrum ageret. Indigebat eniSKSeenjl· ri» Ctn tb ©t*· iiàη >αρ·'θτόί t/wap^i Ηίτάι)
uiftro ad hominis & mundi opinMumHMVB τίανθρ^ΤΒ >Ç τί χόιτμΜ χαπιβχΛίιν. iti μϊ^ΛΝ ·
que opifex Deus naturas creatu effr<5SYus^ irmupyà; Qtiç χτ/ζίτν ntç χτκας φόβΡί, μμγ>ιconllituit Gbi inftiumentum per quod naturas β·«τ» icurry f’py«AH*v» it » χτ/efe Tattreimi φοomnes crearer. Quemadmodum enim faberfi­
bi continuit prius inllnimentum , in eorum r«i. «<r»tp yàpo rtxrw <β^·ύφ<Γ« ipya^a hcF

Υ

?-· I
Λ·»/ ».

Jr»>. i.

qua: fafturus eft, ftrufturam.· ita licet in Deo
cogitare, quod iupponens fibi ipfi filium tan­
guant inflrumentum, mundum per ipfumcreavc«it . Quod enim ab apoftolo dilhim eft,
quod
per rp/vat /»Λ· /ira/, nature per
ipfinn quafi per inftrumentum fa&xfunt. Et
quod Deus dixit creatum effe hominem ad
imaginem & fimilicudinem noftram, per in­
ftrumentum , hoc eft per filium, ad fuam iptius imaginem & fimilitndinem Deus dixit.

ua' aùrn /juVbirruv ytvt&at χχτησχ&Ιυυ. Sruç
iri vancra/ xJ tut tb ©ri, ότι imritrtii ituné ùi tp^αλόϊον ny ui dv , t xritri H «fri tw xôepw · yàf
ύαί tb flùroçôA» ρηθο#, ariaanm ii atari r$MW»
ùç ii ipyufiti* ixrf&rvraer ai ii αυτϋ φύτ(ϋ · <Ê ™
χατ’ f«»« it rjuripav >Ç χαθ* ipaiarn frÎTièv τΦ
Θ>év xr:£)lw<ri -riv àv^potaw, itàri ipyaheàt, τίτ’
t$7 ita tb u/à Xfltrà rlw iourrr Horot >Ç ίμοΐο&Π » Η­

Mutue refponfio ftnflorum potrttm ptr Leontium
epijctpum Ceferte Cappadocie , C EupfytbmmTyanenfem epifeopum.

A^Taxexti^’S

Si ergo, ut tu dicis, Filius inftrumentum
>4 naturarum effeâionem a Patre creatuseft,
tx tuis ipùus verbis excidis , o philofophe .
Ait enim evangelii vox , quemadmodum &
ipfe paulo ante meminifti : Omxia per ipjunt

Er av, Je au <pnc, fp^ctAcrex a’ uiii «C Tar’natv
xTtrJv φύοικν ύβΛ
xatÇec t xri^rt , «X
<rfcu/TB χατητ/ττΗίλό^ον, ωφλό#θφ«.

fjjla funt . Et adjungit : Et fine ipfe fiefinm
efi nibil qnoel feftxm eft . Igitur fi omne crea­

tum per ipfum faftum eft, &ftne ipfofaâum
eft nihil quod faâum eft, Filius aurem faftus
ctl.tit ipfe ais: fe ipfe utique creavit, non Pater.

a»

Contrtdiflio pLdofophi.

Semel dixi, quod omnia per ipfum ut per
iiiilrumentuin fecit Deus, in hoc ipfum ante
omnein creaturam iptuin faciens, ipfum in­
ftrumentum prseparavit ad creatarum naturalum effeftionem .
Rrfporfie /antiarum patrum per ecfdem epifeopo/
Leant tum
Eupjyckium .

τα# 0' ©fcc.

>
ayitov aanpav ita AtoniBiTtcxi-

tb Ifattratjoi Καττα^οχ/ας, χ^Ευψυ^ΐΜ

ί βκΓχβΤΒ Tuawa#·

yip jî tb tÜayytKie
eiityaùniàprttK ipjrhr
<xh)î· saa/rti ii auri t^n . ^sxoc^M* >ζ
outb t^fen iii d Ô yiywcji . d w aav ri art·
rov ii aùri yiyovt , iÇ ^>ék aùn ylywcti ÛÎGÎ
0 ytyw, x? terput ii
iat>riv ixnacjt èpat ιζ

0' t>/dc , <vç aùlài φ4ί *
0' ταττρ.

Afrrifar&ti τβ φίΛΟβ-όφΒ.
filtra^ ί7τον, ort ταντπ ii tpyaT&ai , ii aùrà
troiriTCe i Θιος , fv’c αυτ» râr» imiaai «ÎW * τβ- ’ î’f·. **
σ*ς χτ/<Γία>ί, njq «ρός inwn ifS xrrrjii φύηβο ··»··’·
ipyaX&iw ^u^txi<rotç otùnv.

Α\τ»τόχ<;σ·«

àyiuv narrpw iià

av^S tot-

σχότ«» AteyT/B xj Ειλ^υχικ.

Ε/τί
Dic , vir optime , ubinam quifpiam tibi in____ J ίϋλτιςι , tb 0-0/ rrc tpyaKJMt àvtfciwt.
fonuit, Filium Dei & Spiritum ejus lanftum E ---- u/<
· ©tB,- * ri xj riaytvv βυητπΐΗΪμο ; aaό» ;,
1 tb
inftrumenta effe ? exhibe nobis harum hypo- P«>b iuiv τιίς μβρτυΰβς
ό··θί«»» · τίν9*
thefiitin teftimonia. Cujus, qui quidem fpiri- τνΧμβτ»φόρΒ
7ΐίί UTtoypa^àf , txititran^
tu ducatur, fubfcriptiones habes, qui Dei filium inftrumentum elle tradiderit , cum fit .ipyaAëëov τ»ν uiiv tb ©îb tw xrisiiu vàviw ijtî
τβσΛ par ιόν ixnpocviuv, >q TttmnvtTt·
creator omnium faeculorum, & omnium cœ- ‘aitMoiv
leftium exercituum , & omnium quse in ter­ yeiwv ; ί’ταχΒσβν twviu» , ύ φτλότ»φ ,
μοφτυra funt? Audi igitur, o philofophe, teliimo- eiJv ÎJJ tx
Otiwv ypatpAv , fJS ix^râvtuit
nia cx divtms feripturis, cozternum Patri Fi­ ©fdv ùi àtitov tü5 υατ^,ί to uiw auro , xriduirt
lium iplius effe aftruentibus , creatoremque &
x. cr,fjLinf.yîv τχιτών ifÎ xrrrJr çüatw. d» pSfi (iiopificem omnium creatarum naturarum . In
libro quidem Gcnefis hebes Moyfcn prophe- βλρ xristui t^pei Μωσ/u tw arpoQvrrUu t & fftuz-

itt» In MS. noflro <t

w

. fiarduinut.

8j7

Sjg

COLLECTIO.

AMPLISSIMA

creatorem Gmul cum Deo & Par*JUi* piceos
..................
fiùffe *tradidit,
, ut‘:k:
tibi ,
vir optime, pnus diximus : Farinnttu btnti- ettfy t
mm> ad irugtntnt & fimilitttdinent ntftfam. Perfanam coopcrantem compellare natura comparatuu^ cil, non inftrumenta . Sermo enim
ille: Et ficit Dni Snrintfit, ad inagintn Dtta,i

fyunpyèy v,J θίJ i$ »«ττ«4 T®* tMW ϋξΐΪΜί, λι- A tam , qui
ymo χβθβ «pasq>M^4»rw ω 0ftnrc · âic» ·’
*tre
Γβ Βί,
“*·"
Filium

Ghç , Tateew^a Septum met Mont νμαήρα* ip)
χ«θ’ iynitivn. eptfw» «twlq^rap^èv evyxxAfïy
η'φνχο , «>λ*βχτ fpy«Ai<« · àydç cûrny · «J /Twnrce*©téf rfem^pMW , χατ*Ηχβν« dnotwro»
mûrie type* qp) Oita r’xaôwc* αυτής' «ô^crrt'uy
•paniwv mquuuVw. ce nlyaip rsh» * aw>kw/4u
evÿpaww ’ araifM tüùffS /^«Xenw intnutv.
twnpnv if^a μαφιυΰχν
, eit μήον η

fiat illtatif nnferiunt & finnan enavit m:

perfana; auftoritatem fignificat. In eo enim
quod ait: Faeianeu baauntn ; tollit inftrumentorum cogitationem . Clarius accipe teflimonium authenticum foli nerfanas Filii pro«ogpdnpaay rS w»
, isooùray «trrw iq- pofitum, oftendens ipfum elle auâorcm om­
ptBpyw tar<iv
^uanSy ftiewy , ak yiypxir-nu nium fa ftarum naturarum, ficut feriptum eft
C*.βίβλψ
, tx raptat©* TipcpuacppaipiiTa λί. . Bapa^
,
*n libro Baruch , ex ore Jeremia prophète
70VT©-. o aernto-xdLflW-cK ί yh£«C rv «rwwt ^payer, B dicentis : Siri praparavit terran r* aternunt s"‘,k

1

“’arôiù»
- . àtwpm
, implevit eam fimeatu ^Padn^diba» .
rrÇ
avorrM^y
Siri mittit Itemtn , & vadtt : vocavit ilM,
τίφ£$, x^repdCmu* exaArec» «une,
tinware*
47 obedtvit illi cam frenare : ae fieil» [plendae,
αΰτ4 ?ο'μμ. at it «η'ρκ Ιλαμφα* Ο» τη7$φσλ«- nat « caftodiii frit , tj letata fient : vocavit
χ«7ς avrùv, κ, χυφρβό^Γβν. ίχβλκτο «ντά , >Ç J- eae ,
dixenmt : tSyitmat : fpleribternnt
< W* τ^τ^.^α^χΙ^ΜΓτ’Λφροβχαήκτντοί»cam latitia ei φΰ ficit illae . Hk efi Datu
raerrt χύηί^βτ^ ·' €>foi »μ«> , a Xe^fe&ùcrrru/1 ηnefler , Û* ara repatabitar aliat advtrftu tlletm. Invenit omnem viam /cientia , <7 dedtt
ρ&* <mpii ®>w. c^fûpr χίτβν âièy t nnl/umc, xi tteeam Jacob petere fico , tl Ifiael dtleiio feto.
η6*«ώύι}Γ«Μ«3ι>χ«ηδιαντΰ,
IrpejArynya*
Fefi boc m terra vifett tfl ,
inttr bomimt
wq/Bfiobt «υτί.
πβλβ f»r της γνΛ νφ&ι, <9M coaverfatai efi. Et Ifaias ait ad Ifrael." Nam. ψ( , 41
vwc dr9ptirufftuwtepd9>t · >£ ·’ H*a*«/«Atp^ rô> ytid mfiit, attt non audivifii? Dent fempitemeti «. ·,
I’rprnX* «i KW a’x t ytvi, rxwai; Gfès «tw'yi©*
demùmt, fri creavit termirnt terra . Quis igi­
Gfiça’«TU<rxLxe-«çrdάχρα τχςγόκ. τ/ça»Jr©* tur eft Deus ifte ferapiternus, o philofophe,
• * ‘ xrftuwy
* *·
CrtrAnro aùrfuj

β* θίθί ο attain©*, » φίλότοφ*, a xarfndLota-eK
r-~~y *i~' ni
~ C qui creavit terminos terre , qui in terra vt‘u* e^»
*nter 1*’®·°« converfatus eft? Fi­
ά«ρ« Txçyxç, a’ <î t*i yiî o'ySrie , xJ rite
ntt attàpvlium ais converfatum faifle cum hominibus ,
rarcautNtyerptf^Uf; ray uîdv λί^mç συυυαηςράφθαι an Patrem?
niç κ&ρντηις, n nv vamp·;
A/xdxtjrtç

τΐ φίλβτο'φβ

pbilofipbi.

Filium dico faille conperiatum, ut divine
fcriptur· teftatae font, & ego ex ipfis perfuafus approbavi. Sed eft adhuc mihi graviflîma
& cui contradici non poteft, objeâio, quod
ante omnem creaturam fécit illum Deus, ut
ατο- per ipfum omnia crearet .* & hcc in ulterio­
ribus concertationibus demonftrabo.
D

O' t/lit φημι auAMtvtrpχφ&α , χβθ»? wpuxay el
fanet
rtmfait όήζ ανπά dtciilfyptu.
ιύλ’ ttt μ»ι trt $ujuetn>TttTn «rarr/pper©* èvri^t»Κ·ηύβύτη, ητιιορ» ictrni χτία·«ύζ tKTtrc»«vriv
•*GfO$ , t'/x it eùn n irxvru χτ/ο-η.
$&ξρά» nii ίμ*ροβ&ς»
dtp^'yuv.

nÜm

Aréxewrc ?^î àyiwt xoripwy it«
«ù?ÇS ·<ποτ«υν
/xitfxairw Afeyr/s >Ç ΕύψνχΑ.

Kefponfio fiutflornm petram per eo/Aem piiffimoe
rptfcopot Leontinm & Ejtpfycbtttnt.

Ov^htuc , « φΐλΜ*οφ<, âtftfft Siî^et rt ntvNon ita, philofopbe, non poteris demon7W «cTfp tone. ‘faqjutyép i<rt ri Qù ,
« το/η- flrare qu« dixi Ai. Proles enim Dei eft, non
μ®, xtâéirtp itè rÂRewy
vjM t'î opus , uc pluribus oftendimus . Et quis, o
pudofophe, ex viris pietate ac prudentia pras.
yàp, 4 φ/λώ^φί, tfS d» dC«3^at >Ç άγχτηΐ» ιλ*pollentibus, in tantis ejrfdemviribus,earum,
Tiîyruy xvipvvύχiTtrKknvnu tri τκΐς ησχΐ,τνί αυτ» quas ab ipfo condita funt, naturarum , tancaip>aierc
wr «vrï iyMfpytàtcrih φύαηη , quam a Deo , hoc eft ab ipfo creatarum,
cît usai Θίί , τίτ’ tftv tir’ «tz'rü xTrs&wewr , rit
non obftupefeit ? clamante tcriptun : Fttt 9ntf; ,.ο-,.
ypepnt /Uârns · fTw'nrc* ·’ ©tes n» w&pnnv - Dw bteutmtt & VUit Dttu anAi fu fiet,
ru , tf trmt vMt be»». Joannes autem evan- '
>Ç csdCrsOfàç ntvjtrrti nre tmtwrt.
À*'w ,· Ikwyvnc Si » £ctyyi^tnig e-cctpfrtpt^cùau- pgelifta manifeftius demonftrat ipfum Temper
rnttùri»

«h riucratp^ernt τφτχτβ), vwnuSiôvn

£ rtuMyepXWTwreTei.

ydpt 9»rri, fu»

«tJ tjfytn a’ir ci, · ytyorca.
iïi aafifiam ititant, J^Xarepr , en té<nicyfwrrùc qoewe Snfjuapyài· wae * a< Jv
tfS
ολ·* χτιτμαη vànv , «arnp ir xi ’rfz, ήρνμξύν n

λτη f$im x,

Μαφ’·’ , <*>>·* ·» ®»àc «λι»θ«; Ctiew,
CaactA Gfwrat Tool 11.

ex

cum Patre exiftere, coeternum Patri & fuperiod carentem, ut Pater*, /■ principi» nu»t,j^.
inquit , eraf FMaNt, & VMen ernt apad
Draw, ff Dnu trnt VcrbtuH . Utc ernt m
principi» apud Deta» · O·»*» ptr tpfint fafl»
fint, {Γ fint ipfi firim 48 a^sf, préd /Wfa»
qf. Ecce apertiffime oftenfum, o phikdbphe,
3uod Filius omnis creatae nature opifex lit.
gjtur fi opifex eft omnium creaturarum, ut
revera eft tam earum quas videntur, quam
earum que intelliguntur, manifeftum eft quod
Ggg

»

vere

9j9

u*.

CONCILIORUM OMNIUM

vere Deus natura frt, & non inftrumenUun, AtpyeXww, ώίφηί, <üt χτιαμΛ, <m www^·, »T,Ç·**
ut ais, neque creatura, neque iàâura, neque Tt pant^uïrsp** TM νηξίς · "
Patre pofterior. Illud enim, erat , ab evan- λιχθο· ùxi TM d«yy«À/râ, η «peerage» ** 'V*,*
gehfta quater diâum, non habet aliquid quod botit n\itoribo>i yiearnirt >ίχΰν(^ύΰΐ9", at>A'«ôante illum extiterit. Ut autem perfeûiflïme
τχττρ, jQMjÇ«>XhaiC»«pyiràagnofeas quod non eft alteri' fubjeâus , fed
fui ipfius habet dominium ut Pater, accipe tüju μομηνύο» . ««Mt tw'vuu ri ^tww/m H*«-«/m
- aliud cxprciTiflimum teftunonium . Audi er­ fioürr&. 40 OiAwr , twi», « ijfytovrc"
go divinum Ifaiam clamantem.- Et volent ef­ ■Kvthuuiiri. rots luSatOK
*r< y«*”
fe igne combnfti · Judcis pnanunciaas ; S^tia iiov tyero&D *μϊμ , w·« tίοθ» »)«m r βίρχή tvi
puer nttai eft nobii, Filme datui efl nobis, nr- ritS/MetbrS, iÇ xottârat ri ôtquut etîn μ/γβλικίοjue prineipatus faliui eft fuper burner» ejus , tj>
vocatur nomen ejui magni coqfilu menciui , ad­
mirabilis confilmnus, Deus fortis , potens , prin­
cepi pacit, pater futuri foculi . Audi, philofo-

Μ, I,. i.

λήί βφϊ(λ& , δώματος ημβηλ^ » ®f<*, '\u'

pec, c^wrenii, άρχμν (ΐρΐώκ 9 ««mip τϊ^ΐίλλον-τφ- «ι’ίχφ- . lx»t φιλόοοφ» ς^Μβ-rertiù etùrb «fephe, dcumnuin cum effe prædicatum , non B χηρυτημ^υον, χζ
ΰτίξι/β·«·», χ«θ*δ ιψ&ςφαη.
autem minifttum, ut vos dicitis. In uno au­ c» Sî μιί ?|3 «Ûtm* dUrpywnTv vatirwif tavrit ·’ «tî-.
tem fuorum beneficiorum ipfe Filius Dei u- rie μοηγανής υι « rt &où αύπζόπο» π χΐ xr/rftu tm*
nigemtus exhibuit feiplum dominum & crea­
atàpé** tvirpnï ixyerwirii τυφλιΓ «νβτλχρύtorem hominis, in fnpplemento fcilicet,quod
ipfe Dei Filius fecit in crco a nativitate . β“Μ, ώτ’ «υΤΜ* TM Wb’tm'©fif yfyÙetytÿÙl . «T«t>
Splendor eft enim Patri coxternns, & figura •χατμαΛτάρίτι ru va'ÇigvwundStw, χ^χβφβατίΐρ
immutabilis totius iubftantias ejus, utaitPau- «χαρβΜβχτφ* τής ο λ»« αυ’τΜ ùmrw, χβθβ φ»ιlus apoftolus, vas eledionis. En philofophe , σ-ίΠ«ύΛΦί·'απ0Γ·λΦ*, τ»«·χιν®Η τηί r’xAoyiç.
'tam multi Filium Dei fine initio, nempe. iÎM φίλΛτοφί·, TWFMntάναρχο» » ίτΰπρxl rtuxxxraincreatum ut Patrem , fadorem autem om­ nyrii τατς/, χτΖτΖιυπ τκτώ
xrtrS» φύσαπ,
nium creatarum naturarum , ut fiepe dixi­
mus , earum qua: videntur , & qcuc intclli- «ηθ« xÀwrexsç oipdxaffy, i$S η «μ»μ$Μ*, iJJ n
gentia percipiuntur, denionftrarunt. Ubi au­ vouptyuv, ri» u«™ Θ»μ“ άνίϊ&ξα»· τη Si m)«Z
^Sipya\riu»
tem fini inftrumentonim teftcs, dicas, fi ha-μάρτυρα
__ (
,e
,9 φήπιν (Ιιχ&ς. nt^awjÇ
y
bes ; & cito igitur credens in inftrumenta bap- C Η’ί ιργαλΰο vtsr&avK t fixrnàni ,
titeris, poftquam, ut ais, Deo fidelis ex i ft is. τίΓΚ
· ντάρχοος
* ·
------τρ
©»p.
Contradilho pbilofopbi de eo : Deminui condidit
me initium viarum fuarum in opera fua ;
ex preverbm Salomonis.

CAPUT

A veritati, quid dicemus de hac manifefta
fententia : Deminui condidit me initium viernm
fuerum in nptrn funt
Kefpnrtfio fnnllarum epifeoperum per Eufeblum
Pnmpbili epifeepum Charta Pni^Lna.
D

nu

ηύ τχ· xùepf ιχτατί μ»
άρχίιυ ôS<S» «ùti di tργα tubi · *x fjî

ταροιμιύ»

ΣολβμΛτκ.

K Ε Φ A

E

A.

il

TW, Φ«π, τχτίτβν β«έζ*&ι υμάς I «Aqfcw,
T/RTOi^M
lis φβοηρας λιξ**,

τής' xtitiej tXTttrt μιàp%liA>iS& «uJtm câf tppacunï.

A’»o«Ê«tnî *Ί<ΐ ofytot» mcripv» φ ί»«·η» tfy?
Εγ<γ»/3/μ τί Παμφιλ» inwwn
Κααταρήας Πβλίτ/ηις.

Qqid profunda penetras probabiliter ac fa­
ΤΐτιδατΛ^ρούΐιος,
riefit&i^lfy.
cile , ut exdhtnas i ne tibi ipfi, o philofort^àtnai
;
μή
στωτύ
,
u
φώκτίφ*,
άφορμάς tbrtphe , mollia cumules argumenta ■* vide ne
icopulos aditu difficiles incaute confcendens, Ιρας ιχισάρ&ί' ίίρα μήτηος Sunvifiints xmumïc
prxeeps ruas. Verum de illo, Dominus con­ άχαραφυλάχπ* trifidi χρημΗ&ής ' «Ίλ* «-«Μ,χΰdidit me, nunc dicemus, quod majores no> e*s txmri μι, vttju φΐία·/^ · *' **· ’ψ“5ζι^»ίΛΗ“®
ftri dc illa fententia, Dominus condidit me, «id τΐ« λιΤκκ τούτης» r»ç, •TtueMfXT’M'/jUf,
multa quidem alia tradiderunt, & de difpenτολλα
αλλα, «; tiç rlwxa-ni evpxa If «Zxw»>
fationc apparitionis domini noftri Jcfu Chri­
fti fecundum carnem , quomodo explicave­ μία» τίΐ iηφαν(ίαί rixvgb ήμύ> Γιιοϋ ΧιμΙ<fî
rint , nodis omnino traditiones. Nos entem ίανς Ιι&^φαν, νάνηύς’η ηςι>ύ·νβ«» ιψΜβΙΙ
nunc coopérante Domino noftro Jefu Chritràf^tuf ίηύακτίώ (thaw m3 ·ηα*τίμ&α,
fto ex aliis etiam hiftoriis deferiptionem fa­ τϊ wfb ΓπτμΧ^γμ ouwpTMVTK. Mfi ft θ«λ«ς,
ciemus : & u velis , o pbilofopbe, ipfam to* E φ/λάτοφί, »Μιύ ΙλΙω τώ λϊξ» *ρνπ«·μ$ι μ^
tam fententiam ab ejus initio proferemus in
xj rit αρχής cubüf · λι^ίΐ yep η fyyà auris. ία»
medium. Ait enim principium ejuS^i Si a»- «y«yy«Xw ύμί» τύ καθ’ ήμίρα» γηΐμ^>α 9μ»ημβο£-

mmcinvtr· vnbit qua queiidie fiemt , memor en

no

An/fpwK τϊ φζλοσόφ»

XVIII.

■pOSTQUAM, inquit, tfntoperevimJkitit

eîrrp, ά φ*ΐ,

qaa n foculo numerare. Deinde adjungit , di­
cens : Dominai condidit me initium viarum
fuantm in opera fut , ante foculum fundavit
me, m tniito antequam terram faceret, fT an.
(equam abyffai faceret, antequam procederent fon.
tee aquarum, antequam montée falli ejfent: an­
te autem omnet collet genuit me. Unde mu­
niens illud , Dominai condidit me, continuo

.«nt/>«>«<Àép^w.xc^
e/o$ t*Tt<rt μ» «pyUjù »I4f auricb tppa «vtm , atpi
τϊ αιόης (9ιμ»λι<ύαί μ», c» αρχή atpà riiüjfyîûi
atiitraUf arpi tm tos à^icavi wwïew^ipjÎTÎTp·ίλθ«τ vis «Dyas ijî vîetur, <*pi τϊ in tSpa&i- H
rat ·. arp* Si mimn» 0βνότ ^μιάίμί . tdCv x«ntοΓχΧβζ»» ii, ÔnxueiOi ικτιοΐμ», ίνινανάφαςςί·
ανηί/^αίύηςάο^μ*<ται

11'

AMPLISSIMA COLLECTIO.

S41

841

«l* XUCiK/var'nri^JpaçiÇ α·*χιήκ’
Aw-A inquit. Dtminnt fait rtgptnr if tnfabitaHiin .
_>—
‘---tw
>--!---------------------t
Qjueramna deinceps dominum qui erravit il­
XW
«tsw
rwracrm
atitn, rô xj antfatorru—
yù-

μκ $ d*Mt>TU$ *
>«ç · Σβλβ^Λ ιχ φ
τί · wu^èj Γύβ Urémc · χϊ n«0< or ιψ dt/ttΆόάμβ τύύγώΐι tint' χύβΜ sxwnrs %wpac W
scemdîW. <S» il
Bep»Z
re/ronc Vtptfan
tu ^pofrfrv*

«paarritt^a/^»

τνxwé*

lum, * qui facit regiones ft inhabitabilis .
Stimulatus enim Salomon ab his qtus Job di­
xerat: iMi rr<ar am ptnrtn fminntntn ttr-Ta t».
rei inquit: Den'mu fait η#»μι ft* inSfanfalie. In libro autem Baruch ex ore Jcre-*·««*.
min nropbetr, ut prit» oftendtmus, de co
qui fecit regiooes ft inhabitabilia , dicitnr :

jfâpaci^Auièrns λίγα* utni A’ya^e/rxFilii Agar txfumlfi pniaiuM , fa fatr
^wrûms τίώ trwxew M rfe
, ni ίμτηρη ttrren,
ntnnHrtt Mmn tf Thenen , if fa
τίκΙΛμΑ^&κιμΑ, Xj ·1 μυζΗληγ·^ >Ç et tn- kelettnt , & teentnetertt prnMia : aient
Çwrwnu tw eutunof · nîèv Xi etfaesèx.
iii s/tfdûxrav ης rpifats eurir iÇ μιτ' tKiynr βίλ-

«wsme

ten , etievnit ten prfantie1
λ’éeida<Tdxaôm,^>wTXH<uMiô, c^wpCaairrûJ tanin ngntftit
...
TÜmwrwmi. 4re» vfanc^lfavns tW<ts-i loquens de eo qui invenit fepientiam

λΐ^»· .·»π«ΜΧ«ί«τω>ω^,Α«/Α«Μ·Γ
rev. css xAnrcaatMu) xtlujA rr'fxxaiw. i an-rfaMtrifA, ^xspXmu. àrapa^Anniey ydp,
JftAo'aeps, TdauTdraAnlwyoffve-aumpeiCmp7Ï xmalc^ty rm «psKftjL^sK dwÔrewç. · àros-jXAew, ρηη'> τίφΑ 11$ vp&rtu. tχαλκό.aùn,

ettnen ttnfat, in-,ilJ
piruit ten jtmattis fanMfalAu . ffew mit­
tit lente, if vadit. Non cànnivendum eft ,
ftui
* preperevit
w»"» ttrren
><"ΐ· m
»

o philofophe, eadem rurfus proferre ad propoiips hypothecs evidentem demonftratiooem.
Sfa nitlit .inquit, lente, êT tMt : vete-

wt Hied, ff tfabvit illi ten tienrt ; et fal­
le fplfahttmit in ttfifait felt, if latete [mt :
vocevii tnt, if dixtrent : Adfnnet : fpltndn'
rent ten letitie ti fa fait Hint. Hk Datt
nfitr, nee rtfatfater elint edvtrfen ten . Zaoratf efflsrav vixn ftitntia , tJ Mt ten JeT^tksnusnpocmpecavw. έζαρι xâaay eXov î- fa fave fa / if tfretl Jiltih fa . fafl het
atrdpK · tXtKQe fariui Γαχάβ τύ nuXiafan, >Ç1 Cin ttrre vifa rfl t if inttr htinintt ttnvtrfa
Γχραχλ πί fytmpSlfip ûx* adrù, μ^-nSru ùrt rnt tat <0 . Duas naturas opponunt proprie ejus
qui fecit regiones ft- inhabitabilia , quas di­
<yèsa^9n9 xpi nis dy^pwretc*etwaowpd<pn. nk xit Salomon , ft Baruch , five Jeremies';
orô ftttaemmo&Mravmxitroc, xeniramç χ»ραί Cum cnim dixiflet : CeeMt nt : fubjunxit
Îdacoimc, άί «πΣολβμ**^ Βα/>ίχ, îni ïq*- ejus opera, dicens ; DMnu fait rtgfat* &
μίκς. Αηίιγβφ, ixrt<rtfa, ifapyr^t ηύη qp)I tnbeHfaUie. Ratiocioemur, vtr optime, quifnk cnpysoK, λι^χιν* eC^ts t ntfat χρφας w'> nam eft ille dominus firtieos regtooes ft in­
habitabilia .· intelligemus noit eue alium, fed
dtaufTW * <υ>λ·>>κχίμ«Οα , w βίλτιη , n ris xfans
omnino eum qui properavit terram in «tar>
i efaeag Xfaas n, efafans. ffaefafy on t>x αλλ»>, num tempus , ( in terns enim properatione
<ίλλ’d xayruf e’ xarwxXaw-af τίώ γΙΛ sis fa alite> confiftit
__________
e_____________
facere regiones
ft inhabitabiMf ) qui
Xfhtf' dv^^tp χαπιχχΧ«ζΗντίώ>4ΰ,χ«κ7ν, implevit eam ponentis quadrupedibus , qui
drr^ôpmtÇsretxitTMC- à >Ç iμχλ^χαε αντίώ xrlunSy vocavit lumen / ft obedivit ei cum timore.
itfafaXt»,
fauves "ώί,
que fequuntur . De quo inquh , quod in
■nfafaM, in,
οχ,χαλλταί
refais, <
£ όχήχΜΟν «Jnf
1$t»fFic. vtfi a?u^«, tTttxirisfais D terra vtfus eft , ft inter hommes converta­
tur eft - Intejligeodum eft ergo, quod ipfe
xj nit mtytmts euvattsfaw. 1 mtfatt eft dominus, condens rationalem fapientiam,

«; t/xdxw^ecuzT^Tdisf. er 1« άτιρκ ίλαμψαν ce
σιι7(φθλ«χα7( αυηο, >£ νϊφρώθίκταν. /χαλκόν
«ûrw , ιζ «ray ’ néfarpS^ · Ιλαμψαν μη
famis rtf veflkaxrr aûrw * um · $ns d^jly ,ιίλ»-

M>, an erfe/fty exi<M όχτκ-αΐτύύλφζταίώαΓνΟίαν "ίάρχίυϊ iXA αητν,χ
xot’m-

initium viarum fuaram, quam ad imaginem
fuam homini properavit , qui fecit regiones
.icJMft/rvafrtyMnp, fatfamnsxfaas^mtxfaits ,i ft inhabitabilia , qui properavit terram in ae­
xtfatn/fatts fanfatZ A ri»afa* ^pbyav. α’λλα £ ternum temmtf . Verum rarius principium
«ηάλοτίώ^ρχία τίςλ/Ι^/ΪΜ/φ·
«»«??*♦- fcotentic videamus . Si ennantinvtn fa ptrm«i
tentait fient : non dixit, Que futura funt :
fmvpÎTifauttf ημίμαγαΧμίμα. a’M’àtHxs· ni ft
iterum ait : JMnwr tn gea a fefat nentpetinm. tarifa "Xiyet· μηψ»ι£τντα&ξα12- mt : non dixit, Ante fixidum . Notum eft
K<M'ani «pè o/£vec. ίγνΰδη vobis , quod Filius Dei eft qui rationalem
ίμΐttitti mis τβ θτί Zr» , à £ τϋώλν^ιχιρ r·- fepieatiam condidit, qui properavit serram
φ/ανχτ/βχκ, ixanxrxJLàraç rfa'yîii ritatève ίο aeternum tempus, qui fecit regiones & in­
habitabilia , qui dixit Job .* Can nt Ifa ya. ,t.
jffènt, όxenfow
WMm, ·<π$Τ«β
E rtnt tfire asnMtms, (S jaHfamt tantt fili
«sais* êrs/^νίθκταν «trpa , χνκανμτ τfarts
Dti. Mopfes autem ait dp oo qui fecit* lu­
>«λΜμχ. Murie Xi λτ>« τημ τί xanfe-omç τί cem .· IfatH^n Dtiu , Fiet tax ; ft fubjnn,
fait' xjAcxe’vhès,
fas. iÇ »χγ«χν xil dicens: Ftcitfat Dtnt Jan bueinene ne- r' *'
Λίνον : xJ /xw'arer &tns πίς lue mneîpes ris μ»- gte if fitUat , ft quae fequuntur . So/fkere
?«Xmc, ^nhsHpetf, xJ ri t%*s /χακί «Χναιμηι mihi videntur , o philofophe , qua di&a
inti niAçrôorât. χία? axo$«£wi χαρ^καν, J funt, ft detnooftrationes oftenderant, quod
fcilicet Filias Dei eft qui apud Salomonem
φίλνανρτ ,*n d et is τί ©ri »rm , e' t§ τίώο* Σβλ»rationalem fapientiam condidit , ft omnes
μΑ Tt ityfaui ra^t'av xrZrar, xj χα'νπχ rd xvrra, creaturas ft non inftrumjntum . Ut autem
tibi
CKat «*a CypariSotc* Dttad- j. tap 4. ttateini.

t

844
84j
CONCILIORUM OMNIUM
tibi veram rerum demonftratiotsem manife-A Vy bx ipyaXecw t tva àe σν σ-αφίΓι’ρβ» rluàαληθή ffS
ft i orem exhibeamus, accedamus citius ad rei αηραγμαΜ dxoifefyv χοφατήσωμ^υ, X. τήχ»·» ϊλfenfum, ejufque contemplationem , quz ex
eri rivτί φάγμχπς,χ, * της «όicriptura propunciabimus . Exiturus e vita τί, rd tx της >ραψ»ί λίξ«/4ν *
ο βρβφήτης
Moyles propheta, ut Icnptum eft in libro a>
τίν βΐον, tit ysyparnu cr βίβλν
nalepfis Moylis, cum vocaffet <d fe Jofue fi­ Mwriç
lium Nave, laqueos ad eum, dixit .· Provi­ αναληψτωί ΜftxTiwc, xpyoaxaAiira^uoc Γησίν vidv
dit Deus ante mundi conftitutibnem futu­ Noun, iÇSraXfyo/x^uocepdçiwTW, «ψιτ t^vpntrum me teftamenti fui mediatorem. Et in li­ 9ίΛ<ταήμί »0tc;<apo χσταβολτί χάσμα, tit»: μη
bro termonum myfticotum Moyfis, ipfe Moy­ ris ίιαθίχχί «airs μκτίτΐιυ. x} C* β/βλφ Λόγντ
les de Davide & Salomone praefixit; de Sa­
rtf} τβ
lomone fic ; Infundet et Deus lapientiam , μυτικύο Maw»»;, aùriç Mwttî
ùaor J>ζ ΣΑλομάν-m. ι>ί) τϊ ΣαλομύΛης Soi χρ»Η"atque juftitiam , & fcientiam plenam ■ Ipfe
domum Dei aedificabit . & quae fcquuntur . Tt. κ, * iraîo^dto-M aùnv d Qfdi τοφ/αν Kÿj inyqtsUt autem fit mamfcftius quod dico, ita in- tremito, >C (ΐηημίχυ χληρη . ουίης οι'χο$ομήσυι iiv
tclleftuin pcrfctuteuiur. Eftne hoi
ter B c/xov τϊ Gh5.
ni ι ξη ». f ia it <ra$f «y «X d φη~
mundum , an mundus propter hominerik ?? μι, erus όζιπίσω/ι^ο τ»ν νίν. ό αρθρωτός ira tint
1’hilofophus: Omnino mundus propter homi
χόσμον , η ό χόσμος.iià rir at^pvior ; ό φιΛοσοnem .
φος · ιταττυς o’ χόσμοί itet tw ανθρωχον.

Senili noftri eptfcopi pereumdem epifcopuat
Eujebium Pamphili diicerunt.

Tit-Vfri. i.

Or âyent tiiswroe or iyut repot S/à tb axlw. ertrxàn
Eiùrtfitÿ τί I IjtjUpzAs tixar.

Si mundus eft propter hominem , omnino
Kat «’ · χ·αμοί Stx nr· âr^pvtnv t iroimn οίς
cum homo prior fit in Dei propofito , erit χσρο-j^ufs ips τί α’ιθρωτΒ Λ τη tb Θί5 <ΰ>θνμη«Τ4 êvhomine ac rationabili lapientia pofterior; igi­
τχ , όϋ,χόνμος μίτη'^ΓίρηςΙοϋϋτζοίν^ράιη τζς
tur homo prior eft mundo; eft etiam prior
naturis mundi, quales funt, cœlutn , terra, Λογιςηης σοφίοκ c» τ» τϊ Θι» θ*θομι»τΗ ’ · ivτ« xd<r/xs, 4ppoûr«p^«
dies, nox, nubes, venti , abyffi , fontes , θρνχος J* «pe^wVfpds
montes it colles. Omnibus his prior eft Cu­ xj
τ« xoa-juB <xiawv, er or b’povb >Ç ris
lyxfpai,
pientia , & homo m Dei propofito jam prior C »<ιχης, πφύν, owjuaiy, ά&ύκοΛ , ιηγύν, npiw,
eft num do . fed eumdem accidit pofterius in βονων. τίηονιηίνη» <9poj^ie^ipx èriv η
ι£
via creationis conditum fuiffe.· qui autem in
ό ày$pvm C* τρ TB 0ti £ΐ$ΐ’μήσ& ηίη <ρ«ότάρ^*<
divina intentione homine poftenor erat , ille
in viam creationis prior incidit .* Sed & fa- τί χάσμα. α*>λ’btbç ρΰμ bv ^rru^orerpos xrt&eîç
fientia quam invenit prudentia fua Filius buuty^n di τη rri χτίσηος ταροίιμ. ô ii ματαγ^ΐ)ei , quam dedit homini ad imaginem fuam, rtp& τβ~ ανθρώΐΒ ο* τη~ τί' ΘηΓ &$υμή™ iftl·’'
ipla etiam in divina intentione mundo' & μιτυγοΛία^* ΐΛρΙϋΑχ$η& τη τχί χτίσηαΐΛράmundi naturis prior fuit. Salomon igitur iu- itp · άλλ ο η η σνφία, Ιώ ό^ινρ» aujwrtt σντν 9
ftruftus lapientia, quam ei Deus dederat, in
v/cî τβ~ Θτί n^iitMt τί xerr' f«xd*a icuivt etvfywxy,
leipio fciens. hominem atque fapientiam ante
mundum & mundi naturas in Dei propofito χ. α*τη ινρηύηηρζί τη χάσμα x, t^«J φύσινο αα/ηΓC»
cxtiufle, accurate indicavit in divina inten­ τη τί Θ *' ύο^υμήτΗ. «ί«; οαυ à» rcamw à Σολοttone ante mundum olim fuiffe. Quod enim μΰν , δκΓαχθΗί ί’χτϊς τί ΘηΓ δοθ**τηί «ότοΓ σο­
ante mundi conilitutionem dominus invenit φίας , evt ο cêvOpc**®·" xj ή σοφία ανρούιηρζβιο η»
prudentia fua , hoc tandem idem dominus D χοσμα x. r’Jï φιχτίων αυτί", οα> τη ηϋ Θικ> Ονθυ^ιηpoft mundum J< mundi naturas creavit . Ait
<γη , βαταχιτας ή η3η «ζροοτάρχων τ»ί χΐσμον,
ergo Salomon quali ex perfona humana: fapientiæ, qux in divina intentione ante mun­ ci τί no Of οο Cvv υμησί-ι ιρο χοτταβοΛτς χόσμου , ο
ί τη σιυυισ(< αο’ττΓ ο χί^ι&* , τγοτβ τ$η f χτισα
dum extitit. Dominai condidit me initium via­
d aCm xvei®“ tMTiryCifrepw πί χόσμου
φΰrum /tarum in opera ejui : humanam fapicntiam ac rationalem homini ad imaginem Dei arwv αΰηίΐ. λιγία o*t d Σολομών tit ir ^ροσννηυ της
lacto prteparatam , hxc pronunciantem indu­ Ça α'ιθρνιν σοφίσς της ΌροΰτταρζοίσΜ του χόσμου ίτ
xit . Hoc igitur erat, dominai condidit . De τη ττυ ©too ς>θι-μίτΗ·χι<ζΦ' ίχτισίμα άργίυυ ·ίΛ
illo enim , qui in divina intentione ante
mundum fuit, hoc expoluit. Illud vero, Gi- αυτιϋ Us ϊργ* αυηΰ. τη dr τφ α’νθρώτρ σ-οφ/α α’ν.ϊx2jv e χφνν£ν τη Λογκιχρ, τη £1>ΓΚτ&ΰσητ<ρ άνgvt m, rurfus loquens de eo qui editus eft
ad iequentis exortus terraiuin creationes, di­ θρώτω τΐίϋτη, τ<ρ χχτ’fixivx nû&toùγΟΛομ^ίφ .
xit, Gignit me. Intclhge igitur, philofophe , Tvowfiv, xiiewi fXTttrf, tv rpouiàpfytVTt ηυχόσufque ad perfectionem, naturam ipfam anti­ ^,μα τρ τί ΘίS ΩΪθυμησ-ί-ί,1 tbtvtbtv «poe-fρρτψί.
quam i'adam elle , & renovatam. Illud er k n èi γορτα μι συ^χάς τχλιν wç Tttç μ^ tuZtu ix φΰ~
go , deminui c indidit me initium viarum (na­
ffra/χα/Ιοζο/ηβ-Ηί fxiiiwÆùs (ère η^γΟΛνίμι. rôtn
rum m opera ejui , de ratione ac fapientia
hominibus conceffa explicandum eft . Illud τοίτμυ φιλόσοφί, της^υτη^Λυσίνί ιταλαίουμ^Λς xj
τ»οον, χύο^* »*τ·vero, Gignit me , de natura eadem juxta
Dei praelcieutiam ex fuis imaginibus , quafi σί μι dp'Aei éiév αυτί ws t pya ootb » m’s tîuî τ^ϋ atvrota quadam implicata in fuam metam re- θρώτων ίοΟπταν Λογιςιχίυάσοφίαν ίιαληζπον · τ»
deunte, ab inrtbo primum creati hominis fa- if ^jrà Uf ,τί χαπί Όηόγννσιν τβ Οι» αυτίίς τηςφύfti ad itnagitrem Dei , in quo rationalem
σιν;, τνύζχυτηίόξί-ΐχοΛι))» ώς Τ’Ζ01' &λιττΐμ$μον
creatam lapientiam repoluit , ac finceram lui

Sic etiam MS. nottri

AMPLIS Si MA COLLECTIO.
<♦<
«r· της αρ^ης τί A caritatem imprrflit Deus. Quod in faipforedifpcnfatorie
ad
xpwtxxTtni«X>pvix τχμτ’μχμμιΘη xrta^orTv;^ novans falvator
r‘*
r‘
“* “Patrem dice­

<41

h’.mirio rit χαμπτίρβι hueièr

inquit, enti muudt cefitutto· y—
ώντ Ao^efanvα>φ«'α» titùxrtriÎuCri^naCU, <hp bat :
mm dilexdli me. Illud autem: Ante fetU
tIu siAnteam αντί iyetüuùtttmrcr · ©ris .trip
priuttpte fitudamit me ; videns Salomon quod
MuùàwÎxttew dt hvnf Ttn^aç e* ewnip t Asjk rpec facula in hoc mundo ex diei ac noâis cir­
riv «ατίρα ηιβΒψαύς · Sri wyanwaréμι, fmi, rp· cuitu cooflftentiam habent ; exiflere autem
aote diem & nodem , efle etiam exiftere
mtnfiî&ûfcaie μη. rilt, mpè-neuüimç ίδψίλίν
«7 μι Ce sîp^î, if ap4<r« · Σβλομβηι, Sri t' euiêpK ante hoc faxulum.· eas confident iones coeui ce tjJ Sî πλκΜ-μΜ »x τίί nptiiu rie yup«ç >Ç rie tempîans Salomon , homini atque fapientiae
congrue accommodavit . Quamcbrem ex ejus
vuasàcTÜjùeôramv Qwt. t»W·ρνύ»άρξ«τ rut i~ pertona pronuntians ait : Dumuui condidit tue *·*■
μίρ·ς xj rUf vwTÙi,
tri ri
nn ·
inrttum vuurum fuarum tu epera riat, unie fu·
Ttt&mtf ηΐί ZrneJsucd^éaraKeZaAouoryiippiarce cuia, m principe
. r_ ,funluvtt
____ me
______
__
. o
. R urium
cogidCepjuifwcr^Ttevdpwep^Tii erfif .itùîuupm^b· tans m fcmetipfo, qupd Deo hujus mundi
Svajürii iKfueitwetfXtynT·’uütiuç tuTtwi /aiep^UùB naturas ante hominem cjufque fapientiam in
eiTc perducente
, oporteret prcfcntibus
ipfa
ëlwanÙTÎsii tp^sc«wTà,<ep· riutùimç ί&μιλΐντί
J
—r—
naturis, que priora iunr adcfle . Videns au­
μί0»«ίρχη·
Cu ieuitù r«Anr, Irt
ΙΜ>λ·ντκ τί Θ« retpuytev ηύηί τύς fûutei tus ίγκηνμίης

ήnenïpén ιζ ris r»4«’«î»

tem ordine naturas prodeuntes, & quod honw ejufqise fapientia propofna fuerunt , ut
rei<qtia opera précédèrent . rationalis ergo at­
que judicatrix lapientia homini concefla , flt
Salomoni, ut magnus Moyfes ait , infufa ,
loquitur in Salomone t Dtunui condidit tar i- na.
tutum vturum /«araw /· opera tjur: & qu·
lequuntur. Ex cujus pertona . que cum no­
mine prior erat mundo; enarrans opeia Dei
naturas in mundum producentis, iixiuit ipfe:
Daamuir fecit rejiemt & inb^bitebilu , (J /aa··
*»a
bubituntur ejae fiu fub cale . £«a«dt

«cncerer, <«τ:5ΗΤ<·ρ·7^Μπ'ρίί rapsèauropen
φάπ*» tfepcèr xanx raj-ar πκ
it&tytnjtyx!, 5τ» · «reverse η βνφΐ» ttyti«θ<ζ
. »i » nS ev^pwaw JaSèvn
ΰτ· τϊθίϊ AoyrrnttJ xj M/ran
ή ΙίβΙβχΛrer« ht Σολομώπτ, χ«θ« fjwn · μίγβκ Murie,
λή*4 èu XuAuftéirrt· tu^jttçhrtn^ ùpyfiù él«v
____
_______
wûnif^spyeauTÎ'
Ttt tÇff· gç fxep^rwn rii
C rmpmubat calum t fimui aderam trf , ύ ymn*■
■* */·
, τί" xwrua,
.· - Snnayu-,
■·
________
* ·TtàfcanSxtT^atrafxxyw- ·
‘
da jecermbut fuum fedrrn taper wain ; fMMJe
W7MCaip7H«i τϊθίϊ,
utbem firmabat fwfuut , & Ubrabut feutei u·
TKTBÇfièvre, 4wr$«t»’W<· xt<M iunhn W«i
furum ; yaaada circumdabat muri termmam
x^atarxitTiK, >Ç «xpa ««»/4** ris ώτ’ιφ»·». (ώχ* fuum , (J Irgf”* furbu/ u^utt ue tradere: fi.
ίηιμΛζι Toaqpovev, «νμχβρρμάυ «υη!, όπβΐφωars futi : fasvde appendtbit fntdumtufu terre,
ςΐζί τν» tαντί θρονον t »’ βίήμνν ' lu>n* ΐχυρβ t nite

eum et erum cuuéïa cemperna t , cm od^eudebat.

Htec ex perlons fapientic. Que haud dubie
ollendunt, quod in divina intentione stuc mun­
dum extltit, propter quam mundus cxtruâus
eft: conflat etiam ante mundi naturas extipxfifite τη ώμτ Arat Trc γΐί^μία· ·</5 twnJ «ρρχόζοtifle. Teftis ergo faâus ris naturarum , qui aJr.
ra .ίγν ήμΐιυ >Taetwt^arps · nùm h epmumn της prior illis fait earum ordinem numerat per Ia·
^οφ/ec * xjiwo-ur» ΰβ-φβλϋς, art ό «ηβύχαρξαςτί pientiam quam invenit prudentia fua, quamigitur han'* (axtffjux,crTÎTÎOiîcidui«W Irex}β'χ·α·μβς£- que homini preparavit . Quis
_
Ÿ»x/»»>l,îi»AevtT«£45 TÏxér/ot40ewveepwxwp-C>PVeo‘iim F*?·'»*'1 &
hom'ni » Φ»
ξθ· kwp^^mi^TÙi repûÎu 4S φίχτη-ν, ô- ejus opera
°1*" enarravit
enme*,t ? Non
^°n alius
*lius omnino
omoino ,·
quam qui praeparavit terram in «ternum tem­
9«&δμ£ rUù ταξί» avfJS, t «pe^wripec av/J^ » *
pus , & qui implevit eam jumentis quadru­
re«ra, Uûrirtunvttαντί, lù.£^iπια-t ni pedibus , qui mittit iumen , & vddit : voca­
ùe^ptiru. rit x» ·TtaJriw rUueuftep rpufiL^nia-us
vit illud, & obedivit tlli timore: qui in ter­
£ StiuHuii nJ àtàpuhp, n t^ttywe-am αντί ης Cetpra vifus eft , & inter homines converfatus
ytmtç; tnixâ>Aac, α>λ’ ί vaevrw ·χαπισχ4α<Γ«ς eft; hic fanientiam haeredttavit . Non eft ttaτίώ yüv fèf nv euômt ^ptïtv , è >Ç ιμπλϊηκ uûrLui Ïte Filii Dei illud *, Dominus condidit me d rationalis iâpientic quam ipfe dominus
jtrùuâiv nÇairtJtw , i χαλ/rac riφύς, ^ôrmatace
homini dedit ac prarparavit , propter quem
avtd Έίμρ ‘ · hi γης όφθί<, >ς ruoarpa^fk «*- mundus faâus eft. Clariftime Π quidem per
Opwrtrc. rvty wtXifmnu της ιηφιχς.
τί utù omnia demonftratum eft io p<.<una rationa­
τί θί· πτ χύίμς hrtri μ» , atM’ ί τις Aeytxnc α·- lis fapiennx diâum elle. Confirmat autem
dominus in evangel io, dicens :S*b. Μλ
φ/ας, τχί ο»’ αντί τί xi*jt ί^ηιάύίΰτης
ί·- Ρircdt&a
Γ’
ium propter bomimm faOum efi , mu bo- *
^Λτ>ς αύ ùt^fxùrw, Ιί «ν · xia-μης i'fym. σβφί~ ,—
butt
me prepter fubbutum : attributa mundo per- retruitg xavruv itinxnt, err hç ri apteww hfona feu figura fabbsii, pro eo .-mundus pro­
ρηπν, της Aeyanç arufiat . fitfieuut Si tk xpewpter hominem faftus eft , non homo propter
ρημ^Λ·πΰ^»ζώ
. n eùibftamundum.

upt «c «ο-φαλΜς tn$H xuya'i rec ό»
apart»· ce rd rt^ziau rr ^αλβκνη«xe</9«rpaar axJri.
xj ΰίαπ! » TuptA£<rwntt Xcyay rtputrac αυτί.χ, t\t>■nhmthn,

w Sut d»ii&punw i'fif»'* *
ÔMV^pwxec ffo' ri
rar/3A«w * tpartitwntiintç riv χότμβν mç rpée-wre»
τί β-βββάτν, ùrrin* ίχΰα-μο^ίιχ tw âr^pwxev,
«λλ’ άχ é arOprvrvç tyf tie χίτμν:.

Aim

t

·

w

CONCILIORUM
A
Ali* fbilo/opbi eontradiilio .

E'Hp< άηίφραπ τί rA*r·?* -

At vero Salomonis fapientia teftatur, Fi­
lium Dei efle, hoc eft, Dei fapientiam.qwe
dixit: Dominus condidit me, dtqu* fequuntur.

h ΛΦ»< » O* ZaXqjuêrr/·, i
τίΟβί, · ê*w» · xveM èxrm jua, >Ç ·ηί ιξΐί .

Uffponfio fanfhrvm epifeoporum *J pbilafofinem
per epifeopum Kufebtum Pamphili.

J-* ..
ρμΐ* n
F/.A

U»

r/·'- n

Λ4- 4.

M

OMNIUM.

ΑΧ\α,

wit τί Θ»07, rï/irr» h

Atcx^iwΉάγιο» ifinin» »paftw φ/λβσοφβτ
ftd τϊ t χισχόχα Εΰ*«0ήι τϊ Παμφ/λβ.

E/xf, / φ/λώτβφτ , W refr’« ί ώι SoAejLwrn
Dic, philofophe, lapientia quae erat in Sa­
ΰς et)
, h τϊ Ow trr crofMt ; · a ψλοσοφος · ναι,
lomone, nt ai$, cratne fapientia Dei f Fbi
φηα?χ, /ιίχ t^te. · ΐΤίΓκοης · Uti, ί νοφία
lofophui. Vere inquit, erat profeâo . Epifriτί ©si mpô^ovev f^w, i ij ο φΑο'<β^Μ· tei
p"s. Die, fapientia Dei pnefeientiam habet,
an non ■> Pbilcfopbuj. Certe habet. Epifeopus. B
i ttrifxotroi· η Γοφίβ τϊ&£ i υιοί τϊ Θ»
Sapientia Dei, quam dicis in Salomone fuif­ f π», 1ώ φ» C* Σολομύντι ; ο φτλατβφο$ · ΡαΖ,
fe, eftnc Filius Dei? Pbilofopbus. Certe, in- φησπ . ν («r'dwosvf ; ws
· xéiw*1» *«nr
quit. Epifeopus . Judex quomodo judicat, jux­
ttpoyrwn , i i; ό φιλότβφβς , νκί, φ^τίν. οΐλta prxlcientiam, an non? Phtlofophtr . Cer­
te , ait; quomodo enim aliter judicaret ? Epi- λα xùf ; ό fz/arjieTos · ό w aeawr, xatni οτρόγοα»σιν xthec*, «9 »«π« Trt ipyot, ùf xpcyrûrm ; ο φιfiopus Judex igitur juXta pratfcientiarn judi­
cat, & leeundum opera qua: prius novit ? Pii- λοβηοφοί ·. ya/ «τον. ο ικίιτκοχοί · TWç Jy r! rojtot
Itfopbus . Certe jam dixi . Epifeopus. Quomo­ V À» Σολομωρτι λίγοι ’ Tft« trit «luôarûptM reiîdo igitur ait Capientia Salomonis : Tria nen srat, iÇ τ» τίτυρηρ tx ιΐτιγηνοταο ; tu Tfya HpnxuZ*
pejjxm inttihgere , quartum penitui ignoro ■’cum­
que tria dixiffipr lapientia Salomonis, que ip- ne*’Σ»λομνντιν·φίκ. ei3wfoniewrljujooirmtitia non polTet mtelbgere , quartum dixit fe ei ri rmipn wxer i ‘jftrûrxw, 1$ ïlâr «Wpàc 0*
ignorare , nempe viam vn i in adolefeentia . nonjTi. et «» h νφιοι ri ®tà trie n CT Σβλομύρτ< «
Si ergo lapientia Dei eft fapientia Salomo­ Ίτύς χρίτ»\ χόιτμον , pty tüifïx àfyài όίόί C* w·nis , quomodo judicat mundum , cum neleiat C τητ/ ; ις rtïi'TÏT» «ληθΑ , ôn i rarye-ati τνν oaviam viri in adoletccntia ? & quomodo hoc θρβτον χβτ eixora θίϊ, rrf' ten, e m·ί τϊΘμ ,
κ:υηι eft , quod qui fecit hominem ad imaχκ·9αίςφησι Mwrnç ο προφήτης, trt ft $ Γόηστ*
ginem Dei, hoc eft, Filius Dei (ut Moyfes propheta ait, &de quo ait Joannes evan- cdOr^tÀrfrjc, χοίχη fi’oeîri 9 φ»η\, Îç/fM-iix
χβτάμόgelrfla . Omnia per ipfum fafla funt) nonfeiat tx/VaT»/ oAik «ripai ôrweryrf ;
ι-«ΤΒί xapii'ac atèty ■, àotiutfèf tèç y«»nt n« îyyat
v*m viri in adolefcentia t
finxit ftgillatim coria torum, ιρα intelligit omnia Optra to­
αύτ$, à i ηζ<Λ xapitots x» Tf<pp® , χατύ tw ·ρ«φήrum , <fue feririat ar tarda (J rents: Juxta proτίι,υ tw Hxdmt ' <rt) triiùxofitipoaμχ , «Ç τίώ
phel.rm dicentem: 1 u cwnovifti fefanem meam,
ΐγιρα-ΐνμχ' <τύ euunxat τα»την ràf ^ιχλογιβ-μύς
(J refmrrilioatm meam ; tu tntellexifli eofiiaμη, φηβΊν, λχο μαχρόδεο, τΰύτρ/ββτ μ» fn^rliù
(ionet meat de la»ge , femitam meem & funi­
<χο7νον μη νύύζιχχίακνί , dj Tatraf τη »JiK μα Xpaôi·
culum meum tnveftigefti & omnes viat meas
fti.^QJt ίήρφ »«λφ ' ô rattldLaw idw, «χτ /Xayprwidtiii : & rurlum alibi .· Qui tnlirxit gen·
tee , non arguti , yan docet bomtuem laentiam .
fte, ο fifàmtM aw^pwray yimm ; xiitif yiwerwt
Dommus icit cogitationes hominum , cptoniam
T& ίηλογιβ-μάς
ανθρ«Ζ»ω* , on fieri μάταιοι · β
vane junr . Qui ergo hxc novit & omnia
Jv Tuùnt fx/rd/aju®', xttrrt irpo^tviioxait, ix lprrftit, nefeit viant viri in adolefcentia ? Et p
multa ex feriptur:s licet invenire , qua: im­ χΐ^αται oivç onipèç ότποτητ/ j «j «·λλ«ΤΓ/ν
ypaQÙv, TB thty^mn rLuà ifowijTâatxûf
prudentiam eorum qui l»oc diftum male in- tx
telligunt , redarguant . Quomodo ergo qui ιήτΗληΦ«τν>ν TfO τϊ pnrï ram - xùf yaèp o ftfotrxvn
docet hommem fcientiam, ipfe nefeit viam ây&f>axor γνΰση, αυτός a’x tiriromi ôfàtàrfpnç· ci*
viti in adolefcentia ? Bene igitur inrelligas , vférr.n ; f* ïài fv ω <ρ<λο<Γοφ<, Ιτ/Σβλομα*νχ(/o ph'lofophe, quod Salomon judicem fapien- τΐώίλαβί σοφίαν, iu> ifyvpt σινυίσιι αυτί ό υιός
tiam accepit, quam invenit Filius Dei pru­
dentia fua , quam prarparavit homini ad ima­ τϊ Θίχ, ku rufctxiTt τό χατ Mota abri «ν Jpoixv,
ginem fuam, rationalem fcilicet. Confirmat σν)λογΐΐ ixLuù. αμίλιι ft im0t0ouof πΐ ριθοίτ» ·
jam diâa quod dominus in evangelio loqui­ xtewceXayyiAreff λιγνό ri, ιζ rJx τλ*7β* Σ>tbs λί yemtç aùne tdnu τίιύ
tur : Etc* plufaem Salomon hic : quo funditus λομωνπς Jft ’
evertit dicentes iplum efle Salomonis fapien- &Σ.ολομώντι σοφίαν, tiyàp^riψηφφτηίφβφΐκfï>t
tiam. Si enim, ut vox fuffragatur, «qualem E ισοπροοχγορόί
β τίσοφ/ρ * ή }*ίρ Ta ©ni σ·φ/«
habet appellationem cum fapientia (fapientia
enim Dei efi Filius Dei·) eft ergo Deus όυίός τβΘ». ©ί·ί «pe^wmç ifi, ιξ «τα χρόprefeius, qui juxta przfcientiam judicat » Ας ynam xetrw > xj «τ’» ™ fo«> «ί «τ/rw fnptopd τούτων , χ*$ώς φιχη >Ç ό Πβτΰλοί τό σχίύος
fecundum opera, tanquam omnium opifex Ai γός
creator, ut ait Paulus vas eleftionis , qui ad της ιχλνγνίς , Έί^αίοις γρΰφο/t* iiiiroK λίγοι
Hebrzos feribens, fic de ipfo loquitur : Fr- xtù aevri · ζωτ γdp é λόγος τί Θίϊιζ άεργης τοvut efi ferme Dei , & efficax , & penetrabilior
Μίποος ϋνιρ χασαν μάγαιραη 5ίςομοΐ, χ^ διϊηήμ*·
♦*»1 gladio anctpcti , & penetrans s>fp>e ad diνος cQfci μι^σμοΰ
’Ç TedCpiaTBC , xj χοτηχος
Vtfionem anima m jpintus , & diferetor to·
gitationum ac intentionum coris : & non efi Οχθομήο’ίων κ, Ο»νοι«ν καρδίας · ι£ eux tri χτίσις α·
çaytjç c*w/Tfον αυτού, τιαιτν it γυμνά £ πξαχιίλισalitpttd occultum m confpeflu ejus , fed omςήιία

A M P L I SS I Μ A

84,

μ^Μ rwc ·φ&χλμ*ς α*τ» , «jpec ίν όμίν · λ·£< .
χ,
ρ«μ«κ ii · «λ*
» **>*; Λ *
XrrwpfÇ, x;e£ù» vXftSVST»;tavd ααρχα, ·ώί·<
««ΠΜβΝΕ Z'AoymdiaicTWeitàrei, άμ/οί. Ιμχ*
turn h' ùSt, hi r τϊ θ« w »<F< »*·*« θ»*
«Vrt «Aj^wc è£ αντϊ τϊ θ»\ «t/lraç^sfrlm,^
«Xrôim
e^j^n·, φΰβ-Λ Λ «ei wee τί «e<
·»τθ* θ« xj «α?ΚA’rrippnetc

tS

COLLECTIO.
mZs

CoatroJiffio ptilofopSi.

<8

Γ urts-r» e >>if· oSiv Si οοφιχς à* ίγχο·
βχ» ,
ι'μ>ηο&ηνα> rw τζ/βοί aôrxs J

Τ

W nt ιξϊς.
Axexemt^Û αγίαν txtaxôxun Ιια'τϊαντϊ rvra*xéxa Εύσιβιβ ti Παμοιλκ.

/mu

ftendit quôd Dei & Patris lapientia Deus ve­
re iit ex ipfo Deo, «ternus ex «terno,verus
ex vero, cum iit natura temper Filius «terni
Dei ft Patria.

φιλοσβ'φβ.

Κ ΕΨ A Λ.

850

& operia βαύύ ejus , Je fui
[tritu jnfier tfi : it «d Romanos idem feri
bit , dicens .· f^unat patret , >x ft,hu efi K... 9.
Cbrtfbti fotmJuiu camnu , fu dt fuper m>im
Z>«/ hmJoffut ή facula, «nara. Sic mitem o-

Lwj

CAPUT

XIX.

UID igitur eft, quod ais: Victuf<opiniia
^ata cegoovermt. wjue rrrwdari fmt ferai
ut ejut? ft qua fequantur.

Q

■K>‘' *'*'·

Ke/poufa [anFlorum eptfeoponne per etrnJem
epifnpant bnftôiinii Paatphili.

Sceenumero verba fapientiz conliderans.
Πβλλα'χκ aupdcnÎ pifjtatnt της routai arrla*, w
o philotbpbe, admiratus es fapientiz virtu­
φτλό roi>f , c θαύμαβ-Μ ris'
rüà SuiotpL» t en
ch μ^/ruv vaiyraru» κλη&Ηήιπν àCp«y àr vùtji tem , quod brevi (lirais locutionibus maximam
feotentiarum veritatem in ea . invenire li­
βραχύτατης λι’ζ.σι. mJ πίχα Suaius «r τις »«p«x«ceat : ft juftilfime quifpiam verba feriptune
ofhi payant r ίί χραφ^? τη
χζρβββλν , comparaverit evangelic» parabola- aflerenti , Λ4„, t>
τϊ JrctyopdUi<rn t'otxcôai τΙι£ βασιλέαν qj ipoaih fimilc efle regnum coriorum grano finapû ,
χόχχνtnvatxtùiç, ο,τι βραχνήςySpiTi xscvrur
quod cum minus fit omnibus terre femini­
σχιρμόπΛ·?^ ιχι'τϋί>η·, φ<θ', ϊι Ç«ratxAnp»- bus , quando tamen crevit, & perferium eft,
ixxtiuj αχιτίω ηΐί nirtiniς SiSucrt^ t»rus »- C idoneum tcftum vhbcribus praebet. Sic vide­
pëïpS^te ■riui'iÇJ
ρημάποτ ίαΰαμιν άίβραχΐατ mus divinorum verborum potentiam brevibus
locutionibus feminatam, plenam autem fenrKHpopS[iujXi\t<m' άνανλαριψ^ίύ» h
veryaetenti is quafi ramis, ad volucrum , boc eft ,
rw , x, «vrxfp χλα'ίω» lift rlu: Siàonao, r|tî Xtrwhominum contemplationem protenfis, in qui­
yûr ϊχίχτΗίομ^ΐΗΛ', τίτ’Ζη.
dydfaixa» , τη~ bus tanta potentia invenitur, nt non folis
r«vm τις £f/TKtms ίιώιμις , ΰη μι» μίοης ·ηίς terrr habitatoribus, verum etiam afliftentibus
•ytuspyôts , α>λά w r»7ç χ/χρτΓωσι rirc-imç /xzrZu! volucribus fufficiens exhibeam tegumentum .
xapt^H»T>)»a-*txiuj. νόθο* »> ι’χι»ήθΰυ
ruti- Uodenam igitur ad hanc confiderationem ex­
citatus Ium , nifi ex verbo fanfte feripturas
tIw χϊ» cJreiar, r ix τη« ri λόχο τίΐς itpas χραρχς
facri cantoris Davidis, ad demonftrationem
πρβψαλτν Δαιυ/S,
axiSfi^n ιζ ο-ύΐαβτν t où ft cànftitutionem non rationalis fapienti* ut
ττις'ΚογκηΜ αοφιαςwçβώτνς οΤΗλχψαι, α>Λ«
ipfe fueras opinatus, fed ejus que illam &
της xj πΐΒτάυ £ χαίτη τιί -^οιιηίδχμιΐφχηηίατκ αχα-■ omnia creata condidit, incomprehenfibihs fe't Xil·
?·<"*** ·» increat» , ft initio carentis , boc
τηλιίχτβνβφια; τϋί αχτίΐ» xj άταφχν , τΪτ’ίτι
---à * rwwxfp Xerfsc Θιϊ ίαΰαμις, Χ}Θηϊ σνφίαχαη Dell, Chrifti : fiquidem Chriftus eft Dei vir-

tus ft Dei fapiemia, juxta modum fine inef- *

{tr

τ» TÏC «φρη'τ» xi α’τί*ιν>ητ» θιότητνς «ώτϊ Ç’o'rw, d
labilis deitatis ex Deo verus Deus Verbum.
dAn-ihk τβ Θτϊ Θίος λόγος . ηί γάρ λόγφ χυςίν οι Verho enim Domitu caii firmati funi , ft fptri- τμι<*·
■ipaxn ιϊιρηϊθιιβα» , X, τιί τβν&ματι τβ ςομαης αό- tu oris eptt omnis virtus eorum. Audifti ver­
τβ χαταή^αιίαμΗ «ûffj . τχβνας Xiyei χοςά, η- bum domini, audifti fpiritum auris ejus : au­
χβα-ιχς τηΣμα η τόμαης αυτά. iÇ âxut τνόαυ iÇ τά- di rurfus de vere fidei conftitutione, qux pie
λη
τίς evsàrtus της αληθος xirt<v$ τϋί £στβΰς a piis mtellefta ft predicate eft: quandoqui­
dem cxiftimo nihil przdiriornm te fufeipere
ùxi ipi dCtf ιβω» ηοβμ^η; rt 19 χηρστταμ^τ;. imirtp
preter tanti ianftocum pontificum fpiritualis
β’μαι edeà T^î wpoavavawnOcarwffo/ zapd -ηιταύτη chori fententiatn . Audi ergo pie , nec hu­
àytuv àp^itpia>r τη<ί.ματιχης χορίτας rlu>' α*·^η<η»
manis ratiocinationibus que ineffabilia funt ,
SlStfyu . axer Tw’ruu Ârtftùi, χζ μη nïç dvfyuiri- tenta perferutari. Perferius nec minuitur, nec
augetur. Unus ingenitus Deus ft Pater .* uτοις λογιαμοίς Sttp^ta^ai xupi* rit àxôpfnrrv. 0
TfXewc en μΗβτηι, hh aî^R. «ç άτμητος e0f«C nm ex eo genitus unigenitas Filius Deus VerE
bum
; ficut non eft alter Deus cum Deo &
ιζ χxrap. «ς ύ ό γι'^ΛημίμΚ όξ αυημοοο^ης ta Κ
Patre ingenitus , ita neque congenitus, neque
Θίός "λόγος · ώττφ ον ούχ » ί t raueqÇwirvç τ J
prior, neque pofterior Filius, diverfus a Deo
τατρί &ιος ΐηρος . βνηκ oùSi (Γυγγι^χτημί^ος η unigenito Filio ejus, Deo Verbo. Unus vere
Deus & Pater, unus etiam iucflabilitcr exeo
ηρογ^ρ/ηψίμος, n μααγιη^αιιράμος vite rrspoc rw
Qtou τ^ μονο^χΣ υίά αύηνΘιό λϊγμ. Rfeprvc genitus Filius, Deus Verbum . f^iemadmoΘίος xj χατιΙρ, μ« owns ·γι^^μηρ^οςί^αΰηΐ' dum autem non fob nomine Pater eft Deus,
| ' fic neque folo nomine Films , fed vere eft
αφραίνί νιος Θη>« λόγος. ùaxtp auJ ad λόγοι piày
Filius : verus eft Pater, verus Filius : Deus
«rsrnip «Oret, oôrus οΰϊι λϊ^ρ μόνοι υιός , «τλ’α- eft Pater, Deus etiam Filius ex eo genitus.*
ΛηΟώςνίός * γτνισιος ό πατήρ. γνόπος ό υιός Otôs perferius Pater, perferius & ejus —
piius
“ : ·*■
ό χατόρ, Θιο« χ, ό «Ζζ Λυ’ηϋ γ^χαψ3/Μ υιός ‘ τί- corporeus Pater, incorgureus ft Filius : inco Concil Genera/. Tom. Π.

A

851

CONCILIORUM

OMNIUM

8$«

corporei enim eft figura, & incorporea nimi- A Ahvc · wrrijp , π’λΗ·ς αύηΰ iÇ · υιός · «rwÿjunw
rum imago. Credis hoc, philoiophe, quodex •ατηρ,
--'- άπίμαης
----------Ç'
----- '—γάρ----------· ωκ. άσνμάτ*
γαρβτχfubftantia Patns fit genitus unigenitus ejus fi­ τηρ , «ΟΝ ή «»* άαοΐμκης Snàovôrt. z^Xhç ηίήυ
lius, quemadmodum a principio difputatiooum
νφιλόσοφΐ, ·τ< γ*$ηπα ίχτηαύνίαςηυχα^ός
per plurima expreffa teftimonia demonftraviόμονο^ης «·5 «/’ηί, χαθάβψ
ντάρας ÎJJ
mus, an non?

Aoy·» Soi »Àêkw eawv τραφ/χώι» μαρτυρίαν arr-

Interrogatio pbilofopbi.

A’vTfTtptiriptf rS φίλοαόφαΠ&
tîh “Çew«» φρ<χ<τον;

Quomodo & quanam ratione, dic ?

Ot άγιοι ixintxt Sia

Sanlti epifcopi per Eatfebtum Pamphili
dixerunt.

ΠαμφΖλ»

tb cu/tb
hxov.

Eàrr/l/*

B
Ne quxras quomodo, ο philoiophe ; allo­
Mu' ζάτπ itJi φ/λοσ-βφ# · w St μη, xa$a nJrj Sui
quia , ut jam pluribus diâum eft tibi , &
zAweW άρηται rot,
της StaXt?wr $«ab initio difputationis teftati fumus , ftudes μαρτυράμι&α , err χρημνιχαι atauriv β-ηοοίζας,
te prxcipitem agere, pcrfcrutari tentans quz
infcrutabilia Iunt. Si enim quzrere licet , Jrrp4v«v ΤΗρώμ.^υΦ' ni aw^rpdCntra . ti μ$ι> γάρ
quomodo non genitus , licet etiam quzre­ cair^rnu ζητΖϊν τώς ο* ά^υνητΟ·’ , CaJt^tTW qp}
re , qui genitus. Si .vero non deferis quz- ζητάν τύς £·’ γι·ήμνημ$*9Λ. àSi άχαταλπηΚ
ftioncm, quomodo fit genitus ; ne qurras ζηη,τιν, zJçyeycZiœnrr· μη ζητ« τά àwp^nL· '
infcrutabilia , non enim invenies : quzras b yap ά^κτχπς. η £νσχόμ$>α ζ4τΗ, »tSM æeMV
quz inveniri poliunt , & invenies. Si enim
XRC . tàv γάρ ζχτρς, ttapà rZr®*
μαδάν
quxfieris , a quo potes difeere ? a terra ?
non fubfiftebat . A mari ? nondum creatum χαρά της γης; ΰχυφίς-αη. ταρά θαλάαιτκ ; àèifuerat marc. A cœlo ? nondum erat faftum. χω Ζχ/χτ,γο ri ήγρα. χαρά tpovS; «lue renjOwc.
Λ foie aut luna vel ftcllis ? nondum fue­ χαρά rXZ» qjq σίλΐιώκ qpj àcpu* ; aîiww Jrl>rant condita. Ab angelis? & archangclis ? ^μιβΰργίωη. χαρά «γγίλνν χιμ άρ'χαγγί'λνΗ ‘ «nondum erant: fiquidem & ipforum fa$or Six» wrctv, t’xàxtp il «ui?$ zoornk 9 υιός . αλeft Pilius. Sed a fkculis ? ipfe ante frcula
λα napà aiàvw ; <®po ouùvw 0'ματο^ής. μά iunigenitus. Ne igitur quxras qua non Tem­
per fuerunt, de eo quod temper fuit . In- ξΖπιζί τά μη άά avrn xt^TÎÎ οΐά βντΦ*. apfar& ,
eHabilis & ingenitus eft Pater, ineffabilis eft αγοόνητ<&· ο χατνίρ · άρρητ&ί άρρήτυς yryOvn& ex eo menabiliter genitus Filius . Taceas
έήζ «(’tb 9 υιός. σιαχηαχν Zfti ™ *ώί s π*“
ergo de illo, quomodo, & concedas hoc ei pa^apn rSt» πί γι^υνηχότι, £ nJ γι^μνημΰβρ · ·
qui genuit, & genito. Pater enim folus a- y«p χατηρ μόν<& γηώσχ» nv ut or τις irr, <C · w iç
gnofeit Filium qui eft , & Filius Patrem ,
w xaripa , xj j» ι’άνβόλιτηι o' υιός άβοχαλύψα/,
& cui voluerit Filius revelare, ut ait ipfius
evangelium. Si autem non vis celfare illud, χαθά φησι ri dCayys'Xtov «uJrS. ά Si μη $ιληί kwI gui, fed contendis infcrutabilia pcrfcrutari , vaàat τ» ττός, άλλα φ/λοιντχΝ; Sitp&vS» τβ «κζίridemus tuam audaciam, quin magis defle­ pdCntnr, xarttyrAJ/4m ον rlw η^μΛ» t μάλλον Si
mus te , quod non velis fide intelligere X?
μ^ΰat, οτι β χιγ» δόλε# νο«» tw ©rôv
Deum femper Patrem Filii fui, & unigeni-]θαΜχατίρα rî ιά», «υη , ι$ ηίν μΜογ&τη υιόν oui·
tum fiiurn Filium, femper ejus filium,fem­
per cum Patre fuiffe non pofteriorem, ut tu tb , χά υ!ον αάη, exuiuxdpyorra άά η} πατιτ,
impie afleris. Sed fide intellige atque confi- χ μίΤΜ^οΰ-φον, xaàùç βύαατβύς φρζ > άΜάνοκ
tcaic, perfeftum Filium ex perfedo, ut fz- τι γη , ομολογώ ήλάον Ζχ πΑηβ tw υίον , wç
pe auditli, lumen aternum ex zterno lumi­ το>λά*/ί ήχΒΟ-ac, <pj$«7$rov ix φοτης aiSi*, &tia
ne , Deum verum ex vero Deo & Patre , άληθtviv άληθ/νβ ©sa iraÇài , âxnrw èj£ ®tmereatum ex increato , line compolitione ab τ/γβ, «rrtui ^mv
άσχιοθίΤΒ, aftovra ααρός tit
eo qui compofitionis eft expers, fempdr exatipa' cr a’p^S yâpijvo’^koyof, χα$ά φινην l’aixiftentem apud Patrem : In principio enim
άγνης o' dCetyyrArriii, £ o' λάγ^Itü <βροςnv &fov,
er»t Verbum, ut ait Joannes evangeliita, Ô"
iC, ©ίός tu 0' Acy®'· t» lu , φτλόαοφί, τόοαρουVerbum ernt apud Deum, & Deus erat Ver­
ηάργον Bx QH. n lw, φ/λοτοφ» , Tf^/ypâ^ft
bum . Illud, erat , philofophe , non habet
aliquid prxcedens : illud, erat, philoiophe , b’x lu, χαθά «poaxf?R^a/iju. 1$ r»©tdç xetrypâtollit quod non erat, ut prius ollendimus . Φ« τ» b ©ftk · ηΐς γίγραμράρ,οις xZrXr , τά μι)
& illud, Deus, tollit quod non eft Deus .E
γίγραμμ^Μ μη Ο»νό« ', μηίΖ ζιίτΗ . xrrdU οτί
Scriptis crede, que non feripta funt, ne co­
gites, ncc inquiras. Credas quod omnia con­ xotvn αΰης ίίημιόργηαζα ο* υιός τιι yrycm/^ot
didit Filius quz facta funt voluntate Patris,
'non oculorum intuitu (Deus enim compofitionis cft expers, ut przdiximus) fed vo­
luntate, ut ipfe folus novit·' quod nos fide
intelligentes przdicamus , juxta fandarum
feripturarum dodrinam, quod Patris confilio ac tuo condidit omnein creaturam , &
quz m cœlo eft , & quz m terra , & quz
videtur, & quz intelligentia percipitur, non

ν£.μχτι xatrcjxÎ), βχ οφθαλμών βλίμματι * άαΰν-

•θίτφ- γάρ o' ©roc , ως χνροπρχχαμ^υ. α’λλάνΧ!μοττ?, ώ<αυτ»ς o7Se μά>&* .. oxtp ημάς τ/$Ή vobvτις χηρΰττομ8μ,

τΙώίιίααχΛλΐαν

t'ipiSv γρα~

φών , οτι βχλρ tb χαξος xj ΐαυτό ίιίημιόργηχί xiσαν τΐώ χτΐση Ήιΰη ixtspâvtov^ ixiynWy rhun

ôpvpSfàiv xfi vonySfiui , sx οργόαοκ , χτι μυχαHtïi, BÎeatufpyZa τσο'ί trip*, άλλα βαλήσ^χα-

AMPLISSIMACOLLECTIO.
8Î4
audvr apt/·* ririréa^i, w clwamc «fpvc A inftrumentis, aut,machinis, nec alicujus al«hfe x} vv
ri
sparer ttrius auxilio, fed, ,ut paulo ante dixim a,
Peiris, qot ad ipfum fe ad Spiri­
mrr* sfeAa φΜφβνιζ anYήμηΜη. ΰκ4ηrwn- voluntate
tum lântam locutus eft : FttÙMuf imivM ·<·/. ,.
rw, dxeténm, dftd rmtaquju, fraMkris/jt·»- ad M*«rwav dX
nefrnia . Non
r/sv aj ipnrtpn» M nt
Jnwrac^êppd- dixit fee, nec facite, fed faciamus, oftenrn TCNtd^'. < pii *
t , £ oAsrvpv, qy) dens id quod eft eonfixbftanuale , ejufdem
τ«ς do^eX/nic dwuuNr,
èp« ni rite iffrnlas honoris in beata ilia de inefiabili trinitate .
βλίμμκτι libiitiatonAAub ίφίχχα* Médita» v Ne obmurmures, o phiioiophe, neque ocu­
los moveas: fed mentis intuitu videapofto«dû if%* <u*Ji 9 pni tà χλ£ατ
<»► licorum
dogmatum integritatem , ac tideli­
r#*,X. d>Xai xirfe . «un 5» qjÿ
«rcuix . a* tm θί rer
**
ter UUCIDV*
firicipe, DOH
nqu SIDvlIll*
amplius ιππλριι
infidelis· ^ΧΙΙΚΖΙ»
exiftens »,
r-ι fidekt. Audi
A .ji__
L atone
_ - intellire . rv.·
tjepa aititu» «ντν ure „ tapit ον «η · fed
ttff>
Dm
mnavf^ βνθρντον, m i^e. ailric rtiKtritt Verbum quod fuir ante uocula, Fiuusipfius,
(^r«rav i$S ΐμίρύτ ftuXiï raveum < a/’xft'y «νθρ*·- «d quem dixit : Faciamus hominem, & que
w^M^f.crvpJU^ristxrap^eri ^& wrérwv'r-BCfqo^uur ; ipfum rarius in diebus noviOimis
TB te*™ A'Wu · · a«iu«T>· dv^^arr «- * PatnJ * iua .ftotrati· hon»° faâum 5? »
.
f” > · V _ . » ; .«ri
t < incarnatum ex vitrine, propter eum qui larftvTW , <KHrCf· arar«A9* 1 htùXlfe*, èta _r„«
aj.»,.»6. .ΙΛ,Λ—
,
«λ.,· a
s
·
plus elt, Adamum
; incorporeum , cuna in
τνσ·4)μ«, iA«3î Μφ®"β Θί»ί Aoy®'ri<ra>^<, ne corpora
corpora femetipûim
femetipûim exinaniftet,
exinaniftet, ut
ut dixit
dixit aapi χβηΐφλίζη της xrrrac φόβτϋ ης dr tjS xor/M» · pottolus Paulus, propter corpus accepit Deus
θτ·> γάρ νδπ$ twpaxtrâren. Ζχ/χτήθυ rapxt, < ν« Verbum nubem corporis, ut naturas creatas rnuf.
ιζ >ΐαάρξ Jt«risappifiuiriv «Çiirrv οΑλπος ίΆΛΘί- hujus mundi non combureret, Dntta tni* m- j,,- t
pa9f τϊ Ο«tara, βίίρατφ*, dr eparj, 'traùrtpi- att vtdit nngneat. Carnem accepit, ut caro
propter immutabilem cum iplb inunumcon>HTtt«pw^M«' »îi»Op*nr^'ύ»· yperer ,
junftionem a morte liberaretur : invifibilis χ«τ
’
ήμφίηρα
Θιος
iÇ
«νθρον#*,
teftnr^*.
- .■
, ■· -, · Ύ
. ,'
■
'vifibiicm, ut ea qu* videntur, fiiftineat ;
Ç9"i· «υτχ· HC^p0^*Mq>wvXe«rx)«ae/4uwc ,uaf, homo in tempore , fed revera utrumtUf djwpiisTernirt τηςηθιν- que, Deus fe hpmo, homo fe idem Deus :
rardh' su'rï^ rik rapxdc,
ItZ t$ trt. γίγηκ* unus enim ex ambobus Chriftus, inteUeta
Ü tiwfHta. it
J«ceS
^antiarum differentia divinité«vrfe aro roXw, it
μβρτηφκ ‘ αροφγρν iat tis ejus atque camis, Deus erat & eft: fa­
tas eft autem homo propter difpenTationem.
m fepoyurA-^cZtb , a’roroXat tfii tit axtrtttySti* Propter ipfum prophetas, propter ipfumapo•tWHfimSi, /uaprtffe^'vb aspwppuqnifa. ?λ- ftoli, propter eum martyres, Propheta pro­
&tài ir< γϋς, ο’ otàçe-apxi χρήψαί, oJi»î0eXÔ- pter eum qui a prophetispneditas eft ; apoθι», ri τϊί turn θίότΜΤ^ μ/^νθ·*, it ήημίΜΠΚ ftoli propter eum, qui diipenfetofie miHusfe
τ» et iptOfii · .iit yap o^Ôtï vapw^UStu ΐζνιμΦ* apoftolus fatas eft: martyres propter eum­
dem protomartyrem. Venit Deus in terram.
«ύτίο’χότμ#', étèf/wiÈ îs·/,
Filius in carnem, occultans ut voluit, fuse
r®- it ntmtyfeu , trapxw^sk ιζ
tn rap^t' divinitatis
magnitudinem, non ea que in cm*
w 8<’ οΖχβΜΠ φίλβοθρυνί’»» « άξα» iajjftS qjq 7ew lis funt deferens ; neque enim ante incarna­
υιο» ι'^ύηκΓΟ ο' «χηφ, ΰς ο*ίθ ο' ^ηίβνκ <υ- tionem defertus ab eo erat mundus . Deus
Tw Θ«ί χ} χβτχρ, ·’ c4- wri
w if, erat fit eft, fe fatas eft homo propter difpenfarionem, incarnatus fe natus ex virgine
v φίλοοτοφ».
D propter fuam erga genus humanum carita­
tem. Pater dignum feipfo fe sexualem genuit
Filium, eo modo quem novit ipfe qui eum
genuit Dens fe Pater, fe quicx i pio genitus
eft Filius, o phiioiophe.

A’rr/ppnmc

η

φιλοτόφ·.

CM/raditSlfe pfc7a/b/ri».

Ne pluribus perfeveres vim fixere verita­
Md M xXhCOT a<rov
βιαζ·ι#& riu>
ti, fe verborum arte quafi nube obumbrare
«Aaôwer, χ} ri φ
Λπχν/ρ ZatrxieÇftv «fe tentes non obfcurum feriptur» fennonem :
VHfJ tm ypapîi atwjpuufm
· afta fed veni ad manifeftam fcripeuram, que ti­
Ui ri aspsipaots της γραφής Zλθί , riapvn-3c· rvt. bi eft propofita, fe non fugias.* illud:
mani. *.
φ£γι ri, xtiiO* beruriμα Miv ·ίώ> «v- •ur cvediAs mv initiant vitrait ftttnan >« eyara ejntt fe illud: Dtatineu fecit regiones if An dt Ιργα «uni · iÇ ri, x»<^ Zwtfarv
™ ώτ· ipatit · ^EinMittMi·, fr /«WM fM Mita** <>
«tecKtrng , £ ixpa s«f “
Ύ ΓVPAi, 9*« , 99ίΛηΛ
, C-r
·»< /iri «ri·:
unam ·& eamdem
habet mteh
iiaiiMU
«a.
ma.
x^riiu caÎTÛaf^H carew»
«ei τβ ΰ>»ς xutf*·_ TnfJm
?&>·* 2.
ligent tun. De uno domino Deo lux lunt ,
vdin TÛ β(2 , TM qpt «psrtiiTrtw triew^tis qui primo fàtam crcarit initium viaram fuaβρχίιύ dJA tain fii ipye turi , dv
wfe tvn rum in opera cjus, quem fe Filium appella*
, τϊ >$ *τ/<τ®σφ* >Z «M t «fe ll vit, qui Deus etiam per ipfum Filium quafi
ίργαλά» , χήρας i$ «/««drus . si γύρ
Η *ξιΓ’| per inftramentum fecit regiones & inhabita*
τϊ θίϊ βνρ<«, Tur’ srtr, « υϋςίρχίζιηα, β>λ’ Dilin. Etfi enim creat* Dei lapientia , hoc
Filius operatur, Deus tamen eft qui per
• θπς bZ · ΚΎίζατ & βώτϊ τά pc) fem , «κ it eft,
ipfum quafi per inftrumentum ca qua non

erant, creat.
Candi General Tom- II·

Hhh

a

He/

8yj

CONCILIORUM

Aefpoxfio fanflorum epifeoporum per eumdem
epifeopum Eufthium Pamphili.

Cum diu in via publica & regia, hoc eft,

t-

M'*

in apoftolica fide permanferis, quomodo ex­
tra illam ferri fuftines? ut limul fqblatus te­
ipfum précipités, cum ex profundo impieta­
tis te circumflantis parum emerferis, qpando ab hac fanâa fynodo audifli prophetiam
magni Jeremie, quafi digito, ut ita loquamur, indicantis & dicentis: Hk Dens nofter,

80

OMNIUM
kyikt iitumirt?
T· «vt*
trxem EûrfjS/x τί Παμφίλ».

A’xôxtjrii

noAùdjàtnixwvrif βα<ηλιχ* λινψορχ rnrtct
τ»; a’xwaAixîc aï rwf ,
τβι/ntç φΐριόΖαι «viχχ ; χρχμνίrai rteunov αχαξ ί’λ·μ^ν0*, «Ç μικρό»
awdtraç ι’κτϊ χιρμχοντόςβη της άατβίΐας βυ9χ,
once nxuras χαρα τχς àytai ravoSu ταύτχί τΐώ
flPWMTMcy τί μιγβλο Γίριμι* ίαχτυλοίβαηαίwç, άάνΗΧητίί,^λφηνηί. »*Κ·θίος

& non reputahitur alius adverfus tum : &
&ογι<δήατηιι ΐπρ&οχρος
que fequuntur, quibus addit : Poft hac in
terris tu/m/ , ÎX cum hominibus converfatus s’riXryw μ^ num txt'της
Jtoti <τυΜ&Κ"ράφη. >Ç ·*
eft. Et nofti, o philofophe, quod interroga­ Β

*»*£·*' */s

«*·

J φίλάτοφι, tTtpoi-

tus a fauâis epifeopis, quifnam in terris vi- τ»ϊθ«ί χοροί ηίν acyiwixtrxoxtn, τϊςίχι της γης
ius effet, & cum hominibus conveffâtus , •φθΗ?, xJ ni ς άν9ράχοις οχιυανατραφ^, β* τατχ'ρ
Paterne, an Filius? confefTus es, quod Fi­
i ο υιός ; χ', ομολογήτας, ·τ» · ut ός, χαθ»ί βι
lius, ut divine feripture teftantur . Nonne
hcc dixifti7 quomodo iterum in profundum γραφαι λιγνήν. ν nurtt fepwvi i «fc arx^/v txt
pravitatis Arii teipfum conjicis , aut potius το? βυθώ τίί μοχθηό«ί A'peuviojuriv α’χοντιζηΓ,
demergis7 Non enim ab eo feparatus caflra μαϊλν Si βυ$ίζ&ς ; β >αρ
moveres, ut teipfum implicares. Prefers, o fXMva, ùi icusTov σννίζ&ξας.
άθλι«
nrifer ' apoftolicis dogmatibus Arii verba
axuroXrxJv δογμάτων m A’pttii βλάτφημχ ρή­
blalphema, creaturam & inflrumentum Fi­
ματα , χτίσμα id l’pyaXfioy το» uîiv τί ^rS αχ»-.
lium Dei appellans. Audi ergo a nobis , o
philofophe, h tamen philofophus es, fle cre­ χαλΛ . àxtu toivuju xtpôi ημών, ·> φΐλίσχφ9* ,
de non ipfum Filium Dei effe fapientiam &χιρ φιλόφ®* η , £ xtâtf, μή αΰτβν οίνου το»
creatam rationalem, ab ipfo Filio Dei qui uiiv τί Θίΐ τΐιύ χτιτίώ ιτοφίβο , τ/u) Aoj/trrxàù ,
fecit terram & inhabitabilia, homini datam. C τάύ tjJ àvSpwty ùx’ αυτί v<î τί ©« $ό$£<ταν ,
Animum tuum converte, non ad odium re- τί χτ/βτχντφ' y»p«f
ewxxTW. »«$·χβ·» ο τβ»
fpiejens, fed ad veritatem , & ipfa veritas νίν, μή νρος «τίχθποο' βλίvcu» , αΖλχ ορρος βducet te : atque agnolces, Filium Dei uni­
,
üxyveti tri αυτή >ί αληθίτα ·
γνώ·
genitum non effe creaturam, fedipfumcrea­
torem & opificem omnium creatarum natu­ m, Sri ί κτίσ-μα ·’ μβνο^οοήί υιοί τϊ Θικ, αλrarum , ficut & ipfe parum refpiciens intel- λα aùrii χτίΓτκ «1 Srpinppii xairiSv & χτ/γΛτ φοlerifti, tc intelliges, ut ego credidi, fi fal- <rfw, xa$tiç αι/rdç μικρόν
vcawac ,
vari defiderae.
ιζ »βχ«<ί,
<7® xfx/rAia, «rtp πύδΐύκα
πο9^ΐί.

ContradifHo pbilofopbi de Spiritu fanfto,

CAPUT

A/Ttppnais τί φιλοσόφΜ χατα τί iytn

XX.

K Ε ♦ A Α.

τνΧματφ', 4

χ.

INT, inquit, credibilia de Filio, & mi­ ρΤ~Ρ'ΣΤΩ, φχο·/ , xtri χ^τϋ ui» , χΐ^αίναμnime dubia, ut dicitis, quod creaverit ,
1ι φΐ’λίχτπ, «ίφαπ, Srt ίκτίση,», on βνaut fimul cum Deo & Patre condiderit, ut νιχτ/σ-ί TfS Θ»£ >$ xxrex , « μαρτυά·ι JxXïirr ,
teflimonia indicant, & quod non opus, fed
χ} οτι i χοίιιμα, α*>λβ γηονημα τϊ Θλ , furucJ^
germen iit Dei, qui natura ex ipfo genitus
fix
. μχ >Ç <teft, fit qux jam lunt admifla. Ceterum’ de αυτί ytycjnnfjS^^,
Spiritu fanâo non potefth aliquid affirmare. ti τί xv£punr^ ίχτητι λΐγαν ; τι 5 yàp ηλμχQuis enim audebit aiferere Spiritum fandum βνα φήται το aytm χνίυμα χτιίΊιυ τιννν
creatorem aliquarum creatarum naturarum ? φύτινν -, η St 1Ç μαρτυύαι Xff) αΰηλίγχσι, δΐUbi teftimonia de ipfo predicant, condidiffe δημιηργχχ&ίαι mn τι
«pa^î xj αοράτων χπτillum aliquam creaturarum qua. videntur,aut
μάηιν ; τις Si ολ»ΐ άνιγρχψαη «es «ίτϊ, ύςχοqux non videntur7 Quis vero de ipfo pror.
lus, ficut de Filio fcripfit7 Proclamet aliquis ίΐ τί υιϊ; ίχβοήχΗΤίς υμοίν, «
veftrum, fi poteft.

S

Ktfponjio patrum per Protogenem ppifeopum Ε
Sardtcenfem.
\

:»·</ ».

Non difficile, o philofophe, operum fanâi
Spiritus teftimonia tibi dcmonftrare, qux pa­
tres noftri de illo expofuerunt, quod crea­
vit . Iterum proponemus quod de creatione
diâum eft·’ Dixityee Deus: Faciamus homi­
nem ad imaginem & fimihtudinem noftram ;

fic adjecit dicens : Fecitque Dens hominem : ad
imaginem Dei fecit illum, mafculum èX fee mi­
nam fecit eos- Sicut ergo Deus eft Pater qui

A’vmxÔKturtf tyS χατίρι
ΠρωηγΟΜς
βχότ» Σαρδιχίϊ·

a«r-

Όιίχ eri Suytpii t «φΑώ’βφί, «Writer <rw7dc
ôofpyeeuv τί acyia Χγ£μαης ,içoi xa-

^ιαρτι^ίας

lipei ήμων éÇsdcrrc <wrei αυτί, ότι
ipiitro/^u η' xtù τϋί χτίχίοκ ρχθο·*

ίχτιστ. χάλι»
iJwè» · ©ί®<,
χοιχαω/^υ άνδρωχν» χατ’ fixivx χμίήραν xatf φ·

μοΰοσ-οι. xj ixxyayt Aiyw . >Ç ίχοίηπτον avtyeomov' axf eiKOvaQiitxoirian,» αυτόν , appear ι^θϊ-

At; f jroiVc* αυτ »ζ · ώ; Sy 0rc; Ζην ο' χχτήρ ο ûxcb

AMPLISSIMA COLLECTIO.
S;>
•· If
Filio dixit,
Feriemer ; ft
Films Deus, qui
St If
It wiiiMf
utης Θτ4 dtinvt^
ύνιηΐηη-----------.
Si ergo
^νίν&ρωτα.^ίνθ^λιγομ^τον^άτΒ^τ^ fecit hominem
hom'isem ..Si
erp Deum afferimus
Jiw.t
Am
Mk·*
AjaiM
A
v
Fneam
?■"<“' **>!·.* 1« “Μ·;?!··

•57

deinceps de Spiritu fimâo audi . Qjji fecit

e/rvai^M τν£μαης· ο

χαΐχχςπ» Α'ίχμ ©feclv, Adatnum,
1
erame Deus , an non ? fdilefa
ί b ; · tfAaraf#*. wu θτόςίπν. • ίτίσνηΦ'. tv Cbxs; Eft profedo Deus. Eptfcepxr : In li*
rn βΐβλω Ι*4β> Ε’λινμ ei Ba^m/rwc Aq«« aepnf ro Job, Eliu Busites ait ad Job : ZKonuvrlufl· Teeù^a9èiwt n* xwnew ^ar. «wGeofara Spinter fei fait me. Si ergo Deus eft qui
Adamum fecit, quid dicis de silo qui fecit
• iwfaat tw ΑΊ«μ, τίάτοιςrir xa/>|e*«yntrie E
Eliu? an alterius effcntic videtur tibi Eliu
λιΐμ; I trtpitn& inirm Antin' Ε*ληίμ τί A- effe
, atque Adam ? ex aequali enim artificum
ίχ'μ; ί^γχρίημηιργιίν iri rnçîmi ίπΓνμχς y n' peritia
cqualem conclufioocm proferre, pertro^titov τί σνμηράβ-ματ^ φτηρχ^χι, τίφυχη toms hominis innatum eft. Quid ergo dices,
/τι τ» τΖχ’νδρώη mpoewoy. t/ χν λιζ&ς φ/λΰ*·φχ philofophe, de ilio qui fecit Eliu ? Numquid
... rofarcemi
_____ ________
______________
jmtnrliù
___ — non eti^m Deum affirmabis , & hominis
rw
tie Ε’ληίμ
,· xpx νχί ©Λ ι£
ffVvfwni;w{ ><χρίφ>τΤί^τβ τοιήταντνς nr Α’ίβμ , Bcreatorem ? Ut enim dixit de eo qui fecit
e ©wdv Α7«μ.
It- Adamum: Fecitque Deus hominem: ita nos
?
x
» >
. t·, «
o < » dicere par eft de eo qui fecit Eliu , quod
y ον l’te) « «tneftVT®- 7W E ληρχ, or/ Θ/w v. fcilicet
fciiicet PSpiritus
Spiritus fendus
fendu? fit
fit Deus
Deus ;; &
& quorum
quorum
aynvirvfvpx ον · /«Ί,τηίdx^rof>M«SH χλασνς, /στ) creationis aequalis eft fabrica, aequalis etiam ‘
x; ii ijÿ SquntppJe mpomtyOffx · ttrep fax drom r»f fit opificum appellatio. Siquidem una eftdi­
ifacti τέκίΙβΗ ce Ttw/’y ùtnçàrtm nXwot/c x, /σ*«/ς vinitas fande trinitatis, que in tribus fub'fafaSfa. η , Sri, >Ç l’ro/irrCf · Θίβς vw άη&ρντβτ. fiftentiis perfedis & aequalibus confideratur,
k;, n Sfèw xvfù^xa n' treme·/» sw Ε’λ/όμ. c* βί- juxta illud: Et fait Deer hemimm ; ftillud:
Diviner Spiritui fait Elix. In libro autem
βλφ It a»aA»)\|>f«c
, Μ/^αχλ o’ xpyaiyyt- analepfis Moyfis, Michael angelus difoutans
λος
itS
λίγκ . drd fatp cum diabolo dicit.* A Spiritu fenite ejerne­
ττν£ματ^· àfa« αυτί χανττς t xri&ifaBpj. κ, retfay nt'r creeti femet. Et rarfus ait ex perfona
λι^« · xn' «aper»»» re Θη» έ^ίλθι το' τνκϊμχ αυ­ Dei : Exivit fpiritxt ejer, b fefhu eft mxeτί, >ζ ο’
itâitn.
γχο xti ή itix det. Infeparabilis enim eft divina & ineffaxjcrpptr®* τς«5 , ·,πχβτχρ<ο'υ/ός<£ η àytev Cbilis trinitas, Pater, Filius, & Spiritus fan­
Ίΐηϋμα, Injbuvp^iiewcr xua tivan τΐιύ ttrivtv , τη'ν dus , quae fimul condidit omnem creaturam,
tam quae intelledu, quam que fenfu percipi­
Tfvorrrfol, hsm tlivafe^nnuj. Έφίγάρο» τύλβ. tur . Inquit enim .· Verb domini cah firmeli
>»·
■φχλμβί. rpS Xôj<e> χι<Α< o/ ipetmt iftptc^Dir», χρ) feet, & fpiritu erit ejer emnir virtxr eerxtee.
tJ mifaxTtri Γημαης «Jtî irxrx à ί^χχμις aii^S.
Audi ergo Deum in Ifaia loquentem .* Ege tfa- a»·
dxni Jw τί θ/ί c* H'fjtt « Xr'^err©-. tyd atiet®- Dominer Dees tees. Aediem te Dexr Ifreel .
Poftquam
autem de beneficiis différait qu·
β’Θ/ci σχ, ίτχχάημαί η Θιοί Γαραηλ. Ηχων It
χτςι
dCfpTfmcjy tu -®ρο'ς ην λαόν, ittâytr λίγων ad populum pertinent, adjungit , dicens: Vt
videent, & intelligent, .& frient yeed mener
fra/lwm, kjyonowi, >d txirovnu χμχ, οτ/^tîp demini fecit bee omnie, & fenfler Ifrxel ·>
xvfjn tmtittrt πανιρ ταϋτκ ,ιζ ο’ χγης τβ Γα-ραπ’λ χα- fttndit ee: manum appellans Spiritum Det ,
tîIh^cv αυτό · χ«ρα φιίτας τοχγιη τη/ίΰμχ τβ ©t?,
fandum'autem Ifrael, Filium ejus. £t rur­
άγιον It τί Ι’β-ρανλ τον υιόν αιίτί. £ νχληηνρός I’oe- fus ad Jacob ait: Mener me» fxndevit ter-ή*. 4s.
ι·
tuifiwKje' ήγ&ρ μχί$ιμιλίωτ(τΙώγΙίυ, xjnîf- _ rem,. &
- dextere mte calem ,firmevit
---------: ut
— —
ή»
»«θ« χ,Ι’ίζΗηλ, Λ,'-θΕζκΗίίΙ di.it :
««.< Α~;·> f.ftr
>..·
jX

i

~

’

« φιλούν, η ^ρα ί βραχ ovx χαλπν r» πνιυμχ m
άγιον τβ ©îb , affacy St ny o/cv aun .

E*t/ o/ xytet τχτίρις Rxatv tfgi Arcyrta tr/rxoxB
Ka/<r«pc^xi ΚατταΙοχ/αί,

Confuent fcriptur., ophdoforhe m>.
num aut brachtpm appellare Spiritum ianâum
, dexteram autcm Fil^m eiu$.

Adkxc fen&i petres dixerent per epifcopem
Leontiem Cefett» Ceppedocie.

Sufficiunt quidem qua dida funt de ope­

. Γχανα μ$β tu λτ^θοοτπ xffti ffS Cffp^c/Jv t? x- ribus fandi Spiritus, o philofophe, utipium
■γί**ν&μχτ& vréixxi or φιλόχοφι, οτι xujLiSnpt- credas fimul cum Patre & Filio omnium fa­
ηργον τύ xareî >£ τ<3 w'J «αστίν ijà χτ/rJy φυατων , itarum naturarum effe creatorem, ftcjufiiem
xj τϋςχΰτϋί θ»τητ®Η irixiy iç ο' ττχτηρχ^ουϊόί. divinitatis atque fubftantiz, cujus eft Pater
Filius . Advertens
igitur
ad—ea
fx/rÎaOCBV rev vmw σ*κ, ίκ
<9MXr^^câruyro/, _ —& ---------—- -o
— animum
..... ............

^qu® prius tibi dida fiint, audi ft nunc de
“dem m*m£'e,ore‘ d..nonftr.<,one. « t>.
cris literis. Ait propheta David: Centetede-rf»t».
ίβίόμμ ψαλμ/Ι * x<rtm τύ χυύφ *^1^* tÿfftôe.
min» cxnttcxm novem; quare?
mireiili»
-ri ; or/ Sai/facrx ftcotne-C» · xùtftA", txurc» tujtiv fait : feivevit, dextre fjei ( pro eo qupd eft,
vî Îf?/« euîn · xrrt τί o' w àç αυτί · iÇ ο’ βρα^ίνν i Filius ejus) & bechiem fendlem ejptt , Spi­
άγί9* ®Jr8 * ™ *v»^« λίγων η χγην. Ç ue xat- ritum fandum fignificans . Et in catholicis
τ&λζχαίί 8i VoMtvwK ο' £0γγιλκηί fax , xfap no Joannes evangelifta idem clamat , & ipfe ,
& alii omnçs, de Spiritu fando divi­
κνΧματ®* τβ άγιη θηλο^ν οωη χύης, χαθα quod
nitus differens : Spinter eft <jei trfttfcetxr ,
£ ρόπς * « ιτνκμχ t r/ τ> μχρτυρ5ν, οτι τη' τνώμμ t»ie fpiritxt veritej eft ; & poft pauca : ft»/ lot­
er/yq«A>i^w«. ^μπολΐγχ’ dittr^e». wïv, credit t inquit, tn Filiem Dei, debt teftimenijtm
«ΜΒΐχ;νο»<Γ<χφτΓΪ0αςατο|»ΤΜ«τΐ£/αΰτΒ(χ^|πρ«$ν
γνγΛ.

Sj»

CONCILIORUM

OMNIUM

«<°

D'Ci* fatttipft : pro co quod eft ιΑ^ι^Μ^-ηθιϋ, ι’χ«τ{ώμ«ρτυς>ντϊΘΛ ce <Spiritum ftoàum Dei:
»·» credit wjl· tarin, ητνώματάθηΐ' ·*Ιί μί ««■/»»
Vilia,mrr»<tirrw fait ♦«·». Et megnum apo- J.tjS
· w'·»
· ^->------- .·------- ‘—‘- £·
-' -· μίγας
--■---- *'-»e
jS, 44>û>««rw«e»«MW.
ii
ftokrum propugnaculum, divinuc Petrus ait cwk«Xm> βρίββλ·* ®
Π<£·* wri «p«f
j* 1.
ad Anan jam : Cur implevit faenet ar tame,
A’mw/j» · &ί ή' ιτλίρωτο ·’ twwfii ^aù xapitea
mentiri te Spiritui fen&e ? & poft pauca:
Λ’β» er mentitm beminikttt fed Dee. Et rur- VN , ^&rau&ed rt w’ wsνμβ w‘ «>*w ; χ} μα i7<r,».
fum j0 Teterj teftamento. Cttlem
terra*> λ<τ«* ίχίψ/<»«Μ>ρί»·(ί, β’Μα τ^βίΰ. ιζ»ν
ege tmpleo, dicit demines. Et Salomon indiτίτβλχμϊ, τ«λα/· w«p«m, φΜ», iÇt/u’^λ
i. cinJ qUj, impicat, ait: Spirttus dentini reple­ qJ χληρύ » λ»7*< «c-'c;#*. xj β' Σολ·μ*ν It fa*·
vit erkem terrerem . Crede fic de poteftate
η* rie· νλιφώτ, λίγκ’ τχ«ΐμ«χι<μ· Tofafautt
Spiritus fandi, & hec recipe de ipfo* tçfti- monia, quod Spiritus fanftusejufdem (it dei­ rlw wxNctyiku. xfé^N Tw'yttu qj| «e) τί; nï ety/n
tatis δε fubftantitr , eiufdemque audoritatis χνΖματφ- JeVTertivç, χ} iiyit χ, τνς vrfii «euri μαρ^u|ue Pater & Filius: & cum Pane fic Filio TitMî » TtrdCav ·τ/ τ'ί α<ΐτϊί Οτ·τητ®- v<r/« ,
femper cxiftat. Audi philofophe.
τί aùri* χ&μβτ& , η <ν«?μ« w' αytw, χτιρ·'’
χζτίρ χώ · υιοί, >ÜM iUWîif^v «c< τ£ rare} qjq ri
V^· axÎHS φίλβνοφ·.
K.tfpenfie pkiltfopki nd fnnflei fntrei
neftror.

A’sextuni τί φΑβτοφχ

«tris
»μ£ν τβτίρας.

τί;

acyi'ti

Igitur , ut dicitis , δ( teftimonia feripturaOJx«/ , xa5vi φαπ , vjM er μαψτυΰηι ii fyS
rum quas proponitis, indicant, oportet Spiri­ 7Ρ«φώ», tev xctpjj^et^tTi, $χλϊβ7 , δηλίγίά fat
tum iandum Deum efle aflîrmare fed mihi
videtur cotfam efle hanc fententiam , rufi iÇ r»' π',τομα n' ct^cav. i^'un SuH 0ε3ί®τ/φ&υ *·
ahz Icripturz nobis proferantur . Nifi quod vau ritù csrwaty, « μη τβηϊ γραφών ύφ nfav τ«illa de Eliu demonftratio mamfetla eft. Alte­ ρίχθΊ». πλίώη fj^ret) Ε’λτίμ τν Boeoti η αν
ram vero ex Muylis analcpG , quam vocant, ut φίΐ
, . η. «τ45«ζ«, . Ttei
_ ït τί; pt&tirnt ανάληψή
paulo ante dixiftis, nunquam audivi mfi nunc : c ΙΛαχτινς ,ηρι ηςάρτίνςύριμκχη t iit αίχΜηπ
quamobrem a vobis pottulo , clariorem mihi ci
_> μη roi · e^c# aurv ύμβς_______
>______ Jff·*.
σνφκίρβ»μ»ι
ίβ λιcoram qux dida funt, confidentiam ob ocu­
χθθ»τυν Trvpcts-fcau τίώ «vratair. mpèç dtmAtcei-’
los exhibearis . Ad perfediflimam enim de
Spiritu fando certitudinem non mihi fuffi- rlu> γηρ ιλιφοψαρίαη Ttpi η τν/^μφτΟ' ίχ αύτίρciunt que jam a vobis difta funt , fed can­ χημοι ni ηΐη τχρ* ΰμίν λτ^θοίτη * λΧχβτφα» yip
didiori atque vehemention fermone opus ha­ ί«Πίΐ φράο-κρς ιζ $nwoT»pjK « νι·θ«η£. «c! yàf
bet hxc hypothefis. Non enim de paifim oc­ uteï ή<ϊ τνχήπύΐ i ζητίκπί.
currentibus quxftio eft.
/
•Aefpenfit fenflernm pitmi" per eumdent epifcepm Leentium ed pkilpfopbem. ’

Λ χόχί,ιτίΐ ifî «y'tw> κμάν ττφήρμν tyf τϊ«/τί in·
• αχόχΝ AtKrrie mpii τιν φιλέχοφβν.

[Ιολλί, ίστκ τίί ¥ sirrj^^ûCÎTDyexaaxeJi-^iwç,
Cum fit copiofa eorum que tibi enarrata
funt , dcmooftratio , & tcllimonia ex divi­
μαφτυ^ν·^ ip
Owwv ypc^
nis feripturis evidentiilima , qux perfiudere D φ<ίν, xÀ0-«i <rt Iiuia^Mvy Tifj' τη; «ραχ«4μ^ώκ ûtibi propofitam hypothefim valeant, miramur,
, w φίλοσ-βφ# , θχυμχζομ^ ww; τχγμo philofophe , quomodo qui tanta intelhgentia videns pollere , adhuc dubitas . Verum TT.s tnuxrtttc iatàb ΐμιλία* hmu, trt «μφί&ΐλenimvero , præiertim cum te veritatem afpi- Λμ; . «Μ’ i ruit βι mfa τίώ αλί^Ηαν βλΐ r«v »cerc volumus , Ôc hoc precamur , & exhor­ θίλομ^/, ιζ τίη &χ·μιδ»ι, χαραινίμ^ΟΊΤ τχ rvtamur prudentiam tuam , ut incipias increa- vt'a-çe Λρζακ^Λΐ tticct νη&ίν vitii ««τίΓονφΰτ/ν ixe-'rUu ,
tam illam & immutabilem naturam fide in- r^â^fmv ·
uàtty^puTniveti λβ^ίβ·μΜ;, ώςταλiclligere , non autem humanis rationibus , ut
λαίχ/ς ίφήχαμ^υ , «ολίΜνρα^μοχίν Μπτήλμα ττΐ
fepe diximus, qux imelledutn tuperant , cuttofe audeas inquirere , neque pravis δε im­ ΙΛΓ» ρ νίν · μη nu ; xotxele’ ξο<ί iÇ aîrtfiirn ffaefa A’piis Arii opinionibus auxilio elfe tandiu lu- ρfi* ανμ^ί(Λ^ηο-ήι tAmsov ôcrav airr'^x, φτλβτ»φ/λάτοφί , aWiei Jqx »rr«ç, «c
ftincas, maxime cum philolbphus fis, ut ais, Φ>-«3ν, νς
o philofophe ; fed fideliter tulcipe , ut paulo «èpriui f^pfatpfyj , TttTf vu£ àtScÀTuret , run
ante monuimus , fic qux tibi funt dnfta , fic μίλλ··?Γπ ριθήβ-ίβ^αζ.
μίοα^ίοη,τη
qux dicenda funt . Admitte unam divinita­ Eri^HTJtvwTw «w «σκφρατιΰ;, s$rSw» riytr
tem Patris Filium inelfabiliter generantis , fic
$ωο}μ$ί« ό^αυτί, v^tneryie τνΧμάτ^τί sxvoFilii ex eo geniti , fic Spiritus fandi ex eo­
atirri tn waÇiî , titnii ém; tn wn ,
dem Patre procedentis , qui & proprius eft ρΧ«μ^Ν
Filii , ut ait divinus apoftolus Paulus : S.«i x»î>« φισιν i$Μφ*ατ·ΓθλΦ* Παολ®* · àrtçmwn
/pintam Cirt/ii non keket , hte non eft efa ; fic paiXiff^dpt^ce ,
axtS-tvaturS. £afàwc%îi·
idem alibi : Daminiu entem fantes eft ; fic atùrti · o‘ It xüe^- n -pvwfa fatmA/v · iuururfus .· Dtvifaui gratitmm Jent , n/c» en­
tem Spiritnt ; & divifienei minfiratiennm funt,
idem nutem Deminui : (7 divifionej operet tonum
Junt , idem entem Dem ,
opemter amnin in
tmntkuj ; fit poil non multa . tfnc amem tm-

ρίβ-frç îr χ«^<ΓματυνΜβ·<, nii «n* τνιΓμα* HSÎ
itaupt σας ififxwMV f-ttriv, o‘ le murii
èttxptam c’tfpynfarvv fètrtv , o' Siaorè; θτί;» fapyùv rù <«rru c# xiai. xJ μιτ » χολλβί* τανηι Ü
rvim

AMPLISSIMA COLLECTIO.

86ι

»6i

_■· mimCMpyiincS^e» rvvireni^a, Stetipit t’Sia A.me tperetxr «MJ a/^Mf iJrm Spint m , divi-

ZftJffAtaff, raofÇrnj

wrf/. Ecce tibi, o philo-

<Ϊ»Ντν«Ζί«Μβ^4^π'ΓΜίμ*η^,.
fyiôuiipe etéÎM^s twAejHww <·' τηυμ* η âtytor, M·. manifeftiftnnanK demonftrationem. ,

ue Deum praedicat Spiritutn iânâum -, fil
Xtàtriu τα «ύτί ί αόηξντιβπιτβ. ορα χως uSt λιχ« 3· qque
oftetldit ejus ex notura fua poteftatein .
aîrZr, ·’ Xi κύτος θιος β Vide igitur quomodo fre ait ; D'rvtfimts optcùty^y n)*«tac»rôrr. i£t* * ταχτηSimîirut- rrtiofMet fvH , idrw entttn Dtui , γΰ tptrxtur
w^TnoJiÇ «»'«»·'rNt^M» SuupSriSttiijtKsvxx- nunu in entmbttt ; & ili«d : Hrc tuttm om­
θώί ββλίτατ. «ci · wtJ^ Siζο&αγγίλΐοκ, «f «t- ni* optrntnr tmnr *tytt jirrt Sptrtlxt , fxi diV/dtt Mniçxiqnt prout wit . Et dominus in
θα i ropûc
WK τώΐ Σχμαζίπδα,

evarigeliis , ut fcis , inanifeitius ad Samari­
tanam loquens , ait : Spiritxt φ Dtnt . Si 7·<·. ♦.
ergo Spiritus eft Deus , omnino fit Deus
erit Spiritus , non autem alius atque alius ;
ύχ*Γα«Ύ·ιν<^α*. aXksÎptparowwàxûwnt, μΜ«ν- fed una divinitas uiriufque
uirii
pertbns , juxta
δροοτομορφί» η θΛνύχβλάβ»^ · αταύθκφ γκρ Β hypodafiuni confidprati<ionem . At vero-cum
audimus
, ne fufpicemur , quod eft
>Ç αχημάτίΓβν,. »«θ«4^ ΟΤβή»χίί|<ΐλθ7** s’Çew· perfonam
f
J
• divinum habere hum*nam effigiem . Expers
toc, άς id ημάς, χαθμμβλό^ητας i£$àtp xj ο οόeft enim compoGtionis atque figure , ut in
pavac xj Μ γϋ ·ροσ·ι?βν t%&r μιμ«ρτύρηηα\ χαθβί principio difputationum tu ipfe. ficut & nos,
«ι/rds ο χύ&&&&ΛγγίλΙοιςφ>ςτκγρ«μμχτΗς conteffus es . Nam firycaelum fit terram per­
φα^τΛίας
ίφ»ι " ùrexurui, n' νρό-.
fonam habere teftantur , quemadmodum fic
arume τϊ a/wiï'x^ τϋςγϊί otSan ΪΜ/μαζ«ν , ι&τΰ ipfe dominus in evangeliis ad fcnbas fic phaίξής · r£r γύρ η «p#ros ίφ’ oror ύφίΓχηυ, «porta-, nfaros loquens , ajebat : Hjpocritr , fncttmL·· ·*
fivt ptrfonem caeli 0 ttrrr dijndicnrt nrfit ; fic
»ο» ι ^«ν Xiytmt τηί οΖχοίας φ**μχ , *η< γίμαι.
quae tequuntur . Quidquid enim per te fub·
α>λα μΐιν ο èpotrèi >ζ η γη χττΓα , χαθα «Ç χίτα fiftit , quatentis per fe fubfiftit , propris naή ip Ô^WI?pJ
’ « ίί θ*<α
«Ç
άρρητ<Φ
“
ήτια,
t
- tu rx perfonam , live faciem , tive figuram
’•4»#p
αηλίςιζ βίβτανθιτφ-,
άχτκ&· t«
‘
~ ~ - ’ζαχ»!- habere dicitur , Sed ccelum quidem fic terμάτΐΓ®~ , taSiit τι W d&tHtT& . -αΧλ’ tri n' ra faite funt , ficut · fit omnis creaturarum
ίχανΖλθο'μ^. atxrXù%«pfyr Stat r\no- <C natura : fubftantia vero divina fic ineffabi­
lis , increata fiquidem fic fimplex eft , at­
wv ip ix iP θ«* γραφών μνρτυνύτ , tuu3hque omnis compofitionis expers , infigqraμαρ^οντϋ rone* *î
w’J »«·”« «τ/υτως ipvμι- ta , xterna fic immortalis . Sed ad inftitu>ης τ» £ νοβυμ^νικ «Μβ η1 πκύμκ η «γηα · Ζ χύχφ tum revertamut . Pluribus ex divinis feriχ; aQ^etro» «fîtητν χα^οςι^του υι’ου, χαθα «Ç ό pturis teftimoniis demonftravimus , Spiritum
uôç τ» ToFàc , W · ramtp τν w'5 . îiêpo Xi , fanftum fimul cum Patre ac Filio condi­
ei δοχΗ, λβίμββΜ «Ç 3/ ύπαΪΗ^μάτυν, -ή’ xj α’θι- torem effe omnis creatura: , fic ejus qus intelligentia percipitur : quandoquidem infepa'vwtp·* » MW*s ΰχοθήχας · ο’ λο’7®* ο' τος, χ<rabilis femper eft a Patre ac Filio , quem­
. θα xj «αντΐς ανθραίχν , «^οφοριχος μ^’ Ζπ, $υ- admodum fic Filius a Patre , fic Pater a
vartu 3·’ ατμιία>ς ία τϊ τϊ η. όμοίοα χ; τ> rtw- Filio . Age dum fi videtur , per fimilitu- .
. μ»
χ^ ΖχχορΛτηγ Ζχ τϊ. >ζ ex it άί rit λό- dines , quamvis infirmiores., accipe bona doyorar , win mù/μάβ* wrote otMéresdr νχ . xjq cuménta . Verbudi tuum , ut fic cujufvis ho­
τβοτη /jfyj μ it αχαξι«<τικ <’·’ α’ιθράήτΰ» »ο«> · minis , prolatitimn eft , gignitur autem iniri Xi της apprr» χ} axitivorni >ζ α’χατνλ^χτν w-lQfecabiliter fic ex mente , quemadmodum fpiritos tuus procedit ex te : neque autem ver(
ria? iretfK η θιϊ, «Αλότ^ον tw β <ρ*οφο£Α0κ αν­ bum tuum , neque fpiritum tuum a te alie­
τί λό^ον , α*>λα ÇJyra aw, xj detpyti , χζ ημά- num efte dixeris . Et hcc quidem non de­
npvt ôrip râtevt μχ-^νρβν Sirquw ,* *&.ιίυΐ rt riv- dignaris in ■ hominibus confiderare : in illa
nw ôvme » tireirtp >ç Χημηργή · φ ίκ tn χτίσκ vero Dei fubftantia ineffabili , fit quas fupeayante dwJxiox αντί, retvra Si γυμαη >Çηζαχη- rat intclleihim , atqup comprehendi non po
'X.t&ijSySex. n7i ο’φθολμα? «4τϊ . £ -ni τνιΰμα αυ­ teft , verbum, non prolatitium , fed femper
vivens fic efficax , fic penetrabilius omni gla- Mr. 4
τί τν aytw η t’p4Lt<St τα βά&η η θί» , τ*λμα dio aneipiti, quod judex eft omnium ; fiτις aMorejov ^tvttttTriiy, >f tw λό^ον, n n rvw-( quidem fic opifex eft , in cujus confpeftu
μα τϊθιΰ; η τϊςταυΓΠ λιγητας xrpwtffdat, w nulla creatura latet , omnia nuda fic aperta
in oculis ejus : fic fandum ejus Spiritum-, Ctr
ψιλ^Γοφτ.
qui fçrutatur profunda Dei , audet aliquis ' ' ·
alienum efle- affirmare , aut Verbum, aut Spi£ ritum Dei ? aut bec afferentes admittere ?
utique , o philofopbe.

τΖφητ»; χναϊμα · ©«·»_. w Jr τηυμα €>τός, χορτυς Θί·ί >Ç τ»' «ηΰμα, Λλ* «αλλ®" >^α>λ·ς, αλλα μϊκ θΐβτ’Κ^ίί θαπρ*» r^oroirvt, «ατά rlu. φ

.,

,

A xdxtsots

w

.

,

,

>

,

jpf

φΑβο-βφ» «ρος τ» toner ηΰ
èeyiart trtrxirw.
irr*AA
'
tu

K Ε Φ A Λ.

χα.

-e-'Mviv'TATjr > . i « i
« i
j ·
Ίρ* ΠΕΙΔΙΤ^ίυψ>ιλθΐ^«ν04νο<Λμί η^-α^πτ ,
I» -d φνχηκ Sûr μΐοη^ιοτκτα reneat xj rtfA,adatt τϊ nÇêf) i^wuZï,
τϋγία τνΧματ^

Kjfponfio pkiùfophi rd fnnfîoi tpifcopot
in nniwrfimt.

CAPUT

XXI.

DOftquam ad fublimiorem iûtelligedtiam
me Jucj((i , afferentes oportere unam
divinitatem cogitare ac credere Patris fic Filii fic Spiritus fandi : memini autem vos
4
.·
‘ prius

I-

CONCILIORUMOMNIUM

86^

864

pf'ius Jixille , Drum eife Patrem , & Drum \ r Μ/μιμ>Βμ*ι Si
Map ομ<ν *μ<·^ο*3θ ρηθτάτων,
bilium . & Deum Spiritum (intlinn : mine
·τ< Θ»ος ο Πατήρ, X, 0<οςο' υιός , ιύ Θίός ΓβΜϊΛμα
auteiw» dicitu unani elle divinitatem trium ~vyt«i' vau St φα-π μιαν -θεότητα τυριών ττλίτω» ύτι··
perfretaruin hypoitafium , Patns, & Filii , &
ςχαινν,Ι» πα'ξάς, iù in ara , x} Ta oq-im τν/^ματ^ .
Spintuv (indi : candidius, precor has mthi
λ/,χοπρον σαφίαχ άοπλοι τιις ρησίκ, Μαραχαλώ.
(cntentias explicate ■
AtffKtiJn f.mfly,u»> patrin^ad pbtfofvpLuiT: ,
ptr curndeni Leant turn tpt/tjfi·’/:

A woatfcwic

ày!an xartfwi vpàc rôt
ifa' Ta” outs' Aiovfrw ttiawrs .

,

Inexplicabilis, . Jiquidein mente & cogita­
Α’νιχφρανοί r’riv ; txHTtp € άΜτςινβητβ>“ ,
tione inconiptchenfibilis cil , & impcnetrabi
x>nrMyif&" , x} ravrit άνιξ/^νιας©^ >î -θιάχ xjq
he divini ilia & ineffabilis fu bitan tia , qux
αρρητφ" βσ/α txeîrti, ή τα Μαντα
, X5J
omnibus (upeiemmet , atque omnia continet:
τα lot»ni Ti^/^wa . rXluj ctxnt «ρας ùfJMt. aux
tantum audi a nobis : non alium ubi Deum
i'
atque aliutn protulimus , (icut impius Ariits ^αΚλοντβι Θ.όν x, αλλ·ι· πρήχαμ^ , χαθαχιρ
blaiphemavit , unum Deum mercatum , &t
aaqjrc ί’βλα3«>»ίμΜσθ* A'pcrO^ , C»a ©t·» âru
alleiui» creatum pronuncians , & Spiritum
çai, >ζ άλλον χτκίν ίΐρχχως , >Ç ni τΑυμα τβ'Θίϊ
Mmffum hmilitcr creatum praedicans ( abiit )
tfj.9tu>; xritàv χιχηρυχώς ’ μη ywm· άχ\ά μιαν
led unam divinitatem cogitari A’ cicdi aiTeéférirru νοπ·3κι iÇ χιτΧίσθαι «ρηχαμ3}υ , μιαν ,
tirmus , unam fubilantiam , dominationem
sar'av , xuturrniu Tt >c, β^λέα/ μίαν tb xajpeç χ) tb
A (cntenti.un unam Patris & Filii &. Spmtu> liniti : icite autem fanda: trinitatis hyut» *2 r» àyiz τνΧματ^ · H^CiaiTt τιί$ rnç άpoffales non elle disjunctas , aut locales, led
■γίας τ^άί^ όχοΓασίτς 'b ίι^Α^'^ο'5 ■>
n'
tola tide unam divinitatem conJidcrari & cre­
rm;, α>λχ zirer μόνχ μίαν, θ^τηττι voeî&oa ί
di
ut (.rpius diximus, (ancta: & coninbAanwrcdteiOar , χαθά >6 πολλά c ('φηχχμ^ , της άtialis & adoiaiidx trinitatis . Ecce per em^ίας w ομοΒα/Β
ub-oja
ητης
. ιίύ
m.i fides vera demonff ravit , non oportere m
tya Marnai rlfcFi* i αληθρ; ττ/πς
μή
»<<
initia trinitate differentiam cogitare . Nunc
intern patuni animum nobis adverte , atque • τν; x-yrx! τ&οίί©Sfa$of>xv . ùSf St μηχρΊν
amplius peiJuadeberis , accipiens a Spiritu Jan
αχ TW »«ν Îèrvar νίμΓκ ί’-θ/λητον,
rrrsw^rjrrn txt
Cto per nos’ (alvitira documenta , ut agnolcas
xXéîor, St\9/j3pi&" ùrt tb àyt» Μ',Χμττ©·' àiijI infix limitatis unam effe divinitatem tem­
μ*Λ rwnjeicijMi όχο^ηχας , ι»χ
της iryltit
per exillentem , & lublillentcm , -trinitatem
veie tiimtatcm, 6c mini in ea prius aliquan­ ntvS(9~ μιαν Οίότηπι âf4 siravxi uçirrurav , Çtoila αληθώς Tgieàa , >£μη$θχ C* αυτή ·Ώτρ·ύχαρ·χ^ν
do , fed Temper & eodem modo oxiffentem
individuam & coniubffantialem trinitatem.
-χοττ, a» a an (X «ίσαύτνς i<ra> àStatptttv όμββ-

ensr reiaia .

Axoxfjmç T? φίλοίΌφΒ.

ReJpjijio pbthloplx .

Μη μι ®*fa3t axes ptipiaifatl TÜ τηςάληθίίαςΖ®9τNe cogitetis invcttere me dogmata veritaματΗ · «’ yàp til tx κρώτνς κστιψχης ?J<Î λβ^ων Μ«ρωi.s· neque rmni g principio difputationum le
ιαμίυυ όμάίν τ»ς λε^·Βρ. αλλα
tbtm tpA^ü πτς tfS
;rci (rrmoiifs vertros ■ (ed propterea pericruloi lenteiitiaium velharum (ignificationes , ut 0 vesana· όμα» σημααίας,ί wt rarptrtpa μοι xj
liat milii mjmfetlior atque dilucidior eorum
rn ^evnrar η ·?{ό "XtyopSfan Tap’ ύμώι ύχόΟκπς qua: a vobis dicuntur , hypothecs .
HvvolliftKJ icjwi/b J.tnflvru”} pahu’f’ ad

j.pi,!'"·

dr

/2u/j-

;g-i , Jf'emla'c Î7 limae , per

fvmiiun Le.r.t u’H tp j'opuvt

Andi <5c nunc , audi ο philofophc . PropohiiiniK i.un cogitationi tuo- fufitis ex divinis
iviiptur.s , quod divinitas eff (implex δ. com
poiitioiiis expets , N ut tu iple in pnncipio
tuarum propot'itionum confcfTus es , <Jt quod
(it igms immortalis , artcrntis , & increatus
natuia , lumen immeuJnm &. incoinprehenli
bile, nec in uiu pertona juxta Judæorum opi­
nionem intclligatin , fed temper in tiinitate
peiionarum , qua- a fe invicem ieparari ne­
queunt , ab omnibus Clmibanis creditur «N
pixdicatur immriib trinitas Patris N Filn &
Spiritus faikti , ut jam dcmonllratuin ert. Di­
ice autem & nunc, o philoloplie - Er quam­
vis audaciut agimus, tamen propitia Jit nobis
divina magnitudo ; pro tua enim & aliorum
falute hic labor a nobis tranilgitur . Diice
igitur ex (eniilibus intelIciblia , ex his qux
intelleitui fubjiciuntur , ea qur intelleiluni
fuperant , & ex his qusr dicuntur, ea qux

Α'πόχζκπϊ
άγίιαν xanpuv ùtoOVuxr, αβρίς tw
φιλοσοφβ» TfgJ πυράς X, αταν^οκΓματ®^ »£

«pwT>', «Τζατίαυτ»' Λ,σντίΒ tntaxoffs.
A’xbi ài xj mù, αχχί ω φιλόιΓΟφί. «ίη* Opt- · 7r. f·^·
«Μί^ιμί 3α tu τη &[ςμς;χ Stti ttAîiCwi* ίσων τ£ί ίπ
θκων -χραφων , ότι η drernç αιτλη τίςΐςι χσατ ϊ)ιτ<&', αί, xj αι/ne χα3νμολότητας C* α’ρχίί ffB
-αιροττίίΓίων · χΐ ότι πυρ ά·3α-ατύ/ττ xi aiïStov >Ç «st t;'w jtx τη φόσιι, φωίπ α\ώρητ»ν >ζ αχαπιλη-

I? τττνν, χ, «x ο’ν ο*/ αζρωίΓψ καττ'ιη Sox»v Γπία/οις
κ»ιμ^;η , α’λλ' c’y τ^ιαίι aer a\wekori «σιχ^οιτώttoiç , «Maca xam
πις^ιτηι x} κηρύττίTui η α\ωςΐΓ©- τ^ιάς τν παζόξ
ra” υίΐ >£ τχ
àyi» π^ματ&"} χα^άπιρ a-rrocièeixm. μχτθανι St «J yui, ω φιλόσοφέ, μ\ Τίλμπρόν Μο/ΐμ^ιι,
αλλά ιλίως χμιν ij $na μιγαλΜΤης " ·ύχιρ yàp
της o r; )Ç T^J λοιιτων σωτη^/ας c' πον©“ η'μιν Stafùftui. μαη&ιηη r»<ïuu ι’χ fÇJ aiàirty
rov,-

, x^ ex ?y χαπΐ rSv reti $$ û«»p >bv , xJ ex
liwi'p Àsyw ‘ w
ασνγκυτΛ

'\tyopfy&v Ttt(/

■xairnt

■3

8ey

_

Λ M l· L IS SI M A

CO L L ECT ΙΟ.

866

πάντα ni n àpvtfya, ra' π χοβμ^υ* , 1$ η ipavtàri . funt fuper omnrm fcrmonecn . Quamvis au­
>ζ <«φ*«ιν χ; κβτνχδηιν» χτημάτων, «*ο; rLù tem omnia & que videntur & que intclli-

guntur, ex cœldtibus creaturis & his que in
άχτττβ» *«Η»άυιζ axereXijinwx) «θά*«ν»ν τϊ Θίχ
terra vel fub terra funt t conferri nequeant
Ww χλΖώτν ι’μπτσον όπόίιιγμα χ μίτϊ/ον χορός
cum illa i ocrea ta, incomprehenfibili , 6c im­
Μφ/λΜσ πΐς rrrJj διγομ3ρΛΚ » ά>λ* ίπανίαι ηχ»- mortali Dei fubllantia .* nihilominus tamen
νχ τηψί'γον της £πβείχς twî Xcrr^Jç ί’θιλβστ. occurrentem fimilitudmem proferemus , etii
νβ«ν, λτξομ^υ. natânriv ηηπΰρφΰσκ μίαόν, non equa bilem , ad utilitatem tamen fideliter ·
fufeipientium , & que fufficientem pietatis
ÿni error, τςιάί r’rr x«to rec/iv, πυρ , απαύγασ­
imaginem preheat pie confiderare volentibus.
μα , ç Jj. κ iSc-f τβπ-ν οορονπάργον τί $ατίρι <£Senhbilis ille ignis , natura una five fubllan­
fjrxmu, ά>λ’ trtv α’χωςΓως άλληλων η» τ^ία , η>'
tia cum fit , trinitas efl in eodem , ignis ,
πυρ , η όζ curre απαύγασμα , £ τν φός. tfsnp~
fplendor, lumen; & nihil horum invenitur al­
pj-rov ηίνυυυ t et âuiSj·, ω φιλο'σοφί , tu reia , xi
tero priui efle : fed a fe invicem feparari non
potiunt tria , ignis, ex ipfo fplendor , & luSètfyv νμιν $χπρον τν θ«πρ* «ραΐ/’νάρχον, η τ»
άταυυγάσματΟμ τί πυρ χαθ’ί'αυτ» «ροώτάρχον, iÇ I men . DiAingue igitur, fi potes, ophilolophe,
UfTu^Jwrrpo* μ$ χρΐναί τινάς τγ τιφος τ» αττοαζ- tria hec, >dc oAende nobis aliud alio prius
jrxiftere ,. vel ignem ante fplendorem poft aliγασμα , η μίπι^ίπρον πάλιν η μττυχράιον τί πυ·,
qdpt tempora igne pofteriorem ; aut rurfus
foi χ} η άπτωγάσματ^" η φύς , η aupv^povrey. lumen igne vel fplendore pofterius elTe tem­
ίπξβν ήμΤν , fi ίαώ), £&γνντχς «τ’ a>X»)Xa>v τη pore, vel etiam prius.* oftende fi potes , di­
Te* , X, μό *γ<* οχταύπΑ wv r~p , απαύγασμα , videns ab invicem hcc tria , & non fimul
exiftere ignem, fplendorem , & lumen : cum
φ& , μιας "στς της τβ rupèi φύσκχ. τούτα χχτά
tamen fit una ignis natura. Harc animo re­
ννν faflùv to ait&nrà χ2 χτττα , η xj, άσύγχνπι 4
tinens fenfilia & creata , quamvis conferenda
ti( άρτίνς tipixa/^u, «poç TLùcrïJreviÇ âxTtrov to
non funt , ut paulo ante diximus , ad ster­
ΘηΓ νσίαν 9 πλίίύ Stχν tx τσΛ>ν άφορμάς σντηύχς ,
nam illam & incomprehenfibilem Dei fubftan>g πηροίσας ττ πiret το τϋς tfgvolatrx όμμχ, «- tiam, accipe ex his occafxmes falutares, & fi­
>«3ηθ< ίπι rltb ύψηλίώ τβ Θ« ίπίγνασιν ’ <? «- de quafi aliis quibufdam adaptans mentis tue
oculum , ad fublimiorem Dei cogitationem
παντη ret sot t ikyt £χόμί$χ >ζ τκΆ’ομ^υ , c»«rpamwa'ror η’
»ΐ τχ waftç xj ηΓ vix π. η s afeende, & occurret tibi , ut oramus & cre­
dimus , irradians te gratia Patris & Filii &
dcyiv πν£ματ<&', &avt»'w« <τ« μιαν θίοτχτπ πυρ
Spiritus fanfti , & ollcndens tibi unam divi­
3<r«y e^otv«T>‘', χ^ aTcu^ea-ua , ι$φύς, άπλΙύυι$ nitatem tamquam ignem immortalem, fplen­
ârtu&tnvt a’^Jerrw , àSfaipmv , asrtepdmey, dorem & lumen , limpliccm & fine compofiα\»χφραΓον τβ,ιάίβ β’λχσΛ ομονσιον , τ'αύ του tionc, iofeparabilem , iridivifam , incogitabi­
lem & ineffabilem trinitatem vere confubftanτταζος,
τβ" υίχ , *χ·πΓ iytx πν^ματ^*.
tialcm , Patris & Filii & Spiritus fandi.
Cfxx vtr/Letô φιλόσοφος eiç τΙώβγΪΛν τοάίχ.

Taiîm άχίτχς ô φιλόσοφος , x' Je cv rxraerp yi·

Cum hre audtffet phiWophus, fit quafi ra­
ptus in eeftafim maxime obriguifTet , ejufquc
cogitationes ipfum perturbarent , magnus tiTtirrwci it'xl tw · rtu (ίς iwnv ι'λθώ» άνιχρχύγασι - mor in eum incidit . Deinde in feipfum reμΐγ«9 «τώ?· δοξαβ-w ô 0rèç ό ίμτ/£.σχς ήηις D verfus clamavit valde , dicens : Gloria tibi
Deus , qui infpirafti fandis his tuis myftcτοίς iyioii σνη υπίρ πάντα νβν μντή^ον της άγρχντχ
rium, quod omnem intelledum fuperat , im­
ι£
iÇ Λχτίςχ ^ιότηης. <ί>λά SIoust σν Χρι- maculate , immenfe & increatr divinitatis .
Γί, Ji nocvaysSv πχζος πανάγαΰοςς υιός, πάρκ Sed oro te , Ghrifte , tamquam undiquaque
άττίρ&ς'σι, ΰπχχ^ίίς τνϊς άσιβίσι παραη A’pelv
boni Patris undiquaque bonum Filium , con.
5οξ«ιί , τ.μχρτον , usu μη (4<τπρ<χγ^ησομαι ϋχχς dona quat impiis adivuc Arii opinionibus feduftus peccavi: nec penis graver apud te juπχρχ σοί τύ Sixxiv xyrji uvtp rfcî ««/3Jr ρημάτων
ftuin judicem propter impia illa verba , quae
t’xHVuVf «y x«rti <rî άπίφΐυυχ i τάλχς. xxt'A’pfi^
adverfus te mifer protuli . Vae Ario & ejus
X, τϊ ονμμο^,ΐΛ xûrâ ri χσιβά , βλασφπμϊσχην MJ
impio coetui , blafpemantibus adverfus Filium
rôv υιόν rï Θί» , λιγνήν ’ Lu iren on ex iu · il Sri Dei, dicentibus .* Erat quando non erat , &
χτίσμα x} ποίημα, xJ
ίτίρας νσίας ό νιος τβ 0re f quod creatura fix & opus, ex alia fubftantia
iÇ ni rvtvua r» iiytov, £ μη της·μυτΐΐς.χσΐας ?ίς ô πχ- Filius Dei & Spiritus fandus ; & dicentibus
Filium Dei & Spiritum fandum non efle
τηρ Μρηχβστ rw υιόν τβ 0<β χ^ τν πνίΰμα τθ άγιοι. àE ejufdem fubftamic, cujus eft Pater. Anatheναδιματίζω να· ι^ * πάντμς A’petov χ} τύς ασιβϊΐς
matiao nunc & femper Arium & impias ejus
αυτό 34ξ«ς, ιΰ τ« to «υ’του φρονοί/ντυ; πάπας, ηυς
opiniones, & omnes cum eo fententias , &
βλασψιιμοαντας κατά η ηυ πα^ο;, χ«ττί ττ τνΓ υΐου ,
biafpbemantes adverfus Patrem Ac Filium &
iÇ χατττ ηυ άγια πν£μαπς. ·γάρ ηνuiovμ^ tyotP9 Spiritum fanAum. Qui enim Filium noo ha­
οΰ St τνν πατίρα ϊγ^ι * >Ç ô hj tw viôv >Ç τν πνό>μα rd bet , neque Patrem habet : & qui contra Fi­
lium aut Spiritum fandum blafpbcmavit , in
άγιον βλασφτμήσας, ck ηί πατίρα ίβλασφπμηη ·
χα^ιΧΓτ^.ο)τίώΰματίραν ΐιράνγίρχσίαν , (iov&fca- Patrem blafpbemavtt. Supplico autem facr·
veftrae · feneâuti, adjuvate me per veftras de «
k»<
τίμοι Stx τ$ ΰτί’ρ tfteùapvimXetrôvnvuov tw
ine ad Chrillum Filium Dei preces, maxime «* «»u« ·<
Gw txitnJv ύμύν9 «χολβθβοη* μαλισχτνϊς $ι υ- cum jam confentiam his que a vobis de fan- *'*
fuSvùirè tw άγια πν^μαης txn-tttn >Ç άφ/ζορΰβοις ·
fio Spiritu expolita & definita funt .* & confiIii
teor
Cncii GtntraL Tom. II.
I
vôfjS^ioçy àxbitfv^vi t9t aXfkov οσον, iÇ oi ^λο­
γισμοί αυτν σινυττάρχαιον βυτίν, φόβος it τολυς t-

*Λη·π.

UU crtdit fbilofoplxi in fxnSxm trinitstfm.

868
867
< CONCILIORUM OMNIUM
teor ilia effe vera atque firma , hoc elle cri- A qÿj
XjH όμολογά
αμοΛογω τηϋτκ
τηυτη αλη$η
αΛη-σ» tevou
«vau, it,'/?#!?»'** twtd
flens , quod facrorum fcnplor Paulus dixit :
-. moi
· , ôtttp à ίίραφάντης £κ( Π«ι7λ®~ ♦
γάρ iritÂw
Myflenum aSfconditum a faculu & generationii'u< , quad nmc reveAtum efi , ut affer if, fanfltt
ejui apofloht & prophetu , & vobis in Spiritu

ημυς·ηΜανπάκαχίχυμμ$ίο»άπά i’Ç-S α/«>«ν,

QÎJw<J» ,β κιυ«χίχβλύφθη, κα-θύ’ί ùpnnu toFc Jty or, αυτ» atrordAoK fl, τρβφ>ίττ<«^ ΰμ7ν de κν£ματι, àfi ôvm fl auMjxàpypovm xj σιυυ$ιαμ&ίαντη rJ

fan cio , femper fcilicet exiftentem , /c fimul
fubfiflentem , ac permanentem dim Deo &
Patre Filium ejus, & Spiritum ejufdem fanflora.
(

©tJ χ) χατς} w tu'w

XXII.

άκον <π»ός nv φιλόσο­
φον Κί^ιτηγης, χ^χοτπμρϋ, χ,υ&χης, tfgî
too ικισχόκ» Atovriou.

K, E

(

B

A

Λ.

x3-

K

bal : qui credit in me , ut jcripture teflatur ,
flumina de ventre ejus fluent equa Vive . Qui­

bus evangelitla divinitus infpiratus , didum
interpretans , fubmfert ; H'K autem d<xit de
Spiritu , quem accepturi erant credentes m eum .

Et propheta David de hoc utique fonte vi­
ta , fanda trinitate , vide quid clamet : Apud
T/’·. fr.

Φ

LLUD etiam , amice philosophe , quod
A\iÎttoStver,nwv φιλί λοιπόν της αθ.ηθ«α5
fuperefl hujus veriratis , confiderandum
φιλόσοφί. κηγίυΐ νοήτωμ^ύ *)%υνω<ταν ar onteil . Fontem cogitemus , qui fluvium aqux
μόν oSanq · τάς^άρκοτυμός, ώςο/ίθα, ττγΐιυιgenerat : omnis enim fluvius , ut notii ,
jfyjvnrt-epav " «rtt Tpttp^tmt μ8μ ό καημός too υfontem habet genitorem : inde procedit aqur
fluvius . Sed nemo fluvium appellat fontem , ίαΗς . α’λλ’ουθ^ί χαλά ήν χοτκμάν tnryhb , » τΐιύ
neque fontem fluvium : Sed fons , fons ap­ trnyiw καημό» ’ αΧλ’ n' irnyè. rr/yn χαλϋηι tiÇà κα­
pellatur , & fluvius fluvius , & utrumque ημός καημός · κ, άμφόηρα ci υδνρ. r τα» St τις ΐθίaqua una ■ Quando autem vult quifpiam c
λκ άρΰτα&αι f χ to? χοημα£ η τχί Tmyîs ύδωρ, μ»fonte Vel fluvio aquam haurire, mutat no­
rluteaeaoy^-atiay ■ αΰχ tpéi yàp t αηλθί,
menclaturam ; non enim dicit : Vade , pro­
grediens haurias & feras mihi fontem aut πορΧθ«ί άντλίίταν, if φίρι μαι ηίν κνιγίιυ, η w κα­
ή φύτκ , τ^ία St κρασά­
fluvium , fed aquam , & una quidem natu­ ημόν , αλλ’uSup. μία
ra , tres autem perfonz dicenda funt , fons, τα λίχτία, Tày», καημός ,ί^ωρ. βλλα xj ή θ^α ypafluvius , & aqua . Sed & divina fcripturaC Φ»ί Ttiènr φρχζβτα Stixtun ' ου ^βρ «Montra nti/mi
eadem aflerens demonflrat . Neque enim ab τιμάς σαι φθί^όμίθα, yà<nav λαϊκόν ττχνα/ν τίί
eadem aliena nos tibi loquimur , o legitime
in poflerum gratia filii , quamvis in fimili- ^a»iTOç ·« ^«ςΟχύποΪΗ^μβτι, χ,τυποίί,>Ç «χόσϊ
tudmibus , typis & imaginibus fermonem ve­ τχς άλιιθίίχ: η? λόγαν (înryweiptâat. λίγί^ αυτ
ntatis enarramus . Ait igitur de Filio divi­ inti του υίου >» θ«α γρκφί ’ κλίνν, φνμτιν, iκ’ ccùnôç
na feriptura : /nedno in eos quafi fluvius petit: ως καημός tipUvft ’ ι’χκαρ ^όμ^μος δηλονότι tx της αegrediens videlicet ex vero vitx lontR, Patris λχθοΰς κτ^τς της ζωίί,τχς too <·«ψος θίότττος, χαdivinitate , ut ipfe dominus in evangelio cla­ Θά Φ*μι αυτός ό χυ£Μ C» Λαχγγιλίαις (ioi’ty» t’x ηϋ
mat :
e p^/rt tx;vi , & venio : & quod
Τα1° ός ύζτλθ», >Ç
· xâxMcSj axtp ϊφη λΛχότβipfe apertiffime dixit ; Efps tX Pater unum fu­
τ». tyô xi ό narrp Ο ί’τρφι. >Ç to , » yi da> rJ καίξ t ,
mus , & illud: Ego m Patre , tj Peter in me:
& quod Spiritum fanftum ex ipfo fideles £ ό καττ,ρ c» ΐμοί. χ, to κνωμα Jt το' ay» art
omnes accipimus , qui ejufdem lubflantix etl αυτοί λχμίίάναΐ^ο αναχης at κιτοι ,τηςαυτ»ςο\θϋcujus & Pater & Filius ,. .procedens a Patre, σι'ας, ης à κατιΐρ χ.υίός, iχταρΑάμ3μαν /uSpjιχ τβ καproprius vero Fibi , ut fuperius
' ,
ofiendunus -D
τβ w'b, χαθα'τφ αχωτίρωβτί^ξαQuod autem ab ipfo
4ο nobis eflundarur , ^.»ciaj>
^ΛφίςΛη
rnhme in evangeliis docuit ipfe dominus ,
C»
4ίayyλίotς
ιοίία^ΟΛ
cwtoç ό xrJtroç tèirùv. tctvrtç
dicens : St qun fitit , veniet ad me , ÎT bi-

I

Ζ·

x, to τνιυμτ. αυτβ to

ΓΙρο^οιπί 0/ ayot^artpti

Addentet fanfit patre< de fonte , fluvio, èT aqua ,
iocuti funt ad phtiofopbum per epifeopum
Lroniium .

CAPUT

jcvtoo,

aytov.

fe

jonf

in

tttt) r.iide'umui

fontem vita Deum & Patrem appel­
lans , ad Filium vero loquens : fi quidem
Pater ell >n Filio , & Filius in Patre : lu­
men autem .pium Filium nommât , in.quo E

lumen :

lumtne (edatur videndum effe lumen, Spin-

tum fandum : In lumine , inquit , tuo vi­
debimus lumen . Fons enim vita ac lumi­
nis vere eil Pater : lumen etiam efl Filius
ex Patre lumine : lumen etiam eft Spiritus
fanftus ex eodem lumine . Siquidem , ut no­
bis (ape dicendum eft, una eft divinitas Pa­
tris & Filii & Spiritus fandi , ut ipfe clatfa. 41.er,». mjir pCr vcr[)4 prephettea: Ego fum Dent, dT
non efl altui : (X ego prtmut : O ego poflee , ÿt
et*!*·* i
ΙΛ jaculum ego fum & rurium ;
Jum ,

Ste^à , t’pyt^u κκράς μι, iÇ τινιηο, ό
π’ς «μ»,
χαθα'ί M TC# >5
καημοί ix της χαιλίας αυτ»
ρΧτ»σι ύδατ®- ζύντος . αις 6 AayytàK ης θίόθΰ*
ί’μτν/χθίλ , τόρηδ^ν ιρμίω&ύν, ικιφιμι λίγων *
thto if f Kty Ktcj. τη κν^μαης b ÂuuMov λαμ{ίά»«»
et κις &Ανης f4ç od’tov . xJ ό -βτοφχτ^ς St Δχβι S cpa
τι Tree/ ηότης της τπτ>-ης της àvfaç ζωτς της άγιας
Tg^taSoç βαα. άτι καρά <τοι κηγη ζ«>ϊς ,Ca nJ φωτι <η»
οφομτθα Φ^ί ' τντγΐυίι ζωής τάν&ιόν tÇ. κόπρα χα­
λάν . <®*ός w υιόν St λίγων f tnftntp ο τατήρ C* τ«5

T(J

„ ’ ■\ T

,__ , ,

r

~

f.

p, cv ώ φαιτ/ λίôcftt^ai φάς, τ» κνιΰμα το «γιον. Ctyàp TjS φωτί<γη , φητίν , ό -φόμι^αφιάς· πυγό γάρ avrnç της ζωής xi φ«ης ό τχτχρ · φΛ χ, ό υίός,
tx ψωης τ» καξάς ’ φάς 1Ç to τνιυμα ηάγιον άζαυτΒ
τη ψωπς . ιτι-ίχιρ, ώς νολλ«χις ήμ7ν λίχηον, μία
θίοτης τβ ταξός fl, τβ υί» fl,τβ άγιο τνΑμαης-, tutθα αυτός βοα. Stà
αρβφητιχιίν λό^ων ’ ίγώ&μτ
©ίβς , ΒΧίΓ/ν αλλβς · χζί’Τ'ώ Θ«ός «By»ô>rtK, jÇ ty*
μ£ ηυτα, χ} ff πν α/Λα ι'γω’ίίμι.
χάλι» * ι’γω

fv/tu ,

S69

amplissima

COLLECTIO.

870

«qux-, ΰχ
ωμαι, r_tk rie au'Jiat ιγίκΐμτ. igt} \ nex Mutor , & tu Γλ-λΙλμ fgt fiM » & qu®
π) ιξί{. >û*«nrni espaaraiH^Ocartt» βόν^χαΓον fequuntur . Et juxtx pnuj demonftrata ne*
yèpntpatt iνοαλαββίν πκ ρ*ηκ, η ιζ μη χαβ-ας Sui ceiUuum arbitror diiû repetere , quemvis
non- omnia propter multitudinem , (rd cia.
-ητληθκ, «*λ’μ» ruf <rtt»rripets > *pài nfiefaue- riora , ut hnniorem hsbeant confiftcntiam
ripca rit» σντβατ» t%w nt
. ni mv t* répare;
que diâa iunt. <^ur tgitur erant ex ore |eYtpepht τϊ «Μφήη vepa^ffjjp * o xante-xaLtra», remue prophet» propooetnus : £*i prapar<t^·
■^nrt , τΐώγΐωtii nv aZJra ^pew » cxsxAxœx «ΰ- vit , mqutt , ttrrru* tv <*r»»w tcmp«i , t} a"'“k· «·
iHtplrtHt huh juMntit fuér»pe4Îi*i . &» tntt
tÎlùxtÙjuJ» n^axiSw. ο stracaMam t» φύς , x, x»p£smr, f’jNtXfrc*asn , s£ iniwwrc» «tirai ^ομν · tit htnm, & xudit : vtcaott >IM , & tieii·
vit ItMtrt : 4r/y« fplndaermt in c^l^diu fair t
•i Si «tipti ίλαμψ·* & ηηίφυλΛίιαϊς «aîrJJ, χ} ηυ- tf r^nitnomtni ; vnenta fant , tf dixmatt ’
φρώ&Φβ» * ΐχαλτσ-ο αύτύς, >Ç fTrov * ν<ζ^Γμ$υ * Adfantat : fpitntittnmi cam tanitotim fa&ri
f λαμψαν (ΜΤ £φρ*ηυίης r^J wfc&rt άάημ. înç fan . Hie Deal nofler, km Ttpatailtar alnti ai·
« Θί·< ημών * « λ·^ί«3ήηmr trtpas epàc «vrw * tgq vtrfm earn, & qtue fequuntur . Neceflarium
τΰι'ξ>κ. ftMtyxeisrÎr, J ^Μφ/λίΓ«π ^tAocrypr, igitur t o Deo dik&ilime philofophe , hue
ixtrUeatvSt ri» νϊν, xJάναχτνξβί τίί γραφίί τΐώ animum advertere , de fcripturas (enfum ape*rire . Oilendit enim , ut tu ipfe pariter con.
iteivMxr. *5«ζ«7«Ρ» »«θα «ι/τ·\ «ΤΜ«μ·λφχ- feflus es , de Ftlto bec dtâa elle . Po(i ktc rtw
«rcti, Sri wfà ri wi ntùm «pafipXTttr.
raiM , inquit , m terra vifai tfl , ft enter ba^β/>, Φχχ/ν, tnt riçyii χφθχ» <™ί ®*νρώτβκ Mine/ coaverfttiu efi. Si ergo juxta impiam
«uwrrfrpséqm, w S> nard. rluùJrtfiiμοχ&ίΰά A- Arii pravitatem , aiia quidem ell Filii fub*
pa, «>λχ r/» arra nrtriirt rà wî >Ç ptnrfyirtpm liantia creata , ut Iit Deus Patre poflerior ;
τ3 **£·$ θί« ■ λ«^*ί J»
«er· «i>ρ»Φ»ί · *τ& ait autem de ipib feriptura * Hic Deus noAer y dc non reputabitur alius adverfus eum
i&tigiuJr, a A*>ti3>wirw ϊηρτς aapeçet-’rov· a fequetnr
ex impietate Arii Patrem Deum non
Otii · χαττΐρ <««it rlti Apti» nrifineu, ttwttp clic y fiquidem ait de Filio : Et non τηρ*.
Aq« xrej τϊ i‘îi, i Ai^ferni tnptç e»oi αυ­ tabitur aima adverfus eum : & convincuatut
τοί· vi {λίγχηα^ί * àrtflùf A'pttapmt au ruu» impn Arionunitae cura fus bbiphemi» au·
τρί t»·»βλασφημίας «uijï ηΰΟο'τρ, *pi τ« Tf<J dore , preter Filii negationem ipfum Patrem
ri WM tlpvin^s, awrav tw ntnpa ίχβαλύιης t£ç a divinitate depellere, fle athei peorfus depre­
henduntur veritatis adverfarii . <|w enim Fi- · jl». *.
^îotjjtk · xJ «θί* x«mAafc iiXMHtu oî ris «A»· liant nn bebet , ut in catholicis ait , «m fa.
d®«wA<,uwe. »7«pTWw· μ»*^Μ»> χα^αφ»»- treat bebet . Fides autem catholica unam
r» ώηόιλ/uui, ait rfe xartpa t%H. ή Si x«- deitatem novit & coiit t Patris fle Filii dt
θβλοπί tins μία» θίβτχτβ Λί, <i ηύτίω w«t- Spiritus faudi ; adverfus quam non elima­
β&κ, rïitrtpii, < t< w'm, xJ rt ®>/x χ>4μα- bitur alia . Porro myfterimn hoc fande at.
nç · TttpltiL i λρ^Λ&ΜΓίΠίί tripa.ri Si piétine» que adorandae dt confobtlantialis trinitatis ,
intclleftum atque fermonem fuperat ,
rin f»î tintes xj *f*r*u>xriis >Ç iptuait rfjafe , omnem
dt prorfut comprehendi non poteft , fed fols
«rntnénwy xi rfw'xfperw x! *άηγ «χαηΛηχτν ù- hdc percipi.
, «<γμ M·*?1 rtilijtu
.
Ο

φΐλ·τ·φβς.

K E ♦ A A.

Pbileftpbiu.

x/.

D

CAPUT

XXIII.

Ε7®
atAnOsif «Ç 9*nns ίμχλΜ , τΰ χαρά
ivina revera & lucis plena funt , qua a
τί aryiM rvXptatns Si ôpuîr ixewwtOesra. SioSpiritu ianâo per vos fuetunt explica­
pot Si t^wr, ipatc-ptwpM Smot
itp^v τη; St~ ta . Oro autem vos ( amo enim lacto» doüriua
vcArc fermones ) fpondete mihi pias
StmabJttS upuSv Ae^wv , ΰχο^πτμβί τ»;
όμ^ν a&aor; , x, «TK « inpvrù SiSafytrt, r >a rAn- & religiofas aures veftras , & de bis docete
quz adhuc inquiro , ut pletuihmain a Deo
pe» <riu> λη4**^* r<xP* ** θ'**
τ*ς
pro falutc mea remunerat ion em accipiatis.

Θ

D

AVwttsmtf ^ÇS e><a» χατίρων «pàc tw φιλβσοφ»
tfa' n afin ΛίβνΠΜ ίΤίΤΧβη .

Keffwifio fanFlenne patrune aJ pbtlofepbam per
eanaieni Laontiane epifeepaae .

Er’wi i

» int&pw γ^ρ ipù

xAnpt^e-

f

!?«» cuP‘“n’ enim « P*™®"*

_
.
~
'y
t \
s>>
*■ · p fc™ <fe omnibus, maxime cum jam te illu.
petrorcsex x««v ,
^/4* « «*·
E (lrioie Spiritu fando , facile poflis d.dorum
A*-* Ji^nOar tuc axaîsiçwç fyS ρ»βτ«», Ολβμφ- demooftratioaem percipere.
0ΰχτφ·βη tira tm” à^îa mt-paans.
t*
t»

ιίμήίιι

Φ<λββχίφΜ y i(j4 r rtpfcÎTwç

mù ris

aupin CMty^pvrremti.

tx itpà χίφοΑρ . φαττ St fam m itpeinrnt , xwi vaxnw 1·' tw θ«> Aa^w , tw tw
e« viir , txt τϊ; γης
, x} tw; βίτθρνχηκ
rmntftrp«>?Sai, aSietnv όντπ τχστι χτ/τή <fûrt/t
CnciL Central. Tom. II.

Xatcx

Crxtianmt a&ie pbtlefepbi , (T interregatie ale
divine tncama/ime .

Gratia farro veftro capiti. Dicite autem
mihi y o fanâifTimi , quomodo ùt uiteiligendum Deum Verbum Dei Filsum in terra vifnm efle, & inter homines conrcrfetum, cum
afpedabilis non fit ab omni creata nature,
Iii a
& que

2

-.87«
87i
CON C IL I O P L U Μ Ο M N f U M
* xl τ/c ή xttix J/ luo nirm
& qux videûir , & qur intelligentia percipi­ A ο’ρωμ^ύ» n £
tur . Ac qu* fit caufapropter quam hrc ge- ί<9Ρ«γμχτ<£ταη, ί.'οάξατϊ, πχρχχχλ® ·
fta funt , doceatis rogo.
Α’χόχζμσις 7^5 αγίων xaTtpw
τον ψιλοσοφον
R.efponfio fanfljrum patrum ad pbilofopbxm
η ί xwxottb Atotrnov ·
per epijc»pnm Leant mm .

H' pfyj «ιτίχ'της «W itxfwrixi· ψχονομη^η ύ*
Caufa prxtenti.x ejus ab ipfo difpenfata
eft propter prunorum hominum Adami Ac ■xùn Sfa' -rftuCf 7> TrxpaStfrvfty<eMUTtrnttt·
Εν* Upturn in paradifo , qui totum ipfo- δρύιτων rSn ΑΆάμ >2 τίς EÙxs
rnm genus invafit . Poftquam igitur tranf- π\^<πν y? τις «παν n aùfyS tnzvfurn.(«παν
grefti praeceptum , divina gratia privati fue­ παρχ[ίάτης τ/α &ηλΙυο, η
χαρ/σματΟ- tnrunt , eam humano generi opifex voluit reρχθησαν, rfnàxoSrvx' η’θίλυτο 0' ϊημ'*ργος tÙ
ftituere . Et coni r der a nd um hic eft , quod
xÆpww γζό&. a' vorriov ciTtif θα , ό rt urritfp
quemadmodum Deus dixit : Faciamus ho­
minem ad nnaginem & fimilitudinem no- Β 4x0» ο' 0eos · τοηύ-ωμ$υ ύ^ρωτονχχτ πχόναήμιftr<m ; & fecit Deus hominem , juxta prius τιραν xd χαθ όμοιω<η> " t τοιησ'ΖΑ ο Qiô; ην avQpudiftas deiuonftrationcf ; idem rurfus dixit ; τον, xatru η»; «Γχορρηθίΐο a; «ToiwÇt-tç ‘ 0 χυης trxServemus perditum hominem , quem ad ima­
λη «Xr , σωτωμ^ο nr άΐολωλοτα «νδρωιτον , ον
ginem & fimilitudinem noftram fecimus .
Ut autem Deus & Pater dixit , Faciamus; χατ’ fxc.ar^onpx· χ, χαθ’ όμοίωσιν t χοιάταμ^υ . ιζ
ôc Films Deus cx Deo fecit idem rurfus ω:-τφ ο ΘίΗ <? τατιφ ηχ.· π> · πο.ηισωμξυ , X} ο' u/ds
ex Patris lententia falvaie hominem voluit < ôrpj.iapyr^~<2Ol) ©ici ω·1 κ Θί3 '0 atureç χαλί»* /3βλβ
m lemetiplo.
άρασωται dx tainy τβ^Ληθ»] ην άνθρωπο» ·
Interrog-iho pbüafopbi de eodem.

E’xfcwtw/i ts çiÀocrc®» itc£i rs «un .

Et quomodo in terra vifus, & quafi ho­
mo inter homines converfatus e.ft, cum fit
Deus immutabilis?

Kai τωί firf της γης ωιρθη,
<rui>ot»ypaφη ως άνθρωχΦ* nti «ν-^ρώτοις , 0roç ω» «μαλλο/ωτ©^.

C
Kefpmfio fenflorum patrum per Matarium
epifeopum Hierolohmitarxm.

'r‘* i

>·«■ ··

’· T··». ».

Juxta divini Pauli vocem: Afagniow pteta
tu efi faernmentum quod manifeftatum eJi in
carne : hoc eft, Dei Filius. Eodem tempore

A’xfxeiJ/; Ttxpol
«γιων TtaTipw tyf Maxxprx
txiTXoxa Γφοτολ^αω» ’
Kant τΙυυΦωνΙΰ τ:? θία-χκτ/χ ΓΙαολι», μίγ« fct

n της /.tî/îhx; juurnfctoy, ο ίφανιρω^ΟΛίταρ» .
τβτ Zfrv, 0' rs
υιός, τζτί αο’ηίς ωφ$磫γγίλαις.
idem apparuit angeli». Neque enim angelis bèi γ«ρ άγγίλοις , »? «ργαγγιλοις, η τιτι tüv t τν·
vel archangelis, vel aliquibus cmleftibus po- ρχνίιων Suxmpuiw 3ι«τ»ς ο' μοναχής ‘ t XBxrp Θιο»
teftatibns vihbilis eft unigenitus, quandoqni- bèfàp ίώρ«κί χώχοπ.
τ/ώύξ άρ«νωνχχτ«<ροίτηdem Deum nemo vidit unquam . Cujus de
σιν axcucor, μη nirtxlu. μιτύτατιν της àγωρίηoùcxlis adventum audiens, nullatenus immenfx divinitatis localem migrationem fufpiceris, τα üxoardLo-ης θί<ίτ»;τ®' ·, οιχονομίαν St >οη τ» ολον
led difpcniauonem cogita totius hujus magni ΤΒΤ» n μίγχ ώς άλη^νς της ^Τίίί&ίχς μυ^ι/ον ,
revera pietatis lacramenti, in quo fumus re­ ‘ό ω χ·/ίν&φί»5ημ3μ · ανχχοινκτις γχρ γιγονι gÿjnovati Renovatio enjm fuit novitatis rci- ^νοτΓτίφ- ι’ταναληψτς. tyg.'S* nùn α’ττοίιχέύς ημΐν
fumptio. Per hoc enim qui nobis dedit ti- -ritt «α»*ος ίχυτν όμοίωο-ιν, ο' αιίτίς τα Θη λόγος
militudmem fuam, Deus Verbum ad hmili&!ς όμοίωσιν ήμων χκτηλ^Ο,ν. a’ituam J? UuQtôv
tudinem noftram défendit . Impollibile eft
autem Deum nobis aflimilari, & non incar­ όμοιω^τηνχι ή/fïv μη rxpxvS&TU' où γχρ αίχώμοnari: neque enim ipecies incorporea iubftan- n'J 4âoc «ύτό à'Tuuin oùartatu ΐΏ^ντίγΐνίη, exrp
tix incorpore*. qu* quidem ipfe erat , ac- ίαι αι’πς. αλλά ri σωμχτιχόν' ιτνματιχη S'' oùcrix α?Χ
celFtt, led corporea ; corporea .intern fubftan- «Φ^οτληψίως ούχ tyifiio ’ Jra nùn σωμ« «ληθως
tia abfque alTumptione non erat .· propterea χοτοσίλ«(^.ν y ινο 0/ της σζ
οίδιλφότηης
corpus veic .ifltimpiir, ur qui a primafrater­
ιχχίσόνης y Six tIuj τα χχωμάτα έΐόους άϊλχγΐυΰ)
nitate, hoc eft, gratia fanat Spiritus, quam
per primos parentes Adamum & Evamami- ηυτ ΐίΊτης nu ιτν£μχττς χχ«ιης, ης Six τζίν<ορώ~
ttmus , per figura: incorpore* mutationem ruv ον Ερώτων nù π Α’§χμ κ, τίς Ει·αί ατωλιταμ^υ,”
excideramus, ad fraternitatem per corporis &ς χ$ιλ<νόνηπι Ηα-χ^όΰμ^μ Six της «τωμοτιχης

affumpnonein reduceremur, & iterum incor­ -φροσλτ-ψ^ » W πχλιν ηχαωμοηι
-nSfiov
poream fpcciem divinam acciperemus . Acci­ Ε αίχολα,ίωμ^υ · λομβχνκ St σάρχχ èx γααναιχός .
pit autem carnem cx muliere.· fc enim no­
octuî γχρ χ, ομονο^.ιίς ημαν xx^irxrui, ria χ, «;
bis ftmilis faftus eft, ut nos libi limiles par­
ticipes fux glori* taceret , & ut mulierem άμογΟΜδΊν ημϊν μίτηίψ της ίόξης fxvnù της, 7»«
per nativitatem luam ialvaret. Salvabitur t- xj τίνα γινυα7χχ ctx τίς '^μνηπως <χν««ώα·η . ftamm , inquit, mulier perjitiorumpenerahonem.
-θιίσ-rrui γχρ , φητι'ν, ή γααιη Sioi της Τΐχνογ-σνιχς.
Caro autem aflumpta eft , qux fecundum σαρξ Si <β|ρβ·ΤΗλ»ττο n xaiù ψΰσιν ιχβσχ funtnaturam habebat quod vitale eft : nullxcuim χό«· · οΐ^ιμιχ γχρ ’Τχρζ χν^> τού ζωτικού , ο" <£ ψνcaro eo quod vitale eft c.uet, quod tcriptu\l\i ίϊιως Η
ν.τΛΗ.
ra proprie animam appellat.

O‘ φ<-

<!■

t7j

AMPLISSIMA

O' φίλβτβφβί.

874

PMofopbur.

^αυα/χβς, χαθώ; άρτι'νς f-φϊχαπ.

Qins non ftupeat in his Dei magnalibus ,
nt dicebatis ? Verumtamen quomodo acre­
pit carnem ex mulieie , ut paulo ante aflcruiftis?

A’xoxtwrî η5ν χγίνχ muripw Six tb' αυτί" Maxapza
sxrrxoTB Τίροσύλύμ^-

Fefpor\fio fanilorum pat rum per eumdtm Macerium epifeopum Hierofolymorum.

T/f ocx xv »>χλα^·» ί’τί τ»Γ; μιγχλίΐοιί τ» θί«
ηάηις, vi tQocn ; τλΐώιινς λχμβάν^ί'ίτάρχχ /<

•

COLLECTIO.
A

Η*ί» fîpÎxejjfyjvt t ü βίλτιπ, μη^χμνς imi
rSt nf ΘμΓμυχηρΐν/ yiyn/ τ» oxa·; · a’roppnTU γάρ
drt x} àvt*t\«ytni· w; Si t’x nS» itpùiy λόγων iitiâyy
__ ntrar
___ iwn'a-f
___ nu.
θπρφζ, t'poufjfyj ôaw 0' λόγος χαρα;

Jam monnimus te, vir optime , nequa3uam in divinis myfteriis diccre , quomoo? ineffabilia enim funt, & incomprehenfibilia. (Jt autem exj'acns literis edoâi tu
linchpin ZxfcjyK,
τη; B mus, dicemus quantum oratio
po•re'ydpxarnAwçxantABTTrxorTBj
.
, confeqtii
.. ....li” ~·
____
Jyyv,
«l„ '""
ol^;
n,n’oJ”' 'enim
nim·nmyitcrit
'’llcr" i'illius
;■ ,.■ ·
>
>
i
_ -,
terit.
Omnimodam
eognitionem , quomodo difpenûtio in carne
«aQpairwvaùli κγγ^λνν ouirii , »ΰίί αύτκ Γαβ^ιχλ
domini faâa· iit , nullus neque hominum ,
o Sixxmwipfyoi Tw μίΛτ,ριψ tx^vv, oùis ή τα»α* neque angelorum, nec ipfe Gabriel, qui ei­
γνος >Ç χαθαρά χζ άγίχ «pÔcaoi Μαρ/α χχρα^ητΛΐ
dem myllerio miniftravit , neque omnino
ianila, pura, & calla virgo Maria confequi
iyrùe’fmtriwo'^iuj τίϊ; αυτΐί ταυ 0toô λόγ» χαρχώpoterit totam hujus Dei Verbi incarnationis
σιως χχηΐληψπ. «υτκ γαρ μονος ο μοταγατής τού
Θίου yt®ç τ» axtd&i «fit £ fχοτβύ it ύμαί ο* άνθρν- intelligentiam. Ipfe etenim folus unigenitus
Dei Filius exaAe novit fuam propter nos in­
xrjtf-rwç · e^yàp ^traptiaa-a» ΰμΐν or àn «pyjii xùrihumanationem ; fed quz nobis tradiderunt ,
mrtit £ ùwnpsTtuycjripSj/oot τού λόγ», χαθά φχτιν ο'
qui ab initio ipfi viderunt , & miniilri fu e
AaxaÇ, rspr' t»ç ώνα'ρχβ αοτιΓ orxoya^rai ' οτζ t'x niftt fermonis , ut ait Lucas , de illius in z·"' *·
carne difpenfatione, quod feilicet ex femine
στ^ρματ* AxjmSÇ λ'βραάμ η χ«τρ trxpxx,
η
David & Abraham fecundum carnem ; & ,
i)i η; tycjuv^n Γη«τού;, τού τ’ ίςη ι’χ τη; wapdeon,
ο' >αγόμ8μ«ς Xetf-·; ·
©τζ wv or χ«τίρκ, χζ όζ ν'/ ο' C De qua uatut ejl Jefut, qui vocatur Cbriftuj, M*,,k ’·
id ert, ex virgine: b quorum patret, b ex *·»··. >
Xetrô; rixant e-χρχχ'
οτζ βχ «γγίλων^ α>λ«
quriut Cbnftut fecundum canem : St quod «oa mw 1.
πτίρμχης Α'/3ρααμ ίχίΆχβίη t Ç art χατη
travnt
-. · o
angelorum, fed femen AbraJut apprehendit : &
ώμοζώθη ήμϊy, τλΐιύτχ; άμχρτιας,
ι
, ,
_ ntt/TTt
tTtxfyj * quod per omnia nohr affimilatut eft, excepte Mti’ «·
©’ Jr^οχος -riSf τηΰηι yiyZtffTiit, trxcrfc λογιχης , peccato: hzc Icimus; modus autem quo htec
omnis creaturz rationalis cogita*
qttxrfw; vJtfpfaivH ίιά/οκα. λίγ^γάρ χίπίζ} tbtb gcfta
c",rt’ riunt,
""* —
tionem tranfcendit. Ait autem & de hoc JeΙ'ιμμιάς · αβροφήττί ' £ άνθρωπός f’rr, >ù τις γνά remias propheta : Homo eft, b quit cognofcet ?',,m
a-trui oju’tw ; $αυμχξονης Si τά φτλοα*όφΜ, xj ταντ»;
ilium7 Admirante autem pbiloTopho, & tota
Ts" (τανζ3ρο/οθό»ΐ»; τλή^νς οίς τΐιυάχρόχτη , mpo- multitudine collegia ad aufcultatiouem , ad­
<Ocvn; oî άγιοι vonipiç, ifa' Maxag^B ίχκτχόπ* Π- dentes ianéti patres , per Macarïum epifeo­
μκ-ολύμίΛΐ »χαν.
pum Hierofolymorum dixerunt.
Pluribus J»ii»
jam uvaaavaaaaii
demonftravimus
quod Deus
ΗΓίη ίώ' xAhtwv ©β·©·/ x-aiSii^xpfyj OTi OfOis
aiuiiwwa
βν ιιιιιιλ , «|UUU
k* 0'μονογμης υίόςτχ&ια , *γίγονζ»ανέρωτος Stà
unigenitus Filius Dei fadus fit homo proφ,λχνθρ^χο, crxpx^rii^^e^ixii^up^^1 ^n*8ni^
genus humanum, inv - - r.
.
r ~
rr . *
.
carnatus & genitus ex virgine Maria inexoliwMa&if> άχορρήτφ 'fawrtt. t’cc-Jn y.xp τϊβϋληcabili generatione . Poftquam ehipi voluit ,
, <*ί •βρβαΧί&ιξο*'©'Aé^«; , aü/xw'/tirat tu bfa'
ut fermo prior oflendit, inftauraic quz per
tÜo «irômruew
«pdiwwAarwv Aegean/, γϊγο- primorum parentum lapfum fuerant (bluta ,
<* c’a τ»7; àμfripâtς , tvx ήμχς xc/Àrr C*1 w -icurr» , natus ell in no ft ris, ut nosin fuis ipfi us re­
ficeret; condcfcendens quafi optimus medicus
αυγχαηιβάς vi ΐαζος âitroç t» aaScawa ημών. rrxinfirmitati noftrz. Iterum dicemus hoc conλη ipü/jfyj ri (τυγχχτνβάν, x, ri χαπλΰέϊν, x3 ri x■.defeendere , & defeendere , dc mitti , juxta
τκαλθαζ, xotTu tw της cbxvdpvirnrfui cuira "ξοπον
fuz inhumanationis modum accipiendum, ut
ί^Αηττττον , ώς <νροα/τί$&ίξχμ^υ , τί γάρ θίοτπτι
prius demonftravimus. Divinitate enim fua
av'rà tu πάντα ciuinS t«T(J χΑηροΖ a’f-i χατπ τιΐ; xw*o- omnia cum Patre femper implet, fecundum
αχοίσθνίαα; Ciw«ç . âxat Ttrvuu .
9x tx.
prius traditas intelligenuasx Audi ergo. Na­
ti fumus ex muliere : vem in hoc propter
γιχυκιχός ‘ τλ$ί Sid φιλαν$ρωπιχν εις tbto . α^λ
τιμάς u^ùc^nievncuxvB, >Ç τπίρματ^; άνίρός. αυu_­ caritatem erga homines. At nos ex dele&aE mento fomni M& femine viri ; iple autem fo­
τός Si μόν&τ ix πν£ματ<&' άγια Μαρίας τη; πχρlus ex Spiritu fanAo & Maria virgine. La­
θθ»Β . γαλχχηξοφ*μ($« ‘ «Αθι Z, w; τβτ» σαρχΐ, llamur nos.· venit etiam in hoc fecundum
ο τΐί θίοτητζ αότ· $»£»; Έήφίι υπάτη α~αρχΐ. γι/όμι- carnem, qui deitate fua omni carni alimen­
θα «; wexoxkù 1Ç αΰξηστν ηλ/χ/α; · β’χ αχηξ/awf tum przbet. Proficimus in artatis augmen­
γΟ/Η&αι x, uùrii τίτυ σωμχτιχΔς , χαθώ; γίγρχ- tum : non dedignatus cft & ipfe hoc fieri
9191 , ©τι Ι’ητβ; «*οίxcirn τοΐίχ »q ηλιχίκ x? y<xti~ corporaliter, ficut feriptum eft, quod Jefut *““* *■
τι χαρα
ιζ αϊθρώτοΛ * χζ * ας τ^ιαχοΓΟίτΒ; γρο/Ά
ίκαύτχς. 7>α xairay ήλιχίκν Χλο^ήση * τίπ iκί ri
βάντιομχ ipyrrut, χηρύατονπς Γαα’,ικ uzt ZayaOB
τγ λαώ βάντιχμα μπηνοιας , β’χ άφιπινς άμαρτιύν ,

proficiebat fapientia , atate , b gratia apud
Deum b bominei : Sc ufque ad trjcefimum an­

num tranfigens, ut omni aetati benediceret ,
tunc ad baptifmum venit , prxdicanteJoanne
Zachariz filio ad popuhim baptifmum pœniten-

h

87;

P N c'l L1 O R (J M^’O4N I U M

·'

I76

rentier, noti autem rrrndTioms peccat Arum , Λ ήη ωοθ/σιας Süpcv AiJovtai · ΰ γάρ ΙιΣ 1 «aavw/ rev­
aut adoptionis filiorum donum largiente : non tv. 5—a ναι , αλλ
. ..
. , α>λ** aûrï
· - n- rapwdc*’ ên άγγίλχ
eiurn erat Joanna hoc date, fed noqtte an­
τ®~>ζ
όβνθρ^τήβ-βηΦθι*λ»^Μ.
£α«χπν/η
geli, verum i piius dumtaxat incarnati efle'innumanati Dei Verbi. Et accipit noli rumba- ντιρ ημών βά ατκ-μα , >Ç Θιος «34 α’ναμαρΛΙΟί ιβαptdmum, «'e cum effet Dens fine peccato» «τι άνιτνματηιως is ivi&pux^, wt οαίτίς Siàfjfyioç
corporaliter bapf iratus e/l ut hoifto; non ip­ βχχτΐσμαης, α’λλ’/ναπί «μ/προνββίττιαμαΑοξαfe indi«cns baptihno, fed ut noftrum baptifi­ ση" ινατιϊ£(ύμ%υ, οτι iSrirtp tx' αόήν χατίλ^/10
mum approbaret- ut credamus qUod quem­ π κύμα τ» à^/w, βτνς >ζ itf ήμ£ί rès fis αυτόνβαττιadmodum ici çum defcendit Spiritus fanfii;i,
ζόμ^ύβς. η γη ruvayarpac^ rots atàpoimis , ris
i«a fl< m nos in ipfo baptizatos. Deinde <on,„.­ τι i^S <3fitf>ea)TSemZwî xxpahs ixXortiç, τι/ςτι
verfatus cum hominibus., & tuorum divino
rum preceptorum mandans traditiones , fjt.
fi- fjji αημΜ* ίργατ<χμΰρ.ος δουματαργίας , txt' τ£/*gnoiumque admiranda opera perficiens, pofi
'* τίγρ«·ν, ^ηπίρΛαρξαμ^'χ, tan.» ixiriûrip ή—frttium annum, quarto jam inchoato ad cor- μων ixôaiw
___________
ου ri ανμχτιχον
____ ________
ίργιτνι τάθοςιίμι ν γάρ
poralem pio nobic pallionem Iponte nerve- B xcYMfiFDn τιμΛΐ^αΓαυρϋ·' α’λλ’« τα/τίί ί’ίιαφώΡηmt. Nobis quidem debebatur cruets fupplttS ^Τμ «>«™ ιχύταμ^ι .
ciuin . led (i omnes crucifixi tumemus no- 5n ’ t ____ _· a. l_______·_ · λ·τ ·
.zl
aîr.
ίβΛτίλ^ΐ
γ<ίρ
o'
Stcntm
im' Κ^χμ
M«aIi pios .1 morrt nqn potuiflcmus liberare. AetriüX ι£ /πι rèf μη χμΛρτΜΓαντνς. τοΜ·/ àtyioi, <·λ» *navit entrn mor> ap Actam xfiue ad Mopjen ,
λο< νροφηπί/, »ολλ·ΐ jr rjqer. οι’^μ; xtirjj τί» ηυ
etiam in eoe qu; usi» ptfcavtrunt : mulli fanfit , mulli niopherr, multi iufti ; & eorum Sxv&th èJ^nrcxf ικυήν nitwiiJij
. «λnemo ieiptuni' c potrftate mortis redimere λ« ηΑθο χυτίς ο*
irxvruy awnp , ’ φ) τβί νμι»
pofiiit. Sed venit ille lalvator omnium , fle'. γρίάΐΤϋΐ^ΜΚ τιμω^αί
-riwéJ^ νιμί^ν ,
ήμϋι,
a nobis debita fupplieia fin fua carne , qux
line peccato erat, pro'notA & ex nobis & ùrto κμύν χνχμχρττ,-η^ κυη tmJf|«rw ηφχχ. »βπnomine noftro fulcepit. Dclceudebamits nos φιρίμι^χμ^ w^ivxTVJ fis Tit&lw ^Pfj/ξβτ·,
poft mortem ad inferos ; fuicepit & hoc , iÇ-mêna, ιζχατίλθο»’ ixtxrius fis tatiw· w χατχdclcenditque Iponte ad cos: non tamen de­ •.»χθη χαθατίρ ήμϋί » «>λ« χβτίϊλθο» ·
tentus, lient & nos, fed defcendit tantum; ivoxfi/j^os
Jxviru , «"Χλ* όζ*π«ΓΜτιΓ θβνατ»
non enim erat fttbjefius morti , fed mortis C κ: μί:«ς χχ.ϊλθώ, μ^' τλιίθΗ
. βύ~
dominus. Cumque folm deiccndiflet , cum
ris γχρ Uij ο >■ ntpts κ mxoî rav r/Λ , a’ crip χμνν nmultis rediit . Ipfe enim erat fpiritualegra­
im^miv, rapui, â$ τ·
num frumenti , quod pio nobis cadens in ffeev fisTUàybÔjf
terram , fle carne monens, per tux divinita­ θ; β τητοί αι’τβΰ ίιιυάμκ àrirvrt ràr ηνματα» »η
tis potentiam corporale tuum templum fii- ναόν, χαπί π« γραφαί , χαρτοφαρήταηκ τφ too
fcifavit fcctmdmn feripturas , frufium afiê- xxvris i^panriBycies imcram, ν^ομφαίΐααςτϋς
rens totius humani generis rcfmrcfiionem , μχ^τνάs μ^ τυ» Tfiwju/pov τνφΰυ, ιζ τ»ΐν f χ vapSv
fit poft triduanam fepulturam , & rediium άναβίασίν , /τιαντοΖc η» c» τ*5 catuppS τοίί rofex mortuis ad vitam, apparens diicipulis, oftendit cis quas in cruce pertulerat fui cor­ ματοζ αύτού ταίθ», ««·«>»* ^»λαψ«!Τ«ηί/Μ^ W

jia ι.

Marti

, ·
poris pa (lûmes , dicens.· Palpate nv , at vide­ ilm, οτι xùris ίγ«ί »μι, i
τη ΐ,τίΐρ του ύμιτΐροϋ
CP τί rapti μου omitte qaid ego far», qui tacro admirabifia , qui
& pro veftro genere in carne mea paftiones ξα/4^ϊο« »άθ»ι. fin ht ttcvapaartn *μίρ*ί ruwuifufeepi. Deinde per dies quadraginta verfans λζζο^φ,οί avnûs, Sis η ανηϊί r^.-nt/uv caraXâ*
cum eis, tindertfque illis lalutana prtctpto-D
L_;, άνιλήλυθΟΜίτούς ουρανοί, fiKrrwrum pignora, ipfis videntibus ad caloS re­
diit , federeque illum ad Patris dextram fi­ Tuv at’?î5 , c* Α/ξ/ρί π τού ταΊζ is «xaûaCM/ aitàr
ο: ttpoi tiiia^av λόγοι. ο» <£
advoràowju^
eri libri demonftrant . Quem & in fine Γχruli ad judicandum vivof & mortuos ventu­ ττι συτηλαΐοι roô aiüvoç xfriat ζαντνς χ, νιχραυς ,αΐrum expefiamus: qui in xternum , ut tem­ itus , ώς αf< ηιμβαηλ£ονη τ·) «ατό fis roisiirtin
per una cum Patrv regnat per intimta far- poix αιώνας . afn r rîis ΐχχλντί'αί imrokjxi^ ·cul.i. H«c eft ecclcftx fides apoftolica fle μιμητός rusts, lif> rnaavwjc» χαρ’χύτου roi χυ~
inculpata, quam detuper ab ipfo domino per
άποίόλω» ix «aoyd>«v mî rx^drotX Tapa·
apoftolos, i a patribus ad filios traditam tiou cia
ecdefia colit, «k ufque nunc Λ in fenipiter- oo^flrar ή /χχληη'α «ps<r/îdLe< , muJtd tk atJ niunum retinet , dicente fuis diicipulis do- rltv χρατϋο, fix όντας τού χυρι ου rots μΛ^χτνΐς' τη·
mtno : E»ate< do<ete omne, gente/, baptizan­ p&Szirti μαθητ^απ xivn TÙ ι^νη , βαχιίζνιte! eor m nomine Patrii & P'ilti iT Spiiitat
ΤΚ αύτοι'ς fis ri όνομα τού χα'ζός )Ç τψ υίοϋ >Ç too «-

fanflt.

^γιου τν/,μχης.

De omnium canfenfa circ.i con! ubflar.t iale.

CAPUT

Πφι τύί τύν χαήραο νμοφ·»/ας τ?ς fis το όμοίαιον.

XXIV.

K Ε ♦ A Λ. ΧΟ.

ΟΤΊΌΝ ovnis ΰτο τοο αγίου πι&ματος Ιοί
is hoc modo a ianilo Spiritu per fan­
dos patres noftros in tacra illa fynodo
TÜV άγιο» ήμίν ταήροη rüf d> f xwin» τί apt ?
collefios, expl’catis, magnificabat Denin to
­
ruvoio)
αυνίιλΐγμ^Μν , htpunficipv, ίμιγάλυκ
ta illa multitudo, qux .id auditionem illam tw Θίον ίίταν τίτλη^ος txfno, το' «ς τ(α ατροατίτ
convenerat. Auicultabat autem & ipfe Deo
t’xHyÛu rvvfA-?ov . ιχηχροατο Si >Ç αυτός οΰίοφ/λ/amabiliffimus rex, qui ut plurimum aderat
tytiodo, & admirnbundus laudabat Deum , Γατος βαηλΧί, τυμπχρών <£ αο’τος ηί »Χηγaτρay.

H

Τ

wty:

877
877

>o5w

A M P L J S S I M A

c Ô L L E C T 1 O.

878

ύπιραγαβ^^ς, t’JoJ-otÇf τονΘίον, το/οοΠο'/Α cum divina hate audiffet dogmata ; & gau-

iraxairotC
Stea* δογμάτων,
Sint txt'τη ity dens de noftrorum epifcoporum concordia ,
1
, ,
. χοίρων
.
• · συμφωνία*, ηγα>λιάη
“
exulubat
τμίτίρνο t πισχόπνν
r*J xy-C-fpiritu ; Audebat enim neminem
μοπτ. t air&it γαρ' μπίζόα , μη μάγον, μη μιχρον . neque magnum, nfique parvum ab hac confeflione diflenttre. Poft longam igitur atque
διαφωνήσου τνέτης τίκ σωτηό» ομολογίας. μ^ γνν

diuturnam hujus adorande coniideratioius
plenitudinem, vifum eft fimul omnibus noftne, confubftantiale iri eccleiiaftica fide de­
finiri oportere, ad eumdem modum quo &
port apoftolos, fanfti patres noftri fidem hane
tradiderant, hoc eft, confiteri Filium & Spi­
rvvrlut maptàooavrltùxÎttv»τίτ’is7 τηςαϋτης dotat
ritum fandum ejufdem fubftantiz cum Pa­
■riç τί ταΚός ομολογίαν tw v/ ον xj τ» πηυμα ή άγην. tre. Quam fidem omnes Nicaee congregati
W τινα Tifiv xdhrpJ τ ϋ N ιχαΐων ouuaSpottScà- fandi epifeoni confirmarunt, & rota facroTfi άγιοι ΐπίσχοποι i^efiatuom, η, n
ιιρατιχων
rum & conntentium virorum multitudo, èl
iÇ ομολογητή ανδρων.πλήθος , αυτός η ô ταν<£φη·I- » ipfe laudatirtimus & Deo dileâifTimus rex,
& tota fidelium qi^b illic convenerat multi­
μ9* G ΰιΟφίλιχαης βασιλ^ς, >; à παν ri ix£crt r$J
tudo, gaudentes hanc fidei /onfertionem fuxtrùv σηυιληλνθοί χληθος, χαίρονης ατ/ί/ξανfceperunt, przter feptemdecim epifcoporum
τ» τία ομολογίαν της πιποκ, xaptxni ίπτηχαίδι- numerum, de quibus fupra etiam diximus
χα ιπισχόπνο tw άνεμόν, xt() άίνχ^άνωήρω «ρίquibus cum deledari Arius videretur , conxaffy* Vi ό Α’ρΗβςiumpxfoSai Sox* y, <παΐαυτοίς
viftus eft cum ipfis ei confentientibus , qui
ΐάλω, σύμφωνοις αυ
«r/, λαγόντων αυή$ "tu! cum eo afferebant , exterius faâum effe a
βα/η$, ίξωθο tw υΐόνδι$ημι*ργη£αι τύ Θι^ιχ Deo Filium cx quibufdam fubftantiis non
μ^ ôvrvv Ttvùr ύβ^τα^η»*,
tôt απ’aùrnç της τ« extantibus, & non ex ipfa Patris divinitate
genitum finite.
πα^ος $ιότηης $/y»)3e>ni.
τίυύτηϊλΐώ τυάΛυ >C χρονιάν της αορνηαωητης σχιxjifwç ίχπλήρνστν, tίοξι πάσιν ομΖ τ»7ί ήμτπροις, ή
όμχόσιον δ£ν όνσαδαι txt' της ιχχλησιχπχίς
Wfditw&oiμ^1 vit Λ*κόλνς άγιοι ήμνν Χαήρις

Cfτα υχό τα κοινά rni ηυυόδχ (χχηρΰτττηυ ô άσιβης

K E Φ A Λ.

Quomodo ah nniverfa fynodo excommunicatur
impiui Ariut, dT qui cum ilia erant.

κί.

CAPUT

XXV.

ΙΟ* txxrpôxTb; αύτάς >Ç auSu ^JtiSat <ruù
R.OPTER.EA rurfus extra ecdcfiz cathoA’pecv της χα5ολ/χίί ιχχληα/αί ,παμφηφί
licz communionem pelli eos cum Ario
τάνης c/ άγιοι όμιύν πατίρις ώς/τανηι, άνα$ιμα ·
omnibus fufFragiis fandi patres noftri defi­
rtcrartii «ώτβί π
τίώ ά<Τίβη αυί$ ίόξαν , xj ni nierunt , anathematizantes ipfos , & impiam
ipfonim opinionem, & verba eorum, atque
ρίματα t ιζ-τη νοημαη αι/τ$ nt βλάσφημα, οί ;
exf^p/u/T» χαπ» tJ υι» τ5 Θίϊ λιγοντα άζ «χ ον- blafphemas fententias , quibus adverfus Fi­
lium Dei utebantur, dicentes: Ex non exηιναύην^ναι, w OTt‘ ίιυτοπ ort άκ bv χαι
tantibus ipfum efte , Ac quod erat quando
αυττ^στότητι xaxiai >9 άριτη; Stxrtxdv aunt mat
non erat, & quod libertatis ad malitiam at­
rie utw τϊ 0tS, χτίσμα λίγσνης αώ™
njù
que virtutem capax eft ipfe Filius Dei , &
ποίημα. ανιδιμάτισς* άπαντα τυϋτΗ
auràc >ϊ ά- quod fit creatura & opus . Omnia hzc &
y/a otuWoi, ώ? όσοο άχ^σαι της άσιβάς ^οξηςη ipiofmet fanda fynodus anathemate pereuflir,
·■*»< , · X,> άηονοιας
'
<
>A»r
αΰί^
, - < *<1^5 βλάσφημων
αΰ^i..> nec audire quidem fuftinens impiam eorum
opinionem & amentiam, atque blafphema
μάη>ν arvar^OjU^uJ1). αλλα χζ τ» mrnix'ov St' xurjo ,
verba . Quin & tabellas ipforum impieta­
βχφ γίμον της άσίβοΐας oJr$ txiSivat ιπλμη- tis plenas , quas offerre aufi fuerant, proti­
«•αν, ταραχρημα iitppn\av . ii, τιί (βρ> χατ txmm nus dilacerarunt . Et quz quidem illorum
•niim «ληφί παρά της άγιας axutôSn ήλος. τιΐ
erant , a fanda fynodo talem fortita funt
finem. Qua· autem fidei erant orthodoxz ,
Si' XfgJ της ορθοίόξβ xiffox συμφώνως άπανπς οΐ
fic concorditer omnes epifeopi comprehent mlσκοποί c* όλίγοις ρήμασι, Srac τΐιύ th irtrou
fum brevibus verbis compledentes , propter
*λ>ίθι/ς
λαώι- απλότητα τν ολον πι^λαβονης,
fidelis populorum multitudinis fimplicitatem,
u^txvi /γγράφως tXTi'Scentt π της χαθολ/χης
ita fcripto expofuerunt catholicz fidei fymπΐ^ινς σύμβολοι.
bolum.

Δ

P

* Ε’χθκπς της χαθολιχτς

άποτολιχης πιτκύς, ιχτοExpofilio catholic* tf apoftolica fidei in Ni^ςΐσηςΰπό της ύν Νιχαίρ auuèS», txt' ΤΪ διοφιcana fynodo promulgat*, fub Deo carifiimo
λιτάη βασιλΐνί Kmvsovt/v», co üxaTcia Πανλ/- E
imperatore Confiantme, i» confutata PaulivbmJ

Γβλ/α»Η ί^’λαμπρύν, ιτας άπο Α*λι^άνίρα
νλς'. co pfujt Δισϊν τη προ ^ίχαταύν χαλανίύν
ιολΐν, Co Νιχαιαμηξοπόλα της RiSuuiat.

K Ε Φ A Λ.

ΧΓ.

ΤΊΊγΧλοοτ & eta Θιον πσήρα πάνπχράπρα,
ο'ραφπ «Jbrtjy £ άοράηα xotnrlw. xJhs

11

ni èr Juliani illuftrtum , anno ah Alexan­
dro dcxxxvi. meafit Jxnio ante XIII. Ka­
le nd. Jabot, Mcaa tn Bithynia metropoli.

CAPUT

XXXVI.

IEDIMUS · in unum Deum , Pa- · Vid. iuf>i.
trem omnipotentem, omnium vifibi- £a*„‘4'hu*
lium
)■· tl.lomi.

> Ex Athanxiio in Epift. *d pvimm lmp. & The.xl >reto lib. i. EcçL hift. c»p. »i. HvJuaut .

» Ex

hiflom Tripart· lib· *· <*P- »· Λ <* volleclionc veturta canonum e MSS.

Pttiùeni.

collegii Soc. Jcfu ,

879

C O N t I L I O R-V Μ

O M N I U M

88o

him\ & jnviTtbiliiim creatorem? Et in unum AcXx xt<ioy Imbv X^ro'v i»y uiiv τμ^Θιμ ,
ταΐT’’~'
ο'ς pmrfpi
, tmt trn ix tm bdominum Jeiùm ChriUum filium Dei uni- ■Scïrtt ix t~S ----genitum ex Patre natum , id cil ex fub- ftaç t? ττατροί &fiv t’xGhà, φ&ιχφνης, &th
Üantia Patris , Deum de Deo , lumen de α’ληθσ* ί’χΘίβ αληθ<>*,')^ηθθ'η<, inr^C^
lumine, Deum verum de Deo vero , geni­
τη, ο'μοίβτον τύ Ttxrtï, i/ μ πί χαντκ «$»τ» » τώ
tum non faâum , coniubllantialem Patri ,
per quem omnia fafta funt quae in ccelo & c+ TJ i/ptxvJ >ί πί C* τί %* ’ ”* ϊΓ*μ»( τύί αν*
qux in terra.· Qui ptopter nos homines & ·5ρώ«ί, >ί ty/ τΜ ημτήραν wmfjav χαπλθονpropter noftram falutejn descendit , & in­ τβ, «; σ·αρχ«θθ#ΤΒ, xj cwn^pewniewnt, ταθόνcarnatus ert , & homo fadus , paiTus eft , ΤΗ, * τηφΰήβ , t ανατάντΗ τί τ^ίη» ήμιρ$, xgi
fopultus eft, & relurrexit tertia dic , & a- tcvtX^ovm fit τλ ipavxt , ’
xa$t&/jty*v C* Jficendit in cœlos, & fcdet ad dexteram Pa­
ζ/à tb wafo'i,
ταλ/ν ip%ofjfyov x&at ζΛτ««
tris , & iterum venturus eft judicare vi­
x, vtxptfi’ $ fi n
«βτ* ανώμα . τός îï Âsvos & mortuos: Et in Spiritum fandum.
, Uivrt ότι we ko, >q xopvt •^fim^UZau xx
Iis autem qui dicunt fuifle aliquando tem— r
ôyruv i'ftitn, 1 tiàÊùipat ùtapus cum non eflct, & ex iis qux non funtB£lJJJ xJcT
>£ot/όξΰχ
/
ortum , vel ex aha fifbfiftentia ,aut fubftan·· râtruiç f xtrtaf φααχητυς «ναι , i 'firrny ί βίλtia efte, vel creatum efle, vel converti aut λοιοιηχτ»» uïàv τϊΘίϊ’ τός ti/îtmî αναθίματ7ζ«
mutari poiTe Filium Dei ; i ft is catholica &
ί Λ-τθολίχη < «τοτολ/χ»» ιχχλ»τ/α. αυτή fctv ί
apoftolica ecclefia anathema denunciar. Hatc
Nixa/a άγιοι ipùvxaeft fides , quam cxpofuerunt Nicxæ fan­ πίπίι h£iJ£t$c*-n
di noftri patres , orthodoxi epifeopi
pri­ Ttptt cï ÿpào&fyf txioTWW <wpwnv μϋμχατηΑ'mum quidem adverfus Arium blafpheman- pfM &>M<TVTlp*VT&‘ xJ λΐγοντ®* χτι'νμα TW wov
tem &. dicentem creaturam Filium Dei , TB 0f m, x. χατη Σαβιλλ/Β n «Ç Φατανχ , χ} Παυ~
& contra Sabellium & Photinum , & Pau­ Xa τβ Σαματοτκις, >Ç Μαν/χα/β, ιςΟυαλΟτ/lum Samofatenum, -& Manichseum , & Va- v», £ MapxtwvO*, >Ç *<ni τ«<γμ «i atptrttx,
lentinum , & Marciontm, & adverfus om­
nem hsrrefim, qux orta eft in catholica & ÜTtt ttavirn τί χαθολ/χί xj rfwoA/xy /χχλχapoftolica ecclefia : quos damnavit fynodus σ/χ * bî xarixtmCJi ί C* τί Natata» »όλ« σνήΰ. α>/α>ν ο’ρθοίόξαν tfwiojoç , ώ τά
fandorum orthodoxorum in civitate Niera vryfjfyi*
,z
congregata, quorum nomina, quemadmo-C vouant, >9 ’Ν *™ΡΧ*>ν
» kb ùtwrnnj*dum & provinciarum quibus prrerant , fub- /jfya. àafipfnu τοΰαυ iri τον <£rtfâ
<«junfta funt . Referuntur igitur ad pium fic ν<£φ»μον βασιλιά τβ ύπ»' τίς euvtàt xtxnpii·
tlluftriiTimum imperatorem quacumque a fy­
nodo fuerant judicata , fic fententia contra pa, ίπ χαπΐ ΐ$ ^ημάγοη ατάρασκ, >£ ί της f
xtpwDei hoftes lata , fic orthodoxae fidei expo­ βρθοίόξΒ τ/γκμ ι’χθιστί· Iw tit
litio ; quam ut divinitus oblatam libenter κχ^ύσατ <x<rfjfy*x αροστίιξατ· μ£ χλΰτης οfi< maf.na cum reverentia exqepit , hoftes βτκ <τίβασ·μι·τηης· ης Si τιφτμ τηλιμίχς ύς
autem ejus tamquam Deo adverfantes exi- an Qiji ο\α/τι*μ$ύκ, c^oeiay ùaMÎuùar φφlio muldandos cenfuit . Sex porro ex A- {mu . ιζ wi'mv «
μ£ A’pfix tmninw
riauis epifeopis «im iplo Ario, fic qui cum
auù αύτά A’pciy
n7c ind αστοχ «UMtro«&{iMV
eo erant , exulare fuftimierunt . Undecim
%0/fv. o? Si γάρ càSfxa Stiawnt n n 9i»~
enim , qui religiofillimi imperatoris prarfen- (ut
i
tum , & fynodi epifeoporum multitudinem φιλάί βασιλίϋί rlu) «οφοτΐαχ , xj tm ftuxiSx ?ÇS
icveriti funt , non fuerunt relegati . Simu­ ixta-xoxav το τλίθΦ* , μ* cJÇprpaxtàfiCJt * ύlantes enim , manu quidem , non propo- D
ύ^-ρβίφχσπ Λ ηό^'στ·», jçupi,
fito , in confubft.iiniale fubfcrmlerunt . Si­ μ <9f9irn. iWtm τμ νιχλίας ιξαρ^ος ο Ν<·
mulationis huius Eufebius Nicomedieniis
χομη^ΜΚ ΕιΓη'βί®-, Μ χ^ μ»χυ πλχί Sfixxv
princeps fuit , qui fic ufque fic in finem al­
terutra fententia ufus fuifle oftenditur , ut ται τί ΐφ’ΐχάηρα χτχριμφκ γηΐμχ^ χα^άΕΰEuftathius Antiochenus, fic EufebiusPam- τά^ιόςη ο’ τΐί AVtio^i'w , ιφ} Eùat&9* ·
phili , & magnus Athanafius , ÛC. omnes ΠαμφΜχ, Α'θαχατιόί η ο' μίγας , qjj mono
alii qui fynodo fublcmplerunt , referunt . e* τβ tm auviSx a-vyypax^ÀfOfjot Saf^wùïm .
Propter hanc funulationem virum hunc 4 -riï n <9pit χμαί Si. ώβοχ&ίσιν; tw etvSpet itff
noftrx fententise fuitTe arbitrati iunt , qui Soxèb Hva/ xspi ttî
(Lmartuf σνμμο^ακ ^μ·
adveriariorum coetum gencroftus propugna­
vafîtiti ’ ναίρμκχχνης.
verunt.

A/
ah.Cque hic feuuentem exhibet H.rJuinu. Nioenam fidem.· Credimu» In unumDeum,P*trM»nmaipotemem,omn.um vifibillum inviitbiliumque fafloren» : Et in unun> Dominum noftrum JeCumChriftu® klluai D*lnataiu «S Fatr·»
unixenitum, hoc eft, ex fubftanh» Patri., Deum ex Deo, lumen ex lumine, Deum venim ex Deo vero : eatum non faflum, . unfubft.no.len. Patri , per quem omnia fade funt qua in celo & qua In terre Qui p spter
uu» homine. & promet noftram falutem descendit, & incarnatua, & hotno fadu. « patflii e* , « relurrexit ter­
tia J>e
& aùendit iu calo., & venturu. eft judicare U*o. & mortuo»; Et in Spiritum fanaum. Dicente» au­
tem , Erat quando non erat , aut non ertt antequam fieret : aut quia ex non exftamibu. Udu. eft i aut ex al­
tera fubftant.a dicente, ede: aut creatum , aut convernbilem Filium Dei i hoa talea anathematliat catholica *
Apoft'lica e.clefia. Vide eoam Hilarium lib. de Synodu eum. ia.
i Hac r.t
non eft apud Athanafiutn jn epift. ad Joxianum > neque apud Theodoretum lib. t-bllt.
Ecclef. cap. xi. neque Latine apud H,larium in libro de Synod, ubi fymbolum recitat nuta. <4- neque In codk»
ecclcfie Africane et Concil. Carthag. vt.
x Hac fententia
Ac. non eft apud Athanafiutn , « Theodor, loci, citati. .· nec apud MlUrlum ,
aut in Concil. Carth. vt. Har7u/n«r.
t Aihan. in bb. de derr fynodi Nicon, contra Arian, pag. x«». 4 iwf»r ·»««{ tantum. Hor/.
4 Lega «·» . Hard.
, Ltge d«t/ A"^»·"·· Tatnetfi cum libti. editi, conlcntit codex eofter tnf. Harm

r

amplissima collectio

811

A< W xirttf ύτηγραφαί $5 trrexotwv

$nbffripiioMs tpifeapown fidtxt apprtbantmm.

*

K E Φ/Α Λ.

881.

A
CAPUT

χζ.

XXVII.

ΣΙΟΣ i’t/ctxotoc χολή.» ΚουρΪΒβη; ηΰς
SIUS epifeopi·: Cprdubz fandis Dei
ecdefiis, qur; Romx funt , & in
xcert? Ρ·ίμίω
Σχαν/αν Γπιλ/αν irù<r«v^
Italia &. Hifpania tota, & in reliquis ulte­
iÇ tu7f cr η*ς λοιχιΣς t&ncn , uïç Ζχιχκνα
rius nationibus ufque ad oceanum commo­
,χκτίμί J<nv, *«ς τΣ Ω’««ν« ρ^κγίακ τί ΘλΣ
rantibus, per eos qui cum ipfo erant , Ro­
ίχχλχτίχκ, tfa'
«Ηβ-βυτφων P ωmanos presbyteros Vi tonem · & Vincen­
μκ Β/π»Φ* iÇ Βαοττήι.
tium.
A>iÇayJp<8h /pufycvSpfixi «ταυ _ Α*’θαια<ηω
Alexander Alexandrie cum Athanafio
un αρχ/Jjàtkoiy βνπ,
*x- fune archidiacono , ecdefiis per totam
__ , - τ»?ς
_ xur Αιγυχην
,
e-etv iÇ AifiôluJy £
Γ ΠΰτπότοΧ/ν £ tu ομορκ τ»· B Ægyptum , Lybiam , & Pentapolim , &
<··-<
·
r
regiones finitimas, ufque ad Indix provin­
ir»/ç, ttx
m IW«
cias .
ΕιΙτβθίΦ* Avrrofcfwtf τΣί μίγχλης ' της
Euftatfiius magne Antiochie epifeopus ,
χάπι
xo/AÎw < xJ Mtrwntptav Trita* ,
ecdefiis in Cœlelyria & Meiopotamia tota ,

Ο

O

>Ç K/X/x/ov rxxnpav .

& Cilicia utraque. x
Joannes Perla, ecdefiis in tota Perfia &
magna India.
Leontius Czfarer Cappadocie , ecclefi·
domini ornamentum , ecdefiis in eadem
Cappadocia, Galatia, Ponto Diofponti, Pa­
Armenia
a Po1·®·
phlagonia , Ponto * Polemaico ,* nuco
»
magna & parva.

I’aMtrns Flf.ce-ri * τίί cr Π/ρσ/ίι τ<χση, xj
τί μτγαλχ Γνί/jt.
ArovTteç Κ«/<τ«ρώχς ΚατταΣοχιας, n τί; fxxXiwrxç τί χι^ί» χαΐλώπτμα , τκΓ; xatr’aJràu
KarraSwiav, Γαλατ/ay, Ilemv Δκχττόντνυ ,
Π«φλβ5*ον/«ν , Πόντν Πολί/xa/xdv , Α’ρμΒρΐα*
μίχρβ» τζ μιγάλίω.

Theonas Cyzici, ecdefiis in Alia, & Hel&Μνβς Kp£î« , τη~ς χ«π< τίώ Α*<π'«ν χ^ Ελλίrxww,Aoi/«ynxiK«p/er,W^i;» avwiW-Clcfponto, & Lydia, & Caria, per epifeopos
.
»
t
r
x. >*
·Ύ* 't*
oui
Ιλ print
r*.tirvi^rmim AiTivrn»
qui hin
fub ιπ
ipfo
erant,. Eurychium
Smyrnx,. Ar
£c
xox«v, EtzTvyta Σμορνη; , iÇ Matter 1 paxdoi .
Marinum Troadis.
M«x«ewçï’iparoAtyxwtfuùΕόα-ίβίφ τύ ΓΙαμφι- ,
Macarius Hierofoly morum cum Eufeλ» t'irmixv Kat<rap&ai * τΣί χλτ» Παλβνπ'νίω
bio Pamphili, epifeopo Cxi'arex Palesti­
Λραβ/χν
Φοσ/χάν. *
ne, ecdefiis in Palxftina, Arabia ôc Phœuicia,
Alexander Theftalonicx epifeopus per eos
Α*λ/ξ«ίρ>* ΘΜΤαλβνΐχικ
wr aùrb
TtXvmav, niti x«nt Mexsiewor «pwriui iÇâ^rt- qui fub ipfo cenfentur, ecdefiis in Macedo­
nia prima & fecundi, cum iis que in Grxραχ. triui τί Ε’λλάϊί, τΐώπ ΕυρΰτΙιυ jratrxy ,
cia, & Europa to
in utraque Scythia, &
tχαήραν, < ηΤς χατ» τν Γλλΐ/tad» àird~
omnibus denique >.
Hyrieo , Thcflalia &
retre k Θίπταλ/ιχν τν A χβ/αν.
Achaia.
Nathi^rac AxoIixhxc nùi x«râ τίώ ΦρυNunechius Laodiceae epifeopus ecdefiis qux
in Phrygia prima fic fecunda .
γίχ» <9ptirlu) iÇ ^tipcer «
à θαχ'ίΧΛίΠο; τολίω; Σχρίιχί; , D Protogenes ille admirabilis, Sardicx civi­
tatis , fandis Dei ecdefiis in Dacia, Calauηΐς or &aaif, Καλοω^»? > Δχρίχν/jr,
mu
ria , Dardania , & provinciis vicinis.
•μίμκ rintç.

KrxA/avôc Κβρ$α$ί«ς πΰς χχτα νχα-χς τάς
t^apylsit ήςτι Α’φ^ιχβ; , xjm tu; Napuâ/xc,
ιφ| Μαοίΐτπτ/α; «ρίφβπρα; , ίτχζ; άγίχι; ηϋ
θι» ίχχλ^α-ίχ/ς .

Π/rdc Μ«ρχιβηιτόλίνζ ηϋς xxm τΐιυ Μονΐχν^ιζ iü flS Α’θΙω«5ν xj Γ«Μωχ ιθνη,
1

Cxcilianus Carthaginenfis, fandis Dei ec­
defiis in provinciis Atricx , Numidix , at­
que Mauritanie utriufque.
Piftus Marcianopolis epifeopus, ecdefiisin
Myfia, Athenarum, & Gallorum gentibus,
& civitatibus qux his vicinx font.

τα7; «λίίΛβ^Ιρ·/; τιίπ.ν πολιστν.
Α*λ«ξ«ν$ρκ KwravT/vawdAn»; nrt «βρίΐτβΰAlexander Conftantinopolis tunc folum
presbyter, poftea vero ecdefix illius epifeoηρα trt «3/, fiç “r/pav 3f x^ii τη; ι’τκτχοχ/χί;
__ patum fortitus, cum· Paulo tunc ledore at·
itpecrfiitç τί« αοτνθτ ίχχλΜτϊβς λα^ών , a-aù
- , Eque ipfius notario, ecdefiis omnium CydaΠαώλ^ trt vin «vtennis·f im >Ç vompi» αυτΣ
* dum infularum.
nui ce nûi view rilruti xuxtàrn.
Ουιη χώ-ττί as âyuu w «wareX/xe/’ «vipte
Hi omnes fânaÎ atque apoft0iici viri
xdfx/C nùi ivi tw apxw àytxtç τί Θί5 ιχ- nibus fub ccrlo fandis Dei ecdefiis , qu·
xXar/x^ nl Of τί N/xaf'w e^/'er μιγαΚη xj oi- in Nicxna fanda magna & generali fynodo
xxpJSpuxX 9\»Μ$φ xixt).pj^M SfaitopfyiAreyni ,
decreta funt, tranfmittentes, ubique tradideκνηχΣ γΣς xttptStMv.

runt·

Kkk

Ctacil. G<»tr»L Tom. II.
I LtgMdua T«»f Ηλτ^λ/λμι .

» L*ÿ· T«*f HtrJuH·™.

«.·*-

8*3

88<

CONC1L1ORUMOMNIUM
A _

g>«iM»*/e imperat er ex folie forgent Dee
grttitr egerit.

CAPUT

,

Un « /ΐα«τλ<£ς οό«Γα< tu τί Sport, Λγ«ίΛ*"
fr'bi ^ra'{ άναπίμΤΜ τψ OfJ.

K Ε Φ A A.

XXVIII.

xn.

Δί βαβ-ιλ/s Κμι>γ>χτΓμ( ixi τ» txSftrce rii
MPER.ATOR xutem Conftantinus poft
cxpofitioncm reâe atque apoftoliczfidei, y^/ ôpSUi >Ç αχοτολιχίκ ΠΓΗΚ,τϋί ix τνάμΛτκ
a Spiritu fanfto per trecentos fandos patres αγι» Sut
T^axoei^λ) ίων ήμ& iraripo* »’χφ«νηquali ore uno promulgat» , & ab omnibus θ#*Γη; , tSrXfp ii ΟΛοζ^όμαης , >Ç χνμ*θ«ο·»!ί ’«F*
comprobate, qui ad iaisdam illam fidei di»«70;y ?f>5 σπυάραμόντυν HÇ τΐα tryictv txfjvlu.' tijî
keptationem concurreram, expands manibus,
& oculis in ccrlum ad Deum iublatis, ipfum ntffaf àtpoevtv, iÇ twj γύρχς «<Âwo-« , >d η ομμα,
dominum omnium noftrum falvatorem & tmjoç «À riv ipavè·.' <vw: w 0W , <£φήμοϋ ρχμχανι
benefadorem claris verbis laudavit, quodde- àvù^ur.s-f
__
.... tw
... T^ï
,r, xjtvnw
_____ ipuh
.. ______ r__ ,
fiderat am epikoporum toncordiam , & «“ο-B θίβ7, ;n
»(>Orfku
<r/<rxoVJ» ou«rumdem circa redam & falutarem fidem con- ttotev, «ÇtÛv »rei■ tîc
- ipSüi
>Ç <rwrntw τ/rw; *·*<■
Icnfiim largitus fit. Tanta fcihcet cura opti­
mus ille ac Deo carus imperator in eccle- όμοφίΜίκν, cu'rj t'VpuTitv^o-f . nrtnç Iw οτβττκ
fias Dei & pacificam pallorum concordiam «*Αό; f’xHvoi njH θ»οφ/λ*ί βασιλΑς »«ei τίω τ’ίό τ»
incubuit . Non abfurdum autem exiftimo Ot» t xxàwkJv φ;.ovrt'Sx x, Ήιύ î*|3 aotffivv eipLujthuic commentario interere , que pulchre nunrrlw όμονο/αν. ex envoy J» χγϊμχι xi tb Eùrtdifleruit Eufebius Pamphili de vita Con- β/β τ» Παμφιλ», evtp vtpi τχτι<ν,
C* τϊ ertuoftantini Deo amabilis imperatoris , de ge- io> <βρα?/ματΛθύ»η»ν λι^*, TtoecètSxt tw Άόγον
ftis inquam in fynodo verba tacere incipiens.
βρχόμΰμος καλώς JrtXa/Sm Cjv tjJ τρίτοι avri βιβλιφ
Sunt autem haec : Cum igitur mulca eftent
ex utraque parte propofita , magnaque con- τώπςτν 0r'ov KwrravTira τϊ θί·φίλβί βασιλιακ,
troverfia in iptb difputatioois ingretlua qui­ οαηίζα/ τϊ3ι τp οτυρρρβφΐί · îrr Si τββγβ · τλπτ·»
bufdam concitata ; imperator ille celeberri­ J«tb νφ’ ίχκτίρ* τόγμβηί vpomvofj^Mv, τβλληί η
mus omnes benigne audiebat, intentiflimo αμφιβολίας ni ovxJnt vepèrtnw γιχομ8μνα, tvnftudio utriufque partis propofiliones excipie- C xpoe η τόνο» ό βα<ηλ<£ς β ζζνΧφημΗ, φλ? η
bat: interdum etiam ferens opem alterutri TtMHBT» Π< e*OTL-0-RÇ θ«πρ»7 ?J5 μφ·» WTfJ^IT® ’
difceptantiqm parti, eos magna cum conten­
tione digladiantes paulatim reconciliabat , ώ» μιpu η Λττιλαμβχτόμ^ος vapjxeripit τΰγμςcum fingulis comiter & benigne fermonem m λιγοι^ΜΠ), νρίμχ τ» «uvn^f τ« φίληώχοκ cwconferebat Graxe ; nam ne huius quidem Γαμ^ώις,οράως π xoitfjfyuot τυς <9pôf tvefov βμιλιάς,
lingua: ignarus erat . Suavis erat & blan­ fMLw’Çwyn τ» φνντ , ivteSn ^nSi ταάητς άμα.dus , dum aliis perfuadere , ahis fermone ■θώς il·*», γλυχιρός τκ Lv χ, nSik, τΰς μ$» ru^vtfpudorem exprimere , alios qui diferte dixif- Οα», ris Si χχηίυσωχΰχτύλόγφ, ràfSi tu "λΐfent, collaudare, omnes denique ad con­
^wT»i ivetvùr, vaanert f-k όμοιη/χν ίλαυν*» ivi
cordiam reducere centendebat .· ufque eo
donec tandem eos tum confpirantcs animis, in όμορτώμοκκιφΐ èuoSôÇtec * hr'euîrtS χατττϊβ-α- ■
tum opinionibus confentientes redderet : ut τ» · wi ό^οφρόηιτ μ|ύ xparUffei tIu> Xxrf/9» Αοξοpium dominiez gloriz ftudium principatum Χαγίαν, xpenuuSluiei η τϊω βλχ?ά>; ιχ ΓνΧμαη;
uno confenfu obtineret , & przvaleret fides eyJ* χιαρν xam r ^5 ^appnSCJÎn»
_ άγιο» ϊμ«»
falurans vere a Spiritu fanfto per omnes
rraediâos fandos patres nottios promulgata .
.
_
_
.
bidem etiam lege lanxit , ut apud omnes J< >Ç χιρί τϋς σνηφιν topriii τβ «αχα CM xepè.
unum tempus contlaret pro falutaris pafcha- tian ομολογηϋΐιυαι uffpov ύημοζίίΤΜΊ. τίη J>}
tis feftivitate : tum etiam ut per expreflam κ, ιγμίφοκ St ύο·στ»μΜα><Γία>ΐ fxare τύχοηρ StSo^
fingulorum fubfcriptionem , quz in commu­ μ^Μ xupvSltuou tipie-m · >Ç xtpi τ$ χβθ’ ixerr»
ni decreta fuerant , firmarentur . Denique ίχκλικπαΓίχίκ S^gTvvÔKTwy xÿ| xavôrvy ly^pàtpoü
epilcopos ut de ecclefufticis conftitutioni- t*Sùy<xt rèç ixiyxôm χχρίγγυγ.
bus fic canonibus feriptum ederent , horta­
tus eft-

I

Dt Acffio Hovatixntrum rpifcopo, <*T qui
tum ili» erant.

CAPUT

Πφ? Α’χκτι» Ζχισ-χοτΜ iJS NaiMtTtavwy, iÇ
auii αύτώ.

K E Φ A Λ.

XXIX.

Socr bb.
ia <OVET autem nos imperatoris fides ,
jliowJiKi. i’’A ut fic aliud quiddam commémoré«p »i.
mus: qui tanto ftudio fic prudentia in ecclefiafticam pacem incumbebat, ut ne mini­
ma quidem negiigeret. Etenim Acefium feâ« Novatianorum epifeopum , fic ejus fo­
etos in fynodum vocavit, haud aliter quam
ipfos qui confubftantiale fic trinitatem cele­
brabant . Ac poftquam decifio de fide cum
in commentarios relata, tum fiibfcriptionibus confirmata a lynodo fic imperatore erat,

«y.

im Si χμκί iî n (StnrûùtK τίης

K

hip*
^Λγμβπ^ ίχιμηι&Ιώχί of τΐώ cwwJluC

W «pwwav τ*ς txxAimzrcxîic upàÛK i««iê«T»,
wç μηίί TB i’AavrS'a cuJtw rapzXrYfàv. 1Ç A'xi<n®7 yàp twc φ NcuMtTMnw Spnntiaf hrient»vvt t, τβς vui aÙTjS ixnhwat fie τΐώ oxuoJar, M
£ aùnif n ôpot><rtor x, ritu resaJa ϊοξ«ζ·ντ»« .
μ^1 w ri Zxre^nvar t&i ύ^γρΛφίιυχι xatpé η τ*ς
a-urcAw >Ç τϊ βχνιλίνς n» Spot τις xirttf, 4pvm TW A’xr'cw KwyrarFw o 3arrAeîi, ci ip)
>

aùiif

8tj
«t>n( ra

λ'γμ

AMPLISSIMA COLLECTIO.
«id
rwi»mu £ τύ ί^μ^ rif
A imperator Conftantinus feifeitabatur ab Ace-

rï nfa bpw· · W A’^w «née M,
. A

< Λ__ ~

. ·>_

_

M

· ,

f,o> utrum ipfe eidem fidei, & decretoquoque de fefti pafenatis oblervatione conftitu-

qpMr iOU, -BmrAtv, w euwtaTum iIle . Nihtl nov., .natara ta ηί «tnraA/wr £pdn* war- quit, o imperator,
................
concilium decrevit; nam
ρβτλιΐφβ/φ >£ Spar rii wirwc, < nr *pavw twc antiquitus ab apoftolorum fcdibus omnes

f'apTM.
d /WrAdCc «pàc atW τί 2» eamdem fidei decifionem , & idem tempus
τίί xttwies rpêr χνρίζιι; à Ji AeriM n tme fefti pafchatis accepimus. Tum imperator .·
άίκία naû iit Jtaç^car γπΐμ8μ<κ wpi φ cr r> Cur igitur te a communione noftra fegreuuprvpiv μηίαυη$ό*Μ u^wt'crouSou , actaa «pwi- gaili ? Ille res regnante Decio geftas ,& qux
pcriccutione ingruente acciderant, & de iis
ra^M* * Jm^arn, <E atx^t'^&MO «ντηρ» «an*»®- qui martyrii certamen decertare non pote­
«pafikrMfη, λφ«ιτ * tic κραίχρΰ ης μ? ιίβύ- rant , fed Chriftum abnegabant, narravit ,
ιττιβ-μΛ ιίμαρηικότης ϊίχι&Λΐ utTWrwnç9 i rie exquifitamque feveri cujufdam canonis obfernon
x«m»/or; τν μυηρίκ τί Atoni βΐξ<ίο&««. πύον η- vationem in medium adduxit : Quod
_
τόπος τί Α’χλγΑ, ίφ» «pot αύτ» ό /ΐ»τ<λΧς· Boponeat
θ»ί J A’jtsrn κλΐμβαχ ptûlÿ', «Ç ivifio&tdsdit quamvis pénitentes admittere, nccmyfteriorunf communione dignari. Qjix cum dixiffet c*·*. Eiib»r.
lipatyav. /xj* tuvtu τβπκ ar »»/rxore/
Acefius, imperator uc illum denuo affatus “«· »
ixxA»>rrats-«arç Ι^φ·ρν$ ιχτι'θοτπυ.
.eft: Erigito tibi fcalam Aceit, & ad coelum
foins afccndito. Poft h«c omnes epifeopi va­
rias ccdefiafticas conftitutiooes edunt.
tJ

Πιει' riSr r xxAurrerrnSv typruniawy Ae^oi
JrJerxatAae^.

K E Φ A Λ.

De <hetrp^fiini

ftnfto iegMetitur .

CAPUT

A'.

XXX.

ERSEMUR, cum luce, qua eft Chri­

V

ftus , tamquam ipfi propinqui exiftenΜΙΑΗΣ2ΜΕΝ rj qvri , S irrv o Xeiçôç , · «; «Anr/or βύη fcwni, #iç ίρύντκ tes, & ipfum aipicientes. Sic in lanftificantibus
precationibus exerceamus. Precesenim
αύτ·>, iruf waArr4«i/aF&« niti &)çùi
fanftincant, fi üivinum Verbum adoremus.
avtf. dC*^ar' yip iytufytrtv, ii» Ac^i
Verbum autem divinum adeft , ubi cor &
τ/^μί^Λ· ΜγοςΜδΜςηίρκΊ», cfootiutpStoi pura vite inftimtio in humilitate conlerva-

Ο

£ τνλπΓΜ xrôapst ce τκ»Μννφ£«τα*η fxAarmnu.
exaper âlepcdATt^ 3wt'«$ ιΊτπνλΛ· όιραζβ»«
οροφίτβ/ «pat το> ©tor ■ οξ«οη? «λβν το
«τον χ}
τύύ«λ>»θβ<«ίνβ*. ixHVttsitpnÇav, «; ϋ^ί Γλά/1ομ$μ· ibteixatwebutrt, astatic scree ο arçjoi, >Ç
w^çfkTdradawervnJ* «-«πληλόΐα^.
<wpàç κμκς «Wç ·«<»? Ai^an*. ιγύ όμι το φύς ,
<^«>uwaXdÿcre.eôta/uanjçrAat73o^u τίιύχχιρ »
«&Aoc Jrat χαματου Jc< ipài φνλχξχι τία χάζ» ·

HeZnlr Ar^orru» jun Jhv Xerrevotlj ί’ρ^άζίθ^«ζ. D
E'rscnp τηίς eût tpyi(t&tu βουλομ^οι, αΜα

, ίχλΛμββΗυβΊ nooûii tit ηυ κυρίου
iffis 9Mti( , «wAtoç -/χιί μ(ΐψ»άη τϋ ψυχή ί,μάν ,
«φβ^υτ»· wcoo^yZuieu Azyesnç, «xoAoù^ocrntç
τί e*ri ηύτ^ ('ργβίζκ^Μ (es τίώ γΐΰΐ Xess-Mtroc* ·
«xoJmxtÎov ίμΐν οντυς HpmtCMt· τβ> «<ιον. ίγχμ·

pit γ«ρ id ίργβζι&αι xj μ>ΐ μ»νμ»ρ» , 'Sons τμ£ς
•Çtrts’dUrrte, orrnJr tpynr ipir τίώάθιχτη, &
τους naprtùf taris è xûgjK iHtortr finit * oSntf
<7<» r |lac-tA«« toc 0roù,
ί&βα&ρνκος β&φ
rdrrroposeinCtirirlwyltZ, χβθΧΪιι, iÇ·>«·£ o* rropoç fl^otfeotti
rmu» wsawt oiJcr «frôç.

prmt rwtnt iÇ ipipta ·

. Πί<Ζ nlr

tur. Laborabat Ifrael facnficia perficiensxlamabant prophets ad Deum: Eimite lttceMrf*1 ♦·■
/aaw, Û* veritetem tuam. Illi clamabant, &
nos accepimus. Alti Îaberaverunt, ficut do-7"·· ,
mitius dixit, & uet in Uborem tpjarum introi·
vimm. Venit enim ad nos dominus, dicens:
Ego fum lux, ego fum ventri : fine labore?**»· fi»,
accepimus gratiatn, fed cum labore oportet
nos gratiam confervare.
De hie qui dicunt non oportere Cherifiionot
laoorore.

Quoniam a(iqui nolentes laborare, fedcuriofi effe , male interpretantur facras Do­
mini voces, dicentis: Ne fitn foliciti nmmet *«»**·
vefire quid manducetis : perinde ac fi verbis
ipfis adherentes non oporteret Chriftianos
terram colere & lafiorare : demonftrandum
eft non fic dixifte dominum. Poftumus enim
laborare, & fecuri eiTe , feientes & creden­
tes , quod operum noftrorum incrementum
& fruftus iple dominus dat, qui dixit : Sic Mllrt

efi regnum Des, quemadmodum fi berne jaiiot
fementem in terram, tj dormiat , èT fitrgat
Eno&e & dit' & femen germinat, & afiurgit,
/jrjuitT non novit ipfe.
Dt clericis /acri ordinit.

ίίρουμίρηη.

S

'Clerici facri ordinis cteleftium typât ima­
Ttùittpou^iouf dg rwnr f&drc χρί 4w nSr h
iroupatWwr ι^τον pfy ineTtmrhn'xfer rd? το r·»» τού gines effe debeot. Epifeopus quidem debet
locum domini, tamquam caput poft
κυρίου » «κ ηφβϊλΐώμ/τ eMr inu rif tvLhvrtef , obtinere
illum ecclefic quam recepit: presbyter tene­
if xepdfaQf. to>it teptrfiurtpott 9 τύτηρβφαίο (· re debet fedem dt locum feraplucum ; diaco­

▼d^fotOpom· Tovjf Ι«αχονον^τονχτροοβ<χον *
urqpeHw df iaomitet τοώτ* tew «ρμί}'χη .
Cmcm. Gnrrrad. Tom. II.

tw

nus autem cherubicutn : minifter vero his
miniftrare debet.
Kkk ft
VL*od.

CONCILIOR UM

887

Λ
ηβη oportet taicos in fufè'ftum
afendere.

c./ni j

rhtl' Tof μη J«v Xati'xoùf àvtCÀat C# rj
iμAut t ·

riftt τβ άγιου βαχτίσματοί.

De fnnfli baptifmatt.

>.

S88

Πίt/ rtS μτ Sftv XaixoJi àvtziat & rv αμβομ
vt , τλίιύ nSv n τηγu8f»>/ άναγινάσχαν η ψ«>λΗν
C» ττ.7ς διφδιρχκ.

Non licet Jaicos in fuggeilutn afcendere,
praeter eos qui legere aut canere ex libris
debent.

m»<h

OMNIUM

Baptifina nollrum non oculis corporis conΤο βάντισμα ημών ου τοΓ; «ζ >3ητο7ς οφθ«λμο7ς
fiderandum eil, led mentis. Aquam vides,
χαπινοηπον, αλλ® το7ς νοίρο7ς. υί«ρ όρά;, χςηαοχ
confidera virtutem Dei in aquis abfconditam. In fando enim Spiritu & igne bapti­ τάΰ d* τ·7ς υδ^τι χρυττομζίΐιυ του Θζου ΐαύαμη. C»
zari nos docet evangelium. Infide enim ba­ γάρ χν^ματ/άγί» £ νυρί βχητι ζ( Sat ήμ«5 οζ ι tpot
ptizantis, & fide baptizari, per Iaeram invo­ B Waa-xowd λόγοί’ά γάρ Jttfe του χτίζοντας,£ ίν
cationem plenas fandificatione Spiritus & i- χίΐΉτοΰ βαττζζομ^ου, διά τηί άρά; ικιχλήσίοκ ,
çnis divini aquas confidera. Ipfe enim, innuit, ττλήρη του αγιασμού τον χνΑ,μχτο-,ν^ του θι-ώυ τυρός
baptizabit vor in Spiritu faniîo (J ‘^tie. DevôwnivSani. «πίτας γάρ , φπ<τζ, βαπτισ&ί υμάς cat
fccndit itaque qui baptizatur reus peccato­
τη£ματι χγιΐύ κ. xupt.xrti?\tTvt μ&ίβν όβαχτιζόμ^
rum , ÔC obnoxius fervi cuti corruptionis : &
attendit liberatus ab hac fervitutc & pecca­ » ο; ϋχ Λθυνος αμαρτημάτων , £ τη τ* φθοράς δουλώρ
to , tadus filius Dei de hxres gratia i piius , C4 f όμ^υος ’ αν^χιττα δι
τηί π τοζαυcohxres autem Chrifti indutus ipfum Chri- τη> 5χ>λΜ«ί £ της αμαρτίας yUtiirUΘίΐ £ χληρονοfhim , ficut feriptum eft : SLnieum^ne biCbrt- μος γαίιτι k’j του γιγονάς,συγχληρονομος δι Xtzfo?,
jt.rn bapt.zxfi eftit, Cbriftum indxiftts.
«ντον όνδυσαμΧυοί τον Xa/rov, χχθώί γίγραττυι ·
ίσοι fvç Xtzrov f’3«irrr ^ηπ , Xtxrov C*f3vffa«ôf.
De dnnna menfi , èr de eo quod i-, ipfa ejt my-

peno corporn & fan^inii Chnfti.

C

Iterum etiam hic in divina menia ne hu­
militer intenti fimus ad propoliium panem
& poculum : ted attollentes mentem , fide
mtclligamus litum m facra illa menta agnum
illum Dei, tollentem peccatum mundi , ini ruente a taccrdotibus immolatum : & preciofum ipfitis corpus 6c fanguinem sere fo­
mentes , credere hxc efle nollr.r lefiirrcAioni» fymbola . Propter hoc enim neque
multum accipimus , ted parum , ut kiamus
quod non iauetati , fed fandimomx fumimus.
De re in rretl, ο >ie a

mor fuir.

Π-pi' της θί-ΐ«ς '^’αΧί'ζ'Κ , £ τού ί » αυ’τάύ μυτηρίου
το? ιτώματοςκ, του αΓματος του XgJSOv.
Ε’τζ τηςθ^χί ^αχζ'ζης πχλζν χώτκνθ* μη τν
<ω^οχ«μ!}ι.« àpn> £ τύ αοτης^ω tuwvsJî φοτί-χαjjfip. «>λ’ ?4*’3‘aR'Ti»
τάύ Jtetvot»,
ν·Η«·<^μί^Μ χίϋκ)αζ»χ» τη>- ttpôiizvâtni ^αη’ζη; τίναμνο/
τβΘίί, ην χίραιτη τίζυαμαρτ/αν τί χβτ-μΜ, «θΰιυί ύο· /[ΰ ttpt w Suo/jfyit*. xi, it τιμήν aJrJ <τ«Ιμα
£ χίμχ «ληθtSi λχμβανοντίις ημίς, * rrrXwv τνυ- *
m
ni της ήμίπρβς «yotfertoo; <τύμβολα.δικ τβτη
γχρ s η ττολυ λαμβχνο$υ , α>λ’ ολίγον , ?;■« γ;ύμ3ρί
ότι όχ Ρί χληίμονίώ, «cNi’hî άγιχσ-μον.

D

Πίςΐ τ»ς tx vrxftjv atvjtratrfwi.
Ούχχπλιίζ o xvetoc τΐιύ tcurrS τάρχοί ύνίρ^μιίν

τί·ι t7

Non limplicitei dominus fuam ipiius car­
ixptï-MC# Uc χάθ-β» £ θανατ»ν,α>λ’ 7να την ημττνρχν
nem pro nobis nailiOni & morti tradidit ,
σωτιο^αν Ίορχγμχτ^ηπίί t q^'irtp ίλ<Λθφ·ί«5ντϊ
fed ut nollram falutcm procuraret , cum li­
θανάτ«, χαθώς α’’/«ττρω ο
. /3ope’
ber effet a morte , ut fermo fupciius demoniliavit. Clamat propheta quali ex per«ροφ« ηκ ΰί ιχ
cuJtS, «ροαναψω/ών τ»μ< λiona ipfius , prxdicens futurum ejus lecunλον της χβπτί σάρκα αυτ^ aixovoutaiμντνίί/ον.
dum carnem œconomix myilenum : Fiituf- θΐιυ, φησ-ζν,ωο-Ηανθρωτ®· αββη'θΛτφ', C» vtxpoti
fam , inquit ,
horno fine adjutorio ,
t'7^tp^ .τίςδι t’K^^fp^· θανάτβ, Ημηθτός;
inter mortuos liber. Quis autem liber a mor­
α’Χλα χβτκ τάί <wpoaxeÎM^dHffa4
ffatpxuite , nifi Deus y Sed ;ux a piius ollenfas
θ«ς i^gt' φ/λανθρ««/αν, γιγονΟα·ίβτ< ανθρ*»»®^
demonilrationcs incarnatus propter homi­
num dileflionem , fadus quafi homo fine
αβοη'θη ττ;, TKTHViiratç τΐιύ fturn τάρκα μΐ%ϋ 9xtâ~
adjutoiio , humilians tuam ipfius catnem
τ8 , θχνχτΒ δί ς-αυρν, i £ ίγνγιρ^αινιρύτηη^ΐνα
uique ad mortem , mortem autem crucis, E ημάς i τοαθανχτί σα;,^υταν£ιπί νμίν ηΐς ατιγννσ·
quæ ôc rcfurrexifle praedicatur : ut poftquam
/jtyiotç δί αΰτηί της ηνιπίρας αχάρτηςτίωτης άνατάnos immortales fecerit , per primitias no­
σιως iuiSv ιλχίδα ' ows μηκίη αμ8μ ââAw τJ αίνli ras rciurreAionis fpem nobis etiam defpeνίν δανατφ , «>λ’ ι’λΛθίροτ, χαθβίχφ £ 4 «χαρχι»
ratis fuppeditaret, ut non amplius obnoxii
fimus a-terna· morti, fed liberi, quemadmo­
Τ.μόν Xtrt-oç, χαθβ ΦΊ<ην δ μαχοί^ιος àτο>-ολος Πχυdum & primitix noftrx Chritlus , ut inquit
λ®~ · άναρχη XttfM ,Λτ^?τ« οι ri Xc/tm Ç» τη ιτα~
beatus apoftohis Paulus : Primitif Cbriftur,
deinde bt <jut junt

Chrifti ,

tn adventu ipjiut.

Et ipfum falsatorem hunc dominum no(bum Jefnm Chriflum Dei &. Patro filium
utugeuiiuin expedare no» in coelis , cum

p8fft« αυτί. ον χ, σντνρα aùtiv δητ^ην iiv xvg/ov ημ<5ν l’acisv Χ^ιΓον τ»ν τκΘι~£ χάζοίυιον μονο^μη
άΐιχδίχΗ&αιίμά: cJ^âpa'.ùv y avjtrvjffcvTtt ημ«ν tx
τιιφνν TÙ σάμχτκ, t irtuapTipt rat} λίγ^ν · τιμά»
ηκο-

Ι

889
AMPLISSIMACOLLECTIO.
89o
ι*ηλΖτ£μ«, φηβτ'ν, & a/xrvwiύταρχκ,όξiiÇAnoftra corpora ex fcpttlchris excitaverit, te, όςμιτηγνμβτΐαα πούμα ris τ«»«νώ··Μς ίμύ* ούμμαρ•avT^eai/uerrric SôffiS aùrl. Sn» γάρ fieri σύμα ημύι SofaSIrimu , ίς w τί Jerrem, Jrnifi*τνν κακίας XM xavruv PJJ vus* *α&ΰ» , ΑΧθιρβ»
τίθανάτχ£τ<α/Λαρπαί , α^κν* "vacr Xfparnττ ζ«Μ« rui «rnjî «etreritrat
<£» φ&τί
tnpacHfi «τ>μβασιλ<£βντκ α'« «xzri ry XtK"i. iv
TB^ra γάθ-tii^iSt £ ηάγη*(4λίφαμ8μ (barrttr
μα, nu avninw ?|d άγίνο αυτί μίλων μι rau­
ciar CaaiQoyur^a . τούτη t?j χαθολαίί ί’χχλχr/«ç ra Ιίγμαπα.

itatur
dicens: Converfaito w«/tra in calit eft,7i,tf. ,
Λ
•adr O falvatorem expeflamu/ dominum na· ·*'/- »·
ftrum Jefitm Cbrifium, qui reformabit corput
humilitati/ noftra , configuratum corpori cla­
ritatis fua . Sic enim oportet corpus no­
ftrum clarificari, ficut & corpus domini, ut
malitiam & eas que nunc funt paifiones fufcipere nequeat, liberum a morte & pecca­
to, fanâum, ut ia novitate vite cum ipfo
poflamus ambulare in ccelefti lumine , tem­
per cum ipfo Chrifto regnantes. In hac enim
fpe fanâum baptilma percepimus, & ialutarem fan&orum ejus membrorum participa­
tionem fufeipimus . Haec ecclcfiz catholice
B dogmata'funt.

Ctr, μία i rxxA»wra ri ©ri.
Mia i f χχλητ/α CvrpayoZj, i αυτή i, i ri yli. cr
Tuùnj ri xyrvjxa w άγη/ iuateauaix ror. ai <£·> rat/njc
»rar alpiaui, ας ιγυαιν at ανθρωχο/, ίχ «<π ît&w-

&M»d una efi ecclefia Dei.

Una eft ecclefia in cœlo, eadem & in ter­
ra : & in hac requiefeit Spiritus fanâus. Hrrefes autem que extra hanc lunt, quas ha­
bent homines, non funt doârinx falvatoris
noftri, neque apoftolorum, fed fatane & patris eorum diaboli. Que autem funt hxrcies
Judaeorum & Graecorum, alio docent modo,
ut veram vitam hominibus auferant.

χαλ/ατ τί rwripç νμιίν , iit πίν α’»οΓ«λ«ν · αλλά
τί σατανά,>Ç ri roÇac αύηίν τίΙ&βόλΒ. τυγάρ Γβlar'aviÇ Ε*λλύύυν ιτΐρφχήματι nfiSàoxnon, ita
άφίλωνττιι nSv α’νθρώηνν rlw àmai^Uw .
Πίςί τηί τί ©fi «ρο^νύοτως, Are xar/a.

Dt prtviâettia Dei, ij Je mutilo.

Macpanpac · χοσμ·ς iyoim Stà rluuWoyvwîtv aopoiyrm γάρ i
Sri άμαρτήδΉ à avOpanroi. Sià G
ητ·φ£όραης$φΙώγΙΐΛαιροο^οκύρ$ι, xard
nutpa γράμματη, φαηομί^,ς ίμ7ντχ| ίΐπφανΰας
έβαβτλώκ τί μτγάλο Θίί x}«wip*5ημάο l’nei
Aticë. «Ç »αραλνψ»ηυ rvn , χα9άφ<π Δανπΐλ ,
τίαβασιλΗαν αγά» ιψο», iÇ, irai ή yhi καθαρά, ά­

Minor mundus per providentiam faftuseft:
prrvidit enim Deus peccaturum efle homi­
nem. Idcirco novos ccelos & novam terram
fperamus , juxta facras litcras , apparente
nobis prefentia & regno magni Dei & falva­
toris noftri Jefu Chrifti: Et runc ( ut ait Da-z><. ,tf
niel) percipientfanOi regnmt altijfimi, & erit v<’/ ■·για γη ζάνηαο , x, β νικρύν. ΙιυαοράϊΝρακάς ΔανιS terra pura, fanda terra viventium , $c non
τύ ris etc»»; οφδαλμρ , βοα * jicdtairÎ iSièv rà mortuorum ; quam oculis fidei prxvidens Da­
vid clamat: CrtJ» vtJere bena domini in ferra rf„t tt
άγα$άκι*μ Ζ*γί ζ^τνν, yi <9pqntn>Ç Ttnrtenëv. Viventium
, terra manfuctorum & humilium .
μαχά^ΐΜ γάρ, φησ/r, ο/ αραπς, ότι aunt χληροτο- Beati , inquit , mitti qnentam ipfi poffidebant M*·* ».
μάσΜΤ τΙώγΙ& · βροφήτης · >Ç rarvatinv αντίώ, terram. Et propheta: Et calcabant ipfam $ nit,
eaJrs tjp««v xj το remSv. rttSm txnJvcr»- peder manfitetomm tf bumiltum. Has ex ela­
iaodCMUv n7< άγΐνςάμάν τα^αστνtχχλΛβταπχάιν boratis a fanftis noftris patribus conftirutioItarwtàattw , μηρά »x χολλνν, τί, St rti σνγγραφΐ^ nibus eccleftafticis , paucas ex multis hoc
defcripfimus. Ediderunt autem
auufrtt^afjS^. όζιύον» Si >Ç t xx?w)<narnw« xavwas commentario
& ecdeftafticos canones viginti in Nicxna
«xe<nr cr at’rp r» cr Nnyq’^r nutôSp, Sç ovtbç a’- fynodo : quos ipfos neceflarium exiftimavt
ναγαΐoy «ήθΐω drnt^at τί γράμματι.
huic feripto inferere.

• V»rCo fe-

Canone/ eccUfiaftici fanita magnaqne * jjnodt Nicana.

J*” »· p«j;
fceft «t-ui
4«·· fapra

Definita funt bac qua fubfieientur.

eablbam··

CAPUT XXXI.

UX“m
b «ofde· b.-

F^*<»7*,Phèj·» Dt eunuchis quifeipfo/ cajirateei Π
vernnt.

Cfpot tvDwnacrtxoi ατυναχϋίΐπκ
τϊί άγιας rl μ/γάλης muiiSv
04· b Ntxarp.
Q'ei?3» τη

ύαοτίΤΐίγμϋρα.

K E Φ A Λ.
flreJ

* Canone/ ecclefiaftici fan fla
magnofue fjnodi Nicanet.
Definita funt bac qua fubjiciuntur.

CAPUT χχχι.

λα.

1.

α’τβχοψα'ντνν

XDITfQ
TBXTfA
CANONUM
NICÆN
1 *1. p. *»
r·' /' -ν’·'·

tavns.
• De Excifit.

I.

Jertiol' tutie

I quis inrgritudinc a me­
dicis excifus fit, vel a bar­
baris exfeâus, ille permaneat
in dero. Si quis autem fa-

S

I quis per acritudinem vel
Γτ« tx νώτ,ύπο ca^B iytea medicis leduv eft, vel
, ùtô βαρβαρο»
a barbaris caftratus eft, ifte
è^iTpiiSîjirvf ρ^υίΛ» f X τί χλήpermaneat in Clero.Quodli

Ε

/Pvorr··/ ·

S

hus
I In Bao codtmqut vtiuftiffimo exemplari MS.quod ex Petri Pith<xl monumentis non it» pridem editum eft
Pan fi U in Typbgrapheo Region quateor funt editienet Canonum Nice nor um » bin* bini» e regione appofit* .
Quarum ptim efi > qua Dionyfn Exigui fuperius p»g. 679. eft appclUt» . qiurta» q«« Ifidori numine ibidem

Uam

• !' «m·
’’*’**'

IL
* »1 n« Ut
r-< «.
ns ptfi

λ

p*'"’'·’··

•

Neophytis neque Epifeopos
neque presbyteros foetendis

*a-

ph/·*

«y«d»■·*■

t

.

f

Quoniam multa five per
neceflitatem, five alias cogen­
tibus, coutra regulam Ecclefiafticam gefta funt; ita ut
homines ex vita gentili nu­
per adhuc accedentes ad fi­
dem, dt parvo tempore catechirati, vel inftrufti, ftatim
cum ad fpiritalem baptifmum
venerint, & continuo bautiiari fuerint, etiam ad epifeopatum vel presbyterium pro­
veherentur ; reûum effe vifum
eft de cetero nihil tale fieri.
Nam & tempore opus eft ut
fit catechumenus, & poft baptifma multa probatione in­
diget . Evidens namque eft
Apoftolicum pneceptum do­
cens: Non neophytum, ne ela­
tus in judicium incidat, & laqtotnnt diaboli. Si vero pro­

cedente tempore, quod aniuue noceat peccatum inven­
tum fuerit in ea perfona, &
convincitur duobus vel tribus
teftibus; ceflabit a clero, qui
hujdfmodi eft. Si quis vero
prxter haec facit, tamquam
contraria ftarutis fanffi huius
Concilii gerens , etiam ipfe
de ftatu fui ordinis pericli­
tabitur.

b ·! O·

Hat.

Β9%
OM Ν I U Μ
3uis femetipfum fanas aWciit, hic etiam , etû eft in
Clero, ceflare debet : & ex
hoc nullum talem oportet
ordinari. Sicut ergo ne his
yat*<vpo<rotyf<d<xt.vrnfp Si τίη
Îpii Vel affeftaverunt, vel aufi
■βρόίηλ·», ·τι τηρί ¥ tvmiJXavunt feipfos abfeindere t h«c
qu* diximus ftatuta funt ;
τυν τβ <αρίγμα, < ηλμωπυν t ctuita fi qut vel a barbans,vel
τν; ιχτίμν&ν, ùprt'vr
fe τινίζ
a dominis fuis eunuchi fawro βαρβαρνο η Sfo-χοτύν £ητχΐâi funt, & probabilis vite
(θη«·«ν, £pia-xwn Si άλλως αfunt, tales hos fufcipit Ec-

CON CILIORUM

8,1

nus feipium exiêeuerit, hunc
amplius in clero non haberi
convenit.* & deinceps nemi­
nem talem oportet promove­
ri . Sicut autem manifeftnm
eft, illud diftum efle de iis
qui eam rem confulto inftituenint, & aufi funt feipfos
exlcinderr: ita ii qui vel a
barbaris, vel a dominis fuis
eunuchi fafti fint , &. inve­
niantur alioqui digni, eos in
clerum recipit canon.

ρω. U Si τις ύγιβΰτν» t<wnv ify πμί, TSTV x^Ce τ£ χλι^ρωόξί nt£épSprtv tttTtatssJet «peréxee ,
τί Stopo psiïzoot τύν wwnav χρτ-

ξιοι. Tisnsifif xÀrïpoyivpüxrsfTns
c χχνων.

defiaftica regula.

Π/ρ/ nJv άτο ίδτιχων eii χ&ροτοytaev «*«χθθ»ΐυν.

De bis 9«/ ab ethnicis OeitM*tes ardinantttr.

0'·

IL

E’xftJn τολλά«π υτο αίνχγκκ,
η άλλως νως ί ντόμινων τ ανΰρνπων f^cart» trapà τ κανόνα τ» t χχλησιαΓ/χον, ωτ« άνδρνης ά<ο

Qttoniam multa vel pro neceflitate, vel alioqui cogen­
tibus hominibus contra cano
nem ecclefiafticum fafta funt,
ita ut homines ex vita gen­
tili nuper accedentes ad fi­
dem f & exiguo tempore eruditi, ftatim ad fpirituale
lavacrum ducantur, fit fimal
atque baptizati fuerint , aA
epifeopi ve! presbyteri digni­
tatem promoveantur ; re$e
igitur vifum eft » de cetero
nihil tale debere fieri. Nam
& tempore opus habet cate­
chumenus , dt poft baptifinum
longiori probatione indiget .
Evidens namque apoftolicum
pneceptum eft, dicens , Non
neopbstnm , w forto in^ateu

ίδνικίβιη Λρτκνροβ-ίλ,^όντνςτί!

χτ re <, χ} Ce ίλι'γφ ^ρβνω χατηχηθονπχί, £&ύς isrt ri τηΙψΛτιχάτ
AaÇ'dv âyy<v,)Ç «μ* τ* βαττι^ηνα/*<epo<rayHV«ς fritrxoTov, ί
<9*ίσβΰτιρον , χαλως r^tev tSofy
τβ λο/ΐτί unicà rwitvv γίνί&αι *
yàp x}
Scê τν xam^/iνω,
τν βάττιτμα 3οχ/μαβ·/ας χλπβν©-. trayie γάρ ηάχοτολ/χο'ν γράαμα τβ λΐγον · μ$
Ηοφητ»ν, Γνα μη
têt χρίμ» /’μτίβη τταγϊSa τί Λαβόλ».
fri if -WpOÎ OFTOÎ ΤΒ XpOVb ψ/^/xÎVTC
άριάρτημα dCffûfbl Tttpi τν<βροβ-ωτον . >Ç fiKf^yorro èsrd Sôo 09/
Içtùv μαρηρων,ΤΜΜτιηυ ό το/ίτο<
τί χληρ»* ο Si ταρά mint mvv,
ώς ΰτΟΛαττίΛ τη μί^οιλη ruuôSv
^patruMÔpjSpj^ , αάη, xzvSujudCσα ' irttt τί* χληρν.

in jndicixMt incidat laqitestnt
diaboli. Si vero procedente
tempore, animi aliquodpeccatum inveniatur in ea oer?
fona, & duobus vel tribus
teftibus convincatur , abftineat talis a dero . Si quis
vero adverfus haec facit,tam­
quam adverfus magnum con­
cilium aliquid audens, de
clericatu periclitabitur.

ia

rifti' τύν ne eruieea-exm.
ί’χοντυν.

Dt bis qui mnlitrts fnbintro·
dxflas babent.

> Do Synefa&is-

>'·

III.

Α’ττ^ορΖχτ» χαθ-ο'λΒ η μο~
jxrAn βταβ^φ* , μήη itcurxi-

Magna fynodus pleniflûne
vetuit epifeopum, presbytencque

Omnimodis interdixit fan­

da fynodus, neque epifeopo,

pagSlt. *ft edit·. Hoc itaqne loco »ifum Herd ni no eft tertian ex illis rapraTeautr* , axpvnfta BaMbrai laterprt titione, nec fatis, ut tile ait, accurata, nec alicuius auôoritatis t prafertlm cum hac tertia at tltaloe habeat
fere eofdetn, atque codex cL Hsrdyi Senatoris Parifienfis fu per Ius laudatus ; * initias exhibeat festi Caaoais
Niconi, quale a Pafchafio Latine recitatur in Aâooe XVI. Concilii ChalcedoaeuCa. NoMs Labbeaaans editio­
nem recedentibus non licuit Balforei Interpretationem, quel i/cumque es fit, omittere) ae quid vero ia hac defideretur, quod Io Hardulni colleflione occurrat , placuit tertiam illam veterem interpretationem hic e regloae
Balforeana, & Gracl textus apponere, qualis ab Harduinoexhibetur. Secunda vero ex pradifila quatitor editio­
nibus, ea Ipfa eft, qua in Concilio Carthagincnfi vi. fuo loco exhibet Labbeua i cujus titulos hic In margine
tertia adjecit Hardninus «quoniam Graco textui funt magi* affines. Has porro quatuor editione* olim ab 1 fi­
do ro colleâas, dt vlfaa fuifle Hlncmaro Reuienfi » refert Franc. Turrianus Ilb. j. Defenfiotrfs pro BpiA. FontiC
op. »J. hia verbis i lfd*rl mtmlait
Arthepsftefnt
in lit. de oerttr eepilelh tetlefiafleif tep.
»j. de treniletlene e Crete C eetiherum Cf Ceeeeeet : pc e fret eit ,·
Stet er Ifideret in telleiierie fee de Ceeeeiltu
eduittue Mirenr Ceetiti! cempegi nevit .
9
1 Joaaocs Autiochtnus r>o.' ri «λ·;, ti iit*. Herduinei,

B

A Μ P L [SSIMA COLLE C T I O.

03

neque presbytero , neque dia­
cono , neque ulli omnino
Clericorum permittit habere
fecum mulierem extraneam,
nifi forte mater fit, aut fo­
ror , aut amita. In hi* nam*
que peribnis ft harum fimilibua omni* fufpido de­
clinatur . Qui aliter praeter
hrc agit , periclitabitur de
Clero fuo.

IV.
·"'·»»
"t·”·*

, μιίη
faxavp , μχ-ÿ aXwc nSv CÙ rp

κλίφ τπί èlfybeu rUudtrexrw
Qvo · χλίυυ ti μχ βίρα μχηρ«
η ΛίιλοΙώ à θ«« , d « μ·να
jraecev ήνβψ/αν. ·
χ«ρ« mint rwwv
xtv&wdCrw rtp» rkù ttunû* α-

«pée-win

. Π/pi χχτΜ*«τ»ς

V.

Dt oràintti·** epifttpi.

IV.

E’w/rxoxw a»*ocnix« μαλ/rr
[i8p ùiri irvnw nfr c* τχ t xxp-

yjx tirtfxin» Ktxôtruebeu · ti
Si îu%ip*Ç «a va TaraCror , a
Stat xatrtTfiyvew xràyxliu , ί
μηχφ* ôÎh" , 6ξ«ήτ«ντ®·’

"ζϋς tri n eaiii nuMtyt/jS^i ,
«νμψνφον
xJ nSv «xertuv , qjà evrTtStptyitw Ira
^«μμαηιν , ήη τίιυ γί-ιρχηvtetTttü&K. τί Si χϋρ^* nfv
5<ν>βμ^ί«ν Si'So&xi Uc txttfiw
ύηφχίβο rÿ Μη^οτχλ/'η» irif-

χηγ.
ILpt nSr axoflwnnay

ytvoffiut.

«*·h Dt ku ya* exeMrwmucasmr,
Jhtdtnai, fivtUiw.
De his qui excommuni­
cantur ab epifeopis filis per
fua* quafque provincias, fer­
vetur ifta fententia fecun­
dum canonem, ut hi qui ab
aliis excommunicantur , ab
aliis non recipiantur. Requi­
ratur fane, ne forte quis pro
aliqua indignatione animi aut
contentione , aut qualibet
commotione ftomachantis epifeopi abjeâu* fit. Ut ergo
MK digna poflint examina­
tione perquiri ,redum efle vi­
fum eft per finguloe annos
in fingulis quibufque provin­
ciis bis in anno epifeoporum
Concilia fieri ; ut fimul tn
unum convenientes epifeopi
ex univerfis provinciis , hujufinodi examinent qtueftiones; ft ita,demum hiquiob
culpas fuas epifeoporum fuoram oflenfana merito contra­
xerint, digne etiam a cete
ri* epifeopu excommunicari
fint: ufqnequo in commune
omnibus, aut ipfi euifeopo
fuo, placeat humaniorem ar­
ca eos ferve fentenxiam.Fiant
autem Concilia femd quidem
ante dies Qpadrasefins*ut
omnibus fi qua font fimul-

04

mm , diaconum aut ullum
clericorum habere fecum mu­
lierem introduftam: nifi for­
te matrem vel fororem vel
amitam, vel denique aaslblas perfonas, qu* omni fufoicione carere folent · Qyi
(ecus faxit, de dignitate fua
periclitabitur^

itmixuv.

r.

· Dt Epifctpu λ tvtttfTtwn·
tieiihu trdixtxdit.

Oportet epifeopum maxi­
me quidem ab omnibus qui
funt in provincia epifeopis
ordinari. Si vero hoc diffi­
cile fuerit, five urgente neceffitate, five itineris longi­
tudine ; certe omni modo
tresupifeopi in unum debent
effe congregati; ita ut etiam
ceterorum abfentium confen­
fum ft fententiam per litte­
ras teneant , & ita faciant
ordinationem. Poteftas fane
vel confirmatio pertinebit per
fingulas provincias ad metro­
poli tanum.

V >i. d·

, frin

Epifeopum oportet maxi­
me ab omnibus epifeopis qui
in provincia funt ,conftitui :
quod fi hoc difficile vel ob
urgentem alignant neceflitatem, vel ob itineris longitu­
dinem luerit, certe tres in
unum locum convenientes ,
dummodo confenferint qui
abfunt, ft per literas appro­
baverint , manus impontionem faciant. Confirmatio ve­
ro eorum que fiunt in fingulis provinciis , dari debet
a metropolitano epifeopo.
Dt Mtmitnkih'r·

V.
Iltpr ni» «xemuntruv γη·μίάη nJr cr tw xAdpp, «τι nSv d» τί Aoi'χρ τν^μχτι,
ΰχο nSv x<$’ txarlw trap^/ctv
tTtntmn , xpcrdn» x γνίμΛ
xaru tw xxyavx, τβο'ςΰφ’ tripa»
M*,

«τηβλι&ΟΛπις , ΰφ tripttr μ>ί
itptrit&u, ϋξιηζί&ν Si, μχ
μαρνφν^'* > x otÂWMx/jr , χ
την TwauTi) α»Ι<'f rttftntin,

«TtruHiptyt γτγαΛιυηα · *»λ
et* τϊτν τίώ^ρΐηβν» ί/^ηβ·»
λ<μ0**ρ , xeXwc ΐχη iΙοξο ιxara dtiturn x«y «xnruu iTttp^ien Stf tx true ernd^ac
7ve xarvr xdvruv nfr
cnrxeea* rxf Zrxp^/uc ivi ii
«dri ewve^ep^iaw , ni Twaônt
ζχτήμκη dftnûÇen»· w an*
« *μνλγ«μ$Μ)( «peexnxpwt»-

TK îÿ (rraxer* xem Âevev

«xsmwwrw xap* x«rvnw rw
dmwrr, μ*'χ«Κ it tw Xeo* d

rf tTMTttry
rùù φ<λ«ν9p*nr«rip0 wei
Mi&tu 4*p*r. tù Si nMayttf&vret , μ/<
«fi Tic
narepexerac, *m τΰβπκ μιχρ»4*χ<’«ί sompep^* -> τ·'

De iis qui excommunican­
tur, five in dero fint , iwe
in laicorum ordine, ab cujuique provind* epifeopis ,
obtineat fententia fecundum
canonem jubentem, ab alii*
eje&os, ab alii* non admit­
ti . Exquiratur autem num
impotent a animi, aut perti­
nacia, aut aliqua alia indi­
gnatione epifeopi fint excom­
municari ■ Ut igitur iftud con­
veniente inquifitione exami­
netur, reâe placuit quotan­
nis per fingulas provincias
bis in anno fynodos fieri, ut
omnibus provinciae epifeopis
fimul in unum locum conve­
nientibus , hujufmodi queftione* excutiantur, & ita de­
mum qui manifefte epifeo­
pum offenderint, merito apud omnes excommunicari
habeantur, donec communi
epifeoporum ccetui, vel pri­
varim ipfi epifeopo, vilum
fuerit humaniorem de ipfis
ferre fententiam · Synodi au­
tem fiant j una quidem ante
quadmgrfimam, ut omni fimultate depofita , donum
mundum offeratur Deo: al­
tera vero circa tempus au­
tumni .
rati-

8pS

CONCILIORÜMOMN1UM

tatibus amputatis, mundum
folemne Deo munus poflit
offerri. Secundum vero fiat
circa tempus autumni.

vi.

trope WPV·

Πιρι ni» ϋζμιράτνν rtpmo, α*
x»aèç Ίϋ'ς μί·<ζο/<χΐ ♦ u/fitpycJary ttttvxômç rxxAqr/artuSi ixxwrt ârrraa.

Sped eeclefia Romana femper

Dt prtcipuif iouaribtu fei mmj»ri epifeopo i» tubernatiem.
eccle&i Jocati fu*.

VI.

babuit primatum.

Teneat autem morem an­
tiquum & Ægyptus, vel Li­
bya & Pentapolis : ita ut epi­
feopus Alexandrie harum omnium habeat poteftatem ;
quoniam fic Romano epifeo­
po hax eft confuetudo . Si­
militer autem fic qui in An­
tiochia conftitutus eft. Ita­
que & in ceteris provinciis
privilegia falva fint Ecclefiarum. Omnino autem manifeftum fit hoc: quod fi quis
prater voluntatem metropo­
litan! fuerit epifeopus ordi­
natus, hunc ftatuit haec fan­
da fy nodus non debere effe
epifeopum. Sane fi commu­
ni omnium confenfu rationa­
biliter habito , fic fecundum
Ecclefiafticam regulam fado
decreto, duo aliqui aut tres
per contentionem fuam con­
tradixerint, obtineat fenten­
tia plurimorum.
VII.
b De honore Hierofohmitani

Τα αρχα'α Ζ^η xparriru ,
-ni cv A/ywrrw
Λίβοατς
ujj ΠθΓΒΧ0λ« , aft ri» cr
A’XfÇayJpriçt vrtenwnv tetvn»
riu é^w/av,
hjH

rdcvP'wun t?r/<rxdr^ rUnsvrtâtitnv . όμοίνς St £ xant

rluù A’memory , <a/ cr Ttt7i
»>λαις i tapotais rù *aw/3Mt
β-ΰζι&χι nti ιχχλητ/α/ί- x»-

^ολϋ St <®péânAoy i’xm»·, on
χω£/ς ywa/χης τϊ μτίξο-1
voA/m $Îwt» tcoirxoiton , τίν
ntùnt ή <πυυ- ή μρράλη
«erre μ>| S£v tovxt ixnrxoirw " t«v pfy m τη xorvi xdvtuv ν^ηφν dtAop^> «τη Ç χαnt τΐν χανονα w «χλησιατίχον, Suo η
St' oi’xhov Φ<Aovttxray aVr/Af^xn , xparwtu

Quoniam antiquus mos obtjnujt, & vetufta traditio,ut
Æli®, id eft, Hierofolymo­
rum epifeopo deferatur, ha­
beat eonfequenter honorem.
Metropolitano fuo dignitas
falva fit.

vin.

Tire} τϊ cv Α/λ/α t’s/rxoru.

De his qui feipfos Catharos , id eft Mundos vocant,
fi qui veniant ad Ecclefiam
catholicam , placuit fando
Concilio ut ordinentur , fic
fic maneant in clero. Ante
omnia vero hoc eos perferipturam convenit profiteri; ut
fateantur fit cum omni confenfu obfervaturos catholicz
fit Apoftoiicar ftatuta Eccleciefic, id eft , communica­
turos fe his, qui forte fecun­
das nuptias experti funt,vel
his qui perfecutionis tempo­
re lapfi funt : quibus tamen
pcenitentix modus fic tempus
fequantur ea qux in catho-

‘

Antiochiam fic ceteras pro­
‘
vincia»
unicuique fuus ferve­
,
tur
honor. Illud omnino mai
nifeftum
eft ', quod fi quis
1pneter fententiam métropolites
faâus fuerit epifeopus, hunc
magna fynodus cenfuit non
oportere efle epifeopum ■* fi
vero communi omnium fuffragio, eoque jufto fecundum
,
ecclefiaiticum
canonem com­
probato, contradixerint duo
aut tres propria pertinacia is»·
dudi, valeat plurimorum fen­
tentia .

De Ædi* Epifeopo.

V».

Quoniam confuetudo ob­

< matpxSovK àplutôt , art tw
c# Ai^iac tTiTxoTw τιμΛ&οα,
t\tno τΙώΛχολ^ίβντίίςτιμϋς^

tinuit & antiqua traditio,ut
Æ4îk epifeopus honoretur ,

τη μη^οτολΜ
ΧΜΙ αξίϊίματφ'.

τί ο<-

HitJ όνομαζομΒρΜν xx^atpSv.

habeat prox imum gradum ho­
noris, falva propna dignitate
metropolis.
Dt iis qui vocantur coiburi «
U eft puri.

VIII,
Πίt lou/TB? pfyù ύομαζό/τιζΊ
XX^aptri iroTt, «tpyO<Tfp^O/4^1XVV
tr άγ.’ωτάτη ύποπιλιχη x^ χαθολζχη ixxAnrca, 7?οξί rr άγίχ χ^
μεγάλη avjuôSif), ώ<ί γ^ροηναμ8μβς αότβς Sua ptyfjv Cf τύ χλ^ρω . -tv* daxatvTuv Jr tbtuv όμολ^
ywcu curnsç ι’^ραψω; «ρβαηχΜ,
Sri (ταυ-^^οντΒΐ iÇ λχοΑη^μ-κλ
τ»7ςτης χαθολ/χηςιζα’τοΓολζχης
ιχχληαΊαιςδό'ρμασι, TertïtSt•ραίμοις xonmvùv , *€, η7ς & τώ
διωγμά πχρανιτηιχόιην , ΐφ’ύν
χίχρόι φ-nrtjxnu, £ lyqpoçwt^ai , «$Ύ cu/nk axeAs^tîv Cf
χάη ττ7$ ίογμαπ της χαθολζ-

—

I

itapoli ut Alexandrinus epi­
I
feopus
omnium poteftatem
1habeat, quoniam & urbis Ro-

E’ithJÙ fftuny^Ha ΧίΧρατηχί,

c De his qui dicuntur Mundi, quo
genere fufciptendi fint.
χ«·

Antiquus mos valeat qui

jin Ægypto eft, Libya & Pen­

rAtrovwy ψϋφοί.

η

epifcopi .
‘f

Μ

χαθαρνν agpoo^eptmt
Qtqi ·
S&ripet Si χτ& w τν μιτν-

“ΤΓΤ

De iis qui fe aliquando vol
carunt catharoa, cum ad fan­
dam catholicam fic apoftoli.
eam eccleftam venerint, pla­
cuit fando fic magno conci­
lio, ut manus iis imponan­
tur, fic fic maneant in cle­
ro. Ante omnia profiteri ipfos feri pro oportet, quod obfervabunt & fequenter catho­
licas fic apoftolicas ecclefi*
dogmata, hoc eft, quod com­
municabunt cum his qui fe­
cundas nuptias experti funt,
fic his qui perfccutionia tem­
pore lapfi funt, quibus tamen
fic tempus conftitu(um fit dies
definitus eft, ut fcqua^u in
omni-

* ,

I—I IU· ι»

• »t Dt Ut
t** Jht

%yf
AMPLISSIMACOLLECTIO.
8pS
lie* &\Apoftolica obfervanxnçtxxAxrrjtç, Ιο'^μβαιτίτ’ »rr omnibus decreta catholice ec*
clefic. Ubicumque igitur fi­
tur Ecacfia . Sicubi igitur
ίιγβμοκ xetVMWv, sÇvwccvtJ
ve in pagis five in urbibus
vel in vicis vel in urbibus
ίιαγμύ’Τβρνητηύχόιτη^ ίφ'ύν
ipfi inveniantur ordinati, infoli ipfi reperti fuerint ordi­
tû
χρόνος
π
χαφο'ς
SpK-«t
t
venti in dero, erunt in eo­
nati,' fù qui inveniuntur in
vTfetMc «χ·λ·θΜ»Ο* trSvtnts
dem ordine: quicumque au­
clero, in eo permaneant. Si
ΐό^μαο-; ΐχαβολαης/χχληοϊας.
tem eo veniunt, ubi jam eft
vero epifcopus vel presbyter
ccclefi* catholic* epifcopus
catholice ecdefic fuerit, ad
ρΒβ Sv κάνης ht» c* χ^μαχς ,
ant presbyter , manifeftum
quem aliqui ex his accedunt:
«η & τηλιπν tujni μόνοι <£&ί<τquod cpiicopus ecciefi* habe­
certum eft quod epifcopus
χβ/"τνχΗροτ»νη&'ντκ, όΕ^βχο'μ*bit auftoritatem epifeopi : qui
ecclefue habeat fuam digni­
>o/(vriJxArp®,f<rovrtf/i’y τύβω rd
autem a catharis vocatur epi­
tatem . Similiter & presby­
yvpxri.&Toi
if
ri
της
χα^οληιης
fcopus , presbyteri honorem
ter &. diaconus debent . Hi
Ζχχληα/aç tntrxôn »
habebit; nifi forte placuerit
vero qui ab iftis veniunt, fi
epifeopo , nominis honorem
forte epifcopus fuerit , ha­
puvvTK.»
, aupeinbeat presbyterii dignitatem:
iUi impertire. Sin minus hoc
Aov ώ · μ!£ιί t’r/<rxorocric tχχληnifi forte placeat epifeopo ca­
ei placuerit , providebit illi
σίκ i ξπ ri «*ζώμ<χ T» drmdra *
lociim vel chorepifcopi , vel
tholico concedere ei etiam epiό It ονομαζόμενος vetpci n7< xetpresbyteri ; ut omnino ille
icopalis nominis honorem .
detpot
ς
i
ittrwm
τΐώ
ri
«prrjSoin clero elfe videatur, fle in
Si vero non placuerit, inve­
ήρα
τιμίώ
*
νλίιύ
«μη
«pa
ana urbe non (int duo epi­
niat ei Jocum, ut fit in pa­
Joxo/η rü ZrrraoTtv της τζμηςτΰ
feopi.
rochia chorepifcopus aut prefονόματος αυην μηίχίιν . « Μ μη
byter, dummodo permanere
videatur in clero; & ne in
τϊτο aJrJ «IpttrxM, t tnoiurti vsuna civitate duo fiht epifeopi.
woy n^wpfxraxovMii sapfT/StzriDe ardoMS/oae preriyftrvpx, imp ri d» ιύ χλίροι όλ«: ionm.
IX.
xéîv ibat, tva μη Ca rr χολπ Mo
imrxtorot won» .
· De bit eoi ieexeetinaii orüIX
···'*·". .
Fite} %feporoelas ^ptrliuripw,
Si qui citra examinationem
j; q«i fine examinatione
promoti funt presbyteri, aut
θ'.
proved: presbyteri , fle poft
examinati confefli funt pec­
ET τ»κ «’vfÇfTM·»* sepedi 0ηcata fua, flt poftquamcoufelexaminati confefli fuerint pec­
r«v «ptr/SunpM, * «όαΜ^Ιομιcata fua , & cum confefli fue­
fi font , homines commoti
101 ύμολόγι^αν rù ήμβρτημ^»
manus eis impofuerint prater
rint, contra regulam venien*
«άτοΓς
,
£
όμολογπτάνη*
,
ra
­
tes homines manus temere eis
canonem, tales non admittit
pe'
xxyéva
xivèpâptot
iv^pettot
\ü~
impofuerint, hos ecclefiafticanon. Quod enimreprehenped tTrm^Hxxtn , tw ream »
Cus ordo non recipit. In om­
fione caret , tuetur cccicfia rf
catholica.
nibus enim quod irreprthenxavtiv i vpoairmt . n yàp cnt~
fibile eft catholica defendit
τ/λιρπνν *txlav« » χ*θ«λαϋ
Eccfefia.
ίχχληβ7« ,
* mmwruv , iÇ

b «t. tu

u.

k De leffit onboetu.

Qaicumque ex his qui lapfi funt, per ignorantiam or^Α,Γ*" dinati funt, vel contemptum
eorum qui eos ordinaverunt,
hoc non prejudicat Ecclefiaftic* regula. Cum enim re­
pertum fuerit, deponantur.
XI.
» «I. Of Ut 'De pr+utricetiJ recipienJit ptr
"ifXÎÏ
fenitniuu».

De his qui pravarierti funt
fine ulla neceflitata, fine ab­
latione patrimonii, vel fine
periculo, aut aliqua tali re ,
qua eft io ooviffima tyranni­
de Licinii : placuit fanfto Con­
cilio , licet indigni fint mifea /wl<1 c,«, ricordia , tamen aliquid4con**·tra eos humanitatis oftendi .
Si qui ergo cx animo perni­
tent, tribus annis inter audi­
tores conftituantur: fi tamen
Caneil GenerλΙ. Tom. IL

•3cs'tuv x«rn

iyrotea.

De Ittffii, tf ordioetij per
’ >r.
igurtMtem.
··.«»«.

i.

X

^5 t«-

Cfeni

pxtfrnMomr xaro iyvotttf , η >£

«pMeôve ni uniet nJ »χχλησι«Γίχ«. ytuà^imytiput■DeupivTut.
τίτο η

n«eJ

TetpafiMW
άτάγχη;.

ι«.
FLei tfS r«p«0a/vwaiv γ^pii aHtyxiK , u «ρα/pr'a-awc ù••αρχβ'νπ;» , η
û tzvoç rotin , · γίγονο» int
της npenetioç Atwin · tioξ» τη auudip , d ηρ) abater
η net φίλοη&ροηήις, «μαςχρηr£o-eu^at sic βώτίς , •rat eau
jwitx μιπψΛλύτηυ y $7« f.
τη ce tt*poo>ijfy»tt mtimrt, ιζ

Quicumque ex lapfis ordi­
nati funt per ignorantiam ,
vel etiam feientibus iis qui
qrdiaarunt, hoc non prajuÀcat canoni ecckfiaftko : co­
gniti enim deponuntur.
De bit φή pmteneeii fint ti­
tre neitffiietm.

'

XI.

-

De his qui prasvaricati funt
ablque oecclfitate, ant abfque
facultatum ablatione, aut abique periculo, aut aliquo fimih , quod ftâiun eft fub ty­
rannide Licinii. placuit fanftc fynodo, licet indigni fue­
rint humanitate, benignitate
tamen aliqua erga eoe uti.
Quotcumque igitur icrio per­
nitet , ii tres anooe inter mdientes agent, feptem annis
Lll
fide-

l99

CONC1L1ORUMOMNIUM
900
sfteeneorar fupplices, duomi ira wraeereuaTH/ · &a U
a vero A6qae oblation*,
sth W'i
rwiwiorationum cum populo par­
ffurf nS ληί φ dtyïr.
ticipes erunt.

fideles fint .* & feptem annis
inter pern i lentes fint : duobus
veto annis extra communio*
ncm in oratione tola partie»»
pcs fiant populo ·

Μ κτμον κΐχίρβμόνηΜ.

Dt ii» fxi ftptraxr*·» ft, tr
iuntm èi mmAraa reéitnmt

rrver/M/ar .

<0'·

Xll

Si qui vero vocati per Dei
Sratiam primo quidem oftenerun t fidem fuam depolito
militias cingulo, pofthasc au­
tem ad proprium vomitum
re ver fi funt, ita ut pecunias
darent & ambirent rurfus re­
dire ad militiam; ifti decem
annis fint inter pernitentes ,
poft primum triennium quo
fuerint inter auditores . In
omnibus vero illud praecipue
obfervandum, ut animus ac
propofitum eorum vel fpecies
pcenitentix requiratur. Qui­
cumque enim cum omni ti­
more & lachrpmii perleve­
rant ibus & ope r ibus bon is co t>
verfionam fuam,non foloha­
bitu, fed opere & veritate denwoflrant ; hi tempora ftatu­
ta complentes merito oratio­
nibus communicabunt. Lice­
bit autem epifeopo etiam hu­
manius circa eos aliquid co­
gitare . Si qui vero indiffe­
renter habuerunt lapfum futpn,
& fufficere fibi extftimaverunt ad couverfiooem , hoc
ipfum quod introire in Ec­
clefiam videbantur ; ifti om­
nimodo tempora ftatuta com­
plere debent.

Οι «ρββττληθύΜκ ώτο τ«
χίς/πί, W τΐώ «pJrfeu »ρμίιχι
, >C «νβθίμίrer uif fanwc , μ£ it nSra
tri rw aZxHar t/arrav «yatApatμο'νπς , & rtttxç tw' «ργύν»
, W (SCJH&XtUÇ X»~

ΧΠ.
• »1.

D·

C

»a * D* perutrn/ia rvrww pari b*/>ti-

TLpt

ewan^et/ZJùaW, Χ,χΑιν

**** tifadertl* tuilititM

r» it ffZ
I·" /«·» r».

***

ΧΙΠ.

rap&irau τ» CperdCw^au* Srar
Six* tra ùtMnvnn»rtct , /zp
tw râç TtuTèr «xpeôrMX χροrav. i9 ebrttirt Si ηηκ vp0-iUm c^îîuÇhv τΐυύ *p*ûf*βτν, xj n hJoç της /uamvwaKerat pCÀ yàf qpÿ «·£?, qfl
ÎJtttporr, xJ ύχ·μκιρ , >Ç sfystr
^•apyrerc riu> arrcpa^o f’pa %*μ»τι iirtSûxru»rrat ,
a rot χλιφ*<τ«νης tw ^^ayavwv
•ίς/τμοίον rie axpaa'nwc,
dC^üy xarwwirwt.
ri tτύ tirta-xir9 φϊλανδρ·»rirffuvri xtff tuîiÇJ fihAdCrjt-

&cti. ύτνι Si ίι«φ«ρ<ύί lü.ryxav ,
104 7» χίμβι tS HtriCétB eâc
τΐώ ίχχλτ,τίχν βρκίϊν όα/τβΓς
vyîrctm «ρβς tiw Ιη^ροφίιύ,
t/^iveems χληρίπνα·» ri» χρί-

Qui vocati funt per grati- r/w. »♦.
am , & primam alacritatem
fuam offenderunt , ft cingu­
lum militiae depofuerunt, poftea veto tamquam canes ad
proprium vomitnm redierunt,
lie ut quidam etiam pecuniam
conferant, ft- beneficiis mili­
tiam repetam: iftidecem an­
nos profternantur fupplices ,
etiam Ρ?Λ. auditionis trien
nium - Sed In hif omnibus
oportet propofitum perpende­
re, ft genus pcenitentie.Quicumque enim, timore , ft iachrymts, & perfevefantia , ft
bonis operibus emendationem
vite reipfat non fimuiatiooe
oftenddtft ; hi potlquam prae­
finitum tempus auditoniscbtnplevertnt, orationum partici­
pes erunt.* deinde vero lice­
bit & epiicopo humanius ali­
quid de iis ftatuere. Qui ve­
ro utcumque tulerunt, ft vi­
dai ecclefiam ingredi fuflkrre fibi exiftimaninc ad muta­
tionem vite, illi tempus om­
ne quod praefinitum eft Im­
picant.

rar.

xet-

rirp? r$ c»

vtMtea i r/ÇtinivTw.

Dt bit qtti nttrittri
niaaevt ptttn»

cover»

XUL

O' ·

De his vero qui recedunt
ex corpore, antiquae legis re­
gula obfervabitur etiamnunc :
ita ut fi recedunt ex corpo­
re, ultimo & neceffario vitae
fue viatico non defraudentur.
Quod fi defperatus aliquisaccepta communione fupervixerit, fit inter illosqui in ora­
tione fola communicant, do­
nec tempus ftaturum com­
pleatur. De omnibus tamen
« λι. n aodo. his, qui * et nudo corporis
recedunt, ft Euchariftiampoftuiant, in tradenda e*s com­
munione , cura ft probatio fit *
d rpifcopl. epifeopo .

P

c^«$4*PVTWV · »«-

Πί£>*

Xeràc >Ç

xjxwimç yé/aw

φυλα^-

birrmt x£ xw, w'rr «v tîç
SXer , Ta IsrrorrxS
μη
«xorqMvii^w* d St «xayrwtOMç,
sÇ xwwittf rt/^ùv, < wparipc
pecptTU«pw, TtxKnàt ηΐζζμ-

•n c^tn^ein, îrtt^ffS xttwvémtv. τίκ dC^àç juéw . tut·
θ·λυ li vï Ytpt
ktwk
ôÇoidCavrec «/’τβαϊτβς μτπι^Η»
ό Zv/cTcaiM juwnl
âaw^ute/etc

μιηύιίότν rit apt·

De his qui cx hac vita
excedunt vetus ft canonica
lex fervetur etiam nunc , ut
fi quis decedat, 'dominico via­
tico non fraudetur: quod fi
defperatus communione fiunpta ft hoftia percepta iterum
convaiefcat, ut inter eoe qui
orationum tantum participes
funt. Omnino vero cuicumqne morituro petenti euchariftiam, -epifcopus cuminyib*
fitione tribuat hoftùun.

AMPLISSIMA COLLECTIO.

901
XIV.

Πφ» ÎJJ MTWppQMV , T«p«intima is.

Dt cetetkamenij pti Upfi
fnt.

•X.

XIV.

Πι^’ τύ» lutnyvcfo» xj r·pawîmuv CV rj»
, «-

De catechumenis qui labuntur dum filera myfteria
docentur , yifum eft fimâ*
raagneque fynodo, ut tics
annos inter auditores tantum
fint, poftea orent cum cate­
chumenis .

Dt ttittimntait UpΛ*

De catechumenis vero lapfis, placuit Cuido Concilio,
ut tribus annis fint inter au­
ditores tantummodo : pofthnc vero orent cum cate­
chumenis.
XV• •*■»«4»»*.*

Z'Jïït.

^trn efytpxl μ^ηίλρ rut/ôlp,
art τβιί» «rw «i/nk axpearaμχώκμνην, μ£·π£·η£χ?<&βι
£ τύν ΛβτιχψαίΜ.

Πφ? τίμι) ΛΓ» μηιπΜη^α λττο
liiptes re'tavf ces t rqxcv.

QntJ «sa aperient ex emitete ia

d.

XV

Dtlupu Ecclefies itfemt,
to Δ aliae treefa* .

»*·· fem-

Propter' multas perturba­
tiones ft ieditiones, quae fie­
ri iolent ; placuit omnimodo
abfeindi iftam confuetudinem,
û contra regulam repertus
fuerit in aliquibus partibus
de civitate ad civitatem tranfire epifeopus, vel presbyter,
vel diaconus > vel clericus .
Si quis vero poftluac ftatuta
fandi bu;us concilii tale aliÏiid audere tentaverit, iningetur omni genere hujuP
modi conatus : dt reflrtuetor
S Ecclefi*, in qua vel
as vel presbyter aut
is ordinatus eft.

XVL
» «L
«■i

Dt W*

L Λ- . »
fottavfrrwtti J*"t, *«■

XVII.
*1 o,.irn•<«7*·*·

retailπφατγβν ,

nr-

tivileltm migritrr.

et^acrvrtàs vpav Twàni τι ίrr%Hprltvtca, n tnlf iturnt
Titvakpi,
να»«κνιχατη<χΧαο*μ«, iÇarexnTwrrôrévna tjmxxAotp , ίς
(ΤίΠΗ^*, j *ρ«τβυηρ9* f η
&άχο»Φ* ίχ«ρηνιίθτ.

Propter plurimum tumul­
tum ft feditiones que exo­
riuntur, placuit prortuscoofuetudhiem tollere, qu*con­
tra canonem in quibufdam
partibus comperta eft, ut ne­
mo ex civitate una in aliam
migret , neque epifcOpus,neque presbyter, neque diaco­
nus . Si quis poft fande hu­
jus fynodi fanoionem tale ali.
quid tentaverit, aut fc nego­
tio huic-dederit, irritus om­
nino erit hujufinodi conatus,
& reftituetur ecclefic, cujus
aut epifeopus, aut presbyter,
aut diaconus ordinatus fiierat.

c* «Ii «ρΗ/ίλήθντβ» txχλιρίχΐί tâ ipfj&MHW.

Dt bii pti asx metent in ttcltfin
in qxibxi erJinetifxnt ·

» lÎoÇswni-

τύί

mun' tntftupf^üitu tUl atum%>Mt» rluù rapa nv xavavn £p«&è-

, «SsM nrdre-.

<ravc5

λ»;sic «établi funfituvMjjat
n sr/rxsrev, puinvprftûnpw,
μ4π SiJxtnt, tiSi τκμ^ηντίκ

Πΐβ)

h Dt «ms fafcipitndif alterivr
Bttltfitt Clericis.

Si qui fine refpedu agen­
tes , ft timorem Dei ante
oculos non habentes, neque
•cdefiaftica ftatuta fcienies ,
recefferint ab Ecclefia fua ,
five presbyteri, five diacones,
five in quocumque ordine ecclefiaAico nofiti fuerint , hi
nufquam iufeipi debent in
Ecclefia: jed cum omni neceflitate cogantur ut redeant
ad ecclefias Cuts: aut fi per.
manferint, excommunicator
eos rife oportet. Si quis au­
tem aufus fuerit aliquem qui
ad alterum pertinet, ordinare
in fua ecclefia, cum non ha­
beat confenfum epifeopi il­
lius, a quo receffit clericus
fuus, irrita fit hujufinodi or­
dinatio

f Dt fiiurettribet Cltricu.

90*

XVI
(Trvt ρτψοχινίω’ωΐ,μnrv r φο0·» τί θιϊ «pà «φθαλμΰν *χ·»τκ, μήη iw s χχλχοιηπχ»» rev·ta tiiirtt, «νβχνρκατ τ»ς Ζχχληrias , <qKo/3ùnpM, à Stëxtvot, y
«tac Ο τύ χλήρρ ς^ιπιζβμ^υοι *
2sw
2txrw' «φΐλκατν <7ν«ι

Quicumque temere,neque
timorem Dei ante oculas ha­
bentes, neque ecdefiafticum
canonem fetentes, receflerunt
ab ecclefia, five presbyteri ,
five diaconi, fiveinquorum?|ue alio ecdefiaftico ordine
uerint , hi nequaquam in
Ce vifwtxxÀnriaei^Mviraveëalia ecclefia recipi debent ,
led omni neceflitate cogi cos
rttf «ΜφΊΐΙιυ ieotyte^at χρή atvapar eft redire iu paroecias
rpserfo tèç rdc a^turii» <«/>·«/« ·
tuas pertinaces vero excom­
tvipÿio/TUf St' αχβσυνήτ»; tmu
municari oportet. Si quis au­
mpeoxw. w ίs' < TvAufliTHf m
fus fuerit fubripere eum nui
ΰφαρνάο» riv fi}
- ad alium pertinet, & in fua
ρβ»τκ,ίζχ«ρβθΓηίστ<αν^ teu>ecclefia ordinare, non confentiente proprio epifeopo ,
n
ev^xantrty tauua quo recefierat clericus ii
rx r» iirmeiK», à arvaxi^wphxba.à;
le , îrnta erit hujufinodi or­
ce ηί χανο'νι ΐ%τοζόμφί9^
dinatio ·
f* ira» i%t4f>9\)wta.
Πίςΐ xAi«e«ah η>»ζ·»π»»
tC.

*
E’ofreJdre^ta' es ni xaewt ί~
Quoniam multi clerici ava- 1
ξ
’τηζίμϋρΜ Λ νΰυυηλίβιιβξΐβ» qy)
riti* caufa turpia lucra fo­
wùai\jpwfittaa iaiatnts^ i~
dantes, oblitique divini pr*TftaOem ri
γρβίμμκη^ λ<ceptl quod dicit, Qei peteGencil General* Tom Π.

Dt ciericii feet ranttint

Φ

XVII.

. Qjioniam plerique ecdeûa-ftici avaritiam & turpem quxftum lèâantes, oblivilcuntur
divin* fcripturx dicentis :
LU «
mare

CON CILIORUM Ο M
nàpyvtw <wre it tJburO tri mw .
exigunt ; ftxtuir hnfhim hoc
ixemrài eèteuntriv · i JrxeiwcO
Concilium , quod ii quis in­
»i «yia
«■ιιίοίφ', «ς
ventus fuerit poft hanc defi­
«τις dCpidvvn μί.τί nvSpt» τ«τ»ν
nitionem ufuras accipere, vel

9·3

R/4IW jit am non dedit ad xfit~
nm , fenerante» cenrefimas

λ

eri quolibet i ali, negotio tur­
pia lutra feAari, vel etiam m
Grccu dimidias centefimas
frugum ad fefcuplum dare ;
cmnu qui tale aliquid com­
mentus fuerit ad quxftum ,
excidetur de clero , & alie­
nus ab ecclefuftico habcbi> tur gr«du.

XVIII.

ήηυς λαμβά·ηη· ix μιτν%Η&(Twç, η
μζπρ^-c/^υφ-τ»
xpiyua, η ήμηλ χς
η » rtf άχτι ixtvnJv ου'^ρου χι'ρ$ος cêfM , χ«θ»ρίθηΤΓΠ« ηυ
χλιίρβ, tffl ιί>λότ&ι& t? xmc-

xO' t rar.
Π>6 <9pf<rfluTtpù>r λβμββνώτυν

I U M

904

pecnxitm fiam M« dedit ad
nfnrim-.ti fenerantes centcfi

mas exigunujuftùrn duxit fan&um magnunaque concilium,
ut fi quis comperiatur poft
hanc lancbioucm uiuras capere ex negotiatione, aut ali­
ter rem confeâart , aut fefeupias expolcptc. aut aliud
quidpiam excogitare turpis
lucri cauta, de clero dejicie­
tur , & alienus ab ecclefiàftico ordine erit.
D»preikyteru icripieVifai
cherifiiim a diaconi1.

trx-

Trap à 5ιχχάι«ν rijuu^yattrieo.

j üt
>‘’t -,

Pervenit ad fandum Con­
silium , quod in locis quibuiil<m
civitatibus , presbyte­
ris (aeramenta a diaconis den­
tur. quod neque regula, ne­
que sonlucmdo tradidit,- ut
hi qui offerendi tacnficii non
habent poteflatero , hu qui
offerunt, Chriflj corpus por­
rigant . Sed fic illud innotuit,
quod quidam Diaconi etiam
ante epifeopum (aeramenta
contingant. Hxc omnia ara
putvntur,- fit maneant diaco­
ni intra propriam menluram.*
feientes , quia epikoporum
quidam miniftrj funt : prefbyteris autem inferiores iunt,
Accipiant ergo Euchariftiain
fecundum ordinem poft preibyteros ab Epifeopo vel a
.presbytero. Qyod fi non fue­
rit tn prafenti vel epifcopus
vel presbyter, tims ipfi pro­
ferant & dent. Sed nec fé­
déré quidem in medio prefbyterorum liceat diaconia.extra tegulam enim fic· extra
ordinationem eft ut hoc fiat.
Si quis autem non vult his
effe fubjcAus , etiam poft
hanc diffinitionem ceffet effe
diaconus.

XIX.
ut r„ * De Pnttittm/iif, f vi/f/imii».
" · T»*t,
tiomtas vocant.

I iult/it*
"int

XVIII.

‘ De Aiaemlmt, ne fnpra Prej~
bfterof fiat.

Si qui confugerint ad Ecilefiam de Paulianiftir , il*tutuin
rebaptizari eos om­
ni modo. Si qui vero cleri­
ci erant apud eos, fiquidem
inculpabiles inventi fuerint fic
nrcprehertfibiles, rebaptizati
etiam ordinentur ab epileopis Ecclefix catholics. Si au­
tem examinati minus apti
fuerint deprehcnfi , deponi
cos oportet. Similiter autem

er.

H’AÔCS RÇ τίώ aQ^av xJ μιyxXLijj ffuxtio?, ότι c» rm τόχ·ι> » χ·λισ; , «·ί<τ/3ΐ/τφοτς
τίώ dC^«erer'x» w Stxxevnt SiSwtr/v cTfc Jn oxnw, sn >»
χ-ai'wâpa trttpiSvu , τίς Üfyrtxr
μίϊχΉτνί«ραβφ'ρΗΧ τβτβςι*ίς
«woipevri StSirat T» ννμν
soo Χ<αΪ. x«xh;· ir
•3r on nia Tivt'i
ô^jtxww
x, «pe
îtwxôtwv της dl\*“
ti<ri«ç àna -TBi. Τπΰτπ ex «ίχ­
νη <»»/ irpn<£>*> , < »7-A&'»n-'<rer·'
et oixxo-ot t-~ç i’J/wç μϊξοις,

UA«rr> οτι τβ μϊυ ixtrxon ùTirprar fieri ,
H rpw(iuπραι;· iλαττβ; TiyygvijTt. λαμ^«wrcxrctv Jt χ<ηί ΐνζη pfui
dL^aexfex /u*rti τύς mpix0xrtpaf, η τί trtrxexx eviret ς StΙότΟ* , » ri irpir(3cTtpn. «Λ­
Α* jurirr χβθη^αζ es μι<τρ
χρπβυτίρον i£irw τοις |«weti . itxfM χχχό« yàp
r«p« n^r/ f’r» ni ytvépâpAi» .
h

Js.tzî μη

Pervenit ad fanftumficma­
gnum concilium , quod in ·
quibnldam locis ÛC urbibus
diaconi presbyteris euchariftiarn praebeant · quod neque
canon, neque coniuetudo tra­
didit, ut qui poteftatem of­
ferendi non habent, hîs qui
offerunt, corpus Chrifti por­
rigant . Illud eriara innotuit,
quod jam quidam ex diaco­
nis priusquam epifeopi, eu- «
chariftiam attingant. Omnia
igitur ifta amputentur , fic
inanean/diaconi in fuo 01dine, fcienteit) quod epicopo­
rum mimftri funt , &. pres­
byteris inferiores cxiftunttaccipiant euchariftiam fuo lo­
co poft presbyteros .ycl epi­
feopo dante, vel presbvtero ,
Sed nec federe diaconis in
medio ptesbyrerorum liceat;
pneter canonem enim & or­
dinem eft quod fit. St quii
cutem parere noluerit poft
fan&iones has , definac cfle
diaconus.

ττΗδβρχΐϊ*

K μ£ τ>ίς οροί TtrntujcSu rni
^temevtxi ·

ΓΤίζ) τ ix. Πχυλβ τ» Έκμοτατίως
i χροτ ιόντων
■rn Μ^ολ/xii iχχλησϊχ.

Lie redcuntibier e* hxrefi PaitU
Sentofileni ad ecclefiam
calholicam.

XIX.
il/gà τ Π·υλι«»ια·ά'/ηίχ, ten
trptxT<tmyémw τη χκθολιχη txχλητίχ, ·ρος ixTt&nmt, άναβαττιζηϊ&ι «ώτί{ ôÇatarraç. à Si
τινκ c* Tpi ταρίλβλί/θότζ ypw ,
Cs rü xtàpy èJfyrù&niTeoi, ti.fty
«μίμττν x} rw/Xxrror
,
axa^cnrrftScjÎTK ^Hporoxc^wraw ύο·τί της iχχλητι ας ivtrxé«· si Si àx«xet®c»nç *vcxrrnSf«>(

Si qui'ex Paulianis confu­
gerint ad ccclefiam catholi­
cam , ftatutum eft, eos om­
nino rebaptizari debere . Si
qui antehac in clero numera­
ti funt, fi quidem inculpati
fic fine reprehenfione vifi tuerint , denuo baptizati ordi­
nentur ab eoclefisB catholicas
epifeopo. Si vero examinati
minus idonei effe comperian­
tur, deponi eos oportet. Si
fit cir-

9^

AMPLISSIMA

& crrca Di «canes, & de om­
nibus qui in clero inveniun­
tur , eadem forma fervabîtur. Commemoravimus et­
iam de Diaconifl&t his, qu«
in hoc ordine invents funt,
que nec tnanns tmpofitionetn
aliquam habem, ira ut orn­
ai genere Inter Uicas Isabeanîur.

COLLBCTI O.

«Q/vxwt·/. x«daq>Ma3«MÙnk
rpMTjw. «ir«ÙRH ii xjttô
*
SrcxtM», S lAw» wreJ 43 ce tw
«À/’αί xacroM «ξίπνζομ^ΰν deuunfc
rwrw fuAar^we*fWt · fpri&rtfjfyi SfiÇÎfS JnawKwtS», ffi &

906

militer autem & de diaconis,
& afiis omuibus ecclefiaJlicu
«adem forma fervabitur.Mentionem autem ûcimus de dia­
con ίΗα, quassa eodem ordi­
ne non bobcat , «t omnino
inter laieos ccnfcantur.

tujT*f, ?ÇS d* r<5 Xfy**" <tyr
•nttdurif, imi μ^χί4^9ί<ΓΜ9

rw· t\wn . «if όζα’τα'/τ®'· Ce
Twc. Àauaoji «ünr; c£tnxÇi«S«r *

XX

•

Dr A. · a, ùebj Demain, & Fen*"**"“· tecefte; , rt
Λ-arer

ll«ti r$ ά» if x^«*ï yw
xXrmruv.

«rrww.

x'.

Quoniam funt in die Do­
minica quidam ad orationem
genua fieffeotas , & in diebuS
Pentecoftes ; propterea itaque
eft conftitutuin a fanda lynodo , quooiam cooiona &
conveniens per omnes ecdellas cufl odienda confuctudo eft,
ut Gantes ad orationem Do»

βΜχϋ ywv xXr'rerni, xj cv τηΓς

XX

E’xmSm sfe-ι vnti c» ri xu·
xerrmarwt rjurpeiç · ώπρ
Thru flwtvru ίμ»ΐνς ce τκβτι <«·
çkhxicc ·μθφρ«*>ς $uAarrrr«3ar,
tFç

irinei iS«Çr ri

$·> rds
xtW

De gew fteHenttiete in Jte
derrmtee.

άγί^. oiu»-

dC^ai fttoS'àweù tJ

Quoniam funt quidam.qui
in die dominico geatia ncflunt, A in diebus pentccoftes: ut omnia in omnibus
ecciefus concorditer ferven­
tur , placuit fa η Ao concilio ,
ftantes preces fuas Deo red­
dere.

mmo vota reddamus.

T*ης nie Mort *ομ»ς ri etùii ·><·* «ir»S» ruri- A Has viginti leges fandus ille epifeoporum
ifjw ivoi Txptrlç η ·&»φ«λίΓβτχ >Ç «σΛφήμχβχ- confeffus in pratentia Deo cariflimi A oakrrAi'ac KarwrrVx , vrrti τίΓί ί’χχλητιβτηοκτβλτ. ίβ*λ£.τβττο Jri^ Ζπρβ» r«uw
faire deed
Q IVrrXOTfc», OV Ô 9Û* ίχώλυβτ Π«φνϊτιφ*, T«ei s rHtyxrioy .ρ>ίθΙα» ίπγήτβ&βα μ»fin. SoLuxT&ify'* Sifynuet. iJéxMrrfff
ί,Ζ*
ο ο ru» rc'/ucr vtetpw tèi rltù ZxxA>tr/«v tèreyxyfev
ώ· rf rtu*Sw, ώΐ Tfjj fÇJ «Mur vf.i
btw

< rSrev aexTorf-

n^J τί μχ

S*r τβς itpvpQjw; i'x«rc» τίιύ ιαΰτϊ

bervimi imperatoris Conflamini, de adminiflratione ecclefiaftica fcripforunt. Statuerant
autem A aliam quidem legem epifcopi ferre*,
quam divinus Papbautms prohibuit : de quo
operar prettum duxi hiftoriam narrare admi­
ratione dignam. VHum erat qcubufdam epifcopis in concilio novam legem in ecclefia
conftituere, & ut de aliis rebus ecvlefiafliçis,
fic & eam rogare.
^xcd w» «partent eedefieftK»e fttem tuttrem
ejicere

^«μττίω t</3βλλ«/.

K E ♦ A Λ.

CAPUT XXXII.

\a'. w

ENSEBANT igitur non oportere eccle?v Ute) τϊ μη Jhv. τις ίίξ·μ&ί»ς ,
fiaQicoa , five epifcopos , five preAjIv.«ΐπ t*erexero;, ηπ Tpw/ltinper, Ηπίιά<ο>
ros, five diaconos, five Juhdlaconos, aut
Vf i (in iàoeStcixvMi; άη τις τϊ ifferixU χατ<.λόalios quofeumque facri illius ordinis , cum
>·» <t*>x«^d(iwv Turc ^Λμιτκΐς , «ί tri λ«ιχοΐ uxoribus fuis dormire, quas jam aqtca cum Soer. bb
laici
effent, duxiffent. H«c cum illkoonfli•WK *yriywT9 . reran «ra» StetrumuCM» , «ntiW G* μτ ey τ» oyXn
temètue ο
Π««> tuerent, furgens in medio epifeoporum^qonventu divinus Paphnutius, magna voce di­
·*«τ/'«ς , μιγχΛη rr φωνίί i’0Wf , Aq*» ’ μη xit.- Nolite gravare jugum ecclcfiafticorum .
l^tf-VLMTt tw ζυγνι
itf-oi^oiew ’ τιμής yif , φη~
Nam honorabiles, inquit, funt nupti· apud
W, c >«μ·ί Ô» τβιτ; , < >ΐ χβ/τη κμίβατης. pi omnes , & torus immaculatus . Nolite lzdere ecclefiam nimio foveri juris exccflu ;
rü ômpfitXr τις αχςιβ««ς τίώ tzxTwieu μ«λλβν
omnes, ait, ferre poflunt vitae il>ο<Γ0λχ1ητί · d γάρ φηη xetvntc Jcu«»^«r «prpfr· non
. . enim
.
TWaxa^TWet’trxrow. iBdf, e* Jp*<, φσ- C lud tnft.turam quod omnibus aflèftibus va.
TT’cixdsJnLurrifc Mt :
« °P,DOr· », « “n“,e icrVab!'
λ«χθιίτίnu cr ii σ«φρ*πι»ρ, τϋςικβη^γχμττ^ι tur, fi mariti fingulis fuis privantur uxori­
n aôSpôç rqw/sew.
Si χχλΰύ x} της
bus . Virorum cum fuis uxoribus confuetueVfHw γ«ψττης ixeïsv τΐώ e-tunX^ery λίν· ' pi
dinem ego uneclaram continentiam efle di­
ntrriw lu i θ»·ς «ζ<ίί, Vf co, nec poue feparari eam quam Deus con-*'"*
juaxït,
A quam femel, cum le&or aut can­
Uû ««ξ aoup'/ôs-ni, ηψβίληκ, iAaixdç «νήχβίtor aut laicus effet , uxorem duxit . Atque
γτη· £ τκΰτη
« μίγβς Παοηίτης iwfi
<3ν γαμ» , Jr« Τ' νηχιοθο ce «eTormp/wî ·ν«^ί- ifta quidem foafit magnus Papbnutius, liccc
conjugii expers effet, propterea quod in mo<pr«&ar «υτ» . Sri jthî&hç ο τίί 4^ tTctrxivtuv nafteriis a poeritia fuerat educatus. Quocirυ'λλο^βί τί τ»
ανμ&ίλΐχ, xTrtrtyvtvf xfca viri confilio perfuafus epifeoporum cretus
de

ΕΓΡΑΦΟΝ

I Zoauat

C

po7
CONCILIORUM OMNIUM
$o8
de quxftione ca tacuit, & eorum rehquit Ap/r? ζπτχματοί ητηι, τϊ γνιίμη x<rntAih|xt)»TK Φ
arbitrio, qui volunt cx mutuo confenfu a 3*λ·μθΜ9 χατα συμφΗνΐβα àfÎyt<^ta ris iit «s
proprii» con μι gibu s abftinetc.
γαμχης.
Hcc gefta Hint in fando, magno, & ge­
Taüra ί’ζρα^θχταν l’rr ris iytets iC μιγχλπ £
nerali concilio, quod Nicrz m firthynia
,
„ ■ „ .
,
congregatum fuit. Eufebius autem, & Theo- o»x^V«xx{«wodaTXC c»N«®an; Br^urt««&ροι&ίΐβΊΚ
"
Εύτ/βης
Si
x}
Otvyttos
, x, or atulaugnius, & qui cum eis craot Ariaui, non fe‘
rentes vincentem verz fidei confirmationem ,
; A P&a**, « tAtyiimi rlw ris tiïû&ïs TtirM
quin & Ario anathema dicere non patien- χρβταυ^Ηβη» &f(Souvent ,ϊτι μΐώ xj η» A*f*rev «να• tes, itcrumque in eo deprebenfi , exilio cef- dtuarricrou u4 tbuyaiSuety φνρκ9ατηαύ«α^9ις iri
feruQt , fufiragio rcligiofiffimi imperatoris.
C< judicio f
·/· in
·-ipforum
’<·
------- ■ - -λ/·*, ι£ χρισ« τη« àj*«^Ji»rrxare* σιαιοΛ,
quam alios pro ipfrs
parcrciisconfhtuerunt decreto ejufdem concilii , & cleri «Mav in·* athüv C» nùς tdrür nptxuus tuernroim*
ac populi uniufcujufque parœciz : & Amτϊί fla/’rïc TUudSa,
rï tï« s’xarw mtpwuas
phiou quidem ecclefiz Nicomedienfi przfe- B χλιφν <λ«ϊ· x} Α’μφΐνν pcÀ^nt ris Natpftàûw
dus eft , Chreftus vero Nicznac , & alii îxxAxtmk ϋγίμηίβσπβρίλββι, XpUff ii rluiriç
ejufdem cum ipfo fententiz aliis . Verum Naatrerî , >Ç β>λοτ tw ηί» ·μ»φρόην aurp. α>λ«
utentes rurfus confuetis artibus Eufebius &
pai χ,κχλη-παςί^ι^vs yyifi-ipS/M pur^aüs Et Theogmus , & occationem fraudis invenien­
tes , regis humanitatem callide agere iterum , fftfltesTy&téyvteç, ^τέώ0αα*<λϊ®$ Φ<λ«Ορωτ/«ν
& priorem potcftatem recuperare tentabant . ίψο'ΐίβχϋζ aùrins Æpirrti y αχβζαλβΐrtu «οίλπ
Sed illorum commenta peilima , quz pluri­ τάυ τροηρ» SiwatTHor» αχολββίϊ» ίηφύτη. xJ «έ
ma erant, & omnis impietatis plena, difee- pcjiriru» Kxxtfct μχχμηΐpxm ra^TvMaôriUt ty)
re volentes , ad Tbeodoritum ac reliquos Txrrtsirtfi«iKfp^»rvyy<ivafn y τρο’ς τώΐβτ·hilloriz ecclcfiafticz feriptores remiferim.
ivptn xj nJ* λοπτΑ evyypx^Ârttn ίχχλχοτβτρίΐώ
Ego autem hinc oratione properabo ad ea
trep/αι» TÏi/îsAojucaw turmpÀtàùt τζρατί’μψ®?" ·
quz poftea fecuta funt , de quibus epifeoponnn concilium mifit epiftolam ad reliquos βχίιύii t'yvcamâOc*nSΆΰγφτττί niιζϊί.
cpiicopos , & eorum parœcias : quinetiam JynnJy irterûwt άτιτκλίruâta twî «iroAft*imperator ipfe femper viâor & fideliffimus , C
£ΤΛ~5
ntfteniotç · ipUù
ad connitutionem expof.tae fanéhir.mz fedet
α>λα iÇ .•^^u^srtea'nmzflmrA^c.
· ίαηψβροί iÇ wire rnroc βαπλΑς, .tir rv& fa net z tclbvitatis pafenatis t ad redar­
gutionem patronorum impietatis . Poft hàec retrsv της rv »xraûw<n»ç at^twnhns irirtvç, xjàenim omnia magnifice confpirante concilio , γΐχς ieptiis n mt%« ,-HC t Âay^ay ii nir nfi oirtfieixs
& decenter promulgata fide, cum omnia qus πρν-ητκτύι. ttri ητοις γάρ met μιγ«λοφΐΛ>ί σνγad redam ecclefiz admimftratiooera fpeâant, χρο-η&ώτηί ni etwoltt, ιζ θ«τρπΓ*$$ tKQ&nfairyç
fanâi patres conilituifTent , omnia definita rrj t/s7«s t rütf χατύτίω /xxXw/anxàù Ærafyaa
per litteras indicare omnibus, quz fub cœlo
■ίυτηΐηοτηςxronram Sytot jwipts, ίηλω<τ<Μ xarra
funt , fanftis Dei ecclefus ftuduerunt , fubjungentes etiam quz ad Melctium perti- to w^r^cae iii γραμμάπ* irèrwi Ttùc ύβχ ~w «ραvèv ùyt'xts ri €hi ίχχλίΗτΐκις iemSetreot, σύναψανnent .
ns C tc xorri Μίλμπον.

ΠφΖ ri iwi* MsAx-r/V.
D< nrfario Mtlehc ■

C

A

P

U

T

XXXIII.

UONIAM autem Meletius epifeopus deleftus non rouito ante Arii furorem ,
‘"conviéhis a ianftiffimo Petro Alexan­
drin* ecclefiz epifeopo , & poftea martyrii
corona exornato , & epifcopatu abdicatus ,
fentcntiz abdicationis non acquievit , fed
Thebaidem & finitimam Ægyptum tumultu
ac procellis contentionis implevit , tyrannidem contra przrogativam fedis Alexandri epi­
feopi ufurpaus, conventus epifeoporum ad Alexandrinam ecclcfiam fcripfit, quz de Mcletio res novas moliente ftetuiffet

Q

D'

K E Φ A A.

Ay.

ΊΊΕΓ J» xj MuMt/os tsî i-KtrMnii ^Mparowar
/ίξι&μ&ήί ârrpà τολλί
A’f*« μανίχί■> J«As^^fJç ντο τϊ Θηοπγτ» Πί£β τϊ ris Α*λιξ«>δρ» μ
irmôn, τϊ χΐ ·η» τϊ μαρτνρ/κ ηφανον ebahra-

Ε

μθή , χαθαφτθ«« · αυτβί Μιλχτ.ο? κχ ΐΓ,ρξ»
τϊς χαθαφι σ»οΧ ψίφ«» , αλλά τίιι η &ηβαΐδα τζ ττ»
XfAaÇwar Αί^υζτβ» θβ/χΐ^Μ» »Ç ζα λ% C>» χλτχτxvpxwtii xarra rnç Α*λί^α>3>χ τϊ ίπιηόη
■rptdpiat' typtt^tH taxwev της <rvrôi* wpôçrll^
nfr Α%ξα>5ρ«ω*/αχΑμσ/αν, Sirtp rrfx'τή ς ryrw *
vtanpomiiasC^op^intrc»■

Σ·»*-

B

t

9a9

AMPLISSIMA

Zb*eJnm fvtnihi ypet^wre to?f turn Α’λίξοόΙρΗβν
Afp^rw^riwnhwAnr^Ç At0m» j$nut xard

Xwevw ifàÙf HpatW«yr«Ç Τ» θί·ί'χχλ>}«7χ«,
xXvperfn xj h*aTc της ·ρ9*$·ξ*Ίΐίπ·>ς, .Γ«ρ<
vifs

C* Nrxaup *>*«c rvwÎMTiiwfrwxoT»» .

COLLECTIO.

910

Epifleh neeilîi ftript» fenili» Dei etdffiit per
Aleeeairien, Æÿ/pten^ Pntetelin' OLikfem, êT eavam* tansm pua /U cade tfl ,
dtfit ttiem ÏJ ffnti* ertUénoe fiiti, A tpi·
fnpir ftM0i Muni teacüü. (·)

Amb if nteffuan netilient feetl* ÔT *M.
H «yrf« 1$ ^tyûXqew'·^ Tf ttyif. x} μφβ'λρ Θμ Smgee
Dri Petit ttelffie Ahtunéme , 6* HU,
vwnA>^«râ>ewi«Xwr/f » χ$τ*ς xunrüJ
fin fretnLa», Ægjpten , Ptrtepehn, O LiAïyvrnf, χ^Π&τητ*»λ/ν, x^ AtflùUu, χ,τοίς
ijeK nMi&tiltu, O eeniket fnk cttleDtirc.
tlrfiu, tient O ftftlii eethédaxiit épiftepi
MT»T<uùr «pererayCTXTiNf «lAferc, xAéporç
Hutte ttnilitnt Ctlelreittts t feint*»· m Jo*
X*eTc*yO»J«^wç, ·/ c# N'««/«
<τνγnne.
xpevwwm f irinm O xupie* £«<p«v.
ΠΕΙ Δ IT τής τνΧ&ΐΤΜ χ«ί/τ·ΐ ’Ç ή ôi»*B’ /'"'Χ VONIAM Dei erati* & ianûiflimi S<*r. UK. ,.

Ε

imperatori» Conftaoiini, qui nos ex ^lÎTT
JO φΛίΓίίτίο
Φ<Ακ-«τ·υ jWAiws
βατιλϋκ Kawntm'rru
Kawranm'wv ew«y«e*i»atyayerrvç 4m<C ix Srapepa» itefjntS» ri? rnKfv» } van» proviiKiu cc civitatibus ia uoutn con- cq». >.
gregavit , magnum fanAumqu· concilium
η μιγήλη iÇ stytx rimitç C* Nrxou« e*vyxpe- Nice* coa&um , qu» ad ecclcfiafticam fi­
Ti»d«^c« "ni np< rif ι’χχλη«·*ηχ»ς v/rwrl^- dem fpeâant in diiceptattonem vocavit :
Aepce, £ me tùutyxMte èpt» ipctm «receAiirai caqnc litteris ad vos pnefcribere necefla»
’ "d
' ,
poflitis
xttp qu»r rpof ύμϋς Stti ypapputmv, twt ùit' ritim viium eft , ut intelligere
onem & diïquifitio*
difauifit'
nu tjfttn, r/vat μαί ixtvfàn xJ cfyrttôn, n're cum qu* ibi in qusflioncm
nem vocata, tum que decreta fancitaque
U IJeÇi iÇ ixperrttàn,
Πρ*τβν μαί J» étime έ^ηηη^ι τα χβτπ rliù funt.
Primum igitur omnium perquifila funt im­
«trifUm >Ç vepsoopustv A’psiu xJ ni» -βνν «t/rjS iii pia perveriaque Arii dogmata & fe&atorum
ettpeurltp τί ϋίφλίΓβτηι ήμύ» fleertXivf Kwvçetv- ejus, coram fan&iïïimo imperatore ConT;j»* X9f Υ^χψκφΝ fitÇeCT Ù9K^tfMKTn&lÛieU «Û- ~ ftantino .* & placuit concilium communibus
n», xJ ibjùetetfin coinίβξβν, jÇTÙpiputnt, iÇ
r^~ C luftrapis anathema dentmeiare fle ei ipfi, &
ϊοίματν ta!ri τα 0λ«νφιφΜΤ, ·7ς ί’χΐ^ρηηβλχτφη- nefarie ejus opinioni , & verbis fententiifexecrabilibus, quibus uius eft ad Filium
μν» τνν ΤννιονΘη, Aryw όξ ix oymw fixai, x} que
Dei Uafphemiis onerandum, dicens eum ex
χρή 'fatàüùeu μη mw , xJ lu m in ix Iw , iis qu* non funt efle , nec fiiifte antequam
x, eùnÇeue-terqrt χαχιβς χρ) dpcrêc Janxw tw natus effet .* luiffc tempus aliquando cum
non eflet .* Filium Dei libero voluntatis lue
hw ri GfS * Aryen·*, x} xrie-put' nùn »ôTH «wdfjuarrraC* X ety/α euinfo, eit
<xxi- arbitrio virtutis dt vitii capacem efle inquiens,
etu m αβχβϋί ϊάξχς, Txc «<wm« , K3M πί» & creaturam efle: quibus omnibus fanftum
concilium indicit anathema : imo vero ne
ϋλβτφΐίμΜΧ çipuéru* ùun άΗ^ρμοή.
τα μαί pati quidem poteft , ut vel impia eju»‘opi­
χ«τ rxi7yo> W# τίλονς τττνχχχι, τήτηκ η «xjjxm- nio, vel amantia", vd blaiphema verba ad au­
ττ, η «xérr^f, *r« μη ϋξνμ^υ ίημββακ»·^ res perveniant. Quem autem exitqm confeipi it «ίχύκ» βίμχρΎΐία άζατ ητΐ-χφχ χ·μτβ-«- cutx fint res ejus, omnino vel audiviftis, vel
μαίύ. τΜ-χίτον Si faveat ùun èrifatec, w; >Ç . falrem a nobis audietis, ne nos infultare hoireptanXinu Stwav nr fix· Mxtyxotwni , hsm Dmini v&eamur, qui meritas (celeris fui pcenas luit . Tantum vero invaluit ejus impie­
Zewto w <ro Πηλίμαιί& · ιύν y«p etvnSx
tas , ut cum eo una perierint Theonas Mar­
xjtxcmt rvr rw$ «>λβ/; trrv^nxwn. άλλ’ »τ«- marice, & Secundus Ptolemaidis , epifeopi :
i>i » n ©» yattf rnf μ& ΧΛχχί^ιβκ ixsivni nam fit illi cum aliis quibufdam eifdem ma­
ιζ βλατφημιχί,
nSv fptrtxuv ni» τνλμχτβ'χ- lis afiefti funt . Verum cum jam Æejrptus
non modo perverfa illa opinione fit bulphet*» itthrurn «ζ luuptrrv TtttwaiSxt τϊ fèpUuitμαίχ «ww&cr λ«ϊ, »λΧ/?ίρ*χΓ| rlu Αίγυχην' mia , fed etiam certis hominibus qui in po­
τλβ«Χίτ· if τ· χαηί τΐώ χροττ'τΗα» Μ«λχτ/» £ pulo antea pacato & tranquillo feditionemft
difeordism concitare aufi funt, Dei gratia
nSr νπ* κάη j^ptron^cini» · >Ç mti ηη τί penitus liberata eflet.* * tamen petulantia Meμίρα « Ιί»ζί τη rwtëp, ίμφβαϊ^μ^μ ùtùv χ~ letii & eorum qui ab illo in facrum ordi­
Mkctu ifc. ycnnfrti ttSf^^m^ty Jv Μτλχτπ» μο», ψι- nem cooptati funt, reflabat .adhuc : de qua
Mrhlûa is . λ«>θρ4ΠΓβ'τ»ρ·» χ&υθίίβτ» ris (rf/voje · xertù yèp re quid concilium decreverit? vobis cariflimi
ri» βίχ&βη λ«9*ν βίίμιβί 9νγγ»*μης «ζτφ* »»., fratres indicamus. Concilium clementius aliin Meietium animatum (nam fumμθΐ& ά> τΐ βντί Τβλ«, X, μ^ιμΐβτ> tj^nrtacy'Equando
ino jure nullam merebatur veniam ) decrevit
t%t" , μ^ή xptptTttHy, μηη γκμζρα , f— ut in fua civitate maneat, poteftatem autem
ίή-’ n“N·® habeat vel manus imponendi, velad-v . _
' *pin
, ce z- ’ ■ ' ·,μι* er οΛ«"**
pat Qttin&at τηνηκ της xpaoaewc c£tx» * xp- miniftrandi , vel quemquam ad munus aliλβν is τη όν<μ« ττς τιμχς xtxrn&at · τΑς ii quod ecclafiafticum defigendi , vel in aliena
regio»
t AH» v«rfio rdtaei» prefervada ia MA- Trinprt. lib. S. cep. « ». β-»Ζ * Ita vtl·· MS. ·οβ« pr· Afyw ,
1 D* Caufa Malatii confer |*a eu* Epipbaaio hartf. ·Β. HerJ.
( λ ) Bplftelu huias »arfio alto ab hia MUHboi * ab «a cttota qua tofitar ia blftorla Tripartite ab HarSuiae
iaf.cata, Jabitur ta Appaodicv volamini batte tubilcianda ubi editio Codici» caaoaid Latlaa , qa· Prifa dici­
tur, profirrvtur «v aantta» edition* BailcHnorma Psetram in Appendi·* ad Opera S. Laoaia Magni.
H*m0.

911

CONCILIORUM

OMNIUM

regione aut civitate ejus rei gratia compa- Aur’ «,τϊ xxrura^carw , pwrwwn^r χΗρογακα
rendi, fed ut folum dignitatis nomen retixetWni^xt /«’ nÎTWi - ίφ* J
neat . Illi vero qui ab eo in facrum ordi- — »
o> »
-J.· -../,2
■*____ ‘
nem led. funt, fimnl atque fandiore ordina^«wraf τίω ττμίια , X,
.·
tione confirmati fuerint , ad communionem SAnprÇ Ji «val J^aWT9* ra»TV»
·**?”
wrd nr
poft hcc admittantur, dt permittatur illis ST1 xapotatet xj ixxAne7jt
ibidem honoribus frui, & facris muneribus τιμκύτηην xj avto&trvfyiv ιίμ<& Α*λ/ξ«»$ρ«ν ·
ungi; led tamen omnibus in fingulu parer­ •vpoxqçMjrfjS^uv . aie tstwî
μο&μίατ ό^βais & ecclefiis , qui funt ab honoratiflimo cr/aty »vat tbî àptnrmsajjnti <B*ayé<jÇr*dar,
viro & collega noftro Alexandro ordinati ,
i ùxofiâNw ·τομ«τβ , η ·λ»κ χοι»ντι χ**#
fint omnino inferiores. Quinetiam nulla poteftas eis fit vel defignandi quos velint , vel γνώμης · fjj τϊί χ<θ·λ«ϊί. X," a’roroArxïf ixomnino quidquam faciendi abfque confcnlu χληαίας txnrxor*» ffS ύ<· ΑΆίξανϊρβν τνλίνepifeoporum catholicae & apoftolic® ecclcfic tuv , τ»ν irtvTunv ruMcen^dv χ’μΛ . tbî Si
qui fub Alexandro funt fanftilTnno collega χαςτπ ©tï £ Αχάϊς ίμπΐρας cv μηΧ&ι %1τnoftro. Hi autem qui Dei gratia & veftris B μάτι £pf$cjrmi, α>λ« «tapuiwnsf dr τί xx&oprecibus adjuti, ad nullum fchifma deflexifle ÀrxjT xj anroraAix? «xxAnr/p Smtç , ϋζυαΐ*» tyrtr
comperti funt, fic fe intra catholicam ficapo- x,
, xJ Μματκ ixt^iytôat ijÿ aiÉfe»
ftolnam ecclefiam impollutos continuerunt ,
jus habeant & ordinandi, fic eos qui digni τβ χλη'ρχ , iÇ ôAuf Tainu το/fïv <£ χ&η νόμον xj wclero fuerint nominandi , deiuque fic omnia μο? ην ι’χχλιχηαΓ/Χ*. h Si rwa αυμβαίνη avadr τγ ixx>^ta9 TÜvnaZn<9poex lege fic inftituto ccclefiallrco libere exe- ir<waat9ai
quendi. Quod fi quis forte eorum qui cccle- aavafiaîvtxv ύς τίιύ τιμίυυ τϊ ττπλΛτηχοτκ ης·
fix funguntur muneribus, diem fuum obie­ άρτι ·ρολΐ)φθϋ>7Βί , μόνον « άξιοι φα/νοοσ» ,
rit. tum unus ex illis qui nuperin ecclefiam
χ; · Aatè« aipot η, ctwfwn^r(omç αυτύ, 19}
adfeiti funt, inudo idoneus videatur, fic po­
pulus illum eligat , epifcopufque Alexandrie ίχισφραγίζοντ®" τϊ της Λ^λιί-ανίράας twxôfic fuftragctur fic confentiat, in locum fuccc- Τβ . τβτ» Si τίϊς ματ άλλοι; arxat βτατ^οφιίdat demortui . Atqne fit illnd aliis quidem Or. txt Jt τϊ MfXflT/’a «αροτώη ixirt ru αυ­
omnibus cancelTum De Meletio autem no- τά Γίοξτ, Stà τΐώ amaûce αυτί άτκξι'αν, qy}
iqinatim aliter ftatutum eft, ut videlicet,cumC Stà τί <βρό;^ί-φβν χ; χτροίΓΓΤκ τϋς γνώμης , ba
propter petulantiam quam antea ollendit ,
μν,ύνμία UÇwia i aù$Qjma βωτ^ $ο3ώΐ , α»tum propter temeritatem fic proterviam men­
tis, nulla pote (las auftoritafvc ci tribuatur : Ορ«τ« Jtwa/acay τχλσ τής αυτάς αταξίας ίμquippe cum homo is fit qui poftit de nuo ec- xotviaat' murtu rr τά cfÇatprnt χ, Jraçtpwnt ΑΛ
clefix llatum & ordinem perturbare . Hxc j/VTTu χ, τγ άγκκόχη Λ'λίξανίρίοΗ ίχχληαια.
funt quz ad Ægyptum fic famSifiimam ec- w Si η à» ο ή ίχανονίδη à ίίογματί£>η αυμclefiani Alexandrinam proprie fic feparatim χαρόνης τϊ χυρήϊ xj τιμιωτάτκ σ-υϊλ&τταργ» xjapertinent . Si quid prxterea vel canonibus vel ίιλφϊ ·?μών Α’λίξχνΪ^β , αΰτίς χαρών axçj^ir»decretis conftitutum eft, honorabilimus do­
minus frater fic collega nofter Alexander ad ρον àvota» tuitu <νρός υμάς, art Sn χζ xuftXB*
xotvwoç
yt'jfyjtyjtyiaH τύγχαναν. Ααγγιvos reverfus certius perferet, ut qui adorum
omnium auftor fuerit fic particeps . Letum λιζόμ&α Si ύμας xj xtf} τχς συμφοηΐαζ τί άetiam nuncium vobis afferimus de confenfu yix xet^«, ότι υμτήραις Λ,γαΐς χαπ>ρ^·^τ> mJ
omnium in celebrando fanftiifimo fefto paf- τβτ» τ» ριίρος , Js*i ράντας τχς dr τη itSa aS/λchat s , quod ea res etiam veftris precibus re-D φκς, τϊς
Viatur τ» eoponpor χοιάντας,
fle conftituta eft ; ita ut omnes fratres in
αυμφωτωί Ρ'ωμαίις xj ΰμΐν,
χαην ùfûr Λ?ί
oriente, qui antea Judzos imitari confuevcaptatu ^ίθ’ ΰμύν φιλάατασι τ» τ«5ί* > <*
rant, j»m deinceps cum Romanis fic vobis ,
omnibufque nobis, qui eumdem morem vo- τ»~ Su ρο αγκν. τΐώ cu!tUl, ayiomrlw ΐορτίιυ
bifcum a primis temporibus m eo recolendo τά ττά%α. γαίρονττς Sy f'r'i τ»7ί χαηρ&ύμαατ ,
tenuimus , fanftiftimum feftum pafchatis con- £ txt' τγ χοινγ tiptife >g ανμφννία, >£
cordiffime celebrabunt
Lrti igitur ob res xàaav atptaw ixxoxhÀjat , αχοί(ξαο&ί fty
proipere geftas, & ob pacem fic concordiam μ»ζον&" τιμτς xJ xK»ov(&‘ a^arnî τ»ν βτ>>λΜcommuniter inter omnes conftitutam , tum
denique ob excifas radicitus baeufes , colle­ τχργόν rutSvy ΰμύν Si ftrtaxoTOv Α’λίξχν^/*0» »
gam noftrum fic epifeopum vcftrum Alexan­ Tw Αφροναν το ημάς τη αυτί χαρχαία , >Ç Cf
drum majore honore fic ardentiore caritate ■nn/Γΐι τγ τληΐα ησίτον πονο» ύτοταντη ώ»»ρ τβ
compleâimini : qui nos pradentia fua recrea­ f tpÎuiluj Q^Jt^at χαρά η ίμ7ν xJ nàfiv » ic^raSr
vit, fic permultum ...
laboris in hac state .„.fua St χΜ rteJ
a'fanuv , ba rù χαλύζ ιχ»ν

iukepit quo vos xlnque omnes tranqudl.o-E
re pace fnu poff.t.s. Orate pro ommbus nobis , ut quae a nobis reôe funt conftituta ,
ea rata ftabiliaque manant , ut credimus ,
beneficio Dei Petris omnipotentis , & unige­
niti fili» ejus domiui noftri Jefu Chrifti , &
Spiritus fandi , cui fit gloria in fecula .
Amen.

^ίΛ
χ^μ^\Ζαρά

χΛΤ'
ytτϊ jaVT»xp«>K

©ts , vi ΤΒ μονν^μίς υ!ί αυτί tb xogjB, ’••'Λ
Γ/itfï ΧφίΓβ, xj τϊ àyix τηΑμχτ^* t ù Λ
«i τ»ί aitivai . Α’μΙα .

Ε’γκύ-

i Thtodoretus

ic/iiui.

H^rJ.

i Epiph. Schol

tegit »

AMPLISSIMA

COLLECTIO.
A

9’4

hHiat eptfblv ftripU eS ErfAi· tpiftapa
Chanta r<&4»*·
K E ♦ A A.

Xi'.

CAPUT XXXIV.

A’meirwc /χτΧμμγομ «/rrvc
* "C TSI verifimilc eft » fratres cariflûni ,
JL· ea «pas de fide ecdefiaftica in ainpJo
tahu xatri tÛl'μφίλΐιυ ewaS* riu cv Nt&
frequenti concilio Nicec coaAo tra&ata
tadx αηφψΒτ&ΟταΒί , ceric ^φΐ t5pt«c at^nrwTant
, ad vos aliunde perlata efle, pracfertim
vri ,
«Medo» |M/Mrdn«CJ*«r , τίί φχμ>κ «f·*
cum fama ipfa accuratam rerum geftarum
?0*σ M»dw«f riv »«t) fÇi <eper9(À/M>t <9fiynarrationem fua celeritate praecurrere fijieat.*
μκη» «X»dw Xéyav. «Μ* 7μ μ* <κ ν»ηώτ>κ «’- tamen ne veritas, fi auditione fola ea acce­
xtSîf ni ris «Xh^mk inpaita Cpùi «r«v^M>mu , peritis, contra ac fe habeat vobis nuncictur,
watyaatlvç &ιαημφ4μι$αι ύμϊν , eqwra
τίιύ primum eam fidei formulam , que a nobis
ύφ ήμύν^ρνη9ίΐβ·βτ vte) τίς τ/nwc ^ρβφΐυυ, I- '3concilio propofita eft, deinde alteram, quam
«mt Si τύχ idLnp«y , hi nus νμπτρατκ mmîc epifcopi, ubi noftris pauca adjecerunt, 'edide­
runt, ad vos mittere ncceffe putavimus. No>
<we«d>bt«ç itifiatAirm itStSwutai. ri /jty> w mtp ftra vero formula, quas tum coram impera­
ΐμύν γρίμμ* iri tafwt* th dte^Xtfarrv ΐμύν tore noftro fanitiflirno perJefta eft, tumrefte
ββαηλΰκ «Νφ/ftMdc», tin ίχα» xj Satiμιας βί- fe babere pro ccrfo explorata, ad hunc mo­
τφβΦοΙ, τίην 7χ« rà Çviray. '
dum fe habet.

T

Η’

ύφ’ ΐμ<$ν itnSiûrat τίπς.

>

Fidtj λ voktJ txpofaa.

Sicut ab epifeopis qui nos antegrefli funt,
accepimus tum cum fidei fundamenta inno*
ftris animis primum jaâa edent, cumque la­
vacro bapttfmi abluti edemus, audivimus, fi­
γρβφύί μίμβ^ΐΛΐ^, tùtk&TjSteptvfiunévC» cut a divinis fcripturis didicimus , & ficut
•uûrii τίΛνχβτιΓ i+tr&pfyn >i iSiSenofjfyjyCeum fungeremur presbyteri munere, & cum
few qjÿ kw rrrdCevn? ria! ifunpaot Trim ύμιν epifeopatum obtineremus, credidimus & do­
cuimus; fic etiam jam credentes noftram fi­
napwattipoify' tn Si turn».
dem patefacimus.* ea eft talis.
YlK&lfy tie c/« ©rev τβοψα r«m*paT»pjt,
Credimus in unum Deum Patrem omni­
riv
strarrwv opattfS n x, Japemv mtnrlw * xj Uf potentem, vifibilium bmnium & invifibilium
CM tfo" I'xcthv X&rdv , TW TÎ ©fj Xcyw , creatorem .* Et in unum dominum Jefum
©rsv /« ©FÏ, <*5ç it φααης, £du) it ζύ>τζ, utif Chriftum, Dei Verbum , Deum dc Deo ,
pvyo^i, «rtinmw τβκηκ χτ/rroç, ww τ«ν- lumen de lumine, vitam de vita, filium uni­
genitum, primogenitum omnis creatura, an­
1W τφ «/«MV it -η ναίξας wfytipty*, Si 3
te omnia faecula ex Patre genitum ; per quem
j$ 19^tMn n r«rm · riv Sni ταυ n/twrip** <r«rn- etiam omnia fii&a funt: qui propter noftram
CMtr ναφχα&νάη, xj cfe «fd^wre/ç raXrrdLtTo^u- ialutem incarnatus eft , dc inter homines
W», iÇ redemi , x} «*r«r«rm τίί refeif ίμ/ρρ > verfiitus : qui padiis eft, & mfurrexitr tertia
tù «wXdorra aapii riv rarripa, xj ήξ·ήβ r«Xtr die, & afeendit ad Patrem, & iterum veaOr ΐνξη téJveu ζύττκς >Ç nxpvc. τπτ£·μΰ^£& D turus eft in gloria judicare vivos & mortnos.
Credimus etiam in unum Spiritum fanftum,
<J τηομ» ίγητ, «XwdJç rvripur ipt* , χ«$Λ
vere Spiritum fanftum, ficut dominus no$ à xùt&* νμύα
ris ri χίρυρμ* τβς fter cum difcipuios fuos ad praedicandum mitfauni pedimfe, c7rt* «epXdc/ns /MdirrXran tèret, locutus eft : Eettrt ixttt atmt/ gra­
•xetrrw nî t-dwi , ^em'Çems oum>ç fis ri βνρμα in, ÎrptiiMlti ft in «Mviar Tatrii 9 tf Fdn,
τϊ ve^ès, iÇ η υίί, < th êpi* rvXjMrr®-« Û* Spmtou fatfii . De quibus confirmamus
vtfH Jr x, St*(àf(SctnsfM9«t ina ίχ«ν, xJ «η» φρ·~ ita effe, nos ita (entire, fic etiam fenfifle,
ufque ad mortem huic fidei infiftere vel­
vtiv, >Ç ιτβλη Stus i^vtcàat >Ç μΐ'χν 9<οβτν ù- &
le, anathemate impie cuique herefi denunTtip toJtxs or/reedei τχς r/rtes . «Mtdf/uerr/'Çcv- ciato. Atque dc iflis rebus omnibus nos
7K τακτ» «dur au pint . τανη «r· ta^iax >Ç fincere ex animo ita fenfifleex quo nof>|χ>^ίκ τότνς τΐφ^9'.ηχο»«ι ,
χτφ tyn»ijBp met nofcere poteramus, dc jam etiam ve­
iwrÀi9 x^KÛtyeriîvH, λί^Μνόζβλχθώκ/τ/ re tum fenfire, tum dicere , Deum omni­
ri ©«S n ^atmtpacnp^* € ri tupiv νμιϋν I’xrS. potentem dc dominum noftrum Jefum Chriftum coram teftamur , certaque demoaftraΧνηιμαψηραμ&αι, Stttruâtau t^amf 9 >$ Si *’--E tione
oftendete poffomns , vowfque ratione
*eid«v ΰμϊ(9 ·τι xj^ tts rotpiXnXt^é- perfuadera , nos temporibus praeteritis ita
nc ypoMS fews iτκ&μ%» n xJ t χχράβτ/φυ. nti>- credidiflè, dc prasdkafle . Cum hanc fidem vu« Tb···
ΤΜ
άψ£τ itn^iinis tw τ/γκλ, iSe*i 9at; expofniflemus, nulli erit contradicendi Io»
fhjj ixTtKv^iatt d·^* tiM «Jrisn W«t® ’ · eus . Quinetiam imperator ipfe nofter fânOw*tXtr«T*" νμϋτ 0«?iX&, ^denmt wed* Aiffimus hanc noftram fidem veritatem in fe
comple&i primus omnium teftificatus eft, fb»
^wr tiùrlui αμαιρτυρτη^· feww i$ ieurir φρακή
que eodem animo efle cooftaoter aflesuit ,
mmftaAâynK» x} τηύηι ni τάηκ evytamrrt- pcsEcepitque ut omnes eidem aflêutirentur,
ÇhkiL Gnirtl. Torn. H<
Mmm
deΚαθνί ταρτλβββ/φ τφί iJS <ejri ΐμύν ûrr«χόη», >ζ C* Tf ·ρ·ίτχ *am>é<rw, χβ) en ri
Άνζβα ίλκμβαη·μ%» , qj4 χ«θώ β?τ· rjî θ*«*

I Xx Sacrate lib. I. cap. t. Afiaai .«rfioec™ habet Epiph. SchoUft. in bift. Tripart. cap. a»·

HtrJ.

CONCILIORUM

OMNIUM

pii

decretis ejufdem fubfcriberent , congruerent Λ
, ύνογράφοηι n twς Ιόγματί t )Ç στμφ^τcum eifdem, dummodo une vox confubftan- jwrrwws
'
' ~ TaprwAdUn>, ΐοός
’ 1 μόνη/9porryttunif
trails adferiberetur ; quam quidem ille ipfe ^ραφοάτβί ρίματος τί ομονα/Β « ο
αυτν ηρμήexplicavit.- quod non fecundum corporis af­
xant τύ
o^utmt >αfectiones dicatur patri confubftantialis , ne­ vdCtrr, λ/γων οτι
λί^ο/τν τψ xarpi όμοόπ(&, in xam Siauque quod per divilibnem vel fedionem ullam
ex patre conflaret. Nam fieri non poteft , ρΗτη, acre x^ntTrwr αηιομίώ ix nÙ χαζός ùut natura que materie expers eft, quae fo- TernW μη^ι j^tp Juvabar tüù άνλον, iÇvoeIa intclhgentia percipitur , qux corpore va­ P«v, »UH «ίτύμαην φύνιν νωματυώπ
cat , corpoream ullam aftcâionem in te exci­ ΰφ/ç-aeihw · $ύως Je' xj «xoppnev/; λό^«ς <βροpiat : fed cjufmodi res nos divinis Ac arcanis
σήχκν τκ τ»/αύτ« vohv . xj ό μ$) νοφώmm αμάν
verbis debere complefti : fapientiflimus qui­
dem & pius nofter imperator de his iftomo- £ &τίβί?ατκ βααιλ&ς τη wait ιφιλοοτόφΗ *
do pbilofophatus eft. Epifeopi autem propter or Jf βροψάοΗ τ?ί ηί ίμΜτίχ «*o<0>wjç , ni»
banc vocem, confubftantiale , iftam formu­ it rlw γραφίω xtxotôxart.
lam ediderunt.
B
Fidti forrnula in concilio edita .

CAPUT

H' ca τη ouuéJw ύχ«γορ&,$£σ·α xtriç.
K E Φ Λ Λ.

XXXV.

Ar.

Μ coa ©rev, χαήρα πο&ηχράτο> vidr i»p<«/CREDIMUS · in unum Deurn, Patrem
Atί>· *
omnipotentem , omnium vifibilium &
ρα, xofrw ôpaffîn >ζ α’οράτων xonrrliù·
s-.r.ttm invifibilium creatorem . Et in unum domi- C κ’ί C#a xiiycv Γηαίν Xetroy 7w uioit τί ©roi.
nu,n J^um Chriftum , filium Dei , geni- ^νηθοττη «χτίζα^ος μοΛ^η ,. τίτ’r rrv , ix r
ihw.11"
tum ex Patre unigenitum, hoc eft, ex fubwraç tb rxFo'i, ©rov ix ©ri, φώς ix φοοης ,
ftamia Patris, Deum de Deo, lumen de lu­
mine , Deum verum de Deo vero , geni­ ©rôv αληθινόν ix ©ri α*ληθ/νί , ^ϋνηθούτβ, aJ
tum , non fafttim , confubftantialem Patri, tnnûcjifm , όμο&ηογ nf χατμ , Sii rù xâvru
per quem omnia fada funt, & qu« in coe­ t’jfytn, tbtv Ce «pav<5 , -mit e# τηγί" fiole
lo , 5c quae in terra funt ; Qui propter nos
i c ημάς tbc α*νθρ»«Βς, qjî Sfa' t(uJ ημττίραν <rwhomines & propter noftram falutem defeen- ττΐρ/ay χαπλθόντκ, xj <rapxwScrrrt, €<ϊ*ανθρ*>dir, & incarnatus eft, homo fadus eft, fexraavnt, ταθόντ», τβφοίτη , ksh ofraswnt τη
pultus eft, & refurrexit rertia die, afeendit
ad coelos, venturus eft judicare vivos & mor­ τρίτη >ί/Λχρατ , α’νίλθοντκ h’î tbî «pave?» ί’ρχόvrxpec · xj οίς ye αγην
tuos . Et in Spiritum fandum . Qui vero di­ μ^υον χρΐιοα ζώνης
cunt , quod erat aliquando tempus cum non τηιυμα. τ& Si Άίγανηις> luxon on ίχ fw,i$
eflet , & antequam genitus eflet non erat , *pin «^υνηθίώαί ix Ιιυ, ιζ on
w ovrw llr<£c/u!ju

n

vel quod ex nihilo ortus eft , vel quod ex ^ûft», η
ί’πρας Cmrowtwf η «««ί φατχίνalia eflentia fubftantiave quam ex Patris ge­ tcç «vat, ti xTtrov, i Ç’mrw-, i aJAwwrw tw
nitus, vel quod converti aut mutari poteft
x«FiliusiDci: iftis catholica & apoftolica Dei wdv τί Θγβ άναθτματ/ζΜ >i α’χοτολ/χη
θοληο} ί’χχλ»β·/α.
ecclefia anathema denunciat ■
Ka? Jn m/ηκ Tnf ppctw ùn’aùiJS ùxccyop^·
Cum ifta formula ab illis pneferipta eflet ,
illud : Ex fnbfltntta Pains eÿé ; & illud, Pa- θ«<πκ,
___ - , -_____Hpnnu
,
tuzrwç r», ix txs irloti nû
tn confuiflantialem effe; Quomodo effent in-Dxa'Çôi,
£ τ», τ^ «ατρ< «μούστον,, ίχ α’ντξίτηΓβν
—
telhgenda , ab eis diligenter quyere cœpi____ » χαταλαμβά»ομίμ
χατηλαμβανο^ .* ixtpoirtia
txtpoirixrHÇ ntyotpouu
mus. Unde quzftiones, & refponfa nata funt,
xJ
a
’
jroxp/o-HÇ
όττίθο ocvtxtvvvn,
ίβαιτ&ίζιη
ratioueque accurate perveftigatum, qux illis 1
”*
verbis fubjefta eflet fententia. Fatebantur il- ô’ λόγος rltù Stàvoiav ffS efa/jfyûo» ·
It , ex fubftantia Patris efle, idem fignifica- της ùa-ίας τί χαζός ΰμολογαπη ^ός αυ’τ^ΐ 5χλ·>τβ χαζός ^vou » ίμίωι»$μ/r^ quod ex Patre efle, non tamen partem τιχόν &ναι τί ix
patris efle - Nobis fane videbatur pulchre con­ ρος ôxap^HV τβ *αζ»ς. ται/τη Si iÇ ιΐμ7ν jlexer κα­
ic n tire cum pia illius doctrinae fententia, quae λώς
avyxamrt^aQat τη J^jtveta τηί ^ηβας
docet filium ex Patre efle , non tamen par­ ΙίΙαατχαλΐαιί, ύχαγορί^σικ ix τί χαζός «var mt
tem lubftantiae illius efle . Quapropter huic
fencentiz etiam a nobis aflenfum eft: neque υίον, β’μ£ώμι'ρος τη« άτίας αυτί tvj<^«v«v . Stixtp

vocem , conjnfylanttale , rejecimus , propterea TfSto&oiaitavnt aiwtrtSiμ&αiit *τίαιφ«νίώ·
quod pax tanquam fcopus ad intuendum an­ xapourn/^iot , τβ της eèpluxK «·*“ <V·
te oculos nollros verfabatur; & cautio erat μύν ήμ7ν wfjfy*, μλ τ* μη τίς όρ^χς fxranvJv
a nobis adhibita , ne reda fidei fententia ex- E•SfayoiaÇ' xam Ttl aunt Si, «Jji, Q^vwOc^nt, X^
crderemus. Pari ratione, getutx/n, nonfailuxt, b xernûcvnx χβπηίίξα'μίθα . jE’'W«Jn r» ν«ηθθ·
approbavimus- Nam fidum Verbum cumçzteris creaturis , quae per filium fa&z funt, κοινόν "φασχβν «va/ αορότρημα Λΐ AerrsSv χτιτμαSfa' τϊ uti '^μομ^αΜ, Λ β$0* tyaww fyta
commune efle dixerunt, nec filium earumfi- Tuv
mile quidquam habere - ac propterea eum non την mév ' Stô Jn μή 4rac aùmt χοίχμχ η7ς St aùefle creaturam illarum fimiiem, qux ab ipfo -nü ·Λ>ομ^ίοις ι’μφιρίς, χροίτηχος Si ti xani »5»
fada funt, fed przftantioris efle fubftantie , χοίημα τυγγάτ^νουα-ίας , ΙιΖίχηυ χαζός γτγ^αquam qua ulla creatura pnedita fit .* quam νί<&αι τα θ«α StSxrxfa λόγια, τ»υ ζόη τχςγΰαquidem ex Patre genitam efle facrc literx
νόατνς ανίΧφραΤΒ iÇ ^χιλογίς^ xàrx ^οητί Φ&perdocent, cum modus ejus generationis a
nulla mortali natura vel verbis exprimi, vel cru Tuyxayoywç . cvrii St xj τβ, ο'μοοόοτον swat mJ

917

yp.

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

91g

smf·« i* w> » ΐ^τηζίμ^ς · Advtç; rtuxm, ao A cogitatione comprehendi poflit. Eodem mo­
c,**m illud: Filûux fttn
xrnt n? iff ηψβινν^ f»rw, at& tare
1 intrare
M * eût γβρ xsmi tfoteiftrn τϋς t0rt ratione de exquifittim eft, & probatum,
, nee
ximt rt wd- -----------------------no“ raore
«“"f**
0debere
debereinteiligi
intelligi
, ne quid*
«*»<· «·n minM», t^^unrtn.
hâber<
f,œik
cum mortalibus ai
animanOte, ί FwW, i rfWarww TTt s^awFdr içuMt- tlbuf: Mm
dmfionc
fabftantir
divifione fubftanti*, neoue
—
*
J*
^λ^λλλ ^J*A. -*—ttf
A·
_
Ht
.
tf
Λ·
.
_
n
ptvc· ηύη»^>βρ9Αηα «i>AeF‘« «inerrltue^·■ iedione, fed nêc afièâiooe ulla, aut verüonmnSverpic φύτν* Tefncatmi» Xr w« n, 9-■ ne, mutationeve paterne eflentia; & fâculta*
μη^ηη nf Wfi , »» puApuacv ιμφίμη» «pac ni1 tis poflb conflare: ingenitam enim Patris na­
turam ab his omnibus prorfus alienam efle ,
^uwnt xr/r/Mrm d» ww nJ Oho ftp*, μήμ Si &
hoc , patri coniubflantialem efle*, nihil
ri mrtfi TjS ^baman x«ni vdrm rpa'rav «oe- aliud
oftendere, quam Filium Dei ad refiμΜΜΟβι,
trifFC mie èmeemienr nuas creaturas nullam habere fimilitudinem ,
iÇatMr<«e, ^XAVx t£ rgrpic.
now »/>* fed Patri folum, qui eum genuit, omninofi^frvAOcdrr ”b tpdrav utkSc
f>fa rvyrrf- miiem efle, naque ex alia quam Patrie fub*
nt^M&W rwl £ ifi «XanÎawn λβ>/νς£ι»Γ-B fidentia & eflentia genitum. Quod quidem
reftum videbatur aflenfiooe approbare. ψβηκ iitvwfVKKfrvyy^fn tynngf»$ nt ηκ fic
Nam nonnullos veteres epifcopoe & feripto«.
I A
_ J__________ - ...
res, viro· fene d>fertoa & ilhsftrcs, in Patrie
Oi Filii divinitate explicanda hoc verbo, cm*
me tfyfà* vtmn, it «νυνφΜηΐηψφν n remc, /J^aanafe, ufos faille cognovimus . Sed de
eût stfeÇmicw, «>A* xnni nie «TaJa^wrae ta- fidekin concilio Nicaeno expolita & divulga*
var«, »V ffCnû sao 9n*<A**ta 0««Ύλήκ {£*- ta, Imk haftenus . Cui quidem omnes ad
nàcirtts· >Ç η» κνβ9ίμ«πβ·μί» ti τίν μ£ tU» unum affcnfi farnus, non temere & incon. τl’mOcm, · dÀum ànu n- falto, fed fecundum fententias coram ipfo
fanftitlimo imperatore propofitas , difcuflaf^nrd/at^n, <ÿt’ ri dxwpywv eynipte ypfàt" que. Quinetiam anathematis formulam, quam
<mmÛ< , ü 4c %fÜ9 à ««re
rùy^urtr poft fidem approbandam quoque putavimus :
a^< iumftuHe rlç impiate .* fjoüt^MS γηώ propterea quod vetet, ne quilquam vocibus a
fcripturis abhorrentibus (ex ouibus in cedcOwrvdto vjj, é^atfewrruc, < rjJ,Uu
wan In cwt fe», >C nrf ίξίκ iri^ty^fjS^c, u- Cfias omnis fere confufio & difeordia invcfta
efl) omnino utatur. Cum itaque nulla feri*
ptura divinitus infptrata bis vocibus ufa fit :

FUittMf Dti tx nJÙo trtxm tfft, & trxtfut fitif-

^μλ itti ii Cm TjS mpe wont χρί m mmtf sw- Jt a/ipraadv estas ma tfftl t & que fcquuutut

^e/4*
Mm··’*,
*·"
9»^μβτΙζίάια, v» «ν· wô TCavnWtâm «ùt Itu,
«ia stnvev
**^4 xirr» ΐ/ηλιρΟt&ftt évvut «vvfe Mte nû β(«υ cm· rn Xxvd
οχφΜ ycaroewc. âXw H · θΗχχλίΓχτκ iyjh
fitù&Af qù suivie TjS
κβηατι/^ΟΛ·^ ùç

m eamdem fententiam : minime confentaneum videbatur, eas vel proferre, vel doce*
re. Cui lententi» tam prieclare décret* cooftitutrque nos confenumus, quandoquidem
nuaquam antehac ejufmodi verba ulurpare
contuevimus. Prxtcrca non abfa'dum vidctul
illud etiam anathemate ferire. fl^sdaa/epMM
1$ xanà vlw ca^sav «v*ù
τίώ wà e«v- vigwrecar aro tfit: cum omnes fateri debeant
wv «/«hw «vrot «uhw. txû χρι mp/v copy**·: Filium Dei prius faillie quam io carne nafcc^ον^θΐώη, Siwcmh (ώ Ct rd x«rp/‘ «f^Cavd* retur: imo vero ptiflâmus imperator nofler
VWC, βιπφ- nû astrpdç «fe< «rrpèç , ait x, 0«- Detiam ratione confirmavit, iplum fecundum
errX/«c «W, qjq crwrêpet aiw , XuusquM xsryrn divinam generationem foam ante omnia Cn·
cula faine : Gquidem priufquam aâu gigne­
•vr®- , «fi n' xanù m · «uirw ipi tsmwvi «- retur, facultate erat in patre modo quodam
ingenito, cum pater femper pater effet, que­
madmodum femper rex & felvator, cumfem­
per facultate omnia fit, femperauefecundum
foam ipfius naturam eodem modo fe habeat.
Ifta ad vos, fratres cariflimi , neceflirat·
Tstûnt tfeuv tntyneufK ΐιτχιμψ^θβ , ήcoaâi mifimus , non folum ut decretum,
, >·
me iprrtpef efimtenfe
quod noftram dilquifitionem & aflenfionem
τι nft rvytm&frfvi tnpn ομιτ >u&trêmç· fecutum eft, vobis planum faceremus, verum
w «k dCXa>M mi $ <ji
aTatntf «J- etiam ut intellegeretis, quod primo ficut ra­
p«s davrsfeuSu, ·η ifüv td fnp*'«*s ypaocdm tio poflulabat, cum ea qu» aliter ab aliis
teparïaam * in ii «φΛκώηις ni μχ Xmrw-, feripta eram, animum noftrum offenderem,
•i xmvi^sfeu^*,
fynyMfK
Ad» E in una eadcmqne fententia ad extremam uf>«v
rixd isanmy , Z*«m «uwprfy*
Cm dli coniemlooc, ea que tews ύφ* âuw «ûrjd Cevp nfnxn^tin nrn ]>m habebant oflenfiooem, rum demmn aoaifrtAqrtyflaMt . «ΝΗΜζόμίθη ύμίί ou» *i nul VHbxati fumas, cum nobia verbornm fenfam
ύμΪ9 «lfA4*nn«. iüinfa «quit dr xuefn 4Mfententiam aquis animis ~difauireniita»,
urO«»» «feA
fW' Trustas*.
*ter
“■ <«
“ hlt
’J*"®—τr—
cuœ
|O fijei fornix gm.
jmuiiJbw

Ctnü Gtxtrei.

Tom. Π.

ex cvm c· ^iM* β/ηβ ▼«·

fraternitate, valere vos in domino precare
fratres, cariflimi.
_
i Mmm ·
“

ΚιΛμ· CenftMtifutr y

Atgtftv ,

fpifnpü & f*
lit·
P

CAPUT

liU ,

·
*
$

CONCILIORUM OMNIUM

9iÇ

Νιχι,Πκ KsWTaTiyec , μφττος, rr^atTtfT, htor~
Mintç xJ λαοΐς.

KE ♦ A

XXXVI.

A.

Ar.

OT'ç awnpaùç id
Α’/^M
U
*
malignos & impios Arius fibi imi·
V_y tendus duxerit , par eft , ut eamdem
,
*
pH^
TÜù «ώτίώ
ùrtcum illis ferat ignominiam. Quemadmodum χκν αημΖαν . Χ-γτρ nituu ΠφφάβΜ 4 της
igitur Porphyrins divinae pietatis hoftis , ini­
drorf/SUoe; ιχΰρ»ς βηιυηί^μχηι «rrv ««ρανομβ
quis de religione compofitis libris, condi, «ξ«ν eùpem
gnam ceperit mercedem, per quam futuris χαηί της tymeietf
attffiF
iocplis omniuln probris obnoxius erit , plu- μ«&·ν, qjH woûny , «Γ< ίτον^ίητον
ricnaque obruetur infamia , atque iufuper <»η4ς tw *ζ>»5 ^car«&«/ χρβνβν,
τΛηγμ 8μimpia ejus abolita funt feripta : ita & nunc irtotSlùitu iutxeje£/a$, efaonüLûjttt St rd icr^X
placitum nobis eft , Arium fic Arii fuflra-B•αυηΰ αυγγρνμματΛ· echu x} vu2 ΐϋοζοι, A’gatores * Porphyrianos quidem nominare ,
pnivn 1$ v»U aûr^S
Πβρφο£μαχκ4
ut quorum imitati funt inores , eorum quo­
que obtineant appellationem . Si quod au­ μ^ύ xatXHs&su, "/ ύνιηρ rath τρίτης μιμίμίωtem * feriptum ab Ario compofitum repe­ m, twtup QW0T xj t{u)
ctatur , igni (radatur , ut non modo impro­ twtw
«τι <τνγγρΛμμΛ wr·' Α’ρ«κ σιντητηγμΐba ejus doftrina tollatur , verum etiam ne rw dCeioa/Tv, ni-t» rod irapaSiS^at * *><x μι»
monumentum quidem aliquod ejus relinqua­ μην» tw φαύλα αοτοϋ ris έιΧασχαλι’ας άφανι«θίόΐ,
tur . Illud equidem prediftum volo, fi quis
α’λλά μώί ύττίμιημΛ etùnû ϊλνς ·ύα9λ&πτνη. t libellum aliquem ab Atio confcriptum oc,
«τκ «τ^ραμμα ύeuhaffe deprehenfis fit , nec continuo eum XHro itydnt
*
ruvnrtyù φμραθΗΛ j|pû|xrç,
μη 4*·
prolatum igne abiumpfcrit, morte mu letabi­ ττ· Kpf
tur. Illico namque in crimine tali compre- <diwç «poiTCsvj^^xuejxaTiiyâAuffaç, wary^cthenfus pœnam capitis luet. Deus vos fervet, iνατνς f Sa' ζημία * ταραχρνιμα γβίρ oAock tτι nû
*
fratres-dileâi.
'
τγ y χτφαλχς ùwpÎrrntr τιμωρία». ë Grec υμάς
C φύλαξη, α’ΐίλφ«ι àyarnrni.
Et cum alias epiftolas imperator adverfus
Kae α'λλας St ιτπΐβλβς · β»αηλ<£ί χατύ Α’Arium & cum illo fermentes, magnificentius
ÎJJ βμ·Ι4ξ«
*
αυτί rravw^iienwnipw ypafcripfiflét , païïim per lingulas civitates cas peôf
ψτς, ττηηκχί xarà ηίλιν <apotâr
*c.
propofuit.

T

Spiftola wiperatorir Ceaflanitnt ad Alexandrinae

adver/af Arium , ff ai onvua
*/
ortkodox
.

Cinflant in
* f Attfffim , catbolic
*
Alexandrino­
rum & oatmam orlMoxorttot ecclefia.
Salveto phtrimaiei, firatrer
canffimi.

Ε’τ/Γολη

τί βαστλίακ Kurrarr/wr <ηρ«ς ΑΆ
*
ξα»Ιρ«ς xard Apdw, τζ <9pii
τιάτης 3p9»Sifyi.

*
Ktws-a»T7v>

βνβατάς tF χαθολιβϊ *
λ^«4ρ«·
Α

*
ôp&oSfy
baAjirtf, Xeuptn
eyeTtitni *'etSthf
.

1Û xsbrwv 7^5

PERMAGNAM

certe & lingularem gra-p
tiam a divina providentia accepimus , ^ΤΈΛΕΙ ΑΝ vetpet τηςθ«« βρομιάς «λήφα_L μ^υ γα^μ., ?va χα<ηκ »λα»ης araMaQ^irri >
quod omni errore liberati , unam camdcmque fidem agnofeamus . Non licet amplius μιβΦ >£ riw αΰτΙΐΛ (*
φ,π»τχωμ^ Ttov. ûicèXwdiabolo quidquam contra nos moliri .* nam adv 7lS St«&iïvp îfyrt * μ& νιμϋτ · rav S^rt J* Λ
quidquid mali eft in nos molitus , illud fun­ χαχοπ^ηιαα/φ^/ιτί^ίφηαΰ
*
, dx /3αθρ«Λ» a’vflpnditus fublatum eft. Diflenfiones autem ani.
morum, fchifmata, tumultus illos, At ktha- tju · tuî Sr^wtiut, tw ^ΐνμχτα , τίς θορρβνί »*Stx^tu9t tv Sruç «xw -^αναστlia difeordiarum, ut ita dicam, veneun veri, x«sec , >Ç vi
tatis fplendor, Dei juftu, vicit. Unum igi­ μχ φαρμβαχ ή της αλμ&άκς, χατ4Θτ? αλ/χην,
tur Deum omnes & nomine veneramur , & Cw/xne-t λαμβροτχς ’ cea myapù ατντηί
ι
efte credimus. Ut autem iftud fieret, Dei vo­ cvipAri xtpeerttuMfjfyj, xj «ναι mrtrdCxa^ ·
luntate magnam epifeoporum turbam in ur. Jv τίτ» 9^unnu, θίλή<Γ« θτί, rusaxetAsra «< την
bem Niczam convocavi quibnfcum ego ipfe
Νιχαιων ττολιν ης ιτλ«Γ< /JS ίτιβιΰτη» , μτθ’ «»
tanquam unus ex veftro numero (nam me
, , . , _',
τ'■'.»·· ' ' » »
coniervum veflrum efle fupra modum gau-JjX» <α'τΆ *9 Λ’ ααθαχτρ M τ/Ç if tffM)9 , rtUMtpetdeo) operam dedi, ut veritas diligenter in- *
· ύμπΐρΦ
*
xa$’imffitàluitiMU yo/pt
,
*
>£«»·
τις τώ)
τΐώ τής aXr&f-ioti
aXi&eiett ify'nrtv
ify'nvn obfM&ifdut
βΐνΛξβΐμΙω.
vcftigaretur.
ws
Proinde omnia, quæ aut controverfiae ,
λ·>%θη
*
Η
γίτ ύνβνη
ύνβνη,, >$
£ άίίΐβΰς
ΜΙίβΰς όζήηκΌζ,
cJtyntnu,
Η
’λιχχθη <^9
aut diflenfionis «"Meriam prarbere videbana, Srypool^
s’Wxw
tur, accurate exeufla fit exagitata funt. Quan· » “.
~ ~ > . . <- > /r\
tas & quam graves blafphemias (ignofcaTno-- νρ· ι$ fHreudv 4 θ«αμί>αλ«ότηί * ήλ/χα, «Ç
bis divina majeftas ) nonnulli de falvatorc
Sm* "ftpi tb npmpit awnpoç, ripe r»< rAnoftro, de fpe fit vita noftra indecore protu- τπ’ίβς «ÇÇwns »μ
>
**
awptwui ιβΜϊτφήμηιπχττΜς,
Ierunt, * feripturis divinitus infpiratis, fidei- nyoorrix nui OtoxvdCcoiç ^ραφαϊς ιζτρ a^i^viCH
* Έ*Λ“ ·*'·"’ AthansSui In Epift. ad foliurioj. n»r<i.
* D< Llbro > quod Ariui Thaliam iafcrtoftrat ,
d« Soanmvnum lib. a. cap. ai. Jf«rZ
j Codex MS. Allai il xcûius , >«w *<·»·'. Harek

«

AMPLISSIMA COLLECTIO.
pi»
n t «Xmi ίμ&φηκ. τ<μχ·- A que faeroTeoft» contraria effutitertmt ,· ft. fc
«ïw >«Ρ £ TXwd»w /nrxerav ht nfeeuhn ‘‘· «***<« F1"” »«*® <■« · Nam cum
^«^«wp^eupta^a^Anv, pa» ^τίά αντίώαΐ-

pdfta rit itaficJm dffiac
, $ n inventui eft ri ac fraude diabolica viâtu, qui
Mxdv nn rpvw
wp quur, savmt ii np impio coa£lio lune errorii labem primum
input Av0w ymi^Bt henupai. βηύιξΰμ^β nt~ apud voa, deinde apud aiioe fparfit . Quo­
pmpay Ιώ i mnucpump ©ik uttpi^t fitn · iτ«κλ- circa eam quam omnipotent Deui nobu trado&tinam amplexemur: ad fratrer no*
rdfads^r^, vs ΐμύςη fa0èAa«r<^ ■ didit
ftros, a quibus nequam ft impudens diaboli
i* nt ννηρΖτΜ i^titjfCf · hufiupipthi nunt
. * minifter nos fegreeavit, redeamus : ad com*
ΐμ£ν νύμχ, «$ τΐΐ>«»β-ι®
ik« ίμύβ
ίμύτ μτΆη
μίΜ rralif ’rara
’*·?· mone corpus eccienat, ft ingenua noftra memΓ·Αψ· τϋηγβρν ? dxtne/pj, riÎTirt, ιζ bra omni Audio revertamur. Illud enim vcτρ ttrtfnrt ηΓ ύμι parpiXH, ?mri( τλήπκ (· B (Iram prudentiam, fidem ft bnâitatem dent
/χθρλ4« ?«*«
· ♦*» veritatis hoftem
iiuin, ν'•r£^f
_ «Affine
.’TTMX^vdem.
«*«■»«.· pemtus depulfo , ad De. graναι (rtudirw , rpac w 9û»
· tiam vos denuo recipiat». Nam quod tra­
à γάρ ntt Ttf/Durtut à^itt iptaCf iftnimt t cent is ûnftis epifeopu vifum eft , non eft
iiciitn inpu i μ·^ ri wîtu ©vS^m^ut, μκ· alind putandum, quam foiius Filii Dei len­
Λτγ« in >· 3 **
’•«’Μ* ’**τυ*
τηλαβύ- tentia : pntfertim , çptn in talium ft tam
Tur tbipih Ttùi Sttntias tftiffyu » ταυ' Ûrâo praeclarorum virorum mentibus facer infideret
AiXwnv Otfrtn. itiyaÎùs ipiffUHdm, μ^ Spirit»?, qui Ulis divmam voluntatem apet

ι·» ι

, .

.

w» ·

ai ·__ >♦ »

, nemo morem* interponit· ico omnes Juben-

«>wûir«iûu tihtwtfn- t» snaAtr ecvaltw tibu> ωίηιί,
f bŒ
Ttpit νμ£9 «φτχ«ρΜΐ, TVS tfiteppttt vyjamat<c? ipfe ad vos adventavero , debitas
fpu &£μ»&ΰμΛη·μ·&φ^*χ·ζιτικ9·τιτιρι' gratias Deo, qui omnia luftrat, uoavobifeum
τύω citent*fcnhti&as , rlüf £xnât» νμ^ι «g«m, quod poftquam finceram fidem nobis
«ô^rûjuxWfWe. d©tàf ^♦oX^jt, «'JA-C olUnderitcaritatem , que nobis optanda
erat, benigne largitus tit. Deus vos , fratres
cariftimi, fervet incolumes.

Λ »_____ <
fi
aQ<rxiw.

βασιλιάς Kwwotyrrm lw trri nt
Ntxatav tiirituJu nli α’ν·λ&φ&(7σι

ΕΓί/Τολύ T»

τη etweify tWxaTW.

tfttnumtt τ»7ς
àyias xj μιγάλης & Νίκαια στιυοίν
oirofat$$£a! , χα<(*ϋ/.

Κμτ$βτπ*«£ <π0«γίτίχχλητΖβκ ιζ
τίκ

Litera Cufatiu, ftuu Nictu ci tpifecps/ uq^t, ftri ccvcHic aaa
lUtrftttrwtl.

fi

CotfLtattwr Atffffitu tccltfti tf tptfccpis ftti
fe*3e tt vufp» ceuilit aaa iutr· ■
fumat, ftlutem.

UM ex florenti ft profpero rerum P»*-$S£teJ; f
ΕΓΡΑΝ λβ/3ώ*Ζχ riwniy Ktfwv £τραξίας,
blicarum ftatu, quanta fit divini numi. e»^ i *>.
ββ·η ns θ«« Ιν»άμΜϋ viqwu
* τντον
1Ç τρ· τότ» Îxéoa that ut «rxorw rpaerwwv , ·η nis erga nos benignitas , compertum habe- d«Vi»« CooD rem, illum maxime finem mihi propofitum a,M *·*’■
vus npà ntt μβαα&»ηίηκ ne χχ&λ/χχί txxAn- efte debere judicavi , tit ». beaiiflimis ca^io·
rtat τλη0Μ7 rZrrc μ/« >Ç «Arx^mk tfyén, βμ·- lioe ecclefi* populis una fides, fincera cari*
^*4/bWTf dCrs/tar mpt w Totmxpet'ibp· ©rw rnpij- tas, & confentiens erga Deum omnipoten- ,
ni. «ίΧλ’ /««bi tin input ·χ wôvrr Uu ακλη tem religionis cultus fervarctur. Verum quo.
xJ βιβαϊατ * tarif fafieâ, el pl· tit rwrb Terr·» niam illud haud poterat io loco .tuto firmo·
•μ* , v^w nSv rtadvav rricrxar·» ouvAfiemfo , qUe coUocari , nifi ve! omnes epifeopi, vel
certe plurimi in unum conveoilfent , Gaga,
rxdrv nfe τραη/wrrw n ayrunrr» SpucTuia Stttlique fuwn judicium de rebds ad fecratifli.
xptirtfyjutn · Ttnr Cm« tAskawdoin auva&pt· mam religionem pertinentibus interpofuiflent,
e&ûÎTw d» ht!n n Νίκαια» τ·λ»< fteoArçantr eam ob caufam, cum catus, quantum fieri
Zrwxerwv, Xfi évrèf iitfi καθάηρ (λόξ ύμΰ» poterat, maximus religidfiflranoiiim epifeopo.
TWkewv* βνμταρύν' i^àp apmmtpAutit, hf ram
»'·«· in
·“ hac
«·· urbe
·««* Nice»
”"*· cpaftus
ιν*«· effet
·»« , ipfis
S μολιτα yaipu, rvAiphruf quufapec mqxatcdm · “«F»0!» “°»* « *«Λ» numero ( non

C

Π

·

« Æ·»

-

1

t

.m

n0ivtnm. e om rft

aim miïimim

.

^»7-'y" i”» -^r^Tr^^^TBtoridmn, me conservum rare
nm, «V*ii iir?T«nM>e^e^r»«W· fto une adfe . Atone ooufquer omnia débita
/A up* riw nt Caomras n^ututto tt ft rpv- diiquiGtiooe exeufla funt
___________
funt ,, q
quoad
fententia
itopp. ·*/ptfcèfrr TpititxfatertTtimt αμφιτ- Dro omnium contemplatori grate ad copcor.
(hn*ii Tt^inMnÜat. dfcnC rtpinsri ta’- die confcnfum in lucem produfta effet ft
v« tfytunns τμίρ*
Çnnfewc ‘ iitfy ΓΤ»?“Φ“· & ut5‘^
» <F«*
M^»*XeuL·· «·>£ SvafffrTuMc ZùZmk mi 13 dlfamiiam , vd ad fidet controverfiam
xeen,
lu^ut qm ,ίπ, pat
m- (peawet , omrtino rel^uum foti . (Jbi etVe τ*_ί^7ΤΓ^*β? ^^ΛΓ,/<Λ* Λ* ^7’^7*ν,^ΓΓ^λ*
i·» > «μ» de fandiffuno die pakhatû difee»
rvrHÀHPTV e^tanvre ntj^c· τι jnyi^urvxnMiv, ptarttur » cooununi omnium Hattntit vide·

i Hoc verb· /«φ nTm ad· Patru la bee mgmi· K/chati·, t«Ai« «It Atbaasfaa lib. fe iyaedl» Arimlai”*
Seleuci· pa*. 17 J- etfi ve* m bee taataa· Uc·, ee· ie ifΛ «ftftvU iyaodka referitur. Λ ar*
,

«te

ρ*3
C Ο N C I L 1 Ο RU Μ ΟΜΝ I σ Μ
., **.4
baîur ieâum efle , ut omnes ubique Chrirtia-Λτφ« «ΖΧΓ'βι® «prcxMV üvrço^ùu 19 ΟΧτρ J* Λ9
ni uno eodemque die fàlulare tertum fanâif·* n'
*
’
—
-----·-·.*..
*
-'
----ri ii irtpMTtpOf ùxàffyu itwwnt , τί rüu t'apfimi patebatis celebrarent . <£iid enim pr«- rku' nisrtuj, xxp ης ritu' τίς «XuOmsc (ϊλχφαμ$>
fïabilius, quidve augutlius eflr poterit, quam
ut hoc felium , pr quod fpem immortalita­ tÀriia , /uf tt«£m >Ç φ*»ρρ> λο>Υ T«P* r«<r« «tis accepimus , uno modo & ratione apud îrtnrrûrwi φυλχττίΑ>«/; >9 r/wrw ρ8μ awfyto ·!·omnes Λ ecere inviolateque obfervetur i Ac ξο Mvau t» tb» iyttmrdut itprlu/ ix&idtu τη* nS»
primum omnium indignum plane videbatur , I U»/»» f’re/φύβς vunfitia τληρίν ‘ »ί τκ ιανπίν
ut confuetiidinem Judaeorum fequentes, fan- γύρας βΆιμΐτ^ τλήμμίλχματι χρώαηκ, Ηχίτως
ftiffmwm felium celebraremus : qui quoniatn τύς φυχβς ** Μ"Ψ* τυφλωτηκτιν . tfyrt yip τί txttfuas 1 piorum manus immani fcelcrc pollue­
runt , caeco snimqrum errore merito tenen­ η*ίθηκ «Γββλχθοντ^-, ,α'ληθκ-ί'ρ» τβξ« , luf Λ»
tur irretiti. Licet enim nobis ea gente re- •βρωτης τί τ«θ» χμίρας μ*\ρι τϊταρήτκ »<xAdje£U, veriore inflituto (quod quidem ufque fyt/jfy * >Ç ixl τις μ/λλβντης άηΰας τίιυ της Λπτηa prima partionis die ha Senus fervavimus ) ρήα-ΗΚ τούτης «τ/μτληρνβτν iyyltt^ai . μηΪί'ν mhujus ferti celebrationem ad pofterorum fz- B >t/v tftt ipÙ9 km ii μ£ τί ι’χθύςχ nfoï'giauutt όχculorum memoriam tranfmitterc. Nihil igi­ λ*. Ηλη'φβ^φυ χαρα τϊ<τωτ»ρςς {ήραν Hoy * «rpitur fît nobis commune cum Judzorum turba,
omnium maxime odiofa. Aliam cmm viam, χ&τνι ίρΐμχς τρ ttpvnmn i^/Sv Ορη<τχΗ«, xj χβμβς
quam infiftamus, a falsatore didicimus. Pro* «epssw . τίτν συμφωνως «ντ<λ«μ/3ανο7φυΜ , της
ponitur namque fanâiilîmc noftrz religioni «ι'χράς txMvxç <tl^whîç «su/τίς ατοβτΓβσ-ω^φυ, «curfus quidam & legitimus dedecorus. Hunc α&λφβι' τ/μζώτυτ·/. sct γάρ αλη&ίς ατ·τντοτοχ ,
icitur uno confeniu tenentes , fratres hono- sxmvoc/ç αυχάν χαβ* ήμ&9 , νς αρα τοφητός της αυlatirtimi, ab illa detellabili Judaeorum opi­ rüv J'tieunuùuetç -mu nt φυλ«ττ«ν μ η$υ iχάνοι ,
nione nos ipfos removeamus. Eli enim reve­
ra abhndiilimum , illos gloriando ja&are , ri it φρο>Η» ôpdùi txàvttiviïwnu, <il ? ritu'
no» abtque ipforum doririna hac nullo n»· Wtxrwtw txtelui ίχτβνπς nJr tpQW, ayvnt
do porte obfervare . Quid taudem eft , de oui ί λο>ι<τμί τσι , α>λ όρμί «χβτβ^ί'τγ, iffeu
quo illi rede (entire queant , qui poft «y aïmii 1» ϊμφυτχ *t/nJ» àxàyt μ&ία . f«R0cr
necrm domino illatam cX mentis tlaiu de* Tor»w
* πίτρι τφ
..............................
..
- βρί- CV
μίρ« riut άλίβ^α»
«ùy
tutbati , non rationeulla , led impotenti im*C <rn>, ’ ως àfiucni ητλάτβνβί/τα'ς χλααμβους,
petu, <|uocutnque eos infîta rapit iufania,iëruntiir ? Hinc etiam eft , quod ne in hac àvri της ®ρο<Γηχοόο-ης atrsoopdaiawc , ύ ni ciur«5
quidem parte veritatem perfpiciant; qui tem­ »τΜ JXrrpav auWç ri τάχα ι’ηττίλΛ. τ/νφ*·αθ
per ut plurimum aberrantes, non modo er­ χάρη ηύτνς ιχίμιΦα. τοτς JmsUu’ rXetritu «μ·λβ·
rorem non corrigunt , fed in eodem anno j-η^φΑΚ
; idUrspav yàp ri Ttr^tt es ifi dsialtetum pafcha celebrant . Proinde quid eft ,«uiraS eôx annan xttitv
. «Μ
τβίίπι
cur iftos imitemur, quos conflat gravi erro­ μ» xBpoÛKMTD, t/uî όμπήραν άγγΐvatzv t χρίιΰ »»τυς
re implicatos efte? Eodem namque anno bis
celebtari pafcha non permittemus . Verum Cr /Àijâcvàç όμοωτητζ s’xmvwv ri χα^αξ·ν τηςήμτΗ
rayxa·
quamvis irta non α me fuilfcnt propofiaa , ta. ρας ψνχης x#n»«»HV i«XMv «>·^ρώχα»
men veftrz folertiz effet , dare operam ne XV9 .«Cfîç τίτβΐί, xarxMVO xdprrnnwopm , «ςοντηqua illorum fimi lituri ine, animorum noli ro­ λ/χβτ|> χχράγμαη, >Ç τβταύτης θρητχΜβις itprp $tarum integritas nequirtlmorum hominum mo­ ^rgfûxetp^tf icrvx^rprrov. μία» γάρ ipj» rtjy
ribus admifeeri videatur. Ex his item illud της βμίτΐρας ίλΧθ^«ί "juspsrv » rir’iTre àytupoleft intclligl, nefas effe, ut in tanto ne D
got 10, tam lolemni religionis nolite ferto , τνη rriJhtç, a χμίΠρ&· raptiMt ewrrp,
diffenfio ulh fit. Unum cmm libertatis no­ w τΙώτ»θΛηΰύ«ύτί txxÀwia» 0»β»ληππ· h>Ç
τβλλχπ ηρ) ί/^φόρις rixiw nt μ/λη
lint diem felium , hoc efl fanftiffimx partio­ -ni μαλίΓα
nis, falvator nofter nobis tradidit, unamque (ruvd/orn , att/ ·μ»α C> C»7 τνΧματι , tir trt
qcclefiam catholicam effe voluit , cuius qui­
0βλ»ί^ιαΤΓ O’dXvrnir.
ίη ή της
dem membra, tametfl in mulus vamiquc lo­ CfjjTrpac οΛοτητ®- αγχίνοια , οπνς ifi intwrt
cis congregentur, tamen uno fpiritu, hocefl,
X àvf-ttti temï rùi cuirai νμίρας irtpttÇ /φύ 1WÇ
divina voluntate & nutu foventur . Ve tira,
igitur fanâitatis prudentia fecum reputet , vxrriac ^·λ«ζΜ> , irip*( ii ανμχίαια. txtrtXtit ·
quam grave fic indecorum fit, ut iifdcnt die­ xi μ$ ης ri wfya ύμίρχς , ·>λ»ς μ8$ da tepm'ç
bus alii Jeiuniis vacent , alii agitent convi­ y? ado-taw ς^ίτήζκθβ , άλλκς Si nttfûcfrfJ^atç
via . ac port dies pafchatis, alii in fertis & txSiSoà^su νηΓΜακς «
rirt yit της «ροβτμιύτης
animorum remiffiooe verfentur , alii przfcri- ixeoop^aertu tv^ms, xi mpaçμία» ïtarûxtten «ptis jejuniis fe dedant. Quapropter illud
, ut
rèduT*” ’ **
tl^99tefi^inr v <*
decet , emdndari , & ad unam normam t.2_ _
ttto Sntf
ci, divina providentia poflulat, ficut voc om­ βτ*ντ»ς ryipai otxuapêcy . ·Οθ
xcr*
nes fatis animadvertere exirtimo. Et quoniam ixaoof&it&at /tupairFxce , ώς pnici μ^
iftud erat ita corrigendum , ut nihil nobis ^oxrivwrn qp) χ;<ι4χηκ·ιν txMwv η/μνχΜ*ό»* s’rc
cum panicidis iliis - & necis domini audori- &
dCxopriric, UZ àxarat ai
SvrntSv qjÿ
bus commune fit: eft modus ille decorus, ^f<ny//3ejwiv,
«pxTÿâyv ττς ottatfj^K /ap«L φοquem omnes ecclefie fervant, quae orbis par. "λάτηαη ixxAwiat , LtZ rtvti
xsnd riu) t^av
ter vel verfus occidentem, vel verius meri­
, Jv inxc* tti ri xapdrr<&‘
diem , vel verfus feptem trio nem incolunt , rirai g
quem nonnulli qui ad orientem habitant , χαλύς îvMv axarnt ÿyiia-ann. iÇaùric ii rü ύμι^
O

■ ripar

,a5
AMPLISSIMACOLLECTIO.
916
jamslüù PayMu«v xaXrv , Ι'τβλ/α»η, ι£ Α’φν- A m» admittunt.· idcirco omnes in prafentia
funt . ,_r
Ipfeque
eUùfim, Σχακανη,
Γαλλίαν, Bprruwev, hoc
u rede
Λ* ic
f* habere —arbitrati
l.»—in me recepi, veftram fapientiam fa­
A’>*xwn « «Ç Λι0μ$ , «λλβΑχτί ολίιυ , Α- etiam
cile affenfuram : ut quod in uxbe Roma ,
rNtfüùn iioootrn, <Μ Ποντηώχ ,
Κιλιχ/χν, in Italia, in Africa, in Ægypro, in Hifpaμια «j τρ «ÆW ανμφοήΰ φυλάτΗτ» γ^ύμ^, αβ^ nia, Gallia & Britannia, io Libya, & univin
» ipnif- ^priïfynu awit^is, λο- verfa Gracia, in diacefi Afiatica & Pontica,
^τ^·μ^οχ , tiç a μσνβν xXmwv is7v d
xatrù nk in Cilicia denique, una & confentiente fen­
/«paâ^4iw$ τήτκ <χχλ>|0*η5ν.αοθμο$ ,
qpj tentia confervetur, hoc etiam veiba pruden­
tia libenter approbet: illud feduio reputan­
αΐς τίτ» μαλζτχ xwv> τάνηί όσιντύηα ιηιβ*λ&- tes
, non folum quod in locis ance didis ma­
•Jaiy Smp iÇ · άχιιβϊίς λογισμοί xxxniiv 3οχη,

τί μι^ιμίκτ μιτά * τηί YoSxi'uv imopxÎxi tχ«wniai. *ν« Si n xt^dhatwit rtpov σίΛυτόμως hxv xoivr Tixrruv
xciau, rtu) àytumrUu tb r«-

jor ecclefiarum numerus exiilat , fed etiam
quod fanditlimuin fit, illud omnes communi
coofilio (latuere, quod reda ratio poflulare
videtur, nihil cum ,Judatorum .perjurio
habe,

•^a ioptlu μιχ
τη «ύτη ΐμίρα ιήίνηλΜαι .Β
viter comple&ar, vifurn eft communi omni­
iài ydp
J» C4> ητχύνΐ) άγιοτητι fiyai'τοα ίια-

um judicio facratiftimum pafchat is fertum uno
eodemque die celebrandum ede. Neque enim
de re tam fanda ac (blenni ulla diflenfio de­
μίί,ΐα · TMW θίτα χ^Ιγη Sià ηΰ twtww χ^ τηλχbet exiftere; & longe pulchrius eft eam fexétuv àyiuv fX/Txdxwv έιατηχνθιντυν , àrfj^»)( qui fententiam, cui nullus a fide alienus er­
Si\fô^t τίιΰ ήράνην χβ'ςχν, ù Qdav ùi αληθ<ίί ύοror, nullum vitium admixtum ût . His ita­
ηλίιΰ. χαν γάρ ο,τι 3' àv cv τοις àylon
imr- que divino judicio a tot tantiique fandis epi­
feopis ad hunc modum copftitutis, ea velut
xoxwv Tuut3e«wi ί’χρα^θη , τίτο <φρός τΐώ θ««ν dona
czlirus demifla» & divina vere manda­
βόλησο τίιύχνχφορχν »χ«. 3rd iraat twî àyamtta accipite. Nam quidquid m fandis epifeo­
τβΓί ήμJv αίίλψοΖί ί’μφανιααηκ τύ <φρογίγραμμϊ- porum conciliis decernitur, id univerfum di­
ια ηίη,
η» <·ρβ«ρημ^Μ rie χαχόλικης xt^tui vina: voluntati debet attribui . Qyamobrem
vos, ubi omnibus dileftis noftris fratribus ea
λόγον , lù tüà χαρατνιρητιν τ?ί βφτνηίτη; τβ «χyat ΐμίραί L*oSt%tdai π >ζ 3c*wpen-rfo βφ^λτη · G qur ante ^r'Pta funt, fit jam didam cathoΛ . t.
. J* .
7
«,
> »
- ·
' hae fidei formulam , & fandiflimi diei pa5.Χβθ“μ<^’’<’νΛΤ fchatù obfervationem demandaveritis , eatkrn
irpaç ΐ/αθίΟΉΡί οψο‘ αφίχνμαι.,ipfi
C*approbare,
μια (l τη χύ
&­ effecta reddere debetis: ut
τη" ϊμίρα rlw αγίαν μ& ύμύν ioprlm' ίτητίλΐ- hmulatque in pietatis veftra confpeAum jamται iuvv^J, >ù Train-v ρ,ιχαμιθ’ ΰμύ> £Soxti<rut
pridem a me defideratum pervenero, uno
eodemque dic vobifeum una facrofanftum fe­
o^wopév rlw' ϊιχβολιχίιυ ΰμότκτα uni ris θκΛ
rtum recolere portim, & Gmul omnium cau­
Suvauwi Jlà “φ ϊΐΛπίρο* npdfyuv αντιριμι ylu> * àxta permagnam animo capiam voluptatem ,
μάζχσιχ ît ταντπχί της ιμιπρας ntrw < πρνηί
cum intellexero , diabolicam crudelitatem a
χ,όμονοίας, /.'γα^ΓηςιΒί bMWî μ&ϊμών avant μdivina virtute per veftra rc&e facta prorfus
•ψν tJ xavdlfp^im χ. <Γ<-τηςι Θίώ . ο Θιόί ’’μας
proHigatam effe : & fide noftra ubique flo­
rente , pace itidem & concordia , hymnos
βυλαξβι β&λφ·/ αγαπητοί.
cum gratiarum aâione vobifeum concinam
in laudem benefaâoris & falvatoris Dei ,
Dqui vos , fratres cariiUmi , fervet incolu­
mes ·
ΤλοΠχ μο βν το"!ς β?τ·λ«φ^ί7τι τηί(7αυβί« αHac igitur abfentibus a concilio per Ute­
<ίΓηλί.
J, βτυυίληλυθόπιί ι’φιλοφρονησατο χ, ns fignihravit : eas autem qui convenerant,
lermonibus atque muneribus multis benigne
λνγοις », Αίρβκ. ττολλαί Si Γιβαίχς £Çt*ic&wxt
χιλΧύταί , xaTti τούτον iitaoxu âtravmf · τβί μο excepit. Cum autem plures Medos prapara­
ri juiiitTet , fimul omnibus epulum dedit ,
ιχισνμνήρικ Λμοξατιζος λαβών, Tt* St «X>b;3h& illurtriores quidem mcnfa tua dignatus
λ<ίν fîi nti α>λαζ ^χχιζας . $ίασάμ3μ9~ & τηαί eft, abos vero ad alias menlas dimiflt. Cum
TW ΐιξ«ί ίφθαλμο'ί « «χονπχς, α>λ’ ίχχιχομμί- amem vidilfet dextros oculos quibufdam efνβς , χρ) μαθνν νς η rrrei rku £<rifit<av το' tîi folfos, & inteilcxiffet conftantiam pietatis &
fidei in Chriftum cladis ejus caufam fuirte ;
Χ^ιτ·* iipatov τί xa-^ss t^urre αίτιον,
labia vulneribus admovens , fefe ofculo beτοίς^αύμασι TpoaCA-lwoyùi, iàxwtho t’x«0C*' τώ
φίληματι -du Αλνγίαν ÎhiîAa . ήλος 3t τί σνμπο- nedi&ionem inde eruere credebat . Convivio
peraâo , alia dona rurfus iis attulit : quinαϊβ λαβόντος, trtpx ττάλο αϊτοί ς wpo<rc*vo%f
E etiam literas ad provinciarum pczfcftos de­
οα· χ, μϊντοιί} ράμματα πρός τνς i^S fdvJvxporxdit , mandavitque ut virgiuibus perpetuam
tA®vtbç 3ι3ωχΟ* αρχοντης , καθ'ixàsïw χάλινγοvirginitatem voventibus, <5c viduis, &. iis qui
divinis minifteriis obeundis coniecrati effent ,
pryîoSxt raptyytuv ά^αρθίνοις χ} γήραις, xj τοι ί
τη θ«αλ«ΓΒρ^/α άφιιραμίνοιςίτνίσιχοτπφ/ιπα,φ/- iu fmgulis civitatibus annua frumenta fuppeλοτιμ/αμαίλον, ηττίτΐΐμίλησας. τπο'ωνχ^ dirarentur, qua: non tam egentium neceflitate, quam fua ijpfius magnificentia menfus ell.
Εύστβιοί · Παμφίλβ Ζιχλαμβάναν oèi nui Λι^ή ‘
De quibus & Eufebius Pamphili differens in L«>. , <k ·■
Στ» 3η τίς άγιοί ΐαισχοτη; μ^ χλώτης Sam Χλα- hunc fere loquitur modum : Sic denique fan·
βί-ίαί ΰιαναπαϊσας ό τχνΛφημ©- *; ηΛ'οπίτε, βχ·
dos eptfcopos cum maxima reverentia interquicφοράν,
χαλλιβν t m&ai τη' γνάμη rtûrn, C* n
ϋιμΐα fftv α^λοτ^χς αλχνηί χ^άμαρτήμαης im~

r Legend am ex MS. oottro, ν·»

-b

P27

CONCILIOROMOMNIÜM.

quiefcere factenrMaudabilis prorfua ac fidelifli- ArrAdCi Kaaretrrfy^·, <rvrnt£ap$/«$ rr «φα( /»«mus imperator Conftantinus , praecipienfque h('»w «Zxaft, τΰς tetrntf
. ot fi trani'testât
illos domum redire, omnes dimifit. Ipfi ve- «xid· dC^paewqi
~
---- · ΰφάτΜΤί
·
' yni·
Aarrav μία
ro cum Ixtitia multa redierunt. Obtinebat μη Tapa raie »α«, zap atorjJ βασιλά σνμφοοτηaptem apud omnes una in pofterum fenten­ θΰπι, σνηητημίηη Zrrtp (ίς ti σνμσ.
ιχμαοtia, in quam pnefente imperatore confpirarunt, conjundis relut in unum corpus iis xpù διφψΜννν. yatptn lïnre £«rrA& tri rixaqui diu feparati fuerant. Imperator igitur Ic­ roftièpacrt, τνς μη ταρατυ^ϊα-/ ni" rvroSy tTtrtus ob retn feliciter geftam, iis qui concilio xotwî x«pra» dWaAî Si tTtrthwiSvptÎT· · Azote
non interfuerunt, epifeopis, uberem frudum n ziσι, η7ς n ur’ atypùi *»7« αμφί rec zeAwc
per epiftolas dabat .* populis omnibus tam oèxatn, χρημάη» αφθβη* IraJàrpç wétàat ζαagros quam civitates habitantibus , pecunia­ petfAdûr» · ZSi «n ytpoupo» rliù topriw τις fix»·
rum effufas largitiones fieri jubebat . Hoc
modo vicefimum fui regni annum condeco­ σνττίς «uni βασ&ώας · rxqftJaa'rw fjfy »tf<
rabat . Sexto quidem decimo anno & fexto μησίν Ιξ της βχσιλίάας αντϊ , χο&Ζς i£ avwripw ô
menfe regni fui, juxta reteres hiftorias , utB• Xôyoi oirtSfefy, xanl tu ταλαηί inynpuan, τηρ
fupra diximus, fandum epifeoporum conci­ àyteot ffS tTKTtÔTW a’iUMtdpoiaw owioJ·». mwlium congregavit. Anno vero vicefimo cum ffi Si ?th Î^ÀivatHvv rà της owioSo enu/iStfW,
fynodi conventum diflolviftct, in fuas paroe­
βΜλυσΧΧ Γχατ·ν Μ ηκ îSt« ταροιχΐοκ , χαθίς
cias , ut didum eft , unumquemque dimifit.
Ego autem, que in ipfa fanda fynodo de «•ρβανατ&ηχτβι ΐ iyZ Si ruer aùry τ» âyiqietuwτης χαχόλικης ÿ όρθοίοξ» x/rw, rii
catholica & orthodoxa fide , & veneranda Sq>
fandi pafchafis feftivitate, de divini ecclefia- η πβχσμΐ* ioprrq τί aytn ««%«,
tîsmflici officii conftitutionibus, & de ipfiosdifci- xAwacrrxÎi^fwXwnip^açijiTvirtJfrfwr, ffSn
plinz canonibus judicata & definita funt , x*d της c* *ÛT>5 Æmfi'jtç xan/ww χ^θαίτη <etcum ad pleniffimam eorum fecuritatem qui
Ocint οντβξβί χΛΤ»ί ύνυοΛμη τη St τη buDwiethoc feripto utentur, in hac ecclefiaftica hiΐιχη rrt&ip, «pèf τλιφττιπύυ αιτ<>άλ«α> ifSdrftoria, ut potui, ordine propofuerim , huic
nJ St Tfi ypoipfjMTt, dmuzd’® χβτνηΰτω
fermoni finem imponam: reliqua prorfus lau­
dabilis atque fideliflimi imperatoris pia pro fi­ tw
· τΒ.λΜτα tb τβαΛ^μ» wrm ββπ~
de ftudia tn tertio commentario relaturum λίνς £<ηβη ùrip της rirtox σΊηίβαμΛτν or rtime reputans , in gloriam omnium noftrum -----------_
'Tttftu rtwtSàf σντη^μβτι , «ç SOÇoa w
filv.it ens Chrifti, & in manifeftiftimam pie- p
ΐμύν ewrnp& Xeidi, iÇ fèi &xpytr«TÜjj
tatis demonftrationem imperatoris noftri fideliftimi . Illud folum hic addere neceflarium obroS&fyv τη τϊ τ/τοπίτχ τϊ βχσιλίνς £<rf/3féaç exiftimavi ( non extra rem etTe arbitratus , ίχ^ημόν^ «peeÿAw άντεώθ® àvjtyxwwyn^ùu·
fed valde accommodatum ) eorum fcilicet μη irtipfpyov nynrip^^ , «»a iÇ λ/αο αρμοί/·* ·
epifeoporum nomina, qui ex communi om­ tb iÇji txreTtdxw Μμβτν ,
tîxo n xervï xttyrur
nium epifeoporum confenfu in provincias
tirta-xit^t têç tbî βπβοτΒχϊ yiî ίηφχήκ c aXfvubique terrarum miffi funt .- per quos
quz a fynodo fuerant judicata, per fynodicas ruv · St uv nt/®· τηςewiSn xeiOctru, l^gt*ewSiepiftolas, & laudatiftimi regis literas, ad om­ χύν httroXàr xJ i tb ««vdLqntpui /SemArwc γρβμμΛnes fandas fub coelo Dei ecclcfias funttranf- tuv , rtiacuq Sttrtpt^em τα7ς ι?<· nut npootdv aytcuf
milTa, in gloriam Dei Patris , & Filii ejus τβθίϊ ιχχλησ-Ιβυς, (ίς So^oot τβΘτβ χ. τ» wbcuJJefu Chrifti domini noftri, & fandi Spiritus. τβ Ι’βγβ XeXM τί xue/s
, xj τϊ oryin πν4ί- .
Amen .
μ«τ&. ΑμΙιν.
Catalogus faniiorum epifcoponm , per quos fastfit, ntagna & ttntverjaiis jrnodns Nutt coa<*?■», mifit omnibus tn toto orbe terrarum Det
ecclrfiss ea, qua ab tpfis per Sptntnni fanflum
in ea conflit uta junt.

Κοετάλβγος Φ iyiw intrxiitt», St Ζν new·αν- .
η7ς CK ^txodaiytct iÇ puydAn £ ο^χΜ^μιχ^
awi>S9* ΤΛίς «να τίω ο/χχ/φίίατ ί’χχλχσ/α/δ τϊ

Θτβ Sttn^\lsocn το c* βύτη St tuj^S taxfjpSjptt,
Cto τί eytv χτ<£ρίατφ'.

'ΣΙΌΣ »’xr'axo?roiKBpÎB0»is τα7ί χοτβ Faiptnr,
SIUS epifcopus Cordubx fandis Dei ec< Γταλ/'αν,^ Σχα>/«> »àaav,^ toFs C» w7<
clefiis, quae Romz funt, & Italia & HiΑωτο?? rûviat nrÇ ί««χί<να xar’ ίμί χση ton τί Q’fpania tot*, & in reliquis ulterius nationibus
ufque ad Oceanum commorantibus , per eos »ανβ, atytxti τϊ Θίβ rxxAxar arç
(■„ qui cum ipfo erant , Romanos presbyteros * κορισβυτίρΜ Ρ’ΰμης Β/τι*®~ < B/xCrr/«.
ViAoic* .
Vitonem & Vincentium.
ΛΆίξανίρ®* A’A^avJperoi au® A’^owrrw τ·Alexander Alexandri® cum Athanafio tunc n àpytSjffxivv ont, τ»7ς xar* A’rwrm riaa»,
archidiacono, ecclefiis per totam Ægyptum ,
Λιβοάυ, >Ç ricrncroAo', nyj TB ομορβ nimç,
Libyam , & Pentapolim , & regiones finiti­ t uç T^s της VuSiaç ίτορχιύν.
mas, ufque ad Indi® provincias.
E
Maxdtrtt ΓίροτολύμΐΜ eût Ei<s0r'yi τί Παμ-

O

Macarius H ierofolymorum cum Eufebio
Pamphili epifcopo Czfarez Palae ft i nat, eccle­
fiis in Palzftina, Arabia & Phoenicia.
Euftathius epifcopus Antiochi® magnx om­
nibus in Cœlefyria, in Mefopotamia, & Ci­
licia utraque.
Joannes Pcrfa , ecclefiis in tota Perfia &
magna India.

Ο

φ/λΒ ίτισχότφ KatctxpdoK , τούς χοτβ ΠαλαττιvLut, 1Ç Α’ρχβίαιν xj Φοσ/χΰν.
Eurad/a' A'rr/oyHaç της μιγάλης ταΐς χαηΐ
xer’A/w,
Μισοποτσμί'οα τασαν, ιζΚ<-.
^txitet ixxripatif.

Γωανιτί Fli/xnjS της C* FlrpetSt Τιχση , W τη"
ptyiNq Ttàt*.

Awi»-

AMPLISSIMA

COLLECTI O.

pjo

Aswti^ KarrapMS Karraiwas · nmit-A Leontius Ccfanec Cappadocia: , magnum
-- ------- · __
x>jwas re xulm ùùbwrtvp*
τα7ς x«r aôrfu ecclefie domini ornamentum, ecciefiis in ea­
dem Cappadocia, Galatia, Ponto Dtofponti,
Kanaiwiar , Γαλατίαν , Π·ντν Δλο-τογγ» ,
Paphlagonia, in Ponto * Polemaico, Arme­
Παφλα^ονι», Πο»ην·Πολ«Λχΐχ», Ap^cr/o nia parva & magna.
μζχραν xi μνχαλίαι.
,
Theonis Cyzici, ecciefiis in Afia, & Hei&faràs Κυζ/'χβ τα7ΐ χατΰ τίιύ K'rita Κ Ε λλνlefponto. &. Lydia, dt Caria , per epifeopos
qui fub ipfo arant, Eutychium ùmyrn·, &
ewwsw, Λυί/αντί, iÇ Κακίαν,
ut «tiw
Marinum Troadis.
irhTxor·* EcTn^fo
, xj Mati/β TpwatJsf.
Α'λιζανίρΟ* ©fOjiXoxixrc ÎrJt
wr‘ a’pfw n- * Alexander Theftalonicz, per eos qui fub
ipfo cenfcntur, ecciefiis in Macedonia prima
Aerrair , rare xard MaxfWav afvrlu/ xJ
& fecunda , cum iis que in Graecia & Euro­
fay , evr τί" Etta'èr , tLu.1t Eàpoixlw »«<Γβν» pa iota, in utraque Scythia, fic omnibus de­
nique in Illyrico, Tbdfalia & Achaja.
Σχυθίαν txanpay, *à Ta“ç *χΓ“ ” IXXi<4xw«»«•ακ, θκναλ/ανη £ Α'χαΐ'αν.
.....
ΛαοΑ/χόα; τχ7ς χαηί ΗιύΦρν>/«Β Nunechius Laodice· epifeopus, ecciefiis qu»
Λ . t
m
in Phrvpia
Phrygia nrima
prima & fecunda.
/Wfwmy Kj à&npav.
Protogenes ille admirabilis Sardie· civitatis
Πραη^ύκ ό θαυμάσιος
Σαρίαίί ,
epifeopus, in Dacia b, Calabria , Dardania, b «n· «ft
Calabru A*«
ûv ûuixtJt * Καλαος/α , àapSarlx, xJ Tats api- & provinciis finitimis.
vvttn livr r·pats Tints.

KfxtXtaràç κίλτος Καρθα$ί»Κ , ra7s xatu κχσχς ns tsaf^taç, ns n A'œpaiç, Çtù. Ν*μ/-

Cscilianus Carthaginenfit epifeopus, fandis
Dei ecciefiis in omnibus provinciis Africae ,
Numidic, & Mauritanie utriufque.

cvntior· ba­
lla provincia
:a<«r <r«ta
Hadriatica*
SicaluaaiM

?<ας, iÇ Mawtrroyraf βΐμφοττρχς , itrais àjrt at; τί
«staaia.
Θιί eoArrrtats.
Piftns Marcianopolis epifeopus, ecciefiis in
c
Π/ΓΟί Μ,βρχιχητολκύς, tb7c χαηχτία ΜιατΑ» ,1 Myfia, Athenarum, & Gallorum gentibus ', Gallo-Grzciaoi fir* Ga­
χ} 7W τφ Α’θύνών xj Γάλλ»» f-θντ, $ txïs τΜ- & civitatibus qua: his vicine funt.
latia» iatalllfit ; qai va­
mewpwç τβτυν νόλισο.
ro ft at lilt
Alexander Conftantinopolis tunc folum Athcai,
Α'λιξβτ,'ίρ#' K(vwarvTry«xo?.fc^ τίπ «ρίτβόπAve
Athana , taρ#* !τι ών, Hi irrfw Ji >g της txtrwrtxrK itpa-*Cpresbyter, poftea vero eçdcfue illius epifeopa- qvirciar
tum fort itus, cum Paulo tunc le&ore, atque Noti·. ia
rtias της αντίδι rxxAiwrai Χαχών , au» Παόλν
ipfius notario, ecciefiis omnium Cycladum in­
rrr τίπ ara^rwoi όντι, ι£ νοτπςίρ aura , ms C# fularum.
ms y»iro/i rarars KwtXacny.
Ονηι τανπς βι «γιοι xi α’τοτολ/χο/ avSpts raHi omnes faufti atque apoftolici viri om­
ca/snuf ÛQ» nv àpave'v «ytats τ« Θί« fxxXi»a-/ari nibus fub cœlo fanâis Dei ecciefiis , quae in
nr ον τί Νιχαιων iyta μ^γχλη χ} ο/χκ^ιχί σν- fanda, magna & generali fynodo ada funt ,
omnibus ubique terrarum tradiderunt, ut jam
ydiy/ xfxe//4û« ί^χορθ/χΧσαΐ'ττ; , τανητνί γτις
a nobis didum fuit.
aaf>tiux.aï, χαθα άρτιας ô λόχφ* aiTidw£cs.
ΛΟΓΟΣ

LIBER

ΤΡΙΤΟΣ.

Κ«νΓαντ7>®^ «rt/îardi A

ιζ ■ A’pnayoî;.

TERTIUS.

Cnfiaatiwi Aag^fias Aria tf Ariattu.

D’ TLAALUS interpres , re vera effigies
ΑΚΟΣ rp/u»tydC; αΰηχρημχ πχών π (f asty­
■ IVL. qwedarn & imago diaboli eft . Ut
cis ί<Ί τβ <5^00λβ. ατηρ yàp ixhvov οι S^ôoi
enim illum pariti artifices ad omnem dece­
xXarai <wf»ôsa’rans StKtap τλαττβιπν , ο/ον«χαλ- ptionis dolum effingunt, velut pulchritudinis
λβ« aùrd &wptM4av <βρβτ/Ληχα»ώμ^Λ , «ΰχίτγ fbrmxque decus affingentes illi , natura fua
χαθαναξ Svrt τ» φώτΗ, όπως α» τίρ ταλατχι^βί α- plane turpiflimo, ut miferos mortales perdat,
errorem iis objiciens , eodem plane modo ,
xoXXlvî TrAjottu αΰηΐς xBforeivoi * iiv aùrw à wç av
ui opinor , facit, cui illud folum Audio di­
oi/jutt 'Çlirw TroôjTf-tcy, v μίνον orreJvi άξιο/ τβτ
gnum videtur, ut noxia impudentis & auda­
t*y«i Joxfî, rv, Tt! τη; ο/’χπαί ΐταμότητ^ ίηλχτνί- ci· fux pharmace profufius omnibus objiciet.
Etenim novam , nec poft homines natos un­
fja ίφαίάς ^Bf^iyKi^ai ■ ntyâp nt ^xLu , 1Ç αφ
e ytyoïariv avSpwrot, βίοτώχβπ φανπσ-αν axrr/as quam vifam , infidelitatis fidem inducit .
r-ira’^H aim . Siixtf sic* riis αληθΗαςάραα’ϊάίον Quamobrem nec a veritate abhorrere illud
videtur jampridem divina oratione explica­
ίχίόν «atvtrui , τν τταλαι τ>Γ -*>«α éfirft Smp&pwMitum , quod ad malum funt lapientes . Quid
w», on «y oc τνχχχβ/ΗίΗβ-οφΟί. τ( J ar rts tx«ve E enim quiipUn, dixerit illum confilii capiendi7"'
tIlùtS /SeXdCtsvar χάςρ aJniy ατολωλιχο'
gratiam
perdidifle, qui non amplius fublevani, μτριίτι χβφίσ-μβ nya fTtxetiay tupat^at tirtStr tionis auxilium ullum invenire expetit ?Quorμϋτ: ri niriw φημι
ΧςίΓίΧ^ίΓ»» xt’e* χι<* · fum igitur, Chrifie Chrifte , Domine L)oτι Ιιίχβη ^μίς ττ Anrieroy ΐτημίρΜ τί^άertu i rm- mine7 quorfum nos quotidie predones vulne­
rant ? Stat ex adverfo dura quedam & vio­
xee J^jfarriaÇ XhviÎ τις fiteua ήΛμ», βρνχίηϋ inetlent» audacia, fremit frendetque dentibus in­
Tt^juranr ίϋνηίύα-μορφ^ùr‘artuias, χ^τβαηfamia deformis , & innumeris fauciata cri­
Saintçΐγχλήμχστν. j£n> μΒμ ntcuiù
minibus. Ipfa certe in lege & promulgatio­
vêpi^ xJ tJ mes <re χηρύγμβτι, Jamp ησι ζβλχις ‘Ç’rne nominis tui velut quibufdam procellis &
Nnn
maCnrtL Gfaérai. Tom. II._________

Κ

I Citatur b»c Epiftola ab Epi. ·η!ο
I· M5. nuftto > XaAe#e»> . « mua

f

haref. ·«■

que «U

>f ·» t . Hard,

Arianoruœ

num.

9. HarJ.

93Ι

C Ο Ν C I L I Ο R U Μ

Ο Μ N I U Μ

*ρ

malorum fluâibuc dispAa, e fl un dit pernicio- A χΐ/μΐαιχχοαά $/ρ$ορχμ^,7ίξίρ&γ(ΤΙιι (tycfaihMS
la v«rba > eaquc icribêns in lucem edit, <JU< λόγος , γράφησαίί
*“ τντνς
‘
'
. , Sf
·»·.·
ιχφαίνοι
άίίχοτι ό· tjSr
nunqnam »u, qui cura «renio Pane tui ipliuj ai'i/y riîf σαυτϊ χνςγης τJ χατζ) auuôxa'p£a*, nu $
fonte una exiÜis , tn cognitione tui defini- vtfj atauri γνΰσισιν αφΰ&σας. <τη.ιχφ« if ϊλως G
vifti. Cogit omnioo êt convehit graves âc ini­
σνμφορΑ ie-tvaarntx, άνομα άσιβημαητ vum
quas impietates , nunc quidem linguas crifpaus , nunc vero, iterum mi ferorum ûudiis tw ^λώτns xpaiaimaa. nui Γ αιΓ <άλη< nu s rjo «elata, quos ipfa prefentes poe fccuritate de­ θλί*»β·«¥ί«7{ ίηαιρομΰμη, <s îx o3h« αυτή <acipit fimu! & coriumpit . Jam autem volo ρόνη,ς όξαπτατά < φθ«ρ*<. βίλομαι it ai» τβ aopotprshdis ipftus ingenium expendere . Quid ipoaùrns rbjj φύσιν cjfyniaat. τί ^άρ 5«
; i
eniin ait? Aut teneamus, inquit, cujus jam
χατίχωμβμ, φησιν , m Bon /«^parsis γιγίναρ8μ . η
compotes facti fumus ; aut fiat ficut ipfi vo­
lumus . Cecidir, & cecidit quidem interfe- •fyiàv «s αυτ»/' βχλομίθα. xt nvMt, χ. τυϋτη ηι» φυσίν , * ittvôrnat χα­
âus: dolo ne, inquit, an atroci aliqua cal­ «ruxO «<«φύ/4“^' . <τ«μ>άν μόνον ηγέϊπιι, ôità
liditate, nihil lefert. Illud folum grande du- νεργίας , «3c*
cit, quod propter pravas rogitationes in ip-B χονηραί ixnoiaseisauTw είσιρρόη . χλή&η , ψησίν ,
fum irtepfit . Multitudinem , inquit , habe- ‘~X6|4~m ’ αοροβήσο^ιαι in μιχρόν αιίης
.....................
...
*«/’ ni «poadry,
mus. Progrediar & ipfe pattlo ulterius , ut νςάν/ÎS της μανίας χολΐμαν ^ίαττς'βμωμαι . αύης
infani belli fpeAator fiam: ipfe inquam pro­
grediar , infanorum bella fedare antea foli- ίφίω ΐγω «υροβήσομαι, crài?pS αφρονών χολιμος
tus . Age fane Mars Ari , clypeis utendum xaûtiv &ίω3ά, άγι ίη A’fs A’pcvt, άσηϋων * η *
ell : ne tu hoc feceris , obfecro .· detineat χρεία . μησύγί τίη »οπί<τηί ôutÆo/4m . ί xt<%tn>
igitur te Veneris congreffus. Verum urinam
w erf η τηί A ’vpoirriK ομιλία. αλλά γάρ «θί νς
quemadmodum turba plautibilis videris, fic η7ς σχλοις «e/ra aunxxponicQai ioxéis, btu σοι τη
& pietate vigeres erga Chnilum . Ecce ite- τί£χτ»μ Xe/re'y dCri/Sn» χβροτίύ α’χμάζπν. 73a in
lum fupplex venio, & armorum copia pol­
lens , pugnare nolo : Chrifti vero fide muni­ χάλι* au txt njs ίρχομαι, £ η7ς οχλοις xàv χλη9ος
ητtus , cum te fanare, tum alios curare volo. ίχύο*, μαχίάαι μ3μ »< ίδιλω. τρ if tb
Cur igitur ais ea te facere qu« moribus tuis Φραγμ8ρ<& <βίς«, at π ίάσανδαι χ,τες άϊλχςΰίnon conveniunt? Sed qua quiete, dic mihi, ραχώσαι βΐλομαι, τί εν φνς ηΰη «ραττΜ», â μη
dic ouzfo, aut quibus copiis cinâus, vel po-C τνι ς n^eat -νηβαηχί η7ς σο7ς ; α>λα μετά antas ησυ­
tius quo temeritatis provenus ? O audaciam χίας, άτιμοι, η τσα nte/uarax 7«βχ/3^3λη^4ΰ^ ,
fulmme vindicandam Audite qu« nuper mi­
hi indicavit , calamo virus inftillante fen- μάλλον St, ι’φ ο,τι <9po«fnH«c fλ»)λαχώ$ ; ωτίλμτκ ΰχο χιραυνά αξίας xa3atpt$ljû>ou' αχόσαπγάρ
bens : hic, inqiwt, credimus. Deinde addens
nefeio que infolenter , & valde accurate ela­ a διίήλωχι «wpùinvτοοώς μι, ιόν àroraÇom γράφνν
borata, progreffiis ulterius , nihil acerbitatis t$ χαλάιχψ. Sru , φησί ,τ<Γ<4.ομζυ · ^ταίμαιχοροoinibr , iod omnem, ut ita. dicam , demen­ οΰκς « οι ia arm σοβαρά χύς χ; μαλα αχ&βως cJ^ntia thelaurum aperuit ; Expellimur . inquit , σχημί^οα, /tovoiuv χορρωτέρω, bJc» ο , t: ?{Ü Shw?/
& receptionis noftrie fecuriras omnis tolli­
ântotûxna^ ♦ α>λ’ ολον ώς αν άχη τις w τχς χαρα~
tur . Sed hxc parum ad rem ; qur loquun­
νο 'αί Ιτΰίφξί θησαυρόν. αιπλαυνομίθα, φησί, >Ç
tur attendite : ipfms enim verbis utar . Ro­
gamus, inquit . fi in eadem fententia manear tLuj ts ^tait^luMt ημάς etittav αφαιρίνηι ’ αλλ’
Alexandria epifeopus , facultatem nobis poft- «sic* τω rttùn χορός τό ^œâiγμa ' η7ς it ίξής αοροσίbac dari ex legis prxfcripto legitimos & ne· ^îtî τη wSv.cuJtb γάρ γρήσομοα η7ς ρτμαισι.ίιόμιβα.,
cefianos cultus Deo tribuendi . O infigncniD1 φητι ν, iàv txt της αύτης ίχιράμη γνώμες ο της Α’λιimpudentiam quam veritatis Audio reprehen­ ξανίρε'ιας t χίσ\οπ9~, ήμ7ν τί Âw*s io 5lûiai xaru
di oportebat ! Quod enim illi ex animi fententia’acctdil, Ia dicionis compendio expref- τίιΟ tb νομ» itetTttfyf, tb'î &&ίσμ»ς άχαραιτήτος
fit . Quid ais inepte*’ Ditfidium fpeciofum θί οατ&ας τΛ &tίχιτιλίχν, u inviis ànuitias , h
feilicet nobis ulcus eflerati erga mc animi σχνίη της αληθόα? άχιλίγξαι xpoaixCo , ο’ ^αρ
opponere paras, ft in mak> tecum implica­ at’rçi«αθ*νίονΙι.νίτυγχανΟΛ'ον,ητοτη σύντομοιjt?
tos perdere feftinas. Quid, inquis, fi nemo φραστω; ατιταίτώσατο · τι φης anne ; itaraatv dtdignum me exiflimat qui recipiar ? illud enim
χρϊόσωτίον ήμ.7ν η σαθρόν της χατ’ ίμί άγριας ts iialiepe impuro gutture clamas. Ego vero con­
τκς txt xaxâSaw napotra tibi dicam ; Ubi ccrtinn documentum & νοίας f ηιτηγίζην μηγχνα ;
tcftimonium ingemi, tui oftendifti f Quod στλαχοττηί άηολίσαι ottXÎhç / τι' «ir, φη’ί , <w>aoportuit te diis & nominibus explicare , & ξω, « μηίήςα^ον ήγηηί μι ίίξα&αι. σσηγαρ
jserfpicue aperire, maxime cum venenati fer- ηολλάχίς tx της ανοσίας φάρυγγσς ίχβοφς' Ιγύϋ τ»~
pentes tum magis efferari foleant , quando , ναντιοτ ΐρομαί σε. xS it σαφιςγνάρισμα ι£ μαρτύρμν
m penitiftinus luftris reconditos fe efle fen- E
' τ' atturrS itavotai txtin^u; ην t^pnv at ίιαχτνξανη ,
tiunt. Illud vero valde in eo urbanum eft ,
quod fub perfotia pudoris tanto Audio Alen­ >Ç ηΐς θρίοις η7ς ανδραπίνοις σαφή χαταςχσαι, χ}
tium Amulet . Mitem & manfuetum te pa­ μαλιί^’ δτι τα ίοβόλα tp ntrüv χ} τηνηαυτα μαίλον
lam exhibes , cum malarum artium & infi- άγριοίνην ηι'φυχα·, οτβ» ιανηι ηΐς τ φοίλιύνμν^ΐς
diarum plenus multos fallas . Sed o mi fe­ dvtipuyQjin α’ο&ηπιι. txeivo if γί λ}ατ àxnm αυτό,
riam.' diabolus ut voluit, Arium nobis ini­ τι σ'χαίαίως tu μαλα xa9âxtp ύχά τι αιροσοίχηον αΖ>
quitatis officinam fecit . Accede ac dic mi­
i»i σιγίώ ηλατηο^αι. τη ρΰρ, τί %ήμ«ης τέχνη, ηhi fidei tuas documentum, & nequaquam ta­
ceas . Heus tu qui os obtortum & ingenium ■5αατο» σιαυτίν χ}χ&ροή$η σύ γι χαρέχκς. χάχων ii
ad omnem improbitatem polfides: unum di­ μυ&ων >Ç ί χιβ^ωνοϋον γί υων, τ»ς το>λΒί λ/ληβαί.
cis Deum f me fuffragatorem habes -· fic igi- α’Μ’ω της αΌλίότητος. ώς ό ηονηράς β^όληηι, βτυς

A'pnoy

M

AMPLISSIMA COLLECTIO.

A*pfefe>i|rir svemus fpraeire

pj4

A ter ftatia» . Ejufitem tffentto aie effe Dei

Vertam
quod-------principio Aneque
----------' caret ?' hoc
quoque laudo .· fic credas. Si quid ulterim
adnefti», id tollo» Si quid ad impiam fejunitionem adttruis, id nee vidare me nec inteiUgere faieor. Si corporis hofpitram ad divi­
narum fisnftionum difpenfationem «flomto ,
non reprehendo*. Si fpiriram «ternilalia in
praecellente.Terto genitum dici» , admitto .
Qpu novit Patrem , nifi qui venit a Patre ?
qnam nmrit pater» nifi quem ea ft ah marno & fine principio gemnt f Tu bypofaGm
peregrinam fubftituere putas oportere, male
utique eredem: ego vero procellentis ft omnia. pervadentis poteftatis plenitudinem Pa* «« i ««wtimn unam effe cogtiofco .
Sj igitur tu aufero ab illb, a quo ne cogita­
tione quidem conteatiedoratn auferri unquam
potuit ; additionis autem chareAcrem pro­
movet» ft figna quaftionum explicas, Ufi cui
integrem quidem ex feipfo sternitatem de­
dit, incorruptam vero' immortalitatis intelliSuivi*
(pt^tAsnuv Stiuùmu ϋικό üd. Kntiam par feipfiim, ft oedefl· fidem attriit. Abtice igitur , abiice tam fiulüt opi­
«yao&iUqç & ^«paxràpuçajvwsric , ·$ S\uf
nionis flegitium , facete ft canore. Ari, mala
pan (nnirruf
, Attéiy p Λβχλ«ιριν'^4»6ξ ad infipientium perfidiam decantans . Jure
f«wv f auJrvnffU itlsMCV}
Si fctvtn, te diabolus fua fubvertit malitia, ft qumuf*
«dararreSTt^t ι«υτν tÇsxxAnrtstf ινοτμι xiçtrjta- dam fortifie hoc jucundum effe videtur : fic
ηίββλί 3v là, ntnfieiKr 黣«θκτντν avspopMt, w enim tibi perfuades · Efi veto plane peltife­
skrii rvtÇsûfaof, «ÇrdiMaâèmpefaxmuvTurenruv rum hoc malum. Age
_ . fane reliAo illo abfiaréffâSwv. rixtTuçipain o rompes τη inuri xstwçp»- C darqm opinioaum ftudio; ornder Ari‘ ,, au·
____ ________
. Non. Non
fentis fente
te ab t<
p
v * o ·
~ d·: tecum
emm diffêro
ψατ» xaxr et, tm f pif» invs wl n nttn» κνα/ «μη. ecclefia Dei ejeAum? periifii , certo feias ,

«ÇpuiJsqxriCTverarrornrM. JripKarepssrJmST’·oev, rïutSi owtr dÇqpjfovw upèç renyst «f«rep|ùt *
cfetAf^asc ©»·»; «dpnptoars^ifrurpu, Sro fpréw.
rie dr/osiuin* «retp^wqp) «nXAntrwAa^te river
ode; ctpy*>-nn. îruxfcdLs. rirr xrperrfywaqpe«*χλΙχ»κ , vît «ùteupsS.' rir/mpvf <rf0»£«e/rpMV
*νγ**ηητηις , tvtv an appïr, in sv£é epiaXa^ri.
ririu vie-wpuctH ξθ/xitmpaçsixavqpu'urf firii’Z9ffQ**St «apscXatpq&ivrt, « «»»J«t/pui£a>.ri ri muv/Mt ? airJiÎTXTvç ce τύ ùtipfjçtrri Xv>q»^f)l^vw«9«/
./1M ,1U
. ■ , . ni ΐγν>
T<rr_ rtraanfi
..___ , ,dpui
, .r ..
u
λίγκς
Sr^optstr
α’Αθ»»»
«νβτίτβ^Κ;
i’ ■
y* - —-îj
---*
- —
~
■ -· ■ _ àtetp^M «ürv 7f*$vw ; ro fjîfi ihôsttrtr
xjurvnÎTTWvwMÎftv, aaxJçWw
· ij»u if î
νηρτζν^ν >Ç t »/ verni ίιαηϊβτκίανκ/Μνς ni χλιίρ»μ«χ«7οςι^Μ«9 ûristVjurmteMzjMMurxw, te rw'yujv f$ri «^ettfîiç βίτ Îxhm , aV w

JnsyxpmuiTW xr'Xtexetç.kr W r«rmdA>>deiov nxeηή+lpt Ja ris cr vwcu-rvinipuùn
ûireiïMγϋς,ίκην Satpim A pen· β-οί γκρ ^λίγημν.τϋς
(xxAtw'asIrin riSfi àimuKnpuypCJroc û attdàmeni^u^etf, ro7«3’<,e«»ya»!pÀ<4ia*f*ew"T*»
rlwxefinivm xaRute/W«sera». «>λ*sptes, ws οχ;Xw evpnfimri <rri ,>Ç rik qpam'Jcs «χτλαΰηίκην.
«nu Jd /urxpèv üro*ç<av nt amt, « areew A'pt-a,
mués f rreurri «yorav. rù Si u romuv xnSfpur &tK ,
dt^àsriitf TjSAtyegc*v,ri xhuM t\wn- tywyxp

nifi tcipfiun refpiciens, dementiam tuam da»
mnes. Sed dices magnam multitudinem ho­
minum te adjuvare, ft coras tuas fublevare ·
Audi igitur paululum aures tuas fubmittens,
o impie Ari , ft intellige tuam dementiam .
Tu vero Deui qui omnium curam geris, adfis benignus iis que dicuntur, fi cx fidefunt»
Ego enim homo tuus divina providentia fre­
tus , ex fermturis Grsxis ft Romanis , iifque vetufiiffimis , iofiuuam Arii aperta de­
mon firabo ante ter mille annos ab Erythnca
ée-vsûvdpwrsc/Aro^yuvTiu/jrapùmav «pspijdHar, prrfrgnifieatam atque peudiAam: ait enim ilsû if f>XluMxns,<<x PeMjKrxwcvparoicrarvoaîpvm»-^'D Ia : V· tibi Libya in maritimis fita locis :
veniet ronn
enim tempos
tempus tn
in quo
quo cum
cum popuio
populo a&
7> .
t i t rr * s> >
·»· Ύ >
venter
TOTXTa.<^?" <»Μ«?Αρ«Β/χ«/«,·ρ·ΐ^λ/Μ- gjj^ tu„ cert.\nen grave, durumftomnrndvxoTDrEpu&pKs vpsrôndHvnrTr ^mpsfit-' nino difficile
»—··-■.
fubire cogeris, ex quo omnium
pt&ünv. tφ* yàfixiifW. Oui/ rar Arfivi cr <«* fides & pictas judicabitur : tu vero ad extre­
mum exitium devergis.* vos enim celeftium
pocX/ars Xte^cfet^dpsrs *
rvr xmpaf, Cr
Sipn» 19 Tevujr»c^v>«rripwv Smvvv or^StMC «J - florum receptaculum convellere aufi eftls, ft
morfu diicerpere , atque adeo ferreis pollui μ»ηζ r«ry^eAfXovJxfAfirir<wr^x«s9>ira,<>*s ae/
ilis dentibus. Quid igitur callida veterator ,
ritfovpiv ris ά'χαντβί χίπνςη xJ dCr^ùrc
ubi locorum effe feteris f IMic fcilket : ha­
<rmu ’ n Si <9f9t e^artw «rmxXz«rs xarrwpopis * v- beo enim literas, qua» ad me luroris tui ca­
fM<i
liftait» <K9&Sv nSwntw «iwmreu lamo fcripfifii , in quibus ais omnem Li­
■ηηλμ^αη, impart α-πφβξβι ' pc,i in min- bye populum coofpirare tecum ad Glutem .
par; f^pstotn vais àSàrt. rt Sün , w acoSf^/xv^is St vero negaveris h®c ita fe habere , Deum
ewnw rixou roi êpioXe^ris; sari i^vÔTt'aari^i γήρ tefior, me vatuftiffimum Erythrmn exemplar
^EGrmce feriptum habere, quod Alexandriana
ex vdtfàpptrm , « raS τηί μα*<κ χαλβίμ^ «pas μί mittam, ut quam cltiflime pereas . Anae tu
îrs^stpot^uc , Ce oJç <prs aiora ris AZ/kw Sâpt» evp- fine peccato furcifer ? anne- maniftfie peri*
' ψΐφβν^Μν rnnfàfrtmiùnSnra' ei Si s φίβνς ifti mifer , tanto malo ciKumfeptos f No­
Tta/ri Stvî ίχκ* , pafTÛftpai nSn rir Star, n plwaf- vimus quid moliaris: quas cura , quis metus
^ffuamw ris EpuOpes rixri» , Sieuo- te perturbet, non nos latet infelix ft cafaTmnrpchf ^XiJrnK, rie Α*λ«ξοη4ρ»όιη> «xars’Mtev, mitofe. O mentis tuar ftuporem , qui mor­
& inopiam animo tnc non reprimis ,
ùi tbtfriH <τνλοΜ. rire rv «toqMtpvum^sîiMpu- bum
impie; qui veritatem variis confodis 1er*
va^eps/rintdruaaSssûreAaiXu;*«ύλη, ntirfSit- moiaibus : & cum talis fis , nos vitupera­
fjS ntjtnt%tepàfa ;
‘<* ri Zy^rip^u*· re non vereris , ft nunc redarguens, ut ti­
va/«*prer?ct vriréev^pstTrcelses, ·λιληθίθ*Β- bi videtur , nunc vero commonens tamNnn a
quam
)Cnpi. GtotraL Tom. IL

W

C O N C I L 1 O R U M

O M N I U M

quam fida & dofirina prarftvntior , a quo λ μάς, «3Sût hutxL n/uumtpt. «à τί?ς άμβλόταης
fcilicet mrferi auxilium fibi fuppedttari eu- σ4»
— t..t_
r, jï
---- ~
♦pcMb, ·(
»Si? τίιυ νότον _?.?
Wcl ^μχχβνι
’βν—της repiunt : ta met fi neque congredi cum tali ο- curri ψυχίί apatiMni 4 «voewâc τίώ«λόθΗ«ν wportet , neque omnino illum compellare ,
nifi quis in fubdolis hujus verbis reAe vi­ χίλις ίιορόττοιςλόγοις'ΐί, rwïrvç wv m αίγμόη 9 μας
vendi fpem & in verfibus reconditam ef­ Ψ0**> x. vuo μβ* eAiy^wv ais γι oi« · yui S' «v *««t$ wAh x, Ac^orç t»χιρφόρν» * mp) m ?>»- ·
fe putet . Sed non eft hoc verum : lon­ λιν
ge fane abaft . O imprudentiam veftram , tu w «θλ/w e <«»·>«» mu/twc voeâÇri3«uyA/£ovrtu*
qui cum ifto vos commifcetis ! Quis igi­ HSM tw ùSr ruyytniSai τρ» τ>λtw <’^p/u> » ai< oAwc
tur furor vos hujus acerbam linguam & «jutw χαροτφδΐγγίά* , τλίυΐ μ μή ττς c» n/'ç ύχόafpeûum tolerare coegit f Efto , fed jam λο/ί nrr« μ,μτσι τίώ rv àp&k βιΰ iXirifa πΐςμΐ- t
ad te fermonem converto, o hominem ani­
mo imprudentem , lingua volubilem , men­ Κ·ις «iaexf7v3«< oîtnt. α^λ’ο’χ trerin. τολλό yt
te infidelem : da mihi difputationis non Sri. t»Si βληθεί ) w m Mpti ήραί ανο/α; , Sort τότφ
amplum dico & latum campum , fed cir
Tftuereyrvfv^t 1 τις αμκ ifpof ΰμίς τής χβλίτήί τόculo reâe circumfcriptum : neque putrem , B τογλατης ι$ τής ôxpwi àoa^i^at χχτίιυάγι
fed natura firrnum folidumque, o impie α'λλ’ύτ’αυτόν iS
nai
oxu
t
ήδη
at âaSâuat
βαίάμαι t
tJA
Jào
^,. J
«ιτΐυύμο*
& pefltme & diftinoulator : cogor enim ifta
\|a>^UZ άφρατ βύ , τίώ 5» >λώτrwv ς&μΰλί , «x/rr
dicere , imo vero laqueum tibi injiciam ,
& difputatione impeditum in medium te ad­ J* m φροΐας , 5ος Joμο< τ5 λβχβ όχ β’μφΛβφίς ττ
ducam , ut omnis populus improbitatem λίχ-w Ç ί ιττι»λ«τ»ν ttfA/ot , «λλ’ ar χιίχλν yt £νίΰtuam videat . Sed ad rem ipfam progre­ ^ραφο» * μη fa$pù μόνον , α>λ’ ί^μοόον rt it, ftp-,
diar . Lota: utique funt manus : perga­ fw rr φοσνν,ο «τοσκ Sint χί χάχττν,κ; χρρψ/ν» ' <J£à~ <
mus precibus invocare Deum , aut potius γομαι γάρ n£m λίγα» ' μάλλον Si βρόχον ",3η <τοι
contineamus nos parumper . Dic mihi cal- ηρΜ^(^ανμηοίίαα{τ«5λ0γφάίμί<ηκ<τί χβτκlidiftime, quem Deum in auxilium tuum
implorabis f Sed continere me nequeo . O Γηαω, wç Λ irai ο’ 3»μος tLujoUÙ χαημα&η φαυλότηtu omnium auftor domine , o fiagularrs TO. tir’ αητό Si πορΛτομ» üîrj η ηράγμα. νπιμvirtutis Pater , propter hunc impium ec- μοο«ί 3νη»θθ» «σιν « χάρις , «ηοτ/yu^u ηΐς <£clefia probra , dolores , imo vero vulnera χβΐς tr/χβλι rat 3ή tw €Wv . μάλλον Si μικροί ίπι& moerores fatrtur . Artui tibi locum jtmC -J», shrt tm«θφμόηησι), τ/v«ΘίόνrrtxeAr.adaptat , idque admodum preclare, m quo,
^^αμαι. <3
ut puto , conihtuens Gbi ipfi tynodum, que
. -< r r
” ravrwv
ιχνα η χίφος iff iront, w της μονήρης 5ufilium tuum Chriftum illum ex' te geni*
κίμτνς
,
w
νάτνρ
,
Sjgi
runvi
τίν
«νόστον
ο
’
«ή3η
τι, >ζ
tum , illum noftri auxilii ducem , adoptio­
nis lege arroget ac teoeat . Audi obfe- λυτβί , μχν ne çeûÿMtnt ,>Ç ο’Ιύνας ή <τή ιχη t χcro mirandamndem. Te, domine., loco mo­ χληπ'α. A’pwoc τ·ι tow ή3η τροσ·αρμόζ«,χ} μάλα
veri exiftimat , te definite fedis terminis ^ήΐ'φυνς, ιφηχα3ιζιφον&μαιαύηίνιΐ<απύ·,ί
circumfcribere audet . Ubi enim tu non χα/οχ ny Χ·ιτβν τόν σόν, τον ι’χτή,τνν τής ήμ?πρ<«
prefens es ? aut ubi operationem tuam at­
f’xixnfjai άργηγΐτΐιυ, 3 iηνί ημρ «tejvoftinit xj
que efficaciam ex legibus tuis omnia perva­
dentibus non fentiunt omnes? Omnia enim /a->-«. ί»«χχ(Γον «ντίβ«λ« «f, τής ^Ραοματίας κί' ipfe contines , & extra te nec locum nec ftm. fi rltji χαη rw πίτον xnii&ai ίταταη tlvnm
aliud quidquam cogitare fas eft . Sic po­ eZfTUf. σ< της «φύ<<<Γμο»ης χ«θίSpai κύχλφ antitentia tua cum operatione infinita eft. Tu ^ράφαν τολμά t »à yàp όχ tfiv ή σή irapâa-ta ; ή xi^·
autem Deus exaudi .* at vos populi adver-Q1 τίώ σΐώ à XUVTK ctipyt tav ix ffj ruunt <ra 3mxovnM
tite mentem . Hic enim eft impudens &
νόμ^ν «/vihtvovntf ; ràrm yàp «ù ns mtu^K, χώ
nequam , qui ad extremam improbitatem
t ξο> <r» srt mor , st» «λλο iici irmnaai $ίμα. 9& iniquitatem progrefTus , pietatem fimulat.
Apage , inquit , uolo Deum injuriis obno­ tuî ή fi iurapii μιτ’ zttp^fiai ifty airnp&* ■ rii
xium videri, ac ob id fuppono & fingo mi­ μοό 3ή ντβίχχσνν ό €>«ός . ύμπί Si rets i λαός irparirabili (ane fide , quod Deus cum novellam χττί tw l'otv. ό γάρ àyat^vvns 2ης «ζ άχρ£& , ό
& nuper creatam Chrifti fubftantiam face­ tir àxpcvμ·χ^»ν)αςrtχ^βϊομζ’αςόμοιαςίληλαχάς,
ret , auxilium fibi ipfi preparavit, ut mihi
&λαβΗα* σχήκηηι. ατταγι, φϊρόν, à βίλομαι
quidem videtur . Quod enim , inquit , ab
ipfo abftuleris, id minus . Tibi ig<tur hxc tw 0ίόν ιγά uâptav irà-^n Sowνώόχί·?«ζ " ·$
fides eft , o lues & pernicies ? Tu ex hy- τΐΐη όβοτί3 ιμαι »Ç χλαττ» θβωμήσ/χ γι τη* irtfn «
pothefi figmentum fumis eum, qui gentium ως c Θίός vfo^vn >C «όχτ/Γον ao7«y Xyri inwaptfigmenta condemnavit ? Tu adfcitrtium eum νφ- , 0ο»θ<4«ν fwunJ ταρακκ&ΜΤ*η , άςγτ μν
vocas 8c velut officiorum miniftrum , qui fi­ Sew , ό γνρ άν φηιτιν , αν aùn άφιλης , τϊη
ne cogitatione & ratiocinatione , eo quod E ϊλβττνν vtrotnxai. o<rw, J λυμί<»ν >Ç ο’λί^ςκ , <fm'
femper una cum Patris zternitate exiftat ,
Tan tfi vtftç; σΰχ«θ’ΰ»ό^ίσ»ν >$ τλ«σμβ λαμβάomnia perfecit ? Adapta jam fi audes, ad­
apta , inquim
:---r, '“
J ------------Deo ,----quod
precaveat & vwç ην τ» πλάσματα iJ5 f £vwvx«ntxeivevTtç«îiW^
metuat , & fperet eventurum : quod co­ σαχην χαλάς , »Ç wnrip χαθηχόντων ύχηρόritu , vi»
confide- iv<L ά^υμόαιας >Ç λογιαμ» , τ^> σννΰχάρχβςν τρη
g'tet » de raliocinetor ,- & quod
.
rans fententiam fuam dicar, & verba for­ τα^ος aïStônvrt, νάνη ifaiufavni ; ΐφάρμ»αν»υ»>
met ; quod deleftetur , ridear, doleatk Ηίήηλμίς, ίφβρματον τό» Θ»J το 4λ«βίΪο&«/,
Quid igitur ais mi ferorum omnium miiër- χ', η φοβικοί, iÇ η ιλΊτίζ&ν η ίχβηηρίμΜ · !τι
nmc ? O virum malitias plane peritum, in3»ηο*·θυμΗο&αί, η λογίζομαι, -ri axtTfSify^r.
tellige fi potes , quod in tua ipfius verfutia confumeris improbus . Chriftus , inquit, γνάμτ,ν άποφαύΗ&αι ns4 Siap^pîiv, ttfW °Awc η τ^>-

k

w

collectio .
93®
Awwn^au.rr nava· one· ίφ A propter nos poflus eft : At ego
<
jam dixi
at^Aawa^AwiMa;JTÎà;Jtetr«s«ainx^itpMr'puÎPwpt quod fub forma corporis milims eft. Sana,
S
<m a k s ’
♦ · * ·· f
- — —· A - , —— —ne
— aliqua in es
inquit ; fed metuendum
nu»f SaaStuiaraift*caatHr
xowpyt^^io^imminuere ilium videamur . O Ararum in­
- θηρ« «v άναλίαη. · Xe«s-«<,
, Si
iri- terpres , anne infans» , dum ifta dicis, &
nv&w. ar?A* iSn^ane tytvyt mxw, ·ί μ«ρφη aperte furis ? Ecce enim mundus ipfe for­
rtqùutns atra retAn. qjq φησρ, atMat Stoi μη SoÇpffy
ma eft five figura f & aftra charafteres
καη τι aAarrràv. sam m
9vtg)o» μιτΐη , raoru fisos oftendunt : & omnino fpiritus hujus
λίγαν X* μοίίVf < rat^Jc Aurrars ; t’Si yàp ô κόσμος , globofi orbis , fpecies quaedam eft eorum
μορφή, πησ χάμα τύγχανα an · £ w àriptç yt χα- qu· funt , & quafi figuratio . Nihilominus
Deus ubique adeft. Ubinam igitur m Deo
ραχηρας +ροβίβλΙυιηι · xi ·λνκ η τ»υμα ri τφαι- contumelia;
font ' aut qua in re minuitur
penJocrana χυχλχ , aSoç
ovmv τύγχανα tv t qjq Deus ? O parricida aequitatis . Confidera ,
ύβ-mp μΐρφο»μα. ιζ ομας » Ot»S revna^û τάρκι. ri ex teipfo conje&iram capiens , (i peccatum
nivtw âriv άν τύ &t/S ai υβρας ; j x«tù vt a Θίβς videtur efle , in Chrifto adefle Deum. 11s’Aerrinu; w ««^«anvrtïsίκιακάαίαύ. λάγνοι B ·« quidem perfpexit ignominiam fermonis .
ΐ&ήααυτίηχμαιρά&>*> ^ά^υμά^τι«»?«*· Pæn“ ,fn?irrt * P1?tere* 1“?·
■
v » ~
Œ v- 71 — ___ ϊ-λχ,λ.
t'die m mundo peccata committuntur, fle
tamen Deus adeft , net diu fapplici. diftKiiv^ f^Kv^Sf-riuiaTt^trvTvAtyoK.iiwrt- fanantur. Qua igitur in re minuitur poteμ»itiβaιiβpaStvςίήyoφf· y«ve St nw xa$ t- ftatu ejus magnitudo' an ubique patitur?
nihil optnor, mendi enim mens per Deum
xnsfov ίιίχχθο* ήώρ«ν ac/axpnotant
π<$
eft .* per ipfopa omnis Habilitas , per ipfum
ytvtnu · ίμ«ί ·0f«i Tatparr, χ, rù W Jaxus
Μχίζπ. τί a» x«rd τβτ» ι’ληττίτ»! ài ή μίγο$9~ omne jus . < Chrifti fides fine principio ex
ipfo eft . Omnino autem Chriftus Dei 1er
rie auîrî luuai^M»s,M ni χαντκ^ν SfaaQàmui ev3ca «Λ.
, per ipfum immenfitatem & infinita*
*μαι. i γάρ ri κόιομ» vie
ri
Si αύτά^ tern habens . Sed de his ex te quoque in­
r«r« f&jua»), Si «urï vire Stxn. n Si ri Xejtrâî
genio cot itare rideris . O furorem infi■xirtt βίνάρχμς όζ auîrî. «Xavs Si Θ» νομ·ς ir't Xf- gnem ! Converte 'nunc io tuum ipfius cxitium diaboli gladium . Videte omnes , virdc, Si «jura n àxapw άμα € « ivAdCntTW iyw.
5«'p rv xqrù «fhlutw crv«À fetavi); J t?s μανίας C dete , ut lamentabiles prétendit voces vi­
Atari!
vui wi riuirwre βϋηίλΗβοτί tS per* morfu latius , ut venae ipfius & car­
nes veneno' imbute acerbos cieant crucia­
SfaSohii ζ/φκ . afin , èp« π ταντκ , ·»« ^eap«i i- tus : ut Corpus ipfius tabe defluxit atte­
Jn
quavis, π$τβ aytaiicîrtvw^ùaç S*y- nuatum , & fqualore , fordibua > & "tlkrnenματι* tic at φλίβις aùri £ tropate τϋ l'ai tyxara- tatiooe , & pallore , & horrore , & mil*
λημμίφαι, Savàe άναμιγιΰκην e Suva; · tirSttpfW- le denique malis plenum mifere exaruit :
xQfavri τίηίμαηχν, αύχμηη (c θρία·*, xi«y- ut afpe&u deformis, & illuvie fordida ca­
euôrawç, iÇ ipeonç, xj μυύαν γίμα χαχύν , £ 5«r<Js pillorum filva , ut totus femimortuus, &
aipedu ipfo jim languido, vultu exangui
xarrsrxAuxc· · ù^àStjfôiç^xarûffuwnTic κόμης & curis abfuinpto : ut fimul omnia quae
S4rx, tie ·λβς tyudvik, Μξα&ααύν ôîn η
concurrerunt, furor, infania, vanitas, pro­
μα' οόςανοιμννηα^όσαταν, ύσ» μίύμιτη»ί*π- pter mali diuturnitatem agreftem & ferum
τηχόί · ύς όμί τάντη άς ανην <πυυ$ρχμοντα , w Γρος, reddiderunt . Ne fentit quidem quibus fit
μβαίαη ι£ ματυιότηΐ,
κ- in malis · Efferor , inquit , prae voluptate,
, faltuque laicivio pra gaudio ,
γ^όν η
« Tfntrxaan. αΰτίχα vSr ini-Ddt
1 dt tripudio
exuito . Et rurfum valde juveniliter .
e&arvé/^wç i Sn xaxa ηγχάνα iv · αίρομαι, φηη'ν,
Heu, inquit , periimus . Hoc quidem cer­
ùo’rdavêi,
σ-χφφ vœ'^apeç, >£«πνte verum eft: tibi' enim 1'oli malitia largi­
ρΖμαι · xî xatAtr vtavtxôîi yt λίαν * t«e* , φηαι'ν , ά- ter ftudia & amores fui fuppeditavit : quod­
π»λβμίθ«. τJt» /4« yt iÇ «ληθίί ί«·< ’ ni jràp μά- que magno pretio emerat, tibi facillime do­
ιρι w κακία τύς repaaturnccwi^ac^expAMCXf^apii- navit . Age vero jam dk , ubi prarclara il­
tua monita ? Ablue teipfum Nilo , fi
j>W ' xJ Ô xaîAnc «ώι-ιιτν τ/μίί , rxiarat pàira. St- la
fieri poteft ,. homo abfordi ftuporis plenifStipvmt. φίμ Sn νυν tini, va tu αιμνά « irt τβφαγ- fime : quippe univerfum orbem terrarum
•ρίλματα ; àirtvn^acSn o auriv 7ÜN«Ay. à otov flagit-ih tuis perturbare omni ftudio con­
τ?, <J «favx -^ΐμΐΜ àv-^puat άνοαιδνκΓί.ας' nff'nt tendi fti . Nonne intelligis quod ago jam ,
σύγί τΐώ
χταταν τ»7ς adrï βίηβήμαη qui Dei homo film, onmia kiam ? At ve­
SÙTvpaÇat a<re»J«x«i, apa ^a cruiwnç άς αταντα ro jam dubito utrum manere an abire Opor­
teat ; neque enim adhuc vifu tantum con­
«n à T8 θί« itàpwioi tyù ίιιίταμαι ; «>Aat jràp <tendere jpoflum , & peccatum erubelco , o
irrp·, xéwpev μαίαν, n à^tciou Sâ. oôn γάρβλι- Ari : Nos in luce collocafti , tetofum ' ve­
■rav fiesaraorwtriίαύαμβα, x.τύυάμαρτίανt*ou- ro in tenebras conjecifti, mifer ; bk enim
% *βματ, w A’pwf. ήμ4*£
ms «mJs xnrrnwes,
vilua eft laborum tuorum exitus . Sed il­
atuni» Si as ηόης , « ηλαί rupf, καήβαλνς. no­ luc iterum redeo · Multitudinem hominum
varω ffS ηναα κίφΐιυι η τιλοβ. α>λ’ tKwrt ?<*λιγ circa te vagantium efle ais, Par eft , opi­
nor & recipe eos , recipe innuam : nam
invaui. τλίΟχ αναι φ»ί ffS
λ * αλωβίΜ.
lupis & Iconibus Me devorandos praebue­
ώηςαμομ* ^Srytyt mirus, ί»χ» ΦΜ1'· λοχ«ς runt . Verunacriam horum unuiquifijue *
ÿayiÇ λΑκην taunt* fipaûne-opfyitt ixiiStixart. rAijy decem capitum accdfione ,
horum funf‘
·
»
ptu

amplissima

,

.

njrtApiv» ή

, In MS. Mflro, <·λ«ιχν·*. Herd.
» Hoc eft , prater trientariam fuoâIonem & capltetioaeaa fan pro d«Infuper capMbas tributum pendent Cnpili. Herd.
■*

mi

—·w

CONCILIORUM

939

OMNIUM

ρ4ο

ptu oppreflus continuo pernas dabit , nifiA«Mat«. T»erurΫfK4qp*A^vy*«1»«Aw*&<«, X ττ•quatn celerrime ad falutarem ecdefiam re- λ<σμσσι nüiuf vtfafar, «vt
· /·m I·
* patAe /|pata
*- *
»
currens, caritatis pacem amore ac Audio («η» μ w τΙώιβ^ΖτΙαι fir/ duirvreCtnSpaiuia ύχληconcordiae fu fc i piat . Non enim a te deci­
rf«s, TÙJ rmr^w’tifluilw ΐύ
TW βμσpientur «mplîus de mala confcientia damna­
ti : neque funditus perire fuftinebunt (ede­ ntttf twtànnvi » *7«PSîù»·*»Xenravέξαηιπρratis tuis queftionibus implicati : manifefta 34revmsW verify ruusaiérs· χ·τη^Ν·τμ$ΐΜ. ill'
rare μι«ρ«7ί σχζχτήenim & nota erunt'in pofterum fophifma- ώη’ξβΐσ» riXtov
ta tua; nec ipfe quidquam proficies, fruftra <n<rrr ίμΓλβχΟΰΗ. σβψη ^>»ώβχμ« wrty «epès
finges, «cquitatem & fermonum lenitatem fi- 7*r nir ijèr^pw, ni râtrt
>Ç μΐώ
mulans, &. (implicitatis, ut·ita dicam , per- êta tfuris «ovtfat/ rr SumÎ^>I , aiλλ< μά τΐιυ %ηματικΐ ,
fonam extrinfircus induens. Vanum erit om­
ne artificium tuum: cito «nim te veritasip­ fwriaawr» η «ρρ·πιπι Aa'^wy χβθννοχοβμφυκ »
fa circumflabit : cito flammas tuas divin» >ζ drXennw, *< hfhv , «perwràev t£a»dc* arcexpotentis , ut fic dicam , imber reftinguet . τιθ('μ|ν·(. μάταια* is ai m ni ολβν π^Μκτμβ * aùAlqui focios & fufiraeatores tuos., qui feB yt««pcrp« ή
FXXijcir»o' «Jr/xeint tws
j«m obnoxios curi» fecerunt , publicorum φλάγαϊ ό·-ris
, eri w«f7r , όμβρφ*
minifterierum cure excipienc, nifi quam ciùnàflim. xJ μ$ύ w id nrc inipttf £ ομφΗΜμοηκ
tifllific fugientes congreUum tuum, incorruptam fidèm amplexi fuerint. Tu vero ,*vir σ·Ο#·χ*ί «mr τίβΜλχ'^Λμ^Βί·, «/ φ Ιημοβ-ltM
ferree, da mihi aliquod Ipeciman pronofiti Atmtpytyum» χΛηλΐψηηυ vporriSfi, ί«ν γι μη
tui, fi tibi ipfi fidis, fle fidei firmitate mtus TÙd nr^/ritu άτ·φογ·νικ τίώ «pw στ auawicof,
es, ac puram omnino habes confeientiam . riuicriaxpOaper «rnAAtfÇwvnM rôrrr. βύ Si e VtS*·
Veni ad me , veni inquam ad Dei homi­ . ρίφρα» e»ip, Si^ui^t Sis Txcrw ηρααιρί'ηακ f
nem: crede quod interrogationibus meis cor­ Ηΐταυτψ tis<£w ,
tp^ai τψ fierai? της Trisκκy
dis tui abdita ferutabor: ft fi quid mfanise
in te relidere videatur , divinam gratiam >$ »βθβρ«· ·λ*>« tvtti aweilwt* · wxt «ρκ τ’μ», nimplorans, a morfli te melius curabo : fi xr, φημί y eBpiç0t2à»àpvmft irtrAtw ύς ττ»7ς
vero mente fana efle rideberis , cognito ιμ·υτϊ adlarwr ίαρΧπίσβμβ/ ent tb àvipfam tw
in te veritatis lumine, Deo gratias agam, xapiicK' χ^μ^τ/μα/ιχόν CMÎro/ivTii ,t{u Ofio’
, τχαχίι^μΛΤΚβΎ x«Mw
& mihi ipG pietati· caufa congratulabor . C
fiLT2’*

’°* Cuft0dUt> Canf*

r«e-e/x«r. fd^t^tf^rdxitTd

,ti

a»<yvùs, dr <rer sÿ DijS

°11 ‘

σι*»«3>>σ·μ«ί *

4σ·μ«<, Vy iiuun^ tvc
Per Syncletium & Gaudentium Magiftriartos perlata funt h«c , cum Paterius
Îira-fedus eiTct Ægypti, & led* funt in pa­
stio .
Contra Eafehiam tf TbtJ&niunt.
Conftanttnar Λα^κβαι catholic* eccltji*
Nicomeétenfinnt.

«λλρ ys<i. o Staru/Mf <^ΐφνλ«ξο< ,
.
Δ:« Σο^χλητ/ν x, Γ«οίοτ/κ μαγ^ριοηύτ iκομίo&xiÇtbotu, άπΠαπόί<>«ΰοί*χσρχ·ίA/^vttv,iÇ
tfwyw^u c» T]S »«λ«τζ'ρ.

Καηί Εάπφβ >Ç θκβ^ΜΜ.
KwvrerHW rrfiarèf τί χαθολαχ ι«λ*π'^

Ν/χομι&'ο*.

.

y

® * fl ’(/NSnmirlu» Θ(·ν ίχλβίν fyntrjpti Χ&τάν

MNF.S probe noftis, fratres dileâifJL
artimt îgt, «yautarvt «$»λφ·ί, »efuni , dominum Deum ftilicet ft
lipeen iÇ viw hmcc ■ Tatrtptt ψιψά atΜκρχβν , <r»dL· rifalvatorem Chriftum patrem & Filium efle:
Patrem dtco fine principio , fine fine , pa­ Xac, yo„« τκ «ti’JmcvTÛ· uiàrli^'Wr tft ^dui
rentem frculi ipfius ; Filiam vero , hot eft ·η*«ζΐςβιίληαΊν, êrti lit ti(b&tyriirteif rtvei etPatris voluntatem ; que quidem neque per vfciAxrnu, in «p4? τΙώ/JJ Ιργ·» asffv ηλίσηίγίβ»
cogitationem aliquam aflumpta eft , neque Stà Tnoec^sÇnni^jjijnc irias καηλήφ^η.1ς γάρ riir»
ad operum fuorum perfirdionem per fubflan«τ«ν τιμαΐ/αίγίης
tiam extrinfrcus qurfitam acctpta . Qui e- 1Ç vase x, romrcc , *nçtfy<
mm
mm hoc
hoc mtelliget
mtelliget ,, hic
hic habebit
habeo! ad'ômne ànàuana 'ύαημοΛλή. βΐίλβ γάρ ότϋ θ» uiiçXt/rk
fitpplicü genus mdefeflam tolerantiam · Sed o*
«rarrnav Ιημη^οί, ^rifàôttteuriaf eu/rif
r^_.
—.Λ
■.
ir— , a.
wuvwpèçilujtiguarriverirtDei r.,·....
filius ^ι
Chriftus
omnium
opifex
& im­
mortalitatis ipfius largitor genitu· eft, quan­ ■xif^itafJ^ · ί
y μάλλον &4Meoq\&cr αύης ,
tum ad fidem fpeflat eam qua credidimus .*
iÇ rarrvTf c»
r«Çt «v, rrr
wripryt?
genitu· eft, imo vero progreflus eft ipfe , fj
rwrwapuekteepo·cum omnino in Patre eflet, ad eorum que
Genitus λΧσ« · >i>«p βύλνις «μζtJ oAormeiv «uirîf»μab ipfo faâa funt, ordinationem . C
igitur
individuo. quodam proceflu
. Voluntas Ttimyt,^ηυθ'Sirnuΰιμιλΰας^α................
~
enim fimulatque domicilio ipfius infixa eft
Λ· ,s ni-riuiixarV· τοζστηΓΒΧΡραττκη xjê/o«f<i. t/Jrfs^r;
ea qur
^ur di vrrfa indigent cura , fecundum1 riμιη^ύ τϊ θίϊτϊ ααξας jÇ τϊ v?ff;éJceίχλ«3>ί’αΰuniutcunifque qualitatem tradat atque ad­
mmiftrat
min i ftrat /Quid
. Quid igitureft
igitur eft?’ quid inter Deum
·
,·
,
■ ,
. » »>
Patrem
n ™ ^Λ*Τ*ί
Patrem &
& Filium
Filium medium
medium ?? nihil
nihil fcilicet
fcilicet :: f***,,W
ipfa enim rerum completio cognitione acce- ^ΗσβίχπκτϊνβξΟίϊσί» ηι^βνλησ-ηύ/η^τα^.

O

t

AlUm verlîoncm vet-rem huju· Ep(ftol» » qualem JuftioUnuf mlfiflc λ<1 Viglliiu*

Papam ia btole

dicitur ■

ί

941
AMPLISSIMA COLLECTIO.
94*
^tanhwflvner» τ/çïrr?, ·4r*Xe#rx « ijiiSt- Apit Voluntatis imperium, non Quidem Cepa"
βΊτ4τ»η«Μ(ΙΖαΖ&μαλλ«»
lilfC»; epJv
ex P*1™ eflentia voluntatem feparavit·
Qpod
vdqrMve^ww; /wwirriira ημχίηίμκης «χικης Λ
*J veto nd
J ifta
A‘ rfenuitur, quis eft qui do­
aapac ixiyxvrt» τϊς tSttti «yroninc ϊρμ£ ' i <»·- minum meum Chrittum filium reverentia
magis duâus quam, ftuititia metuit ? · Num
T/rvR$rFwvvTwew£i«nf ΰχχχμ&βτμφΗ ·, «pt%t itaque .patitur Deus? poftqnam augufti cor­
SÂnxt τίσ lesp »x τκ τϊ routine «φήμιται twth- poris habitatio ad notitiam proprie fanftitaearum ; ΰχί ii ζ<&μ&, x£ βρ®< θχίναην à της 4**- tis properat : an cadit fub taftum illum
χΰί sÔxAko mtn^Mt oporxoAsram ; rt nim* ca- quod feparatum eft a corpore? Num igitur
τανθ« >t ipfa&ii n x, fÎA/xe**c *ίΓ/ί «£'<* «μφίβο- feparavit hoc qubd a corporis humilitate ab­
λ/«ςχατΜληφα»; ηχ^ορίςοτι πμκίπρον χύμχ i latum eft ? num vero vivimus , licet ad
mortem , anime gloria corpus adfeiverit ?
Otii ό^λτξαη, Λ’ J τη της w/ rias. πχμή·* χζ tù tïç Qyid igitur hic innoxia & uncera fides du­
w«hoc nprruc ύβ«&*7μ«τπ tμιλλύ» ίμ^ΐ; iÇ
bitatione dignum offendit ?. nonne vides
Deum auguirius
corpus
elegiffe
,. quo
fidet
ri
~
t
..
.
‘ nraçl^axûAskaxacrdca&ar, wslwntyxrxctue B indicia de virtutis fu* documenta voluit oftendere?
a diabolo erro­
SiUhu ίώββναλι»
τϊί α>νβ/« ύσ·$&γμχτι,, A
“"J
* dt
*" jam * coufufum
r'
Ttîc «: βξ/β« τϊ viï
xaOatpHV, s*f<Tn ît rlu) rem , humani generis perniciem excutere ,
novamque religionis doftrinam dare igno­
pfy τϊ θ«*«ηι /Wqaw txAx*o, tait της «3«v<rranti* documento, indignas mentis cogita­
«■/«ςϊτΓχθλχ **o<xrw*>v«r. αΤλ’ΰμ£ς , JcAetxw. tiones purgare, deinde vero mortis cruciaαίιλρβς ù της «ya>>K ymMt «χότυς tîjr’ ι’μϊ <*·«- tus retundere ac immortalitatis premia lon­
rayepdteo&«r iroifï, ût «ywhtï μι iw ΰμίnpw «rux<- ge anti predicere. Sed vos , quos ut dein■3tpar»Tw, MX «yrvRtr n της ύμιτφβκ fντη(>«ς d », ceps fratres appellem , caritatis communio
fac“ <non '?nor«“ "* Conf""’“ veftn,ro)
χ0Μμ«,
■ -Ç—----- *-·
f k * » r
non trnonrtjj veftne talum fnfcndiuin > cir
J φ ημίτίρον ?χ3ρΛ ϊμώγ tù ίχλα χ«ημαγί^ jus Cu'r.,n ingenue fuf<epi
non
μίθα ,
ζ* τας rrr-rtu) ψσγοάβ^χβτΗρ^α- folum prmatos hoftes noftros devicimus ,
fjfy «uèç τίτίκ φ<λατθρ*τΰκ atAn^ù vtrtv κφαπυ.
verum etiam viventes adhuc coegimus huaAA’tya’irt τν/’ς at’ya^aTç tv'twç i^t'τ/ιυ τίϊς o/xv- man itatis veram fidem profiteri . Ego vero
dfai μβλκ-βιatWftxm f-yettpw. ιζyep &ώμχης v<c ’n w’ bon,s . Pr<>P<«r inftaurationem orbi»
- - · «- - · ■
·
terrarum maxime gaudebam. Etenim admi­
αζιβν άληθΛ r-^v>» svceûJn» tii «μ·*''1*’ «»«>«?*<» »
ratione plane dignum fuit tot gentes ad
« «ρο βραγ(0( ίλίytn τίν Θίο> «ζ, ο«ν. «λ!ώ τι concordiam contenfumque adduxifle , que
<μι)Αι ytyai^xstr τϋ 19vrt twtv « »£*μτ «ν ptAwH» paulo ante dicebantur Deum' ignorare. Ve­
xt«f »χ«»»'ρΙιντνφρβντ/ία; τιχ»ν·ΗΠ, «ίίλφβ? «- rum quomodo cogniture erant gentes ea ,
•γ
yerran/, ’ &>ς ϋμάίί *ύτβς Λίτιόμκι ; Xg/Tiavo/ i<r- qu* nullo contentionis Audio inielligere cu­
rarent? Quid igitur cogitatis, fratres carifli­
fjpi ι£ Ol'xTit tyfSie-H
. <unt <φ« set v ή
mi, quod nofiptos accmo? Chriftiani fumus,
iutnpci vlrK ; aunn η τϊ à^iunin vifju Χώατχχλίχ;
& miferabili affeâù dmentinfus. Hxc igitur
τις tfn euTtx t Silibi τϊ τβφ·ν»»ς xaxà ôAtipfa eft fides noftra ? hzc fanftiflimat legis
9ρκ c^ty^ytpnu ; ù της dmtieK ; ù μΐΐνς fatpdodrina? Sed qu* tandem eft caufa , ob
^•Aw r«ns «yxvaxTiirHpç μόχθος ύπρκαίw« ; τ/ς Îuam prefentis mali pernicies excitata eft ?
) rem abfurdam ! o fummum odium, quod
η τϊ Aarvitia τϊτ» « νατίφβντβι 5«νίτης, η- τη τϊ Θίϊ
υίνι apvHrtn ύζxuîÔhî τχ τβξος ϊ«·/«ς <βρ«ληΑι>- omnis indignationis magnitudinem excedit !
DQy*
tandem vifa eft hujus atrocitas ? num
•31 voit, .«ρϊχι- χανπιχϊeriv ο Θίος ; φ ηι γι τϊην
^Dei Filium negat ex individua Dei fubftanxdrnrç ιαμϊι-χζ ήυ?μ αι'*3αοου&3«, αρϊχ/i^t'τϊς
tia proceftifle ? Anne Deps ubique eft ? at­
τχτχ Ιαινίμπνς ϊ
ίλνν rtuuirwccw &.κ<χΓμί&, χαζqui hunc femper adeffe nobis (entimus. An­
Twyt τηςτϊ ^ωςχσ-μϊί^Γαβ-ΜνςίΓίρητκ/; μν Σίη- ne hujps potentia univerfitatis ornatus coa­
μΤντι πϊ'βραχπσ, J βγκηηί α^ιΑφοΖ, χαηιμαluit, atque ieparationis diflidio privatus eft?
■θιπ nu» βίζί«5 τύς
της ταφνηκ «Aynâôvvç. Ne quid icitur a nobis a&um fit, fratres
«μολο^/ηπις ΰμας «ναι τιίπι rxayyi>Afo3f , ον «να» cariflimi , attendite qusefo pnefentis doloris
probationem. Vos illius confeffores foreproàpw<&f, ΰμάί τϊ ν<χν«λ«ς ί/ίχαχαλα xm^ovtA^* .
mififlis, quem effe'negatis, cum vobis iftud
Ζχίτ4.'«, riitit cTUbTH.
Smç âxaxit χληexitiabiUi ille doAor perfuafirrit . * Qpis ob
•θοί ; Ευ<τί73/ος5ηΑ«5ιτ, ο τίΰ π'ραννιχηςωμο τητνς fecro innocentem multitudinem ifta docuit ?
ΟΊ/μμιτης. οτζ yip πχτπτχν τβ Tupivvtt
Eufebius videlicet tyrannic* crudelitatis fo«opoo-qxiAa^, χαντη^όθο» rn’ ettvepav. τβτυ μ^ cius. Nata quod excubaret & omnino vigi'· yip xî^fKtninwr^eyxî £&μαρτνρ·νπη> «?λ«
?are* Pf° raiiho, ex multis undique poteft
«ληθίΐς fvtrxivw · t»tv 5* η ^βλβλίxwnrn»
,ntelhg‘, fiquidern i iftud epifeoporum , eorumqùe vere epifeoporum cedes teftantur :
Xeiercowv ιχ^υζις ifapptàlw fioi. βίο» yip tÇS τηiftud crudeliffuna Chriftianorum perfecutio
e)
ck fpiytycxmjJjiLfiiif υβρίύΐν nui ίpô , St w» ort
palam damat; Neque certe de iis quibus me
|iàAica xi^ÇS cutofrit» μιρύν
affecit contumeliis hoc loco verba faciam ,
<τ™ώρ4μχι.
£ ο φδαλμ* xxTWxiw irt ημ- per quas adverfario im contrA me concurfiis
quantum fieri poterat maxime procuraban­
■Xf χ«τ’*μ?, 1Ç fJMor âx cséxAvç t*S rvpi^ exutt- <ηφιρ&» ùnpyieK. μνί’ί’μί ^Κ xtttQu
«foç tur , qui & oculis tanquam fpecularoribus
me obfervavit . Quin etiam minifterio pro­
tIiùtwiw a wiitify aXapatrxXor. tAryyes yip tw
pe militari, quo tyranno opem ferret, perfuni Ab hoc loco defcribit reliquam Epiftolam Thooioretu» HK >· hiBi EcdaC. cap. IO. HtrJ.
t MS. softer «>«'<. Hvi

*

CONCILIORUM OMNIUM
944
Ρ43
fungus eil, Ac‘nemo cxi/limet me impara- Ααχ^/βης
__ _
. Sri τής «β^ίβ-βνηρΒΐ x, Sfaxovv; τ»ς A’cri*
tum' minuique inftruâum effe etiam ad iflas βιρ xaptxopfyitfi φανιρ& vx’ tpi β-ΜΜ^ληφθαι βτ»»ί- J
res, ii opus fuerit ^confirmandas. Vcriffime rnxce. α’λλα ntinr fjfy πα^ημι, a vtw oux a^avaxenim oftendi poteff, tum presbyteros , tum
τησιω» CÎtxO, α’λλ’ éÀ fXfirâr «ιχ.ώίιν ύπ' t pot»
diaconos a me manifeffo deprehenfos , qui
<e/fcc»luifχηι. txtïvoμόνον St&fa , txiïvo tfgTvvyt Afebium affidue llipabant. Sed hac quidem
omitto, qux nunc non eo dicuntur a me , ζομαι, οτιυμάςόρώ <ορος τίιυηυ ν’γχλήμαης χαquod ipfe ea graviter & iniquo animo fe­ λ«ο5α. χο.ηωνίαν. δ/à ^«φ της ΕώπβίΒ άγαγν-,η
ram, fed quo eos fux ipforum pudeat infa- Ü ί^Γροφης s-uvi-iSnrtv της αληθόας xtyptfor^S^iw
uix. Illud folum metuo, illud animo verfo, α’^ληφαπ . α>λ’ »f π β βραδ«α 3-φαXtJX, &γί ιquod vos video in hujus criminis focietatem
πίσχοχον areor π >- axtpatov »χυ γϋν λαβο’ντίς , χορός ·
vocari . Nam inilitutione Eufebii & corner- . , _ , ,
~ ,
fatione confcientia. veflra a veiitate deflexit, «νθίονατπδηπoTtptxt η ι^αρονης c* υμιννη
ύρίτίρο·· χ&τίύΧ
Verum hujus rei expedita eft & facilis cu- £ τα λα.
' ιγρίώτης............
....... ηρτίκ&αι, «μη
ratio, fi modo epikopum fidelem & inte­ c xoponpnpqùoç Εΰτίβης S&n>f * τ»ττ ΰνΜναβομ$Μν
grum naâi, oculos ad Deum dentio conver-B αιτώùm^x tληλνθκ, >Ç την της τάξίύΚ ορθότηtentis: quod quidem in prxfentia eft in ve- TU ανα^γύ/τυς ffuwHTupx^H. α»’.’τί-βη xseJ «ντ?
ftra fitum poteftate, quodque etiam dudum
τί EJ<r.ff3/b <w*è; την ύμιτΐραν αγάπην ολίγα xopornpenes veftrum judicium fuerat, nifi Eufe, pïpvr.nvt ôptrtpx àvt^txaxia t’irt της Νιbius ipfe , de quo dixi , pravo eorum qui χ
--Αιως ^τνοίλ^αι σύνοδον, ή^βι’ής ί’γά
cum juverunt confilio huc praxeps ruitlct , >
& reftuiTx eligendi ordinem impudenter con- xptλ o>Tu, rf της Ζμης triMtSw-tui λα'ξ&χ ταρημίαι,
turbaflet. Sed quoniam mihi de hoc ipfo bSci trtpo'; ββλόμ^ος, η ό μόνοιαν ασασιν ιργάταEufebio pauca dicenda funt , qtixfo libenter c5xt, v^xopovaviuv ιλίγξαι π χ, àvotr^aaxSat το
attendite. Non vos prxterit concilium Niχορχγμαηη, ο τήν μ$υ άρχην«ληψΗ Sfa' της Α’caæ celebratum, cui ipfe , xficut confcientix
mcx munus poftulabat , interfui , non alio ρ«Β τί ΛΆιξανδρ/ως άτονοιας, ιγυρονοιέίηSt πχfane ammo, quam ut cum concordiam in­ ραχρημα ό^'της Εικτιβ/β άτνιηιπ iÇ βλίθ^αί <rrxάλλ—
’αώττς
Εύσι β.Ό,,, <νρ«<τφΐλίΓαηι
xj
ter omnes conftituerem, tum omnium ma- δης.
u _____
. .οντ»ς
____
-,
xime ut reprimerem penitus & fubmoverera ttpt^mTtt t. μιθ
an
, "’’δ^ς
’’Τ. νόμίζιη
', f «τνΐ'δρβμης,
' \
*“ δη
**$
eam lerum perturfrationem, qux ex Ari. A- C ύτο τη»αυν^ανςαυ'τχς
ήτττΰμ^
.
μ*θ
’
δ<τηςδΐ
<ΠΛ«δη<πως αάτν,ς tiTTiùfjfyjOi « μίθ’ όσης δ·
lexandrmi amentia orta , illico ex abfurdo α/χύνης, τρ πανταγό^ζ» ίληΚιγμΒμη ψί»δολογιa
& perniciofo co«atu Eufebii vires collegit .
Nam quanta concurfionc, amantitfimi hono- «rt/.ieaTv, ύτηχιμχων μ^ιίμοτ ί^φόρβς τ»ς άξαντος
rattflimique fratres, putatis iftum Eufebium, virtp αύτβ . ΰξαίήμΒμος St παρ tpi <τυμμα·χί<η τιutpote ipia confcientia conviftum , quanta >α, δτω» μβ t9t nvrttfw »λ^-χθ«ς τλημμιληματι,
cum ignominia mendaciis undique deprehen- τ?ς ύπαρ γούτης αΰτ£ τιμής ιαβα^οιή. μάρτυς «Ve
fis, aggreflum effe primum certos quofdam μω τκίτχ ο Θίός αάης , ο» tpot ττ χ, ΰμΐν φίλαγα&κ
homines fubornare, qui pro eo deprecaren­ ιτιμ^ροι, t où xxpt t χάνος itttuÇt^, ν^ά^αριπας
tur · .· deinde a me auxilium petere, ne ύφηρχατο ' οχ, υμάς tirtyvûxtc^t. πάντα μ$υγάρ
tanti fccleris damnatus de honoris fui gra­
du dejiceretur . Hujus rei teftis eft mihi (*ράχ>. τόη χαθώς αυτός ΐπό^α, ««» ctkCv χλDeus, qui tum mihi, tum vobis benignus χο\ ΐπί της tabnu Siavoiaç άτηχρυππμΒρΛζ. ά>λα
perpetuo adfit, quod & meum pervertit ju- <»*ώ/αι,
__ *___ _________
; να τβ λο/χα της ·ηύτν trxaiômnf παρύ,τι
diciutn, & turpiter a veritate abduxit: quod μαλζΓα μ*1 0ro>v/b, ôv της άνοιας ίχ^χοινανόν,
ûc vos cognolcetis. Nam tum omnia gefta D^arar,,e^0-Bf71 παροχή. Α’λ^ρίας Tt~
funt ex ejus fententia , qu. permeem omàva^ôxavrac Λταδθα «nem adhuc intra cogitationem fuam abditam ίας της r,μπίρας nt'rtvi α’ναγ^ρηβ-αντας θταίθ« xt~
& occultam tenuit. Ac primum , ut cetera xv?\4aw άχοταλϋναι, iirttSii Sta της τβι'συν ΰχηρίαιχς ό της St^mtas vye-ipen πνρσός. αΧλ’ wnt χαillius nequitix facinora prxteream , audite
qtixfo , quid nuper cum Theognio, quem λο/ π χ άγαδοί ίπία-χοποι, ονς âχαξ η της auviSvt
démentir focium habebat, perpetraverit, [p- αλτθπα <Β*ος μηννηαν πτηρηχΗ, ον μονον txfivwi
le forte quofdam * Alexandrinos, qui a ti­

ûxtSf^xvn ,

X παρ ίαα>η7ς νΐσ-φαλίτανη , α’>Λά »ϋΗ

de noftra defecerant , huc mitti jufferam ,
ί’χοσωνηααν αντ»7ς τ»ς
"ζότων χαχοηθ«4ας. Sn
quandoquidem eorum opera ditf.dii flamma ■ηντχ ■αίάηύζ άχαΐ'τ^ς ηύης tx&a αράξαι’ άρincenia erat. Sed ifti honefti bonique icilicet epifeopi , quos vera concilii dijudicatio πχγοίτχςγάρ αντονζ txtA&raus πορραπκηι
ad pœnitentiatn agendam refervaverat, non fo- ν^ηναι <. νϋν ημίπρόν t?i, χορός τίν Θίο'ν txiivp τη
χ, truvtsnxJlum eos admiferunt ad fe , & fecum tuto πίς·^
........ βλΐπΜ,, » xxvmt χ^ ytyetîtâat
,
collocarunt, verum etiam illorum depravatis -,
Stavpafa^at. ovnaç ixttnomoribus communicarunt . Quamobrem in· a t ·/■ . , ..χ, φιλαν^ρνης
.
__ ’’_____
πνκ άγΐ'Οίί τι χ,. ορθοδο^βς
χοττίς
etatos illos aliquo paflo puniendos effe ccn■χαίρομϋμ
.
«τις
δη
η
<9pos
μνημη»
λυμκάννν
txfifni , & jufl'i, ut a fuis abrepti fedibus longifftme relegarentur. Jam veftrum eft ea fi­ •ηη, η ότρο; t xatvw axrpovotims Ι^αφ^χναι τ»λμήde in Deum aciem mentis veftrx intendere, ΒΗ, ταραγρημα της tStaç τόλμης δίά της ηυ $ιράin qua vos femper manfiffe confiât, & nunc πον-ης τον θτϊ,τοντ’ίΓ/ν ί'μον , Cttpytia*: χναΓαληetiam manere decet , omnemque xtatem ita et τα/. ό Θί ος νμάς φνλάξο<, αγαπητοί άδίλφο/ .
degere t ut epifeopos integritate uvitx , doftrinx puritate, tum benignitate etiam in omnes, eximios habentes, jure Ixtemur. Si quis au­
tem temere peftes illas vel memoria, vel laudibus celebrare audeat , confeftim fervi Dei, hoc
eft, mei ipfius opera pernas fux audac.x dabit. Deus vos, fratres canfhmi, incolumes fervet.
ΝιχηT

Ouït eadcin Îu(lithiu> Antioche nu» apud

fhcodorctuin lib. I. hid. Ecrfci.

L

94j

À M P L 1 S S i M' A

COLLECTIO.

946

Arv
Vtlior Confiant i*tu Α*&*β·* · Tbeodoto.

Ναητκ Kù*r«»r7roç σιβοκός OtoSorp,

UANTA vis divine ire cxlitif , etiam

Q

«ii’^ik
σ'ΣΗτη< θό«
τι xj Θίβ^»ίβς τβ'νθβτιν
ôp?™

ex iis que Eufebio & Theognio acctdçrunr, facile licet tibi intelligere : qui in
w ar^/wnirnr ηβφοινούτης ian&iffîmam religionem debacchantes , Det
θ/»ησχΗαν , τ· τβν σ-«ΤΛ|Μί Θη£ όνομχ τά αντΐμχ- falvatoris nomen ipla turma prardonum fuorum etiam poll impetratam veniam pollue,
τι τοί ι’»μ
η τυχάν συ'γγκίμκ t~
runt*.· Nam tum maxime quando poft con­
μΐβχκ). on γβρ μβίλκ-Λ μ$ τ^ν τχς ravoiu όμογού·
cordem fynodi contentionem, priorem erro­
μΜΤΛ συμφονια.* t\fw τιρ .awtpan inonf^s^^·
rem eos corrigere oportuit , abfurdis tilia
e&ctrAcmp, τόη τοΐςχΰτοΤςχτοττμχτη ίμμζ»^ opinionibus adherefeere deprehcnfi funt. Ob
rç tβίλνταν. ità τ r· yeev »ί θ«α pivota κύτους του hoc igitur divina providentia ex populi fui
ί’αυτΓ{ χΐώτητολχου ' ίχαίη u*àt tftpt niç otxot*·; numero cos exturbavit ; quoniam neque tu•φυχχί·λ»>·*β7Γον·ί«φθΑρ®/4ύ«ΐ χχδορχν. y/uv B iit minime malas mentes amentia illa cor­
ruptas videre : & nunc debitas ab iis poenas
τχρχύ^ό rrnrtèixw, μϊί^ονχ St £η5,π>
expofeit , majores etiam deinceps in omni
t£rç ità roi! τοοτός βίΰνος λΓ'ψτταχ. οηφ τη <τί «?· fxculo iumptuius. Qyod prudentiae tur in­
-χηοίγ$ηλ»3ί)ΜΜ itîv riywdpM, rVfirrç «χΊ ταdicare oportere putabam , ut fi qua perverpert νκτις ifi τβίβύπ*» , ώ tyvyt ΰχ οίμχι τη rï &t- ta admonitio illorum (quod non exiftimo )
tuo inlidcat animo , ea ex animo deleta ,
lu&i&n avatptru, T®/my rnf ψυλ"5 «Φ»λβΑ«roc καθαρόν èi ‘Vpotnixf tm itxvotxy, πλιχ^ι- puratft ut decet, cogitationem, veram fanWÏ n xaSortotrfv , ^αχραντ» iririv T<i ewrntp Θιό üificationcm , intemeratam fidem fer va to­
ri Deo prrbcre ftudeas . Etenim confenτβρα^ίίθαΓ ·ροθυμηθηί · χ}>αρ touto <wwîxov
tancum eft hoc ab eo fieri , qui incor­
irh ύηότοάτχ <9oàmi&at, 8j J’«v xxtpxtur χ$τη?
ruptis aeternae vite praemiis dignus haberi
yalvri* ζοΛί iτβθλυκ χξιουοδχι /ΐολΛητατ. · ©t»Ç
conftituerit . Deu; te cuftodiat , frater di<n ί/α^λάξ·!, a JfÀgif ayavpi.
leûe.
Euriβιος
xettrt fMtàwr ot M

xt

Nota Sevkrimi simii

C

Soi. prrtermifta in colle&ione Regia Luparra anni 1644.

In epiftolam Alexandri epifeopi Alexandrini ad
omnes epifeopos, que fupra habetur coi. 793.
omilfte in editione regia anni 1644.

λ tp'f·/·.) Har epiftola ab Eufebio Ari»00 recita-Aa ab Safeta eft, coque fine in mediam addu&a , ur oborta eon* bk>
‘‘ epiftola
* '
trovcifin atque dUTidtl culpa in Alexandrum rejiceretur : Coon» allai
ûtne in omnibus fideliter recitata , ouilaque ex parta cotr«|M*.
violata, dicere non auderem*; cum aliqua piaGertim in
λ
) Hanc epiftola· libella·· illuni efle
fe habeat, qua iure optimo ceafuro fubjiaantur ; nimi­
•xlftioiamu, cui allot catholico» epifeopoa fiibftripCtTe
rum, quod Alexander oborta Ariana barefi originem
ab aodtai Alexandra in allia encycllcia literie memoria
dedific dicatur, verbi» blfrej lude Igitur, &c. de qui­
proditum aft. Hanc anta allai confcriptam fuiife , ipft
bus tide qua notabimus infra.
ab atila encycllcia citata Indicat.
i Atnm^r . ) Nomen epifeopi Ealêblum In Alexan­
À 4» ta»tn /pf» MZiroc.) Hincnunifeftumcft ex len­
dre
exponxiffe, valde probabile eft.
tentia Alexandrini epifeopi non Arium, fad Buicbium
t InAr
prffrulr twvrrft /«*Z»aecan>ai . )
Nicomedi e nfem epifeopum* fullte primum Ariaas impie­
Cum
hoc loco culpa exorta Ariana harafeo» Ia A laxa a- hu>u» epUta.
tati» fautorem i ut non mirari», ft fap« continfat nofdrum resciatur, hinc liquido conflat alterutrum horam *■·
dem, quoi dicimus Ariane», ab antiquis patribus efle
tteceftario efl» ftatueadum : vel quod Eufebius Arianus
diâoa Eufebianoa. Haroo. num. <0.
homo, parum fideliter hanc epiftolam Conftsatini def Cworaa· rWw C7 /*<·£·<* tfr Ftl/ne) Exilis aper­
ta eooftat* Arium fanfilT· > aliud a/Te Del Verbum,],D fcripferit, srtctueritque ip6u» vita , quam ia gratiam
Conftantini Auguftl pariter Ariani confcripferit, ae pro­
aliud Del Filium « huae ait non effa Verbum , fed qui
inde ea minui digna tanto pontifice ab eo iaâata con­
At faâus pet Verbum, quique non aiG abuiire Verbum
finxerit .· vel Ii hac verbo, vere germanum exemplar epidicitur. Huc facit Illud Atnanatil contra bnref. Arian.
ftvla continebant , Illud aocelfarlo sflirmandum eft , argumeetuin illius fuppeditatum efle imperatori ab Eufe­
/cZaor··, fttl zd pre Del Filia λ»λ eintftvot : Jaâante»1
bio ejufdem civitati» epifeopo, omnium Arianorum fa­
nimirum Chriftum Filium Dei ahuni eft» a Verbo Dei.
cile principe: propterea quod multa hic mendacia coag­
mententur ; ut cum imprimis potior culpa in Alexan­
tiamj NaaaoMt, inquit,
TM Eerfioai, o/zoX wdrum rejicitur, quod importune nimis de re dlCcillima
r»« Dri F/kaas cre/zdrrovr .
|H es by te ros Alexandria fUfcitando , fomitem difeordia Alexsadei a
•k Ariui·
' f*· Dear p#s 'p/ma ra«f»« yw. ) Cum Arius nega­
Illis luppeditarit ; cum tamen ex iis, qua fupra dixi- caumata dare non poflet , per Verbero omnia faâa efle; fie Filium
mus ' , In notis ad procedens concilium Alex, conflet » fsnduar.
I>el Verbum enâ sflarebar, ut tamen ner Verbam aliud
ipfum
Arium, quid fentlret, ab Alexandro Interroga·* p«j ■»,».
fisâum
efle
diceret.
Plura
namque
Verba
Arium
excogi
­
*·Λ· Dei
tum efle, plurefque jam feduxifle , antequam fynodua tomi I·
tate, fit fua cantilena occini voluifle, idem Athanafius
p«»u«tar.
Alexandria cogeretur.
Ui decreto Nkuas fynodi contra Arian, tradit his ver­
J Kfff cttur ·ΙΙ·ι A· rclfflA"* llrtJtÎhn trrtr , )
bi· ; AHct i/t ftUt timltviiUi ftt ssowos/Zom llhrt per
Hxc dicit k qua fcquuntnr, ex Arianorumoflicinapro/ÿerirm /'•ddod/imad/ frMetiu ; mo/ro , .^turet , terPa
diMfe neceflario dicendum eft . Nam quo paâo dici pofnfert Dent : yoadeaor IfHar t* l/lh rrrpit FZZ/ow 03
VrrOa» ttaipftutaoi Patr/i rfe reczp/rwvr. Balo a- ano.. — teft , Alexandrum * Arium unam anmdemqiM de fido
•E fententiam tenere, ita ut difenedla later utrumquefacile
conciliari poflit, cum Alexander filium Doi patri coa­
ter nam efle ·flir meret > Arius vero Idem pertinaciter an- Secuada cao·
garct » quomodo item levidBma coatroverfia haberi po* Sara hajaa m
k Nota sjusdem Sbvir ini binii
left , In qaa de Chrifti divinitate, qua. efl fummn to- piftola.
ties fidei catholica, difeentatur > Itaque mncevidentlus
imperatoris Conftantini , quamI patet , verum eife quod fupra dixi ; hac qua ex Afin,
norum oflicina prodierunt , vel ab Eufebio Cafarieafi
Eufebius libri II. de ejus vita cap. huic
epiftola fuperaddita elfe, aut fait em mutai·.· vel
07* cujufque partem prreipuam refert Gela* a nequiore illo & veternofv ferpente Eufebio Nicoundien.
fiul Cyzicenus capite 4. libri II. fupra pag. fi imperatori perfuafa fuifle.

In epiftolam
habet

Cncii. Gotrel. Tom. II

Ooe

CA.

Loedicooo Epifeopo ArUaie occult· faventi. Vide Theodoretum lib. 1. hi ft. EcclcC cap. ti. ·Η iacariaift·
iocnoao fynodo dicitur, io qua Euftaihiua c fade puliui eft . Hati.

Μ

'

cHRÎsTi

CANONES·

•^CONCILII ‘ NICÆNI LXXX.
lerutftnt Ni.

x

e x

a r a b i c o

in

latinem

quccoJeAot.

Converii & recogniti

a

Francisco Turriano

Societati

s

Jesu.

PROOEMIUM.

UISSE alios canones in magna fynodo Ni- A Sic pontifex EvariAus, cum decretum de for­
erna editos praeter >o. qui adhuc Grrce ma nuptias celebrandi ad Africanas · ecclcfias
extant , quia Magdeburgenfes in centuria 4.niifit , quia vulgus non intelligebat Latinam
cap. 9. de fynodis negant, ceteris tellimoniis, linguam, curavit, ut litterx fux Latinae in lin­
qur funt infinita, prrtermiAis , fatis Africani guam Punicam transferrentur, quas literaspro­
epifeopi refiantur. Illi enim nifi hoc certum , phetarum , id eA , interpretum vocavit . Sic
& explorate cognitum habuiflent, nunquam fic enim in vetuAis & emendatis codicibus legitur
ad Boni facium pontifieçm fcripfinent , quia in prophetarum, & non praefetlorum, ut ^lias a
nullo codice Grrco eos repenre poflenf, defi- me notatum eA. Et beatus AuguAinus eadem
derare fe vehementer, ut ex ecclefiis orientis ratione cuin vellet ut fua cum Crifpino Latina
opera & Audio ipfius Bonifacii fibi mitteren­ dilputatio de rebaptizatis ab eo Mappalicnfibus,
tur : de reliquis canonibus 'loquebantur, xo. ab illis ipfis Mappalienfibus, qui Latine nefeieenim jam habebant a Cytillo Alexandrino, & bant, intelligeretur, fic fcripfit in epiAola 175.
Attico Conii, mrflbs, & in concilio Carthagi- Si voluntate fua Mappalienfes in tuam com­
nenh fexto recitatos . Cur autem viginti illi munionem tranfierunt, ambos nos audiant, ita
ubique fere & omni tempore lervati fuerint , B ut feribantur qur dicemus ,* & a nobis fubfcrireliqui vero minus, non poteA alia effe caufa, pta eis Punice interpretentur. HaAcnus Augu­
nifi frpiAime deferiptos fuifle , ob majorem Ainus . Sed quomodo, dixerit quifpiam, fi ca­
eorum in ecdefiis ulum & neccffitatem , auam nones ifii Niczni ex eo tempore Arabice falreliquorum, quod facile intclligi poteA, fi quis tem fervati hint , non potuit cos beatus Atha­
omnes eos inter fe conferat. De numero au­ nafius Alexandnx reperire ? Imo capitula fy­
tem tcAatur Athanafius m epiAola ad Marcum nodi Nicxnx combuAa fuiAe querebatur , &
pontificem, fui fie 80. qui poAea confilio pa­ dokb.it ? At ouis ignorat in reperiendis libris ,
trum concilii Nicaeni in 70. fententias reda&i five ad delendum, five ad lervandtim , cafum
fiierint . Quod quidem ita facile fuit , ut 70. efie ? Si qua Ariani 70. capitula fynodi Nicefententias, quas Zephyrinus feribit in epiAola næ combuAcnint, ubique canones Niczni pe­
j. a fandis apoAolis conAitutas eife , in 85. rierunt , neque viginti, quos femper Grrce &
canones apoûolorum diAribuerint. Fuifie vero Latine habuimus, & qui adhuc in omnibus ecNicxnos canones e Grzco in Arabicum tranf- clcfiis extant, habere deberemus. Deinde quid
latos , quii teAes habere non poflumus , tota intereA, utrum hi canpdies
tidies Arabici ab iliis GrrCrrres ad conjeduras & ligna, quibus veritas illu-Ccis ab Alexandro ex fynodo allatis, an ab ilArari folet, traducenda cA. Conjedurx autem lis a Marco pontifice ad Athanafium poAea
capiendx funt a caufis, a temporibus, a locis, miflis profecti fint? Imo quid intereA, curaffe
“
a perfonis, a canonibus ipfis. Quis enim cum Arabicam interpretationem e Grrco Alexan­
ratione dubitare poffit, quin Alexander archie- drum , qui primus canones Nicxnos Alexan­
pifeopus Alexandrinus, qui magnz fynodo in­ driani ex concilio attulit, an alium ex fuccefterfuit, illos ipfos Nicxnx fynodi canones ex foribus ejus, aut etiam alium quempiam ex
integro & incorrupto exemplari Grrce deferi- epifeopis provinciarum Alexandrite, quibus, ut
ptos fecum Alexandriam reverfus attulifiet, & dixi, lingua Arabica vernacula eA? una enim
in ecclefia fua diligenter fervari curaher ? Sed ratio & caufa erat prophetandi, id eA, inter­
cum lingua Grrca non effet provinciis Alexan­ pretandi Arabice, ut ecclefia, qur alia lingua
der, & Ægypti, & Pentapolis vernacula, fed 2uam Arabica loquentcm non intelligeret, rdiArabica , quis rurtus non judicet ad provi­
cationem ex canonibus Nicxnis acciperet. Prae­
dum paAorem pertinuilTe curare , ut fynodus terea, quod nos facere folemus, ut bonum auNiczna, qua, ut beatus Athanafius ad Mar­ itorem ex Grxcis utraque lingua, & Grrca &
■ ■·!■__ >-■ - _ /1 _ 1Î_____
cum pontificem fcripfit, populus & clerus im-D Latina, pari diligentia cuAodiamus; ut fiGrrbuebatur', in Arabicum termonem convertere- cuin cafu aliquo
’’
·
<■_
,·. quijaâu·· «
ainiferimus,
fuperiit
tur ? Qyi enim loquitur lingua , fcmetipfum , ram compenlet : fi Latinum , Graecus. Cum er­
inquit, zdificat ; qui autem prophetat , eccle- go illis temporibus, & illis poti (fimum locis ,
fiam Dei aedificat . Sciebat Alexander , quod Ïuibus Arius coepit, omnem memoriam fynodi
apofiolus ait.* Nunc autem, fratres, fi venero
licxnx Ariani omni Audio & vigilia delere
ad vos linguis loquens, quid vobis prodero , Auderent, quis non facile credat, dedifle ope­
nifi vobis loquar aut in revelatione, aut in ram epifeopos Alexandria, ut canones & aft*
(cientia, aut in prophetia , aut in doûrina ? concilii Niczni & Grrce & Arabice (criptacufto-

F

I

949

AMPLISSIMACOLLECTIO.

950

ft odirentur? Unde vero faâum fit, ut diutius A ita cum Alexandrino conveniebar, ut plane viArabici canones ièrvati fint, quan^ Gneci , in deretur
J----------------------‘
utrumque êx- eodem
exemplari deferipromptu eft ratio, quia quo notior erat tunc, ptum , licet in exemplari Marcelli aliquot pa­
ac magis familiaris lingua Graea, ut nude et­ ginas anteriores vetuftas confumpfiilct . Hos
iam, quam Arabica, eo facilius abhoftibusec- igitur Nicznos canones eo numero fic ordine,
clefiz, qui eos quzrebant ad delendum, Grz- quo reperti iunt, ex Arabico translatos quia
ci, quam Arabici agnolci fic deleri potuerunt . multi defiderabant. neque laborem meum in
Sed concedamus, rurfus dicet alius, translatos * eo negotio fumptum, nec alienam induftriam
fuiffe tn Arabicum canones Nicznos Grzcos , in hoc ftudio pofitam amicis fic ftudiofis invi­
unde fcimus, aut probamus , efle hos* Arabi­ dere volui: eric id etiam reverendo patri Pila­
cos, illos Nicznos’ hic jam non enemus te- no, mihi in domino cariiïimo, non ingratum
ftibus, ut conjectaris tantum agendum fit ; te- modo, led jucundum etiam fic probatum . U. ftes enim funt tum ipfi illi canones Grzci vi­ terque enim canones Nicznos celebrare ,fic femginti qui extant, qui in his ipfis Arabicis fe­ pirernz .memorise mandare volumus ; licet par­
runtur; tum alii, quos antiqui patres teftantur um eoldem Nicaenos numeremus,
. , partim non
a fynodo Niczna faâos effe; quos quidem cum B eofdem, led alios, in quô licuit quidem illi ju­
fuum
in his Arabicis reperiamus, quis eos non nu- dicium
J;"
Λ...... 'fequi' , fic
*' quos' in epiftola Julii
, -,::
merabit Nicznos? Qui vero nec ex illis vigin­ prima fic fecunda Nicaenos canones legebat, ih
num.
70.
fenteiytiarum
reveniere:
fic
mihi
rurti funt, nec ex illis quorum telles habeamus
Nicznos efle, fi graves funt, imo graviflimi , Ius licere exitlimavi, confiteri quidem illos Nific illa magna fynodo digni, Ac plerique eorum ernos, fed extra hanc recenlionem ponere, fic
cum aliorum conciliorum canonibus confentien- dare illis locum in adis ipfis, que accuratiflites, quis fuppofititios,efle dicat, nifi aliquis fa- me feripta teftatur beatus Athanafius in epifto­
ftidiofe conrenitofus, aut conteutioie faftidio- la de fynodis Arimini fic Seleuctae, fic Photius
fus? Dicendum eft Hm, quis nobis hos cano­ Confiant. leg i fle affirmat afta fynodi tribus vones attulit, Ac de interprete cocum ex Arabi­ luqpinibns a Gclafio quodam feripta ; movit me
legeram I fidorum five Hifpalenco, ut de omnibus ratio conflet: nam hzcet- etiam,. quod
,
iam feire avebunt, qui funt paulo curiofiores. fem, five alium, in prologo colle&ionis canopXtl Ig
‘
tur
p«icr
Baptifta
*
Romanus
ibeietatis
Jenum
audilfe
quofdam
epilcopos ex oriente,qui
Igitur pater Baptifta * Romanus ibeietatis Je«·» «d ih·- fu, cum effer Roma Alexandriam profeâusco- affirmabant vidiffe ingens volumen aftorum <y*°"*· *·«· mes Roder ici Hifpani patris reverendi eiufdemC nodi Nicznz; in quibus ajebant judicia quert•nihor» ai-foeietatis Jefu a Pio quarto cum mandatis mii- moniarum fic definitiones, acconftitutioncscontmMam $ 11 ’ ex l’bro p«triarch« Alexandriz commoda- tincri. Ubi autem judicia fic aftiones catifarum
JesuΊ«<°Γ to, in quo erant etiam, ut affirmabat , aâa tradantur, neceffe eft interdum, ut leges ec4ot«.
concilii, hos canones manu fua exfcripfit , fit cleiiallicz recitentur, fic judiciales fentenuz in
Romam attulit: quos cum Latine interpretatus ter aftiones ipfas Anclantur, ut in aftis cond­
effet , Ac cum domino Georgio atehiepifeopo iit Chalcedonenlis faftum eft, que illi epifcopi
Damafceno natione Maronita contuliffct; ego, ex oriente ad exemplum adorum fynodi Niczqui vehementer defiderabam ne quid interpre­ ne feripta effe dicebant, ut perfpici poteft in
tationi defideraretur, dedi operam, ut Joannes aâione 12. ubi caufa Bafliani & Stephani epi­
Senatus Alexandrinus mercator, qui eo tempo­ feoporum ecclefiz £phe(iorum aâa fic judicata
re ex Melite infula huc advenerat , Ac Arabi­ eft ; fic quia contra leges ecdefiaflicas ibidem
cam linguam probe noverat, ad recognofcen- recitatas fadi fuerant epifcopi , privati luat .
dam Ac emendandam interpretationem adhibe­ Item in aâione feptima, controverfia Maximi
epifcopi , fic Joannis Hierofolymoretur: Ac quia non parum intereffe putabam per- Antiochiae
....
cunâari accurate Ac fiibtiliter, quam vim hoc, Drum de paroeciis dirempta eft. Ad afta igitur
aut illud verbum haberet, volui femper inter- fynodi Nicznz femper arbitratus fum pertineeffe, tametfi ut ego Joannem intelligerem , fic re, quz Julius in epiftola prima ad orientales
ille me, interprete Baptifta opus erat. Hos ca­ in fynodo Niczna ftatuta effe teftatur de pre­
nones , fic hanc eorum interpretationem diu rogative ecclefiz Romane in eonci(iis genera!i apud tne retinui, fic fuppreflt, quod majore ad­ bu<, in provincialibus, Iu jud'disfic caufu epi­
huc ftudio fic induftria limari eam cuperem . feoporum, de appellationibus in judiciis eccleSed cum reverendus pater Prfanus noftrz fo fufticis, fic illa tam multa capitula, que idem
cietatis Jefu cpsfiagitarer, multis de caufis ne­ Julius in referipto contra orientales furnpta ,
gare neque potui, neque debui, przfertimcum item ex Niczno concilio affirmat fic recenfet,
in inveitigandis magna folertia fic fagacitate ,fic que funt omnia judicialia. Imo iple idem Ju­
multiplici lo&ione colligendis aâis, fic canoni­ lius pertinere quidem ifta ad afta fynodi Nibus Nicznis, jam diu illum laborare intcllige- cznz, &. inde lutnpta efle non obfirure figuifiPriman «ii- rem. Ufus eft ille arbitratu fuo non omnibus, caffe videtur, cum recenfioni capitulorum fi­
fed quibus pro ratione propofiti fic inftituti fui nem imponens, fubjungit : plura de his ideo
vifum eft, fic iis quidem non fatis emendatis E non inferimus, ne vacuare, vilemve przdiâam
-··-··
fic
integris. Ego interim cum magno adhuc de- fynodum facere videremur, aut faftidiumlegen­
fiderio tenerer priorem interpretationem cum tibus, audient i bufque prolixa faceret epiftola .
alio fi poffem aliquando recognofcere fic con­ Si quis autem de his ampliora atque abundanferre, incidi in Paulum Urfinum. neophytum tiora feire voluerit in facro noftrc fedis ferinatione Tuream, qui quia erat ftudiis Arabi­ mo, fic ea quz przdiximus, invenire poterit ,
ficc. Cum dixit , ne vacuare , vilemve facere
ce, fic aliarum linguarum imbutus, fic Latine,
atque Italice mediocriter loqui didicerat, effecit prasdiâam fynodum videremur , perfeda aâa
quod volebam: recognita fic collatafuntomnia, fynodi intellexit.' non enim fynodus in cano­
& correâa non pauca. Acceffit ad hanc reco­ nibus tantum confiftit, alioqui nulla fynodi efgnitionem aliud exemplar Arabicum vetuftum fent , qua nullos canones compofuenint, ne­
cx bibliotheca pontificis Marcelli fecundi,quod que rurfus fi totos five 70. five 80. canones
Οοo a
fy.noConnL Gtntral. Tom. Π.

95i

CONCILIORUM

J

,

»

OMNIUM

jy*

fynodi Nicrn® Julius recitaffct, continuo to-A quod idem apoftohis Theffalonicenfibusfcripfittam fynodum exiruniffet, vilemve feciffet,cum Prophetias nolite fpernere , omnia probate,
canones feparatim -etiam de aâis fynodi ferri quod bonum eft, tenete/interpretationes cpim
folcant. Deinde cum dicit Julius; fi qiais his in feriatura propheti® ouoque, Jicet homony­
ampliora, & abundantiora fcire voluerit, infa- me diet confueveront. Ego ita fentio , cum
cro noftraj fedis ferinio invenire poterit ; non omnia, qux in his canonibus funt, fefte cx- j
poterit dubitari, quin ad atla hoc retulerit ; in peufa, tt accurate recognita erunt, nihil fortif­
canonibus enim non copiole , fed breviter & ie repe netur, quin probatum , & magna illa
fin Aim agitur. Loquitur ergo mea quidem opi­ fynodo Nicxna dignum appareat. Sed tatis hanione Julius de legibus five canonibus ecclcfia- fteous prxfati fiimUs : reddamus jam canones
fticis, quas deciliones vocant , que erant per Nicaenos, quibus cum opus effe vifum efi, an­
afta & aftiones caularum tamquam (anguis per notationes quafdam adhibuimus.
venas corporis fufus.-.nec enim judiciales deci,
fiones aptius collocari poterant , quam inter
CANONES ARABICI.
caufas ipfas, & caufarnm aftiones quat in adis
continebantur Confirmat hoc quoque illud Ni-B De iit, qni fuerunt infani , ant energumeni,
non ordinandi/.
colai I. dift. 19. c. Si Romanorum: prxfertiniy
inquit, cum fynodalia gefta, inter qux ipfi ca­
CAPUT
I
nones ftatuti font, in codice canonum non ha­
beantur. Hoc ipfum teftatur etiam Theodorus
UBEMUS ·, ut infanus non fiat clericus ,
Balfamon canonum fynodorum Grsrcarum in­
nifi cum agrotaverit, fic opus fuit calidam prtUtkM··
terpres, qui afta concilii Nicami legit: Is ergo
UOOMH t*
medicinam
facere, unde in melaucholiam inci­ At»b«o
explanans primum canonem fynodi Antiochene
ilia,
in eos qui canonem concilii Niccni de cele­ dit ; hujus infant® cum non fit caufa in ipfo, mata coiftrat
txlumLt.
bratione pafelue non fervant; hoc , inquit, ia neque fit ex dxmone habitante in eo, non pro­ pat
0 or cumea,
canonibus Niccni concilii non eft inventum , hibet ingredi in clerum , neque cogit exire . quam «alfa
fed in aftis prime fynodi invenitur . In illis Quare jubemus, ut dzmoniacus non poftit ad­ ait Atfoaiiti
FiOboi aa
aftis cominebatdr quoque ille canon de appel­ mitti ad derum.
cadam iocta.
tata thaalolationibus, quem Zofimus pontifex Nicaenum
c. . MiritUK,. c.COBtU
communiter,
1. (at libro III.
efle in 6 fynodo Carthaginenfi teftatur qui
fiji.
. tae
. Allt<u c. clerici, 15.
, <;. ul
- 6. ca». upoft. jt. concil. Aur«L c.tfc. Quia in eo qui hiftoiicaU·ta ·
· ·» naORii · _ f*· iMHor
left of » «'—a^-.,
mfuerat poll Nicmum concilium tn fynodo Sard. C fuit
an«r»ueaiMi·,
famperΛ» faipaftacft
utDio- tam «jatte·
c. 7. renovatus. Ad eadem afta referendi funt nyC Areopog. vocat , id eft , mollitia animi, qua te­ coaulti Mi­
rit, ut Idem ait, ut ifte rerroribui damoni· fuccamb^· ca·· , qaa·
Niccni canones de generibus non ordinando- 'tel, idcirco non potell ordinari . Simili· iuCpicio eft KieolMtM »
rum, de i-mnitentibus in epift. 6. Innoc. ad A- redeunti· nd infaniam, cum non ex accidenti , ut febri, RiaictaMcgapetum Macedonium, & de aliis inepift. 14. vel medicina calida exclut caufa, fed ex ipfiut natura . mot.
ad lynoduin Toletanam, & de bigamis inepift.
Dt fervit w» ordinandi/.
Ambrof. 82. & fi qui alii funt, de quibus su­
dores meminerunt, quos reverendus pater PiCAPUT
Π.
fatuis in libro duo de aftis & canonibus fynodi
Niccn® diligenter & erudite notavit. De pri­
Si
quis
fidelium
fervus
alicujus
gentilis , a
mo autem canone ex 20. Greets , qui in his
diligebatur, quia fideliter & diligenter res «■I)··, e.
cx Arabico defideratur, arbitror dicendum ef- quo
1
■iilh , *
lui cuftodiebat; poftea vero, quia dura ••It» *1U
fe, aut illud de eunuchis non ordinandis io domini
'
premebatur, invito domino receflit ;
pnmo ex Arabicis, de infants & energumenis fervitute
I
_____
non
poteft ifte admitti ad clerum, nifi a do*
item non ordinandis , ab interprete e Grcco
1
mino libertate donetur , & fit judicatus di­
in Arabicum per negligentiam prxtermiffumD
[
efle, ut accidere foiet interpretibus.- aut illud gnas.
de infants & energumenis eadem negligentiâ
prrtermiflum in Grxco ab eo ^ui defcripfit .· De neopbrti/ in fide non ordinandi/ ordine facre
antequam [cientium feriptura facra habeant: &
quod vero faftum eft initium deicriptioms ca­
de conviiti/ poft ordinationem de peccatogravi,
nonum a canone de non ordinandis, valde aptnm ordinatore deponendi/.
polite faftum mihi v;detur, ut in ecciefiafticis
regulis illae prius collocentur, quæ funt de pro­
caput
in.
hibendis ordine ecclefiailicotuin , ad quod ecclefiaftic® regulæ, five canones in primis perti­
Qjii
recenter
baptizatus
eft,
&
veritatem ft»® c»«. Nic.
nent. Alter canon eft in Grccis viginti, id eft,
14. de catechumenis lapfis perbrevis, qui in his fidei nefeit, non erit epifeopus, neque presby- Grau· a,
quoque ex Arabu o cum illo de eunuchis deeft; ter, neque diaconus, donec poftit Icire fle inquod culpa etiam interpretis fieri potuit. Reli­ tclligere libros facros, & perfeftum habitum ,
quos canones fynodi Nicaenae Graecos facile eft ac frudum fpiritualem in corde fuo producat;
in his ex Arabico notare; tametfi aliquos >·τ Ε qui fi ad maturam ctatem non pervenit , non
Graece, Arabice vero eofdem pleniores. poteft ad gradus jam didos admitti . Quod fi
St quis vero ita delicatus fit, ut quia ex bar­ epifeopus aliquem cito ‘ ordinaverit , in quo
bata lingua interpretatio Latina canonum Ni­ aliquod peccatum gravius poftea reperiatur ,
caenorum fafta eft , parvifaciendos effe exifti- Cc duo , aut tres tettimonium dicant , Uter­
met ; aut quia alix non pauce aliorum argu­ que deponendus eft, & ordinator , & ordina­
mentorum & librorum interpretationes incerte, tus; quamvis ordinatus fit presbyter, aut epi­
ac fine auftoritate ferri foleant, hanc quoque feopus ; qut etiam a fynodo excommunicatur ,
interpretationem Arabicam talem effe arbitre­ ut meritus eft.
Leo cpiAolc 15. Quid eft cito manui imponor· , nifi
tur , non puto cum eo contendendum effirqu®
state·» maturitati· » ante tampu» esaminit , ante
pacis funt, feftemur, inquit apoftolus, & qux ante
merituro labor n, ante expene«tian> difeiplina, facerdozdificationis funt cuftodiatnus , dicamuique illis, tileru honorem tribuere non probati·?
De

9H

AMPLISSIMA

De ctbnbittiiene malierapt prtbibeta epifeopis,
prerbyterit, Ô* diaconit propter
cteltbatxHt .

CAPUT

C».

COLLECTIO.

9J4

A apoftolorum

IV.

csnoa jabst. SI «rgo presbyteros ill·· G««·
<01 habere uroret, ui hodia habaat, reprehenlib’le ponti­
fex Romsnu, & quidem eradit .(Rosa, , «c fsnâifftnuM >»(Γ·
hsi^cavit · quomodo quod* r<pre*tnftbM« cft · «b acdefic
Roma·· comedi dksodusn eft r reflet ergo » ut quod
hodie Grwi faciunt· repugnante & reprehendant· eeclcfi»
Romana facunt · qaod uunqaam feilicet approbavit, nec
ulltS tempore approbatura eft .

Decernimus, ut epifcopi non habitent cum
De tltilione epifcopi, tf de apprebntioM
elcflionit ζ
«ulieriboj; neque presbyter, qui * viduus eft;
j« s«Arabi nec illas comitentur ; neque familiarem conftteG a p υ τ v.
? '.r
tudinem cunr eis habeant, ncê m eas ftudiofe
7 ΟπκΛ*' afpinant. Idem decernitur de omni facerdote
Caith. s. e ctelibe, idemqtre de dyrconis , qui fine uxore
Dacemimus, ut nullius epifcopi cleôio appro­ Strkuii »ptrt.
«d epilc.
*
b< funt. Hoc autem intclligendum eft, five mu- betur, nec ullus epifeopus conftituatur in civi­ 4.
Afticsnos c.
Oulcad. t. lier pulchra fit, five deformis, five puella vir- tate
__ ..._
e_ , ___
_______ epifcoporum
_r__ r____ rprovin
_____
magna,
urii voluntate
*4 VI*VC>*
* {*’c anc*^* adolefcens^ aut natu grandis , Bcie, & nifi de fide ejus & timore Dei inqui- q»i«.
Aixiu· r. I.
* >s*Acath. *>ve puella orphans prartextu educandi eam pro- tant: ad approbandum vero convenire debent Coacil. A* t
·-c-· - hujufniodi
·-----coram archiepifcopo aut patriarcha, aut fi fuei Teict > pier caritatem. Siquidem diabolus
Nie. Grec.
r a”?*s *"*rm,i religiofos, epifeopos, presbyteros & dia- rit.hoc difficile, quia non eft archiepifcoptu,
ep" L Γ conos occidit, fic immittit eis ardorem libidi- aut patriarcha, vel quia metuunt, ne lupi fub *
Imoc. spiff. nis. gin autem fuerit anus & proved» artatis,
ditos rapiant , ve! propter urgentem neceftitaAntri'·». wt foror, aut mater, aut ÿiiita, aut avia,li- tem, vel propter longitudinem itineris , quam­
■y. A«rW. f. cebit cum. eis habitare, quia tales perfonar alie- vis non fit praeiens archiepifcopus vel patriar­
chs , fufficiat tunc ut fint tres epifcopi ad conc ·· T"r ' nr
fufpicionis.
ftituendum eum, qui cogoofcant ex abfeotibus
t,*‘
· Non permittit bit mou, ne quia erret · fic iftor
per feripturam proprie manus, effe in eo virtu?
/ Zschsr. habitare cum uxoribus, eunt ait , neque presbyter vltem , doârinam, & fim&tatcm ; fiatque cum conepift. ·.
duus, ut ■xoribus Oti liceat .· inao concedit ut cum eis
habitent, quia non licet eas prntexlu religionis exclu­
fenfu populi.
Nk.

ΤτΓ-·.β·.

/
j
1
J

der·, )uaU renonem apoftolorum j fic tamen habitare
concedit, tamquam cum fotoribus t ut , ficut apoftolns
De excomttttnicatit Λ ano ·epifeopo,
ait , qui uewffff·
habent «AVI»»
uxores v· M0«
fint luwqs»····
tamquam eavoa
non as«v*···**
habentes */
e m t · · retipiendii
·
etanlm fi prater
l
r 'non
n fufpeAas
1 propter
* '
anus
aiatem pro- C
ah alio ·' C7 de aofolvetdii illit ab ardiepifeopo,
veftam , &
fit prater matrem, forarem , amitam A
te asve[ petriarda, C** COifiderit de rwfvd excontviam, nen forpeftas propter magnam cognatlonl· propinmtttueaiiete,
quitatem , reliqeas mulieres tamquam fufpe&M canon
excludit a contubernio clericorum facri odiois : ergo quae
. in contubernio relinquit canon, liberas effe vult a fofCAPUT
VI.
picionc i propter bene enim caufam, ut dixi, relinquit
matrem, fotorem, , amitam & aviam : igitur propter
Nullus epifeopus recipiat ab alio quocumque ApoM lt
eamdem caufam , fublat· feilicet fufpictoni» , relioqast
presbyteri'· te diaconis uxores ■■ ut enim equum cft nost
epifeopo excommunicatum , five presbyterum , α·ι. c <
lufpicari propter, «incufum propfuquitatis naturalis, Se
five alium c numero clericorum, five laicum ;
Îiropter mulieris fcneâutem « ita quoque xquum eft non
nec eum ab excommunicatione liberet, ne ex­
nfpirsif propter religionem ac reverentiam ipfiu, ordi­
nis facri: nili cum aut vita ipfa non eft gravis te fancommunicatio illius epifcopi contemnatur. Quod
fta , aut retas ux >rli peticulnfa. Dcoique compreheatam
fi epifeopus , qui illum excommunicavit , eft
effe in hi, gradibus ferri ordiois corlrbatum , tcilis cft
iniquus, & tyrannus , poteft abfolvi ab archie•piftola B. Bsfilii canonica ari Greg- presbyterum de ex­
cludenda muliercula propter fufpicsonem , & ludud·»*
pifeopo , vel patriarcha , ooftquam per literas
ria >n monafterium : in qua epiftola hunc canoneni Nicognoverit, & admonitus luerit de illius epifeoennutn citat : fuiffe autem uxorem · cum qua habitare
prohibet, argumento eft 6c quidem etreiffimo , quod eam D pi iniquitate ; & debet patriarcha , vel arcbiepifeopus icribere ad epifeopum, quid aftum fit ;
jubet Includere in morufterium, Ccuti canon 4S. fynodi
(exta jubet, ut poft ordinationem epifcopi, uxor eiu·
admoneiequc eum dc injuftitia & iniquitate
in nsonaftario collocetur. Denique contineri in hoc ca­
ejus
.
» .
none Nicano legem continentia £acf< ordinis â proptiis
uxoribus, entiquiffimuiii dr gravilKmura teftlmonlum eft
fynodi Cscund· A reis t. cap. a. hac enim fynodus illis
De conciliis provtnciahbai bis ftttftu aaw Aafadfi
temporibus fynodi Niruna habita hunc cauonem rcru·nd confideraada omnia <put ad ecelfas prevtn·
vans , ac anagis explicans, fi quis, inquit, de clerici· a
ciaiiMH rptfcoporaee prrtâuMt.
gradu diaconatus in folatio foo mulierem prater aviam,
matrem, for orem, filsam, neptem, vel converfam fuam
exorem habere pmfumpferit , a communione alienus
PUT
VII.
:c
habeatur : converfam voegt, quia e< qao facts ordina­
tioni mariti confenGr, carni renuntiavit , A ea uxore
Statuimus, ut omnes epifcopi provincia bis
faAa eft foror , ut ipfe ·χ marito irater , juxta cano­
se m concilii Tnr. fecundi ' Qsiifqnis eft presbyter aut
lingulis annis concilium habeant, arehiepifeopo
diatonas > divino munere bencdiAione percepta , uxoris
aut patriarcha prrfcnte, feme! ante quadragefi- ·». Cktlc.
fus pies frater Ulieo efficiatur. Itaque uterque jam per­
tinet ad titulum de convetf. conjug. lis vero qui exi- _ num fecunda hebdomada poft feftum Eptpha(limant pe'mififfê
unquam eceiefuni
eeclefiani R
Romanam
Gradi'£ ui« , fit iterum ineufe Septembri; «t in CO COOmififfs nnqasm
ornatum Greets
eam coofoetudineni, quam u-.
hodie e.c
habent, contradicit
Ji~* Ni­ ei||O omnia que ad eorum epricopatua pertinent,
colaus prinus, qui in refponlîs ad confulta Bulgarorum ,
conftderentur : & fi inventus fuerit aliquis pro­
cap- yq. diftuvâ. at. cap. coafulendam : Confutandum ,
inquit » decernitis, utrum presbyterum uxorem haben­
pter blafphemiam contra fidem excommuotcatui,
tem debeati, faftentare & honorare, an a vobis projice
denuo ab omnibus excommunicetur, donec epi­
>« Iu quo refpondcsnus, quoniam licet ipfi valde rcfcopi defenfiooem ejus recipiant fafta inqaifitioprdscafiblks fint , vos tanten dominum imitari coove
ne veritatis Dei.
sut, qui folesn fuuns. (ut cvangclium teftatur ) oriri
lacit luper bonos it malos, ftc. Nemo cum ratione du­
Ut illis iemporibus te die dclnceps «if·· «A hk Ca­
bitare poteft, quin illos presbytero,, Granos feilicet ,
ob eam caufam pontifex Nicolaus rcprchcafibilts di­
non utllis, & nactffisrlus ecclcfiis, ita poflea Mcai&riuna
vifum cft contrahar· bina concilia (ingulorutu aaooraau
xerit , quod uxores haberent , non quali non habentes ,
iu fiagula, ne bis vino anno futurus effet abiens ab «cid eft, hebetent tanquem forores ft convcrfas, fed quod
haberent eas tanquam uxores·' habere enim presbyterum
clciia fus «plfcopus, te ores pcopter erabram sbfcetkm
ps florum facile a lupis vorari polànt. H» ne sains cauuxorem, id eft, non
<** pr*i«»fu religionis ,
fam

a

dkrnm.

CONCILIORUM
A

OMNIUM

95«

f»m fuiffb’mutandi aoewn hunc d« concilii» bi» haband i t quoque aeno ' fcripfit Athtnauu» patriarcha
De iis qui irrtpferunt i» ordinem prestyterontne fine
CunOantlnopolitious in «piftotn .ad epjftopum 5«releDlOUt tf exammUtlOUe .
rlenlium. 11» copciliia earo-fanrcl {jabaayli· Gosuh« ·“"
nil, «Λ capon fynodi 6. cap. p. fyoo<U Nicnon *· cap.
L»t«ru»eiif. concilii cap. t. H*c noftra Mart cogni­
XL
C A PUT
ta , ft eaplorate percents mejor* adhuc nccfffitate pre-'
Antia epifeopi In ecclefia fua , ft majore periculo, abSi fuerint aliqui presbyteri fine* probatione & ■wialMn··*
fentla, fingula cohcilia fingulorum annorum In tertio»
quoique anoo» prorogata funt. Si igitur frequen» ableneleâiooe, & fine examine vit* & morum ; fie d« Hicroi*.
tia epifeopi ab eaciena fua tam petlcufofa ft ptftifer*
examinati
confitentur 'fe <>e<xcafle
"' id
“ genus
_
pecca* lyaanor^.
judicata eft, ut (ne j em pu > ft ocealîo frequen» el Ma­
" ejiciantur
■
, /«*<> Cvi».
torum, de quibus fupra feriptum eft,
re (ur ) fynodu» . proéinciali» alloqui tim ndceflirla ft
falutar.ii, non nifi ut tertio quoque anno habeatur, fyex facerdotio, fic non refutabitur eis in pecca- c»«. N«.
nodui Trideniina prudentiffime & faluberrlm» l»nx«riu
tum , 'quod illis, cum non eflent probati fic ele- «5»·*. ··.
quid excufacurl funt , qui. tanto animarum periculo , &
fti, manus impofuerunt ; nec çrunt in ciQpa hoc
k*"
ecclefiq Dèi incommodo ft detrimento, eleftienat, aut
ht <· i
nominationes differunt , & tam diuturna, vacatione» mufaciendo, fiquidem faciunt in eis quodaChrilio
ncria paftoralU invehunt?
extufaJbunt , qui interim
domino ordinatum eft.
filent & diflimulant, quo» Deus nofui't io ecclefia tam- β
quam tuba, ft bucoina, ad canendum > cutn\ ut ait pro* °
Dr epifeopo ordinante quim intellect fident negaffe ;
pheta Etcchiei, vide tint gladium venientem , quorum
eft clamare, ft exaltare vocem fuam? & qup tequuntur
. C de ordinato, fui poftquam negavit, trrepfii
in propheta Ifala .
φ

a

m ordinem :

De patriarcbii dleuandrino, (7 'Antiocheno, &
torum jetrifdifiionc ·

CAPUT

XII.

Si quis praelatus receperit 'aliquem in ecclefiam
CAPUT
VIII.
fandam , qui fidem negarit , quem prelatus
ex aliquo cognoverit fidem negarfe, fic ordina­
-sa. Nic.
Conftitutum eft, ut epifcopus Ægypti, ideft, verit eum facerdotem , aut in alio gradu,depo­
Gr»c »
patriarche Alexandrinus, pnefideat & habeat ponendus eft ipfe, fic ordinator ab omni ordine :
tVnJ'q”»* ho- tcft*tern totius Ægypti , fic omnium locorum , aut fi ifte irrepferit in ordinem, nec examina­
fUm odavi, civitatum fic oppidorum, que funt circum epm,
tus , nec interrogatus ; fic poftea ab iis qui co­
* αοιη·
quia ftc convenit ; fic quia fimiliter epifcopus
gnoverunt falfitatem , fciatur hoc ; deponendus
Roro®, id eft , fucceflTor Petri apoftoli , poteCeil ifte.
ftatetn habeat omnium civitatum , ac locorum
que iunt circum eam .* ac fimiliter epiftopus > De traufeunte od aliam ecclefiam fponte fu», (ÿ
Antiochie , id eft, patriarcha, poteftatem ha­
eleflo ab illa, r·/ poftea clifplicet mo­
beat provinciae illius totius: fic in aliis item lo­
ntre tn eo .
cis fervari debet , quod ia praeterito conftitutum eft ·

CAPUT

De ambiente epifeopatum , nolente eum epifeopum
populo ; vel volente quidem. fed fine
voluntate arcbieptfcopt.

C
NIC Cr»c

A

P

U T

IX.

Cm. Nic
Gr«c· «r·
«pitome ha
)M «I. »X
Ar»bi?o.

Si quis, populo nolente fic fine voluntate ar■ Fort» eje ·
chiepifeopi, atque injuflu ejus ambierir epifeo«, Meut.
patum, repellendus eft . Quod fi populus dicece- D
De demie operam, ut traniferatur a fuo
fis voluerit eum fine archicpifcopi voluntate,non
ecclefia od aliam
eft admittendus; quia folius archiepifeopi eft haec
poteftas; fic qui coniradixerit , eft excommuniSi quis epifcopus, aut presbyter, aut diaconus,
catus , fic ifte epifcopus privandus eft. Sin autem aut aliquis ex clero dederit operam, ut ex fua
eleftioni communi omnium epifeoporum cum arecclefia transferatur, non eft in alia recipiendus,
chiepifeopo, aut patriarcha reda ratione fic fe­
fed potius cogere eum debent, ut ad locum
cundum canonem ecctefiafticum fail®, duo aut fuum redeat: quod fi noluerit, ejiciendus eft in
tres ex populo precibus, vel ftudio contendendi
totum ex ecclefia, deponcndulque ex ordine, fic
contradixerint, majorem partem populi , fi vo­ communione fidelium illorum, qui ad illam ccluerint , fequentur.
clefiam pertinent, privandus.
De epifeopo Hrerofolymttone honorando, falvo
honore molropolttani Cetfenenfii , cui eft
fubjtâus .

CAPUT
n.«.

XIII.

Si quis epifcopus, aut presbyter, aut diaconus
ab ecclefia fita ad aliam eledtone illius ecclefiae,
fic voluntate fua fe transferat, fic poftea non pla­
cet ei elle ibi, volueritqueeo, unde prius fe tranftulit, redire, non eft poftea recipiendus, (cd
potius ab hac fic ilia ecclefia fit exdufus , quia
ipfe fe fponte fua * elegit.

X.

Gr»c.
Quia eft confuetodo honorandi epifeopum Æiba nomine patriarch*, cum eft dignus honore,
ρζ'αι·ι«propter fanftitatem loci, fic propter probitatem
chiam eoa- ejus : praeiit illi provincix, & locis ei vicinis,
u»bVuh*i«- reddatque- archiepifcopo ejus loci debitumhonotofoi a Nk. rem ; & vocetur ille exarchus , id eft, major
"nil? ‘d Cluim «^(ep.fcopus .

Ae quu fiat monacbui fine licentia epifeopi, &
quare requiratur licentia.

CAPUT

XIV.

Si quis laicus voluerit monachus fieri fine ii
cent ia epifeopi fub cujus poteftate eft , moven­
dus eft gradu in quo eft, fit non eft recipiendus in religionem . Hoc autem idcirco (latui­
mus, ne ifte uxorein, aut filios, aut alios fi­
mi les, quibus auxilium debet, deferat.

De

957

AMPLISSIMA

COLLE C T I Q.

9$8

A a fide, in,quibus eft conftitutnm tempus , ut
fequantur omnia ecclefix catholicas dogmata .
De thricii aut rfli^fir faemremtibeu dejiciendii
Itaque ubi omnes repedentur live in civitati­
bus, five in villis ipfi feli ordinati, reperti in
C\A PUT XV.
clero, eçunt in eodem gradu. Sed fi fuerit in
, civitate, aut villa epiicopus, aut presbyter ecclefuB catholice; & ibi aliqui ex Catharis ac­
Si quis
eorum qui funt
in clero,■ autΛ fubjec*«.
_
-,
.
. '
-<Â turpi,. iucro
. i.od-4Awl■I. «u*
ous icguMt
régule , avaiitiK,
avarit«,<5cturpi
lucro irudcat
Audeat ,- cedant ad ecclefiam, debet epiicopus catholi­
'■ aut 4iate pecunia fenori , centefimas exigat , cus habere dignitatem epifcopi:. & ille qui Vo­
gÎm. «v p ·*>· lefcufià», dejiciatur ex gradu , ôc fit aliecabatur epiicopus ccclefiae catholice , voluerit
S/ned 4. C. nui a tegula.
honorare eum nomine epifcopi ; quod fi hoc
>·. Nie.
ei non placeat,-excogitabit ei locum cKorepiGt*c. i,.
De inore epifeepe if preriyierir e dranmy
fcopi, aut presbyteri, ut omnino videatur efle
triiundo.
in clero, ne fint in civitateduo epifcopi.
BDe ratione if modo recipiendi redeantei poft Li·
pfum a fide, & recipiendi relapfor, tf de ad
duilij in periculum mart i c ex infirmitate ante
Diaconus- non debet excommunicare priufcompletam panitentiam , ÎT Je cnvaiefcenti~
quam epifcopus, neque priufquam presbyter,quia
ini .
gradus diaconi infra gradum presbyteri eft ; fci-

CAPUT
J

C»e. Ηχ.

XVI.

•reque debet officii fu« efle miniftrare epifeopode
C A P U
XIX.
presbyteris. Sciatque diaconus facultatem fuam,
cui neque licet communicare nifi poftquam epifcopo ά presbyteris miniftraverit : neque ei rur.,
Si qui ex iis qui fine violentia & perirulo n,c.
fus licet miniftrare facramentum communionis negaverunt, & ime illis tribulationibus auas Ηκ canon
.xplipatii
funt fideles Chrifti a regibus* & principi­ Botlo
faccrdoti, fiquidem miniftrare hoc facramentum,
citior «ft
proprium eft presbyteri, & non diaconi; presby- bus Ôc gentilibus, pcrfeâe & reôo corde volue­ quant Grec,
Hh·/ <> «p. teris enim data eft hxc gloria; neque decet ut rint ad fidem redire, recipiendi funt : fed opor­ in he» L*t.
«x Ai*k Adiaconi fedeant inter presbyteros, aut fintadla- tet, ut cum fidelibus communionem non ha- rclnccaf.
tus eorum, nec intus in facrario t ubi eft alta- beant donec pœniteat eos, & tribus annis pee, * re; neque feris, nifi de fententia eorum :quan-Cnitentiam inter audientes agant, dc interpœni- lent. Gtllla
ftaat 4ι»<ο·ί. jOqUjjein gradus diaconi inferior eft gradu illo· tentes
»*n4*« annis
·«·»·'« feptena: poftea poterunt intrare;rin <
rum. Diaconi, qui huic decreto contradixerint, ecclefiam ad orandum cum populo tempore faejiciantur ex gradu fuo, & a fynodoexcommu­ crificii duobus annis , fed debent abftinere a
nicentur .
communione corporis domini . Quod fi hoc
tempore peni tenti» ad vomitum redeant , fit
De retient if erode recipiendi cnmtrfot ex
rurfus agnofcant peccatum fuum, debent agere
berefi trudi Samofairtfs.
pcenitentiam annis decem, poft tres annos peraâos inter audientes. Poft haec autem omnia
CAPUT
XVII.
oportet examinare propofitum eorum, fic mo­
dum pcenitentiat. Qui enim cum timore Dei,
û>m NU.
Si qui» ex feerefi Pauli Samofotenfis conver- & lacrymis , ac patientia , & bonis operibus
^itMic”h·-tatur *d fidem ecciefi», debet iterum baptizari: converfionem opere & non fimulatione often-.
i··, hmc. > & in quocumque gradu ecclefiafticb antea fue- dunt, poft impletum tempus conftitutum ma­
îafaeï·-^* G convertatur digne & cum humilitate, nendi inter audientes,
. merito communicabunt
_________
febiaa· <«- ejufque vita anteafta reprehendi non poflit, fed Deum aliis fidelibus, in oratione,, licebitqu·
liccbitque epipiu»t hu«c laudari potius, reftitnendus eft in gradum fuum, fcopo
'
.■■·..··.
— aliquid benignius de eis decernere. Qii
«««■«a. & imponenda ej manus, ut imponi folent ei autem negligenter fe geflerunt , & fimulatiocui nunquam antea impofit· fuerunt, cum be- nem ingrediendi in ecclefiam fufteere fibi ad
nedidione diaconali, id eft, qus fit fuper mi- converfionem putaverunt, omnino ifti tempus
niftros ecciefi». Sed fi aliquis cum accufaverit, pœni tenti» a nobis conftitutum impleant. Sed
& non fuerit dignus gradu propter malam fidem fi quis iftorum ad mortem, dum in perniten­
& prava opera , non eft ordinandus . Quod fi tia eft , pervenerit , non eft privandus Iaera
aliqua diaconifla ex ifta hsercfi ad fidem conver­ communione, quae eft viaticum vite , fi eam
tatur , oportet iterum eam baptizare, & cum ea petierit. Qyod fi poft orationem & communio­
bcnediâione recipere, quae fuper fecularcm fieri nem ex infirmitate, in qua erat, convaluerit ,
folet ; examinandumque , ut fupra diximus , communicabit poftea in oratione tantum cum
utrum vere convertatur.
fidelibus , dc non accipiet communionem Ia­
eram; adhibeaturque diligentia, ut cuicumque
De retine & modo recipiendi converfet ex'
Sroximo morti facramenta, fi petierit , mini
bmtfi Heroetinerem .
rentur ; idque cum epifcopus diligenter inouifierit, an dignus fit; quia non licet ut prive­
caput
mus eos fac ramento communionis.

xyni.

Si qui ex iis qui fe cathares vocant, fe hu­
miliaverint , & ad ecclefiam accedere volue­
rint, oportet, ut qui cx illis erant ordinati ,
remaneam in clero. Oportet praeterea ante om­
nia profiteri per feripturam, quod aflentfentur,
ftt iequenprr dogmata catholica, id eft , quod
communicabunt cum pœni tent i bus & cum diga­
mis, & cum iis qui in perfccuüone lapfi funt

De entende cowerfatiom cm maleficit dS divi·
»»>; tf de eorum, yai nen vitaverunt,
paeniientie.

CAPUT

XX.

Nemo fidelium convertetur cum maleficis &
divinis, & qui hoc fecerit, & eos interrogave- *",.*’* **
«tt»

959

C O N C I L 1 Q R I K-OMMIUM

9*o

rit, eorumvc diâa approbaverit, in domumque A
De nemine nrcendo eifetrecemmxnienet nifi'
torum intraverit, aut in fuain eo» receperit ,
retient peniteniix.
& eorum cibis & potionibus uGts fuerit, fi facerdos eft, movendus eft fiio 6r*du , ac fide­
CAPUT
XXV.
lium communione de ingreffu ccclefis , com­
munioneque iacra prohibendus. Si fero fuerit
Nullus fâcerdos ullum fiddetp a communio­
laicus, prohibendus eft ecclbtia . Quod ft-ad
agendam panitentiam venerint, agenda eft eis ne facra arceat, neque propter odium , nqque
pcenitentia annis viginti, quo tempore pane tan- prbpter aliam caufam quamcumque mundanam;
- tum & fale vefci debent, & a vino abftiner*, & qui hoc cômmiferit, deponatur, dt excom­
municetur, qui ufurpavit hanc poteftatem tanaqua contenti, ut fie caftigati non redcânt.
quam dominans.
Dt inctfti/ nxptiii centro legent fpiritxeh/ cagnalieni/, & de panitentin tornnt qxi fxnt in
ejufino/b nxptiit.
CAPUT

Pertinet hic ranon ad canonem apoft. *j.
lente pmnltenicm.
'
(

CAPUT

Hiac titirit

’ Dt fetfeeptoribxs in bephfmo.

CAPUT

Viri non teneant in baptifmo fceminas, ne­
que mulieres teneant mares; fed potius mulie­
res teneant fceminas, & viri teneant mares.
Dt nnptiii prohibiti/ fratruin & fororem fpiri.
teelixm ex fujctplione tn beptifmo.

CAPUT

ΧΧΙΠ.

XXVI.

Nullus clericus pro aliquo fpondeat , neque
feftimonium contra ullum in caufa criminali
dicat, nec eam ad regem deferat; nec ad ea
te ingerat, que ad alios pertinent; neque fe­
minet difftdia inter fideles; & qui hoc commiferit, ejiciatur ex gradu, & prohibeatur^fbmmunione fidelium.

CAPUT

Quicumquc fuerit a facerdote ligatus, quam- D» w<mn»vis calumniam pafliis fit, non eft ab eo accipienda oblatio,^ec ulla alid res, quam ad ec- tu cem ·»-,
clepam afferat: nec ullus fidelium debet cum «M»-Tar. e.
eo prandere, nec in domum ejus ingredi, nec o, m· »cg»eum in domum fuam recipere, prituquam fit ptradnobuab excommunicatione abfolutus : & qui hoc
non fervaverit, parvi faciçns excommunica- aoiite «m*.
tionem , & fidem contemnens, oportet eum
quoque excommunicare, quia fuit particeps ft μ«·ιμιι«μμ
confondent.
p«»i *·«* ·

Non erit presbyter ullo modo malevoius^nit
velox ad iram, aut ad offenfionem, pnefertim
epifeopus, aut alius, qui poteftatem habeat ex­
communicandi, ut non omni tempore excommunicet & liget. Et fi quis talis extiterit,de­
CAPUT
XXIV.
bet h«c auferre: necefleque eft, ut fit modera­
Nemo debet duas uxores fimul ducere, nec tus, & deponat odium, dt non exerceat Tem­
uxori fux alteram mulierem propter volupta­ per excommunicationem. Qpod fi non parue*
tem & defiderium camis fubintroducere, pro­ grit , deponatur; fiquidem ira, malevolentia,
jiciendo fe in periculum peccandi , verfando indignatio,, dt clamor, opera daemonis funt.*
cum pluribus ad concupilcentiam .* nec ad fe­ neque copvenit, ut fit in fcerdote aliquid ex
men fufcipiqûdum , fient Deus ordinavit : & vitiis diabolicis; fed potius, ut fit mundus ab
vitiis & maculis, ficut * icriptumeft.
qui hqt^wcerit, fi fuerit facerdos, prohibeatur omnibus
• Hoc dicit, qnia fctiptM eft. in Lavlt. c.at. ntqai
minifterio facrificandi , & communione fide­ eligendua efi ad facerdet Ium, careat omal atacula .* quad
lium , quoufque ejiciat domo fecundam , & Ïiidem In fpirlta figttifiaabat, ut carar» oauA vitia ,
peccaro «ravi; aude apoAallca cenfilt. lib- T cbjbj.
debet retinere * primam: idem judicium eft •xploratur,
iaault, qui aliftndu» «· aplfrapu·, aa ca­
de laici» veat oaaai macula la il, qua part ineat ad ufaa ·’.»< : Scri­
Dt te
dxot exoret fimxl dxxit, ext per libi­
dinem nlttmm mxhertm xxori fxptrindxxit ;
& dt perna ejx/.

o

c«r.

XXVII.

Neque vir det filio fuo in matrimonium eam
quam uxor fua tenuit in baptifmo ; neque mu· D
De ire, indigentlent, odio, fygiendit fectrdeti,
lier det filiam fuam in matrimonium ei quem
& ei pohffintxfnf fxi petrftettm bebet
maritus tenuit in baptifmo; quia ifti habentur
excemnuenicondi.
uti fratres & forares fpirituales; & eorum pa­
ter & mater, iimiliter ut pater & mater fpi­
CAPUT
XXVIIL
rituales .

« Nob concadit hic caoen , ut faj»do» feralia eje’
fia, retineat primam aa utendum i^“Te*4 jubet ut reti­
neat, ne prntextu religioni» ejiciat: jam enimaniegrtffua eft canon de calibatu (teri ordini», cqpite 4.

q.

Dt nitendi 1 excommxnicotir, tf m non ottipitn·
de oblntione eb ei/y èT de excemmxnicttione
non wteittij excomimtnicetxm.
'

XXII.

repel­

De fponfient & tejlimenie in cexfe crimintf
dicende, clerice prohibitio.

n

XXL

Nemo fidelium cum patre aut matre fpiri“·· o-*«· ntali matrimonium contrahat, id eft,nuncum
Tn,h*a m" patrinis, aut matrinis.· & qui hoc commilerit,
t»·· < tf. habeatur tanouam ethnicus, quoufque fepare£""*“· tur ; & fpatio viginti annoruin pcenitentiam
*
agat, decem annis non intrabit in ccçleliatu ,
ôc abftinêbit a communione fidelium; alteris
decem licebit intrare in ecclefiam, ad audien­
dum tamen fcripturas. Qyando autem imple­
tum fuerit hoc tempus poenitentix viginti an­
norum, licebit intrare .in ecclefiam, 0ς fu mere
Iaeram communionem.

de

ptum eft enim, inquit, loiplcita maralat eju»qaTrliianduT aft ad facardotium. Hinc beatu, GragariM fcribaM
da aligtndo eplfeopo ecclefia Arimincafi» 7. quafi.
cap. qualiter, jubet eligere diligenti examinatione adblbi-

idea» <*·
(ΜΙλϋο

.

96i

AMPLISSIMA

hihlta. Sliaao, inquit, qua in textu pentateuchi eoatimetur, aoq fuerint reperta. Id eft, fi caruerif mortqllbu· peccartt, qu· per maculai In Levit. notatai fignifixantur. Hac idem Gregotiu· clarius egpreffit In
epift. ad Pafinupi onifeopum^de alio quodam ordinando
loque··.- SI pulla. Inquit, «i crimina , qqa per legis fa­
ir a regulam morte mulAanda' funt, obvient > portata
mortalia', qua a 'regno Dei excludunt , dicit morte
multanda fecundem regulam legis facta, qualis e* il­
lae Neque fornicarii, n»c idolis fervienter, nec adulte·
ri, neque molle» > te regnum Dei ppffidebujtt.

COLLECTIO
De ratione & modo recipiendi cowerfot ad
fidem orthodoxam ex bartfi Arii, Ü
aliarum talium.

CAPUT

XXXI.

eSi quis ad fidem orthodoxam convertatur ,
recipiendus eft in ccdefiatn per manus epilco•pi, vel presbyteri, qui prreipere ei debet, ut
De non fleilendo genua in oratione.
anathematizet cunâos qui contra fidem ortho­
doxam faciunt , & qui apoftolice ecciefie con­
CAPUT
XXIX.
tradicunt. Debetque anathematizare Arium &
Ca·. MkcIn oratione dominici diei, & in diebus Pen- harrefim ejus, & aperte fidem profiteri, quam
’
n
perfefta^onfeflione definivimus, ac fin­
**
tecoftes , & in magnis feitis domini oportet
ccre fwfcli* efle. Oportet etiam anathematizare
\
non fleftere genua, fed liantes orare, de
iz in-®
in­
eos qui huic fidei non credunt, & eam non
clinari .
recipiudt. Et poftquam haec fecerit, accipiatSr* Coe*,
Dt imponendis nominibus Chriftianorum in baptif­ eum epifeopus, vel facerdos, ad cujus poaefta- *· »·
mo, & dt bartficis fidem Trinitatis, tf for­ tem pertinet, & ungat eum unftione chrifmamam baptifmi integram retinentibus ; & dt tis, & fignet ter ungendo , & -orando fuper
aliis non retinentibus , dignis pejore nomine ; eum * orationem Dtonyfii Areopagitae, & fiat Dio»yf.
& dt modo eos recipiendi, cum veniunt ad fi­ oratio ad Deum pro eo devote , ut recipiat ph “·«»· m
eum. Et poftea erit particeps divinorum facra- y* N“'
dem .
mentorum & communionis, per quam fit remiflio peccatorum. Si autem is in quohecfaCAPUT XXX.
fta funt, fuerit epifeopus, manebit poft converFideles nomina gentilium filiis fuis ne' im­ fionem fuam in gradu presbyteri; u presbyter,
ponant; fed polius omnis natio Chriftianorum in gradu diaconi; fi diaconus, in gradu hypo—
........ , ut o
.....__ ____
tuis
nominibus 'utatur
gentiles
fuis_____
utun- diaconi; & fimiliter in reliquis deinceps , ut
nomina Chriftianorum ‘Cad gradum inferiorem defeendat.
ftur;. ‘imponanturque
,______
fecundum feripturam in baptifmo, & baptizen­
Huic canoni teftiaaonium tribule fenâus Athaaafius,
tur tn nomine fanftiflimat Trinitatis temper qui in epiftola de fynodis Arimini & Seleucla , A in
colende, & adorande anima, mente, & cor­ eplft. ad epifeopos Africa feribit narres Nicaeos tdidlfin concilio perfeAam fidei coaM*oeem, St eaethede ; & fanât firent dies feftos omnes . Sed fi fe
matltafleomnes harefes, & inter ea» Atianam. Utrumque
fuerint alii Chriftiani contrarii in aliquibus , eft in hoc canone. Eft autem renovatus, k desuo (in­
vocabuntur heretici , & hoc nomine appella­ citu, hic can. In fya. Con*, can. f.
« Oratio quam dicit Dionyfii Ateopag. eft in cano­
buntur Joanium, & Metnarium, dcSurianium,
ne Griseo y. fyn. Con*. rot«>f Ouf*·, *></«··< d><'· ,
que nomina ‘ Arabice fignificant homines fe­ id eft, obfigMtio, five figiUum doni Spiritus faufil .
cundum carnem , & non fecundum Deum a- Quod vero eft hic de ungendo iftos chllmate, non eft
accipere de ferramento confirmationi· , ut acce­
gentes; quamvis non corruperint fcripturas,ne- nccsflTc
pit Redarios in libello de euchariftia, fiquidtm ad ami­
3ue combuflerint. Qui enim corruperunt , & ta alia utitur ecclefia fecundum epoftollcam traditionem
ies feftos mutaverunt, dt fidem conturbarunt, unfiione chrtfmatls, ut In benediâioae five fanfi i fi ra­
ac confuderunt , rcliqueruntque genuflexionem, tio ne aqua baptifmi St altaris, * ia ordinatio··, & in
Ipreverunt ordinem ecclefur, dt alium fibi mo­ aliis.
dum inftituerunt, non debent appellari Merna-D1
'
num, fed potius homines perditi Cc errantes , De ratione recipiendi eos, qui falvis dogmatibus
fidei,
tf
ecclefia
legibus,
a
nobis
rect& numerantur inter cultores idolorum, & vcferunt, & poftea redeunt.
x ta fidei negatores. Si vero aliquis exiftisconverfus fuerit, recipiat epifeopus petitionem ejus,
CAPUT
XXXII.
doceat eum, ficut recipiuntur dc docentur
Judci dc Gentiles ; & baptizabuntur iterum ,
Sed qui fuerunt ex fcfta Caguadanortim, aut
S Cwfl poftquam feAam fuam malam abnegaverint, dc
fidem ecclefia Dei confefli fuerint. Similiter Cabariorum ,4 aut Taim^inorum , non necefTe
intsDigendum eft de Secundiis, ’ Marcuniis , eft eos ungi, nec iterum baptizari, neque gra­
du fuo moveri ; fed potius redire oportet ad
Simoni anis, Menandrianis, Sethianis.
eofdcm gradus, & recipi cum orationibus,quas
fupra diximus ; orandumque pro eis , ac pre« Saeundum fcrlpturatn imponuntur nomina ia bspiifmo quia feriptun» aft in evangebo impoGcum arta no­
ctpiendum eifdem ut abhorreant ab iis in qui­
men Joannl, & Jcfu >n circunkifione, cui fuertftit bipbus antea fuerunt._
tifmas e ft Dlonyf. Arcopag. in baptifmo feribit dari
noam « quod ex fanais apoftolis didicit . Illud etiam £ Sic agendum eft cum quocumque, quiavera
advertendum eft, non imponi a fi delibas nomina genti:- , &
·- qui
----- 1baptifmum
------ :r--------- ·---------------fide-----------------------non vacavit
& leges
Ilum, fi quando in baptifmo imponitur nomen Pompeii,
ecdpfiK retinuit, ficut alii Chriftiani ; ÔC qui
aut Oftavii , «t fimilianii non enim ut nomen-gentilis,
ex iftis clericus fuerit, fi non mutaverit feriCad »1 Mftrum Imponitur : fic enim gentilium waiaibas taatqasm aoftris uti poftiiaau, ut gantUes aoftrls
pturam, neque defient feftos dies celebrare ;
tamqaam fuh utebaatur, cum Antonio·, Marcos , &
qui cjufmodi fuerint, non funt annumerandi
Marcellos . ft Julianos vocabant.
infidelibus dt Judaeis, quia non negaverunt nos,
• Qljia Interpres e Graco, ut verbum verbo redde­
ret » verbis aliquanto obfcurioribus ufus etat , inttrfed nobis propter iram dt indignationem adverpretetur verba Arabica obfcutiora Arabicis clariorib··.
fati funt.* & quicumque contradixerit, excom­
Ο
municetur.

Γ··«7·. General. Tom. II.

Hujufmodi fuerunt Audiant, fic difti ab Audio quo­
dam, tempore Atii, de <j«o fsnâus Epiphanius librts
ppp
tertio.

9*3

CONCILIOR UM

tertio, hnrafi ya qol ca· fodalibu* faitnihil, inanit,
bababat ia fida divarfum, &d reâlMma cradabat. Aadiam non dafiaruat felium pafcba calcbrara , licet par
errorem cum Jwdni* aryaeorum diet agerent. Iftoacre­
do corrupit vocari ia hoc canona Caguadanot . Telas
etiam fuerant Mcletiani , Malatii AEgyptl feAatores ,
de quo idem Epiphaniua libro fecundo, hnrefi dS. non
•ft , ioqait , Immutata fides Ipfiu» aliquo tempora a fanâa ecalefia catholice . Forteae etiam corrapita legitur
ia hoc canone Taltnainorum * pro Meletianoram.

OMNIUM

P64

D* erratione patriarcha A£lbiopiay tt de pote­
ftate ejnt, ac de honore ei habendo in
fynodo Gracia.

CAPUT

XXXVI.

Ut non poffint Æthiopes creare nec eligere
patriarcham; quin potius eorum prelatus fub
poteftate ejus fit, qui tenet fedem Alexandri*.
epifeopo Hicrofolyteeitana & SeleaSit tamen apud eos loco patriarche, & appel­
cia habendo.
letur catholicus ; non tamen jus habeat conftituendi archiepifcopos, ut habet paaiarcha; li­
CAPUT
XXXIII.
quidera non habet patriarch* honorem & poteftatem . Qpod fi acciderit ut concilium in
Patriarcha fit in civitate regia, ut fit hono­ B Grec ia habeatur, fueritque ptefens hic prela­
ri ipfi & regi, & aliis fimul presbyteris. Ho­ tus Æthiquum, habeat - feptimum locum poft
noretur etiam epifcopus ÆJise plufquam alii prelatum Seleuci*: & quando fafta fuerit ei
epifcopi, quia ipfe render in fimâa civitate,un­ poteftas conftituendi archiepifcopos in provincia
de crux Dei domini noftri ccepit, & ubi eft fua, non licebit illi conftitucre aliquem ex illis;
locus * judicii . Honoretur quoque fimiliter Ce­ & quicumque non paruerit, fynodus eum ex­
des Seleuci*, que eft ex civitatibus orientali- communicat.
' bus, qui debeat etiam appellari nomine catho­
lici ;
poflit is ordinare archiepifcopos , ficut De eleDtone arcbiepifcopi Cypri fnbje&i patriarcha
faciunt patriarchas, ut orientales non patiantur
Antiochia.
damnum expeftando patriarcham Antiochi* ,
aut eundo ad eum, & gentiles reperiant viam
CAPUT
XXXVII.
ad neceflitates fuas : quia in hoc non fit inju­
ria patriarchas Antiocheno. Siquidem ipfe conSi epifcopus Cypri diem fuum in hieme obfenfit , poftquam hoc ab eo iynodus petivit , Pierit, & non potuerint populi propter tempene de fublata poteftate ifta quereretur .* que ^ftatem maris minere Antiochiam , ut patriar­
nihil aliud deuderabat, ut illius provinci* fi­ cha Antiochenus conftituat ipfis archiepifcopum
deles pace & quiete fruerentur ; fimul etiam , loco mortui, debent feribere ad ^triarcham ,
ut is qui tenet fedem Seleuciae, nomine catho­ & petere ab eo ut permittat eis conftitucre
lici honoraretur.
quem voluerint ; nequq, prohibebit hoc patriar­
* D* tudicioi accipiendum eft » qoo vlQa eft mors
cha, poftquam ad eum feriptum fuerit) ; fed
mon· domini, *t eo refurgeote reddita mortuis vita.
potilis concedat tredecim epifeopis, ut xongregentur & conftituant archiepifcopum loco mor­
Dr honore habendo archiepifcopo Scientia ia
tui,- ne defuD&o archiepifcopo principio hie­
fynodo Gracia.
mis, fine capite propter tempeftatem remaneant,
& ne aliquis fortaflts ex tredecim epifeopis a
CAPUT XXXIV.
vita recedat, & non fit archiepifcopusquiconSi acciderit, ut neceffe fit convenire epifco- ftituat epifeopum loco mortui; atque ita fiat ,
pos Grzcix, & fuerit prxfens praelatus Seleu­ ut toto eo anno archiepifcopo careant : ob hanc
ci*, quem dicimus, quas Seleucia eft in pro­ -.caufam conftitutum eft hoc; & qui contradivincia Babylonie in regno Zabur,. & hodie eft ^xerit, fynodus eum excommunicat

Dr loco patriarcha refidendo, & de honore

X Fon. .«vi * Civitatulr, oportet honorare eum inultum ,
/.r./. H,rd & magnifacere , atque extollere fupra omnes
epifeopos Grascie. Siquidem ipfe tenet locum
patriarch* in oriente; & fedes ejus in conci­
lio debet eife fexta poft epifeopum Hierofolymiunum; & quicumque hanc conftirutionem
violaverit, fynodus eum excommunicat.
De non habenda fynodo provintiali in provincia
Perfidu fine aafloritatr patriarcha Antiocheni,
dT at epifcopi Perfidu fubjefli fint taetropoli te­
nu Antiochia.

CAPUT

XXXV.

Non permittit magna fynodus, ut congre­
gentur in provincia Perfidis ad difponendum
aliquid ad ordinem ecclefi* pertinens fine confenfu & auftoritatepatriarch*Antiocheni; quia
quamvis praelatus Perfidis fit loco patriarch* ,
& non qurrat aliud praeterquam quietem &
tranquillitatem ipforum Perfarum, tamen non
licet immittere fe ad conftituendum ordinem
» For" *' ecdefi*, fed potius in omnibus fint · metrppiffidifrci politanis patriarch* obedientes > & qui contradixerit, fynodus eum excommunicat.

'

Atteftatur haie canoni canon fynodi Ephcfia* faptim« Grace: ait enim, antignum morem «fla, ut patriar­
ch· Antiochia ordination·. in Cypro faciat , ordinat anlm
■rchMplfcopum Cypri, 6m cuja* au&ocltata non pof.
funt epifcopi Cypri conftltul, quilqua ab acclafia fua
'alcSu*, & nan ab aedafia altaria· , (aranium vetate*
canone·.
Quid hic rarfu· exeufabuat qui ·Ι·ΑΙομ*» aut nomi­
nation·· epifeoporam diutia· protrahunt, cum fyaodua
Niraaa, n· evenira pollet, ut anno uno Cypra* Cna
archiepifcopo effet, £ ad alaftioMm »«· auCtarita·pa­
triarch* Antiochi· «vpaAande aifbt , eanfuarit , conce­
dendum effe epifcopi* Cypri, ut ipfi quem vallant allgarant, ac conftitucrant archiepifcopum , fi par tampaftatem hiemi* non liceret da aleûlona ad patriarcham
referre.

E

De ordinatione nriniftrernnt ecclcfia eptfcopir pro­
hibita in aliena dioecefi.

CAPUT

XXXVIIL

Ut nullus epifeoporum in parcecia alterius
ordinationes presbyterorum aut diaconorum fit- ‘
ciat, exceptis patriarcha Ot archiepifcopo in lo­
cis qu* fub poteftate eorum funt ; nec quid­
quam difponat in aliena parcecia fine liCcntia
proprii epifcopi.

De

M

AMPLISSIMA COLLECTIO.
çdd
Λ
De cttre tf petejldte petriercln m epifcepei tf Dr jjnede erriùrptfeeperitm epndpetnercbem femel
iKktpfn^ti fui fttritftlMtf : tf de fri­
yeeteenie, tf de nfn ejai; item dr nMtftr
met» •ftftept Kemeni i» emttee.
'preventive tf lecee petreerchee fnkjtfle fetitndv
ed vifhm pntrierekee.
CAPUT

XXXIX.
CAPUT

XLI.

Confideret patriarcha ea que archiepifcopi ft
epifeopi in provinciis fuis faciunt ,' ft fi quid
Similiter ftatuimus, ut omnes archiepifcopi
reperiat tireur quam oporteat faâum, muter , femel per annum apud patriarcham filum con­
ft difponat, prout fibi videatur; liquident ipfe veniant, ft in eo concilio faciant ad cumdem
eft pater omnium, & illi filii ejus. Et quam- Λ modum in omnibus rebus, & in peccatis,quc
ris fit archiepifcopus inter epifeopos tanquam in lo«is eorum contingunt ; faciantque hoc, m
frater major, qui curam habet fratrum fiiorum, in judicio eorum fit fraus, led potius tale fit,
& ei debeant obedientiam, quia pr*eft;eft ta­ quale erat judicium Lxx. lentorum cum filiis
men patriarcha iis omnibus qui fub poteftateB Ifrael, qui caufas fitas Moyfi proponebant: fic
ejus funt, ficut * ille qui tenet fedem Rome, etiam & epifeopi apud patriarcham facere de­
caput aft de princeps omnium patriarcharum ; bent , & difpertiatur bcnedi&io patriarch* fe­
quandoquidem ipfe eft primus , ficut Petrus , cundum vires omni provincic , & omni loco
cui data eft poteftas in omnes principes Chri- magno vel parvo, que fub potcftatc ejus fiwt,
ftianos, ft omnes populos eorum , ut qui fit mittaturmie ei fingulis annis ut inde vivat &
vicarius Chrifti domini noftri fuper cunâos po­ alatur: Caretque excommunicatione hic canon.
pulos fit nniverfiun ecdefiam Chriftianam , &
qu icuntque contradixerit, a fynodo excommu­
De clerice vel menaeie lapfo in petentem, tf
nicatur.
vecete femel tf iterem tf tertie, tf nen
•

fiftente ft in jndicie.

«A >1« «aaoa A«· «jafS··· fyaodi Ni«iw,

& muiSmi aufivrint·», hoc «A» fum·»»· otTc in «pitcoÿo Rmmm priât)pa omnium patriarcharum ,
oh

te

«aaUoai caa&ai, feilievt pcoptar Arma* , quam hahoc
ΜίΓοορΜ Rrnuanu» rallAaa a AnAu apoAolii, ut Aatu Aaacfstaa io epiftola tact ia divinat «plicat, fbrmam •niât quam ianAl ajwAoll intar A habebunt, ut ait IlieL
Aaaelatui, GiiaioKaCarihiu, ftiliaut patriarchis·, kmrropolitania* A raiiqait aptAopta roiiqueruac ι m fieu
baatou Patnu raMqui» apaftall· proluit, fie Meus AaAl
afoâoli Bataarunt, at ««mm* «piCcopi fingsfacuaa natio­
num Aam pciMu· babartM, justa ciwain a poA olo­
rum je- quai· couAqaaas Mcaffatio «A r ut ficut apoAoli boatum Patrum caput habutrunt, fit fimeafiarat apoflolarum, qui funt patriarch·, St infra patriarchal me­
tropolitan! , A infra matropolitanoa reliqui epifeopi ,
fnccaAôraua basti Patri, id eft , epifeopum Romanam
pdno'pam A caput agaaicuH, A babeant» ur hie canon
profitâtur, cum eum principem omnium patriarcharum
vocar , R primum e<Ta dicit, ficut fuit beatua Petrut ,
cut in omasa Chrtfttanoa data efi potefiat : quo tcft>monio nullum luculentius neque gtaviua a fyoodo Nicana dari potuit.

CAPUT

XLU.

Si quis ex clero, aut ex monachis lapfusfue
rit in aliquod peccatam , fle vocatus a congre
gatione, ut videatur caufa ejus, ft purget pec­
catum fuum, dato primum tempore ad venien
dum, non venerit, vocatufque iterum ft ter­
tio , obftinate non fe fiftat, ejiciatur de me­
dio eorum, ut meritus eft; ft infuper depo­
natur: & qui contradixerit, fynodus eum ex­
communicat.

De ree mnnifefle dirnife imptmite el epifeepe ,vel
preriptere, vel etinm dinemee Judice, fuid
fecere detent pntrierdm,
\C A P U

T

XLIIL

De fyned» previncieli Ut finffdie en*it knbendn ,
tf dr ttfit eject, ectm exceteemevuentien»
D Si ad cptfcoMim, aut fiicerdotem, aut diaco­
num allatum racrit aliquod crimen maniftftum,
centrnbentiecm .
CAPUT

XL

non opus eft tefiimoniis ad judicandum. Qyod
fi propter afleôionem eum qui deiiftum commifit, non judicaverint fecundum meritam pas
nam, dimilcrintque cum in peccato, ft hoc po­
ftea patriarch* patefaftum fuerit, oportet ut ipfe
patriarcha judicet eum qui crimen commifit,ut
meritus eft ; illumque deponat qui habebat ex­
ploratum de crimine, ft dimifit eum qui commifit ; ft illum item deponat qui fuit illius cri­
minis focius : ft qukumque contradixerit, a fynodo excommunicatur.

Ut omnes epifeopi bis * fingulis annis apud
archiepiicopum fuum conveniant , ubi omnia
qu* in locis fuis acciderint, confiderent : item
confiderent, qu* opus funt, cognolcantque omnia, & confentiant inter (c ad expellendum
procul malum, ft operandum juftitiam, utfint
excufati in die illo tremendo, fitque h*c eo­
rum excufatio maniiefta, ne excidant e vita in
ctdrnum permanente , ac dedecus & ignomi­
niam propter caduca & pereuntia ferant . ,ft tpomede ertUefifceftif epifcepetm
Jndicnre demet ·
quicumque contradixerit, fynodus eum excom- E
municat.
CAPUT

« Noe eft hic caaon temere aut Auflra repetitus r
qatn petiut, ut folvt fape In frrlpture ISem militer ftt
MCeflarie repeti, fie bec ale fyaMis peevladalibus bie
quotMaU hebe*4U e* Alubcrrtaie cenftiautue» : fie enim
ait Lee epl*·!· quem cap. f. iterato caMaerepetitam
•A, ia qaa ataercta eft pena excommuntcatioataconlraAkentibus, A eaiaprehenfum totem negotium bajufmo4t
cencilieram, qawS pafitum eft m llaai* eeftellenfti me­
lem A eperaaSI jafiltUm . Similis comprchculio AAa
efi ta fena caqoae fyamSi Niocaa ieceafta : Stuftlum.,
i equit , A catr» erit congregati· , at ftiviaa A vivifica
amadate Dea ferventur.

Centil. Qemrel. Torn. IL

/U fttkjettnm

XLIV.

Ut archiepifcopus nullum epifeopum ex us
qui fub poteftate ejus funt, ctÿus peccatum fciXt,
judicet, nec imponat ei poenitentiam pro pecca­
to, nifi interveniente patriarcha,qui rem explo­
rate cognitam habeat: ft qui non parnerit, a
fynodo excommunica tat.
*

Ppp

»

Λ

CONCILIORUM

OMNIUM
fdS
A manifefta ; quamvis fit externus, ordiaeturemDr retient nimittendi ptrtloe tf Jetdicio ortbio· fcopua, fi his conditionibus pcadrtus reperiapifeopi centro potriorcbem fttnm.
tur, & dives fi faerir, nihil impediet quomi­
nus fit epiicopus, & hic canon caret excom­
CAPUT
XLV.
municatione .
9&7

Nm fecit «marra have »μμ«· » «ai adbetlMU «iero
& populo aba«M·, qal Sigma* it , SeflgMt futurosa f«r*flor«M, ut AmiIImi Ia EraSia focit .· is «ataa uoa
ab apKaapo, M prtiu* a ckr· fr pepule eligi dl«n4au «A . AeguftiMM vero a Valerie elefiM felt, * or­
dinatu* , ut peti tuertooi (««ederet : euod iSan AuguBInaa evnar» caooaeot Nicnouw taAuaa taiff» p«r
iinoraatiaut Sitit, Ac Igitur iataUlgamlv* e< hic canon;
NbIIim «plfcopu· dum vivit, alterum eUget 6m doro
(X populo .· mc ita cum clere St populo eligar, M ordlMtot «plfcopoa , «I■■* vivit cui facceffaru* eft .
« Dixit, aee ex multum propinqui, j quia effe «ami­
tam propinquam , «t fratrem, eat lilium , aut fratri*
g ecl feroci* felium, tnuhuai valerepoffet, at eledio hu5 nom yde potriortbo ptertlom ontfifdicittm erebie- ju, multum propinqui, quam facit epMcopu* vivent , a
dero St populo apprebaretur ; rinllicar «x primarii*.
pifi»pi contre erchiepifcepwn odmitttrt
Quis ait beatu* Jaeaba»; Nonne divito» per pofltetiunSpprimunt *o*, * IpC trahunt re* ad judicia? * t
dibeot.
Paulut : Qui cupluat, inquit, divita» fieri, Incidunt In
derideri* multa. Inutilia βι nociva.· idcirco ut diveaonCAPUT
XLVI.
dloation* epifcopi dignua dt, explorare opertet, ea fi»
etiam,- fiaariApoft. dive* in boat* opcrlbuc, rit an facile
Neque patriarcha querelam uniua archiepi­ tribuat St eomnanaaHet / bia fynodua Sardie, cap. a o. Si qui*,
inquit , dire·, aut fthoiaftiru, a Aro, veht epifcqmaa
icopi de alio archiepncopo , nui fub potentate flari, na petat fiat quam ta omaibur gradibaa nalnllteejus fit, accipiar, neque reprehenfionem , ne­ rlum Impleat / ut fi i* fiimuila dig du, eenftaiur , poAi
que judicium fuper peccato ejus, nifi alteroar- ad vert leam dignitati* epifcopi afeendere. Cum curialichiepilcopo ex fratribus interveniente: ut con­ bu* eeamaxit fynodue divito*.

Ut non admittatur aucrela archiepiicopi con­
tra iuum patriarcham de ullo peccato , neque
reprehenfio» neque judicium, nifi adhibito al­
tero patriarcha uno ex fratribus ejus, qui ejus
c«uiam excutiant · Et nullus in hae re archiepifeopo accufatori faveat, neque cum eo confentiat , nifi auâuritate alterius patriarcha: ,
&. qui contradixerit , fynodus eum «com­
muniat.

fiderent hoc , ficut fiipra diftum eft in canone;
6 non oportet ut is interveniat qui querelam
habuit in hoc judicio, dc qui contradixerit ,
habebitur excommunicatur.
C
2>r txcommnnicntii ab uu aliquo, fwaada «I
alio obfolvi , vel non obfofvt pêffînt.

CAPUT

XLVTL

Dt non orJtntinJo Jftnonintt.

CAPUT

XLIX.

Ut nullus audest ordinare epifeopum , aut T*fl«tar d«facerdotem, aut diaconum pro quavis re data,
five ante ordinationem, five poft, Ac qui fecus câtaNkaao
ficcerit, deponatur; Ac quicumque contradixe- bmt«* O>r
rit, tynodus eum excommunicat.
pi·—

Cc*«kN"M

Nullus epifeopus folvat quem alius epifeopus
ligavit , quamdiu qui ligavit , vixerit. Qtioa fi De tpifeopo ttno tMtmn ntms ttvitotir, tf neo
tentum porotbo nnim VÜU -. & it non moven­
epifeopus qui ligavit , obierit, & fuccefiori vido pruno, five tptfcopo, five poroebo , propttr
fum luerit (olvere ligatum, licebit tacere, poftolinm
fecendam ob el^uo porte popnii peiitom^
quam cauiam, propter quam fuit excommxinifi pnmot vocet ο itimffjlt crimine.
catti-; , cognoverit ; modo excommunicatur non
luent piopter blafphemiam, aut propter aliquod
CAPUT
L.
peccalum publicum, aut aliud fitniie . Eadem
lex erit de facerdote ; id eft , ut nullus lacer- D Ut non fit nifi unus epifeopus unius civita-cu.
dos folvat aut liget, quem alius facerdos iol- tis, nec in una ecclefi* villa fint duo facerdoverit aut ligaverit, quamdiu ille qui folvir aut tes-, & fi fuerit magna, poterit facerdos habe­
ligavit vixerit. Poft mortem verofucceftorejus re fecum diaconos, & folus facerdos in iis que
foi;et quem mortuus ligavit: led debet epifeo­ ad altare pertinent, pnefit; ficut folus epiico­
pus prxctfe huic negotio, neque convenit , ut pus eft in eedefia iua fuperior.* & fi in civita­
archicpifcopus, aut epiicopus folvat aut ligat te aut villa fuerit aliqua difeordia, ita ut alii
cum qui digue a facerdote iolutus aut ligatus hunc fiicerdotem aut epifeopum, alii alium ve­
eft, quamdiu is qui lolvit aut ligavit, vixerit. lint, debet tunc populus conflderare hoc jufte:
Patriarcha tamen re cognita habet auftorita- & fi non auditur de eo aliquod deliftum matem iolvendi omnes iftos, fi ei vifum fuerit ; nifeftum, oportet relinquere eum in loco fuo:
fiquidem eft loco patrisfamilias, qui in eos, & fin vero infamia alicujus peccati in eo reperta
in omnes alios poteftatem habet ; fit. hic canon fuerit, ejiciendus eft, & in locum ejus alter
non habet excommunicationem.
fubftitnendus , qui fit fine crimine . Denique
fecundus epiicopus aut facerdos non intret in
Dr non thgtnd» fibi faceffbrt in epi/cepotu. E locum primi, fi primus fuerit manilefte pro*
bus -, fiquidem copulatus eft cum ecclefia , fi­
CAPUT
LXVIIJ.
cut conftitutum eft: qu« eft qtiam lex fiecularibus,- ut nemo eorum accipiat in matrimemium
Huk ««noai
yt nullus epifeopus dum vivit, alterum eli- per vim uxorem alterius, donec vir ejus mor­
Coxit.u·. gat qui poll mortem loco fuo luccedat, nec ex tuus fit; dimitratque eam Hiberam , ut abeat
A»tiu<h <■. multum ’ propinquis, nec ex primariis civita- quo velit. Qpi Euk canoni contradixerit, ήτîUrfui'üi t·»» f®d cum epifeopus erit mortuus, tunc eli- nodus eum excommuniai.
Ifta Ipfs nui··· «efeiiKrerisula ac fimilltadlnl· matri­
ci«mm c.o». vendus eft aliquis ex facerdot ibus, aut religioraramll· «>* fplrituall ufu« c* Evariftu· ta ■*>*fi» qui habitant in tnonaftcrih per defertum , monii
». Et Cent vir, ifeOfelt, non S«b«t aJafttran axor··
Ni«ph»ri, aut aliquis de doftrina, & ftudio feriptureno- Γμο> , ut «liaatttat iDana ibtqu. invvitabih Mttflitat· ,
«p «j.cp. tu$> & cujus prxftantia, & probitas fit cunftis Mt spoiloIks vd rtjularl mutation*.
Λ

nu.,.

>70

AMPLISSIMA COLLEC Τ I O.

9*9

Acuram ecdefiarum; obligetque «os ad «a loca
que eis data fiint,&_ cat, potai fid vifitandas
«defias & monafteria. Qpi fi in aliqua «de­
fis aut monafterio aliquid dccfle , nut
aut fupra
Cupra
quam opus fit, abundare repererit, oportet quod
CAPUT LL
uno ir loco fuperfluit, apponere ubi dtefi ; id
Si quis uxorem ducat, ft poftea inter cos quod cum timore D«i, ft aedificatione illorum
propter aliquam caufam non conventat, ft uxos focorum fieri debet: & fi fuerint pauci fiiccrfit tn culpa , quas caufam dedit diicordiw, de­ dotes, debet augere numenun ex Illis qai fiunt
bet vir patienter eam tolerare, ft cum ea fo- illius loci , & fi inter eos non fuerit aliquisilcietatem habere , quoufque res adducatur ad lius caftelii idoneus ut ordinetur, debet fumeconcordiam. Quod fi non toleraverit , debet re aliquem ex monafteriis, vel ecciefiis, & cu­
intervenire epilcopus; ft fi epifeopo patere il­ ret ut fiat facerdos, ut orario fit aflidua, &
la noluerit, nec audire eum, ft a viro dilccf- non ceflet minifterium altaris, deftituantutaue
ferit, debet epilcopus hortari illam ad redeun- templa oratione ft miflâ, & Chriftiani non hadum .* ft fi noluerit redire , debet cogere utBbentcs pa ftorem nomine ft opere finrficutgen- - fi
- vir
· qnnfivtt
- · occafionem
·
fjjygt lt iD omQj caftello, ft parva
redeat.
Sod
nt ab nja
ea feparetur, non aft ei credendum, quin po­ villa fit a liqui* qui colligat proventus epifeopi
tius, velit, nolit, cogendus eft ut cumea ns- fecundum viles cqjulqua loci, ft afferantur ad
bitet. Quod fi hoc
noluerit, oportot ut eum: fitpiidem ad eum pertinet ut faciat etecmolynas pauperibus A peregrinis, ft facerdotes
feparetur a communione
ingreflu ecclefia.
egentes reerret, ut maneat inter eos caritas .
Dt /entretint, & tnrfl
tltricir initrMh, Et hic canon caret excommunicatione.
*“

cMpvwndn*-

Qaod in «<tr*nM pare» hujm canem, contlMMU 4«
ren chercjHÎrep· bebanda « et «a emnibua caftaUls k
a«la ftppiditetar tfiteft ad vida* , St elaaioafyaa,
pauperi baa Sr pwegHaia ft rlarfclâ «antlbuafa-iandaa,, fe­
CAPUT
tu <vnvMit *·«■ ·· <ped aR Daaaala, epiftola ♦· ηό·
FmIA« iaaa fuo campera aaeederiea, fient lequit, ia pri­
-··■ w m·
Nulhu facerdos det fenori J neque qunftum mitiva acctefia » «él prvptvr fiMInaa quod erja peu
ΤΓςΧΤ hràpjum feta, naqu·
m cam,_______
Judais parea exigebant: bea Mtam fyn. Neecaf. cap. sc. difeMue cum ris C<ir hon°r»rl pmptar ftodiea, in paupere, . Deinde
S/·. Mim. habeat, neque fraternitatem
._____* λ._______ e»*d pi eripit ranea » ut rpifeopua radtet fuper cboreidem fitnfti apo­ pircopum oratiMem, Ii benedicat ei, declara* quod aie
cibum ‘
fidales facere opor- Dam,fu, fuHTr olim cherepi&epM ad feraM· feptuaginit, fynodiu eum ta difripaloruM, U aft, nan tulfte o/dlorm eorum nifi
tct; ft quicumque non
pretb/teroruaa tantum ■■ Metre· choreplfcopna non ordi­
excommunicat.
nabatur , fed per orationem benedicebatur. Ad «irem
cborepHcaporaai, quibas jaan non opu* efi , aeredunt
nuar vifiratore, quo, vocant.· Ia Medietanenfi ecclefia
De crajqgb
vocaat vicarie* foraaeo» 1 hl Qm fecerdotaa probati, quo*
epifeopo» deli|it, · cartas teglaa·» dloeena flue attri­
buit. iafpieiaada» * infiraadaa, ut in civitate fu pngea, qui utra civitates* «fi, qaafi prnfcna intueri, fir

LH.

difperis tnltiu vitnit

CAPUT

LHL

Cwc. T»M.
Ut Chriftiani uxores ducant ex quacumque
■fAjpth natione, modo ad fidem veniant: fed non da- ciendia re<ieBibu* Interpretati . D» bee·»* Mcain· *
Chriftiani dare filias fuss nuptum infide- efiule efi «bout la foranda parte eenft. Ipnod i aravin: <1 Aw libus, ne ad errorem maritorum pervertantur, ci*H* ModManraû* anal MDLXVL raveraad·^). Ga­
r.l
[L ft fiant vel Judna, vel gentiles propter infir­ rnie Borroetao archlepi&opo.
mitatem fuam ft prodivitetem ad malum , &D Dr retint vifitnti tftkfc* if ntnefitria φη
*■ qui non paruerit, a fynodo excommunicatur.
in pv^iett fit» Mft dtertpifttpiir.

Dt tlt&int chtrtpifctpi, if it tficie tjiu m
tefitUir, ft ft^J at atotHtnn .
CAPUT

LIV.

CAPUT

LV.

Chorepifcopus corn vifitat eedefias, ft montfteria que fub eotettate fua habet , videat
an pauci fint, vel defint frame, ft (brores ;
congreget feniores caftelii, ft priadicet, atque
exponat eh fcripturas faons ; eofipie de omni­
bus fanftis pmcepfis admoneat, Item interro­
get, an habeant filfoe, ant filias, ft fisdat ut
ad fe adducantur, ut fignat aos, ft ora fuper

Eligat epifeopus ex bonis religions qui habi­
tant in deferto, aliquem qui fit doftus, ft opti­
mis moribus, ft maxime omnium qui in nmverfa illa congregatione funt, intelligent , qui
nihd de deâtoae fua cognoverit : ft qui funt
illius congregationi», debent adducere eum;ft
imus ex diaconis congregationis dicat alta vo­ cos, imponatque manus, ac benedicat, ft ince: No· eligimus talem in chorepifcopum ,qui 2 ftituat miniftros, ficut prius eoa admonuerat ;
habeat totam poteftatem in nos; ut fciantom­ debetque dHtribuera eos per eedefias ft nsnuane» eicftum efle eum in eo gradu ; ft debet fleris, & providere ut * difeaot; ut reddantur* Deme*
epifeopus matara fuper eteftum orationem eoo- apti & idonei ad ndificarionemmonaftartanim, inradh.
fuetam, ft benedicere illi, dareque ei nomina ft ecdefiarum, & aliorum locoeumqpnhorum TatM. ♦
omnium «edefiarum , & monafteriovum qtu» opera indigebunt; & Me caann aatat excom­
'fab poeeftata apis funt, ut «liget ipfe, proor munie a Itone.
nudius ai vifum feerit, nos qw fint idonei, ft
in fiirmene fuo confiantes , quo* ecciefiis ft
monafteriis praficrat; ft ris qui curam bebant

fl rerun «wMIe, ran raftlgiv"· euodda· ftniaait—ai >
qua nuper feraadran-décréta· Quadi Trtdaatia· iadllfast. MMAri qwe jaata Wa* naneaea*. cherapieedafiaram, ne imponat curam monaftariorum; rata
fcopi laftituebant, aa· arant diaconi nequ· pooabrtert,
ft eis qui pnriê&i fiant monafteriis, ne mandat qaa· Aatyr. {n. tn «»- preblbat ardiaan* ud hup

P7i
CONCILIORUM OMNIUM
ta <*MM« Autah. Syn. vap. i» k««ru , ·ην<ΐβ«Λ«·. ta» AaaL «. >> M<hidta«d ··«»»· Aggww·
Sr hypodlMo»!,
juKU Carth. 4. cap, J. mMM Im- ·ρ«Γ*·ρ· «aaditattoa··. ToK. s. «. s·. TaUt. 4. c. j.
ttofiti·*· Μη habeat. Q*»r» «■ hic caaaa ait » 1·poMtqnte manna, latelKg·*!· «d «MI impafti·« M· De fewrv bekeetet enkitienm tt ekerepifcefe,
•t tapaaitur ia ecSlaibth tari·.
cm* fednt te eeslejte ekfeete rfifcefe, tt
text teemkeût tttue epifape.
rtiiii^nm «r eteatiferiiefeenl,
eevi eMe/ie taeeefierii ter.

wraaaû, A

i

X

CAPUT

LVÎ.

Ut chorepifcopus bis per annum congreget
presbyteros ad ialutandum epifcopum, A tra­
dendum fe ei , A ad communionem cum eo
habendam, A prandeant cum eo: fiatque hoc
in principio anni, A in feftorefurrtftionisdomini noftri Jefu Chrifti. Religion tamenfemel
per annum cum eo congregabuntur, qu indo ei
videbitur. Sed qui fuerit tunc primo faâusca­
put in aliquo monafterio, debet proficifci ter
Îer annum ad falutandum epifcopum ,&traden­
um fe ei: femcl, A iterumproficifcetur foius,
ut ab epifeopo adjuvetur ift officio fuo ; tertio
cum omnibus fuis fratribus.
'
Dt fta>*l in anao in tero qw«

C A P U T

lVhi.

Quando chorepifcopus & archidiaconus fedent in ecclefia, nullus firerdos neque diaco­
nus ecclefise, oequa cujufvis ahcruu gradus cle­
ricorum audeat sedere fupraillos, pnsterquam
epifcopus, quia hi font duas maatxs A dur aha,
quibus epifcopus volat. Sed quando epifcopus
five foria,
ut
R ambulat,
.... - five..in ecctefia,
. ,
.
,oportet
·
arehidiaeonus fit ad dexteram, A chorepdcoput ad finiftram, & epifcopus fit inter cos tan·
quant pater in medio filiorum ; A qui non pa­
ruerit, fynodus eum excommunicat.
Hm ao ijwAiat, at m>m basai· ft tauadaa ardiaaa fiaat ia cccltfia, ficat apadalat pradpit ·■

De etetetbet gretiies tkricenate, tt tttieifleriit
tertaet feUitt tefcribextif tt pre-

«Jagerit ,

acrapu vocatione, abbates cMroaiut, Aurei tj. >r.

CAPUT

LIX.

De It9 rpifitpi, ertkiiieteei , tt ekenptfcepi «d
Defcribantur A exponantur omnes gradua P*.—*.*?**
fetretum i» ertltfe text eelekretxr efitieet,
C clericorum, A minifteria eorum, ne ulla fit intt de eficib erebitieeeei, tt te
ter
eos dilfenfio; A ne catholici mifccantur , Tm·»»*·»·
betere ertUpreekyteri.
quando venerint clerici aliatum ecdefiarum, A
aliorum monafteriorum, fiquidem omnia mini­
CAPUT LVIL
fteria funt uniufinodi in cunfta panecia, fiso
Locus epifeopi in oratione fit in fummo fa­ dicEcefi, quas fub poteflate ejus eft.
rci 1 i , five capelle intra locum altaris , ut qui1
ForlalT· m> *A aticnuM «b hac <μ·μ quad tatpft
fit paftor A gubernator : poft eum fit archidia­■ beatu· BaCliu· ia «aiguta al «haMpiftup··, «t a*Utaconus ad latus dextrum, ut qui fit loco ejus , r«at daCtrljM*· ia labalta ··· qui Ia β·>·11· peateMRut
a qaa qaitqa·, laftw tftt tr at favaram
A przfit omnibus qu* ad orationem A eccle- hrpadi««aai,
Ibi ebafapifeapi «lumpluM, at caa* atitfaaiaCat adapifiam pertinent : chorepifcopus autem fit poftt frapoai, racagaafaratar.
archidiaconum ad alterum latus; quia ipfe et­
iam efl loco epifeopi fuper villas, A monafte- De retiree tli^tth ex diettfi et fartt ertnet,tt
ria, A facerdotes villarum, qu* fub poteftate
te retiree exexeiaeeti ere.
ejus funt. Protopapa vero, id eft, archiptesbytei quoque honoretur tn abfentia epifeopi tamCAPUT IX
quam epifcopus, quia eft loco ejus , A caput
lacerdotum, qui tub poteftate ejus font in ecSi qui funt ex discefi ad facendotium , id
clcfia : in omnibus vero qu* ad diaconos fpe- eft, ad facros ordines eligendi , primum qui­
ftant, quibus prceft archidiaconus , five quid dem adducendi funt ad epifcopum ; poftea exa­
inimidti*, aut peccati, aur litis inter eos or­ minent eos archidiaconus A chorepifcopus. A
tum fuerit, aut aliud quidquid ad judicium ejus videant an idonee A intel ligent er legant' fcrinecetTaiio pertineat, nihil referat archidiaconus pturas, A tn fciant leges facerdotales A fta tu­
ad epifcopum, fed ipfe potius ebrum contro- ta ccclefiat. Qui fi luerint vere approbati quod
verfias dirimat; fiquidem fubpoteftate ejusfunt ipfi fciunt ifta, fintque vere digni facerdotio ,
diaconi, A debet levare epifeopum hoc onere: A a Deo, qui novit fecreta , elefti , orabunt
archidiaconus enim prceft univerfo officio ora­ pro eis orationem folitam , ut fiant digni rotionis, A per eum gubernari , A difponi de­ mifltone, A accipiant indulgentiam. Pofteaad­
bent quzeumque ad ecdefiam pertinent f ne ,> ducendi funt ad epifcopum, ut imponat eia
eis ma
ma-­
li huic officio defit, transferatur hoc judicium nus, A benedicat , eoique ordinet ; qui cum
A gubernatio ad fzculares, qu* quidem poflît E erunt ordinati , debet archidiaconus mHucera
_rr- caufa,
—..r. ut
...merito
-----fhorepifcopum
, utepifeopum
moneat eo3,ncmiefle
clerici minus
timeant, & poteftas epifeopi, ficiaccrdotum de­ niftrent in mmifterio faoerdotali, id eft focribilitetur, quia non pomnt tueri veritatem; ex ficii, fed tantum orationis, donec didicerint oquo fiat, ut populus multa peccata incurrat , mnes leges facerdot ii, A poftea veniant ad chd.
nec acquiefcat judicio in quo oporteat, acquie- repifcopum, ut videat an in hoc profecerint',
fcere, A in univerfo populo alii aliis .placeant A iterum eos de hoc admommr: noo esum li­
A non Deo, A hoc etiam populum ab oratio­ cet, ut ullus ex fiicerdotio mtniflret infeccUo,
ne avertat. Canon fine excommunicatione.
five capella dieecefis, fine licentia chorcpifcopi,
ipfe eft caput illorum . Bt fi
$ati« cum his coasraunt qua d· ··<<· arcbHiacsoi quandoquidem
fsripta faut , c. ad W ab fouuc. St 4lAb»AloK« vif·· archidiaconus non fuerit prope, qui fuerim or­
dinati accipiant literal a chorcptfcopo ad ardata quinta , arshidtaenl «A prscfit o«diaa<taai eccl·chi-

m

»7*

AMPLISSIMA COLLBCTIO.

dudiaOMNU·
· eui debet tunc firfclMlW coram A·* i
Ξπ
-faïïqS

A dare QBs curam fecundum ordinem ecclefi®.

bac ver·,
ta eemfi-e qaat aettefia ten»
‘ Μ tot fiat
------f-

adaMtaar.* tattdrad^ata ad· f»ltaasrfrater, ad dutram, .fli® ad fiaiAr», daaracra,
* «««s · frahta i paAtpaai *M «pua fait «afiadlra

.

ipfe eft, ut ante dlxhnos, nutritus ia dvitare, pradicaata®, fiwoaAt, at fat®» *·»« WMaaras tara ftpA hebet totius populi notitiam, pmeftqueoffi­ tljartlta raraaiaccMa .· m la acclafia Grata a* dlacaala
mi etiMi «hmmmm * alla· angaus *»«»«»
cio orationis, A omnibus diaconu. Et quando •liaiiu
kd| hic oui· baba* facrarwa vafer··, & vaftlaMatoeproficifcimr ad villam, aut cafteUum rem. Altas cm· habet (aerarum doaiorum , fin amnulli;debet chorepifcopus permittere, aaflteriamua t hic «fl asagaaa AcaUarlaa * alla* (àrrat
ut fine lieentia archldiacoai ordinetur, nec em- ferifta * tabulai de fadUla ♦ «aufls i * hie aacatar
•Mgaas chsrtophjfl··. Alla» habet curam tetrans·, dafimpus, nec ullus alius facerdotcm ordinare de­ awrum
au· fuat ia civitate, qhl curat etlam oraatum
bet, neque reliriofiim fecere, nifiprsefentecho- ___
altaria________
i Me vueatur______________________
faaUartas aos vocamut AcriAam :
repUcopo: fiquidem ipfe quoque praeft officio «im· curam habtt d«
qoi ad AdamrWsuat» qnt
orationis, A ceteris omnfeui; qu»
fiunt A quicumque non paruerit,fynoduseumBtimn·
tft qui
- IftteouMlbaspraaft
* * archldlacomu
- ·■··---- . -Foetlmus eft,
taflu has fiiit cams, car fyaadas Nkana Aacaarct, at
excommunicat.

-

raptant diaconi «flbat ta acclefia» qua tat alm peŒt *
Hnk cannai atteftansr apiAola baeti Ββ^ΙΙΙ ad chn- qnod afloat hUb omnia ab |U|« cursada j aaaftltatfo arvptfcnpM.· ·■ ca calm «oaâat chorspifeopas non dia- poA. lib. j. Ciaas. c. ta. ®bat * at anamrus diaaoaofit proper foaa smlttradtab popalla · Hlc habetur
k «mas, qui ftsat erdlaie facri* dr (acrlficto mini Arant. rum
w nad bynadtaconns flr alfo· μΙβΙΙγμ ordtaasn patnMa , ratio mtalReril obeundi, majoe antas maltltado papal·
plans
prtibytaror requirk , & duras presbyter plures
ut «« canon· inferior· y(. Üqltct, atodo «flant exami­
diaconos quia diaconi fane tnlaittri presbyterorum.
nati Sr probati a praabytaris k diaconis.
Mlnlârar· ta mtaiftnrio (hcardotali *tt mtnlftrar· alDe nePMMf ecclefia, & dr aliu cum to,
curent ret ecclefia.
Dtk»»n iiactnit babenie,
efcraat .

ar fe clenct m tu

CAPUT

LXL

CAPUT

UQH

Ut fit in unaquaque ecdefia teconomus , A

c cum eo alii, qui habeant curam proventuum A
fuis agrorum; A alii villarum A fumptuum quoti­

Ut diaconi non fint praerinfti cingulis
tempore orationis, quia funt liberi, & non do­ dianorum ; A alii frumenti A leguminum ; alii
minatur eis nifi dominus Chriftus rex univerfi vaforum auri A argenti, A veltanentorum,ac
mundi, & eorum Deus; h®c efi enim eorum, ornamentorum ecclefi®; alii habeant curam lo­
qui liberi font, coofaetudo. Servi vero hanc ri, in quo fanfta eochariftia fervatur; A quifconfoetudinem non habent, quamvis divites de que haoept curam eorum qu® fibi commifla
potentes fint: atque hoc honors honorandi funt funt, idque cum timore Det, A ne inter eos
diaconi, & non alii derid . Sacerdotes enim fit, qui illum fervum nequam imitetur,qui ta­
funt fervi Chrifti, qui conftituti funt ut pr®- lentum domini fiti abfcondit, A noti eft in eo
fint ecclefi® A orationi, qu® non poflunt ab negotiatus; quem iratus dominus in tenebras
ds derdinqui. At diaconi oratione A _____
laudibus exteriores mitti juffit. Et hic canon caret exf
. . emu difcinfti
- quo eis
. ...
- per vias,
·
finitis,
libet, five
c«®®«e*atioi>e.
five per plateas. Hase de omnibus diaconis A
fiKerdotibus difta funt: A hie canon fine ex­ De efiide iu ecclefia fierarum iiumarum, <y ae0
ffunarumt
& eratiene frt eamibue
communicatione pofitus eft.

Ea fpsAat Me ca···, iu omul· la ecclefia hoaefle
Sr (acuadaat ardlamn fiant, a· cterid ia diacoan* fe
afferent, Scat la (Wpcriore canoat 17. ne la presbyte-

4pti eam ecclefiam gubernant.

CAPUT

LXIV.

Ut in omnibus horis diurnis A nofturnisin
principio A in fine orationis fiat cum devotio­
ne memoria epifeopi, A oretur profahiteejus,
A ut oratione ejus pomlus adjuvetur. Sabbato
autem A in diebus feftis, quando funt fanfta
fuper altare pofita, diaconus memoriam feciar,
CAPUT LXII.
nominarim primum patriarch®; deinde»archieUt non fint pauci presbyteri, in ecclefia , ne pifeopi ,· epifeopi, chorepifeopi, archipresbyteri*
deficiat oratio, A minifterium ecdefi® ; A ne arohidiacom , quia ifti funt gubernatore* cc- '
___ ________
r__t defi»; idcirco nominandi funt ad altare in eo>
fic magnus focetdotum
numerus_,______
ne fumpras
qui!—
ecdefiis--pre-E defia, quandoquidem per eoe omnia ccdefiaecdefia augeatur.. (&amobrem
Λ--- v— —
funt, ii qudem quid in hac
..■...■ ,parte
■■ ■ opus fit,vi, -- /·ftica · adminiftrantur, A ipfi funt in ecdefia '
ita oportet, nt
ut tot m ecclefia
ecdefia fupertorts
feperiores. Et qui coatradmetit, fit excomm»·
debunt: atque ita
diacoqi fint, quot ecclefia fem noffit ; A ut nicatus.
Ulis archidiacomu profit, ficut unfti apoftoii
...
,
r .
eanonibus fuis conftittienint , A fimfti patres
fie uriiue iacemb fimut «ptfmpr, cterefrfctfe
qui ante nos fiserunt ; A ut fint feptem diacodr anUiiaceai, dr dr efiicie eue.
ni, qui ecclefi» fiunptu vivant, ae reliqui graffoantw.
LÆ Ά **
C Λ P ü T
LXV

De unun ffuhttrtnnt ff iiacenerum ul miuifierium ecclefia, & ai facultatem ejus
accemmeiato .

■»Κ%!2^ΐ8·12^2Γ^ΪΐβηΤ,*ττ·1Ι^’ Ute entai,
Μ® m ta fivHM* qna®vle magna fiat Copreae diaco-

ejimnk

Qjando moritur epifeopus, debent chprepb
icopus A atchidiaconus prmre funeri, ut fi fi­
lii

1

PH

CONCILIORUM

OMNIUM

9Ί9

lii pneeant funeri petris; quando vero aliquis^
horum moritur, debet praire epifcopus, ut fi De dente filium, eutfereremnefuefcientem, aryer
pater praeeat filiis mortuis: A legantur in fu­
WÀWM, vire infideli in mutrimeniiim,
nere ea qu« dodores A fendi patres fplrituales de oratione conftituerunt : interfintque fu­
CAPUT
LXVIII.
neri omnes fitbjedi eis , fiquidem vocabantur
eorum omnium patres ; A nupeietur de morte
Si quis fidelis filiam, aut fororem non coneorum omnibus ecdefiis A mqnafteriis illius fciam, neque volentem, neque cogitantem,ne­
parmcisB, ut fiat oratio pro eis: A hic canon que prafentem dederit nuptum infideli , repa­
caret excommunicatione*
rabitur, A prohibebitur communione fidelium:
ipia vero quo data eft in matrimonium , non
De ducente niterem uxorem, dimiffu^uncum^ue eft prohibenda. Si autem qui hoe fecit, peenide confit priore, vef etinmnen dtmîffn,
tentia dudus illam ab infideli feparaverit, contF de fnlfie occufunte uxorem de
ftituenda eft ei peenitentia fecundum peccatum
odulterio.
ejus, quanta focerdoti videbitur convenire illi,
BA ab eo fuftineri polle: quod fi poenitentiam
C A P U T
LXVL
patienter fuftincat , debet humanius cum eo
agere iacerdos .* A qui non paruerit, fynodus
Qpicumque fiketdos aut diaconus uxorem cum excommunicat.
fuam propter fornicationem dimiferit, aut ob
aliam caufam, ut fopra di&um eft, aut domo De fideli difcedente u fide propter libidinem , tf
ejecerit propter bona externa , vel ut illam al­
emerem infidelij i tF de forme recipiendi
tera pulchriore aut meliore aut ditiore mutet ,
eum, eut od pernitentium.
vd propter concùpifeentiam fuam, quod Deo
CAPUT LX1X.
difplicet ; A illa ob has caulas dimifla , ipfo .
cum altera matrimonium contraxerit, aut non
dimifla» alteram duxerit , five liberam , five
Si quis fidelium mulieri infideli morem gefervam; A ambas pariter habeat licet fepara- ratt propter fbrnicationçm , aut mulier fidelia
tim habitantes, A fingulis noâîbus cum altera viroj infideli; & ob hanc caufiun a fide rcceearum cuber, vel eas in eadem domo vel in _ dant ; pernitentia
_______ horum
_______fit,, _ut /patio trium aneodem ledo habeat, deponatur. Si vero fueritCnorum' ftent ad januam templi In cilicio A cilaicus, prohibeatur communione fidelium. Sin nere; & peraâo hoc tempore intrent in ecdeautem talfo aliquis uxorem fuam de adulterio fiam ad orationem ; fed ita , ?ut fpatio unius
infamarit, ut eam dimittat , inquirendum di­ anni ftent in angulo ecclefia ab aliis feparati .*
ligenter de hac re eft; A fi hoc fidium fuerit, neque liceat eos fiilutare, neque cum eis com­
deponatur, fi ex clero eft: Sin autem laicus , munionem participare.* tranlafto autem anno,
prohibeatur ingreflu écçjefin & communione fi­ debet iacerdos benedicere aquam A oleum ,
delium, & cogatur habitare cum ea quam in­ non ficut benedicitur in baptifmo. nec ut be*
famavit, quamvis deformis & pauper & infima nedicitur chrifina, fed ut ofeum infirmorum ,
fit i & qui non obedierit, a fynodo excommu­ & ut benedicitur aqua ad emundationem im­
nicatur.
munditie eorum qui comederunt morticinium.*
& fic debet eis benedicerefacerdos,A MfpergeDe ducente fimed duos uxores, tF Je muliere fi­ re eos aqua îfta; A ipfi etiam debent compun­
gi , & mundabuntur, remitteturque.eis pecca­
deli nubente vir· infideli ; tF de ferme reci­
tum orando pro ipfisi ficiendaque eft,diligens
piendi ttm nd pernitentium.
Dde eis inquifitk», & fic dabitur communio.* A
CAPUT
LXVII.
qui non paruerit , fynodus eum excommunicat.
Quicumque duas mulieres in matrimonium De bofpitnli furiendo in omni civitete, & de ele
fimul acceperit, ipfe cum fecunda excommuni­
diene pretfedi, tF de efficio ejus.
cetur: & queeumque mulier fidelis viro infide­
CAPUT
LXX,
li nupferit, ipfa quoque a communione fide­
lium feparetur: quae upeenitentiam maleficii ege­
Ut fit in' omnibus civitatibus locus feparatus
rit, A eum virum quem habere non poterat ,
id eft, infidelem, dimiferit, non eftrecipienda peregrinis, infirmis A pauperibus, qui vocetur
nifi eo modo quo recipitur is qui poftquam fi­ xenodochium, id eft, no/pitium peregrinorum. .
dem negavit, ad fidem revertitur; debetqueip­ Et eligat epifcopus aliquem ex fratribus qui
fa inhdclem relinquere; erit autem poenitentia habitant in deferto, qui fit peregrinus, A pro­
ejus qui ad fidem revertitur, A ejus que vi­ cul diftet a patria, A a familia domus fu» ,
rum
_____infidelem reliquit,
..., ,___
ferre cilicium, dormire qui fit etiam vir probus; A hunc p reficiat xefuper cinerem ; conftitucndumque eft eis de je-Enodochio, qui in eo faciat ïédos, A quathum■_______
,. Lbonis
—·_ operibus
,prout conveniat;A que infirmis A pauperibus opus font. Qpod fr
junio
A de
01
convertin',_A____
com- bona xenodochii non fufficiant , debet collipoftea licebit cum fidelibus
f________________
munionem fecram accipere: A qui contradixe­ gere omni tempore, A ex omnibus Chriftianis
rit, a fynodo excommunicatur.
provifionem fecundum uniufeujufque vires ; at·
que his facultatibus fuftentet fratres peregrinos,
A pauperes , A infirmos, ut αυφ opus erit>
fiquidem ipfe eft proteftor eorum ad adjuvan­
dum eos, A cis diligenter providendum; quia
in hoc opere eft remiffio peccatorum , folutio
iniquitatis, A appropinquatio ad Deum : A hic
canon eft fine excommunicatione.

AMPLISSIMA COLLECTIO.
•7«
A
De bm tlipende fectrdott » laitit per cefitUe tf
£v;Ca/Ac<vdt tpiftepe 4ttt ertdiepifeepe i» [ne
fede pefi niiutittni
Juilitr
P*£<” Juin enflerite!e cbertpifeepi · ntc ebbete
per mpnnfteriet tf dt mm preciptendt, *r 4/1
iftiffKUtM.
f»is thteter pefl mertem [item, èT JN4a4« bee
.CAPUT
LXXL
littet Juptritri.

•77

Cum archiepifeopus epifeopum ordinaverit,
CAPUT
LXXIII.
oportet ut mittat epifeopum cum eo, qui il­
Ut non audeant laici qui fiant in pagis, eli­
lum introducat in civitatem A in ecdefiam,A
faciat fédéré primo die in throno, Apoftquam gere fibi lacerdotem, neque monachi fuperiotribus menfibus in civitate fua refederit, debet rem, fme auftoritate chortpifcopi. Quod fi ali­
archienifeopus cum vifitat , falutare cum , A quis fuperior djtm vivit, prccipiat ut aliquis
committere archipape , id eft, archipresbytero, poft mortem fuam loco fuo fuccedat, non fuc& archidiacono, ut cum in ftatutis epilcopatus cedet ifte, fi fit nationis fiue, aut confanguiexaminent.· & fi repercrint didicifle eut» om­ Bneus; fuccedet tamen fi fit quifpiam ex filiis
nia perfeAe, confirmabitur in' epilcopatu, A in prsedeceflbris, propter utilitatem , probitatem ,
ftatutis ejus. Sic etiam facere debent patria;, ianâitatem, continentiam, A timorem Dei ,
chu fuis a'Khiepifcopis ; A qui contradixerit , ut omnes fint inundi a vitiis . Et hic canon
caret excommunicatione ·
fynodus eum excommunicat.

Ut nttlii litent de ecclefin, in ette erdinntMt eft ,
ad aliam ft trmoftrre; tf de treniUtient tjtu fed per vim pjefltu efl· >
fine enlpn. .

tilc eaaoa ■ lupariora 49. qa94 Ule prohibit(n; Dltfitrt
epifropu·, dum vivit, aiicat fuf<«/Tor«e> i hic prohibet

n« Lfi^net qui eligetur poft mortem fi coefentumeu* eut nationi· iu· fit, m fufpkio eflBi poflit, quod a(Tedloni hoc iribtiat, & aon meritia.

De bebitetitneferano», vidnertim, tf dincimfferio» in menefltrie retinende, ÎT de retient
detendi tes, tf dt elefliene diecen^amm , tf
Nx-cn. ■<·
Nullus epifeopus ab epifeopatu minore civieficie eique ttfu eerttm.
Apoft.c». 1. tatis βς territorii, ubi ordinatus eft , ad alteCAPUT

LXXII.

chiic',.’!».rum propter caritatem annonas, aut propter
CAPUT
LXXIV.
»·. .
parvitatem-civitatis, aut paucitatem-populi , A
$a<e. t». paucitatem monafterioruin tranfeat : idem re-θ
Ut monafteria non relinquantur fine fotori­
Îjuiritur in majore, quia non convenit hoc ,
iquidem unufi}uifque fortem habet a Deo ; bus, inter quas erunt mulieres vidua:, A connam A hoc ftatutum eft maritis . Quicumque ftituatur illis probus magiftér, qui doceat eas
enim laicus uxorem fuam repudiat, excepta legere libros A pfalmos, donec bear didicerint,
. caufa fornicationis, merebatur, quia hoc faciat, prefertim diaconiflie. Hc autem ex iis eligan­
ut eam altera meliore mutet. Sic funt epifeo­ tur que non malé audiant ex eo ufque tempo­
pi , A facerdotes, fi civitates fuas , A altaria re quo fuerunt addcfcentul® , fiatque annos
pro aliis majoribus relinquant ; idcirco, hanc nate do. ficut beatus Paulus ordinavit, A hupravam confuetudinem prohibuimus A refeca- jufmodi diaconiflie ad hoc lolum parate . fint ,
vimus. Quod fi epifeopus propter caufam ali­ ut fremitus in baptifmo fufoipiant. Et hic ca­
quam e civitate fua expullus fuerit , non de­ non caret excommunicatione.
bet querere alium locum , ut ad eum tranfeat,
De ■·«
tieiitntt ikdintn , ^tmit
quia per vim ejeftus eft, A tunc oportet convirtute preflutt, tf de nen prebibende tleflieftituere eum in alia civitate, fi tamen perfpeftum fuerit cfte eum mundum, A fine crimi-ç. ne leiehed difler gredttt, tf dr.aM pvivendtt '
eleflit nnte mertem nifi prepter triment
ne, juftum, ac fidelem, A aliqua culpa ejus
non eltiterit caufa expulfionis, Qyod fi primus
CAPUT
LXXV.
locus erat parvus, A cognitum fuerit efleeum
dignum archiepifcopatu , creandos eft archiepiSi congregatio fidelium alicuius parcecix ele­
fcopus in ea civitate que archiepifcopo indigeat.
Quod fi mutatur ifte ad maiorem epifeopatum, gerit aliquem praeftantiorem aliis doftrina, pru­
dentia
, A fide ex iis qui miniftrant altari, aut
nihil obftft, quia non propter defiderium fuum,
fed propter necelfitatem translatus eft · Simili­ ex * monachis, id eft, ex facerdotibus mona- *
ter presbyteros, A diaconos per caftella A vi­ Aeriorum, ut fit epiicopus, aut archidiaconus,
cos non oportet relinquere altaria fua, A tranf- aut cborepifcopus, aut pnefeftus xenodochii ,
ferre fe ad alia, fed manere ubi funt ordina­ id eft, Aofpitalis, non debet ambire ille qui
ti, nifi de licentia chorepifeopi ex caufa jufta, eligitur , alioqui ejiciatur ex congregatione .
A ad profieftum vitas A fidei: quod fi foonte Qyod fi laicus fuerit, non eft prohibendus quiri
fua hoc fecerint ob aliquam caufiun ex ntpra- eligatur, A.eleftus non eft privandus ante mor­
tem , nifi propter crimen meritus fit, alios vediftis, non licebit hoc illi», quin potius »»£„
vendi funt gradu fuo qui hoc commiferint, A -------__ Jr_ados clericorum ii qui pnefunr , privare
non eft admittenda eorum excufetio . Et hic poflunt, quando eis vifumi fuerit. Et qui non
paruerit, fynodus eum excommunicat.
canon caret excommunicatione.
~

DMbrt hte cana a TupartaMV » b qenj iila pcohibyt,
■· Mia Mtlater «U*l fe «b eeckfia, (cqaiaTcaot akdio·
al, M «xMa fin raUftav In q«a «ΝΙμμ· «fi, a4 ltha ι »■ dtaAna «ft , traafat, ftt M fin npaMaa , at
ab M la «MR· patafiata aft , tran/aratar « hk vara
•raftlbaa fiaapMtar, M qoto fna vofuatata a iaa acciaBa ad aBama <in al «nata placat, tranfeav.

Qaq

De

μομ><μ·

■

CONCILIORUM

O M N I U M
pto
A ntonem facram, dead mirufterium & facrificium,
Do alie Miti y & aliis moribus, oc cenverfetto­
ut prius, fic deinceps attendere diligenter , fic
ne monachorum & menmliitm.
cavere fibi par univerfiim vitas tempus . Si ve­
ro ad idem peccatum reverfus fiterit, deponen­
CAPUT
LXXVI.
dus eft omnino, fic non eft prohibendus com­
munione fidelium, fic facra communione. Quod
Maattait haUt religiofi tum monachi, tum moniales , fi uxorem duxit, imponenda eft ei duplex per­
nitentia. Idem fervendum eft in diacono; qui
nÎcir"°Gu. habeant alia indumenta fic alios mores, quam
tiaauu/q' habent Iaici; ac tondeant caput in modum co- fi ad idem fcandalum redierit, omnino depo­
,.<*p. pii- ronx, A cingant fe honefte, neque figillis au- nendus eft. Qyod quidem intelligendum eft ,
*■**
reis, aut argenteis obfignent, neque ferant cru­ fi fuerit viduus; nam fi uxorem duxit , fic ad­
menam ad latus, nequç cultellos , ficut fblent huc vivit, fit cum eo habitat, debet remanere
milites & homicidae, quando eunt ad bellum dc in panitentia, fic tribus annis excommunicatus.
homicidium, fit, ficut folent alii ex mercatoribus Denique in his omnibus epifcopus cum pri­
fit perégrinis ferre crumenam ad voluntatem
,
, . fuerit
.......
mum in hoc peccatum
lapfus
, debet ex
fuam, ficut omnes ex populo. Quin potiusfint Bgradu fub cadere, cui non eft pernitentia im­
probi , & inter fe fic alius patientes, fit ne eant ponenda , neque communione fidelium , ne­
per plateas nifi cum modeftia, nec inter fe jo­ que communione facra prohibendus. Sacerdos
culariter fic ridicule loquantur, nec alius alium «>'«»( t id elt, qui nunquam, uxorem habuit,
irrideat, aut ludat; fed potius filentium te­ vel viduus, recipiendus eftadpanitentiam; qui
neant fic gravitatem, pttefertim apud adverfa- uxorem habet, non eft recipiendus. Diaconus
, rios fidei ; fintque in omnibus qua: ad hono­
id eft, qui nunquam habuit uxorem ,
rem eorum ‘pertinent, patientes , fic in omni­ vel viduus , bis eft ad panitentiam recipien­
bus moribus perfcfti.*& hic canon caret excoim dus; diaconus conjugatus femel: fit non erunt
municatione.
prohibiti communione fidelium, fic communio­
ne facra, fêd minifterio altaria . Alii vero cx
De epifcopo deprebenfo in adnlteno, out alto fi~ clero, fic monachi, fic Iaici, fi hujufmodi pec­
mtli cnmim, deponent tantum fine fpe refii- catum coininiferint , fiet judicium de eis, ut
tutiomr in eumdem gradum, & non excommu­ eorum judici, fic ei <|ui eis prceft, prout ponie endo,
nitentix convenit , vifum fuerit : fit non deC bet qui eis pneeft, fic judex imponere gravem
CAPUT
LXXV1I.
panitentiam qux noceat , neque levem , ne
currant ad peccatum, fic. eorum damnatio ere21·. apoft.
Si quis epiicopus deprehenfus fuerit in adul- feat : fic qui non paruerit, fynodus eum excom­
terio, aut inaliofimilt crimine, deponendusefi, municat.
b’iÛ.*’/’/ ncc
amplius·in enmdem ‘gradum reftituenSr·· c«- dus· Quod fi penitentiam egerit, non efi focie- . De remedio cuicumqm fidelium, dum adbut petihas·
taw fidelium, neque facra^communione prohi­
cetum ejus non efi manifefium, per privetem
bendus; quia non efi eadem ratio peccati ejus,
exbortotionem, 6" edmo ni lienem adhibendo ; &
& peccati Iaici ■ fic qui contradixerit , fynodus
de excommunicando, fi non profecerit.
enm excommunicat.
Quod hic dielt rtnoa, non effe eimdem rationem pec­
CAPUT
LXXIX.
919

titi Ilici, & eplftopi, fic intellexit Leo , quia feriptum , Inquit, eft, Siccrdot fi poÇca*<rit , quia n abit
pro eo ’ Idcirco alicuuia eft, inquit, ab ecclefiaitica enn1'uetudiM , ut qui in preabjrterali honore , aut gr.edu
<i>aroni fuerint conterat I , peo crimine aliquo fuo per

Et quicumque ex ecclefia aliquid indignum
faciat, adhibebitur ei remedium
.
,per exnortaDliontm fic diligentem admonitionem, dum ΠΟΠ
“""AS: "û'ïï'. ZX?. “X" ÆSlZi:. f*
mamfcibm
WM
ftrir,
u.
non
prievcrec
eft manifeftum quod facit, ut
perf____
fanftorqm Dei
Dei ,, COeomiiericordinawi expetenda eft privata feceffio, ubl illii
in CO, fiÇ dllCedat 3 Viai ί1ΠΛΟΓΐ|ΐη
fatiafaâio, ft inerit digna, fic etiam fruâuof*. B. Ba------------- --------------r**:-------- ;--------------------------: ­
rumque
converfatione
imponentque -ei ------pani
fil. allant caufam effè ludicavu , ,ur ifti deponantur tan­
tentiam
prout
conveniet.
Quod
n
pœnitentia
fic
tum,- St non excommunicentur; quia fcilicct fatix vi­
exhortatione non emendetur, feparetur a com
deatur ctimen vindicatum depolitione, ex qua nunquam
refticuendut fit , ut reftitui folet lalcua in eutadem gramunione fidelium, fic abfeindatur tamquam mem­
dara, poftquam fuerit ei interdite ecclefia : feriptum
brum putre, ne contagio ejus i n reliquum cor­
eft eoim , Non vindicabit bit in idipfum .· quod eft et­
pus pervadat: fic qui non paruerit, fynoduseum
iam in cinone apoftulorum citatum.
excommunicat.
Dr lapfir femel tantum in adulterium presbyteris
& diaconis, fi nunquam duxerant uxores : #
de eifdem lapfis viduis , & lapfis habentibus
uxorem fuperfiitem. Idem de reverfis ad idem
peccatum tum viduis tum habentibus adbuc vi­
vas uxores ; & qui ex bit non recipiendi adpa· E
nitentium, & qui femel tantum, & qui bis.

CAPUT

Interpret eft hic caaon qoando qui· frater in me-JLt
cara dkeadut eft , fcillcet quaada paccatM» coauaifir
cuiui contagio ia reliquum corpus pervadere poteft
nili portitentia corrigatur, aut 6 nolit corrigi , M ·
délia ajiciaadui Ct.

De eleSione procuratoris pauperum, & de
officio ejut.

LXXVI1I.
CAPUT

Si quis Sacerdos lapfus fuerit in adulterium ,
& hoc'peccatum nunquam antea commiferit,
quin potius femper bene audient , fic non du­
xerit uxorem, led erat virgo; panitentia ejus
erit in jejunio & oratione ; & de eieemofynis
fecundum vires uno anno ; quo exaâo debet
reduc ad communionem fidelium , & commu-

LXXX.

Eligatur in omni civitate aliquis fiecularis
vcl religiofus, qui fit difertus & patiens, fie
quern manifeftum fit via refta fic orthodoxa in­
cedere; habitetque prope ecclefiam, aut inhofpicali, & habeat apud & bona hofpitalis , dc
provideat hofpicali dc xgrotis ; provideat etiam
ii·

J

ili

0*

AM? LISSIMACOLLECTIO.

jis qui in carcere funt. Quod fi inter eos mtiA^ndo, & fcortando confumpfcrit, fic ob hanc
font in carcere, aliquem Chriftianum raperiat caufam in hanc neceffitatem ioconfiderate iadtoi fit dignus ut liberetur, debet adjuvareeum dit, non eft deferendus , fed debet unufquif■■
ue fidnlittm tum virorum, tum feminarum ,
«t < career* bberetur. Et fi quid ci opus fae- Η are fecundum vires fuas fic bonam volunta­
rit, «ut via» indigeat, & non poteft habere
ah iis qui fiynt în euflodia, liberare : A fi cui tem ; & colligatur hoc, ut ille a creditoribus
tous fuerit aliquo fponfore > debet querere qui & affliftione liberetur. Et hic canon caret ex­
pro illo fyondeat , ut liberetur, Et fi quis fue­ communicatione .
Sic
vocatur Roma procurator pauperum , eat
rit alicujus criminis gravis reus, & non fit di­
rius liberatione, debet faltem adjuvare eum , : eoa qui Λ ut ia career·, iu ommII· a4 juvat > qalbû ale
caooa adjuver· prod pit: quam dilectam «rt· vult , ut
ne ei viôas fit vcftitos defiat ; neque debet dif­ ceafa· eorum boaa· partit daiendare .· eft autem rati··!
fero fubfidium, neque negligent effe in omni confentaneam, m eo tempore , eoae baVita «ft hoc <ÿnodai Nicoaa, U epifcopi In fai· civitatibus prafidlo *
eo quo4 ad caufam ejus expediendam perti­ Audio
magni Cc*afta»tlai Morere ceperunt > veaitfc Ia ufirm
neat, quoufljue jufte, & ut meritus eft, judi­ hanc canoacm pietati· phnlMinmm» qui utinam in oraal
cetur.· quia ignorant homines qu« fibi
----- aut
.. fi­
civitate CbriAlael Bvnriai* faoriater , fi' ferte aoa efi
liis evenire ' potiunt : mundus * enim
en:“ & Cafus
r-f-r Blaacitp·..· 1 aterpratat»· »ft cano· iliud ia epifioia Joan.
•p. j. Maadu· totu» Ip uuligeo potitu· efi , mattejus funt in tribulationibus & moleftiis pofiti. ;num
·* enim
im vocat tribulatione·
tr
8t moicftiai , quibat muaEt fi quis ex fidelibus bona fits epulando, po- 2u· refift»· «d.

MAGNI

CONCILII
C A NONES

NICÆNI

LXXXIV.

Tnr/rr xx.^wtfgatoT

NOVA

EX

ARABICO

VERSI ONE

Latine redditi

Ab Aiumamo Ecchbllensi.
INTERPRETIS AD LECTOREM
ADMONITIO. A

CANON

N/ meaaesS

L

in tier· quifquam infonet aut
energamenat.

Uoniam, benigne Leffor, tam inter oBognta quataer canone/, quam reliquet aliot ,
Îni fequuntur, nonnulli funt fubreptitii, & netbi, Nullus remaneat in clero infimus, nifiquem
T a fingnbt pene feBir excogitati, additi, & ac- infimum reddiderunt medici ob morbum alicommodati nd fete quadam tenti concilii anBori- ?uem, qui evenit ipfi , unde necefte illi fuit
tete confirmanda dogmata, dH alia fimilit nete
umere medicamenta, & herbas calidas ad fand eumdem finem quibufdam inferte eeneniittr , nitatem recuperandam, atque inde hoc ei ac­
•pera pretium duximut, te bic admonere , m in cidit . Is autem per nos culpa vacat, quoniam
ipfe cefpitee limine dT effe udae .■ Quinam entem haec infirmitas curabilis eft, cum non fitad*·
fint ifti fibreput u ennenet, df quanam fint ad­ mone in eo habitante. Ille enim in quo fpiriditamenta alii/ inferte delete canenibnïf tnfre nd tus demonis habitat , omnino dejiciendus eft
calcem tohut bnjnt operit en neftrit bnbebit netu, gradu facerdotii ,t & nunquam admittendus: nec
fr ad eet prefettene : inde enim plene conflebit, etiam religionem ingrediatur, qui fpiritu infePftatur diabolico, ac ejufmodi eft infirmitatiobqtut fit fingnlnrnm feUnnn;· de bit cnnenibnt,
ndditornentit ment, dü fententi e ; fed & ipfe fe-\
cik iifcernere, tP dtjndicere peterit que font le­
CANON
gitima, d? qna non item, en ipfarnm feiiarnm
II.
eenfeifu
djfinfu : Nam ca canta , in qntbnr
JervF~fMojr intutoi ctflmKn»/ demini, aut
conjentiunt emnet, legitima profeBe fint babenarcumciderunt, ml clerum admittan­
da, in qnibnt vero non, illegitima, ut infra fito
tur, fi habeantur digni.
imo lacuientifiime demenflrabtmur. Ner entem em­
eet feBaram editione/ ncftra interpretatione bac
cempie&i, dff oxptimere volaimis, nec qaicqnam
Si quem fervorum circumciderunt domini,
praterm/fimat, ne veritat/s bcftet, df celamnia- aut calaverunt duram exercentes in eum potorea, aut aliquam baram editionam aliquando ne­ teftatem , & dominium , cum fint infideles ,
bit opponant, cavillandi ftadie affueti, aut infide- hacque fe caufa fideles fervos crudeli profclitatii inarant nota, tf macula, ut illitin more quuntur odio, adeoque mvitoi,ac per violen­
pefitum eft. Interim bac ebferva in prafent, be- tiam opprefferunt ; nihilominus fi bonis ille
mgfi· leBor, tP bene vale.
C praeditus fuerit moribus, & operibus, ac pro­

Q

inde dignus cenfentur focerdotio, ad id admit­
tatur poft adeptam a fervitutc libertatem , fic
manumilTioncm.
Ccucil. General. Tom. Π.

Qai

»

983

CONCILIORUM
Λ

CANON

III.

OMNIUM
CANON

nuper ai baptifimnm venit, nt fiat epifict*
pnt, ant pretlyter .

,84
VI.

Nnllat epificepnt tecommnaicalam ab' alit

Quicumque recens bapti ia tus fuit, cuius fidei - Nullus epifcoporum «communicatum ab ah?
adhuc non dignofeitur experimento certitudo , epifeopo r«cip>*r » presbyter ille fit., vel mona­
ne epifeopus, aut presbytes:, aut diaconus or­ chus , aut laicus, & ne illum exfolvat ab exdinetur, donec pon aliquod temporis interval­ communicatione , aut abfoiutionem impendat
lum fiterarum feripturarum fuerit auditor , ut e! ullam, ne contemni videatur, & parvipendi
boni producantur inde in corde illius fruftus . epifeopus ille, & ejus excommunicatio tamquam
Et quidem fi adolefcens is fuerit , donec ter­ nullius ponderis habeatur . Verum fi epifeopus
minum excefferit adolefcenti*. Qui vero cito ille iniquus, atque tyrannus fuerit notorias ,
intruditur, dein comperta fuerit in eo vel cui- —
petieritque excommunicans· fe purgare apud
pa aliqua, vel fcandaium teftimonio duorum , B ____
iuummetropolitanum,
metr
aut patriarcham, i* li­
vel trium, facerdotio dejiciendus eft, tamipfe, citum ipfi ut ; illi enim in eum poteftatem ha­
quam ordinator. Qui autem huic contradixerit bent, feribant tamen prius ad epiicopum de ejus
decreto, presbyter iit ille, vel pontifex, fuo inquirentes caufa.
removeatur gradu , & fynodi patrum anathe­
mati liibieûus efto.
CANON
VII.
CANON

Epifictpi fingularitm rcyivwam c»hp regentitr
bit in anne ai patriarcham, Jtn me­
tropoli tanum .

IV.

A> cum mnlieribnt habitent epificopi,

aut eunt

ets converfientnr.

Congregentur epifcopi lingularum regionum
ad fisum metropolitanum, vel patriarcham bis
fingulis annis; femel quadraginta diebus ante
jejunium ; fecundo vero menfe Septembris in
fefto Crucis , menfis Tutn fecundum compo­
tum Ægyptiorum, ut in eo confilio confide­
rent omnia, quz ad ipforum res , & «negotia
pertinent. Et fi quis excommunicatus a fuo
epifeopo compertus fuerit, & infua bl.tfphcmia
in religionem, ac fidem przftiterit, denuo ( fi
ita ipfis videbitur) excommunicetur, & a fide­
lium fegregetur confortio, quoufque vifum fue­
rit ejus epifeopo, atque reliquis illius admitte­
re excufationem , & caufam inveftigare : id qui­
dem. ipforum erit.

Ne habitent epifcopi aim mulieribus, neque
converfentur cum eis, vel frequentent, aut il­
larum utantur familiaritate , neque obfequantur, neque ihidiofe afpiciant: pariter & presby­
teri cœlibe», atque'diaconi non habentes uxoies. Item ne contrahant cum adolefcentulis mu­
lieribus familiaritatem , neque cum fpcciolis
puellis virginibus, vel famulabusjuvenibus,ne­
que cum iuvenculis orphanis educationis prztextu . Diabolus namque mediantibus cjufceinodi perfonis bellum inferre affoket monachis,
epifeopis, presbyteris, & diaconis. Porro fi quz
cogit neceflitas, & urget , contubernio utantur
mulieris provedz aetatis, unde nulla poflit con­
cipi fufpicio.· vel habitent cum matre, forore,
avia, aut amita, vel aliis ejufmodi affinitatis ,
qua- nullam przbere poffint fufpicionem , aut
Icandah occafionem.
*

CANON

’
C

A

N

O

N

V.

Nuliui erJinetnr epijcopm Juper civitate aliqua
fine epilcopomm comprovincialium
confienj*.

VIII.

De patriarcha magna Aiexaniria, at toti pr*fi~
ieai Ægypto, efinfi^ne pnvtnciit, quemaimoiam Ramanut, 0" Antioebentu.

Epifeopus Ægypti, nimirum magnat Alexan­
dri» patriarcha toti przfideat Ægypto, & om­
nibus ejus provinciis adjacentibuique civitatibus
cis fubjeftis , quoniam ita convenit epifeopo
Romano, nempe patriarch* fucceflbri Petri ,
ut przfideat etiam omnibus fuis provinciis, &
regionibus quz ci fubjeft* funt. Pariter 8c epi- .
fcopus Antiochiz nempe patriarcha ejus praefideat omnibus provinciis, & regionibus ei fubjeftis. In aliis vero regionibus antiquus ferve­
tur mos ecclefiz, nimirum quod in przterito
conftitutum, & fervatum eft.
»

Nullus ordmetur epifeopus fuper aliqua ci­
vitate aut urbe abfque epifcoporum comprovnuialium contentu, prxvio examine de illius
fuk·, ejus comprobata pietate, atque timoieer­
ga potentiffimum , ac timendum Deum , nec
non przfentia aliquorum epifcoporum tempore
ordinationis apud metropolitanum , vel patriar­
cham, qui illum ordinat. Si vero adeife ne­
queunt omnes, ne tua loca relinquerent , ob E
timorem, & imminens gregi periculum a ra­
C A N O N
IX.
pacibus lupis, & neceffrtas cogeret metropoli­
tanum, ut quantocyus epifeopum illum confti- Nemini in epificopnm oriinari licet abfiqtte metrnpolitani conftnfiu.
tueret ante eorum conventum, fiat id przfen­
tia trium, reliquis per feripturam confenfum
przbentibus, qua teftentur fe cognofeere illum
Notum fit in omni loco » & omni regione,
optimis moribus effe przditum, & fic confti- quod fi quis hominum epifeopatutn obtinuerit
tuat illum metropolitanus provinciz populo con­ cum confenfu congregationis, fine confenfume­
tropolitan! provinciz , ac fine illius ■ imperio ,
fenfum prtebente.
ejus epifeopatum nullatenus admittendum effe,
etfi omnes homines illius provinciz confenfum

ei

’

Η;

Λ M P L I S S 1 M A

C O L L E Ç Tfl ο.

#6

er pmbuctânt, metropolitano/axcepto, ideoim Apnns recqflerat redire /nequaquam pofthac recouTentaneum, A necdTarium eft. Sdatprarter- cipiendus éric «b illis; fed utroque loco pri­
es quod fynodus neaaaquatn ejus epifeopatum vand us, fponte enim id fibi elegft.
admittar, fle anathemati etiam ilium fubmiltit.
Si vcro^coafenfmn eipnebuerint comprovincia­
CANON
XIV.
les feaMum convenientem veritatem, & leges

ccdefiafticas in epifeopatu, patriarcham, & arçhscpdcopani quoque, contradicentibus ia hoc
duobus vd tribus, -aut uno ex populo per mo­
dum cotuentiooit, & contradictionis , & pla­
cuit metrbpoli tano, fle patriarchae, vifumque il­
lis fuit iUum fieri , epifeopum conftituant il­
lum, A plurium fcquantur fententiam .

C

A

N

O

N

X;

Qui eb

N

O

N

tratfire findet,

Si quis presbyter , aut diaconos , five alius
alicujus monachorum quoque ordinis tranfire
curat a fua ecclefia, ne recipiatur in alia, fed
redire cogendus eft ad priorem iuum focum .
Sed fi facere noluerit, ex ecclefia ejtçiendus eft,
&. facerdotii ordine deponendus , ac omnino
Bcommunione fidelium privandus.
CANON

Antiqua confuetudo, & mos fervetur inho­
nore deferendo epifeopo Hierofolymitano no­
mine patriarche, cum honore dignus fitob no­
bilitatem loci, cui pnefidet cum juftitia, puri­
tate , & converfirtionis reditudine& pnefideat
illi provincix, fubje&ifque ei regionibus. Agnofeatur vero metropolitan! dimoti dignitas , &
honor, voceturque exirchus, nimirum qui pnecft metropolitan!*.

A

«Zr«* reddat

ne fecipietur.

De bontre deferendo epifeopo Hierofolyatitano.
«

C

«»« ad

XV. '

/ion licet laico infredi monachorum ordinem
fine epifeopi lice a tie .

Si quis laicus ingredi voluerit in aliquem
monacho rum^ordinesp fine 1 icentia epifeopi, in
cujus jurisdidionc , & pote fta te eft , gradu ,
Îiuem recepit, movendus, & in religionem ne
ufeipiatur. Hoc autetn idcirco ftatuitur , ut
dignofeatur an impedimentum habeat aliquod,
uti eft uxor, liberi, mater, vel ejufmodi.

XI.
C

Qui ordinatur pretbyter fine ele&iont atque
peccatu, & perfewrat i» peccati r,
ejiciatur.

Si qui presbyteri ordinantur fine ptobatione ,
ele&one, de perquifitione de-vit$ & moribus,
deinde examinati confitentur fe peccafte, dc in
peccatis fuis adhuc perfeveranç, uti memoravi­
mus , A fcripfimus fuperius, dejiciantur ex
presbyterio, & non reputabitur illis , qui ma­
nus impofuerunt ipfis fine eleftione , pecca­
tum, neque culpa etiam, fiquidem ufi funt in
eis legeecclcfue Chrifti.

CANON

XVI.

De monachii, Ô" clericit ufurartit.

Si quis monachus , aqt ex ordine clericali
fcenerMor inventus fuerit, aut ufuris deditus ,
vel illicitis ftudens lucris, fno deponendus eft
gradu, & minifterio privandus.

CANON

XVII.

Diaconat communionem ne fumat ante epifeopum,
vel preTty/erum.

Ne communicet diaconus apte epifeopum,&
D presbyterum, quia gradiis diacobi inferior eft
gradu presbyteri. Et ici re debeat etiam fe effe
Infidebi recent ei fidem converfut , dT ftaminiftrum epifeopi, &■ presbyteri, quamobrem
tiuo facerdoc confirtutur deponetur ipfe ,
fuam agnofeat conditionem , ideo ne fumat
tj ordinator.
communionem, nifi poft eum, cui miniftrat ,
nimirum poft epifeopum, & presbyterum ; nec
Si quis pontifex receperit in ecclefiam Dei ipfe communiooe participet fiifi ab epifeopo ,
quempiam infidelem, cujus infidelitas jam no­ & presbytero; nec porrigat diaconus commu­
toria erat, & recens converfum conftituerit nionem presbytero, quia oblatio facrificii prefpresbyterum, aut in aliquo illuminantis facer­ byteri eft, & non diaconi, nec diacono data
dotii gradu , deponendus eft tam ordinatus , eft gloria ifta . Neque etiam fedeant diaconi
quam ordinator. Si vero clam irrepferit ille, coram presbyteris, vel ad latus eorum intra al­
nulla de ipfius conditione fada inquifitione , tare, vel extra illud, nifi ab eis facultatem haaut examine , poftea vero cognitus a quibuf- -'-beaot, quia inferioris ordinis funt. Quicumque
dam fuerit, de mala ejus fide redarguenduseft, autem diaconorum huic fandi oni contradixerit,
E fuo movendus eft gradu, & patres, fy nodi ana­
atque deponatur.
themate illum percellunt.
CAN ON
XIII.
CANON
XVIII.
CANON

XII.

Dé illo fui eb alteri fee ed . aliud trïnfire findet.

Si qui» epifeopus, aut presbyter, vel diaco­
nos tranfire curat a fuo altari ad aliud , five
propter contentionem, & difeordiam cum ple­
be, five fponte; deinde. vero exofus fathis iis
ad quos tranfierat, voluerit, ad locum a quo

iterant baptizandi funt fui redeunt ad fident tx
Pauli Samofateni barefi.

Iterum baptizandus eft quicumque revertitur
ad fidem ecclefiz apoftolic* ex haere fi Pauli Sa­
mofateni. Quicumque vero eoium ip aliquo
clericali extiterit gradu, placueritque ejus rc*
ver-

987

CONCILIORUM OMNIUM.
9M
verfio, At humilitas, nec reprehenfibilis fuerit, A componere conati fuerint, ut ad fiiof redirent
quin putius probitate notus, volueritque refti- ordine*, penitcntiam agbnt, qui id faciunt, antui in gtadum fuum, reftituat illum epifeopus, nis decem, ex quibus tribus ut audientes.Poft
At imponat ei manum , ac benedicar ut bene- hxc vano diligenter perquirere, oportet de ipfo­
dici folet qui nunquam diaconalem habuit be- rum flatu, At in fineera eos pornituerit , At
nedidionem. At fi reprehenfibilis extiterit,- Ac utrum pçniientiam egerint cum timore Dei, At
gradu illo indignus habeatur propter prava ope­ fumma animi finceriute a perpetrato refipuara . corruptam fidem . ac turpes mores , nec nni exccflu, At in bonis operibus vere, At non
fic reftituatur, nec ad ipfum admittatur diaco­ fimulatc , ac per hypocrifim perfeveraverint .
natum .
Completis autem tribu· ynnis, quibus fiicrunt
ut audientes , communicent cuin fidelibus in
canon xix.
oratione, atque rnlffa, agat que cum ipfis epi­
feopus mifericordiler, nec malam fufpkionem
D.· rnenielibus tx Pexit Seueiefeteni ftUn xd
de illis habeat. Siri vero eorum aliquis ecclefidem revert entibxf.
ftam ingredi voluerit per hypocrifim , At ma­
li lum dolum, conftitutatn illi pçnitentiam adim<
Qux ex hac fefta momalis ad fidem rever­ pleat. Si autem alicui eorum mors aderit, non
titur. iterum baptizanda, & benedicenda eft be- completa pçnitcntia, nequaquam viaticum ipfi
riedidione monachali velut fsccuiarvs benedici negandum erit, fi id poftulaverit, fed commu­
lolent, &. de illis fiat, uti fupra diximus.
nicet in oratione, At communione. Si vero a
fua infirmitate, qua ad extremum, vite perdudus fuerat, convaluerit, poftquam orationis ,
& communionis particeps fadÀs erat , maneat
De nr, qui tx Cetbxns ed ecdefiam redire
cum illis, qui communicant in oratione , At
voiunt .
oblatione . Diligentia prxterca maxima adhi­
benda eft circa eos, quibus mors adefl, fi pe­
St quis ex feda, qui Cathari dicuntur , ad tierint illibatorum, Ac iacrorum myfleriorum
ecclefiam catholicam, At apoftolrcam redire vo- nesnpe communionis, participes elfe. Et dilifedulo perquirat
epifeopus
de
.luerit, oportet ut qui ex illis erant in gradu gctit'ffinie, atque
,
, ,
.
,
cleri, m iifdem maneant gradibus, ita tamen illis, & exhibeat i pin communionem , fi eos
ut incipiant ante omnia facras, Spiritu fandoCdignos cflie intellexerit,
afflatas, Ac apoftolicas confiteri feripturas ; &
communicent etiam cum pcenitentibus in poe­
nitentia, uti funt polygami, At qui fidem quo­
que abnegarunt tempore tribulationis , At per- Mwiiw fidelium fdt eft fxmiltxriixtem centrxbefequutionis, cum vim pafli funt , & maneant
re cum vaqgû, tf iitcMterteriitti.
juxta conftitutum ad hoc a lege tempus , Ac
laudabilia catholrcx, Ac apoflolicr ecclefix feNemo fidelium familiaritatem contrahat, aut
quantur didat a. Ac decreta. Si autem extiterint habeat confuetudinem cum magis , At malefi­
eorum aliqui cum fuo epifeopo in civitate vel cis; qui autem hoc fecerit, & eorum habuerit
Oppido, in quibus non fuerint orthodoxi pref- converGtionetn, eos interrogaverit, vel illorum
byteri, fintque in aliquo clericali gradu, in eo diâis fidem adhibuerit, in domum fuam introdu­
maneant gradu, At ordine. Si vero fuerit epi­ xerit , vel illorum ingrefliis fuerit domos , Ac
feopus, aut presbyter carholicx quoqueecclefix·, ex eorum comederit efeis, vel ex potionibus
lacerdotab ____
fuerit______
ordine,,_____
fuodecatholicus epifeopus poteftatis habeat prxro- biberit,
____ , _fi___ex__________
gativam, Ac ipfo prxfentc, qu«m epifeopumca-D jieiendus eft gradu, At ab ecclefia ejiciendus
than appellant, presbyterorum adfcnbitur ordini, ac
" fideiium
ri*:!
r_.·. atque ingrefprohibendus confortio,
nifi catnolicx ecclefix epifeopo vifumfuerit eum lu ecclefix, & communione arcendus. Si vero
honorare quoque nomine epiicopi. Si vero noti Iaicus fuerit prohibendus item eftecclefia,conplacuerit ei, deferat illi honorem chorepilcopi, vcrfatione fidelium , arcendfifque eft ingreflii
vel presbyteri, ut conftet eum in cleri maniil- ecclefix, Ar iacnt communionis participatione.
fe gradu, ne videantur duo efle in eadem ci­ Quod fi ad pçnitentiam venerint ifti, pçnaeo­
rum pçnitentix erit |>er fpatium viginti anno­
vitate epifeopi.
rum, quibus non deguftabunt nifi panem Acfalem , nec vinum bibent, fed aquam ad vitxeo­
CANON
XXI.
rum fuftentationem.

CANON

4»

«

'■

XX.

CANON XXII.

De ii/,

fidem xbeegxrunt , deinde
refipxertutt.

CANON xxm.

Si qui ex iis, qui fidem abnegarunt fine ne- Ne matrimonium coxtrebaxt fideles cenet mairibtts
fuis fpiritualibus, quet ex baptifme fiet·
ceflîtate aliqua, violentia, aut vi illata, quibus E
fceperunt .
tentati hint fideles a regibus, & gentilibus, re*
verti a fua infidelitate voluerint iponte, finceNemo fidelium matrimonium contrahat cum'
re, ac fine fimulatione , redeant, recipianturSiue, etfi hoc indigni fint , dummodo refipi- matribus fpiritualibus , qux eos ex baptifmo
cant, & per triennium agant pœnitentiam in­ futceperunt, nempe eorum paranymphis ; Atqui
ter audientes , & annis novem cum pernitenti­ hoc fecerit ut ethnicus habeatur, donec fepabus ; poftea orabunt cum populo duobus annis, rentur, & refipifeant a fuo peccato , At ejuftemporibus oblationis, & facnficii, a commu­ modi folvant connubium. Eorum autem pçninione tamen arceantur. Si vero ea pera&apoe­ tentia, pro hoc erit per fpatium viginti anno­
nitentia ad tuam reverfi fuerint infidelitatem , rum, ex quibus per decem ecclefia; ingreflii, At
ac deinde fuam rem muneribus, dc malo dolo fidelium communione arceantur i reliquis vero
aliis

»

_

J

9I9

AMPLISSIMA

COLLECTIO

•Ius decem ingrediantur ecclefiam ad audiendas A
feripturas tantum. quibus compleris fincere pçnitentie .annis ingrediantur ecclefiam, dt com­
' Ne
munioni admittantur.
CANON

C

A

NO

N

99°
XXIX.

medier menflrnatn i^redinteer ecclefiam, wyes
June! fueram cmeeme/nimeem.

XXIV.

Ne ingrediatur muliermenftruata ecdefiam,
nec lacru communionis particeps fiat , donec
complentur dies illius mundationis , ft purifi­
Ne fufeipiant viri puellas in baptifmo, ne­ ca Itonia, quamvis fit ex regum mulieribus, led
que mulieres pueros, fed virifufeipiantpueros, in domo lua maneat. Si autem presbyterorum
aliquis , aut diaconorum aufus fuerit facram
à mulieres puellas.
tradere illi communionem, ft in ecclefiam in­
troduxerit illis diebus , ft non remiferit eam
CANON XXV.
potius in domum fuam, fuo dejiciatur gradu,
Ne centrabat vir mntnmenncm cum en ytnm Bft fidelium communione privetur, eo quod il· fnfcepit
'■'· ·- .
libata myftcria, ft ecclefiam fandam parvi fe­
rx bnptifmn tener ejnr
cit, prout ait Paulus apoftohu veritatis de cor­
Neque contrahat vir matrimonium cum ea, pore Chritti, nimirum de facrificio, & (angui­
quam uxor ejus ex baptifmo iu(cepit ; neque ne ejus pretiofo, qui ad remiflionem peccato*
mulier in matrimonium det tiliam fuam pue­ rum datur.
ro , quem fofeepit ejus maritus ex baptifmo ,
quia ifti habentur ut fratres & forores; & ma­
CANON
XXX.
tres ac patres quoque funt patres & matres
Ne
recipiatur
tblatti
ak
nili
,
qui
n facerie*
fpiriruales.

Ne viri fnfcipinnt in bnptifmn ptteUns.

tibur It&atur.

CANON

XXVI.

Ne recipiatur oblatio ab ullo , qui u (acer*
dotibus ligatur, aut quidqiiam aliud, quod ad
ecclefiam affert, quamvis calumniam pauusfuecum illo comedat, aut bibat quifNullus vir duas ducat fimul uxores, nequeCrit. N<
Jum , neque in domum fuam indu­
introducat uxori fue ( fi eam habeat ) alteram quam I
caufa voluptatis coucupifeentie explende , & cat , nec ingrediatur in ipfius domum etiam ,
volutationis in luto iniquitatis, cum pluribus mu­ quoufque ab excommunicatione abfolvatùr. Qpilieribus ad concupifcentiam, non autem ad pro­ cumquevero fidelium id fecerit, parvi pendens
lem fiifcipiendâm prout Deus precepit . Qui. excommunicationem, ft religionem quoque con­
autem hoc fecerit, fi fuerit ex ordinefiicerdo- temnens , multetur pena excommunicari, qui
tali minifterio dejiciatur, & prohibeatur facri­ (ponte cun^illo conyerfatuseft; quia ipfius par*
ficio , atque communione fidelium quoulque fe- uceps in hoc faftns, ft ei confentiens.
parabit fe a fecunde confortio , ft adherebisCANON
XXXI.
Ëime . Si vero ex laicorum fuerit numero ,
elium communione arceatur, ft prohibeatur
Ne fecerint fit iracundar.
ingreflu ecclefie, & fumptionequoque commu­
nionis , quoufque feparabit fe a confortio fe­
Nullus feeerdos fit nimis iracundus, aut vecunde, & adherebit prime. In hoc autemfaDlox
ad iram , aut loquax , five fit ille epifeocerdotis, ft aliorum idem indicium eft.
1
Es, aut quifpiam alius , qui excommunicandi
bet poteftatem, quibus impellitur ad ligandum,
CANON
XXVII.
ft excommunicandum omni tempore. QpiitaNeminem jUetittm arceant preskrteri a commuJ|ue ejufmodi eft , hoc deponat , ft dignitatis
use habeat rationem omni remota indignatio­
uiene^ah-ijqcandiam > & indignationem.
ne ; nec excommunicatione utatur omni tem­
Neminem fidelium arteant presbyteri a facra pore . Quod fi hoc non fecerit, fuo dejiciatur
communione ob iracundiam, ft indignationem gradu, quoniam ira, indignatio, audacia, im­
qua in illum irafeuntur, neque propter rem ul­ portunitas, taedium, ft dolus ex diaboli operi­
lam mundanam. Qui autem id fecerit, fuode­ bus font . In facerdote autem nihil ex demojiciatur gradu, & communione fidelium prohi­ nis moribus efle oporteat, fed omnis reprehehbeatur, quia diabolico induftus eft dolo.
'fionis , & vitiorum expertem efle decet , uti
feriptum eft.
CANON
XXVIII.
E
CANON
XXXII.
Air inter dirent vir rentrer

Ne fpandeant presbyteri, neque tefiimaninm
perhibeant ia accufationibut.

Ne fiat gennfiexto inter eranelam iiebttr inminitit,
<& λ pafcbn "fate ni piettec^ften.

Ne fpondeant presbyteri pro «liquo , neque
teftimonium dicant in accufifttonibus., neque
Oratio perfolvenda .eft diebus dominicis , ft
ipfi quempiam accufent , aut deferant ad re- «a pafeha ufqué ad, pentecofteri , ac dominicis
ges, neque fint obfervatores criminum, autdif- fotennitatilfas fine genudexionê in terram, fed
fidia inter fideles diflêminantes. Q^i autem hoc tantum adoratione,. ft inclinatione.
fecerit, fuo dejiciatur gradu , & communione
' · k
fidelium prohibeatur.
CA-

CONCIL1ORUM

m

OMNIUM

A

CANON

XXXI11.

M ctmmifceemtttr nemine Chrifiiennrttm
neminihu idoMetrernm.

CANON

XXXV.

Nen i/nrlft ntm tu , yn funt ex iertfi Cndenerem, G Ctientrmt, svyve ittrttm
inftxun,

Ne eommifceantur nomina Chriftianorum
Qai funt ex fedaCudanorum, Cibariorum,
cum idololatrarum nominibus, fed fuis contine
antur finguli terminis , fit ad fua referantur fit Calimeorum non oportet eos ungere facro
idololatre idola; Chriftiano vero nuncupentur chrifinate, neque iterum baptizare, vel luis de­
- nomine, qui (aerarum fcripturatum leâioni ope- ,jici „gradibus , fed tantum renunciare debent
' ' opinionibus
.’ ‘
* recipiantur
scipiantur cum
ram navant, facro funt luftrati baptiûnatis la- fuis
, &
cum fupradifupradivacro , in fan&iftimam colendam , atque ado- dis
r‘- orationibus
*’ !V ' coram Deo ffufis , deinde jurendant credunt trinitatem , & omnes infuper beantur fuam abjurare priorem fedam.
illibatos celebrant dies feftos. Reliqui veroChriftiani qui his adverfantur, & quibu&lam in re- B
CANON
XXXVI.
bt.s contradicunt, & contendunt circa Dei (cuIdem
e&endttm
efl
t»m
iis
,
j«i firmiter
’..s .exaltetur memoria ) incarnationem , facras
Ô* fene in fenÜijJimem rredunt
amen minime corruperuntferipturas; aut com­
mutarunt, haeretici hint appellandi, quo nomi­
trinitetem.
ne vocantur ab Joniis & Syris ( Arabum vero
Idem quoque agendum eft cum omnibus iis,
idiotnate contentioG dicuntur.) Porro illi, qui
corruperunt feripturas , dies feftos commuta­ qui firmiter A fane in ianâiflûnam credunt tri­
runt , & confuderunt fidem , atque perturba­ nitatem, & baptifmum, atqueecdefue leges te­
runt, ac debitam Deo adorationem pnetermi- nent ut reliqui Chrifliani orthodoxi ■ Qui an1 erunt , & ecclefiafticas contempleront confti- tern ex his in aliquo facerdotii font gradu ,
tutiones, alias fibi comminifeentes, nequaquam nec feripturas adulterarunt, nec 'dies quoqüe
contradicentes , vel heretici appellandi funt , fertos celebrare praetenniferuot nqquaquam re­
fed vans , & errantes feâs nuncupande , & lut Judri , vel Gentiles reputandi · funt, quo­
cum idololatris, & infidelibus reputande . Ex niam fidem minime deferuerunt ifti, aut abnehis itaque fi quis converfi* fuerit ad eledos C garunt , fed contendunt nobifeum dumtaxat ,
epifeopos vocatus, & inftruaus ab cis, recipia- & difputant, ac in certamen deveniunt; & fic
Quicumque autem
tur quemadmodum recipitur fudrus, & idolo- a* nobis
“**■" fchifmatc recedunt. Λ
latra, & denuo quoque baptifmo regeneretur , fanftioni huic contradixerit , patres iynodi il­
poftquam priorem fuam adjuraverit ledam, & lum excommunicant.
ecclefix apoftolios amplexatus fuerit fidem .
Hoc autem intelligendum quoque eft de fedis
CANON XXXVII.
Sabbatinorum, Marcioniftarum, Simonitarum,
De pairiercbis.
Manichrorum , Pauli Samofiiteni, Diftaiutarum , Cucalitarum , Barbarorum, atque fimilium fedarum.

■ Et fint patriarchs in univerfo mundo qua­
tuor tantum , quemadmodum funt feriptores
evangelii quatuor, dt flumina quatuor, flt ele­
CANON XXXIV.
menta mundi quatuor , & anguli quatuor, &
venti quatuor, & compofitiohominis quatuor,
De Arienis «d fidem tenverfij.
Dquoniam hifee quatuor univerfus conftituitur
Qui ad fidem orthodoxam ex Arii conver­ orbis. Et fit Princeps, âc prepofitus ipfis domi­
titur hxrefi, ftatuat illum epifcopus, vel pres­ nus fedis divi Petri Rome, fiait precepenint
byter coram fe in ecclefia , & praxipiat illi apoftoli. Poft illum vero dominiis magne Ale­
anathematizare omnes adverfir fidei aflerto- xandrie, & eft fedes Marci . Tertius vero do­
res , qui vulgo hsretici vocantur , cundof- minus Ephefi , & eft fedes Joannis Theologi
que contradicentes apoftolicx ecclefis , nec divina eloquentis . Quartus tandem dominus
non ipfum Arium, & publice profiteatur fidem Antiochie , & eft fedes Petri quoque. Et di­
in hoc facro , & magno concilio definitam , vidantur omnes epifeopi fub manibus horum
quam finccre fe tenere profiteatur; anathema­ quatuor patriarcharum ; epifeopi vero parvarum
tizet prztcrea quofeunque eam non tenentes , civitatum que funt in ditione, magnarum ur­
& profit entes, aut fufeipientes . Quo fado fu- bium, fub manibus metropolitanorum. Unnffcipiat epifcopus, vel presbyter, cniille fefe fi­ quifque autem metropolitanus harum magna­
fth , facrum chrifma, & fignet illum ter reci­ rum urbium conftituat epifeopos fiue provin­
tans orationes Diouyfii Areopagite , & fuppli- ciae, ipfumvero nullusepifcoporum conftituat,
citer Deum precetur, utfufeipiat. Deinde vero E quoniam ipfis major, eft. Agnofcat itaque unufparticeps fiat illibatorum myfteriorum , ideft quifque fuum ordinem , & ad alienum ordi­
mille & communionis, qua peccatorum confe- nem ne tranfeat. Qui autem huic legi, quam
quetur remiffionem. Si autem converfus fuerit conftituimus, contradixerit, iynodi patres ana­
epifcopus, fit poft ejus converfionem in gradu themati fubjicidnt.
presbyteri. Si vero presbyter, in gradu diaco­
ni ; fi diaconus, in gradu hypodiaconi . Tan­
dem in quocumque luerit gradu ad inferiorem
defeendar

CA-

I

►

amplissima COLLECTIO.

w

994

A

CANON

XXXVIII.

De wUti—e petrUrcbetet Bpbejl ei
erbeie ΛφΛι.

CANON

XIX

Dt fetrierck» Mtxniriu, et jit Tertier
ie tfUefyftei/.

Transferatur petriarcharus Ephefi ad urbem
Poft hanc autem feffiooem tributus eft pa­
fecgiam , ut honor fit segno * JX fkcerdotio fi- triarchates domini Ephefi domino Conftantinopolis,
fe fatas eft fecundus in gradu : Ale­
fit honoretur epifeopus ejus nempe Ephe­
fi, nec parvipendatur propter translationem pa· xandrinus vero tertius.
triarchauu ejus * hoooreterque nomine-prima­
tis, feiiicet catholici . Neque etiam fûbjtciatur
CANON XLIL
epticoptu Hierofedymorum aliis epifeopis , fed
honoretur , fit in veneratione habeatur , quia
Ne c*&te*t*r /etrierche JEtbeepAet , feijht
prceft fonte civitati, fe inpoteftate eius crux
fei Atesadrwn jenféiNieee.
Chrifti eft, fe locus illius refurreâtonis . Ho-B
Ne patriarcham tibi conftituant Æthiopesex
nocetur quoque dominus fedis Seleuci*, quae
eft in regione orientis, vocaturque Almodsjen, fuis doâoribus , neque propria deftione, quia
nomine catholici , fe ex nunc permittatur ei patriarcha ipibrâm eft conftitutus fiib Alexan­
conftitucre Metropolitanos, quemadmodum fe­ drini poteftate, cujus eft ipfisordinare, feprae­
riunt Patriarche, ne damnum patiantur orien­ ficere catholicum, qui inferior patriarcha eft.
tales patriarcham adeuntes, nimirum Antioche­ Cui pratfeto in patriarch* conftfauo nomine
num, ob ncccfiaria negotia, five ab ilio rede­ catholici, non licebit Metropolitanos conftrtueuntes , invenit ntqna Gentiles occationem no­ re , ficut conftimunt patriarch* ; Etenim ho­
cendi eis, quia patriarcha Antiochenus in hoc nor nominis patriarchatus illi defertur tantum­
prateit confenfiun, poftquam rogavit eum fy­ modo , non vero poteftas . Pono fi acciderit
nodus, ae ipfi diipliceret de fublàta ab eo po- ut congregetur fynodus in terra Houuroram,
teftatc orientas. In hoc enim nihil aliud que­ fe adfuerit ifte, fedeat loco oftavo poft domi­
rebatur, nifi pax , fe quies Chriftianorum re- num Seleuci· ,· qu* eftAlmodajen, nempe Ba­
gtads Perfidis . Honoretur etiam dominus fo­ bylonia Harae, quoniam ifti fota eft poteftas
Cconftituendi epifeopos fim provincia, prehibidis Theflatoaic·, quia ita docet.
tumque fuit, ne ullus eorum ipfum conftituaf.
Quicunque autem huic fanftioni contradixerit,
CANON
XXXIX.
patres fynodi cum excommunicant.

umJ;

Si ceetitie ejfeent ieeeùuu Menete, feptiee»
efigeeter illi i· ardfoe /^Sa

C

A

hi

O

N

XLIII.

De etetrepelit» Cjprit Jieiierit.
Si acciderit res aliqua , propter quam con­
gregentur epifeopi in regione Komnorum , fe
Si
obierit
diem fawn metropolitanos infui*
adfuerit pruditas dominus hujus principatus ,
nempe dominus Seleuci·, que eftAlmodajen, Cypri in hyeme, fe non potuerint populi illius
honoretur , extollatur , fe magnificetur in fef- propter mare daufiim temyeftatibus mittere
fione fuper omnes metropolitanos Ronmorum ; Antiochiam , ut patriarcha ejus coaftituat Hlis
liquident ipfo habetur loco patriarche tn orien­ metropolitamxm loco defiandti, feribant Patriar­
te, fe fit ejus feffio in ordine feptima poft epif­ ch· permiftionem ab eo petentes ut conftituant
eopum Hierofblymitanum , fe quicunque huic D‘fibi quem voluerint loco Metropolitani ; nec
id Patriarcha, fi ad illum feripforine,
fanftraui contradixerit patres fynodi eum ex- prohibeat
|
communicant.
ifed permittat tredecim epifeopis provmd· Cy­
pri , ut fimul congregati metropolitanum fibi
conftituant loco detunfti. Etenim fieri poteft ,
CANON
XL.
ut mors ejus contingat principio hyemis , remaneantque provincia , fe populi ejus propter
Ne» licet fyeeieet eeegregere i» regiene
mare daufum temueftatibw tota hyeme fine
metropolitan©. Et mete etiam aliquis ex epifi
^Non permittit mmna fynodus , ut congre­ copis e vita difcedet eo quoque tempore , fe
gentur in provincia Perfidis, ne conftituant le­ non fit metropolitan!» , uni conftituat ahum
ges ullas une licentia Patriarch· Antiocheni, loco ejus, rem suretque infula tota iAajhyeme
quia quamvis eorum dominus fotas, fi* in di­ fine epifeopo ; ideoque decrevit illis motes
gnitate patriarcha , m hoc tamen coofiiltum
eft eorum utilitati, fe exemptioni a damno, & _ .
____________ ,_________ r_
nocumentis , atque eorum paci, fe tranquilli-E Qpi autem huic fonftioni contradixerit
tari provifmn. Non propterea tamen ipfis licet di patres eum excommunicant · Nemo
manum!-----imponatf-in alterius epifeopi juibtvere, aut ligare, vel conftitnere ullas ecde- poram
----------fiafticaa lagea , vd addere eis , vel diminuere rifdiftione (exceptu metropolitan© , vel patri­
quidquam propria anteritate, fed potius in om­ archa ) capiti aficniw W eonftfaMndum eam
nibus fint obediences principibus , fe patriar­ presbyterum , vel diacouum , ans eivitatfon»,
ch* . Qpisnnimr autem huic fonteni contra- que fub inoram poteftate fimt, nec mricquam
priKipiant m eia , neque prohibeant ime Olo­
rum epifeoporum licentia , fe voluntate .
autem fteaiotti huic contradixerit, fynodi pa­
tres eum excommunicant.

C«sr£ GetereL Tom. II.

CA-

99$

CONCIL1ORU M
A
C A N O N

XLIV.

Ttiritnkt inffictrt iiiti ftiàiiuéfttini tjtt
ettnfthtatf ύ epifeopi.

OMNIUM

99*

CANON XLVII.
**effe m*it etd fe

opargsadsar.

Patriarcha igitur infpictat quodcunque nego­
Si quis ex genere facerdotum , aut monacho­
tium fecerit aliquis fuonim metropolitariun , rum erimen aliquod commiferit, fit vocatus ad
five epifeoporumm provinciis, quibus pnafunt, fynodum , que congregatur ad infpiciendum
ft autem invenerit ex illis quidquam, quod non hoc, dc alia ejufinodi, ad expurgandum fe, dc
decet, permutet illud , ac de illo conftituat , excufandamde fuo crimine, dato primum tem­
prout ipfi videtur ; etenim omnium ipforum poris fpatio , dc non venerit ; deinde voàatus
pater eft , dc illi filii funt ipfius . Métropolite iterum, dt tertio, dt obftinate renuerit, deabautem principatum fupra fe agnofeere, cumque ftinuent venire , ejiciat ilium /fynodus de fide­
venerari debent inftar fratris fnajoris, quem fi- _ lium contortio, quia parvi eam pendit, dt fabi fratrec anteponunt , illi que parere ducunt ob B ceidotio quoque privetur . Qpicumque
"ζ, ‘
: autem
ejus optimum regimen , dt majoritatem . Pa- fandioni huic contradixerit, patres fynodi
fyi
il­
tnarcha porro inftar patris, eft in Aia juri&ii- lum excommunicant.
Aione fuper Alios fuos. Et quemadmodum pa­
triarcha poteftatem habet fuper fubditos fuos,
CANON
XLV1II.
ita quoque poteftatem habet Romanus ponti­
fex fuper univerfos patriarchas, quemadmodum Si delot met fuerit etd epefcepitne , vel presbyter**!
habebat Petrus fuper univerfos Chriftianitatis
entre» ebfoed *tnifeft*m, èX jadkiaa* dr
principes, deconcilia ipforum.- quoniamChrifti
wo tulerit entre deirs*i*e*te*t
vicarius eft fuper redemptionem, ecclefias , dc
propter reception*! perfn*r*ae.
curatos populos ejus. Quicumque autem fanAiom huic contradixerit, patres fynodi anathema­
Si delatum fuerit ad aliquem epifeoporum ,
te illum percellunt.
vel presbyterorum crimen aliquod manifeftum,
fil apertum, quod probatione non eget, fit non
Hilerit de illo judicium fecundum meritam pceCANON
XLV.
C nam, vel' propter acceptionem perfonarum, vel
Opertet epifeopo/ convnire etd [mure *eetropolipropter oblata fibi munera , dt reliquerit eum
tem*e bit fi*£*lis emis.
in crimine, patefaâumque fuerit id patriarchas
fecundum hanc ratrohem , ipfe ferat judicium
.
Conveniant epifeopi fingularum provinciarum contra delinquentem, feilicet patriarcha, prout
/"ad metropolitanum bis fingulis annis, dc con­ convenit, dt ejiciat eum , qui fecundum veri­
fiderent omnes fimulomnia negotia, qux con­ tatem corripiendus , dt puniendus , dt faAum
tingunt in fuis regionibus, de que ex eis indi­ non fuit, dt illum infuper qui iocius , & par­
gent confideratione, inquifitiooc, comprobatio­ ticeps faâus eft, dc dejiciat utrumque e facerne , atque inveftigatione , & percipiant de fin­ dotio . Quicumque autem fanAioni huic con­
gulis , m quo çonfentiant, five fpeAet illud ad tradixerit, patres fynodi illum excommunicant.
illatam injuriam , five ad juftitiam , ut com­
probatio ab illis ftatutorum folida dignofeatur,
CANON
XLIX.
fic excufatio quam pro fe afferunt plana fit, ac
Ne
metropolitsms
,
tf
epifeopi
ey*r
t Jtbi Nfrenmt
manifefta , nec celent , que ducunt ad vitam
ceputium criminis ieliejitentii epi/coxrernam , dc permanentem, dc qux detrimen- D
tum, fic crimen eis afferunt propter caduca, fic
pi, fisu petrierebe.
pereuntia . Quicumque autem fanAioni huic
Neque metropolitans, fit epifeopi ejus, co­
contradixerit, patres fynodi illum excommuni­
gnitionem criminis fibi affamant delinquentis
cant.
epifeopi, quifub ejus poteftate eft, dtjudicium
de illo ferant , vel poenitentiam ejus recipiant
CANON
XLVI.
etiam fine interventu patriarchae . Quicumque
Oportet métropolites ad from envnire peautem fanAioni huic contradixerit » patres fy­
trietrebem feneel m emo .
nodi illum excommunicant.

Conveniant metropolitan! etiam ad futim paCANON
L.
tiarcham femel quotannis , ftaruantque' fimiliAir
mipitl
^trtirtin
^teereim»
elknjMf
metropoliter de fingulis rebus , qux contingunt in eo­
teni eùiverftts elimet tteetrepolitnettetfiiee
rum regionibus, ne committatur in judicio quid
nttrwntu tlttriu fitfiinkt.
injuftum , vel perfonarum acceptio . Et q£e-E
madmodum judices Septuaginta filiorum Ifracl
Neque recipiat patriarcha querelam alicujus
deferebant ad Moyfen prophetam omnia gra­
via negotia , pariter epifeopi fimilia ad fuum metropolitan! contra alium metropolitanum ,
referant patriarcham. Et decernatur atquepne- qui fub ejusfunt poteftate, neque diftum ejus,
fitribatur finguliscivitatibus, & oppidis magnis, neque probationem aiicujus criminis, neque ju­
vel parvis , quas in patriarchas funt poteftate , dicium ferat adverfus eum fine interventu al­
bcnediAio ipfi patriarchae , fecundum Angulo­ terius patriarch* ex fratribus fuis, de utriufquc
rum vires, & mittatur ei fingulisannis, ut ipfi infpeAione circa negotium ipfius, neque opor­
adjumento fit. Hoc autem caput fine anathe­ tet , ut cuipiam aliorum comminiftrorum me­
tropolitan! querelam deferentis j id perinittamate eft.
* tur, aut quifpiam ei confentiatin hoc finepa·
triar-

AMPLISSIMA COLLECTIO

W7

^8

ves , ft villas incolse , itant in' duas difctndanrar partes, ft id propter alius couftittsaturepiCANON
LI.
fcopus, vd presbyter, tunc htfpiciam jufte de
hoc cives , ft fi nullum corapererint manifeMra Hcet ctfftvtttfifcefvnatt nlfrivere qteene nlitet ftum , ft apertum crimen advertas priorem ,
epifafiu
<pq/<MpW eeeteteanenienvit
CtaWSNMMMMVfr.. · ftabiliant burn in loco fuo . Sin focus dimit­
tant iftum , fufiefto in loco ejus , qui omnis
Non liceat cuipiam epifcoporum folvere vin­ criminis expers extiterit. In fumma non licet
culum alicujus , quejn ·>*» epifoopus juftc ex- fecundo epifeopo, aut presbytero intrudi in lo­
commtraicavit , quamdiu epifeopus ille vixe- cum prions, fi probitate notus fuerit, nec ia
rit. Si veto diem fuum obterit epifeopus, qui ecdeuafticas leges prevaricates j fiquidem ma___ epifeopo , qui trimonium eum fisa is contraxit ecdefia. Hec
ligavit cum , ft vifum fuerit
________________
futfeftus eft loco illius_, ut
i illum folvat,id ipfi autem lex obligat quoque fieculares , quia nebcitum eft. Idem judicium de presbytero feren-Bmo contrahere debet fecundum legem cum mo­
dum quoque cft ; non beet enim presbytero ab- licte habente virum , ft vim illi inferre , dofolvere quem vincivit , ft ligavit dius fimills ^nec e vivis excefferit vir ejus, ft libera dimit
presbyter , quamdiu presbyter ille vixerit, fed fa fuerit. Qpicumque autem huic fanftionl quo-,
co decedente licet presbytero vivo abfolvere quem que contradixerit » patres fynodi illum excom­
ligavit dcfiio&us. Eadem lexefto de patriarcha, municant.
metropolicano, ft epifeopo ; quia non licet me­
tropolitano, vel epifeopo abfoivere, quem*pres­
CANON
LV.
byter jufte ligavit, quandiu vixerit. Patriarcha
vero folvere poteft omnia vincula, fi ipfi vifum
De difeerdie inter vintnt, & enarent.
fuerit, quia ipfe eft inflat patris familias fuper
eos omnes , ft quofeunraub alios .- Hoc autem
Si quis ducat uxorem , ft accidat inter eo*
difcorriia, aut lis aliqua, ft ipfe fit in eum in­
caput fine anathemate cft.
juria , patienter ferat vir , ft Immaniter cum
illa agat, quoufque res ad mefiosem , ft
CANON
UL
iC commodiorem flaram redeat . Si autem illam
ferre
non poterit, ft creverit m illum malitia
Mr fieifyeeeteet eftfceveu vivent elignt , vel «Mger/
ejus, interponat fe facerdosecdefin; cui fi non
jSfi featfferene.
obedient, interponat fe epifeopus, ft fi epifeoNe eligat, vel defignet epifeopus, dum vivit,
dium qui fibi foccedat poft obitum , neque ex receflerit a viro fuo, iterum adeat ipfcmidem '
propinquis , neque ex longinquis ; neque eligat epifeopus, ft fi noluerit obedite, ft ad vintm
civibus fitis virum 'aliquem ex primariis qui redite fisum, excutiatepifeopus veftimentafua ,
tonftiraatur ipfis epifeopus: fed decedente epi- ft cakeoe ad portam illius, ft tunc viro face­
fcopo, eligant virumalimem, five ex facerao- re licebit quidquid vult; fi enim aliam ducere
tibus, five ex mooachis incolentibus monafteria libuerit, ducat, fi vero patienter ferre potue­
rit , in eo mantat flatu , ft fi probus , alque
in defertis pofita , five virum diquem ex
ingrediatur.
cularibus notum doârina, ft leâiooe (aerarum caflitatis amatur fuerit, religionem
cularibtu
_
feripturarum , ac virtutibus, ft probitate inii- Sed fi revera patear, iyfism in eam injurium
gnem, quamvis extraneus fiserit , ft epifeopus efle, atque malosum querere caulem, ut fefeordinetur . Etenim fi ejufmodi compertus fue-Dparbt ab ea, ne admittatarejus querela, ft vo­
nt vir, quamvis primarius, ft dives, nihil im- lens nolens cum illa manem cogatur. Qaod fi
pedict , quin epifeopus conftituatur . Hoc au- facere noluerit, vdueritque ab ea omnino fe­
tem caput fine anathemate eft.
parari, ft ex domo fiu illam ejicere, privetur
communione, ft ecclefi· ingreflu.
C A NON
LIIL
CANON
LVL
Λ«μ «tipm utitii iHwuTi tin , f«i erdmamanicant.

teer tftfttfttf) vel prtfijtrr, vri îincénnr.

Nerihtt feoerriu ritt fmeri fecttaiaett feutev.

Nullus fir fries det fisuori pecuniam foam,
Nullus accipere audeat ab eo, qui ordinatur
epifeopus, vel presbyter , vel diaconus, munus neque ufisna utatur, aut quadam iniquum, ft
aliquod, ft qui dederit, vel acceperit munus , illicitum faciat, neque cum luderis ineat fodeejiciatur ex facerdotio. Qiicumque autem huic tatem , aut fraternûatem · Siquidem hoc apofànâioni contradixerit, patres fynodi eunLCX- ftoli ftatuerunt, ft proinde jufla, ac debite hoc
W E facere oportet omnes fideles, atque fequi. Qpicommunicant.
cumqueautem huic farftiod omdradixarit, ex·
communicatus denunciator.
CANON
UV.
Mr eeni cMtnti ieee cv&tetenteri e^ifttfi , nsfw

CANON

LVH.

erili villa Atn fte^ften.
ett eriiit fc&it ettevrettt decs**, «aw ad jUms
uni civitati duo conftitaanttnr epifcopi t
ccdefin villa duo presbyteri, etfimaèna
It, iad tunc fint cum presbytero tot nrisriftri,
Γβ cft, ft ptesbyter folus pnsfit iis ,
altae pertinent. uneaaadmodum fohis

dta

vednce» wriedmaw.

Chriftianiex quacumque fefta uxores ducant,
dmmnmodo ad orthodoxam fidem fuas redu­
cant unres *, fed ipfi ne dent fitias fixas fideles

P99

C O N <\I L I O R U Μ O M N I V M

1000

nuptum infidelibus, ne illas a fide devient, A A
transferant ad fuos errores, A fiant vel Judaee,
CANON
LIX.
vel gentiles propter infirmitatem fuam, Apro
clivi ta tem mendacis natare. Qpicumque autem Dt iafliiatitat patraraat & patUaraat ad tcckcontradixerit huic GmAioni , excommunicatur
fiajUtaa^ wl attaafticaat vtta a
denuntiatur.
. chrnpifctpt prtearaada.

Videat cborepifeopus cum egreditur ad eedefias, dt monafteria , qux iu fua furft jurif- >
diâiooe vifitanda, an pauci in eis fint fratres,
dc forores; de G define, congreget feniorespagorum, dt alloquatur eos, atque adhortetur ;
£ligat epifeopus virum aliquem ex probis sacras legat ipfis feripturas, ac divina omnia in
monachorum incolentium déferra, fcientia prae­ memoriam revocet praecepta, dc roget omnes ,.
ditum , & optimis moribus, A timore Dei in qui filios habent, A filias, ut fegregent aliquos
primis ornatum, atque omnium qui in ea con- B eorum, & ad fe adducant J A fignet illos cum
' " funt
' - prudentiffimum
—> ·
' ipfeoratione,
A precibus, impoûatque ipfis manum
gregatione
; · tam
,
quam illi nihil de eleâioue cognoverint ; A eos, A benedicat, A conftituat ex eis miniftrosfequi illius funt congregationis, adeffe praecipiat, cundum fingulorum vocationem , A difttibuat
& ftans tunc diaconus alta voce exclamet : Jam illos per omnes ecdefias, A monafteria , prxelegimus N. ut fit chorepifcopus in tota noftra cipiatque ut erudiantur, A ihftituantur, ut bo­
jurifdiâione, ut friant omnes, eum in illa di­ ni reddantur clerici, ut fic inftaurentur cedegnitate conditu tura effe. Deinde confuetas, & fia , monafteria , A alia loca ejufinodi miniad id prxftitutas fundat fuper illum orationes, ftris indigentia i Hoc autem caput fine anathe­
& benedicat. Tura vero tradat illi nomina om- mate eft.
' nium ecdefiarum, dc Monafteriorum , que in
fua funt juriCfidione , dc ipfe chorepifeopuS
CANON
LX.
eligat aliquos cx illis, qui funt in eis ecdefiis
& mooarteriis, qux funt in ejus poteftate, ido- Optrttt cktrtpifctpaat cmgrigarr /kerdater fra­
ncos', dc fermone quoque potentes , quorum
----raat ad falataadiua tpifetpaat
-,
·■ Ht
nonnullos praeficiat ad viGtandas ecdefias , dtC .
yUHaaait.
nonnullos ad vifitanda monafteria ; at ne pneficiat ecdefiafticos monafteriis , neque mona­
chos ecdefiis ; fed unufquifque curam gerar eo­ rum iacerdotes bis quotannis ad fiüutandum
rum , quibus prxfeâus eft. ipfe vero poft hrc epifeopum, ut communionem cum illo habeant,
perluftret , dt percurrat omnes ecdefias pago­ fit de illius fumant cibis. Hoc autem bis in an­
rum, & eunda monafteria. Quod fi in aliqui­ no, femel principio hyemis, fecundo in fislenbus carum ecdefiarum, dc monafteriorum ali­ nitate tefurreâionia domini noftri Jêfu Chrifti.
quid abundare compererit, dc aliquod, quo o- Monachi vero ad epifeopum conveniant femcl
pus eft, deeffe, accipiat quod abundat, dc fup- in anno, fi ita collibuerit chorepifeopo ■
pleat quod dceft cum timore Dei, & locorum
illorum confulatur utilitati. Diffidat quoque
CANON
LXL
pagos, dc fi in aliquo pauci fuerintfacerdotes,
affumat ex loci illius civibus aliquos, dc au­
Dt attaaQtriwaat tint Matihu.
geat facerdotum numerum. Si vero nulli fue­
rint idonei cives , aut monachi in facerdotesD Qui autem recens monafterio pnefeftus eft
quoquc ad epifeopum fidutandum ter fin*
conftituendi, affumat aliquem fratrem ex mo- veniat
’
annis. Bis veniat folus ad implorandam
nafteriis vel ecclefiis , qux fub ejus poteftate , gulis
|
opem , ac ut ipfi prxfto fit ad fiaum
dc facerdotes conftituat eos , qui prrftitutas , epifeopi
<
gerendum officium, atque in occurrenti­
dc decretas orationes in eis fuis occinant tem- bene
I
caufis . Tertio undem cum omnibus fra­
poribus, nec patiatur ullas ecdefias ,-vel mo- bus
I
fuis, ut eos agnofeat epifeopus^, & arnafteria facerdotibus carere , ue deftituantur tribus
i
templa oratione dc fiicrificiis , dc parvi penda­ chidiaconus quoque, quiaunuiquifqite iftorum,
tur altare , fintque cives illi paftorc carentes nempe epifeopus, & abbas, extraneus eft: ar*
nomine tenus Chriftiani, opere vero Gentiles. chidiaconus vero eft altaris alumnus , dc urbis
Item videat quot in fua habeat jurifdiâione civis , & bene dignofeit monachos novitios ,
pagos, dc villas, ac fingulis prxfcribat aliquid quos recipit abbas . Hoc autem caput fine ana­
. fecundum vires cujufque loci in fumptus epif­ themate eft.
eopi, dc colligens illud ad ipfum afferat; quia
C A N O N LXII.
prxter efufdem alimentum neceffarium , ipfius
eft eleemolÿnas elargiri pauperibus, peregrinos E
excipere hofpitio , dc caritatis offiria in facer­
Epifcopat ia aratitat fltl ia frtate tttapli
dotes exercere, ut vinculum amicinfcinter eos
ad attdiaat altarii.
maneat, dc caritatis. Hoc autem caput fine aStet epifeopus in oratione in fronte templi
nathemate eft.
ad medium altaris, ut paftor, A gubernator ;
poft illum .vero ad latus dexterum ftet archidiaconus , ut ejus vicarius , A omnibus eleemofynis A ecdefue rebus, A negotiis prxfej
itus. Porro chorepifcopus ftet Hem poft archf
diaconum ad latus finiftrum epifeopi, quia in*
fe quoque vicarius epifeopi eft fuper pê*
gbs
CANON

LVin.

Dt tkHitat ehtrtfifctfi^ id <ft tpifiapi
pagtrttai

•φ

ιοοι
AMPLISSIMA COLLECTIO.
too*
gos* monafteria , & pagorum facerdbtes, qui Agitas, ac ftatutis ecdefiafticislmtperitr. Quod

m qjua funt poteftate . Arehdpresbyter vero * fi cognoverint, eo* dignos effis, qui facerdotes
qui eft protopMM* ftet etiam acopeepifcopum* conftituantur, dc quod a Deo* oui fecretn no­
de epifcopo UMrame fit Joco Illius, dc praeteftn* vit, fini elefti, tunc recitentur fuper illo* prequoque omnibus presbyteris, qui Illisa· ecdefia ces abfolutoriu, ut. digni efficiantur purificatio*
lubfuut poteftati. Si autem ortas fuerint inter ne, dc propitiatione , dc poft huc adducantur ’
* -·■■*■--funt a^cpifcopum,.
ut imponat «is manum* benedi­
diaconos, qui' fob 'archariaconi
poteftate ,
caufe aliquas, aut lis* «utcrimen, autcontro- cat, dc ordinet facerdotes. Sic autem miniftra*
verfia, in quibus diffident , ne referat ex his conftitutos offerat archidiaconus chorepifcopo ,
qutdpiam epilcopo, fed ipfe archidiaconus hac qui praecipiat cis, ne quidquam ex minifteriis
dirimat * dc diffidentes conciliet pertes * quo­ ecclefiafticis exerceant, ideft , ne facrum * ^it
niam diaconi funt fub ejus poteftate , dc ipfe aliquid ejufmodi miniftrent , oratione tantum
1 fuftinere debeat onus ejufmodi litium pro epif­ excepta, donec probe didicerint omnesecclefiacopo. Archidiaconus enim praeeft uulverfo of­ fticas leges. Rurfus deinde veniant ad chore­
am ecec- rifcopum examinandi , qui tmpenfc adiponeirt.
ficio orationis* dc per manus ejus cun&am
defiaftiçam oeconomiam difponi, atque <difpen“ζ
B cos de hac re * nimirum nemini facetdotum
. Ufari oportet* ne folvantur rerum, À negotio- cere ecciefi® mmifterium exercere, aut obire
nim vincula, dc judicia relaxentur * dc ad fas- - praeter ipfius chorepifcopi licentiam * quoniam
qi
culares transferantur .-Et forfitan ita fefe hifce. ille caput
illorum eft *. atque ipfius
eftt curam
.
t
gerere; Si
habentibus* eo re* progredietur, ut flood ha- . illorum
------ --------**' vero
—— chorepifcopuslongedlL------r----beatur epifcopus, dc facerdotes quoque, dcpar­ ftans fuerit ab archidiacono , accipiant recens
vi pendatur eorum aufloritas, dc manus epileo- ordinati iibeUum chorepifcopi ad archidiacopi, dc facerdotum invalida efficiatur ad fiifti- nurer, fimulqne cum illis profici Icatur ipfius
nendam, tuendamque veritatem, dc populus ad mifliis, qui eos archidiacono fiftat ; & ille to­
peccata committenda audaaor reddatur; atque tam fufcipiat curam juxta ecclcfiaftica ftatuta.
in hoc proprism fequatur propenfionem ,. dc Nec epifcopus* neque ehorepifcopus ad clerum
perpetret que Deo neque grata funt, neque eos promovere debent fine archidiacono ; fiquiplacent, dc defleftat in noc a reAitudine. H<loc dem ut fupra diximus * ipfe civitatis alumnus
eft * dc in ipfit nutritus, ac populum cognitum
autem caput fine anathemate eft.
habet* dc praceft orationi, atque univeno miCnifterio. Porro extra civitatem, cum egreditur
LXIII.
CANON
epiicopus ad pagos, dcoppida fu· diœcefis, ad
chorepifcopum pertinet promovete ad facerdoNtatiai fat eft federe ftfra efiftepaae.
tium quotcumque vult fine archidiacono, at
Ubi fedent chorepifcopus , dc archidiaconus nec epifcopus, aut quifquam alius foris in pa­
in (editibus ecciefi®, dc in ea prcfentes font , gis , dc oppidis debet quempiam in aliqua ec­
nemini fscerdotum ecciefi® , diaconorum , & clefia promovere in facerdotem, aut monachum
reliquorum clericorum fas eft fupra ipfos fédé­ conftituere in aliquo monafterio, nifi pnafente
ré* aut praecedere * nifi folus epifcopus, quia chorepifcopo, fiquidem ipfe quoque preeft ora­
lat funt loco duarum manuum, & duarum ala­ tioni. m pagis, afque fuburbanis lucu, qui ejus
rum* quibus volat epiicopus. Cum autem deam­ fubfunt ditioni. Qjpcumque autem huic con­
bulat epifcopus, five in ecclefia, five alibi* o· tradixerit fanAioni, patres fynodi illum excom­
portet, ur archidiaconus fit ad, dexteram, cho­ municant . ,
repifcopus vero ad finiftram, ipfe vero in me­
dio eorum tanquam pater inter filios. QyicumC A NO N
LXVI.
que autem huic contradixerit fan&oni, patres D
fynodi illum excommunicant.
Clerici ne. preriqgeat laatket fati tetfh

C ANO N

~pere eratieaaat.

LXIV.

Ne lumbos fuo| praecingant -conis tempora
Clerici daftriiaatttr ftctMaiat fae ercliieer, tuae· orationum clerici quia ingenui* ac liberi funt, & nemo eis dominatur nifi dominus Chriftus
eidae ia bec cater ittif diffetfa.
Deus eorum.; etenim hic -eft mos , dr libero­
Defcribantur* & dignofeantur finguli clerici rum habitus: fervorum vero non item, quam­
fecundum ' tubs ordines, ne accidat m hoc in­ vis divites evadant , fit poticartt dominio , dc
ter illo* diffenfio, & ne confundantur catholi­ poteftate . Idcirco hoc honore honeftati funt .
ci* cum venerint ad ordines fu&jpiendos in ec­ prae ficcrdotibus, quia presbyteri fervi funt Del
clefiis, dc.moMfteriis, quia in Hoc unus idem- foi·Chrifti. dc ecclefiarum *;u* fiant mancipati
que ordo eft in tota provincia * que epifcopi fervitio, & orationibus* nec ab bis vacare po£
lubcft poteftati.
funt. Porro clerici abfoluta oratione, & miaiEfterio* dt ecdefia egraffi poterunt quocumque
volunt fi eis libet per vias * fic plateae 'difciaC Λ Η Ο N LXV.
Ai* lumbis deambulare . Hnc quidem noftra
Op*rM «*r, yws ai facret erdiae/ fafeifiniae, fententia eft de deriris* dc- presbyteris unireraccedant > frtbare facraraae fcrifta- fe. Hot autem caput dC ejufmodi fine anaiheX

'

rena®

le&me.

Eoe, qui ad facerdotalem benediftionem fufcipiendam accedunt * dc jam a congregatione
font ele&i, examinent prius chorepiicopus , dc
archidiaconus fimul, derideant, anprobefcisnt
fcripturarum leAionem, dc in faccrdotalibus Je-

mate eft.

xooj

CONCILIORUM OMNIUM
CANON

LXVII.

Nt dtminaataf, vtl aitgtahir facerdthtm
mutter m.

\

1004

epifeopus eius funeri, quemadmodum pnrit na­
ter funeri filii fui. Bt multa fundantur in ha­
rum trium perfonarum obitu preces & oratio­
nes , veluti optimis doâoribus & fpiritualibus
patribus convenit. Interfit quoque eorum fune­
ri eundus grex , quia paftores & patres illis
omnibus erant. Item denuncietur eorum mors
univerfis ecdefiis & monaftciiis illius provincix, ut eorum fiat commemoratio. Hoc autem
caput fine anathemate eft.

Ne minuatur numerus (aferdotum ia eccle­
fia, ne imminuatur oratio, & minifteriiun, &
Cedes quoque vilipendatur, neque etiam augea­
tur eorum numerus, ne augeantur ecclefic imÇcnûç, quamobrem his profpiciant, qui eccleiut prrfunt, totque ftatuant diaconos, quotecCANON
LXXi.
defia. ferre poffit, fle fit diaconorum numerus,
ficut beati ftatuerunt apotloli , & veteres fan­
Dt presbyteris & diocenii drmrttentibxs
di patres, qui ante nos ex t i terunt, fuis cano­
xxortt futi.
nibus, nimirum feptenarius, qui ecdcfix alan-B
tur fumptibus , reliqui vero fponte , & gratis
Quicumque presbyter,-aut diaconus uxorem
mtmftrcnt. Hoc autem caput fine anathemate fuam dimiierit fine fornicationis oftenfa , aut
aliqua
alia de caufa, de qua.fupra commemoj
ctl.
ravimus, fle domo fua ejecerit propter beura
temporalia, vel ut illam altera pulchriore, aut
CANON
LXVIII.
ditiore mutet, vel ad concupifcenftan explen­
dam fit libidinofam voluptatem, qux difplicent
Dt ecclefia oeconomo, & proatrntoribm.
Deo, fle aliam duxerit, eadimifla, hasobcau­
Conftituatur in unaquaque ecclefia oecono­ las, aut matrimonium cum fecunda contraxemus , & una cum Uio alii procuratores , quo- rit ante prioris dimiflionem . vel ambas in u1 um aliqui fimul cum eo pnefint proventibus , nam ,compulerit domum , ■ vd fcorfim fingplas
& expenfis , alii villis , flt agris, alii fampti- in diverfis domibus fegregaverit fle ad utram­
bus , nonnulli thecis vaforum auri, argenti , que ingrefius fuerit βς cum eis congreflus , vel
veftimentorum, & ornamentorum e cc lens, ali i alternis nodibus apud alterutram cubaverit, vel
vero thecis oblatorum , & perdiligenter cufto- C utramque uxorem in eodem habuerit ledo, vel
diat unufquifque ea, qux fibi concredita funt, uxorem fle concubinam fit ambas cognoverit ;
fecundum debitum Deo honorem, & non fit, ejiciatur ejuûnodi perfona de clero, fi clericus
ut fervus ille nequam , qui talentum domini fuerit, fi vero laicus prohibeatur communione
fui fepelivit, & non eft negotiatus, nec lucrum fidelium . Sin autem horum aliquis uxorem
ei addidit ; ideoque juflit dominus ejus foras criminatus fuerit fle accufaverit adulterii fle faleum qici, fle mitti in tenebras exteriores. Hoc fo infimulaverit, eodem coitimans fle eam di­
autem caput fine anathemate eft.
mittere volens, perdiligenter inquirendum eft
hac de re, fle fi invents» fuerit mendax iis ,
in quibus eam accufaverit fle praevaricator, eji­
CANON
LXIX.
ciatur de clero, fi clericus en; fin autem laieus, prohibeatur ecdefix ingreffu fle commu­
Memorta fiat nominis epifeopi in omnibaf pnnione fidelium, & cogatur manere cum uxore,
bltctf orctionibxt.
4
quam criminatus eft, quamvis deformis fit fle
Fiat memoria nominis epifeopi omnibus tem-pauper
t_ .i_____
T________
______
Si vero___
refpuat mulier
illa,__id,eft
ejus
poribus, & in omnibus orationibus tam diur-Duxor, illius focictatem ob illatam injuriam fic
ms, quam nodurnis, in principio fle fine ora­ criminationem , de qua innocens eft, libere
tionis, it quidem fuppliciter , & devote, fle pro dimittatur fle feribatur ei libellus repudii notata
ejus rogetur falute, atque ejus precum implo­ falfa criminatione . Tum fi nubere hrc volue­
retur przlidium. Porro diebus dominicis , fle rit viro alicui fideli fas illi erit, nec prohibeatur
fertis memoriam ejus faciat diaconus in prçdi- ecclefia; fle hoc quidem omnibus permitiumeft
catione, quoque cum offeruntur fanda fuper al­ tam viris, quam mulieribus, cum par utriuftare, & primum memoriam faciat patriarchs, que fit ratio. Si autem ad meliorem redierit
deinde metropolitan!, epifeopi , chorepifeopi , trugem, qui ejufmodi eft , fle amorem atque
flt atchidiaconi, fi his libuerit , quia illi iunt benevoleniam fibi conciliaverit confortis, fle in
eccleiix moderatores, ideoque eorum fieri me­ priftinam reverti voluerit amicitiam , condone­
moriam oportet fuper altare in orationibus hi- tur ei crimen poft aâam, uti cpnvenit, ac par
fce fandis diebus , quia per illos perficiuntur eft, pernitendam. Quicumque autem fanâioni
omnia ecclefiaftica miniftena, fle ipfi funt ec- huic contradixerit, patres fynodi illum excom­
clefix prxfides . Quicumque autem huic con­ municant .
tradixerit fandioni, patres fynodi illum excom- E
municant.
Nota Intexvilxtss.

CANON

LXX.

Û* editionibxs, toto bet
canon,
titulus eft ;
ionibni^ptf
w ad Romanam pon­
tificem . Ex yno liquido pjtet, c«wmot ifturn de
repadio ex eontm effenx
o,yti abomnsbxsorien­
talibas non recipmntar, at ftto notobimxs loto .
Canon autem de appeliatiOnibxs cptfeoparam ad Ro­
manian pontificem eft tjxfmods,
In aliqxibat codscibas,

r canonis eltei

De funere epifeopi, èT quid opere tunc te­
nentur factrdotei .

Quando mt^tur aliquis epifeoporum , prxeant fimeri chorepiicopus fit archidiaconus ,
quemadmodum filii prxeunt funeri patris fui .

Quando vero aliquis horum moritur pneeat

CA-

xoo5

AMPLISS
CANON

1

Μ A

XXXI.

Dt'epfcUeiiwtihr tfifnfnnt ed fientetutet fnhjkm.

10οί

COLLECTIO.

A nandum eft. Quicumque autem huic fanftioni
contradixerit, patre· lynodi illum excommuni­
cant.
CANON

LXXIV.

Si quis epifeoporum delatus luerit aliqua in D» vir» fideli fi tdfattetttr ntnlitri infideli , eut
ntnlier fidito/ vir» tn/ideli.
re, propterea conveniences epifcopi illius ledis, &
exolverint illum fuo ordine , & minifterio in­
Quicumque vir fidelis obfequitur mulieri in­
terdixerint, volueritque ille appellare, & que­
rimoniam deferre ab beatilfimum epifeopum fideli, aut mulier fidelis viro infideli , adulte­
rium,
five fornicationem fimul committendo,
ecdefue Romane, nempe Papam, placueritque
ei aud.re querimoniam, atque juftum ipfi vi- ita ut alteruter fit alteri caufa infidelitatis fisfum fuerit, iterum perferutari negotium ejus, beundi crimen , ÔC a fide recedendi , ejuftnotrium .uuvium
annorum
fit rogaverit illum delatus , ut pro fe fcribat di
ei agant
ajjaui pomitentiam
pwuu.uu.m.. Spatio utuui
ad unrvelrfam illius provinciam, & ad epifeopos B maneant ad portam ecclefias in cilicio & ci
contiguarum provinciam, ut perdiligenter ex­ nere,- poft triennium vero intrem in ecclefiam
quirant de fuo negotio, & perveftigantes judi­ •d orandum fejunfti in aliquo angulo , ibique
cium de iHo ferant ' juxta juftitiac aequitatem . maneant per integrum annum , nec interim
Si vero rogaverit ille epifeopum Rome, & com­ cum fidelibus participent pacem neque commu­
moverit eum, ut mittat a fuo latere duos pres­ nionem . Tranfafto autem anno, benedicat facerbyteros ecdefiafticarum, caufarum peritos , & dos aquam & oleum, non uti benedicitur in
exquirant, & feveftigent auftoritate , feu po­ baptifino, neuue ut chrifina, fed uti benedici­
teftate illius quid agendum fit de ipfiuscaufa, tur oleum infirmorum, & ut aqua que bene­
& fub anathemate obftringat legariis'quos mit­ dicitur ad mundandos eos , qui comederunt
tet, ut judicent cum epifeopis, at principatum morticinium, ita haec benedicere debet iacerhabeant legati. Et profefto obediendum in hoc dos ; deinde accipiens ex ejufinodi aqua , afeft, ftatimque acquiefeendum in caufa illius e- Kgat eos, fuumque illi confiteantur deli­
ni, & peccata, & a fuis expientur immun­
Sfeopi, atque judicio de ipfo lato , qua conntancum , reftumque vifum fuerit epifeopo ditiis; facerdos vero orans & deprecans procis
Romano Papr . Quicumque autem fandioni C ad propitiationem A veniam impetrandam
huic contradixerit, patres fynodi illum excora- communionis participes illos faciat. Quicumque
Quicumqu
muiucant.
iautem fan&ioni huic contradixerit , pat&s iynodi illum excommunicant.
CANON
LXXII

D» derrnte dttar ttxorer.

CANON

LXXV.

De xntdathiit , ftn htfpitelifar ed egret»/ &

-b

Qutcuttique duas fimul duxerit uxores, com­
fenferet feregrinet enciffendar.
munione fidelium ejiciatur tam ipfe, quam fe­
cunda ejur uxor. Qpaxumque item mulier fi­
Separentur peregrinis, pauperibus R aegrotis
delis nupferit viro infideli, communione fide­ domicilia in omnibus civitatibus, que xenodo­
lium privetur . Si autem refipuerit , qui id chia & hofpitia dici folent. Et eligat epifcopus
commiferic, a fuo crimine, & dimiferit mulie­ virum aliquem cx monachis deferta habitanti­
rem , quae ei non licet, & reliquerit mulier vi­ bus qui fit alienigna, & e longinqua natria ,
rum infidelem, qui ei non licet , non eft re­ Datque a fuis diftans domefticis, quique bonum
cipiendus ille, nifi uti recipitur infidelis , qui habeat de fe tcftimonium, ac note .fit etiam
a fua convertitur infidelitate, <k eodem pror- probitatis, flcpreficiat eum domicilio ; illiufque
fus modo corripiendus, fle illa , ut quas con­ officii erit parare leftos, Arata, & omnia ea ,
vertitur a conjunftione viri infidelis 1 Horum que «gratis & pauperibus opus funt. Quod fi
autem pcenitentia eft veftiri cilicio, dormire in boo* ecdefic non fint, ut fufficere poffint ad
cinere, decernere fibi jejunium & abftinentiam, ejufmodl impenfas , colligat eis per diaconos
prout conveniat ; & poftea admittantur fide­ fumntus a fidelibus omni tempore, & accipiat
lium confortio. & communionis participes fiant. a Chriftianis per fingnlos fecundum uniufcujufQuicumque autem fanftioni huic contradixerit, que facultates & vires, tc his fuftententur fra­
patres fynodi illum excommunicant.
tres, peregrini, pauperes & asgroti, ut cuique
opus eft, fiquidem ipfe illorum procurator &
CANON
LXXIIL
provifor eft, ac proinde eorum neceffitatibus
pro viribus confidere debet: in hoc quippe ma­
Afoaw filinnt, tutt f»r»rem initer, turi i»·
gna remittuntur peccata, dclifta expiantur, dc
/ciet in mntrintnnitint trudet.
E maxime ad Deum acceditur. Hoc autem ca­
put fine anathemate eft.
Qpicumque vir fidelis dederit nuptum filiam
fuam, aut fotorem ipfam nolentem, infciam ,
CANON LXXVl.
aut abfentem , viro infideli, ejiciatur ecdefia ,
& fidelium prohibeatur communione, ipfa ve­
De tfifcepi cenfeerettene êr ferfrwuxaftaae.
ro ne arceatur ecdefia? ingreflu . Porro fi vir
ille refipuerit,
poenitentia duâus illam feCum metrapolitanus epifeopum aliquem or­
'■ paraverit tb mfidelis confortio, decernendum dinaverit, mittat fimul cum illo chorepifcopum,
eft illi tantum pceriitentie , quantum criminis ut ilium introducat in civitatem
ecclefiam,
meretur gravitas, & prout vifum fuerit fiuxr- & fedeie laciat eum prima die ingreffus in
doti, & ulc ferre -poilit ; deinde ipfi condo- throno. 1st poftquam tribus menfibus fe civi­
tate

1008
io®7 #
CONCILIORÜ M OMNIUM
tare fua refederit , adeat metropolitanum ad A
vifitandum & falutandum eum,* tunc prccipiat
CANON
LXXVIII.
metropolitanus archipresbytero dc archidiaeono,
ut eum examinent in ftatutis epifeoporum, &
Dt
prt/iytmr** tf /U/tm· ·
an ea omnia teneat : dc (i repe renat eum ea
omnia tenere perfefte, atque plene, tunc con­
Ne laid qui funt in pagis, fibi eligant pres­
firmetur, Jicebitque illi epdcopales exercere fun- byterum, neque fratres monafter iorum incole
ftiones & ftatuta fecundum confuetudinem . fibi eligant, abbatem ime au dori ta te chorepiSimilia facere debent cum fuis metropolitis fcopi « Si vero commendaverit abbas, dum vi­
patriarche ; Quicumque autem huic fanâioni vebat, ut aliquis poft fe abbas conftitueretur ,
contradixerit, patres fynodi illum excommuni­ & non fuerit commendatus ex genere illius ,
cant .
neqde ex propinquis, fed filius abbatis prsedeceftoris, & ad * aliam totus contendens vitam· Λ·*»
&
eleftio hate ad utilitatem tendat & commoCANON
LXXVII.
dum, cum fit vir purus, ac timens Deum, dt
B omnes eum irreprehenfibilem habeant , praefi­
Dt tr**slatio*t epifttpor**, dT dter**
ciatur abbas, ut percepit defunAus . Hoc au­
* f*ir ecdefiri·
tem caput line anathemate eft
Nullus epifeopus tranfeat a civitate dc pro­
vincia, fupra quam conftitutus eft epifeopus ,
CANON
LXXIX
ad aliam , five propter caritatem , five quod
parva & pauci fint ejus cives, & parva monaDt dtacoatffn.
fteria, ac id propter, meliorem quaerit. Quod
Ne
relinquantur
civitatum ecclefic fine fo- **
Jquidem illicitum eft, quia unufquifque fortem
uam a Deo fortitus eft . Hujus autem rei roribus continentibus , ex quibus fint alique
exemplum dc comparationem premi funus con­ vidue, que aftidue in eis refideant. Habcantjugii, quia unufquifque vir ex laicis, qui uxo­ que ifte aliquem magiftrnm perfpicacem , ac
rem fuam repudiat fine oftenfa fornicationis , probum, qui eas doceat legere feripturas, do­
vel adulterii , moechus dc adulter habendus nec probe erudiantur in eis, pnefertim inpfaleft , quando quidem hoc tantum querit , ut morum minifterio- Ex his vero eligantur, que
uxorem altera meliore commutet , quapro-C ir reprehenfibiles extiterunt, nec male audierunt
pter id ipfis dc nos interdiximus . Pari ra- ab
( ipfa adolefcentia ufque ad eam etatem, ni­
tionc epifeopi quidam dc facerdotes cum fuis mirum
;
annos fexaginta, ut beatus Paulusaponon fint contenti civitatibus dc altaribus , in ftolus
,
praecepit, in diaconiftas ad aftjftendum
meliores eas commutare qtuerunt , idcirco hoc praecipue
(
mulierum baptifmo ■ Hoc autem ca­
ipfis interdiximus, ac tam peftimam refecavi- put fine anathemate eft.
mus confuetudinem. Quod fi contigerit caufa'
aliqua, propter quam e civitate fua expellere­
CANON
LXXX.
tur epifeopus, ita ut omnimode inde fit trans­
ferendus , tunc juftam habet excufationem , 5i
tltgtril vir** dictum virt*tib*f
ideoque ad aliam civitatem tranfeat, fi tamen
i» tpifctp**, **t *d dt**
perfpeftum fuerit, eum non effe in culpa, fed
gr*d** tS w» *ci*irvtrit ii,
innocentera, continentem, dc optimis moribus
CMVMranrfeae frivtt*r
dc religione praeditum; neque exprobandus eft
fidelium.
ei, aut defeAui vertendus egreflus illiuse prio­
ri civitate. Et fi civitas e qua recefferit , fue-Q Si congregatio elegerit virum aliquem virtu­
rit parva, ipfe vero doArina magnus dc prae­ tibus praeditum & pneftantem doAnna Afcienclarus, proindeque dignus qui metropolitanus tia fidei, five ex iis qui altari miniftrant , fi­
conftituatur, conftituendus eft in ea' civitate , ve ex monachis facerdotibus qui monafteriai»
quae metropolitano indiget, dc ad fublimiorem colunt, ut fit epifeopus , five archidiaconus ,
priore promoveatur locum ; hoc enim haud five chorepifcopus, uve prrfeftus xenodochii dc
crimini vertendum illi eft , quia non fponte non acquieverit eorum voluntati, privetur com­
migravit e fuo loco, fed juftam ob caufam . munione fidelium, fi verolaicusfuerit, neprivePari ratione mariti tranfitus ab una uxore ad tur. Quicumque autem in aliquo horam quatuor
aliam hanc ob caufam, nimirum mulieris ne­ graduum coniti tuitur, non eft eo ejiciendus ,do­
quitiam , dc viri continentiam , haud piaculo nec diem fuumobierit, aut aliquod commiferit
vertendus eft ei , quia ad meliorem tranfit . crimea, propter quod meretur excommunicari,
Nec presbyteri fua deferant altaria, nec diaco­ abfeindi dt dejici fuo gradu- Ex reliquis vero
ni quoque, quorum minifterio presbyteri dc dia­ gradibus fuperiorum erit, ejicere qui ejici me­
coni ordinati funt, atque fegregati dc ad alia rentur. Qgicumque autem huic fanftioni contranfeant, nifi de licentia chorepifeopi, dc ju- E tradixeritt , fynodi patres ilium excotnmunidim quidem ob caufam, accedente illorum op­ eant.
tima nde , devotione & religione : at fpoote
lua ob memoratam a nobis caufam nequaquam
LXXXI.
C A N Ο N
licebit eis, & perpetuo quidem ob id Gumiis
Alim
fit
bebitut
*enacbor**
&
citricer** ab
reprehenfibiles erunt & interdidi, ne ad aliud
babil* laxer**·
tranfeant, nili occurrat caufa aliqua juftc excufationis. Hoc autem caput fme anathemate
eft.
Aliurfit habitus & cultus omnium graduum
& ordinum clericorum dc monachorum tam
virorum, quam mulierum, ab habitu dt cultu
laicorum. Sua tondeant capita refte orbiculariter

loop

A Μ P LI $ $ I M A

COLLECTIO.

joro

tatur Ut pçmrentia , mariti *ero femel, fed
non funt prohibendi facra communione » mc
fidelium iocietate. Porro reliqui clerici dc mo- '
nachi, ac laici ejufinodi admntedtet Hagitium
judicio fuperioris, qui eis pnseft » fobjaceant :
qui coafentaneam imponat eis pçnitentiam, at
ne nimis duriter cuth eis agat m pereant, nec
leviter ferat & negligat ne perfeverent in fuo
flagitio dE peccato, dc duplex' fiat eorum per­
ditio . Quicumque autem huic fimftioni con­
tradixerit » patres fynodi illum excommuni­
cant .
Qui cumque autem ex ecdefiafticis petulans
dc devius extrterit dc indigna ecdefiaftico pa­
traverit viro» curandus erit (dum ejufinodi ad (mittit fcandala) adhortationibus dc follicitacura, ut ad reftum reducatur tramitem» nc mi­
nime ille curans peccatum egrediatur eviafanAorum Dei, decematurque ei pro fuo crimi­
CANON
LXXXII.
ne tantum pçnitentite, quantum ipfe videtur fe
£«* rarieM corriptfnJbu eji epifcepnr fi in
ferre pofte, ne perfeveret in fuo deliâo dt pec­
atLtl/erie, ettt nite fintili erinûne itcandi contrahat habitum. Qyod fi pçnitentiam
prthenfxs fuerit.
neglexerit, contempferitque fimul adhortatio­
nes, ejiciatur communione fidelium dc abfeinSi quis epifeoporum deprehenfus fuerit in datur tanquam membrum pefllmum. Quicum­
adulteno, aut alio fimili crimine , deponatur que autem fanftiohi huic contradixerit, patres
facerdotio, nec amplius eft reftituendus. Quod fynodi iUum excommunicant.
fi pçnitentiam egent » non eft confortio fide­
lium» aut Sacra quoque communione prohiben­
CANON
LXXXIV.
dus, etenim haud eadem ratione corripiendus
De etfMtt· tf fnnrefn ngretermn tf
eft ero crimine, ac laici . Qyicumque autemC
ianaioni huic contradixerit» patresfynodiillum
fMtferaei.
excommunicant.
Eligant cives cujufque civitatis dc regionis
virum aliquem inftgnem vel ex ecdefiafticis »
CANON LXXXIIL
vel ex monachis monafteriorum eloquentem »
De tulttllerie, feu fenuentione preshtrri
atque prudentem dc optimis moribus , dc defltf dinceni.
gnetur ipfi cella vel ia hofpitali segrotorum ad
habitandum, habeatque penes fe eorum bona»
Si quis presbyter csefpitaverit dc in adulte­ dc ipfa vifitet frequenter hofpitalia , nec non
rium lapfiis fuerit (dummodo antehac in id eos, qui in careere detinentur; defi quiChricrimen labi confoetus non erat» qninimo bene ftianus in careere detentus dignus fit, qui di­
audiebat, neque uxorem habebat , fed conti­ mittatur» loquatur pro ipfo dc curet ut dimit­
nentia erat notus dc ejufinodi peccatorum ge­ tatur dc liberetur e careere. Et fl indigeat ifte
neri minime antea deditus ) hcc eft ejus pç- nou
virtu unique
aliifque neceflariis
ncvcuani» , quw
que cju>
ejus miunus»
facultates
nitentia.-Jejunet dc oret j»er annum, dc elee-Dfopplere non poifunt, petat ei pnefidium abomofynam elargiatur ex fuis bonis fecundum vi­ mnibus fidelibus tam viris quam mulieribus »
res, dt mini.fterio prohibeatur quoufque com­ dc a carceribus emittat illum. Et ti cui opus
pleatur annus ejus pçnitentir ; quo exarto re­ fuerit fideijulTore, velfpondeat ipfe pro illo, vel
ftituendus eft fuo minifterio dc fiicrificio mif­ Juserat qui pro eo fpondeat dc follicitus fit,
fs, ut erat prius. Si vero poft aftam pçniten­
onec dimittatur liber. Et fi quis fuerit magni
tiam reverfiu fuerit ad ejufinodi crimen , fuo aiicujus criminis reus» qui dimitti dignus non
ejiciatur penitus fecerdorio » led prohibendus fit, nep ullus fuppetit modus ad illum dimit­
non eft communione fidelium » neque facra: Sy- tendum & liberandum » curet ne illi defit vinaxeos fiunptionc . Si vero maritus eft , dc âus, dc veilitus, dc impigre ferat illi fubftdium,
uxor ejus adhuc vivit'dc cum illo in eadem quoufque caufa expediatur, dc juftum pro me­
domo moratur, duplam agat pçnitentiam. Ea­ ritis lubeat judicium , quia omnes homiaes
dem lex eft in hoc » diacono, ac presbytero , ignorant quid fibi, vel filiis fuis in hoc mun­
fi rarius lapfus foerii, fed fi tertio, fuo gra­ do eventurum fit, cum in maligno politus fit
du dejiciendus
maritus
dc
- eft
— », fi cçlebs
. - ;, fin
—------ -----hic
mundus, dc multiplices in eo fint eventus,
uxor ejus, iadhuc in vivis eft dc apud illum E Et fi quis fidelium debitum contraxerit, dc folveJL-* manere in
!_ pçnitentia
-·- —!tri­ re non
£ js foa dilapidaverit bona epu­
commoratur, debet
bus annis excommunica tus, quibus expletis, ad lando, potando» feortando, dc adulteria etiam
fuum refthuatur minifterium: fi vero ad eum-' committendo, dc hanc ob caufem in ejufinodi
dem reverfus fuerit vomitum, omnino depo­ infortunium inconfiderate incidit, non eft de­
nendus eft . In fumma fie de omnibus hisfta- ferendus, fed commendetur in ecclefia apud
tuendum eft.* Epilcopus primo commiflb cri­ plebem» detque illi unufquifque fidelium tam
mine , fiiu dejiciatur gradu, dc non eft admit­ ex mulieribus, quam viris fecundum vires fuas
tenda illius pçnitentia, at non eft prohibendus 'dl colligatur hoc ut liberetur aci editoribus, dc
fidelium iocietate , aut facra communione . a fua afflictione vindicetur. Hoc autem caput
Presbyteri cçlibis fuicipiatur etiam pçnitentia, fine anathemate eft.
mariti vero non item. Diaconi cçlibis admitCvariZ. Graeral. Tom. IL
EQSss

ter, idnft in modum coronas, fuofque cingant <
honefte lumbos» nee fe annulis ornent aureis,
vel argenteis, neque fofpendant ad lumbo· foot
«ramenas» aat fimile aliud* uti font tbeen cul­
tellorum, quemadmodum facere 'folent, qui
egrediuntur ad belhun dc certamen,velutimer­
catores & iter focieptes : quin imo probam
quamdam prnfeferant manfoetudinem dc opti­
mos mores tam erga ft invicem, quam quofcmnqtM alio·. Per plateas & vias ne immodefte ambulent, aut curfent. Nec inter fe collo­
quantur joculanter & corridentes & colluden­
tes ; neque afluefcant fe invicem irridere, fed
fe exhibeant potius omni modeftia & optima
converfatione exornatos, prefertim apud fidei
hortes & in omnibus eorum eluceat virtus .
Hoc aqtem caput fine anathemate eft.

ion

CONCILIORUM OMNIUM

ion

EORUMDEM SANCTORUM PATRUM CCCXVHI
N I C

CONGREGATORUM

Æ Æ

DE MONACHIS ET ANACHORETIS

Decreta & Conftitutiones.
Dt Mtie nnefterii.

CAPUT

Abus, atque bono invigilare. Hoc autem caput
fine anathemate eft.

I.

Dt tmum waaq/Zern.
E pneficiatur monachis monafterii, nifi
CAPUT
IV.
qui in monafterio fuerit educatus, ejufQuc religiofa noverit inftituta, leges , ac con­
Intelligat monafterii abbas quifium fratrum
fli tutiones, & cui noti fiat religionis ignari ,
rudes, & imbecilli conGlii & propofiti . Vir boni nominis fit, A fama, ac plui imum Deum
&
autem ifte optima converfationts efle debet , timens, fibique prxeavens , & providens
optima fama , timens Deum ; refta fidei & deditus omnibus iis, qux illum Deo gratum
religionis, & qui fciat legere, feribere, atque reddunt, & fratrum quoque iuorum boni imi­
intelligat quidquid inter religiofos viros & mu­ tor , & neceffitatibus eorum fcdulo confidens,
lieret in difpuutioncm cadere poflit; nec non A hunc conftituat oeconomum ad minifteridm,
qui prxfefturam & dignitatem fuftineat aufto- & officia monafterii, prxficiaiqueomnibusmo-s
ritate & animi conflantia. Qpi itaque ejufmo­ B nafterii promptuariis, ut fratribus is invigilet ,
di optimis moribus, & virtutibus fuerit orna­ & profpiciat qux cis opus funt. Sit illis portetus, ex quo fub nugiftri fui conftitutus erat rea hypodidafcalos, & fratres ad orationes lia­
diiciplina, atque aptus fubinde, & idoneus di- tis temporibus ntr rerfolvendas folliciret, A
gnofcebatur ad ecdefiaflicas conflitutiones & admoneat, A enixe ungulos ad id probe prxdecreta edocende, aliofque in hilceerudiendos, ftandum adhortetur, fuuinque in hoc dilmen& omnibus habeatur gratus, fidelifque in cun­ ter impleat officium . Ho* autem caput fine
'
ilis, quibus pneficitur, talis przficiatur mona­ anathemate eft.
fterio ·
Dt eedfwercMMve·

N

Dt tbbtlitf* ifttMfierii.

CAPUT

i

Π.

CAPUT

V.

Sit tutem is monafterii oeconomus frais fri Ejufmodi item legibus A ftatutis mulierum monis, comis, benignus, A familiariter cxciregenda funt monafteria. Quamobrcm fiprxfi-Cpiat hofpitcs ad monafterii adventantes januam,
ciatur monafterio qux hujufmodi ornataeft vir- omnibus beneficus, A largiees, fecundum darutibus, id in primis ctirx illi erit , ne quid- tam ei facultatem, hilari vultu A corde fimquam fui monafterii monlalibus defit ex iis , plici. Fratrum quoque,-qui monafterii incum*
JLir ad carum viâum A fuftentationem nccef- bunt operibus A laboribus , provide confidat
a lia funt, nc forte neceflitate compulfx Are- neceffitatibus.
rum egeftate, illam ferre non valentes ea ad­
mittant, que difolicent Deo, eaque plurimum
Dt ejttfdtm pfieit. trgt netntfitrii itgntttt tX
odio habet. Prxiertim fi alienigene ille fintA
frtirtj adbotneu.
extranee, nec habent unde fiiflcntari poflint,
CAPUT
VI.
neque qui opem, A prefidium ferat aliquod ,
atque fic praevaricari coguntur, A a<T obfcena
Magnam adhibeat oeconomus aegrotis curam.
quaque admittenda crimina adiguntur. Etenim
mulierum indoles A natura infirma A imbecil­ Ne fitrequiei deditus. Potum ne fumat folus,
fratribus fuis pofthabitis. Ne quempiam monala eft, atque ad res expetitas proclivis.
Dftcrii deipkiat amicorum, benefaâorum, infe­
riorum oeconomorum, aut faccrdotumejufdem,
Dt ixtnort deferendi epifeopt eb tbbttt &
fed honoret eos iis rebus , quae penes ipfum
tbbtlifft.
funt A comiter excipiat, ac humaniter Iriftet.
CAPUT
III.
Ne piger fit in difquirendb, A invifendo ea ,
qux in monafterii funt coiufiia promptuariis ,
Abbas A abbattfTa maximum deferant epi- maxime res illas, A ricas , quae corruptioni
fcopo honorem, A frfe illi fubmittant ; pari obnoxiae funt, ncc eas dciieget advenis, fcimodo etiam chorepifcopo A archidiacono. Nec licet monachis fratribus, dlafque corrumpi per
vendatur quidquam ex monafterii frugibus,aut injuriam , A projici potius quam dari egenti­
eorum qux ad illud pertinent, nec aliquid ema­ bus A cupientibus, pariatur: iri enim maximo
tur fine epifcopi licentia, velchorcpifcopi,quia crimini, delifto, & peccato vertendum illi erit,
is quoque curx prxeft monafleriorum, ipfiufque quia Dei corrumpere finit bona, complacens dia­
eft eis providere , illorum confulere ncceffitati- bolo, Ainferviensavaritia, A inhumanitati.
Dt

amplissima collectio.
"
fu mexMbm

'

1014

A miniane avidus, non extraneus, nihil aflnfeans,
Ks contentus, qon abbatis boMdiftfene ipfiioa-

tiuntur, quia quod benadi&iooe caret, ma-

eft refertum , flt anathema eft . In
Ciftsonc
neeotih stereadis aradantiam in
adhimum

Sit janitor, qui monafterii pnrficitur jaaun, beat fe arafaterat gravitatem. Sham cohibeat
enis, fe comis fennonis tam cum extraneis concupixentiam . fe temperat motas , ocuk>propinquis, quam kragtaquis, nec non maniae- rumque vifiim sw fequatur, nec obAquaturautus,g CC
fe HOONU»
humilis WH
cum Wuwaurvw·
coatentiofis fehtigiofiife
ditai «aurium
fe blandiitns.
<U3
W
WU|I
uimuh 4A.
vw««··· · Provideat
· Ι·ΙΙ·Ι«λ offirafiocum contendentibus, ueccootuajeliofus fit, in- ais pericula, paretque ea arma, quibus illata*
cile
*a
fe
propûifiuc*
queat,
omnrique
juriofiis, pertinax, vociferator, aut feditiofes i
’* * *----- ---------------- ------ *— adhibeat
■”*—
quin potius omnes honoret fle injuriarum pa­ in primis vires ad fornicationis, fe ejufinod
criminum
omnia
evitanda
difcrtmina,
feiaomtiens tit neminem dcfpkiens five dives illefir,
.
nibus rebus peragendis ante oculos proponat jufantibus janùam adfit fe seipondeat, unum- ftitiam, anmitatem, puritatem , innocentiam ·
quemque honoret fecundam conditionem fedi-Bcavcatque nnale fupplidum. Ne edat , bibat,
gnitatem , prout virum decet rdigioium . St aut dormiat folus in eadem cella cum mulieri- ■
- _· _ ingredientium,
·-------------- bus, quando veniunt ad monafteria orationis
autem quempiam monafterium
aut egredientium injurias in abbatem proferen­ caufa ; nec carum utatur familiaritate, oac fre­
tem, & proloquentem audierit, ne ftatim hoc quentius illas alloquatur fidus, nec confebuleilli referat, ne moieftia eum afficiat, fle mona­ ttur cum eis, nec amiciat, nec legat ipfis icrichos perturbet omnes, & rem ad pejorem per- pturas fe fibros, quia diaboli fraude fe dolo
ducat ftatum; fed oneftoletur potius, flt ad op­ tab ledionis fpecie in peffimam inridil .fenfim
portunius differat » tempus, cum nimirum vi­ coocupi&qutiam , fe iuaqueatat.. Qhamobrem
derit hoc haud tam xgn abbatem laturum . plurimum ab hoc caveat, ne adhiiflo peccato
Tunc enim compofite, « fecreto hoc illi de­ aliquo fe daUfeo in monafterio < videat Deux
nuntiare poterit, ut dignofeat ruonafterit ab­ hoc, fe irafeamr/avertetqne feciem fuam ab
bas, quis honore fe profequitur & amat, fle .illo loco. Nec largimur quidquam domefticis ,
quis odk> habet, injuriis profcindit fle aTpcrna- propinquis,
r._r-,_ , —
aut amicis fius ex iis , qun furit '
tur. Nec permittat firauibus egredi porta mo- monafterii, fed talem fe ratbeat, ut exemplar
nafterii fine abbatis licentia . Neque periatur C habeatur omnibus, qui illum vident, nec non
ullos eorum edere, dt bibere in cella uu cum opera illius, flt inde utilitatem rsfiant, lauftrepitu, flt immodeftis vocibus, ut fratres har dentque Deum propter continentiam, fefideliperdpiant . Neque pennittat ut convenientes tatam, mas in eo confpiciunt,adimplMtitrqua
confideant apud fe ad januam monafterii joco- de illo di&um illud fixiptum ira dicentis : Bea­
fe, flt otiofe coUoquentes. Neque accipiat quid­ tus farms ille, cujus .caufa laudatur notneudo
quam ab nilo eorum apud fedeponendum,ant mini fui. Hoc autem caput, & ejufmodi alia,
reponendum ; & fi quifpiam ad monafterium line anathemate eft.
advenerit extraneus, flt aliquid apud illam de·
pofuerit, caveat, ne folvat illud, aut infriciat,
Df Jifcipttlir, & tyrenihr.
vel manibus attreftet, id enim abominatio eft
CAPOT IX.
apud Deum, fic ad iram fe indignationem pro­
vocat ilium. Et quamvis oporteat, ut owâos
ad monafterium adventantes excipiat, fe nun­
Difcipuhn abbatis fe minifies ei adfiftens ecios referat, nihilominus in his excipiendis flt xemplum
___ ,____________
____ _ tproponat
___ , qui
, ,
fibi EiiGei,
prophetat
referendis cautus efle debet. Si vero noverit ,Dcum effet filius cujuldam hominis de nsognatimonafterium impotens efle ad fr(linendum ium- bus
·
'■■■
”
filiorum
linei, non eft tamen dedignatus
pius fe impenfas , oportet ut benigne flt huma­ fervire Elise propbeta:, qui erat vir rufttcanus
nis dimittat verbis hofpfres omnes ad januam de habitatoribus Galaad; nec dixit apud fe.· quo
monafterii adventantes, fe honcftam ac religio- modo deferviam vito huic rufticaoo , cum fim
fam pnetexat excufetionem, nec aucupetur ho­ de magnatum filiis > neque vettire abhorruit in
minum benevolentiam , quo abbatis minuat medium regâmtis Ifrael, ubi notiflimus erat ad
apud eos eriftimationem f fe malum reddat , virum pauperem fe advenam ad mfierviendumci.
relut Judas Ifcariotes, qui xelo quodam motus Qain potius reputabat apud fe, Elie , qui pa­
fe extulit propter unguentum quo meretrix un­ triam reliquerat & domeftkos, ac juffii Dei po­
xit pedes domini fui fe magiftri, oftentans cr- ne privatus eft parens ei, neminem ex regioae
St pauperes caritatem, fe fe fupra fuum magi­ illa ad quam fe tranftulerat, dignum firifle,qui
rum efferre votuit, cumque accufabatproinde minifter effet, aut difcipuius.Ejufmodi faoeco­
apud Judsros, ac tandetn prodidit. Quirumo fro gitationem
a
apud fe verfare debent difeipuii, feimonafterio intervire debet janitor totis viribus, licet diicipulas abbatis monafterii, difcipuiusepife eo amore, qui nulli dolo ac nulli fraudi fit E fcopi, difcipuius patriarche, difcipulnsmetropoobnoxius, nec fe exponat juftiflimo Dei omni- litani, monachorum,
*
’
* aliorum.Bt
“
dofeorum,
fe
potentis fupplicio flt damnationi male adimplens quidem fi magiftris fuis generis nobilitate ante­
conereditum fibi officium.
——
cellant, par eft, ut apud fe. dicant.* Si parenti
bus noflris carnalibus parem ferviratem, fe re­
numerationem expendere pro mpritis eiya nos
De featurette» *te*eflerii.
nequimus, quomodo fotrirariibus perantfeus id
CAPUT
VIII.
pneftare poterimus f Oportet quoque ut u fit
monafterii abbas erga diteipulum, fe miniftram
Procurator, qui monachorum confulit rebus foum, qualis felt Job jjuflus, qui fingulis diebus
& neceflitatlbus , & curam fuftinet -negotio­ fummo mane pro filiis, uxore, fe ramulis iarum, fit continens, temperans, minime avarus, crificium offerebar; ita, inquam, opertet, utfisCikU. Gnerel. Tom. 11.
Sss x
pe-

1015

CONCILIORUM OMNIUM

xoi<

penore* preces offerant pro difcipuli» fuis,&mi- Ater fu* viciffitudims minifterium ita ofcitanter'
ierkordem fupplieiter orent pro eorum falute
falute . proiiequitur, ut inde ad fratrum vite commodi.tatem notabile confequatur damnum, monafteHoc autem caput fine anathemate eft.
rio ejiciatur, nec ibi morari finatur · Porro nor­
ma & modus fervendus in viâu fle potu, ejufDt cult* & diftipliiut.
modi erit* Si fuerint inter monachos agricolas,
& qui campis colendis navhnt operapi, bis in
CAPUT
X.
die ifti vefcantnr; femel facta elapfa hora diei,
Sint fratres congregationis monafterii dediti fecunda ad occalum folis · Qui vero agricole
aftiduc & continenter orationi, jejunio & facra.. non funt, unica vice fint contenti , five hora
rum tcripturarum ledioni , ad que urgeat in- nona diei, five ad occafum folts. Omnes dor­
miant in eadem domo fuper terra .* Abbas ta­
ftanter monafterii abbas. Minifterium autem
& officia per hebdomadas viciifim inter fe par­ men Monafterii dc egroti fratres fi fuper le&utiantur tam in ecclefia, quam extra in mona­ los cubare volent, id ipfis fas erit; verum fua
nec
zonas,
fterio. Fratres advenas ad monafterium dven- ne exuant reftimenta,
.
.... fuas
.. folvant
.
tantes fecum ad mcofam federv faciant, fle una B nec bini dormiant fuper eodem pulvinari,
&fintI
. ···.**
cum illis cibum fumant, & folentur eos, atque ad occafioncm & vigiliam parati*, velut vigilat
reficiant ; laicos non irem , fed feorfim refician­ miles paratus ad pugnam.
tur, fedeantque cum abbate ad rnenfam ejus
Si autem frater aliquis ex monachis cibum fuDt VTitiottr ,
mere abftinuerit in menfa, ejufmodi aie remo­
C A P U T XI. v
veat morem & confuetudinem , quemadmodum
modo praecipimus & mandamus in ipfarum ani­
marum commodum fit bonum, ac ftriâe id pro­
Septies in die orent fratres r. ad Matuti*
hibemus. Si autem pertinax permanftrir, denun­ num. ». hora Tertia diei. J- hora Sexta.4. hociator hoc chorepifcopo, ut illum corripiat. Si ra Nona. y. ad Vefyeras. 6- ad Completoriumvero conqueratur ille contra abbatem aut ali­ 7. ad Noâumum, ut impleant diftum beati Da­
quem monachorum cfufa cibi, huic incommo- vidis iu pfalmis dicentis.* Septies in dic laudo
do confulat chorepifcopqs ut ipfi videbitur, & te fuper judicia tua o jufte. Si autem multipli­
fle labor, imbecillioribus
ad meliorem frugem illum reducat, curctque ne cetur opus
.
____ flt infirmis.
ad fimilia revertatur. Veium fi compertum fue-Crequiei concedatur fpatiura , detutque eis quorit, eum id facere ob nimiam cupiditatem & que intervallum aliquod, quo orationis impleant
aviditatem edendi & bibendi , pœna mulâetur irreeptum ; fani vero , fit qui fitmo corpore
uut, operentur per viciffitudines . Veftimenta
pro tali crimine prout meretur. Si inter duos
fratres altercatio aliqua orta fuerit , & eorum autem dentur cis roenfe Novembri , qui folenunus manum extenderit & percuderit focium , nitatem (equitur Crucis, & cum adeft hyems,
& percuffus manfuete & patienter id pertulerit fua feribant nomina fuper veftimenta seftira fle
& percudenti ignoverit injuriam, ignofeenti di­ in monafterii reponant veftiario , ut ea agnognofeatur juftihcano & juftitia, & ab omni cul­ feant exaâa hyeme, idemque prxftent de hyepa eximatur, & percutient jejunet quadraginta malibus veftibus , cum adfft arftas . Tempore
dies excommunicatus & beoediâione prohibitus. arftatis fiimmo furgant mane ad opus , incaleSi vero manum extenderit percuftiis ad repen­ (cente vero die, fedeant fle conquiefrant ufque
dendam fratri percutienti injuriam , jejuuet & ad orationem meridiei, qua petaâa cibuny fu^
ipfe pariter quadraginta dies excommunicatus.' mant, & quietem capiant , donec frigefeatdies,
Si quis frater manum extenderit in abbatem mo- tum refumant opus, & laborem ufque <d ve­
na lien i & percufferit illum, quadragies perçutia-Dfperas & perfoluta vefperarum oratione deiuril*■ in exilium
---- projiciatur
.□ .··—ad
. jj
$ COCMf
ut in trCi partiatur dies partes,
tur virga &
aliquod
monafterium, ut abbati videbitur, ubi jejunabit, quarum una orationi dc leftioni dicetiir, altera
poenitentiam aget , fuumque per integrum an­ cibo, tertia operi, quod vero reliquum eft, re­
num expiabit crimen, & fidelium prohibebitur quiei.

i

communione . Completo autem anno ad fuutn
revertatur monafterium. Si autem is fuerit ex
Dt potu.
antiquioribus monafterii , ut novitius & nuper
receptus ad religionem traftandus erit & eo mo­
CAPUT XIL
do cum illo agendum. Quicumque frater dolum
& fraudem clanculo ftruit in fratrem fuum fic
Ex vino potent fratre* quantum apponi opus
fufurratione monachos perturbat, e monafterio eft ad utilitatem, fanitatem & ufum ftomachi,
ejiciatur, nec ibi morari finatur, fi in hoc per- quemadmodum dixit apoftolus . Detur autem
feveraverit. Quicumque frater ebrius compertus unicuique monacho libra vini diebus majorum
fuerit, ter ei rgnofcatur , fi vero pofthac non iolennitatum,, nec non diebus
. ___
<
feftis martyrum
refipuerit, pœna muldetur procritnine. Quicum- E Ceterum prout fraterna diâat caritas, ut refoque frater pertinax , inobedicns& obftinatusex- cillentur fratres.
titcr.it, e monafterio ejiciatur , iiec ibi morari
Dt iis, qui rtiigionem monaflicam ingrrds
finatur. Quicumque frater in adujterium incidit,
aut fornicationem , femel ei ignofcatur, jejunetvolunt .
que quadraginta dies excommunicatus & degra­
da tus, per annum vero integrum poenitentiam
C A P UT
XIII.
agat. Quicumque frater rooleftiam infert mona­
chis feditionem inter illos dilTeminans , e mo­
Si quis monafterium ingredi vult ad monaftinafterio ejiciatur . Quicumque frater nimium çum fufeipiendum habitum, ibique habitandum,
dormitat inter orandum, feorfiin cibum fumat diligentiflime perquirat abbas monafterii, & in*
& minus quam reliqui fodales. Quicumque fra. terroget cum, cujus eft, quam profitetur artem,
& qua

1017

AMPLISSIMA COLLECTIO.

toil

& qua de caufa monafticam fequi vult vitam ,Adanomm, ac fiecnlaritim vitent habitus, modos
ft utrum uxorem habeat ft filiosquos defere- & mores, quemadmodum prifci pmftabant quore fbrian quaerit ob temporis gravitatem, ft in
’ ­ que patres virtutibus & probitate praeclari, quo­
commoda. Et fi compertum merit hunc ejuf­ rum veftigitt iufifteadupn nobis eft, curo fiserint
modi implicitum efle impedimentis, nefidcipiat vere monachi ft monaftici ioftituti parentes ,
illum. Item fi fidelium alicujus fuerit manci- & fc ipfot tanquam mundo mortuos reputabunt
pium, ne fufeipiat illum , nifi habita prius a Si quis fitter motufterio fin egredi» fecrit, &
domino facultate . Si vero liber fuerit ex filiis monafticam contcmpTerit psofeffionem, ft a
fidelium, fed filius familias, ac minime eman­ seAo deflexerit tramite, & profitât» fuerit ad
cipatus, nec confenfum praebent ilis parentes., pagum aliquem,, civitatem
’.. . b *ut alium locum ad
ne fufeipiat ilium. Si. veto emancipatus
fuerit habitandum
.
itandum foi ;- is velut
valut taicorum unus illius
& ab illis feparatus ab heri fle nudius tertias ft loci habendus eft, nec ipfi fas erit' poft egreffui juris eft, fufeipiaror . Si uxorem habear, ft fum e fuo monafterio ft urofo
profieâioncm ad mannon preheat ei
Don
et coitfenfum ad monafticam am- danes , alium eeftare habitati
habitum , quam laicopteâendam vitam , item ne fideiptatur. Si ve- rom; nam fieri forte poteft, quod nequeat pa­
ro tutor
uxor molefta illi fuerit ,r ac nimis morofa , Brcm fervare habitui & inflituto honorem ftde'
eus ; ac propterea caufa illius homines ejuf·
nusritque propterea ad religionem aufugere, foicipiatUr. Si autem homicidium admiferit nullo dem habitus & ioftituti reprehenfibiles reddanintercedente odio, aut inimicitia fed fortuito tur ft ■ contemptibiles, & malum creetur mona*
id accidit ft incoofiderate, vqlueritque religio- chis nbmen.
nem ingredi ad poenitentiam agendam, fufeipiatur Aiam. St autqm venient, poftquam mo.
Dt ntonnthemnt itliflii & parut.
nafticum habtrtim induit , interfi&i confangui.
nei, fanguinem ejus ab eo repetentes , omni
CAPUT
XV.
conatu curet abbas monaflerii , ad illum libe­
randum, quia non eqnfalto occidit. Et quam­
Si nuis ex cœtu fanftorum & fpeâatorum
vis etiam confulro,' quia aufugit ad Deum cum monachorum , qui lucidum it angelicum in­
peeoitentia , bona intentione ft fletu , ft ad duerunt habitum, & a coufauguinea, notis &
religionis confugit afyfam , idedque de il- proximis longius difcefteruut, utftulfus, ac ma­
lius abfolutione , ft liberatione follicitus fit le fimus deliquerit, & id admiferit peccati, unC de portum meritus' fit ft correptionem, quem­
abbas.
admodum decrevimus, ft ad Oculares hdcles
Dt irgUttt tf ft tlttth monaftiri jnflitnti, et it
confugerit . ut a fe magiftrorum ft fupesiorum
coercerent correptionem ft poenam uro admifmb d/Ktinbj nxoribus.
fo crimine ; tunc permittant archidiaconus ft
chorepiicopus illis fidelibus difquirere , atque
CAPUT XIV.
fateucere illius fratris deliâum, forte enim id
Monachi & qui momfteria incolunt, uxor» ignorabant, putabantque propterea bonum fe
ne ducant, neque etiam ii, qui monafticum in pruftare illi pnafidium. Si autem opem illi fer­
firculo pnefeferunt habitum ft formam , neque re definunt , & manus auxiliatriccs poft co­
concubinas habeant, nec earum utantur fami­ gnitum deliâum, bene quidem faciunt, ftlau______ , Bquemadmodum
liaritate,
___________ faciunt Diaconii , qui. de, atque commendatione digni funt, quia in
bus uxores ducere licitum eft; neque ttt laici bonum contendebant opus ; fin minus, voluerintque illum defendere , ac pro eo propugnare ,
. quibas conjngia inire non folum fas eft
laudabile etiam. Neque carnes edant tam in mo- denuncient cos fuperiores & magiftri facra cons­
□afteriis, quam alibi coram laicis , ne fcandali Dmunione interdiftos, prohibitos fidelium focic- .
quoque criminis participes. Si praebeant occationem hominibus. Albaveftimen. tate , &
. ejufdcm
·
ta ne induant, nec fiibalba pallia, ft alia ejuf­ autem adhuc non refipuerint, nec iniquam opem
modi . Ne fe ornent , aut unguentis utantur , ferre deftiterint, fuper ecdefiarum fuggeftatam
vel adornamentis. Nec ocreas geftent oblonga ipfi , quam delinquens & contumax , publice
habentes crura, neque .ex mollioribus confeâas denuncientur , fle excommunicari declarentur ,
pellibus, fed breves , rudes, atque crafiiores . ut omnes illoe cognofcant , ft eorum evitent
S(ia tondentes capita, ne capillatas fibi faciant communionem. Qpicunque autem huic fimâiocoronas, quemadmodum facere folent faccrdo- ni contradixerit, patres fynodi illud excommu­
tes. Zoois coriaceis rudioribus fuos accingant nicant .
lumbos. Habitus ex afperiori fiat lana, non auFinit jnditinrtttit nttnncbtrnnt &
. tem ex molliori, qui pnefeferat continentiam ,
nttntfitriertnt,
& mundi contemptum. Uniuimodi fint omnes
tam habitu Λ ferma, quam moribus, & muu-

EO

.......... ■

i

'
loip

CONCILIORUM

·

>
J

■
-

OMNIUM

’
iot©

EORtTMDEM SANCTORUM PATRUM CCCXVHI.
A L I Æ

VARIÆ ECCLESIA STICÆ

CONSTITUTIONES.
A de uno in alium locum transferre audeant, fin·
chorepifcopi licentia , nifi tamen aliquis inevi­
tabilis contigerit cafiu ■ Tunc enim fuo loco
movere illud poterunt & alio transferre ; verum
Ç A P Ü T r.
lacro-fanâum facrificium fuper illud offerre poft
Uotiefcunque templa & fandorum, marty- translationem e fuo loco minime illis licebit ,
, rum conftruuntur «des in civitatibus * abfque chorepifcopi licentia. Quicumquc autem
monafteriis Ac fiiburbanis locis , eorum conicfanftionihuic contradixerit, fanâa haec fynodus
crationem obire debeat epifeopus; fi vero lon­ illum excommunicat.
ge diftent, nec eo proftcifci poflit negotio ali­
quo diftentus & occupatus , mandet chorepifDe ordinibus & gradibus facerdatum tf
copo , ut eorum obeat confecrationem, quan­
menaeborttm.
doquidem hoc jus ad folos epifeopum & ehorepifeopum fle fypenores. gradb ipedat , non
CAPUT
IV
autem ad inferiores, nec facultatem ad id pro­
flandum concedant ifti aliis , hoc enim ludi­ B Cognofcat , oportet, chorepifcopus ordina
crum effet & audaciae plenum · Hoc autem ca­ & gradus faoerdotum in tota fija ditione,/uniput dc alia ejufmodi fine anathemate eft.
liter & monachorum, cœnobi tarum, eorumque
ftatuta, nec non fandorum anachoretarum, qui
in fpeluncis funt indufi & eremum incolunt, at­
C
Z>e bge, fas conftitutione tire» fan&orum
que a fuis reeeflerunt confanguineis & notis, dc
martyrum offa favenda.
bis quotannis adfit cum ipfis fando miflie facrificio & facne fynaxi ; dt unumquemque ordinem
CAPUT IL
confirmet de ftabiliât in conftitutis ei legibus dc
Sindorum martyrum & omnium, qui bonum flaturis , ut firmiter dc probe illa obfervent , ne
certamen pro Chrifto, ejufque orthodoxa fide fint velul oves palantes abfque paftore, dc a re­
certarunt „ oifa deponantur in ecdefiis dt mo­ do aberrent tramite. Itaque fingulortim. dignonafteriis, ut emanent ex iis fani tata, fic utili­ fcerc debeat diftin&ius gradus , de prçficiat illis
tates aegrotis , infirmis , paralyticis dc indigen­ nugiftros , qni eis Invigilent dc juxta ecclefi*
tibus anis , & ne ponamur in domibus laico- flatu ta dirigant. Hoc autem caput fine anathe­
rum. Eorum fiat quotannis commemoratio abC mate eft.
—
univeria Chriftiana plebe ; nec reputentur etiam
ut reliqui mortui, fed maximus deferatur iliis
De clericorum gradibus & ordinibus.
honor , quoniam amici Dei & ecdefise diade­
ma & corona , fuo quippe pretiofo fanguine
CAT ü T V.
cornu Chriftian* religionis extulerunt prreunNe 'pagorum presbyteros pofthabeat chort^iflis gentibus & populis. Et ia hoc profecto di-j
flingunntur orthodoxi tam a «entibus ethnicis, fcopus dr negligat, fed frequentius, vifiterdc folquam ab hrrcticis , & heterodoxis, qui defei- licite difquirat de eorum rebus, ut bane dignofcentes ab ecclefia , horum lânâorum marty­ fcerc poflit qtuenam fit eorum de aharibus cura ;
rum, quos portentis fit miraculis illuftrcs red­ quomodo miflarum defungantur officiis , benedidit Deus, & in «ternacollocavit requie, of­ diébone olei dc aque ad baptizandum ; quomo­
fa deteftantur , abominantur , .exeerantur , & do homines baptizent & facro obfignent unguen­
immunda atqucpollura vocant. Verum hos pro to, quod eft perfeftio omnis rei imperfeflr, dc
tanto fcelere arguit Deus, emanare faciens ex videat quo baptizent ritu , dc utrum id preeis miracula & omnium morborum fani rates , Dfient, quemadmodum decrevimus nos , dc pa­
atqüe dxmones ab eorum fugans confpeâu. Et tres ante nos conflituerunr . Omnem praeterea
quidem hanc lanxit fanfta h«c fynodus confti- adhibeat diligentiam , intendatque conatus , dc
tutionem , juxraquod beati apofloli fpiritu fan- fingulas examinet facroianft* miflie adminifio afflati confiituerant , uti continuata ufque ftrationjs partes , idemque preftet circa exter­
ad nos habet traditio. Quicumquc autem iati- num minifterium, dc videat quomodo fuum ad­
dioni huic contradixerit , fanda fynodus illum impleant fratres <Sc fororesofficium in ecclefia,
dc utrum per ignorantiam'dc errorem inter mi­
excommunicat.
nifterium obeundum aliquid ex hereticorum ri­
Nemo obbatum monafteriorum , vel presbyterorum tibus intrufum fuerit , & utrum adminiflralionem
proièquantur fegniter dc confufe , an ve­
pagorum t altare ab uno in alium lotum
ro curfim fit. przcipitanter ; Et ut verticulos fir
transferre audeat.
refponforia bene memori*mandent dt claudant
laudatione , id efi alleluia Et ne edentes dc
CAPUT HI.
bibentes ecclefiam ingrediantur fit aliquid faNe abbates monafteriorum, aut pagorum pres­ crarum precationum prstlermittant..· Quamobrem
byteri altare alicujus ccdcfue, vel monallcnide ftrifte praecipiat cij. ne id admittant . Tandem
difpi.
D» templonm confecratient, <Γ ed teem
jure bcec pertinet.

Q

■,ÿ»
*

xoxi

I
i

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

tota

difpiciat utrum base fiant magiftrorum Ac fitpe-Atem facrificium offerant in ejufsnodt locis die. ■ riorum culpa, Acid propter tota puniatur plebs, bos fefti», Ac quadragefunc, nempe jejunioma
Qpicumqne
auten
huic lândioni! contradixerit
, jori , Ac jejuniis minoribus , ac fupererogaΛ ’------------~
—
patres fynodi Mum excommunicant.
toriis tantum . Opia ubi, eft altare , mi opor­
tet celebrare feftos %ies , convenire diaco­
nos , Ac rite offerre facrificium , Ac adimplere
Dt eatHKi
uWtpar eft , ceremonias , quas pretermit te­
re magnum piaculum effet'. Si quia autem ro­
gaverit
eoe, ut commemorationem fixèrent mar­
CAPUT VI,
i
tyris alieujus, vel ut celebrarent miffam pro
Ne cbncredanr, aut proficiant quempiam fa­ aliquo principe , Ac sedium domino, Ac incen­
cerdotes pagorum & monafteriorum monachi ium offerrent in propriis eorumdem cdibus ,
frugibus ecdefiarum Ac monafteriorum, iêd vi­ Ac memoriam agerent j tunc facultatem ab ardeat epifeopi vicarius in pagis, quorum tota chidiacono petant, qua data facrum faciant·
ip6 incumbit cura» nimirumchorepifcopus : &
dignofeat jauafoam habent fingula ecclefic & β
Dt friviltgiit
matricum
snonaftena fruges, At iliis quos , ex eis presby­
teris , Ar monachis probos At integerrimae vitae
CAPUT
IX.
conipcriet » proficiat . Qui autem oeconomi &
procuratore» ea bona facerdotibus , diaconis
In omnibus vero magne Rome, magne Ale­
Ac imnoui
fratribus amnousuic
distribuant » u«i
u|i cimvwui,
convena, av
ac par xandric, Conftantinopolis urbis regie, Bphefi
ce
eft lingulis diftribuere; idemque proflent erga civitatis, throni Antioajtis Theopolis, Hicru’
--<··« »impendatur
*- - fgiem fanft* civitatis, martyrum templis, cdiedvciuu;
quod* vero refiduum
eft»
in neceflitatibus & commodis ecdefiantm » ne bus, monafteriis , tam mulierum, quam vtrocarum direptis
facultatibus Ac in alienos con- riim, At. xenodochiis, fandum miff* celebretur
.
verris uriis in ruinam Ac deftrudionem rps a- ’ officiunt, Ac publice quotidie offerantur ad li­
beat. Si autem fuerint in pagis vidue, aut ali- bitum lacrificia ad honorem, Ac gloriam d’ghicui membris mutili, qui arte Ac labore vidum tatum, Ac ordinum, qui iri eisjunt, Ac honoubi comparare
<
’
............
- . Ac
- edes.
.
nequeunt, precipiat vicarius epirentur etiam
illarum monafteria
Hoc
—/■ _ ·----pagis
.---------------------eho-<
quo^ue prcftandum eft in civitate Cofeo^i, ejtifquein
procurator
, nemoe
reptfeopus, ut aliquid ex ecdefi* frugibusf tri-Crinthi,
i
neque hoc (acere prohibeatur ejus epibuatur.eis : Ac colligatur etiam ipfi-a populo feopus propter haereticorum ? qui ibi funt, mul­
fecundum ungulorum vires Ac fuppeditetur eis titudinem . Idem etiam fiat Tiberiade , Ac ne
ad vite fufteutationem , quoniam fratres funt interdicatur id eis propter Judaeorum eam in­
eoaim Ac coadjutores , nempe facerdotes , per colentium frequentiam. Idem fiat ÆJiopoli pro­
quos fidelibus dixit Deus: Afferent munera ad pter Ethnicos B>i, Ac loca circa eam incolen­
templa mea, ut in fervorum meorum facerdo- tes. Idem fiat quoque Ccfarec, Baûmç & Sa­
tum At pauperum cedant vidum , quia hi ho­ maris propter damaritas ibi hsbitantos . Idem
mines fandi mei funt. Hoc autem caput fine Seleuci» Ac in urbibus orientis, qu· circa eam
funt , propter magos Ac reliquos reges infide­
- anathemate eft.
les. Idem fiat ubicumque reperiuntur haeretici,
adv crisi ii contradicentes , Ethnici Ac Judaei .
Dt VHtgis (T incttMtrihtJ.
Hoc autem captit ft*»e anathemate eft.
CAPUT

VIL

Dt tbtnfifctfir.

Ne lint inter omnes Chrifti fidelès incanta-D
tores» neque fafeinum, neque divinatio» neque
C A P ü T
X.
ligatio , neque lolutio , neque aftroiogia , ne­
que proftigic, neque aufpicium, verum adecSi fuerit in monaftertis , que prope urbes
dafias properent, Ac monafteria ejufinodi indi­ funt, Abbas aliquis , qui dignus ut affumi in
gentes ut mfani Ac taergumeni, necnon ad tt· vicarium epifeopi fuper pagos , nempe conftides » ubi fandorum- martyrum offa funt repo- tui chorepifcopus, conftituatur: verum ne pro­
fita, eorumque vifitent vcftigia Ac reliquias, Ac hibeatur monafterium* ejus miffe celebratione,
benedidionis ungantur oleo » orabuntque pro fed potius honoretur monafterium illius pro­
cis facerdotes Dei, Ac lenitatem confequentur. pter eum , quia fi non major quam reliquo­
Ne conveniant itaque ejufinodi maleficorum rum monafteriorum ejus haberetur ratio, mo­
rurbam» neque fele immifeeant infidelium abo­ nafterium ejus parvipendi potius videbitur. Nam
minationibus»^ aberrent a femita Dei. Qpi- fi epifeopi vicarius tuper pagos, qui tertius eft
cumque autem huiefandioni contradixerit, fan in throno Ac ordine, in eodem habeatur prdi
SA hcc fynodus illum excommunicat.
ne, ac reliqui ecclefiallict At monachi, nec ejus
Ecognofcatur.dignitas , id tenderet in contem­
ptum ecclefic. Quicumque autem huic contra­
Dr ftcrtftniin inîffit ftcrificit.
dixerit fandioni, hxc ianda fynodus illum ex­
communicat .
CAPUT
VIII.
I
Ne celebrent monachi firerolandum miff· fa
Dt fftfctptritm flUUt^kar, ftt fyttdit
crificium in ficellis, qu* funt in domibus iai& ttatiliii.
corum, neque in sedibus martyrum, qu* funt
prope civitates palam, At jmblice omni tempoC A P U T
XI.
re, fed celebrent pro fe fi hoc illis libeat, Ac
fecram praebeant communionem fidelibus, AcbaQuoties convenient epifeopi alieujus provinptôent, qui ab eta baptizari volet. Publice au- cic ad fuum patriarcham, vel metropolitanum

de

4

P

k
ioxj

*

CONCILIORUM

OMNIUM

de aliqua re in illa fynodo aduri & ut opor-A
tet , ferutaturi :& judicium laturi , nequaquam
De atfenlia epifcoportem a fait fedthu .
aliquid decidant , aut decernant epjfcppi ifti ,
fine chorepifcopis & archidiaegnis , qui funt
CAPUT
XIV.
iis regionibus nempe pagis & civitatibus. Nec
edrum adfit fecretis ullus presbyter, aut diaco­
Si quid coegerit epifeopos a fuis abefle fcnus , nifi homine illo opus fit propter multam dibus, hoc licebit eis lex menfium fpatio , ut
ejus fcientiam , dodrinam & religionem . Ne­ {durimum. Si autem plus temporis produxerint
que ullus flet in medio eorum clericus, neque
ine ulla neceflitate, aut impedimento, propter
prope illos, ne audiat qux colloquuntur , & hoflium incurfioncs , vel ejufinodi aliam cau­
contabulantur . Cum autem convenit ejufmodf fam abfquepatriarchx licentia, &fokmnitatem
epifeoporum fynodus apud patriarcham, vel me- cf ci refurredionis domini noftri Jefu Chrifti ce­
' , tropolitanum, prxparetur illis ad confidendum lebraverint alibi , quam in fedibus fuis , exilio ■
locus in cujus fronte ponatur thronus , fuper muldcntur, Ac ejiciantur facerdotio. Qiiicumque
quem collocetur cvangelium, Ac fedeat patriar­ autem huic fandioni contradixerit , fiinfta bare
cha ille, vel metropolitanus coram throno, fu-B fynodus illum excommunicat,
per quo eft evangelium, & ad dexteram illius
lit excomatHntcatianiiut enramqne ratione
confideat archidiaconus , Ac ad finiftram e re­
gione ipfius’chorepifcopus, & fic confeifio difèT conditionibnf.
ponatur . Porro fi fynodus magna fuerit , in
qua difpicicndum fit de metropolitanorum &
CAPUT
XV.
epifeoporum caufis , nemini fas erit cum eis
confidere , neque presbytero , neque diacono ,
Excommunicatio eft aliquid neceflarium ,
neque archidiacono , neque chorepilcopo .· fed quamobrem qui eam parvipendit, a fide defeiconfcffionis praeparato loco , & fedentibus fin- fcit. Patriarcha audoritatem , Ac jus habet in tota
gulis fecundum fuos ordines, flet epifeoporum
fua diceccfi judicandi mctropolitanos , presby­
unus, & alta proclamet voce. Quicurttque epi­ teros, diaconos, monachos, Ac laicos, ejufque
fcopus non eft, non liceat ei per verbum Dei excommunicatio valida habenda eft, Ac legitima
potentiflimum, At vivum in hoc magno com- in omnibus provinciis fubjedis. Non habet porro
rr orari concilio r nec etiam cuiquam liceat per patriarcha poteftatem judicandi, aut excommuidem potentiflimum Dei verbum ex portis , Cnicandi alium patriarchanwfibi fimilcm: aut in
aut feneftris aufcultare qux in eo dicuntur . alterius patrrarchx ditrcefi ullam exercendi ju
His autem ab eo proclamatis claudantur por- rifdidioncm , neque in alienx fedis fe intru­
tx , ftatimque furgant omnes & orent , atque dat negotia , nifi quando orietur fchifma ali- ;
obfignent finguli orationem precatione ad do­ quod , Ac difltdium inrer clericos Ac prxlatum,
minum & omnes fsnftos fu (a . Deinde rever­ Ac id propter deferent ad eum ex confenfu
tantur ad fcdes fuas, & fecreto agant, Accon- tam cleri , quam prxlati querelam . Tunc efabulentur de caufa , propter quam congregati nim infinuare fe poterit Ac judicium ferre, Ac
funt, & conveniant fecundum diyina jura , Ac fuam dicere fententiam fecundum veritatis prxdilquirant de caufa illius hominis five metro­ feriptum , non autem fecundum amorem , aut
politanus fit, five epifcopus, velpresbyter, vel odium , Ac conciliare di didentes , cum omnes
diaconus etiam pofita prx oculis caritate, nec communi confenfu id arbitrio illius detulerint.
celent quidquarr. illius. Et fi occurrerit aliquid Non eft epifcopi in patriarcham infurgere, ne­
propter quod aliquis eorum meretur fuo deji­ que obfiftero illi , neque contradicere , neque
quis epifeoporum hrc
ci gradu & ordine, prout fert judicium fecun- excommunicare ; Ac fi ...
dum eccléfix canones , Ac id fecerint , Ac prx-Daufus fuerit fine legitima caufa, patriarchxerit
fliterint qua Deum decet clementia , Ac mife- ilium abfcindere ; nifi tamen omnes epifcopi
concitati fuerint adverfus patriarcham propter
ricordia , Ac ita condemnaverint , qui condem­
nari promeritus eft, id in publicum divulgent, aliquid, «mod fidei, & ventari repugnet Ot ad­
Ac omnibus quoque illud fignificent . Quicum­ vertetur . Tunc enim congregari oportet omnes
que autem huic fandioni contradixerit, fanda
epifeopos illius fedis, & abbates monafteriorum
h»c fynodus illum excommunicat.
& difquirere de fafto, de quo patriarcha accufatus mit, de difpicere ex ecclefiae Dei feripturis quid veritati magis confonum fit. Si autem
Dt licentia petenda a pralatii.
compererint veram efle querimoniam At non
. fidam , admittenda quidem eft , & judicium
CAPUT
XII.
profequendum eft inter partes fecundum eccleNemo epifeoporum, qui fub metropolitano- fix Dei fcripturas & ftatuta ; eligantque com­
rum funt poteftate, de ulla re licentiam petat muni confenfu presbyterorum dodiores, & ma­
a patriarcha , abfque confenfu . & confeientia gis probatae vits, quorum judicio, & fententi»
metropolitan».
£ flandum erit ipfi patriarchas & acquiefeendum.
£tenim cum patriarcha , & epifcopi, fint par­
tes ex contrario contendentes; neceffe erit, ut
De ingrt'J* 4d rr^rw, feu de non exndt
facerdotum feniores decontroverfia, qui inter
ad comitatam.
eos vertitur, cognofcantAcinterponant judicium
fine acceptione ucierum , aut Gmulatione , &
CAPUT
Xllfratum firmumque habeatur illud judicium uti
Ne audeat quifquam metropolitanorum, aut par eft ; nec in patriarcham infurgant fine le­
epifeoporum ingredi ad regem abfque patriar- gitima. Ac urgentiflima caufa. Quicumque au­
chx licentia dt permiflione. Quicumque autem tem ex omnibus prrsbyteris, diaconis, aut quihuic fandioni contradixerit , fanda haec fyno­ bufeumque aliis huic noftro contradixerit ftatuto, fuo ejiciatur gradu , &. communione fi­
dus illum excommunicat.
delium

/

10X5

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

1026

dclium privetur. Nemini quoque ex plebe fas A cellaria alimenta providere debent epifeopi fit
eft in epifeopum infiirgere, aut ei contradice­ patriarcal, à’juftus quoque exhibeatur cis ho­
re de iic , qu» nefeiunt ; munus quippe femo­ nor , fic dentur ipfis eiese quantum fatis eft fit
rum facerdotum eft ad metropolitanurn , vel illis fiitficit, ne^jüdigentia compulit a iqiiid fuo
Îatriarcham deferre querimoniam advediis epi- ordine indignumnadmitrant . Épij'co^is autem
:opum, fi aliqua in re deliquent,, non autem metropolitanis & patriarchis cenfus aliquid pen­
Jaicorum in eum infurgere , ant adverfus eum dendum eft a finguliscivitatibus, pagis, eccleextollere voces ■ Qyi ergo in prolatum infur- fiis fit monailems fecundum fiugulorum loco­
gtt ex grege, aut line veritate contradicit, com­ rum facultates; pari, modo a procuratoribus pa­
munione fidelium privetur. Eadem ratio eftde gorum , fic ab trcooomis agrorum, fit vinearum
uni verib cleio. Neque epifeopo fas eft, chore- aliquid bonorum pendendum eft, juxta uniufpifcopum excommunicare , neque quidquam in culufquc vires fit facultates. Ipforum quoque eft
ejus exercere dicecefi, nifi licentia ab eo habi­ bene, profpicere fit ^onfitïere itfonachis. Ac mo·
ta . Si quam querimoniam epifeopus aliquis ha­ niahbus, fit quae necelfaria funt tempeftrve illis
beat adverfus coepifcopum vel abbatem mona- exhibefi7~hÿr»irum frudus , vinum , oleum fit
lierii, qui ejus jurtfdiaionis non eft, nemo ju­ BfrumentumQ quantum ipforum ferunt faculta­
dicet iuter eos prrter patriarcham , niG utri- tes fie iftis JüflicH . Pagorum autem facerdotcs
ufque communi confemu res ad deniores facer- legitimum jus habent in paganos, fit integram
doium , qui eam componant , delata fuerit . excommunicandi poteftatem. Monafterii abbas
Neque presbytero fas eft excommunicai s epif­ in alium abbatem,. qui ejus non fubaft jurildieopum , quamvis injuriam paftus fuerit , nifi dioni, nullam habet poteftatem, neque excom-'
diploma habeat patriarchae ad illum ejus no­ Inimicandi jus . Si autem ortum fuerit inter
mme dt audoritace excommunicatum denun- cvs Hiftidium aliquod, judicium ad chorepifeociaadum. Nec presbytero fas eft, aut diacono, pum vel epifeopum fpedabit, .fi eis placuerit ,
vel cuiquam facerdotum contra patriarcham ita­ fin minus ad patriarcham ; quia omnia monare, neque contra epifeopum, eique contradice­ ftcria ejus (ubfunt jurildidioni, nifi tamen conre & adverfari ; quicumque autem presbyter id troverliae judicium ad probatos communi confecerit, ab.'cilfionis , & excommunicationis reus fcnlu deferant fàcerdotes , fit feledos aliquos
denunciabitur, niG veniam det ei epifeopus, «3c patres . Abbas legitimam habet in monafterii
ignofeat , & virtutis in eum induftus Audio , monachos fie facerdotes poteftatem : ideo quiillutn abfoivat , maxime G presbyter ille ante C cunque monachus aut ex monachorum facerhac probus extiterit, &diu fervivertt altari an­ dotibus aufus fuerit pronunciare .excommunica­
tequam epifeopus ad illum epifeopatum fuiflet tionem in abbatem fuum, aut in faciem ei reaftuinptus, Ac Deo pro reatu votum fecerit, je- fitlere, excommunicationis fit reus. Si conquejunium, orationem, & abftinentiam a pingui­ fti fuerint monachi de fui monafteni abbate ,
bus & oleo , antequam reciperetur ab epilco- aut de aliis monachis, judicium ad patriarcham
po ; eo quod contempGt Dei facerdotium & deferatur, ut controveriiam dirimat, & fota ve­
Chrifti habitum ab omnibus hominibus vene­ ntas pro fcopo ab illis habeatur , Ac m difeerandum & colendum. Pari quoque ratione dia­ ptando inter lie maxima adhibenda eft reveren­
cono haudquaquam fas eft presbyterum excom­ tia , Ac religionis ftudium , pro ut timentes
municare , anathematizare , dejicere, praxipere, Deum, religiofos. viros fic veritatis cultores de­
aut prohibere. SI quis itaque diaconus hrc con­ cet . Qui autem ex monachis pertinax extite*
temnens presbyterum dcnunciaverit excommu- rit , excommunicationis fit reus , Ac rejiciatur
nicatum, & de hoc etiam gloriatus fuerit, me­ fic expellatur e monaftetio Ac monachorum lorito profefio excommunicationis fe ipfum reum cictate. Monachus in monachum excommuni­
declaravit, niG «quo animo haec ferens presby-D candi non habent facultatem , neque jus, nitrid
ter voverit Deo prodiacono illo jejunium, ora­ laciat author itate abbatis , aut ejus qui praxft
tionem & eleemofynam, iliique ignoverit inju­ monachis facerdotibus, aut prefedi œconomo
riam in fe illatam, venia tamen prius ab epi- rum monafterii. illi enim prolunt loco, Acju»
fcopo pro tanto reatu habita . Nec laico pari­ in monachos habent poft abbatem . Neque prester excommunicationem pronuntiare licet in biter jus habet in alium presbyterum qui eius
diaconum , aut presbyterum , vel in iaicum ecclefi» non fit, neque illius fubfil jurifdifhoalium , & qui hoc au fus fuerit , fit fic prasva- ni , neque facultatem habet excommunicandi
ricatus, fciat , fe in excommunicationem inci- eum, fed jus tantummodo habet in fur eccle­
difle, & fidelium privatum communione. Ex­ fi» clericos , diaconos fit Jaicos tam in civita­
communicatio autem perpetuo perfeverare , dt tibus quam in pagis . Fas etiam eft monialirenovari intelligitur, donec vel diem fuum ob­ bus quae monafteriis regendis proficiuntur, om­
ierit excommunicatus, vel fuum confertas fue­ nem exercere in fuis monafteriis jnrifdidionem,
rit malum facinus , &. nequam opinionem co­ uha excommunicatione excepta , quia nuilum
ram concilio ecclefi» depofuerit ; tunc enim excommunicandi jus aut facultatem mulieres
oret pro eo epifeopusejus vel presbyter, Acab- E moniales habent , neque monachis etiam nifi
Jolvat folitis ad hoc adhibitis precibus & ab- facerdotibus , neque ulli e plebe five vin fuit
folutiombus . Item G quis laicus au fus fuerit five mulieres , neque ulli mortalium , niG fa­
excommunicare, & anathema jaftare ra epifeo­ cerdotibus , qui ad fandum altare Dei acce­
pum fuum, vel presbyterum, rejiciatur & com­ dunt, & facrum offerunt facrificium io nomi­
munione privetur fidelium, nec ulla detnr tan­ ne Dei ineffabili , ôç fando , nimirum trinita­
to facinori venia, nifi condigna aâa prius pœ- tis fandiffim», fcilieet Patris Al Filii & Spiri­
nitentia , aut vitam amplexatur reus monafti- tus fandi fecundum veram fidem . At illumina­
cam , dt fic fuum placaverit epilcopum , poft- tionis confirmationem. Diaconus major qui eft
quam eleemofynam elargitus fuerit & diu jem- archtdiaconus excommunicandi habet jus in fua
naverit · Presbyteris autem publicis orationibus ecdefia tantum in fibi iubjedos, nempe diaco­
prrfe&is , Ac jugi facri ficio incumbentibus ne- nos, fubdtaconos, Ac ledorts feu pfalte», ordiTii
aus
CncU. Geittrel. Tom. II.

xoaS
ιοι7
CONCILIOR U M OMNIUM
ms quippe huiui ipfe eft caput, quemadmodum Λ fl* legata, aut fruges, aut vincam, aut agrum,
At in reliquo» «hern tnimflro' , qui, fub e)u» aut ligna, mit lapides, A ejufinodi, aut fchif.
fuai poteliate. Pariter ecdefi* dt ahatu char- mata, fic dilTidia Jiifciiuuavcntinter fratres, is
tophvlacc» ei parere debent, . mentum dekrre nequaquam Spiritum Dei habet sanctificantem,
honorem, arque liitua exequi( mand-u. Opôr- nec eft de grege domini Dei noftri Jeiu Cbritet aurem ut qui in excommunicationem inci­ fli; neque de tdiis dexter*, kd finiftra, qui­
dit, quamvisiniullum, & perinjuriam, patien­ bus )>erpc:uus cruciatu? delimatur , qui omni­
ti animo id ferat & tuftincat , .donec a pradu- bus -nequam , fit peccatoribus impernitentibus
Lbhs&faccrdotibus abiuiutus luerit; hcacenim eft paratus . Felix itaque eft proborum , obeett faluv cupienti-, anmue Iu* ia.utein. Qui au­ dientinm , flt timentium Deum conditio : illi
tem iuaiu tranlgrcditui' conditionem , fle pix- quippe dexter* filii funi, eolque pauia manet
Hare audet qu* ini ordinis nonfunt, divinum beata , regnum & gaudium attcxuuni ; fit Deo
lubeat judicium fecundum ianfra^ecdefi* prur- laus in omnia fzcula. Arnen.
icripia, decreta, fle iacerdotum lentendam, at­
De nderattune fea ffrentuexeone,
que ab ecclefia Dei amovendus eft, anathema­
te percellendus, Iaera prohibendus communio­
ne &. penitus ablcindcudus . Divino prsterea
C A P U T
XVI.
jure omnes tenentur epilcopi fli pagorum , ae
Genua Hettant fideles temporibus orationum
civitatum, pnefuies iubditos de Ade, & religio­
ne examinare perdiligenter , ue quilquam in femper per totam hebdomadam incipiendo ab
orthodoxa religione comperiatur per ignoian- hora noua clapia diei dominici pentccvftes ,
tmn male fentiena de vera fide, quam profite­ nimirum quinquaginta diebus poft glorioliim
tur. Quibus quulem, cutn eos examinaverint, palcha ufque ad vel peras fabbati infipquentis
& refte de tide (entirecomprobaverint, gratias patebatis. Porro iu fandis dominicis diebus farependant, fle bene illis procentur. Si quis ve­ c nique aliis fuletnni tat ibus null* fiant genufiero a reda hde devius compertus fuerit , eum xiones. quia tot.t labda ecclefia in hifce Ixtareducere ftudeant , & in orthodoxa inftruaat tur, flccxuliat diebus, gcnuflcxioncsautem aifide Qni autem acquiefeit eis , fervetur ; qui ftidioms , trifiiti* , timoris fle mororis teftera
vero non acqmekit eoruin doctrina , fit ve- funt dt lignum , ideo omittende funt diebus
ntatem .implecti recufat , nec s fua refipdiit feftis, ac maxime die reiurredionis domini noignorantia fle erroribus, excommunicetur, ana­ C (Iri Jeiu Chrifti a mortuis. Hoc autem caput
themate percellatur , atque ut reliqui hcretici (inc anathemate eft.
a fidelium fegregetur communione. Item pres­
F>e facroftnfln Mtfn celebratione &
byteros, fle faccrdotes examinate tenqniur epi­
lcopi non Iulum circa fidem, verum etiam mitfolennitate.
iarum dogmata flt necelTarias ecclefi* ceremo­
nias, nec" his defint omnino. Qpi autem in hi­
C A P U T
XVII.
ke bene rail rudus compertus fuerit, gratias ei
rependant, iebene preccntur; qui vero fuodeNe lolennes & confiietx omittantur per uccft muneri , ut mlfruatur curent & jubeant . gligentiam & incuriam cercmoniz in lacrofauQuatnobrem nemo promovtutut, nili qui in li­ dimiiTx facrificii celebratione , quoties iratrum,
brorum lectione bene eruditus & doctus; & fi lororum & monachorum fimul adiiitit ordi­
quos compercrint e faccrdotibus fle laicis non nes, nec non laici etiam ; fed omnia rite abbene de fide tentientes , moneant illos , in­ folvantur iacranitn (cripturarum leflionc , ac
timant , flt a tuo reducant errore flt peccato . reliquis omnibus prxftitiitis precibus, qnemadSi quis calumniis vexatus fiicm , fic querimo­ D modum harum conftituxioxuun initio Itatutum
niam habet cum aliquo iuoruin fratrum , aut eft.
aliquam qurllionem, vel conrroverfiam, fuam
interponant auctoritatem & rem i i» melius com­
De tmntjierio, & officio Uncent.
ponant. Et fi quis nnnillrorum aut rrconomorum piger fuerit , fit kvjits in ecclefiis reparan­
CAPUT
XV III.
dis, vel in officio orationis negligcns, flt illud
ut par eft, perfolvinon curat, fic debitum non
Presbytero oSerre non licet/oblacionem fuadhibet ftudium, corripiant illum , fic ad me­ per altare ad conkcrandum eam , nifi iccum
liorem memern redigant fle bonam frugem. Ex­ habeat diaconum, qui homines ad preces percommunicandi po tel tat em fic ludicandi jus ha­ fol vendas invitet, aique ad reverentiam, vene­
bent epifcopi, um in civitatibus quam oppidis rationem, dc exui titionem adhibendam adhor& pagis , idcoque honor fit obedientia illis ab tetur . Hoc vero non ut iubenittamus diacono
horum civibus deferenda funt , fic debita jura presbyterum, died ad honorem mmifterii, dtal­
ipfis perfolvenda . Pari modo quoque oportet tans. fli cum majori veneratione , flt devotiout fuperiores monachorum , fic monialium di­ E ne inifl* audiatur officium . Itaque clara, &
vina fervent jura , nec non (ux lehgionis , fic ditfimta voce proferat diaconus preeontum de
fuis parcant przlatis, cum cis qux ad bonum, officio orationis, ut audiat, fit bene intellicat
fit vquum conducunt, praecipiunt - Officii etiam populus, quale fit in hoc munus fidelium. Il­
patrum familias eft, filios, fitdomefticos, ora­ ii porro diaconi, nui fibi vivere yolunt in pro­
tiones , divinalque preces docere, fic qux ad fi­ priis domiciliis degentes fit a mrba laicorutn
dei cognitionem neceffaria funt, quibus fi quid Ïui audire indigent a diaconis tremendi facti­
amplius addunt, bene faciunt, ar his nedefint ;
cii praeconia, icjuncti, culpa quidem vacant,
quia qui hike dceft neceffariis tam iu hoc quam nec eil ulla conftituuo , qnn hoc illis prohi­
in alio mundo'extremum tibi comparat fuppli- beat, quamobrem in hike fui juris fini, dead
cium, fic. crudeliIfimam pccnam. Qyi autem per­ libitum luas periolvaut preces. Hoc autem ca­
fide in Deum aufus fuerit fic vendiderit eccle- put fme anathemate eft.
De

io»9

AMPLISSIMA COLLECTIO.

De encbarifiia^ & quomodo fit oonfervanda, & eenfumemta.
CAPUT

XIX.

Quoties fiunt commemorationes in ecclefiis,
monafteriis &< martyrum sedibus, & aliquid cuchariftt» refiduum fuerit, eo honorentur facer
dotes infeqnentis diei mane , antequam con*·
manicent : fi autem refiduum multum fuerit ,
partiantur illud inter fe, & unufquifque fuam
fumat portionem unica tantum vice per mo­
dum unius boli, five parva fit illa, five magna,
nec iterum aut tertio id fiat. Nequaquam enim
ulli fas eft facram lumere communionem per

IO)O

Afrufta, ôc lucccftive unum poft aliud . Si quis
autem vel per negligentiam, fic incuriam , vel
inopinato aliquo cafu eam evomuerit , aderitque aliquis, qui eu perfectionis pervenit, ut il­
lam hac ratione lumere vellet, fumat ; alioquin
cum honore fic reverentia in terra fepeliatur ,
fic componatur in loco fatismundo, fic ne com­
buratur igne, maxithum enim id piaculum ef­
fet . Etenim nullatenus quoque coniuevimus cor.
pora fandorum martyrum combuIlione ignis
honorare, «verum vel in loco mundo condere,
vel in terra fepelirc . Reliqua tandem qu« ad
^Arificii rationem fpe&ant, in aliis noftris con­
tinentur libris; Vulgaria vero Chriilianis latis
nota funt,
B

EORUMDEM SANCTORUM PATRUM CCCXVIIL
SANCTIONES ET

DECRETA

Alia ex quatuor Regum ad Conftantinum libris decerpta.
Prv/^Ee

& fimMern fidei CCCXVIIL

patrum.

Ex Co4ic«
VatKto·.

C aut aliqua alia re diverfa , deinde in Filium

Dei mutatum effe , apoftolica audoritate ex­
communicatur fic anathemate .percellitur. Dici­
REDIMUS in unum Deum Patrem om­ mus itaque unum effe Deum ratrem Verbi vi­
nipotentem, fadorem coeli fic terre’, om­ vi, lâpientiæ, potentiae fie majeftatis ejuldem .
Filius perfedus a Patre perfedo ; Pater gene­
nium vifibilium fic jnvifibilium .* fic in unum
dominum noftrum Jefum Chriftum Filium rans Filium fuum unigenitum. Unus eft Deus
Dei unigenitum, genitum a Patre ante omnia Verbum ab uno Deo Patre. Filius Patris, di.
faecula . Lumen de lumine , Deum verum de vinitatis imago, Verbum operum ejus, lapien­
Deo vero, genitum non creatum, confubftan- tia omnia condens , virtus creans omnia , Fi­
tialem Patri, per quem omnia fada funt, qui lius verus, veri Patris, invifibilis ab invifibili,
propter nos homines dc propter noftram falu- immortalis ab immortali , fempiternus a femtem defeendit de corio , fic incarnatus eft de Eitemo. Deus Pater fuper omnia, fit in omni­
Spiritu fimdo ex Maria Virgine, fic homo faus Filius fuper omnia , dc in omnibus Spiri­
dus , crucifixus pro nobis fub Pontio Pilato , tus unus procedens a Patre, fic emanans a Fimonuus, fe pu Itus , fic refurrexir tertia die fe­ Dlio, vivificus fuperomnia, ficin omnibus. Tri­
cundum feripturas. Afcenditad coelos, feditad nitas perfeda in divinitate , una «terna , una
dexteram Dei Patris in cxcelfis .· Iterum ven­ dominatio, regnum unum indivifum, proprium,
turus eft cum gloria judicare vivos fic mor­ non alienum . In trinitate nihil eft creatum ,
tuos, cujus regni non erit finis.
aut de novo produâum ; nihil fervile . Pater
nullo temporis momentoextitit fine Filio; ne­
Hnciifque faniiorum Patrum Piceni CCCXVIIL que Filius ullo temporis momento extitit fine
In fanlto vero fecundo concilie CL. patrum
Spiritu fando; fed omnibus temporibus, fic an­
bec addite funt.
te omnia tempora trinitas immutabilis, iempiterna, non habens finem . Deus Pater princi­
Et in Spiritum fandum dominum vivifican­ pii expers, ipfe folus genuit filium principii item
tem , qui a Patre procedit , fic qui cum Patre expertem , operantes fine principio, fic fine fi­
fic Filio adoratur , dc conglorificatur, qui locu­ ne. Nec paterextitit unquam fine filio ( abfit
tus eil per prophetas . Et in unam ecclefiam hoc) neque filius extitit poft aliquod temporis
catholicam fic apollolicapi . Confitemur unum momentum; fedfempercum patrefiiit, vivens,
baptifina in remifltoncrtt peccatorum, dc expe-E immortalis creator cum patre immortali fine
damus refurredionem mortuorum , & vitam fine. Sicut Pater, fic Filius, itafic Spirituslandus, qui non definit effe cum Patre, dc Filio.
venturi ferculi.
Spiritus fandus eft abfolutiflimse nerfedionis ,
HOC FIDEI SYMBOLUM NUNC ficuti perfediffimi funt Pater, & Filius . Hxc
eft fandorum apoftolorum tradita nobis femenIxgitnr in omnibus liturgiis fic ora­
tia , fic quemadmodum traditum nobis cft a
Deo, ita tradimus nos, dcdecernimus in civi­
tionibus .
tate Niciea. Hxc eft orthodoxorum fic probo­
rum fides . Quorum aurem omnium cognitio
Bt fubjunxerunt SS. petro; CCCXVIIL
ex divinis feripturis dare patet ; fic nos trecen­
Qtsi dixerit fu ifle aliquando tempus in quo ti ododecim profitemur fit confitemur , atque
Filius non extitit eum Patre » dc quod non fue­ eundis protcftamur, hanc eatndem effe fidem,
rit antequam ex Maria Virgine nafceretur, fic quam accepimus. Qpamobrem rejicimus, dcre­
quod fit ex non exiftentibus, aut dixerit eum probamus omnes rejicientes, reprobantes dc in
extttiffe ex alia perfona , aut alia fubftantia , aliam mutantes, fic contraria afferentes; ficmaleTri s
diCoacti. General. Tom. 11.

C

1031

u

s

CONCILIORUM

OMNIUM

iop

dicimus , anathematizamus*, & excommunica- A mani rati , quam a nobis affnmpfit in duabus
mus cunftos, qui fidei huic aliquid vel addunt, naturis . Qui venturus quoque eft ad fUdicanvel detrahunt, vel aliquid ex proprio j>rotertnt dos vivos, & m or tu os, cujus regni non eftficerebro , & fuo'privato confiii ipiritui , & in- nis . Quae
/v - autem
— '— de
J- illo dicuntur
J'-------- *-----’----- ' ­
'juxta homi
genio ea dicunt de Deo, quat neque nos,'ne­ num loquendi ufiim, ea difpenfationi in carne
que apoftoli ejus dixerunt. Nominatim autem congruunt, uti cqm dicimus-, natus, creatus,
reprobamus fidem impii Pauli Samofateni affe­ paffus» & ejufmodi. Infuper excommunicamus,
rentis, Patrem eumdemefle ac Filium, & Spi­ & anathematizamus quicumque non credunt
ritum fandum , in quo longe a veritate aber­ reiurreSionem .corporum & quamcumque heravit ftultus ille & malediftione dignus , cum refirn poft definitionem hujus reôz fidei fiituarbitratus fit male lamis, eumdemefle Patrem, rtun . Item reprobamus , it anathematizamus
Filium, & Spiritum fanftum, exiftimansunam Arii hzrefim afferentis effe phantafma crea­
effe numero perfonam , & nomine tenus tri­ tum ; nos vero dicimus , effe gentium , non
num ; ideo alienus faâus eft ab orthodoxa fi­ creatum. Et reliquos credimus ndei articulos ,
de, & a plano veritatis tramite deHexit . Por­ uti fequitur. Aflcrimus & credimus unum baro nos orthodoxi dicimus, quemadmodum di-Bptifma, & unam gratiam ,& unam carnis re­
, &
cœlis , vixerunt apoftolt, 8c e divinis edoffi fumus feri- ■ iurroâionem
*’
* unum regnum in
....
pruris , & agnolcimus patrem efle patrem , & '• tam zternam poft redditionem rationis, êt re­
tilium iibum , & Spiritum fandum , Spiritum numerationem ; itemque fupplicium «ternum
fanftnm, tresdiftinûaspeifonas, regnum unum, juxta operum promerita, quemadmodum com­
Yubilantiam unam , divinitatem unam . Item minatus eft altiffimus Deus male operantibus.
anathematizamus, & reprobamus fidem Gnatii Credimu| item in Patrem, dc Filium, & Spi­
afferentis, filium ex Maria initium habuiffe : ritum fandum , Patrem incomprehenfibilem ,
exiffiinavit namque impius ille, filium non cx- Filium incomprehenfibilem , Spiritum fandum
uttffe ante nativitatem ex Maria, contra quam incomprehenfibilem, & eft Deus fiiper omnia,
ici ipiuræ loquuntur . Hos quidem removemus, qui verbis exprimi non poteft ; anguftiores nam­
anathematizamus , & a fide effe alienos pro­ que funt mentis noftre cogitationes, quam ut
nuntiamus, & rejedos. Dicimus autem filium eumcapiant; imbecillior oculorum vifus, quam
Dei temperextitiffe, omnia implere loct, fem­ ut eum videre queat, nec ullus eum ambit lo­
per fiiiffe in patre, & patrem in eo, quemad­ cus. Invifibilis, fponte nihilominus vere, &non
modum cdoiii fumus fic accepimus. Nullum C phantaftice, vel apparenter, apparuit & allocutus eft prophetas , *& fandos
; hic eft Deus, dc
~
fiut tempus, in quo unus alio caruit, fedfem
•per coexftiterunt, pacer habens filium, & filius verbum ejus, & fpiritus illius fanâitatis . Una
habens patrem . Etenim impoflibile eft pa­ divinitas, creator priorum, Scpofteriorum, qui
trem exiflere fine filio vel ad unum momen­ przcepta dedit utriufque teftamenti . Qyz au­
tum temporis vel oculi idum ,· deinde fieri tem Deo tribuimus , cum dicimus oculus do­
patrem j (ed eft verum nomen veri patris. Ideo mini , auris domini , dextera domini , & ejuf­
filius genitus a patre dicitur ab zterno , nec modi , hoc juxta fcripturarum loquendi ufum
unquam fine illo extitit , quemadmodum ex ufurparous, & hominum intelligendi modum ,
Icriptuns didicimus. Hxc funt quz fiimmatim non quidem quod vere hzc habeat, cum fit in­
de patre, & filio funt credenda . Porro Spiri-· finitus, & incomprehenfibiiis, non autem comtus fandus eft Spiritus Dei vivi, Spiritus fan- piehenfibilis, ut homines, licet ad ejus imagi­
ébtatis, Spiritus perfedus , Spiritus par ac litus , nem , ôc fimilitudinem conditi dicantur. Quaconfolator, diredor, Spiritus pacis, increatus, mobrem dicimus, & decernimus ut fanâr ec­
loquens per legem , per prophetas , &. apoffo- clefiz facerdotes primum,,deinde monachi , fle
<flc
los, delcendit fuperSalvatorem noftrnmin |or- Dreligiofi viri, & mundi contemptores fuos dodane tuxta convenientem hue humanitatis dif- ceant filios , ut eam ampledantur vitz ratio­
penfationem , nempe illius incarnationem dc nem , qualem & ipfi ita a Deo edofti , quia
Spiritu fando ex Mana Virgine. Sic credimus ipfi eorum falutis tenent clavum . Hinc Dei
& firmiter afferimus & famur , Verbum Dei caritate tenentur eorum confulere rebus , cor­
fcilicet incarnatum fuiffe de Spiritu Sanfto ex de illuminato, & pura conficientia, ut evadant
Mana V irgine fine humano femine , & perfe- filii Dei , filii fapientiz , ac omnia prudenter
dum hominem (peccato excepto) fathun, ve­ agant , declinantes malum , & diligentes bo­
ra anima intelleftuali , & rationali przditum . num . Hzc ab eis defideramus , ac talia opera
Ex quo afferimus effe Deum , & hominem , requirimus..
duas habentem naruras, duas voluntates, duas
Conftantinus autem princeps fidelis erat in­
operationes in una perfona: nimirum naturam ter eos tanquam unus illorum, quamvis impe­
dtvmam , fi naturam humanam , operationem rator ptzftantiflimus, erantque omnes in una
divinam, & voluntatem divinam , & operatio­ ccoiefia fanda cum quiete, tranquillitate,ficdo­
nem humanam in una perfona fine divifione , mini timore de divinis folliciti rebus . Cumque
neque divina in humanam mutata eft , neque £hifcepit ipfe Conftantinus fandum expolitionis
humana tn divinam, nec in ipfa incarnatione, fidei libellum a noftris fandis patribus
valde
neque in paflionc , neque poft refurrçâionem gavifus eft eo, ut facrofanda Dei lege. E tier ie (epulchro ; fed femper extitit duabus prxdi- piir de hoc per univerfum imperium, habuitque
tus natui is, & una perfona, ideft perfona filii illum ut maximum difciplinz typum,atque hzVerbi geniti a patre ante omnia fzcula . Qui reditatem, & mifit ejus exemplaria per univer­
incarnatus eft in fine faculorum de Spiritu fan- fum orbem, quo gavifi funt, ά laudarunt Deum
âo ex Maria Virgine non quidem phantaftice, omnes congregationes. Adoravit poft hzc im­
& apparenter , fed vere . Ita faftus eft homo perator fandos patres epifeopos, & rogavit , ut
perfeâus, paffus , mortuus , fepulius , refurre- confliiuerrnt fedem civitatis Byaantii nomine
xft tertia die a mortuis , afcendtt ad crelos , fuo, unde Conftantinopolim translata eft.- &ut
ledit ad dexteram Patris divinitate unita bu- ejus pezlatus nomine archiepifcopl^ionoretur cum
Hiero-

io35
A M P L I S S I M A C O L L E C T 1 O.
ioU
Hierofolymitano. Qui acquieverunt ei ob illius Λ fpirat, ad quem'nulls accedit turpitudo, necipte
bumauiutem, demufioaem, fidem, dcin Deum ad inquinata delebitur. Hac eft fides noftra ,
pietatem, & curam, ac <oliicitudinem|de|fide re- Λ h«c religio.
da in fandiffimam trinitatem. Quibus juxta op­
tata & petitionem adimpletis, bene imperatori Cawncr, fim
Dfo dtitltt « vtrit t tf tfrhe
precati funt, & difccfterunt finguli ad tuas ci­
rthtt pnfttkt an Mniihttt, çat «vi tvtrtMt λ
vitates, collaudantes dominum Jefum Chriftum, ■ UMlit vin, NTMr rpifiopar, *t<pe M^tckoi <pi
cui gloria, dc laus cum ejus Patre bono ,& Spi­
m rtgtnt, ftd
funt ftrrir.
ritu fonftiftimo ex nunc dt temper, & in fecu­
la foculorum. Atnen.
CAPUT
I.

Pritnutn horum ofikjum erga Deum , dc al·
illis exigit, ut illum timeant, dt diligant ex toLaus Deo uni in trinitate fux fanditatis, & ta anima fua, dc ex cotis cordibus fuis dc afletrino in unitate fus majcftatis . Credimus in M>UH
.. Item «exigit
Α>κ.ι ab ΙΗ
·, Deus
uveu* , ur
fttbus
illis
ut uing«i<
diligant
unum Patrem qui eft ante omnia Pater futuri B proximos
fuos,
ift
Chrifti
. . ’
' . * &' fratres
t
‘ fide
"
Z “Z 'faiva·
ifeçuli, qui omniacondidit, ir a npmine ipfe toris, velut
‘
'
fe ipfos.
Item ut non adorent ido­
eft conditus, creavit & fecit omnia, ipfe vero la, nrc ad imagines preces tundant, fed ad fo­
nullum habet creatorem, aut faâorem, ^ternus lum Deum, ad patronum vero imaginis ut ad
permanens, quem vifus non deprehendunt, nec mediatorem, dc interceflbrem fuas porrigant pre­
rationes comprehendunt, aut narrationes expo, ces, nec quidquam colant preter ipfum Deum
nere & explicare poflunt, neque auditus perci­ in trinitate fux fanditatis Patrem, dc Filium dc
piunt. Credimus item in filipm Jefum Chriftum Spiritum fandum. Item exigit ab eis ne men­
Verbum Dei genitum a patre ante omnia fe­ tiantur, ne falfum dicant teftimontum, neariocula, dc ab iplo Deo patre miftum in mundum, lentur, ne fosnieentur, ne quempiamcalumnienqui habitavit in Maria virgine, decarnem ab ea tur, aut defraudent; dc ut patienter ferant in­
aflumpfit, qua fine a mortalibus occultavit ma- fortunia , gratias Deo pro collatis fibi beneficiis
jeftatem divinitatis, eftque in hoc Deus perfe* referant, dc ne lua prodige profundant bona .
ftus, & homo perfeftus; non confufus, aut di- Exigit etiam ab ...
illis, ut patrocinium fufcipiant
vifus, qui pertulit pro creaturis crucis lanceam, filiorum fpiritualium, quos .e: baptifmo fufcepedc omnes fenftificavit mortuus, illuftratione ba-Crunt, nec non pupillorumI , <quos Deus eorum
ptifmatii, & una elargitus eft eis chrifmatisun­ commifit curas, ac tutelae, ut illos educarent ,
guentum! cum baptifmate , quo mundavit omnes ampleâerentur dc velut fe ipfos diligerent. Exi­
ab abominationibus , dc credentes in fe , atque git item ab eis Deus, ut non pejerent, aut fal
• accedentes ex omnibus gentibus expiavit . Qui lum jurent in nomine ejus . Exigit- item ab ■
per gratiam elargitus eft eis panem eucharifti- eis, ut jejunent, orent, obfcrventque diem Do­
cum, dc fandum vinum, cibum angelorum,ni­ minicum, quia eft dies feftus domini. Item exi­
mirum veram carnem , fit verum fanguinem git ab eis Deus, ut obfervent dies feftos Domi*
fuum , dicens. Hic eft enim fanguis meus novi nicoa domini noftri Jefu Chrifti, vacentque in
dc fandi teftamcnti, quod dedit vobis : quoties eis a fervilibus operibus, dc laudent illum ob mi­
ergo ex eis edetis dc bibetis, in meam memo­ rabilia dc fanda ejus. Hi autem dies fefii funt
riam facite; Patrem'qui mifit me ad vos col­ Nativitas, Epiphania, Cereorum, five Purifica
laudantes , dc Spiritum (anftum conglorificantes; tionis , feptimana Paflionis, dc Refurre&ionis
quibus foedus meum renovo vobiftum, dc veftra Chrifti a mortuis , Afcenfio illiùs in coelum ,
dimitto peccata.. Oui
~ fuftinuit ea omnia,quibus Pcntecoftrs, five defcenfio Spiritus fanfti para
a pecca tQribus affei
. , quam a fiiaDcliti, quem promi fit dominus nofter Chriftus di­
affeftus ell in carne,
inatic Maria virgine aflumpfit, qux mater ejus fcipuïis fuis, dies feftiis Thabor, feu Transfigu­
dtâa eft, quia ex ea incarnatus eft , dc ex ea rationis, in quo demonftravjt iifdem Difcipulit
natus ad faiutem mundi. Ipfe enim faiva vit om­ gloriam fuse divinitatis. Hi funt feptem diesfenes creaturas ab inferorum careere, dc a fepul- ftt Dominici. Item exigit ab iliis Dens, ut ne,
cri tormentis. Ipfe eft qui confudit omnes ini­ foveant odium in cordibus fuis adverfus proxi­
micos fuos, nempe diabolum, dc Omnes fatelli- mum, nec glorientur fuis genealogiis, neque fuis
tes ejus, ut dc infideles ex Adami proiapia. Ipfe divitiis, cum fint unius matris filii, quas ell baerubefccre fecit holies fuos Judcos , qui illum ptifmus, quo defceodit fuper illos Spiritus fan­
abuegatunt , nec facris crediderum feripturis , dus, & efficit filios luminis. Et quemadmodum
fcilicet legis teftimo mis, dt prophetarum vatici­ una mater genuit cunftos homines in carne ;
niis de illius adventu , & nativitate ex Maria pariter in fonte Chrifti una mater, que eft batemper virgine dc immaculata. Neque cœleftibus ptifmus, genuit vos omnes ia fptritu, que eft
etiam crediderunt miraculis, que coram eis ope­ pqeclarior dc proximtor Deo, quam nativitatis
ratus eft. Ipfe eft qui refurrexit a mortuis , in carne. Quandoqüidem fie dicit dominus no. afcendit ad cçhtm, fedit ad patris dexteram, dcEfter dc mediator, àc falvator Chriftus Filius Dei
mifit Spiritum fan&um cura virtute ad difeipu- J uda:is in facrofon&o evangelic, ipfos Jtidzos ar­
Jos fuos dicens eis: Baptizate gentes in nomine guens : ne gloriemini & dicatis : patrem habe­
Patris , dc Filii , dc Spiritus fandi , dc docete mus Abraham, etenim potens eft Deus fufcitaeoe oamia novi teftamenti ptreepta, de quibus re ex lapidibus iftis filios Abrahn. Quo fignifiprcdixentnt prophet». Ipfe eft qui iterum ven­ cavit, & innuit gentes operibus ,dc cordibus praturus eft ad judicandos vivos dc mortuos , cujus ditas lapideis, qme cum ignorarent Deum,ilium
regni non erit finis. Ipfe eft per quem creavit rognofcere coeperunt par regenerationem ex fon­
omnia Deus ab exordio feculorum, quia eft ver­ da matre, baptifmo fciheet, ex quo regenera
bum Dei ab illo genitum , per quod condidit verit eos fpiritus fonftus, ac proinde filii iumi
omnia. Credimus dc in Spiritum fandum qui a nis vocati funt. Scitote igitur vos omnes, tam
Patro procedit, dt inhabitat ubi vult,dc ubi vult liberos, quam fervos fratres effe, dc filios unius
raaad Aas fenlfitvti & dtcrttt.

T""'.V

<
*

I

1035
\
\

CONCILIORUM OMNIUM

matris , qux eil baptifmus. Item exigit > vobis A
Deus, ut...................
largiamini~ filiis, & fratribus paupenDt cognitione pra&iim, in quii»,! ctnjugia contra
bus & egenrs ex decimis bonorum veftrorum ,,
here w licet.
quibus prrfccit vos Deus concredenl vos grati®
lux, qux funt mundi hujus divitiae . Æterrio
CAPUT
II.
enim (latuit Deus decreto, terram, nequaquam
vacaturam pauperibus & egenis ; · Et quidem y 6
Nemini, quam uxor rjps fufcepir ex baptifhiatum ipfi fuiifet eundos omnium rerum af­ rpo, in uxorem ducere licet; pariter nec eam,
fluentibus copiis diiaflet : fed hoc eft Dei ctecre- cujus ipfe filium, vel filiam ex eodem fufcepir
tum , cui nemo refiilere , aut ejus obfiflcre yp- fonteK nec* matrem ejus, nec fororem, nec, fi­
luntaxt poteft. Item exigit a vobis Deus, utra- liam. Similiter uxor viri iufiipientis non eft du­
_4jpnem habeatis ecclefiatum, qux funt Dei ades cenda ab eo, cujus vir fufcepir filium. Tamviejus laudibus dicat®, & afylum, ac refugminaf- ns itaque , quam mulieribus prohibemus , ne
flidorum, quo tentatienibus vexati confugiunt , ducant ex baptifmi affinibus, A«c enim eft vera
& ibi divinam imploratu ofem, üt ab ejufmodi affinitas,
, uti ..eft.........
_* _____
r
marris,
fororis,
filix, dc ejufangufliis illos » eripiat , quemadmodum fapieOti B modi. Pariter non licet filiis in uxores ducere
praecipit Salomoni'Deus , mm a'd:ficavit tém-. compatres , & commatres exbaptifmo. Illicibtim
plum , dicens : Ertf domiis illa anguftiatis ani- quoque eft tam viris, quam mulieribus conjugia
mi, afflidis, pauperibus, opprefiis Λ pupillis , contrahere cum paranymphis nuptiarum, quibuf · '
quoniam quoties invocaveunt me, refpiciam ad cum coronatum accipiynt benedictionem. Filius,
cos, & a luis redimam afflidioriibus , & vindi- pariter cum paranymphis nuptiarum patrum, &
cUm lumam ab inferente injuriam pioxuro . matrum tuarum contrahere, nefas eft .Qui enim
Item exigit a vobis Deus, ait offeratis primi­ peccat,
rem nefariam committit cum affine
tias fingurn veftrarum , &"primitias fructuum ex baplifmo (quod eft fummurn peccatum·,quia
vinearum , & jumentorum vcllrorum ecefefiis , in fpiritalia admittitur) idem eft, ac fi blafpheut ex eis alantur facerdotes , & ecclcfi® mini­ maverit in Spiritum fandum, adeoque nyi re­
fin . Item exigit a vobis Deus ut honorem de­ mittitur ei hoc delidum, neque in hoc, neque
feratis facerdot ibus, fic debita exhibeatis eis offi­ in alio mundo, ut facrofandum. ait «vangelium.
cia j prrlcrtim dodis, & in divinis feripturis be­ Sunt quippe ejufmodi illicit®abominationes mul­
ne vertatis, earumque ledioni ndftu.diuque in­ to deteftabiiiores quam carnales , quia carnales
cumbentibus ; quandoquidem beatum prxdicatComnes condonantur , ha: vero fpirimales nequaDeus per linguam Davidis prophet® illum qui quam remittuntur, nifi ab invicem feparatione, .
ejufmodi ctl, dicens. Et in tege ejus meditatur jejunio, jugi oiatione quamdiu vixerint fuper
node, ac die. Veftri quoque officii eft, infir­ terra. Et h«c eft poenitentia illorum qui in ejuf­
mis faccrdoiibus fubfidio elle » leniores eorum modi incidunt peccatum, & in fllud incurrunt,
honorare, quamvis hanc ob caufam deliros, & ut religiofam agant vitam, fua defleant pecca*
aha quavis aegritudine detentos ; & junioribus ta , idque preftent toto vit® curriculo, fi animae
debitum prseftare honorem , ne anfa eis prx- fu® cupiant Glutem, & omnium fuorum pecca­
beatur fuis egrediendi terminis & ordine* Item torum remiffionem, & veniam a Deo Iconfequi
exigit a lobis Deus, ut monachos ip honore ha­ velint s qui facile crimina fincere pernitentibus
beat is , ipforum inopix adfitis, monafteriis , vel condonat. Oportet etiam , ut baptizatorum pa­
aedificandis, vel reparandis opem ieratis , fide­ rentes, & fuiceptores pro fe invicem orent,ejuf­
lium tam virorum quam fœminarum qui tege modi enim prd invicem dc preces Deo accepta­
mortis obdormiunt & requiefeunt, legatis fuble- bles funt dc grate. Qui ex his prxterea opibus
vetis, ut fit eis in remitlionem peccatorum. Et- affluunt dc bonis, indigentes juvent, dc eorum
en.in ea monafteria confugium funt omnibus quiDfubveniant neceftitatibus, quantuih ipforum fêrDeum quart unt & mundum ejufque converfatio- re poliunt facultates, & ad vitam tranfigendam
neru contemnunt , atque ad folitudinesdc defer­ fufficit ; fic enim fibi invicem fuccurrentes, di­
te loca perfugiant, ibique cum feris , beiluis , vinum adimplent prxeeptum , nimirum officium
& volucribus cœli vitam agunt: quandoquidem 'caritatis erga proximum. Conventiones evitent,
mundum omnefque ejus divitias relinquentes , ne hinc mala difleminet inter eos inimicus, dc
ut ait evangelium, ad Deum fe conferunt,pne- fui confortes efficiat, & hac ratione pereant.
nitentiam de fuis agentes peccatis. Item exigit
De grjdilm , tn quthut nemini Chrifliawmet
a vobis Deus, ut caveatis ,' vofque contineatis
matrimonium contrahere heel.
a voluptatibus, illecebris, converfationibus mun­
danis & diabolicis concupifcentiis, quibus , ut
CAPUT
HI.
bene icitis, diabolus fideles a Deo fejungere &
expugnare conatur . Ejufmodi eft conjngiWi
Matrimonium in hifce gradibus nequaquam
cum affinibus ex baptiimo, quod omnibus pro­
..
Ί„_ _________
hibetur Chrifii
fidelibus J, _.
atque
interdicitur . Chriftianis contrahere licet; nimirum cum maQuicumque itaque id admiferit, religionep vio-E tre, avia, forore patris, furore matris, filiabus,
‘
-..........
<................
...... . juxta
·___________________
lai,
&
in die,
qua <■fingulis
fua opera re­ fotoribus, nepotibus ex fratre , vel forore, vel
pendetur, erit fors ejus cum cultoribus idolorum, ex filiis, aut filiabus, vel cum uxoribus patrum,
qui Deum ignoraverunt, & longe aberit a divi­ avorum, patruelium, fratrum & avunculorum ,
vel cum Uxoribus nepotum ex fratribus, vel fo­
na gratia .
toribus, neque cum (oronbus uxoris , neque cum
avus uxoris, neque cum filiabus fratrum uxorisAvis non licet ducere uxores filiorum, nepotum,
aut pronepotum.

Ne-

AMPLISSIMA

. *037

COLLECTIO.

'Oj8

A
ff!U

eacillu matrimtamae cmtrebjd, ÿfi
tmuumuffi» tf detetit, s/iijw/x
/efanaiar.

Cttfiitttmi df mat timemo ^idaanmefta
dt hgernij.

CAP

CAPUT

UT.

VIL

IV.

. Viduorum, ft viduaram matrimonia fiqcere
Servorum ,_& fervarum conjugia non licent ft fanfte divulganda funt, ft in vulgus homi·, Cbnftiaais, nifi poft manumiilionem, quafada, nUm indicenda, nec doils, ft reliquarum condi­
''■contrahant, jure matrimoniali u& libere doteaf- tionum ad matrimonium (pedantium praetermit­
fignata, fecundum coofuctudinem illius regioni*, tendus, eft confrsftus. Tamen coronaram beoêqufin incolunt. .Concubinam etiam ducere in diftio cis adhibenda non eft, hase enim femel
mtortrm nemini licet, aifDprius dimitfa publice datur tantum in primis nuptiis; nec iteranda:
fuerit, ft- publico βφια feripto quo alfigactur 'quia permanens efi, ft indelebilis : Joco ejus igi­
dos , ft palam appareat, id matrimonium jure tur propitiaturias fundat pro illis facerdos pro■ contraâtûn fuiffe, juxta morem ingenuarum nu­ Bces. Si vero alter'eorum vjduus non fuerit «
ptarum. Et hicc efti lex ingenuitatis, ft prefix ipfe folus corons, accipiat benedlftiqpem una
cum paranymphis, quotcumque vtilt. R*c au­
religionis.
tem confli turio atque communit eft viris ft mu­
lieribus. Convivia autem Celebrare in nuptiis vi­
Mtiti Cbr^iununaa cwtitebtaditiH tficam dtul·
duarum, qua bis, aut pluries nubunt, minime .
feu ; trills , vrl· fltrribtu uxevilmi
faseft, nec faccrdotibus iicet earum adeffe comeffaJutml.
tionibus, ft epulis, quia id cx confilio-facerdotum haud fafturn fuit. Sacerdotibus emm non
CAPUT V.
licet conviviis, ft gaudiisadeffe, ubicumquefuas
Nulli Chriftianorum duas habere uxores licet, non impertiuntur benediftiones, quoniam fanfti
wl pluies fimul, gentilium inore, qui 1res & Deo funt, ft divinis ejusprxfuntsedibus, miffs
quatuor fimul ducunt , led una poft aliam du­ facrifictum offerendo, & quotidianas concinendo
cenda eft nimirum cum fecunda contrahendum, laudes in ipfins templis, adeoque omni honore,
VftM.ratione funt
funt digni.
digni.
mortua prima Porro fi quis aufus fuerit , ft ft VftM.ratione
cjufmodi contraxerit matrimonia, is profe&o ini- C
Cmfiitati» it parifitalttae 4 faguiat
quus, ft. idfurius fibimet eft , feiatque fe effe
qbfesffum, cxcommunicatum, ft fidelium fegregacum communione per omnipotentirtimum Dei
CAPUT VIII.
verbum, per quod omnia creata funt a domino
noftro Jefit Chrifto, ft a diicipulis ejus omni­
Omnes fideles, ft Chriftian* mulieres conti­
bus .fanftis patribus , ft epifeopis in hac fanfta
fynodo congregatis , & reliquis antiftitibus , ah nere fe debeant ab ingreffu atdium Dei , qu*
omnibus angelis, & fecerdotibus ecclcfi* mini- funt ejus templa, quamdiu mendtua patiuntur,
Uris Hac autem lege omnes obligantur Chri. item a communionis fumptiooe, quuuique adim­
ftieni five laid fint, five feccrdotes, presbyteri, pleantur earum dies. Vcrumtamen divina» lau­
diaconi» principes,
ft imperatores . Qui- des, ft Dei memoriam iu fida domibus prstercumeue ita Irait. tx»ntradixerit lc$i in hoc (anet- mittere minime debent, quaoavb menftruat* ,
m libro, fandiorum difcipulorum ctçtua- &b«c ne locum dent inimico, malas injiciendo ei: co­
fanfta lynodus anathemate Ilum percellunt, ft gitatione* ad praevaricationem illas inducendi
matediftionis feriunt nucronc.
E tft ad vanitatis vias defieftendi, quia diabolusin
omnes fua inftruit tela & jacula , maxima 1»
De fauditfMuivi aaftimmt, i7 ft* rattem.
mulieres, cum Dei memoriam omittunt ftlau/«■; feijtmU.
des. Pariter ft viris ex diviuo Qatuto illicitum
eft ad fuas accedere uxores, quamdiu menftruis
CAPUT
1
vl.
laborant, ne corpora fua, ft natorum eleplu..itiafis, ft lepoe morbo obuoxia reddant , quia
Eligit Deus ab omnibus Chriftiani* tam vi. ejqftnodi languis tam patrum , quam filiorum
ris quam mulieribus, ut matrimonia facri* ce. corpora corrumpit. Eft enim fanguis ifte a na­
iebrent benedictionibus & precibus, quoniam hi* tura datus mulieribus àd concipiendum, nutrienfee ntediantiou* licita Lit viratum, & mulierum dumqus fartum poft purificationem, & muuia' copula. Quamoûrem a fpenfidium celebratione tionem.
ulquc ad nuptiarum benediftionem poteft fponfu* , ac debet (ponfa fervituti* exhibere obfeCMftifezfe dr Jafftiaf fartu
2uia, eam inviferc, & confabulari, at conver.
CAPUT
II.
itione eius frui nequaquam, quia id minime li-E
citum eft ante nuptiarum celebrationem , qusr
fit benediftionibus, precibus & virginali incoro
Pariter ft continet» debeant mulieres ab innatione. Oportet itaque tam viros, quam mu­ grcffu ecclcfi*, & fitcne communioni* tumptiolieres cafta, ft pura habete corpora coram Deo, ne quadraginta dies poli partum , outbu* efapfis
cum ad nuptialem accedunt benediftiooem, nu- diligenter lavet vcftuncnta fua mulier, ft coipus
ptialetquc coronas, ne erubpfcam in coofpeftu Dei quoque in balneo, nec non filium iuum , dounquam lakes ft impuri.· led fint velut an­ inde offerat illum una cum marito in ecclefia
geli Dei m defcendat in eoa omnis gratia, dc Dei cailioPca apoftoiica ad gradus altaria» quos
benedidienes eonfequaotur io filiis fuis, bloque infcijuat facerdos , eorumque etiam paranym
femine, dc peroetuo permaneat in ipfis colefiis, plws, dt recitet pro illa orationem purificatio*
ni* & benedicat puerum fecundum pnaftitutaa
ac divina gratia.
ecck-

.

I040
JO39\ t
C O N C 1 L 1 O R U Μ o M N 1 U M
ecclcfiz Dei catholicx ceiemonias . Id. aurem ...os
A vos bene trait are ; facerdçfum dignoicere jura »
fiat antequam accedant invicem, aut copula ma­ principibus iubrcdi elle, femoribus deferre hono­
ritali utantur fecundo poft partum . Oportet res; erga.dodos viroa elle officioii, A eorum
. quoque ut fe commeant ab invicem maritus , aftentire didis ; fuperioribus obedi re, A ipÎMrum
& uxor per nodem A diem illum, cum eorum obfequi pr«ceptis, A tanquam divinum jus A
baptizantur fihi io Spiritus fandi reverentiam A legem obfervare . Tenentur prrterea fuos be­
venerationem , quia Spiritus fandus defeendit ne' inflituere liberos, eofque docere , quodnam
Iu per aquas, in quibus baptizauu infans, fuper fitillomm erga Deum officium, nec non erga
facerdotem, qui myftica profert verba, A pre. facerdotes, A religiofos viros, A ne iUoa con­
ces fuper aquas, fuper pueros , qui iis fandifi- temnant, nec verba ipforum ai pernentur , nec
catis generantur aquis, A facro chrifmatcbcne. fe ingerant A intrudant, prrcipiendo, aut pro­
didis, defeendit etiam fuper puerorum illorum hibendo ca , qux ad altaria ecdefiarum De» fpeparentes, ipforumque ex (aero baptifmatts foute dant, id enim facerdotum eft . Qui autem ift
fulceptores, & fuper omnes baptifmati adftante». fecerit, peccat quidem, A pcenitenna ipfi pro
A fuper omnés, qui iis aquis fe afpergunr cum tanto debdn agenda eft ; quod fi facere remiefide, A cunâos baptizatùm exofculantçs, & of-B‘ rit hre fanda ïynodus
excommuniait A
&
fynodus ilium excommunicat
‘ <ιι!o benedifiionis compleâentes.
r*,k—~.
—n:» '/r.._
..... — -**··
1;- ­
anathemate
percellit
Item i............
hx omuium
mulie
rum ,4»iempe mulierum· Chriftianorum , qui’ e
*
arcendi fant infantet ah mgreffit ecclefa , baptifmatis aquis funt regenerati, funt partes ,
ut firjt pudicx, vercQjndie. & cafte , A om& de termina fufcipiendi hapufmam.
nem a fe amoveant rmpudicam A tmpuramconverfationem, A virorum colloquia.* 'ne fint ut
CAPUT
X.
extranee, A barbararum gentium mulieres.Te­
Nati benedidionem fufeipiant fecundum ec- nentur infuper fe caftas fervàre , A ab omni for­
ciefix legem A conftitutionem , nimirum poft nicationis A adulterit labe A ' fufpicione alienas
quadtagefimum a nativitate diem, nec ultra hoc A averfx dTe.* quemadmodum A viri . Illegiti­
tempus differendum eft , fed baptizentur A Chri. ma ne contrahant matrimonia , (icuti faciunt
Iliam /fficiantur fine ulla cundatione, utfacram gentes, nec ad ullum fornicationis accedant fe­
fufeipiant euchanftiam & edant panem & bi- ints , aut concumbat cum mulieribus fibi fimilibant vinum, qu« funt caro A languis domini but, nec fraudent maritos vel in 1«, vel· in re
& Dei noftn jefu Chiifb , qur dedit omnibus, C quapiam alia; Ipfarum quoque eft curam, habe·
nobilibus A ignobilibus, ingenuis A fervis, re­ re orphanorum trtriuique fexus , quarum fidei
gibus A plebeis, iri remiftionem peccatorum, id concredit illos Dout poft parentes, & quidem
eft fandificationem , qua illos fandificavit. Ve­ in illos liberate» efle debent, ut in filios lues .·
rum li nato timor aliquis inflet mortis ante in mafeutos benignae & faciles; faeminis ne vim
quadraginta hos dies, introducatur in ecclefiam, inferant, aut opprimant; it quidquid bonoium
icihcet cum alia muliere a matrç ,* A baptize­ habent ne eis detrahant, nec proprios filios eis
tur , A fi per unam horam anie mortem , vel préférant tam in cibo A potu, quam in veftiplus, aut minus, quia ita Scriptura. dicit: Qui tu . Illorum conforment mbres , A in timore
non regeneratur ex aqua, A Spiritu fando,non Dei inftttuant, & erga eos fe gerant , ficuti
ingreditur regnum cœlotum. Si vero nullum in­ praecepimus. Quxcumque autem mulier Chriflet mortis periculum, ne introducatur 111 eccle­ fliana , quae aliter fecerit, aut opprefTent orphafiam, neque baptizetur, nifi fecundum (latutum num , vel orphanam, quorum cura ipfi commit*
ecdefix catholicae, A apoftolicr. Si auiem con­ fa eft ex Dei praecepto , nec bene fecerit eis
tigerit, ut moriatur puerpera , expolire la venir iuxta
tuxta Dei mandatum, fcijt
(ci>t, &
A certo inielligat,
' odio
■· gignam
;w
~ “ A pro certo ‘ habeat
i
aqua, A novo ferali amifiu involvatur, ahifqueDfc rDei
elle,
induatur veftimentis ab. iis, m quibus peperit , filios luor, iifdem poft fe obnoxios fore rebus,
& efferatur in ecclefiam , & preces pro illa ex & neceflitatibus, & eodem modo Dei petrnifmore fundantur , nec ullus Chriftianos pro im­ fu ab aliis tradendos . Porro fideles mulieres,
qux 'Dei obfervant hoc pneceptum erga' orphamunda illam habeat.
nus, & crphanas, fua compleditur gratia Deus,
fc mundana elargitur cis bona , nec vanos ea­
Lex jaftitia Deo debita ah onemhui
rum reddit labores, A ab omnibus calamitati­
Chriflianis .
bus liberabit illas, & optimam curam geret ‘er­
ga filios & pofteritaiem ipfarum·* dimittit eaC A P U r XI.
rum peccata. it iuam gratiam elargitur ei$ in
Exigu m primis a cunflis Chriftianis Deus hoc & alio feculo, it pro fuis filiis exorantes
Exigit
ut fint humiles, iufti, «qnitatis fludiofi , fidei exaudiet.
& promiflorum obfervatores, ac mmitne fallaces
aut fraudulenti . Exigit item ut parentibus ob­
Conflit utio cie monachii.
temperent, ac ut in eos fint benefici , atque E
ut erga omnes homines «qui fint quibufaimque
CAPUT
XII.
in rebus. Honorandi etiam iis , A fubveniendi
Monachorum qui Chrifti militir funtadferifunt avi , patrni, avunculi, fratres, forores, mapti, A ejus funt bellatores, A nigris ve ft i men­
terterx A amite, itaut fi quis iftorum in cot
tis
ornati & armati, atque crucibus inftrudi ,
poris incommodam valetudinem, aut animi in­
firmitatem inciderit, illi fubfidio veniant, Aiu- officium erga Deum eft, ut fint ingenuo cor­
ftentent. five grandaevus ille fit , five junior , pore , A cafti, A ne proferant ore fuo quicnec eis penitus defint in quibufeumque neceifi- quam obfeoenum, aut inhoneftum, nec facnlartbus feimmifceant negotiis; nec habitent cum
tatibus aut aegritudinibus. Tenentur etiam Chri­
ftiani omnes ex divino ftatuto fuasdiligere uxo­ mulieribus, neque cum eis converfenuir , aut
res, & optimam cum eis intre focietatem, fer- frequentius confabulenrur, nec fzcularium imiten-

1Ο4<

Λ Μ Ρ ΐ/ί)$ Si M A

COLLECTIO.

1041

tentur'opera, aut fimiiia facjaqc ; fed orationi- A pKctci ea rafttflimi facerdoies Dei «Aium mini­
bus, & jejunio perpetuo incumbant, Ac hoc fe , ftri, 'oportet ,ynec fiat' in mulieres propenG ,
n\uniant prufidio ad expellendam longe « fe nec eu ducant in matrimonium, nec fmt defornicationis concupifçentiam.
diti facultatibus accumulandis, aiit liberis,pro- creandis, ne uxorum, liberorum Ac facultatum
cura , Ac moieftia didenti pofthabeaiit fminiCe*/iii*/ie Je net*iflib<te.
fteria ecclefiatum Dei, Ac debilis defiat officiis
Ac'muneribus. Si quis vero facerdos utcu nque
CAPUT
XIII.
mifcnerir Harum , Ac caduca junxerit perma­
Moniales - perpetuo * jejuniis dent operam , nentibus uxorem, ducens , liberos fuEipicns
nec cedet ab carum oribus divinaliudaiio/'nc Ac accumulans , id moderate faciat Ac intra
aditum jnveniat jn eis inimicus ad deripiendas modüm , ne defit fuo officio -vrga Deum ,
eas mundanis concupifccntiis . Moniales quip- Ac fibi concreditam plebem . Si autem, coutim
S: femper orare, At jejunare ex· ipfo fuo in­ ?’at , ut uxor ejufmodi facerdotis impudica
itu to tenentur; nec 6ης,v ur far cularet, dedite
it , nequam Ac adulteriis dedita , remittat
carnalibus voluptatibus Ac concupifccntiis , fed B illi nuncium , Ac ecdefia Dei fit contentus ,
diu noâuque fe' exerceant perdiligenter in iis,, Ac hac una conlblatione fc leniat loco tanti
ad que fe ipfes obligarunt, nec (int ut ilis, infortunii Ac 'calamitatis . Si autem contingat,
que poft mundana currunt lucra, & pauca iu- ut e vita difecdat uxor facerdotis , aliam ne
crantes multa amittunt, nimirum animdrutn , ducat , né videatur reverti ad pueritiam Ac
dt fpirituum ingentes opes r Similes enim mo- fuam parvipendere dignitatem , atque carnales
. nachi, At moniales, ftulti At male fani haben­ appetere voluptates Ac fuo deeffe muneri erga
di funt profcâo , quandoquidem femctipfos Deum; Verum futtineat Ac contineatfc, Acecfeduxerunt , mundanis renunciantes eoncupi- clefia Dei fit contentus loco fponfie Ac prolis.
fcentiis , Ac angelicum alTumentes habitum , Item fi accidat, ut aliqua facerdotis propinqua
tum vero in iifdem mundanis volutantur vo­ in adulterio dcprehenfa fuerit , vclut mater ,
luptatibus, concuptfeentiis At blandis illecebris, foror, filia, firater, aut alia qurpiam pertona
cvaferüntque fic improbi mundani, Ac ad aliam illi fanguine conjunfta, fives mas ille fit, five
4 vitam minime idonei, aut digni, Ac duplicem fermina, caveat ad ejufmodi pertonas ingredi*
meriti funt pcenatn.
monadicum,
.'
. Illi porro qui.aut
familiaritate uii, aut convivam efle , aut
ut par eft, obfervant inftitutum, Ac certaminaCullo modo e?s frequentare, donecadferedeent
fubcunt pro Deo in monafticis difeiplinis, Ac Ac agant ptrnitentiam , ac bene audiant . Et
ad finem ufijuc fuftinent, magnum confequen- quidem
■
- ab
■ eorum converfaiione
....Ac contu­
fi
tur Ac premium, Ac inercedem , eruntque ut bernio minime fe continuerit, illorum facino­
angeli Dei , fedebunrque coram magno illius rum particeps efficiatur , proindeque prohibea­
throno fuper fedes lucidas, Ac vocem audient tur minifterio , aut refipilcat, ne fcandaium
laetam.
<
creet iis, quibus prtreft Ac facerdotis illis fungi­
tur munere . Qiinimo facerdotis officii en ,
tam propinquos, quam alienos adulteros Ac moe­
StetKte ficerdetM* & nid ipfi debent, &
chos exhortari Ac ad poenitentiam adhortari ,
qittd tUif debetur.
divinis prolatis fcripturis, ut fic forte ad me­
liorem redeant fingem At milerioordiam con\C Λ P U T
XIV.
fequaalur, nec finantur perire. Oportet etiam,
Oporteruit Chrifti fidelium faccrdotcs , qui ut facerdos fit pallor fuo gregi invigilans Ac duDei ierviticb lele^addixeruni , adimpleant offi- bios
___ ...in fide
_. ____
_ &
_ _________
confirmet
corroboret, , _.Ac ..fi ....
qua
cium, ad quod coofecrati funt, proindeque fan- D controverfia orta fuerit inter ejus cives, velcirôi, & elerii ab hominibus nuncupantur , Ac ca religionem, vel circa conventionem aliquam,
ut qux grata ei funt exequantur tanquam pna- aut tranfaftionem, fuam interponat operam Ac
. feâi atrio fanâitatis ejus, Ac ecclefiis ejus pr«- concitatos conciliet animos. Quamobremopor­
pofiti. Et quidem convenit illis in primis, ut tet ut facerdos accuratus fit difpuiator , Ac in
enixe operam dent divinis laudationibus,, Ac controverfiis dirimendis bene peritus , ut quas
canonicas orationes perfolvant Ac fupereroga- dubia funt in religione , Ac in controverfiam
rorias ne intermittant, Ac finguli ea, ad que veniunt , tam inter viros , quam mulieres,
promoti funt, diligenter fervent, At fincero ob- facile decidere poflit. Si autem mali aliquid,
fervent corde Ac dignolcanr. Si quis autemeo- aut litis acciderit inter virum Ac uxorem, ut
rum gravitate, cordis Ac mentis oscitate, Ac igno­ animos reconciliet , totis viribus enitatur .
rantia praditus fit, afliduam Ac diligentem na­ Nec fit facerdos vinolentus , neque caupo ,
vet librorum le&ioni operam Ac (ludium , ne . neque tabernarius, neque delator, neque qua­
careat iis, que opus tant ad fuum minifte· druplator , neque illufor, vel derifor , neque
rium obeundum . Ipforum quoque officii eft _ calumniator, neque
b
_______
,
facinorofus, neque
exotas,
ecdefias frequentare, eas adire publice oratum E neque effeminatus, neque leno, neque ludifimedia node, fummo mane,
ad occatam fo- cator, neque aleator, neque publicis principem
lis, tabente die, Ac node ingruente . Oportet implicitus negotiis, nequepercuflbr
“ , nequefufetiam, ut mundi fine corpore, catti in mem­ peftus, neque fufurro , neque maledicus, ne
bris, ventre continentes, nec ad ea fint pro­ ludibrio fit Ac defpaftui , nec quempiam irri­
clives , que luam ordinem non decent, nec deat , neque dagitii alicujus & fccleris nota
cibunr wt potum fumant cum delatoribus , inuftus, neque fefpeâe religionis At fidei , vir
vinolentis Ac federate vita hominibus Ac fad- unius uxoris, npn bigamus, aut trigamus, eut
norofis, nec in flagitiofi alicujus domo, Ac qui qui ancillam duxit, aut affinem , vel coafimturpitudinis fit inuftus nota, ne obloquendi Ac cuineam, np feandalo fit plebi , cui praeft Ac
detrahendi dent plebi anfam , eorumqne apud lacra adminiftrat . Oportet quoque , ut inge­
iplam minuatur exiftimatio Ac authoritas. Sint nuus fit facerdos, non autem ferve*, vel ex
Cteeeil. Generni. Tom. II.
Vw
fer-

ie4}
CONCILIORUM OMNIUM
ι·44
fervili genere; huc enim lege fancita Gmt fa-A opera ft fafta illorum attendatis , quia opecerdotibus. Oportet etiam ne tonfor fit fit- rum, ft feftorum
fàftorum fuorum rationem ipfi foot
-- 1-1Î
-- ------■
cerdos, vel chirurgus, aut ferramentarius, nec reddituri,
veftram
vero-----------------------------eft eorum audire pnejurator, nec mendax , nec latrocinii fufpicio- cepta, &
ft ex corum
eorum ore ilia
illa excipere cum fi­
ne notatus, tie fcandalo fit plebi , cui pneeft de. Tandem o facerdotum & monachorum ce­
ft facra adminiftrat. Neque fas eft, ut ad fa­ tus ne repuerafcat is , & ad pueritia mundi re­
cerdotium promoveatur, nifi qui in clericatus deatis opera; fed eftote paftores curam haben­
inftituto ab incunte anate nuvitus ft inftitu- tes gregis veftri , pingues tuentes , macilentos
tus eft, ejufque novit leges, ft minifterioalta­ alentes, confraftos alligantes, fcabie laborantes
ris navam dedit operam. Porro fi nccefle fue­ inungentes, fœtus humeris portantes, ut fide­
rit, laicorum aliquem ad facerdotalem promo­ lium gregis ctefoat & augelcat numerus. Qua·
vere ordinem, & fojBi fpeftati eligant facer­ mobrem veftram impertite bencdiftionem om­
dotum feniores ftfpondeant pro illo, ft inter- nibus fecularibus utriufque ferus, qui operam
rogent feniores fscularium, qui hujus familia­ navant orationi, jejunio, cetcrifque bonis ope­
ritate ufi font, ft cum illo converfati , de il­ ribus; & orate pro iis qui eleemofynam lar­
lius vita ft moribus, ut in omnibus perfeftusB giuntur, errantes reducite , docete ignorantes
ft abfolutus comperiatur. Nec promoveatur ad & qui orare nelciunt, ne fint coram Deo ut
tertium ordinem, nempe diaconum, vel ad fu- muta jumenta. Avertite ftultos a fua ftultiria,
periores, ideft presbyteratum, velepifeopatum, peccatores exhorremini, ut fe a peccatis- con­
Îui puer fit «tate, aut intelligentia, neque de vertentes refte, & probe convertentur cum ho­
de male fufpcftus, neque mente captus , aut minibus, & a vitiis & iniquitatibus recedant ,
membris minutus , velut monoculus , arcus , fit copfugiant ad opera virtutis , fefeque iis
furdus , claudus, neque ajrera manu mancus, ne­ ornent, vos vero ante hssc omnia a vobifinetique feprofos,nequeelephantiafilaborans, neque pfis incipite, & his omnibus virtutibus vos exor­
vitiis aliis, aut facinoribus notatus; fed ille ex nate , ne fcandalo istis aliis, & veftra apud gre­
laicorum numero eligendus & promovendus eft, gem diminuatur fides, exiftimatio, & authoriqui fanus, ft integer eft tam corpore , quam tas.
animo ft fide, & in fuos beneficus . Nec du­
cat iacerdos viduam, neque dimittam , neque Slpitl Dee Jekeeter pre definitis, & fee retient
edeenie e/i Leredites.
adulteiam, neque maxham, neque impudicam,
aut impudentem. Nec ebriofus fit feoerdos oportet, neque feditiofus, aut litigia adornans.
CAPUT XV.
Suas quoque pro plebe interponere debent lacetdotes preces, & diu noftuque, uti par eft,
Deo debetur defonâi bonorum portio, quia
pro illa orare . Vkiflim debitos honores, & dsarsm eft terre & plenitudo e]>u, ft omnia boobfequia plebs illis deferre debet ft jura agno-- na font commodata hominibus ad vitam tradufcere. Sacerdotum groventus ex ecdefiarum Deii cendam. Morte itaque oppetita, domino Deoj
bonis attribuendi fiat fingulis annis ad viftumi cedit homo terrena omnia , domefticos , libe-/
& veftitum; moderate tamen, ac fine ulla pro­ ros, & quicquid bonorum eft, ita ut nihil hinc
digentia, aut profufione, ut divinis officiis ini illi comitetur. Decernat igitur Deo portionem
aedabus Dei vacare femper poffint. Porro fi te­ aliquam ex bonis, quas illi largitus eft in here­
nues extiterint ecdefiarum Dei proventus ali­ ditatem , quemadmodum harredes inftituit filios,
quibus in locis, fiecularcs tnpfe fuccurrere debent ve! parentes, vel propinquos fit proximos aliquos :
facerdotibus in neceflitate conftitutis; etenim fi hinc enim maximum coofequitur homo ille pre­
divitum eft fubvenire egenis, multo magis fa­ mium, peccatorum remiflionem, & cum nducerdotibus.
1Dcia fefe fiftet coram tremendo Dei throno in
Ceterum utriufque ferus Chrifti fideles fuas die remunerationis. Illi autem qui hereditatem
preces fundere, & facrofanftum miflie facrifi- bonorum , nimirum Dei, & defondi lege , &
cium audire debent flantes, laudantes & fuppii- obdormitione mortis adeunt, gratias Deo age­
ces, animoque prscfentcs: Caveantque eo tem­ re debent pro bonis illis , in quorum partem
pore ne blalphemi fint in Spiritum fimftnm , vocati funt, iiique utantur in charitate ftobfecolloquia mifcentes prophana, aut de facerdo- quio Dei. Si autem pro iodivifo inftituti funt
tum, qui pro illis exorant Deum, exiftimatione hsrtdto, fise nullo fafto teftamento fuo jure
detrahant ; etenim h®c diaboli funt tela , que fuccedunt defiinfto, dividant hereditatem inter
in Chrifti fideles tunc jaculatur, ut fic eos pri­ fe fecundum legis ft equitatis prascepta.eemo­
vet praemiis ft frudibus orationum, ft laudum rem. Porro fi avaritia & aviditate diftenti in­
quas occinunt, aut abftrahat eos ne attento ter fe non conveniant, adeant fimul judices ,
adfint animo dum fiacrofanftum celebratur mif­ qui in divinarum feripturarum & legum leftiofs facrificium; fed ut vacui abeant inde. Chri­' ne ftudium , ft meditationem impendunt, ft
fti fideles cum quempiam concionem ad vos Dei funt vicarii, ut dijudicent inter eosfecunhabentem ex divinis feripturis auditis, auribusE dura leges veritatis ft equitatis, ft friat unuf& animo verba illius excipite, ftacquiefcitedi- quifque
'r
r
» ft
- acquicfcant judicio
quod' fuum
eft,
ftis, quia nihil is a fe ipfo profert, fed ex Dei ft patienter ferant, juxta vere religionis prevos tunc adhortatur feripturis, proinde ani- cepta, amoto omni mendacio ft fraude, vel
snum ad opera, ft fafta eorum nê attendatis , dolo, nec praeferatur major minori, nec minor
quia operum, ft faftorum fuorum rationem majori.
ipfi funt reddituri ; veftram vero eft , eorum
audire difta ft verba exc.pere . Chrifti fideles
mandata obfervate fecerdotum , etenim hec
vobis mandant ex vetbo veritatis, quemadmo­
dum in fua lege pneccpit eis Deus , adeoque
ex illius lege hax percipitis, nec animum ad

c

Do

AMPLISSIMA COLLECTIO.

r/.r.

104«

A Oratio hons none peribhrirur co tempore,
quo Dominus nofler Jefus Chriftus ex cruce
friuMgnUif»
depofitus fuit, dt de diabolorum triumphavit
poteft atibus, fregitque portas aeneas, & ferreos
CAPUT XVL
vedes in libertatem vindicatis in inferorum carPrimogenitorum officium eft, matnun, fra­ cere detenti*, dc ab eorum tormentis laxatis
trum A tororum curam habere, quiatâuAi funt creaturis. Et eft tempus quo Latro qui ad do­
coram Deo dc jufti, ac legitimi parentum fec- mini dexteram crucifixus erat, dum in cruce
ceflores dc propinquis prsteâi, comitantes eos pendebat, petiit, ut illius memor effet in regno
Dei ope dc tcienria. <&i autem primogenituram fuo, dc meminit illius , dc ex ceteris homini-,
fortitus cft, Deo obfequi, & eum timere ap­ bus primum in Paradifum mifit ■ Qyamobrem
prime tenetur & debet. Idcirco omnes qui in orate hac hora, o Chrifti fideles, fidis animis,
patris locum fuccedunt, & altis praeficiuntur , dt petite quia confequemini petitiones veftras .
Oratio ad vefperas perfolvitur eo tempore quo
ad hfc quoque omnia obligantur.
de frendunt angeli Dei ad cuftodiendos omnes
Or tratimihi/j rarttttt^ne cognitinnt, adruas Bdormientes, dt fomno fopitos a tenebris noftis,
dc ab hoftibus diaboli, & alcendunt angeli diei
tenentur fidele.·.
e terra abeunte die, & node ingruente . Hoc
tempore aperiuptur januc ccelcrum , quamo.
CAPUT XVIL
brem orate dc petite, dc dabitur vobis. Oratio
Omnes Chrifti fideles ad feptem tenentur dormitionis cum cubitum itur, eft conflictio
fingulis diebus orationes, incipiendo a vefpere, dc lex apoftolorum, patrum, dc prophetarum ,
iacra afferente feriptura.* Fattun^ite efi vefpere dc cft maxime juftis, probis hominibus dc mo­
tf mane diet tenue t initio fumpto anode. Ideo nachis praecipua , dc quidem orantis hac 'hora
prima oratio eft ea, que dicitur ad vefperas ; exaudit preces Deus. Oratio medie noâis eo
fecunda eft oratio dormitionis, ideft antequam perfolvitur tempore, quo Dei celebrantur lau­
eamus cubitum , tertia oratio media nodis, des ab omnibus cœleftibus , terrenis , fpiritu ,
quarta oratio matutini, quinta oratio hone no­ anima, corde, venis, nervis, frudibus, foliis ,
na . Monachi porro obtervantiores fe fe fla­ arboribus, arbuftis, fceno, herba, nec non ab
turo obftrinxerunt, has canonicas horas perfol- omnibus terre animantibus, iifqucque in mavere cum adorationibus, genuflexion»bus, pfal-<Cribus Iunt dc fluminibus. Qiamobrdm certo a
modiis & canticis ; plebs Mitem ex his tres tan­ nimo orate hac hora omnes Chrifti fideles, dc
tum periolvere debet cum gcnuflexionibus dc confequemini poftulationes veftras . He funt
pfalmodiis, quatuor vero reliquas fua fponte & orationum pneftantie, dc excellende, quas gra­
voluntate faciat fine pfalmodiis. Tres autem tuito hominibus largitus eft Deus , ut quoties
orationes, ad quas plebs tenetur , finit oratio Domini fui memores comperiantur, ejulque ce­
ad vefperas, oratio dormitionis, & oratio ma­ lebrantes laudes, exaudiantur , dc fua dentur
tutina . Qyi autem in his genufleâit, bene eis poftulata, dc peccata dimittantur . Quamoquidem facit, qni vero non, nullius culpe eft brem impigri orate fideles, nec orandi vos re-,
reus, eafque perfolvat vel flans , vel fedens , deat unquam.
vel in lefto cubans. Media autem node Deum
laudare mementote, ut veflri quoque ipfe me­
Dr jejunio , ejufattt excellentia
mor fit, dum in ledis veftris jacetis, & veflri
mifereatur, ac veftra dimittat peccata . Idem
CAPUT
XIX.
in aliis pneftate orationibus, cum veftra agitis
opera dc negotia , ut
i dum mundaua agitis , D Omnibus CU^fti fidelibus tam viris , quam
ccclcftia lucremini . De his quippe
, a< orationibus mulieribus, pueris, fervis, ceterifque aliis jejufie ait David propheta:
... Septies
c..»;.. in
— die
j:. laudavi te.
nandum ia primis eft jejunium majus, nimi­
ideft node & die.
rum per odo feptimanas , cujus initium eft po­
ft remum byemis, dc finis initium veris : fmguDr ordine & proflantia orationh.
lis autem feptimanis jejunandumeft quinque die­
bus dumtaxat, dc duobus diebus frangendum je j
CAPUT
XVIII.
junium, nempe die fabbati de die dominico
Quo autem tempore hifce duobus diebus, nimiMatutina oratione gratias Deo agimus, qui rum fabbati, & die dominico omnibus Chrifti
tenebras expulit, & caligiuem nodis, &luftra­ fidelibus facium audiendum eft hora nona in ec­
vit diei lumine terras, dc quod afeendant an­ clefiis, quoniam iunt dies fefti, in quibus hand
geli nodis, dc delcendant angeli dici , & qui­ jejunandum eft. Sabbatum eft dies feftus vete­
dem quicquid animo certo petimus hoc rempor­ ris legis, proinde facrum eo die Chriftianis au­
te, coniequemur. Oratio hore tertiae co per­ diendum cft, fed integrum illis eft, opera ferfolvitur tempore, quo defeendit Spiritus fandus E vilia ia eo fjjccre, dt frangere jejunium . Do.
fuper dife.ipulos Domini noftri Jefu Chrifti, de nyinicus vero dies eft nove legis feftus, ideoqua
Suo praeparare nos debemus ad facrofan&um mif- oportet ut Chrifti fideles
· vacent hoc die ab om­
r iacrihcium. Oratio fextx hone perfolvitur eo nibus fervilibus operibus , facrutn audiant dc
tempore quo cruci affixus eft Dominus nofter frangant quoque jejunium. Et efl dies, de qua
Jefus Chriftus, & paflus eft in fandiffuna car­ ait Deus per linguam Davidis prophetat · Her
ne , & eft tempus quo adimplevit padum fuum efl diet, quam fecit dominât ; exad/raaM/ & lute­
cum Adamo, dc ex ejus progenie fidelibus, dc ntur in ea. Si autem dicet aliquis, Davidem ios
expiavit terram a maledictione , cui obnoxia cutum fuiffe de die fabbati, huic refpondemuerat, ob Adami peccatum -, dt cft fandum illudi dc dicimus: David ut diem fidium fabbatum ce­
tempos, quo auguftiflimum Chrifti edimus cor­ lebri bat, dc magntfaciebat ex legis inftituro; hic
vero loquitur dc die dominico ut dc re nova
pus , & ejus prerioium bibimus fanguinem
Vvv i
diConeiL Generat. Tom. IL
’

ι·47

CONCILIOR, UMOMNIUM

ι·{3

dicens : EiodtMMu Û ktttmer m m , quod qu»- A
Dt PefAeie aadno ieeeftrt ti tmaûieu Chrifli
dem & veritati confenttneum eft . Atque tu
omnes dies dominici totius anni cole adi, fit vene­
fiMAeu >^· e»Mr*+.
randi funt Chrifti fidelibus. Et hoc quidem jeCAPUT XXI.
ionium Chrifti fidelibus hac ratione obfervandum eft quotannis. Abftinere quoque tenentur
per feptem fanA® quadragefim® iepumanas «
Fa&a eft inter nos maxima contentio de in­
carnibus. omnibuique pinguibus, A quo magis flantis fanât Pafohatis celebratione . Competi­
fe continent a cibo & potu , eo plus accrcicit mus enim tria prccipua orbis climata una cum
meritum juftiti® & bonorum operum, quia je­ reliquo univerfo lub fole orbe concorditer eumjunium fimile eft officinas fullonis, inquaveftes dem celebrare Pafchatis diem. Afiam vero fo»
ooonifi lotione & nimia attritione, & confrica» lam, & fubje&as ei regiones, qu® minima retioae dealbantur .* fic peccata non abfterguntur, fpeâu ceterarum pars eft, in hoc diffidentem .
aut condonantur, nifi jejunio, fame , abftinen- Quamobrem bene nobis vifum eft, ut Afiatici A
tia a concupifcentiis, puris & fupplicibus ora­ qui ad eos attinent, Romanorum , Alexandri-.
tionibus, humilitate, inedia & fictu; non qui­ Bnorum, ac reliquorum fequentes exemplum, ce»
dem pinguefcendo, & operam dando cibis, gu- teris conformentur oebis habitatoribus, A con»
Ir, gaudiis & carnalibus voluptatibus . In paf- corditer Pafcha celebrent, una eademque die,
rhate autem incumbere enixe debent Chrifti fi­ qua dominus- refurvexit a mortuis, qu® quartam
deles orationibus & pfalmodiis , & edant, bi­ decimam · horam primi menfis fubfequitur, ut
bant & Iztentur , ita tamen ut non excedant in hoc etiam <ppsre fimos concordes, unum idemmodum , & iniquitates , ac peccata admittant , cue verbum proferamus ubique de morte, Are»
quia hsrc eft magna illa folemnitas & pafcha , furreâione Domini noftri Jefu Chrifti, utque inin quo ab liofte liberati fumus, & premia ope­ converfi in eadem maneamus fide, A fanâum
rum a Deo expeâamus , fpe adepta remunera­ noftrum glorificetur fltodamentum, A ex hoc
uno opere dignofeatur, omnium noftrum unam
tion is.
efle fidem.
De iu

tetnpere jefitvt interdtanlur.
CAPUT

XX.

De fri/mkgiu fin&ennit elteruen», «tramp®
jKrihu & flatutu,

CAPUT
XXII.
Tempore jejunii quadragefime nulla celebran­
da funt, aut agenda gaudia, neque fponfalia ,
Singularum gentium locorum A altarium pri­
neque nuptis, neque pontificum, aut facerdo­
tum promotiones, neque eleâiones, neque con- matus, privilegia, A jura fervanda funt , nec
fecrationes, neque inaugurandi funt reges, ne­ ad ilia ullus promoveatur extraneus , nimirum
que coronandi, neque baptifmata celebranda , ad officia orationum A regiminis, quia haxfpequia dies jejunii funt dies ludus A mceftitix , âant ad fiogularum urbium cives, A miniftros
quibufque preces A fupplicationes diu, noâuque ipfotum altarium, nifi iidem aliquem honorare,
Deo porrigende funt. Neque etiam cuiquam ul­ promovere A fibi prrficCre velint. Neque etiam
la de re congratulandum eft. Defonftorum ta­ fas eft patriarchis , metropoliranis, epifeopis ,
men exequi® A funera non funt praetermitten­ monafterioram abbatibus, regibus, aut impera­
da, neque infantis, cui mortis inftat periculum, toribus poteftatem exercere A dominium in lo­
baptifmus. Adhuc facerdotes , feniores populi , corum cives A altarium miniftros , nifi legiti­
patres-famiiias, cundique Chrifti fideles jejuna­ mum jus ad id habeant : neque etiam privilegiis
re lingulis diebus feri® quart® A fext® a car­ Dearum ecclefiarum A altarium derogare, muta­
nibus, atque la&iciniis abftinere temper his duo­ re confuetudines, aut ceremonias, nec praeficere
bus diebus per totum annum , exceptis folemni- iliis quempiam, nifi in quem ipfi conveniunt ,
tatibus dominicis, A diebus Pentecoftes , nimi­ vel is prsficiatur, promoveaturque ab habente le.
rum qui interfunt inter Pafcha A Pentecoften, gitirunm jus, ipfis przbentibus confenfum , A
quia hi omnes font dies fefti, in quibus Chri- adhibitis teftibus, ne deinceps inficiari hoc pofftus cum difeipulis fuis converfatus eft poft re- fint. Porro ut Chrifti fideles poteftatibus fubfurredionern foam a mortuis, ufquequo afeen- jefti fint, A fuis obediant przlatis, eorum acdit ad ccelos, fedit ad dexteram patris , mifit- quiefeant przeeptis A intepdidis, fecundum di­
que Spiritum fanâum qui eft Paraclitus. Chri­ vina jura A leges a prifeis, A fidelibus fanâis
fti autem fideles, qui fua fponte religionis ob- patribus prsfcriptas A coniiitutas- Ipfi queque
fervantiz fefe addixerunt, jejunare debent jeju­ juftitiam przfeferant A zquitatem, divinamque
nium difcipulorum Chrifti, quod Pentecoften in- obfervént legem A cuftodiant, A Dei obfequanfequitur, cum difcipuli homines ad fidem in fan- tur difpenfationi, quai pr® ceteris gentibus iliis
ftiifimam Trinitatem vocabant , A invitabant , tributa eft.
in quo idem ac in aliis obfervatur cibonim de- E
De cegnitiotie fidei, ejttfyte t»*fen/»tto*e & Λ·
leâus. Scitote demum fratres, Chriftianam re­
ferventie.
ligionem totam ad alterius vite tendere opera ,
non autem ad mundana, quia reda oppofita eft
CAPUT XXIII.
voluptatibus , A concupifcentiis , adeoque qui
eam ampledi vult, bonis operibus impcnfe det
Chrifti fideles fuam religionem intelligent
operam ad aliam vitam conicqucndam.
oportet , ac bene capiant qu® fit eorum fides.
Et primo quidem credere debent in Patrem, A
Filium, A Spiritum fandum, tinum Deum;in
Patrem ut originem divinitatis , incilium ut
Verbum Dei, ia Spiritum fanâum ut fpiritum

Dei

¥
ΙΟ4·

AMPLISSIMA

COLLECTIO.
iojo
, «ni defeendit fo- Aconferta opcram ft ftndfom Contumacia ne in*
domum, celebritatibus ejus m adfionaioa, martyvrs, gradiamini .....
frqmafcit ubi vult, tb, neque funeri, vel exequiis. Qpi ad verita
tem non revertitur, nec ejus rationem habes ,
defcen- refeindite ft projetas illum. A· nefcitis , ant
ignorat» diftum illud evangtiii. ftiiiiriiwtiiw fipterr m fem, lipnm erit:tf m eoriùt Filii eccuftarec a cmafcriv, ne viderent eum oculi, quia defue Dei Chrifti, quos fuo redemit pretiofo
fi vitfem iflum, oculos in fabftamia fu· maje- (anguine, ne ngre feratis injurias vobis propter
fiatis, nrqnaqnsm ad momentum viveret foper Deum illatas, neque religraoi veftna proferatis
terraa», qaia non efl naturas concreta» fptriuia- amorem propinquorum, aliorumve ilfius domini
lem videre iubftantlam ; Ideoquc corpus affam- ft Dei noftri Jefu Chrifti ia evangdio memo______
... opera
_r________
pfit,r io quo
oftendit
«rieftia,
, ____
ut' ita il- res di&i.ftn nm pxtme t eut UAtrem , e*
tam
tam cognofceremus.
cognofcvremes. Isem
Item crucifixus
crucifixus eft
eft ia
ia fua
fua taUfumiiienm plÿfnm ear , mm aft me i'
humanitate pro fats creaturis, ft obfecatue eft gnu. Filii ecdefia Dei, cavern a falfo teftimom hx voluntati patria explens fendus, quodpe-ftnio dicendo, ft a veritate impugnanda ob aaipigit fan ferro Adam, ft proflravit hoftemejus, mi in aliquem propenfionem ft affeftum, quia
ac eadem am (qua perdidit boftis itle homi- qui hoc facit, jam fe ipfum de libro vita obnem fan natura infirmum , invtdiofe inftruens literavit. Filii ecclefia pel, a partibus flareroilli dolos, ut rebellem ft contumacem cum red- ri tatis, ft
* omnem a vobis procul...
rejicite affedem to dominum ft creatorem firom , ft, oc­ Aum, & juxta datam a Deo veritatis normam»
cultans fe fub corpore ft fpecie\ferpenris Ada- m celetis quam icit ia veritatem, quia qui celat
mum ft Evam fiib ementita nnura fefellit ) quas fait iu proximi perniciem ft damnum, per­
infirmam ditioni traditur a Deo «terne, ft opera ejusChnftus dominus divina difpenfeti
fefellit. exeerabilia erunt. Filii ecdefis Dei,mortis me­
aflumens humanam naturam diabolu
vete- mores eftote, proinde crimina quacumque ft
Et quemadmodum diabolus ex
huma- flagitia extimefeite, ft ingenui animo ft corpo­
rem hominem, ita homo noras, qui
nitas Chrifti, expugnavit diabolum ,
irritum re eftote, omnem utriufqoe evitantes labem, ft
maculam, ignem gehenna timete , vermeique
reddidit focnficlum eius , ft liberavit q
Ibrbuerat peccatum, ft pretio fui pteti
fan- infomnes, iterata tormenta, ad ultimum afpiroQtn hneau,
finem, caducas ft fragiles ipernitevotaptai
(pernitevoluptates,
£tinis redemit fuos tam fuperioris fescu uuamQt·
toros , & falutis tradidit legem, ut
.
.
,re*
anum illud m fetnpiternum duraturum ,ft Dei
linquatur deinceps legitima axeufatio .
atque gratiarum aftfo Patri, ft Filio,/ft Spiri­ famulis ingenuis animo ft corporororatum. Fi­
lii eccfefir Dei, ecclefic fauftu, fideles eftote
tui fanâo Deo unRn fiacuia. Amen/
in iis, quibus praspofiti eftis, & animarmp. veftrarum curam gerite, nec vitiofi, aut corrupto­
De Jeletenheu tf
res fit is, nec fecefliones facientes, quia omnes
vitiofi», ft corruptores odio habet Deus , ft
CAPUT XXIV.
exccrabiles ei fi|nt, qui fecefliones faciunt, ft
Nemiui proximum criminari licet, aut invi- feorfim fibi altate conftitunnt. Filiiecclefas Dei, ,
diofe eum deterre. Si quis autem Imijus crimi­ qui aliquid commodat de fuis bonis, m det 11*
nis infamia notatus fuerit, compefcatur . Et fi lud foenori, quia odio jam habuit Deus fene­
refipiicere, ft ad meliorem frugem redire reçu- ratores, nec hio· benedicit, nec benedicit eis»
bona - Porro
ilii, qui comfaverit, coarguant eum filii ecciefi» Dei,depri- imo eorqm diflipat
,... _______
_______________

mint, & e fua expellant vicinia. Qiod fi fa-Dmodant fratribus fuis io 6de, aliifque etiam pro­
cere non valebunt, ab ejus converfatione fecon- ptor Deum, fanfti Dei funtnuncupandi, &ne*
tineant, nec edant , vel bibant cum illo, aut quaquam *benediftiouibus
..........................................
& boni· caretamt. Fi­
familiaritate utantur , quia vendit fuos fratres lii ecclef* Dei, qui veftrum commoda» alicui
in fide , quemadmodum vendidit Judas domi­ quidquam, patienti animo expeftel debiti exanum , ft magiftrum fuum, iliumque prodidit . âionem, donec fetet eam efle folvendo, Me il­
Nos itaque praecipimus omnem penitus abefle e lum nimis urgeat iteratis petitionibus. Jam enim
clero delationis criminis fufpicionem. Etfi quis icitis Domini noftri Jefa Chrifti quunam fit da
c clero compertus fuerit hac nota inuftus, deji­ re ejufmodl fententia in * facrofanfto evangclio
ciatur fuo ordine & officio privetur.
dicentis: Affutihitr* efi regnem coàentm hemini
regi, 9«« vo/«u/ rarMMN penne cerne fervit fmt .
StetMtA tf ceiener eonHt.fanflena* patrum
Et veccevit n*·** eererne, pm diMuf ri dNvarmrZCCCXV1II. per meJem exhortatmii.
Ua talent* : cnm natem arn foferrt «adr reddent,
tf ceAtminefinii.

CAPUT

XXV.

Filii ecclefi» Dei fideles , ne ejus tranigrediatuini praecepta, neque commercium ineatis
cum hcrcticis exeerandis, hoftibus verbi verita­
tis, nec fimul cum illis oretis; eorumfimeribus,
aut celebritatibus ne adfitis , pejores enim hi
fimi gentibus praeteritis . Excommunicationem
maximopere timete , & eam (pernere cavete, nec
familidrttatarn ineatis cum (pernentibus illam ,
nec eos pervicaciter perte verare in hoc finatts ,
fed ut refipifccntcs poenitentiam agaut , oin nem

jnffit enm Jrmtmu ejtu venandari^ tf emerem ejete
tf fiilf , tf ΜΗΛΙΑ gea hnkekat tf rvdA . FrariE dnu aa/«w fmu ille, Arntut nem , dfeflw : Patientiam init i» AM denim, if Aeeenin reddam ti­
ki. Mifntxe antem Jemiiuu fervi illute , dmrifc
«mm tf detéinm Jimjfit ei. Egreffite rnatm ferore
ille invenit tmtun dc ceefcrvie frit, pw deMat ei
centum denarini : tf tenent frfioJut im dkmr :
redde gted Jeter. Et ρπκϊΛηι ctafrvue ejor rep­
tet tm dtctni. PetntÙM hake tant tf Anna
reddam tikt. lUe anteue noluit, fed akiit tf njtt
enn i» carcerem, dune retient debitum ■ Vtdntei
Atari* conferve e)ui ejefmJi faeimu, centonitifunt
valde tf convementet abienmt, tf narraverunt Je-

τ
1O$I

CONCILIORUM

OMNIUM

105»

wà» fa «MM fue fkit; fal ttxft favu^fat Aveftris elargimini , aut cibom putatis fitaoeMpocuin,
«ut—-s
taudoa
iu.
ri<.· £gt ntifatu fat rjvi, omv «mite fattfai cis, aut
— fit
r“1 iaborMdbw
---- a------—
—
fani, & faxatfa ή Alt fau, & irftffao. duitis, aut munera oftertis Duo, flt ab iUo /o*
>0 iu illo ultimo die metcedeas expeAaw» Fi­
lii ecdefia Det, timete Deum, ft fi quiveftntm
poxficiuQtur, aut populis regendis, sut familiis,
«w*·? Mubw,
Omw sw. Ait Mi : Str- aut ecclefiis , enitantur omnia beo· gmre , om­
vt crfatir yavsaed* eùfattt an tttfatfa , yaeav- nibus benefacere, omnefque fuo· confisere cona­
ώυώυ & tgt fat etiftritu tai? Arise fat ft. tus; ut probe obeam munus fibi collatum. Pa­
tifii, ttU fa. fantt etAtet fafa fu mtmvw terfamilias ne inis defit domcfticis , nec ^utmm
tlrtnfa ifl, vnfaitftt xxtntx & fat , & ·"* proferat alteri, illieita oc appetat, nec fibi de­
fa yne fatfa , fatfafat nfarrt olifant ligat meliores cibos, potus, autveftimcnta.Ec­
ffafatnxt mt faifit Uli faiftutt . fa fatt ciefi· reftor , ft oeconomus ne fuos (cquamr af, ft alios aliis poftbabeat, fed cum fmguvtUt Dtu fetw , aji tacwm xftrti fatü.ieftus
___ __________
Dei._ne defrandet
Hzc quidem ex fâcrofanâo evangdio plane ha· lia pro meritis agatt , Lbona
______
_______ , .

,

betis & intclligitis. Qui ergo alieno *re obftri- Beleemoiynas, & oblationes ne male, dilpcofet
dus eft , pr· oculis ponat que debet Deo , & fed
' ' jufte
' . .......................
illa io ecdefia
' impertiatur ft
* qua de­
'~
illud diflblvat, quamvis vendat agrum, vineam, cet impendat, debitam fibi fervaos partvm, nec
fruges, nec non aurea ornamenta ft vais , ac defraudet quz Dei funt, fibique fit injurius.
tenuiorem fibi, fuifque preferibat vivendi nor. Meate agitote, redores, quam raiiooam cras red­
num, & rationem. Si autem creditor debitum dituri eftis juflo judici, ubt nulla admittitur ex·
condonat ei, qui folvendo non eft, maximum cufatio, nulfat interponuntur preces, nullafufeiquidem a Deo eonfequeiur premium. Porro fl Suntur munera ; M fin<*u|i fecundum opera
a recipiunt mercedem, probi juxta bendafta,
debitor alienum « iniquis modis fraudare niti*
tur fle fohniooem cavillatur , maximi criminis improbi juxta malcfââa. rilti Ecclefiz Dei fi­
eflicitur reus .· ubi creditor patienter ferens , flt deles, quoties peregrinationem inflituitts ad oran­
gratias Deo agens fuorum peccatorum veniam dum ft vifitaudum Det edes , loca fanâitatis
obtinebit. Qpamobrem confulite vobtfmet Chri- ejus, ft Chrifti ejus velligia, otf corpora veftra
, ne obdormiatis
fli fideles fle Deum timete, ejufque cavete indi. 'cibo,
. , ft potu oneretis
.......
. . propte—
gnationem , ardentes avaritie extiogueotes in rea flt impenfiun perdatis & laborem, eritift
vobis ignes ft componite aftêâus, fic enim re-Cficut jumenta, qua edunt fltdormitant,nec-t
iiquos facile componetis mores . Filii ecdefia optimi maximi ocrimmt laudes, fed imitatore»
Dei, cui vellrum concredita eft res aliqua, aut ellote prophetarum, patriarcharum fandorum ft
traditum depofitum, ingenua fit fidelitate, rem. jullonun, fcdulam dantes precibus operam, nec
que eadem prorfus qua accepit, rationereftiiuat; vos pigeat, jejunii opem addentes , ut aflfeqoi
illius enim, qui concredita fibi fideliter nonre- valeatis qua orando petitis a Deo, ut prjfci il­
fticuit, haud miferebitur Deus, imo meritis in li julti qui vos antectflerunt, funtque vobis edie judicii deftinatur pernis. O ecclefia Dei an* xemplo. Net accedatis ad templa Dei e lon­
tillites . qui vellrum judiciis, & caufisdeciden­ ginquo, aut propinquo loco jocantes , deriden­
dis pneficitur, fecundum debitam veritatem ju­ tes, collaudantes, canentes, bibentes, ac temu­
dicia decernat, nec hominum propter Deum ti­ lenti: Si quem autem videritis ejufmodifacino­
meat reprehenfiones fle injurias, nec diftimuiet, ra patrantem, ne divertatis ad illum , quiai haac
nec munera accipiat . Quia principes qui juila omnia funt diaboli tela & machine ad intru­
ferunt judicia , fit juftitia Dei inter populum dendum pro laudationibus blafphemias, pro pre­
fulfment pondera flt fervant momerna, colloca­ cibus exccratiooes, pro mifericordia & pecearobit* Deus ad dexteram fuam in ultimo dierum Drum venia 'per gratiam a Deo eonfequendis maipfe in lucido fedebit throno fuper manfiones lediftionem & viodi&am. Filii ecciefi* Dei fanmajeflatis, enimque cum principibus angelorum. ftz, qui vcftrum jejunaverit, oraverit, elcemoVerum qui iniqua decernunt judicia, flt fuper* 'iynam largitus fuerit, captivum redemerit, et·
bia efferuntur, fit. arrogantia, fui animi fequen- clefiam aliquam conllruxcrir, famelicum cibave­
tes cupiditates & affeftus, judicia Dei, & veri­ rit , peregrinum hofpitio exceperit, carcere de­
tatem deferentes ft poll habentes, in ima detru­ tentum liberaverit, facrificium obtulerit ,aut*aiidentur tartara, cum diabolorum principibus tor­ quid ejufmodi opus juftitix preft i terit, ne gloquendi. Filii ecclefiz Dei, & facerdotes ejus, riettir, fle praedicatione id enent, ne jnanc &
ne permittatis quicquam turpe, obfccenum, aut vacuum reddat hoc juftiti* fux opus: M quippe .
fcedum admitti m domibus vellris , nec vetita ex diaboli machinatione ell, ut irrita veftra ef­
comedatis munera , flt ejus, qui vitiis, ftagittif- ficiat opera, quia Deus odio habet maximogloque corruptus eft, ne utamini familiaritate, atit nationem flt iuperbiam. Filii ecclefue Dei , fi
cum illo convcrfcmini, nec tangatis, nec coha, quis vellrum in peccatum lapfus fuerit 1 ne illud
bitetis · Afpicitc qtuefo flt confiderate quid fecit coram hominibus divulget tanquam gloriabùnDeus
Moabitis,
tem-Edus & in Deum contumax; fic enim probi omΓ
............ * Ammonitis
■ · fle
-Amalecitis
.............................
r dum
*
··"- ’· adnes ejus evitare converfationem ft familiarita­
pore '*
Moyfis,
turpia"■ in fuis domiciliis
tem .tenentur fle debent, cum Deum noa ti­
mittere non funt veriti , nec obfccenitatum eos
puduit, quomodo perdidit illos Deus, flt omnes meat ifte, nec hominum crubcfcat ora . Nihi­
ad interitum perduxit. Quamobrem, dileftiftimi lominus qui in peccatum incidit, ne dcfperet^
Dei, Deum gloriolum timete flt colite . Filii aut de Dei diffidat mifericordia fle fpemomnem
ecdelîz Dei, ne lèducat vos mundus fuis con- abjiciat, fed revertatur ad Deum , fle poeniten­
cupifccntiis, illecebris Cc voluptatibus, quia quz tiam agat , facerdoti medico animarum fuum
e di iis , ad fterquilinia tendunt flt qtiz induitis aperiat peccatum, ft puro defleat cofat, quia
obfolelcunt; Vos vero rationem prt> his reddi­ per cum Deus folus condonat, nobis oeccata dc '
turi eftis. Deum itaque afpicite, & in eo fpem crimina. Filii ecclefiz Dei , vedruniPell preces
collocate vcftram, cum elcemofynam ex bonis porrigere pro tiliis vellris ft domcftkîs , eofque
bene-

I

ioJ3
AMPLISSIMA COLLECTIO.
wj4
benedicere, ft pro conceflb vobis bonis gratias A qnicumquc ejus obfervat praecepta , & ab illo
**
* augeat illa . looge recedit, ft boftis fit illius, qui fcelera ft
anete, ut vobis benedicat Deus
ft
Ftlii ecdefus Dei, qni veftrum bona a Dei con- flagitia admittit, quibus eum ad iracundiam pro­
feratus eft gratia, Imerofqnc habet, caveat ne vocat , ft ejus indignationem concitat. Fibi ecdiris illos devoveat, ne torte exaudiatur , acci- cleûas Dei, utique alii fuerunt Deo ante vos
datqne vobb amilfio liberorum & bonorum, ft famuli ft cultores qui ab illius obedientta defeiacerbiiTHDutn cafam merentes ft defperantcs , fcentes fuo vitio perierunt . Quamobrem Deo
animas vefirm perdatb , vobia impradentibm . vcftro obtemperate, & praeceptis ejus obfequimiCavete etiam ne gloriatione «pe efferatis fuper ni, cumque timete., ne pereatis ft ros etiam.
fratres veftroc propter filios vefirm , facultates Filii ecclefuB Dei, Judati habebant (cedas carna*
aut dignitatem aliquam , quia gloriatioob pec­ lis cirrarncifionb , vos vero fideles ipiritualem
caram deperdit non fidum liberos, fed ntriufque circumcifiooem, que eft defceoius Spiritus fan·
etiam fieculi bona. Filii ecdefias Dei cavete vo­ fti tgnis comburentis ft confumcntis peccatum.
bb ab avaritia ft invidentia, quia bax duo la­ Item judasi corporalia obfervabant lavacra , qui­
cerant cos, in quibus infant, prodigant opes , bas
bos mundabantur a lotio ft pollutionibus, toti*
liberos perdunt, morte citius afficiunt ft aderunt Bque* animo ft mente intenti eram, ne aliquid
egeftatcm. Nemo veftram oculos intendat in pro- ejuimo^i eorum tangeret corpora, ft veftimcusimi bona, neque dicat.* Cur huic datas funt ta. At vos Chrifti fideles hoc multo ρτκΩantius
opes, mihi vero non item f Hac enim ratione habetb, aquam fcilicet baptifini » qu« animas
coarguere b videtur dominum fuum, qui dat cui mundat, & corpora, ft eft aqua illa munda ,
vult ft exdodit quem vult. Quamobrem fi quas ft vere pura , de qua locutus eft Ifaias propheta
defiderata défunt vobb petite a Deo & dabun. ft exclamavit dicens. Lsumhw' ΰ* tmmdi tflait . V*·
tor vobis; fimiliter ft qua funt alterius vita» , Verum oportet ut vofmetipfes contineatis aver·
quia q»fe bonorum munerum ft donorum largi­ bis impudicis ft fermonibus inverecuodfe, ft ca­
tor eft. Pariter qui ex vobb mundana exoptat, fta ab omnibus illicitis ft nefariis veftra fervetis
ut liberos, honorer ft dignitates, Deum timeat, corpora. Etenim & Judaei cum parvipendere ver­
jnftitiam operetur, Deum roget ft honeftacoa- ba legis coeperint ft onerofiora illius depofuefequetur optata, quia ea larguer cui wrtt ft ut rint, leviora qtmdam tantum ft externa oblervult. Filii ecdefin Dei, ne dxatis : multum one­ vantes, reprobi fafti funt, ft cecidit ignis devo­
ra
ris impetitum
impofiram en
eft noois,
nobb, cc
ft ana
alia tuper
fuper impotna»
impofita- rana & ulcifcens in domicilia ft liberos iliorum
que ferre non poftumus, · ft cum fins alieni aCft malediftio ficuti icitis; & quamvis fuerint povoluptaribus mundanis, fluita loqdamini . Infi- polus eleftus ft dilcdus Deo , tamen cum ad
’ - dicit hoc
L : An
*- ditiores
--------v’-------------picus enim
nobis
melio­ iracundiam illum fuis provocaverint feeleribus,
res funtr Scitote Dcnm optimam maximam ne­ perdidit eos; lie ft robis, nifi ejm obfervaveriquaquam coaftitnifl· mundum hanc nobis per­ tis pncccpta, timeo, ne accidat quod & illb .
petuum domicilium, aut «tentum, neque vitam Qiamobrem fervate, o baptifraatis filii, religio­
duraturam, neque id nobis fperandum eft. Nam sus veftna mandata, nec prxtcnnittatis omnem
fi iu eflet} utique hoc tribniffet fub fervb » munditiem lingua», corporis ft cordis, ft feiatb
fub efeftfe
eum timentibus ft prophetis , fle quod omnia qua» eveniunt Chriftiane religionis
exdufiflet prnvaricmoras, ft in eum contumaces; cultoribus, infortunia ft affliftiones deriventur ex
fed confiituit hunc mundum ftadium laboris ft contumacia ft praevaricatione in Deum domi­
certaminis , ilium vero alium domicilium beati- num fuum & religionis contemptu . Idcirco ca.
tudiob ft «eternitatis ; proiodeque fub decrevit vete , ne accidat vobis quod accidit eb, qui vos
obedientiani, ft interdixit eb mundana defide- anteceflerant, ft percipite feripturas Dei,quis ria ft cupiditates, ft faaxit illb omnia osera noda, diuque leguntur vobis. Si autem Judni
juftitin, quae funt certamina, labores, affliàio-θgloriantur de manducatione manna in deferto ,
" '.*■
-···-·
**
·*--*·
~ i vos
,
··
nes ft multiplices
tribulationes.
Porro
fan&i Dei
quidem
majus hoc habetb, nimirum panem
famuli, viri magni coofilii, & prudentia prsedi*
praedi* eucbarifticnm, qui eft panis
pai
angelorum. Si ve*
ti, feveriflune mundum ejufque cupiditatescon- ro glorientur fe tranfiuc per medium marb ft
tempferant,
jugum portatu
­
' " & portaverunt
’
, Æ* diffi
Jordanb,
id tamen non liberavit eoa a peccatis.
cile primo ft abjcftu leve, fed progrefli in ope­ At vos dcfcaodiftb in aquam baptifmi, ft unfti
ribus juftitbs leve experti funt, & fip adjuti re- efife fanfti chrifinatb-oleo, quo unffi font progtuun poficderant* eceloram, atternamqne felici­ pbetSE, facerdotes , ft rages , ft a peccato mun­
tatem, ft in hoc mundo inculpati funt habiti , dati citis. Et C glorientur Judai adverfus vos ,
quia nulla mundanarum rerum habita ratione quod dederit eb Deus terram Syria» , perdens
Detun timuerant ft manfixtam, mitem, ac hu­ ex ea gigautes, major gloria data vobis«ft,quia
milem traduxerunt vitam, ut Det fervi ft suV fpoliavit cos regno, ft dedit illud vobis, ft abtores. Infipientcs vero mundanas concupifeen- fthlit
______
9,
,
ab ____________
eis fanfta veftigfe
, _______________
ft dedit illa vobb,
ties, voluptates, calque avidecomplcftentes ,nec ftmddidit infupgr vobb quod non dedit eb in
jugum religionis poture fufiinentes, grave quip- lege, m
inrelligeretb
fcilicet
retributionem
aL
ut
.fcilicet
pe illud dtoMtunt* <uas fecuti font cupiditates & E terius vim ft sNemejn beatitudiaem, quameftfe
libidines, io omni genere fceleram ft meratorum confecuturi, quam illis non aperuit, nec in cor
volutati faut, ft loqge a Deo receflerunt , ft eoram afeendn , quam concedat vobis Deus .
praeterquam quod toto vitas curriculo in pecca­ Amen. Arnen.
ris, flagitib ft in omni vitiorum genere vixe­
runt, vituperationes ferte, ft ignominiam apud
homines non effugiunt, adhuc etiam certam
tnuu cccxrn/. i» Urh Mtuu.
Dei benedifti ft excelli malediftioncm ft cru­
csqg»qpaâeraro ·

ciatus fempiteroos fine mifericoedia in perpe­
tuum fiMbnnt. Filii ecdefiat Dei, ne dicatis ,
aut credatb, vos effe Deo proximos, alios ve­

to eju cfis hofiea, quia proximos Dei evadit,

Interprete Aiwa

hamo

Eccbbllbnsb

Maronita c Libano.

MA-

105J

CONCILIORUM

OMNIUM

105e

EJUSDEM CONCILII NICÆNI
PRÆFATIO,
SX J X

B 1C ]S

ORIENTALIUM

Codicibitt Latine donata
Ab eodem

Abrahamo Ecchellen se.

AGNUM trecentorum ofiodecim PP. con* A irarum fcintillz , quas dudum in imperatorum
cilium Nicaee Bithyni* coadunatum eft* incenderat animis diabolus adverfus Chriflianos,
gnuo dominicae incarnationis 315. Akxandii1 per mulierem quamdam, nomine Helena, que
6}6. Adami $808. qui eft annus Antiochi An­ ab ineunte artate Chriftiana fide , & moribus
tiocheni 373. menfe Junio, Imperii invidiffimi ab Edcffcnc urbis epifeopo imbuta erat , fedaConflamini cognomento magni anno 19. fecun­ tz, & extindz funt. Hujus autem incompara­
dum Ægyptios du wm wtfr Halor, aaaa J 7. bilis fçminae, & de Chriftiana. religione optime
Co^an/nu. ) Caufa autem tanti concilii coa­ meritx, gefta pleue dderibuntur in hiftoria in­
dunationis Arii fuit impietas, qui Filium Dei ventionis Crucis, quamobrem brevitati hic coti,
creaturam effe proterve blafphemabat. Hunc fx- fidentes ca praeterimus. Videns itaque Dei hopius arguit Alexander Alexandria patriarcha, & minumque hoftis diabolus hae quoque ex par­
ab inceptis non defifleatem iteris interdixit, ac te fuas firuftratas efte artes, ac ftrophas , alias
e fuo tandem dejecit ordine, in quam tum fen- texere aggreflus eft, feditiones, & fchilmata in­
ter fideles ipfos diffeminans, quod quidem ex
tentiam patres concedere omnes.
illi- ctflit
Sed rem paulo altius repetamus, ut rei caufa _ animi
—--------fententia
----------- —
-...... . Nam tales orur
melius dignofeatur. Poftquam itaque per fandif-” iunt inter fideles diffenfionest, ac diffidis , ut
perverti haeretici, quam orthodoxi,
fimos apoliolos promulgata eftChrifti lex,quem- plurcs effient
~
admodum illis infpiraverat ipie per Spiritum in diafque crefeebant adverfarii decrefcentibus
fandum, qui fuper eos defeenderat: Lex nova, fidelibus, ita ut fere eflent inftar tritici grani
inquam, & ele&a, ficut per ifâûr* dixerat pro- in amplitfimo, feraciffiraoque zizaniorum agro .
phetam, Chrifti fides invalefeere erepit, altafque Nec fane ecclefiarp Dei ifti perfequi ddiiterunt,
mittere radices, nr univerfa terra fidelibus com­ imo ethnicis extitere pejores , quippe divinas <
pleretur, floreret juftitia, aequitas , verita* , ac feripturas alicubi commutabant, alicubi addebant
relique virtutes, dejedis, ac procul expulfisd:©- eis, alicubi demebant ea loca, qurfuis dogma­
monts fraudibus, & artibus. Videns igitur dia­ tibus minime favebant: & apoftolicis traditioni­
bolus fidem veramque religionem, quaqua terra bus, & decretis rejedis alia e fuo cerebro fubpatet, extenfiim effe, ac in immenfum fere Chri­ ftiruerunr . Nec vero ab ecclefia catholica diffifti crevifte gregem atque multiplicarum .* pallo­ dcpfcs inter fefe conveniebant, fed in varias dilres, epifeopos, redores, ac elcdos Dei facer do­ fedi erant Cedas, ut haereticorum omnium mos
tes gregis incremento, & cultui gnaviter invigi­ reft.
Ptima illorum fefta Sabbatiqorum dicitur ,
lare, & munere fuo quemque iedulo fungi: re­
tia texere , itrucre technas , arma parare erepit, ex reliquiis Judeorum qui impuro corde Chriac omnibus contendere viribus ad oppugnandam ftianam amplexati funt fidem. Affirmabant quip^
veritatem, ac Chrifti fidem religionemque qui- pe sequius elle fabbatum obtervarc, veneiari,ac
bufvis poffet modis excidendam, aut labem ali­ in eo factificia offerre, quam diem dominicum;
quam inducendam er. Nec profecto vanas fuas quia eo die , dicebant, Deus complevit, abfolartes , incallumque fore laborem arbitrabatur , vi t que creaturarum opus, & benedixit illum, at­
cum ejus tempeftatis imperatores , ac principes que prccepit, ut coleretur, & requies in eo ab
ethnici effient omnes varus impliciti fiipcrftitio- operibus, & laboribus caperetur . Verum obliti
mbus, Sc idolorum toti dediti cultibus . Hinc erant ifti Dei vocem per Ifaiam prophetam. ita
implacabiles imperatorum in Chrifti fideles ex­ conteftantem: Odiobabmt anima mm fabbata vedLLcitavit iras, & furores, ut ubique cos perquiri, (Ira, & Neomenia veftra, & fafla fient mtbi.gracrudelibus tradi necibus cçptum Iit, nifi ve­. v>a. lo illo dit cejfare factam mvnm fabbata vr- «·*»ram abjicerent fidem, nifi idola adorarent, nifi1 flra, & dabofoobti legem novum eleflam , aea βabominationis offerrent (acnficia. Verum effuio> cut eam, quam dederam Mojfi fervo meo in Cbofangulne, & patratis cçdibus Chrifti fideles in1 Drtb dtt tnagnt conventui , fed novam legem eltRam
diem crcviffe obfervatum eft . Nec ingruentes mittam vobtt t Sion. Ex qua audortlate plane
etiam ctumnc , ac perfequutiones perduellium apparet, legem datam in monte Cfiureb , Moimpedimento efte potuere fidelibus, quin decre­ iaicam fcilicet , una eum obfervatione (abbati ,
ta & fandiones, quas tradiderant apoftoli pro circumcifionis, aliorumque catremonialium ,quam
titibus obfervarent : nec diftinere potuerunt pa- tunc dederat, jam abrogatam effe, iliique fucftores, quin ecckftafticas. conftituliones pro tem­ ccffiffe legem novam, quam a Chrifto domino
porum ac fidelium neceffitate conderent . De­ accepimus in Sion per fandos apoftolos . Admum miferanit illo, qui dixerat apoflolis , &. hzc afferebant Mofaicz legis ledionem evanper eo. -piorum fucceftorihus : Ego ero vobifiam gelio, & omnibus novi inftrumenti librq£p ec•ffi>e ad con/ummettonem Jaculi' tot furores , & cicfia effe prgfcrendam ,* circumcifioncm haud
effe

M

io)7
AMPLISSIMA COLLECTIO.
1058
effle abrogitam, ajufque propere· ulum, At ob-A rios obfervant (itus, ficui Ac reliquorum affrofervantiem gnaviter inculcabant. Verum hujus rum motu», quorum duôu
...Cum aAionas tamfententie arguit cos Deu» per Piophetam di­ Krant . Matrimonium illicitum omnino ducunt
cens: ift Uto d»r avaloboM· mvm* nrrv*n/<M»·
rpctuo jejunandum dicunt, omnes cibo· im­
ex Be/an - Ar Xamaa . Similia de cweroonialium mundo· habente·,* exiftimant anim omnia ani'
ufu dicebant
Pafrha juxta ve iens legis mo­ ma rationali prndua effe, uti funt olera , fe.
rem , Ac ffamtum effe celebrandum contende­ mina, fhtftus, ac ejufmodi , Ac Deum altiffibam , ex co flrophas, Λ rationes texente·, quod mum fuis ftultitiis ftulv blafphemant. Hoeofeonovum teflamentam veteri non iit oppolitutn . po<> Ac nati»itate» gnaviter obfervant , ac ma­
fit quidem quamvis itajudaizareni, fe effe ve* ximam his obfervationlbus adhibent fidem,ficut
roc Chriflianos prrdicabant. Er ht fane funt de Ac magiae, incantationibus, aflrologie, horumquibus ait apoftolus Paulus. Cmv/e «À aper» km· que duâu, & regulis judicia ferant, nenias ven­
/e, ceottt λ cimmcUbm, cum reliquis omnibus ditantes.
a quibus nos carere monet.
Sexta feâa Paulianiftarum a Paulo SamoiateSecunda feâa eft Si monitarum · Simone Ma- no diâa
_
_ Deum
________
____ tam
___ _______
. liti
efle unum
fecundum
go fuam docens originem & nomen . Hic l’an- B fubftanüam , quam fecundum perfonasdicebam ,
& Spiritus aratiam
aratri
pecunia emere , pertentare eum trinam nomine tenus appellitabant -, Ver- ’
efl aafua.
aufua. Hunc
Huac fequaces Simonem apoflolum bum neque per fe mundum redamifle, nequeex
----- --------------------.1- r-.
— ejufque
: r-------------vocabant,
aumque efle
Dei· r·,
Filium,
re­ fubftantia patris elfe volebant, ficuti nec etiam
conditam virtutem blafphemabant ; ideoque ap­ .Spiritum fandum vivificantem. Chriftum homi­
pellatum fiuffe Simonem dicebant, id eft, ♦/>·-- nem" effe a Deo creatum, ut Adam, fic quem­
dirv/rw, quia obedivit Patri mittenti illum ad cumque noflrum afferebant, Ac initium a Mdna
noflram talntem. Apoftoli vero hunc vocabant habuiffe tahtutn, qui tum per gratiam aflumptus
Simonem Magum \ quia magie operam navabat, ad humani generis falutem , hujufque divine
At multa opere magico perpetrabat mira, ac in­ gratte iocietatc fecundum amorem , ô: compla­
centiam Filius Dei diflus efl . Omnia fcriptuter csKcra fecit fibi currum, quo per aeraade
tnonibus ferretur. Hujus rerum geflaruin narra­ rarum loca, in quibus mentio fit principii, fi­
tio refertur iu libro Aâornm apoftolorum Petri lii, ejufque divinitatis, At trinitatis ahraferunt,
Ac Pauli. Sibi autem perfidi ifli evangelism et­ alia fuis dogmatibus arridentia fubftitueutes ,
finxerunt, quod in quatuor tomos fecantes , Ii- retentis tamen feripturarum titulisfit ubminibus.
brum quatuor angulorum, Ac cardinum mundi C Septima feâa Phot inia noram, qui tres diviappettarunt. Omnes magie operam navant , il. nas perfonas compofitas effe autumant, Ac comlamque tutantur, pendentia e collo geftanras fila Kfijiooe in unam coire. Horum quidam funt
effeliani, five orantes; quidam vero infuper
coloris rubri, Ac rofacci in fignum padi, ac fçSaiemani five jejunantes. Hofpites comiter ex- deris initi tum diabolo eos (educente.
Tertia feâa Matcioniftarum efl , qui affer·, cipiunt atque traftant, fit diu noâuque lacrymis,
bant tres effe Deos, bonum, malum, ac me­ & fletui funt dediti, quod Chrifli domini eoa
dium inter utrumque. Idcirco facras feripturas firmant taftimonio. afferentis in evangeho :
t ψίΜΐ inü gurithm. Veflimenii* utuntur
quibufdam in locis commutarunt ,'addiderunt!
que evangalio, At epiftolis Pauli apoftoli aliqui­ nigris. Ac omnes lugent: fi quis vero riferit.cum
bus in locis, quadam vero loca mutilarunt A- a fuo depellunt confortio.
Oôava feâa Barbarorum dicitur; qui obfcepoflolorum Aftus e modio omnino fuflulerunt ,
alium fubftituentes Adorum librum, qui faveret mratibus, adulteriis, fornicationibus , Ac omnis
opinionibus ac dogmatibus , ilhrmque nuncupa­ immunditia: generibus funt dediti ; quemadmo­
runt, L&nçtt
fait . Marcionem prine idum Ac magicis
w
artibus Ac (anguini puerorum
ad
pem nominabant apoftolorum, Simonem PetrumDid effundendo; adaoqu· horum vita turpis eft ,
t luo gradu, & ordine deturbantes . Pfalmos , ut plura referre non liceat.
quo· recitent inter preces fundendas, alios a Da­
Nona feâa Phocalitarum vocatur , Samaritis
vidis.pfalmis fibi effinxerunt . Nullam futuram non abfimilium, quia omnia immunda ducunt,
refurreftionem, Ac de mortuis jam aftum efle , ac pmïêrtim mortuorum cadavera , ut fi quis
impie docebant.
diem fuum obierit, qui ejus fepulturc curam ge­
Quarta feâa Sophiftarumdicitur, qui tenent rar, raercede conducant, Ar flarim e medio (ui
tonnas migrare vel in-jumenta, vel in homi­ efferri curant. AEKs utuntur veflimenusdumven­
nes Homines in mundo efle inftar fœni , cu­ dunt , emunt , fic quodcumqpe aliud nagotium
jus aliquid metitur, Ac aliquid nafeitur, affeve- pertraâsm, aliis dum orant. Si quis extraneus
rabant, nuflamque (ore refurre&ionem poll obi­ alicui ipforum fçminae ocaxrerit, At rem turtum, aut judicium, fed homines fuorum gefto- pem cum illa habere vellet, juxta (us religiomm mcrcedcm , ac premium in hoc mundo re- nis dogmata, At axiomata, hic corporis fui co·
cep turns.
piam petenti omnino facere debeat , At quidem
Quinta feâa Manichaeorum nomen habens a ingens praemium propterea illam confequuturam
Mane, qui drmoniacus, ac ftultus cognomina-E arbitrantur, quamobrem fornicationes hujufmobatur. Hujus gefta fi recenfere vellem , proli­ di fummopere exoptant. Futuram refurreâiptMm
xior, nuam par eft, hssc noftra evaderet prxfa- At judicium penitus inficiantur. Scabiofos , letio. Iui duo effe principia, (eu duos deos deli­ profos, ulccribdb laborantes, ac ejufmodi , at
rabant, bonum unum, malum alterum. Bonus porcos abominantur , nec apud fe habitare fe­
creator eft luminis, At bonorum: Malos malo­ runt. Pari modo e medio fui expellunt quicum- ‘
rum, ac tenebrarum, plûtes pro hac fententia que labe aliqua funt infeâi uc claudi, lufci,ari­
tuenda afferentes rationes. Adhsec nullam ho- dam habentes manum, furdi , c®ci, lippi, ac
■ minum futuram refurreâtonem, nec judicium , fimiles. Novum teftamentum auferentes aliud
nec bonorum premium, nee malorum pçnam , fibi commenti funt. Oiodecim apoflolis barba*
At ipfi affirmabant. Solem, lunam , ac lêptem ra impofuerunt nomina, vetere rameo teflamca
faneras colnnr. Duodecim Zodiaci fignorumva- to integre retento.
Xxx
DeciCttcil. (faerti. Τα» II.

>

iq59

C O n C I L I o r U M

OMNIUM

iodo

Decima fed* eft Diianitarum , qui duos ce­ Abant, quemadmodum, fic facraa libros nulla mu*
nent elle deos, unum bonum, alterum malum, titione ft&a. Verum peccatores afperiubaniur »
in quo Manichaeis consonant, quemadmodum et­ At exerrabantur, afferentes nullum effe pceniteniam Ac in terminis hotofeoporum, computes na- iic locum poft commiffum crimen , minimum
tivitatum , aftrorum , fepiem planetarum, & fi- fit illud , vel maximum ; hinc nem|oera ad poe­
gnorum Zodiaci duodecim, a quibus inferiorem nitentiam admittebant, fed ftatim a fuo depel­
nunc mundum regi autumant, & regimen crea­ lebant commercio , Ac apud fe commorari non
turis , que reftore egent, tribuunt. Neque bo­ patiebantur.
Praeter has feftas erant quoque ali« nu. 70.
na, neque mala opera in hominis efle poteftate,
& eleftione, id vero quia refurreftionem infi­ quas meminit D. Clemens epift. 1. Harum nos
ciantur, & extremum judicium. Perpetuo albis dogmata, Ac «(Terta miffa hic facimus, ne pro­
utuntur «cftimentis, arbitrantes, eos, qui albi* lixior ptatter inftitutum protrahatur hire noftra
utuntur, flare a parte Dei luminis boniqui ve* praefatio.
Hinc orthodoxi longo temporum intervallo
ro nigris, a parte Dei tenebrarum mali.
Undecima eft Arianottun, duodecima Euno- multas perpelli funt tribulationes , hinc Iaera diu
mianorum, tertiadecima Macedonianorum, fieci- B latuere volumina , hinc longo annorum fpatio
nuquarta Pauliamftarum. Iflc quidem quatuor certavere feftivitates, ac ceremoniae perplures infcftic in quibufdam conveniunt inter ie, in qui- termiffz, ut cogerentur fideles pueros baptizare
bufdam vero differunt : fed omnibus fere illis domi , ibidemque celebrare minas , ÔÇ facrificia
Arii arridet lententia. Hic autem dicebat filium offerre ob metum infidelium fimul Ac haereticoefle creaturam, cui Eunomtus fubfcripfit. Iafa­ rum, ufque ad imperium invifti(fimi, atque glocris tamen feripturis nihil immutarunt . Mace­ riofifftmi Conftantini filii Helena mulieris Edefdonii divert* fuit fententia, Filium enim con- lenas . Hatc enim Helena quamvis palam filio
fubftant ialem Patri docebat , Spiritum vero fan­ adoielccutl Chrifti fidem referarenon audebat,
dum non item, fêd elle creatum,,.& faftum·, ne res ab adolefcente ardentiori promota adimo
ac propterca omnia facrarum feripturafum loca, tam fibi , quam Chriftianis ceteris periculum
que Spiritus fanfti tpflatitur divinitatem , *b- crearet apud lubditos Ethnicos jamdudum in Cbrifti ecclefiam furere affuetos . Qtuunobrem rem
rafit.
Decimaquinta fefta Montaniftarum eft a Mon­ totam- Deo optimo maximo committebat , fpe
tano , qui etiam Mari amitas dicuntur ; nam ob maxima dufta, quod ecdefia: tandem aliquando
maximum, quem deferebant Mariae honorem , C provideret. Hinc juges ad Deum pro filiofun& reverentiam, deitatem ipfi conferebant. Affe­ débat preces, jejunio afliduam navabat operam ,
rebant praeterea 1 Archontum cum' illa commer­ deemofynas elargiebatur , fupplex viros fanftita.
cium babuiffe, ex quo Filius Dei natus eft . te infignes adibat, ut Deum enixe precarentur
Plura mire fabulofa, Ar ab omni veritate alie­ tam pro filio, quam pro ecclefis pace obtine ti.
na, imo exeeranda fuis immifeent hiftoriis. Le­ da . Et fane incaifi non fuerubt tantas mulie­
ge fauci tum eft apud eos, ut quater celebrentur ris labores , inanes non fuerunt preces , ac vo­
in anno jejunia, lingula quadraginta dierum fpa- ta quandoquidem non folum ad fidem conver­
tio. Scripturas immutarunt Ac ifti, atque corrti- tis eft magnus Conftantinus, verum etiam poft
pcruDt, ac luis accommodarum fic dpgmatibus, coQverfionem nihil amplius illi cordi erat, quam
Ethnicos , Ac Judaeos ex imperii fui ordinibus ,
fic affertis.
Decimafexta Titnotheiftarum fefta eft .' Hi Ac gradibus amovere, Ac exaltare fideles . Nec
vero cum fidelibus orthodoxis in omnibus con­ tunc minorem mater pneftabat operam , imo
veniunt , nec catholice adverfanttir religioni , Hierololymam ftatim vota exfolvens fu* prope­
aut corrumpunt icnpturas. fed hoc unum ipfis rat , ac ut grati*s pro tanto beneficio Chrifto
erat proprium, quod divites, fic opulentos con­ D domino ageret in locis illis , ubi tot pro nobis
temnebant, fic rejiciebant, rationem fiifti texen­ pertulit paffioncs. Nec etiam taotz mulieris hatc
tes ex evangelio dicente: Ejiote tt vducree ceeli, pietatis fuit meta: fed magnificentiflima erigere
qua neque ferunt, neque metuat, neque reponant in templa aggreffa eft in loco fepukri , ubi domidus fe pul tus jacuit ; & Goigothz , ubi cnici fuit
borrtu, fir pater vefler altt eae . Ulterius hanc
fuam confirmant fentennam ex illo domini ad affixus : in ccrnaculo > ubi pafcha comedit cum
diicipulos afferto; tioiite hebere poffeffionet , neque difcipulis: ubi natus i ubi ad crelos afeeadit : ubi
veflimenta, neque domKihum , neque ocreae , neque miracula perpetravit drverfa: eademquè pietate,
ac reverentia erga eumdem dominum muros io'aUeot , feel paupertatem ajftemite i>obte . Quicumque itaque tuis efferebatur divitiis, aut his glo­ ftatiravit Hirrufalem . Dum itaque hare magno
riabatur . principem non patiebantur. Monadi­ pietatis ab Helena fierent apparatu,'adiit ipfam
cam vitam laicali ita praeferebant, ut exiftima- Hierofolymorum epifcopus, virfanftitate notus.
rent, quod quicumque hoc non amplexatusiuif- Ac ait illi : Ad qnid tam fuperba rfta extollis
fet inftitutum , pariem non haberet cum Chri- cdificia? Ad quid tantus auri, Ac argenti cadu­
fto. Hanc fuam fentetitiam confirmabant ex il­ cus ornatus? Pro certo habe, Ethnicos aliquanlo Chrifti domini in evangelio afferto. Sluicum- Edo poft nos vetuuros, atque haereticos, Ac pireque non accipiet crucem fuam·, & fequetier me, non valituros, nec fuas folum preces in hia macnieft me ehgnuj, Cui confido adamuffim obtempe- ficentirtimis templis porrefturos, £sd Ac myrtss hos
deftrvfturos , ac terram evejffuros ad peequirentabant.
Dccimafeptima eft fefta Novatianorum , qui dum aurum, Ac argentum, ac quidquid portioFi
·«>·,«<, id eft mundos femetipfos appellabant. his locis imperiali liberalitate coruuhfti . Idcir­
Ifti lavacris, purificationibus , ac jejuniis, jugi­ co fuadeo , pientiffiraa imperatrix , ut pro his
ter operam dabant , vel fi minima contrefta- fuperbiffimis templis, quas ex lapidibus engis, Ac
rent, przcipue cum corpus exonerabant. Reli­ & ingentibus (axis : pro caducis hi* Ornamentis
gionem ceteroquin , ac fidem integram ferva- •uri, argenti, ac pretiofortun lapidum , animas
«klifi1 Coteieiiu, tota. t. Momini. EcJ. Gr«c. p»|. /t). logi vult Ariienirm A',£·>>«.

lotfa
AMPLISSIMA COLLECTIO.
1061
edifices homiaum, qua innumere propemodum A ftis principium vite vitam habituris, ac perditio
vel infidelitatis tedudionibus obrute luflocantur, perituris ex Det
~..............
ecclcfia . Ad veftrum confifto-

•

vel lierefeos crcitatc perculte e redo deflediunt riuin admittatis velim cos haereticos, qui mini*
tramite , aliene ί·Λ« funi a vera divinaque fi­ me facras rejiciunt feripturas , ncc veiba com­
de orthodoxa . Hec vir fanftiflimus maximis , mutant, caique recipiunt, fed tantum in aliquo­
& efficacibus mfinuavit imperatrici rationibus , rum Jocorum fcnfu & expolitione hurent , ut
•c pig'bus psecibus, dt fupphcatiooibus inculca­ fux fidei ac dogmatum rationem reddant . At
vit. Que quidem cum hec percepiflet a fando eorum , qui fidem orthodoxam , & apoftolica»
viro , orthodoxe divimeque fidei scio commota traditiones oppugnant, fcripturafque corrumpunt,
eft, quod animadvertiflet plurcs ortas fuifle fe- /addentes, ve! diminuentes ad veflrum conven­
&as. que Dei eccleûamubique exagitabant. Fi­ tum nemo admittatur, nifi prius refipuerit, poe­
lio itaque lextemplo perfer ibit, ut eccicfie Dei nitentiam egerit, luerefira abjuraverit. Tunc eflatui provideret dicens; quemadmodum Genti* pifeoporum primates benedictionem, & optimam
les , ac Judaeos ab ordinibus tui imperii amovi- a Deo renumerationem imperatori deprecati funt,
fli , ita rogo , ut haereticos quoque ab ecclefia ob maximam ac fedulam operam , quam in fiDei, dc fidelium conforrio removeas, & fchif-Bde promovenda prcftabat; horumque exemplum
mata tua componas auftoritate, ac perverfos ad ceteri fequuti faufta omnia illi acclamaverunt .
fidei veritatem redire cogas . Acceptis Conftan- His peradis difeeptare coeperunt cum haereticis
tinus matris literis, ac aliunde folicitatus etiam & hypocritis , perduravitque hujufmodi congretpropter Arii pnefertim impietatem , quamobrem fus trium annorum fpatio , ur coafti fint illi
. fidei correptus, zelo ftatim feribi julut per uni- ore veritatem fateri : quae vero corde &. animo
verfum imperium , aliafque orbis provincias ad fovebant folus novit Deus . Defcriptum autem
patriarchas, métropolites, & epifeopos, rogans, eft quicquid cum hereticis, & fidei impugnatout omnes Nicer Bithynie congregentur adfla- ribus difputatum eft, dt quicquid patres inter fe
bilienda, ac decernenda, quas fidei funt, & ju- colloquuti funt , atque dikuflerunt, quadraginta
ftitus, ut omnes in unam convenirent fidem re­ libris. Singulorum vero fandorum patrum promoto fchifmate &. religionis diflidiis . Tempus feflioaes, fermones & fententir aliis libris quin­
autem hujus conventus ad anuum condixit , & decim, qui nomine apofiolicarum diguoicuiiiiir,
menfes duos poft datas literal. Con veneruntque confervanturque in ecclefiafum bibliothecis . Si­
ad condiftum tempus 318. epifeopi anno Ale­ quidem h*c omnia deferipta funt , dt per umxandri 336. qui eft 673. Antiochi Antiocheni,!C verfas orbis terrarum provincias promulgata, pre­
& Chrifti domini 317. nona die menfis Junii , fer canones dt conftitutiones, qui aliis libris tri­
qui Ægyptus Hatur dicitur , Erant, autem fan* bus 'bongeili fiint, ex quibus compilata funt ea,
âiflimi patres ficut angeli Dei virtutibus fulgen­ quibus Chriftiani indigent orientales, & efl hic
tes , & ficut aftra inter mortales omnes fplcn- liber. Nam infinite funt propemodum conilitudentes, nec ullus fere eorum erat, qui aliquo, ttones , quas condiderunt patres ilh Imperatorivel pluribus corporis fui membris non eflet cau­ bus , regibus, facerdot ibus , principibus, judici
fa fidei mutilatus : aut aliquod conflanti» fu» bus, reftoribos, & provinciarum przfidibus , ut
* figrtum non pnefeferret . Inter hos non ad­ fingulis expedit regionibus fecundum incolatum
fuit Julius Romanus epifcopus ob aetatis gravi­ more», dt naturas : Item eremitis, monachis ,
tatem, led duos txobatiflimos doftrina, & mo­ abbatibus, monialibus , fingulis eccleiiaflicorum
ribus mifitpresbytetos’, ur ejus tenerent locum,, ordinibus, militibus, ducibus, civibus, nautis ,
dt ea, quat io concilio a coofacerdotibus decer­ nummulariis, variis artificibus, fornicariis, adul­
nerentur , confirmarent . Prxter 318. hos pa­ teris , fodotniris , concubinariis , polygamis : nec
__ , , ,plurcs
____ „
______ _ergo
o ,, quicquam parvum, vel magnum prastermilerunt,
tres
eo ________
confluxerunt difputationis
Îuique in fide, dt opinionibus, vel inter fedif-Dcui non fanxerint leges , dt ftatuta . Ratio au*
idebant. Pientiflimus autem imperator praecepit tem hujus eft, quia eo tempore recens impeiaaliroenta fingulis regia liberalitatc conditui , dt tor ad fidem convecfus erat cum principibus ,
habitacula defignari , ac quidquid eorum com­ magnatibus, militibus , ducibus, patri tirs , ac re­
modis neceflanum orat . His ex animi fenten­ liquis imperii incolis, adeoque conflitutionibus,
tia perfolutis , mandavit magnum amplumque & ftatutis, quibus reperentur, indigebant.
In hoc facro pramdebat confiftorio Alexan­
Srari 318. patribus confiftoritim , ac fingulis
bicllia . Confidentes vero fecundum dignitatis der Alexandrie patriarcha, fecundum vero lo­
cujufque ordines , poliremus adivit imperator cum Euftatius patriarcha Antiochenus tenebat,
paucofuotum conftipatusnumero, patrefque ad­ tertium Macaritis Hierofolymitanus, quibufcutn
orans falutavit poflulata benediftione , dt pofita aderant & legati Romani Pontificis . Hujus
illi fede minore, inferiorique, quam aliis, in me­ conventus caufa fuit*, ut initio diximus , Arii
dio eorum fedit, prius a. patribus petita venia . bhdphemia, qui conduâus fiftitur patribus, & ut
Tum pluribus verbis de fidei integritate fervan- c^Tam diceret juffus, qui ait: Dico quod Patet
tum proda eos colloquiii aggreflus efl , arque
atque de coocorconcor­ aliquando fuit, quand? Filius non fuit, tumproplura colloquuti
dia ineunda . Item
Γ___________
" .
'funt de fi-Eduxit Filium, qui ftaus eft ei Verbum, quod
dei, quam nobis, tradiderant apoftoli, puritate:' unfôVquaquecreatura eft, & in tempore produplura de prophetarum vaticiniis, plura de facra- dumfl&uc Filio poteftatem contulit pei gratiam
rum fcripturatum oraculis . deque ipfarum au- Pater, quiit Verbum ejus dicitur, quarefaftus
ftoritate, qua vel fides confirmatur, vel errores eft creator ccclorum & terne, & quicquid in eis
refutantur. Pofthec depoliris inniedio patrum, eft, ficut ait in iacro evangelio ; data tfl etihi Mtl,k
ac traditis eis gladio., fceptro, ac anulo, ait il­ hodie ftefliu i» wtl· & «a trrr* ; igitur ho­
lis t Ecce tradidi vobis hodie poceflatem in fa- rum dicitur creator fecundum datam ei per
cerdotium , imperium univçfiism , ecclefias, at­ gratiam puÜftatem ■· Verbum vero illud incar­
que altaria , ut ouicquid religionis ftabiliiati . natum eft pofthzc de Spiritu fanfto ex Maria
quicquid fidelium bono , atque commodo vobis Vergine, & ita efleâus eft unus Chriftus. Chrtmagis expedire videatur, faciatis. Vos hodie c- ftus itaque ex verbo conflat , dc humana car
Cncil. Gtwtel. Tom. II.
Xxx 1
ne,

,t.

io<53
CONCILIOR UM OMNIUM
1064
ne, utramque vero iftoram eft creatum. Tunc A Filium unigenitum . Unus eft Deus Verbum
refpondit Alexander Alexandrinus patriarcha , ab unicofoloque Patre . Deus Verbum imago
fimilitudo Patris , Verbum agens , la­
& ait coram patribus : Dic mihi ; quem nos eft
- , £c
----juftius , rquiufque adorare oportet , eum qui pientia omnia condens, virtus creatrix omnium
nos creavit , an vero eum , qui minime nos creaturarum, Filius verus Patris veri , invifibicreavit ?, Refpondit Arius : imo qui nos crea­ lis ab invifibill, incorruptibilis ab incomiptipivit . Tunc intulit Alexander patriarcha : Si Fi­ li, immortalis ab. immortali, «ternus ab aster­
lius, quem undequaque efle creatum autumas, no' ■ Deus Pater fuper omnia , dt in omnibus
nos creavit, igitur per te adorare Filium crea­ eft ; Filius fuper omnia, & in omnibus ; Spiri­
tum magjs nos oportet, quam adorare Patrem tus quoque fandus unicus procedens a Patre ,
increatum , impiumque adhuc magis erit ado­ Filioque, vivificans, fuper omnia, flem omni­
rare Patrem vere creatorem, quam adorare Fi­ bus eft; Trinitas uerfe&ain una deitate in «ter­
lium , qui per te eft creatus , quod eft abfur- num, ac in una dominatione, & regno, indidiflimum - His auditis , ft ponderatis impiam vifibilis, & non aliud, & aliud. Tn hac triniomnes duxerunt Arii iententiam » eumque ni tate nihil eft creatum , nihil de novo produrefipuerit excommunicandum & deponendum B dum, aut accidentale V nihil fervi le, nihil ir^
- J------- ~ quemadmodum
------ j—r.cr„
----- eft
-/i exi
—
judicaruntt
fubfequuta
­ aquale. Nunquam ex tin t Pater fine Filio, nunrelegationis
lententia ; ha‘nc enim pœ- quam Filius fine Patre, & Spiritu fimfto: fed
lii ,. &
*
.........................................
m infligebant tunc haereticis, & nequaquam femper extitit trinitas immutabilis , immota ,
nam
----------------i l---------- a- Deus fine principio. Pater folusgenuit Filium
ad mortem
procedebatur.
In exilium igitur
ftus annuente imperatore paulo poft acceptam ab «temo, quem nemo comprehendere valet .
excommunicatione iententiam interiit defluen­ Hunc Pater non in tempore genuit, aut poft
tibus vifccribus . In hoc facro concilio condi­ aliquid temporis, fed ab aeterno, femperque il­
tum eft illud fidei fymbolum , quod in omni­ li coaetemus fuit, eft immortalis atqûe creator
bus canitur ecdefiis, in quo multa definita funt, cum immortali Patre, & omnia condens cum
& eft ejufmodi.
illo . Similiter Spiritus fan&us eft «ternus ab
Credimus m unum Deum Patrem omnipo­ «temo cum Patre Filioque , eftquc perfediflttentem creatorem omnium vifibilium, it invi- mus in omnibus cum Patre, & Filio. Hoc au­
fibilium . ft in unum dominum Jeium Chri- tem fecundum feripturas , & facrofan&as apoftum Filium eius unigenitum , id eft , a fub- ftolicas,
______,___
& fynodales
,______ _________
fan&iones,,&c__
flantia Patris , Deum de Deo , lumen de lu-C Conftantinus autem iinpefator hac fanfta li­
mine , Deum verum de Deo vero, genitum dei
J“expolitione,
------ r‘:— ft
*----------:l-------—--------Λ““
canonibus
acceptis
a noftris
noncrcâium, confubftantialem Patri, per quem fan&iflimis patribus epifeopis, incomparabili eomnia fa&a funt, tam in coelis, quam in ter­ xultavit gaudio, eos fandas, divinafque leges ef­
ra . qui propter nos homines , & propter no- fe ducens . Qpamobrem per umverfum impe­
ftram (alutem descendit de coelo , caro fa&us rium deferiptas promulgavit , Cc tanquatn ma­
eft. id eft homo fa&us, & paflus, atque mor­ ximam hereditatem tradidit omnibus Ad h«c
tuus, ac tertiadie relurrcxit; & afeendit ad cae­
exemplaria per reliquas habitabilis orbis terra­
los, qui vivos, dt mortuos judicaturus veniet- rum partes tranfmifit , quo gavifi funt eundi
Credimus etiam in Spiritum fan&um.
populi, ac immortales egerunt Deo gratias, fic
Si quis autem dixerit , quod aliquando fue­ laudes . His periolutis fanâiffïmi noftri patres
rit, quando Filius non fuerit cum Patre , aut epifeopi bencdi&oncm impertiti funt impera­
quod non fuerit ant£ temporalert nativitatem, tori, ft faufta illi acclamantes abierunt finguli
aut ex non exiftentibus extiterit, aut alia per- in fuas civitates gratias agentes domino , &
fona, vel fubftantia, aut quod fit confprehenG- Deo
___ _____
___________
noftror , __ac . fiuvatori
noftro _____
JESU_______
CHRIbilis, «Iterabilis, & mutabilis Filius Dei, huncDSTO, cui omnes debepturab omnibus laudes
catholica, & apoftolica ecclefia anathematizat. honores, & adoratio cum Patre, & Spiritu OnUnus eft enim Deus Pater Verbi viventis , &o vivificante, ftconfubftantiali, nuncj ft fem­
Îuod eftSapientia, & virtus, per fe fubfiftcns: per , & in fiecula fieculorum, Arnen.
ilius perfeftus a Patre perfc&o. Pater generat

ABRA A-

io6$

AMPLISSIMA COLLECTIO:

1Ο6<5

ABRAAMI ECCHELLENSIS
M À RONI T Æ E L I B A N O
DISSERTATIO.
■

*■

Λ

De ao&oricate Canonum, & Conftitutionom Nicxnx prime fynodi a
fe ex Arabico Latine veriorum.
ERMULTA fane hic nobfe dlfTerend* aflfeat, atque A neeeu, rctlefa ceatlaeateai faPfaJ faffat aJjuMeie,
dlfputaeda de bifcc coaxilii Nicaob quo* nunc da0 litet.
------ «
- ronfiltutioalbui
------- - , qoaa diatppofnt
------- r.
jjeft
affert toni mirum In modum confo
aiHt caooei^ua·
*
G ree i voeaat. Sad b* ioagfea quam par fit noftra va­
nent Gelafil Cyxlceni in proludii» comment aô conci
ili Nlcnnl verbe ite perfcrlbeati* oma*a, gua iuyriegetur oratio · de ii* tantum agemuacapitIbqa* quo pro.
tlete tUa, 0 feaBa[fa, MBa, feOt, tf tea/hiuta
pina ad peafca» aoftrum attineat Inftiturnm. Er qui­
faeraat, jaerfaMtn na aJiue ia paterae Penee altane
dem ratio ordmit» tt metbodaa pntulat· at pria» lo­
co v.daaoMta quibat aoAoritarfbaat ac patrum, * ferifar Piulni ,
ptorum taltimonlia probari potfit , concilium Nicanum
aeetrepeh
■ plura» edidlfla cattonm , tt coodltwrtone» qaam viginti
0 trhMt naiuuni t» iihy
illo» vulgato» , qui ia tomla coaciftomm non folum
farBa tuMtu
dbaeAenw Prae . .
Grace, « Latiae, verum «tiam variia Ungula Ia om> fti/lit
tauPu* <tnt» d>gm»m 14/»·, qo/ /« erPtae* prefnium Cbrtfilanarum goetiam, aullia excopila, clrcuaafeiylererau, ejttfpeu, ecdefa teeplareiur. /· f·»· farne,
runtur edltioniba», A ab omaiboa taaquam anthaocicl»
irtee* ca* luciPife** «Iimt» ia ee pefajfree fu& legitimi Nlcani habentur.
i. Orientale» quod attinet, addubitat nemo Nicano* Pii, aer petaijeai atat^t tenuia relinere ( «rw eaiue
ieaetauae imaevafau Mati aure , eataieee·, ùa la r» re­
patre* plure* edidift* canone»* A conftiMtleam quam
vttlnti illo» nalgato», ut plane, tr pleae coaftat ex
apta prafatione, qua cmalbui peefiaa eft editkmibua ,
ia qua fic legitur. Dr/adb Mfttflarr tuferaert tu ia·,
retttir , tf iyfeirrtit, perA^utdtftu iufefaaJi teagref- iOUtanu» in fumma librorum a ft leAerum, abi meminit
fa triaae aaaeu» ffatiey fam lit reeift ju urite- fe leglffb libram, biftoriam pra ft ferentem adorum In
er* ere faleri , four »rr» <vr/<, V eahee feaeiattt fe· eoncllin Nicano, qui divifu* erat (a trea parte* . Tefut aruerat Peat. Deferiftaie autrui felfai na ia- ftatnr prapteree fe Inrenifl* ellum codicem fine eedem
continentem ada fub nomina Gaiafii epifcopi Cnfare*
Painflinn.
I fi doni», five HiCpeleaGa, five alia» lu prologo colteahe, feruuuet, ύ fael frefrj/ener, <W> tJMÎeanl ledtoai» canonum ft audiffe aCrmat qnofdam urlentaalth him fuiaBrrhuy (·> eremae afeJleUeeruae iiigee· laa epifeopo» affermante» ft vidifft Ingeaa velamen
fceniurx ttefrreauiurgue ia eccle/‘are* Irtbetieeh. »i- edorum fynodi Nicniu», in quibu» aiebant judicia que­
ri naeniarum, flt definitione», a* coafl i tu t leae* conti ae­
ri . Emfmodl teflltuouia de canonlbu», coaftitutionibc·, » decretU concilii Nicnal Ia geum* apud ·!»·
lui Pfafpte fuel -a , (artet Ciri/1aai iupfgeai erieu- patre», tt fcrlptor*» tam orientale», quam accidentale»
teirt . tf r/ itt Irter Et poft pauca . Ceafatuieuet occurrere paffim ignorat nemo, qui eorum evolvit moautrui t ,ear pefareul , geaatflaehua -faPta, /eat. tir­ t>imenta,.quu ao» hic miflâ fteiatu», bl»brevitatUgra- .
ai* faatite fuel huperateertur t regrtnc - faeerpeliiu' , tie contenti.
peinhprtm , jepicilet, rerteriiat , tf peeuiaeieruu· preSed objiciet forte ellqui» :
fhhtt , ·> ί·ι·1ΐι ttftln regleniiae (tntrtu aneret , bro», tot caaone* , A ceofticatioM»
er» poculflêne
t) nataret hr* tuene/ehlt, earunteue laihtuerrtut » petra» illi in eo concilio? Ad hMcref demu» ; haud
allai iVer , tue ei aider , tf fngtdh ipferutn e-pinilur taat mirum eff», fi tempo* actandamua , qua uravit convirere* gua* uuliere*, w aea ecciefajhta iterare iia. ____
, _ *r____
_ Ia __
_ ____
cilium,
patrum
eo __
congrega
torurPraterea puriter , eatlhHut , uertaterrtai ,clertur , aea- at fapieutiam Nam patre» faaruet i Jig. f*l«d
th , eu*en 1erHr gueaae amfaint, feraharih , rrthr- T Mt babot Alaxaadrina ad It tonit prafatto, fiv*
r/r , fePe*lih , ceaceiirurtit tf pelygnneit . Net guiPat MalcMtarum « altoratnqu* proferunt editione» , da
quo numero no» Infra fuo loco . Tempo> antem dota­
tion1« coodIU triennii fuit» atpraterinfamprafatiooem
tio autem editioni» tot ftatutoram * conAirutloaMim ,
raflantut Nicephoru» lib «. cap. i». A a«. 6c feribea» :
atque canonum Ibidem fic ftattm redditur
fd aete*
Cenelhe* Nicaea* aaah triler, paule auepllut telefeeytrrea , gula fatferete . tf augeatrr tlucet , raiUiet , iratuea fait ; & Gelafwa la roenaat. pari» fecuada .
fetrltlt , tf iffa wia enHuti . aec aea fautliaret , 0 feete guile*·, inquit iuiae anate, H )»<·· *eefe re­
Je*e/lti , tf huferet ejut tutela recte, M Chrt/iaaaae gal fa juala veteret ii/eriat, at fare Pi*i*at (feili­
jita naverf areat, aBeegue caneertut laPrgrtaat , 0 cet ) cap. J. fuBern rfifufeuiu tUtilHa eeegrrfault :
cea/huileatiut aJ faua faiilieeela* reiigieaeue Quafi aaae wrr uigefune taut JyuePi teauenta* Pifelvifeet ,
dixiflec rum Imperator racen» ad Chrifti fidem convar.
/· feat pareciet at PlBe* ei una*gue*gue Jîtàl/t.
fut effet una cum fui·, tFeo nfque nulla generalium
Quaanobrem «quant ac par «ft credara faodlfliaaoa Ca- '
fÿnodorum faâa effent conftitctioae· , quibu» regeren­
patra» lliw ji J.-eriaaoii ao intervallo , phi*
tur neophyti , magaqm hoc, & primum, & generale
rat alia quam viginti illo» vulgato» canon*· fan xiffe, ecconcilium omnia ea, qua adChrlftianam rcligioeemffaedafia tuae quafi aaCccnrl» regimini > Λ adtalniftretioai
tuendam, fimaandantquc, ac ad recenti» , ctefcentifque
aecaflariat atque opportuna· me otlofoa· it dcâdcat a
eeclefia rcgloner neccUaria erant , farciendo profpexit ,
tantum tcoaporU ibi contrivilla.
ftntulorumque confululr
flatui.
--------------Rurfua nobla occurrat aaot-ofa» aliqui»· ac dicat : Fac
Eutychiu»
------ - Ia fm
____chrcnicoD
‘_____ _
ychiu» patriarcha Al«xa*_
Alexandriana
patre» Nicano» multo» cdidifle libtoi: Fac ooCdam ph».. agtn» concilio
------ n,_ _ait,
t. eaatyefueruat
--------r------ ...
—
canone» · fc conftltutlonea · (aquituroc
d* boc
etla*rtf(
Coo-' rM
ftantino ) hiret geariraglata , fa teu/ltutienet, 0 le­
proinde· boa Arabico* cannam · tt conftitutioom· quoa
get centeaeiaai.
profer» , effe Nicanu* ? Qui» «niai aefeit· ea omaia jam
Abuharcua Habbafide» Mohamaiedauna fcrlptor pUrdim pcriiff* Ia illa ign* (nvfentibua Atiani» t Qui» ita­
te altera fua apologia adverftu Chriftlaad* t gt fefaque faon meat it · * judicii non Inieret inda · Bo» caraut Nhaai Cu/aattae /tie* , iieugue auagraguia b- nonet · 8r conftkution·» fuppoGttti*» eda « A nontiae tan­
*r»r, faut caeenet eU^llaveraut. Huc Mohtmmedanua
ti concilii confiâm ad coocilitudaa tü nuAeritatem tifcrlptor ex vulgat i ffituia orientalium Chrlft ianorum mo­
«lem* St pondu»?
nument ia.
Ad hac» * eiuimodi opponentem refpondctur : ne­
Georgia* Homaidlua parte prima faichrcQlri laConmo fane aefeit Atiano» ign* · Imo mafia inuGtata rabie
fttmino magno. Tue, ieeePieeeuai ei ( Conflantino )
in afl» « «itaque Ni.ao· iarllTc · f«d nemo etiam Gbi
nererjatruat tyjj irtu* taaeuum regni , 0 Irtraai ca- perfuadebit facile > Atianam illam favillam· It crudclitatefn »

P—

"W"
ιοί7

CONCILIORUM OMNIUM

io<$8

tateo» · rabiemque esta â as terra·an orbia per vaGffirnro- ^ecclefia Romana ( G unam Mar»nit»rum exelpta» natio*
vincit», in emnlum gentium tam publica», quam prlra----- * ·-»-■-=■<
— -c
---------*■ ···------- *--nem)
inimicitias,
ob —
condemnata»
ab
illa ipfarum
hata· irruiffe bibliotheca» t omnium Chriftisnarum natio­
refe» 8t perverfa quadam dogmata, unde potfua, quam'
num 'intellcxiffe lingua· , itaut nihil incolume , nihil
inter fc ur hoc conveniant, jure dici poterit .
inviolatum abierit , cxcefferit,evafcrlt , eruperit. Quaatur twvri
irurr ,
obrem non conieâura probabile duntaxtt erit, fe) pro
ram lune i» uti ne felit funt .
certo habendum apud natione» aliquas, prafertim qua­
tels
utufttti 1 Cf cerer ,
rum lingua barbara putabantur, aO* Nicana, diatypofes , atque canone» inviolatos fervatos tuiffe , dt er
Atianorum impetu, ore , * fancibua erepto». Etenlnt
ad magnum iliud, λ primum general· concilium, ac to­
Ex quo nulla ratione hoc obiici pot eft , quin plena
to orbe celeberrimum, non folum confluxerunt Grati,
inde fequitjr, a· omnia Nitahi nomine haudquaquem
eb ils natiouibus fimul & comunâa opera conhngi po5. ex Eufebii Pamphili lib. 3. Hift. w/»r Dv/ «eri
tuiffe, cum earum In hanc rem concurfus , Λ congrcffua
fieri omnino nequeat, ob dictai modo caufa· . Sed nec
Pkeuatr
etiam illa confingi poterant ab una harum nationum »
five feâarum, quia alia miuime ca recepilfent, imo itnpugnaviflent acerrime, ut rei ipfa clare no· docet. Ete­
nim canone· , quo· Gngnla infcruerunt feâa Nicaniiad
( Eufebiu· hic habet· Galatiam ·&Cappadociam ) PÀ«vfua quadam comprobanda dogmata.· ab alti· improbaog/ayer , IS huifpllj tirtt •P·* fe ItO/fu"' fupprJt- *» tur, acerrime impugnantur, or reficiuntur tamquam noterunt, £ak« nient Tlrecet , M»c»J»n»r , Âckei , Cf
. . .. proinde illi
.... full
- .
- legitimi
• hi, êr foppofititii:
veri , &
Nicaol canone· habentur, in quibu, omne» conveniunt , <
fit in omnibu· leguntur editionibus , ac propterea ab
Qois autem credet hos patres omnes ad fua» remean­
omn-bui voqantur : reaeezr, /a yau*»< rc«»vv/z«r, uti
te, ecdefias tanti concilié aûa, decreta , conftitutione»,
tegere eft apud Abnalfalum in prafatione ad coaftitu& canones in fuas vernaculas vyrfos linguas haud fe­
110 nes ecdelie Alexandrins, & a)ios . Hinc difpar eft
cum attuliffe > Nemo quidem fana mentis id credet ,
in varii· editionibu· canonum numerua. Additionis ad
aut fibi perfundere poterit. Nam fi ea ipforum patrum ,
Nicano· canones crimine arguit Meichitai modo lauda
tui AbnalTalus loco citato hilce verbis. Jit prfuerunt
qui concilio ederant folicitudo fuerit, ut omnibus ecclci is, qua fub c<xlo funt, quarum antiftites concilio
non adfuerant , qua m concilio decreta funt tranfmifeiu» !· ktf libr» funt perltr , fax
«er caav/rrr ( id eft illo· vulgato·
rit, vcluti tcftls eft idem GelaGus ibidem cap. 11. poft
erar rea//rar?oerr , /« yWÀur svai
patrum fubfcriptionea In hac verba.' H/ entuti (e*iH ,
Cf tf~t^»lrii viri tmuikut fui tel» f»*Ui' Dtl ti^tfif ,
erf V/C, XZre-a sere neultiplhii 1
^u» ,« Niten» fe»U», aaagaa ^tnireb ‘fyetJe ^r-rrie
Cf
fuit rrefutittruttr uk/^ut treJ/Jtruut : Quanto ergo ma
;ort cura, ir folicitudine fui» ecciefiis profpicete debui Ifent , ipforum canonutn , & decretorum ipfi auflores f
plerer fuPfeptruuinr rlfeni tmllitutiener. 1* Melckileruut
Nam quis perfundere fibi poterit, Syro,, jtgyptio» , 1 nere riitttut infum e^flienti ftrlct eJ eet pertieen& Arabes ( ut ceterus nunc omittam) qui magna pars
trr . Atque Gr fingulz nationes» & feds pcrdibgcnrea
concilii fuerunt ad fua, revertentes ecclefia· fine conci­
ea notant , qux alia Nicani, ad fua ftalucuda dogma­
lii canonibus, & ftatutis, aliifque decreti· rediiffe » &
ta addunt . F.x quo colligere licet, ca efle legit itus Nivacuis uti dkitur , manibus } An pro folii Grnci», &
exni decreta. In quibus omne» mnveniunt , quaque om­
1st mis hoc concilium congregatum fuit 3 Nequaquam ,
ne» ampfeéluntur, & que a nemine illarum feâarun
ut ecclcfiaftlca hifforia cinnes uno proclamant ore. Quis
impugnantur, qua vero non item, addit», 8t adulteri­
ergo prohibet huiu» canone», decreta aliave apud alias*
na cenfenda funt . Sed facile adhuc ejulmodi devehen­
quam Grxcos, tt Latinos ectare gentes , St in carum
di polfunt addinone» · fi niiairum ad fublequentIum
confervata vel privatis, vel publici, bibliothecis / Pra­
conciliorum expendantur trutinam Lydlumque lapidem.
Etenim fi ab horum diffident definitionibus. & doâriter»· quis ocfi.it multa inonunienta , aut Greca , aut
lahr.s, fuis iam pemtus periilfc , integra vero haflena, indicium certiffimum erit ea effe fuppofi titia , Bt.
nus conferveri apud Aiabes , alufque gentes
Quod
adulterina, quanto magi» fi illi» adverfentu· , 8t e dia­
uno, aut altero argumento ab exemplo probandum no­
metro opponantur? Quandoquidem facris concilii, is tuos
bis eft. Apollonii Pcrgsi 1res e pofterioribus quatuot
femper fui* » ut fubfequent mde fere femper fumat exor­
dium , ubi finem precedent fecit. HincConftanrinopolibris de feâionibus coni. i·, nonne >anidudum fuis Gr·
cn defideratl funt, gr a literati· viris deplorati'/ Ta­
lltana fynodus, qua Nicanam fecuta eft, a conferven­
dis Nicani· ft alutis, & decreti» initium fuis fecit calum apud Arabes tandem reperti funt , 6t a tnaqni.
Heir uria ducibus magno redempti
--------,
,pretio ,. tt a. nobis
ir'nibu» .· Fidem non violandam patrum ,if. qui apud,
Lstimtlte donati r<c.publica Ceftituti funt literaria .— Niceam Bvthina convenerunt, fed manere eam firmam,
Ariftotelis libro» non exta-·-' tt (labilem . Et Ephcfina , qua Gonflantinopohtauan»
Scnint etiam omnes plures
,
"--------------■ * Arabes
■
ic amnbus apud fuos Grscos
» apud
vero inve­ fubfequitur ordine, tota eft ( prafertim pai. a. ad. 1.)
niri. Quae apud Latino, defiderantur, Titi Livii deca­
in examinandis Neftorii dogmatibus ad Ni.ana truti­
des , apud Arabes extare oculati ferunt telles , quem­
nam, l.ydiumque lapidem, 8r probando in Chrifto unant
admodum St Taciti hiftoriarum partem Gur ergo mi­
effe petfonam. Neftoriaui nihilominus additione ad Ni­
rum cenfendum eft , fi Nicani aâa, decreta, canones,
cana fynodi fidei definitionem faéfa dea<unftrare imple
& diarvpofes fervata reperiantur apud aliquas orienta­
contendunt Chriftum duabus conftare perfoni». Sic eniin in eorum legitur editione · Γretient Hiem ( Chrlles gentes.
Ad illud autem, quod de notum canonum
& contfHnikui
iLtutionum conficliouc afferitur , refoendemus. ac dici­
mus , id non folum arduum, ad perdifficile, fed tiflu ,
ftomacho legere poteft ? Si enim Nicana definivit fy& .reditu omnino impoÆbiie e fie . Qui enim fieri po­
nudu» Chriftum duabus pradituoi effe perform , Epheult , ut omnes orientales nationes inter fe longiffiiuis
fina , qua Nicana fe infiftere veftiglia tam grandibus
terrarum fpatils diftantes, diverfis utentes linguis , ac
profitetur verbis, qua fronte decrevit , & definivit eumdiffimilibus penitus perfusfionibus , convenire potuiffent
dem Chtiftum unica praeitum elle perfona ? Proinde
ad aliquid effingendum, tt comuncla comnunifrendum
manifefte patet, ea efle Neftorianumadditamentum, &.
opera; prafertim ea, qua proprii» dogmatibus ipforum
c diametro funt oppoiira , tt eorum fundamenta de­
dolofe infinitatem appendiculam. Item Chalcedoaenfe·
paties , cum ad fidei cxpofitiouetn ventum eft , ita proclafiniunt , ic evertunt , eofque anathematis agunt reos ,
ut ex canonis 44. videre eft verbis? Ntrrrr tuirrr , ut
1 p marunr , fele adhortantes, & profitantes catholicam fi·
ait Tertullianu» in prefeript. mrar/rar infuum Jrclecu.r,_
dem a precedent ibus concilii» traditam, ftfiinet» pire
iu Jrnrrtm. Hinc fari» demirandum eft poriujquod
* ■
'
cüointf
Melchita, Jacobita , Neftor.ani , Cophtlta , Abyrfini,
& Armeni canonem hunc e fut» non abraferlnt editio­
nibus , cum eorum patriarchas ita Romani pontificis
fubiiciat poteftan, jurifdiâioni , ur diro anathemate
percellantur, nifi abfolute, & fine ulla condicione il­
hilominus contendunt Monophyfita > Jacoblia , fcilirer
Cophiita, & Arment in fynodo Nicana definitum fu;flius obediant imperio. Qi?od qaidem ideo non prsllife , Chriftuni unica pradltum tlTtottur», ruluotittyic
lerunt , quia pro certo tenent, nullique dubitant canooperatione , tt hac NicanU addunt ftatutis. Unde in ipfa
nem illum effe Nicani concilii , quod tanquam facrofanàum habent, tc venerantur ,evangelium, teftefpoft
prolufiooe tituli : JaaZI/savr, Cf fiinu uti» rt
divum Gregorium magnum ) Elia NifibenG epifeopo Neftoriano fels. 1. fuarum difputatlonun, cum Valito Abilcafem viro Mohammedano . Ad hac nationes ifta ta
un» ptrjrn» , Jacobitarum editio legit
interetfc diffident m dogmatibus, a- eas exerrent cum

»

AMPLISSIMA
Ego puto atrumqno, ofie additionem , qui· nulla mta
erat tunc de hi» qua* io, nlhllquo definitum . Itaque
pofteriomm conciliorum crlban* ft omnium popularam

coafenfu Nicea* femrneude fane decrets. Vada con-

COLLECTIO.

.

tb7o

X Lee primas amita aArr «pift.
/4. y*. ex Ni’
cana fynodo adoerfcr Anatolia· CP. epifeopum · iu*
'fibi Aspra Alexandri···, ft Antiochenam«ccltfiasuforpaatsm. Hac plene, ft (elido habentur in hac nolit*
edltfoM cano*. ·. jy. ft 41.
Julius primos* item Rnmaas· pontifex, epiftolapri­
ma, ft ia refcrlpto ad orientales malt* de ecclefia Ro-

eludendum «ft ea , qua poftariorum confearanea font
conciliorum dugmnxiboa, ft definlHonlbus , qua patrum
hebent taftimonia, qnn omnium litarum nat tonum com­
probantur coafonfa, Nfannl vara, ft legitim· e4ê ··Zofimua papa la Λ» dectcteii » * monitorio act fax·
ipte: qua vero non item* adulterine, ft fuppofiticla .
turn concilium Certhagiaeafe > très profert ax Nican·
II. Horum caaoanm* ft cosvftiruttonum probetur
et iens eafareia ex colletloM eurum, quo a focris con­
fynodo canotma » qai WM la Gracia defiderantur * tc
ciliis , fummls pontlficibu· , fanAte patribus * allilque
La t lai·. Priame arat dp appellationibus epifeoporum ad
sniiquis fcriptoribo· citentur e* coadlll Niconi ••tu­
Romanam fedem. Alter de appellationibus presbyterotis, «Ais, ft canoolbtu. Et m longior quam par fit *
rum, ft mtaotvm darkaram ad epifeopo· viduos. Ter­
noflrs protrahatur oratio, paucis hic coatonti erimus |
tia· demam da eoo eundo ad comitatum. Da primo co­
taliqua enim doAi, ac in facrls ocelafiaftkto libri· evol­
mm quanta olim fuerit altqycatto fub eodem Zoé mo ,
vendis exercitati facile deprabendenc , fi ea cum hifca
Bonlfado, Cafeftira* allifquefemmis pontificibus,pr·noftri· caoonibu·, ft conilitutionibus conferant.
vniwBDc. Quip­ e fertim cam Africanis patribua, fart· doAte vim notum
pe inde plene agnofeent quanta horum
«m inter
i
fa
'“
fit con- 0 aft . Da quo bellam etiam crudelius excitarunt, acrlufomnis
que patrum noflrorum memoria l 11 yrInu, Cedturlacocord ia * copfanm· , ft confpiratio j ' prolndcqu·
r_____ ,— -------' " ■ · . ’In «oaclre«, oorumqua fymmifto , quod iniorum adbuc fuccefcoufi&ioals , ft commeati «vanefclt fufpkio
lio Epbefino aft. p. citatur privilegium a patribus Niforat, dt commlniftri fuftineat, ft foveat ; canon ta­
conis Cypri ecclefia collatum· quod'inter ■ vlginti vul­
maa Ilia de appeUatioaiba· epifeoporum ad Romanum
poatificem eft 7«· la noftra nae orientali ad it Ione. £<
gatos canones miniate ««tat * in raftrl· vero hifce ca­
nonibus «* 4). ut ibi videre aft, ia calce concilii Chalquo arguendam eft , famntoa illo· pontifices canonem il­
cedonaafis , ar notat ftaliarminus lib. j. de Roma*.
lum haud temere leudell·, R nomine concilii Africani·
Poatlf cap ay. refert Atticas Ia concilio Nicaao determi­
oppofalfia · Nec dubium profeAo «ft , Julium pontifi­
cem oo fpeûalT·, cum appellaatam ad fo Athanafium
natam fuifle rationem fcribendsrum formatarum, de quibo·
loquitur etiam Optatu· lib.*, contra Parnsenisaum. Qua
fua reftltuerat ecclefia, uti teftls eft Tbeodoretu* lib·. c. 4. ft j. Athsuafil, appallarioal·, It rcfliiutfonis
tam·· forinatarnm ratio neque in Graea, namse io Latiae
habetur edicioM , iu orientallbtu verocdltlootbosextat cap.
meatio fit In martyrologlo Ægyptlo fub di· j. <nen6s
a a. titulo de varii» ecclefiaftkla conftitutioaibu. Conci­
Beba, ia qua commemoratio celobrelur Pauli CP. pa­
lium A utiocheBam canoM primo bfierlt , «m· Utra fafcl·*
triarcha * qui fit ipfe ad eumdem appellaverat Julium,
huju canonis vi fit auAoritate , ficut «ufiore, etiam
teatiba Hiteaa /lat arae· »β, (jÿa/m canoa«m «xplaosns
funt Sosomenas lib. s. cap. fi. Theodototus loco fupra
■alfamon in ewqol ftatutum Nicaei de,celebratioM pefcitato, ft Socrates lib. tu cap. ij. efofdem quoqueca_ ......
noula auAoritate noc non quadragefiml quarti , objurcha non fervant : Hat > inanit , ia AswoSbnt taatilii
Hit rai ata »β iaaaatmat frd ia aflir friare j*
fyaediia- £ gavit Idem Juliua orientales , quod fe Mn pramonito
aeairae. Quid nutem velit Balfamno nomin· prit
prima fyfecnnduiu confaetudlnem, judicium de Marcello , ft
Athemlso epifeopis feclffent , voluti teftis eft ipfe Atbanodi non latis conflat , nifi imeiligat primum volunafiu· apologia facunda. Huc fpeAat Innocentius papa
snen, Ia quo oriental·· de celebratione palcha aâum
foi 11« ferunt. V«l inteliiglt fyoodum Rontaaamfub Viapud Soaomenem lib. S. cap. a*. dem probat omnes
epifeoporum caufa· ad f· pertinere. Altar caaoo, quam
Aore pape celebratam, la qu* primum de safeba celebruioM aftum eft , cujus forte Nicana fufonde fecuta
ut Nicaeum laudavit Zoftmu», arae de appellationibus
eft ducretum. N·· eodem tempore Demetrius patriar­
presbyterorum, ft minorum clericorum ad vicia·· epifeo­
cha Alexandrinas ep«ûo auftor fult,qu· ratio fubdupo» , de quo no· in nota ad can. 47. Tertiu· de non
citur celebrationis pafcha, libellamque edidit , cujas
eundo ad comitatum hqbetur cap. s> fub hoc titulo .·
exemplar ml fit Vtûori papa, qui i* ea Romana fyno­
Alia aeria
.
do decrevit contre A Geticos , qua d·· pafcha celebran­
Innocentius ad Agapitum Macedonium epiftola fexta
dum fit. Hnjus Romena fynodi celebrationis pafcha
multa ea Nlcana refert fynodo de teneribus non ordi­
caufa congregata commemotitio fit la AlexandriM marnandorum, Jt da Minitent ibus, aliifquc in epiftola ri­
gefiam quarta ad fynodum Toletanam. Da his aurem
tyrologio fub die decima Hatur tucofis Ægypdoruu*
hiicv verbis .· Hae die eeagre^atara fait ^eaea (aaHaae
fafs agitur capite dacimoqusrto de Aetatis fecerdotum,
eeatHiaa· Jad YlH»re fafa . Caafa aatrta eaafâgatieeir
ft quid ipfi debent· ft quid illis debetur , fob titulo :
ierat eeaeilii fatty feed ea effete Cfridiaai efifiaata
_
___
, .
daaft/vncz,
& drrrera illa t* patear mta adCeagaaeeleiraiaai feleaeaiiatrae ,
iaiUaae fatHiaat jejaaM
Uaaae Uieit deeerfta. Ibidem lucuUtitiftml,
luculencifirmis legitur verfaadrafefiaea aerae diei daedreiaei aeeafr Tata * r··»
bis qnod divus teftatur Awbrolius in «piflola ad eccleeeaeedeiaat faftia die as. Aaefrte. Delade afeiaat dirae U fiam VervcUxefcot · fcillmt la fynodo Nicaaa probibiz.a— fafirelt
.
---- - .^a
j.:
—lt
fof
ordinari.
frfam
dieiat elifMt
jrja»ii.
Corn amenr erefrftat ftrifrt ia fetrlertiaif[μΛ·ι De·
Divus Auguftinas in epiftola too. feribit In concilio
•wrn/·, ,
r.«r v/r refliter ; fitripttira * tf titrere»
Nicano prohibitum effe* ne duo epifeopi fimul fedesnc
iinarui , v/xr sMorrw /·· 4/·/«· fratia ille.ariaaaii
|n eadem fede, dieaas, Adiatia terferefefte itate areOrat , if mart diditn. ecclrfaj/ta< (rtiftarar ■, raf^at
eaaeia fatre , ftf efifief· ·*“ f*·" Valeria rfiftefar er.
anataria rafiadialt, taafrrratqae r*pt[ait illaraat farrea·.
dianettt fare t ff fedl tare tlle\ faedreartiit Mirate fre*
Preteeaa rfaÎlaai iaaeait «os jejanii , qnodrqgvp··· , ef
iiiitaae ferige rtftltiea. Hac prohibitio in orientalibus
rafarredHaair faffatatar rati· , foaO Ceftire , /w Ægy•ditionibus habetur can. $4.
prtotv, 0 t^emaaa , fiae Latiae reaÇeriffity illiefaaeaarSaoâus Baflllu· magnus epift. yg. feribit In concilio
fit ereaeflar ad •faua^rViSerua fafaa· irata. Caoooam
Nicano alia conftituta «fie ad corrtâioncm noxiorum ,
de celebratione pafchsfntcgrum r«!err Marcus patriar­
«lia ad promonitionem eorum , qun in faturum fabotlcha Alcxanlrinua In epiftola a^ Michaelcm , ft Bafiri poCunt. Qua quam confoaa fint nofltis hifce conftilium «ptfeopos cx concilii »£Hs . Legitur item cap. as.
tutioalbsw, nemo difeurrea· per finial·· non videbit .
«ditionis Alexandrine fub titulo.- i-x/7/aavr, & darre·
Proinde qulseex horum omnium confenfaft «onfplratio­
la alia e* faatarr rtfaae ad CaaJIantiaaa· librit , ut
ne non collieet , canones iftos, ft con*itutiones e(T« au­
thenticas ft légitimas)
ibi videre «ft. Poft fancitum hunc canon*·, feudpcretum Nlcaoo (yoodi, faâatn fuiilê concordiam* * con(IL Inqufreadum hic nobis quoque eft * utrum Ara­
fenantiam fanftiAÏmi pafchatl,, patet ex literis ejufbice centum hi extent canone orientalibus , and· PP.
dem
Aegyptio·
, Francifco Turrlauo , Alphonfo Pifaoo · aounaillfque
----- _Nicnna
------ fynodi
------ ad Alexandrinos
---- --- - _ _ , ft —
---- .p
1/ legitur
uti
‘.,:... apud
_r_2 Theodoretum
T‘-----lib.·,
_____
cap.
r. 1 x. ~ft la _____
eodem - «Ilis fcriptorlbus Arabici dlAi feat, an vero fetii* etiam
e.----- .-..j
— »■Alexandrino
-------- j_.— aa
--------- 1—·._ r..i—r—------------linguis. Quandoquidem linguarum varietas, mulciplieeffupra
laudato
Martytologiofobeadsm
dic.
Concilium Arclatenf* It. cap. *4. confiitutloaem es
qu« variaruhi gentium editiones, non minus faciunt*d
concilio Niceno de accufatoribus fratrum. Ita profert :
horum ehaoaism,ft conftitutIonum ·ο*·τνΖ·ν«·ηι·ΙΙ··dam* atque confirmandam. Sciendum Itaque «ft, tam
get fti falfa fralriiar tafitala ahjedfe taaaiüi faeriatt

r/·*- Ad

hac Its funtma conciliorum auâor : Het eg
aaat caaea frater liter φΙ^ΐΉΙ e* tenetfie Hrteat, fat
faya rerenfaieater. Conftitutio
fupra

habetter titulo

tal· cap. »«.

to­

In capita parvenir quail, i, 7· ft ιβ. citatur Mera­

tum coacilii Nicunl contre Simoniaco, ; hoc tam*n nuf««tat .«Met vigiati itios vulgatos capon·» , φιΐ
Qram, * Latio· circumferaatw· , Iu hac vero noftra

•Mt
«rieotali

adit

tone aft can·· 5)·

Ipfo· canon*·, quam, qnaa hicproferimuacoaftitutionm
non folum Arabice extare orientalibus » verum etiam
aliis fmguls. Arabici vero d>Al funt leniatis feriptoribus, quia Arabica lingua* ft cbaraûeribn» primo vifi
funt apud Latinos, *x Ægypto *«aH. Prolude P. Turrianu· In fua ad eofdem canone· prafatloae ita feriptum
reliquit, fed rate liitgaa Orata ara effetfeeeiaeilt Aleaaadrla , tf Æfyfii , W reatafeUi aeraatalay fed Ara·
iiea , fait rarfat , ftc. At pace tanti viri, lingua Ara­
bica multo ferius In sm provincias cum Arabum impe­
rio Introduci copie, fub H*m*ro Benelchottabo ter
tio

1071

CONCILIORUM

BIaefi· auteea ante faculis pavihn Craca erat, eo adve fla cum G'«corum calo mis , parum Cophtle·» Gve
Ægyptiaea indigenarum vernacula. Hoc quidem ex m
evidenter pacet, quia haAenus Chtiftianorum fana, dt
divina oflicie IM vel Graea . vel Cnpht.ca celebrantur
lingua, ubi Arabice prophana habetur. Hia adftipuiatur
Severus Benasokfabu· Alexandrinus epifeopu· Afmomn
la pintatioae ad vitas patsisrcanam Alexandrinorum In

OMNIUM

«7»

te a , cam fliAem faiffe »·· <* Creea In Chaldaea·
( quod vgHbmibus sfl I re u CbatOna ia Arabicam »
attaque enim utuntur Neflorlam » patore ia facet» ob­

eundis < ‘altero «t jam illlg meacela. Quibo· vcralatrrpratibna id faÛom fuerit nobis in premia ηοφ cnn*

fter , quemadmodum atiam neque A tempero , tamen
hoc a longinqua vetuftam praftitum fuifle* ex eo colli­
gi , A conjici pote fl quod harum gantlwn eeisquidinsl
frripteres ho» laudaveriat canoue,, A eoeflltutlenes .
Editionem Marooiticam ax Syriaca lingua Arabie» turis
fecit David archlcpifeopu» Maronita au. ab Alexandria
tpe. qui eft Cbrirti domini tojp. pliis snians, rogan­
tibus abbate Jofeph» , ejvfque moneehit » tt< «X ew*
profatlone conflat» A nos alte· notavimus . Syriaca corra illa aditio quo fuel· fuis tampàee, A quo Inter pra­
te fati» non conflat » conflat tamen eim effe antlqulfc'■•WM ft· llepeeet Arabite·· , pt btet<^/bei iej·!
niam, quandoquidem D. Joannas Meto, qui fxmlo(be­
tie»tr/r
>! iit riiete/f
t “t1 Ürete 1 &
to ad feptimum vergente fer»nebat, In libro de farer'
rblcure natet, antiqna* > L vetnaculas Ægypti linguas
dotlo Integrum citat ex e* renonem ·«. ex quo quidem
ante Arabum irapermm Cophticam fuilfe, A Graeae . — exiftimant, Iliam auiloreoi haboifle D. Jaeobum Nli­
hed redeamus In eism. ad ipfum ergo argumentum , ·» be ni em epifeopum, qui eidem interfuit concilio. Do
eju-jl attinet, friendum efl . hos canones, A conflituICoptitica, Æthiopiex » A Arménien editionum antiqui­
tate, & interpretibus, nihil certum in nrefene (latue­
t io nes variis apud varias orientis gentes cireum'erri lin­
re portiitnu», nihilo tamen tninu» Iden» de i i'arum anguis, ex quibus fex nob<'s hic Roma extant editiones .
liqui tata, ac de aliis militat argumesMum. Ex haâaana
Piims Arabici» exarata charaâe<ibus A »11 MelrhitaItaque diAi, concludimus omnes eos canon»·, diatyporuoi, feu Gr«eorum , qui arabica utuntur lingua , fumfan (nnflitutioaes , Iu quibus omnes conveniunt
qec per totam Syriam , Chaldaam , A Ægyptum rflfI(cs
orientales rile nationes, authenticos elfe, A legitimos
fufi . E.iiHonu huius exemplaria extant nobis bina,
Nicxno», in quibus vero non item , fuppofitIlios , A
uniir.i in Vat-ian» bibliotheca , alterum io bibliotheca
nothos, uti mox liquido ex noflris patebit notis.
sol'egii Maionitarunt >le uibe ■ Utcumque Graeis eft no­
tatum numeric!» literi,, A G racis etiam alicubi Inter­
polatum diilionibus, A commatibus. Socu.nda editioeft
EJ US D E M INTEKPEËTIS
frluroniisrum, qua duplex adhuc eft , una Arabicis conftripra rtiaradleribus, A lingua ; altera, Syriaca, de
Ntte le frefeiteeeet , raetett éT .««//»·(
qua mox paulo infra. Teri ia eft Cophtitarnnt, fcuCbriitetlbl Niteel c rite» them fJ<Utae»
A i eoorum Æ<ypi iorum , qu Diofcori faquuncur dogma­
ta, A afl Arabicis confciipta charaâerlbtis, A lingna,
A Cophticis, feu Ægyprla.is notata numeri·, ac quibufdam etiam In locis interpolata Ægyptiacls vocah·»DI ÆHA concilii
li» , i;ite\rifque verticuli, . Exemplaria extant bina,^
unum bibliotheca Vaticana, collegii Maronitarum alte­
Mnes
onft'um
orientalium editiones conveniant d*
rum. Quarta eft Jacobltaruc» Arabicerocfcripta , A Sy­
concilii Æra, nt ex ipfius praûtionla patet bxorriaci» interpolat» vocabuli,, A commatibus: hxceflnodio
;
at
non
conveniunt,
quo fub Romano pontifice fuit
II r i Juris. Quinta- Æthiopica» c hat ail er ί bus, A lingua
celebtaium. Namque Melchitarum, A CopntitarUm fe»
cru, gentis confer lota. Huius terna extant exemplar.·,
Ægyptioruna editione, id fub Julio I. faûnm fuifle traduo io Vaticana biMiolheca, unum ia domo fa nili St edur.i , in quo Soaomcoi opinionem» quam lib. a. csfu
phani nationis /Ethiopie» . Sexta efl Neftorlanorum
:. refert, fequuti fuifle videntur, ficu» iacit A CalfioChaldaei, exarata character ibus, A lingua de qua He­
dorus, feu potius ifli ex ea prafattone eam ha.ifcrunt
be die fu in colleflione canonum. Codex eft bibliothec»
opinionem. Maroultarum vero editio, quam refert Joan­
Vaticana D» Arme na tandem editione fic feribit P.
nes Msro Antiocheuus Maror.ltarum patriarcha , qui
Alphonfus l’ifanu» ad calcem fu» preijtionis ineoldem
prope feats fynodi floruit tanspora Ia luo traAstn Sy­
canone»
F></rzyT> parra, inquit, t
ttKCliltim N/riaco adverfu, orientalium hsrefes lib. t. de Monophyfitarum h«refi cap. pria» id tribuit Silveftri tempori­
joo
bus . Landaci auderls vetba ipfa funt . Aa·» d)djllfttaérfy ff 10. VavpeeZ/ /tieiilljieil
t»I»~
bref· tjl [Λ·Πα fyetSer
«··» tfffl P»···
J.«(«*ar*/r. F.x his i^que liquido relinquit.ir , ho» ca­
•erjitr ftiriertb.i , tf A It*··Ατί · tlltateAtr . Et paulo
none», & conflit utilities not. Muni Arabica , fed alii»
poft. AettJet friet·! teteieet f. sHae/n ttlfttf·! <·etiam extare Ijogu·,, prn.ndtque ea omnia , in quibu,
.-D ·<Λΐ··ηΙα N/reeifrefrfl·! , fen princeps, ut nabat verfio
ha omne» conveniunt, bt conlpiran' editiones tam ri.
Arabica.
£; hacelte videtur commanlfltma fententia, un­
narum genuum » regionum , & linguarum, legitima» &
de nomen Julii pro Silveftri ab anunuenfi aliquo intrufum
authentica concilii Ni.«ni habenda effis .
fu i (te ciedam, ex quo error etufmodi ia aliquas Irrepfir
IV. Ra ■ io piaientis argumenti poilu Ia re a nobis fuo
editione,, prnfertiiii cum videamus Silveftri decteta ·
jura quoque videtur, ut aliquid etiam dicamus de ho­
multis orientalibus paÆm fob nomine Julii circumferri»
rum canonum » & conftitutionum interpret ibus » quibufquc tx linguis verti lint , nec non de e irumdeni colA laudari · Porro auüisr libelli editi Florentia anno
1J5J. fub nomine cardinalis Coatarenl, ut hanc conci­
lecloubu» . Quoniam veto fuiptores de hoc rraâante»
er jumento e» profeflo» non funt nobis in prafens ad
lie: diverfitatam» initium concilii Sllveftro, Sae· vero
Julio adfcriblt. Sed a>nclliailo eiufmodi improbatur ex
msnum, Id paucis expediemus, m madiunr proterente·,
qua robi, ad manum funt, A qùr feire potuimus . De
concilio Romano celebrato fub Silvaftro, in quo appro­
Welchltaruin in primis, & Neft. 1 ianorum editionum
bata eft Nicana fynodua proxima aate celebrata.
«■erGone hac Cripta reliquit Λ bnatchaifabua /Egyptins
Item nec coovcnluoc ediiiooe, ifta quo «nuo Impe­
In prefatione colleflioni» canoiiuiu, ft ccnft itutiununi ecrii Conflant ini celebiaium fuit hoc concilium . Nam
clefis Alexaudrina Cophtnaruin
Melchitlca editio id faAum tu iff· tradit en. Gonftantini ip- cui adftipulatur Cophtica, feu Ægyptia» tampatre» ) d» jathiHt
'* yk/1
- et fi hae eadem in praefatiuncula ad canooes habeat» Id
geftum fuiffe anno t f. ipfius Conftantlnl . Quod wa
fine contradiâionis, A erroris aota dici pota ft*. Maraver cfnvrxhHT
ut/l/ttili rfl , c«7«r ev-ivvvw frrrerarM»! Mrl- p nitarum demum editio boc tribuit anno II Couftaatltf Ntfitrtteli C rei· brbttw eteN Jetrknat ni, ut ex citatis paulo fupra Joannls Maroul, verbto
cr /Hi·! nMtr· ••’xrre, re Mrlrb/taruei tjl- videre eft. Ejufmodi dlverfitates fiscile conciliari pofI tft I4 yvrr ttetpltrrr jebjrqeeew rtfeet <·«funt , (1 minor numerus tribuatur inhio eoneilii, »mjor *cro, fini, cum anni exeuntis mt» tttrsat , ver­
te m i, spud fetiptores , A In ipfis laetis feripturis de­
aufloru huju· verbis habemus Melchias, & Neftorianominations*! eoa frequenter iortirl foleat. Coriolanus
no> horum canonum, (c cooftitucionutn verfioocm proin fumma tanquam certi (limum tenendum effeexlftimat,
curiffa, fed et qua hnvua nos habemus . Ego tamen
hanc fyuodum an». Chrifti tuti jxj. Coaftaatlm *ou
probabili cotijcâura conju.-, « Mekhicarum verfioncm
Silveftri ra. celebratam effe, A eodem anno inchoatam ,
ex Graca lingua faftsm fuiffii InArabiçam. Coojeâura
A abfolutxm fuiffi» probat <x Crefconiana colleAioM .
ratio eft , quia Mekhita funt Graci ritus , omncfque
Nihilominua Initio rumina io ordine conciliorum CM
ferme eorum ecdefiaftici libri In Arabicam «X Grzca
contradicere videtur, dum feribit: Primum eft Nicalingua l'unt verfi. l’reteres non minus hoc perfuadeut
num quod celebratum ab anno g*y. ufque nd annum
non folum interieila tireca locabula, fed A integri ver­
j)o. qui fuit annua 15. Silveftri pap«» & ao. Conftantu» 1 & ccüiniata. De Naftoriaia vcrfionc inielligl pot-3i imperatori, . Gtlafius io comment, part. >. dicit
conci-

I

O

IO73
AMPLISSIMA COLLECTIO, ...s
ι·7<
conditam N iconum c«l«bratnm foifte jaxt· vetcrea hi-A «vrferfreaa» , epeteiieee iredJlleaet, ef feriptnea, addea*
de, ael mteaeiide ··«··«■£·>·»,------- orme ad w
tacta· MM 1«. * foxto nrnala imperii Conftantiai
/··«· m»w«m . Ν«ι<μ hic intalllgi portant bomIm
epitroporum prmbyterl, qui noMn eoewma· priai» Il­
ii» foculi» «eat , quia confli tueto ho· aoattaaciaa «relu­

dit , at infra videre ·* capita de coUadonibw epifeoporua.

Qnamrla omM» nbiqua terrarum coaeeniaat, patre»,
fee apUeopoe, qu< bate iatarfaenint concilio folft nfl.
Eafebta· tamen Mb g. devita Conftaotini » * Enftachiu·
•piftoLa fua, quam redtat Theodoretua lib. t. cap. t.
j. Da ehit Htenait decretit, © reo/ZnnZea/for, db
fer ibunt folia »jo. duntaxat. Melchitarum vero, flt
«nzd»»r avvniZe fi ia prefaceeae, tn tefer arre
Copluitamm edition*» non folum ia aliud procutreoc
extramuta fod maalinftd fibi contradicere ridentur, Eteaia» Uret attaqua haac Gaqptll» peamittat tituli» infcrlN ptafatîone, qua concilio praeniteitat * plura alia
- prie nem.· CeaciLiam Nieanam jit. patro·· » nihilo ta­
decreta, « eoa*itutk>o«« ab eodem concilio fanclmen miaua ptieaa affarit ad hoc concilium conveni rtv
ta, legimu», qna in hifce qna· habomu* , •ditionlbua
noa astant i aa» tamen art ara apud orientale» nulli dot*»!. patra», altara oumdem ponit ia ipfo limo nume­
rum > ad latu» raro habet xj«>. quam numerum noa
bitamu». Etenim multa partiat ab auâoribu» ortentallbu> citantur, flt proferentur, at ipfiu» concilii ftatnta*
alia» in aota ad aumdam locum exlftimavieuu efle io·
qua tamen in hifce noftri» non habentur. Ejufmodi eft
telllgandum da clerici» cnmfqu* ordini», quiI varia·
varia» ob
cauta» eo confluxerant » in quo quidem tuae fequuti
f , ’ ' fu- — decretum illud, quod cap. te. conftltudoaoat Aleraamu» Zonaram ia anaallbu» rcribantam .· Ia initat
faJfeterent
treat *>drlaa occletio retere Baaafcaiua in hac varba .· ta Ma
tl facredeeet, ςρ diaceat, mearrtZem menai ti. Varum
</«<· N/coaau» »··#·«· /Wi, f/ittftrtu ejat film ,
re deinde maturiua aananfo» flt exculta diligentia», pa­
linodiam canere ia reipoafione ad origine» Scldeni cap.
Μ «β» ·»//· ceMmtar. Ex quo juro argui poteft »
t j. noftri Eutychil vindicati ingenue nobi» vifum eft .
cotera adhac uttr» aynd orient·!·» concilii dacreta.
Ec id quidam ab varia·» flt grave»cauta», andorltatefque eum factarum fcrlpcuraanm « tam conciliorum , flt
patrum» ea ouibu» plana conftat plere» extidffe ia una ,
Inter iaAario· in profit Ione recentito·, funt qui duo
«ademque ecclatia eplfcopo» * unde numeru» illa necportedtofo·, uec reeeptl» eplfcopatuum aat It II» repugnare
efferebant affb principia, imo tria, uri funt auAoree
tertie fada. Verum hoc non eft iorelllgendum de prin­
ridetur. Ejufmodi pluralité» epifeoporum In um » eacipii» Independeaiibu» , ut perperam quidam exiftiuudeatque civitate conftat ia primi» ex Adorum cap. eo.
flt ex eptftola ad PhUippearee cap. t. ex can. j«. con­
runt : foi d* erincipit» dependentibu· * a primo prin­
cipio. Arbitrantur quippe <ft<» Deum non per fo, f«d
cilii Nknal, ubi probtbetar, m duo epifcopi flat fnper eadem civitate , de quarum prohibition· loquitur
oer angelo* quofdam omnia condlduTe ; tt quidem bona
bonorum angelorum minifterloi mala vero malorum »
Angufllaaa epiftola coatefima. Idem evldentifllme petet
ex Arabici· ejufoem concilii fubfcriMloaibn» , ubi «jufquoe principia appellant per analogiam quamdam ad prl_
_ . ». ___
mum principium. Horum fobole» Sabaltta , qui Ghaldaaa oedefis » flt civitati» Interdum
blal
interdum tre»,
interdem plure» fubfcrIbunt
fubfcrIbunt epifcopi.. Alexandrina etinterdam
dul , flt Chriftlani foadli Joanni» Baptifta nuncupari
vitati» tree
fex » flt fic £ amant» Arabiam el linum Perficum incolente», haâetre» fubfcrlpfirtb
fubfcrlpfiflb leguntur,
leguntor, foteucia
foi
d« alii». Subferibunt , flt aliqai chorepifcopi , quo» epi- - Id —
------ , tt
*■ «locent
J------ * i-------------*··“ u--------- --------nu·
tnnant
ac angelum
botrarum
creato­

I

feopo» ordination· fuiffe ex eodem concilio in confthntione da collatione epifeoporum petet , ubi gravirtimi·
Interdicitur verbi», ne uUu» adeffe audeat magno con­
cilio, nifi fit epifeopu·, unda clare colligitur, choteplfcopo» Itio·, qui concilio interfuerunt, eplfcopo»fuiffe.
Hi» plaM favet Nicolai nepa edi ftodulpnum archieplfeopnm Biruricenfium auÀoriia», ubi feptanjiata , In­
quit, cierepif.r»/ feAt fatt, pa>\ fati latitet epifeepe·
rem kaiaige efeta I Idem patet liquido ex faâi» apoftolorum. Nam Petrum Antiochia cooftituir Evodium ,
tt Ignatlum-, Roma Linum. Gletura, & Clementem >
hinc Georglu» Homaldlu» in Cajo .· prefeflat ef aatem

Petrae aaae jecen^e imperii Cati Cafarit, reaiteae tie
lam aaatt aj. © eeapitatt faper eam epefrepet. Et fa­

rem Aiitiii foo vocant Idlomnte» id eft , Patrent In·
, malum vero eonditotem malorum Htfir/afta , hoc
eft teaeirat, l'eu tifearJtateaa.

tt·

f. De feettfitne Sfiritar fetO/ a Patret Plbtfae.
Symbolum Nlcsnnm cum particula ftltt^aa evprefie
habetur in edition* Cophtitarum , cuju» oatat Parifli»
exemplar in bibliotheca illuflrirtimi viii D. GUberti
Gaulmlni regi» Chriftianirtiml a ferretioribu· contiiii» »
tt libellorum fupplicum nuglAri. Habetur etiam hac
eadem particula in fymbolo ed|tloirt* Maronltarum
apud quo· haac veritatem pluribn· docet auftor colieAtnwrum in refponfioae ad 14. Interrogationem : Utrem

ne boni» illi» nafceuti» ecclefia faculi» Mceffarium om­
Sftritnt feeAat freettiai a patre teataat, et JiAaee
nino effe videbatur , plure» conftitui eplfcopo» In li»
teaagtlte^ ^aed tft’titi faaAat pretext a patre · aa
urbibu», ubi primo Chriftiana fide» propagari Incipie­
atre preeetia» a patre, fligat f Cui laftltuta latarrobat, ordinandi pradito» poteftate» priodpaJi tamenepl·—. gatioal poft aMlta» a facrl· Iit teri· adduâa» autaorltafeopo fubordiMtoe, cum ut alio» conftituere portent U* tea refpondec » flt concludit .· ipirttat igtiar faaAar βjuxta primum canonem apoftolictira , quia cum alibi
tat peetaéil a patre, praeeat etiaatajUie. Et poft pau­
•dhuc non effent ad ordinatione· rire obeunda» acc»rfica .· DMtaat erpfl , /u«d paeataéæeéam fptrtta t faaAat
anitter fpiritat pairtt » © fpiritat fiUi , tta titane a
ri noa poterant, tum ut uno decedente , aiiu» ftacim,
vel jure ptimatn» fuiiederet, vcl uti poftea immutata
Patre, Ptleeptee preeejH . HI» addit etiam cap. ». ad
hanc fententiam confirmandam teftlmonia SS. Athanaratione conftitutum eft , jure ete&iooi», fiait habtx
commentar, in epiftola» Pauli, quiiquia ill* fit , five
fii, Bafilii, Cyrilli, Jacobi 5yri , Ephrcta , ZacharUt
Alexandrini « Jfoanai· Antiocheni * flt aliorum. Hanc
Ambrofiu», five Hilariua » tum etiam ut ex ilio numoeXpoCtlonem laâam fuUTc tempore Tbeodofii juniori·»
ro vicini» ecclefil· , qua in die» fundabantur » profplceejufque au fold 1» teftatur Jacobtu Zaatalu» In foo cateretur. Ex quo graviflîmi viri exiftimaverunt in primava ecclefia fuiffe tantummodo eplfcopo», & diacono» ad
chifmo In itat aeria.
tafoor dtr TteeÀefe mejere,
mlnifteri» «cclefiaftica , 6f funâionM peragenda». Epi­
feopu» enim fuperioribu» fungebatur officii», inferlori© expefatt nemine telam pmjanaram in[ymtele, at di­
bu» diatonue . Quod tamen numertu ille xoat. vel
cit tn ee : Pt in Splritam JenHam demine* eittfieam i
liai, non fit intvlligcndiu de eplftopii, obilareviden­
prece 'tatem a Petre, Piltepee, adereadam tf eeagleri·
tur erdem editione», qua id concilium infirihunt tre·
eraterem aAeJecim. Verum hnc difficult··, flt objeâio fi.ee im. Ex bifee verbi· addirlonam illam ad fymbofacile diluitor , quia ubi noftra, quam edldimu· Pariti)·
lum Nlcauium faâam fuiffe fub Theodofio juniore conanno »6«y. prrfxtio
habet.- Conveneruntque
«d condi__ ______
„
...
Hat Jumcaaet i fed utrum In Ephetina fyoudo, aut
1. «pifcopt,
prelatione, illa hafoot. ”it g aliqua alia particulari fub Theodofio celebrat» , quav·
flum tempua jtfl.
"
treat eeaaeaerant rg
. _ liltt ( Mtupe epifcopi· , aul quo» uccatione. inrvcnpvrrum eft. SI de Ephcfina Intelligendvm fit, dknrn oportet Jacobnm hunc idcoll«giff·, atfcripferat Couftaotinu», ut eo convenirent ) nW Ntea·
aam artem «o«t. vcl ut habet Alexandrina ad latu· qu» intuiiffc ex anatheiMtifmo nono D Cyrilli, fleeinf.
1J4». Sn e"ita/ feleilt fact jtl. quin reliqui nec dn. dem d«fenfion· adverfu» repreheaGoanm Tbeodaretl ,
fide cum allia conveniebant, nec conflabant fibi. Hinc
«x ouo loco idem probat etiam dogmn Maronita nofter
collcâaneoram nudor . Hot ita IntcOexiffc judicat D.
Benafcalue in prfoatlone coll ell lord» conftitutionumeccletin Alexandrian. E» erat aamerai ilitae glfl epif,eJoanne· Maro Iu commentarii» ad Llturgiam D. Jaco­
peramt Cf etiettar trn felefit< fniffe en ao«l. edfeepit. bi cap. to. in expofitlo·· fymboll Nl oel , f*u addi­
tioni» Gonii ant int<p*litana ad hnc verba. Apt » Petre
Quod flt Conftantini ad patre» concilii adhortatio indi­
precede Ita f<rib«n« .· Hee fign/fferant patret eam ( ypZcare plane hifc· verbi» videtur : Xd tefram eaajiff.

rham faaAem ) efe Deem at Patrem, © feet rtltem

0 deamatam ratitnem redJaat
Ceae ii. General. Tot Π.

ilio quoque num procedere defiuitiffe quidam dicunt .
It mea lententia id iatclligendum pocla» «ff.de oonlotio

107Î

CONCILIORUM OMNIUM

JToytf

feniora contra Arlnm » Macedonians, Phctiaam» Auhprtfis fellitatis manifefta convjaeeat. Cutn-hls con ver
natura , opetniIonis,
sentium Madioleneafem A A poli inarem, la quo addl- "nlunt
'·
’in
■ hatrtfi
L
r de
■** unitate
·“*----------A*· ‘ ** “3r
· Λ»
lueratis
Ia Chrifto Cophtlt·, Armeoi, ntqne Æthtoturn eft Nir«00 fymbolo, f-lir^r contra eos, qui di­
pes, differunt tamen Ia multlt dogiuaribus, tt rltlbue,
cebant , Spiritum fanâum prtit filium Filii, & nepotem
fed prsrcipua In materia anebar!IIin , tc Ia eircnmcifioPatri,. Vide Gencbrardum lib. > Chrculcoram» focu­
m . Circa primum difcrlman , Jacobit· oleum , fit Ta­
lo qiiirm ad annum Ghrifli )1). Htnricus Stephanu
lem pani triticeo eonfecrando aJmifenr. & id quidam
ad raliem novi teftsaiaatl veriionis Baro afferit porti­
exiftimaar «ffis de noeefthate materia. Hoc vero alia
culam pz/.vyw Ni<ano fymbolo addiratn fulffe a Conilla tres feA· miniate approbant, ima noa fits ftoeeafsnrlnopoliiaaa fynodo onera Macedonium fc Poeaeho Improbant. Hujus mixtnra anOor eitirit Joannes
tuatocvtrhjs. Sed boc afftrtlo «s ipfis ceaciHls falfitaquidam cognomento Barfufen ipfius geatis piando -pa­
tis facile convlncpur. Jaccbi Zasnell fententiem feqauatur Jacobite, Cophiita , Æthiopes ft Arrneni, it re­
triarcha Antiochenus , at i teftls efl Jacobrtaium cdtechefis commentator David Barphaulos. In hac sedem
liqua Monophylitarum turba. Neftortaoos autem quod
materia'diferepeat ft Armeni a reliquia aliis tribas fo­
attinet, quidam exiftlmaei , eos Spiritus fsnftl negare
nroceffionem a Fi’io, quia Nefiorlu» Spirirom fanâum
dis i namque etymo acuatur pane » ft mero taurum a
minime admixta calici aqua. Tametfi Pratcclua lib. pri­
Patri , Filioque haud confubftsntialem efle efliraMt .
mo num. <7. tc Thomas ftiatlenfis In fuo thefauto libVerum quam falfa fit horum aflartio es duodecim Neftoril «IT:rris de Verbi divini incarnationis difpeofetio» . 7. par. r. cap. 17. feribept Armenoe In fermentato con­
ficere. Hos tamen practr ipfam rem toti Chriftianoor­
ne plane ratét . Afferit namque cap. j. JZ s»z« dzsrr/r
VilitiM trHjnhj' tntinle» nt» eft Peirl, t3 Spiritui ft»· ~ bi
bl MtiflKmam
OOtlfEmatn,, arguit falfitatl»
falfitatl Nico Graeua (criptor in
ile y treritettnv eeluirreintur. Ctp. «. Ita luculentius ;
fuo libello Inf.rlpro.· De pefi>
κ,,ν,η t ubi propter pania atym' ufum In eucharifli*
1·!.· Âixerity SpMirtet feuAnin effe ntlnijiru» , M fer·
conficienda aaymiftas illos vocat . |n hoe eodem et (ana
r»n, aer /rrvedew, er, ai aae Jiraae verity «·· effe
hsretiros reputari Arment» a Grnc* , feribit G re gor lue
cenfubfieelielext Petri Ûf Filtey aeriteleae rehaenieiai .
VII. lib. ·. qusft. i. Ex quo planum fit multos tuult*
H»nc xsnuiem Spiritui fenili confubrt«nilaliiatrm planiffimis quoque fetetur verbis Michael Netlorianorum ' pfeitanter feti beta, Ætbiopes, feu AbatTini ia hac quo­
que ma ter.a a reliquis tribus feih.a diferepant ; etenim
parriarrba In fua fidei profeffionr, quam omnium fuo
defedu vini «a recentibsa uvis axprefli , fuccum fubfcâe hominum effe aftvmat . Alii volunt Neftorianos
A ituum aX yuvis paffis exttaâuns fuper Irfufa prius
hanc negs.e ProcclTioneo» , quia ipforuns feriptore» de
divinis Toquentfs notionibus dicunt. Peter efi aniieei·
aqua , quod alis tre, non approbant . Ad facundus,
quod attinet Jlfcritneo. Æthiopes, fir Cophtlte dlfcrp
tat y Fliiat ei [enitui y Spiritui furtfut a Petre frete·
pant ab aliis duabus fsûis , quod haâenus circjnKifio■iit. Sic loquitur Michael patriarchs jaiu laudatus , fie
tseui Cbriftianis adudfegaat facria , eanaque naceffarlan»
Hebediefu , fit slil. At ratio hac nihil valet , A nihil
ad felutem exiftitneut, quidquid aliqui eorufli recentloconcludit » quia dicere Spiti'um fanâum a Patre
res dicant fcylptores. Huic etsam cauterium ferro can­
dere non excludit Spirit u, fenili pcoceflïonem a villo,
denti feOum In aliqua vultus parte addunt Æthiopes
fsd eft, verbs ;vangli| nude referral. Ego fent potius
tamquam partem integrantem facrantenti baptifmi. Qui­
crederem Neftorianos tenere Spirit um a Fillo et lam orocedam apud Biatlsnfcm lib. 7. par. s. cap. *j. perhibent»
dere » quia naflim eum procedentem vocent fine addito,
_r—r------ _ ... in- lihro
. . .MargaHtarum
.
Ja-obitas * ArwMnos hem circumcidi i fed Me falffftuti fa.it Hcoediefu epifccpusSigar
fu
cap. de trinitate, landatus
I
‘
r pra
~~Z Michel, 6t
*' quotquot
----- Q mum effe ea oorpm In hac re diffidio conflat, Equidea)
------ fcrlptoribus.
r..t_.„.:k... tImo
— u
.r u.k..
pûto, utruiuque anorem Indo oriri» quia omnes ha fa­
videre potui «s eorum
id yx
Hebe­
ux magna in venet atione Jceobum illum Zaatalum ha­
diefu trail.j.cap. 4. tnanlfefte colligi vi.l-tur i quando­
bent , adeoqne indiligentes qxiftimarunt illi feripeorgs >
quidem ibi duo notat inter Latinos & Grecos diferititina przcipua, unum de procclfione Spiritus fanfti a
eum omnium et rorum , qui apud Ipfoa vigeat» efte auPatre , Filioque ; alterum deatyniorum ritu . Hoc fecnufli rem . Verum oon Ite fe re« habet » quia temporia
procciTu primis herffibvs multa addiderunt. Et hnc d·
dum integro improbavit capite contra Latinos i in primo
Mcnophyfitarum quatuor illis feSls fatis in prsfena
nec verbemquidem fecit , apt quldquamoppofulr ad ver­
diQa fint . Neflorisni ita nuocupantuc a Neftorkj eo­
ius Latinos, fed filentio approbate videtur. Prsterea
rum parente, qui duas in Filio ponebat perfossas , di­
catholicus faâqs omnes Nf (lorianotum errores , in quibus
a Latinis diffident , perrtrlngit , in'er quov tamen minime
vinam fcilicgr , ac huipanam , pec non duas naturas *
Qua hevefis ex diametro opponi videtur hstrefi Mbnobuno perceafet articulum , aut de illo mentionem tacit
phyfitarum, St quidem fic cxiflimarunt multi, ac ;rapilam. Tota itaque res ad Melchlras redit; unde in no­
ta ad eamdem prxfationem editam a nob.s Parifnr an.
viffinii auOores. Nihilominus memini pse legiffc aliqusn·
1 *41' diximus : Nec einiireiur yv/fyvaw» , quia Spirituue
do apud do&iftiiuum feriptorem Latinam, cujus nomen
a pitre y FiUiiue preteJere femper ai erivatalHur crejlnunc ex mea excidit metnoria , eamdem sffe barrGns
■ ■
ac
farte , Nefieriwet
,
raav r/ , f>- Melchitat
eacipiat
ac farte N/jf»rZa»»r
.
Monophyfitarum , ac Nrftorlanorum · Quod non tan­
Melchitas abfolure excepimus , quia
ia funt
font Grad
Greet ritus ,
tum mi-atus funi, fed omnino obftupui , eamque fententiam tanqoatn futlllffimam , & locptifiSmam habui .
de eeibus in fequenci nota . Grecorum vero nic com­
munis certetur error i led profeelo antiquirtitna eorum r-»Sc.i leflis poftea diligentius Monopbyf.tarum fcrlptl» »
hU'us concilii editio, qua io Vaticana fervatur biblio­ ■*ic evolutis monuments, competi eunt verum dlx'iTe,ÎC
theca, hunc penitus nobiscxin.it ferupulunt .· Etenim in
fcripfiffe. Etenim conftanter afferunt Monophyfita > uproieffione, & fymbolo fidei Spiritum fatiflutn proce­
pam illam peifonam Chrifti effe compotitam ex duabus
dere etiam a Filio luculeniiffimu hlfce explicat verbis .·
perfonis, divipa nimirum & huntaaa, quemadosoduiu dc
Deui Pater fatter amnia tl in emniau j Filiut jupea
naturam ex duabus naturis, & fic de voluntate» * operationa arguendum eft.- itaque In re iftl conveniunt,
Cf ema*e<t< a ffii· , vivificat laper e««Za , W Zv ·«·diferepant vero in modo a Ncftorianis. Quod vero ma­
,».«er. De-qua rt notan lutn eft, verba A rabies , Mea·
gi, initandum eft in fententla Neftorü, cum duas agnoittbtk & Saiery fynonyma effe, it utrunrque fignificafceret i, in uno Filin Dei, ut idem loquitur cum fuis,
re
uti videra eft in lingua Arabica thefauria
perfonas, & naturas unitas non hypoftatire , fed per
& d'Îlionarii». Quod autem primum verterimus preceJevoluntatem, beneplacitum, h emorem , ita ur divini­
r' i alterum eavaëare , id fecimus, cum ut fynonymia
tas habitaret In hnmanitata tamjuam ia templo» qua
vocabulorum ferveremus diverfitate, eodem fervaro fenratione, ffr judicio affer it unam effe voluntatem , A ofu , tum quia theologi, Idem etiam eft procedere , at­
perationem duabus perfonis etiam non unitis. Sed proque emanare . Ex his itsque liquido patet id erroris non
icflo is tuo» her st icis eft, nt tibi non conflent. Meleffe commune omnibus Greets , fed eU’e particulare quichita funt Syri , aur AEgyptil Grssci ritus , quorum
buf.iam fcriptorib'Js , qui livore quodar.l bellum ecclefia
aliqui Osldaice, alii Grace focra fua peragunt, ftr di­
Romana indixerunt.
vina obeunt officia , carorum Grncnrum per omnis infidunt veftigiis . Maronita a tnonafterlo fi. Maronis
E Abbatis , cujus monachi acerrimi catholkm fidei defitnfures adverfus Euiychianos , & Acephalos , uc eorum
Er iis, que In con-il'l recenfeni ur prafetlbne , faflis,
teftatur epiftola ad Hormlfdam papam» cui primo loct»
liulli hiâeuus > Dei beneficio, i■■ olente fu, ereft , tu
fubfcrihit Alexander emfdem renafteril abbas , deno­
Utinam ahl'clntisntur & relique Dçi ecclefiam concur
minationis originem ducunt , Qua de nominis huius ohantes. Qua auteur estant aune, quatuor numerantur ,
rigine fufis agit Joannes Maro » fcrlnror antiquiSmus »
C pre. ipu* dogmata, in quibus diffident, refpieiamus,
qui faculo'vivebat festo vergente ad feptimum, inprrNrda'ianoium fcihcet , Mffchitarum > Maronicarttm ,
fatiene ad fuos rraâatus adverfus Ne ft or Janos, Monoht Manoph> fit arum. Monopbyfit· lunt Jacobit e , Cophphy filas, A Monotheliras. De hac eadem denominatio­
tit», - Æ.thiope, 6r Arment. Ex his J at obit· a Jacob's nal» origine loquitur etiam Thomas Chartabcnlî, MonoBardaeo, idefl Clitellario ( Latlnls Zanralu, vuigo Jt*;helha epifeopus, qui «me annos fexrontos feribebat
cltur ) qui unam natuiatn, ρρίΓοηα.τι . voluntatem , &
pro Menothelltarum hatreft ad loannem Melshitarum
operationem in Chrifto demi no afferebat, nomen St hapatriarcham Antiochenum. Qui Thoma» In caufa fuit ,
>e<îm hauferunt ; ecu non define inter illos , qui fvricur Maronita a quibufdam (criptoribus pro Mnnotbclibnnt hanc denominationum fibi iiidiiatu fulfTc a nomine
via ha bl ti fint , quia pro Maronita fefe venditabat : Er
S- Jacobi e port oli. I^uaot tamen opinionem tempus A
fens fub boc nomine nonnullus allexit Maronites » tt
fuis

3077

1078

COLLECTIO

AMPLISSIMA

fitle daft* IrratIrit. M ftraw· ητοΑΟο rejeta* fait »
diruti* atlaat altqalbM pagi·, ubi fparferat Moootbrib
tarum vire*, ori hofeanu* mime » fr radars taftaatur .
Da qua r* Gabriel EUM Maronita «pifcopu* plura hain fua nattante Maronitaram blftarla * ubi notat
buac faifib nation· Jacobitam ax rivitata Mefopotemin
Martita uoealn* . Confia* prateraa Maronita· numquam hae harefi fuiffe imbuto* ax epiftola Arfeaii rpifcopi Hincuranfia, in qua pluribu* damoafirat* Maroni­
Makbita· , feu Graeae nunquam diffaafiffe in
myftario difpanfattani* incawmtiMte . efefdeaeq·* effe
fantaatta quoad unitatem perfono verbi divini , dtulltatam naturarum» voluntatum , fr oparattonnm. Idam
piaailfai·, apartlfimifqM eoaftat varbi* «x aadqullEta·
•oram Maronitaram fide! profeffioa·» qua fiaguli* domlnlcte diabn* fefii» iater mlfferam tegitor foteani·. Ex
quibo* omni boa colligitur * Tbomam illum Maronita»
in bane induxifie hnrafi* fufplctaaem. Sed de hte plura
•Ubi.

praebytarl bond intalligi vealt fanion quifque
tot, «ti du* patet «x can. ·> ajufdam condlli j

bat

ta·, *

taammaiaati

Vlrrba hoe bate* canoni* da uxnra docenda , dimlffk
priori .· fr aaiaa altam iararr bfaartt , lini , Ia alii*
non artant adteioalbe*, fed fola Malcbltaram. Qu*a»obrem Ioanna* laptifia Laopardu» Maronita Hefrouanfi« arratepificopn* In opere fupra laudaro » trafearu da
matrimonio, axea* da libello rapudli» fic acriter Inve­
hitur in Melchit**, ut buju, verborum additioni* *■far·* > Orati Mtltftta h fat Mafanmaiaa· faXlfaa»
taatra haaajpba*·, cltatqu· in aoa canosam 4·. apofiolornm. Oftendit prataraa , atqoa clara probat , hanc
effe manlfeftam additionem ab Ipfi* fafiam ex can. J4·
ejufdem concilii Nicani » la*o torpam contradiAionem *
.altar amnfiraa- B quaadoqnldam liquidi· varbi· ia ipforum atiam Melchi*■ fana
tarum aditione dicitur > Hat matam Ita aUifat aatfar fa*
talarar, ρο/a aaam tmtrahra Mat fitmaiam Itgrai tam
mJtm latrata tirmaty itant ra titit anttftrit ttr aim ,
«T Mfa* itmtfa farrM, Dtonyfina BarfellM Syra* Ja-

cru communioni* fumpttane non propter aliquam lagalena immunditiam , ut quidam per param «xiftimarunt »
fed ob reverentiam, fit v«oaration*m Del ecciefii» » dt
maxime illibato auchariftln facramento debitam . Sic
Joanna* Bapttfta Leopardo· Maronita , atchlapifcopoa
Hafronanfi* Ia fuo opere iafcrlpto t P7ndr«mo/acrem*a••rea» ttatatu de matrimonio bene explicat canonam t
fie Gabriel Illabi item Maronita ia trafrara da (aera­
mento matrimonii, fic alii. Qun quldom explicari* haud
aliena effe videtur a manta Gtagoril L pape ia rtfponfrona ad Intarrogatum decimum Auguft ini apoftoli AnCram, nH poft multa Ita da manlraata» fr pnarpara
arnlt; [ιιβι *»m* c«mmon*M**r avyffveta** ta *t[-

cobita ad cap. y. Matth. hac Idam damnat Makhitarum dogma, Ita feriben, .· ft aatma maifrr faraitatnr.

tj. /· com jt. Dt fmlftartry & ifattaii
Jlattuniti aaaatr farni ■

Ifte quoque canon peculiari* *ft «ditioni* Mdchltarum, d* <ju· fic Joanna* Laopardu* Ia fitpartorl aota
irm>Mtu percipere * ··· Met preMmi , fi aenam
laudatu·* loco Ibidam citaro : <· fa ream* pe/>rr»o
en mttnitet mafaa ffrUftrf aea frifimut , fade». t fit ifarrantia, pjUb t prr*/ru/o» 9 fnft/htr Ora·
ia efi t Imo G r agor itu tertio* fumant* pontifex In' tarant MrttHtaram » patram frifirn Jrjttll «*/ · /χ*.
«anonlbne pa nitent lalibu* ufo fanckum «ffe aderit, e* nttpm od Alertant trnairat, tti * fiiat itmiittrtat
•rrmvr * tf aftw f*fi iimtjfiaarar interant mart M*4e*r~
awda·****.
9X

eft banc canoecm additioni* fufpldooanon earer», quia
M· invaaitar ia omalba* adittoaltau.

TITULI» XO^UMDKM ft. 99. CCCXVIIL
Alta tarta ectlefiafiita ttifittUtr».

14. /o tapai primam ir

cmfetratteee «

O ai fua jut lac pertinet.
triartlatar Bplrfiai

Canon ifta muifefta Nicani* additu* «fi a MdchUl»,
faa Gnrci» ad Majorca* conciliandam fuo CP. Patriar­
ch· antariutem , ut oui ufqua ad «a tempora fimplax
•pifcopn* «rat. Hinc fubinde primat una fuper alio* pn·
rriorchu ambittofifima fibi adfdfeen contendit.
...
_
f. Ia taaaatàr
M*Mw ia lata fattatia D

In hoc canona feptimu* afignatur Selaucte patriarcha
loan ia edition· Malchitarum poft Hierofolymltanum,
ubi in alii» adltionibu* fextu* Illi tribuitur , qulntu*
varo loeu· Hiarofolyaritano , qui ·* vara* fedlum or­
do. Huju* autem ordini» In Mafchitica «ditione pervaifio Inda aritur, quia quintum locum tribuunt illi Epho·
fino propter trantlatam ab ao digni tatam ad urbem re­
giam, ut In fuperlori nou obfarvatum efi·. atqueficad
laxtum locum truditur Hierofialymitanu* » fr ad fapdtnum Saleucianfit . Itam ordini* huju pervarfio pUna
patet ax cap. p. ia prittitj.Ur uritum amirtratay tituli.·
^ba tarin attltfiafitin taafiitaUtart i Ubi prima* loeu*
tribuitur Room* i facundu* Alexandria i tarde* Conftaatlnopoli i quartu* Antiochia / quiatu* Epbafo ,· fex­
tu» Hiarufalem» ac ptoinde feptlnme erit Seleuci·.

•ft hoc verba t
Ua
/» faerii Λ fat epifepe·, © facile tanireiarl aan f***fi
foneiuiy apprUarr fnefi *d Wr/«*r epijeepery
caafai»
iefittUKt t 9 jnfiam ferant it ilia finientlam.

J». In ran. «4. Ne ani ctettaii «Ar* rrnjf/laearar
epifeepi y neqm ecclefia tilia da*
frtiiyltri .

Ex hoc canon* conftat aut* Nlceaum concilium pin­
te* ia eadem civit·'· fuiffe epifeopo* . hem in eadem
villa ecclefia plure* fuiffe paàorci « feu parocho», ex
CrarW. Grace/. Toro. IL

^T^Emplorum confeeretlo, quemadmodum fr rallqau aj, lia ad ibloa apifapo· jore partiner* fr competere
videatur» ficut confiât bx D. Thoma part.3. qunft.ia.
art. *. ad 4. ubi docet ,/oio* epifeopo· contacter· om­
nia prntar aocbariftlam. Et cum hic afferatur, «jnfmo­
di quoque ju* fpafrara ad ' cboraplfapo* , colligi Inda
videtur » hoe talia ordinatio·· apifeopoa fub apifcopl
civitati* pouftate, ita ac ·« buju* licantla apifcopali^u, fangercatur olim «miBacibiu » quod fr conciliorum
eoaftat euâoritata fr feriptorum taftimoall* . Hi* obftera nlhilomiau* videtur Dapeafi auâorlta* aplftel* 4.
qun eft ad Profparam » * reilqao» Naotfdle apifeopo*, Leoni· primi apift. t·. Gelafil primi » fr aliorum
nonnullorum. Iram cap.it. ia trifaiitnif*·
tituh, Mrafadr·· ff. 99. gtS. alta tarta rrtlrfiafiftn
trafiitauanat^ ftataltnr folb apifcopl* £u affb magni* »
feu gmwtaflbu· adefte concilii· i cbortpUcople difertlffimfe varbto exclu fi*. Ex hoc plan* apparat ax meat* con­
cilii Nicnai , cborapiftopoa haudqoaquam affe ordina­
tione epifeopo* . Contrarium teana colligi ridetur ex
concilii Antiocheni caa. te. ubi affarItur, eborapifeopoa
manu· Impofitioaam apifeopornm perceplffe, fr at *p|fcopo* eoafacrato* effe. Er fana poradttltor Illi* ibidem
ordina*· leAoree» fabdlaconoa* fr aaoerifta* < Imo dia­
cono·, fr pra*bpr*ro*, ljc*t non nrntar civi uti* apifcopum, cui funt fubjaAl. Sed nullo* ordo noraft con­
ferri , nifi ab epifeopo , prata* queritor ordina* mlno'r*«, da licenti· papa , · fok> fecardota *x D. Thoma
proprie officio conferre poffbnt tre* prior·· ovdlnaa, fr
•x licentia apifcopl civitati* duo* pofiertoraa* nimirum
diaconatum, fr Mv*bytvratum, nacaffarlo arant ordina­
tione epifeopi. Id plana atiam liqum ax D. Hicronyia «pili. »5. qua afi ad Evagrium, aflaranta : fiw/
m fattt rarrpta rritnatltary tptfttfai » anni prrriftar

1 farti ? ExpMcatiua Nicolao* Papa ad Rodalpnum
•rchteplfcopom Bkuricanfium .· fifieaftatay inquit» tlartftftrfi faiii fiuu , fO*r fait Mlin tpiftafaram lalatfir afirtai Ad e* antas* dap. n. concilii Nicani do
coilationlbu* apifeopornm , dlcima* .· Eactufionam cborapifeoporum non In omniba* tegi aditlonlba· ■· In aliquibu, anim foli «xdudnatur diaconi , arch (diaconi , fr
prabyteri, non vero chorepifcopi . Qua quidem Icâio

Γ
io7j

CONCILIORUM OMNIUM

1080

menti concilii , AmuMcru, propterca quod id fera tempoeb tam lain *
verior efle videtur . atque eanfisrmior
____
'■
.­
quam earum fatua plurimi· teCtftvntur Incommodi*, auquia pluses eidem fubfcribunt
cborepifoopl, Nt ex Ara
bicis, qua circumferuntur fubfcriptionibus clare liquet.
Qoribua Cenforte» da die natali , * Coite Rbod. lib.
Ergo cnorepifcopl, qui magno ft generali Interfuerunt
concilio, epifeopi erant , jnxta ejufdem concilii ftatu17. Ia tapai irtimaar. ^aaaiia await faai infamii
tum ft decretum . Ad anâarltatem antem Demefi, ft
ab itgrrjfu nrlaUa , <O i» tarabaa faftialiorumrcfponderl poteft, vel non omsti chorepifcopo·
pitaii befUfaaam,
f»iff· confecratlo·· epifeopo·, fed aliquos { ft hac ratio­
ne bene conciliatur fsatentia Damafi , ft Nkolal , vel
Kiu», hos presbyteros vocavit Damafu,, quia ibi pros­
eratur ordinarium habebent minifterlum, epifoopatus
iafaaUt ia nctrfam . gaaaaia 'it taraaiaa favero extraerdioarium ft delegatum ab epifeopo civitati·,
fspiâail baptifatum. Trrtia it inatma·
cui tebjs&i eraat / Ita ut masn epifoopali w, nifi
altar i/faraaa Infamiam.
ejus auAorltate fungi , eodem pofient plan· medo ac
Rimum quod attinet, infantia In ecclefiam ingraftise
ipfi epifeopi extra team dlaccfim , aut (acerdote· conlefliones excipere, ft pecceta dimittere ablque licentia
non ideo diftertur, quod fit immundus , fed ut »
epifeopi , lient id munus ex v| fua ordinationis habeant.
parentibus ofibrri polEt Deo, ficgrati» ipfi ab illis age
Quoniam vero is chorepifeoporum ordo mo leves poftea
renter. Nam fi pro lasmundo haberetur , neque etiam
excitavit In ooclefia turbas, cum fui muneris k o&cil ,
lo ipfo periculo mortis politus te ecclefiam introducere­
•d quod teftituti erant, obliti funt , ft fua confifi ft ntur
*rur ante
ance quadraginta
quaaragima hos
nos dies
aies . Secundo
necwnoo hoc
noc aftignatur
amgnatur
freti ordinatione, epifeoporum civitatum, quibo* fubje» "puero tampus, quo eju* membra coafolldaatur, ft mlAl erant, ufurparaat jura, ideo abrogatus eft. Eo enim
nus obnoxia incommodis evadunt , quia baptifmus *fie­
audacia peogreffa re· «ft In Alexandrina prafertlm diabat terna immerfiona apud orientales , & adhuc etiam
eefi, ut Mclctius cborepifcoput, ordinati· in Ægypto,
ejufmodi ritus pluribus te locis obfervatisr. Quem qui­
Lybia , ft Pentapoli etiam ipfis epifeopis, prater ecdem ritum baptitandl infantes terna immerfione poft
ciefisAleos canones, plerafqu· illius patriarchate, ccctequadragiata dies a nativitate, efte aaiiqulffiwuim te eo.
fias bicipites reddiderit, teftibus Epiphaalo hnref. dg.
clefia orientali nemo nefeit in ecclefiafticis rebus verfa5oaom. lib. s. cap. a. Theodoret. lib. 1. cap. p. Niceph.
tus. Tertio de communione ipforum infantium ftatim *
lib. 1. cap. 19.-Â aliis . Hinc acerbe te Hos teveâu·
baptifmo nullus ambigere poteft do&us. Et licet hunc
eft Damafu,, ft jure quidem merito i quia cum eflênt
ufum multas * juftas «b caufaa ecclefia abrogaverit ,
ordinaria presbyteri, extraordinarium munus pmter ca­
non propterca tamen antiquitatem illam venarandam
nones exercer· tint au6.
damnavit. Hinc Concilium Tridentinum fefl*. at. cap 4.
poftquam docuit parvulo, ufu rationis carentes nulla obUft Λ I V
<V^LZ/WWeft·» □ ·>. r λ·.
\
gari neceftrtate ad Ibcrameatalem euchsriftte eommualoCCCXVilI. SaaSharr, CT dw**· α/ΐΛϋι
nem, ftatim fubdit 1 Ntfaa iiaa taaaaa iaataaaia at

P

•veteer rsgvm sd Csx/ea//···· Ubr/i

aati^aUar , / taaa araaata ia ^albafiaaa latit rab^ataia
fartattrit. Nec profaâo filentio .hic protere·ndus eft mo­

dus communicandi baptixatoe infantes apud orientales .
Sacerdos infantem communicatura, digitum Intingit fanCgulne, bt ia os Illius fugeadum immittit . Quad idem
ia Gallia fuilê ufitatum tempore Hugoale Viteorlni obN hac fidei profefiione Melchltarum editionis, poftfervat Rofvveidua in notia ad epiftoiam quartam S. Pauquam de Chrifti Domini incarnationis dlfpenfatione
lini, hac ejufdem Hugoais verba recitans ex libro pri­
ferme faites fuit, huc ftatim fabjuagitur illatio ■ K* mo de ceremoniis, facrameatis , ftr obfervatioalbus ce­
fa» ajfrrimur tfft Dtum , O baariarm , iuat babrattm de fiaft icis capi w. Paarir ntrat aatit tirai furiar··
Ij.

la priftftarai * & /ywle/ew fiai y s g. PP. ta
• CaiiM Vatlraaa aiititait MrltbHamar,

I

natural , iuat aalaatatrr , iuar afaratiaaat ia ana prrftaa. Eadem plane verba ia Marooitarum leguntur edi­

taar ia fyatlr faagatair tfi faialjraajaai iitita faMria-

tir , yaia talar aaiaralitar fat** faffaat . Citat idem
Hugo Ibidem locum D. Auguftini ex libro primo con­
tra duas epiftola· Palagll cap. a*, ta hsac verba.* / /·*

tione. In Jacobltarum vero , ft Cophtltarum editioni­
bus fic legitur t aaata aaiaraaa , »··* vtiuntatam, «nara aparaUrntat · apud David Barphauloe In commen­
tariis catechifmi , ft apud Neftoriaaoe : iuat nataret
aaaar aalaaiataar , ritu aparailaatm , iuat parftnat. Manifeftc porro deprehenditur, huc omnia addita fui fle ab
hifce nationibus, ad fua corroboranda dogmata celeber­
rimi ac tanti concilii auAoritate. Quis enim ignorat ,
ejufmodi controverfiam haud quaquam eo tempore mo-

B 6.

la Caput nanura . CanfHath it [ιηριιΐηη
gaHat .

frr/cala fiari parr/·, junta ariatariaaa artlafa iafitutia~
arat, fairaanataa· aat taraifta ia ff"* fa avalaia aft taa·
iaaiara paarir. Hoc Auguftinns referente Hugos· VI-

D

Caput iftud Melchitarum elf· additionem exiftlnsrunt nonnulli, fed rev era in omnibus, quas videre po­
tui, legitur editionibus, atque mos «jitfmodi ab omni­
bus fervatur orientalibus , non taman taoquam aliquis
Mofaicus ritus, & caretnoaia, ut perperam quidam fer»,
pfvrunt, fed ad imitationem Dei paro virginir , quo li­
cet ncc ejufmodi aflcflioni obnoxia elTtt, nec purgatio­
nis tndiga , hanc legem adimplere voluit. Dc qua re,
qua fuperius retulimus in nota ad can ,9. ex Grego­
rio III. de me n ft ru o laborantibus, hic recole, par enim
de utrlfque ratio eft . Quem etiam dierum numerum
preferibit Leonis fapientis Novella apud Balfamonem
tn eau. a. idemque Balfamon id apud orientales ex de­
centia fieri docet, cum dicit. Ttnrplam infrtrU, ut! fan.
Strum rpfat tffa participrr ara Jatrt . Et Honorius folitarlui Jib. 1. cap. >46· apud Jacobum Goar Idem affarit dicens. Se Inajrala trnfurluJtiu paf partant ab

ntltfa rafrrjf» abfiatra , paia iatataniat a itatpla rflift tatluÎH rhfiaaat. Alioqui fi pra infirmitate val«rest , eadem die qua parerent , intrare eis liceret, ut
Deo gratias agerent . Laudanda autem eft mulier, fi
•x veneratione magno percipere non prafumit. Senten­
tia eft Gregorii |. ad interrogatum io. Auguftini refpondenti,. Imo idem ibidem probat, confuetadinemec­
clefi· effe Romanis, ut poft admixtionem propria con­
jugis lavacri purificationem quarant, & ab ingreftu ec­
clefi· paululum reverenter sbftlneant. Non tamen propterea id lavacri Mofaicuas elfe aliquem rltu«f\|iftitnandum, quia in Mofalca etiam praeinjtur l«ge i quem­
admodum nec quid gentile quia |antilibu> faminis poft
partum balneum parabatur , û Chriftiana mulieres eo­
dem utantur . Antiquitus non folum quadraginta dies
poft partum, fed A totidem ante a facri, arcebantur.

Qorino.· quorum conjungis teftimoaii· cum conftct de
ufu concordi ecciefiarum Gallte· A Africa in isnp*rtienda facra euebariftia Infantibus recons baptteatis , poteft
lis adjungi aliud teftimealum S. Paulin! qui reettane
epiftola XII. ad Severum verfus a fe fcriptos de ftafillds, poftquam de baptiftcrio fcripfit .· Priataraa aufla
faut iatar afi fpaiia . addit ,
j

laia paraat farra irult ia finit fataritt
CirtuetJaafaaa mJtr frfh aliaribm apnat
Craia (aiatiftrii imbuit ara clbit.
Hacibl. Porro in hls duo diligenter in hoc notanda
funt · Primum rit· interdum fieri communionem fub
un· fpecie.- delode Infantem fie fub utile· fpeef· tommuniestum dici in hoc capito edere penem, debibere vi­
num · Ex quo planiffime petet , petras illos firmifirmo
credidifle, ft nullatenus dubita/!· , integrum Chrifti cor­
pus, bt Sanguinem , tam fub fpeci· Mnis , quem fub
foede vini veraciter contineri , uti loquitur concilium
Confiant ienfe fe(T. ij. Moguntinum 4. cap. j a. Trident.
fefiT. si. & ali· concilie, & patres.
>

p

Nrr pnatauantur ai trrtium a/lirrai ntmpt iixua·
tara. Diaconatus hic vocatur tertius ordo, cum taman
juxta receptum ecclelies ufum fit fextus . Quasnobrem
eft notandum in omnibua omnium orientalium «ucbologils feu ritualibus, nullam occurrere oftiarii, cxorclfto,
& acolyti ordinationem, fed leftorl· tantum, fubdiaco^
ni, & reliquorum. Inde Gracorum quidam apud Jacobum Goar In noti, ad Ipforum Grocorum ■uchologium,
volunt, hos tres ordinas includi In Ic&oratu . At maa
fententla oftiarii, & acolyti non tantum apud Grecos,
fed apud omnes reliquos Orientales in fubdiaconatu io- *
cludi videntur, C euchologiorum , feu'ritualium verba
diligenter attendantur. Nam fi oftiarii «ft cuftodire oftla ecclefia > ft veolvti accandqre lucernas, procul .du­
bio hac duo oificla fubdlacono in «jus ordinatione .im·
jitngun-

i«8t
tnmeatw,

Afni

AMPLISSIMA COLLECTIO.
ιο8»
Cnreaa U maaifcfta càaftat ex hifea^/w prr/ntfodwaw , geemte eefietoe et frie» frtoteH
— r.Lu------ r-.-j.— j— —j, fiireteeetr et reflet! ferftHe itéré» te ieteg^ueftee-·
ter fetetree» feéttotfeitoei. H ne eadem trudW-joann
**

*·» *wmdb. Encheloglum MeldUtarm
*
ΛηΜαι·; r·
4mWw rwsredb iUi> *
< dMrgat dvrw
*w
d*w·/ r«f , 0
•eefireere» e»eihn teaprtfo Mra^rew , ·/ eJfiet
i * rubric· ordinationi· i^Gu
*
fabdiaconl .· c·» *«».w
>0
*»» 0
1« encbologto Cofhtitaruwi, ft Jacobitatnm ia admenkio·· ad ordlnetvmfub.
dilaeonum inter entera, qua aju
* arenaria efle aSrauatar , bac léguatur. T·/ tgtoü «/ ra/ad/rc efite to»es

fmeeto to Uuftore * etoeefiif tore
ntiegeit 1ri­
ter eitoiet. »t eetotet eto feeteee etrlefiet eeereee tleeeeeett trlier eitoiet .

•ri r^H/itrH Et ooft paac·. Il te·· »egee Mllgeetfe
*»-·<tefietore efiie Mtiefie^ geie Hto teerretote feet fati_
ire Htoieti etoeifieHi eêfr refirbirrge, Exerclft
*
tendam
~ of
' ­
*

ficium $ fou oedo , ax orientalium fententl? » indu II vi­
satur iadiaaoeata 1 cumaflaraat 1 domiaifdifclpulo» tune
*
ordinato
fiiifle diaœao
*,
/·· iteer enfit filer eetrfe­
tor» fre», toMtget Ht fHtfiete» ffMtee» i»»eebe- .
raw. Hanc fententiam tamquam commenem » b retep-

tiorem aflbrt Joanna
*
Muo llbro da facerdotio eap. 11.
hlfre verbi
*
: iffr (Chrtftu·) fto»et frirife eterer fr.
jeetipfr» fine »etele frteetie» teMet» frttofrto MHtbffirri toiubt Dre : 01 feüet tfi frrretor ie etrree» *
eeeeefitgee frrerletie» frto efefitllt , ad fieMUeele» r<tlefie» terreee». Met eetr» ter 0, ttoiet treftrlhi.
Pri»e geibe» geeetir Meet etofit m*
, tototfee ilito fttefiete» ie frntu i»e»etoet et rjmrrti iUet, litu­
re ttefiileto en . Hoc idem confiât ax eap. XXVI.

ajafdaai tibrl
*
ubi poftquam racaafuR auAorexD. D«onyfii cap. VL Hiérarchie eeclcfiaftîc
*
*
ordine
*
conia
qui dleconoeum «oca dimittuntur poft facrorum eloquio­
rum laûionam, inter quoa primum tea··
*
locum «n«tgumeni * ftatim Cubdtt t Hi fret trgteet tefituuiereer ,

CONCILIUM

Darenu* llb. de Hiérarchie acticGaftica, Dlonyfiui Baniidibl Sprui, * alii. Sdandum aero aft , licet horuaa
trium ordinum nulla nomlnatlm , aut fpcciatim mentio
habeatur In aucholotU
*
« fraquena nlbilomiau» occurrit
apud orientalium fctiptdre
*.
ftur puw> fit etete. Huc verba faut ex pu nA· ia Neftortanorum edition· , ut qui prater omnium aliorum
oriaatallum moram < St facrorum canonum conftitutio«m puaro· faxumar » fepteaue
*
> ac ettem aliquando mi­
*
naret
ad cmaaa promoveat fuparlom
*
& inferiora
*
or­
dine·. hem poft diaconatum b facerdothim fufeeptum
*
uxore
ducunt, ft mortua prima ali·· quinqua , ft di­
midiam fuccefihe durera Hila permittitur. Nomine dt*
mldh
viduam inteiliguat. Qu
*
quidem omnia non abf*<
q
ftomaebo
reliqui· orhqtalib·· rvprobantur , tam­
quam contraria ft adverfa frrlpturli facri
*
ft ocrlefiaftid» caeonibua. Aliarum nationum facerdote· Λ ad fecun*
Bda
tranfennt nuptias ( qaod. raro accidit ) ad laicorum
flatum non fine maxima ignominia rediguntur : hoc taman apnd Maronite· numquam permittitur.
Cetere» etriefyee freer CMifit fitoln ferrt-freHe»

eeifie frerifirie» retort Meetfieettt. D. Joann
*·
Maro
in commentario ad Llturglam D. Jacobl ad orationem ,
Jlrww beeefie , fer Ibit : Ideo Jubemur flante· audlrv rnlffam, tum quia tuae offertur pro nobis corpu
*
Chrlftl *
qui no
*
· peccati primi homini
*
lapfu ft cafli erexit > .
•c flare (belt, tnm ut Gc parati fimus ad ejus mandata
«xnqueoda < ut fervi prompti ft expediti ad omnem do­
mini fui nutum . rorro fi genua floAamua honorl
*<&
*
venerationi
*
ergo
mpflerium non ideo evacuamur, fed
aljo religioni
*
ritu Deum colimu
*
& veneramur . Hac
eadem exhibent poft Joannem Meronem» DIonyGl fiarfalibi commentaria in eamdem D. Jacobl Liturgiam. Et
*c
h«
pro noftra tenuitate fati
*
In prafen
*
diâa fini .
Tend croque tam ha
*
*
noftra
*
notui·
» quam prafationem, ac reliqua omnia l R. E. cenfur
*
demine ft fupplidtct fubmittimur.

ROMANUM III

QUOD SANCTUS PAPA SILVESTER.

CELEBRAVIT
b ('PJLÆSEiïTE CONSTANTINO AUGUSTO ) in Urbe Ronit, inire tbcrmei Demitiener, eunt 17}. epifeoptr, gut in ipfe fynodo convener ent,
voceti e beeto Silveira.

Ilvefter
II ve Her epiicopus
epifeopus fanftx
fan&x & apoftoliae
ipoftolineC ita ut dominicus dies coruicet. Et difedis urbis Rome
~
dixit:
xerunt
Quidquid
epifcopi: Placet. Rurfus Silvein Nicea Bithynie conftitutum eft, ad fter epifeopus dixi! .· f Robuftius duxi­
robur fanâz matris ecclcfiz catholic» mus conûlium, ( fi placet ) ut omnis e& apoftolicje, a fandis facerdotibus tre­- pilcopus qui convenit ad concilium, ficentis decem & odo,c noftro ore con­> dem fuam chirographo confirmet, ut
form i ter confirmamus. Omnes qui aufiί deinceps rediens ad parochiam fuam ,
fuerint diifolvere definitionem fandi & compaginem noftrz
falutationis plebi
magni concilii, quod apud Niczam con­ fuz innotefeat, ut fide concilii declaragregatum eft d fub przfentia piiffimi &; ta, intemeratus ardo fervetur. Et 4ixevenerandi principii Conftantini Augu-• runt epifcopi: Placpt.
fli, anathematizamus. Et dixerunt om­
Nulli cltrico Inert t coefetn in publico
nes : Placet
p
exnmintre .

S

De ptfcbt folenniiele
»/^\Mnibus epifeopis & presbyteris
V-Z pneceptum eft, pafch« obfervantiam cuftodire a luna 14. ufque ad 21.

> Ex

Codice Bibbatbcc* Pradkatorum

MSî
* Fortt <Γ·/μ*1μΟ. Herd.

.

Sjlvefter epifeopus dixit - Nulli omni- t
no clerico licere , caufam quamlibet in
publico examinare, nec ullum clericum
ante judicem lakum ftare. Et dixerunt
epifcopi: Placet?
De

Colomenfium Suriai Cartufianu* edidit. Here.

' . M

i°8j

CONCILIORUM OMNIUM
ιο*4
A flant Ini Imperatori, celebratum fuiffe apart· profitetur,
plariaMM a veritate aberravit. Nam dum finguliepifco­
Dt prtfitimêis th ordinibus é* prvfakndis.
pi darifiaala congiarii» ac donativi, ab imperatore re­
munerati, Nicea difceffiffet , imperatorem ifthinc · By­

- ?,(nr.cn.

'

Si quis clericatum promereri dcfide- unt lura nrofeâum, aliquamdiu in oriente pcrmanfiffe ,
Nlcepboro aliifque affecit Baroniu» nu t··. a an.
rat, hoe juftum efl, ut fir ofliarius an­ o.x
j«j. Hac v«rba canoni» primi : Soi
t^jf*’**
Cmitut/i Xvgw/r » caufam er­
num i- ledor annos ao. exorcifta annos m trmufSi
randi prabaernnt ; Retulit cnlaa illa imprudena ad ver
10. acolythus ann. 5. fubdiaéonus an. 5. bura ···<·»·>«/(·»·■» ; que ad antecedens varbunt r«o*
gregat··, variffime referenda, e« prndiüia liquido con­
diaconus an. 5. £t fi ad honorem pres­
ftat. Tollenda eft igitur ea interpunctio, qu· allegat·
byterii accedat, & faciens in eo ordine verba · fe invicem disjungit. Baron, n. 199. ann. j»j.
c Ntfrt trt (•ttftrmKfr
.) Nlcnnuracon- Apoftohc* (·.
annos 6. fi fuerit omnium votiva gra­
cilium ab apoftollca fide confirmatum Ct approbatum du eft, ce*.
tia , non prxmio, non invafione cupidi- fuiffe , reflatur Feli* papa tertius eniftol, quarta, his cilia coafirtatis , nulli * prorumpens gradum , fic verbis t Ova·/·» ad B. Prtreie v»»4m·»· J/ctttt : T» n e»rv.
Prtrut , Cf
i»nc
tttUfi·!··
t
ab omni ecdefia eligatur confecrandus ravi ··<»«■ fifuitm irrctui Or.ttt V «fit parer» apad
Nlmit
r»«gr»gar/
,
r»ayfr>warZ»i»rw
·»»···
vry··»
a·/?»»/*
epifcopus , nullo de membris ecdefiar
B ratem J*. 1Ç··,··· ·(<■·£.t
. Silveftrl epiftola Fptftola Sil
* intercidente, & omni ecdefia conve- ad fynodum referipta idem firmiffiuie arreftaretu· , C veftri ad ly.
nen ob confulatun» Conftanii' 1V-. 6t Conftantini oâa- hO<'“'n °>«"niente Et dixerunt epifcopi: Placet.
vum perperam io ea politum, mendoliffinu & ferecom- °of·
Ut nulli epifeopo liceat fine eunda mentiti» reputaretur. Imo (i neutra epiftola exuret,
ecdefia, a novi (limo gradu ufque ad pri­ vel utraque omnino ut fpuria rejiceretur , ipfa tamen
antiqua jura ecclefis , vetuftiffinu obfervatio , tradi­
mum, ordinare neophytum. Et dixerunt tio «r conftitutio ap.ftolica, ( de qua Socrate, lib. a.
cap. 1 J. hsc :
w Z/regr» a/jif·/Canon de eon.
epifcopi : Placet.
£»·,««« rtdrjiK
5 ) lati» ftrmandir
Silvefter epifcopus dixit.· A nobis in­ manifefte Indicarent, facrofanfl» Nicenr fynodi decre- concilii· p»
ta ab eplf. opo Romane eccleiia firmitatem & robur fedem apoft.
cipientes moderamine lenitatis indicare,
accepiffie. Baron, num. 1 71. it it»·
commonemus, ut nulli epifeopo liceat ,
d Sui
fJJgit,/y tic.) Hoc verba fie conti­
nuanda funt, ut indicent Nicznsm fy,noduru in praquemlibet gradum clerici ordinare aut fentia
Conftantiul imperatori, ,ong>egatam fuiffê , cun»
paulo poft Roms ail a fimul &' con ft itutioue, Nicani
confecrare , nifi cum omni adunata ec­
per fynodum auflore Sitveftro congregatam con­
defia. Si placet? Et dixerunt epifcopi: concit,
firmarentur, cumque ipfe Imperator adhuc in oriente
Placet.
P moraretur, ut fupra divimt» .
Nota: Severin

<»u'(Tp4i
j.Kut·
- ϋιη(·ιι«',ι·
<ütu>u‘n

, t_

*

i

B1

mi

1

. <· Ctuilin't .) C>m patret Nkirni coricilii eonftitutione, fâcrofincl » fvnod i jd Si ve ft > utn pRnt ifioem R om«
agentem trtnfniiliffcnr , eaf]U< puni ilici» «jftornate coofirmari, per epiftetan, quimjrm fvnolkam , fuperiu,
>n concilio Nicano repolitim, humilier pe"iviffent , iuftx poftulacionl eorum Sil'efter pont te e non gravare <ietul.t, iubiroque in.difla fynodo et Italia, aliiQue vi­
cini. p,ov in. in , ducente» feptuaginta quinque epilcopo,
convenir, atque p.ft ronfirmttum Nicxnuin concilium,
n.mnulla >i"<c» fidelium con.c-ncn’i» ftecrc.it, ex quilu, lupradlfi» tantum fragmenta fuperiunt. Baron, an1’./»«.·ι C»M,iaer< tu . ) I, qui ti.ulum hunc ciMI.i·
I ' yraUMt, in eo, quod illud Roma in prafentia Con.

SYNODUS

r Onnhii
.) Vide que fupra ditimJ» in no­
tis concilii Niceni, verbo S·-». vd»o'wvv«.um .
f
dvx/wv» ttHUhi. tf. ) Quia titulum huic
canoni pre fixum omnino falfum effe conftat , ( cum ne .
verbo quidem de concilii, ter in anno celebrandi, , quod
prs fe ferebat titulu,, mentio fiat,) Baronium in an­
nalibus fecuti , hec cura precedent ibus verbis conjunxi- Ceneralibtn
mu, , ma litue propterea, quod ficut auilor itate Leoni, concutit ep«.
pontifici, aâa Epnef. xonrilii per fubfcripfionem epifeo- fcopi eriam
porum abfentium, 6t io diÜa fynodo convenientium , ablcnre, Inbfunt confirraata,- ita hoc loco dycenti feptuagintaquinque feriber» fe·
enifeopi, auctoritate Silveftti pontifici, congregati , non liti
aliud ptaftare juffi fuerunt , quan» ut fidem concilii Ni­
cani dato chirographo approbante,, eiuiquein fui, di<rceiibu, protujlgantet , uniformiter credaut , atque uno
eodemque tempore refurre&ionis dominica memoriam oblervenr, hoc eft, quod fubdir, κι fijr »»·<///'/ 4κΙλ?ο·
ιλ , /nlrttrrKi»!
frrtvmr .

INCERTI

LOCI;

In quo damnati fuerunt Eufebius & Theognius
anno Chrifti cccxxv.
USEBIUS
Nicomedienfis, &Theognius
TheogniusDelapfis
poft Nicaenam Synodum, Eufebium ait
US
E B I U S Nicomcdic-nfis
:
— ■·■*····
- iequafpc re|egatlim. Certe Conftantinus in epiftola
Nicaenus Epifcopi,
Arii fautores &
r ces in exordio cpiftolx aSocrate ttb- 1. relatae,
ad Nicomedieiifes , id in Concilio Nicaeno faitum effe non dicit , fed tantum, ait , metuiffe ab epifcopi» damnatos affirmant . Baronius
fe Eufebium , nc id fieret . Cum igitur Eufe­
quidem eos in Synodo Nicrna damnatos elfe
bius ac Theognius fe damnatos ab epifeopis
dicit, atque depolitos . Sed contra eil auctori­
elle fateantur , id autem in Niarna Synodo
tas B. Hieionymi , qui in Dialogo adverfus
facium non efte conftet , necefte eft , ut in
l.uciterianos diferte fellatur , Eufebium ac
alio quopiam epifeoporum conventu id geftum
Thcognium cum alus epifeopis Arianæ faftioftt . Quam ob caulam Synodum aliquot epitiis a Nicxna Synodo fufeeptos fuiffe . Idque
probat tum ex teflimonio eorum qui Synodo 'iSsporum fieri juffit Conftantinus , a quibus
interfuerant , tum ex Adis ipfis Synodi Nicsr- ''Enfebitts acJdicogpfiis^damnati funt atque denar, in quibus inter nomina Epifeoporum, qui
po(itT< Îplê vero eos in exilium inifit : idque
Sierant , Euiebius
L.utebius , & reliqui ,
aperte confirmat Athanaljus in lib. dfl Synod.
Synodo fubicriplerant
quos dix-ι, recidebantur
bebantur . Idem quoque teilateila
&Tlieodoretus lib. 1. cap. 19.
lyr Philoiiorgius , qui tribus circiter mcr.liius'

E

AMPLISSIMA COLLECTIO-

loSy

A N >i Ο
CHRISTI

S Y

N

O D U S'A LEXANDRIN

io8tf

A,

ANNO
CHRISTI
tt*·

In quA D. At hanatius ad Alexandrinam cathedram ereftus eft,
anno Chrifti cccxxvi.
E’ p*ii® J*
n<
λ

U M -San&us Alexander epifcopus A.lexan- A litani, quam Provinciales epifeopi ad Patriardrinu* quinque poft menfes a Concilio chalem ecdeGam conveniebant, cum funeris
Nicmo «bfolutos , ut tradit Auâor libelli Sy­ celebraudi , tum Patriarche in mortui locum
nodia in Synodo Ccfsrienti, obierit , ac pro­ fubfti'uendi caufa , quo & illius fepuitura , flt
inde die >6. mentis Aprilis anni 3x6. epifco­ huius ordinatio effet illuftrior Simul autem
porum Synodum ad ordinandum Athanafium atque ordinati fuerant, Synodicas litteras mit­
congregatam fu i fle docet D. Cpiphanius hr- tebant ad reliquos Patriarchas, quibus & ordiref. 68. quod verum efle non dubito , cum
lationem fuam illis nunciabant , & fidei fux
Patriarchas rn Synodo epifcoporum ordinari formulam exponebant , polcentcs ut ab illis
foliti edent . Poft mortem liquident Patriar­ viciflim literal pacificas feu communicatoris*
chae, ur notat Valetius in oblerv. ecclef. ad acciperent.
Socratem lib. 3. cap. 14. multi tam Metropo-

AD

ALEJCANQRINAM
ABNOTATIO

SYNODUM

C H R O AT o L O G l C A.

f« Sun>t.
CAnSus Athanafius anno 368. Valentiniano B ritts in differt, de epocha Cone. Sardie. Fit injsY.’ao ’Î*
M’ & Valente coff. die XIV. Pauni , ideft de ut concilium in caufa ejus ordinationis ha*d**Bl· n». LX· Junii annum epifeopatus XL. abfolvit n, bitum, non quidem anno 326. fed anno 328.
fupputatione Chronici Maffejani, de quo infe- junio mcnfc afltgnandum tit.

CONCILIUM

SR.s?i

N I C O M E D I E N S E,

ΛΪ?Γ?ι
K

J<»

Sive Antiochenum, Habitum anno * cccxxvi n.
E» Ealutti
Loiitiiloac

Oncilium iftud Nicomedienlc vocamus cum
Philoftorgio, licet Socrates lib.t.cap.xxiv.
& Theodoretus lib. 1. cap. xxi. quae heic adverlus Euftathium Epifcopum Antiochenum gefta
funt, Antiochircontigiffe velint. Ait ergorhiloftorgius lib. 11. cap. vil. Euftathium coitus
turpifque voluptatis cum puella accufatum a
ducentis & quinquaginta Epifcopis apud Nico­
mediam congregatis damnatumfiiifle, aedeinin

C

exilium ab Imperatore projeftum . Narrat
hanc hiftoriam pluribus verbis Theodoretus ,
Eufebium, inquiens , Epifcopum Nicomedienfem , qui poftea fedem Conftantinopolitanam
invaiit, adjundis fibi perfidia: fux fociis Eule
bio Epifeopo Cxfarienli, Patrophilo Scythopolitano Ætio Lyddar , Theodoto* Laodicear, fle
aliis Ariana labe contaminatis , una cum illis
Antiochiam contendiffe , ut Euftathium pelle­
rent·

> Hanc Synodum Antiochenam habitam «de cenfet Baronlu» aano ,<o. fum «a Athanifti ca Epift. ad Solita­
no» loco Tub initium, ubi ait.- F«w't yo/Zaw
BpZ/ceper
Cfi. fT·
Ari*»*
rt*
f»»JÎ*«rZv·» if/Jj cv/hmo/o occo/orvv/, yva/ t» nteffot PriHtipit (intnutlirfar fttfn. Sed ut cette ad­
vertit VaJcbui in notia ad Eufeb. lib. 3. de Vita Condant, pro Caq/ooMv, ibi legoodum Cee/aor/oew. Ium cx
Hieronymi '.ο.o ex lib. de feript. Ecclcf. in nuo tamen ip antiqui» «ditionibu» tefte eodem Valefio, .It Euftarhfo
Ictiptum eft /a»
fr/ot/fr
*<#/'·<»·
tf. Tum ex ii», que Theodoeeta» lib. t. cap. at. ferib r nota antea fcilicet Euftathium e fede fuiffe expulfum , quam Eulebiua Epifcopus Nicomedia in Epifcopatum
CP. tftûtu Paulo fuiffec tranJatu». Sed in·bi erralft Γheodoretum notat ValeGu» In eum tocunt, nara revera an»: an. 340. Euf.bij» in fedeta CP. n^n fuit tram|afu», ut F.uftathiu» e Cede Antiochena multo antea etottu». Et
ptmio r laciliu», feu Placillu» , qui poft Paulinum & Eulaliutn Euftathio fuccefit , lutet Epifeopos , qu< Tyrenfi Synodo
an.
interfuerunt meiooratui ai> AthanaG» ita Ap.’l. ad lmp. Confiant. Deinde Arhanafiu» Ia Epift ·■! Sollr. vitam
asepte» locuturu» dc Epifccpi», quu» Eufebtxnl perfemti funt , tuitiutn duct ab Euft,.hio , quem cum ingenti
tuiba Preibyterorum br Diaconorum m exilium ejeôutn dicit. Quare fynodiu Ula ante Tyriam » in qua multi
Epifcopl 1 elegati, congregata. Denique ValeGu»
noti» ad hb- j. Eufebil de vita Conflant, cap. $9. ait manilefte collidi ex Philoflor^lo lib. a. hanc Synodum Antiochenam anno ,1». ( in quo fecutua ell ab Hardmno ia In­
dite Condi, torn, t.) habitam, tura numéro 7. Phiioflorglu» tradat, iq/W/aw, Mer/«, tf
prj trJr»Kium i nempe a celebrata fynodo Nicana ) Cav/aV'ZeZ I-ip.
rmllt rrtte»itr , JjiwlaA»·
<
/ v.farjzvm tifhtfuiff ; aut certe coaciatn efTc «n. jjo. ut adftruere vi.letur Theo fcretu» lib. ». cap. j·. Hic cniniMcieiium ad fedem Antiochenam tranilatumefle (crtbit jo. anui» poft abdicationem Euftathli . Mektlaiu porto translatum
«ffe cnnftat anno j*o. Hrc ValeGu». Exiftitno tamen hanc iynodum anno,Chrifti jtay aut Ineunte xtl. coaAem
effit j adeoque Thtodoretum numero, ut aiunt, rotundo locutum , ac triennium exilii Theognii tt (ociorum exor.
diri Philoftorgiutn ab ann. 3*5. Bt extremo» anno» incompleto» pro Integri» numerare. Nant Hieronymu» in Chro­
nico 4e Euftathii depoGtione termonem habet anno Abrah»mi fecundum editionem Scaligeri »344. qui Kalundi»
Oflobris anni Chrifti jt;. aufplratur , qtto etiam Chr.rti armo tam Hermannu» Ontraclu», quam Mariaou» Sco·
tu» Hieronymi verba m fua Chronica inferunt, manJefto argumento edi-ionctn Scaliperl hac in parte Ponraceana,
qu* annum unum tninur habet , a.cura:>7'Cm effe . Protere» Ί heophane», qui per Conftantini Magni tempora an­
num unum minu» putat , Euftaihii depolitionem r. -.Ggnat anno Incarnationi» fecundum Alexandrino» 31t. pui io
anno Chrifti 316. définit. Γ-ν*'
Λ''· ctr' ’■* Λ· 17· :l· &
β· 1<°· ·· ‘ 9·

i

M»

CONCILIOR

1087

OMNIUM

M

i«8t

rein ■ Condufta enim muliercula quadam que tum virum accufationem fine ullo tefte adtniex corporis fui pulchritudine queitum facie­ icranr. Itaque cum mulier dida fua addito ju­
bat , cum ci peifuafifTcnt ut hngur fux mini- rejurando confirmaffet , clamans infantem rePeriumipfti locaret, ad Cotxilium conveuiunt. yera Euftathii efle, ftatim judices veritaqs ftuDein «lits omnibus exire juffts, mtferam illam diofi tamquam adverfus adulteram fententiam
mulierem introducunt . Illa infantem uberibus tulerunt . Porro cum alii Epifcopi aperte con­
fuis admotum oftendetu , illum ex Euftathii tradicerent vetarentque ne Euftathius huic fenconcubitu concepilTc (c ac pepertffe dixit» & tentias acquiefeeret , ( erant enim illic haud
impudenter vociferabatur . Enftathius vero , pauci qui apoftolicam dottrinam tuebantur &
qui han»· calumniam ad ver fus te concinnatam totius fraudis prorfus ignari erant ) illi qui
efle evr tentiflime fciret , mulierem , fi quem fcenam hanc compofuerant , confeftim ad Im­
haberet huius facinoris confctum , in medium peratorem» qui .tum erat Conftantinus, perre­
proferre jubet . Cumque illa neminem objeili xerunt : cui quum perfuafiffent verum illud
criminis teftem habere fe diceret , æquiflimi crimen & zquam effe depolitionis fententiam,
indices jusjurandum ei detulerunt ; idque quam­ effecerunt ut pietatis & caflitatis athleta tamvis lex drferte clamet ea qutfc dicuntur . duo­ B quam adbite fimul & tyrannus in exilium mit­
rum aut trium teflimonio confirmari oporte­ teretur . Alia quoque depofitionis ejus caufa
re ,
Apoftolus aperte percipiat ne quidem refertur, quam refellit Socrates, nimirum eum
contra Presbyterum admittendain effe accula- fuiffe Sabellianum . Porro pulfo Euftathio ,
tionem abfque duobus aut tribus teftibus' Ve­ Paulinus Epifeopus Tyren fis ad Antiochenam
rum illi contemptis divinis legibus, contra tan- Ecclcftatn translatus eft.

AD

CONCILIUM ANTIOCHENUM

Stu Nicomediciijc in caufa Euflatbii vfittioebia epifcopi anno

α

D

D

r

1

1

327. circiter babimnr

0.

Oncilium Andocbenam , fe* Nicomedienfe C Sed nefeio y*o fatto acciderit ut eor omner Colfugerint hiera Conflontini
Conftantini imperatorii ,
( non enim inter veterer fcriptorts de al- leiiorer Jugeant
terutro ex bir loeu convenit ) m quo accufatioA* ad Synod*m data , five in ea leRa , ut epiner in Eufiatbium Antiochenum epifeopum nbEu- ftola ipfa feripta pro Jubftitnendo altero epijco­
febtanir delata difcuffioni jicbjefla funt ; iifque po in locum Euftatbii amoti, teftantur. Har re­
J'u probatu, fe* vertur adnttffii depofitionir fen­ fert Eufebiut vita Conftantini hb. III. cap. LX.
grace , latmeque UtpOtC
tentia in Euftntbium ditia eft; boc inquamCon- LXI. & LX1I. ex
chtum a Labbeo omiffum Bjiuziui fupplevit, ex portionem aliorum concilii , buc traniferendas
quo tn Colkilionem Vencto-Labeanam tranfiit . tinxi.

G

CONSTANTINI

A D

A N TIOCHENOS

Ne Eufebium Cxûrca abftraherent, fed ut alium quxrcrcnt.
Vitior Conftantinur Maxima/ Auguftut
pop*.o Antiocbenji.

D

Νοοτπΐς ΚωνΓχντΖν®-, μιγκ9* » σίβατός,
λαφ άττιοχίαν-

Uam grata eft , & quam ineunda cuns
'Σ χιγχ^τμζάργί τιη τη χόαμα τι/ΐίβΉη
cl:s liu'u.' larcui’ prudeniibus, ac lapicn>q σΌφ/at n' τκχρ ήμ&ν ομόνοια, £ *γνγ’
til-us’ nr:s .clfia concordia Ego certe vos',
ύμάΐ α&λφοι χ^χναην φιλίαν φιλίαν ιγννχα ,
fr.'tre» , iempiierna benevolentia complcdi
τύ τ» νόμιρ tyù tJ βΰρ , iyq Truc
conltitui, mm rcbgionis militum , tum viσττ»Ϊ«7ί τηις ι μιτίραα . τίτ’ Sr » Γη» οίς αληvendi ratione, tum iludio. ac favore vcftro
puvocatus . Hic prolefto verus bonorum
, βρθω* η» χχλα xaptnvv^ou , τΐ βρθ>Γ
frudus eft , fani mente, St prudenti confilio
tf KSM νγι£ χΓχρητθαί bfgvoix , ri γάρ αν βeunda ageic. Quid enim m.ngis vos deceat?
τ«ς ύμϊν άρμότκε* . oûx oc y ^αυμάαουμ’ α ν ,
Ne miremini igitur fi fidem seritatis vobis
ft rfijL·
trurnnffst; μίλλο* ύμαν9 ί μι~
lalutu potius , quam odii cautam fuiffe di­
a‘r'!a'J qe.aatut . cat oov w7c αΐιλφοϊί ,
xero Certe inter fratres, quos .....
una cademβρθϊΐ xj Stxaictg
que animorum atfedio ,, & inceflus in refta^« «’« ri ri; »i αΰτη
e?» nopc-w rd SiJ χατυγγίΐλίτοι j hc άγ'Αώ
juftinæ s ia in purum fanch.mquc domicilium
Deo duce ipendet adferibere , quid fpedan nfi oertav ίςιχν *γγράφ^ν . τι άντιμιΰηροα
bilius eftt poflit, quam omnium bonis con
'^xtn το'ις wdtvruv «αλοΓς όμογννμοκίν ; μΛ~
cordix animo acquiefcere ? Pnfertim cum
λι^α ον» τίώ
νμών >j τ» νομχ ταΐdivina: legis inftitutio propofinnn veftrum ad
%£σν;
»αΧΧ/« ίιορθωστρ φ/ρπ ; ιζ τίω τμιmaiorem incitet perfedlioncm , &nos veftrum
Ttpoc.' xfjTiv niç άγχ-^οΐ; txTt^vpSpfyj iόγμά­
judicium optimis decretis confirmare cupia­
τι ; ^αΐ'μχΓΟΊ ràn ΐοωί ϋμιν χατβφα/νπκι. Tt
mus. Ac fortaffc mirum vobis videbitur qui-

Q

Ω

SrjxoTf

AMPLISSIMACOLLECTIO.
topo
si mpeat/awMat ri λν^χ βόλττηι, « JqAdnam fibi velit hoe noftri fermonis exor--------- 1------- »λ Γ
v aptiroptat
-L-t—.-------rlw
--------------dium . Equidem caufiun ejtu rei exponere,
wapamkapMtf,
atria» ùrù.
toSp

nec gravabor, nec recufabo . Fateor enim
pericgifle me afta , in quibus ex honorifi­
cis teftimoniis , ac precouiis veftris in Eufebium Crfarienfem £pifeopum , quern ego
quoque, dcdoârinc, & modeftir cauû jamn in vsMv
, f«pae ύμ£(
dudum probe novi , vos in turn propen­
«ûriv βφηνζοβίους . ri eue iyii&t μ» <apw foe efle comperi , eumque vobis vindicate
velle. Quid tunc exiftimatis mihi ad redi ,
TÏ arpUrny®* crcÇnTnro srQeva/^er
cm3tpM«&«t ; rive Si tx rit υμτήροκ awou· verique indagationem contendenti, in men­
iis *«<ληφο·« fporrtSa ; J x/riç <7-/· , U tem reniflé? Quantam curam, ac follicitudinem ob veftrum illud ftudium fufcepiffe me
Sfsù vê λίχβ qp) ràç tiw/xm mi nernp®-* »i- creditis ? O fidet fanda , que per verba ac
fûit finira , tSantp ifûv nu βίου SiSvi . tif praecepta fervatoris noftri , veluri expreftam
-- quandam vite imaginem nobis exhibes, quam
JuqctpsSç «v t£ «urii Twj ,aquutpnirecr/
■
,
Æ nifî&·
-f.tau- ùmftvto»
.·------ ---------------_·. molefte etiam ipfa peccantibus refifteres, nifi
«μη τίιύ «pac
«pyérsua . qf)
ad queftum & gratiam fervire prorfus refu­
eùrrs ris vex* e ris
geres. Mihi quidem videtur is vidoriam ipHfiujrK potàor βντητοΜ^φι^* , ws onu
iamviciflc, qui pacem magis requirit. QyipTttt t»
® Μ*· πρ*·μ*~ pe ubi id qtrod honeftum eft , licet, nemi­
r®- Λμ^Μ) . «fcJ rsr'vttv «διλφΜ ,\T»c ^ett/v nem reperias , qui non eo maxime deledeeSru
, a!s θ’ Iripois ΐβ&ν ίί Λ tur. Quatfo igitur, fratres cliariifimi, cur id
«ipac/jud« aqpec τςίψχο&αη, τί
nûr t iri- confilium capimus , ex quo injuria in alios
redundet? Cur ea confedamur, &arceflùnus
rx«iptf3« , « tUù Tt'rtr ris ùn^^tws ίμύν
que fidem opinionis veftre everfura funt ?
xacOwpéffW. »7* fty
t’»«rwv riy avîpjt, ·{ Equidem virum illum , quem vos, & ho­
qp) ùfiir rtuisn qpj
Αοχ/μα- nore, & benevolentia dignum judicatis ·, plu­
ζίτνι . où fJiù wtw γ ί4;»ιχ>θΛ>ΐ£>βη w r«p’ rimum laudo. Non tamen adeodefpiciopor­
iitérarf Ku^or η ιζ βίβχην ίφύίλον
χρν, tet id quod apud fingulos ratum firmumque
~ manere debuerat ,, ut finguli contenti non
üiç μί ηΤς tSitus γνοίμκκ ιχητΦ- «exae^ew, C
qjQ fjd tnutt» TWnç «εβλαυίιν, c» π ίφκμίλ- fint fententiis fuis, nec domefticis bonis om­
nes perfruantur , utque in diiquirendis iis ,
λρι
tis τίι» m St τί tirSpoS vù^K»jr qui ex aequo digni fint epifeopatus, non di­
e-tt
Csa μίαν , a>A« iq χλκνν; ta^fûer. cam unus aut alter , fed plurimi Eufebio
ird Jq atiJo' tût in πληξκτί oûn
pares non proferamur. Etenim cum afperitas,
& violentia nullam ecclefiafticts honoribus
TttFç «ffci rüù txxXqctey TtpteFç ,
moleftiam faceflat , omnes fimiles inter fe
e/meç Π qjM
x«yn»v ireimts ôytwrds cîvat ovfifiatvet. ait y«p
tnpoy ΊΤλίο- funt, & «quali in pretio habendi . Neque
rationi confentaueum fuerit, ut hujufvixTr.put
ilw xeg} mm/ ίτ/<τ«ψζχ τίί . enim
modt inquifitio ad aliorum fiat injuriam ,
w/tvç oj&oius
’XjtrtU'Ç ây n quippe cum omnium mentes, five humilioaç inirns
triTK ,, «v τ iiAampç.oty
plot’s «wtc ioxoicf
*—
-------- s‘bToSt- rcs fint, five illuftriores , divina decreta ex
rd $£a Soyuxnt
χνχήώκ n
^t/AermW , <βίς x«tb μηίαί rack «qùo fufeipiant, atque cu(fodiant ; adeo ut
~ *" . «’ Îq
*' alii , quod quidem ad communem legem
tripous HS τη notrw réptav ίλβττνϋσθα/
τ’ αλχθί'ς ^vweysev ij&tppriftu <httotuyô[jtà* , D pertinet, nullatenus aliis inferiores fint. Quod
*ΐς at; xat^r^/v , «XK’ «$a/pww μβ>λ«ν «y Η­ t: veritatem aperte proferre volun-.us , jure
quis dixerit , hoc non elfe hominem reti­
τοι rts trt&tu T «yîpès , qpi fittts tp>« « it- nere , fed abftrahere ; & violentis potius id
nmotrûwK ^/liw^s» n ytvôp^uw , «y θ' ou- Juod agitur opus efle , quam juftitix . Et
n>s , <?y θ’ iripws τί wAtàij epwa , «s <>*»- ve hoc modo , five aliter' fenrit multitu­
îtappnSlw vjq <»ιλμ*>ς ίτηφαηομΛΐ éyxXii- do, ego quidem liquido & audafter atfir<rms lixéûwrv
mn «FfxrxxAauptcvny , où mo , eam rem criminationibus caufam prsbere & ingentis tumultus tempertatem ex­
tüs Tuvoûnis rirtfK τηρβ^Ιώ . ίτιβημΛΓτουτι
citare . Nam & agni dentium fuorum vim,
you» τού ifi ôiômw φύτητι q$( ίΰταμιν , >Ç ac robur oftentant quoties paftoris cura ac
ttpvot , ano m/ wjutc·®' τη$ eux^nerç rt follicitudine in deterius labente , priftina
qpt 9tptmSes ύηολ^ούοτκ izt ni >*<pw , ras gubernatione fe deftitutos vident . Quod
Tgjy SnyvyK ««vrtpnOâRro . U Jn ηιϋθ' où- fi haec ita fe habent, dt nos opinione non
rets tyot , qpi ad 0-φαλλό/Μθ« , miia «pûm fallimur , hoc primum omnium confiderafratres . ( Multa enim dt maxima bo­
θκίβ·«»θ* Λίλφοί .
ytip υμΐτ qp) pu- E te
na ftatim ab initio vobis nafeentur.) Num
yotha in <wptints ànamirtm . ορρντή ατβίν- litKera
inter vos charitaa , atqur diledio ,
Twv , Λ aopos «λλιίλβυς ywwtinK τ· qgQ SiâSt- aliquod fui detrimentum paflura fic ? Dein­
OTS , ti |*«ïcd «uiràs tXxrwSci. att^iamu. de vero illud perpendite , virum illum ,
on x^ Si op^Uù βνμβουλίώ ήφηορ^υ^· , qui boni confilii caufa ad vos venerat, de­
si nar' ήξίητ ιχ τϋς θόας x^kwc xapxocrtu . bitum fibi honoris froâum ex divino ju­
percipere ; quippe qui non vulgari afat> rtiù n^oûetv
«λνφύς τύ
<“«* dicio
feôus fit beneficio , cum de ejus virtute
svewWm ύμ& irmnMS ψήφο (biyuw&u . tam honorificum fuffiragium tuliftis. Poftresec Tvoms , o ris upmpas aiintSfias i^!v à- rao veftre eonfuetudinis efle curam, ac diyx^i γνΰμη, ητουΧΙώ τίιί «κρίηουηο wcWjr ligentiup prudenti confilio congruentem adZtx
hiCtociJ. Gtntrtl. Tom. IL
ÔMotooyt ydp Jttyoânoiat τί ûrqutrquiera , ce
Λ Aat^npmf τ dCpqpfeff
, eut
«< ÜaÎfitw Φ xerrepta* tatnnov erra , et
iÇ «Mc mojZewf n xJ fosoMec cane* «eXtfc

a

ιο9ι
CONCILIORUM OMNIUM
to»*
hibere , ut talem virum , cujuûnodi οραιΑχ*^
ίτιζήιτ» Mpis «ο χμίζη , «»·habetis , perquiraü» , omni feditiofo , & χλώτβντκ rirtr rwrmJn q») ân^w &Û>. àtt
immodefto clamore procul amoto . Sem- yzp
. άϊα&* « nauant , tujx tw
~ ffS
—- itetfZv
per enim bujuûnodi clamores injufti funt (
KQMtfVtvs
,
rvnOipéf
Π
qji,
ô^arr<r<r>
fle. ex variorum hominum inter fe coUifione t fctntills , atque incendia excitari fo- tw . Sng auv nf 9ffS τ* αρί^νμ» i$ 17Λ ,
n nk ύμκπρας Ιιαζήταιμι, «k υμάς
lent.. Ita Deo , & vobis placeam, ita fe­ xrr’
cundum vota veftra vitam degam , ut vos άγχη», <£ sw ep/MV t?s ύμηίρας *pavnrr& ,
diligo , & tranquillum veftre manfuetudi«J rw pûww iww ànrjfjfytt , otvrfrwrnis portum amo . Ex quo eje&is illis for- π'τ«<η ίθκ άγα^ τΐώ ipàw , βΐβαην η
dibus , cum probis moribus concordiam
inducite , firmumque navi fignum imponi­ νημπον α»0{/4υ·ζ, Ιρόμον η ipaatov tic φν$ Ιραte ; edeftem navigationis curfum guber­ μοντκ , «η^«λ/Μ$ θ’ , w« «τ «r·» τις <πϊηnaculis , ut ita dicam , ferreis ad lucem ip- ρόΐς. Stôwp iÇ rw αφθ«ρτν» > φθζρπίχ *γ£$ι.
fam dirigentes . Quocirca incorruptibiles mer­ ■καν γάρ την ναυν Xt^jutnwp^uev, ûervtp cJ£ άντΐακς
ces in navem imponite. Quidquid enim na- BeveXomtr . iii Jit vcm7 <wpovowa*a«&r τΐώ ατόvem corrumpere poterit , tanquam ex fen­ λβοβτν ηυ
«TfltvTw airwç îyM, ak «v μ*
um exhauftum eft . Proinde operam date , S£>rtpw άβοι^μ xJ «λυν/πλΗ νκουίρ v χ«θοut his omnibus bonis ita potiamini, ne quid
in pofterum inconfuito , atque inutili ilu- λ» τι χιίξαθαζ, ? rü» αρχίώ » τιγ^ρϋναι συμdio aut lUtuiife omnino ,. aut ab initio φίρον loxotn/jfyj . O' Θιος ΰμαί ίιαφυλάζοι αaggrefli efle videamini. Divinitas vos fervet Ιίλφβ/ άγαητηΐ.
fratres chauftimi.
CONSTANTIN!

A D

E U S E BI U M

LITERÆ

Quibus cum laudat quod Antiochiam reçu faverit.
ViÎlar Conflintinm Mtximus
Eufeiio.

C

Nioirii ΚωνΓβιτΖκ©-, μίγι^Φ" x Λβζτ e<

Piftolam tuam far pi us legi & ecclefiafti’Νί^νυν ÆÀxpfiaru τίώ ttilTxvtluu , νζ w
ge difciplinz regulam accurati (lime obxoorat τ?; taxAreracrxii i’innjunc Η» «fervatam a te cognovi. Enimvero in ca fen­
tentia perftare , que & Deo accepta , & xgjft^xv φυλαχ$ΰτιι χαπιοηβ·» · r/AUrv#*» γχυυ
Apoftolicz traditioni congrua efle videatur , rintç àvtp apt rein rj
χ} τ>ΐ «ββΓολ/χ? ταfummz pietatis eft . Tu quidem beatum te paèovn αυμφρονα φαίΗτυι . pjaxârjw J»î ercturw
in hoc ipfo exiftimare debes , qui totius >2; cv αΰτύ Tiny νομ/ζί. ας rn η χενμ* κανpropemodum orbis teftimonio , dignus uni■πς , ώ
«r«r , μαρτυΰμ άξί®~
veric ecclcfiz epifeopatu judicatus fis. Nam
cum omnes te apud fe epifeopatum effe am­ τ«βτ)ί ίχχλν&ίας ίκιαχοττ^ «ναι . Η γάρ »·biant , hanc tuam felicitatem fine contro­ Oàcrry arram; Mai <ri itap αυηΐς , rtrùnjy aol
verts adaugent. Verum rediflime fecit pru­ τΐώ £ίαιμονΐαν άναμφιαβ/ττήτας νυναυζναι». α*λ’
dentia tua, quz & mandata Dei , & apo-D ή
.; <j->i
—’ σΰνινις
τύςτί &ηλα; τβ &tS ν; τνν
jftolicam , atque ecclefiafticam regulam cu- άκοΓαλιχόν κανόνα £ τ?ς tv&wriaç φυλάττΜ
itodire ftatuit ; epifeopum Antiochenfis ΐγνακαα, νκίράγι rrrw/xxt, ταρατημιηι tIui iecclcfiz repudians , & in eo potius per­
manere defiderans , quem Dei mandatu ab ^tmoiriar τ?ς χαπΐ τίυ) ώτιβχκκν ix&Maiai .
initio fufeepiflet . Porro hac de re ad po­ Ο,ν π®τη Jr διαμΜαι βτΓδίβ^α , η» ίιν ΐκ
pulum literas dedi , & ad collegas tuos , ακρΰττς Θί» βαλήτει rite iitmovîta ùrtltfyno.
qui quidem etiam ipfi de iifdem rebus ad niti έή τβτβ τρος rw λαόν ιητΓολίω ιτηηαάme kripferant. Quas ubi unditas tua per­ μίυ.)·, προςτΐ Trç «Mb; αυ^^ηργΰς Οι*
«tir»?
legent , facile cognofcet , me quoniam re­ πώ τάτνν trûyyavw μοι γτγραφηχόης , attp ή
fragare ipfis luftitia videbatur , divini nu­
cr>j χαθ«ροτχΐ Μαγγανα , ραίιωζ ίττιγνωνηαι ,
minis impulfu ad eos fcripftfle . Eorum
confdio etiam prudentiam tuam intenefle οτι t?ç iixatotrùrK άντιφ^νγγομΐντ>ς άυπΐς, τρντρόί άνης Γ^χχψβ. uv τφ αυμoportebit , ut hoc ipfum m Antiochenorum Κοτ? τβ
ecclefia conftituatur , Divinitas te fervet , βζλιΐΛ, £ rlui vlkù βύνινη παρΐίναι imvn9 ώς
frater chariflame .
û, rar» ίτί τ?ί άντιογίνν ίκχ^τνΐας tuitw?h»i.

E

Α

à θίθΐ« ίιαφυλάξοι άΐιλφι άγατητί.

CON-

AMPLISSIMA

toW

COLLECTIO.

1094

CONSTANTINI EPISTOLA AD SYNODUM
ne Eufebius Cxfarea abftrahatur.
Nnorrif Kwwemrof,

9*^ Confbntioae Ma* Aagafitu. THttt,

μΙγ*&

Tfeedar», Aarr^à, Æ/fe, Alpin,
& ηΐήιιίί tfijiiph fai /«a/

«iny, «λ-

Jsrw,

φΗΪ}

|Ç Τ»7β Awvtïc fXfexdxafÇ
wç arm C* arrtv^iit.

A Νιχπ» η» γραφίνη t«pat τχς ΰμαήραε
ύμαηραΐ «um-,
itpnptn
rb
«της, Ιίήβΐκη r» άμα όμινr ii.
.

Antiteha

Egi literas a veftra fân&itate fcri pt as ,
JU & Eufebii college veftri prudens proιμφρχνα tptàfro «Μιξάμη , ί’κιγνχη li «· pofitum magnopere laudavi . Cumque eun­
αραγμΰα βύμταττκ, lin pb ntf ΰμηίρνς γράμτ da qu« gefta funt, partira ex veftris , par­
tira ex perfe&iflimorum virorum , Aeacii,
μααΊ. τϊη ü nt( «κακία fparvft» ?£$ itam- &
Strategic Comitum literis cognoviflem ,
/uardrw
xquara»
,
SHtoxt^tr
n
riujitwcot
tm
^
sh
IMTmw MVMTW, Statnt^tvn τΜιι™ W'*' rem(,aedccebllt,
expendiffem ,
Antiochenum,» quid
Deo
i/4***»
. - . χρβς
-, - πκλχβν Tj&Kvrn^fvr ιγρα\^α,
r, -r . tttp fcripi» ad .populum
.
quid L*
0
* . ', «W»
’
<
",
acceptum , & ecdefi· congruum enet.
Ejus
«prew n tjJ -dxyS (ώ ιζ αρμβζν τη sxxAnèr/fc
mromyOfuûu
τ>7ί τφχ/Λ-B eptftol® exemplum his literis fubjici prcce^ραφόνη tm ârtreAîç wror;
■”
ϊς X
iuni ^««rxzdatant- P* > ut * voi cognofeere poflitis , quldnam
quidnam
μαπ Tvrwç cwrwAflquijr .. tii
«> ri ύυηί
êgo juris ratione provocatus fcriplerim ad
Ti ô,n tin τρί t· imaht A*>y rpetrxAndtk apit
populum Antiochenum : quandoquidem hoc
rè> A«oy γράφαί τροκλίμην. iχ«44 txt» s»7î γραμ - literis veftris continebatur , ut juxta popu­
μααη ΰμνν
ας n xanyt rlu τϊ A««ù li , & prudentias veftr· fuffragium ac vo­
jÇ tÙjÙ της ύμίήρας tpwptffnK πνάτίνη >$ 3*»luntatem , Eufebius San&iflimus Cefarienληβ-i», ÆrifitM. nv ItptintmritltKotti r>£x«r«*a- fium epifeopus Antiochensi ecdefi· pnrfidepiw (κκλ.ητΙας , ttt τϊς «ντηχίνκ tpta^t^f»^eu, ret, ejufque curam fufeipertt. Ac iitene qui­
>Ç rüj» utip ηυηκ wait^ai^at çpwrtia rliù yf- dem Eufebii , ecclefiafticc legi maximeconfentire videntur . Convenit tamen > ut no­
μΖα' rd τϊ βί» γράμμαηι â rô θττμον ίνίλητίας ftra quoque fententia' veftr· prudenti· inμ«λτΓ« φυλάτηπα ίφαίιρη . ί’χρίώ i’ ΰμων τϊ notefeat . Etenim relatum eft ad nos , Euawfvei ιζ τΐυί ίμΙώ γκίμη ίμφαν» 'fyt&ttt. α- phronium presbyterum civem Czfare·, que
φ7χτ»ζ γάρ Ηί ιμί , £φρ·»ηνη τη xptrrfi&npM eft in Cappadocia , & Georgium ArethufioxeAi'mv crm τϊς κατά tattaiottav κ^ταρύας^ x} C rum civem, itidem presbyterum, quem Ale­
γώργην το* àptxhiatw xpwjJcnp·» . tiaaùnx èv xander ad hunc ordinem in urbe Alexan­
promovit ; viros efle in dodrina fidei '
ttt της τύ^·ιχ.τυρτης άλϊξαώρας cr dhf^aripeix κα- drina
probatiflitnos . Placuit itaque fignificane pru­
nnitran ttvat, rluô tt'rn ίακιμαήτας , καλάς vv denti· veflrz , ut hos viros, & alios, quos
ίηλνσ-αι τρ siwtirt< όμϋι, τϊς π
ad epifeopatum idoneos judicaveritis in me­
μο»βρς >Ç tripas as «r
ήγίβτ^ι tpiç τ» της dium proferentes , ea decernatis , qu· Apo­
t xwxerïç «ξι»μ«, v'e><rx/ twm, i' τϊ
atosi- ftolorum traditioni confentiunt . His enim
λων tapaliaet αύμψοηα αν
γάρ ηιάταν pneftruftis vellca prudentia juxta ecclefi· re­
gulam,
apoftoiicam traditionem ita hanc
43>ivt&tm»v, Suvne-fTvt ΰμ£ν η aôrtrtç κατά rar eteâionem
dirigere poterit , quemadmodum
τ?ς ίκκλητίχς κανόνα <c τη» ατοςολ/χ/ω' tapaiô- ecdefiaftic· difciplinx ratio poftulat ■ Divi­
trtv MTW ρυ$μίτοι την χ«ροην/·ν , «ςα» ο τηίί’χ- nitas vos fervet, fratres cariflimi.
τ

χλητιαςΊκης t’tts-ήμικ ΰφη^ηπ« λόγ®~ . ό θίβς ύμάς ίιαφυλάξο/ α$ίλφοί άγατηηί .
EADEM

t

SYNODUS EX LIBELLO SYNODICO.

Τ’μΖιό it, «>λά <î ο Ν/χβμχΪΜκ ΈΛτίβιος,D T^TEQUE hocfolum; fed & Nicomedien£ ni û» Υιροτολύ·
fis Eufebius port fpeâata Hierofolyma
tIuj A'moyft» ταρχγΐητηι,
encasnia ibi celebrata , Antiochiam fe fe
ri
ri Sût truuâôt
fynodum cont/a dtvtnum fym»£ «ηώον
σταβίο» tarà
«ani τϊ
<τνμβόλ»,. ri
>Ç ΕυΓαθ/β βν~ £?fert !
bolum ot beatum cutrathium iuttitutt : Sanews ΤΪ μάκαρΛς · πλίξας α-κβ&λιτμν αοΰτφ xj bellianifmum ipfi objiciens , & adulterium :
μΜγίχν' il «ν χαθα/ρκπ» ίψηφι'β-ατ», ικ ηυ propter que depofitionem illi decernit , dc
βασιλίνς xarwi^Try èfcptaK Of τ<5 Ι’Μι^βί ra­ ab imperatore condemnationem exilii in Il­
ptσχ£«at . Μ ον ο y τϊ f'ngjxï γύναια t%ovT& ο» lyrico praeparat . Venmtamen meretricia il­
αγκάλαις η βρίφος, Εΰ·«θ/& 4ναι ίημνυμί- la muliercula, qu· in ulnis infantem habue­
rat, & Euftathii eumefle dejeraverat, jura­
νν, τλ êpxw λϊθη χρλοψοκ «χ ϊγμη· Tin γάρ
menta oblivione involvere non potuit. Cum
>Ç μαχρβτήτη κληηβατίγ xttjTt«o*T»£ , xAïpeç xj enim in longilfimam cubationem ex morbo
Aedc é^eyapÆavst>i Axa·», lu> tapà
αίρηκΰν incidiflet.* clerus fle populus confitentcm au­
ab haereticis contra beaXj>uai'* κατά rS μακού» Ε^Υαθ/β tnrirnnt ϊλα- diverunt , quantam
,

τΐώ θ/«»,
Ομιςàtdpas
ιγκαΐνιχ^ ttt

0c * iti iÇS Spxttv φάηονην μη ίιαμαρηα, «λ ttt~ Elum Euftathium auri fummam accepiflet :
fe nonab^xr, τϊ Μμαης. Εΰί·«θ/χ τχίρμα τϊ ^αλχ/wç, de" juramento
* autem affirmantem,
‘
errafle a nomine', cum Euftathii erarii om­
τϊ ίοιί6<χδζόης βρίφ»ςι$κα$άκ«£ ύοόρχονης.

nino fuerit infans demonftratus.

Corail. General.

Tom. JL

Z.XX »

χ

CON-

CONCILIORUM OMNIUM

1095

1095

<

^'CONCILIUM ‘GANGRENSE™·
CELEBR ATUM
C

TEMPORE SILVESTRI PAPÆ

L·

(d Circo annum Domini 324.) in Tefhlegonie, fit» * retient Pflefgontm , edverfiu f £nftotbinm g Scboftiencnjcm in i/frecat» cpifcopum. Et eft prtruinciele y fcd b npprobatum λ Leone IV. dift. 10. c. de libell.

ΚΑΝΟΝΕΣ

ΤΩΝ ΕΝ ΓΑΓΓΡΑ

ΣΤΝΕΛΘΟΝΤΩΝ ΑΤΓΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ.
Ο/'τσκ

τΐώ C* Νικλιχ tftuoSov ύζ«πθηβ·βρ.

CANONES SANCTORUM
Q.U I
g qui poti Nlc»no» expo­
liti funt .
VBRSIO
VETUS,
b venersbilibu» cotnmiinftri».
* Awrviv/,
c Hier etuis
d hi» ia texta
paco non
spptret .

• T>»teri*i
•

GANGRIS

PATRUM,

CONVENERUNT,

(4)

• qui cum Nicaena Synodo eduntur. *
1 Dominii b bonorabilibei confacerdotibut, »» Armenie conci­
tetu , coeptfcopt Eufebier, Hy­
patias , Eulalini, Gregortei,
Ælinmts, * Bitbrnices , Olym­
piei , Baffianus, Bofihus, Phi­
letei , c Heracliui, Pappat ,
Eugenies, d Ojius > Cordubenfts, * Proberefiut, Buffet, gei
convenerant in Gengrenficon­
cilio , in domino joletem .
Uoniam conveniens f.inft*
fynodus epifeoporum l*4*&in

Q

τιμΜίτΰηις ce A'p/jfyt'f.
ev^mpydiCy Eùrffltof, AZ, El't^wo; , Ολΰμτιος,
Βζθιω/χοί, Γρηγονος, Φίλη-

7®ί, Παίττοί,Ε^λαλ/ος, Τ* τοίτιος, Πρ oxtpt tnoç, Βχσ/λΗος,
Ba^reç , c/ ιταυίλθόντκ fiç
rlu.' χαηΐ Γα»ρ«ν atyiutt βυycJop, ce ûgùï χαίραν.
’Π£ΙΔΗ' <rui>fX$8<r« ft άγινιύτη ffiuo^oi f (rte-κό-

Ε

Dominii honorabdibei in Armenia confacerdotibur, Eefebiei, n
. sElianui , Eegeniui , Olympi»i-, Bitbynicei, Gregorios ,
Phtletut , Poppes, Eelalies ,
Hypatiei, Proberefies , Βββlies, Baffes, gei convenerant
in fanbiam fynodum Gangrenfim, in Domino falutem.

Uoniam fanûiflima fyno(dus epifeoporum in ec·
ecde-

Q

l Epoch· hujus Concilii adhuc obfeura. Cum in antiquiffimo Collcâionis Cànonum MS. Codice Corbejenfi fexto faculo, ut conjicitur» exarato» legatur anta Nicatioj Canone· huc Ofii in diflo Nicano Concilio prafatio .·/
Ofiui Epifcepur Jlolt » quenlom multo proterntl/fo (forte proru/ffo ) foot·, qua oJ reine licitfoftlcem pertinent ,
quo iom prl.rl SynoUe Aequirlienoy Caforlenp ( feu NeecoforOenfi ) Gronleng » (hoc eft, Gongrenf ) cmjlttuta
font i
r.unc pro mtflbur kokentur ; prae Ipiat beatitude uefl'Oy ut leftlent pandantur , quo emner aita mo4o /ai
netefeant ( ceu noicant ) qua a p-ierliut ntflr/’ oilo fuut, rteitrutu. , CT rtiHuto foot . Et poft relatoa Canon··
Ancvrino·, & Neocafatienfw , (ubjiciatur . Inc/pit Syuodum Gonjrtufem DooUnSt ituorokilikut tonfoce-tlotlkui t» i.
Arminio crofitiuili lufr»tu< 1 eugrutur , olymptui i Htlorim , Oopl/ur q tuloltur , Gregoriut > Poptut , tofur ■, Ehgt.iUf , pllriur , ( Ceu Pkilttut » ) Epotor , tum Eugtoiur » OrttirUoiy Erocllr » Proorrt/ur » qui couptotruot tn Gnngrout-n Concilium t In Dto Sotuirm . j^u.nlom conurni.nr fontlo fynoJur tfc. arguit Couftant in Prafation· tom. 1. Epiftolarutn Rom. Pont. Gangrenf· concilium habitum fuiile ante Nicenum » cum in hoc Epifeoporum Oecutncmco
confertu lefli Gnt, probatique illiut Canones. Bi» tamen obftat, quod in MSS. Collectioni· Dionylil , Irtdori ,
ahifque adnotaiur Goug>tnfrr regulor pojl Nlconorn fyntiium fuiffe expefior . Etiam in Codice Ecclefia umverfa ,
& apud Joanuetn Antiochenum » Ot apud omne· Gracos Canonum coileUoret > ponuntur hi Canone· inter Nicanos & Antiocheno·, adeo ut habitam fuiffe putent hanc fynodunj , inquit Harduinu· illam anno Chrifti circiter
jjo. adigens» inter annem 315. St ;«i. Illud autem conftat, ut obfervat Pagius ad an. Chrlft. jtp. n. 3. cum
Ofiu· huic concilio interfuerit» nop potulffe celebrari ante an. 3*4. cum eo tantum annoConftantinus, cuiusfub·
ditus erat Ofius, Oriente potitus fuerit i neque poft annum 35S. quo Ofius in -Hifpanias rediit , licet perperam
Valelius fer ibat in notis ad Socratem lib. a. cap. 41· hoc Conciliam ante Valentis lmp- tempora congregatum
non effe» quia D Bafilius in Epift. 74. quam ad Occidentales fub Valente contra Euftathium Sebaftenum dedit,
Gangrenfis Concilii nullam mentionem facit, argumentum enim ab audoritate negativa petitum infirmum. Cete­
rum de tempore hujus Synodi vide Socratem lib. a. cap. 4J. & Setomcnum lib. 4· cap. >4.
a Veto, huc Epi­
ftola Gtuca interpretatio ex Dionyfii Exigui coileQione defumpta eft i fed quoniam · Grnco contaxtu multis lo­
tis ea diffidet, idcirco alteram adjungendam cenfuit Harduinu· , qus verbum fere Gracum Latino fimiie reprafentaret. Eam nos quoque e regione politam exhibemus . Hanc vero veterem verfionem contulit Harduinu· cum
?uatuor Collcâionibu· per vetuli is Dionyfit Exigui, qua funt in Bibliotheca Collegii Parlficnfis Soc, Jefu, a quo
equeotes notula , & variantes defumpta Qtat. j Cuin Ofiu· reccnfeatur in hac Epiftola fynodica aliis Epifco­
pi s permistus, Ar Inter ultimo·, dici non poteft, ut dixit Baronius , Legatione Romana Ofius in ea funilus ,
tum fedii Apoftolica dignitati id minime càngruat, ut obfervavit de Marea In Differt, de veteribusColleâ. Can.
cap. a. Dium praftantiffimum Prafulem hujus fynodi prafidem fuiffe · teftatur Auctor libelli fy nod ici. Quod fi
Symmachus Pape in fynodo Romana habita anno 50a. fynodi Gangreufi· Canones duos citet , arterarque, ApeJlelico oufierliote kor Cononet teneltier efe , fafiutu id, quia etfi Provincialia fynodus Gangrenfis effit » tamen
cum aucloritscc fedis Apoftolica jam effet in Occidente recepta, perinde erat ac fi ab initio eadem aucloritxte
canones illos conftituiffet. Pogiur ad an Chr 319. num. 5.
4 ·Ε >n Ecclefiam Gangrenfem .
(a) Contuli nunc primum cum MS. Luccnft fatuli xt., in quo Dionyfii verfio continetur . Hoc autem ini­
tium prater : inripii SineÀt Gongrtn/ii profatu. Nomina vero Epifeoporum · qui In edltia funt In principio, ibl
In fine canonum leguntur. Eft etiam bcc ptxfatio in alio votafliflimo Cod. Luccali fee. VIIL on hac Ipfa verfio-

Ο V A.

1097

AMPLISSIMACOLLE
ywv ir τί χαηΐΓ«»p«* ûtxXurt jt
TiHtc ιχχλησχπχχί ypt-te,
ξρτηφιβ» i, χ«τ’ Eik«9rt> ,
««ew χ·Μ« αί&<μ·κ γιήμηκ
tixaTvmy «Tt
mt) E&r&tnr.
«Fwq-muwc «tire* ,5$ sien φ*η-.
pir ntiew iσ·ινSacrC-r, rietbài·
ptaiy p ύχ’ aura xaouSi
.
xj yàp ex rî χαπχμ/μο«*><χ; «urrùf
TW yàw» , xJ ί»·ηθία^νι, art iJtk
b yijMf anu» «Àr/lst re­

ecclefia Gangrenfi , propter
quafdam ecdefiafticas fit oeceflaΒ«β«β<Μ. r‘“ cau^u inquitettdasA ea qua
'■imT fecundum · · Euftathium gefta
iunt ,digno(cenda, invenit mul­
ti fieri indecenter ab hit qui
cumdem Euftathium fecuti funt,
neceflario ftatuit, palam * om­
nibus ( λ ) afts, amputare unika*u.
verfa,que ab eodem b male commitTa iunt.Dec|aratum eft enim,
hos eofdem nuptias accufare, ft
(S) docere,quod nullus in conju­
gali politus gradu, fpein habeat
apud Deum. Unde fiùtam eft,ut
<a«a*tw M·-mul,r mulieres *eos » fccut«,rep.Btisaar*· lifts propriis viris, ft viri, uxo«f·
ribus deftitutis, vinculum con­
fle*," t> qM jugalediflol verent, (c)continenteguur hx tiam profitentes : quam cum re5Xf*fcw*rt* tinere non potient, adulterium
v«rbt«.
commiferunt. Inventi funt enim
A1U“ t·*· dilceftiones ac fepirationes adoiXum <* minicis conftitutis in ecdefiis
vet«riiaomf. Dei dqccrc, id eft, ♦ traditiones
bibf2h««* ecdefiafticas, ft ea que in etclera*oei- fiis aguntur debere contemni , *
ve*f·» * la pri vatifque conventiculis ( d ) inil<.*d««flr» ftitutis, ad imitationem eorum
qtt9 in domo Dei aguntur, om­
nia pnefumere celebrare; Adhuc
etiam veftibus communibus Ipretis, novos etiam & iniolitos ha­
bitus affumpfifle: Primitias quo­
que fruftium, dc oblationes eo­
rum ,quas veterum inftitutio ecclcfiis tribuit, flbimet vindicaffe, id eft, ♦ proprie ratiocinatio­
ne doftrinr, tamquam fandis,
fibi eas offerri debere, apud te ,
ft inter fedifpenfandas: Servos
abdominis recedentes, per hunc
d bibimm vinufitatum religionis*morem,
toraîm. *** dominos contempiifle: Mulieres
quoque, pncterconfuetudincm
& fui fexus ornatum, hinc fe juftificari credentes, virilem ha• uf« cepifr«. bitiun · (ufeepifle , plurefque
earum occatione religionis tonfas, genuini decoris comas peni­
tus amputafle.· jejunia que in ec­
clefia predicantur, contemnenda
affcruiiTe : nonnullos eorum et­
iam cibos carnium tamquam il­
licitos reputaticln domibus conjugatotum nec orationes quidem
debere celebrari, perfuauife in­
fantum , ut eafdcm fieri vetent,
* fit oblationibus que in domibus
fade fuerint, minime commu­
nicandum efte decernant : pres­
byteros vero , qui matrimonia
contraxerunt , fperni > debere
dicunt, nec iacrarftenta, quae ab

C T I Ο.

109«

defiam Gangreolem conve­
niens, ob quafiiam ccclefiafticas neceflitates, & ob ea qu«
fuht de Euftathio inquirenda;
multa nefarie ab Eunathianis
fieri invenit : neceflario decre­
vit ,. & palam omnibus facere
ftuduit, ut amputentur omnia
qu* ille male commifit . Ex
eo enim quod acculant nuptias,
docentque neminem eorum qui
funt conjugati fpeta apud Déum
habere; mult* mulieres fedupsi θ^5
, raXXer jxwaFxrc ufte, a propriis maritis fecrife■Ktorlpt Jxan^iSaar ^5 saufô runt » & a propriis uxoribus
«vipJvarr^wpntratv, xj irSpa η3 mariti . Mox vero cum'vive­
iStvt yujMunù» · «τη
punt- re continenter non poffent ,
adulteria commiferunt., ft in
ξύ μη ituafiîtnu tynpemb ΐμν- fummum dedecuseam ob cau­
χΛθχ··«ν, < it« tùl nnurrûu ύ- fam incurrerunt. Inventi funt
πϊΰκην wêiilàwn. dCtirxem autem ft feceflionem a domi­
Si < stira^ssptWfff in ifï wawv τί bus Dei ft ab Ecclefia face­
Θ«ί Xj τίί i’xxAair/eç TMtifjfyitH , re; ecclefiam, & que fiunt in
Χ«ηΐφρ·ηΐπχ& frfaxtijjtyMi xstrù ecclefia , afpernari : privatos
agere , habere con­
της sxxAw/«î xj rjÿ ώ> τΐί ι’χχλη- conventus
ciones , diverfas tradere doσί'*, Ç(Sif βτωβίξ«ς noi/jS^tu, ftinas , aliaque contra ecclex, s’xxXurratffMC^Ç StSanaÎKief i~ fias , & contra ea que fiunt
Tspeç, xj τί ά>λ« xani Φ »xxX>r tn ecclefia . Ad hec fpretis
<tm5> iC xant
C* τί sxxAiw/a , communibus indumentis no»
ξονα apt^/aarptam Μ ηβηχτύοΎΐ vum veftitum induere: Primi­
tias quoque frugum ecclefiaftiiis χο/κτητνς
βμφιβσμκη» cas,
que ab omni memoria ectruuuxywTtç · χαρνσφβ^βί η «ί clefie deferuntur , fibimet ft
ixtàvnxrixatç tw wvttàtv Sti^ fuis, vCluti fanfts, difpenfanTti ί'κχλ^ΐχ, iwn7ς xj t»7£ das vindicare : fervi preterea
cûd aJnFf, »£ et^r wç, tw Sieii- a dominis recedentes, eofdem
propter hunc inufitatum habi­
«■«£ Τνηίμ^ορ xj îàXot
α\α^<*φβ»πς, < Sut τί ξθ»β «u- tum afpernari : mulieres quo­
que , hinc fe credentes juftifiqiratrpiancxani^pômcny x<nt r$
cari , pneter morem pro mu­
Jrnr·^ rwap^w* ’ >ζ 7*twt7xsç liebribus veftimentis virilem furapa ri auunft; avri βρφΜβ-ριαί·’ fcipere habitum: multseautem
ft pretextu pietatis tonfo ca­
n»v ywtnttw eôietxa
ριβτκ e’yaXapt/la'vMrstt, >gsx n- pite come muliebris ornatum
n»v oti/j^MU Smgpi^tu· ftiV^eù auferre. Jejunia porro die Do­
peragere , ft fanfttaSi <£ ixwipwnu «ρβφ«β*Μ θι·- minico
tem diei libere afoerpari: Je­
n0ri«£ t(w ψοσιν της χόροκ τχς· junia que in ecclefiis funt con^wantriac. vnrriaç τ< dr xuttaxn ftituta, comedendo contemtiewni/jfyM, xj τίί ayrinw ΤΪ£ rc : Quidam eorum efum car­
iA&yïfpBS ημΐρκ xam^ptrâmf , nium illicitum reputare : holχ}
VDCMÎr
Cv tu7ç ίκχλη- le in domibus conjugatorum
facere : que preces
viatç nrnyptcaiw ûwsp^pwïvnc, orationes
ibi fiunt defpicere: fepe etiam
x, ie3V wrt« , η# rntç
punt- oblationibus, que in ipfis con­
xpttb j3ÎfAnTri^M«r >Ç d» jugatorum domibus fiunt ,
νκπς γτγτψαηΐπη £%ets miii· non communicare : ft presby­
•Sett μη
, ι^γηψιαίν» teros conjugatos contemnere,
dC^ur κβτκφρνϋΐτης, xj τ·>λβχκ nec contingere facramenta que
dr ου nu ç rtu ς t'Ktrui fiunt ab ipfis; Martyrum quo­
bafilicas, & omnes qui il·
/jfyj γτγημηχήνύν γηομΐ^νν pri que
lue conveniunt, ft rem facram
μίτυλχμβτΜηις * xj ^rpta^vnptgf ibi peragunt , reprehendere ;
eis

ae ; Ctd ooaiina Epifeoporum dat la principia ut hic : nomina hac vxhlbct r BajvS/ar , Oljeifhn , s/jM««r, >«//A»r,
, OnttrHit , P<»/»r ,
X ·»<·?« r i
.
( -) Uai> /· X«.
( * ) L»t.
( t ) /· lar- Λ*/ contiawtla·. proCtontw.
(^)JUrntU/· Xar.
i AL
.1, £./-<*/»·, ut *pud Nicotam tu Vita kaatH.· fic
Κ»γ·*Α
*sr·» Dteyfa· i» Colicâionibut rwÛrî* MSS. fanp«r
.
» aL
/wssyiMr.
s AhAint ha dua voce» · MSS.
a «1. V
.
s al. p^Mit .· » nox: «ifw «À
η aL
, d. /«a/tata.
S at.
fuafw t»
.

«tlaai BalûaM. * ZaaMM

J In dnobut MSS. vox illa daafr. Ita fc in 4·*.

>099

CONCILIORUM

OMNIUM

eu conficiuntur, attingi; Loca
fanâorum martyrum vel bafili- A«n<pyrwv
ύ» aoÆJ γινομιcas contemnere, & omnes qui νο» μη àrri/jfyft t çtfSvtÜrv• a {««<·«»- jj|uc conveniunt, · reprehende*
x, Àsrrq^rôw xarctx?.'re ; Divites fideles, qui non omχπ*ίαχ·νης iÇ «tana* 3s
μη
nibus'ïenunciant que poffident,
fpem apud Depm dou habere:Et rarrwv ÎJ5 t/xtrp^ôvnty άντχβφννmulta alia, que enumerare nulli fw, tistAniSoc »βφαΘ»> μη fyoftibile eft, Cingulos quoque eo­ χ·νη»’ iC το>λα «λλ<, « attrum pro luo arbitrio conftituere. δμϊίΓΛί ύΜί it SumSten. t «ce­
Unumquemque enim eorum (a)
res γάρ
, ÎTfciit τ« ««raves
talcs in ftituiiones ab ecclefiatlico canone recedentes, tamquam τί ûutAnrMtr «« όζηλθα* , u~
proprias leges fibimet condidif- irrep νόμος cJrttÇorros *%&>. «rr
fe . Sed nec communis his om­ γάρ xoivn γνάμη ακί}3 «ràrrw
nibus & una lententia eft,Singu­ ^ryfyien ‘ «Ζλ’ exaras , onp «v
li enim, prout videtur 6t libet^id άηδυμΐδη , Taro ^pcTc^nxe*
accufationem ecclefix nitendo,
tnt ίιηβολ» τ?ς iXxXtir/aç ,
b nonrtfpon b'tamquam reâor non fit, vel adà«<
i·
omd
lint decreta,’ vel
Pro- ί'αυτί βλκβη, ira ar Tttvnt nvtryi.ibut h»c
’ minuunt.
.
Larmt «rfio ptctea ergo coattumeit hoccon- χά3η * ηβρατφομ&όη c# Γα^ι·> 4' G:» cilium, in Gangrenfiecclefia ha- γροαςάγιβ e-iuiaà®·* χαταψτφ/bitum , ut canones iftos expone­ σκ&αι cufnLv, χ, όρβί ttâit&ott,
nt tetbi» ret, quibus probantur memorati ί’χτνς «ΰτρς «ναζ της ιχχλησιας·
. ko'X‘ !i*b cxtra «-rlefiam effe. Qyod fi per η it pfruyvezc*, £ άνα^ματί&u.r»»Gr« pcemtentiam condemnaverint ζοπν sxarw tmtùiv ?Çi xaxws λί£cr .c L«im« omina hrc, qur male lenferunr,
tamquam a ic non bene prolata , Octmwv , ifXTMS «Jtms ytvttdott ·
•cceptabiles fiant.arque ideo lin­ Xjqira nUnifydfn n a^-za au­
gula que debeant condemnare, rai©" fx«ro>, S όφΰλϊτιν ttvatfynodus credidit exponenda . $(μ«τίβ·βητκ if%$li£au . ei St
Quod fi quis renuerit haec qur τις μη rwoôfôj ηΐς λζγθίίαζν,
hodie conftinita funt, tamquam
«s ar’prnxov αόην «* α^ματζο&ίhaereticus & anathematizatus &
damnatus abjiciatur. Et erit non ναζ, gjù «par axo/yJwrev $ *’^ωfolum incommunicatus, verum Μ&μέΛον της Ζχχλικπ'ας. κ, ίιήetiam & ab ecclefia habeatur cx- <TU tics Ζττζαχότηίς tui ττβντων
e »pifcopo> torrj$i donec depreceiurcepif- <£ίΐΛίθμοκνν ταρ’ at»‘r»~ç rwvrov
copum, & de umverfis qur pe- ταραφυλα^αο?τι.
neseos detefta atque deprehenfa
d pronder,.. funt, ά'J>) prodiderit, qu: ho­
rum fufeepent obfervandum.
Epifeopi kujur ctnciiii Jupredifti »ίια< numertn- A
tttr y & vocantur ad bunc modum.

t Α’ιο prvte-

* Eufebius, Alypius,Philetus,Eulalius,pappus,
Bafilms, Bithynicus, Heracius, ftypatius, Baffys,
c'aEugemus,Gregorius,Ælunus, Preilius, Eugenius.
rr.crdinerc-

le prolatis capitibus, admitten­
dos ipfos effe , Idcirco expofuit lanfta fynodus fingulatim
ea, qur debent anathematiza­
re, ut admitti poffint. Quod fi
quis autem his diftis non ob­
temperaverit ,■ tamquam hatreticus anathematizetur , & is
cxcommunicatusab ecclefia iegregetur .· & in omnibus.qur,
apudiftos detefta & deprehenfa
funt , oportebit epifeopos hoc
obiervare.

Altat vero ad iflum.

Eufebius, Olympius, Ælianus, Bafilius,Eu
lalius, Gregorius, Papiuj, Baffus, Eugenius
Bithynius, Heracles, Prefius.

Sotiu ft m

canones·.

K AN O;N E Σ

Genuano Herveto Interprete.

ΤΩ'Ν ΕΝ Γ A ΓΓΡ A.

I.

d.

dvi u a!^<
o', ‘,ppj.
ret , m
lb<n .

slroo

maxime vero, di vi tes, qui non
renunciant omnibus que pof­
fident , tamquam apud Deum
fpem tilt non habeant: & alia
multa , qu· enumerari non
poffunt. Nam unufquifque eo­
rum, cum feme! ab ecclefiafti·
co canone receflit, veluti pro­
prias fibi leges habet . Neque
enim communis his omnibus
fententia eft : fied unufquif­
que, auod fibi venit in men­
tem , hoc adjecit, in ignomi­
niam ecclefir , & fuum ipfiui
damnum . Propterea igitur coaftum eft fanftutn Concilium
Gangris habitum* illos damna­
re ; ac definire , eofilem effe
extra ecdefiam : Quod fi pœnitentiam egerint, & anathema­
tizarim unumquodque ex ma­

" τις wy γάμον μΐμφοιη,
rlw xocd£Stoquis matrimonium vituperet , &
eam qux cum marito fuo dormit B
αισης , βσ-αν
qux eft fidelis & rcligiofa, abhorreat & xj <£λα/3ί, βίίλόαχοίΓο η μΐμφοιτο , νς. αν μ4
iniimulet, tamquam qux non poffit re­ ΐυναμονίιν «f /Iw/Ahov ΗβχλθΖΤν , άνάδίμ»
ίτω.
gnum Dei ingredi, fit anathema.

I

S

E

Si quis eum qui carnem prxter fanguinem, & idolothytum, &fuffocatum,
cum pietate & fide >comedit , condem­
nat , tamquam eo quod ea vefcatur ,
fpem non habeat, fit anathema.

Ε’ τις

3iàiorm

npia

itÎrtwç , xaruxf^yot , ας etv Stà
ελχιία μη qovtu ,

3άν«ν ,
Γ«.

--------------------------------(4) !»<·.

iijfril

p«r

(i) Lue.

provldeilt

α’ματφ* vjt)

«ίωλοθκτνκ nyi rrwxTop , μη·* Χλαβ^ίας x}

τν μιηλβιμτ·
βνα\5ίμα !-

AMPLISSIMA COLLECTIO,
y'.
'■
,
A ,
III.

I ΙΟΙ

no*

El rrç ïïKw τρφ&ν $nn0t<es Stbfot*
. Si quis docet fecyum pietatis prxtex- '
<
της ùnpt- tu dominum contemnere , & a miniftei$ WK τιμ»( rd
----------------J—
·
*
rio
recedere,
de---------------non*■-----------------------------------cum benevolentia
l’wrï iwr»rn
· «κΛψ* t- & omni honore domino fuo infervire ,
wg.
fit anathema.

μπχφρμμ» Itirrin,
rr« , x} fui tut'

!V.

r.

τις îiautejHtv mpd
ριχβτ>*, Λ μι! XfiûÀi

ptyx-

E"

XftThpyH<wT>*

τρντφΛρίκ * μτηιλχμ&ΰ&

■nv

,

<»Â-

ανάθιμ*

ί-

sw.

» Si quis de presbytero qui uxorem du>
xit ; contendat , non ^oportere eo facra
celebrante oblationi communicare , fit
anathema.

V.
tï ©f« £χ*ηφρό- _
_
t
Si
quis
docet domum Dei efle connnw «îrat/j iÇ tus ce abrd συνβίξφ , «η&-B temnendam, ôc quæ fiunt in ea congre»
gattones, fit anathema.
μ» fSW.
VI.
r'.
Si quis przter ccclefiam vult eccleE? tiî w«p« rhù txxTwtxv * i’Stat ixxA>tηαζΜ, xJ χαπΐφρ·>«» της ίχχλησιας, τιΐ της fiam habere, & contemnens ecclefiam ,
vult ea qua: funt ecclefias agere, non
ίχχλησϊαί tôifcot ν,οαττΗΧ , μϊ ruaorrO· τϊ
conveniente presbytero de epifeopi fen­
Tpta-fk'Trpx χαπ· γνύμΐιυ τϊ tris-xara , αναtentia , fit anathema.
$ιμχ ίΓ·.
El

ne

IrWvxw w o’xer

vn.

Si quis vult fruélus ecclefiz oblatos
accipere, vel dare extra, ecclefiam, pr«-,
λαμβύ^Μ, S SrSwatt ίξο τϊς ίχχληβΊβς, re­
pot γνΰμΐιυ n twxôirs, η τϊ ίγχτχΗ&τμΐ- ter epifeopi fententiam, vel ejus cui cu­
ra eorum tradita eft , & non cum ejus
». rd ntavnt, χ} μη
γνώμης «ωτβ ιθίCfententia ca velit agere, fit anathema.
λ·ί <Sf«T«7,
«Λ».

Εΐ τις χαρν&φ«οας' ttxAnr.xftxxi ι’θιλβι

θ.
Ει τις Stiti" ή λχμβ«·;ΰί χαρχοφο(ίχ» reptxπ, τϊ ί’χισχ·»., η τϊ iw/nntjrn^ûf «ς ot'x»χβμιαχ ÆniÎcti,
à StSiiç, xj ô AaujSxKO' ,
drdtfrua îrv.

VIII.
Si quis dat, vel accipit fruftus oblatos
przter epifcopum, vel eum qui eft conftitutus ad beneficentiae difpenfationem ,
& qui dat, & qui accipit, fit anathema.

IX.

>.·
Et τις

τ«ρθο>Λβ< ,

’ βΪιλυττωτ ,

à

ί^-χρβτΧ'βιτ»,

γχμωι κιχγ^ρητικ y

«s

à»

μη

$i βνη τϊ χαλβ» «J βίγιν tïî rapθο:«, ά-

χαθφια trw.

Si quis virgo fit, vel continens, a ma­
trimonio tamquam abominando recedens,
& non propter ipfam virginitatis pulchri­
tudinem & fanélitatem, fit anathema.
X.

t·

.Ε’ τις Φ νβρθο*4·»τ>» Sm τη xzfjtv ,
Si quis eorum qui funt virgines proxattra/pwTV PJcî γιγαμηχότνν , aiyx^tux
dvai^tua tZ-Dpter
r'
dominum, infultet in eos qui uxo­
res duxerant, anathema fit.
Γ«,

XI.

<«.

E’

τις xcrntQptyoin Ît’JÎ ax irtrftii

βίγώχαζ

Ttwtrrafiy
Six τιμίώ τϊ χυύ* σι^χαλχχτωχ
τ»ς άδιλφ.ς, χϊ μ4 ί’θ/λοι χοϊκοί/ ·πι7ςχλή-

<«π , Jtà τ» c^dnXt'^MV τϊ γηύρβμ» , β,νβτ·
$ίμχ trw.

Si quis contemnat eos qui agapas ex
fide* faciunt , ‘ & propter Dei honorem
fratres convocant, & nolit vocationibus
communicare, quod id quod fit vilipen­
dât, fit anathema.

'

XII.
Ει τις aWptjv ίιβ χμιζβμ,^υία» άβ·χηστ/ τι-

Si quis vir propter eam qua? exiftimatùr exercitationem amiculo utitur ,
& tamquam habens ex eo juftitiam ,
λα/Ϊίίας τϊς βιίρκς φομίνταν , X-i τη «ϊλη χοι- eos condemnet qui cum pietate * beros ’ Β,Γ>· ·'<«·
νρ < CT euunSTwa ίση ιώητι xi^prucew , E ferunt, oc alia communi oc confueta veAntlo.htau·,
fte utuntur, fit anathema.
α'να-^ίμα ιγ« .
hune locuai
interpret·*·,
θ''·
,
,
votare veftta
Si
qua
mulier
propter
eam
,
quz
exiΕΐ-τζί
δια χομζζομοτίιυ ασχχτη» μχτνβαλλοιπ αμφιασμα , χ} cirri tS Μ>$άτ&*· ftimatur exercitationem veftem mutet ,
yiu^m£« «μφίΑτματφ", ccrSpMf βϊΛλββηι ,
& pro confueto muliebri indumento vi­
βνά^ίμκ ίς».
rile accipiat, fit anathema.
çjfichatfu ^ρητΒΐ , χ^αίς αν ι’χ τ»'τ« τίώ ίιHtpotruiluj f^yi , χαπτψηφ/ο-ο/τ»
μιτ’ £-

xm.

XIV.

ιϊ. (

Ει τις >w>i xantX'rpwa'wi
i Baifanoa

tw

ανδρα, >Ç or- ’

» B*Jiamee ·«

Si qua mulier relinquit maritum, &
-_________________________________vult

//·(·.

Zon*r··

·' 7«i«'·

I1©3

CONCILIORUM

OMNIUM

<»04

f’éiÀM , βίίλυτημ&η rw γάμο*, βvult recedere, matrimonium abhorrens ,A
χαίθί/Χ*
ifw.
fit •nathema.
Μ*.
XV.
Ef rtf tan Kpxivf nr txura rixva , w
Si quis fuos liberos elinquk, nec eos
ûwalie, nec quantum in ic eft ad conve­ μ* 7»«yo?o®>T , x} orv C* eruzreS
nientem, pietatem religionemque addu­ rr/St-w ‘ rljjj tBfOtrtixouvar άνάγη, αλλα opocit, fed exercitationis prxtextu negligit, φα<ΓΗ riif ùrxm* άμιλοιη , άνά$ιμχ tIit anathema.
if.
XVI.
Et rtva
γονιών, μάλις-χ vtftSr , βκSi qui filii a parentibus , maxime fi­
dioxi(lt-ta;, xjq μη tLuj χ«delibus, prxtextu pietatis rccdfcrint, & γωροίη
parentibus quem par eft honorem non dnxxtrxv τιμίώ Ttï γονιΐτιν χπονΐμοι, <α*οτιtribuerint, apud eos fcilicet przpofita in μωμζνη; δηλοιβη trap’ αυτοί; τη; θίβΤίβΗα; ,
t'v·
i
Deum pietate, finr anathema.

xvn.

E/ τις γυιυαιχων Six tIuj ΐΌμ.'ζομ2*ίιυ acrSi qua mulier, propter eam qux exiftimatur, pietatem, tondeat comam,quam xr.fiv xtWipotn ni; χοααί , ά; ίίωχον ο
1 aww της ύκνπιγη; , ώ; àvaDeus ei dedit ad recordationem fub- Oto;
jeflioiiis, ut qux fubjeclionis prxeeptum λοΐτ», πί τρό-χγμα της ύτοπιγη,ς, χνχ^ιμα
difiolvat, fit anathema.
οί. '
XVIII.
Ε*η; otx >οαι(ομινΙα> άσχησ·/? cr ’ τη χνSi quis propter eam , qux exiftima\rs£-0t, άνα^ιμα i"tv.
tur, exercitationem in dominico jejunet,
lit anathema .
XIX.
Er T/, r|j
σωματικής ά.χγSi quis eorum qui exercentur abfque
corporali neceflitate fe infolenter gerat, χη; ίτιρηφαν&αη , vi ;υ; παραύίομίνας ·,η& tradita jejunia, que communiter fer­ ft-ra; η τϊ χσ.-vôy , χ, ^λα^ομι', «S cto της txvantur ab ecclefia, difiblvat, perfe&a in χλτ,νίας, πχρχλυο: 'Κίποχυρανης & οαίτύ πAeitf λογισμού , αί.χ^ιμχ tea.
eo^refidente ratione, fit anathema.
χ.
XX.
Er τι; αιτιωη , νπιρηφά'ν
Si quis arrogantia utens, & martyrum
congregationes abhorrens , & facra qux μ,ιο; χ, βέίλιχνομπος, rus <τ;α·τξί^ς r*£j μαρτύ­
in eis celebrantur , & eorum memorias ρων , « η; dv auin>7; γινομίνχς λιιτχργία;, xj
TUÿ μ',τμα; α> ΐ, άναδιμχ tfUaccufet, fit anathema.
XXI.
Τοώιπ it γράφομζν , t-x twirnmi πυς
Hzc autem feribimus, non eos abfeindentes, qui in Dei ecclefia volunt fecun­ c’y ιχχλησίχ ηϋ Θ»» χατύ τις γραφά; i<rx£dum fcripturas in continentia & pietate <&xt βνλομζή; . «λλβί τβς λβμ/Ι&ονπτς τΐώ
exerceri: fed eos qui prxtextum exerci­ θότοθι/η' της «β-χηπ»; u’î ύτιρηφχνιαο , χαπί
χφιλίηρον βάντΜ ιπχιρημεώκ τ», χ} χαρά
tationis ad arrogantiam aftumunt , ad­
verfus eos qui fimplicius vivunt fe effe­ πίς γραφά; >ζ τβς 4χχλη«τ/αΓζχοός χανόνας , xj
rentes, & prxter fcripturas , ecclefiafti- Hainticruots ύτάγοντυς . ήμίϊς ηιγαρούν
cofquc canones novitates inducunt. Vir­ παρ$ίΐ·ίχ'.· μιτά η;ΧΗνβφραταΐΛΚ ^αυμάζομιν ,
ι'γχρατΜαν μιτά β-ιμνίτητ^ ·(?< θίοσίginitatem itaque una cum humilitate ad­
αίναχύρηmiramur & com inentiam , qux cum pie­ ftéiaç, γινομί,’χυ ά’οίιγομι^χ ·
ίγχο'μιων α^χγμάτΐύν μιτά τ«χ«νσtate & gravitate exercetur, admittimus; σιν
& a fxculanbus negotiis feceilum cum φροαυώτ,; χιο&Γχόμί3α , xj γχμου σιωβ/χηhumilitate fufpicimus : & honorabilem <ην σιμν'χΰ ημύμζ» · ηα} πλουτ#» μιτύ itmatrimonii conjunctionem honoramus, &
nsH «L’tror/aç m’x ôÇeoaovtJ.uc* * >Ç
divitias cum jullitia λ beneficentia non λζιιτητη χ} ArtAuxv άμφιχιτμάταν , St ivtvilipendimus , & veftium vilitatem prop- _ μιλιάν μόνο·' ηυ σώματφ* , iwt&pyvi titxtter corporis tantum curam minime cu- lofucv · τύς ii ιχλΰηυς χνμ πδρνμμίνιιί C*
nolam ac operofam laudamus : dHlolutos τη icdiiri <®«οοίοος cox ατοίε^όροθα, iù rotk
autem & molles in veftibus ineditis averfa- ο’χβς wù Θίου τ/μωμο»' , χί rn; ouudJoui
mur, & domos Dei honoramus, & qui της t»’ aunt; t ώ; άγια;
«ΤΓΜφίλΜ? βτοfiunt in iis conventus, ut fandos & uti­ ίρ<ο’μεθ« · a «royxXt-rwm τίώ Χ’τί|3^α» CT
les recipimus, non pietatem in domibus πις otxot;, α>λα rràvru τίτην nr tv ·νόματι
1 in Nomociaon· CoteUrll tom. >. Monum. EecleC Grec. avg,«*jT ·Τ r.gtârv . At Jun. Antioch, tit.
ni­
hil habet de Sebbaio.
» Blaftarea Jit. N. c. «. legit. u m>ar«'rnc. Nihil mutamua ; lententi* eft; jf Jtlvkfat»
ftefbt
trjuoi»
. Balfamon , 8r Zoturat exponunt aliter.· W,
t >»-.,.<{ -rf;; «xa.T·*,
fft'riliftw }*·* prrwtrr/*; ,

-~aM—rnMr M’'

MWTJ

i

Ί—ΙΤΠιι

t
AMPLISSIMA

1105

COLLECTIO.

τι τί Θίί ·ι’χούομηθΰ·ηι τιμίύτη* £ τίώ cr A
«Jri τη ιχΜλητι'β τ»Γθιίσχώ·ίο» «writù, hî
«à^f'Xceeo 7w »β«οο , «χοίιχομιθα · ’ >Ç rdc
χβθ’ ΰτίρββλίιύ A.aoiiuc τ$5
, *
nk xarrt nk
J<« w Ζ««λη<π«ς
«« ntk. ττυχούς ytmuireei ,
πβότΗ χαιχλβ,τν; ηχτ·» , τί vapatJo^ciru
ürô
Οη*>» γρ«φ*η W
β··τ·λαΰ>
jrapaàtrtw , c* Tf ίκκλ^ίχ yivtàat dC^·-

uod

includentes, fed omnem locum in Dei
ôc qux
nomine xdificatum honorantes, 6c
fit in -ipfa ecclefia, congre ilionem ad publici
blici utilitatem
utilitatem recipimus
recipimus ,, Γ& infignes·
fratrun^eneficentias, qux tamquam fe- .
eundum traditiones fiunt per ecclefiam
in pauperes, laudamus: & ut iêmel dtumus, qux a divinis icripturis 5c apofiolicis traditionibus tradita funt, in ecclefia fieri'optamus.

C\O N C I L I l

CANONES

GANGRENSIS

Ex Interpretatione Dionyfii exigui.

TITULI

CANONUM. (-)

r"’"‘r· r. De bis qui nuptias · damnant.
11. De bis fxi cernes manducantes
XII. Non debere fervam, occafione

» C A N O N E S.

B

l.
Z Cl quis vituperat nuptias, & dormien- n fti
J tem cum viro fuo fidelem ac m re- <»·.
dominam contemnere.
ligioiam deteftatur, gut*culpabilem xfliIV. De oblatione presbyteri conjugati.
mat, velut qux in regnum Dei introite 'f*
non poflit, anathema fit.
“s··
V. Orationes ecclefia non debere contemni.
u.
*—’···
vi. Non debere extra tccltfiam congregari.
vii. De frailibus in ecclefiam , ér non ali­
n Si quis carnem edentem, prxterian-:nn.. >. J»
bi , dandis.
guinem, & idolis immolatum, 6c fu fiovin. De bis que in ufus pauperum confe­ catum, cum religione & tide, (b) con- λ»<γ· ·»·
demnat, velut fpem propter hujuimodi
runtur .
IX. Virginitati findentem non debere nuptias C perceptionem non habentem , anathema
exeerari.
fit.
damnent.
rchgionis,

m. .

X. De bis qui pro virginitate fuperbiunt.

• Si quis fervum, prxtextu divini cul-*’J
*
tus doceat domi num contemnere proprium.
ut difcedat ab ejus obfequio, nec ei cum
benevolentia & omni honore deferviat ,
anathema fit. 4
IV.
p Quicumque difecrnit a presbytero r>.» .1 «e
qui uxorem habuit, quod non oporteat
d',c'
eq q miniftrante de oblatione percipere,
anathema fit. ’

x 1. ^gapen fratrum non debere contemni.
xii. De continentibus, er uju palliorum.
XIII. Non dtbere mulierem continentia caufa
virilem babitum ufurpare.

xiv.

Non debere condemnantem nuptias a vi­
ro difcc.lt re.

XV. Non debere quemquam

continentia caufa

filios fuos neghgere.

xvi. Ne

filii . occafione religionis , parentes
fuos defpictant.

xvti. Caput tondere mulieri non licere.
xviii. Non debere die dominico jejunare.
xix. Non !icere communia /e/unia folvtre.
xx. Communicandum in bafihcis martyrum.

D

V.
rSi quis docet demum Dei contempti- D *■ ·· $l
bilem efie (c), & conventus qui in ea <·.
celebrantur, anathema fit.
Ααμ*ο<Γ ,

D.« >. SI

VJ.

Si quis extra ecclefiam feorfum f con- ΪΐΧι*-”
ventus celebrat, & defpiciens ecclefiam,AX^J··
ea qux funt ecclefix, voluerit ufurpare, l»4m.
Conci!. General. Tom. Π.

Aaaa

non

t Hoc «a, hit"! fretru»Se»rKtieeU». . tn f·· fee··/··) f.edn.e··· feet fer accit f·» ·· faufeeer , Uad····'.
1 Balfamon «< «■«.
j In Crfalnfat M.SS. ColleyII Parii. See. )efa pr emittitur a4notatio Dionyfii faigul
l«0« HarSulno : lecifluai r»j«fa Ce»l't»fer , fate fp Hl····» Ci.l.llt· rtfep:· fe·· > ·■·.»-» *·#·(·.
« Confer Concilium Cbalredonenle r«n. 4. fr CHryloftoniutu l> >m « in Tit V peg t yt«^ilmoH Commella.
H»ra····,.
, V ..le Giegoriutn N» tiMlenu m Oral. 40. in S. Bapt. mun. *j. p«|. ·;·. * Bur«Aar4um iiB.it.
tli. Ja irreligmAiate . Sfreetf!
—t treiieuem teajt^etl fretSftret Uc. Harliuliu· .
( » ) la I .ec emi coàic» fac. XI. tituli ki dantur «4 alia vetari wrfioMi φΐ· i (dot I Mercatori· v.lf dkltnr .quamquam canone· fant Dionylhni, evcepiu ea». XIII. XIV. XV. XVI. XVII. XVIII. gui fant ·* iBtarp»·mtlona iGdori. Ita vero incipit : Tee^fJ·*!
Qe»yeii fee f»f Xheaeee «apnfita faut nun·' X X. V.fl£r9poeuai varo nooiura non In prnfationa fed m Ane Canonum kec dantu. Æi·····, Keft····, <»»»»>«/ , rfai···,
•y<t<ea/Mir, Oly^flec , Herediet , OreOellei , CregarZw , F .Itret , ttfi··/ , O/·· , SeieUet, ia/·'» PeOO·· »
Ureierefe, , >·*7ζ«· .
(fi J Lee. contemnat.
(r) Luc. infant «ekoet, à eongregaitoM* Ve
«· *■·«·

Iio7

CONCILIORUM

non convenience presbytero, juxta deure-A
tum epifcopi, anathema fir.
VII.
a Ap-'ft

) >.

Si *.n-i >.

AMit1)

I I

t Si quis, oblationes ecclefix*extra'ecclefiam accipere, vel dare voluerit, prê­
ter confcientiam epifcopi, vel ejus, cui
hujufcemodi oflicia commifla funt , nec
cum ejus voluerit agere coniilio , ana­
thema fit. 1

VIII.

OMNIUM

1108

XVI.

Quicumque filii a parentibus practextu divini cultus abiecdunt, nec debitam
reverentiam dependunt illis qui divinum
cultum fibi procul dubio praeferunt, ana­
thema fit.
XVII.

mulier , propter divinum 'bldr‘n
cultum (ut arftimat) crines attondear ,
quos ei Deus ad fiibieclionis materiam
tribuit, tamquam prarceptum diflolveiis
obedicntiar, anathema Iit.
lb Si qua

Si quis dederit , vel acceperit oblata
prxter epifeopum , vel cum qui conftitutus eft ab eo, ad difpeufandam mifeXVIII.
ricordiam pauperibus , «it qui dat, «3c qui β Si quis.propter continentiam , qua* pu­ 1
.
accipit, anathema fit.
tatur, cc aut contumaciam , in die do­
IX.
minico jejunat, anathema fit. 5
u Qiiicumque virginitatem cuftodiens,
XIX.
IM >. <j.i. aut continentia: ftudens, vehit * horred.i Si quis eorum qui continenti.*: Un­
i d nt .· « < .
icens, nuptias ( β ϊ temerat , ncc prop­ dent abfque neceflitate corporea tradita
ter hoc,- quod bonum & fandum eft , in commune jejunia , & ab ecdefia cunomen virginitatis aflunut, anathema fic . llodita hiperbiendo diflblvit, ftimulo fua:
X.
cogitationis impuHus, anathema fit.
Si quis ex his qui virginitatem prop­
XX.
ter dominum fervant, extollitur advercc Si quis ftiperbix tifus affectu, con­ Fidem lia.
>o. Sl
fum conjugatos, anathema fit.
ventus abominatur , qui ad confefhones ptl luptlXI.
martwum celebrantur, & minifteria qux
x Si quis defpicit eos qui fideliter a-t in eis hunt fimul cum eorum memoriis
D>ft. «· Si
gapas, id eft, convivia paupeiibus ex- exeeratur, anathema iit.
ÇIII) JiCpu
hibent, Λ propter honorem Dei convo­
I r fu bui i pier un: lupra nominati fexrf <im epitropi . * ' ’-r,
cant fratres , & noluerit communicare
* Hzc a autem fcripfimus , non , qui
hujufcemodi vocationibus, parvipendens in eccleiia Dei fecundum fcriptitras fan­
quod geritur, anathema fit.
dum propofitum continentia: eligunt ,
XII.
vituperantes, fed eos qui abutuntur proy Si quis virorum propter continen­ polito in fuperbiam , & extolluntur adD.1 ,o c f, tiam, qux putatur, ’ amidtu pallii uti­
verlus fimpliciores , abfeindimus , & dam­
quit ' · ■ et -CD.
tur , quali per hoc habere fe juftitiam namus cos qui adverfum feripturas &
credens , & defpicit eos qui cum icve- ecclefiafticas regulas nova introducunt
rentia i birris & alus communibus & piitcepta . Nos autem «Si virginitatem
folitis utuntur ( b ), anathema fit.
cum humilitate admiramur , N continen­
XIII.
tiam quae cum caftitare & religione fuSi qua mulier propter continentiam , fcipitur approbamus, & brenunciationem i> renunu.noD.fl jo
S. qux putatur ,
libitum mutat , & pro fxcularium negotiorum cum humilitate n“
xj’icr
folito muliebri amiJlum virilem fmnit, lecipimus, & nuptiarum callum vincu­
anathema fit. 1
lum honoramus, & divitias cum juftitia
XIV.
& operibus bonis non fpernimus, & fha- *. parnmoniatn
Si qua mulier virum proprium relin­ bitum fimplicem ac vellem viliorem , pro
’l"'h“’
quens, difcedere voluerit , nuptias exe- corporis diligentia d infucatum , lauda-d ηοη ‘u"°crans , anail.ema fir.
mus , ficut etiam folutas ac fractas in
XV.
vcftibus proceflioncs reprobamus. Et do­
«4 Si quis filios iuos relinquens non mos Dei honoramus , & conventus qui
cos enutrit , &, quod ad fe peitinet , in his fiunt, tamquam fanftos & utiles
Jbidem ,
non ad pietatem divini cultus informat, fulcipimus, pietatem in privatis domibus
fed per occafionem continentia: negligit, E non claudentes , fed omnem locum in
anathema fit.
nomine Dei aedificatum honoramus , &
congregationem in eadem ccclcfia fadain
______________________________ _______________________________________________ pro
1 57. ; 6. Su<il.
ex Syn nurho Papa, in Synodo texta Κυιηιηι . 1 - Ciw*
<· .Λχ-r.y.
μ v«' ' eblstitut l.iclfp* Vt. Harduuiur.
1 Apud G i ■< i i anu in itrrtfcmr ntptiar ,
tintum, abfque e* voce ι/σ,—ur . Harduinus.
j GlolEe MS.S. de Gsngrcntl C ■ >l.o m B.bl. Coltegii Paiif.
Soc. Icf.l uf.. /’■«(/.,i r
mar jj, _ g;,;,, n, f'·· , l»· V
< "··· rü . (Ifti, ea voce &
AngufLnu» ferm. 50. dc diverfi» . Harduinut.
4 Confer Hieronymum ui tplil. 11. ubi eat redarguit) qu« v·
M,!», trfr
,
&c. Htrdu n i«.
5 tide l.b 16. ^oJkk tbeodof. iit. >. legem 17. relu Uni eiiam a ftâr-'hiu -r. jqo. nui»
hem can/tnem 7.
«’nol i inVcrno palat o jn. Î44.
.
o Aricn ud Monachus »a
Cunoautu huac En togum
4ppel.at Canonem '•igctunum primum. H
.
' 4) Lh(. .’«mpcnf
( o ; Ln.. tnffrsi vetbbuj

iio9

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

hio

pro utilitate communi recipimus. Et bo-Ae*‘«*4ui· eanonum e<cieG*Aicorum ChriAaphori j«Aei· * · /e
Ii Leguntur autem,
aiitem - lum
l.iaa ta Gracia Balfamama, *
Λ» fe— ­
h.
na opera, que fupra vires m fratres pau­ lior um «drttonibuc, Cum 1« codice erclefia Rootaaa >eaperes exercentur, fecundum eccleiiallicas ta Mo(unttnam anni i jtj. editionem Parlfiitann· lOoq.
Audio atque opera Jacobi Lefrha/lertl recufo. Eademtraditiones beatificamuf , & omnia quz q·· habet eetua «erfio la coileülono I (idee l Mercato­
pCr lanélas feripturas & per apoflolos funt ri·, Sr apud Gratianum diftin&iuaibnt to. dt 41. I»o-

tradita, in eeclefia celebrari exoptamus. *
Observatio Philiffi Labbb S. J.
Henc appendicem , fi»e? ut in Gratiani decreto di­

obCtf.

citur, caput uhjmum huiufcu concilii Gangrenât
vavirnu· abciTe a quibufJam, fed peucia , iifqut Lati­
ni» «odicibui infl. Ik ab editione, rum Grace, tum Lati-

CANONES

ntm, allofque, nec omifit barberu· quidem Interpret ,
eerum errtlquiffimu·, pig. igo. bibliotheca turn rano­
nni nuper emilTui publicam In lucem a vu. ce, GulUImo Voello Λ Henrico JuftalU. qui Sr pane* hoc ad le­
nt ab alila Gracia Latinifuue prartcrmina . 4at·». It»
faifeeltfmuf ftliditr. Quod u tine nt facient, qui Lut ha­
rum, CaieiiMim, fimiieique apoAttae fecutl, ab eeclefia
catholica ac maiorum fuerum (ide Sr apoftaikia traditionibu, infeliciter rece/ferunt.

CONCILII

GANG REN

S I S

Ex interpretatione • Ifidori Mercatoris

■ Vcteri q»e
legitur in Cui.
Jcdioat.

TITULI CANONUM.

Bxvtt. De mulieribus quo fe attondent Cbriflianitatis obtentu.
t. De bit qui nuptias exterantur.
xv nr. De bit qui dominico die jcjwunt ,
Leafmain nibiI pro ceteris differente.
11. De bit qui abominantur b qui cornibus
vefeuntur.
~
xix. De bit qui ecclcftqflica jejuniλ obfquc
ill. De fervis qui jugum famulatus obji­
ncctjfitote diffblvunt.
XX. De bit qui colleilas,
fiunt in mar­
ciunt Cbriflianitatis obtentu.
tv. De presbyteris qui bobucre conjugia.
tyrum commemorarionibus, exei rentier.
v. De bit qui ob eeclefia conventus /pernen­
dos qflimont.
‘CANONES, (s)
I.
vi. De bis qui eccleftaflica minifltrio prater
... D.ft ja
ecclefiom faciunt.
I quis nuptias in accufationem de­ Si quit «upvii. De frufluum oblationibus, quo miniflris
duxerit & mulierem fidelem ac re- tiat.
ecclefu conferuntur.
Cligiofam , cum viro fuo dormientem ,
v 111. De bis qua in ufus pauperum confe­ abominandam crediderit, aut etiam acruntur .
cufandam, tamquam non pofTe conjuga,
ix. Dr bis qui in virginitate contincntiaquc tos in regnum Dei ingredi, anathema fit.
perftflunt.
II.
X. De bis qui pro virginitate fuperbiunt.
Si quis carnem manducantem ex fide 'J,
J*
XI. De bis qut agapes, id eft poliones post- cum religione , prarter fanguinem ,&·*·pcrum^ rifui deputant.
idolo immolatum, & fuffocatum, credi­
XII. De bis qui palliis utuntur , ét idcirco derit condemnandum , tamquam fpem
fuperbiunt.
non habentem , ’ qui eas manducat ,
XIII. Dr mulieribus qua utuntur virilibus anathema fit.
indumentis.
1Π.
xiv. De bis qui netur peccatum copulem de­
Si quis fervum alienum occatione re· *»· <^fJ·
ferunt nupti .irum
Dligionis doceat, dominum fuum « debe- e*a*aiie*’
xv. Dc bis qui Cbiiftianifatis obtentu defpire contemnere, & ejus minifterium de- **'
ciunt filias .
ftituere . ac potius non docuerit eum
xvi. De bis quinaires Cbriflionitotit occo- fuo domino bona fide & cum omni ho­
fione contemnunt.
norificentia defervire, anathema fit.
Conci/. General. Tom. II.
Aaaa a
IV.

S

Exigui adhotatiu. ttl faSfi^firraat *//»·■., PrtOartfier, Se.
Hyyatiar ,
, PS/Irtut , Uafiaaar, Of>"< , t*lalitu-, olyftpUit» Haratùet ,
O-^tUriat, Grepritt', ealftrr, Pof·’. Ex iftit nominlbut har i«perlmM in fabfcriptlenibut Epifcoporum Orien­
talium , in Epiftol» fcrlpti *o. J4?. nomino Gondii Serdlcenfii . ^rtltaefiiu »
.· STo/àF/Or a
»»pinu at Ancyra : Bvgraiur incerti loci : O’tij»Uat a Zrt·» : Pitlrlar a Cratia , St «Her
a JetUftÜ . Q.
UmpJur V»lifS»»ur . Oajfur a C»'. Occurrant eitim In Nicano Concilio , tsfiat CtrOabrqff
ImUeafr .

t Hinc in Codicibu. MSS. hac legitur DionyGi
/rU.r ,
, Sv.r«;»r,

Harduinui.

t

In Cod.

MSS

hac habetur Adnotatio IGdor), relata In Gratiani

Decretum at. Dt/I. «»i.

Ttrtra
p«/ Hira··» IrgHar f<ùf* » t» 0"a P»lnt ttrrf» f/ f*//··· /Marrant Caaaate
vlflrtl feb
. ^.ylfr ^»/7»»· tntrlfitetu tteftfagUar ·. ·»·&«" natra Oaga/uta, , qaS dutOat ,
aallut i» r.*j»g»b grata fitpini i ner allat fOtlH , <■/ ··« Uau/iur erauartaret pu* fa/Hratt , fota» ad Oeeae
SaSrrrt j tg rautl» ali» t»'.···/’», <»« maiatrata feegux· rg. *£»·?.·>« C ···»»» aaaeiart ttUiaam aafta r^glttt :
fuSftr/irrtii»! Sufri.,,
Srgr»i» t tt rrtrrit . H*rduinue ; qui fequeMei varltMet JcftlenM e MSS.B1H.
Parlf. Soc. Jefu defumpfit.
] al. MS. qgrd r·!
< In alio Mi «beft eoa e», dMn-r.
( ·) Ctnonei bofce contuli ram vetuit illimo LucenG Codice foc. VIII e« quo variantes exhibeo.

inx

CONCILIORUM

OMNIUM

nu

s
IV. (λ)
Atiam habiturus, (g) & reprehendat vel
D>» >i $i
$t quis difeernit presbyterum · con- judicet
'
’
alios
qui■ ·- cum reverentia b....
bir-*
t
ris utuntur
& alia vefte (>) commu-/Lun...
mc.
jugatum j tamquam occafionc nuptiarum >
9uo<i offerre non debeat, & ab ejus ob- ni, qux in ufu eft; anathema fit.
*
ι.·ιμ<^κι·latione ideo fe abftinet, anathema fit- *
XIII.
1
V.
Si qua mulier, fiio propofito utile ju-. d.» ,o.
Di».
Si
~qui»
ul, ),
Si
quis
docet
domum Dei contempti­ dicans ut virili vefte utatur , ad hoc «
■·*
doc«.
bilem effe debere, & congregationes qux viri f habitum imitatur, anathema fit. c « virorum
vrv habituel»»-, *
in ea fiunt, anathema fit.
Λ1Υ ·
teter.
VI.
Si qua mulier dereli&o viro difcedere
Di». ». si
Si quis extra ecclefiam privatim po- voluerit, foluto vinculo conjugali nup- i«r.
bVcciedaB.' pulos congregans , contemnat b ecclefiatias 7 contemnendo, anathema fit.
u»dfiB.B*‘fticas fanéliones,, aliterque ea qux funt
XV.
/
Si quis dereliquerit proprios filios (i)Dift. ». si
prc»b*t.ro
ecclefix voluerit ufurpare, ((A)
‘ * non con-B
’r.f.*o^d.
veniente
presbytero,
juxta
decretum
epi'
,ήΰο^ΐί.
epif- fuos, ut non eos alat, atque eis fecun'hœ/fi*. °°Ρ*’ ipfamque ecclefiam apud fe , fine dum pietatem neceflaria non prxbuerit,
confiliq epifeopi , * & fine presbytero fed (k) fub occafionc d continentix ne-ai«r«o».
gligendos putaverit, anathema fit,
agat, anathema fit.
XVI.
Vir.
'«Xmâr^
quisc oblationes fruduum, vel priSj qui Elii parentes , maxime fideles D,ft- »· si
cicüâ.
mitias ecclefix debitas , voluerit extra deferucrint, occafione Dei cultus, hoc qi“ fil“·

ecclefiam accipere, aut dare prater con- juftum judicantes efle, & non potius de­
dViMtmxw*fcientiam epifeopi, ( vel hujus cui hu- bitum honorem parentibus reddiderint ,
" 'jufrhodi officia commiffa funt , ) &. non * ut hoc ipfum in eis venerentur, quod. qui. in hoc
magis cum confilio ejufdem hxc agen­ fideles funt, anathema fit.
*?“ n*"*”
da putaverit, anathema fit.
XVII.
C
Quxcumque mulier, religioni judicans D<fti·. »..
VIII.
. Si quis dederit vel acceperit fru&uum convenire , comam fibi amputaverit , ^1"“““’“*
oblationes , extra epifeopum, veld (c) cum quam Deus e ad velamen ejus , & ad
miaiftrum
: tubcraan- qui conftitutus eft ab eo ad e difpenfan­
memoriam fubjeétionis illi dedit , tam­
dim fxup«.
dam mifericordiam pauperibus; qui dat, quam refolvens 1 jura fubjeélionis, ana­
& qui accipit, anathema fit.
thema fit.
IX.
XVIII.
Dift.
Si quis vel virginitatem , vel conti­
(Si quis, tamquam hoc continentix
nentiam profeffus, tamquam abominabi­ convenire) judicans, die dominico jeju-r>,ft >· s‘
les nuptias judicat, & non propter hoc naverit, (i) aut 4 m ejufdem dici con' folum, quod continentix & virginitatis ‘temptum, anathema fit,
bonum fit fan&umque propofitum, ana­
XIX,
thema fit.
Si quis eorum, qui in propofito funt Dift. ,. si
X.
D continentia:, prater neceffitatem corpo- ι·“*°Γ“··
Dift. jo Si
Si quis propter Deum virginitatem ralem, & fuperbiens, jejunia communia
qui, propttr
D<um .
profeffus, in { conjugio pofitos per arro­ totius ecclefix putaverit contemnenda ,
f COBIUf·gantiam vituperaverit, anathema fit.
perfe&am in fua fcientia vindicans ra­
XI.
tionem, anathema fit.
Si quis (d) contemnendos duxerit ’
XX.
agapen facientes , & propter honorem
Si quis per fuperbiam, tamquam Pcr'D'*;
|u'
Dei fratres (e) ad fe pauperes convo­ feélum fe exiftimans, f conventus , qui pXJT. "
cantes, ôc noluerit communicare voca- per loca & bafilicas fanftorum martyrum
a i»
tionibus eorum, tamquam e (f) » nihili fiunt, accufaverit, vel etiam t oblationes qua: ibidem celebrantur fpernendas1
adnihdanjjd quod nt ducens, anathema fit.
quod fit .
XII
efle crediderit h, memoriafquc fanélo- hi derogaverit
Dift ». si
Si quis virorum putaverit fan&o pro- _ rum contemnendas putaverit , anathe- 1metnoi i< eo «
nun.
’““'"’’’u"’·pofito, (id eft continentix) convenire
ma fit.
ut pallio utatur , tamquam ex eo jufti-

__________________ 1

_______________________________________ Et f

1 Eft hic Canon contraâior in uno MS. St fu/t Jeferrutt ,
tHatitatheu «um eeutuiueHeaut , quel frniytf
etlriralette etufufatur . aaat beata fit.
1 Gr.ti.nu, , eum pnebyeere .
3 MS. aeiipem.
4 «I. MS. >·>■»/yeuÀeue βΤ uèle e/limm .
j a), MS. aut alba vefte aut eammuet).
Λ ai. MS. cum Gratiano , uirliem ba
ittum Imitetur.
J MS.
, Sc ita Grariaout.
S Apud Gratianum ile ■
(4) Canon ifte <ic exponitur In Lucanfi . SI fili feerbyeerum
uj.trene bebu/t ferte Jifeeeait , fuej men baieat
mialftrante dr eilatlene percipere anatbema fie.
( i j Lue. poft hac verba ita l«lt : itfam^ue Ecclefiam apu ei
fr autem ta pua funi Ecclefia maluerit affre neu meniente Preibytere feeunftum Eftfetft jtfie** Btc.
e ) Lue. quamlibet miniftrum tamquam ad diCpanfationcm boni operi, anathema 8tc.
(J) Lue. vituperando.
• il» Lue. iteft ad fe
( f ) Lue. nihilum quod deduceo.
( χ ) /« Lue. etrefi it reprehendat
i } Lue. inferi t vel
( t ) Lue. 8c quod ei. fecundum pietatem neceflarium eft non Stc.
( * ) Lue. id .
• ) tu Lue. deeil uut, & pro eteeitmptueu ponit eu^itmfium

!

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

1114

AEcclefia, quafi execrando, anathema fit
RrUqu bac
Kt fabfcrlpf*cnni Ibpr* BOMlMti XVI. epMcepl.
VIL
d«foM ia X·*.
-y
Si quis primitias, vel décimas abfqtie
Hxc autem fcripfimus , non abïcinjtolZX-' dentes
dentea eos
eoa qui
q«> m
'n ecclefia De
Dei--------------fecundum Ecclefia dederit vel acceperit, anathema
foipflm*· feripturas fandum propofitum conti- fit.
Boa «Wcii nentix eligunt , fed eos qui fufemiunt
[
νΐΠ·
4«κη.
Si quu dederit, ve! acceperit oblatio­
habitum ejus, & in fuperbiam efferun­
tur adverfus eos qui fimplicius vivunt . nes abfquc conficientia Epifcopi, vel mi­
niftri, anathema fit.
Sed & hos condemnamus qui Ce extol­
lunt adverfus feripturas & ecclefiafticos
IX.
Si quis virginitatem, vel continentjam
canones, & nova introducunt praecepta.
Nos autem & virginitatem cum humi­ profeflus tanquam «abhominabiles nuptias
z
litate admiramur, & continentiam cum judicat, anathema fit.
.
*·
j.
caftitate & religione Deo accçptilfimamB
Si quis conjugatus per arrogantiam
dicimus, & renuntiationem faecularium
negotiorum atque aéluum cum humili* conjugium vituperaverit, anathema fit.
XI.
■ difceffiM·. tate ■ approbando laudamus**, & nuptia­
Si quis
agapen
faciens quem rogaverum vinculum, quod fecundum caftita.
_ .
tém fecum perdurat, honoramus, & di- rit, noluerit ire, anathema fit.
ΧΠ.
vites cum juftitia-& operibus bonis non
Si^quis veftiens pallium vituperaverit
abjicimus : & parfimoniam cum vefte
«mhumili non reprobamus, ficut etiam or- birros, vel alias veftes, anathema fit.
natum] b praeter corporis diligentium,
XIII.
Si qux mulier veftem virilem indue­
qui t«cat «L infucatum laudamus . Di (To lutos autem
& frames in veftibus inceflus, non reci- rit, & maritum dimiferit execrando con& domos
Dei- -honoramus
«μ. pjtnus , C.
-------- —
__________ ,, fit
Σ- jugium , anathema fit.
bC1»n>j>t«r
conventus qui in his fiunt tamquam fan-C
"
XIV.
^os » & utiles recipimus , pietatem in
Si quis Filios fuos dimiferit , & non
tueatur, anathema fit.
fratrum,privatis domibus non concludentes, omXV.
nem locum in nomine Det aedi ficatum
Si qui filii in honore pofiti parentes
■
honoramus, & congregationem in ecclenon honoraverint, anathema fit.
fiuatiMua* fia fa&am ad utilitatem communem reXVI.
*«‘*'‘* *1' cipimus, & c bona opera, qux d juxta
Si qua «mulier comam fibi amputave­
vires in fratres pauperes exercentur, fcio«r.
eundum ecclefiafticas traditiones beatifi- rit, anathema fit.
camus, & omnia, quae 'conveniunt traSi qui s die Dominico jejunaverit ,
»...
ditionibus apoftolicis, & fanilarum feri"pm* pturarum praeceptis, in ecclefia fieri exo- , anathema fit.
XVIII.
f^X^PWraus.
j
D
Si quis jejunia populi exeçraveric ,
ftolvnimtr*-

xyn.

Λ EXCERPTA . SEU TITULI

anathema fit.

XIX.

<1* Acri exo- g*

ϊ"Γ fi'.' GAN G R E N S I s CONCILII
tx

Si quis oblationes Ipernit , ut ipfe
quafi juftus, anathema fit.

CeJict Luctnfi.

I.
Qui nuptias accufat, anathema fit.
IL
Qui carnes cxccrat manducanti, ana­
thema fit.
...
111.

Servum alienam qui fuafcrir , quafi propter regulam , anathema fit.
_

IV
* ?

...

Si qui Domum Dei contemptui habere

virlmntnr

anathema Finr
tint.

videntur, anathema

yr
’ *’

Si quis

Populum congregat

Ca, * Dtjorar· Caftorl* filio j**·» latori· occupata .
Strabo lib
Pliaiua lib. fi.
nomini* urbem faifl· Iu Arabia Mica fcriblt Stuphanu*.
Apud Nictum ponitur ouedam Ggagr* Poati . Cum
S<itur boc concilium I· Afi· miaori* civitate babitum L.*5",<*<*'
£.rit, mm meritoqM · titulo «tpuuMdum efl· arbi- ω·
tratua fu<w» quod Mtoa
h

cap. a. Qoamdam be je»

i»

Imprudenter eMem «ddldit* J >

V.

Qui presbyterum conjugatum fperuir,
anathema fit.
»

< CMxilix» . ) Cue Eufttthlui ad«o mottMhifmtt faviflet, ut reliquo* Chriftianoruai ordine* (jptraertt , & ©J*· <η·“·
praieitu quodam ftndHtati* aedefiam Dai « qu· ( Inftar “·
f*gena omnium pliciam gauera congreganti* ) ouoAoi
ampladiter, pclfumdarer. atque ftra*· penitu* demoli­
retur , adeoque «dtde nocolTum Foret ut apoftollca foca­
rii lofauftl* hifce-paimitikai faccMtod!· cito admoveretur» augoritau Silveftri Romaul pontifici* hnclynoE du* congregata tot.

, ,

abfquc

£

loco!· P.toigi, five ÆgUlw,

id

eft Htomlm «ppellMl ·**·

fuero · ut tmftta* e* Herodote* io Polymnia . Ami Xenopbomem reportuotur etlam Gr«cl Afialld ·. de quibu*

iib. i. Cywp»di» bm au. m·* ào/Am*·** · ·<«

I4IJ

c O N C I L I o R V Μ- O M N I U M

mtf

________ __t_ _jfi, m j·* atiatre t aki Or^*er»wj^eA quod de auAore harefeos hac fynodo corsdemnato
tthaia atalta. Quoe aatem ut vocet Abrahamu, Ortepe ad ifto loco fub jungit Baronlus hia. Ve»hi» -■ Mam
Itus geegrapborusn hujus avi prlocepi, fibi non ronftare .>«W·· Me/<dfure , ·/ /·*·
, Mtftat npaait. Vide illlhs thafaurum geographicum verbo ileiai·*
•eaeior fit: fatila aaiaa ia £<"bt*Àa arra* patait ‘ήρ0(Gr^tta%^tt.
'['fiitpt Bata/la', f‘*< afat aaaaaa aaafitaat , friaat
veleahae
‘
libraria· Kv/atb»am ferlpferit ,·
E< Baroni!
.
efi Λ ΛηΙ·Λ· meaatba Arment apud Λf ipfia ·<··, ie­ fenUetre ··)
fusrit
Buftare/ 4«. fdrm Wx<Je ait CaafiaJU impaealtrit lempaeibut ,
ipjaa^ue educatum refeel ia PaJefiiaa « 4«·/*« Petre thiu,.
peafejfiaae a nee bereta , eeunea antam impafiera . Ad banc
_________ _________ ___ _____ _
âaânô pontifice jdgatiî, ΐή orientem miffu, eft', ut. omnem tabaneftm eedefmrum Aatum componeret . «Quoto
araclfe mm pontificat·, SilVaftrt A imperil Conftantini
Tîtuli f.c.c c«*«l»r»ta fuerit, lacertum eA . Baronlus aune g· i. num.
da «inênh. 4*· Ussda, qaod infra In titulo additur .· circa »··»·
tj,
^·*τ·ζ, jaq. nulle suûoritate fukitum, aon immerito

featentiam probabiliter, defendendam ait fe induüum partins nonMnis fimilltudine, partim quod eadem fifre jux'ta Epiphanis iettimonlum rcriaferlt ac docuerit Euta.flur , qua EuftstMu, harefiarcha Gangrenfis fynodall eoiftola docuilfe ac tradidlflo feribrtur . DeEutado fceleEvtaAus haftilfimo llllut Petri ^i fei pula bac Epiphaniu» hcreü t rvfisrcha,

bac nota pqrftriagitur ().
'40. >·/ remr/irt «d paw potrArsv, «-«·»
par­
ed Cire· aaaam dea^n/ j»g. ) Vide qua di aim·» pau­
4aaaJaaa faaatarii trjiaii·, V aaaliit ffaiiaPllibat viril t
lo ante i rar We Temper* Stlvefirt.
ή n par peat ÎHafirat kamlnat aaa/tar /Hia parjlriit. Yar*m4ar Tew reg/Poe Pelafgeram. ) Qua ratione hacrerba in
IsOm/eer eiUat ipfvat e vita fafialH. Et paulo infra de
titulo pofita mihi expungenda Me videantur , quifquls
difclpulis eju, frribit : Datipia at fiaipileiarat iaaaiaet ,
cognofeere relit v ton At lat ea qua fupra dial verbo QuaHac verba
i ab» tu fahtaria ^ajfaatiaai raaaaeiatiaaeaa ^vaatjaaa Jitrenfn.
corrupt,.
flaatrt . Quibu, verbis Epiphanlvs videbatur allufiffe ad foot. coaf«.
'few.) Nuptias nimirum , mati i
Viginti hara
f J*·*·· Ra/atM
ipfo.um
mvrcs
ac
dogmata,
qua
can.
ia.
14.
rj.
Alt.
monia,
virum qui cum uxofra vigintt
monia, AcaVaieefum
A cabal· «turn damnantem,
aamnaacem, virumqui
uiorantur cum
a patribus concilii condemnata fuerunt. Vide BsrOnlum Bpcphaaio.
2___ ____________
;___ , cultu·
__ 2 divini
'. 2/ r pcatex-iu fervo,
'.
1
cioonibM » r* dormiret
eMcrantcm,
anno pradiAo > numero qj. ufque ad jq. Incluti ve .
a dominia, Uxores capillis amputatis , A habitu mulie­
concilio
bri mutato a viria ac l|/erls fula aufugere docentem ,
ecclefia,, agapes fi det iuin coMsmnentem , aliaque plura
feripto ac voce tradentem .\vs. omnia infra epiftola

Gratianus can- Illud autem, dift.jo. hujus Eutaili feflarius 'monachos fuiffe ait,'fed mele, ut infra patebit.
g trpaftiaaaafaaa ia Armata apifeapuaa. ) Hac proba- Tertia ie«i.
billter mendofa, ac furreptitia videri patet ex iis, qua datio tltulit
paulo ante diximus .
A
i Appraiatun· a traaa
Symmachus papa“n concilio ûersgrenle
fuo tempore Roma celebrato libere teftatus eft , Gan-, concilium
grenfe, canones apoAolira suitor Itate conditos effe . ideo approbatam
nimirum, quod Ofius epoti otica fedla legatus concilie eft.
interfuerit. Baronlus nusnero 44.
( a ) / gpifiala . ) Hec epiftola narefes plus minus viginti Harefrs quot
quas Euftathius vel Eutaftus harefiarena, parcimà Ma- condemns,

fy nodal i rtcenfita, St viginti capitulis diftinâa , viginti
canonibus condemnata fuerunt . Qui Socratem lib. a.
Hrrrfum
cap. j]. Soaomenum lib. g. cap. · ». Aij. fecuti Se•uAor Euftathiui Sa. ballene in minori Armenia eplfcopum hutufmodi pravobi Hr mi „en rum dogmatum aecbitedum fuiffe extAimant, a verita­
te plurimum aberrant. Cum enim Bafilius cpiftoli, dua­
fuit.
bus, Valentis imperatoris tempore feriptis , diligcntifRatio I.
fima fcopa univerfi, Euftathii Sebafteni turpitudines,
______ _
_____ .fuggillandam
_____________
ad vitam hominis Arian)
& ,
perfidi
, in
unum congerat, eafdemque
t_.'2_._,__ lingulis fpeâsnda, pelam^ nichais A Eunomio acceptas, partim c fuo cerebrocon- <·■
'
’ ' dogmata,
‘
fiff·*
ν<χ· β* feripto vivens ae mortuus per difclpulos
exponat, quis credat tam portentofa
concilia
in Armetua dlffèminavlt, enarrantur. Unde, quod SoGangrenfi condemnata , non ante omnia enarraturum
aomenus prsdidlo loco aliorum affortione Euftathium val
fuiffe, fi, quod afferuerunt Socrates A Sosomenur, tam
Eutaftum excufare videtur, quaff non ipfe , fed difetperverfn herefeos audor extltiffet ? Accedit fecundo ,
puli ejus fuerint illarum harefum effectores , conftst
quod multis conciliis ob Arianam perfidiam condemna­
Ritio II.
eum nqn fati» considerate hanc Gangrenfis concilii epltus, nüfquam de hnrefibu, concilio Gangrenfi condemna­
ftolam legiftt » In qua primum Euftathii five F.utsili,
tis notatus fuiffe Inveniatur , ut videre eft apud Bafilium
paulo poft dtfcipulorum ejufdem idem virus preceptor i,
prudiâis epiftolls. Ut ergo Euftathius Sebaftenus ho­
fui in Armenia evomentium mentio aperta' habetur.
rum dogmatum primus affertor fuerit , non eft verifik Capitula eanriIu. ) Delirus Euftathius haiefes plus Canones vi.
mlle. Tertio hanc fententiam prndiflorum hiftoricorum
Ratio Hl.
minus viginti, qt fupra diximus, docuerat ipfe vcl fuboc maxime impugnat atque redarguit quod Euftathius
Sebaftenus cum collegis apud Llberium pontificem lega­
pita, jam ante denuo refufeitarat , qua< paires hujus
concilii viginti canonibus ad ver fus eas decreti, ac pro­
tione funQus , juffufque antequam ad pontificis aditum
mulgatis piri bus fuffrsgiis condemnarunt , A felici even­
admitteretur, inftar aliorum , fidei profeffionem emittere ,
tu ipfum rum partu fuo vix enixo auflorem fu bito opnullam aliam quam que a patribus Nicanc f/nodi con­
prefferunt ; adeo ut non aufloris tantum , fed etiam
ii ituta eft. ediderit, cum slioqui. fi revera tot hnrafum
dogmatum illius memoria pisae obliterate foret , fi dam­
primus inventor atque promulgator extitiffet > omnium
nata ejus memoria hoc concilio non'extaret . Prima edi­
hverelum, quarum raufa m fynodo Gangrenfi ante dam­
tio
natu, fuerat , expreffa mentio habenda . & peculiari,
cio canonum eft
en Dionyfii
vnvnyni Exigui
exigui :; .fecunda
icrum, Graco
s«raco origiorigi
drtcftaiio, plenaque illarum abdicatio, ex inftituto ec- L» nili contestu! maxime conformis eft. Tertia prifea eft

Graflanus diti. }t». A jt- hofce canones magna ex parclefuftic· difeiplin· adjicienda fuiffet . Denique quod
ta citat fecundum prlfcamedifioneai, eorumque nannul**
nemo ex iis fcriptorlbu, » qui diverfarum horafum &
lis aliqua addit , aliqua detrahit.
hercfiarchirum catalogum fui» fciiptis profecuti funt ,.
quique Socrate & Soiumenc longe vetuftiore, funt , EI Si yx/r vituperat auptiar. ) Qui matrimonium divi- Can. 1.
na auftoritate Inftitutum atque appiobatum valut ma- Matrimonium
piphanius nimirum, Philaftrius, Auguftinu, , ThcodoIum quoddam abominabile exerrantur, optimo ture ab a Dao
~
retus. Damafrenus, vcl unico verbo ptrverfa dogmata
inftiecdefia excommunicantur. Deus enim matrimoniumcon- tutuat.
Gangrgnfi concilio condemnata attribuide ftgatur, nihil
trsheiitcs conjunxit, iifdemquc benedixit -, Chitftus do- Motrlmoahim
.
aiiud inJi.at aut perfuadet, quam quod audior horum
minus nafter eidem hanc dignrtatetn addidit , ' ut fit »x Inftituttodogmatum, cum fuis harelibus'iplo fui tere principio
eft
edmirendu illius A nunquam Interitura conjunAtooir m
•*Chrifti
rkr· *·*
fdane oppreffus, ab omnium memoria per oblivionem defac rameaChrifti A ecdefia vere facrum fignum, de quo Paulu
etur luerit. Quod autem Socrate, & Sotomenu» nullo
Socrate, *
ad EphaC cap j. Saeramentam Pae aragauat rjty itita ia „—.
antiquitati, teftimonio freti Euftathium Scbaftenum ,
$ oromtnu
quem de Ariena herefi f«pe infamatum , coriviftum ac
Cirtfia Cf eeetrfia : optimo igitur jure poll Impium Sa- „
turninum , poftque facrilegos Eblonita, , Encratitas, Ti­
condemnatum effe , aliunde certo conflabat, dogmatum
hic condemnatorum au florem fuiffe frribant ita accidtft·
tiano,, Msrdonltaa A Manicheo, condemnato, , hoc
mnantas
putatur, quod cum in aflis Gangrenfi, concilii Euftatempore Euflathiu, antiquarum harefum fufdtatoe , apoflollca fccuri ab ecclefia unione prafciuditur . Hi furt
th.um quemdam in crimen herefeu, adduflum repetifilli fpiritu, errorum, A dqflrine damoniorum, dequilent , allumque ea «late de harefi infamatum prater
~ · ,j ITlmoth. cap. 4. ia aavijfintit
Euftathium Scbaftanum ignoraffent , nun fecus illi uni , p bus •S. Apoftolum
trmpa.inur
de Arlana hercli tantum infamato , omnia alia dogma·—JifreJent
v z— j--‘ inhia·· a fiir , attenJeater fpirittbur
errar.t tt 4”ftr<nit dementaram in bfpetrifi la^aentlam ,
ta perverfa adfcripfennt, quam uni eidemque turi deC cauteriatam haiinHwn ianfeieatiam , perbibentium
prebenfo omnia ejufdem regionis furta abfque alio innubere, ji/t>rrre ,r elbit puer Dear creavit , intelligenAn Sebifteaa,, dicio tribui folent . De eodem Euflatbio addit S010durn effe S. Anibrofiu, , Chryfoft. ibidem firrlpti, ac
turrit pnviu,( menus errorem errori graviorem hunc , quod monadicas
commentariis attcftantur
Vide nuta, can. apoft. jo.
vita in Armenia, Ponto, ac Paphlagonia primus auflor
Inrtitntor
8c propagator fuerit, cum ipfum neque monachum fuiffe
alia, ,1.
xoniftic»
riti ia Pon.■ certa alicujus teftifiratione affirmari poffit ■ neque ante
Gratianus diftinfl.. ji. hunc canonem , quem ibi S- Error Gratia*
loco pomt in titulo ejufdem canonis , ad facerdotum
Bafilium ullus rœnobiiic· vite ufu, In A rmenia viguiffe ex epiftola e/ul'dcm Baffin β). 74. confler . Errore
conjugia tantum retiring,t . additque Msnichaorum cau­
fa eum a patribu, condii i conftitutum fuiffe , quorum
igitur Socratis, Soaomem , omnlumque «orum qui illos
primum non tantum utiique Latina , fed etiam Cirera
fequuntur, evidenter demonftrato , non pratercundum
origi-

Ritiv IV.

(·) Binas fequcnrg, notas Biniur accommodavit ad titulum a fe editioni tua prafixum,
La b bea na immutatu, eft .

qui taanen ia editione

■

ιιι7

A M P L I S S I M A

C O L L E C T i O.

m8

origiaall editioni repugnat. Quibus finipliclter hoccon-muta, pt fideles verbum Del auditor! & faensmenta
domaatur quod ’ Euftachlus d« matrimonio docebat ; nipercepturi uno certo loco conveniant , unius palloris
vocam omnes fimul
mirum quod nemini Chriftianorum cenceffum fuerit il'
■ audiant*,
■■
· uno loco congregati preces
berii generandi» ft educandi» operam dare, ut patet ex
fuas unanimi voce ft corde ad Doum fundant . Vide
Bellarminum torn. 1. de cultu Sanâ. lib. 1· csp. t. &
epiftola fynodi ad Armenoe.
m Heiepiafam . ) Ne qui» eam quam Gratiani Icâio
4. Apoftolorum temportbu» ChriftIanos erexiffaecclefia»
reltgiefam nominat, monlalem & ·ν··τ^α, fuiffe puter,
public»», nimirum dumO» dlvlao cuicui dicata», a prlfcletyium 'eft ouod Grncus contextu» »«λ·4· » id eft ,
vatorum Inhabltationd Ubera» , patet s. Cor. 11.& 14.
Piam habeat. Verba Green qditioal» hoc funt ; Efrrj
ubi Pasilu» ait : Cenvenlentlhar vehit hr ecdefiam aadle
fcifarar effe inter vet . JSanftu» IgoatlU» qui iifdem
>«/··».'
Hac ^oftbvlnua In apparatu- facro , .verbo Canirenfey
apoftolorum temporibus «cclefum Antipchenam regebat ,
Latine tranftullt hoc modo.·' ü pent nuptiae accvfet ,
ad Magnefianos feribens, hmc hafxt : Omne/ ad erah-

.....................
Etclrii
» teai-

*M,è *·ρό'ηΰ.
lorum re­
A»,

anathema efle.
*
C heifiam Jefam, pve nihil peafianiivt e/f. Omner velet
eant paifpiam <pd tempivm Dei ceaearrUe . Ac. Vide
o ü fait carnem tfttitn, t/r.) Euftethlenl Saturni·
ΪΓα· carats •um > Ebionom > Marclonem, Encretitaruns tt Manichao·
Baronium anno 57» numero pt. A 99. item anno ait.
>
aboanaaate»
rum feâarioe Isfiitati , efum cardia valut malum quod·
numero 4, ubi pulchre oftendit, quontpd» Illud Cnedil
herefiarche
________________
_______
_
_______
__
------,
g«ntilis
rhetoris
lis
dialog»
Oûavium
interlocuturam
quadam
abominabile
exocrati
funt
.
Quod
cum
juxfa
pro·
qui.»
C A
Apoft
—o-A-li
___ Jicftt cap. 4. ad Tlmoολ r«nti», cur meilat arer -hahent , templa vallat nalleneta
phetlam S.
oli Λ^..1ι
Pauli pradiflo
thautn , h are tkun* fit,'ac divina feriptura, cujus teftl- O fimvlacra > hac. Inquam , quomodo intelligenda fint , v
monlo emalr matara ( 'canSafae
'___ "__________
pva fecit
' ' Dent
___
valde
-.upcadlfto loco B.atoniu» pulchre oftendit’
f Cenvextvc.) Ea qua in isrifca elitioua Interponun-Ca|| f
taxa fvnty omnino,contrarietur , non immerito hac fy·
Catholicorum nodali fimieotia aft
Catholici certi· diatur , hac, aliterptee ea pva Jvnt ecclefia exiverit ajarpa- pri(ja editio
,1condemnatum.
___ ;_______
•bftineoti· —
ret nen eeaveniexte frerhytere jacta decretam eplfcepl , mtI|jei·.
bus ab efe carnum abftinent, notr quod carnem in fe ,
caraibu· ,
apud Gratianum dlftinâ. go. can. 11. nbti adduntur .
tamquam malam aliquam Dei mxli creaturam , Inftar
cur lafticu- prndiclorutu' hnreliarcharutn abominentur t fed ut refraCum igitur eadem e reliquis editionibusabfint, nicndofseffe videntur.
âaria & rebellis hominis caro cibla lautioribus atque
r ii paie ehlatienei.) Hi duo canones fancitl funt Ç»"· » * ·■
folidiorlbus, quale* funt pecorum A avium carnes , readvarfus Eullathlanos , qui eleemofynis quotidianis, Ut Bon»<um «c8» rationis imperio fu-non Invite fubmittat. Vide quo
rafert
rofert Eaiohanius
Epiphanius hareli eo.
40. «roaaadis
erogandis &
ft acciniendis
accipiendis <'el' ·<1ηο-.
dlxipius ia noti» ad can. apoft. jo. alia» fi. QuodadPetri illiu· Palaftlna, qui fuerat Eulafli inagifter , inL*> 4« Obfti- ditur c praterpteam faagninem , Cf i dele emmelalam Cf
•vntu la·- fejfmatam , Indicat , per multo» anno» fervatum^in
llltut* feflantes, populo porfuaferunt , Ut quas vellent
pauperibus eleemofynas conferre, fibi vehit juftlsacde- pu· ·
<«!·>·* lui- ecclefia prae aptum hoc, ut Chriftiani neque fangutne ,
fedptl,
neque fuffocatis vefcerentur . Idem conftat ex Tertull.
bitii earum difpeniatoribus ad erogandum & diftribucnin apolog. cap. 9. Quamobrem vero hec ab apoftolis
dum eas traderent. Qua inftituta haretlcorum cum apoftolorum do&rlna ac conftitutloai repugnent, ut con­
. lege quadam pofitlva prxeepta fuerint , vide nutas ad
fiât --ex ----can. apoftolorum
jg. &
notis ejufdem,
111. concilium apoll: verbo, ah immelatJt.
----- ------------------ ,
— -----------. optimo
-,-----" mm fratextn divini evirat.) Et merito.·
jure ab ecclefia profclnduntur . Unde liquidum eft , GraC»a 1
· ,rf
finvai
aliifve criminibus
Infidele· do. Infidelm enim, iinfidelitata
--------------------------------------- fuis nonÇ tianum ran. Illud-, dlft.jo.err»r· , cum exlftimit, quod Eu­
nt veri
y er i domini rerum fuarum
fuarum,, ut patet
ftathUni Manlchaorum feftaril exftiterint. illi enim el»··
minio rerum obftantibu» , funt
fuarutn ob
exemplo Nabuchodonoforis ». Daniclis, cui, licet infidetuufynai facere confueverunt , qu·· Manichni ex legis fun
prcfcripto fieri dc in pauperes erogari vetabant.· non ne­
f«lam l»li- >i* effet , Dear cati reptam , fertitvdiaem Ό imperitat
gamus inierim multa faille quibus iidem cum Manid>lu«t«m
ÉT pleelant dedit·, tf amnia in ^aiivr iaieteat y fiUHe~
•oa privm- nfinam , 8rc. Infartum igitur confulit , qui fervo tidell
chais participarent. Baronius anno ^<1. au. 54.
•r fÿthHmpue tàrplaitatem vel eeanaentlam prefe/fu,. ) <-lg (
confilio auâor eft , ut infidelem dominum , nullo' alio
Hujus canoni» editioni prifcn, Gratianus «n. j. dift. Grui»···
quam religioni» pratextu, deferat aut contemnat. Sicut
j. addiderat » in cenjeple , fine fide A auftorltate corrl(jier.
igitur ia concilio Conftantlenfi feff t. inter alios 'Ji'iclefi condemnatur articulus 159. hic , quod nullus eft
Green fimul atque utriuique Latina editioni»; ut pa­
tet ex can. &uicumpue, «lift. g. Virgula Igitur ccnforla
domina* civilis, dum eft in poccato mortali ; itaaqulfGratianus hoc loco non immerito eft notatu».
fimo pire convenienter hoc canone damnantur & excom­
x ii puh defpicit eet pui fideliter apapat. ) De agamunicantur, qui folius rollgloal» pratoxtu contra prspe vide qus notavimu» fupra In can. ay. & at. conci- Cae. ··■
ctptum Pauli ad Ephef. c»p. 6. dominorum fuorum poteftaiibu» fe eaempso» effa arbitrantur . ieret , inquit
iii Laodiceni.
y Si fair vlreenae ftepter ceàtineatlam ■, fax pttfater, c>n t>
apoftolu», eiediie deminlt earnahtar eam timere Cf tre­
mere, ia fimplititate credit aeflri , fient C ir/jit, &<.
antifln pallii vietvr ) Pallium eft indumentum quod ptnium‘-,igi.
p i^cnmfae difcernit a preiiytert
axeram iahajf.)
apud Graces fspieniia lludioli induere folebant. Quale porau paliil.
Euftathiani ita horrebant nuptias, ut etiam prebyteros
autem indumenti genus Tertullianus libto de pallio cap.
Or Euft»1. doferibit» hi» verbi»; la virit aarem pallii extriafr·
thiani pie·- qui uxore» habuerant, ferra non poffent,'etianrfi viven-.
tibus adhuc maritali confortio non cohabitarent. Unde’
byteroi
re^eHut
, tj' cervi cihut clrcvmfliuflut , /a fiivla merfu
quam inepte hic canon ad cslibatunt clericorum impu­
quondam
humerit acpuiefehat . Do ejufdem pallii forma cap. J.
gnandum ab harnticis ulurpetur, nemo non videt .' iicon )ug*t°S
ejufdem libri fubjuegit : At raie» f allie nihilexpeanlm ,
quidem in «o agitur tantum d* presbytero qui uxorem
vnariai l
habuit
habentis autem uxorem nulla mentio fit. Vide
Bell, lib, *■ do Conr. cap. t. & 1. de clericis cap. »1.
Vert· editio
p Minlfiraaie. ) Socrate» Hb. a. cap. «j. Zonaras A
canoni·.
ha emuta >««/«/, fimul centrih . «·»'·· ··/·■» ··Porte vinus in apparatu facro verbo Gangrenfe, canonent
4 his verbis citant. ii quit exifiimat de pretiytere »«/
penit · vel includit ; celere f·· i» humerum adh aret , ni­
hil clrtumfulelt t a/p/ circumfirixpit , »/p/ d» tabula­
acerem degerit ■» f»ed te Jacrificante nen eperteat iffivr
rum fide lahvrat, facile fefe repit , facile reficit, etiam
eUatieni vel jacrificie cemmnaicare , anathema elle . H»·
retkis vero hunc canonem objicientibus , pro facrefieaacam ripenhnr, anili cippe ia crafiinam demandetur .
tey vox hcc, miniftranit' magis qrrifis ; nimirum ut inii paid interula fefinL natat \eaa ter amatam » &c.
cruentum ecclefia Chriftl facrificium longo ab hominum
Sunt qui nutant. Cbriftiano* homines , cum vora faeailM
fiicntia fe feflatoroo profiterentur , una cum fide pal- cbrifti··!
(tentibus ablegarent. Portcvinus in apparatu facro, ver­
bo Ganpreale , & de refponf. Davidis Chytrai cap.
Ium fimul induiffe, flt togam fimul cum impietate abie- cumtidepal·
ciffe.- ideoque Gentil·» parmmiam de Crlftiani» la di- Hom aHum'.
r fi feli decet demam Del centrmpilhiltm effe . ) Tern­
C·.· f.
fierlum convenantes dixerint .· De tepa ad paiham ; pfenat.
Templorom
pla ft loca deputata ad facriicandum ft orandum nul­ ’ ipfam etiam Tertullianaut , dum rellAa gentilitate ,
•lara in>pu. lius prorfu» utilluti· etfe « cum Euftathiani·
is , telle p togaque abjoAa ad Chriftl fidem fe convertlffot
:".t , d·
** foipfo
At epe jam me iili etiam divinafe
Damafcen» hereli »o. Mortal iani docuerunt · Fraticolli
l ___
faipfo dlxiflb
dixiflb
divina fefla at
dijcipllna cemmertivm epafem. Cande palliam, ftr exal­
autem feu pfeudo aooftulici · telle Turrecremata lib 4.
do ecclef. cap. jy. imptidentiffimo aiebant , ecclefiam
ta .· melter te jam pbilefepbia dtytela efi , ep gam Cirinon plua valere ad orandum , ouam ftabulum «quorum
fiianam vefirm cefifii.
aut porcorum. Idam fere Vviclefu», Vvaldenfe» ft A·
Vacata cum pallium 9&t ve·i» oblonga furvi eoiori»,
oaK,t
nabaptiftu noftri tempori· ftraunt. Hanc orno v«fanlam
Ipfique receo» fidem ptofitA candidam vellem Jndoereot, ~
fide vacillat, quo* omne» Chriftiani cum fide pallium
hia duobus canonibus reûe ■ condemnatam effe , multa
loca feripturo tedantur . 1. Paralip. al. Deui Davidl
affumpfednt. Milito»
Milite» Chrlftipa·
Chriftiani ««el
fimpl «asm
emm ethnici» (afe- »·· fUtT*
affumpfartnt.
Temp!· ·
tamquam minus ad id idoneo prohibuit ndificare tem­
go quod art militaro induawntam omnibus Chriftiani» con»- probitar .
Deo infttiu· plum» propter fanguinem ab Ipfo fafem . Poft vero
mune, fine Tertulliani reprohenfiosw (Mutur , quo- Friato,
modo igitur omaluta Chriftianorum propriam Indu- Socaado.
quam enet a Salomone cdificatum , illud multis privi­
legii» ornavit a. Paralip. cap. p. Ex eo Chnftu» domi­
mentum efle potuit > Hac genera luduawoii non Talum
nus Match, at. rmeotes ft vendente· ejecit . In tem­
turba pbilofophorum fed ornum etiam artium liberalium
plo ordinarie docpit, non fane alia de caufa, quam ut
pcoiaffore», toll· Teriull. cap. i. da pallio « uticonfeeexemplo fuo oftendat, opua pium efle & Deo gratiffiveram i pallium igitur fufceptn Chriftlana religioni·
t»ff«

Τ1« -

I «tata/

II

CONC1LIORUM

OMNIUM

mo

quomodo fuftlnerl poflit non vide·
- teAêram fuiffe
. . A hgeait , Ntata det ilrraaet at! liat tat taaitat» , feu alt‘ ' '·
paidt »>fi fa caatataaa". de teeeata»/ aet/flaae en!ii ipAccedit, quod tempore pacis ecclefia
licuerit '■*--·■·■
Cbrifliaala
Tertio.
.communi vefle cum Gentilibus uti,- quomodo non magis .fi.Bt paulo poll i O/vraror m/P erré/ gratia iirrttaa
peeclefaae
, ferte deeet tpsfcapaae t ^aaaaait ata deceat A»tempore perfecut ionls , quo evangel ica admonitione,
gafiiaaaty idf tfi ·, itmiatae paaperaae dt paaptriiat ace·
fuga confulltur , ac latebra Suadentur, pdllio carere Chrt.sow. Ut epifcdpi fuper tunicam blrro induerentur in Epffireporusa
Aiano homini conceflum ac permUTum fuerit ? Quid quod
ipfe Tertullianus ca-p. 4*·' i» apologetio aperte teflatur,
orientali ecclefia receptum fisifle ex iis qua feribit Pal­ iadunualM,
Quarto .
ladius de S. Athanauo epifeopo Alexandrino, portumus qiuh. ,
Chrifliaaos communiter eodem habitu quo Gentiles in­
intelligere, dum ait eum tunica birroqua veflitum fedui confueville > Verba illius hac funt > &·« paSa ia·
attat, ( Chtifliauos ) aaUfcaat degtattr , t/ufdtaa e/Alar ,
ctlBire. Item ex aâis S. Cypriani idem aperte conflat,
iailtarÿ Cafirailat, tfttfdtat advitaat ttactfittaUt. Sed &
quibus narratur Cyprianum, cum jam Iflum gladii ccrCyprianus eo commentario quem fcripfit de bono patientia
viee. exceptdrus eflet, lacernum birrum compliculTTe, flt
ad genua pofulfle, tunicam vero diaconis dedirte . Eam­
pariter fignificat , Chrifliaaos communiter nequaquam fodem vcftem occidentalia ecelefis epifeopos geftafle , con­
lere incedere palliatos, fad finsplici ac communi cum ce$oli monchi (e'l· indumento..- Nat atttaat, ait , aat, pNlrfapht aa»
flat ex Gregorio Turonenfi,, qui hiftqriam da Brlâro
palliati.
atri i frd faille faatat , aaa atfiHa fapltatlaae , fttl at­
referens ait: eum ad declarandam animi fai Innocent iam
ritate f/eftrlatt, 6cc. Verius Igitur efl , ficut later
ardentes prunas in birro fuo pofuiflb Bt ge(larte . Item
ex Illa quam fupra recenfuimus S. Germani -hifloria
gentiles ilit foli qui philofophl eraat , Λ eminent loris
amsd Venantium Fortunatum. Eodem genere indumbnVita ac fapicutia profetfbres, pallio utebantur i ita inter Chriftianoa, Ii qui monadica dt arOioris vita ftu.
tii hodie
nodie videmus uti fanâa
fanân Romana
Romann «defio
acuefin cardinales
diis, fe mancipablnt, & eminencioretu vivendi formam» atque epifeopos, qui ex regularibus ed eam dignitatem
t" ' ’· fe
“ cultores erte profite
. e.- ­
psoveili funt. Teodgruf Balfamon & Zonara, 1 a. caamplexi, (ubiitnioris philofophi*
nonom concilii Grangrenfis Interpretantes, birrum , Id
bantur , pallium artumpferunt , ajufdemque' indumenti
eft , fericum dixere. Prior Interpretatto qua eft Baronii Bspodtio c»·
figno intar Chrifllanoa effaifetunt. Hoc pretar «a a <1“·
fupra diâa Cum , pulchre declarat illa Hieronymi ·tona a. anno adi. num. qt. ffr'fequentIbas mihi magis aoais.
piftola · ». R“/a ferle a V/* ·♦·. •Hotur a waaari/ y·flatet. Hoc canone igitur monaftlca vita ufufque' pat­
ii non condemnantur , fed eum Euftathiani monachi
palliati Incedentes, reliquos monachos vel clericos, qui
rit ,fiatim illud e tritia: leafejiar C Graeae efi : nimirum
birris da mtaxat utebantur, damnarent , eorum occafionc conftituturu eft , ut anathematis fententia percellan­
quia amiélu Greco & phi^ofophlco uterentur. Salvianua
Martilienfis lib. 9. de aero judicio, cum deplorat (cele­
tur, qui monafticant vitam profitantes, aut palliati in­
ra Africana provincia , quorum caufa a barbaria affligi
cedente,, aiios pra fe contemnerent. Vide Baron, anno
197. num. I. item »61. num. 4j.
’
commeruirtat, & inter alia, quod fanilos monachos lu­
aa Si'^air filiae fact. ) longe fidelius fit convenien­
dibriis ac fibilis , cum cos videret, inleflareucur , hac
tius Grsco contextui Dionyfiu, verrit fic j flt ,iaad ad C1B' *’·
fe pertiaet , aet ad plet ai e w diviai celiae iafetatai . Vide
se ei vitatu ·, Cf max/we /»rex Caerdag/x/r we-ar , pafnotas Greg. XIII. ad can. 14. dift. 3.
liatate tJ pallidum, & mlfit timerem flueathiae iuli, ,
a/cerrw leaf»·» videre tern i afthc futm iafidtlit , /·» eeaii SI paa atelier.) Grace eft did re.uifeutiA* arxwi, ç—
id eft , ei eagp , fta etifiiaeetar pietati t exeecitatie , quod^X*
vide atpee fartratliae via peteret. F.tfipuaude all^uir Del
Menschl car fervat eut tir Ægyptiiruue umi/h, aut tit faerie Hie-( Dionyfiu, vertir : prepter dial teat cellar» , os aflhnaf^
Greet enim vitam corttm , quo, non religiofos appella­
JU Alncaall rs/Wywrrew lech a»<r defaaiih t’tmh venrraaalfeue ferredemi
tieadurleae iUa» efide divlai epedr accefit j fiaeul ttt ia
mus deateir uouunabant .
Ad aelaatea eiae ) Hat non funt In Gr.eeo originali,
pepale appareil , ceatuareli.it, farrtlegia , Cf aiatedi {Ve­
neque In verfione Dionyfii. Videntur autem fumpia ex
nte irrepit ■. nee ft!u<n iec , fed iaeprelifimh feciaereftrum ieraiaum caciiaetit tf detefiatianiier, ridendum fiepiftola 1. ad Corinth, cap. 1 1. Vide notas Baronii in
martyrologium die so. Sept. Verbis .- £r ad turpitadcbiht, foayi taureit eadeiaateer : acre at fi y·/ eaiafdut
atae , ffcc.
rerum fieri eidetft, aaa aliquem ieminent ludificari·, fed
nevum iaeuditueapae meafiruta at >l< atque eater mlaad
que huc prtfez editionis verba , neque illa Dlonyfil ,
a’htrarttar. F.c.'e Afrarum 13 pratique Cartiagineufium
firm. Si igitur in ecdefia Cart haginenfi, cujus alumnus
a»t ceataeeaccan habentur. Qui fuctint hnreticl in con­
Tertullianus
flijA Tertullianus , Chrtftlan. omnes perinde ac ipfe Ter­
temptum diei dominice jejunantes , vide qu* diximus
an · quan tuftianus olim pallio antlci'i confuevirtent, quanaincauin notis ad can. aportoloruni 6y. fupra.
do paliutus fa deridendi palliatos monachos dumtaxat elfe potuit?
dd Si yo/r eeraæ fui ceatiatatia fladeat.) Quod Eufuerit
Unde Tertull. de pallio' in fine ait ; Gaude palliat» ,
flathianl (quos portes Hogbmilici feâatl funt ) docerent
ac rtaruerent, peraâo certo quodam jejunio ad eam fe
Cf exulta : tathar tt jaa· pilltftpila til^aata tfi , t ftt
perfecla viia rationem pervetiirte , ut poflea omnia fibi
Cbrlfl>ata’» atfitm cttlfii
locutus efl ipfe Tertullianus
ex perfona ρχίΐκ , (igniflearu illud a Chriflianis ho­
eilent indifferentia , nullifquc prneeptis obligarentur ,
minibus & tnonafticjs vitas cultoribus fufceptiim multum
fed foluri omnino, ac fi m peccare quidem portent ,
illullratutn fuiife: vel Ii haie de feipfo locutus efl, vet- — hoc quod decernitur ,'contra eos conflitutumfuit. Balre de Icipfo dixit tunc quando inter Chrillianos enti Ofamon it> capite hujus interpretationis , quam fbquitur
nentioris vitae cultum profiteri incipiens , a faiculaiibus
Gregorius XIIL in notis ad bunc canonem.
et Si fait,) Satt&onm martyrum cultum * invoca- ctR.
tih I
tionem improbandam, atque ecclefias extruclas in me- SanAoret
moriatn eorum contemnendas effa , Euflathiani ab Eu- cultum u«
nomio , F.unomius a Maaichais omni fcelerum imperitate ÎSBMS ·»■beatatiaaapollutis hsrefiarcbis mutuati fuerant . Quod cum viri
rentuade , ;«'a ■«· caareria ffte. feceffi 4* papula , ime
hujus faculi doâifimi ffr fanâirtinil orationibus hac da
»«·«.«·, mibt efi i aec a//a/ naac eure , yxsw
re inflitutis graviter oppugnariat , fit Deus ipfe idem
nt curem. Hoc quod haflenu, pluribu, confirmavimus,
miraculis plurimis refutaverit , reàe a patribus hujus
ad extremum Otig. de Heracla Chr.fttanorum catechifla
concilii anathematitaotur, quotquot collenias qua fiunt
arque presbytero apud Eufeb. I. 6. cap. r j. illutirat ,
in martyrum memoriis exserebantur. Nam fi tuam im­
ubi ait
Heraclam Alexandrine ecclelia pre.byterum ,
primi, falutem, quam curatam optares, precibus fuisfic
tandem vulgari velle tt communi, qua antea ufu, fuilintercelfionibus apud Deum promovere portint & velint,
let , exuta & depolita, philofophi apparatum /ibi al­
tum ii .Te , apertiilime fign.ficans pallium fu ffe diftmquis alius nifi impius auxilium eorum Implorandum efle
negabit i Ex eo quod miferlam noftram revelatione Dei
ilum indumentum a communi Chriflianorum verte. An­
cognoicant, Deique amicitia lingulari fruan>ur , nemo
tequam Icafitm canonis expltcemu», Birru, quale genua
facultatem intercedendi pro nobis Ipfis adimere potdft ’·
indumenti fuerit infra explicabimus. De pallio vide qua
nued autem a caritate perfcAa, qua Deum * proximos
quentibus i item tom. 4. inno 197. num. 1. & novem, : fuos etiamnum ardentirtime diligunt, non velle eos fafcqucntibus.
i ' lutem noftram procurare , credi non debet i Si erga,
inquit Hisron. lib. contra Vigilant, cap. J. apefitli
t pirrit. ) Birrua & birrum , mafeuIi00 &neutroge-\
aeartprei adiac ia ceepeee ctafi/ttui peffaat orare pro ce­
nere ufurpatum, efl breve indumentum clericorum hu­
teris, quando pro fe adbuc debent orte folichl i quanto
meros tantum £t brachia eorum tegens, ideoque a Vemagi, poft coronas, viaorias Λ triumphos « Vide plu­
nantio Fortunato, ubi agit de S. Germano Pariliorum
ra apud Beilarm. de Sanâ. beatitud. lib. s. cap. >1. &
epifropo , Chlotarium regem vilitante, palliolum appel­
fequentibus. Valent, tom. j. difjfc «. quaft. ». punil.
latum fuit , cum de rege ait : Allaatilt faailt airt palalibi noai- htirât. Et alibi lacetnum birrum nominatur .· quod fclii,ct in modum lacca04compotitum fuerit, quaerat veflis
_
. .. brevior ad pluviam arcendam, & ad brachia tantum flt buObsebvatio PhiLiffi Labbe S.J.
meros tegendos inventa. Kirrotumaliud vile,aliud precto|if
futnfuit. Vili & lineo blrro in Africane ecclefia utebantur
Joannas Quin tinus, Haduus, juris poatificïi doâ/>r
fimplices clerici, precioliore autem, fer ico nimirum, epif­
fuo tempora releberrimus tt ordinarius in Parlfiorum
eopi utebantur, vi patet apud Augurtinutn ferm. yo.de
uaivariitaie
per plure, an nos profeifor , edidit annç
dtverf. ubi clericorum fuorum difcipiiaum "componens>

crier,·, aii<l cjfi.

im

A M P L J S S I M A C O L L E C T I O,
nu
ÿàu» Μ<«ά«>λ·ΤΤΚ '
eytet rutMt&pet&eie·* awieim , φί/Κιτκ Δίητ
iit mtru «Jrâs «pMs&v/dsvn» * «ne epm 3tiircAr» é^M^wnt, <^«$«διλφ4κ -ntk fiJrAptt
μηΐ^^ξίιηβφ^.

pdo. commentaries, in hane fyoodum Grancrenfom afe A>«efeC TB
»? ÎrTai»p«
. Latino id iumaie redditam. Eoa In fynopfi noftra Hi< ,
ί r - .
'/T'
Aorte, pollicitar «ram Wlorlbua-Rinianis fchoKls fubil-------- ----------- A—-------------------------------------- L— A'*‘
Aandoa. Varum r» mellua ac AUftatiua expenfa, tôt la
' illi» vdftfy. fr verbofiffimaa a propofito mlhl feopo aborratioaea deprehendi, ut Ûtia judicaverim ab lia oaaalno abftluerq, eut fi quid oMbrvatu digrwm fuerit a
ab
aida nondum occupetq.m »-ar«*rptum Inde cum laude ae
commémorations anAoris fui nottttaaibua aoArla lato
UM autttn Euftithii Armenia epifcopi dirare. Suceedac ergo in Quiatiaianl operla locum

,,

{

C

fcipuli vin» fuurn io pltires difpergerent,
( Dados enim » qui, Maflàtianorum ,trat here
feos, opinioni veteratores hi adftipulabantur , & .
cum feuMntiis in utnmqae partem ' variarent *
QN
It ra Eurrôfe Ap/a»ta ut & preceptor ipforum: Drum , qui mafeurw ttiuiev λύμίωΙι·Μμ»νη»ν tes χΑμο- lum fic feminam fecit, ipfo damnato conju­
, calumniabantur
.* ) fanâa Gangrs con.
,Δαίόη γάρ re
prÿp ΦΡ-JJ -gio atjf
5^1^
^Sfidemy h.boii, A definitionem a Deo in-

EADEM GANGRÉNSIS DIO PKÆSIDE.
Ex libello fynodico. ·

T
nk

«μφτταλοιν/ , χαθ* · luw» StSenafa,
©fèr iit «onfewnt «pew ι£ θϋλν» iitτίς χ«τη-

feratam proferens, ad fratres in Armenia emifit.

■

<

CARTHAGINENSE

CONCILIUM

ÂÏ?Î7
’“·

Ί»ι-

Donatitarum fub Donato habitum anno cccxxxjil

4

UB Donato Carthaginenfi Epifeopo annoCmawrarrtar, fcripfit Tychonius, ita pradente Ai»·
Chrifti 333. habitum fuit a CCLXX. Do- euftino in epift. 48. (93. edit, nor·) num.43.
natiftis Epifeopis Concilium, in quo per DOCK Hoc Concilium retulit Labbeus ad annumChriikt pefipefitir emnibnr prateritb limn/nm tfft fie»,
fti 308.pag.410. hujus Vol.quem confide, ficuti
tentuun, <etap iecreteae, nt ThuUteriieu unmetf nine ibi ex Pagio adnotavimus circa hujus fynoariminu reu,fi bnptûuri Mnt, pre integris am- ci epocham.

S

CONCILIUM CÆSARIENSE IN PALÆSTINA
!»♦·

Uf

Contra Athanafium habitum anno Chrifti cccxxxiv.

j “pOSTQtJAM Conftantinus ad Athanafiutn Dnw; ex pnntn numere fiât Afdepns EpifeepntGnA fcripfiftet, *t Melrtinnentm infUinr pre nUnle zn; tune nimirenitu Atimefau. Cum igitur in
»■* n*-d«vrH, fic Meletiani timore perculfi aliquarttif- fynodo aeud Tyrum celebrata tam Afelepiadis ,
’· **
per qu revi flent, ut ait Sozomenus lib. a. cap; 24. quam Atnanafii caufa difcufla fuerit ,. apparet
rurfus adrerfarii accuiatorum multitudinem ad- utnimque etiam anno 331. fuifle accufatttm ,ac
verfus eum excitarunt. Quare imperator apud utriufque caufam ad fynodum Carfare*, indeque
Cacfaream fynodum fieri julfit , ad quam cum ad Tyriam remiflam, fit fynodum' Carfarienfem
Athanafius venire compelleretur , triginta circiter anno 331. IndiAam efle. Sed cum poft 30.cir­
menfiunf fpatio profe&iooem fuam diftulit. Ira citer menfium fpatium neuter Castaneam adven­
* Soeomenus cap. j & Nicepborus lib. 8. cap. 49. taret, utriufque caufa ad fynodum Tyriam rcSub fine igitur anni 331. nove ilis infidis jeâa eft.
Athanafio luuâs, Ac fynodus CsfarienGs indi*
Sozomenus lib. a. cap. if. narrata Athanafit
Aa, triginta enim menfes illi ab indiâione hu­ depolitione, ait epifeopo* ad hujufmodi fentenjus fynodi inchoati, fic anno 334. quo ea cele­ tiam in cum ferendam hifee caufis adduâos fe
brata, abfoluti. Certe in fynodali epiftola pfeu- fuifle docere: PriaNtav f«sd «gre /errent , f*od
do-fynodi Sardicenfis anno 347. feripta, legitur.Ecmh ZatyeraSar «nm prêtent* ( nempe 334 ) j*f4fciepet ente «ferret
feptem amw/ rpifcepetej bo- Jiffitt, ta Orinteke eptftept Cefereetti ejnt cetifie
nere êtfeinfini tfi; ideoque anno 33t. aut 330.
eenvnurtnt, ipfe am eetxrrifit, iengi temperi/ «as­
erat Afclapas EpifcopusOats ", de quo Theodo- rn fntigptnm fynmhtm carmes, 0 Imperaterir prarctus lib. i.cap.*9. ait: Cnnt Epiftepi Tyri re»· reptn èefpttàiu. Pabebrochius tom. j. fandorum
vemjjent (anno fcilicet 33$.) te necefferrnt tnm
Maii in vita S. Athanafii cap. J. num 67. fit
elii φή eb perwrfnm deflrinnm ncct/^Mcap. 9. num. lol.dkit jam novum annum fluoCencil. Generel. Tom. II.
Bbbb
re

pwi» «d
).
Cb. 1,1.

■ la Libello Synodieo Synodu· Gtaeraafi* , later tertiam Rodum» Syeodum Denmfi a. J74. eslabeatam .
Ar Rmnanaai quartam Damafi paoto poil Va tear I* Imp. mortem racheter . Quod effê non potnit , rem Ofiua
Juüc fynodo Interfuerit, & *4 Vakntu tempora non pervenerit. Lum autrnn qua de hoe fynodo UboUue Sreodlcn« habet, hic collocentur ροΛ Νkunani, h proxime ante Tyriam, mirot Labbmm LoAorem non moMlub, ex
mate AuAorU libelli Synodki earn Inter tertiam Romanam Dama G » « quartam Romanam efttfdam Pontificia
collocandam fulfil. Pqp/or ad a«. Cp. jip. a. *.
O Ad an- circiter j*·. retulit ta indice Conciliorum Hardulaue Alexandrinum Concilium i In quo prafee.te OGo damnatae efi Ifchyrae, fc Inter laicoe redaAu* , ut docet libcllue clericorum Mareotkorum oblatur Synodo
Tyria, quam mox aleremua. Verum aliud non eft Concilium ab eo, quod Labbaua retaltt ad an. giq. quodque
no« celebratum adnotavtmua anno jtq. vel Initio pj· in tomo primo pa<. t jsy.

1

m}

CONCILIORUM

OMNIUM

m4

re cçpiffe a Septembri anni Chrifti 33 f. a quo A eant Athanatium diuturna fui expeftatione contnenfe Greet annum 336 inchoaverant ; ideo- cilium fatigafle
~ quod
„
., offenduntt > verum efle
que epifeopos , qui poft eum menfem literas en- feribit Sozomenus lib. x. cap. 15. & poft eum
crcNcas contra Athanatium fcripiere, tignificare Nicephorus I. 8· c. 49. Athanatium 30. circiter
Concilium Czfarienfe indi&um fuiffe anno zrç mentium fpatio profeftionem fuam diftuliffe ,
Dionytianz 335. qui iptis erat a Septembri 3 36 nempe Cefaream venire, non vero Tyrum. Hal­
Verum epiftolz Confulum ordinariorum nomi- lucinants enim eft Baronius, quando feribit lo. bus contignari fulcbant ; ideoque annus in eis cum illum Soxomeni depravatum effe ; & loco
expreffus intelligitur a Kalcndis januariis , non 30. crrcirrr menfinm fpatio, reft i tuendum , trium
vero a Kalendis Septembribus inchoatus . Nec circiter ntnfxm Jpetio Atbanafium remoratum
refert , quod in literis plurimis per haec tempo­ effe, ne veniret ad Synodum Tyri. Nam przra datis Confulum nomina non exprimantur . terquam quod in omnibus Soaomeni exemplari­
Nam nulla ratio dari poteft, cur in quibufdam bus ita legitur, triginta illi menfes ad fynodum
epiftolis annus intelligitur inceptus a Januario, Cefarez indiftam , non vero ad Tyriam refein aliis a Septembri ./Hoc porro
,
tempore inva- mntur, ut diferte Soxomenus habet. His adde
luiffe ufum, ut Gefefulu
Ium nominibus liters no- B epifeopos. Conciliabuli Sardicentis an. 347. celetarentur, liquet ex epiftola, quam, durante ad- brati, loqui
[uentes de Athanafio, & de Concilio
huc Conciliabulo Tyri , presbyteri ac Diaconi Cxfarienti, feribere : Poft aiterum annum in Ty­
Mareotici dederunt, Confuhbus Julio Conftantio ro propter ejnt facinora ( fcilicet Athanafii ) ntillullriffimo Patricio fratre rcligiotiffimiConftan- ceffario iterum celebratur Concilium. Quare a Con­
tini Auguffi, & Rutino Albino, clariffimis , & cilio Czfarienfi ad Tyrium ardius effluxit . CzDeo gratiffimis viris.
farientis hujus Concilii nufpiam meminit AthaCum epifeopi apud Soeomenum laudatum di- natius.

CÆSARIENSIS PALÆSTINA, ARIANORUM
Ex Libello Synodico.

L EXANDR.O vero papa Alexandrie
ΛΕΞΑΝΔΡΟΥ vinuu του «wrrar Αλτ- C
quinto poft menfe, quam Nicea domum
ξβοίρήακ xorm xcrruvluxuo» ^pévtv tcu
reverfus effet, ad dominum digreffo , Athana·
«ΤΛτρίψβ" erra Nrxdu’ec, epaos xJ»ro» ι’χδημήfius prcfulatum mento accepit . Quos autem
trgyns, Αθανβστος τία ivpotSpto» άξί<ύς άς
prius nominavimus falfz doitrinaS affertores ,
itytTtu. ΟΙ Si «βρορρι^τνττς χαχόδοξοι μιμχ·
cum hoc refeiviffent, vehementer perturbati funt ·
$ηχόπς, μφβλνς ττάχχτχν . χτίρα rir àvSpet
quod jam ante , qualis hic vir effet , ipfo ufu
γινΰηονης, >9 «Je φν,Ίον τ* φιλοχ^ιρ fixn- didiciffent: eumque tamquam homicidam, Chriλί< KwyretVTiW TÏny àvxStSd^avnç, CiKorr- fti amanti Imperatori Conftantino detulerunt ;
σχρίίχ IlaAfltrsùwtÇ euwJov χχτ αώτου ‘ytvf- & ut fynodus contra ipfum Cefarez Palzftin®
inftitueretur, incitarunt . Cum autem Athanaο5αι irafwFuuav . ‘Αθα»α<τι«
τχτ7<γτ μη
iius, ut qui cpifcopim illius loci jam olim, &
ττχρχγινομίνου, >Ç iév αύτης /αισχο w xpoèxfibi & veritati expertus effet infenliffimum , ibi
λωΐ «ùi> ίχ ταλαι χ} rw «ληθτίχ yjmuorrtnon comparent .* furiofa hcc: re infefta,diffeeor. r®; ίυτμηίζ'Ληιΐ , η μχ/nti άα^αχτνς àtt- Dluta eft fynodusλύτ® ctuoÎoî.

A

Α

,

ANNO

tHn,iTI

'TYR IUM

ANNO

CONCILIUM,

CH'J5T‘

VEL POTIUS CONCILIABULUM,
c Sub Silveftro anno Chrifti cccxxxv. d in caufa Athanafii habitum.
«
1RÆTER. epiffolas quafdam di ver forum ad E ia Tyro d* Sidone fafiia effent ciirtutei qua fo8a
concilium vel faltem in caufa hujus con- finit ia vol:/, olim m cilicio & cinere poenitentiam
cilii feriptas, quas infra huc tranffulimus, nihil egilfint.
b Conciliem t<el potiat concdiabnlam ) Hoc Hot conatio
extat.
Locm <οικί· a Tyrium. ) Sic diftum, quod celebratum fue- quod Tyri celebratum eft, concilii nomine inf«i»^

*’*·

rit Tyri, qux fuit urbs Phçniciz celeberrima ,
una ex iis qux Tripolim efficiunt, olim infula,
fed Alexandri operibus continenti conjunâa. De
Tvn» urb» hac Plinius lib. 5. cap. 19. Tyrwr, inquit, yxw»qu«, 4
clam infido proaito mari fiptingentii poffibus divifa·.
1 '*·

mtne voro .Alexandri eam oppctgnanin operibetr con·
trnenr , olim portu clara. Nane omni/ eim nobi­
lita/ concbylto & perpura confiat . Olim Sarra

fuit nuncupata , ut ait Gellius lib. 14. cap. 6.
Hrc eft illa de qua Chriftus dominus Matth.
11. Fia ttH Ccrozain , ve tibi Beibfaida: qnto fi

dignum , conciliabulum & malignantium con*
ventum tres potiftimum ob caufas nominavi ■ Fn·· neio.
mus. Quarum prima eft, quod ab imperatore
przter munus dr officium ejus indiSlum fuerit,
contra eum quem inalitiofe a Meletianis, Arianis, & Eufcbianis accuiatum innoccntiffimum
effe cognoverat , cujufque innocentiam literis ad
Alexandrum feriptis probaverat, adeoque non tam
facile, neque tam breviter , quarto aut fzpius
conviftis hxreticis nefariis deterre debuerat. AIter* eft, quod ad eorumdem inft^ntiam impera' S«r»»d«nM·.
tor

11&5

AMPLISSIMA COLLBCTIO

ter ad conditam illos dumtaxat epifeopos con­
vocaverit, quos nefarii hurefiasctas defignavunuat, quod*» adao in eadem canta üfiiem ac»
culandi ft judicandi moous coacuflum efle voluent ipfirnsque ionocaamm AthanaGum cita­
verit , ut a amiante harcticis non tam judicare­
tur quam condemnaretur. Athanafius huic quan­
tumvis illegitimo conventui cum quadraginta fe- ftc.
r Λ4 Sihnflre «me danum JJJ.) Honccon-uti
piem Ægypti epifeopu catholicis ae confefloribus fc pratentem exhibuit, ne caute fuas diffi­ ventum malignantium colleâum fiûflê anno “ <·««»
dere videretur, & adveriariis ' amplius feviendi Chrifti nati }«. probatur primo auftoeitate
cautam pntberet; nere demum invitus , quod Eufebii, dum lib. 4- c. 11. vite Conftantini
imperator evocans commotus fuerat, cogeretur . ait, ipfis tricennalibut, id eft, tricefimo anno
ΊΜύ r<lo. Tertia caufa illegitimi conventus eft, quod pre· impera Conftantini, qui cum pradifto anno
''■ '** natt cincidit
'·’* , T^ri
conveniffidem illius ageret Diooyfius comes, cum mili- Chrifti
T^rri epifeopos
epifeoposeonvenlftari manu aditaret fpiculator, appareret commea- Bfe, ut difcordic inter Ægyptios
Ægyphos ortas compotarienfis, quodque fub pnetextu comprimendi tu- nerentur r x idem probatur ex epiftola ecdefia
’pto, dum Tyri
fynodus agemultus, & impetendi, cum opus edet, fileotii, Mareotice in Ægy
Ægypto,
Tyrifynodus
coercentbsque procaci· infolentium, prufidiomi- retur, Conftantio & Albino confislibus data ,
litum revera innocentia expugnaretur, & cum ea quorum confulatus juxta faftos emendatiores
339. &
innocentes opprimerentur, de denuo boftibus A- cum anno Chrifti 333.
ft Silveftri
Silvefl' xx Con
~ ­
thanafii ad hdem catholicam oppugnandam adi- ftantini imperatoris 30. concurrit ,
tus aperiretur. De caufis fupradïftî·
patres - d la caufa Atbeaafli- ) Cauta habiti concilii
fupradift*· /··»Αΐ
«’»Aipatres
ab exordio deferibere placet, hac eft .
in litteris concilii Alexandrini anno 339. eri?- quam
<
Athanafius, Alexandro epifoopo Alexan­
brati haec fcripfcrunt .· 4r prerZar» Eafetimi, pw Cum
<
drine
ecclefic
anno domini 33$. defim&o, to­
twsrearw fcriptaqne fua eUitcreat , mmnw /juadr <
cleri ac ponuli confenfu juxta vaticinium
fuit a&i pratemeut, care svr »p/a wgeirww sasp*. tius
i
vaMruau ree fruedalt Uteri dedeat ; fmppe uU tu­ prcdeccfloris fui in epifeopum Alexandrinum
met prendrai, dT, mtlitet epifeepei fti/atrllittectu- eleftus
1
eflet, Meletiani cum Arianis conjunât,
χβι/.· ft imperattria édifia msj tpfi veluet tetra eum, quem ipfo Niccno concilio fit· herefeoa
cempeUant* &c. Integram nane epiflolam infra Clacerrimum hoftem 8c adveriarium experti fue­
in concilio Alexandrino pofitam invenies. Idem rant, fede eptfcopali turbatum vehementer op­
teftatur Athanafius his verbis : Demie eae ( nem- tarunt, ideoque ejus de&oaem, nuafi illegiti­
pe Meletiaoos) m w exafperant, iterum impera- me fafta fuiflet, calumniabantur. Verum cum
teri fynadum Tyri tmlxendam peefuadentee, ad ftum ea re nihil proficerent, de ipfi> exturbando co- a.I( au·ft cwurr Dteofiut miffeu efl* Eufedianlfyut fatelli- gitabant. Principio, de pecunia fit exaftionibus V*u '*»·tium militare additum: eadem Matariat, fed vm- violenter a plebe extortis apud imperatorem ac8*1, per mihtei dedafhn efl; mihi fmïitter utad- cutaius , per Matarium Alexandnn· eedefic
flm* atque adea mceffltat veniendi injungitur, taajf presbyterum, eo tempore apud imperateremfe­
Kpifcvplpa, oram»*, mvitui adducerer. Eadcopi dumtaxatih lici cata legationis munere fungentem , defen­
qaot,·«■*-] i convocati tant , quos Eufcbius & Eufebiani debatur hoc modo; quod colleftam ad ornatum
h^iattrMeffe Conftantino perfuaferunu Nam
fle ftru&uram ecclefi· ad imitationem fanfti
ipfe imperator ad eos epiftola illa , quam fub* Pauli apoftoli non tam pottulaflet, quam dari
jungimus, Seripfi* inquit, ad qmi velnatit epr- rogaflet. Deinde, quafi Philumeno cuidam tm- s*cms· cu·fcopot, «r veflraj ocrai G falicitudcmt yrafintia G peratoris hofti nugnim vim pecuni· raffiflet ,
labartiai fini adjuvarem. Hos omnes fexaginta nu- Dipfe
11
cum Macario presbytero fui defesifore di fi
mero faifle, teftatur Socrat. 1.1. c. *0» Ex quibus famatus, ideoque ad imperatorem ditatus, Conab Athanafto apol. 1. Theodore1.1. i.c. 18. ni re- ftantinopolim venit, atcpie inde , pravia fuffi------------ :-r.„A-lirjatJoee
ûnpefjton,
cenfentur : Eufcbius Niromcdienfis, Eufebius C·- ciente
tarienfis ; duo gentiles, duo totius impietatis
irin· ad ecclefiam Alexandri­
chore· duâores, perfidi, aftuti fynagoge diabo­ nam feripta ad fuos revertas muneri & otficio
lice pnefides & quafi judices: Thcogoius Nicae­ infiftit. Imperator cum tare omnia contra Anus , Mares Chalccdooenfis , Afclepius Gara , thanafium ab Eufebio Nicomedienfi mahtiofe
Theodorus Laodice·, Patrophilus Scythopolita- agitari intelligeret , feripta ad Nkomedienfea
nus, Nareiflus Ptolemaidis, Valens & Urlacius epiftola, concilii Nicaeni depofitionisfenrentiam
n epifeopi in Pannonia, Macedonius , Flacillus , in ipfum Eu&bium ft Theognidem pronunçiaGeorgius ille qui ab Alexandro Alexandrino epi- tam exequi, ft utrumque relegari anno Chri­
fcopo ob fcelus perpetratum a faccrdotio depoli­ fti 319. mandavit. Paulo poft quamexulaflinrf,
tus fuerat, aliiquè plures ex Meletianonun fa- rogatu Conflanti· Auruftis Licinii conjugis ,
ftione taclefti, quos ad fidem catholicam aditu _ qu« confifto quodam Tomnio , ut ait Niceph.
clandeflino expugnandam
impietatis tu-.E fib. 9. cap. 31. fibi revelatum ede dicebat,
— "Γ**B 111
■Eufcbius
i .1 W
thJhtt
ta collegerat. Qui Athanafium huc proficifcen- quod homines innoxii injufte exilio damnati ef­
tern, prater voluntatem Euiebianotum & cita- fent ; item in gratiam Conflandi
Conftantii Cudaris,
Cedaris, α>-τ«ιΐ»
cu­
«·»·—
»*i« Atfc» ■
tarfawirt.’* t‘ooetn imperatoris comitati funt , 47. fuere . jus quinquennalia, anno Chrifti
330. celebra­ U»
<·>.
Eorum nomina autem fubfctipta habentur in fi­ bantur, ab exilio relaxantur. Athânafio dein­ a».
ne illius epiftol· , quam ipfi, cum Tyri eflent, ceps novum bellum indicentes Eufebiani cum
tcripferunt, quamque nos infia ex apologia A- Meletianis, freti opera Ifchyra ptaudo-presbythanafii huc inferuimus. Inter quos cum Papb* teri illius, quem Athanafius dimccfim fuamvinutio celeberrimo confeflore , de quo fupra io fitans a presbyterali officio, cum ordinatus non
ootis ad tabferiptiones concilii Nicuni egimus, eflet, prohibuerat, iftiufmodi calumniam com
interfuit Poramoa epiicopus magnus the conief- potaerant : calicem a Macario fraftum , Arfe
for, de quo hoc memorabile feribit Epiph. bc- nium autem epifeopum ab Alhanafio interfe
CeacU. General. Tom. IL
Bbbb 1
ftutn

4
1117

CONCILIORUM OMNIUM

iltg

p»*auin efle. Ut autem calumnia fuccederet, Ar-Axfewv . «1· utiAA&etSptiei Παυλν £Πί&_
\p. fetuum in abditis jubebant, manumque cujuf- ^O\vunrit, a’ra Si
·> jaxeawV·^
--------------------------------------Λ
tu
dam tamquam ex αμ
ejus
comtae recilam
circum* lurau, xj Διψούν
|MV
ferebant eo fine, ut G mnquam appareret, oe­
ci fus efle crederetur. Sed quid accidit? Hchy- • Irtfp® ·
ras ad poenitentiam agendam , fle ad «defias
Cognitio patrati homicidii ab imperatore Dal*
communionem redeundum ab amicis pcriuafus,
has quas concinnaret calumnias publice confef- matio cenfori committitur, ad quem cura Afus, fe ad illud flagitium comminifeendum a thanafius dc nece Arfenii accufatus citaretur , abi * 'β·Melerianis foboraatum fuifle, in facie totius fumma diligentia Arfenium, quem ante quinecckfis publice ccnteftatus eft, atque ideo hrc J|ue vel fex annos non viderat, per diaconum
uum inquifivit, & poft multam ioquifitionem
que fcquuntur (criptis protulit.
confeflione quorumdam Meletianorum intellexit
L.S-llu»
eum Thebaide in Ægypto occultatum , rode
&»/» prefitli Aifanife Ifcbyrjt /« dea»'»»
vero fraude cognita amandatum fuifle. Ille fefnltttm.
i
:B gientis veftigia obfervans, tandem Tyri illum
Quia me, domine praefui, te adeundo, ut in repent, ibique Pauli ejus urbis ppifeopi ortho­
eccleliatn recipeier, objurgafli; quod iftitifmodi doxi judicio fiftit, apud quem principio negans
locutus eftem, quafi ego ultro hoc feciflem , fe efle qui diceretur, convidus tandem non mo­
ac nou «i potius huc adartus eftem : ideo hanc do fe Arfenium efle confeftiis eft, totamquede
m«fatiria&ionem tibi icrijsto porrigendam putavi , fimulatione fus necis ex Eufebii Nicomedienut cognolceres vim mihi (artam efte tum ab fis confilio fabulam pandit, verum etiam ipfe
Heraclide, ab Haac porro Letois, & a fociis Arfenius & Joannes Meletianorum epifeopus anejus etiam verberibus carium efte. Ego autem, teftgnanus farti pernitentes, luppiiccs pro venia
Deo in teftem adhibito, pro excufatione mea conTequenda Athanafio literas dederunt, atque
dico tibi me nihil eorum, que illi de te ja&i- a fchifmate recedentes, eidem fe catholica com­
tant, con ici um efte. neque ullum calicem con* munione conjunxerunt- Litera Arfenii ad Afraftum inire, aut anenfam fabverfatn efte ; me- thanafium citant infra.
Athanafius fubito Macarium presbyterum
que ad ,ifta omnia calumnianda eorum vi ada*
ablegavit,
qui imperartum efle. Hanc autem pro me excufationem fuum Confiantinopolim
.
r
facto, tibique eam icripto trado , optans meCtorem^de Ifchyras poenitentia fle confeflione ,
unum eorum eflie qui ad tuos conventus perti- de
J_ Arfenio
*-r": repertoj ·-& Jde tota calumnia,
!- honent, &ruis judiciis parent. Valere te in Chri- ftiumque fuorum fraude deterta informaret.
Ζ1*ίβίΐ«"Ϊι
exoPto * “ Tradidi b autem manu mea tt* Quod cum per Macarium fartum fuiifet , im*
Bm«M?»Mbi epifeopo Athanafio in prrfcntia presbytero- peratae Dalmatium a caufa cognitione defiftexihianw. rum Ammonis Dicelln, Herachdis Pafci,Boc- re, & accufatores abire juflit . Athanafio au­
chenis Chenebri, Achilla Myrienes , Didymi tem per litcras, quibus Meletianorum impu­
Taphrofireis & Jufti ab Coniatheo. Diacono­ dentem improbitatem deteftatur , quafque po­
rum autem, eorum . qui Alexandrini {erant , pulo recitari jubet, plurimum gratulatus fuit .
Pauli, & Petri, & Olympii; Mareoticorumve­ His omnibus ita perartis Eufebiani bellum fuum
ro Olympii, Ammonii, Pifti, DemetriiflcCaii. pcenitentia praecipuorum Meletianorum vix bien­
nio confopitum in Athanaliura acrius renovant,
Hxc Ifcbvras.
idque hoc modo. Cum Joanni Meletianorum ««ίπζ»
antiftiti, catholice ecdefue reconciliato , (qui p*<cu.
TJ pexeçjp χάχα A&twmy Ιχυραί C*
per
literas, de quibus infra, ab imperatore evo«<>W X<xlf>W j
Dcatus Conflantinopolim venerat) ab Athanafio
refilire perfuafiflerit, imperatori dé concilio Ty­
fluJii ·ροσ-ηλθό? pet ave» ininwn β*- ri indicendo fupolicant, allegantes Joannem ab
Kèp&K tîjç f’χχληα-ιαί tinu, f iwr» Si
Athxnafio blanditiis definitum,pollicitationibus
pt ΐφ «ç τρβπρν ΐφϊιγξαίμΐιυ , vi tpX α’χ®
pellectum, fle pecuniis etiam fortaftecorruptum,
<9peetpietuç fis τβτν *«/«λ4·ντο( , τβτβ frète»
ut a criminum objertorum profecutionc defifleTotvrlu» τία βτχβλβ^/αν iyÿpiçex m intStSet- ret, imo (quod fignificant iitere Conflamini
de cogenda fynodo infra recitande)Meletianos
fjLt y ’/ tiSiixt î^orç ·τι fiietç pot ytnpivK,
ιζ TÀr^cJv trrn^twwy «r· Ιταάχ «ί Ηρβχλπ- omnes Athanafii potentia efle oppreflos, fle in
tanto periculo conflitutos, ut nec fari pns ti­
Je. iÇlo-αάχ τβ τϋί Λητβς, χ^ΰχο ηΰ tftuiaJ- more auderent, Prxterea que de invento Ar­
το7ς· iyà Si μάρτυρα tàv Θίον ύς τϊτβ λαμ- fenio propalata erant, ftronham effe, fle ab Afa'w , άτολο^ϊμαι Srt mScs Jy ixfïvot Hpnxat- thanaho fuppoGtum fuifle hominem, quifltno­
men fle perfonam Arfenii aflttmerer. His arti-Cw<Ui«m
et euvetS» rt xnrww’reu · in yip vang/au
ie’
χλάσχ yytw, in της tty es ^αχιζηί nem- bus impetrant, ut ab imperatore concilium Ty
E
ri
prxdirto tempore celebrandum indiceretur , Ciwtt.r
"Ρ’Φ’ί yyinrat , ά>λά rttûru x«mt twin £
&. per literas cum' Athanafio ii quos ipfi vole­
βίχι tiri&ctn·; pet, fk tin vepvppnrei pt,
bant epifeopi citarentur. Coeptumeft judicium,
niru je α’χίλο^ηβ-άμίωακ η, ι’γγροΐφως iirtin quo Meletiani accufiitoris, Eufcbiani judicis
St Suite eipipttK κ, ιχώιχαζομιννς ffi tni rc
officium vcndicarunt ; ideoque ab Athanafio
nuteyptvut , ippùàet et £γ·ραα ii xüùp
per exceptionem objertam non immerito decli­
natum. Sed cum minime audiretur, fle Mele-···»
f rtSiSune If rltù Si pu “rliù y»pe , rat τρ tnteniny A3erneiy 9 ini irxfutrtp
e^teflutiani accufatores judicum (avare audentiorvsfaia *·"·*■
rti, in medium prodeuntes in Athaiyfium actipu» , Αμμον» Δαι >λης , HpoxAek Φάτχ» ,
cufationcs inferrem: ipfe veritate fretus , alii­
Βοχχονος Kniftej, Ayfoè Μυρ<ή^ς , Δ/Ιό- que qui aderant, orthodoxi de innocentia Athaμχ Τκφ«πρκΛ, tÇltffis άτο 0«μοθΰ, 1Ç Δ«- nsfii certi, etiam coram ho ft ibus talia judicari
.
>
psfli
X

E

I

«139

A M P L I SS I M A

COLL ECT1O.

n)O

paffi faut) exiflimantes, nuantumfibet inimici Aidera fiunmatlm ac breviter Athanafiusipfa apoeffent, non tamia in puHico conventu judices tag 3 his verbis induat. Au», iaprir, ft Arsnore latronum grataturos fore ; fed manta- Jritas, pus drve^aosram a asto taw/itaw
ftiffima criminum dtaifone com Dfonyfio faffidum iri, fi mod· quidqpam equitatis fingu- rem vcvdrafcasMV ftditi· Qpcd de occifo perC» * *«♦loram maittats a natura fafita m iis faperef- Athanafinm Arimo, quem adhuc rive» ipfo- „,1*r**l<>
________ .fit. Judicio Igitur hac intentione approbato, ran advetfariorum liter» divulgaram faetat, pad.e.»
■m Α«ΐοΓ famofas Bte lmb!prae, de quo fupra egimus,ab accufadoocm iterato reproduxcnnc, fade acct10» Attem. trivesfasfis wpc polliati cpifcopatus ad palino- diflc videtur, quod Arfaaius vite fa» timens
d*
diam recantandam indu&us, primus inexpeta- itenun fa occultarit. Eufebiani enim eum oc­
tns accniator prodiit , eamderoque veterem il­ cidere conati funt, quem illi magno fai hono­
lam de fimtara calicis adverfas Macarium ac- ris fa caufa detrimento occifam iutfïe catamcufauonem, adverfarioram coufaffione calum- aiofr prcdicaverant.
B____ ___ Qp» de fraftura
.
___
cabcisina·
_ _
niofam, literis Conftantini improbatam atque hoc conventu ata fuennt, poft necem Arfenii ^«1«
rejetam, cum fais ipfius coufufiooc ft conra- refutatam, prolixe .deferibuntur epiftola fyuomefia ia medium attulit. Ad eomdemaccufan-Bdaii Alexandrini concilii anno Chrifti jjp- ceAthsMlii
•ccutartx dum introduta eft muliercula libidinofii ac pe- lebroti: letar, fi velit t eam ibidem politam
tulans. Clamat impudenter fe profeffun efte confidat. Cum itaque adverfarii nihil probaitcaaS*
virgfaitatcm; fed ab Athanafio, quem hofpi- rent, omncfqne
eorum conatus eluderentur,le­
compreflam, ftinvitam gatos in Ægyptum deftinant > qui crimina pertio exceperat, per vira1 compreuam,
^•‘-irsro tapratam
ftupratam fuifle. Qy»
Qie cum dixiflet
dixitat , ingrediiqgredi- veftigent, telles conquirant fttaboment. <&os
1.1
tur Athanafius, quem accnfaverat, presbytero omnes , eo quod Ariani eflehr, & propter Aperquam laudato, cui* Tim
s nomen erat, rfanifinum fibi retain infenfi, Athanafius qui­
comitatus. Ubi autem a
imperatura dem de tide fufeetas, adeoque ab eo munere
Athanafio fait ut crimini re/i
net, obticuit rejiciendos effe jure allegavit ; fad fhtftra ; nara ~ { Α
ipfe, perinde ac fi Athanafius 1
eflet: atque illi nocentia magiftratuum mtà. Theognidem, i·· iUIm *S—
30. fic mu- Manm, Theodoratn, Macedonium, (Jrfadum tetei.
Timotheus, tefte Theodor. L 1.
lierculam alloquitur:
sa
ft Valentem epifcopos contra oomfam Ortho­
r
fiu fiaeT Tum illa impudentius pe *lantiulqne doxorum fententiam deletas ffuHcni caufa tedamare, digladiari cum Timotheo , manum. Aes ac judices clam cmiferant. Qpa de re cum c«r.«n.
erepit : Cft apud fynodum , ft qod Dionyfaun comieducçre, oftendere arandum, ac di
tdm diverfis conteftationum libellis interpofitis, *ΜίΜΜ «t
Te urifa ritaAfa wôgrêtaro» : te
dt quibus Infra, diverti protelarentur , protcfftUefii·. ft alia qua impudentes
peer intemperanti» exuperantiam
i folent. ftando autem nihil aut parum proficerent, Ai fabulam thanafius meliora defperans, e concilio injurioAd hunc modum igitur, tum iis
qui fad­ forum Tyro receta, ft ad imperatorem profa­
ftxuerant, jgntariiMB, tara judici
ftoris eonfeii erant, p
note , mu- tas eft, ut de iis qu» in hoc conventu mali­
liercula c concilio eduta eft.
Athanafius gnantium partira ab Eufebianis, partitu aDiomulierem aon prius dimitte
nyfio comite , contra omne jus ft aequitatem
miara autarem horum criminum prodiefiflet , gèfla funt conquereretur. Interim legati AleAriani vociferati funt, alia contra multa gra- xandriam
* “*
“ >re ft onera Philagrii
viora reftare crimina, qua nulla dicendi arte prnfefti c.
.facrilegii
...
—
ft homicidii
dilui potfint, de quibus prolatis, non audiendi Athanafio objetai fic taquifiverant , ut teftcs
fed videndi fimfas judicium ferret.
tuMÜ- veritatis repulerint, de fide fufpetas, perjuros,
xiffret, inquit Tbeodoretus ibidem, eapfai» dr mendaces ac criumniatores pecunia fonafle aut
tm· <refar ftrete fuit éteint t tr «μμμμ Dmuneribus correptos dumtaxat admiferint De
M
drrmtar. Qua vifii cum diorum inquirendi ft temficandi modo plane illegitimo,
alii rem fitam icirent, alii fretas ab Athana- Alexandrine Mareoticsa ccdefie presbyteri ac
fio vere admiflum efle putarent, Athanafius diaconi apud legatos, Philagrium , Tyriamque
paulo poft a judicibus tare fcifeitatus eft : Ac- fynodum protetari ad veram ft legitimam iyinttr vei Arftuttat» etfatnt ? Çittt λ ete^û nodum appellarunt, fed fruftra : nam dum le•tetter.
reJprafaOT qfifr, fe teterett heetiem —ftm^tttat gati ata, que Mareoticafafcribuntur,perfiunforredva
w nrfti fit ftneeteter. Hicti· . mam injuriam ac fraudem pcrfecitasH, fuam•e rjt ArfetitH Λ w fridrer
tfi ifiif que mendaciorum ofliduam abfolviflent , ad
awsrar
, ftfi utint êfiMer teutemtUe , conciliabulum Tyri redeuntes, ex aftis fpuriis
ft dutfvra RMU primum? UM uere qgcqfaasqjt, ft adulterinis, cum reliquis Enfebianfe, Athaitanr iffa*
AtAmjhu ttatit tum
nafium abfentem condemnant, epifeopara ac
communione
fideliam
ne AtexanaUrmuyav waumi tmtt dnUerem ttatt fieifireun c_.
‘
* * ·’
Γprivant
.λ__ , ft
2. „
__
efimdir, titiet : AitMt euuut» fi*»? nntftt dri» habitet vetant. Joamscm entem ft Metoftt: aaav vffintt fuMt 4aet mmus·/ «i «afonyfe tianos
u_______
_ ____
omnes
tamquam injuria atatas ia com____ ;r denique ut premium IfUtit tnJittn arew «rapr/. ffiiier rriunitatE amnionem __
napaat:
chyr» pfeudo-presbytero,
Athanafram iniquifliswdvm pah^aA/, n· ftrttfft 6 accqfararvr <*
* *
ft fadrôu , fai ftattru mat tnfeii fr* Pf&rr me
mé aocufaturo
1
prosniflum, fohrorar, itampori
/i re faSdras ddrev, «pSamya· at tribu fiti de- fui epifeopum nominant, ocdefiamqne
CtdefuunqtM Üfi
illi asdiUSfa/rertt, nacfa'aar faantta ar ft&iret tretpkr^ ficari Λ imperatore impetrant. H«c Athanawa<feaaq^ appftareArfavqfanar, «am foasrâam fius
fins apoloe.
apolo] a.
* InrauiÆma hac condemnatione
---- —
prafign'r'ftftUifft, cfinMN rapmmtdbm· pro voto pcrataTbafilicnm Tyri cretam juta

eriast fri hm prefo «Uv redis rem «gwrsart
ridna qtf foetam» «b/cvrpvre, fltetarefm qjgredifafar. Ffoam frifas Mgetaan «i nvprr«/»re
dcfoftr, «r pari ac reaarâifareri preatairere ,
cedMV prafafammt. ftc. HseeTheodoretus. Hoc

Conflamini iblito ritu dedicarent Eufebius
libr. 4. vita Contamini, cap. 4. ft lib. lo.hiflor. cap. 4. Vide Baron, aaoo Chrifti JJJ·
per totum, item anms quibufaara precedentibus.
EPI-

CONCILIORUM OMNIUM

EPISTOLA CONSTANTINI
Ad Catholicos Alexandrine ecclefir

Cnfaaiiiui Mxxiatxr Auptfat fpxl» cttMi­ A Kwntm m μίγτηί ovfcrô, τ£ λφ χ«τ
te ptr JUcxMHhrÎMH tcrtySe.
ΑλτζώώρΜυ χββ·λ«ης fafartets.
llefti fratres, falutovos invocans Deum,
Γτηκηί βίΧίλφ·/ , xweyp&v ύμ£$, /«*·
fummum mea voluntatis teftem, &noΜίλίμηοςιύ&ύηι l· ίμχςβολΜ** μί^
ftr» legis creatorem, qui omnium vitae pn>
Γ·> μάρτυρα , xj tw τΐ tyumpu νόμ* uvoytni ίημβρfidet, & difcordias odit. Verum quidnampotiffimum dicam F An feilicet nos bene vale­ yôv, βς της Çwwc «pautfiif rmr qj άτάνπ»» xj ns
re ? Verum id quidem : fed multo felicius ίιχμοίας μιτπ · χλίώη ci» htcqu on χ«λ»ς ùytxîagere liceret, fi vos mutuo , excuflls odiis , νομή, «Μ’έ/ξΙΰί «αΜ««»«ς α^τολβΑΧται ? dCptti7crC,
amaretis.* rixoforum enim hominum procel­
H ύμίς tuinS άμβιβαίΗς vtyjxart t ΛΧονανβμΛlis occurrere debemus, quod portus dileftionis a vobis reli&us fit . O rem abfurdaip ! v« nt μήνη, St w» rxif ·?|ί spsyiAâvTwr 'ξιχυμι· .
Vah quante quotidie calamitates per invi­ «ι$, TW λιμίΜι της απάτης t’ywrvArve/jtC*. φ47
diam omnia mifcentem exiftunrt unde fit _ της
___________
... ©αα____
. ___ ημιρχν
_ ,
emitti ναύτης,
χαθ’ixoviu»
χυμ~
- - -— . e^na
utηΡ?Ρ*^ω
in£unia Iaboret· Qy° igiturB ττώμβπΦ
’ τΐ «ννχιγυμίνιι φ$όη χηάηι
juftitic fides receOit, cum tantarum tenebra- «ρ©$ TW λ«©ν TÎ------ μίτνχκθητα» «/ $ο<τφηα?«ζ.
rum caligine obvolvamur ? neque id tam ex
τβ vwvuu της ίηφμηηκ w τ/π< «haxs^wpiwe* ;
errore, qui multiplex eft, quam malignorum
hominum vitiis , dum & propugnatores ve­ Sroyt wc wiw τη tS exo’m α’^λυ* χι&βι0λήrecundi» fuftinemus , & eos qui cquitatem μ»θ« , i μ©νν» J« τη» χβλώτΑβχ·» τλανίω , «Μα
& veritatem profligant, etiam cum id fenfi- < ί'α. rd
ar^œira» (λατπΐματα , φ μίν τΛί
bus noftris percipiamus, negligendos putemus. âyarat» βρ»β&όνη>ν «νί^όμτθα ,
a
Qpodnam id gentis noftr® pervenitat is , fi X tÙj) stAsiûe*·»' tfgxpuvtn» α/Όβο/μι»» fapnfiu*
inimicos non reprehendimus , fed latrocinio
nos comites damus? Unde fit ut viam quam­ μύμτθα, rinSetninn νητήμτηρας'>μχ/β«·: τιίί
β*
, α?Λ’<χβμ^β Tp'htm/yp ,
dam fibi facillime Araverit , nemine repu­
gnante , pemicioflima fraus . Nullufne tan­ dt « ©Jo»* urn ιαυτη ϊι ins ht», >ί της oIvmAmk
dem fenfus eft n< pro dotibus quidem com­ rτάτη μηίηος àvnxuptn ρ^Ιι»ς npyoteratn. αρβ
munis omnium natur», fi legis prrceptacon- ~ί$ψ.ΐα
__n__ istv .«îôwnf
_
, eJi χ«τ«
τχοητήςατά»-.
temnenda duximus? Sed dixerit aliquis.- Sal-C^, φυσκχ,
- m
.1 yt ηί τ5 >όμβ αροτα^μάτΜ» /μιtera caritas , prout
---- "Λeft,------out dufius —
natur®
repe-----------------; α>λ’ipù ης, utri φύση ήά^άτη c^dLritur . Admodum feilicet,
m î* IC5. ’ T*’.
’ .*8® ’ pioxtni, t/JvÔtî ήμΗςχτν/ τϊΘίϊ ιομσ» »ρ·ς τη
& bono ingenio inftrufti , toleramus tamen
» οσί^ομ/θα της άχλιίο-Ηνς < nS
inimicos turbationum & tumultuum facibus «£φσ/«
tγθρ»» Tup«r©7ç Trow ùs Îocxct ι’ξαττ»quafi incendia mifcere : idque neque oculis θορύββ
praediti cernimus , neque legis fententia im­ μθ*»ν, £
ύρύϋμη ύφ^Λλμνί ιχοντκ, Λ»' xibuti fentimus Quantus igitur ftupor noftram β^α-,ομίθα, xxlnt η7ς τ» νομ*
Sms
vitam incellit, cum noftrimet tam incuriifi- Tf(pp«7U<yo«, ·τ©τη αρα ττνησίί τΐώ ήμττίραν ζβήν
mus, etiam Deo admonente? "
χαττίληφθ', on yt ήμΰά ιαυϊΤΰ βτνς άμτλνμπ,
).«. u,<ei· *
‘K*tur’ num
mediocre aut toleraConiun*'i»i’ bile malum eft? Num pro hoftibus habendi χ} Toùra ύ·»μ/μνηβ·χοντος τϊ Θίί ; tin , w isn
; xaxeit ; ά τολ?μ/«» iytîe^eu «ρ·β4·
iunt? Nonne in domum & populum Dei ante oculos noftros per tevitiam debacchantur,& pro- xh -nrrt<c â TW ©7xw )Ç τίν λαό» Ta Θτϊ , /μταρ»«
bra jaciunt fcclcrati illi? Jam quanta id cum ήσιν νψ.7ν iC,t κλ?©·<
·< τ«»«ίλ«ς rxwvor ιζ irt~
velania faciant , vobis ipfis cogitandum re’K j
CÀecmtM ήμΐν i μι$' ©<ηκ Ji α’ra­
linquo . Stulti enim illi in lingua tua fitam vo/ας τίτ» χτ·άτη«τ!7 , όμ«ς αοτους àrnstV
.
habent malitiam, plumbeafque iras ita fecum
circumferunt , ut feiplbs mutuis vicibus fe­ ti yàp μωροί txt rii γϊώττκ χπμίνΑυ ίχχσι την
riant, & nos fecum ad sudarium fui fuppli- χαχιαν . Snr γϊν μολ<β3<να$ τράς ôpyic χι^φΐρογcii abftrahant. Interim qui reda docet, ho- Tvt, ΰς ίανηςμάϊ χκτ ttvrtSortv τλήττΗ», ημάς
ftis judicatur, qui autem invidi® vitium pre Ji <βρ©ς xfpios της οιχηοκ χ©λάβ·ί»ς evayen, χ} ό
fe fert, populum manfuetum (quod minime μίν χχλΜί ïiSèfytç , Τβλ»μ/ος xe^rnr/, · Ji rùù
oportuit) invadit, devaftat, abfumit, & fe- φθό»Μ χαχ/arv
txüns τΰι) τν λ«βί>
metipium ultro corrumpit, gloriatur, extol­
lit, veritatem fubvertit, & fidem circumve­ άμτρότητιι, bJî* Ôvm χατκλοΜΧ/3οή*«, τβρ θνί, χαnit , donec fu® confcienti» cavernam & lati­ τκ»αλ/αχΜ, >Çi«uTw χαχ»θ(λΗ, ^χωμίμ χοσμά
bulum queritando inveniat . Ferocitas igitur Λτοντ/θηστ, TwJi βΆηθΗβη» ©tveçtTH mJt£u) Ttagreftis eos miferos facit, qui ita temerefe- s» «τατα μίχρκ ïvÿ «χ«φ τΜΐΗΪβτι, φωλίύτ £
metipfos , eum indigni fint , efferant, incla­ χροτηκχαν ί’τιζητήβ·«ς dCpjs . «ώτη yiv αότνς wmantes : Hem fcelera ! illene presbyter eft , E χα/ότης κ^λ/αί τβκΐ, οηο> χχροχιτως iouriç dntaut illene puer? Mea exiftimatio attingitur,
ξ:νς οντβς tîxoStyvitnt, Xs^wtk, ΦΚ>
χάχων,
mihi hocipfum debetur, ab illo ablatum eft.
<
,
,— ·
· r omnibus fpoliatis
' ■
·
Ego igitur
pro viribus
no­ ιχ^. βς «s*w/3orrp©çfrr, st, raerrof ηκι ιρβτη-

D

cebo . Luculentum intanie tumultum dicas ,
fi acies , conciliabula aut comitia illorum im

Α

■nu ή τιμ» , ifw ·φπλίτν< , ixfiva «&ιαφ(θη ,
f«H cu/rii /μαυτύ βφχρτβσαί
, ότ’ίφ-

T'-T' :. ..·

•Ή

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

1134

ries inaret ttçtfaputt, Asycroperrri xriçua-A portaniliflunorum conventuum videas. O novies
, TVMMtnt £ «ν?λ·>*( , i η νηκ _.,
“Γι*—
χη, ia
“ ecdefiam Dei perverfiiatera , Tpe-

**"·'■·'
âaculutnque
maligni fle dementi* animi! Nuo.
quamne tandem pudefient ? numquamne femetipfi improbabunt? nunquamne in animo
eies nÜ 0m , mies fa'v itilfiÇtf. 4nt, ©àt mortas fendent, ut rei nunc faltemcontra
attentu i dx ami iavris
iti rit ψν- impofturam fle rixam dignum aliquid animo
■%èi SexaemUf rwt >uï γη» χαηστύψύ ï «rémi concipiant de fentire videantur? Vi* fola in­
£tîî ipf^tTJet «ξ«νττ φρ©*ϊν tifyn} βία μήνη vidis eft 9 fui* fiscis & pigmenti* innitens .
»r? ή φ9ίη τ»7ί ttitç ίιηρ^Αημίνη φαρμάχΜς· Sed tamen nihil mali ifti adverfus epifeopum
éScè'^ve·» 9ί τνηφ·» χβπύ η ineniev ύμϋν, veftrum potuere. Mihi credite , fratre», ni.
hil aliud Audio habent, quam affliftis noiu»i irtr£raft άίιλφοί, xJî> trtpov fantiumv, ftris temporibus nullum fibi locum poeniten­
4 ftq x«up4*mc nf lÿxmpeç
Μ" ti
tia in hac vita relinquere,
,---- ^_Γ_____ _
---- - (___ r---------- — Ipfi igitur vobiûnMipfis auxilio eftote : ob-Hortatur ai·ήτηορήταη nivwi υμΐy amtç, τ«μαβλ£ τ» «χ'λ- B teftor caritatem veftram , ipfi vos invicem ""W*”·
—
· - ·
· -‘
- '
diligite, & omni ope pro veftra concordia
?» ii ημΐηρ» ayxr*r»n ; xj xxrri &vk* iniiftos perfequamini quiveftram concordis gra­
ξβτ» nc Hu) nu iftaipaç àpm^'ei “XjitJ» èferitiam demoliri ftudent.- Deumque pre oculi*
ζκ» ϊκιδνμΐΐτΓΒζ , iÇ es*»c w Θίόζ «Worn?, habentes, in mutua caritate confiftite. Ego
ψΛί βύης «γχτηίη. ίγ* γάρ tfe ivioTcne» Aâ·* enim epifeopum veftrum Athanafium liben­
wéffW , «α-μόνκ «οροβτιχοφώυ , ùwt wtter recepi , eumque ut virum Dei allocutu»
, ύς A^pww βω’™ Θί« ·>τ« Ttttur- fiun. Veftri autem eft , non mei judicii, ea
μΐνπ. ΐφΰττρόν fa ταώη mmfnu, οοχ ipàt ept* de re cognofeere. Quantum autem attinet ad
officium falutationis, colloquilque cum reveMW. τίω y«p **$
«ράτρΜτσ, βύητ Αθα>«rendiffimo Athanafio, idoneum eum neceiσ» ύμΰν tfonnni τνν «Ιίσιμκπτη» dv«ÿ««7ov
fariumque arbitratu» fum , qui vobis in favtynrùlAuUi 4mSv τίώ ι’ντμιλΜΟ τηί faMÜes eris minifter eflet ; ea eft homini* in Mili­
βώί , Ιτ/ί Μ «\αξ/*Ι?η« C^UNXiCjUM Ttl’ftK) tiç
tate tuenda fedulitas: non indigna profefto,
£ra- nec inepta noftne pacificae religioni, ut que
η fy&w τ« cwne^&K γηψακ κχπχττν Swr
C dotes falutaris fententis Temper foveat, &. ra­
Ternit, >£ ίξ« rw «pe^rxerat λογιτμόν. © θΐ?,
tionis adhortamenta lequatur. Deus vos conύα«« ί^φνλάξο* αΐίλφο? βγχκττη; .
fervet, diiefti fratres.

«Îtm ênwes tyrôr tv’mxHmt, fa'nk r’xxAn-

EPISTOLA CONSTANTINI
Ad Nicomedienfea.
Dlium vero , hoc eft Patris voluntatem , qua
quidem neque per cogitationem aliquam aflumpta eft, neque ad operum fuorum perfe&oncm
Mnes probe noftis, fratres dileftiftimi, Do­ per fubftantiam extriofecus quarfitam accepta ;
minum Deum fcilicet fic falvatorem Chri- qui enim hoc inteltigit, &c. Extet fefre * efei · Vid< <upr»
Gtlefieet in e&it ctncilii Ntcmi lih. J. tef. X
^7>·ΰ<<>Ρ**
ftum, Patrem fit filium effe ; Patrem dico fine
principio, line nne parentem isecuii nujus: riCv»ftei>tinef Attgitfatr ettMite tctltfie Ni-

tonttdlenfinm .

O

EPISTOLA

CONSTANTINI

Ad Athanafium
Notnnk Kfc»r«»T~»ec μίγκος
«rrje hSanerip.
O7s x«pet ■? rxs rujw'ews οττυχώ χμμΛΠ9
Tub-Die ίγύ iyniplw, ws errtypé^ee
τΐίο cqSpvnrrf, <wjwp/4«9&«r «,ίίτβς etfVi <£twξ/ey 1Ç ·<«·»» tw τϊOis À«c> «pan nrtAirrt» · ru5tu γχρ μβλττ» «paiQ^uuyot ce rri ipaurrn ψύχ? x*τίχ», ac«ίλιίθ«» τ» ««Λ, xjQ» r/ d^jtveraJrqjMartuifru «ΗφχλάττΜν , i^nintc/MbArrextupeo,
τ»7ς βρθόν àdêv τβ /ii» τηρΑο/μηκ ' mei Si t xebwv
ffS Tems etpii e%HW , ^3 MrA/r/«>>dy
exjqoTtindv χ^αθίμ/iw, ·" tmc τρ f/xrAa^Zai Xat»w «iremapwixaun, i^julovw φθβί» <ζ«λΐΐ^·^β·
(ύβ»κ tù «tant xtvâm , tlui ά&ίμττη eùr^i Sutvm«v s’nSecouanc , nurn ^ίγξομΜ . epic ^xp

T

êrwcor avSprç x« ιχΜΓ*<ζΐφ«χ»ιφη^αΐ f<parx9f,de

E

Vi&er Cnfaetinnt Mnximxi Aernfai fefe
Athene.

ITERIS tua prudentis perle&s, ineam
veni fententiam , ut putarim te referiptis noftris adhortandum , ut populum Dei
ad modeftiam & mifericordiam adduceres .
Meo enim in animo hac inter pracipua ha­
beo, ut & veritatem colam, &in mente Tem­
per juftitiam confervem , iifqqe potiflimum
gaudeam , qui reda vita via incedunt. De
illis autem omni exeeratione dignis Meletianis immanibus, inquam, & nefariis homini­
bus , qui quafi ituania correpti ftupent, &
fidummodo invidia famulatione &. tumulti­
bus ad (celera motam habent, nefariamfuam
mentem declarantes , ifta mihi dicenda pu­
to. Vides enim homines illos, quos ipfiferro interfedo* ajebant in medio verfari At vi­
ta firui. Quo ipfo nullum unquam fuerit graς vius

L

1135

CONCILIORUM

113«

OMNIUM

vius prrjudicium, quodque tamdare eorun^ A μ/ewe i«» ek/i^rêie ferite «reXattMtfi. 4ap&lv|nu>>
caufam oneret , quam eos , quos ipfi neca- tot/' «y^tyom
*
'
~ , Snt^enpJs
”
' xj'«■«tos affeverabant , vivere, & luce frui , qui
ir/fspapicet» t^/xhmw J/xii, i ni ran.e ac «vwipfi pro Ce caufam dicere poffunt. Deinde
& id quoque additum fuit MeJetianorum cri­ pitâet ÎÀryr, ζίώη ^te/S/edraWfiy, «ïrtHf
minibus .* te nefario impetu irrumpentem , JnXavar/ >Ç wr/p ieuffS 99iyfyubet Jiuniewrau ;
rapientemque poculum, quod in fecratiflimo tefetwn Si suc wwpdMfXmevw» tmint» x} τβloco repoutum erat , confregiffe : quo icele- va. ittfltfienmyèp tàtpûnx? ίρμηiτ«πλ0οντβ
re nullum unquam profêâo gravius efle pof- rt xj epvstrarm xtrîieiav ce rjJ eywruru emxei/uuw
fet, ii quidem id ita faftum & conteftatum rârp, xaAauysu, β «^β^ριατνς «Àrôàk ώ/yprôeffet.
foy fw ι ^«ληρια in τχλ/χβην énwnfjut, fi râra ânâc
At quodnam hoc genus criminationis ? queve ifta defultoria pertonarum tranfmutatio , χ««ρ«χθ«υ riputprrioi>«/ eruvfflsunv. Α>λβ >«p
& reorum diverfitas, ut nunc in hunc, nunc τ/ίηχ«τ>ιχ«£ίαου/πι; ris Si î μιτάβχπς tÇtrsnuXt®
νυν fis tnpw xpôawray rtu καin alium crimen conferant f qu® res ipfe lu- ή «p«yptaT#*;
, ,,
ce lucidior eft, ipfos tuas prudentias infidias B ττ^ορ/«ν τβ iyxtâpens τβτβ fttnyfw, ortp JnX·teteodiffe . Denique quis jam deinceps ho- yari
-·-----■?------ , «nrà
_·_*■._«
----->- irtv
>—
—j
χρχγμχ
τί φ&ης
ùs çhrtiv mAiwy/mines iftos tam mulca ad noxam fingentes rtpav, orr ri rîi rumen
ίπηδχζη;
fequi velit? maxime cum ipfi ieipfos in ba­
rathrum ducant ; cumque m confpeâu fit , μίτάϊητηΐη,τίί er tawvetc rw j «v0p«x«ç roratint
eos fidarum & falfarum rerum accufetorcs fis βλχβίω χνχτλχβ-χμίηκ, αχολβθχΐσ-α/
xjirueffe. Ut iterum dicam.* quis eosfequi velir, όταν puiX/ra aûrot ί'χοτ»ςβ<όλ/θρον
& iter exitii praeceps inire , in quo illi foli yoptStnyarr wfrXat<rpt*'vwv ι$ψίΐ·5ν«ρ«?'ρΐαα»«τ?
mortalium fpem felutis auxiliique conftituunt i xarnjyepo/ · tis ΐφ/αντο/κιν, risèv txsivots J£«xoXaSi enim pura vellent confcientia ingredi, fic θνίτΜ , χζ tts rhù oâèy f «xwXeixç,
αττλθο/;
bon® mentis meminiffe , & fanum animum
induere , facile intelligerent, nullam ipfis o- rti i xcivàu IxXatîri fis Iwixâvot μονοί την i^riSx τίς
pem a Dei providentia expedandam effe , <rwnip/« i£ ί Zmxep/ae t χ«ν wovnu. ti yxp /JsXacycum fe talium rerum aemulatores ad fuam niiti xx-Sxpxv ιλθκν e-uu&ftieTy, xj ύχ9μη^ΐ»ατ
perniciem pnebeant. Hanc igitur, quam de- _ TÜs «ρ/ηκ ^νόμκ,
iei rlui ù^txtvww έλθ«7ν
nuncio, non afperitatem, fed fe veritatem j-·“■ C
~ Jtàvwatv , faiitis ^ùKroyntr, νίί pu «y αχπ»Γςΰ»«ρ·
re appellavero.
γ«ν tvixuptw rapèï rpniats, ι'νκίηχνρ τνηίπΛ
Poftretno etiam illud adjungimus, ut ope­
et ÇvlAwTei X, txt τψotxfi^)«λίθρμχ^ραίζονηυ. τβώ·
ram des, quo ifta qu® fcripfimus fubindead
riva, «λλα αληθΗΟΐ Stxetas
populum recitentur; ut res ad omnium no­ τύυ 5>ΐ «* a
, Swp
titiam veniat ; fic prxeipue ut illi qui ita a- «y ftrorpu. n nALnuον Si nn
gunt, & ad iftum modum convertantur, re- ββλβρκΟα SxfMei» ir«pà rüs orne munrtvs Tf^àxts
fipifeere poffnt, quod ifta quxnunc a nobis ava^wM&(xMu tkûtu . «îc ev crrtô^ceUc niv «ravrvv
emendationis caufa dicuntur, ré ipfa & fa- ^νντιν tλθο/, ÇpMX/ra fis thv txsévaiv xtytxiidcu
ôis demonftrabuntur veta effe. Jam aim in
Suwtôii», w ΓΛκίτντρβττΗστν, Stws αΐηίΓρΐφτυhoc negotio tanta fit malitis importunitas ,
certum habeant, me ita decreviffe, atque hu­ e/y, aïs nttitt «x/p mtp χμύν Α’θΗ« λιη^τη/ λ·^>,
jus effe fententi® : fi quid tale iterum mo­ r?T^c αλιν&Ηαί Ηρη·!>β/ «epat^H. tefttii niruvc»
verint , non pro more ecclefiarum, fed pro tint TjJ «pa^purrs τχλιχίτίτ isn άιήπψΜ γίν^σ-χΐlegibus publicis memet meapte opera cauf® Tuecot Sno pu xu^acmu , Χ, ηώτνκ tbei rifc μ/ρ^βφιcognitionem, fufeepturum
... : ac deinde . cogno-D
-r . ewc, sertnrèiw xmtce, unxh-r Aa/xdy xsnÙTWi
fcent , le
f non folum
r
human, wgenens ., fed
ivma rtifrinlinaR
etiam divin®
difciplinx ktrnnes
latrones etle
effe . Deus

tc fervet, frater dilcfte.

fWj)r/ef «ttdxaTU ric Snpw* riftXf, fuitb
·
♦
1
x,A«tToy dCptkayra «Jr»7, err po) ptorev xarn n ètàpwrl·
jn
λητβί τινις ίνης, ά>λ« ^αρ χ} xxr txurne
tUs 9d«S StSeexaAtits 9«ivvmu. i Θ/ôc <rt |/®φνλαξκ βίιλφί βφΛίτηη ,

μιΐί

EPISTOLA ALEXANDRI THESSALONICENSIS EPISCOPI
AD ATHANAS1UM.
Gratulatur de visoria contra ^ufebianot.
Domino dile&t filio
tnentmi fu· in facritZ
Atban<tfio Alexander tpifcopm
in domin· fnlnttnt.

ONGRATULOR, optimo Serapioni ita
fe faens mortbuS exomare fatagenti ,
& patris memoriam laudabiliorem efficienti.
Confummatus eft enim ille Ç ut alicubi dicit feriptura facra) & non mortuus eft: reliquit enim vit® fu® monumentum . Q^O

C

Kufciw e>ommj wύ
A^oooeri^ Ahtfy&SpS trlexens cr
XLt/f

·

Τ^*χβ/ρ®τί βιλτ/$*ρΣαρβα7Μ*ι, ?τυί itfxïtf
_
, . ,
. » *> ,
«
μ»ημΙω/>α®ρ««Γ/χα.πρ«ίτ«^®». mλΧτηοΊ ^αρ νςηη πρ«φη<η^ρ«φΐί, ίτβΑΐφaunt,
xjax exigeât’ xeriÂfXt γ«ρ τρ βΐ^> μΗΐμΰτυωην.

Sink

!

AMPLISSIMA COLLECTIO.
iij8
v*} vir (ripa*
ru-A igitur
a&ftu efle erga eum, qui ira viJôr*Mitt rfix ιπύ Mfw rum memoria dignum in fe confervet, exitW werw rJ «mfe. /xih«« tu’ domine, At (aeram ejus vi-r—
y
-, ? , , * ,
~
y,
rt memoriam , & recrutions humanitatem
«**·. pbup»*» rlu^ w moqpc reni rttÇe- cognitam
,ttem unam folom .
ulut nfd me eiMvermac ea vvtrwiu* sinAmra
reverentia epiftoiam aceepi ? Significa*·

•«37 I

igitur hoc jpiüm tibi, ut fcirepoflis, domine , dileftum noftrum condiaconum M>canum , literis
huc ad tnt
’ Conftantinopoli
~
e* moaodvrnr i%^amrr, riv £*ivra «fe φ·νΖθ7»- miffis ingenti tnc gaudio affeci fle, sum mi­
hi (criptis fuis referret opprobrium dedecufvu vapai wie*
yip την tri niti τνλ- que Archaphis fycophanto de calumnia con­
pndetew βύιύ itfiu #fe ·η«ξη xfuSm »«pd viât , quod hominctn vivum quafi tnterfersô Ingga χ&ηΰ ptm ηΰ ip»^in rim , «ι ftum fermonibus apud omnes divulgaflet .
,
Condignam autem eum fua audacia merce«hJJUefe «rapovum γρβφβ/. e* φ ·λ*>» lÿrapat'n
«η ivi puuucav tsrxarac , xtiejt nyrw Y«CA , B dem a jufto judice cum fua cohorte relatu­
rum efle lacr« litdhe mentiendi nefeiss fatis
χρυ-éno».
predicant. Omnium dominus te virum opti­
mum quam diutiflime confervet.

Jvrw ufo» rate, «>’ riif wtr lyw awTrvnt. sa^etanne ό*·ι «J eiwlMtaavec Meaoe/vc, dCopew pr
M ♦ Kaorerriw vcAwc >ρ«ψκ, ·ηκ Apxee

EPISTOLA ARSENÏI POENITENTIAM AGENTIS
\ ET AD ECCLESIAE COMMUNIONEM

recipi petenti·.
Mdteem rdrjt. Apecfeic ΐνίηηκ C Atùmtfr itattfbi" ptnlifia Arfiniut tfifctpttr
— rati thra Mf>i’rw ràc Τψηλι^Ρ
. «r »- riAiw, civitMtiiHjffrliUrnnt, t*i λΙι^κλμΙ» prrrfuit
Φ
Mtlttim , aaa «w prer^ttru & tirunir
ipu TftiQunptf i$l#txa>wc, dr
»λ«i» Dhhim ftbtttnt plMrinuu ditif.
r« Xtif"·

A&uurlu

KAI

aunt βίβττβζβρ»·* nb

iÇÎwffl

mpc< rib χ«θ·λαι¥ ZxxAnetm, it çùxrnl

χ«£ΐ/θί? upwrswat, opeqp^tsw π τύ ίχχλΜΉτ

lutrin «uni vw *«λατ·ν yé^urùxûufens&ut ,
&

^r^oopes ew , atp«m»n *o/x« , ·μ»λ·γίιπκ
•vapMtri xupja ’î Aarw· M nwuuirtu iwc

T nos quoque diligentes pacem At una­
nimitatem cum ecdefia catholica , cui
tu per Dei gratiam prufe&us es, volentefiiue
ecdefiaftico canoni pro veteri inftituto fubfici, feribimus tibi, pontifex dile&e, promittimufque in nomine domini , nos deinceps
non communicaturos cum fchifinaiicis , aut

E

' .
'w dpv«ver «pdf nb rçOaAtriu)
ώαλοτ/αν, ίνκτΰαηκη
/χχλ*τ/«ν,
triexwaecn £
k, «psêflurb*c
maseflur^ax *?
*>t$&*·“-. teri, five diaconi: neque cum illis in concim«C, paM rwflfa&su «mwc ftaAquswc n ce ned-L» cilio œilttrOJ * ^ue liwra, restai ad eos
-------------—! «iwfàtar
_»—jvk— . μ4π
..J— isvj
------ , neque
-------- invicem
;-------- 1 ab ilus accepturos ,
is*, μΛη Ή*μμβ[η.
tipuiiui
daturos
metropoli tani epifeopi fen$m9« map uù/fi , μι( Γ «ο Χίχκ yuipK ca η neque citra tuami metre
ullum
TWf μχ^«τ·λΝ« /irrxaxM, fyw ttûi ûedpcvv «· tentiam
— , ··»·— de
J- epifeopis aut alio dog­
ti trtrxarw , < xtgj iv^fuett iript xerraû sx- mate communi At ecdefiaftico decreram edi­
turas, fed cefluros canonibus ante fufceptis,
”? vpmruvuphvK
epifeoporum Ammoaevdet vtfi a^mrunt rji) trtntrfl Appuntum < niani, Tyranni, Phifiani At reliquorum epiTcpiciw,<n>MrMwl^jJSAarao(f*viex«rav.«pK fcopetum , Pruterea obfecramus tuam humanitatem, ut nobis quamprimum referibas,
nantit
τΜ ^phtrnmi, &τφρΰψβα
& de nobis âd noftro· it», (acris collegas-:
indicclque nos j«n ftare priftinis decretis ,
pacemque agere cum ecclefia catholka ,
Ipvtt, cqwdLntvm «pfe riuù χοθνληΐώ iloùùrita, At
<tM»ôïmc ta7c ruMcerapTeTc /«? φ rsruv. rr- ' regionum ïftarum epilcopi^onjunâos efb : ctedimufque tuis precibusVuit gratis *
s
m ca^iUsïw Xopvrdixnr·- B'efficacibus
_______ apûdDcum,
f _______ ___
iftam__________
pacem firmam
arm, wrsnÎv wrâvrùu wpiuiius
sJaîiaAu- indiflblubilemque perpetuo futuram fecundum
Dei
domini
omnium
per Jcfiun
w ·!μρ pfyft nAac, «srrù n fliXuput τί Ifeirarv rx
“' voluntatem
’ *“
J
1
ifî «txwynav €>w, iièlarw XprcarSauefei^uSv. *· Cbriftum dominumnoftrum. Totum catum
fecroram virdteum, qui fub tua jurildiftionc
VT» rs itperiitr, à/Muîe, >ç a» rud fyùb, «parer a eft
, nw At qui nobtfemn (hat felutamus,
p£apÿ>,aear3t im^OtS ivi^iwnt ,er«n>fe^<*v At, cum primum Deus permiferit, excurram
mpdc nh rà; > ρ^βτχτη. Apeoarx ir» dC- ad tuam humanitatem . Valere te exopto
WMUQixiftvraMaftXpeva», fuvufttiwnnxv. inultis temporibus, pontifex beatiflime.

CukÜ.

GtMrtl. Torn. IL

Cccc

EPI-

-

U39

CONCILIORUM

EPISTOLA

OMNIUM

»Μ·

CONSTANTINI

DE SYNODO TYRI CELEBRANDA.
yi&trCnfietiitMJ

Aagitfai ftnBtk

· Kwvrcrrnyoc <rt/3«fof , τί «J«« <rU*o&* T*

x<Td TtipOV.

fjntd» coxgrt&tvt m ttrht Tjrr».

'LI 1SSET plane confentaneum, & his tam
N £$m ttrvs αχβλιιθ* xj rr
—proiperis temporibus maxime accommo­
ei< μβίλ/τα<«ρΖχβναΓ<β7βτ·ν «5v<w riuiaada tum , nt careret omni probro ecdefia ca­
tholica ·, Λ Chrifti «ervi ab omni nota jam θολιχ’ώ»axAnertar X^ xemj» Awleg/rç tbc τί Xtif ϊ
penitus caruiflent infamitr. Sed quoniam non­ τοώβιπΡ'λάχθ» 0>ρα verres. άτ&Ιή Si ης tatoue
nulli improbae contentions furore ftimulati, φ.λοχΜ*/«ν etrpp tiw'î jAutvb/j^cr , d 7«P à» M- „t '
ac (ne quid gravius dicam) vitam fua pro- Ttrui /îcbvtk
α.αξίως , ni ttvrru τυγχ^^ν
feflione indignam agentes, omnia turbare &
imfcrre conati funt ; quod Iccius fuper om­ tTriyrtfnuvvf , erip reorc σ-μμφοραΐ ιιτμμμ
nem calamitatem mihi fane politum efle vi­ pijxtyet μοι Sexeï . ràn yi-tv Sinvrui ύμβίς, t»
τ绀 ûrtf>9t<rtvi «s
detur; propterea vos fponte, ut amut, cur- , τβ λο^Β, «peÇ’ivofjM
' rentes adhortor, ut nulla interpofita mora , rùun ffiuàpxpfîv , 1Ç χληρωτα/riit tru/eFev, /»«in unum locum confluentes, fynodum infli-B
ni e ;£p»'Çtwrvistxupi«c, τ« αίόιΛφχί ί«ζtu tuatis, & egentibus opem teratis, periclitan- 'σαα xtvSui/^vnti t (ίςίμόνονν
niltstibus fratribus medicinam adhitveati* ; divulfa membra ad concprdiam revocetis , errata raSnt τών μιλνν , StopStlroi&cu τβ ϊλχμμίλχ/φ*
omnia interea emendetis , dum tempus ad­ aie HWfec txt«Ff7« ty« τ«7ς nc<xùrtui ίΊΝψχΐβα
huc patitur: ut tot ac tantis provinciis con­ rlkùxa*fTW«v etT»S4n α-ιμφννιχ» , lw φτυ Ttü «»- ,
venientem concordiam reftiruatis , quam ,
Aej^rrwy άθραίνων «TùiAsrô» ύπρβψζ**
proh fcelus ! paucorum hominum evertit ar­ art Si rUn
Ϊμίγοτί TÙvaAWvSçI fciv
rogantia . Hoc enim Deo ac Domino totius x, rul·· ir«riK X’^rçiîatpnpdv, >Ç υμ’ίί «ΰτ»7ς î«v>s
hunu univerlitatis gratum, & nobis pneomfw tipbûlw txiKv’XtTHiii, b ? yt τνχήτηζ ίξη* <£n.bus votis optabile, ac vobis ipfis, fi quidem
σ-χνομβλ»^*ό' ΐρίμΛΐ·
concordiam fic pacem revocaveritis , magnae £e£t«$, iras rec
glorix , omnium mortalium judicio confen- μη'rwiw μίϊλιη λο/»ότ, αλλ’ιιτιτ«<«κνηί crraTAique futurum , plane arbitror , Nolite igi­ ÛOafànTÙ τχςβρο^^μ/χί, τοϊί aspoxH/stMts Spw
tur cunâari, fed acerrimo Audio his, quibus f^rt$Hy«tOTii3«TanTW<e^T>Uwra 9ntrù nirnt sidecet, terminispraefentescontroverliasdefini­ XaptvUeç Ϊηλαίη ν/η*κ fftwfX0»»tfç, ίώ»χχτβte : ut pote qui cum omni puritate dc fide
-χί
άφΐίΐί ό T«rijp t xhw
conveniftis , quam in omni cœtu prope cfa-^ntlima voce Salvator nofter, cui fervimus , μ<ζν, ànetrrùμκλι^χ. ταρ ήυων 5» «icènS» Mc τήν
ra μο/ χ*·ρ«·
in primis flagitat. Nihil vero, quod eft no- iμην £λό0««ν jîxwtvv c*ίιΐΐΐΤΜ.
ftrarum partium, noftræque prudentiae, dee­ xmt eca γρχφνπς ί’5ηλ<^Γ«Τί . αΤίΓΜλβ (νν)
rit .· nam quae litteris mihi veftris fignifica- «■ρς'ίκς f(ittXnbr.Tt τύν ιχιβτιίιχαν t ïvet νβρβγίήμί~'
ftis, omnia curavi.· fcripfi ad quos volebatis yot, χατ. «»ή<Γ«σν υμΐt πίτ φρ«ντια*ρΜπνν. «τ<Γ«λ ν *
epifeopos , ut veflras curas & iolicitudines
Δ/ν.’άην» τν» «τ· ôvarrtxJv, iç iq tbç ·φΜλ·νπκ MC
pratfentia & laboribus fuis adjuvarent.
Nifi etiam Dionjfmm Exconfularem , ut t(u (Tum^ov tQtû&et μοβ’ puai* ώτνμηίτΜ · tÇnfr
omnium rerum gerendarum eos admoneat «•MtrrawCMw, f^aupSTuc ît τΛτβξίβς xunîrxawç
qui veftr* fynodo adefle debent : maxime ve­ Traçifai. i«v yttp tk *>C *γν yt vx wpuu ,Tt)v ήμιro , ut idem animadvertor iit & curtos con- τίρανχίλΑζη £ wv iraxpwOtt&ur VMpa^uroc μηβ»fervanda* xquabilitatis & ordinis . Qyod fi ^ηθη Tupatjrtvia&et, crriu&e* ir«p ·μΐ* «raraAiïrt»
quis , quod equidem non futurum arbitror , ταζ. Si ι* ββσΊλτχϊ
«ûnv rx/lxAdr,
rejedo fir ipreto mandato no tiro adefle no­
vi « vpoa-qxav epote αοτβχρατίιρο; üvsp £ αίλιι&Μΐ;
luerit , delegabimus aliquem , qui regia il-θ
Ium audoritate in exilium eieftum docebit , »Τ»>ίχθ«β·< μη «vTtTMVMv 34«£m. AotrevÎrutric
hominsm minime decere fummi Imperatoris tijumpas àrie-ηιτοί Fp^ov
xpttfH
\ iutywumt
...
' »♦
preceptionibus ad tuendam veritatem editis epècàxQ^M«v,|twn<eMC^«t>», exoAtô*K&jr«S
repupnarc . Dc cetero veftrse fanttitatis par­ txxXivrtertxw iÇ dvoroAtxii xxvovt, rote rAqpyMAiites hint, non odio , vel gratia ulla, fed con- Omot/ , mt' bv χατη <τφχλμ« a-t/uûe^nxw , τϊα, «ρ
fcntientibus ftudiis, fecundum ecclefiafticam
& apoftolicam regulam, omnibus erratis er­ μόττββ-χν θ/ραΤΜαν tTtwirett tva », χαίβχβλβτφ)!- J
ror** aliquo admiflis propriam curationem ad­ μιβκ ihi^fpvawrlùixxàyrion, jCtbç ifftigi-giτβ?ς
hibere : ut omni probro ecclefiam liberetis,fic χβφιβητν φρο/rt J«ç , «J τιΊν τη< ^ΐρΐιύης
meas cunis allevetis, fit rebus turbatis per vos νυν Γββ-ι<χζομθ>οκ α’χοίοντνς , μφ'ίτία. tuxXszav
conflicutis maximam vobis ipfis gloriam com­ ύμιν Λυτοί ς «pe£fVr<nrn . ο ©tec όμάχ ί&φυλχτparetis · Deus vos confervet, fratres dilefti. ΤΜ «ίιλφΑί (Χ^ατητοι.

F

H

Epiftolam fynodicam concilii Ηieroiblymita­
nt, qua continentur aéta huius conci­
lii, infra habes, eodem concilio.
i

. _____________
éx fcufeb.o l>b

________

________________

EP1

4. 0« »it» Coaftantlm cap^ ♦*. St Yhcodoitro lib. i. <»p. *ç. De hac /ytxxto «U< preterca

So<ritem lib. I exp. 17. & fequcnnbu* : item Sotom. lib, ». cap. >4. & Epiphaaium barref. «t. nuat 7. H»ré.
a Hanc Chrlflophoiioni »ctûoo«m cum Harduino tecoxnitem damui.

AMPLISSIMA

EPISTOLA

COLLECTIO.

SIVE

LIBELLUS

Synodo Tyriae oblatus a quadraginta feptem orthodoxis Ægypti epifeopis, qui cum
Athanaûo Tyrum venerant cx Ægypto.
• Tc7ç σ’νΤύρμ etwtX&itnv intrxôvtK ,xutwc Tl- A’ Epifcopi' Tvri conp-e^tii , dominii bonoratif
imii
ex- Æ-&μηπύτνκ-,οί λτ A/’^>rrw«tui Αθαναα/ω ι’λόόν- >■- , bi
< qui cum- Albanafio
■
*·
pto ad ConeiiiHm convenere, in /Joτ»ί της χαθολ/χ»ς ιχχλησϊας C* wtiv
·
mino [ahitem plurimam.

Τχ»«νομίζομε* την ηκηΛΙιυ άδηλον «ναι,
ON arbitramur ulterius occultam efle
την χαρα ηϊ «ei Ebrior £
x, M«·
Eufebü , Theognii , Maris , Narcifli ,
, >; Nxpxtnroy , £ * Θεόφιλον, £ ΓΙαροφΑον ήμϊν Theophili, & Patrophili, confpirationem in
>*νομο*ίω, £χατ αρχόν ’ με* τοιρηημι&Λ nalvri; nos conflatam. Principio quidem omnes re­
δια τί awXÂwnpj'î όμώ'ν Αθανασ7« , vepovtuvaii* clamabamus per comminiftrurn noftrum Athanaflum, ne illis prurientibus caufæ cogni­
T53»TnV«*péamv>c*t«&«t- οΐίόπίοπ £ε*όςμον« tio haberetur: quod exploratum nobis enet,
i-^pn Ίτνρμτΐφ μήτι^ί πολλών, πφάττΗν £ 0λ<χ- vel unius mimici prodentia , nedum pluri­
7TMV Jowrnu την άχρόαστν . ο’δχτ» yjy £ υμέκ ttùnt morum, judicia turbari, Mardi porte. Neque
την «χθρ«ν otvty , lw ν τρος ομ*ς μόνον ιχόχασιν, vobis in occulto eft odium eorum, non loαλλά η[φρός πχνηιίτός όρβοδοζ*;, οτι ί/άτόν ApweB lum m nos , fed & in omnes orthodoxos :
furorem, & zelo immx
impix
μαγι'αν, £?μσ·ίβη JiJatrx«X/avsx«yK,xam ww fx.
* quantum ob Arii lurorem.
ejus doftrinx in omnes infurgant, & ad ver­
ίτ.ρόονπα id τχη awxXa^onttr, f rwW if θαρρβνης ius omnes confpirent . Hic tamen nos veri­
όμιΤς τί άλη&τία
τηνο-ωιοφαντιαν την χαηΐ £
tate freti , ubi Melerianorum calumnias re­
ίχχληοτας ύχόΤ MtXrrwaSv ^αιομύόΐΐυήβίληβ-αμιν , fellere cupereruus, nefeio quibus artibus Euίχ ο’δαμε* τΛ oi
Εώ-ίβΐον Topàm» rrt x«f fêbiani difta a nobis interturbare ftuduerunr,
ήμύν λίτόμσχ, ÎTupôm. τ^ίτι πολύίβττ«δ«ζον id sentes totis viribus, ut noflra difta reji­
τη trap η'μίν λνγόμΛΛ ίηββΜι&αιι,πΐζ μοό àtupattK cerentur ; nunc fincerd judicantibus intermi­
, nuhc etiam nonnullis contumeliam
αιχχζατη « πήλινης , της Jf £ όβρ/ζονης, μόνον tνα nantes
• nferentes, non alio fcopo, quam ut fui ioτ» χα$’ η'μΛ «■ «οδαζόμννον αώηϊς γ£»ητιιι, £ Γαώς η’ rent centra nos propofiti compotes. Fortalοίθιος ΰμ»ν ιολ«0<Μχ MÔpM τιμηίτκτΗ, ήγνόκ την fe divina veftra religio, Domini honoratilfi5<ιομα*ίΐϋ ταρ
ovrxAlii. άλλα vu* νομίζο­ mi , per id temporis ignorabat eorum conμε» , φοτπράν γφηΐ&ου oùrlû. îià yàp φαντρ& fpirationem, quam nunc putamus vobis effe
aûnl rlui ewxdUu) εόιδ«ξαντ», τός 4etp
’*"■ Cconfpicuam ; nam fuam ipfi machinationem
ίιόνΜαρκό- prodidere. Qjjotquot enim ex toto grege fuιποττΧομΛνς «τοτ«λ«/ ηθίληβπ» «ί
’
' x-L ipeâi maxime erant, in Mareoten mi ferunt,
την, ’νχχ«όνπ*νημΛiÇιντΰυθαμτνόντυν,τ^ςλακί
ne
nobis abfentibus, & hic manentibus, po­
•ntpat^woTv, ά Je (b&wvnu, ίί*<β»ρ«ξ«ντβΒ. «îoy γβρ pulos perturbent , & ea perficiant qux ve­
οτι οι Αρτιμβνϊτνι 1Ç Κολλο^ιχνοτ, xj MfX/novw, lint. Norunt enim Ariomanitas, Colluthiaνχ^ρο?·? χαθολαηί ίχχλητ/«
, JfxratoeVtw- nos, & Meletianos hortes catholics ecclefix
ίβισχν «χοτίλαι Tirniç , ι να τχρόντων f^SpSv, χατ- efle : ideoque hos potiflimum emittere ftuduerunt, ut prxfcntibus inimicis quas volunt
rûirwrtf xaff ^μύ» a βόλονται, ιζγαφοί Ζντβόθατ adverfum
nos molitiones ftruerent. Certe MeMiArnavdv,α’χίΓΗλαν * Uhtûrùv τινάς, ις χρότατ- letiani , qui · hic verfantur , ante quatri-* Ή'1 n'
σάρωνμιν όμιpJr , νβ·οοορΜ0ης-ηηη ηιμμη^ι- duum, quart certi eflient hanc perquirttionem
^νόμηον feriat, ιζ tarrtpccvJe βνφώαρ/«ς -wpoç το >Ç in Concilio faciendam efle, quofdam ex fuis
aino £ ΑΫγύτη Μιλπτανίί oruba^ayfiv eîç V Μα- vefperi per veredarios ablegarunt, qui Mele- '
ρτωτίω, ίιατόμη hv« ίχΗμηίιναχασόλν, £ Κβλ- tianos etiam ex Ægypto in Mareoten., cum
λχθιανός, η; ΑρΗομαν/τιβαχό«λλων ritrw, iC, xar-D ‘bi LnuUi ci*ent· · convocarent, eodemqueCol. - . > ,.
>»
<«.■.»
luthianos fit Anomanttxs. ex alus locis conTwaiixaQΛ, ομνν«υηιςλχγχχ»
. ριδατιγαριζνμΜ,οτι
trahsfrent , quos inftruerent de calumniis in
aimvi Ι^όραί ωμολό^ησο* ίφ’υμων, ί χλιον ί'χηΐ not conferendis. .....
____ ____
r.„...
Memores
enim_ .....
eftis .ipfum
συνογομΐνοη ΐχτιν. ί’πΐ ηνμιτυη eùnkχαπιβ-χΛ- ifchJram
... confefliim
_____ ____elfe
Λ coram vobis,
Λ’ , non
....ι
αταα onp/JaXomu, <£ ατοΓΗλα/τόςΐ/χόχτΜ, ηχό- , plurm fe
f habere quam feptem communi­
«"«με*, οτι *αθ’ exarov ύμ£ν τιραρχόμ&ιοι àtatt- cantes^..
Τ8 β-ιν όχο^ραφία', «ρόί τ» Soxtiv τη xetvruv ΰμύν rxeQuando igïrttt- port has machinationeUuas,
4**ve^fvn^ai, t«tmevfxC*>pa\par ΰμ/ν ήϊΜ^θη- poft fubmiflos ab illis viros fulpedos, ludi- ""β **
vimus
eos uniufcujulque veftrum fubfcrîprioμ#ν, ^trtoovaiTÎif jiμαρτύριαν. μ*ρτυρόμε*Μμίν
οτι βτιβ'χΧαζόμνθα χ} χαχομε* όχ’ αν?$ £ JZoatfS nem ambire ac poftulare , ut omnium ve­
fententia res gefta tuifle podit viden:
f nfanAlw, «ξιίνπς Jt οτως c» λα/lôvnç τ Θιό φό­ ftrum
ideo nos &
ifta icribendaaddtidi fumus,
βον , £ xofmjevÔTTti οτι χμρΐζ tyuSAtnreAav Sc »6ί- & ad teftimonium reddendum. Contcftamur
λησαν, μό νπο^ράψηη , rra^xsxr^aczrw
ι να μη ίχιρ οίυτοι ««w
χαθ* «w»«u*- enim conjurationes inrtdiafque , quas & ab
'χποκ,,/Λ'ΐντνρ'ρίΓψππ
Twxxmiurr, TUbTuoicvap ύμάίν •^γνόμε»«
E illis & per illos patimur: oramufque ut fuConciL Gnural. Tom. II.
Cccc %
fce-

ΟPi

N

» Pttri Naanii
eft, ut flt Tequeatlum, qaa «x Athanefio hic deC.rihuniut , fed recognita, prout exhibe­
tur ab Hardulao, e quo erlan tequeatea aotaa , varlanteique lelHonci e codice MS. BiW. Refi» deprompte» defamptimu·.
» Hac & fequente» fex Epiftola ex Athanalio In apologia fecunda contra Ariant»».
j In Reg.
MS.
, ut i„ EpiftoU proriaee fabAqueace.
4 In Reg. MI
’^t·
S Re<· MX 41 »«»>» .

CONCILIORUM

1143

OMNIUM

ι«44

icepto Dei timore, indjgnantefque quod no- A vty Çyip^iir«T*&Xp<r£àl0pvw ^"sirbu incoufuitis illos mi ferunt , quos ipfis h- Ορώναα0λί»«ν
°- ·
... , αλλα
·-- < τή» a>-.
n-------aerrr»»
λ------ « *.·-.
’Aijôway
ύίοbuit mittere, abftineatis a fubkriptione ; ne χρή*η, >Ç μήη α’ίΓΗλάυύ, pjydmu «ρος aatvniç,
qux ipfi inter fe machinantur, ea tamquam μχ'π avan£lui φβι^ϋη , «Αλί μχλλο» 1 ©»®r. ίJ«
vobis auâoribus facta jaffitent . Decet enim
homines Chriftianos non humana refpicere, yàpMtp IweXtx «x«Ab0o? Η« τν ΜαρΗίτνβΜβΓβfed veritatem omnibus anteponere . Ne ve­ λίώαι, >Ç ΐμχς ανμτταρίίνχι, *m τ»ί μίν iyfipis rife
ro minas , quas omnibus intentant , fed po­ ixxXyriai ιλίγ(ρμ.ζτ , Tts it ξΐηκ imÜfyp&t·
tius Deum/timete . Nam par erat , fx qui­ κ. xaGapi τϊ vpayuxrei »! ΓρΧνα ^/νηται .oiÇan yap
dem legati Mareoten mittendi fuerant , nos en ci wftî Ecrt/Sm fxam/tf«v t χτΓολάΰόπί a^at >
quoque limul intereffe ad hoftes ecclefix co­
v; aïe KeMirf'.'avJv jc. Μ,λ/navJyΑρ^ατί/,^ραarguendos , extraneofque indicandos : fic enimcaufx ftneera difquilitio haberetur. Scitis φπταχ χαθ’ τιμών, £ SrXov en auro/ er tySpei rnc
enim Eufebianes dolo curaviffeepiftobm reddi, χχθολτχηί ί’χχληηα» ήίΰαληθτί χ^ΐημων, άλλα
quali a Coiluthianis , Meletianis & Atianis nirm χαθ'Ιμών Xtysnv ._ό$» you^ri Θίϊ, βπ
contra nos feriptam : neque ignota res eft , Β
’ -θρονμαρτνρα,βπ χριτην iirat βάλιτν.ι. Xenroy *k CV
hoftes catholiceecclefix nihil veri de nobis, τμ>ρχ χρΑτιως Xéyev μίλλοχϊτί StSovai, Xaflevrttn
fed omnia infefta locuturos . Lex autem Dei μχρτύρην τ»το, χ; y/o'.n; συτχΧΖώ τν χα^’ ιΐμων
inimicum neque teftem neque judicem efle
vult. Reliquum eft igitur , ut tamquam indie ytveuivlu., ταραχληθί/π; φνλάξαΛ μτ.Μν η χα#
judicii rationem reddituri, accepta hac noftra ταώτ xgfà^at, μη if ruvipa&xt τη τ πίζ} EJtfV^e»
proteftatione , certique fraudis adverfus nos σχίψί-ί, v^yxpxxXtvoîàjtrt ώς ΐΓροΰνομΖν , ωΐ ιχinftitutx , noftrifque precibus mature admo­ •^ρο< tiftv ημών f x- Sta τι Έΰπβιοί ό της Ka/traniti , caveatis quidquam contra nos facere , ρόαί, tj(0pèiytye,'C.v axeatpivtv · ιρρνώϊχι υμχς
aut Eufebianorum confilium adjuvare . Sci­
Χ^όμφα κύριοι ποθκ'/όϊκτβί.
tis enim, quemadmodum luperius diximus ,
eos noftros inimicos'effe ; & cur ab anno
fudteriore Eufebius Cxfaricnfis odium in nos
fufeeperit. Valere vos optamus, Domini defideratiffimi.
* Αίχμάντιας tittawroi tTttâwa , Ιχΰροκ,
Adantantius epifeopus hasliteras dedi, If-C
< hyras , Ammon , Petrus , Ammonianus t Αμ,μω'/y Γΐϊτρος, Αμμων^ος, Τοραννο; , ’ ΤαυρΖTyrannus , Taurinus , Serapammon , Ælu- νος, Σαραχαμμων , Αί λβρ/ων,Αρτβχραπων , 4 Μβnon, Harpocfation, Mofes, Optatus, Anuσ?ί, Οτηχτος, Ανκβίων^ Σβ^ίνν·, AvoAAJwoî,
bion, Saprion , Apollonius , Ifchyrion, Arbx’hion , Potamon , Paphnutius , Heracli­ Ιχυρίων, Αρβχιθινν, Ποταμόν, Π«<ρ»'τιβς, Ηρχdes, Theodorus, Agathammon, Gaius, Pi- *?\πίης, Θίοίωρο?, Αγχ^αίμμιων, ΓαΓοί , ΙΊττοί ,
ftus , Athas , Nicon, Pelagius, Theon, Pa- Αθαί, Ν/χ»/, Πίλ^σί,θϊ'ύ», Πχνιη&ης, Νοϊmnuthius , Nonnus , Anfton , Theodorus , ν·;, Apt’rwv, Θίόίνρος, Είρν,να'ος, ΒλαΓαμμω», ♦<irenxus , Blaftammon , Philippus , Apollo, ληττος, Αχο»λ1;, Δ;ό<τχορο;, Τιμο&βί Δτοβολίωί >
Diolcorus , Timotheus Diopolitanus , Ma­ Maxapw, Ηρχχλοίμμων, Κρα«·ί, Μϊΐί,ΐβχ&βοζ ,
carius, Heraclammon , Cronius. Muis, Ja, ■
- ■ ,. · ·
. -,
. ...
robus, Anfton, Artemidorus,Phinees ,Pfais, Aftrwy, Αρημι^ρης, Φ/ytfi, Ψα/ς, ΗρχχλΗHerachdes.
.

EPISTOLA
*

SIVE LIBELLUS

Contcftatorias Dionylio cdrnki oblatus ab iifdem quadraginta feptem
epifcopis catholica: ecclefix.
riavio Dionifa liluflrijuito Comiti, Γρι/ίοριϋΦλΛυιω Διοκνΐν, τώ λχμπροτάτν χόμπτι, ci &
(at^oltc* ecclefia, qui Ttrum ex
Æ^rptt veneruxt.

Τιρω χιι Αίγύπτ» tX^irrtî tlttrxOTni TÜi xa^^'txijî ΐχχλτχπ'βς .

LÎM plurimas adverfum nos calumnias
Ολλαί όρώ/τΐί envat/ài xaff »ΐμ*ίν γηΛμίνας,
ftrui videremus , infxdialque ex confpiχ^ ίηβιιΧχς, * ffveTtdLii, ifj τηρι Ευιτίβιον
ratione Eufebii , Narcilü , Flacilli , Ί heox} NapxwiToy, >ζ ΦλανλΧον,
, < Mapm ,
gnii, Maris, Theodori, & Patrophili adverθ«inm nos ; quos cum a principio reeufare vel­ iÇ ôfd&wpoy, xj Πί^όφΛβν, β« xarù τία
, avetp^dui
lemus , id nobis conceflum non eft : necef- λήτβοιηί napatT^a^at, μ f
iano ad hanc proteftationem devenimus » ί^βμο, f τγη τίώδί rijy ί^μαρπφ/αν iX$f4H. iÇ yip
Animadvertimus enim multa in gratiam Me- ooHdiù ù wt p MfXrnaycJ» ipAfjfy mSiv
ledanorum , muira rurfus in damnum ca- xanl it ί χαθολ/χχί t’xxA»»<rtaç ,■?(£# Αιγύττν ii'
tholicx ecclefix, noftra caufa agitari . Qua- τιμάν ιχιβαλίιύ. ô^tv txtîtϊβμΰ» <rw τίω if tw t’irtmobrem libellum hunc tibi porrigimus , ro-. CoXLll , àξιêίvτtζCiιvώafλaβfiv^^Θfèv VTacvrvxpôgantes, ut Deum in mente habens, qui tm-J
ηρΛ, r îr βατίλώ» tb dCcrt/ÎWfltTB >Ç ^(«φιλκϊίη
perium augulliflimi & piiflimi Imperatoris

Π

C

βαα·ι·
r Re» MS.

.efle.

t Lege, Au«.,.(, & mox ,

yijrum ocnrni k^untur m fiue cniftoU Concilû SudiCtuiu-

î MS, Rc$ ··

cvïaà.v

erur.tque Epifeopi iidem Æjypti ,
3 l onc ’ii.*/!». -

4 In Rej. cod. MS.

n4y
A M P L I S S I M A C O L LΈ C T I O.
114«
* 0amAa'a«K<Mfr<nir/w Λ^φυλντηντν,τιφ+ταντίυΐ AConftantini tuetur, cognitionem rerum noaxpâtrnr χχ$'ημ*τ χρβγμΛη*, tufyS ιύ &ηβ(·. ftrantm
Λ--------eidem
:J-----piifluno
;‘r’— 1Imperatori
----------- rderves
-------- .

dCA·^-·» <rar«Acini βι »βρ« 4Lqdum eft 'enim te ab Imperatore mtflum,
■? ^âwrÀHatc «ûriT, * ovtjS nyènu 1» epa^uuc. »mti negotium hoc integrate Imperatori referve­
re . Quandoquidem tolerare ultra Οαή pofyàf ·ιρ»μθ* «wx^L^tytCaar 1 vrBÙAdÙgr/et lot ■ fumus
comportas iftaa calumnias, quibus in
r|3 Tttpi Etàfit*, f epaw^eAw, >Çi/at τίί» t«J ftdiofc h prrdidts Eufebianis premimur :
dCesftceatTpi xJ ' θι»Φ<λίΓβΤρ βχα-ιλϋ Tqptàww τ» ideoque pullulamus caufam iftam piiftimo
sqpaQopat
, »βφ p è'twsquuS* «Ç t· it'apptric dt religiofiflimo Imperatori referveri , apud
r xxAart'ec >Ç tëw^î TNtpwiàet. TtrAajuCe^àpSrr à quem licebit & jura ecdehat & noftra pro»
. Plane enim confidimus , ejus pie­
&ri(ine airtî aùuirur*, a wttyniernu ίμίν, xJ ponere
tatem , ubi nos audierit , nequaquam nos
πύλη vv épau'Çtyte» tn tie iramepënpg Oter . ir· m condemnaturam elfe . Quapropter denuo te
X<n3tf«sw
iAi««h tis τβλλβί ini/ vtptiSvtvtobrcftamur per omnipotentem Deum , ita
xdvns xJJ ùyteunvnt
/utnt
eau
τίς XriBUa; piiflimus Imperator per multos annorum re,
αύτΒ
,_______
μη$Ζ»_____
»λί'β» rpêïÇtu , /un’Ît
rt<rreu- B curtus cum liberis lue pietatis valeat .· ut
I____ ,,
___ ι’η^ι'ψ»
'
____________
T<J
χ«Β*
uc8or,° deinceps facias , neque
Tt! CS
zi r»
ri ffuvéîv
ffUvéJv χπίοΊΧ/
κπϊσ-χι arp?
vtpi
««B* ίμβί
ημβί epat^- “‘Μ ·"
tndulgeas , ut qitidquatn contra nos in
μάτνν , «»at TTÿürat τη Ασίβύχ tu/n rijr «xpoataw,- tibi
fynodo commoveas , led referves rei cogni­
Ttfti Si
, iÇ ni ί κιφιοκμ* txtrunrs n't tionem ejus pietati.
πττρβββτλΜ.

όρθβίβζ^ί t’Sr.^ütefj.ze.

EPISTOLA

LIBELLUS

SIV £

Conte (latori us ab Alexandro Tbeflalonicenfi epifeopo oblatus
Dionyfio comiti.

T£

SfrritffM ûrerve/p
irtrxms.

Αλ/ξατίρβί

C

Deaw'aa fut Dieetfe, Alex/nUtr epi/ceptt
Tbefftletuctufa.

LAR.È video advertit* Athanafiuni con-

C

Αν«ρ® api xerd A^weri» ruexAltv yettj/i·
fpirationem ftrut : omnes enim quos il­
SÙju* esbrec γάρ Ss wtpqrw'ret», * a* aiie
le recufavit , nefeio quo pado , illi emitte­
re voluerunt , nullo nobis ejus rei indicio
tt τττ·νθοπς, drersèAati tôtAxino , /uà Si <πμάyetms a/üiïr. Ituyotpêô^» xarrun «ΰπΐβ·χίψ®<Ο<ι > fado . Erat enim decretum , ut confultatio
rivet Stfcti ènrekhiiei . * evp&AAev » uirt haberetur, quofnameo mitti oporteret. Con­
fute igitur illis , ne quid temere liat . Ve­
opewsric yma&er.^fAtiAu^errye'p νρΑςμιηδ·· nerunt enim ad me quidam exteri it i , di­
ρνβιψβΛι, λιγοντκ iJa π» &ψί» ieçpiχθβυ iÇ μίλ- centes : Beiluas inborruiflc , & in proximo
Awv fypfûb · rtpmyl^wa γ·Ρ ·* I«iôw mute efle ut exfiliant, N> quod fonitu flrepituquc
«aarHÀatrrot ,
«peAotBômc * Kxmète-tv
«v conftematK fint, audierintque Joannemnont θιλοιο*. et Ses γ^ρ art iÇ K»>ù*$wi rnc »«λη- nullos emiûfle . Vide ergo ne antevertant ,
fft« ix^p«i êtres, 1Ç ApHotvet , iÇ MiÀrrtatroi, & qu* velint ipfi machinentur . Nofli por­
ro Cçlluchianos , una cum Arianis Ac Me-.
int vëvm «λλήλβκ «τνμψηφβτ
Jiaucma®
letianis t cum fint hoftes eeclefia , inter fe
μ/γύλΛ κλχλ ip-yxeedxt. σχϊψβν evri 1 συμφΐ- conffinate fententia ingentia pofle mala per­
pev, inc μ* èyeuu/^nri m/^purév. ιζ eirtec ΰτοβΛη- petrare . Vide igitur quid utile fit, ne quid
θύμο vi* xamτ» Irqpfay xptr«rr»ç, xùnva^/uat- trifle emergat; ne fubjictamur obtredatiom,
λ/rat ûpeptwmu μνι SteS£»vns rè ixxXijr/ai üv et quafi qui nequaquam jufte judicaverimus ·
«’xt’rxaxi hw . erruû^e φό/3ον ιμτ·<ή«·«νπί, τπ- Ea autem de illis potiflimum fufpicio eft ,
peragratis ecdefiis , quarum epifcopi
pë^»«rt Ttirev r»i» Αϊγυττ* , u'i η7; MiXtnavwi ne
hic funt , per metum & vira totam Æ/fpzepaSe^Zrni . ι’χ nû trXwm γ£ρ tin* ση.υ·ρύτι ptum perturbent , ut ita Meletiaois ecdetue
γ>ήμζ»·ν.
tradantur ,· quod quidem agitati jam ptidem

Φ

animadvertam eft.

EPISTOLA

DIONYSII

COMITIS

ad Eufebianos.
Πρ·ί

tuvtu

ΔίονΰβΊβί ο χομ«; “^ρχψί
Tuùm^

twî

r.tù ΕΛί

bec Diensfie/ Coiee/ rtfmpfit ei Eefrbte»·/, hu verbi/.
ÆC i pût erant quae dicebam nuper do­

H

Au-m(tu« ηώ StiKi^iulu/nit κυρί·κμ» "fit
mino meo Flacillo : Alhanafius infor­
tripi Φλβχ/Mw, Sri Aà&erns l’awac,
mer, dicetque quos ejecerat, eos ad iftud ne
gotium fubmitti ; teque injuria tradari &.
riatearr» k repimwe^tltu, λίγ** , τνης at ram λ-

T

cir-

147

CONCILIORUM

OMNIUM

1148

iraimveniri vociferabitur. Hzc quoqueea- A ArOar, x, flow «i e’Wuryoç w ιπρ/γρα^0Μνς.
dem illa funt, aux dominus animx mex Ale­ Tvvrr x.c χνρ/όςμ» τϋς ψ/χ»$ ΑλιξχρΙρο; ιιγιγκxander fuis epiltolis mihi fignificavit . Ve­ λι. χ, /να γνοίπ ότι χβηί λο>·» ιχπ η> ^pa^rrra
rum ut fcirctis ratione conflare , quz mihi
illius Immanitate prxlcripta funt, ipfins epi­ μο/ χαρά τϊς ^ρητοτ»)τ·ί αΰτ» , όινπιξζ eaJnr. àvaftolam , ut a vobis quoque legeretur, lubjeci. γη^ητόμ/να ύμϊr , μίμπ&ι U < ity βκ*θο» «φ
Memores autem eftis eorum qux prius fcripfi, ίμϊ γραφιντνν. f’xirnAa γάρ ύμ»$ν τ* γρ*Γ0ι*τ/
cum admonerem veftram bonitatem, legatos xi’twr, οτ/γρη,τάς άιητ/λ,ΆομΟΛχς^ χο/νη xpimiy
communi judicio fic futfragio deligendos el­ ίόγματ/ άχός·αλΙ/£αί. ôpànro/yuu μτι ί^νλημζτι
le . Videte igitur , ne res illa culpx obno­ ι·?ΑΤί<ηι ni γτ>όμθΛβ, μ») I» ίιχαι'ας μ/μ^/νς άφορxia fit, neve iuftam obtredandi noftri occa­
tionem criminatoribus przbeamus . Ut enim μαύ τό/{βκ> βμονβις ή/χζς «ιτιάιτα&χι ϋμη. «στηρ
accufantium partem gravari non oportet, ita γάρ flapt/^at η μίρος tty xxnj^epw i <9porixn,
φ4^β·/τω-. wixz^w ii άμ/xpàv (irai
neque eorum qut accufantur . Arbitror por­ ktvî ôéi τ»
ro non minimam noftri obtrrâandi mate­ a.ρορμ/ui χχθ'όμων μ/μφιαχ ; Sruv^aummi ό χΰρ/ός
riam datum tri , fi dominus meus Alexan- B μα A|Ài£avifo« , μν. awai/ùv τοΓς <”Wto^c.wî»..
der geftis noftfis non videatur fuflragari.

SIVE

EPISTOLA

LIBELLUS

Conteftatorius clericorum Alexandrinorum perfidis inquifitoribus & legati*
pro Athanafio oblatus.
'Thtognia , AG ri, Mtctdonio , Tbcodoro , Ur- CQ&yv/tp, May, i(jq M«xfîay/«,
> . gÿ}
Jacio , (T Vtltxti , tpiiiopi’ e Tyra prtft— ■
'
- ί’-λθϊόύρναηίφ
, ~
X, OwtACSn
, *-roïf· ά·ο Τιφ«
Htt , pmhiert tJ ό/Mont fui rrwrerubffî«•/y rrrffx&ifor; xapà
rpw3unp«'' >Ç Δ/atxôwv
w« tptfctp» Atbknxfio /ttbolica tccltjia Ait·
·? χαθο/ιχϊς ίχχλη<τι«ς ΑλιξχνίρΜς. ύπό ny
xtndnnt ·

athryM-ntrw fvianoitoy A$avà<r/ov.
ECUIT in primis , cum huc veniretis
rifiTC* bfjtai ίρχύμΐνΐίί ιζ ètyerrtu μιδ' ίαυυcum iplb accufatore, adducere quoque
vobifeum presbyterum Macarium . Ita enim
tfS ην
M<xauée<ov 1
judicia conftitui debent fecundum facram XBptff/iùnpoy, ai yàpxpiaitç κτυ$ rtwtreunu xatrtt
feripturam , ut reus fic accufator ftmul ap­ τΰς άγίαί γραφάς, «ft $· xcrnjyopcv, Mtrù τί χ«η>pareant. Poftquam autem nec Macarium adduxiftis, neque reverendiflimus epilcopus no- 2<ef8j«ni tfatvxr. txfiiiiii an Μ«χ«ςιβν nyxyrrt ,
fter Athanafius ad judicium receptus eft, po- erf ο αιίκτιμ^τυης ημΛ tx/trxorof Αθανβίσ-roi μίθ'
HUiavunus,
ui laitcin
Τ^/ώταμζΛ! XJtV «UTΟι VapttVeU C*
ftulavimus, ut
faltem ιιυυι»
nobis juumu
judicio unr>cuv
interefle
liceret ; ut nobis prxfennbus certa inquifitioDrn xpto*R, ΐνα xapoytw ημών , ατφαλιτί
haberi poffet,
rebus
_ λ-_. ut ad
.j illum modum
j
“
k"' ammr, xj πκθώ’,αοχ, li/xfrc. frpJn èt « rire <n»wôis , jure fidem vcftris judiciis haberemus . χ«ρή<Γαττ, tü^a μο.οιμίητϊ ίκάρχ*! ? Αίγυτηχ (?
Verum & hoc nobis deneganim eft, & fbli
cum Ptarfeâo Æ.gypri una cum accufatore r» χαττγόρν tdtA*<r*n χβρατττιν * α/ίβλίβ^ί^ομ»·
id agitis quod librt. Profitemur igitur nos vi­ λογΐμίν Sr/ ύτοφία* nique» & τ« >νρά^ματί τβΛ)dere inveftris adismalitix fulpicionem .· ani- ράν, xj t Gtof ήσ·«/4υ Στ/ <τυα x&i >ζ tχιβχλχ μό/οτ Γπ’ν
madvertimufque veftrum adventum nihil aliud r ùtroâof ύμύτ, i/à τ»το πα/ηιν ùpûν t xti/ίαμΟΛ τιΐν
in fe habere , quam confpirationem & infi- t ΓίΓβλίιύ, μαρτΰι/ον îto/w'/Îw HÇ βίληθη'ίώ swi»dias : eaque de cauta epiftolam hanc vobis cev, /Hxy,v&>i^àr/v or/ χατό 1 μονομίραα» ατηρ
dedimus monumentum teftimoniumque iftius rfi.-Aiw-atn , υαραξιη, ιζ itiivtnpov üevrx/tlw tîGtrei aliquando futurum in vera & legitima
fynodo; ut omnibus innotefeat, vos inaudita λτ,α-αη rum&fiya/ χα5’»ίμ<ώ’« rimrSi η/σ-α ίτ/italtera parte, ea qux libuit inter vos egitTe , ècMa/jS^i Π«>λα$/« rJ 1 χ«ρ/ώσ« rï At^«’f« , /να
& nihil ftuduitTe , niti ut confpiratione nos μηχρυβΐί χαρΰμ/ί·/. α·γάρί^ράζ(Τί^η/αυηιλθίχ^9
opprimeretis . Exemplar harurn litterarum Ε
ι',πο7ΓΤχ«ν \ογίζ/^α/ twh xifti ύμύν . Δτοrx J/Brl
i rnti £ Augufti
AutytîiTI iJirtnfn
'
Λ r
»
*> 'F
a - ιχ t»
λ»
etiam Palladio
dedimus
Curiofo ., η*·
ne vw
/ος Tpta-(iurfpoc t ziè/èoM, Α^ιξανύρος Tpwfiu·
tupprimerentur a vobis . Scelera enim quz
προς,4 NhA«s χαησβύηρος, λόγγος χαρι/τβύτ/ρος,
feciftis, talia nos de vobis fufpicari cogunt . Αφ$ό,Ίος <9pM-flÙTtpoc, Α^ααά«/ος irptvfiûnfç , *
Dionytius presbyter has litteras dedi : Ale­
xander presbyter , Ntlas presbyter , Lontus Αμμυτ/ος tp^<ri3uTf ^ος, I L<'Of χ^τβύττρος, Πλ»presbyter, Aphthonius presbyter , Athanafius τ/ων iwpto-ftÛTtpoç, Διόβ-χορβί τρίββύτνρος , Α«βλpresbyter, Amyntius presbyter , Piftus pres­ λώ-ζοί ΧΒρ/ιτβύτΐρος, Tapait/αν «τρ/ο-βυηρος, Αμμάbyter, Plurion presbyter, Diofcorus presby­ y/ος Tcir/3oTffοί, Γά/ος «μαβίίπρος, Pôoç xtptrflô·
ter , Apollonius presbyter , Serapion presby­ προς, ’Αιθάλης ττρυτβύπρος, MapxfMrwç Jreter, Ammonius presbyter, Gajus presbyter ,
Rhmus presbyter, Æthales presbyter, Mar- xî'.oç , Αττχ/χνος i/άχονος, Θ/«ν i/αχονος, Τ/μό~
cellinus diaconus, Appianus diaconus , Theon OfW è/Λχονος y >Ç Τφώθί*. ί>λος διάκονος.
diaconus , Timotheus diaconus , fic Timo­
theus alter diaconus.

D

E

EPIRe?.

MS.

x Reg- MS.
MS. Reg. NaAa^if .

.
5

1
I.

De her v<xe confult Dncingii GloiTerium lar)ona>,
A'pai-Iif. Rej. MS. Auilir«(.
* Fort· Α'·ν«λ·ί

AMPLISSIMA COLLECTIO

HW

EPISTOLA

M jo

SI V E LI BELLUS '

Mareocicorum clericorum in caufa AthanaGi praefêélis oblatu».
Flevi· foliato· Dace.
Φλβ/V^ Πβλλαί/* Δ«ο»«- A. Fiam* , Pkiltpri*,
versa PtUita* Carirf· » & Flevi· Aataai·
, ΓΙαλβτ/ΝιΚΜ&ντιρ,
Φλββίρ Ariertrv
m crataejaaaaf PrtftSt ctatratm· , defiétp^pt xcerüuixtÂp Φ x*eâ»tw φ XauMeparttawaarva» attentat iUafirifiantaat fraftft·η>ν raep^ao ri itpi^pvaatx·^ repeH^mperraat fori prtoerii , prttkytni (f durem'
fturifte Ç ifaxiwt τϊ M qriwru, ήμ» ri» xa^e
Marttlict arati , caMe/ior ttckfia , fo
Atxii iχχλχαΰκ rii ùxi nr aîStrtfÎ4m-nr t «/rrrvtrenAiffiet Atkttffit , here vrbit tear,
fahfcripttew tuflr* pre ttfièvrai· frrigixasav ASatirm , Sia
tÇii àxaypx$im»v,
toIî

* μοψηφάμαχηι foitiiafjfyj.

UONIAM Theognius, Maris, Macedo­
o.toç
nius , Theodorus , item Urtacius &
Otalupac £ Ocfxraùuoi xJ Οΰχλχ; , wc «wβ­
Valens mifli ab epifeopis qui Tyri in conciλάβη; ύ»· oesru» tfS
ί$ί
C* linm coierunt , ad noftram paroeciam pro*
fefe in ______
mandatis habere
τρΤίρρ»; «nirnwoce rf ipfHftt fatfoixtç, φ*~ fcûi , dixere
____ _____
____ , ut
_
rxarn; crnAa; ettoweiar ài ζχτΪΛΜ rata ί’χχλχ- B inquirerent in quedam eeddiaftica facioorresrixd «petypwnt, & Ji
xl W xorvjv r·
r* ,» oc
* inter
int" enters
««ra ac
de caiioo
calice cvnirasw
confraâo »; lum
cum
xutmxïxrxAatrptÿiv, tira^AnScanc <wn<; tiré Ivu- jam aotea ad id Ifchyram quemdam fubornaflent > quem fecum adduxerunt , homi­
pa, i» ï^a>-ex ρυθ’ ravi^J , λί^βντ»; taunt that nem minime presbyterum, tametfi eo fc no­
rvpffftùnpty, àiïxtnepie^t/npaç. ώτβνχρΚβλ- mine ja&itet ; quippe ordinatum a Coiluλ»θ» τϊ axptrfotfo oamtûeén; ixrrxexüjà» xj urt- tho quodam, non vero, fed imaginario epi­
potwràxwvïcetweivOe-re
avnf txmi- feopo : cui in generali concilio ab Hofio dt
ran xiXLtferfrac αχΜτβυήρχίχναι xaSitÇtopénpto a ceteris epifeopis qui una aderant , juffuit , ut fe pro presbytero , qualis an­
hZ, «mr«9w« «tant àxtMBtar r«m; et tira KaA- fum
tea fuerat , haberer ; atque ideo omnes ab
λ»θ» xxTtwScÎTj;, α^ραμβν fti^ avriv rirw » «ç illo conilitutos in «eterem fuum ordinem
Sy xj epênpr* iretr, »ç ί «ώηκ Ι^ήρα» λ«*«·ί «Φ- recurritle ; ita ut inter laicos etiam Ifcby■ih», (u5n Atγ& t-guv txx)wfo, priSt' mixort tx- ras vifus fit ; qui dicit fe eam ecdefiam hax^.rrixr_
’ tforixb
____
__ ,t -e»i
.......
-___ 1'
- κχμβττι·»
■>___ r-μι- bere » Aur nunqu*n> fuit , quippe que doxpo'rcpO^irmJré, Ir/woç t wosm , xl Itère τϊη,C muncula fit in prédits cujufdam pupilli no- τη ’ (Uaproeije tγρν&αμ&α
- , t’·o*f xt· forti
· · art mine Ifionis : ea res in caufa eft , ut hoc
τϊ- St
utendum putaremus, vos religioxarù tï βατηορπηρας θίβ,χ} xart rjÿ ifG-avrJtJ τμύτ teftimonio
fc adjurantes per omnipotentem Deum , &
Karr arriva τβ Alsace, >Ç n5r iTfÇorvrratu» Karraper dominos noftros Conftantinum Augupev irer i*r/ cuir» , τκυττι aura πζγνόην avcetyxM
flnm , fit liberos ejus iiluftriflimos Catfares ,
τϊ
aufafr. én^àp xptr^o φ*ίίί~ι rïcaeut hac in cognitionem eorum pietatis refe­
θολ/χϊί rxxAxcre; , en txxAartav t%n , énxart ratis . Non enim Ifchyras presbyter eft ca­
tholica ecclefia, neque ecdefiam habet, ne­
mrit/to ιχλβ*&η > <χ>λχ ira>ra -^Airntt t, aAerrrque unquam calix confractus eft , fed hac
Tttt . Tirerrie Ικλ/β Κνη αντ/η» τϊ λαμοΒοατόη
omnia mentitur ille At comminifcicur. Conχ&ξηϊα, α'ίέλφβ τβ <£σ>βίΓ<ΓΓΒ βααιλΰκ Ketraih
fulibus Julio Conftantino Uluftriflimo Pa­
fin ri At/χκΓ» , xj Ρνφι m Λλ/îm njr λφμ*9ρ·τήtricio , fratre piillimi Conftautini Augufti,
TU>, θο^ϋίχβτρ.
tx, Hitfino Albino , ctaridimis viris , * deci­ Hoc <· ,
ma menfis Thoth

«Ç M«e/c, iÇ M atari
, iÇ
Q
Eric4à Θιάγχηί,trtrxixw
ewtK^mrnai

EPISTOLA SIV E LIBELLUS
Mareoticorum ad fynodom pro Athanafio
Tj» βγίχ σηνϋνιύν αγίαν forxixw rit x«5aA/*D ΧβχΛβ fyaaè» laxtrraat tpiftraaraat eatkatite
xï; ίχχΛχτιβκ , oi x«ru Maprahtuu rcort; epirtttltfi·^ Martafiti ratatt v prttijrtm

l Jars; τ» γτγ(.αμμ3μ·ν, Sri a Jiei ai ο’οθβλλι^τ» «Çct/ μχρτι*ψ££»ΐί ïaerrJ « tHi·/^ paprupiiJ^ » μα/'jra
άνχγκ«ααχ χμύν l’eainrca 4v«r rhù μαρτυρίαν , à
γοχημ^αι ηνχίχ xarù τϊ reieueev BjuuSv A$ow.~
σΐχ . &αυμαζ·μ3^ι γάρ xès ÏAwç !<r^tpe; , xar ffe

μ·ίαν»
Epépnm
t?«i

OS
N
ht

μί^» WxxXaff»·; ίβαληθη, xtpt · αρρνην Ισιγή-

Ac potiftimum quia reftimonmm hoc noftram
tsecetfarium'reddidit coafesratio adver us Athanafium epifeopum ooRrum imm . Mira­
mur autem , quomodo vel uUa ia edem m-

nequaquam ignari hujus fcriptura ,
qua na dicit ; >ad cvdrrwvr acati tta a a ■> r.
/ay«er<4 A item illud 1 Qpod faljex f^tir

iarpaeitar

w·

trit :

«ta vidimus teftanmr ,

_______________ ______

• Reo MA fMr*ef*)w««.

a R»fr MS.

tkme

nyi

CONCILIORUM

OMNIUM

îiji

ticne Ilchyras pro ecdelisftico habeatur; de Arceau 1 *hc>««7oi>
. Ιγυρβς Himn Amqu« re primum nobis referendum arbitra- τ-/λ^ T,{ < KJtZs<r/ xi
«A’tWy^rpd7
mur . Ifchyras enim nunquam ex laens ecwflwvpev , ÏM *%. li %
clefic
comminiftns
fuit ; fed; primum
|aaa_ . o~ · · « ·
v
’o ~ <
vit fe CoUuthi
presbyterum
verum ita
ut
wpan/s^
wv^^anmo,

neminem haberet qui ipfi crederet »■ exce­ Sn γ«ρ s xxXwratv ϊ^ί Ttfri , ht Ιλ*κ xAnpmèç céaptis dumtaxat cognatis fuis ; ut qui nec um· μΐδτ wapà ntt ϊλίγη iarirnin rifcxapiw «ώquam ecclefiam obtinuerit , nec clericus ab τί, ν)\1ιύμΐν·ιί tii <9pHÎmfjfyi nîç evyfyhn i<utullis , nifi qui longius ab illius pago habi­ τ«. «>λ« K.tfMK «wauûriw iaunS ifcirytjaBt ht·
tarent , unquam fit creditus ; folis dumta­ φψΙνβΛ ■ hi ris rcwela rit σν^χροτη^Αβτκ ô
xat , ut antea diximus , ejus cognatis exce­
ptis . Idem tamen cum talem fibi titulum Αλιζβηίρίΐκ , ht rf ttapaTtf. τϊ mtÇèe ϊμ&<
«*nlî
vindieaffet, in Alexandrina fynodo pnefente O<r/8 , χαθιφηθη , mJ AaZxet ruM^^x,
χρτα/ hmmiv φτης ψΛίϊί ùnpatre noftro Hofio depofitus eft , fit in or­ tpnn ,ri>
dinem laicorum redaâus , atque in eo fta- wai
___ η_ <9w&unpi*
___ f___ ,
_ yàp
, , nJv i»S*y ttùrai ,
. »«*}
tu reliquum jam inde tempus exegit: «dB
Xi'>w, ?α*αμ$Μν rxvTwv f îît
iitum igitur modum inanis illius fama près- v«t nî« ntaUm,
.«·«■·
httïn ii <f<ù xXwtoî ττοτηρ'β »Ç
byterii excuffa eft . Nam de moribus eius
“Çatriζικ, ί<rvx*pevTwro >ίμω> τβν hhxaxw Αθαloqui fiipervacaneum , cum ii ab omnibus
iciri poflint . Ceterum quia calumniam im­ hnw xJ Ttpi t»tb itr^hctiÿat ûphiwtyxaiw tintpegit noftro epifeopo Athanafio de fra&o ‘^θη/j^u i <Æ«r«yrti γχρ (ΐπν/jfyj t χχλχτΐβν «unit’ potcalice , & de menfa fubverfa, de his necef- Stron t%nxiw ce τύ Maprûri) , ύς ii ht ©r*v
fum eft ut verba faciamus . Antea jam di­ utiprvpf, Ht τ·τή*/·ν xlxXarsu, àJi^axfÇe «wximus , illum nullam unquam ecclefiam in fhmt ratpei τϊ itrtrxôn χμΰν, iii Tsrp «ta* τηϊς
Mareote habui (Te : fimiliter Deum teftem τ e-tuiovruv (w’rj. «taxmtvntht n^tya/j^Mavfacimus , neque calicem ullum confraâum
effe , neque menfam a noftro epilcopo A- w^eorrh, >Ç mura >Àyp3pt ï pMpçt tÏî’twx·thanafio , neque a quoquam aliorum qui τβ · «rame, τχπκγχρ chu o&nÀhpfyi Srwt m~'
eum illo degunt , everfam effe ; nihilque in ρβΐΧη w MepttirUu . £ ïihan /udwixrpnp^riftis verbis effe, nifi calumniam . Et ifta mi>
/ttiu ra^muy pu«y nlv
x; nSv
quidem ut confcii pro teftimonio loquimur,C ·γ_χ(^
x,j.,
v £
nt pote qui nec procul ab epilcopo dtftak . -r
< » an'rfj errerp Ttttaiih x ftninnt «pof
mus , dc comites ei periuftranti Mareoten
•rct
nt
Xs^e^V
>1
,
·τι
w»
τ·τι|ς^ν
μadfumus . Nunquam enim ille folus vifitanen "Ρβιηζβ «>'*?annt, «>λ« rémt
di caufa itinera obire fofet, fed comites fe­
μβριυρά.
cum trahere presbyteros , & diaconos , & Ti r, ù-'ί xi atinç Ità rüf itu/τϊ
non paucos ex plebe : & quia ftii per om­
Anaretvnt 2*p atuniv e-uMtg^uxtr prm
nia itinera comites fumus, quo tempore ad «vriy μίτ« MrA/rtfltvJy , >Ç nte£n·
xant
nos accedit ; ideo hzc vobis pro teftimo­ rS hmhv ifÂtb A^antritt·, h
ai.nt ,
nio dicimus , nee poculum confraâum effe ,
nec menfam fubverfam ; fed omnia IscHy- xai Ttr τρνψβνη κ,ΐΙΪΛχ&μ ΐμολνγήταηπι ,μχ·
«>λ Ζτ·Λ3λϊ^«ι tiro rtram mentiri , quod & ipfe fua mauu tefta- Je* Twuy
vtiv nn?TB ehh. &o «Ç ϊλθ·»πί «
tum confitetur.
Nam cum ille poft defefiionem ad Mele- >C0td5ayo>, iÇMeprv,
Mauuisrcty, ^Oüfxrdι’·ηο5 » · nobis admitti in conventum op- x/w, >Ç OûaiAcrnr
w- —, _ait w
_____
____,____
Matpsarrliu
aie» Xpciyc:«Uc1.,*ao^arit ’ (
&fPiiluI Ί qUlr
m
SsÇGr«i.
»onf quoque
talia de Athanafio m vulgus
fpar- X
IttUMUt , * ,
·
A
°
’
<^t<r«r, ht
«Jpyaaom xetnt rà ht·
u»de N.n- ferat ; ) neutrum tamen , quamquam pro­
ffxdxv
ipfi·»
A9veci»
,
«ms»
*i
x*t<
ôrc^yw
pria manu teftarentur nihil tale faûum ef- 1
τ<
, tvs σνγγοίκ stbr» tuti ηfe, & fe iubornatos a cenis hominibus , ut ■
talia dicerent , recipere voluerunt . Ac pro­ ν« AfROfbuty/rac -rnntharn abroïv , hnp
inde Theognius , Theodorus , Ac'Maris, & Aov . s ytif nt τϊ λχβ xant Ta hwtctv svpnxce ,
Macedonius , Urfacius , & Valens in Ma- β>λ’ evrer nS φ*β>» τϊ *χ«ρχ* τ’ς Αίγύτηχ ♦»Macedoni·*
reoten cum perveniffent, nihil revera geftum
Mopiieftt*
λβγρΐχ jXjTsuf αηίλΜς tyCT rprerip nSv Apmdeprehenderunt. Verum cum res eo tende­
. >Ç peep fAret, ut illorum fycophantia adverfus Atha- μβαπύν , imp
nanum
nafium in apenum
apertum proauuri
proditura viacrctur
videretur ,- Oc/n:ç rî/uac •Xtj'Çet την evm^Krrtto , tat ·«Theognius inimicus Athanafio cognatos If<Ά* thipptmv pS)/» ipii 9 W Si n^sAw
chyrx° Ac uuofdam Ariomanitas
*
- 'ita inftitoit,
--n ηπ&βζόμίρΛί, «penSt\svn , qp) «wm'Oem
ut que ipfe vellet pro teftimonio loqueren­ auintf {<« >
τϊ ϊτϊρχχ φιλβ^φί» , }t »ν ,
tur. Nemo enim ex populo quidquam con-E an xstpitvsu ημβί Ανΐ'ξτψην , nut tub vit ύηtra Athanafmm protulit. Verum terrore Phiti tïs
lagrii Ægypti Prrfcâi, minifque At impor­ fyttoApfyïii in
tunitate Ariomanttarum>roaâi, fecerunt quas /uAnr/srt tirit, 4 ApMpentnu . ’ etiam y>ip
ifti voluerunt. Siquidem nos ad calumnias ey*nnt vetnptf £ t^tfte ·* Itleexm ipis irt
refiitatidas eo venientes non
ion admilerunt ; no- ay^pwv w titiet μ^ρτνρ/η . £ 1rs
«tAn\>Xebilque rejeâis, eos quos iidoneos putaverunt
jjfi >ς j
I^pat , μβψτυρά li
ad calumniam inftruendam receperunt, .
metu Phitagrii PrxfeSi in partes eorumcon, Φ«λ«^«τ xepiAncefferunr Per hunc etiam minime licuit no- Jen#, iwïrimt

AJJe ex MS.

ut & :■ «dit. CobumIi

* ReS. MS.

3 R«f. MS. »/*··

ti.

nfi
AMPLISSIMA COLLECTIO.
11J4
0av utV twffi , rμ nJ >a0w τϊ ξιφκ$ ntt A bis huic negntio adefle; ne fcilicet fiiborna-

tos ab ipfis criminatores aut ex Ecdefia
non efle; aut fi eflent, ex Ariornanitis efl©
doceremus . Scitis autem , dileâi fratres ,
quod ipfi nos edocetis» nullius cflfe robori»
inimicorum teflimonia. Ceterum a nobis ve­
ra dici atteftatur manus ipfa Uchyne. Atteftantur quoque ipforum faâa» qui nobis ni­
hil iftiutmodi criminum confciis, aflumplere
Philagrium, ut armorum terrore conficerent
ea que vellent. Hrc nt coram Deo teftaxA*·; asprr/Jfinp©', Bauwy «pte^n/»;, Tpo- mur, hnc ur certi de futuro Dei indicio lo­
<m* «pw/fc'rvp·; , Πί ^βς «pw/&np«i, Ιιρ«ζ ’P*· quimur. Noftra quidem voluntas fixit advoa
v&inpti , Eapatrrw «pw^kitipo;, Μβίρχο; xpi<r- accedendi ; fed tainen .fatis efle duximus » fi
fiônpt, * Π·λλ«£Ϊ»ν «pfr/3i*np&;, Γ«Ζ4^* xptr- nonnulli ex nollris iftuc mitterentur cum liβύηρης, ûtoe-xspac srpufiimpni, Δημνίξ·* βρ*τ- B teris noftrorum , qui hic remanferunt ; nt
/Stitfpw, θι^τ©* mptc/Jcnp·;. Δ/aixem, Πιί« ita eorum vicem repneientarent . Ingenuus
presbyter vos valere tn Domino opto, dile·
itiuuç , Avales Iraxevoc , ZtflNrc itxxtv^h , di patres .* Theon presbyter t Ammonius
Πιτκ Ιιύανκ, Πολαχϊχβς iaixniK , Αμμ&νιος ρπ
presbyter, Heraclius presbyter, Boccon preiItuxarw, Mxqp©* lacasve;, Hourra; iwwfr, byrter, Tryphon presbyter, Petrus presbyter,
-Jierax presbyter, Serapion presbyter, MarAxsMfi; Imcmm , Μίπατί; Ι/αχο.νί , ΑηΝώί Hi
Itexw*;, Espanru; Ixatxev©',
|/«. eus presbyter , Pollarion presbyter, Caius
presbyter , Diofcorus presbyter , Demetrius
xvit Awua; iutx»fi9 I’pxj^p©; ittiwne.
presbyter, Thy rfus presbyter. Diaconi , Piftus diaconus, Apollo diaconus, Serras dia­
conus, Piftus diaconus,' Polynicus diaconus,
Ammonius diaconus, Mauras diaconus,Hepheftus diaconus, Apollo diaconus , Meto­
pas diaconus,'Apollo diaconus, .Serapas diaC conus, Mcliphtbongus diaconus, Lucius dia­
conus, Grcgoras diaconus.

'
· · «tiw
- . thîtw
-— fie
'aracvAets, * βϊλ·ντβ< rvrxAee
,
<»< θ»ϊ μαρτυρϊμφυ, it£m «Kfûenc ιζ»»«μ$ύην
χρ/σν τηψχ ©w λί>©ρφχ , θι'λβνη; μ& ÀOw*
«όπ$ asp·; ύμίς , a^ca&o'n; it nîc iff
>
’» rd γράμματα
ffi μΊ χαφβχτνχρφν** τκ~
ρηχτΐτα «xvxÀqweTi. \yftpm *ftv(3wiff ι^ύ-

EADEM

S Y N O D V S

T Y R I A,

Ex libello Synodico.
ΘΕΝ <ua>A«y w
xaxap^ïtn, >& T TNDE impii hi deteriora moliuntur, ft
tw
τϊ ^rtfiSi 0*ηλΰ* *«τηι« ,
imperatoris animum accendunt con«Ok.Csyxw A%M^r/ev · ^oMlrxiSc ώΤό- "■· ftrenuum tllura Athanafium .· ft ut fyxent w ^«^XwA^eww ™*Λχ* or it^ nodijx
Tyn> Miceter> mandatum impepv xpt^Uuet_xapnexAeiÇaei ifspn^eu&tu.EtartEufebiusautem Nicomedienfis, blanfltti it 9 Ntxeuxtaotc , rat; xfeÿœÀaj'WC βχ- Dj;, fermonibus imperatore decento , & fub
χολήταί w aumpdnpK , aw ce tuÇh $ιβκ φ pratextu vifendaram a beata Helena adgloC
Dei·-...·
noftri Hieroνβφβ τί; μχχχρίχ; EÀcïn; «pw Ιοξ» ΙχτϊΧρτ- rittn Juv
’
Λ hxisti veri. —
ri τϊ sShn^rai θίί ήμαν βί’χ·Ι·μι^«σΆ ιχχλη· folymis extraftaram ecdefiarum (que multa
r«5v ce IrpwuXï/u , ( m**€t*nJv o>AJr 9ι«μχ~ fpeftatu habebant digni fljma, quarumque ma­
gnitudines Gneci hiftoriis tradiderunt ) vehi­
νυν, ον τη μφΐδιι sNduiwv reîîr; tretwttç τα- culo afcenfo, & numero plurimorum epifiopxititMuiv ) ηχήμβτι ittfixs y
«e/θμΐν χλ«- pofum, primarionunque fenatorii ordinis ad
c«e «VMitorMr, κ, α-^χλ>ιτζ»*ίν Ae>«lwv tmeo- le attraâo, Tyrum tenuit, A thansfio eje&ot,
, ,τίώΤίρον
_____ r_______
xer&iet/Jc*,
,__ ,______
Αθβν«ΤΓ^»ρ«>^
_. ,r
___
nemi & depolitionem molitus : fynodumque
μ«τΛ·ώνβ«τίώ ιχ^βλάι χ1χχθ«/>ί<ην· <£<nuWor calumniis refertam contra divinum fymbo~
.
<
___
»
Ium
coegit: fcor·
icorηαβφβητπα; ©M^urov , x«n> τϊ
β·ρμ3«λ», lum & beatum Athanafium ibi coeeit:
tum fiftens , a quo innocens accufarttur .
W Aderat ΤΪ μώαρκ > <*
WWBB
niwWMU
,
,
Cum autem Athxmafius fubornarionem hanc,
9iiplivnxpx^inrx^oç τύχ9*»φχχτίΐγ9ρ9ν. Α0«- pCT Timotheum presbyt
' teram manifeftiflhne
>surin ii tüù rvrn&liù iti Ύιμ^9ί^ *pfr$urif*
E ____
redarguiflèt
ad -------exciboi>oem manus Arlenii
. .
R—.. , —
■»ντ»ί * -im τΐιύ
xa^oXrxtk ίαλφίχ*.-.
■— rxxsrhô
- — τϊ;
- Melettanorum diaconi funt converti . Sed
Apcrwô ri Μίλιτιχνΐ» ffaxnvn W xAÎuiiÇ licet hac etiam in re calumniatores ipfo*
Cr txtu s-bxvtûtruç βώτ», «atparwW i μβοιάι/Λς efle beatus Athanafins oftenderit , utraque
Arfenii manu demonftrata; non tamen pu­
ASewtiw, Ια
iiM
Aprwn tw wra- dorem
eis incufltt , ut a rabiofo ρπνροωο
Sei^ttK · *x t lizrfirqac» cu/rrç λβ^οίνταζ τϊ Atxuw- defifterent : fed ab ipfis anathemate nota*
Ihî φρβνημ«τ»ί ‘ «λλ* iV «ώφ βΜ&ιμΛτϊζιηι, tus , ft tamquam maleficus eft ejeftna; Α­
£*ίί χ«ϊρ7* ix&fafnu' Apwsç ii
Effiat τια» vero ft Euaoius ia communionem
funt recepti. Athanafius autem ifta adutrfus
ά Xttwtlto r< iiyw-nu. Αθ«Μ*ι·*
a«r auri ^twiiepti , fo^w ώ> Kurcavr/iw ft defignari animadvertens , fuga arrepta ,
Conftantinopolim ad Chrifti-amantem impe­
τγ·Λμ sspss sw φίλο^τβν βχηλίχ xatiwner
ratorem ft it cotiien : ft fycophamiaa ipfo.
to r« <μ*φ*τι« viïfS «φχι^φι©*.
rum exponit.
Dddd
CON
Cnxeii. Gtxtral. Tom. II.__________ __

Ο

'i

.

CONCILIORUM OMNIUM

iij5

n$fl

CONCILIUM HIEROSOLYMITANUM’
À EUSEBIANORUM
r

In caufa Arii reftituendi, d anno cccxxxv. celebratum.

« Concilium. ) Eufebiani perfuafemnt Con-A aliquis haud dubie catholicus, illam fidei pro«ptic^x u- ftantino Arium de fide orthodoxa refte dc ca- fefuonem, qua verbum coufubfiantiala ad Aria*
·'*·*““ tholice fentire. Cum'igitur epifeopi iidem qui nam herefim reftaurandam fraudulenter omifTyri fuerant ad dedicandam ecclefiam ab im­ fum dc fuppreffum erat, tamquam Nice»·: fi­
peratore recens credam con veni flent, vexatum dei contrariam dc inimicam rejeciffet, deque vi
ad fe Arium cum fua quam obtulerat fidei con- illata‘cunftas catholicorum ecdefias monuiflet.
feflione ambigua , dc in fpecie catholica, ad Cur Eufebius lib. 4. virse Conftantini cap. 47.
epifeopo? Hierofolymis congregatos remittit ; hoc conciliabulum iuorutn afleclarum tantopere
mandans· ut illi confeflionem oblatam exami­ oftentarit, illudque Nicaeno concilio fere ex®nent , dc fi Arius reâe fentiret ae crederet, quarit , nemo prudens non intelligit ideo faprobarent, eumque non tantum reciperent,fed dum, ut Arii confeflio hic probata , Arianoetiam Alexandrinam ecclefiam dc urbem, a cu­ rum reftitutio hic decreta majorem fidem fibi
jus aditu juflu Nicaeni concilii abftinere debe­ vendicaret. Vide Baronium anno 335.num.42.
bat, ipfi reflituerent. Peraâa igitur templi de­ 46. 54. dcc.
e In caufa Arii refiituendi. ) Alexandrinae ec- Cwfe, eoaddicatione, coetuque dimiflb , convenientes Arium, ejufdem fidem probant, recipiunt , dc" defis dc urbi nimirum. Qpi enim in concilio UeUh·
Alexandriam reftituunt. Quo eventu, infra di- Niceno palinodiam rccantaverat , hac condi­
“
cemus in notis ad vitam Marci dc concilii Con- tione receptus fuerat, ut Alexandriam redire
ftantinopolirani. Haec ex Athanafio apol. 2. dc non poflet, ut conflat ex Hieronymo adverfus
de fynod. dc ex epiftola fynodali hujus cooci- Luciterianos. Eufebiani eumdem quidem per
liabuli huc translata. Ex Socrate lib. i.cap.0, literas imperatorias revocare conati funt, fed
Athanafio obnitente, adeoque has omnes tur­
Sozom. lib. 2. cap. 26.
b Eufebianorum. ) Quamquam magni nomi- bas ac molitiones in fe concitante, fnsftratini­
“.m- nis orthodoxi epifeopi ad dedicationem bafili- hil haftenus obtinuerunt, ut patet ex Athana­
a io<M. cx convocati fuerint. eique Alexander anti Ites fio de fynodts, de ex iis quae infra in notis ad
Theflalonicenfis, dt Milies Perfidis epifcopus, concilium Conflantinopolitanum fub Marco ,
dc in perfecutione ibidem adverfus Chriftianos ubi dicemus, non ftatim quam ab Euftbianis
excitata martyr, prxfto adfuerint ; tamen ille Arius Hierofolymis receptus fuit, de ejufdem
.
reftitutione adum clïe , fed tnm demum id
conventus, quo Arii confcflio approbata». ipfijhque reftitutio confirmata eft,Eufebian
ifebianorum fuifle tentatum, cum Eufebiani Conftantinopopotiits conciliabulum quam legitima fynodus'■*lim profcâi, nova calumnia excogitata, novifzflimari debet. Hanc enim rem feorfim ab or­ que teftibus adduâis, Athanafius non auditus»
thodoxis ipfi foli , vel faltem poft catholico­ imperatoris fententia relegatus. fuit. De caufa
rum diiceilum egerunt. Hoc eft quod Athana­ Marcelli epifeopi Ancyrani in Galatia, dc Aftefius apol. 2. Nec verentor in diftir fuis affirma­ rii Cappadocis, quam Socrates lib. i. cap. 24.
re refle fentire, ync' untverfum orbit concilium hoc conventu traâatam, dc in concilio Conanatbemate damnavit : neque timuerunt tam pra- ftantinopolitano repetitam fuifle feribit, ibidem
tiaram fynodum, nempe Nicmam, quantum m agemus.
d Anno 335. ) Eufebius predido loco ait ;
ipfis efi,,ιη angulis demoliri, bomtnei quidvitte­
mere dicentes <7 fictenter. Dubium'igitur non Niconus trinmpbi nomine vicqfimo imperii anne m.
eft quin, perafta templi dedicatione, ccetuque confiitutus in urbe Ntcaa »i*.u idefi, praclaram
dimiffo, ipfi tantum Eufebiani relidi convene­ de bofiibus vifhriam reportabat : bic vero Hierorint, Ariique fidem probarim, ac tum ipfutn, folymitonus tricefimum ejus swperû'f qui eft Chri­
tum alios recipiendos elle ftatuerint. Si enim fti nati 335. VCI 33$. decorabat, dcc.
orthodoxi epiteopi fimul ea de caufa coiviflenr,

•EPISTOLA

CONSTANTINI

honorifice Arium ad fe accerfentis.
Vitior Confianti nus Maximus Augufius.

D

» Nnornk Kwr-οοιτινος,

μίγκος, πβαττκ.
•

’

AMDUDUM tu» gravitati fignificatum
t I Αλα/ fjfyt iΙηλώ-^η r» r/pponyr/ tn , ΐηκ «y
eft, ut ad meum Comitatum venires, quo
poffts noftro aipedu frui .· unde vix fatis mi­ JL JL ris ri iμύι rpatim^oit ciqxxoto , ?ν· ί ημι« ατβλ«£σ·αζ JunjOwif. &ωμοίζο/φ Se
rari poftumus , cur hoc abs te non extem- τίρας

J

i LH hae ΐ)·ιιΰάοΤ^ΐΐό7οΓχηιιΐ»Μ vide prefer»* Euicblum lib. 4- de vita Conftaarini câpTTj· Socratom lib. 1.

cap. jj. &c. Sotonienum lib. ». cap. »«. it Theodorctum lib. i. cap. jr.
» Citatur in Epillola iubCequcnte Concilii Hieroloh-m. Huiu« verfio, (kut iequentii libelli , ac epiftola fynodalii recogniu , qualis traditur ab Harduino.
3 E* Socrate lib. ·. cap. zj.

Χ-νζί·;

«Ur·/··*·'
Μ·

AMPLISSIMA COLLECTIO.

HJ7

itjt

rpalpd, /jui ναραχρίμα tin xvrMu<int. ItswpAplo faôum fuerit. Jam igitur publico curru
nui itifiii
lyuclt , w$ ri fipunpsr confcenfc, Comitatum noftnim adire propeffMtnWw «portas tasQ^xrt . ίη;» τϋς « » ut «wftram benignitatem Λ ftudium
«.'..X ZcAmoch
«λ-»
er8» te expertus, in patriam redire queas .
>eS* T*·
> V
i ™ »eu» i® ««fervet, canflime. Data ante diem
»«W« «uas^Rf
· Θμ$«
quintum Kalendas Decembris.
nt
. iïth ηι «pe «Gei· χ«λ«»ϊΛ 3i-

upfiijant,
LIBELLUS

FIDEI

AB ARIO ET EUZOJO

Oblatus Imperatori Conftantino.
* TpS Χλ«0τΓ«ΤΜ qy} ^Ηφίλητατ» îwrënj
ÙubfaT'Ùi
μτο
Apsiac
’
ΐμύν
fictrttâ Κμ
*γ«»Χτ«Λ?,
φ , kpn*

B &<ίιζαβ$’*· fanRijJimt^it Dammo aaHro /arpwhri Cri^.tfe, Λίο $

P,7.:a.

4

Zxttw.

OS quidem , ficut lingularis tua erga
Αθά appert τβξο à
Λγι/3«<,
Deum pktas , Domine Imperator, in
if'rrsnx âstmAft/ , ûrn3t/uu$« τά,ύ ùa^V
mandatis dedit, fidem noftram Icriptis prodi­
»/m, ^«S^psfotic s/utsAs^Spgu ateJOn, inaai- mus, & de Deo cum ipfi, tum ceteri qui no*
bilcura funt, ita credere confitemur,ut fequitur:
rdCao x,'euni, «j t’«wî i^uur, ak νναητκχθαι.
Credimus in unum Deum Patrem omni­
Π/rXaptCa sic Zwt θι·*, τατφα aamxpdwpa ,
potentem , & in Dominum Jefum Chriqpi ti atle/ar Iqnv Xeire’v vb wn «un»Û rb όζ ftum Filium ejus, ex ipfo ante omnia fecu­
αντί mps rerriw $5 eMtae
©ids λβ- la facium Deum Verbum, per quem omnia
7» « ί< 2 «·
*θ9^η » η»»· ώ* wiî ΰρ«- fada funt, tum que in coelis , tam que in
FWC , < tu tit ί yÏF. w wrASarnt ^σαρχ·»- terris: qui dHcendit, fle incarnatus eft , &
" ell
‘ « *■ refurrexit,
'
, fle
" aicendit
'
Οθ<τβ, ιζ»«θ·Ηβ, tùrfmrwmt, tÇÔASwnt HCCP,frus
adI cerïos,’ &
dt ile
iterum
venturus
eft 'judicare
vivus dt
ris
τήλ»
x&u ÇJrm ■$ 1<M
™ra. VTn
-turuS eft
ud,care v,v<
mortuos . Et in Spiritum fandum : ÔC in
mpûç·
w
TFRÎjUn,
rapace «Nt- camis rcfurredipnem : dt in vitam venturi
roev, Xjfk ζνΐω n
«ιώφ*, qjq & fiecuii * ft in regnum cariorum dt in u*
pfat
ικχλ^τΐιο rùOrv, rlui are xt- nam catholicam ecclefiam Dei, quae ab tnia
paOW ttnt irtfiw. Msiriur î« rlui litof Tetftt- orbis terrarum ora ad alteram ufque por­
λή
i» ni» eytvr dCa^><X/(w , Af'^smc rigitur.
Hanc fidem a facrofandlis rvsugeliis acce­
n xaeia ιΛ «atrrï ^w9imûs .
μχpimus, ipfo Domino fuis difcipuhs dicante:
'^wrdLrstTf irinm πΗθνη, βαττίζηττκ au/rstk 4ç
£«a/es, Jtcrtt ensar/ S?""* · Mfrieaats/ mu ar«M
top» n mrÇsf» ’è’’* w· > ’Ç™ «yr» tt/umt- in nemine Patrù & ritii & Sptritut faaÎti.
T»s‘ '*s wâs-α έαθβλτχη ixaAxr/a, xj eu γραφνί
...
Si vero ifta'non credimus, ficut univerfecaitSâmtam , eTi
< ’ xam »«vnt rrt*dta/j$u
“ ‘ . xtmk tholica ecclefia flt feripturx docent , quibus
_ -, >Ç Cr tf
...i- χρί- Vluidem omnino fidem adhibemus; judex wotytJr rnV · Orac, _
< ru·,
....
fitter θ«Φ<λί-Ώ^'
$M»Ai-D«« O" fa ··» pneléntia, & in futuro ju«
h.____________________
iti
τΐώθηττfitter
__ i,.Z
e ·_*. («xAÎtevcrixik ημα; imtç
· Quapropter tuam pietatem obfecrrr«n
ββηλκϊ,
xi~ dicio
r«n
.«XiW-a* immc arm
mus,
m ,oooiam riri
f .J.
. .
7*
ecdefiaftici fumus, & fehfum tum eedet’nbtu dp1*» W ·Π5 tiplwnii tnt'
9f»rffiàç* fi«, tum faci arum litererum tenemus , nos
£nfisie£9 τρ
™ iuXnrtot InAaJij, per pacificam & rcligiofam pietatem tuam,
«(«ρίρηρφίτ $ farivuKTur xî «rtpereXo^rtSy* ira contravcrfiis omnibus fle inanibus argutiis
£ àa»«C W a’ r’wAiwra sô>w»ZewK, μη*
«Matis, main noftr», Ecelefur fcilicet, advi­
L i*
Zwfc , ùrif w
n jungas.' uti fit nos & Ecclefia tranquille tam degentes, inter nos mutuo pro pacato
BotiAmw , qp) aarw n
<r* a«rw xérrrç & pio segni tui flatu, & pro univerfa ftirpe
Ttflfoàjuu^a.
tua, omnes communiter confectaspreueape·**
agamus.

N

Κ

Ctetil. GtntraL Tm.

IL_______________ L

χ Bk Socrsts Mb. r. csp. *·. k ***** ΠΚ t. «ap. ·&

.

■miii

(

mu

a

BPI-

iij9

C O N C IL J O R U M
EPISTOLA

OMNIUM

S YN OD ALIS

DE

I tdo

REBUS

In Synodo geftij.
S»nlt» Synod*t Hierofalymn per JDei gretioïKA ’ H «γίχ ruâaJO* » C* Ι^·β·»λόμ«5 Θ»·
™*grega!t » ecciefi* Dei qmt eft Alexendri*
τη txxKwtx τί ©fi τί» cà» Αλί& per totam Æ&yptnm , Tbe bai dem -, Liffa.vSptlxy *
τ»Γς χατά ταταν -rlu> Αίγυβην
ijam , Pentapohm , rebutafane per orχ,&ηβχίίχ nyj AtftôLui H9i Πηηϊταλσ, % τ»7ς
beiu epifeopu, & duconu , in Domino fa·
x«ni τΐιύ 1 otxnpfyfixLw ιηιτχόηοις ν^ ηνρίτβυIntern.
χνροις , xi Sfaxivoiç, c> χυ^ω yxiptit · '

do Hkmm^
iy«iu«i,Ti·
Pbr*‘',c*
d« »«.c«n-

'^JOBIS omnibus ex diverfa provinciis
Ατι uSf ήμ7ν τ»7ς tin τ» αυπ» <ηαΐΕλθ7<Γ/;'
-L xi in unum congrega [is ad panegyrin ceύξ «xatp^tjv ί^φόρων , Ί»ρ·ς τη μιγοίλη
lebrandain pro dedicatione Martyrii Salvato- I lantj/tpH, ίω t’,T/ τη cfatfptfaei τί aurr.pfa μαρrts, quod religiofilfimus Imperator Conftantinus Deo omnium régi & Chrifto ejus rufjn , trxwn τη ^ηφίλκάτ» βχνΰύας Kowotv«•,7". «tdificavit ; majorem nobis animorum laeti- TtVH, Tp5 xot/nav 0ατ/λί7 Θιώ »cj t»J XttTjA οώ τού'
cip.’)i4t. tum, Cbrifti gratia, litter* ejufdem
reli- 4
,
t
9υμη~
Sutom. i,b. gioiifliml
giofifliml Imperat''*··
Imperatoris* nr»1«i»r..H»
prxbuerunt ·; »·,·κ·«<'
quibus B J(av »j τί X^ci yfajs irxpt%C* » ià MwCJP
a Theodore ■ nos·
ad
ea
qua:
oportuit
infttgans
,
omuem
nos.
r> nn» nnnrtmr mAio.rx ''rnl,<*'rl
π j θ<βφ/λίΓ«Πς β«07λ& Six γρχμμχη*?
tum. iib. i. invidiam ab ecclefia Dei expellit , & omne
otx&w, τπθ’ orrp ϊχρύϋ τχρορμήιτχς · irx'yni Uf'v
A,p· ’*■
odium procul abigit, per qux Chrifti mem­
bra jam pridem diffidebant ; auâorque fuit , cfypio-χς τί; f’χχληβτχς τί Θιί ’ φθονχ/,
ut fitnpiici & placido animo reciperemus A- <τ«ν μχχρχν artAattrxi (iarxatvtxv , St »ς τΰ ηυ
rium cum fuis, quos aliquandiu improba in­ XtirS μιλη τχλχι χροόηρον Smfa*n‘ ήιτλ«»μ$ίη
videntia extra ecclefiam detinuit : & viris Si χ} fépvpxix
δίξα«&» τούς Xffci Apcto /,
iftis de reâirudine fidei in literis fui tcfti- £ς «péi τη»α ν^μρόν ο μπόχχλ«ί Φ·?»Μ r ξ» *fyimonium pnebet : quam cum antea lama au­ <3χι της
tfyxrxn, (μχρτύροι Si τ»7ς
diverat, ipfe religiofiflimus Imperator eamαίϊϊρχση β $ίθφΐλί?χτος βχατΚΑς Six τηςήτκοdem ex viva eorum voce cognovit, cognitamque approbavit ; eamque rem nobis ma- ληί, π/ςτως èpSoSofyxv , If, ·β»/5 cut^S πυθο, αύήςτι Si ίχυη ττχρχ ζοίατα φο»ηί αόnifeitam reddidit: & lireris luis lanam eo­
αχάτβί αηΙ/ξ«η, ρμϊνη φχνίραν wnrirxrum fidei formulam fubjunxerit ; quam om­
nes agnovimus fanam & ecclefiafticam elle .C η, ΐ,ιτοτΐίξχς ηΤς ί'αυτά γρχμμχτη ΐγγρχφον τιρ
Quapropter jure admonuit, ut viri itii fulcixvSoùv cp$oS»fy'xv , ίι£ ΐττίγΐΗύ^ οι rame,
perentur , & coadunarentur cum ecclefia tiyti π htroN η, ίΚΛλητιχτιχΙυ) . ιζ hxotuç ταρι·
Dei , ut vos ex epiftolx ejus exemplari cognofcctis , quam nos ad pietatem veftram χχλει τ»ί àfèpxç umSi^pxt χ} ονθίνχζ τί Û(.ρ,Λο!, e« miiimus . Credimufque vobis ipfis , ’yeluti χλητίχ τίΘί». efa-irfp ην ιζ wtÙ ’ tx της ι<τοτύpropria membra veftri corporis recuperanti- hyk câtraeSr ? χύτης t r/roAiç , r.ç wcî τίώ ΰμιτίi.l Svr bus, magnum ex ea re gaudium Ixtitiamque petr dt’.A«i5«xv StfXfμ\faiμι^x , wtrX·^ on * iÇ
ipe oboriniram ; dum ipfi vifcera veftra, fratres ôuir otiinfc &ΐς «r rd oixêtx μιλητϋ ΰμίήρηοτάμχ'· fcilicet & patres agnofeitis & recipitis, non ■ης χχολχμβχνιασι, μτγίΚη
Χφρ·Λ<ώι
fohim presbyteris Atianis, fed univerfo po­
ç^uixtî mt, niixvï^ii σΊτλχγχνχ xj τίς
βΐίίλpulo cum omni multitudine vobis reftituto ,
τχττρχς yyvpifwi η < χχολχμβκ'ηττΝ.
qux ob cautam iftorum vitorum longo jam- φός ττ
«pw/i/τφων
vtà Apnov xwoSodiv
pridem tempore a vobis diffidebat . Et vos η μόνον
£ κχνης τίλχ» χ^τίς χλ^ιίφ*
lane decet, cognitis qux hic aftafunt,quod­ Tuv ύμ7ν,
que viri ifti nobifcutn communicaverunt, & D«»«<TJK , r
rfÿ ρίρημαρονν xvSfxSv μβχρ4
a tanta facra fynodo recepti finit, quam prom- γρόνιύ ηαρ ύμιν Siwnxfe . ιζ «eoiiroe ye χλν)9&
ptitfimc eos, ut membra ccclefix coeant, & ÿvôvrv; νμαί ni, xjtàç txervwway ·*
in pace fint , libenter ampledi ; prxiertim
n Can της ιχηωηκ «O'***
cum edita ab illis fides indubitatam & apud xvSpK,
omnes approbatam apoftolic.tm traditionem c-tujoSv, βρνθομοπίτκ «W aafavi x<nrx<rxd^xi rluï
egpôi n oi’x^x μίλν> βηνχφ^χν rt yjq w’privfiu. Sn
& do&rinam complc&atur.

Π

μχΛι^χ fa τής ί’χη^σης û* χυ?^ τίΐννς , χνχμφή^ςον <τ<ύζί-ι rhô itxpx π7ς πχσιν ipnKvyni^t

«WoÀtxÎw trxpxSoa-iv rt. ιζ StSxrxoihto.

SY, Ex Athanafio I» Apolog. ». sootr. Ariane, & io UK de fynodi» Arlmiai, St S.l.u.l*.
— Ret.
.. .........................................................
jU «■<'«.
3 Ex
MS.
Icfc« «>·<«·’*· · Htrj.*.
j la MS. K«g * >n «ait AtUnafii BaCkcnti, i

f

< In MS. Refr

mL

·„Λί

» In Μδ. Rn-

ηύτ^

rfa

rf. βί·,
Κ..Γ,

χ.«Ρ.ιΜ.«.

«<·.

Χ»ζ·μ

«r·. ι4. ·>'
e.sJM*.

uda

AMPLISSIMA COLLECTIO.
SYNODUS

Ο

ne»

MAREOTICA

Ex libello Synodic©.
I Is «ei rw
, tvt rUu
ijî A
O
Nx^e^,,n^.
LpmAtywr yepïmç ,

ni tyww w

/"\UI vero eum EufeKh, erant , ad infpiV^cienda Hierofolyma , & ad Encen.a

«ww «.MWX.W·», μ™ nUfUUK w- rin, una
iuu cum focietatc
focicr.ru idem fcntiente,
fcntienre, con
co.­
tutni n θπφρννκ Λθ®*β<πβ C* τγ Μ«- tra pjuto Athanafium in Mareotidem emitpwrj» έξήπμψβν* p riyt sx τίς
λί- tuat: qus a vicina palude,
' * Maria
*' ' diâa,n<yμνκ > ΧΛλβμόικ Map’ats , qpfouttBt vv imbu* jnen habet. Eft taim hic rraâus.* Aegyptus,
μν>· Err yatp «oXwSvç Sruç ·. At’yurrvç , θη- Thebais fiiperior & inferior , Mareotis ,
β»ϊς à «
aatru, Μβφκίτικ9 Αΰγχτις, Μ«ρ- AugaGs , Marmarica, Libya, Pentapolis, Afri­
ca , Barbaria, Boeotia, Gadora « Oceanus-Theoμαβυιη, Atfifa, rifvntarvXtc , Α<ρ·«ή, Bepfle- gnius igitur in Mareotide, una cum con­
ρ'α, ΒκντΖ«} Γβΐ«ρ«, Quatre» · Otéyw·* w- venticulo illo impio confident, lichyrionem
Αιυ cv TpJ Μηρηνηιμπη τβ riuxle» τ’’> ««/?««« a (emetipfo e ledum Mareotidis epiicopum , *
acculatorem divini Athanafii, In illa tviodo
, lyuçjwvx w
M«pcw'ra ttrie-xervy, xerr^opoy τβ ^ca^epe Αθ«*«-® ron^ltu‘tr .· contra abiêntem obiefta crimina,
σ/β, èr τί ταρ avnii ruvvlu <eyo«rik«w, χβτ’ tamquam
t^n,axi*in certa recipiens,
αΐ/’τβ μη νβρύνης irxpptynt T» tγκλΐμχτκ βίβ&ίχ.

V 1 T Λ
EP.IS.TÔLÆ ET DECRETA
MARCI

P A P Æ.

Ex libro Pontificali Damafi Papa .
* KÆ ARCUS natione Romanus , ex patre Ccit ordinationes duas in urbe Roma, per men1V1 Prilco , b fedit annos duos, menies (cm Decembrem, presbyteros vigintiqqinque ,
odo, dies (a) viginti unum. Fuit autem tem­ diaconos fiut, epifeopos per diverts loca viginti
poribus Conftantini Augnfti, & Nepotiani ac feptem. Qui etiam fepuhus eft in cameterio
* ficaadi. ' Secundi * confulum , c ex die Kaiendaruin Balbinat, via Ardeatina, quod ipfi: conftiruens
,caida*,*dvi februariarum , d ulque in diem Kalendarum fecit, * pridie Nonas Oâobris. Et ceflavit epi-* sred
fcopatus dies viginti.
N····iteruat, coa- Oâobris. t Hic conftituit, ut epifcopus Oftien'
. ·)
fis , qui confecrat epifeopum urnis, (à) tunc/
N
o
TJE
S
e
VIMINI
BlNII,
* iat' pallio uteretur , & ab eodem epifeopo urbis
Romae confecraretur - Et conftitulum de om­
< **·<»(.,) Anno Chrifti J.JS. qui «ft Conftantini Qyo mpi,
ni (r) ecclefiaftico ordine fecit. Hic fecit duas 1triMfiiuu»
t .«mi.··,!,■ iw
<hu·· _, «Μ
A IntMMnnum
Jaclm dlavuai
tc*
prinHi»
poft
latcnvgnum nnln
qnlnJcclin
dierum ., MirtUf
M,
bafilicas, unam via Ardeatina, ubi requiefeit ; |n locum Silveftri pontifici, pl« f»nO«qU« dtfiioûl , M«r- 4.iim «««p·»
cu,
nuioM
Romiou,
labregatet
fuir.
Hu|u,
poatlficaria?
& aliam in urbe Roma /juxta Palatinas . Ex
tu iucnti buftbixnorum motu cpncufl· eft «cckfia · Athujus fuggeftione obtulit Conftantinus Auguftus nanaiiH.
quau ualnirn»
luin.rn» fuillbc
luiiwi T·
»■ Impediturum,
impwuurum, w
<]«ι,
M·* ta
h.n.liu, qu.fi
M qaM
r.m-tc
bafilicas, quam * conftituit via Ardeatina ,fun- FtuawatI Alexandria Conftaatleopolin, devchcrttvr , w ,
,
(J,t
dum rOfarum, cum omni agro campeftn.pnE- rv» caiumau «xagitttu», sc.d· wm crimiM ι·Γ« m»to­ Maxim···
par filio. \c tubernacee Eotibia μ · faâioql, tertantem foi idos quadraginta. In bafilica in ur- 'rt»ii.
-------------"
------------------------------------...
flc· conviAu», ab Imparatere la.edlta caufa ma(<ra om­
be Roma obtulit haee : .patenam argenteam , nium catholicorum lohu aç merer· ia GalHam relagapenfantem libras triginta, amas argenteas, duas, tur .· qupM Maiimiana apSfcopu», nen ut protufum val
penfantes (d) finpulas libras viginti .· fcyphum •xulam, lad ut confafloram* d« impia tata triumphantem
Treveri, excepit, «amqu, ut «grvglum fidat athletam ma­
argenteum unum, penfantem libras decem : ca­ gno
in honora habuit, liait·, quod aiunt, ipAim In pu­
lices minjfteriales argenteos tres , penfantes fin- teo latitantem fymbolum confarlpfift· , i«bulofum «fla
couftac
. Mnft r··•(•tum Atban.fium , Ariani da Arlo'Aria» r«SIguloslibras duas·. (Coronam argenteam pénfan- Alanndrinu
• nfnlit in.
urbi rcftjtuaad· fupplkautat, «ju* raft itu- taitar AlecluF· d.f.iU tem libras decem : ) Fundum
Antonianum tionam impatrarunr qifidam i varum H·· quantum»!» II- aaadrian a»
via (o) Clodia, preftantem folidos triginta < tail» Eufabianorum & imperatorU communitu» fulflac , bt.
'Vacct··,· Fundum * Baccanas via Appia, pracftantemfo­ ab Alexandria!» civibus, au quM a cathoHca fida alia- ..
nu» «flT.t, urbi» ipGur> aditu prohibit ut CohftSatlnopo* t rimifiM. lidos quadraginta & * tretniffes duos. Fundum
lim radilr ■■ Ibique In conventu aaallgaamlum » occa fione
* Morrea via Ardeatina , pratftantem folidos Marcelli Ancyrani', ut infira dkumu», eoegragat· , lafa
* Orrea.
* iriMid·^
quinquagiataquinque & * tremiftem. v Hic fe- imparatori fiftcn», da fide interrogatu·, verbo * feriI’
P«·
(i)lmXX.
(*) »· tw. /v»/tuic.
p)
CUadi·.'

(c)

L-c.

Ecblcfi· ordlMvit .

(') /· kt.

fiafalMi

ii<>

CONCILIORUM

to fi Jem catholica··· per fummam finiulationem Juratu»
profitetur . Alexander Confiamiitopolitanua epifeopu»
'dum eum comva mandatam imparateri» in eeclefia com­
munionem tednare nollet, violeaterque inferendus» roetuerct , ipfe una sum plebe jejunii it orationum ftud.a
infiften» a Chrifto impleta:!» Atiana «indice impetra­
vit, quod‘dum Arius magno fallu Eulebianorum ad ectlefiam deducebatur , exoncraadi alvum nècefftatead
lucum fervetiorem declinare-compelfu» · ena tum e«vementi» vii.eta divino miraculo elfonJen» , mifere Intel ie­
rit. Ad hunc modum Atiana harefi divinitus condem­
nata, pluiim. et iis, qui ante decepti erant, converti
funt · ineen» timor 8t cranimatio Eufebiana factioni
incufla eft, fama rei per umveilurn fete orbem tfivagata. Imperator tanto prodifio commotu» i Atiano» 3t
Eufabtano» quo» baâenui Ntcsna hde> acet 1 imo» dcfcnfore», & dift'pHna eccleCafiic· lidcl.ifimoa cuftode·,
tpfotum d. li*. traudibu», a, fimiJata pietate male perluafu» ra.fttmavn . pl»ne dete'la'J» eft ■ St AthanaGum,
Coa tn mutui
Arhaeauam quem calumniis Arianotum . .r.umventuna :cme>c ·η ectlium 'elrcaverac, >p<c> r‘fu: conftirecrat, abe»il>orevo.atTer . ή η n morte pteveurus luiiTet. HncexAthat.auo . Ruhnn , Secute & Soiomeao , Batoniu» an.10
}J4- num. ». J. e & multi» fequent tbui.

C MNIU M

11^4

EP1STOLA SANCTI ATHANASII ·ton·
"· M
"'Aercet
ET ÆGYPTIOR.UM EPISCOPORUM
Bell. aliiiqM

ad Μ a » c ο μ

Papam

De numero canonum Nicaenorum pro exempla*
nbus Nicxni concilii, quia Ariani eorum
exemplaria incenderant.
Domino fanflo & apojlolici culmini f Venerando
ftnft* Romana & apotiofrra· ledn atque univerJaiit euiejia papa, Arbanafiui & univerfi
fjpiiornm epifcopi.

rHo (uipreix
4t (tfppotitx

nibutoppraf·

D vos pervenifle non dubitamus , quanta
& qualia ab haereticis, dc maxime ab Arianis quoudic patimur: quoniam intantum ab
eis pertequimur, ut etiam vivere jam nos rxdeat . Nam inflanti tempore fubito & infperate in uos irruentes , nofque juxta praeceptum
domini qui ait : Si vos perfecuti fuerint in una M*"i '*·
L'b'i poni
civitate, jugite in aliam, fugiendo propter cla­
dem populi eos declinantes, nos comprefi^ndere non valuerunt, fed omnia depopulati funt .
Intantum enim noflra b vallaverunt, ut necli-b contigerant
bros, nec veftimenta ecclefiaftica , aliaque or- ·*» f«b L'·
in. Cht fi its S beftei Romanus pontifex C namema, nec reliqua uteniilta nobis dimittemini· nJ . mi.i!, & in le uQue ad iiiumiu
rent. Libros vero noftros ufque ad minimum
Mars, <».T»v t epiCopatuv d ebua qu.mle·
incendentes, nec juta unum relinquentes, pro­
rsa in s r a S ixellri » quoir-’ido elufdctn'z »rpter veritatis fidem , etiam Nicaenam fynodum,
. Initium d Kilendi. f ebruaria, d ifcrtur ’
• difn KalftJa’U··, oA e n.) Se^lnüW’e·
qua modo clerus & populus imbuebatur,& ma­
menti»·’ baobris, qua anuiverfae.a e u» natal.» memoria
xime iam imbuti eranr , in contumeliam no­
et antiquiore ufu in e-eleha agitur, diem fiiumobnlle,
ftram & omnium Chriftianorum incenderunt .
probabilius eft. Baroniu.- prajiclo ti-o
r Hic
Ot./t'»·. l.unlueiudo il­
Quapropter precamur, pater beatillime , quia
Itopus Ha. ia, qua Oftienft’ epifeopus Romanum emC-oput» contenon dubitamus apud vos plenaria efle Nicxni
crire folct , hoc tempore anti uior elfe viderur
nam
Dmnvfius p»r» » Maximiano OU.enti -ρ.ίΛρο cm.'.·
concilii exemplaria, ut nobis illa, qur fanda:
cr»tu» funic leglrur S-tnilus Au;ufttnu· >n brc.ic.il.>
recordationis prrdeceflbns Silveftri fuerunt, fub
«□Hat. diCi ?· cap ‘6 a^en» adserlui Donat.lias , hu·
tuta murans llipulatione. Nam quando prxdi,.:a ritu* tamquam vetuft.flimi mennni’. Baron us.
ctx ivnodo cum beatx iwmohit Alexandro ,
j Ua.Hwr:»·.) Pali.uni aUrcr satione 1 a■ G»ndigno Deo pontifice noftro, Ideft, Alcxandripr 't Ίυου·
fte qua u'ebantur lilt , qui -nam aufterm
u. nx magn® civitatis epifeopo, in diaconatus inplei
ini pto‘cffi, eam. & mundo tioimciivtont.
proOterfubnus officio, fub noflrx pridentixteftimo■ x notii ib.den» conf.r.pt.s ‘ l,,c vero luaauur
mo, per beatos viros Vidorem & Vincentium
ut
quodque
Λ ple i
P-’
presbyteros, apoftolicx fedis apocriftarios, mit­
io ob caufa»
ia funt prxdifto pape Silveftro cum adltipula.t . Hoc » ia»
tionc ' fubnexa capitula feptuaginta. Sane prrPn-spu-·
«upe’lltur Phrygium, G rtalTc ideo , qwsd Phryg.-tuni
quid λ sur u^e.ie .ruc bUa contexi Clc-e· . Baron, anno ;j·. n-m.
ientibus nobis o&oginta capitula in memorata '
ti d.dju. e
Phrytrtsm C.vtdlo A Ic a*ndr t.»> , <um v„e» pontihtradam funt fynodo, feilicet quadraginta aGrçm in c. ncil.o Epheiin-i full m-re: > a Cai.ftino pontifice
cis, Gr.rca edita lingua, & quadraginta a La­
Romilio c > latum fuulc, iplunnuc Jlud n concihv Epnv'tm & m la.ri, folentv.» mené Roman, ponnhei»
tinis, limihter Latina edita lingua. Sed vifum fia»
Pollua. .U ufurpafle fctibu.it fl^odorus Balfamon m Nomocanocft 31S. patribus , fando Spiritu repletis , in
m. no pu.,,, rem l'hotm» t>t.
c. 1. Ba.ou- anno 4jo num. »4.
prxdicfo concilio congregatis, & maxime iam
n. . ...l,„ Ouoi alîcr t H.eruuynu-S Rubuus, Joanm cuique lue.
pH.op.,
ceîfot.bu» R»vt .uni et.lefiz arch.epïcop.· , pt>.ilej;lo
di«!to Alexandro, & apoftolicr fedis apocrifia6<M<b<n ω/(, VâlcnLnurr imptrarofif d'urn naHii κοηνΟίΓυπ) iuilie »
r;is, ut decem capitula adunarentur aliis, atque
«.la·,
jpiüfum arch epicoporum conftiTune » arwid Greg. lib.
congruis locis infererentur ; & ad formam lep.
tpi il, j4 nuire » dduitur , qua ufum palli» non i.Hpeu.Jti, fed Rumauo pontifie:> a.ce.nom r-faruut. Edi­ P tuaginta difcipulorum, vel potius tetius orbis
tions uuod Her.nymtt pretext, comme ,1 ium ede 6c
terrx linguarum , feptuaginta tanti & tam ex­
‘
a Icn.tmatkis cuntiOnn» oftendit Baron.u, anno aj».
cellentis concilii fierent capitula, qu® omnem
1,1»;»!« -e.unu ufus pali,. P'ohib.tu. futile videtur
Chriftianorum informarent orbem, & omnes
IX·· pailu
ti ep.ft. J«. Ifb· ». fire^urii Ρ»ΓΛ · Su* •dre'’u· '01n·
fub faccrdotali & Chriftiano nomine degentes
nim Ratennatem iure cvpoflUit , quod tempore lettiuu
una fides & una facerdotalis atque clericalis re­
per plateas & v.a» pall.um geflarer . Baron.us anno 4 5 i*
geret norma, nec quifquam a luo d diffideret d S Leo »|>.
num. 6j. Adde pallii noni.ne oniac operimentum in ra­
bat facri» Itgr..ficatum fuiffe, >■' |,b »■ epigr Ia dedacapite. Nunc ergo quia (ut praediftum eft) ab ·♦·
inimitfls fanthe l)ei ccclcfix, & tnaxime ab A<1 fallu nomum. Vide Baren.um inno i}6. nilV 6‘·
ria^ifva quibus quotidie^expugnamur, conterit Hn r'“ „Λ.ηΛΙΙ,η,<
«e./ew D<aew»Ai·. )
Hic qua tide auflorl» fcrlpt* ûnt » patCt
puwtdenmuXi/& opprijmnu4£, ,prxfata\ leptuaginta Ni­
libtl».
cxni corre+iri capitula, quæ del prxlala fynodo
jam iaiU, jubem
Alexandro.de
creto

Q·'” d

’

S ί·Οιι avvot Ju<!,

t.h, aiti

f! tti anati. )

Alentibus novem -inu, n >'e>n diebus fcjitfe paret tx
Batonio appendice tt-nn to Hoc eft quod Hiemnrmu*
<n .lirent. > dn'e.t.» verb'» ait. nl'uin otlo menltbu. ι»ι>·
t C*p. I Q. ipiidin
C*<
Iwio ipfiui uâorn 1ibii
firde»i t
, fulium Feltciâ^o & Ma­
in O: Ai 3î7- ÎeJeie *œpjotibcatuin Γαϊΐαι Ne_ ______ _____ - -t anno Chr.lli ;}β· aufp..arui ultra b.e-.rturu fetli.ic potu.t ’ Martanu» Scotui,
OriupiiHU·, ./..'que plûtes e» recent .or 1 pus han noil >»m
fen'e.ntiim reâe fcilati. aucloreJO Itbri pttnirh.alia de­
le-ae un:. btt^,.., anno pud.Ju num. 6».

f

A

ii6f
AMPLISSIMA COLLECTIO.
116<ί
creto omnium epifeoporum attuli, qux etiam A aut ferro, aut ignibus agitur, aut quibulcumcoram omnibus recitavi, atque tranfcripfi,funt que fuppliciis, cum periecutiomunfievitiamfupigne combufta; optamot ut a veflrx fedis au- pleant, fle diflamiiteudiaes morum, flecontumadoritate, qux eft mater fit caput omnium ec. αχ inobediemium, fle malignarum tela linguaconfliâationibus
commuais tem­
defiarum, ea ad corredionem & recrearionem nun, quibus
L
Λ "
'
fidelium orthodoxorum percipere per prxfimtes per membra poliantur , & nulla piorum por­
legatos mereamur, quatenus veftra fulti auto­ tio confliâatione fit libera , ita ut nec peri­
mate , veftrifque precibus roborati, tllxfrime- culis, nec otio careant , nec labore. Nam hxc
moratis xmulis fande Det ecclefix, flç noftris & omnia incrementa probabilium ftudiorum,
evadere, nobifque commiflos eruere valeamus. dc ia eis ufque in finem perfeverantia , atque
, cmc- »*· Vere « novimus apoftolatus veftri cor gratia bons voluntatis incrementa , ad Chrifti gra­
ub G™*·i*·fandi Spiritus intentum efle accentum, utom- tiam femper funt referenda ut in omnibus
“*-»“· nibus oppreflu fuccurratis; quanto magis nobis, qux agimus, Deus omni perfefte laudetur tem­
qui licet exigui ordinis, tamen veftri fumus , pore .
De capitulorum namque veritate & numero
vobilque obedientes cum omnibus nobis com- ,
nullis & farnus dt femper efle volumus . IdeoBNiaeni concilii, cui vos interfuiflc_ literis vedecet, fle oportet vos nobis hxc qux rogamus, ft rc fraternitatis fignificaftis, a noftris, quivodt alia qux neceflarta (ruxta fapiemiam, quam bifeura una interfuerunt , diligentioribus requivobis prxftitit altiflimus) efle cognoveritis, abf- fivimus collocutionibus: qui ita, ut veftna teque tarditate prxftare, ut tantx miferix fqua- ftatx funt liters, omnem nobis ordinemexpolores a fidelium mentibus detergantur, & quafi fueruut, & veftram epiflolam per omnia veram
b «du· <«»<r vulnus corpori inferum, b auditu tantx mikrix efle teftihcati funt : non ut nos aliquid fini■iferta ob- oberato, falutari curetur antidoto , ut divino ftrum veftra ex nane arbitremur . Sed nos fle
l.rM·, U
·Γ < freti juvamine, veftroque auôoritate atque au­ vos, illofque abfque ulla in pofterum tituba­
lutctfi.
xilio roborati , advenanejum tergiveriationes tione unum frntire optaremus, fle fanda Koevadere valeamur, atque incoucuftb vultu,non mana ecclefia, qux femper immaculata manfit,
fraude cujufquam pereulfi, afliftere sterno ju­ & domino providente, fle beato Petro apoftodici mereamur, fle vocem audire inquientem : lo opem ferente, in futuro manebit, fine ulla
Euge ferve lecte tf fidelii, farni fuper peuce fui- hxrcficorum infultatione firma dt immobilis
fti fideli i, fupre multe tt cenftitueut, tntre iw omni tempore perfifteret. His itaque peradis ,
geudium domini tm. Et fubfcriptio . Orantem C diligenter requirentes in fando no 11 ne flt apopro nobis fandum apoflolatum veftnun ‘ lon- flolicx fedis ferinio, cadcin qux fanclx recor•d ktllsia. gxvis dominus confervet temporibus.
dationis praedeceflbri meo Silveftro lunt direâa, feptuaginta ( ficut fignificaftis) capitula li­
Ixfa invenimus. Ipfa enim vobis propter auftontatem flt fubfcriptionem tantorum patrum,
RESCRIPTUM MARCI PAPÆ
flt ejus magni concilii, minime mitimus , fed
pro eifdem coram apocrifiariis veftns alia fiAD ATHANASIÜM ET OMNES
milia, eumdem numerum , eadc.nque verba ,
fle ipfam fubfcriptionem continentia, vobis reEpiscopos Æ g t p r i o s .
feribere, & fub certa ftipulatione & confirma­
tione mittere curavimus. Et quis eft, qui fra­
De tniflione capitulorum Nicxni concilii.
tribus litis talia * negare audeat? nam nonne- , A,„„_
gligenda nobis luee per fanfti Spiritus gratiam C9 u "·
jDoftynir venerebilibur fretnbui At hin efio, Û" uni- dominos docuit, fdd fideliter exercenda ,fltfraverfir Ægjptiortim epifeopit , Murrei fenfle tribus contradenda, dc docendadiftribuit. Hxc k
«a
Aonaa* epofiolicerjue /edir, & «niveiJolis ec- b apoftolorum viva traditio, hxc eft vera cari colu An­
defice epifeopus.
tas, qux prxdicanda eft, flt prxeipue diligenda
ac fovenda, atque fiducialiter ab omnibus te- L«u'.u· *'
OLEO , fratres, & nimium contritior fu­ nenda. Hxc ianda fle apoftolica macer om­
per aftlidione veftra, fed oppido confo- nium ecclefjarum Chrifti ecclefia, qur per om­
nipotentis
/mmim"..Jor> ri"°d vento agitata non 4 effis
arundo ,Dei gratiam a tramite apoftolicx
fed redi in fide inter omnes procellarum fic traditionis nunquam errafle probatur, nec hae­
turbinum colludationes inceflanter perduratis . reticorum novitatibus depravanda fuccubuit, fed
. s tea «y. Ledis ergo ♦ fraternitatis veftrx literis , vigo- ut in exordio normam ndei Chriftianr perce­
*»
rem conilantix veftrx, quem olim noveramus, pit ab auâoribus fuis apoftolorum Chrifti prin­
agnovimus. Congratulantes vobis , quod ad cu- cipibus, illibata fine tenus maner , fecundum
ftodiendum Chrifti gregem , paftoralem curam ipfius donryni falvatoris divinam pollicitationem,
Vigilanter inlequimini, ne lupi, qui lub fpecie qui diicipulorum iuorum principi in filis fatus
ovium, fiibintrarum , brftiali Ixvnia fimplices eft evangel''* ·. fetrey inquiens, etet fetan eitpequofque dilacerent, qui non ad hoc fubmtra- Etivit, nt criteret vérifient
crikret trititnm: t«. ··
runt ut aliqua corredione proficiant, fed ut ea Ego entem pro te rogavi ,
M· deficiet fidei
fHu»su»(lua ^unl kna corrurTIP*nt· Quapropter · mo- tn.i ; Ô* /« elinendo cowerfut confirme fretrei
•p
'° neo , & honor diledionem veftram, ut bonum teoi. Confide’-et itaque veftra excellens proden­
quod'incepiftis adminiculante divina gratia uf­ tia , quam bonum fit perfiftere in difpenfâtione
que in finem perducere fatagatis, veritatis vo- vobis credita, <5c in fide reda, atque hrreticis
ce monente: Beetur qm pe.frverwerit ufrjue in & xmulis Chrifti repugnare, flt nunquam a ve­
i V*
· Lode enim beata perleverant ia, nifi» de ritatis tramite declinare, quoniam dominus fle
♦ ··
virtute patienti* ? Nam, juxta apoftoluin, Omfalvator omnium, cujus fides eft, qui pro no­
r.MK
volunt pie vivere in Cbrifte, perfecutio- bis mori non dubitavit, & proprio nos fuore­
nem potientur. Qux non iti eo tantum compu­ demit fanguine, qui fidem beati Petri non dctanda eft, quod contra Chriftianam pietatem, fcâuram promifit, fle confirmare cum fratres

D

iuos

ll 67

1168

CONCILIORUM OMNIUM

epifeopum Alexindrinum · βτ aJ cetero· Ægyp'1 ίριΛ·!·

fuos admonuit . Quod apoftoheos pontifices A epifeopos
Cei
a.
.. Λ.. Iconfulib··
·<- — - V tf<.Ιλλ
*
* l*f < B<i
ι ml
NepottMO
fle Fecundo
X.K*l«n*
AlbeaaAva
met exiguitatis prxdeceflores confidenter fecif- ~ die
Nortmbrii fenpte legitur , cujui argumentum c«
A Athxxxfil
epiftola
Athaaafii
alioruraqu·
ejufdem
provincia
èpifco*
fc Temper cunftis eft cognitum, quorum & pulillitas mea, licet itnpar Tit , & infirma , pro porum ad eueedem Mercura intdligttur hoe fuifti : nem­
Æg y pt ios dirs Arianorun perlecutione vexator , In­
Tufcepto tamen divina dignatione minifterio pe- pe
ter alia Nicarnorum canonum , qui una com omnibus
difequa cupit exiftere . Vr enim erit nobis , aliis llbtls ab iifdem inctnli fuerunt· exempler a Roma­
qui aujus minlfterii onus fufeeptum habemus , na ecdefia lifdeei datis ad Marcum papam liteiis po. Quibus quidem literis , tum Æjyptioram ,
is veritatem domini Jefu Chrifti,quam apofto­ llulafta
tum Marci , Nicanorum canonum numerus definitur ,
li praedicaverunt, pnrdicare neglexerimus. Vat nimirum ab eadem magna fynodo ftatuta fuilfe faptuaetiam erit nobis, ii filentio veritatem oppref­ gista, fecundum· ut aiunt · numerum dtfcipulorum ·
capitula. Karonius ou*. jL Hanc fuirapiinam & ab
ferimus, qui erogare nummuliriis jubemur, id aliquo
confidam fuiiTê quiuque cationibas evidenter often- RplO |s
ell , Chriftianos populos imbuere & docere . ditur. Quarum prima hac eft: quod in controverfia la­
Quid in ipfius Chrifti futuro ditfuri Tumus exa­ ter Africanam cccleGam It Romanos Pontifices Zofimine, ft termonis ejus veritatem confundimur mum tt Boni facium agitata· de numero Nicanorum ca­
nonum» hac epiftolq Illis nequaquam cognita tuerit ·
przdicare? Quid erit de nobis, cum de com- Secunda» quod Athanafius· uc ex pracedentibus conllat · Kalio ».
iniffis nobis animabus, fit de officio Tufcepto, B hoc tempore in Gallil» exulaverit , adeoque hac de
rationem juftus judex Chriftus Deus nofterdi- re ad Romaium pontificem Alexandria ftiipfiftc non
potuerit. Tertia, quod graftatio Illa in Alexandrinam
ftridam exegerit? Ideo, fratres, hortor · dile- ecclefiam
malt is annis poll hac tempora fub Conftantio
>■
âionem vçftram, obteftor & moneo , ut qua contigerit· quando nimirum Athanafio expulfo Grβίο­
debetis & poteftis folicitudine vigiletis ad in- ι.u· quidam Arisnus in locum eius ordinatus eft > ut
veftigandos haereticos, & inimicos fanclx Dei tollatur Aihanalius in epiftola ad omnes orthodoxos .
Quarta, quod Marcus Nonis Oüobris huius anniCon- r111£> 4.
ecclefix, & a Tanis menpbus, ne peftis hxc la­ ftantuto Imperatore «dhuc viveute ddunflus fuerit :
tins divulgetur, Teverirate qua poteftis pro vi­ ideoque non poffit non fufpeâum efts de fide » quod X.
b OAob.i,
ribus extirpetis . Quoniam ut habebit a Deo Kalends· Novembris Ncpotiano & Facundo conful.bus
1 wbftii aunt
hanc epiftolam fcripli/fc legatur : Qui nr a . Si Marcus gatie r<
dignx remuneration,! premium , qui diligen­ papa exemplum mififTet ad Aleisndunos ex Romano
quidλtn A in·
tius quod ad Talutem commiflx fibi plebis pro­ icrmlo » cerro conveniftent deinceps inter fe exemplaria
«iui lib.
ficiat fuerit executus, ita ante tribunal domini Romanum & Alexandrinum, quomodo ergo in exem­
a (anilo Cyrillo ex Alexandrino ad Africa.ios mifde reatu negligentix fe non poterit excufare , plari
fo » ifli nes canones dc appellationibus deerant , qui in
«■’· cjuicumquc plebem fuam contra Ucnlegz per- Romaiso Inveniebantur* Idem igitif qui, ut benecon•-ήί'11’,'*,*. iuafionis auâores noluerit cuftodire. Data oâa- fuleretur
ιν.««« aftertioni
■>■«
.
. . de Nicsino ca­
Zoiiml
fc —
Bonüacii
Ai'jxm ^,r vo Kalendas b Novembris, Nepotiano & ‘ Se- C rone„,xt" ·»’*'·■;■«··*·· ·ΙΙ(»Μ, «piftoh* u.
,
.
.
,
.
.
;
...
r
lam
Bonlfam
papa
ad
EulaJiuni
epifeopum
AlexxndtiI*; M·.-·· cundo vins clamumis conlullbus .
liuni jc reftiluta ommuniore ecclefi» African· confin­
ipfi« Neci·
sit, ha> cafdeoi Marci ad Athanafium, & Athanafii ad
Ôftobiii
Marcum confinxiftc & concinnaftê putatur . Baron, an­
viufdtm »»Nota Severini Binii.
rpiftol· .

ANNO
CHRIS! I

^/f.-r/prai·· ) Epiftola

Marci

ad

Cantium

Athana-

no jj6. num. 59. & 60. Balltrminu» lib. a.
pont. c. »5.

dc

Rom.

A N N~CT
CHRIST !

, CONCILIUM

CONSTANTI NOPOLITANUM
OCCASIONE MARCELLI ANCYRANI
CELEBRATUM AB AIUANIS.
Cr· · i».- j Centihxm. ) Cum Ariani in concilio Ni-Dfenfor acerrimus, eadem fententiapercelleretur.
"
exno Marcellum Ancyranum in Galatia epifeo­ Itaque poft multas calumnias,eum crimine hxpum lux faàioni infcnhllimum adverfarium fen- tefeos fallo infimulatum •quali contra Afteiium
litTent, ipleque vocatus ad enexnta Hierofoly- icribens cum Paulo Samoiareno fentiret, Chrimitanx ecclefix cum Eufcbianis communicare ftunique purum hominem efle doceret , con­
nollet , ad imperatorem rem detulerunt : hujus demnarunt, ΰί cpilcopatu abdicatum in exilium
auctoritate deinde ad fynodum Conftantinopo- ejecerunt. Deinde hac re pro voto fuoegregie
litanam anno Chrifti 336. celebratam didurus pcraJa, Arium ob infidelitatis & hxrefts fufcaufam convocatus, comparuit cum propinquio- picionem ab Alexandrinis rcjeôum, rede or­
q.,>
.uc. ribus epifeopis fere omnibus Eufehianis Eufe- thodoxe fentire Ariani judicant . Juramento
bius; Nicomedienfis ; Eufebius Cxfaricnfis, Theo­ eamdem fidem protefliis, in ecclefix commu­
gnis , Patrophilus, (Jrfacius , &. Valens Aria- nionem recipi ab imperatore jubetur , idque
noruin antefignani, eo fine ut Athanafium fe­ deinde, quod fupra in notis ad Marci vitam
de lua , modo quo fupra in notis ad vitam dixi, miraculoie contigit. Hrc ex Rufino, EMarci diximus, exturbarent, illuc convenerant. ptphanio hxrefi 74. Aihanaf. .ipol. 2.deiynodis,
A-t» concihi Ub* cum Athanafium per novam calumniam E & epift. ad folitanos , Baromus anno 336.
in exilium expulilient, viribus omnibus labo- num 17.
raruut , ut Marcellus alter fidei catholicx de-

IDEM

1169

amplissima collectio
IDEM

EX

LIBELLO

SYNODICO.

I >i»
tw NzxMbifmK Evrt0cw, iÇ t' A T^USEBIUS igitur Nicomedienla , 9t cpgi
ά TfSMcyetim, t’A^avm Ug τ» Βυζ^τζο»,
‘° Mwrotc ran venerant
Brunritgm
·■
■
· <w
· , Kwrenro
-■*■
cum ventilent, ùmâum Athatuumta u>v«nedtpay tw «p,rr,· A!>«txv
, -1· dCrsrunt: qui api illimo imperator· canontcam
/3ταγλ/« ta-TiifjSfMH , iff rq C* Top·» 9V- viodiâam inftttui peteret in delatores'Aeoi,
Wtrrit ΜΓΛΗχΙιυ'fyt fjei itî n~;
propter calumniam illam in Tyro: quamob/«ιζιλΧτπ · iÇ «pas ràs tajurdv <kbXî« χ«τ«·λιί- rem ad hiftra immites ill* beflim metu per·
ξ<Γ’πς ·/ «rqitfpar
χβττίΐζτβ», ΕύτίβίΚ I» cuIûb deiccnderunt . Eufebius autem impu­
a’.'ouè'wc φρυχττνμζυφ* χβτ’β’ρτβ Ι.^μΛ φί'ρο»τ4^* denter intiirgens contra cognominem ubi
ι'.τισ-χοίΜ , π«τ«φχΐ c-uxoqwr/ru; repriue-Cd ’ u epifeopum , quatuor calumniatores exhibuit:
qui de procuratione annona & relicjuis jn>
«ti «τη«·μνύ, >Ç πίν λο/r»» àpxo/ç res λ*»ί·- nrjurando calumnias confirmantes , irnperaρΐςς iuf»retv , tw /λχτίλιβ emioinwc c* Kw»- rori periiiaferant, ut qua contra ceieorem
rarrryaraA» m «tn» vw «tiStuov »wr«mc Αθ«- Athanafium afferebantur , Conftantinopoli
>«TO c^inreWuJei. CT iç^yetO, ertu*Jpt <tt- fynodice examinarentur . Qiod fle fifemm
pfTtMv term τϊ άγίν βνμβϊλν »«rnt A/9w xr/n- Bell confefiu hrreticorum , omnem contra
ffxrni , r} A^etvxnw ny »£W , h’s Ύρί&ρη iterum fpmbolum movente lapidem , & Athanafium innocentem Trevirot Gallia exi­
TK Γ«λλ/«ς M-optroy xtnxptvxvnç , <? tw aaiov
lio condemnante ; Sanâum etiam CimaΚιμχτίν , »jh Ενφρβιτάν A^a/xia , Etepfv/e/ ten , & Euphraten Antaradi , Buprcpium
AiewmaoAftfc, iÇÀiixrty tw όικλβ^ητίιύ, ·$ n- Adrianopolis , & Lucium confefforam , qui
A&àrttc cm- τν7ς κλιίηνι, al Μβφχίλλν,· ny Ayxv- in vinculis mortuus eft , βι Marcellum An·
qrra, tanquam homini cultorem deponente.
p«i, ti; χ>*ρ*'Τ9λαϊξΙζυ, ΧΛτύρβντ^·.

O

cum tarnea ex bis qua modo dixi , nianifeftum fi*r ,
ceufam AMaao^z in ta etiam fuilTe agitatam.
5yeodu» Conftaatinopolltaaa, In qua Marcallue Au*
cyrn Epifcopus depofitus eft, dt qua meatio aoud Rul
ad annum Chrifti 336. num. 4. & fcqq·
fiaum lib. t. cap ia. Socratem lib. t. cap. at. Sara
uienum lib. a. cap- Π * ·· eplfteh Sysrndl Fhift-poCelebrata an. yj». Cooftaatlaopoli Synodus ab Ea- ( littM, direria aoa eft ab ta , de qaa nunmeo prece­
dent I aôum» la qua Athaaafio axillam irrogatum . la
/obtenu, Eufebio Nieomedienfi Prafida, roqua ίη·Λ·libella eaim Synodkn poftquam de exUio Athanafc a4rb«a«dar Tre.irot in exilium eiiffut eft, alnque qui­
dam Eplfcooi Orthodoxi depoliti . Horum nomen reci­
Aum, dicitur .· g. rrZnw CZwnrzw
■appe/.m AM··
tat Auâor libelli Synodici In burnt Synodi compendio,
, Cwywpdam Xdbvaeqpad/r , W LWvmw Cev9forum gn» z. aznculzr mmeanr e/ , * MamrCAnm Xerjrbloque dubiryndum, quin ea habita fuerit , cum m eptftola Synodica , quam Concilium Alexandrinum Io cau­
,4
relttrn*
.
fa Athaaalil poft pauco i anno» fcrlpfir , 14 rllfcrte affb
Athanafius in e.iftota ad Solitario», ftr la Apologetica
rater ··
rri
fertftli f»ii .»(·
defttgafua, uniucrfo» Epifeopos, qal Conftantiae Mt*
taf»i*rrt rtm , /Hoaepau zp)fu, aad>z'<cZaarpi-.wZrre.r , /gno regnante per frende» Atiaoorutu la txtlium puli
UM/for
l»JUtl jehft, &c. Celebrata Synodi,'
foot > rteenfeu, > eofdem numortt, altque , CMseezuta
trmulque exilii Arbaaafio irrogati tempui deduco ex epi­
fuifte Aatsradl Epifcopum ( quo urba Cia di- ur a
ftola Coaftantiui juniori· ad populum Alexandrinum
Geogtaphis in ora Phenicia ) JtupPurz.evm Balance­
feripta, qua udo Athanafium patria reftltuit anno Chri­
rum, f arba eft etlam Phrnaieio ) ft Barrmatea, Epificofti treceatefimo trictfinio oâaro. Det a enim eft Trearpum Hadrianopuleos , qui perperam , ut videtur , ab
r/r XV.
Jul. ut docet Athanafiui in Apologia
Auâore libelli Syood-cl F.uprcpiue appellatur . Nec
v idrerfua Arianoi peg. toy. Cum itaque Theodoreto
aliud in eo Conciliebulo faBam fclnsus- Athene fio» Ia
tefte lib. ». cap. t. poft anno» duo» & mente, quatuor
epiftola ad Solitarios dicit , WarveOuee ao Euiebiaws
Athaaafiui ia fuam Ecclefiam remiflu» fuerit , apparet,
In caillum mi (Tum , ooftqaam nempe Epifcopatu yulfua
currenti anno, men fit circiter Ftbiuar.o, eam Synodum
xlum
t((. Epifeopi vero Alexandrini ia fua Synodica aneo
coaâam , ftr Xr.w.^ere Conftantrn1 M -ullu in Gal-DcCCXLC
feripta inqaiant .· At peac/arZ gu/ezzu.z, f.«
liam retefarum.
sarZiuiee,
ftu ehlfttrtM, oemee Jjreed/
Hujua Synodi jucmiait etiam Eufebius Cefaricnfi·
ca* <vz iff*
Epifcopus ia lib. i. contra Marcellum cap. ». quod opua ab eo poft Conftantini Magni obiium conferiptum ,
ut loco citato ipfemet Eufebius faieiur. De Marcello
rit tJl/lt , f ».r fpji ulul « rtlrr tttfftUft.
enim Ancyrano Epifeopo loqueni a>r
Har ««
caa>Caufa Aru ίο mcmorsis Synodo GoaKaatlaopoticsM
OMerreur j ecraf.oAow zZ/am JyooZrio , gea
d/»er/r «Λ»
sgitais. Licet enim Synodia, meafis Februario coaAa ,
PrfttuiHf'
, A ft, Pkryil», »nhyi:t
ut fupra dix, A'/ttjrcro nonn’fi completo trlccfimo
Tkrtffay t/ olmirnitK rzjtzwt»./ Ze
wrAew
Imperii ConOsntini anno, ut raflacur Socrates lib. ».
(fcilicet Coaftantipolim )
0 , *t ftrltt· >t
cap. j7. Al.xsudus Contlantinopollm «rocatua Gl ab
( naatpe Marcellum ) Zawde^erwr , Ferre'wfz««v'Jnocraruca, & annua XXX· ConMantfol, d;« XXIV.
•»t cftjfrtet. Fuit itaque Concilium illud nunierofiSJulii abfolutu» fit, Br poft iUum menfam Atbansfio n»
mumquod etiam reftao-or Patret Concillabul; Sardiin exilium miifo, Marcclloqot rlepofiio, Xz/vs Conftaiscenfit anno CCCXLVII. debrati io fua Synodica » In
tiaopolim Ttnerit, 8t rue bai ad ver fut Alexandrum Conqua d« Marcello loquencea aiunt .· Caa/zr/rtrr». Cea/aeflancinopolitanum Epifcopum excitarit » Synodui raorno
adhuc durabat. SoiomeiMta lib. *- cap. *> tradit, Λrium Conftintipollm evocatom , & Eufebiano» «/ ttlthtnh· JfmtiiK fe parafe t ac fruftra Alesaodrum
Infiouant , diu illam Synodum duraffe. Menunir Λ hu- ECoeftantrnopoIltanum Epifcopum r,»»/»» «z/Xsvrv
yus Coaftantlhopolitana Srnodl Philoftorgiut lib. a.
conatum elle. Idem produnt Nicaphoru» lib- Leap. jt.
cap. i·, ubi ouflouam de Tyri» loeutu» eft. Jit , Im­
k Zonatu. AuAor iibdli Synod ici unius Synodi Conperatorem alreri Epifcoporum Synodo mandaife, ut Λftantinopolltaiw meminit , quam diu durait. Fupra d<thanafii >aula eum.aa<eiui
Bar.nmt & Conciliorum
ximu». Appanyc itaque, Synodum Cunftaatiuopoll huColleOore, de ca lanquim contra Marcellum Ancyra Eju, inni mino inchoaUKk, poft iMnfam Julium adhuc
piltopum . non vero contra Athanafium habji. agunt,
continuatam elfe.

Observatio

P. Antonii Paci

Cerut/. General. Tom. IL

Ece€

VI-

CONCILIOR. UM OMNIUM

1171

I
Έχ libro Pontificali Damafi "Papa.
o

A

1« dvfelM

UUUS natione
Ru-A?"*·
h>« rôiuriam a «ap«« <«»<■< *’“**·« ?
lUUUS
natione Romanus,
Romanus, n
cx patre
patre
Ru- fipnafpA*
- « -·
itliva eccleli» propulfandam, Juliul pontifex <«
J ftico, h ledit annos quindecim, menies duos, talem exhibuit, ur omnia ejus pontificatus tn fide Ni-

No τ k Se v t m n t Binii.
Jvllul quoi
*
»nm % pomi- ei j.

ot»..
ft.r.

N‘e«"·*
•Ath·"·"’

dies * *vi u. Fuit autem temporibusConilan- «ana tuenda, & catholicn epifeopis , maxime auteai deleafor.
tii («) hxretici filii Conftautini , a confutatu Athanafio, defeMendit, ronfumptus fuerit. Quad pa­
tebit infra ex notis ad «piAntas Λ concilia fub Juli®
Feliciani & Maximini, c Hk (poftmultas tri­
> ffiiH x»»rt 1 j. "ttf" 1. 4Ü" 11. ) Qui MRoChri***
bulationes) in exilio fuit menGbus decem , &
polt Confiant ii ζ À ) mortem cum gloria rever­ III JS1· pridie Idus Aprilis ex hsc vita ad dominum ··’“·
mlgiavit, repetitur fcdiiTe «nais sj. meofibus $. dl«sas ad fedem beati Petri apoftoli, fecit baftiibea 17. ita Baroalus , Vaticanos indices ferat us , hic
cas duas, unam juxta forum (c) , & aliam num. s.
Quod Hieronymi rbronic. Liber i i IngrefTutn tefisrar in
(d) via Flaminia: & coemeteria tria, unum
via Flaminia, -aliud via Aurelia, & aliud via hunc annum, confirmât «a qu» paulo ante de Julii obi­
tu diximus.
Portuenfi . Hic confiitutum fecit , ut nullus
Ahr pe/ etulfi triixlehftri :x
""ft·/*· J*l<·· .»"···clericus caufam quamlibet in publico ageret , r»».) Julium pontificem pro exuiibus epifeopis, A- J*v«rit
*·■"" i
nifi in ecclefia , & ut notitia qu« omnibus thanafio , Marcello, allifque pluribut reftituendis , mul­
io* laborer irnpendille, imra multis In locis patebit r
(r) fidem facit, per notarios colligeretur , & .ipfum
.
vero aliquo tempote exilium fuftinuifle , prxier
ut omnium munimentorum in ecclefia corde- B pi
. latinam, eirorem libri pontificalis fequentem , nemo,
Λί.ο per primicerium notariorum celebraretur , quod friam hailcnut, afteruit. Quod ait poft obitum
five quod cautiones, vel inllrumenta , vel do­ ConAantil ab exilio liberatum feiffe, nequaquam fu (li­
net i poteft
omatt enim, quotquot f«i»C faiptores
nationes, vel commutationes, vel traditiones , Chriftiani, ficut Λ ex gentilibus Aminisnut , apeiie
aut tefiamenta , vel (/) colligationes, aut icr.buo: , vivente adhuc tt imperante Conftantio , Li­
manumifiiortes clericorum in ecclefia per* fcri- beri* m Romana ecclefia curam egiife , ac poft multas
ab «odere In exilium rtlefttum fuilTt .
nium fandum celebrentur . Hic fecit ordina- exagitationes
Quod fi verum ell , imprudens compilator advertat ’ Libri
, , poer,■
nones tres in urbe Roma per menfem Decem­ qeomodo Ic ex hoc laqueo exerat. Ad annum Chrifti ncalis <rw.
brem , presbyteros oAodecim , diaconos (g ) tres, Xjo. magnus ecelcfie catholice ft fanflorum prnfulum
terribilis Arianorum holi is , princeps inte­
epifeopos per diveria loca novem . Qui etiain patronus,
gerrima fidei, exulantium ex oriente epifeoporum vin­
lepulcus ell via Aureli» in cœmererio Calepo- dex , Conflans imperator occidentis imperium tenebat ,
di< (i), pridie Idus * Aprilis. Et cefTavir epi- non video qua ratione, hoc defenfora adhuc fuperftita , Julius pontiiex relegati putuerit. Poli ocellum Con­
fcopatus dies vigmtiquinque.
flantem imperatorem, Magnentms tyrannus cum Urbe

■ ) Vigtfimxfexta Ji« Oûobrij , anno

dotni-

C|vis*Romanus pontificatum Ecclelir adeptu, ell . Cu/ua,
njitio Conii a nt 1 nos 1 mperatur cal holicx ft or-.’iu,lova fi­
dei ccniefTor r vi'a dii edens, Cres fibi, hoGr , Con­
flant >uum , Con'I a nt i u m , ac Conflantem imprili fui ha
nfiurn, quern non um reiejpffet . ,uim ùnguincltntouin hcftium <κ«Ι.ι ad ternpui inbtraxitirr ! lutoinpri-

toto ncridentall impdrio potiebatur, vel igitur auOone
Magnentio Jolium relagaium fuiffe oportuit , quod namo haclenus frripfifte legitur ; vel conceiendnm eft ,
eumdem Conftaoiii imperio nequaquam ab Uibe extraôum, >n regiones exteras amandarum fuifle’. Vide Aa
ron. anno J5». nuns. ». & J. ■

AD EPISTOLAS JULII PAPÆ I.
Prafatio ejusdem Severini Binii.

tium patri

E^fcript., ft tpillulis Julit Gennadiq» de fcripori- Aa Julius feri-

lanr.hus epifcop.a «r prcsbyrcra fcdibu.r fuis & ectfeuu
reftiiuu . Quo licio cum Ariani & Euiebiani harelrrti
fuam luccumbere viderem, non modo Athanahum no­
ta calr.mnm onerarunt , vtrurn eiiam iptam Nicaux
fidei formulam . umido c•xfxbjitnii»!·ί nomine immu­
ftrfbxnt ix CiHft ftxfonxJ , /ii»: Cf xnw .
tare, A nique harffim lu «cckl’am introducere elabora
­ 'lUm perxidtfa frtbtlur : /eeeemtr·» tnim tf Kmvr
runt. Quod ut Ixwlius expqdirenr , fpreabyteri
.* ,
1
ahruju»
γ-jcf
impfrtxH,. ha Qennadtua ; qui
Ariani. pene, quem Confiant 1 nu, magnus
fusfu lu.Ar..
fotoris * ep.ftolam illam Apollinana, Julio pontifici lallo &rn«■
fu.f..
Gonllanriz itll.mtni 'abulss Conft ani .0 1 ever tent 1 tr a I.tioie adfcriptatn, non tam legitfe quatn nomjne lihem
denda, depofueui , jumIiu Irv:,, principi, amb.tiofi
audivilfe convincitur er «o> quod eem adverfus Nedogratiam ft favorem impetrarunt
ac deinde caihobus
r ano, impugnandos maxime utilem oflefcribat, qu* ve­
epifeopis - maxin,- «ei o A t hanafio Alexand-mx, Euflare eerumdpm de duabqs m Chrifto .perfoni, errorem ex
tbio Antiochena , Paulo Couftantmopoliians ec.lcfia
propofito confirmat. Accuratiua igitur eam perfpeélam
epifeopo ballo airooffimo indicio, cruenta tela tt ja
habuerunt Evagriua tt Leontini, quorum ille lib.
c.
nabitilque dviupcr .-nail gnant ium convent '(.uh <, innocen
tet epiiuopo] condemnato» ledibua fuii exturbarunt, ai
tandem vel exilio vel morte truculenta eol’dcm interemerum, Αχ quod t<xdift,mum »H . Nicxnte fidei lymbo-’'
ium, C
/tje:n!· < nomme cipuotlo, mxlitiofe vitia-

V- de Neiloriania ha.eticis agens, hsc fcribit .· J«x/ierum parrviw itbrtt fspr tirprtvtrtmt ,
Afl...
loixf.,
hh-t> ,
, Orrrer/»-Tiaemiiu... . tr

yu>Wr
ruxt

Dt
'onlfan.ini filo Conltxnimi fiaret.c.
(a) L.< hUJh, Conilantini
(. 1 ) Lut addrt .nU-bt
ry.c Tiberim
(e ) 2-—· rro fide ecdetulUa eft
U) i*. alleganones
(,)
IV
miliario III.

I

pftrltepiftolam ad D10n^lium Co­
rinthi epi­
feopum .

Gennadii

«n

Apollmiiifl»
fuit Icripiii
cvlhohco-

rum homiM
prxhxerunt
Leont. 4. rationiStt pro­
bat epiflolam lu Ho itfiOam.
Apoilinatii
fuifle

117j
Da mJm» «piAat

λ M 7LISS1 M A CO LLEC T ÎO.

/ibae eptfiolam mo efe faut Met Jufa , fed ÀtM
••Η*- Λ*“·· *· Mijftni fi ju/t eoae fùieUHer eeafi-

JtutolL
- MH Mt
Mica·.

FI"· em fe^m qeme epm em meum t ApetUnaHt
/*·· netfae
*» eadem νψο/α cupeHtimmHm
fofia mfquaae »d tmau peadxùm mt oaiamuem dtmHe : tern autern tn ume potHbue efamfomit,

Cot onuma.
rt c»rZr
CkrtaTL.

074

flatat hae Laon- AMmmmt rMMtMfâr, aiyw eoAaWMM* fatiatit

qeia APyM*“rt» Art»· fimuac, «t «a A ·>. coacllli <Ma*4l
Nkuai cMdat, c*rpu Chritl a·Um caruiAt. « V«rk·· uu **· ■*·“» fci®» famfac: edre, Immm , pa-

►
& rttiqpM. D» qua *· & «pofailw Paulw eoa’ A
îaftauc, dkMM.’ FrAtretu ttfiptattnfaHfMnf
fanon m nlfann fahSo, vnt ffa fyôrifufao» gftio ,
n/tniA fafafaofai in fpintn faifatio , onqfafa
tmo Itipfioi, no & fa Mtri/, ti
&
alibi Plrtras apoAohu ait : «mm*/ »moefamoe n ». ne. t.
oratôono eftotOy ttotpttinttt, frnfarnifatit nonnfaTOty noifancofant, notioftiy famoünot m rofaenont ttoofano pro nonln, iol maMi^tm pro eoaile4Moy faA 0 contrnrio faneditonto/ y tnt <<■
vttotitftu, nt fanetUtionem farefiitate pojUen·
Ho. CfM*
9nlt vitam diligere
videra diet Tfei,
iawr, coereont Ifagnano faam n toonio r & ifain
/■« m
&fa7 fafitontttr dofano. Declinet · mab, v/
.-

Mmmm it.trehu eUuu facul/ m emeo erae, ut fienft empoHt «m. 9ctot bmrnm: mqutrat pocom, Kt
aateacae
deruebat Ht bac tHnuu , td»
appaliartat. Mrarc profanai CT aotmuai
fieHmoa» MH eupaHuMm, qui Aaaa ueierem appeafaem
•Ht ititm, Ptttmt de bn faafav ueu boni Juin ,
Matia IU.
fed ÀfMeHt efe eedaeeHem » qmd Hffruu el/e
OregeHm ta epeee emtra ApeU/naHm aperte amAa HtttH > fM boa epjfiela ceOUmatar > eaqoe tue praaa re­
faire. Peiefi C9 abonde eenodoH, quad bent Jalllaen
Riti. IV. fit. Ajonc enim aAH fyaed> Opbefiaa fui braie Cytlle

fequatur omm ·

fiM ocnli domeni faper fafaot, ti aurez tjm m
ptocot onrnnty vulta/ eutlono famini faptr facien­
te/ mnfa, Qjjid ftîno aft, fratres, quam ut fa-

/r’’*w

cerdotcs donûni, <pgi ab omni mala coinquina­
tione , flt a nocumento omniani Cbriilianonun , quanto magia' a fratrum flt coemfeMOnun, aheni debent exiftere, quos tuen fltnil·levare ab infidiis debent, fit quos forare flrditigera Îummopere oportet, periequanmr eos >
flt communione privare decertent* Nec recor­
damini Sapientiam, qu· ait: Porvtrfao tnimco,a^ ·'
gUntione/ fepnrem famiie/ · Doo. S* perverf*
cogitationes ieparant homines a Deo , quanto
magis opera iniqua' Quid enim nequius eft ,

«. & alkjaot r*quM*ibaa.
D« duakoi «piftolto. lain
ai*
.... faMaqutntlta, qaaram »tara a* Arlaaoru· u^bï^"V^*u2
Jzi.'z-,
/..Z.
m» ftrtpta, Mari utite fiam! ac grata··efo^ti^Mforataiftima* C<lUMra ut iUo·’ *** qu'bu*-dominus ait, ftn vo/ η,,ο.
tnpgity. tangit pupiMam ocnli mei y quiiquam aver­
fi mo4 «le ila TaMlt Baroalu* · bcavitar hleaaBercail de
tere, perfequi, deflrvere nitatur ? Probata au­
dacb·» cb|. Mttwna. i*tet appela quadam · laqnic » aaao j«i.
■na*. g*. AHamem» maelne ad Jubampopcm data·, fed tem virtus portat , protegit flt confolatur opfteli» lalit
mm.

ftanaila.

ut reAe 4atmme apparat , rndetar tftn ber, quo terratat

u.

preflbs, flt docet infipientes. Fft enim Dent te-

fait cmdit * famini/y fereitatOHpie voret/ fip^nlte- * ««m»
rw confcitatiaranOy iff Ungnormte fingnlnrnm anditor: quoniam fpirittt/ famini rephvttorhmttr- /
raram y ύ* fac ft/od nmifat omnia yfaiomiam faht vans. Et alias idem ipfe ait .* Doni curita/ top.,.
eft. In fac apparuit curitat Dei in nobi/ , qao- *■ 7“" <■
niam Filium fmtm unigenitum mifit Deu/ arman­
dum, ut vivuma/ per eum. In fac oft caritat ,
non yeafi not dilouerimtu Deum, fed juouiam ip.
ulla declarat .
fr prior dilonit no/, flX mifit Filium fumto pro- ~~
Mac Baronlui praallcgato lors.
petiattonem pro peccati/ noftrir. Carifimi, fi fic
Deu/ dilexit uot, tf na/ dehmu/ invicem dilige­
• EPISTOLA L
re. Deum* nemo vidit unfuam: fidtligamu/ invi­
a Hm cata
INCREPATORIA JULII PAPÆ I. cem, Deu/ in nobi/ mamt, (f carite/ eju/innofaq. fappoibu perfefla efti. In fac intefi/gimu/, quoniam in
ta Barcato
eo manemu/ , dT ipfe in nebi/ : fconiam fa
aJiifaaa ara.
ditia >acrtt·
Spiritu fao dedit nola/, fit not vidimut, iX tePro caufis Athanafti, & exceffibus contra
faificamur, quoniam Foter mifit Filium fuam r
faca· atqaa
alia lû4a<i
folvatorem mandi. Qjtifyai/ confejfut fmrit, quo­
Rornanam^ccdeflam.
■«ma «a
niam Jtfat èft Fthut Dei « Deu/ m m manet ,
Hitpaaia
fan Aww» pontifici liceat generale c»a- Ô* ipfe in Deo, tfi fac cognovimu/ » dS credidipriawa, ut I.
volaat, M*.
cilium cogere, & epifcopat jtaÎKAre.
mut * caritati, quam babet Deu/ in nobit. Deu/ · ,trirai,».
(•Au.
IL Npn afartat prêter fenttnrttm pontifici/ Ao- canta/ efa, & qui manet in caritate , i» Deo
mmw toncili» etlekrore, vel epifaopoj iumnurt.
manet, & Deu/ /n eo. In fac perfelta eft cartIII. Ut Mcnfatoret <7 accufationti, juat leget fa- tn/ Dei nekifcum, ut fiduciam babeomtu in dte
E
judicii
: quia ficut ille eft, & net fatmut in fac
cnli non admittent, repellantur.
IV. Si
epifeopum prefer aiifforitatem fedtr mundo. Timor non eft in caritate·, fed perfefifa
apoftolic· damnaverit, vol a fede expulerit, de cantat fora/ mittit timorem, quoniam pemam ti­
gradu jua dejiciatur, & eiecomntnnicetnr ; Ü mor babet. £pi autem timet, non eft perfefiu/
eptfeopi ejefli refit tuantur ■
in caritate. No/ ergo diiigamui Deum, quoniam
Deu/ prior dilexit not. Si quu dinerit, quoniam
l'tnerakHikue fa at rifat univerfit orientait fa/
diligo Deum, Û* fratrem fmtm oderit , mendax
eft. fifai enim non diligit fratrem fuum quem vi­
apifaopit Jalntt
de/ , Deum quem non videt quomodo poteft dili­
Bacejwaia. T^ECUER.AT vos, iratres, alio* ecclefiafti- gere ? Et fac mandatum bafamut a Deo : ut, qui
na Ifidori L/ cjj mftrucrc difciplinis, & non talibus »r- d/iigii Deum, diligat ÎX fratrem fumet. Nam A
Éucre machinamentis, dicelite Joanne Baptiûa.· ipfa fapientia ail : Lmguo fapientium ornat faitn- mv.
Ecce 1
hum.
Coreil General. Torn. IL

aperte fyn/ficant : mJl· etUtn 4a illit defideraniur , ,ac
«a JtM4 bterft praduatur ai ttfdem fcrrpta efe, cunpiareque eaefe tnfatenn , ailler fa»»· » Jolie relata JÜa» »
■ dluerfafque ntn *« aeat4niiut , ··«· «* reèui pendent
. fttifa* /«deg./cr 4aaealH ; et aierlte ta Iffa, que iti­
dem babentue retltala, tune a Jul/e papa ad Ar lacet
reddita, eadeae qee^ue fefpW·ne lale-eal . Near qua
■nera tp lepftlaea fiat hiera J élit ed /lin rtft^ptu ,

«

1175

CONCILIORUM

OMNIUM

ïi7<5

fiam, es fatuorum ebullit ftultitiam, I» omnilo- A confeientiz
cmucicnuK mea»
mot 'cultum
· cultum decenter
acccurer exhibui
cxnioui -, ·£"■*· M.
eo oculi domini contemplantur bonos if malos , nihil aliud volens quam concordiam omnibus ai«T Trip,
Lingua placabilis, lignum vitet ΐ qua autem im- fabricare, & prz eundis arguere & remover· hul m..,.
moderata eft, conteret fpiritum. Domat juftiplx- hanc infidiantium altercationem.* k quas pnevi- “<See,*“*
rima fortitudo: iü in fruUibus impii conturbatio. dentes fandi patres infidias fic illicita^ altercatio- k ’««<*·· t.
Labia fapientium diffeminabuntfeientiam: corJtui­ nes, unanimiter in.przdi&a Nicaena (latuerunt
torum dijfimilc erit. Vfâima impiorum abomina­ fynodo, ut nullus epifeopus , nif» in legitima icüpnt.
biles erunt domino', vota juftorum placabilia .Qii fynodo , & fuo tempore apoftolica auftoritate
fequitur juftitiam diligitur a domino. Item alibi; ‘ convocata , fuper quibufdam criminationibus
**'
Labia jufti confiderant placita ; tf os impiorum pulfatus audiatur, id eft , judicetur vel dam­
perverfa. Simplicitas juftorum diriget eos ·, &f*p- netur . Sin aliter przfumptunf a quibufdam
>
plantatio perverforum vaftabit cos , juftitia re­ fuerit, in vanum d deducatur quod egerint ,i
florum liberabit eos, & in infidiis Juis capientur nec inter ecclefiaftica ullo modo * reputabitur.
iniqui. Juftus de anguftia liberabitur, tf trade­
Ipfi vero primz fedis ecdeflz convocandotur impius pro eo . Simulator ore decipit amicum
fuum, jufti autem liberabuntur feientia. In bonis B rum generalium fynodorum jura & judicia epi>
/
juftorum * exaltabitur civitas , if in perditione fcoporum ftngulari privilegio evangelicis & apoimpiorum erit laudatio . Bcnediflione juftorum flolicis atque canonicis concefla funt inftitutta t
exaltabitur civitas. Nec confideratis , qui fra­ quia femper * majores caufz ad fedem apofto- r l«»»c q>.
tres perfequi non ceffatis, qualia Job patientif- heam multis audoritatibus referri przceptz funt.
r vi'
fimtts, inter cetera exorfus, loquetur; Auris au­ Nec ullo modo poteft major a minore judica- pneueZ,*."
'
'
”
*
cldia
Rodiens beatificabat me, if oculus videns teflimo­ ri. Ipfa namque omnibus major & praelata eft
■»« ·
nium reddebat mibi, eo quod liberaffem pauperem ecclefiis, quz non folummodo canonum & fan* Chrifto.
vociferantem, if pupillum ,■ cui non effet adjutor. âorum patrum decretis , fed domini lalvatoris
Beneditfio perituri Juper me veniebat, tf cor v«- noftri voce lingularem obtinuit principatum . G<r»fi«· i«
dux confohtus Jum. Juftitia indutus fum; if ve- Tu es, inquit , Petrus , tf fuper banc petrgm
Jtivi me ficut veftimento, if diademate judicio adtficabo ecclefiam meam, fit reliqua. Et quacum­
meo. Oculus fui caco, & pes claudo. Pater eram que ligaveris fuper terram & folveris, erunt li­
pauperum : if esufam quam nefeiebam diligentif- gata tf foluta in celo tf in terra.
II.
fime tnveftigabam. Conterebam molas iniqui, &
de dentibul illius auferebam pradam . Et paulo C Porro cludum a fandis apoftolis fucceffori- »· 5^ ·· D·poft; Sii negavi, inquit, quod volebant,pauperi- bulquc
**··'"■■■· eorum
—
J.—,..™ «u
“■ ’·
, in praefatis antiquis decretum
bus, if oculos vidua expeitare. feci . Si comedi fuerat flatutis, quz hadenus fanda dc univer-io dnrcraftt
•ptftoi·
" E.
buceliam meam Jolus, & non comedit pupillus ex (alis apoftolica tenet ecclefia, non oportere pne- “
l««thrrit
Me.i : quia ab infantia mea crevit mecum mifera· ter fententiam Romani pontificis concilia cele­ pa, «c VIimnari, quoniam fan- a.ori‘ „
tio , & de utero matrit mea egrejfa efi mecum . brari , f nec epifeopum aan
*
·
i Seer. 11.
Nam fi quis hrc redo omnia confideraverit ftarn Romanam ecclefiam ‘primatem omnium * «r.
__________ effe
__ voluerunt
_________ .___
__ _
.
· ptimariia
Et ficut
B. Petrus
oculo, nequaquam * fratres nocere, fed libera­ ecdefiarum
re feftinabit, quia nihil deterius eft, qnam ci­ apoftolus primus fuit omnium apoftolorum, ita
ves civibus invidere, & fratres fratribus infidia- & hxc ecclefia ipGus nomine confecrata, do- An»ci«u p».
'·
ii, aut calumnias facere. Talibus enim refra­ ’ mino inftituente, prima fic caput s fit cetera- P£>
gari volentes infidiis patres fandi , fynodum rum, fic ad eam, quafi ad matrem atque apicem,
omnes
majores
ecclefiz
caufz,
fic
judicia»
H»dr.
congregaverunt generalem inNicxa, vitam cor­
rigere hominum cupientes in ecciefia corftmo- epifeoporum recurrant, * ejufque jufta fenten* Hilt. Trip rantium. · Licet
dudum inftituta fandorum tia terminum fumant, nec extra h Romttpum m. ,.
multa patrum cflent confcripta, pofuerunt le-D quidquam ex his debere decerni pontificem ,
ges, quas iacros canones appellamus, b quibus quatenus non ita proterve, fic pro libitu cujuf- Jim.
ibidem .
multa
ad iiaium
(latum nuente
ecclefiz uniuuc
ianélz piam, fuo proprio arbitrio, quibufque metroEx ht» Λ U ”
’«Η* perneceffaria
k «u
'qumtibui h-Dei, & fupplementum columnarum ejus, id politanis , ficut agere folebant, liceat , incon- s
cl* epifeoporum, qui eam propriis humeris ge- fulto Romano pontifice , aut majores ecclefiz
flant, funt decreta, & nocumenta eorum pro­ caufas deturbare, aut epifeopos damnare, fed
Cinont·
hibita, ita ut qui talia agere tentavarint , aut 1 communi fanctz Kotuanz iedis epifeopi con- ; H*rfr. toti,
‘ Hibtiar
U‘L‘
eis nocere przfumpferint, fi quidem clerici fue­ filio & concordi aâione quzque funt Cbrifti Minfra in
rint, a proprio gradu decidant, fi vero mona­ zelo agenda difponant unanimiter, redeqnefen- d«cr. Julii
papa,
ad
chi aut laid fuerint, anathematizentur. c Qui­ tiant, fic ea quz fenferint, non fibimet difereontatalta
hic , tx ia bus armati exemplis, oportere arbitrati fumus, pando, fed Deo placita perficiant.
•pifropoa
pfcnque
pro Ack·ab omnipotente Deo inipirati, ut hanc accend*côn< Ch»*-fa«n difeordiz flammam d extinguere apoftoliEft etiam in jam fata Niczna concorditer nafio.
ced c
ca debeamus audoritate, & non concedereeam flatutum fynodo, accufatores fic accufationes ,
T\pu» Çoa*j" ulterius animas depafci humanas . Quapropter
~
m
Î(uas fzculi leges non admittunt, a facerdotali
filDtll COAf
, una cum omnibus apoftolicz lubjeflionis regu-Eftunditus averti nocumento. Eccc , inquit Pro­ r/4/. ij>.
læ fancimus, ne quilquam deinceps Chriftiano- pheta, quam bonum & quam jucundum, habita­
M»ri:ve.
rnm talia perpetrare, aut epiicopis temere no­ re fratres in ur.um. Illi vero non in unum ha­
cere przfumat, cum & doftor gentium idipfum bitant , qui a fratrum fc folatio fubtrahuut ,
prohibeat, dicens; Seniorem ne increpaveris , Jed aut fratribus infidias préparant ■ Non alieno vos,
obfecra ut patrem, & reliqua. Bonurneft nam­
fratres, patiamini k peccato gravari;quia quod» S. Leo ep
que procul dubio, & omnibus timentibus Deum necefle eft, nos dicere veremur, id eft, necu- *’
' defiderabile, cohibere dillcnfiones fici alterca­ jus religio diflipatur , indignatio provocetur .
tiones, fratribufquc fubvenire, & invicem non Præ oculis habete, fil tota mentis acie reveren­
invidere, fed adjuvare. Audite, inquam, jam ter aipiette beari Petri gloriam , fic cum ipfo
faciam in Nicaena civitate fynodum, cui & ipfe communes omnium apoftolorum coronas, eun­
do-

i«77

/- Μ P LISS I Μ A COLLECTIO.

117»

ftonuMM martynun palmas, qui pro fratrum A prima fententia, fit rurfum quidam in majori­
nae dcnnaftiooe, fed coufumauone & veritate Lus urbibus conftituti foiicitudinem ejus fnfeipetent ampliorem , per quos ad unam beati
ia Chrifto paffi fimt.
Petri fedem univerïâhs ecdcfiz cura conflûeret,
IV.
Nos ergo, qui domini difeipuli & dici &ef­ & nihil ufquam a fuo capite diffideret. Qui er­
fe volumus, portare crucem Chrifti, & com­ go fcit fe quibufdam praspofitum, non molaffe
pati fratribua debemus, & non perfequi · Sub­ ferat aliquem fibi praelatum ; fed obedientiam
trahite (rogamus) aâux coeitatKtnefque a tali­ quam exigit, etiam ipfe dependat. Nolite itaque ** ' **
bus nocumentis, fi non vultis ipfam in vos fu­ errare, fratres mei dilebiffimi. Do&rinis variis
feipere ultionem : quoniam talionem meretur & extraneis nolite abduci. Et inftituta apoftoloqui fratri foveam praeparat .' Et nos icitote turn & apoffolicorum virorum canonefque ha­

hunc * typhum deinceps non effe paffuros , ut betis, bis fruimini, his circumdamini, his deea quz ad hanc fpecialiter fandam pertinent Udamini, his annamini, ut his freti, circumfedem , ficut judicia epifeoporum & majores dati, deleâati, armati, contra cunfta inimicoecdefisB caufa ,1at paulo fuperius przlibatum rum jacula perfiftere valeatis. Satis enim indiGclsfiusep.
eft, vos patiamurr nooisinconfultisinvadereabf-3gnum · eft quempiam vel pontificum, vel or' lo.. Sed fi quis ab hoque veftri flatus periculo
ho­ dtnum fubfequentium, hanc regulam refutare,
dierna die & deinceps epifeopum pnrter hujus quam beati Petri fedem & fequi videat 6c do­
fande fedis fententiam damnare, aut propria cere. Multum enim convenit, ut totum corpus
pellere fede prariumpferit, friat fe inecupcrabi- ecclefiis in hac fibimet obfervatione concorder,
liter effe damnatum, & proprio carere perpetim quz inde auftoritatem habet, ubi dominus echonore, eofque qui abfque nujps fedis funt eje- defir totius pofuit principatum , dicente feriâi fententia vel damnati , hujus fandas fedis ptura: Ordinate m me caritatem . Et iterum .
audoritate fcitote priftinam recipere commu­ Omnia cum ordine fiant. Iterumque Pfalmifta
nionem, & in propriis refti tui fedibus.-quoniam prrdicante.· Circumdate Sion , & complebimini
& prius, a tempore £cilicet apoftolorum , hzc eam y narrate in turribus ej.is. Ponite corda vehuic fidi fandae concefla funt.*, & poftea in ftra in virtute eyeir, ut enarretis in progenies ai- φ
ofmemorata Nicaena fynodo , propter pravorum teras t quoniam bic efi Deus, * dominus nofter in
hominum infeftationcs, atque haereticorum per- aternum , & ipfe reget nos in fecula . Officii fidi noftri
fecutiones , & infidiantium molimina fratrum , enim noftri confiderauone b non eft nobis dii• pr vidtaat ^unt \foncor^*tcr «b omnibus, corroborata , 1ut c fimulare, non eft tacere * libertas, quibus ma- b Sirkh.
• ,i”‘
‘magis finguli * provideant , ne talia audeant jor cunftis Chriftianz religionis relus incumbit, libe ruas.
r““’
fi t
perpetrare ; &. caveant, fi non propter Deum nec per taciturnitatem aut favere aut confentire
. £ tnjorem b fratrum , tamen propter oppro­ videamur fratrum nocumentis. Data Kalendis
,p'
brium hominum, ruborem fuum atque cano­ Oftobris, Feliciano & c Maximiano 1 viris da- c
nicam ultionem , faltem hzc timore & vere­ riffimis confulibus.
cundia compreffa , filent ioque comprimantur ,
Nota Sbvemni Binii4 s. 1«· «p. amputato fcilicet totius c ufurpationis exceffu ,
• Epljelo tmrepolerSa Jtsill. ) HaiK «piftolam Feli- Fpiftolam
,*.*·. ,.
V**a
debet prrfumere que fibi non vi- ciano
& Titiano confulibus datam anno Chrifti jj?. h*« *iirLA«pL<«<« c»-dentur effe concefla. Quam culpam nullo mo- • x prima Romana fynodo fub Julio habita a pontifice iü probaur
raciOAibut
“•‘ι,βί·ιρ*· do potuifletis incidere, d fi unde confecratio- fcrlptam futile , his istionlbu* fic fatis evidentibus (la­ V.rum
«i·»
«p. nem honoris accipitis, inde legem totius ob- tuere licet Primum eodem confuletu Feliciani 8c Titiani «da fall· ,
epiftola atque Romana tynodus configoata funt .
fahem xdvl4 « 7·
fervintiz tumereris: & beati apoftoli Petri fe- hac
Secundo, quod de Injufta Atuanafii tc Marcelli Ancy­
des, quz vobis facerdotalis mater eft dignita­ rani condemnatione & relegatione fsfl* redarguantur nio tis, effet ecclcfiafticz magi ft ra rationis . Unde ab hia, qui fe buno ob finem conveni (Te in aâis fyno­ Ratio ·.
&U< multum no. « · qu. . vobi. pie «ae-Ddi
* aperte profitentur his verbis : Pr» frxtrttm tffrrfif>·.
que funt ada Iztincant , ita nimium ca quz
lunt perperam gefta contriftant, quoniam ne- >no.Chrifti jj6. Acbanafiura fuis conventkulisaliquotles
relegaverant i qua cum citra Romani pon­
ceffe eft poft multarum talium experimenta cau­ condemnatum
tificia ft itum ftr confenfu ni contigifient » jure mari toque ■
larum hzc in pofterum folicitius profpici , & de nullitate faûi, & eccleGaftkarum conftitutionum vio­
diligentius przcaveri, quatenus ea , quz funt ab latione reprehenduntur . An citra Romani pontificia
& approbationem concilia celebrare liceat *
apoftolis eorumque fucceffbribus ftatuta, nulla confenfum
fupra multis in locis attigimus.
defidia negligantur, nulla diflenfione violentur,
nulla concertatione turbentur. Nane ficut in uno
A··- ·«.
corpore multa membra habemus , omnia autem
a Africani
PP ia ep.
ad Boaifoch·.

I Jdrm. Ixo

membra non eumdem odium babent : ita multi
etnxm corpus fumus in Cbriflo t finguli autem al­
ter alterius membra. Connexio r totius corporis

- EPISTOL AaORI ENTA LIU M d Bar. aliifq»·
«reditis com.
SMUitia «*
vsriit silo-

unam fanitatem , unam pulchritudinem facit r
hzc quidem connexio totius corporis unani- Caufantium quod in communionem receperit
conluta.
diti·, s»»» mitatem requirit, fed przcipue exigit concor-E
Athanafium, & ceteros quos ipfi
Ex cadam
’."T»"»"»- diam facerdotum, quibus etfi dignitas commitdamnaverant.
rolkstioxc
Ifidoti.
, quocinUmm hr. nis non eft, tamen ordo generali?
tor, 4ui po. njam & inter beatiflimos apoftolot
Domino beatiffimo* & honorabili patri Julio , apo­
fimilituften. <ku1m
,______ .
f
_ j___ j;r_—
ftΰhea fedis venerabili epifeopo, Eufebius, Tbeoeruar· το- dine honoris fuit quaedam difrretio poteiiatis,
hit .
. Cf · Berintbus uno cum re-· Th.odonu
gnius, Theodorus
' "'
& cum omnium par effiet cledio , uni tamen
..
,r
a .
. . tun Pcnmhi
Plura » hia
liquis fratribur & coepifcopis noftris , in Antio­ five Hr.
habentar ia datum eft ut cereris praeeminerer. De qua fortie· kpiicodcirtcali epi- ma epifeoporum qurdam orta eft diftindio, &
chia congregati/. 1
pur , quern
ΛοΙ* VipW
magna
ordinatione
provifum
,
ne
omnes
fibi
in duo· diP*P«·
ICET’ circa omnes. Romanam ecclefiam ftrshit fails·
omnia’ vindicarent, fed effient in fingulis pro­
friamus,efle munificam, &apofto!icam ha­ f rum
vinciis finguli, quorum inter fratres, haberetur
«1II1O J4|'
<rtritror"«ru- &

L

Nom'funt ia Fallu ifi confutes

bere

Prodn bar

n79
CONCILIORUM OMNIUM
1180
e?(«ei» >i' bere curam , & femper matrem exiftere oieta-A vobis procul abjicite, ne propter animofitatem
«beo, <·> tis > quamquam .u
-----praedicato—j.—talium hominum, infirme animae & ignari po­
,7,"»7m7c'ri'
ab oriente «j
ad eam
pf.ruM.
res* pietatis adveniflent, tamen optaremus vos puli , facrilega diflenfion» difpereant . Itaque
^‘-’ /^ nobiicum concordare, & quos a communione oportet · vos improbis probe refiftere . Qua- · Mini··· t
Ht’,.
’ ffufpendimus
'
* ’ efle
~ fufpenfos
‘ ' : fic quos propter fi neglexeritis deturbare perrerfoa , li- £*f··tea<·
, a vobis
“*
in ordine confirmamus epifeoporum , a vobis quet quod eorum protegatis errorem. Nec veeffe confirmandos. : nec nos fecundo loco ha­ po caret fcrupulo foderatis occultae, qui * ma-· ·»»ιω»ί«.
bendas , cum ex his partibus ad vos ufque dog­ nifefte facinoribus definit obviare. b Decet enim b **,ι< J/’·
matizantes apoftoli pervenerint. Nec enim nos vos ad arguendam proterviam eorum linguam
veftris relultavimus quamvis hoc agere pottiif- ve II ram exacuere , & velut venenofos a vobis
iemus, quando Novatianus a Romana pulfus repellere , ne eorum veneno vos veftrique in
eft ecdefia, quoniam ( ut juxta vulgarem con- aliquo fauciemini. Igitur c fufficiunt nobis que- « *<“· >**fuetudinem loquamur ) inimicitias quurit omnis rimonite contra eos delate , quoniam derelin- ‘Um·'
ti
qui vult recedere ab amico . Nec crimine carere quet nos tempus , fecundum quod ait aoofto*"
.poteft, qui alterius excommunicarum , abfque .lus
μ. , fi voluerimus
...... omnium obloquentium obei be-ejus licentia, a quo communionè eft privatus,B latas contra eos producere querelas
‘ i, maxime
"···”»«· in communionem litfceperit, canonibus fcilicet cum- haec
1
‘v’ fufficiant
»·.«··.. que
_ fuperius
r ..
nobis
dida
jubentibus , ut excommunicatur ab aliis , non funt . Nec nobis neceffe eft iterum eorum di­
fufeipiatur, viventibus illis a quibus'- commue vulgare mala , cum ipfa per fe prodeant, &
nione privatus elle dignofeitur . Nec iblum in maxime omnes ‘orientales teftes luper eonim
his nobis contumeliam irrogatis , fed etiam in malis exiftant . Ih ore enim (. juxta quod feri- Mani »t
his, quod concilia noftra diftblviris, neque ea ptum eft ) daorvan vel trium teflium flabit omne
rata finitis effe. Sunt namque a nobis , fit ma- verbum : quanto magis in multitudine tanto­
b
xime a totius orientis epifcopis damnati, bAtha- rum facerdotum & populorum , abbatum vel
'μΊ,.γι.'.’ nafius Alexandrinus , Paulus Conftantinopoli- monachorum , in feripto & fine feripto contra
cV ρ"·Λ " t3niIS ’ Marcellus Ancyrae , Aiclepins Gazae , horum pravitatem nos quotidie vox acclaman­
Luciamifque c Hadrianopolites , pro certis cri- tium? Nos vero diu expeilav imus eos per raul- ιμ s.
cCarr. A.< e-minibus , quibus adverfarii funt apud nos in- tam patientiam, ut crearent uvas , fed illi e
bu,"** fcr'Pfi ’ ‘l1126 ί** P«efe«M« hujus epiftolae lato- contrario fecerunt labrufeas . Vos ergo non
de cetero negligere
& differre------tales,
ne
A.n.n s .. res omnia fub certa relatione veftr» innotefee- ,oportet
-T________________
d-o—--------------> /■—
«·/- ..
· **...«
1
A faMa«;.it
s^r. ih.od r€ non omittimus fanftitati . Quibus agnitis ,C(quodabfit)memoratis
criminibus eorum jdfub-*
mittamini
,
it
rationabili
ter
eos
epifeopos
po
­
ί h a τ-, f* n°ftr'$ pluitis magis quam eorum machina- —*---- — —:r-------------------------------------- —
iv u.*1’’ tiombus alTentire , & ordinatos epifeopos ** in nentes . Ipfi enim, nifi cito corrigantur, juxta
damnatorum loco firmare eligitis , pacem vo- quod beatus apoftolus proteftatur, fecundum du- <«>. ».
bifctim & communionem habere volumus : fi miam eorum , & tor impoenitens , tbefaurizant
vero alifer egeritis , & eis amplius , quam no- fibi iram i» die iret tf revelationis jufti judicii
^<□.4
®,. b's aflc-nttre judicaveritis , contraria celebrabi- Dei , qui reddet unicuique fecundum opera ejus.
ftur.t ro
Romi
...
mus, ficvobilcum deinceps ttet congregari, nec Qui corrigendi funt , ne per temporalem dele”· vobis obedire , nec vobis veftrifquc favere vo­ âationem , * & per mendacia atque figmen(a « S. Gr<
lumus, fed pei nos , quidquid melius elegeri­ fua, vobis aflenfum praebentibus » «terna per­
mus, agere conabimur. Nam nullus eft in hac dant praemia, quae per veram pcenitentiam conparte terrarum «tatem habens , qui ignoret fequi potuerunt. Nec hxc, qux praediftafunt,
prardivlorum molimina ièduâorùm, propter eos folummodo Athanafio & fequacibus ejus irro­
enim multa funt mala pcrafta , inulta concilia gamus, fed etiam quod contra regulam egerit,
dr.erlis & afperis temporibus celebrata , multas quam nos decreveramus, quia non decreto com3 feditiones, ' multx machinationes, multa no- Dmunis. concilii f epifeoporum recepit facerdor t τ,ιρ. Hift.
bis opprobria illata, & alia muka qu^ chume- tium,
r fed ’ fibimet arrogando
’ * ' ecclefiam
r fuiflet iv. ».*■«.
sô<**
Se«.
rare perlongum eft .-Nam fi his confentire eli­ ingreflus , & in fede refediffet , cum dudum » Soo
* Sot.
decretum
fuiffet
,
nullum
a
pauciore
numero t ia· ·■·· '
gitis, tunc liquet quod nos perdere vultis, &
reftjtui
debere,
quam
deppfitUnx
fuifle
confiaο·ψ·
’
«
non , ut pater filios , fovere - Dicunt enim, fic
affirmant tam cives iftorurrt , quam etiam fa- ret . Deinde , quoniam ejus adveutu fit turba A»rîôclwai*.
kerdotes eonim , hos fovere vos velle homici- generata, plurimique fcditione, fint mortui , fiç <··. ·>.Η·
haraicorumc
t Alb.r.
das . r factorum templorum e veriores , virgt- non folum hxc per eum & propter eum funt. «fic decre­
peraâa , fed etiam quidam jam a difto Atha­ tum teftatur
• d loht lh- num ftupratores , facroium librorum incenio­
tubae iu' aptres , facrorumque vaforum , ac ceterorum fa- nafio exii , judicibus dicuntur efle contraditi . ftola praxicrorum ininifteriorum fraudatores, officiorum h Hxc &alia innumerabilia funt ab eo fuifque
negledores, imperatorum infidos, gentis fitpa- fequacibus impudenter perpetrata, quos excotritrix proditores , λ inter facerdotes maximam mu n icat os, communioni ( ut audivimus ) con- $^0a*en·.
Rar $<ur
So». Theod generantes dikordiam , eo quod conhibftantiatra regulam in contumeliam omnium orienta­
lium fociaftis. Prxfato itaque debit x falutatiolitatis vocem, qux feripta non invenitur, in ..«w
fidei do&rina pofuiflent. Quid plura enumerare E nis ' officio propter beati Petri honorem im-t eiibia‘,(Jc*'
necefte eft , cum propter eos nobis & eundis penfo,
r
poftulamus,
n '
ut
‘ deinceps
’ ad n veftras
’ hinc
*
hujus regionis habitatoribus fcientibus, tanta venientes aures non tam facile admittatis , ut- j. p·^»·.
que
a
nobis
excommunicato?
ultra
velitis
ex
­
cedes hominum fit perpetrata , ut amplius quam
mille homines fint profitait ? Talibus autem fa­ cipere f ne canonum tranigreflbres inveniami­
vere quid aliud eft , quam (celeribus eorum ni , fed magis falva fraterna caritate , erratum
confentire, cum facra (emptura hxc prohibeat, hoc in pofterum minime patiamini.
Et fubfcriprio : Orantem k pro nobis apofto- co·. Mt Hi
dicens: Monfolum qui faciunt culpabiles euiftunt,
«... i
fed etiam qui confentiunt jacientibus . Talibus
latum vellrum dominus arvo cuftodiat longio­ laium pi­
pe» .
enim vos obfiftere totis viribus oportet , ne re, bcaiiftime pater. Amen.
involvamini in peccaris eorum, fit excommuni­
cationem eorum ne fufdpiatis . Tales enim a
No-

V

AMPLISSIMA
Νβτ
. .

,

Cmm comi
Imm Γ«ή»Λmil '

Bpiftola hoc
«n ■<«« ci.
mu fir ab
m&«««

o
otrnmaliam.) Ea «piflala Julii <4 orien***** 'criptti a·»"» r*elt*t Ath«a*f>ua apologi* *. qu».
,*e iafn t·***» **’” *·' foWlUM- · carrnkn· eoaftat A*
*■*····· ί·* «•■«ilium Auilod»···· *<*rbiua , *c major·
tum iitu , Atparbi* A coatantl··* , ama d«e«bat ,
/cripGffe. Ita «nim axordluir : Z,«g/ epsdefa·· mfbaiu ,
♦···» **4« wriyaarv «w/ llpilfi V niyeeaur anule- ■
mm, ere. Varnm k garmaMm mu «xfta>a> prottr *·■
4torit*t*m Baroaii anno 341. mim. 54. ilhad aff«r*ntU*
•a qu· fupn io prlnripio «piftoiarum Tulli aaoota*) ,
confirmant. Quo hic (ecu odo loco pofit* orientalium
oomen prafixam habet « ·> Soromeno A Socrate ab
Incerto ouodam anHort compilata. ·& videtur , tum .
quod multa defiderari , nonnulla etiam in rebut A nominibua in ca eapreffis variari advertet, fi cam cumr*fponloria Julii, quam recitat Athanafiut apologi· a.diligcnrer coafarar. Vide quo ea Baronlo iupra diei ini. B
tto cpiftolarum.

EPIFTOLA

• talfo «·"

COLLECTIO.

uli

‘A MS. De epifeopis «tufim,

II.

SIVE « RESCRIPTUM JULII I.
Contra orientales, pro Axbanafio &. ceteris.

VJ. De injteffa epifeoporum damnation».
28. Detraffores & fautores inimicorum ab accufatiene removendos , nec majorem a minore·
debere impeti , nec in rt dubia certa judicari
fontontia, tl de judiciis inordinatis.
*9· Si poffit epifeopus a paueieri numero epifeo­
porum refiitui, quam fiseret damnatus.
30. Si fit fugiendum epifeopis &ufa perjecuticnis,
tH de privilegiis apofiolicn fidit.

J!· Sinanta oatetela judicare oporteat , nec dem·
» nandum quemquam, priufquam accufaloru
prafentes habeas , locumque defendendi acci• piat.
32. Vitre provineia Itntnw «cufandi licentia
no» progrediatur.
33. Qtti nox debeant admitti ad accufationrm.
34· Nullum 'aiteri ut judicis, nifi fui finientia te­
neri , & p«a4r debeant effe.
De epifiopit rebut fuit enpohafit, vel a fide
fua pulfit.
16 Quod excommmucaii epifeopos non poffunt ac·
rufare, nec illi qui cos ia fua non recipiunt
accufatione, nec maiarom e minore poffit da­
mnari vel judicari.

I. De vocatione orient ahum epifeoporum ad Juapofittâi ecclefia fo­
lium , CT refiitutipne damnatorum epifeopo- 'Eufibio,
■·
— ■ Tbeognto,
■
— ■ Theodoro ,- * Beriathe,
put
rum ab ipfis.
• iS ceteris orientalibus epifeopis.
». Ut epifeopi accufati appellent fidem apoflolicam.
£ rxEcuerat vo$ adverfus- fanâatn Romanam
L-/ ecclefiam & apoflolicam limate , fit non b
3. De eadem re.
4. Si quit putat fi gravari a proprio metropo­ ironice k»q>ti, quoniam flcipfe dominus nofler
litan» .
Jefns Chrillus eam decenter allocutus , ait :
5. De accufatoribui , vel accufationibas , qnat Tu es , inquit , Petrus , ÿ /*Prr ^anc
6.

7·
8.
9·
JO.

U.
il.
13·
14.
15.

t6.
17.
.
18.

1 p.

ZO.
XI.
XX.
■3.3.

14.
1^.

b Hnl- Trip.
Ill t-

MaliO. 1<·
foculi leger non admittunt.
adlficabo ecclefiam meam , & porta inferi non praUt nullus epifeopus alterius parochiam reti­ valebunt adverfus eam , & tibi dabo davos regni
neat, vel ordinet, &c.
coelorum. Hubet cmm poteilaiem, lingulari pri­
Si quit adverfus epifeopum , vel aultores te­ vilegio libi concertem , aperire ά claudere ja­
llefiu negotium habuerit.
nuas regni ccelertis , quibus voluerit . Nam fi
De epifeopis rebus fuit expoliatu, vel a fide ei detrahere ( qua: doéiini ore facrata atque
fua pulfis.
defuper exaltata trt ) mn * renuirtis, nec mi­
De accufut oribus & feftibus .
rum ft fratribus injurias trrogare minime certa­
Si ^accufatus vel damnatus epifeopus fidem
tis . Unde jam Glentto non teguntur qux ve~
apoflolicam appellaverit , & de eit· qui ad­ liro in concilio turbulenter c atque cum tetn c U|K<4tni
verfus patret armantur , vel cum inimicis γ.peflate Accreto funt . Apparet enim quoniam III. 7. «n
$ocr*N «c
morantur.
-----·— ·'- ---■»- — -indiIciplinationc
J ‘
---- ------ veritas
- --- .«
iutnultuola
quadam
eit Sm
De aecufationibht clericorum.
oypreffa : vobis quippe incoiifidetantibus quz Co.AxhIm
m «p. «4
metropoles primates* vocentur.
placent Deo, propter jurgj^ qua contra proxi­ c»ncili«M
SI»· fint infamet.
mos, vcftroi habetis &rotanortra inevincibilia TfriUM .
De oaufis epifeoporum.
efle contenditis . Sed erit opus divinæ proviUt non admittantur ad accufationem erran­ dentix , quatenus ' e contrario aperte, depre- * * h«c «on.
·ρ*η·, ■
tes , vel a propofito recedentes , five canoni­ henfa pc^iint evacuari, & quidquid illic conve­ <e d.prehw-l
bus inobeditntts .
nientes, fine qualibet gratia , odio aut inimi­ i» poir.l.
De peregrinn judiciis.
citiarum caufa gertiftis, funditus repelli . Qua­
Ut nullus extra provinciam vocetur ad judipropter cum omni fellinatione vos omnes ad
cium, vel fi quit Judice/Jufpefhs habuerit.
nujus fanctx fedis reverentiam volo concurre­
De fe confeffis, non effe ‘credendum fupra cri­ re , quatenus geftorum apud vos integritatem
men alienum .
per vofipfos potistis otlendere. Nam nec dubi­ EiaMrra «s
De incertis non Judicandis .
tare vos ctedo Athanafium facrz legis dodo- iifd*· IV. 1.
Co«De criminationibus majorum natu.
rem non folum a nobis , led etiam a Nicaena v«rb»
ftaaital j».
E
De provinciali fynodo retrndlanda a papa.
'fynodo verx fidei cultorem efle comprobatum, Biorit Awg.
Akai»·
Si quit- Judicer majorh aufloritatis appella,
qui defundo Alexandio mirabili fenc, qui Arii «4
drl··· . VIverit.
proliraverat blafpbemias , poli quinque menfes dtada 4110.
Ut Metropolitanus nihil agat fine confilio epi- Nicaeni concilii Alexandrinorum ecdeliz fufee­ 4·· Theed.
H19 II.
fcopo^um , nec illi fine ipfius , nifi quantum pit prxfulatum . adverfus quem ejufque feâato- Arhaa »pa.
Imi* a.Hift.
ad proprias pertinet parochias.
res multa mendacia texentes, & nudas valde F>7tM
No judices in abfintem proferant fententiam, calumnias quafi veras accufationes componen­ Trip. v*rii»
& ut proditor non audiatur.
tes , nobis multorum malorum cum caufcm & Ioda.
De accufationibus clericorum.
caput efle perhibui ilis , & non folum apud

Ægyt Hlncmarua t.auJua. *4 Rhenwn. pag, βχχ. toei. t. Theodorum fimiliter *- Berintbo diftingui r >ubi haec «.it*t Epiftoiam. H a fautant.

i

> L<4 Tb»o
Pwi·tbm.

" *L "Wl

... 1111111«,!·..,.,

uSj
CONCILIORUM OMN
UM
«»8<
Ægyptnm . ίΛ etiam apud Palxftmam & Phtr- χ coguoicentes crimina , * & diorum juftam exa-*iT,‘'’ ,v
' .nicen
, vicinalque
gentes
veftris
....................
I''"“ "·
’"'·■■ , icnptis —
i)·.· illum
·ιι>.ο· minantes rationem, onitjef«ue eos Nicxno con- "
perturbatorem effe fignificaftis . Qua de pe ec- cilio compenentes êcnofliis apoftoficis juflioniclefiaflicam fequentes regulam, vos & illos Ko­ bus obtemperantes, vifum eft nobis ac tmiveri’ T>-od H. mx · regulariter ad judicium dif ftatuta/nou fo concilio, ut nos divinis prxcepiis & apoftofi’b angufto temporis ipatio ( ut Txcufjfio Ιο­ licis monilis b informati, qui pro omnium ec-b $ uo.p.*.
ί
c.r. uim nor. inveniat ) literis & apocriliarns evo- ciefiarum ftatu impigro vigilare debemus afle«.aviniuve iilique , vocatione iulcepta , ad diem ûu, fi quidquam reprehenfiooi itiquarn inveni­
pixftiiutum venere , ted vos , ne veflns men­ tur obnoxium, cclen lobcitudine ab ignorantis
daciis caperemini, vcftr.ique calumma enudarc- Imperitia aut a prxfumptionis ufurpatione re­
tui', venire diftulifti·». Nec lus mai lunationibus vocemus.
i ..iunimodo contenti cllu , ted etiam videntes
I.
o cs p4ftoribus defolatas , lupos pro paftoribus
His taliter confideratis atque diferetis, tam­
fuper ea- poiuiftis . Decuerat eigo , ut ad re
quam c omnium curam gerentes, propter fedis1 Trip IV.
gutarem veniretis convocaiiqnein , qualiter de piopriae dignitatem, fufeepimus cos in comma- *’
h.s dc de
'
veftris ptxfumptiombus seram β nionem , d fingulifque cum luis, audoritate hu-<j .appo<iurio«
reducietis rationem , quoniam occurreret verijus fanetx fedis , rebus , proprias reddidimus ell* hoi <|.
rone· <*ft«
m , ;<ISi s p, faifras diipliccrct ; &. nullus dubitat ecclelias , quoniam huic fando: fcdi , propter ('ont
to »«l
Be, ■ 7.*, quod it a indicium ' n.xetis fubteifugit, quem- pravorum luminum infidias , ipfo domino in- id odendit ,
t,. .. admodum qui eft innocens ut abtolvatur requi­ lltuente, & tandis apoftohs, eorumque fuccefri' . N.c fufpicione caret qui alium calumniis foribus per finpula concilia roborantibus , hoc
uereg.it tilia dixifle, cum iplead judicium, ut temper licuit , Jicebitque , domino auxiliante
lepri tufa
probet qux intulit , evocatus ventre diftulcrir .
m perpetuum. Unde, qui lefcit aliis efle *prx- •ft.
r
\ cllcm enim vos magis ad jam diclam cano- pofitum , non nioiefte ferat aliquem fibi effe* s. L*o «p.
's *
n cam convenue vocationem, ut curam udi verprxlatum .- fed obtcmperantiam , quam ab alhs *♦
I ·.(·.»..·. f’'1 4 consilio redderetis rationem , cur fynolequirit , gratis & ipie dependat . Quapropter
• o <· 4,i, dum ad ftatum ecclefiarum & fratrum in * An- increpando vobis feribo, ( quia non refie tra- f bu*·»
iv tOchia tubvcricndum , & Nicxni magni opnei- Haftis viros inculpatos, &a nobis minime exa- T,‘P •b4<t
» jeC/ u i lii Jelliatliunem leciftis , aut cur^obis incon- minatos, de fuis ecdefiis communione privatos
fultis epiicopos in earn convocaftis , ad quam pellentes, & ecclefiafticse difciplmx injuriam irnec Maximus Hierofolymiranus venit, r.._
nec .no-c rogantes, conftiiutumque Nicxni concilii miE,..ratin ftia interfuit legatio, canonibus quippe in'(Ni- nime fervantes , talia indifciplinate agere non
·♦
corna fynodo jubent.bus, non debere prxter fen­ formidaftis. Idcirco quoniam dudum venire vo­
tentiam Romani pontificis ullo modo concilia cati renui ft is , modo ad certum diem , id eft
celebrari , nec epitropos damnari .· aut cur in quintodecimo Kalendas Novembris, vos iterum
nrxdiftorum loco fratrum alios adulteros po- regulariter literis miffifque evocamus , ut co­
Hjiftis , antequam penes nos aut apocrifiarios ram vobis ofleodamus nos juftam in eos pronoftros eorum caufa canonice eflet examinata, tuliffe fententiam , & de cetero non talia effe
finemque perciperet reftum . Ifti enim qui ad
paliuros. Eft etenim tnantiquis ecclefix ftatuns J’
memoratam regulaiiter venere vocationem, vi­ decretum, s ut aliena qui invadit , non exeat ,o‘"p*p»·
dentes vos a prxdiftis fubtraliere calumniis , impunitus, fed cum multiplicatione reft i tuar .
Kom·
multa adverfus vos lacrymabilia & doloribus Unde &in evangclio feriptum eft : Slpod fi " diiplens rrfenmt , accnf.intcs vos , & dicentes , quid defrdxdnvi, reddo qnndriepl^m. In lege quo-z». ■♦·
multa fe s importabilia a vobis effe paflos. Vo­ que cautum eft : Mnlediflns omnis qui trddffert
bis ergo h refugientibus venire , iihique perle- terminos proximi fui . Et ditet omntt poprtlnt :
vcrantibus in vera ratione , (uaique calumniasD ^,nen.
lb*·.
ici Lunantibus, lupcrquibu» & /Egyptiorum epi­
Quare miror vos taru audaces efle , λ tam
feopi 1 literis nobis miffis proteftantur fuis ,
impudenter egiffe, & terminos ac jura beati Pe­
f.ilfa efle qux contra Athanafium fumque iefta- tri apoftolorum principis invalide . Sui enim
11
to es machinantur, cunftaquc Arianorum * ma( ut paulo fuperius comprobatum eft ) juris
ch nata, b'afphcmiis et talibus plena figmentis,
erat, ut abfque ejus fanftx ledis auâoritate ,
1 ■; ret eos elle * inculpabiles , vofque culpabi­
nullus deberet aut concilia b celebrare, autepi- h Sofr. a
III
les ; quia fi de vera confideretis innocentia , fcopos ad lynodum convocare , vel damnare $o; <1 tai cinnllo modo a jam difta vos canonica fubtra- eos , aut propriis pellere fedibus , aut alios in tuihcetis evocatione , qux non lub.to , led fpa- eotum loco ordinare , qux otnnia vos temera­
tiole denunciata eft.· led omni fubduda apolo­
re npn timuiftis . Quid ergo eft aliud talis
gia, ablque tardatione venire, & caulas redde- prxfumptio , nili qqod apoftolorum eorumque
lucceflbrum decreta tranfgredi , & malediâioI r>.f IV ■« ic fellinareris . Quibus ira geftis , fcripfi ’ vo­
bis, & omnibus qui in Antiochiam contra apo- nem fuperius comprehenfam , in lege fcilicet
ftolicam canonicamque regulam , nobis incon- cautam, quam omnis populus uno ore confofultis, fueratis congregati, arguens vos primiunE naque refponfione per Arnen, id eft, fiat, con­
de injuriis lircrariun , deinde cur Athanahiim firmavit , fuicipere non timuiftis ? Nam ( ut
luolque confcftatores ad n-ifrum concilium con
reor ) talibus tranigrefltonum funiculis conftri4i->njcy_ vocafletis . canonibus fcilicet prxemientibus , di, noftrum , ne veftra pioderentur ftagitia ,
i >, jt P·-rnlul extra Romanum decerni pontificem , sui examen declinaflis , & ad fupradiélam vocatio­
hxc & majora ecclefiarum negotia , tam .ώ iplo nem venire diftuliftis . Sane manifeftum eft
|M,domino , quam ab omnibus univerforum confuum eos confiteri ' crimen, qui toties evoca­ i Bonii -p >.
«r « ciliorum fratribus, fpeciali (ut jam didttmeft) ti, abfque inevitabili caufa venire diftulerunt ,
privilegio contradita funt . Vobis vero refu­ & purgandi fe voluntate non utuntur . Nam fi
gientibus , <c ad concilium toties convocatis , de veftris dklir confideretis , etiam in faciem Throe! (I «.
referent* (y.
adeffe nolentibus , illis quoque in hia reclama­ ,*1 probare
non diftulifletis . Tales infidiatores nodkam
,
tione & julla ratione perbitentibus, vefliaque fpirit<i prxvidenies fanfti patres in Nicaa con- c·»·. Sard.
β'«-

aMPLISSI-MA

COLLECTIO.
»180
‘,*^‘A^. ere8ati » *«8** ft«ueruut , * quas __________
nos canorus A jam fuis expoliatum rebus , âut a fede put...
ippçllamus r ne facile probi ab
"L improbis
‘1 ■ dam
J' ­ uim , oiummuirce.ie
extuiiunun.ce.ie aut luditarc piziumat
pixlumal ;
narentur , ex quibus nonnullas fenteuuas hit quia non c|i pririlcgii'm , quo poilit fpoiiari
mien 'radicavimus, ut tantorum patrum auito- ia.n nudatus **
· lx i,„ v. ·
titate ooftra roboraretur epiftola, atque omnes
_ IX.
orientales , five reliquarum partium epifeo, i
hrc audientes, in'tantam foveam non incidant, ri , b qui abfente adverfario caufam <u;;gent b ^! '*
ne damnationem a patribus decretam percipiant. ante utnuique partis diûuffioncm . Nec accuSequuntur enim hzc ex przdido concilio Ni­ faiores vel telles luici^, qui non iuut idonei,
1
caeno capitula, id eft, 18.19. it. »3.16.17.18.
Placuit,
ut
fi
acculants
vel
damnatus
epifeo**'_
v
■ 41.4j.Ac47. flc*49.acji.jx.5^.54.55.j?.
58.59.60.61.63 * 66.
pus appellaverit Romanum pontificem , ‘ id < HÎd.
II.
ftatuendum, quod ipfe jufte ceniuerit. Et om- *·
!S»i«b4«. « o··
Ut omnes epifeopi , qui in quibuidam gra- nes qui adverfus 4 paties armantur , infames
effe ceufemus : neque eôs , qui cum inimicis
s7'Jpi/sXu vioribus PuM*ntu* vfI criminantur caufis, ήυο
n
ties neceffc fuerit, libere apoftolicam appellent
tellitno- · tent . u,
Con,.$VI| frdem, b atque ad eam quafi ad matrem con­ nium recipients.
fugiant, ut ab ea ( ficut femjer fuit ) picful­
ciantur, defendantur fle liberentur. Cuius dtfpoPlacuit , ut femper in accuiationem clerico- n<m h,b,iur
fitioni omnes majores ecclcfiafticas caulas , fle rura , primo perfona, fides , vita fle convcrta- mdecr rplft.
epifeoporum judicia , antiqua apoftolorum co­ tio blaiphcmantium perferutetur . f Nam fides
rumque fuccciterum atque canonum aufloritas omnes aftus hominis praecedere debet, quia du­ < H\dt
relervavit. Quoniam culpantur epilcopi qui ali­ bius io fide infidelis eft . · Nec eis omnino t Sr
ter erga fratres egerint , quam ejuldein icdis eft credendum , quia veritatis fidem ignorant ,
nec re&ar comeriatiotiis vitam ducunt : quo­
papae neci placuerit
niam tales fle facile & indifferenter lacerant fle
ILI.
Ac.
___
Placuit , ut accufatus vel judicatus a com- criminantur recle fle pic viventes . Ideo fufpiExodnaSi» provincialibus in aliqua caufis epifeopus licen- cio eorum difeutienda eft primo fle corrigetv
c'coT Sod. ,er * appellet, & adeat apoftolica! fedis ponti- da, neque accufatoribus lulpeftis, fle de inimi­
c- « < *i|. ficem , qui aut per fe, aut per vicarios fuos , corum " domo prodeuntibus eft credendum.
XII.
ejus retradari negotium procuret. Et dum ite-C
Quod non aliae metropolitan» ccclefi» , vel
rato judicio pontifex caufam fuam audit, nul­
m i
lus alius in ejus loco ponatur aut ordinetur primâtes fint , nifi illar , qux prius primates d«t Cleev..
epifeopus , quotuam quamquam a comprovin­ erant , fle poft Chrifti adventum , auftoritate
cialibus epifeopis accufati caufam pontificis feru- apoftolica & fynodali primatum habere merue­
taii licear, non tamen definiri, inconlulroR.o- runt. Reliquz vero non primates, fed metro­
manol pontifice, pcrmiffiun eft, cum beaioPe- poles vocentur , corumque epifeopi , non pri­
tro apoftolo, At non ab alio quam ab ipio di- matum, 1 fed aut metropolitanorum , aut ar- 1 H*dr.
âwn fit domino. ùe<K>ern frtper terchiepifcoporum nomine fruantur.
XIII.
tam ernnt
èl ia car/ii : ÎT <jH*i ttMqne M·
τ,ττ'ΐ fiptr terr^, trunf foiutA iT »» cceiu .
■Infames effe cenfeinus omnes, qui fuam aut
IV.
Chriftianam prxvancantur legem, aut canoni­
« s» < S' Si quis putaverit fe a proprio metiopolitano cam poftponunt auftoritatem.
?k*«Mtt«p’i» 4 gravari , apud primatem diuecefeos , aut peXIV.
i ViSern P nes univei lalis apoftolicz ecclefuc papam, Ju­
Salvo in omnibus Komanc ecclefix privile.7JÏSI: <««·'·'·
Dgio, nullus k metropolitanus abfque ceterorum s H»dr
1.
V.
omnium comprovincialium epifeoporum inflan­ Apo'1 ■
»·
Accufiuoics AC accufanoncs, quas leges Lae- tia, aliquorum audiat caufas eorum , quia ir­ pr*:. Dion,,
HUr.
’’ culi non adfcikunt , · dc nos unanimiter fub- rite erunt , imo fle caufam in fynodo pro fa­ lio t'Huo.
- . j- movemus. Nec fiat in diftrida probatione imite dabit.
pietas , cum rcfta fit judicii in eledione fenXV.
i«b H«dr tentia. f
Alienis erroribus fociatum , vel a fui protHcdr. »1 «*
pofiii tramite recedentem, aut facris canonibus «p.». Ιμηί P.
vn/ortT
Nullus epifeopus alterius Parochianum pr«-■ inobedientem , fufeipere non poffumus , nec
i «naodiM lumat retinere , aut ordinare abfque ejus epi- impetere rede credentes, vel fandorum pa< H»dr 'u* feopi voluntate, vel judteare, « falva tamen, mi trum faudionibus obtemperantes , permitti­
omnibns apoftolica au&oritate : quia fiem irri­ mus.
ta erit eius ordinatio, ita fle dijudicatio: quo
XVI.
)> Aauaoa 1« niam cenfemus nullum h alterius judicis rufii
Peregrina judicia generali fandione prohibe ^u* Unientia teneri . Nam qui eum ordinarei mus , quia indignum eft , ut ab exteris judi- <M Sixtolll.
.
Eccntur , qui comprovinciales fle a fe eledos 1 i P»pi
uMV.Coi non potuit, nec judicare ullatenus poterit.
H.d l7t<
Tlieod >4·
VII.
debent habere judices.
«•d. Ί h«o<*.
Si quis erga epifeopum, vel adores ecclefiz,
XVII.
irwuAiu. k proprium habere crediderit negotium , non
Salva apoftoliese ecctefi* audoritate, ■ nul­ m H.d,.
P5*us adeat judices , quam .id eos recurrat ca­ lus epiicopus extra luam provinciam ad·judi­
ritatis ftudio, 1 ut familiari colloquio commo­ cium devocetur: fed * evocatus ipfe canonice, mun
V. Aurei.
niti , ea lanare debeant quas in querimoniam in loco omnibus congruo , tempore fynodali ,
deducuntur. Quod fi aliter egerit, communio­ ab omnibus comprovincialibus epifeopis audia­
tur , qui concordem Iuper eum canonicamque
ne privetur
proferre debent fententiam ; quoniam fi hoc
VHI
. 5. t Ν·ι
l<M porert
Nemo pontificum deinceps aliquem epifeo- minoribus, tam clericis quam laids coneeffum
•eurdtui
Ffff
eft,
C«»cil. Gener el. Tom. II.
Mwliai etfUto & M5S- XLI

«c V. V lique

& IX.fr

Ll

H»,

B

nS7

CONCILIORUM

eft , quanto magis de epîlTcopis fervari conve-A
nit 7 Nam β ipfe metropolitanum aut judices
fufpeftos habuerit, aut infenfos fenferit, aptd
primates dicecefeos , aut apud Romans fedis
pontifices judicetur.

XVIII.

_

OMNIUM

ιι8β

XXVI.

Primates accufatum difeutieutes epifeopum
non ante- fententiam proferant * damnationis , ( H»dr. <r
quam apoftolica freti auftoritate , aut reum fi; m
ipfe confiteatur, aut per innocentes Ac canoni­
ce examinatos regulariter teftes convincatur.

XXVII.

Nemini de fc confeflb credi poteft fuper cri* men alienum, · quoniam ejus atque omnis rei
profeffio pcriculofa eft , b fic admitti adverfus
'· quemlibet' non debet.

Irritam effe injuftam epifeoporum damnatio*
nem * decernimus , fic idcirco a fynedo irtra- £1,*^ j». j.
dandam, b ita utoppreflis ab omnibus ίηαιη-·<ι P»t«»»··
dis fubveniatur caulis.
? <«/.“·“·
‘
XIX.
XXV III.
b,,4r
Incerta nemo unquam pontificum judicare
['
prarfumat
,
quia
quamvis
vera
fint
,
‘
non
ta
­
Detraûores
qui
divina
auctoritate
eradicandi
’«ί»ο«·
b H»d<
men credenda, nifi quzmanifcftis indictjscom- funt , fic fautores inimicorum , ab cpifeopali gÎTpîîi ».
1 probantur , nifi que manifefto judicio convin- fubmovemus accufationc . Similiter , nc fum- z»pt>«r«i ·
cuntur , nifi qux judiciario ordine publican- B morum quifpiam minorum acmlationibus imtur.
.etatur aut difpereat ; neque m re dubia detur pu«, <x
XX.
ententia , c nec ullum judicium , nili ordina- *£d<m Zc'
phtnno.
biliter habitum, teneatur.
*""°·
Criminationes majorum natu per alios ne
c S Cre# rp.
j.. lib. VUE
fiant nifi per ipfos qui crimina intendunt , d
XXIX.
A
lib. XI.
fi tamen ipfi digni fic irreprehenfibiles appa­
Plura de his ideo hic non inferimus , d nc «I »id<
____Htacm.
d
ruerint , fic atos publicis docuerint , omni fe vacuare vilemve przdidam facere fynoduin vi- lib }}.
carere fufpicione · atque inimicitia , fic irre- deremur, aut faftidium legentious audientibuf*
prchenfibilcm fidem, atque converfationem du­ que prolixa faceret epiftola. Si quis autem de
cere .
his ampliora atque abundantiora icire voluerit,
XXL
in facro noftrz ecclefia: fedis fennio & e* qur
przdiximus
invenire poterit . Verum mc c di-*tE"CI<
Et provincialis lynodus retrahetur per vi­
carios urbis Romz epifeopi , fi ipfe decre­ xiffc teftis eft divinitas . De receptione vero
verit .
fedis fic facerdotii, atque honoris, qux dixiftis
XXII.
-------- Athanafium abfque concilii decreto futcipere ,
Placuit, ut a quibufeumque judicibus eccle-Cnon ira invenimus ficut calumniati eftie. fed
t fiafticis ad alios judices ecclefiallicos (ubi eft quorumdam epifeoporum confilio atque decre­
auttoritas major ) fuerit provocatum , audieis- to reiepit fuum quod injufte perdiderat facertia non negetur. 1
dotium, ac refecit in fede. f Qpod enim fcripfiXXIIL
ftis, non eum peffe a pauciore numero epifeoSi quis metropolitanus epifcopus ( nifi quod porum reftitut, quam depofitus fuerat, non ira
ad fuam folummodo propriam pertinet paro­ eft ,- nec hzc regula orthodoxorum fan&e ce­
chiam) fine confilio fic voluntate omnium com­ de fix eft epifeoporum ; fed Arianorum, focioprovincialium epifeoporum, aliquid agere len­ rum videlicet veftrorum, hxc adinventio ad per­
taverit , t gradus fui periculo fubjacebit , fit ditionem orthodoxorum epifeoporum contexta
t H
1 quod egerit irritum habeatur Ac vacuum . Sed eft. Nam, ut nobis a veracibus efi teftibus re­ Dt».
R«quidquid de comprovincialium epifeoporum cau­ latum , quando Antiochiae pro damnatione fi­ l«1« vtftca
lis, luarumqueecclefiarum fic clericorum atque dei de confubftantialitate prolata fuiftis congre­
fzculanum neceffitatibus agere aut difponerc gati, odio praedito Athanafii hanc regulam proneceffe fuerit , hoc cum omni confenfu com­ tuliftis, que nullas habet vires, nec habere poprovincialium agatur pontificum , non aliquo Dterit ; quoniam nec ab orthodoxis epifeopis hoc
dominationis fiftu, fed humillima fic concordi concilium atoim eft, ncc Romane ecclefix le­
adminiftratione , ficut dominus ait : Non veni gatio interfuit , canonibus praecipientibus fine
ejus audori ta te concilia fieri non debere. « Nec » fcT " ° 1
miniftrari , fed mint fir are: Et alibi :
major
eft veflrum, erit minifier vefter, fic reliqua . Si- ullum ratum eft aut erit unquam concilium
>· militer fit ipfi comprovinciales h epifeopi, cum quod non fultum fuerit ejus auftotitate
En·
ejus concilio (nifi quantum ad proprias perti­
XXX.
Ch*><
net parochias) agant, juxta fandorum conftiIgitur de fuga, fuper qua Athanafium h re-k F·!·* »·■«
tuta parrum, ut uno ore, uno animo concor­ prehenditis , non bene agnis , cum ipie do- ί4< , Qri.
diter fancla glorificetur trinitas in fercula.
minus mandatum hoc nobis dederit. Cum per- tono pufa.
XXIV
fecuti wat fuermt in una civitate, fu&ite in altam.
Caveant judices ecclcfiz, neabfente eo, cu- Et ipfi doninus, per femetipfum exemplum τίϊρ.νΐ >>■
ËîeJ- jus caufa ventilatur , fententiam proferant ' nobis * demonftrans , quando Pharilzi conci­
πτΛ« .
■ f- quia irrita erit ; quippe fit rationem pro actio­ lium fecerunt adverfus eum , ut cum occide-____
ne reddent in fynodo, fic , ut proditoris calu- rent : Scient autem Jefut, difceffit inde . Et ali- ’ d«®«nrtrv
H.·,
jy eI mnia, nec eorum poftea vox M audiatur . Î'
Ne-Ebi; Tulemni lapidet Judai, ut jacerent in eum,
lt
, e. „, mo emm debitorem amplius poteft cognofcere
ere > Jof"t autem ahfcondtt /c , tX exivit de templo .
s.
quam ille, qui iniuriam ejufque fuitinet nequi- JT.t trar\fiens per medium eorum , abivit , & ita
/t
Hjieffit . Nam fic difeipuli propter metum Ju- *'
Tbccj
tiam
XXV.
deorum receffcrunt , celantes (cmetipfos . Et
i ς ‘ Si u.» S* quis fuper quibuslibet criminibus clericum Paulus m Damafeo a principe gentis qurfirus,
‘’'««Si» puifandum crediderit, in provincia, in qua il- de muro in fporta depofitus eft, Ac manusqur*
!“Ηζ
k confiftii 1 qui pullatur, luas exerceat atoo- rentis effugit Et alii quamplurimi fic innume­
-Jr 1
nes. Nec xftimtt qyinaccufator fuusalibi, aut rabiles fandi, tam in veteri teftamento, quam
longius pertrahendum ad judicium. Illi vero qui
in novo, fugiffe leguntur. Si ergo fugam im­
puitatus fuerit , fi judices Uifpcdos habuerit , properatis fugientibus, etubefeite potius perfeliceat appellrre.
qui , fic quielcite mfidiari, quiefeentque conti­
nuo

Î

ir8«
. Trip

r.rr*. ...

AMPLISSIMA

nuo fugientes. Nam * five perimatiseos, mors Λ
femper contra vos exclamat : five rurfus exilia
fuperponatis , ubique in vos mali memoriam
deft i nare nofeimini , & illi patiendo fibi proficiunt. Unde fic dominus ait : Nolite fintere eoa

COLLECTIO.

n9o

litigantibus fua velit lententia obviare , nifi
quando illi , peraftis omnibus , jam nihil ampiius
-- habuerint
_..-n. in......
quzflione
j
quod proponant
xi —
. Nec
oportet quemquam judicari aut damnari, ante­
quam fuos accufatores przfen tes habeat , io-.
cumque (c) defendi accipiat fpattofum ad * ab- ,
luenda crimina.

...
pojfunt
qui pniefttfani­
XXXII.
mam tf ctrpju perdere m gehennam. Multos eSimiliter in jam fata ί·Γ) fynodo ftatu tum eft,* 1 i.Ww
nim cognovimus pe ili mis machinationibus io.
’ ·4· ·
jufte depolitos ; ideo fummopere * a me , cui ut ultra provmc>« terminos accufandi licentia
vice apoftolorum principis univerfalis ecclefiz noii b progrediatur , nifi ad hanc apoftolicam «p.A* > sa­
1
eft, auxilian- luerit fedem provocatum, ad quam omnes qui
cura comimfla eft, providendum eft,
abfque ullo impedimento „
”
te ipfofummo apoftolo, ne demceps talia fiant; voluerint libere ,
~
u«. quoniam ideo huic fandz fedi prafata privile- a quii^iaam agendo, confluere debent.
XXXIII.
hu.c ί*Λ«· gia fpecialiter funt concefla , tam de congre­
Sigandis conciliis & judiciis
rcftitu'ionibus B Similiter in jam e préfixa fynodo eft decre­
epifeoporum , quam & de furnmis ecdefiarum tum, ne tuipecti, aut infames, J auc criminonegotiis·, ut ab ea omnesopprelh auxilium, ix ίΊ, aut .* gratiofi , vel calumniatore» , vel affi­ r »'.(,<
<1 H.dr t
injufte damnati refticutioi.cm fumant, &. talia nes, (e) aut facile litigantes fufcipiantur accufaR®·. m
s ab improbis ne prriumantur abique ultione, tore*, fed tales , qui omni careant fufpicionc,
fub Syiam»
nec exerceantur abfque ' damnatione . Non quia columnas fuas dominus firmiter ftarc vo- f*r—
ergo rede egiftis, quod prxdidos fratres calu­ luit, nec a quibufeum^ue agitari.
mniati cftis dicente domino . Abn }eciet celumntem proximo tue, nec z>i opprimet eum Nec
Similiter ftatuit praefata fynodus, ut nullum··
■·
refte egiftis, quod nobis inconfultis concilium fententia, nifi a luo judice di&a, conftnngat
*"*"
cclebraftis , eofque ad concilium vocaflis, fic ‘ Judices autem alii efle non debent , quam E« co·» Νι·
damnare •prxfumpfiftis, canonibus (ur przmif- quos ipfe qui impetitur elegerit, aut quos fuo ■ Hadr I»
Tnp. !¥-> fum eft) jubentibus, d nihil ex his abfque hu­ cum confenlu b«c fanda fedes, aut ejus prima­ cx <od.
ms fandz ledis auâonrate fieri debere . Non tes audoritate hujus fanitz fedis delegaverint. Thcod
lib. IV. cx
recte egiftis, quod regulariter a nobis ad con­ Ex his enim & abis quartam in hac fandafe- i*. COItll i
cilium vocari venire diftuliftis. Non reâc egi-Ç de quam fic ab apoftolis eorumque fucceflbri •pud Cra>^
fi
ilis, quod contra eos rationem reddere, ut ve­ bus funt flatuta , nihil przfat is epifeopis con- •Plibri XI.
ftra erga eos aut probaretur reda fententia aut ccfliftis, fed vim eis inferentes, injufteque (ut
improbaretur , non veniftis , nec rationalem fuperius commemoratum eft) eos damnantes,
aliquos abfenres expuli ilis , quod omni Chrimandaftis caufam, ut quid hzc renuiftis.
His ergo omnibus perpeniis, manileftumeft ftianz religioni eft inimicum. In quibus appa­
vos reos exiftere, & illos innocentes remanere: ret , quod nec domino fua fervaflts jura , nec
& vos refte («) excommuniratos, illofque jufte li­ huic fandae matri & apoftolicz ecclefiz , quz
berari. Noluit itaque dominus tam leviterluos (ut przfcriptum eft) cos fuo judicio, aut huic
traclari miniftros, ficut facitis, aut a vobis da­ fed i voluit refervari , ne a tam pravis ( ficui
mnari, fed (ficut meinoraium eft) aut ab hac cftis) hominibus damnarentur aut ejicetentur ,
fanfla fede , cui commifli funt, aut fuo refer- in his omnibus vos finîtes &. przvaricatores
vari judicio . Ait enim : Qui vos ccmrtftukit , evangeliorum fic canonum efle , nulli fane fa­
me lOntrifleoit . Qui jecerit injuriem vobt< , re­
pientium eft abfeonditum .
cipiet id quod inique gejjit. Et quanta p<t na ex
. N«l
pectet eos qui domini fcandalizanr diicipulos ,D1 Nec his contenti in veftra cftis przvaricatiopoiail
cvangclium futneienter exponit, ubi de fcanda- ne, fed etiam, quod prius expuifbseos, fiefuis
lirantibus difcipulos loquitur. Nam quod a vo­ expoliatos rebus , quafi vocaflis atque damna
bis non fint damnandi , fed aut ab hac fancla Itis, cum nullus regulariter aut vocari aut ju­
(ut prrfatumeft ) fede, aut fibi rcirivandi, ipfe dicari poflit , antequam fir regulariter icftitumanifefte dat exemplum, quando peccantes fa­ tus, & ina omnia ei legibus 1 fint inteeernmr 1 S1eVΛ01*
cerdotes, quorum locum modo in fanda eccle- reformata. Eft namque m isrpe |im difta fan. m.ow.
IM. Ut.
lia tenent epifeopi , non per alium , ’ fed per cla fynodo ab omnibus unanimiter decretum , »
* Si
ftmettpjum vend-ntei tf emeniei e]ec;t dc tempio ,
& apoftolica auctoritate roboratum, ut fi quis
tf menfac nimmuiariorum proprio evertit ft.inci­
epifeoporum luis fuerit rebus expoliatus, & in
lo , tf ejecit de tempio. Et ipfe alibi ad . Deus
accuiatione pulfatus , ordinatione pontificum d«CI. Éufcbtl
fteht
in
fynnpoga
deorum
,
in
mefite
jutem
deoj
wporiet fic decet fandum propofnum pnmafimn- p»p» (<η·««//«/<
.
difcemit, fit reliqua talia fit his itinilia . Et alibi
te cedere, ur omnia quz per fuggeftiongs ini­ rialùrr
H.dr. coll.
idem ipfe ait . frohte judteere, ut non judicemi­ micorum firorum amiferat, legaliter primo po- j. ci d.ilo
ni , nolite condemnare , ut non condemnemini. In
teftati ejus ab honorabili concilio rcdintegien <00 Rom
quo enim judicio judicaverim juai.akimini.
Etur, & przful regulariter piius ftatui priftine
1·. <· r- Iu4.
XXXI.
reddatur, fic ipfe, difpofitis ordinatifque fais ,
“Pu. ; & in
tunc ad tempus vemat ad caufam, & ii iutju-(
Quapropter non tam temere (ut vos facitis)
i-U'i Eleu­
theri ■ .
quifpiam fuam przfumat evomere iniquitatem, ftevtdetur, acculaniium propofitionibus refponf Hade a*,
fed judicantem eunda oportet rimari, fit * or­ deai . Qyare ergo tranfgrefli eftis terminos papipe
truin , judicantes fit damnantes eos quo» non
“
«« conft ■ dinem terum plena mquifitione diicutere, nec
tH U. I tI
de illis, quz ei (i) concefla funt, ullo modo ju­ debuiftls? Quare judicaftis eos quos non regu­
cod T h rod
dicium prrfumcre interrogandi ac proponendi lariter approbaftis ? Non obiervaftis h quod in h An|ft α
adjiciendique , patientia prrbita ab eo , ut ibi kegnorum libro Icriptum eft.· Λβ· ywdwe/ev/- pip m
afto
partium limitai» lit pieniter. Nec " prius dr/ Αολϊ» videt Dttrs, qwa borna Videt m facie;
lih 4
prier judex
Ffff 1
Dens
■ Riqtù occidunt corput , animam autem

occidere. Sed petiif

eum timete,

xxxv.

ho. a JBprl».

Stephani P
11.

ii9»

.CONCILIORUM

OMNIUM

fin

*"tem (*) f» tarde videt. Et m Paralipo-A piatur accufatione : nec illi qui nos in fiia no­
menon: Omnia corda fc*utatur Dem ; èT omnem lunt recipere querela vel accufatione, cum nos
• f” <
copy titionem novit. Et alibi fcriptiim eft .· Aam
fuper illos fcian.us a domino conftitutos, non
£
poteji humano condemnari examine quem Dem fuo illos fuper nos. Et ficut * major non poteft arI"·
* ' c ’ » rcfervavii juticto . H»c omnia fummopere minori judicari , tta nec colligari ; quia rarum
praecavenda iunt, nec accufatio epifeoporum fa­ b eft omne quod magnum eft. Portamus onc-b^of <»p ·
cile eft recipienda, dicente domino : Non fufci- r* omnium « qui gravantur, ouinimobre por-c‘pSir'klu,
tat tn nopis beatus apoftolus Peints, cuius vi­
n
pia/ vocem mendacii . Et apoftolus inquit : Ad’■ r"■·'*. ’ xerfuf prerbyterum tnferiptionem noa recipiendam, ce fungimur legatione , ÔC cqjus regula infor­
ubi σι..- duobus vei tribus idoneis teflibus . Si bec mamur , quatenus eju> fulti auxilio ab omni­ •deoque in·

jaVr? » **
Jto jib ,

’
’

< Bomucn»
* 1

d s Ct.rft
•r- ·

” *

u*

Ce presbyteris vel ceteris fidelibus funt praeca­ bus nunc & in perpetuum tueamur adverfis .
venda, quanto magis de epifcopis ? Quibus co- Data Kalendis Novembris, Feliciano & d Ma­
toi it
K’iitis, magis b vos dommart velle manifeftum ximiano * viris clariiTimis confulibus.
cil , quam confulere fratribus , aut fuftentare
Noxa Severi ni Binii.
cos, quia honor inflat ad fuperbiam; & quod
proviium eft ad concordiam, tendit ad noxam.B
λ /(efcripiuot Jii/ïi. ) Huc refctipiuni Julii cum ea
«j.
Decuerat namque vos juxta pnefatas regulas ,
refponforii epiftola , quam ab Athanafio r,<iutiu>, in- ftata fit ktû.
f> aliquid egtffent contra fuum ordinem , man­ fra ftalitn fub;unxlmu’, partitu coti.eni' . plurimum vedare nobis, & expeûarequid ad veftra contui­ IO ab eadem dif.-ri . Cctn utra^ue Euieb.ano. cum Ata relcriberemus, infantum ut, fi etiam quid­ tharaho ad concilium Roma annd 340. ind.il uni cltatoi
elle reterar ; utroque etiam Athnnafiuni ad ftatutum
quam grive intolerandumquecommitterent, no- ritem adluiffer Hiieb!»n< > auretu contumaciter remxnfifftra prjtftolaretur cenfura . Et nihil prius aut fe. enai.er. demuto utraque epiftola illius . quam ab
aliud decerneretis , quam quod nobis placere ipfis poft celebratam Antiochenam fynodum (criptam ,
poftque Gregarium C*ppadocern anno Chrifti )♦». ma­
cognoviffetis, ita ut a regulis prseftitutis nulla gna
6t horre.nda Alexandrinorum ftra^a introduflum ,
aut negligentia, aut pratiumptione recederetis. fuperbe . faftuofe . & conianclofe (criptam fui'fli refert,
< hujufmodt pretfa noftra auftoritate præ- meminerit, utramque unam camdeniqiit Julii «piftolam
fumptio , vitentur hujutmodi nocumenta; qma e (Te oportet. Hanc mendotam, corruptam, 4< a quodam,
ex diverfia
compilatam . illam vero, qu· ex Atbttl·
nequaquam taha patienter ferre pofliunus ma­ ÛO defumpta intra iobditur , germanum exemplar efle 11J “
chinamenta, quoniam convenit nos paternarum Juliam ad orientales epifeopos 1 efcriptl , dubium non
fanclionttm diligentes effe cuftodes . Merito eft . Hanc tnendolarn efle & corruptam , cotrfulatua Feiiciani & Maximiani, mira hic in fine additui, aperte
d
no$ c*ula refpicit , fi filentio favea-C demnnftrat. St enim pradj-ftis confulibus feripta efi ,
initio pentificarus Julii . anno Cb’ifti 3J7. (criptam fuif­
mus errori.
fe necefle eft. atque ita noq fubfiftic quoj de fynodo
XXXVI.
Romana (nd.ita , de Alexandiuia (aditione exorta com­
Ε* ’nluPcr in Prîcdiûa fanifa Nicatna fynodo memora' . Vide qua diximux initio epiftolarutn Julii ,
ftatuium , ut nemo anathema in noftra fufei-

ANNO
CHRISTI

ANNO
CHRISTI

ΕΠΙΣΤΟΛΗ' ΓΟΤΛΙΟΤ Ε’ΠΙΣΚΟ’ΠΟΤ ΡΏΜΗΣ
προς &toyùcr.w της Α'λιξοαδμΜς

EPISTOLA

JULII

E’w/txow .

EPISCOPI

ROMANI

Uf-rni , a/

’* ‘

Ad Dionyfium Alexandrinum Epifcopum .

Dmiratione corripior, quum nonnullosD
Αομαζω irwSoc.Opfyj&'-Trtù τσ<5ν όμολογύοaudio confiteri quidem Deum Domi­
rofv μ3ρ θίο'ν twotpuav rii’ Kt’erov , Ttpntnum carnem humanam induiffe, at in diviictvjncv it τη f^tpfcTH rn xoawc ώτο nix Πβνfionem incidere , quam perverfe invexerunt
Pauhaniftæ . Etenim qui Paulo S.imofateno λ/αν/ζοϊπύν eétrcr^Of^irn. E’xfivor μΧύ yap Παώλρ
, <Mov fjfyù τ»ν όξ ιφβaddidi funt , alium quidem e Calo ajunt , τό ΈΛμονατΕΙ
ipfumque Deum fatentur ; alium vero e Ter­ VB λί >«!Τί, θιβν ομολογώ ης cuinv , αλλβν 3f w
ra , quem hominem affirmant ; illum increa- tn γης âvjpvrcv Atyomf ; w
àxrtrov, iw
tum , hunc creatum ; illum aeternum , hunc êt xTtçcv : w 1$) auuvm , iw fi
. m»
hefternum ; illum Dominum, hunc fervum ; /j8^> StrmÔTÎw , w St ίβλον : ûtnfiirn; , «m
utrobique impie agentes , five eum , quem
InKve , >£ xrrrev , «m
dicunt fervum , atque creatum, adorem, five mpoerxvvôsÎn , ον
eum qui proprio nos langui ne redemit? non μη ασροτχυίνα-ι rc> ôÇa^ofMtravnc ημίς rôô iïiv
adorent . Qui vero e Calo Deum cojinten- aipocrt. O/ Jr rw ύξ àpocei Ôtèe ©μολο^ϊντνς IX
rur ex V.rgine carnem fumfiffe , uneitnque τίί τβφθθ»’« ffw«px<io&ar, X2 tvx. tevett
tüç
effe cum carne, fruitra turbant, ad illorum E σχρχος , μάτίιυ TnpatajUrrtv , cri τβ ρήμχτα Tftî
fententiam , atque impietatem accedentes .
r’xHvwv atrc^Àai ίχφίρόμ^υ» . Atywt yap «tgQ
Dicunt enim & tofi , ut audio , duas natu­
ras , quamquam Joannes diferte unum de- aùnl, ως αχ*», Joo φο<ΓΗ< , taunt τί I’aMtwou
monftret Dominum, quum ait: Verbum caro σ«φός ινκ α’το$ί<ξα>τφ· tw» Kôproy c» τ«3 λ»·
fidium eft, & Paulus quum dicit : l/nuf Do­ yètv : ô λόγφ^ σαρξ Zycio , Η5Μ τί Παυλχ ci
minus Je/us Chrifius, per quem omnia. St igi- τώ 2f’ynv .· êsç Ki<ea®^ l’ntrûi Xetrèf , it v

A

l

Nun funt in Faftit hi Cenfulr·» .

Θ

in

Luc

deeft

videt.

AMPLISSIMA

ttpj

COLLECTIO.

1194

ni τάνηι. EZ γίν «i · <« rnf άγΐακ
A tur unus e fanda Virgine natus vocatur t
Wfuùni Μ, Si <* tu rdvidetpque ipfe eft, oer quern fada funt omw vtvem , μία W fcZr , .Wr βράτω- nia, una natur, eft ; quoniam perfonam u-

< »» nam habens, tn duo non dividitur, quia neJr que peCmiaris DatUra eft corpus , neque pe­
” S*0?* *«’ cultaris natura Deitas per incarnationem ,
ni rftù
rfijù «τβρχωτη,
<rep«a>r«v, βΖλ*
β7λ* «rrrp
««τττρ av&pttrof
avdpwroc μ/α φυ- fed quemadmodum hc^mo una eft natura, ita
ακ,
άμνάματί «
ardptijraw
fic in ftmiliiudmem hominum fatlusChriftus.
σκ,
vi cr apw»ps«rr
’ *.
Xetréf. EZ Si awc ίτιγιγηκ-χχ?: ή χαθ irixrrv Quod ft minime illud , quod eft fecundum
. ca, Sûvarrai vi «ί τολλα μόζρν riv tva , vi unionem unum , agno icunt , poliunt & m
* τολλχς λφίό* <ptir«s, irtrid tcàühÆZî tb σνμα multa illum , qui eft unus , partiri, multafque dicere naturas; corpus enim multiforme
- - tJ£ crtu», x, vttipow , x, φλίβ/^ζ, σ·«ρχ®“, χχι
eft , quum ex oflibus , & nervis , & venis ,
έ/ρματΟ*,
Tt, xj ^ιγμν , xtuxnii Tt, it,
&çarnc, decute; unguibulque, & pilis, fanττνιυματ^, «Ttp crrevTK ί/αφβρχζ fjfy
guineque, fic fpiriru coaftet : q**x revera in­
ter fe omnia differunt quidem, unam tamen
, px/x St φίκπς Zsvr àv^pvn . mt
hominis naturam conftituunt. Quare & Dei­
τίς θίοτχτχ χλ>ίθ«α
η (τύμαπς fct i κ,ώ
Jùo
β μετζίτια . OCrt ^χρ orevn
η tatis veritas cum corpore eft, & in duas na­
turas minime dividitur. Neque enim fas ef­
βλον wev «ϊνρώΐΓΒ xxÀH-xhxt χαΐυβιβνΛοπι
fet totum illud vocare filium hominis qui de
ΖρβοΒ, ν* Civ 9ti ^uvnûùara ix ywxixôi, « ixlo defcendit, & Filium Dei qui natus eft
Jt» φύσ-fa* Sixtptertv tirtSt%trttt . Α>λ« ri
de muliere, fi duarum naturarum diviftonem
KctwfiffltfxSi
«pew Zx<rAf7n «r «c; θί« , KW fufeiperet. Sed quod defcendit de Catio, vo­
caretur filius Dei , & non filius hominis ;
tltèç ttv&pwn : ri St
t’x yni’aixoç
quod autem natutn eft de muliere , vocare­
tκαλΗΤ» tùôç à&ptSn , x;
tlcdç θίϊ ; < τ»η
tur Filius hominis , & non Filius Dei . Et
i ffm τϋ Παολτιινιχϋ’ Steupt<rn . Η’μβί St «Z
hocdivifioni Pauliane confentaneum eft. Nos
&titu
SiSànwtv, wc «teî trie tb Kupt»
vero Divinz Scripture docent ,. fit quum e
φρονΖϊν xacrù niv
ep«»B χατύφατιν , iÇ τιίχ Zx
Cado defcenlum , & quum ex muliere in ter­
^««oç Z»< yüi •^μη,τη. Oi niwr bt» φρητ- q ra nativitatem audimus , omnia de uno Do­
mino effe intelligenda ..Qui igitur ita intelttç μη Mf 9μΛφανίβσ τίν tu cZxrr/α φρβίΉ'Λων
ligunt, aefentiunt, nequaquam tranfgrcdianixfiûuttntrecf , 7x« pri tw Stxnip
η7ς
tur ad confentiendum cum iis, qui contraria
. Α’νάγχη >«ρ «ùnis ίώ
fentiunt , ne bona fententia , malis verbis
Xt'ysyrtti φυ'<τΗ« , τίώ /4* Μ/Λ' «Β!··®·»^?, τίιύ
utantur. Qui enim duas dicunt naturas , uSi trtfnCf μη «ροτχυν£ν, >Ç rç μ^ύ O'rixiw ββnam adorent, alteram non adorent, ncceffe
τη’ζί^βί, tîi St tÜjÙ «tôpttrfi&u μύ ββητΐζί- eft , & in divinam baptizentur , non autem
baptizentur in humanam. Sivero in mortem
oStxt. Ei St fiç nr Sabetnv. tb Kotin βχχτιζ·Domini baptizamur, unain confitemur natu­
μ&&, μΐβτ ΐμ^λογϋ^ φΰτη τ?; «re^iç StSτηης
xri rie Teônr/xri <ropxt»ç , «va βτ»« Uç ram impatlibilis Deitatis, & pàffibilis camis,
ut fic in Deum, & m mortem Domini Ba•5riv r ri βάτηβ-μχ ζρ***', xj «e riv £«verw ptifma noftrum.conficiatur. Etenim calumnia­
tb Kutnt ηλήμ^υ» . Ko/ -yaip a φββήμτθα ràç
tores non veremur in duas peitonas Domi­
β-ωηφβίτηκ rrç StxifSmç tîç Sia repSmnx nr
num partientes , fi nobis unionem EvangaKt<e<e», tir ήμ»ν τίώ tvuerev «ρ£τβ43?α·ν riuljj licam, & Apoftolicam afferentibus, ipfima­
ledicant, tanquam carnem de Cœlo dicenti­
ttMtyytAixliù, x^ aràroA/xfu), βλακηρχίΛνιτη' ipritç,
bus ; neque enim quum filium Dei de mu­
wç W ratpxe λίγοντΆί
. iSf γχρ, ôn
liere natum dicimus, culpari poffumua, qua­
At^pZJu riv vtw rêi
ytyopZJuov tx γυναίκας , li Verbum de Terra , non aurem de Celo
άυνάμι&α βλαοφτμϊϊ&αι, ως riz λόγαν ί’χ γϊί
dicamus . Dicimus autem utrumque ; & de
λίγα/J^ , χί μτ c4£ i^pstv» . Af'yop^^
cœlo totum per Deitatem, fic.de muliere to­
φάηρα , vi
Bpxvs ri ολον
rfiù ^tor>,ru, tum per carnem , nefeientes diviftonem unius
1Ç Zx yuvauxoe ri ό'λον Sttl tw raipxa, ocx flSa- nufdemqve perfonse, neque diffecantes <catfti terrenum , aut a terreno cxlcfte ; impia
TK Stoiptatr tb /νος o)»o<r»wB, ait άηήμητηί
quippe dilTeûio hax foret. Nullam igitur difτ» Bp«ytM ri γήϊνον , ait tb ^rva ri apatHOv , fecantibus cauffam przbeant, qui duas dicunt
àrf&K γάρ â ΰιαημη . Μή bv wi~î ϊιαήμηινπ
naturas; non enim corpus fecundum fe ipfum
ewpë^ertv ItJon-ei/v ei Sl-o λ/yomç φΰο-ttç, oôn natura eft in uno Chriftcv, quia non eft vi­
vificum per
lemetipfum,
neque diftecari poγαρ ri ανμα x«?’ tawri φύστς Zr? τϊ triç Xpt.
...
Γβ , Ζχη μ«ΐί' (ωοχο/όν χ«3* fevri , μ^Ζ Stxri-E teft’ atSur
a vivjftto Vcrbo i neque
μκδ*' Sura^
ri ζωοτ«5
, in i
ruTfu$ Verbum fecundum feipfum , in prox«y kwtw
μ^τώ φυ^ν , P
r,a natura d
'v'd'tur>, ft^nt
pria
dividitur
quam habet fecundum
id, quod carnis eft expers, quoniam incar­
rv f%ft χαπί η ατχρχβ., irnSn άνσαρκι' ο Κυ- ne Dominus, & non expers carnis in mun­
, vi °1’* άα-αρκος ZxrirpjtnTt TfJ κάαμν , do verfatus eft ; neque conditum corpus feart ri κτις-àv α^μα γυρίζω -rijç οχτ/γβ Osernm, parat a non condita Deitate, ut feparetquis
naturam conditam ; neque enim increatum
<« γμρίζητις φύσιν χτ^ι'ώ , βπ μΐιν ο ακτκ&"
verbum abfque corpore peregrinatum eft in­
^Λγας irtSiiuiiTt χωρΖς σνμαης , /να μι&ζ» τ,ί
ter nos, ut partiatur quis increati naturam.
àxT/ra φυβ-ιν . Ei Si tv txanper ifi χχτά rlul
Quod ft unum utrumque eft fecundum unio­
ci’»<nv, <την e-ûriev, £τήν «τυνθίαν riv ιχΛρωnem . & coniundionem , & compofitionem
<®crin , tv iq ri αναμα τ» auvSiry αρατιφαρμοζί»
humana forma prxditam , unum etiam no­
men

.

»,

. »

V’ o
M Jo· rite φυστί η ημα, ·*/«'«

-__

»

«

Β

up;

CONCILIO R.V Μ

OMNIUM

119*

rar, άχ© μ3μ της θίότηττ* τ> axaSt's , «xi St rs
\men compofito convenir , ita ut * Deitate A‘ rar
Ή» παθητίν - Kar ώσχιρ axwovrfç w
Xqu'dem ptiOtonutn carentia , a corpore ve^o
p.nftibriitascmantt. Et quemadmodum audien­
Παόλβ w Xptcdv χαθηην A*J οντος , β μ/ς/χώς
tes Paulum , qui ClinUuin pad'ibilem dicit , »χ*σαμ$υ, prt την θίότη.-α ταθχτ/ιύ Οομ/σαμίζυ,
non divitini accipimus'/neqtte tamen Deita­
tuai £· re xrrrèv , όσλον , irt μι^ικύ', λίγιτνι,
tem paflibiiem exftlimainus ; ita & creatum
ûwntnt itotà xtiHu· , un 3 ύλην. rJ ni·
ôr fervunt rteque divjfim Jicitur, ueque Dei- .
tarem tacit <rcatam , auqlèrvam. Et ruriiis λο λ αχτ/Γον ûn - nr σάρκα «XTtw rrc/r? , art
Inc reatum t.-que carnem increatam facit , μί*ιχώ* txt τής OtorVo; μόνης Affirm. Tacm
neque feorbih in Deitate fola dtcitur . Hxc eP ατό) vpovùvrtC μ^τα,ταν C» ήσυγίχ rii trtttri.a ietiH«»res quieti maneant , fupervacanea» ,τάςζητήτας f’xxAt rovrr ,
ρημάτμν Jvtxx an 3i«*
declinantes quarftiones, ne vocum cautTa fen™
Σί.·μη·ίφ«>ηπ« wv , ΐ συμφω­
tcutiis vatiemus . Confentimus igitur & in
confe'To eft, corpus elfe de Virgine, Deita­ νώ ΰαολόγηται τ» <τνμα rx της χαρθϊνκ , η θίοτρανί , τΐ σωμχ ηίηλα^αι Ζν χοιλια , Π
tem vero de Carlo ; fcorpus cttormatum in ττ,ς ΰζ
...
“
‘
, »”« ΰΑθο,ίτος τβ λό^-ον
uteio , Dc.tatem sero creationis expertem , “
B‘J:crxi αχτζς-ος
α·ω.ϊο;
ac lempiternam, ut conjuncto Verbo corpo-. ,τω~ σωματι άίια/ρτος ue-ίνη η θίοτης. Er St τϊ
ri, mdiviia maneat deitas . Quum autem Scri­ γραφρ τύνπθις , ί τ» ©λον θίολο^Ήν, X, τ» ©/,«·’
ptura· familiare fit & totum vocare Deum ,
, f Tji/jtr JJa £ νμίΐί ττ7ς ζι^ας ρπtotnmque etiam appellare hominem , lequainur ec nos divinas voces, nequd indivn.i di­ μαη, ’ η. unni àu‘.f.<sa, μη ηrltt
π; τ»σώματος, ως 37ΐυ^ημΐχν , ·α·*
vidamus ; neque Deitatem partantes a corpo­ τγ,ττι
re , perinde quafi tunc melius loquytcs , τι σώμα »ίΐτλασμΰ*«' rx χοζλ/ας λΐγη ι-ί^ μή η
e undo corpus effichr.n dicatur ex utero ; ne­ τό αώμα μιόζο.'ης της θίότττος, ώςίί όμΰλ.αγίκν
que corpus partientes a Deitate, tanquam...,της -αχρησίας, ont, η θίότης âxrrf®· ίοξάζι.-■·;;.
per contetTionem prarfentiar , quando Deitas
Πώί 8'/ « λυπημόν rsc TVUTU χα?\4$ί b τα*, όμολοmereat» glorifie .itu: ·. Quomodo ergo dolendum non eft , ccs , qui hxc ita rede conti- 2?: τκς, η φ,-ονί/Π·;, χαθώς ιζ ταρι’λαβον , $ιΓαηρί,ς α’λλχλκς 3ti ρήμχτν. ; 3mv or μ'4 ni
tenter , ac femiunt , uti etiam a ma/oribus
χαθαtraditum acceperunt , invicem propter voces tS σώματος, ονόμχτι ·χρ<»>:·τκί ι νί τί
diferepare ? Quando hi quidem corporis no-C r<p ο Γιάννης <τάρχ« λίγων
τόν λόγον.
mine utuntur , quum de Verbo loquuntur , ci ot η τηί θίοτητΟ* όνομα λαμΑχνχστχ txt τ:ί
ficuti Joannes carnem dicens fadum fuiffe
ολκ è'aAb, 'wnrtp ό Πχ£>λος : λί^-ω ίι, ο* ί%ατος
Verbum, illisero Deitatis nomen aflumunt,
quum de toto fervo loquuntur , ut Paulus ; Α’ίαμ cri τηκυμα ζωοχοάν . ΠροσχυνΗ? ©μολοDkλ auttm, nov'tJfimM> Adtm in Jp rtlu·» vtvt-

■ytt ΧρίΓος xant την σ-χρχχ tw ττκηρα λίγων :

Secundum carnem Clirmus fe Pa­ ήμϋς «τοσχίΛΐόμ^υ ο οι Sapfyj. χ^ à χ-af ίζιττα n θίόtrem adorare fatetur, dicens: Λο< adoramini , της · <F«oTxuvHÎt't xani την θίότη.'Κ, xi » ^■a.'fyffow’d fsimu* . Jo. 4. 2'· Et non dividitur Dei­ Tiu τ» σώμα τη της θ^τητος χοροτχυνητίΗ . οόtas ; adoratur fecundum Deitatem : & non η «VK-d/jfy τ» σώμα , ( ri» γ«ρ
) 0η
fejungitur corpus , quum adoramus Deitatem.
Neque feiur.gimus a Deitate corpus ( non «αροα-χυνΰρδμ τβ σώμχτ^ τί xtnov^oroi , »jù «
γ«ρ ν/χηenim- fieri poteft ) quando illud mortem ■χμόζιπα ή -ihonti, n' vntt γ«ρ.
< vtvtxnnu. Παpaftum adm.im.is ; neque feparatur Deitas , Sn-at τόν θχναην txo τ»
umta eft enim. Siquidem oportebat vinci mor­ paivtîrt St τ»?ς μάτΐιυ vrt(j τιώηι ί'/μφιρομο,ΐοις ,
tem a Deo, Ce vida eft. Monete autem il-D φολαΛίίοθ» η χάπι τό 3όγμ« όμολογΐχ , μη
los , qui fruftra in his quxftionibtts a nobis ^μιρώμ&α. $ι« τά ρη'ματκ. τ» /jfyj γ«ρ η7ς 3όγ·
dncordant: & fervatur 111 hoc dogmate confrnius , ne dufidcamiis ob vciba . Dogmate μχη ί^αφιροντνς η7ς ρήμ«σι <φ^οο·αο/·ώο?α/ «υμ·
enim dilcrepantes , verbis concordiam fimu- φα-νεΤ/ α’σί/3»ς , τι St η7ς ίόγμχτι τυμφων^ντας
Id.-e impium efl; dogmate autem concordan­ τό'ί ρημαστ ίιαφίρι^αι μχπ ιον , χ; μ<ύρόν . Τίte.·:, propre r'>oces JitliJcrc , vanum , & la­ ■π) ii στμφωνύμ^υον tγονής , όπ &c; t vs-αρχ^ i
rtium videtur. Hoc amem concorditer tenen­ Χριςός
Ηραν? ,
γης , ο’ αυτός rjï μορφή
tes, nempe Deum incarn.itum Chriftum at­
ίώλος, i, Tji 3υν«μιι -?ίός, μ$ϋίτωτ«ν C* όμονο/α,
que e Carlo , atque e ten a , elle eundem ,
χ' μ» ματία; 3ι«φ(ρίγωσαν, μη$ί fît tIuj
at-.
U rma quidem fervum , at virtute Deum ,
ptTtxûv λογομαγίχν ι’χ/πτττταχΓαν , α’λλά της Ε’χmaneant in concordia , &. fruftra ne difli
dciint , neque in vanam verborum pugnam , X? η νιας την άτλοτηπι μαΜοχ ζηλίΛτάπΛσαν .
qua Harretici (okntuti, inudant; fed Eccle- »7/ασο.
fix fimplicitatcin potiu, emc.leniur. Vale.

IN

Λ

r »»91

AMPLISSIMA COLLECTIO.
IN EPISTOLAM SUB IULII I. NOMINE EDITAM

Di s ο,σ i s r t i o

1<U D.· ANTONII
M firuffitijfimttm,

MURATORJ

é* ClaTijfmtoim Virum ^ntouitteo Mersant Salvinium

Graecae Linguae in Florentino GyrrinaCo Profeilbrem.
SYNQPSIS

D I S QU I S I T I O N I S.

Geaaadiftr, tf Centuriatores Epiftolam iaae Julio I. Kmu. Pontifici perperam adferibuni. ^aexadas
Hermianeifis famdern ipfi reStus abjudicat. Sped tf fecit cum Evagrio Leontius Byzantinus - Afibil nt illa, y«*d Julium deceat . Apollinaris Hereticus illius Audter creditus , cujus funt tf alia
quodam Julie affiBa Corpori Cbrifii Animam, five Mentem bumanam negavit is, quod tf fa­
cit bojas Epiftola AxHor. Malia m Apollinari a S. Gregorio thtftno damnata ,
beic itidem
traduntur. Jfypttiai, Anaftofius Eulogias, Epbrumiur, U obi S· Juliam ab ifta calumnia libe­
ram. Stfii/ fuerit Dionrfiu, offquett dota fingitur hac Epiftola.

ON te fugit. Salvini doftillime, quantum A Pontificis famam ab Hrreticorum calumniis
mïhî alias gratulatus fueris, quod ab amoe­ ▼indicare · Et hoc quidem in praefentia facile
nioribus artibus ad graviores rurfus me recepe
­
poffumus»
quando nobis monumentum illud
rim , & prccipue ad facram Eruditionem, cu­ oblatum eft, per quod olim Ecdefue Catholi­
jus ftutlium ut jucunditate nulli alii concedit, cs, tanti Pnuulis' ementito nomine , fe faftuita reliquis ufilitatc antecedere fatis son tat . ros effe fucum fperaverant Eutychiani
Quid
Gratiffimum autem accidit mihi te habere hu- enim veritatem clarius oftendat , quam ipiam
iufmodi conûlii mei non folum hortatorem fo- prodere mendacii officinam, ipfumque omnium
iiciium, fed etiam laudatorem benevolum. Nam oculis figmentum objicere ? Certe hoc illa eft
etft tu hominibus, qui tc intime noo nofcunt, Epiftola , qur dubiam S. Julii fidem apud ve­
▼ideri interdum poliis in unis mitioribus lite­ teres aliquot fecit, qu® pofterioribus etiam fe­
ris vim, dt curam omnem Îoigenii tui cooftrin- culis negotium fâceflere vitâ eft, incertis nem­
xifle; illud tamen mihi eft exploratum, te ita pe in eam , quippe ignotam , prolatis fentenwnnigen® eruditionis copia valere, ut maximi tiis. Rem igitur cum gratam eruditis, tum S.
ponderis, fammcque auâoritatisapud me fem- __ _________________
Pontificis memori® _____
utilem___________
pncftabimus, fi edi­
per futura lint cum pntconia, tum hortamen- B to ûunofiftimo
ûunofifiimo hoc fcrtu per nos fiet
fiet, ut de
ta a te profefta. Atque iftud meum de te ju­ illius falfitate, dc de Hscrcticorum fraude, om­
dicium non folius famae confenfu, fed ipfa ex­ nibus judicare in pofterum liceat.
*
perienti
mea faepe numero confirmatum Cuit.
Inter antiquos Scriptores qui primus de hac
Quoties enim te in variis difficultatibus confu- epiftola mentionem fecerit Gennaditis eft in
lu< » que fe mihi offerebant in amplifliino eru­ lib. de Scriptor. Ecclef. cap. a. ita feribens : Ju­
ditionis ftadio , talent toties in te rerum co­ lius Urbit Aorne Epifccpxs fcripfit ad Dionxfium
piam , & Grccz Lingua , totiufque antiquita­ quendam de Incarnatione Domini Epiftolam unam,
tis peritiam inveni, qualem pauci aftequantur, qua illo quidem tempore utilis vifa efi adverfus
dt in paucis demirari folemus. Illudfolum (dc eos, qui ita duas per Incarnationem afferebant in
pace tua dixerim ) fatis probare non potui , Chrifto perfonas , fient tf naturas . Hunc entem quod nimirum ferme tibi uni fcire, tibique in pernicioja probatur i fomentum enim eft Eutycbiaupario canere contentus , non iis, quibus cer- na, tf Timotbeana impietotii. Gennadii verba
titlime poteras , nempublicam literariam affeci
libenter adoptarunt , ac retulerunt Centuriato­
fti beneficiis . Sed tu maluifti modefti® tux , res Magdeburgenfes Cent. IV. cap. X. Quibus
ac eruditionis confcientia frui , <,quam ftudio-Chcc alia e veftigio adtexunt . Adduxiffe en ea­
rum tuorum fruâus his difficillimis evulgare dem Epiftola tejtimoninm de perfona Chrifti vi­
temporibus , quibus quum in faftidiofos , aut detur Cyrillus Alexandrinus in Apologetico fuo hoc
maledicos Leâoresfacile impingatur, vix aliis, modo. Tum lute ipfaEpiftolx verba proferunt;
vix fibi placeat feriptor, honeftx quietis , non Eradicetur ad completionem fidei , tf incarnatas
turbide gloriae cupidus . Quo in confilio ft te ex IGrgtne Maria Dei filius, qui tf habitavit in
faquerer , potiorc id etiam , quam tu ratione bomintbus, non in nomine {in homine ferihendum
facerem , ÔC ingenii mei fortune , virtbufquc erat ) energiam operant . Hoc enim in Prophetis
longe minoribus prudentius confulercm . Ve­ eft tf in Epiftoln: PerftHut Deus in carne, tf
rum mihi jam placuit audaci us procedere, tuif- borna perfettus in fpiritu, nen duo filii; unus qui­
que potius aulcultare adhortationibus , quam dem germanus filius , qui fufeepit hominem : al­
exemplo tuo. Quamobrem quum haec edere in ter vero mortalis homo ajfunstus eft a Deo : fed
animum induxerim, quibus pro tua humanitate, unus unigenitus ir calo , unigenitus fuper ter­
dc do&rina non unum contultfli beneficium, ni­ ram. Tandem Centuriatores ita fermonctn conhil antiquius habui , quam aliquem deligere dudunt : Citat idem teftimonium <x Epiftola ejus
kxuan , ubi teftarer dc me gratum, dc te om- Dad Profdocimum Synodus Cbalcedomufis contre En­
ni commendatione digniftirnum . Tuo igitur hebent.
nomini inferiptam volo difquibtionem illam ,
At neque Centuriatores , neque Gennadius
qua mihi propofitum eft , Julii I. Romani quidquam protulerunt, quod accuratam rei cogni-

N

((9p

CONCILIOR U M

OMNIUM

ISO·

ghinonem fapiat. Et primo animadvertere ju- Dionyfium’data iain extabat , quum Neftorir
*
v.it , Epiftolam hanc Gennadio homini Latino na H «refis tot in Ecclefia turbas ewcitarc eoe
*
re minime initie ptrfpcctam, fed folum de no­ Sit. cur ab illa citanda adverfus Nefloriumabmine cognitam. Quippe manifefta illius hallu­
inuere Patres Ephcfini ? Cur deinde Eutyches .
cinatio eil affirmare , ipfam olim vifam fuijfe & Diofcoms numquam pro fe ipûm laudarunt >
utilem advt-flu eut , ya» it» duat afferebant in
numquam eius reftimonto fiiim confirmavere
C^riî'i» perdrai, ficut (J duas naturas. Nullum
fententiam7 Certe Julii Romani Pontificis auConcilium , nulli Ecclefix Catholica: Patres , âorita» maximum attuliflet pondus Eutychiahuius Epillolx- tcftunonio adverfus Neftorianos nat opinioni . Neque tanti Pontificis opus Grè­
nfi unquam fuerant , neque porro poftea funt ce vulgatum latitare adeo poterat, ut omnium
uli · Inde autem fluxit Gennadii error , quod ochlos fugeret, quum fatis liqueat , ejus gene­
ΑΛ- t. Concilii Ephefmi citatus fuerit contra ris monumenta per Ecciefias , perque erudito-,
Nrftorium locus ille ex Epiftola Julii I. Papx, rum manus vix edita coqfueviiTe ferri . Aut
. quem· Centuriatores nuper adferebant . Nimi­ ergo poft Synodos Ephefinam , atque Chalcerum cenfuit Gennadius, & poft ipfum ccnfue- donenfem ,$eonfiâafuit, Julibque fnppoGta Epire Centuriatores quoque , unam eatndemqueB ftola illa , ideoque ante Synodos illas mini­
fuifle Julii Epiftolam , qux ad Dionyfitim data me extabat; aut fi extabai, nemohaétenusno­
ferebatur , cum illa qux in eodem Ephefino' verat , credideratve , Julium ipfius Au^orem
Concilio citatur. Verum diverfx plane funtEpi- fuifle. Propterear hxc merito Facundus acldit :
flokr. Qux Ad Dionyfiuro, uti fertur, confcri- Quid enim jamc mtroverfia reiuanfiffet, quod una
pta fuit, nunc a nobis editur, ibique nihileo- effet illius Dei H,minis fubjljter.iia, five perfona,
iinn legitur, quibus Ephefitu Synodus eft ufa. fi probarentur Putret quod etiam unem pradita­
Altera
a.«h» , 1'eu a. ·.;<»
*
, hoc eft ad Do- verint ejus ejje naturam ? Igitur ut ornnii aufe­
r:n>n . ieu Decimum , quem etiam Profdocium ratur qnaftto,fi non poftea Epiftola illa C Hoc
alii appellant, jamdudum intercidit, eademque eft qux ad Dionyiiuinkripta circumferebatur)
ab Ephcfinis Patribus laudata eft. Confudit er­ confeita eft (fortafle legendum confiila ejt) aut
go utramque Epiftolam Gennadius ; utilem olim B. Julii eam not effe, ficut magit credendum Sy­
fuifle ratus conicriptam ad Dionyfium, quod ip
*
nodal judicavit, autem etiam , etfi tjut effe cre­
ijni arbitraretur ab Ephefino Concilio in ve- didit, quod ego non dico , ut aliam magit ( hoc
ix fidei confirmationem adhibitam.
eft, qux ad Profdxcium, feu Docittm coufirifacundus Epifeopus Hermianenfis altero poft pta fuit) quam ipfam ejujdem S.Julii contreNe­
Gtmiadium fatculo vivens, hoc eft , Juftiniani ftorium proferret, non ex eo quod incaute diUum
temporibus, nonnulla habet lib. 1. cap. 5. qnx^ eft , contrarium errarem judicavit effe vincen­
cbnwduram noftram firmant, erroremque Gen­ dum .
nadii nianifêftius aperiunt. Scribit advenusEuVerum ne hanc quidem ultimam fufpiciotychianos, eorumque fobolem Aeephalos , unam nis umbram admifillet Facundus ; imo conm Chnflo naturam flatuentes. Ita vero inquit: ftanter negaflet Julium I. ejus Epiftolx artifi­
^/d autem illos centra hac evidentijjima Patrum
cem , fi que a Grxcis Scriptoribus hac in re
leflimonia juvare patent, quod in affertionem va- oculatioribus nos edoâi fumus, ipfe etiam no-,
njjimi fui errortt dicunt, Julium Romanum Epi- viffet. Hos igitur audire juvat ; eorum autem
f-opum nej'.io ubi rejcripfiffe , quod una fit Cbri- non teflimonio folum , fed etiam rationibus
reticis
*
famofit Natura ? quum in eidem fanil a Synodo Epbe- conflabit, fuppofitam Julio ab4l
jtM boc folum ipfius B. Julii centra Neftorium fam hanc Epiftolam fuiflie. EvagriusScholaftirecitatum fuerit ex Epiftola ad Profdocium , in cus, a quo Hiftoriam habemus, & Leontius By­
qua ait: Pradscatur vero ad fupplementum fidei, zantinus, a quo Librum de Seftis , Scriptores
tj incarnatus ex Maria Virgine i?c. Poftquam multis nominibus commendati , iploque SccuFacundus locum integrum cx Ad. I. Concilii lo Chrifti fexto , quo Faeuudus Hermianenfis
Ephefmi retulit fupra a Ceuturiatoribus defcri-p floruit , & ipfi floientes , huc advocandi funt.
ptum , ita pergit dicere : Ae,? aliud , prater Primus ille de Neftorianis Hxreticis agens lib.
hanc ad Profdocium Epiftolam, ex diilis B. Julii
i. cap. JI. inquit : Sanifarum Patrum Idbroi
;n illa Synodo prolatum eft , fi qua forfitan aha
jeripfit , nejue ex bac Epiftola aliquid amplius .
Car ipitur non illud pctiut, qued de una Confit
Natura ilii circumferunt tamquam ab ipfo BJuho f. upturn , vel quaque fimilia , qua fcripfiffe
autumant ahot venerabiles Patres, tn Synodo re­
citata funt contra Aeftorium ? Nam ipfa magis
ejur dogmati contraria viderentur . Hinc igitur

fepe depravarunt , multofque ApoUimerii Librot
Atbanofio, Gregorio Tbaumatutgo, ij Julio, tnfcripiiontbut commutatu attribuerrut, quibus qui­
dem Libris plurimos in fuum impium errorum in­
duxerunt. Non eft mihi ad manus EvagriiHi-

ftoiia , fed illam ex Baroniifide produco ipfam
citantis ad Annum Chrifti Ki. n. 5. Nequeo
tamen non mirari , quei Nefloriani impoftufx
elucet, nullam aliam Epiftolam Julii I.ufurpa- hujus dicantur Audorcs : Certo certius eft eam,
tam adverfus Hxreticos Neftorianos olim fuif- quam nunc proferimus, Epiftolam Etuychianis
fe, quam qux ad Dotium, five ad Profdocium ita fcatere erroribus, ut Neftorianis oppofitam
confcripta fuerat. Quare exaltera ad Dionyfium omnino fentenuam referat ( quod & Geunadfus
data nihil utilitatis umquam cepere Catholici, p monuit) atque architeâum plane lapsat Eutynt Gennadius leviter affirmabat. Videtur autem c hia num. Q^ei rogoutiaque adverfantium He­
Facundus Grxcani Epiftolx illius Infcripfionem re ticorum cohors uni atque eidem Romano
-. .a.».··, ad Doctum , pro pro uno verbo ac- Pontifici tribuere, ac fiipponere potuit contra­
ccpifle , tamquam icriptum fuerit
ii^r/..,.., ria hax perverfarum opinionum monflra. Eva­
ad Profdocium.
grius proinde forte hallucinatus eft ; five , ut
Deinde vaiidiftimum argumentum e Facundi ratione potiori dicam , Evagrii locus attentius
v-rhis ducere incipimus, ad diguofeendam fal- confiderandus fuit Cardinali Baronio . At in­
Patcm , atque figmentum famotix hujus Epi- fra de hac ipfa re fermo recurret . Interim
lio.a- a nobis cd-i.c . Nam li Epiftola h«c ad fatis eft cognoviflc , Apollinaris Hxrctici Li­

bros

. I»oi

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

not

bros Julio fuifle ab Htcreficis per dolum fup-A altera vero nequaquam, ut potius utfamquefi. mul permifeeat /atque confundat, unaquetan-j
'
”
L
«um adoratione colendam affirmet
, Entychiamo.luculentius in hujufmodi queftione verfa- ms in boc omnino concors atque contendens.
tus eft. Aâtonc 8. de Sellis pag. jjô. Eury- . Sequamur nunc Léontium »·»
*
*» ί· , illiufchianv-JHcnefis fundamenta convellit. Ejus au­ que rationes, atque argumenta figiliatim per
*
tem funt verba hec c Gra^o translata .- Adfe- curramus, quibus facile palam fiet, qui verus
rimt (Eutychiani) nliad quoque diflum, velue a luerit Epiftol
*
hujus faber. Inquit is, non a
B. Julio profeifum, quod exilât in Epiftola feri- Julio orimo Romano Pontifice, fed ab Apolli­
·
*
P
ad -Dianxfium Corinfbi Epifeopum, cujut ini- nari Hzrefiarcha illam fuifle confcriptam. His
t/um eft < Miror de quibufdam audietis fite. ) autem rationibus fententiam luam confirmat .
Eftqmt diPlum bujufmodi ( Necefte eft cos,quum Prima eft, nihil ibi ( occurrere Juliano nomine
duas naturas dicunt, utftm adofare , alteram digmim ; hoc eft,. nihil gu vitatu, eloquenti
*
,
non adorare; ac in divinam quidpm baptizari, lapienti
,
*
aut purae vetcrifque dodrjnc , quod
Λ in humartam non baptizari.) Aliaque plura Julium Apoftolic
*
Sedis Antiftitcm deceret,in
iflbac Epiftola 'continet. En aliquot Epiftolz hu-B eo monumento-contineri. Et revera quum nijus verba, qu
*
quum in exemplari nunc ano- hil antiquius “Romanis Epilcopis, totius ”Ecclebis edito pariter legantur, Ambrofiani Codicis fix Magiftris, fuerit, quam vetuftiflima Chrifidem confirmant, rprro videamus , quomodo fti dogmata femper ttaderc, atque tueri; he>c
fe ab ifta difficultate Leontius expediat . Sed autem reperiantur tot novx, tempdribulque Ju­
ttoa, profequitur ille, pluribus 'argumentis con­ lii inaudit
*
dotlrinx lemina : quis feculo Chrivincimus, illam Epiftolam non effie B. illius Ju­ fti quinto, quando Eutydtetis caufla fervebat,
lii, fed Apollinari r. Primum ex eo quod fi quis Julium tam facile debuit , potutrque credere
tam fubeiliter confideret, nibtl Juliano dignum no- perniciofx illius Epiftolx, atque novitatis Aumtne babeei Qum
feptem illa Epiftola, quas itorem? Jam antea rcclamaflent cum Occiden­
•J<9 'fi dicunt, Apollinaris funt. Deinde quod in
tales, tum Orientales Epiicopi , fi tale quipeadem £pi/lola Corporis mentione fafla, mtfqaam Ïiam feculo Chrifti quarto Julius tradidifler .
id mente proditum, vel animatam dixerit. Erat
'otuit quidem Apollinaris clam defïpere, fit
autem in moro Patribus illius foculi , ut fic ubi
furtivis literulis inter luos afleclas quidquid lubebat effutire, atque confingere. Non poterat
dtrwM, MiMatamyxe dicerent : quod quidem ufque CRomanus Epifeopus, Ecdefi
*
totius caput, fe­
adeo verum eft, nt reformidantibus eis boc cri­ le abfeondere, confcripta prxfertitn Epillola ad
men , ideoque deinceps ill.u voces , Mente prodi­ celebrem Grrci
*
Epilcopum, & palam evulga­
tum, & Animatum, 'adjicientibus ,'nulli peftertota. Superfunt adhuc germans dux Julii Epi­
rum libri reperiantur,
banc veterum appen­ ftola: a S. Athanafio defeript
*
( nihil enim mo­
dicem non habeant. Proteres de boc quoque non
ror Iftdori Mercatoris pfeudepiftolas ) in qui­
B. Julii, fed Apollinaris ejfe redarguitur , quod bus diverfam plane & ftyli , fit dodriox , fic
■Nfifenus ille Gregor i u/ in opere centro Apollina­ prudenti
*
faciem intueare . Addit Anonytnus
rem aperte mitte· recitet, qua hac Epiftola con­ Scriptor, a quo Colledionem habemus contra
tinentur, eaque lea prava refutet .Poteft & aliun­ Severianos $. 6. Infcriptionem hujus ipftus Ede convinci, que\B. Julii non fit ; ajunt enim piftol
*
confient aneam non fuifle Romanorum
Aflis fynodi Epbcfina jub B. Cjrillo infertam ·
Pontificum confuetudini. Qua de re judicium
fuod quidem aperte mentiuntur. Nam nihil ibi in ferre nobis in przfentia non licet, quando Intextu tale repentur, fed alia quadam inferta eft feripeione caret exemplar nunc a nobis edi­
Epiftola velut a Julia feripta: nec ipfit Juli i, fed tum.
'l'imotbei, quemadmodum ex mult it exemplarihxiD
Alterum Leontii argumentum eft, non hanc ■
intelligi poteft. Enim vero quum mbH nobis ilia
tantummodo Epiftolam , ted fic alias feptem
advefjetnr, quad eam Julii dicunt, flocci fcilicet Julio fuifle iuppolitas, qu
*
tamen Apollinaris
faciendum.
revera forent. En Eutychianorum artes, tf. do­
Haâenus Leontius accuratiffimi profeito Cri­ li. Quid igitur mirum, ft producta in medium
tici nojnen promeritus, quo auftore difeimus , ab Eutycrtianis Epiftola ad Dionrfixm data ,
AppoUmari Epiftolam hanc elk reipfa tribuen­ fraus ibi quoque nullo negotio deprehenfa fuit?
dam. Antequam vero progrediamur , animad­ Difficile nimis erat,
*
tanto Pontihci, qui fupevertere opus eft, Baronium h«c itidem Leon­ riore dumtaxat feculo vivere defierat, totEpitii documenta produxifle . Relatis autem iis ftolas affingere, fic diu criticis, doftiiqueimpo­
*
Epiftol
verbis, Necefle eft eot, quum duas na­ nere hominibus . Tunc argumentum, ftylus ,
turas dicunt, unam adorare, alteram non odora­ caufla feribendi, homines, ad quos dat
*
finge­
re &c. mirari fe ait, cur Gennadius appellare
bantur e
* Liter
*
, quarum ηυης nullum exftat
potuerit utilem Epiftolam hanc , adeo imma­ veftigium, fic mille alia, in rc, ut ita dicam ,
nes, manifeftafque blalphemias cpmpleftentem, rcccuu
itatirn luccurrcuani
*
ipias
lamians
cecenti ftatim
fuccurrcbant, qu
ipfas falliraris
quftus Neftortana Harefis confirmaretur. Ita am-E redarguerent , fic Apollinari vero i piarum papliflimus Annalium parens; fed aliter loquutu- renti reft i tuerent. Una proinde alteram accufarus, fi quod in pofterum fas erit, Epiftol
ip*
bat ; omneique fimul fortitfimo argumento erant,
fius fubdititi
*
textum legere fic ipfe potuiflet. non Julio, led Apollinari tribuendamefle illam
His verbis, qu
*
nunc quoque in exemplari a quoque ad Dionjfium confcriptam .
nobis evulgato occurrunt, non NeftorianaH
*
Tertio reftiftime Leontius animadvertit , in
relrs confirmatur , fed quidem Eutychiana ; tota hac Epiftola Chrifti quidem Corpus memo­
quippe ab Epiftol
*
Auftorc afferuntur tamquam rari, fed mentem Antmamqne eidem Corporinufneccflarium, fit, ut ipfe fignificat,abfiirdiffimum quam tribui. Nihil prolcûo Apollinari detra­
*
Neftoyian
*
lententi
confcâarium.Tantumab- here perfonam apertius potuit, quam hic afle•Û, ut ille cum Neftorio fentiat duas inChri- ilatus loquendi modus. Confiât ex Apollinaria
fto divifas naturas, quarum una adoranda fit, erroribus prxclpuum illum tuifle, quem S. Leo

·
*
poftto

Accedat nunc Leontius Bytantipus, quo ne-

Concik General.

Tom. II.

Gggg

Mar

itoj

CONCILIORUM OMNIUM

Ito4

Magnus in Decretali xj. Cutholicoruin fentcn- A Fieri igitur non poteft , ut Julius tories de
tia oppofita rejicit. A?·
*
D/m* r«nrww dtcitmu Chrifto homine loqueretur, ejufqne ùntw,
Cbrifûm tjj7. upc ύχ
ut aliquid ei «e- feu Corpus nominaret
:
** ipfum
‘
, quin &
Mente
fit, quad ad htoiuti» certum efi pertinere tutu­ pneJitm/t , «c animatum , five t vvoui> nat ιμ,
*
rtf
five Animtm, five Mentem rationalem tic,
diceret , aut aliquid fidrvm appoHint S. Au?uflinuJ m lib. de Haeres, cap. 5 J. neret, quo doceremur, non ex fola nuda car­
Apolhntrifta ·, inquit, Apdlinaris tn/htmt , fai ne ronftare humanam Chritti naturam; quod
de anima Cbrilli a Catholica diffenferunt, dicentamen huius Epiftol® Auétor latis aperte affir­
tes, peut Ariam , Dent
*
Cbrtftum carnem fine mare contra Catholicam veritatem non cru•enima fnf.epjje. In ç.'.tftione teftimoniit Evan- bclcit.
$elttn vifli, Mentem,
rationahi eft anima
Quano, inquit Leoni ius, hinc etiam dignobou/mii, *
0 1"$' m fima Cbrift', fed pr .< bac
Ici poteft, non Julio, ted Apollinari Hcretiipfum Vrr'.um m et fmffe dicunt . Ita fe habe­ co , tribuendam cife Epiftoiam iftam, quo4
bat falfa Apoliinaris fententia , xjuam proinde Gregorius Nyflenus in Opere contra Apollipaquurr nun obfcure Epiftola Julio adfcripta re­ rem recitet multa, eaque ceu prava refuter ,
ferai, « infpiret, intelligere continuo poflumus, B qux hac eadem Epiitvia continentur . Forte
cam Apollinari efte tribuendam. Certe ibi nun­ fui tuna eximium iftud NyiTeni Opus, diu de­
quam legas de Chrifto homine aliud prxdicari, perditum, diuque ab Eruditis defideratum, an­
quam <τ£μ&, aut er-fia, Corpus, aut Carnem: te paucos annos e Vaticano Codice defcriptun>
Anima autem, five Atrvir hiftnan® a Verbo evulgavit C. V. Laurentius Alexander Zacaliifcept® nulla mentio. Quamobrem Chttfti Cor­ gnius Vatican® Bibliothecz Praefectos , cujuy
pus, fi refte hzc perpendas, obttuditur nobis beneficio cuicumque in poikrum conferre lice­
tanquam
, xàt αϊα.'^ητο/, χαι a\e
iro/
*
, bit cum Apollinaris fragmentis a Nyfteno refu­
id eft, inanimum, & fenfus, te mentis exvers : tatis Epiftoiam iftam. Nos interim id experia­
quod commentum in Apollinari damnavit An. mur quam brevillîme. De Apollinari hzc ha­
Ch. 362. Alexandrina Synodus ab Athanano , bet Nyflenus J. 35. H/wi , Çmrr ,
zpdalitfque Catholicis Epifeopis celebrata.
e-uTot Arynv rcy ©rev, xeti τον χβφ« τί ©nr
Vide vero , quam fine tergi venatione ea­ ττροιτλτιφθπ rei «τ^ρνην . χυτό» it , φ.ντι, μ^
dem haec abominanda fententia ab iftius Epi- ari
*
<£' , αλλα çxttxhv τ6 caex^ô ra ,
*
:'
ftolr Auftore infinuetur . Q^rr ^αγ>, inquit,
κχι ovrat
t rtpes ταρ« τον aervyaerrey , u λ το σ·«μα καθ’ ί'αντο
tit τί ίνος XptrZ,
λα τοϊ at rd» ned" ομρίοοα·» βμτπρας *’ν cratp—
t τη μν^Ι ζωοτΗο'ν x«y t'avre μτίι' i^n^vwχ< ζνη(· Qua ita vertit laudatus Zacagnius .*
9stt iwxfÿjw arX tb ζά-OTc.-s . Hoc eft : Non
enim Corpus fecundum fe i^fum nciura ejl tn une
Cbrifto, quia non eft vivificum per femetipfum,
neque drffecari poteft . ar/vr je-un^f; a vivifico
Verbo. En Corpus Chrifti per fe minime vivi­

Duat perfonas Deum, (j t Deo fufeeptum homi­
nem, nor (ideft Catholicos) diertv ille atferit ,
fe vero band ita prorfur fentire ; quin imo dice­
re incarnatum ftu/Te Cbrtftum, eumque no» e/fexb
incorporeo dtverfum, fed unum, eumdemquf adfimiiitxdinem no/iru. quam in carne vivimus, vita,

ficum , ideft vita, ac Anima vharque aftionibus
per fe carens. At undenam (petere quis potuit His utique paria, imo eadem habet Epiitol®
ab Apollinari) vitam, ejufque munia Servator nuper a nobis vulgatx Auâor , quorum con­
habuit , quatenus homo ? A vivifico Verbo , centus unum «undemque Apollinarem utrobtrefpondebat Hzrcticus, id habuit Chrifti Ca­ que indicar · Inquit ifte fe minime vereri
ro: quippe quod humane Anime , Meniitque TBj cvtnçenrt
£
*
η'ς ètettpart<zî hç ίύο τρ·vices in Chrifto fuppleret, arque implerer divi­ □
τβν Kôprey,· Calumniatores in duas perfo­
nitas ipfa. Concinunt ifta cum iis, qux laudatus Leo Magnus de Appollinari eodem feribit nas Cbrtftum ■ Daminum partientes : quo nomine
Homil. 4. de Nativ. Apollinaris, inquit ille , Catholicos & heie fignificari vides .Nempe cenfebat bonus Apollinaris, ideo Catholicos duas
fidei fohditate privatur, Filium Dei ita veram
in.Chrifto ponere perfonas, quod duas pone­
humant Canit credidit fisfeepifle naturam, ut tn
rent non confitfas in ipfo naturas . Falfum id
illa Carne deceret Animam non faijfe, quia vicem
profecto; nam duas quidem tnuno ChriftoNa­
ejus expleverit ipfa divinitas.
turas agnofeebat Ecclefia Catholica, fed unrm
Quas cum ita fint, & impiam hanc , atque
ab Evangelica veritate abfonam opinionem soli tantum Perfonam. Hxreticus contra tam lon­
ge a Catholicorum femita exorbitabat, ut non
Ariani, Apollinarifte, atque Eutychiani vendi­
tarim : quis dubitare amplius poibt, quin Epi- tantummodo Perfonam unam, fed unam etiam
ftolse a nobis edite Auâor fuerit Apollinaris, Naturam in Chrifto Domino noftro fateretur;
aut alius quiiquam de grege illius7 Quando- quod ante i pium nemo Theologorum reâe Ca­
nam Catholici Patres , ac prpxipue Roman® pientium dixerat.

Sedis Antiftites in ea fuere lententia? Imo quis p In verbis fupra ex Nyfleoo de feri pt is legitur
eam abominatus non fuit7 quis non oppugna­■ C lalla bxc Apollinaris fententia , ubi corporeum
vit non crefcentem dicam, led vix natam, at­■ Chrifti ab tncvrpareo non diflinguitur. Sed aper­
que auditam? Nemo autem eft, qui Julium I
tius eadem traditur a Nyfleno $. 13, quum de
Pontificem Maximum vel fufpicatus fuerit con- Apollinari dicit : μίοα t'roinn τί ΘηΓτν . var/
fenfifle unquam cum Arianis, aut cum equa'.i τί oitàpoiru njy φοστν; Ouw Dei. tJ hnmmir
eorum temporum Apollinari. Arianorum potius naturam conftituit. Eulogius quoque Alexandrinus
jpfe Julius perpetuus fuit malleus. ac hoftis , Patriarcha apud Pbotium Cod. 13o. bcc Apol­
adeo ut mirari poflis Eutychianorum impuden­ linaris verba refert ex Libro de incarnatione ,
tiam, atque imprudentiam, virum hunr deli­ ubi Hrreticus ita exclamat : *Ω uotnrd χτίπ;,
gentium, cui affingerent adulterinam hujuunodi Epiftoiam, illius ingenio, doârinx, fit mo­ xùt μίξκ Qtrrwiul &tdf, 1Ç βταρζ μτ’οη ùttribus tam conformem, quam Æthiopi candor. τι λίστη» qf-riv . O novam rreatnr^m, & divisam
eritx-

t«oj

AMPLISSIMA

ttorf

COLLECTIO.

mmemnem! Dmu dSt Cme mtem efieeme Neiterrme. A unum eriam cundcoique Apollinarem utrobique

Apollinaria ergo jam fibi finxerat, adeo huma
nam Naturam cum Divina m Chrifto fuiffe per­
mixtam, atque coutufam , ut nullum amplius>
inter eas diferimen intercederet, quali ex dua­
bus naturis fitnul permixtis una tertia confinge­
ret. Hoc eadem lententia fuit Auftori Epiftole
«une edif«. Apertiftime is daiav Aürmas , five
iàa φύτΗί in Chrifto negat , fpeciofa illa ra­
tione duftus, quod touts Demimu Jeftu drifiat ,,
per put
*
Matia, ab Apoftok) dicatur - Pergit n
tem ita argumentari tenebiio ille.
*
* γην f7(
Et
à sx rie
ττχ$«ί Νάματα?,

produnt.

Progrediamur. Alterum Apollinaris commmturn refellit N y Aenus in opere Uodato . Gnfebat inianus Haereliarcha , oon ia plenitudi­
ne temporum humanam Carnem * Verbo
Dei fuiua affumiam , fed ante fecula id fa­
rtum ; quare hominem qui apparuit in tempo­
re , antea praeextitifle , quam manifeftaretur ,
(criptitabat . Vide $ i J. Antirrhetici , ft Nazianrcnum in Orat. 46. que eff contra Apol­
linarem. Conlequeus proinde erat, ut & dice­
ret , 'Chridnm, quatenus etiam eft hominis fi­
lius, c ralo defcenditfc. Atque ita laoe, tefte
xàt àtèrii tri, Jf v τα itivrat γΐγνη , μίχ
Nyffeno, Apollinaris palam fentiebat , uti vi.
φύτις tfb, t’œtîiî rpeawirav t v ιγνΗ Ui iv»
1 Bdere eft f. 6- Qoq^ opinione conftituta, hoc il­
η Χηαρϋτοα. Si amu iguur t fanfla Firgsm nsle deinde infeiebat: teli χ,£/ζν'ρβχ»ύ
ός«»0ρώ*
tat appellatur, idemfae ipfe efi , per pim fail
*
' TU , X, IK γΐΛ'ΧΐΧΟς MOf θίί , TvC ot^r ο «ίτκ
faut Matia, "na Natura efi ; etenim Pttjonnm unam
ί
*
θί
>Ç «»J)pwiriB- ; Si nutent Cf è cala Ftltut
baient in duo mn dstuditar. Habes heic non fo
ium ia Chrifto Pertonam imam, quod Oiiio- bominit, Cf ex mxitere Films Dei , ÿvvmodv no»
doxi quoque dicebant, fed unam etiam Natu- idem Deus, tf bomo cenfetar? Non ahter Tenu­
ram|, que falfa opinio Apollinari Eutvchumo­ re videtur Epi Hoir ad Dionytium date Scri­
rum, ut ita dicam, parenti maxime placuit , ptor . Primo enim ait : fi duarum naturarum
quamquam nova, ft veterum auâornate prorfus’ d'vifio in Chrfto admitteretur , nefas rifel ,
unum totum vocare Ftlttem bominit, fw.: de calo
deftituta.
Ex Antirrhetici verbis fupra deferiptis didici­ defendit, èX FthumDei, qu: de muliere natus efi.
*
x«mus etiam, Apollinarem dixifte, unum eundem- Ovrt y«p fior rt rv to 0>c/ 0r«e en» impair
*7o?au
rnnfitfir,)i0m ύζ «pa><xj, x; ùtôt ©rtS
que effe Chriftum ad finthiudmem mfira , qtutm» A
ia Carne vrvtmat, «v7«. Idem porro palatn edi­ ^vit^/vm f\ γνναηός . Tum heic > tum ilcit Epiftolc noftrc AuAor . St' extp , ait ,Clic Chriftus,
quatenus
~
,
'hominis Filius ,. e czlo»
*
av^pwjr#
μ/α
ira xat' fv ημοιαρα- ■ < effe dicitur, uti etiam, quatenus Filius Det, e
Twtym/
Xtifoc . Quemadmodum "where dicitur effe . Pergit Epiftote Auû<u
aaarn ana efi Natura,
Cf in fimilittÿbmm ot- effutite, ideo duarum naturarum divtfionem m
mmum faSur Cbriflm . Diffiteri non poffum , Chrillo repugnare, qqia quod defeendit deescquio ft quidam e SS Pauibus hujufnodi exem­' Io, votaretur Filius Dei , & 100 filius homi­
plo fuetint ufi, ut unam in Chrillo Pcribnam , nis ; quod autem natum eft de muliere, voca­
ex unitione duuum Naturarum manantem offen­ retur Ftiius hominis , & non Filius Dei · que
derent. Vide Rufficum Diaconum in Bibliothe­ Jentent'â, h huic inepto Sophi A « crederemus,
*
foret .
ca Patrum, Lcontium, Thcorianum, ft alios. Haerefi Pauli Samoiaten: confentane
φου
*
Vide ft Symbolum S. AthanaGo attributum . Hinc ait lubinde : Ημάς it ai 3ficu γρ
At nemo ex iis illuc etiam deferri fe paffus eil, itieia-xtrtv, aïe mtpi tvôç rtù Kvpiu φρο»ο<)> χά­
ut ex anime, & corporis in uno homine cou- η) rüù ς>1ξ οορανον ίχιύββτιν
*
1Ç tUu t'a γυνχιjunftiooe probaret, unam quoque exlurgce, ft xoç tri γης n^ùvnrtv. Nos w· divtnrt Scnpturtfultarp in Chtifto naturam. Primus Apollina­jyre decent, èT yxaar et» r ecm defceafum, Cfqrem
* hojufmodi fimilîtudiiie «buri cœpit ; idcoqur «k mttliere fit ttrra nativitatem astdimut, oseenta
ri
& iftud opportune cadit , quo Ep<Holam hanc
de uno Dentine effe infolligtsqda . Infra veto alia
ipfi, ft non Julio I. doffrinae orthodoxe pro­ in hane rem addit , inqitiefts , fc uihil moran
pugnatori, a.ifcnbendam effe intelligamus . Pro­
calumniatores in dux: Perfonas Chriftiun par­
inde videas , Nyffenum in Antirrhetico adverfus
tientes ( ideft Catholicos quibus die huiufinoexemplum hoc ex humana natura deiiuntum ,
* di fententiain affingebat , uti fupra vidimus )
quo Apollinaris itum confirmabat fentrntiam ,
pugnare7varii
*
argumentis. Quod tamen affur-1 quod fibi maledicerent tanquam affirmanti
j τΐΐύ σαρχ«
Bpxvbv Cnrnem de exit : quam
diorem conftituebat Apollinaris opinionem , illud
erat, uiiuirom ex Came tanium humana , ft dicendi formam a fe non amolitur, neque re­
*
ifte Hereharcba . Tum pergit
•x Deo, qui loco mentis , aut anime effet , jicit perfonatu
Chriftum coaitvffe , uti ex anima, ft corpore' feribere : Dicitemt enmt ntrxin^eey tf de Cxki te­
Natura hominis coalefcit. At quomodo , ajebat tane per Deitatem, tf de maliere totam per car­
Nyffenus, in fimihtudtmm bomaut Chriftus faflns nem, nefcientes dtvifiontm ttnms ojxfdem<fee Fer·
netjut
a crriefli terrenum,
eft, qui altud quid ab homine dsverfum eil , _ fenee·,
·
■ , ndtffecaatee
~
,
'<■ exi λ
& a noilra prorfus Natura diferepat? Nam 6 ex E ttr”M ra,^f ■
"^
î*
<,Λ7'ί
Qu.r
quidem
luce
no»
md'gen'
maiore.
Srd
animi, dt corpore humo conflat : 6r Am na m
homme, quem ipfe confixit. non repetitur· -juo. mira occu-runi aba , quttni» opinio conftiiuta
*
mode in Cbnfto filuJ fimiie hom>i>· effe pote­ fo>i'u$ tuiidiu»·; inquit Énim Fpifioltf Λπ·!ΐοι·
η»
rit , quod a noftxa natura abenum r-ft > Neque Σιζμ»β>οίιθ',π.'ι'θ(ζ>' , >, <r; μφαΊ’ο'ί
ρ3ϊ
τ
η
, τ Κιοτής
ùpoeve» :
vero alium fux commentationi titulum Apolli­ οωμχ ί *. τ»;, *
naris indiderat, quam dtci^ic utpt inc Cii»; ύβωμα XfxÀa^ar ι’·.'xer>ίχ , a -Tvcrai άχΤΛ'Οί
οιμ'!&“ , CwrrfUtrv tivc di'tiur, &tM<nfd:f*
r
eapamereter, TÜÇ χα?’ βμοινπν αν
st met
firatto dmina Intamatfenu ad fmilitxdinsm bomimt. Qur profefto quum fati» apette congruam
tum i«s, qu
*
ab Auftore Epiftohr enarrantur ,
Concit. General. Tim. Π.

in cmfeffo e/i , Caroui effe dr r’ir^int , Deifi.lm
dc C<rl» ; Cnrpiit fifirnttufH tn utero , Dtiialtm
crentitnis taper tem, at fempstemam _ Qyibmvet-

<i8S<

»

bu

I

H07
CONCILIORUM OMNIUM
t»o8
bis fateri AuAor ifte videtur Chrifti camera a fibi, atque exemplaribus tantum credidit, ut
de Virgine furntam, quum tamen fupra figni- penitus abjudicaret Julio
* *'
‘ J
· . ·»
—
laudatam
ejus
Epifto.
fearit ipfitm de Culo eflfe , ac dc Celo dici . lain ad Docium . Nam prsterquamquod nihil
Primo dicimus, Apollinarem diflona, & repu- illa continebat ex ipfius Leontii confeflione ,
J>oanua afferre potuifle i quod cum ceterorum quod Julio Romano Pontifice, dcCatholicorum
ere omnium a Veritate defleâentium eft, tum principe indignam foret, Ephnunius Patriar­
pnecipue de Apollinari dici pofle Nyflenus non cha Antiochenus lib. 3. de ucris Legibus apud
uno in loco ofteodit. Deinde fnfecamur ipfum Photium Cod. 139. ipfam Julio fine dubitatio­
Haereticum uon ex animo fenfifle, neque pro­ ne tribuit) dc ex eadem verba etiam nonnulla
prie affirmare volui fle , Corpus a Chrifto de delibat. Plura itidem ex illa, tamquam ex ger­
coelo aflumtum , antequam Gabriel Virginem mano Julii fetu , profert Ana ftaltus Presbyter
divini confili i certiorem fecerit; fed ideo lolum in Ecfog. nJv
xtei rw
Carnem de Catio dixifle , quia fecundum cius cap. 38. nili quod Aeacium pro Docio habet,
opinionem , quidquid de Chrifto , uti Verbo feribens ,· laAnt »rt<r
*0xa
potMi t*
Dei pronunciatur, mue de Chrifto uti homi­ Axara/cy txt^ohns :J^u Eptfcopi Raw
*
exEptne pronundandum illi videbatur. Certe $. 51.B
, ί_ . . · .ulem Apolhiuru
» «,·
j
v
t. rs
. rateor
menAnufrhctici
de
Verbo
Ûe.. „ au
n Aeueium
c<de
„ fit Etamen
i(Wa dutntan
ώ AmMîo

hcc habet : on 9νρξ t yfom, nn «unv ca ημι » citara
■
1
.
cum luperiori. ad. —
Docium
feripta,
quum
tVxnVMUVau. Taasc faâum fuiffe Cernent, ^unm una ex iis efle poflit, qtus adulterinas, fit Ju­
Mbituvit m nobit. Qjribus verbis indicat lé mi­ lio perperam tributas , iupra Leontius affirma­
nime cred.re^ bumenitutem Verbi ad not e culo bat.
ae/cmdiffe, ut ipfe Nyifenus animadvertit, quam­
Atque haftenus mt^ra attulimus , quz vel
quam fupra aliud palam docuiflc , atque fen- pertinacibus ingeniisperluadere poliunt, datam
pfiftc Haereticus videretur . Eatenus igitur di­ olim ad Dionyfium Epiftoiam, fit fub Julii Ro.
cebat Apollinaris Chrifti carnem e caelo eflb, mani Pontificis nomine ab Hærçticis evulga­
qo.itenus in eam opinionem conceflerat , divi­ tam, uuj Apollinari efle reftituendam , ficuti
dendam , atque djftinguendam tn Chrifto hu­ legitimo illius pbqpnti . Nunc addimus , Juftimanam Naturam .a Divina non effe, ac proin­ niani temporibus tam certos de ea fuppofitiode ita omnia de uno Chrifto efte praedicanda, nc fuifle Catholicos , tamque robuftis pro Ju­
ut roais etiam de Carlo defeendifle refte dice­ lii fama tuenda illos militafle argumentis , ut
retur . Qpare intelligere poflurnus , ne heicC'omnem ea de re fe fuftulilTe dubitandi ratio­
Ïuidem diflentire ab Apollinari Auftorem Epi- nem palam profiterentur . Hypatius Epifcopus
olc noftrz.
Ephefinus in Collatione cum Acephalis habita
Ceterum fupra vidimus alium capitalem Apol­ Conllantinopoli, Sirmondo V.C. tefte, ajebat:
linaris errorem in eo fitum , ut affirmaret , Eeett Julii jem'Jotn ilhtm Epiflolom menifejtn
Chriftnm Anima , aut Mente humana caruif- Apolimerit ofiondtmnt fttiffi , jcriptxttt ed Dtony·.
fe. Illum propterea Nyflenus redarguit $. 35. Jiunt . Paria affirmabat laudatus Anaftafius Pre­
Antirrhetici . Non aliter fenfifle perfonatum sbyter in Eclog.
. Sed fit S. Eulogius
Epiftolr hujus sudorem , pariter oftendimus . Patriarcha Alexandrinus, qui epdem , quo JuErgo eundem utrobique fcrlptorem deprehen­ ftmianus, & Leontius, tcculo floruit, idem re­
das. Accedit , quod Apollinaris tn fitorum fo- flatur apud Photium Cod. 3^0. ita feribens :
mniorum przfidium abutitur verbis fis Apofto- A>?«7«p λλι fi
fi/ fi ά.φίπ; προχομίζ^
li i. Cor. ty. NaviJJimuf yf-lum m fpiruum vtt>t rii τρο;
/ffiroXi»' rJ ΓμΛ'» p
·
*
vjkontent , ul
ut tvuu·;
conflat v
ex y·
$. jv.
10. v*& χνψ
feq. Aiiu
Ahtir*
·
*
9
’
o»
»
*
'
'
em nofter quoque abutirur, uti vi- μκ » «τκμ&βολον
·οχ
n γνηνην .
rhetici. Iifilem
dere eft in ]Epiftola edita . Itaque, tandem in-DHoc eft .· Std enim teftimonium , ^uod f/nmftt
teiligas miram’ intercedere opinionum concor­ ntfert ex Epiftoie Julii Ramani «d Dnm.xAatw ,
diam inter Apollinarem a Nyflcno confuta­ /·<·<</ dubie *«" eft gnuinum . Cujus rei argu­
tum, fic hujus Epiftolr Auâorem , ut merito mentum illud Eulogius memorat , quod fupra
eundem efle cum Apollinari cenfuerit Leon­ innuimus, nempe SCyrillum in SynodoEphe·
tius . Et fane quis Julium Romanum Pontifi­ ûna quemdam quidem adhibuilTe locum ex
cem , unquam dixit , aut audivit abfurdiflimn Epiftola Julii ad Docium, at alterius Epiftolac
hujufmodi dogmata tradentem, quz ftatim ac ad Dionyfium date , quamquam adverfus Neemeriere ex Apollinaris ore, fic calamo , refu­ ftorianos driertitlime pugnantis , nullam fiecifle
tata novimus ' Fieri Don potuit , ut Apoftoli- mentionem, non alia fitne dccauifa, quam
oe Sedis Antilles fine magno Chriftianorum quod aut cenferet , aut compertum haberet ,
fcandalo , atque clamore talia palam traderet. germanum Julii fetum iftam non efte . Teftis
Tamdcm Leontius Eurychianos , five Ace- , eft
— idem Eulogius , Eurychianos citafle pro
phalos , falfi arguit , quod locum ex Epiftola “ adftruenda una in Chrifto Natura, non (blom1
nomi­
ifta dicant produftum , atque laudatum a Pa- Epiftoiam
” Λ ■ — nunc a nobis
L editam fubJulii
r
tribus Ephefini Concilii . Aliam Epiftoiam in ne, fed & alia , quas Athanafio , dc Gregorio
ejus Synodi Adibus citatam ait , atque ab ea Thaumaturge adicribebanc , At eorum com­
dtverlam , quae ad Dionyfium conicripta fer­ menta Eulogius explodit , contendens, numtur . Imo fic alteram illam non Julii efle ad­ quara fimftimmos illos Patres talia literis man­
dit , fed quidem Timothei Hxrçtici Apollina­ date , fed Auâorem quidem eorum fuifle
ri ftz, uti exemplaria multa ejus rei fidem fa- Apollinarem, Eutychetis autem, ac Severi fe-'
ciebant. Quod eft ad calumniam iftam ex Aftis
Ephefini Concilii petitam, vimmus fupra, quid
, ut fupra animadvertimus
,4
etiam Facundus Hermiancnfis (criptam relique- fcopis
, . Eadem ...
■ — ·
rit. Sed Leontius fiibinde inquiens , tnintoero Leontius, & Evagttas tradidere . Quamobrcm
pwxw ntbij nobn ilU eèvorfeittr , onoi tem Julii merito arbitrari jam cogimur, tunc parumcir(boa/, Jiocci featndittn tft ■ refte fecit, qui non cmnlpedc Baronium fcripfiflç , quando » Nefto-

I

ito9
AMPLISSIMA COLLECTIO,
mo
ftorlanis ctm&a hujuimodi figmenta prodiifle Afcopom facit. Utrobique erratum fufpicor . Et
dixit, que certe non Neftorii, tied Eutychetis primo loco deferenda mihi eft Ambrofiani Copatrocinabantur errari.
. · . dum
.
·
—- eft
dicis fides; etenim,
Julius,
cui. affifla
Porro dolendum eft , jamdiy cxcidiflc Ope­ Epiftola, Apottolicam Cathedram tenuit, nullus
ra Ephramii Antiocheni fupra a nobis lauda­ Dionyfius Alexandrinae pnefiut Ecclefix , fed
*
ti , qui & ipfi: vixit feculo Chrifti fexto . In­ quidem Athanafius Magnus. Sciolus aliquis vi
de enim nullo fortaffe negotio conflare poflet, dens Epiftolam hanc DtonyGo infcriptam,qucra
quantum ab Apollinaria , & Eutychetis opinio­ fbrtaftis Epiicopum fuiffe tut per rumorem didi­
nibus abeffet Julii noftri do&rina. Quandoqui­ cerat , aut fomniarat, ingenio fuo inferiptionem
dem tamen ejus Libros accurate non folum fupplcvit . Quum vero Dionyfium, Alexandri­
recenfuit, -fed etiam multis expreflit Photius num Epifcopum celebrem olim fuifle (hoc eft
in Biblioth. Cod. 218. , & 22$. delibare ju­ Seculo Chrifti tertio) audivi'flct , patenti Ana­
vat inde nonnulla . In Epiftola ad Zenobium chronism» cumdem effe ratus eft, ad quem feSchoiafticum Emiflênum , teflaute Phocio , culo proxime fcquenti Julius literas illas dediffe
oftendit Ephrcmios , confenfiflê S. Leonem affirmabatur. Ita potius juvat credere additam
Magnum cum reliquis Patribus in confitenda B *
°bc
titulo laciniam, quam id fraude ab Hcregemina in uno Chrifto Natura , non divifa , ticis 'faftum
"
. Λ
Quis enim "Seculo
· ~·
Chrifti
·»· quinto,
neque confhfa . Tum demonftrat, S· Cyrilli & fexto , quo in controverfiam Epiftola ipfa
dogmata, in ea potiflimum qtutftione , prorius ccepta eft adduci, ineptam hanc inferiptionem
non rififfet ? Memoratur quidem in fiibfcriptioconvenire cum ejufdem i. Ltonit , &
nibus Sardicenfis Conçiliabuli, quod tempore Ju­
rii Nyffni , & Jtthi KtetMU Jenirntu , fit effe
lii noftri habitum eft, Ownfes Epifceptu ai Λxent revTtt
, ia emihu cenfne.
Idem Ephremius in Orat, ad Domnum , & ienernirta pnvtncLa. At aliquod in his verbis la­
Joannem , ut probet , Chriftum verum
utn tere mendum, vel ipfi Editores appofito aftenoftrum, neque divinitatis , neque humanitatis rifco monuere. Praeterea Alexandrinus Epifeo­
proprietates divififfc ( quod Neftoriam fentftt- pus efle ille non potuit , tum quod verifimile
di, ipfum fubfctiptuium fuiffe digniori loco,
bant ) fed per wwkkiuw, five
tww
tam divina, quam humana fineconfufione in fe tum etiam quod tum temporis, uti dicebamus,
Alexandrinam Sedem implebat S. Athanafius ex
conjunxiffe, rode ^>»βφ·ροος ifuïv xarqwc τα
*
Catholicorum parte, ex Atianorum vero Gre­
ρόγα |Mpwpcrc , TeuAn
*
riy E'virxurtv Pak gorius, ad quem etiam legitur data Epiftola ab
컣 tx τώ Ttpi της c*
cètirttK τβυ «·«ejufdem Plcudolynodi Epifcopis.
*
ματ#
xpii τύιι θιβηΐτβ, drtn'aar Peirtt asSecundo (ufpicione quoque erroris nou carere
flnr ttfiff eàhfcit, JniiHM anope JtMwwiw foamihi videtur ea Epiflotac inferiptio ,quam Leon­
*
/(jfcvrt
« Litrit ir mine cerperir cmt Dtitert tius habet. (Jti Alexandri
*
Seculo tertio vulga­
m Cinfla, atque Athanafiiftp, Nyffenum, B
ris Epoch
*
Dionyfius unus celebris Epilcopus
filium , Λ CyriUum . Tkmdera fi qua funt i
fuit, ita & Seculo praecedenti alter cjuldem no­
ÏuliiLibris genuinis, quibus abuti confueverifit minis Corinthiorum Epilcopus fuerat, vir cele­
Leretici , ea explicat Ephnemius , lanamque berrimus, cujus olim legebantur Epiftola: qua­
*
eru­
continere doftrinam evincit , atque a Julio dam Canonicae. Si ivou Leoni io explorat
ώ» τύ'λί^γ
XteJ ifiittirh, in Onuiane ia ditionis viro, cette Librariis , quibus eft ufus
Leontiys, aut a quibus Lcontii opera deinde
Cenjiikflanlieliteie , confutatum fuiffe ait non
Marcionem folum, R Valentmum, fed Λ Apol­ fuere deferipta., imponere pqtuit Corinthiaci il­
lius Dionyfii fama, ut feriptam crederent ad
linarem, ScEutychem.
itaque
Itaque jam nuui
nihil ampuus
amplius auoitanaum
dubitandum puto
puto., cumdem Epiftolam fub Julii nomine ab Hatrcqmn certum fit quod initio probandum fuice-D ticis evulgatam· Equidem in Ecclefiafticallifto
*
pimus, videlicet ramofâm olim Epiftolam nunc ria nullum Dionyfium reperio, qui Corinthwa nobis editam, fi non Apollinari ipfi, lialtem rum Ecdefiam rexerit Julii Romani «vo . Ad
alicui ex ejus, aut Eutychetis, aut
fcho- hxc Anonymus ille Scriptor, a quoColkflanea
quo Colleflanea
autSeveri
------- -----Ja, tribuendam, atque reft i tuendam efle. Cer­ habemus conrra Severianos , Dionyfium , cui inte Julio 1. Petri in Romana Sede Succeffori feripra fuit Pfeudepiftola lolii, non Epifcrpum,
prorfyt abroganda eft ; idque nihil melius per- fed Fndytmm appellat Gennadiys ipium nomi­
Reliqui vero feriptorts,
tbadere in pofterum valebit , quam Epiftola nat Cmq£ms
A tanti Pontificis do&rina , <5c fama im­ qui ejus Epiftola: mentionem fecere, Eulogias, Emane quantum abhorret , quod heic legitur j phremius, Hypatius, & G qui funt alii, nufquam
quum conceptis verbis, tantoque molimine ipfif- ajunt Dionyfium hunc Epi&opum fuifle. Qtiamouma Apollinaris, atque Eotycbetis deliria fla- brem non irafeatur nobis Leontius, fi ne ipfius
tuantur, & Ecdefue Catholice fententia impro­ quidem in hac parte acquieicitnus teftimonio.
betur. Reflat nunc, ut aliquid etiam de Èpi- _ Atque haec funt, Salvioi eruditiflime, que in
fioiB titulo dicamus. Jn Ambrofiam» Codjce Epiftolam Julio Primo ab H®retiris fupptifitam
ftat· legitur xpoi UMtuertm της A At^eMpMtc c feribenda habui, ut impoflura Hxrcticorum ma. Ex/mwrev , «d Dit^fèett Alexn^rut E/nfcepuet. jori in Ince collocaretur. Tu me, ut facis, amaAt Leontius Byuntiuus , ut vidimus, Diony- re perge , æteroum mihi amandus , ac fufpifium hunc non ^rxaadrie, fedCtneiixmrEpi- ciendus.

£

EPI4

CONCILIORUM

»111

# E

P

I

OMNIUM

T o L

S

I

J
A

« Mac ûw.-

D

A

1211

IV.

I

P
O

I

R

E

N

T

L E

s

In eadem caufa Athanafii, ex Apologia b fecunda Athanafii.
go»io hic·» Jxfix/ · Dmi·, Flaciito, Nerciffa^Kxftiio, Ma-

ri , Moertionio, Titodoro, ctifrifaite tantiH φή
itoiù dütFit^aût >« Cinfio frprihm tx 4«Itothie Jcripjiront, foluttno.

b Puro N··-

■io mtcrp».

A Εν,Γολή Ιχλ/χ . 1&/ο; , Δχκμ iyq Φλ«χ/>Α>ι,
NotpxAww , Ει’<π3<9
*
« M«ex,
,
x, n7j <nu> cu>n7; , t»7; «»· Avrr·, γράψαχιν χμ7ν άγαχνΐη7( ά&λφοιί ,

T EGI epiftolam veftram quam mihi mei
JL, presbyteri Elpidius & Piloxenus attuNiyw» τ» γ/χίμμαη rd &<« fjï wpw|3cT!/xi
*
leraat > nnratuique fum , cum a nobis ex
vera dileâione & bons conléientia feriptum
μχ Ελη Je a xi φΑβξι» àxoKOpt&cJnt w
effet , contentiofc a «obis, & nqn , ut de- ιδαύμχτΛ’ πϋς ήμ£; μθ
*
χγάπη KJM <π«
*<3ήτ«
cuit , referipturti effe. Faftus eoim & arro­ αληθΜοκ fp^>a\|xi/4u , ύμόϊς it μ
τί
*
gantia fcribentiutn in epiftola apparebat * At­
qui aliena finit ifta a nde in Chriftum : de­ £χχ, ός rwyrao, »«ΓΗλ«η· ύτίροφία γάρ X,
_~>„Χ------ >>Γ- t-L~w
γ^ς
f’Jf
*cuit enim eum, qui cum dileâione ad vos
'ια τη; Cf Xe/rw xtrtoii
feribereti eamdem viciftim dileâionetn , non XW/T»
autem contentionem referre. Quid? an nong/j-^. tin γάρ τΰ μτη άγάτης γραφίτη » ^W'
dtlefeionis indicium erat, nos presbyteros 0ÜÎ
- τη;
~ ~toTK prrv άγάηκ τυχάν .
pii ptld
mififte , qu| compaterentur patientibus , &
Φ<λονία/«;«. f όχι «τ^της t?r ynitfipa «ywincitarent cos qui judicium feriptis poftula*
βτμτ«^«ν n7i trayori ,
verant , ut pnefto efle vellent , quo pri­ βυτίρος ατΜΓΗλα
mum omnia componerentur, & emendatio­ ^ί ψ«^α« ης γράψανης ίλ^όν , *nt WTU
nem acciperent , ne diutius aut fratres oo- θβττνν, λότιν Xa/3orm Stof&trtnwa Ayni^i , £
ftri injurias, aut vos calumnias pateremini f μηχι'τ, pirtoî οί&λφοί ίμ<ίν τόχοκν , μχη όμαί
Nec feio cur vobis ita rem age re, plicuit , ut τσκ ^ιαβάλλυαιν ; atXfc’ ù tiixrt τί ϊίξαν xru;
nos in hanc opinionem redigatis , ut arbi­ ùpii itxn^wL , wrr ιζ ήμά; wwat λογίζοι
tremur nos iub fpecie reverentir pto ludibrio
cdxtf in X-Carn; »'5·ξ«π μίμβσητ ημάς τιμάν,
efle habitos, didaque vcftra irridentium tuiffe , cum &. presbyteros noftros ad vos mif- nun μτησγρ.χπζόρβ^Λΐ μιη «JpwMMt; τίνος Ufos , quot cum gaudio remiflbs oportuit , ρίχαπ. χ.' γάρ (f Μ «pw/jJnpw ·/ «rwatAf τη; eî
cum luâu remiferitis ob ea qu» iflie gen tSot μ/rd χ·ρ
ς
*
άταΜλθκν Twarrio λυτϊμ^μοι
confpicicbant . Ego certe , cum lueras vo- C ιοαν^λ^ον^ίφ oti ίαράκκαη ιχόϊ γηομαίοκ .
ftras evolverem, poft varias ultro citroque co- ιγνγι
~
‘
■ > ·ι>λα Aa^rireτοις γραμμανη Crrv^aàv
gitationcs, eas fupprimendas putavi , ea fpe μ^φ', xatn\w »·ρ ιμαντγ τίώί’ιπΓβλίώ, νομΐ·
quod crederem faltem aliquos ex vellns ad­
»
**
*«»«' τ»; * Sl~
venturos , nec opus fore iftiufmodi cpiftohj , ζω . optti ηξ«ν Ttygf £ μή XP
Γβλη; tnt pi £ ti ftmpw tX^ira , xaftù; iJJ
ne, 1> iliae' in publicum promerentur, multos
hic dolore afficerent . Ceterum ub: nullus &rw>5< λι/Γήσκ. ûrtJii Jr μχ&ΧΧ ί’λθόντφ',
*
tMtù iepoxopi«9lwat, ipoXoyti
veftrum iupervrnerat , ueceflum fuit ut eas ανάγκη γίγν/Ο
proferrem . Credite mihi , omnes admiratio­ όμζν, τάνπΐ, i&tôpaaw, x,
«χοί·» γί~
ne pleni γιχ induci poterant ut crederent yôrartv, fi *.\ vî rap îptto nttum ιγρόφη . φιiftmfmodi lueras a vobis profcâas efle , in
Xnvovuiac γάρ uâtfXw », « xyrns Î<jj ή ôrtraXn'.
quibus r.sandi potius quaiu caritatis afl -ftns
*
Mv φιλοτιμίας λόγ^η i'otitc^ « ùwyopd^af
N»« ok>»u·»- eminebat . Quod fi ambitione eloquence •■que
r» nfint fxrrtà&.pa . ù» yàp
r *«< /·■ éci oftentande ita excepte funt a dtâatore , id ι'γραΊο ,
<ι<ι»Λ.κι. certe ftudium ad alios fpedat . In rebus
nti i\xArT/x<-rxe7; i λόγο
*
ί'ηϊίίξις i’rtx, «>Λλ
o«nl
rnnn «cclefiafticis non (pecimen eloquenti» , D,
άχοςοΧίΊοί wj< c-TsJn τί μή σχα»ά«>νζ«τ
fed canones apo'ïolici requiruntur, operaque ΐ»α
.
pwh z» τη τ\χληβ-/κ . αυμφίρ^ γάρ
daii folet , ne quis ex parvis m ecclefia
tiif tMiïXTianxiv λόγον, ρόλο· ·>«ώ· xpir
fcandahzetur . Expedit enim , fecundum ec- χχη
’
fani ii
clelixfbeurn verbum, molam ilintrum fui- Ipatôiva! Mi w ^ejrxAey x} Karwnort&luiat η
ιχτκμίν . fi SÈ ός τη>ώ»
pendi a collo , atque ita demergi , qtum ϊκανίκλίτχι χάχ »»»
unutn ex puliibs kandahzare . Quod f> ali­ λίλυτημ^Ρ»» i/o ~kù "Ίρόΐ «Μήλκ; μικροψυχίαν y
quibus m «iios ob putillaniiniiatem oftenι «
,ου γάρ iv fino!μι τλττο» txvat rvt/rüii yvoipluu ,
(nen enitn omnium talem mentem fuiffe ar
ηπιυτη ytyovC· ή ίΧ/Γολη , <<
*pnrr
μ$> μ
*
ίί
bitror ) illiulrnoui cpilloiam frribi placuit ,
*
ό'-α
μη$» iatiùvxi ήν η'λι»» fwr τη
primum drcii>r ntmuirin oftenJ: . neque foh

A

Itm occidere Ii-.jti

i

ΐ>,ιιυ.

u:

hii|i!lmod> utlenfis ,

tclliur» <_<
*»r

ccr-

λΐ’ίΐ .

ii ομ«

μη w; rovinv <βρ<χ5ία>«,
«Γί

cnii in Cippadocia < αι·Ι &<«.·,·< Β·ΙΪ!ίο> N'cephoro Callift. lib·»· cap. j. hr
Lc
*

(d
Flaccdlo An<<>cbcbo. NarxilX I ren«p.>)itino in Cilicia ,
4«Biu Mofiuciitco, rhaoduo Hcracleoie in Thracia.

Eufebio NicomaUianfi >

Mm

Cbaicadonanji,

*.
Mac

AMPLISSIMA COLLECTIO.

1114

«ώύύ tmtojgadw r ri ραφ qp)Ate co res deduci non oportuit , at oflenfioλώηκ ; I da rm la «$w Aar»- no fact fcriptts prodrtvnt. Quid enim e&utn
iZc £ MUlWi i in «ΡΜ&- «ftd'ipwn «Ληί» «« Φ“
™ »oW« » “*· ’·
Aer ·&< μ»τζ W
* s) JsçsnOw^ 7
F
*
mtffartwr
ΐχ«Ρ”ί *
φ «ί wcwuterr, >Ç tu eunt Afmwî x»-

dumoocurrcfetis ? Atqui illud potias cum pu-· enim bene feo*
dio excipi oportuit . Qui
japruro, it àywnxricrn Ηζχα£ itiptu »ηΰζη- tiunt dc iis φακ cgenznt, & in quibus ipG
( ut sjuat ) judices fuere, non indignanter
n C aptien, eto» θβρρΰτπ ·π « inudet latfita
*
•nùtu oinui νχ it nn yiwn , * ità tïsv m dr ferre folcac , A quod ab ipfe judicatum eft,
τϊ xaidNiMMcr μ
*>«λ>ι «ταη>ίωβαχχλ^·’ντκ Μ· ab aliis excutiatur , quippe qui lecuri fint ,
ea qu» i pii jufta judicaverunt, * injufta nunmrv, kx «><£ θι« /SvAxrax evuf%wwtc/ cv qu4(n ^ri '^(fc\
B. “ . c Quocirca epifcopi in
itipot euuêif TB rfc
·$μύζ/<9βκ> tnt magna
magna fynodo
fynodo Nia
Nier» congregati , noo fine
>Ç μ κρΐητης <sp« ·φ$αλμάν Hynttî τ<ώ ίημί- Dei coofilio permiferunt priori
*
fynodi afta
ίτύ.'
etieiti
άνφαΚΰκί
όζι-Βίη
alia
fynodo
examinari , ut & illi qui juΛυ SÂripsp *pirn , α*ι ‘
*
a
..
j
—
dices
erant
,
pre
oculis
habentes
fecundum
-----τόζuet, >Ç m xeihAuÿm xrcdCawt, μη χοτϊχθρο
ca ipfa re judicium futurum , cum omni
«gUTÛcv, «λλ« xani η ίΰ&ν fourni χγΐνα· de
diligentia caufam expenderent, dc illi qui
$et. dit r ηζίϊην ίθΟ
*
χαλούν Twy^arw , fententiam acceperant certo agoofcerent , fe
μνψη&δϋί li. >Ç ^>«φΰ» ce τή μιγάλη ruiuè
*
non per fimultatem priorum judicum , fed
if, ημάς τ*
χβρ ϊμϊν he
**
* θτλπτ, èirpt· jure, dc merito condemnatos efle . Qood fi
ηίί μον ή ηηΰτη ταρηττκπς, η yàp άναξ σ-ύ- iftiufmodi confuctudo olim fuit, ejufque me­
WK>c«ty t*^nx»{ W τγ ίχχλχβ·«'χ , ι’χο cwclw moria renovata eft , dc feripto prodita in
flett&eJ, aux ÆAoyv <îrè ήλί'χνν mtpeXûti^at , magna fynodo , eamque apud voe valere non
finitis, rem profecto indecoram facitis. Mo­
β*λχ>ί π aùft ce rwTf itttuwi tty φβη
*ϊοτ
λυχχ- rem enim, qui femel in eeclefia obtinuit, dc
Oetns, «ydp »*p
<»t» Eûerfint 1 βίτη- a fynodo confirmatus eft, iniquum eft a pau­
fèmi , μπη yptyyuÎM λίγα Si M«x«ei®
*
t cis abrogari, quin ne hoc râidem conceflb
•pnrfeirrp·; iq Mapnpteç >Ç H<rc^«î w Suixfnt quidquam nqui habet veftra oftentio. d Siqui** 1 ·* “·
ettcrncremf &ne&et ùç eût tfiwtôxrxF 4^'Cdem veftri legati, Macarius presbyter,dc He-Φ
Tew Ζλθ·>η«ς ΑθχτβτΐΜ «pw/Jt/ripur «rrrrixctr , fychius Martyriufque diaconi , nullo modo , «ΪΖγ,.Γ'
cum hoc veuillent, pares presbyteris ab A- p·™ i«c
*·
α’λλ’ ce tiet Stt^tvnn ^în^ry^srre, ri τΐαχ- tbaoafio mi&s, ac femper ab illis convi&i, tM>
χχϋτο χζιο^αν ίρις , «êrt rlaeîw, σν^χρ·ηϊ<τατ} refutatique, concilium iodid a nobis poftulayp«\|xr/ >ζ A&aarif tjJ tTtnvtf tiç Αλ«ζ«
*
runt , literafque dc ad Enfebianas dc AthaSputo, τραψβΜ Si iÇτ»7ί xftiEJrl/Jm, betrt nafmm AtexanJriam, quibus convocarentur ,
xttfwif rdyruv , ή Ιιχα/χ xffax cl^Ctv^-^ùâu mitti, ut coram omnibus jufto judicio de
Suinté?, rirt yèp < «X4$c<xndat rarnt tb xml caufa cognofci pofliet : tum enim fe de Athanafio probaturos efle, quod jam nequirent.
*άβτ«ν
Αθ«
trvtyyfiÀsom , xsa^ γάφ ΰφ ΰμύ» Publice enim coram nobis Martyritu dc HeJmXf^Y^xretv w «ei Mepn'ww >Ç Ιίαύχην , iÇ fychhn refellebantur, Athanafii presbyteris bofi AdttKtrn ri twxiita TptrQùnpu , μ»τύ Tf^ na cum fiducia alacriter reddentibus. Marty__ ,t
rius vero cum fisis , fi vera dicenda funt,
xsoOikMK ar^/r«m » ·< îr rteî Mxprvejc?
iti tt\ri9ii «XHy , or fin iitÇteivn ,, ader
ô9cr £ ubique profligabatur , ac proinde concilium
ud4 Si
<oeri^e poftuwit. Si igitur Martyrio & Heχξ/nwa» rtuolw γίνίδα , (t ntyuu f·
ÎJ ^G^Ç
’..
fychio nullam fynodum poftulantibus adhor­
xetî Mxpn'twy £ Heritor éÇ/orem»» ytvitjeu tatus fuiflem , ut ad fynodum qui ad me
«uxolw , «Fo'^hix^lues ήμία» iyù nvhxt τ»ς fcripfiflent convocarentur , lApe in gratiam
ŸpôPtamK FmcrqS «5ιλφ4» /jo eunufj^tw rfît- fratrum, qui fe injuriam pauconqacrebantur,
xttff TfrwfriKu, x} £πχ £λβ^9ζ lui t(fl itxete χ etiam vel ita seque 6l jufta fuiflet noftra co­
Rpt'fwrn. tri yip »χχλχί·/ατζχ>1 »Ç©»jS apiowe, horts tio, curo ea fit & ecclefiaftica dc Deo
grata jam ubi i idem illi qui a vobis pro
in it Sc ύμ£ς eùni ·ι mt) Euriflny ti£r
*nrw
£avibus viris dc fide digni habiti fiiere , auvyie-eo&t ,
xtw χξ/αταο χ’μ«; «vyxe^tmu ,
sres miht fuerint. ut vos convocarem, cer«χίλχθ··» lu» ηί χλχθοχτβς μι) Tuen^ivat, α>λ(ί te id a vobis segre ferri non debuit, fed po­
μ£>λ» ^ρ^ΰμας àaenrrat. wc Sv i jj^ù ϊοξβ- tius alacriter ad citationem occurrere . Qua­
r« «f^xwcrnte-zç τ$ λυη> Jcj>tw , <jwitm|f > n Si propter indignatio eorum qui hac citatione of­
mtpemmt
* ^iAre-xyri» cirarrèrai t ànpi- fenduntur, temeraria , dt tergiverfatiofiftenμ
fe in jodicio , inhonefla dc fufpiciofa virèf >£ *mrm tx τκπ^ν ίί-ίχη>ηι ~ a/rzerdh ris £. E di
detur . Au quifpiam ftotnachari debrt, fi qos Αή·
*<
*™<1
XMMTtw *ûni
, « rarp ί’πρχ^σ·/4«ω ipfe fecit, ab aliis fieri videat . r Si enim ,
β,νχ·/; fi yàp w; ypâftn eréXLwy t^H τΐώ ut feribitis, incoocuflam habet auAoritatem ur, prei»»,'
ιγίΜ l'xrrn giu»5»ç , >Ç άτ/μάζιτ»/ · χρή·«ξ, tar quaelibet fynodus , dc contumeliofe agitur i«r.
■rafi input « xp/r>>' * fpyvi'^tiu, γχοχητ» ttyttmt- cum judice, cujus judicium ab, aliis examina­
mi Tt'vK «<Γ<» «· tfuvelw άημί'ζΜΚ ^rtytf xtt^S tur, confiderate quacfo, dilcâÎfliœi , quinam
funt qui fynodum improbant , A qui alio­
«èwàm» ntjKu , (‘fgï'jMn , >Ç t ve μ
* tu χβθ
rum judicata refeindunt, ncfingula excutien­
ixcrer rx
* άζίτβ^Μ» tri/lxp^y τλ»« ImjJ , οχλλβέ do
certos homines gravem . Certe id quod

i Fort· can····· V. «xtrtmum Nkaal Concilii fpcAac

hoc foco-

3 Ex Rej. rod. <·(«» ·»·τ·Χ·,τί{. Hor/»/·»>.

4 Rej. cvd.

· Reg. coi. K« AW r«w.
Hr/Ww/.

1115

CONCILIORUM OMNIUM

1116

poftremo geftum , αμη fir horrendum audi- Λ *
T?x£nt7w
«♦’ y $ ΦρΖξί<ο
*
«» τ<ί
ru, iuificit ad cetera quz a me omittun­ ««·» ίφκΗ »φ·ς «wflJw^o *
im»
vapektaçtur comprobanda. Arïani a beats memoriœ
dcvow . m Apuavi oi et
* · ΤΪ τis μζχαρΰκ p
i*
Alexandre quondam Alexandriz epilcopo ob
μκ Αλτξανίρβ Tv^ua/JJw *
imô
v
τϊί Αλίξαν»··■ impietatem * ad caufatn dicendam citati ,
τκ
*
μ μόνο
*
ί
*
ύ
fj$
ikiû? *
000 folum îo eo judicio a fingulis civitatibua ipfitKf tin àfffliiat ιχβληθθ
rejiciebamur, fed ab omnibus firoul, qui ad χα0
* inesiiu *tX» Ληκηρύχ^
»·»
*
, α?λ« >Ç ύ*1
Ntcaraum concilium coierant, anathemate fe­ venu» ?J3 WW erwtAOwnav c
* τ
* xotTu Ν/χρρχν
riebantur . Nihil enim erat in illorum deli- μη>άλη euvéjp «ν^μζτ/οθναν , a yàp iu «ûflo vulgare, neque io hominem peccaverant, 7$, τ» Tt/^er πλχμμΖλημα b§î hç a»Sp»
ovwretr
*
led in ipfum Jeium Chriftum dominum no
Arum Filium Dei viventis: iidem tamen ita βψαρτήβ-αηκ , «λλ’ «k euJsw tw xi^oy ip&i Ιησϊτ
è
ab univerfo orbe rejefti & per omnem eccle- Xetrw nrw», τϊΘίϊτϊ^ωντνί - vioμυς w v*
y.pv%$eiTis
o
*
, *; xatzù *
àfiam famoGftime notati, nunc denuo in ec­ Teinjç thç arwfjSfaK K
*
ciefi
( quod quidem tnfte veftris animis ar- œ
_ ίκκλητιχν
________ rxArrdL^canc
____________ * , _ vu»
_ Tùywrut Stbitramur ) recipi perhibentur. Quinam igi- B Jf^w. 7φ’ Z
ύμίς ««aVerrac J ya
taiw
*
tur funt qui fynodum vituperant , & rrecen- j ·
- ;y
torum epifeoporum calculos pro nihilo ha- w
, “ . \>. ~
. , ,
. 4
bent , & impietatem pietati anteponunt, nifi <
»«.
*
“ ψ
iw
αρ Λο
*
Ariomanitz ab omnibus ubique epifeopis con- viduet , <£ atrt(ktao
woxpivovrtt ; n
demnati & abdicati ? Athanalius contra & μ$ yàp
apc<opiaori>5 «<pn« , c»· πάντων άνανMarcellus epifcopi plurimos habent, qui ver­ Ttççe ttnirxérw χατ»>ν<
*οθ»
xl «ηχηρύ^θη · Α0αbis fcriptifque fuis eorum innocentiam tuen­ ναστοί It iÇ Μβρχίλλ©" or ir/axoxer , αλ«4ονας
tur . Marcelli enim Ades confcflioque Niczz î^wi T«ôztp ttu>f(S Atterrai xj γράφοντας, Mapfpedara eft , cum Arianis contradiceret. Ibiu>Ate /4e’
«/Μφτνρήθη, rpuv, tt^cv τη xard
aihmWIu*
dem quoque Athanafii finceritas in tuenda
*
,
nt Aptin φρόνηση αντΗρηfpe^ata fuit,/ qui nec Tyri condemna­ Nf'xarav aruoô^y
* it Cf Τόρρ
tus eft, nec Mateotz prziens futt , ubi con­ xa>i. ASatwiaç Si ίμαρηφνι^η μ
, CbSf τύ Μβφηΰτιι /juj vapiivai ίνθζ
tra cum abfentem in lite proce (Tum eft. Sci­
tis autem, dikftilTimi , monumenta aâorum, το ΰζομννματκ nor
*
tuirS ytytniibxt λίγηνιι. aSubi UIM a»»U»< I»'· id&eril , null.rum Cj<n j;
,,ηυη, Λ, & fulpea. h^,. . No. lamen. j
ύΓίη.»

^Mn| taHuiffw M it

quamquam ita aftum effet , pro re certius
*μΐιί vTf'p «χο0Ηβΐ, in ύμϊν , *
η nSf Ùrtp aùcognofcenda, neque vobis qui contra eum ,
^φατψβυτ «ροχριμζ το/87πς<«^βί?ίψ«ί/Λίθχτΐί«
neque illis qui pro eo literis mi fere przjudi­
ιλ^ίϊν, t/txHÎtt xAe«ç ho-iv"o/ ù
tp
*
cium facientes, cohortati fumus omnes quot­
i
*
aruvâi
aanifynt&i · ·Ρ®ί
*
quot fcripfcrant , ut przfentes fe judicio fi­ aù>^ii ^ρζψανης t*
derent , quo omnia adamuftim, quia quam- τν/jii» it watvetirrov xmtxprdMver, μκητύτ ôrdCplurimi pro utroque feribunt, in iynodo exa­ $ύνω> wc χαθοφον λο^ιαΌΐώζτ. mom trap ήμύτ
minari pollent , ne vel innocens condemne­
χτιμάζΐπα ihjuWoî , α>λ« παρ’ îxhvw fÇJ αχλιίς
tur , aut qui rei funt puri habeantur,. Non
xavruv xjrmxpt Yearns Apttatigitur a nobis vilipenditur fynodus, fed ab ii, if *TUXf T*
api yviplw
xtnaivmv , itfyy&vw .
illis qui quovis modo & temere Aria nos ab V»; , tq *
omnibus condemnatos, contra fententiam eo­ ·»' yip rAfjovrc iàx ανζλΐιταντκ ίϊβ-r ouà XtiCpS.
rum qui caufam judicaverunt , recipiunt : ai
( Si tri livui CVTiJ 3/© τβτ© Uittv^amu, aiyatquorum pkriquc folqti jam a corpore cum D ναχτίνης art tiw
xprmv ίλησβν τ/vrs , τ»τ»
Chrifto vivunt , alii adhuc in vita manentes Je χ. α»« iV
μ^μ^τρ Aλιξαν^ρΜα tyvatindigne ferunt fua judicia ita a quibufdam '
, x yap xi Katpvaivnc τις txfàbtâiç î>và Αλτrefeindi. Hzc ita effe ex iis quz Alexandriz
aâa hint deprehendimus . Nam g Cai pones livipuiià rtu)Apris atpirn tant Ttvatv tdaofJJZxità τ(ώ atùrlui au pirn ίληλΐ&αα-ίν csquidam ab Alexandro ob Arianarq hzrcfim βλνώοΛπ»
(
cum quibufdam aliis ejufdem criminis reis τπυθα «xoraAcsrrç ζαρομΓρη^ρ/ν τσ», cpws Si
olim citatus huc ad nos venit, miffus a Gre­ t/χαθομ^ν, >tj *
etpi Maxapra Tpw/îorÿa, xi Mapgorio. Idipfum quoque cx Micario piesbyte­ rup/a £
iliî ^stKÔvvi, <wpc τϊ yip α’πανro , &. Martyrio, & Hcfychio diaconis didici­
mus, qui, antequam judicio fe fifterent A- rwu tùs A-Javaw/a «yte-^onpac ,^<Ρ]ροτρ{χοντ»
thanalit presbyteri, auâores nobis fuere , ut *μάς ypàipnv c# AArÇavJpi^c ( Lsr^i rtvt , tu t «a
·ίς
9
ν
c.v Ahf^avSpftx fw .
fcribcremu» Alexandriani cuidam Pifto , quo tÇ Αθαναα-roi 0’ *
tempore etiam dum Athanalius epiicopus A- tbw Si τ» ΓΙ/rèv jâ
/
*
A^««cr/u τϊ t’xwxdff»
lexandriz verfabat.tf . Hunc autem Piftum serpto-fiiirtpat wyct^offluot ,à
iS&%a&
*
Rvar ΑρκαAthanafii presbyteri fupervenientes docuerunt E yav ί’χβληθοιίτη ptyj ù
o
*
Αλίξάνίρ» τϊ tiritrxa
.
**
Arianum elle , & eo nomine, & ab Alexan­
dro & fynodo Nicxna reum fa&um, graduf- si τϊί κατύ Nr xarav ei^iiSa , χαηίΓαθοντα Jt ΰπο
*
etuiojo; , Apateai.
que ordinis fui a quodam Secundo , quem SrxavJa τηός , ον » μιγάλ
ùnt ot *
tei Μαρτύριο»
magna fynodus ut Arianum rejecerat , acce­ emr, χ^ί/ίαλί. τϊτν Jî ait *
ptée . His vero nec Martyrii quidem ibdales ανήλικον t àJr ϊρνϊνη τίν Πζγοι itg ZtxïvJa tytcontradicebant, neque Piftum a Secundo fuif­ xciat τΐώ xan-raa-iv. rxonâÏTf nivu» < tx Taruv
fe conftitutum negabant . Videtis igitur vel t/vîî αν ύχο μίμψ/ν iixaiuç çfyjcrvn , oi μ
* ancx hac caufa qui potius in culpa habendi
o^cSrti tjptZTiarr ΓΙ/Çpi τόΑρηανύ ypshla/, M oi
limt ; nofnc , qui periuaderi non potuimus
λ./^οντκ
*
βίτιμά^αι τΐώ μίγχλίω <ru»odov
ut b Ariaoo ΡίίΙφ literas feriberemus ; an ii- ημβ
χ; -ηΐς
I

Cod- ·/«. Hur»u/xuj .

iai7
wîc

AMPLISSIMA COLLECTIO.

tail

infUtre ·« Xrtftirt γρβψίκ , g γάρ $Ali , qui tnihi coniitiom Mer· , ut coatemtco ntaguo concilio «4 impio· hnreticoa, ve-

luti ad pios homines, literaa datem . Certe
fJJ me/MatpngiM» «’r»s-«X»èc, aie âxwrc
*
*/·«■«
Macarius presbyter, cum legatus ab Eufebio
<wî nie apir&npi
*
ΑθβίβτΑι Atfcyqt#»· ’ψ'^'
venerar , ubi audivit Athanafii presbyteros
■rùjù tefitrittr <uin , μ«τ« φ ngj M^pnigiw nyj Pifto obufter· ,. oofque ejus prarfentism non
Herçtw, «folium swtnc ttft m torw τύ «J- admittere, una cum Martyrio fic HeTychio,
fjutrt, aie At rare λ«π·ν ΐμχς «xthfàtK «xae·- quamvis gravi valetudine, i de noâe proie^βίζκόαυ βτι eti%iu>iufyj&
*
ri» «ιη» Πλί» ιλιγ- âus eO, ut non inconcinne divinaremus eum
wi, eyt^ipwcjx . «Jtuidw >atp t/u xxrtkeerty impatientia refutati Pifti fugam arripuifle.
Impoffibile enim eit Secundi ordinationem,
XuMh τϊ Apwavï , dr rjî χβ&ολιχχ ixjùwip ut pote Ariani, vim ullam in'catholica «de­
ίγυτνι. (ίτιμίΛ γάρ αληθά eufru χβτβ τχς <v»e- fla habere · id enim vere ad fynodi, & ad
ίϊ iÇ φ ο’ «ώτη aruurX^arnuv tvtaxexw, tab ni epifeoporum, qui in lynodo fuere, coutumefun. ησιώτικ eimJnf >$ £λ«0ύακ tif&tx ναφβντκ _ liato vergeret , fi qu« illi tanto Audio flt
^ipS^t^ ànt ptâràf λυθυ . flxtp w «* χρά-Β
J^feate
£° <ΐ“,“
*
*,
abrogarentur
φιη tx τϊ χβη Na0ew «J ην Σαμοτχπα Π«£η vana
”*" futiliaque
'*
-—.·.- (fetod fi igitur
( quemadmodum feribitia ) pro exemplis in
λβν τβραύήγμβπ^ to
eiwéiwy fyyta δό­ Novatum & Paulum Samofatenlêm editis
γματα χρ, tfa μβ>λ·ν, μη λυδίώαι φ τρ<«- decreta fynodorum obfervari oportet, .certe
xatrh» τΐώ φίφνν tin τΐιύ χαδχλικίώ rtufiiay minime oportuit ca'culos trecentorum epifeo­

vrà φ ·λΐ^
*ι»
μη vTipiatodluMi · atptrtxti γάρ porum irrites haberi , aut catholicam fyno­
ot ApR«v«? wxtp xpxfbot ,\xj ομβιαζ m ««to to- dum a paucis contemni. Atque enim, ut il­
luv ψίϊφΜ roui χ«τ ïxtbw. τορτνν Ji πλμηθιν- li Ariaoi hnretici funt, & calculi contra iftos
dati paris funt momenti cum calculis quibus
* , τΐης fie-b w φλίγα Ir^witK άνατφαντίς ; illi damnati funt. Tali igitur commifla au­
n
ήμ«ί γάρ
* τώη Ttnnxbgt γρβψβηηκ ιμΐμψα- dacia, quinam dicendi funt flammam difeor<θι. ίρ νυν »μ& ir^eyo/a» fipgcîrvfM&t at <π>· di« accendtfle, fiquidem id nobis in veftris
ναλγηδτπς ηϊς xtt«pM
*ty
«JiA^erc , xj x«to χ»ό- literis objicitis. Nos fcilicet difeordiam indu­
wt iratmt χίχί/ηχοηί, i? « fcXaverxcK χ} τβρβ x«- ximus, qui compatimur cum patientibus fraC tribus , dt omnia fecundum canonem faci­
rira
*
^«x«rr«
rfiv ψβφον λύνάϊης , >Ç «m»
mus? An qui contentiofe violato canone tre­
teivni τίώ «αιίοδον Λτιμ&βηκ . μ γάρ μονον t' centorum decreta praevaricantur, & per om­
Αρ&αηί iït'xSwa» , αλλχ < «’»· nxa fît rirnr nia, fynodum contemptui habent? Cum non
μίμιλίτΐχκην frierxore/ S^fituvnv, n w αληθώς·■ folum Arianoa recipiam, fid jam in ufu haiflut iÇ rijr «ûrfu ip^vt τιμίώ^tmrxàn» £μύ beabt de loco in locum ad epifeopatus ca­
tx to μιγίδκ; τ$ xiArair «ί ρ ράφτη , xpbtn. toç piendos tranfihre - A Si igitur vere parem
»»»<rxdirac, riw tw vtTtr&pfyïvfjJuxpen, fjS^nvcn eumdemque honorem, in omnibus epifeopis
. efle , neque magnitudine civitatum
ry «κΆθκτη, χ) μη ςφθΟΗν μΰμ riv Ttfxtfi^ cenletia
( ut vos feribitis) de epifeopis judicatis, opor­
jjfy&, prntfleuwv ii «ς τίαΐμ» ί^χρ/>Μ9Η<τ«ν , tuit eum , cui concredita eA parva civitas,
?»« τγ< fty χαρά Θί£ δβθΗοτικ χ«7Βφρ«ί, τίώ J» in ea qux credita eft permanere , flt nequa­
τ^ΰ à/Spûnw χΓ.οδοζ/αν «^βχιίση . χ’χ a
* βγβαη- quam rejeâa concredita , ad eam qu» con­
ni îitt «r«ïTtj<rxi ι^μη xatpaiTnra^«iy ιν« iÇw- credita non eft tranfroJare ; ne eam qu» a
λοί λιίβη η ^ράγμβ , rare γάρ è Λόγοί «χβ«τ« . Deo data eft afperoari , illam vero qu» hoDminum ambitu concefla eft magnifacere vi­
αΧ\’ ϊιτβίς >ί *
τ»·δ/στ
ι«ροθ
μι«Ο
,^ρβψβτπί ,γβρ deatur . Oportuit igitur ros , dileftiflimi , huc Ai«r» <ur·'μψα«5»,
*
ίμ

β'ττ Γίλώ τ/ώ «fο^κτμ;«τ rifiorwoja

accedere, fic nequaquam tergiverfari, ut res ^,^
*
6**
·
ad finem deducatur.
*
id enim ratio requirit .
Sed fortaffe dies conflit uti temporis brevior,
quam par erat, impedimento mit: (nam bujufmodi in literis veflris qberimoniam fiditis)
atqui illud , dileftiflimi, pro mera cavillatione
putandum eft . Si enim aliquos in ittnenedies
opprtfliflet, arftitudo brevitaique temporis accuiari potniflet. Jam cum illi qui nec ipfi ve­
vïrtK < ii» ^Fpis TÎuj<9p99t<rptta ipütnç y «»/ nire voluerunt', & presbyteros iuos ulque ad
menfem Januarii, ne venirent, detinuerant ,
tri w7ç JtxortMe jÇ nie «ÎXoj^wç τβρρηστβζεμ^
/.
*
«>λα îr^i δι« w ifjHpàv xx tirirrnreat , tvn γβρ liquide apparet illam caufificationem eorum
hominum efle qui fibi non fatis confidunt :
γρβίφβηκ ηλιτ ίδηλώτβστ , «s rpat tk< >ίμ«ί rx»~ jEveniflenr
enim, ut dixi, fi de fua caufa be­
ir»j<rarrtrç wixr τ»ί ipaa njHpb, μή «Γ·?ζψ«^«» ne fperaflent, non refpeâantcs ad intervallum
' ίμ»ι «TtBrrnre». U με
* xy Ji« t» n£m «»«i tw itineris , auc temporis cboftituri fpaiium,fcd
i(Mpày , lix «χβττββ-βτι , we Φ«ττ » tin ^wipnu ex jure fuo flt rationibus fiduciam collegiflent.
ipii tbn^pb tow ηηήτααηα , μβ «ittoç ^i~ Efto ut tempus in caufa fuerit cur non ve­
«*μ«ι«$ fèitf' βλβλυ^βί < 9pUùuv à> τ«?« ιχχλχη'βνξ nerint: id enim quoque in feriptis veftris fi, cum· dicitis «quum iatlicet fuifle,
γβηύβί· mï St m toùtu xrxoiWrK, ίδΗζβτμιί gnificatis
ut rcfpeâu tantorum temporum, qurvenien­
W WP
*
OUTNV , «Mut -rlw 4^o«ipf9W iÇS μβ θ»- tibus ex oriente ncceflaria edent , veniendi
AuffMffw «'rorrirotf. 0ηυμαζ« « xfit&n tèpu· citationem omitteremus . Si igitur, quia dies
pf TÏf irtreXni ws ·*& ««> <>P«R »«P ‘4"îr, brevior fuit , iter omiflum eft , nequaquam
Hhhh
opor_ Cnti GntrtL Tom- IL________________
«>λ« »ΐ,τ·»τ» »γατηη: χβρόφβκτΐς »rw U
f/Sjp γάρ tpY·τ"
*
ruaiχλ/nrC» ήήμίρβ^ Ff~
»·» X τ» >ΜΠ]μ« ■? ^f^trjMes ιΜγχ9η τ ri 3t
·» ίλθίίν μβ 3«»λόμ5^υβί, χ«π%»ίχ«Λ «ζ τχί
βστψκ ι«( Μ/τί τϊ ' hctxvtapix μίχυ^ς, μη ^®ζ7
fémv irb ή <5»·φ«σΐ5, ÎA^ey^epw, *k
«α, μ ίθβρρχ
,
*
» <·φ·« τ» ittii-ημχ rif βδί «·-

A
1119

Born».

CONCILIORUM

OMNIUM

ia»e

oportuit iis ipGs temporibus vos pntbere m-Ajnîijwç
Eàn'fitwpo-tvn
μόνοι?,
<·il <xcnv
πίστνvpiw
μμίτ
OTr 0IJ WÇ xtù XjWiprw
, a,
dores fchilmatis , luilus & lacry marum in μόνος Ι^ραψα
*
“ ‘
' iÿ* μνμ^μ^ων b
·
· ^yepwov
yotp
~ ‘
ecc'e^a · JJam
•Runt» ofteodunt
90»· τις £pot, irtp αλήθκβτν^.
yoip dit άλλοθο
*
1
- confcientiam
'tempora
ipforum perfeftioni,
fed
Ααβύν χατά Αθανασιχ γραμμαη f Six ÎÇÎ we)
obditi fle. Admiror quoque eam partem epi­
dote , & nefeio quomodo hoc feribere potui- Μαρη<«ν «ί Ηαύχην , ixejyoïç botyxn typtt^x
flis, id vobis atgrc efle, quod l Eufebio cum nt i rC, ypa^vn xxr aùri , îSh ntviuv ή τής tnt)
ύμων ypa^at, $
fuis dumtaxat , & non itidem omnibus vobis Εάτίβίον μη μήνας yppù
literas feripterim , citius in haç expoftulatio- υμάς, οις
typαψα μ>ί λυπιδαι , « exUvo/f
nc morolitatem promptiflimam , quam veri eypâipq vite «i ^ραψαστν - « yàp tytûi xJ πάθη
quid deprehendas. Ego enim cum non aliun
ι,μι» ιπη^λαι,
όμίΐ <riwe’x«vwç γράφοα»
de literas contra Athanafium «ccepiflem ,
quam a Martyrio fic Hefychio neceflario il­ ·>ιαί St va αχόλ«θον β-χβτϋνπς , ineintç
ίηλώτχσιν r.pjv 1Ç TWf «rotrftXaflT
lis refpondi qui fcripferant cohtra Athana­ juiju , rare
“*■ Jτιμά', U St χ^ημονορ {μι γιγραφίνχι ixsifium. Oportuit igitur non folum Eufcbtanos φ>ος
abfque vobis feribere , aut vos, quibus non B να/ç txAflTC
*
ΰμΛζ , àxcAa^oT trn ύμ£ς «γχνβιχ^
feri pii > non molefle ferre, fi lefcripferim il­ reïv, οτί
μόνφ ίμοι ?>-ρ«ψχν .
cù> nk
lis qui mihi fcripferant : nam G par erat ad τν 7τ/θαν>ί μξΰ χ; β’χ ’
>ί «ιρόφαχίί, άγκvos omnes literas dari , par quoque erat &
vos una cum illisliteras mittere. Nunc au­ itnnt, ίμνς Ji γν^ρίσχι ύμίτ iittytuSw , ert Η
tem quod conlenraneum erat refpicientes, il­ xi μόνος ί’^ροτψχ, οϊλλ’ ηχ (αίμόνΗ irty αύτη η
x«ni τήνΙτιΛ/βν, ’C'fyî ά>
la fcripfimus qui nos certiores reddiderant , μη αλλά 1Ç πάντων
& literas mifere. Quod fi id vos commovet . ΤΒίτ/ί tv7, μΐρκτη ΐκιτχύτπύν. xityta^fix tretvrttç
quod folis illis fcripferim , confequens eft ut «x ηθίΜτα irttnrei γρά^<η^ tvetμη ττχρχ ποΤλΛ
indignemini quôque quod illi*
ioli mihi feri“ή
tywtv. άμίλΜ «J ηα τί ο’βμ&ώτ) <ηροpferint. Verum in hoc ipfa jufta & rationa­
bilis caufa eft, dileftiflimi, quam vobis inti­ ^ί<τμ/« βτυυίλθ» ««/«οποί. ιζ τηυτηί τίί
mandam puto. Nam tametfi folus fim , qui μκ γίγ^νβκτιν Ιι£ τβίλιτ ^ρβφοιν ύμι.ν σ~ημχίτ&.
λ« ·τβίνπ>ν
*
fcrtpfi, non meam tamen folius fententiam, fert άγχττττηΐ fi x} μονος ί’πζΓίΖλύ», ά
fed omnium Italorum, & omnium in his reγηώμίιυ πε»τίιυ yivwtrxfTit, Tttûnt
οον
gionibua epifeoporum fcripfi. Ego autem om-C —?
----------2. «r
" xtù τοο μη
rtvàs ίίζ υμΰν 4^ροφάτ«ΐ ,
nas nokii feribere, ne a multis onerarentur:
atd/χκς xjù
Ttpîrau^af . rte) if του
certe ad conftitutufa tempus convenere epiμη dCytpvç unit àSituyç ημ«ϊ ùtnSttyfîctt tiç
Icopi , fic ejus fentemisc fuere , quam vobis
iterum ligni fico. Quapropter., dilediflimi, et- Mcwtxv tbç crwewxdw ημϋτ Α^χίχτην
iamfi folus feribo , feribere me tamen com­ Μάρχί^ον, h iÇ τ» <β
*ολί>θΰ<τη
ίχβτά , »μ»κ
munem omnium fententiam vos fcire volo . otx βρχχί'νν dtAoycv ύμϊν ύΰξβα ,
at
Harc quidem a nobis adverfus non aequas ve
*.
wet Eùrfptov <αρόηρον x«ra ijj rre) A 9atwtxrtw t
Urorum hominum, fed injuftas & lufpeftas ί’^ράψαπ it xi vû! ripéti, typec^ecv if x} τλΜΓορ
caufificanones difta funto . m Quod autem non
temere aut injufte fufeeperim jn communio­ tvtarxorot άτο ? A/ytirra xi c^efatiy txxpjçtiy
nem coepifcopos noftros Athanafium & Mar­ ùrtp Αθάνατόν . «p«nv μξν βν nt xrr αυτοο
cellum , ctiamfi prius difta fufficiant , brevi­ Τφάμματη ταρ ΰμων μαχτπ:ί «τρβς toturtt, xi «Jr
bus tamen ratio vobis illarum rerum demon- μίαν σνμφανιβο typtt τκ S&npa <ttr»c'c πχ «spri­
ftranda eft. Scripfcre prius Eufebius cum fuis nt, άλλ’ ον πολλοΖς τη «ορωπι ιίπό ifj JdLnpotv
contra Athanafium , fcripfiftis & vos impræ-θ
AôfTttr, »Ç tw SArtpa υπό 7$ «ο^τυν ί^αβάλλίfeotiarun, 2 fcripfere etiam plurimi ex Ægy­
τ». άαυμφάννν St ôvruv
γραμμάτων , ou’Jipto & ex ahis provinciis epifcopi pro Athanalio.· nam quod ante omnia obfervari oportet, μία τπγκ rrtei nSv λί^ομ^ύων ir/v . Ϊιγμτκ η -nîç
trrrdCMy , άχολ«3όν
liter» veil tas adverfus Athanafium inter fe pu­ τταρ ύμίόν γραφϋ<πν
gnant, & primx cum fecundis nullum con­ fS-ftÇnrc JtrtpcuiTB ypx^ewi μη artirnrat τύ,μάcentum habent , fed in plerifque primx a fe­ Atra , on ιίμΗΐ μ^' πόρρνθο
*
, Zxhvw
cr
cundis deftruuntur, & fecunda a pnmis red­ το7ς τίηοις ômi xi HÎcrtç nv à,1Spa xi nt twi yiduntur fufpeftc, ex difcrepantibus aurem li­
teris nulla certitudo conftttui potell. Quod fi voj^ja tapaypxm ypâ^vat, μαρτνρννης aùn ni
veftris literis fidem dari poftulatis, aequumeft 0«^ X3Ù S^y-li^xtifjS^ot c» Ttaatv αΰητ owxAaÙ
& literis eorum qui pro eo feribunt fidem non πητονθίνβ/, xj πάλιν , ApTCizôç τ/f ι’πια-χβπφ·
abnegare, & maxime, quod vobis a patria ejus ι’λί’χθη ποτ ωί ά·,·αιρ&&ς χαρά Α-^ανατία , άλlonge diftantibus, illi qui in iifdemlocis cum λά TBW ί’μάθομ^υ ζίΰί, άλλα xi φιλίαν ίχκν χρίς
Athanafio degunt, ut de homine noto,rebuf- £ ojJtïv Tit υπομνήματα m cv MaptavTij Q^uo/4ba î«que ibi geftis certiores, probum teftimonium
de vitx ejus innocentia perhibent, affirman­ βιβαιάσαη xarà μονομίρααν ytyc;n<&cu , μη’τί
tes eum non nifi cotffiâis criminibus opprimi. yàp fait xapHvat Μαχάριοντίν /νρ(χβάηρη ηνχα- ·
Quin & Arfenius aliquando diftus abAtbana- τηγορήμ3ρΐον μήη ααην τόν ιπ/β-χοπον aura Αθα­
fio interfeiius, quem jam cognovimus invita νάσιον ,
tin » μόνον ex nJv αοτοο Xdywv, .άλ­
efle, fic cum Athanafio amicitiam fovere , is λα κ, ιξ υπομνημάτων ων {’χόμια-αν »μ7ν ο/
ipfe affirmat, ea quae aila funt Mareota , in Μαρτύριο χ^ Ησύχιον eyvwu^M . àvayvimi yàp·
abfentia alterius partis aria fuifle ; neque enim
£ρομίρν , ότι ό μον xarnyop©- lyôpaç e χμ «αi,bt adfuifle Macarium presbyterum, qui rea­
·
*
tum fuftioebat, neque epifeopum ejus Atha­ pkîj, en ie Maxacji^· , btï 0 txiarcair®" Αθ
nafium, fic "hoc non folum ex verbisejus, fed χάσ/ος, άλλα χ.<ΤΒρισβυΤίρας a^isVTtti παρίϊνα/, xj

_________________________________
• L*i* ·*»>·<» ut Ntnniu» ip<c legit.

ilarj.

2

fc.il Epiltul» lyuodua Cvn.il>> Alexandrini anni 340.

Hurtt·

!iat
AMPLISSIMA COLLECTIO.
i»*t
atd
. fytii «^annnW, «ΐ»ψμι-Α· ex monumentis adorum per Martyrium Ac
vA tfa&iag iybtn w wàpm , /Ulj ptdmv tw Hefychium
Hefvehium allatis
allatu oognovimm.
«enorimai. Ea enim perner.
xxrwyapar,
< w xatn^^^uov xupRvm . legente·, invenimus accufatorem Ifchyram ibi
prufto fuifle: Micarium autem dtAihabafium
irmp yàp dr ν<Τυρ«
*
ΜβΜ·4Κχαράύ · «atrn- nequaquam adfuifle, neque AthanaGi presby­
$ I^pstc r «trwyepar qyj&r tSai^ teros, quamquam boc ipfum magnopere foliθη, evw ·$·« xj cr rj Mapeurn ptij ptavw «πλnv mrr«>qpw, «Μλ xjviv xanypi/jS^w fra
vxpair ί
5 V
*

citante·, admtfoe efle . Oportebat «utem,diIcdiflimi, /iquidem finceriter illud judicium
agebatur, non folum accufatorem , fed & reum
potientem fifti. Et ut Tyri Macarius aderat
ruts^avrfrtv. vun Si τντν μη
a>ià μ·
*
reus, & liebyras accufaor, ubi nihil crimi­
tv
τ» xxn^dav, μ& ah
* vapjniww num docere potuit: ita quoque in .Mareotcn
• Λθ«»«η·ν, uremt th «pd^nmi gnr'wntt. qri·- non folum oportuit accuutorem, icdflt reum
n W x} rvç ·τ«λθ«ντκ$ tie n> ΜχρΜίτίω v«pd quoque una proficifci, ut vel priefens conriaγηίμίυα aùrS anXa^u^ciat iïwyt yap irt Otd- > ceretur, vel , ii vi&ut non eflet, apparent
ynn iÇMxptv, $ ©f»â<jpev, Otyewnw Oüt-" eum calumniis petitum fuifle: jam vero cum
hoc iridum non fit , fed folum ibi accofaror
Acrm x^ Maxsiavier ueamc Ivme àtirtiKto,
Aeterit com iis, quo· ur fufpedos Athanafioa
taie wt Λ τύα λογνι «ùii ufitw. «>ftjt x; Zx rie rejiciebat, adorum illorum monumenta(ufpiZeatraAê; Αλτξχνίρυ τ»
tvmûrv rie cione carere nOo poflurft . Addebat prsnerea
OwaAow’w tisityw . ep^uiryxi yup irrreAZa' in fua querela, «os quiMarcoren profedi finir,
toint! ^ρατφΜ-«ν rpac ûrenlrrM rù ce τη βηινό- fe invito eo profedos 'efle : miiere enim eo
(ut ipfe dicebat) Theognium, Marin, Theo­
* xiμ/fra, erp Ιηλοτ φβηράμ avniiiù
dorum, Uriâcium , Valentem, & Macedo­
a&«t xent A^cnmrtv * x, anirâ it n&
nium, homines fufpedos: neque hoc ita efle
'λφραφον αΰθΑτπχίΰ folummodo verbis luis, fed lucris quoque Adr i pâfTvpa làt ôsw rw χανπχραίτρρα rmaXâ- ■ iexandri Thvflalonicenfiura epifeopi demonftraμήτι «vie
*
xAWrtr , μητίξαιήζκ àvet- bat: protulit enim epiftolam illius fcnptam ad
Dionyfium, qui tn ea fynodo comes erat, qui­
f tliui yrfyndat tXtyCM , άλλ’ υ
*ν«Αίβλ»·^«
bus epifeopus
ille liquido declarat, Athanafiunr»
s*«vnr ûrr tiw» ,
τυύτύυ τΐώ nanny
*
...

pt’xv, «rcvrwwrTK Si < χρντβότψΗ τν Matpw--Cwlommis, & ipfiu» quoque actufatoris lichy-

rs conjurationibus opprimi, veram manumiSc
authenticam protulit ,,ιη qua ille teftatur ,
uMu rne xa^tXtxnt »χχλη<τίχ; , ^ήη τι màn» Deiim omnipotentem invocans , neque calicis
wrXiiupuAxxsrati Metatrov ôroTo» naine xannyi- confradionem, neque menic fubve i Gone m ul­
parer . es vptrât/rtMi St qy) M Stexam evenrrii- lam fmfle , fed fc iubornacum- effe a cenis
evtmc erraùO«, vx i>Jya
< xoM« fuxp- hominibus, ut hoc crimen confingeret: deinde
dum huc excurriflent Mireots presbyteri, afivtipnrxv trrp rà ί’ητχΰη ASavart
*
,
firmaruot neque Ifchyram efle Catholicas eofBpM
sJ»«: nî> χατ
* earn λρ^ορ^υων, clefiv
presbyterum, neque tale quideommifif«vrxdUus is' etiw xrxwOcrett . qy) ·< «»à rne fc Macanum, quale illi imputabat, (^linimo
Aiyûm Si iÇ Atfiûne vante intrxovt, yàfw- presbyteri & diatoni cum huc veniffent, non
rte Sttfi^autia-attn , iÇ τάο xantrao-i» àurï tvn- tenuiter , fed prolixe teftimonn dixere pro
Athanafio , affirmantes nihil eorum quae ilh
μη ixx^nrtetrtxUi ytymet, >Ç
t» xap
verum efle, cumque, conjuratiotipub Atypty
**
K9T'
’ ^β>Λ!
ï râ y
*p j2Dobjicerentur
n'biK premi: quin & epifeopi ex Ægypto &
Φ·ην y^jîi<9at , vn τ/vâc àvatpt^im Si aù- - Africa in fuis icnphs affirmarunt conftitutiovn xAxrtv τντηρ/a yf^îe^at. α>λα xa»m nem AthanaGi in fufeipiendo epifeopatu legi­
«fr«r 4«4>) . qy) tx ni» ώτο^νημβΠΛ» Si Π-'
timam & eccleGafticam fuifle, neque caedem
Mapttirn xan μοημϊρΜη yfjfanfjfyiw ISnxmca commiflam, neque qnemquam per illum fubfxtmx&‘ Hxérru ttiat tnat μίτο lycpa , art latum efle, neque poculum ullum confradum,
o vptrfiùttp^’ A^etvawi'a è; Xtyou- fed omnia efle connda . Ex iftis judiens in t tatrn TfS ma> xj α»m Is tJÇrmdcjÎne qyj Mareota per abienuam alternis partis habitis,
oftendebat Athanafius, unum catechumenum
aôrojmtc T»» μαί ce xt».i<p μιχρ? , nv Si am&G» in examinatione fui dixifle, fe intus cum ΙΓrne ôtipaç xxmxüf&at rw l^ûpav rtrs, verârrv,.
-------- chyra fuifle, vtp tempore Macarius presbyter
aidJ δη Athamdii «oiwt ajunt, fe io euatlocumim•TV Mcuitiav λ/ywtv a’alumvuvat ixfà . cr
Tvtvv »» t’Ary» iÇ ιίμΛ «ίχνλνθως Γβγβζο/Μδ«, miGflet, aliol item examinatos pro teftimomo
art xtûî oie» n w ôxtcdx^ rte 9upae »dra> xa- dixifle, Ifchyram in cellula parva latuifle ,
poft oftium rgrotum eodem
nxtifâuw, ήττ irnxt'tàu ii XHnpyüv tùirpwQt- alios eumdenr
J
. juQ^Macariua fuperveniePT ; .f
6Π
,E
Îfl^.o2bï
bat. Ex iftis ratiombue Athaoafii facile colli­
eide» ·»α»ν ηο
; n yap nSn nran» ge hamus fieri non potuifle, ut qui morbo poft
•t xarnqni/4WM « “’rw k’ ό qytpac τ“ βροτφβρβς, oftium decumbebat, in facri
*
con ft iter it , &
tvütu , tàrxtp tipimt, tKtycjr ό ίτίηβιης Aôa- oblationem confecerit, nec oblationem propo­
ni
potuifle,
cum
intus
catcchumeui
verfarennrff, >Ç»’x ί5&ύνομ»η^
*άη»
Zktxyut, Sfpfitfiat*
agentibus , tempus
*
xpfylt
nfr eut» «un>, μτ Si σλύχ «urir mpw- tur , quibus intus adhti?
oblationis nondum effe potut. Hec, uc jam
fiûnpvf yttyaSat xvncrxij x»^aAtxy txxAqe
*i«,
arpofni, pro fe dicebat AthaoaGus , & rem
puj Si
ajjraw wn Cr tu tx«X»a-/x aii ira efle cx ad«· declarabat, idem affirmanti­
mpf0j3ûnprv. nSi yàp iSi art A\t%arSpae iïtyf- bus ceteris qui cum eo’erant , prorfus nun­
v» xenr fpiAanSpair/ct» τ' μχ^ίλκ <rtu»àv tw axè quam Ifchyram ecclefix presbyterum fuifle
H hhh x
aui
Caacil. Gntral. Tom. II.

TV, MCqStcrveOtvn μηη nr typacv

■
μ

Iii3

CONCILIORUM

OMNIUM

•ur ut projbvrentra fynxxim cum aliis feeifle.A
Mf^rr/it àvvuàôar «ùrè ύχ· ΜίλιNrque enim, qoo tempore Alexander ex hu­ ria firm τ£$ turri iafiffiatim , i £ μίγκή an
manitate magni concilii eos qui erant ex Irhtf- π«μ4
ιβν,
*
fri iivat «ww μχτν MiÂzrre. ti ydp
mate Meletii recipiebar, hunc a Me let io tan­
iivt χάνηχ xj ®jr»i «uroc «ΗΜίοθμότ
*
. «>λ«κ
quam fuum nominatum fuifle affirmabant ,
ψΧτάμ^Μί r’l*
«rup orè
quod ipfum maximum Cguurn efl, nonfuifle n x; ctràtawc ·
A^onqwte , »« η$» ύχαρβη-μάτυν . xaruyepuraç
illum ex numero Melenanonim; nam ύ Meletianus fuiflet, omnibus modis illum in eo. yep vc 3<βλ/ων xtxiWu^Mr, όπ «k Xty&ri Μαrum
clafTc recenfuiiTcnt. Quin & alibi falfa »«ç;O~ ι’πηΐ; «ίλ»>χ?η ύφ’ ω·/ άι-τκ ItLtyxt
d.iiik Ifchyram « <pfis «âis comprobatum

w.tw

λτ^

ctl ab A than alio, quippe qui in crimine de
ymtwtuf μα^ ·πνν tw μ^ρτυρν
*
ruifp
eombuQis hb/is faut conviâua fit ab iis quos μψΜ
μ^ων
*
ών'
in tcOes adduxerat. ·· Cum igitur ifltufmodi «.Cri , TWi'tW if itwtquuintv «ροφτρ
wottcy ήμχί ; n ri f'xxAqrr^ntà; .
allegarentur, & tot telles pro Athanafio fla­ «üt7, τι
rent , fit ipfe tam jufla pro le afferret , quid x«va>y ara/rtî; η μη Kxrvytivai τβ «?ipeç , «Λquatio nos oportuit facere? an non quod ec B λι μ&ΐη άχοίίξα^αν v/»V<»
«««WW
clefiaûici canonis eft ? bomioemque proinde
.·___ _ι
.·___ c
. yap
_
_____r«ev
--------------ΰΐτπρ
>C »<χ®μ^,
κ,
ojmç_ rdﻫ
, »«pe'non condemnaremus, fed potius-reciperemus' pmti ονηιΰθα cttauriv < ιξ plwai txiiT(9(jfyi&’
enmque pro epifeopo, quemadmoduq» eft, ha­
*
beremus'
Przter lux omnia annum totum & rlu. ηφντιβν όμϋν, if rdy/ieXaueiarti t’A^iv, τ»
integros fex menfes apud nos hefit, vrftiam it xxpxrtx tiunnrn raw:; , or/ »’x «ν rapào,
*
,
prxfcntiam expeftans, aut quotquot compate­ ημη t$xppn . x} yàp in 99 ftwrù ίληλυ^Ο
re auderent, fuaque pratentia pude terit om­ άλλα χληθίΛ « >Ù λαβώ/ γράμαχτη χχρ ημών ,
nes : ndn enim judicio ftetiilet nifi fui fidu­ xxdxxtp < Ciur ίρρχψχίβ» , ·οί όμως μ»τν ηciam habmifet, neque fponte, fed literis no- aaJrc, ύμϋί «k rxpx xavweç το/ηταντυς ιϊμ&
ftris ad judicium vocatus compariuflet, quem­
admodum vos per literas citavimus, & tamen ιμ/μψα^ν. α-^οτηη nivau τ/vff firn * χαρά
poâ tanta argumenta nos velari infobtum ««vovete <®j»«Ç«yrfC 1 νμΖϊς , οι μντΰ twctuv άχ·* x.èpx itfyidfott, η ·« «re Çutwiv.
ri
quiddam agentes reprehenditis, p Qui igitur
funt, qui contra canones agunt' nofne qui χ. >ζ μό:νν cr Avrro^c-ïx ο'νβμάτβηίς τιν« aie
cum tantis rentra documentis virum recipi C tITtTKïTmf Çf'rW, € «ΤΟΓΗλχ/ΤΚ «’{ Αλ(ζ«ν^ρΗΟΒ'
mus' an qui folum ad triginta fex iuffragia μι rà rptrrtwTixii <Λ
-;ΐχς
*
; cirp μ yiywft ÛS’ HC
eorum qui Antiochiae fuere , externum homi­
nem epifcopum falutarunt , cumque mdirari 1 χώϊχί άυτβ άχοΐαλ ior»; . tytyivfi ytfy 99 qjj
ounu Alexandrians deduxerunt ? quod ne tunc T»r? , f· ôvrwc Uu xjrntyrwÜMC . άμ»λ« ΐΤΟίλquidem faftum eft, cum Athanafius in Gal­ θων ^βλάζβταν £ fxëf^o uSJàiui άυτ» Hui .'’χιληliam relegabatur: quod rum hatid dubie fa- c-tacv a>pC
*,
«Αλα vrtv Μ
T0<v ?·«? >
* ·&im fuiflet , b pro vere damnato habitusfud- n nt «ÿJuoHÎjiM. «ρώην μ$ι> yàp, w Ιί ΐϊλη&ί
fct. Certe cum inde ab exilio rediret, etiam f-trwz, << (Su γρ«φχνηα> ή/jùiv truZojav ^pt tQv-,
tum luqm ecclefiam, a qua recipiebatur, v.r.
cantem invenit. Prorfus ignoro quanam ratio­ -·τολ«0Η» rivai τίώι» τ ne <hw«Jb xptfti9 tnr·
;
*
ne faâa lunt que faâa iunt- Primum cmtn th , ù tin nteàritu ηΜνοημίχν <«rv txxAnr/'
*
γάρ *
x»v
Xniàc
rtx
*
n-n
, x
( fi verum dicendum eft ) non decebat, cum T^'»3a/ . rai'®
oos ad celebrandam fynodum literas mittere­ το/x τΓοφώοτχ αΓοΓθλ/χν» nr«a/m ; tr/i MpnwvwK
mus , aliquos praeoccupare judicium fynodj, »’«Avwt'ai, TC, fTKFXOTaw ixrwruv »uovZ«v ^vW
deinde non decuit novos iftos» modos contra ^x-po;
]
tw txtrx999v της ΑλίζχιίρΜβμ Α ^«ν««ι·τ ,
ecclefiam induci : ubi enim eft iftiuimodi ecίπκχλΙιΪΜΐ ΓρίΓ^ύρινν , ξτνον μι« r?» ταλ/Κ ,
clefiafticus canon , aut iftiuimodi traditio apo­
ftolica' ut m pace agente ecclefia , & epifco- μηη ixn fictirrttdcitu , μήη yrnirxifjSfM n-ii
pis concordibus cum epifeopo Alexandrie A- τολλοΓς, μη ou'mvd’ciru τκμί fspwikrtlptir « μπ .
'» thanafto, immittere ' Gregorium peregrinum τ«ρ ί’τίο-χοχα», μη Γ«ρ« λαών, «λλ« xentrnw·
At externum hominem, neque Alexandriaba- fjfy du ΚντΝ/χη^ , « το'αλίώα/ it fîi rLu. Αλ<·
pticatura , neque plebi cognitum, neque poftu- ^«vipH«y ν μ» nr JrptT&.'Ttp'.» , J μττν ^xévt» £
latum a presbyteris, eumque Anuochiz crea­
roAivc , * μ<ηΐ fr/fxorwv την Α/^<·τβ , «Αλ«
re epifcopum, atque inde deducere Alexan­
μχη rpammiv, rin yap iXtyw <£ «τ/ίντ» ·ΐ
drians , non cum presbyteris aut diaconis ci­
ΓΚ
*
· ti yàp
μ/τΰ rlw «ui
$w
*
vitatis, non cum epuoopis Ægypti , fed cum &Ttù$x Ζλθα
*
lu. Aft&eii ô A^avaw/Φ' > oom tin
militibus? Haec enim dixere & conqucfti lunt ΜτΛ^αυΦ
qui huc venerunt . Si enim poft fynodum tn rtu> xnmrre^tv stuc ηφβννμνς 4 rapà tw
culpa fuiflet deprehenfus Athanafius , non ta­ rtar/xw χ«νόν« 9^u/.d«t, άλλα tr’ οώτνίί rnc ί«men oportuit creationem novi epifeopi ita il-E χλη<π«, άτ’ «υτβ ri /fp«TMB, «’«·’ αυτ» τβ χλ
·
*
legaliter At prseter canooein ecciefiaflicum fie­
ri , fed in ipia ecclefia, & ex ipfo facerdota- ρβ, nie èrrn ιτ«ρχί« trwxwM tin xjræwu ,

li ordine, At ex ipfo clero ejus provinciae epi­
tropos conftitui , Ac nequaquam ex illis qui
nunc apoilolorum canones violant . Age , fi
in quemquam veftrum id comnuflbm edet ,
nonne vociferaturi eflens ? nonne vindiciam ,
quafi violatis canonibus, poftulaturi fui fletis?
Dilcâi, credi te, tanquam Deo pr«fcnte,ctjm
veritate loquimur quod loquimur . Non eft
illud pie fadum, non ex jure, noo ccclefia-

x, μη vuù τβ; ατό njy aroc^·
**
χβχονβί τ«ρ«λΐήo&at. «potyep ti χάθ’ î»oc ôftavv /yryonn t» twÎtw , w aMjSorram, « «v ηξ/αχταπ toc ταμιλίλν/jfyuw nfr jMVonw , ί’χΐιχηθίώβι ; àydtirnrèr ok
Θτβ χαροντος , ptrà
φ^ιγγ·μι^Λ xfi
Aiyopt!^ , «χ tft τχη Χσι^τς , Hi vipipw , èii
ixxhnne^tmv. »ς yàp
ττί Atyop^ue *
$μα&
·}
τ
πβρά rpnyopre C
* τϊ tia-titi «uri ίήκηκη τΐι»^
xrrw-

!>·,,

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

aantrarrwf τΰξμ · ce yip nrintt ùfimnùi qep· A ilice? y Quimmo qu® feruntur aâa in introiolleodunt qualis fuerit ordo iu
w( auwi'■ μ ιλθβηνς a.........
’aà τϊς AXfÇmSfH«i t||
βνή^Μλ®, xa^ak ιζ ·» irtrirnnt ΐχρίψο » η ejus ordinatione ; temporibus enim isa paca­
tu, prout rcuunciaqt qui inde veniunt ç Cc
e’jutXae·/® ίμτμητμη ΰτίμτνη , repaint t^vpswv- quemadmodum epifeopi fcribunt, ipia ecclefia
, μβΜβζντ
*
«Τί ntrw^nnw , χρίΐΓ^τίρβί incendium pafta eft, virgines dénudai® , mo»·λλο< τί XacS rxr^iww, ί βίβα τι»»νθ«τιν, iiachi conculcati, presbyteri & multi ex po­
fe/exea® »’<ρολ«««θιι»«χ κ rremrtpnre» pe&ec, pulo indigne habiti dt violati, epifeopi in Car-τη ,βγίΛ μι^ήν» »Φ »·ί
Μαχα&ην η» cerem dctruli, multi item (polisti. Sacramyd· quibus i oculabant Macarium presby­
τμτβύηρν», ί>9· tàrnw λ.τιρχάζίτν , πς ^ίν fteria
terum ab ethnicis direpta, & in terram abit- '
χ«Η0«»ιη , rvn τίυύ Γρ«^<νρ<'» τηκ χ«τ«Γβί·<ν âa funt, ut vi cogerent nonnullos ad conuiϋζνντηι, τη δι watûm Λίχνυβτ τνί πβφβλϋονηις
tutioncrn Gregorii approbandam . Hrc & illini·
τις xatvevei . Η γίρ νόμιμη ΙιΖ ή x«n»ira<rrs , « modi cHcndunt, quinam lint canonum pr®·
«ν δι« τ«ρ«»ομ/αί (ιΰβ^χχζί »πθίο^«< τχί νβμι- varicatores. Nam etfi legitimefuillet ajuscdoμ«; «mObvia;
»ί ομν; nùruv
JB ftitutio , non tamen cum praevaricatione le­
^pxptrr fifliiltv μ/^χΛ{ιυ
Ce Αλιξαν- gum coegiflet eos fibi obtemperare, qui ei le­
ÎPH®, κ, τη Αίγίκτφ, ίκήζ ti μη Λντιμίτάβϊ- gitime obaudiebant. Et tamen, cum talia (ce­
lera defignata fint, feribitis magnificam pacent
βληται ntpyov rnifîplu'ni , >Ç πΐ twltu
Alexandri® & per «Egyptum fuifle, quafi res
ΐημβίζιπ. ιρκΗίοδί νμϊν xreyxeïw Craque
*®
δη- officiumque pacis in contrariam jam fignificaX4rxr, ort Αθβ»«ί·«<0^ δσ0
3«·
*
Γο Mcxa’ejW »» tionem abierit. Illud quoque neceflkrium cx<(limavi quod vobis indicaretur , Athanafiutn
Top® ueè rp<r/w>tt£
, £ μννον nr χαaffirmai!e, Macarium fub cuftodia militum ha
τΐρφι «νίλνλοθπ®/ patret τιί</ «·ιλθί»τ»ν (4ς
bitum efle, & folum accufatorem uo»cum il­
w Μ<ρντίω , < ηίς
pptcr/Jonpew «ζιίττος,
lis qui Mareoten proficifccbentur abiiflis , &
r«pRHtrce rji ύξ#ηίβτ« μη νυγχίγ^η^αι , τίι£ presbyteris rogantibus, ut in qusflione adefte
δί ôÇinter» γ(·^>η^Μ χΐζ) »οτ»ρ· >Ç τρβτι'ζβς , liceret, pernegatum, & quaflionem habitam
fuifle de calice & mania in prclcntia preteiri mptaie τη ireip^n qf) της πίξί®ί αοτβ , rrpe'vruv E^vrx^r < Ii4«r®v , τίη Si «ni tos ip· di & ejus cohortis, aflillcntibus tum cthuiuCc«>
««» Judeis. Id principio nobis incrcdi^»ς «Ttrev liv^, « μη K34 tx nia ôrvjunvucru»
1
♦' v bile videbatur, nifi cx ipfis aftorum tnouutScém/re, ίφ’ φ Q ίΖα^μάσχίδρ 3 t
ο* it
ν’ mentis demoaftratum fuiflrt, certe nobumaμμϋί irt^wpa^HT arymnjT·/. «^a^ônpet
'gtue admirationi fuit, ut etiamnum vabiteflc
s’ri^iTSvntt rtpHfiu m >Ç nJr μι>ηρί
**
faenpyoi
puto. Atqui m presbyteria quidem adefle per­
Tuyyenrrtit iri ii ô^rtxà tinni rxpôrrw xocmittitur'in myftenis, cum tamen ipfi quoque
facrorum adminiftri lior. Jam qu» non ext­
τηχχμ^Λ», <£ n rt
tri E&nufr iÇ leveretur (ub externo judice prefcntibuscatechySouuv nJr djÿ/lf^Xn^l’îwr «e) nv
û^t Turri rrtj «.ΐμττό· XtirS ιζ
Xetriî menis, & quod pejus eft ethnicis «Jc Judtus
Chriftianifmum blasphemantibus, qusftiooetn
^ivt-nu. tiyèp ^ηληκ iytyirMTt τλημμίλημ®,
de (anguine & corpore Chrifti haberi f Nam
«δ« à τη innXnrîf uni xXngtiufr yqpu/ηκ {JÇtrùfi omnino deli&um aliquod perpetratum fiaif-ns 1 tîncôtu , xj μη uni ιθνηήϊν nSv πν λο
*
fet, oportebat de eo in ecclefia inquiri (ub
^ev βδίλοαπυ^χυν , xj μη fiivfw τίώ «Xtf&tay. legitimis clericis. De Marcello autem , poft.
quam de illo quoque ut impio in Chrillum
τίη Si τ» ΛΜΪρτημΦ ήΧ/xev feÎreîw tr/, itcuxh
G
, '
'
» eum,
pjrv £ όμίς £wvthî nncdU®. Ose)
AS«-D ^7™
’*. ’ ‘
rr -y
~
.....
. Tr .
. cum hue
huc veniflet.
veniflet, amrmafle
alfirmaflc falfa
fal(a «flè
«fle que de
vwin τοιχάτυ. rtpl ii Μβφχ/λλν t’rnSt xi irtù
(c in literis veftns (cripta eflent, fed tamen ,
κότί ύς «τιβίντ^ Uf wXtrrov Γ^ρα'ψαη, èncum a vobis poftularetur ut de fide dicerer ,
*«tt
X«Se
ùfM v irriitttrt^ on cante θα $ήμ3ίμ&' ,
tanta cum fiducia per (e refpondit, ut nemo
non perciperet , eum nihil a veritate profiteri
)tfflffiecttia-»n μΟΛ μη una αληθη T» rtei βώτοΰ
^ραφί rm ταρ υμύν , ημάς Si drerrip&nç rep ύμύν alienum, fed eadem cum pietate qua ecclefia
de domino ac falvatore noftro ientire, neque
firùv rit) rit itirtvi , «ο
*
μτά reppnrteç ecmjam tantummodo, fed etiam olim hujus len­
xejmm Si itunn, ύς iirtyvvMu μ3£νμ»ί ort /jtxSci
tenti® fq fuifle confirmabat , uti & noftri
ίξμ^αττης xÀtàùeç όμηλογϋ, rnxyèp £βτβύς
presbyteri, qui tunc in Nicaeno concilio ade­
r*eJ ri xutût iÇ o-wrnooç tytjv Itjtrî XeA» ·ϊμαλό· rant, de ipfius reda fide contcflabantur. Nam
& eum tunc quoque io lenten tus dicendis di­
yWf φροΜΪ», ürirtp jÇ « χβθολιχχ ίχχλη<η« φροro icafle cum Ariana herefi, telles fuere; cu­
rêî, ιζίναϊ πάτα τίφρο/ηχβό«< Sitfaffauvren, «XX« x, ixraXatt ,· «<rrtp «v < « ήμί npnt epw^üTfpot, jus quoque vos admonitos velim, ne quis taTin CO x«TB N/qjqev ffttuoSy ^uo/^uot, ί’μαρτόρη- E lem herefim approbet, fed abomipetur ut alie­
nam a (ana dodrina. De viro igitur, quem
re> «uÎtbt» op^oSoÇ/oi<yxp xJtwtxIkuÏ μίΐν ττ,ς
reft® opinionis dt (incerat religionis efle tefliatpierwi ί$ Αρ^ηκνν ηίφρονηχοίχι Stïayufjs-atn,
moniis approbatum eft, quid , quatfo , nos fa­
ιφ f ύμαί ύπμνηα-χι SinjuSv t'rw, ϊνχ pwiSUçrÎu»
cere oportuit, nifi ut eum pro epifeopo ha.
ηηύτΐω etpttrn èxniiynnu , α>λ« βίίλΰτηηα aie beremus, quemadmodum & habemus, neque
βλλοΚ/ι» της vyteiweni διδβσ-χβλί'βς. όρθ« ot- a communione repelleremus ? Uno quidem ego
non aanquam eorum caufam agens icibo ,
MW «uÛTW rpoyimt , xj (ri ôpSoSnÇ
*
μβφιυρβμ^
(ed ut & vobis fidem facerem, viros iftosjurev, τι retXtv ^iri TintSu ruù» χ'ρίας, iÎî^hv fte & canonice a nobis receptos efle, & vos
mini■ Ab h»c voce «>«.«, uf)u« ad ùmilctn aitaran,
qua ictjuiiur, excierint h«c. omm» ferψtomm viito,
qui a priore ad fiaailaa alteram tranlîlicrsnt m fnibaado. Ex Rcg. Codlcc hk fupplentur, H.r^w«<u.

ί3»7

CONCILIORUM OMNIUM

ιπί

, < Μ"'«π0
λ·
*
mioime habere caufani litigandi : par autem A avriif üntfp <
eft ut ftudium adhibeatis, & Omnibus mod is λκ» TM xom»ta$ ; JWTH fjfyi «y £γαί «y w$ ùwelaboretis, ut quas contra canonem aâa iunt ρατβλο7
ρ^Ο
*
“ <η’?$ γΐγραφα , αλλβ ικχβ τ·υ
emendationem accipiant , de ecclefix pacem
*
ÎTtlmaiwi iÇ «aryavniaSc ϋιξάμώα
habeant, ut Chrifti pax nobis data perma­ tKtùfai υμάς
neat , & non fcindatur ecclefia, ne ros earn rii avipas , xjp«r(w $<>4Vf«rèrf. ύμάς iiitxatav
culpam veluti fchifmatis auftorcs fuftineatts . tft rnîàaat, iÇ ravru for·» χαμ£η, "apt ni μΒμ
Dico enim, & plane proteftor, ea que a vo· atapà raviva 'fiuijjfyix \ itopdiiaftx rtt^n , ai if
bis afta font, non effe pacis , ied fchifmaus ιχχλησιαι tipluiUjj t^n , «ρ»$ η rùv tb xh/h'ou
occafiooes. Non enim folum Atbanalius & tipluÎuj τίώ la^fàrw νιμίν a βρομάvoit * όμολογό
Marcellus epifeopi cum querimoniis dc illatis
γάρ fouv to 'φμόμίμα tû άρίυνκ, α>λ» γίτμτης
injuriis, fed & plurimi alii epifeopi ex Thra
cia, Ccelefyria, Phcenicia, Palarlli na huc con­ ν/ραφάη·ς άοΐν · » γάρ μόνον ai τ«»ί ASirvaerw
venere , presbyteri item non pauci , partim ex X.' M«pXS>Zo; tt ÛtrTXOlV·» <’λ·ΑνΟ«^> οττ»ΰθ« ,
Alexandria, partim aliunde huc ad concilium airuifiSpAt Κατ ctv^S àiixiav γίγαντα» , «Αα
occurrerunt, * coram omnibus epifcopis 'bt B Tx^fVac
*K'e«
ίτι’αάηοι axi Θρ^χϋς
";, ero «ίλη»
congregatis, inter reliqua dida fua conqueth Σι<>«<,
— ■
....
«το
Φοινίκης < Γ1χλβΚ7>)κ, a, οοριαβύηfunt, vim & injuriam ecclciiis illatas effe ,
pot fjfyî i» ολίγοι , άλλοι if τίνος αχό Αλίζανluaique ecclefias eadem qur Alexandria pal­
ϊρίίαΐ, *1 «>λο« ό^αλλ’*"? μ(ρ<5ν àxb.ùm<rav «ί τήι
las effe, & in aliis eccleftis limina deiignat
.
*
<ταυίλθόνη;νrttEx Ægypto aurem & Alexandria cum denuo CjvnaSa «-tuojov tui »«rruv
fupervemnent presbyteri, hteias fecum attu­ σόίΓων «yci ηϊ{ άλλοι; oti ίλιγον, * OTtiÇdmh
lere , quibus plurimorum epifeopornm & pref- iupovn. βίχι x. aitxt αν ni? t’«Àno7«f -χιχον^ίναι,
byteroium querimonia continebatur; fe, cam χ,όμπα φ XJfn< Α/ίξβ:·3ρΜ«ηι £ τν'ς ΰωΤ$ , KJN
htic ad concilium pergerent, detentos fuifle,
γ> άλλοι; ι'χχλησίαα γιγ^μη^αι inflifiatim , οο
atque etiamnum detineri . Γ.ζ, quemadmodum
poft Athanafii exdium contigit, epifeopos ho­ λίγφ μόνον, άλλα χ,ανχγματί, vù ό% Αίγύχτνυ
mines confcflores flagris confcindt , ahos in ii vjHTÎii Αλιξαώροίας χαλιν ι’λ^ονη; nu» «mccarrerbus haberi , prxfttlefqtte longiffimi m βύπροι μίτάγοαμαχηιν àntvivpovn οτι τοΜο< t’x*luo epifeopatu temporis publicis mihilieriis β-χοτοί
____ XylvwliuTtpol
________
_______
θίλοτπ;_________
ι’λθΛ «ΐ________
τΙώιτυαΛmancipari, & fere omnes clericos fc populusCj™ ,’^.^7«/'Jyet γάο yJi VufW τΐώ to
ecclefix catholics infidus appeti, fc perfecu- iTinam A Savarin àxcinuiv'J
- -■
‘ , ϊλιγον
7 r ίχιηόχχς
·
tionem pati : quofdam ttem epifeopos fc fra­
tres Embus fuis ejcâos effe , nulla aha de όμαλαγνρτύί χχϊαχότιττδαι χλντγαϊς^ xjx^avitpoχλΗΤο» οβ-οο χρίcaufa, nifi ut inviti cogerentur communicare Aaut/(toc>«r, rinîf
cura Geoigio & Arianis; fc Ancyrx, qur in roy ιγντνς et το iir^xovx, «ί Xfaropytac
Galatia eft, non pauca aut parra debguata σι’ας Tapaiilo^aiyVj ^fjov τάντκ; νίς r χα^ολιχχς
effc, fed prorfns eadem cum faftis Alexan­ ιχχλητΐας χληριχίς λαλ fri$xA<£t£at >Ç itunedrinis. Audivimus etiam ifta ab aliis ,fc Mar­
θχ/iÇ γάρ xai rr-a; tirtrxini, καί rivai «ίΜφνς
cellus quqque epifeopus rem ita effe fuo te­
ùtrFfoptaçtAfyov γτ^μ^αι, ii ücà tnpov ί ϊνα <
ftimonio confirmabat. Hrc & ejufmodi cri­
mina contra quofdam ex veftris ( ut nomma άχονης α’ναγχαζονηι xotvuvSv rpsjyoçày, fie τώ
art’rj Apftavtii, Ü C» Αγχνρα if roi Γβλατιχ;,
eorum omittam ) hi qui huc venerunt dem
Iere, qux ego adfcnbere fubtctfuei, fcfottaf- b’x ολίγα γν^Ιμηάαι , «»λ ϊ« αυηί χαλιν rarç
fe ea ex aliis, qustnam fint, rediveritis. Et x<rni Αλ(ζάν$ρ&αν '^μομ8ρΛ·ο τχ^κ/^ι, qÿj rap
hr.- potiffima mihi feribendi caufa fuit , utDfnpwv,
f·
xj MotpxfMoc if itriaxoro·; ίκμαρτύραη.
huc veniretis , quo vobis przfentibus omnia
*t5Îi
4tr
Ttirt/ς χΐ τν/αύπκ XTtryo&ai, χ,βτω ίαιάς
corrigi & fanari portent : ac propteica ala­
crius a vobis & fine recufationc incurrendum χατίιτιν^ν ό'ξ ΰμ& , ί να μη λ>γν iù ίνόματν , οι
fuit, ne, qui haftenus infamia iiluram fcele- à ζαντήαα τνς f^piixxatv , άς ίγνΐ μ£» γρα'^αι τ«rnm laborant, contumacia non tomparendi in ['ίτητάμΐυυ .
vC. ZuZrc zap (κρνν α’χηχίατ
·
*
judicio, hbellos contra fe datos videantur re­ ira ΤΒτν γάρ μαλπα
ΐγρα^ tFvoçtre^·®fellere non potuiffe. Cum igitur talia rumo­ ίμάί ίλ^ϋν , ή« x, rrario-.rs; joowhh , ν^ χά τη
ribus fimaque circumferantur, tantafque in­
itop^t^liîiat iÇ OïpardCûè.at ào»»t?j< · ‘ int ii
jurias ecclefix patiantut, & tftiufmodi infidiis
tb? xXr.&Snt; ara-rtfext vc,
vexentur, ut affirmavere qui hxc reouncia- τβ ινροϊυμοήρνς
bant, quinam quxfo funt, qui flammam di- μη ταραιτήα-ακ^αι , iva μη rtwç tmrnt rtgi to
Icordix accendunt ; notne qui ifta dolemus , λιχ^&τα tàv un àxarrrvTMO-t νμι^ΰνιν , ti; μη
& patientibus fiatribus compatimur ’ an sili iuvà/j^.t>i ίλίγξαι à ê^paxl^av. tbiuv sw'aiv Ja»ç,
qui hxc fcelera defignanU Miror autem
y J.*3
1 ulis, cum
ecίχχληιπϋν re^atrwv t^tettantr ac tales turbationes fint in fingulis
ec- E ^s^Zeu^iAiy vc et άζαγγί^λ^τΐί ittfitfiaiivn. τ.·liceXrmt
defui, ut non alia de caufa iter lui .
...^ __ -· _
I
ai
qui ad concilium venere, vos interim Icnbe- »îç Htrr/ οι φλόγα Sr^ovciai tbtrjAvnf, ημάς oi
rc concordiam m ecclefns fuiffe, cum ifliuf- λυτΗ£$νοζ iil η~ς nntnt; > sÇ <rvur««^evnc »7ç
οι to mtaunt fp>jnr«pt^ot ;
modi fa&a, non ad edihcationem ecclefix , παχυτιΐ’ «5ίλψο7ς
fed ad fubvçrfionem heri folent ; & qui illtuf- •Ζακμάζα γάρ irJ; ηιαύτης >ζ ηϋταιΐτκ tx£ àxamruodi rebus obleftantur, non funt pacis filii ·’. saatας ««y ixatlw ίχχλητΐαν 5<ηκ ,
Iw χ'. ·1
fed perturbationis. Deus autem nofte’ , non άηαν:η<τ.·τνης ?λθ°ν CJraSSa, γράφΐπ ΐ>μ-1ί ομοeft perturbationis , fed pacis Deus. Quapro­
* τυίί; ixûwiaii, ni it mavm
pter quemadmodum confcius eft Deus Pater yttjtv yefyîtâai c

ix.

t Fou» t’r< ■ tf-ir/·/»», .

I

a R«g Coi «’■' a» ·«,-»».

ttaréuiKw

iitp
AMPLISSIMA COLLECTIO.
isjo
wt rxt atxah/Mrw fxxAnriatft «M’ in'xA^aupén-ttA domini noftri Jefu Chrifti, hate putavi ueccfqua vobiï
vobis fcriberemur
Scriberentur , *tum
ituiotf ymrui, xj as râ rératç Jà
* d- bria effe », Ί«»
- ut
airf^lMf wet
thunttr^fits. oJt'Otik n/x-Jr parcerevp veftra extftimarioni, tum quia opta­
ecdefias non in perturbatione efle , fed
mm tr/y axarrwartac β&λ
* tifiunK - itinp vt «tin rem
fecundum canones aportolonun regi , fle ut
• Θηί xj ntrip ri Kufjn jpnb IwJ Xexï, xuie- nuuc tandem pudefaceretri illos, qui ob mu­

/$r©~ /4
*

***
^0/4

St

tuum inter ipfas odium ita ecdeGas vexant .
Audio paucos elle iftorum malorum auctoret:
ÎÇS »«νχ·λ«ν AtavovrsOn , >ρ«- quapropter operam date, ut habentes vi (cera
ψ«τ ύμ7y ΐΐιΰτΒ μναγχαΐον vryprà/Âuj ί >·< ήίη reri nuferkordie , corrigatis ea qua ( ut dixi )
canonem fafta funt, ut G quid vitii
3vevr«rm ràç έ/α· îàù «pàc αίΧλήλικ «<Ζγθ«αν, contra
antevertit, id vcftro (ludio emendetur.· dc nc
inwi
TW ϊχχλ>Ρ7«<;. wuwet γίρ Sri ri­ nuhi (cribatis , quod Marcelli dc Athanafii
vis tiriv ολίγοι οί raruy xatrny errtw n^rivoe- communionem potius quam veftram posopta7K, · ηονϊύσαη ός αοολάγγνα τχονπς otnrtp- verim : nam hac_ non tpacis fed contentionis.
μϋν Stop-^ùxrat^xi tii <9ροϋπον , nt xotpa xavw«B& odii fraterni argumenta funt. Atque ide
*
Tin,;·
r«<K·. .ΐ™
Λβι «ο» «μ»

qafrù; ràaAnrtoc

μΛ

er

ύιαταταιτία ffau ,

ir. ΓήΜ».

'

««pra rfle, Mm. A bujulmodi jurgio ; qui G a vobis hic cum cetera con­

>» W ίιμύν tÀà xoivatvtaif, ù gregatis in judicio convicti iuiflent , neque
yap Ησυχης, αλλχ 9«Xewau'«c, ι£μ/τ«ώίλφ<« ra probas rationes pro (ut defenGone haboi&nt,
refte oobifcum in (criptis veftris expoli ulafteτ»ratura
· icri tan av
rn
tis. r Poftquam autem, ut dixi, canonice dc
, σα pctSwTii οτι
άλϊ>υ»ς Zlanon injufte cum iis (overrun communionem,
t^uf^ar «&ràç irwnt&f ’•âi ηινύτκ iptàog ,
ohlecro vos per Jelum ChriQum , ne Gnatis
yatp »A9wïli ύμϋν ηββσ *xTB^y«a&Canc , et un
d i(ci nd i menibra Chrifti, neque praoccupaiioa’xeiwfei t*f<v ίφαηοπ· ότίρ tou/φ, nibus udem habete, fed domini pacem ante­
χαλίί «y ni niM itt
tretèn *ι , ak ponatis : non enim jus aut fias eft, ob pau­
aqyastvey , xotyeymk Λ, «x e’d/W > τ&ύ <αρ«ς αυ­ corum degeneres animo?, cos abi ici qui con­
demnati non funt, aut (piritum domini conτής
xom/vlx» , »xp®»a?jJ ΰηρ Xftrù μη
J^yySiwet ra · μίρη τί Xe^-ï. /xnC
’ triftari. Quod G creditis poflie quedam illis
J» τ*7ί χβρολήαμχχι TrtrAjtnfrt, asPAàriy τ» xup/a objc&a otlendi, & coram in facie redargui,
veniant qui volunt·: nam & fe paratos eftede
3i ολίγον μιχροφ/χίαι r< μχ xara^yaM&eérw, probatntos dicunt que denunciavetuut . Cer­
«ropptrr«p xj λυ»πχ cr raw ri τηιυμα. ti ü vo- tiores igitur nos, dileâiffimi, de ea re faci­
μί£irf
Jwet^«?
*
Tf7« xer’ attîPfcî
,
RÇ
te , quo & illis feribamus , dc ceteris item
epifeopis qui huc debent convenire , ut co­
«•de-wrw «υτ< ιλίγξβι , f>di twratv
ram omnibus qui culpat obnoxii iuntcondem­
ίηιμος γάρ cwtsî nyi βϊ-τ« οινχι ινηγγοιλανη,
nentur, dc ne ulterius perturbatio in ecclefia
«Set
xj ίινλέγξη nù
vtyi*
xZMk x; ASavxcria ,

hai. (ufficiunt enim qux fafta funt , fufficit
quoque in prafentia epifeoporum epifeopos in
exilium aâos eife : de qua re non eft proli­
nofônuv, rack
xior fermo habendus , ne gravari videantur
ΰτΛ^αΰιί xara^.ixôtux: xj μτ,ητι άχχτυϊα<τίχ; qui tum adfuere. Nam , G verum eft dicen­
d» nu» ixxAiwraiC $»43art. ApaZi y«p ni $ri- dum , minime decuit eouique procedere , aut
pSjux, etpnH , Ô?:a«poyiu» t tvrcuerwv , tTÎcxcmt'Deouique evadere iftas animorum degeneres pus^we<wi» y a
e
*
τί β& μβχρη^βρπν Sh , tva /u»i Gftanimitates. Efto ur Gat Athanafius dc Mar­
cellus (ut (exibitis ) translati e fuis fed ibus ,
ftapiîtJot ot sapcrrtç T»n i»<Jjty , tî γ»ρ Sh r
fed quid de aliis dicas qui ex diverfis loch ,
sÎTHr , ex »Îh
τ*ηί’
, àiî
tum epifeopi, tum presbyteri, quemadmodum
'dixi, huc venere? Nam dc ifti fe denuo ab­
«« saevrây ι’λθΐΤν nk μιχρο^^.'·
*
5 - *î'e
Αθ<reptos dc ilhuimodi pjlfos effe dixerunt . O
vqkmc qÿ M«os^> oî , tk 7pat-?tn , μκΓη&ιβ™
dileiti, non jam ulterius ecdefix judicia fe­
ont» PJci i^toiv ri.iov , rt
rigj
a».vw βν t/;
cundum euangelium, fed vel. ad exibam, vel
htm; nJv t» «>·’<ΐ'Φ
*,' ι*Λ rive# , *k xpwtrw , ιλ- ad mortem inftituuntur. Nam G, ut dicitis,
Oarruy erra; c» *yf>zeorwTÇ>a#
/ii/rip«v
‘ χ,χυomnino in culpa fuerunt, oportuit fecundum
τνί γχρ νοαλη rpmw&xt taunk, x, maint ητον- canonem, dc non ifto modo judicium fieri :
oportuit (cribene omnibus nobis , ut ita au
$ι;βι ιλιγον , w iyxKv.ni , «xm x«ra ri X’o^eronibus quod jnQum effet decerneretur. Ej-fÂtey , «Niât Artrov , îti c^
*llWpkS
χ$
ptfeopi enim erant, dc non vulgares cccleGr,
ai xptJMS TW ίκΛλητίχ: tiatv,. ti γάρ
*
iit
patiebantur, (ed quas ipG apoftoliGiaύς φατί, γΐγονί η ν-’ί aùrvtk i-μάρτημα ι^κχτύ
met opera ad fidem inftruxcrunt. Cur igitur
ri» *'β«χλ«0
Μ
<β>
τ»
Μ«»ώ·« , χ. μη βακ γτ$μη&
ι
*
& io primis de Alexandrina civitate nihil noτΐώ xpcffW, aÎH ^ρβφίώαζ ri τη» ημϊν , ίν« inac bn feribere voluiftis? an ignari çftis / hanc
χ«ρ« τάνη
*
·βκτ?η ri <Viy<o»_. invMicoi γβρ contuecudipem elle, ut primum nobis feribafjrgr ot Trarççwrîs, «FM»
*
τυχβ«·«τ «χχλνβήτ/ at rur, ut hinc quod juftum eft definiri poffet ?
Quapropter G ifthic hujufmodi fufpicio in
τάγχται, «λλ oiv px/Tti οιαχκολοι St κιΛ?^ύ χβepifeopum concepta fuerat, id huc ad noftram
θχ>4β·«στ»· tfgri linè ·
A^xvSpiwv J π·ecclefiam refen-i oportuit. Nunc autem nos j
JUMf μίλι sa ούχ ιγράμ>» ίμΐ»; ή
ότι
quos certiores minime fecerunt , poftquam
'
jam

^oiAao·

rrjuavern *v liauv,

rara ,

άγακηηι ,

«m xitfrio.s ^.ραψω^υ, < τν7ς
wAOh» œeww;, /wit ri r«viw

s

Reg. Co4. »r.4W.--'<.
j Rsj. Cud. i *
«/,»·«{.

καλή orv-

i

Eu Rc^, C^i

!γ,«,

.

CONCILIORUM OMNIUM

1:31

up

jam egerint qood libuit, iufirega tore» ÛMeAràn Ï5»î ίυυ. «r«n^w ypâ^t^at i(U9 > 1$ Sruc
damnationis, cui non interfuimus , elle w>- »χθθ
”
-· » n iMttav
* it^t&at
ü
nt...
Unffa ; fi■ 4»«
luut. Non ita fe habent Pauli ordinationes, ItZ ùirMnXdc^cvc w itirxmv» rè » x£, tJ« rpic
non ita patres docuerunt , fed fâilus iflc , 4c
* ii t' ίρ£ς
novum fludium efi. Obtecro vos, cum ala­ τίώ οντβΰθβ Ικύ^τΐν ypoalùiai. m
μη χλχρ·^·ρήαατης, «ρβίζ«>η$ it taint ok
critate audite, pro publico bono ifta feribo :
*
, Xanrwr ίμάς e xantyviyntf (itXnritt βνμrjua enim accepimus a beato Petro apoAolo, λικΓ«
ea vobis fignifico , non feripturus altoqui quas ψίφΝ Λ» . χχ Smç ai Γΰα,'λκ ffartifye . «b^
nota apud vos elle arbitror , nifi faâa ipfa •ίηχ fi rariptç rapaitieixaaw , «Mes rvr^
*
tsit
nos conrurbaflent. Epifeopi abeipiuntuf , & im χ^\$Η»ό>τν irrrriUpa. χαραχαλν ,μ/m rpafuis e fcdibut propelluntur : alii vero aliunde
in eorum Joca reponuntur, alii vero infidiis 5υμΐβκ c»iyxa.n, ùrip nù xotvi ανμφίρηήΐ tin
appetuntur, ut fubditi & de abreptis doleant/ a γραφα. à yàp χαρπλιίφβμ^υ Tapa τβ μαχα^ίηυ
Λ a fubmifiis vini patiantur, ut «juos optant, Π&β ηϋ «τοΓολβ, nwTit i^i^uv ίϋλόϊ, tujvx
fruftra requirant; quos nolunt , inviti reci. «ν <ρφ«ψ« φαηρα >iyip$u&’wai nùm ταρύ râpiant. Obfecro ne ifta ulterius fiant, vel po-B mr^ fi μχ n jfytcpfyMr ημάς ΐηραξρα. irinam
tius contra illos feribite qui talia moliuntur , apmfymu χ^ίχηη’ζηται . «Mec if «Μβχβθ&τ
ne deinceps has injurias ecclefias patiantur ,
aut epifeopus aut presbyter iftiufmodi contu- «’rrcTt^CATiu, tÇ «Mm txtfiuh&ovtvt , vft fri μίν

tne^ias fentiant, aut poeter animi Îentcniiam rui βίρταβ^ϋαιν, αύηύς rn$M> , iri iinif ιπμea qux nolint, ut nobis indicarunt, cogantur η·μ$#κ , «’»β^χ«ζίο&α/ , ί>« ·ς· jjfyà Οίλβσι μη
facere, ne apud ethnicas ridiculi efficiamur , ίχιζντΰση , Sf ii μη βίλντΜ , ît^ewntr. αξιώ
aut, quod pre omnibus graviflimum eft, Deum ί>μϋς μηχίη ntaHni ytvtSat. ypa'^anii jueMev
exarcebemus. Unufquifque enim noftrum eo­ χλτβ
Λ ntaÙTK inr^piar^t , tva μηχΐτι ntaürum qu· hic lurbavit, rationem reddet indie
judicii, optoque, ut omnes fecundum Deum m τχ'^νσττ ai ίχχληαίαι > μ/üi τις i.rirxorG·' ί
*
νβί» τα
»ι,
*
ί TatP
* γηίμΐω amp
feniiant, quo ecclefie fuis epifeopis receptis αιρντβί'ΠρΦ
ημαι ά'.αγχϊίζηταί rtf Totdi t ίνα μιί ι$
perpetuo gaudeant in Chriftojefti domino no- ϋήλιναα»
'
liro, per quem gloria Patn in Ixcula Loculo­ rapà nî« ϊθησι ys Moiru ΐφλΐηηφ, qjù <Γ® 7f
rum , Arnen. Valere vos In Chrifto opto de- ràmu, m ©tvv xvpe^UMi/^u. snares yàp ημϊύν
fideratifiimi fratres.
^«’welwd-cc Achever ημίρ^ιχΐ)στν( rtf) νν errnv^a

xatù Θίάν φροηα-αι. ira ii,ai ixxXnriai ης irirxàns aiifS «'rtA··
χχιρνπ
cv Xo>
, i^rarnç
/, . - , Ir<rà τύ χυ&φ «μβϊν , Si β nJ ra^i »' ίβξ«, fif τβς aiàvaç

t’seyaÇf . yi.vn ii χάντη;

«tayay, «μίω . icfv^xt ΰμας & χυ^ £χ«μΛΐ âyarnni ^rf^ftyentm αίιλψΜ

Nota Se v crini Bi

Fpiftol.
do (<r ip<i >

cukarunt , nequaquam «X magnitudine civitatum efle
* (b manda» dignitate, epifeoporum . Quiet· , expoftuIjnmt In Julium, quod fcrlbem nd eo, , non tatnon ad
Hee aft illa veta ft germane epiftola,
oinoet nominatim litctat refcripftffet, quarum Illa arax
quim Juliu, papa rcfcripfit ad ea· Eufebianorum fiteinfcripcio E«/ré<, ra··/«Mr. Sexta, damum, fuaad Ju­
ra· qua· ex Antiocheno concilio feripta, , per Elpidium
lium fcnpta epiftola conque
*!
funt , Athanafium ft Mar­
ft Philoxenum legato, Romano, tranfniilerant anno
cellum epifropoi antra ab ip6» damnator io communio­
Chrifti je», quindo nimirum Gregorlum io locum amoti
nem catholicam fufcepto· efle. Addit Sorotnenui « oui
Athanafii anno fuperiore elcflum per Philagnum prnfefuit literia conieftato, fulfil , fe nuuquaia cum Julio
dum juflu ConftantH imperatori,, rntnu m.l.tari , mul·
p>£ „ *
'imüùri.',
nifi
■ ·
'* qua ab «1, fuiflenr
torumque c.v.nm ft Chnft.anorum >bi degent.umc.de &Dfonfti(uta
. H-c „ «
Je|lt ,
Socrate
exilio,
urca
pafchale
tempe»
introduxlflent
.
H.c
ron.
c
Γ»,
mm. jb.
··.
cilii Romani Tertii fub Julio celebrari . de qu, intra ,
* Sotomeno , Baronlu.
j4t. num.

• fpifttie.)

eP2ft21’_f^_if* *
·.♦.#.?

Ϊ!·..
tn fuaxpo-

1

jj. a
Nlcaai

1-^'rr·
) Sunt qnl er hoc loco ,______
id· coovenvrint , per Julluni <
*»
ref-rlpClfe,
concilii canone, plure, quam viginti fuiflii probant, quia
Ιο(ΐ· I pi· Athaa»ûu» tcftatui , bi, verbi· :
<»"
ille canon » cuju, hic mentio fit , quo cautum fuit , ut
fyntJui ffr JfuiM
re, In minori fynodo cognita , In maiori etiam
jtt , /xvprada /(»'··· χ·Ζ·</· XufrbltnJ
refitfar pvr.'arnari atque traâari poflent , inter reliquo, «Stante, non
S«ZZz /•/d'Z/yw iro^mjir if fint. U» ea qua in fy­
inveniatur. Verum ficui cunfta Illa qu. fequuntur, ex
nodo dcercta effent , foliui Romani pentιfids liter!·
Nic.no concilio prodiifle propter Juli, pontificia fit Avulgarentur , honori· caufa antiquitur id obfervari folithanafii teflimoniuiu dubitare non licet , ita cartoa
turu fuit. Vide caput 5 ·. concilii Africani.
hi, fancitoa fuifli canone·» fit non magia ex ejufdem
Hac epiltol· quidquid Athanafiu· ab EuCebiani· inju­
A'cumcatm
concilii aA>, prodiifle, non adeo facile affirmandum pu­
riarum & calumniarum ab initio feli· Alexandrina paf■uiftula.
tarem. ita Baroniua in appendice anni ja^Quod infra
fu· eft , enarratur k refutatur, ac demum ad defioanait, illam confuetudinem oiim fulfle , eutuque inorem in
dum, & de rebu· turpiter & inique gelli· pernitendum
ecclefia obtinuifle , intelllgendum eft de caufa Arii ,
admonentur. In tanto ci iniinum admilforum acervo mi­
que antea in concilio Alexandrino fub Silveftto pontifi­
xtu, quam oportebat eo· ideo admonuit, quod fperaret
ce, & in pr.fcntia Ofii Cordubenfia dijudicata, iterum
•o· ad concilium Roma pertrahendo,, quodque eoa toc
in Nicano concilio cognita fuit. Baroniua pt.diAo an­
tantaque fcelera non nlfi imperatori, potentia fulto, p·- y?
no jxy. iium. r<ttrafle fclret. Ad orientale· , tefte Athanafio apologia
J
vtftri IrgrfU. ) Caufam Indicte Romane
fecunda per Gabinianum comitem tnlfla luit.
fynodi exponit i nimirum quod legati Eufebianorum »
£P>
*«I«
AS teg»
vtjirtm.) Hanc fuam Ariani cplftoab Aleaandrirm ecclefia catholici» deviâi» eam celebre'Unorum »d—
Ian»
tu eon
non priui fcrlplere, neque etiam apoftolica fedia
ri poftularinc anno }jp. Vide uota, concilii Alexan­
lujium
legato, « Philoxenum & Elpidium , priu, dimiferunt ,
drini infra verbo »c»«z/?un· ; item nota, in concilium AnS»«Hdo ir»l-quam cognoviflent , quid ia canfa Athanafii, Marcelli,
tiochcnuin.
allorumiue exulantium epifeoporum fecunda illa, deque
» Si »·/«·, ar faihtb . ) Oftendit Eufebiano· deinfra, Romana fynodo geftum & dahnirum eflet · Que­
creta Nic.nc fynodi irritare, quippe qui In fuamcomrela · qua, Eufebiani hac fua epiftola apud pontificem
munionem ab Alexandrina tc Nicana fynodo excomdepofuerant , ha fuerunt.· Prima, quod Indigno animo
municatoa Arianoa recipiunt.
tuliflbnt fe Romam alie citato, . Secund· , praftitum
concilii habendi terminum nimi, anguftuiu fu lue . Terf
»rt Tyri ι·»^ιηιβ·ι»ι tfi. ) Supra In notis ad
■ i» , Indigne ferente· aâa Tyrii conventiculi a Julio iteconcilium Tyrium ex Soxomeno diâum efle memini,
quod concilium Tyri congregatum, pofiquam aâa M,
tum examinari, indignum efle feribebant , alla fynodo
reotica per legato, confeda , Tyrumque perlata felf.
retraâari, qua in alia jam Habilita eflent « ac per Ju­
fant, iifdem aéli, Athanafium abfentem condemnarit ,
lium ca labcfaâati, qua ab ipfi, judicata erant. Quar­
ta , nt Romana ecclefia judicium > quod eft omnium
epifeopatu abdicarit, ac ne Alexandria habitaret prohi­
bareticorum infigna ptoprlum, fubierlugerent , illud inbuerit. Quod igitur hic ait pontifex, ipfum nequaquam
Tyti

exami­

ruawi Ni.
c»i cenciHI tarie ,

da

I

_
r.Beji
7

■afahiaaiNicaaaaa eoa«Uiuaa tajiCtaM.
·!■·»-

A· Tyrlo
coacilio
A.
.
ibaaan··
«maawa
*** '
"

AMPLISSIMA COLLECTIO.
Bulbblani

1234

BnfaMnm

fitUT·, iaraUtaadun» pataaMuama- a
aoa ad oaaw , fed
ad
BaAUanonre
---------- -------------- pana ilH«a coamlf ibidan· r
lbr»li
*
:
iaapca « foquaari
*
iadicaat. Hinc apparat priora» Utara.
«ntholM aaha qn> latararaat „ eaaaa ab Aihaoafil dam­
Julii ad ao
*
ad fynodnm vocaadaa « at (ÿaodo datai
nat ion» abbocrwaraet, ntqn· »eda paaitaa dlfceftruac ,
i(Te. frequentia «nim rene concilia cagabaMar. Quotam
Sabbiaat fafian ab iuremrere» « la Aibaaafiam .
fibi vifn far danavaraat. Vida qua
pradiAa concilia T pria . Quamquam vara dki poffat
ciqm fubeundum venirent » pertim ftipra initio hum
*
epiftola diximot . pertim iwr
*
ia acti
*
ad concilium
Aatlocheaum dkemo
*.
at Read aMem ata tratrrt. ) Hoe loco aAautrlufqne
coacilii Romani, de quibua infra « de&ndit i omnefqoe
calomnia» Athaaeia I pri objeAa
*
refelüt.
a A
*
attaaattMft aβftaat me Mattytiata. ) Qua Oc
.
_
I CtrfftH .
fcic ftgutu Gmgorll la *pi*
caffon
laliu» pontife
*
»fta T>ria& MareoHe
*
eceepe A“*'
fcoyetum Atexandrimim lnt
*nft
« homo Ariane
*
, jam
rtt,
eaque
poll
dandeilinum
abitum
legatorum
Eufebia·?.'.
*
,'J
/
**
olim ab * Alexandre AUaaadrioo optfcopo »o aoariaa
norum rerirmetit» fupradiximu».
J
.
v*"· iapta oatet»». Barealu· aaao χι. mm. j».
ilcibeJ'1**
* Χγ'·Μ ***
/·
4<·»« /rNim»··».) Lhcr·· ntmiium
a Caat tfitar ifia(vt^· aUtierttitt. ) Cum termina»
'
iadlâa
effet, (· AthanaCus ftoet»»
*
ly>w/cM>mIl P·'·®
··
*
* commuakatoriM. quibo» cat bol ici effe proimllâa fynodi longiua praterüpfu»
praterüpf
A dimidium
) fyaodumaufpici
aodt <α·
*
■low
bereatur . Unde paret, quod Euiitbianotnai legati per _ enim »onam
aanam jfft
dim! J him expe&arat
expeeh
Aaraat.
teeffaaa atque verfutia» Romana eedelia commuak>n«« Ο tu», Arhaoilit , Marcelli, eliorumque epllcapvruercae
fam cognovit . quoique innomme»
indicaverM In
faffatari cooati fwatlat , quo da fua fid
*
quai catholica
communionem eccl
*6»fticam
recepit. Vid
*
notat concili.
*
fare
* ortbadaaa. gloriari poffàat. Idem a Novaciaait.
Romani fecundi.
.
*
Doaarifti
aliifque plurimi» anrehac fapta faflum ado
ta pracedeatibu» reaftat .
*
pontile
iuggillet Eufebtenee epifoopee triginta fex li- An» com>
/ De aa/lf frtftffat tf. ) F t au da A infideUtam A,
*
io
qui «el feorfim» ( ut farinai fuerat In Tyrio con- Amioch..
riaaocum legatorum d
iAa,
*
poftquam ultra anaam Ro
*
rilUbele ente) vel fallen, imperatori» Coaftantli f»m.- Me­
ma agiffaat , nt ex Pifti ex Alexandria vocati hiftoria
re adjuti, contra plurium catholicorum rota *c fuOacolligitur. fiirtlm noâureo tempore abeunt
**
aAa Ty­
moraci.
gia la Antiochene eoaclllo Atbanednm la juft
*
depafanri» A Mareotico. qua ipfi (beam Romam attuleram »
runt,
inqne em
*
locum GregorUim Arianum, bembtam
Doo permit teata . Roma leliqaanint > n
*
aâa tur­
peregrinum ac feditiofmn fudecentm , *c demum mbgM
piter. dnlof
*
* in juft
*
contexta, oblivioae deleri con­
noauaum c<ade < nop canonic
*
, fed militari manu in
tingeret. Hi
*
*
freto
*
fullo
pontifex Eufebixno
*
la Ro­
urbem introduxerunt. Qua quando oom Igor la t , vide
mano concilio de cal .mai» convicit : de iifdem Anotm
Antiocheni
concilii.
thanafiui apologia facunda: KuftdreaZ re ftr /aer <»f <·
*«/»»»
<0# fttaatar aOa rd latraHa GrtgatM . )
mam wi/rvw , radrwyw iUa · Jaltt tftfa
Cruentam lliam iatroduâinnem Gragoril > qa
*
*
tempi
Greeotii i
t’atfaifa faat . [afaaiaat tail ar (anOorum inceafa, Potaeioa ft!
*
faadlu· coailffbr . do veftitataq
ifitrl, er a atiit rttitari. Vido
»
*
«»
.
*
n
tm. ■«. « re.
quo fupra in Nicano concilia , fenofte occilui , phire
*
A qmbr
b S» itftar ttrt fartai. ) Futilem illam A procacem f' relegari. optimi quique fugati, quam pravi ftm (agorae
... at judicium
a.—Rowans
...
AthanaGua, defer i bit hic peueb Julia» ooatilex : plura
*norem ----- «·—affection
F.uieb<
,i—. qua,
**
vide apud Athanafiumepiftola *d foiitario» > A epiftola
F.«ban Ni· «cdcfi· fabrerfuprant, illud iacekabaat .· Nequaquam
ad omae
*
*
orthodoxe
frripta. Ita BaroaMM anno j*
t.
coai.di.atia (( magnitudine civitatum effit nftimaad»· dignitate» epi
V Ptffaaa». ) Moo
t
*
*
deiacep
Eufebiaao» poariiex
argaitar
fapotn·.· Jolie» falfc quidem » fed vare c
* Ipftu» F·nt · capti» defiftant atqn
*
corrigant.
febii Nteoeedlaafi» omnium aatafignaal Mil **
«a^o
j Haat etafanajiatattft. ) FerfpIcMdodarauir« tum
petito > dr Indue» taftlficatione ttfellit. Ille «mm m
*·
ex canone ecclefia. tum etiam *
x eoafaetadla
*
, fic le­
tota» civitatum (adibat Inhlaa» , nuito loco quietu
*
gitime apifcooorua. mdUi» «xerceti folit
*
, nt d
*
hio
conitere potuit. Nam e Aervri fode ia Nicomediae
imprimi» ad Rounnum pontificem faiberetur , n qnn
Amo ttaaficrat. A ·χ illa rurfu» ia Conftanriaopoliiaquid definiendum effet acciperetur.
mat (t contulerat.
/ dn/adre roar /ori littrlt ftrifftriai. ) Querebantur

<aa
PM

omavinmaln

mala patrata

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΙΟΤΛΙΟΤ ΡΟΜΗΣ,
ràs c* Αλίξ«»ίρ«χ «λ»«Α
*ί
w
dj

‘EPISTOLA V.

u L II PAPÆL

léAidfi

A«uS

iÇ

, x, typiwn t

Αλ»ξβίχίρ««Ρ > α^α«χι»7ί
«IfXro/f, er xtit^i X»ipf«.

Ttefnirrt

Ad Alix

Jitliiu prtih
*™

,

andrin

0«.

, * fGfttt

«■ p<
*

rume AkxMifrt
.
*

yTrXAIP2xjQ ΰμιγ, «ΙιλφΜ' ιίγΛ· Z^HATULOK vobis, dilefttffiod fra*
\J ties , <jnod fruftuin fidei veftm ante
mi , Sri rw xxpca'v tw hui^ χ/γμκ
βτ
Xo/voy open . τϊη yùp «tadôfi oculos videatis .* id enim ita dh liquidiflitne
apparet in fratre & coepifcopo noftro A«VTIÎ ii·» ^uo/4>ov ùrt TOO «διλψού rfl ctwtxtrxaxv μ» A SeMfftu · «v $'« π τΐώ ιαθχρόηιτχ thansfio > quem Deus & ob vim futftitatem & orationes veftaàs vobis re/limit. Ex
neftt's, x, ità τΰς ùuiîpas
· ©t
f
*
ôfjuv qua refpeftare licet
exaStiniffw. t’i 5»i rodrw cuuopèv trb χαθ«ρ«( ces
ad Deum extuleritis .
ccs & caritatis plenas
* ~
Vfjuir
juret άγβίηκ «h nie
àmwe^t mm E Memores quippe cœteftium promiflbeutn, de
9fiç tw θιβ» . μημηκ ^ίρ *
»ns nS» iipjMW
cœleftis converfationis , quam ex doftrina
prwdiAi
patrii
veftri didiciflix ,- certo
e TM «p«( «ww «ym , w « “
«Λί “
κί1 veftri
“«» vera­que cognitum haboiftu , & pro veftra reda
τίί ίιίαηαλάκ saw
«ItA^w μ» Me gpprehendMli» , nuaquam illum perpe­
* ty»wt «λιθΛ ♦ >9 «·ηΐ τίιύ xpatuo · vobis direptum iri , tptem h» ptu pe*ùff«y
ff
ύμίν ·ρδΙυί xirtv x«rwXqq>«n twi». ok
ftoribut veflrii, taatpuHn prafentem , retitex in tîi ήλΜ «Jruç «φ ύμ£ν «’rs^ptyuddrf- uebatti . Non mihi igitur ad vos fcribenti
nu. iy ce t»7î Oton/Wo-iv ύμ£ι
»%w- multis verbis-opus eft : quftKtimque enim a
me dici poterunt, c* fides veftri jgm anti­
XSPV ύί Xapdyytt <Μ. towuv, τύ χ4Μύ»μ
*
χμίκ
cipavit , & implevit fecundum Det gratiam
Titytw «pas ύμίς txwiFXarrt see yàp ίψΐ» λ»quidquid a nobis optari poflit . Gearuk»
λτχτβί x*qi ΙμίΖ t τνϋτη ή ιχμητμι τήκ «petihn- igitur vohs , rurfum enim dicam , gratufor
0t,
TteXipninu χαηί Xetrav
ni rik w- quod animas veftris in tuenda fide ineffpuCeacsi GrarraA Tom. II.

iijj

CONCILIORUM OMNIUM

11^

gnabiles conftrvaftis. Scd interim fratri moo A ηςύρύτ mbrur /iySs . ηνγχηΐρν nlvUuùptr .
AthanaCo non tninu» gratulor, quod quam. fTI nt
nmputy^wc
nuam multa acerba pateretur , nulla tamen
·
_;fw «ηπάβ». £ ηύτύ 3/nJ nfû^êu»
hora veftra cantatis, veftrique deftderu ob. ·
wxpnktm
ip ΜΛφρ^ι
livionem induxerit : nam tametfi corpore ad AOawry *
x *
λ«την ^χχρ,ρη , In Wxap
tempus rideretur a vobis fcparari , fpiritu
χβχ·»^ λυχπφβ, Mtptn» ttpeu entXntrpan
uutmn perpetuo vobifeum agebat, dic.
γΐγνη τϊς ypniptts Λχήηβ , xJ nu ù^oipt x^RMpav
ί ίβξο βφ
*
Redir igitur ad vos fplendidior nunc , * .* μ γβρ ις tùS nipen «pÂ>
‘
·.<»-»·
quam cum « vobis difeedetet. Quod fi res , ùpir •pAârôqwu , «>λβ r;! nr£pem iftrel··
pmtioiâs aurum fit argentum ad puritatem ns9 tis ruiMir ùpûr iàiyt .
efytmni
ignis explorat , quid , ^uafo , dignum elo­
nr
3utr’
·ηι
*
nupnrph , aûc
quaris tanto viro , qui ex tantis malorum iit^n
rrpüpatt yt^Î^nt ‘
>«p
«i όμπίρβ
periculis purus innocenfque vobis reft i tui tur,
à rwnu xists iynitSx rapt »e« <? J4eralifquc non noftro dumtaxat judicio , fed
ab univerfa fynodo judicatus eft ? Excipite xtpatrtu. fi >«p pî ne-^m βυρβι&ΧΗ) iis £»
*
, ί fit ùpis nenvryt xtirtr , 19Î ia>
igitur , dileâi fratres , cum omni iècundum
fecundum B hir&nc
Deum gloria dt laetitia epifeopum veftrum trstùn» tfyhiw «e) ”·* τηλ/χβϋη» tnlvxfxw l^ttr,
Athanautun, ftt cum co quotquot focii tan­
* rxHvav recrée^»/? àprrtüs TttiflffiXîi&eu , 37
tarum strumnarum fuere , lactique fitis de
fruâu orationum veftrarum , qui paftorem ât W TÜf or tipctnii ihxiifs aux «*A«fia$ γί·
?
*
v) C»
veftrum ( ut fic dicam > defiderantem dc fi· varra. ίχίτνχι rtiru» iiy Itiirorr £·
tientem vcftram pietatem falutaribns frriptis ri wv, qp) en nPutXAam , ιζ ·ρ»λνρΰ& »raluiftis , potumque ei dediftis : nam pere­ ϊοζβν ρβφτυΰκ» .
γηρ χχτή π
qÿj
gre illi commoranti coniblationi fitiftis, cum­ xetnt ^«Aerruv ηλλα xttpn^fis, rih néLutjan
que perfecuriones tolerantem fideliffimis .mi­ Tx'a-er rüs ApMpifc eùfhttK xcmrémev. xj)
mis , dc mentibus veftris refoctUaftia · Mi­
, x} M niriunr ίηβνλ&hi certe voluptati eft contemplanti , dc jam raAAatUF 2r«
nKn^finm θαηίτκι, dpatfaô^Xlk , mrd
animo perfpidcnti uniufcujulquc in ejus re­
ditu Imitiam , dt multitudinis reiigiofiflime raù x«rrexp«T9paç θκυ, xi rac χυύ» ipür Iqrau
occurfus, dc celebrem convenientium feftivi- Xecreô» «λτ/ζ» npn tÇnshtfitihn's iv&Jrw9
~ΐρπίμα
«φβχλη·
tatem.
'c ns4 < wutntFt^httbv *ρ
Qjjis votas aut qualis erit vobis ille dies, α-σ, φίρντ ùph nue9 h ris ùpmfws rvKtftcum dc frater nofter revertetur, dc mala furrav ρ^ζηη ni garant, ce ns ιζίχν rtppimv
aeriora finem accipient ? cumque pretiofus
dt optabilis illius ' reditus omnes alacritate re<mç ris yit Μβξβς tpntân Sfxtptud&s h ri
βία, τκρριτηΛτίβΛ
β»
*
τρ
$rpipn~
plenifiimi gaudii in unum cooptabit ? Tale
gaudium maxima ex parte etiam ad nos uf- rtf Siinna^'fi άτώ«^θν<ς Si «^xwhy xekca
ίι^Γ'.η^ Aue pOTinRfr» qmbus divinitus tanti viri no·
Tttft ύμύτ ΰγ«η»βρ9
*
. Ewctvipymi nnratpifo
' titia cooctifa eft . In preces igitur epifto- ηρ»ς ùpis AepnpmpfS να», ί ên τηρ ύρύ» tirtlam delinere oportet . Deus omnipotens dc ίήρατΟΤγίί γηρ xfi tus rtpius Skxsy
Μ
ejus FilituUdominus dc falvator nofter Jefus
*»
< «pyvpav , Uç χβθβφβτχ'Πΐ ri χνρ itxtpth
Chriftus perpetuam vobis gratiam pnebeat , λί'τ
referens poamia veftne ^mirabilis fidei , &<, t/ «r τκ M«a< xcr’ αξ/w. rv neyrv ebipès
*
·υρ«ν, χζ nniims χη
*3νη«
rtquam claro martyrio erga Athanafium epi­ ©ς laoTuv θλ/ψηκ
scopum veftrum exhibuiftis , ut vobis ve- xhns aintSiivTttt ή>» ôjuùr
, » ηβρ ημην
ftrifque pofteris dc hic dc in futuro optimaD
*ynec
· auris
a·»»·»
impertiat , qu· nec oculus viJit
vidit , M
audivit . neque in cor homini» afcenderunt, ***
·
,Τ,^β'ΓΑWW, ,* “«
•
a···
. »i
/^w^tar wi/1 turn! AHIcms IaLm* w wx
m sYf^rvA-.
otun pneparavit Deus diligentibus fe , per irerw ττ»ς mm) ©rev ίο'ξηςπ ιζχβφά’ς rfe »x7<rxodommum noftrum Jefum Chriftum , per »w ύρύτ A&tHunr , pmi nmv it rnts cutf£I
*
quemMMnnipotehti Deo gloria inftrcula ft»· xMwe? ytyfaun. >9 χ«Ζρ«π φ Χχ«$ν «reAafa
culorum . Amen . Valere vos omnes in do­ ns nr χειβίΛ riv ùpinpfrt ir iiius tint, r»vw·
mino exopto, fratres dileftî ■
ru, < irJJvru τίω uptripar θ»<πβ«αν, rwrtt’■» ivfïVvfM
* ,
lints ^φηφη»( ίθρέψβπ jÇfrerjfom». >Çy«p < hi τϋς ξένης aùn
,~
, .
ytyintn.
, xj «><3»λ<£ομ$υ·ν ιθ«λψαπ τκ<ί rrrontntrc («υήίί ψσ^νς i^SfyniniS·
ipi li win Xdpsuvst,
It
’-' ri
~ travel^,
’—-·
*·
—~t, cmïfjtyj
*
Si «roepwvru
«poepwmt rd
τίί Ao^te^td,
hvytvpi, τ'
t(w’ ixi
rxocsu·■ùpâfo
χηρβα ,
τι χλχθ»ί της 0<«π0β·«ΤΒΐ «ταηή<ΓΗς, tC, τ(ώ όίβξ·» ?JJ rtw’Ç'r^enw <ap?ùv.
Kris îxetnt a iptpn
tÇnia «r«r, Ζχβηρχ^ιφί» /Φ
*
™ «$
M«
*
pit, παχταβύ
*
Si iff
#·#"»
*
VP
xj Tiff waAÔrr/otTx xatr £%Uù htivéSx fis £φρ»τΜιυ ran χλχρ«Γκτχς χκρηϊ
nwmmims ris rams . w rwu/nj χαρ« ni χατύ piytrsr ρίχι
*
ipw' φ-Jtint . Λ
£ rt£n m&ayppnüctt «ruvcrnxo , Sms fit ^rthn rî τΰληώτχ àvSpis ίλ&ίη ii/n^SAp ·
·< Xyftjù »r nuù txiraAliù nAsulret χαλβμ. » &tès · «omxparvp , iÇ a wv w»s à xbêÂB
*
jÇrwrqp ipth Ιχβ-ϊς XtXM, îruvwôj τίιυ
nuiriw ùpïr v«p«%a< îrlfe ire^Xav rp
pttni ipür xîrtt , ή me)
«m'oxcxav Cpur ctMfy pxprutpt cw&^-ae&f - ?»« ùph n
nûs pt& ipns «Μηΰθχ , iÇ C» tjJ ^uXkarrt rà βίλτΑχ $nt. i frfxXpfS « Mt , xj «Sc
ή wnm , «Ç ht xapiixv
h nrtfin . a rnîptwCM i &tis nts tfymrùmv euMr 9 ittl·
»ï Kt^tin rpür I»rà Xerrï . ii 5 Tf$ wmxpnntj ©ftS ή Ιβ'ξβ > Us nck χίύτης lût eùtintt,
stuyv.
ùpis £·χ·ρια9 ήγηη^ηί βϋιλφοί.

No-

AMPLISSIMA COLLECTIO.

»«J7

U]

A

Notai Sbvkxini Bikii

*
Kemim·

•outola W« * ·Ή
***
? Ί
* *ft <”·· ·
»
*
twtpfil
*nBpi-«B4bfc ·* !«··
*
F·
Grw»»l··» G^aSaam ♦» Sanfcom’u? •ca>««!<· *
··<
4epa£l«ai, * · <i»
*U
Mcifvm Athanafius
L, feriM»? · CoftftMtlo P·» **
«, «F'^oIm ·ν«Β·υ<
*
« AtaunrtHwwi
x
cadHirx» «OH. C«
*
«otm Cententle, apifcapaa Sarftlr
«ti4> «acdll· «bfolula» « ( Faulum alnUrum Go«A«qtinopoHtaaum « * ArhaaaCum Almadra
***
«pifcâpuM.) abler quam fratri CanOaMi, » N tribu
*
-«**
cilii 3ar4i«aab( fatcnltbui prMaftarel » r«A|t»<r« par 4«cciw manfaa diflullflbt t aatfatiai aHqwot Alauiûriai «
ΙαιφΒ ΠΜΜ Atbemfium Alexdwum ravartoMI, uM
max a, tvaodo abfeluttt» «ipcflabHar , agro anima
fereataa Ipfum Grpgerhm in «adora fynodo co«4ci»>
nalum W donaGtum, adhuc Uman obAiwlo animo »cckft· incubant· m lalerfcciunt. Cotiftam, quaG Γ« con.
toanptum a Conilam» ducanr^ mlnacw Ikcrai par Sa-

AZ^efes ASmwrip
i’xtrxMw.

Πί wtXvr» xXj«ftX
9«<,
*
fc $ 3«Xm»w
»|μκτ»
eût «f?KC4 « ΠΚ
*
wifeev·
***’’Opwfa . 7^uMdc4mo
*
r% reftfa'frfor ♦
iÇ if^tOcèiu
iiiM , < rAowju^Mv cr θηwofar» airal<««, i n
püi&
*
a α<«>ΐ»ί w/sôv
*
dCrt/fe
. h «J ημ
λχ&
*
hnvtàùnftàtplui
Μηψ« -rliè •rêder» τ
* tp
$
*
af
*
tyn
αμήν·
Jmm tu&aMpcavrav ewpe^riOnt mpds ήρΑ,
B»', nSr xe/idrov a/ri» O«p<Tr«r * ·//«« »»f4n
îerwi ο φοβοί , τη» «roer/ww τί« ηΐίς <qH0t Sunt hic apud me AthanaGus Ct Paulus ,
quos auditione accepi , pietatis caufa periecu- cws cfaxélm » i<» τβΰη duprii vAwram

Ε«

^ράμμΛτν
iltù rhù rtpf>or>rm
fÙOt * far «^9mf nûi
Λ/ροσ-ό^ηι
Ttr^ia» rîu) <raurï viptria»
rni»Tyç, î*ttp ri rî$ rwri irt^vpiat «»
λ«υ*
«r«$
repsudUs
ripr
, wç

tionem paflbe efle. Quod fi poliiceare, te iliis
fisas ipforum fedes redditurum , inque eos a
quibus fine cauta injuria afleAi funt animadveriumm , viros ipfos ad te mittam : fin au­
tem recufee ifta hoc modo perficere, pro cer­
to velim cotnofeae * me eo venturuiu , & te
invito illis luas i piorum fedes reftituturum.

iiiati «itwnityK . t«tm γάρ irfta <ζ rè» <Μrrtiriiu iCJStA^ov poiKiiwernt rw vtxnrluuAvQ^r {£μ tin η·ρ ίμΛΐ
ιζ ΓΙη£. 247W, wrf/5 <ni reyfxetAwaf^ ita τϊιλθΛ^Μ*
ixiv4ff&*.
Αρ
Α< ιηηθα»<>/4υφ
*
α
*
itiywf Æffftniai uù· r/nrv Iql, ini τφ ύμφβηρν» ημΰ
των, tjT ττβίξίοι
τ«
itttnMet. ti^vir
. ,,rtueraraîni. fytif τ*τβ
Umm wiwi rte ^·
<
*
<
-rk pi-c
ω-ι^ρ·».
ντ»«ρ·σ·φν·><νι«$,
*
τΰα
·»·τΛ
»
*
mpèç ri nie
«vlpef , «1 Γ amadUMS mem Jtw wùf t tS
>« , îrt mfak ό«ΐ
*
S
*
^ve/4^
> W

*<
entM

Iwnim ηόηκ

Sacunda ajufdam cpMola hnc efl .

Eifi fuperioribus hier» fignificavimus , ut
fecur· ad noftram comitatum aocodaras , «o
quod maxime cupiamus te ad tuoa emitter·,
tamen «tiam has lirer
**
nunc ad tMBii folId itatem mifimus , quibus adhortamur t ut fint
omni diffidenti
*
aut metu publie
*
vehicula
afccndas, k properes ad nos, ut, quu eoncupiicis, a/Foqaare.
Er' ιζμαλιρκ fui «ponpaw
4hXaire^ > ·’* àpttiuiuf , e« n»
*
X·

fye·.

mes.
Qaibss litsrta aowpt'« Canfiantius impemtar cawter.
r>lu>, fuaa«mibU( oitaa Arianii «pifeopu , n« ultra
bdhtm Farfirum. eturot ab occidenti
*
imparstor· CenManr« b«N
*
impetitu» fuccumbarat, Ratait etirm preter animi fantsntlMi fratii patanti affcntlri, h apiftopoa ratitue·
*
· Seri bit igitur ad Athanatium trea,
aat pinte» epiftola
*
, quarum hac , qua fequltur, prima
aft.

μζητην repu^sn , *l« ■»» yaaM·· fhAXa^ctr
άηκϋ^αΐ βτ c« ni «far t ·μ«$
ηώ
navm τη γρκμμβι
*
, <tepa$ ilw <rlu> rtf^erarv
I U te ja&tri vestarique immanibns r.nca> βρ·^ητβμ»^β
wit
rum procellis noth· clementiae humani­ ΜκλΜΧβρφ' *
: «nr/«c ^^/9», svdHwr/rt Ιιματ»·»; ·χνμβ~
tas non permiût .* nudatum liquident patentis
FwtJr Ιη^νμϋς,
fedibtu , bonifque tuis fpoliatum , It tn inviis <rr a}<r»aSdcTw e^df
Cutfinulùtx ViH»r

Aiixnxfi»,

1

D

ferali^tifi}ue locis errabundum noftra indefati­ iriÎtàimt Svmôjis.
gabilis pictas non déferait. Nam tametfi jamTertia aplrtola tc fe habat.
pridem fuperfedi mentis me® propofitum ad
te feribere , eo quod te ultro adventurum cxCum Eddfa commoreremur , pnefeniibus
pe&afcm > k poftulattirum malorum tuorum re­
tuis presbyteris, olacuit ut miflbad te presby­
medium, tamen, quiafortaffe voluntatem pro- tero , feftinares ad nofitttm comitatam venire-,
politi tui metus impedivit , ideo liceras moni- ut ubi noftrum yidiflesconfpoâura, ftatirnAiefieeotic noftraa pleniflTimas ed tuam, conftan- lexandriam tranfires. Sed quia plurimum tero·
tiammifimus, ut feeurcconigedui noftroquanv
imeree<ra, ex φ,ο
'uoftri. acceptis
primum tuqm prrfentiam oneras, uti voti par-11'_____ ;Λ;
1Λ\_ .?____ j_____ j___
’ non venifti , ideo te nunc denuo admonitum
ttceos, noftramquehumanitatem expertus, tuis volumus , ut vel nunc faltem quare celerrime
refttraaris. Hae enim de caufa dominum meum
ad nos te conferas , quo tu ita patrie tue re­
& fratrem Conflantem Vi florem Auguftum pro
fti tuaris , 4tep>s tuis precibus trui potimus .
te adhortationibus ct^vcni, ut tibi veaiendi fa­ Ad pleniotwF autem cognitionem Acnitam dia­
cultatem daret, quo utriufquc noftrum nutu conum ad te mtûmus, a quo difeere licebit It
patriae rcftituaris , k hoc pro pignore noftns mentis noftrr voluntatem , & te aifequi poflë
gratias habeas
que votis opus.

Hwxac C
* vf Elio lnTl0»f£^ , wvptrru»·
nt rSt
, wpftrce erve «eofttÀcÀrer
Cncii. GtatraL

Tom. II

■

1239

CONCILIORUM OMNIUM

1*40

, ίλθ«ν <βρός to ημι-ηρο» Λ
v£putrt ·9ογι{τμ ίτΰγχαη^ 1’ Trrw rd
fa ταρά
χομιτύτβι
>
ί*
rjS tlirrutrt ήμπίρατ αχο'λ^α
’
* t?»-—» τϋς τ,μίτιραί ύχάρξαι βρ««-«
.
*
τητ®
<Srt ταντν to apo τ«ά
*
xarti ί{3 «unir
, Λ’θ/νί f«C vtu) Αλ<ξα»5ρΜαν êSÆ
*aat. «i»? txnSii wXhtoç ^pô»(ÿ· ταράλθο ,’ Mxoowxxérw
*£ >
Tapaitξ)ή<πιαι· τασάτη ώτοψΖο tw xar’ cuîtoô χοαφ' » γράμματα Itfyifjfystf χαρ ιημύν μ ainfsτηααί,
rüreajilui ΰ»·μνϋαα{ίατ»1ά«'αμχμ>, λβα·«ϊ τβ λοοτϊ, rüürt ατιλπο if trifyw wetλα/ ·/ άμα αυτω «λης/χοζ , TBTtrf St fitfi&ntira < rùr tD cliù Tapwûtr
aotHaat
trniii ήμάί <nr»Ja<nK,
aru Svrndiii τη xa- Slwai αροτηχόντω;. atàà pdw qpj tkto τη
■ÇiJtoTi ά»·«απιί·αθ»ίναχ. «Ç tvî Αχητ tnt txt’
aJw χαςζτζ αροΓζθαναζ ί$η&(ύ
αμ\ν
*
, ως n
τάτηις rotis τον itpH χαηλόγν ytywrxttr ixlttu^mv. atpèi St τληρκάτίω Ιινγνπν^ Aχήτικ’ iiv Itàxovw άχίζ’ήλαμ^υ , ταρ « Jvwni
3 ok)az to αφοβοτ wairz το7ς aùrÿ afwfitfja·
μαθίϊν, τϊί n ιίμτηρας xUCfîs
«peaiptoiv , ko/ί, fin t’wwxdrozc, fin xTwjxttf. ixariv Jr
γνώιμτμα , tms txaqj άρ5ϋς αχροαιρίτιως ,
sjsrt totuv vr £'χη, τνχην Jtwnj.
<opttrAonp« tgpôf <ri

» ΛΒ^όί nnr 'tvüfK .
Athaoi^ut hl» literi· tcccptb ex Galli·, quo a Con­
ii an t, Aquileja evocatu· fuerat , In Italiam akendit ,
ecclefiam, & epdcoputn, ( Roinaaum nampa , qui an■ unotnaftice ita nominabatur) aditurui, cum ibidem a
Julio honorifica eaceptua fulflfct, cunt hlfea Julii litari·
dimUTu» profeâua eft Autiochiam , ubi · Confiant ίο
benigne exceptu,, dum Leontil communionemrecuiartet,
pctltamque Alexandria pro Eufcbiani, ecclefiam denegafict , Conftantli epiftolit .ad Alexandrino
*
Icripti·
communitu·, ad fuo, tandem reverfuru, , Inde difceffit anno Chrifti ja® Vide Baronium pradiOo anno
&c.
Ceaftantd.
*·®
Ep
1* " Conftantini nd Alexandrino» derjeoe hnet
eft :

c

·

os-tt γαρ ar τίς

xe«n«S n HJM μοίρα» Τ^υο'μ^υβζ ,
τΐώ τυ'τ» ιλωντω xonwtav , τοΰτβ; χώτας txt·
λΛααμ^Μ, χαθ’ο’μο/όηιηζ της φθανάηκ Oper­
as, X, wr τη ύφ ημών βαλήαη, τ· xpàcTTwQl··
ταραγι^ήτης χά^τ·
*
· τολαύπ».
χα>λζ'ονος όμβ

I'iftor Conftaatitis Maximas , Axgttftm , papula
Alexandria ext Mitt tctltfit falute/H.

UM «ate oculos habeamus veftram in om­
nibus dtfciplinam , & nequaquam infeii fi­
mus vos jatnpridem epifcopali providentia deftitutos, decrevimus Atanafium epifeopum, viC rum apud omnes reftitudine morumque probi­
tate clarum, ad vos remittere. Hunc igitur (t
ON eft dereliffus a Dei gratis reveren- lubenter & decenter receperitis , eumque «d
diffimus Athanafius , tametli ad breve
Deum fuGs precibus opitulatorem adhibueritis,
tempus humane probationi fubjcclus fuerit : juconcordiam & vobis decoram & nobis gratifftftum enim debitumque jam ab omnia ferente mam fimul pacemque perpetuam & ecckfir le­
fic fuftinente providentia calculum retulit , eo gem confervabitis. Abfurdum enim eft difeorquod fit voluntate Optimi, & judicio noftro , diam aut fcdicionem inter vos agitari, & alie­
patriam fic ecclefiam , quam antea divino nutu num hoc ipfum eft a noftrorum temporum in­
poffedit, recipiat : ad quem congruentia etiam tegritate . volumus igitur & hoc -vitium pror­
a noftra humanitate perferri oportet: adeo ut igis a vobis abeffe., fil vos in veftris precibus
omnia , qux anrea contra eos , qui cum co perpetim illo (ut dixi) prsfide fic opitulatore
communionem celebrarunt, decreta fuere, ob­ apud Deum uti , & in eo ftudio folito more
livioni tradi velim; omnifquedeinceps fufpicto
perfeverare: ut tali propofito ,-veftro. omnium
contra aboleatur ; fic immunitas , quam olim ori celebrato, Gentiles , qui etiamnum idolohabuere ipfius clerici, firma illis & rata ( prout Drum erroribus inhaerent, ad facra; religionis co­
decet ) confervetur . Quin fit hoc quoque ejus gnitionem promptiflime decurrant.
gratia adjici, aequum arbitrati fumus, ut- apud
Quapropter denuo vos admonemus, ut fupe-Rog» ί.α>μ
univerfos facri ordinis viros promulgetur, eun­ rioribus dtftis xquieicentes , epifeopum funra- Α,ι·<"* η·°'·
dis qui Athanafio adhaeftre datam effe fecuri- gio Optimi , & noftra voluntate , huc remiftatem, five epifcopi, five clerici fint. Abunde fum , libenter fufeipiatis , cumque ab animis
enim argumenti erit , unumquemque eorum fententiifque veftrij indiffolubilern putetis : id
probi animi effe , vel eo folo quod Athanafio
enim vos decet , & noftra manfuetudini con­
confociati fuere . Quicumque enim meliori- fic
gruum eft . Ad omnem fiquidem conturbatio­
judicio fic faflione hujus communionem elege­ nis fic. (editionis materiam' exrirpandam , qua
runt , hos omnes jutfimus ad exemplar fupe- cupidi malorum libenter utuntur, noftris apud *
I
rioris providenti® , fic fecundum noftram vo­ vos judicibus perliteras injunximus, ut, quot·
luntatem, ut gratia ab optimo Deo tributa fequot feditiofos invenerint , pœnia fuppliciifque
curiter perfluantur. D«us vos fervet.
legum coerceant. Omnia igitur ifta pne oculis
habentes , & noftram cum optimo Deo conNtxam Kwfarrtss , μϊγίΓος , attarde, txt- E junftam fententiam , curamque veftram fimul
trxowete >q TpfT(iuiipoti τλϊ χαθολζχίΐ
& concOcditr , pcenamque in immodeftos conrxxXqaiaç.
ftitutam , congrua dccentiaque facra religio­
nis legibus Cervantes , prcdiclum Athananum
Τχ «τίλίΐφθ» τ
ί
*
τϊ Xe/rà
® ·»'- cum omni teverentia fic honore colite , veίίσ-ψαΐπιτοί tat raviret Αθαναηος. *>λ ’ ftrafque preces cum eo fit pro noftra fic pro
« χ, ce βρα^« γρ»ν tf χατύ άν^ράχους Jew- cujufque vitae fanâitate Deo omnium parenti
offerte.
Vifter Conflant itis Maximus, Anendus , epifeopis
if prtsbyttns catholica eccltfia
falutem. j

C

N

Ο

μχα-ta ώτίβλή^ , όμως τ/u) ·ψ?Αομ^άυ ταρά
την τανπφβρ
*
«βροο/αΐ ίτηήγχατ
*
ψ^φνν,
απολαβών βκλήσπ τβ χρ^την®-, >Ç xe
r«
*
τη
ήμιτίρα rhô iitiÇiïe. Ιμ» >Ç τίώ ίχχλτ,αΐατ, ii

Ναη-

>

I

P
π4ι

COLLtÇ'T-IO,

PL ISS ΙΜ'Α

λΜ

Ncwtw Kwrcdmoc , μτγκος , «πβατ
*
, tp\^«>rr>k Κ«Η·άντΛς_Αί>
**

’«♦c
*
Nrr·^. τύ ii
j£

«vrp τιίχ» x} ηΐς ce Αι/>
Γ«μ»ίχ>ι,
*

λ«ρ ❖ χαπί Αλ/ξ«4ρ«αν χαθΜιχίί

ί*Μλΐΐβ·Ζ«.

Θηβαίίι, ÇAiflfa, ηγίμοο-ι
.
*

Γτζ won wpà ηίτχ ini βλάβη tySfipta τύ»
τ/w ύμττίρβο de «χασν
xww^bvtu» Αθ«να<τ/ρ TfS tXKrxixy χρ
.
*
τί «k t ttirtXù της tw
«rtrxowivtK «pwefac ir«pio3«/ Αθαναβτ·» tw χθοά <£fj<rxfnu f t2w rw «ÀoAwtpO’irar fktw ni «wri
’ArZrMwv , àripx ηΐς ran 9 Su} i? τίω »/»- λβμτ-^χ xj >dp
σί«-ατ èp^è-nm, x', Jwt τίώ«’«Ηατ dCÇWao, χληςχχοί wyoy , tîw cwrtw Ίτάλ/ν -θ/λο^υ
ΐχ«ν . tccutiw Si τΐιύ ήμπίρ&ν ηρόςαζ/ν φυγούνμη »άλ» «pw ύμίς ατοΓίϊλατ tàn&iti<r<xpfyu . tîtw <twwb«
.
*
1$ «peeTjxenuc ûraje- AeQjdtwar βόλομίθα. ««"» «χοίοθίντκ Αθαξάμ^/, χ; ru“f wpk m ©tw
β^βν ._.
....
vttrtv τί *« r/rxorv τί» Ζχχλχα,α , tms noirwSv«ΐΜΓητάμ!^·, rtui^urn «g»»»r«»
<wtcJ
^ηργτρίή là «« tr^w ,
oiptfliù ομοηταν i$ oîpUàlw XJtTft tw r
* ι’χχλη- lu» >ç ·< A«rw‘ χληριχοι t%wtv tv Stm t^nπ; ιφ<‘ «ήτο<
χμίρ^ιν
vie& δκτμοτ ffapdi <<Αάττ«» rrxiarart.
“ :~·' —
!------ ,
yep 4Γλ·>ά» trr ,
T<wt , i earn» Ct
,Η>ι llttr'u a Cooftantio acecpHi itineri fefeaccinxit .intarea m«(ao omnium catholicorum luftu Conflantem
bfjuv xmi3iwtf, i«wr/a» ri»ç T^JtS ήμιτφοτ
Imperatorem a Majnantio manfe Martio anni jjo. oc­
nytpSv Αμ^ύης, (B rôt
*
inivtu άφ ύμην cidi contigit · Qaoâ cum Arianl lato animo accepi flant ,
ramA«( βολομι^α · txX/^tuîç A’^aFs v/xâc Athanafium adhuc. In Itlnare hareatem » quafi per obi­
petroni fui interceptu» eflër, territare conati fue­
î^jrpxcïç «JtÇ, «k wjtoHpnrti/, αροτάτί iÇîwi- tum
runt. ConflXntiue vero imperator ifta audlcn» per lite­
)ώρ·> χρβα%κ <·ρος η
ιμμίνΜ, r<wn'ral qui infra fubiuagemua, lllnm bono animo efle m<&«? ταραηχμ^ ok à» τϊς ηηύνκ ί>μίϊν ftp·-· bet. Exemplar earum hoc eft .
9tn^t fis τάς a'wa'mjy
^βασο<χπκ ,
ViOor Conflantia/ Angiiflii/ Atbanafio
iÇ ίκ
*Μ
ίθ
, ο? τρ φ Μοίλν» χλάορ irt
falttitrn.
W mû «poaw'^omc, iri τ(ω rit itpâç
OTUM meum fuiffe ut omnia ex fementrxftqi tTtyrvriy , «ρ·9νμ·τητκ rr/i4«w ,
__
tia fratri meoConftanti procederunt, neΑλιξνϊράς fgpt^t^tFrnt. >£ ανθ/ç ow waραπβμ^υ, T»~Ç
ιμμόΗν . tà- S: que vel tuam confcientiam latet · In quanto
, 1 · ~ · ·,
x’<
>
autem moerore fuerim, cum didiciffem eum a
«rirxorw , ψ
"7 ~~
“,*' 1---- . ζ' , “'x, ημπφα quibuldam impiis fublatum effe, facile iterum
Φ?
*
τ* xpttTwQr

Χρ Kewoy

Ε

<»·μΐό, "Sins

V

I

ytfal ά
κ·αλρ^»·»
*
, >»ifOK
Sifyt&eu
„1
m
' , Wn» ma prudentia divinaverit . Ceterum quia non­
*
ψζ^ίί γνΰμη tinr<x7o·' >iyii<racc&f. τϊη γβρ xj nulli funtin hoc luàuofo tempore, qui te ter­
rere fatagunt, ideo has literas tuae firmitudini
νμ7τ rpf’rw, >£ τϊ ^urripjt «rpaonrn
rtwtrwor ύιηρ γάρ n irerjcr etrawxdUw, 1Ç porrigendas cenfuimus, quibus tibi auftor fum,
**'
iW ίθιλοχαepifeopum
decet., ea qu»
rarwç <·ρο'φαα» wtemptodiwat
-- ut quemadmodum
?
...
. .
ma νρμμΟΜ# , «Fç
ώμχ ί/χαταΓς
"? rengtopem
1—5«
KJ «d àcr
facram
religionem pertinent,
pertinent, populos do, Λ.Ρ®ΐ
*
»
_
r ft
·
*
w
ceaJ tuifque confactis precibus vaces , neque
γραμμΛΡΐύν
ρ«τίτνςβμ& arayritf , a; α» »·
r<- vanum
vanum rumorem
rumorem ferentibus
ferentibus credas,
credas, quicumque
quicumque
Ζμχμμα.«-χ *
rra&K χατημαθβη
χατημαθ·»» τ» Ty) νομοιν
*
νομν» υτοβαλλ«ν
urq^oMwv etiam fuerint . In noftro autem animo fixum
i’ * ‘
itSnuqi.
ιίμφόηρΛ twkw
--------rtwopwTK,
τία·_ eft, ut fecundum
*
noftramvoluntatem perpetuo
ιΐμίπραν
μιηΐ ni χρβίττννφ- γννμΐιυ , iÇ ?|ΪD
Ο in fede tua epifcopus maneas. Divina providen1.
* υμίίν
·■
“
“όμονοΐβς
·
'
' ‘ χχ- tia te plurimis' annis confervet , parens carifùrip
iÇ rnc
λόγ«οτ
. ι£ τάο
fime.
i
tÙ nSr άπίχτνν r/unifjoiy , η» ooptrnrrn iÇ àpμόζοντυ. tjS της ιφαί ^pnmdei θίτμύ fî^iNtxnrnç Kwvretyrtof Aôywoç , A^ayotr/^.
φολα'ττννπ;, xj tw aopo
tpn/jfyiw
*
£<d rdo
*
ouÎSi <j4 τιμϋς

Τ7Τ>Λ
Ju «tc μο<

•J
*

ùniprt i<wrür (è της nb
1
*
(St

dbv/&

Tt$f ·λα»

Θη5 χλ%ι αναχιμτΗν «"τβίάζιη.
EpiftoUm *ad

< hinc;

proteéiô»

Fïflw Confiant!
/
*

eiufdcm

provincia, fcripfit

Angttfia/ Keffvrio , à
*

forma flufafiatniMcaTitbaiài/ ,
Âfi,c* Pr*
f
f·

tout/w ^f^uia&or , wrt
χατηθι/μΑκ «Infiatvnt , r^j ron
μν «JtAipJ Kavrortr , W rlw σύν νύητα
ιλαθο, Ce ôrp τί AJx»i itm^Uu, μα^«» ràTW άηφί«ί>αί τάρα tow άνοτινπίτυν, Γβ^άζ^

____

Τβ^
THtrm

\9ou ratAn
*

onJfin

w»

ίύνοτπα ii eij 0penwr$. trti w tmc

T<J Tet^yT,

p rrJ -rcvû
*ÎrÆior

SiUî »C
ôf
*

<r» ixm&cv - Λ/« τίη

Ε r<Æ wwpa^tjuw rt tχφοβκν , St«

tt«7th

nàc

tmtv tuùtu xpàc

^ράμματκ iSiI quid unquam ad Hbxam contumeliamve
eoram,,qui Athanafio communicarunt, de­ witre, «paÇnéj&>a$ rt, *»< àç «f»r«, t*
*
τδ *
Ιφχλο^φ τ» ôwx 3pncretum invenitur , id omnino deleri volumus .■χίσχοτην της λα
Nam & officium quod antea habuerunt ejus r»Mt SrSofoutf, >Ç (HT ttûnSr rtwiîOc
*
£%«!(
derid , iterum eofdem habere volumus . Hoc ^«λάίζ
,
*
>Ç μν ματβ/Μί θύλβ/ç , o? rivtt «»“
enim decretum obfervari jubemus , ut reftitu^fvetvn «trX'rw , »μ?τ γάρ fin C
*
to Athanafio fuse eccJefix, communicatore; il­
, Jrtr» «χολχθωί tw χμτπρα «paat?
lius ideth habeant officium quod antea poffe*
Ce tJ r»rp> σ» θίλ&ν ή7derunt , quo fit ipfi fe gaudeant prorfus refti- ptrH, J«t »α>τ
rxoirw «»« . >ί 3hoc arporwa xoMatf iitri rt
utos effe
ffrntytotn, ye»w «forçiXtron.
rlu> o lii, rtppoTwnt, So&ümm tu

S

ΜΟ
*

r
CONCILIORUM

■ MJ

'

a

M

O

N

.
in

.

I

OMNIUM

T

U

44
*
1

M

epiitolarn fequentem.

Λ c..h®.«·. I.
bujus fragmentum babemus tuw grace in ctmcili· Epbefino aff. », j^g. J0ΓιΛ^'ΰ''.''
m»
*?oZo/rn?e Cyrilli adverfus Orientales nd anasbem. 6. apud Pbotium cod. iïq.
'■'.'•-ο-'· pag. 84J- turn tathu àpud Marium Mercatorem in excerptu coneilti Epbcfmi v apud Fa­
cundum lib. t. c. 5· Qttod aMicm in Epbefino concilio pnlatum eft, a Cyriilo Alexandrmo
excerptum tffie Hypatius Epbejînus ant ftes in Collatione cum Sftenants anno 535. habita,
ntenon Eulogists Alexandrinus apud Pbotium cod, 130. ^.845. teftantur. Ipfo concilio audtente at probante leclum ά unt turn alüt patium teftinumiis infertum aElit fuiffic copiât.
Τα^ρ~ V. , ft:u<i t™de Prn outbcnrico Juhi fcnpto habuere Marius Mertator , Vincenitus Lirinenfis ,
« Λ.,ι?» Facunaut, Hypatùu Epbcfinus, & Euhgius Alexandrinus antftts s quoad Leontius lib. de
J'#" Ή. 8· r.v plurium exemplarium fide afficrere non dubitavit , non Julii, fed Timotbei,

qui Apdttnarium praceptorcm ae rnagftrum habuit, eft epiftolam illam ex qua defcriptumfuit
*,
11 ieantti quidem auFloritas Epbefim eoncihi auHontatt, fi res tfient parts, non dicam
’··**
·
?/,. non anteferenda, fed nec pror/uf conferenda judicantur. At cum dt epftoU fimeriiate nul*“a“'· lim ,n concifto inquifittonctn pracefiife, & contra Leontium ca tn re exploranda diligentiam
aabibuiffie appareat ; bujut non viaetur parvipendenda ccnjura. Nempe turn forte bat tenu ad
Prof dec i um epylola, in qua nibtl aperte falfum, Julii nomine circumferretur, mbit erm cur
Jynodus inferiptioni diffideret verum ubi fubtnde pistres alia eidem fuppofita dtvulgari caperunt mamfcjlam Apollinarii impietatem continentes, quibus Eutycbes ej^que difcipuU abute­
bantur , coacli funt fidci dtftnjorts, ut bujus ficut & ceterarum auflcrem retegerent, operam
impendere J'uam. Qua in re Leontius felicior ceteris, ut & diligentior fun.
s ^d ,«·.< <
11L Quam diu tamen ex bac epiftola nihil aliud videre noLit ifycuit, quamquoJabEpbeeft·, verebamur, pro noftra in fanElifftnum illud concilium obfervan• <»· i^iu. tia, fragmentum Julio adferiptum ei prorfus abjudicare , atque in appendicem amandare
At cx quo Michael Lequien, erudita Damafctni editione notiffimus , epiftolam integram, ex
antiquo exemplari Anglicano erutam, nobifeum pro jus comitate communicavit, Leonti i cen
jura prorjus fubfcribendum duximus, hifi quis eam Apollinario ipfi, non ejus difeipuh Ti­
motheo adjudicare miht. Fatetur quidem Ltcntius lib. dt Jcflts ‘ail. 8. nibil in ea effe ,
quod nobis, boc eft orthodoxa fidei, adverfetur; adeoque quod tam Julii effedicant, fice­
ti faciendum' inficiendum tamen non eft, fub catholicis'verbis, veluti fpeciofis integumentis,
operta quadam latereubique Appolinariana doFbina femina', quod aptiut exempla in tfotisfubjicienda confirmabunt.
As' Z>r<'frf* ϋ elia ‘rgumenra, quibus Lcontiur ir antiquus alter Severianomm adverfartus /uperiorem epiftolam Julio indignam, & Apollinario feu ejus difcipulo dignam cenfuerunt, tn banc p<Jpe omma conveniunt. In fronte fimilis prafigitur infetiptio, Domino meo
defideratiiïîmo &c. Immo cum ibi non addatur, ut in fuperiori , trvfVwcrepÿÿ j pac cum
Romanorum prafulum more eo magis pugnat, quod ille Trofdocius nec epifeopus ? nec presby­
ter nominetur . Deinde pariter epiftola bujus auElar, mentione corporis facta , nufquam
id mente przditum vel animatum dtctt . Ad bac Athanafius Apollinarium refutans,
nonnulla ipfius verba profert, qua in bac epiflola contineri aut certe bis valde affinia effit
ojlendcmus. De bac quoque id. quod anonrmus de fuperiore, diecre lieet, Nec ipfaphratis
(Juito) convenit tamquam converti è latino, cum fit nimis grzca.
r,
V. In boc Jcrtpto non jolum exilât ttftimontum a concilio Epbefino laudatum ; fed é*
jJ;.,
* Sirmondo notis in Facundi hb. 1. <-.5. exferiptum ex collcflancis Anaftafu cujufdam
•s-t—,,-presbyteri manu exaratis, qua in bibliotheca collegit Parifienfis foe. Jefu affiervantur. Quam­
quam m bit coUeflaneis non tamquam cx epiftola ad Troji/ocium ,· fed velut ex epiftola
Julii ad Aeacium cttatur. Qua de varietate quid fentiendum fit fuo loto diEfuri fiemus.
Qua autem brevis huius exi',ptt beneficio corrigere datum eft, aliquod aliud exemplar, uttde
rehqua tpiftola emendetur, tanto magis defiderandum fuadent, quanto nos de verbis baretici
eatboheum fe /ingeniis certiores efle decet, ut tn quo fit a fit illius ffimulatio , aut quatenus
barenca placita mfinuet, facilius dtprcbtndamus .
ln»um
ŸL Argumentum illud, quo Spiritus-fanfii deitas paulo gpitofms initio bujusferiptiappro?u, . '* 'Ft· batur, indici» t/l illud non ante, quam Macedonius Spirijum-JanSlum Deum negare cupit ,
adeoque poft annum 360. elaboratum effit. Qutmadmodiam^stcm in CappadoM^ér in eefle­
fts Ton ii Eafihus ό Gregorius, ita & in Syria AppillihMis^jAodileHSu^f teftf\ Sozomeno
lib. rt. c. 21. Ecclefix de Spiritur-janEU divinitate doElrinam accerrime tutabatuA Ex quo
v robur aecedu iis, qu^de epiftola hujus auflore obfervavimus,
EPI-

A TI P I I S S I M A

EPISTOLA

T»

Γ«Α/μ xffpmnAvtu Wf0iS «p»c
nprteuv
df TVnrimnr

4/fmr

T«S *
$·π4τημ
ι
xo^ftvonhy DporJex/y
*
VijpAp
(t vi^jy
A

st4«

COLLECTIO.
XVI.

Besti Julii «rchiepifcopi Romsi
docium.

«d * Prof-

Dpkhm fit faittaUw».
Domino meo defidersriffimo PR.OSDOCIO
JULIUS in Domino falutcm.

i.QEntenda · noftra fecundum aportoliO cam traditionem fane eft .* Patris flc
Filii & Spiritus fanfti una eft vara dirinitas : una adoratio dt glonficatio Filii ad Pa­
trem in adoratione Sairitus fanfti . Qpi au­
tem alteram inducit deitatem, anathema fit.
Item fi quia confefliooem ac laudem addi­
derit aliam ab iis vocibus, quibus Seraphim
canentes, SaaAw, fnSti , fxxAu Dntnitr i/·, «. ,.
Dnu SeirMti, pdtM ffl tenit ttrrx gtorat tjti>,
divinam Trinitatem laudarunt, fiait Johan­
nes
teftantur: ,
Johannes
— &
.. Paulus
_____ ’ ______
___ ,quidem
___ 7-t(> <
WMÜa-tt · ο ώμ FwmK ύηΰ Ιόξ«ρ rrrXnpauri- B ubi Filii gloriam ac majeftatem, qu« Serahymno
celebrata
Prophète
vi­
MT m, *
ύμη9»^ ' i an^ phyco
—u
-----*- ----eft
- , °
—*— *« -·
tem efle dixit! Paulus vero ubi eamdemefλ>· ryX/darr#
*
ή^/κ 'dut aMui ϊ*ξ» Ιηλ·
*»
fc Spiritu
*
ianftl gloriam ac majeftatem fi* *
4 ** **
dp tjS λ/ysa , βχ/a xv<^rr>
*
Λ·» two»- gnificat, Spiritus uuifti veras efle docens vo­
wK idf dXaSwi , · <c ùrs nu
ces illas, quas protulit is quivifus atqueglo£ laÇedeÀ
*'
. Irt niptrl· IÆs ù
* ii· rificatus eft. Qpia Spiritus gloria, gloria eft
£«, <f) Ùtb Ι·ζβ Rf) T«F
*S
$«ξ<· *
· fux tù~ Filii, dt Filii gloria item Atris giona eft :
rie ni J»tdi+
*
wn τύ» ovni·
*
itd rii ·»’- idcirco una Trinitatis fubftantia à conciliis
. τβς wv Ις ης χ&ζ," rfc per orbem terra prodicatur. Qpicumque igi­
tur a Dei unici fubftantia Filium feparat dt
ηύθηΰ pin wvles w wss »$ *· »W«» «
*
Spiritum , quafi ex voluntate fint quemad­
ίχ β&Λί wnt χ<θ«τφ ei ·¥
*** , βώ « tw modum dt nos, ac non eadem c fubftantia,
tùvltK ώ/nis , «c et ·μ»α^ΰκη «ni ritv w· fed * ad ejufdem fuhftantie fimilitudincm , * ^a«Mr.<a
anathema fit.
ia umiiit·TÛd, trv itttitp».
*»M l.ru
.
*
a. Κηρΰαηηη H μ; ημχΚίρνβν ns rinnt C x Pnedicatur autem ad plenitudinem fi1$
M«ei« 4 nS 9Λ "·<> dci incarnâtus efle de Virgil Maria Dei fitÇnwirtK^dt «Spamarc » wx ce «vSfwvyôvp- üus , & inhabitafle in hominibus , non in
yirts· nun yep tri rpewroy irt xJersrsAaiy. homine ' operatus ; hoc enim in Prophetis
juxta

i. *ρ
Ο·η¥<β
ΓΤ
'
’>'
¥** xara ilu tfarthndiL r«JL p&w weÇeç tÇww iÇat^/n xv/^etm
•JMrw λΜ&ιΜ · μΙ· «poewmm j$ Ι*ξ>·><« û«ù
*
ncrip
c» riî «ροτχι/ηίβτΗ nô
iyitu rrw/xcr#
*.
· ί/θ»4ηιηι πψβζ
*.
datàtfi
x}· r/
*rzO»k ίήμν ·μ»^βν
Tefd iriç 4
*"wc
T& Σφφφ
*
*
*>* ?
•ryw, Stytvi tutt& ra&»d$ , »Mp« »««
*
»
γί τίί ί·ξ« «ohw » en^jnùrrtff MS τίώ 9ϋdut. Igteiec , tit · laamw W · Πβολ·
*
μβρ-

a Io artbocypo, ut St Ia Ephefioo concilio St apud Euloalum AleuiUr. v^·, &.<».,
Dmz«m ; f«d cum
Facundo. Mario Mercatore abiiqut antiqel» Ephofini condii! Uciaia iatorpratlbtu tejandua· aff. v^*, n^W..,w
«a (ubMxa faistat ion· Uquct , qua n^rVa.i» , nos Δ·«'· , ia Ijoto at ia» arckatjrpo giaco lefcribltur.
s Looatlut lik contra frauda· A pollinati ftaru tu , ipfiiu ApoUlaatil opara «« eorum initii· notia·, vaua» awmorat ab hli .arbii inchoatum,
éj> iumnntn. UM farta hanc «piftolaaa iadlcara volait.
j Hoc oft , ad dlviaaaa Trinitatem referri voca· Seraphim claaMurlam χ«·4·< Src. adao ut run Efala· hlapraatlttlt, Tii!
ibi Filium St Spiritum-Caaflutu «que ac Patrem Chi vifant tn fifalfirar. Totua Illa lo­
co· verbi a Ambrofii lib. ·. da SpUitu-faaâo c. ti & 1». appelate llhtRratur.
loqui t, Mtt Mtrtur Ptnh,
XrM Itnttu τβ S/Tr/tifr-p»^tu frr Χ/τ/β··
prtftt oa/rar , /'erat , Κ·Λ ·/ fUittu Τβτττ ff dit y Jtnn λλ^Ττm , V aaa τ·ιτ!1/ιη/> i Cf av/rarar
, O ·.· •a^frAro'r. T.t qnibu· Pauli verbi· a Luca probiti· St re­
lati· inftrt Ambrofiu· q
rr^t τβ f«/ «rf/a ΡΓ·/·» β
»ft» , ffMtlti τβ ot/0ia, f«a·· awrro·
t></· TTfT e/d(r F/>ar, yaemfa Jitti, Viji D>Dn« t»hertl· frdbaevm, dc. qaia videlictt eodem ia capita ab
eo, quam tidlt, miffu» dicitur. Addit prater,· Atnbrofiua cap 1*- gracum «ornea *4«, latino ·>«/>/«/// vocabalo ratIJcot : N»»r »*/ΐΛΐτβ> «■·/./·//> tf Wj·/ l/n» ie Patrt FiI/t^ht <3 jeolit
τττητβττττ. Mtua pbv
r/f·· iituet ΡλΙττιλ Dru»
kn UTtforr
l Pmlnt Sflrltum
y Ltntr i ia Atti·) ^aiavat, /ada«MVr ew«te/r/a ad FiUut» rrtTiUt i fit ttier frimer τβ 4τ Flitu Ηλτ httU»r τβ Jtfut ... ΡτνρττΤΛ »tnt ae­
ra.··/ KTiTTT y fUlT
tfl'T'y ÎtHK^vU tfeltl TTTV^y Ο ί·β»τ»9ΐτ ITT TTTeuTy ·< ··« «»dM«r acabt,
er tttJt tMTilfgaet , fj
TTI . ll<rt 4irll FÇefet , ,·««/· «·//· ΛΤ)τβΜΤΛΓ rj<Tt ff faraaoz τβ 4» a·. Qttibur
allarlt fic ratioclMtur AmhtoGu*: />/· >».*« d>«z< J.Sava.r thalft Ef^teiy v ττΛ/τβ·4τ~ Tt
J—
Partitif ΛΤΙΤ» SfMtttnr kat Jlr/fT ιπτητττλ^ι : ««da /jtiwr >/· //arr/iar > D/wv<i«a f«/dew verdarwav , om /â·/••m τβ . . f*z· cf PettT fHflTttir tu f tir» ftti J/jty £«/ «.a wdvt, Wdbr V P <uTTat y çr f/Uat atlrtat te tft·
rira y tala βιτι at»· 4h‘t rtaaiaa» Jr,'""· "if la Ffirila faaffty Ha «M tardai· ttalt y )τ4ÇptrTtaltgratta Clrlfat ai^rtar. Apud AthanaGum libro Hr iacarnatiooe contra Ariaaot, quam Apollfaarti ·& «onoulli vola··
to. toti·· Trinitati· una ni,initas eadem latione ptoberur ia huac modum.· Patrr V Ptliat V FptrMar faa»at
Tteartaat faisait τβ . U»a tri» r/t ibtfaliaf fj taat Daar ta trliar Ij^tafiiai : zA>WfW ya« Parrr &tit la
KfatTy Ta jTiaa'art ait Λ*»/ν PiPnaiy la Alliiat aaitat P a·lat ta Jitjfr SfMtaat faaffaat.
4 Ex proxina· obfer.atluM pianuta eft hic deaocari verbe Jobaaai· tt. 4«. Har étrtt Xfaiat , famv/e
aiitt flarla» rjat y fell Chtifti , «Htoque gr«c« ••^.« nu aut ·η»«ρ«·Μι< , pro ataXtfaaitai , protereaduni
artr
« Hic excluditur quidem hardi· , qua nudam tantnta Verbi In Chcifto operationem volebat* quafi ia tt , ut
HtUriua lib to. de Frln. n. jo. loquitur, Ttrt ftriata »t4' fptrit· frafirfth’ labaiitayrrlt .· quamque Gtetoriui Nat. epift. ad Clcdon. epud RilutMtm aov, coit condi, paq. **p. refixait hi· verbi·, S/ fait at ta PreÿZrta 4tfit frtaa^aia tratltr, tfarttu». a/., & ata ftraaJaat fa^aatta» rta)aaHaat aat fr a.··aai y βι aataat a
’"thiri afarattm y adverfu· quant 8r Aueuftinu· Ub. de axone Chtiftiano docercer, ne demain coâdodlt : l>e ta·
ttrli Japratliat O ffirltallkat ayi»;· tfit fift ^τιτβ , fatf ititaat la Jr Dr/ Ptria» ttr tutti fa9a faat ··».
W*
ίΛ "“U* ftnu"
^ie/
Vtriata tara fsût ta τβ. Eamicm aatea Mrebm Apollinari*· epML
efKopo· Diocaiarm· apud Lcomium fub fincm lib. co*r. fraud. A poil m. ita repellit , ut * propria loplsha

Jff

-k- ,

B

U47

CONCILIO RUM

OMNIUM

1x48

juxta & A poil olis lorum habet . Perferius AnAf-X^- &tèç cr retpxi xl πλκφ
*
Deus in carne Λ pei ferius humo * in Spi­ τϊ&μχπ , où itio wo/ , Μ /4®
wws
ritu , non duo hin, unus videlicet proprius αΜλζβώ» άνΟρωτον, ίπρος ,ίι θνητή; βνθρΜίΦ'
filius qui aflumlerit hominem , alter vero
ιΐβό StoÙ · «λλ
*
«c uovoQ^nk et»
mortalis homo qui alTumtus fit a Deo: fed
,
unus unigenitus m czlo, unigenitus in ter­ oôfMhS , μβννγτνής ίτί γης. &tôf Ci «ΛγΘη*
ra . Deus in veritate , · homo ratione car­ «»θρ·ΗΤ©~ re rxpxixü «χορφΰτΜ χχθ’ ίμΛίαση
nis, quam ad ipfius (Dei) hmilitudinem for­ tourn , α-άζνν χόσμη xatni μίτήλη-φζ'/ τ*υ
ιί/ι»
mavit , falvum faciens mundum, communi­
. ό ewpHnir it {μφ^ήσκΛ ■ tit, «ycatione proprii Spiritus, qui per ’ infpiratio- Ο/»τος G» ^nuatr/ χ»θρ<ΛΠ»ρ βχττλΧα»» i+tupttTw,, t it nem donatur . Qui ut homo in ijx'cte hu­
viw >Ç ftt^fiuv
*
χαπι^θβνί»
, lia® Tctvnj» ak
er ii
mana cartcflibus, tenellribus & infrenis re
*
xtitioç ίοξ«ζο'/4νβς p; ίοξαν nu xagnat , ab omnibus ut unus ac folus Domi­ ris k, μον
£0», A’juav,
nus glorificatur in gloriam Patris. Arnen.
3. St quis aurem filium ex Matia narum
3. E/ Si τις <xtàpwxw ùirè
dicat 4 hominem a Deo alTumtum , ututal 0 τη λίγί-t m ix Mjteyatÿ tx'àv , x, Sto rttMtawet
que perfonas duas; a divina fpe alienum Û
yiwrxir^ τη; θπα< ιλχιίος αλλοΚ»;
iciat. Eft enim Deus Verbum per quem om­
nia , ficut Johannes & Paulus docuerunt , «»· ci γβρ ftfdi λβ’^οί St i tu wn , ùc Γ«ίν»τκ
non dicentes Verbum aflumfifl'e Jefum ex χ,ΙΙαΰλοί fèiSafav , b riv λογοι ά»ίΑηφ»»«ιΡ’ηMana genitum , fed ipfum veniflp in num- tfàv tw fx Mar^jrç πγ^όπι , aWi’ cw’twv ιλθπ·/ ·■’
• ,·■ <ιΛ«· dum, * natum ex muliere - Neque dixerunt eum «c n» xvruov * 'favfjty&v ix γιαχιχός. u'Si xx- ·
qui de carlo eft, habitafte. in homme de ter»;
*
τφχηχί
tw» όξ h’p«vb ct a’vdftarw r<J »x γη; *“*·'
er
1
ra terreno , icd ipfum fecundum Adam cz’^tx^
«urèv τν SfÜTfpov A ίάμ. txouptzvtvr
leftem effe quando quidem czleftis eft Ser­
mo qui carnem habet ex Maria, ac nos qui­ une orr tr^pxw®· fftv ό λόγο; i rlu. «·άρχ«
dem , qui terreni vere fumus , per id quo ίχων ix Mx&a; , »Ç liuaç Si Six ηΰ ixvupxviou
czleftis eft, crlcftesfecundum fimilitudinem ixoupayivf χ«θ’ βμο/ωσκ xorwr c’ftw ^eïawtk .

ί’χλΛItt cirtu promt 'n hunc mod u n . Cavn.rwrrr ««· Ά »ri»,w· ieailem aeaifie Verkum Del çt,J erer j» PrrfjkrI,·· , f'eJ ipfam Vnh» teretm y.//
·>·
*
efft, ·»·
, w<«.’i mateiili . . fefi d/·/·., «ararr >·■

wz«i»

Γ/>»-ζι·ι

1 Vocibulum
non pro Inm »u< mente human
*
> fad mot» antiquis uiitato, atqua ApoUiaarlo ipG .
ut in epillolitn iuperiorem nu nu i. obfcrvatutn e<l > familiari , pro divini natur
*
hir uTurpitur.- aoqqa paâo G
ieteliigatur horniui» perfeQi in Deo, ac vkiffim De, pcrfeA. >n homine inhabitatio conianâioqoc mu tu
*
ac teal-

ter

proca, nihil et
'
*
hic non catholicum , nihil non A pollinarii Impietati ad
fum qvia nimirum, ut obier rat Aujuftinu» ep B?· ad *
rd
D
n
n. a- ·»»
r>‘■ Scd hxrtlîa ■. e-fipellis ttiam fub ve-hn tatti ’lici» metuenda eft perh'dia. Nam St ab Épiphaalo her. yy. n.
1 i· didicimus . Vitalem Apillinaril diftipuluru line cunâatioBe primo roniaiTutn effè, 0«».a7a» μτ^τΛβι imir Cirtd». ti/ian , *c d
*.n.le
uitcrrojamtn, ouin men rem aecepiiTet . oeg«(1a
.
*
qui
Inqutc , rarvavr xrfeZZaw Saar/weaa
, f
>1.1 irif wif.
. Quocitca Gros- N au epift. a. ad Ciador
<t< A poli!narlftu tradlt .· Tp
*.
Sexe, «a
*
*/
em
ri
m
ercep/e pwruaa ftxtft»!
(r<i illné rt ctr<·» tr De» rrmperaweri»»· »f>
. M eruendum eft igitur, ne etiam hie Chrlftua S»wz pe-f»?/
*»
fptrftv,
boa aft .leltare hnm nen> oe S«ie"te. atque human· ineuti» ikem OtpMenre , dieatur. Quippe A pcllinarius loro
in iupe-iorc nota mato ubi d'tfi, »->
·»
*
ttllom rffr
nunt ttutm , [rJ
. Ilatim
fub.ict
»!«>,/»·
*
$(·
r»-p«< lu^mutu , ·'♦»>/ /ite'»
i mr ' !>··κ< i » racKvm 4nArS«/ Telv»trr . . . Cva» r/|r> tere )ihv' De/ ,
‘t /!.'■·>
. . L'«/r ·»< ei.»/ r»«r fihut ' De/ ·«/· dl,a
/«,
*
a//vi t^rt ftft Λt'thm
'r/i ■··/ vargriMTo; Dr/. fr-ri.'?·/ «.'/» tiitlxn t'rffiltrit, Ç?
«jvr >ν
·ο·
*
. E, «ho In opere apud
cumdem I e.int'. Jtn ‘H, 1. inem-rato rutfitm AtOlHnariua Gregorii Than maturui nomine abuiui de Chrifto after ! t .·
Eft »m tent »»' ft»r nuw /» re-er apparn/t ,
»rra C
frÇn<n , ·«·
ritu, prrr>/7· pr- » . »·-· ec«»e fal rft t-rtrr iJ
**
/A»>
*
Qunmvl
ipitur Apollinarius cpifque difcipuli Chiirtuai non folum Alium Det . (ei & Mium homini i ac perüeâiim hominem fateantur , non pmpterea tamen erro
rem proprium depofuifte rmtinuo er ft mandi fent . Hunc autem locum merito ful'peâum habeas propret feqamtia, ne forte Chriftu, ρ/.6·Λ»< Dt.. iÿ ^r'tOtr i σι» e ca rtiione hic dicatur , quam Athanefîua lik i. contra

fi ni

vfi »»t»n /pf mtxt iaateee fitf··-

Apollin. η. I® impietati' notet, qua n.mirum
ferliliie !» i»»t»»»m prrfeaie»e»i «lirar· jii . Ad haec 8r
Crrillum Ale^endr. lib. de refla fide o 1« paj 1J. lej fte jurerit.
a Si qrer.tu' qui ra'nr.c O-.ftus i*
'r
>»■"«· »ii«·
*
atque Apolhnarlana rfoârlna retineri qaaat * Apollinarius
A qui <um C’ funt , .te ima-nati.me ^u.d fentiant aper ente
*
apud l.eonrium libro fupe citato respondent .· Cer*
·»/
iti»e: fi, Ί ι·.ί/!ι» lArol »P'.Kt>it II M.r'
*
Verk»i» X>n »ivt»· !n
c»»,
te yri»ifpi» tanrfr
*
tf
t» tibine , »i^e /ra feilu· t* km·, . ,»·
/»»,
*
tr
rft
, fe.wedwm Jptjleiti·» . Et ktf tfi
Vrrl·»», .ertrr» t't/i»»t rf· > vfiem efe .^,1· *
l
/p/r/r», , ( hoc eft ad inftar humani fnlritua : > wra.
raiz m;·» Λ«
*,ζ
(e-e , Dio.'/nr entem ei
»σ> keme.
, u.'eft/c eft prener fr,ftt»m
fftr,!»» eeleftem . . . tf xet feih
't·,· ketnt zpr-/., ( quo Chriftua peccatum ft moi tern deftruxic ) file
feller»»· , *
» (><w
e»nr ierre»e, rlfi· > niur n-ellet telrfit . Hoc eft , ut aliqui» fit homo, Apoftohsi tan­
tum eaiii.lt ut Gt caro A I'pirnue . Atqui in Chrifto eft earn & fplruur
& ideo Ille vere »ft homo, (n eo qui­
dem ipuitue non eft hunianut , fed dn-inu
*
ir idcirco quamvis fimilia nobu, fupra nor eft homo . Chrii'us au­
rem, ut Deus Verbum per quam omnia » carnem, quam afluinfit , dicitur iormafte al fimilitudinem fuaoi fecuaaiene
iHud Gen I. 1®. t'erlem·' ke»<,»e·» eX ■ reegteem Ô xm/theft/ttm »eftre»i .
j Refpkit vel ad hoc Gen. J. J. Fe'meuJt 'Eft»
*
L>e»t kemi»e»t Je lime tme , C e»f^ret>!t /» fertrm ej»r
fprrer».'»·» elte, vci aj .Hurt Johan an. ra. tefefleeil Ct JirU e>t, ArctUr Sp/rJl«m-fe»îlum , vel ad atrum,
que. H,ne in memorato libtu de I near nat.uiie apud Athettafitini n. »9. obfervarur , Spiritum ia ofi 11 ui r»fefleHe»em De, ( iuecr-^· r,C Si.c ) .n $.riptura nonnumquam appellari.
« Si homo, quem Deus aftumplit , prius erftitiffe Intelligacur, quam a/Tumeretiir, re&e homo i Deo fica/Tumtua necatur. Sed .a en Iu, l>ic ic.anditur fenfua A pol linar i (tarum, qui Deum e« Maria natum fie di.t volebam,
ur euaiduii hominem natura oe(arent . Eorum magiftro A pollinario id prohremi, Ner Deam Jichetar eam f»f
et Merle net», efi, Athanafiua lib. I. contra ipfum n. ao. hanc opponit Ecclefi· doArluaet i De/ eeelefe wfw
Fte aneftr , nr^vr i:e rreJfe'H , (rj, »t fr'ittam efi. Drum Vetiam,
e-et efmfi De»
*
»»te fetale , /· flifammetlent fetale,»·» eJveHjfe, et^ee ex Mtrie t) S^ntu fartile aenm efe Éliam étm/Mt . Q^ata doflrinam
no· raplenter pradifl> harcil.i , hoc de Catholicis , uti narret Athanafiui lib. a
num. *
.
calumniofe divulgabam , Ifti J.taai Cindam effe iemiaem, e»i Deat feila, eii , a· ]ue ipfi eumdem Chriftnm dicere no»’
defiftebanr Deam ,χ Vi,fier »et»m , V ■"· Deam Cf ktmiaem
Et vero er eo , qteod carnem tx Ma­
fia fine anima vel ruente humana a Verbe aifunnaoi tentiebao: . confequenr trat , et F.hutn 'es Maria na­
tum iemraeae e Dee effamram dici non permittersnc , atpote cum caru fin
*
anima vcl mente human
*
non Gt

·ζ|/γ
jîmvi ,»

homo.

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

ixjo

■ facit . Vocati enim iumus in communio­
nem Filii D« > qoi βζ ipfe communem Ebi
sxwvwvsjtC» «ΐμϊν >Ç sw ^e»«nu >C βφ^λβμ^ίου
fecit mortem noftram «. homini debitam
ar^puixw raupw , uti®
*
>
·*
rnç 5·ζ»κ, op xpctcrucem, cum effet Dominus gloria; non de­
*
τνμφν®
ύα» Rennin ti{ x«s «vOpe»
®
*
.
«λλα
tentus a morte quemadmodum «juins ho­
ngnt/^w w û«Ntm, μ? φ£ς ιζ ζοά» >ζ Λφθχρ- mo, fed i piam de ftruens mortem, ac lucem
dc vitam & incomiptsooem propriamque vjαΐο < τΰύ iSlta ipn rtxûu ί&ύς.
âonatn nobis impertiens.
4> flTfi >$ <bei9tfMt tm rit, if τή» Zx Μ«4. Qiapropter anathema fit, * quifquis fi­
eies viis βνχ ·μ·λοχ<<
θτο'ν
λφ·ν
tvrctptw ,
lium ex Maria natum non confiierur incar­
•μΜΤΜΤ Tji »<£< ,
οζ Λρχΐκ ·™ , «F»natum Deum Verbum , * confubftantialcm
τπν» Si ώ» Τ} βΊφαίπι < <?αθ/ C
*
nFf χαPatri, dc « a principio cxiAentero, immuta­
9ten . 9p
*ttK
*
βνχ^τμ
tm qj} ô iüù reput bilem in incarnatione, A in pellionibus im­
Tw rretrüp®
*
μχ λίγντ
h Maeixc , «Ni
*
c£
patibilem . Similiter anathema fic * dt qui
opptNp , ί hrtr
*
φνηι r!iî xrirn >Ç άξ ecx carnem Salvatoris non ex Maria, fed e csrêrtuy .
t» St aaoç riv «xrirov θίον tmirn o Blo dicit ; aut eum , qui iocreatus eft natu­
ra , rem creatam dt ex non exftantibus af>
*
λφ
Θκχντ ri ripe , iÇ «)»»tnrw
w
*
κβτύ ri
ferit. (λί autém propter unitionem cummβνχαμφόπροχ ùi
sy« irrtrw Θ»βν, paxàt&
cresto Deo divinum corpus praedicat, dc in­
trou . pi neaSe\tüiç tri rj repu sgq Tt7i eundum compofitionem qua timui utrumque
Tte^trn αύτν * «Χλ
*
auri» Àrupttmç
rrpvnoivn eft, tamquam unum increaium Deum * ado­
riv μιτύ nù
iSt» rtipacT^ Tpvrxüiüfifyjvt , ύς rat , beatus erit. Ne o&nfioni tibi finr ca­
ro A patfiones ejus, fed eum qui una cum
tvtt κ,μίηρ utis iw Θτί
*
er/wi®
kJ ftç ctîûproprio corpore adoratur, incorporeo r modo
W ·μ»λφ£ν Si tupxSixxpfyj *?
τ^ν
*
ZxAtôM/iÿ

** *m*m*/<

t

Cittcik Gourd. Tom. II.

uiw iw 9ti , ·«

Kkkk

adora-

» Recolendum quod «x verbis Apollinarii jam Cupra pag. tip. o. tu renUlasus, Cnee /*
«r
ra yvrrv s·
·»,
**
ejicimur fimiiet talefii , ut ex ruborum ac femeatiaruns cognatione, genuinus hupu «pilb-m C-riptor magis ac
snagis dianofeatur.
'
» In Anaftafii presbyteri collertaneis tnsnu «uritis, qua in bibliotheca collegii Perit, for. Icf. aflêrvantnr 1 e
jt. exhibetur hic anethematlfmus tamquam I mA>m> tvwafrav «a ru< ν»κ A'arfawr
Nec repugnat hujufsuodl Can tent rara in duabus epiftolis eodem nomine confirtls, repeti, l.eontiiu quippe l<b de forth art. S. (aptem
Apollinarii t pi ft olas Julii Domine infrriptas vidiflë ft icftarur. Ceterum la coilertaoeis Ufis cnfllgatlor eft u locua , quam Anglicane In codice, ubi fic effertur; ·■< · »·» ·« M«r«< *
»♦«·»·» β·'χ·^·»«χβ» tfrui trf·»·— 9··’. ■
(| ·>χ·\ «rm >»,'»■ «'-rfw.·- «» r· &c. qua lertlone admlffi , tnanifefta eiTet pugna verborum cum funeriotlbui .
edoo ur Is, qui ante anaihenx dixerat filium Maria hominem natum profitent!,. Ipfit nunc filium Mari
*
homi­
nem natum confiteretur. Sed iam tollitur hac pugne , conftrnterque dartrina
*
teaerur ΑροΠίΜτΙΙ , que ille
9tt> frrapao , hoc eft incarnatum Deum, fic admittit, ut eumdem fimul dt ι'«>>ρν
Μ
**
, hoc eft pro­
prie z«
*wMav./M»,
cum Nicaao concilio nolit latori. Uno Vvbo ceraem a Deo fufeeptam efte valt, non homi­

nem.
j Athanafius, ubi Apollinarium lib· 1. eontra ipfum nem. e· fic loquentem induxit , C
m
*
»»> mw , f·»' ··
Marte ·Λ(·ι efi, cvefeJ/eeeZaZea
*
fetr» Jttturaf, ftatlm fubjlclt , P<«v» Aar er/ro, aaeia fretlere^ ral/letatlr »
/efeea/r rati», aet jufartaa, ait /alta tamfraiaMtir : fimuique ftu'tam probat, ac tab catholicis verbis barefim
latere docet,- quia, inquir, c«rww jiiahttau taafabfiaitiahat J/rtrr'aiJrttt. Non omnium quidem Apollinari!
afTedarum erat hac Impletu .· fed eam notniMtim a Timotheo variis at t i bus deiendi V alent iaus Apolhnarii difopultas apud Leontium ht», coat, fraud. Apollln. prodic fiuul ac refutat bis verbis. Ha» eaTw fieor patafi, it /et
rerpii trtfii/iaetlaie T>ee Imrjier· pretter «a/eneOT , 6t»t lafaar O
Tfietieit 9 Peleattlt eente^ae a/er
eia laeti t atrih 9 artt/tiir e/terat. Ia hoc autem Timothei ac fori oreas Impietas erat · quod cum Carbolic! ,
eum. qui ex Maria natus eft, confubdantlslem fle Deo credant fecundum naturam Verbi, ipfi volebant «mero
«ac/raa tuferjleattaiei efr iriet ea-am (Chrifti,) la/eie aere efr Jiataan i deoque communes e» efte deitatis
propeistates, 9r eam lem carnem x- eataaen talare Jtfe^eatiai a noftra. Quocirca cum idem Timotheus Homonlum epifeopum Apollinarii condifcipulum fcripfiffe audiffer , tr ^ii< aiteei earaeae laetata Delatae ^etaeaaa^te ratteae 9 ateJe leateiftea Dt» effe Jt.it·, aaatkeeta fit, fe ipfe peti fentiens , ab eo apud Leontium libro citato
qunrlt, 4« ver /n iet leea aetifafit laatfiaae iarefiat aatfieaet, 9 freJtiaeereae pietatie rata ifja fietate aaatletaate^afil ?
4 Timotheus, magiftro fuo aqfl-ore. anud Leontium loco citato dicit, Helie A PRINCIPIO Jicitae Cleifiat
feeinjaa,
, (alio fell, hoc dogmate nixus, quod per unitionem, Verbi proprietates ipfi etiam carni fartu
fuerint communes.
j Apollinarius apud Leontium libro citato feribit: Aaatleaaa fit «o/ aaa J/tlt tarnaae ea Maria, 9 aai Jieit
teat taraeat effe aatara aea enata. Sed ut eadem caro, quam inara mata fatetur, Increata dicenda ut , fioc
parto eoo fi ci putat : st Veriaat can aenlaatiae efi freptee laieaeet , fefallar at eare etiaat aeatlaeiar i’erIra,
prefter aaiaaeat
at aufen feriare, fit iaerrata i aea pna aea fuerit enata, fert pna ea aaieae afieafa efi fer>««·. Et Timotheus In prad-rto L-eontii opere hoc Apollinarii verba iatidat ■■ Separatla, tua lieet Jieen carpat
Clrifii tnataat, <eav fit iafeparehile aecefferie ai ee eant eerpat efi: eeataiiaieaiar lanea ean ea aeaten ternate
9 aeueea Dei, <·>« malarum efi tum Det ia tnitaten Quocirca Athanafius Apollinar utn lib. s. contra ipfutu
n. 4- fic alloquitur : SeJ JlcHrt iacnrtam feSam effe (Chrifti carnem , ) «··/ aatia it na taenata. Verum
hac opinio quam abfurda fit, copiofe IMdem ofteadit Athanafius, «x quo illud referre lati» fuerit: Cats eam teenate cemmauitat efi, aut fieJ el a ai ear , tlfaj ealjem faenati peeprium , aea tama ipfam iaenataae Jititar .
Hinc refutatur quod Apollinarius apud Leontium doeet , Vefoe taraem Saiaataeii e cala efe Jieiant, teepetetea~
falfialtialem Dee, fueieaut efi eara 9 n>a Dear : feJ Deum (dicimus,) flatent ttaita efi JiMaitati i» naat
perfeaaae. Caro eu>m divinlratl fic unica, ex fuperioil Athanafii fententia, non Dear, fed Dei decenda eft . Ita
A ex eadem fententia Uquiiur, ut corpus Chrifti Verbo unitum Jiaiane turpat dicatur, non quia, ut A pollinacieai putant, Deus fit, led quia Del ·
6 Imtno potius, fecundum proximam obfervariooem , tampiam earnate Del. Hic apertius quam ulquem , fe
Apollinariftarum prodit epiftola hujus archltertus. Hareticls illis puriter Chrifti corpus unitionn lacmatum Deum
fartum dicentibus, idque fubinde pratcxentibus ac dirtantibus. Piet creatam nm aea aJeramat, Athanafius lib.
a. cpnt.Apollin n.· appofite rcfpondct Ofiait6ei'ara tei/tatir terpen Demea/, etiamfi faBe, eamMeri aietatianem, faa nl enata aea tempetat . lacnati eeim ferti carptu fellea efi, afieepeea ipfi, cajat raepa/ faAam efi ,
aefiram Jefertit aJeearreeem. DePltur erpe el caltat nJJit^r eam aJaratl· , ac Jiuiaa afiaratieae eeUtar ; pala
D’eat efi ftrium cajat terpat efi pnprium. Hac cum ecclefia fentlans , nec duos Isa Chrifto filios admittit, nec
■· cum fserum «je, corpus adorat , ut hominis cultor habendas eft . Quemobrem Athanafius in fine tlb. s. contra
Apollinarians n. xt ejus afleclas calumnia duplicis arguit , qxod Catholicos & ut duorum in Chrifto filiorum ef­
feriores A ut aathropolatras infament. Eamdem calumiriem uuftaurarunl noftra acatis novatores idololatria no­
bis netam inurentes, cum oblato cruets figno Crucifixum adoramus , aut cum Suados ut De· famulos venera-

7 Sufpieio eft Chriftam hic iaeeeparee meJa adorandum dici, quomodo eum tacreate meeie~ in terris verfatum
efte Apollioarifla volebant, contra quos Athanafius llbt· s. n. 4. ft·
*
ege ratieae, inquit, mrriaur efi Damiaui,
fi iacre at ut itunate made aJueaerit ia terram. H· sum
*rum
quid perfona, quid nature Chrifti congruat , dirius-

CONCILIORUM OMNIUM
ttjs
StlorwAZf »5 «5
«*
**
’

1151

adora, ut unnm ac folum filium Dei a Γχ- Α,άυηυ lapvneo , C
* * i
culo & in fecula . Pneterea fecundum «jus Q^-rritru^C^
*
A’uhv
adventum confiteri e doArtoa facri baptif"·>
*
“
bsptif- ·’·
matis didicimus. Amen.

Λ

Superioris epiftola ». 1. verba ex
interpretatione antiqua concilii
Epbffini apud Baluzium nav.
coll, coacil. torn. 1. pag. 467.

Eadem verba ex interpret atione
Marii Mertatorit apud enntdem Baluesum ibidem pagiaa
613.

Eadem verba ex Facunda lib.

Julii fanâiflîmî epifeopi Rome
de epiftola ad Prof·
d ocium.

Julii fandiifimi epifeopi Rome
epiftola ad Profdociuni.

Julii fanftiflimi epifeopi Romani ex epiftola ad Prof­
docium .

J.

cap. q. pag.

40.

Redicatur autem , ad ple­
Redicatur autem ad conRedicatur vero ad fupplenitudinem fidei , & incar­
lummationem fidei & in­
mrntnm fidei & incarna­
natus de Virgine Maria Dei carnatus ex Virgine Maria Dei tus ex Maria Virgine filius ,
filius , & inhabitafle in homi­ filius
qui habitavit in homi­ & habitans in hominibus, non
nibus , non in homine opera­ nibus , non in homine opera­ in homine operatus ; hoc enim
tus; hoc enim in Prophetis & tus ; hoc enim de Prophetis eft in Prophetis fuerat flt Apofto
Apaflolis . Perfedus Deus in fit Apaftolis. Perfedus Deus in lis . Perfeûus Deus in came
carne & homo perfedus infpi- came dc homo perledus infpi- & homo perfedus in fpiriritu non duo filii . Unus qui­ ritu non duo filii , unus qui­ tu non duo filii, unus quidem
dem proprie filius aflumens ho­ dem naturalis filius qui affutn- proprius filius aflumens homi­
minem , alter autem mortalis fit hominem, alter vero homo nem , alter vero mortalis fuafiumprus a Deo ; fed unus mortalis affumttis a Deo ; fed fceptus a Deo ; fed unus uni­
unigenitus in celo, unigenitus unus unigenitus in celo i uni­ genitus in caelo , unigenitus
in terra Deus.
Deus in terra.
genitus in terra Deus.

P

P

C

E

N

P

S

U

R

A

Fragmenti Sequentis.
T TOc fragmentum nobis affervavit Epbramixs Antiochenus apud Pbotium md. 219.
J I ubi abfona prorfus habetur ejus interpretatio latina. Idem in vulgato Leantii libro f,
contra Neflorium 6“ Eutycben ita laudatur S. Julii epifeopi Romani. Hanc auctori­
tatem Cyrillus produxit in fynodo Ephefina. Nufquam tamen in toto Epbefino concilia

I.

comparet, tieque illud ibi Facundus vidit : nam licet Acepbali, Lmntio ipfo lib. de feEhs
afl. 8. tefte, pfeudcpiflolam Julii ad Dionyfium fynodo Ephefinx infertam afferant : «rque, uti Facundus lib. 1. c. 5. tradit, in aifertionem vantflimi fui erroris dicant Ju­
lium Romanum nefeio ubi refcripfide quod una fitChrifti natura; eos inde menda·
ai convincit idem Facundus, quod in eadem fantfta fynodo Ephefina hoc folum ip­
fius contia Neflorium recitatum fuerit exepiftola ad Profdocium, Prardieatur. Quo
tefttmonio deferipto addit. Non aliud praeter hanc ad Profdocium epiftolam ex dîûis
B. Julii in illa fynodo prolatum eft, fi qua fbrfitan alia feripfit ,
epiftola aliquid amplius. Hinc /ufpicio nobis non deed, Leontti librum
& Eutycben non tjufdcm effe, cujus funt libri de ftFlis tfr contra fraudes

neque ex bac

contra Nefarium
Apollinarijiarum.
Js fane accuratior erat, quam ut auFlontatem , de qua nullus in Epbefina fynodo fermo eft,
ibi prolatam effe feriberei, maxime cum libro de jefhs afl. S. Julii nomine folam in boc
concilio citatam effe memoret epiftolam ad Profdocium. Idem quoque oculatior frat if fectrnendis Apollinanftarum feriptis affûttior, quam ut qtftimonium infcftt duarum Chrifti natuθ' rarum boftts, qui carnis Verba unita con/ubftantia/i/aiim cum Deo data opera pro indubita­
ta orthodoxi popa auFloritate poneret, adeo ut illud cum aliis prolaturus, boc praloqui non
dubitaret: Non produximus au&oritatem ambiguam, aut qux dupliciter accipi pof­
fit , ncc ignobiles patres telles citavimus : fed potius clariflimos & qui fuerunt
fplendidiflima orbis lumina ad dicendum tcftimonium vocavimus , produximnfque
teftimonia nianifcftiflima & minime dubia. Sed de ftnetritatt tituli, quo liber contra

Neftortum & Eutycben ieuntio adferibitur, banc dubitanai caufarn propofuiffe contenti, eam
aim penittus excutiendam permittimus . Interim opus illud, ex quo fubnfxum fragmentum
decerptum eft, vel ex titulo ei indito nobis conftat fuiffe putidi alicujus Apollinaris Aifcipu__________________________________________________________________________ ._________________________ :_______ i________
guere dum ntfciun: , ftupenrfam inducunt in Chrifti proprietalibua confufionem , atque· ut noiat Alhan.fi.n lib.
1 π. X mtr-Sun .Λ··ί
ι
*
Chrifti errnr·. .
Jt/f+rt aiunt rjfr rtafuiflaaiialtat , 4C iuq|ta
ali. .omminiicjntur abfuada , q.nium pudore fvnren : itui ’ -1 mutare, vel vocibu. fpecie cachoiici, vuteytie
eoaSi funt C»t’'.'!icj, autem perfnnan» Chntti naruran^ue diftinjuenr , dun> non alium filium hom.nù , .hunt
filium D,., fic unfit, u’ Ji.m Verb., aliam ornis fentiac narurani , refle affirmat filium h >■<>;■>;. , etiam tum
iiritir» eft, effe ·η cati», ac negat n.r nam .arm. aut cs’efttin, am irvreataai, aut Patri ceniuDilaat i.lern > Ûtut &. ntjat r. ura. i Verbi tt.fii.ia > dolort ac tnorte aiRilatu.

*

AMPLISSIMA COLLECTIO.

ι>,4

H , ( fMfer *
are THcmûts ec TiMotbntJ ftti cerntm Cbrifii μοΛ wtirimt Dm cufitL·
flattielem ffi mnêtUti f«w mwrw Vetauimtt e/iift
*
trite t^Hnerie edtiifii ejetie
f4r
*
ata
er.
SfinuBMU feUtM ^fuMtntu at **
c ftegtnenf ftrftiastsM tft f
W t quo*
fnodo S. Julies duu natural fateatur ; Wcfee contftrtnm bsbai ritkrt ctnftt, raw.
Jrw A
/«w
*
4» fitftrieri efifteie eê Dta^Jhaa unam naturam pro bypoftafi accepifle .
Ά tttnMfut, Mfinftiki», cednt bertjù ft fftlit, ftut it wiow in Chi/h ftMtrettt foft
writiotaet wneriftfcintr,, it cos tttetHiecii w/wr, ftti tints credent.

FRAGMENTA

Γκλ/ν ZrwWrw
nd

dr

SCRIPTORUM

λίγφ

rÿ

Λ S. Julii epifeopi Romani in Sermone de

'θσ
αν«>«£ jÇ ti «νμαπχβν x«F όλν,
< τί &Μ& vtV ολν 'Xiyt^tu . χ} · μύ

Ο

& η?; 4w/4mk ifa+optç tHintt τί
ai cliw éiumpt, dp άηοτηίμκαντ ήσνμφύαα ne
·
*
xtrUrnt. ί li ityTÛ tint γιηίτηη, >C τ(ώ tram
•üAerrur , wn nfc φνστβ ψ/Λπυ , in "ttt£

tmnf cfyiafttcOb.

JULII.

Homoufio

Nde neceflie «ft & corporeum de to­
to & divinum de toto dki . Et qui
non poteft in unitis differentibus cognoicm quid proprium utriufque fit , in ab
*
ibus repugnantias incidet . Qyi vero pro­
pria cognolcir , & unionem fervat , ne
que natural mentietur , nec unionem igno­
rabit.

U

FRAGMENTUM II. ·

Blis qu· natura diverfc funt,) anima ’ Icilicet
dt corpore, poft unionem tamen eft.unius na­
Jelùts Λλμλ pMriarcie in cftfinU FZ ite fcrtbit tur· , & uno nomine defignatur. Çum voca­
dr nniont iivniteu CiriA cm efts
tur corporeas , hon ab eo anima excluditur :
ittnuntiMt.
ut cum voca ur animatus , feu fpiritalis , non
ab eo corpus excluditur.
Um ipfe Deus appellatur , nemo humani­
tatem ejus , que cum divinitate conjun­
FRAGMENTUM III. ·
ct» eft , inficietur : cum vero humanitatis fun
nomme appellatur ob corpus quod affumfir ,
tarifas Jnlint.
nemo dignitatem ac dommium ejus vocet in
dubhun . Poft unionem nemo ilium · dividar
On invenitur tn teris litteris diftin&ionem
tamquam duarum naturarum principium ( cad.
fieri inter Verbum Filium fit corpus quod
Λχ. dividat in duas naturas · ) Ut enim ho­
Chriftns affumfitr fed ipfeeftuna natura, una
mo conftans ex duabus perfeftri partibus natu- peribna , fuppofitum unum , totus Deus ’ 8c
ia diftinftis» (cad/trg. ex duabus rebus fingu- totus homo, R ipfi: eft qui operatur.

C

N

Crarif. Genera/. Tom. Π

Kkkk

a

OB-

s Fntgtnaatum Illud, quod latinitate don«tuta Eufebius Reneudotius pro fummo fno «d littera, juvandas ftudio nobifeum communicavit · «rutum «ft cum «a rvaAaro A'adrre If· JUtt Zaraa eftthg/nit· frumat
*
Jrtiit
*~
nm fn *n
rftyfir
Mr
m
*
etre
*r
tm
ett Vrris nytf/re, tnm ac codice Regio «ia. Item Arabico, to quo varia
porrum teftimonia in «tufdetn opinionis grati··, proferuntur. Ifa varo «nuo Chrifli 1007. obiit. Nae mirum «ft
oplftolam, unde excerptum eft, vocari gn/nron·; cum Leontius oiiodii· fe dicat faptaaa Julio pepo ab Apoliinaril a/lodia adirriptai.
« la Chrlfto noa dividendam, fed dlfttngnaodam quod unitam «K . Uniti» «aim Mroria remanent, propriatatM fen · quibu, diftinguunrur . Sad qnta namra fila fe unum coavtaiunt Verbi paribnam, aa Illa uni­
tione conficitur , ut aoa una Chrlftl natura , fed uaa perfeaa fit » cui fingularum natatarum proprietates tribuuOtttF·
3 Anima & corpus ccnfeH naquatuit nt duu natur· parfaâa ft intagrs, fi aonfidaraatur fic a Ds® Infiitul»» &
•puta, nt fimul conjungantur . Quod da Varbo dici naquit ft botnla· affumto. Dainda a« anima ft cornorc ali­
quid perfeâiua cxfifiit, uuam ax corpora folo aut animo fola.- Varbo auram hominem adunanti nibil pencuionlr
accaflit. Neque varo Catholici utuntur homloto fituliltudiae, ut natura» iu Chrifto daw negent, fed ut parfenn
explicent unitatem.
Iftud fragmentum fe folo codice Regio «jv feparatim ab antecedent· laudatum repetitur.
j Reâa ■ fenâî, patribu· ChriStu tarer Dear 9 rarer Same prodicatur, utibabet Confiant puf. net. ·■ ex Verbis Leoals epift. rrj. ad Palaftlnos nom. «. Augufifel Sernt. »pj. num. y. necnon H Harii lib tq. da Trfe. n.
al. Sed quod fe hoc fragmaaco prnmlttitur, »»·
bic fub verbis catholicis latera fediest doa'inam Apol.
tlnarianam, qua Ipfem carnem la Chrlfto poft unitionem Deum evafifle ceafec. l^uamqnam ha jus doârfeo fefl·tores · quern rerom XSeom ultro predicant, pariter r.r··· dem/aew dicere reformidant seque refugiunt. Hoc anlm
ignorant ac rafpuunt difcrfeiea, quod Ferraadus diac, anift. ad Sever, ut omni· vitetur ambiguitas » later »er«e
ac rero
*
pofeit, ubi dixit .· Teror Cin/tu *
ttui i»fn»r futi frrtntJ»»· an/rnaa· rett»
lrtn
**
t fM odo Wtusa, &C.
Ab hia autem verbis, aernr Dror fif rarer few, fublata Verticula 9, qua Cape apud Arabes nihil adfteersdicitur
feafiu verborum quibus inferitur, mera reflabit doârina Timothei , Polemii aliorumoua ApolJfeariftsrum ,qui to·
eam bamiasm poft ualtioacm totum Deum evafifie fentiuot ; adeo ut noa fiat amplius dua nature , fed una

divine.

.«55

CONCILIORUM

OMNIUM

tîje

OBSERVATIO.
X bis fragmentis aliifaue epiftola ad Dioayfium,
ia Jacobtterxm Do&onttn fcriptit
*
fo
l*"da>»tur t
***
·V
veneratione exciperetur ab bacftfle, quidquid Julii pa- '
pe nomen pre fe ferret. ^td cos extern ab ^fpollinario ejufyue afeclis manafe videtur bec
veneratio. Cum enim ^fpoilinarius fefe acrom ^rianorum btfflem , eaque in re laudabilem
prebrret ; baud dubie pergrata ei fuit Julii epiftola, in qua tam fitpknter impugnantur ii~
dem bxretici, tamqne inviHe eonfutentier.
cujus in Ariana do&rma impugnanda confenfu gaudebat, eamdem in ea propugnanda, quam excogitavit, fecum oftendere nequiit canfentientem , nifi ejus nomine proprie ipfius feripta inferiberentur . Hoc Jaltem a difcipulir
ejuc prxftitum effi fuperiui in epjftolam ad Diottyfium probavimus . Tanti nominis , ut dy
ceterorum patrum, qttibus lApollinariftu fimilia feripta fuppojuerunt , aulloritatc feduflus Eutycbes, ab unius nature deftnfione dimoveri non potuit . Jifdem quoque tfflimoniis decepti
J acobite, feu Monofbyfita, quamvis,in ceteris detcftentxr Extycbcn , tn unius natura tuendo dog­
mate non minus pervicaces exftiterunt. Horum porro erga Julium papam obfervantia eo et­
iam manifefta eft, quod ipfius quoque nomine infignitam babeant fueram liturgiam , cujus
editionem parat Eufeb. Renaudotius , pluribut bujufmodi liturgiis jam in lucent entifps dr Ο­
Ιuflratis de Ecclefia bene meritus:

Xttcargia fxn C

*
rtct.w

CENSURA
Epiftolarum Cyrilli ad Julium & Julii ad Cyrillum de dic
Natali Domini.

ft >°« *

Combefifiut Jabonnir Jiicani, qui circa foculi x. exitum florebat, epiftelam
JL
dt Kativitate Domini edidit en codice Regio olim 6p6. nunc 1428. pag. 149. defcnptant, in qua Cyrilli ad Julium epiftola fic laudatur : Scripfic aliquando Cyrillus ,
non is qui epiftolam ad Conftantinum {leg. Conflantium,) fed qui poil ipfum
in eius fede fucceflit, ad Julium Romanum epifeopum. Tum is Jobanncs ex eadem
epiftola probare volens, quomodo ut Hotelt Domini 3 5. Decembris die celebraretur , conftitutum fuerit, iftud ex ea profert.

C.’’ )oh.n7.rfc* Magnus labor ac difpendium magnis ac
*rN.<xro
7i»i,
praedaris feftivitatibus contingit , quod una
dic celebrantur. Nam ambarum feftivitatum
leftiones & ordo ( officii ) imperfefta ma­
nent , eo quod nativitas & baptifma Do­
mini ( iiinul) celebrari nequeant . Quoniam
itaque non polTumus in una die , ( in Be~
thlecm , & ) in locum baptifmatis occur­
rere ; fiquidem Bethleem trinus millibus ad
meridiem ab Jemfaiem dillat , & Jordanis
quindecim millibus ad Orientem , jubeat
fan&tas tua omnia Judatœum commenta­
ria nrveftigari , quse pradatus Cxlar Titus
Romam Jerofoiymis avexit . Fortaflis certo
reperies diem nativitatis Chrifti & Dei no­
ftri.

•
«
Eidem t(

A-or,TTl;
lenone .

Mr'ycrç χοής
ftpnric γΐιπν &is tùs μρ>άλαί xj λαμκτραί topης, «η ηλοαητηι Car μ« ημίpot. d}-m φοΛ^ώτματΏ., 1Ç Ί αχολβ^/α axofifaο<ν ήμαιλη ijô ίΰο ιφτώ,
τί μη fùftrôatiw
‘ffamrn £ τ» βαΓτκτμκ ιχηλίσοι τβ Κυ&ί
*.
ύς
îd β burapt&t Co μιχ ΐμίρα βχχντΐίοαι fis ή­
χον τβ β&ΊΓτΐνμ&ης’ Ιηά >ί ΒηθΑιιμ ‘Ç’Za μ/λ/α
ΰιτνχρ< «ni Γιροσολημ xerù ydrw, <£ 6 Γορίβηκ
κ μίλι» άνι-χ^ι nani οάχηλοίς ' <wpocaf»r^ ouy »ί
cfytw&n enu fpd.ria-ou iwnt tu ονγγρΰμμητΛ
,
*
Γβ^«/ω
à τη>« trxuÀdzraç ô K«<a
*ap
Tint
àirbyotffyj ùxo Γίρβ<ταλι»μ fvC ΡωμΙιυ- toiaç tvpotC
βιβαΐνς τίώ ιίμτ'ρβι nïs 'flpvimaK rw Xfxsov
Qkv ημΰν.

JL alitus autem feriptor, cuius opus Α,’ναγχαΰα
Ncccflaria narratio inferibitt,r > ‘n memorato codice Regio 2428. pag. 120. affervatum Ί idem fragmentum * alittn
citat in hunc modum. Scriplit autem ea de re patriarcha Jerofolymitanus Juvenalis
ad Julium patriarcham Romanum: illudqua dande fic refert, ut non tantum verbis ,
>ijfd & rebus a Job anne Jlicano diffentiat. Ita porro ab illo exhibetur.
Non poffum una die conferre me ad Be­ B
thleem , & ad Jordanem . Etenim Jorda­
nis diftat ab urbe Jeruialem ad Orientem
millibus 15. ûnâa vero Bethleem ad Aufttum civitatis millibus fex ; nec polium
una dic ambo fella peragere . Rogo itaque
tanâitatem tuam , pater , ut icruteris com­
mentaria , & accurata inquiiîtione lada ,

OJ δΐνκμβι ea μιχ ίμΐρχ άτβντηο-gt H5 B»·
λ«’μ, Xi t*; nv 1 'ophtvlw. ιζ γορ 1 ’opSdνηί
τη; xc2Vfc>; Γίρβσ-αλημ xetru ανατηλας μίλιχ xt»
Λ Se ά^ίχ Βηθλπμ χατύ νόην της τίλΗος μιλιά.
ίξ· ι£ου δύν«μα: C
* μια ^μίρα τάς Ιύο ίορτάςχχοπλ£ν . ταραχαλΰ »ν τ'.ιυ
oricrnrtt , χβίτιρ,
Γν« /ρΛνιχτ/κ ru ΰ^Βομτήμχτν, ιΐ κ,ϊύογί ήμινά»
«W-

IM7
AMPLISSIMA COLLECTIO.
daütf k&i M
t/mn , τίώ vaeM tuo Jeripto , venetandc , nota

oy8

notum fsnmv Mhrw , cîr aikji WMm άοθι XttfM · "" qua die nams fit ChriftuJ Dominus ,
Kufjflh. £ & w« iutfM ifttrnfew . ait 'yùa “ 9ua d,e W»“«ua fiierit . Probe enitn
-»__ λ.ζ. LZ..>j.. ·
j ?—Icimus commentarios ab initio Jerofotymis
Roma"" ddato» Îuiifc per Titum fit Vefpa·
Γ^βτΜήΜκ * nu) P«püu
«H Tint# fianem,
^Oderaiarnov.

11k Venu» advertit ftdffUe, duot illot feriptaret é* verbis dr rebus inter fi diffentire *·. ·
«·»
Deinde ut obftnawl fodalis mfler, fui noviffimatn Gyrilli Jerofolymitani editionem adortm- c/^T.ik
uit, maxjftfta eft anonymi bujus feriptoris bollucinatio : cum λ Julii avo Juvenalis cen- k,ih*·
iumfrope astnit diftet. Net melius eut» bttjus papa temporibus componi poteft Cyrillus ille,
cuiJoannes lûcantu idem finftut» attribuit. Cyrille euiuo fui ad Conflantium fcripfit, boc eft
celebris illiut epjftola Je cruce, fuu Jerofoiymis in Pcnttcafie vjfa eft , feriptori nu!lut ex­
cogitari poteft fucctffffe , fui Julio fuptrflite Jcrofilymitanam fidem obtinuerit . Spipbamut
ftùJem bar. 66. *
. io. inter Jcrtfifrmitanos antiftites , duos recetffet Cyrillos, awa htsxi-1
mi fucceffbremy fui mox ditiam Je cruce vija epiftolam firipfit , dr alterum * Hilarionis'
'filium fui Valentis anno 13. boc eft Cbrifti 375. Jerofilymitaxa ecclefia promut. Sed valde *
~r-e
verendum tft, ne umtm eumdemftte Cyrillum ab cxfilio ad ecclefiam redeuntem, Spipbamus ♦wfilw
""" Hilaiioau·,
'alterum tumorem exiftimarit. Sive autem uni eidemfue Cyrille pqft txfilixm ad ecclefiam fW
«rtar
firm regreffo, fine alteri in bujut locum (abrogato tribuatur memorata, epiftaia , falfo bac CfriU fMJulio ittferibitur , cpm it papa quatuor faltcm armis ante abierit, fuam Cyrillus 0 fide fuo
friufum exturbaretur'.
/Vi Faffum eft Igitur, fuoaeJohannes .Nicanus dr udnonymus Julium Cyrille htm referi- Filftun 4<«od
* . Allia»
«i
pfiffe narrant t Jabannes ftndem bit verbis: Tunc Julius Romanus ftudiofe unde huic rtfcripfiffe
( Cyrilli ) petitioni fatisfaceret qurfivic. Cumque omnia collegiflcv Judaeorum fcri- dicitur.

pta qux capta & Romam deportata fuerant, Jofephi chronographi quemdam na/0u« eft commentarium, ab ipfo confcriptùm, in quo habebatur , menfe feptimo
in feflo Tabernaculorum, expiationis die, Angelum Dei apparuiiïe , facerdotemque mutum tine voce mantille ad illud tempus, quoElifabet ejus uxor in iène&ute
pepêrit - ^dnoaymut vero rem ita rtfat; His litteris acceptis Julius Rome patriarcha
inveftigavic commentarios, invenitque quod ty. Decembris die natus eft Dominus
nofter Jefus Çhriftus, & poft annos 30. a nativitate fua baptizatur eft a Johanne in
Jordane fluvio fexta mentis Januarii die . Cum ergo patres inveftigatiqni huic
morem gerentes.fèftum divitiflent; inter multos ortum eft murmur éc,
V. Pretetta narrotienit bttjut falfitatem pluribus evincere licet. Trimo fuidem prope **
cer-™ *>
turn efl Natalis ac baftijmi Domini fiftivitaXs numfuam 0 Cyrille firife feparatat . Quod S?" X
probart putat dovifiimut ejus editor. verbit Bafilii Seleucienfit iu bomilia de S. Stepbatto , in
fua laudatur Juvenalis, $Mod gloriofum ac falutarem Domini Natalem celebrare coe­
perit. ibi tnim notari cenfit, Natalis Domini ay. Decembrit die celebrandi maremprimum
a Juvenale in Jenfilymitanam ecclefiam inducunt effe . Si tamen antifuo firiptori Ccfm» ’“*■
nomine, fui Jufiiniano imperante fiorebat, fidem babeornus, Jenfifymitani morem illum ip~
fiut avo, boc efi ficuh v. nondum fujceperant. Sic enim in noviffima Cbryfiftomi editione
eo. s. pug. 353. citatus hfuitur·. Soli Jerofolymitani ex conjeûura probabili , non
tamen ex accurara ratione, in Epiphaniis Natale agunt. Deinde fuod de invento Jolepbi commentario apud Jobannem Nicanum dicitur, peft Cbryfiftomi atfue mox difli Cofma
tempera excogitatum effe, colligere eft ex iir fua ambo de Natali Domini die differunt. Pro
certo enim ponentes, fuamvis prater veritatem, Zacbariamfiiffe/ummumfactrdotem, eifueeum
infanfla fanftorum introiffer, Angelum Domini, vi/um effe , acjobennisortumfpopmaiffe, bine
confifui putaverunt, ut deama Septembris die, fua una per totum annum fummo facerdoti
tnfenPla fanflorum ingredi licebat, contigerit illa promiffo; adeofue Cbriftus pnft fex menfe»
conceptus, menfe Decembri, nonJanuario natus fit. Quod fuidem Cbryfoflomus tum dcditabpeJ
J**
··
re eo multo labore ptrjuadere nitatur, iftud neu veluti rem a Jofepbo jam traditam , fed ””
veluti novum argumentum, fuod ipfe primus e Scripturis eliciat, proponit . Cofmam fuofue, cum eodem argumento utitur, illud -vn e pfcudo-Julii epiftola, fed e Cbryfaflomi po­
tius bomilia fumfiffe inde manifeftum efl, non modo quod nullam Jofephi faciat mentionem ,
fid dr Jerqfolymitanos Natale Domini in Efipbamis agendi more nondum alftitiffe conceptis
ver bit tradat. Ignota igitur ipfi erant commentitia illa CyrilH Juliifuc epiftola , fuas id.
No» «t Jopdft faculum v. confinas non immerito fufpicemur.
ftfM co·VI. Sane, ut taceamus Jofifbum non eum fuiffe, fui Zacbariam fimplicem facerdatem in amufo,
M et mordine vicis fuar facerdotio fungentem, dr forte iqgreffum in templum Domini, inter Jum- dition
*
, »4'
i.leoi I)omos Jacerdoles computaret, fi CyriHus verum Natalis Bomini diem edoceri , ac duas ffflivita- ■tiui
4·«'
tti ttno die celebrandi labdre levari cupiens fulium confuluiffct, illius coquitationi non fatis- ί»»»»·· <f.

:

!M9

CONCILIORUM OMNIUM

t«dO

feciffet is papa tn ignoto antta, Mi mmc mqgis noto Jefepbi commentario, ex fi» adfuur
mw» dies quo Johannes promiffus , wn quo conceptus , out quo Cbriflus natus fl , nr
*
tdifcitxr. Si wr« uflmtitni liifMin periiffti Cjrillu, in promt» tret Julio, tit Cbrjfôflsmut otfernavit , ex Roman» ttrUt anbivo proferre fcriptxram cenfus, rrrjrr scrrjfam
Mni» cum fiponfo fiuo Betblcem fie conferens■» ibi Cbtjflum peperis. Scd inqtflfitimtehrf He reliFltj , dubitari,vix potefl qttinpotius tnfkr fi fuiffet , nt morem fiofuentur ,
*
fttf
ttti eeclefia latino nt traditione fervabat . Traditionis bujus meminert cum Januar*** ? *** ** νΛ*£ 1^
*"·
quafivte, Cur anniverfarius dies celebrandx Dominies paf-

fionie non ad cumdem. redeat anni diem» ficut dies qua tkaditur. ma­
tus, turn i^nguflinus ubi refpondet, Oportet , noveris diem Natalem Domini non
in (aeramento celebrari, fed tantum in memoriam revocari quod natus iit , ac
per hoc nil opus erat, nifi revolutum anni diem, QTo ivs
*
nis acta est, fefta
devotione fignari. Hujus autem traditionis vi ceffcre tende» Orientales. Quocirca Cbryfo/hnxs primo enite, quo presbyter eft inauguratus, odtoque anno Cbrfli 386. .Antiochi
*
jx
die Natali .Domim contionem babens n. i. ite loquitur'. Nondum decimus annuseft, ex
,
quo hic ipfe -dies manifefte nobis innotyit, ab exordio iis qui in Occidente ha­
bitant cognitus. Et num. a. Romani multo ante & ex antiqua traditione ipfum celebrantes, ad nos uique notitiam illius tranfmiferunt. Unde conficitur , »t
trt,f .^.n.^dnttocbene eeclefia Natate Domini aj, Decembris die celebrare tentum anno
eut 377.
fio» n (offrit. item ex concione, quam Alexandria Paulus Emefenus epifeopus aj. Decembris die^
- onni 4 J a. babuit, morem eumdem in illa civitate turn receptum fuiffe liquet. Gre^ariur ve­
ro Nyffcnus bomil. de Net. bon. oit: Nunc per totum orbem habitatum diemfeftum
(Natalis Domini) celebrantium concors fonus auditur. Cui favere videtur dr Cbryfoflsmut in bomilia laudata. Gregorii quoque Nazianzeni Oratione» 38. bebentur de Nativi­
tés Domini Corflantipoli editam, qua boc fflum in illa urbe ay. Decrmbrh die o3um
effe nobis ferfuodetur. Certe fub ejus finem de ortuCbrifti prolocutus, Jubdit : Ac quidetn
paulo poft & Jefum purgatione mea in Jordane purgari videbis.
»»·.».

ADMONITIO
in Gefta fequentia.
*
MrwRr
”**

7' Q//v^ri ffieiufaonftituto in veteri tolleHiant Langobardteis litteris exorat» proxime fxbJ jiciuntur Gcfla fubfequentia. Earum artifex 'fefe ab exordio mendacem frodit atque
imperitum , ubi Imperatorem , qui Liberto pontifice Ronm regnabat, non modo Conflantinum, Conflantem, Conflantiumque promifeue vocat, fed ir eum appellat Conflaâtini Ma­
gni nepotem, cum Imperatoris bujus filtum Conflantium tunc Roma imperaffc conflet .
Deinde queid de Conflamini lepra ejufque baptifmo in Silveftri papa falfis geftis ac pfeudoconflituro fingitur, repetit. Quod autem Eufebi»s Cafariepfis epifeopus de Conflantini Magni baptifmo Nicomedia ab. Eufebio civitatif bujus prafule fufctpto tradit, de fiflitii bujus
nepotis baptifmo flolide interpretatur. Neque minus falfo bareticam de pluribus Maria filiis
opinionem Conflantia attribuit. Quis vero eum turpiter bajlucinari non fentiat ,. pbi. fxfilib
Uberti vel caufam vel locum exponit ? Uberius enim a Conflantia non ideo relegatus
quia eum deriferit aut accufarit 9 eique dixerit, Non erit tuum regnum , quia non
times Dominum; fed fuia ^tbanafii damnationi fubfcribere noluerit. Iflud quoque ignorat
nemo eumdem non Noella in esmeterio tribus tantum millibus ab Urbe dflanti , fed Berea
in Syria exfulaffe . Praterea fic eum in boc camcterio agentem inducit , quafi Felicem loco
ejut fubrogatum nefeiat. Damafum vero turn, cum Uberius in exfilium abiit, presbyterum
fuiffe, atque a Uberia, prius quam Roma exiret , vicarium fuum creatum effe mentitur
*,
quamvis illum tunc tantum diaconum , atque Uberti abeuntis comitem cuftitiffe explora­
tum fit tx Marcellini df Fatflini ad imperatores Valentinianum, Tbcodofium & Arcadium
precibus. Ibi enim pag. a. legere efl : Cum Liberio Damafus ejus diaconus fe fimulat proficiici · unde fugiens de itinere Romam rediit. Sane non proficifeendi aut fai­
te» citius redeundi legitima ei exflitiffet caufa, fi Uberii vicarius ab ipfomet itflitutus fuifi*.
fet
Sed it aliud omnino fonat, quod in iifdem precibus flatim fubneFlitur ; Eo die , quo

Liberius ad exiilium proficifccbatur, clerus omnis, id eft presbyteri, & archidiaconus Felix, dc ipfe Damafas diaconus... fub jurejurando firmaverunt fe,vivente
Liberio pontificem alterum nullatenus habituros. Sed clerus contra fas... Felicem
archidiaconum ordinatum in locum Liberi i fufeeperunt. Tam apertis autem mendaciis
refutandis diutius immorari tadet : prafertim cum cetera vfl fabulis pariter conflent , vel
geflis perperam tntelleFlis, vel propflere relatis. x

II. Ho-

M P L I S S I M A

C O L L E C T I O.

ti6t'

II. lbnn geflorum erâtitfliui ab e», qui [nftmn Marcelfini gifle 6* Siht^ri pfetidoconfliMum confinxit * non alium eft faffriamur. Jdque findent * cum locus quem t» exemmanu exararis obtinent > tum barbaro loquendi ratio, quemvis fettle tolerabilior
*
*·
etiam i» excogitandis attriciu imperitia far, A in rit profirrndir xqxaiit impiidmiria'
Qfrirte dr te proditiis adieu&re imtrile non erit. ^d bot certe provient , ut unde^riïla
Damafi t mf. codrie arebriù Ctttritirwe J. Pétri e Cotfftanrino Cajetatto abbate cxlcràt
*
êf Parifiis tut Irf71. apud Lad. BUehri corn ceterri Damafi papa operibus peg. a.. gjZ
ttfa initie fumta fins, compertum babtatxr. Hujus quippe vite firiptor, quamvis fric firaeotrit nec eruditionis omnino expers, negari tomen nequit, geflorum illorum ditiis non lotis
circaefffcflcadbafife . Plxra quidem c^mitabfurdadrabfona; nonnulla quoque, ob btflorica
writete abhorrentia, ad ejus normam moemtit: fit! non rie correxit omnta, ut nibit corri­
gendam rttinfxeret: Non.enim emendavit quod in bis oilit de Uberti exfilio in cxmeterio
Noëlle-tertio ob Me mHHario diflanri legitur. Et quamvis Felicem ei fufiogatum effe’ non
foetal,fit tomen reprafental Libcrixm, ut fai Damafi vices committet fees, oc fibtnde
ornant catholici gradua ecclefiaftico
*
ad fi convocet, Ufque frafentibus baptifmum mul­
tis ariHibtu ftmel V fecundo confiras· Mittimus ettmdem feriptmem luciferi epifeopi Celoritoni, Pancratii utfut HHami ed Cotfflantium legationem, neenon eixfdem Lucifrri , Eufebii
Verccjlenfis, atque iffins UberH exfiiïa , qua concilium ^drimintnfi tribus vel quatuor annis
femeferunt, bac fynodo pofterrira credidijfe · Hilarium Piflavienfem eptfeopum cum Hilario
diatono , qui Lmiferiano fibffmati odbafit , confundere, dr alia fibrilia de quibat plura dif­
fitere non efl bujut loci. Hie annotofe fetisfit, firiptorem illam bis gffiri, qua mtHoriforme
exprimere conatus efl, matrififle recentiorcm apparere.

EPISTOLA

XVII.

A „ reum, non phantailicum , fed carneum, of-

fa , fanguinem , fenfum & animam habentem; ita verutn hominem ut verum Deum,
unum èumdemque verum hominem fuiiTe
î. A Koo regni Conflamini · regi» nepoti
*
nullo modo ambigimus confitendum . Hunc
8M«i c«a£\ Conflamini nueni siri erat quidam fa­
cumdem Dominum Jefum Chriftum adimMBo
cerdos Urbi
*
nomine Liberius , pius prasftjl „ plefle Legem vel Prophetas, oaffum fub PonChriflum predicant , ficut fie doâus fuerat a „ tio Pilato, crucifixum fecundum Scripturas,
Marco epifeopo urbis Roma, qui eum ordina­ „ tertia die a mortuis refutrexifle , affumtum
vit diaconum in civitate in gremio bafilicft „ in oriis , fédère ad dexteram Patris ; inde '
p» UMit p. Conflantinianc, temper in Trinitate fixus, Pa» n venturum Judicare vivoa ftt mortuos etfpe*·
tTem A Filium ASpiritum-fanAum praedicans, „ âamus, A foculum per ignem.
««/«7%. n A laudans Deum de Deo A lumen de >ux. Hoc cum leeitfet ex libro antiquo , cdo«
« mine, torum a toro, plenum a pleno ; non
ôus a libro Silvcttri epilcopi Amnanorum, eo
-"**
creatum , fed genitum; non ex nihilo , led quod A publice praedicaret , * quia in nomine
ex Patre, unius fubflantie cum Patre : Spi- B Jefii-Chrifti a lepra mundatum fuiffe per Sil- • lepra
rnwilu no·
ritum vero fimftumDeum noftrum, non in­ veftrum Conftantinum patruum Conflantis ,
genitum nenue genitum, non creatum neque erat enim Conflans non integre Chriflianus ,
taâum , fed de Patre, procedentem , Patris fed quafi temator, baptitatus tamen in Trini­
A Filii * , lemper cum Patre A Fiiio coae­ tate , non tamen integre confitebatur Trinita­
fpbitaa
ternum veneramur : unum ramfn. Deum , tem . Baptizatus autem ab Eufepto iMicôme- Co»
*»n.
nl
quia ex uno Patre totum quod Patris eft dienfi in Nicomedia in Aquilone'vilia . Hic *··«<»· b·Deiu natus eft Filius , A in Patie totum vero dicebat, alios filios babuiffe de MariaJoar»M »/
Îuod * inert , totum genuit Filium . Pater feph. Hoc cum audiflet Liberius epifeopus ur
‘ilium generans, non minuit nec amifit ple­ bis Rome, ccepit deridere cum, A clara voce
nitudinis fu® deitatem. Totum aurem, quod accufare, A dicere ex omni virtute. Non erit
Deus pater eft, id effe A Filium ccrriuime tuum regnum, quia non times Dominum Deum Cosft.«<>»,
confitentes cum Spiritu-fanAo unum Deum tuum. Hoc cum multi referrent regi · Conflantk», No·».·
111
ra
Sitffime confitemur . Credimus Jefum Chri­ iratus eft vehementer , A julTit eum extra ci- lag
.
*
am Dominum
noftrum
Dei
filhim
,
per
.
vitatem
habitare
.
Habitabat
autem
ab
urbe
ζ
.-- .. . . —
quem omnia fada funt qus in cclis A inCRoma milliario m. quafi expl in c/miteno
Noëlle via Salaria .
.. — A.· invifibilia, propter
terra, vifibilif
noftram
falutem defcendifte de cslo , qui numquam
3. Veniens 1 autem dies Pafchr , vocavit Ltbttiet »<
defient efle in crlo , A natum de Spititu- univeribs presbyteros cives Romanos A diaco­
fiuiAo ex Maria Virgine . Verbum caro fa- nos , A ledit in eodem cymiterio , A dixit :
Aum non amifit quod erat , fed ccepit effe Nolite timere quoniam vobifeum ego non ha­
quod non eratnon demutatum, fed Deum bito in civitate Roma , fed habetis vicarium
permanentem,.jrtiam hominem natum, non ecce fratrem & presbyterum Damafiim , cujus c,
putative, fed vere, non aereum, fed corpo- teftimontttm vos mihi perhibetis, cujus corpofen Gefta Libcrii paper.

„
„
„
„
„

'n Aotx» Chrifti J
7.
*
coafulatum g»®t Fl. Valtriu· Coafaetlnti· > d« quo dubitatur quidam Conflamini na fra
t«r, aa fratris £liu· fuerit : fed is regno numquam potitus legitur : ac certum aft U, quod ab Eufabio da baptifηκ> Coaftantlni Magni Nicomsdi· traditum «ft , perperam M hanc nepotem referri.
a Vita Damafi fctlptor, de quo in admonitione profeti fumus, de Conftantio Conflamini Maga i filio , qui
Conftanclno ft Confiante fratribus defunâis iulus Imperium obtinuit» tflud non minus falfo imeilexit
j H«c ita emestdarlt ft amplificavit vita Damafi (criptor, ut long
*
plenior & elegantlor ‘fit Uberii oratio , sc
nihil ab eo, quod fammum dedeceat pontificcqi, proferri ponat. Tantum retato dtâarion eutu gcfti» defidarasur

x26j

CONCILIORUM

OMNIUM

1164

& mente clara voce vos prjrdtaiu . ‘ Ref-A Liberius epifcopus.· JuflelOcutus es. Eratemm
pondit autem Di^nyfins presbyter ad Liberni n ibi
’ non longe a cymiteno Noellae cytmierius ·
eplfcopum urbis Romae, & aixit ; Prxliil fan- O.flnanus, σηι Petrus apoftolus baptizavir. Eofte & innorvns a corruptionic & fortis m pal-i dem tempore Pafchr bapuravit promifeui iexns numero quatuor millia duodecim: qui om­
,
< manum Chrifti , tu en.m berte fcis , quoniam
'
i
Petrus apoftolus quando negabat aegrotabat . nes Romani vel a longe , alii vicini Romano"
Venit accclfi ' , oc iterum negavit Venit ter- rum dcl.derabant ab eouern baptizaii.
'
' no febris, ôc negavit Receiîit febro, & plo­
6. Vemens · autem eodem tempore bellum Confta.ru e»,
ravit ix amare ÔC duice . Medicus autem non­ fuper Danubium ingcftiiliina p.nS barbarorum
dum venerat · Venit roedreus poft tertium tv- quafi mtra octavarum Pafchar. Et audiens hoc
Jns fecit medicamentum, & curavit. Qui de­ * Conftansdixit : Videte hunc famlegum , quia,"
fecerat ter negando ante pafiionem , pott re- quod numquam faftum eft , fecit tuperftitio- iu ni u«
.. turreâionem ter amando refk.tnr. Refptceme- nem vanitatis
Ideo fixe plaga multitudinis
>/n< Dc dicamentum dirimatis , chriimatis facramen- barbarorum ingens venit fuper Romania , &
tum · N^n noa accufet illa columba, quoniam ambulavit ad bellum, & profcilus eft cumgianJi amaritudine . & dicebat , dum exiret por­
tu conticis * chrifmate ôc innomme ejus quem B di
■ “X
tam c.-itatis, Sacrilegum L ibcnum , qui dixit
·.oce clara prxdicabas. Ipfam vocem , quia vox
Domini repeti non poteft, mutari non poteft, patruum meum huile leprolum, & bapnzatuni
a Silvcftiio epilcopo , & mundatum , dui.i
audire cum tremore * poteft.
• f oportet
4 Refpondit autem Liberius epifcopus urbis abiero fuper quadrupedes Danubii , & conci­
Romæ , & dixif : Domni dc fanât compresby- dero barbaros, rediens ad mbem Romam, vo­
teri nolite cogitare de craftina Sic enim dixit lucribus catii & beftiis terra: carnes ejus immo­
’« Magi fler , Crafanm enim Jiei ifje Je je cogita- labo; ipfum folum Ljbcrium, non enim alios:
nc dicant & affirment me elle perfecutorcm .
i.t. Hoc enim commonemus. Johannes m de­
ferto baptizabat in pœnirenna . Ideo erat de- Dum effet autem m pugna Danubii, Conftans
ierturn, quia nondum venerat audor baptifmi. fortiter urgebatur.
Libem· at ia
Ille enim dum veniffet , defeendit Spiritus fan­
7. Vemens autem dies Pgntecoften , fatis
dus in fpecie columbr, & rpanfit fuper aquas proteffatus fexus promifcuus urgebatur ad ba& fuper auftorem baptifmi , & facerdus quod pulmum propter metum peilecutionis . Dicit
accepit exhibet facriinentnm .
tutem 4 Dionyfius presbyte' , quare non bap5- Refpondit Damafus presbyter , & dixit -Ctizas ad primum ponntieem noftrum Petrmn
Exhibe nobis celebrare Pafcha
. Ego
in humi"
”
'
apotloluin’ Refpondit Damafus & dixit: Fac,
s«»d
Hate loquor: onus enim, * quern tu hiper re erat enim obfcurus fenfus Liberii epifcopi di­
’’bajulas, nosfublcvare non poffumus ; quia igno­ cens, ' Patruus ejus fabricavit ecclefiam hanc,
ras ubi baptizes
Baptiza in peke ubi Magi- & conftrnxif. Quomam habet pmeffatem in pa >·β, pee
fter. Pelvis ilia non lignum, led totus mundus trui fui dare fententia . Nam & aqua ibi non
eft Hunc termonem aci epic liberius cum ma­ emanat Homines enim promifeui fexus renagno honore , & gaudio plorabat , & dicit ad fci defiderant , non mori propter me fingueum: Ens major minifter, ficut<5c ille qui no­ lum. Refpendir Dionyfius presbyter, & dixit.·
bis dedit baptilmum, fic dixit ab plebem. $·>, Renatcantur ; & fi mortui fuetint poli baptifvefter tumor, fiat major. Retpondit S ticms
nuim , in cruore melius vivent.
diaconus & dixit , ’ |uba ore meo preiu!, dc
S. Refpondit Damafus, cx dixit: 'Nonfrifle- D»n»i's
infunde favore. Patres noftn in typo bapntmi tur cor tuttm , praefui fumme : quia dabo tibi
i.mw m tranherunt per medium mare. Nam in fliiiri- venam iontis emanantem
Gaudio confolatus
*
?i!udX'·'
n.bu> &. in paludibus oportet baptizari . Dicit off Liberius m hunc fermonem , & dicit ei ,
Vade,
c.i.fcnno. tn e.·- autem mix.iue pecrar - quod l .Serium exiclem fic inducit loquentem , ut qui Arto recent esflndko, πυ··ιι<οι·ί> return nux rrum inde fpem captar , cum «nno Ghnfti 21
*
eatinflus iit Arlu· , hoc eft »0.
ir.H‘1 ante i;mm L-bet ut >n exiilium rciieretur .
« In memorata Panu'i vita fic definit oratio Libera, tubneû turque Dionyiu interlocutio, ut omnia fibiapte
cohxreint fed ib· nihil de negatione Icu fapHi atque emendatione Peti . H». autem iftic non alio videntur att nere ni·; ur Symmachu· paoa, vel pm.uj .omilium a ju’ abiolutu, erat, e« culpa eximatur . Eo quidem paOo geilorum iihuuii artocx Svmrnavhuin non mnoxiuni iu iTc innueret led virum quadam benevolenti· tpe.io
jnjt iu», quam ulla prudent.· laude .ummendatum, in id unum in endifTe (uipn-amur , ut fuam Symmacho digni­
tatem fervar, potuifle -e·fuaderet.
î In Damaû vita iftud ita cxpliratnt , m nti-inetur t Jberiua y.uvrf’ bfatut
t-nlatmia iumilitotlt
CC r.'y/.'aw. 1 χ ,
. -ip
*/.·.
.· rjlfl
p-n tint n in ■ .
3 ft·,· 'ta emendavit v.te Danraii i-i.ooir
[t Jr
».
*
mn.'illitj» bari^r-’vm fu-tr Tijanilu -η CfXti-rtett
.fl.
in
numtuim fnHum ft. ff(H ,
aa erltun.. ctmnrina»' , < «·«
W<t

r Calant'
'
*
a:t : V.J/tr bun. [t.'ihjx.n , qVi"t
faat' rri«»'n eeji.nn.. Kt infra tin, pafthla. p'jfr.ln: rft
f'tiar, Llarr/t rfijiopt,
nibiar rrM.ttn. tame, eim nelaeriiur tali C
*

. £".’4 tn.J.rni

..tea

p.afa

a In vita Dumi tpfiuj Damafi bz.- Cunt verba 1 in hunc enim modum Jocu· ifte reftauratur : Valent! aatem
Liberie in p-n .-.ne ia niierte o--mne »afi.;ar,, ail aa e»m n. Damafar·. fyare apeerinn/late ace^iaae
*
bani,«r ^a ari-Kum n-l’vn, tient, ft. rm Petrum afefle.um> fr'i.-ma,: l.lbi-riur
juriir, ( num pater ejar fab’/ra
r>,t bant eti.rftjm^ vf ..nfbutit. ) nr ea he.· i-atu- feral jemeaiiam , Hemme. m,m reaalii J.flderaat , aen ma·,
rQuali veto fi Liberio ad ecJefiant B. Per a.cedere libcum fuifiee , h«c idoneà eflfèt ratio cur ab ha
^ui baptifmum expetebam , ibr baptixandia abftiucret , quia h«c ecclefia a Conftantii patre conftruOa t(-

j Et Ifta Vitaa Damafr autkor Cc mutavit : N.a ta~hetur car Hum, ftentefea fumme , tU ft teraaa temaur ajve"f:, SrJ
·■“· ·· *
' jelliiiiut age Joie Hit imam fenti, emafaatem . Et cerr-baraia. gaujie Liber.'ui ai
ere-aum rfm , ,ut ei : V .ar i:^t·, cenfirtee fentem affttrmiem , ui reaaj.antar amnet yaw Beelefta filii ejfe. tiaeuul.
ft are te-He lauim, Tinmalri prebyier rum iiareaiiue ai retleftam J. Petri , eammunicete tea/Hia , etlait elt ,
Vare miii eperam ;.mifterii ea/u. . Prepiaen, auiem eapiani: lecum ilium pui rfl aJ Jeate-am mtreennubui bat
Pram S. Petri , eimiaata mar emni puirri.w, cenftruaitgue fault· , C? canjii m.aiem prenimum Damaju, rna* jua . .. Ct manae Ί α^αα a'-iuJauie- , ·.· replemt feuler puer iùf’ rantiruxtrat . Gaiifu, autem ei bec Liberiut
I
tflpi lanpre^r. t>r r. >.yi. o
écritfaftire, graaut. Vtrurnc aft batit.cam pranciatam, cum aeprapiufuaffbi ai
lentem y tea,: e-aiienrm t,u.:i u.ar
Deur emüpeim, fut mift/ti &c. ft.lum t^um , ©■ efltnarfli emn/um cmataremy
rv,o«t jafter lenea-n iflam , ψ.-,ζι flautaih Jexirra tua , .
f-ubiam aeriiairr, qui vltri, Cf régnai in facuja fa·

I1<55

AMPLISSIMA

ι>66

COLLECTIO.

Vade , conftruc affluente Spiritu : j5t ego ve- A ftob annos xvu

mentes tu. dirs vui In
ejus tempore tabricata eft abfiS in urbe Roma
u» regione quini·. Et requievit in -pace
>.
·
e»
' .
DECRETA JULII PAPÆ L DECEM
'"V
Juxta Gratianum et Ivonem.

niens cura Patribus & adoiabo illurh quem nobis dimifit Chnftus. qui pro nobis eft pallor.
Et tertio die venit Damnfus . venit Sinctus ,
venir Innocentius , venir Pnlcus & Urbanuf
diaconi ad beatum Petrum apoftoluin Erant
enim ibi moramenta, & luperaqua denatabat.
i'» « ·
Feet autem quafi cum ' cos contilnim Dama
* iaitiifu.il lus-, & dixit, Date mibi opera * inyfterii, ut
hxc aqua mundetur defuper cadavera homi
PRIMUM
num. Fecit autem cuniculos duos, & cxmamvit locum illum qui eft a dextra introeuntibus Turpe Lucrum [equitur qui itinti em
m batilicam bcatt Petri apoftoli. Habebat epim
vendet, vel quid fit ufn-a.
ibidem fontem * qux non fuffi«>ebat. Er exci­
dit montem Damatus manu fua Et introivit
LICUMQUE tempore medis vel vmde-m a i
mid non neceflitate , fed propter cupidi- ‘*7« **
.u< t·» plus quam confuetum eft ./Et conftruxit ton B
:p-—saiem comparat annonam vel vinum , verbi Et i» d«r
• 7pi..tcm· Et nuntiaverunt hi omnes Liberio opilci----poqnidaâum fuiiTet. Et juftit convenire omniivs /gratia , de duobus nummis comparat modium1’0 l,b *
presbyteros , clerofque ' & univerios gradibus
ms Sinum , & fervat ufquednm venumdetur dena­
vei fideles. Et voce clara dixit .· Vc.-ac Petrus riis quatuor aut fex , aut amplius . hoc turpe
oves fuas . Ecce homo fidem iervans , Chri- lucrum, dicimus.
fltim audiens & me peccatorem, fecit evile ovimn , & dedit eloquio meo dulcedinem mel­
SECUNDUM..
lis: propter quod ego gaudeo, quia non dimiRem eft animarum pre ibit er, qui panitentiam
iit Petrus introire lupum , & devaftare oves
mcrientiim abnegat.
ejus . Sciatis baptifmum me praedicare in bafilica Petri apoftoli. Hoc omnes cum gaudio fufceperunt. Erat enim proximus dies PentecoSi presbyter pornitentiam monentibus abne- ■<
ften. Fecit convenire monafteria & plebem fan­ gavent, reus erit animarum, quia dominus dicit
: fivacvwyve die converfm fatrtt peccator ad /7,
1'taam
dam Chriftianoruin . Er ,-um * Jxtanea venit
ad beatum Petrum apoftolum. Dedit autem ,C poenitentiam, vita vivet,
non morietur. Ve-r- ·>
dum inrroiflet . hanc orationem . Deus , qui ra enim confeflio in ultimo tempore effe
- pornilifti filium tuum, ficoftendifti creaturxcrea- teft , quia donnnus non folum temporis , fed
torem, refpice fuper vincam illam, & emunda etiam cordis infpeflor eft : ficut latro , unius
ab ea fpinas & tribulos , & produc palmites momenti pernitentia , meruit efle in paradife
ejus in fortitudinem , & dona eis frudum ve­ m hora ultimx confeftlonis.
ritatis per Deum & Dominum noftrum |efum
TERTIUM.
Chritlum & Spiritum fandum , qui vivit cum
Deo patre omnipotente a ixculis & nunc &
ufque in fiecula fxculorum . Et refpondit uni- Pofl mortem alicujur mtlltu de ejm con/««gauaitafe fponfam accipiat.
verfa plebs. Arnen . Et introierunt fabbatoPcntecohen, & placuit Libeno fons. & gaudio plo­
rabat omnino non amare d fed favum omnibus
Si. quis defponfaverit uxorem, velfubarrave- * T
videbatur. Ab hora nona catechizavit omnes, rit, &five prrvcniente die mortis, five irruen& ab hora quali * jam ad eccaium ufque in libus
μυιι> aliis
am» caufis,
caun», minime
luunmc eam cognoverit, neDommica Penrecoflcn non crftavit baptizare .Dque
ejus fupcrftes
,
. -”
'frater » , neque ullus de conMulti enim urgebantur ’ baptizare; ita ut Do­ fanguinitate ejus eamdem fibi tollac in uxorem
minicum Pcntecoften labhati Miftas celebraren­ uUo unquam tempore.
tur hora quafi odava . Et baptizati funt promifcui fexus fere odo milliao&ingenti decem.
<tU ARTUM,
• Multi eodem tempere defiderabant tangere
veftimenta Libent epifcopi.
Licet fervo matrembnra contrahere.
9. Alia autem die , que eft têria fecunda ,
audivit univerfa plebs, quod Conflans adeptus
Omnibus nobis unus eft Pater in ccelis , & *■»"
oquidem · vidoria fecerat, clara fenfu alieno di­ unufquifquc dives , pauper , fervus , & liber ,
cebat: In Nicomedtam vadam , & tranfivit » uf­ zqualiter pro fe , & pro animabus eorum ra- <»«>■
que ad Nicomediam, & in Aquilone villa, ubi tionem reddituri * fumus. Quapropter omnes,’ *·*
baptizatus efi ab Eufebio Nicomedienfe , in cutufcumque conditionis fint , unam legem
Ananorum dogma decimat. Eodem loco mor­ (quantum pertinet ad Deum) habere non dubi­
tuus eft & fepultus * Confiante 111 & Con- tamus
—.· Si
W» autem
ΗΜίνΐΙΙ omnes
v*i ”iva unam
MIMUM legem habent, ergo
flant io aug.& Baftb confulibus, xuu. Kalen E ficut ingenuus dimitti non poteft, fic nec:fervus (edas Maias. Et ledit eamdem fedem Petii apo- mel conjugio copulatus ulterius dimitti poterit ConciL General. Tora. Π
L 111
QU I N-

Q

i

,1·'
*

In vit» Dinuti,

* fbwf urjeianter at Oept>,:uvu . ut >n

Peetrceiri fe Hell H-(f· uhtrentr'

1 E» Ii» qu» deiacepi fe^uueiur , vn« Damaft fcnpior ninil arripuit.
4 Ur » tuih-ient fecrrt , *
'·
c!
ture )»”(·.
j Con(l»nt<t>ur Magnui , non » imperator cujua luflTU Liberis» relegatu· efi , anno Chrifti
urhantt Nkomed.a bapiuatm , ItNdtoque ».ta lunflu· ab Eufebio i» ><bro ». vite rp>i cap.
narratur.

5 *
Confiant· *
tertiu coniulatui in annum Chrifti *46 incidit
filii *t)
a
Condanti>, longe minui Liberll aton convenit.
7 Hoc iptum eft
ttuiuus ,

capitulum it

ia <]urm annuat

jif. ia fab.
·>

A

1·^.

Confiant i ni patr>« , aeque

fed breviatum Epift. k Calefliai P»p· >4 Ep.Ccopa» V»ea·. * Narbon /fer-

..._L

JTA«-W. .*<;CtOrfa .·

"W·
1167

CONCILIORUM
intum.

O<ju-

n.

Γ>· (OH«.

F

.

nob i

OMNIUM

1168

A li« » nec hoc projatum ex evangelio teftimo

nium receperunt , ubi apoftolis corpus fuum
commendavit & fanguinem. Seorfumcnim pa­
£k propinquitate fm fanguinis Gel uxorn , ufque nis , & feorfum calicis commendatio memora­
in jeptimum gradum, nullus ducat uxorem.
tur. Nam intindum panem aliisChriftur praebuifle non legimus, excepto illo tantum dilciNullum in utroque fexu permittimus ex pro. pulo, quem intinfta buccella magiftri prodito­
pinquitate fui fanguinis vel uxoris , ufque io rem oftenderct, non qux facramenti hujus inieptimum generis gradum uxorem ducere , vel ftitutionem fignaret. Nam quod de expreflo bo­
inceffi macula copulari. Prxterea quoque illud tro, id eft, de uvarum granis populis commu­
aditcunns, quoniam ficut non liceret cuiquam nicatur , valde eft omnino confutum ; fed , fi
,
Cbnftiano de fua confanguinitate , fic etiam neceflc fit , botrus in calice comprimatur , <5c
nec licet de confanguinitate uxoris fux conju­ aqua mifceatur : quia calix dominicus , juxta
gem ducere propter carnis unitatem.
canonum prxeepta, vino & aqua pcrmixtir; de­
bet offerri, quia videmus populum in aqua inSEXTUM
B telhgi , in vino vero ollcndi fanguinem Chri­
fti . Ergo cum in calice vino aqua mifcetur ,
Ecclefia feme! Dec confecrata quando e/l
Chrifto populus adunatur, & credentium plebe
i teruni conécran da .
ei in quem credit copulatur & jungitur ; qur
copulatio & conjundioaqux & vim fic milce,
De fabrica vero cunnlibet ecclefix , fi diru­ tur in calice domini, ut mixtio illa non poffit
ta fuerit, inftauranda, 6. fi in eo loco conle- feparan . Nam fi vinum tantum quis offerat ,
cratioms folennitas debeat iterari, in quo fan- fangms Chrifti incipit efle fine nobis , fi wo
Ctu.iria non fuerint , nihil judicamus officere , aqua fit fola , plebs incipit elfe fine Chrifto .
h per eam minime jactetur aqua exorcizata , Ergo quando botrus folus offertur, in qno vi­
quia in couiccr.itionecu/ushbet ecclefix, in qua ni * efficacia tantum defignatur, falutis noftrx * eftcitnu,.
Spiritus fanfti arra non ponitur , celebritatem facramentutn negligitur , quod aqua fienificaIcimus tantum elle mitlarum. L: ideo, fi qua tur . Non enim poteft calix domini efte aqua
fandorum bafilica a fundamentis fuerit inno­ fola, aut vinum iolum, nifi utrnmque mifcea­
vata line altaris motione , fine aliqua dubita­ tur . Et ideo, quia jam ex boc plurima & multione, cum in ea tuent miiTaruni folennitasce-C tiplex majorum manavit lententia, omnis deinlebrasa , totius contccratio fanftificationis im­ ceps talis error atque pneiumptio ceifare debet,
plebitur. Si vero fanduaria qux habebant abla­ ne perverforum & inordinata compago ftatum
ta funt , rurfus eorum dcpoiuione
’
, ΐχ
* mula
v ­ veritatis enervet. Et ideo nulli demceps erit li­
rum iolennuate, res err 11 ti am landifuauonis ac- citum aliud in facrificiis divinis offerre , oiit
juxta antiquorum lentendam conciliorum , pa­
cipiat.
nem tantum & calicem vino & aqua permix­
tum. De cetero aliter quam praeceptum eft fa­
S E P T I M U M.
ciem, tamdiu a facnficando ceffabtt, quamdiu
Dt hu qui Jacrificamlo varie e> rabant.
legitima pernitentia: fatisfaftione correftus , ad
gradus fui officium redeat quod amifit.
’ Cum omne crimen atque peccatum oblatis
OCTAVUM.
Deo facrificiis deleatur, quid de cetero pro ex
piatione deliciorum domino dabitur , Quando
Ex decreto Ivonis Carnotenfis defumptum.
in ipfa facrificii oblatione erratur ’ Audis imus
enim quoidam fchiimatica ambitione detentos ,D
Quid fit Ecclefia
contra divinos ordines & apoffolicas inftitutiones lac pro vino in divinis facrificiis dedicare;
Ecclefia Grxcum nomen eft quod in Latinum I· <J«e«r·
alios quoque intinctamcucharifti im populispro
vertitur convocatio, ‘ptopterquod ad fe omnes ,νΛ
complemento communionis porrigere ; quoidam
* prcpieree
vocet.
Catholica ( id eft univerfalis ) ideo di­ ^uod.
etiam expretlum vinum in facramento domini
citur, quia per univerfum mundum eft confticalicis offerre; alios vero pannum lineum mu­
tuta. Vel quoniam catholica , hoc eft genera­
llo intinctum per totum annum refersare , &
in tempore ûvrincii partem ejus aqua lavare , lis, m eadem doânna eft ad inftruftionem.
& Gc oflenc, quod quam fit evangclicx&apoNONUM.
ftolicA· doclrinz contrarium, & coniuetudiniecclefiafticx adverium, non difficile ab ipfo ton­
Ex eodem.
te ventatis probatur , a quo ordinati ipfa facramentorum myfteria proceflerunt. Cum enim
LV tills qui ecclefias incenderunt
ma^ifter vernatis verum lalntis noftra: facnficium luis commendaret dilcipulis, · nulli lac , E
Si
<]u<s
ecdefiam comburit , quindecim an­ fa décret
(ed panem tantum & calicem fub hoc facra­
mento cognotcimus dedille Legitur enim mevan- nos purnitcai , & earn feduie reftituat , & pre­
velica veritate: Accepit J'fus panem & cnltcem, tium pauperibus diftribuat.
tJ" bcntdiceni dedit drictouhj tm< . Ceftet ergO
lac * fjenheando offerri , quia manifeftum &
evident exemplum vernans evangelical illuxit ,
quod prater panem & vinum aliud offerri non
liceat Illud vero, quod pro complemento com­
munionis Inunitam traount euchariftiam popu-

DE

Hoc

eft «x Cunu Bucar

*.
1

-ap

i. an

6’7

H.r’Ww"“<.

■VMM

1169

*'

Amplissima

COLLECTIO.

1170

\ apud quofdam , utrum hujufivtodi nuprir tegitimar efle videantur , an non . Nos itaque ve­
decimum.
nulam ambiguitatem decidentes , talia connuEx codera.
bia legitima elle cenfuimus. Si enim ex atfedu
fiunt omnes nuptiae , &. nihil impium & legi­
Libertam domino legitime nubere poffe.
bus < v>ntrarium in tali copulatione fieri poteft,
quare prxdiilas nuptias'inhibendas cxithmareSi quis ancillam luam libertate donaverit , mus f
& in matrimonio fibi fociavcrit , dubitabatur

ANNO

CHRIST’

..Λ,..o

help, fill!

° CONCILIUM ‘ ROMANUM I.
/

HABITUM
B

A i JULIO

PAPA

L

fe-

w7//

IT

K.ELÎQ.UÎS CENTUM ET Sf.DEClM

Jti

b

F.rr^.nt·

«hqni vcKtfit

Orthodoxis Epifcopis. b

•Mlidoro tn
concitii for-

Credimus in unum Deum Patrem omnipo­
> N nomine Dei & faivatoris noftri Jefu Chi i7» «vrû * A
* » imperantibus quoque c Conftantio & tentem , omnium vifibilium invifibiliumque f»·
p»uih,*1 ui-Couilante auguftis, anno quatto, tub diecxix. dorem : & m unum dominum Jefum Clfriftum
Filium Dei, natum ex Patre, unigenitum ,hoc
‘,ue
Kalendatum Odobrium , d tndicbouc fexta *
,
prrfidente fando ac beatitTimo Julio papa iejis efl, cx fubftantia Patris, Deum ex Deo , fir­
*
cx lumine, Deum verum ex Deo vero ,
4 wbn.
apoftolicae 4 Roma, propolim iacrolanftis & ve­ mer
nerabilibus evangehis, in ectlefia domini Dei natum non fadum, confubftantialein Patri, per
Ac faivatoris noftti Jefu Chrifii , qwe vocatur quem omma Uda funt, & quse ia ccelo,&qtue
Conftantimana , relidentibus tuam viris venera­ in terra . Qui propter nos homines , & propter
bilibus , psrrterque cum eo audientibus, e Benc- noftram falutem delcendit, & incarnatus eft.flc
dido Aquilejenti epifeopo, / R.ufo Carthaginen- homo fadus eft, partus, & nefurrexit tertia die,
fi epifeopo , g Agapito (Ravennatis ecclelut: epi­ & a fc end it in coelos, & venturus efl judicare vi­
feopo, à Julio Mediolanenfi epifeopo , Luciano vos & mottuos. Et in Spiritum fandum . Di­
• M»rt»e«nfi, * Maurianenfi , & reliquis cum eis ntf.epifcopis, centes autem, Erat , quando non erat , aut
a mu qUOR- Julius przdidus fandiflimus epifeopos urbis IRo- Non erat, antequam fieret : aut, Quia ex non
pî”*<>p«u»' m< dixit fanite Dei & apoftolic® fynodo , & B exiftcnnbus fadus eft , aut, ex altera fubftantia
oiabux
Dei voluntate & gratia m indvili commun» vel eflentia dicentes elfe, aut, creatum aut con­
• 1Î?/*'%n ’* ne *
f n&' Spintus m hac conlonanter & unani- vertibilem Filium Dei, hos tales anathematizat
Zm q»i"co. miter congregate antiqua aima urbe Koma, ad catholica & apoftolica ecdefia . Hanc fidem ve­
··
*p»
D«i. confirmationem factam iJc correftioncm · fidei nerabilem trecenti decem & odo Sc agnoverunt
n°Hr® & Chrillianorum immaculate difciplmx. fit corrobaverunt , confonsntclque & unanimes
fc®
Ut nollis, beatifTimi fratres, necefle eft cogitare, (criptis explanaveumt. Nam dominus nofler mit
fum i· Cor - & confonanter omnes nos docere , fecundum na- tens ad pnedicandum difcipulos tuos, ait.· Etm- ** ·* >*
« correptioturam Det iummi & Patris fapirnnam , domini tet docete omnet gtntee , baftitantee eoe in nomme
"«"·· Λ
Dei & faivatoris noftri Jefu Chrifti omnem f Patrie, Ü Fiiit, & Spentut fanHt . De quibus
d«-°7ü vitan defiderantem humanam , divinamque in eo, at- & affirmamus ita · habere fir ita fapere , * fed î "t"d a
>». reflante veritatis voce , naturam : <juontam qni eiiam dudum fic habui fle , & ita fapuiffe, &
confiteb.tttr me corem bom^iubar , confitebor & ego ufque ad mortem pro hac * flare b fide, ana- • ccr<v«.
eum coram Faire meo qui m calli eji : qnt autem thematizantes omnem fine Deo hzrefim . Hec k ‘·Λ>"·
anima nos fapuifle, ex quo
negaverit me & verba mea , negabo eur-> & tgo omnia ex corde
coram Patre meo ÿvi m ccelii efi . Unde oportet Cnovimus nofmetipfos, & nunc fapere & dicere,
coram
omnipotente
Deo & domino noflro Jefu
tit primo fidem trecentorum decem & odo pa­
·'·
trum in Nicaena fynodo corroboratam ponamus, Chriflo, cum veritate teflamur. His * euim ita' *■
B
& poftmodum que neceflaria funt fideliter tra­ praelibatis, ‘ ingenita Patris natura extranea eft, t
■
demus. Cui ab omnibus una voce refponfum fed prxdfcandum eft efle confubftantialem Patri p
ei! · t Ad hoc cpnvenimus, ut hoc primum fe­ Filium, eo quod nullam awjualitatcœ ad erra- *Oh ,ft
cundum Dei voluntatem faciamus, dt a funda­ turas fadas Dei Filius habeat , fed foii Patri
mento Chrifti Jefu incipiamus , k & denuo pro genitori per omnem modum fit ftmilis, & non
fratrum oppreTune tradentes laboremus .· qu>a fit ex aha qualibet fubftantia vel eflentia , fed
dum iUi tam graviter affliguntur, nos nec relpi- cx Patris. Ante omnia fiquidem exquifita funt
rare nec quiefeere poflumus : quia dum membra impia & iniqua & fine Deo dogmata Ani , fle
vexantur , corpus reliquum pacem aut quietem confennentium ei, fub prefentique omnium de­
• Mtoa.
minime habere poterit. Hax ell * enim fides , creto complacuit anathematizari impiam ejus le­
dam, flt iniqua atque fine Deo verba fimul &
in Nicena generali tradaia fynodo.
L111
2
noCancil. General. Tom. II.
* Hanrloii PalUdiut in h·#. Fcroiuli»n. Iif> S. ad hunc annum humi Concilii alium codûem forte naôua J«Jit .· im^ateriter
iqur
tf c.At>u- ·<>»»
\ Verum neque hac fine erro-»
nam anno primo'Cvnflantii N C.unilanli» ragnabtl quoque Conftannnu» minor, nounifi mao jao. a Traite Conftantino occifua-, A Ind.tCo »1. non ». currebat an. u;. incnie Sentembi, , quo dicitur dium Concilium <u
Kaf. O&obrivm , peiori errore, cum non cadent n>fi ii. Ket Oftok

)

1171

CONCILIORUM

OMNIUM

117»

txvntn· quihut utebatur , Ffttum Dei b’afphe- A “ni · Conftamii At Con ft »nt is referunt , qui eft annus
Chrifti jio. qio tempore Rom· quidem m caufa Amans, & dicent, Ex non exianubus elle : ti. thanafii At Marcelli Ivnodu· inditta fait > propter coniterum. Fuit aliquando, quando non fuit Quo­ lumavcii Euiêb··norum «bientiam in annum wqueatem T<rtu <,
modo enim fuir, eut quomodo !renqm non fuit? dilata ert- uti ibidem dketnui. inter has igitur direr- tla pj,
tempore ofdiuun
*»,
verior »fl h«c teriia, quam »tr,Or ,
£i pro libero arburio, mautiei atquevirruiis ca­ •fas.de
pprobat tt fequttur Baronius S qunrt uimiruui , Feli­
pabilem filium Dei dicentes, & creaturam no­ ciano êt Titiano coafulibui, anno Chrifti rati ',jy. Ju­
minantes eum atque fatfturem. Hec ergo om­ lii poi.'ifici» piimn, pnmo <ten> imperii Couliantini , _
'°'
nia fatua & anilia & biafphema anathematiza­ Conftaulti IV C^nftaetu, celebratum fuvrli chroaoloconfulum, queri mdiclionti ve i imperatarum li­
vit fanâum & unirerfale concilium, & ned) uf· giam
bentius fequuwui > utp.ite quod in notas numeri faci(Μπκοη,η
que ad tuduufn imptat feO« atque ’ tumoris liut , quam m nomma conftilum enor ilian· nocuerit , chroaolo
rvmorn.
quodque anni imperatoium At indiftionum , ·η legibus··
*"
Ifii i inouï hujus, au: intelleâuuin iniquorum fenfum acimperetur ibus latis additi , addit is nominibus confulum ve
commodavit, ùt Ea quidam, que de illo gefta lut
evidentiote At folidiore uota firmari coafueverint , ide·
funt, qualem terminum habuerunt omnia jam fane, ut tertorum fol.dnate anaovutn imperat u.iat au
merus
»el tndiclioni. lemoer integer ferveretur , v<l ,
audiens , ne nos forte videamur »iro obloqui
ii librariorum vitio corrumperetur . ex arnuiati» c nfu ■
propter deliâum fuum improperia digna portan­ libur
facile reft itui pollet . Hanc fynodum » qua nihil
ti. Eos emm, qui dividunt a paterna lubllah B ■>r«te icflz ttdei confelftonem At A nane harefis detena & divmitite., fie'aliénant Vertwm a Pane," ftilai'uoem reperltur init 10 poerheatus Juiii celebratae»
. ca qu· fupra diximus, *e: bis < iKriH·
·
*
*wa
J(
dividi ab eccicfta catholxa convenit, &eftealie­ . fturte
>·«■" n»n parum confitmaor . Qlf· »en> infra dice .nu»
nos a nomine Chriftiano Sint igitur nobu fic verbo ΖινΖΖ?'·««ι noilram de tempore concilii femenomnibus anathema, eo quod Verbum veritatis tum evidennfljme demonflrabunt .
videantur efte cauponati · Apoftolicum namque
Conftantinu· po lquam fiatri» Conflanti· impet um in
praeceptum eft : Si quit voiu
trr
*
pr
vififet . «b earenau frairn oerarin fuir > quarto anne
«o irnpvr’
id quod atcepifin, •••tStutu fit. His ergo nullum
imperii tui irtcboato ' Ideoque hic «FUnrum .tu.ntaaa» fra
*!>■€ il m m
<
IrMM Confteatli tt Condant 1» anno rei in concilio g»
commun.care denuunate: NulU
twut■
ho< ctirbra
fla confignantur . Vere autem Conftantnw. Conftamio
ruo btci «d uiukrai. Hos pellite procul ab omni­ 8< Coartante pnim»o· annum impetu tenenti but , hanc
bus. Nulla enim evtcardia Cbrifli ad Behai. Set- Adüftqtn .nchoatam & «blolutem iuuie lupra fuftki«nvate vos, fratres cari 1Lmi , ut neque feritatis te» eft probatum .
Zed/RO/·» fr
i·
*
) Indittio ift periodus quindecim an­ trdiO.o
eis, neque eorum feripta fufeipiatis . Studete fi- norum,
qua «voluta emeriti militet quindeni , houefta
rnul fic vos, fratres eariftîmi fic commimftn,tan- mifiione & capitation i 'uuMurtatem impetrata, C vel­
lift· , λ
folati
militia
hbcr» ......
abite rpoterant ; fi nollem ,
quam fpiritu pnefentes, noftro concilio conien- lent
__ _, —
...........
...........
tire, «tque fubfcriptione veftra decernere, ut <bCma’t>f,bu’
«ugerentur *
,,
.·
til·· quinzecim ••rerum appellata aft iadiibo , quod quindccituanomiubus ubique commtnifiris noltns conlonanna iraruni lliprndia militait· per quindecim IndiâioiKs «η
una fervetur . Abdicamus autem illos, fic extra non· pioviiKiatibua militibus principii referi pl o «roga·numerarentur . Initium «arum referendum eft ad uterminos catholicae eccleG® abjicimus, qui non d«
flavuiu diem Kalandarutn OZlobris, anni Chrifti ji ».
afttrmaut quod Deus eft Chriftus , fed ajunt, qui c<i Contientinlinl imperii leptmiui . Cum enim
Verus Deus non eft, quia filius eft , fed verus omnium fiegum plemifinsJi colleâio co tempore ΛΛ· «Ifilius non eft, ne genitus fit fimul & ingenitus. fet > opportune adanxium circa illud tempt· imperatore·
•xhibendim unlit ib.is annonam propoGto «ditto anni·
Sic enim fe mtelligere natum profitentur , quia singulis Mlmt conlneverunt. Hac tempori· nota prin­
fic duetunt: Quod natum eft, faftum eft . Et cipio fol· miiitnia Uipendia contignabantur, potlea ve­
quia cum Chriftus aute fxcula fit, dederunt ei to eadem tam in cenluatibu» tabuit» » quam in matri­
miiitaribai adhiberi incepit . Apud externe» ante
principium atque finem * * fed habet ante fae­ culis
Coiiftaatioi tempera c/u» actiuu uulla , «pud ecclefiacula . Oremus fimul fic pro nobis omnibus , & ft i ca monumrnU ■ in hoc concilio ifomtno « & I pud
. reliqms opprellis fratribus, ut ipfi eruanturillar- faattum .Imbruiium In epiftola al epifeopo· Æniilla
t >ui tuent io repentur . Vide Biroaium in­
fi, fit ferventur'immaculati , ut qu« bene pla­ prima
no fi k num. 104. & quinque fequentibus. Doleaduiu (adiAie hic
cuerunt, firma permaneant per dominum no- (rt' ;thtm«nier primam m liQtonii
i.il.oni.'mentio·^
ad«o «vi- poiîi· c«.
mentionem adeo
ftrom Jefum Chrftlum , fecundum bonam volun- Ddcnte· corruptam a. v.tiofain clfcquod quidem Hie- dof« «ft.
---■
....
i,npu||i
tatetn t»âa, ficuti erramus, Det & Patris in ronytnua Rubeus prwiifto io. o impugnat, led oullo 'fil­
ms ptafidio munitus, faux letnerc .· fi enim hoc conciSpiritu fanfto , cui eft gloria in fztula 1 .rcalc­ bum, quod aflerit Rubeus, f«xta mtliilioac , tempore
ium. Amen. Trinitasconfubftantialis xterna eft. Conftamii occurrente, celebratum tuirtet , illud utiquv
• uno domini 347. cu us tnenfe Septembri lisJtia iudiAio
Data Kalendis Novembris, * Febciano &
Ma*
b Titiuo.
incipit· atque adeo eedem anno quo fynodu· Sardiccnfti,
xuniano · vins clanfiimis confulibus .
habitum (uulei ' unde giovmra incommoda (caocrentur
Notje Severini Binii
t C firth··· Hi······.) Cum re.en» dcfli pont 1 firn
munuc elfe videretur, ut

fidem

cathohcam

fuo

ipfiui

conciilt mgreifu ante omnia ecJefin catholic· publicu monuduplex .
cicntit reflatam redderet , Jubu» papa ipfo fui pontificatui

*f
c

t

Cidi·

c··»

•m decem * fex epifeoporum concjium ,
m ob dum convotivit : quarum pruna
_____ ftdri con^fticmem ederet, ipfaosque fvnodum fuo quoque calculo conhiunret. Aliera eft » <;uod
Atianam herefun ·ηΐ e lundemnatim , iua etiam femenna
excommunient ·'
profeiifai velnerit . Hiramqu· cau­
fam n sil · infmu«lim infra) indicatum·· .

du·!

De temper»
,'ogia appofi'· re tempore kaki'· fynodi vane op uanhabit i coeu- d< caufam dcdn
Propter »«Mil«m inriifbonero ieatam»

Hieronymus Rubeo, m hi flori· Ravennaium exi lluna
vil haut fynodum ( hrifti n»U irecvnKfimo quadraa«fimo
oilavo aano, m quem lexta mditt·» incidit » ccicb'·lain fuifle , qua prune tu litate 1 -nfra dicemus . verbo

hac, q od nnmrutn erilem anno earutndem ecclcliarutn,
Raven..atu, Carthagineuiis , Aquilcjenfi·, At Mediolaaeaft», ntures ac divetit ep«lcopl fuiffêet.
Romano cundlio Aquilelenfis ecclefi· epifeopos R« Ratio qui»
nediâu·, Saidionfi e/ufdem culefi· Forrunatiaru»qui
<atlifti<M·
d»m interfu.flc fmbiiui
in hn< rèperitur praftq fuif- («ai· Room
fe Rufus Car haginerdis ej> icopus . in Sardkenfi , qut
in lotum illius fucxelltt Gratus Inter alios nominatur «kbran α·α
canone t Rnciwirii etdef'· prafu' Agapnux Roma
no. '>everui SarJicenfi concilio fuhfiripiit, licMediulanenfium epifeoporum Julius fynedo Romana > Protafiua
i Sardicenfi (ubCripIdl
*
A irterfuilfc ut/iuique concilii ·‘fla apette teilaniur . f.um erpo ercleft» conftiiuiiomb»»
omnino repugnet > ui erdem tempore ejufdem cccicti»
plûtes epifeopi iuerioi , a veritate etiam alienum eft
duo concilia pnaaliegara fexta ind.flioue , qu· eunt
anno jq; coiucidit , celebrata fuilTe . Vide Baronium
ann. ffj. num. eq. A 71.
t
) TortUastiani Illius i. qui Sardiccnfi cou- ■«eediû
r.lio Aqu irieofis epifeopus lateifuir , ameceftbr
Vide q·»·.
qu· dicemus Iniia >a nosis ad Sardirenf· concilium.
f 4·Γ·
. ) Rui as Caciliaei io Cart ha Rufi,, qui,
|i«senf· «pifcopatu fu.certor , Ac Grati Illius, qaiinCar.
rhagi-

E

1 '. »id. adilit ,.· λ ·οι ■
■ (·4
. prineipujtn ftilicei . H.<rZ
a Non efle InFaftis
li.u Cnniule* jTerx hic m marginr Hardumu», quod exmen lalfuin e<i Je Feliciano , qui hoc anno jjy. fimu)
cum Tl. Fabio Γι|>»<
' onftii eiat e« infcriptione Onuphriena apud Pagiom ad hone annum .

AMPLISSIMA' COLLECTIO

1174

<»73
Diviihxgiovnfc pr,•,mo. A jardircnfi pr»f«nr fa,rf« repetitur - Arii imago, & ipecieg tanh viri inftigavit
. antecellor Iu,..
’
v
na providentia voj fervet. dilefei fratre». Datum
Agap'taS
$’
.e-r
irtlffit, ) A f· pi fut Srrtrum
Trevvh» XV. Calendas Julia» ■
»*'
-enfer· ^(vennaiU ecrtdfa «piftopusn cujrts nomen Sardirerdî
*
(ar
iar
\.
concÛio fubkriptum «Il , pmeeftit .
■„ T:alalago
«pifeoporam rhrfdcm erclefiu edito ρ,Ή Severum male
Κο»<αντ7νος ΚαΛττρ iÿ λαο» tïç xa&Ktvic
pouilwr Agapitrs. Ronienum -concilium unie Sardieenîmàhw«î
ÂAfÇarJpwii fa habitum fudïë, chronologie confulum & imperatorum
evincit - ladrfl.one fevts , qur cum anno Chrifti j«?·
Ht ><t
vo
*
» sdtroque <<i
*n
tempore habiti concil'· S»>dlOtât lùù T«tc ύμίτφβς itpài cavotac «voirtceo h» concur to , ru»n fui(f% celebratam bene fynoJuoi
RoiUJost,' fupr, oft«ndimus Baronius anao
r"'<”
φΛ/ytvat jrnwdiv âtpat t he rên A^ureete»
6« ft /i.
*
μι.Μ Mali· * Jehe MrJieierref e^ijtrfr ) Hunc Julium Medio - τβ» τί «ροσχοΛΠίτ» ν·μβ qro^infw <j»«f WP·
laneefis rrrlefi» epifeopum eumdem siTs . quem Pan v< nui
U*vnK«
ôs rue Γβλλ/βί «rts-aÀ^arr, oiWii d «>ρι·in faills Maiernuru nominat , cuiufque «It ili» nobilifli
- qui, 1 ,.
nuis commentarius hoc titulo Inicriptut .
?)'»<■
ηκ Φ Λίμοβορβ» aûn c'·οΛ<ι««ν <\-ÿpwv
Vid·

.. .............................. ....

«

-----------

Juvor tm ùpi(

«ώτ« sMp.Xàc /»<μΜ»ί,

4»r » pcobabllitct exlftiout Ratoniuc . Pmraiïum bu e poft „
Jjs τ«ς Tpj ^az>A
*3V
pJjjTpO^tli ftriMiFX
**
,
~r . __ j . _ 2—
t<< siulhcit Euftorgium (uicetTilTa, aût concilii ^acdieeaii,, cui intires'ii.
r®
rvivfev τοι/τία» λφ&~
'crl'jit ft fubferiput « fati· apette t«Aantvr, trra, igi­
P **
··
ρι^ς
**
tpetfwff
jùv fTiKHfjfyÎ-»
■>
tur giavttcr Panviom , du tn Lliocletnni («mpotibai In
;no< Oak.
I atcrculo fuoruui faftorvm hab«r Prorafiuin , ft poft
phur
a’ripwr, <Jr » μ·' JstyR» xtxrAXre/. Srwc wc
nin MatarutHit, 5< Jtln.le Euftoraluui . poft Ilium va·
tv ruvra τη roA« cv r hfÇifti , »έ<η ηΐς
io r empori bin Sar dicta hi concilii Dion v6utn. Vida Balomotu anna J37. DumMo Sp. jj. ft
ase^xsiwç/μΛλτ««^ν, nx,n>' μβλκχ «urï
t AJ ire rrrrrtbmei tu irt fnKuf . ) Pr|ma rt'ila
rtlabrati coAcllii iMkatur aa fuiltc , quarn fupra dixiή Λ9ίίιμ^ àpiTr nùt ÛHftif ereorOofat 3«ncoacUu ■
rou>, aimiruaa ut tides daChrifti dofflim tioftri dlvlntθΗ«Κ, x, ni τϊί
rii^»K
tafa a Nlcano concilie contra Ariam deicnla ac prédi­
Oescâ , ntyap»» η ««» ni μ<λ<« >uiasc Hui
cat a contirtnatur.
« il Jreer pre freir·"· rpprrfiree . ) If'S v«lb'i vi­
«pampAtCtf-rfw b[wr θι
π/3ί<«ν
*
, · ίκτνόηκ
gt^saafias
detur iaGnuarl parfaeutio Lufcbianorum in orienta , qua
ijniido 4k
ημω» Kuvravrno; β ιιββκος · ίμ·ί «wp ,
*
^aoeod
et> anno Chrifti jjS. Athanafius primo, daind· vano Mar
callus Aocytaaue In axiliuoa pulfi fuaiunt . Cum sego
ην etmiv ZrtrxcTcv τμ iiiv ι»χ« »ape%«v
fequentc anno Chrifti jjB. Athanafius ab nxilio libera·
tus , Alexandrina acclahn raftitucus fuarit . ui infra
«pna'pnn ,
α»θρ«»ιι^> xXnfV «ρβλχφpatebit, tuadlo tempora , quod a
*
inter anuum Chrifti
»ρο τί τάύ &χΙώ *
ρνΐ
τλ
Λ
ί«ιίτ«»·»
*
ώ
3)ft ft j)S. priano nimirum anno pontifias ft impera­
torum j «teams, non fexta IndiâioM, Feliciano & Ti­
αχολκθον ÿ^qrai^ùu τν sqpee/pfer/v τϊ riç
tiano condillbus i anno Chrifti jj7. hanc fynodum Ro,
■’·
'
,
_i-.T
ma calabratasB ftrtfiie plana aft concadendum DeAtha Q-&WXÇ
fieVthftK
TAJIp·»*
(aiptorib·

μΓ,Ι «>1111 tempora a reditu eu, id cm ]in
n« /tryptum ,
Lac Theodor. L t. t. I. Drv/vnr illr Atteiufie; Prv-

— r9tt/t t,ermtreier rtlemprrr Crefimiirei
■trieri , fui Ç elite
fiber CtrfrilliU
, biiret ftrlfft eJ ft. Æ . --------------------- . ---------------- reditu luo h«c ipie
Athanafius apologia.1. Cfrle fuJrm iretet Crefieetiret
mtere y awaaar /r'/ptaraoia p
*rW.J»7 , Jem ear fettle reftieniy le ire errie eptfielem mtfit.
“

----- ri.

Cvfcrtuiei Cejitr pepelt ceiboltctt tecitfi
*
' AltxtndriM filetent.

«r. or/ç <s«J«V nii ύμιΐίρ«ς ηχι «ipvri-

, ccniç «/’J» Tini^w ^rs»r«e&f (. i
•&ανμ«Γ·> ίϋτζ S1 «» ü»q> soit· *«TfT
/»l
« >Ç
5«‘p τίώ /^tZu
in nû ΰμιτίρου ιτοθ«
fdxwy, >91» tS τηλίχύτΜ άώρος χ^μβι, siç τβΤΒ tKtvn
V/St^fvci. ή θ«« Tpôwtt ΰμίζ
^φολβξβυ , ctyemmt «ίιλψ·ί .
τρά
JfxnorCdÎT» χβλχΛίί» InAfe? Ον Tg^iptK ·
Errant igirnr Ruflinus ft Epiphanlus , quorum Uta *
5
fax anols, hie ultra duodecim annos Athanafium «xnlaf-

“*

Neque «Πram fecram mentem latere arbi
fa ferihunt. Quartum enim annum Imperii fui Couftantror, idco AthaoaGum adorande legis m ter pre - tinus minor , qui illum raftitult , noa «sagit. Accadit
tern in Galba» milium elle , ne quo tempore quod pradiâa litata iasperatoris Conftsntial non obrxftur» fignificam, ft at im poft obitum pntria Aii Ulndacfanguinolentorum hoftium feritas facro cjus ca- ^cidifte. Vide qua diximus io notis «piftote Julii.
I Orfemie Ari» . ) Seranda caufa calabemu lyuodi ’V
** 4* "
**
5
piti quammaxime immineret, implicitufquema­
lorum collimitio , aliquid intolerandum , & cui fignifieatur, ut fcilicet Ariaaa hxrafaoa faAatoras ana- u ‘ouciiri thamatitsrantqr .
remedium nullum effer, pateretur. Ad hanc igi­
m Ke f«/dra· «va dr iUr ftfie f»»t.} Infionatur fy­
tur feritatem eludendam , tot tâucibus inhian­ nodum hanc co temporal quo f«dus ft mirabilis Arii
tium fubtraAus, ut fub me ageret juffut eft . iInteritus racana contlgarat celebratam fuiffa .· adaoque
effe, quod fupra frequenter afteruimus , id eirea
Atque ita in hac urbe commoratus eft, ut om­ varum
initium Julii ft trium ImperatoAim acefailfa . Arium
nibus rebus ncccffani» abundaret , tametii ejus ,autem anno Chrifti jjd.cum luffu imperatoris par Conreverenda virtus, divina ope fretus, onera afpe- ftantinopolitani concilii bull pra filles ac judicas Eufabia- Arii obUm
de fufpicloM iafidelHatis * erroris expurgatusfuif*
rioris fortune vilipenderet - Jam cum imprimis 1nos
let, vitam ipfans cum excrementis tc vifcaribus emi fi f- S■
veftne in Deum pietati, fuifque fedibus hunc fa couftat ax iis qua fupra dixlnuu in notis ad vi­
epifeopum dominus nofter & pater Conftantinus tam Marci, & concilii ConftantinopolitMl fub Marco.
reftituere vellet, dc humana forte praeventu» , Arius , qui facfcndo anao Conftamli , qui aft Chrifti
g]S. Laodicea in Syria cum Athanafio dlfputafte Ctrlantequam hoc votum impleret, requieverit *, e- bitur
*
ab hot, d« quo mine agimus, alius fait,- ferta
go nuhi convenire puto , ut , fulcepta volun­ is, qui in Sardlccnn concilio nnminatar.
tate (aerae memoriae imperatoris, id ipfum ad-£ a rtltitu» tf MtbtJnt ntjrlin . ) Maximinus Trtiaaa» <·!five Maximianus Fellciaal collaga psrp«ram hic ft apud <
*··
F»limpleam quod ille non potuit . Cum igitur A- auâorcm libri pontificalia collocatur, qaia Cafiiodorift '**
·**
thanafius ad veftrum confpeâum penetraverit , Graecorum faftorum confanfu Felicmno r»on alius qaasu
......... demum
............
-_..o___ quants
______ _
r__ ___________
tunc
inialligetis
apud
nos reve- Titianus collaga fengaiHius «·. SanAin ft iaxCanftaatentUB fuerit. Neque id mirum videri debet, fi <«
* *
^··»
ιι·
»·.■{· «··»L·1’
T’?^f1hoc
____i;
______________ _
uL
·"·· *** ’* diflis eonfabbu, Eeüc.aao a Tsttom»
quid hujulmodi in ejus gratiam fecerim, ad hoc configiuUv
quod dmmus plurimum «ooàrmr. Vi·
enim faciendum meam mentem fie veflri deftde- 4e Bamium an«9 H7· aum* » « Π·

CON-

*>75

** > N O

CONCILIORUM

ιιΊό

OMNIUM

 N N O
*

*

l Η R l S I J

CHRISTi

CONCILIUM

CONSTANTINOPOLITANUM

Atianorum, in. quo Paulus CP. Epifeopus deturbatur anno
Chrifti cccxL·

srgre ferret Conftantius imperitor poft A quam fed it ion is auftorem depofuit , cjtifque feobnum Alexandri, creatum fuifteConftan- ~
~
dem jnvafit. Seditio quippe ob Alexandri lucccftinopolitanum Epifeopum Paulum, ejufdem E^c- forem eligendum exorta erat, de qua Soiomcclefiac presbyteium, non multo poft Con/l.tntinopo- nus lib. 3· çap.'4. Plebt in duat partes dtvija,
hm ingrctfm, inquit Socrates lib. 1. cap. 7. de
palam ad opinionum contentiones , ÎT ad pugnam
Pauli ordinatione loque ns, ob tlh»< ordinationem xjjue ρ,οηριί. Et Artanti quidem ftudtum fmt, «tf
grovtljim.i ακ-irfit ira ; collefioque Arianorum Aniijiitum Concilio, Paulo quidem Epifeopatum ode.
mit ; Eufebium vero ab urbe Nicomedia transla­
tam ,Con/iantinopoleot Epifeopum definavtt. Eufe­

bius Nicomedienfis > vir fupra modum'ambittoftu , tegiz Urlys fed' jamdiu inhiabat . Arrepta
igitur occafione, collefto juftu Conftantii, Epi­
feoporum fua: partis φηάΐίο , bominen/'tam-

Macedonius ordinaretur, Homonfiant contra operam
dabant, ut Paulut crearetur Epifcopui ; idque tan­
dem pravaluit. Hate autem Pauli deturbatio con­

tigit anno Chrifti 340. ut probat Pagius ad eum
annum; audita autem Eufebii ad ledem CP.
translatione , Alexandrini fynodum celebrarunt,
de qua mox Labetis. Hujus CP. lynodi memi­
nit Auftor libelli iynodici his verbis.

CONSTANTINOPOLITANA CONSTANTII:
ONSTANTINUS igitur Chriftiam» im- B
ΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
*™·
dc^Xe
pcratpr, pofteaquatn exilio Athanafium
voti flxmA&i άηοςί/^ts Six της ίξούχς ,
multaiïet, Nicomediam veniens, cum in aeτίιυ
­ ifjav Αθανασλν <αρςιγμχτί.οτχ(^>ος, ΐλθοίν m
gritudinem mcidifTet, baptizatus eft: & cum
XftiTWWv , ιβα
τΐσα*
tem ad dominum peregrinaturus effet , tefta- Νίχομηΐ^αν , xi
mento fafto, revocari ab exilio divinum A- ■n · tC. μί>^να ιχίημώνawoc w xùttw,
*
thanafiu n julTit : & Conftantinum quidem & αναχληθάυαί της ίξοςίας ττν θίστήπ» JtfrtbrwaC
Conflantem filios fuas, orientalium Romano­ Αθχνατιον · KwvçjtvTt'vo» χ; KuivcavTU τός υιούς
rum , Roma relida , imperium retinere : αυτί, îfy 14χμ Εωμαύο» , tx Ρώμης α’ταρανπις ,
Conftantium autem ab Antiochia Renum Τίί βαιτ/λπας χνττχι&Λΐ. xj Kwvratrrtoy «το Αϊfimiliter proficifci . Sed teftamento ab Euτιο^Ηας ^ίΡωμΙαι ,ομοΐοος οίντπηρ£«θΌα. Αλλα
ftathio presbytero & curatore , qui Ananis occulte favebat , corrupto , Conftantius τίς tyrfhwK Φκλα·^Η<ηκ ùird Edcà&iit τί aeptirimperator orientis rcnunciatur : & cu.n fra­ (bunpH χ, ittt'Çon χιχρυμοάχ Apeet&oîi χρηματ/tres ipfius orthodoxi eftent, folus ipfe in A- ζο;ης · Xwvravrrofr βαβΆΧς της ίψας «ro^opXfrianotum fenfum prolapfus eft . ConfeftimC ■πιι · £ r$ *5»λ<Τ<ίν αυτί o’p^oSoζtn>tu v , μόνος «ς
enim, qui cum Eulcbio Nicomedtenfi facie­ ■η Apwvtxw xaruXtc^rirr φρόνημα . ΕόθιΛ γάρ
bant , ipfum contra fanftitfimum Paulum
ο! χιό tw NtxounSfcai Ec’tn/Stov, duiiS «tant τί
accendunt , cum mulns calumniis , & hoc
defcrcnies , Sine tuo , imperator , decre- pxxaottmcn Π χολ» aepocrtp^ovnt ’ ααϋ-βολλαΖς
io/, Alexaodto mortuo , in lolium Con- ό£βολα7ί , < τίη φχίνοντΗ , οΐς ίί-χχ της <της ,
fftntmopolis feiplum collocavit . Ille autem βατ/λίΰ, £fgtyrwrfo>i , Αλίξα.Τρβ πλ«α>θθίτ»ς,
confeflum hzrencorum Conftantinupoli, con­ eèi τ*ν θρόνον Κ»ΐ'Γαντη>«τό?ί{«ι>ς ίαυτόν CAiXx^itra divinum iymbuiuin congregari praeci­
SpdLtroo . Ο it cujuiSfjov xtptTtxûv C
* Kwrrayrrpiens , Paulum contetforem ex ecclefia eji­ VKiroAra <ruyxponndLù>Xi χχτη τί θπ» αυμβόλοο
ci , rjulque loco pridem Beryti , tunc au­
, ίΐαΰλον τόν όμοΛογητίά. ίχ&λχtem Nico.mediz epifeopum Eulcbium introdu­
■’Srlüxtt τίς fχχληα-ιας <«λΛ«. X, xvruracyQbfwt
ci juflit .

C

Κ

«7wû.u Βηρντί, Ν/χομηί^ας Etio-ffitov.

CON-

' ■.......... ■

ι»77

/MPLISS1MA

"

" 1

«■""■"’Τ'"!

Ç Ο L L Ε C T I Ο.

. IIIMMI

07»

Λ h Ν Ο

' CONCILIUM ‘ ALEXANDRINUM.

C"·'-5"'

EX CATHOLICIS EPISCOPIS

Alexandrinae ecclefix in caufa Athanafii.
Athsaifi··

. Concilium. )(\im Conftantinus imperator A Alexan dro Micedone, Jufiino et teflente , condite

*«____ ... voluntatem patris defundi exeeutus Athanafium & cognominata^ omnium Alexandrinarum , y
ciih·.bEu biennio exulantem ecclefi
*
* reftituiflet, redi- rum in hifloriis
fu
· - ·· paflim piaret quam Jeptemdecim
*lT.
cur.
K tum ‘Hiu
*
Ariani indigne ‘admodum ferentes , ( ut Euflatbiui perbibet') enumerantur y maxima
veteribus calumniis ttes alias noviter excogitatas & opuieutijfima. ajaaw ob cultum divinam illic
addiderunt hafce .* primum , quod reditus illius florentem plebifqui fanEltmoniam non infrequenter
omni populo ingratus fuiftet, c<edefque plurimo- paradifum domini veteret nuncupant. Hanc Am·
tum concitaflet : fecundo, quod a fynodo dam­ guflur Cafar pofi dtvsihem Antonium triplici do
natus abfque fynodali^decreto temere & contra caufa fe cenfervaffr Ht faffiu , ob Alexandti ( cu­
canones fedem recipere prefumpfiftct · tertio , jus corpus reverenter ibidem fepultum fuerat)
quod frumentum ex iiberalitate imperatoris dE- memoriam t pulchritudinem mbit , Cx propter Α­
stvpti ac Libyx viduis exhiberi folitum furripuif- τι um pbiiojopbumt
in univerfitate Alexandri­
iet . His commenti
*
i oft rudi ad Julium Roma­ na profeffor, magno apud Auguflum in honore
num pontificem , finit etiam ad occidentalis fuit . Et poft alia praeclara urbis elogia bare
Anni mu.
imperii imperatores Conftantinum & Cenitan­ fubdir? Vntverfitatem omnium artium liberalium
illuflrem babuit : Marcus fidelis Jefu Cbril
tem, legatos quofdam ex fuis ablegarqnt, qui 'Rfeholis
'
k <m fpnria illa aâa Tyri fecum deferentes , eaque
fli evangelifla, a quo fidei religionifque Cbriftiapwaiuieea
Julio pontifici onerentes, peterent ut Athana­ na prima elementa acceperunt .ecclefiafticam febofii condemnado Tyri fafta rata ac firma habe- lam inftituit, tui doflijfimi femper virt profue­
tetut. Quod cum orthodoxi epiK opi Alexen- rant: Pantenxj ille, 910 ut eyaras quidam Tro­
*
dri
ecclefix refeiviffent , lubito congregati , janus optimo t ecclefia palmites produxit : deinde
accu fati ones Arianorum novas innui ac vegeres Ch igenes, quem ibi talem fe vidiffe tefiatur Porad examen & judicium vocarunt: dum accufa- pbrtiur, qui arcem totius pbilofopbia confcendsftiones eorum calumniis pleniflimas elfe ani- fet . Celebritatem non infimam addit urbi ,
madvertiftent, utilïflîmum fore judicarunt , ut quod ad petitionem Ptolemaei Philadelphi re­
ad legatos Arianorum refhtandos, furis ipfi et­ gis Ægypti, & ad mandatum Eieazari fummi
Alexaedri- iam ablegarent , colqne fynodali epiftola adpontificis Judzorum, pro ornamento ampliflixnx
num null n
vetfus omnes Eufebianorum accufariones, tam totius orbia terrarum bibliothecae, LXX.inter- Traayiatto
lejaios aithohcqt m veteres Tyri
_ .. produ&as,
______
_____
______
quam etiam novas ab Îretes xdiculis^fepaœti focrath feripturam ex iu&« fcrlpt»'· p«r
n’afiW^'eoG liidem
lifdem recens excogitatas
excogitatas,, feripta inftruxeiunt Hebraico
idio
lebraico idiomate
in C necum ita conform iter ,·. luter,
dem
(&. confirmarunt. Quos Cum eodem tempore fi- C traniiulerint , ut non modo eamdem fentea- ptetea abi?
mul Rprrut &c apud imperatorem cum Arianis1 tiam , fed etiam verba finguli obfervaverint .
przfcnres efle contlgifTet, mendaciis Arianorum1 Ammianus lib- 11. Alexandrians verticem om­
utrobique refutatis , de hofle proftfato ac de- nium civitatum appellat. Herodianus lib.7.poft
vido apud imperatorem 6c pontificem gloriofe Romam illi primum locum tribuit. Merito igi­
admodum triumpharunt. Ad pudoieni quo (af­ tur id agente divino numine, inquit Baroniua
fundebantur adverfarii minuendum , ad conci­ anno 64. num. 13. fiibiit in mentem Petri pa­
lium aliud Cubito provocarunt. H«c Baronius lloris omnium , ut dileftilfimum difcipulum
anno 339. ex epiftolii duabus, quarum altera Marcum mitteret Alexandriani, ut ibi evangeeft Julii pontificia ad Arianos feripta, fit ex lium praedicaret , ubi velut in quodam orbis
Athanafio iupenus inter alias Julii cpiftolas theatro ex Afia, Africa, & Europa tot gentes
collocata, altera vero cil lÿnodica hujus con­ eflent fimul collect
.
*
Sedem Alexandrinam le­
cilii. In qua cum omnes calumru
*
Athanafio di Antiochen
*
prius inftitutsE preponi, magna
ab Eufcbianis objeci
*
enumerentur , & egre- laus Urbis eft. Prxfêâura Alexandrina ab Au?[ie confutentur , ‘leilori gratum fore arbitrati gufto, a quo Auguftalis denominabatur , maumus, fi eam quant
uantumvis prolixam hic ftib-Dunificentiffime pr
*
ceteris ab eodem nobilitata
jungamus.
fuerat. Pr.-vfcdura Syri
,
*
cujus metropolis erat
Alexandri»
b Alexandrinum. ) Sic dictum ab Alexandria Antiochia fecundas fibi [vendicabat , ideoque Aurandri·»
u'b'» d«ùri-urbe, de qua Georgius Brutius vir doAiffimus fartum, inquit Baronius anno 39. num 10. ut ·«!·<>» r*ia fuo theatro urbmm h
c
*
feribit qu
*
fequun- illa poft Romanam primum , Antiochena fetut: Alexandria /f gipti magna tX lUuitris avi­ eundum locum obtinuerit. Vide qu
*
diximus
tas , quam Strabo lib. 14. geograplnu urbem po­ fupra in noris ad cpift. Anaclcti III. Vide Ba­
tentem ac populojam nominet, ante felatarem Je­ ron. anno
num. 18.
ju Cbrifii adventum annis v/Jtvfs fupea 30α. ab

i Male Binius, 8c Labbeui in Colietlione Conciliorum, Sc PaptbrocKiui In vita S. Athanafii rtp. it. η. 1 j«.
fynodum Alexandrinam in taui
*
Athinafu anno JJ9- illigarunt. Nam in ejus epiftola fynodlca mentio fit tran­
slationis Eufabii a fede Niconsedienfi ad ConllantinopolitaMm his verbis: Eee
*
rasw
^aeque defitient. alienun
tptJiopatuBi a»n«a -οιιιμι , qua tamen translatio nonalG anno jao. Qfla efl , ut ipfe Baronius fatetur . Sulpicius
Severus eirt huie fynodo Aiaxandnna oflopnta Epifeopos inter/iiilcc i Athanafiru vero in Apolop
*
.
*
Juieee·
fua· efl ftmaJun·
ne·. Jfmel, nr^u» iieruat . f-d jr/ilm . Ρ-.·-υη>
/u leflra Peo»S.ic>at eaar ad id eelffret peepeinvderi cenium fyifcepi. Peipus ad an. C b. JJV- aura. 7.

'

1179

CONCILIORUM OMNIUM
A

EPISTOLA SYNODICA.

Sandla Synodal Alexandrie congregata ex Ægypto, & Thebaide, Ü Lybia, G Fentapoh, omnibus ubique ecciefie catholice epifcopi <

eisledtis G dejiderish[fim:s fratribus, tn Do­
mino falxtem.

ijSo

ΕΠΙΣΤΟΛΗ ΣΤΝΟΔΪΚΗ

' Ηά^/β tfUiiaiec » C
* A λ,ιξανίρε-ία <πυυαγθΗθ"α ,
ατο τ» της Αίγνιττα «i, τ* Θ^βα/Ιος, >Ç Λιβύης,
ι£ I Ιενπιιτόλεως, τ»/ς àrtoavniyfi roi χαθολεχης
ίχχλτ.τ/ας ιι^τχόχνς , αγααηηις tÇ Tc?t<yoτύηις αδελφοί ς c
* > χνξμγ \atpf-tv.

OTER.AMUS quidem , dileâiiïimi fra
ΔΤΝΑΜΕΘΑ ucà άγαχηηι α'ίνλφο/ xj
tres, etiam Uatim ab initio condanr in
Athanatium comminiilniin nothum crirni-.
tarit rrr άργίμιαμ» tip <ri>3 χ&ακ&Ιιχαι τ»ν
nationis, deinde poft ejus Alexandrum >n
cL’XXfeT<ργήν ήμων Αθανάσιο-, η ϊ,μιτύηαατίλgreflum , reipondere iuper criminibus quae $£ν aftiv &i w A^tfctvSpt tav , άχολογήσα£αι
ku cmn F.ufebiani confinxerunt : eofque de $»ί&4 uv cunf^x^âcra'in cu>rd et mti Εύσιβιον, xJ
injuriis jn eumdern illatis accuiare , fimul<]ue palam facere omnes adverium eumdern αιτ/ατανθαί tttç) uv ttiiWsit ttap coi i^S , Bj $w£ac
AruiUs calumnias . Sed quia rempota illa raras rai
xar’ αυτί τυχοφαιτ/ας.
nihil tale permittebam , u| dc tpii notiis ; tTHÎn Sf rin pfy ax ttri ftr^ rtq <β
χνμαπι
*
. ai;
■ nunc vero arbitramur , poil reilituttonem iff tÇt/XHÇ. wu Je νρμίζομίμ μίπ'ι rlu» rWio^w
epifcopi Athmafu ,.eos vultum fubmittere, ASaiaa-iÿ tb Λποχότ», 5pr^w<7<x>a< K,
& pudore in tam apertis iniuriis (utfuadi ,
at'Ttik twi ara> φανιροΐί ao^5 αδιχήμαπ , roàmj
putavimus idcirco nobit ciTe tilendum. Poil* rç-ar Awnùs /rf-trag^u . ùh èt μνώ ni
quam vero tanta vir ille perpeflus eft, poll îwxC
1 ejus in Gallias peregrinationem, poft vitam xat^nr πααύτη riv âvipa , μάτι τΐώ «ς I αλλ/aç
rehile domo peregre ailam , poftouam ob axcSnpua» , μιτη τόν ο tri ξ»νης χντΐ της ο/χείας'
ipioruin calumnias vix mortem eiiuguTec , )Ç xopfwntrw d^tF'^àv , μ?τή n οΆγ^β δότ
*
αι’τν
ûifi humaniihmum Imperatorem invemflet : a’ro^xww» f « η<ΐ δ^βολω v
, η μή βασιλιά
*
quibus profedo malis cum nemo mimicus ιτνγί φιλανδρνχ
*
. ιφ οίς àv sÇ χάςίχθρός εχοquamvis crudeliilimus non faliatus foret; ipti
-v. „ ■
.
, .
- , ,· · tamen non erubeftiint , fed adhuc fæviunt L ρ»οθη , χαν τον ^υμο» νμοηιηί , m
in ecclrfiam <k in Athanafium, atgre fcren- α>λα
λ«
*
α
χαλ/ν rrmar/dloirar
rrnfar/Xoirar χαπί
xanî της exxKwtaç
fxxhnirta
tes illius liberationem , ac proinde atrociu- * χ, τ» ASavatnov, xj ΊΒρος την αφκπν άγαναχχονra molientes, prompti ?d accufandum ; nec τις αυτού , yyspoortv ιβτηλμήάτι Μ,τίρης , χ, χαtiment illud nuod »n Jacns litens feriptum rn^opàrt μ^ι. Χ^εράίΜ β φοβόνται ί« πί c> rat's
eft: Fa.'i'nt tejtii smpxnt/xr non erit . Et .·
àyiati γραφαΐς γιγραμμΐνον , μάρτνς ψΛίήί ,
Os quod mentitur, oca.Lt animam . Ideo ta­
cere ultra non polTumus.· admiramurque eo­ àx arr/xup>iTo$ ΐται , xÿi τόμα χατ&ψ^ομ^0* *
rum malitiam, ôç infaiiabilem in calumniis àvarptî ψυχήν · £<« rtt τ«η , όχιτι μ& ίι>νάμ(θα
*Ç5
t
conHandis pervicaciam Ecce enim non cef- etytp t θαύμαζορ^υ If τάύ wyrgiav aôî
fant Imperatoris aures contra nos irritare , τΐίύ a’xéffr» ini vv^xttMti φιλον^χιαν. Zîà yap
aut literas exitiofas Rlibere , ut epifeopum b’ ηούανται ναλχν βατιλιχάς àxoài xirS/m χαθ’
lux impietatis hoftem e medio tollant. Nam ήμνν, οό τταύιαηι ^ράφονης ολιδρχ γράμματα,
dentio literas contra ipfum ad Imperatores
<tw»cs άναΐρίτιν irtrxoxH ηΰ της άτιβύαζ αυζΧι
icripfcrunt , iteratifque calumniis exdes d.
objiciunt
> quw nunquam faûae funt; ac de-^QÛpf· ταλ/ν yep ί^ραψο ncç 0«σζλίοσι χβτ
<
’
------- , :imputatis
--------αΰτϊ, ndhnabiv» avatuvatra^ai βόλον ntt, ο*ψαnuo illum occidere moliuntur
homicidiis qu® nunquam fafta funt.· & for- γάς αιτηόμ^μΐ μή γοΛομι'ναζ , τα’λιν αΰτο
*
φοtafte tunc eum»calumniis iu.s interfeciflent, vtvtrai 1 βύλονηΐ' φόνος αιτιώμ8μοι μή -$
/«*
nifi humanum principem naâi fuiftemus : ης . £ tilt γάρ αν ιφένηχταν SfyfiatKtmrfç , fi
cumdemque denuo , ut quod minimum ma­
jorum referamus , in exilium protrudere fa- μή φιλάνθρωπε βαα-ιλίω; ΐτάχομοαι , ηαΚη ανr ’ * cJÇoçjav artXt.igunt , & ob id calamitates exulum, qua­ TW ινα το ίλαττον dixoi/j^s, *
fi ab eo fadas le deplorare iunulant , ac •θόϊν ίΧΐάγοντυι ανμφοραζ cJ^o^swv an tap txirn
revera deflent ea qu® a nobis faâa non '^μομί^ΐοΗ y vpomotipCxot Spiuifif , >ζ θρ^Ιυοϋσι
funt : uec dum contenti funt his qu® ei in­ [jtyl wap ήμ7ν rù μή γτνόμίμα , wt àp»svnti Si
tulere malis: led nova & atrociora illis ad­ roîi γινομίνοις xaef a’erra . a’>Xà >Ç ’ 3<£npa v£
jicere volunt , homines feilicet admodum
γιίρονα πρατάψαι βόλοντω , χτως fiai agpaot χζ
inanfueti &. moribus xquis : vel potius, div ■
; > o-.
.
m
cendum eft enim quod reipia eft , improbi φ/λανθρωτο/
nr ξοηον txiHxw . μαΚον H ,
fit afperi : qui terroribus & minis potiui , E tlpratnt γάρ τ’ αληθές , vwrpoi xj trtxpct . >Ç
quam pietate & aequitate , ut epifeopos de- tx
’ φόβο»
'n
·-■»'■
------xj?-------Λ,ατΗλών,
η« éÇ dl'<rf/3««ç
όπΗχ^ας. ,
cet , honorari fe volunt . Nam qu® nemo â tïZ; txtorxàirctç Atpftrtt , τιμΰμΟΜΜ . oia γάρ
profanus litigator loqui velit , ea effundere μη Si ity ϊξν rtf φ/λοατραγμόναν φ9τγξα/ιν,
dtfta non iunt veriti in fuis ad Imperatores ntivm ρήματα χατνχίαι Ίτηλμήχαιτιν, ών xpôi
literis . Et tot ordium atque homicidiorum
eum a.-cufarunt , non apud prarAdem aut τους fictffiAtnf ίγρα^αν · ni iweiw φόνων 1Ç β·φαalium quemvis majorem , led & apud tres j»«v χατη^βρησαν, όχ ήπ ήγιμόνος^ ήχ in' aXXts

P

Η

τίνος
i F* A:h»n»(îo in Apot
Irmndt <’ub mitium Vertin Petri Ninnii eft, fed recognite , <]U»leni ed'di'. H»rnnui> qui eli»m Iw, <4.jntn :*lbone, e" Cod Mi R.-jin JeccrpGt.
1 In Reg. MS. », ,·' u/lrsi
j Cod. Reg.
♦ Reg God
, Reg God
χ*<„*

I

U8i

AMPLISSIMA

C pL.LIC TIO.

ia«i

Trvej
, «λλ' ixi
fjo £<Jv.A’ Auguftos . Neque longitudines itinerum
" " deox'.-iiaasT»; , μί­ hos dérerrueruni, dummodo omnia maiora
m’.....................
Jî »pè« ffatrrjiant
ού'ων
tribunalia calumniis implerent ; calumnia eναν <>« ixnz: μτίζο/α ΐηιατί^α τί; xarr^seix;
nmi ell, diledidimi, quod moliuntur ; ea7μτλ>)χ>ί . xatriiT'wjx γάρ *
λ>)Κ; oQ-atque gravidi ma , 6i maxime omnium capi­
πηηί, nt τχρ αυφ ^/et^ua. ι£ καχω» «verona talis, idque in fummis omnium humanorum
. eib^f.id »«ντύν ?ÇJ αν3·ρ«τ;νω», άμο- tribunalibus. Qyis enim alius illius quatUioτιίτϋ ni Jtxaoiçta. ri γχρ χ>λο tîàoç ris «x?
aii Ems, tnfi ut mors ab irato Imperatore
inferatur ?
-tbwc
,.» θ«ν«νος ι« βακλιχη; χηηίNon igitur At ha nati i , fed illorum fafla
4f<ai s’ircQzdpSjMe; ; tôt àv β tà x«pà Αθανασίου,
ludum lamentationcmque merentur : ipfqf«Md TO xdp
γινάμίμχ , θράώι χ,ο/μωγη,
que reftius jure quis defleat ipfo» cmmde­
«ξ/« · qùtiiv a (’too; μα»ο|· «»nc Sixatari θρη- dere convenir ; liquident feriptum eft; Ne-

vüiTMCr . ‘ f'ni rçjrw; γάρ àSuptedat γρή . ixti 1/te ‘flere mortuam, neque lugeatis fuper eum?'"
’Ç ytyparrui . μί χλαιπτ w π&νηχότκ ; μηττ fletu: plangite eum qur egreditur, quia uon re·
, ‘Spfuxàn dotw. χλαύτχτν κλαυθμφ τίν initop/j- 1B vertetur ultra ■ Tora tnmi eorum epiftola nifjfyw t art àx rrt^f'^ee trt .

γνρ

. hil aliud nili nccetn fpeftat; ac necem ino-

*M irrcoA»)
«λλο , n ’rpo; ?dy«rey ôpi , tC, iiuntur , ii iplis liceat , aut faltem cxules
facere; quod & impetraverunt ab rehpofiflicpevXfry irt^ptfSa-nt, tetr ιηγ^ύίρω^ι , iÇ »o/î7v mo Canarum patre , qui iram ipforum pro
;
*
ôÇoer;
. rtwf^ttipiidmrar γχρ , τί θίοφιΛ»?χ- morte quam pofcebant , exilio explevit .
7Β ira'f’ii
/SoWrAr·» , x’m ^rteirtv τί μί- Ifta opera pon vel tenuiter Cliriftianorum ,
TO^t'e-H TO T»TO , vtv ^ι·μ<1> oto.V ί’<τλησ«ν- & raro gentilium , minime vero epilcopo*
T>
. mont γ«φ Ϊτι μϋ Jt ψτλων Xeirraviwv rum efte , quos aliis juftitiam commonftrarc oportuit , veftrain arbitramur in Chrifto
rpya , β-τβτ/'wç If Hÿi ι’θν/χΛ , μήπγι irttax^·
conicientiam peripteere. Cur euim qui alio»
•Km l«Kr'vruv xj τλ ·λλ»ί Ta ii»xra à'/SdrxM·/ , ab acculando deterrent , leipfos accufatores
awapp ύμ& τύΖ c* Xe»r«S tftWHÎnffty ύγήμ^χ/ apud Impcratqres prebucrunt ? cur qui alie­
r»f γβρ ai ràç ά>λΜί xmAtwn; Kxrnyopêïvy au­ nas calamitates lacrymis perfequi oportere
docent, , noncC.XUIU
exilioquiuvi
quidem noftro vonquiel·
rai XXTV^apat
‘petvavrut ; «»ως
uulcui
at evpçapài

itSxKxatrti, ovit * xxni rèv^<uf1t
revera.
_
__ Commune
,_____ ____
i noftrum cpilcopo;

Viat^itet ή,ΐΛϋ»
. xo.ro; yi? ytyteca
^μ2ι
ianrxito» βμβλβ^ιίμ^ν©
*
οζο^τμα, .
ηί
*
χΐτ«ν
itumùi tffatfKe πγομ^
*
. >ù sue ώς οι'/
/»
*
Alevae

ri

τ«?{ wâT/Tiv daoio-^canti , χαλσ at?-

<9peripeot οίυρμ^ϊ xi

* r’w' α’:<τ#5
μφΤΓίιμ dt'-^υμ/αν dxoAat^ovraç iÇ γα’ί>ΐ', ^c ό
,
ί^φυλχ^^.ί, ^βί.αΤί'ψα» rc7»
Et’>Ttpkov μι} ir/Çi^ri. T<£:r» μ-.i U >Ç οίληθ» ίν <r
karr^opw oerry, Mv tw<x xxrrryopiiftaru . ori x«
/Mb ri epareryutt του Χ^τιχνισμί, xjgfni ’ rit
^φαα-μί ϋξρζρτμώι, ιτπμβοκ νονης χαλο-, φά.α;
βφφJy £ aXXw ΐ^χΆημάτΜ xarrryapstr:,
0αχ/λιχα7ς αχοχϊς mora x«nlr^5 txiorxixM t’irn■ χίνιν, on ÿt xotrTct x^/^attat n^xvru eruxsqtat·
mer, ’ζμ’’ itpiritrt αντων aAnOwa τ»7ς τόμαrf , μΑ if το7ς γράμμχπ , ΧΛταχλίν τ» χχ>βν
»αρ «υτοΖς , η χοηιχίς «ναι τύς α’νθρ·ωτ«ί ύιο
λαμβάντπ ; riSr) Totyau * ta’ aura
,
mJ <œj»c> τα; xxrnya^txi àurtSr rd;
γινομίνχς
άχο&τήβτημΒμ . xJ γάρ dxô njruv, /à. τα aapcTtρχ. rapdvnJy ΐπι
xj xfirt-i θ,- ι/».βμί''β ,
χαλιΰς ΤΜίρχγμβ^χ μχϊλον Si Ht αΛι-,^η λ»·/ό*«
μ04
ίλίχγθ^στηιτ, >Ç xdAr/ ιχι rar»r; xxnryrvo^KVrnu. ίυ'τνχημι^α. μΖΛ βν χι^ΐ τοιίτων άτο. χλ
ν
*
eirnSwp rtopàç «avrtt f’etmoo';
ai xpaarnii tttxywrt xxriiyapot, xj μιτά τίν ητοJov ASaontrï
*
, φό>»; x, <τ<ρα^·α; atTiuvrrtt γιγίy^eu , 5Πφ«ι.βλκμ^ι άνχ<χί£χι τί; α’τολο^ια;
*<i> Stà r^atârw a . rù γχρ νραγμχτίι αναγκά­
ζω. φάης μο» οΰη »«ρ« A Jxvxtrt
*
yiyavtvy ùn
Si itfâi · Exffir >Ç U; πώτΐω «μας τίν άίοξον
Cantii. General. Torn. 11.

rum exiliuin fuit ; nos omnea pio exuiibus
hatsunnus, & nunc cuur Athanafio patrie
redditos arbitramur; pro iupenoribus lacrymis ac gemitibus, quibus ejus vicem milercnatnur , maximam viatlim hilaritatem &
gaudium recepimus: quod utinam Dominus
nc ab Eurebianis fubvertatur , nobis inco­
lume fervet. Ac tameth quidem vera forent,
quar in eum conjecere crimina ; tamen cul­
pandum eft , quod contra ftatuta Chnitiaiiorum, poft acerbitatem exilii cumdem de
nuo invadunt, cedes homicidiaque objicien­
tes, ât. hujuhnodi criminationibus imperato­
rias aures obtundunt. Jam cum omnia men­
tiamur , nihilque nifi calumnias atterant. nec
m eorum literis quidquam iit veri , quem
ad nulitiz gradum bos deveniOc, aut quales
elle illos arbitramini ? Rem igitur aggredie­
mur , eorumque calunimisoccurremus.Nam
hic quoque priora illa , que vel de lyno­
do, vel de judicio habito jailitatu , neque
leftc facia, neque vere prolata fuifle confla­
bit : &. in his. quoque coidem fimiliter con­
demnandos .
Pudet nos certe iftius defenlionis : verum
quia temerarii noftri criminatores ad omnia
lc promptos offerunt, & quia poft Athanatîi ingrcftutn , exdes & homicidia obpciunr
£, patrata efte , rogamus ut noftram excufa* tionem, tametfi iongtufeulam , quia res ita
cogit , cum verna audiatis . Cedes omni­
no nulla, neque ab Athanafio, neque pro­
pter Athanafmm committo eft : ( liquider»
ad hanc probrofam defenfioncm , ut antea
diximus , adverfariorum iniquitate compel­
limur .* ) Cedes vero & vincula aliena luat

Mm m m

a no-

« Le»· «x Re*. CoJ. ?·■»'
t Rer MS non h»bet h« »oc« »r
.
j R»< ».'r τ· .
« R«j.
(V' «f»ie .
j NoadiUB Pitrlbtu hujue Coa<IU< ianotueret Goallaoriol junioria ca4et hw anao la O<clJeaie

patrata.

• i83
CONCILIORUM OMNIUM
1*84
a noflra ecciefia . Carnifei neminem un- Λα'χολφ/χγ vf
ην
*
ί'μβιβαζ
»Z xotrfquam Arharufjut dedidit . neque carcerem, yop«/, *
‘ St x. iurp»?,
1 ris
~ Z«Anrr«
1 ' ■*
' *
·
β-φ
γ
αί
quantum in ipfo fuit , fatigavit . Sarra­
ϊημ/w «χραΪίλΜί» A£n«ri(fr edJina noflra femper fuere , ikut fic in prrο·»
*
·.
tn a’l/nJ , iXfaeft
ictui pura fuut ; folo Chrifti (anguine ejuf- tl. ra»n |«τμ·ιτ
que cidtu fanftificati . Neque pnsbyter, ne­ εηχΜ&ή 9Λρ auree . ta W fyuv itparfta ,
que diaconus ab Athanafio intcrfeclus eft .· ωσηρ αο> < vu» χαθχρα . μόνρ σίμπηομανα τ·
neque ille crdem ulli , aut exilium irroga­ aîaart τ< X
tfoù
*
, £ τ·' HC ei’w
. eu
vit . Utinam illi qui veram )>eifccutioncm •ywpMtfp®- , ©u kmwf a’vnpcOn tept Amend­
induxerunt , nihil tale contra eum peroe- ata. It φβ.α·, « èJfatsiw tipaac» à <χ»θρο»ιτος.
iralleiit . Nullus enim propter iplum nie
*
atunÛ iSr ϋραταν
patria pu'tiu eft, prxter ipfum Athanafium, r' ‘X’ ^t ,u4 Si fxiêvot χατ
λ»ν)ίΐ«
*
tffyx
ùrayayiarf' .
^a'p Û£tr
i;>icni illi in exilium p-puleic: quem pania- ‘χ*
tedJitiim, iifdem iterum A gravioribus cri- 1(isos cVrttizBa γίγαη Sreturùt, κλίιύ àute nfat*
nnnibu
iinpetuoC , linguam fuam ad om­ a-»sxÿ Α^Λίικη'β ÂA/Ça^ff«i saxp <xutf& ,
nia Ima J< ciMJelia exacuente». Nam & ju-B,
, >. tr«Zr/ r»î« xt rer'i r $ ^Hpo<rt Xrtrdicum ada eidem adlenbunc .· & cum ipfi
ί’χ.ζητΒβ-/, xrctrvTtr 4^05 J,dCJr >C θανβτι»·
in (tus icriptis fateantur, /Egypti l’txfcûuru «pecat Wtusrr», τ»ν ^λύπίΐ» KturJj o’rpovcvrii. tiw
1:1 umidam tuliffe fententiam , non pudet '
n?;
ΖίΧΛίΰ,ι
in' àunv
eos eamdem Athanafio imputare ; quamvis ystp λο/ray
Atnanafms , dum hac agerentur, nondum utiaÿipwi . KJM w uCji «noip^ov t»?î Α/’^ώττου
c* r?
, xxra τήΓ«ν
Alexandriani ingreffus effet , fed adhuc per ftxHev;
Syriam iter haberet , revertens ab exilio , aTt«patiit/. niAttf Je.
*
oLfkmvni x^ rairrif m
fi tamen longinquam peregrinationem affer­ àr<i>àorê’Ç Α·^«νχτ<^> <D^o<re»nyr»ç · χζ ttiinz μ$-

re pro dcfcnlic ne opu» eft , ne quit reus ■jt^i) rrc
tr/fiarri dXk' in rn<: cia
habeatur eorum qur Dux aut PrsefeffusÆϊχίροίψ, >çxoertt τ»|ν Σνgypti feuiii . Nam fi vel in ipfa Alexan­ Tr·. .-txè Tri
£ uetxpar χ*
ο$ιιμ(«τ
cri ακοdria faJflct . quid ïamen illi , quxlo, cum <>«»· SW. fêyr
negotiis Pi.TÎcài t Atqui in illis locis non
λογιχ.’ QMfW , uxtp τβ μή 3( ύ
»Λθυνον
*
codr
*
Aiyôm xptter.it ; neque ad ea qua· afta funt a Pnefe- T.'ta, c?; ·αν χγιμιΐ» η ίτχρ^Φ
Λο res ecclefiaftica· occationem dederunt ; C
tt γάρ ιί, fat τη; Αλιζκνδρί’Κ η», τι «pis
!cd alii , quas ex monumentis aâorum inA^ercw/oy at * τί ίτάργν
i
tciligetis ; qu« nos , cognitis illorum (cri­
ptis , diligenter couquifita , ad vos tranf- iit iTfJnjUM ηϊί ή-reti , £ ra ιτραχά<2/ηι i SrSt
mifimus. Igitur cum & nuuc ea, qux ne­ <»«.9φαατ?ί «χχλη<παταάΐ nt 9f>tr»rat χαρά τ»Γ>
que ab eo , neque propter eum faâa fmt, » τάρχβ ήκ ΑΙγΰιπν . α»ά ôta mai ας ia
2|uaû faâa fint , clamitent · & t«>t teftibus (iiropi>n/uaTW f-t<rt&i . at irtp u'ta ra ^ySrar TU rrwe certiores fa&os de hffc<- videri velint .di­ pat TWav ypaçivTtt , ne-Kv/tnpaypeidTaSTv; antcfr·
cant ex qua fjnodo hxc didicere , quibus Aau?r ΰμΰ . Owe tr art
vui τά μη γτήρ^ια ,
ex argumentis , quo ex judicio . Quod ii
»αρ ®utS, μήη 5/ aunt, (Stxio-w ίς ϋ^μ
·
*
nihil tale pro fe nabenr , temereque omnia
affirmant , vobis cogitandum relinquimus , να, qjq ηήηις aaprvpàarv J; χληροφορηθτΜττη
quid Λ prius tiuftum fit , & nunc faftum vaxo/'f, ήτάηχτα·' ta f«'«s rctudiu £ itûra
*
tlroi^v·.’,· Λ τοίας ν^κττνς; ή
effe ab iftis fingitnr. Nihil enim aliitd iftud a-a·’; ικ tab,
eft , quam calumnia , &. inimicorum inG- ;5.- prnicjï iyv Tii rtt>rev άτλί; tfa(3f^entfnrvt
di» , o. defendende 'inpietatis contra pte-D.η «
όπρα
*
WWS γιγανζ
*
; f t<J' λ»γατυ, ύμι
*
Ut em pro Ariomanitis rabiofus furor ; eo
<rxowc>v. «Joli γαρ a»ο i~tv, A frfe
fpeJans . 11' tollantur e medio orthodoxi; Χαπλ/πομ^υ
3
χ. ty^püt ι ttrffaKr,, at 9υμός awni φραimpune vero praxiicent quidquid libuerit χοφαντία
3
impietatis patroni . Et res quidem ita fe v<iv
> , X' κατν. της A-rtfeiai » fatp tfi Apnoudf·
habet .
1 vtrtSv ατέ^α Λμπντα, '7 îk iroiùr μ<ή or ·^Cum enim Arius itnpius , a quo Ano- θόίοξοι yrwra,- , μιτ’ αίήας Si λοιχα? ά βάόmunitarum hrrefts nomen accepit , ab ec- λοντνι ’ xnpornwiv ei ^«aiàrttt της ιίβτβήχς .
clefia per beatum epifeopum Alexandrum £ γάρ «Tw, t
. Αμ-rs τί άατβοβχτττΟ' , 4φ" β
efeâus effet ; Eufebianï dikipuli pariter &
fecii impietatis ejus fcmcbpios ejeâos elle ή Α’Μίμακτών Si cti’tiv ai'pt τις χ/χλητακ , trç
arbitrantes , ad Alexandrum multa feripie- f<xXn<riai fx/3Xn-^C«’ïeî ÔU τί pwtxaejrh ύπτχόrunt , rogantes , ne Aritim extra ecclehaiu rrs Αλίξάνΐι-,ΐί , et ««et EtW/ftov μα&ιταΐ της
relinqueret. Alexandro auttin ob fuam in -τσίπας αυτί £ totww? τυ^ά'νοηίς raurtùç taChriftum pietatem impium non recipiente , fa3An«v a: νααΐζντης, ίγραφν» roZfcà trapaiAAây-'
Athanafium tunc diaconum oderunt : quia E tti Αλιζανίρακ tiv iiritrxnt» , μ^ àçétvat ή» aieum affiduum effe apud Alexandrum , & ii ptTtKev npf^e»
της rxxAifr/et, AXtÀtripou
pretio haberi ab ipfo curiofe animadverte­
it Six t?iù ής Xos cx
μ^ Sr^afJ^ia -m
rent .· & quoniam jam antea ejus p-ο Chri­
fto pieiatem m fynodo Nicrna , ubi cuna ctar/Sn > ής Amraw.<rtav mr o/axavov Svrit , i\umagna libertate contra Ariomanitarum im­ Tfivn.
rù itlfisa auvevru ATuÇavipv tj
pietatem dilleiuerat, experti effent, m gra- tr/crijTtp flcAuxpay^ovivwc «tiw fautw , x, τίμήviffunum odium exarfrnmt LTi»i nutem Deus μιναν rap aims , irnpav Si άυτχ £ rüç £rt0e4xç
cum ad cpiicopatum proyrtN , veterem jam
της ρ; Χ^ον Àafiônn tx τη; o-twàîn τβί χαττί
olim malitiam itcrum^cccndentes , veriti

Nr1

Reç. Cod.

t> <>«*·■ ; Λ. j-«τ.ι, »»«ξ·ς.

a Reg

a

AMPLISSIMA COLLECTIO.
»»U
ru^aparndHwitc , ’Cr ·7ί trappnrieÇtn
.
A illius fanam doârinam , ft ad reûftcndum
'
ÿurnî tm swwftam ff! ApttopenffS , μκ{·ννς
τί impietati animi robur , omnibus modis ei
viro infidiati funt, dt in eum confpirarunt:
μϊοος itfynet. tif ii ixi τία trrwxernv thsno i
Nommo

in primifque Eufebius conficientia percuUus
earum rerum quas noverat . Imperatorem
igitur contra eum irritant , & tynodos fsspe minantur. Poftremo Tyri in concilium
coierunt ; ac ne nunc quidem contra eum
fcriberc definuat . Sunt autem ita implaca­
biles , ut ejus etiam ptomotioaem in epi·
fcopatum reprehendant ; o fle necatas ubique
fe homini intenfos , & minucos ; idcirco
pp ctwnAOo». >Ç μι'χορ itti eût eîçÏratvrut x«t* «o~
folum felis dicentes , ut faltcm mendaciis
-Ç yp«$aynç. i£ stuî f*
rc'
«nxpeurr.TOt, <dç qÿf
eum infamem reddant . Verum ex his iplia
•m χατηΓβσι» £ rwrewewyc eci/ri pipQftdcu. ray- eorum mendaciis , etiam priora illa falfa
nt^-ί è«xn
?rK
*
tswrw *’^ûp«Ç; ,
u/τνυνηκ tw B effe deprehenduntur , & plena confpirauoxixUUr
Atywm\
pow ί'»« t’x<p«t/A/«w■ Aiunt «>««
*»
Poft obicum epifcopi A·«>?·«.
’ *;■
?
‘1
? — .■■■■
*M«
x,#«V£ fcs*ndn’ cum pauathmi effen , qu. Aibaatv àunv C# nt7î φ/^ολογ/αις «
nailt mentionem facerent , fex aut feptem
roumv ων ψΑάνχπα, ru xponpa ίιιλίγχρτι ψΑeptfeopos clanculum & in loco obfcuroeutn
ir qjq
ptra. prm γάρ njy πλΑτΙιύ ,
ordinarie ■ Hec eadem iUi , qui Dullura
enet ι , AAr^a/Jpt του irirxin ολίγων nyw mendaciorum genus reformidant , Impera­
Νω·ή*
Αθ
μημίιυ xomjjfyivv , ΐξ η rrtu l’grrtoribus ici i pie re Nos autem contra , cum
iiw λαθρα
dr χκρχβΰί-φ χ&ρνηνουο·" κυπτ. yota civitate & nnrveifa provincia teftamur,
■ntcTU ι^ραφχν «C
, βΖ μηίο» ψΑίις omnem multitudinem popuiumque catholice
γρβφΗν ττ3φχιτοι>μβ^οι . Sri it wë» η ιλη·3<^, ecclenst convenientem , quafi uno animo 6.
uno corpore, clamoribus vociferattonibufque
i«C · λ«β\ ris χχ^ολικηί ι\χλ.ητΐ«ί vo^etp «a
poflulafle AthanaGum ecclefue epifeopum da­
μιβς
βΗι*
λ>)λρθβπς, «ii3»«’s ri , idque publicis votis a Chrifto expetiifΖχρηζβν, χ/’τβρνης Α$«.νχπον Ιχί<ηοττ«<; τρ ϊχχλη- fe : nofque ut laceremus , per multos dies
otx. τβϋτ· Ψ·>ο?το Jxjuoe·/
*
tJ XeicJ , >Ç τοοτν Cac noftes jurejurando obtcflatos fuifle : cum
4/sâi Ζίρχίζον cwm» txt χλήτβς ifyjupati tÇrûrruî , interea nec ipG ab ecclcGa difcederent , ne­
que nos abire permitterent . Hujus rei nos
pin àurtt ris ίχκλ^τίχς ά^ίΓαμ^ι, pin ipôç
telles fumus , dt univerfa civitas ac provin­
ixiÇixwTK <ίφιϊ«<3
ι
*
’ toJtb
ip£i μχρτυρκ ,
cia . Nec mali quidquam de eo , ut ifti
τούτου κ, i χύλις οάσνι w >ί ιταργί» . βόΐί» μίτ
fcripfere , proferebant : fed optima quxnue.
csarr/ov. aie ϊγραψ&ν
, χχτ’ οχ’τοΰ λ>γο;bonum illum effe , religiofum , Chriftianum , ex aicetis unum , vere epifeopum
ης. Term it π! βίλτκχ , σχοίχΓον , 4λα/3ί ,
Xtpnorof, *»<χ
a«rwiTÎÎ , «λτθιΖ·, l'x/a-xcr·? appellabant . Quod autem plcrique noftram
fub omnium oculis acclamationibufque ipόνομώζμτηί. ·τι ii ο! ττλκοκς ruJy οωτ» f
fum ordinarunt , nos telles fumus, qui or­
piwnwao ύχο ττ7ς retvruv όψίβ·/ £ (iox7i , μάρτυdinavimus.· quibus proinde major quam iftis ,
ρκ *
«λ/> ίμϊϊί άζιοτκόηροι ίχ) oxormy »Ç ψΑ- 3ui &. tunc aberant & nunc mentiuntur, li­
iopfvtH, a/ ^wporwiirao'n; . a’KV όμως Eatri/lac
Eufebius ores habenda eft . Quamquam
Γ
τΐώ xeritrewcy Α·^«ν«σζ'β μίμφιηι
tain reprehendit
*’ ‘ “
«νδρωχφ
dinationem Athanalu
rcprciieuaic , hotnp
n
&tiix^
£)çpii
forte nunquam
ordinatus eft ;; «ut
τκχβ. pi ii χχχΰτχτη cAuiç ι’^ηχώι
i ipfe
.
.
h unquam fuit , ordinationem fuam irnuum
, ανπ( «κιφωαχκ βυτία. . ο
* BnpoT J μ!^ύ ην
fecit ; nam initio quidem Beryti epiicopus
afx’ «ρχιίς , Bnptmv ii a’<pUc, «ς Ν<χνμή3««ν fuit ; reliftaqoe Beryto Nicomediam venit ;
ΐλθί - τΰΰ/tcà, χβφβ νόμον κφΰς ' a«ç Ιώ It' τ«- illam quidem contra legem deferens , i fiam
ρ«ί νόμον ίτιβχίνων. < τίώ aiv a’u^ttv , ύτόργως vero contra legem invadens ; & cum fuam
χατκλιλχχώί. τΐίύϋ tbkoÇîev, αλόγως χβήγων. fine ulla caritate reliquerit , alienam fmc
caufa occupat : prioris epifeopatus caritatem
ιζ τ« ρ£ο
τία Γοργήν, ύτό ης
/«
ίχι^υμίβς xat/iùv, ri ϊ»
, μχ ii Ιιυ ύχό alieni cupiditate contempGt .· nec tamen il­
lum alterum , quem tanta aviditate occupa­
τϋς ίι&υμίχς t%t τνρ^χς . iiô γβρ χρώθο
nt » retinuit . Ecce enim illinc quoque diarerè, «btâçixv ovtiXiv χβτίγοι · werra^ï ηΐς feedtas , alienum rurfus arripuit ; femper
«>λ·$7χι$ ίχοφδαιλμιΑν χόλκτί . 1Ç C
* wAm'to iç alienas civitates concupifeens , ratus in opi­
Ce μιγί
τάλιον νομίζων àvtu itu) £τίβς
οο,
*
„
bus & magnitudine uroium religionem
efle
iwricm
vti ,> wmauuu
xAxpey του Θι» χ«θ’ ον ίτνγ^ιτις, μώίν -, mam
^,tam >’ i* f°
rtcm D«»
fecundum quant
quam
Equifque ordinatus eft , pro nihilo ducit ;
»*«<OWC OTi t^OXH «io, i Çf
*
χβνχγignorans illud : Ubi duo aut tres in nomi­
μ8ρΜ fîoiv ίχί τύ όνόματι τΣ xutfit, ίχϋ fctv «ν
ne Domini congregati fuerint » illic effe
pim- «zfjtf a xôejtec - «χ ΐν$υμψΛ»& vt wapa
Domitam in medio eorum , nec fecum
t» eraraAa àqScw , Srt à.1 «Mafiosi χβμβτοκ
recogitans diftum illud Apoftoli ; aaa «·
olitoit Uboriha gloriator : neque pt
*
ocu­
MvjfXtnptu. i tWMpôiV n w«p βύη ^οιροίγγοΚlis habens illius preceptum : AUttoittr ti t.
μβ, iiîto-Λΐ γουχιχι pi £ι»τμ Λιλό . H ii toi
uxori , noli foartrt Jolatioarm . Quod ii
γανβνχός ni μ,η» , xôm μϊ&ον ίτι ίχχλνιηβς
* ix ήί «nie fwnorii, J
> «Μη> hoc de uxore diftum eft , quanto magis
de ecclefia , atque adeo de epifcopatu, <u>
Mmmm i
cum
Coxcil. GtntroL Tom. Π.

&οός νγβγο . rüji «a acXarà ^ΐφομίνΐιυ βυηΪς

«'raÇaiwtfifewmc , «; φοβόφοι τχ·.· ôp$oioÇieo sturw, £ τι»» xetw τϋς βΙπβΜκ Tepakero,
Ecef,&«C ii wXm* >Ç «<· TÜ< wtuxilifefwc uy »7Jf ' τλβτπ^φΧ
'
*
, worms Fer·» Zrr^iXXo
*ιο>»β·χ/«7οντΓ rj evigj . fxÎwui βαα-ιλίχ ur
auri, ruveλ; η’τπλκ» ttMiiii. iÇ πλκ ceTû·
wtiocv

i Am. Cod. rafliai
4 *JE Κ·{. Coi. tege, »,,■{.

» Raj- Cod,

j Ex Α·«. G->4. l«j« , ί,

.

1*87

CONCILIORUM

iiSS

OMNIUM

cum quis alligatu
*
eft , alium querere non Λ·< ίφκλΗ <£ijtmv
Iter et
cx facns
facns litteris
litteris depredepre- -SrétK dCtxWtrt
debet, ne adulter

im

*
μ

. i nut
£ μ
ήρ6 . Ttfd
*
· «Wuf ïré«ùm
Créant rôrjS
i

hendatur >
rauR&c ,
rûJ xanifwtp A&KMtrfo
Horum fibimetipfe confcius, aufus eft ta­ rfu fr» xocrmiv twt' xxAoZ; μβφτίφψα&ν ,
men ordinationem At h mu fit omnium bono
««θα/'ρ^τν
«ni nAjtsjt,
teftimonio comprobaram calumniari : nec ve­
retur ei objicere depofitionem , cum ipfe KK^artot^rii «t/ré , xj μάρηφβ τίί nt&uptettK
rliù * arïr’ «υφ «aratror» · réc Jv i t&~
interim depolitus fuerit , teftem lu
*
depo­
litionis habens eum, qui in ejus locum iuf- rii i Θιίγπκ «iwwp χαθα/^ί» «Λο» , «uni
fieAus ell . Qyomodo igitur vel iple , vel xx
)aupt^rtmi
*
, iÇ Tw; ton etul# xarntsdrtaw
Tbeoguius, potuerunt alium deponere, cum
γίρ eixt&ii ·> ·τί Αμφΐν»
ipfi depofiti fuerint , quod ex aliorum iu
ipforum loco ordinatione arguitur ? Nam p£À ce N««jU>iJhx * Xprros là en Niwtist xoreprobe nollis , Amphionem Nicomedis , radvsroj' irr‘ «vty, Sut rhù atxré» «rt^sn, xJ
Chreftum Nice
*
, ipforum loco , ob im- τη» <w»èi rtk ΑρΗ·ριαη'πις xatvwvtdtv, τίς «rc τι;
pietatem Ce communionem cum Ànomani- B wtiSif tHî ·ιχ
μ»ιχί;
*
άχοίβχιμκ^ότκς. xçtxréipt:s , ab œcumenico concilio reprobatis orάα/pe» ^tAamç. tÙv t <ωdinatos huile . Hanc vero fynodum delere
,
cupientes, fuum miuftum conciliabulum fySC το 1 κχρ t'«<ywv χρβτΐϊν μη
λοί'τκ , Ttt *
«ρ
nodum nuncupare Rudent.· & illius quidem
*Ar/raw
. iq axuioîoy c^οααζκτη .
decreta irrita , fua autem effe rata voluur.· αυηΖ; «partir /3
··
*
ÔC iynodi vocabulo uti audent , qui tantr et eruooiv ττ.Κιχβυτη μη -rtt&ifjfyttt. Srw «I et
fynodo non obtemperant . Nihil alii fyno- yajay vi^povrtxctavf , α>λ« ^ηΐΜτίζο,ΤΛΤ φροντιdum curant ., fed turare fe fimulant : ut ζ«ν,
<»ίλ·ντκ ràç op^sjόξν;, ιύ Sifytmi τί
fubiatis ue memo orthodoxis, ea qux ver
*
αλη^Η
^uya'An ruvaJ^ xant
AptannSr ,
fir m.sg!'
*
fynodo contra Arianos Ratura
xôrvrry. μ» «apaicâ^oi asi xj yaù ,
funt, uciant irrita, quibus Arianis & tem­
per antea , & et/am nunc parrocinantes , nXjuuJrt ιαηΐ ΑθανοΜτ/ν τ» txtextint. a/uorat
contra Athanafmm epifeopum mentiri non xaixHHc
------- --τκς yuâi, « ψΛίονπη Srt npèç w μτ·_. αυτί
..
, ratTRi
*
Ζρην
xj ·>ορμ·< ytyinert
verentur. Nam /Ia priora fimilia funt huic Jer
mendacio, <quo fingunt in ejus ingrdlu fe-Cjty
~
AauJv, «
o$ την ÙJnit^uù »τϊ juiiaeav άχν*
idus, populorumque
lamentatio»>Îàv yop -niinv ytycvrv t α>λα τίν τοόditiones, ludus,
, ,
huc rereohnnem
<
—_
.* ·
.
nes indiguee brentnim
ferentium >illius
receptionem . iteaxtvi, χχρβ
xj ^υμί<χ, < ίρο^Φ·
*
niv AaJv *
Nihil enim tale contigit; fed petiu: omnia
βρός την Â’xreu'av duri *
. dDcontrarin ; gaudium Tcilicet , & Ixtitia , &
dC^ag/rrar
populorum concurfus ejus videndi defiderio, φρτυηί Jt eu ίχχληα-tat μκαΰ .
epeç riv xwtrav «''«φιρόμαβυ erxntf^i . λΰηργηί
& ubique per ecclefias gratiarum aAiones
ad Domtnum . Miniftri autem & clerici Si £ xXxeutM xai rts tinx eunv ftepdxxm , «k
omne: ita eum intuebantur , ut fle animis Χ^>ρα>θ’’ΐ«/ nîi x^^cts , xjtxHvltu τίώ ήμίρβν
gaudium conciperent , fle illum diem om­ rar«Sv ΛΟυ,αοπραν i^qxtvar Ttt^dLtf» . rltù
nium fauftiftlmum arbitrarentur . Noftram
τμίΐν nSv ι’ΐΐτχύτίΰ» «όίχλάλητον >αρ«ν , τι
autem, qui epifeopi fumus, inenarrabilem ls; χ^ρβλαβόν.τ, ^οίρ fripxxa/j^u, ΰς η
* αι>titiam quid opus eft frr.bere, cum jam an­
tea teftati fimus, quidquid ei.acciderit nebis τ«5 Tra^ètv ôou/Çouïfu. râtuv rotytuu Sruç ομ®λ·videri accidere’
, >£ »αρ «υηίν Ο#αντ<«ς «ροφίρβρ^όων ,
Hac igitur cum fint in confcflb , ipfique D'το ia·,’
τίΓ/ν n irap àurûv 9f>u^v}j^ir, «ùtoS9^
contraria dicant , quam fidem merebitur il­ i xcwtç ; or ^ap Sn
*<
ίχ/βα/vMV ηλμονης , wç
lorum concilium tudiciumve, quod jaftiiant’ ax Λσν, c7;
fÎ/xarav , ’ ο7ς i aujufa&v,
Qui enim ita hoftiliter agunt in his qux 1
nec viderunt , nec judicarunt , quibus nec 7ράφκν us τλ»ιροφ·ο»ιθΏ>πί , τΰζ ι'φ or; atwtAuSujueemt ; «W · x
r
*
interluerunt ; & icribere tamen audent , λοθθ»«ί At^Ko-r
quali rem fibi compertam . quomodo in his, à\^pay xxxwva TfTOirrryxr χ} nûrtt rrrX^wowob qux fe conceniOe dicunt, fidem obtine­ ■nu ; rofa γάρ ιύστύοίκ tirrrxarr»lu, ré»,· xorex
bunt? Annon poiius fit hzc fic ifta egifleil­ «•twtlf.Ov «ληθΜΧί i’you^ov ; τις τύν tàhovu*
li ex odio exillimabuntur ? Quis enim ibi
conventus epifeoporum , aut confeffus veri c*> an’ré; ·χ l'^pd ημίπρ»ς ku; à Std tIw Apt«
ftudiofus ? Quis non ex plerifque eorum μχνίΛν or ηςί Euriiitcv kx^‘ τιμϋγ ύρμ^η ; au
«4
nofter mimicus ’ Nonne Eufcbiam ftudio tvç αλΑβν rfLupfo.esnr; aun7; tTqyojn ;
Anani furoris contra uos impetum fecerunt’ xarr’ ou/Jo i>f.a®oj^b &,·; ττΐ Aowe «pparérvv ; οώι
alios
Ευα^ος ό
της IlaAaKtw tirr θν’non
...........
— —ejuldem
**
,··■
.............fecum fentennr ad id fi-· —, JL4.
«militer
μ,Ι·»»·· >induxerunt
»* J. t v J» r 1 » r* » ?? nr.nrSd
*nos Cflrttr»
\ 4ic
· · ru ·
♦C
»
nonne Xr
fit ft/\
contra E*E. t
e-tx XA-n^offm tTo ïju <rtu; r>utv ouoAo^nîyJ ,· u
roidem, ut cum Ario fennentes fcriplimus?
Prépare; wc χ<χθα?ρθίνς c'iro Αλίξβνίρ
*
τί μαχχNonne Eufebius Cxlarcx Palrftinx epifeo­
* ήλίγχιη -, ût iχ atoor; ctZAorx,
Hvpus , quod idohs lacnficaverit , a noftiis fj
r.oiitetToribus aicuImus fuit ’ Nonne de Geor- θινίν'» ·. ivo!< ij ini vuvtivat χαθ’ Wjuwv Jb^tAav;
rio probatum tuir, cum ab ordine fm fa­ îtüJ; Jr (Tuxoiov ovo/aa'f«v n>.ucJmr , Μ Κίμχς
cer dm it a beato Alexandro dcicAum luifle’ «pe'xxOrtv . < rot(Îù Σχιχαλχτωρ ’ χ, Κ«μίντ>1Nonne cereri ue alus nique dus criminibus
&·©■' fyr<x; <4tÎ-^Cv xrr: Sfaxv.\>r τΖί ιχχλχρίκ ,
urguebantur ? Quo
iure igitur illi contra
txîi>(&- ΐφ5ίγγ>τ<·χ,οΐ χορανηί
9 μάλnos fvnodum cvmllitucrc potuerunt? aut quo/

X

Rij
at Iq t !

I

Rev

» Rrj
Cod

God. 4

I

R

4 Left t»

λβχ

R.vt· Cod. Ji»/

1184
λβν Μ thnln»

AMPLISSIMA COLLECTIO.
1290
Kapivt. £ ri χηϊν nie iaaer-A modo fynodum appellare audent, euiComes

tjJ

*
'- - , »
·—'— βνΛχς
Λ ' cytradiÇin
— . ρnrfidebat , « ubi ipiculator aderat, ubi
m inntmt
· ras sxhw
*
frarvec «»λΧοα
*
κμ^ί f<w τρντιντ^ vyipt9a , cominentarienfis pro diaconis ecclcfiae nos
μολία» ϋ ?JJ mei Εύτ'βην atXdLe.rv» txSAl·" introducebat * Comes loquebatur, carter i prwfentes lilebant, vel potius Comiti obtempe­
raws new {fyiycnin γαίμακ· τ» ii S\w iyx· rabant . Quod iftos qui epifeopi videbantnr,
tui·/, vnia ctujmSk fv9a va riX®· <%©£«·/«, x,
inquietaret, tilius conlilio impediebatur. Il­
aw, ear Ι·ξβτν feu βαστλ£ ; τ·7α Si £ rd ty- le jubebat , nos a militibus ducebamur, vet
χλ·ματ«;
>«P fr
* Tnwcri χχτ «ω^ό θοώ- potius juflis Eufcbianorum lententulune ip­
μα. Αρστποςτκ Ιιυ . Sy rtywAàat ΐμίμεηη, fe Comes infervicbat. In fumma, dilcdiilimi, quas fpecies ibi fvnodi, cujus exitus erat
κ. ττή^ην Ιί»0«λλον χαλκέ) at μυτιχόν. ΑλλΆρ-

exilium, & cades , fi Imperatori piacmilet?
éuwy æ\tmr ruwt^es&su, quales vero accufationcs ? nam in hoc lon­
iù w «XXarc
μαρτυρίας , ϊνβ ?Jv φ,γνη, αλΧ
*
ge illi maiore admiratione digni. Arfenium
«uîric ipnXvyit ζίιυ, »txfiwç ypappam «amfe ri? quemdam occifum criminabantur , & pocucrtwnrfrxiMroy ip£r ASawiawv ypâ»ai, ïy αϊ·τϊ B Jura myfticum . fraftum efle . At Animus
, &. nobilcum
communicare optat:
<e»fr ίαβίβαηνν» . a} « rlïin» βι άντβά; àvipx ifle .vivit
................
‘
neque
aliunde
teftimonia «HpetiMÎ
exfpeâat , lit
ut VIvi' >
πλϊ τοίαταne<
îue au
«n“« tettimonui
~ a. 5.
*»^> ~'
-.-x
vus effe videatur : fed ipfe fete confitetur
λυ μηχ& «rqwa, w«p <ωτ»
«ra- nvere< idquc in literis fuis
co<pifcopura
ypxviKt ii xar txunf rvf gpemç ■, μ
* it nuj noflrum Athanafium perfcripfit, quem ipfius
gtipa» hÎC# άνδρνης. a’Mai ιζ κρύφαι πι»λμηχ«- interfeâorem efle afleverabant. Nec pudmt
στ, £ α’φανϊ xanirwr
" ’ χαθάσκ . Λ ù ttà . impios , hominem tanta intercapedine loco_
rum &
& itineribus
itineribus terra
terra marique
marique disiunâum
disjunftum
n 1.7Λ
bS tii 2«/.,.
ίλλίω ·ίκνμίνύ»
μιττπ$«τ«!, μ«λ- rum
ab eo occifum comrainifci, qui per illa tem­
λβν Si >ς τϊ ζρν dAaOtSc
ctyyapw, tnx «π
pora ubi degeret , nemo noverat : fed ft
s’xacXnJÀsrnc «π xAetre
t $©rev , βληθεί
occultare cum aufi funt, de fubtrahere ocu­
Αθατχστβν a’xMTdraww .
r?
«petWp lis , cum nihil mali paflus eflet : ac fi po‘ «^xw
ίχύΜ
jÇ cfe nn
*
χβΈΑ » τί»
<
tuiflent, in alium orbem tranftuhïïent, imA prs> nv ùret- mo potius occidiflent , ut homine feu vert
jrwij, β>λ’ û» · tùs Ίτχνηύί ei
yiry ζ£ντα , iÇ φχηρύς τΐώ 1 ir» (TMsrxdUu) iyq Cfcu talio extin&o , Athanafium vere occi­
ferfetc averpt- derent . Sed divine hic providentias gratias
σίΛΟφΛτπ’β» f At^yeyru, · yap
agende funt , quas nihil injufti invalefccre
x/xwih 7«p
φτπ« , »Ν ft’Ç »)J«wttti μιτϋ
finit, Arfeniumque fub omnium oculos vi­
etu'a- vum produxit, dilucide fua prasfentia calum­
vJtv . αλλα xwwi-Hr »ίμ7χ /»ξ/0*
^9μ^<9αι Λίλίτνι it ων ty
nias eorum fic figmenta retegentem. Qpi not
nequaquam ut interteétores luos avertatur, aut
*
9atn^
μ£Λ , βι>ν«τχ<ί«άτ·
op cun’
ζώνη» χτφο//.χ^>ς , ^ξμΐ/ζίη' Si ταρ ανπί/.. «vis ut injuriofos odit : nihil enim mah paflus eft:
yàp i ramip t^J βασιλϊνν rinv
, α?λ’ fed nobifeum communicare cupit , fic noftro
certui conjungi : quod ipfius feripta declarant.
ar -ntruy J^jt/3eXa/. <γχοχηπ yàp eî μη «rus
Sed Athanafius quidem oppreffus calurn«Ji iSci μίν iiutiffxiT» xartl rî cniïkttnpyi τ,μ&. nia quafi verus homicida , ab illis in exi
*
Αθανασήι , ό it xeniis *ί0<«ζιτ
, κί τβλΰί Iti1 lium aftus eft . Non enim pater Imperato
*
rxbla^aiy χλτ asms, · μθ> ιχήτχον^
*
ASera- rum , fed horum ealumnic , illum in exirr®" φΐ7«ν τίώ ^νημι,ίίυ βίαν , α»ηλ^ί «ρβς lium exterminaverunt. Animadvertite, que­
Cum n!t
nihil
culpa
ri» ΛσίβιΓατ»/ βαιηλία , TtapatT^ut^ άμα K,θίδ
D , hum ita fe habeat . r,m
'!l Λ
·'"w χίμνιτα iC, Ttîs /xhW ri-cnLài , eJjnSv Si ν·- in comminiftro noftro Athanafio reperirent,
Comcfque furama vi imminens plura contra
μιμ»ν ί<·»σχο7Γ«ν σώοίβ/ evyxpoTV&îhai, ί κ'αυ- Athanafium moliretur .■ epifeopu Comius
•tàf Xffyt&at τΐι» άτηΚαγίχν ύν tKvryayni aùrjJ xj violentiam fugiens , retigioiifiunum Impera­
ypâq/H ySp βαηλ/ίς àya.vax?)c>, < ‘Vpwx.ahtaà- torem adiit . deprecans dt iniquitatem Co­
*
μξυΦ
àurùi, ΐgayyO^i^Jtoi η àun; àxp^àra- mitia , fit iftorum calumnias : poftulanfqua
e9at ; i τίυΰ βύηδβν χ#λΧσαί ^i»e9a/. « Si ut legitima epifcoporum fynodus indiceretur,
Etîert^rev a’ytA5é<t» , Sfafiariwiv AO«wt- •ut ipfe audiret fuam defenfionem de objeftis criminibus . Imperator rei indignitate
atvt, ix Îti
Tac» Τίρφ *κ9ρι>Μ
μθ
τ«φ«υ- motus
, feriptis fuis accufetores citat, leque
ÎJS, mpt αίτα ii >C χλπων fregit » «*ί Αθχχ- rem auditurum promittens , fimul fynodum
rts tTtayyt^afjSpja ίΐ»αι9αι xwAvhv, tÜs sfro A- indici jubet . Eufebiani autem ubi compaXt^ay^pHac iî{ KawrayTiysroX/y τί r/τχ μήνα»· ruiflent , Athanafium calumniantur , non
rem nSv
των άξ
c/ς ημϋν
ιιμχν tvSw
trevz ίηκ μττύ
pata „ de objedis Tyri criminibus, fed frumentum
μιίιίν . ιηυτύI rtvtf
t ab Athanafio navefque detentas ; eumque
AOewrii, twjacwt
il.,.'. r5~ ββχηλίνς
*'
’ *
minatum efle dixere , quod frumenti de­
n
c*
τϊ A Setyewra èSupeptyji fri τη ί^βηλρ
portationem ex Alexandria Conftantinopnμ^ àvat TtMw αλίθ». »«» yàp lim impedire poflet . Haec nonnulli ex uoày ihvrnç
rirr.i -n)>JxaÛTtt Sùvatn ; ftris qui intus erant ex Imperatore minitan­
Ιχτιβιφ· àii ύημαπα ταρσιηζτααβίφ- τ'α Jrx- te audierunt. Hinc cum Athanafius ad tan­
βολίι», ΐΐμ',’υί tw Αθα·»Λ5> M/a: αλήτην X, é<-- tas calumnias ingemifeeret , aflirmarctqne
vxriv i£ r*x«v«y ar
*èc
wer.Ttt· iva ix TaTUV xxcuv.t eas falfas efle ; quomodo enim homo priva­
Aÿonfrr®-' νομι 9η. t?£tu ptv ci δΊμ»ηι tum & pauper tantum pollet ? Eufebius, ne
publice quidem detreftans calumniatoris mu­
nus
σίιι& μ/ci (» ti μ
* 9'

T191

CONCILIORUM

OMNIUM

*191

nus , jura vit Athanaûum effe divitem , & A xantyop»
*
»»/rxoro<. v ti rï©w wkïCi, "xpscrruv
potentem , & ad ifta omnia idoneum : ut twc
~ »ompréc ά>τύ» yvyt'niTtu . rta)
. . yap
. , £?ίβ(
*σ^ .
ita iirc dixiffe Adunafius crederetur . Ad τί βκαιλύκ, ek a&.xv&ponriav mxtvnxe .
dvr?
iftum modum venerandi epifcopi accuûtionem inftituebant . Sed Dei gratia dus ia Oaretru, τίυύ cJ^tf/ctea saptyc· . ax Jv ar ffahoc negotio valuit , quam illorum fcelerata βολαι, xj «Itr «λλ· , rimas «ur/at . * · μύ Sir
malitia ,· cuz principis animum religioftun βασιλΑ τρ·' τόπι ypàa» t wh αυη/Λι» ίμίμad dementiam retraxit, ut fatis haberet pro ψατ>, τίώ ir/βνλΐώ trairai
*
, ιύι ΜχλττΜσΛ
morte exilium irrogare . Hac igitur nox» xan^n^iran, βί^ιμΐτνς apàf βξιας τη Sfenmrtt
alteri c.uifie , quam illorum calumniis ad- βύτίί ό?ράψΑΚ €<r
*w.
xexttnmu yàprixpôr datfr·
Ccnbeuda funt .- fiquidem Imperator antea
XMK ôv^pwrer, ec Cr πΐς ζϋπν lu. xtxinmu
feribens eorum inlidias improbavit , calumHiafque dctcftatus , Melenauos nefarios & φοϊον a’xurac ini ζύτη, >Ç τβΰ &ia μη repnOc/exerrandos , aliilque gravi (limis nominibus Tt. κ,τήν «τχτολίώ aXicrίλαμοτ. or Si ntpi Εώliteris iiiis appellavit : ut qui graviflime cri(iiον oi
, ôa >9 την άλή^Μαν
τά
fetret cwJem non
.....................
tom in
is vivi obteftam effe; ~ γρβφινπι Alhv Sô^ern , όνομα trtwdi» νχματ/de vivente fic incolumi homicidium fiftum
fidum çwnïi}
jpyey tuïrnc ταρά βασιλιάς λαμβα’effe . Nos autem epiftolam eam ad vos mirwi, < χόμη,ί t xi τάτμ τρααιύταί δορυφΖρ
*
ni»
fimus .
At prxclari Eufcbiani, ut fic veritatem fic tXKTioxvv , χ} 0α<πλ«ά γράμματη owrA^wv ac
uripta delere videantur , nomen fynodi prae­ rrrwrar ίχβνχγχάζονηι. driuvda ii TapàS^w τ?ς
texunt , fic ipfius partes ab Imperatore acci­ t iriiSaAwc οώτύν ά^υμή^χη, ιζ ιύύ οσομαλταν tiSr
piunt ; quippe ubi Comes yrxfidet , fic mi­
euiroïc, tva ίθΟ Srircrf xarri "ζ·^ρ
lites funt epifeoporum fatellites ; fic impera­ xi'j ivbpoitnv
χρχχτοΜΓπ. ti μθ> yap trt'toria édifia , qnos ipft volunt , coire com­ fixov twnîç rtuJ xpivn μότο» aie cxrrxoror, tic
pellant . Jam vel hinc incredibiles eorum
infidias animadvertite , fic quam in audeudo χόμιιτες >Ç cpoTrainJ» %peia i i τνς xJrè (SsaiKtvarii fuu , ut quacumque ratione hominem χοις ffAvàyvrn γρβμμβνη ; « Si fiarthioii iliorr^iÀou , Stari tiuJ
e medio tollant . Si enim fibi lolia vcluti To iÇ xap aùn 1» xtpoc
epilcopi judicium adferibebant, qui opus «tat xpr art climiS τβρίλΐΛν ; q vw$ txfemi, τούς μα·
vcl Comite , vel militibus? cur ediftis im-C MîAztzovsç. riaafobrvc άθιμ/ηκ, AdatâmtSi
perialibus confti convenerunt? Quod li Im­ xa^apoi-rtw Si uv ΐγρβφ
*
xf>tvavnç, rit φίην
peratore indigebant, fic ab eo robur accipe­
ix^a^vSwinç rit tri TjS Çafrrr ητλανμαόοχ, «το
*
re volueiunt , quo jure ipfi judicium Impe­
ratoris irritum fecera ? aut cur cum ille iÇ MrArrrmàc «Aa^dU<v, xqbttcna tntA^vvw 4w»
μη a/ia^caar τι· ζϋνη rtxpit t'xotMeleiianos fic ealutnniaicres fic nefarios, A- irt»ptfoyTo;
thauafium vero innocentiffimum fuis feriptis «V ,* ζννη. xJ μίτ» rftù xptan ri (Saa tKitx , >£
pronuueiarit , fic conhftar
*
hominis vivi ce- •rr etwxww, >C â^tt, tùv crût χμΐν wtu » wa μαιΙ
dem deteftatus fit ; ipfi Meletianos verum xtpi Apatvin. τηττ^μιν Si μυτιχο», ποιον ί two
dicere , fic Athanafium reum effe definie­ xanayes παρά Μαχαρ/κ ; τίτο yap avw £ xarw
runt ? ac nihil veriti hominem vivum pro
irtejii'mi ^puVKnat. xarrt Αθανάτην μα/, tùSi
occifb imputarunt ; qui fic poft judicium
Imperatoris , fit cum ipfi conveniebant , ni Karrtyopnt πτη^μττ,χχ^ιν atrieaatdat , U μ4
fii haftenus nobifeum vivit . Hactenus de παρανπίΐ' ^τι^λι^ταν ; άλλ’ ίμηκ ettsni η τ»λ·<
μί'μψκος
ύτ Λatiitt Syartt . ί μη Si ini
Arfenio.
nTτ»>5
’,s μ
ιμψ«
*
’* w
Poculum autem xnyfticum, quale, aut ιώΐυ Μαχάόον »Jm χμρήα ix
t^ix eùaλ Macario fraftum eft ? id enim furfum ac ywwnr
_ »____ ___~__ ?_»
tuîtu ini ΧΛτη^μεΛνν , xj, wys X
*fdeorfum circumvolitantes jaftitant .· tainetfi
Athanafiutn ne accufatores quidem aufi fuif- rov, ini tXAàwtf Ç’otyyàSiync ni μητάτα . Siat
fitnt criminari , nili ab ipfis fummiffi fuii- •k yryparrau μυτηςχον ββνιλίοκ χόλον xpéwrpv ,
fent. Sed tamen ilii fnmman» ejus criminis >Çàc ό x»»i04 xapnyyctXf, μχ SSn π! ayra το7<
in Athanafnim referunt ; quod ne in Ma- χυθ-r, μη Si /3άλητ« t»c papyaptTva ιμ^ρηϋίΖΛ
cauum qnidem, qui convidus non eft , re­ τύν γηίρΜ/. » χρη yoep ni μι>Γη
*ιχ
άμι/VTvtc faferri debuit. Nec pudet cos coram catechu- y^er, rva μη
μοά àyvfivnf ytXùcn ,
menis , & quod pejus eft , coram ethnicis χατη^βμοζοζ j? xrpr’tpyoirycyopiar·/, πχανίαλ/'^αη
*hsc myfteria traducere.- cum «periear, ficut
fcripmin eft, Jacramentam regii aifeondert, ntr. αλλά £ ôpwc roZov, 4 nS, i παρά niât xx*
>«P
or
fit , ut Domiaus prsecipit, nolite fan&a Jan nayci «om'erov ; MrÂrr/aror μο
cumbas, neque projicietis margaritas ante por- xarif^tpSvrfi; ,~ χαθβλο TicdCro^az μά *
«Aomc.
<
cos, Non enim fas eft myfteria gentibus pro- ^^μτμβτικηι ydp £»χθρ·
*
£ fxxAqa
*/a$
yty&aww,

dere, ne per imperitiam ea fubfannent ; aut
«ί“:
,ud quo, ftlaun, «Λ» «ekii.ni «» funt,
qui hic fe accuûtora prebent, homines
prorfus fide indigni, ut fchifmatici, fic hoftes
ccclefic; neque fam dumtaxat , fed a tem­
poribus beati Petri epifcopi & martyris,- qui
intidias ipfi Petro pofuerunt , & Achillam
ejus fucccfldrem calumniati funt, & Alexan-

1 Rs#. Cod.

I

iut'i’·)·}·

* E
*

β’Μ’ά« niuoxaei» ΠιΤκ, Iwni^uep- '
«J
«,Λλ^η,Jp» xarzyopne-αντκ μΖχεα «n-5 βασιλιάς -««yap
in
puArnieavw ,, ληπη
Xomb £
£ fk
fk^A^améaiw
in pihtrivwnt
A^fl0*aiW ίάβη-

β-αν. àSci ζι'νβτ τ* 7o>nt
*«f
»α»?Ρ xw
mç.
*
tÇyàp
Zrxtp rig <*ρ· out?, eruc kJ rSrar irvxn^àmtra» ,
άλλα hw uùfji ιζ β «ρβτφβ, ή <πΛβφαη/α iÇ «r
f
ïta-

Rej. Co-i. lege, ir'a^rir.

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

iap4

err nswiti EwAtaer^·» A dram «pud iplum Imperatorem acculârum ·
ft poflremo ita medicandi» criminibus exerrsuMppk idqumcsnrc^ LùrüùaréMar
Apa^aosqJ, Is W» vruqp «aAaîc ssnarresart , i- ' citati At hanafinm invaferaat, a malitia non
diicudentes . Ut enitn illiu» antoceflores ,
λ»
AOmwo «tuondUrw»· >Ç χ«ρ · ibr&
ua quoquc & ipfum calumniantur : quorum
iittktts Cb
*
ts aanie/avuwrn', ixtâixcalumme aorta inefficace!, nunc tandem fucvKwfrt , epsofto'npai dx lu! tins mw
, cetfum habuere: ex quo Eufebianoc focios
fjprtpa m$* b£ Mitasie/av τί® vtvama/wu ourfr , ft patronos nadti font;, qui propno Ariomaia* bu xtosotd · /xtha ntrau AxAnrrets ®ηκ l'uî, rutarum imprecam caufa, nt in rnnltos alios
pnfr» τϊ rqnpj'ïrr#
*
, μήη rifc qpupatc cmitvitm, epifeopos, tea quoque in Athanafium confpiratiooes faciunt . Atqui locus ilie , in quo
•asm frin, i τί t» n-nit/w wxAurut puctaôr; confrafttun
pocuhtm jaftiranr , ecclefia non
mnipjei 7Φ sîm <·>λ· «arid rds aratoc, 1C de «·
erat : nee aliquis presbyter ibi degebat : nec
purq, SqAWj £ nia»disse θρηίηνόανβϋ, dies , qua id faAum a Macario volunt , Doneque ecclefia ibi effet ,
ni H/amxdvavrdem’ ·,
** «b θρβάτ«<
ùtifr-nç, n^nica . Cum igitur
...
«nfM nr Ζτατ>«φΐική«, ηφβμήνί nnrtuipu; B neque
qui facra faceret,
neque
dies hoc
ipfirm requireret;
quale, aut
quando,
aut uti
xrw^s dCekw» . O5m · ?mc rdw W tr^ h»m requireret ; quale, aut quando, aut ubi
Λ
λrfnt/imk *
o
ai/u®c
««
mm
T
i
'
*
c
‘
»'
n
thud
poculum
frafrum
eft
<
Nam
iqyu/sdrec,
rarei//»<c ν^Ζμοη^
u muJta
jn
><ko
xexptmixennr,

tfrm W< Aawiç, vanuAswç vmra fitxAw-tcmi.
aetsosfth· υ«ρ«λβί3
*π
. τη® juayw *r< nd της save-

£

foro haberi ,

...
liege nt , impie non agit. ..
Mytticutn
autem
λ»ϊκ /xxAqr/as «pomriW . μόνη
. όμι^ »fr
poculum , quod qui Iponte frangat, impius
rhffiv id βϋμκ τ5 X©rS . tÇI Jt <»w
*i
, ait- efficitur , nufquam nifi apud legitimos ec­
*
prafides invenias.
*
hic enim unusufus
rf>X’ Iras id purtwh itycuit
*
rwâ- defi
eft caljcis, ft poster eum alius nullus *. hoc
m «rs0Mpo( , à ο»ι^ζ»Λ ti β3μ« τί Χ?,ιτβ ·
folo vos legitime propinatis populo: hoc vos
*
drti^eZe
· r«p<d tir /xxAnrMtrrxQv ^rr^wr»- ab ecdefiaftico canone accepiftis ; hoc dum­
lurosX. ‘ <4 nûra pÿ
* « *Tl *** χ^μαηηύν taxat penes eos habetur , qui Carbolic® ecTtritiav tfcAatcxc rvepa' M«x«eâf , «M en μη- clefi® prssfitnt . Solum enim vcftrvmcfi profiinarr fanguinem Chriili, & pretetoa nulM.U3 eAuç tx
*
. τ4ς
; 9m μτη i»«r>- «ueucrSf, μόη ni ix
*
rit ι,χκλητΐβς , «»« μήηfC ius. Cetergm ut impius eft, qui hunc myà vjHpoc ptueaeÎM» Iw. ϊτκ 9i sr» · τολ.’ θρολλ,τ»; Aicum calicem frangit ; ira mulio magi» imÎiius eft qui fangumi Chrifti contumeliam
i μήη uui τκ twAnr/sts ^wpow^nç;
ac it ; contumeliam autem facit <|ui prmer
jÇ fn nJc υα· * MiAm'a x«rtfr<w9c»'w
ecclcfiafticam mftituriooem calice dio aburiμκ *
λίξαχίρφ
Α
μι} St'
euMreA rnr . Er haec quidam eo a nobis M^untur ,
non quod vel ichifmatsconun poculom Ma­
μι&άς , «nas &e' ixss^cr χηπτάθιι . ra^ce ouu
*
«parffifap·
Ιχόρβτί ; rrs>· xamtniraswç; A'pa carius fregerit, fed quod ibi omnino nul­
» KaAd&x ; th® yip Xetrh . αλλ’ ort Κολχθος lum fuerit: qui enim fieri potuit, eum nec
locus Dominicus effet, neque qntfpiam
«psr^drrp·' Λ snAdGnure, χΐτίστχ χάρ wiyt- ipfe
ibi ecdcfiafticus , atque adeo M tempus
ync» **
*,
ΰρΦ
<ratnw, * mtp cusrv ««ntrafca- quidem myfteriocum ageretur ? Ia autem
wc , d» Ai
, λαϊχβί ^eyévetm , w aiuç eft ille nominatiffimus Ifchyras , qui ne­
que ab ecclefia ordinatus eft ; neque, cum
rtuM^amu JaXas, >$ dicat xatwrwc
*
«μφίβ·λη.
■ Meletio conftimtos presbyteros Alexannii » tininis ev^pen^ ιζι’χίηη xixtiv tiiev»«Λ, mrHuniwruxaitisXam,

„ Λ ΜΛ»

««<«> , K,rlu, ·^

* “■“· «“ ·
!>·

· >» “™® ““’“JP »·,«■»
P™·-* ”* & ,k·

ftituras .
Qto pafto igitur presbyter lichyra» , aut
quo ordinante ? numqnid Colutho? id enim
r/«
ιχχλη- rcftat : atqui Coluthum in gradu presbyte­
«7«# «νθρ·»#
*
, «t>A« μχΛν> της χαχοηθΐίβς, >Ç rii obiiffe , omnetnque ojua manuum impoτϋς <ρ·« dut xamr^ixx ύτοαοχς , μια Ιώ lix πχν frtionem irritam , otnneique a^ eo ordina­
tos tempore (chifmatis , in laicorum ordi­
» >Ç τιτχχ tTrmnbù intiZwrxv eùitS , nem
redaftos effe , ft fic ad fynaxim ad
•rteJnt yxp θρυ>λ« xsorùv , >Ç «η»
»/»Sv /Ιβο,ν- mtffos , adeo apud omnes conftat , ut ne­
hu,
*
9i
an» λ
χόν
*
τηληαοτβ ΪΕΐταθλ« mtpi i$S tmo ea de re dubitandum putet . Qjiomodo
zarxeress i*
s
xxrnyôpwç iÇ nwimui xtpKÎ^rigitur homo privatus , ft privatas ades in­
nt · eixôntç · et yip avMpyèv tk i qôrAw «i/riv habitans , poculum myfticum fibi concredi­
f^iptawc, «*
^μβγμχη» xenuti»^ »n
*t
x, τϊ; tum habuit ? Sed tunc illi hominem privaEium presbyterum appellabant, ft in noftram
όμχίη ixtmxüi
μήηι.ηιύηί rinjuriam hoc nomen et indiderunt, eidemrt Si nç atJtaec ηΓς wn «ρβχθΗΛ uaqSaJi^, sV
Sie pro mertede calumniarum *
edcificand
èon · μϋ Ιανηθοκπΐ
τίυυ άλν^χι xaitn
efise potellatem concedant. Qui ergo per
x«r avraç τβρχτχΑβιτμΟΛ
*
, wjq de Ttfp μηΐνί id tempus nullam habuit ecclefiam, nunc ad
comperdâtionem (celeris obfequiique in ai«rekiÇarfif
, «ϋΧ» ταοφοητκ
,
cufando pneftiti, ecciefiam accepit , forfitan
f, Tbi irunéÀw βΰήί της βυχηφβοτίκς λυντικ, hç
* shrataÇtv ûwpTtdcarut , iÇ iaetyjrtTAwrru χΐμ- etiam epifcopam donatus : id enim poffim
jadirai, & lie »dverfum nos infremit · Talia
4><s
τίί xant Metpetirbu χβΛο UpuypwK- deinceps premia per epifeopos accufatoribus
-niib»
rbù χαθ
*
d/xJs
< ηνίμκ&η της xxonysyni,
«χβΐ^ηίώ ftpa^caiw , ίου ix

euyeietx

«Irxratv
»»χλη-

•
, Rm. Coi
*,
aafM.
8r (>< l«g>t Nanaiw
*·
aa^MiÀirr/· fciplèrU. j MS& omet·»

μΗ·
*| μ<

& fr-

fed aihti laiare» . «a Μ»λ·

» M$. boc kx»

in

epi ft»!·.

· “eg CeÇ

u95

CONCILIORUM

OMNIUM

xijd

fit fycophantrs deferuntur. Neque id rrnmc-Ara»n»i, iÇ Ss
τ^ί»θβ
*
»«ρ
φ«Μρ& fy' τ·λrito » quem enim adminiffruin fu® Irbidi- Aa, xl
rd A'pws φρνίηηκ >Ç ifarîin ημύνι’χnis habuere , eum aut negotiorum foetum, Opàc, a'xïraAetv
■ '
' “
' *Jtuxtuini
·,
*
Xpov
ypti/J^v
ita confimili epikopatu dignum cenfuere . rU<x, Δ/e^xw,
df&yOT, MaxsJcsrav,
Obiecro igitur , ut non ha&enus tantum , ècw vtvrrpKi ritu ήλιχίβα C »W Jpéw, Oùptrê>aw
fed ad fequentia quoque vos attentos prx£ OiaAIu· onto flxvvew'ets , x, »n< (MTÙ rlw ηα-χύbcatis.
Jtxaewt rtj
x«Cum nihil igitur poflent contra veritatem, ili» cjàv lu· l'xt’uaoxv
μηquamquam fe omnibus modis communie­ Arv ara Topa >9 (<s Α’λ,ξβιώρΛβ»
it
τί
μαίρτνρκ
ν'
Sixes
au
χχραηχνχμ&αι
»
rant , eo quod Ifchyras Tyri pro calumnia­
tore habitus nihil probare poffet , &. ipfa ca­ «Χλ« Ton ru
ιτιβαλ^ς àaàtfyyfyv fewpafc,
lumnia fua vanitate corrueret; judicium cau- iÇ irarrrt χχμχην $·»β«·χνόδβν t/nsims. tv»rw
1« tulpenfum voluere, donec de probationi­
bus conflaret . Promittunt igitur fe aliquot 3um:arx/^ouejriu/ rwntdUtù τλη&ώτ«Λ , qj) w
tricrxaxw Α’θ«
«τίβν
*
χχτν^ομ^βτ Χί^ίξΟχς
ex fuis Mareoten amandaturos , qui rem
τίλιν ώτήcuriofe fentrarentur ; quos nos e vclligio B ηφΐισισ , οώηί Si νί τίψ τί
multis de esufis palam rejiciendos docuimus; <raa^ «<r«p ΰπχ«μ«ζ<νπ» ri «χλιμπχ crr^AeaS,
in primis <|uod rum Ario fenrirent, & pro- X TV ταρχλαγύηρη , Ι%ΜΡ«
*
™ xerryepav μ
θ
*
pterea nobis infenfi. Verum illi potentia ma­ r'euj-.’y t’reyifjtyj
*
Maaaretev τί» xxrwyapiç^
**
» «
gi llratuum freti, clam emiferunt Diognium, ί»Γ0ψχ» αχολνθίτχ/ , <ΰλ’ ϊμφρχρν κφχχχν &
Maria, Theodorum, Macedonium , duos an­
Τιφ« · aw yxp )Ç χβίηο Maxaétitâ^' β χβητβύηρης
nis moribufque juvenes , Urfacium, & Va­
lentem e Pannonia , qui poft tam longum τϋί A’^ffycrSpeias ùrwyn» ·χρ «ûr££ r«S ι'γχλνμΛiter, quod fuiceperunc, ut inimicum fuum τι. μόνοτ tvrvuu /xj1 rs xxmyôpts ritu A’ArJjxrJpRarv
judicarent, rurfum Tyro Alexandrians con­ «<ηλθώ·πί , rtuwxov nw >Ç ewatstv iÇ βΊ/μι»tenderunt; nec puduit eos, quod fe ex ju­ tlu· ΐγοντκ , χ} iw tnxp-χρτ τίς Atyûm φτλ«dicibus telles facerent . Qum potius omni­
yttov χαιρκλαβάντκ, tri nr Mxpfainr αίχηλδαχ ,
bus infidiandi rationibus palam fafceptis, quofvis labores itincraque fubiere, ut calumniam x«xh èn?cr rrwàvn τ/u ίΐξίτυιην μάηι «f ίθ»λ·ν
τί <»ι •^ρημζίν, ιτβλλά η»; νρινβυτφκ »«ρ«femel initam abtolverent. Et epifeopum qui­
dem Athanafium in externa regione deten-C ναι κχρβχαλίΓ&ινζ , ex «<τ$ιψα»η(.· âÇrérJirxtum rciinquerunt : n>fi interim in adverfarti ρ«να: οπν τίί »·λ«κ i; rie ^«ρβς rat^ri «terrefui civitatem ingreflt font , quafi in popu­ βύηρβ! , mt Tk'ç ύ»β/3«λλομξΰ«< irepai Γ«^νρχ S«lum ecclciiamquc debacchaturi. Immo, quod
λίλξωσι ra^cr wj) rlrti fiet - w ris ufyt λππρabfundius eft, lichyra acculatore fecum addnfto, Macarium reum cuftodiis Tyri inclu- yii, r’xwXue» XJtpîittti, ίτί Si ήίί ΐθ»«Λ c£>irtt<um,tfequi non permiferunr. Nam Macarius ζαν rtf) ύαληβ7«ΐ, mù τνηύ» , »»βΐ ?βτ»ζ»Κ ,
ίύί^ημάρpresbyter furfiim deorfum ab iph> in crimen >ù 1$ άγίντ, χ; nÏMrërepw,
vocabatur.
τίτραί, »»eî vameÎH μυνηί fntîvni ,
W «iptiSoli igitur Alexandriana cum accufatorc
τι«p» A \>«νμ*γν ίιαιύζν,η , f* μϊπαλίτηκ
Ifchyra ipforum contubernali lodale & com­
potore ingrefli, affumpto uua Pr^tefto Æ- tà 1 χβ^ολαν, χ; μη$« Srvt ynt ‘ in
>ti Ta «τ«ρχ» μόην , ΧΛ
gypti Philagrio , in Mareoten abteedum, at­ té-rvi Ηο-χ^ον ίφ
M
*
ΑΘ
*
que illic foli pro libidine fua cum praditto ax niè/tv rara; afaivt&gt w«p« ri f«rexô
viro quaiftiones inftituunt , nulla permifla tmritf
„,„ λίγηχης ,, w
wr, rafs μΛρτη^αυί
presbyteris adeundi facultate, Ruamquam idD^-^^
«mv φ9>ώηυ
,

mulus prec.bus jequ.rerent ; erant autem dIi, qui hcc poftulabant, omnes tum civita­
tin Ί>9ΐατ μιμίμί^Αΐ wAirnynu . 1 Sruc yep nùs
ti» tum univerfr regionis presbyteri ; peten­
< φχιηρ^άα txt' τϊς iSiati ύμΤιιηΐς^μΛte» , ut fibi oftcndert liceret, quoinam te­
lles Uchyras fu borna fler, unde & quinam xpàrt wi βφχκΐί t’x'Ç'eQ^Jm», live ‘patxperv em»v
eflent. Sacrorum igitur mtntftris exduhs ,
ΐλΐγχίύν j τ»> n/XKHTa^vr ημύι
coram ethnicis hominibus quzftioties de ecfiifi χ, Jauartva γρ^μίμην , xx/ m ntrrtt vînt
clefia, de calice, de menfa, de rebus facris
àuuxrHXS χ', «perxff/xc «νχττνντκ . < yàp S~
habuere: &, quod gravius efl , ethnicos in
μνα τχλ/ν rw χατηΛΊΜαρ»ίτχν , ηΐί ««ni Tvpev
quzftione de myftico poculo in refles cita­
verunt ; & quos ab Athanafio raptos fu i fle t iyirtnf torôrp yàp ixti χάμηί nv f£ s pj/rttaruiis
nxpe <« ixûnti iaxivProcuratoris accitu definierunt, & ubi eflent Cmpt^ieç,
ignorare; hos ad fe & ad Prcfeânm priva­ T
* ί
ί «pXTrïJ&xt , erus iÇ C
*Ttti-5x
i
rim Introduxerunt: nec veriti funt eos dice­ της Af'yùxntxjipy^‘
τϊ,πιζκαί nv, ranniç
re ab AthanaGo occifos, quorum tellimpniis E μ3μ τύς τις ί*χλ»ΐ<τι<χς
, μηίοή» St'
«uti cernebantur. Sed cum eo totum fpedent, · - ,
, —,
_·
-.· ,
7"
ut eum occidant, rurfum viventes mortuos ’
ργημ<>
*
μ
» XJM " τ«Ρ«ΐ®ξ<’τ’Ρ·1'
rr οίχιχ τ$ xxrnyôpn, χ àxsv
effe fingunt, ut in Artcnio fecerunt . Nam CV cuzryS tjJ ή»
fléxev ά η βχληηνί ίΐη Sixes’ν', «νqui adhuc fuperfunt, & qui in fua regione
hominum oculis palam apparent, apud vos τ» μ»ρητρις , rts tüî iotn^iï qyj
,
longe inde femotos quafi de medio fublatos Sirtp alXn$trtf&, î^npiwi *
«ρα$ώμ$>« . >Ç Tint
deplorant : ut cum e longinquo petenda fint τη wap «ûftj «$ t» Α
λίξ«νίρ««ν
*
TiApîîûarn »
rerum documenta , comminiftrum noftrum
νομ/ζομ^υ υμάς μη «yniiv ; '««WO? 7“P Sixitcalumniari poffent, quafi vi & potentate u*
Jaw,
Κ·λ·^λ·{ , Ritlomlu , PrtnuMrr . Vida Duciagmin in Gloffir.

a Lagc,

j Ref. Cod.

li,7\

AMPLISSIMA COLLECTIO.

Imu,

*
xerie'^·

wpdcfov, $

139S

A fus Γη: cum ipfi per vim fit potentiam om-

. nia
Ma
niâ agant,
φ«· Eadem enim
«nim denuo
denuo agud
apud *M
enim
7*"tilt
™
’
**
illi Comes erat
erat cum
mhitaii
fetellitio
-------r—·*■ —
- , ni­
hil quod ipfis difpliccret aut did aut fieri
permittens; ita quoque & hicPracfeâus Æ
*
gypti manu militari foccinâus, omnes ecclefiafticos ter re faciens, nulli permifit ex vero
teftimonium dicere: fit, quod abfurdius eft,
in ipfis sdibus accufaoris & commoraban­
tur , & quxftionibus operam dandam,prout
libuit, decernebant : eoque tam judices quam
telles, fu» & Eufebian» voluutatis adminiiÇ -nam iaapjcrnn, >ί
Φ τ«ρθο
·»
*
»ν, < itri, conveniebant.
Quae porro Alexandrie aufi fijnt, arbitra
*
rî» tvtlwrriai,
•wv Qtcw ivn» Ttomv την ·<«» a/xwruv es i» Bmur vobis non ignota efle, cum ea ubique
gentium fama divulgata fit. Dtftriâi fcilicet
ntom seyansw , »$ ·>’ w J‘« rw Uf «orw γί·ρ, gladii
iu linitas virgines & fratres: flagella
ξίφύν « xepOcsw 'yvuiur, < revive xrvlufo, w pretiofis apud Deum corporibus incufla,pe­
iftfw» , xJ tetpwtaç viSHpwnu.
ηΖτν tremar des plagarum vi claudicantes , earum que
&
fstftî ί|ΰ
iTttruirttt C
*J» ruwrzw- mentem in caftitate & in., omnibus bonis oμ^Λ-y. retînt αροΜΪότνί , ak ·χθρ»ν
n’' peribus exercebant . Hinc flagitia adverfus
τν^ϊίτα
Ttjv repau'rec/v r
. mo­ illascommifla .· gentilium vuigus ipias nudare,
verberare, adverfus eas petulanter fit gere­
ve >Ç Α'λίξκιύρ^ Cv rJ Xe^HV a της θκσηλοτ/
*
re, aras idolorum & facrificia minitari: ad­
FM *tr/<sx«x# , ypefn
nk t*« pMtyntf eo ut homo quidam procax, veluti iftiufTW e-wntdLw
< tw ZwfaXwv ρ*«ρτνρ«όmodi poteftas a Pnefeao jam deinceps con­
. ·ν xtb
ίιωηΤς, ι^τμιτι- ceits effet in gratiam epifeoporum, virginem
fhXàk wi
Çv««v
*
x»
*
C
aie» <>Xt, w κβτ
*
ierint niv manu arreptam ad altare , quod forte obrium erat,...protraxerit, nccelfitatem facrifi-'
0<αν L.xsvun. xi
· πβμηιη^ς I^Jpeç «-

.* îyriMv?
. f
arc CjrrÎu&n·
dlcAoriy
£
xant·?^
-.· »----*
an'W
W
,
x,
rit
wÜM
r*
,
, \ , vari ,φ
vAxÿvr, « rw
tcyvt-f x, nw ·λο<ληpac vric «λ rit, tpyeriat η «τ' <ώηΰ isrvrism.
fovntri ΙφΜ «pri « >0jUvSv , vvnwv, «τελχβτ’ αύήό ,
r* S &
»«
*
t rarwÀrîv
«urtuc . qfi nç «'rtA^ri «v»ip νς cfyri'ati Aarvev
ttfirnf v·· ri
few»·
rw, ^rip« xep^cri Mortel, < «ris w^-evra Quμη JXxcr, «ye^xw 9u<ri<ti ÿ
,

λ'
«ve>u TW x«T>Ç
*efa
«Μ

peHecutiotfs imitatus . Inter

haec feelers virgines fugere, ethnici ecdefie
in fui tare, epifeopis in illis ipfis aedibus, ubi
ifta perpetrabantur, verfantibus; in quorum
mntnv, in μώΜ ittii rivfixxnu ratSiw,
vgratiam virgines miferte ftriâos gladios,om­
<n»ra ΐτρβφα
*
,
nia genera periculorum, dc quamlibet con­
rep «dru •^«fw^îonp^', a’remvTw ^ae»rv?«w tumeliam & injuriam experiri coaâae funt .
vqyopakv λαβύτ9 «x wWaptdv txxXa<r««s ίλ«μ«- Et haec quidem paflàs font ipfo jejunii rema coepulonibus epifeoporum, cum qui
*
flq» η/χύτ, a’ «u«^av t τ«β·χοτίί «ρΜ-ίνχιίνας . «y Ere
s convivium intus agitabant.
rdvnav ιτυ^ίΧβφ
, Sut Ttjy χατι^ος
*®'
. βλHxc cum futura provideremus , nec vul­
Λβ' xj ri Ι'ΟλΦ' aùn τίι pt^r'fwiym. tÇ garem, fed quafi ex hdftili incurfu vafliramc evrtUMt^^can;, «^rin/^w , rJJrxwi»· wttem, detreâavimus boegenus judicii . Hac
tn fjÿt mut «rt puj λβ'/Φ
*,
βλλ’ Ιργη , μΰρηφκ etiam cum Alexander Tncflalonice epifcopus
Λ» , « ra"
* Merwin «κμ<τβύηρ«ι x«mç, «t «ri animadverteret, fcripfit ad eos qui ülic adcommorabantur, conjurationem & ca­
«umvtk cv nue
r«J fTr<rxoxa>
*
ri tÇré Ohuc
uguens. Qpem fi in fuo grege an­
lumniam arguens.
w ^ρβ'ψχνπ; x«re
. xj ptvri c
* Tfpv, ri numerant, fociumque fine faâionis /aâiti
ja&itant,
Adrirri C^ev^ txt
*«TCSTiC rirriv τιμ «Aéfiwey, eo ipfo vim fe homini intulifle dedarant .
poincs t«S Maprwrn e’aqptriverrw,
Enimvero nec ipfe quoque fcelera tiffimus If( , fed coa&as
...1, ad accufandum
ίλή&βι Ter l’^cpe» συχβψχ'ντν.
«oni ri' ni «y- chyras, fpome,
iujus rei argur
argumento funt ejus
ti>mm Λί Α>ι&νίρ
>ρ«μμ«α>ν,
*
ιζήϊ eyv<^ defccndit . Cujus
ad coepifcopum noftrum Athanafium litem,
, η» I
> ηχ^ΗΛαρφ
*
St xj tw tv
!|uibus teftatur nihil tale'ibi aâum fuifle ,
rwTpàç φ 3«<rtAri
*
/vtraAqv . οίθβ a’privw sr ed fe iubornatum efle ut hsec fingeret. Et
A‘pro/· SwpaihfH , ·η ζίντΟ
*
*ίτι»
α»θρ
φή«ς
fcripfit dia, cum ntc pro presbytero ab illo
caemAriw , «Λβ1 xsM «’·<' tJ xaree^p ι’θαύριβζι, agnofceretur, nec illius appellationis gratiam
obtinuiffet, nec jus aedifiundss cccleuae pro
ri wwxAav rïf Kxnry«tt»i Mf} wwAant^w >
renumeratione impetraflet, nec epifcopatutn
ri» l6i» Mexeè
*
t» <ept<rÆ:'T’P8)» **
A’devewta
u rnrxon xent^epa», rit «AarierrCb
*
τ»Γί •yrps-i
χ»ρσ·« Pro mcrcedc exfpeâaret: que omnia confe*b
accufationem .· Atque
ri rmit»», «ί »«λ» νυχοφάνπις ης M»Xctî«»bî, ^cutus
adeo ejus jognati nobifeum femper commu­
τνίλζν A’Oeverio» χηθβρβ'τκτνν «vatperrire/. rrit nioni conjundi foere ; non faâuri fcilicet ,
nrip i ηκ«φά>ηι MsX/rnryri, w «ri >», vrin» fi vei tantillum injurias a nobis accepiffent
Hoc non verbis, fed re conflare , teftes
r«0V«; d rirsXAriv rit rlw «xxAxriay xwrwvriatt
rpuv, xare^vàt »’<ωτϊ , μηίο» tn
τ· rsmtri font omnes Mareotn presbyteri, qui comi­
tes
epifeopo in itineribus fuere, & qui tum
enrirac « i’thJiï rat mt Εώ-ι/ϊον riJt erisJefsvrec contra
Ifchyram fcripfere : quibufcue ncc
Wc ApHapucwrwf ’ àx ΛΚ«ηλμύ»η·ί Si ^«ο>/ρύς tum, cum
Tyrum veniflent, permioum fui
tufàit ruwpÿrivv. «Αλα ζχτίχτης άλλβ/ζ χρχ·3«ζ
veritatem loqui ; neque iis qui in Mareot
«•arrixwt, tsurtri iorik/JAmtcv rie vtpV tfy
remanferunt, conceflom fiait ut Ifchyram ca
ftn
x, a μ^ύυο»θ»στ< 'u A puerrirri- lumniatortm refellere liceret. Exemplaria au .
Nnnn
tem
CaaciX CnerriL Torn. II.

t»rtJv. ren» niqumesav, βο^uHTrvxexaM Α'θχ-

vraoannu, conjuracivucm ou

1199
CONCILIORUM OMNIUM
i3©o
rem iiterarum, tum Akxaudn, tum p«shf-A j«». £ n TpéwiirvTW,
x«r»p5w ,
/erorum, tum tpfin. Iidiym, una mifimiis : Alj if·
rsrv» , Γ«μμκ A' « <r
*i

2J. - - «

.Γ£

, ètxer yiurtt ·, tar fySpit της it
*
te confcâatn teiUtur fe ihdigar ferte, quod
·
*ζ
vivi hominis cedes imputata fit; verum et­ c»0tàtc ainwrwm., A τΰύ/Mfetef ΐ'/»ιτΐν
*«γκγνη
tf /«λητ/β.
iam in crimine myftici poculi valde adbiira- n, xj nif ftptuxvis 9«
*
ί!ξν9ητκι 9ίλ·ηκ , Sie^fûtHt»
tur tantam varietatem & accuiattonis incoo ·< τΙώΕύτίβ^Λ
ilautiam, quod nunc Macaritun presbyterum, * xrvfcau βαίζβτηα . xi ni tUù eettetat rud taré
nunc Atlianafium epifeopum de calice conXtK» .vpftàffyu, ri τίς èn^tiet fy&pè(, m
frafto incufarcnt : ac Meletianoa iterum c·lumniatoies, Athanatium vero innocentiiti'- à<Tt(iéîç ewXw» tmx&fnw. »Ç trerxero υμΐν epo*
’ > 7’* ίβζ.’’ *$ Α’θοΛσ^' x«r»
Uiuin pronunciat. Quomodo enirt» non ca­ qw'part utχλκΓμ^
lumniatores Meleriani, & inter Mtletianoa ΧςΑβ muKte-fjfâv eùnti. »«7e ÿip Ç μνήμη irotf
prircipuc Joannes? qui Ecclefiam ingneflits , «ùntç nftiXtnu nrxe/x μυτίχν ; χβ^οβ aifftwt
« in communionem a nobis receptus, fa&iB τηί »ις Χ^ιΓον <χροταπι?ί , ttti weHjtin »"6 <Λ
*τ
lui prenitens , cum nondum quidquam de βήί ; πόθο Λ« TW Χςκβ» μή γκβύζρβΊ χβηίς/βν
calice moviflet , animadvertens Eufebiaoos ’
Χ·χτ7 7>v«#4bW; irJi Οί jrern'ejW τιμΐρ <·ροττβ(4
*
Ariomanitis favere ; ita tamen ut illos pa­
5c oi
lam adinrare nollet, fed alias ad id perfo­ pSf. er, tw tS roTHtjB ©te» Λτιμάζη/το j ' n **
*
nas rerumque pnrtcxtus qusrerent ; obtulit χοίρον tâufôffyot, tv tttrxow to cpcaîruS μυ
illis fuam vdttli in fcena (tiftrionicam ope­ sryvyinvy <o»fL<r<w ^nr?<r< ; >Ç /φ«';4χτ<ν it ii ♦ram ad earn tabulam agendam ; cujus argu­ <tcj i» itunitf. TtSi St' et τννθρονβ» w rceXtiruementum erat, Anienorum certamen. Prime ve» fptrfvrnuii tâvfipfat, τβ» <îf αντρί .ιχθή^ην
autem partes, «t illi rem bene gererent : tc- ii/e-xerw «ïtXaw ζητΐοι»; ί*
α xj βθρβνβς τβ» tntceriita vero pertona fit appendix , Joannes
cum focus : ut Arianorum ftttdiofi firb iftiut- rxexe» ζ«τ» χ,νί λαοχ τί» Λ’τφΐί JrjrrxaXZac ηmodi occafione « fpecie mdicii, adverfarios foiïùirtv. in it Terrer·’, ίπ φ·»β$, inrt ijtfûr’

impietatis e medio tollant , &. impietatem in <1,'^ nfemïwytâ&inw t^rsntt&rer «pe^e^r»
locum pietatis inducant, "Arianofquc in ec- α?λ
^,V1 ’ χ„ <·Μ«ρν«5|ώίή!ί
.p. ..
____ __Sî η» >Ç
A’pcunw ιίιτιβκΛ.
*’’3«»«
~
‘ <* «
’
- - -defiam iutrodu< ant : & it qui pietatem ex- C A
to
\*'« ftiexnwi
*
t etAe?X
r*»m
terminatam cupiunt , per impietatem funeta- £
Tj
riw e?
te nituntur; δ< n, qui impietatem m Chrij
, ,·^
'
.
,
, , <Λ r τ
ftum fufcepevunt, t^ftes impietatis relut im* Ttnrxmf .
mto; «Rnpios conantur occidere. Er calrctm nobis ’K nu« ^9^ar
r«it««
*
. wowrxv’
)
*
Êàrtfiiff ··
***
Μ
.
proferunt confraftum, ut videatur Athana- ·«<$ f^t/ix/awi» ' βγ at τι
π
*
; vej
>«P
fius in Ghrtftum una cum ipfis Impiut effe )Ç m* A Sttvairt®' ak euint γρκ»
At quoHtim ilia rnyfttcf poculi ab iftis faûa «ότβί W i^ti vttv4v5&rt. nQnyif «Ç *
0όπρ
'·Ρί
mentio ? aut unde impietatis in Chnftum τβ7ί Α ?/ξ
*»ί/»(Μ«ί
ncvatpK ηχτ ixrirw τβ» qjqpw ,
antefignanis uUa de myftico poculo religio ? xeint μηη eif Tvpw εφλθββττί ixfffni T«ptw“
lut unde illis qui Chriftum non noverunt ,
?£) yeywnrn . «pa rivn e/ dfitit
*
xj Senfttw i*
poculum Chrifti notum eft? aut cur Domi­
ni calicem fe in reverentia habere iimulant, ξ/cr, άγ tt t, ru «para τβτ>$τκιην; , ·} ΙΛηρττν·
ΐ ’τπ avxo&etrif
τ*
*
qui Chriftum Dominum contumelia afficiunt' hîtwz μή trxftuntfjS^ot ,
ânr quorum pa&o celicem deplorant , qui
* tva
ïva iriaxtrty
sriexerey rfxeXirtiwr
irtXrrttri μη
μή t*
t'wivsvnr T? τ^τ
epifeopum mjfiteria in eo celebrantem occi-D ^a^es «ι'Φ ■ , ;. ,St» τίτ» >ΐ ί;
Ϊχ3ρ«ήΐ»
4ere (at.gunt «/quantum m ipûs eü ,·«
*
Εί
>σίβ^. ί^ητύ
EiTeSrw.
Sncrin-rù c/ïïro
<ϊ.>Τύρρ x/rx^C
χιη^ύήτα. Jrcrir·
occiderunt? Aut quomodo lamentantur thro­
ni epifcopaÎis vicem, qui epifeopo in throno et <Q«O3-Tor'xnr χ^χττκ. |r«fin .ιώ
tîf κητλιφηφ^ημ^ »
ledenti necem moliuntur, ut thronus epifeo­ nwî »«/>
*
«
pum defideret , & populi pia dodrina fpo- iiïTrtf» 9t ·»Ρβί TW TdtT«p« φ 0<«7λίβ»
lieutur? Verum neque poculum illos , aut ett rk rit A’<rffltr»ryf /3ew/Xw«,>i«fleZ«r . ntjrifi
cades, aut ullae denique Icelerum ipecies quas JL >u
* xtTWfT.nu 9
νμϋν A'dwétttfi
praetexerunt, fed fola Arianorum impietas ivtxyxxtvi ύμχς riSzt<fty r.-α >ζ ΐχ ritti xezuy<i>·
huc adegit : in cujus gratiam Athanafio & τϋί xwjjp'e» «ύφί, χ} ^ΐ/ώσχππ, βτ»μη5θ
·>Μ,
*
«teris epifeopts infidus faciunt, atque etiam
nunc cede lie bellum inferum. Quinam enim η «>o>tvcr<M ζ»ιη<Γΐ τβ» ïtvSpe . Σ?Λί St Txpe τ»
ββτιλίβ» fSrion 4Rpèf TWf * /JS
funt cedium & exiliorum audores ? nonne THtÇci
Aigues, tSi» Si rttfb
ifli ? Quiram irculanum potellate ufi mfi- ίιαΊ^οφάζ . rite
dias ébifcopij m Jiuntur < nonne Euiehms ^Kiyvxvt. T?twΤ·
*Τ?Κ
Xe^ohwo’·»· »
cum fuis ; ίκ r.-quaquam, ut ipfi kribunt , E,^ay«<rb μχίοί
- · ύξ
— et?»i
· - χ»μιζ·μη.4ν·>
“
»Xjfw M®
*·
Athanafius? Hoc enim ille cum aliis multis
-tv συγχιίμη^ »η7ς, «λλ« n» Zxmxw λαμβηαύ^·
ab litis vexatus eft. Nam eo tempore‘qua­
tuor presbyteros Alexandria , quamquam Ty­ iw μη χιμψαμ^»», eueXe^Arrv» ?.α^Wto’ , Snt··«■*
rum non veneiant, e fini bus fuis extermina­ βίβλητνι Axhcxatirr®' tif βλβ» τβ» rrrw <
verunt Qumam luûn & lachrymis digni ? xw; X- «λ τ· ‘Sny αττοφ»ρομϊυφ', χΐ τ»τ» Γ/ρβψ·
Nonne ifb qui & priora ifta perpetrarunt , βατ/λΧς, ut'Tiùtjfyj& tx ηώ yryCAKpc
·»
*
Smftw·
& fecunda addere non reculant, omnia ca- Xi» · rivtS ntviiju m iialSifiXxnënç ;
ημί τβ
«fWT»

■ A pblhonium,
» L»t« ·
* Reg.
4 Port»

I

reclus ,

Aihjn«iun»,. Paulam, PiuHonem e
*
Epift· /"yooJl Sardie. *
d
Ægyptïos.
Cod. & «· Nannie /· «->«/}««; ><>.'ra<.
) Re» Co«f. addic > «'
»>·,
*
«>·,»., ui paule itiir» , lcqul:ni «cum »»··
·ι
*
> & λ«9.3«>·» w» &ς

I

1JOI

COLLECTIO,
1302
ni
* ‘ tapai- Alumniis mifcentes, ut epifeopum impie fus
rei IXrrpe
ΪΛπρα syretv
_ ’ μ
*
-ηίμ^Μ
i t/wc *
γραμμάτια τκ'τυν eu rtot χαρά hsrefi non cedentem e medio tollant? Haec
caufa odii Eufebianorum : hinc ilii in urbe
Tyro motus, hinc illa judicia fimulata: hinc
illae fine prsvio judicio, tanauam in re cer­
re λι>«α. μχη Tpafecsv;
γάρ τούς reraDtu
ta, liters ab illis paffirn perlcriptc hinc il­
twwwrai αφ·
*ί,
«ç^epewer le apud patrem Imperatorum, & apud ipfos
religiofimmos Imperatores calumnia.
ysrarer
τ· ϊάγμ
*
τάς JwtflaAfc φαίκτκι .
Qualia enim delata fint adverfus commi- .
ατνίάζνα» χάρτης /«χληνιαί άφίλίδαι τον eFnv,
niftrum nollrum Athanafium, neceflarium
tmÎ/«^Sc, >ς Α’ρ«ακ7ς
relatu eft, ut vd hinc eorum malitiam de­
• «OTtf μάλκα . Hi reùs αίτιας m otjvAxî , xÿ
prehendatis, & intelligatis nihil illos aliud
m>i ό^αρχ»ί
ηοςμήη ψόηιςχατά nifi exdem viri querere. Frumentum daba­
tv àvSpoi xanaau xapwTWxucius , 3Z ων ψΧί»
tur a patre Imperatorum in alimentum yiμΐπ rJSxAxfW της ιχχληduarum, partim Libycarum , paitim Ægyβ-ίας âatûtâai rè Τβφας ,
*
xtpS
ai- Bptiarum, quod eliamnumaccipiunt, Athanat
I
O
t» ' x J '
Γ»λ
*
mal
mail Amaram JU
I «Ivzxrawv
*
vai·prrawc χαράχ»νται. α«Κ"λαμμ it χ,νΑυ μάρτυ­ fio nihil inde nifi operam & laborem refe­
rente. Interim dum qui perciperent , nihil
ραν ty M«ra AifrHw £ Παντώτολ/ν xj rfc) <=£ A/‘- conquererentur, fed accepi fle fe ipfi confite­
γίτη αυ»
ηργύν
*
« V
**
* rexnx 7
«η
*
,
rentur, acculatur per calumniam Athanafius
τΐω xrnt Α’θαναοϊβ γίγοβημοχίαι συκοφαντίαν · quod uriiverfum frumentum divenditum in
miret Si wareüfft»» *
»«
Aorxèv ναγχαζ^ηΜ tuos ufus fepofuiflet .- certe hoc Imperator
i fi orum calumniis mduâus, in fuis litteris ,
îti rat dCrr|3f<«c «ppewriuv , »' TyJ
conqueritur. Qui funt igitur calumniatores?
pnqttà afpirti, ârrura^f
t? $ ùfMV
nonne illi qui & primas illas calumnias te­
dCM&jt χάικ «ymnjTW1, w *·>λχχκ «k Α>«α- xuerunt , & a fecundis litis non abhorrent ?
yeùç άκδψΛτίζννης ίγράψαη . w γώραν aûreFc Quis denique iftarum literarum qus ab Im,
tUÙ txxAvtav ec itî«x«re.
St xto Ewrtperatore mille dicuniur , auâores fuere ?
nonne Anani qui his favent, qui nihil con­
wp
A’pnaxwy ^pajujutem», ων <i tint hunc virum vel dicere reculant veî feri­
ά«Κ·«λαΐ(Χυ tu «Vr/vpeip· , φαντρΛ Aotxôv, tous C here? Nemo enim omiftis tantorum malot
_
«ream
«ivQrtrihtic in
altAc lAam
nun auâoribus
in alios
iftam lulpicionem
»αρ« »α<ηις τηί χαθολιχπί i«Â>t<rras ανα^ψατιderivaverit- Enimvero manifefiiifime corum
«dciruc A ρ«·μαν/τβί,
χαη τϋζίκχλ^calumnia patet ex Audio i piorum , quod ab
ύ-ίας xj tifte-MTtvt αόηις xartsxcrav, χ} nti àxit
*
ecclefia frumentum abalienare & transferre
λ«ί
reti φόβοις Sjxtpwrt ης ιχχλησίβκ , ’ίνα ad Arianos fatagunt; que culpa eos potiiïiνβαταχν tftu»fp7«k t γω<π τΐίς άστβΰας «u^J. xj
niiam auâores principefque habere videtur ,
qui calumniis apud Imperatorem depofitis ,
5<xp
Staxânç aj»«C το« Α’ρπβμαν/ταί α’τοτι^λ
*
veriti non funt viro necem moliri, falfa et
ση , ·7 φ«Ηρ«< awuaywrat irap άυτήΐς, < Tpeewi» αυτϋς αντίγραφα ταρ di/fyS κομίζονται , crimina propre rea imponentes: & a clero ec­
clefia: alimenta avertere, ut ea fine omni du­
τίώ ικχλητίβσ χχταχ/ζοντκ ,χ^ κοινίύνούντις αυτοίς^ bio haereticis in prrdam cederent.
ιζ γράμματα αχνπΜοχτκ χανταγα , τίώ aiptaty
Mifimus autem ad vos teftimonia commi
άατζί <rajwr«mi, χ£ τίιν ικκλ>ντίαν άτοκημττοντα,
niArorum no Aro i um , qui in Libya , Penta­
νς Îiw»WT«?r ριαθ«ν, άφ νν αυτοί ryj Ρ’αμαίων
poli , & Ægypto degant, ut etiam inde cox/rek·
< ~
ήμί? « 7Ρ«ψκν
?ί’χ/τχότω,
'
' '
‘ ‘ · ώί ottÙDK"ofcat‘s »’*<>rum in Athanafium calumnias.
.»__ V.__. πώπίΐπ, ααυβρά'τί
____ _
αΜχίιχητη
χ} ΰμϋς άγατιητοΐ. Hsc vero faciunt, ut ceteris per metum ,
qui pie opinionis funt, quiefeentibus, impia
Sf^và‘yàp xj a^Xorya της κατάΧ^μόν £ιία<τχχλίας
Atianorum harefis introducatur. Nos autem
Λϊ. τούτα γοαίί dôtxcjv χοηη ααυίΆ^όντις ίγρά- veftre prudentia: gratias agimus, dileâiftitni,
υμϊν αξ/οιι»τίί ΰμάν τ/ώ dx Χ
κω
*
oumtiv
quod isrpius anathemate Arianos notaftis ,
àxoSf^atijai pepj τΐιυ ομολογίαν ταΰτΐιυ i^^crauaAneque illis locum in Ecclefia dediAis . Mox
autem Eufebiani iunt coarguendi. Ecceenim
γτσαι Ty5 cruvfivwxôirw τ,μύν A $ανα<τίφ·, άγκναpoA priora eorum
*
de Arianis feripta , quo­
χτηααι St xanl
irt^} Ewrtjîtov ,
τά -ηιαυτ»
rum antigrapha ad vos mifimus, aperte jam
fxr^npernw , αβρός η μηχίτι τοιαύτΐυυ χαχιαν
( «Ariomanitas, homines ab unr/rfa ecclefia
TC’,»jtiav καιν τΐ>ς ι'χχλησίας ίχύοιν. υμάς γαρίχ- \ anathemate condemnatos, -ontuecclefias ir­
$ίχ»ς χαη της τοιαύτης àSixiaç t χιχαλΗαιθα, ΰ- ritant : epifeopunsque illis con'ut'4unt , diχομιμβήτχοβης η άχοςολιχον, chapon rev xwiÿev Villfis a ic invicem'per metum ecclefiis ,quo.
*
impa tatis adjutoόζ ύμύο ctiuTJJ. xovnpà γαρ aAnvhfc ά αξία χοι- illisithique fuppetant fu
vwias ηοβαρ atty τρραχ^οάςτι. ixavμχχιτιαΒρο- Eres. Nam & diaconos ad Arivmanitas mit­
tunt, qui palam cum ipfis conveniant ■ liteai^tTt χατ χαλιν ΰμίν γράφοχτι xarù rS ίχιαχότα
rifque ultro citroque miftitatis, ecclefiam in
Α’^ανατία. χάνηι γάρ ψΛίη τη
μη$’
fchifina conjiciunt , & cum illis communi­
αχ ονόματα St ixiaxoxw Αίγυπτίνν ίγγαράττίύσιν
cant ; caque paifim fieri bunt, qus & herefim
ιχκόλαΐς. Αχίλον γάρ οτι όγ ήμϋς ίδ·μ8ρ> οί γράcommenewit, & ecclefiam conviciis lacerant:
φατης , α
*λλα Μιλιτιανοί , ώς α« γισματικοί , w ut ex literis eorum ad Romanorum epifeo­
pum , fic forulfe ad vos ipfbs fcriptts depre­
%
ίκχλντίας τιιρατηνης, £ ca<r«ç
hendere poteftis. Quod igitur ifta inulta ef­
xwivres > xarerdtiTHs γάρ αλόγνς xj %ιίον t ^nuSv fe
non debeant, etiam vos, d i leâiflTim i, ani­
‘XOiSvm xji| ntaüm κχράττυοην a Sucrux^^a
madvertitis: atrocia enim lunr, & aliena a
γράφΜ t Sujôaàf St μαθίν χαρά ty «roraXciChrifti doctrina . Hac certe de caufa in unum
CoæsX GexfrtL Tom. IL
N ηn u 2
conayaiim TMWfl

AMPLISSIMA

CONCILIORUM OMNIUM

ι3ο4

convenientes has literal «d vos dedimus :Aiw wep si^tsiv , ijï >Ç τύώ ixtrrtùw υμαν tirtStMrquibus oramus veftram in Chrifto pruden- f^v.
tiam, ut recipiaris hanc conteftationem , ft commercium , viccmquc doleatis coeprfcopi noftri
Athanafii ; tuccenieatts aurem Euicbianis , qui hare moliuntur: nc diutius iftiufmodi pravitas ft
militia contra ecdefiam invalefcat. Voa certe vindices hujus injuftitise imploramus , chante»
illud apoftalicum verbum. Anftrtt mei
**
«w vais/ ip/j : mala enim revera funt ft indigna com
*
munione, qur ab illis Hunt. Nc icitur illis aurem prebueritis, fi denuo «i vos contra Athanatium epifeopum fer ibant. Qpidqutd enim ab illis proficifcitur. falfum eft: etiamft noftra Ægyptiorum epilcoporum nomina cpiftolis fuis adferibant . Certum enim eft non nos cos efle ,
quorum nomina in feriptis fubjiciunt ; fed Mcletianos homines perpetuo fchiftnaticos; qui et­
iam nunc ccclcfias perturbant , & fcdttiones commovent: ordinationes enim abfutdas, ft pro
*
pemodum ethnicorum faciunt.- eaque committunt , qux quia erubefeimus feribere , cx noftri»
legatis, qui vobis hanc epiftolam afferunt, dtfccrc poteritis.

CON-

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

>jo«

' CONCILIUM ’ ANTIOCHENUM ‘ L
t

S U B

JULIO PAPA

I. CELEBRATUM.

' priant · rAtba^fita
*
dtpafmrtmt, arfar χ Grçforiaiw
G»/fadaco» f/ùftimtnmt.

•ΚΑΝΟΝΕΣ ΤΩΝ E N A NTIO XEIA;
ΖΤΝΕΛΘΟΝΤΟΝ

ΑΓΙΟΝ

u) /uaxd&w. xeciiptif»
z

REGULÆ ANTIOCHENI CONCILII
EXPOSITÆ
IN'

H eryi'e >Ç
χιβί

APUD ANTIOCHIAM
E N C Æ. N I I S.

<τύ»οί·ς ,, ’ v vio η Θιί avyttfartàtla·
*
* Arrto^ri» ,
C
,»«λ
*
Φ·σ/»χ, n«Aa/i7w, Α’ρβ^ίβς,
, Κ/λ/χ/«ί, IrtuueAs, ntt * *
«τ ’ίτβργΐκ» ·μοφύχνί «Ç ipiaa tri/λλκηφ^Μί, or χι<ίρ χχίμο.

« dtdiretieirrf

Sanfla ό1 ’ patifit
*
fyiwhi in unum /n^gregata , bt/ ftti ptr fuignla/ pravineu t fum f nnaninubtt/ fanfiit confacerdotibat , in danttna faint/
.
*

tfll
iu .

ΧΑΡΙΣ £ αλ»ί^«αΓι»σί Xerrïre rutiu xj AZ~^KATIA k veritas Jefe Chrifti domini
kwripaf >ί^«»Ε,<»ι»τιτψ4«ΛΑ|·τ{ιύΑ’ΐΓΤΛ>ΗίΡ
βΐ falvatoris ooflri, fankam Antioçhcnam ecclefiam viGtani , k ia unum camveaept to ivikariao , «J «eni ri aù
*
nunornra μ^1 i·
âcns per concordiam pacatiflûni Spiritus .
ίας
*
μΛ
, < συ^φ^νιΛ, < rr/^μβης tàfluMtS · e
A*
multa aoidem & alia perfecit , in otnmbus
λ« /jfy «J «*λα x«TLp^
c*
**
, Ce τάσι St k τΰη tucaap- autem fuggc rente ianâo k pacibco Spiritu ,
9·ϊ e^ ύπ·0βλ»Κ rii àyia ιζ tifluioà τφ,μπν;. A‘etiam hoc perfecit , ut que vife fent re&e
><φ χβλΛ ΐχ«ρ »Ί«ξθ
*,
tAJow <τχιψ<
*
,
couftitui, cum plurima cnaGderadooe k ju­
dicio, una omnibus nobis Antiochi
*
ex diiannaivi ίμϊ τ«ρτυ» si^uSs rjtî /τισ-χοτων xarariaoverGs provinciis ip unum colleâis epifeopu ,
ri trvysrpanjJoaw
*
itt της Α/τι^μκ ίκίοιφομ^
m veftram notitiam deferrentur . Credimus
t τ«τρ^«Λ, t ni -du> ύμηίρηο
autem grane domini, & fando Spiritui pa­
tom τί ri
X«t»Tr, X, τώ rài ripÜMK er^rri
cis , quod k ipfi conlpirabitis noUfenm, tanodC^iorri, Sri < αΰηί 9ΐ·μη»Λ4τ(η, η
* «ν Suuugpti quam m una fetiferis virtute nobricum k
ffvvavrti ήμ/ν^ ^rtui £φ7ί σνηργϊπιςμί^οι
orationibus adnitautes, magis autem k * muSi Uottfjfy/M ΗμΓν,^τ^βφ'/ντν&Λατπ συμημίνης' B «»ti , k in Spinus ianâo prefentea , iiGtem
edavTÛniiu7r<ruupwpncflomjiùaeareMÎvar,tTiiep- ‘P1**
«feGmta font, confentieotes, k ca
<μκ vifa funt, reâa roborantes , cum confeoiu
i Concilium Antiocheo <m umeum ponimur, MSS. colleS.onei, fie edi'iooet alia, pruxe» feuri . rtetêïTnêôdem iâo anao gemlnuo Antiochia CoacilKir· tuiliê celebratam eruditi piorique nAiMit. Aitee·*, ieqaee·»·
4lti fuerint hi canon·· xxr. quoe *«<r»· />axrw«u [aaSirari Zachariu Papa Vtarr^lai Aauaa^an t/ lataai
Ci<m»i, Nicotaui Papa; iafia< rrtatai Patraar Concilie* Chalcadobenfe appellat ta ^altai ta·’11·» [^aliaar
/«W·· Avd/wo , ioquic Cafariua Arrlataa&a. qoo ia cenaiie foenac Epiloépi triginta SaaBi Patrai la Aaùatiaat Caar.bt rafiJrairr y ut.^oquitur Coacilium Xomm· G b Leone IV. Akerum Epifeoporum vel nonaginta ,
•t Athaoafa· p"oit in lib. de fynodi·. vol nonagiate feprem, ut HUarim in lifeo de fyiaodi· k Soaomeeui h.
t. càp. j ooqiu et fola dise et 5 Oriantl*, qoo hk Cola cooatmnruur la titulo Ερίβο’β (poodle·, fad <■ alK<
fine i»oltl«.- cui Concilio prafuerii Flacillui Epifeopu·, laierfuedet EafeUaa· pariu £pife*pi Ml ΑιΑοκβ···
daainaruai, Eufcbiiu olim Nicomedknii, tear vero CP. Epifeopos · Acaclut CaAt>n6t a Palatina, Patrop*··
hie Scptbopulitanue, Tbaodorue HcracUocoa e Thracia, Eadonue Gerauaic>e&&i, Gragoriiu Alaaandriaw ,Od·
nlue CafartcaCe e Cappadocia, Geo fitu Laodkenu, a Syria, Eufcb>ui Em.fcaa·, telle Sotowno Uh. a. cap if.
quorum Mail in faHcriptionibui hujea Coaciln non appareat imi neque Mini Cbakedonenâ·, Mfu Marc··
ArcrhuAua e Syria , quo* appellat Sncrare· lib. a. cap. it. wr Flacillui .pfa deaaque Antiocbeaiut u. infrnpta
a* Epidola Jal.i Papa, ec & DUalo, Narcide , ftcaterii. Et priore* quidem fynedam CmAe/rcira* ί·<6β dki
ab Hilarlo loco dt, bt ab Hiocmaro com. a. pay. 4|p. poftcriorcm ap«><llari
a Palladi· m vita Cbryfcflomi, alufque, eruditi viri contendunt. JTarZ logearlut Scb«Mratii da Aatiochaao Concdle IlbaUae , ,· qu·
mire buret Coacllii gefta lliuftrat. Gonveatui fuit c Catholida circiter yia. Br Eafcbtania ye. aaa 4·. £p«fcop<«
«Mflara*. Oawium coafcafu conditi fuarant s$. Caaeaee t k ab Eafabiaaorum leâione dapobtai Atinati·*.
> In emnibaa canonum celktlionibua hi canoner poauntar pod Gangrenfet : in quibafdam etiam, ut aped 1ί·deeutu Mercatorem no* Sardiccnfm. HarJ.
y a Daa "af"taia
ra Dtairf trm Cairt. Ptaareer, Palajlaa , Arabia, Mrfafataaala, Cliltla, Manila.
4 al rar
, ut in Noatecaaoa· ColalaM
ffevZ
j MS. faiata·, at faiatifima. Hard.
4 aL Mi tafi'»an Hard.

I?O7
CONCILIORUM OMNIUM
fi-nfu finfli Spiritus confignabitis . Sunt au- A
ίό^αηη twrwpvjrtÇôijfyiM , K, βίβ&κντκ τΐί η
rem prasRniii canones ecclcfieftici hi. qui in· E7zr 5ί ·< ee
3cmç
*
άfra funt fcripti. ( · quos lubter mferti, pro- 1λ wes-ίΧβί>
w'

mulg-vere epifeopi )
*
PrTVtna

Pelcflw.

Eufebius Gadareni's.
Pre vina»· P ba max :
Anatolius Emiieuus,

Æ.neas Ptolemaidis.
Magnus Deraafcenus.
PrrrvmcM Arobtx Petre
*
-

Niromschus Bollrorum ,
Orion Philadelphie.
PrevraCM» Mt'apotanr.
*

Paulus Neoocfveenfis
3 Piperius Samofatenus,
Theodorus Laodices,
Syricus Cy'rrcticenfis.
*
Provimi
*
Cilia
Macedonius Mopfueâienfis,
Hcfychius Alexandrie minoris,
Mcyfes Caftabalx,
Nicztas Flaviadis,
Narciflus S Irenopolis,n 1 Tarcundimantus Ægeiates.

A i het ins EdeGenus ,

*
Provtuct

Autiochu: Khcfinatis,
b Jacobus Nilibenfis.
Pruinae Svn
*

C.rla .

Archelaus Dolichenus,
Alphius Apamer,
B.uhis Zjcuginatii,
Manikins Epiphamz .
Petrus Gindureniis,

Canonfs

Synodi

Ani.iochje.C

J Nemtu»
*sa
4 T,rio a*·

Ifattrn.

Tifcadi··»

Agapius Seleuciac,
Theodorus VaCadeufis,
Euftathius,
Pamcius,
Alexander & ceteri ex provinciis Palzflirue .
Phoenicia, SyrizCcrles, Arabia:, Mefopoiamir , Cilkur , liauriz , & hzc conflituerunt, quz infra fcripta turn

' ΚΑΝΟΝΕΣ

V

ΣΪΝΟΔΟΤ

TAN ΕΝ ΑΝΤΙΟΧΕΙΑ

Gtntiano Herwio Into f rut.

I.

i Z^XMnes qui audent difiolvere deerrΑ N T A Σ reti; ηλαώνπκ πχραλίΛ# w Cit. . nio.
V_^Z turn fandz &. magnz fynodi ,
opw τί)ί cqî«< xj μρ^άλης fftwôitu ττ,ς fto!» i V».
quæ Nicatæ coada c(l in przfentia pie­
ροτν&ί«τηί
*
tiri zopecxna ττς fchili »>1 Pctatis rcligiofiiTmi imperatoris Conftan- Ce Νίχα/’α συγ
*
tromuD
epj.
*
βαπλή
KwyTaV- fCOpUM dttini de fando feilo ialutifcri pafchatis , dartfleix; rS
efle excommunicates, &. ecclefia ejedos tw, lier TFÎ oryroc iopriiriw ^orrwtMcJow
*
hvxi rit
ffjtuinius, fi adverfus ca qux rede de­ Tta.ytt , axorywrxrBÇ xJ άιηβλιίηι
creta funt cc nter.tioiius infidere perrexe­ f’xxAre-ratî , h is:ucà<mzv ψιλονΜβηρον cwrint. Er hxc quidem de iaicis dida fint ,O rx^jCt Wf·>e; tu χαλώς ètSoypfyja . ni rauru
λαϊχ«/. « ίί τις *
irpoSi quis autem corum, qui przfunt ec­ f4pr,^ü> rt( >
clefix, epifeopus, vel presbyter, vel dia­ trwruv τη; ι’χχλησ/σί ιπι<τχοτ&“ , ij
conus , audebit pod hoc dccrctutn ad /3ιίπρ©“ , ή 3«χχο7@· , μπύ rà apc» ηυην
λαών , κ. Ttipctpopulorum fubvertionem & ecdefiarum ηλμητίίστ t'st
Ιχperturbationem feorfum agere , & pa- yn nSv ιχχλησιών , ι 'άιχζριν >Ç μιτη
iizi'jrj irtnAbc; το vtyyv. ’ nütcv χ atyix οΰ~
icha cum Judaeis peragere, Unda fyno
*
’ >ί&1 iftoiftto ÏxCJ»Cà> της
dus eum abhinc alienum e:l<- ab eccle- voè^' ότίΰθο
fia judicavi:, ut qui non fibi folum pec­ txx/wtx;· ώς b uovoy ixunS αιχαρτ/α;, άλλα
Jrarf<xpN« yirifyov cJ~
cati, fed ÔC multis exitii &fubverfionis πο>λΜ4 ί/αφθοράί
caufa fuerit : & non folum eos a mini- Troy . >Ç ο;,’ μάνη-j. τούς τ^ηί'τους xec$att>£ την
Aerio deponit, fed & eos qui audentiis Àfrmip^-ras , α>λα >Ç iwi η\Μντνς num;
communicare pod depofitionem . Depo­ xvaxwfrv μίτο τΐώ xaOarptiiy · tows 5ί χλ~
litos autem etiatn externohonorc priva- Ε Carpiθοτπίίΐ α.τοΓφ«<θα/ X, τϋς Γξωθοα τ<-

Π

Μ«5
al. ίι ?ΒΛ I'yHcJf futrnei
. Fufrilu., Tbredirui, Ü ttlrri y»’ -·· Or*rr [triKtm ttinx-it»r .■ tf bec
.
tun·: , i·* i·’··· f'’·,» ■> 'ut:. Hirduinu» .
* In nulli,- MSS. colkiba· <"u< Ni’ Epiicopù fedet affign«nnir , preicrqaiin ni colleâionc Diooylii 6c codire Calbertinp 6c Sjnsenntnenii » <ϊ»« Gorbejenli , ·η<« anno» ut
l.cc'ilur non. exir.»ij : m qmbui m leguntur ; Suphlu.· Pi.λifietufii , Tbrcdnoi Mrf»p*t»mir«br , TbrcJfrer
Alcblti' SiricUtfc. ( Pitheanu» codex , Ctliciceli, ) H*rÇ./ur Cflcr
N/rerxr, A-atthut, Pnln , Tr-.o/w.»).,, Sycur . *■»#·“’ ArcM»»c > Aki»b</rr , Pct··.!, Mffimu, , ΛΤί>/'.ί, £.r>rAZ., , §·<<■/»’, (id efl , Cj-ζ.λ , ) Klbcr.n , Mcfiu, , Mareïea/a/. Γ irr^t^n ,
7«<e«u/, fK»r, Pctrui y rboJf···,
Mteic... Trie priorei Epifeopo» ex >Λ1» appallat fimiliter cum.
iedium fuirum nominibus, epicomr .inonutn HaJrimi pape tom. x. fpicilefii ex cod. MS- Soo. annorum, teftc
T) idler io .
Amiafbrnt JyncJu>y It qu.i Palm Sx i x. /uiuerwn cettin XX». fucreu· muiimt »»i}tr Xu/-»<■« Petefiurufi tpfcMu rrlbiit. Hird.
j A pud Zonirim niulus eft
rd, »'r
r»t
χωι>»·,·> »,
put «f·-’
. Vetui col­
legia hunc titulum hibet ■ lurc^uni cciUlturu Cuuituu AuUccbcn/ium, H Dea:cui>rtr tilth xxv. Dionylius Exiauus : <»χβ e cernai λ tçuj .1 nice biam in Eitc*n.ii χχχ. Hird.
4 Blliinwn Ci Zonitls Vf··;*· M<'«rzrptvla·tur irtuytrui ■ Aiiftinus ’l>e>'Mi
Ft er J

>

!3ο9

COLLECT ΙΟ.

AMPLISSIMA

Ijio

μ·.' , ·· ί
Μπί» iÇ η τβί Sn n^e-Aii, cujus fi nflus canon Sc Qei faccrdotium init pârticeps.
*
tii
MiteêMtcr.
IL
·,
*
.·/
Omnes qui in eedefiam ingrediuntur,
Γΐαχτβί ηύς tiriMK di rlw ixxArxrna ri
& facrâi ieripturas audiunt, k orationi au.
βρν, Ç /JJ itfdk
aaa^rut , μ
*
aMMMMPnf Xi
apa rd AatpJ , a d»·- tens cum populo non communicant, vel·
fan&am euchariftix participationem pro­
rpto^Mdws rv ^πίΑνψτν »ΐ< d. fa1rs iit x«
*
nirfM tintyn. τίτχς «p&wai ytxndi! rns pter aliquam iiifolentiam a verfan tur ,
fxxAxrZxc » Γωί Λ ά^«/Λ»λ<7
*ΛΑί^<
*, &<- eos ab ecdefia expelli, donec pottquam
ξ·ττκ ««pirws ptfriW
*«
, X, fr«|»àx
tfarn$
*A
, confeffi fuèrint , fruétufque pêenitentix
wfià $«
*.u3toJi
rüyyyùflH ·· μ». cfeivat St oflenderint, & imploraverint , veniam
xMfcMHn toZc axerwrirtre . Miir w ttw.x; aflequi polfint. Non hcere autem com­
«iw.'X^oynt; αιιυ£%κ3αι rwç <xm ri ZxxAn- municare cum excommunicatis·, neque
•7 dt «UvA^/XCIWS , J/rtif dv ίήρα Ζχχλι^ΖαΒ in domibus convenientes orare pro iis,
ùtàt-Ytàit T«5 c> hif>
*
rt
lxi\
*
* riu-e- qui in eeclefia non communicant : neque
μ
^Λίϊίί . ii St partir Ttf r*pî àrMxeaw , in alia ecclclia recipi, qui in alia etxlefia non conveniunt. Si quem autem ex
raptrfiuripvt , a Steatrw , r rtt ή χ«νο»Φ
>
*
T»?c axenwvreft xezuwyjr ,
refrov axorxJ- epifeopis, vel presbyteris, vel diaconis,
Wiroy M
*z
, ·; St «v^ft’nm rw x«wi rit vel quemvis ex canone excommunicatis,
communicare apparuerit , eum quoque
ΐ’χχλχ«·/«ί .
effe excommunicatum, ut qui canbnem
ccdeûx confundat.
III.
ϊ·
/ Si quis presbyter, ve!diieonns, vet
E7 th ΐ9
*6·βόηρ& , ί
, ί ·λκ.
nJr τού itpartit τις Μβτνλ/tJy τΐώ irwri i«- quis omnino ex facerdotali ordine rellin aliam abierit, deinρβιχιαν, di (ήραν SttAdti · faute «vnXiJç £la
— fua
— parochia
r---------- ...
^rmrdç., ÎHÎÇffa
*
& «Μη
*&p4nr cde omnino commigrans» , in alia paro­
tut
*·>
%/>·
ftivtht funpynv , U pd- chia longo tempore verfari conatur, ne
Aw« χχλχχτζ ryl iVzvxev» τίί ZJZy , < txa- amplius celebret, maxime fi proprio vo­
ηλθΛ HS tapai
*»
rlw turn tapitiivrt pi canti epifeopo ut in fuam parochiam re­
vmx««. ei Xi
*
ί+ιρ&ί
rjj «ττξ/ί , tcn- deat, exhortantique non pariat. Si au­
rtXwj βΰην xadtupnedta τίί Awnpyrai , νί rem in iniblentia (ατβζίατ,) omnino perμιμκτι χ^ρβ
*
JfxxntsàawK · η 5» χ<- feverat, is omnino a iacrominifteriode­
θβίρτθον/η età Tuurluj τίώ «ζ’τ/β» Ji'^ozri ponatur. Si autem eum , qui propret
ϊπρ& ΰτ/νχννφ
*
, X«w7rer i'tirtuiti ruy- hanc caufam depolitus cft, alius épifeôve»«y 0Τ9 ttaxi iU-viSe , όί τταραλΰπηι τβ; pus receperit, ille quoqué a eommuft!
fynodo puniatur, ut qui rituseeeleftafti$κμ»ς -.èç ΙίχΑτριαπχιίί.
cos diftblvat.

r.

Έ>ΐ-ΐί (κ(νχνττ&' iti <ruuo'J« xe5
*zprrtt<ç,
r ^ριν^υηρ^ , ί Χιάχβ»^ ύ<ό τβ tlin.tirtTxoihi. ■nXplT&cJ tt <9
ΐίξαι
*
*£» ληταργία ,
tin ό {τπαχο
&
*
“ χ«ΤΗ τ(υύ ^»οα^-8<τα7 σ-ανή, ηπ β Stxxav<&· · μηχίτι ί/^iv war
«υτ<5 , μιώ’ C
* itipx atiuôSv ι'λττΐία άπ·χα~
iterxTHff, μΐη αιηλογι'ας ^upar iyw. «>λ«
St rè. KivwivTttç «drj varniç airiQcfaft&eu
fis ixtÂwac.'y-H^UxÀ/se f< μα3ο/π« rîiù
rm- xarù ?JcJ <vpocjpnu?rav
bùrrxr τ·λμΐΐαΜ9 αότο7ί xotv«yUr.

®

• Hic CM··

Λ Si quit épifeopus · a fynododepo- a··
fitus, vel presbyter, vel diac nus a pro­
prio epifeopo facrum celebrare aufusfue­
rit, five epifeopus fecundum prx ce den­
tem confuetudinem, live presbyter, live
diaconus, nullam amplius ipem reftitutioms in alia fynodo, neque defcnfionu
iocumei habere liceat. Sed & omnes qui ei
communicant, ex eeclefia ejiciantur, Hc
maxime fi cum fententiam advcrfiisprz
*
diiftos prolatam didicerint, eis commu­
nicare auli fuerint.

E
Eî τλ
, ί ίκίΜΟτο,, χαιΐίφρ
·
*
μι>τ«ν του txzo-xoea τί tSin , αχ>^?ιτο» >αι>τ»4 »'χ»λη«·/«ί , >ç lii-x 'Tu.vnya-ytz
*
, <£
*Γ/«Γ»ςκ>>
3·ι
fiiwcr. xi τί Ζϊ/σχόχοιζ Opwxaλ«σ·μα»>ι àttftdwri ,
μτ ,3βΛβπ-5 άυτύ vf+^fodert μ nit
χ^ <ν^τον
JA -rosir
«Âzrr
Tooror xadarpfitidai
, xat
ptvur Jrpaxfiai Ttiyyxrnr ,
Suùaadau
λαμβανα» Wu ZeuroS r/yluj. ri
xapetpCÎv

n

*Mi
V'

<■«. ft-

i»aait ,

tour. Chal.
c.daa.aAa ,
ab, 4· Carn(o X Do.
rothro, ■«.
K< >a «p.
fya»41<a
tpiic.
caa
Fiud · «4
*··
Laon
I.
nap. dicitar.

,M i, CO.
dm» accla.
haOicI 6»a

aa<<,a· ca.
woaaa Grecoram coiIcAimu da
,aa hett»ly
|U·, ·!!>,«·
Si quis fc presbyter vel diaconus pro­ bplan
Vada ηάί·

prio contempto epifeopo, ab eeclefia fei Mana a«I
tiiaiaai
pf»m fegregaverit, & privatim congre­ Com·'··
do.
gationem eflecerit, & altare erexerit, Chak
»»·Λ
abi
Ôc epifeopo accerfenre non qbedierit , ax ·»<»
ra. fena d>
nec velit ei parere, nec morem gerere <Mor M *
primo & fecundo vocanti, is omnino V^d. M
ad HaAK.an
deponatur, êc non amplius curationem af- X Sab«lt>a
ua dlaco
fcqui, nec fuum poflit honvrem capere. ava

Ï311

CONCILIORUM OMNIUM
*
Ψ
Λ θ οροβΛ «rerarrw» τάχ ι«χληο·/’*», *J.· rwc
θο
**
»ξ
ίξιυβήκ ùs Γασηίίχ eûw siwsp··

Sin au tem perfeverat perturbare & ecdefiam evertere, is per externampotentiam ut feditiofus caftigetur.

VI.
Si quis a proprio epilcopo fuit excotnmunicacus, ne prius ab aliis fufeipiatur,
quam fuerit a proprio epifeopo fufeeptus, vel fada fynodo accedens fedefen­
derit, & perfuafa fynodo aliam Îententiam retulerit. Idem autem decretum ad­
venus laicos, & presbyteros, & diaco­
nos, & eos qui funt in cleri catalogo,
obfervetur.

VII.
Nullus externus 0 fine pacificis fufeipiatur.
VIIL
Nec presbyteri qui funt in pagis ,
d' it canonicas epiftolas , tvel ad folos
• .cinos epifeopos epiftolas emittant.Cho­
repifcopi autem nulli reprehenfioni affi­
nes dent pacificas.

IX.

Ει τκ in τ» tit
*

“

ι’τιβτ^τ» «xan
*wir#

nS

dfijLMU , ( sr μ^ d·’ «uri

tin iitewtv ) η otwc&i
0-xs «τβλί^ήσ-ίτβ/ , nine rr Wu

«rerrii-

,
umtSf^wT» tnp«» «χΪ9«ση· · «uns if
ι'τι λα/xdv , iÇ
, iÇ j/xxoyk» iÇ

τ«»τΜ» ni» c»

«»·»;.
*

B
Mràeix i»X ripixcixd» ί/χιοθαι nS» ξ»-

»χ·ν.
W.

*f<cr/3uTfpopi
T9C«>‘ 0 n7f X&fWf
XM'.ov/xài ι’τζΓολβί iiSôvxi, η ·β)«>ί μ·ης rote
^ΗΓονβί fw/ff»er«ç Ζτζ^ολα; ιχτίμηο · τους
h" «wrAiinw ^aymirxorocx Stîivet eïfüut-

MnSf

ΧΧί.
θ'.

(

- (

f

Thç χχθ
*
rfar/tu 7χ«ρχι& {ittrxtns fiâtEpifeopos qui funt in unaquaque
provincia, fcire oportet epifeopum, qui vau χρη τί» ό τί μκ^οχόλ&ί sajwwra ίτ/σχ·r..... ........
....... r —>, _____
_____ ___
i___
*,
»·
< τΐυ) φρο’τίύα a»xi?yr.O® τχ<ηκ τη
*
prxeft
metropoli
etiam curam
fufcipere
totius provinciae, eo quod in metropo-^ (τχρχιαί , J/β το ό τη μ^ντόλκ τχ»τβχ·ηαπνς τους φάγμχπι qwiini undequaque concurrunt omnes qui £o
habent negotia . Unde vifum eft eum ΤΙ {. οθο ιϊοξί < τη τιμϋ apwryîiüau άυquoque honore prxcedere : reliquos au­ riv , μιώΐν η «patru» τπ^ττίν τ»ί λοττούς
ivit «un, xxrù tw «pjpttw xpornitem epifeopos nihil magni momentiag- ex/rxonf
<
gredi fine ipfo, ut vult , qui ab initio .coû ru ni» rxnpow ίριιί» χβι·ο’»«, η ηχίτρ μέ­
*
τη ixatfv
*
«porxi
, x*'
obtinuit, patrum canon : vel fola , qux να , off
. ixxroy γ«Ρ ίνίπαad uniufcujufque parochiam conferunt , ηϋς iv’ «ûrhi
*»
της town tapwuats, $<w& regiones qux ei fubfunt. Unumquem­ το» c^-wr
»,
*
que enim epifeopum habere lux paro- xm»t« xard τη» rxarw Ζτιβ«>λνσ·«> ΧλββΗ
*»
π«θ4«ΰ«ι TeffXC της jpip«S τϊί
chix poteftatem , & adminiftrare pro iC τρό»οζ
unicuique conveniente religione , & to­ ΰτο τΐιυ tauri τόλητ , οίς χ} χκροτοΗΪ» τρτtius regionis curam gerere, qux fuxur­ ffjJwipw >£ S‘«xiws , ι£ μιτύ xfja-tus Γχατα
bi fubeft. Ut etiam ordinent presbyte­ ίιαλβριβανΗ» * «parnpw ii μαΐίν opemrv
ros & diaconos, & unaquxque cum ju­ »τίχ«ρ«» Ιίχμ ηυ της μηΤοτόλΜίς »το*ίί
w W *»Λ της τΟ» λοπτ·!» y»
*'dicio tractent, & nihil ultra facere ag­ ο-χότκ, μ
grediantur fine metropolis epifeopo; ne­ μηίque ipfe fine reliquorum fententia.
’ Tik C
* ru”i χ<ίμ«ις, J n“s
, i
Ii qui funt in vicis vel pagis, qui di­
cuntur chorepifcopi, etiamfi epifcopi or­ της χτλκμοκί y»; ricrxorw , μ χ,' χ«Ρ^θ<dinationem manuumve impofitionem ac­ σϊ«ν «O i ΤΜΊΐβτ·»» π’ληφοπ;, tΐβζί τη αφΊχ
ceperint, vifum eft, ut fuum modum fciant, owoSu sîiivei ni iairniv μϊ^« , «Ç Jre;x«v
& fibi fubje&as ecclefias admimftrent , ■πϊς ύτσχΗμιχαί «ντοΐς txxAwrac, iÇ τη τ·ν$ιμβτΙ«·,
xa&tftn
earumque cura & folicitudine gerenda τυν «ρχϋοθα; φρβντι'ϊι «Ç χ*
contenti fint : conftituant autem ledo- St «valsas xj exoitaxo-.-ous , ι£ 7φορχ^«ς ,
η
*
τρ-res, hypodiaconos & exorciftas, & eo­ Ε1Ç τη τβαι» αρχΗίθοο «ηοβγνγί . μ
*
, μήη iiwvcy ^ftpenrsÏT τβλμ^ΐν ,
rum promotionem iufficcre exiftiment , Β-βίπρ
nec presbyterum , nec diaconum ordi­ 5ίχ« τί Ô τη τόλ« ίττκΓΧΛτη, ,» ùrixtoratt
«uris τ» £ à
τολμ>ί<ΓΗτ' rts τ«nare audeant abfque urbis epifeopo, cui
fabjicitur ipfe & regio. Si quis autem ςαβηνβι τη ο’όίοθοηχ , χαθ®ρ««θβι «υην ç
ea qux definita funt, tranfgredi audeat, W μεή^ Τίμϋς - Χ^ρΓΧίτχοτοτ Ü γίη^βα
χ ixôx^nu , ιτ/τχότκ.
ipte quoque deponatur ab eo honore ϋτο η ris τόλτωί
quem habet . Fiat autem chorepifcopus
ab epifeopo civitatis, cui fubjicitur.

x«.
I

*
II

ptaDt Joannes

Ant

AMPLISSIMA COLLECTIO.
«î>4
«
A .
.
..
XI .
Si quis epifcopus, vel presbyter, vel
E7tk forus#
,
*
4 aspwflwtp·
,
*
4
omnino ex canone citra fententiam &
swu xee#· , «tr4
$ γραμμάτια
*
, & ma­
C» tw mqnp? i’wrxswwr, xJ/ueA/ca t«o sa­ literas epifcoporum provinci
ni τία.' patentai , spp
*r4«C«
«ρ·ς 0«σιλί« xime metropoli canorum ad imperatorem
«rrX3«7v , wiw «vaxapvm^sw φ) άχχβλη- proficifci aggreflus fuerit , is abdicetur
m
, i /sArw ris xxnwtat , ά>λά & ejiciatur non folum a communione,
Ç rifc Jfyag , ii μηχχμ» wyjpOti ’ ùt xa- fed etiam a dignitate cujus eft parti­
pwtfàè· ηλμ»σκ m nù θήφ<λκ-άτ«ν fia· ceps, ut qui religiofifTimi imperatoris no­
<ηλ at ajudr άχ·άς , χαρά m θισ/ιβ» τηί ftri auribus moleftiamaflerre audeat prae­
•κχλησΖας. η if άναγχαία χ«λοοι ^ία ορός ter ritum ecclefiz. Si autem necefiarius
fiuriMa ·ρμα», τουη χαίτην μίτο. «-χ/ψΜ,ς ufus exigar ut ad imperatorem fe con­
ά.
na aeni riui μηξ·χ·λιν της ixap- ferat, id agat cum deliberatione dt fen­
χίας txtrxiat, jj τ«ί» or αάτρ , nZj η tw- Iil tentia metropolitan! provincic, & eorum
qui funt in ea, eorumque literis muni­
Π# γράμματα tyStaÇtàat.
tus iter invadat,
XII.
.
,
f Si quis a proprio epifeopo depoli­
E< m Μ τϊ
ΖτΓσχώη xajatpt-yfk
tus presbyter, vel diaconus, vel epifeo<9ptafiunp&‘ , A itaxwtt , J >Ç txirx9x9
*
vxi σι
*»Α«
, cro^An<r« n>.u»ifw rùt fiaat- pus a fynodo, aufus fuerit imperatoris
λίας axait , itat txt μπζβχ txmirta σύ~ auribus moleftiam exhibere, cum opor­
teat ad majorem fynodum converti, &
*
rtf
Çtxt&at , iÇ ί κμι’ζ« Α<<μ«
χλίή«·« iwinwwf ,
τΐώ jus, qnod (e habere putat, ad plures
•ÛTÛr iJiitwb η
ίχίχ&τη ίχϋγίίαι. epifeopos referre, eorumque examinatio­
<4 # TWW ίλ/γαρναας,
τ*ί fia· nem & judicium fufeipere * qui iraque bis
attâ ·
num μα^μίίκ βνγγαίμικ άξιαί- contemptis imperatori moleftusfuerit, is
, μαΛί γμρβν άχολαγίας
, piJtC nulla venia dignus, neque fui defendendi locum habeat, nec reftitutionis fotu,
fXxtla «roKamrâcnK eyteAwijiy.
τχ fpera expedet.
XIII.
Nullus epifcopus audeat ab una pro­
M>;Jî7« txinoxw ηλμ^ίν αφ ιτίρας «<«ρχ/aç fît «τίρ« μχτνβαίνία , nSM xuptnvüv τι- vincia in aliam tranfire, & aliquos in
vas «it αρρχαγαγίιύ ^taxf^tas , μν$ί fi βν- ccclefiis ordinare ad facrorum celebra­
ντχάγαη tavrS îripfut . ei μη xerfox\n$tii tionem, nec fi alios una fecum inducat,
άφίχαη Sui γραμμαη# rùn
, nifi venerit literis acCerfinis metropoli­
wj T«r etui aurJ ίχιβχΐχαν , à» ek ria. ·χύ- tan!, & epifcoporum qui funt cum ip­
ραν χαρίργμη. U Jr ροιΙοβς τβλβντος άτιλ- fo, in quorum regionem accedit. Si au­
tem nullo vocante, ad aliquorum ord in a«τήσυς txj γ^ρα^ισία τη«ίν ,
χατνrdrtf...
T*Sy __________
»χχλΛΤί«τ«Λ αιραγμάινν
μη -,
atpn-, ___ r-·
- , tionem 3c ecclefiafticarum rerum ad fe
___
mnUnuv «W , «xup« /uo
*
rà Jv’ afnf τί θ non pertinentium conftitutionem inor­
χραγμφα ηγγάνία , xJ aiîriy Jt ΰτίγα dinate infolenterqueproceflerit, fint qui­
dem irrita qu
*
ab ipfo geruntur , ipfe
rifc άτβξ/οκ «ίην ,
τ7.ς ααραλόγχ txt* infolentiz & przterrationem
■χ^τχταα τίω χαρατηαχτακ Sbdiu . «αθφη- autem fu
poÀwv denude
*
win ΰτο της άγ/ac avtèSx.
facftz aggreffionis det pœnas , a fanda
fcilicet fynodo exinde depolitus.
XIV.
Si quis epifcopus ob aliqua crimina
Eitiç txitnvn& Ixt παν» ίγκλίμαη xeijudicetur , deinde contingat epifeopos ,
to/to, Ixun avpfiain xtf) αυτί itatpwêïy τβς
* TF ίχαρχίρ txivx’ixHi , τύν μζ» à&Àw qui funt in provincia, de eo diffentire,
C
riy «tiw/^uo» «χοφασοηων, tJ> Ai
· illis quidem eum, de quo ferturfenrenvrip ύχα^αγϋς τάσης άαφισΥ?ητ>ίσκ
*ς
, t fyo- tia , innocentem pronundantibus , his
ξ» τη αγία axvciju w τ»ς μ»7««όλΜΚ txt- vero reum - pro tota componenda conσχοτβτ «r· της τληστο^ώρ
*
‘ΐταργίας μτηχα- ’troverfia vifum eft fandlz fynodo , ut
λώδαι ίτΐρους τηάς τβυς txmpnuvnt^ iÇ r»y
-~- metropolitanus epifcopus ex propinqua
άμφ'τβχτχτν ίιαλιτοντνς , ηύ fie&atJcrat ei>
provincia aliosevocet judicaturos, & con­
tre verfiam decifuros, & cum provinciali­
ηΐς της ίχαργίας η ractrwA^0* ·
bus quOd probatum fuerit, confirmet.
XV.
ti
K τις txt άτοπης txt rtm ιγχλήματη xetSi quis epifeopusaliquorum criminum
τίγχμ&άί ,
ùro wccrruv rJv c
* tj accufatus, fuerit ab omnibus provinciz
epifeopis condemnatus, & omnes unam
ίχαργία ixirnixat . χάντκ n <rvu<i'<aot μία
*
wi aM üttwwu » ψίφ· ’ tint μηχίη confeneientetn adverfus eum fententiam
CntH. GcMfWt Tom. UOooo
tide
qij

f

rjij

CONCILIOR >UMOMNIUM

ijii

tulerint, is ne amplius ab aliis judice­ Ax«p’ iripttt
, «>λ«
tur , fed provincix epifeopornm firma rluù ήμ&»ν τΛ iri της f repûtes ίτ«χ4maneat fententia.
w» xasfswir.
/
XVI.
tr’
Έα τκ ixirx
*r&
^ολαζντ tri χβλ
ζτ«τ
*
, h><
r · Si quis vacans epifeopus invacantem
*
?Μ»ΐ·Γί«
^defiam irrumpens., ledem arripuerit abf- /xxÀn<r/«> ίΛνπ>'ί’ν^νψ»ς , ύφαψταξμ vb
«■ <onciiii que perfe&a fynodo, is fit ejeâqs, etiamfi
θ/vw Ιΐχ
*
cWJm hàmk , riw ars/lAjjm
*mwu?
omnis populus, quem invafic, eum ele- «vaw, »Ç h νίς · λκβς, ·» ύφ«ρτ«νο, ΓλΜ*·£'<·«
<<
gerit. Sit autem illa pcrfèâa fynodus, to eiisriv - nÀtiav li ixtaiiu that rûoto , 1
ix.. fcci<- cui una quoque adeft metropolitanus ■
συμτάρκΊ
της μη^οχόλινς.
ί·βι'«, d«
*
YVIÎ
^vo pinta In* ‘.
i

q.«

,Λ»1Ι.

...

<

,

Si quis epifeopus accepta ordinatione
* τις tnan^·
E
ttirun
manuum impofitione cpjicopi, & po­
ο·μ&πς owmxi λ» , μύ tucrupulo prxefle iuiTus, munus non infeepe- ^Sifyiro tUù A
*mp^7«y , μηϋ ntiàttw àrti·
rit, nec oc ad fibiconcreditamecdefiam vau hî riuj ly.^we/oSft'rar» «ντμ Αχλητά»,
proficifcatur perfuaderi poffit, is fit ex- tm/tw tiret tumiim» , »r
* àv ava^xtuàtii
communicatus, donec coadlus fufeipiat, nxTulf^ttr», η ifjeti rt aid etorî a τ»Λη«
vel perfedta fynodus epifeoporum provin­ rvysî^
*
rùr xan τίιύ /τχρχήο ttHntfot
*.
cialium de ipfo aliquid decernat.
XVIII.
ti.
Si quis ordinatus non ierit in paro­
E’ τις ii/vxsirO
*
*
^wperwjj^c
sis »«p«chiam, ad quam eft ordinatus, non fua x< ta, μη αηλ^η e
* ία
*
, i -ra­
Îjuidem culpa, fed propter populi recu- pa rite ftu/rov αιτίαν , vXK
*
xiw Sià rüù τί
ationem , vel aliquam aliam caufam , λαού ntapaùr^n , i Si irtpaa αιτίαν «ûx όζ
qux a fe non oritur, Is fit & honoris βίντοά $·μ$ύίω, η-ην μτπχΜ της τ.·μης
& muneris particeps , dummodo nullam της λίΐηργιβς , μόνον μ
*1αί
τταρινοχλοϋνπι
rebus ecclefix , in qua convenit , mo­ C· τ·7ς «Μ^μβ» της ιχχλησ/αί , tν·$α αν βνled iam afferat. Is autem id fufeipiat , yat^err® . txSi-%tàxi Si rtenv , · <χ> w της
quod perfeda provincix fynodus , eq ιτοφχ/ας πλπα βίιΰοίβς xptvara τί aeeirxquod-ad fe allatum eft judicato, ftatue- /4v«’’»de?»·
rir.
XIX.
/θ'· \ '
Epifeopus ne ordinetur abfque fyno­
re0TQy
E
*X
μη
*
Ιίχ
ruvJs,
do & prxientia metropolitan! provincix. »C rapwtet n<‘ άν τϋ μνζοκίλπ της ίττχρÆo autem prxfente, omnino melius eft ■χίαις . τβΰτβσ Si retpirr·- c^axarrO" ÔtÀomnes una cum eo adefle, qui funt in τ/oy μΰ
*
avrtàcu ctui> Tcartti τνς c* τρ
provincia ejufdem muneris officiique fo­ ί^αρ·χίχ
, xJ
Si irtΓολη» TW CJV TT μη’^οτόλΗ βΊ^ΧαλΗΚ , wj)
ci», (
) & oportet per epifto­
lam metropolitanum eos convocare , & ti
atαντί» Ct οι ττανας , βίλτιον . ti Si
fi omnes quidem acceiferint, bene eft :D St^tpit tîn τβντ· , τβυί yt χλ«Μ?ς ô^orrxr-

*
-raptivat Siî , i Six ^ραμμαίι^ν ομ
*ψηfin autem hoc fuerit difficile, plurcsom- τ(^
nino adeffe oportet, vel per literas una Φ«ί 'βμίάαι * 1Ç «τνς μιτύ της r£v αλαΐνντ
cum illis iuffragium ferre , & fic cum ητΜ rapwtat , η ψηφ« yivtàet rhù MWplurium prxfcntia vel eleâione fieri con- ςαση . « Si ά>λνς ταρχ τύ à^aucÂa γί~
ftitutionem. Sin autem aliter prxter hxc γνοιη , μη$Ο» <'%όκν τίμ' ^«ρβτον/ιχ». ti Si
qux decreta funt, fiat, non valeat or- χαπί tir c^vu^ûoy xatioya γτ^νοιη η* lutntc·dinatio. Sin autem ex prxfinito canone c-ις , àvxiKiyotc» Si rtvii Si tùttiea QtXwfixrto ,
faâa fuerit conftitutio, aliqui autem pro- xpstTHr T>jy rwy τλΜώνν 4>n^«y.
pter fuum contentionis ftudium contradicant, vincat plurium fuffragium «
XX.
Propter ufusecdefiafticos, & pro comΔζα rdc »Λληβ·ι«ηχ«ς T^tittt , xi n»s
ponendis con troverfiis, reéle habere vifum t αμΦίν/ϊητχμ^Μ»
, χαλϋς
»ί·~
eft, ut fynodi epifeoporum in unaqua­ ξ» atwiStuç ray fxârlw irap-^iav r$ itt~
que provincia fiant bis in anno ; fcmel vxiiirwy γΐννΆαι l^nptv nS înw «ίναζ μά
quidem poft tertiam hebdomadem fefti μίνα τίιύ I”.'.-tui ι,^ομαίβ τ»ς ΐορτϊί τβυ
pafchx, ut quarta hebdomade penteco/ τβ
*τ«
, «rt τί ηπίρη ιβίομάΐι rit rtvnh
ftes perficiatur fynodus , metropolitano Μ,'ηί ΐχιηλ~&αι ι.ι» evvoSov , /»®μ>»<τχοτprovinciales epifeopos admonente fecun­ •ης -ηύς ίταρ^ινης τβϋ et τη μηΤ·»·λΗ ·
dam fynodum Idibus O&obris futuram, τΙλλ Si StLtipaÿ nuioiov y'vti^at litti Oaqui eft decimus Hyperberetxi : ut in his tu^ptaK , ητι, en' Ιιχατη Tmp^cpcnus ' <Srr
ipfis fynodis accedant presbyteri & dia- c# αύηΐς namus nxi tnuttStu ηγοττ^ναι
vawff-

ipy
AMPLISSIMA COLLECTIO.
ipg
wt^kdpauc ,
tfaxiws , xj
««Aconi, & omnes qui fe injuria aflfeftos
jitx&ttt
Μμτ'ζ«τη<$ , ιώ ήφύ
*
"
~ *' rnc ruvdoM»
' ‘ purent, dc a fynodo judicium afiequan<Ίτ0%χηκ τυχ^ό». μ4
Sa rows xad’ tur, nec ullis liceat fynodos per fe fa­
/«arm
««ΐτΑμ^Μν ηκ cere , fine iis quibus funt crédite metro­
•ν^οαήλίκ.
poles
ad. t

XXL

Eximant «va mpont/«c inpes hî ιήμο
*
μχ ptZftFou&ttt , μτπ tui^oufinis tirtppirnim tituri», μήπ «ΐτ» λ«ΰν /χ3««ζ·^φυ·ν , μτη ûra «vtrxôn»
* μα«<¥ St
«ς Uu «χλημνθη jJwd τ«ο Θίί ιξβρχηί »’χχλητίβ» , >Ç μη μ&ΐΓχ&βα aùri; , ηαπι tw
îSn <9^infv» c^m^^cént

\

Epifeopus ab alia parochia in aliam
ne tranfeat, nec Ic fua fponte ingerens,
nec a populis vi ada&us, nec ab epifeo­
pis coailus: maneat autem in ea quam
a Dee fortitus efi ecclefia, dc ab ea non
recedat, fecundum decretum prius de ea
re editum.
B
XXII.
Ertexaxw μη ixtfauvst»
χβλκ τη
Epifeopus in alienam civitatem, qux
* ύηχ/ΗμΙν^ «ώτ
μ
*1,
μηί«
τη currjS μη ei fubjedta non eft non afeendat, nec in
*>l
S^pfpM0
tri x^panv/p τη
*«ί,
μχίϋ
regionem quz ad eum non pertinet, ad
sè»
, ît Jjàixônuç , dç rârouç ΐή- alicujus ordinationem, nec presbyterum
pp irmôvo) ùnoxtifiivrt, tl μη dp« μ<π1 γνν· vel diaconum conftituat in locis alii eμχς nu Mx«4f tüs ^vp«S txwxirou . ti St pifeopo fubjedlis, nifi cum voluntate
ηλμήτνκν τις min , «attfw toeu T>b χ«ρ®- proprii illius regionis epifeopi. Si quis au­
Striç», ιζ twriv ίχιτιμίακ ùri -ris vûùüôiw tem tale quid aufus fuerit, infirma fit
ny^im».
ordinatio, & ipfe a fynodo puniatur.
*>’·
XXIII.
Evrrxurw μη c^aoar <rr’ «ώτϊ χαθητΐσ
Nec liceat epifeopo alium pro fe fucπρβ» tturn
, x$o <·ρόί τϊ πλΛτη ce flore m conftituere, etiamfi fit in fine
τί βί» rv/xwu. tiitn wïn, γίγνοιη «c-Cvitx. Si quid autem fiat ejufmodiI » «
:"’*
Mfcv ttveu tLu> xenSOwtv, φυλχττι&χι ii iw rita fit conftitutio. Servetur autem ri­
n» άολιριατιχν, vttit^wru, μη Sür tus ecclefiafticus, qui continet, non ali­
ter debere fieri, quam cum fynodo dc
γίϊκ&οα, η μΣ1 crttveÎ
*
, x,
imrxômn» 3 rùr ,
rluà χο/μηβτχ tS a’y«- judicio epifeoporum , qui poft defun&i
χοαχπχμξυ», rlui
e^orrur tü *eya«^t- dormitionem poteftatem habent dignum
provehendi.
o&ett iw άξ
*οχXXIV.
xi.
Re&e habet, ut ca qux funt eeclefir,
Td TM ixxhnrltci , τη txûxriç χχλώς *φνλβττπβθβί Sir
*
,
xdoTS ίχιμι- ecclefix ferventur cumomni bonaconfcien·
xj οτχαθης auMniirHK, x, w/rtwç τηί tia, dr fide in omnium prxfidem di ju­
fk ην rcaniv ΐφορον
xe/rliù Θίοχ" α lyq dicem Deum : qux etiam adminiftrari
S/wxh«&« «wnxM μ? xekiwç *, c^aurnte convenit cum judicio, dc poteftate epirï inrxixou nu
xdvnt tw X«or ,D feopi, cui eft omnis populus creditus ,
nèc
· o«mpd Si' & eorum anime que in ecclefiam con­
mw , TÙ Ste^ffeyre τη ί’χχλησ/α μ$ yjàveniunt. Sint aurem manifcfta que ad
gw$ ηίχ *
π·1 αώώ •nte’/Jurtp»
*
x} Srexenw * ecciefiam pertinent cum cognitione pres­
ωη rvnuç MSci'ai , xjtf jun «7>owy, τ/nt »o- byterorum & diaconorum, qui funt cir­
i tri t?» ««Âw/erç , vrt /anSe» aûrïç λβν- ca eum, ut fciant & non ignorentqux
OaMMV f ‘»’ fi ανμβκίη Tr irirKono» μιτολ- funt propria ecclefix, ut nibii ipfos la­
λχττκν w βίο», eanpdr ômw iw i^swpoj- teat: ut fi contingat epifeopum e vira mi ­
tu» rii txx^x^ta xxpccypàrw , μχΓί ctunt iix- grare, iis mnnifeftis exiftentibus quz ad
χίτκα xJ ά«ιολλυο3αί, μηη Ttt titx τϊ inr- ecclefiam pertinent, ne ea intercidant dc
χ·Ίτ« cw^Ai7«5atf m^ofacTM n»y ûuAne-ieraàV pereant nec qux funt propria epifeo­
βνραγμχινν. Hxaiov >dp >Ç otptrw χβφοϊη ni pi, praetextu rerum ecdefiafticarum ve­
Deum
&tji κ, avOpaireiî, n ïitet τϊ t χιηόιή t ots xentur. Eft enimjuftum, dc apud
*
«* «inç ββλιτίι/, »ιτπ/λιμν«
*ο&®
· ni f^nt^Sc homines acceptum, nt epifeopus prornt ί'χ<λητ/«, «tn/ φυλχτη^βί. iÇ μη'ττ τάΰ pria quibus velit relinquat. Quz funt auixxKwea ϋιτομ$
*η
*
ζ«μ/χ
,μήη ny trZrxorw m ecclefix, ipfi ferventur, dc nec ec«^«φ«τΗ rnf ίχχλησίβί ir.p&n&ui. η »Ç s* cWa damnum aliquod, fuftineae , nec
«j^uetnt tpxtTK# nk aùrj SieOipwwc , epifeopus ecclefix prztextu proferibatur,
* ri
μ£
«vrw
Seww ίιχτφχμίΛ my- vel qui ad eum attinent , in negotia
incidant cum eo . quod & ipfum poft
ββϊλίάχι.
mortem malis omnibus profequantur.
Cnal. G»»rraL

Torn. JL

Oooo a

XXV.

i31?

CONCILIOR U M

XXV.

OMNIUM

Epifeopus habeat rerum eoclefiz poteftatem, uc eas in omnes egentes difpen (et cum multa cautione & Dei ti­
more; ipfe autem eorum, quz opuseft,
fit particeps ad ufus neceflarios, & fra­
trum qui apud eum hofpitio excipiun­
tur, ut ipfi nullo modo priventur fecun­
dum divinum apoftolum, qui dicit :Λ<* hemts autem alimenta & quibus tegamter, iit

ipo

« »·

L

Earex·»»

τηί

tuttw cXwiao, «n Jio««y wî τβότκς ndc
ί
*
$ιομζΑ
μ$ vewnî Χλ«/3««ί
ψοβ» Θίβΰ.
J»' «4 «i/’rw û» Îtwn» (fy
itoin ) «i 7K iMyuuKi cùfi χρύας , τζ tw
mpabt^ ittt^mi^Mt αΐίλφώ, eîf xrrd par
tw ·θ««>
«iréroXw Xiywnt · ι^β'/πί
ewTotr/seTu, îbiHÇ
. « Jf. Ml' râtws dpxo/rt, μχπβα»Μ if rd
rs
wxîcxxs aaJn? χροακς, >$ nr'i
τϋί t Χιλή­
ν1χί , η Tbi TW
χ«φτ<, μϊ
nSv aoptrfurifmoj r rùv Staxorw ,
,
«λλ’ eZxtiw αντί,
,
*
rvyfart
i άίιλφοΐς ,
ί υΐοίς , πβφαχβιη τΐώ ityurton , hS ιί,
Jre ni» iweurw λίληθότνί βλα»π<θ« ndc
ries ΙχχληνΙας · ηΰπ> <£$uZaç r«ptχ^ν rn ouvcfy rüs ίχαρχιαί · η it' VI «λ~
λ»ς ϊικβά&Μ-η ό htiexvw, η « «τώ» au’rtS

Scfitt rpàtrm «dne ùrtpn&at , x«ni

contenti trimhi . Sin autem iis non fit con­
tentus, & res in proprios ufus conver­
tar , & ecdefiz reditus , vel agrorum
frudus non cum presbyterorum vel dia :
conorum lententia adminiftrct, fed fuis
cognatis, vel fratribus, vel filiisprxbeat
facultates, ut per haec rationes ecclefise
latenter Izdantur, is det fynodo provin­
ciae rationem . Sin autem etiam alias
intimuletur epifeopus, vel qui funt cum
eo presbyteri , quod qux pertinent ad mpfvftÛTfpot , ώς rd Tp tx&Mtlqt ίιαφίρονη ,
t ripai <βροφ«<τί·»ΐ fxecclefiam, vel ex agris, vel ex quacum ­ Ont cÇ «ôfwv, i xî
que alia caufa eccleiiaftica , ad feipfos χληβ-ιαπχϋΐ fis iavnis αχοφίρόρ^μοι , ώί θλίreferant, ut pauperes quidam oppriman­ fit&at j$ù rit TCinm, ΐιαβϊίλΐώ it ιζ Jixrtur, & invidia ac infamia verbo inura­ φημΐαν αοροτΰβκδαι rtSn λόγν, >Ç roït Jn»
tur, & iis qui fic adminiftrant ii quo­ Stoixùrtv. 1$ tbtxî iiopSàc-twi τύγχαναν , ri
que corrcdionemailequantur, fanda fy­ C arptirw ίοχιμαζΰαηκ rnt άγιας βίωβϊχ.
nodo id quod decet examinante.

CANONES

CONCILII ANTIOCHENI
Ex interpretatione 1 Dionyfii Exigui.

TITULI

CANONUM.

I. Dt his , qui * contre gerunt hit , qua regul.s-T) XIII. Dt bis, qui, cum fint ex alia provincia
riter de pafeba fletut a funt m Nicano con■■
·
—
in aids audent ordinationes
efficere.
XIV. De dÿenfiane, qua fuper epifeoporum diju­
cilio.
dicatione contingit , appellantium provinciales
II. Dt bis , *qxt fe e perceptione fande commu­
nionis avertunt, tf qui excommun icatis perdo·
antiftites.
\
mos coremuntcant.
XV. De epifeopis , ab ejufdem provincia faeerdotibus confonanter extlufis.
Ill- Do bis , qui ab alia parochia , prater co»·
feientiam epifeoporum fnornm , in aliis immo­ XVI. Dt vacantibus epifeopis.
rantur.
XVII. Dt bit , qui cum ad epifeopatum convo­
IV. De damnatis, & miniflrare tentantibus.
cantur, evitant.
V. De bis, qui fe a minifterio tcclefiaflico fubtra-. XVIII. De bis, qui promoventur ad epifeopatum λ
bu»t, tf feorfum colligunt.
nec recipiunt.
VI. Dt clericis excommunicatis, tf laids.
XIX. Dt cpifcopalibus in provimiii ordinationiVII. Dt peregrinorum fufccptione.
b"f.
VIII. De pacificis peregrinorum, id eftt commentΛ XX. De ffnodis , qua debent ab epifeopis fuit
datitiis literis.
E temporibus i» provinciis celebrari.
IX. De metropolitans fingularum provinciarum . XXI. m nullo modo epifeopus dt parochia in aX. De bis qui vocantur eborepsfeopi.
'liam parochiam tranfeat.
XI. Dt epifeopis & clericis adeuntibus impera­ XXII. Ut i» altera parochia clerico s alterius pa­
torem.
rochia epifeopus nullatenus ordinet.
, XII. Dt damnatis epifeopis , aut clericis, tf a- XXIII. Ut nullxm ad epifeopatum pro fe confiidtuntibus imperatorem.
tuat promovendum.

XXIV.
i Hanc Interpretatione» contulit Harduinur cum tergemine colleAione MS. Dionyfuni, qua eft in Bibi. Col­
legii Parii". Soc. Jcfu » annorum, ut ccnient periti, ampllur Soo. in uno eorutn codicum titulua eft hujufurodi: taUpium gemula Auiitikenl Cuttiin, t*p>pn aputi AntlicSia» iu iucanlh , avmer» jur».
a MS. Ctuirar.a ,

Haiduinur.

F

ijm

XXIV.

Λ

rtltu

AMPLI S s(l MA COLLECTIO.
tctkfMH ftrtMmtiktu , êTA communione » tanquam qui regulam con-

*

w/cwnrr.

fundat ecdefix.

ITI.
t $. qUi, prcsi,yterj aut diaconus, &
CANONES
omnino quilibet ex clero parochiam pro­
priam deferens, ad aliam properaverit,
j
vel omnino demigrans, in alia parochia
per multa tempora nititur immorari s
OMnes
Mues , qui aufi fuerunt diflblre?
diflblve? ulterius ibidem non miniftret , maxime
fandi, & magni fi vocanti fuo epifeopo , & regredi ad
re diffinitionem faa&i
concilii quod apud Nicxam congrega- propriam parochiam commonenti, obetum eft fub prefentia piiffimi & venc- dire contempfcric. Quod fi in hac inrafifii principis Conftantini, de faluti- difciplinatione perdurat , a minifterio
fera folennicate facratiifimi pafchae, ex- B modis omnibus removeatur, ita ut neuaquam *locum reftitutionis inveniat .
·..
communicandos, & de ecclefia pelleni veropro hac caufa damnatum alter epi­
dos effe cenfemus, fi tamen conrentiofius
adverfus ea quae bene funt decreta per- fcopus fufeipiat, hic etiam a communi
ftitetinr: & hate quidem de taicis dida coerceatur fynodo, velut qui ecclefiaftifint. Si quis autem eorum qui pratefle nof- ca conftituta diffolvat.
IV.
cuntur ecctefiae, aut epifcopus, aut presby­
« Si quis epifcopus damnatus a fynodo, ·s· e«pi£‘
ter, aut diaconus, poft hanc definitionem
tentaverit, ad fubverfionem populorum, vel presbyter, aut diaconus a fuo epi- p«» a··»»
ecclefiarumque perturbationem, feorfum fcepo, aufi fuerint aliquid de minifterio
colligere, & cum Judaeis pafcha celebrare: facro contingere j, five epifcopus juxta
fanda fynodus hunc alienum jam hinc praecedentem confuetudinem, five pres­
ab ecclefia judicavit , quod 'non folum byter,
.. , aut
. diaconus; nullo modo liceat
fibi, fed âc plurimis caufa corruptionisC ei, nec in aliafynodoreftitutionisfpem,
dt perturbationis extiteri: - Nec folum ta­ aut locum habere fatisfadionis, fed com­
les a minifterio removet, fed étiam il­ municantes ei omnes abjici de ecclefia j
los , qui poft damnationem hujufmodi dt maxime, fi pofteaquam didicerit ad. communicare tentaverint, damnatos au- verfum memoratos prolatam fuifle fen­
. tem, omni quoque extrinfecus honore tentiam, eifdem communicare tentaveprivari, quem fanda regula & facerdo- rint.
tium Dei promeruit.
V.
*Si quis presbyteraut diaconus epifeo­
II.
* Ômnes. qui ingrediuntur ecclefiam pum proprium contemnens, fe abeccle­
Dei, dc feripturas facras audiunt , nec fia fequeftravit , & feorfum colligens
communicant in oratione cum populo , altare conftituit, & commonentiepifeofed pro quadam intemperantia fe aper- po non acquieverit, nec confentire .vel
ceptione fandx communionis avertunt ,^obedire voluerit femel dc iterum convohi de ecclefia removeantur , quamdiu canti, hic damnetur omni modo, nec
per con&ffionem pcenitentix frudus o- ultra remedium confeq uàtur, quia fuam
ftendant, dc precibus indulgentiam con- recipere non poteft dignitatem. Quod fi
fequantur. Cum excommunicatis autem ecclefiam conturbare & folicitare perfinon licere communicato , nec cum his, flat, tanquam fcditiofus, per poteftates.
qui per domos conveniuqt / devitantes exteras opprimatur.
orationes ecclefix, fimul orandum eft :
VI.
ab alia quoque ecclefia non fufeipien* Si quis a proprio epifeopo commu·
dum, qui in alia minime congregatur . nione privatus eft . non ante fufeipiain deer
*.
Si quis aurem de epifeopis, aut prèsby- tur ab aliis quam fuo reconcilietur epi­
ivoBH nu t.
* ye| diaconis, feu quilibet ex cle­ feopo, aut certe ad fynodum, quat con­
ro , depreherifus fuerit cum excommuni­ gregatur, occurrens pro fe fatisfaciat ,
catis communicare, etiam ifte privetur & perfundens concilio, fententiamfufei- 1
piat
XXV. ΙΛ
btet

tttkfajlKef

O

S

t

Citatur hic Canon a Dlonyfio Eriguo In Epift. ». Pafchali apud Dion. Petaviun tom.%. dt Doâr.Teep.
lyj. ubi Dlony6u» Exiguui hunc canonum fub titulo LXXIX. dicit fuj<Ta\ nimirum cofte^ionls antlqa·
at poftea dicatur. Sed ibi forte LXXX. legendum fuit, Hard.
a Huic canoni refpondeut Canooca
Apol. ix. x. St xi. ex vctGooe DionyGi Exigui.
.
j Canon Apoft. xv. & x». ex Dtonyiio Exi­

*.
na

"Latina,

gui».'Narda/iwr.
4 Hinc excerptus canon xxix.
ad CatfbriuÀ Arelat. ex hac ipfa

Apoft. ex Dionyf. Exig. Citatur bic canon Sc a Joanne 11. papa in Epift.
Dionyfii verfionc. Et priua in Cone. Chalced. aO. sv. verbi· quibuidam fubindo aautatle .- dt ibi dicitur «ftc cenongj. nempe codicil antiaul, five colfeâtooii canonqm Latina , quam Juftellua edidi t,boc ordine : canone» Niconi xx. 'Ancyrani xxiv. Neocafarlenfes xtv. Gaugicnlci xx. Antiocheni xXV.
food Iceni LIX. Ac. Haedh/aar .
y Et ifte Canon citatur In eodem cone. Chalced. afl. iv. ubi dlcitut canon
S4. Hinc eft excerptus canon 3
*.
Apoft. ex Dionyf. Exig. HurJuiaei.
a Canon Apoft. xm
A xxxiti.
ax DiooyC Exiguo. Nerdmen/ .
,

t

v

CONCILIORUM.OMNIUM

piat alteram. Hzc autem definitio ma­ A quilibet regnlx fubje&us eodefix , prê­
neat circa laicos & presbyteros & dia­ ter confilium & literas epifeoporum proconos, oinnefque , qui fub regula «fie vincix, & przcipue metropolitan i, adie­
rit imperatorem, hunc reprobari & ab­
monftrantur.
VIL
jici oportere, noa folum a commumo• Nullus peregrinorum fine pacificis t ne, verum &. ab honore , cujus parti­
id eft commendaticiis , tuietpiatur epi- ceps videtur exiftere , quia venerandi
flohs.
principis nutibus moleftiarh tentuv.it in­
VIIL
ferre contra leges ecclefiz. Si igitur adi­
‘ Presbyteri, qui funt in agris , ca­ re principem neceilaru caufa depofeit,
nonicas èpiflolas dare non poliunt : ad hoc agatur cum traftatu & coniiliome.
tolos tantum vicinos epifeopos literas tropolitani, & ceterorum epifeoporum,
delimabunt . Chorepifcopi autem , qui qui in eadem provincia commorantur ,
funt irreprehenfibiles, dare poffunt pa-Bqui etiam proficifcentem fuisprofequancificas, id eft, generales epiftolas.
tur epiftolis.
IX.
XII.
Si quis a proprio epifeopo presbyter, «» s· »· s·
1 Per fingulas regiones epifcoposconζι«.
venit nolle, metropolitanum epifeopum aut diaconus, aut a fynodo fuerit epi(olicitudinem totius provinciae gerere . fcopus (orte damnatus , & imperatoria ·*
Propter quod ad metropolim omnes un­ auribus moleftus extiteri: , oporteat ^ad
dique, qui negotia videntur habere, con­ majus epifeoporum converti concilium ,
currant. Unde placuit , eum & hono­ & qux putaverit habere jufta , plurimis
re prxcellerc , & nihil amplius prx- epifeopis fuggerant, eorumque difcuflioter eum ceteros epifeopos agere, fecun­ nes ac judicia przftolentur. Si vfrohxc
dum antiquam a patribus nofttis regu­ parvipendentes molefti fuerint impera­
lam confticutam, nifi ea tantum , quz tori , hos nulla veoia dignos effe , nec
ad fuam diœcefim pertinent, poflelfione- C locum fatisfadlionis habere, necfpemfuque fuGicôtas . Unufquifque enim epi­ turx re/litutionis penitus opperiri dijudi­
fcopus habeat fuz parochix poteftatem, camus.
ut regat juxta reverentiam fingulis com­
XIII.
petentem, & providentiam gerat omnis
’ Nullus epifcopus ex alia provincia
poflcffionis, quz fub ejus eft poteftate, audeat ad aliam tranfgredi, & ad pro­
ita ut piesbyteros & diaconos ordinet, motionem mini fieri i aliquos in ecclefiis
& lingula .fuo judicio comprehendat. Am­ ordinare, licet confenfum videantur przplius autem nihil agere tentet przteran- bere nonnulli, nifi literis tam metropo­
tiftitcm metropolitanum, nec metropoli­ litan! quam ceterorum qui cum eo funt
tans fine ceterorum gerat confilio facer- epifeoporum rogatus adveniat, & fic ad
dotum.
adionem ordinationis qccedat. Si vero
nullo vocante, inordinato more deproQui in vicis vcl pofleflionibus chore- Operet fuper aliquibus ordinationibus &
pifeopi nominantur, quamvis manus im- eccjefiafticis negotiis, ad eum non per­
pofitionem epifeoporum percepciint , & tinentibus, componendis; irrita quidem
ut epifcopi confecrati fint , ramen fan- qux ab eo geruntur cxiftant, ipfe vero
Clx fynodo placuit, ut modum proprium incompofiti motus fi/i & irrationabilis
reeognolcant, ut gubernent fibi fubje&as audaciz fubcat ultionem , ex hoc jam
ecclcfias . "arumque moderamine cura­ damnatus a fanilo concilio.
que contenti fin: . Ordinent etiam leXIV.
Ôores, & fubdiaconus, atque cxorciftas,
Si quis epifcopus dc certis criminibua
quibus promotiones illx futficiant. Nec judicetur. & contingat dc eo comprovin­
presbyte»um veto, nec diaconum au­ ciales epifeopos diffidere, cum judicatus
deant ordinare , prxter civitatis epifeo­ ab aliis innocens creditur, reus ab aliis
pum , Cui ipfe cum pollcffione fub.ieehis eft . exiflunatur, pro totius hujus ambiguiSi quis autem trai.igredi ftatuta tentave- E tatis abfolutione, fan&z fynodo placuit
jit, depolitus, quo utebatur honore , pri­ ut mecropolitanus epifcopus a vicina
vetur . Chorepifcopum vero civitatis c
provincia judices alios convocet , qui
yifcopus ordinet, cui ille fubjecfius eft.
controverfiam tollant, ut per eos, fimul
XI.
& per comprovinciales epifeopos, quod
Si quis epifcopus. aut presbyter, aut
lufiiuHx vifum fuent approbetur.

XV.
vt--------------------- —------------------1

CiRon Apoft. «4. L
r.
*
Et, 'fiWi

4 CxujQ

ApoP.

Fe-r«n<lu< t t. *
t». />'·· f" ”*><(
fatr-t.
- Aweii ’· "C

t». D.onyf

ExIjhj . Ηβ·«.,Λ1/Γ.

Γί>.· Hjuljfnu-.. Z if^Eerrundus tir. Io. K/iZiliii
j6jn0» Apoth »»xv. D»on. biifru-

I
AMPLISSIMA COLLECTIO.
A& nonnulli pro contentione
XV.

ija<

propria
contradicant, obtineat lententia plurimo
rum.

* Si quit epifcopus, de certis crimi­
nibus accufatus, condemnetur ab omul·
bus epifeopis ejufdem provincix , cunXX.
* Propter utilitate
*
ecclefiafticas , &
âique confonanter eamdem contra cum
formam decreti protulerint, hunc^pud abfoluttones earum rerum qux dubiiaalios nullo modo judicari , fed /firmam tionem controverfiamque recipiunt, op­
concordantium epifeoporum provincix rime placuit , ut per fingulas quafque
provincias bis in anno epifeoporum con­
manere, fententiam.
cilia celebrentur. Semel quidem 4 poft
XVI.
* Si quis epifcopus vacans in eccle­ tertiam feptimanam fefti paichalis , ita
fiam vacantem profiliat, fedemque per­ ut in quarta feptimana qux cpnfequitur
vadat, abfque integro perfedoque con­ id eft medio pentecoftes, conveniat fycilio, hic abjiciatur neceftc eft, et lie un- B nodus , metropolitan© comprovinciales
élus populus, quem diripuit , eum ha­ epifeopos admonente - * Secunda vero
bere delegerit. Perfeci um vero conci­ fynodus fiat Idibus Octobris, id eft quinlium illud eft, ubi interfuerit metropo- coded mo die menfis Ocftobrls, quem Hyperberetxon Grxci nominant . In ipfis
litanus entitles.
autem conciliis adfint presbyteri & dia­
XVII.
4 Si quis epifcopus per manus irnpo- coni, & omnes qui fe Isfos exiftimant,
fitionem epifeopatum acceperit fiepratef- & fynodi experiantur examen . Nullis
fe populo conftitutus, minifterium fubi- vero liceat apud fe celebrare concilia ,
re neglexerit, nec acquieverit ire ad prxter eos quibus metropolitana viden­
ecclefiam fibi commi i Tam, hunc oportet tur efte jura eommifia.
XXI.
communione privari , donec fufeeperit
Epifcopus ab alia parochia nequaquam
coa&us officium, aut certe de eo aliquid C
integra decreverit ejufdem
provincix v migret ad aliam, nec fponte fuaprorfus
fynodus facerdotum .
iniiliens, nec vi coa&ns a populis, nec
ab epifeopu neceftkatc corn pu I fus : ma­
^•Spw.'
^i quis epifcopus ordinatus, ad paro- neat aurem in eccleiia quam primitus
‘°r- ·*<
►
chiam minime, cui eft eledus , accef- a Deo fort itus eft : nec inde tranfmiferit, non fuo vitio, fed quod eum aut gret, fecundum priftinumde hac re ter­
*««<·
populas · viter, aut propter aliam cau­ minum * conftitutum.
C.r. XV.
fam, non tamen ejus vitio perpetratam:
hic & honoris fit & minifterii particeps,
XXII.
dummodo nil moleftus ecclefir rebus
Epifcopus alienam civitatem, qux nou
cxiftat, ubi miniftrare cognofcitur. Quem eft illi fubjecla, non adeat; nec ad pofetiam obiervare conveniet, quidquid fy- feflionem accedat qux ad eum non per­
notus perfofta provincixquod vifum lue-ptinet fuper ordinationem cujufquam j
ri'judicando decreverit.
Anec
'------conftituat
1 -------*
presbyteros,
aut diaconos
XIX.
alteri fubjeâos epifeopo, nifi forte cum
Epifcopus prxter fynodum Ôc prxfen- confilio & voluntate regionis epifcopi .
tiam metropolitan! nullatenus ordinetur. Si qais autem tale aliquid facere teoHoc autem modis omnibus coram po- taverit, irrita fit ejus ordinatio, & ipfito, melius quidem eft ut omnes fmaul fe coerceatur a fynodo . Nim ii ordiadfint ejufdem provincix facerdotes , nare non potuerit , nullatenus judicaquos metropolitanus epifcopus advocare bit.
debebit. Et fi quidem omnes occurre­
XXIII.
rint, optime ; quod fi difficile fuerit ,
Epifeopo non licere pro fe alterum ’ JJ __
faltem plures adeffe omnino convenit , fuccelforem fibi conftitucre, licet adexiaut certe fcnptis ejufdem fententia: com­ tum vitae perveniat. Quod fi tale aliquid
*.
probari
& ita fub plurimorum vel prx- £ faftum fuerit, irritum efle hujufmodi
fentia vel decreto ordinatio celebretur . eft conftitutum. Servetur autem jusecQuod fi fecus contra definita faétom clcfiafticum, id continens, oportere non
fuerit, nullas ordinatio vires habeat. aliter fieri, nifi cum fynodo & judicio
Si vero juxta definitam regulam fiat , epifeoporum, qui poft obitum quie icen­
tis,

xvin.

» Citatur h>c moe fr a Joann· 11. Papa, toro fiineriut laâieato.
.
* ·■ Coae. Chakcd. aO. u. al.ia (ubind· verbi·, citatur hic canon. Sr «tfc dldtur rvg·/. XCV. wapi anti­
qua colUAloal·, ut Slxiara·. H.
I In Caacil. Chalcad. »0. II. citatur & lft< caaoa, fub ··<»'■·
rrxa/rf XCVI. Hiac deearpeu· «ft Canon Apoft. lr. Latia.
« Cano· Ap
A-/t.
*
DiopyCl Exigu.. HarZ
j Hoe eft, ante Dominicam tv. poft Pafeh
*
.
« Théodore· Cant la capituli· feMlUcr aarlqutac·neaibui cap too. SA /· a
,
*
*
aaa
; »4 »β
*
Ptittrri-flr
j'wJr ,
«ara/r
ei, ititf , ,4<w /dar iAeiril > ·'·«·· £<··«·/. Vide & Bcdam Lb. dt ncioac <<<■-

pora· cap. x»t. Hard.

7

*

CONCILIORUM

OMNIUM

*
ijt

t.>, poteftatem haoent rum qui dignus Abeat poteftatem, ad difpenfandum. erga
extitent promovere.
omnes qui indigent, cutn iumma reve­
rentia & timore Dei. Participet autem
& ipfe, quibus indiget, (i tamen indi­
get, tam in fuie, quam in fratrum, qui
ab eo fufeipiuntur, neceflariis ufibus pro
futuris, ita ut in nullo qualibet occafione fraudentur, juxta fantftum apoftolum tie dicentem Habcnttt -tfifium dr tt*· « r··
jumentum bit consents fumus. Quod fi con­
tentus iftis minime fuerit, converrat au­
rem res ecclefi
*
in fuos ufus dome ft i cos.
& ejus commoda vel agrorum frudus ,
funt. ita ut agnofeant , nec ignorent . B non cum presbyterorum confcientia diaquz funt ecclefi
*
propria, nec eos ali­ conorumque pcrtra&et, fed horum poquid lateat: ut ii contigerit epifeopum teftatem» doinefticis fuis, aut propinquis,
migrare de fzculo, certis exiftenttbus re­ aut fratribus
filiifque committat , ut
*
bus, que funt ecclefi
*,
nec ipl
*
colla- per hujufmodi perfonas occulte ceter
*,
fynodo provinciz per­
pljc depeicant, nec qu
*
prop: ia proban­ Izdantur ecclefi
tur epifcopi, tub occafione rerum per­
nas ifte perfolvat. Si autem & alitei
vadantur ecclefi
*.
Juftum namque &
accufetur epifeopus, aut presbyteri qui
*
pertinent
acceptum eft coram Deo &. hominibus, cum ipfo funt, quod ea qu
ut fua epifeopus quibus voluerit dere­ ad eeclefiam , vel ex agris, vel ex aha
linquat, & quz ecclefi
*
funt eidemcon- qualibet ecclefiaftica facultate fibimet
ferventur ecclefi
*
, nec eeclefia aliquod uturpent, ita ut cx hoc affligantur qui­
patiatur incommodum , nec epifeopus dem pauperes , * criminatorii vero & ’*oun.»
..
fub occatione proferibat ur ecdefi
*
, &. in < 'blafphemiis tam fermo przdicntionis ,> Supvia
*
caulas incidant qui ad eum pertinent , quam hi qui difpeniânc , taliter expo­. r*» tum
a.ejpri& ipfe poft obicum malediéi ion ibus m- nantur , & hos oportet corrigi , fan&a
gi avetur.
fynodoid quod condecet approbante. Et
XXV.
fubfcripterunt triginta ί epifcopi , qui rie· (r···!·Iiobi· ha)»·
’ Epifeopus ecclefiafticarum rerum hi- in eodem concilio convenerunt.

XXIV.

• Qiiar funt ecclefra·, fub cmni folicitudine, & confcientia bon». & fide,
*
qu
m Drum cil, qui cunâa confiderat judicatquc , fervencur: qu
*
ettamdifpenfanda funt judicio & poteftate pon­
tificis, cui commilfus eft populus . &
ammz qu
*
in eeclefia congregantur .
Manifefta vero fint qu
*
pertinere viden­
tur ad ecclefiam , cum notitia presby­
terorum & diaconorum, qui circa ipfum

fu 1. . . .. m

CANONES

CONCILII
• ve<«·.

»

ANTIOCHENI.

Ex interpretatione · Ifidori Mercatoris. *

TITULI CANONUM,
T. Λ'-”> hcere pafeba diver f> tempore fircere , nr-D XI. Dt bis
tjut cum fiidai> celebrare.
II. Aon licere communionem ecclefi
*
contemnere ,
aut excommumcatii coimnunictre.
HI. Non debere clericum ad ccclefi.im migrantem
tbi perjeverure .
IV. Non licere epifeopo , vel cui<;uim clerico , fi
txauflnrntus fuerit, mmilbare .
V. Non hcere clericit, contempto epifeopo , jeorfum fe colligere.
VI. De tucommunicatis.
VII. Nullum pereprtnum abfi./e etsifcopn fufcipt,
VIII. 17 *epiflol 4 Jolo fiant eborepifeopo .
ΪΧ De mctropoiitanis epifcopi t .
X. De cborepi copis.

epifeopis wl chricis JM» fint literis
epifcoporum adeunt imper uorem.
XII. De epifcopi< vel clericit depofitis.
XIII. Non hcert epifcopi' tn aitena provincia
clericos ordinare.
XJV. De epifcopic accufatte.
XV. ' Dt epifeopis tb ejnfdtm provincit eptfco
pis etc lufis
XVI. Dt tpt/cop't vacantibus.
XVII. De epifcopit, ijxi accepta manut impofitto­
ne , non acquiefcunt fujcipere mmtfiersum.
XVIII. Do bit <jui promoventur
epefcopatUm,
tfc.
XIX. Non hcere fine confiiia met repolita»· tpifco
pi epifeopum ordinari .

_____________________________________ XX
I Ci'WSn A full. 41 e· Dwnyf Extguo n 0r„
1 ( <η·π Apoft. ;
»’ Π-onyf Éxiguo. Hard.
( j ) E» Cod. Colb. Λ
Germ trig nta exp.muntur >n adnomtiont
fupra pag< t j.of.
4 In MS. Bibi. Collegii Parii. Soc. Jclu , ,n ο,ιο continetur indirulu» frnciouio»» , verbi· ipiiui llyiori , ex
«arte relati· a Grar.jno ia Decr. ri, d,ft. χ,ι. hac ile Ar»tiorhcna leguntur St·'·''» Antteeùru
*
: iu ^u
*
Palm
Ι’-'ί'
"
*
*
dtf
gaiueruui canturi tuj.iir/ quinqui : quorum tuclrr uceiHncr Fufrb.ut ^a/a/.aaa/r Xpifcrpur etflnii
failcr/eentiO·· Ttrfdeie, Anll. t, Acuité , Atpk;, (3 (tirr.i
Sic cnlm hat mirunl 1eribuntUc in MS. perquam
accurato, ■ quo ddcedere religio eft . jj.rZ
, il. MS. & edioo Mertim, x». i, fu/inr ftprt, hix tantum

B

f

AMPLISSIMA
‘PP
XX. 1'4 Hi in anno jjnodni ceitfortMt.
XXL Epij'ttpant dr diwji ad d:<xc‘fint non ef­
fort Irjtfirt.

·’ Rofl dr fort ;-j alienara . a< re

XXlt.
civi'atrm.

XX111.

COLLECTIO.

III.

fyijttpo nan Inert JtKctffarem fiki ton-

lit tne re.

XXIV. Or r<A^r tn leli-Hit.it tj epijcopahkns.
XXV.
fotfore pa.-Haleta ,"i elur r<i< eyponrndit.

CANONES.

L

IJJO

nentur , excommunicatis communicare
ucp henfus fuerit, ôchunc oportet com­
munione 4 ’’ari , tanquam cccleux re­
culas confunde.itcm ·

Si quis j.
ter, vel diaconus , vel
quilibet cu.-s. “'erra fua · ecdefia
ad aliam cran..
’-in c^e crediderit ,‘ ‘
& ibi panhtim fru.
nuo r? i gravit ,.
perpetuo nunc.
'*< ■
:ntftrare non
debet, pratfercini .
-,>·(« .>[κ· fuo ad re­
vertendum fuerit e;
·η;> Q:od fi &
poft evocationem fui C).
■ non obedieB rit , fed ir.obed«-ns £.«·
*-.
-raverit , * om­
nibus mod : s ab officio fu? ceponi debere,ncc
aliquando facultatem habea. ad ecelefiafticum ordinem redeundi. Si vero pro­
pter hanc culpam depolitum alius epi­
feopus fufeeperit, & ipfe a communi fy­
nodo arguatur, tanqu im ccclc fiait icaju­
ra diflblvcns.

Mnes qui audent didolvere regu­
lam laneti & magni concilii Ni­
caeni, quod celebratum eft in prrfentia
■ dom.i.
< Dei amantilfimi Conftantini imperato­
ris, de fantl|a & falutari teftivitate pab ia.-oM·
*.
ichali falvatoris noftri bexcommunicatos
..va»:».
ei edos ab ecclefia efle debere , ma­
xime fi pertererent Audio contentionis ,
ad fubvertenda ca quae optime conftituIV.
ta funt. Et h«c quidem dida funt de
Si quis epifeopus a fynodo fuerit delaicis. Si autem de prxpofitis ecclefia: politus, vel presbyter, vel diaconus , a »«
aliquis, id eft, vel epifeopus vel presby­ proprio epifeopu condemnatus, & prrter , vel diaconus , poft hanc definitio­ fumpferit facerdotii feu facri miniftcrii
nem, & hunc terminum, aufus fuerit , ^aliquam adionem , non ei amplius liin fubverlionem populorum & pertur­ ueit necne in alia fynodo fpem reftitubationem ecclefiarum , feorfum collige­ tionis habere, neque * aflertionis alicu- re, & cum Judxis pafcha voluerit cele­ jus locum, fed & communicantes ei abjici ““
brare, hunc fanda fynodus ab hoc jam omnes ab ecclefia, maxime fi, poflquam
alienum ab ecclefia efte judicavit , tan­ cognoverunt fententia» adverfus eum
quam eum qui non folum proprii pec­ fuifle prolatam, ei contumaciter commu­
cati, fed & aliorum corrupts mentis S: nicarunt .
convcrfationis fupplantator extiterit, reus.
V.
Et non folum hujuteemodi deponit a faSi quis presbyter, vel diaconus con­
cerdotio & minifterio, ted & cos qui tempto fuo epifeopo, fcipfum ab ecclcaufi fuerint his communicare poft dam­ fia fegregaverir , & privarim apud te ,
nationem. Depolitos autem etiam ho­ colledis populis, altare erigere aufus fuenore qui extrinfecus eft privari oportet J^rit, & nihilominus epifeopo te exhor­
c Per r*aao< quem c fandius canon & Dei laccrdo- tante, & femel & iterum revocante ino"•XrD tix»ni promeruit.
bediens extiterit, hunc modis omnibus
deponendum , nec aliquando contequi
II.
·
*
*ζΧ
“*·
Omnes qui ingrediuntur in ecclefiam curationem, aut proprium honorem reci­
Dei, & facras feripturas audiunt, non au­ pere fperet. Quod fi eti.un perfeveravetem cum populo in oratione communi­ rit, conturbans & concitans cx defiam ,
cant, averfantur etiam fandam aflum- pereain, qux foriscft, poteftatem, hqnc
ptionem dominici iacramenti, fecundum tanquam leditiofum corripi oportet.
aliquam propriam difciplinam , hos ab
ecclefia ejici oportet, donec contuentes ,
VI.
frudum poenitentiae demonllrent, &deSi quis a proprio epifeopo excommu- ·> s zSH-u
precati fuerint, ut data venia fufcipi me- nicatus eft, non cum prius ab aliis de- 'X'JÏÎ
*
”
reantur . Non autem liceat communi- bcre fufcipi, nifi aut a fuo fuerit rececare excommunicatis , neque cum his ptus epifeopo, aut, concilio fado ‘, oc­
per domos ingredi, & cum eis orare, qui currat ut refpondeat, & fi fynodo fatisad lt«i
ecclefie non participant in oratione , fecerit , * ftatuimus fub alia fententia
·
nec in alteram ecclefiam recipi, qui ab cum recipi. Quod etiam circa laicos, & "'· ***
alia excommunicantur. Quod fi quis epi­ presbyteros, & diaconos, & omnes qui
feoporum vel presbyterorum, vel diaco­ in clero funt, convenit obiervari.
norum, vel etiam qui ' in canone detiConcil. General. Tom. II.
Pppp
VII.

O

■

Hx ·&,'·«

rtrfeepit

‘leri.erurn , lUiJuiau,.

HarJ.

9 M5. fnnlmJ·, .

*
(larju.eu

;

(ir.ii .iri» , Ctnnitj

A

»33»

CONCILIORUM

OMNIUM

VU.
A autem ab epifeopo civitatis vel loci, cui
D.ft.-i.Nullum abfique formata’ (quamGr»- idem adjacet, ordinandns eft.
,“..ΪΓ«>μΖ ei epiftolam dicunt) peregrinorum cleri­
XI.
Si quis epifcopus, vel presbyter , vel
corum fufeipi oportet.
VIH.
quicumque clericus , & omais omnino
Neque presbyrer ad regiones longin­ qui eft fub · ecdefiaftica regula confli-»
quas formatas ( id eft canonicas ) epitlo- tutus, prxter confilium vel literaseorum
Jas dare,
nifi ad finitimos epifeopos, epifcoporum, qui funt intra provinciam,
fimpliees epiftolas mittere prxfumat . & maxime metropolitan!, ad imperatorem
Vicariis vero epifeopi, qui aGrzcischo- perrexerit, hunc abdicari & ejici non
reptfeopi vocantur , formatas tacere li­ iolutn de communione debere , fed et­
ceat .
C
iam propria dignitate privari tanquam
IX.
moleftum & importunum imperialibus
<. p-r
Per finguias provincias epifeopos con-B auribus , contra ecclrfiaflica conftituta .
’ftitutos icirc oportet, epifcopum me- Si autem neceIfitas cogat ad imperatorem
tfopolitanum, qui praeli, curam & ib- excurrere , propter aliquam aci i on cm ,
Jicitudinem totius provincia: fuicepifle . cum deliberatione & confilio metropoli­
Propter quod ad mctropolitanam civi­ tan! ipfius provincia; epifeopi, & cete­
tatem ab his qui cautas habent finedu- rorum conficientia epifcoporum , qui in
hi> concurratur. Quapropter placuit eum eadem provincia funt, atque cum lite­
& honore prxire , &. nihil ultra tine ipfo re­ ris eorum ire debebit.
liquos epifeopos agere fecundum antiquum
XII.
patrum noflrorum qui obtinuit canonem,
Si quis a propîio epifeopo depolitus··
ρμ·
*
nif> hxctantum qux uniufcujufque ecdclix vel presbyter, vel diaconus, aut ctiamfôdô
per fuam diœccfim competunt. Unum­ (i a fynodo quilibet epifcopus fuerit exau-l
quemque enim epifcopum oportet habe- Cloratus, molefliam imperialibus aui ibus \
re fue diœcebs potellatem, ad hanc gu-C inferre non prxfumat, fed ad majorem
bernandam fecundum competentem iibi epifcoporum fynodum fefc convertat, &
reverentiam, ad providendum omni re­ qux le putat habere jufta in eorum *
gioni, qux fub ipfius eft civitate, ita ut concilio alleget, atque ab his de fe ex­
etiam ordmare ei presbyteros ôc diaco­ pediet qux fuerit deprompta fententia .
nos probabili judicio liceat , & de fin- Quod f» deficiens puiillanimitate hoc no­
gnlis illius regionis caulis cum modera­ luerit facere, fed imperatori fuerit im­
tione & pondere difeepeare . Ultra au­ portunus, hujufmodi nullam veniam ha­
tem nihil agere permittitur citra me­ beat, neque locum ullius affertionis fur ,
tropolitan! epifeopi confinentiam ,1 nec nec fpem recipiendi gradus habeat in
metropolitanus fine ceterorum aliquid futurum.
gerat confilio facerdotum.
XIII.
Nullum, epifcopum audere debere ex»-i
*
N‘:

Qui in villis & vicis conftituti funtUalia provincia ad aham traaiitum facechorcpifcop’ , tametfi manus impofitio- re &c ordinare aliquos in oedefiis aut
nem :ib cpiicopis fulccperunt, & ur e- provehere ad facrum minifterium , nec
pifeopi lunt confecrati , tamen placuit alios illuc fecum attrahat epifeopos, niti
fanda: fynodo fcue eos oportere modum forte per literas rogatus abierit , non
proprium retinere , & gubernare adja­ folum a metropolitano, fed & ab his ,
centes ecclefuts libi commiflas , & elfe qui cum eo funt omnibus ipfius provin­
contentos propria folicitudine & guber­ cia: epifeopis Quod fi nullo -invitante ,
natione, quam fulcepcrunt . Conftitue- inordinate fu perveniat , & aliquos vel
ie autem his permittitur ledores&Ajb- , ordinare prxiumpierit, vel quoslibet adiaconos atque exorciflas , quibus ' fufli- Aus illi ecclelix competentes , qua; ed
ciat diorum tantum graduum licentiam fe minime pertinet, ufu r pare tentav·accepiile. Non autem presbyterum , non rit , vacua quidem & inania erum omdiaconum audeant .ordinare, pixtet con- ^nia qux geilerit, ipfe vero hujus indi—
fcicnf.am epifeopi cr. itatis vel ecclefix, fciplinati aufus & jirationabilis coepti
cui adjacens invenitur *eu ipfe, feu re­ dignas caufas expendat, tanquam depo­
gio, in qua prxeilc dignofcitnr . Quod litus a fynodofanAa, & propter hujufmofi quis prxvaricari auius merit cvnfbru- di prxfumptionem jam prxdarhoatus.
ta , deponi eum, & dignitate qua prarXIV.
ditus eft debere privari . Chorepilcopus
3 Si quts epifcopus de aliquibus cau­
lis
I

t

/t. Hard.
fiftyfartt’i ,

Eieitp’wn ic;mirx offert G'ites difl.nH

i at
A» 'fi.

(..r-it.i

.4 in «’.i»»· Mj.ir--» Bt».·,,. Hard.

t »1.
»»u:

. HttJ.
j Ferrindut tit. it. i/r
itltf-iK, ortfincit fttftftrur . CfKtt!.

«piicopu»
cri:t>ir>.li<r r
i» jedkie.

i»j

AMPLISSIMA COLLECTIO.

ijJ4

fia criminalibu
*
ia indicio epifeoporum A propriis literis confenfufn fuum de feipfo
fuerit accufatns, contiagat autem de defignent, & tunc demum, poft pluriiptaa eprtcopos
mmcuc
­
—χ,
. qui convene
morum
five per prefentiam, five per li­
runt diverias habere fententias, & alios teral confenfum, fententia coufona or­
quidem innocentem eum pronunciare , dinetur. Quod fi aliter, quam fiatutum
aliae reum, propter hujufcemodi itaque eft, fiat, nihil valere fiujufmodi ordina·
conttevtrfiam amputandam, placuitfan- tionem. Si vero etiam fecundum de­
âac fynodo mecropolitanum epifeopum finitas regulas ordinatio celebretur, con­
alterius vicin
*
provinciae advocari opor­ tradicant autem aliqui, propter proprias
tere, & aliquanto· cum eo epifeopos & domefticas Gmultates, his contemptis
alios ; qui pariter refideotes quxeumque fententia de eo obtineat plurimorum.
fuerint dirimant quxftioncs, propter
XX.
hoc,
—_, ut
— firmum fit judicium quod ab
Propter ecdeGafticas caufa
*
, & qux
unius provincix epifeopis fuerit promut- · exiftunt controverfias dkfolvendas, fuffi- Et t· 4eo.
gatum.
“ *bis in anno per fingulas '* “
cere vifum eft
XV.
5revincias epifeoporum concilium neri ..
Si quis epifeopus criminaliter accufii- e mei quidem poft tertiam hebdoma­
tus ab omnibus, qui funt intra provin- dam pafcbalis feftivitatis, ita utinquatr
cum, epifeopis, exceperit unam confo- ta · fepeimana fandi pafchx perfici con- ·
narnque fententiam, ab aliis ulterius ju- cilium poflit, convocante metropolitano
, id«ft
dican non poterit » féd manere circa epifeopo omnes provinci
*epifeopos
. Seeum oportet , tanquam convenientem , eundo autem concilium fieri Idibus Odo-.
. qux ab omnibus prolata eft, firmam ra- bris, qui dies. apud Grxcos Hyperberetamque fententiam.
txi menfis * decimus quintus invenitur:
XVI.
ira ut in his conciliis procedant omnes
epifeopus
vacans in ecclefiam ς presbyteri, diacones , & reliqui qui Ce
*
Di
yt $i
«Si quis
(
a
o
icantem fupervenerit, fit
*
dicunt, fc ut in concilio eorum bc*
·
vacantem
& hanc obre- Lxfo
*4^ νοΪλ F5nter · P«ter P^cnar’*m fynodum, di- caufa examinata, ad debitum judicium lt«r<
*’■ ° Λ ripiendam efle crediderit, hunc abjici perveniant. Nec liceat ulli proprie apud
oportet, tametfi eum plebs quam diri­ fêmetipfum concilium celebrare, prx- ; metropolipuerit, velit fibi epifeopumretinere. II- tcr « eos quibus metropoles credit
*
funt. unorum »■iIctMruM
pcrua.. Ia autem dicitur fynodus * plenaria, in
XXI.
Î|«a etiam epifeopus metropohtanus adEpifeopum de dioecefi ad dicecefim al­
ucrit.
teram non debere tranfire, neque fi
feipfum ingeflerit, neque fi a poplitis Am permiiSi quis epifeopus, iufcepta manusim- fuerit violenter attra&us·, neque u etiam1 (am efle japolitione, & deputatus populis przefle , hoc ei ab epifeopis fuadéatur . Manere, r diriam.
q.i.Spiic·non fufeipiat minifterium facerdotii, nec autem eum debere in ecclefia Dei ,. £· *· «·*■
«fl
confentiat abire in ecclefiam cui fuerat quam ab initio fortitus eft, fit non ab. °
ordinatus, hunc incommunicabilem elle ea alio demigrare , fecundum regulam
debere, donec coaftus confentiat plebem fuper hoc olim a patribus conftitutam.
fiifcipere fibbnet deputatam, autprovin­
XXII.
* plenaria fynodus epifeoporum de eo
ci
Epifeopum non debere in alienamir- »·< · γ
aliquid ftatuac.
ruere civitatem,. qux illi probator non
XVIII.
ciTc fubjeâa, neque io regionem , qux
D««
ti Si quis epifeopus ordinatus non abie- ad ejus curam minime dignoicitur per­
Jü’^d^rit in parochiam cui ordinatus eft, non tinere, ad aliquid ordinandum , neque
fuo vitio, (cd plebis forfitan contradi­ presbyteros, neque diaconos conftituere
ctione , hic honorem fufeeptum retinere ad alios epif-opos pertinentes, nifi for­
debebit, & facerdotio fungi, ita ut ni­ te cum confilio & voluntate propris re­
hil molefliz afferat ecclefix illi in qua _gionis epifeopi. Quod fi quifpiam horum
eft conftitutus . Ex pe ci are autem eum £ aliquid audere voluerit
‘ , irrita quidem
oporter provuicix plenariam fynodum , erit hujufmodi ordinatio , * & is qui
donec de eo quod competit ftatuatur.
male ufurpaverit a fynodo arguatur
XIX.
Nam fi ordinare non potuerit, nullate­
Di» o ϊ>·- Epifeopum non ordinandum fine con- nus alterius parochianum judicare prxf»li° dt prxfentia metro pol it an i cp.<o- fumat.
Srt
pi, cui melius erit, fi ex omni provin­
XXIIi.
L, ifcopos non licere , tanquam fuccia congregentur epifeopi. Quod fi fieri
non poteft , hi qui adefle non poffunt, ceflbrcm fibi futurum , confticuere altei Coital. Coterai. Tom. II.
1* ο p p a
rum,

xvn.

i Grace i
cuinu»

» Gi.tl
n*

G' JKrf

· SjnuJt

triMixtor .

r»
*
H

<

CONCILIORUM OMNIUM
• '‘ίη*
rum , quamvis circa * viciniam mortis A ft icis fuis vel etiam affinibus aut fra­
habeatur. Quod fi tale aliquid fadum tribus , aut filiis earum rerum tribuat
fuerit, irrita fit hujufmodi ordinatio . Cu- poteftatem, ut per eorum fecretam di­
ftodiri autem oportet ecdcfiaftica con­ ligentiam ceteri ecdefiaftici btdi videan­
ftituta, qux fe ita continent, non pof- tur', reatum hunc , qui hujufmodi eft,
fe aliter epifeopum fieri, nifiin concilio apud metropolitanum provincix prxftare
dt cum confenfu epifeoporum , eorum debebit. Quod fi aliter < reprehendatur
dumtaxat , qui poft obitum illius qui epifeopus, vel qui cum ipfo fune pre­
prxccffit, habuerint poteftatem eum qui sbyteri , quo dicatur , hxc qux ad ec­
dignus fuerit provehendi.
clefiam pertinent, five de agris, five de
XXIV.
aliis quibufeumque ecdefiafticis caufis ,
» <i ’ Qur- Quxcumque res ecclefix funt, bene eos fibimet ufurpare, pauperes vero necef-.
' debent cum omni diligentia & bona fitate & penuria opprimi, atque, ex hoc
fide fervari : illa fcilicet fide, quxBipfo non folum ecdcfiaftica:rationi, veDeo fervatur , omnia providenti atque rum etiam difpenfatoribus ejus maledi­
judicanti, eafque gubernari & difpenfa-. cta & reprehenfio augeatur: hos igitur
ri oportet cum judicio & poteftatc epi­ correptionem oportet mereri, quam con­
fcopi, cui totius plebis animx videntur decet, fanda fynodo cognofcente. Eufe­
Idem bax·· efle commiflx. Manifella autem efle opor- bius omnibus qux conftituta funt a fan­
da fynodo prxiensconfenfi. Theodorus,
mL»rct’ 9UX ecclefix competunt , fub con«oiofum fcientia eorum presbyterorum & diaco- Nicetas, Macedonius, Anatolius , Tarnorum, qui circa ipfum funt, ut ipfi codimantus, Æthercus, Narciflus , Eunon ignorent, nec eos aliquid lateat eo­ ftachius, Hefychius, Mauricius, Paulus,
rum qux funt propria ecclefix . Ut fi & ceteri, q confenferunt & fubferipfe-1 2^“*i*
contigerit epifeopum ex hac vira migra­ runt triginta epifcopi. 1 ’
Grsco jun
fvpcriu·
re cum manifeflx funt & notx res ecconcinenter.
clefiafticx, non intercidant atque dcpe-C ^STHOrSlS CiNQNUM qi.touwfc·je· eoacilü
reant, fed nec res proprix epifcopi, tan.
quam obnoxix , rerum ecclefiafticarum ANTIOCHENORUM
occafione, ullius pulfentur injuria: quia
juftum & acceptum eft apud Deum &
cm vetuftijimo Breviario Canonum in Cohomines, qux propria funtepifcopi, qui­
dice mille annorum Luctnfi.
bus ipfe jullerit derelinqui, & qux ec­
clefix ipfi fervari. Ita enim fit, ut nec EX CONCILIO ANTIOCHENO.
ecclefia damno aliquo affligatur, nec epi­
feopus occafione rerum ecclefiafticarum
I.
proferibatur, neque pertinentes ad'eum
Egulx Nicxni Concilii obfcrventur;
caufas incurrant, quo poft mortem me­
maxime Pafcha cum Judxis non
x
moria ejus maledidis aliquibus onere­ t encre.
D
. Π.
tur .
XXV.
Cum haereticis non communicare, vet
Epifeopum habere rerum ecclefiaftica­ orare, neque cum excufatis (fie) quod rum poteftatem ad difpenfandum omni­ û quis fecerit excommunicetur.
III.
bus indigentibus cum omni timore &
reverentia Dei . Ipfum quoque ex eis
Presbyteri, diaconi, vel reliqui fi dipercipere atque uti debere , quibus in­ miferint ecclefiam fuam , & ad aliam
diget , fi tamen indiget, vel ad fuas fuerint, excommunicentur j &epifeopus,
neceflarias expenfas , vel fratrum qui qui eos fufeeperit.
apud eum hofpitalitatis gratia commo­
IV.
rantur, ut nulla ex parte per inopiam
Epifeopus , presbyter , Diaconus, in
defraudentur , fecundum apoftolum di- concilio, five fine concilia excommunit. centem : Hebentes vtHum ^uotiJianum é*
catus , fi communicaverit ' aliquis cum
tegumentum corporis , l
:~ contenti
---- '
----F. . ^eis
------------—
bis
fumuc
excommunicetur.
Quod fi his minime contentus atque fufV.
ficiens, transferat in neceffitate^domeftiPresbyter, diaconus , fi dimiferit ec­
cas ccclefiafticas res, vel commoda quae­ clefiam luam, & in domo altarium ha­
libet ecclefix , aut agrorum eciclefiafti- bens , conturbans populum , depona­
corum fructus citra confcientiam pre- tur.
it0 sbyterorum * apud fe redigat, &domeI3J5

R

Si
i In MS. fuflHli fic *pf>cllantur ■
d-at ,

Ah t. ,

<u.r, ri»o<itru

> Tfa^ifJafaatri .

N.c-zo,
, N—Z/J/o,
, Mrr/ox. , iajlaiiuj > Htrdullvt.·.

htaurinu: . Macirtita/a/

at'fbtiauj ,

,

> Bar^crZvr,

Hyiibiut·, Mant-

rj3S
AMPLISSIMA COLLECTIO.
XX.
VI.
i
Epifeopus fi in aliena civitate ordi­
Si qui» excommunicatm fuerit ab alio
nationem fecerit, irrita fit, dc in con­
epifeopo non fufei^iexdus nifi in loco.
cilio arguatur.
XXI.
Sine Formata nulli liceat peregrinare ;
Epifeopus fucceflorem fibi non ordk
fed & chorepiicopus ficiat Formatam,
net; quod ii fecerit, irritum fit.
via
XXII.
Metropolitanus curam habeat de om­
Epifeopus poteftacem habeat de rebus
ni diœceû fua, fed (&) epifeopi fui; fi­
ecclefix ordinandi cum confcientia pres­
ne illius confriantia nihil agat.
byterorum , & diaconorum. Res epifeoIX.
non furripiantur a clero ; & cui voChorepi fcopi » presbyterum, diacon um
nonxnrdinent ; reliquos vero gradus or­ uerit derelinquat.
dinent .
1
XXIII.
Epifeopus, potefiatem habeat res ec
X.
Epifeopus, presbyter, vel quicunque cie fix di (pen fandi agentibus; fi vero pa­
clericorum abfque metropolitan! confcien­ rentibus , vel filiis dederit in concilio
tia ad Principem non vadant ; quod fi arguatur x
fecerint excommunicentur.
XL
Nota Sevekini unii.
Presbyter, diacpnus, vel quilibet (fi)
Caor/Ztew. ) Cum Jullu
*
Pontiftx an. Chrifti J40. Ariaa
*nim
ab epifeopo fuo depofitus fiierir, ad me­ concilium· quod Atianorum legati, per Alexandrina fy­
*
convlûi, ad caufam Athanafil ab exilio vtAt «d con­
tropolitanum ambulet, non regiam Ci­ nodi deputato
revocati latina difeutiendam , Roma indici ac celebrari cilium piovitatem; quod fi fecerit, deponatur.
petiverant, Indixiflet, eofque ad peafinitum terminum voca.t. Occitaflêt, jamquo Athanafiua ultra annum eorum adven­ calioae e·XII.
tum praftolatu» fuiflet, ut honefto pratextu indiftuui
Epifeopus qui in alienam diœcefim in- , Roma conventum fubterfugerent , i aufiere Coaftaatlo pifcopi An­
greiius tuerie, & ordinationem fecerit ,c'procurarunt , ut Antiochia nobillfimi illius templi,, tiochia coa*
quod
Conftantino mapao inceptum, quodque fub Coa- S"S«'·
deponatur
ftantio poftmodum ablolutum, pra fui excellentia do­
minicum aureum appellatum fuit , encan!
*
& dedicati
*
XIII.
Callidum imperatori inventum placuit .
_______
Epifeopus fi accufatus fuerit in con­ celebraretur.
convocantur a Coaftaatlo per liter·
*
epifeopi, telle A- tiochvno
cilio ab aliquibus epifcopis damnatus , thaaafio Hb. de fynodi,, nonaginta; vel , quod habet concilio ia*
Hilarln
lib. de fynodi
,
*
nonagintafiiptem i quamquam trrfarint.
& ab aliquantis (illi) ignofeatur, ad a- Sotomenu,
Hb. j. cap. y. nonaginta novem convocato
*
An»ai <· Aac congregato
*
*
fitift
fcrlbar. Ex hl» triginta fex A- n,ee· ·»·
lium metropolitanum audiatur.
riaai erant.· verum , quam occultam ia peâore gere- a*C M·
XIV.
bant, harefim ac frtudem mirifice admodum tegebant .
*
Epifeopus ab omnibus epifcopis dam­ Ne enim viderentur non catholici , huju» conventu
principio Arianum nomen publici
*
*averfati
icriptl
funt,
natus non reparari epifeopus vacans in atque
*
exrrinfeeu
Infigne» fefe fidei ac morum viadkxa
Diœceû vacante, nec. concilio metropo­ jaâitarunt, eo Ipfo quod Euftathium ob adulreckim dt
Sabelli! harefim condemnatum epifeoparu depofuiflenc.
litan! non apprehendat.
Mirum igitur videri non debet, quod eut» A ria ni» ca_____
t·.::
thollcl:conv
*n
_______
«rint, - - fitnul la facri
*
caca alor uni folenXV.
t) fitnulqu
*
Ia uno eodemqua
Epifeopus ordinatus, f. noluerit eifeD concilio confoderint. *P«r
4>
Igitur templi dedicet! ce- AAicoacllil
epifeopus, excommunicetur;coaétus con- lebrltatc, In eodem epifeopornm conventu caufa Athanafil in judicium deduûa eft . Poft repetitae eae cafentiat.
lumnia» , qun Ia Tyrio conventu propont· ac refutata
fuerant,
accufatnr, quod contra canones ab exilio re­
XVI.
vocatur. & prill i na Alexandrina ecclefia reft itatur fit.· Athanifl··
Epifeopus cum ordinatus fuerit am­ nam epifeopatu amotum non aliter quam per concilium **“·
reditui oportere tuebaot. Hoc modo cum Athanafiu»
««P·bulet ad diœcefim fuam.
reftitutut non fuiflet, Eufebianorum calculo dumtaxat BUar'
XVII.
dijudicatum eft » eum jufte depolitum a fode Alexan­
Epilcopus fine metropolitan!, & reli­ drina, cui non legitime reftltutua «flet, deturbandum,
aliumque In ejua locum fubrogandum efle · Huic de­
quorum omnium epifeoporum inprxfen- creto, quantumvis epifeopi catholici maiori» numeri vo­
*
tia, vel (per) epiftolas eorum ordina­ to fuo contradicerent , tamen Conftantii imperatori
nutu, favore ac voluntate, illud fartum toAnmqna ha­
tus fuerit, deponatur.
bitum eft, quod Eufebiani numero paucior
*
eonft lene rant . Poft mult
*
de fubrogando In locum eju» alio
XVIII.
epifeopo ex fententia Eufebii Nicomedieofir olim,nunc
a.
Duas vices in anno concilium fiat,& ο
“ ΚαμρΧΪ
“iη» Eufebiu
*l_____________________
Bmlfienu» homo nonpresbyteri, & diaconi ambulent; epifeo- “ura f«-r<» initiatu», quem fan£li Hieronymi chron.A-. r0JMlu
pi non faciant concilium fine metropo- ^X/Îïtac^w^’iiû’T’S^
litanO.
Yjy
A1X.

Epifeopus quamvis a populo coailus
non vadat in aliam diœcefim.

·fige
*
»/
·β
p.r.i.r film, raw pr«p»w A7* Wra
Jit/ilKtltnrm , turn proplrr fingtffarti»
, yaa

r.rvOT , «»/»»; Æjypr/.'a» ·

rp«d jtbaanJriHH imtrrrrtlf £

» Nod^ad vhandatn Romanam Antiocnena Synodo, coaOa , eum nondum Eufebiani a Julii J». legati» ApoftoItfi ad'diem condtllum Romam efl» poterant evocati , fed ob fola Antiocheni templi emam
*
*
, ut late probat
S.helftratiu» in opere dc Antiocheno Concilio,
ex eo Pagiu» ad an-Chr. j
i.
*
n. j.& (cqq.

ii4a

CONCILIORUM OMNIUM
a JfTt "•P”·'·.

:.κ".:';.λ

ΐ?±

·· ^
·
*

Λ

*
C

*
JA

*
τ

£0trà «Ç

*
χα£<
χαθνζίόβτ.

ν ·™
**
T» XtÔtXÎ

.

-tips »
***
ΤίτΛέΛ» m)
λ -

quem PhUagriua & Ac facia» pr.feai magn
*
catholicoΛχτίλΛα
rim Arage anoo Chiitii U1· Introduit» uat t Sardi>
t «
ceniii ιοίκΐΚί pacrei depofuerunt ; qutm de niqua popu& O «JfW TYWfMt. W Λ dtt -WfûIk7HWtZ <<lu» Alexandri·. eccl.f. decimo monle poft habitum *
aifi tr«pM0i tbartirt
*
, >Ç
Sardiccnte conciliato occiderunt. Hu rebut contra A^'
*
’
eutteia.
thaaaGutp N lean· fidei acerrhnutn defenforent ita per»
ib’t, ut Nicaun fidei lymboUm evertant « nomenquo
in Je callide
*
*
«aire
A quafi par cuni­
Qua cum de Filii Dai deioitata nimia iejun· feripta
culo, etpuojtant, ic Arium deieftari , ac procul abeiua
effet , adcoque facile in Arian
*
impietati fulpicionam
fvalctjtia abhorrere fidei ctmfeffion· hac, quam Infra cx
vraite potuiffbt, aliam quamdam, in que fuo fcufn FiSocrate · iubjunjiniu,, conferipta profite utur .
liuqa fubftantia Patria Imaginem profiteatur, cenferibi curarunt , quam ex Socrati
*
*
lib
*7- 1 iubj ici mu· .
( a ) FarmZa fidei hae tfi.

Credimus
fecundum
& spoftoU- Smandj^fidar
•rim, to,e,n. Nos neque fumus Arii fcftatbres (qui nam<--------- T----- evangeficiun
„
h nus·,
que Jieri poteft ut cum fimus epilcopt Ario g cam traditionem, in unum Deum Patreisomni>resb>rcro aufcukemus ? ) neque aliam fidem , potentem, rerum univerfarum opificemfie fabricaquam quz ab initio divuleata fit , recipimus : rorem. Et in unum dominum Jeium Chriftum
ted cum in fidem ejus ftudiofe inquirere, cam- Filium ejus unigenitum Deum, per quem om­
que accurate expendere niierenutr, Arium po­ nia fada funt , genitum ante omnia facula
tius ad nos revertentem admifimus, quam eius ex Patre, Deum de Deo, totum ex. toto, fo­
opinioni fiimiM ipfi obiccuti: idque ex lis quz lum ex folo, perfeihim ex perfeâo, regem ex
dicentur facile cognofcetis. Nam nos ab imtio rege, domrnum ex domino , Verbum vivam ,
didicimus, in unum Deum totius univerfitatis, Sapientiam vivam , Lucem veram ,< veritatis
omnium teruin , qux tum mente tum fenfu viam , Kefurrcdionem , Paftorem , Oftium ·
cr,4tvrrm. percipiuntur, opificem & * curatorem credere: cumque nec converri , nec niurari pofle , cxA in unum Filium Dei unigenitum , qui fuit preffam divinitatis , effentir , virtutis , coniiante omnia fircula, fic una cum Patre, qui eum lii , gloriae Patris imaginem , primogenitum
'omnis
fuit mitto apud
Deum Ver^
genuerat, extitit : per quem omnia vifibilia
& creaturae:
----------- qui
......
.
invifibilia fafta funt .· qui in noviifimis diebus bum, ficut in evangelio diftum eft ; Et Dntt
fecundum Patris beneplacitum defeendit, & car- C erat Vtrbam^ per faext omxta fedla [knt : & in
' * —
·
~ qui omnem φΙΟ omnja confiftunt . Qui in noviftimis die­
nem de fanâa
Virgine
affumpfit
Patris fui voluntatem explevit: qui paflus eft, bus deicendit de cisiis, &crefurrexit , & ad cœlos afeendit, & ad dexte­
» Eadeat JUtt foratui
*
ex verfieae HiUrii
Ε’n·'-·
ram Patris fedet , & venturus eft judicare vi­
Epifcopi Ptilaviexfij i» libro de fjnedu :
vos fic mortuos, & rex ac Deus in latcula permanfurus . Credimus etiam in Spiritum fan­
dum : fic , fi quid amplius adjungendum eft , Expofitio ecdefiafticsB fidei , qu« expofita eft
in fynodo habita per Encamias Antiochene
ciedimus carnis refurreûioncm, & vitam ztcrecclefiz confumroara . # Expofuerunt qui ad­
n im.
fuerunt epifcopi nonaginta feptem , cum in
fufpicionem venifTet unus ex epifeopis , quod
lini.
Hu£( «π xxcA
$oi
*
A’f*
t
yayôvxy3p>. nvi
prava fcntirct.
' ‘
nritrxorw ôvrti αχολκθη'αομ^ awQurt. pqa, b"», άλλίιυ rtwt Tftriv ταρα rlw tJf α’ργ»κ
, Credimus eonfequenterevangelic» & apo.fto- VEasiO
1
ίχπ^α-αν fâtÇàptdx . Α>λά ‘
οζίπ^α/θ liez traditioni, in unum Deum Patrem omni- H
uEPISCOPI
* 1.' AΛ R°H.
1
χ, oexj/uMfett me
axW ^ιιόμ^υοτ ,
potentem , candorum quz funt asdificatorem , P1CTAV
λον τύπν aopvrnxxpt^x r)9tp
ιίχολκθη- ΰί faAorqtn» & proviforeip, tie quo omnia : dc
σχμίμ.
yiwtrfeSi àifo φ Àtyc/jSpMV. μιμα- in Unum Dominum Je fu m Chriftum Filium
ipfius unigenitum , Deum per quem omnia «
>àp ôÇ αρχΐί, «5 cAt 0f«v w
qui generatus eft ex Patre ·, Deum de Deo, ........ __
ÔÀwv TieZt-tv
rei.ruv wnnSvrv <c a/o&nr^
totum ex toto , unum ex uno , pcrfeâum de euh. s
ίηαηφ^οντί < «poiwritô * «Ç fis «va wov nu perfefto, regem de rege, Dominum de Domi­
Θί» μοΜ'βυη , <apo xxmw fyS aiùvtn ûirapno, b Verbum, fapientiam, vitam, lumen ve■χν/m, iÇ trvtwn. τό pt^fynxorr αυην Tarrti,
rum, c viam veram, refurredionem, paftorem, c
Si β iÇ ni tx'-m ifan τα όρατύ
τύ α’ό- januam , inconvertibilem & immutabilem , di- ■>■,»<·« ,
pant . rw >C in' tyôm>v ÎÇS lÿafpJt' κχτ dCS»- vinitatis , eftentizque, & virtutis , & 4 glori·
x/ay τβ" xafoi χαηλθο'/ηι , x, <rapxa ίχ της incommutabilem imaginem , primum editum d cr. ttOria
totius creatura; qui · femper fuit in principio^""’· ,
άγίχς ταρθύ»ϋ α^ληφότα · >d πίααν τ{ώ ταap’id Deum r Verbum Deus , juxta quod di-‘
'*
**
Szix.1

xltm 3»XÎU <Γΐ>ΗΧΤί«λιφ«χοπί, Tfirw- Edwn eft in Evangelio, Et Dtas tnt Mxat,
>Ç ί'γηγίρδαι,
κς «panii αηληλι^ί- per quem omnia uâa funt , & in quo omnia -^,'ξ
con-

i lib. i. b. ft. Ecclef. c«p. xe tir. Henr. Valefii ,· A ex Athanalia In libro de fynodi· . HnrJu/am .
a Εκ Socrate lib. i. Ecclef. bift· c·?· «»·«Jit- Hent. VaJaf. A «x Arhsnafio loco citato. Hec difla eft ab Epi·
fcopis Antiocheni
*,
confeffio 1 ucianl Martyria , quam axbant fa repentie ipffua manuferipratn ■ Γι fide· Sorbmtno lit», j. ca,» », Concilium Anuorhenum in Caria ·η jAr.eam S. Juliani fidem appelât.
.
1 Hanc fecundam fidet formulam Latine vertit Hilaiiu, in Lib.de fynodi·, feu de fide Orientalium ; omiffa
vero, quam Biniu, exhibet, verfione, hanc Hilatii iuhftituit Harduinus » · quo deivmptam <.um noti, <o«r|in
*·
hbut no, quoque hic libenter fubncim··. Eam vera orthqdn
·»
*
«rteA non ab Eultbiam, tantum, fed a toto
conventu editam diferte affirmat idem Hilar<u·» dum ait:
e>p«/Mv>ea/, fv
*
' Xfiftaf
ai » tS
jrptfM Viba Scheltlratiutn , A Pagium loci» citati·;
i
( a ) Adducenda S;c effet «erâo ali· antiqua quam exhibet Supplementum P. Manfi : fed cum hoc pariter con­
tineatur in Eduione Prlfra Carneum quam in Appendice hujui volumini, integrem daturi iumui ex nova A abfolnti (Um· edition· Ballerinorum <n Append ad Opera s. Leoni, Magni ; ideo hic omit ten Jam cenfemu·

13 41

Λ M P L 1 S S I M A

COLLECTIO.

1341

confiant: qui in novifllmis diebus descendit de A Ooant ùwip ιΐμ^ν, xi «'/«cotvnt 1 ùtip ήμων τϊ
r..^
Curium,
&
A. natus
_..... eft
-A ex
_ Virgine
V
r J (erifecundum
r-_«
ήμίρφ · xJ e/wÀûorr» f4i «ρανύς, £ «3«• O'. Λ hl • Muras, · dc agnus faâus eft,. mediator Dei dc
«bcant or J^zjc n τα’ξός. χ^αλτνίργόμΛ<ro.
hominum, b pratdeftinarus fidei noftra, Ac dux
ϊοξχς < ίΐΛ«/4ΜΚ , xpZver ζίντης qpj
vita . Dixit quippe .■ Aim twin Jefttndi de eet~ m
W«p<. >Ç η$ το ΤΓκΐμα Τ· Syttf, το tig »arh , n/ ftteren
ntwwt # Jod vtlmta*
βίγιατμάν , χ} nAJftoiÿ nt’s »«■£«.·
tewt ejit yw wtt mifit. Qpi palTus eft & refur- ράχληη
· xvtf& ti,uiï Γητλ'
rexit pro nobis tertia die , & afcendit in cœ- et ϊίΐόιφ·», xë&èf
los, & fedet in dextera Pétris; fit iterum ven­ Χ
*ΜΓβί
ίαηίζ<Γο tc7s μ«ν»ηι7$ λίγων · χοturus eft cum gloria judicare vivos & mortuos. p4C3can$ μχδητ&Γκτί ττβ'τυ ni 13η, /fefrr/£t in Spiritum fanftum , qui iq paraclcfin, dc
ζηης «ντβί &ς το όνομα το ναξος , w τ«Γ
fanftificarionem, & confummatiopem credenti­
* βφΐν χ·>Λμχτο;. ϊϊλον ότι χ«τρ»ς
bus datus eft : 'juxta quod fit Dominus Jeiiis wt χ, τϊ
ωή βληθίπϊί w
*5
*aiSci^
Chriftus ordinavit ' difcipulos , dicens : Prrgi- <λ«θιν«5 αατράς r.r(fr- »
Ivt& » *JH Ην£ματ& apfis αληθ»ί avr®* »a tf ’
‘fe
* ,e uWivtrftt g'xtet , baptizante i ets
tn nomint Patris&Filii C Sptta^ Janiti\ ma- Γ
____
* --------- a^ôt,, X, ονομα
^^τνΑμχιΦ
ruν_ ΰχ «»λμ« ...
β’3ί
nifefte utique Pat ris vert Patris, certumqueFiΜ«μΪ^,
e^ottrcW αχ^τΐώ
In vere Fihi., & Spintus fanât vere Spiritnr <jt«v Ixatsn /K βτομχζώί^Λίν νακατήη
« , t?
$
fanai : hifque nominibus non (impliciter neque
’ζ vi » χΜ Μζαν · «ί «W τϊ /φ ύποΓα-τΜ
, oriole propofitis , fed fignificantibus diligenter T^V
propriam uniufcujufqite nominatorum iubftan- tt/a. τϊ, it euu9WÎfy ίίν . τϊώτΐιυ w ’^-oiwç
où τϊ Χ®>« ,
tiam, dc ordinem, ftc gloriam; ut fint quidem τία wrriv * Cowrrov τϊ
per fubftantiam tria , per confonantiam ve­ *T«awv aipfTtxkù ά^α^Ιματίζορ^μ xaxotâla» .
ro unum . Hanc ergo habentes fidem , fic ab W « τκ χαρά τία ΰ>ιη τβ
°Finitio fic ufque in nnem habituri in confpeftu . ■&{(£ ins η ftSitnu λίγωτ » η ΧΚ.ό
*»
δ «ϊ<ίDei A Chrifti , omnem hcrericam Λ pravam
ya &Mt η γιγηοίβα em· r«’ra, υίον τ« θ»ϊ
ledam anathemariumua : fic fi quia pnoter fa*
tste · χ, tZrif λΐγ& ηί» woo xrfeaut
lubrem feripturarumfiereftam fidem docet, di­ «νχθίμ
*
, 4 ^υνχμχ aSç Ce ÎJJ
cens aut temnus, aut fpatium , aut fieculum, Ά o> /fj χτιαμαη
cffc aut fuiffe prius quam generatus Filius
Filius, <$η·ηα«τυν »
μη ως at θ«αι γραφαι irapaaut efle
anathema fit. Et fi-quisFilhim 11 conditionemC^'xan
&&
***
&>
ïxxrcc ff 4tk »Ka
dicit, quemadmodum unum conditionum ; aut λο ΰΐύασχι-t η Λ,χγγί'λιζίΤ^ι wap · XtrpiActnativitatem , ficut funt nativitates ; aut faflionem , ficut funt faclune : fit non finit diyihr (iop&j » άνά&μα rsw . τιμ£ί 'γ άρ iritn nît
θ4ων γραφών ■gapaStSou^ots ,' tta^n
feriptune tradiderunt lingula quisque que fupè- tx
rius diflafunt.
*
fic fi quis alius docet, aut evan­ rT) 4·Μφηί^ uft amr^tat,
gelical , prxterquam quod accepimus , anathe­ 5 ίμφα·/ως ,
xtrCo/^v * <W «xoAouSoCma fit . Nos enim omnibus , quse divinis iesi- μο.
pturix tradita funt a Prophetis fit ab Apoftolis,
vere fic cum timore fic credimus & fequimur .
Sad ne» tone quidem ajurmodi féconda ab eii edita
ritsZoA^u

.

τΚ dTe^Xrx» £ «-

fidei formula flater nt. T4e»»dtp«/»r <»/« Ty
ft
*
r
**
tfijrrpitt (inquit A i hanefia» de fjrnodi· ) tt»»O
*•41 fiJ·
■
·
*
Λ ft ctiKftjh·
*·
i» φτ·(·
*
(/· •’t·
!» ’" f’·*
mtutvlt i i* tetttft, dear/a// rr^/eee
, /i»#>

πβ<ολιχρ wapetèiett, é/ç cSa Θίύ χ«πρχ·χ«ν- f"r]tr"
t.
*
Λχρβ'ττρβ , ιίν i*fS
ίτ,μι^ργόνη χ, ποιητίυί. ιζ Us
Γι»·βν X
icor,
*
nïwevDi
Ipfw fidei forint bait efi ·,
!
«urv nb uon^uii Gror , V' b ni iravru tytNovit Deus, quem teftem in animam meam t,,,,, «det
r‘TV . τΑ· T^ursi^cint -tr»c> xa'yruv
«' « *>
tx rv TtaTôi , Gtrv, ι’»Θ·ϊ
*
ίλβν, ό^ξ βλ
* * invoco, meficcredere, in unum DeumPatrenr tormuu.
omnipotentem, univerfitatis conditorem & au
*
μβϊον , tx μο'ζΒ. πλίίβν, (X ΓτλΛ-ίβ · βαοΊλί» ,
florem, ex quo omnia: & in Filium ejus uni­
Ζχ βαοΊ^'ωί" χύ&ον, ατά st/fija.
genitum, Deum, Verbum, Virrntem & Sapien­
τβ, «τβιρ'αν, ζ«νάύ, 9<is atXnSiw., β«ο> «λχ- tiam, Dominum notfruin lefiim Chriftum, per ,
•^4«ί , afeftww, XTtuJwt ,
, àÇtTTÜtrf
,quem omnia ; ex Patre natum ante fiecula ,
Deum perfcdum ex Deo perfeflo , qui apud
xi .«νχλ>βι\ϊΓΐι . τιρ της ^«qrr
^
*
trix^rt £
exifiit in hypoftafi , qui in noviifimis
ιια;χμκτ ; >Ç βΒλης χ, ΐόξηί τβ' παξίί a τα- Patrem
1
diebus defeendit , ά natus eft ex Virgine fe­
p«xX\axnv fixo?
*
. τόι <ηρωτόηχον νά^; χτι ι κ»; <
cundum feripturas , homo faflus eft , paffus
ί0·ι ôm cv «pJt
*
'β!*® ί T0'y ,®
* ’1
'?‘0>4 <eft, A reiurrexit a mortuis, & in cados alcenxam το ΜρημΧνον Ον τ<3 <£«7? tXtv . >Ç ©fos (a- un
,U Patris IH1)
dit,, & wwi
fedet e<i
ad UVAICJdexteram
Tui, & iterum
ό Ac^Qr, fit b nt xabni r^rv, t O
w E vennirus eft ciun gloria fie poteftate ad judi
*
candum
vivos
&
mortuos
,
&
manet
in fecu­
zoom av.'fSTW. Tcv Zx’ Λχαπ^ν
.η.αψΛ x«~
k'
la. Et in Spiritum fandum confolatorem, Spi­
TiAbovru ïwÜzt , £
tx ταρθοου
ritum veritatis ; quem & per prophetam proxarù m» γραφας , x, αιθρωτον jx'.io.u^i.ov, μκηmilir Drus ic effuturum fuper fervos fuos, &
tUi> Gîb <£ «νθροίτΐΤ/, βίκόςολονη της χκιως
quem Domnus
*
difcipulis luis pollicitus eft ; ^t«r. u
npuSv, € άρχτη-άν rc< ζωής , ως <tnrt, χατυ^tiuetn Ac mifit, ut Afta apoftolorum teltantur.
β>Ι«χ(Χ τκ" ίρν.·χ , ίχ ινα ττοιύ τόθιλ»μχ ;·Μον , Si quis igitur prxter hanc fidem docet , aut
«>λ« τό Οιλη.αβ τβ' π/μψχντόίμ
*
* τόι se- divcrla in‘animo retinet , anathema efto ■ Et
qui
t Iftud
Bon habet Athanafiu» h<K lôce. H «’Z
aΛ S- ·η»ί *
uU hb. dc tynod. cx HiUiio . H
Z
*
3 ·?♦·
*·<
Athcn. & HiUriuc. Had·

ι>·<·< «a À<h·-

r

I
t
i

’·

CON CILIORUM

i 34j

OMNIUM

*344

qux in ülu'ii
CJU' CilTU Marcello Ancyrano, aut Sabell o, aut A per quem animr lauctihcantur
fmceriter credunt . Eos porro qui dicunt FiPaulo Samlfcteno icntit , & ille quoque ana­
hum
ex
non
ente,
autaha
iubhitcntia,
&no<»
tum
eo
coinntuthem.i Cilo
ex Deo elle, aut , Etat quando non erat Fimeant.
hu>, alienos a le eculc: catholicaecclefia, Sit·

r: r x χαλώ tXt' τίώ

Q?Jer 0 Θ
tultû
.·

V·
,τ':ττί(ο , c'? f

rt' Ta'. π·.

r* T»? powfi-r O-o, Ac;
ς:χ.· , . ην χ'Γ·.ζ.’ ru
*
I >;
τ.

)
r*

Tot. r.' ,

*
im.tf

a Bmio.

· U; &iÔ- n-

π ·

τ·??4 .t:

ai(i >. , Ο·'- πλ~<θϊ

êi î
rufp-wj xa.'-λ
της Tact
*
·»β xani
o-at/nt, ταθο'. τα , é

ό.\ω> xrWw W
culσοi'. , è: ou
aFo; <®«ô
V ~ , hj<

h,

ατό

vfirftÎ

x- ζω!ι i x. φως αλη-5/vo’v

êi’ ήμχς

? ξ.'.»/ ?» ταΓο, ojjts , κτχλ.η tp^ourp.
io£r, , κ èutau'cee , xçr.χι ζα·.π<; £ :
χχιχχληην

•7 ΐί , o £ i^t
Θ.ό; txytt-n txt'

* Π/γΛοιι?,^ r<i C»a θίόμ χατίρα xavnxpà~
T*
fx , T»? xrtcfut xJ TOrnr/ιυ
Ta. ri-·/ . ώζ
« Tara πχτ&χ c'r Bfa.'or; , χ. »’τ· γτ,ς o’.’Oμχζιτνι . (? rç t»·/ ζχβ·.0Λ?·.·ί αυτί crè·,· , ττ·
»it«o;· ΐ.μΤύΐ l’ers. X^i’î.’ , r..
•\î χΙω-.'Μ,’ t’< Tb wf«; o?u.r9?>.(4,5 , φώ; f\ φωπ; <μ t t}yjtr»
B n; C» t-f.it) ο/';, £ ττίί’τ/ τη,' γης, wttn opart; r?

t
th; iaurt it?.»; , >- ο χοίττγγ^'.λχη τίμ^,αι nf> îxutb u.x?r·
~t 7: , ο £ ίίΐμ^,Ο.ι , cëc al *·Ο
α<?
ξ
$ι«το·
roA«y μαρτυρίσι
*
· i< c r;,- zx^s πχιτακ rr;
xirtv SièarxH, >î *
',ce Cr fæ. 7<J, e'ijftti tΓω · £ MapxtWs τί A^xifo'- , r Xcr'3,Àλ/χ , η ΠχυλΒ τί Σαμοο-amv, . a a?<-<.« ts‘â, i«j4 cuÎtk , njq «υίνττ; c; xc;;*>>>·· t*
rs
cœτβ ι»
* οφττβ (τηγγ<ΑΛχτο

Sjmrtx formut-i fidti kxtc eft·

οτα, £ «ffo
.raO.rtt, y. Π. ,'tv ru, x_ xwrxvr:: fr. ■ 'tay. m r^rn
rpipx y.', a αληφθ^.»'.' fi; c^jcc·, x, ν.η-^ιτχ.·r.'t ίχ
τί” ra^c;, xi t’cyciü^uov ίτιτυα^λαχ

τβ

xzftxi

(_ι7^·:ς

κ

νιχρό;

£

xiroeàvxt ίχχ'ν χχτυ ni t, γχ αχτί" · u Η 3αιτ.λαχ xxxtutoujÇ®'' ■'-τα
fi; τβ; λτηpis χ'ά:·χς . ‘rat γαρ xx^-toift)υίφ- cr ίίξ/ά
τβ' ττατρός , »’ μονον ολ tj» αιω ι τίτω, αλ­

a^top, Turt't τ» τα^άχλττ» ’ ôxtp ιχχγγαλχ·
pS;
70~

rt7: àrorchoii

tÎuj hç box·»; λ>.·-

à'.'oio·.· aTtrcAr δΐύχΓχι , *jq én»g mr
avTB» τα,n: . i? a Kl ayixcôrrt,· .or ou r>»
ccÀrx£oa>; t-rç -wn'· ~t ~.ί^Α.κζ<ι· " Ιογχι . ‘ rs»

fa; ÙGvfflttrtac, κ M't fx ts (rh.«,
τοπ au
n er«? on t.’x lœ , αλλοτ^ς cif'·. ,
r ά;. ία χαθολ/χη ί*
.χλητίχ . Παλ// «y tpo;>, i< τ.',' ny ταπρα xj τίν νίον 37ο
(-\s , α.αθίμ»
τις λίγα . Θι^

Credimus in unum Deum , Patrem omni θ rtv Χςκον <w»oarω>·.’:· , : rbv rî 0rs ί>ηργη~
xoTTt τί xxrf) t-.i rbii Τ^ ολω? ^Aji^ylea
potentem , conditori m S. faciotem return , ex
μη ίυζλογίΐη, otrat^-u' »s'<·>. t-ιτις Timxfyjquo omnis p.itermt-.s & in cato
’.mv\ t μίβ©“ rulrr' t’x .Μτζ,άτί λίγ·<ν γ(nom.natur. Et in un ititntum c;us Fibum donununi nolbum It ium Chriflum , anie omnia
nyeri.vai τ»>αά, ο>ά^'μαίΓω. <ιτις xatri'O»
ixcula ex Patie genitum, Deum ex Deo, lu­
γ ωστν ττν ίχ Μαριχ; λ.-yzi urev ί'ινχι
ίί
men dc lumine , per quem omnia lacta funt
i
*
xr
χΐ<ύ·<ύ'> tx τβ~ τατ.'τ; γ-'^υ.χμ^.ζν χορός
in cœlis \ m terris, live ea vifibiha Imt , live
τι> Qfàv fcvatt, £ It ajcTt ~ ') ::n^xi tu π«·.invillbilia : cumdeinquc Verbum cile , Sapien­
n , à.x^tux ίΓω . r'r.', tc«‘ ïrex τ7 Θίαυ
tiam , V.rtutem, Vitam & veram Lucem : qui
propter ne' pettremis temporibus homo factus
TZartuiro^a/, r σ:·^>ι^αι φχτχοι , «νάθ«μ«
cil, & genitu. ex lanfla Virgine: cumdcmqne
fete . c» τις τλβτανΟ'Λ'ρ. !α> τίώ »τι·>:' τί Θίί
credimus crucfixum , mortuum, fcpul tumque ,
τ®-’ ΐ'ίόν λίγοι ποιαν , η τό τλατι,τμο/ τη; βtertio die ex mortuis reiurrexifle, alfumptumσίχ; αΐ’τί ιιίόν {',ομχζ^ι, χ.χ^ιμχ ΐΓω. μ τις
que in corium . audere ad dexteram Patris, &
ventu-um eflf· η confummarii ne , ut judice: E C’ètx c'tr®y η «βμοφο^χο. λ.ογον λίγοι T<y υιόν
vivos & mortui s, rc.ldatquc fingulis fecundum ’ τί 0ti, χ.χ^ιμχ ί Γω. ί< τις à ^ροην μό.ον
opera tua. Cujus regnum perpetuum permanet
ii ττν υιό·’ τί:· ίχ Μαμα; λιγα>; , 0tdy
per infm.ta fx u'a ; ledet enim ad dexteram
τ,τ®·.', a'fiirrTO· amc? )0?< , ανά^ίμβ ίΓω .
Patris non i >lum in hoc Ixculo, fed etiam ia
τ», ιγαί 0ro- -Φ«ωτ»;, xd tyx ρι^ τυυfuturo. Credimulque m Spiritum famflum , hoc
η, rd τλ.'α f’ui" i<f«"r Θ»ο; τ» ft a-.xtpfTU
e'd Piracletum , quem pollicitus apoflolis, poll
ι^αίλαιν , £
μη ôvnav Θ.εν f-Îfnp&uov <’τ’
reditum luum in co-los . nnfit , ut eos erudi­
αϊα/.'ίίΉ τί” μονο'&ζς
αιν·^ (7)toù
ret , omniaque :!iis in memoriam fiibuccrct :

1 *Sx.l-

ί. y» Strait lb », h,11. i
inur lit.. ;r fl ( y-1 -I .
Λη
tndl, quitn mm 1 > »ι>.< Ηϊίμ

.»,> 1« edit. Henr. Valef. A ex Athenai’ I.bro o.aio . Hans mu.» mço ibu,
.
fu.lie i.luim p-ofunt uJeui. U■
»■ EaJ<.nt eft h
.
*
h.lei tor.
e bd t C. oeilium Sumente habitutn an. ; s 1 · d
*

'lu0 u'"a-

J34f

? mplissima collectio

134«

, < xpyltL ΗλκφΟ
*®
ά.άϊιμχ u; 9 Σχμοτίτ/.»

Jaierrwi ικλαυβάνοι, άνΐ^ψΛ ô'e». " τις n.Afw ’“*
^" οζ
i
ait(ρξ„ » . r» aixbVi , τόν λογον Hî
<ctpxut f*
t ηβιβλ
νο,Λζβχ t , n rperiu. ùavfU/jS^JTJltrTtl

•χληφιΖΛι t τΐυ ταρκα » uxefisx
τν; uowt'vjT υνόρ n»
* ©>è fctuuptv, <μ^0'τ<’\ ή
, >* Tfotlui,

η avaiptc'V ΖνΑνμιμη»ζόχι λίγοι,
άνα^π/α no· ι· τις η, ποιόο-οι^ eiifuTey,
μη -Ρ» χατοιϊ ttpoiç τί> υίόνλιγίΐν, αλλά αΰ~
τ»ν «y-h» ί'-/'Πν ην Otov t’prxCJtar , άιάθίμβ
»-'ω ■ f't‘i τ* l’exur.·
*
μι τ®’
οίς άν^ρ<Αηοτ τιχχλχι^.ιαι , αλλαί ~τύ x^t-nnv Θίύν ,
à
.ιΐ'τη λίγοι , οηα,^μχ ίτν ■ η τις
ΤΟ . r’pf’ur XLfdÎÀ'
» Md ««À TW B
re~ t./ (χγαμρ,χνοι, <χλΛ χζ’τόν Tap
ταν^’ ‘
iOJjTU
λί' ci fit^pf^CÎai, ά/αθμα ff«· ffipfο υιός τχ.-χ χι ^ίβ τν πατρος.
4-<τ/ς α’χβυν xitjov ■οι πατίρα, >Ç τίν υίον χότον Ttzrhx ,
τόν piss
grev , »ί ‘Γ<5“

nr Ora

run-quo fidef’um, banc ûilaccm G
*e>
am rump· fuiffeni %
).»ai.oncm quamdam ad p>a.iiüum ImperaturCin dc-rc·
verunt, & 1J earn perciendam Narcilfuni Neron'ai,»
in CiHii·» M«um C.hJlccdoixnfis evilcfia» Theodorum
Me'aeJee» ft Marcum Attihulium, epiûopoa impieta­
te pi xftantifEmos , ut -idcre cfl apud A'han»lîum de

Hili·' » ut curi
i cifliSu» nxr
ntfm , qui υ
u< upiiiiten
captivum delinerer. Ipfui *ero k-giroi ij Conftanitm
n.iiTott illatu ft.lei formulam obtub/Tc « qua *
J dtfi
*
petulum imperatorem opponuntur efl· videbatur
*
fcribit Si’ium. I. 3. c. 14. Rnlwjua , qu· h»c Iu Cy nodo
fcfla fuerunt i itiin^cnim In noda cinvDum lufra ieqoendum. <
X
> Xwf/tfcAr·/. ySk dlâuoi» quod celebratum fuerit xntlOihl>
Anuchin iu SyM$ . D· qut h®c Abfahamua Ortehu
*
; Urbn dckri„4 */< './·/
*
*
ewptÿft///
*
fi
pno

l^ri.’a Hti’th » leferlili Hier,

xitl'·'·· τ
>i-·"
λί^ύ/ν èoo
ποι , >ù w'éi©· ι ■ X
8 γάρ σ-iU’TBrtJ-ou^M riv
Θίβ , άνά^ίμα
υιόν tÇ> sxTfj , α
λ
*
CχητττυγμΒμον τ« sarpi.
«η γάρ χχτηλθο
*
tes; tfcouÆ avie ββληί τιυ
*
αλλ« τ«ρ
ταφ
πατρι'ς . üi ίβριξο-ν -«>’ îxjjtk , eWi«

nt

i ift
fiHioot

Itmptrf
Profopioi

w fw/y
*#
4/yw
/.Tam , ftc. De

JCinriK , ί'λαίη
ΐ'λα54 ηΓ τατρά; , ουη
β^π
»Ληπ; <χ
άφfαχ·τβ, α»
αχβΗ
*
τβ »«-’

rp»f λιγοντ& ,
f* itfyvv μχ , βνβθ<«
μα ιίο) . ίίτις τον Taitpet xi τον υιόν , xi το
er^rev thZu-t Ci «fOtfferov λίγοι , αναθίμβ
î;->. Ατις το τνιυμα το άγιον .-ιταράχληην λί, τον ατ^.Ίπν λι^-.ι Θ(ον , ανάδιμα ΐ-

. «ίτκ t; ι'ίίίαζοΛ ίμάς μη ci» ον
το χο/«χλητνν , παρά τον prey , tiprxj γάρ ,
α»ον χβρ«Χ/'ηην νίμ^ι ϋμϊν · τταττ.ρ , ο»
'pwrrifffe, ά' ά^ιμα Γ<·»>. η τις τό τνιϋμα
*
μίρφ
Λίγοι τβ' ιατρός < t? m, άίά^ιμα
Γ'«. Ùt« τον ιατΐρα xL τον ι.'οχ , >ù τό <χnrev η'ίΓμχ T?f<i Xt'}U Ç)ti; ά.α^ιμα ϊ?<ύ.
{.* τα β^λη’ο-ίί Τ» ΘίΐΓ , fe; ci ·5ό χτιτμαίτυν
^r^evcicu λ·5<ί τ°,/ v‘°v Ta~ θ
* “~ ’ α;«θίμα
trw · fcêu» μτ θίλήυ-αι·τ©-ί τ«Γ »errpôç γι~
^νίτ^Λΐ τον υιόν λίγοι , άνα^ιμα »r« . ου
γμ

γαρ
βολί/χ^β ru ττατρος, βιαδι'ις i τατηρ xjsi α’νά;/χχ; çrxnxvf , αυ^ις ùi μ ί?ίλο f-flûir.rt τον ι/όν, α’λλ’ άμαη ιβκλιΐ^η^
*>;
«χρον
κ, άτα?&', c/^ αΰη αυτόν •^υντα-ας
««ί'ΐο/ζο#, άνά^ιμα tr» . κτις αγΖΛνηην >Ç
«votpyov λίγοι τον υ’όν , ώ; ίυο ανβρχβ , xj
5ύ· α^ωηηχ λιγαν ,
èi’o τοιύν θίίί, αιά^ιμα ira
* . χίφαλη γάρι?Ί >C «7^4 r»ruv ô
υιό;. xfq|a>.4 iitst rù Xe^ri , · &tii. βπο
γάρ mç μιαν àvap^ov tJv όλ
ν
*
ap^iw it uîù
^'^βως to TtepTu ανάγομαι xj πάλη ivi^t*
Χύ/ΪΒίτΦ
·Πί~ γοΓ>τ.'ττμά τΐχ» cirotav λίγοfj?pj, βττ ΗΤίο X^Cif Γητβν υιόν Τβ θίβ <ρρό
«ùwvu» ·ντπ trepyrxoTu τν τατρι' , «<ς τία)
τ& ολκν ίτυυνργιαν μη λίγοι, α’λλ’
β ί*ν»'θ»!
^Ο
ιχ Μαρίας , <χ τι η xj u«
*
χ, ΧρζConcil. Generat. Τωη. IL

Scribit Nicephoru» Lb. t. cap 17. Ί iberinn»
Cafaretn a bello Pet fico revertentem Antiochiam mu­
ro htnio & inexpujnabili cinxtlfe » portlcua ertruxlffe *
column!» «reia > llatui» , alnCquc ndiheita varii» exorru Te . Strabo libro a β. afferit» hanc fuiffe unam ex
quatuor Infljnibua civitatibua qu. 'In Syria fuerunt ,
ideoque etiam Tetrapolim nominatam fuifle. Non infi­
ma iau» Antiochena urbis ifla efl» quod a fanflo Pe­
tro in fide edoéla, fefea patriarchal!» eflemerulr, ejufqtie i ra ulea texi Ium locum dignitatia flr jurifdiflionia
eulcfiaflic» adepti tuarint « ut fupen aliquotka dial·
tuua.
e Soi Jolie fafo } AthanaCua libro de fvnodia, de
tempore concilii Antiocheni In encanlla celebrati 1 hac
* ’ t :
··
*
··!
* v·/ ^4·./
*<
’^Ι··ν tf/
?
}
*
v. 'WW 7#
*trwrr«JV/
* ·ν··χ/·1·«
Αί·ι·<ν/t) Peril e», VoJllHeoe JrHaefoe'ta . feafeote li·<
tmçllfine C.-of. entle impertiere . Liem
Socrarea
^ · '· ι. cap. j. teftatur hie .erbia .· Ceflior teot.liete
μfart.

■hie ^eÇeete /roptretrre Cmfeotle »

Aartochrna

triarctoalu

bar ivnvdut
cslebrata
faaru.

MaeeeUire V

«a eeojoirhot. f^.rior f^ree tutelar tonor o eoerofleotioi iHerror Cofer
or
*
Artjofierore palrlt .Cum
_n__ , ut e< faftia conftai» cum ind'âione 14. ft coofulatu Marecliinl ft Problni» snnua Chrifti yet. Jnlil
pontificia Romani quietu», Gouftantii ft Confiant ra aunua Imperii qulntua coïncidant » teebffime haqc fynoJum pradiélo tempcre celebratam fuiHc cum Baronio
fuftineinut.
W A'IjoJ . Supra dixi ab Imperatore Cunftantro ço.
vel ut habeat alii , »β. aut 99. epifeopoa convocatos pilcoporiam.
fulffe, 1 qui prntextu enenniorutn conjrejatl caufam
Athanafii Antiochia dijudicarent , toque judicio habi­
to, fy nodum ob prsdlûam caufam Roma a Julio Inciidarn fubterfuyerent . £x his epifeopis triginta fex
Arlanos fuiTe Julius pontifex in epifiola fus ad Atia­
nos feripta teftatur bis verbis: <·/ iiHor foot 70/no- « g r„10M
tro rav,.·»/ 0}i00l t Nefoe,fOl too, looiit reroor Ve- A,„I|, <p|.
comenilf «/rem nsc/p/mur » eo fo! felior oJ iri^lete Jet (fOp, numr-

Ind'crt , Eufebiaoos tri|inta fex r impia illa fcalafta at­
que indecora décréta, »el clanculum ft feurfum a catho!iria( quod in Tyrio conventu e<um acctdifls fupra
diximus ) decrevi/te, vtl faltctu , favore prnfeutia im­
petat oria obfla.ne, catholicorum ep icoporum votu ac
f utHaijiia fui» curw radice or iuni ηυ flam rationem haSrana
fu.tfc/Nuta ut Ule Jaccbus NiGbita epifeopus , quicuru
Q_qqq
tina

t. De numero Epifeoporuru huius Concilii, nrecipue Eufebianorum, coiifulcadua Sihelfttatius loco c>t. & Pagius
•dan-jsi. m l.kfeqq

CONCILIORUM

J347

alni catholici
*
interiutilc legitm r, Athanafium innexentem fuo luffragio condemnatu , aut formula, fidei pro­
nomen jure meri toque
Îiter omlffum .·»«/»#/
·»>»'
*
*
ufpcfta
appiobar.t, credi non pi'teff . Alterutro ig<t ir prcdiélotuu, Juorum modo faOum
--------- effe oportuit ,
quod epifcopi numéro paui'Oie ,onft tu.ffe legutftur .
aa 1 . _
j
ad ί v ■ mit e
principio, verbo caniiittm.

Atbinafio poft exitium
fede fis priruum deturbat.-, quemdam nomme Gregorium Cappadcc,em - iterumque port Sardiccnfe concilium
reft ·υΐ > , a. fecunda cue deieâo fubftltutum fuifle
quemdam nomine Georgium e' hpiphania Cilici· c,vitae» oriundum, una eum Rufico lib s. cap 0 Socra­
te l;b. ;. c»p 16. Sot 'n,eno I h. 3 eap. s teftatur ip­
fe Atltaoafiu
*
erift. ad t 'litarum vitam agente
*
, hi
*
f G-r^r·"·-,

|0r,u.
11

Ca-^Jacem . )

verbi;
f/um

itf^rin

in ep<joutturn miliaat .

Hac ideo

OMNIUM

134«

muiHtutlr atm

at ifJaHjrn Cal ititat
atjtfarata aaarja ttai pattniiaai , yer <
*jrs
^awaatui ·»xi.ianr taitrat , aiaaftrrtni .
4 O’»nai
aaÀant. ) Hic canon ftatu 11, clft vide-

tur ab Eufebiani,, pattim, ut maculat· illam de
cana fynodo contempta Gbi inuftae, hoc delo prorfu»
eluerent, part'.m etiam, quia hoc tempore Audnu
*
h«rcGarcha docebat, corporeum Bt humana forma pradltum Deum effe, qui nom netu ad imaginem fuam condidiftvt. item non amplius more orthodoxor^M
fed
ex confuejudine 'udeorum pafcha celebrandum effe de­
cima quarta lun
*
, quantutnvl, patre
*
Nuani conditi con­
trarium flatuiffcnt. Ex Epiphanio heieu o. Brionm»
anno 341. numeru jjl· & feq.
A Oratiam aataa· cana popala atn caaaraantcant ) HI
qui cetta de caufa,, nimirum ub aliquam fu perii itionem
aut pravam opinionem (criplura, quidem audiebant ; Q_a> Citram
τ, factam auietn communionem averfabar.rur . excommuni- lomiBunlon«e fuper
‘’caatur, & mei ito Vide nor«, canoni» apoftolorum >0
Probabile eft id contra Auduno
*
conftitujum fuiffe ,
de quib-i» hzc Eplphan. har. 70. C>i«.« , ^aaJgrapi)·

notari oportuit > quia uuerjum vitio libiariorum con­
tigit apud prrd.élot auftore, Georgium orq. Gregorionutari. Baronut inna t«i numero iv 1 }.
i|.
° Htfata ) Canone, vigmti quinque hutui concilii *
d
piubaudum aüq.iiJ alienati . propterea quod, ab Euiecommuni
fintam ac ierranjifi-nam ft> , aa.n taciant frrctr caai cani».
blinis iaftitvu effenr 1 > ab antiquioribus reieâi fue­
alipaa , atiamji prolatat viJ.-atar , Cf aiM katmai
runt , ut infra patebit Can. ia. Horum nonnulli anti(»aJ accafar·· mertatur , Ac. Theodoretu, libro 4 h·'
q "t fidei dogmata
, fideique Nican» decreta confirret. fabul. Pratwu, inquit, !'
'ccefia eemma
cr-ml nonnulli vero t»nqu«m orthodoxa fidei & bo·
recepti, contrarii , exploduntur .
r ,, c.a_ Cuir, anoftoin-x & antiqu
*
le^e ac coofuetudiee beflee-ci.cu,
niu cbferv»tum effet, u> epifcopi quavir injuria affbili,
Cum Audiam (qui, quod Deutn corporeum homini· s’r-*
Pr®P·
oiodit^,
apoftolier fedi, ludicium appellitent, non citra frauque (imitem effe docerent , polle· ■ Anthropomu. phita
ηβΒ
« sir
1 dem hi, confl ; tiituni ed , ce epifeopu, a concilio depofinuncupati
fuere)
pectatoribu»
peccat»remitterent
,
nultu, ad fedem prjilinam . alitet quam a majori, nume­
Ia fatitfaehone facranientali impolita , ut prediflo loco peccat
ri epifeoporum conc.lio «c ienrentia abfolutus > redira
*
cen
attcftatur Theodoretu
*
Eufebiani huc canone decreve­ (*«
prafumeret . Athanalius Eufcbianorum fynodali fenten­
.
runt id quod docvr ecdefi» catholica < nimirum quod
tia sondeninatu, fuerat . ut docerent eum jufle ac
per fimpiloem confefftonet» peccate non dimittantur > fi
le- j-me reftituiuni fuiffe , qui Romani pontifici, fen­
digna (ati
*f&io
praferipta non impleatur. Baromut n
te;.: a abfulutu, , & imperatori
*
decreto revocatu
*
fuerat , talcin frilicet cincnem exendiffe oportu i ut
■Α·ιι.·ίι;. harefeo» AiUn» A Ni.ane fidei con.cmpt
*
fufprclo- Q
tuitur canone 10. con ilii ChahcdonenG» , Λ canona 71
i m ,e nt
i
*
, quini n.fte incurrerant , aliquo ruodo deiiinaconcilii Acjuifji anenHi concilii Nicani canone 16- ja.u
• hulicij, rent mfu inoeffu , canonum illum pofuerunr , quo
-■
Nicatni concilii .auoni, de pafchati, tempore inffituti
ante idem de cetum fuerat
m, S< yc.· ί-ν,ι.ιχι àamaaluj.) idem oonfliruttim eft Can­
fe vindices exhibuerunt . Ad nonvna fubfcri pt 01 um
in concilio Aquifgtanenfi Can. «7· & cp'ltola S. Ni­
ep.fcoocrum , etiam addiderunt inlignem illum ]»
cobuni Nifibttam epifeopum, de quo, prxter ea quant
1
colai
*
par
·
S ‘
.
.. ____ c * J . -.1___ __ :
*
noti
J concilium Nicanum dixirrui, , & infra plura
*
tatur aâione 4. concilii Chalredooenii», eftque apofto *
r‘
fctibemu,. Contra vero eorum , qui A"’an« laûionia
Urar
Joûrin·
*
convenito
ab exordi ' emm nafcengit ec■ mefignini erant , Eufebii Nicomedienfi» olim , lam
!
CouftaniiBopoIitam , Aeacii epifcopi. Caefanenfu , M
ru
*
<clc>i« obfervatum fuit, ur omne, fidele’ ad unum ai
tare accederent» unutnque panem par:iciparent
AbEuChalcadontnfi, , Patrophdi Scyt hopolitani , Thcogni,
*I
Ccbiam
hunc canonam Ideo conDtrueum tmffe pntamus. Canon hic c«r
Nicani, aliorumque lamofiffimorun, Arianorum nomina
»b
-1· Eulema·
om.ferunt , aut fatten, dolofe fupprefferunt , eamque que
1quod cum Euftarhium Antiochenum epifeopum quali a
nu influadulterum
& Sabelliaaifmi feâitorem amoviffeat, & Eu
hic extat epiftolin, verborum leno-inio fiflatr. fuo cncl,
phronlum quemdam Ario lavantem iubftituiftant , c
*
o-.es A, I 4buJii praifixerunt. Unde «ccidit ut canonum colleOo·
*
illi ignominia caufa Euftathiaau» nomina­
' ’“orno ir*’ ^°' canone» vel ut ab orthodoxi
*
edito», collegerint,
1tbolici, que
bant, Ariani intiftiti
*
communionem u< rem execrablc./ri ecclesia: legendo
*
ediderint, atqûe duo, ex ii
* patre, conlem detcftati, faorfuai ab eo conventu
*
egerint , nullo­
1
cdn Chakcdonenfi» »bfque titulo Antiocheni concilii cita­
*
c«hol«·
verint , nun aliter fane, quam ut ea, quz fecundum ec-_ <que modo adigi potuerint , ut cum Arlarda & Eufebiani
clefiafti.am difciplmam antiquitus traditam, ab ei
*
in
·commuai.arent. Quod idem accidit Alexandri·, cum il
lue Gregoriu
*
in locum AthanaGi intrufui fuiftet : fi­
fynodo depolit» effe videbantur , *
b ipfi
*
tunquam ab
dele, emm ilbu
*
eccleiia tanta ccnftantia Ariani &
injufli, poffefforibu
*
vindicarent. Quod Gratianu» Can.
intrufi illeglt.mi pizfuli
*
communionem lubterlagerunt , («se
11. d ft. >6. hanc fynodum inter concilia a catholici
*
ut nulla vi eulitum , uullifque tormenti
*
ad eju
*
eoahabita tererfeae , gravi errore lapfu
*
fuit,- poterat enim
uiun.onem compelli potuerint . Canonvcr igitur huoc ,
intellexiffc non a catholicis, fed ab Eufebiani, & Ariaapoftelico
jur: ad fchifmatico
*
i< leditiofo
*
*
coercendo
* hoc concilium colleclum fuiffe, cui F.ufebium Ariani
1
imlitcr conftitutum, Eufebiani ad vexando
*
*
catholico
n· laQiom, in Paleftma epifeopum velut przfidem infynodali hac conftiturionc renovarunt , tt in pravum
ter'uiffe fcrib.t . Vide Baronium anno ,41. num. xp.
ufum converterunt. Unde quod hoc canone fecundum
ccilcliafticam antiquum traditam difviplinam ab Ii
* hoc
Joco difpolitum fuit , a patribus Chalcedonenfis concilii
(
*
cuju
4.
aâione,
luppreffo
Antjocbeni
concilii
nomi­
Conftanna 61io hoc in mandati» Hene, integre reu'ta'ur ) non planeabjeâum, fed ab Aria
ut hunc epif
nit
taaquatn
ab
*
injufti
*
poffefforibu
vindicatum
fuit .
quoque
cadaver
honore
profeA; obfervaret » ie.i
Vide Baron, run
*
341- n. 3J. & Ji.
_
, .. ,......... - .. n abhorreret a fide quam fcie• T'm
) De literLa pacifici
*,
qua alia
*
for-h-···?
bet ab eodem fanelo ep icopo przdicari. Quod li non fati
*
mata, canonica 8c commendaticia appellantur , vide no­
fmr,ut fe Corllantiu» in fide catholica contineret, de*
ta
in vitam Sixti primi fupra.
buillet utique protere
*
faviffe catholici» , quod ptecibul
p Fps;>rper ^ti faat.) H
* r qun de ruetropolirano de- Caa. j
fact b, Njibirz a Perferum n Λ tyrannide non femel p
cernuntu. etiam ad fuffraganeo
*
extenduntur in noti» ad
m-ra-'ulofe liberatu, luerit . Ï hojoretus libro a. capire
Can- a. ”■ quzft. j. Vide ibidem cum Grsco contextu
jo. fci bit , quod cum Sapor rex Perferum Nifibim ur­
novam quamdam editionem hujua canoni» a tribu
*
hifce
bem cibfediifet, muros magna ex parie deieciffet , jamdiverfam.
que ad expugnandam urbem aditum praperaffet , divi—
</ s> gtu< prrpr/a epifctpa . ) Hunc canonem a-dverfu, Ca».
ru, ilfe vir facobus fua precati n.s v.riure, non folum
Athanafium conftitutum fuiffe hinc conftat, quod quem Q«a occ» 60>1.litum aliorumque incolarum animo
*confirmaverit
, ve­
il!i concilio fyrio condemnavceane , & fede Alcxandrj- a« Can. ia.
rum et iam murum denui exftru'c: it , & machini
*
oppoiiiii
na per fententiam depdluerant» ac demum Auxilio im- conftitatu»,
h oli ea irruente, repule. 11 . Ev/c", /rviocrr , ait Theodoreperatori, Conftantini magni relegarent, folua imperator
*
Cunftaniinu
junior, citra alterius concilii majori
*
nume­
ri epifeoporum fenientiani ad decretum ab exilio revocaffct,

. )

*
Conftxntinu

Ma-

gnu«

l Omne, hei tj.Cancnas Orthodoxe! effe, neque Athanafium vi in. Canonic, ted abetius ab Eufebio Nlcomeqienfi de.nde in Conciliibulu Antiocheno confiât probant idem Schelftraiiu, loco cit. & Pagiu» ibid. num. »«.

B

iU9
C··· «·. *h
onhodexl·
vdut
*
"lr*u.
'
wr '

AMPLISSIMA

tjyo

COLLECTIO.

ciffti , X ptiftia· ffdt Alexandrina reftitaUTec. Hiceft A âoe, qna au^entate Greiian·· pr«dia« loca haM Eu-'
m. Canna, qu·» advneiarii faaflv Chryfoft··· nb/e-----------------------------------------------------------------------------iebianorum
lyeodutn 1« numerue, 'orthoduxorom
* 1.
conci
iiorna retulerit. Vida Batoniutnjjrali&o annoja
.
*
n.
canine % quemque ille ab Ariani, fancitux , «Mtlroque
P,r s*rJ'cenf« cebdliuni plan· AiWaiu m elte refpondit .
Coacillo edterierlorum deponebatur Chr y fortunée, . alia
quadiin fynodo calMicnruna lodilta abfolvebatur .
it decimu, feptimu» hie pufiti, «4 veibum ·■ concilio
Chatted, ad. a· * ··· abfque titulo Antioeheoi can ci­
Quam abfolutipnem dum adxerfarii nutliu» ftbomenrl etTe
lii recitantur ex ali· quodam codke in lyaodo tfpro■artarent, utpoie qnn contra Antiocheni concilii cano,
bato, in quo decunux ic«tu» nonagelimoquinto , dec i mu»
nem i a. decreta fuilTet , defeofure» Chryfoftom· Ubera vo­
fepAmua nonagelimo Cento numcra cunfigoeti.» «or ,·
ce dixerunt id quod fupra dixi. nimirum obinAum cauonemab Ariama fsncltum&per Sardicealeconcilium, quo
cuivi» «piiiopo a quovia concilio depolito libera faculiae
colleftione commnnl majurnm audorirer» probata eJitM
Rumaniim pontificem adeundi A interpellandi poteftaa
fuiiT·. Barontua nuo», ja·
comeditur, plane abrujatum effe. Rem *ert em Secrete»

GABL A L B A S P 1 N E I EP. Aük·
Can. 11. Conc. EjWdsm Nota.
'· /ajf-atat». Jaift. LraaHat ceatra
tîki ia taatiiia refragati fa at
/»««·». jHtr-rt, ·«> «d dire·
*
atilejit

fv/X ,

Jr'aat ) rrjrBa ill!at ril'faaf.
fW ket taaaaa ·> fac/ror, rtiaer 4iÀx««/»w ed/Zcur··». I nnocent i u» Room eu» epiftola'quam ad clarico»
Cotdlaatlnopolitano» in e««em caufa Chryfoftoml feripfit t de hoc canone addidit qua faqnuntur : H feJ aera
V alii (canoMi) · ,»/
*«/7e«a
p»/»r«acnr, fk « /«·
Hlittii JlfcrtpMt t it ad ittrttMt tt»p»fti fff»
i» ai apfupt tat kalith rajMuHtar .
Ham/tartiM rajat itaatue tatkalidt taaaatkar a^lfiraai^
·»·
» />"p' rnHa ar! far nnrai» , w/ 'ffr ttiHtfa

Vrl fatari/t r
* .aarar, hoc eft » qui Inter clerico»
recenfetar , ft qui foiietatc ft communione ncrieCaftico
fruitur t per caoonem enim
*
hoc loco (ntelll|· rharram
i fam, qua omnium clericorum- nomina , ordine·, digti»tate», ft gradu», omnia deniqoe ecctefiefticu» fena cue ,
& conventu» inferiptua legebexur : ft Ita accipiendum
oenleo, qo»d In decimo ferto ft feptimo Niconi raperltur, fit /· taoraa rtccalcmr. Item faecum,·» aatniao '
/w cMMie rMV«/i»u'. Item quod habetur m hlftoria Ne­
ctar ii rp Μ,·'», <ρ·7»>·Λ.~ι .· non Ml quidam maletuierpretantur, p<e nitent lari >m illum aliquo'decreto, ft ca­
none occlafie Ia «dium Novatianoram adianâum : ca­
noni enim adjicere, eft novum illam panueotlarii gra­
dum ft dignitatem loftltuera ,.de novo hunc gradum
celeria ordinibu, adjicere, tnpotefta aenlraepifeoporum
erat nov«a'gradua, novnlque ut vocent, dlgnltatoa ad­
jicere ft AaMlIro, ft certata elfdem prout eccleto fta·

tua peftuiaret , poceftatem

peraktrere :

quemndmo-

. ,
.. . _
______
_____
,
' dum eorumdem arbitrio ft. auâoriiate aonnullot erantl«•Memaea/u .·
« aatt ia T arietaf ttacil/a ak^
*
quia illia gredlbur , ft digoitatibua aotiquatoa ride•fi^rfit frajetrfarikai aa/rit failaat »β . Advertat Iamu».

SYNODUS ANTIOCHENA, ARIANORUM.

Ex libello Synodico
YNODUS heretica Antiochie Syri®, no­ V-* ΤΝΟΔΟΣ mprrml C
* A’rmgUjt tac
naginta feptem epifeoporum : qui verbo
Tupiat, ni» dascaixwnt
«mî t’rmô
*
quidem & uretextu propter initiationem ecτ»
euMfAdayrw
*
>
*
A
y
/Jji
$
nSv
clclix Conftantinianz , qux inter fpeflacula
*
rit KaKnrTimarç iWusrras, dit û·
pnecipuum obtinebat focum : fcopo autera_ fa/pi
&
«Μ
*
W
«TteTyt^/1^ Ç ·ρβφτμ«f reipfa contra divinum fymbolum ,- fie ge-θ »«ρχ
---------r.--------------. .·— AthanaGum
* -L—
neroia
mente prxditum
conve­ Tl junù τϊ θπ· <τυμβάλ» , «J τιΓ A‘^av«r/eiz
nerant. Ei prefuerunt Nicomediae epifeopns TM τ<τν«/όφρ·>4>" · trrtf Ütinc
*
i Nùqrifatit
Eufebius, & Palxftinx Aeacius, Cxfarez Cap­ EwrtM^, < IleAaurinK A’<·«·“, < Komtcpadocie Dianius , Afterium habens Cappa­ prias Κ<ττ«ί·χ/'« Δ/aiw^ , Α'πρχν ΐχβτ τβ»
docem pbilofophutn. Qui & facrum commu­
άη
*
φ/λίτβφβν . Oî ι$ τ· «χιββ μτταtantes fymbolum , Alexandrians Gregorium Κ«ττ«ίό
*λτξανΙρβόβ
Γρη^-ορζβν
emiferunt, qui cum quatuor millibus arma­ τοηίσβηκ «ΐρββλβν, G· Α
torum beatum AthanaGum perfecutus eft , ύξατίΓκλο, era tirAtrc, «w ητρβΛΐ%ιλΐ·α er& ipfe corrumpere eccleGam feftinavit. Qui λ/τηΐί τον ptauipt
*
Α’ΟβΒ'βοιο
*
cJÇtiiuÇpp *
igitur cum Eufebio erant Ariani , cum in αντβί
,
λυμαίκδαι τίιύ txxÀmr/o μγτνγτΑτο .
. fynodo fuperiores effent , quanquam ei or- Ο<
,
Ttpt' Etîer/Jtev Apwa»·
*
, rîc mvdtetr
' thodoxi quoque interetfent, divinum pafcha
, *βο ντίρχο» & αύτϋ >Ç ίρθο$όζβ(, το
fecundum Nicxnam fynodum definiverunt , χρατνντκ
’
*^«
τ«
nan! rw iyia» Cr Nrx«/« βρίζασι ού·
& canones qui jam circumferuntur , expo- Ahor
1
roc «μφφορ^άχ iin xcvfotf èÇi^cm.
fuerunt.
/'
i volor *

S

ANTIOCHENA

ALIA, EORUMDEM.

ΑΤΛΟΝ w'ruv Εν Ρ·ΪΜ
*ι
» >çi A'^ftVftfwv
ULUM igitur & AthanaGum , beams E
Papa Julius, & Conftans piiffimus impe­
• paxôpfi Tarot ΓΑ/Ο» , 1$ Kxvr<( ·
rator , Homa cum vidiftent , fua eis folia
£ηβΪΓαης βασιλίκι
aiitfiiit θρ·~
reddiderunt . Quapropter qui diverfum fenvu, àniiStinort »
ei /npeJe^M ,
it
tiebast rurfus Antiochia contra divinum fym­
χβτ» nT
*
πψβάλ
ertu-a^pitoramt.
bolum congregantes fynodum , Paulum fit
Athanafium depofaerunr : multis etiam Ju­ rutietar, Πτυλχ id Α’θβΜΜτην «mi^dv · χ».
TxA/m , μ χαλύί αόηϊί «»lium ïnceflentes , quod non bene contra ipTouorvirsoT^l·.
fos canones coniti tuiifct.
CON
CaunL Qntrol. Tom. II.
__________________ Q/m *
< Hint cou&rnmtur fcntentia dune fynodo· Antiochena· Mai j,t. diftlnguenthirâ.

P

Π

Πι

·

CONCILIORUM

OMNIUM

>3S

* CONCILIUM ‘ ROMANUM IL
$ U B

J U LI O

In caufa Athansfii aliorut^que epifcoporum.

a ConciliumCum Ariani per Alexandrina A catoriis ad fuos redeuntem dimiferunt Idqvrecclefic legatos Romx corsm Julio pontifice dem Julius, in epiftola 4. quam ad Eofebianos
convifti ad conciliumappcllaffent, pontifex eo- er III. Romano concilio poft cladem A feno­
rum appellationi deferens, hanc fynodum'Ro­ drtnam fcnpfit, teftatur bis verbis .· Çam igitar
me celebrandam indixit ; cumque querela ad­ ifiiofmodi allt3arentat, & tot tafia, pro Aftona
venus Arianes aliunde accumularentur , ipfos fia flarpnt , <7 ipfe tam 'fiffla pre fe afferret ,
cum Athanaho per literas debite citatos , cer­ V»d
'
**
.(*
· ΓWw’, /* er*
· Α* teen <ptod κto atque prasftxo termino prrfentes adeffemsri
tltfiaftiCt cdatais eft > Aommenr^tc proinde non
davit. Athanaftus pontifies mandato obtempe
cendemnarerant , fed potto 1 reaperemas , romifac
rans , tempore cuo oportebat mature pratfto pro epifcapo, ipeemadmedam eft, Menants, &e.
fuit. Ariani vero poft futiles illas & inanesex
Hoe fecundum eft judicium , quo ipfe Atha>
cufationes, de quibus fupra in notis ad epifto- naftus a calumniis ftbi ab Eufeblanorum mali­
lam 4. Julii, encanioruth Antiochene ecclafia na illatis poblice abfolutus ett . Qu. de re
celebritatem pretexentes, non modo conta ma­ mitto fu® apologi® fecnadr h«c ipfe feribens
riter fe abfentarunt. verum etiam conciliabulo ait ; Preshier enim Vitor floret epifcopot ycam
quodam, de quo fupra, ibidem celebrato . A- B^aen^^ogiata ad concilium addemii , aii & naftra
ihanaftinn epifôopata & Cede Alexandrina amo definfio recepta fait , no/ifnt digni Miti famas
verum , in que ejus locum C rego num Cappa- commonitae & agape. Ibidem hier : Quod adno.e^^ (
Pr.m«« Aih»· docem A nanum fubrogarunt. Interea Athana
attinet, nolle jadicio opas efi. Indicatam eftenim aodaii» ab
••tiuimo·.· fjul Rome Ægyptiorum monaehorwm inlbtu- non fenei fetandam nor , fed fapinr & fapiae .· SSSu-in
’
*
hô7<îdt
t'oncos & admirabilem vitam magni An rd ni i primam pridem tn noftro provincia , cam ad id
t,i< u wci«. adhuc viventis a fe deferiptam promulgavit, coiiffeni propemedam cen/nm epifcopi: féconda Ao­
6*" ''*■' * & ad imitandam Λ coflfeftandam vitam mo­ rne , Mh ctterifym adverfmfiir Safelii ad ejat
nadicam, omnibus hominibus reverendam, ex criminofas Iittrai jadicio nmparentikot. Faérant
»
Romanis ferminis nobiliftimas plurimas indu­ datem in te conftffa plnfyaam fnin^oaginta tpifxit . Sanâus Hieronymus apift. 16. ad Princi- coni . De cognita hoc eodem concilio caufa
",,'Χ »
piam . Publicam etiam ibidem catholie® fidei Marcelli Ancyrani epifcopi j qui, ut in conciprofe Ilion em , qu® fymboium Athanalii appel- liabufo Couftantinopolitaao fub Marco Videre cos
'··
**
A t h jhu ή i
A
eiquf
eft ,- ob Satnofatenianam Iiserefim ab EnfCbiaUUdC.ec»
·» latar ,' Latino fermoae coram poniitke
■
»
Hb< conpo. sflidenebus
iffidenrbus recitavit. Hanc pontifex ab ipfo nis
ms fede
icde fua deturbatus , & in exilium relega
cogniram atque fafceptam , una dum afti» fy-Ctus, Romanum pontificem appellans. Romam
•«•■•aiu
nodi in ampliftimo Roman· ecclefi» archivo k( iruc
refte ninouauu
Athanafio j) ptuiram
profeftus cit
cft , nrs
hcc JUIIUX
Julius
ftMA.aoni collocari mandavit. Cum jam Athanalius Ro
' " pradiâa
’ “ epift.
Λ 4. -- aafem ,
pontifex
2> ManeHo
* ultra annum dc fex menfes adventum Eu. poffy/am dr iftoqutyte *1 impio in CAriftum far.
m
febianorum expeAaflrt , ne -diutius quam par fcripfiflit, vobirjtndm' fignificara, eam, cinerdm:
*
erat ab eeclefia abeftet, eanfa illius ih judicium vanifat, rffirmaffe falfa effe tpea dr ft icterir <
N«««n>« «pi 54. epifcoporumdeduÆa eft: qui Cum afiisTyftrir fcnpta effiat . Sei tamen tam 4 noiir pe~
* r,rt
Mxreoiicis ( qu· noâuvno tempdre fu- fix!artiar , nl it fide iittrai, tanta tant fidocia
cnucilio f«. gientes Arieuorum tegeti
turpiter conviât , per ft rtfpondet , at nemo note perciperet fam ai
<β·<ί·»Μβι. ut p^çj <χ
epiftola Julii , Rome rtlique- itl a veritate proferre alienam, fed eadem fieraruat ) diligenter previfis , accufenlium calu­ te , yea eeclefia , da demine <p jafvatere ndftto
mniam deprehendiffent, Athanafium calumnio- fentin : ncqae jam tantammodo . fed etiam oh at
fe a ecu fatam abfolverant , in communionem hajai fententia ft foiffe confirmaiaf , tfc. Quod
etclefte receperunt , eumqne literis communi- vero eon Athanatii tantum , atque Marcelli ,
fed
.···

1 C««wlt>am Romanam fyaodum in caufa Athanalii, alteram toni ;a>. In
Athanafiaa Λ Marcelïïu inno­
va rut pronunciati, & ar.n· uk alrer»tn in qua laA a Cunt iiieaa Oncotalium Epifcopor··!, quaa Elpldiur *
PlHioxenna itlulcranc. cum Baron io admittit l.abbeut. Dc facunda nemini dubUm, St ·
* W Synodica prodiit ad
Eufcbianor Julii epiftula- Cum vWo in hac Julie» tclletar Oriental·» in Uteri·» qu·» ad lafii· fcipfereiit per Elpidium & Philoaenum graviter cannueflot erfr , quod Julio· AthanaGum la communionai· fiafaoplffitl, nequa Atteaoalius no on
* ft a fynodo Romana G.fraptu» Gt in commimionaoi, argaie Baroniu» Orientait··· liter·· ad Jn Muta Pa­
pam ferip»a» «Se poft fynodum Romanmo. m quai ab/otutn» et omar» ctiattwe · Λ ad aomamedloN·· adâdtoa f·
*
rii Atbanevu
*,
«c proinde admittendam elQ alteram fynodum ab or, In qua left· Ainr Orfeololi·· Hiae·. At a
ut rerum Gt Oiiotitele· in fui· «d Julium Kittle quafloa iuifTc, quod i||« Aüiaualiom In coramnaionedl AfeeplSSr
( ooqv· enter nf tot» JnlU epiftola ullam moi quarintomn apparet vefti<ium ; ) vara· taMM non «ft OMtalft · fir
node KomaM fufeaptum fuifie m communion···. No· potuit J«Ho"am a tenta oogaHipaaM AtWn«fil oaHUM·!··
nem refugert, n« ora ludirium canf· faceret, quod MBltatl» ratio no· gotit nr : frtdaci
*
hmgrue manfti R«mu
permonGt Athanafiu» aniaqoem fynodi·» RomaM eaafaat Inliu» copaodrerar t Or AtbanoGl»· lp<r in Apotofotioo ad
Imp. Coaftaatium diferte feribit, fe
iHt Irirpri tfijnn ftifi !» fraaathu j 6 I· fynarlkdU Hmm oOidnCt
erat AthanaGu·, ergo cum Epifeopo Rowe no coaMiunicabM. Dalnde Atnandft·· tn A pm. ·. advertas Altanos
de fynodo Roman» toquen·, perfpiaM declarer » Xcci«Gaai Romanam temper Îocntn eooMMkefte. Mon Mho «Heu
ao. Epifeopo·, qui ad fynodum Rom. eonyetmrant, Ipfum ad communionem (ufcepifl· » M eOManiaioMM cum Ip­
fo, b charitatem fui· lentcntli» eonfirmafTe . Denique Athanaiïu· unam tentqm fynodum Roman»· agaotcif .
Non agitne ali» le eiu· canfe eelebrota . Sed plura, quibu· retelliiur hoc prlmum Condltani Incenia AttNMfti,le­
ge apud ValcGuin in Obferv. 1. ». ft ·» eo opud Paglem ad a· Ch je», n j.& Ccqq.

)

>353

AMPLISSIMA

COLLECTIO.

ίίΐ4

fbd Ici aliorum quamplurium, querelas d< illa
* A quod in matrem Conftaatit principi· contumc
*
ta
fibi
ab riMVCll
Arienis vi
At VIIJM···
injuria ··«
afferentium
hole locutus finfiet, atque Sabellians hsrefeos
*■·
»·
*
·
W
*
VI «A
*
Iwll 41UIH ,,
catifn hac fynodo difcufiie fuerint, fubditurhis fetator
i
, mulierculs cuidam fiuprum. intuliflet )
'
vertis: Mm foluat dbbaaafau & MercrUm cptf iroexilium relegaverant, anno nimirum Chrifti
cofi com patrimonii» dt >Ualu intrus , ftd & 340 quo poft fynodum hanc Roms inditam ,
pim-uni aiiitmfcopi taTbmKia^ Caltfyn», Pbce- Paulum Conftantinopoli Alexandro inepiicopaVteie , Pakfiiaa bac cmwtatft : frtsbjir>d tttm iu fufteAum Eufebius Nicomedtcnfis olim an
*** paatt, periim ta Altxtftdna, partim aliaa- titles, Conftantinctpoiirans fedis invafor, deje­
it bac ad cmuiiiem occurrtrufir, &çortm ornai- cit. Ita tres acerrimos blicsns fidei defaifcire.'
bat tpifttpu ibi cof^Hgat'u iatrr rtliqaa diila .«b Arienis fedibtu fuis amotos, legitima jndi
i
faa coafacfii faat vu
*
v ipfrria» Kcl^Jiis iila- <cii forma obfervasa abfolvi , fedibus fuis refti
*
tac tgby Jaafyat tcclt/iat vadrar f«« Altaaadtina tui , intrufos exinde amoveri neceffum erat .
VX‘o'-paffai tffi» Id fane non citra probabilitatem in- Vide Baroniunv anno Chrifti ^40/ η. t. 2. Ar
r?h^<·^ te,l'8‘ P°rtet de Euftathio Antiocheno cpifco- feqq. item J41. n. 46. & feqq.
'· ·
P° > quem fede Antiochena deturbatum ( ideo

ΣΓΜΒΟΛΟΝ TOT- ΜΒ<ί>ΟΤ bsymbolum athanasii,
Romae editum anno · cccxi.
*
·,·
AW».
♦ei
S‘nCUMQyE vult falvuteffe, anteom
nia «pus eft ut tenear catholicam fidem.
sm nifi quifque integrem invioletam
trvaverit, abfque dubio in arternum pe
ribit.
Fides autem catholice h«c eft : ut unum
Deum in Trim/aee, Λ Trinitatem iu unita­
te veneremur.
Neque confundentes perfoaas, neque iubftanttam feparantes.
Alia eft enim perfona Patris , alia Filii ,
Ajfcfl yiptrn w wmreevç ru tvrpis, «Μη τ·»
Calia Spiritus faufli\ uii $ «tt
*
τί iyia rrÆfums.
Patris & Filii & Spiritus fenfli un«
A Nui verpis xj vii >Ç ùy<» vxdLpwtm pie »r«v eftSed
divinitas, «qualis -gloria Ac coæternama
H dnirns , tenu à ·βζ« vtwaÎMP
*
« θτ·ηκ.
jeftas.
a mrn^p niim x, « uiii, Tweia
*
xj il'
Qualis Pater , talis Filius , talis Spiritus
^'^X’xrrroi ·’ retrdp , «xrrr^· · νης ότιτβ» xsà fiusâus.
i
IncreatusPater, increatwFHhis, mereetus
Spiritus fandus.
τ» armour w «^tw.
Immenfirs Pater, i mmenfat Flies, imrmenA’xeniXnem à rur^, ύατάλντηςίνΐχ', ·fiw Spiritus fatttas. .
MntAiprw ai «wv/xà T» iytrr.
Et tamen non tres «terni , fed umts a
Aiùat&“ i mcrUp, atûn9‘ · tVà$. m’Jww ti1 ternus.
τιημη ei iytat.
StCuri non tree merest!, aee tres immen
Kan yip k rpcTç αιύνηι, «*>λ ’ «ί « νηφ
*
.
fi, fed unus increatus, Ac umts Imrtenfus.
Similiter omnipotent Pacer , omnipotens
Cfretp à τρϋί ûtrtsot. iit
ύατυλιιτηι ,
*
fanfius.
«*>λ' Hi «χτ<Φ
*,
eU rfxamtXwwwç .
'D Filius , omnipotens Spiritu
Et tamen non tres omnipotentes, fed unus
Opxatwi ταττνδαΰαμχφ' ο ruràp , ηατηίνυίαμ&^ omnipotens
.
à uiii , «onlurâc^ey ai τχομχ ni iytw.
Ita Deus Pater, Deus Filius, Deu» Spi­
Καί yip à Tf
*àc χΐ«^ι, «λλ’ λ ki xvfi^
*
.
ritus fandus.
Et tamen non tres dii, fed unus eft Deus.
CTn ut Zà/an
*
μΐβ» iaieiut ώ·ίτ«<Λ Omf •ςχ^
Ita dominus Pater , dominus Filius, do­
e/w iiMKvyüv Tf Xe^Mmx» «Anûwje 0«(ό^θα.
Spiritus fantas.
Au τρΛ Ows , w rpüi KuÛK λΖ>«
*
τ· χαθ·Λ/- minus
Et tamen non tres dommi , fed unus aM
xù Αβφάφ iuibuifM&x.
dominus.
O' nrrv α» àiceeiirnt, in irotnnii, irtxrtQyia ficut fingillatim unamquamque perrè<, vn ÿjoratîç.
fonam Deum aut dominum confiteri ChriAiana veritate compeibmur : ica tres deoe
O vi ii
rw ttcrpii pvmifir, i xeopii , aut dominos dicere catholica fehgiooe pro­
hibemur .
»
à miris t «λλα -frniii «χ τί *
t ”F
* ·
E Pater a nullo eft faâus, nec creatus, nec
genitus eft.
Td Ym?Mt t· «7«w ito rS verpis i raorror,
Filius a Patre folo eft , non fatas , nec
e xrtra», i $/ηττΖ», «M’ trropXaprw.
creatus, fed genitus.
Spiritus ûmâus a Patra Ac Filio, non faJfltyir kl vari?, a’ τρϋς tmifts. &s waf» Sus, nec créants, nec genitus eft, fed pro­
~9TfSt war cj vM>ut
, · Tfcia «vXpMtnt cedens.
Unus ergo Pater, non tres patres ; uau>
sryfet·
Filius, non tres (dii *, umts Sptriuis finfius,
Kai dr nàrv η Ταβά àfcd arpirtf
*
» ί «*»non tres Spirirns fanâi.
pap, Hi ράζ», < «Aarrm, st>Xe virai «t τρΛ
Et ia hac Trinitate nihil prius aut po
*

S ΤI £ or jMMmu rvblÙMi , «pè »errta<
;^p>i apcTHr rlu xataÀrxiiù visir.
* «4 pi «* exatrO· ruer «puiunrw rapt··
ΗΊ
««#, άήώ itrttyfM fis tir cuéra ivdKüm.
Ilins le' deÿatanl «ûri» kir » *r« dot Θιόχ
dr Ttwli, xj TtM&r c
* /uval; rtfiû/M^a .
M4m WyXHvnf vit (bwtfirwr, μήη rlu) u

O

ûMrim «Mmfer bcrtv hâtât $ ’*
« ·

fterius , nihil majus «ut minui, fed tor»

tres

Λ-

♦
r
COfiCIL ICARUM

■

OMNIUM

*
rp

*115
ά*
tres perfonc cortern® fibi funt Ac coeqna- A Ooru κατά ταντιι, xaSti; ûpnnu, >$ iUa> μ·
ia ca Tti«5r » Ç TtwrJat c> μνποι σ^μι^α
les.
Ita ut per omnra ficut iam fupra didurh
O' Jy
<rw^iuxt, »ru «tti rii xytas
\eft , At unitas in Trinitate , & Trinitas in T^atl®'· φροώΠί.
unitate veneranda fit.
ΙΙλ/u à.’ayxaÎôviri typri or’aiym <ηπ>
ΐαν,
*
Qui vult ergo fahus efte. ita de Trinita­
Skv; ι$ τίόύ αάρκωτίν rï Ktc« ^μϋ·· Γη-» Xtfii
te fentiat.
. %
Sed ncceiTarium' eft ad «ternam falutem, ipSÜ! arr/ση.
ut incarnationem quoque domini noftri Je­
Eri yjtp κίΐϋ
s tva
xi c'aoÀ»fu Chrifti fideliter credet.
yûfjfyi, ·τι ό κύριν
*
ί.μνν Γησ-βς Xpfô; , e ntj
Ell ergo hdes leiiji» ut ςι-edamus & con­ θιί υΐίς, &tôç >Ç «νθρωτβ'ί »V< ·
fiteamur , quia dominus no (1er Jelus ChriOwe ta rii; ds-tai τα πέτρες
«/w.m.· jfaflus De? Filius, Deus & homo eft.
ί
*
, >Ç «v-?,c«»o
*
*x τη·; ΰτίαί rit vrjpà; dr
Deus eft cx fubftantia Pams ante fecula νηθ
genitus, homo ex iubftantia matris in fecti- τω atàjvt ηγθ«ς.
ΤίλΗ®- 0tè; , (t τ»λ«Φ
*'
ta ψυ­
lo natus.
B
Perfeüus Deus , pcrfeftits homo ex ani­ χής λ·^<»ίΐ , >Ç αϊθρνπ-ή-η; <r«pxc; ίφ^βμ^.
ma rationali & htimana carne fubiiftens.
1V®" Ιφ τατύ *«™ tluL· OroTHTti, lAatrnar τρ
Æqualis Patri lecundum divinitatem, mi­ itarf) κατά τίω «
θ^νοτηη< .
*
nor Patre fecupdum humanitatem.
O^c η < «vû/wi®- *,€>»« is η , «lie
Qui licet Deus fu & homo, non duo ta­
α>λ Ri r’n Χρκ9ί.
men, fed unus clUChriftus.
£ίί 5* ·' Tpeeï rri θίότητ®- r-’c aapM , αλUnus autem non convcrfione divinitatis
In carnem , fed aflumptionc 'humanitatis in λα <ιβροσ·λ»ίψ
*<
της α»θρ
>«η)Γ®^
*
rit 0tdv.
Deum.
'
Ers rarruç »’ <τυχχισ·« της datat, «λλ’ esam·
Unas omnino uon confufione f^ftantic, rt ΐίί Cjotfàa-fùH.
fed unitate pertona:.
Και yàp ti; η λοχ/χ»} ψυχή xi ιί αβίρξ «ς mV
Nam ficut anima rationalis & caro unus
3ρνπ&
ά
βΤς t\t Xptris.
eft homo, ita Deus Ac homo unus eftChri- βιδςων®-, StuOfo; »2 *
(Υί Ϊταθί £&' rltù .'μίτίραν a<»Tty)a» , χαττλflus.
ον «ίη, aÿiSn τη τρίτη ιίμίρα ta π5» vfXfaλ·
Qui paflus eft pro falute noftra , fdefeen-C
~
dit ad inferos , tertia die refurrexir a mor­
AViX-^Ca wc tw ipavét, χχθητκι «x itfniy ri
tuis.
Θί» »2 tarpit τατηχράηρτς . e-5ca ηξ«< tyirat
A icendi t ad coelos, fedetad dexteram Dei
patris omnipotentis , inde venturus eft judi­ ζύνηζ >Ç wxp»<.
Ot rr Tapttatx τάηκ ù atâptnnt Tapasiiawcare vivos Ac mortuos.
TÙv ruuâmr at'iiS't, »2 .χ’τβίωβΊΐβ-ι»
:3i*7
Ad cujus adventum omnes homines refur- rat
gere habent cura corporibus fuis , Ac reddi­ tpyvv iltû a'xeAoyt'at.
turi funt de factis propriis rationem.
Kai w nia>x-5x atpà^avnt nrp&wnu tîe («rttù
£t qui bona egerunt , ibunt in vitam ateivtav, « ii ni φανλ® «c τ® τΐφ τ»' aiwvm.
«ternam.
Aum isiv ή χ«θ«λ/χη aistt, ΰυ ti μη «s <κα~ '
H«c eft fides catholica , quam nifi qiaif,
*
ανΜώαι i iuque fideliter firmiterque crediderit, falvusef- Γ®“ ι’χ «’πως flffial&t λ:γΛ«
niaftui,
\
fe non poterit.

IDEM SYMBOLUM A GRÆCIS INTERPOLATUM.
Εκ *
fail ir ^γζητ/λΙι fy.wit Mean» , /driDE’x της * ayiat Ç ohvffytKnt να.υό& rnt
tompendixm ; & tptoawio vrrum Ci>ri·
Nrx««x , Ttpi TtStHÎ xan αϋνημία» ,
/Immmi rporttrt eredtt e.
«Jj
v/eXftV ror αληθή Xptrtardr.

za

*

Rdidit Ui.
Ierim ex a.
poV.pho
PMricti Iv*>l «nno
»♦♦7.

UI CUMQUE vult falvus efle, ante
Γτ/t 3«λ·η»β·Μ·3/αΛ/, τράτβηη»ναΰτάχρ^α
omnia opus eft ut teneat orthodoxam
xparnaat τίιά ο’ρθό5»ξ®ν rt'ftf. ùjûtàt μ» rtt
hdern . Quam nifi quifque integram tnviolaαμάλανην iC, άφδφα τηρήοη , ateivtm
τίώ
tamque fervaverit, abfque dubio m «ternum
peribit. Fides autem orthodoxa haec eft: ut ατωλ«αν. Π/ί7ΐ w>i opSéiefyt attrniriv y tracta
unum Deum in Trinitate, & Trinitatem in Oro'μ άν rtfâit )Ç reutïa dr μνταίι αίβββμ$ι » μήη
unitate veneremur. Neque confundentes per- αυγχί'ηπς nt Corrata^K^ μ
*η thùiiatar leatpïtlonas , neque fubftantiam feparantes . Alia τκ . αλλ» ydp uavrasx τβ wa?K , άλλη τί
* wï»
enim perfona Patris, alia Filii, alia Spiritus άλλη τϊ àyl» τβν&μαης. A"»®1 η Ta^rt , >9 τβ
fanfti. Sed Patris, & Filii, & Spiritus fisnQesaGrxufti una eft divinitas, tauita rodar y aoa pote- ιχϊ, >ί τ»~ βη'ΐατνΑμαηί, μία tetr ή·5»»της, tr
E ri χράης , μία i/ξιβαϊα, μία βασιλέα, ton w J
·
*
*
♦/»«
« «3““,·’ glori
oriaa ,>a^arlii
t
TAWiUJ,,, tù
. αιάνης
*
KIW'IV, .. οίκο
w va » Tatty,,
•lio ch·»
....
___
oc conterna. çjualii
_
ratei
‘ater, talis FU ξ«, ία
* ή μιγαλα»ααιή
4a
..
„
_
“ Uj, t-dis Spiritus
.
*r‘ia
(··<ι«
ii
fanftus. Increatus Pater, jryfinc
- *-----·'· tx'aç,
··
—
-' τπάμα-ηαγιν»
——~---- : ------- . «araraç
- ------varam
ri
ÎttRt bit fi.
i‘”' kl* û‘ mereatur Films, i ocreatus Spiritus fandus r* • τατνρ, άχτττος · w *
(Mtl.
f , «rrirw ri ττ£μα ri ·*
At non tres inerrari, fed anus increatus. Im«xrrear, «λλ
*
«f «xrwaç. Π«ρι»menfus Pater, immenfus Filius , i mm en fus ytor. < a
Spiritus fandus : & non tres immenfi , fed tyàmp a* νατήρ , Tortntpanip o’ tait, Tomxpdtup
unus immenfus. Ætcmus Pater, «remus Fi­ ri τηνμα ri iytor . ιζ » fût Tanotyâttyff , ·>λ’
lius , «ternus Spiritus lanftus : & non tres «ί τατηκράη»ρ. αίννι^ · »«τηρ , «l'airrae o’ υίος,

Q

Ε

αίώ-

MJ?
-AMPLISSIMA COLLECTIO.
13,8
α’η*ιθν ri τνωμχ τη Αγνόν. £jf τρϋβ «Λίνι
*
, «X>C A «terni , fed unus «ternus . Omnipotens Pa-

*· αιώνιος
■·
‘
‘
eri
. χανη&ααμοςο
xarnft , χαντνί ιυίαμοί
ο
νΐ·ί, «aneiuacoiov ή πτώμα τη ècptw, (f i rpAis

r

'

ter, omnipotens Filius, omnipotens Spiritus
fandus, & uon tres omnipotente», fed unus
omnipotens .Ita Deus Pater, Deus Filius ,
fmmiuuapm , αλλ’ tec χαιηίαάαμ^- . arta ©toi
Deus Spiritus fandus : & non tres dii , led
o' notrip, Θι·? ο vidi , θίός η» οηϋμχ ri άγιον - unus eft Deus .. Dominus Pater', dominus
b’ tpHi €hw'iri ,Θίός, xt'ewi o' rocnp,
Filius, dominus Spiritus fandus : & non tres
nomini, fed unus eft dominus. Et ficut fi- *
ο οίος, xioJOi ri xvwtaa ri άγιον·. xÀ où
gillarim unamquamque perfonam Deum Cc
^
*
Tf
AiftW , «M
*
Ht i?i xùtflSfi · < ùrxtp μοναίιdominum confiteri, chriftiana veritate defen­
μκ μίαν ixarlw\sor«mv0im)^uôpt$v ομολο^«>
dimus,- ita tres deos aut tres dominos dice­
Xpriaitxi àhtàmqt «twiupopupS^ , Sn> Tpwc ©tac
re , non comprobamus , fed omnino proli­
ri rpfëi xi&j
£
*
λ^«ν à auMauviufai , ά?
*α'
«atrre- ferous . Pater a nullo eft fadus , non crea­
λhk «vot^epdCo^u . «χτήρ γάρ ίαδ ώοοος tet xom- tus,, fed ingenitus Filius eft a. Patre, non
oèi, à arrrec, αΛ' er^ùvnos - «' νιος «το τϊ .τ«- _ fadus, non creatus, fed genitus.Spiritus fanrpài trio , i τοιτιης, a xrrrèç , «>λ«· $mns . v» ® &ust a Patre eft , non faftus , non creatus ,
non genitus, fed procedens : unus ergo Pa­
Twp«ri«ytov crin re ίχτρόςίπν, i τοιίητίο, où
ter, non tres Patres, unus Filius, non rtes
XTtrdr,
ί»τορΛ.τί». «ςλο/χονό τ«Filii, unus Spiritus fandus , non tres Spiri­
ττφ, a τρπς, tit vias, d rptit m'0'» ci τηάίμ»»tus fandi Et in hac Trinitate, nullus pri­
ytm, à rt
*
τ^μαιν «γι«.
άο nturn rpedSr ,
mus aut poftretâus , nullus major aut mi
rvs
*
<sp
ri i «ptroi,
$ μικρός «»«
nor: fed tres ipfe perfonz & «terne funt ,
at τρϋς avTttt yjaocareet, attinodtt fiat iÇtaaitii
& «quales per omnia , ficut jam fupra didum eft . Unitatem igitur in Trinitate, &
τάντν , ùcaopofipnnt - μονάΧα^ΰι co rptetii G τριοTrinitatem in unitate, omnisChriftianusve­
ία Ce putuit, nat X/MSïetvdî &rt&f&o>,
iru rca
neretur: ft ira de finiiλ Ô" vivifie» & conTÜ6 oaptat ^ζωοτβτδ x iputtriu f’/dîik ίοξαζίτω.
fubftantiali Trinitate fentiat.
A’retyxa/o» it tft ιέ τίώ agpxaum’ tb ub &fï >$
Neceflanum vero eft, incarnationem nuoewrnpoc ήα& Γ
*τί» X^rrï ôf&<Ss utr^tev. tet^vv quchlii Dei & falvattoris noftri Jefu Cnrifti
flr/stf dopOd, “va Ttrtvffyç ομολογώ/jfyi, en
lu rede
reete credere
crecere - Eft
ntt ergo fides
tides reda
recta , ut
• ^pwdu^lWfXpKo,

.. ri, c.
rl*
'

riQii vîdt, ©w^C «edamus & confiteamur ,

av$pu,uct tytv · axrtTt scr k, nata uarpot. covpuTtoiifn /xTrc BF/flK τϋίμνττρή.. i nain γάρ àuap-

quod dominus

nofter Je fus Chriftus , Dei filius , Deus &
homo eft . Deus eft ex fuhftantia patris :
Homo eft ex fubftantia matris . Quia enim
peccani Adamus , morti gen«/ humanum fub-

τ>κ«< ·' Α'ίάμ Savant ri
dvSfdmv ôrt·
βαλί , ις T»iv writ ήμόν ύ»<ΐθαΐΜ>ν ry -χρίν Tirol ή­
jecit , & naturam neftram ( reddendo ) debiχοι- , ο νιος λοιτόν τβ" «often τατρος κ, Θι», ήΙΪ to fecit obnoxiam ; idcirco Filial, invifibilh Pa­
trii & Dei , ex ceelu non difcedenr ad nec
ùpu.fùv àn iKcat mpoç ήυας xatnhSt
n, ît «xo?ç
defcendtf, Ü per auditum iogrefrui ttterxm[an­
ίϊσίύςτίώ η&ώ τϋς αγίας xap^CÙn, μντικόςτίώ
ila virginis, arcano modo ut pregnant ea ef­
αυοφο^αν fèpyatran ,
rfuî ίμιιίραν φιχπν χατ’
fet operatui eft, induent naturam noftram per
δ,χρατ CUUOV · ©tôi όμν X, àvSpvTOt ,
fuOtmam unionem. Deui fimul & homo progreSni ritu xaS' ημάς οίχονομΐαν t ιλνρνχτι ii άφαην
dient , eam qua ad not [pellat difpenfationem
tAtov · xj τίλαιος &ιος ùv γίγονι τίλίίος άν^ρατος, ita implevit per commijerationem ineffabilem .
, rrfedus Deus exifteni, faiiui efl perfeiluc
μη τρατ»ς , jxn αλλoniric rito ômp»nov άφροναν& pei
homo·,. non converfa, neque commutata fuperefùaiav τις «ήτβ Οίοτητβί. ικ
λογικής άν- — homo
fentiali & inexplicabili deitatii fua fubftan­
Spaxtvnt aapxàç
" <wrii ΐζαιτύ «nui τφ ανμtia : ex anima rationali & humana carne
φυόΐ αύτ» ταναγίιρ τν^Ιματι, ίημιοργύαας ηιυ τα- fubfiftens. Ipfe fibi, cum cognato fuo fanffiffiναγίαν της «αρχίς <®ρώ-ληψσ · πλ«αν ùaiav àvmo Spiritu , fabricam fanffiffmam carnit af
Spvnivhv, catxofany aurai
àitatpmv
aurS, fumptionem : perfeflam fubflanttam humanam,
in eo fubfiftentem & ab eo infeparabilem, pec­
αμαρτίας αμι-^ιχην. ix ?χΪ xapScatxtiv άγννναΐcati minime participem . Corpore ex virgineis
μάηύν της όιομχηρος ανμτα^ίης τϊ ααίμοτης, χαπ
Cj caftii fanguinibui matrti Dei compafle ,
ρις τίνος θϊλιίματνς ri ζ/ηοήμαηζ σαραιχί. τνς is
abfque carnali aliqua voluntate vel cogitatione:
ιχ?ί
*
4
αΰλως xrro9w<r»)C, voapaç, λογικής, όιλχanima vero tmmatertaliter creata, intelleBuaTïxriî, CMpynrtxnt, ολίχς ηδινμαής auù τη rapx ΐ,
h, rationali, voluntate fr vi agendi prodita;
αυ’τ αρχής, ix mpùntt ΰτάρ^ιως,ίιά τητ mpos «ùrôv tota r fimul cum carne , divinitate repleta , ah
riv ©toy λογον âxpav eJwaw, «ο-ύγχυη» χαθ’ ώτόί-α- ipfo principio & prima oxiftentia , propter
fumrnam O inco^fufam , fecundum perfonam ,
σινad ipfum Deum verbum fallam unionem.
Faoçavtfr τΰ πατς) χαπί τίιύθίότητκ , ίλατα»»
Æqualis igitur eft Patri fecundum divini­
λ' τβ~ τατρος κατά τίώ χνδροοχότιτκ. iÇ ôrnx Αληθι­
tatem; minor vero Patre fecundum humanita­
νός ύταρχ^θίος
àvSpoms, όμως η ίύο, a'XK’ws
tem. Tlaneque verui Deus eft &homo: non
iriv o'Xpert;. Ηςίί, m Tpartîa-a >ί <τ«φξ , αλλά àduo tamen , fed unus eft Chriftus . Unus
va^npStiora tk τον ©tor. ά όλιχιύς, » «νγ^ύσ»
autem , non converfione carnis, fed aflumΑτιύν, dlïicieirteTo xaS’bxosatrtv, ^γαρωατίρ

ψν^ιίλφικιΐ ααρξ tes νχαρχοι ανέρωτος, ίτυ ιζ
®tàs £ âvdpww fk irr v ο Χριτός. ôc t xaSt tr <rap«r hffi τΐώΰμτηραν nernpiav , axaSvf tîjî θίότττβς
^WBtrJK. 1Ç τηφί^ς, ιζ avaras , £ αταλ»<ρθρς tit

ptione in Deum Unus omnino , non confufione fubftantiarnm ; fed unitate perfbnc .
Nam ficut anima rationalis dccaro unus eft
homo; ita & Deus dt homo unus eftChri­
ftus. Qui paflus ell came pro falute noftra,
tmpaffibili manente divinitate ; & fepultu/, &

relur-

f

i?59

CONCIXIOR«M

OMNIUM

’î®·

*
,
t* l'ÇttSv tS
Ç «<rrpc’s.
refurgens» tf aflumptus ad cœlos , ledit «d . t-’i Tvt fatu
dexteram Dsfi Patris . Inde vert ittnrm
5» τλΆτ. ’o^ejuJJuoc rptvf
*
ζϋντυς £
·
.venturus , judicabit vivos & mortuos . Ad η τη wapwfy Trjtvrti t · «»’ «rwvee χκο/μχμίν'οτ Mfw
cujus adventum , omnes f«i λ fauio obdor­ vtt «’.'«rataeitTer, Ao^cv -xrvA.i-Xi itfi f}o
mierunt hommes refurgcnt; rationem reddi·
mffS. xl cr'
nt «^«Cr «petÇ«mç, τβρΛββντω
turi de faüis fuis · & qui bona egerunt ,
*
ibunt illmf mandato in vitam «ternam ; qui τί» xrXdti'uarr αα’τΓMew ον ζνίιί. μ Jr τβ φουλ
*αξ«νπ.<,
ιopdCravrtu ί e «ιωνίας χολιχτΜ . «un»
▼ero mala egerunt , ibunt ad cruciatus «ter­ ·ν
*$α·ακ «μιύnos. Harc utique fides eft oithodoxa·· quam tv/ku» iriv »ί ο’ρθοοοξοί τΑ ιί, ΐώ ·ί μΛ ~
nifi quis inculpatam fervaverit , falvus elle uyrtv, σω^ίάαι b èuiartti.
nou poterit.
Rom. ponrtfiee , as illa lj>-~
fa fi Ici definition
,
*
qua in Vati.ana it Sfoniana bibhothecis habetur in urbe, atque ax decreto Eugenii
ad Atmenu» in eoocibo Florentino tnanifeftifttm
*
<on- .
..
S>nbo!u·
Athtaifiu» Ronum a lu''° p°i>tlfi.-e n.ixlma muflat. Inferlpiionen» Illam qua hodi
*
adhuc apud.Tre·
A h.r.'ii qui ti’.», ut >u.iic
*r«tur
, cum Eufe!>ijn..rum ajverir a n «nno
»iros legitur m pu’<o iu^ exulantis receptaculo, de fi- . !
v. iiiuni x integro h fee mcnlilwi. ut Tupr
*
dixl , «xpeHaret ,
de fufpetlam elfe ex eo conTïneitur , quod laape'atpr J(|
’
quirJo Ko- !1Ol; fymbolnm fidei R.otu» feripfit , «.· t*nqu>n>
rethooccidenti». A Maximinus epjf.opus Trevirenfi» non in·
Ht!
fUJ| 53(1 profeflîoncm publiée edidit . QumI cum
llar extais, fed chariftimi potiu» bufpiiis & aralcl euin
f’“n1,
»3i> Nicen· fvnoJI in «rchiro Rominodiiufferrvuni
Trereri»
*
honorific
exceperunt
»
atque
*
humaniflim
trafla
ç
er
. tuniem poft mule. annorum curikul
*
rradl merj<< ce
runt· Unde Baronlus annqChrtfti 3<o. n.i «. fabellam ef- Pa«icripfilclclic rechindum , *
b
Illo altero Athgnahi fu.pru !
Icputit , hoc fymboluno , ut at> aliquibus fertur , ab Atha> i* hos iymquo.i iofcnptum eft, FurfJi.lj fiitl, quori in pr
ope­
natioTrevirir <n purxo latitant» fcriprutn fqifte . Qi’ ni bolum eaw
rum eiuTdera como habetur , dlvcrfum . Mcmii» r au­
autem exui illud fcripfnle d catut, ita accipiendum eft · dicatur
tem fymboli tmiut Auguftimii in pf«l. i ao. fuper illud :
inquit, qu<>d omnis Alhanali: » fui Alatarii.n
*
tide-.
Prr it.'fm J~‘/ nf» urfr tr ζ ne^ur lmtu ptr aeAr
*
: 'libi
fa able otia, oc.sfione fuot um riulliuni fafla, ab ipfo
rit luedino-iil4< lo'rsrur·’ verlum ejus iy mboli .· -nae deluat alibi
Athanafio A ab alu
*
exilium appcllaii confuevetlt. Vi­
re
*
LotaOC·’ V» ejufdem eerbi» atque fententia confparf» ccrde Baromum praJich» aco. nuniec.
it. »x. Ij. flt Poit«»ini fiumcniium.
nuntur. Ac quamquam in umverfu pene Chrift unorum
14. PolTcuincs in fuo apparatu fikro verbo ad<du»a/«r tearis.
Svmboil hu otbe hoc fymbolum receptum, & In Ln>mi veneratione
l-ι j.riqu» habitum fuerit, » Gtx.i, tamen ii» qui fefe a Ruma- — Xixjm/rita , probabile efte judicat, ut fanUiflima Trl·
A.ui.Grc na ecclefia prafeiderunt , par. illa trumata eft -, qua Cnitaiis acerrimus propugnatur , hymnum illum loci,
g ad Craeot, Gregario IV.

Nota Sevekini Binii.

<|< I uncara Spiritum'fandum a Patre & Eillo procedat
*
alTeritut :
U:eo falfo pracestu quod nuper a Larini» ( ut aluot )
fuperaJJita fuerit, cum liqueat ante annua q4o. > · ut
fe nunc habet , le,,i folitum. Quod *
,
cap. i. concilii
Tolet. IV. flt ca teftimonio apoflohea fedis legatorum

quibus potuft omnibus ur.ufi-rit , mutaverit flt diflbminaverit «Qui poft B«llar-n n. m cardinale
*
, GJbertuut
Genabrardutn. Nicolaum Serarium in fvmbolurn Athanafii feripterint , vide Poilc·, mum prud.Uo loco appa­

ratus facri.

'a~n'n~0'
chr.sti

,

αΊΓνο

- CONCILIUM
SUB

ROMANUM III.

CH^,T1

JULIO.

* Ctiuilium.) Hoc concilium celebratum eft Dftipra allegata fubjungit i Mugmqtif iudigettie
o ..liaRomz anno domini 34». poft cladem illam exortu eft tontret Eufebianos , qttibut Julium ,
‘Alexandrinam, qua Gregorius in locumAtha- eum ub eu ii terar accepifret, refribere Jufierunt.
nafii ab Eulebianis in Antiochena fynodo fui. Hanc fynodum a priore Romana diverfamnon h»c ty»^i»
t«.<i«
fcdus, magna Chriftianorum calamitate & tem­ efte arbitrâmes , ideo quod‘ Athanafii aliorum- » *i»r
plorum incendio in urbem introduâus eft, quo- que abfolutiones ftibfequcnte epiftola poft ria- 7ir«n.U"*a
ve cladem Alexandrinam pnevifam fugiens , dem Alexandrinam enarrentur, graviter errant ;
Romam revenus, ibique deinceps triennio com­ id enim faftum eft per anticipationem, quafomoratus eft , cumque Elpidius & Philoxenus ient, quandoque propter rerum affinitatem prius
ab Eufebianis in oriente hucufque detenti cum enarrari ea qux pofteritisacciderunt. Anno 341.
literis ex Antiocheno conciliabulo ad Julium Romana fynodo prardiftos epilcopos ablolutos,
acerbiiiime & conttimcJioft fcripns, tandemdi- alia quadam anno 34a. celebrata Eufebianorum
mifli fuerunt. Qui ubi prrdiâo anno Romam literas expoilulaioriasperk-âas, ac demum man-·
renident, obtuliftentque pontifici Arianorum li­ dato fynodi , per rclcriptum Julii ad fynodum
teras , quibus de Athanafio abfoluto , de ter­ fequente anno 343. Romx congregandam, vomini adeompare ndumprrfixi anguftia, de ju­ Ecatos (uifie, mirum efte non debet.
*
Cum non
dicio Romani pontificis & concilii illegitime
tantum lege apoftolica, de qua in can. apofto­
ufurpato, deque aliis pluribus, qux fupra inno, lorum fupra egimus , verum etiam Antioche­
tis ad epiftolam Julii 4. attigi, conquerebantur; no Eufebiauorum conciiiabulo conftitutum fue­
pontifex hac fynodo comprovincialium, fecun­ rit , u: bis in anno concilia epifeoporum faldum apoltolicam conftitutionem congregata , tem comprovincialium celebrarentur. VideBaroliteras eorum aliter quam llatuerar legi & pu­ nium an. 341. num. 47. an. 342. num. 28. &
blicari demandavit, quidve calumniatoribus re
34. Ea qux notavimus fupra ad 4. epiftolam
ipondendum videretur inquifivir. Placuit autem Julii, non parum huc faciunt.
omnibus ibidem congregatis , ut per epiftolam
a Julio omnium nomine feriptam , calumnix
EPISTOLA SYNODICA
Eulcbianorum refutentur, in/urise depellantur,
Drc rrruni
& julla Athanafii, Marcelli, «liorumque facta
Ao Ecskbianos Sckipta.
cvnviiix.
jynodali abfolutione defendantur . Ita intcliigendum eft illud Athcnafii apol. i- quod poft
EGI epiftolam veftram, &c. Extufu eft fe
illa verba : Frtibyter Vitut ylu>et tpijctpot &<■
fra inter JuHunat a quarta.
*

I...»,retapât

L

CON

'

ijtfi

’
iSTI ‘ CONCILIUM

^1361

COLLECTIO-

AMPLISSIMA

τπγ

▲B
L<M»· k
'·*
purcgatilü.

A R. 1 A if 1 S

ANTIOCHENUM IL
CELEBRATUM

SUB

JULIO.

4 Concilium Antiochenum II.) Hanc fynodum AhZn veile acqmefcere ·. & prater ilia mbilampltut
«b Arîanis , anno tertio poft' Antiochenam in curioje inquirendum cm rar uni. HacSoxom.cumenoeniiscelebratam, habitam iuifle Antiochie, que fecntus Socrates lib. ï. câp. ij. Prediûo
anno. ChriAi -344. atque -in ea · prioribus qua­ tempore hanc fynodum habitam fuiffe etiam
tuor fidei formulis reje&is, aliam ceteris proli­ manifefte colligitur ex Athanafio de fynodis ,
xiorem , & ad occidentales epifeopos, .quos nul­ cum ait: Aurfum quufi ijtorum poenitentia labola adhuc Ariane perfidie labecula cpptamina- ■ tarent, nempe de.editis quatuor fidei regulis ,
rat, decipiendos conveniendorum edidiiie, eam- poenitentor , poft triennium iterum in confeffum Îjue in occidentem nullo cumfntâu rranfmifif- veniunt. Ut ergo orientales epifcopi eam, qua
e , poft AthanaGum Sozom. lib. 1. cap. 10. laborabant, Anan® harefeos fufpicionem elue­
aperte indicat , his verbis : Triennio vero jam rent , & ab Ariano contagio fe procul abhor­
intermjffb (nimirum a priore fynodo Antiochi» rere fignificarent, probatum in magna Nicrna
in enceniis anno 341. celebrata) epifcopi orien­ fynodo nomen confubffantialitatis delerent, iptis aliam jfdw formulam, quam
>^rft
inmque vocabulum prediâum crebris validifque
prolixam, vel multos à neas comprehendentem no- arietum iftibus quatientes omnem Gmul cum
minabant , propterea quod multo pluribus verbis Beo fidem orthodoxamproftemerent, GcqueArii
ac nominibus quam priores formula conferipta impietatem diu dolo fuppreflam erigerent, hanc
orat , epifeopis occidant it mtftrani : in qua , nt quam infra fubjpngimus formulam fidei , qua
effient ia Dei nullam fecere mentionem, Jio tlluqui Ariana hrrefis fpecietenus condemnatur, omFilium Dei afferebant, vel ex nibilo ortum effe , nefque ejûs politiones Gmplicioribua defirui vi­
vol ex alia effentia quam Dei patrii conflare, vel dentur, ediderunt; editamque per Eudoxium ,
tdbnpus facubemve fuiffe quando non erat, anathe­ Martyrium , Macedonium & Demophilum ad
ma indixere. Quam formulam ab Eudoxio epifeo­ occidentalis ecciefi® epifeopos tranfm i ierunt ■
po jam tum Germanicia, tj Martyrio, & Mace­ Quo eventu, fequenti concilio conflabit. Vide
donio ad fe perlatam , epifcopi occidentis non re­ Baronium anno 344. n. 1.2.3.4.
ceperunt. Nam refpondernni [e decretu Niconi con-

FORMULA
<·.
1

FIDEI

HÆC

EST.

Πί«·Χβ/χ^Μ ύς tva ©fttv τβτ^ρβ χανηχράηρα x-rirluj iÇ xowluj ifJ ëvruv ‘ c% ou
neffftx cv ocpavoîç xjù sis ^?ς ονομάζει ·
«ç w μονο’βμχ cunw uiov w xipjov όμύν »λ.
I>i<ro«jù Xpjcàv , tii me>o xàvmv T^j. aiùvw f'x nu χατρος yfyvtâcbiv, &tôv ix Θ« , φύς ix "*
qxuràç, Si a Λάνιτ» tv «enu Cv twç οΰρανοΖς
ixitru γνίί, τά όραπί >ζ run «ορατή, λόγον
ortu Xf aoqffoK tyq δυώοψιν.,
ζβάιύ, >9 φΰς άλι&ινόν. tw tx’ i%dmv tfS τμιρόν Si ημάς
cjmu3paxn<retvru x,
ix rni άγιας χάρτινο , τίν ttujptâcûrtt
a’rtôavôvru , >Ç
τυφΐντν, i&i àwavnt ix vtxpiSf ri "ξση όμιραι, κ, άναληφθοΑΤΚ hç βρανόν, >9 χαθϊζόμ^ον ev
δίξ«χ τβ tra^dç, τύ,ιρχόμΒμον ixi ανατηλατφ τϊ αίύιος xgjvar ζύνης ιζηχροΰς , 1Ç àxoSSvat ίχάnoni τη fpyet αυτά. ί >ι βασιλέα βίχκηλυης w«
tfc t»C β'π«ρΒ? α/Λαί · sra/ γάρ

χαόίζοco
τ» άγιον χιηυμα
«k ùpavoôi χάη

SfÇtôi τί χα'ξος t « μόνον co τι5 αιύνι τότφ

, α’Μα >Ç C#

ai
οΐλιχ^ιύς fi; aune xtxtr/,xàmv 4ιυχαί . τους Si λι^οντβς
itipai ùxoc«<ru>i tij μη tx τβ Θιβ ‘ iÇ kJ zori χρόνος , on ix tuJ,
χη

rfj μιλλοντι

. 19' Μ .

· τκτ^ι ην ηχρχχληην · ovtp ιχαγγοιλαμίΙρΛ' ηις ατος-όλοις , μτπι τίιύ
άνοδον aatçnXi , δ<δάξαι an’mk xj ύχομνϋα-αι xàvm . Si i x, a^tao&viaovTtu

ût ôvmv w υιόν i όζ
άλλο’Ι’/βς mico η χαθολι-

όρληβνα.

• I I IrXop^u flf tva Θίόν ηαήρα χανηκράηρα^ C
EDIMUS in unum Deum Patrem
Λ JL rn ritu xi xotntUi)
τάντυν .
u yiomnipotentem , creatorem & faâorem
σα χαΤιά CM ùpivü xl ixè γης όημάζίτνι. iC, fis ümnilim > « 9»° omnis paternitas in cœlis
illi.

r

™
Conc/J. General. Tom. II.

1

V

·

ί Vrrr* "ÎC’,na,ur ■ £;,n

ejus Filium, Dominum noftrum , ante omRrrr

*

.

nil

t Synodut Antiochena Arianorum , in qua prolixa fidei formula promulgata, qua pa.ftçiyf vulgo cognomina­
tur, an e an. je y. celebrata non cil. Athanaiiui cnlm lib. de fynodis p. gp. ait : Po/I eue
ifitrum tti
rrt , f ·/ irirxuiuut ntfm Cn.'Hiia
r»utrriuut. Ëi
, Muriyr/Km, MarfUtuiu» C/ltcrar , tl
that φ>·[αα» «xe tun ilh'r
la met·' t'aUu Urfrrruttt fjtm multi! itrr'li, lonfc.ifttnH . idem habent So­
crates Hb. ». cap. 19. Ct Soiomenu» hb. 3 cap 1 r. fed rec Athinatius, nee duo hi hillorici dicunt fynodumcolleflam
fuiCe poft triennium, quam Antiochena fynodus In Encaniis habita fuerat , ut co, Baronins interpretatus eft , fed
poft trienmum, quam Nareitfu, . Theodorus, Maris , & Marcus Arcthufanu, novam Fidei formulam , tamquam
Antiochia conditam ad Conftaniem Augullum pertuliffiiit . Nam cap. precedent i tam Socrates, quam Sozomenus,
non de Antiochena fynodo in F.nraniu , fed dc Legatione Nsrcifli , & foetorum Termonem habent. Porrohecl efacio, anno je», nnllà , ac propterea an 345. habita hac fynodus. >'ag^as 4/ ut». Ct> J44. Vocatur autem ab Hatdula» hne fynodus» Ca«»,/r»«· Or.fatuiiu» gprfnpMteu .
a Ex Athanafio, Ct Socrate locis proxime ctiati,.-

r » <4

i3«3

CONCILIORUM OMNIUM

13H

nia iaecula ex Pure genitum : Drum « A sôv w «r· <«yrwv 43 αίωνω» ix rw «■
Deo lumen ex lumine , per quem omnia
ix ©w , w< ix

faâa funt m <œk> & ta tore· , turn vifibilu,

**
0
1·
n« rarrnz τβ...»
c* tipowotf χ,η...
ixi ric χίί ,
turn invifibili
*
: qui Verbum eft , & Capien­
ni
«para
xj
tu
aopwra
, λογο» wnc xj ατφλτ»
tia, Ac virtus, & vita , & lux vera: qui ul­
kJ ζωίω , xj φόί αλΐ($ρβν » iw «V «χέtimis diebus propter nos homo faâus, Ac na­
»τχσαττα
θρ
tus ex Mari
*
Virgine , crucifixus , Ac mor­ «W rJS όμιρύν ii χμας *ιον
tuus eft, flerefurrexit tertia die a mortuis, & θο»τβ fxriç
ταρθοκ. tw foupwScrns
afeendit inctrlum, (edetque ad dexteram Pa­ ατ^ατβνηι, if ctraroynr rr 43 wxpJv τί» Κ'τρ
tris , & ventutus eft in confununatiooe feόμίρα xj «vttAne3c#Rt wî fir ipavàv , xJ χ«θ
*3ίνeult adjudicandum vivos & mortuos, Ac red­ tu tx ίιξιων ri xaFoc , tÇ ι’ρχβμ^ΰ
*
··< etu>dendum unicuique fecundum opera fua, cu­
νπφους , kJ
jus regnum interminatum permanet in infi­ •nXsàat ri «twy®- xpîvat ζώνης
nita fecula. Seder enim ad dexteram Patris àxoSivat txotw nari ηίργα αυτούς a ή /SatnAwar
non folum in hoc feculo, fed etiam in fu- ««χτάτοωτος are Sfy/jfyn hs tJj aanpooi αΛϊ-»
turo. Credimus etiam inSfiritum fandum, B ya«. χαθϊ^πκ
- ·'
*“· χ μοτβν ώ»
γάρ c
* ------ τϊ χαξος
hoc eft in Paracletum , quem cum pollicitus r<S eiôrtrvTv·, a’XXeixJc
*
rjS μίλλοτη. TirdCe^u
eflet Apoftolis, poftafcenfum incnelos milit
?f qpj
η χνώματν άγιον , rafrirr rw ταράχλχut doceret eos At iu.ggereret omnia; per quem
animz quz in illumfincere credunt, fandifi- Tty, errp ίναγγ^λάμ^ν^ τοΐς άιττόλοκ, μπύ
cantur. Eos autem qui dicunt Filium ex non τίω π’ς 8/wov αχοί or actVcrXr StSâ^at αυτούς xj
exftantibus , aut cx alia fubftantia , Ac non ûxojuiijvat/ Txvnif Si u ιζ
ai iÇS
cx Deo , & quod tempus aut feculum ali­ frX/x&iyJ; f<( αυτί» xmrXvcru» ^x/jçau' . rùç Jt
quod fuit , cum nondum eftet Filius , alie­ άγοντας όζ à* cmir tw Θίοϊ r όξ ttrpat ύκοςχnos a fe cenfet Ac agnoftnt fan&a Ac catholi­
**
Vif
tK ’■«0«, xj on (ui χρόχ#
*
ton à
ca ecclefia . Similiter Ac eos qui dicunt tres
*
»> xotôoKixn Ç
efte deos ; aut Chrifti,m non effe Detnn ; ai-jir Sn μη lui, aMe^rep Λθ
t*ç Afferme Çfjç (Xaut ante faecula eum necChriftum, nec Dei αγία rxxZiwte . cuoiui
Filium effe ; aut eumdem effe Patrem , Ac vat Ortie , ü TW X&trev μΑ dvat Oter , 4
Filium, Ac Spiritum fandum : aut Filium in­ 43 cuwm» μήη Xetsty aûn» , μΐη vtov hmu
genitum ; aut quod non arbitrio fuo & vo-C θ», q nr Miti» Mat χαήρα i; iiiiv *
«γην
luntatc Pater filium genuerit ; hos omnes «wô/utet, μ
ιιό , r Στι ν ββλήτΗ iJd
anathemate ferit fanâa catholica ecclefia .
Neque enim tutum eft dicere Filium ex non θίλήβΉ i'flpmaf tit υιόν ό axnlp , αηα9ΐμΛτίζθ4
w
exftantibus , eo quod illud in facris literis « βτγιαιζ κα^οΚ'.κχ ΐχιλικτία' Ζηγάρ
nuiquam dc Filio referatur. Neque illum ex iw w'w λίγΜ άνφαΚΐς , vis} μχίαμοϋ roSn 43
ulla alia hypoftafi praeexiftente , przter Pa­ OtoodlVciiv γραφνν φίμηκ rip) airri,
μία
trem . genitum efle ; fed e.x folo Deo eum iripai rrii ixofaiaiwi χαρά rw r<rrip« ep
*û r>
vere genitum efle definimus . Unum enim xuftyvK, «JA
*
tx μόνα ri Θμ >νησ·/« jturù γοingenitum Ac fine principio Chrifti Patrem
« atycwxrw
facra feriptura commonftrflt Sed neque illi •flfniàat ίηιτζόμι^α ■ «
*
StSârxsi λο'~
qui temere fine feripturx auâoritatedicunt, αναργον tw XtfTv xanpa » Ονΐφ
Erat quando non erat, aliquod temporis fpa- 7·“. «>λ’ cùJï liliZ rori ·ι» «Ut, ύΙξάγράίχιαφαλόΐς άγονης γρονιχήττ ίιάτημα wp·tiuin praecogitare debent; led folumDeum,
qm line «empore illum genuit: tempora enim ,οθυμππβν aura , άλλα μήην tw «άζρ·Μ( êuiiv
& fxcula per eum fada funt : neque item D,*γι·$μηκόηι Θιόν xj γρ·<
ι
*
γ«φ iÇ αίοηκ γιγχηχexiftimandum eft Filium Patri comgenitum ,
at Si aure . in μΐιύ «υυυάναργον tÇ c-uwé)Çjnnw
& principii pariter expertem. Quippe coingemti vel fimiliter principio carentis , nec na­ w utiv T<S xa^t moi νομκΐον ’ avoayâpjçv γοίρ
xvôwi ramip η woç λτχter nec filius quifquam proprie dici poteft . xJ cvvar^jvvftn , i
■jikin.v. αλλα tw /j$j aaripa μόνον άναργον eySed Patrem quidem folum agnolcimus prin
cipii expertem Ac incomprchenfibilem elfe , Ttt x, à^jvr,ny γι^ηχόναι ανιφ/χηκ xJ τίαη
qui ineffabili Ac omnibus incompréheniibili άχαζυλτττηις oiSapüpi ’ tiv St uiôv γί^ηιά^αι
modo genuerit : Filium vero genitum fuifle
«wo αι’ώναιν , £ μη«τι ομοίως t<S τα^ί arj^BWTSW
ante f.rcula: nec perinde, uti Patrem, inge­
Tty
nitum efle ; fed principium habere Patrem vvat xJ auriy, α>λ’ άργίιύ
ταηρα · κιφαλ^ γάρ Xerreô · θίός . «τ μάν
qui ipfum genuit . Caput enim Chrifti Dem
Nec tamen quia tres res , Ac tres perfonas “ξΐα ομ^ογίνης αηογματα χ; "ξ^α ηνρόχωΧκ ,
Patris Ac filii Ac Spiritus fandi fecundum feri- του τα^ός
τ« v!i xJ τϊ άγΐν ττ/ψνκτ^ xarû
pturas confitemur, tres idciicodeos facimus. tus γραφάς , χ
tfy.rùn -rwk ©mk »βίδ«·
Quoniam perfedum , ingenitum , carentem E μΒμ . îsrSi» tiv à'jtvnKi xJ à^pmtw «Mftto·
prniupio & mvtfibilem Deum unum folum
αόρατον ©r» , tra μόνο» oiïttjjtyt , tw
agnofeimus : Deum & Patrem Unigeniti, qui n
fi-.lus ex fc habet elfe , folufque omnibus ©Foy xÿ τατίρα tou μονο^ιοΰς , m μόνον fty
iaurx n tevat !γμη , μόνον Jt‘ ηΐς αλ·
alus benigne largitur , ut fint . Non tamen
*
qui
unum Deum «fle Patrem Doiutm no- λοις xàtnv a’eSwwf τβ» χβ^ζομίμον · erf μΐώ
ftri Jefu Chrifti , (olum mgenitum profite­ tva ©toy μόνον moi Άιγονης tw tv xutjtt χμύν
mur , ideo Chriftum Deum ante larcula ef
Ixa-s XtiCB nxiipa tw uo.ov a^tmtny, Ira tiio
fe abnegamus: qualia facunt Pauli Samofaxj riy Xtjroy ©tov ηναι «ρ· αΐώνηο jeni'is difcipuli, qui cum poft incarnuytfhcm apytpu^a
'
ixti

i Socrairt «, <r

.

H·^

.

ANILISSIMA' COLLECTIO.
•xriri tint ri été IlcûAv W» X^quaratria
*,
nre-Afitam ex profedu Deum fâânm efle affcvo·— «rriv
“ μ<πΙ
—1 rfu CMntyafarwni
------- ia
’ ^paaavàt
-------- ’
rant , eo uuod menu bomo effet . Scimus
Fer
wdvevatisSar Xfferev , vfi riu> μύτη ψΑβν «v- enim & ipfum, tamctfi fixbjedus fit Patn ft
Deo, anxe fecula tamen genitum ex Deo ,
ysw'vJ·.
< «vsw ri qrf
Deum fecundum naturam perfeftum ft re­
èemnacnun» aa$i
r«J Oqj , «Χλ’ apt
*
«pè
rum effe : neque ex homine poftea Deum ,
fed ex Deo hominem propter nos faftum
riXaw ω»
«Χ»θί *
poi <J£ «vdpaim» ρατ
*
efle, nee umquam effeDeum defiifle. Bxfevnunt Ofe, afy’ ia €kâ cà»9pttnaau ii àpàf
*
cramur praterea ft anathematizamus eos, qui
aj pridxure dveXaAnent ri 4»« . βίίλωημ&β illum tantummodo nudum Verbum Dei fi­
ii «pèc tmwc ttj «ν·θ»μ«τ·/ζ»μ$υ a, rst< As>sv ne exfiftentia fallo nominant, quod in alio
habeat effe : nunc quidem uti quod prola­
pfyi μνΊον «briv φλ·ν ηΰ θτί iÇ anrapniar tatum a nonnullis dicitur , nunc uti quod
ivnrÀemc χχλίπβί ce trip· re twot ‘ r^errr, internum nominatur : Chriftum autem ipium,
ruà fjS^t âe ri» «pepetixe»
**
ù
& Filium Dei , ft mediatorem , ft unagircV il tie rè <£rit«$nev · Χ·ι
»
*
’ν Si ee^nr , iÇBnem Dei, non ante fecula efle contendunt;
eum
ww ri θ», iÇ
, xj ririre ri θ«£ μ» fed
M ex eo tempore
- —
«· Chriftum ft Filium
emè ettim» ^thwttte , d>X' i< ren Xetrrè Dei fâânm efle, ex quo noftram carnem ex
Virgine affumpfit, non totis abhinc quadrin­
«urèv
)tj
τϊΘ»5
S τίώ ήμ/τφισ
gentis annis . Ab eo enim tempore volunt
s\ vài «ορθήν <r«fp« οήήληφ» «p· nÎotriw Chriftum initium regni habuifle , ft regni
êhaiv f’nir‘ raven yèp ri»
βαβιλΗβς finem habiturum , poft confiimmationem ft
(•^pttnn t WXaert · ήλος t£c<
*
«onfr μτπΐ i>»iv euvri- judicium . Tales funt difcipuli Marcelli ft
AÂm ajritù xpréo. retirer Si MW, M«Te Map- Photini Ancyrogalacarum , qui exiftentiam
«Λ» >Ç * ♦errwrii ijS A^-xupe^-aXsnSv , ri rfey «re. Chrifti ante fecula , ejuique divinitatem ft
regnum «ternum , ut Jurfei , negant , lub
«»»«r ûaep^re idXejrâ, a^riu) Orintnt, £ riu)
praetextu conftimende monarchie . Scimus
«nAdCrerev avra ββσιλΗβτν écrive IvSru'erÇ «Snc- enim eum non fimpliciter verbum effe proCV, trt «asserar ri ewifa^at Jexiîv τϊμηνβρ- latitium, vel internum : fed vivum Verbum,
. Ια-μίμ yaf writ àfiHt , sdy βχλύς Xiyav quod1 per fe exfiftit, ft Filium Dei ft Chri___ i: : neque eum per prafeientiam, cum Pa­
«pepee/aov i CeSre^tre» τί θτϊ<, »Λά ζύηκ ©rrè, C ftum
λ·χ« x«y («υπό Mvep^vmt
wè Sri >C Xpr- tre fuo
r‘ fuifle , ft converfatum efle ante fe­
cula .· fed illi adminiftrum fuiffe ad omne
rèv, iÇ i «peyvuca&Ji euremt
Sificium , vifibiiium fimul ft iovifibilim ·
epre eraivuv rd laoreù att^t, < apte ree
«v
*
i/»ic enim eft, ad quem Pater dixit: Λντή·aararâ/j^ivr atunl rav Sq^rap^ra
*
Un tw> vpatrià, asar Amvwmw /erwadvw ravqçmrw êX Jiatilitarire τΛ «ep«tw. «>λ’ imxorerev ôrm Xv^er r» x«- iiatat Mtfinu» : & qui Patnarehis in fiaamet
‘Çsc.
θπν ta fiw. «της ÿrip ift «pè$ ev «rcrô ipfius pesibna vifus eft, legem dedit, ft lo­
«smîp Sri xenkw/4u «v^psnw aar’ rixe're àfun- cutus eft per prophetas , ft tandem homo
pa», aj χβθ’ è^efertv , · xj vrii ν·^ι·ψχνς àu- faftus eft , ft fuum Patrem omnibus homi­
nibus manifeftavit, ft regnat per infinita fe­
ve«pedrrireK ·φ%« SrSvxrk ri» vépwv, x. XatXtf- cula · Non enim recentem dignitatem acce­
aete Sid
«re^nrôv , t^ri nXdLnu
*
iretvfipw- pit Chriftns, fed ab initio perfeftum ipfum
, x, riv iaurS raripx xâcnv «v^friawi <*xft Patri per omnia fimilem credimus. IlloiMpakr«$ , Ç 3®rtX<«y H6 rsw «reXft/nim «Ztï- que qui dicunt , eumdem illum Patrem ft
D
rxi. dScè yttp «pérperev ê Xtirèi esperreXaecr Filium ft Spiritum fandum efle ; ft de una
re
perfooaque
tria
ifta nomina
impie
acci­
aj-rayac, β>λ βννθα
*
riX-rov «yri
*
> Mfè T$l *
<·
-llini
meriro an
cocreua
atxucamus
, eo quoo
piunt, merito ab Ecctefia abdicamus, eo quod
fr «are wre νμγνν^ xrerrXaa^· x, ret4 LnpatÎbilemft nullftioco circumfcriptufePaXqovtkî it rey rutw ervau Vectra >Ç orev ^aytvt tretn, patibilem
■ ··
'fimul ft
· ·loco circumfcripttun
χνιόμβ , χ«θ’ r’vrè i$ rri> atrre «Mt^/uariç n >Ç per incarnationem fingunt. Tales enim iunt,
^vetrwrv ni ^îa Mpim «cq&c /xXayajJewmf, qui a Romani» quidem Patripaffiani , apud
ύχίτικ ΛΤ·Μφύαχομ$> τϋς iv&wrtae, err riv ar^ri- nos vero Sabdliani dicuntur ■ Scimus item
pwrev < aaaSt aanpa , ^vpwriy âpa 1Ç vodwriv Patrem , qui mi fit , in propria immutabi­
lis deitatis natura pcrmsnfiffe: Chriftum ve­
ita fae dtav^paniattie ϋχνηθοτω . wrirer yap ro , qui miffus eft , humanitatis affumpt
*
'rirtv ri nafanjatrerri
τβ& *
/·'·
'P
· “ oficium impteviffe . Similiter eos , qui non
*
fe>Xi«ver' Sr χβλιίμ^Μί aap νμΐν , àtiafjjp yàp confilio neque voluntate Patrem genuiffe Fi­
ti/ariç riv μ^υ «xerriXavm aaripa , cv vjJ riarip lium irreverenter dicunt, ft neecflâutemfeilicet abfque confilioft abfque prooofitoDeo
riç atyaMoreirti v tenir·"
, ri
*
E attribuunt, ita ut nolens genuerit Filium, imii eaefaXcaTO Xe/rw τίιυ ràe &ev-9peani<rtve ti~
piiflimoe ft alienos ab ecdefia ceniemus : eo
avrtuito waXnpvaivai ‘ όμΜ<
*
ii >Çrw4 s ^Aw- Suod prater communes de Deo fententias ,
οή

Ht $th9rft‘yf')fyw9ai riv Xyrèv ripvixértac

«vdLXaqSvc , etre^afeu Si JnXwén àfii^vnv qf}

*
«'«pea/pere
xrexn^wae'w nS©ryJ, m iatarye
*
rim riv wav, Sum^âTus
w fvtXnr/m ξ«* :·^·^ .··""«
<
*
md β
*

, qji W

aapà ri

CaaciL GntraL Tom. II.
a Sacr. A MS.
At Un.
m taaxa aAai : «A aefen

rie θι·-

i prater voluntatem facna feriptum , talia
de eo. fint aufi definire. Nos enim omnipo­
tentem Deum, eumque fui ipfius dominum
'
; ac libere Filium fuum
«gnofeentes ,. fponte
r>±.7' arbitramur: ft reverenter ipfide
»e ivqocnii mdinnaS : Daevnur/ erravit
smSmms umtus» /««rami ad aprra /as . Non
Rrrr »
tamen

HwZ t Athaaaf. hebet Suwre voce ceetrartMi fe ai Scant·, Ad fo.
> S^w^s arwSv^iw.

I
1367
CONCILIORUM OMNIUM
i;ôt
txmen eum itx creitiun efle , ut fimilis fit A o^Lnt pfaOK , nrxüra τττχλμχχβτ/ nt) «M«u
rebus per ipfum conditis de fxâis, exiftimx- Snfira&at.
- ■ ‘ ίμϋς sw
‘ &&
‘ qf)
«ùmpûnptt γ·ρ
mus. Eû enim hoc ipfum impium, & alie­ xt<m «vrà iauunô oütôrti , inritic «ά
*
g Λτnum ab eccteûafiica tide , conditorem cum λβηία w« ffynvtÜHtt £οφϋς ώτκλίφίτμφι.
rebus ab ipfo conditis r^uiparare , A eam­
*βϋ
iÇ ù xift» mvtî λφ^ιφύν *
dem cum alienis generationis rationem obti­ asrrÆwnc Si >μϊ
*
»«twî tu afflui iSîh «Λ» oîç tpft tuiri^
nere credere; unum enim unice unigenitum xvtu®
*Κ
eôw. w« Si βΰτχ fiopfyitti χτίνμΛFilium genuine & vere natum efle , facre κ’γ όμΛΪ
icripturx nos docent . Sed neque quia Fi­ rtv χ χοοίμβσι ffyifôut WiSfi . àrt&tç fip
lium non per fc efle, vivere, dc exfiiterc di­ iC Tiïf (χχλχτ.-χΓαίΐ; χύγνκ «Wiafiw , sd sw
cimus, itidem ut Patrem, ideo eum feparaXTÎ$iu)t wt Si evnÜ tKTtryCtotç ϊημηργίμΛΤ'
inu» a Patre, quafi loca intervallaque in eo­
rum conjunctione corporaliter fingamus. Cre­ Trtrpefiatow r. tw oùw tüî '^ut'rtvs nîr«M·>Ç «orw κμΐζοη . /WM» >«p
dimus enim eos immediate & ime interme­ ^stti Çcxey
*η
oîw ffyidett ynrü
*
dio fpatio elfe conjundos, & infeparabiles a le ;i μόνοκ rir μ
invicem efle ; cum integrum Patrem Filius B η ίβΐλχθϋ StSttnatrn ΐ,μκς « ^ütu γρβφβί.
compleâatur, integer Filius a Patre pendeat α>λ’ iSi riv oiè» χαθ
*
r’aviw tenu , ζ*ν ri
etque adhaereat , & folus perpetuo in Patris υτάρχοα όμοιο
*
nf xajr λιγνής « Sui too*
finis rcquiefcat. Credentes igitur in integram
& fanâiHimam Trinitatem, hoc eft, in Pa­ γμνζομΒμ ttvtif ri τχξός , rixw xj ^ρτίμοπΛ
trem Ac Filium & Spiritum fandum: & Pa­ τηα μιηξό τμ βχω«φ(άκ αυή^ σ«μ<ηχν( irf>
trem dicentes Deum , Deum item Filium , yooubTC . TfrrrX
*x/JjM
yàp βμΗ7τ£τ«£ «vmk
non duos deos , fed unam deitatis majefta­ >Ç a^trônx «>λήλο/ς tχιττυτχφθχι, >Ç βχμ&αί
tem profitemur , & unam regni perfeftatn vTapywv iwity. βλοτ μΒμ tm tx£oc άκψητμε»
*
*
concordiam.
ut omnium-ubique folus Pater tw ι-ίο?, ολχ Je TÜvrv όζχρτ>ιι4
**
xJ
fit Dominus, atque adeo etiam ipfius fin Fi­
lii : Filiufque viciflim et fubjeclus fit, & prê­ xon$ tJ xxft , iÇ μόΐϋ wç w«7ÿMf xtArwi
ter illum omnia , qu® poft ipfum lunt , & ixxnmuj9(£p»t Snpeuif * τιτ£·μφ; «r wc ni» τ«τ·
per ipfum facia funt , gubernet ; St Spiritus ttArw J>ikS» τίώ et^tvntiüu^ τχητο tii tviw·
fanât gratiam omnibus fan&is affatim Patris _ ripa, iÇ h* w> ww , w w$ ti τηομ» n â^rav,
arbitrio hiatur . Ita enim de monarchia
Ai>wtk , ©lôr Si Λ
qu® in Chnfto eft, loqui , üent liter® nos Λ.
«*Ύ7
,
Α ·
docuerunt. Hcc coaâi fumus poft fidem com, *
—,
*
** *
,
\ <
, < μ/«ν tâ&fiii τή« βότιλΜΚ
pendio tn te hac edium Latius explicare: non ■JhaTxrw
*
* χαντηρ^ΐνιχ ρφ» xrô&a τ»
ambitione luperflua duâi, fed ut nos ab om­ τΐιυ βνμφαΐίβ
ni lufpicione, qu®minime in nos competit, τιίξος xxrrwr, £ <ντν τί mS , τ«μ Si uttS ùro~
purgaremus apud eos, quibus res noftr® co­ •ηη^μΒ^ο Tf Tct^t , ùni Si «t»rj, «rvnw ?JÆ
gnite non funt : flt ut omnes occidentales ματ àtinr βύτιλ&νηί
Si «®ts $®Αφ
»
*
, iÇ
pariter intelligcrent , & calumnias torum , tw tJ α^Ζχτηυμαη^χά^, βφ9·ηχηΐ; «ρίνς
qui d i ve rfas opiniones fovent, Ac orientalium
ccclefiafticam in Domino lententiam , divi­ Supufjfywf Ta&xj βκλιΐμΛπ. êru γβίρ riv X»tî rie
s
*
repiS·narum icripturarum teftimonio difertiifime tk Xtffè» μοταργίχς raw rodai Xej
* λόγοι. non ùftyuit9nufy μΛconfirmatam , apud eos qui mente perverfa <rov »iu7» « iip
non funt.
w τίώ CJ> ΐχιημΛ «penndûratv χιτσ, χλβτπλ»pv> ι’ιπξιρ>«β·«9?
*ι
, n’ χβτΰ χίίχττίώ φΑβτ/μΖβ», άλλ’ rr« xâtsrev τΐώ χαπίΐ ίμιτίρα ώτ·λ4ψΜ$
<λλ'^ι<ηα'/αχαθ«ρ«μφ> υποψίαν, χαρά η~ς τη μ& ήμίς «γννίβι ’ ί yrtirtv ot tutrù îùù Sum
x«rrrç, ëuoù μ2.» rnî σΐζχβφα-'τιας
ίπρβίόξβτ tw ùveiSftsa, dus Si
aramÀrxaïx t» fitXÀnvm tKt; ce
*
φρόνημ
, μ«ρη>ρ·ρ&^ν ββιβηκ fxa iJS ^rooÆrw» Tfatfw? x«p
*
ùvnti Ijit-

rpepui.
EADEM

SYNODUS

ANTIOCHENA

Ex libello Synodico.
ONSTANTE ergo i< Julio propterfan-D
ΩΝΣΤΑΝΤΟΣ γγ £ Ι«λή<
ii
Itum fymbolum auxilia fua cum illius
ίγην βτμβολο» τΛ tioffi συμμ
*φΛν»
(fymboli ) profcflonbus conjungentibus , vera ffujwrcpOTv , ή stAnOw ffwniei·- »rrrç Mu^arrw·& falutaris fides augebatur. Unde & phalanx
φβίλα>^ aiprrtri τίλη C
* ΑττιβχΜφ
hereticorum rurfus Antiochie contra divi­ Οθο
*
αυμ/3·λχ npptere , 9»tmw , «î
num fymbolum confluens, Photinum, &Sa- χατη τ» ·5·ρ
,
*
Maputo
Α^χήρ® * ùnàiptrbellium , Ac Marcellum Ancyr
*
anathemate
notavit , & Komam definitionem exponens ntt ’ «ς μ Ρνμΐω Sp
*
ixriStptyh tw *‘~
fidei ablegavit : quam tamen occidentales & rcuf ύ^αχίΓκλον . L as trxft
*
**
Ικίλι
Julius non admiferunt.
où asgaornxarr·.

C

Κ

CON

Bgd,

AMFL1SSIMACOLLECTIO.

ΐ|7·

* CONCILIUM MEDIOLANENSE I.
Sob
A
IN.

Dcttct·
*
IMCilii.

Julio

CATHOLICIS

CELEBRATUM..

a Ceneilim. ) Cum Eudoxius , Martyrius ,A« ■
««· ’.«k ··- >♦
*
*
’**
«
»
ukmIbI* . Pep«broc|u· To·» 1. *
aâ«rua
S
Mrafi· Μ·«
Macedonius & Demophihis orientalium legati <·
““ Aeli
“ cap. ·«· ·«· tga. ·> m4«m ·■
*
S. Athunafil
*>
·,
*
Naduefc >
praedifto cdodlio Antiocheno defiguati , juxta fala in» CCCLIV , ut Ipfe putat, ftrip
Synodum MadtahuMaftaa kaWtaai ••nnOCCXLV. Sr
*
formulam fidei, quam vehit catholicam & or
*
moadui la Diatriba terawl· da FbntlM, * Pein» da
thodoxam venditabant, fibi atque omnibus o- Marra ia Diatriba db **
ap«v
*
SA»»
»/, Wrrientalibus velut orthodoxis & catholicis epifco­ •or/#, atHtraatur at» apiftolaat abao OOCLIV. da­
pis communionem Romano ecdefim impertiri ta», A Coacillum Madtoiaaaafit aneaOOCXLVL caaGtivifleat, orthodoxi patres in hoc conventu
edioiani congregati, ante omnia oblatam fi­ «nrtquam Liborhu |« exilium mittar·tat , idaoqu· bu­
dei formulam examinantes , ipfam ob novita­ bo CCGLV. Quart, inquit, odi···· ·ηηυ« ·η«· oaaa
CCCXLVII.· ut Sar/lcrafeot
tem & nomen raq/Wjlm/MArarû omiffum re­ «pitlolamaBaMBwOfiBj
Synodum brovi tatarvallo Modlotaeania tea·'· fit. D·jecerunt ; ideo maxime, quod ad abluendam niqua Vatafaa In Noti
*
ad llk 1. Sotoamol cap. sj.
labem ex Ariane hnrefoos fufpicio
contra- putat, «plftotem inrtti· anno CCGLVL, * mando·
Aam , & ad communionem ecclefim èatholiess tum rite locum laudatum, laeandnaaqna, amo aenee m•v», 000 «aro, Merer ameei r&. At com aa Literie
impetrandam fotis fniflet catholicas fidct\Nic«- •pilota sano CCCLIV., at tunc ridablmaa
*
data fit,
num fymbolmn profiteri, ipfumque fuo
Λ loca· «Itatur cnrradilawaanaeMt
*
Hopat, alteratr·»
•i duobu· dk«ad«m , aut aaaa CQCXLVL » *al
grapho confignatum , ouod fecerant an
CCCXLVII, MadiofaMufir Camillum firift UMâam,
alii, Romam tnififle . Cum igitur fraude
aut deae tforder Mrdsetanenfet dlftlagutada·, quarum
rum cognita orthodoxi epifeopi Arii fen
•Itera anno CCCXLVL catewata tearit , At Να m lo­
quatur Liberia
*
in tea «pi
*nta
1 altara vera aan·
condemnare vellent, legati, qni haâenuaR
CCCXLVII., ft |a ea Fboiinna damnata· ternit , de
bis St fcnpti
*
fe id foânros efle pne fe tu
qua tamen miniam iatelllganda fiat rarba Llborll t qua
tant , continuo tefilieruut, fimulque fuam
laetantia Patri de Marea teit >
aliorum impofturam detexetuut. Ad fidem Veh
ProteAo ana video tam aliter Abate
**
potaidr. Setomemn
aalm lib, 1 cap, t». abi de Fldai Par­
bi divini Deo patri coniubftantiafis per
mula ta Concilie Antibcbtao aane CCCXLV. eatebratos meatus R cuniculos evertendam , noa
to (cripta locatu
*
aft .· ait 1 Moar pene temfetenem ,
tis hominibus perfidis adMurbulentis fuit
od <»» tndeetee ip/fnpee OeraeaetAe * * Mnrtj
*/ar
ar
dnnlrfenr
, treefdereUt tenrdrUt fefetpere
Athanafinm foliis criminibus affi&is ci
vcaeteereeet. Dr<w
*/r
eeiae ttpeeedi XieeeeΛ eeeeeatee efniffent,...
ipfumque cum .pluribus aliis
^e" fe dieetam , tere praena qn/dpeeae eee/eAu et» refit·
lenioribus
rtebat reedaae. Ceen» Ctefeei Ange/hu id beeefMl teee «
ienforibus fedibus exturbaflent , fed
fat rpefelaftt
, -----w jttbaeufeae
fa tedeee faeee
etiam apud occidentales hoc ad fraudem Aim- _• tfratn
— ,-,
.
—--------—
•
- * *
- “*
r ,
pofturam adjicere, ut crebris de fide catholicaC .
___
,
_______________
_______________
_
.
Ardeconciliis celebratis, velut mole quadam unicum •tfn
·'
/·
**
»
*
.
.'
·'·
**
aere m ParAeu Ceefaeteea adeeetet , tpaedttee
Nicamum obruerent, ftarutamque in eo uni­ feri fjtgHareet, /aayaow idetree i^Utert effetnl . ap
cam fidei catholicae profcflionem toto orbe re­ reAa Fide/ drJir/ea /adamnorav, ra eeaeneet eeefeafe
ceptam, formulis aliis a te frequenter commu­
tatis , eliminarent . Rem hoc concilio geftam eentreei. Idam r<ribii Sacrata
*
lib. a. cap. en. Cttm
Liberius pontifex in ea epillola · quamadCon- ir«qu« Condltem Sardlerate aeno COCXLVlLcoadtem
teerlt, mandaAum a
* , Qcddeatsla· BpUbnpee j qnieam
ftantium Icripfit (quamque ex torn. 9. biblioth. Fid«i Formulam, qua μηιβ^ΐιΗ *■!<· aapnominutur ,
VV. patrum infra fub Liberio pofoimus ) his ab Oriaotalibn
*
propofitam admittar
*
aelaere, Medtele·
*
congregate» teld· aaan GCGXLV! / cuai, ut loir»
verbis deferi bit. Signifitant orientales paci /< uo- er
•iterl team, pnft Conciliem Sardicaate Eplteopl Oaci/bw velle cenjttngi . 2.
«
*
tfi P
** , cUmentijfrme d«ntai«· rurte
*
Ptedtetaet coaduMti fnariat ad Hetrirttpe rater, cmm Jiat exparfiiai ipjù qttateerepi' -•m damaaadnm. Nec diri p»<«< , in una aodamqaa
fcepi Dcnecpbrlnr , Macedonia! , £wdww«/, ALrr- Madtalanaafi Concilio, It Pornwlam IlUm Fldalracfi·Sr Pbotlnum damnaram ; enm Synod·· , in quo
tjriati qai ante anner oHo, (feripta eft hxc e- tam,
bic Hnrafiarcha ab EccUfia «ίοΑ^·, Sardkantem .conTepiftola anno poft hunc oâavo ) can· opted Me- ____
________
______ r___
__
eut» fit « qua _
vero
eam Cnatedrancm
fldai_ * ut __
Athadtalaam Arii betntita» fenlentiaxe nolaq/fent da-Omiidt vocat, fufJpcr» noluit , u»dtm Stüîlc«nfe«
~
pracatfarlr
,
ut
*
·
*
'ciiqtl
Seaomani
*
Socrati·
r
*
v
bu
mare , de concilie iratis animis exierunt ? He~
colligar· afi. Naqua caute altqua arat , cur >·/·«/·, ,
raa β far eji fententiit inbarere , qxale jit, aut •lllqu· Legati tamdlu dlSbrraat ad Occident «In
*
accod·qnid babeat commodare coafenftrue, aqartai & cle­ r« , praterttan cum ρολ Synodum Sardiotatem , la
*
Orthodoxa flebilita , «orum petitio atfurda
mentia tua petent afiimore , t7c. Vide Baron, qua Fida
•Ite te>ffit|. Hac itaqoe Libarii Papn verba de priori
anno 344. n. 4. 5. & 6.
SynodoMadiotenanfi Intalllgenda : ft·
/»
**
paa elieeee-

OasaxvaTio P. Antonii Paet ad an.
sti 334. mom. 4. ar szQfl.·

Chm-

H·»· taeaeAoeerafi tf
rde
*
·»
»
*
<· In ABBeUb·» B«ranii ndaraduat obfenr·, quo teAna 1 nt Viri eraairi
·
**
iHufiraagaai mag··» ορ·τ«Β
*
*
contutari·
, F·rarins map·, SirnanS·· A Fttrns de Mare·, pnralinrlbn· «u de ra OpnCralk «41
*1·.
»··> qeoaeeouur·*
g·!·, étenranl eameBUihK onra ·« iwdsti· Meret
vWM·. Qu·
·
*
ImmIm, qui· Llberll api··!·» mm

ad

CCGLIVrfcriptaa oadidit , wm nA· > queraa in

ttfeee Imperarer , Ac.
*
Sirmondu
in Diatriba tecunda esantea aantiaenta
. Diftrtatioal· , qaam d
* Pbotiao Hma<i<o , ejufqua
damnation· Pctaviu
*
in Ineam didit, jure marito «tira,
tar, P«t«vlam fibi in animem inducarapornltfc, ia Sy­
nodo MadiolaaenS · quo aano CCCXLVII pôâ Sardkantem habita fuerit, Ariane W» qu·tuar Bmteapoc, D«a
*ophitem,
Macadontum, Bndnalum dt Mar­
tyrium inter mlft, Ariiqua perfidiam damnaro aotetf.
te ; am ill
*
Epifeopi «IU non fiet, qaam quotum teb.
feriptio··· ia Scrdicanfi Aricnoram Synodic· lamenter,
DcawpbUI · >croa
*
Macedonii · Mepteafiia, Eudoxli
n Garauniria. 9ged fderttfer, inquit Slrmatniac, eje

>

■pu
«37«

Γ

CONCILIORUM OMNIUM

un
4

·*». IrCeertto traUt aatiatt tàuft. 0* £ar trg, —,
tpiJWa
fantant t Bnr—r Ht ttfatt fHaa 9 faKt
aM fatatt^ ta»
ftaaa -·— CCCLV. r—a

Madloleaoafi prit

Ro®a, da

Caadflo
Sarlkaaft colateZ
t·» Mcafari· laMiKaaada Car .· /Mmaaarlrma

4Waa<

*'*» f·* atgaat C^fta Otata tfti 4» HttatrOatai

r * J» Vm----- 4 ’ λ »
tt
——
IV »WW KMpcwg t R« QV· ■>■■■■! r*
wnil>
B VHMept·
ί
'/ -<··>>
**
Ndw^af/ >
Aitguft· MfldtolaaM
CpparSewwKM· V i^tfataatrft aaa··tfifitla lMtfta~O fattia» aataa ftffaa tpfaftn fti tt frtfWH ttaat
•a. Ailntrf aaatf tih , f«w <wa—at g.4—rar » '
r·'
tvgrrdtov, Ctattatat tftarrtt Mtdltlaattft , an· «a·
MW fatariat Ufat/tf· , /b/ aatirStrt COCXLVI/
qaida· Epifcopi Madiolaai eraat, qece II«m Athaa·w ra· flata V Uftsda fetat eatata. Maat tetUete»,
iu Syaod·· caiebraA wa dioat , ««rofiaaila »■»■
uilritfr· Kfifttftt^ ftt ti «MrataMer Lffatt t «r X
*.
•R «ofdMa po« Athanafil difmram ia Syaode ce—
*oa , prolatata Ariaaorum Caafalfiaaam ia Cari ■
llo Antiocheno coafcripta· fidcintr· aofcttfâ , Hac
fatft athl tfit eijarjf. Br cm· Arlaw/ÎMawüirmgw. angia «oaftabuat < eu· 4« altero Medialaaeafi Coati-

ANNO
CHRIST I

CONCILIUM * AGRIPPINENSE ‘ IN QUO

αΚϊπγ

CHRISTI

Bfifaftu, fttof *
Chùftv Dntat negtrts, bartfisietsnutas ttfttt tsnofhratfu <0, inw Cbrifli
CCCXLVI. Julii Tafa x. Coalentis Λφ/li i» Italia IX. ia Gallia V. ·
d TjOST confnlacum Amantii & Albini, tv.Ade nomine Euphrata, quiChriftum DeumneJL Idus Majas , cum confediflent epifcopi gavit.
_
Maximinus epifcopus dixit .* Qyia voluntas
in Agrippineoftum civitate, id eft · MaximiM
nus Trcvirorum, Valentinos ab Arebto, Do- Dei Patris, Ac Domini noftri Jeiu Chrifti ,
natianus Cabillooorum, Severinus Senonum , voluit nos juxta poftulanun fratrum ad hoc A,
*
propter per­
Optatianus Tricatfium, Jefles Nemetum , Vi- grippinenfe oppidum convenir
ftor Vangionum , Valerianus Antiûodorenâum, ditum A bUfphemum Euphratam, qumn orn­
Simplicius Auguftodunenftum, Amandus Ar- ais mundus jam ore donuni cognovit efle dam­
gentinenftum, Juftinianus Rauricorum , Eulo- natum ; qui in Spiritum fenftum «menus bU£
Îius Ambianorum, Serratius Tungrorum, t Dy- pbetnavit, quod Chriftum Deum negat.
*
hanc
:olins Rhemorum: confentientibus At mandan­ mediocritas mea fententiam fert, ficut Dei dt
tibus Martino epifeopo Moguntiacenfium, Vi- domini noftri ialvatoris. ore prolata eft dican­
ftore Mediomatricorum, Defiderio Lingonice, tis .* Oarrid ftccata &HaJpittaùt mut/mtar__ ,
, fw
tufaesoaotrit
Sfiritasa
,vtrWBBaa, Panchario Vefontienfium, Sanâino · Article- Japririfia/
,
, aatttia
__
..
....... ,
rorum> Viâorino Pariûorum, Superiore Ner- fealhoa, ata naàtMar ri, neper iar arfnr ia
»».
UrtM· «inviorum, Mercurio Sueffionum, DiopetoAure-B/«rare, ÿéd nas trit atnaa jnbeit. Ueoepifeoj°a“ fa'r l‘toonun> Eufebio Rothomageoftum: cumque
pure eum manifeftum eft ofc non pdfle.
b"- recitata fuiffet epiftola plebis Agrippinenfium ;
Valentinus epifeopos dixit: Qyia Euphrata
<h>i
ia
>
u
fed
&
omnium
caftrorum
Germanic
*
fecund
Chriftum .Deum negat,
epifeo·
hie. »pifc.
a- » confentio rum -r.

' ViraSaata-

_

***
f

•^"s^ebn.
· SUaMwtiu la Notl, a4 Coaciliu
*
ColoaiaaGi licit, UU4 catebratwa fiUfb βμ» OCCXLV. «c aHriAun
cm ia dir». »'<i«rl debar·, quod Ka^irata, praCmtlai ft rafipcMrit
*
aft La<atioaaai faarit pod·· IdtftM ». aat £ «SIhm ta «aικ· 1·.
ron t«rf<bacor, all·· taama ob caufa·, aacc&ria tja» hac la r· *Ua farit opera. Caiatta· la Aaaalibaa Pma*.
>•4
coru· aano CCCLV. au·. XIII., ·χΙ
* ϊβμμ, «eporii aot·· baie ÇMdtie praftxa·, aMadaiaai adb , Ariblt
alu· fubftltucada·, qaa aaoo Chrifti circher trecea<«l>Mo qutaqeagaeaa taeoalo coa
*Miat.
Saft·
vat Hcofchialu» dit mi. Mail la llluttratloa· Vira J. ttraatu Traie
!
*
Syaa- .
lo interfuit , ta a curreatl aano remorari aoa potwft j cam Saa&na MaciatlM· Travireaft
*
RpHeapa» , qal «i
prafuit , anao trmeotefta» qaadragefiam aoa· oblarit .
Iraq·· Hsafcboak· *
Epifcopi la hoc Coodie lamaatl loat· a veto defer··ta·, aac Eaahrateai faa
*iaMMi
nnfeleai , iwa Epif­
eopo Haretica ejufdem aomiaie fucceffift· credendum, pra nomlae Eupraril, Eaptwafl, ant ali· Sain perparam
Rripiam elfe. Celebratum aaoo teqaenti Coacillam SardleeaCa , al attal prof·
··
*
BapMsM· Cpitraaes Coteaia
Ajrippln· la locum pfeudo-Epifcopi ordlaatui, tum alil pleriqua Eplféapi , qai faeraat ia CnaoHio Aftrippiaaafi, per quo
*
potuit Condito iaaotefeer· harefi· Pbotiaiaaa, qaaw ibi letaAaai aftb aaûor eft *
|ripbaai1l V~
rei 7·. Eleâi fuerunt a Coacilio l·· Epifcopi, ViattaUaat Capoaam * * Bapdraarr Calaaienft·, a< viri Mimia
feafilute & doArina pradariffam, quoe al Coaftaatlam Imp, deftiaatoa Atbaaaftae h apiftata al MÛritet· l·
feribit. It
*
ratiocinatur HcnCrhcnloi. At caai Ia dir«rfi· Epifc
*param
Catatefii laoe «jàfdem BmaiateEpitèapo·
•andem fucce/Sve fapiua rerilfe tegere fic , eclftimo » 1«·· Epiicvp·· ia Concill· Coloaionfi leaofitM^ amim
Epifeopum in ciui locum Tubroaatam, Eaphraia·, <·■ Euphratem vocatam faifl· , perperaaMoe frmad—w , <m
Orthodosum, cum priori qui Haredcu· fuit , confaadl t Ideoque rejicteadam, quod conjicit Coiatlua , —fi «am
•empe Legationem, Euphrata· a Fide defecifie· Ρ·ι>·· ad ta. Cdr. 347. a. A.
R'
• Qui boc loco receafentur Epifcopi, IM·· ixno·» prater da··, Paacfiariam , fit Saa
*iaum
fynodo Sardit«afi

Al·

fubfcrVbunt, fit ejui fynodlc· apud Atbaa. ia apoL ·■

niariMpal Moi·· Spiftapi * eel hâte
ab imparte· Llbmrto aaatea

un

AMPLISSIMA COLLECTIO.*

Srvrrimis «jifcofw dixit; Cum conflet Eu-

brutam fubftriptiom fratram plurimorum in

*174

veisr Λ/iter fri&tverit, ftuue wfiit efi prtii· *·
cetei», au/ioM fit . Quare Euphrata fidius

»

doftpr, legifeue fubverfor , merito omnium
epifeoporum lententia damnatus eft * qui benediâum dominum dc fidvatorem noftrum ,
auftorem lucis dc vira , Jefum Chriftum
Deum negare aufus eft. Et ideo pufillitaris
jeâum.
Optarianus epiflmi
dixit : Et ego fentio mea confenfii, ut meretur , damnatione per
Euphratem in epifcc
cuffus eft.
Scrvatius epiicopus dixit: Qpidfecerit,quid
Si in Spiritum fiuri
_ iriftum
.
_____
Deum.
ve docuerit Euphrata pfeudoeptfeopus, non o
Jettes epifeopus dixit: Non folum epiftolisftpinione, fed veritate cognovi, pro finitimi loci
omnium ecdefianun, quas audierant Euphra- conjunfta dvitate.· cuique puouce dc domeflice
tam negare Deum Chriftum , fed quod ego obftiti fiepe, cum ille Chriftum Deum nega
ipfe auribus mete audivi fiib prafentia Martini ret, audiente Athanafio epifeopo Alexandria »
—----A_i λdt
. Metropii
-------- : —
i------ ■ , a.
confertioris
noftri,
presbyteri
dt & prejbyteris, dt diaconibus plurimis. Et id­
Qpintini presbyteri, & Vi&oris diaconi, ideo circo cenfeo Cbriftianis epifeopum eum efle
non porte, quia Deum Chriftum facrilega vo
confcnfi ii|um jure effe depofitum.
Viftor epifeopus dixit: Qyooiam palam fa- ce negavit: neque illum Chriftianum effe ju
ftum eft, dc probatum, Euphratam immemo- dicandum, qui ejufiiem confinitimus fuerit in
rem (aeramenti cœleftis blafphemaffe in Spiri­ ventus.
tum fandum, negando Chriftum Deum Dei
Dyfcoiius epifeopus dixit ; Qjii Chriftun
filium, dc multis criminibus coarguitur, quod Deum negat, in ecclefia non poteft permane­
re
, dicente domino noftro Chrifto : ftvi nw *■
···
,
•pifeopum nullo modo decet, conflatio eum
lugeverit ctraas benemihtft tf ege ntysîs ram
eue depofitum.
,
___ Etfi
_
Valerianus epifeopus
dixit:
nou omnes raram Feriv ama f»i efi nuetis. Et ideo Euconfeniores, hic apud Agrippinam Dei volun-C phratam inter ceteros fratres meos arbitror ,
·
■· conveniffemus
------- ·*
- ■
·" ·*■& reftiflime cenfeo, effe epifeopum non per­
rate qui• firmus
adunati,
, fuficcerat a quinque epifeopis Euphratam .btafphe- mitti.
mum, quia Chriftum Deum negat, promeri­
Item ex * epiftola Diopeti epifeopi Aurelia- ζ {«titraiU.
tis fuis fententiari, eodem jure efle depofitum. noram * : Inter omnium voces Euphrates 'fir,d '·“*»
Nunc autem in pneferti majora cognovimus : damnationi tradatur, atque puniatur,quiChri- ^Γ00' *
muftorum etiam carorum laxorum fubferiptio- flum negat efle filium Dei : cujus talla machi­
ne manifeftum eft , quia primordialem domi­ natio multis innocentibus attulit pravitatem . 1
num dt Deum noftrum negat. cum per uni· Sed neceffe eft, nt ipfe veterator, qui tantum
vertus prophetas maoifeftetur illum aute mun­ molitus eft fedus, ccefefti plaga renatur.
di conftiturionera fiiifle cum Deo patris omni­
potente: dc quia omnes cecinerunt illum ven­
QUÆDAM · DESUMPTA.
• Hat aonfc.
turum, dc pati pro totius mundi fêlure, ficut
<»t ac piare·
ipfe complevit. Qyapropter Euphrates fiitfus do- £
* 4i/ireri« hrari Servitii tpifcepi Tmgrufie , dtMta ifta
primae adi·
jjneiiaie
figriffùteefeee
Je»
CWrasnyrar
ftor, qui nudum tantum hominem afferit Chri­
ftum, refte omnium con fixerdotum vocedam D
raaevnm/fe.
natus eft. Ideo confentio, ut fi quis epiftolas
ipfius per catholicam ecclefiam attulerit, com­ f TN eodem quoque loco (TraMferf uidstfΛ ut crtritAt·} revelante fibi Spiritu fimfto,
munione privetur.· cumdemque ccnico jaftedfe depofitum.
precognovit beatus Serratius qua fiipereventuSimplicius epifeopus dixit *. Effe epiftonum ra erant fiibterjqcentiiaculo.
*
con vocatiique fra­
non poffe Euphratam confentio, quia Chriftum tribus , prodixit barbaricas Hunnorum phalan­
Deum negat.
ges de puteo abjrifi fiias progrefluras fore, orAmandus epiicopus.dixit: Siquidem in pro- oemque rebellis & criminou populi , prodpue
fentl , quando Euphrata a quinque epifeopis per Gallias, nominarim urbem Oftaviam, defentenciam accepit, me inter ipfoa fateor eue paftum iri. It rumor dt pavor per populos &
confentaneum > qui epiftotis meis ad cumdem provincias. Rogetur fim&us m rrandam adve­
deponendum confenfi, fecundum falfiun doftri- nire Tricaflmam
Aflenfit fimfri benignitas ,
nam ipfius , qui Chriftum dominum Deum confeeuditque
_____
obviam ilii omnis fecerdotalu di­
negat , merito in ipfum fententiam collatam gnitas. Appellatur exponere qu· noverit. Ex­
efle conflat : ad cupis damnationem confen- E oratus
oratas exponit . Occupat extemplo audientes
borror, ά mentis hebetudo, timorque dt .tri­
tio.
»
Juftinianus epifeopus dixit.· Ex emftola cle­ bulatio. Initur concilium i' placuit fupplicatioricorum Agrippinenlmm, nec non α fratrum nes dirigi Romam ad prinapem apôftolorum,
per fingula caftra cooflitutorum, quorum epi­ qusmturque legatus. Eligitur ergo primum «d
ftola dc fubfcriptiones tenentur , cognovimus hoc opus Exuperitts Toiofanus epifeopus. Sed
Euphratam effe blafpbemum , qui Chriftum ilio muftipfidrer cxcuflmre, adpotcunt voce ulalvatorem dominum noftrum Deum effe negat. nanirni Servarium legationi . Æquipollentifll·Qpapropter dt ego confentio illum ab ecclefia mum ab omnibus probetur continuo , ut qui
- catholica effe damnatum.
nuncitu ad populum eleâus fiuflet a domino ,
EtUqgms epiicopus dixit .* Diabolus qui ab ad apoftoloram principem interpellator dirige­
initio fuit, qui periit priihus, dc ceteros per- retur a populo. Süpçratus autem univerfbrum
tnftan-

137$

CONCILIORUM OMNIUM

*initanti , vix tandem acquievit. Hortabatur A per habuit eoofalaa, procMÔt'm, qoaieaui mnfoma·
<nfi|iM
nm remua ac irtbnama
rrlbanoa
* “
alae
igitur pncdkari jejunitun, fit corrigi aufua in- v*r—
*" “*-----varier
- --------------------------*---------pcufeâos.· baculua Hle candidat, roQua * Inflexibilia,
di icipJina torum. Sed neque fic expeditum fatis quem
tenera mat Ia pnar cnnfulem cMcmultaua peflare
iter iuum judicat, nifi ÉuphraramColoniorum Mot. faCctaoi loco racaptum feiffit, vulgo oalAlaMtur .
pieudoprafulem, quem poll tenjum Tuum cc- Xt tribun» ( loquti Goocgius Braontas io theatro do
*
ciefi
nociturum timuit, ecclciiaftica feveritas Colonia ftrlbana ) erJiart, / c?a«lr« ftaataraat
judicialiter diicuflerit. Illico ergo * prxcedunt
F
’* ‘ univerfali priociputn decreto veredarii veloces
Agrippinam, cogitur cteius clericorum, it fe­ Jitalar.
na tus ad fynodum. Pontifices poftrcmo, co­
Utraqua ergo initio idolorum cultrix per apoflofam Coioaitaque
mitante finguloj aliquanta mole populorum , Petrum ml veram Del unius fidem flt rehflonam βοή­
ν
arfa
.· eacnque qaam Roma Petrus, Coloni· Ma­
Maximinus Trevirorum, Valentinus Arelaten- ternus fuit
Petri difeipulna prtsdicavir, haOemn incoerupsem
fium, Donatianus Cabillonorum,SeverinusSe- & iHafam
Dei gratia tenait , adeo ut non immerito
Mflr‘
nonum, Optatianus Tricallium, * Jeffius Ne­ majus tigillum hujus civitatis D. Petri fedentit altara $uiu·· am­
nu duas claves,
metum, Viâor Vangionum, Valerianus Auti- nia
----------------. altera librum tenentis Imaginem re- j.
fctovniivn,, A^ndusArgemor.Kota.Ser-B^
vanus lungrorum, Simplicius Auguttoduneo- decim» Mauri (êxaginta fupra trecentos » Urfuia
" * ■ cuna
fium, Juftiniantts Ra unco tum, Eulogius Am­ uiuiecim millibus virginum martyrium iuftlnentai, lan­
gulae luo hic pro Chrifti domine eiufo urbana confa­
bianorum , Dyfcolius Rhemorum , Diopetus ctarum . Hac urbe facra corpora trium fanAorum re­
Aurelianorum, procedunt tempore ftatuto ad gum. Fellei», N a borts, Gragorii Spoleiani * Hippoly­
concilium. Judicantibus autem ibi quibufdam ti, Albini Agilolphl, alloromqu· plurium mart ytam .
, ac virginum reliquia facra cootiaentu^
debere correftioncm Euphratx indici, non ta­ confefttuum
Hinc in commemorat ioœ fuorum patronorum in ra
men oportere virum tam clara fede fu bito de­ profs, quem B. Maria virgmie ad gradds prapof.ium
poni; aliis fane prcpavenribus, ne ex hac ve­ cempofuUfa fcribtt Cornelius Scultbingins In bibluothe,cn
nia caufa praedaretur icclus hoc dilatandi, in­ «crlebaftlca, fic concinit.
ter hos illotquc lententia Scrvatii mediaftini
GaaJt ftlia Jt^rlffiae ,
Ctt··!»
cenfebatur bujuimodi; Euphratam, qui ChriSaailitatit
h'»a frrtat itHlattai».
fafrrfiti, fiôltaf fraaaih-t ,
ftum lalvatorcm meum negavit efle Deum ,
ata fuifii , /v/ ia jidr flah/hi ■
ego nego efle pofle epifeopum, cum quo fiepe
(Athanafio Alexandrino cognofcente) couten­
Hxnc urbem Romano imperio Childaricua rex Fran- ço(eBia
di , dirzque conicientie peœu inflexibile de-C cl« ademit) Ono I. eamdem Romano Imperio reft itu it. ,βρ·,»!,,
Dcincap» poteorior, amplior Sr nobilior eflèâa , inter
prehendi . Cujus & poenitentia, fi qua efl ex- urbea
Imperiales liberae flr HanfaatU·» relata > fa®oni» \
pcâaoda, potius hanc fentio inter laicos quam flt dignitatia primatum fortlta eft. Pnma ajui forma ·
*
, quadrata fuit . fujut
inter epifeopos agendam. Nulla mora, fingu- quemadmodum k urb«a Rom
jam adbue muri, turres ac folf· plerifque Ia locis vk
lis pontificibus orationes fimiles ad eamdem dentur
. Mianibaa deinceps femiiunarlbus ampliata , tur­
normam didentibus, Euphrata deordinatur, & ribus LXXXlil- ttefupar nd ficatis, poft admirabilem
Severinus, qui tunc ex voluntate Dei aderat, illam flr flupeadi operis D. Patri batuieam , 7C colle­
ara. XIX. piebaaica templa, XV. ctnmvbta virm-um,, .
plenarie catholicus & fandus in locum ejus gi
XXII. asonlallum, triginta factUa , attaque plurima Io**
"
exaltatur.
ea divino cultui dicata drcumfcriblt. Infixnia urbi» fuat 1
1res aurea regum corona ia eumpo rabio (triai tm dilpofita: fcutum eft argeatei coierit, undecim guttulas fan- Car traa gerar
guineas η000. virginum patronarum indice
*
contineat. eoroaas.
Propter iria Magorum corpora anno domini 1 a 64·
f ; ac-Taltl«« pad·
Cauu coaciiU
a C»W7f/»«e. Cltf» IndiRa fynodl ifta erat, ot Eu- o· iMaar.tt»
cepra,
trn
coronat
u
fur
per
,
E
région·
Colonia
vtrfes
AgrippiMo- phrataa cum Photino harefiarcha divinitatem Chtirtf
10 exftruientemvli oppidulum quoddam Tuitium appellatum .quod
tit.
negant fade epifcopali deponeretur, almfqu
*
in locum
adt
a
Tulfcone
primo
Germanorum
paream
esftruôum
viri
*ι .· — »···· — —
photlni
Eu-ejua
Photinura
hareCarcham,
patria
w *
;uj fubrogaretur
aww w«»· fVH· ■. r
uviiiimiu ·>««
ό ww
*
v ···«·· v Γ"
»·«« An··—
— — — ■ ——
»— ·
—
— »
- - ·■ nominis , ut pur
le> ton.
phrata <l»-cyranum, Sirmienfem apifcopum , docnifle fihum Dei p, doQiftini)
«ihrant
, as alymologia
<“«
* qua l hoeioen, tantum «Ta, taA.tur Eplphan.us harafi 7«. u jaâantea. Vari··
__________
oft ,_ hoc
— munlmaatameir·
-------J, quoiillud
—
*
/■ .
r»
r»
t _.... impetatorla Γ.
αΛ>·
*Π
CI:
Cooflantinus maxlmua
Coaftantii
filius pro
Euphraram vero eamdem hnrefin feOaium fu life , aile
militibus illic ia tutelam Gall arum collocandis erexit
hujus fynodl aperte indicant. Unde. quod a quibufdam
A quo prafidli loco Divitenfes milite
*
, quorum Am­
fcribltur, Enphrata auâore , Artanam barelim Colonia
mianus Marccllinua libro a7. ammlnlt , nomen traxe­
Œatam, Ideoque fy nodal i fententia condemnatum,
runt . corrupte igitur Tuitium, vulgo P»w< nominatur
jatu abdicatum efle , cum Hftoria & aâis non
quod melius Divlttnfe munimentum appellaretur . Rhe­
convenir : nifi dicti, Arlaooa tenantes filium Dei crea­
nus buoc locum ab urbe fejungk. idem imperator, pro ['out Rhena
turam elfe, occulta eamdem cum Photino harelîm doimperii & limitis ornatu, Colonia faptimutu orbis mi- eu lapidant
cuilTe : atque ita Euphratem , Photinum feâando , Arie­
reculum, potitent lapideum faâu fic fati
*
difficilem « h quo ena­
na faûionls ledarium dici pofle. V «le Baroniutu anno
ti fu i fempiterno deftinatum, conftituit. Hunc pontem ftiaAus
ftiuftua *
*
357. mm». 4. St y.
Bruno
archiepifcopu»
Coionienfis,
Ottonia
1.
imperatoria
*
daj«a«
> Λχ./ρρ/·»·,/· ) Agrippina colonia , ad citeriorem ti­
Agnppma
frater, non ob latrocinia , ut Golonlenfe fabulatur chro­
nam Rheni fica, Ubiorum fedea olim fuit . Qui cedi
nio» » ftd ne. Franci oricntelea cum occidentalibus con­
Saevorum Incurfionibua grtviflinie exagitarentur, majo­
jungi puflent, arca annum domini gda. dejecit . Nam
ris fe.uritstis gratia Rhenum trsnfgreffi > poft urbem
ob imparium a Prancis ad Saxooet ha nils tum , inter
ibidem, quam Tacitus oppidum Ubiorum appellat, <xSaxomcam k Francicsm domam non tantum libens b·!-~
(bufiatn, n Metro Agrippa patre Germanici & avo
Ium exortum erat, veram criant, Lutetiam * Pari fio-” «Ifue hic
.
*
A quo coa­ Agrippina In fidem accepta efl, auâore Tpci to lib.1
ruta In Gallia Bruno cum Saxonibua tavaferat, [polia- ··»»«
■·
Nomen Coloniae Agrippina, & Glandia Agrippinenfia,,
li i-» >
*­
i-Pqu
ingentia ifthinr GplOmani advexerat. Ne ergo hanc l
* ’’
.
for
tira
eft
de
nomine
Agrippina
Germanici
filia
&
im
Q.oaiod» np■cladam
faciliua
Galli'Wxilio
orientalium
freti
ulcifce■••
‘
■■Ana
peratori. Claudii conjugis. Use en m cum Antlftlo &
rentur , ipfum poutem, quantumvis (ere feptlmumorbis
Suilio confulibus. anno Chtifli nimirum 51. Augufta
miraculum foret, Bruno archiapifoopue dejecir . Plura
tnulo auâa e/Tet , qu» »·«■ /···» [aeiit fifff miinn·
antiquitatum Agrlppiiteafium haflenus incognitarum etur ifimttrtt, inquit lib. ii. ia qsp/Λο
ia
gicgi·
monumenta ex arehivia abditiffimia magno Audio
qut gtiUta
(agente Illic cum exercitu Germanico
& labore domini fltephanl Brodmaoni, Agrippineafi
*
patre ) errera···' ftlaalaarqaf
iinpfrat , cal attata
jurifconfultl rlariffimi, viri In pcrfcrucandit antiquita­
ia.iiiaa· t
*
ifi·»! ■' ha Baron, pradiâo loco .
tibus Germania dillgentiflimi, brevi, ut fpero , prodi­
Llpfius In notia ad Tacitum. Ab initio fua ftroflura
bant. De univerfirateColonicnfi fcicu pulcherrima, docam Romana ut bit & imperii fuiffc talem coloniam ,
fle, tt fic fatis fufe fcripfit revcratkiitfiaatu D· |aeoqua eodem >ure, Iifdem moribus uteretur, eadem for­
biM Middcadorplus » ejufdem univcrfitatls thaologus .
ma regimini» gubernatetur , manile.ftiffimo tcftimanio
jocifconlultus ac philofophiis tioibrtimur , in luo ira
1'auli iibroto.de ccnfibua probat ut ,«b· Oftcnlurua , quo
Satu de celebrioribus univerfi mundi acadam,ia . Totara
fure A^tippmcnfis colonia deduâa fuerit > hac fertbit .
veru
urbem reverendus dominm Georgia
*
Brtuniul, '
, /a Ct-matia iaferiar
*
Agrifp-arajtt iarit Uitlitl '»ai.
iu, non poliu n non honefle meminifle , ut graphica > >oP
Et rtâr inflat enim Romana urbi» Goiosia fuo» fem-

NoTJK S1VEMN1

BlNIl

X

vere

AMPLISSIMA COLLECTIO.

»37’

ves· deferIpfit. De aUfiorsIl dignitate hujus wbia ar-A Euphrata coram egerar, heus fyisdem Agrippina cecMepifcopaH * a fade I pentifiria non fine maneo orbis
*
lebsata
taifle, es adferipto S. ServetU tafiVagio ammtebritate concefih , revereadlCaatt A illuft r limns car- nlfefie confiat. Cam Igiror blfc
*
epiicopU dee tantum
- ftarootas
“
- ----------- ,Λ
-----j.
conveniendi occafioaes oblata fuerint' ena, om Athediaalis
anno domini p> “
Beltarastaat
libra
Mfiaa In ealliam reiegatus, anno domini rroeemafimo
de trasutacioM lesperU rapit· x. Nicolaus Jarmlw li­
trlgefimo feptlmo, Tre» Iris commoraretur : altera, cum
bra t· M«g. hit. capita ·«. * taquentlbus , fclrn malMetimluos Trevlreafis A Ser vetias Tungrenta eplfimcharrin» ia lucead adldaruat « Hos · Icfior, fi plura
*, pofi Confiaatem magno omnium catbolteoram le­
fdre cupies, cnulbl·.
ft· Intertaftem, a Magnentio tyranno ia «rieatem ad
,
c /·
Kapdvarar.) Seat qui * aafeio qua rattan·
h“f
' ·<·’·» injuai , Euphrata
*
*
*
Ari··
hnrafitos iefiatota
*
, ·
Coafiaatlum Imperatorem ablegati, Alexandri· ab AAruaus ■»·- ço|Wj Atlanta latratam fiiiflc axlftimaot . Qudm loothenafio ia bolpitlu
*
Λ comasnnloaem ecclofiafiic·
*
accepti talflent . Cumqae peiore occafioae Euphratae
'
gc autem Ilii a varitata aberrent * ex eplftol· Athanafil
AgrlpplMafia da harefi PbotloUaa, ut aa qua fupra
ad folitaria
*
vitam agant·· fcrlpra, * ea Theodorato
dial tatis evidenter ofieadunc, noodum difsmetus fuiflib. s. hlfiorln capit· 9. liquldiifimc confiât . Utarqo·
fet 1 aoceflârio hac pofienors anno jjo. conveniendi fit
rafert Euphsntans Agrippina, epifeopum Sardlwnfi con­
coUoquendl opportunitate oblata, da Astu occidentalis
cilio taterfulflb, A ob practarsm nominis ac virtuti·
ecclefi·, Ser vadum cum Athanafia i Alexandrina ec• eiebrltatem omnium epifcoporum judicio dignum ha­
cleG· poft Gregorlum interfeftum reti Itato, egilTeoporbitum futile, qui nomine totius concilii ana cum Vin­
tuit. Quod fi ita efts fieri non poteft quin prediftaAnminjoijui
centio Capuano ad Conftantlum imperator··· Antiochia
coafularis nota, qua principium bujus fynodi configas- prédits co
*
romtnorsntcm ablegaretur, petiturus ab Imperatore, ut
A thanaCum » Marcellum « aliofirac exuias epifeopos
*
Eu-® tum eft, vel plane tarreptitla, vel faite
*
mendotaexi- faUmnuie.
flat. Mendum irrepfifle facile fuftinuerlmus, fi dicamus
fabianorum dolo ac fraude fedibustais deturbatos, auoc
ea qub poft rontalatum Albini & Amandi quarto vel
vero ualverfalta concilii fsntsntia calumnia abfolutos ·
quinto anno contigerunt , poft prodiftum confutatum
redire, fuifque fedibus detaoepe prnefle non impediat.
primo dumtaxat anno tnendofe contignata fuifia · Et
Et ad hanc rata facilius impetrandam tales ablegarunt quos
quamquam temporibus illis ordinarii eo a fules fsfiis adConfisas imperator commendat it la fcrlpta ad fratrem epiferipti inveniantur , adeoque fere tapervacaaeani cfla
fiola vere commandere poflet. Verba Acbanafil hae tant .·
videatu· nominibus Albini It Amandi quartum aut
M.fi, » fa
#
*
ittulU» i» hiatieaeia *f^i<
fr
Vianati»
quintum poll eorum ,onf>il«tuni annum denominare 1
tamen cu
*
Id noo fctnel alias faftum fuerit, non vana
cou'cctara idem hoc loco accidifle dici poteft ■ Anno
mtit
*
J
*
imparate
Q»a/aatia< *p
r lfi
, »w/ !»)'
*
/·*
quo Epheiinu
*
concilium celebratum tait , Bafiura *
mS, i» fear finiet reaerii fatrnàar ■, V ia ·
"·
*
fret re­
Antiochum coetales creatos luiflecontlai t ht tamen afta
**
ti»
» Caajaat» pleat ljt at» aJxfnureat[·»"· literii i··
Ephefini concilii Interdum raped natur annotata , p·/
tity ftiht epiftepet iih tetaeeeeiiaial. Ea quibus fati·
»ra|M.'u.ves Tfrsdap; /waerqrerlr tt Vitlttttiitletu. Quid,
nunueftum eft · Euphrataei principio fui apifeopatus
quod in Africano ronetlio exprefie prneipiatur , ut fi
non modo non Arianum , fed neque haretlcum fuif­
vel currentis anni contalatus incertus , vel contaluns
fe. Uc patres coacilil hominem tttrpi&ma nota infamia
_______
,___ ,_________
____ ___________
tyrannorum nomins deists fuerint, in fbrntatia literis
inuftum. quu
prafartlme______
gravior Ί
quam
ArliharaGainfamalfet, quantumvis patiaodUm reran reflet, tam broftrlbendla prncedeua adjungatur t Verba canonis bec
vi temporis fpado in priftlnam tadem reftitutum, fcin-Çf°·» ··
»i»t »··· P
fi^
*
4>·· ieurt"· ·β *
ter ewntim
viros Gaiharum epi.. . .. /indicate
r._A>----- À
·. «feârma
. «
pe^rv/rn.- njiint»' .· ssrsaoadr /Wes p
*Jf
ctefttietne
ia paUMt i*
jbt
»tftrtii. Tertio eommunleMtanta rece­
fropos > qui Sardlcenfi concilio iettrtaeruer, delegerint·
ptum eft · Severlaum epifeopum Agrlpplnenfsns Euphra­
iantire aut credere non poffitm . Probabile efle exifiite poftquem epi&opell fed· depofitus talflet, fubrogatum
me , bnrtfim Photlnl ante bao tempora occidental!
«clefin , tefte Baronio anno )<«. nuaser. 1. adhuc
eflb. Hunc anno Chrifti ” 400. qu· fanfti Martial epU » «huist tat
feopl vita detanfti anima ab aageiia pfallentibes in cm- 4>A.
incognitam , Euphratem tuae primo
*
haufi/Te , prlIum dekta e
* > adhuc fupervlxifie , pfalient lu» angemnmqna tone Colo·Ia prndkaffe , qnando · concilio
Sardicenfi * a legation· orientali revertas Colonia
*
re- . iorum vm», tefte Severo Sulpici·; audivifle oonftot .
diiflat. Eephraram Chrifti divinitatem uagafla, cumque ' S) itaque anno Chrifti jtd. prime poft contalatum Albinl gc Amandi, Euphrate amoto fubftitutM talflet ,
Photino afibrulfla , quod Filius Dei bosno tantum» nbn
opovtuiftat diram taac tatis graodavnm, * ausitia «nDeus aflet, afis concilii hums aperte tafiantnr. Photinla epUeopeii asser alibi tanftum, sonis tare tangla- . .
uus ante concilium Serdievnft ecdefin catholica Non­
ta Agrippinrafi oectefia prataUTe . Qtmd *
M judicio
dum innotuerat, fad ( ut aufior efi Bpiphaeius hnrefi 71.)
fid» £paa
*
allqao «So ««Wit >Ad hocTlUv·
a prndiâl concilii patribus fidei fua rationem juflus pro­
lacemawda evitanda , ta fi I Memos quod fupra mihi ,
v«ri«atl auutiam coataataae·
*
efle vita
*
tait 1 qimi>
cliium SardicanA harefi
*
*
prndiAa
aceaplfle, * didiram , Chrifti jjo. ml jyi. aaao, paft ceatalatum
clfle, ia accidenta propaga
*·,'ad
palinodiam natanda
*
________ A
______
_________
*
Albini
meat il quarto
aut quinto , hanc CynoUm»
~ ‘
Euphrata» ob harefim juau&or· Servatio, taftra admonitum, tendam communi
Colonia
celebratam > In ea B
ocridentalium epifcoporum fententia epiftopam abdica-Leg· depofitu
*
,. atque in
-----ejus
,_i locum SeverInum tabro*
tu
fulfle. Quid Euphrata l· hoc legatio·· obtlgarit, gatn
*T____ talfla
____ .. lutarim Ia re vald· incena do
*iorum
Ar'“'
*
Λ
bis verbis tutat Athaaafin· : Ceodta/s ill
*
( Staphs- judicio
judicio me
· lui
*
lubeater tabasitto. His ad extremum addo, [>«, ia caufa
non valde a veritata alienum videt i, duo Iu caufa Eu­ Evpbrsc·
phrata coaellia habita taifle: anu
*
Ipfo anao Chrifti concilia hap/. Mmerir âatat» friaOpi·
*
fala tretMat jatamattf
*
1«4. qui inferiMrur poft cootalarum Albini * Amandi :
a
Mttrfftmr, fraetfi
*
ftfirlM».
atMrsv
•herum, quod fentit Trithendue In Maximoeatk>Chri­ lujw babil·
ita irftiat ti iUir Itaiaa iHairrlr», ti»araat»
*afti J7i‘ tab Maximo Moguatiap eccicfla epifeopo. Se­
attna iatamtar , dbl/graeSn/gw uafthreat [tait aa/·
cundum hanc fententiam dicendam tarer, priori Maxi­
minum Trcvlreataa, Laciam aut Martinutu Mognatlnum aano Chtifii jje. tefte ftatoaio relegatum j grrΙ*Μ·Μ> ftf 4
*·/ *
·
*
c^·
*ptfr
»
faat/aaaral. Dit ilitttr
*
vatiu
*
Tungrenfe
cum Aamado Areaatoratenfi , aliiive aliarum discefium apifeopl, IntcrtaUta · atque Eu­
phratem calumuiofe fier
*
dcnuaciatum abfolvifle i vgl
*
faite
ad palinodiam cantanda
*
induxiffc . Poftcriori
autem prnfto taifle Maximum Moguntiaa aedefie epifcopum, Sevcrinum, aliofqua epllcopos » atque in e·
rratH tait» fUiet tltrfti , fttl t·»
*
Irmu t»»t»mr»et .
*
Euphrata
condemnatum, epifeopatu amotum, SeveriXlsp/aeo, /Mttr *fp»ii
tft
^.’i»tt»l
*
ttttirer tfr.Theodonum autem fubft i tutam afle. Hoc non untaa, fed plariu
*
ratua hifionam prolixius repenfer allegato loco.
F. epifcoporum tafllagia indicar· videatur : dum eu» ab
Nota cental·r»«/b/ato«v AIU»! 0 Autaatit .) H
c
*
verba
aliis epifeopis jufle judicatum taifle ajunt . Ut auram
ri« lartvpritta fubrepeltU, ant faltem mandota «fle, ha rationes fatis
ex duobus conciliis compilator unum taceric, novum non
•ddua proba- probabiliter oftandunr. Primo .· annus pradiâa confuta­
eft. Sicut enim Arelacanfis primi * fecundi concilii tab
tor.
ti no
*
fimplkiter notatus coincidit In annum Chrifti
feriptIones, ita Vafenfia primi * fecundi canones con­
*fian»
trccent
quadragefimum faxtum , qui immediate
futas taifle, partim fupra 1
* Miis ad conditam Arei. I.
concilii Sardicanfia tempora antecedit. Cu
*
ergo , uc
diximus, partim infra ia ndtis ad Vafenfia concilia di­
tapes dixi ta notis ad concilium Antiochenum III. necemus- Conftitutis itaque duabus i* canta Euphrata
q·· Arion· noqne P botta iana harafis , quam Euphratae
epifcopi fynodis Colonienfibua , fciendum eft ( quod
prnjngnmit, ante in occidentali vectafia cognita Aurit,
*
uau
rameo aliquo modo obftat ) nimirum · quomodo
adoeqisa non aifi poft SardkcaCs, anno nimirum CbriEuphratae turpi nota infamia inuftua, · patribus har*i jjo. vel jjt. Cotanianfe Maxiauni Tsvvlreafis apl·dkcnfis concilii ditnns habitus taerit , quam ad Conftaatlnum ta cmu raftituendi Athanafii ablvfs-um ,
Confis·· imperator «pifiola taa tantopere cumiuendarit.
fyriodi pendiAa cou/uln
*
nota val omniM depravat· «
Ad id dilueodo» optima dicipoflet, quod, fitut Marcellas Ancyranus Conftamlnopoli de hntafi Paulo Samo- v·'····’ "bi
*'
vd ihltam mealcfe, cnufignari. gocundo ■ pofl es tem­
pora, qnib·· S> Ssnttlu cu
*
Athanafio da fcataati·
*
fatgui
Eufiathiua Antiochenus de SabcK.anifmucatam1W'
CrwX «mmmI Taea. IL
Sss·
mam

j37«

CONCILIORUM

OMNIUM

1379

■ am pa Ha bâ tnt Eufebianorum, ita Euphrates ob Pho-logia u. legitur, lubfcriptauu. Ttlglata eaim Sc qua
uni hsrefim Jeauaeixtui, in confie flu v‘cl norum Gallia
tuor e Gallia lublcrlpMi dicuntur hoe erdiae.
epifeoporum, fidem integre tt Gncert ceafsEiu, nuUam
nermols Si fame jaûuram fecerit.
id eft Maximianus aTreviris
A il a bum, eoneflii Integra recitantur ab Harggera
Veriflimus a Lugduno.
abbate LoblenG, quem edidit Joanne, Cbapeavlile tom.
I. pom if TungrenGum cap. >e.
Vidor a Vangionibus.
t Dy/?d),i . ) Hunc Djfeolium, quem Demochare,
ΒβλΟτιΛοί. Valentinus ab Arelato.
fexntm farit fed I, RhemenG, epifeopum , non epifeopum
fed vel choreplfcopum vel titularens tantun, exiitifle ,
âwiXtf)
Deiiderius a Lingonibus.
ideoque catalogo Rhemeofiuu, epifeoporum non efle ad- .
*
EoAejk-rO
. Eulogius ab Ambianis.
dendum, revereadu, D. Georglu, CoNeneriiu fanOu
theologia duâor, Ar rejju, ac ordinarlu, In academia
Σίρ/3ατι®'. Servetius a Tungris.
Dua.cnG prolcflbr , cede lie S. Petri praspofitu, > probari
putat. Primum ex teftamento B. Remigii cap 11, quod
Δοί-χόλΚ^·. Dyfcolius a Remis.
cluobu, loci, indicat , non efle plure» quam novem RheΣ»ΤΤ^(ύρ .
Superior a Nerviis.
menfe, epifeopo,, qui S. Nicafiuui precedent. Secundo
Mercurius a Sueffionibus.
ex emftda Ebonl, al Balduinum Ferreum Flandric
niirchionem, que eatat apud M ilannm in nataL SS
Bc'gii 1«.
* Diopetus ab Aureliams.
14. Oflubri,
Oâubri,, in qua dilerte
diferte Icribic
feribit B. UonatiaDonatianum
leptimuns
fuifle Rhemenfis
Ter-ΰ
.
Eufebius a Rotomago.·
1
.,
"'
' - ledi,
' " epifeopum.
.'
,
tio ex epiilvia quadam Hincmari que extat inter cius
Σι fytp7y<&·’. Severinus a Senonibus.
opuf.ula in bibliotheca patrum, noviflime Colonia édi­
ta, qua S. Remigium votat decimum quintum Rite mo­
Σαπζρ^·.
Satyrus,
rum epifeopum.
Μαρτ/ρί®-. Martinas * Moguntiaco.
Sed necdum fatis probatum efle fentio, cur per alle­
ΠαχίλΦ"
gata, ratione, 'n fynodo AgrippiaenG nominatui DyPaulus.
fcoliu, magi, quam aliu, quifquam antecedentium vel
Ο’ττιιτιαχβς. Optatianus a Tricaffibus.
fubfequentium epifeoporum e numero eorum fu expunNicafius.
*
Ναάσιφ
.
gendua.
.'(itioSri’»f /« rt/itm , Atc. ) Hac qua de legatione Servatii ad
Β/χτυρ.
Vidor a Med ioma tricibus
m »d leJee r,dem apoftolicam a Surio adjeâa fuerant , fufpctl» 6•poftolic.ia j€j fUDt ,· tum quoj nemo feriptorum huius legationi,
Sempronius
de fidcluipe- a s,rvatio obita meminerit , tum quod Exuperium ToΒαλίρϊΐ'^'. Valerianus ab A ut i ii odoro .
·**
lofanum epif.opum, qui hic nominatur , fub Theodofio ,
anno Chrifti 394. viailfe conflat r' Baruniu, an.
5. n.9.
ΠοίχατΦ'.
Pacatus.

Μαξιμηινό;.
Β»/»κημ®-.
*.
Βιμιηφ®

* .
ι#

Γαχτης.
Nota Jacobi Sirmondi societ, jesb o missa A ρίΐων.
in Collectione Regia.
Ç Σ/ατλίχι®^.
Μίτιανόν.
Concilii huju, manufciiptum exemplar nullum yidiniut . Itaque Surianam editionem reprxfentaaiiui , niG
A μβντφ'.
quod ia nomenclatura epflcoporuaa pro ArilcUv· irreΑ/μιλλιανός.
pfit x Lat/ela·· : Vitodunum porro , cuiu» aut.ftes
Sanflinu, , urbem clivorum olim didam fuifle docet
I aSTwavoç.
iniet cetero, Bercharlu, pieabytcr qui bievem VirodunenGuni epifeoporum hiftoriam ai Dadouen. epifeopum
P.r.pGt . ’ »· Adverre porro non iolum Agrippinenlu
hujus fynodi meminifle Aâa fandi Servatii Tungrenli,
prxfuli, « Luoum in vita Gnfti Ma.ximmi , qui feriWbat anno »J9- feJ er ,m Harigerum l.aubienfcm ab­
batem in Belgio, & quofdam al.o, eo recentiore,.

?« 'Labbai

App-.,a.

Ejcsdem Jacobi Sir

mon di

Soc.

Jefles a Nemetibus .
Arifton.
Simplicius ab Auguftoduno,

Metianus.
Amandus ab Argehtorato.
Æmilianns.
Juftinianus ab Argentorato
*
Β<χτνρ7νφ
. Viélorinus a Pariiiis.
Σα-ηφνΖλ©·'. Saturninus .
A’/lei'âavTiO-. Abundantius.
ÙW'JtTtxvôç
Donatianus a Cabillono
Μαξ,α^.
Maximus.

J.

Quo tanto ex numero uni™, In altera ejufdem fynodi *
Ί Julium papam epiftola fubfcripGfle reperltur Vtrifiatat χ Gall/Λ dt Lagdaa».
*
Euphratam Agripptntnfium epifeopum, quod impie Q
Sa/iili·»> a L Mit fait ) Verodunenfium epifeopo, Edi
.io Suriana Studiti ArUclav» tegit. Haingeru, de ge­
. Chr.fto ienciret. Deunt negan, fuifle, vel i princitio
tii, pontificum TungrenGum StaRiat Α?>ι<1λι>·/·μ .
pio exticifle» quinque jam epifeopi fententil, fuis.onfiCertum eft VirodunenGum amiftitem deGgnarl. Nam &
xcrant . N mc uerum a XXIV. epifeoporum fynodo
Sanâinu, ViroduncnG, epifeopu, fuit , & Vlroduuum
damnatu,, epifeopatu deiicitur . Et idem t.mcn atino
olim urbe Clavorum dida > ut docet inter cetero, Berinfequeme, ut in ep.flola ad loluaHam vitam agentea
charius presbyter , qui brevem VirodunenGum epifeopo­
narrat Athanafius, cum Vincendo epifeopo Capua , a
rum hi flor iam ad Dodouem epifeopum fcripfn .
fynodo Sardicenfi legatu, Ant.ochum miflu, eft ad ConAed/raie Athantfio. ) Ante anno, nimirum decem ,
ftantium imp. ut exulibu, epifconis reditum impeiraret
rum exutarum mlflu, in Gallia, Athanafin, anno ChriQua re, Baronium iardinalem lie commovit , ut fylli CCCXXXVI. Ireviri, a Maximino epifeopo, ut
nJium Agripptnenfem vel talfam omnino fifl.tiarnque
td icronymu, in Chronico feribit , honorifice fufeeptua
judicant , iel poft Sard.cenfn icmpora repciendam , ne
eft , ibique annum integrum veifatu,. Tum enim Ser­
Euphrata recenti, judicii infamia notato tam honorifica
vatio licuit , Euphrate palam, audiente A thana fio, f«legino, quamlibet refipifentl , decreta credatur. Mihi
piua oblidere. Sevennu, Biniua, «ir doâuaflr diligent,
•ero caufa nihil videtur, cur fiflam fu fp ire mur cui en.m
ad annum potiu, CCCL. h.vc referenda cenfer , cum
boo4> Ne laborandum quidem, ut ier us habitam duaServaclu, St Maximinus epifeopi a MagneUtio legan ad
snus, 8r prxfixi confulatu, titulum contra veterum exemConflantium mifli , Ale'andiix apud AthaoaGum diverriatium authorltatcm inierpolcmu,. Cum abfurdi nihil
fan funt j hoc maxime, ut i<a fentiar , duElu, argumen­
fit, Euphratam, prxfertim G reipuerar , ad eam lega­
to, quod anno CCCXXXVI.cun Treviri» e.xulabat Λtionem fuifle deledum . aut fi adhuc in errore verfabaE
thanaliut, nondum Galli, innotuerat nomen Phot ini ,
rm. alia, tamen ob ciufu neceifanam eju. In ea te
a quo errorem hauGrte putat Euphratem . Unde fyno­
operam vif«m efle ■
dum quoque Agripptnenfem, in qua damnatus fît Eu­
Conliaxti/ A»i·) In divinone Imper.l^pater^,
phrata,, ante annumCCCLI. celebrari non potnifle c>neius filio,
leda eft ,
moi tuo Onftgntino mapno ;inter ..............
..
tendit. Sed horum, ut opiuor , nihil eft quod perfua·
trans Alpes obtigerat Conflamideat. Alioquin docendum erat , Euphuism cum Ser­
maximo . Cui quarto poft anno
vatio Alexandrin tum fuifle , ut ab eo poflet coram
Coaftans frater, qui in Italiaiam
AthanaGo redargui. Euphratam vero a Photinodidicifit . Conflanti, ergo poiiu, nomine, quia 11 Galfe nemo eft qui tradat, nemo qui probare queat , ram . btincbai . .rxn.nandam fynodum duxi, quam
metG
coni'mi ia docuerit. Potuit en.m vel a Pauliani
qu * Cr r.ftanriu, ante Conflanti» obitum
Confiai'
ftis, quorum eadem fuit hsrelis . doceri , vel ipfemre
juri, nib'l habu't .
fine
authore
cotnminifci ; ficut Leporium monachum
fiprjrvp' ·) Qui hoc loco recenfentur epieadem in Callie dixifle, que Nefloriu,· poftea docuit ,
ômres. Pan.haï.o & Stndino excerptis,
fcou'
a udor eft Fa-unlu, Hermiancnfix lib. i. de tribu, ca
, Mrd.ccn 1 ‘im »'"> e Gallia duo.lec m adfuepitulis ad Jufttmanuni.
sjutquc lynodiva, qu» »P“d Aibanahuin in apo-

N 0 T K-

P o S THu M Æ.

5

O

M

S

E

UNO

TYPOGRAPHI MONITUM
*
Tpendicem quondam ex nova, 6
* abfolutiffima
S. Leonis TVlagni Editione, Ballerinorum cu­
ra in lucem prolatam, heic nos adjefluros , in aliquot
bujufce Columinis notis pollicitos effe haudquaquam
fugtt. Infcribîtur bac Appendix, Prifca Cano­
num Editio Latina, & compleflitur Canones
Conciliorum, Ancyrani, Neocœfarienfts, Nicani ,
Sardicenfts, Gangrenfis, Antiocheni, Conflantinopolitani primi, &Cbalcedonenfis. Sed cum tria tantum
priora Concilia in editis bucufque duobus Columinibus
occurrant, catera in fequentibus fuis locis exhibituri
fimus; re idcirco maturius perpenfa^, reflius nos cenfuimus afluros, fipofteriorum etiam Conciliorum, de
quibus in ea peragitur, abfolutionemexpeflaremus. Et
quoniam poflremum Concilium, de quo in ipfa men­
tio , Chalcedonenfe nimirum, Sexti Columinis partem
profeflo maximam efficiet ; propterea illuc promtffts noftris fatisfafluros pollicemur, eandemque in fine illius
adjeflam Leflores de ea fortafis follicitos, inventuros
fore pramonemus.

A

«i